Embed Size (px)
Citation preview
Co rodzic powinien wiedzieć w nowym roku szkolnym 2017/2018?
Przed nami nowy rok szkolny, w którym wprowadzamy zaplanowane wcześniej zmiany w
polskiej oświacie, oczekiwane przez rodziców, nauczycieli, uczniów i samorządowców.
Reforma edukacji wychodzi naprzeciw potrzebom większości Polaków, którzy chcą szkoły
nowoczesnej, a jednocześnie silnie zakorzenionej w naszej tradycji. Zmiany są przemyślane i
zaplanowane na wiele lat.
Zależy nam na tym, aby każdy uczeń, bez względu na to skąd pochodzi i jaki jest status
materialny jego rodziców, miał dobrą szkołę i dobrą edukację. Reforma edukacji to nie tylko
zmiana ustroju szkolnego. To także propozycja nowych rozwiązań w obszarze szkolnictwa
zawodowego, silne powiązanie go z rynkiem pracy, zmiany w organizacji i funkcjonowaniu
szkół oraz placówek oświatowych.
W przygotowanej przez nas publikacji zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane przez
rodziców pytania dotyczące nowego roku szkolnego 2017/2018. Wyjaśniamy, na czym
polegają nowe rozwiązaniach zawarte w prawie oświatowym oraz przypominamy o już
obowiązujących przepisach.
Zachęcamy rodziców do zapoznawania się ze statutami szkół swoich dzieci, z
wewnątrzszkolnym systemem oceniania i programami realizowanymi przez szkołę.
W przypadku pytań lub wątpliwości dyrektor szkoły i nauczyciele są zawsze do dyspozycji
rodziców oraz opiekunów.
Broszura informacyjna
Nowy ustrój szkolny
Od 1 września 2017 r. zacznie obowiązywać nowy ustrój szkolny. Dotychczasowy system,
który składał się z: 6-letniej szkoły podstawowej, 3-letniego gimnazjum, 3-letniego liceum
ogólnokształcącego, 4-letniego technikum, 3-letniej zasadniczej szkoły zawodowej oraz
szkoły policealnej, ulegnie przekształceniu i docelowo będzie obejmował:
8-letnią szkołę podstawową;
4-letnie liceum ogólnokształcące;
5-letnie technikum;
3-letnią branżową szkołę I stopnia;
2-letnią branżową szkołę II stopnia;
3-letnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy;
szkołę policealną.
Od nowego roku szkolnego 2017/2018 uczniowie dotychczasowej 6-letniej szkoły
podstawowej staną się uczniami 8-letniej szkoły podstawowej. Po jej ukończeniu będą mogli
kontynuować naukę w: 4-letnim liceum ogólnokształcącym, 5-letnim technikum lub 3-letniej
branżowej szkole I stopnia. Uczniowie, którzy w roku szkolnym 2016/2017 ukończyli klasę
VI szkoły podstawowej, rozpoczną naukę w klasie VII szkoły podstawowej.
Od 1 września 201 7 r. nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego będzie
obowiązywała w klasach I, IV, VII szkoły podstawowej, w I klasie branżowej szkoły I stopnia
oraz w I semestrze szkoły policealnej. Pozostali uczniowie realizują dotychczasową podstawę
programową.
Nauczanie wczesnoszkolne dotyczy uczniów klas I-III. Od IV klasy rozpocznie się nauczanie
przedmiotowe, a w VII do zajęć obowiązkowych zostanie włączony drugi język obcy
nowożytny.
W roku szkolnym 2017/2018 uczniowie klasy V i VI szkoły podstawowej będą nadal uczyli
się przyrody.
Natomiast od klasy VII zostaną wprowadzone sukcesywnie nowe przedmioty: biologia,
chemia, fizyka i geografia.
Utrzymujemy szkolenie sportowe w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.
Informacje, w której szkole realizowane jest takie szkolenie, dostępne są w gminie.
Oddziały przysposabiające do pracy będą tworzone od klasy VII i VIII szkoły podstawowej.
Egzamin ósmoklasisty
Uczeń kończący VIII klasę będzie zdawał obowiązkowy egzamin końcowy. W latach
szkolnych 2018/2019, 2019/2020 i 2020/2021 egzamin zostanie przeprowadzony z trzech
przedmiotów: języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki. Od roku
szkolnego 2021/2022 do przedmiotów obowiązkowych dołączy także jeden fakultatywny:
biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia.
1 września 2017 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna na swojej stronie internetowej
(www.cke.edu.pl) opublikuje informatory o zasadach przeprowadzania egzaminu
ósmoklasisty, w tym przykładowe pytania egzaminacyjne.
Z kolei w grudniu 2017 r. CKE zaprezentuje arkusze pokazowe egzaminu ósmoklasisty.
Egzamin gimnazjalny
Egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany dla uczniów dotychczasowych klas
gimnazjalnych do roku szkolnego 2018/2019. Przystąpią do niego również słuchacze
gimnazjum dla dorosłych oraz osoby zdające egzamin eksternistyczny z zakresu
obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowym planie nauczania dla
gimnazjum dla dorosłych. Egzamin ten przeprowadzany będzie do roku szkolnego 2019/2020
włącznie.
Egzamin gimnazjalny w 2018 r. rozpocznie się 18 kwietnia. Jego wyniki poznamy 15
czerwca 2018 r. Szczegółowy harmonogram egzaminu jest dostępny na stronie internetowej
www.cke.edu.pl.
Egzamin maturalny
Egzamin maturalny w 2018 r. odbędzie się na dotychczasowych zasadach i rozpocznie się 4
maja. Absolwenci szkół przystąpią wtedy do egzaminu pisemnego z języka polskiego.
Szczegółowy terminarz znajduje się na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
www.cke.edu.pl.
Po raz pierwszy nowa matura zostanie przeprowadzona w roku szkolnym 2022/2023. Do tego
czasu uczniowie będą zdawali egzamin na dotychczasowych zasadach. Informacje o formule
tego egzaminu zostaną udostępnione w 2018 r.
Rekrutacja do szkół
Terminy i kryteria rekrutacji do szkół podstawowych nieobwodowych ustali organ
prowadzący do 31 stycznia 2018 r. Informacje będą dostępne dla uczniów w szkole lub w
urzędzie miasta (gminy).
Terminy rekrutacji do liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I stopnia
ustali kurator oświaty do 31 stycznia 2018 r. Informacje udostępni dana szkoła lub kuratorium
oświaty.
W roku szkolnym 201 7/2018 i 2018/2019 w przekształconej szkole podstawowej będą
funkcjonowały klasy dotychczasowego gimnazjum (II i III) do czasu wygaszenia kształcenia
w tym typie szkoły. Podobne rozwiązania dotyczą zespołów szkół, w skład których oprócz
gimnazjum wchodzi zasadnicza szkoła zawodowa, liceum ogólnokształcące albo technikum.
1 września 2017 r. dotychczasowa 3-letnia zasadnicza szkoła zawodowa przekształci się w 3-
letnią branżową szkołę I stopnia. Tym samym na rok szkolny 2017/2018 nie przeprowadzano
już rekrutacji do klasy I zasadniczej szkoły zawodowej, ale do klasy I branżowej szkoły I
stopnia.
W branżowej szkole I stopnia znajdą się klasy dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej
i będą funkcjonowały w jej strukturze do czasu wygaszenia kształcenia w tym typie szkoły.
Uczeń, który ukończył gimnazjum w roku szkolnym 2016/2017, od 1 września 2017 r. może
kontynuować naukę w branżowej szkole I stopnia, 4-letnim technikum lub 3-letnim liceum
ogólnokształcącym.
W roku szkolnym 2017/2018 kształcenie w branżowej szkole I stopnia odbywa się w
zawodach ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Na lata szkolne
2017/2018 i 2019/2020 do branżowej szkoły I stopnia będzie prowadzona rekrutacja
absolwentów gimnazjum. Od roku szkolnego 2019/2020 rekrutacja uwzględni absolwentów
8-letniej szkoły podstawowej.
Zmiany nie obejmą uczniów 3-letniego liceum ogólnokształcącego – będą się oni uczyli
według dotychczas obowiązujących zasad.
Funkcjonowanie w szkołach oddziałów dwujęzycznych
Od 1 września 201 7 r. można tworzyć oddziały dwujęzyczne od klasy VII szkoły
podstawowej. Takie rozwiązanie umożliwi zachowanie liczby lat edukacji dwujęzycznej (w
sumie 6 lat), czyli 2 lata w szkole podstawowej (klasy VII-VIII) oraz 4 lata w liceum
ogólnokształcącym.
Każda szkoła podstawowa może utworzyć oddział lub oddziały dwujęzyczne. W pierwszej
kolejności będą do niego przyjmowani uczniowie danej szkoły.
Warunkiem przyjęcia do oddziału dwujęzycznego będzie otrzymanie promocji do klasy VII
oraz uzyskanie pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych
przeprowadzanego na warunkach ustalonych przez radę pedagogiczną.
Podstawa programowa. Programy nauczania
1 września 2017 r. wchodzi w życie nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego.
Według niej będą uczyć się dzieci w przedszkolu oraz uczniowie klas I, IV i VII szkoły
podstawowej, I klasy branżowej szkoły I stopnia i I semestru szkoły policealnej. W
pozostałych klasach obowiązywać będzie dotychczasowa podstawa programowa.
W klasach I branżowych szkół I stopnia i 4-letnich techników oraz w I semestrach szkół
policealnych od 1 września 2017 r. kształcenie odbędzie się w oparciu o nową podstawę
programową kształcenia w zawodach. W pozostałych klasach obowiązywać będzie
dotychczasowa podstawa programowa.
Etapy nauczania
Od 1 września 2017 r. edukacja w szkole podstawowej składa się z dwóch etapów:
I etap edukacyjny obejmujący klasy I-III – tzw. edukacja wczesnoszkolna;
II etap edukacyjny obejmujący klasy IV-VIII.
Program nauczania
Program nauczania przygotowuje nauczyciel, a następnie przedstawia go dyrektorowi w celu
dopuszczenia do użytku w danej szkole. Wszystkie, tak zaakceptowane programy, stanowią
szkolny zestaw programów nauczania, który w połączeniu z programem wychowawczo-
profilaktycznym określa działalność edukacyjną szkoły czy placówki.
Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela.
Nauczyciel ma zapewnioną autonomię w zakresie realizacji programu nauczania. Do jego
decyzji należy także wybór metod nauczania, pomocy dydaktycznych, w tym podręczników.
Może on również postanowić, że będzie realizował program nauczania bez korzystania z
podręcznika szkolnego.
Program nauczania może rozszerzać treści ustalone w podstawie programowej. Musi być on
jednak dostosowany do potrzeb i możliwości uczniów, którzy będą go realizowali.
Program indywidualny
Uczeń ma możliwość realizowania w szkole programu indywidualnego w zakresie jednego,
kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć edukacyjnych przewidzianych w tygodniowym
rozkładzie zajęć. Zgodę wydaje dyrektor szkoły. Program opracowuje nauczyciel prowadzący
zajęcia lub akceptuje indywidualny program nauki opracowany poza macierzystą szkołą.
Indywidualny program może być przygotowany z udziałem nauczyciela prowadzącego
zajęcia w szkole wyższego stopnia, nauczyciela doradcy metodycznego, psychologa,
pedagoga szkolnego, jak również samego zainteresowanego ucznia.
Istotne jest, aby indywidualny program nauki nie obniżał wymagań edukacyjnych, jakie
wynikają ze szkolnego zestawu programów nauczania, które obowiązują w danej klasie.
Indywidualny tok nauki
Uczeń ma prawo uczyć się według systemu innego niż udział w obowiązkowych zajęciach
edukacyjnych w zakresie jednego, kilku lub wszystkich obowiązujących zajęć, które
przewidziane są w tygodniowym rozkładzie zajęć. Zgodę wydaje dyrektor szkoły.
Uczeń może realizować w ciągu jednego roku szkolnego program nauczania z zakresu jednej,
dwóch lub większej liczby klas. Będzie mógł być również klasyfikowany i promowany w
trakcie trwania całego roku szkolnego. Indywidualny tok nauki może odbywać się według
programu nauczania, który jest obowiązujący w danej szkole lub indywidualnego programu
nauki przygotowanego dla danego ucznia. Obie formy kształcenia mogą być realizowane
łącznie lub oddzielnie.
Uczeń przewlekle chory w przedszkolu i szkole
Uczeń przewlekle chory w przedszkolu i w szkole ma te same prawa i obowiązki jak każde
dziecko. Dyrektor przedszkola, szkoły, placówki sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza
warunki do ich harmonijnego rozwoju psychofizycznego przez aktywne działania
prozdrowotne.
Placówki systemu oświaty mają obowiązek dostosowania treści, metod i organizacji
nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także umożliwienia dzieciom
korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy
dydaktycznej. O dodatkowe informacje dotyczące funkcjonowania dziecka przewlekle
chorego w szkole zapytaj dyrektora.
Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Od 1 września 201 7 r. będą obowiązywać nowe elastyczne rozwiązania, które zapewnią
organizację kształcenia tych uczniów zgodnie z ich potrzebami i będą sprzyjać edukacji
włączającej.
Uczniowie z niepełnosprawnością, którzy mogą uczęszczać do szkoły, ale wymagają tego,
aby część zajęć prowadzona była w formie indywidualnej lub mniejszej grupie, będą odbywać
takie zajęcia w szkole. Zespół nauczycieli może wskazać takie rozwiązanie w indywidualnym
programie edukacyjno-terapeutycznym.
Uczniowie chorzy, którzy mogą chodzić do szkoły, ale z uwagi na trudności w
funkcjonowaniu – szczególnie wynikające ze stanu zdrowia – wymagają, by część zajęć była
prowadzona w formie indywidualnej lub w mniejszej grupie, mogą być objęci
zindywidualizowaną ścieżką kształcenia. Warunkiem będzie opinia publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej. Istnieje możliwość utworzenia klasy terapeutycznej w
ciągu całego roku szkolnego.
Uczniowie chorzy, którym stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, mogą
uczestniczyć w zajęciach w domu. Jeśli ich stan zdrowia na to pozwoli, wybrane zajęcia będą
realizować z klasą, a jeśli ulegnie on czasowej poprawie, dyrektor szkoły będzie mógł
zawiesić indywidualne nauczanie. Wówczas uczeń uczęszcza do szkoły wspólnie ze swoimi
rówieśnikami.
Uczniowie chorzy, którym stan zdrowia uniemożliwia chodzenie do szkoły, będą odbywali
zajęcia lekcyjne w domu.
Dodatkowo w nowej podstawie programowej zostały uwzględnione zawody pomocnicze,
które są przeznaczone dla uczniów z niepełno-sprawnością intelektualną w stopniu lekkim.
Nowa podstawa programowa będzie obowiązywała we wszystkich klasach szkoły
podstawowej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i
znacznym.
Utrzymany został wiek (24. rok życia), do którego organizuje się kształcenie specjalne oraz
możliwości przedłużenia nauki na każdym etapie edukacyjnym uczniom niepełnosprawnym.
Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przed 1 września 2017 r. zachowują
ważność.
Wzmocnienie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach
W nowych przepisach doprecyzowane zostały zadania nauczycieli w zakresie rozpoznawania
indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych
ucznia. Dodatkowo nauczyciel powinien również obserwować, jak środowisko szkolne
wpływa na funkcjonowanie ucznia.
Wprowadzone zostały także nowe formy pomocy:
zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się;
zindywidualizowana ścieżka realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania
przedszkolnego;
zindywidualizowana ścieżka kształcenia;
zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne dla uczniów z dysfunkcjami i
zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne.
Dyrektor szkoły, za zgodą rodziców, będzie mógł wystąpić z wnioskiem o diagnozę problemu
ucznia do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej w sytuacji, gdy działania szkoły
nie poprawiają funkcjonowania dziecka.
W szkole, w ciągu całego roku szkolnego, można tworzyć klasy terapeutyczne również dla
dzieci chorych.
Uczeń przyjeżdżający z zagranicy
Jeśli wracasz z dzieckiem z zagranicy, gdzie uczyło się w szkole innego systemu oświaty,
możesz liczyć na pomoc. Uczeń powracający z zagranicy ma prawo do dodatkowych godzin
nauki języka polskiego, zajęć wyrównawczych, a także ulg na egzaminach zewnętrznych.
Uczeń, który nie zna języka polskiego lub zna go słabo, może uczęszczać również do
oddziału przygotowawczego. O szczegóły należy pytać dyrektora szkoły.
Wyjeżdżasz z dzieckiem za granicę?
Jeśli wyjeżdżasz z dzieckiem za granicę, tam również możesz zadbać o jego edukację. Naukę
można kontynuować w szkołach podległych Ośrodkowi Rozwoju Polskiej Edukacji za
Granicą (ORPEG). Placówki te zapewniają m.in. darmowe: kształcenie na odległość (ramowy
uzupełniający plan nauczania), nauczanie języka polskiego i w języku polskim w systemie
szkół uzupełniających, a także nauczanie języka polskiego w Szkołach Europejskich oraz
sekcjach polskich w szkołach obcych systemów edukacyjnych.
Szkoły otrzymują również podręczniki i materiały dydaktyczne oraz wsparcie doświadczonej
kadry pedagogicznej. Więcej informacji na stronie internetowej www.orpeg.pl.
Rozwiązania dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie
lub zagrożonych niedostosowaniem
przedłużenie nauki ucznia w szkole podstawowej do 20. roku życia – dotychczas mógł
uczyć się o dwa lata krócej (do 1 8. roku życia);
obowiązkowe określenie w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym
rodzaju i sposobu dostosowania warunków organizacji kształcenia do rodzaju
niepełnosprawności;
wskazanie wspomagających i alternatywnych metod komunikacji jako formy zajęć
rewalidacyjnych realizowanych z uczniami z zaburzeniami mowy lub jej brakiem;
zobowiązanie zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i
specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem do spotkań nie rzadziej niż dwa razy w
roku szkolnym;
zobowiązanie dyrektora przedszkola, szkoły lub ośrodka do współpracy z rodzicami w
zakresie organizacji kształcenia.
Szkolnictwo zawodowe – szkoły branżowe
1 września 2017 r. dotychczasowa zasadnicza szkoła zawodowa zostanie przekształcona w
branżową szkołę I stopnia, w której będą funkcjonowały również klasy dotychczasowej
zasadniczej szkoły zawodowej.
Ukończenie 3-letniej branżowej szkoły pozwoli na uzyskanie wykształcenia zasadniczego
branżowego, a po zdaniu egzaminu zawodowego otrzymanie dyplomu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie.
Wszystkie zawody, w których kształcenie odbędzie się w branżowej szkole I stopnia, są
zawodami, w których wyodrębniono jedną kwalifikację (w dotychczasowej zasadniczej
szkole zawodowej były zawody jedno-, dwu- lub trójkwalifikacyjne). Część z tych zawodów
ma kwalifikację wspólną z zawodem nauczanym na poziomie technikum.
Dzięki takiemu rozwiązaniu absolwenci branżowej szkoły I stopnia będą mogli kontynuować
naukę w branżowej szkole II stopnia w celu uzyskania dyplomu potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe na poziomie technika oraz uzyskania wykształcenia średniego
branżowego. Absolwenci branżowej szkoły II stopnia po zdaniu egzaminu maturalnego mogą
kontynuować naukę na studiach.
Ponadto absolwenci branżowej szkoły I stopnia mają możliwość kontynuowania nauki w
liceum ogólnokształcącym dla dorosłych od klasy II.
Nowa nazwa – branżowa szkoła – jest symbolicznym dopełnieniem zmian, które zostały
wprowadzone w obszarze szkolnictwa zawodowego. Mają one przede wszystkim charakter
jakościowy i dotyczą zwiększenia roli pracodawcy w procesie kształcenia zawodowego.
Według założeń reformy edukacji wiedzę teoretyczną uczeń będzie zdobywał podczas zajęć
lekcyjnych, a umiejętności praktyczne w potencjalnym miejscu pracy.
Pomoc materialna dla uczniów
Rodzice powinni pamiętać, że uczniowie mogą otrzymać pomoc materialną o charakterze
socjalnym w formie stypendiów i zasiłków szkolnych. Wysokość stypendium wypłacanego
uczniowi wynosi od 99,20 zł do 248 zł miesięczne. Może być ono wypłacone od jednego do
dziesięciu miesięcy w danym roku szkolnym. Dochód uprawniający do ubiegania się o
stypendium szkolne wynosił 514 zł netto na osobę w rodzinie. Więcej informacji na ten temat
udzieli rodzicom dyrektor szkoły lub pracownik urzędu gminy.
Kalendarz roku szkolnego 2017/2018
W roku szkolnym 2017/2018 zajęcia opiekuńczo-wychowawcze rozpoczynają się w
poniedziałek, 4 września 2017 r. i zakończą się w piątek, 22 czerwca 2018 r.
Zimowa przerwa świąteczna potrwa od 23 do 31 grudnia 2017 r., przerwa wiosenna od 29
marca do 3 kwietnia 2018 r.
Terminy ferii zimowych w poszczególnych województwach
15-28 stycznia 2018 r.: dolnośląskie, mazowieckie, opolskie, zachodniopomorskie;
22 stycznia – 4 lutego 2018 r.: podlaskie, warmińsko-mazurskie;
29 stycznia – 11 lutego 2018 r.: lubelskie, łódzkie, podkarpackie, pomorskie, śląskie;
12-25 lutego 2018 r.: kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie, świętokrzyskie,
wielkopolskie.
Dodatkowe dni wolne od zajęć
Dyrektor szkoły lub placówki do 30 września 2017 r. ma obowiązek poinformowania
nauczycieli, uczniów, rodziców i opiekunów o dodatkowych dniach wolnych od zajęć
lekcyjnych. Ich liczba jest różna dla poszczególnych typów szkół i wynosi:
do 8 dni w szkole podstawowej;
do 10 dni w liceum ogólnokształcącym i technikum;
do 6 dni w branżowej szkole I stopnia, szkole policealnej oraz placówce kształcenia
praktycznego;
od roku szkolnego 2020/2021 – do 6 dni w branżowej szkole II stopnia.
Rola rodziców w szkole
Nowe przepisy dotyczące systemu oświaty gwarantują rodzicom wpływ na funkcjonowanie
szkoły. Szczególne kompetencje zostały przyznane radzie rodziców. Do najważniejszych
uprawnień rady rodziców należy:
uchwalanie, w porozumieniu z radą pedagogiczną, programu wychowawczo-
profilaktycznego szkoły lub placówki;
opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub
wychowania szkoły;
opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły;
opiniowanie uchwał dotyczących prowadzenia eksperymentów pedagogicznych w
szkole.
W odpowiedzi na postulaty rodziców w nowym prawie oświatowym wprowadzono
możliwość gromadzenia środków pieniężnych na odrębnym rachunku bankowym rady
rodziców.
Rada rodziców może wypowiadać się w każdej sprawie dotyczącej szkoły i występować do
wszystkich organów zarządzających szkołą.
Dodatkowo dwaj przedstawiciele rady rodziców będą powoływani przez organ prowadzący
szkołę w skład komisji konkursowej na stanowisko dyrektora.
Przedszkole
Od 1 września 2017 r. wszystkie dzieci w wieku 3-6 lat mają prawo do edukacji
przedszkolnej. Obowiązkiem gminy jest zapewnienie miejsca w placówkach wychowania
przedszkolnego wszystkim uprawnionym i chętnym dzieciom.
Przedszkole jest placówką nieferyjną, to znaczy, że funkcjonuje przez cały rok szkolny, z
wyjątkiem przerw, które zostaną ustalone przez organ prowadzący. Uzgodnienie terminu
takich przerw odbywa się na wspólny wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola lub
rady rodziców.
Dyrektor powierza poszczególne oddziały przedszkolne opiece jednego lub dwóch
nauczycieli. Dla dobra dzieci wskazane jest, aby ten sam pedagog opiekował się daną grupą
przez cały okres edukacji przedszkolnej.
Organizację pracy przedszkola określa ramowy rozkład dnia. Ustala go dyrektor przedszkola
na wniosek rady pedagogicznej.
Ramowy rozkład dnia powinien uwzględniać:
zasady ochrony zdrowia i higieny nauczania;
zasady wychowania i opieki;
potrzeby, zainteresowania i uzdolnienia wychowanków;
rodzaj niepełnosprawności dzieci.
Równie istotne są oczekiwania przedstawiane przez rodziców.
Na podstawie ramowego rozkładu dnia nauczyciel lub nauczyciele ustalają szczegółowy
rozkład dnia dla grupy, nad którą sprawują opiekę, uwzględniając potrzeby i zainteresowania
dzieci.
Sześciolatek w przedszkolu
Edukacja dzieci 6-letnich w przedszkolach publicznych jest bezpłatna. Gmina otrzymała
z budżetu państwa subwencję na każdego sześciolatka w przedszkolu. Rodzic opłaca jedynie
wyżywienie.
Dziecko może kontynuować edukację w przedszkolu, do którego do tej pory uczęszcza.
Wystarczy, że rodzic złoży odpowiednią deklarację u dyrektora tego przedszkola nie później
niż 7 dni przed rozpoczęciem rekrutacji na rok szkolny 2018/2019 – dotyczy to wszystkich
dzieci.
Dziecko 6-letnie ma obowiązek chodzić do tzw. zerówki, czyli realizować obowiązkowe
roczne przygotowanie przedszkolne.
Do końca stycznia 2018 r. organ prowadzący przedszkole ma obowiązek podać kryteria
przyjęcia i termin przeprowadzania rekrutacji.
Podręczniki
Uczniowie szkół podstawowych i klas gimnazjalnych otrzymają darmowe podręczniki,
materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe do obowiązkowych zadań edukacyjnych.
Zakupi je szkoła z dotacji, którą otrzyma z budżetu państwa. Wybór podręczników,
materiałów edukacyjnych i ćwiczeń należy do nauczyciela prowadzącego dany przedmiot.
Uczniowie klas II i III szkoły podstawowej otrzymają podręcznik zapewniony przez MEN.
Rodzic będzie zobowiązany kupić jedynie podręczniki do zajęć nieobowiązkowych, np. do:
religii, etyki, drugiego języka obcego.
Z nowych podręczników w roku szkolnym 201 7/2018 będą korzystać dzieci z klas I, IV i VII
szkoły podstawowej, które od września rozpoczną naukę według nowej podstawy
programowej.
Podręczniki stanowię własność szkoły i są wypożyczane uczniom na dany rok szkolny.
Po jego zakończeniu uczeń ma obowiązek zwrócić książki do biblioteki szkolnej.
Jeżeli dziecko uszkodzi lub nie odda podręczników, szkoła może zażądać od jego rodziców
zwrotu kosztów. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku materiałów ćwiczeniowych, które są
przekazywane uczniom bez konieczności zwrotu.
Szczegółowe zasady wypożyczania podręczników określa dyrektor szkoły, uwzględniając
konieczność zapewnienia przynajmniej 3-letniego okresu używania tych podręczników.
Szkoły niepubliczne mają prawo wnioskować o dotację na podręczniki i materiały
ćwiczeniowe (nie jest to ich obowiązek). Jeśli szkoła nie zgłosiła się po dofinansowanie,
rodzice kupują podręczniki i materiały ćwiczeniowe we własnym zakresie. Do klas I, IV, VII
szkoły podstawowej dostępne będą również podręczniki i materiały edukacyjne dostosowane
do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami.
Jeśli na początku roku szkolnego dziecko nie będzie miało zapewnionych z budżetu państwa
podręczników i ćwiczeń do obowiązkowych zajęć edukacyjnych (szkoła podstawowa, klasy
gimnazjalne), należy wyjaśnić tę kwestię z dyrektorem szkoły.
W branżowej szkole I stopnia kształcenie zawodowe może być realizowane z
wykorzystaniem podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego przed 15 lutego 2017 r.
Do kształcenia zawodowego sukcesywnie dopuszczane są nowe podręczniki.
Nauka programowania
Od 1 września 2017 r. programowanie będzie stałym elementem kształcenia już od I klasy
szkoły podstawowej. Szkoła ma stwarzać uczniom warunki do nabywania wiedzy i
umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów z wykorzystaniem metod i technik
wywodzących się z informatyki. Szczególny nacisk kładzie się tu na takie elementy, jak m.in.:
logiczne i algorytmiczne myślenie, programowanie, posługiwanie się aplikacjami
komputerowymi, wyszukiwanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł,
posługiwanie się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi oraz stosowane tych
umiejętności na zajęciach z różnych przedmiotów.
Będziemy wspierać szkoły w budowie bardzo szybkich, szerokopasmowych łączy
internetowych oraz wyposażać placówki w nowoczesne pomoce dydaktyczne. Mają one
sprzyjać rozwijaniu kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania nowych
technologii w edukacji.
Nazwy nowych przedmiotów
W szkole podstawowej zmienią się nazwy niektórych obowiązkowych zajęć edukacyjnych:
zamiast zajęć komputerowych – informatyka;
zamiast zajęć technicznych – technika;
w miejsce historii i społeczeństwa – dwa odrębne zajęcia z historii i z wiedzy o
społeczeństwie;
zamiast przyrody uczniowie już od V klasy szkoły podstawowej będą uczyli się w
kolejnych latach biologii, historii, geografii, a w następnych – fizyki i chemii.
Dowóz dziecka do szkoły
Przepisy ustawy o systemie oświaty oraz przepisy prawa oświatowego, które mówią o
dowozie dzieci do szkół, dotyczą szkół obwodowych (szkół podstawowych i
dotychczasowych gimnazjów). Jeśli władze samorządowe ustaliły sieć szkół w taki sposób, że
odległość między domem ucznia a szkołą obwodową przekracza dystans wymieniony w
cytowanych ustawach (tj. 3 km dla uczniów klas I-IV szkół podstawowych oraz 4 km dla
uczniów klas V-VIII szkół podstawowych oraz uczniów dotychczasowych gimnazjów),
obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewożenia
dziecka. Jeśli gmina nie ma możliwości zorganizowania dojazdu, ma obowiązek zwrotu
kosztów przejazdu dziecka środkami komunikacji publicznej. W przypadku, gdy dowożenie
zapewniają rodzice, a do ukończenia przez dziecko 7 lat – także kosztów przejazdu opiekuna
dziecka środkami komunikacji publicznej.
W przypadku, gdy wyżej wymienione odległości nie są przekroczone, gmina może
zorganizować bezpłatny transport, zapewniając opiekę podczas przewozu. W ustawie
przewidziano zatem organizację dowozu w sytuacjach nieobligatoryjnych. Dotyczy to jednak
obszaru gminy, w granicach której organizowana jest sieć szkół. Sieć publicznych placówek
powinna być zaplanowana w sposób umożliwiający realizację obowiązku szkolnego przez
uczniów, przy uwzględnieniu odległości wymienionych w ustawie. Jeżeli nie jest to możliwe,
gmina jest zobowiązana do organizacji dojazdów lub pokrycia kosztów przejazdu do szkół
obwodowych.
Bezpieczeństwo dziecka w szkole
Za bezpieczeństwo uczniów na terenie szkoły, na boisku, podczas przerwy, odpowiada
dyrektor. Od nowego roku szkolnego 2017/2018 nastąpi połączenie programu
wychowawczego i programu profilaktycznego w jeden dokument – program wychowawczo-
profilaktyczny szkoły/placówki. Zostanie on przygotowany w oparciu o przeprowadzoną
diagnozę potrzeb wychowawczych, profilaktycznych i środowiskowych danej społeczności
szkolnej. Będzie obejmował treści i działania o charakterze wychowawczym i
profilaktycznym skierowane do uczniów.
Celem połączenia obu programów jest stworzenie spójnej strategii wspierania dzieci i
młodzieży w prawidłowym rozwoju, jak również zapobieganie i przeciwdziałanie
zachowaniom problemowym.
Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły lub placówki będzie uchwalać rada rodziców
w porozumieniu z radą pedagogiczną. Jeżeli do 30 września każdego roku szkolnego nie
nastąpi porozumienie w tej sprawie, program będzie ustalał dyrektor szkoły lub placówki w
uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.
W szkołach i placówkach niesamorządowych lub prywatnych program wychowawczo-
profilaktyczny określi organ wskazany w statucie szkoły lub placówki.
Wzmocnienie wychowawczej funkcji szkoły
Po raz pierwszy została określona definicja wychowania rozumiana jako wspieranie dziecka
w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i
społecznej. Wychowanie powinno być wzmacniane i uzupełniane o działania z zakresu
profilaktyki skierowane do dzieci i młodzieży.
Szafki w szkole
Szkoła ma obowiązek zapewnić uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i
przyborów szkolnych na terenie szkoły. Do dyrektora należy decyzja, czy miejscem do
przechowywania rzeczy będą specjalnie zakupione szafki, czy dostosowane do tego celu
zostanie już istniejące wyposażenie szkoły.
Dyrektor nie może wymagać od rodziców dokonywania opłat za użytkowanie miejsca do
przechowywania rzeczy szkolnych. Wszelkie wpłaty na ten cel powinny mieć charakter
dobrowolny.
Legitymacje szkolne
Ważność legitymacji szkolnych uczniów dotychczasowych gimnazjów będzie potwierdzona
przez umieszczenie daty ważności i pieczęci urzędowej szkoły (dotychczasowego
gimnazjum). Uczeń klasy VII szkoły podstawowej otrzyma nową legitymację na dotychczas
obowiązujących drukach. Dla uczniów uczących się języka polskiego za granicą legitymacje
szkolne wydają pracownicy placówek dyplomatycznych.
Świetlica w szkole
Szkoła ma obowiązek zapewnienia wszystkim chętnym uczniom szkoły podstawowej i klas
gimnazjalnych możliwość uczestniczenia w zajęciach świetlicowych. Szczegółowe zasady
organizacji pracy świetlicy określa statut szkoły lub placówki.
Podczas zajęć świetlicowych w szkole podstawowej pod opieką jednego nauczyciela może
pozostawać nie więcej niż 25 uczniów.
Szkolna stołówka
Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne. Warunki z jej korzystania, w tym
wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym
szkołę. Do opłat wnoszonych przez uczniów, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników oraz
kosztów utrzymania stołówki. Organ prowadzący szkołę lub dyrektor, posiadający stosowne
upoważnienie może, zwolnić rodziców albo pełnoletniego ucznia z całości lub części opłat w
przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej rodziny, a także w uzasadnionych
przypadkach losowych.
Liczba uczniów w grupie przedszkolnej lub w klasie
Liczba dzieci w oddziale przedszkolnym oraz w klasach I-III szkoły podstawowej nie może
być większa niż 25. W przypadku uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
obowiązują inne zasady.
Liczba dzieci w oddziale przedszkolnym i oddziale integracyjnym w szkole ogólnodostępnej
nie może być większa niż 20, w tym nie więcej niż 5 uczniów niepełnosprawnych. W
oddziałach przedszkolnych i szkolnych specjalnych liczba dzieci zależy od ich
niepełnosprawności (od 1 – w przypadku dzieci z autyzmem, w tym zespołem Aspergera do
16 dzieci – z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim).
Lekcje prowadzone w grupach
W klasach IV-VIII szkoły podstawowej, branżowej szkole I stopnia, liceum
ogólnokształcącym, technikum i szkole policealnej podział na grupy jest obowiązkowy na
lekcjach z informatyki i języka obcego nowożytnego, jeżeli liczba uczniów przekracza 24
osoby.
Przy podziale na grupy należy uwzględnić liczbę stanowisk komputerowych oraz stopień
zaawansowania znajomości języka obcego u uczniów/słuchaczy.
Ćwiczenia, laboratoria oraz zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia w zawodzie prowadzone
w formie ćwiczeń, laboratoriów mogą być prowadzone w grupach nie większych niż 30
uczniów.
Lekcje wychowania fizycznego mogą być prowadzone w grupie oddziałowej,
międzyoddziałowej lub międzyklasowej, a w przypadku zespołu szkól — także w grupie
międzyszkolnej liczącej nie więcej niż 26 uczniów.
Lekcja nie musi trwać 45 minut
Godzina lekcyjna trwa zwyczajowo 45 minut. W uzasadnionych przypadkach zajęcia mogą
być jednak prowadzone w czasie nie krótszym niż 30 i nie dłuższym niż 60 minut. Ważne
jest zachowanie ogólnego tygodniowego czasu trwania zajęć edukacyjnych.
Czas trwania poszczególnych zajęć w klasach I-III szkoły podstawowej ustala nauczyciel
prowadzący te zajęcia, zachowując ogólny tygodniowy czas trwania zajęć.
Zwolnienia z WF-u
Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach
wychowania fizycznego na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach wykonywania
przez ucznia tych ćwiczeń. Dokument taki wydaje lekarz na czas określony w tej opinii.
Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z realizacji zajęć wychowania fizycznego lub informatyki na
podstawie opinii o braku możliwości uczestniczenia ucznia w tych zajęciach. Dokument ten
również wydawany jest przez lekarza na czas określony w tej opinii.
Ocenianie
Z początkiem każdego roku szkolnego nauczyciele informują uczniów i rodziców o
wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do otrzymania śródrocznych i rocznych, a w szkole
policealnej – semestralnych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych, wynikających z
realizowanego programu nauczania. Nauczyciele muszą poinformować również o sposobach
sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów, a także warunkach i trybie otrzymania wyższej
niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych.
Wychowawca oddziału, na początku każdego roku szkolnego, informuje uczniów i rodziców
o warunkach i sposobie oraz kryteriach oceniania zachowania, a także zasadach otrzymania
wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania.
Przy ustalaniu oceny z: wychowania fizycznego, techniki, plastyki i muzyki nauczyciel
przede wszystkim bierze pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z
obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć.
W przypadku wychowania fizycznego – również systematyczność udziału ucznia w zajęciach
oraz aktywność w działaniach podejmowanych przez szkołę na rzecz kultury fizycznej.
Począwszy od klasy IV uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, religię
lub etykę, do średniej ocen wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych
zajęć.
Klasy łączone w szkole podstawowej
Dyrektor szkoły może utworzyć w szkole podstawowej klasy łączone, jednak pod pewnymi
warunkami:
w klasie I – obowiązkowe zajęcia edukacyjne, z wyjątkiem edukacji muzycznej,
edukacji plastycznej i wychowania fizycznego mają być prowadzone bez łączenia tych
klas z innymi;
w klasach II i III – co najmniej połowa wymiaru godzin obowiązkowych zajęć
edukacyjnych, z wyjątkiem edukacji muzycznej, plastycznej i wychowania
fizycznego,
ma być prowadzona bez łączenia tych klas z innymi;
w klasach IV-VII istnieje również obowiązek prowadzenia co najmniej połowy
wymiaru godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych bez łączenia z innymi klasami, z
tym że zajęcia: z muzyki, plastyki i wychowania fizycznego można prowadzić łącznie;
w klasie VIII będzie można łączyć z innymi klasami tylko zajęcia z wychowania
fizycznego;
jeżeli w szkole jest oddział przedszkolny, można łączyć zajęcia dla dzieci 6-letnich z
zajęciami edukacyjnymi prowadzonymi w klasie I. W tym przypadku co najmniej
połowa zajęć prowadzonych w oddziale przedszkolnym oraz co najmniej połowa
obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu odpowiednio edukacji polonistycznej,
przyrodniczej, matematycznej oraz języka obcego nowożytnego w klasie I powinna
być prowadzona oddzielnie w oddziale przedszkolnym i w klasie I.
Wolontariat szkolny
Od 1 września 2017 r. organizacja i realizacja działań w zakresie wolontariatu będzie
odbywała się według zasad określonych w statucie szkoły. Samorządowi uczniowskiemu
umożliwiono, w porozumieniu z dyrektorem, podejmowanie działań w tym zakresie.
Samorząd uczniowski będzie mógł także ze swojego składu wyłonić radę wolontariatu.
Obowiązek szkolny/obowiązek nauki
Obowiązek szkolny trwa do ukończenia szkoły podstawowej i spełnia się go m.in. przez
uczęszczanie do szkoły publicznej lub niepublicznej. Natomiast obowiązek nauki trwa do
ukończenia 18. roku życia.
Edukacja domowa
Każdy rodzic ma prawo do decydowania o formie edukacji swojego dziecka. Uczeń może
uczyć się w domu. Obowiązek szkolny/obowiązek nauki może być realizowany także
poza szkołą, czyli w ramach tzw. edukacji domowej. Zezwolenie na jej prowadzenie, tak
jak dotychczas, może wydać dyrektor szkoły, do której dziecko zostało przyjęte.
Rodzice zainteresowani tzw. edukacją domową są zobowiązani do złożenia wniosku u
dyrektora szkoły. Do wniosku należy dołączyć wymaganą dokumentację, w tym opinię
publicznej poradni psychologiczno- pedagogicznej.
Szkoła, do której składa się wniosek dotyczący pozwolenia na edukację domową, musi się
znajdować na terenie województwa, które jest miejscem zamieszkania ucznia.
Dziennik elektroniczny
Szkoła może prowadzić dziennik lekcyjny w postaci elektronicznej. Obowiązkiem szkoły jest
bezpłatne udostępnianie rodzicom i opiekunom wszystkich informacji dotyczących nauczania,
wychowania i opieki nad ich dziećmi.
Dodatkowe opłaty w szkole
Opłaty na konto rady rodziców są dobrowolne. Dyrektor szkoły nie może uzależniać np.
wydania świadectwa od dokonania wpłaty przez ucznia.
Rodzice mają możliwość ubezpieczenia swoich dzieci we własnym zakresie, wybierając
dowolnego ubezpieczyciela. Warto jednak przeczytać umowę, którą dyrektor szkoły zawiera
z ubezpieczycielem. Jeśli uczniowie będą brali udział w wycieczce lub imprezie zagranicznej,
wtedy ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia jest
obowiązkowe.
Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków za pośrednictwem szkoły nie jest
obowiązkowe.
Rodzice powinni pamiętać, że dyrektor szkoły, nauczyciel/opiekun grupy/klasy ponosi
odpowiedzialność za skutki możliwych wypadków z udziałem uczniów zarówno podczas
lekcji, jak również podczas wycieczki organizowanej przez szkołę. Taka odpowiedzialność
istnieje niezależnie od faktu objęcia uczniów ubezpieczeniem.
W przypadku placówek prowadzących kształcenie zawodowe szkoła kierująca uczniów na
praktyczną naukę zawodu zapewnia ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków.
Rodzic nie ma obowiązku przynoszenia do przedszkola lub szkoły artykułów
higienicznych i biurowych. O te materiały powinien zadbać organ prowadzący.
Gdzie można uzyskać odpowiedzi na pytania o szkołę dziecka?
Informacje o funkcjonowaniu szkoły swojego dziecka rodzic może uzyskać u dyrektora
szkoły lub w wydziale edukacji urzędu gminy, lub starostwa powiatowego.
Do kogo kierować pytania związane z reformę?
W każdym województwie przy kuratorium oświaty funkcjonuję punkty informacyjne do
spraw wdrażania reformy edukacji. Pracownicy kuratorium odpowiadają na pytania i
wątpliwości.
Zachęcamy do kontaktu
dolnośląskie
o 71 340 64 71, [email protected]
kujawsko-pomorskie
o 52 349 76 24, [email protected]
lubelskie
o 81 53 85 225, [email protected]
lubuskie
o 95 725 50 26, [email protected]
łódzkie
o 42 637 70 59 w.47,[email protected]
małopolskie
o 12 448 11 20, [email protected]
mazowieckie
o 22 551 24 22, [email protected]
opolskie
o 57 635 94 57, [email protected]
podkarpackie
o 17 867 11 70, [email protected]
podlaskie
o 85 748 48 25, [email protected]
pomorskie
o 58 669 34 44, [email protected]
śląskie
o 32 388 00 70, [email protected]
świętokrzyskie
o 41 342 12 68, [email protected]
warmińsko-mazurskie
o 89 523 23 75, [email protected]
wielkopolskie
o 61 8541 569, [email protected]
zachodniopomorskie
o 91 44 27 548, [email protected]
Do dyspozycji są również eksperci z Ministerstwa Edukacji Narodowej. Zapraszamy do
bezpośredniego kontaktu z poszczególnymi departamentami:
22 34 74 141 – struktura szkół, egzaminy, doskonalenie i kształcenie nauczycieli,
22 34 74 792 – podstawa programowa, podręczniki, ramowe plany nauczania,
22 34 74 458 – przekształcanie szkół, sytuacja nauczycieli i dyrektorów w okresie
wdrażania reformy.
