30
2017/18 Eğitim Seminerleri CO2 ve INERT GAZLI SÖNDÜRME SİSTEMLERİ UYGULAMALARI

CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

CO2 ve INERT GAZLI SÖNDÜRME SİSTEMLERİ

UYGULAMALARI

Page 2: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Uygulama Esasları Nelerdir?

Uygulamacının sorumluluğunda olan ve sistemlerin çalışmasını ve/veya doğru çalışmasını doğrudan etkileyecek esaslar:

• Doğru Malzeme Temini,• Doğru Borulama Yapılması,• Silindir İstasyonu Konfigürasyonu,• Kabul Testleri,• Devreye Alma

Doğru Borulama Yapılması:• Boru Birleştirme Teknikleri• Ek-parça Kullanımı• Askılama Ekipmanları ve

Montajı

Page 3: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Uygulama Esasları Nelerdir?

Uygulamacının sorumluluğunda olmasa da sistemlerin çalışmasını ve/veya doğru çalışmasını dolaylı yoldan etkileyecek esaslar:

• Hacim Ölçülerinin Doğruluğu• Yapı Elemanlarının Uygunluğu (asma tavan, kapı, pencere vb.)• Kolay Erişebilirlik• Hacim Sızdırmazlık Şartları• Fazla Basınç Etkisi• Deşarj Sonrası Yeniden Devreye Alma Şartları ve Süresi

Page 4: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

- Gazlı SöndürmeSistemleri Nasıl Çalışır?

- Nasıl Test Edilir?

- Ölçümleri Nasıl Yapılır?

CO2 Gazlı Söndürme Sistemi

Page 5: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Inert Gazlı Söndürme Sistemi

Page 6: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme TeminiGazlı söndürme sisteminin borulaması için kullanılacak malzeme tipleri, temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir:

1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı ve aynı zamanda uygulamasına da yön verecek standart/yönetmelikler (NFPA, FM Global Datasheets, VdS vb.)

2- IOM Dökümanları – Sistemin üreticisinin tasarım, montaj ve kullanım kılavuzları

3- Kullanılan malzemelerin uygunluğunun “Hidrolik Hesap Raporu” ile kontrolü mutlaka yapılmalıdır.

Page 7: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme TeminiInert Gazlı Söndürme Sistemleri İçin;NFPA 2001, kullanılacak boru ve fitting tipini, sistem silindirlerindeki gaz basıncı ve basınç düşürücü elemanın gerisindeki ve ilerisindeki basınç değerlerine göre tanımlar:

Page 8: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme Temini

Page 9: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme TeminiKontrollü/Sabit Akışlı Sistemler

Page 10: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme TeminiInert Gazlı Sistemler için,Basınç düşürücü eleman sonrası borulama için,

ASTM A-106 GR B, SCH 40, ÇELİK ÇEKME BORU,3000 Lb. Dövme Çelik Fittings,

CO2 Gazlı Söndürme Sistemleri İçin,ASTM A53 veya A-106 GR A/B, ÇELİK ÇEKME BORU,SCH 40 – ¾” çapa kadarSCH 80 – 1” çapa ve üstü için3000 Lb. Dövme Çelik Fittings,

Page 11: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Malzeme Temini

Page 12: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Borulama YapılmasıBoru Birleştirme Teknikleri:

Her biri kendi içinde ayrı kurallara sahip olmaküzere:- Dişli, Kaynaklı, Flanşlı boru birleştirme

teknikleri uygulanabilir.

- Yivli / kaplinli birleştirmenin kullanılması damümkündür; fakat bunun için kullanılacakkaplinlerin, bu uygulama için onaylı/listeliolması gerekir.

Page 13: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Borulama YapılmasıAskılama Ekipmanları ve Montajı:

Standartlarda bu konuda genel geçer kurallar belirtilmekle birlikte, detaylı uygulama kuralları, üretici kılavuzlarında anlatılmaktadır. Dikkatlice uygulanmalıdır.

Page 14: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Doğru Borulama YapılmasıTAVSİYEMİZ!!!

Askılama için, tam sarmal, gazlı söndürme sistemleri için özel olarak üretilmiş, özel olarak onaylanmış kelepçeler kullanılması ve bu kelepçelerin, “Rod” yerine montaj ayağı ve çelik profil kullanılarak yapı elemanlarına sabitlenmesidir.

Page 15: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Silindir İstasyonu Konfigürasyonu

Yönlendirme vanalı sistemlerde, hangi mahale, ne kadar gaz boşalacağı, silindir bataryası üzerindeki pnömatik hat ve bu hat üzerindeki çek vanalar ile kontrol edilir. Doğru konfigürasyonu çok önemlidir.

Page 16: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Silindir İstasyonu Konfigürasyonu

Page 17: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul TestleriInert Gazlı Sistemler için,

1- Proje Kontrolü:Kontrol edilenler:

- Uygulama hidrolik hesap raporlarında gösterilen uygulama ile bire bir aynı mı?- Nozul çap ve orifis ölçüleri hesaplardakilerle aynı mı?- Uygulama, üreticinin montaj kılavuzuna uygun mu yapılmış?

2- Statik Basınç Kontrolü:Yalnızca 40 psi (2.76 bar) basınç değerinde uygulanır. Boru sistemi 10 dakika boyunca basınçlandırılır. Toleransı %20’dir.

Page 18: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul TestleriInert Gazlı Sistemler için,

3- Akış Testi (Puf testi)Kontrol Amacı: Akışın kesintisiz, nozulların ve borulamanın tıkanıklıklardan arındırılmış olduğunun ispatı için yapılır.

NFPA’de zorunlu bir test olmasına rağmen, Avrupa’da her zaman yapılması tercih edilmez. Uygulaması zor bir testtir.

Özellikle, nozul sayısı fazla olan sistemlerde, tüm nozullardan gaz boşaltıldığını göstermek kolay değildir. Genellikle yardımcı elemanlar kullanılır.

Page 19: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul TestleriInert Gazlı Sistemler için,

4- Oda Sızdırmazlık Testi:Door-fan testi

Genelde uygulamacının değil, inşaat grubunun sorumluluğunda olmakla birlikte, odanın sızdırmaz olduğunun tespiti, kabul prosedürünün bir parçasıdır.

Page 20: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul TestleriInert Gazlı Sistemler için,

5- Gerçek Zamanlı Deşarj TestiInert Gazlı Söndürme Sistemleri için çok tercih edilen bir test değildir. İsteğe bağlı yapılır.

6- Gerçek Zamanlı Deşarj Testi Sürecinde Konsantrasyon ÖlçümüInert Gazlı Söndürme Sistemleri için çok tercih edilen bir test değildir. İsteğe bağlı yapılır. Yapıldığında da, genelde söndürme gazının oda içindeki konsantrasyonu değil, oda içindeki O2 konsantrasyonu ölçülür.

Page 21: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul Testleri Inert Gazlı Sistemler için,

Page 22: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul TestleriCO2 Gazlı Söndürme Sistemleri için,

Gerçek Zamanlı Deşarj Testi / Gerçek Zamanlı Deşarj Testi Sürecinde Konsantrasyon Ölçümü

Bu sistemler için, tasarımda kullanılan konsantrasyona, ne kadar sürede ulaşıldığı, ne kadar üzerine çıkıldığı, istenilen konsantrasyonun ne kadar süre ile sağlanabildiği, sistemin sağlıklı çalışması açısından çok önemlidir.

Bu nedenle, gerçek zamanlı testler ve test sırasında yapılan konsantrasyon ölçümü uygulamaları, zaman zaman tercih edilir.

Page 23: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul Testleri

Page 24: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Kabul Testleri

Page 25: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Devreye Alma – Fonksiyonel Testler

Page 26: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

Devreye Alma – Fonksiyonel TestlerSistemdeki tüm ekipmanların, sağlıklı, doğru çalıştığının ve belirlenensenaryoya göre hareket ettiğinin denenmesi ve kayıt altına alınmasıgereklidir. Bu ekipmanlar:

- Söndürme Panelleri- Solenoidler- Manuel Başlatma Butonları- Manuel Durdurma Butonları- Ziller / Flaşörler / Sirenler- Uyarı Işıkları- Anahtarlar- Damperler / klimalar vb.

Page 27: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

SIKÇA SORULAN SORULAR - FAQGaz silindirleri ya da silindir bataryaları, yangından korunan mahalin içine yerleştirilebilir mi?

Cevap:

NFPA standartları buna karşı çıkmaz, fakat koşullu izin verir.

Page 28: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

SIKÇA SORULAN SORULAR - FAQ1- Gaz silindirleri ya da silindir bataryaları, yangından korunan mahalin içine yerleştirilebilir mi?

Cevap:

Page 29: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

SIKÇA SORULAN SORULAR - FAQTüm gazlı söndürme sistmlerinde, konvansiyonel söndürme paneli mi kullanılmalıdır? Başka bir alternatif yok mudur?

Cevap:

Konvansiyonel söndürme paneli kullanımının avantajları fazla olmakla birlikte,alternatif uygulamalar da vardır. Özellikle petrol endüstrisi, farklı uygulamaları tercih eder.

Page 30: CO2 ve INERT GAZLI - TUYAK · temel olarak iki dökümanda açıklanır. Bir dökümanın da uygunluğunun her zaman kontrolü gereklidir: 1- Sistemlerin tasarımının yapıldığı

2017/18 Eğitim Seminerleri

SORU - CEVAP