Coşkun Ocak

2

iletişim Yayınları

212 275 00 35 / www.kafadengiyayinlari.com

Gülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No:15/E Halim Meriç İş Merkezi

Kat: 9 Mecidiyeköy - İstanbul

eserinadı Süper Öğreten TYT Biyoloji Soru Bankası

akıllıtahtauygulaması akillitahta.eksenyayinlari.com / Öğretmenlerimiz ücretsiz olarak indirebilir.

yazar Coşkun Ocak

videoçözümü Coşkun Ocak

akademikyönetmen Ali Rıza Bayzan

seteditörü Münire Betül Ayyıldız

branşeditörü Ali Gündoğmuş - Aylin Atar - Hasan Hüseyin Yiğidoğlu - Yeşim Kabadaş Kırsaç

dijitaluygulamaeditörü Ömer Faruk Erdem

dizgivegrafik Kafa Dengi

yayıncısertifikano 16518

kapaktasarım Mandalin Ajans

matbaavesertifikano WPC Matbaacılık / 0 212 886 83 30 / sertifika no: 35428

ürünno KC00-SS.01MHK21

isbn 978-605-2217-56-6

copyright© 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre, her türlü hakkı Eksen Yayıncılık Eğitim ve Malz. San.

Tic. AŞ’ye aittir. Eksen Yayıncılık’ın yayın izni olmaksızın kitabın akademik tarzının, metin veya sorularının

aynen ya da değiştirilerek kısmen ya da tamamen herhangi bir teknikle kopyalanması, depolanması,

çoğaltılması, basılması, yayımlanması, youtube ya da başka bir mecrada video çözümünün yapılması

halinde yasal mevzuat uygulanır.

kafadengitv kafadengiyayin kafadengiyayin

3

ÜNİVERSİTE YOLUNDA BAŞARILI OLMAK İSTİYORSAN MUTLAKA OKU!

Sevgili Üniversiteli Adayı,

ÖNCEDÜZEYİNİZEUYGUNKİTAPLARISEÇİN!

Bilirsiniz en iyi kitap sizin düzeyinize uygun kitaptır. Alt yapınızın iyi olduğu dersler vardır, zayıf olduğu

dersler vardır. Bunun için size farklı düzeyde iki ayrı soru bankası seti sunuyoruz:

• % 100 Başarı Seti: Alt yapınızın iyi olduğu derslerde bu setin soru bankalarını kullanmanızı öneririz.

• Süper Öğreten Set: Alt yapınızın zayıf olduğu derslerde ise bu setin soru bankalarını kullanmanızı

öneririz.

% 100 Başarı Seti, adı üzerinde size üniversite sınavında kolay, orta, zor tüm soruları yaptırmayı amaç-

lar. Bu set sizi zirveye taşır.

Süper Öğreten Set ise, kolay ve orta düzey soruları yaptırmayı amaçlar. Üniversite sınavındaki sorula-

rın yaklaşık 3’te 2’si kolay ve orta düzey sorulardan oluşur. Peki, sadece bu soruları yapsanız yüzdelik

dilimde nereye kadar yükselebilirsiniz biliyor musunuz: İlk % 3-4’lük dilime kadar yükselebilirsiniz. Bu

yüzdelik dilimle iyi üniversitelerin çoğuna girme şansı yakalarsınız.

Eğer Matematik’te alt yapım hiç yok diyorsan “TYT Hiç Matematik” soru bankamızı öneririz. Yok benim

alt yapım çok iyi amacım zirveye oynamak diyorsanız o zaman size “TYT Challenger Matematik” soru

bankamızı öneririz.

YOUTUBERHOCALARDANDERS

Kafa Dengi TV’de youtuber hocalarınız sizin için tüm konuları tek tek anlatıyor, bu dersleri kaçırmayın:

youtube.com/kafadengitv. Önce dersleri izleyin ardından soru bankasından test çözün. Daha sonra da

çözemediğiniz, takıldığınız ya da pratik çözümünü merak ettiğiniz soruların video çözümlerini izleyin.

TÜRKİYE’NİNİLKVETEKSİBERÖĞRENCİKOÇU

Çeyrek yüzyıllık birikimimizle sizin için tasarladığımız “Siber Öğrenci Koçu” üniversite yolunda size sırdaş

olacak ve danışman olarak yol gösterecektir. Soru bankalarınızla birlikte kullanacağınız Siber Koçunuz:

• sizin de katkınızla sizi yakından takip edecek,

• size mikro ölçeğe kadar inen karneler verecek,

• akademik check-up yapacak,

• temel sorunlarınızı teşhis edip size özel çözümler üretecek.

Kullanılmakta olan ölçme değerlendirme sistemleri öğrencinin boş ve yanlışlarının nedenlerini sapta-

yamıyor. Halbuki teşhis koymadan tedavi olmaz ki! Siber Koçunuz en çok hangi nedenlerle yanlış yap-

tığınızı ve boş bıraktığınızı istatistik olarak tutuyor sonra da bunlar için size çözüm yollarını gösteriyor.

Türkiye’nin en iyileri arasında yer alan bir kadro hazırladı kitaplarınızı, artık sıra sizde! Siz de bu kitap-

ları hakkıyla çalışarak Türkiye’nin en iyileri arasına girebilirsiniz.

4

NİÇİNSÜPERÖĞRETENSİSTEM?

Sevgili dostum, elindeki kitap Süper Öğreten Sistem’in bir parçasıdır. Süper Öğreten Sistemle,

insan beyni için avantajlı birçok öğrenme yolunu bir araya getirdik. Amacımız öğrenme olayını

senin için daha hızlı, daha kolay ve daha verimli hâle getirmek. Süper Öğreten Sistem sana neler

sunuyor, bir bakalım:

1. Süper öğreten kitapların yazarlarını özel dersin üstatları arasından seçtik. Onlar artık YouTuber

hocaların olarak KafaDengi TV'de özel derslerini sana konu konu anlatıyor, üstelik özel dersle-

rindeki soru çözüm taktiklerini de seninle paylaşıyor.

2. Kafa Dengi TV’de 1. konuyu izledikten bir teneffüs yapıyorsun hemen ardından soru bankanı

eline alıyorsun. Bakıyorsun ki Kafa Dengi TV’de anlatılan derslerle soru bankasındaki konular

aynı başlıkları taşıyor. Bu sayede beynindeki taptaze bilgilerle daha rahat çözeceksin soruları.

Beynin en avantajlı öğrenme yollarından birisi budur. Böylece eskisinden çok daha hızlı ve kolay

bir yolla üstelik daha verimli biçimde öğreneceksin.

3. Çözemediğin ya da yanlış çözdüğün sorular için yazarlarımız her an yanında. Çünkü soru ban-

kalarındaki tüm soruların video çözümünü yaptılar.

4. Şimdi gelelim Siber Öğrenci Koçu'na. Soru bankalarından soru çözerken kullanacağın Siber Koç

sana mikro ölçeğe kadar inen karneler veriyor, akademik check-up yapıyor, daha çok hangi

nedenlerle yanlış yaptığın ve boş geçtiğini saptayıp bunlarla ilgili olarak sana çözüm yolları

sunuyor. Bu çözüm yolları beynine daha verimli öğrenme yollarını gösterecektir. Siber Koçun

soru bankandaki soruların kolay, orta, zor oluşuna bağlı olarak başarı düzeyini ayrı ayrı analiz

ediyor. Siber Koçun bir de soru bankandaki üniversite sınavında çıkma olasılığı olan sorular

açısından başarı düzeyini analiz ediyor. Bu analizlere dayalı olarak seni yönlendiriyor.

5. Siber Koç’un yanı sıra Kafa Dengi TV’de her hafta Öğrenci Koçumuz sana moral ve motivasyon

aşılıyor, çalışma planı yapıyor, problemlerinin çözümü konusunda sana yol gösteriyor.

6. Tamamı video çözümlü olan deneme setlerimiz de seni sınava tam hazır hâle getirecektir.

Bal arısı peteklerini altıgen yapar, hem enerji tasarrufu hem sağlamlık açısından bir avantajdır bu.

Süper Öğreten Sistem de altıgendir.

Beynimiz için avantajlı öğrenme teknikleri hakkında Siber Öğrenci Koçu ve Kafa Dengi TV'de sana

çokça bilgi vereceğiz.

Geçmişi değiştiremezsin, geleceğin ise şimdi ne yaptığına bağlı. Biz senin çok iyi bir geleceğinin

olmasını istiyoruz. Bunun için bir yanda kitaplarla ve denemelerle öbür yanda Siber Öğrenci Koçu

ve Kafa Dengi TV ile biz hep senin yanındayız. Haydi şimdi sıra sende, geleceğin için umutla çalış-

maya başla. Moral ve motivasyonunda kırılma olursa Kafa Dengi TV'ye gel Öğrenci Koçumuz ve

YouTuber hocalarımız sana moral ve motivasyon aşılayacaktır.

Umut ve coşku her zaman kalbine eşlik etsin.

AliRızaBayzan

AkademikYönetmen

5

KİTABINYAZARINDANSİZEMEKTUP

Sevgili Arkadaşım,

Bu kitap Süper Öğreten Sistem'in bir parçasıdır. Bu sistemle Biyoloji Dersi'nin konu-

larını özel derslerimizde yaptığımız gibi en küçük parçalarına kadar ayırdık.

Bu kitaptaki Öğretici ve Geliştiren Test'lerle konuları önce öğrenip sonra pekiştirme-

ni hedefledik.

Öğrendiğin ve pekiştirdiğin konuyu üniversite sınavlarında çıkmış sorulara benzetti-

ğimiz Empatik Test'lerle ölçebilmeni sağladık.

Bu kitaptaki tüm konuları Kafa Dengi TV'de ders olarak anlatacağız.

Kitaptaki tüm soruları özel ders mantığı ile özel teknik ve pratik yöntemler kullanarak

çözdük.

Siber Koç ve KafaDengi TV'deki öğrenci koçunuzla;

• daha iyi öğrenmeni,

• öğrendiğini pekiştirmeni,

• eksik konularını belirlemeyi,

• eksik konularla ilgili yapılacakların programını yapmayı,

• sana daha iyi öğrenmen için yollar sunmayı

sağlayacağız.

Artık sıra sende, sen elinden geleni yap, biz bu süreçte seni Kafa Dengi TV'den des-

teklemeye devam edeceğiz.

CoşkunOcak

6

Ünite 1: Yaşam Bilimi “Biyoloji”YouTube Ders No Siber Koç No Konu Adı Sayfa No

1. Ders 1.1. Canlıların Ortak Özellikleri ...................................................... 10

2. Ders 1.2. İnorganik Bileşikler .................................................................. 13

3. Ders 1.3. Karbonhidratlar ......................................................................... 16

4. Ders 1.4. Yağlar ......................................................................................... 19

5. Ders 1.5. Proteinler ................................................................................... 22

6. Ders 1.6. Enzimler, Vitaminler ve Hormonlar....................................... 25

7. Ders 1.7. Nükleik Asitler ve ATP ............................................................. 33

1. Empatik Testler ......................................................................... 40

Ünite 2: Hücre

8. Ders 2.1. Hücre Yapısı ve Hücre Zarı ...................................................... 46

9. Ders 2.2. Hücre Zarı ve Madde Alışverişi ............................................. 49

10. Ders 2.3. Organeller .................................................................................. 59

11. Ders 2.4. Bilimsel Yöntem........................................................................ 67

2. Empatik Testler.......................................................................... 70

Ünite 3: Canlılar Dünyası

12. Ders 3.1. Sınıflandırma – Genel Bilgiler ................................................. 78

13. Ders 3.2. Bakteri ve Arke Âlemleri......................................................... 83

14. Ders 3.3. Protista, Mantar, Bitki Alemleri .............................................. 87

15. Ders 3.4. Hayvanlar Alemi – Virüsler .................................................... 92

3. Empatik Testler........................................................................100

İçindekiler

7

Ünite 4: Hücre Bölünmeleri ve Üreme

16. Ders 4.1. Mitoz Bölünme ve Hücre Döngüsü .....................................106

17. Ders 4.2. Eşeysiz Üreme ........................................................................112

18. Ders 4.3. Mayoz Bölünme – Eşeyli Üreme ..........................................117

4. Empatik Testler .......................................................................123

Ünite 5: Kalıtımın Temel İlkeleri

19. Ders 5.1. Kalıtımla İlgili Genel Kavramlar – Olasılık ve Mendel'in İlkeleri....128

20. Ders 5.2. Tam Baskınlık – Çaprazlamalar – Kontrol Çaprazlaması .........131

21. Ders 5.3. Eş Baskınlık – Çok Alelli Kalıtım ...........................................136

22. Ders 5.4. Eşey Tayini – Eşeye Bağlı Kalıtım ........................................143

23. Ders 5.5. Soyağaçları – Genetik Varyasyonlar ....................................150

5. Empatik Testler .......................................................................158

Ünite 6: Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

24. Ders 6.1. Ekosistemdeki Canlı - Cansız Faktörler ...............................166

25. Ders 6.2. Ekosistemdeki Madde ve Enerji Akışı ................................169

26. Ders 6.3. Ekosistemdeki Madde Döngüleri .........................................173

27. Ders 6.4. Güncel Çevre Sorunları ve İnsan .........................................178

6. Empatik Testler........................................................................181

8

ÜNİTE 1: YAŞAMBİLİMİ BİYOLOJİ

10

Öğretici Test - 1Ders1. 1.1. Canlıların Ortak Özellikleri

1. Aşağıdakilerden hangisi tüm canlılarda ortak değil-dir?

A) DNA'ya sahip olmaB) HücreselyapıyasahipolmaC) BüyüyüpgelişmeD) Besin monomerlerini O2varlığındaparçalamaE) Neslindevamınısağlama

2. Tümcanlılardayaşamsalfaaliyetler.......K.........adıveri-len yapı ve görev birimi içerisinde gerçekleşir. Bütüncanlılar.......K.........ve.......K.........lardanoluşmuştur.

Amip gibi canlılar .........L........... canlılar iken, kedi gibicanlılar.........M............canlılaraörnektir.

Buna göre K, L ve M yerine gelmesi gerekenler aşa-ğıdakilerden hangisinde verilmiştir?

K L M

A) Hücre Çokhücreli Tekhücreli

B) Organ Tekorganlı Çokorganlı

C) Hücre Tekhücreli Çokhücreli

D) Organel Çokhücreli Tekhücreli

E) Molekül Tekhücreli Çokhücreli

3. Bir kediye ait,

I. molekül II. hücre III. doku IV. organ V. organel

organizasyon basamaklarından hangileri bir amip ile ortaktır?

A) I ve II B) III ve V C) IV ve V D)I,IIveV E)II,IVveV

4. Canlıların çevresindeki uyarılara tepki verme biçim-lerinden birisi de fiziksel harekettir. Fiziksel hareketlerkaçma,yaklaşmaveyönelmeşeklindegerçekleşebilir.

Buna göre aşağıdaki hareketlerden hangisi ile canlı yer değiştirmez?

A) KedininfareyiyakalamakiçinkoşmasıB) KuşunbirdaldandiğerineuçmasıC) AmipinzararlıkimyasalmaddedenuzaklaşmasıD) BalığındüşmanındankaçmasıE) Ayçiçeğiningüneşingeldiğiyönedoğruyönelmesi

5. I. Tekhücrelibircanlınınağırlığınınvehacmininart-ması

II. Tekhücrelibircanlıdahücrebölünmesi III. Çokhücrelibir canlınınhücrebölünmesi ilehücre

sayısınınartması IV. Çokhücrelibircanlınınorganlarınınfarklılaşmasıile

yeniözelliklerkazanmasıYukarıdaki olaylardan üreme, büyüme ve gelişme-ye örnek olanlar aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

Üreme Büyüme Gelişme

A) I II,III IV

B) II I,III IV

C) I,II III IV

D) II,III I IV

E) I,IV II III

6. Tüm canlılar üremeyi,

I. neslinindevamını, II. yaşamındevamını, III. bireysayısıartışını, IV. kalıtsalyapıyıkorumayı

sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D)I,IIveIII E)I,IIIveIV

1-D 2-C 3-D 4-E 5-B 6-B

11

Öğretici Test - 2Ders 1.1. Canlıların Ortak Özellikleri1.1. Canlıların içvedışçevrelerindengelenuyarılarakarşı

vücutlarındameydanagelendeğişimler tepkidir.Bütüncanlılaruyarılarakarşıtepkigösterir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi uyarılara karşı tepki örneği olamaz?

A) SoğukortamdayaşayancanlılarınyağdepolamasıB) ElineiğnebataninsanıneliniçekmesiC) AyçiçeğininışığadoğruyönelmesiD) BakterininantibiyotiktenuzaklaşmasıE) Böcekçilbitkininböceğiyakalaması

2. Canlılarda gerçekleşen,

I. küçükmoleküllerdenbüyükmoleküllerinoluştuğu, II. büyükmoleküllerdenküçükmoleküllerinoluştuğu, III. inorganikmaddelerdenbesinüretildiği, IV. organik besinlerin solunumla inorganikmaddelere

parçalandığıolaylarından anabolizma ve katabolizmaya ait olan-lar aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiş-tir?

Anabolizma Katabolizma

A) I ve II III ve IV

B) I ve III II ve IV

C) II ve III I ve IV

D) II ve IV I ve III

E) III ve IV I ve II

3. Bir insana ait, organizasyon basamaklarından bazılarışunlardır:

I. Kemikhücresi II. İskeletsistemi III. Kolkemiği IV. Ribozomorganeli V. Aminoasitmolekülü

Bu basamakların küçükten büyüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A)I,IV,V,III,II B)I,V,IV,II,IIIC)IV,V,I,II,III D)V,IV,I,III,II E)V,IV,II,I,III

4. Canlıların vücutlarındaki maddelerin yoğunluklarınınbelirlideğerlerdetutulduğubir içortamsürdürmeeğili-minehomeostazi(içdenge)adıverilir.

Buna göre insanda gerçekleşen

I. terleme, II. solukalıpverme, III. enerjiüretmevetüketme, IV. besinalmaveatıklarıuzaklaştırma

olaylarından hangileri homeostaziyi sağlamaya yöneliktir?

A)IveII B)IIIveIV C)I,IIveIII D)II,IIIveIV E)I,II,IIIveIV

5. BiröğrenciXcanlısının,

I. enerjiüretmekamacıylabesinleriparçaladığını, II. oluşanatıklarıvücutdışınaattığını, III. besinihtiyacınıbaşkabircanlıdankarşıladığını, IV. hücrelerinde yapım ve yıkım faaliyetlerini gerçek-

leştirdiğini, V. hücreselyapıyasahipolduğunu

gözlemlemiştir.

Buna göre bu gözlem sonuçlarından hangisinin tüm canlılarda gözlenemeyeceği söylenebilir?

A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.

6. Biyoloji biliminden elde edilen bilgiler ile,

I. çevreselsorunlarınçözümlenmesi, II. tıpvesağlıkalanlarındayeniyöntemleringeliştiril-

mesi, III. canlıtürlerininkorunmasınınsağlanması, IV. gıdakıtlığınınönlenmesi

faydalarından hangileri sağlanabilir?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D)I,IIveIII E)I,II,IIIveIV

1-A 2-B 3-D 4-E 5-C 6-E

12

Geliştiren Test - 1Ders1. 1.1. Canlıların Ortak Özellikleri

1. Bir tavşanın gerçekleştirdiği,

I. düşmanıgörüpkaçması, II. kaçarkenihtiyacıolanenerjiyikarşılaması, III. enerjiüretimisonucuoluşanbazımaddelerivücut-

tanuzaklaştırmasıolayları canlılara ait aşağıdaki ortak özelliklerden hangisidir?

I II III

A) Uyarılaratepki Solunum Boşaltım

B) Uyum Solunum Beslenme

C) Uyarılaratepki Homeostazi Boşaltım

D) Uyum Beslenme Homeostazi

E) Uyarılaratepki Beslenme Homeostazi

2. Biröğretmen5öğrencisinecanlılarınortaközelliklerininnelerolduğunusormuştur.Öğrencilerinverdiğicevaplarşunlardır:

Tümcanlılarhücrebölünmesiilebüyüme-lerinisağlarlar.

Mehmet

Tümcanlılarbesinmonomerlerindenenerjieldeederler.

İrem

Tümcanlılarkararlıiççevrelerinikoruma-yaçalışırlar.

Uras

Tümcanlılarçevresindemeydanagelendeğişimlereuyguncevaplaroluştururlar.

Esra

Tümcanlılaryaşadığıçevreyeuyumsağlarlar.

Ali

Buna göre bu öğrencilerden hangisinin verdiği cevap yanlıştır?

A) Ali B) Esra C) Uras D)İrem E)Mehmet

3. Biraraştırmacıbirbakteriileilgiliyapılanaraştırmada;

I. bakterininhücresinedışarıdanglikozaldığını, II. glikoz moleküllerini enerji üretmek için oksijenli

solunumlaparçaladığını, III. solunum sonucunda oluşan atıkların hücre dışına

atıldığını, IV. kamçısıileyerdeğiştirerekhareketettiğini, V. bölünerekeşeysizürediğini

tespitetmiştir.

Buna göre bu olaylardan hangisi tüm canlılarda ortaktır?

A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.

4. Aşağıdakilerden hangisi tüm canlılarda ortak olarak gözlenen özelliklerden birisi değildir?

A) Hücre içerisinde anabolik ve katabolik tepkimelergerçekleştirme

B) İhtiyacıolanproteinlerihücreiçindeüretmeC) BesinmonomerlerinihücreselsolunumileparçalamaD) BaşkabircanlıdanorganikbesineldeetmeE) Üreme şansını artıran uyumsal özelliklere sahip

olma

5. Aşağıdaki çalışmalardan hangisi biyoloji biliminden elde edilen bilgiler ışığında insanların sağlık sorun-larının çözümüne sunulan katkılardan değildir?

A) Gen terapisi ile genetik bozuklukların önlenmeyeçalışması

B) Gen aktarımı ile hastalıklara karşı dirençli bitkilereldeetme

C) Kökhücretedavisiileşekerhastalığınıntedaviedil-mesi

D) Genaktarımıilebakterilerinenzim,hormon,proteinüretiminisağlama

E) İnsanDNA'sınıngenharitasınıçıkarma

1-A 2-E 3-C 4-D 5-B

13

Öğretici Test - 1Ders 1.2. İnorganik Bileşikler

1. Canlı hücrelerde su miktarı,

I. hücreselsolunum, II. dehidrasyon, III. hidroliz, IV. fotosentez

olaylarından hangilerine bağlı olarak artış gösterir?

A)YalnızII B)IveII C)IIveIII D)IIIveIV E)I,IIveIV

2. Aşağıdakilerden hangisi suya ait bir özellik değildir?

A) EnerjihammaddesiolarakkullanılmasıB) Yaşamsal faaliyetlerin devamı için uygun ortam

oluşturmasıC) Ototrofcanlılar tarafındanbesinüretmek içinkulla-

nılmasıD) ÇözücüveseyrelticiolmasıE) Molekülleriarasındakohezyonkuvvetiolması

3. Canlıyı oluşturan bileşenler, organik ve inorganik bile-şiklerolmaküzereikigruptaincelenir.

Buna göre, inorganik bileşiklerle ilgili aşağıdaki ifa-delerden hangisi yanlıştır?

A) Karbon(C)vehidrojen(H)atomlarınıbirliktebulun-durmazlar.

B) Hücrezarındakipolardangeçebilirler.C) Tümcanlılartarafındanüretilebilirler.D) Düzenleyicifaaliyetlerdegörevalabilirler.E) Sindirimeuğramazlar.

4. Aşağıdakilerden hangisi inorganik bir madde değil-dir?

A) H2O(Su)B) HCI(Hidroklorikasit)C) Ca(Kalsiyum)D) H3PO4(Fosfat)E) C6H12O6(Glikoz)

5. Yaşayantümcanlılarsuyaihtiyaçduyar.Canlılarınhüc-relerininyaklaşık%70'isudanmeydanagelmiştir.Farklıhücrevedokulardabuoranfarklılıkgösterebilir.

Buna göre hücrelerin sahip olduğu su miktarı,

I. aitolduğucanlınınyaşı, II. hücreningerçekleştirdiğimetabolikişlevler, III. aitolduğucanlınınyaşadığıortam

faktörlerinden hangilerine bağlı olarak değişebilir?

A)YalnızI B)YalnızIII C)IveII D)IIveIII E)I,IIveIII

6. Sumoleküllerikutuplubiryapıyasahiptir.Sumolekülleriarasında, hidrojen bağlarından kaynaklanan bir çekimkuvvetioluşur.

Su molekülleri arasında kurulan çekim kuvveti saye-sinde,

I. bitkilerintopraktanaldıklarısuyu,birbirinebağlıola-rakyapraklaradoğrutaşıması,

II. eklembacaklılarınvebazıkertenkelelerinsuyüze-yindeyürüyebilmesi,

III. suyundonduğundayoğunluğununazalmasınabağlıolarakbuzkütlesininsuyüzeyineçıkması

durumlarından hangileri sağlanır?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveII E)I,IIveIII

7. Asit ve bazlar ile ilgili,

I. Sulu çözeltininH+ iyonderişimini artıran bileşiklerasittir.

II. SuluçözeltininOH–iyonderişiminiartıranbileşiklerbazdır.

III. BirçözeltidekiH+derişimininartmasıpH'ınyüksel-mesineyolaçar.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveII E)I,IIveIII

1-B 2-A 3-C 4-E 5-E 6-D 7-D

2.

14

Öğretici Test - 2Ders2. 1.2. İnorganik Bileşikler

1. Tuzlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Asitvebazlarınreaksiyonagirmesisonucuoluşurlar.B) Vücuttaki ozmotik dengenin korunmasında görev

alırlar.C) VücuttakipHdengesininkorunmasındagörevalırlar.D) Terlemeilevücuttakituzmiktarıartar.E) Eksikliğindeçeşitlirahatsızlıklargörülebilir.

2. Minerallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğ-rudur?

A) Sindirildiktensonravücudakazandırılır.B) Enzimlerinyapısınakatılarakaktifleşmelerinisağlar.C) Bitkilertarafındanüretilebilir.D) Hücrezarındangeçemeyecekkadarbüyükmolekül-

lerdir.E) Solunum reaksiyonlarında enerji hammaddesi ola-

rakkullanılabilir.

3. Minerallerinazmiktarlarıbilevücuttaetkisinigöstermekiçinyeterliolabilir.Ancakminerallerinvücuttabulunmasıgerekenbireşikdeğervardır.Minerallerineşikdeğerinaltındaolmasıhalindeçeşitlirahatsızlıklargörülebilir.

Buna göre, mineral ve eksikliğinde görülen meta-bolik rahatsızlık aşağıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?

A) Demir(Fe)ÆKansızlık(Anemi)B) Flor(F)ÆZekageriliği(Kretenizm)C) Kalsiyum(Ca)ÆKemikeğriliğiD) Sodyum (Na) – Potasyum (K)Æ Sinirsel iletimde

aksamaE) İyot(I)ÆGuatr

4. Kalsiyum (Ca) minerali ile ilgili aşağıdaki ifadeler-den hangisi yanlıştır?

A) Vücutta yeterince bulunmaması durumunda yerinedemir(Fe)mineralikullanılır.

B) Kaskasılmasındagörevalır.C) Sinirseliletimde(impulsiletiminde)görevalır.D) Sütvesütürünlerindebolmiktardabulunur.E) İnsanvücudundaenfazlaorandabulunanmineraldir.

5. Birinsandaortalamasuoranıyaklaşık%60–%70civa-rındadır.Buoranfarklıdokuveorganlardafarklılıkgös-terebilir.Örneğin;

• BeyindeÆ%75–%80 • KemikteÆ%20–%30 • KalpteÆ%75–%80 • YağdokusundaÆ%10–%15

oranındasubulunur.

Buna göre,

I. Metabolizmahızıyüksekolanorganlarınsuoranlarıfazlaolabilir.

II. Birorganınsuoranıolmasıgerekendeğerinaltınadüşersebuorgandametabolik faaliyetler yavaşla-yabilir.

III. Organlarınsuoranınınfarklılığınısadecedışarıdanalınansumiktarıbelirler.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)IveIII E)I,IIveIII

6. O

H H

O

H H

O

H H

O

H H

O

H HHidrojen

Bağı

Yukarıdakişekildesumolekülleriarasındakurulanhid-rojenbağlarıgösterilmiştir.

Buna göre,

I. Suyu ısıttığımızda hidrojen bağlarının kopmasısonucusu,sukütlesindenayrılarakbuharlaşır.

II. Su moleküllerinin birbirini çekmesi nedeniyle sumolekülleriarasındaboşlukbulunmaz.

III. Sumolekülleriarasındakiçekimkuvveti,bazıcanlı-larınsuyüzeyindeyürüyebilmesinikolaylaştırır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

1-D 2-B 3-B 4-A 5-C 6-E

15

Geliştiren Test - 1Ders2. 1.2. İnorganik Bileşikler

1. Su molekülü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Sumoleküllerininbirbiriniçekmesiilebitkilerinodunborularındasutaşınmasıkolaylaşır.

B) Bitkinin su taşıyan odun boruları ile su arasındakiçekimkuvvetisuyuntaşınmasıkolaylaşır.

C) Sumolekülleriarasındakiçekimkuvveti ilesuüze-rindeyüzeygerilimioluşmasıbazıcanlılarınsuüze-rindeyürümesinisağlar.

D) Sıcaklık artışı ile su molekülleri arasındaki çekimkuvvetininazalmasınabağlıolarakbuharlaşmager-çekleşir.

E) Suyun öz ısısının yüksek olmasına bağlı olaraksulardakisıcaklıkaralığıgenişolurveısıdeğişimlerihızlıgerçekleşir.

2. Asit ve bazlar,

I. canlılıkfonksiyonlarınıngerçekleşebildiğieniyipHaralığınınsağlanması,

II. topraktakielementlerinbitkitarafındanalınabilmesiiçintoprakpH'ınınuygunolmasınıngerekmesi,

III. tampon görevi görerek vücut sıvılarının pH'ınınayarlanmasınısağlaması

faktörlerinden hangileri açısından canlı için önem taşır?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)IIveIII E)I,IIveIII

3. Su,tümcanlılarınhücrelerindevehücrelerarasıortam-larındabulunaniyibirçözücüdür.

Aşağıdakilerden hangisi suyun çözücü özelliğinin canlıya sağladığı yararlardan birisi değildir?

A) Kandaki bileşiklerin çözünerek gerekli bölgeleretaşınması

B) Bitkilerin topraktaki suyla birlikte suda çözünenminerallerialması

C) Besinlerinvekokutaneciklerininsudaçözünmesiiletatvekokununalınması

D) Sıcaklıkartışı ilesukütlesindensuyungazhâlindeayrılarakbuharlaşması

E) Hücrelerdeoluşanmetabolikartıklarınsuylaseyrel-tilerekvücuttandışarıatılması

4. Tüm canlılar ihtiyaç duydukları mineralleri dışarıdanhazırolarakalırlar.

Buna göre, aşağıda verilen mineral ve bu minera-li dışarıdan alan canlının yapısına kattığı molekül eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Magnezyum(Mg)ÆBitkideklorofilB) Demir(Fe)ÆİnsandahemoglobinC) Kükürt(S)ÆTavuktaDNAD) İyot(I)ÆİnsandatiroksinhormonuE) Kalsiyum(Ca)ÆAslandakemik

5. Suyun öz ısısı yüksektir. Suyu ısıttığımızda su mole-külleriarasındakihidrojenbağlarıkoparılır.Yanisuçokmiktarda ısı soğurmasına rağmen suyun sıcaklığı çokfazlaartışgöstermez.

Buna göre, suyun bu özelliğinin önemi aşağıdakiler-den hangisinde doğru verilmiştir?

A) Sudayaşayancanlılarınsıcaklıkartışındanetkilen-mesiniönlemesi

B) Suyunsıvıhaldengazhalinegeçişisırasındaısıala-rakuzaklaşması

C) Suyun, içerisinde çözünenmaddelerin taşınmasınısağlaması

D) SuyüzeyindekibuzkütlesininısıyalıtımısağlamasıE) Suyunzehirlimaddelerinseyreltilerekboşaltılmasını

sağlaması

6. Miktar

Ca P Fe I KMineraller

: Günlük alınması gereken minimum değer

: Günlük olarak alınan değer

Yukarıdakigrafikte insanvücudu içingerekliolanbazıminerallerin günlük ihtiyaçmiktarları ve bir insanın birgündealdığımineraloranlarıgösterilmiştir.

Buna göre bu insan ile ilgili olarak aşağıdaki yorum-lardan hangisi yapılamaz?

A) Kemikvedişgelişimindeaksamagörülmez.B) FeveKeksikliğiCailegiderilebilir.C) Sinirseliletimdeaksamagörülebilir.D) Yeterincetiroksinhormonuüretebilir.E) Kansızlıkgörülebilir.

1-E 2-E 3-D 4-C 5-A 6-B

16

Öğretici Test - 1Ders3. 1.3. Karbonhidratlar

1. Organik bileşikler,

I. yapısındaCveHatomlarınıbirliktebulundurabilme, II. canlılartarafındanüretilebilme, III. canlılarınyapısındabulunabilme

özelliklerinden hangileri ile inorganik bileşiklerden ayrılır?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveII E)I,IIveIII

2. Karbonhidratlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangi-si doğrudur?

A) Aynımiktardayağveproteindendahafazlamiktar-daenerjiverir.

B) Yapıtaşları(monomerleri)monosakkaritlerdir.C) Uzunsürenaçlıktanenerjiüretmekamacıylaenson

sıradatercihedilir.D) Monomerlerinin hidroliz tepkimeleri ile birleşmesi

sonucupolimerlerioluşur.E) Yapılarındakişekersayısınagöreküçüktenbüyüğe

doğru polisakkarit, disakkarit, monosakkarit olaraksıralanır.

3. Aşağıdakilerden hangisi karbonhidratlara ait bir özellik değildir?

A) UzunsürenaçlıktasonsıradatercihedilmeB) Karbon(C),hidrojen(H)veoksijen(O)atomlarıiçermeC) DepoedilebilmeD) YapıyakatılabilmeE) Enerjivericiolarakkullanılabilme

4. Organik molekül Yapısındaki karbonhidrat çeşidiDNA IRNA IIMaltoz IIILaktoz IVSükroz V

Yukarıdaki tabloda organik moleküller verilmiştir. Buorganikmoleküllerinyapısınakatılankarbonhidratçeşit-leriisenumaralarlagösterilmiştir.Buna göre, numaralarla gösterilen karbonhidrat çeşit-leri aşağıdakilerden hangisinde yanlış verilmiştir?

A) I ÆDeoksiriboz B)IIÆRibozC) III ÆFruktoz D)IVÆGalaktoz E) V ÆGlikoz

5. Disakkaritçeşidi Yapıtaşları Üretildiğicanlıgrubu

IGlikoz

Galaktozİnsan

II Glikoz Bitki

IIIGlikozFruktoz

Bitki

Yukarıdakitablodadisakkaritçeşitlerineaitbazıözellik-lerverilmiştir.

Buna göre numaralarla gösterilen disakkaritler aşa-ğıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

I II III

A) Maltoz Sükroz Laktoz

B) Sükroz Laktoz Maltoz

C) Maltoz Laktoz Sükroz

D) Laktoz Sükroz Maltoz

E) Laktoz Maltoz Sükroz

6. Maltoz, sükroz ve laktozun hidrolizinde,

I. glikozitbağlarınınkopması, II. glikozoluşması, III. suharcanması

olaylarından hangileri ortaktır?

A)YalnızII B)YalnızIII C)IveII D)IveIII E)I,IIveIII

7. Monosakkarit ve disakkaritler için,

I. hücrezarındangeçebilme, II. glikozitbağıiçerme, III. C,HveOatomlarındanoluşma

özelliklerinden hangileri ortaktır?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D) I ve III E) II ve III

1-D 2-B 3-A 4-C 5-E 6-E 7-C

17

Öğretici Test - 2Ders3. 1.3. Karbonhidratlar

1. Aşağıdaki yapılardan hangisinin içeriğinde karbon-hidrat bulunmaz?

A) HayvansalsütB) BitkininhücreçeperiC) DNAveRNAD) HayvansalenzimE) Hayvaniskeleti

2. Glikojen ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan-lıştır?

A) Çoksayıdaglikozunbirbirineglikozitbağıilebağlan-masısonucuoluşur.

B) Kanşekeridüştüğündekaraciğerdekiglikojenhidro-lizedilerekoluşanglikozlarkanaverilir.

C) İnsankanındabolmiktardabulunur.D) İnsanlardakaraciğerdeveçizgilikaslardadepoedi-

lebilir.E) Hayvan,mantarvebakterihücrelerindeüretilebilir.

3. Bir bitki hücresinde nişasta sentezine bağlı olarak aşağıdaki değişimlerden hangisi gerçekleşmez?

A) Glikoz miktarı

Zaman

B) Su miktarı

Zaman

C) Nişasta miktarı

Zaman

E) Glikozit bağı sayısı

Zaman

D) ATP miktarı

Zaman

4. Polisakkaritler

Bitkiselkaynaklıolanlar

Yapıyakatılır

Yapıyakatılır

Depoedilir

Depoedilir

Hayvansalkaynaklıolanlar

IVIIIIII

Yukarıdaki şemada canlılarda bulunan ve numaralarlagösterilenpolisakkarit çeşitlerinin kaynakları vegörev-leribelirtilmiştir.

Buna göre bu polisakkaritler aşağıdakilerden hangi-sinde doğru verilmiştir?

I II III IV

A) Nişasta Selüloz Glikojen Kitin

B) Selüloz Nişasta Kitin Glikojen

C) Nişasta Selüloz Kitin Glikojen

D) Selüloz Nişasta Glikojen Kitin

E) Glikojen Nişasta Selüloz Kitin

5. Canlılarda çok sayıda glikozun birbirine glikozit bağıilebirleşmesisonucupolisakkaritadıverilenkompleksşekerleroluşur.

Buna göre polisakkaritler ile ilgili aşağıdaki bilgiler-den hangisi yanlıştır?

A) Nişasta,bitkilerinkök,gövdevetohumgibikısımla-rındadepoedilir.

B) Kitin, eklembacaklıların kabuklarının yapısındabulunur.

C) Selüloz,insandasindirilmemesinerağmenbağırsak-tamukusüretiminiuyardığıiçinsindirimikolaylaştırır.

D) Glikojen;insan,hayvan,mantarvebakterilerdeüre-tilebilir.

E) Bütünpolisakkaritlersadeceglikozlardanmeydanagelmiştir.

1-D 2-C 3-E 4-B 5-E

18

Geliştiren Test - 1Ders3. 1.3. Karbonhidratlar

1. Canlılarda bulunan polisakkarit çeşitleriyle ilgili bazıözellikleraşağıdakitablodaverilmiştir.

Polisakkarit çeşidi

I II III IV

Üretildiğicanlı

Eklembacaklılar Bitki Bitki Hayvan

Görevi Yapısal Depo Yapısal DepoYapısındakiatomlar

C,H,O,N C,H,O C,H,O C,H,O

Yapısındakibağçeşidi

Glikozit Glikozit Glikozit Glikozit

Buna göre, numaralarla verilen polisakkarit çeşitleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

I II III IV

A) Nişasta Kitin Selüloz Glikojen

B) Kitin Selüloz Nişasta Glikojen

C) Glikojen Selüloz Nişasta Kitin

D) Kitin Nişasta Selüloz Glikojen

E) Selüloz Nişasta Glikojen Kitin

2.

CO2 + H2O Glikoz82

6

3

5

471

Maltoz

Nişasta

Glikojen

Yukarıdaki şemada bazı canlılarda gerçekleşenmeta-bolikolaylarverilmiştir.

Buna göre, numaralandırılmış reaksiyonlardan han-gileri bir bitki hücresinde gerçekleştirilemez?

A)2ve7 B)7ve8 C)1,3ve5 D)2,4ve6 E)4,6,7ve8

3. I

II

K molekülü

L molekülü

M molekülü

IIIn tane

Yukarıdakireaksiyonlardamonosakkaritlerinbirleşmesisonucudahabüyükkarbonhidratçeşitlerininüretilmesigösterilmiştir.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) K,disakkarit;L,trisakkarit;M,polisakkaritmolekülüdür.B) K,LveM'ninyapısındaglikozitbağıbulunur.C) I,IIveIIInumaralıreaksiyonlarsonucuhücredekisu

miktarıartar.D) K ve M'nin bitki ve hayvan hücrelerinde üretilen

çeşitlerivardır.E) Kmolekülüsindirilmedenhücrezarındangeçer.

4. Bir araştırmacı 3 ayrı tüpe eşit sayıda sükroz,maltozve nişastamolekülü ve bumolekülleri monomerlerinekadarparçalayanenzimlerilaveetmiştir.

Sükroz+su+

sükroz sindiricienzim

Maltoz+su+

maltoz sindiricienzim

Nişasta+su+

nişasta sindiricienzim

(I. Tüp) (II. Tüp) (III. Tüp)

Buna göre bu tüplerde oluşan glikoz miktarlarının çoktan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) I – II – III B) I – III – II C) II – III – I D) III – I – II E) III – II – I

1-D 2-B 3-E 4-E

19

Öğretici Test - 1Ders 1.4. Yağlar

1. Yağlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış-tır?

A) C,HveOatomlarındanoluşurlarveyapılarındakiHoranıkarbonhidratveproteinlerdendahafazladır.

B) Bazıvitaminvehormonlarınyapısınakatıldıklarıiçindüzenleyiciroloynarlar.

C) Hayvanlardadokuveorganlarınarasınıdoldurarakmekanikdestekliksağlarlar.

D) Sudaçokçözündüğüiçinyağlarınfazlasıboşaltımlavücutdışınaatılabilir.

E) Solunumdakullanılmasısonucuçokmiktardasuveenerjiverirler.

2. Yağlar insan vücudunda,

I. yapıcı–onarıcı, II. depo, III. enerjiverici, IV. ısıyalıtımı

görevlerinden hangileri için kullanılabilir?

A)I,IIveIII B)I,IIveIV C)I,IIIveIV D)II,IIIveIV E)I,II,IIIveIV

3. Yağlar ve karbonhidratlarla ilgili aşağıdaki karşılaş-tırmalardan hangisi yanlıştır?

A) Enerji eldesinde karbonhidratlardan sonra tercihedilirler.

B) Yapıyakarbonhidratlardandahafazlakatılırlar.C) Yağların fazlası karbonhidratlara çevrilerek depo

edilir.D) Solunumsonucukarbonhidratlardandaha fazlasu

oluştururlar.E) Enerjiverimikarbonhidratlardandahafazladır.

4. Kutup ayılarının deri altında yağ biriktirmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) OrganlararasımekanikdestekliksağlamaB) IsıyalıtımısağlamaC) FazlamiktardametaboliksuoluşturmaD) SinirseliletimihızlandırmaE) Yaraonarımınısağlama

5. Yağ

Enerjiverici Yapısal Düzenleyici

I II III

Yukarıdakişemadayağçeşitlerivegörevleriverilmiştir.

Buna göre numaralarla gösterilen yağ çeşitleri aşa-ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

I II III

A) Nötralyağ Fosfolipit Steroit

B) Fosfolipit Nötralyağ Steroit

C) Steroit Fosfolipit Nötralyağ

D) Nötralyağ Steroit Fosfolipit

E) Fosfolipit Steroit Nötralyağ

6. Bir nötral yağ molekülünün yapısındaki,

I. gliserolileesterbağı, II. yağasidiileesterbağı, III. gliserolileyağasidi

niceliklerinden hangileri eşittir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D) I ve II E) II ve III

7. Bir bitki hücresinin yapısında aşağıdaki moleküller-den hangisinin bulunması beklenemez?

A)Temelyağasidi B)FosfolipitC)Nişasta D)Doymamışyağ E)Kolestrol

1-D 2-E 3-C 4-B 5-A 6-B 7-E

4.

20

Öğretici Test - 2Ders4. 1.4. Yağlar

1. 3yağasiti+1GliserolÆ1Trigliserit+3H2O

Yukarıdakireaksiyondatrigliseritindehidrasyonsentezisonucuoluşmasıgösterilmiştir.

Buna göre trigliseritle ilgili,

I. Yapısındakiyağasitlerivegliserolarasında3adetesterbağıbulunur.

II. Farklıçeşitteolmalarınıgliserolmolekülüsağlar. III. Yapısındakiyağasitlerininbirkısmıinsanvücudun-

dasentezlenebilir. IV. Aynımiktardaki karbonhidratlardandahaazenerji

verirler.ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)IveIII C)IIveIV D)IIIveIV E)I,IIIveIV

2.

gliserol yağ asitleri nötral yağ

3H2O

Yukarıdakişekildebirbitkihücresindenötralyağoluşumreaksiyonuverilmiştir.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Yağ asitleri ile gliserol arasında 3 tane ester bağıkurulmuştur.

B) Yağasitlerininkarbonlarıarasındaikilibağlarbulu-nabilir.

C) Odasıcaklığındakatıdırlar.D) Yapısındatemelyağasitleribulunabilir.E) Depoedilmekamacıylaoluşturulurlar.

3. Aşağıdaki besin çeşitlerinden hangisi yapıtaşlarına parçalanmaz?

A)Doymuşyağ B)FosfolipitC)Glikolipit D)Testosteron E)Doymamışyağ

4. Fosfat grubu

Yağ asitleri

Yukarıdaki şekilde bir yağ çeşidi olan fosfolipitin şekligösterilmiştir.

Buna göre fosfolipit ile ilgili,

I. Hücreveorganellerinzaryapısınakatılır. II. Fosfatgrubuiçerenkısmısuyusevmeyen(hidrofo-

bik)kısımdır. III. Yağasitleriiçerenkısmısuyuseven(hidrofilik)kısmıdır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızIII C)IveII D)IIveIII E)I,IIveIII

5. Steroitler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yan-lıştır?

A) Çoksayıdamonomerinbirleşmesisonucuoluşurlar.B) Eşeyselhormonlarınyapısınakatılabilirler.C) Kolesterol,hayvansalhücrelerinzarınınakışkanlığı-

nıdüzenleyenbirsteroitçeşididir.D) Sinir hücrelerinin yalıtkanlığını ve iletiminin hızlan-

masınısağlayanmiyelinkılıfınyapısınakatılırlar.E) Dvitaminininyapısınakatılırlar.

6. Yağlarınfazlamiktardatüketimiobeziteyeyolaçmakta-dır.Ayrıcatransyağlarvekolesterolünfazlatüketilmesikalpvedamarrahatsızlıklarınayolaçabilir.

Buna göre,

I. Yağlarınyerinekarbonhidrattüketilmelidir. II. Yağtüketiminiazaltmakvedüzenliegzersizileobe-

ziteninönünegeçilebilir. III. Sağlıklı beslenme için uygun düzeyde doymamış

yağlartüketilebilir. IV. Doymuşyağlartüketilmemelidir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

1-B 2-C 3-D 4-A 5-A 6-C