8

Click here to load reader

Colōrēs Latīnī (et Graecī)

Embed Size (px)

Citation preview

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

Colrs Latn et GraecI. EXERCITIVM. Los nombres griegos y latinos de algunos COLORES han sido adoptados tambin para formar trminos mdicos y cientficos diversos. Los ms usuales son los siguientes:1

COLOR Color Blanco Negro Rojo Rosado Prpura Amarillo Verde amarillo Verde azulado Azul Gris

GRIEGO , - : crom(at) : leuco, - : melan : eritr(o) : eosin : porfir : icter(o)- / : xanto : cloro : glauco : ciano : polio : rodo-

LATN color, -ris albus, candidus (brillante) ter, niger (brillante) ruber roseus purpura flvus, lteus viridis glaucus caneus cnus, cinereus

Analice etimolgicamente los siguientes trminos, identificando el color correspondiente: Ejemplo: l e u c o /c i t o / l i s i n a ______blanco / clula / disolucin_____

1. i c t e r o/ h e p a t /i t i s ______________________________________ 2. x a n t i n / u r i a __________________________________________ 3. rodo / dendro _____________________________________________ 4. c l o r o / f i l a _____________________________________________ 5. m e l a n / o d o n c i a _________________________________________ 6. l e u c /e m i a ______________________________________________ 7. f l a v /i n a ________________________________________________ 8. r u b r o / s p i n a l ___________________________________________ 9. a l b / i n o _________________________________________________ 10. e r i t r o / c i t o ____________________________________________ 11. e o s i n / f i l o _____________________________________________ 12. g l a u c/ o m a ______________________________________________ 13. c i a n / o s i s _______________________________________________

1

Ejercicio del Cuaderno de Actividades y Estudio Terminolgico Personal de la asignatura Terminologa grecolatina en las ciencias y la medicina (Innovacin docente IN047-UCA ].

1

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

14. c l o r / o s i s _______________________________________________ 15. p o r f i r / u r i a ______________________________________________ 16. c r o m o / s o m a _____________________________________________ 17. i c t e r o /c f a l o ____________________________________________ 18. c i a n o / f c e a s _____________________________________________ 19. h i p e r / c r o m a t / o p s i a _____________________________________ 20. t r i c o /p o l i / o s i s __________________________________________

21. l e u c o / r r e a = fluor albus _____________________________________________BIBLIOGRAFA BSICA SELECTA 1. Manuales y estudios generales: BELTRN, M. T. CASES, M. T. GARCA, M., El porqu de las palabras. Fundamentos lxicos de las ciencias y la tcnica, Ediciones Clsicas, Madrid, 2002. BERGUA CAVERO, J., Los helenismos del espaol, Madrid, 2004. CAMACHO BECERRA, H., Manual de etimologas greco-latinas, Mxico, 1993. CHUAQUI, C. DAGNINO, J., Manual de Terminologa Mdica Latina, Chile, 2000. ESTBANEZ, F., timos griegos: monemas bsicos de lxico cientfico. Barcelona-Valencia, 1998. GALIANO, M. F., La trascripcin castellana de los nombres propios griegos, Madrid: Sociedad Espaola de Estudios Clsicos, 1969. GARCA BELMAR, A. - BERTOMEU SNCHEZ, J. R., Nombrar la materia. Una introduccin histrica a la terminologa qumica, Barcelona, 1999. GIL, L., Nombres de insectos en griego antiguo, Madrid: Instituto Antonio de Nebrija, 1959. GONZALEZ CASTRO, J. F., Palabras castellanas de origen griego, Madrid, 1994. GUTIRREZ RODILLA, B. M., La ciencia empieza en la palabra, Barcelona, 1998. -- --, El lenguaje de las ciencias, Madrid, 2004. LARA, D., La lexicografa y el vocabulario tcnico griego, Tempus 6 (1994). LICOPPE, G., De pristina atque hodierna lingua medicina, Symposium Latinitatis Posthumanisticae, Saraviponti-Saarbrcken, 1988. LPEZ PIERO, J. M.- TERRADA, M. L., Introduccin a la terminologa mdica, Barcelona, 1990. PANIAGUA AGUILAR, D.,, El Panorama literario tcnico-cientfico en Roma (siglos I-II d.C).Et docere et delectare, Salamanca 2006. PINEDA RAMREZ, M. E., Etimologas Tcnicas Mdicas, Mxico, 1996. PINGARRN, E., timos latinos: monemas bsicos de lxico cientfico. Barcelona-Valencia, 1998. QUINTANA CABANAS, J. M., Le terminologa mdica a partir de sus races griegas, Madrid, 1989. -- --, Races griegas del lxico castellano, cientfico y mdico, Madrid, 1990. -- --, Introduccin etimolgica al lxico de la biologa, Madrid, 1989. SMITH, G. J. DAVIS, P. E., Terminologa mdica. Texto programado, Mxico 1972. 2. Diccionarios grecolatinos y etimolgicos: CHANTRAINE, P., Dictionnaire tymologique de la langue grecque. Histoire des mots, Pars 1965-80. COROMINAS, J., Breve diccionario etimolgico de la lengua castellana, 3 ed., 1983. -- --, Diccionario crtico, etimolgico, castellano e hispnico, 1a. ed., 3a. reimp. 1997. ERNOUT, A. - MEILLET, A., Dictionnaire tymologique de la langue latine. Histoire de mots, 4a ed. corr. y aumen. por J. Andr, Pars 1985 (19321). GRIMAL, P., Diccionario de mitologa griega y romana, Barcelona: Paids, 1984. PABN, J. M., Diccionario Manual Griego-Espaol, VOX, Barcelona, 1967. SEGURA MUNGUA, S., Diccionario Etimolgico Latino-Espaol, Madrid 1985. -- --, Diccionario Etimolgico de Medicina, Bilbao 2004. Diccionario mdico-biolgico (histrico y etimolgico) de helenismos de F. Corts Gabaudn (Univ. de Salamanca) http://www.dicciomed.es/

2

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

II. Colrum nmina2

ruber,-bra,-brum

caeruleus,-a,-um

flvus,-a,-um

lteus,-a,-um

viridis,-e

niger, -gra,-grum

albus,-a,-um

roseus,-a-um

cnus,-a,-um

fuscus,-a,-um

1. Qu colre / cius colris est / sunt . ? Capill me / tu Ocul me / tu . Cubicul me pariets . Parentum raeda .. Dlectior camisia . 2. Qu colrs tib dlectirs sunt ? Dlectirs colrs ..

2

No nos hacemos responsables del contenido de los sitios con vnculos a/desde este Sitio. El acceso a los sitios vinculados se realiza bajo su responsabilidad. Aunque podemos proporcionar vnculos en este Sitio a otros sitios, la inclusin de tales vnculos se hace para su conveniencia y no debe interpretarse como una promocin del propietario o patrocinador del sitio o del contenido del sitio. Hemos cambiado el formato de marca de las cantidades voclicas largas.

Actividad basada en http://xoomer.virgilio.it/strocc/Epistularum/versioni%20straniere/Letra%20n%B04%20%28de%20vestibus_cibis%29.pdf.

3

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

III. Colrs Latn3Latn color, colris; colrre ter, tra, trum niger, nigra, nigrum piceus, -a, -um furvus, -a, -um pullus, -a, -um Anglic/Theodisc/Hispnic color/Farbe/color; to color (esp. dark)/frben (bsd. dunkel) /colorear (esp. oscuro) dull black/glanzlos schwarz /negro apagado glossy black/glnzend schwarz /negro lustroso pitch black/pechschwarz /negro como la pez (pix, picis pitch/Pech/pez) dark, black/dunkel, schwarz /oscuro, negro dark-colored, dark gray /dunkelfarbig, dunkelgrau /moreno, sombro, oscuro green (most common term) /grn (am gemeinsamsten) /verde (el ms comn) green (some shade of) (also of things growing) /grn (alle Abstufungen) /verdeante, verde (todos matices; esp. vegetales) green (some shade of) /grn (alle Abstufungen) /verdeante, verde (todos matices) bright grass green, leek green /lauchgrn/verdegay emerald green/smaragdgrn/ esmeralda grass green/grassgrn/de color herbceo olive green/olivgrn/olivceo (deep) sea green/meergrn/azulado

viridis, -is, -e

virns, -ntis

viridulus, -a, -um prasinus, -a, -um smaragdinus, -a, -um herbceus, -a, -um olvceus, -a, -um venetus, -a, -um

3 Cuadro alojado en http://www.harbornet.com/folks/theedrich/Colores/Colores.htm. No nos hacemos responsables del contenido de los sitios con vnculos a/desde este Sitio. El acceso a los sitios vinculados se realiza bajo su responsabilidad. Aunque podemos proporcionar vnculos en este Sitio a otros sitios, la inclusin de tales vnculos se hace para su conveniencia y no debe interpretarse como una promocin del propietario o patrocinador del sitio o del contenido del sitio. Hemos cambiado el formato de marca de las cantidades voclicas largas.

4

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

glaucus, -a, -um perviridis, -is, -e chlrnus, -a, -um vire, -re, -u

(light) sea green (a dull blue-green, passing into graying blue) /graugrn/verdemar, gris verdoso very green/sehr grn/muy verde chartreuse/hellgrn/verde amarillento to be green (of green foliage) /grnen, grn sein /verdecer, verdear, ser verde green (of things growing) /grnend (v. Pflanzen) /verde (de plantas) to become green/grn werden /verdecer, verdear, ser verde greenish/grnlich/verdoso sky-blue (esp. of eyes)/himmelblau (bsd. d. Augen)/cerleo bluish/blulich/azulino dark blue/dunkelblau /azul marino, azul cobalto u oscuro leaden blue/bleifarbig /azul plomizo, amoratado azure blue/meerfarbig /azulado, azul celeste bluish gray (esp. of eyes); lavender (pale blue, with a slight mixture of gray)/blaugrau (bsd. d. Augen), grauugig/cerleo grisceo (esp. de los ojos) mauve; violet/violett/violceo purple (dull red with a slight dash of blue)/purpurn, rot (in den verschiedensten uancen, bh. dunkel) / purpreo [purpura was originally the name of the shellfish itself, later the name of the dye. This varied according to the shellfish used and the processing applied. The epithet purpureus came to cover various red colors; now it embraces colors between red and violet: purple, scarlet, crimson, rosy red] red (all shades)/fuchsrot, rothaarig /rojizo, rojo, pelirrojo red (common term for any pure red) /rot, gertet, rotgefrbt /rojo (muy comn por todos rojos puros) blood red/blutrot /de color rojo sangre, rojo sanguineo

viridns, -ntis virsc, -re subviridis, -is, -e caeruleus, -a, -um subcaeruleus caneus, -a, -um lvidus, -a, -um venetus, -a, -um

caesius, -a, -um

violceus, -a, -um

purpureus, -a, -um

rfus, -a, -um ruber, -bra, -brum sanguineus, -a, -um

5

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

rutilus, -a, -um cardinlis, -is, -e rubidus, -a, -um cerasinus, -a, -um coccineus, -a, -um

bright red/rtlich, bsd. hochrot, auch goldgelb/carmn, rojo encendido cardinal red/hochrot/purpreo dark red/dunkelrot, braunrot /colorado pardusco oscuro cherry-red/kirschrot/de color cereza crimson; deep red; vermilion /scharlachfarben/escarlata, bermelln pure lively red; scarlet/purpurfarben /escarlata, rojo prpura, rojo violeta red, russet; red-haired/hellfleischrot /rojizo marrn scarlet; vermilion/zinnoberrot /bermelln pink/rosefarbig, rosig/rosa, rosado pink; pure lively red/rosafarben, blassrot; purpurfarben, purpurrot /encarnado, rosa pinkish/rtlich, blassrosa /(un poquito) rosceo reddish/rtlich/rojizo reddish/rtlich/rojizo reddish/etwas rtlich/rojizo reddish (of hair)/rtlich/pelirrojillo reddish (of the skin; flushed) /(hoch)rot, rtlich/rubicundo rust-colored/rostfarben /de color de herrumbre o de orn dull orange (apricot-color) /matt orange, aprikosenfarbig, rotgelb /albaricoque, de color amarillo anaranjado hazel (light to strong brown); sandy; tan; tawny (dull yellow, with a mixture of gray and brown) brown; strawberry blond (dull yellow to reddish brown: hair, wine, sand, gold, stars, jasper) /rotgelb, rojizo, braungelb; brunlich; blond / leonado, rojizo, dorado

phoenceus, -a, -um

russus, -a, -um minitus, -a, -um roseus, -a, -um pniceus, -a, -um subroseus, -a, -um subruber, -bra, -brum rubellus, -a, -um subrfus, -a, -um rfulus, -a, -um rubicundus, -a, -um rbginsus, -a, -um armeniacus, -a, -um

fulvus, -a, -um

6

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

cervnus, -a, -um

tawny (darker brown than fulvus), deerskin brown / lohfarben /marrn [< cervus deer / Hirsch / ciervo] brown (of Germanic origin)/braun (germanischen Ursprungs) /marrn (de origen germnico) chestnut; strong brown /kastanienbraun/castao [< Gr., torn-off branch /abgerissener Zweig / rama arrancada] chestnut (of horses only)/ kastanienbraun (nur von Pferden) /castao (solo de caballos) dark brown/scwarzbraun /moreno oscuro bright brown/hellbraun /moreno claro dun-colored, pale yellow (from almost neutral brownish gray to dull grayish brown; of horses only) /isabellfarbig (nur von Pferden) bayo (solo de caballos), amarillo grisceo plido (solo de caballos) flesh-colored/fleischfarbig /de color carne orange/orangenfarben/naranja orange; deep yellow (like egg yolk) /goldgelb, rtlich gelb (wie Eigelb) /amarillento, color de fuego, azafrn (como yema de huevo) deep yellow (like egg yolk [vitellus]) /goldgelb, rtlich gelb (wie Eidotter [vitellus]) /amarillo azafranado (como yema [vitellus] de huevo) flame-colored/feuerrotgelb / rojo amarillento encendido, de color de la flama amber/bernsteinfarben/ambarino, de color amarillo anarajado lemon yellow (purest yellow, without any brightness)/zitronengelb /limonado, amarillo (puro, no brillante) golden (of hair)/goldfarbig/ureo, golden/schn golden/dorado, de color de oro yellow (commonest term, a pale yellow)/gelb (in allen Abstufungen)/flavo, dorado, amarillo (todos matices)

brunneus, -a, -um

spdx, -cis

badius, -a, -um fuscus, -a, -um spdceus, -a, -um

gilvus, -a, -um (gilbus)

carneus, -a, -um aurantius, -a, -um

lteus, -a, -um

vitellnus, -a, -um

flammeus, -a, -um electricus, -a, -um

citreus, -a, -um

aureus, -a, -um aureolus, -a, -um flvus, -a, -um

7

Sandra Ramos Maldonado 2009-10 (PIE22 - UCA)

flvidus, -a, -um

yellowish; beige/gelblich; beigefarben/beis, de color marrn amarillento muy claro yellowish (of hair, approaching blond) / hellblond / algo rubio (de pelo) yellowish gray/graugelb, fahl/gris amarillento, leonado dull white (like chalk [crta]) /kreideweiss [< crta, Kreide] /blanco sin brillo, blanqueado [como crta, creda] dead white/glanzlos weiss/blanco apagado shiny white/glnzend weiss /blanco brillante snow white (the purest white) /schneeweiss (das reinste Weiss) /blanco como la nieve, nveo, lo blanco ms puro whitish/weisslich/albarizo, blanquecino whitish/weisslich/albarizo, blanquecino whitish/weisslich/albarizo, blanquecino cream-colored/elfenbeinweiss, elfenbeinern/eburneo (de color), blanco como el marfil, blanco amarillento silvery/silberweiss/blanco grisceo brillante light gray (esp. hair)/weissgrau (bsd. vom Haar) /cano (esp. de pelo) to be gray-haired/graue Haare haben /estar canoso to become gray/ergrauen, grau werden /encanecer, ponerse gris o cano to become light gray/ergrauen, weissgrau werden /estar gris, blanquear ash-gray/aschgrau/ceniciento [cinis, -eris, ash/Asche/ceniza] grayish/grulich grisceo

sufflvus, -a, -um rvus, -a, -um

crtceus, -a, -um

albus, -a, -um candidus, -a, -um

niveus, -a, -um

subalbus, -a, -um albulus, -a, -um subalbidus, -a, -um eburneus, -a, -um (& -nus) argenteus, -a, -um cnus, -a, -um cn capite esse cnsc, -u

cne, cnre, cnu cinereus, -a, -um cnscns, -ntis

8