Upload
antonios-christodoulos
View
222
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
The Department of Culture, Education and Sports of Kaunas District Municipality and the Directorate of Primary Education in Eastern Attica, participated in a Comenius Regio Partnership entitled “Social Integration through Sport”. During the 4 partner meetings, seminars, workshops and sports events were organized, traditions of Olympic education, dance and outdoor activities were discussed, as well as the possibilities of their application to formal and non-formal education. Further, an e-Twinning project about Traditional Games was implemented in the partner schools. Questionnaires for parents and physical education teachers were also designed. Based on the findings of the questionnaires, methodological guidelines were developed concerning school physical education. We hope that the methodological recommendations provided in this publication will be beneficial for school administrators, physical education teachers, school teachers and public health professionals.
Citation preview
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Comenius Regio (2012-1-LT1-COM13-07182)
Ανασκόπηση Δράσεων και Αποτελέσματα Ευρωπαϊκής Συνεργασίας
„Social Integration Through Sport“
ΙΟΥΛΙΟΣ 2014
COMENIUS REGIO PARTNERSHIPS
(2012-1-LT1-COM13-07182) Ανασκόπηση Δράσεων και
Αποτελέσματα Ευρωπαϊκής Συνεργασίας „Social Integration Through Sport“
Συντονιστής Προγράμματος στην Ελλάδα: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Συνεργαζόμενοι φορείς:
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙΟΥ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙΟΥ
Επιμέλεια Κειμένων και Έκδοσης: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
Το έργο έλαβε χρηματοδοτική ενίσχυση στο πλαίσιο του Προγράμματος Διά Βίου Μάθησης/Comenius – Συμπράξεις Comenius Regio, που στην Ελλάδα διαχειρίζεται το ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) – Εθνική Μονάδα για το Πρόγραμμα Διά Βίου Μάθηση. Το περιεχόμενο που δημοσιεύεται εκφράζει αποκλειστικά τις απόψεις των συγγραφέων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή η Εθνική Μονάδα δεν ευθύνονται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται στο έντυπο.
Project Participants for Greece: Directorate of Primary Education in Eastern Attica
Xythali Vasiliki Perdikari Sofia Nikoletsopoulos Dimitrios Vorylla Varvara Kouraki Chrysoula
Moulou Eleni Lioumi Smaragda Koutsoumpi Eirini Kappou Georgia
Primary School of Polydendri
Christodoulos Antonios Manganiari Sofia Manganiari Eleni Papaioannou Katerina Stylianopoulou Evaggelia
Magganari Polyxeni Mentzelou Dimitra Samita Leda Georgelli Afroditi Chatziiosif Konstantina
Attica Folklore & Cultural Association of Women Polydendri Pardali Maria Gantzias Ioannis Bountali Eleni
Special thanks to the following for their contributions in making this program a success:
Prof. V. Lambrinoudakis School Counsellor Dr. M. Karvounis 2nd Primary School of Lavrion 1st Primary School of Ag. Stefanos 1st Primary School of Dionysos 3rd Primary School of Dionysos Primary School of Anoixi Primary School of Sykaminon 1st & 2nd Primary School of N. Palatia 26th & 29th Primary School of Acharnes 2nd Primary School of Glyka Nera 5th Primary School of Pallini
2nd Experimental Gymnasium of Athens Centre for Environmental Educ. in Vravrona Parents’ Board of the Primary School in Polydendri Municipality of Oropos Municipality of Dionysos Municipality of Lavrion Marathon Race Museum The Acropolis Museum Olympic Athletic Center of Athens "Spiros Louis" Region of Peloponnese
1 Comenius Regio Partnership
Πίνακας περιεχομένων Summary ........................................................................................... 2
Εισαγωγή ........................................................................................... 3
Συνεργαζόμενοι φορείς ..................................................................... 4
Σκοπός και στόχοι του Project “Social Integration Through Sports” . 5
Εκπαιδευτικές επισκέψεις - Σεμινάρια .............................................. 8
“Sport and physical education in Lithuanian and Greek educational institutions” ................................................................ 8
“Olympic education” ................................................................... 17
“Non- traditional Physical Educations forms –dances and outdoor activities” .................................................................................... 33
Απολογιστική συνάντηση „Social Integration Through Sport“ ... 45
Αποτελέσματα ερωτηματολογίων ΦΔ γονέων-μαθητών ................. 54
Αποτελέσματα ερωτηματολογίων των εκπαιδευτικών ΦΑ: δυνατότητες προώθησης της ΦΔ και βελτίωσης του μαθήματος της σχολικής ΦΑ ................................................................................... 70
Σύνοψη αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων ............................. 74
Συμπεράσματα και προτάσεις ......................................................... 76
Σχολική Φυσική Αγωγή .............................................................. 76
Οδηγίες για τον εκπαιδευτικό Φυσικής Αγωγής ......................... 79
Ολυμπιακή και Αθλητική Παιδεία .............................................. 84
Πρακτικές συμβουλές ................................................................. 89
Χορός -Υπαίθριες δραστηριότητες ............................................ 90
Επίλογος .......................................................................................... 94
Βιβλιογραφία ................................................................................... 96
2 Social Integration Through Sport
Summary
In this project, two regional educational authorities, the Department of Culture, Education and Sports of Kaunas District Municipality and the Directorate of Primary Education in Eastern Attica, participated in a Comenius Regio Partnership entitled “Social Integration through Sport”, in accordance to the Lifelong Learning Programme.
During the four partner meetings, seminars, workshops and sports events were organized, traditions of Olympic education, dance and outdoor activities were discussed, as well as the possibilities of their application to formal and non-formal education. In parallel, an e-Twinning project about Traditional Games was implemented in the partner schools. In cooperation with the Lithuanian Sports University, questionnaires for parents and physical education teachers were designed. Based on the findings of the comparative analysis, methodological guidelines were developed concerning school physical education. All materials of the project are available on following websites:
http://dipeanatt.wix.com/social-integr-sport http://www.krs.lt We hope that the research data and the methodological
recommendations provided in this publication will be beneficial for school administrators in developing education plans and organizing non-formal education activities; for primary school physical education teachers, school teachers, tutors and public health professionals.
3 Comenius Regio Partnership
Εισαγωγή
Tη χρονιά 2012-13 η Δ/νση A/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής
έλαβε έγκριση από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, για την
υλοποίηση ενός χρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού Προγράμματος
Comenius Regio με τίτλο “Social Integration Through Sport”
(«Κοινωνική ένταξη μέσω της άθλησης»). Το Project είχε διάρκεια
2 έτη και αφορούσε τη διμερή συνεργασία ανάμεσα στη Δ/νση
A/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής και την αντίστοιχη
εκπαιδευτική περιφέρεια του Κάουνας στη Λιθουανία (Culture,
Education and Sport Department of Kaunas Region Municipality).
Το τομεακό πρόγραμμα Comenius αποσκοπεί στη βελτίωση της
ποιότητας της σχολικής εκπαίδευσης και στην ενίσχυση της
ευρωπαϊκής της διάστασης. Στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει τη
διακρατική συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σχολικής
και προσχολικής εκπαίδευσης, ώστε οι νέοι να αποκτήσουν
συνείδηση της πολιτισμικής πολυμορφίας της Ευρώπης, καθώς και
γνώσεις και δεξιότητες απαραίτητες για την προσωπική τους
ανάπτυξη και τη δραστηριοποίησή τους ως ενεργών πολιτών.
Ειδικότερα, οι Συμπράξεις Comenius Regio έχουν ως στόχο να
εμπλουτίσουν την εκπαιδευτική προσφορά προς τους μαθητές,
στηρίζοντας τη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών αρχών, σχολείων
και άλλων συντελεστών της εκπαίδευσης σε διαφορετικές
Ευρωπαϊκές περιφέρειες. Στους ειδικότερους στόχους των
συμπράξεων Comenius Regio περιλαμβάνονται:
4 Social Integration Through Sport
Ανάπτυξη της γνώσης και της κατανόησης της
διαφορετικότητας των Ευρωπαϊκών Πολιτισμών και γλωσσών
και της αξίας της στους νέους και το εκπαιδευτικό προσωπικό.
Αύξηση της κινητικότητας μαθητών και εκπαιδευτικού
προσωπικού.
Ενθάρρυνση της εκμάθησης ξένων γλωσσών.
Στήριξη της ανάπτυξης καινοτόμων δράσεων βασισμένων στις
Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών.
Βελτίωση της ποιότητας και της Ευρωπαϊκής διάστασης της
κατάρτισης των εκπαιδευτικών.
Στήριξη των πρακτικών που αφορούν τη βελτίωση των
παιδαγωγικών προσεγγίσεων και της διαχείρισης σχολείων.
Συνεργαζόμενοι φορείς
Εκτός από τη Δ/νση Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής, που
είχε και τη συνολική εποπτεία του προγράμματος για την Ελλάδα,
από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν επίσης το Δημοτικό Σχολείο
Πολυδενδρίου και ο Λαογραφικός Πολιτιστικός Σύλλογος
Γυναικών Πολυδενδρίου. Για τη Λιθουανία, τους εταίρους
συμπληρώνουν τα σχολεία Garliava Jonuciai Secondary School και
Kaunas Region Sport School, καθώς επίσης και η Ένωση
Εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής του Κάουνας (Physical Education
Teachers Association in Kaunas region).
5 Comenius Regio Partnership
Σκοπός και στόχοι του Project “Social Integration Through Sport”
Βασικός στόχος του προγράμματος “Social Integration Through
Sport” ήταν να αναδείξει την εκπαιδευτική αξία της φυσικής
αγωγής (ΦΑ) και του αθλητισμού σε σχέση με την κοινωνικότητα
(sociality/sociability) των μαθητών. Επιπλέον, στα πλαίσια της
συνεργασίας υπογραμμίστηκε η δυνατότητα αξιοποίησης της
σχολικής ΦΑ ως εργαλείου ανάπτυξης ηγετικών ικανοτήτων και
δεξιοτήτων ζωής (αυτοπεποίθηση, θέληση, πνεύμα συνεργασίας,
επιμονή κι υπομονή, προσήλωση στο στόχο). Μέσα από τις
δραστηριότητες του project επιδιώχθηκε επίσης, οι μαθητές:
• Να γνωρίσουν παιδιά από σχολεία της Ευρώπης και να
κατανοήσουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ τους.
6 Social Integration Through Sport
• Να συνειδητοποιήσουν την αξία της ΦΑ και της δια βίου
άθλησης/άσκησης.
• Να αποκτήσουν αθλητική και κοινωνική αγωγή.
• Να αναπτύξουν αθλητικές και κοινωνικές δεξιότητες, αξίες,
στάσεις και συμπεριφορές.
• Να γνωρίσουν διαφορετικά αθλήματα και να παίξουν
παραδοσιακά παιχνίδια των δύο χωρών.
• Να αναπτύξουν κριτική σκέψη και δημιουργικότητα.
Απώτερος σκοπός του προγράμματος ήταν η ανταλλαγή
βέλτιστων πρακτικών στην εκπαίδευση και τη σχολική ΦΑ μεταξύ
των δύο εκπαιδευτικών περιφερειών. Ο βασικός κορμός των
δράσεων του Project αναπτύχθηκε στη διάρκεια τεσσάρων
εκπαιδευτικών επισκέψεων, με την πραγματοποίηση αντίστοιχου
αριθμού σεμιναρίων, όπως απεικονίζεται παρακάτω:
7 Comenius Regio Partnership
Παράλληλα, στη διάρκεια των δύο ετών υλοποιήθηκε ένα
πρόγραμμα ηλεκτρονικής αδελφοποίησης (eTwinning) μεταξύ των
συμμετεχόντων σχολείων, με θέμα
τα «Παραδοσιακά Παιχνίδια».
Επίσης, αναπτύχθηκαν κατάλληλα
ερωτηματολόγια για γονείς, αλλά
και για εκπαιδευτικούς Φυσικής
Αγωγής, με τα οποία συλλέχθηκαν
συγκριτικά δεδομένα για τη σχέση της φυσικής αγωγής και της
φυσικής δραστηριότητας (ΦΔ) με τις κοινωνικές δεξιότητες των
μαθητών, την ποιότητα του μαθήματος, καθώς και τις δυνατότητες
αναβάθμισής του.
Τέλος, επιδιώχθηκε η αποτελεσματική αξιοποίηση των
δυνατοτήτων του διαδικτύου για την επίτευξη των στόχων του
προγράμματος, καθώς και για τη διάχυση των αποτελεσμάτων της
συνεργασίας στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές περιφέρειες, αλλά και
ευρύτερα.
8 Social Integration Through Sport
Εκπαιδευτικές επισκέψεις - Σεμινάρια
“Sport and physical education in Lithuanian and Greek
educational institutions”
PROGRAMME
16-11-2012 Arrival
17-18-2012 Present facilities for sport, physical activities and
recreation in Kaunas region
Seminar “Sport and physical education in Lithuania
and Greece” (Part 1)
18-11-2012 Visit Sport Department of Lithuania in Vilnius
„Round table” debates to share good examples and
experience - Collaborate with higher education expert
19-11-2012 Visit partners organizations
Seminar “Sport and physical education in Lithuanian
and Greece” (Part 2)
20-11-2012 Departure
9 Comenius Regio Partnership
Το γοητευτικό ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό ταξίδι ξεκίνησε με την
πρώτη συνάντηση στο Kaunas της Λιθουανίας στα μέσα Νοεμβρίου
2012. Συγκεκριμένα, κατά το διάστημα από 16 έως 20 Νοεμβρίου
2012, επτά Έλληνες εκπαιδευτικοί ταξίδεψαν στη Λιθουανία και
συμμετείχαν στις δραστηριότητες του προγράμματος. Τους
εκπαιδευτικούς υποδέχτηκαν εκπρόσωποι του Τμήματος
Πολιτισμού, Εκπ/σης και Αθλητισμού της Περιφέρειας του Kaunas.
Στο σεμινάριο με τίτλο “Sport and physical education in
Lithuania and Greece”, παρουσιάστηκε η δομή και λειτουργία της
εκπαίδευσης και της σχολικής ΦΑ σε Ελλάδα και Λιθουανία. Στο
πλαίσιο αυτό, η Δ/ντρια Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής κυρία
Βασιλική Ξυθάλη και η Δ/ντρια Πολιτισμού, Εκπ/σης και
Αθλητισμού της Περιφέρειας του Kaunas κυρία Irena
Marcinkeviciene, ανέλυσαν τη δομή των περιφερειών ευθύνης
τους, τονίζοντας το εύρος και τη σύνθετη φύση των αρμοδιοτήτων
τους.
10 Social Integration Through Sport
Σχολεία ευθύνης κάθε εκπαιδευτικής περιφέρειας
Kaunas District Municipality North Attica Prefecture 7 gymnasiums
8 secondary schools
9 basic schools
4 kindergartens
1 primary school
22 pre-school educ. institutions
1 art school
2 sport schools
173 Public Kindergartens
(7.227 preschoolers)
141 Public Primary Schools
(30.567 pupils)
78 Private Kindergartens
(1.573 preschoolers)
30 Private Primary Schools
(3.180 pupils)
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα παρουσίασε η Σχολική
Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Δημοτικής Εκπ/σης Αττικής και
πρόεδρος του Λαογραφικού Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών
Πολυδενδρίου κυρία Μαρία Παρδάλη, δίνοντας την αφορμή για
σύγκριση με το εκπαιδευτικό σύστημα της Λιθουανίας. Παρακάτω
απεικονίζονται οι βαθμίδες εκπαίδευσης σε Ελλάδα και Λιθουανία.
11 Comenius Regio Partnership
Ο Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Πολυδενδρίου και
εκπαιδευτικός ΦΑ κ. Αντώνης Χριστόδουλος παρουσίασε τις
δράσεις του σχολείου του, καθώς και στοιχεία για τις δυνατότητες
άθλησης στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Ωρωπού.
12 Social Integration Through Sport
Στη συνέχεια της παρουσίασής του περιέγραψε τη σχολική ΦΑ
στην Ελλάδα και αναφέρθηκε σε ερευνητικά δεδομένα που
επισημαίνουν τις αρνητικές συνέπειες
της υποκινητικότητας και του σύγχρονου
τρόπου ζωής στα παιδιά. Καταλήγοντας,
ο κ. Χριστόδουλος υπογράμμισε τη
σημασία της ΦΑ στη διαμόρφωση
υγιεινών συμπεριφορών, καθώς και τα
οφέλη της σωματικής άσκησης στην
παιδική ηλικία.
Αντίστοιχα, ο καθηγητής Φ. Α. κ. Γιάννης Γαντζίας και δάσκαλος
χορού του Λαογραφικού Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών
Πολυδενδρίου παρουσίασε τη σημασία των χορών στην προαγωγή
της σωματικής και ψυχικής υγείας των μαθητών.
13 Comenius Regio Partnership
Ιδιαίτερα αναφέρθηκε στο φεστιβάλ χορού σχολείων που
πραγματοποιείται από τη Δ/νση Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής
Αττικής και μίλησε για το έργο του Συλλόγου στον τομέα των
παραδοσιακών χορών και για τη συμβολή του στη διατήρηση του
πολιτισμού και των παραδόσεων.
Στα πλαίσια της στρογγυλής τράπεζας που ακολούθησε, οι
εκπαιδευτικοί είχαν τη δυνατότητα να γνωριστούν καλύτερα
μεταξύ τους και να ανταλλάξουν απόψεις γύρω από την
εκπαιδευτική πραγματικότητα των δύο χωρών. Ταυτόχρονα,
οριοθέτησαν τις μελλοντικές κοινές δράσεις στο πλαίσιο της
συνεργασίας (υλοποίηση προγράμματος ηλεκτρονικής
αδελφοποίησης eTwinning, ανάπτυξη ερωτηματολογίου ΦΔ,
συλλογή δεδομένων, κ.ο.κ.) και καθόρισαν το χρονοδιάγραμμά
τους.
14 Social Integration Through Sport
Το πρόγραμμα περιλάμβανε ακόμη επισκέψεις σε σχολικές
μονάδες όλων των βαθμίδων και περιήγηση στις αίθουσες
διδασκαλίας, στις βιβλιοθήκες, στα εργαστήρια και στις αθλητικές
εγκαταστάσεις των σχολείων. Αξιοσημείωτη ήταν η πληρότητα των
σχολείων από πλευράς στελέχωσης και υλικοτεχνικής υποδομής. Οι
μαθητές των σχολείων παρουσίασαν εκπαιδευτικές, πολιτιστικές
και αθλητικές δράσεις, που αντανακλούσαν έντονα την προσήλωση
στην παράδοση, την αγάπη τους για την Ελλάδα και τον πολιτισμό
της, καθώς επίσης και μια αθλητική παιδεία υψηλού επιπέδου.
Ξεχωριστή και πρωτόγνωρη εμπειρία αποτέλεσε για τους
Έλληνες συμμετέχοντες η επαφή και γνωριμία με το Nordic
walking, μια υπαίθρια ΦΔ πολύ δημοφιλή στις Βαλτικές χώρες.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια μορφή γρήγορου βαδίσματος με τη
βοήθεια ράβδων χιονοδρομίας.
15 Comenius Regio Partnership
Τέλος, η πρώτη αυτή εποικοδομητική εκπαιδευτική συνάντηση στο
Κάουνας ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη-περιήγηση στο κάστρο
του Trakai και στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας Vilnius.
16 Social Integration Through Sport
Μέσα από τις προαναφερθείσες δράσεις, οι Έλληνες
συμμετέχοντες γνώρισαν από κοντά τις συνθήκες εκπαίδευσης,
μάθησης και άθλησης στη Λιθουανία, έγιναν κοινωνοί του
πολιτισμού και της ιδιαίτερης παράδοσης αυτής της μικρής χώρας
της Βαλτικής και επέστρεψαν με τις καλύτερες δυνατές εντυπώσεις,
γεμάτοι θετικές εμπειρίες και νέες ιδέες.
17 Comenius Regio Partnership
“Olympic education”
PROGRAMME
07-05-2013 Arrival 08-05-2013 Visit Amfiaraeio and the Municipality of Oropos.
Presentation of partner institutions. Seminar “Olympic Education” (Part 1).
09-05-2013 Present educational and sport facilities in North Attica.
Visit schools and sport halls. 10-05-2013 Presentation of Greek culture. Cultural evening
programme from the Attica Folklore & Cultural Association of Women “Polydendri”
11-05-2013 Marathon Museum: Seminar “Olympic Education”
(Part 2) 12-05-2013 Visit Acropolis, the Acropolis Museum and
Kallimarmaro Panathinaikon Stadium in Athens. 13-05-2013 Visit the Primary School of Polydendri: Welcome event. Round table: Results, discussion, update of future plans. 14-05-2013 Departure.
18 Social Integration Through Sport
Η δεύτερη εκπαιδευτική συνάντηση στα πλαίσια του
προγράμματος έλαβε χώρα από 7 έως 14 Μάη 2013 στην Αττική.
Την αντιπροσωπεία των 12 Λιθουανών υποδέχτηκαν στις
07/05/2013 η Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Δημοτικής
Εκπαίδευσης κυρία Μαρία Παρδάλη και ο Διευθυντής του
Δημοτικού Σχολείου Πολυδενδρίου κ. Αντώνης Χριστόδουλος.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε με επίσκεψη στο Μουσείο Οίνου Κ.
Λαζαρίδη, όπου ο κ. Χριστόδουλος παρουσίασε το χρονοδιάγραμμα
της εβδομάδας.
Ακολούθησε η
παρουσίαση των
εκπαιδευτικών
δράσεων κάθε
φορέα και το
πρώτο μέρος
του σεμιναρίου “Ολυμπιακή Παιδεία”. Τις παρουσιάσεις για το
Δημοτικό Σχολείο Πολυδενδρίου επιμελήθηκαν οι εκπαιδευτικοί Ελένη
Μαγγανιάρη και Κατερίνα Παπαϊωάννου. Στη συνέχεια
πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στον Αμφιαράειο στον Κάλαμο, που
στην αρχαιότητα υπήρξε μαντείο και θεραπευτήριο, όπου μεταξύ
άλλων τελούνταν και αθλητικοί αγώνες. Εκεί οι εταίροι μας είχαν
την ευκαιρία να δουν τα σωζόμενα ερείπια, να αποκομίσουν
γνώσεις σχετικά με την ιστορία του χθόνιου ήρωα και θεού
Αμφιάραου και να θαυμάσουν τη φυσική ομορφιά της περιοχής.
19 Comenius Regio Partnership
Την επόμενη μέρα το
πρόγραμμα περιελάμβανε
επίσκεψη στην περιοχή του
Λαυρίου, αρχής γενομένης από
τον Ναό του Ποσειδώνα στο
Σούνιο. Ακολούθησε επίσκεψη
στο 2ου Δημοτικό Σχολείο Λαυρίου, που λειτουργεί με Ενιαίο
Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Α.Ε.Π.). Η διευθύντρια
του Σχολείου κυρία Ελένη Κανελλοπούλου ξενάγησε τους
επισκέπτες στις διδακτικές αίθουσες, τη βιβλιοθήκη, τα εργαστήρια
και τους χώρους άθλησης του Σχολείου. Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε
με μια μικρή εκδήλωση προς τιμήν των επισκεπτών, από τη
διευθύντρια και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου.
20 Social Integration Through Sport
Στη συνέχεια οι φιλοξενούμενοι εκπαιδευτικοί έγιναν δεκτοί από
τον Δήμαρχο Λαυρίου κ. Κ. Λεβαντή, ο οποίος τόνισε την ιδιαίτερη
σημασία που έχει η διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη των
κοινών δεσμών της Λαυρεωτικής και της πόλης του Kaunas.
Κατόπιν πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στο Τεχνολογικό Πάρκο
Λαυρίου και στα μνημεία της Λαυρεωτικής.
21 Comenius Regio Partnership
Στις 10 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε προς τιμήν των
Λιθουανών ανοιχτή πολιτιστική εκδήλωση στο χώρο του Δημοτικού
Σχολείου Πολυδενδρίου. Οικοδεσπότες της εκδήλωσης ήταν η
Πρόεδρος του Λαογραφικού Συλλόγου Γυναικών Πολυδενδρίου και
Σχολική Σύμβουλος κυρία Μαρία Παρδάλη, με τα μέλη του
Συλλόγου, καθώς και ο Διευθυντής και οι εκπαιδευτικοί του
Δημοτικού Σχολείου Πολυδενδρίου.
Οι φιλοξενούμενοι αρχικά
οδηγήθηκαν στην αίθουσα
εκδηλώσεων του σχολείου, η
οποία είχε μετατραπεί για τις
ανάγκες της φιλοξενίας σε μικρό
λαογραφικό μουσείο. Εκεί
ξεναγήθηκαν στα εκθέματα του Λαογραφικού Συλλόγου,
αποκτώντας γνώσεις για την τοπική παράδοση, δοκιμάζοντας
παράλληλα τοπικά προϊόντα που τους προσφέρθηκαν.
22 Social Integration Through Sport
Σε μια δίωρη παρουσίαση, με λόγο, εικόνα και χορό, οι
χορευτικές ομάδες όλων των ηλικιών του Συλλόγου, παρουσίασαν
παραδοσιακούς χορούς της
πατρίδας μας, με έμφαση
στον τόπο καταγωγής τους,
την Αττική, παραδίδοντας ένα
ξεχωριστό μάθημα Ελληνικής ιστορίας, τοπικής παράδοσης και
πολιτισμού. Το καλωσόρισμα
έγινε από την παιδική
χορευτική ομάδα του
Συλλόγου, με παραδοσιακές
τοπικές φορεσιές, μουσική
και ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε
μπροστά σε πλήθος θεατών, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις.
Την επιμέλεια της εκδήλωσης είχε ο χοροδιδάσκαλος του
Συλλόγου, κ. Γιάννης Γαντζίας, ενώ την παρουσίαση του
προγράμματος έκαναν ο Δ/ντής του Σχολείου κ. Αντώνης
Χριστόδουλος και η εκπαιδευτικός κυρία Σοφία Μαγγανιάρη.
Την εκδήλωση τίμησαν εκπρόσωποι του Δήμου Ωρωπού, ο
πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής, η πρόεδρος του Συλλόγου
Γονέων και Κηδεμόνων του Σχολείου, μαθητές και κάτοικοι του
Πολυδενδρίου. Μετά την εκδήλωση ακολούθησε ανταλλαγή
αναμνηστικών και δείπνο με παρουσίαση της παραδοσιακής
ελληνικής κουζίνας.
23 Comenius Regio Partnership
Το Σάββατο 11 Μαΐου 2013 ολοκληρώθηκε το σεμινάριο
Ολυμπιακής Παιδείας στο Μουσείο Μαραθωνίου Δρόμου. Τους
εκπαιδευτικούς υποδέχτηκαν στο Μουσείο η Δ/ντρια Α/θμιας
Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής κυρία Βασιλική Ξυθάλη και ο
Αντιδήμαρχος Μαραθώνα κ. Αθανάσιος Ζέρβας, ο οποίος εκ
μέρους του Δήμου Μαραθώνα προσέφερε στη Δ/ντρια Εκπ/σης του
Kaunas ένα αναμνηστικό λεύκωμα για το Μαραθώνιο Δρόμο.
Όλοι οι εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν με ξεχωριστό
ενδιαφέρον την πραγματικά μοναδική ξενάγηση στους χώρους του
Μουσείου, από την υπεύθυνη του Μουσείου. Το πρόγραμμα
συνεχίστηκε με τις παρουσιάσεις που αφορούσαν την εφαρμογή
δράσεων αθλητικής και ολυμπιακής παιδείας στις σχολικές
μονάδες της Ελλάδας και της Λιθουανίας.
24 Social Integration Through Sport
Οι εκπαιδευτικοί Inga Gliozaitiene και Lina Palianskiene
αναφέρθηκαν λεπτομερώς σε προγράμματα και δράσεις που
εφαρμόζονται στα σχολεία της Λιθουανίας, με επίκεντρο τις αξίες
και τα ιδεώδη του Ολυμπισμού. Ο κ. Αντώνης Χριστόδουλος
παρουσίασε το πρόγραμμα Ολυμπιακής Παιδείας που
εφαρμόστηκε στα ελληνικά σχολεία πριν την Ολυμπιάδα του 2004,
καθώς και παραδείγματα καλών πρακτικών.
Τέλος, η διευθύντρια του 5ου Δημοτικού Σχολείου Παλλήνης
κυρία Παρασκευή Λιούμπη, αναφέρθηκε στις μεθόδους
διδασκαλίας που μπορούν να εφαρμοστούν σε προγράμματα
Ολυμπιακής Παιδείας (παιχνίδι ρόλων, καταιγισμός ιδεών,
25 Comenius Regio Partnership
συζήτηση, επίλυση προβλημάτων, μέθοδος Project),
παρουσιάζοντας ενδεικτικά ένα παράδειγμα της κάθε μεθόδου.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη μέθοδο Project, που χρησιμοποιείται
ευρέως σε προγράμματα Ολυμπιακής Παιδείας.
Στη συζήτηση που ακολούθησε
οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι
ο αθλητισμός και ο πολιτισμός των
Αρχαίων Ελλήνων αποτελούν
σημαντικό κεφάλαιο για τις
σημερινές γενιές. Η Ολυμπιακή
Παιδεία μπορεί να αναδείξει τη μορφωτική και εκπαιδευτική αξία
των Ολυμπιακών Αγώνων, να συνδέσει το παρελθόν με το παρόν
και να εμφυσήσει στους μαθητές αξίες, στάσεις και συμπεριφορές
που θα τους ωφελήσουν διαχρονικά. Η ξενάγηση στο Μαραθώνα
ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στην αφετηρία του Μαραθώνιου
Δρόμου.
26 Social Integration Through Sport
Η Κυριακή 12 Μαΐου ήταν αφιερωμένη στο ιστορικό κέντρο της
Αθήνας. Η ξενάγηση άρχισε από το Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό
Στάδιο, συνεχίστηκε στην πύλη του Αδριανού, στη Διονύσου
Αρεοπαγίτου και στο Ηρώδειο, για να καταλήξει στον ιερό βράχο
της Ακρόπολης. Εκεί οι Λιθουανοί εκπαιδευτικοί εντυπωσιάστηκαν
από το Ερέχθειο, το Ναό της Αθηνάς Νίκης και φυσικά από τον
Παρθενώνα, το σύμβολο του αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού.
Ακολούθησε επίσκεψη στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου όλοι
είχαν της ευκαιρία να θαυμάσουν τα μοναδικά εκθέματα που
φιλοξενούνται στο χώρο. Η περιήγηση συνεχίστηκε στο Θησείο, σε
μια από τις πιο γραφικές περιοχές της Αθήνας.
Η επίσκεψη άφησε ιδιαίτερα συναισθήματα σε όλους και οι
Λιθουανοί συνάδελφοι περιέγραψαν με τα ωραιότερα χρώματα
όλα όσα είδαν στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Κάθε γωνιά κρύβει
κι έναν μικρό θησαυρό: ένα μουσείο, μια όμορφη εκκλησία, ένα
διατηρητέο κτίριο! Το πρόγραμμα της ημέρας ολοκληρώθηκε με
φαγητό σε παραδοσιακή ταβέρνα στο Θησείο!
27 Comenius Regio Partnership
Την πρώτη μέρα μετά τις διακοπές του Πάσχα η λιθουανική
αντιπροσωπεία επισκέφθηκε το Δημοτικό Σχολείο Πολυδενδρίου.
Μαθητές και εκπαιδευτικοί του Σχολείου υποδέχτηκαν τους
επισκέπτες αρχικά στην αυλή του Σχολείου, με ελληνική μουσική
και ζεϊμπέκικο χορό, τον οποίο χόρεψαν μαθητές της Δ΄ τάξης.
Σε μια συμβολική κίνηση, η Δ/ντρια Εκπ/σης της Περιφέρειας
του Kaunas κυρία Irena Marcinkeviciene και ο Διευθυντής του
Σχολείου φύτεψαν μια ελιά στην αυλή, σύμβολο φιλίας και
συνεργασίας των εταίρων του προγράμματος.
Στη συνέχεια οι φιλοξενούμενοι ξεναγήθηκαν στους χώρους του
Σχολείου και δέχτηκαν αναμνηστικά που είχαν ετοιμάσει οι
μαθητές με τις δασκάλες τους.
28 Social Integration Through Sport
Ακολούθησε μια όμορφη γιορτή, όπου κάθε τάξη παρουσίασε
κάτι ξεχωριστό. Το πρόγραμμα περιλάμβανε θεατρικά δρώμενα,
χορευτικές συνθέσεις, τραγούδια και αθλητικές επιδείξεις.
29 Comenius Regio Partnership
Καθώς το βασικό θέμα της εκπαιδευτικής συνάντησης των
εταίρων ήταν η Ολυμπιακή Παιδεία, διάχυτο ήταν στη γιορτή το
αρχαίο ελληνικό και αθλητικό πνεύμα. Οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης
αναπαρέστησαν την αφή της ολυμπιακής φλόγας και ταξίδεψαν
τους παρευρισκόμενους σε πόλεις και χώρες που φιλοξένησαν
σύγχρονες Ολυμπιάδες, για να συνεχίσουν με μια εντυπωσιακή
αναπαράσταση ολυμπιακών αθλημάτων.
30 Social Integration Through Sport
Μόλις οι τάξεις ολοκλήρωσαν τις παρουσιάσεις τους, οι μαθητές
προσκάλεσαν τους Λιθουανούς εκπαιδευτικούς να συμμετάσχουν
στο πασχαλινό έθιμο του τσουγκρίσματος αυγών και στη συνέχεια
να εξασκήσουν τις χορευτικές τους ικανότητες χορεύοντας
ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς.
Μετά την εκδήλωση ακολούθησε ανταλλαγή δώρων. Οι
Λιθουανοί εκπαιδευτικοί ευχαρίστησαν τη Δ/νση Α/θμιας Εκπ/σης,
το Δημοτικό Σχολείο Πολυδενδρίου και το Λαογραφικό Σύλλογο για
την υποδοχή, έδωσαν συγχαρητήρια στους εκπαιδευτικούς και του
μαθητές του Σχολείου για τις δραστηριότητες που παρουσίασαν και
εξήραν το έργο του Σχολείου.
31 Comenius Regio Partnership
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η Δ/ντρια Α/θμιας
Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής κυρία Β. Ξυθάλη, η Σχολική Σύμβουλος
47ης Περιφέρειας Δημοτικής Εκπ/σης Αττικής και Πρόεδρος του
Λαογραφικού Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Πολυδενδρίου
κυρία Μ. Παρδάλη, και η Προϊσταμένη Εκπαιδευτικών Θεμάτων της
Δ/νσης Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής κυρία Δ. Δέδε.
Ακολούθησε στρογγυλή τράπεζα, στα πλαίσια της οποία
αποτιμήθηκε η πορεία του προγράμματος σ’ αυτό το πρώτο έτος
συνεργασίας, συζητήθηκαν τρόποι αποτελεσματικής διάχυσης των
αποτελεσμάτων και επικαιροποιήθηκε το χρονοδιάγραμμα των
κοινών δράσεων για την επόμενη σχολική χρονιά.
32 Social Integration Through Sport
Με την ολοκλήρωση της δεύτερης εκπαιδευτικής συνάντησης,
από την οποία όλοι οι συμμετέχοντες αποκόμισαν πολύτιμες
γνώσεις και εμπειρίες, οι Λιθουανοί συνάδελφοι αναχώρησαν για
την πατρίδα τους, με τις καλύτερες εντυπώσεις για την ελληνική
φιλοξενία, τον πολιτισμό, την ιστορία και τις ομορφιές του τόπου
μας.
33 Comenius Regio Partnership
“Non- traditional Physical Educations forms –dances and
outdoor activities”
PROGRAMME 16-10-2013 Arrival. Seminar “ Non- traditional Physical Educations
forms –dances and outdoor activities ” (Part 1)
17-10-2013 Visit the Municipality of Dionysos, cultural monuments, schools and sport halls in the area
18-10-2013 Visit the Centre for Environmental Education in Vravrona
19-10-2013 Visit the Olympic Athletic Center of Athens "Spiros Louis" & Athens Historical Centre. Cultural Program
20-10-2013 Visit Nafplion, the capital of the First Hellenic Republic.
21-10-2013 Visit the Primary School of Polydendri: Welcome event from the pupils and the staff. Seminar “ Non- traditional Physical Educations forms –dances and outdoor activities ” (Part 2)
22-10-2013 Departure
34 Social Integration Through Sport
Η τρίτη κατά σειρά εκπαιδευτική συνάντηση του προγράμματος
Comenius Regio πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας από 16 έως 22
Οκτωβρίου 2013. Στις 16 Οκτωβρίου, στο 26ο και 29ο Δημοτικό
Σχολείο Αχαρνών (Ολυμπιακό Χωριό), πραγματοποιήθηκε το πρώτο
μέρος του σεμιναρίου με θέμα “Non- traditional Physical
Educations forms –dances and outdoor activities”, με συμμετοχή
Σχολικών Συμβούλων, Διευθυντών Σχολείων και εκπαιδευτικών.
Αρχικά οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί ξεναγήθηκαν στους
χώρους των δύο σχολείων. Πριν την έναρξη των παρουσιάσεων
είχαν την ευκαιρία να εξασκηθούν σε μια διαδραστική πλατφόρμα,
δοκιμάζοντας τις προσομοιώσεις γνωστών και μη αθλημάτων.
Στην έναρξη του σεμιναρίου ο δ/ντής του Δημοτικού Σχολείου
Πολυδενδρίου κ. Χριστόδουλος παρουσίασε τα συμπεράσματα από
το πρώτο έτος της συνεργασίας. Οι διευθυντές του 26ου και 29ου
Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών κκ. Μ. Πατρινόπουλος και Φ. Περρής
αναφέρθηκαν στις εκπαιδευτικές/αθλητικές δράσεις των σχολείων
τους. Ακολούθησε η εισήγηση του εκπαιδευτικού ΦΑ του 2ου
Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Αθηνών κ. Αλ. Λαζαρίδη
35 Comenius Regio Partnership
“Active Lifestyle & Social Integration Through Sports”, με τη
συμμετοχή και του μαθητή της Γ’ γυμνασίου Μάριου Μητροφάνη.
Τέλος, οι εκπαιδευτικοί Dalia Braziene και Zita Dagiliene τόνισαν τη
σημαντικότητα του χορού και των υπαίθριων αθλητικών
δραστηριοτήτων στην ανάπτυξη υγιών κοινωνικών σχέσεων και
στην ενεργή κοινωνικοποίηση των μαθητών.
Το πρόγραμμα της ημέρας έκλεισε με πεζοπορία στον Εθνικό
Δρυμό της Πάρνηθας, υπό την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού ΦΑ
κ. Θάνου Παπανδρέου.
36 Social Integration Through Sport
Η επόμενη μέρα του προγράμματος
περιλάμβανε επίσκεψη στον Δήμο
Διονύσου. Ο Δήμαρχος κ. Ι.
Καλαφατέλης υποδέχτηκε τους
Λιθουανούς στο Βωμό του
Διονύσου, όπου ξεναγήθηκαν από τον καθηγητή του Παν/μίου
Αθηνών κ. Β. Λαμπρινουδάκη και τον Σχολικό Σύμβουλο κ. Μ.
Καρβούνη. Στον ίδιο χώρο παρακολούθησαν και την παράσταση
«Όρνιθες» του Αριστοφάνη, από μαθητές του 1ου Δημοτικού
Σχολείου Διονύσου. Ακολούθησε επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο
και στο Κλειστό Γυμναστήριο της Άνοιξης. Εκεί οι επισκέπτες είχαν
την ευκαιρία να συζητήσουν με τον δ/ντή κ. Γ. Παγανόπουλο και
τους εκπαιδευτικούς του σχολείου, να ανταλλάξουν απόψεις και να
δημιουργήσουν μια πληρέστερη εικόνα για τα σχολεία της
Ανατολικής Αττικής, ιδιαίτερα δε για τα σχολεία με Ε.Α.Ε.Π.
37 Comenius Regio Partnership
Στις 18 Οκτωβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στον
προστατευόμενο υγρότοπο της Βραυρώνας (δίκτυο NATURA 2000).
Εκεί, σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
πραγματοποιήθηκε επιμορφωτικό βιωματικό εργαστήριο για τα
μέλη της Λιθουανικής αντιπροσωπείας, με έμφαση στην υπαίθρια
εκπαίδευση για το περιβάλλον.
Οι εκπαιδευτικοί συμμετείχαν
στο πρόγραμμα υπαίθριας
εκπαίδευσης που έχει
οργανωθεί για τους μαθητές που
επισκέπτονται τον υγρότοπο.
Εξοικειώθηκαν με τεχνικές
μελέτης πεδίου, που περιελάμβαναν χωρισμό σε ομάδες ανάλογα
με το θέμα του πεδίου, παρατήρηση πουλιών με τον κατάλληλο
εξοπλισμό, δραστηριότητες περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης,
κ.ά. Σημειώνεται πως ο υγρότοπος αποτελεί σταθμό μεγάλου
αριθμού μεταναστευτικών πουλιών.
38 Social Integration Through Sport
Περιηγήθηκαν ακόμη στις εκβολές του ποταμού και στην
παραθαλάσσια περιοχή, παρατηρώντας τη Μεσογειακή πανίδα και
χλωρίδα. Ακολούθησαν το περιβαλλοντικό μονοπάτι του
υγροτόπου που έχει δημιουργηθεί αποκλειστικά για τους
επισκέπτες με διαταραχές όρασης και περιλαμβάνει ενημερωτικές
πινακίδες με το σύστημα Braille. Το εργαστήριο συνδυάστηκε με
ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνα και στόχευσε στην
ανάδειξη της σχέσης ιστορίας-περιβάλλοντος. Τη δράση οργάνωσε
η Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής
κυρία Βαρβάρα Βορύλλα με το Διευθυντή του 2ου Δ.Σ. Γλυκών
Νερών Δημήτρη κ. Δημήτρη Νικολετσόπουλο.
39 Comenius Regio Partnership
Το Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2013 ήταν αφιερωμένο στις
Εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών
(ΟΑΚΑ) και στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Οι Λιθουανοί
εκπαιδευτικοί ενημερώθηκαν για τη λειτουργία του Κέντρου στους
Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αλλά και για τη μετα-ολυμπιακή
του χρήση. Την ενημέρωση έκανε η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων
του Κέντρου, ανταποκρινόμενη πρόθυμα στο αίτημα της Δ/νσης
Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής.
Ακολούθησε επίσκεψη στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και στο
νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου οι συμμετέχοντες είχαν την
ευκαιρία να θαυμάσουν τα Προπύλαια, τον Παρθενώνα και τα
εκθέματα του Μουσείου. Η περιήγηση συνεχίστηκε στα γραφικά
δρομάκια της Πλάκας.
40 Social Integration Through Sport
Στις 20 Οκτωβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε εκδρομή στο
Ναύπλιο, πρώτη πρωτεύουσα του νεότερου ελληνικού κράτους,
μια πόλη που συνδυάζει την ομορφιά με τη βαρύτητα ιστορικών
γεγονότων. Με μια ενδιάμεση στάση στον Ισθμό της Κορίνθου και
μετά από μια μοναδική διαδρομή μέσα από ελαιώνες, αμπέλια και
πορτοκαλεώνες, το γκρουπ των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών
έφτασε στον προορισμό του. Πρώτος σταθμός του ταξιδιού το
βενετσιάνικο κάστρο στο «Παλαμήδι», με τη μαγευτική θέα και την
ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Η περιήγησή εκεί κράτησε μια ώρα
και με σύμμαχο τον υπέροχο καιρό η εκπαιδευτική ομάδα
κατευθύνθηκε προς την απάνεμη παραλία της Αρβανιτιάς.
Ακολούθησε περίπατος στα γραφικά σοκάκια του Ναυπλίου, στις
πλατείες του και στην παραλία του, με θέα το Μπούρτζι. Η ημέρα
τελείωσε σε ένα γραφικό ταβερνάκι της πόλης.
41 Comenius Regio Partnership
Τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 οι Λιθουανοί επισκέφθηκαν το
Δημοτικό Σχολείο Πολυδενδρίου. Μαθητές και εκπαιδευτικοί
υποδέχτηκαν τους επισκέπτες στην αυλή του Σχολείου, με τους
εθνικούς ύμνους των δύο χωρών και με μπαλόνια στα χρώματα των
σημαιών τους να απελευθερώνονται στον ουρανό.
Στη συνέχεια οι φιλοξενούμενοι επισκέφθηκαν την έκθεση
λαογραφίας που είχαν ετοιμάσει οι μαθητές, ξεναγήθηκαν στις
τάξεις του Δημοτικού Σχολείου και του Νηπιαγωγείου και δέχτηκαν
αναμνηστικά που είχαν ετοιμάσει οι μαθητές με τις δασκάλες τους.
42 Social Integration Through Sport
Μετά την ξενάγηση ακολούθησε μια εκδήλωση γεμάτη χορό και
τραγούδι. Η Α΄ τάξη με την καθοδήγηση της κυρίας Πολυξένης
Μαγγανάρη ταξίδεψε τους παρευρισκόμενους με την υπέροχη
φωνή και αγαπημένα τραγούδια του Ν. Ξυλούρη. Οι μαθητές της Β΄
τάξης και η κυρία Λίλα Στυλιανοπούλου σκόρπισαν κέφι
παρουσιάζοντας τον «Χορό των μπιζελιών». Οι κυρίες Κατερίνα
Παπαϊωάννου και Λήδα Σάμιτα με τους μαθητές της Γ’ τάξης
μετέδωσαν χαρά και αισιοδοξία, με ένα υπέροχο χορευτικό και
τους «Χαρταετούς» του Μίκη Θεοδωράκη. Η χορογραφική δομή
βασίστηκε στις ιδέες και τον αυθορμητισμό των μαθητών, οι οποίοι
αυτοσχεδίασαν σε σχέση με τον τρόπο έκφρασης των
συναισθημάτων της λύπης και της χαράς. Στη συνέχεια οι ιδέες και
οι προτάσεις των παιδιών εξελίχθηκαν σε κινητικά μοτίβα, τα οποία
προσαρμόστηκαν στις εναλλαγές του ρυθμού και της μουσικής.
Όπως συνήθως συμβαίνει σε παρόμοιες παρουσιάσεις, η
διαδικασία, το ταξίδι, είναι τόσο δημιουργικά και αποζημιώνουν
όσο και το τελικό αποτέλεσμα.
Οι τάξεις Δ΄ και ΣΤ΄ παρουσίασαν παραδοσιακές εργασίες των
κατοίκων της περιοχής, όπως το πάτημα των σταφυλιών σε ένα
αυτοσχέδιο πατητήρι. Ακολούθησε κέρασμα μουσταλευριάς σ’
όλους τους παρευρισκόμενους και στη συνέχεια η συγκομιδή της
ελιάς και το ζύμωμα του ψωμιού. Τα παραπάνω δρώμενα είχαν
επιμεληθεί οι εκπαιδευτικοί Ελένη και Σοφία Μαγγανιάρη.
43 Comenius Regio Partnership
Η εκδήλωση έκλεισε με χασάπικο και χασαποσέρβικο χορό από
τους μαθητές της Ε’ και ΣΤ΄ τάξης. Τα χορευτικά προετοίμασαν από
κοινού ο δ/ντής κ. Αντ Χριστόδουλος και ο χοροδιδάσκαλος του
Λαογραφικού Συλλόγου Γυναικών Πολυδενδρίου κ. Γ. Γαντζίας.
Ακολούθησε ανταλλαγή αναμνηστικών μεταξύ των εκπαιδευτικών.
44 Social Integration Through Sport
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η κυρία Μ.
Παρδάλη, Σχολική Σύμβουλος και Πρόεδρος του Λαογραφικού
Συλλόγου Γυναικών Πολυδενδρίου, η κυρία Β. Βορύλλα, υπεύθυνη
Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής
Αττικής, και η Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
κυρία Μ. Βασιλάκου. Η κυρία Παρδάλη και ο κ. Χριστόδουλος στο
χαιρετισμό τους αναφέρθηκαν στην αγαστή συνεργασία του
Σχολείου με το Λαογραφικό Σύλλογο Γυναικών Πολυδενδρίου.
Το πρόγραμμα της ημέρας ολοκληρώθηκε με αποχαιρετιστήριο
γεύμα προς τιμήν των Λιθουανών, στη διάρκεια του οποίου έγινε
αποτίμηση των δράσεων της εβδομάδας που προηγήθηκε. Οι
Λιθουανοί εταίροι αναχώρησαν αργά το απόγευμα, με τις
καλύτερες εντυπώσεις για τη φιλοξενία και για την υποδοχή στο
Δημοτικό Σχολείο Πολυδενδρίου.
45 Comenius Regio Partnership
Απολογιστική συνάντηση „Social Integration Through
Sport“
PROGRAMME
22-04-2014 Arrival. Ride through Trakai.
23-04-2014 Meeting at Kaunas District Municipality. Visiting Kaunas Region Education Centre and schools in Lapes and Domeikava. Conference “Student’s Social Integration through Sport in Lithuania and Greece”. Part I
24-04-2014 Welcome to Jonuciai Secondary School. Sport festival for project members, teachers and students in the Sport and Recreation Centre of Garliava. Students performance and special programme to welcome the guests. Conference “Student’s Social Integration Through Sport in Lithuania and Greece”. Part II Visiting Kaunas Region Library
25-04-2014 Visiting Klaipeda University. “Round table”.
26-04-2014 Going to Raudondvaris, Kulautuva, Vilkija. Visiting
school. Cultural center. Presenting facilities for sport, physical activities and recreation in Kaunas District. Cultural evening in Sport & Recreation Centre Garliava.
27-04-2014 Visit Vilnius - Departure
46 Social Integration Through Sport
Η τέταρτη, απολογιστική συνάντηση στο πλαίσιο της
ευρωπαϊκής συνεργασίας πραγματοποιήθηκε στο Κάουνας, από 22
έως 27 Απρίλη 2014, με τη συμμετοχή 17 εκπαιδευτικών της Δ/νσης
Α/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής. Την πολυπληθή εκπαιδευτική
αντιπροσωπεία αποτέλεσαν στελέχη και εκπαιδευτικοί της Δ/νσης,
πέντε εκπαιδευτική του Δημοτικού Σχολείου Πολυδενδρίου, καθώς
και εκπαιδευτικοί-μέλη του Πολιτιστικού Λαογραφικού Συλλόγου
Γυναικών Πολυδενδρίου.
Η ελληνική εκπαιδευτική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τη
Δ/ντρια Εκπ/σης κυρία Β. Ξυθάλη, έγινε αρχικά δεκτή από
εκπροσώπους της δημοτικής αρχής και τη Δ/ντρια Εκπ/σης της
περιφέρειας του Κάουνας. Στη διάρκεια της συνάντησης
παρουσιάστηκαν οι εκπαιδευτικές δράσεις που υλοποιούνται στις
σχολικές μονάδες της περιφέρειας του Κάουνας με πρωτοβουλία
της δημοτικής αρχής, ενώ παράλληλα συζητήθηκε η μέχρι τώρα
πορεία της ευρωπαϊκής συνεργασίας και αποτιμήθηκαν οι δράσεις
και τα συμπεράσματα των προηγούμενων συναντήσεων.
47 Comenius Regio Partnership
Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί επισκέφθηκαν σχολεία στις περιοχές
Lapes, Domeikava και Garliava. Mε την συμβολή της τοπικής
εκπαιδευτικής κοινότητας και με έντονο το “χρώμα’’ των δύο
χωρών, οι μαθητές των σχολείων παρουσίασαν πολιτιστικές,
καλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις, που δημιούργησαν
πρωτόγνωρα συναισθήματα και έντονη συγκίνηση στους
παρευρισκόμενους.
48 Social Integration Through Sport
Ξεχωριστό χρώμα στις εκδηλώσεις έδωσε το αθλητικό φεστιβάλ
που διοργανώθηκε από τις δύο διευθύνσεις εκπαίδευσης, στο
Sport and Recreation Centre of Garliava, με τη συμμετοχή
εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων. Οι συμμετέχοντες
σχημάτισαν μικτές ομάδες και συμμετείχαν με πολύ κέφι σε μια
σειρά αθλητικών δοκιμασιών, για την επίτευξη της καλύτερης
ομαδικής επίδοσης. Όλες οι ομάδες έδωσαν τον καλύτερό τους
εαυτό, διασκέδασαν και χειροκρότησαν τους αντιπάλους,
αποδεικνύοντας ότι αξία έχει η συμμετοχή και η προσπάθεια. Όλοι
οι «αθλητές» έλαβαν αναμνηστικά διπλώματα και μετάλλια.
49 Comenius Regio Partnership
Μετά το αθλητικό φεστιβάλ ακολούθησε επίσκεψη στους
χώρους του Garliava Jonuciai Secondary School, όπου ο νέος
διευθυντής κ. Jonas Petkevicius παρουσίασε το πλαίσιο λειτουργίας
του σχολείου. Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τη
συμμετοχή όλων των εταίρων, ανακοινώθηκαν τα σημαντικότερα
αποτελέσματα συγκριτικής έρευνας αναφορικά με τη σχέση της
φυσικής δραστηριότητας και της σχολικής φυσικής αγωγής με τις
κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας που αφορούσαν στην Ελλάδα,
επιμελήθηκε και παρουσίασε ο Δ/ντής του Δημοτικού Σχολείου
Πολυδενδρίου κ. Χριστόδουλος. Οι υπεύθυνες Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών Προγραμμάτων Ανατολικής Αττικής
Βέρα Βορύλλα και Χρύσα Κουράκη ανέδειξαν το ρόλο των
καινοτόμων δράσεων στην ανάπτυξη/βελτίωση των κοινωνικών
δεξιοτήτων των μαθητών και τη διαμόρφωση ενεργών πολιτών,
ενώ παρουσίασαν συγκεκριμένες προσεγγίσεις και εφαρμογές στο
ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Το καινοτόμο project του Δημοτικού Σχολείου Πολυδενδρίου
«Παραδοσιακά Παιχνίδια», που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της
σύμπραξης με τη χρήση της ευρωπαϊκής διαδικτυακής πλατφόρμας
eTwinning, παρουσιάστηκε με βίντεο που επιμελήθηκε η
εκπαιδευτικός Ελένη Μαγγανιάρη. Επίσης, εκ μέρους του
Λαογραφικού Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Πολυδενδρίου, και
ως παράδειγμα συμβολής της τοπικής κοινωνίας σε καινοτόμο
50 Social Integration Through Sport
πολιτιστικό πρόγραμμα του σχολείου, που υλοποιήθηκε από τις
τάξεις Δ’ και ΣΤ’ και τις εκπαιδευτικούς Ελένη και Σοφία
Μαγγανιάρη, με θέμα «τον παραδοσιακό γάμο», η Πρόεδρος και
Σχολική Σύμβουλος κυρία Μαρία Παρδάλη επιμελήθηκε και
παρουσίασε το δρώμενο «το κουλούρι του γάμου».
51 Comenius Regio Partnership
Το πρόγραμμα περιλάμβανε ακόμη επισκέψεις σε χώρους
πολιτιστικού, ιστορικού, θρησκευτικού και εκπαιδευτικού
ενδιαφέροντος. Μεταξύ αυτών το κάστρο του Τρακάι, το
Εθνογραφικό Μουσείο, το Κέντρο Επιμόρφωσης του Κάουνας, το
Πανεπιστήμιο της Κλαϊπέντα, η χερσόνησος Curonian Spit (Neringa)
στη Βαλτική Θάλασσα και το ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας
Βίλνιους. Μάλιστα, τα δύο τελευταία αποτελούν μνημεία
παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Η επίσκεψη στην πόλη της Κλαϊπέντα συνδυάστηκε με ξενάγηση
στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου. Παράλληλα, ακολούθησε
στρογγυλή τράπεζα, όπου συζητήθηκαν θέματα που αφορούσαν το
Τμήμα Σπουδών Φυσικής Αγωγής του Πανεπιστημίου.
Στο Κέντρο Επιμόρφωσης του Κάουνας πραγματοποιήθηκε μια
πολύ λεπτομερής παρουσίαση των δράσεων του Κέντρου. Οι
Έλληνες εκπαιδευτικοί απέκτησαν ολοκληρωμένη εικόνα για τα
διεθνή προγράμματα που υλοποιεί το Κέντρο, για τις συνεργασίες
που έχει αναπτύξει σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο,
52 Social Integration Through Sport
καθώς και για τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που επιτελεί στον
τομέα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και της διοργάνωσης
επιμορφωτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων. Στη διάρκεια της
εξόρμησης στη χερσόνησο Curonian Spit στη Βαλτική Θάλασσα, η
ελληνική εκπαιδευτική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε το εθνικό
πάρκο με τους εντυπωσιακούς αμμόλοφους, κοντά στα σύνορα με
το Kaliningrad της Ρωσίας, όπου είχε για άλλη μια φορά την
ευκαιρία να εξασκηθεί στη δημοφιλή δραστηριότητα του Nordic
walking.
53 Comenius Regio Partnership
Προς τιμήν των Ελλήνων εκπαιδευτικών και με την ευκαιρία
ολοκλήρωσης των εκπαιδευτικών συναντήσεων, οι Λιθουανοί
εταίροι διοργάνωσαν αποχαιρετιστήρια εκδήλωση με παραδοσιακή
μουσική, χορό και τραγούδι. Εκεί οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν
αναμνηστικά δώρα και σε κλίμα συγκίνησης ευχήθηκαν να
συνεχιστεί η συνεργασία μεταξύ των εταίρων σε όλα τα επίπεδα.
Την ημέρα της αναχώρησης της ελληνικής αντιπροσωπείας από τη
Λιθουανία πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη και περιήγηση στο
ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας Vilnius.
54 Social Integration Through Sport
Αποτελέσματα ερωτηματολογίων ΦΔ γονέων-μαθητών
Προκειμένου να εκτιμηθεί η ΦΔ των μαθητών και των γονέων
τους, καθώς και η επίδρασή της στην κοινωνικότητα των μαθητών,
αναπτύχθηκαν κατάλληλα ερωτηματολόγια για τη συλλογή
δεδομένων από τους γονείς. Αντίστοιχα, δημιουργήθηκαν
ερωτηματολόγια που απευθύνονταν σε εκπαιδευτικούς ΦΑ, για την
ποιότητα του μαθήματος της σχολικής ΦΑ και τις δυνατότητες
αναβάθμισής του, την αξιολόγηση των ευκαιριών για ΦΔ και τις
δυνατότητες προώθησης της συμμετοχής των μαθητών σε ΦΔ
εντός και εκτός σχολείου.
Στόχοι της έρευνας:
Αξιολόγηση της συμμετοχής των μαθητών σε οργανωμένες μορφές
ΦΔ μετά το σχολείο.
Εκτίμηση της συμμετοχής των μαθητών σε ΦΔ κατά τη διάρκεια του
ελεύθερου χρόνου.
Εκτίμηση της κατανομής και της διάρκειας των καθιστικών
δραστηριοτήτων των μαθητών.
Αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ της ΦΔ των μαθητών και των
γονέων τους.
Εκτίμηση της συμμετοχής των γονέων σε δράσεις και εκδηλώσεις
του σχολείου.
Αξιολόγηση των δυνατοτήτων προώθησης της συμμετοχής των
μαθητών σε ΦΔ.
Τα ερευνητικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη
δημιουργία των ερωτηματολογίων ήταν τα εξής:
55 Comenius Regio Partnership
o Physical activity questionnaire for parents about their
children’s physical activity PAQC – for Parents (Telford, 2004);
o Physical activity questionnaire for parents Godin Leisure Time
Physical Activity Questionnaire (Godin & Shephard, 1985);
o Parent/Child Social Competencies – Conflict Behaviour
Questionnaire (Measuring Violence-Related Attitudes,
Behaviours, and Influences among Youths. 2005);
o Parental Involvement in School Questionnaire (Measuring
Violence-Related Attitudes, Behaviours, and Influences among
Youths. 2005).
Η έρευνα διεξήχθη από τον Απρίλιο του 2013 ως τον Ιανουάριο
του 2014, σε τυχαία επιλεγμένα δείγματα γονέων από δημοτικά
σχολεία της Περιφέρειας του Kaunas και της Δ/νσης Α/θμιας
Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής. Η αξιολόγηση των δεδομένων που
συλλέχθηκαν από τις σχολικές μονάδες της Ανατολικής Αττικής
έγινε από τον δρ. Αντ. Χριστόδουλο, ενώ αντίστοιχα για τα
δεδομένα της Περιφέρειας του Κάουνας από την δρ. Vida Janina
Česnaitienė και τον καθηγητή Saulius Š ukys, του Πανεπιστημίου
Αθλητικής Επιστήμης της Λιθουανίας.
Τα στοιχεία που προέκυψαν παρατίθενται συνοπτικά στις
επόμενες σελίδες, ενώ σε συνεργασία με τους Σχολικούς
Συμβούλους παρουσιάστηκαν και σε σεμινάρια εκπαιδευτικών της
Διεύθυνσης Α/θμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής, στα πλαίσια
διάδοσης των αποτελεσμάτων της δράσης.
56 Social Integration Through Sport
Δείγμα της έρευνας
Στη συγκριτική μελέτη από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν 303
γονείς, οι οποίοι έδωσαν απαντήσεις για 151 κορίτσια και 152
αγόρια, ηλικίας 6-12 ετών (Α΄-ΣΤ΄τάξεις). Για τη Λιθουανία
συμμετείχαν αντίστοιχα 159 γονείς από τα σχολεία της περιοχής
του Κάουνας, δίνοντας στοιχεία για 74 κορίτσια και 85 αγόρια. Στον
παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η κατανομή του δείγματος σε
σχέση με το φύλο των μαθητών.
Λιθουανία Ελλάδα
n % n %
Κορίτσια (n=225) 74 46,5 151 49,8
Αγόρια (n=237) 85 53,5 152 50,2
Οργανωμένη ΦΔ μετά το σχολείο
Η πλειοψηφία των Λιθουανών μαθητών προτιμούν τα παιχνίδια
δεξιοτήτων (skills games: 26,4%), το χορό (26,4%) και το κολύμπι
(22,6%) ως οργανωμένες ΦΔ μετά το σχολείο. Οι Έλληνες μαθητές
προτιμούν συχνότερα τα ομαδικά αθλήματα (μπάσκετ: 25,7%,
ποδόσφαιρο: 18,8%, βόλεϊ: 12,5%), αλλά και το χορό (24,1%) ως
οργανωμένες ΦΔ μετά το σχολείο. Συγκρίνοντας τις επιλογές των
μαθητών του Δημοτικού για οργανωμένη ΦΔ, διαπιστώθηκε ότι στο
57 Comenius Regio Partnership
σύνολο του δείγματος, το ποσοστό των Λιθουανών μαθητών που
δεν επέλεξαν κάποια οργανωμένη φυσική δραστηριότητα ήταν
σημαντικά υψηλότερο σε σύγκριση με εκείνο των Ελλήνων
μαθητών (6,9% έναντι 1,7%, αντίστοιχα).
Σχήμα 1. Συμμετοχή μαθητών σε οργανωμένες μορφές ΦΔ.
Αναφορικά με τις επιλογές των κοριτσιών, ο χορός εμφάνισε τα
υψηλότερα ποσοστά προτίμησης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη
Λιθουανία. Οι Ελληνίδες μαθήτριες συμμετέχουν πιο συχνά στο
χορό (35,5%), το βόλεϊ (22,4%), την ενόργανη και ρυθμική
γυμναστική (13,2%), ενώ στη Λιθουανία οι μαθήτριες επιλέγουν
15,7
1,3
16,4
44,7
5,7
10,7
26,4
6,3
22,6
8,8
42,1
6,9
25,7
12,5
18,8
0
1,3
7,9
24,1
6,9
7,3
10,6
16,5
1,7
0 10 20 30 40 50
Basketball
Volleyball
Football
Skills games
Aerobics
Gymnastics
Dancing
Track and field athletics
Swimming lessons
Tennis/badminton/squash/other …
Other
No
Greek Lithuanian
58 Social Integration Through Sport
αντίστοιχα περισσότερο το χορό (39,2%), την κολύμβηση (27%) και
την ενόργανη/ρυθμική γυμναστική (13,5%). Το 5,4% των
Λιθουανών μαθητριών δεν συμμετέχει τακτικά σε κάποια
οργανωμένη φυσική δραστηριότητα. Το αντίστοιχο ποσοστό για τις
Ελληνίδες μαθήτριες ήταν σημαντικά χαμηλότερο (2%).
Τα αγόρια των σχολείων της Ανατολικής Αττικής
συμμετέχουν κυρίως στο μπάσκετ (41,7%), το ποδόσφαιρο (33,8%)
και το τένις (12,6%). Στη Λιθουανία, τα αγόρια ασχολούνται επίσης
περισσότερο με το μπάσκετ (24,7%), το ποδόσφαιρο (28,2%), την
κολύμβηση (18,8%) και το χορό (15,3%). Το ποσοστό των αγοριών
που δεν επέλεξαν κάποια οργανωμένη φυσική δραστηριότητα
ήταν 8,2% στη Λιθουανία και 1,7% στην Ελλάδα.
Φυσικές δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου
Οι γονείς των μαθητών κλήθηκαν να καταγράψουν επίσης τις
ΦΔ στις οποίες συμμετέχουν εβδομαδιαίως τα παιδιά τους στη
διάρκεια του ελεύθερου χρόνου. Οι πιο δημοφιλείς ΦΔ ελεύθερου
χρόνου για τα αγόρια της περιοχής του Κάουνας ήταν τα παιχνίδια
σε παιδικές χαρές (96,3%) ή παιδότοπους (90,6%), η ποδηλασία
(90,6%) και το μπόουλινγκ (71,8%). Αντίστοιχα, οι Λιθουανές
μαθήτριες έδειξαν επίσης μεγαλύτερη προτίμηση στα παιχνίδια σε
παιδικές χαρές (97,3%) ή παιδότοπους (95,9%), στην ποδηλασία
(83,8%) και το μπόουλινγκ (73%). Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές
διαφορές μεταξύ των δύο φύλων.
59 Comenius Regio Partnership
Για τα αγόρια της Ανατολικής Αττικής τα αποτελέσματα έδειξαν
επίσης προτίμηση στο ποδήλατο (81,6%), στα παιχνίδια σε παιδικές
χαρές ή παιδότοπους (69,1%) και στα παιχνίδια ή τις βόλτες με
κατοικίδια ζώα (51,3%). Παρόμοιες ήταν και οι προτιμήσεις των
Ελληνίδων μαθητριών, οι οποίες επίσης περνούσαν τον ελεύθερο
χρόνο τους κάνοντας ποδήλατο (77,5%), παίζοντας σε παιδικές
χαρές και παιδότοπους (64,2%), ή κάνοντας βόλτες και παίζοντας
με κατοικίδια ζώα (56,3%). Και μεταξύ των Ελλήνων μαθητών δεν
διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφορές σε σχέση με το φύλο.
83,8
47,3
95,9
97,3
66,2
40,5
73
32,4
90,6
35,3
90,6
96,5
54,1
30,6
71,8
17,6
0 20 40 60 80 100
Bike riding
Bounce on the trampoline
Play in a play house
Play on playground equipment
Play with pets
Walk the dog
Bowling
Walk for exercise/hiking Boys Girls
Σχήμα 2. Συμμετοχή Λιθουανών μαθητών σε ΦΔ του ελεύθερου χρόνου.
60 Social Integration Through Sport
Στο ερώτημα αν οι μαθητές πηγαίνουν στο σχολείο τους
περπατώντας υπήρξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο
περιοχών. Έτσι, μόλις το 1/3 των Ελλήνων μαθητών πηγαίνει στο
σχολείο με τα πόδια, σε σύγκριση με το 56% των Λιθουανών (Σχ. 3).
Ο μέσος χρόνος περπατήματος ήταν περίπου 15 min. για τους
Λιθουανούς μαθητές (14,65 min) και 9 min. για τα Ελληνόπαιδα.
Σχήμα 3. Ποσοστό μαθητών που πηγαίνουν στο σχολείο περπατώντας.
Καθιστικές δραστηριότητες
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ένα μεγάλο ποσοστό Λιθουανών
μαθητών (Σχ. 4), πέρα από την ενασχόληση με τα μαθήματα (97%),
έπαιζαν παιχνίδια στο σπίτι (90,4%) ή στον υπολογιστή (69,9%) και
ασχολούνταν με χειροτεχνίες (63,9%). Επίσης, έπαιζαν επιτραπέζια
(58,9%), διάβαζαν βιβλία (56,6%) ή άκουγαν μουσική (46,4%). Οι
Έλληνες μαθητές εμπλέκονταν περισσότερο σε συζητήσεις (96,2%),
έπαιζαν στον υπολογιστή (92,5%), διάβαζαν βιβλία (88,7%),
έπαιζαν παιχνίδια στο σπίτι (84,9%) ή άκουγαν μουσική (80,5%).
56
34,2
0
20
40
60
80
Lithuania Greece
61 Comenius Regio Partnership
Σχήμα 4. Συμμετοχή μαθητών σε καθιστικές δραστηριότητες.
Στο Σχήμα 5 απεικονίζονται οι προτιμήσεις Λιθουανών και
Ελληνίδων μαθητριών, σε σχέση με τις καθιστικές δραστηριότητες.
Τα παιχνίδια στο σπίτι, επιτραπέζια ή στον ηλεκτρονικό υπολογιστή
φαίνεται ότι βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις όλων των
κοριτσιών. Οι Ελληνίδες μαθήτριες επιπλέον προτιμούν
περισσότερο τις χειροτεχνίες, τη μουσική, το διάβασμα, αλλά και
τις συζητήσεις/συνομιλίες.
62 Social Integration Through Sport
Σχήμα 5. Συμμετοχή των κοριτσιών σε καθιστικές δραστηριότητες.
Στο Σχήμα 6 παρουσιάζονται αντίστοιχα η συμμετοχή και οι
προτιμήσεις των αγοριών σε Ελλάδα και Λιθουανία, σε σχέση με τις
καθιστικές δραστηριότητες. Στους Έλληνες μαθητές άρεσε
περισσότερο να ασχολούνται με παιχνίδι στο σπίτι και στον Η/Υ,
διάβασμα και συζητήσεις. Κατά παρόμοιο τρόπο, οι Λιθουανοί
μαθητές προτιμούν το παιχνίδι, το διάβασμα, τα επιτραπέζια και τη
μουσική.
63 Comenius Regio Partnership
Σχήμα 6. Συμμετοχή των αγοριών σε καθιστικές δραστηριότητες.
Χρόνος συμμετοχής σε δραστηριότητες
Παρότι οι προτιμήσεις των μαθητών στην πλειοψηφία τους δεν
εμφανίζουν μεγάλες διαφοροποιήσεις, παρατηρούνται διαφορές
στο χρόνο συμμετοχής στις διάφορες δραστηριότητες.
Έτσι, αναφορικά με τις οργανωμένες ΦΔ, διαπιστώθηκε ότι στη
διάρκεια της εβδομάδας οι Λιθουανοί μαθητές συμμετέχουν
συνολικά 3,3 ώρες σε οργανωμένη ΦΔ, ενώ οι Έλληνες μαθητές
2,51 ώρες. Τα σαββατοκύριακα δεν παρατηρήθηκαν διαφορές
μεταξύ των μαθητών στη διάρκεια συμμετοχής σε οργανωμένη ΦΔ
(Λιθουανία: 0,97 ώρες, Ελλάδα: 1,04 ώρες). Τις καθημερινές οι
Λιθουανοί μαθητές συμμετείχαν σε ΦΔ ελεύθερου χρόνου για 3,1
64 Social Integration Through Sport
ώρες, ενώ οι Έλληνες για 5,7 ώρες. Τα Σαββατοκύριακα οι
Λιθουανοί μαθητές αφιέρωναν 4,6 ώρες ελεύθερου χρόνου σε ΦΔ,
ενώ οι Έλληνες μαθητές 3,8 ώρες. Ο χρόνος συμμετοχής σε ΦΔ
κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου δεν επηρεάστηκε από το
φύλο ή την ηλικία των μαθητών. Τέλος, οι Λιθουανοί μαθητές
αφιέρωναν 4,4 ώρες ημερησίως για καθιστικές δραστηριότητες ή
δραστηριότητες πολύ χαμηλής έντασης, ενώ τα σαββατοκύριακα ο
χρόνος αυτός αυξανόταν κατά 40% περίπου (6,13 ώρες). Οι Έλληνες
μαθητές αντίστοιχα τις καθημερινές συμμετείχαν σε καθιστικές
δραστηριότητες για 2,3 ώρες ημερησίως, ενώ τα σαββατοκύριακα
για 3,6 ώρες (αύξηση 56%). Οι διαφορές αυτές παρουσιάζονται στα
σχήματα 7 και 8.
Σχήμα 7. Συνολικός χρόνος συμμετοχής των Ελλήνων μαθητών σε οργανωμένες ΦΔ (organisedPA), δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου (LTPA) και καθιστικές δραστηριότητες (sedentary activities) στη διάρκεια της εβδομάδας και το Σαββατοκύριακο (weekend).
organised PA 2,5 hrs organised PA
(weekend) 1,04 hrs
LTPA 5,7 hrs LTPA
(weekend) 3,8hrs
Sedentary activities 11,62 hrs
Sedentary activities
(weekend) 7,23 hrs
65 Comenius Regio Partnership
Σχήμα 8. Συνολικός χρόνος συμμετοχής των Λιθουανών μαθητών σε οργανωμένες ΦΔ (organisedPA), δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου (LTPA) και καθιστικές δραστηριότητες (sedentary activities) στη διάρκεια της εβδομάδας και το Σαββατοκύριακο (weekend).
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, προκύπτει ότι τόσο οι Λιθουανοί
όσο και οι Έλληνες μαθητές αφιερώνουν ένα σημαντικά μεγάλο
μέρος ελεύθερου χρόνου σε καθιστικές δραστηριότητες. Οι
μαθητές που εκπλήρωναν τις συστάσεις του Παγκόσμιου
Οργανισμού Υγείας (WHO, 2010) για ΦΔ, χαρακτηρίστηκαν
«σωματικά δραστήριοι». Με βάση τα αποτελέσματα, το 73,5% των
Ελληνίδων μαθητριών εκπλήρωναν τις συστάσεις για ΦΔ και
χαρακτηρίστηκαν σωματικά δραστήριες, σε σύγκριση με το 37,8%
των Λιθουανών μαθητριών. Μεταξύ των αγοριών δεν
παρατηρήθηκαν πολύ σημαντικές διαφοροποιήσεις (Έλληνες: 57,2
%, Λιθουανοί: 51,8%, βλ. Σχήμα 8).
organised PA 3,3 hrs organised PA
(weekend) 0,97 hrs
LTPA 3,1 hrs
LTPA (weekend)
4,6 hrs
Sedentary activities
22 hrs
Sedentary activities
(weekend) 6,13 hrs
66 Social Integration Through Sport
Σχήμα 9. Ποσοστά μαθητών που χαρακτηρίστηκαν "δραστήριοι".
Σχέση φυσικής δραστηριότητας γονέων-παιδιών
Ανάλογα με τη φυσική τους δραστηριότητα και την εκπλήρωση
ή μη των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO,
2010) για τη ΦΔ των ενηλίκων, οι γονείς χωρίστηκαν σε δύο
ομάδες: σωματικά δραστήριοι και υποκινητικοί. Το ποσοστό των
γονέων που εκπλήρωνα τις οδηγίες ΦΔ ενηλίκων ήταν 40% για τους
Λιθουανούς και 46,7% για τους Έλληνες γονείς.
Στην κατηγορία των γονέων που δεν ήταν αρκετά δραστήριοι,
διαπιστώθηκε επίσης μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που δεν
συμμετείχαν σε φυσικές δραστηριότητες (Σχ. 10). Ωστόσο, στην
κατηγορία των σωματικά δραστήριων γονέων, η κατανομή των
παιδιών δεν διέφερε σημαντικά. Παρότι υπήρξε μια τάση
αυξημένης συμμετοχής σε ΦΔ και αθλήματα στα παιδιά των
37,8
51,8
73,5
57,2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Girls Boys
Lithuanian Greek
67 Comenius Regio Partnership
δραστήριων γονέων, φαίνεται πως στο παρόν δείγμα η γονική ΦΔ
δεν επηρέασε τη ΦΔ των παιδιών (Σχ. 10). Παρόμοια αποτελέσματα
προέκυψαν κι όταν οι αναλύσεις έγιναν ξεχωριστά για τις δύο
εκπαιδευτικές περιφέρειες, όπως επίσης κι όταν έγιναν ξεχωριστά
για τα δύο φύλα.
Σχήμα 10. Συμμετοχή παιδιών σε ΦΔ, σε σχέση με τη ΦΔ των γονέων τους.
Σχέση μεταξύ της ΦΔ και της κοινωνικότητας των μαθητών
Ο δείκτης κοινωνικότητας των μαθητών αξιολογήθηκε σε μια
κλίμακα από 10 έως 20. Όσο υψηλότερη ήταν η βαθμολογία, τόσο
λιγότερο επιρρεπής ήταν ένας μαθητής σε συγκρούσεις με τους
γονείς και το περιβάλλον του. Δεν υπήρξε διαφοροποίηση του
54,3
38,2
45,7
61,8
0
10
20
30
40
50
60
70
Physically active parents Physically inactive parents
Children engaged in PA/sports Children not engaged in PA/sports
68 Social Integration Through Sport
δείκτη μεταξύ Λιθουανών και Ελλήνων μαθητών (16,11 και 16,33
αντίστοιχα). Η κοινωνικότητα των μαθητών δεν σχετίστηκε με τη
δική τους ΦΔ ή των γονιών τους. Η σχέση μεταξύ των παιδιών
αυτής της ηλικίας και των γονέων τους εξακολουθεί να είναι πολύ
ισχυρή. Συμπεριφορές σύγκρουσης συχνά έρχονται στο φως στη
διάρκεια της εφηβείας.
Συμμετοχή των γονέων στις δράσεις του σχολείου και
ενδιαφέρον για τις σχολικές δραστηριότητες των παιδιών τους
Η εμπλοκή των γονέων στις δράσεις του σχολείου εκτιμήθηκε σε
μια κλίμακα από 1 έως 4 (όπου 1 = ποτέ και 4 = πολύ συχνά),
ανάλογα με τη συχνότητα συμμετοχής που δήλωσαν στο
ερωτηματολόγιο. Το ενδιαφέρον των γονέων για τις σχολικές
δραστηριότητες των παιδιών τους εκτιμήθηκε επίσης σε μια
κλίμακα από 1 έως 4 (όπου 1 = ποτέ και 4 = καθημερινά), ανάλογα
με το πόσο συχνά οι γονείς ανέφεραν ότι ενδιαφέρονται για τις
σχολικές εργασίες και δραστηριότητες των παιδιών.
Ο βαθμός συμμετοχής στις δράσεις του σχολείου και το
ενδιαφέρον για τις σχολικές δραστηριότητες των παιδιών τους δεν
διαφοροποιήθηκε σημαντικά μεταξύ Λιθουανών και Ελλήνων
γονέων. Η συμμετοχή των γονέων στις δράσεις του σχολείου δεν
ήταν ιδιαίτερα συχνή (Λιθουανία: 2, Ελλάδα: 2,26, γεγονός που
σημαίνει ότι ουσιαστικά σπάνια παρακολούθησαν ή συμμετείχαν
στις δράσεις του σχολείου. Ωστόσο, Λιθουανοί και Έλληνες γονείς
69 Comenius Regio Partnership
έδειξαν σημαντικά υψηλό ενδιαφέρον για τις δραστηριότητες και
τις εργασίες των παιδιών τους στο σχολείο (μέσοι όροι 3,41 και
3,37 μονάδες, αντίστοιχα). Η σωματική δραστηριότητα των γονέων
δεν συσχετίστηκε με τους παραπάνω δείκτες.
Σχήμα 11. Συμμετοχή των γονέων στις δράσεις του σχολείου και ενδιαφέρον για τις σχολικές δραστηριότητες των παιδιών τους.
70 Social Integration Through Sport
Αποτελέσματα ερωτηματολογίων των εκπαιδευτικών ΦΑ: δυνατότητες προώθησης της ΦΔ και βελτίωσης του μαθήματος της σχολικής ΦΑ
Αυτό το τμήμα της έρευνας είχε ως σκοπό να διερευνήσει την
προσέγγιση και τις απόψεις των εκπαιδευτικών ΦΑ σε σχέση με το
μάθημα, αλλά και σε σχέση με την ανάγκη των μαθητών της
πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για ΦΔ. Στόχος ήταν να αξιολογηθούν
επιπλέον πιθανοί παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του
μαθήματος φυσικής αγωγής.
Για το σκοπό αυτό, σε ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις
κλειστού και ανοικτού τύπου, οι εκπαιδευτικοί ΦΑ ρωτήθηκαν
σχετικά με την επάρκεια των ωρών ΦΑ, τους παράγοντες που
θεωρούν ότι επηρεάζουν την ποιότητα του μαθήματος, τους
σημαντικότερους λόγους που εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας
αθλητικής κουλτούρας στο σχολείο, καθώς και για τις προτάσεις
τους, προκειμένου να αναβαθμιστεί το μάθημα ΦΑ. Επιπλέον,
έδωσαν στοιχεία σχετικά με τη δική τους συχνότητα συμμετοχής σε
φυσικές δραστηριότητες χαμηλής, μέτριας και υψηλής έντασης.
Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε ηλεκτρονικά, και η συλλογή
δεδομένων έγινε σε κατάλληλα διαμορφωμένη ιστοσελίδα.
Συνολικά απάντησαν 125 εκπαιδευτικοί ΦΑ από σχολεία Α/θμιας
Εκπαίδευσης των δύο εκπαιδευτικών περιφερειών (Δ/νση Α/θμιας
Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής και Τμήμα Πολιτισμού, Εκπ/σης και
Αθλητισμού της Περιφέρειας του Κάουνας).
71 Comenius Regio Partnership
Ενώ οι εβδομαδιαίες ώρες φυσικής αγωγής δεν διαφέρουν στις
δύο χώρες (2 ώρες/εβδομάδα), το 84% των ερωτηθέντων Ελλήνων
εκπαιδευτικών δήλωσε πως οι ώρες του μαθήματος φυσικής
αγωγής στο δημοτικό σχολείο δεν επαρκούν. Από την άλλη μεριά,
οι Λιθουανοί εκπαιδευτικοί εξέφρασαν αντίθετη άποψη, καθώς το
71% απάντησε ότι ο αριθμός μαθημάτων φυσικής αγωγής είναι
αρκετός. Περισσότεροι Λιθουανοί (65%) από ό,τι Έλληνες
εκπαιδευτικοί (48%), θεωρούν ότι ο διαθέσιμος εξοπλισμός του
σχολείου τους δεν επαρκεί για τη διεξαγωγή ενός ποιοτικού
μαθήματος. Το 84% των Λιθουανών και το 68% των Ελλήνων
εκπαιδευτικών ΦΑ διατύπωσαν την άποψη ότι η επάρκεια
αθλητικού υλικού και εξοπλισμού θα πρέπει να αποτελεί ευθύνη
της διεύθυνσης του σχολείου.
Το 61% των Λιθουανών εκπαιδευτικών ανέφερε ότι οι γονείς
των μαθητών του δημοτικού σχολείου ενδιαφέρονται για τη
φυσική κατάσταση των παιδιών τους (για την σωματική τους
ικανότητα και για την απόδοσή τους στο μάθημα της ΦΑ). Από την
άλλη μεριά, σύμφωνα με τις απαντήσεις των Ελλήνων
εκπαιδευτικών, μόλις το 28% των γονέων ζητούν ενημέρωση
σχετικά με τη φυσική κατάσταση και την απόδοση των παιδιών
τους στο μάθημα της ΦΑ. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων
εκπαιδευτικών (Λιθουανία: 69%, Ελλάδα: 92%) διαφωνούν με την
άποψη ότι τα παιδιά δεν ενδιαφέρονται για οποιαδήποτε μορφή
φυσικής δραστηριότητας.
72 Social Integration Through Sport
Αναφορικά με τους παράγοντες που θεωρούν ότι εμποδίζουν
την ανάπτυξη μιας αθλητικής κουλτούρας στο σχολείο, οι απόψεις
των εκπαιδευτικών συνοψίζονται στον παρακάτω πίνακα.
Απαντήσεις εκπαιδευτικών ΦΑ σχετικά με τους παράγοντες που θεωρούν ότι εμποδίζουν την ανάπτυξη μιας αθλητικής κουλτούρας στο σχολείο.
Λιθουανία Ελλάδα
• Ελλείψεις σε εξοπλισμό
• Ο διαθέσιμος εξοπλισμός δεν
είναι κατάλληλος για μαθητές
δημοτικού
• Ταυτόχρονη παρουσία πολλών
τμημάτων στους χώρους
διεξαγωγής του μαθήματος
• Τα παιδιά, ιδιαίτερα τα
κορίτσια, εκφράζουν μια
παθητικότητα σε σχέση με τη
ΦΔ
• Ακατάλληλες συνθήκες
υγιεινής
• Απουσία αθλητικών
προτύπων από πλευράς
γονέων
• Ελλείψεις σε εξοπλισμό/
υποδομές/πόρους
• Η ΦΑ είναι εξαιρετικά
υποβαθμισμένη στο ελληνικό
εκπαιδευτικό σύστημα
• Απουσία σύνδεσης σχολείου/
τοπικής κοινότητας, δυσκολίες
στην οργάνωση δραστηριο-
τήτων εκτός σχολείου
• Έλλειψη συνεργασίας μεταξύ
εκπαιδευτικών
• Έλλειψη ενδιαφέροντος από
τους εκπαιδευτικούς ΦΑ
• Απουσία αθλητικών
προτύπων από πλευράς
γονέων
73 Comenius Regio Partnership
Άλλοι παράγοντες που επισημάνθηκαν από τους Λιθουανούς
εκπαιδευτικούς, με μικρότερη ωστόσο συχνότητα, είναι οι εξής:
Ασθένειες, ελλιπής προετοιμασία για το μάθημα, φόβος για
τραυματισμούς, διάρκεια του μαθήματος, συντηρητική στάση των
άλλων εκπαιδευτικών για τη φυσική αγωγή, έλλειψη
εξατομίκευσης της διδασκαλίας και των ασκήσεων, έλλειψη
πειθαρχίας στο μάθημα, αρνητική στάση ή αδιαφορία ορισμένων
γονέων ως προς τη ΦΑ, περιορισμένη επιλογή αθλητικών
δραστηριοτήτων, τοποθέτηση του μαθήματος μεταξύ των
ακαδημαϊκών μαθημάτων.
Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί επεσήμαναν και αυτοί ορισμένους
ακόμη παράγοντες ήσσονος σημασίας, που επηρεάζουν ωστόσο
την ανάπτυξη αθλητικής κουλτούρας στο σχολείο:
Έλλειψη ενδιαφέροντος των γονέων για το μάθημα, σύγχρονος
τρόπος ζωής (οι προτεραιότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών
δεν συμπεριλαμβάνουν τη φυσική δραστηριότητα), ανεπαρκής
αριθμός ωρών μαθήματος, πολυάριθμα τμήματα, ακατάλληλος
εξοπλισμός, έλλειψη οργάνωσης στα διασχολικά πρωταθλήματα,
ακαταλληλότητα της σχολικής αυλής, εξάρτηση από καιρικές
συνθήκες, έλλειψη κινήτρων για διδασκαλία ποικιλίας
δραστηριοτήτων, άσχημη ψυχολογία των εκπαιδευτικών.
74 Social Integration Through Sport
Σύνοψη αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων
Οι Έλληνες μαθητές ήταν πιο δραστήριοι σε σύγκριση με τους
Λιθουανούς, σε σχέση με την οργανωμένη ΦΔ εκτός σχολείου.
Αυτή η διαφορά έγινε πιο έντονη στα κορίτσια, όταν οι αναλύσεις
πραγματοποιήθηκαν ως προς το φύλο. Οι Έλληνες μαθητές ήταν
περισσότερο σωματικά δραστήριοι και στον ελεύθερο χρόνο τους.
Η καθημερινή ΦΔ στον ελεύθερο χρόνο των Ελλήνων μαθητών
ήταν σχεδόν διπλάσια απ’ αυτή των Λιθουανών, ωστόσο τα
σαββατοκύριακα οι μαθητές των δύο χωρών δαπανούν περίπου τις
ίδιες ώρες σε ΦΔ. Οι διαφορές μπορεί να αποδοθούν στις
κλιματολογικές συνθήκες, που επιτρέπουν την εκτεταμένη
συμμετοχή σε ΦΔ στην ύπαιθρο.
Οι καθιστικές δραστηριότητες των Λιθουανών μαθητών ήταν
σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με τους Έλληνες. Αγαπημένες
καθιστικές δραστηριότητες για τους μαθητές των δύο χωρών τα
παιχνίδια στο σπίτι και η ενασχόληση με τον υπολογιστή.
Η σωματική δραστηριότητα των Ελλήνων και Λιθουανών γονέων
των μαθητών δεν παρουσίασε διαφοροποιήσεις. Περίπου το 45%
των ερωτηθέντων γονέων ήταν σωματικά δραστήριοι. Δεν
παρατηρήθηκε σημαντική σχέση μεταξύ της ΦΔ γονέων-παιδιών.
Η κοινωνικότητα των μαθητών δεν επηρεάστηκε από τη δική
τους ΦΔ ή από τη ΦΔ των γονιών τους. Τα επίπεδα της
κοινωνικότητας ήταν παρόμοια τόσο στα σωματικά δραστήρια, όσο
και στα λιγότερο δραστήρια παιδιά. Οι γονείς των μαθητών και στις
75 Comenius Regio Partnership
δύο χώρες δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις σχολικές
δραστηριότητες των παιδιών τους σε σύγκριση με το ενδιαφέρον
τους για συμμετοχή σε δράσεις του σχολείου.
Σε σχέση με τις δυνατότητες προώθησης της συμμετοχής των
μαθητών σε ΦΔ, οι εκπαιδευτικοί τόνισαν τον ανασταλτικό ρόλο
που διαδραματίζει η έλλειψη πόρων για τη φυσική αγωγή στο
σχολείο. Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί υπογράμμισαν την έλλειψη
σύνδεσης μεταξύ σχολείου και κοινότητας και τόνισαν το ρόλο των
εκπαιδευτικών πολιτικών στην υποβάθμιση της φυσικής αγωγής
στο σχολείο. Σύμφωνα με τους Έλληνες και Λιθουανούς
εκπαιδευτικούς, ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που εμποδίζει
την ανάπτυξη αθλητικής κουλτούρας στο σχολείο, είναι η έλλειψη
αθλητικών προτύπων από πλευράς γονέων.
76 Social Integration Through Sport
Συμπεράσματα και προτάσεις
Σχολική Φυσική Αγωγή
Στο πρώτο σεμινάριο παρουσιάστηκαν ερευνητικά δεδομένα
που επισημαίνουν τις συνέπειες της υποκινητικότητας και του
σύγχρονου τρόπου ζωής στα παιδιά. Συγκεκριμένα, η αύξηση της
παχυσαρκίας και των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου σε
παιδικούς πληθυσμούς, σε συνδυασμό με τη μειωμένη φυσική
δραστηριότητα και την ανθυγιεινή διατροφή υποδηλώνουν ότι τα
παιδιά σήμερα προετοιμάζουν το μέλλον τους με συνθήκες που
ευνοούν την εμφάνιση σοβαρών καρδιαγγειακών ασθενειών. Από
τα ερωτηματολόγια προέκυψε επίσης πως να σημαντικό ποσοστό
αγοριών και κοριτσιών στις δύο χώρες δεν εκπληρώνει τις
συστάσεις για καθημερινή ΦΔ>1 ώρα. Τα παραπάνω
σηματοδοτούν την ανάγκη προαγωγής της ΦΔ μέσα κι έξω απ’ το
σχολείο, τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και την προώθηση
ισορροπημένων και υγιεινών διατροφικών συμπεριφορών.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Διεθνούς Καταστατικού Χάρτη
Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της UNESCO (1978): «Η Φυσική
Αγωγή και ο Αθλητισμός αποτελεί ένα ουσιώδες στοιχείο αγωγής
για όλη μας τη ζωή μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα». Αντίστοιχα,
το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Ψήφισμα της 13ης Νοεμβρίου
2007, που αναφέρεται στον ρόλο του αθλητισμού στην
εκπαίδευση, σημειώνει ότι η Φυσική Αγωγή είναι «το μόνο
σχολικό μάθημα που στόχο έχει να προετοιμάσει τα παιδιά για
77 Comenius Regio Partnership
έναν υγιή τρόπο ζωής και επικεντρώνεται στη συνολική τους
σωματική και διανοητική ανάπτυξη, εμφυσώντας επίσης
σημαντικές κοινωνικές αξίες όπως η δικαιοσύνη, η
αυτοπειθαρχία, η αλληλεγγύη, το πνεύμα ομαδικότητας, η
ανεκτικότητα και το ευ αγωνίζεσθαι», καλώντας τα κράτη μέλη να
αποδεχθούν την αρχή, σύμφωνα με την οποία στο ωρολόγιο
πρόγραμμα θα εξασφαλίζονται τουλάχιστον τρία μαθήματα
φυσικής αγωγής την εβδομάδα, ενώ τα σχολεία πρέπει να
ενθαρρύνονται να επεκτείνουν το ελάχιστο αυτό όριο όσο το
δυνατόν περισσότερο. Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στο
συμπέρασμα ότι η Φυσική Αγωγής και ο Αθλητισμός θα πρέπει να
αποκτήσουν μια πιο σημαντική θέση μέσα στα σύγχρονα σχολικά
προγράμματα, ώστε να αποτελέσουν δομικό στοιχείο του
εκπαιδευτικού συστήματος και να συμβάλουν στις εκπαιδευτικές
μεταρρυθμίσεις.
Με βάση τα στοιχεία των σύγχρονων επιστημονικών μελετών,
προκύπτει η ανάγκη όχι απλά διατήρησης, αλλά ενίσχυσης της
Φυσικής Αγωγής και του Σχολικού Αθλητισμού στην
Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση καθώς η Φυσική
Αγωγή αποτελεί διέξοδο για τους νέους, προσφέρει ευεξία, γεμίζει
χαρά, χαρίζει ηρεμία, κάνει τους ανθρώπους πιο κοινωνικούς και
υπεύθυνους. Υπογραμμίζεται ακόμη η ανάγκη ενίσχυσης του
μαθήματος και αύξησης των ωρών σχολικής φυσικής αγωγής,
δεδομένης της σπουδαιότητάς της στη διαμόρφωση υγιεινών
78 Social Integration Through Sport
συμπεριφορών και υιοθέτησης σωστών στάσεων για όλη τη
μετέπειτα ζωή των μαθητών. Όπως άλλωστε ορίζεται και στα
Πιλοτικά Προγράμματα του Νέου Σχολείου, η Φυσική Αγωγή είναι
το μάθημα το οποίο έχει ως πρωταρχική ευθύνη την «…παροχή
ευκαιριών σε όλα τα παιδιά, την ανάπτυξη της αγάπης για την
άσκηση… τη διασκέδαση από τη συμμετοχή, την ομαδικότητα…
την ανάπτυξη σχολικής κουλτούρας για την προώθηση θετικών
αξιών προς την άσκηση και την υγεία… τη συνεργασία με άλλους
για την επίλυση ατομικών προβλημάτων…».
Η Φυσική Αγωγή στο σημερινό σχολείο θα πρέπει να βασίζεται
στο ενιαίο μοντέλο Φυσικής Αγωγής (βλ. σχήμα παρακάτω), το
οποίο δίνει έμφαση στην επίτευξη των εξής στόχων για τους
μαθητές:
Στόχοι Ενιαίου Μοντέλου Φυσικής Αγωγής
79 Comenius Regio Partnership
1. Ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων και ικανοποιητική εκτέλεση
ορισμένων από αυτές.
2. Απόκτηση γνώσεων από την αθλητική επιστήμη και εφαρμογή
αυτών των γνώσεων για την αποτελεσματική συμμετοχή σε
φυσικές δραστηριότητες.
3. Γνώση και ανάπτυξη ενός ικανοποιητικού επιπέδου φυσικής
κατάστασης για υγεία.
4. Απόκτηση θετικών εμπειριών από τη συμμετοχή σε φυσικές
δραστηριότητες και ανάπτυξη αυτο-έκφρασης, δεξιοτήτων
επικοινωνίας και κοινωνικής συναναστροφής.
5. Κατανόηση και σεβασμός της διαφορετικότητας των ατόμων,
συνεργασία με όλους.
6. Επίδειξη υπεύθυνης αθλητικής και κοινωνικής συμπεριφοράς,
ως αποτέλεσμα της συμμετοχής στη ΦΔ.
Οδηγίες για τον εκπαιδευτικό Φυσικής Αγωγής
Υπό το πρίσμα των αποτελεσμάτων της έρευνας και των
απόψεων που κατέθεσαν οι εκπαιδευτικοί ΦΑ της πρωτοβάθμιας
εκπαίδευσης, διατυπώνονται στη συνέχεια κάποιες προτάσεις για
τη βελτίωση της ποιότητας του μαθήματος της σχολικής φυσικής
αγωγής και την προώθηση της συμμετοχής των μαθητών σε
φυσικές δραστηριότητες.
Πέρα από την ατομική βελτίωση του μαθητή (κινητική,
γνωστική, συναισθηματική, κοινωνική) βασική επιδίωξη του
80 Social Integration Through Sport
εκπαιδευτικού Φυσικής Αγωγής θα πρέπει να είναι η καλλιέργεια
στάσεων και δεξιοτήτων στους μαθητές, που θα τους οδηγήσουν
στην υιοθέτηση ενός υγιεινού, δραστήριου και ποιοτικότερου
τρόπου ζωής. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί:
Με τη δημιουργία αθλητικής κουλτούρας για την προώθηση της φυσικής δραστηριότητας, της άσκησης και της υγείας.
Βασικός στόχος της ΦΑ είναι η πρόληψη και η αντιμετώπιση προβλημάτων σωματικής και ψυχικής υγείας, μέσα από τη δια βίου άσκηση. Δεδομένου ότι με τα κλασικά αθλήματα που διδάσκονται στα σχολεία, ελάχιστα ασχολούνται οι μαθητές ως ενήλικες (σε διεθνές επίπεδο), ο εκπαιδευτικός πρέπει να ενθαρρύνει την τακτική συμμετοχή των μαθητών σε ΦΔ, με τις οποίες είναι πιο πιθανό να ασχοληθούν και στο μέλλον. Λαμβάνοντας υπόψη τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες σε τοπικό επίπεδο, μπορεί να ενσωματώσει δραστηριότητες (πχ. σχοινάκι, σπορ ρακέτας, κ.ά.) και αθλοπαιδιές στις οποίες οι μαθητές θα συμμετέχουν με επιτυχία στο περιβάλλον του σχολείου, καθώς και να χρησιμοποιήσει τις αθλητικές υποδομές του σχολείου ή εκείνες που βρίσκονται κοντά σε αυτό, για τη διοργάνωση πρωταθλημάτων ή δραστηριοτήτων.
Με επιλογή ποικιλίας κινητικών και άλλων περιεχομένων, κατάλληλων μαθησιακών εμπειριών και διδακτικών προσεγγίσεων.
Είναι αναγκαίο να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση σε δραστηριότητες που θα παρακινήσουν αποτελεσματικά τους λιγότερο δραστήριους μαθητές (κορίτσια, μαθητές με χαμηλά επίπεδα φυσικής κατάστασης, κ.ά), καθώς οι ΦΔ με υψηλές απαιτήσεις δεν είναι κατάλληλες για όλους τους μαθητές.
Σημαντικό είναι επίσης να γίνονται συνδέσεις των θεμάτων της ΦΑ με τη σχολική ζωή και την καθημερινότητα των μαθητών, ώστε να υπάρχει μεταφορά μάθησης, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Έτσι οι μαθητές κατανοούν καλύτερα, τοποθετούν τα γεγονότα και τις
81 Comenius Regio Partnership
δεξιότητες σε πραγματικές συνθήκες, παρακινούνται και οδηγούνται σε πραγματική μάθηση. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνονται ποικίλα μαθησιακά αποτελέσματα.
Με τη δημιουργία ενός θετικού και δημιουργικού περιβάλλοντος μάθησης.
Το θετικό περιβάλλον μάθησης, επικοινωνίας και ελέγχου είναι πρωταρχικό μέλημα του εκπαιδευτικού και βασικό συστατικό για μια αποτελεσματική διδασκαλία. Τα χαρακτηριστικά του είναι: να παρέχει φυσική και συναισθηματική ασφάλεια στους μαθητές, να ενισχύει την εσωτερική παρακίνηση, να παρέχει στοχευμένη εξάσκηση, να αναπτύσσει τη δημιουργικότητα, να διέπεται από πρωτόκολλα συμπεριφοράς και να εμπεριέχει κατάλληλες πρακτικές διδασκαλίας.
Με τη χρήση περισσότερων μεθόδων διδασκαλίας (με έμφαση στην αυτόνομη, συνεργατική και εξατομικευμένη μάθηση).
Ο αποτελεσματικός εκπαιδευτικός Φ.Α. χρησιμοποιεί ποικίλα στιλ διδασκαλίας. Κανένα στιλ δεν θεωρείται καλύτερο από κάποιο άλλο. Η επιλογή τους θα πρέπει να βασίζεται στον τρόπο που μαθαίνει κάθε μαθητής, στο επίπεδό του και στις επιδιώξεις του μαθήματος.
Με διαθεματική διδασκαλία και με ανάθεση εργασιών-project, σε συνεργασία με άλλους διδάσκοντες.
Μαθητές και εκπαιδευτικοί είναι πολλαπλά κερδισμένοι, όταν αναπτύσσεται συνεργασία μεταξύ διαφόρων ειδικοτήτων, με σκοπό να διδαχθούν κοινά θέματα από τη σκοπιά διαφόρων γνωστικών αντικειμένων. Οι διαθεματικές προσεγγίσεις βοηθούν σημαντικά τους μαθητές να κατανοήσουν σε βάθος θέματα που επηρεάζουν την υγεία τους, να αναπτύξουν κριτική σκέψη και κοινωνικές δεξιότητες, αλλά και τους διδάσκοντες να συνεργαστούν ουσιαστικά και να εκτιμήσουν το έργο που παράγεται σε κάθε γνωστικό αντικείμενο.
Με την αποτελεσματική αξιοποίηση του διαδικτύου και της τεχνολογίας.
82 Social Integration Through Sport
Ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες τάξεις η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει βοηθητικό μέσο της διδασκαλίας. Ιστοσελίδες για τη φυσική αγωγή και την υγεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάθεση εργασιών (στο πλαίσιο επίτευξης κάποιων επιδιώξεων), την άντληση πληροφοριών για θέματα όπως φυσική κατάσταση και υγεία (π.χ. ασκήσεις βελτίωσης της αερόβιας ικανότητας), κοινωνικά θέματα (π.χ. εύρεση βίντεο με άσχημες αθλητικές συμπεριφορές), κ.ά. Από την άλλη μεριά, οι μαθητές θα πρέπει να καθοδηγούνται στην ορθολογική χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και της τηλεόρασης.
Με την ανάπτυξη εποικοδομητικών συνεργασιών με φορείς. Επικοινωνία και συνεργασία με ιδιωτικούς και κρατικούς φορείς, για επαφή με δραστηριότητες και αθλήματα στο πλαίσιο του μαθήματος, εντός σχολείου (πχ. αντιπτέριση, μπέιζμπολ, κ.ά.), Εκτός σχολείου, παρότρυνση των μαθητών να γνωρίσουν δραστηριότητες και αθλήματα μέσα από συλλόγους ή φορείς (πχ. ιππασία, αναρρίχηση, τοξοβολία, κ.ά.) και να συμμετέχουν σ’ αυτές συστηματικά. Η οργανωμένη ΦΔ αυξάνει τα συνολικά επίπεδα ΦΔ των παιδιών.
Με την εμπλοκή των γονέων σε σχολικές δράσεις αθλητικού περιεχομένου.
Η ΦΔ των γονέων δεν έδειξε να επιδρά στη ΦΔ των παιδιών. Ωστόσο, οι γονείς που κατανοούν τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας για την υγεία των παιδιών μπορούν να επηρεάσουν θετικά τα παιδιά τους ως προς την άσκηση. Επομένως, η αύξηση των γνώσεων των γονέων σε θέματα φυσικής άσκησης και υγείας είναι ένας σημαντικός παράγοντας, προκειμένου οι μαθητές να αυξήσουν τη σωματική τους δραστηριότητα, να υιοθετήσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες και να αποφύγουν επιβλαβείς συμπεριφορές. Η συνεργασία του εκπαιδευτικού με τους γονείς των μαθητών και η ενεργή εμπλοκή των γονέων στην οργάνωση δραστηριοτήτων (ημέρα ποδηλασίας, περιπάτου, αθλητικά φεστιβάλ, κ.ά.) μπορεί να συμβάλει καθοριστικά προς αυτή την κατεύθυνση.
83 Comenius Regio Partnership
Με χρήση νέων μορφών παρακολούθησης και αξιολόγησης της προόδου του μαθητή, με νόημα για τον ίδιο και τους γονείς του. Η αξιολόγηση θα πρέπει να έχει παιδαγωγική αξία, να ενσωματώνεται στη διδασκαλία, να παρακινεί τους μαθητές, να είναι πολυδιάστατη (κινητική, γνωστική, φυσική κατάσταση για υγεία, συναισθηματική, κοινωνική). Μπορεί να πραγματοποιείται με ποικιλία τεχνικών και εργαλείων. Επίσης, μπορεί και πρέπει να συνδυάζει δράσεις εντός και εκτός σχολείου και θέματα της ΦΑ με αντίστοιχα θέματα από το σχολικό περιβάλλον και την καθημερινή ζωή.
84 Social Integration Through Sport
Ολυμπιακή και Αθλητική Παιδεία
Το σεμινάριο Ολυμπιακής Παιδείας επικεντρώθηκε στις
δυνατότητες ανάπτυξης και καλλιέργειας γνώσεων, αθλητικών και
κοινωνικών δεξιοτήτων, αξιών, στάσεων και συμπεριφορών μέσα
από το πρίσμα των οικουμενικών και διαχρονικών αξιών του
Ολυμπισμού και του αθλητισμού. Σε μια εποχή στην οποία τα
κράτη-έθνη εισέρχονται σε υπερεθνικές και διαπολιτισμικές
συνενώσεις και η διάχυση των ιδεών και του πολιτισμού είναι
περισσότερο από ποτέ επιβεβλημένη, ο αθλητισμός και ο
πολιτισμός των Αρχαίων Ελλήνων αποτελούν σημαντική παγκόσμια
κληρονομιά για τις σημερινές γενιές. Μέσα από κατάλληλα
διαμορφωμένες αθλητικές κινητικές δραστηριότητες παιχνίδια,
εκδηλώσεις και βιωματικές διδασκαλίες, που υλοποιούνται σε ένα
δημιουργικό σχολικό περιβάλλον, οι μαθητές εξοικειώνονται με
διαχρονικές εκπαιδευτικές αξίες. Αποκτούν νέες γνώσεις,
δεξιότητες, στάσεις, αντιλήψεις, βιώνουν θετικά συναισθήματα και
εμπειρίες. Μαθαίνουν να συμμετέχουν ενεργά και έντιμα στα
σπορ, να τα απολαμβάνουν και να διδάσκονται από αυτά ως
αθλητές, θεατές ή εθελοντές. Μακροπρόθεσμα επιδιώκεται η
κοινωνικοποίηση, η επικοινωνία, η ειρηνική και δημιουργική
συνύπαρξη, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, η ανοχή στη
διαφορετικότητα και οι αρμονικές διαπροσωπικές σχέσεις, χωρίς
προκαταλήψεις, στερεότυπα και διακρίσεις.
85 Comenius Regio Partnership
Η Φυσική Αγωγή στο σχολείο, μέσα από το παιχνίδι, απαιτεί
από τους μαθητές συνεργασία, ομαδικότητα, αμοιβαιότητα,
ανταποδοτικότητα, αλληλεγγύη αλληλεπίδραση, αλληλοσεβασμό,
αλληλοϋποστήριξη και αποδοχή, ανεξάρτητα από φύλο, καταγωγή,
κοινωνική και πολιτισμική προέλευση. Λειτουργεί ως ιδιαίτερα
αποτελεσματικό διαπολιτισμικό μέσον που διευκολύνει τη γνώση
των πολιτισμών άλλων λαών.
Συνεπώς, η βιωματική προσέγγιση των ολυμπιακών αξιών και η
εφαρμογή προγραμμάτων Αθλητικής & Ολυμπιακής Παιδείας στα
σχολεία μπορούν να αναδείξουν τη μορφωτική και εκπαιδευτική
αξία των Αγώνων, να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν, να
συμβάλουν στην προαγωγή της φυσικής δραστηριότητας στα
παιδιά, και να τους εμφυσήσουν αξίες, στάσεις και συμπεριφορές
με διαχρονικά οφέλη, όπως η αξία του φίλαθλου πνεύματος και
του ευ αγωνίζεσθαι, η δια βίου άσκηση, η προστασία του
περιβάλλοντος, η ενίσχυση μιας υγιούς, ανοικτής και ανεκτικής
κοινωνίας. Συνδυάζοντας την καλλιέργεια του σώματος με την
86 Social Integration Through Sport
πνευματική διάσταση του ανθρώπου, η Ολυμπιακή Παιδεία μπορεί
να προετοιμάσει πολίτες ενημερωμένους για τον Ολυμπισμό και
τον Αθλητισμό, πολίτες με διάθεση για συμμετοχή και όχι
παθητικούς θεατές.
Για την επιτυχημένη υλοποίηση ενός Προγράμματος
Ολυμπιακής Παιδείας η εφαρμογή των δραστηριοτήτων θα πρέπει
να είναι περισσότερο πολυδιάστατη από την απλή μετάδοση
πληροφοριών και η διδασκαλία οφείλει να ενσωματώνει τις
παρακάτω αρχές:
• Να δίνει βιώματα επιτυχίας και συγχρόνως να είναι ευχάριστη
• Να είναι κατάλληλη για όλους
• Κάθε μαθητής να βρίσκει δραστηριότητες που ανταποκρίνονται
στις προτιμήσεις και τις ικανότητές του.
Η Ολυμπιακή Παιδεία μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα στην
εκπαιδευτική διαδικασία γιατί:
• εναρμονίζεται απόλυτα με τους γενικούς και ειδικούς στόχους
της εκπαίδευσης,
• προωθεί αξίες που συμβάλλουν στη σύσφιξη των σχέσεων
μεταξύ των λαών και τη διεθνή ειρήνη,
• διευρύνει και αναβαθμίζει το ρόλο του σχολείου ως φορέα
εκπαίδευσης και πολιτισμού,
• δημιουργεί ελπίδα, έμπνευση και το όνειρο ενός καλύτερου
μέλλοντος για τους νέους του κόσμου.
87 Comenius Regio Partnership
Η Ολυμπιακή Παιδεία συμβάλλει σημαντικά στη φυσική
εκπαίδευση και στη γενικότερη καλλιέργεια του μαθητή, επειδή
εστιάζει στη συμπεριφορά και σε δραστηριότητες που προωθούν
τη γνώση με βιωματικό τρόπο, ενώ παράλληλα βοηθά στην
ανάπτυξη σημαντικών κοινωνικών δεξιοτήτων. Εξάλλου, συμβάλλει
στην προώθηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής, καθώς και των
αξιών που σχετίζονται με την υγεία.
Προκειμένου να διασφαλίζεται η συνοχή και η διάρκεια της
θετικής επίδρασης των Ολυμπιακών δράσεων στους μαθητές, η
Ολυμπιακή Παιδεία δεν θα πρέπει να περιορίζεται στη διδακτική
ώρα ή στο επίσημο πρόγραμμα, αλλά να προσεγγίζεται
συνολικότερα στο ευρύτερο πλαίσιο του σχολείου, να αποτελεί το
μέσον που θα συντονίζει εμπειρίες, πρακτικές και γνώσεις από όλα
τα μαθήματα του σχολικού προγράμματος. Με στόχο την
προώθηση των Ολυμπιακών ιδεωδών, των γνώσεων σε θέματα
Ολυμπιακών Αγώνων και της τακτικής συμμετοχής των μαθητών σε
αθλητικές δραστηριότητες, τα σχολεία θα πρέπει:
88 Social Integration Through Sport
Να προωθούν δράσεις που σχετίζονται με τους Ολυμπιακούς
Αγώνες σ’ όλη τη διάρκεια του έτους ( εκδηλώσεις, διαλέξεις,
φεστιβάλ, συνεντεύξεις με αθλητές, κ.ά.).
Να δημιουργούν εντός και εκτός σχολείου περιβάλλον και
συνθήκες που να ενθαρρύνουν και να καθιστούν εφικτή την
ενεργητική συμμετοχή των μαθητών (δημιουργία σχολικών
ομάδων, παραγωγή εντύπων, κ.ά.).
Να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο που να ευνοεί τη συμμετοχή
διδασκόντων, μαθητών και γονέων σε ΦΔ, βοηθώντας
παράλληλα τους μαθητές να αναπτύξουν γνώσεις, δεξιότητες
και στάσεις ζωής τέτοιες, ώστε να ενστερνιστούν τις
Ολυμπιακές αξίες.
Να εφαρμόζουν δραστηριότητες (αθλητικές, εικαστικές,
πολιτιστικές) που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα
ενδιαφέροντα όλων των παιδιών, συμπεριλαμβάνοντας τα
λιγότερο ικανά παιδιά, τα παιδιά με εκπαιδευτικές ανάγκες
και τα παιδιά μεταναστών/αλλοδαπών.
Να παράσχουν ηθική και υλική υποστήριξη, αυξάνοντας τις
δυνατότητες για απόκτηση γνώσης και πρακτικών εμπειριών
μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες.
Να συνεργάζονται με κοινωνικούς και επιστημονικούς
φορείς, καθώς και με τις οικογένειες των μαθητών, με στόχο
την ανάπτυξη και υλοποίηση προγραμμάτων, εκδηλώσεων
και δράσεων για τους μαθητές και τους γονείς τους.
89 Comenius Regio Partnership
Πρακτικές συμβουλές
Οργανώστε φεστιβάλ, εσωτερικά πρωταθλήματα, εκδρομές και
παρακολούθηση αθλητικών γεγονότων με τους μαθητές.
Με τη βοήθεια των ΤΠΕ, ετοιμάστε στοχευμένες παρουσιάσεις,
προβολές ταινιών, ομιλίες, τηλεδιασκέψεις με άλλα σχολεία για
συζητήσεις και αναλύσεις, σχετικά με βασικά γεγονότα: τους
Ολυμπιακούς Αγώνες, τα επιτεύγματα των αθλητών, κ.λπ..
Ετοιμάστε έντυπα ή/και δημιουργήστε αναρτήσεις στην
ιστοσελίδα του σχολείου για τις διάφορες δράσεις, για
ενημέρωση των γονέων και της ευρύτερης τοπικής κοινότητας
Ενσωματώστε τις αξίες του Ολυμπισμού σε όλα τα μαθήματα
της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Προσκαλέστε επαγγελματίες αθλητές να μοιραστούν
προσωπικές τους εμπειρίες στον τομέα του αθλητισμού και
εκπροσώπους αθλητικών ομοσπονδιών για γνωριμία με μη
διαδεδομένα αθλήματα.
Συνεργαστείτε με τους αθλητικούς συλλόγους της περιοχής σας.
90 Social Integration Through Sport
Χορός -Υπαίθριες δραστηριότητες
Χορός.
Επιπλέον, σε μια ανοικτή κοινωνία, η λαϊκή χορευτική
παράδοση μπορεί να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά,
καταργώντας τις ρατσιστικές ιδεολογίες. Προσφέρει παράλληλα
εναλλακτικούς τρόπους συναισθηματικής έκφρασης και
κατανόησης των πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων του «άλλου». Μέσα
από το χορό οι μαθητές είναι σημαντικό να μάθουν να
εκφράζονται, να διασκεδάζουν, να συνυπάρχουν κοινωνικά και να
χαίρονται τη ζωή τους.
Ο χορός αποτελεί μια αερόβια μορφή άσκησης, η οποία
προάγει τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική υγεία των μαθητών.
Είναι ένας συμβολικός τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας, που
καλλιεργεί το ρυθμό και τη δημιουργικότητα. Ειδικότερα, ο λαϊκός-
παραδοσιακός χορός φέρνει τους μαθητές σε επαφή με τον
ελληνικό πολιτισμό και συμβάλλει στην κατανόηση του πλούτου
της ελληνικής λαϊκής χορευτικής παράδοσης.
91 Comenius Regio Partnership
Για την αποτελεσματική διδασκαλία του χορού ο εκπαιδευτικός
θα πρέπει να τον παρουσιάσει στους μαθητές ως μια ελκυστική και
αποτελεσματική μορφή φυσικής δραστηριότητας, εξασφαλίζοντας
ταυτόχρονα τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος. Η ατμόσφαιρα
του μαθήματος είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για τη συνειδητή
συμμετοχή, την προσοχή, την κατανόηση, την προσπάθεια και, εν
τέλει, για τη μάθηση. Η συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της
μουσικής, η επαφή με τοπικούς πολιτιστικούς-λαογραφικούς
συλλόγους και η διαθεματική προσέγγιση, με την υλοποίηση
σχεδίων εργασίας για τα τραγούδια, τις φορεσιές, τα μουσικά
όργανα, τις λαϊκές παραδόσεις, τις λαβές των χορών, μπορούν να
αναδείξουν τις πολλαπλές και ποικίλες εκφραστικές δυνατότητες
των μαθητών, πολλαπλασιάζοντας τα μαθησιακά αποτελέσματα.
Υπαίθριες δραστηριότητες. Με τον όρο υπαίθριες
δραστηριότητες, εννοούμε κάθε φυσική δραστηριότητα που
πραγματοποιείται στη φύση και συνδέεται άμεσα με κάποιο απ’ τα
φυσικά στοιχεία του περιβάλλοντος: αέρας, νερό, χιόνι, βράχια,
βουνά, δάση, ποτάμια, λίμνες, σπήλαια. Είναι βέβαιο ότι οι
παραπάνω ΦΔ ενέχουν ένα συγκεκριμένο επίπεδο εξερεύνησης,
περιπέτειας και επικινδυνότητας. Ταυτόχρονα αποτελούν μια
ευκαιρία μάθησης μέσα από την παρατήρηση και τη διερεύνηση
αυθεντικών καταστάσεων, αλλά κι έναν τρόπο να ανακαλύψουμε
τη φύση μέσα από την άθληση.
92 Social Integration Through Sport
Χαρακτηριστικό των υπαίθριων δραστηριοτήτων είναι ο
ανταγωνισμός ανάμεσα στον ανθρώπινο παράγοντα και τα
στοιχεία της φύσης και όχι ο ανταγωνισμός μεταξύ των
συμμετεχόντων, σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο. Σημασία έχει ο
τρόπος αντιμετώπισης των προκλήσεων του περιβάλλοντος.
Βασικός σκοπός των υπαίθριων δραστηριοτήτων είναι να τονίσει τη
σημασία του φυσικού περιβάλλοντος στην προαγωγή της ευεξίας
και της ευχαρίστησης και στην προώθηση ενός υγιεινού τρόπου
ζωής.
Οι υπαίθριες δραστηριότητες θα πρέπει να εντάσσονται στην
εκπαιδευτική διαδικασία και στο μάθημα της σχολικής φυσικής
αγωγής, καθώς:
Οι δραστηριότητες στη φύση προάγουν την ψυχική ευεξία και
συμβάλλουν σημαντικά στην προαγωγή ενός δραστήριου
τρόπου ζωής.
Η άμεση επαφή με τη φύση επιτρέπει στους μαθητές να
αντιληφθούν την άρρηκτη σχέση ανθρώπου-περιβάλλοντος.
Δημιουργείται μια αλληλεπίδραση μεταξύ παρατήρησης,
προβληματισμού και διερεύνησης αυθεντικών καταστάσεων. Ο
προβληματισμός μετατρέπει την εμπειρία σε γνώση.
Οι υπαίθριες δραστηριότητες επιτρέπουν την αλληλεπίδραση
μεταξύ συναισθημάτων (καρδιά), ενεργειών (σώμα) και
σκέψεων (εγκέφαλος). Η πολλαπλή ενεργοποίηση των
αισθήσεων προάγει τη μάθηση με διαφορετικούς τρόπους.
93 Comenius Regio Partnership
Παρακάτω προτείνονται τρόποι ένταξης των υπαίθριων
δραστηριοτήτων στη σχολική ζωή.
94 Social Integration Through Sport
Επίλογος
Ολοκληρώθηκε ένα συναρπαστικό ευρωπαϊκό ταξίδι γεμάτο
χρώματα, μουσική, τραγούδι, άθληση, γνώση και εμπειρίες, που
οδηγό είχε την αγάπη για την εκπαίδευση και τον αθλητισμό. Ήταν
μια μοναδικά υπέροχη διαδρομή δύο χρόνων, που μας έδωσε τη
δυνατότητα να επιχειρήσουμε μια ενδοσκόπηση στην αθλητική και
πολιτιστική μας κληρονομιά, και παράλληλα να γίνουμε κοινωνοί
του πολιτισμού και της ιδιαίτερης παράδοσης της Λιθουανίας,
αυτής της μικρής χώρας της Βαλτικής.
Η όλη πορεία του προγράμματος κρίνεται επιτυχής. Πέρα από
τα όποια γνωστικά του οφέλη, το πρόγραμμα αποτέλεσε τον
καταλύτη, για να καταρριφθούν στερεότυπα και προκαταλήψεις,
να εξασφαλιστούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας και να εμπεδωθεί
ένα πλαίσιο ουσιαστικής συνεργασίας με την Περιφέρεια του
Κάουνας, η οποία θα συνεχιστεί περαιτέρω. Επιπλέον, είχε θετική
επίδραση στις επαγγελματικές δεξιότητες των συμμετεχόντων
εκπαιδευτικών και ενίσχυσε την πρόθεσή τους για υλοποίηση
αντίστοιχων ευρωπαϊκών συνεργασιών και στο μέλλον.
Εκτός από τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς και μαθητές, που
κινητοποιήθηκαν, εμπνεύστηκαν, εργάστηκαν, συνεργάστηκαν,
υπάρχει κι ένας όχι ευκαταφρόνητος αριθμός έμμεσων αποδεκτών,
όπως είναι οι γονείς, η ευρύτερη τοπική κοινωνία και βέβαια
εκπαιδευτικοί άλλων σχολείων. Παράλληλα, στις δραστηριότητες
που πραγματοποιήθηκαν έγινε προσπάθεια να εμπλακούν
95 Comenius Regio Partnership
διάφοροι φορείς και με ποικίλους τρόπους: Δήμοι, Τοπική
Κοινότητα, Σχολικές Επιτροπές, Αθλητικοί Σύλλογοι, Μουσεία, ώστε
να γίνουν όλοι με κάποιο τρόπο κοινωνοί αλλά και συντελεστές του
προγράμματος. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήσαμε έμμεσους
προωθητές του προγράμματος.
Στη διάρκεια της διαδρομής αναγνωρίστηκε η αξία και η
σπουδαιότητα της άθλησης, της ΦΔ και του χορού στη ζωή των
μαθητών. Μέσω της ανταλλαγής ιδεών, πρακτικών και προτάσεων
διαμορφώθηκαν καινοτόμες μεθοδολογικές προσεγγίσεις που
υποστηρίζουν την πολιτισμική διαφορετικότητα. Διαπιστώθηκαν
ομοιότητες στον τρόπο έκφρασης και εξωτερίκευσης των
συναισθημάτων και έγινε αντιληπτό ότι αυτά που ενώνουν τους
ανθρώπους είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν. Με
την ολοκλήρωση της συνεργασίας πραγματώθηκε ένα σημαντικό
βήμα προς τη δημιουργία ενεργών Ευρωπαίων πολιτών, που
εκτιμούν τους άλλους πολιτισμούς, σέβονται το διαφορετικό και
αισθάνονται περήφανοι για τον τόπο τους. Ευχαριστούμε ολόψυχα
όσους έγιναν συνοδοιπόροι μας σ’ αυτό το ταξίδι!
96 Social Integration Through Sport
Βιβλιογραφία
Godin G. & Shephard R.J. (1985). A simple method to assess exercise
behavior in the community. Can J. Appl. Sport Sci 10:141-146.
Higgins, P. and Nicol, R., (2002) Outdoor Learning in Theory and
Practice in Outdoor Education: Authentic Learning in the Context
of Landscapes (Volume 2), Sweden: Kinda Education Centre.
Measuring Violence-Related Attitudes, Behaviors, and Influences
Among Youths: A Compendium of Assessment Tools (2005)
Second Edition Compiled and Edited by Linda L. Dahlberg, Susan
B. Toal, Monica H. Swahn, Christopher B. Behrens. Division of
Violence Prevention, National Center for Injury Prevention and
Control, Centers for Disease Control.
ΥΠΕΠΘ (2002). Ολυμπιακή Παιδεία, Από τη θεωρία στην πράξη.
ΥΠΔΒΜ (2011). Τo Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της
Φυσικής Αγωγής στο Δημοτικό. Οδηγός για τον Εκπαιδευτικό.
Telford, A. et al., (2004). Reliability and validity of physical activity
questionnaires for children: the children’s leisure activities study
survey (CLASS), Pediatric exercise science, 16(1), 64-78.
World Health Organization (2010). Global recommendations on
physical activity for health, 7-8.
Greece Lithuania
Directorate of Primary Education in Eastern Attica
L. Lavriou 150 & Andrikou 4 15354 Glyka Nera, Attica, Greece Tel.: +302106047402 e-mail: [email protected] http://dipe-anatol.att.sch.gr/ Primary School of Polydendri
10 Eirinis Street 19014 Polydendri, Greece Tel.: +30 22950 52333 e-mail: [email protected] http://dim-polyd.att.sch.gr Attica Folklore & Cultural Association of Women “Polydendri”
4 Karaiskaki Street 19014 Polydendri, Greece Tel.: +30 2295052726 e-mail: [email protected] http://www.geocities.com/polydendrifolklore
Culture, Education and Sport Department of Kaunas Region Municipality
Savanoriu av. 192 LT-44151 Kaunas, Lithuania Tel.: +370037332749 e-mail: [email protected] http://www.kaunorkss.lt Garliava Jonuciai Secondary School
Vasario 16-os Street 8 LT – 53216 Garliava, Lithuania Tel. +37037551149 e-mail: [email protected] http://www.jonuciai.garliava.lm.lt Kaunas Region Sport School
Pajiesio Street 1 LT-53288 Ilgakiemis, Lithuania Tel. +370 37381002 e-mail: [email protected] Physical Education Teachers Association in Kaunas region
Vasario 16-os Street 8 LT – 53216 Garliava, Lithuania Tel. +37061219482 e-mail: [email protected]