179
รายงานฉบับสมบูรณ โครงการพัฒนาเครือขายชุมชนเพื่อกาย จิต สังคม เปนสุข (Development Project of the Community Network for Physical, Mental and Social Happiness) ผูรับผิดชอบโครงการ .ดร.อุนเรือน เล็กนอย หัวหนาโครงการ ดร.อเนกพล เกื้อมา นักวิจัย นางสาวพิชญา สุรพลชัย นักวิจัย นางสาวรัตนา จารุเบญจ นักวิจัย นายเฉลิมวุฒิ นอยโสภา นักวิจัยผูชวย นายอภินันท สวนกูล นักวิจัยผูชวย สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย แหลงทุน: สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) ภายใตโครงการบานนี้มีสุขกําลัง 2 ปงบประมาณ 2554

community network forphysical

Embed Size (px)

DESCRIPTION

community network forphysical,Mental Social Happiness

Citation preview

Page 1: community network forphysical

รายงานฉบับสมบูรณ

โครงการพัฒนาเครือขายชุมชนเพื่อกาย จิต สังคม เปนสุข

(Development Project of the Community Network for Physical, Mental and Social Happiness)

ผูรับผิดชอบโครงการ

อ.ดร.อุนเรือน เล็กนอย หัวหนาโครงการ ดร.อเนกพล เกื้อมา นักวิจัย นางสาวพิชญา สุรพลชัย นักวิจัย นางสาวรัตนา จารุเบญจ นักวิจัย นายเฉลิมวุฒิ นอยโสภา นักวิจัยผูชวย นายอภินันท สวนกูล นักวิจัยผูชวย สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

แหลงทุน: สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)

ภายใตโครงการบานน้ีมีสุขกําลัง 2 ปงบประมาณ 2554

Page 2: community network forphysical

รายงานฉบับสมบูรณ

โครงการพัฒนาเครือขายชุมชนเพ่ือกาย จิต สังคม เปนสุข (Development Project of the Community Network for Physical, Mental and Social Happiness)

ผูรับผิดชอบโครงการ

อ.ดร.อุนเรือน เล็กนอย หัวหนาโครงการ ดร.อเนกพล เก้ือมา นักวิจัย นางสาวพิชญา สุรพลชัย นักวิจัย นางสาวรัตนา จารุเบญจ นักวิจัย นายเฉลิมวุฒิ นอยโสภา นักวิจัยผูชวย นายอภินันท สวนกูล นักวิจัยผูชวย สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

แหลงทุน: สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) ภายใตโครงการบานนี้มีสุขกําลัง 2

ปงบประมาณ 2554

Page 3: community network forphysical

กิตติกรรมประกาศ

พลังชุมชน พลังเครือขาย เปนพลังอันยิ่งใหญที่สามารถขับเคลื่อนใหสังคมมีความเปนพลวัตได

ทามกลางสังคมปจจุบันที่มีความเปนปจเจกบุคคลสูง การรวมตัวจากความแตกตางระหวางบุคคล

กอใหเกิดศักยภาพและการเปล่ียนแปลงอันจะนําไปสูการมีคุณภาพชีวิตที่ดีได

การรวมพลังในการขับเคล่ือนงานกิจกรรมตางๆ ถือเปนการสรางใหเกิดความตระหนักตอเร่ืองของ

สวนรวมท่ีเปนประเด็นสาธารณะใหกับบุคคลและชุมชน ซึ่งพลังชุมชน พลังเครือขายถูกเชื่อวาเปนอีก

ทางเลือกทางรอดที่เปนไปไดเพราะมีความสอดคลองกับบริบทของชุมชนอยางแทจริง

อําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี เปนอีกหนึ่งชุมชน ที่ประชาชน เจาหนาที่หนวยงานของรัฐ เอกชน

และผูเกี่ยวของทุกฝายไดรวมกันผลึกความรู ความสามารถ สรางการเรียนรูรวมกันและถายโอนความรูสู

สังคมโดยเฉพาะในประเด็นสุขภาพ เพื่อใหผูคนในชุมชนทุกเพศทุกวัยมีสุขภาพกาย ใจ ที่เปนสุข หรือสราง

สุขใหเกิดข้ึนในชุมชน เรียกไดวาเกิดคุณูปการยิ่งตอชุมชน

มรรคผลที่เกิดข้ึนจากการมีสวนรวมคร้ังนี้ยอมไมสัมฤทธิ์ผล หากไมไดรับการสนับสนุนงบประมาณ

จากสํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) ภายใตโครงการบานนี้มีสุขกําลัง 2

จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

คณะผูวิจัยขอขอบคุณในทุกความรวมมือ จากทุกกิจกรรม และทุกเครือขายที่ไดรวมกันสรรสราง

ใหชุมชนอําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี เดินทางไปสูจุดหมายในการเปน “เครือขายสุขภาพระดับชุมชน” ที่

พรอมจะเดินหนาและขับเคลื่อนตอไปไดอยางเขมแข็ง

คณะผูวิจัย

สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

มกราคม 2555

Page 4: community network forphysical

บทคัดยอ 

โครงการวิจัยพัฒนาเครือขายชุมชนเพื่อ กาย จิต สังคมเปนสุข มีวัตถุประสงคในการดําเนินงาน 3

ประการ คือ 1)เพื่อพัฒนาใหเกิดเครือขายสุขภาพของชุมชนแกงคอย จังหวัดสระบุรี 2)เพื่อจัดเวทีการ

ส่ือสารขอมูลสุขภาพและการสรางสุขภาวะที่ดีแบบองครวม (กาย จิต สังคม) ในรูปแบบมหกรรมสุขภาพ

3)เพื่อจัดทําฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพ (Local Expert Mapping) ของชุมชนแกงคอย ซึ่ง

ทายที่สุดแลวจะทําใหเกิดกระบวนเรียนรูในการสรางสุขภาวะที่ดีได การดําเนินโครงการวิจัยใชเทคนิคการ

วิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวม (Participatory Action Research: PAR) พื้นที่ดําเนินโครงการ ไดแก

อําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี

ผลการดําเนินงาน พบวาชุมชนใหความสนใจในเร่ืองสุขภาพคอนขางมาก โดยมีผูสมัครเปน

สมาชิกเครือขายสุขภาพ จํานวนทั้งส้ิน 300 คน ซึ่งมีแนวโนมที่จะสามารถพัฒนาเครือขายใหเขมแข็งตอไป

ได แตตองอาศัยความคอยเปนคอยไปเนื่องจากชุมชนยังตองการการปรับตัวใหคุนเคยในการทํางานรวมกัน

ในการจัดทําฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ผูรูสุขภาพ พบวาในชุมชนมีผูรูดานสุขภาพ (Local Expert)

จํานวน 42 คน แบงเปนผูรูดานสุขภาพกาย 24 คน สุขภาพใจ 5 คน และผูรูดานอ่ืน (กิจกรรมเช่ือม

ความสัมพันธในสังคม) 13 คน สําหรับผูรูสวนใหญมีความรูเร่ืองของการเปารักษา จํานวน 9 คน รองลงมา

คือ ปราชญชาวบานดานสมุนไพร จํานวน 5 คน ทั้งนี้มีขอสังเกตวาแนวโนมปราชญชาวบานและฐานขอมูล

สุขภาพชุมชนมีแนวโนมที่จะลดลงและสูญหายเนื่องจากขาดผูสืบทอดความรูดังกลาว และขาดการบันทึก

เปนลายลักษณอักษร

นอกจากนี้ในการประเมินความพึงพอใจและความรูที่ไดรับจากการจัดงานมหกรรมสุขภาพ พบวา

ชุมชนมีความพึงพอใจมากและตองการใหมีการจัดงานแบบนี้อีกในปตอไป เนื่องจากเห็นวาเปนประโยชน

สามารถสรางใหเกิดการพึ่งตนเองดานสุขภาพได

Page 5: community network forphysical

Abstract

The purposes of this research were to 1) to develop the health community network of Kaeng Khoi Community, Saraburi Province; 2) to organize the stage of communication the health information and creation holistic good well-being the form of health festival; 3) to make the health information base with local expert mapping of Kaeng Khoi Community, finally the leaning process for creation good well-being shall be occurred. The methodology used the Participation Action Research technique (PAR) The area study is Kaeng Khoi, Saraburi Province.

The results found that the community interested quite a lot in the health issue. While there were totally 300 applicant members for health network with capability to develop for stronger network further, but this process would be gradually operated since the community requires adjustment for acquaintance for jointly working. Making the health information base with local expert mapping found that in such community are comprised of those 42 local experts, divided into 24 physical local experts, 5 mind local experts and 13 other types of local experts (social interrelationship activity). Most local experts are cultivated on mouth-blowing treatment for 9 persons, the secondary are 5 herbal local philosophers. Anyhow, it is noted that the trend of local philosophers and health information base of the community are being reduced and vanished, since the lack of successors on such knowledge, while the written records are also unmade.

In addition, the satisfaction evaluation with knowledge obtained from organizing the health festival found that the community was satisfied so much with their requirement to organize the festival gain for next year. Since it was useful to create self-reliance on their health.

Page 6: community network forphysical

สารบัญ

หนา สวนท่ี 1 รายงานฉบับสมบูรณโครงการพัฒนาเครอืขายชุมชน เพื่อ กาย จิต สังคม เปนสขุ

บทที่ 1 บทนาํ

1-1

1.1 หลักการและเหตุผล 1-1

1.2 วัตถุประสงคของโครงการ 1-1

1.3 กลุมเปาหมายที่จะไดรับประโยชน 1-1

1.4 พื้นที่ดําเนินงาน 1-2

1.5 ผลที่เปนรูปธรรมที่คาดวา (เปนไปได) จะเกิดข้ึนจาการดําเนนิงาน 1-2

1.6 ระยะเวลาและข้ันตอนการดําเนนิงาน 1-2

บทที่ 2 กระบวนการและผลการดําเนนิงาน 1-5

2.1 กระบวนการดําเนนิงาน 1-5

2.2 ผลการดําเนินงาน

2.2.1 รายงานผลการดําเนินงานมหกรรมสุขภาพ

2.2.2 ฐานขอมูลสุขภาพ

2.2.3 แผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพ

2.2.4 บัญชีรายช่ือสมาชกิเครือขายสุขภาพ

1-8

1-8

1-26

1-63

1-66

บทที่ 3 สรุปผลการศึกษา อภิปรายผลและขอเสนอแนะ 1-88

3.1 สรุปและอภิปรายผล

3.1.1 ชุมชนไดฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ปราชญผูรูดานสุขภาพ “กาย จิต สังคม”

3.1.2 ชุมชนไดบัญชีรายช่ือผูสนใจรวมเปน “เครือขายสุขภาพ”

3.1.3 ชุมชนไดรวมในกระบวนการวิจยัเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวมกับโครงการ

1-88

1-88

1-89

1-89

3.2 ขอเสนอแนะ 1-90

บรรณานุกรม 1-92 ภาคผนวก 1-94

Page 7: community network forphysical

สารบัญ (ตอ)

หนา สวนท่ี 2 สรปุขาวกิจกรรม/ภาพถายกจิกรรมการจดังานมหกรรมสุขภาพ 2-1

1.1 สรุปภาพกิจกรรมการจัดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 1: สุขภาพกาย สุขภาพใจ เปนสุข 2-2

1.2 สรุปภาพกิจกรรมการจัดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 2: การสรางสุขภาวะที่ดี การสราง

สังคมเปนสุข

2-21

1.3 บรรยากาศการออกภาคสนามเพ่ือสํารวจผูรูในพื้นที่อําเภอแกงคอย จงัหวัดสระบุรี 2-37

สวนท่ี 3 รายงานการสรุปติดตาม ตรวจสอบ และประเมินโครงการ 3-1

1.1 ผลการดําเนินการจัดมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1: มิติความพึงพอใจ 3-2

1.2 ผลการประเมินการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที ่2 3-3

1.3 การประเมนิผลการดําเนินงานในภาพรวม 3-6

Page 8: community network forphysical

 

 

 

สวนที่ 1 

รายงานฉบับสมบูรณ 

โครงการพัฒนาเครือขายชุมชนเพื่อ 

กาย จิต สังคม เปนสุข

 

 

 

 

Page 9: community network forphysical

 

 

 

 

 บทที่ 1 

บทนํา 

 

 

 

Page 10: community network forphysical

บทที่ 1 บทนํา

1.1 หลักการและเหตุผล

แนวคิดเร่ืองสุขภาพองครวมหมายถึงสุขภาพที่ครอบคลุมทุกมิติของชีวิต เปนสุขภาวะโดยรวมอัน

เกิดจากสุขภาวะทางกาย จิต สังคม ที่มีความเชื่อมโยงกันอยางใกลชิด ยากที่จะแยกออกเปนสวนๆ ได โดย

มีฐานความคิดที่วา มนุษยแตละคนนั้นประกอบดวยกายและใจ ขณะเดียวกันก็มิอาจแยกตัวอยูโดดๆ ได

หากยังตองมีความสัมพันธกับผูคนเร่ิมจากพอแม ญาติพี่นองไปจนถึงผูคนในสังคม ดวยเหตุนี้ กายและใจ

ตองสัมพันธกันดวยดี ควบคูไปกับความสัมพันธทางสังคม ถึงจะทําใหชีวิตมีความเจริญงอกงามหรือมี

สุขภาพที่ดีได (พระไพศาล วิสาโล ในสุขภาพองครวมกับสุขภาพสังคม Available at www.visalo.org)

แนวทางของการสรางใหเกิดกระบวนเรียนรูเพื่อสรางสุขภาวะที่ดี สามารถทําไดโดยการสรางให

เกิดเครือขายสุขภาพในชุมชนเพื่อสรางกระบวนการมีสวนรวมของประชาชนในการสรางเสริมสุขภาวะ และ

เพื่อเปดพื้นที่การสื่อสารขอมูลดานสุขภาพ แลกเปล่ียนความรู และประสบการณจากสมาชิกของเครือขาย

เพื่อใหสามารถนําความรูและประสบการณที่ไดไปประยุกตใชในชีวิตประจําวันเพื่อการสรางสุขภาวะที่ดี

คณะผูวิจัยจากสถาบันวิจัยสังคม จุฬาฯ มีความสนใจที่จะดําเนินการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวม

(Participatory Action Research-PAR) เพื่อสรางใหเกิดเครือขายสุขภาพในระดับชุมชนของอําเภอแกง

คอย จังหวัดสระบุรี ทั้งนี้เพื่อใหเครือขายสุขภาพที่จะเกิดข้ึนนี้เปนกลไกหนึ่งของการสรางเสริมสุขภาวะที่ดี

ใหกับสมาชิกของชุมชนแกงคอย

1.2 วัตถุประสงคของโครงการ

1) เพื่อพัฒนาใหเกิดเครือขายสุขภาพของชุมชนแกงคอย จังหวัดสระบุรี

2) เพื่อจัดเวทีการสื่อสารขอมูลสุขภาพและการสรางสุขภาวะท่ีดีแบบองครวม (กาย จิต สังคม) ใน

รูปแบบมหกรรมสุขภาพ

3) เพื่อจัดทําฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพ (Local Expert Mapping) ของชุมชนแกงคอย

1.3 กลุมเปาหมายท่ีจะไดรับประโยชน

กลุมเปาหมายในการดําเนินงานและไดรับประโยชนจากโครงการ ไดแก ประชาชนทุกกลุมใน

อําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี ที่จะเขารวมเปนสมาชิกเครือขายสุขภาพ (ไมจํากัดจํานวน) ประกอบดวย

- ประชาชนทุกกลุม ไดแก เยาวชน ผูสูงอายุ กลุมผูหญิง วัยทํางาน ผูดอยโอกาสตางๆ ผูนํา

ชุมชน ปราชญชาวบาน

- ผูที่สนใจในประเด็นมิติสุขภาพ การสรางสุขภาวะที่ดีแบบองครวม: กาย จิต สังคม

- เจาหนาที่สาธารณสุข (แพทย พยาบาล บุคลากรทางการแพทยและอาสาสมัคร)

1-1  

Page 11: community network forphysical

- โรงเรียน (ครู บุคลากรในโรงเรียน นักเรียน)

- องคกรหนวยงานตางๆ ที่มีในพื้นที่ เชน องคกรปกครองสวนทองถิ่น ราชการสวนทองถิ่น/

ภูมิภาคจากสวนงานตางๆ ที่มีในพื้นที่

สําหรับกลุมเปาหมายที่จะเขารวมกิจกรรมมหกรรมสุขภาพที่ทางสมาชิกเครือขายจะจัดข้ึนคาด

ประมาณจํานวน 150 คน

1.4 พื้นที่ดําเนินงาน

อําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี

1.5 ผลท่ีเปนรูปธรรมที่คาดวา (เปนไปได) จะเกิดขึ้นจาการดําเนินงาน 1) ไดบัญชีรายช่ือสมาชิกเครือขายสุขภาพของอําเภอแกงคอย

2) สมาชิกของชุมชนแกงคอยไดแลกเปล่ียนเรียนรู และประสบการณในเร่ืองสุขภาพและการสรางสุขภาวะที่ดีแบบองครวม: กาย จิต สังคม ผานการเขารวมกิจกรรมมหกรรมสุขภาพ จํานวน 2 คร้ัง

3) ไดฐานขอมูลสุขภาพ/การสรางสุขภาวะที่ดีแบบองครวม (กาย จิต สังคม) อยางเปนระบบ

4) ไดแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพ (Local Expert Mapping) 1.6 ระยะเวลาและขั้นตอนการดําเนินงาน

เดือน กิจกรรม

ชวงเดือนกุมภาพันธ 2554 1) ผูวิจัยคนหาและ/หรือพัฒนาใหเกิดนักวิจัย

ทองถิ่นของโครงการผูวิจัย

2) ผูวิจัยและนักวิจัยทองถิ่นเชิญชวนประชาชนกลุมเปาหมายใหเขารวมเปนสมาชิกเครือขาย

สุขภาพของโครงการ

ชวงเดือนมีนาคม – พฤษภาคม 2554 ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่น สมาชิกเครือขายสุขภาพ

และหนวยงานที่เกี่ยวของรวมคิด รวมปรึกษากัน

ในการจัดกิจกรรมมหกรรมครั้งที่ 1 โดยกําหนด

ประเด็นหลัก (theme) เปนเร่ืองสุขภาพกายและ

สุขภาพใจ

ชวงเดือนมิถุนายน 2554 สมาชิกเครือขายสุขภาพแตละกลุมดําเนินการจัด

“มหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1”

1-2  

Page 12: community network forphysical

1.6 ระยะเวลาและขั้นตอนการดําเนินงาน (ตอ)

เดือน กิจกรรม

ชวงเดือนกรกฎาคม – สิงหาคม 2554 ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขายสุขภาพรวมกัน

จัดทํา

- บัญชีรายช่ือสมาชิกของเครือขาย

- ฐานขอมูลสุขภาพโดยจะตรวจสอบความสอดคลองถูกตองกับขอมูลความรูแพทยแผนปจจุบัน

- จัดทํ าแผนที่ ผู รู เ ร่ื อง สุขภาพของชุมชน (Local

Experts Mapping)

ชวงตนเดือนกันยายน 2554 ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่น สมาชิกเครือขายสุขภาพ และ

หนวยงานท่ีเกี่ยวของรวมคิด รวมปรึกษากันในการจัด

กิจกรรมมหกรรมคร้ังที่ 2 โดยกําหนดประเด็นหลัก

(theme) เปนเร่ืองการสรางสภาพแวดลอมที่เอ้ือใหเกิดสุข

ภาวะที่ดี กิจกรรมยอยมีประเด็นเกี่ยวกับการดูแลรักษา

ส่ิงแวดลอม ขยะ น้ํา ปาไม/ปาชุมชน อากาศ

ชวงตนเดือนกันยายน 2554 การสรางความเขมแข็งใหกับชุมชน และเร่ืองอ่ืนๆ ที่ชุมชน

ใหความสนใจ

ชวงปลายกันยายน – ตุลาคม 2554 ชวง เกิดเหตุการณน้ํ าท วมในอําเภอแก งคอยและ

กรุงเทพมหานคร

ชวงเดือนพฤศจิกายน 2554 ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่น สมาชิกเครือขายสุขภาพ และ

หนวยงานที่เกี่ยวของรวมคิด รวมปรึกษากัน (ชวงที่ 2)

และเตรียมการจัดงานมหกรรมครั้งที่ 2

ชวงเดือนธันวาคม สมาชิกเครือขายสุขภาพดําเนินการจัด “มหกรรมสุขภาพ-

คร้ังที่ 2”

ชวงเดือนธันวาคม 2554 – มกราคม 2555 1) ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขายสุขภาพ

รวมกันเพิ่มเติมขอมูล ดังนี้

- เพิ่มเติมบัญชีรายช่ือสมาชิกของเครือขาย

1-3  

Page 13: community network forphysical

1-4  

1.6 ระยะเวลาและขั้นตอนการดําเนินงาน (ตอ)

เดือน กิจกรรม

ชวงเดือนธันวาคม 2554 – มกราคม 2555 (ตอ) - เพิ่มเติมฐานขอมูลสุขภาพและจะตรวจสอบความ

สอดคลองถูกตองกับขอมูลความรูแผนปจจุบันที่

เกี่ยวของ

- เพิ่มเติมแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพของชุมชน (Local

Experts Mapping)

2) ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขาย

สุขภาพรวมกันจัดทําสรุปบทเรียนการดําเนินงาน

ที่ผานมา

Page 14: community network forphysical

 

 

 

 

 บทที่ 2 

กระบวนการและผลการดําเนินงาน 

 

 

 

 

Page 15: community network forphysical

1-5  

บทที่ 2

กระบวนการและผลการดําเนินงาน

2.1 กระบวนการดําเนินงาน

กระบวนการดําเนินงานมีข้ันตอนดังตอไปนี้

ชวงเวลา กิจกรรม/วิธีการ กลุมเปาหมายท่ีไดรับประโยชนจากโครงการ

และผลลัพธ

เดือนที่ 1

(ก.พ. 54)

1) ผูวิจัยคนหาและ/หรือพัฒนาใหเกิดนักวิจัยทองถิ่น

ของโครงการ

2) ผูวิจัยและนักวิจัยทองถิ่นเชิญชวนประชาชน

กลุมเปาหมายใหเขารวมเปนสมาชิกเครือขาย

สุขภาพของโครงการ

โครงการไดนักวิจัยทองถิ่นที่จะทํางานใน

พื้นที่

โครงการไดรายช่ือสมาชิกเครือขายสุขภาพระยะที่ 1

เดือนที่ 2-4

(มี .ค . -พ .ค .

54)

ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่น สมาชิกเครือขายสุขภาพและ

หนวยงานที่เกี่ยวของรวมคิด รวมปรึกษากันในการ

จัดกิจกรรมมหกรรมคร้ังที่ 1 โดยกําหนดประเด็น

หลัก (theme) เปนเร่ืองสุขภาพกายและสุขภาพใจ

สมาชิกเค รือข ายสุขภาพแตละกลุมได

แนวทาง/รายละเอียดที่เหมาะสมสอดคลอง

กับบริบทของกลุมในการจัดมหกรรมสุขภาพ

คร้ังที่ 1

เดือนที่ 5

(มิ.ย. 54)

สมาชิกเครือขายสุขภาพแตละกลุมดําเนินการจัด

“มหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1”

สมาชิ ก เค รือข าย สุขภาพ หน วยงานที่

เกี่ยวของและประชาชนทั่วไปไดแลกเปล่ียน

ขอมูล ประสบการณที่เปนประโยชนในการ

ดูแลและสรางเสริมสุขภาพกายและใจ จาก

การเขารวมกิจกรรมมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1

Page 16: community network forphysical

1-6  

ชวงเวลา กิจกรรม/วิธีการ กลุ ม เป าหมาย ท่ี ได รับประโยชนจาก

โครงการ และผลลัพธ

เดือนที่ 6-10

(ก.ค.-พ.ย. 54)

(ระหว า ง เ ดือน

ก.ย.-ต.ค.54 ชวง

เกิดเหตุการณน้ํา

ท ว ม ใน อํ า เ ภอ

แ ก ง ค อ ย แ ล ะ

กรุงเทพมหานคร

ทําใหโครงการฯ

ห ยุ ด ก า ร

ดํ า เ นิ น ง า น ไ ป

ระยะหนึ่ง)

1) ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขาย

สุขภาพรวมกันจัดทํา

บัญชีรายช่ือสมาชิกของเครือขาย

ฐานขอมูลสุขภาพโดยจะตรวจสอบความสอดคลองถูกตองกับขอมูลความรูแพทย

แผนปจจุบัน

จัดทําแผนที่ ผู รู เ ร่ืองสุขภาพของชุมชน

(Local Experts Mapping)

รายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพเพิ่มเติม

(ระยะที่ 2)

ไดฐานขอมูลสุขภาพ (ระยะที่ 1 )

ไดแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพของชุมชน (ระยะที่

1 )

2) ผู วิจัย นักวิจัยทองถิ่น สมาชิกเครือขาย

สุขภาพ และหนวยงานที่เกี่ยวของรวมคิด รวม

ปรึกษากันในการจัดกิจกรรมมหกรรมคร้ังที่ 2

โดยกําหนดประเด็นหลัก (theme) เปนเร่ือง

การสรางสภาพแวดลอมที่เอ้ือใหเกิดสุขภาวะ

ที่ดี กิจกรรมยอยมีประเด็นเกี่ยวกับการดูแล

รักษาส่ิงแวดลอม ขยะ น้ํา ปาไม/ปาชุมชน

อากาศ การสรางความเขมแข็งใหกับชุมชน

และเร่ืองอ่ืนๆ ที่ชุมชนใหความสนใจ

สมาชิกเครือขายสุขภาพแตละกลุมไดแนวทาง/

รายละเอียดที่ เหมาะสมและสอดคลองกับ

บริบทของกลุมในการจัดมหกรรมสุขภาพครั้งที่

2

เดือนที่ 11

(ธ.ค. 54)

สมาชิกเครือขายสุขภาพดําเนินการจัด “มหกรรม

สุขภาพคร้ังที่ 2”

สมาชิกเครือขายสุขภาพ หนวยงานท่ี

เ กี่ ย ว ข อ ง แ ล ะ ป ร ะ ช า ช น ทั่ ว ไ ป ไ ด

แลกเปล่ียนขอมูล ประสบการณที่ เปน

ประโยชนในการสรางสภาพแวดลอมที่เอ้ือ

ใหเกิดสุขภาวะที่ดีจากการเขารวมกิจกรรม

มหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2

Page 17: community network forphysical

1-7  

ชวงเวลา กิจกรรม/วิธีการ กลุ ม เป าหมาย ท่ี ได รับประโยชนจาก

โครงการ และผลลัพธ

เดือนที่ 12

(ม.ค. 55)

1) ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขาย

สุขภาพรวมกันเพิ่มเติมขอมูล ดังนี้

เพิ่มเติมบัญชีรายช่ือสมาชิกของเครือขาย

เ พิ่ ม เ ติ ม ฐ านข อ มู ล สุ ขภ าพและจ ะตรวจสอบความสอดคลองถูกตองกับ

ขอมูลความรูแผนปจจุบันที่เกี่ยวของ

เพิ่มเติมแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพของชุมชน

(Local Experts Mapping)

ไดบัญชีราย ช่ือสมาชิกของเค รือข าย

สุขภาพที่สมบูรณมากข้ึน (ระยะสุดทาย )

ไดฐานขอมูลสุขภาพที่สมบูรณข้ึน (ระยะ

สุดทาย )

ไดแผนที่ผูรูเร่ืองของสุขภาพของชุมชนที่สมบูรณข้ึน (ระยะสุดทาย )

ผูวิจัย นักวิจัยทองถิ่นและสมาชิกเครือขาย

สุขภาพรวมกันจัดทําสรุปบทเรียนการดําเนินงาน

ที่ผานมา

ไดขอสรุปบทเรียนการดําเนินงานที่ผานมา

ซึ่งจะเปนประโยชนในการนําไปประยุกตใช

ในกิจกรรมการขับเคลื่อนงานดานสุขภาพ

ของเครือขายตอไปไดในอนาคต

เ ค รื อ ข า ย สุ ข ภ า พ ที่ เ กิ ด ข้ึ น ไ ด รั บประสบการณในการทํางานจากการเปน

เจาภาพจัดงานมหกรรมสุขภาพและมี

ความพรอมที่จะขับเคลื่อนงานดานสุขภาพ

ของเครือขายตอไปไดในอนาคต

Page 18: community network forphysical

1-8  

2.2 ผลการดําเนินงาน ผลการดําเนินงานใน 3 ประเด็น ประกอบดวย 1) รายงานผลการจัดงานมหกรรมสุขภาพ 2 คร้ัง

2) ฐานขอมูลสุขภาพ 3) แผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพ 4) บัญชีรายช่ือสมาชิกเครือขายสุขภาพ

2.2.1 รายงานผลการดําเนินงานมหกรรมสุขภาพ

1) รายงานผลการจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 1: สขุภาพกาย สขุภาพใจ เปนสุข (1) การเตรยีมการ ในการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1 ไดมีการประชุมเตรียมการกับนักวิจัยทองถิ่นของ

โครงการฯ จํานวน 3 คร้ัง ดังนี้ (1.1) การประชุมครั้งที่ 1 (วันที่ 29 มี.ค. 2554) วัตถุประสงคการประชุม 1) เพื่อช้ีแจงสาระสําคัญโดยสรุปของโครงการฯ

2) เพื่อเปดเวทีสําหรับการระดมความคิดเห็นตอแนวทางการจัดงาน

มหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1

ผลการประชุม

ที่ประชุมเห็นวา ในงานมหกรรมสุขภาพควรมีกิจกรรมที่หลากหลายทั้งกิจกรรมการแสดงการ

สาธิตตางๆ บนเวที มีบูธนิทรรศการบริเวณรอบสถานที่จัดงาน มีบูธสินคาสุขภาพ โดยมีรายละเอียดตางๆ

ดังนี้

บูท ที่คาดวาจะมี ประกอบดวย 1) บูทขายสินคาสุขภาพ เชน ผักอินทรีย ผักปลอดสารพิษ

สินคา OTOP เพื่อสุขภาพ 2) บูทประกวดอาหารสุขภาพ โดยจะใหทุกตําบลสงเขาประกวดและจะตอง

นําเสนอสรรพคุณดานสุขภาพของอาหารดวย มีการมอบเกียรติบัตรใหกับผูชนะเลิศ ซึ่งขอความอนุเคราะห

เกียรติบัตรจากทานสาธารณสุขอําเภอแกงคอย กิจกรรมบนเวที ที่คาดวานาจะมี ประกอบดวย 1) ประกวดเตนฮูลาฮูป 2) แขงขันตอบคําถาม

สุขภาพ มีการมอบเกียรติบัตรใหกับผูชนะเลิศ ซึ่งขอความอนุเคราะหเกียรติบัตรจากทานสาธารณสุขอําเภอ

แกงคอย พรอมของที่ระลึก 3) บรรยายใหความรูดานสุขภาพในกลุมวัยรุน เชน อาจารยนคร จากโรงเรียน

สวนกุหลาบวิทยาลัย หรืออ่ืนๆ 4) เวทีกินอยูอยางไรใหอายุยืน 100 ป โดยเชิญผูที่มีอายุยืนในพื้นที่มาเลา

ประสบการณการใชชีวิต (อายุมากกวา 90 ปข้ึนไป) ประสานกับ รพ.สต.หินซอน รพ.สต.สองคอน รพ.สต.

หวยแหง และ 5) เวทีหมอสมุนไพร-แพทยทางเลือก โดยเชิญผูมีความรูดานสมุนไพรในพื้นที่มาใหความรู

ประสานกับนักวิจัยทองถิ่นตําบลหินซอน

สําหรับสถานที่จัดกิจกรรมงานมหกรรมสุขภาพ สรุปวาจะจัดที่โรงเรียนเทศบาลพัฒนา ซึ่ง

ชวงเวลาจัดกิจกรรมนั้น จะจัดในสัปดาหที่ 2 ของเดือนมิถุนายน ใชเวลาจัดกิจกรรม 1 วัน ยกเวนวันเสาร-

อาทิตย โดยการประชุมคร้ังตอไป กําหนดไวเปนวันที่ 4 พ.ค. 2554

Page 19: community network forphysical

1-9  

(1.2) การประชุมครั้งที่ 2 (วันที่ 4 พ.ค. 2554) วัตถุประสงค เพื่อรวมกันวางแผนการจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 1 และรายงานผลการ

ติดตอประสานงาน

ผลการประชุม

ประเด็นการประชุมประกอบดวย 3 ประเด็นหลัก คือ การจัดบูธนิทรรศการ กิจกรรมบนเวที

และสวนอ่ืนๆ ของการเตรียมจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1 โดยมีรายละเอียดโดยสรุปในที่ประชุมตอไปนี้

บูธนทิรรศการ แบงออกเปน

1. บูธนทิรรศการความรูดานสุขภาพดานสุขภาพกายและสุขภาพใจ

ความเห็นที่ประชุม: บูธนี้จะแบงพื้นที่รับผิดชอบ ออกเปน 4 โซน และจะสรุปใหชัดเจนในการ

ประชุมคร้ังตอไป

2. บูธเมนูสุขภาพในแบบอาหารจานเดียว

ความเห็นที่ประชุม: บูธนี้จะแบงออกเปน 4 โซน โซนละ 2 เมน ูโดยอําเภอแกงคอยมทีั้งหมด

14 ตําบล สําหรับภาชนะใสอาหารทางทีมแกงคอยจะจัดหามาเอง และจะ

สรุปใหชัดเจนในการประชุมคร้ังตอไป

3. บูธศิลปะบําบัดใจใหมีสุข

ความเห็นที่ประชุม: ทางสถาบันวิจยัสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย รับผิดชอบดําเนินการ

4. บูธนทิรรศการความรูจากปราชญชาวบาน/หมอพืน้บาน/ผูรูเร่ืองสุขภาพกายและใจ

ความเห็นที่ประชุม: ทีมแกงคอยจะเปนผูติดตอประสานให และจะใหสรุปชัดเจนในการ

ประชุมคร้ังตอไป โดยมีทีท่ราบอยู 3 ทาน คือ

- ตําบลหวยแหง มีผูเชีย่วชาญการทาํน้าํมนังา (ลุงหมาน) 1 ทาน

- ตําบลตาลเด่ียว มีผูเชีย่วชาญจับเสน 1 ทาน

- ตําบลหนิซอน มีผูเชี่ยวชาญการทาํลูกประคบ 1 ทาน

5. บูธสินคาสุขภาพ

ความเห็นที่ประชุม: ทีมแกงคอยจะไปประสานดูวาจะมีใครมาขายไดบาง แลวมาสรุปในการ

ประชุมคร้ังตอไป โดยบูธสินคานี้จะมีเตนทจัดไวใหอยูขางนอกศาลา

ประชาคม ตรงประตูทางเขางาน

เวทกีิจกรรม

1. กินอยูอยางไรใหอายยุืน 100 ป

ความเห็นที่ประชุม: ทีมแกงคอยจะรับไปประสานงาน และมาสรุปในที่ประชุมคร้ังตอไป

2. พูดเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล

Page 20: community network forphysical

1-10  

ความเห็นที่ประชุม: ทีมจุฬาฯ เปนผูดําเนินการ โดยจะเชิญทีมงาน อ.นคร สันธิโยธิน

(อาจารยเสมาทองคําและมีประสบการณการสอนเร่ืองเพศที่มีชื่อเสียง)

จากโรงเรียนสวนกุหลาบมาเปนวิทยากร

3. วิธีรับมือกับความเครียด

ความเห็นที่ประชุม: ทีมจุฬาฯ เปนผูดําเนนิการ โดยจะติดตอชมรมหัวเราะบําบัดแหงประเทศ-

ไทย

4. ประกวดเตนฮลูาฮูปอดทน

ความเห็นที่ประชุม: มีปญหาเร่ืองเกณฑในการตัดสิน อาจจะเปล่ียนเปนการสาธิตการทําช่ีกง

หรือรําไทยของผูสูงอายุ (ต.หนองผักบุง) ประเด็นนี้จะรวมตกลงกันในการ

ประชุมคราวหนา

5. พิธีกรบนเวที 2 คน

ความเห็นที่ประชุม: ทีมแกงคอยจะชวยดําเนนิการหาให แลวสรุปในที่ประชุมคร้ังตอไป

ประเด็นความเห็นอ่ืนๆ

- ควรเชิญนายอําเภอเปดงานบนเวท ี

- น้ําด่ืม ควรจะสั่งที ่อําเภอแกงคอย และรวมกนัแสดงความคิดเห็นกนัอีกคร้ังในคราวหนา

วาจะใชกันประมาณเทาไหร

- เคร่ืองเสียง โตะ เกาอ้ี ทีมแกงคอย โดยคุณพจนจะเปนผูดูแล สวนอุปกรณอ่ืนๆ ที่ใชในการ

จัดงานจะรวมกันแสดงความคิดเห็นอีกคร้ังในการประชุมคราวหนา

- ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพใหเพิ่มเร่ืองหมู ซอยลงในใบสมัคร เพราะบางคร้ัง

ชาวบานเขียนไมถูก และใหทีมจุฬาฯ นํามาในการประชุมคราวหนา 2,000 ชุด เพื่อ

ดําเนินการนําไปใหคนในพื้นที่สมัครตอไป โดยการสมัครนั้นจะใชความสมัครใจของ

ผูสมัครเอง

- สถานที่จัดงานใชศาลาประชาคม อําเภอแกงคอย โดยจะจัดงานในวนัอังคารที่ 7 ม.ิย.

2554 และเร่ืองจองศาลาประชาคม ใหทมีจุฬาฯ เปนผูจดัเตรียมเอกสาร โดยทีมแกงคอย

จะเปนผูประสานงาน

สําหรับการประชุมคร้ังตอไปถูกกําหนดใหเปนวันที่ 25 พ.ค. 2554 เวลา 13.00 น. ณ หอง

ประชุมสาธารณสุขอําเภอแกงคอย (1.3) การประชุมครั้งที่ 3 (วันที่ 25 พ.ค. 2554) วัตถุประสงค เพื่อสรุปแผนการจัดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 1

ผลการประชุม

Page 21: community network forphysical

1-11  

1. บูธนิทรรศการ/การสาธิต ประกอบดวย

1.1 บูธนิทรรศการความรูดานสุขภาพกายและสุขภาพใจที่มีความนาสนใจหรือเปนประเด็นที่อยูในกระแสหรือคนในพื้นที่ตองการที่จะรู โดยจัดกิจกรรมแบงเปนโซนตางๆ ดังนี้

โซนที่ 1 นิทรรศการความดันกับStroke (ผูประสานงาน คุณสุริยา เอกสุทธิ์)

โซนที่ 2 นิทรรศการสุขภาพดีวิถีไทยและหลักดูแลสุขภาพตามแบบวิถีพุทธ (หมอเขียว) การใช

ผักสมุนไพรพื้นบานมาปรับภาวะรอนเย็นของสุขภาพและยา 9 เม็ด การลางพิษ ขูด

พิษ โยคะ (ผูประสานงาน คุณชัญญา เพ็งสุมา)

โซนที่ 3 นิทรรศการพืชสมุนไพร (ผูประสานงานคุณชูศรี วิชาชัย))

โซนที่ 4 นิทรรศการดูแลผูสูงอายุแบบครบวงจร ประกอบไปดวยอาหาร การออกกําลังกาย

และการดูแลสุขภาพ (ผูประสานงาน คุณประวิต จักรพล)

โซนที่ 5 นิทรรศการนวดแผนไทยใหบริการฟรีสําหรับผูรวมงาน (ประสานงานกับคุณมะลิ สอ-

วิเศษ)

1.2 บูธนิทรรศการความรูจากปราชญชาวบาน/หมอพื้นบาน/ผูรูเร่ืองสุขภาพกายและ

สุขภาพใจ โดยจัดกิจกรรมแบงเปน ดังนี้

- ลูกประคบ (ประสานงานคุณอานนท จากตําบลหินซอน)

- น้ํามันงา (ประสานงานคุณธวัชชัย จากตําบลหวยแหง)

- นวดคลายเสน/นวดแผนไทย (ประสานงานคุณจันทภา จากตําบลตาลเด่ียว)

1.3 บูธสินคาสุขภาพ บูธนี้จะเปนการเปดโอกาสใหคนในพื้นที่ที่มีสินคาสุขภาพมาขาย

เชน ผักปลอดสารพิษ ผักพื้นบาน ลูกประคบ ขาวกลอง เปนตน โดยแบงเปน ดังนี้

- การจําหนายเห็ด (ประสานงานคุณล้ี)

- การจําหนายลูกประคบ (ประสานงานคุณอานนท จากตําบลหินซอน)

- การจําหนายเตาเศรษฐกิจ (ประสานงานคุณอานนท จากตําบลหินซอน)

- การจําหนายผักปลอดสารพิษ (ประสานงานคุณชูศรี หรือคุณอรสา สวยวิเศษ)

1.4 บูธระบายสี ระบายใจ เปนแนวคิดของการใชศิลปะมาพัฒนาความคิดสรางสรรค

โดยเนนพัฒนาใน 4 ดาน 1) ความคิดริเร่ิม 2) ความคลองแคลว 3) ความยืดหยุน 4) ความละเอียดลออ

ใหกับเยาวชนผานกิจกรรมการจัดระบายสีตุกตาปูนปาสเตอร โดยจัดกิจกรรมแบงเปน ดังนี้

- ศิลปะบําบัดผานการระบายสีตุกตาปูนปาสเตอร/การระบายสีภาพบนถุงผา

- ศิลปะบําบัดผานการทําโมบายจากลูกปดและเปลือกหอย

- ศิลปะบําบัดผานการทําพวงกุญแจ/ที่หอยโทรศัพท

- บอรดนิทรรศการความรูเร่ืองศิลปะบําบัด

Page 22: community network forphysical

1-12  

- การรับสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพฯ และการทําสํารวจเพ่ือประเมินผลการจัดงานฯ

รับผิดชอบโดยทีมจุฬา

2. กิจกรรมบนเวที 2.1 กินอยูอยางไรใหอายุยืน 100 ป เปนเวทีที่เชิญผูสูงอายุ (ที่มีอายุ 90 ปข้ึนไป) มา

แนะนํา/บอกเคล็ดลับที่ทําใหมีอายุยืนยาว (ผูประสานงาน คุณอานนท ตําบลหินซอน)

ความกาวหนาการเตรียมงาน

- ไดผูสูงอายุจํานวน 2 คน เปนคูสามีภรรยาอายุ 93 และ 94 ป

- ผูดําเนินรายการของกิจกรรม ไดแก คุณมะลิ สอวิเศษ และเพิ่มเติมอีก 1 ทาน

2.2 วิธีรับมือกับความเครียด เนนการพูดคุยเสนอแนวทางการรับมือกับปญหาตางๆ ที่ดู

ไมมีทางออก/ความกังวลใจตางๆ (ผูประสานงาน สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย)

ความกาวหนาการเตรียมงาน

- ไดประสานงานผาน อาจารยกสานต์ิ วณิชชานนท ประธานชมรมหัวเราะบําบัดแหง

ประเทศไทย เรียบรอยแลวและอาจารยยินดีมารับดําเนินการ

2.3 พูดเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล เปนเวทีที่เชิญอาจารยนคร จากโรงเรียนสวน

กุหลาบมาใหเคล็ดลับกับผูปกครอง คุณครูและเยาวชนในการปองกันความเส่ียง/การรับมือหรือดูแลตัวเอง

ใหรอดพนตอการมีเพศสัมพันธกอนวัยอันควร ผูประสานงาน สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

ความกาวหนาการเตรียมงาน

- ไดประสานงานผาน อาจารยนคร สันธิโยธิน เรียบรอยแลวและอาจารยยินดีมารับ

ดําเนินการ

การจําหนายสินคาสุขภาพ โดยกลุมแมบานในอําเภอแกงคอย จํานวน 6 กลุม (สถาบันฯ รับ

ดําเนินการ) และกิจกรรมตางๆ สามารถปรับเปล่ียนไดตามความเหมาะสม

3. วันเวลาและสถานที่ดําเนินการ กําหนดจัดมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1 ในวันที่ 7 มิถุนายน พ.ศ.2554 ณ ศาลาประชาคม อ.แกงคอย

จ.สระบุรี เวลา 08.30-15.30 น. โดยบูธทั้งหมดจะอยูภายในพื้นที่ศาลาประชาคมทั้งหมด

(2) การจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 1: สุขภาพกาย สุขภาพใจ เปนสุข ในการเตรียมงานที่ผานมาทั้งหมด ไดสรุปใหมีการจัดงานมหกรรมสุขภาพข้ึนในวันที่ 7

มิถุนายน 2554 ณ ศาลาประชาคม อําเภอแกงคอย จ.สระบุรี โดยเนื้อหาสาระตางๆ ของการจัดงานมี

รายละเอียด ดังนี้

(1.1) กิจกรรมบนเวที ประกอบไปดวย

ก) กิจกรรมวิธีรับมือกับความเครียด (หัวเราะบําบัด)  

Page 23: community network forphysical

1-13  

ดําเนินรายการ โดย อ.กสานต์ิ วณิชชานนท ประธานชมรมหัวเราะบําบัด โดยการ

บรรยายประกอบกับการสาธิตและฝกทาหัวเราะหลายๆ ทา ซึ่งในแตละทาจะชวยบําบัดระบบการทํางานใน

รางกายแตกตางกันออกไป

เคล็ดลับในการหัวเราะบําบัด

หากตองการใหการหัวเราะไดผลดียิ่งข้ึน ควรเปลงเสียงหัวเราะ เพื่อเคลื่อนไหวอวัยวะ

ภายใน 4 สวนดวยการเปลงเสียงตางๆ กัน คือ

เสียง "โอ" ทําใหภายในทองขยับ เสียง"อา"ทําใหอกขยับขยาย เสียง "อู" เสียง "เอ" ทํา

ใหลําคอเปดโลง และชวยบริหารใบหนา ข้ันตอนเร่ิมจากหายใจเขาลึกๆ กล้ันไวสักครู เปลงเสียงเปนจังหวะ

เชน โอ โอ โอ โอ ยาวๆ จนกวาจะหมดอากาศที่เก็บไว สูดหายใจเขาใหม หัวเราะเสียงละ 3 คร้ัง เมื่อออก

เสียงเปนจังหวะแลวใหบริหารรางกายไปดวย เร่ิมจากเสียง "โอ" ใหย่ําเทาอยูกับที่ เสียง "อา" ใหยกแขนข้ึน

สูงๆ แลวโบกไปมา เสียง "อู" ใหสายเอวทาฮูลาฮูบ เสียง "เอ" ใหหมุนหัวไหล โดยทําทาเหลานี้ในระหวางที่

หัวเราะดวย

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- ระบบสมองดี การหัวเราะจะไปกระตุนระบบทํางานของสมอง ใหหล่ังสารความสุข

หรือเอ็นดอรฟน เมื่อสมองถูกกระตุน ทําใหมีความคิดทางบวกสรางสรรคมีผลให

รางกายและจิตใจพื้นฟูอยางรวดเร็ว

- ระบบหายใจดี ระหวาง หัวเราะจะเกิดจังหวะการหายใจ การกล้ันหายใจ และการ

หายใจยาว ๆ ทําใหรางกายไดรับออกซิเจนมากข้ึน มีการฟอกเลือดดี ชวยฆาเช้ือ

โรคและปองกันโรคทางเดินหายใจ โรคความดันโรคหัวใจ และโรคปอดไดอีกดวย

- ระบบยอยและขับถายดี ในระหวางการหัวเราะจะเปนการออกกําลังอวัยวะสวนทอง

กระเพาะ ลําไส ไดเปนอยางดี

- ระบบพักผอนและผิวพรรณดี หัวเราะชวยคลายเครียด เสนประสาทกลามเนื้อบน

ใบหนา ยืดหยุน ชวยใหหลับสนิท

- ระบบภูมิคุมกันดี การหัวเราะชวยใหรางกายทํางานเปนระบบ ชวยทําลายอนุมูล

อิสระที่เปนตัวการสําคัญของการผิดปกติในเซลลของรางกาย อันเปนสาเหตุของ

โรคมะเร็ง นักวิจัยพบวาเสียงหัวเราะสรางความแข็งแรงใหกับระบบภูมิคุมกันของ

รางกาย ไดเปนอยางดี

ข) กิจกรรมพูดเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล ดําเนินรายการ โดย อาจารยนคร สันธิโยธิน อาจารยเปนที่ปรึกษาแนะแนวหอง

“กุหลาบขาว” โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย และ อาจารยจรูญรัตน สุวรรณภูสิทธ ที่ปรึกษาโรงเรียน

นานาชาติโรสแมร่ีอะคาเดมี่ โดยการบรรยาย การใชส่ือการสอนในหลายรูปแบบ เชน แผนพับ หนังสือ

Page 24: community network forphysical

1-14  

เคล็ดลับในการสอนเพศศึกษา

คือการสอนและการใหขอมูล เตรียมความพรอมในวิธีคิดใหเด็ก เพื่อเตือนสติเด็ก เปด

โอกาสใหเด็กไดพูดคุยแลกเปล่ียนความคิดเห็น พรอมทั้งสรางกําลังใจในกรณีที่เคยผิดพลาด สรางสรรค

คําพูดที่คิดถึงความรูสึกความรูสึกของเด็กโดยไมซ้ําเติม ไมตอกย้ํา สอนใหเด็กคิดในทางท่ีดี โดยบทเรียนที่

จะเขาไปสกัดพฤติกรรมการมีเพศสัมพันธกอนวัยอันควรคือจะเนนการรักนวลสงวนตัว เพื่อใหเขารูทุกอยาง

กอนตัดสินใจวาจะรักนวลสงวนตัวหรือไม ซึ่งจุดนี้ถือวาเปนชวงการปฏิเสธการมีเซ็กส แตหากเด็กมีเซ็กส

แลวก็จะตองมีเซ็กสที่ปลอดภัย หรือเซฟเซ็กส

ที่มา: อ.นคร สันธิโยธิน  เร่ือง วาเลนไทนนี้ "วัยโจ" ต้ังสติเร่ือง "เซ็กสๆ" ดวยเพศสัมพันธ "หวางหู"  Available at http://www.matichon.co.th/index/news_detail.php?newsid=1297666931&grpid

เนื้อหาของกิจกรรม

- ความรูเร่ืองเพศ ตามวัยและพัฒนาการทางเพศ ต้ังแตรางกาย การเปล่ียนแปลงไป

ตามวัย และจิตใจสังคม ของทั้งตนเอง และเรียนรูเร่ืองความแตกตางระหวางเพศ

ตรงขาม

- เอกลักษณทางเพศของตนเอง ไดแก การรับรูเพศตนเอง(core gender) บทบาท

ทางเพศและพฤติกรรมทางเพศ(gender role) มีความพึงพอใจทางเพศหรือ

ความรูสึกทางเพศตอเพศตรงขามหรือตอเพศเดียวกัน(sexual orientation)

- พฤติกรรมการรักษาสุขภาพทางเพศ(sexual health) รูจักรางกายและอวัยวะเพศ

ของตนเอง ดูแลรักษาทําความสะอาด ปองกันการบาดเจ็บ การติดเช้ือ การถูก

ลวงเกินละเมิดทางเพศ การปองกันพฤติกรรมเส่ียงทางเพศ

- ทักษะในการสรางความสัมพันธกับเพศตรงขาม การเลือกคูครอง การรักษา

ความสัมพันธใหยาวนาน แกไขปญหาตางๆในชีวิตรวมกัน

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรมตอครู อาจารยและผูปกครอง

- ไดเห็นตัวอยางและแบบอยางการพูดคุยเร่ืองเพศกับลูกที่ไดผล

- ไดเปดโลกทัศนใหมในการพูดและสอนเร่ืองเพศกับบุตรหลาน นักเรียนและเยาวชน

- ไดฝกและพัฒนาทักษะการคิดเร่ืองเพศศึกษาที่ถูกตอง

ประโยชนที่ไดจากกิจกรรมตอเยาวชนและนักเรียน

- เยาวชนไดเรียนรูเร่ืองเพศอยางเปนระบบและถูกตองตามหลักวิชาการ

Page 25: community network forphysical

1-15  

- เปดโอกาสใหเยาวชนได กลาคิด กลาถาม กลาแสดงออกตอความสงสัยเร่ือง

เพศศึกษา

ค) กิจกรรมกนิอยูอยางไรใหอายุยนื 100 ป

วิทยากรผูดําเนินรายการ โดย นางมะลิ สอวิเศษ นักวิชาการสาธารณสุข โรงพยาบาล

แกงคอย และ นาง ชูศรี วิชาชัย หัวหนาสาธารณสุขอําเภอแกงคอย โดยเชิญคูสามีภรรยาผูสูงอายุ 2 ทาน

คือ นาย สําอาง พานนอย อายุ 94 และนางจรูญ พานนอย อายุ 93 ป ชาวอําเภอแกงคอย มาพูดคุยถึง

เร่ืองราวการดําเนินชีวิตความเปนอยู แนะนําและเลาถึงเคล็ดลับที่ทําใหมีอายุยืนยาว และมีสุขภาพดี

เคล็ดลับในการกินอยูใหมีอายุยืนและสุขภาพดี

เคล็ดลับการกินอยูใหมีอายุยืนและสุขภาพดีในกรณีนี้ คือการใชชีวิตและกินอยูอยาง

เรียบงาย กินกินอาหารพวกธัญพืช ผลไมสด ผักสดโดยเฉพาะผักพื้นบาน ระมัดระวังอาหารประเภท ไขมัน

น้ําตาล และงดอาหารประเภทน้ําอัดลม แอลกอฮอล ชา น้ําหวาน หลีกเล่ียงอาหารที่มีสารตกคางโดยการ

ทําสวนครัวปลูกผักไวทานเอง ตลอดจนการออกกําลังกายอยางสม่ําเสมอ ในกรณีนี้ เคล็ดลับคือดูแลสวน

และหมั่นดูแลบานดวยตนเองซึ่งเปนการออกกําลังไปในตัว สวนในดานสุขภาพใจเคล็ดลับคือการไปวัด

ทําบุญเปนประจําเพื่อใหเกิดความสงบและสบายใจชวยใหสุขภาพจิตดี

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เรียนรูการดําเนินชีวิตและการปรับตัวในวัยสูงอายุเพื่อใหมีสุขภาพกายและ

สุขภาพจิตที่ดี

- เรียนรูวิธีการใชชีวิตและการกินอยูอยางเรียบงายตามวิถีไทยเพื่อใหมีอายุยืนยาว

ง) กิจกรรม รําสาว 90 วิทยากรผูดําเนินรายการโดย นางมะลิ สอวิเศษ นักวิชาการสาธารณสุข โรงพยาบาล

แกงคอย และ นาง ชูศรี วิชาชัย หัวหนาสาธารณะสุขอําเภอแกงคอย สาธิตกิจกรรมโดยกลุมชมรมแอโรบิค

รําไทยประยุกต ชาวทับกวาง ชวงอายุต้ังแต 60-75 ป จํานวน 18 ทาน กิจกรรมเปนการออกกําลังกาย

ประกอบดนตรีซึ่งมีการดัดแปลงทาทางและการเคล่ือนไหวใหเหมาะกับการออกกําลังของผูสูงอายุ

เคล็ดลับในการออกกําลังกายในผูสูงอายุ

การออกกําลังกายที่เหมาะสมของผูสูงอายุนั้น ควรมีการประเมินความสามารถและ

สภาพรางกายของผูสูงอายุแตละคนกอน เชน บางคนที่มีโรคประจําตัว เชน เบาหวาน โรคหัวใจ ควรปรึกษา

แพทยวาควรออกกําลังกายประเภทใด และมากนอยเพียงใด การเร่ิมออกกําลังกายนั้นควรเร่ิมจาก

การศึกษาหลักการใหถูกตองกอน แลวคอย ๆ เร่ิม ไมควรหักโหมมากในคร้ังแรก ๆ เพื่อเปนการปรับสภาพ

รางกายกอน การออกกําลังกายที่ดี ควรเปนการออกกําลังกายที่ตอเนื่องไมใชหักโหมทําเปนคร้ังคราว ควร

เร่ิมจากการอุนรางกาย ประมาณ 5-10 นาที ออกกําลังกาย 15-20 นาที และจบดวยการผอนคลาย ในการ

Page 26: community network forphysical

1-16  

ที่มา: การออกกําลังกายในผูสูงอาย ุ

Available at http://www.scc.ac.th/ index/student_web/1_48/elderly_club/aokkrulungkai001.html

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- ชวยใหระบบไหลเวียนของเลือดในผูสูงอายุทํางานไดดี โดยเลือดเล้ียงสวนตาง ๆ ได

มากข้ึน ปองกันโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตตํ่า มีภูมิตานทานของรางกายดีข้ึน และ

ปองกันโรคตาง ๆ เชน โรคเบาหวาน โรคอวน โรคขอเส่ือม

- ชวยในการควบคุมน้ําหนัก การทรงตัว และทําใหเคล่ือนไหวคลองแคลวข้ึน

- ชวยใหระบบขับถายทํางานไดดีข้ึน

- ชวยลดความเครียด และทําใหการนอนหลับพักผอนดีข้ึน (1.2) บูธนิทรรศการ บูธสาธิตจากปราชญชาวบาน และบูธจําหนายสินคาเพื่อสุขภาพ

ซึ่งมีรายละเอียดของแตละบูธดังตอไปนี้ คือ

ก) บูธสาธิตจากปราชญชาวบาน ประกอบดวย

- บูธสาธิตการทําลูกประคบ โดยลุงบุญสง โสภา จากตําบลหินซอน

- บูธสาธิตการทําน้ํามันงา โดยคุณลุงสมาน ยะธาตุ จากตําบลหวยแหง

- บูธสาธิตและบริการนวดแผนไทย จากทีมงานโรงพยาบาลแกงคอย

- บูธสาธิตการทําผลิตภัณฑสมุนไพร โดยคุณวันเพ็ญ ปานมณี จากตําบลหินซอน

ข) บูธจําหนายสินคาเพื่อสุขภาพ ประกอบดวย

- บูธจําหนายผักปลอดสารพิษ จากศูนยไรที่พึ่งคนทับกวาง

- บูธจําหนายเตาเศรษฐกิจและน้ํามันมะพราว โดยคุณอภิเชษฐ ตนเกตุ จากตําบล

หินซอน

- บูธจําหนายผลิตภัณฑจากกลอย เชน สบูกลอย ครีมทาหนาจากกลอย เปนตน โดย

คุณรัชชา ทันวรักษกิจ จากตําบลหวยแหง

- บูธจําหนายถั่วทอดสมุนไพร กระเทียมทอด หอมทอด โดยคุณสมใจ มีเจตนา จาก

ตําบลทับกวาง

- บูธจําหนายเห็ด โดยคุณชนธร วงศวรรณา จากตําบลสองคอน

ค) บูธนทิรรศการ ประกอบดวย

- บูธนิทรรศการศิลปะบําบัดใจใหเปนสุข จากสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ

มหาวิทยาลัย โดยภายในบูธจะมีตุกตาปูนปลาสเตอรใหเด็กๆ ไดระบายสี มีสรอย

Page 27: community network forphysical

1-17  

- บูธ/บอรดนิทรรศการความรู (ศิลปะบําบัดและหัวเราะบําบัด ผักพื้นบาน การแพทย

ทางเลือก ประโยชนของงา ประโยชนของการด่ืมน้ําและชาเขียว น้ํากับการ

รับประทานยา การปฏิบัติตัวเมื่อปวยเปนโรคเอดส ความเครียดและไมเกรน การ

รับประทานอาหารตามกรุปเลือด และความรูเกี่ยวกับยาดอง เปนตน)

- บูธนิทรรศการความดันกับStroke จากทีมงานในเขตพื้นที่โรงพยาบาลสงเสริม

สุขภาพตําบล 4 แหง ไดแก รพ.สต.ชะอม รพ.สต.หวยแหง รพ.สต.ทามะปราง และ

รพ.สต.หนองสองหอง ภายในบูธจะมีการตรวจวัดความดันใหฟรีและอธิบายให

ความรูสาเหตุของการมีความดันในชวงตางๆ พรอมทั้งอาสาสมัครสาธารณสุขใน

ชุมชน (อสม.) เปนผูใหความรูเพิ่มเติม

- บูธนิทรรศการสุขภาพดีวิถีไทยและหลักดูแลสุขภาพตามแบบวิถีพุทธ จากทีมงานใน

เขตพื้นที่โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล 5 แหง ไดแก รพ.สต.ตาลเด่ียว รพ.สต.

เตาปูน รพ.สต.สองคอน รพ.สต.พระบาทนอย และรพ.สต.บานธาตุ ภายในบูธจะมี

การอธิบายหลักการดูแลสุขภาพที่ดี พรอมทั้งยกตัวอยางอาหารเมนูสุขภาพ เชน

อาหารชีวจิต พรอมทั้งอาสาสมัครสาธารณสุขในชุมชน (อสม.) เปนผูใหความรู

เพิ่มเติม

- บูธนิทรรศการนิทรรศการพืชสมุนไพร จากเครือขายสุขภาพ ภูเขาเขียวรวมกับ

ทีมงานในเขตพื้นที่โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล 5 แหง ไดแก รพ.สต.ทับกวาง

รพ.สต.หนองผักบุง รพ.สต.ดอนจาน รพ.สต.ชําผักแพว และรพ.สต.โปงกอนเสา

ภายในบูธจะมีบอรดนิทรรศการใหความรูในเร่ืองพืชผักสมุนไพรตาง พรอมทั้งมี

ตัวอยางนํามาแสดง พรอมทั้งอาสาสมัครสาธารณสุขในชุมชน (อสม.) เปนผูให

ความรูเพิ่มเติม

- บูธนิทรรศการการดูแลผูสูงอายุอยางครบวงจร จากทีมงานในเขตพื้นที่โรงพยาบาล

สงเสริมสุขภาพตําบล 5 แหง ไดแก รพ.สต.หินซอน รพ.สต.บานปา รพ.สต.ทาคลอ

รพ.สต.ทาตูม และรพ.สต.หาดสองแคว 4 ภายในบูธจะมีบอรดใหความรูในเร่ือง

หลักการดูแลผูสูงอายุ 11 อ. พรอมทั้งอาสาสมัครสาธารณสุขในชุมชน (อสม.) เปน

ผูใหความรูเพิ่มเติม

Page 28: community network forphysical

1-18  

2) รายงานผลการจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 2: การสรางสุขภาพท่ีดีและการสรางสังคมเปนสุข (1) การเตรยีมการ ในการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 ไดมีการประชุมเตรียมการกับนักวิจัยทองถิ่นของ

โครงการฯ จํานวน 2 คร้ัง ดังนี้ (1.1) การประชุมครั้งที่ 1 (วันที่ 11 พ.ย. 2554) วัตถุประสงคการประชุม 1) เพื่อชี้แจงสาระสําคัญและกระบวนการทํางานของโครงการฯกับ

คณะกํานันและผูใหญบาน

2) เพื่อเปดเวทีสําหรับการระดมความคิดเห็นตอแนวทางการจัดงาน

มหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2

ผลการประชุม

ที่ประชุมไดมีการระดมความคิดเห็น จากคณะผูใหญบาน กํานันและสารวัตรกํานัน เกี่ยวกับ

รายช่ือผูรูและปราชญชาวบานที่อยูในพื้นที่อําเภอแกงคอย โดยทําการรวบรวมขอมูลและรายช่ือผูรูผานผูนํา

ของแตละตําบล และในสวนการจัดงานงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 ที่ประชุมเห็นวาในงานมหกรรมสุขภาพ

ควรมีกิจกรรมท่ีหลากหลายทั้งกิจกรรมการแสดงการสาธิตตางๆ บนเวที มีบูธนิทรรศการบริเวณรอบ

สถานที่จัดงาน มีบูธสินนิทรรศการและคาสุขภาพ โดยมีรายละเอียดตางๆ ดังนี้

1. นิทรรศการธนาคารขยะสรางรายไดชุมชน โดยโรงเรียนวัดบุรีการาม

2. นิทรรศการการจักสานและการทําการสาธิตเตาหูนมสด โดยโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส

3. นิทรรศการการเดินปาศึกษาธรรมชาติตามเสนทางเดินปา โดยสถานีพัฒนาและสงเสริม

การอนุรักษสัตวปาสระบุรี

4. นิทรรศการปาชุมชน โดย อ.สฤษด์ิ จิตนอก โรงเรียนวัดพระพุทธบาทนอยมิตรภาพที่ 69

5. นิทรรศการการทําน้ําหมักชีวภาพจากหนอกลวย ไข และปลา โดยคุณวันเพ็ญ ปานมณี

6. นิทรรศการการทําเกษตรตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง โดยคุณสมาน ยะธาตุ

7. นิทรรศการสมุนไพรสปา โดยคุณประยุพร ภูเลาสิงห

8. นิทรรศการนวดแผนไทยและสมุนไพรทําลูกประคบ โดยคุณสําอาง พรหมโสภา

9. นิทรรศการ สาธิตการทําพรมเช็ดเทา โดยคุณน้ําทิพย กึ้งการจร

10. นิทรรศการสมุนไพรพึ่งพาตนเอง โดยคุณบุญสืบ พันธประเสริฐ

สําหรับสถานที่จัดกิจกรรมงานมหกรรมสุขภาพร้ังที่ 2 สรุปวาจะจัดที่โรงเรียนวัดหวยคงคาวรา

วาส โดยกําหนดการจัดงานไวเปนวันที่ 23 ธ.ค. 2554

Page 29: community network forphysical

1-19  

(1.2) การประชุมครั้งที่ 2 (วันที่ 7 ธ.ค. 2554) วัตถุประสงค เพื่อหารือวางแผนการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 และสํารวจสถานที่จัดงาน

ผลการประชุม

ประเด็นการประชุมประกอบดวย 3 ประเด็นหลัก คือ สถานที่จัดบูธนิทรรศการ กิจกรรมบนเวที

และสวนอ่ืนๆ ของการเตรียมจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 โดยมีรายละเอียดโดยสรุปในที่ประชุมตอไปนี้

ประเด็นที ่1 บธูนทิรรศการ แบงออกเปน 2 รูปแบบ

ก) บูธนทิรรศการความรูในการสรางสังคมที่เปนสุข

โซนนี้จะแบงออกเปน 4 บูธ เปนพื้นที่สําหรับการศึกษาและการสรางองคความรูในการ

สรางสังคมที่ดีใหกับผูรวมงาน โดยเปนโซนของ นิทรรศการธนาคารขยะสรางรายไดชุมชน นิทรรศการการ

เดินปาศึกษาธรรมชาติตามเสนทางเดินปา นิทรรศการปาชุมชน และนิทรรศการการทําเกษตรตามแนว

เศรษฐกิจพอเพียง

ข) บูธนิทรรศการความรูในการสรางสุขภาวะที่ดี

โซนนี้จะแบงออกเปน 6 บูธ เปนพื้นที่สําหรับการศึกษาและการสาธิตในการสรางสุข

ภาวะที่ดีใหกับชุมชนจากผลิตภัณฑตางๆ อันเปนความรูของคนในชุมชนเองทั้งส้ิน โดยเปนโซนของ

นิทรรศการการจักสานและการทําการสาธิตเตาหูนมสด นิทรรศการการทําน้ําสกัดชีวภาพจากหนอกลวย ไข

และปลา นิทรรศการสมุนไพรสปา นิทรรศการนวดแผนไทยและสมุนไพรทําลูกประคบ นิทรรศการ สาธิต

การทําพรมเช็ดเทาและนิทรรศการสมุนไพรพึ่งพาตนเอง

ประเด็นที ่2 เวทีกจิกรรม

ผลการประชุม

การแสดงจะอยูในสวนของการแสดงเปดงาน ดําเนินการฝกซอมและควบคุมแสดงโดย อ. ป

ยะพงษ แวนสุวรรณ อาจารยประจําโรงเรียนวัดหวยคงหวยคงคาวราวาส ใชนักเรียนชายหญิงในการแสดง

รวมทั้งส้ิน 8 คน โดยเปนชาย 4 คน และหญิง 4 คน ทําการฝกซอมทั้งส้ินเปนเวลา 2 อาทิตย

ในสวนเวทีการแสดงและซุมประธานในพิธีรับผิดชอบดูแลโดย อ. ปยะพงษ แวนสุวรรณ

อาจารยประจําโรงเรียนวัดหวยคงหวยคงคาวราวาสและทีมวิจัยสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ

มหาวิทยาลัยเปนผูดําเนินการ

ประเด็นที ่3 ประเด็นปลีกยอยอ่ืนๆ

- ประธานในพิธเีปดงาน เรียนเชิญ ทานสรวตัต แสนปญญา ปลัดอาวุโสอําเภอแกงคอยเปน

ประธานในพิธ ี

- น้ําด่ืม และอาหารสําหรับงาน รับผิดชอบดูแลโดย คุณน้ําทิพย กึง้การจร สารวัตรกํานนั

ตําบลหวยแหง

Page 30: community network forphysical

1-20  

- เคร่ืองเสียง โตะ เกาอ้ี ที่ใชในการจัดงานนทิรรศการรับผิดชอบดูแล โดยนายศรพิบูลย กิ่ง

กาน ผูใหญบานหมู 11 ตําบลหวยแหง

- สวนอุปกรณอ่ืนๆ ที่ใชในการจัดงานในซุมประธานและอุปกรณสําหรับจัดทําเวทีไดรับ

ความอนุเคราะหโดยโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส

- ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพใหทีมวจิัยสถาบันวจิยัสังคม จุฬาลงกรณมหาวทิยาลัย

เปนผูดําเนนิการ

- สถานที่จัดงานใชลานกวางบริเวณโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส

- กําหนดจัดมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 ในวนัที่ 23 ธ.ค. พ.ศ. 2555 ณ โรงเรียนวัดหวยคงคาว

ราวาท ต. หวยแหง อ.แกงคอย จ.สระบุรี เวลา 09.00-16.00 น.

(2) การจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 2 : การสรางสุขภาวะที่ดีและการสรางสังคม

เปนสุข ในการเตรียมงานที่ผานมาทั้งหมด ไดสรุปใหมีการจัดงานมหกรรมสุขภาพข้ึนในวันที่ 23

ธันวาคม 2554 ณ โรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาท ต. หวยแหง อําเภอแกงคอย จ.สระบุรี โดยเนื้อหาสาระ

ตางๆ ของการจัดงานมีรายละเอียด ดังนี้

งานนิทรรศการ ประกอบไปดวย

(2.1) นิทรรศการธนาคารขยะสรางรายไดชุมชน

โครงการธนาคารขยะสรางรายไดชุมชน เปนโครงการที่โรงเรียนวัดบุรีการามรวมกับบริษัทเบต

เตอร เวิลด กรีน จํากัด (มหาชน) โดยมีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาองคกรเยาวชนใหมีจิตสํานึก ในการจัดการ

ขยะอยางยั่งยืนและรักษาส่ิงแวดลอมภายในโรงเรียน อีกทั้งยังเปนการชวยลดปริมาณขยะมูลฝอยที่เกิดข้ึน

โดยผลพลอยไดจากการคัดแยกขยะจะนํามาต้ังเปนกองทุนสนับสนุนการศึกษาของเด็กนักเรียน

เนื้อหาของกิจกรรม

ในงานนิทรรศการมีการสาธิตการคัดแยกขยะ บอรดขอมูลความรูเกี่ยวกับธนาคารขยะ การรับ

สมัครสมาชิกธนาคารธนาคารขยะ คําถามและคําตอบเกี่ยวกับการจัดการขยะ การทําเสือชูชีพจากกลอง

นม แผนพับความรูเกี่ยวกับธนาคารขยะ และดอกไมประดิษฐจากขยะเหลือใชโดยบูธนี้จะมีกิจกรรมใหเด็ก

ไดลองทําดอกไมประดิษฐดวยตัวเอง

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อพัฒนาองคกรเยาวชน ใหมีจิตสํานึกในการกําจัดขยะ และการรักษาส่ิงแวดลอม ภายใน

โรงเรียน

- เพื่อเปนการชวยลดขยะมูลฝอยและเสริมสรางความรูใหกับเยาวชนในเร่ืองการคัดแยกขยะ

ที่ถูกตองและเหมาะสม

Page 31: community network forphysical

1-21  

- เพื่อนําผลพลอยไดจากการคัดแยกขยะมาต้ังเปนกองทุนสนับสนุนการศึกษาของเด็ก

นักเรียน

- เพื่อเปนการสรางรูปแบบการกําจัดขยะมูลฝอยโดยมีเยาวชนมีสวนรวมในการดําเนินการ

(2.2) นิทรรศการการจักสานและการทําการสาธิตเตาหูนมสด

งานจักสานตะกราพลาสติกและเตาหูนมสด เปนโครงงานเพื่อสงเสริมทักษะทางวิชาชีพแก

เด็กนักเรียนของโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส ควบคุมการฝกสอนโดยอาจารย ละออศรี พลนํา โดย

ผลิตภัณฑที่เกิดจากโครงการจะนําจัดจําหนายตามงานเทศกาลตางๆ รวมถึงผูปกครองเด็กนักเรียนที่มี

ความสนใจในตัวผลิตภัณฑรายไดทั้งหมดเขากองทุนสวนกลางของโรงเรียนเพื่อสนับสนุนอุปกรณการเรียน

ของเด็กนักเรียนที่เขารวมโครงการ

เนื้อหาของกิจกรรม

ในงานนิทรรศการมีการสาธิตและการสอนทําตะกราจักสานจากพลาสติก ตลอดจนมีการนํา

ผลงานจักสานของเด็กนักเรียนมาแสดงใหชมและจัดจําหนาย ในสวนของเตาหูนมสด มีบอรดนิทรรศการ

และเอกสารสาธิตวิธีการผลิตรวมถึงทางโรงเรียนไดนําเตาหูนมสดมาจําหนายและแจกใหชิมในงานดวย

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเปนการสงเสริมใหเด็กนักเรียนไดใชเวลาวางที่เปนประโยชน

- เพื่อเปนการสรางทักษะพื้นฐานทางวิชาชีพที่เปนประโยชนแกเด็กนักเรียน

(2.3) นิทรรศการการเดินปาศึกษาธรรมชาติตามเสนทางเดินปา

นิทรรศการการเดินปาศึกษาธรรมชาติตามเสนทางเดินปา ดูแลและรับผิดชอบโดย สถานี

พัฒนาและสงเสริมการอนุรักษสัตวปา หรือช่ือที่ประชาชนทั่วไปคุนเคยแตเดิมวา “ศูนยศึกษาธรรมชาติและ

สัตวปา” โดยศูนยเปนพื้นที่ธรรมชาติที่อยูในความดูแลของสวนสงเสริมและเผยแพร สํานักอนุรักษสัตวปา

กรมอุทยานแหงชาติ สัตวปา และพันธุพืช เกิดจากความตองการของรัฐ ที่ตองการหาพื้นที่ปาธรรมชาติที่

สมบูรณ มีความสวยงามหรือโดดเดนทางธรรมชาติ มีขนาดไมกวางขวางนัก อยูใกลกับแหลงชุมชนเพื่อเปน

ตัวแทนของปาผืนใหญที่เหลือนอยซึ่งรัฐจําเปนตองปกปองไวมิใหเกิดการรบกวนสมดุลธรรมชาติ

เนื้อหาของกิจกรรม

ในงานนิทรรศการจะประกอบดวย บอรดนําเสนอความรูการแนะนําสถานีพัฒนาและสงเสริม

การอนุรักษสัตวปาสระบุรี ภาพกิจกรรมคายอนุรักษ บอรดความรูสัตวปาสงวนของประเทศไทย บอรด

ความรูสัตวปาคุมครองประเภทตางๆ โครงการคายเยาวชนอนุรักษสัตวปา บอรดความรูการอนุรักษสัตวปา

ในเมืองไทย บอรดความรูปาไมในประเทศไทย บอรดความรูการคาสัตวปาผิดกฎหมาย บูธแสดงอุปกรณ

เดินปาและสัตวปาสตาฟ โดยแตละบอรดจะมีวิทยากรคอยใหความรูแกผูเขาชม

Page 32: community network forphysical

1-22  

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อสรางจิตสํานึกที่ดีในการหวงแหนและอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ ปาไมและสัตวปา

- เพื่อเพิ่มศักยภาพและองคความรูของเด็กในเร่ืองปาไมและสัตวปาในประเทศไทย

(2.4) นิทรรศการปาชุมชน

นิทรรศการปาชุมชน ดูแลและรับผิดชอบโดย อ.สฤษด์ิ จิตนอก อาจารยโรงเรียนวัดพระพุทธ

บาทนอยมิตรภาพที่ 69 และปจจุบันยังรับหนาที่ผูดูแลและประสานงานศูนยศึกษาธรรมชาติระบบนิเวศเขา

หินปูนและปาชุมชนเขาพระพุทธบาทนอย ตําบลแกงคอยจังหวัดสระบุรี โดยศูนยศึกษาธรรมชาติระบบ

นิเวศเขาหินปูนเปนหนวยงานที่ทํางานรวมกันระหวาง ชุมชน วัด และโรงเรียน ประสานหนวยงานราชการ

บริษัทเอกชน เพื่อประชาสัมพันธการทํางานของชุมชน นอกจากนั้นยังทําหนาที่สงเสริมใหเกิดอาชีพใน

ชุมชนคือการเปล่ียนการทําไรขาวโพดเปนสวนมะมวงเพื่อการสงออก ตลอดจนขยายเครือขายปาชุมชนเขา

พระพุทธบาทนอย ไปสูเขาโปงและเขาวง

เนื้อหาของกิจกรรม

ในงานนิทรรศการจะประกอบดวย บอรดนําเสนอความรูเร่ืองสมุนไพรและสรรพคุณ บอรด

แสดงเมนูอาหารพื้นบานและวิธีการประกอบอาหารจากสมุนไพร ผักและผลไมที่ไดจากปา เชน น้ําพริก ผัก

ปาชายเลน ลาบปา เห็ดปลวก แจว เห็ดตะไค ใบทํามัง ผักหวานปา น้ํามะเฟอง น้ํามะไฟ วุนหมานอย แกง

หนอไม แกงสมผักขาว แกงผักพอคาบอนแบว แกงกบปาแวนอูด เปนตน บอรดความรูเกี่ยวกับศูนยศึกษา

ธรรมชาติระบบนิเวศเขาหินปูนปาชุมชนพระพุทธบาทนอย และบอรดแสดงกิจกรรมของศูนยปาชุมชนพระ

พุทธบาทนอย

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเสริมสรางองคความรูของเด็กเกี่ยวกับระบบนิเวศวิทยาเขาหินปูน

- เพื่อเสริมสรางองคความรูของเด็กในเร่ืองสมุนไพรและอาหารพื้นบานของชุมชน

(2.5) นิทรรศการการทําน้ําหมักชีวภาพจากหนอกลวย ไข และปลา

น้ําหมักชีวภาพสูตรหนอกลวย ไข และปลา ซึ่งเปนสูตรที่ไปเพิ่มจุลินทรียในกลุมที่ตรึง

ไนโตรเจนจากอากาศ (Nitrogen fixing microorganisms) ทําหนาที่ตรึงกาซไนโตรเจนจากอากาศ เพื่อให

ดินผลิตสารที่เปนประโยชนตอการเจริญเติบโตของพืช เชน โปรตีน (Protein) กรดอินทรีย (Organic acids)

กรดไขมัน (Fatty acids) แปง (Starch หรือ Carbohydrates) ฮอรโมน (Hormones) วิตามิน (Vitamins)

เปนตน ซึ่งเปนการเพิ่มสารอาหารในดิน รวมถึงเพิ่มกลุมจุลินทรียที่ใชในการหมัก (Zynogumic หรือ

Fermented microorganisms) ทําหนาที่เปนตัวกระตุนใหตานทานโรค (Diseases resistant) เขาสูวงจร

การยอยสลายไดดี ชวยลดการพังทลายของดิน ปองกันโรคและแมลงศัตรูพืชบางชนิดของพืชและสัตว

ที่มา: “น้ําหมักชีวภาพ” Available at http://www.kasedtakon.com/EM

Page 33: community network forphysical

1-23  

เนื้อหาของกิจกรรม

นิทรรศการการทําน้ําหมักชีวภาพจากหนอกลวย ไข และปลา ดูแลและรับผิดชอบโดยคุณวัน

เพ็ญ ปานมณี ในบูธนิทรรศการจะมีผลิตภัณฑตัวอยางและการสาธิตการทําน้ําหมักชีวภาพ โดยน้ําหมัก

ชีวภาพสูตรนี้ใชหนอกลวยเปนสวนประกอบหลัก การสาธิตการใชฮอรโมนปลาเพื่อการบํารุงดิน และการใช

ฮอรโมนจากไขเพื่อการบํารุงดอกและผลแกในการปลูกพืช นอกจากน้ียังมีการสาธิตผลิตภัณฑทําความ

สะอาดจากธรรมชาติ อันไกแก สบูเหลวสมุนไพร ผลิตภัณฑซักผาจากมะละกอปลอดสรพิษ และน้ํายาสระ

ผมจากสมุนไพร

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเสริมสรางองคความรูแกเด็กนักเรียนและบุคคลทั่วไปเก่ียวกระบวนการทําหมักชีวภาพ

และการทําเกษตรอินทรียอยางมีประสิทธิภาพโดยไมพึ่งพาสารเคมี

- เพื่อสงเสริมใหมีการนําสมุนไพรและผลไมมาประยุกตใชในชีวิตประจําวัน

(2.6) นิทรรศการการทําเกษตรตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง โดยคุณสมาน ยะธาตุ

คุณสมาน ยะธาตุ จัดเปนปราชญชุมชนที่มีความสําคัญในพ้ืนที่ทานหนึ่งโดยปจจุบันทําหนาที่

ประธานกลุมชาวนาอําเภอหวยแหง มีความเชี่ยวชาญดานการทําเกษตรผสมมาเปนเวลานาน โดยยึดหลัก

เกษตรทฤษฎีใหมตามแนวพระราชดําริเศรษฐกิจพอเพียง และการทําเกษตรปลอดสารพิษ ทั้งยังเปดบาน

เปนศูนยเรียนรูเศรษฐกิจพอเพียง แกชาวตําบลหวยแหงและพื้นที่ใกลเคียง

เนื้อหาของกิจกรรม

ในนิทรรศการจะประกอบดวยการ บูธการเรียนรูการทําจุลินทรียกอนบําบัดน้ําเสียหรือ EM

(effective microorganism) ซึ่งประกอบดวยบอรดความรูและวิธีการทําจุลินทรียกอนบําบัดน้ําเสียพรอม

ตัวอยางจุลินทรียกอนที่ทําสําเร็จแลวมาสาธิตใหชม บูธเรียนรูการทําบัญชีครัวเรือนตามแนวพระราชดําริ

เศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนมีการนําสินคาปลอดสารพิษมาสาธิตและจําหนาย คือ ถั่วเขียวปลอดสารพิษ

และน้ํามันงาบริสุทธิ์ 100 %

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเสริมสรางองคความรูแกเด็กนักเรียนและบุคคลทั่วไปเกี่ยวกับหลักการทําเกษตรทฤษฎี

ใหมตามแนวพระราชดําริเศรษฐกิจพอเพียง

- เพื่อเสริมสรางองคความรูในการทําบัญชีครัวเรือนแกเด็กนักเรียนและบุคคลทั่วไป

- เพื่อสรางกระบวนการเรียนรูวิธีการทําจุลินทรียกอนบําบัดน้ําเสีย

Page 34: community network forphysical

1-24  

(2.7) นิทรรศการสมุนไพรสปา

เนื้อหาของกิจกรรม

การสาธิตสมุนสมุนไพรสปาดูแลและรับผิดชอบโดยคุณประยุพร ภูเลาสิงห สารวัตรกํานัน

ตําบลหวยแหง โดยในนิทรรศการจะประกอบดวยการ บูธการสาธิตการใชสมุนไพรเพื่อผอนคลายสุขภาพ

โดยการนวดดวยสมุนไพรเพ่ือผอนคลาย บูธการสาธิตและจําหนายผลิตภัณฑบาลมที่ผลิตจากธรรมชาติ

เพื่อรักษาอาการผิวแตกและโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อรา โดยใชสมุนไพรเชน เชน ขมิ้นชัน อบเชย กานพลู

น้ํามันงาและน้ําผ้ึง ตลอดจนการใหความรูเกี่ยวกับสมุนไพรที่ใชในการรักษาโรคผิวหนัง

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อใหเด็กนักเรียนและผูเขาชมงานไดรับความรูเกี่ยวกับการใชสมุนไพรเพื่อรักษาโรคผิวหนัง

- เพื่อใหผูเขาชมไดรูสึกผอนคลายจากการนวดดวยสมุนไพร

(2.8) นิทรรศการนวดแผนไทยและสมุนไพรทําลูกประคบ

เนื้อหาของกิจกรรม

การสาธิตนวดแผนไทยและสมุนไพรทําลูกประคบ ดูแลและรับผิดชอบโดยคุณสําอาง พรม-

โสภา โดยในบูธจะประกอบดวยการ ตัวอยางลูกประคบจากสมุนไพรชนิดตางๆ การสาธิตการนวดและการ

ใชสมุนไพรลูกประคบไปควบคูกับการนวดพรอมบรรยายใหความรูเกี่ยวกับสมุนไพรที่ใชและวิธีการนวด

ตามแบบแผนโบราญ

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อใหผูเขาชมไดรูสึกผอนคลายจากการนวดดวยสมุนไพรลูกประคบ

- เพื่อใหเด็กนักเรียนและผูเขาชมงานไดรับความรูเกี่ยวกับการใชสมุนไพรลูกประคบและการ

นวดแผนโบราณ

(2.9) นิทรรศการ สาธิตการทําพรมเช็ดเทา

เนื้อหาของกิจกรรม

บูธการสาธิตการทําพรมเช็ดเทาดูแลและรับผิดชอบคุณน้ําทิพย กึ้งการจร ซึ่งปจจุบันทําหนาที่

ผูชวยผูใหญบาน หมู 11 ตําบลหวยแหง อําเภอแกงคอยจังหวัดสระบุรี โดยในบูธนิทรรศการจะ

ประกอบดวยการสาธิต และการสอนการทําพรมเช็ดเทาในลวดลายตางๆตลอดจนการงานหัตถกรรมอ่ืนๆ

เชน การทําโมบาย และการถักกระเปา เพื่อเปนการสรางความเพลิดเพลินและฝกทักษะอาชีพใหกับเด็ก

นักเรียนและผูเขาชมงาน

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเปนการสงเสริมใหเด็กนักเรียนไดใชเวลาวางที่เปนประโยชน

- เพื่อเปนการสรางทักษะพื้นฐานทางวิชาชีพที่เปนประโยชนแกเด็กนักเรียน

Page 35: community network forphysical

1-25  

(2.10) นิทรรศการสมุนไพรพึ่งพาตนเอง โดยคุณบุญสืบ พันธประเสริฐ

การสาธิตสมุนสมุนไพรพ่ึงพาตนเอง ดูแลและรับผิดชอบโดย คุณบุญสืบ พันธประเสริฐและ

คุณสม พันธประเสริฐ ซึ่งจัดเปนปราชญชาวบานที่มีความชํานาญและประสบการณในการประยุกตใชและ

ทําผลิตภัณฑสมุนไพรเพ่ือสุขภาพหลากหลายชนิด ปจจุบันทําหนาที่อบรมการใช และเผยแพรความรู

เกี่ยวกับสมุนไพรใหกับโรงเรียนในพื้นที่ตลอดจนบุคคลที่สนใจเร่ืองสมุนไพร

เนื้อหาของกิจกรรม

ในบูธประกอบดวยการ บอรดนิทรรศการความรูเกี่ยวกับลักษณะเดนและสรรพคุณของ

สมุนไพรชนิดตางๆ ที่ไดผูสาธิตไดทําการศึกษาอยูในปจจุบัน อันไดแก มะขามปอม ฟาทะลายโจร มะรุม

วานกาบหอย ไมยราบ ไพล ลูกยอและกระชาย บูธการสาธิตการทําน้ําสมุนไพร คือน้ํากระชายและนํ้าวาน

กาบหอยโดยผูสาธิตอธิบายวิธีการทําและยังนําผลิตภัณฑมาใหผูเขางานไดชิมดวย บูธการสาธิตการทํา

แคปซูลสมุนไพรฟาทะลายโจรและมะรุม นอกจากนี้ยังมีผลิตภัณฑสมุนไพรตางๆใหไดชิมและจําหนาย

ไดแก น้ําหมักลูกยอ ขาวหมาก น้ําหมักมะขามปอม และน้ํามันหอมระเหยสมุนไพร

ประโยชนที่ไดรับจากกิจกรรม

- เพื่อเสริมสรางองคความรูในการดูแลสุขภาพโดยใชสมุนไพรพื้นฐานแทนยาปฏิชีวนะ

- เพื่อสงเสริมองคความรูในเร่ืองเก่ียวกับประโยชนของสมุนไพรพื้นบานชนิดทั้งในดาน

สรรพคุณและวิธีการนําสมุนไพรมาใชอยางถูกตอง

Page 36: community network forphysical

1-26  

2.2.2 ฐานขอมูลสขุภาพ

จากการรวบรวมขอมูลเพื่อจัดทําฐานขอมูลในพื้นที่อําเภอแกงคอย จ.สระบุรี ไดผลการศึกษา

รวบรวม ดังนี้

ตารางที่ 2.1 แสดงฐานขอมูลสขุภาพในอําเภอแกงคอย โดยจําแนกได ดังนี ้

1. สุขภาพกาย

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 1. นายสม พันธประเสริฐ

บานเลขที่ 3 ม.1 ต.ทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7652232

ปราชญชาวบาน (ดานสมุนไพร) ความรูดานสุขภาพ : มะรุมแคปซูล วัสดุ อุปกรณ : 1. ใบมะรุมตากแหง

2. เตาแกสหรือเตาถาน

3. ถาดใบใหญ

4. แคปซูลสําหรับบรรจุยา

5. เคร่ืองบด

วิธีการ : เร่ิมจากการคัดใบมะรุมโดยคัดเฉพาะที่เปนยอดออนและมีสีเขียว

เทานั้น แลวนํามาทําความสะอาด ตอจากนั้นนํามาตากใหแหงในภาชนะขนาด

ใหญเปนเวลาประมาณ 1-2 วันหรือจนกวาจะแหงดี แลวจึงนํามาค่ัวในกระทะ

รอนเพื่อไลความช้ืนที่เหลือและฆาเช้ือ จากนั้นนําใบมะรุมที่ค่ัวจนแหงแลวมาเขา

เคร่ืองบดโดยบดใหเปนผงเล็กที่สุด แลวจึงนํามาบรรจุในแคปซูล การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ

สารอาหารตางมักพบที่ในมะรุมเปนสวนใหญ โดยใบมะรุม 100

กรัมมีสารอาหารดังนี ้

- พลังงาน 26 แคลอรี

- โปรตีน 6.7 กรัม (2 เทาของนม)

- ไขมัน 0.1 กรัม

- ใยอาหาร 4.8 กรัม

- คารโบไฮเดรต 3.7 กรัม

- วิตามินเอ 6,780 ไมโครกรัม (3 เทาของแครอต)

- วิตามินซี 220 มิลลิกรัม (7 เทาของสม)

- แคโรทีน 110 ไมโครกรัม

- แคลเซียม 450 มิลลิกรัม (เกิน 3 เทาของนม)

- ฟอสฟอรัส 110 มลิลิกรัม

- เหล็ก 0.18 มิลลิกรัม

- แมกนีเซียม 28 มิลลิกรัม

- โพแทสเซียม 259 มิลลิกรัม (3 เทาของกลวย)

ที่มา: “มะรุม ลดไขมันปองกันมะเร็ง” Available at http://www.doctor.or.th/

node/1245

Page 37: community network forphysical

1-27  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 1. นายสม พันธประเสริฐ (ตอ)

บานเลขที่ 3 ม.1 ต.ทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7652232

สารชะลอความแกและบํารุงสายตา กลาวกันวามะรุมมีฤทธิ์ชะลอความแก เนื่องจากยังไมพบรายงานการ

วิจัยเก่ียวกับมะรุมในดานนี้ คาดวาเปนการสรุปเนื่องจากมะรุมมีสารฟลาโว

นอยดสําคัญคือ รูทินและเควอเซทิน (rutin และ quercetin) สารลูทีนและกรด

แคฟฟโอลิลควินิก (lutein และcaffeoylquinic acids) ซ่ึงตานอนุมูลอิสระ ดูแล

อวัยวะตางๆ ไดแก จอประสาทตา ตับ และหลอดเลือดจากการเสื่อมสภาพตาม

อายุ การกินสารตานอนุมูลอิสระชะลอการเสื่อมสภาพของเซลลในรางกายได สารปองกันมะเร็ง สารเบนซิลไทโอไซยาเนต (Benzyl thiocyanate glycocin) ไกลโค

ไซดชนิดหนึ่งและสารไนอาซิไมซิน (niazimicin) จากมะรุมสามารถตานการเกิด

มะเร็งที่ถูกกระตุนโดยสารฟอรมอลเอสเทอรในเซลลมะเร็งเม็ดเลือดขาวได การ

ทดลองในหนูทดลองพบวาหนูที่ไดรับฝกมะรุมเปนอาหารเกิดโรคมะเร็งผิวหนัง

จากการกระตุนนอยกวากลุมทดลอง

ที่มา: “มะรุม ลดไขมันปองกันมะเร็ง” Available at http://www.doctor.or.th/

node/1245 ลดไขมันและคอเลสเทอรอล มีการศึกษาพบวาวาการกินมะรุมมีผลลดไขมันในรางกาย โดย

ประเทศอินเดียมีการใชใบมะรุมลดไขมันในคนท่ีมีโรคอวนมาแตเดิม การศึกษา

การกินสารสกัดใบมะรุมในหนูที่กินอาหารไขมันสูงมีปริมาณคอเลสเทอรอลใน

เลือดลดลงอยางมีนัยสําคัญเทียบกับกลุมควบคุม นอกจากน้ีกลุมทดลองมี

ปริมาณไขมันในตับและไตลดลง สรุปวาการใหใบมะรุมเพื่อลดปริมาณไขมัน

ทางการแพทยอินเดียสามารถวัดผลไดในเชิงวิทยาศาสตรจริง

ที่มา: “พุทธรักษาสมุนไพร” Available at http://www.puttaraksa.108thai.

com/

ขอสังเกต รศ.ดร.นพมาศ สุนทรเจริญนนท อาจารยประจําคณะ

เภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล กลาวไววา ในปจจุบันงานวิจัยดานมะรุมทาง

วิทยาศาสตรมีคอนขางนอย หากเทียบกับสมุนไพรที่อยูในกระแสนิยมตัวกอนๆ

นี้ และแมวาจะมีบาง ก็อยูในระดับของการทดลองกับหนู และมีขอมูลดานลบ

แจงไวเชนกัน เชน มะรุมมีโปรตีนสูง และเปนโปรตีนที่เกาะกันเปนกอน จะไม

เหมาะกับผูปวยบางโรค รวมถึงตอผูปวยดวยโรคเลือดบางชนิด ก็ไมควร

รับประทาน เนื่องจากในมะรุมมีสารบางชนิดที่เปนพิษตอผูปวยโรคดังกลาว

ที่มา: “มะรุม พืชสมุนไพร แตไมใชยาวิเศษ” Available

at http://www.thaihealth.or.th/healthcontent/news/9239

ความรูดานสุขภาพ : ฟาทะลายโจรแคปซูล

วัสดุ อุปกรณ : 1. ใบฟาทะลายโจร

2. เตาแกสหรือเตาถาน

3. ถาดใบใหญ

4. แคปซูลสําหรับบรรจุยา

5. เคร่ืองบด

วิธีการ : เร่ิมจากการคัดใบฟาทะลายโจรที่มีสีเขียวเขม โดยจะเก็บในชวงที่ตน

ฟาทะลายโจรใกลออกดอก แลวนํามาทําความสะอาด ตอจากนั้นนํามาตากให

Page 38: community network forphysical

1-28  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 1. นายสม พันธประเสริฐ (ตอ)

บานเลขที่ 3 ม.1 ต.ทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7652232

แหงในภาชนะขนาดใหญเปนเวลาประมาณ 1-2 วันหรือจนกวาจะแหงดี แลวจึง

นํามาค่ัวในกระทะรอนเพื่อไลความช้ืนที่เหลือและฆาเช้ือ จากนั้นนําใบฟา

ทะลายโจรที่ค่ัวจนแหงแลวมาเขาเครื่องบดโดยบดใหเปนผงเล็กที่สุด แลวจึง

นํามาบรรจุในแคปซูลเพื่อจําหนาย

สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช - แกไขทั่ว ๆ ไป เชน ไขหวัด ไขหวัดใหญ

- ระงับอาการอักเสบ พวกไอ เจ็บคอ คออักเสบ ตอมทอนซิล

หลอดลมอักเสบ ขับเสมหะ รักษาโรคผิวหนังฝ

- แกติดเช้ือ พวกทําใหปวดทอง ทองเสีย บิด และแกกระเพาะลําไส

อักเสบ

- เปนยาขมเจริญอาหาร การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ ใบฟาทะลายโจร มีสารเคมีประกอบอยูหลายประเภท แตที่เปน

สาระสําคัญในการออกฤทธิ์ คือ สารกลุม Lactone คือ

- สารแอดโดรกราโฟไลด (andrographolide)

- สารนีโอแอนโดรกราโฟไลด (neo-andrographolide)

- 14-ดีออกซ่ีแอนโดรกราโฟไลด (14-deoxy-andrographolide)

จากการศึกษาวิจัยของโรงพยาบาลบําราศนราดูร ถึงฤทธิ์ในการ

รักษาโรคอุจจาระรวงและบิด แบคทีเรีย เปรียบเทียบกับ ยาปฏิชีวนะเตตรา

ซัยคลิน ในผูปวย 200 ราย อายุระหวาง 16-55 ป ไดมีการเปรียบเทียบ

ระยะเวลาที่ถายอุจจาระเหลว จํานวนอุจจาระเหลว น้ําเกลือที่ใหทดแทนระหวาง

ฟาทะลายโจรกับเตตราซัยคลิน พบวาสมุนไพรฟาทะลายโจร ลดจํานวนอุจจาระ

รวงและจํานวนน้ําเกลือที่ใหทดแทนอยางนาพอใจ แมวาจากการทดสอบทาง

สถิติ จะไมมีความแตกตางโดยในสําคัญก็ตาม สวนการลดเช้ืออหิวาตกโรคใน

อุจจาระ ฟาทะลายโจรไมไดผลดีเทาเตตราซัยคลิน นอกจากนี้ยังมีโรงพยาบาล

ชุมชนบางแหงไดใชฟาทะลายโจรรักษาอาการเจ็บคอไดผลดีอีกดวย มีฤทธิ์

เชนเดียวกับเพ็นนิซิลินเมื่อเทียบกับยาแผนปจจุบัน

ที่มา: “สรรพคุณ...สมุนไพร” Available

at http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_200.htm ขอสังเกต - สารแอนโดรกราโฟไลด (Andrographolide) สารในตนฟาทะลาย

โจร ละลายในแอลกอฮอลไดดีมาก ละลายในนํ้าไดนอย ดังนั้นยาทิงเจอร หรือ

ยาดองเหลาฟาทะลายโจร จึงมีฤทธิ์แรงที่สุด ยาชงมีฤทธิ์แรงรองลงมา ยาเม็ดมี

ฤทธิ์ออนที่สุด

- บางคนรับประทาน ยาฟาทะลายโจร จะเกิดอาการปวดทอง

ทองเสีย ปวดเอว เวียนหัว แสดงวาเกิดอาการแพ ใหหยุดใช หรือลดขนาด

รับประทานลง

- หามรับประทานเกิน 7 วัน

ที่มา: “สรรพคุณ...สมุนไพร” Available at http://www.rspg.or.th/plants_data/

herbs/herbs_200.htm

Page 39: community network forphysical

1-29  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย บุญสืบ พันธประเสริฐ

บานเลขที่ 3 หมู 1 ตําบลทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7551160

ปราชญชาวบาน (ดานสมุนไพร) ความรูดานสุขภาพ : ชาไมยราบ

วัสดุ อุปกรณ : 1. ไมยราบ ทั้งสวน ตน ราก และใบ

2. เตาแกสหรือเตาถาน

3. ถาดใบใหญ

4. เคร่ืองบด

วิธีการ : เร่ิมจากการคัดตนไมยราบ แลวนํามาทําความสะอาด โดยคัดทั้งตน ใบ

และราก ตอจากนั้นนํามาตากใหแหงในภาชนะขนาดใหญเปนเวลาประมาณ 1-

2 วันหรือจนกวาจะแหงดี แลวจึงนํามาค่ัวในกระทะรอนเพื่อไลความช้ืนที่เหลือ

และฆาเช้ือ จากนั้นนําไมยราบท่ีค่ัวจนแหงแลวมาเขาเคร่ืองบดโดยปน

พอประมาณ แลวบรรจุใสภาชนะสําหรับใสชา การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช

- ราก แกไอ ขับเสมหะ แกหลอดลมอักเสบเร้ือรัง แกระบบการยอย

อาหารของเด็กไมดี บํารุงกระเพาะอาหาร ทําใหตาสวาง ระงับประสาท แกบิด

ขับปสสาวะ รักษาโรคปวดเวลามีประจําเดือน ถาไขขนาดสูงมากๆจะเกิดอาการ

คลื่นไส อาเจียน แกริดสีดวงทวาร รสขมเล็กนอย ฝาด ปวดขอ กระเพาะอาหาร

อักเสบเร้ือรัง

- ตน ขับปสสาวะ แกไตพิการ แกทางเดินปสสาวะอักเสบ ขับระดูขาว

ขับโลหิต

- ใบ แกเริม งูสวัด โรคพุพอง ไฟลามปา

- ตน ขับปสสาวะแกไตพิการ แกทางเดินปสสาวะอักเสบ ขับระดูขาว

แกไขออกหัด แกนอนไมหลับ แกกระเพาะอาหารอักเสบ สงบประสาท แกลําไส

อักเสบ แกเด็กเปนตานขโมย แกผื่นคัน แกตาบวมเจ็บ

ที่มา: “สรรพคุณของไมยราบ” Available at http://student.swu.ac.th

ขอสังเกต ร ศ . พ ร อ ม จิ ต ต ศ ร ลั ม ภ ร อ ง คณบ ดี คณะ เ ภ สั ช ศ า ส ต ร

มหาวิทยาลัยมหิดล ใหขอแนะนําในไววา การด่ืมชาไมยราบ ไมควรด่ืมมาก

เกินไป เพราะมีฤทธิ์ในการขับปสสาวะ ระบุ หากด่ืมมาก จะทําใหมีการขับ

ปสสาวะออกมากเกินไป จะทําใหความดันโลหิตลดลง เกลือแรหายไปจาก

รางกาย โดยเฉพาะโพแทสเซียมหากถูกขับออกไปมาก อาจทําใหเปนโรคทาง

ระบบประสาทได ช้ีควรศึกษาอยางละเอียดกอนนํามากินเปนอาหาร

ที่มา: “เตือนไมควรด่ืมชาไมยราบ” Available at http://202.143.141.162/web

_offline/samunpai/view.php-345.htm

ความรูดานสุขภาพ: น้ําหมักมะขามปอม

วัสดุ อุปกรณ: 1.มะขามปอม

2. น้ําผ้ึง

3. ภาชนะสําหรับหมักดอง (ควรเปนแกว)

4. นมเปร้ียว

5. น้ําสะอาด

Page 40: community network forphysical

1-30  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย บุญสืบ พันธประเสริฐ (ตอ)

บานเลขที่ 3 หมู 1 ตําบลทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7551160

วิธีการ : เร่ิมจากการนํามะขามปอม ประมาณ 3 กิโลกรัม มาทุบใหแตกเปนช้ิน

เล็กๆ ผสมกับน้ําผ้ึง 2 ขวด (ขวดเหลาปริมาตร 640 มิลลิลิตร) แลวหมักเปน

ระยะเวลา 15 วัน เมื่อครบกําหนดนําน้ําหมักที่ไดมาผสมนมเปร้ียว 2 ขวด (ขวด

ปริมาตร 80 มิลลิลิตร)หรืออาจใชขาวหมากในปริมาตรที่เทากันก็ได และเติมน้ํา

สะอาดอีก 3 ลิตร หมักไว 3 เดือน จะไดน้ําหมักมะขามปอมปริมาตร 4-5 ลิตร สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช - ผลมะขามปอมมีสรรพคุณแกไอ ละลายเสมหะ กระตุนน้ําลาย แกเจ็บ

คอ คอแหง คอตีบ

- ใบมะขามปอม แกโรคผิวหนัง ผื่นคัน แผลมีหนองเรื้อรัง บิดจาก

แบคทีเรีย

- เปลือกมะขามปอม รักษาบาดแผล แผลฟกชํ้า บิด ราก แกรอนใน

ทองเสีย ลดความดัน รักษาโรคเร้ือน

- ปมที่กานมะขามปอม แกปวดกระเพาะอาหาร ปวดทองนอย ปวด

เมื่อยในกระดูก ปวดฟน ไอ ไสเล่ือน

ที่มา: “มะขามปอมวิตามินซี...และแทนนินสูง” Available

at http://www.oknation.net/blog/diamond/2009/07/21/entry-1 การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ

สําหรับมะขามปอมจัดเปนพืชที่มีวิตามินซีและแทนนินสูง โดยปริมาณ

วิตามินซีในแตละตนจะแตกตางกันออกไป อยางไรก็ตามวิตามินซีจากมะขามปอม

มีประสิทธิภาพสูงกวา วิตามินซีสังเคราะหประมาณ 12 เทา วิตามินซีสามารถทํา

หนาที่จับอนุมูลอิสระในเซลลที่เปนของเหลว ปองกันเซลลจากการถูกอนุมูลอิสระ

ทําลาย โดยอนุมูลอิสระทําปฏิกิริยาภายในรางกายไดมากมาย เชน กอใหเกิดการ

อักเสบ การทําลายเนื้อเย่ือ เกิดตอกระจกใน ผูสูงอายุ เนื้องอก มะเร็ง โรคหัวใจ

และหลอดเลือด สําหรับแทนนินมีทุกสวนของลําตนมะขามปอม แทนนินในมะขาม

ปอมเปนสาระสําคัญเปนยารักษาโรคตาง ๆ เชน โรคในระบบหายใจ ระบบทางเดิน

อาหาร แผลในลําไส ลดไขมันและน้ําตาลในเลือด กระตุนการไหลเวียนของโลหิต

ที่มา: “มะขามปอมวิตามินซี...และแทนนินสูง” Available

at http://www.oknation.net/blog/diamond/2009/07/21/entry-1

ความรูดานสุขภาพ : น้ํากระชายปน

วัสดุ อุปกรณ : 1. กระชาย

2. น้ําผ้ึง

3. น้ําสะอาด

4. เคร่ืองปน

5. ผาขาวบาง

วิธีการ : นํากระชายมาลางใหสะอาด หลังจากนั้นหั่นเปนช้ินเล็กๆ แลวนํามาเขา

เคร่ืองปน โดยผสมเขากับน้ําตมสุกในอัตราสวน 1:1 เมื่อปนไดที่แลวนํามาน้ํา

กระชายปนมากรองเอากากออกดวยผาขาวบาง หลังจากนั้นเติมน้ําผึ้งแลวแตชอบ

Page 41: community network forphysical

1-31  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย บุญสืบ พันธประเสริฐ (ตอ)

บานเลขที่ 3 หมู 1 ตําบลทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7551160

สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช 1. บํารุงกระดูก (เพราะมีแคลเซียมสูง)

2. บํารุงสมอง เพราะทําใหเลือดเลี้ยงสมองสวนกลางดีข้ึน

3. ปรับสมดุลของฮอรโมน

4. ปรับสมดุลของความดันโลหิต(ความดันโลหิตที่สูงจะลดลง ความดัน

โลหิตที่ตํ่าจะสูงข้ึน)

5. แกโรคไต ทําใหไตทํางานดีข้ึน

6. ปองกันไทรอยดเปนพิษ

7. บํารุงมดลูก

8. แกปญหาผมหงอก ผมรวง

9. อาการกระเพราะปสสาวะเกร็ง(กรณีนี้อาจใชเม็ดบัวตมกิน)

10. ควบคุมไมใหตอมลูกหมากโต

11. แกปญหาใสเล่ือน

ที่มา: “น้ํากระชายมีประโยชนมากมายมหาศาล” Available at http://www.pantown.com/board.php?id=10764&area=4&name=board11&topic=

138&action=view การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ กระชายเปนพืชที่ประกอบดวยน้ํามันหอมระเหย ในรากและเหงา

กระชาย ไดแก ไพนีน (pinene), แคมฟน (camphene), ทูจีน (thujene), ไลโมนีน

(limonene) และ กานบูร นอกจากน้ียังมีสารอาหารที่มีคุณคาหลายอยางเชน

แคลเซียม เหล็ก เกลือแร และวิตามินตาง ๆ

ที่มา: “กระชาย” Available

at http://www.tungsong.com/samunpai/drug/2_Krachay/krachay.html

ความรูดานสุขภาพ : น้ําวานกาบหอย

วัสดุ อุปกรณ: 1. วานกาบหอย

2. น้ําผ้ึงหรือน้ําตาล

3. น้ําสะอาด

4. เคร่ืองปน

5. หมอตมน้ํา

6. ผาขาวบาง

วิธีการ : นําวานกาบหอยมาลางใหสะอาดแลวนําไปตมในในน้ําเดือด โดยใชวาน

กาบหอย 1 กอ ตอน้ํา 5 ลิตร ตมจนน้ําเดือดแลวทิ้งไวประมาณ 3 นาที แลวคอย

กรองเอาน้ําออก รอใหเย็นแลวปรุงรสดวยน้ําตาลหรือน้ําผ้ึงตามชอบใจ ใชเปน

เคร่ืองด่ืมแกกระหาย สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช

- ใบ แกรอนใน กระหายน้ํา แกไอ อาเจียนเปนโลหิต แกฟกชํ้าภายใน

เนื่องจากพลัดตกจากท่ีสูงหรือหกลมฟาดถูกของแข็ง แกบิด ถายเปนเลือด แก

ปสสาวะเปนเลือด

- ดอก รสชุมเย็น ตมกับเนื้อหมูรับประทาน ใชขับเสมหะ แกไอแหงๆ แก

อาเจียนเปนโลหิต เลือดกําเดาออก หามเลือด แกปสสาวะเปนเลือด แกไอเปน

เลือด แกบิดถายเปนเลือด

Page 42: community network forphysical

1-32  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย บุญสืบ พันธประเสริฐ (ตอ)

บานเลขที่ 3 หมู 1 ตําบลทามะปราง

เบอรติดตอ 086-7551160

นอกจากน้ันยังพบวาสวนที่สกัดจากท้ังตนของพืชนี้มีฤทธิ์ฆาเช้ือสแตฟฟลโล

คอคคัส (Stepphyllococcus aureus) และอีโคไล (Escherichia coli) ได

ที่มา: “วานกาบหอย” Available at http://www.doctor.or.th/node/5364

3. นางสายพิน มีทา

บานเลขที่ 224/4 หมู 9 ต.ทับกวาง

เบอรติดตอ 081-7579403

ปราชญชาวบานดานสมุนไพร การใชสมุนไพรไทย 1. ไพล

วิธีการใช: นําสวนที่เปนเหงามาประมาณ 2 ขีด ผสมกับเกลือ 1 ชอนชา แลว

นํามาตํา

สรรพคุณ: รักษาแผลฟกชํ้า

2. ฟาทะลายโจร วิธีการใช: นําใบมา 7-8 ใบ แลวนํามาทานสด

สรรพคุณ: แกไขตัวรอน

3. มะเกลือ

วิธีการใช: นําลูกมะเกลือดิบ ประมาณ 6-7 ลูก ค้ันเอาแตน้ําผสมกับหัวกระทิ 2

ชอนโตะ เสร็จแลวนํามาด่ืม

สรรพคุณ: ใชด่ืมขับพยาธิ

4. ไทรงอ

วิธีการใช: นําทั้งใบและตนมาหนึ่งกํามือผสมกับเกลือเล็กนอย (2 หยิบมือ พอ

เค็ม) เสร็จแลวนํามารับประทาน พยายามเค้ียวกอนกลืนจะได

ประโยชนมากที่สุด

สรรพคุณ: แกเจ็บคอ

5. ใบสะอึก

วิธีการใช: ใชทั้งตนและใบ ตําใสเหลาขาวพอเปยก แลวนํามาทาบริเวณที่เปน

งูสวัด (ถาเปนมากใชมาก)

สรรพคุณ: แกโรคงูสวัด

6. ทองพันช่ัง วิธีการใช: นําใบมาตําผสมกับน้ํา (ปริมาณข้ึนอยูกับวัตถุประสงคการใช) เสร็จ

แลวนําไปพอกศีรษะ

สรรพคุณ: แกผมรวง และโรคชันตุ (ผสมน้ําแคพอแฉะ)

7. ตนลูกใตใบ

วิธีการใช: นํามาทั้งตน ราก และใบ รวบมาประมาณ 1 กํามือ และนํามาตมกับ

น้ําปริมาณ 10 แกว ตมนานจนน้ําลดลงเหลือ ประมาณคร่ึงหนึ่งของ

น้ําที่มีอยูเดิม เสร็จแลวนํามาด่ืม

สรรพคุณ: แกไขทับระดู

8. เสลดพังพอน

วิธีการใช: นําใบมาตํา แลวทาบริเวณที่ถูกแมลงกัด ตอย

สรรพคุณ: ใชถอนพิษตะขาบและแมงปอง

9. ใบพลู (ที่ใชสําหรับทานกับหมาก)

วิธีการใช: นําใบชะพลูมาตํา แลวนํามาทาบริเวณผิวหนัง

สรรพคุณ: แกอาการเปนพดผื่นหรือลมพิษ

Page 43: community network forphysical

1-33  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 3. นางสายพิน มีทา (ตอ)

บานเลขที่ 224/4 หมู 9 ต.ทับกวาง

เบอรติดตอ 081-7579403

10. ใบสาบเสือ

วิธีการใช: นําใบมาตํ่า แลวใชปดบริเวณแผลที่ถูกมีดบาด

สรรพคุณ: ใชหามเลือด

11. ตะไคร วิธีการใช: นําตะไครมา 4-5 ตน มาตมกับน้ําขนาดปริมาณ 3 แกว เสร็จแลว

นํามาด่ืม

สรรพคุณ: ชวยในเรื่องของการขับปสสาวะ

4. นางจรูญ จันทดรอบ

บานเลขที่ 98/1 ม.8 ต.บานปา

เบอรติดตอ 087-4002891

ปราชญชาวบาน (ดานสมุนไพร) ความรูดานสุขภาพ : น้ํากระชายสมุนไพร

วัสดุ อุปกรณ: 1. กระชาย

2. น้ําผ้ึง

3. น้ําสะอาด

4. น้ําใบยานาง

5. เคร่ืองปน

6. ผาขาวบาง

วิธีการ : นํากระชายมาลางใหสะอาด หลังจากนั้นหั่นเปนช้ินเล็กๆ แลวนํามาเขา

เคร่ืองปน โดยผสมเขากับน้ําตมสุก เมื่อปนไดที่แลวนํามานํ้ากระชายปนมากรอง

เอากากออกดวยผาขาวบางหลังจากนั้นนํามาผสมน้ําผ้ึงและน้ําตมใบยานาง สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช 1. บํารุงกระดูก (เพราะมีแคลเซียมสูง)

2. บํารุงสมอง เพราะทําใหเลือดเลี้ยงสมองสวนกลางดีข้ึน

3. ปรับสมดุลของฮอรโมน

4. ปรับสมดุลของความดันโลหิต(ความดันโลหิตที่สูงจะลดลง ความดันโลหิตที่ตํ่า

จะสูงข้ึน)

5. แกโรคไต ทําใหไตทํางานดีข้ึน

6. ปองกันไทรอยดเปนพิษ

7. บํารุงมดลูก

8. แกปญหาผมหงอก ผมรวง

9. อาการกระเพราะปสสาวะเกร็ง (กรณีนี้อาจใชเม็ดบัวตมกิน)

10. ควบคุมไมใหตอมลูกหมากโต

11. แกปญหาไสเล่ือน

ที่มา: “น้ํากระชายมีประโยชนมากมายมหาศาล” Available

at http://www.pantown.com/

board.php?id=10764&area=4&name=board11&topic=138&action=view

ความรูดานสุขภาพ : เหงากระชายดองน้ําผ้ึง

วัสดุ อุปกรณ : 1. เหงากระชาย

2. น้ําผ้ึง

3. น้ําสะอาด

4. โหลสําหรับดอง

Page 44: community network forphysical

1-34  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 4. นางจรูญ จันทดรอบ (ตอ)

บานเลขที่ 98/1 ม.8 ต.บานปา

เบอรติดตอ 087-4002891

วิธีการ : นําเหงากระชายมาลางใหสะอาด ปอกเปลือกออกแลวหั่นเปนช้ิน

เทาๆกัน จากน้ันนําเหงากระชายมาดองตามสูตรเฉพาะเปนเวลา 2 อาทิตย แลว

นําออกมามาผ่ึงแลวเปล่ียนน้ําดอง ทําเชนนี้ 2-3 คร้ัง หลังจากนั้นจึงนํามาผึ่งให

แหง แลวบรรจุขายในน้ําผ้ึงแท

การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ - กระชายเปนพืชที่ประกอบดวยน้ํามันหอมระเหย ในรากและเหงา

กระชาย ไดแก ไพนีน (pinene), แคมฟน (camphene), ทูจีน (thujene), ไล

โมนีน (limonene) และ กานบูร นอกจากนี้ยังมีสารอาหารที่มีคุณคาหลาย

อยางเชน แคลเซียม เหล็ก เกลือแร และวิตามินตาง ๆ

ที่มา: “กระชาย” Available

at http://www.tungsong.com/samunpai/drug/2_Krachay/krachay.html

- รากและเหงากระชายมีน้ํามันหอมระเหยซึ่งประกอบดวยสาร

ไพนีน แคมฟน เมอรซีน ไลโมนีน บอรนีออลและการบูร เหงาและรากของ

กระชายมีรสเผ็ดรอนขม หมอยาพื้นบานในประเทศไทยใชเหงา และรากของ

กระชายแกปวดมวนในทอง แกทองอืดเฟอ แกลมจุกเสียด แกโรคกระเพาะ

รักษาแผลในปาก แกตกขาว กลาก เกล้ือน ใชเมื่อมีอาการปวดขอเขา ใชเปนยา

อายุวัฒนะ บํารุงกําลัง และใชบําบัดโรคกามตายดานอีกดวย

ที่มา: “กระชาย” Available at http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/

กระชาย

- ใบยานาง เปนสมุนไพรที่สามารถใชลดความอวน ชวยแก

โรคเบาหวาน ความดัน หัวใจ บรรเทาอาการภูมิแพ รอนใน ไซนัสจมูกตัน ไม

เกรน ริดสีดวงทวาร ปอดรอนนอนกรน กรดไหลยอนและชวยปองกันโรคมะเร็ง

5. นายพงพัฒน นิลชาติ

บานเลขที่ 74/1 หมู 10 ตําบลสองคอน

เบอรติดตอ 081-9913551

ปราชญชาวบาน (ดานสมุนไพร) ความรูดานสุขภาพ : น้ํามันสกัดธรรมชาติ

วัสดุ อุปกรณ : 1. เมล็ดธัญพืช อันไดแก รําขาว และงา

2. เคร่ืองบีบอัด

3. กระดาษกรองน้ํามัน

4. หมอตมน้ําสแตนเลส

5. ปมสุญญากาศ

วิธีการ 1. น้ํามันงา เร่ิมตนจากการคัดเมล็ดงาขาวสายพันธุซีพลัส นํามาลางน้ําเพื่อ

คัดเมล็ดที่เสียและเอาคราบดินออก โดยเม็ดที่เสียจะลอยน้ํา เมื่อคัดเมล็ดได

แลวนําเมล็ดงามาตากใหแหงโดยใชแรงลม หลังจากนั้นนําเมล็ดงาที่ไดมา

เขาเคร่ืองบีบอัดเพื่อรีดน้ํามันออกมา เมื่อไดน้ํามันงาแลวนําน้ํามันมากรอง

ดวยกระดาษกรองนํ้ามัน และใหอยูในอุณหภูมิหอง เมื่อกรองเสร็จแลวนํา

น้ํามันมาไลความช้ืนออกโดยการตมในหมอสแตนเลสที่อุณหภูมิ 40 องศา

เซลเซียส ใหไอน้ําระเหยออกแลวดูดไอนํ้าออกดวยปมสูญญากาศ แลวจึง

นํามาบรรจุภาชนะโดยไมใชวัตถุกันเสีย

Page 45: community network forphysical

1-35  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 5. นายพงพัฒน นิลชาติ (ตอ)

บานเลขที่ 74/1 หมู 10 ตําบลสองคอน

เบอรติดตอ 081-9913551

2. น้ํามันรําขาว คัดจากรําขาวที่ผานโรงสีไมเกิน 8 ช่ัวโมง เพื่อรักษาคุณคาของ

สารอาหารในเมล็ดรําขาว แลวจึงนํามาเขากระบวนการบีบอัดใหไดน้ํามันรํา

ขาวแลวนําน้ํามันมากรองดวยกระดาษกรองนํ้ามันที่อุณหภูมิหอง เมื่อกรองเสร็จ

แลวนําน้ํามันมาไลความช้ืนออกโดยการตมในหมอสแตนเลสที่อุณหภูมิ 40

องศาเซลเซียส ใหไอน้ําระเหยออกแลวดูดไอนํ้าออกดวยปมสูญญากาศ แลวจึง

นํามาบรรจุภาชนะโดยไมใชวัตถุกันเสีย ขอสังเกต 1. การนําเมล็ดงามาลางน้ําจะทําใหสูญเสียเมล็ดที่จะใชในการผลิตถึงรอยละ

20 แตจะเปนการคัดเมล็ดที่มีคุณภาพและในกระบวนการผลิตจะไดน้ํามันงา

ที่มีสีสวย

2. การใหน้ํามันงาผานกระบวนการความรอนใหนอยที่สดุเพื่อเปนการรักษากล่ิน

และคุณภาพของนํ้ามัน

3. การใชน้ํามันรําขาวที่ผานโรงสีมาไมเกิน 8 ช่ัวโมง เพื่อรักษาคุณคาทาง

สารอาหารในรําขาวใหไดมากที่สุดกอนเขากระบวนการผลิต การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ

งาขาวพันธุ ซีพลัส เปนสายพันธุของโครงการปรับปรุงพันธุงา

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร มีลักษณะฝกชะลอการแตกหลังสุกแก ลักษณะ

ประจําพันธุใหเปอรเซ็นตน้ํามันที่ 48.66 เปอรเซ็นต ใหสารเซซามิน (sesamin)

3,949.91 มก./กก. เซซาโมลิน (sesamolin) 2,985.40 มก./กก. วิตามิน อี

(vitamin E) 211.84 มก./กก

ที่มา: “งาพันธุดีของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร”

Available at http://www.rdi.ku.ac.th/kasetresearch53/group06/jindarat_

vee01/index_01.html

- น้ํามันรําขาวดิบ เปนน้ํามันที่สกัดมาจากรําขาว มีสารตานอนุมูล สรรพคุณของสมุนไพรทีใ่ช

- งาเปนพืชอาหารที่มีคุณภาพดีหลายอยาง เมล็ดงาประกอบดวย

โปรตีน คารโบไฮเดรต น้ํามัน สารใยอาหาร ธาตุอาหารและวิตามินตางๆ เชน

แคลเซียม วิตามินบี 1 และ บี 2 เปนตน ในน้ํามันงาซ่ึงเปนน้ํามันคุณภาพดี มี

กรดไขมันไมอิ่มตัวสูง และมีสารตานอนุมูลอิสระสูงดวย คือ สารเซซามิน

(Sesamin) และสารเซซาโมลิน (Sesamolin) และวิตามินอี

ที่มา: “งา ของดีมีประโยชน” Available at http://www.cri.or.th/en/20100504

.php

- น้ํามันรําขาว มีสรรพคุณชวยใหผิวยืดหยุน ลดจุดดางดํา ลดร้ิวรอย

เปนสารตอตานสารอนุมูลอิสระ ชวยชะลอวัย ตานการอักเสบ ลดคอเลสเตอรอล

และไตรกลีเซอไรด ปกปองและลดการตีบตันของหลอดเลือด ตลอดจนมีสารชวย

สรางและซอมแซมเซลลผิวและเซลลประสาทสมอง ชวยเสริมความจําและยัง

เพิ่มการทํางานของระบบฮอรโมน

ที่มา: “มหัศจรรยแหงน้ํามันรําขาว” Available at http://www.น้ํามันรําขาว.

com/

Page 46: community network forphysical

1-36  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 5. นายพงพัฒน นิลชาติ (ตอ)

บานเลขที่ 74/1 หมู 10 ตําบลสองคอน

เบอรติดตอ 081-9913551

อิสระ เชน วิตามินอี ในกลุมโทโคฟรอลประมาณ 19-40% และกลุมโทโคไตรอี

นอล 51-81% และโอรีซานอล (Oryzanol) ซ่ึงสามารถตานอนุมูลอิสระไดดีกวา

วิตามินอีถึง 6 เทา มีกรดไขมันอิ่มตัว 18% กรดไขมันไมอิ่มตัวเชิงเด่ียว 45%

กรดไขมันไมอิ่มตัวเชิงซอน 37% น้ํามันรําขาวเหมาะสําหรับผูที่ตองการลด

คอเลสเตอรอลที่ไมดี (LDL-C) เปน น้ํามันที่ไดจากกระบวนการพิเศษในการสกัด

เอาสารที่มีประโยชนนานาชนิด ซ่ึงมีอยูในเยื่อหุมเมล็ดขาว

ที่มา: “มหัศจรรยแหงน้ํามันรําขาว” Available at http://www.น้ํามันรําขาว.

com/

6. นายบุญสง โสภา

บานเลขที่ 20 หมู 5 ต.หินซอน เบอรติดตอ 087-1167665 

การทําลูกประคบ ความรูความสามารถเกี่ยวกับการทําลูกประคบ: วัสดุอุปกรณและวิธีการทําลูกประคบ

- อุปกรณที่ใชในการทําลูกประคบ ไดแก ผาขาวและดายขาวธรรมดา

ใชสําหรับมัดลูกประคบ (เสนใหญ) เนื่องจากเวลาพันจะไดไมเจ็บมือ

- ตัวยาที่ใชทําลูกประคบ ไดแก ไพล ขมิ้น เถาเอ็นออน (ลักษณะเปน

เครือ) สมปอย (ยอดแดงๆ รสเปร้ียว) ตะไครหอม ใบมะกรูดหรือลูก

มะกรูดหิน (ยิ่งสดยิ่งดี) ใบละหุงแดง ใบพลับพลึง เกลือ พิมเสน

การบูร

- อัตราสวนของตัวยาลูกประคบ

• ไพล 50 กรัม

• ขมิ้น 30 กรัม

• เถาเอ็นออน 20 กรัม

• สมปอย 50 กรัม

• ตะไครหอม 30 กรัม

• ใบหรือผิวมะกรูด 30 กรัม (หรือใชผสมกันก็ได)

• ใบละหุงแดง 30 กรัม (หามใชกับสตรีมีครรภ)

• ใบพลับพลึง 20 กรัม (หามใชกับสตรีมีครรภ)

• เกลือ 30 กรัม หรือ 1 ชอนชา

• พิมเสน 20 กรัม

• การบูร 20 กรัม

• ใบมะขาม 30 กรัม

วิธีการทําลูกประคบ - นําตัวยาสมุนไพรขางตนมาโขลก (ไมตองละเอียดมาก ถาละเอียด

มากกล่ินจะหมดสภาพเร็ว) หอดวยผาขาวใชตัวยา ขนาด 400 กรัม

(ซ่ึงจะใชได 7-8 คร้ัง)

วิธีใช: ใชนวดแขน ขา ขอ หลัง ฝาเทา สะโพก คอ หรือบริเวณที่ปวดเมื่อย

กระดูกทับเสนโดยนํามาประคบตามสวนดังกลาวนานประมาณ 10-20 นาที (แต

ทั้งนี้จะใชเวลาเทาใดก็ได ข้ึนอยูกับความรูสึกของผูประคบ)

Page 47: community network forphysical

1-37  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 6. นายบุญสง โสภา (ตอ)

บานเลขที่ 20 หมู 5 ต.หินซอน เบอรติดตอ 087-1167665 

วิธีการเก็บรักษาลูกประคบและการนํามาใชครั้งตอไป 1) ปลอยทิ้งไวใหเย็น 2) นํามาใสถุงแลวปดใหสนิท 3) นําไปแชตูเย็น และ

4)เมื่อตองการใชใหมใหนํากลับมานึง่อีกคร้ัง ประมาณ 10-15 นาที

ทั้งนี้ ลูกประคบจะใชไดนานเทาใดนั้นใหพิจารณาจากกล่ินหากกล่ินหมดแสดง

วายาหมดฤทธิ์หรือมีประสิทธิภาพลดลง ควรเปลี่ยนลูกประคบใหม

ขอควรทราบ - ลูกประคบหากนํามาตากแหงจะทําใหคุณภาพลูกประคบจะลดลง

นอกจากน้ี ควรขยับเชือกใหแนนทุกคร้ังกอนนําไปนึ่งเพือ่ปองกัน

ไมใหลูกประคบลดประสิทธิภาพลง ประโยชนของลูกประคบ

- แกปวดเมื่อยตามขอ เอ็น

- แกเคล็ดขัดยอก เชน จากการหกลม

- ลดอาการบวมจากแมลงกัดตอย สรรพคุณของสมุนไพรบางตวัในลกูประคบ

- สมปอย: บํารุงผิว แกปวดเมื่อย แกความดันและโรคผิวหนัง

- ไพล: แกปวด แกบวม ชํ้าใน ไขมันอุดตันในเสนเลือด

ใบพลับพลึง: ใสมากๆ จะชวยเคลือบผิวหนัง ทําใหกลิ่นติดนาน

7. นางระเบียบ ปราการ

บานเลขที่ 31/2 ม.1 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 089-2424076

การทําลูกประคบ วัสดุอุปกรณ

- อุปกรณที่ใชในการทําลูกประคบ ไดแก ผาดิบสีขาวและดายสีขาว

เสนใหญ (ดายที่ใชมัดกลองไปรษณีย) ครกกับสาก หมอนึ่งหรือ

กระทะไฟฟาที่สามารถนึ่งได

- ตัวยาที่ใชทําลูกประคบ ไดแก ไพล ขมิ้น ตะไคร ใบมะขาม ใบ

สมปอย ผิวมะกรูด การบูร พิมเสน เกลือ

- อัตราสวนของตัวยาลูกประคบตอลูกประคบ 2 ลูก

• ไพล 150 กรัม

• ขมิ้น 120 กรัม

• ตะไคร 150 กรัม

• ใบมะขาม 150 กรัม

• ใบสมปอย 150 กรัม

• ผิวมะกรูด ใชมะกรูด 2 ผล

• การบูร 20 กรัม

• พิมเสน 20 กรัม

วิธีการทําลูกประคบ: นําตัวยาสมุนไพรขางตนมาโขลก หอดวยผาขาว

วิธีใช: ใชนวดตามรางกายในสวนที่ปวดเมื่อย.เนื่องจากการทํางาน

8.

นางมาลี คํามี

บานเลขที่ 26 ม.6 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 089-0818209

การนวดไทย ประวัติความเปนมา คุณมาลีไดวิชาความรูมาจากการไปฝกอบรมการนวด เปนเวลา 100 ชม.

ที่กศน.อําเภอแกงคอย ความรูเร่ืองการนวดที่ได คือ การนวดแบบเชลยศักด์ิ

Page 48: community network forphysical

1-38  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 8.

นางมาลี คํามี (ตอ)

บานเลขที่ 26 ม.6 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 089-0818209

ขั้นตอนและวิธีการ 1. นวดไลเสนเอ็นไปเร่ือยๆ โดยนวดจากเทาไลไปถึงศีรษะ

2. และถานวดแลวผูถูกนวดรูสึกวาตรงไหนมีอาการเจ็บหรือวาเสนมี

ลักษณะแข็งๆ ก็จะนวดเนนบริเวณน้ัน

3. การนวดแตละครั้งจะใชเวลาประมาณ 2 ชม.

หมายเหตุ: การนวดแตละคร้ังสวนใหญจะหายหลังจากการนวดเสร็จแตถาไม

หายใหมานวดใหมหลังจากการนวดคร้ังนั้น 1 อาทิตย

ประโยชนจากการนวด: ชวยแกอาการปวดเมื่อย

9. นางฉลอม เร่ิมพานิชย  บานเลขที่ 4 ม.2 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 089-9343775

การนวดไทย ความรูความสามารถเรื่องการนวด: สามารถนวดได 3 แบบ คือ นวดประคบ

นวดฝาเทา นวดน้ํามัน โดยการนวดสามารถนวดไดทุกสวนของรางกาย

- นวดประคบ อุปกรณที่ใช คือ ลูกประคบ หาซ้ือไดตามทองตลาด แต

จะไมสดเทาทําเอง วัสดุหลักๆ ของตัวยาที่ใชในการทําลูกประคบ

เชน ไพล ขมิ้นหัว ใบมะขาม ขา ตะไคร ใบสมปอย ใบมะกรูด ผิว

มะกรูด การบูร พิมเสน และอื่นๆ ที่เปนสมุนไพรไทยข้ึนอยูกับสูตร

ของแตละคน

- นวดฝาเทา อุปกรณที่ใช คือ ผาเช็ดเทา และไมสําหรับวางพาดขา

- นวดน้ํามัน อุปกรณที่ใช คือ น้ํามันซ่ึงหาซ้ือไดตามทองตลาดซ่ึงจะมี

จะมีสรรพคุณแตกตางกัน

- ทาที่ใชในการนวด ประกอบดวย ทาฤๅษีดัดตน ทาราชสํานัก และทา

เชลยศักด์ิ

ประโยชนของการนวด - นวดประคบ นวดไดทุกสวนของรางกาย ชวยเร่ืองคลายเสนและระบบ

หมุนเวียนเลือด เนนแกปวด แกเมื่อย

- นวดฝาเทา ชวยเร่ืองระบบหมุนเวียนเลือด

- นวดน้ํามัน นวดไดทุกสวนของรางกาย ชวยเร่ืองของผิวพรรณและ

การผอนคลาย เนนเร่ืองผิวพรรณใหดูสวยงามเตงตรึง

10. นางสําอาง พรมโสภา

บานเลขที่ 23/1 ม.11 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 085-1278079

การนวดไทย ความรูความสามารถเรื่องการนวด: สามารถนวดได 2 แบบ คือ นวดทาราช

สํานัก และนวดทาเชลยศักด์ิ โดยการนวดสามารถนวดไดทุกสวนของรางกาย

อุปกรณที่ใชสําหรับการนวด: เตียง เส้ือผาสําหรับเปล่ียนหลังนวดเสร็จ

สําหรับน้ํามัน ลูกประคบจะใชหรือไมใชก็ไดข้ึนอยูกับอาการหรือความตองการ

ของผูนวด ประโยชนของการนวด

- การนวดแบบราชสํานัก เปนการนวดเพื่อแกอาการปวดตามจุดตางๆ

หรือเสนพลิก

- การนวดแบบเชลยศักด์ิ เปนการนวดเพื่อผอนคลาย ปวดเมื่อยตาม

เนื้อตัวเนื่องจากการทํางาน

หมายเหตุ: สําหรับเวลาที่ใชสําหรับการนวดนั้นข้ึนอยูกับความตองการของผูนวด

โดยปกติจะตองใชเวลานวดประมาณ 1 ชม. คร่ึง แตถาเรงดวนจะใชเวลา

ประมาณ 1 ชม.

Page 49: community network forphysical

1-39  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 11. นางสมปอง สุวรรณสิงห  

บานเลขที่ 59/3 ม.9 ต.ชําผักแพว  เบอรติดตอ 084-9404243

แพทยประจําตําบล มีความรูในการปฐมพยาบาลเบ้ืองตน มีหนาที่ดูแลและใหคําแนะนําเร่ือง

สุขภาพในตําบล และสามารถฉีดวัคซีนได อุปกรณที่ใชประจํา คือ เคร่ืองวัด

ความดัน และเคร่ืองช่ังน้ําหนัก นอกจากน้ีเปนที่รูจักของคนในพื้นที่ตําบลชําผัก

แพว และใหความเกรงใจ

แพทยประจําตําบลมีวาระการดํารงตําแหนงจนถึงอายุ 60 ป โดยตําแหนง

นี้ 1 ตําบล จะมีเพียง 1 คนเทานั้น ซ่ึงเปนการคัดเลือกจากผูใหญบานในตําบล

และตองผานการเปนอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบาน (อสม.) ลักษณะการทํางาน ทํางานรวมกับกํานันและผูใหญบาน โดยเนนดูแลรับผิดชอบเร่ืองสุขภาพ

12. นายทองใบ อภัยภักด์ิดี

บานเลขที่ 107 ม.2 ต.ตาลเด่ียว

เบอรติดตอ 036-246370

หมอชาวบาน การนวดจับจดุ ลงุทองใบ เรียนรูวิธีการนวดมาจากพระยาสุนทรธรรมธาดา และเร่ิมเรียน

มาต้ังแตอายุได 8 ขวบ โดยปจจุบันคุณลุงมีอายุ 86 ป ขั้นตอนและวิธกีาร

1. จุดที่ใชสําหรับการนวดมีดวยกันทั้งหมด 14 จุด ประกอบไปดวย

ประกอบดวย ตนคอ 2 จุด (ซาย-ขวา) ไหล 2 จุด (ซาย-ขวา) เอว 2

จุด (ซาย-ขวา) กนกบ 2 จุด (ซาย-ขวา) หลัง 2 จุด (ซาย-ขวา) โดน

ขา 2 จุด (ซาย-ขวา) และนอง 2 จุด (ซาย-ขวา)

2. กอนที่จะทําการนวดจะตองถามกอนวา ”เปนอะไร และไปทําอะไร

มาถึงไดเปน” แลวลองยกอวัยวะสวนตางๆ ของรางกายดู สวนไหน

ที่รูสึกเจ็บก็จะไปนวดสวนนั้น และนวดเบาๆ ไปเรื่อย จุดละ

ประมาณ 20 นาที โดยใชเวลานวดทั้งหมดโดยเฉลี่ยประมาณ 1

ช่ัวโมงตอคร้ัง

3. หลังจากนวดเสร็จแลวประมาณ 2 วันใหกลับมานวดใหมอีกคร้ัง

จนกวาจะหายปวดหรือเคือง การนวดโดยใชความรอน อุปกรณที่ใช 1. ขวดแกว 1 ขวด 2.น้ํารอน 3. กรวยสําหรับใสน้ํา และ 4.ผา

(สําหรับสวมขวด)

ขั้นตอนและวิธกีารนวด 1. นําน้ํารอนที่ไดจากการตมจนเดือด มาใสขวดดวยกรวย (ระหวาง

กานกรวยกับปากขวดควรมีชองอากาศนิดนึงเพื่อไมใหน้าํลนออกใน

ขณะที่เทน้ํารอน) โดยใหระดับน้ําเลยคอขวดประมาณ 1 นิ้ว (น้ําที่

อยูในขวดจะมาลักษณะอุนพอดี

2. เสร็จแลวปดฝาขวดใหแนน สวมดวยผาที่มีลักษณะนุม และนําไป

วางบริเวณท่ีมีอาการปวดเมื่อยเพราะความรอนจะทําใหเสนที่มี

อาการตรึงนั้นคลายตัว ประโยชนของการนวด รักษาอาการปวดเมื่อยตามรางกาย

Page 50: community network forphysical

1-40  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 12. นายทองใบ อภัยภักด์ิดี (ตอ)

บานเลขที่ 107 ม.2 ต.ตาลเด่ียว

เบอรติดตอ 036-246370

ความสามารถพิเศษอ่ืนๆ 1. มีปรัชญาและเรียนรูที่จะอยูกับธรรมชาติ เชน

มีวิธีความเครียดโดยการรองเพลง เพราะเห็นวาถา

เครียดจะทําใหเกิดโรคสมองเสื่อม

หมอนที่ใชนอนจะทําเปนสองทอนเพือ่ปองกันการทับหู

เพราะเช่ือวาการทับหูจะทําใหสุขภาพไมดี

2. เปนนักพูด

3. เปนที่ปรึกษาในเร่ืองการทําธุรกิจใหกับชาวบาน

ทํานายดวงชะตาจาการดู วัน เดือน ป เกิด

13. นางบุศรา ธรรมศร

บานเลขที่ 10/1 ม.9 ต.ทาคลอ

เบอรติดตอ 086-1211969

หมอบาน คุณบุศราสามารถปฏิบัติงานชวยเหลือชาวบานดานสุขภาพ เชน ชวยลาง

แผลและทําแผลใหชาวบานในชุมชน แนะนําการออกกําลังกาย ตรวจวัดความ

ดันและตรวจวัดเบาหวานเพื่อคัดกรองกลุมเสี่ยง โดยเคยเขาฝกอบรมการปฐม

พยาบาลเบื้องตนโดยลงพื้นที่ตําบลทาคลอทั้งตําบลซ่ึงเปนโครงการนํารองของ

หมูที่ 10 กับ หมูที่ 9 การลงพื้นที่นั้นจะไปอาทิตยละ 1 คร้ัง แลวแตโอกาส โดยไป

พรอมกับทีมแพทยของโรงพยาบาลอําเภอแกงคอย อุปกรณที่ใชในการดําเนินงาน: ชุดอุปกรณชวยเหลือผูปวย ประกอบดวย เคร่ืองวัดความดัน ที่เจาะเลือด

และแผนตรวจวัดระดับน้ําตาลในเลือด ปรอทวัดไข คาดัชนีมวลกาย เคร่ืองช่ัง

น้ําหนัก ซ่ึงอุปกรณเหลานี้ไดรับการสนับสนุนจากนายก อบจ. และในแตละเดือน

จะตองทํารายงานการประเมินสุขภาพของคนในชุมชนสงไปที่องคการบริหาร

สวนจังหวัดเพื่อจะไดประเมินวาอุปกรณที่สงใหไปไดใชประโยชนมากหรือนอย

อยางไร นอกจากนี้ คุณบุศรายังเปนอาสาสมัครปองกันภัยฝายพลเรือน

รับผิดชอบดูแลรักษาความปลอดภัยในหมูบานและสมาชิกกลุมสตรีตําบลทา

คลอ รับผิดชอบการทําดอกไม ผาใยบัว ดอกไมจันทนสงกลุมเพื่อจําหนายที่

อําเภอแกงคอย

14. นางไพฑูรย คิดที บานเลขที่ 91/1 ม.8 ต.บานปา เบอรติดตอ 036-246772

หมอบานและนักจิตอาสาในชุมชน หนาที่รับผิดชอบ

1. คัดกรองโรคในหมูบาน

2. ดูแลเด็กและคนสูงอายุในหมูบาน

3. แนะนําเร่ืองการดูแลสุขภาพของคนในหมูบาน ความรูเรื่องการใชอุปกรณ

1. อุปกรณวัดความดัน

2. อุปกรณเจาะเลือดเพื่อวัดระดับน้ําตาลในเลือด

ลักษณะงาน: เมื่อคัดกรองบุคคลกลุมเส่ียงทางดานสุขภาพไดแลว ก็จะแนะนํา

ใหปรับเปล่ียนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ถาเส่ียงมากๆ ก็จะแนะนําใหไป

พบแพทยเพื่อรับการรักษาตอไป

Page 51: community network forphysical

1-41  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 15. นางนันทา ศิริมา

รพ.สต.บานปา/ ที่อยูปจจุบัน บานเลขที่

59/17 ม.5 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 086-8041966

นักคิดนวตักรรมดานสุขภาพ รางวัลที่ไดรับ

1. นวัตกรรมสิ่งประดิษฐใหมในเรื่องของการแปรคาความดันโลหิตและ

ระดับน้ําตาลในเลือด ป 2552

2. รางวัลนวัตกรรมเดนโรคไมติดตอ รางวัลที่ 1 ของจังหวัดสระบุรี ป 2554

ผลงานที่ผานมา: 1. โครงการหมอบาน

2. คูมือ การคัดกรองสุขภาพดวยหมอบาน

3. คูมือนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ Circle health

วัตถุประสงคโครงการ:

1. เพื่อคนหาผูปวยที่เปนโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง

2. เพื่อลดอัตราการตายในผูปวยเบาหวานและความดันโลหิตสูง

3. เพื่อใหอาสาสมัครสาธารณสุขมีศักยภาพในการเปนหมอบาน หมูบานละ 5 คน

จํานวน 11 หมูบาน รวมท้ังสิ้น 55 คน

ความเปนมา : สถานีอนามัยตําบลบานปา มีพื้นที่รับผิดชอบ 11 หมูบาน ซ่ึงในการ

ดําเนินงานที่ผานมาในการตรวจคัดกรองเก่ียวกับโรคเบาหวานและความดันโลหิต

สูงของพื้นที่ที่รับผิดชอบ ไมสามารถคัดกรองโดยเจาหนาที่สถานีอนามัยไดทั้งหมด

เนื่องจากการประกอบอาชีพของกลุมเปาหมายทําใหไมสามารถมารับบริการที่สถานี

อนามัยได สถานีอนามัยจึงไดจัดใหมีอาสาสมัครโดยออกคัดกรองผูปวยตาม

หมูบาน โดยการวัดความดันโลหิตและเจาะเลือดหาระดับน้ําตาล แตจากการ

ปฏิบัติงานของอาสาสมัครพบวาไมสามารถปฏิบัติงานไดอยางถูกตองแมไดรับการ

อบรมเบื้องตนมาแลว ตลอดจนปญหาอุปกรณการตรวจคัดกรองไมเพียงพอจึงเปน

ที่มาของโครงการดังกลาว

16.

นายทวัช สุขมาก

บานเลขที่ 306 ม.8 ต.ชะอม

เบอรติดตอ 0819461372, 0860318442

หมอเปารักษา ความสามารถในการรักษา ไดแก ไฟลามทุง ขยุมตีนหมี เริมเปนที่ปาก

วัสดุอุปกรณ: 1.รากสมุนไพร

2. เหลาขาว

3. ฝาละมี 4. น้ํารอน

วิธีการรักษา 1. เอาน้ํารอนลางฝาละมี

2. นําตัวยาที่ไดจากรากสมุนไพรฝนกับฝาละมีและเติมเหลาขาวลงไปพอให

มันละลายเขากัน

3. เสร็จแลวเอาตัวยามาปายบริเวณที่เปนแผล (ระหวางที่ปายยาจะมีการ

ทองคาถาไปดวย)

4. หลังจากทองคาถาเสร็จจะเปา 3 คร้ัง

หมายเหตุ: การรักษาแตละครั้งจะตองมีคาครูในการรักษา ซ่ึงประกอบไปดวย เงิน

24 บาท กลวย 1 หวี และขาวสาร 1 ขัน (ขนาดเล็กหรือใหญก็ได)

ทั้งหมดนี้นําใสผานมา และจะใหคาครูตอเมื่อรักษาแลวหายเทานั้น

Page 52: community network forphysical

1-42  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 16.

นายทวัช สุขมาก (ตอ)

บานเลขที่ 306 ม.8 ต.ชะอม

เบอรติดตอ 0819461372, 0860318442

การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอทา

นอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการแพทยและ

วิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทําเปนยาฆาเช้ือ

สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือวา

อยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควรเปน

แอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญได

(เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใชแอลกอฮอลใน

การฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวกแบคทีเรีย ดังนั้นในการ

ลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตามคําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

17. นาย ยัง รักษาธ หมู 10 ตําบลชะอม เบอรติดตอ 089-0990226

หมอเปารักษา การเปา คือ การรักษาโรคดวยกรรมวิธีพื้นบาน ในกรณีนี้เช่ือวาการเปาดวย

สมุนไพรและพิธีกรรมโบราณสามารถบรรเทาอาการปวยดวยโรค มะเร็ง เบาหวาน

อัมพาต ใหดีข้ึนได

วัสดุ อุปกรณ : 1. วานไพล

2. น้ําเปลาหรือเหลาขาว

3. พานไหวครู

4. ดอกไม ธูป เทียน หมากพลู

5. คาไหวครู 24 บาท

วิธีการ เปาดวยน้ําเปลาหรือเหลาขาว เวลาเปาจะตองทองคาถากอน การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอทา

นอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการแพทยและ

วิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทําเปนยาฆาเช้ือ

สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือวา

อยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควรเปน

แอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญได

(เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใชแอลกอฮอลใน

การฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวกแบคทีเรีย ดังนั้นในการ

ลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตามคําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

Page 53: community network forphysical

1-43  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 18. นายสมชาติ พึ่งทรัพย

บานเลขที่ 107 ม.2 ต.ชะอม

เบอรติดตอ 081-2913906

หมอเปารักษา มีความรูในการเปารักษางูสวัดและโรคตาแดง การรักษางูสวัด พนแผลดวยหมากโดยเวลาพนจะหันหนาไปทางทิศตะวันตกนอกชายคา

บาน พนใสแผล 3 คร้ัง การรักษาโรคตาแดง จะใชวิธีพนดวยน้ํา

หมายเหตุ เมื่อหายจากโรคที่ทําการรักษาทุกคร้ัง จะตองมาทําพิธีขวัญขาวประกอบไป

ดวย เงิน 1 สลึง กลวย 1 หวี ขาวสารใสขัน (ขันจอก) 1 ขัน ขัน 5ดอกไมธูปเทียน

19.

นายเฉลิม อุนจิตร

บานเลขที่ 18 ม.1 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 082-2386885

หมอเปารักษา สามารถรักษาดับอาการเจ็บปวดและรักษาโรคงูสวัด

การรักษาโรคงูสวดั รักษาดวยวิธีการเปาดับพิษ โดยการใชเหลาขาวในการพนเปา ตองเปาให

ครบ 3 คร้ังจึงจะถือวาเปนการรักษาที่เสร็จสิ้น

หมายเหตุ: เมื่อรักษาจนหายดีแลว ผูปวยจะตองมาทําพิธีควํ่าขันกับหมอ การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอ

ทานอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการแพทย

และวิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทําเปนยาฆา

เช้ือ สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือวา

อยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควรเปน

แอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญได

(เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใชแอลกอฮอลใน

การฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวกแบคทีเรีย ดังนั้นใน

การลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตามคําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

20. นายจําลอง บัวขํา

บานเลขที่ 50 ม.1 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 089-4144402

หมอเปารักษา สามารถรักษาอาการผ่ืนคัน งูสวัด แมงปอง ตะขาบ และงูกัด การรักษาอาการผื่นคัน วัสดุอุปกรณ: ใชเหลาขาวอยางเดียว

วิธีการรักษา: ทองบทสวด เสร็จแลวอมเหลาขาวและเปาไปบริเวณที่มีผื่นคัน การรักษาอาการงูสวัด วัสดุอุปกรณ: ใชเหลาขาวและน้ําสะอาด

วิธีการรักษา: ทองบทสวด เสร็จแลวอมน้ําสะอาดและเปาตรงบริเวณที่เปนงูสวัด

หลังจากนั้นนําเหลาขาวมาลางบริเวณที่เปา การรักษาอาการแมงปอง ตะขาบ และงูกัด วัสดุอุปกรณ: ใชเหลาขาวกับวานงู

Page 54: community network forphysical

1-44  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 20. นายจําลอง บัวขํา (ตอ)

บานเลขที่ 50 ม.1 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 089-4144402

วิธีการรักษา: นําวานงูที่ไดไปฝนกับเหลา ทาบริเวณที่ถูกสัตวมีพิษกัด เสร็จแลว

ทองบทสวดและเปาดวยลมบริเวณที่ถูกสัตวมีพิษกัด

หมายเหตุ: ผูที่รักษาหายจะตองมาทําขันธ 5 ให เพราะมีความเช่ือวาถาไมทําจะ

ทําใหบุคคลที่ทําการรักษามีอาการปวย ขันธ 5 ประกอบดวย คาครู 12 บาท ธูป

3 ดอก ดอกไม ใชเทียน 2 เลม ใหญ 1 เลม เล็ก 1 เลม การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอ

ทานอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการ

แพทยและวิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทํา

เปนยาฆาเช้ือ สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือ

วาอยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควร

เปนแอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญ

ได (เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใช

แอลกอฮอลในการฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวก

แบคทีเรีย ดังนั้นในการลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตาม

คําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

21. นายใหม มาทะ

บานเลขที่ 7/4 ม.1 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 090-0960247

หมอเปารักษา สามารถรักษาโรคปวดเม่ือย เริม และไฟลามทุง

การรักษาอาการปวดเม่ือย วัสดุอุปกรณ: ใชเหลาขาว ขั้นตอนและวิธีการ

1. ทองบทสวดและอมเหลา

2. หลังจากนั้นพนไปตรงสวนที่ปวดเมื่อย

หมายเหตุ: หลังจากหายแลวจะตองมาทําขันธ 5 ซ่ึงประกอบดวย ธูป 3 ดอก

เทียน 3 เลม ดอกไมสีขาว (อะไรก็ได) เงิน 24 บาท บุหร่ี 1 ซอง การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอ

ทานอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการ

แพทยและวิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทํา

เปนยาฆาเช้ือ สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือ

วาอยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควร

เปนแอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญ

ได (เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใช

แอลกอฮอลในการฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวก

Page 55: community network forphysical

1-45  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 21. นายใหม มาทะ (ตอ)

บานเลขที่ 7/4 ม.1 ต.เตาปูน

เบอรติดตอ 090-0960247

แบคทีเรีย ดังนั้นในการลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตาม

คําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

22. นายทั่ง ระวังสําโรง

บานเลขที่ 409 ม.9 ต.ทับกวาง

เบอรติดตอ 084-3563952 

หมอเปารักษา การเปาดับพิษไฟ

เปาดับพิษไฟ คือ การรักษาโรคดวยกรรมวิธีพื้นบาน โดยรักษาผูปวย

จากแผลไฟไหม น้ํารอนลวก โดยเปาดับพิษ โดยใช เหลาพนใสแผล หรือขาวสาร

ผสมเกลือโรยแผล แลวใชบทสวดตามความเช่ือพื้นบาน

วัสดุอุปกรณ: 1. เหลาขาว

2.ขาวสาร เกลือ(จะใชเหลาอยางเดียวหรือ ขาวสารผสมเกลือก็

ได)

3.พานไหวครู (พานดอกไม ธูป เทียน หมากพลู บุหร่ี เหลา)

4.คาไหวครู 124 บาท

วิธีการ: เร่ิมจากการไหวครูพรอมบทสวดตามความเช่ือทางพิธีกรรม จากนั้น

หมอจะอมเหลาขาว แลวพนใสแผล [จากนั้นอาจมีใชเกลือกับขาวสารโรยใส

แผล] โดยความเช่ือที่วา เหลา เกลือขาวสาร และการสวดคาถาสามารถรักษา

แผลจากการโดน ไฟไหม น้ํารอนลวกได ระยะเวลาการรักษาจะตองทําติดตอกัน

3 คร้ังตอวัน (ตามความเช่ือแลวนิยมเปาพิษในตอนเย็นเนื่องจากการทําพิธีตอน

อากาศเย็นจะทําใหแผลหายเร็วข้ึน) การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของเกลือ : เกลือมีผลตอจุลินทรียทั้งทางตรงและ

ทางออม โดยกลไกการออกฤทธ์ิของเกลือตอจุลินทรียมีดังนี้

- ทําใหเกิดแรงดันออสโมซีส เปนผลใหเซลลจุลินทรียเกิดการแตกหรือ

พลาสโมไลซิสทําใหจุลินทรียตายหรือชะงักการเจริญเติบโตและ

ปลอยเอนไซม ออกมาสูน้ําเกลือ

- การแตกตัวของโซเดียมคลอไรด (NaCI) เปนโซเดียมอิออน (Na+)

และคลอไรดอิออน (CI–) เปนอันตรายตอจุลินทรียที่ออนแอตออิออน

ชนิดนั้นๆ โดย Na+ ซ่ึงมีประจุบวกจะไปทําปฏิกิริยากับอิออนที่มี

ประจุลบในโปรโตพลาสซึมของเซลล ทําใหจุลินทรียตายได สวน CI–

ที่มีประจุลบจะไปรวมตัวกับสารที่มีผลยับยั้งตอกระบวนทางชีวเคมี

(metabolism) ของจุลินทรีย

- ขัดขวางการทํางานของเอนไซมที่ยอยโปรตีนของจุลินทรีย

- ลดการละลายของออกซิเจนในอาหาร ทําใหเกิดสภาพท่ีคอนขางไร

อากาศเปนเหตุใหเกิดแกสคารบอนไดออกไซด ซ่ึงเปนอันตรายตอ

จุลินทรียสวนใหญ

ที่มา: “เกลือกับจุลินทรีย” Available at http://www.paktho.ac.th /index

science_new/file1/11-24.htm

Page 56: community network forphysical

1-46  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 22. นายทั่ง ระวังสําโรง (ตอ)

บานเลขที่ 409 ม.9 ต.ทับกวาง

เบอรติดตอ 084-3563952 

คุณสมบัติและสรรพคุณของเหลา : สุรา คือ แอลกอฮอลที่กล่ันไดจากนํ้าสาที่

หมักดวยวัตถุดิบประเภทแปง น้ําตาลหรือกากน้ําตาล ซ่ึงเปนแอลกอฮอลชนิดเอ

ทานอล หรือ เอทธิล แอลกอฮอล เปนแอลกอฮอลที่มีประโยชนใชในวงการ

แพทยและวิทยาศาสตรอยางกวางขวาง ทั้งใชเปนสวนผสมในการผลิตยา ทํา

เปนยาฆาเช้ือ สารทําละลายในปฏิกิริยาเคมีตางๆ กลั่นเปนเหลา

ขอสังเกต เคร่ืองด่ืมที่มีเอทิลแอลกอฮอลผสมอยูปริมาณไมเกิน 60 ดีกรี จะถือ

วาอยูในเกณฑที่คนสามารถใชด่ืมได แตแอลกอฮอลที่จะใชไดในการฆาเช้ือ ควร

เปนแอลกอฮอลที่มีความเขมขน 60-80% จึงสามารถฆาเช้ือแบคทีเรียสวนใหญ

ได (เช้ือวัณโรคได เช้ือราและไวรัสไดบางชนิด) ในทางการแพทยจะใช

แอลกอฮอลในการฆาเช้ือที่เก่ียวกับแผล เพราะเช้ือเหลานั้นมักจะเปนพวก

แบคทีเรีย ดังนั้นในการลางแผลจึงควรใชแอลกอฮอลสําหรับลางแผลตาม

คําแนะนําของแพทย

ที่มา: “แอลกอฮอล” Available at http://www.vcharkarn.com/ article/41018

23. นายสมหมาย แสงชาติ  บานเลขที่ 85 ม.3 ต.สองคอน

เบอรติดตอ 089-7455568

หมอเปารักษา ความรูความสามารถเรื่องยาสมุนไพร (หมอพิธีกรรม): ปรุงยาสมุนไพรรกัษาโรคริดสดีวงทวาร และโพรงจมูก วัสดุอุปกรณทีใ่ช: 1. รากมะรุม น้ําหนัก 5 บาท*

2. เปลือกมะคาแต น้ําหนัก 5 บาท*

3. รากกะทกรก น้ําหนัก 5 บาท*

4. ไมกางปลา น้ําหนัก 5 บาท*

5. รากตะโกนา น้ําหนัก 5 บาท*

6. หัวยาขาวเย็น น้ําหนัก 5 บาท*

7. พิมเสน (เกร็ด) น้ําหนัก 5 บาท*

8. น้ําสะอาด

9. หมอดิน 1 ใบ

10. ผาขาว (ฝาย) 1 ผืน

11. สายสิญจน 1 เสน (ความยาวพอสําหรับมัดปากหมอ)

12. ธูป 5 ดอก

หมายเหตุ: 1. * 1 บาท = 15 กรัม

2. สมุนไพรสามารถหาซ้ือไดตามรานขายยาสมุนไพร ขั้นตอนวิธีการทํา 1. นําตัวยาทั้งหมด หั่นเล็กนอย ใสลงในหมอยา

2. หลังจากนั้นเติมน้ําสะอาดลงไปพอทวมตัวยา

3. ปดหมอดวยผาขาวและพันปากหมอดวยสายสิญจน

4. วางธูป 5 ดอก พรอมทั้งปลุกเสกยา และคาถาควบคุมยา (นโม พุทธายะ

ยะธา พุทธโมนะ) 5 จบ

5. เสร็จแลวนําหมอยาไปตมจนน้ําเดือด การรับประทาน นําน้ําที่ไดจากหมอยามาด่ืม ทานวันละ 2 คร้ัง คร้ังละประมาณ 1 ถวยกาแฟ

เชา-เย็น กอนอาหาร จนกวาจะหาย (ตามประสบการณที่เคยรักษา ไมเกิน 2

หมอ)

Page 57: community network forphysical

1-47  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 23. นายสมหมาย แสงชาติ (ตอ)

บานเลขที่ 85 ม.3 ต.สองคอน

เบอรติดตอ 089-7455568

หมายเหตุ: 1. หมอที่ 2 และหมอถัดไป สามารถใชตัวยาเดิมที่ตมแลวไดจนกวา

ตัวยาจะจืดหรือไมมีรสชาติ)

2. ชวงระหวางรักษาอาการหามทานเหลา หามทานอาหารทะเล หาม

ทานของแสลง และเนื้อสัตวดิบตางๆ

นอกจากน้ีนายสมหมาย แสงชาติ ยังมีความรูเก่ียวกับการเปาคางทูม การเปา

ตาแดง และวิธีการรักษาอาการปวดตางๆ ตามรางกาย แตเนื่องจากการรักษา

ดังกลาวมีครูบาอาจารยที่สืบทอดกันมายาวนานจึงไมสามารถเผยแพรความรู

หรือวิธีการรักษาได

24. นางเสนห ออนคา บานเลขที่ 36 ม.1 ตําบลหวยแหง เบอรติดตอ -

หมอเปารักษา การเปา คือ การรักษาโรคดวยกรรมวิธีพื้นบาน ในกรณีนี้เช่ือวาการ

เปาดวยสมุนไพรและพิธีกรรมโบราณสามารถรักษาโรคไฟลามทุง และโรคงูสวัด

ได

วัสดุ อุปกรณ: 1. วานไพล

2. น้ําเปลาหรือเหลาขาว

3. พานไหวครู

4. ดอกไม ธูป เทียน หมากพลู

5. คาไหวครู 24 บาท

วิธีการ : เร่ิมจากการไหวครูและบทสวดมนตตามความเช่ือทางพิธีกรรม จากน้ัน

ใชวานไพรตําผสมกับเหลาขาวแลวอมไวในปาก กอนจะสวดคาถาตามความเช่ือ

แลวพนใสบริเวณที่ทําการรักษา โดยความเช่ือที่วา วานไพลเปนวานที่มีอานุภาพ

ในทางคงกระพันชาตรี ใชกินหรือเค้ียวเพื่อเปารักษาโรคไดโดยระยะเวลาการ

รักษาจะตองทําติดตอกัน 3 วัน การตรวจสอบขอมูลทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของวานไพล

- เปนยาแกทองข้ึน ทองอืดเฟอ ขับลม

- แกบิด ทองเดิน ขับประจําเดือนสตรี ทาแกฟกบวม แกผื่นคัน

- เปนยารักษาหืด

- ใชตมน้ําอาบหลังคลอด

ในสมัยโบราณนิยมโขลกไพลใหเหลว ชโลมตัวเด็กแรกเกิด นัยวาเปน

การปองกันเช้ือโรคอันจะเกิดบนผิวหนัง มักใชควบคูกับขมิ้นผง ผูตองโทษทัณฑ

ถูกเฆ่ียนหลังดวยหวายหนังแตกปริแยกข้ึนเปนแนว วิธีปฐมพยาบาลสมัยกอน

ไดอาศัยไพลขาวโขลกจนแหลกปายทา ระงับความเจ็บปวดอันเกิดจากพิษ

บาดแผล และชวยรักษาและใหหายเร็ว

ที่มา: “วานสมุนไพร” Available at http://tonic001.blogspot.com/2010/09/

blog-post_3834.html

Page 58: community network forphysical

1-48  

2. สขุภาพใจ

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 1. นายเพชร ก่ํามะเริง

บานเลขที่ 275 ม.10 ต.ชะอม

เบอรติดตอ 089-8175732

ศิลปะการตีมีด (จากเหล็กแหนบ) ลุงเพชรรับตีมีดจากเหล็กแหนบควบคูไปกับการประกอบอาชีพขุดไมลอม ขั้นตอนและวิธีการ

1. นําเหล็กแหนบซ้ือมา กิโลกรัมละ 30 บาท หรือจากเหล็กจากเศษ

รถยนตที่ไมใชแลว ตัดเปนช้ินๆ ตอนตัดเหล็กใชอุปกรณที่เรียกวา

“สกัด” ในการตัดเหล็ก

2. ตีดวยมือแบบโบราณ ข้ึนรูปเปนคู

3. ลับคมดวยเคร่ืองเจีย เสร็จแลวชุบน้ําธรรมดา และใสดาม

4. มีดหนึ่งเลมใชเวลาทําประมาณ 2 ช่ัวโมง ลักษณะเดนของมีด

1. คม

2. ทนทานตอการใชงาน

3. งานประณีต

2. นายบุญเพียง สุขสารี

บานเลขที่ 113 ม.9 ต.ชําผักแพว

เบอรติดตอ 087-1189115

ศิลปะการเลนคนตรีพิณแคนประยกุต ประวัติความเปนมา เปนวงดนตรีแนวอีสาน ต้ังข้ึนมาเพื่อเลนภายในครอบครัวที่สืบทอดกันมา

โดยมีช่ือวงวา “ศตพล มิวสิค” และเปนวงดนตรีที่มีเคร่ืองดนตรีครบสมบูรณมาก

ที่สุดอันดับตนๆ ของอําเภอแกงคอย ซ่ึงเครื่องดนตรีประจําวงประกอบไปดวย

กลองชุด พิณ คียบอรด แซค ทรัมเปต กีตาร กีตารเบส ฉิ่ง และฉาบ เปนตน วัตถุประสงคของการตั้งวงดนตร ี

1. ตองการอนุรักษศิลปะการเลนดนตรีแบบนี้เอาไว โดยเฉพาะการเลน

พิณ

2. เปนสถานที่สําหรับสอนดนตรีสําหรับผูที่สนใจ (โดยไมคิดคาใชจาย)

3. ตองการฝกลูกหลานใชเวลาวางใหเปนประโยชน

4. เปนการกลอมเกลาจิตใจแกผูไดเลนดนตรี

กิจกรรมภายในวงดนตร ี1. รับเลนดนตรีตามงานตางๆ ในทองที่ เชน งานมงคล แหกระถิน แหนาค

แหผาปา เปนตน

2. เปดสอนแกเยาวชนผูสนใจ ปจจุบันยังไมคอยมีคนสนใจ

3. ผูใหญวิชิต ก่ํามะเริง (เบ้ิม) บานเลขที่ 85/1 ม.7 ต.ชําผักแพว เบอรติดตอ 089-9868632

ศิลปะการตีมีด (จากเหล็กแหนบ) การตีมีดเหล็กแหนบ ตีแบบโบราณ ขั้นตอนและวิธีการ

1. นําเหล็กแหนบซ้ือมา กิโลกรัมละ 30 บาท หรือจากเหล็กจากเศษ

รถยนตที่ไมใชแลว ตัดเปนช้ินๆ ตอนตัดเหล็กใชอุปกรณที่เรียกวา

“สกัด” ในการตัดเหล็ก

2. ตีดวยมือแบบโบราณ ข้ึนรูปเปนคู

3. ลับคมดวยเคร่ืองเจีย เสร็จแลวชุบน้ําธรรมดา และใสดาม

4. มีดหนึ่งเลมใชเวลาทําประมาณ 2 ช่ัวโมง

Page 59: community network forphysical

1-49  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 3. ผูใหญวิชิต ก่ํามะเริง (เบ้ิม) 

บานเลขที่ 85/1 ม.7 ต.ชําผักแพว เบอรติดตอ 089-9868632

ลักษณะเดนของมีด 1. คม

2. ทนทานตอการใชงาน

3. งานประณีต

หมายเหตุ: การจะเปนลูกศิษย ตองเสียคาครู โดยอุปกรณมีดังนี้ คือ ไหวกับเตา

ใหญ หัวหมู และธปู 9 ดอก

4. นางทองคํา บุตรดี บานเลขที่ 4 หมูที่ 11 ต.ทาคลอ เบอรติดตอ 036-226131, 089-2152789,

086-1337113

ศิลปหัตถกรรม ประธานกลุมหัตกรรม (สานตะกรา เสื้อคลุม) การสานตะกรา อุปกรณที่ใช: 1. เชือกสี/มัดฟาง

2. โครงเหล็กตะกรา 3. กรรไกร 4. มีด

5. เข็มใหญ (ไวรอยกระดูกงู) วิธีการ: เปนการคิดดัดแปลงเอง โดยเร่ิมจากการถักผาเช็ดหนา แลวประยุกตมา

เปนการสานตะกรา โดยถาบุคคลใดตองการจะเรียนรูใหมาเรียนไดกับปาทองคํา ถักเสื้อ อุปกรณที่ใช

1. ดายไวนัส

2. เข็มถักโครเชต

วิธีการ: ประยุกตจาการถักโครเชตทั่วไปมาเปนการถักเสื้อโดยใชเชือกไวนัส ( ซ่ึง

ปจจุบันไมทําแลว เพราะใชเวลาคอนขางนานและรางกายไมเอื้ออํานวย) แตหาก

มีคนสืบทอดตอก็จะทําใหความรูชุดนี้ไมสูญหาย

5. นางคําพัน แดงใจ

บานเลขที่ 4 ม.11 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ -

ศิลปหัตถกรรมการจักสาน ประวัติความเปนมา เร่ิมทําจักสานเปนต้ังแตอายุ 13 ป เรียนรูมาจากพอแม ผลิตไวใชเองใน

ครัวเรือน ใชไมไผสีสุก สิ่งที่ลุงคําพันทํามีอยูหลายอยาง ไดแก กระบุง ไสดักปลา

ตะคองใสปลา กระดง สุมไก ถาดและโตะ

วัสดุอุปกรณ 1. มดีหัวขอ

2. เล่ือยลันดา

3. คอน

4. ดินสอ

5. ฉากจักหนาไม

6. กระดาษทราย

7. กบใสไม

เทคนิคและวิธีการทํา คุณลุงใชเทคนิคสวนตัวซ่ึงไดรับการถายทอดมาจากพอแม

(ปจจุบันไมมีผูมารับสืบทอดตอ เนื่องจากคนท่ีมาเรียนขาดความอดทน)

วิธีการทําถาดผลไม (ออกแบบเอง)

1. ตัดทอนไมตามรูปทรงที่ตองการ

2. นํามาประกอบเปนฐานโดยใชตะปูเปนตัวตอกใหติดกัน

3. ใชสวานเจาะและไสใหเรียบเสมอกัน

Page 60: community network forphysical

1-50  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 5. นางคําพัน แดงใจ (ตอ)

บานเลขที่ 4 ม.11 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ -

4. ขัดดวยกระดาษทรายอีกรอบใหเรียบไมมีเส่ียน ทาสีเพื่อปองกันแมลง

เจาะ

5. สานดวยไมไผที่เตรียมไวตามรูปทรงที่ไดออกแบบไว

การทํากระบุง ไสดักปลา ตะตองไสปลา กระดง สุมไก และถาดใสกับขาว

วิธีทํา ออกแบบเองและวาดแบบบนไม ตัดทอนไมใหไดรูปทรงตามตองการ เสร็จ

แลวจึงมาประกอบเปนฐานไมไวและข้ึนรูปดวยไมไผที่เตรียมไว

3. กิจกรรมเชื่อมความสมัพันธในสังคม

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 1. นายทองหลอ สุขวันดี

บานเลขที่ 20/1 ม.3 ต.ตาลเด่ียว

เบอรติดตอ -

การทําเกษตรอินทรีย พืชผักที่ปลูกในพ้ืนที่ ไดแก กะเพราะ บวบ แมงลัก โหระพา คะนา

และกวางตุง โดยปลูกตามฤดูกาลเนื่องจากไมมีการใชสารเคมี ความรูหลักในการทําเกษตรอินทรีย การทําปุยหมักใชเองพรอมกับประสบการณในการทําเกษตรมาตลอดช่ัว

อายุ

การทําปุยหมัก วัสดุอุปกรณที่ใชในการทําปุยหมัก

1. เศษหญา ประมาณ 100 กิโลกรัม

2. รําออน 5 กิโลกรัม

3. ปูนขาว 2 กิโลกรัม

4. พด. 11 (จุลินทรียที่มีประสิทธิภาพในการตรึงไนโตรเจน ของกรม

พัฒนาที่ดิน) 1 ซอง

5. น้ําสะอาด 5 ลิตร ขั้นตอนการทําปุยอินทรียใชเอง

1. นําเศษหญามากองรวมใหเปนรูปสี่เหล่ียมผืนผา

2. ใสปูนขาวพรอมกับรําออนลงไปในกองหนาหญาที่เราเตรียมไว

หมัก

3. นํา พด. 11 ผสมกับน้ําและราดลงไปบนกองปุยหมักใหทั่ว

4. หมักนาน 6-7 เดือน (หรืออยางนอยควรจะ 6 เดือน ถึงจะสามารถ

นํามาใชได)

2. นาย หาญ จ๋ิวศรีสวัสด์ิ

บานเลขที่ 67 หมู 1 ตําบลหวยแหง

เบอรติดตอ 084-9029112

การทําปุยหมัก วัสดุ อุปกรณ: 1. ข้ีวัว

2. ข้ีไก

3. กากนํ้าตาล

4. รําขาว

5. ปุยยูเรีย

6. พด.1

Page 61: community network forphysical

1-51  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย หาญ จ๋ิวศรีสวัสด์ิ (ตอ)

บานเลขที่ 67 หมู 1 ตําบลหวยแหง

เบอรติดตอ 084-9029112

วิธีการ : สําหรับปุย 100 กิโลกรัมมีอัตราสวนคือ ใชมูลวัวและมูลไกในอัตรา ข้ีไก

35 กิโลกรัม ข้ีวัว 35 กิโลกรัม กากน้ําตาล 10 กิโลกรัม รําขาว 20 กิโลกรัม ปุยยู

เรีย 500 กรัม และผสมสารเรง พด.1 โดยใชอัตราสวน พด.1 ผสมในน้ํา 20 ลิตร

แลวทิ้งไว 10-15 นาที แลวจึงราดใหทั่วกองปุยหมักพอประมาณ ในการหมักปุย

ควรหมักในที่โลง หรือที่มีเต็นทกําบังฝน คลุมกองปุยหมักดวยผาใบ โดยจะทํา

การหมักไวประมาณ 6 เดือน แลวจึงนํามาตากใหแหง แลวจึงบรรจุกระสอบแลว

นําไปใช ประโยชนของปุยหมัก

- ปรับปรุงสมบัติทางกายภาพของดิน ทําใหดินรวนซุย การระบาย

อากาศ และการอุมน้ําของดินดีข้ึน รากพืชแพรกระจายไดดี

- เปนแหลงธาตุอาหารพืชทั้งธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง และจุล

ธาตุ

- ดูดยึดและเปนแหลงเก็บธาตุอาหารในดินไมใหถูกชะลางสูญเสียไป

ไดงาย และปลดปลอยออกมาใหพืชใชประโยชนทีละนอยตลอดฤดูปลูก

- เพิ่มความตานทานตอการเปลี่ยนแปลงความเปนกรดเปนดางของ

ดิน

- เพิ่มแหลงอาหารของจุลินทรียดิน ทําใหปริมาณและกิจกรรม

จุลินทรียที่เปนประโยชนในดินเพิ่มข้ึน

ที่มา: “สารเรงซุปเปอร พด. 1” Available at http://www.ldd.go.th/menu_5

wonder/pd_1.html การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ

พด.1 เปนกลุมจุลินทรียที่มีประสิทธิภาพสูงในการยอยสลายวัสดุ

เหลือใชจากการเกษตร และอุตสาหกรรมแปรรูป ผลผลิตทางการเกษตรเพื่อผลิต

ปุยหมักในเวลารวดเร็วและมีคุณภาพสูงข้ึน ประกอบดวยเช้ือรา และแอคติโนมัย

ซีสที่ยอยสารประกอบเซลลูโลส และแบคทีเรียที่ยอยไขมัน

ที่มา: “สารเรงซุปเปอร พด. 1” Available at http://www.ldd.go.th/menu_5

wonder/pd_1.html การทําน้ําหมักชีวภาพ วัสดุ อุปกรณ : 1. ฟกทอง

2. ขนุน

3. มะมวง

4. กากนํ้าตาล

5. ถังหมัก ปริมาตร 50 ลิตร

6. พด.2

วิธีการ : สําหรับการหมักน้ําหมักชีวภาพในถังปริมาตร 50 ลิตร มีอัตราสวนคือ

ใชฟกทอง 10 กิโลกรัม ขนุน 10 กิโลกรัม มะมวง 10 กิโลกรัม กากน้ําตาล 1

กิโลกรัม น้ํา 5 ลิตร สารเรง พด.2 ประมาณ 1 ซอง หมักไวประมาณ 3-6 เดือนจึง

นํามาใช

Page 62: community network forphysical

1-52  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 2. นาย หาญ จ๋ิวศรีสวัสด์ิ (ตอ)

บานเลขที่ 67 หมู 1 ตําบลหวยแหง

เบอรติดตอ 084-9029112

ประโยชนของน้ําหมักชีวภาพ - สงเสริมการเจริญเติบโตของพืช โดยพบวาปุยอินทรียน้ํามีฮอรโมน

และกรดอินทรียหลายชนิด เชน ออกซิน จิบเบอเรลลิน ไซโตไคนิน กรดแลคติก

กรดอะซิติก กรดอะมิโน และกรดฮิวมิก

- กระตุนการงอกของเมล็ด

- เพิ่มการยอยสลายตอซังพืช การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ พด.2 คือเช้ือจุลินทรียที่มีคุณสมบัติในการยอยสลายวัสดุการเกษตร

ในลักษณะสด อวบน้ํา หรือมีความช้ืนสูง เพื่อผลิตปุยอินทรียน้ํา โดยดําเนิน

กิจกรรมทั้งในสภาพท่ีไมมีอากาศและมีอากาศ ประกอบดวยจุลินทรีย 5 ประเภท

ดังนี้ ยีสตที่ผลิตแอลกอฮอลและกรดอินทรีย แบคทีเรียผลิตกรดแลคติก

แบคทีเรียยอยสลายโปรตีน แบคทีเรียยอยสลายไขมัน แบคทีเรียละลายอนินทรีย

ฟอสฟอรัส

ที่มา: “สารเรงซุปเปอร พด. 2” Available at http://www.ldd.go.th/menu_5

wonder/pd_2.html

3. นางรัชนี เทพภักดี

บานเลขที่ 36/3 ม.3 ถ.สุดบรรทัด ต.ตาล

เด่ียว

เบอรติดตอ 085-3848125

หมอดินอาสา ประวัต ิ เมื่อกอนเคยเปนอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมูบาน (อสม.) และไดถูก

ทาบทามใหไปฝกอบรมกับกรมพัฒนาที่ดินจนไดกลายมาเปนหมอดินอาสา

ความรูความสามารถ 1. รูข้ันตอนการนําดินไปตรวจ

2. รูจักการทําน้ําหมักชีวภาพ

3. สามารถใหคําแนะนําการใชที่ดินอยางถูกวิธีแกเกษตรกร ตัวอยางความรู การเก็บตัวอยางดิน ขัน้ตอนการเก็บตัวอยางดิน

1. นําดินข้ันบนไปตากแหง และบดใหมีขนาดเล็กพอรอนได

2. รอนดินใหไดประมาณ 100 กรัม

3. บรรจุถุงพรอมนําไปตรวจ ประโยชนของการเก็บตัวอยางดินไปตรวจ

1. สามารถนําไปตรวจวัดธาตุอาหารในดินไดอยางถูกตองแมนยํา

2. สามารถวางแผนในการจัดการดินได

การทําปุยน้ําหมักชีวภาพ วัสดุอุปกรณหลักที่ตองใช

1. ถัง ขนาด 200 ลิตร 1 ใบ

2. กากน้ําตาลหรือน้ําตาลทรายแดง 20 กิโลกรัม

3. พด. 2 (สําหรับสูตรผัก) 1 ซอง

4. วัสดุที่ใชในการหมัก เชน เศษอาหาร เศษพืช เปนตน

Page 63: community network forphysical

1-53  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 4. นายพัน นุชกระแสร

บานเลขที่ 19/1 ม.3 ต.ตาลเด่ียว

เบอรติดตอ 089-8050789

การเพาะเห็ดนางรมปลอดสารพิษ วัสดุอุปกรณ

1. กอนเช้ือเห็ดนางรม จํานวนกอนเช้ือข้ึนอยูกับขนาดของโรงเรือนและ

ทุนทรัพยของผูเพาะเอง

2. โรงเรือนที่คอนขางอับอากาศเพื่อใหสามารถรักษาความช้ืนไดดี แต

สามารถระบายอากาศไดโดยประตูทางเขา-ออก

3. สายยางรถน้ําพรอมฝกบัว (ข้ึนอยูกับแตละคนจะประยุกตใช) และ

ระบบน้ํา เทคนิคการเพาะเห็ดในถุง

1. ชวงระยะบมกอนเช้ือ ควรมีการระบายอากาศ หนาหนาวควรปด

โรงเรือน หนารอนควรเปดประตูเพื่อระบายอากาศ

1. ชวงเปดดอกควรรดน้ําใหมีความช้ืนสม่ําเสมอ และเมื่อเร่ิมออกดอก

นอยลงแลวใหกรีดปากถุงเพื่อเพิ่มพื้นที่การออกดอกและขยาย

ระยะเวลาการใหดอกมากข้ึนแตดอกจะมีขนาดเล็กลง

นอกจากน้ีกอนเช้ือเห็ดที่ใหผลผลิตเต็มที่แลว (ไมคอยออกดอกแลวหรือไมคอย

ใหผลผลิตแลว) สามารถนํามาเพาะเห็ดฟางตอได โดยการเอาเศษข้ีเล่ือยจาก

การเพาะเห็ดในถุงมาคลุกกับฟางและเช้ือเห็ดฟางแลวเอาพลาสติกคลุม และ

ดูแลรักษาตามข้ันตอนการเพาะเห็ดฟางทั่วไป

5. นายขุน โคตะสูต

บานเลขที่ 72 ม.1 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 081-28690045

อาสาปศุสัตว ประวัติความเปนมา ลงุขุนไดอบรมการเปนอาสาปศุสัตวจากศูนยวิจัยและบํารุงพันธุสัตวทับ

กวางและศูนยวิจัยอาหารสัตวชัยนาท เมื่อผานการอบรมแลวจึงไดมาทําหนาที่

เปนอาสาปศุสัตว โดยทําหนาที่ดูแลและรักษาอาการปวยของวัว กระบือ รวมถึง

การทําคลอดและทําหมันดวย

วิธีการทําหมันวัว ใชครีบหนีบ (Burdizzo) บริเวณข้ัวของถุงหุมอัณฑะ (จะอยูเหนือบริเวณ

ลูกอัณฑะ) คางไวประมาณ 3 นาที และนําทิงเจอรไปทาบริเวณทอนําอสุจิที่หนีบ

แลวเล็กนอย หลังจากนั้นประมาณ 7 วัน ลูกอัณฑะจะแฟบลง เสร็จแลวทํา

ลักษณะแบบเดิมอีกขางหนึ่ง

หมายเหตุ: กอนทําการรักษาควรนําเชือกมัดขากันวัวถีบทุกคร้ัง วิธีการรักษาโรคไขหลังแข็งของวัว (ไมกินหญา) ฉีดยาดวย Oxytetracydine (Oxycline) วิธีการรักษาโรคทองเสีย ฉีดดวย Tylosin วิธีแกไข ฉีดดวย Novapyrone

วิธีฆาพยาธิในตับ และพยาธิผิวหนัง ฉีพดวย Ivermecvet วิธีฆาพยาธิไสเดือน สําหรับลูกควายอายุ 1 เดือน ฉีดดวย Pamizole วิธีรักษาอาการมดลูกอักเสบ เปนแผล ฝ หนอง ฉีดดวย Kanamycin Injection (Kanamycin sulfateX

Page 64: community network forphysical

1-54  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 5. นายขุน โคตะสูต (ตอ)

บานเลขที่ 72 ม.1 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 081-28690045

การบํารุงน้ํานม สําหรับวัวควายทอง คลอดลูกใหม ฉีดดวย Biocatalin

หมายเหตุ: วิธีการฉีดยาจะฉีดเขาบริเวณกลามเนื้อ และปริมาณยาที่ใช 10 ซีซี

ตอน้ําหนักวัวหรือกระบือ 100 กิโลกรัม

6. นางสาววันเพ็ญ ปานมณี

บานเลขที่ 22/2 หมู 6 ต.หินซอน

เบอรติดตอ 089-0885137

การทําผลิตภัณฑสมุนไพร 1. สบูเหลวสมุนไพร สวนผสม

- AD25 1 กิโลกรัม

- น้ําสมุนไพร 5 กิโลกรัม

- มุก 100 กิโลกรัม

- ผงฟอง 50 กิโลกรัม

- กลิ่น 1 ออนซ

- เกลือ (ปรุงทิพย) 5 กิโลกรัม

- สีผสมอาหาร (ตามความพอใจ)

วิธีทํา

เท AD25 ลงในภาชนะเติมเกลือกวนไปทางเดียวกันเติมน้ําสมุนไพรจนหมด

ใสผงฟอง มุก กลิ่น สี ทิ้งไวใหฟองยุบ ตักใสขวด

วิธีทําน้ําสมุนไพรสําหรับใชทําสบูเหลว

• นําสมุนไพรสด ซ่ึงไดแก ขมิ้น (เหงา) ไพล (เหงา) ขา

เหลือง (เหงา) เปลือกผลทับทิมหรือใบทับทิม ใบชุมเห็ด

เทศ น้ํามะขามเปยก และใบฝร่ัง (วัสดุที่ใชอาจจะหั่น

หรือไมหั่นก็ได) ใสรวมกันใหได (ถาใชวัสดุแหงใช 1

กิโลกรัม) ประมาณ 5 ขีด โดยเฉล่ียสัดสวนใหเทาๆ กันใน

แตละชนิด ลงในหมอตม

• ใสน้ํา 5 กิโลกรัม หรือประมาณ 5 ลิตร ลงในหมอตมที่มี

สมุนไพรอยู ตมนาน 20 -30 นาที พอใหวัสดุที่ใสลงไปสุก

กรองเอากากออก ทิ้งใหเย็นแลวนํามาใช

สรรพคุณของสมุนไพรที่ใช

• ขมิ้น: ฆาเช้ือแบคทีเรีย ขัดผิว และทําใหผิวผอง

• ไพล: ฆาเช้ือแบคทีเรีย ขัดผิว และทําใหผิวผอง

• ขาเหลือง: ฆาเช้ือแบคทีเรีย ขัดผิว

• เปลือกทับทิมหรือใบทับทิม: ยับบ้ังการเจริญเติบโตของ

แบคทีเรีย

• ใบฝร่ัง: ฆาเช้ือแบคทีเรีย ทําใหผิวสะอาดและใส

• ใบชุมเห็ดเทศ: ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย แก

โรคผิวหนัง โรคชันตุ โรคกลากเกล้ือน

• น้ํามะขามเปยก: ขัดคราบไคล ยับยั้งการเกิดสะเก็ดเงิน

Page 65: community network forphysical

1-55  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 6. นางสาววันเพ็ญ ปานมณี (ตอ)

บานเลขที่ 22/2 หมู 6 ต.หินซอน

เบอรติดตอ 089-0885137

2. ยาสระผมสมุนไพร

สวนผสม

- N.8000 1 กิโลกรัม

- เกลือ (ปรุงทิพย) ½ กิโลกรัม

- น้ําสมุนไพรสําหรับบํารุงหนังศีรษะและบํารุงเสนผม 5 กิโลกรัม

- ผงฟอง 1 ขีด

- กลิ่น 1 ออนซ

- สีผสมอาหาร (ตามความพอใจ)

วิธีทํา

เท N.8000 ลงในภาชนะท่ีจะกวน เติมเกลือ กวนไปทางเดียวกันเติม

น้ําสมุนไพรลงไปจนหมด เติมผงฟอง กลิ่น สี ทิ้งไวใหฟองยุบ ตักใสขวด

วิธีทําน้ําสมุนไพรสําหรับใชทํายาสระผม

• นําสมุนไพรสด ซ่ึงไดแก ใบข้ีเหล็ก ผักปรัง ผลมะกรูด (ทั้ง

ลูกไมตองหั่น) ดอกอัญชัน และรําขาว (ไมมีก็ได) ใส

รวมกันใหได ประมาณ 5 ขีด โดยเฉล่ียสัดสวนใหเทาๆ

กันในแตละชนิด (สําหรับผลมะกรูดสามารถใสเกินได)

• ใสน้ํา 5 กิโลกรัม หรือประมาณ 5 ลิตร ลงในหมอตมที่มี

สมุนไพรอยู ตมนาน 20 -30 นาที พอใหวัสดุที่ใสลงไปสุก

กรองเอากากออก ทิ้งใหเย็นแลวนํามาใช

หมายเหตุ: สวนผสมของนํ้าสมุนไพร อาจใสน้ําใบหญานางค่ันลงไป 3 ขีด เพื่อ

เพิ่มประสิทธิภาพสรรพคุณของยาสระผมได แตไมเหมาะสําหรับคนท่ียอมผม

เพราะสารในใบยานางจะมีฤทธิ์กัดสีผมที่ยอมได

สรรพคุณของสมุนไพรที่ใช

• ใบข้ีเหล็ก: ทําใหผมดํา

• ยอดผักปรัง: ทําใหผมลื่น ไมพันกัน

• ลูกมะกรูด: ยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย ชวยขจัดรังแค และการ

เกิดชันตุ

• อัญชัน: บํารุงรากผม ทําใหรากผมแข็งแรง

• รําขาว: ทําใหผมไมพันกัน

• ใบยานาง: ชวยทําใหผมดก ดํา ไมรวงงาย

3. น้ํายาลางจาน (เอนกประสงค)

สวนผสม

- N.70 1 กิโลกรัม

- น้ํามะกรูดตม 2 กิโลกรัม

- ผงฟอง 1 ขีด

- กลิ่น 1 ออนซ

- สีผสมอาหาร (ตามความพอใจ)

- น้ําสะอาด 6-8 ลิตร

- เกลือ (ปรุงทิพย) ½ กิโลกรัม

Page 66: community network forphysical

1-56  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 6. นางสาววันเพ็ญ ปานมณี (ตอ)

บานเลขที่ 22/2 หมู 6 ต.หินซอน

เบอรติดตอ 089-0885137

วิธีทํา

เท N.70 ลงในภาชนะที่จะกวน เติมเกลือ กวนไปทางเดียวกันเติมน้ํา

มะกรูดตมลงไปจนหมด เติมผงฟอง กลิ่น น้ําสะอาด สีผสมอาหาร ทิ้งไวใหฟอง

ยุบ ตักใสขวด

วิธีทําน้ํามะกรูดตม

นําลูกมะกรูดมาผาซีก (ยิ่งหลายซีกยิ่งดี) 2 กิโลกรัมคร่ึง ใสลงในหมอตม

• ใสน้ํา 2 กิโลกรัมหรือประมาณ 2 ลิตร ตมนาน 20-30 นาที

พอใหผลมะกรูดสุกหรือเปอย กรองเอากากออก ทิ้งใหเย็น

แลวนํามาใช

สรรพคุณของสมุนไพรที่ใช

• ผลมะกรูด: ชวยขจัดคราบและกล่ิน สําหรับมะนาวไมมี

คุณสมบัตินี้แตผลมะนาวชวยเร่ืองการถนอมผิว

4. น้ํายาซักผาจากมะละกอ

สวนผสม

- N.70 1 กิโลกรัม

- น้ํามะละกอตม 2 กิโลกรัม

- ผงฟอง 1 ขีด

- กลิ่น 1 ออนซ

- สีผสมอาหาร (ตามความพอใจ)

- น้ําสะอาด 6-8 ลิตร

- เกลือ (ปรุงทิพย) ½ กิโลกรัม

วิธีทํา

เท N.70 ลงในภาชนะที่จะกวน เติมเกลือ กวนไปทางเดียวกันเติมน้ํา

มะละกอตมสลับกับน้ําสะอาดจนหมด เติมผงฟอง กลิ่น สีผสมอาหาร ทิ้งไวให

ฟองยุบ ตักใสขวด

วิธีทําน้ํามะละกอตม

นํามะละกอดิบมาปอกเปลือกและหั่นเปนช้ินเล็กๆ (ยิ่งหลายซีกย่ิงดี) 2 กิโลกรัม

คร่ึง ใสลงในหมอตม

• ใสน้ํา 2 กิโลกรัมหรือประมาณ 2 ลิตร ตมนาน 20-30 นาที

พอใหผลมะละกอสุกหรือนิ่ม กรองเอากากออก ทิ้งใหเย็น

แลวนํามาใช

สรรพคุณของสมุนไพรที่ใช

• มะละกอดิบ: ชวยทําใหผาฟู นุม ถนอมเสนใย และกําจัด

คราบสกปรก

ขอควรทราบ: เนื่องจากผลิตภัณฑทั้งหมดไมมีการใชสารกันบูด เพราะฉะน้ัน

ผลิตภัณฑแตละชนิดจะอยูไดไมเกิน 2 เดือน

7. นายสมาน ยะธาตุ

บานเลขที่ 61 ม.2 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 081-0143762

การทําพิมเสนน้ําและน้ํามันงา: พิมเสนน้ํา (ไพลดํา) วัสดุอุปกรณทีใ่ช

- ไพลดําตากแหงและบดเปนผง 30 กรัม

- เมนทอล 200 กรัม

Page 67: community network forphysical

1-57  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 7. นายสมาน ยะธาตุ (ตอ)

บานเลขที่ 61 ม.2 ต.หวยแหง

เบอรติดตอ 081-0143762

- พิมเสน 50 กรัม

- การบูร 50 กรัม

- ขวดแกว (แบบที่ใส โอวันติล/กาแฟ) 1 ขวด ขั้นตอนวิธีการทํา

- นําเมนทอล 200 กรัม ใสในขวด เสร็จแลวเขยาใหเมนทอลเปลี่ยน

จากของแข็งกลายเปนของเหลว

- ตอจากนั้นใหใสการบูรลงไปในขวดที่มีเมนทอลอยูแลวก็เขยาให

กลายเปนของเหลวเชนเดิม

- เสร็จแลวจึงใสพิมเสนลงไปเขยาใหเขากันจนกลายเปนของเหลว

ทั้งหมด ซ่ึงของเหลวที่ไดจะเรียกวา “พิมเสนน้ํา”

- สุดทายนําพิมเสนน้ําผสมกับผงไพลที่เตรียมไว คนใหเขากัน ปลอย

ทิ้งไว ประมาณ 1 อาทิตย จะตกตะกอน แลวนําสวนน้ําใสๆ บรรจุใส

ขวดและนําไปใชตอไป

วิธีการใชและสรรพคุณ - ใชสูดดมแกคัดจมูก แกวิงเวียนศีรษะ

- ใชทาบริเวณที่มีแมลงสัตวกัดตอย ลดอาการปวด บวม

- ใชทาแกอาการคันตามผิวหนัง ขอควรทราบ

- น้ําพิมเสนที่ไดจะเปนน้ําพิมเสนแท 100%

- ตะกอนที่ไดอยานําไปทิ้ง สามารถใชได โดยมีสรรพคุณเชนเดียวกับ

แบบน้ําแตมีความเขมขนของตัวยามากกวา น้ํามันงา วัสดุอุปกรณทีใ่ช

- เคร่ืองรีดน้ํามัน หาซ้ือไดตามทองตลาด หรือใชวิธีรีดแบบสมัยกอน

ซ่ึงมีอุปกรณที่ใช คือ ผาขาวบาง เชือกไนลอน ครก

- เมล็ดงา ประมาณ 1 กิโลกรัม ขั้นตอนและวิธีการทํา กรณีมีเครื่องรีดน้าํมัน: นําเมล็ดงาดิบใสเคร่ือง เสร็จแลวเครื่องจะกลั่น

น้ํามันออกมา เมล็ดงา 1 กิโลกรัม ไดน้ํามันงาดิบ

ประมาณ 250 กรัม

กรณีไมมีเครื่องรีดน้ํามัน: นํางาดิบมาตําในครก แลวนําไปใสลงในผาขาว

บาง หลังจากนั้นรีดน้ํามันออกมาดวยเชือก ซ่ึงงา

ดิบ 1 กิโลกรัม จะไดน้ํามันงาดิบ ประมาณ 1-2

ชอนโตะ

วิธีการใชและสรรพคุณ - ด่ืมน้ํามันงาดิบทุกวันกอนนอน วันละ 1 ชอนชา จะชวยลดไขมันใน

เสนเลือด ทําใหเลือดไหลเวียนดี ตานอนุมูลอิสระได

นําน้ํามันงาดิบมานวดตัว ชวยทําใหผิวชุมช้ืน ทําใหกระดูกแข็งแรง

Page 68: community network forphysical

1-58  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 8. นางรัศมี ราชวงษ

กลุมแมบานนาดี

บานเลขที่ 60 หมู 2 ตําบลหวยแหง

เบอรติดตอ 081-3652263

การทําน้ํามันงาและผลิตภัณฑพื้นบาน น้ํามันงา วัสดุ อุปกรณ: 1. งาดํา หรือ งาขาว

2. เคร่ืองบีบอัดเมล็ดงา 3. ขวดบรรจุน้ํามัน (ขนาดใดก็ได)

วิธีการ ในการผลิตน้ํามันงา แบงผลิตภัณฑอออกเปน 2 ประเภท คือ น้ํามันงาดําและ

น้ํามันงาขาว โดยนําเมล็ดงาผานเขาเคร่ืองบีบอัดเพื่อใหไดน้ํามัน หลังจากนั้นนํา

น้ํามันไปตกตะกอน แลวสวนที่ใสของน้ํามันมาบรรจุขวด การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ

งาจัดเปนพืชไรน้ํามันที่เสริมรายไดใหเกษตรกร เนื่องจากลงทุนตํ่า ใช

เวลาปลูกสั้น และทนแลงไดดี มีตลาดกวางขวาง และราคาดี เกษตรกรนิยมปลูก

งากอนหรือหลังพืชหลัก งาจึงเปนพืชที่นิยมในระบบการปลูกพืช งาถูกใชเปน

อาหารเพื่อสุขภาพเนื่องจากเมล็ดงามีคุณคาทางโภชนาการสูง

ที่มา: “งา” Available at http://it.doa.go.th/vichakan/news.php?newsid=21 คุณสมบัติของน้ํามันงา

เมล็ดงา ประกอบดวยน้ํามันระหวาง 46.4 – 52.0% มีโปรตีน 19.8 –

24.2% ซ่ึงมีสัดสวนดี จึงเปนอาหารที่ดี มีสารมีไธโอนีนและทริพโทแฟนสูง มีแค

ลเซ่ียม โปรแตสเซ่ียมฟอสฟอรัส วิตามินบี และเหล็ก น้ํามันงาที่ดีไดมาจากการ

หีบ โดยไมใชความรอน น้ํามันงาชนิดนี้ไดรับความนิยมอยางสูง เพราะไมมีการ

เปลี่ยนแปลงดานโครงสรางของโมเลกุลน้ํามัน และไมมีสารเคมีตกคาง น้ํามันงา

มีกรดไขมันไมอิ่มตัวชนิดหลายตําแหนง (Polyunsaturated fatty acids)

ระหวาง 40.9 – 42.0% และชนิดไมอิ่มตัวตําแหนงเดียว (Monounsaturated

fatty acids) ระหวาง 42.5 – 43.3% ซ่ึงชนิดหลังนี้ เช่ือวาชวยปองกันหลอดเลือด

แดงแข็งและโรคหัวใจ

ที่มา: “งา” Available at. http://www.php?lay=show&ac=article&Id=

538680763 สรรพคุณของน้ํามันงา

- ชวยขยายหลอดเลือด

- ชวยลดความดันโลหิต

- ปองกันเกล็ดเลือด เกาะกันเปนลิ่ม ถาเกาะกันมากอาจอุดตันหลอด

เลือดเล็กๆได

• ถาอุดตันหลอดเลือดหัวใจ ก็จะเปนโรคหลอดเลือดหัวใจ

ตีบตัน กลามเนื้อหัวใจขาดเลือด

• ถาล่ิมเลือดไปอุดตันหลอดเลือดสมอง ก็จะปวยเปน

อัมพาต อัมพฤกษได ถาล่ิมเลือดอุดตันจอตา อาจทําให

ตาบอดได โดยเฉพาะในผูปวยโรคเบาหวาน

- ยับยั้งไมใหรางกายสรางคอเลสเตอรอลมากเกินไป

- งามีแคลเซ่ียมสูงทําใหกระดูกแข็งแรง เพิ่มความหนาใหมวลกระดูก

Page 69: community network forphysical

1-59  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 8. นางรัศมี ราชวงษ (ตอ)

กลุมแมบานนาดี

บานเลขที่ 60 หมู 2 ตําบลหวยแหง

เบอรติดตอ 081-3652263

- งามีแคลเซ่ียมสูงมากกวาพืชทั่วไปถึง 40 เทา มีฟอสฟอรัสมากถึง 20

เทา ซ่ึงแคลเซ่ียมและฟอสฟอรัสนี้เปนธาตุสําคัญในการเสริมสราง

กระดูกและฟน จึงควรใหเด็กกินงาจะไดเจริญเติบโตสูงใหญ สตรีวัย

หมดประจําเดือนก็ควรกินงามากๆ เพราะวัยนี้จะเกิดภาวะพรอง

ฮอรโมนเอสโตรเจน ทําใหมีการดึงแคลเซ่ียมมาจากกระดูกและฟน

จึงมีความเสี่ยงสูงที่จะเปนโรค

กระดูกพรุน กระดูกเส่ือม

ที่มา: “ประโยชนของงา และน้ํามันงา” Available at http://www.pumedin.com.

php?lay=show&ac=article&Id=538680763

น้ํายาลางจานมะกรูด

มะกรูด ไมพุมขนาดใหญ ลําตนเกล้ียงเกลาก่ิงกานมีหนามแหลม ใบ

สีเขียวหนา มีกล่ินหอมฉุน มีน้ํามันหอมระเหย ออกดอกเปนชอสีเขียวมีนวล ลูก

กลมผิวหนาขรุขระ มะกรูดเปนพืชเคร่ืองเทศและพืชสมุนไพร ทั้งยังสามารถ

นํามาใชประโยชนในการเปนยารักษาโรคหรือสวนผสมของยา ชวยแกอาการ

ทองอืด ชวยใหเจริญอาหาร ใชดองยาเพื่อใชฟอกเลือด และบํารุงโลหิตสตรี เนื้อ

ของผลมะกรูดใชเปนยาแกอาการปวดศีรษะ และระงับการไอ แกปวดทองในเด็ก

ออน ใชในอุตสาหกรรมเคร่ืองหอมและเครื่องสําอาง นอกจากนี้ผิวมะกรูดจะมี

ประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของจุลินทรียตางๆได

ที่มา: ”มะกรูด“ Available at http://www.thaigoodview.com /library/contest

2551

วัสดุ อุปกรณ: 1. ผลมะกรูด ไดมาจากการปลูกข้ึนเองในพื้นที ่

2. น้ํายาลางจาน ไดมาจากธนาคารเพ่ือการเกษตรและสหกรณ

การเกษตร

3. หมอตมน้ํา 4. ผาขาวบาง

วิธีทํา: นํามะกรูด 10 ผล มาปอกผิวออก ตมในน้ําประมาณ 20 ลิตร ต้ังไฟพอ

เดือดประมาณ 30 นาทียกลง ปดฝาทิ้งไวจนอุณหภูมิลดลง นํามาค้ันแลวกรอง

ดวยผาขาวบาง เพื่อไมใหเกร็ดเล็กๆของมะกรูดติดออกมา จากนั้นนําน้ํามะกรูด

ที่ไดมาผสมกับน้ํายาลางจาน ในอัตราน้ํายาลางจาน 8 สวน น้ํามะกรูด 2 สวน

หลังจากนั้นจึงนํามาบรรจุขวดเพื่อจัดจําหนาย

การตรวจสอบขอมูลกับความรูทางวิชาการ คุณสมบัติและสรรพคุณของมะกรดู :

- ใชดับกล่ินคาวของอาหารไดดี

- มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของจุลินทรียตาง ๆได

- กรดซิตริค(Citric acid) ชวยขจัดคราบสบู (ดาง) ที่หลงเหลืออยู ทํา

ใหผมหวีงาย น้ํามันจากผิวมะกรูดชวยใหผมดกเปนเงางาม

ที่มา: ”มะกรูด “ Available at http://www.the-than.com/samonpai/sa 16. html

Page 70: community network forphysical

1-60  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 9. นางรัชนี ไผงาม 

บานเลขที่ 46/4 ม. 5 ต.ทาคลอ เบอรติดตอ 089-8062856

ปราชญเรื่องการทําอาหาร กิจกรรมดําเนินงาน เปนวิทยากรสอนทําอาหารในอําเภอแกงคอย ตํารับอาหารที่สอน ไดแก

ขนมโบราณ ขนมอบทุกชนิด กับขาวโตะจีน น้ําพริกตางๆ เปนตน นอกจากน้ียัง

เปนประธานกลุม อสม. และเปนผูจัดการและบริหารกลุม อสม.ในตําบลทาคลอ ตัวอยางอาหารและวิธีทํา น้ําพริกเผา วัตถุดิบ

1. พริกเม็ดใหญ

2. หอม

3. กระเทียม

4. กะป

5. หมูบด

6. น้ําตาลปบ

7. มะขามเปยก

วิธีการทํา

นําหอม กระเทียม ทอดพรอมกัน แลวใสพริกเม็ดใหญ ทอดอีกทีแลวนํา

สวนผสมมาตําใสกะป ใสมะขามเปยก ใสหมูบดลงไป ตําใหละเอียด เสร็จแลว

นํามาผัดในน้ํามันปาลมใหแหงใหข้ึนเงา เติมน้ําตาลปบ น้ําปลาตามชอบ (อยูได

นาน 7 วัน)

น้ําพริกลงเรือ วัตถุดิบ

1. พริกข้ีหนูสด

2. หอมแดง

3. กระเทียม

4. กะป

5. หมูบดหรือกุงแหง

6. น้ํามะนาว

วิธีการทํา

นําพริกข้ีหนูสด หอมแดง กระเทียม กะป มาตําใหละเอียด เสร็จแลวเอา

น้ําปลา น้ําตาลปบ และน้ํามะนาวลงไป (ถาใสน้ํามะนาวกอนจะขมและถามี

มะดันสดใหใชแทนมะนาวได) ปรุงรสชาติตามชอบ

10. นางทรัพย จันทะวงษ

บานเลขที่ 30 หมู 1 ตําบลทาตูม

เบอรติดตอ 087-0181043

ประธานกลุมอาชีพสตรีทาตูม ความรูดาน: การทําขนมเทียนแกว

ความเปนมา: กลุมอาชีพสตรีทาตูมโดยมี นาง ทรัพย จันทะวงษ เปนประธาน

กลุม เร่ิมกอต้ังข้ึนใน ป พ.ศ.2542 เมื่อเร่ิมตนรวมกลุมจัดทํากิจกรรม 2 อยาง คือ

ดอกไมประดิษฐและขนมเทียนแกว ปจจุบันทําขนมเทียนแกวเปนหลัก สมาชิก

กลุมมี 17 คน โดยสับเปลี่ยนกันเขามาทําการผลิต ปจจุบันขนมเทียนแกวเปน

สินคา OTOP ของจังหวัดสระบุรี เปนที่รูจักของคนท้ังในและนอกพื้นที่ นิยม

นําไปเปนของไหวในชวงเทศกาลตางๆดวย ไมวาจะเปนเทศกาลตรุษจีน เทศกาล

เชงเมง และวันสารทจีน

Page 71: community network forphysical

1-61  

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู 10. นางทรัพย จันทะวงษ (ตอ)

บานเลขที่ 30 หมู 1 ตําบลทาตูม

เบอรติดตอ 087-0181043

วัสดุ อุปกรณ : 1. ถั่วเขียว

2. เกลือ

3. พริกไทย

4. น้ําตาล

5. น้ําใบเตย

6. น้ําอัญชัน

7. หอมแดง

8. แปงมัน

9. น้ํามันพืช

10. หอมแดง

11. แปงมัน

วิธีการ : นําถ่ัวเขียวมาตมจนนิ่มประมาณ 1 ช่ัวโมง นํามาตําใหละเอียดแลว

นําไปผัดในน้ํามันพืช พรอมปรุงรสโดยใสเกลือ พริกไทย น้ําตาล และหอมแดง

ผัดเสร็จแลวจึงนํามาปนเปนกอน หลังจากนั้นนําแปงมันมาเค่ียวโดยใชไฟกลางๆ

ผสมกับน้ําใบเตยหรือน้ําดอกอัญชัน เค่ียวจนเหนียวแลวจึงนํามาหอถั่วที่ปนไว

จะไดขนมเทียนแกวสีเขียวออนละสีน้ําเงินออนตามสีของใบเตยและดอกอัญชัน

ในสวนของการจําหนายนั้นก็จะแบงออกเปน 2 แบบ คือ

- จําหนายแบบนึ่ง(นึ่งสุกแลว) พรอมรับประทาน หรือรับประทานไม

หมดก็สามารถเก็บไวไดนาน 15 วัน โดยแชเก็บไวในตูเย็น

จําหนายแบบสด(ยังไมนึ่ง) ก็สามารถเก็บไวไดนาน 15 วัน เชนเดียวกัน หาก

ตองการรับประทานก็นํามานึ่ง โดยใชระยะเวลาในการน่ึงประมาณ 10 นาที

จากนั้นก็รับประทานไดเลย

11. ผูใหญบุญชวย แกววิสูตร

บานเลขที่ 13 ม.2 ต.บานธาตุ

เบอรติดตอ 089-6753874

กลุมแมบานพัฒนาอาชีพ หมูที่ 2 ต.บานธาตุ (กลุมเย็บเสื้อผา) ประวัติความเปนมา กลุมนี้กอต้ังข้ึนโดยนายบุญชวย แกววิสูตร (ผูใหญบานหมู 2 ต.บานธาตุ)

ในป พ.ศ.2541 แนวความคิดที่ ต้ังกลุมข้ึนมานี้ไดเ ร่ิมจากการศึกษาดูงาน

แรกเร่ิมกลุมนี้ไดทําเพียงผาทําความสะอาดตามโรงงาน โดยไดทุนจาก โครงการ

SML โครงการอยูดีมีสุข โครงการชุมชนพอเพียง และกองทุนพัฒนาชุมชนใน

พื้นที่รอบโรงไฟฟา โดยเร่ิมแรกมีเคร่ืองจักรเพียง 2 ตัว ปจจุบันมีเคร่ืองจักรทั้งสิ้น

7 ตัว สําหรับปจจุบันเร่ิมมีการทําเส้ือเช้ิต เส้ือฮาวาย โดยนําแบบมาจากอาจารย

ผูฝกสอนที่ไดรับการจัดหามาโดย กศน.ของอําเภอแกงคอย

การทํางานในสวนนี้จะใชเวลาหลังจากเลิกงานหรือภารกิจสวนตัวจากที่

บาน โดยปจจุบันมีสมาชิก ประมาณ 10 คน ปญหาของกลุม คือ ไมมีตลาดและ

ตองการขยายออกไปสูการตัดเสื้อยืด

12. นางอําพร จันทกูร บานเลขที่ 49 ม.8 ต.ทาคลอ เบอรติดตอ 089-5390163

ประธานกลุมสตรตีําบลทาคลอ ประวัติความเปนมา กลุมสตรีทาคลอกอต้ังเมื่อ ป พ.ศ.2545 ซ่ึงเปนกลุมอาชีพทําดอกไม ผา

ใยบัว ดอกไมจัน และจัดดอกไมนอกสถานที่ เปนตน โดยองคการบริหารสวน

ตําบลทาคลอจัดใหมีวิทยากรมาฝกอบรม และไดทุนสนับสนุนการจัดต้ังกลุม

Page 72: community network forphysical

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู และเบอรติดตอ ประเด็นความรู

นางอําพร จันทกูร (ตอ) 12.

บานเลขที่ 49 ม.8 ต.ทาคลอ เบอรติดตอ 089-5390163

จากบริษัทเครือซีเมนตไทย (SCG) โดยมีสมาชิกทั้งหมด 8 ทาน ซ่ึงแตละทานจะ

ลงหุนกันคนละ 120 บาท และเปนผูที่รวมกันผลิตสินคาตางๆ จําหนายที่ตลาด

อําเภอแกงคอย

นางโสถิตา นาคอาย 13. การทําพรมเช็ดเทา เร่ิมทําพรมเช็ดเทามา 1 ป เรียนรูการทําพรมเช็ดเทามาจากกลุม

แมบานหมู 9 โดยเปดการสอนใหฟรี รับซ้ือเศษผามาจากโรงงานกิโลกรัมละ 18

บาท พรมเช็ดเทาที่ถักมีอยู 2 แบบ คือ แบบวงรีและแบบส่ีเหล่ียม

บานเลขที่ 144 ม.9 หวยแหง

เบอรโทร 083-9808278

การทําพรมเช็ดเทาจากเศษผาสําลี

อุปกรณ กรรไกร เข็มถัก (ลักษณะคลายเข็มถักโครเชต ผลิตข้ึนเอง จากพลาสติก

ใส) เศษผาสําลี

วิธีการทํา

1. ข้ันแรกจับเศษผาสําลีพันนิ้วช้ีมือขางที่ไมถนัดไมตองแนนจนเกินไป จับ

เข็มถักดวยมือขางที่ถนัด

2. เร่ิมถักช้ินงาน แบบโซ โดยคลองเข็มจากดานหลังเศษผา ใหไดลักษณะ

เปนวงกลม แลวตวัดปลายเข็มข้ึน จากนั้นควักเสนเศษผาลอกผานรู จะ

ไดปมสําหรับข้ึนโซ ถักใหครบ 15 โซ

3. จะไดเศษผาเปนเสนตรงลักษณะดังภาพจากน้ันใหดึงปลายเศษผาที่

เร่ิมตนถักเพื่อใหหวงรัดติดกัน

4. จากนั้นถักเปนลักษณะดังตอไปนี้

5. การถัก v คือการเพ่ิมหวงโดยทํา x 2 รอบในหวงโซเดียวกัน

1-62  

6. การถัก A คือการลดหวง โดยทํา 2 หวงโซ ใหเหลือ 1 หวงโซ (ทํา 2X ให

เปน 1X)

7. หลังจากถักแถวแรกเสร็จทุกคร้ังจะตองมีการปดงาน (ปดงานเฉพาะแถว

แรกกับแถวสุดทายเทานั้น โดยการสอดเข็มเขาไปในโซแรกเกี่ยวเศษผา

ดึงผานหวงบนเข็ม)

8. ถักวงเปนวงรีหรือสี่เหล่ียมลักษณะเชนนี้จนครบรอบตามขนาดที่ตองการ

ก็จะไดพรมเช็ดเทาจากเศษผาสําลี

หมายเหตุ: พรม 1 ผืนใชเวลาในการถัก 10-15 นาที เมื่อถักเสร็จเรียบรอยแลวจะ

มีคนมารับซ้ือไปขาย

Page 73: community network forphysical

2.2.3 แผนท่ีผูรูเรื่องสุขภาพ

จากการดําเนนิงานเพื่อจัดทาํแผนที่ผูรูเร่ืองสุขภาพของชุมชนไดแผนที ่ดังนี ้

ทั้งนี้คณะผูวิจยัไดออกแบบแผนที่ใหสามารถพกพาไดสะดวก โดยมีรายละเอียดดังนี ้

1-63  

Page 74: community network forphysical

(1) ลักษณะของแผนที่ดานนอก

1-64  

Page 75: community network forphysical

(2) ลักษณะของแผนที่ดานใน

(ทั้งนี้ดูตัวอยางไดจากดานหนาในรายงาน)

1-65  

Page 76: community network forphysical

1-66  

2.2.4 บัญชีรายชื่อสมาชกิเครือขายสุขภาพ

บัญชีรายช่ือสมาชิกเครือขายสุขภาพ เปนรายช่ือของผูที่มีความสนใจในเร่ืองสุขภาพในอําเภอแกง

คอย และมีความสนใจที่จะเขารวมกิจกรรมกับโครงการและจากการดําเนินงาน พบวามีประชาชนผูสนใจ

เขารวมเปนสมาชิกเครือขายสุขภาพ จํานวน 300 คน โดยแบงเปน ตําบลแกงคอย 2 คน ตําบลชะอม 6 คน

ตําบลชําผักแพว 56 คน ตําบลตาลเด่ียว 2 คน ตําบลเตาปูน 78 คน ตําบลทับกวาง 2 คน ตําบลทาตูม 39

คน ตําบลทามะปราง 7 คน ตําบลบานปา 3 คน ตําบลสองคอน 4 คน ตําบลหินซอน 2 คน ตําบลหวยแหง

97 คน และตําบลกุดนกเปลา อ.เมือง จ.สระบุรี 2 คน

โดยมีผูสนใจเปนสมาชิกเครือขายสุขภาพ ประกอบดวย 1) กลุมอายุตํ่ากวา 15 ป จํานวน 5 คน 2)

กลุมอายุ 15 – 35 ป จํานวน 24 คน 3) กลุมอายุ 36-59 ป จํานวน 226 คน และ 4) กลุมอายุ 60 ปข้ึนไป

จํานวน 44 คน และไมระบุอายุ จํานวน 1 คน ซึ่งมีรายช่ือสมาชิกเครือขายสุขภาพทั้งหมด ดังนี้

Page 77: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

1. นางสมพร เที่ยงธรรม 13 ซอย 3 ถนนอุไรรัตน ต.แกงคอย 7/2/2502 42 รับ ราชการ

ครู

036-244906,

0837173747

อาหารเปนยา, การปฏิบัติตน

เพื่อปลอดภัยจากโรค, ความดัน

โลหิตสูง, โรคไขมันในเสนเลือด,

โรคไต, โรคตับ

อาหารสุขภาพ

2. นางณิษชากาญจน ตวนเย็น 18 ซอยนวลตา ถนนนวลตา ต.แกง

คอย

4/6/2519 35 ครูอัตราจาง 081-3848559 โยคะ การนวดเพื่อผอนคลาย

3. เด็กหญิงเจน เทียมพูล 177 หมู 1ต.ชะอม พ.ศ.2543 11 นักเรียน การทําใหคนมีความสุขทําอยางไร

4. เด็กหญิงณัธภรณ มณีขัติยะ 177 หมู 1 ต.ชะอม 24/1/2542 12 นักเรียน 081-0067269 ทําอยางไรใหสุขภาพดี ใบบัวบกชวยแกช้ําใน

5. นางศศินันท มะลินันท 107/1 หมู 2 ถนนบานนา-แกงคอย

ต.ชะอม

6/5/2503 51 รับ ราชการ

ครู

036-714546, 086-

7542546

การนวดเพื่อผอนคลาย และการ

เลนโยคะ

-

6. เด็กหญิงชนมนิภา สัตยานนท 30 หมู 10 ต.ชะอม 30/10/2542 12 นักเรียน 087-3692629 - -

7. เด็กหญิงสุนิษา พูลทรัพย 48/1 หมู 10 ต.ชะอม 20/1/2541 13 นักเรียน 089-8812745, 084-

5515716

ดานอาหาร 1.การออกกําลังกาย

2.วิธีจัดการกับความเครียด เชน ดูหนังตลก

8. เด็กชายคมกริช มิฒิหลี 63/1 หมู 10 ต.ชะอม 15/6/2540 14 นักเรียน 087-5327206 - -

9. นางมาลี นาดี 3/2 หมู 1 ต.ชําผักแพว 10/4/2515 39 แมบาน 085-2358327 - -

10. นางจําป โสปาสัก 8 หมู 1 ต.ชําผักแพว 4/10/2497 57 แมบาน 081-7448024 - -

11. นางบัวระภา นอยนาดี 11/1 หมู 1 ต.ชําผักแพว 18/5/2504 50 รับจาง - - -

12. นางสงกรานต พละพร 13 หมู 1 ต.ชําผักแพว พ.ศ.2491 63 แมบาน 087-6686317 - -

13. นางสมจันทร บุระวัฒน 13/2 หมู 1 ต.ชําผักแพว 21/2/2515 39 แมบาน 036-714053, 086-

7604389

- -

14. นางสมควร บังศรี 13/3 หมู 1 ต.ชําผักแพว 31/3/2508 46 รับจาง 036-714088, 085-

1856749

- -

1-67  

Page 78: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรู เ กี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

15. นางทองลั่น เลี่ยมคํา 27/1 หมู 1 ต.ชําผักแพว 12/1/2512 42 แมบาน - - -

16. นางรุงตะวรรณ นอยนาดี 42/4 หมู 1 ต.ชําผักแพว 7/5/2516 38 แมบาน 082-3494419 โรคเบาหวาน

17. นายสมยง เพ็งมาลา 57/2 หมู 1 ต.ชําผักแพว 1/12/2503 51 รับจาง 086-7512088 - -

18. นางเกษร เพ็งมาลา 77 หมู 1 ต.ชําผักแพว 19/7/2510 44 รับจาง 085-1806747 - -

19. นางประทูน จายุโชติ 77/1 หมู 1 ต.ชําผักแพว พ.ศ.2503 51 แมบาน - - -

20. นางประยอม ทองขวัญ 84/1 หมู 1 ต.ชําผักแพว 29/11/2500 54 แมบาน 087-6686317 - -

21. นายเลิศ พุทธศรี 1/4 หมู 3 ต.ชําผักแพว 27/8/2508 46 การปองกันโรคความดันโลหิต

สูง

1.สมุนไพร ผักพื้นบาน เชน วานหางจระเข ขี้เหล็ก

2.การออกกําลังกาย

22. นางทัศวรรณ พุทธศรี 5 หมู 3 ต.ชําผักแพว 4/6/2498 56 คาขาย 036-714076, 086-

8080733

การปองกัน โรค เบาหวาน

ความดันโลหิตสูง และไขมัน

ในเลือด

1.สมุนไพร ผักพื้นบาน เชน กะเพราะ โหระพา ขา

ตะไคร ใบมะกรูด ผักโขม ฯลฯ

2. วิธีจัดการกับความเครียด เชน นั่งสมาธิ และ

ทบทวนเหตุผลที่ทําใหเครียด

23. นางเฉลิม แสงนาทอน 10 หมู 3 ต.ชําผักแพว 1/1/2492 62 รับจาง - โรคปวดเขา 1.เรื่องสมุนไพร เชน ผักบุง ใบเตย หวานหาง

จระเข

2.วิธีจัดการกับความเครียด เชน ถาเครียดควร

ออกกําลังกายหรือเดินเลน

24. นางยม คอนมะแสง 10/1 หมู 3 ต.ชําผักแพว เมษายน พ .ศ.

2488

66 แมบาน 081-2597144 ปองกันโรคโลหิตจางและโรค

ปวดขา

1.สมุนไพร ผักพื้นบาน เชน ขา ตะไคร ใบนางรัก

โหระพา ผักโขม ใบมะกรูด

2.วิธีการจัดการกับความเครียดดวยการนั่งสมาธิ

25. นางสมมาง เบี้ยกลม 39/2 หมู 3 ต.ชําผักแพว - รับจาง - - -

26. นางดอกไม ศรีจันทุม 53 หมู 3 ต.ชําผักแพว 14/6/2512 42 รับจาง 080-4346957 - -

1-68  

Page 79: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

27. นายสนิท ปานนาศรี 54 หมู 3 ต.ชําผักแพว พ.ศ. 2500 54 คาขาย 036-714074, 086-

8035880

- -

28. นายคุณ นาสารี 62 หมู 3 ต.ชําผักแพว ธันวาคม พ.ศ.

2486

68 รับจาง - -

29. นายอุย เกิดสะอาด 69 หมู 3 ต.ชําผักแพว พ.ศ.2484 70 รับจาง 088-8485832 - -

30. นางละมาย หนูน้ํา 71 หมู 3 ต.ชําผักแพว มีนาคม พ .ศ .

2491

63 คาขาย 087-3415150 - 1.ออกกําลังกาย

2.ผอนคลายจิตใจใหสงบ

3.นั่งสมาธิ

31. นางสุนีย เกษรทอง 76 หมู 3 ต.ชําผักแพว ธันวาคม พ.ศ.

2491

63 คาขาย - - -

32. นายอดิศักดิ์ เกษรทอง 76 หมู 3 ต.ชําผักแพว 24/1/2518 36 คาขาย 036-714059, 089-

5397027

- -

33. นางบุญโสม ลูมา 81 หมู 3 ต.ชําผักแพว 4/4/2511 43 รับจาง - -

34. นางสาวบุญมา อินทรพรหม 83 หมู 3 ต.ชําผักแพว 23/9/2525 29 รับจาง 083-5529848 - -

35. มาลี เหล็กศักดิ์ 83 หมู 3 ต.ชําผักแพว 26/12/2496 58 รับจาง 081-7593272 - -

36. นายสมบัติ รักชาติ 86/1 หมู 3 ต.ชําผักแพว 10/1/2498 56 ทํานา 085-7898115 - -

37. นางวรรณา รอดแกว 89/1 หมู 3 ต.ชําผักแพว 28/9/2504 50 แมบาน 081-6036094 - -

38. นางสาวพิกุล พุทธสริน 90 หมู 3 ต.ชําผักแพว 6/5/2514 40 คาขาย การออกกําลังกาย การกิน

อาหาร และการนวดเพื่อผอน

คลาย

39. นางสุมิตร พุทธสริน 90 หมู 3 ต.ชําผักแพว 4/4/2509 46 แมบาน 089-4571286 - -

40. นางชาตรี หมวดมหิง 96 หมู 3 ต.ชําผักแพว 1/3/2494 60 รับจาง - - -

1-69  

Page 80: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

41. นางเข็มทอง นาสารี 108 หมู 3 ต.ชําผักแพว 14/11/2502 52 ทํานา - - -

42. นางสัมฤทธิ์ เพ็งมาลา 5/2 หมู 4 ต.ชําผักแพว 11/5/2500 54 รับจาง 036-714046, 087-

5173540

- -

43. นางทุเรียน มาลากอง 10/1 หมู 4 ต.ชําผักแพว 22/7/2506 48 รับจางทั่วไป 089-4094485 - -

44. นางสาวทองพูน เพ็งมาลา 13 หมู 4 ต.ชําผักแพว 10/5/2502 52 รับจาง 086-7611290 - -

45. นางสาหราย จันทะดี 18/1 หมู 4 ต.ชําผักแพว 18/2/2504 50 คาขาย 082-7486338 - -

46. นางสมหวัง มาลากอง 21/4 หมู 4 ต.ชําผักแพว 28/10/2502 52 แมบาน - -

47. นางธัญญาภัคค สิงหเพ็ชร 25 หมู 4 ต.ชําผักแพว 18/8/2502 52 แมบาน 083-6937083 - -

48. นายสมพร พุทธาคง 31 หมู 4 ต.ชําผักแพว 10/5/2507 47 รับจาง 089-0852595 - -

49. นายเสนาะ สุขศรี 40/1 หมู 4 ซอยตรงขาม ฮูลิน ถนน

หมูบานดอนจาน ต.ชําผักแพว

3/10/2501 53 ทําไร 081-7047382 - -

50. นางสมร เหล็กนาง 41 หมู 4 ต.ชําผักแพว ½/2499 55 รับจาง 087-7504979 - -

51. นายเจริญ สุขศรี 46/1 หมู 4 ต.ชําผักแพว 14/2/2489 65 รับจางทั่วไป 089-7426884 การออกกําลังกาย สมุนไพร ผักพื้นบาน

52. สมภาร วงลําไย 53/2 หมู 4 ต.ชําผักแพว 12/1/2509 45 รับจาง 085-3235249 - -

53. นางสมศรี เพื่อนพงษ 61/5 หมู 4 ต.ชําผักแพว 31/10/2519 35 แมบาน 087-1171747 - -

54. นางศศิวิมล เพ็งมาลา 63/1 หมู 4 ต.ชําผักแพว 10/4/2498 56 - 089-0838286 - -

55. นางบุญเกิด ประกะตัง 59/1 หมู 7 ต.ชําผักแพว 17/05/2511 43 รับจาง 086-5249744 - -

56. นางมะลิ พรมเวียง 15/1 หมู 8 ต.ชําผักแพว 27/5/2508 46 รับจาง 089-2382051 - -

57. นางทองหลอ เกิดสะอาด 27/1 หมู 8 ต.ชําผักแพว 6/11/2510 44 รับจาง -

58. นางละมอม ปาณะศรี 29 หมู 8 ซอยบานมะขามปอมเกา ต.

ชําผักแพว

16/12/2506 84 คาขาย 089-9050792 - -

59. นางโสภี กุหลาบ 30 หมู 8 ต.ชําผักแพว พ.ศ.2490 64 แมบาน - - -

1-70  

Page 81: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

60. พอย จันทรดี 30/1 หมู 8 ต.ชําผักแพว 16/11/2507 47 รับจาง - - -

61. ละไม หมื่นนาค 33/3 หมู 8 ต.ชําผักแพว 27/7/2503 51 คาขาย 089-5093164 - -

62. นางประดับ อยูถาวร 36/1 หมู 8 ต.ชําผักแพว 21/11/2503 51 แมบาน - - -

63. นางทองใบ ฮุยจันทา 46 หมู 8 ต.ชําผักแพว 25/5/2496 58 คาขาย 083-1592749 - -

64. นายวรชาติ มวงคราม 61 หมู 10 ต.ชําผักแพว 15/04/2525 29 รับราชการ 083-9864081 - -

65. นางจําเนียร ลือศักดิ์ 139 หมู 2 ต.ตาลเดี่ยว 15/7/2515 49 รับราชการ 087-1187148 การดูแลสุขภาพตนเอง -

66. นางบุบผา นอยศิลา 5 หมู 5 ซอย 1 ถนนสุดบรรทัด ต.

ตาลเดี่ยว

23/11/2501 53 รับจาง 086-8047533 การดูแลสุขภาพเพื่อไมใหเปน

อัมพฤต อัมพาต

การทําปุยหมักชีวภาพใชเองเพื่อลดโอกาสเสี่ยง

ตอการใชสารเคมี

67. นางบุปผา รุจิณรงค 2/2 หมู 1 ถนนอดิเรกสาร ต.เตาปูน 17/1/2503 51 รับจาง 085-9599651 วิธีการลดความอวน การกิน

สมุนไพรที่ลดความอวนได

วิธีจัดการกับความเครียด เชน นอนพักผอนให

เพียงพอ ฟงเพลง ออกกําลังกาย ฟงธรรมะ ฟง

บทสวดคาถาปองกันภัย 10 ทิศของโพธิบาท

อานหนังสือที่ชอบ และคิดบวก

68. นางสายยัญ ชาล ี 13/2 หมู 1 ซอย 2 ถนนอดิเรกสาร ต.

เตาปูน

17/4/2507 44 ทํานา 081-7576460 - -

69. นางอรุณี ลาสิงห 16 หมู 1 ต.เตาปูน 19/5/2512 32 รับจาง 089-5393166 - -

70. นางสายทอง ธนูศร 18 หมู 1 ต.เตาปูน 17/1/2503 51 แมบาน 084-6394875 กินอยางไรใหสุขภาพแข็งแรง -

71. นางณัฐนันท รักษดีชวย 19/3 หมู 1 ต.เตาปูน 9/5/2514 40 แมบาน 036-361245, 080-

9004178

- -

72. นางทองพูน สมิงแกว 22 หมู 1 ต.เตาปูน 9/6/2482 72 ทํานา 084-7762732 - -

73. นายถนอม สมิงแกว 22 หมู 1 ต.เตาปูน 14/7/2502 52 ทํานา 086-1364117 - -

74. นางคําพอง วงษลออ 22/1 หมู 1 ต.เตาปูน 27/3/2506 48 แมบาน 036-361111, 081-

1397344

- -

1-71  

Page 82: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อาชีพ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

75. นางจงรัก สมิงแกว 24/1 หมู 1 ต.เตาปูน 8/7/2500 54 เกษตรกร 081-7954311 1.วิธีจัดการกับความเครียด

2.เรื่องสมุนไพรผักพื้นบาน

3.การทําลูกประคบ

-

76. นายสมภพ วงษลออ 36/1 หมู 1 ซอยทาตลาด ถนนอดิเรก

สาร ต.เตาปูน

3/9/2508 46 คาขาย 036-361221, 089-

2417384

- -

77. นางวัณนา เจริญสุข 55/2 หมู 1 ต.เตาปูน 22/2/2511 43 แมบาน 081-7560232 - -

78. นางสายผาน ทุยยะคาย 56 หมู 1 ถนนอดิเรกสาร ต.เตาปูน 14/9/2489 65 แมบาน 036-361278, 080-

1068109

เรื่องสมุนไพรมารักษาโรค ภูมิ

ปญญาชาวบานที่มี วัสดุภายใน

หมูบานที่มีอยูแบบงายๆ

วานหางจระเขใสทาแกแผลผุพอง ขมิ้นชัน

ทองอืด

79. นางสมัคร รนกระโทก 60 หมู 1 ต.เตาปูน 31/12/2503 51 รับจาง 080-6640690 - -

80. นางแกวใจ ประชุมกิจ 62 หมู 1 ต.เตาปูน 19/7/2513 41 แมบาน 086-1337239 โรคติดตออุบัติใหม ที่มีอาการ

คลายไขหวัด

สมุนไพร เชน กระเจี๊ยบแดงแกโรคความดัน

โลหิตสูง ใบเตยบํารุงหัวใจ ผักขี้เหล็กเปนยา

ระบาย

81. นางฐิดา เลี่ยมสะอาด 69 หมู 1 ต.เตาปูน 27/8/2515 39 เกษตรกร 080-4338651 ไทเก็ก

82. นายสุพา แสงตะกร 15 หมู 2 ต.เตาปูน 22/1/2508 46 ทํานา 081-7725799 ตรวจเช็คสุขภาพเบื้องตน 1.เรื่องสมุนไพร

2.ผักพื้นบาน

83. นางจําเริญ ออนเลิศ 16 หมู 2 ต.เตาปูน 16/10/2507 47 ทําไรทํานา 085-1725013 - -

84. นายทองสุข ไชโย 17 หมู 2 ต.เตาปูน 16/4/2503 51 ทําไรทํานา 081-7459514 - -

85. นายกาบ คันธา 20 หมู 2 ต.เตาปูน 9/5/2513 41 ทําไร 086-0128275 - -

86. นางดวงดาว โพธิระหงส 22 หมู 2 ต.เตาปูน 16/2/2512 42 เกษตร 086-2324821 - -

87. นางสาวนิตรา โพรี 35 หมู 2 ต.เตาปูน 31/10/2530 24 รับจาง 086-7927362 อยากรู เ รื่องการดูแลสุขภาพ

เกี่ยวกับผูปวยที่เปนโรคเรื้อรัง

-

1-72  

Page 83: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

88. นายขาว คันธะน ู 45 หมู 2 ต.เตาปูน กันยายน พ.ศ.

2482

72 ทําไร-ทําสวน 081-7452045 การดูแลสุขภาพใหมีรางกาย

แข็งแรง

1.เรื่องสมุนไพร

2.ผักพื้นบาน

89. นายสังวาล คันธะน ู 45/4 หมู 2 ต.เตาปูน 26/12/2506 48 คาขาย 089-0249924 การดูแลสุขภาพ 1.ผักพื้นบาน

2.สมุนไพร

90. นางสมยงค แกวสามัคคี 45/5 หมู 2 ต.เตาปูน 13/7/2516 38 ทําไร - - -

91. นางรจนา ชางสีดา 51 หมู 2 ต.เตาปูน 8/5/2518 36 เกษตร 081-3857169 อยากทราบเกี่ยวกับดานสุขภาพ

พลานามัย และวิธีปองกันโรค

ตางๆ

-

92. นางนภา บัวขํา 2/2 หมู 3 ต.เตาปูน 9/1/2501 53 รับจาง 036-361431 อยากได รับขอมูลที่ เ กี่ยวกับ

สุ ขภาพ ของคนเรา ทั้ งหมด

เพื่อที่จะนํามาปฏิบัติกับตัวเรา

เองและคนอื่นดวย

สมุนไพรผักพื้นบานกินแลวทําใหสุขภาพดี

เพราะมามีสารพิษ กินอาหารใหครบ 5 หมู และ

โยคะเลนแลวสุขภาพดี

93. นางสมทรง บัวขํา 2/4 หมู 3 ต.เตาปูน 21/12/2516 38 รับจาง 036-361431, 085-

4093173

- -

94. คุณบังอร ศรีเงิน 3/1 หมู 3 ต.เตาปูน 15/7/2514 40 รับจางทั่วไป 083-9636840 - -

95. นางจําปา เกตุบรรจง 10/1 หมู 3 ต.เตาปูน 5/5/2500 54 รับจาง 036-361394, 087-

1200511

- -

96. นางสาวสุดตา สีลาเนิน 11 หมู 3 ซอยพลังงาน ถนนอดิเรก

สาร ต.เตาปูน

31/12/2507 47 รับจาง 036-361282, 086-

1356240

- -

97. นางสนอง เสวกโอสถ 19/1 หมู 3 ถนนอดิเรกสาร ต.เตาปูน 7/8/2496 58 แมบาน 086-1358850 - -

98. นางไฝ แสนพรมมา 20 หมู 3 ต.เตาปูน พศ.2492 62 รับจาง 080-0186545 การตรวจสุขภาพของผูสูงอาย ุ ใบกะเพรา แกทองอืด มะรุม เปนยาระบาย ผักชี

แกไขหวัด

1-73  

Page 84: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อาชีพ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

99. นางขวัญใจ มีโภคา 22 หมู 3 ต.เตาปูน พ.ศ.2500 54 รับจาง 082-1971425

100. นางสังเวียน นาควิจิตร 29/1 หมู 3 ต.เตาปูน พ.ศ.2489 65 แมบาน 1.สมุนไพร 1.

2.การกินอาหาร

3.การนวดเพื่อผอนคลาย

ผักพื้นบาน 2.การกินอาหาร

101 นายสมาน ศรีวารินทร 31 หมู 3 ต.เตาปูน 23/10/2496 58 รับจาง 085-3846560 - -

102. นางสํารวย ทองศิริ 31/2 หมู 3 ต.เตาปูน 5/7/2502 52 คาขาย 085-3774179 วิธีรับมือกับความเครียด -

103. นางอรุณ ประชุมกิจ 2 หมู 4 ต.เตาปูน 22/9/2508 46 รับจาง - - - 104. นางสาวนันทิกา บุตรพงษ 9/1 หมู 4 ต.เตาปูน 25/5/2506 48 แมบาน 036-361243, 083-

6933927

กินอยูอยางไรชีวิตจะยืนยาว

สมุนไพรที่ใชรักษาโรคได

105. นางทองรัก โยธานารถ 12/2 หมู 4 ต.เตาปูน 7/10/2509 45 รับจาง 082-3576063 - -

106. นางรัตนา บุญเกิด 13/1 หมู 4 ต.เตาปูน 7/5/2508 46 รับจาง 089-2396585 - -

107. นางจําป บุตรพงษ 14/1 หมู 4 ต.เตาปูน 8/11/2504 50 รับจาง 036-361173, 081-

4514775

- -

108. นางประหยัด บุญศรี 14/2 หมู 4 ต.เตาปูน 6/11/2504 50 รับจาง 087-1152474

109. นางสารภี ทิพวรรณ 27 หมู 4 ต.เตาปูน 22/8/2495 59 แมบาน 036-361136, 080-

6666357

โยคะ ไทเก็ก -

110. นางระเบียบ ออนสีดา 29/2 หมู 4 ต.เตาปูน 1/1/2493 61 รับจาง 036-361299 - -

111. นางจุไรรัตน กุดวงคแกว 55/6 หมู 4 ต.เตาปูน 7/10/2507 47 รับจาง 086-7697087 การออกกําลังกาย -

112. นายชมภู ทิพยภมร 1 หมู 5 ต.เตาปูน พ.ศ.2492 62 รับจาง - - -

113. นางบัวไล กิจสําเร็จ 3 หมู 5 ต.เตาปูน 3/7/2486 68 ทํานา - - -

114. นายสํารวย กิจสําเร็จ 3 หมู 5 ต.เตาปูน สิงหาคม พ.ศ.

2479

75 ทํานา 086-7685413 - -

1-74  

Page 85: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

115. นางสําลี เกษจิตร 3 หมู 5 ต.เตาปูน 10/7/2504 50 แมบาน 084-3385443 - -

116. นายเทียน ประสานศรี 17 หมู 5 ต.เตาปูน 27/4/2509 35 - - - -

117. นางไพศรี คมสร 29 หมู 5 ต.เตาปูน 1/11/2507 47 - 036-713065 - -

118. นางบุญสง ดามณี 37 หมู 5 ต.เตาปูน 18/4/2490 64 แมบาน - - -

119. นางสมยง ศิริวัฒน 53 หมู 5 ต.เตาปูน 8/1/2510 44 รับจาง 089-4101844 - -

120. นางนพรัตน เจริญกูล 59 หมู 5 ต.เตาปูน 29/9/2513 41 ธุรกิจสวนตัว 081-9471935 - -

121. นายเทวินทร หนูแกว 68 หมู 5 ต.เตาปูน 23/6/2517 37 - - - -

122. นางสําราญ ศรีวารินทร 2 หมู 6 ต.เตาปูน 25/6/2497 57 แมบาน 087-1204922 การออกกําลังกาย

123. นางสุวรรณรัฐ ธัญญะ 4 หมู 6 ต.เตาปูน 1/5/2505 49 คาขาย 084-3371446 สมุนไพร ผักพื้นบาน

124. นางเพ็ญศรี สุขศิลา 12 หมู 6 ต.เตาปูน 4/3/2517 37 แมบาน 083-5535452 การออกกําลังกาย

125. นางศิณา สารีบุตร 18 หมู 6 ต.เตาปูน 2/6/2509 45 รับจาง 036-361286 การนวดเพื่อผอนคลาย

126. นางยุภาพร บัวขํา 19/3 หมู 6 ต.เตาปูน 29/12/2514 40 คาขาย - - -

127. นางแดง สุขศิลา 19/4 หมู 6 ต.เตาปูน พ.ศ.2500 54 แมบาน - - -

128. นางสําริด กวางทอง 19/5 หมู 6 ต.เตาปูน 24/11/2499 55 แมบาน 036-361201, 081-

5525850

- -

129. นางสารัญญา ปตมะพรหม 27 หมู 6 ต.เตาปูน 5/12/2508 46 คาขาย 082-6832066 - -

130. นางพรรัตน โยธานารถ 29/2 หมู 6 ต.เตาปูน 19/10/2498 56 แมบาน - - -

131. นางณัฐวดี นาเจริญ 48 หมู 6 ต.เตาปูน 29/12/2517 37 รับจาง - - -

132. นางสังวาลย สุขศิลา 4 หมู 7 ต.เตาปูน 14/3/2499 55 แมบาน 036-361443, 086-

8064480

เ รื่องพืชผักสมุนไพรพื้นบาน

และการนวดเพื่อผอนคลาย

-

133. นางสาวจงจิตต วีระวาทิน 11 หมู 7 ถนนอดิเรกสาร ต.เตาปูน 1/4/2499 55 ตัดเย็บเสื้อผา 036-361275, 082-

5284159

- การออกกําลังกาย

1-75  

Page 86: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

134. นางทองดี ดวงแกว 11/3 หมู 7 ต.เตาปูน กุ ม ภ า พั น ธ

พ.ศ.2493

61 คาขาย 036-361281 - -

135. นางขัน นอยศิลา 18 หมู 7 ต.เตาปูน กุ ม ภ า พั น ธ

พ.ศ.2489

65 ทํานา 036-361238 - -

136. นางถนอมทรัพย อันจิตร 23 หมู 7 ต.เตาปูน 12/10/2499 55 รับจาง 036-361138, 081-

6653418

- -

137. นางจําลอง รักชาติ 26 หมู 7 ต.เตาปูน กันยายน พ.ศ.

2494

60 ทํานา 084-4576842 - -

138. นางพัฒนา ออนนุม 30 หมู 7 ต.เตาปูน 10/8/2499 55 คาขาย 085-4094090 เรื่องพืชผักสมุนไพรพื้นบาน -

139. นางจันทร ดวงแกว 31 หมู 7 ถนนอดิเรกสาร ต.เตาปูน 28/1/2506 48 แมบาน -

140. นางบุญศรี ศรีวารินทร 33 หมู 7 ซอยทาใหญ ถนนเตาปูน ต.

เตาปูน

6/6/2499 55 แมบาน 084-4597850 เ รื่ อ ง เ กี่ ย ว กับ โ รคความ ดัน

เบาหวาน และไต

1.การผอนคลายจิตใจใหสงบ จะทําใหตัวเองไม

เครียดสบายทั้งกาย ใจ

2.ปลูกผักพื้นบาน เชน ชะอม มะเขือ ตะไคร ขา

และใบมะกรูด

141. นางฉวีวรรณ อันจิตร 34 หมู 7 ต.เตาปูน 8/6/2502 52 ทํานา 087-1189712 - -

142. นางคําพูน ทองหุม 36 หมู 7 ซอยบานทาใหญ ถนน

อดิเรกสาร ต.เตาปูน

13/10/2500 54 ทํานา 085-3738961 - -

143. นางพัลลภา ดวงที่สุด 39 หมู 7 ต.เตาปูน 13/2/2501 53 แมบาน 036-361440, 087-

1203586

เรื่องการนวดเพื่อผอนคลาย -

144. นางสุวรรณา วงษละออ 42 หมู 7 ต.เตาปูน 10/10/2515 39 คาขาย 036-361228, 082-

1991919

- -

145. นางมาลี โสภณางกูร 44/9 หมู 2 ต.ทับกวาง 24/1/2494 60 คาขาย 085-4211415 - -

1-76  

Page 87: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

146. นางหล่ํา เพ็งแพง 64/4 หมู 2 ต.ทับกวาง 5/9/2488 66 แมบาน 080-1712239 - -

147. นางสมปอง จันทร 3 หมู 1 ต.ทาตูม 31/10/2502 52 รับจาง 087-578424 การดูแลสุขภาพตางๆ -

148. นางสาวบันโทม เสนากุล 4 หมู 1 ต.ทาตูม 3/12/2504 50 แมบาน 086-8355208 การดูแลตัวเอง -

149. นางนกเล็ก รุงเรือง 10/1 หมู 1 ต.ทาตูม 28/12/2496 58 แมบาน 083-8973611 การดูแลสุขภาพ -

150. นางเฉลียว จันทร 13/1 หมู 1 ต.ทาตูม 1/1/2490 64 คาขาย การดูแลตนเองเรื่องโรค -

151. นางพเยาว เล็กมณี 19 หมู 1 ต.ทาตูม 2/4/2496 58 แมบาน 086-0332306 การดูแลตนเอง -

152. นายกัณหา ฉลองชน 27 หมู 1 ต.ทาตูม 7/4/2514 40 ทําสวน 084-6494133 การดูแลสุขภาพตนเอง การออก

กําลังกาย

-

153. นางณัฐลดา ตันทางกูล 27/2 หมู 1 ต.ทาตูม 26/12/2518 36 คาขาย 084-5685794 การดูแลสุขภาพตนเอง การ

รักษาโรคเบื้องตน

-

154. นายทรัพย จันทวงษ 30 หมู 1 ต.ทาตูม 10/10/2500 54 แมบาน 087-0181043 การดูแลสุขภาพตนเอง การใช

สมุนไพร การออกกําลังกาย

และวิถีชีวิตคนไทย

-

155. นางศรีไพร จันทะนันท 2/2 หมู 2 ต.ทาตูม 16/2/2507 47 รับจาง 081-3659662 การดูแลตนเอง การออกกําลัง

กาย

-

156. นางสํารวย พักออน 16/1 หมู 2 ต.ทาตูม 1/4/2491 63 แมบาน การดูแลสุขภาพตนเอง การ

พักผอน

-

157. นายลา สุขสรอย 19 หมู 2 ต.ทาตูม 16/7/2502 52 การดูแลตนเอง -

158. นางแกว ตองตอรัมย 19/1 หมู 2 ต.ทาตูม 9/12/2520 34 รับจาง 081-7441369 การดูแลรางกาย และอาหารที่

เหมาะสม

-

159. นายสุทธิชัย สรสิทธิ ์ 57 หมู 2 ต.ทาตูม 15/4/2506 48 รับจาง การดูแลสุขภาพทั่วๆ ไป -

1-77  

Page 88: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

160. นางแกวตา ตันทางกูล 63 หมู 2 ต.ทาตูม 20/3/2508 46 แมบาน 089-8121519 การออกกําลังกาย การ

รับประทานอาหารที่มีประโยชน

-

161. นายไพฑูรย หอมอุบล 10 หมู 3 ต.ทาตูม 1/11/2496 58 รับจาง 086-7656904 การดูแลสุขภาพตนเอง -

162. นางบุญเชา สมมะณี 13 หมู 3 ต.ทาตูม 11/5/2504 50 แมบาน 081-2937269 ก า ร อ อ ก กํ า ลั ง ก า ย ก า ร

รับประทานอาหาร

-

163. นายอํานวย ปราชนีย 19 หมู 3 ต.ทาตูม 20/1/2492 62 รับจาง - วานรางจืดและการลางพิษออก

จากรางกาย

การออกกําลังกาย

164. นางสมบัติ คงวุฒิ 24/2 หมู 3 ต.ทาตูม 16/6/2509 45 คาขาย 085-4038853 การรับประทานอาหาร การดูแล

สุขภาพ การออกกําลังกาย

-

165. นางมณี ทิพยวิโรจน 39/1 หมู 3 ต.ทาตูม 19/3/2503 51 คาขาย 089-8099173 การดูแลสุขภาพตนเอง การออก

กําลังกาย

-

166. นางจีรภา สารมา 46 หมู 3 ต.ทาตูม 26/8/2512 42 รับจาง - การดูแลโรคปวดขอ กลามเนื้อ -

167. นางสําเนียง หอมอุบล 74 หมู 3 ต.ทาตูม 2/3/2490 64 แมบาน - การดูแลสุขภาพ -

168. นางวัฒนา หอมอุบล 74/1 หมู 3 ต.ทาตูม 3/6/2501 53 แมบาน 086-1344517 การดูแลตนเอง การดูแลสุขภาพ -

169. นายจันทรดวง นัยบุตร 75 หมู 3 ต.ทาตูม 24/6/2497 57 แมบาน 089-8270237 การดูแลสุขภาพ การออกกําลัง

กาย และการรับประทานอาหาร

-

170. นายรุงรดิศ หอมอุบล 83 หมู 3 ต.ทาตูม 28/10/2504 50 ธุรกิจสวนตัว 089-7652883 การดูแลสุขภาพ การออกกําลัง

กาย และการพักผอน

-

171. นางจํารัส สังขพิชัย 89 หมู 3 ต.ทาตูม ½/2490 64 แมบาน - การดูแลตนเอง เชน การออก

กําลังกาย

-

172. นางคํานาง ฟูบุญมา 91 หมู 3 ต.ทาตูม 1/10/2498 56 คาขาย 085-4934338 การดูแลสุขภาพ เชน การออก

กําลังกาย

-

1-78  

Page 89: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

173. นายสํารวย ขําดี 123 หมู 3 ต.ทาตูม 2/2/2500 54 รับจาง 089-2421933 การดูแลสุขภาพ การออกกําลัง

กาย การรับประทานอาหาร

-

174. นางละมัย พรมสุวรรณ 129 หมู 3 ต.ทาตูม 5/3/2507 47 คาขาย 083-0029769 ก า ร ดู แ ล สุ ข ภ า พ ก า ร

รับประทานอาหาร

-

175. นางจันทรมา นอยยาโน 1/6 หมู 4 ต.ทาตูม 19/10/2496 58 081-7955886 - -

176. นายสายยนต สีมวง 2/3 หมู 4 ต.ทาตูม 1/8/2496 58 ทําสวน 081-2937378 การดูแลสุขภาพตนเอง -

177. นายอ่ํา จันทะนันท 3 หมู 4 ต.ทาตูม 6/6/2501 53 ทําสวน การดูแลสุขภาพตนเอง -

178. นายบุญชวย มาลา 9 หมู 4 ต.ทาตูม 2/1/2513 41 ทําสวน 087-9369904 การดูแลสุขภาพตนเอง การออก

กําลังกาย

-

179. นางสมบัติ อุตรพงษ 16 หมู 4 ต.ทาตูม 10/6/2507 47 ทําสวน 086-0319007 การดูแลสุขภาพตนเอง -

180. นายนอย ศรีวิชัย 18/1 หมู 4 ต.ทาตูม 14/12/2507 47 ทําสวน 089-2399363 การดูแลสุขภาพ -

181. นางชุติกาญน รักขาว 23 หมู 4 ต.ทาตูม 15/12/2508 46 ทําสวน 085-1735640 การดูแลสุขภาพ การออกกําลัง

กาย

-

182. นางณรงค ทาวคําสอน 27/3 หมู 4 ต.ทาตูม 18/4/2501 53 ทําสวน 089-5131511 การดูแลสุขภาพตนเอง -

183. นางนาง มาลา 54/3 หมู 4 ต.ทาตูม 1/12/2495 59 ทําสวน 089-3652143 การดูแลสุขภาพตนเอง การ

รับประทานอาหาร

-

184. นายสวั่น จิโนวงษ 68/1 หมู 4 ต.ทาตูม 28/4/2496 58 ทําสวน 089-1641834 การดูแลตนเอง การออกกําลัง

กาย การรับประทานอาหาร

-

185. นายทองใบ ชาญสมร 94/1 หมู 4 ต.ทาตูม 1/10/2480 74 ทําสวน 086-6154298 การดูแลสุขภาพตนเอง การ

รับประทานอาหาร

-

186. นายสม พันธประเสริฐ 3 หมู 1 ต.ทามะปราง 9/10/2484 70 คาขาย 036-715038,

086-7652232

สมุนไพร, โยคะ, เกษตรอินทรีย สมุนไพรเพื่อการพึง่ตนเอง

1-79  

Page 90: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

187. นายบุญสืบ พันธประเสริฐ 3 หมู 1 ต.ทามะปราง 28/10/2517 37 องคกรพัฒนา

เอกชน

036-715038

,086-7551160

เกษตรอินทรียเพื่ออาหาร

ปลอดภัย

สมุนไพรเพื่อการพึง่พาตนเอง

188. นายบัญชา พงษสะอาด 30/1 หมู 5 ต.ทามะปราง 21/1/2530 24 รับจาง 087-0249515 - -

189. นริศรา เมคิน 55 หมู 5 ต.ทามะปราง 28/11/2525 29 - 080-6666405 เรื่องสมุนไพร ผักพื้นบาน

-190. นายทองใบ ทาวเขต 86/1 หมู 5 ต.ทามะปราง 15/2/2495 59 รับจาง -

191. นางพลอย ปานวิเชียร 131 หมู 5 ต.ทามะปราง 31/12/2514 40 รับราชการ 080-757619 เบาหวาน ออกกําลังกาย

192. ปราณี ใบเงิน 165 หมู 5 ต.ทามะปราง 6/1/2515 39 รับจาง 080-6697470 เรื่องสมุนไพร -

193. สวัสดิ์ แกงแดง 4/4 หมู 6 ต.บานปา 1/8/2504 50 แมบาน 036-730017, 081-

2912674

- -

194. นางสุวิมล กรมขุนทด 50/1 หมู 6 ต.บานปา 12/5/2501 53 คาขาย 036-730046, 086-

1345187

นวด ประคบ เพื่อสุขภาพ -

195. ปรียาภรณ ศิริศรี 223/2 หมู 9 ต.บานปา 13/12/2499 55 แมบาน 080-6669565 การลดน้ําหนัก -

196. นางสาวสุวรรณ อํานาคะ 54 หมู 1 ต.สองคอน 23/4/2528 26 พนักงาน

เอกชน

036-251182, 089-

1206070

วิธีรับมือกับความเครียด -

197. นายณรงค โตะเหาะ 74/58 หมู 1 ต.สองคอน 19/5/2518 36 คาขาย 083-8941867 การออกกําลังกาย, การพักผอน,

การผอนคลาย

-

198. นางเพลินตา มั่นจิตร 3/1 หมู 5 ต.สองคอน 4/8/2506 48 แมบาน 087-0702269 การออกกําลังกาย การออกกําลังกาย

199. นางพูนศรี คําภิรานนท 33/2 หมู 5 ต.สองคอน 12/10/2512 42 แมบาน 036-245451 การออกกําลังกาย การออกกําลังกาย

200. นางสาววันเพ็ญ ปานมณี 22/2 หมู 6 ต.หินซอน 11/11/2507 47 เกษตรกรรม 089-0885137 ศึกษาเรื่องสมุนไพรไทย

เพิ่มเติมจากความรูเดิม

มีความรูเรื่องสมุนไพรพื้นบาน ผักพื้นบาน

201. นางสาวสุมาลี สุขสถิต 111 หมู 4 ต.หินซอน 30/12/2515 39 รับจาง 087-1202568 ยาที่ใชรักษาโรคเบาหวาน และ

ยาลดความอวน

1-80  

Page 91: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

202. มัจฉา ภูเลาสิงห 2/1 หมู 1 ต.หวยแหง 31/3/2508 46 รับจาง 086-7984450 การดูแลสุขภาพ การออกกําลังกาย เดินเลน ฟงเพลง

203. นายพานทอง ภูเลาสิงห 6 หมู 1 ต.หวยแหง 23/8/2511 43 รับจาง 082-5519884 - -

204. นางมัด ภูเลาสิงห 7/1 หมู 1 ต.หวยแหง ตุลาคม พ .ศ .

2493

61 รับจาง 089-8024514 - -

205. นายสายทอง คําเอก 14/1 หมู 1 ต.หวยแหง 10/11/2505 49 ทํานา สุขภาพทั่วไปและผูที่ตองสัมผัส

หรือของเกี่ยวกับสารเคมี

การปองกันโรคตางๆ

206. นางสาวอนุสรา คําเอก 19/2 หมู 1 ต.หวยแหง 22/1/2529 25 เจาหนาที่

ธุรการ

089-1780509 เกี่ยวกับผิวพรรณการดูแลรักษา

ตางๆ การเตน

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงสําหรับผูปวย เบาหวาน

ความดัน วิธีคลายเครียด

207. นางภัชนี พันธุเปน 33/4 หมู 1 ต.หวยแหง 4/9/2509 45 รับจาง 083-8954547 - -

208. นางณัฐชา มานะ 39 หมู 1 ต.หวยแหง 1/8/2509 45 รับจาง 083-6935456 - -

209. จันทรพิน สุวรรณโชติ 52/3 หมู 1 ต.หวยแหง 1/7/2498 56 - 082-3623410 - -

210. นางสายสุนี พรมโสภา 52/6 หมู 1 ต.หวยแหง 9/11/2514 40 แมบาน 084-0922688 อาหารเพื่อสุขภาพ, โรคปวดหัว

เขา

211. นางประยุพร ภูเลาสิงห 74 หมู 1 ต.หวยแหง 15/3/2521 33 ข า ร า ช ก า ร

รั ฐ วิ ส า ห กิ จ

เ ก ษ ต ร ก ร

สารวัตรกํานัน

ต.หวยแหง

088-2423901,

086-0144098

1.เรื่องสมุนไพร

2.เรื่องการทําลูกประคบ

3.การนวดเพื่อผอนคลาย

4.โรคทั่วไปที่ใชสมุนไพรจาก

ธรรมชาติตามทองถิ่นรักษา

หรือบรรเทาใหหายได

มีความรูเรื่องสมุนไพรพื้นบาน ผักพื้นบาน ทํา

ลูกประคบได นวดผอนคลายได

212. นางศรีนวล ภูเลาสิงห 74 หมู 1 ต.หวยแหง พ ฤ ศ จิ ก า ย น

พ.ศ.2499

55 เกษตรกร 089-9840673 โรคเครียด โรคที่เกิดกับเด็กเล็ก มีความรูนิดหนอยเกี่ยวกับสมุนไพรพืน้บานและ

ผักพื้นบาน

213. นายสุทัศน จิ๋วศรีสวัสดิ์ 82/1 หมู 1 ต.หวยแหง 9/12/2498 56 ทํานา 087-1152240 - -

1-81  

Page 92: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อาชีพ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

214. นางจันทร โคตาสูตร 82/2 หมู 1 ต.หวยแหง 14/12/2513 41 รับจาง 086-7979549 - -

215. นายเสมียน สุขคํา 87 หมู 1 ต.หวยแหง 28/2/2508 46 รับจาง 089-6152171 - -

216. นางฉลอม เริ่มพาณิชย 4 หมู 2 ต.หวยแหง 20/7/2501 53 ค า ข า ย , ทํ า

สวน

089-9343775 เรื่องสมุนไพรและสรรพคุณ การนวดประคบ

217. นางทอง วงษฮุน 7/1 หมู 2 ต.หวยแหง 28/12/2505 49 รับจาง - - -

218. นายสุนทร วาริงกุด 15/1 หมู 2 ต.หวยแหง 4/1/2510 44 รับจาง 086-8003731 - -

219. นางทองบาง อุนชะลี 20 หมู 2 ต.หวยแหง 20/3/2516 38 แมบาน 084-3107804 การกินอาหารปลอดสารพิษ การนวดเพื่อผอน

คลาย

220. นายเงิน รัตตะนะ 43/1 หมู 2 ต.หวยแหง 16/5/2510 44 รับจาง 085-4249404 - -

221. นางสาวกันไกร อังษากิจ 48/1 หมู 2 ต.หวยแหง 6/5/2516 38 รับจาง - วิธีจัดการกับความเครียด การออกกําลังกาย

222. นางอรพรรณ สุวรรณรัตน 52 หมู 2 ต.หวยแหง 18/11/2511 43 คาขาย 087-8123943 - -

223. นางจันทรหอม พรอมสันเทียะ 53 หมู 2 ต.หวยแหง 22/1/2505 39 - - - -

224. นางรัศมี ราชวงษ 60 หมู 2 ต.หวยแหง 20/3/2495 59 ทํานา - - -

225. นางพิกุล น้ําใส 60/1 หมู 2 ต.หวยแหง 15/11/2505 49 รับจาง - ทําใหสุขภาพที่แข็งแรงจะทํา/

อยางไรดี

กินอาหารใหมีประโยชน

226. นางสาวโสภิดา น้ําใส 60/1 หมู 2 ต.หวยแหง 6/8/2536 18 นักเรียน - - -

227. นายสมาน ยะธาตุ 61 หมู 2 ต.หวยแหง 29/11/2492 62 เกษตรกร 081-0143762 การออกกําลังกายและการดูแล

สุขภาพใหมีอายุยนืยาว

เรื่องสมุนไพร, การทําน้ํามันงาและประโยชน

ของน้ํามันงา

228. นางวิลัย ขุนไทยสงต 62/3 หมู 2 ต.หวยแหง 23/11/2514 40 รับจาง การผอนคลายจิตใจใหสงบ -

229. นางสาววนิดา วงศจรัญ 73 หมู 2 ต.หวยแหง 16/3/2523 31 รับจาง 080-4393193 การนวดผอนคลาย และการ

ออกกําลังกายอยางถูกวิธี

-

230. นางวันหอม นัดวาท ี 5 หมู 4 ต.หวยแหง 6/8/2494 60 ทํานา 088-4603034 ออกกําลังกาย อยากรูทุกเรื่อง ผักพื้นบาน

1-82  

Page 93: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

231. นายโสภี บุญธรรม 14 หมู 4 ต.หวยแหง 4/8/2487 67 ทํานา 081-5715889 1.โรคมะเร็ง 1.ผักพื้นบาน

2.โรคหัวใจ 2.การกินอาหาร

3.โรคหลอดเลือดสมอง 3.

4.ปสสาวะบอย

จัดการความเครียด ผอนคลายจิตใจ

232. นายไพรวัลย แสงจันทร 27/1 หมู 4 ต.หวยแหง 20/5/2509 45 เกษตรกรรม/ปศุ

สัตว

085-1876449 โรคหลอดเลือดสมอง และ

วิธีการปองกันโรค

1.การทําสมุนไพรลูกประคบ

2.ชี่กง 18 ทา ของจุฬาฯ

233. นายสมนึก นวนจันทร 33/1 หมู 4 ต.หวยแหง 19/2/2502 52 รับจาง 089-8079494

234. อําพร บุญแจง 47 หมู 4 ต.หวยแหง 24/11/2499 55 แมบาน 080-5832969 อยากรูทุกเรื่อง รูเกี่ยวกับผักพื้นบาน

235. นางจรูญ ทานะมัย 59 หมู 4 ต.หวยแหง 2/10/2499 55 แมบาน 089-2257538 - -

236. นางสอน ถากา 64 หมู 4 ต.หวยแหง พ.ศ.2495 59 คาขาย - อยากมีสุขภาพแข็งแรง -

237. นางวิลัย มาตติวงศ 13 หมู 5 ต.หวยแหง 17/1/2507 47 รับจางทั่วไป 083-8442006 - -

238. นางฉิมขวดี ฉิมแดง 19 หมู 5 ต.หวยแหง 10/12/2504 50 ผช. 086-8116285 - -

239. นางเจียม ภูเลาสิงห 25 หมู 5 ต.หวยแหง 30/11/2495 59 ทํานา - การออกกําลังกาย -

240. นายทองแดง แดงสวัสดิ์ 26 หมู 5 ต.หวยแหง พ.ศ. 2504 50 รับจาง 089-0105303 - -

241. นางวิชัย สุมาวัน 27 หมู 5 ต.หวยแหง 24/1/2496 58 ทํานา 081-2921955 - ปลูกผักพื้นบาน

242. นางสุวรรณ แสงปก 38 หมู 5 ต.หวยแหง 13/1/2514 40 แมบาน 083-6933228 1.ความดัน

2.เบาหวาน

3.หลอดเลือดสมอง

243. นายสมพงษ วันดาคุณ หมู 8 ต.หวยแหง ธันวาคม พ.ศ.

2498

56 คาขาย - - -

244. นายธนากร นคเกต 1/1 หมู 8 ต.หวยแหง 22/9/2522 32 รับจาง - - -

245. นางจิราภรณ ทองศรี 14 หมู 8 ต.หวยแหง 8/8/2513 41 ครู 089-0847511 โรคหอบหืด, โรคเกาท วิธีการจัดการกับความเครียด

1-83  

Page 94: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

246. นางเล็ก กิ่งกาน 33/2 หมู 8 ต.หวยแหง 8/2/2514 40 แมบาน 089-2374659 กินอยางไรไมใหอวน -

247. นางสาวสมเพียร อินทศร 38 หมู 8 ต.หวยแหง 11/10/2522 32 รับจาง 086-7515398 1.การออกกําลังกาย

2.การขจัดความเครียด

3.สมุนไพร

248. นางปารชาติ สาธุ 47 หมู 8 ต.หวยแหง 16/3/2511 43 ทํานา 084-6346492 - -

249. นางสาวน้ําฝน ศรีสงา 54/1 หมู 8 ต.หวยแหง 21/10/2530 24 รับจาง 080-5810723 - -

250. นางสาวบัณฑิต ศรีสงา 73 หมู 8 ต.หวยแหง 15/10/2527 27 คาขาย 082-6306585 - -

251. อัมพร ศรีภา 77/1 หมู 8 ต.หวยแหง 21/6/2520 34 รับจาง 082-2306635 - -

252. นางสาวศุภิสรา มัครา 79 หมู 8 ต.หวยแหง 19/2/2515 39 รับจาง 087-1157538 การนวดเพื่อการรักษาอาการ การนวดเพื่อผอนคลาย

253. นายวิชัย สุขเกษม 93 หมู 8 ต.หวยแหง 31/8/2503 51 รับจาง 083-6948721 - -

254. นางมณี นาควุฒิ 95/2 หมู 8 ต.หวยแหง 3/2/2505 49 รับจาง 087-4054414 - -

255. นายตอย สมวงษ 105/1 หมู 8 ต.หวยแหง 12/8/2502 52 รับจางทั่วไป 086-7529045 รับจางทั่วไป เกษตร

256. นายประชิต ขันธนอก 106 หมู 8 ต.หวยแหง พ.ศ.2495 59 - - - -

257. เกสรา พันธุวงษ 109/1 หมู 8 ต.หวยแหง 29/3/2508 46 รับจาง 088-4606758 - -

258. นางสายบัว บุญแสง 109/2 หมู 8 ต.หวยแหง 12/12/2512 42 รับจาง 080-1070695 - -

259. นายบุญมี ภูสุรินทร 116 หมู 8 ต.หวยแหง 10/3/2496 58 เกษตรกร 081-1466840 สมุนไพร -

260. นายสมศรี บุญแสง 147 หมู 8 ต.หวยแหง 12/8/2505 49 รับจาง 087-1178734 การออกกําลังกาย -

261. นางดวงดาว แสงวิโรจน 152 หมู 8 ต.หวยแหง 14/9/2523 31 แมบาน 089-6969720 - -

262. นางทองคํา สีตอง 167 หมู 8 ต.หวยแหง 10/6/2508 46 เกษตรกร 087-7516554 ยาเสพติด -

263. นางสาวพัชรา ศรีสงา 175 หมู 8 ต.หวยแหง 31/8/2523 31 รับจาง 089-9055220 - -

264. นางบุญเรือง วงษาสิงหา 16 หมู 9 ต.หวยแหง พ.ศ. 2489 65 รับจางทั่วไป - - ตะไครหอม ขมิ้นชัน วานไผ ขิง ขา ลูกมะกรูด

กะเพราแดง จําป

1-84  

Page 95: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

265. นางบังอร กลอนกลาง 25 หมู 9 ต.หวยแหง 10/8/2509 45 ธุรกิจสวนตัว 085-5092428 - -

266. นางประคอง สารีนนท 40/1 หมู 9 ต.หวยแหง เมษายน พ .ศ.

2497

57 รับจาง - - -

267. นายสงัด สารีนนท 40/1 หมู 9 ต.หวยแหง พ.ศ.2498 56 รับจาง - 1.การผอนคลายจิตใหสงบ

2.วิธีกําจัดความเครียด

-

268. นางสมปราชญ จําปาเทศ 42/1 หมู 9 ต.หวยแหง 11/1/2505 49 แมบาน - - -

269. นางสํารวย ชัยมนตรา 70 หมู 9 ต.หวยแหง 5/11/2486 68 แมบาน 036-715227,

080-2898263

กินอาหารที่มีประโยชน และ

ออกกําลังกาย

เรื่องสมุนไพรก็มีขมิ้นชัน หวานไพร มะกรูด

ตะไคร กระชาย ขา

270. นางทองพูล บุญเรืองศรี 72 หมู 9 ต.หวยแหง 10/7/2485 69 แมบาน, ทําพรม

เช็ดเทา

กินอาหารที่มีประโยชน และ

ออกกําลังกาย

เรื่องผักสมุนไพร เชน กระชาย ขา ขมิ้นชัน วาน

ไพร มะกรูด ตะไคร

271. นายสมพงศ คัญทัพ 99 หมู 9 ต.หวยแหง 17/5/2494 60 แมบาน 089-6574224 ทําใจใหสบาย อยูที่อากาศดีๆ อยูแบบพอเพียง

กินแบบพอเพียง

272. นายสุนระพร ภูสุรินทร 13/1 หมู 10 ต.หวยแหง 31/8/2505 49 คาขาย 089-2393041 กา ร ดู แล สุ ขภ าพ ตั ว เ อ ง ใ น

เบื้องตนกอนมาพบแพทย

-

273. นางสตรี คําพิลานนท 1 หมู 11 ถนนใหมพัฒนา ต.หวยแหง 11 ธ .ค . พ .ศ .

2491

63 รับจาง 083-4409054 สมุนไพรพื้นบาน เรื่องสมุนไพร เชน ฟาทะลายโจร

274. นางน้ําทิพย กิ้งการจร 6/1 หมู 11 ต.หวยแหง 21/1/2513 41 - 082-0771252 - -

275. นายสุระพล ชางทองคํา 7/5 หมู 11 ต.หวยแหง 15/7/2506 48 รับจาง - -

276. นางวาสนา พระศรี 10 หมู 11 ต.หวยแหง 11/11/2519 35 แมบาน 083-6935730 อาหารสุขภาพ -

277. นางพัฒนา สาริยะ 13/1 หมู 11 ต.หวยแหง 1/5/2510 44 รับจาง 082-6561645 ไขมันหนาทอง -

278. นายจําลอง คาน 16/3 หมู 11 ต.หวยแหง 4/10/2507 47 คาขาย 086-0094091 - -

279. นางสําอาง พรมโสภา 23/1 หมู 11 ต.หวยแหง 22/4/2497 57 นวดแผนไทย 085-1278079 - -

1-85  

Page 96: community network forphysical

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

280. นายสุรศักดิ์ กิ่งกาน 28 หมู 11 ต.หวยแหง 23/6/2517 37 - 084-0948945 - -

281. นายศรพิบูรณ กิ่งกาน 28 หมู 11 ต.หวยแหง 19/10/2520 34 - 080-9763133 - -

282. นางอรุณ วัฒนะไชยศรี 33/1 หมู 11 ต.หวยแหง กรกฎาคม พ.ศ.

2497

57 คาขาย 083-7579304 - -

283. นายลาน ภูสุรินทร 37/1 หมู 11 ต.หวยแหง พ.ศ.2489 65 รับจาง 081-0034382 อย า ก รู เ กี่ ย ว กั บ ก า ร ต ร ว จ

สุขภาพ เชน เบาหวาน ความดัน

และไขเลือดออก

ปลูกผักพื้นบาน เชน ผักสวนครัวตางๆ

284. นายชวน คําภากุย 88 หมู 12 ต.หวยแหง 1/12/2491 63 รับจาง - - -

285. นายสหัส จันพางาม 90 หมู 12 ต.หวยแหง 4/6/2489 65 รับจางทั่วไป 081-3852531 เขาวัดศึกษาเรื่องธรรมกับพระ อยูกับวัดบอยๆ

จะชวยคลายเครียดได

286. นางอรอนงค แหวนวงษ 91 หมู 12 ต.หวยแหง 1/5/2528 26 080-8863369 การรักษาสุขภาพใหแข็งแรง

287. นายสมร พุทธรักษา 100 หมู 12 ต.หวยแหง 7/6/2506 48 รับจาง 086-1311929 - -

288. นายคําพันธ บานตะเคียน 106 หมู 12 ต.หวยแหง 23/8/2506 48 ทํานา 089-0698658 - -

289. นายสมนึก ขุนทอง 116 หมู 12 ต.หวยแหง 9/7/2499 55 086-8423166 - -

290. นางจิรารักษ ขุนทอง 117 หมู 12 ต.หวยแหง 26/1/2492 62 เกษตรกร 085-3426743 การรักษาสุขอนามัยของผูสูงวัย การกินอาหารที่ถูกสุขลักษณะ

291. นายสมบัติ ขุนทอง 117 หมู 12 ต.หวยแหง 6/2/2485 69 เกษตรกร 089-7966004 สุขภาพที่แข็งแรงจะทําอยางไร การกินอาหารที่ถูกสุขลักษณะและปลอดภัย

จากสารตกคาง

292. นางจําปา อุทัยวงษ 119 หมู 12 ต.หวยแหง 3/9/2511 43 คาขาย 085-3292372 - -

293. นางเพชรลดา ขุนทอง 120 หมู 12 ต.หวยแหง 20/1/2511 43 รับจางทั่วไป 080-4147741 - -

294. นายสมชัย ยะธาตุ 121/1 หมู 12 ต.หวยแหง 13/2/2509 45 - 089-7673969 - -

295. นางกองแกว โกจารศรี 136 หมู 12 ต.หวยแหง 1/9/2504 50 รับจาง 089-0902619 - -

296. นายสงัด ปาณะศรี 135/2 หมู 12 ต.หวยแหง 22/7/2509 45 รับจาง 087-1159154 - -

1-86  

Page 97: community network forphysical

1-87  

ตารางที่ 2.2 แสดงรายชื่อสมาชิกเครือขายสุขภาพในอําเภอแกงคอย (ตอ)

ลําดับที่ ชื่อ ที่อยู วัน/เดือน/ป เกิด อายุ อาชีพ เบอรติดตอ ประเด็นสุขภาพที่สนใจหรือ

ตองการจะไดรับความรู

ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพที่ทราบหรือมี

ความชํานาญ

297. นางแสงจันทร ใจสุข 138 หมู 12 ต.หวยแหง 3/5/2501 53 รับจาง 089-0859872 1.เรื่องสุขภาพ

2.การดูแลรางกายใหแข็งแรง

1.ผักพื้นบาน

2.การกินอาหาร

298. นายสายทอง วงษจิ 139/1 หมู 12 ต.หวยแหง 9/7/2509 45 รับจางทั่วไป - - -

*299. คุณฐิติภา อินทโชติ 52 หมู 4 ต.กุดนกเปลา ซอยบาน

นายลอม ปนลา อ.เมือง จ.สระบุรี

21/9/2520 34 รับราชการครู - ปวดเมื่อยกลามเนื้อ -

*300. คุณละออศรี พลนํา 52 หมู 4 ต.กุดนกเปลา ซอยบาน

นายลอม ปนลา อ.เมือง จ.สระบุรี

5/5/2513 41 รับราชการครู - ปวดเมื่อยกลามเนื้อ -

หมายเหตุ: * คือ สมาชิกเครือขายสุขภาพที่อยูนอกเขตพื้นที่อําเภอแกงคอย จงัหวัดสระบุรี

Page 98: community network forphysical

1-88  

Page 99: community network forphysical

 

 

 

 

 บทที่ 3 

สรุปผลและขอเสนอแนะ

Page 100: community network forphysical

1-88

 

บทที่ 3 สรุปผลการศกึษา อภิปรายผลและขอเสนอแนะ

3.1 สรุปและอภิปรายผล

การศึกษาในคร้ังนี้เปนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวมของชุมชน (PAR) ซึ่งเปดโอกาสให

ชุมชนไดเขารวมและเรียนรูไปดวยกันกับคณะผูวิจัยตลอดโครงการฯ ในสวนของการดําเนินโครงการใน

ภาพรวมพบวา การพัฒนาใหเกิดเครือขายระดับชุมชนในมิติสุขภาพเปนเร่ืองยากทั้งในแงของระดับการ

รวมตัวของชุมชนในมิติสุขภาพที่ดูเปนเร่ืองไกลตัวและถูกเชื่อวายังไมเปนประเด็น “ปญหารวม” ในระดับ

ชุมชน กอปรกับสนถานการณดานเศรษฐกิจในระดับครัวเรือนที่ยึดโยงใหผูคนในพื้นที่ตองสนใจเรื่องปาก

ทองเปนอันดับแรก การรวมตัวเพื่อพัฒนาใหเกิดเครือขายชุมชนจึงเปนเร่ืองทาทายยิ่ง แตทั้งนี้ก็ไมได

หมายความวาเครือขายชุมชนจะเกิดข้ึนไมไดเสียทีเดียว เพียงแตตองอาศัย “การระดมสรรพกําลังและ

ทรัพยากรตางๆ อยางมาก” เพื่อสงเสริมและกระตุนใหผูสนใจในมิติสุขภาพไดรวมกันขับเคล่ือนใหเครือขาย

สุขภาพระดับชุมชนไดกอรูปและเติบโตเขมแข็งตอไป

สําหรับผลการศึกษาที่เกิดข้ึน ไดบรรลุวัตถุประสงคที่กําหนดไวทุกประการ สามารถสรุปไดดังนี้

3.1.1 ชุมชนไดฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ปราชญผูรูดานสุขภาพ “กาย จิต สังคม”

ฐานขอมูลและแผนท่ีดังกลาวเกิดข้ึนจากความรวมมือและการมีสวนรวมของประชาชนในการ

สะทอนและรวมกันคนหา รวมถึงการใชเครือขาย “คนรูจัก ญาติมิตร” ในการจัดทําข้ึน ทั้งยังไดรวมกัน

วิเคราะห และใหขอสังเกตวา แหลงความรู ขอมูล “สุขภาพกาย จิต สังคม” ดังกลาว สามารถใชเปนแหลง

เรียนรูของชุมชนได หรือเปนสถานที่ที่ซึ่งประชาชนในชุมชน สามารถเขามาเติมเต็มความรู ความสนใจ

ตลอดจนแลกเปล่ียนเรียนรู และรับบริการในการเสริมสรางสุขภาพใหกับตนเองและครอบครัวได เนื่องจาก

แหลงเรียนรูบางแหลงไดรับการยอมรับจากผูคนในพื้นที่และชุมชนใกลเคียง ใหเปนทางเลือกหรือชองทาง

ในการเสริมสรางสุขภาพกาย ใจ มาแลวเปนเวลานาน เรียกไดวาเปน “ภูมิปญญาทองถิ่นดานสุขภาพ” ของ

ชุมชนอยางแทจริง

นอกเหนือจากนี้ ฐานขอมูลสุขภาพและแผนที่ปราชญผูรูดานสุขภาพ ที่ไดจากการศึกษาในคร้ังนี้

สามารถเปนกลไกต้ังตนใหกับผูคนในพื้นที่ในการตอยอดและส่ังสมความรูประเภท “ภูมิปญญาทองถิ่น” ให

กวางขวางออกไป ทั้งยังเปนการขยายกรอบการรับรูและเขาถึงความรูพื้นบานในการดูแลสุขภาพแบบองค

รวมดวย

Page 101: community network forphysical

1-89

 

3.1.2 ชุมชนไดบัญชีรายช่ือผูสนใจรวมเปน “เครือขายสุขภาพ”

จากกระบวนการมีสวนรวมของประชาชนผานการวางแผนจัดงานมหกรรมสุขภาพ ทําใหประชาชน

ไดมีโอกาสพบปะ แลกเปล่ียนและเรียนรูรวมกัน ซึ่งนอกเหนือจากประสบการณตรงของแตละบุคคลที่นํามา

สูการเรียนรูรวมกันแลว การตัดสินใจเขารวมเปนสวนหนึ่งใน“เครือขายสุขภาพ” นับเปนปจจัยสําคัญในการ

เร่ิมตนสนับสนุนใหเกิดความรวมมือ ความชวยเหลือและการประสานงานสูเครือขายการเรียนรูที่เขมแข็ง

ตอไป

3.1.3 ชุมชนไดรวมในกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีสวนรวมกับโครงการ ทั้งนี้ในกระบวนการทํางานของโครงการมีภาคสวนที่เกี่ยวของ ไดแก คณะผูวิจัย สาธารณสุขจังหวัด

อําเภอ องคกรทองถิ่น ปราชญ/ผูรู นักวิชาการในพื้นที่ ที่ไดรวมกันสนับสนุนใหประชาชนไดรวมถายทอด

ประสบการณแลกเปล่ียนทักษะ ความรู ความสามารถทั้งในแงความรูในมิติสุขภาพและกระบวนการ

ทํางานรวมกัน การรวมกันจัดงานมหกรรมสุขภาพ จึงเปนการเปดพื้นที่การเรียนรูใหกับประชาชนอยางเปน

ระบบ ต้ังแตการริเร่ิมวางแผนการจัดงาน การทําแผนปฏิบัติงาน การติดตอประสานงาน เชิญวิทยากร การ

ประสานความรวมมือกับภาคสวนอ่ืนๆ ที่เกี่ยวของ จนกระทั่งการวางแผนติดตามและประเมินโครงการ ซึ่ง

กระบวนการตางๆ เหลานี้ไดสรางการเรียนรูเชิงระบบในการทํางานสาธารณะ นอกจากในระหวาง

กระบวนการทํางานรวมกันดังกลาว ยังกอใหเกิดการสานสัมพันธระหวางกัน ภายใตบรรยากาศของความ

เปนกัลยาณมิตรและความปรารถนาท่ีดีตอกันแบบฉบับวิถีชีวิตกึ่งเมืองกึ่งชนบทที่ยังคงมี “ทุนทางสังคม”

ของชุมชนซ่ึงเปนฐานพลังที่สําคัญในการสรางความเขมแข็งใหกับเครือขายสุขภาพตอไปไดในอนาคต

การศึกษาคร้ังนี้จึงเปนกาวสําคัญที่สงเสริมและผลักดันใหเกิดความรวมมือของผูคนในพื้นที่ในการ

ดูแลสุขภาพแบบองครวม ดวยการพึ่งพาซ่ึงกันอยางเปนรูปธรรม ภายใตกระบวนการ/กิจกรรมที่ประชาชน

ตองการ ตัดสินใจและลงมือปฏิบัติดวยชุมชนเอง ซึ่งกระบวนการเชนนี้เปนขอตอสําคัญในการผลักดันเกิด

นักวิจัยทองถิ่นที่สามารถคิด วิเคราะหปญหา ความตองการของชุมชน และออกแบบกระบวนการทํางาน

วิจัยเพื่อทองถิ่นได

อยางไรก็ตามผลจากการศึกษาในคร้ังนี้ นอกเหนือจากผลลัพธ (Output) ที่กลาวมาขางตนแลว

ผลผลิต (Outcome) ที่เกิดข้ึนสามารถสรุปไดดังนี้

1. ปราชญทองถิ่น ปราชญชาวบาน หรือผูรู ทางดานการดูแลสุขภาพกาย ใจ หรือที่เรียกกันทั่วไปวา

“หมอพื้นบาน” ที่มีอยูในชุมชนไดรับการยอมรับและยกยองจากประชาชนในชุมชนและสังคมเพิ่มมากข้ึน

เรียกวาเปนการ “เปดพื้นที่” ที่ชัดเจนข้ึน ตลอดจนปราชญ/ผูรู ดังกลาวไดใชโอกาสในการพัฒนาองคความรู

ของตนเอง ในการแลกเปล่ียนเรียนรูระหวางกัน เรียนรูกันขามเครือขาย รวมถึงเกิดกระบวนการถายโอน

ความรูซึ่งกันและกันเพื่อทบทวนและตอยอดองคความรู

Page 102: community network forphysical

1-90

 

2. ความรูหรือองคความรูดานสุขภาพ ที่คนพบหรือที่มีอยูในชุมชนไดถูกนํามาจัดทําเปนฐานขอมูล

และแผนที่ผูรู จึงเปนการถอดความรูที่อยูในตัวบุคคล (Tacit knowledge) มาสูการบันทึกเปนลายลักษณ

อักษร (Explicit knowledge) ในรูปของเอกสาร ขอมูล (Information) เพื่อใหประชาชนหรือผูสนใจสามารถ

เขาถึงความรูและนําไปสูการใชประโยชนตอไป พรอมทั้งเพิ่มโอกาสในการถายโอนขอมูล ความรู องค

ความรูเหลานั้นไปสูเครือขาย และผูสนใจ ไดอยางไมจํากัด

3. เกิดชองทางในการเขาถึงแหลงความรู เพื่อการดูแลสุขภาพกายใจ ของประชาชน เนื่องจาก

ผลกระทบจากวิถีการดําเนินชีวิตในสังคมปจจุบัน จําเปนที่ประชาชนสวนหนึ่งหันมาใหความสนใจตัวเอง

และบุคคลรอบขางมากข้ึนโดยเฉพาะการดูแลสุขภาพกายใจ ดวยการปรับเปล่ียนแนวคิด ทัศนคติตอการ

ดูแลตน ดังนั้น การมีแหลงขอมูล/ความรู มีปราชญ/ผูรูดานสุขภาพแบบองครวม จึงเปนโอกาสและชองทาง

ในการเขาถึงเพื่อตัดสินใจในการเลือก และรับ การดูแลสุขภาพกาย ใจ ของประชาชนมากข้ึน

4. เกิดชองทางในการสงเสริมและสนับสนุนใหเกิดอาชีพของประชาชนหรือชุมชน โดยการพัฒนา

และยกระดับความรู องคความรู ทางดานการดูแลสุขภาพกาย ใจ ของชุมชนหรือประชาชนเปนผลิตภัณฑ

ชุมชน หรือผลิตภัณฑกลุมเครือขาย ซึ่งเปนการสรางคุณคาควบคูกับมูลคา นับเปนทุนทางสังคม(Social

capital) ของชุมชนที่เขมแข็งและสงผลดีตอชุมชนอีกทางหนึ่ง

ผลขางตนเหลานั้นเปนส่ิงที่นําไปสูโอกาสของประชาชนและผูสนใจทั่วไป(Impact) ซึ่งสามารถนําไป

ปรับใชเปนแนวทางในการดําเนินดานสุขภาพกายใจ ทั้งในรูปแบบปจเจก หรือกลุม องคกรชุมชน ดังนี้

1. พัฒนาสูปจเจกและ/หรือชุมชนเขมแข็งในการพัฒนาตนเองดานสุขภาพกายใจ เปนการเรียนรูถึง

โอกาสในการรับรู เขาถึง และเทาทัน ซึ่งเปนการเรียนรูเพื่อปรับเปล่ียนพฤติกรรมสุขภาพสวนบุคคล กลุม

ชุมชนในระยะยาว

2. พัฒนาเปนตนแบบชุมชนพึ่งพาตนเองดานสุขภาพ เนื่องจากชุมชนไดเรียนรู โดยเฉพาะการเรียนรู

จากการดําเนินงาน (Learning by doing) ที่สามารถพัฒนาตนเองไปสูความสําเร็จและพรอมที่จะเปน

ตนแบบ (Best practice) ได

3. พัฒนาฐานขอมูลหลักในการตอยอดองคความรูทางดานการดูแลสุขภาพของหนวยงานที่

เกี่ยวของในทุกระดับ รวมถึงยกระดับองคความรูเหลานั้น ใหเปนความรูสาธารณะ (Mass knowledge)

3.2 ขอเสนอแนะ

การศึกษาในคร้ังนี้ เปนการนํารองเพื่อสรางและกระตุนใหเกิดการเรียนรูรวมกันของชุมชนในดาน

สุขภาพแบบองครวม อยางไรก็ตาม ชุมชนและทองถิ่นมีขอจํากัดบางประการ ซึ่งจําเปนตองไดรับการ

สนับสนุนและสงเสริมจากทุกภาคสวนอยางจริงจังและตอเนื่อง โดยเฉพาะในประเด็นตอไปนี้

Page 103: community network forphysical

1-91

 

3.2.1 การพัฒนา สนับสนุน และบูรณาการความรูดานสุขภาพ ทั้งความรูภูมิปญญาทองถิ่นและ

ความรูสมัยใหมอยางเปนรูปธรรม ดวยเคร่ืองมือ/ส่ือที่ประชาชนทุกภาคสวนสามารถเขาถึงและสราง

กระบวนการเรียนรูไดเอง และตอบสนองตอความตองการของชุมชนอยางแทจริง รวมถึงมีการสงเสริม

แนวคิดการจัดการความรูในชุมชน สรางการเรียนรูรวมกันของชุมชน เพื่อตอยอดองคความรูของชุมชนและ

ยกระดับความรูไปสูความรูสาธารณะ (Mass Knowledge) และเปนกอใหเกิดคุณคาจากความรูเหลานั้น

อยางยั่งยืนตอไป

3.2.2 การขับเคล่ือนทุนทางสังคมของชุมชนใหมีความเดนชัดและเขมแข็งข้ึน เพื่อเปนทางเลือกใน

การพัฒนาชุมชนภายใตบริบทและศักยภาพของชุมชนอยางแทจริง

3.2.3 การพัฒนาการศึกษาใหครอบคลุมถึงมิติสุขภาวะอ่ืนๆ เชน สุขภาวะทางปญญา ซึ่งมีสวน

เกี่ยวพันโดยตรงกับสุขภาวะกาย จิต สังคม (สุขภาวะแบบองครวม)

3.2.4 การศึกษาในระยะตอไป อาจขยายพื้นที่ระหวางอําเภอในการคนหาปราชญทองถิ่น ปราชญ

ชาวบาน หรือผูรู เพื่อเสริมสรางพลังเครือขายชุมชนใหกวางขวาง มั่นคงและแข็งแรงยิ่งข้ึน

3.2.5 การสงเสริม สนับสนุนเครือขายสุขภาพที่เกิดข้ึนใหมใหมีความเขมแข็งและมีศักยภาพ ทั้ง

ดานความรูและงบประมาณ เนื่องจากกระบวนการสรางเครือขายยังอยูในระยะแรก

อยางไรก็ตามภายใตขอเสนอแนะเหลานี้ จําเปนอยางยิ่งที่จะตองไดพลังความรวมมือและการมีสวน

รวมจากภาคประชาชน ซึ่งเปนรากฐานและปจจัยหลักในการดําเนินงานไปสูเปาหมาย ซึ่งในปจจุบัน ภาค

ประชาชนไดเปดรับและเขามามีสวนรวมมากข้ึน จึงเปนโอกาสของภาครัฐหรือผูเกี่ยวของ ที่ตองปรับ

กระบวนทัศนและการสงเสริมสนับสนุนการทํางานใหสอดคลองกับการดําเนินงานภาคประชาชน  

Page 104: community network forphysical

1-94

ภาคผนวก

Page 105: community network forphysical

1-95

การจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 1: สุขภาพกาย สุขภาพใจ เปนสุข

Page 106: community network forphysical

1-96

1.1 สาระความรูจากบอรดนิทรรศการสุขภาพ

การแพทยทางเลือกการแพทยทางเลือก คือ การรักษาแพทยทางเลือกชนิดใดท่ีมีประสิทธิภาพเหมาะสมกับราคา โรคใดที่ใชการรักษาแบบแพทยทางเลือก ใครเปนผูเชี่ยวชาญการรักษาน้ันมีผลขางเคียงหรือขอหามอยางไร สมุนไพรนั้นใชรักษาโรคอะไร ใชปริมาณและระยะเวลานานเทาใด

ปรัชญาของการรักษาโดยการแพทยทางเลือก แตละชนดิจะมลัีกษณะทีค่ลายกัน ดังน้ี

รางกายสามารถท่ีจะดูแลตัวเอง เชน เม่ือเปนหวัด มีไข ปวดตามตัว ไมจําเปนตองใชยาลดไข แตใหหาวิธีที่จะกระตุนใหภูมิของรางกายมาจัดการกับเชื้อโรค

การปองกันเปนวิธีท่ีดี แพทยทางเลือกมักจะเนนเร่ืองการปองกันโรคมากกวาการรักษาเรียนรูและรวมกันรักษา แพทยทางเลือกมักจะศึกษารวมกับผูปวยเพ่ือหาทางรักษาตามความตองการของผูปวย

ท่ีมา: คูมือพื้นฐานความรูสุขภาพสูเศรษฐกิจ, สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข

เมื่อปวยเปนโรคเอดสจะตองปฏิบัติตัวอยางไร

สําหรับผูติดเช้ือเอดสโดยไมปรากฏอาการ (ตรวจพบวามีเลือดบวกแตยังแข็งแรงดี) ควรปฏิบัติตัว ดังนี้

ไปพบแพทยตามนัด ปฏิบัติตัวและรับประทานยาตามท่ีแพทยแนะนํา อยาทอแทส้ินหวัง เสริมสรางกําลังใจใหตัวเอง ซึ่งเปนอาวุธอันทรงพลังในการบํารุงรักษา

สุขภาพใหแข็งแรง ผูท่ีเสียกําลังใจจะทําใหเสียสุขภาพทางกายและโรครุมเราไดงาย เลาความในใจใหญาติสนิทมิตรสหายไดรับทราบหรือขอคําปรึกษาจากแพทย พยาบาล หรือ

องคกรพัฒนาเอกชนท่ีทํางานดานน้ี เขารวมกลุมชวยเหลือกันเองใหหมูคนท่ีติดเชื้อ (จัดโดยองคกรพัฒนาเอกชนท่ีรณรงคเรื่องนี้) หมั่นทําความดีและชวยเหลือผูอ่ืน สรางกุศลกรรม ฝกสมาธิ เจริญสติ สวดมนต หรอื ปฏิบัติตามหลักศาสนาท่ีนับถือ หลีกเล่ียงการแพรเชื้อใหผูอื่นและหลีกเล่ียงการติดเชื้อซ้ําอีก ออกกําลังกายสม่ําเสมอ กินอาหารท่ีมีประโยชนตอรางกาย เชน อาหารจําพวกโปรตีน ผลไมและผัก ทํางานหรือเรียนหนังสือตามปกต

สําหรับผูท่ีมีอาการของโรคเอดสแลว ควรปฏิบัติตัว ดังน้ี ควรไปพบแพทยตามนัดหรือเขารับการรักษาในโรงพยาบาลตามคําแนะนําของแพทย

เสริมสรางกําลังใจตามขอ 2-6 แบบผูตดิเชื้อดังกลาวขางตน

หลีกเลี่ยงการแพรเช้ือใหผูอื่น

ออกกําลังกายเทาที่รางกายจะอํานวย

กินอาหารที่มีประโยชน

ทํางานเทาที่รางกายจะทําได

ทําใจยอมรับปญหาที่เกิดข้ึนและเตรียมตัวตายอยางมีสติ

Page 107: community network forphysical

1-97

นํ้ามีประโยชนตอรางกายเปนอยางมาก ท้ังการอุปโภคและบริโภค รางกายของคนเราไมสามารถขาดนํ้าไดตองมีนํ้าเขาไปหลอเลี้ยงเซลลจึงจะดํารงชีวิตอยูได ควรด่ืมน้ําอยางนอย 6- 8 แกวตอวัน นอกจากน้ี นํ้ายังมีประโยชนชวยในกระบวนการยอยและดูดซึมอาหารและขับของเสียออกทางกระแสเลือด ชวยในระบบหลอลื่นและการเคลื่อนไหวของเอ็นและขอตางๆ การด่ืมนํ้าสามารถชะลอความชราและบําบัดรักษาโรคได เชน อาการปวดหัว ปวดตามขอ โรคเก่ียวกับระบบหัวใจ ความอวน หลอดลมอักเสบ ไขสันหลังอักเสบ ไตและยูริก โรคกระเพาะ ทองรวง ริดสีดวง และทองผูก เปนตน

เวลาที่ควรด่ืมน้ํา จํานวนท่ีควรดื่มน้ํา

ต่ืนนอน น้ําอุน 4 แกว

กอนอาหารทุกมื้อ ม้ือละ 1 แกว

หลังอาหารทุกมื้อ ม้ือละ 1 แกว

10.00 น. 14.00 น. และ 16.00 น. ครั้งละ 1 แกว

กอนนอน น้ําอุน 1 แกว

ท่ีมา: คูมือพื้นฐานความรูสุขภาพสูเศรษฐกิจ, สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข

Page 108: community network forphysical

1-98

ชาเขียวมีประโยชนตอสุขภาพจริงตามท่ีโฆษณาหรือไม

ตานอนุมูลอิสระ ชาเขียวมีสารตานอนุมูลอิสระ ในปริมาณสูง สารตานอนุมูลอิสระน้ีสามารถจับกับอนุมูลอิสระท่ีเปนสาเหตุของการเกิดโรคหลายชนิด เชน โรคมะเร็ง โรคหัวใจ ภาวะไขมันในเลือดสูง จึงปองกันอันตรายท่ีเกิดจากฤทธิ์ของอนุมูลอิสระในรางกายได

ปองกันโรคมะเร็ง สารเอพิกัลโลแคเทชิน กัลแลต (EGCG) ในชาเขียวมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซมท่ีจําเปนตอการเติบโตหรือการลุกลามของเซลลมะเร็ง และสามารถทําลายหรือฆาเซลลมะเร็งไดโดยไมมีผลกระทบตอเซลลดีอื่นๆ ในรางกาย

ลดระดับนํ้าตาลในเลือด แคเทชินส (Catechins) ในชาเขียวมีประสิทธิภาพในการจํากัดการทํางานของเอนไซมอะไมเลส ทําใหไมสามารถดูดซึมนํ้าตาลกลูโคสเขาสูรางกาย ผลทําใหนําตาลในเลือดไมสูงขึ้น

ปองกันโรคหัวใจ สารตานอนุมูลอิสระในชาเขียวนาจะชวยปองกันไมใหไขมันชนิดความหนาแนนตํ่า (LDL-low density lipoprotein) ซ่ึงเปนไขมันชนิดไมดีไมใหมีปริมาณสูงจนเกินไป นอกจากน้ียังพบวาชาเขียวมีสรรพคุณเทียบเทายาแอสไพริน ในการชวยยับยั้งการแข็งตัวของเลือดท่ีผิดปกติ ซึ่งเปนสาเหตุหลักของโรคหัวใจวายและหลอดเลือดสมอง

ชวยลดนํ้าหนัก การด่ืมชาเขียววันละ 2 ถวย ชวยลดการเกิดไขมันสวนเกินและทําใหรูสึกอ่ิม

รักษาสุขภาพชองปาก การด่ืมชาเขียวหลังอาหารสามารถปองกันฟนผุได

ชาเขียว (Green tea) ประโยชนตอรางกาย

ท่ีมา: คูมือพ้ืนฐานความรูสุขภาพสูเศรษฐกิจ, สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข

สําหรับชาเขียวในท่ีนี้ ไมใชเคร่ืองดื่มชาเขียวที่มีจําหนายเปนขวดในทองตลาด แตเปนชาเขียวท่ีตองเปนชาท่ีชงเองแตอยาชงทิ้งไวควรดื่มตอนรอน ๆ และไมควรใสน้ําตาลทรายขาวลงไปในการชงชาเพราะจะทําใหคุณสมบัติทางยาของชาเขียวหมดไป

หมายเหตุ: นอกจากนี้ แมชาเขียวจะมีประโยชนกับรางกายมากมาย แตในความจริงก็มีสารท่ีมีโทษกับรางกายดวยเชนกัน โดยสามารถสงผลขางเคียงตอรางกาย แตไมถึงกับเปนอันตรายมากนัก สวนมากจะเกิดกับคนท่ีมีสภาพรางกายไมแข็งแรงโดยเมื่อด่ืมแลวอาจมีอาการใจส่ัน นอนไมหลับ ระคายเคืองกระเพาะอาหาร ทั้งยังอาจทําใหเกิดอาการทองผูก ฟนดํา และหากด่ืมอยางตอเนื่องอาจเปนการเสพติดได

นํ้าสม เพราะอาจไปยับยั้งเอนไซมที่ชวยเปล่ียนแปลงยาบางชนิดใหรางกายนําไปใช ทําใหยามีประสิทธิภาพนอยลง แตออกฤทธ์ิขางเคียงที่ไมพึงประสงคมากข้ึน

ชา กาแฟ เครื่องดื่มโคลา เหลานี้มีคาเฟอีน การบริโภคคาเฟอีนเปนประจําขณะกินยารักษาโรคหอบหืด จะทําใหเกิดผลขางเคียงมากข้ึน เพราะคาเฟอีนทําใหกระเพาะอาหารระคายเคือง

นม แคลเซียมจะยับยั้งการดูดซึมยาปฏิชวีนะบางชนิด

แอลกอฮอล ทําใหตับเสียหาย หากด่ืมเปนประจํารวมกับยาแกปวดอะเซตามิโนเฟน ลดประสิทธิภาพยารักษาอาการซึมเศรา

เครื่องดื่มท่ีมีเสนใยพืช ใยพืชอาจไปจับกับยาไดมากมายหลายชนิด ทําใหยาเหลานั้นมีประสิทธิภาพลดลง

ไมควรกินยาพรอมกับนํ้าอะไรบาง เพราะอะไร

นอกจากน้ีอยาลืมกินยาตามคําแนะนําที่เภสัชกรเขียนไวที่ซองยา ใหตรงตามเวลาครบถวนตามที่จัดยามาให ก็จะทําใหหายจากการปวยเร็วข้ึน

ท่ีมา: คูมือพ้ืนฐานความรูสุขภาพสูเศรษฐกิจ, สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข

Page 109: community network forphysical

1-99

ยาดอง เปนยาหรือเปนสุรา มีอันตรายตอสุขภาพมากนอยแคไหน

ยาดอง เปนยาท่ีใชสารละลายหลายชนิด แชสมุนไพรแบบเย็น เชน เหลา นํ้าตาลทรายแดง นํ้ามะกรูด และนํ้าสม เปนตน

วิธีการปรุงยาดองที่ถูกวิธี ทําไดโดยการนําสวนของสมุนไพรที่ใชเปนยามาบดเปนผงหยาบ เสร็จแลวหอดวยผาขาวบางหลวมๆ เผื่อยาพองตัวเวลาอมนํ้า ถา

หากเปนรากหรือแกนใหฝานเปนช้ินบางๆ เทาๆ กัน เพ่ือใหน้ํา- เหลาเขาสูตัวยาไดอยางทั่วถึง

ภาชนะที่ใชสําหรับยาดองเหลาควรใชโถกระเบื้องหรือขวดโหล แกวที่มีฝาปดสนิท เม่ือใสยาลงไปในภาชนะเรียบรอยแลว ใหเท น้ําเหลาใหทวมยา

ตั้งทิ้งไว 1 สัปดาห และคนยาใหทั่ววันละ 1 ครั้ง

การรับประทานยาดองเพ่ือใชเปนยานั้น ควรดื่มในปริมาณที่เหมาะสม ดังนี้ คือ วันละเวลากอนอาหารหรือกอนนอนก็ได ซึ่งรับประทานครั้งละ ประมาณ 1 ถวยตะไล หรือ 15 ซีซี ฉะนั้น ใน 1 วันก็จะไดรับตัวยาประมาณ 45 ซีซี. ซึ่งไมเปนอันตรายตอรางกาย

วิธีและปริมาณการด่ืมยาดองที่เหมาะสม

ทางเลือกอื่นๆ สําหรับการด่ืมยาดอง1. กินยาดองผสมดวยนํ้าตาลทรายแดง2. นํายาดองไปน่ึงในลังถึงเพื่อใหแอลกอฮอลระเหยออก หลังจากน้ันก็จะ

เหลือเพียงเฉพาะตัวยาและนํ้าเทาน้ัน3. การเจือจาง โดยการนําตัวยาสมุนไพรท่ีจะใชน้ันไปตมเอานํ้า แลวนํานํ้าท่ี

ไดมาเจือจางกับกับยาดอง ก็จะชวยลดปริมาณเหลาและเพิ่มตัวยา4. การเจือจางนํ้าออยหรือนํ้าผึ้ง โดยเทผสมกับยาดองเหลาท่ีจะกิน5. หมักใหนานขึ้น เพื่อใหแอลกอฮอลระเหยออกไป

ขอควรระวัง ยาดองเหลา เปนยาท่ีคอนขางแรง การกินในปริมาณที่มากเกินไปยอมเปนอันตรายตอสุขภาพ ท้ังจากฤทธ์ิเหลาและฤทธ์ิยา ทําใหตับทํางานหนักและมีผลเสียตอระบบการควบคุมสมอง เพราะฉะน้ันจึงควรกินแตพอดีและควรกินในปริมาณท่ีเหมาะสมดวย หามใชกับสตรีมีครรภ ความดันโลหิตสูง ผูท่ีแพแอลกอฮอล สตรีใหนมบุตร เพราะแอลกอฮอลในยาดองน้ันจะทําใหเกิดอันตรายได

Page 110: community network forphysical

1-100

การรักษาและการปองกัน

1) ถาหากเปนไมมากและนานๆ เปนที ซ้ือยาแกปวดรับประทานจะชวยบรรเทาอาการปวดไดใน 30-60 นาที

2) คนท่ีเปนบอย (มากกวา 2 คร้ังตอเดือน) ยาสวนใหญจะเปนยาท่ีใชเพื่อลดการเกิดและบรรเทาอาการไมเกรนซึ่งจะตองพบแพทยใหเปนผูสั่งจายให

เมื่อมีอาการไมเกรนหรือปวดหัวขางเดียวจะมีวิธีดูแลรักษาสุขภาพอยางไร

การบรรเทาอาการไมเกรนดวยตนเอง

ใชกอนนํ้าแข็งหรอืกระเปานํ้าแข็งประคบท่ีศีรษะ เพื่อชวยใหเสนเลอืดหดตัวลงและบรรเทาอาการปวด การนวดดวยกลิ่นหอมจะชวยผอนคลาย สงผลใหอาการไมเกรนบรรเทาลงจดบันทึกอาการท่ีเกิดขึ้น เชน วัน เวลา ระยะเวลาที่ปวด อาการอื่นท่ีเกิดขึ้นรวมดวย ปจจัยท่ีกระตุนใหเกิด เพ่ือหาทางหลีกเลี่ยงสาเหตุนั้นๆ เชน แสง เสียงท่ีรบกวน รอบเดือน (ในผูหญิง) อาหารท่ีรับประทาน เปนตนงดอาหารบางชนิดท่ีอาจจะเปนสาเหตุใหเกิดอาการ เชน ผงชูรส พิซซา ชีส เหลา กาแฟ ชอคโกแลต เปนตน พยายามพักผอนใหเพียงพอ หลีกเลี่ยงการอดนอนการรับประทานอาหารพวกปลา ซ่ึงมีสาร Omega-3 ทําใหลดการเกิดอาการไมเกรนได

ในกรณีท่ีเผชิญกับความเครียดจะใชยานอนหลับอยางไรจึงจะไมเปนอันตราย

ยานอนหลับจัดเปนยาประเภทท่ีมีฤทธิ์ตอจิตประสาท การสั่งซื้อตองอยูภายใตคําสั่งแพทยเทาน้ัน แตก็ยังมียานอนหลับหรือยาคลายความกังวลบางประเภทท่ีสามารถหาซื้อไดงาย จึงควรใชความระมัดระวัง ไมใชติดตอเปนเวลานาน หรือเพิ่มปริมาณมากข้ึนเพื่อปองกันการติดตา อาจใชวิธีทําใหจิตใจสงบ ใชสมาธิในการบําบัด เพื่อใหเกิดความผอนคลาย ซึ่งจะสงผลดีท้ังทางรางกายและจิตใจ

Page 111: community network forphysical

1-101

งา เปนอาหารบํารุงกําลังท่ีดี ใหความอบอุนแกรางกาย ชวยใหรางกายแข็งแรงอายุยืน นิยมใชประกอบอาหาร และทําเปนสวนผสมของเคร่ืองปรุงรส นอกจากนี้ยังสามารถนํามาใชเปนวัตถุดิบในอุตสาหกรรมเนย เนยเทียม น้ํามันสกัด สามารถนํามาเปนอาหารสัตวได น้ํามันงามีกรดไขมันอิ่มตัวและในเมล็ดงามีสาร lignin ซึ่งตานอนุมูลอิสระ คือ เซซามอล เซซาโมลิน เซซานิน โยมีคุณสมบัติ คือ

มีฤทธ์ิเหมือนฮอรโมนเอสโตเจน เสริมสรางวิตามินใหกับรางกาย เชน วิตามินอี ชวยในการเจริญเติบโตโดยการนํากากงาใสลงในอาหารสัตวเซซามินในนํ้ามันงา ชวยลดความดันโลหิต ลดคลอเลสเตอรอล และตานอนุมูลอิสระท่ีเปนผลใหเกิดมะเร็งผิวหนัง

สารในกลุมลิกแนนสในนํ้ามันงา ชวยลดระดับคลอเลสเตอรอลในเลือด นํ้ามันงาชวยตานการอักเสบ ชวยใหผิวนวลเนียน

ประโยชนของงาในดานอ่ืนๆเปนยาอายุวัฒนะของญ่ีปุน ไขไก 1 ฟอง ตอกใหแตกชงดวยน้ํารอน เติมนํ้ารอน 1 ชอนโตะและน้ํามันงา 1 ชอนโตะ บํารุงสมอง งาผง 1 สวน ใชผิวมะนาวประมาณ 1 สวน นํ้า vinegar 1-2 ชอนชา เคลาใหเขากันรับประทาน

พิษสุราเร้ือรัง ใชนํามันงาผสมกับยาแกพิษสุราเร้ือรัง จะทําใหยาออกฤทธิ์ไดเร็วข้ึน อาการเจ็บคอ คัดจมูก รับประทานงาบด 1 ชอนชา กอนนอน น้ํามันงา ทาแกผิวแตก ผิวไหมเกรียม น้ํากัดเทา นํ้ารอนลวก ผ่ืนคัน ปวดเขา ปวดเมื่อย

ท่ีมา: คูมือพ้ืนฐานความรูสุขภาพสูเศรษฐกิจ, สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข

ผักปลอดสารพิษและวิธีการสังเกตผักปลอดสารพิษ

ผักปลอดสารพิษ คือ ผักท่ีปลูกโดยผานกระบวนการปองกัน และกําจัดศัตรูพืชผักดวยวิธีผสมผสาน ท้ังน้ีเพื่อใหปลอดจากสารเคมีและใหไดผลผลิตท่ีปลอดภัยจากสาพิษตกคาง

การซ้ือผักควรสังเกตลักษณะใบวามีแมลงกัดกินเปนรูหรือไม หากไมมีอาจหมายถึงมีการฉีดพนยาฆาแมลง เพ่ือความม่ันใจในคุณภาพชีวิตท่ีปลอดภัยจากสารปนเปอนตางๆ

Page 112: community network forphysical

1-102

ดวยวธิีการตางๆ เหลาน้ี คือ

วิธีท่ี 1 ลอกหรือปอกเปลือกแลวแชน้ํา 5-10 นาที จากน้ันนําไปลางดวยนํ้าสะอาดอีกคร้ัง

วิธีท่ี 2 แชในนํ้าปูนใส 10 นาที แลวลางดวยนํ้าสะอาดอีกคร้ัง

วิธีท่ี 3 แชนํ้าดางทับทิม 10 นาที โดยใชเกร็ดดางทับทิม 20-30 เกร็ด ผสมกับนํ้า 16 ถวย หรือ 4 ลิตร แลวลางดวยน้ําสะอาดอีกคร้ัง

วิธีท่ี 4 ลางโดยใชนํ้าจากกอกไหลผาน 2 นาที

วิธีท่ี 5 แชน้ําเกลือเจือจาง 10 นาที โดยใชเกลือปน 1 ชอนโตะ ละลายกับนํ้า 16 ถวย หรือ 4 ลิตร แลวลางดวยนํ้าสะอาดอีกคร้ัง

วิธีท่ี 6 แชน้ําสมสายชู 10 นาที โดยผสมน้ําสมสายชู 1 ชอนโตะ กับนํ้า 16 ถวย หรือ 4 ลิตร แลวลางดวยน้ําสะอาดอีกครั้ง

วิธีท่ี 7 แชน้ํายาลางผักหรือนํ้าซาวขาว 10 นาที แลวลางดวยนํ้าสะอาดอีกคร้ัง

เม่ือซื้อผักมาแลวควรนํามาจัดการทําความสะอาดอีกครั้ง

ผักพ้ืนบาน เปนคําท่ีคุนเคยกับสังคมไทยมานาน แตก็ดูเหมือนวาจะเริ่มเลือนรางลงไปบาง โดยเฉพาะในชวงท่ีคนไทยหันไปบริโภค ผักเศรษฐกิจจําพวกผักคะนา กวางตุง แตงกวา เพื่อหวังวาการบริโภคผักตามกระแสนิยมจะสงผลใหสุขภาพท่ีดี แข็งแรง แตตรงกันขามผักเหลาน้ันแมจะมีคุณคาทางอาหาร แตกระบวนการเพาะปลูกก็ไดเพ่ิมสารอันตรายลงไปในผักดวยเชนกัน สารเคมีตกคางตางๆ จึงเปนอันตรายตอสุขภาพสะสมจนกลายเปนสาเหตุของโรครายท่ีทําลายชีวิตคน

การหันมาบริโภคผักท่ีข้ึนตามริมรั้ว ริมธาร ตามกระบวนการธรรมชาติ ท่ีไมตองจัดการดูแล หรือกําจัดศัตรู ก็ทําใหไดรับประโยชนจากผักอยางเต็มท่ี ผักพื้นบานท่ีนํามาประกอบอาหารอยูเปนประจําในครัวเรือนนั้นตางก็มีประโยชนอนันต เชื่อวาหลายคนท่ีไมเคยสนใจตองกลับมามองและบริโภคอยางเต็มใจทีเดียว

Page 113: community network forphysical

1-103

การกินอาหารตามกรุปเลือด มีรายละเอียดอยางไรบาง

เลือดกรุปเอ (A)

ลักษณะเดนของคนกรุปเลือดเอ นํ้ายอยในกระเพาะอาหารจะมีความเปนกรดต่ํา ทําใหไมเหมาะกับอาหารประเภทเนื้อ ควรเลี่ยงไปเปนเน้ือไกและเน้ือปลาแทน ผักท่ีกินงายและมีประโยชนในการกระตุนภูมิคุมกัน ไดแก บล็อกโคลี่ แครอท ฟกทอง และผักโขม เมล็ดฟกทอง เมล็ดทานตะวัน อัลมอนต วอลนัท ถั่วลิสง ถ่ัวเลือง ควรหลีกเล่ียงอาหารประเภทปลาเน้ือขาว พริก มันฝร่ัง กะหล่ําปลี มะเขือเทศ ผลไมพวกแตงโม แคนตาลูป กลวย มะมวง เพราะจะทําใหอาหารไมยอย

Page 114: community network forphysical

1-104

เลือดกรุปบี (B)

ลักษณะของคนท่ีมีเลือดกรุปบีคอนขางผสมผสาน รางกายมีการตอบสนองไดดีมาก ทําใหเกิดประโยชนเต็มท่ี อาหารท่ีเหมาะ คือ อาหารท่ีทําจากเนื้อกระตาย แกะหรือกวาง อาหารท่ีควรหลีกเลี่ยง คือ เน้ือไก เพราะมีเลกตินชนิดท่ีนําไปสูอาการเสนเลือดในสมองตีบหรือเสนเลือดแดงแตกในสมอง นอกจากนี้ควรงดหอยเชลล ปลาแซลมอน กุง ปูและหอยแครง ขาวโพด เนยแข็งท่ีมีรสเขมเพราะจะทําใหยอยยาก

เลือดกรุปเอบี (AB)

ลักษณะของคนท่ีมีเลือดกรุปเอบี มีลักษณะการกินอาหารใหเหมาะสมคอนขางซับซอน เน่ืองจากเปนผสมของลักษณะจากเลือดกรุปเอและบี อาหารท่ีเหมาะกับเลือดกรุปเอบีคือ อาหารมังสวิรัติ อาหารทะเล เตาหู เน้ือแดง แกะ กวาง กระตาย สับปะรด องุน พลัมและผลไมประเภทเบอรร่ี สวนอาหารท่ีควรหลีกเล่ียงคือ ปลาเน้ือขาว แซลมอนรมควัน ไสกรอก แฮม กลวย มะมวง ฝร่ัง ผลไมประเภทสม

เลือดกรุปโอ (O)

ลักษณะเดนของคนท่ีมีเลือดกรุปโอ คือ นํ้ายอยในระบบยอยอาหารมีความเปนกรดสูง ซึ่งเหมาะกับอาหารประเภทเน้ือ ผลไมจะเปนพวกพรุน พลับ มะเดื่อ สับปะรด แบล็คเชอรร่ี และพวกเบอรร่ีตางๆ แตอาหารท่ีไมเหมาะสมท่ีจะสงผลเสียตอรางกายไดก็คือ อาหารประเภทขาว ถั่ว นม แคนตาลูป สม สตรอเบอรร่ี มะพราว พืชตระกูลกะหลํ่า เห็ดหอม มะกอกดอง มะเขือยาว และมันฝร่ัง

Page 115: community network forphysical

1-105

ศิลปะพฒันาความคดิสรางสรรค

ศิลปะพัฒนาความคิดสรางสรรค

•ความคดิริเร่ิม (Originality) ชวยใหมีความคิดแปลกใหมเกิด

การนําความรู เดิมมาคิดดัดแปลง และประยุกตใหเกิดเป็นส่ิงใหม

•ความคลองแคลว (Fluency) ชวยใหมีความคิดท่ีไมซํา้ใน

เร่ืองเดียวกันไมหมกมุน คิดวกวน สามารถ คิดไดรวดเร็ว นํามาซ่ึง การพูดท่ีคลองแคลว และการกระทาํที่รวดเร็ว

•ความยืดหยุน (Flexibility) ชวยใหคิดไดหลากหลายมุมมอง

ไมซํา้รูปแบบหรือกรอบคิด แบบเดิม ไมยึดติด สามารถเห็นประโยชนของส่ิงของอยางหน่ึงวา มีอะไรบาง ไดหลายอยาง

•ความละเอียดลออ (Elaboration) ชวยใหมีความ

พิถีพิถันในการตกแตงรายละเอียด ชางสังเกต ในส่ิงที่คนอ่ืนไมเห็น หรือมองขาม

ศิลปะพัฒนาความคิดสร างสรรค

ศิลปะพัฒนาความคิดสรางสรรค

•ความคดิริเร่ิม (Originality)• ชวยใหมีความคิดแปลกใหมเกิดการดัดแปลง และประยุกตใหเกิดเป็นส่ิงใหม

•ความคลองแคลว (Fluency)• ชวยใหคิดไดรวดเร็ว นํามาซึ่ง การพูดที่คลองแคลว และการกระทาํที่รวดเร็ว

•ความยืดหยุน (Flexibility)• ชวยใหคิดไดหลากหลายมุมมองไมซํา้รูปแบบ ไมยึดติด

•ความละเอียดล(Elaboration)ชวยใหมีความพิถีพิถันในการตกแตงรายละเอียด ชางสังเกต

ศิลปะพัฒนาความคิดสรางสรรค

Page 116: community network forphysical

1-106

ศิลปะพฒันาอารมณ

ศิลปะพฒันาอารมณ

• การนําศิลปะมาใชในการพัฒนาอารมณ จะชวยใหผูที่มีปัญหาทางดานอารมณ และจิตใจ ไดระบายปัญหา ความคับของใจ ความรูสึกที่ซอนเรนในใจ ผานออกมาทางงานศิลปะ ระบายอารมณออกมาในหนทางที่สร างสรรค ผานการวาดรูป ระบายสี การป้ัน และกระบวนการอ่ืนๆ ทางศิลปะ ชวยใหรูสึกผอนคลาย ลดความขุนมัวในจิตใจ เขาใจและรับรูอารมณตางๆของตนเอง ที่ซอนเรนอยูภายในจิตใจ สามารถยับยัง้และควบคุมไดดีขึน้ มีสมาธิ ลดความตึงเครียด และความวิตกกังวลลงไดในที่สุด

ศิลปะพฒันาอารมณ

ชวยใหรูสึกผอนคลาย ลดความขุนมัวในจติใจ ที่ซอนเรนอยูภายในจติใจ

สามารถยับยัง้และควบคุมไดดีขึน้ มีสมาธิ ลดความตงึเครียด และความวิตกกังวลลงไดในที่สุด

Page 117: community network forphysical

1-107

ศิลปะเสริมสรางทกัษะสังคม

•ศิลปะชวยใหเรียนรูทักษะสังคมผานการทาํกิจกรรมศิลปะรวมกันเป็นกลุม รู จักการรอคอย ผลัดกันทาํ ชวยเหลือซึ่งกันและกัน นอกจากนียั้งเรียนรูที่จะแสดงออกซึ่งอารมณ ความรูสึก ความคดิ ความตองการของตนเอง และการเขาใจผู อ่ืน โดยใชศิลปะเป็นส่ือ

ศิลปะเสริมสร างทกัษะสังคม

ศิลปะชวยให เรียนรู ทักษะสังคมผานการทํากิจกรรมศิลปะร วมกันเป็นกลุม รู จักการรอคอย ผลัดกันทาํ ชวยเหลือซ่ึงกันและกัน

เรียนรู ที่จะแสดงออกซ่ึงอารมณ ความรู สึก ความคิด ความตองการของตนเอง และการเขาใจผู อ่ืน โดยใชศิลปะเป็นสื่อ

Page 118: community network forphysical

1-108

ศิลปะพฒันากลามเนือ้และการเคล่ือนไหว

•ศิลปะตอบสนองการเคล่ือนไหวของร างกายอย างอิสระ และเป็นธรรมชาติตามระดับพัฒนาการของเด็ก ทาํใหเกิดการเรียนรู และพัฒนาของกลามเนือ้ และการประสานงานการเคล่ือนไหวของร างกาย สามารถควบคุมการเคล่ือนไหวอย างเป็นขัน้ตอนและเป็นระบบจนบรรลุเป าหมายงานที่กาํหนดไวได

ศิลปะตอบสนองการเคล่ือนไหวของร างกายอย างอิสระ และเป็นธรรมชาติตามระดับพัฒนาการของเด็ก ทําใหเกิดการเรียนรู และพัฒนาของกลามเนือ้ และการประสานงานการเคล่ือนไหวของร างกาย สามารถควบคุมการเคล่ือนไหวอยางเป็นขัน้ตอนและเป็นระบบจนบรรลุเป าหมายงานที่กาํหนดไวได

Page 119: community network forphysical

1-109

ความเขาใจตอศลิปะบาํบดัและการระบายสี

(Painting)

• การวาดภาพระบายสีในศิลปะบาํบัด มุงเนนสารัตถะตาง ๆ ดังนี ้สี รูปทรง เสน และบทเรียนในการบําบัด ทัง้หมดนีมี้ความสําคัญอันเน่ืองจากหลักการของศิลปะบําบัดในแนวมนุษย ปรัชญา มอง ศิลปะเ ป็นทั ้ง การแสดงออก (Expression)  และความประทับใจ (Impression)  ดังนั้น หลักการประการหน่ึง ในการบําบัดโดยใชศิลปะจึงเป็นการกระทาํจากภายนอกรางกายเขาไปหลอมรวมสูภายใน เพื่อสร างสมดุลหรือขจัดภาวะติดขัด การถูกกดภายในใหหลุดหรือคลายออก โดยการคํานึงอยางยิ่งยวดวา ศิลปะไม ไดเป็นเพียงแคสื่อ (Vehicle)  แตเป็นยาขนานเอก (Medicine) 

ที่ช วยปรับสมดุลขององคประกอบต าง ๆ อธิบายได ในรายละเอียดไดดังนี ้

Page 120: community network forphysical

1-110

สร างสรรค

อารมณ ทกัษะ

กายจติเป็นสุข

ขอดีของการหัวเราะ

Page 121: community network forphysical

1-111

ระบบการหายใจ

(Breathing)

• ในระหวางที่หัวเราะ ทําใหร างกายเกิดการเปล่ียนถายออกซิเจน ฟอกเลือดดําใหเป็นเลือดแดง จึงทาํใหเซลลประสาทหวัใจ ปอด คอ แข็งแรงขึน้

•ป องกันโรคเก่ียวกับทางเดินหายใจ ทัง้ไขหวดั ภมูิแพ หอบหดื ไซนัส กรน ความดันโลหติ โรคหวัใจ โรคปอด

ระบบทาํงานของสมอง(Brains)

• การหัวเราะ ชวยกระตุนควบคุมการหล่ังของสารชีวเคมีตัวหน่ึงที่ ช่ือวา เอ็นดอร ฟินซึ่งเป็นสารที่มีฤทธิ์ทาํใหเกดิความสุข

• การหัวเราะ สมองจะมีการถูกกระตุ นความคิดสร างสรรค มีผลทําให ร างกายและจิตใจได รับการบําบัดและฟ้ืนฟูอยางรวดเร็ว

ระบบการขับถายและการยอย(Digestion and Gastrointestinal)

• เกิดการบริหารกระเพาะและลําไส ทาํใหระบบยอยอาหารและการขับถายทาํงานดีขึน้

• ป องกันโรคอวน โรคบูลิเมีย หน าทองหยอน ทองป อง โรคเบ่ืออาหาร กินไม ลง ทองผูก ทองเสีย โรคกระเพาะ โรคลาํไส เป็นตน

Page 122: community network forphysical

1-112

ระบบการเจริญพนัธุ

(Reproduction)

•การหัวเราะบําบัดทําให ร างกายทุกส วนขยับขับเคล่ือน ทําใหอารมณ ด ีพั ฒ น า อ า ร ม ณ รั ก แ ล ะ ก า ร มีเพศสัมพนัธ

•ช วยป องกันอาการ หงอยเหงา โดดเดี่ ยว ไม อยากเข าสังคม การเส่ือมสมรรถภาพทางเพศ และการเขาสังคม

ระบบพกัผอนและผิวพรรณ(Rest and Skin system)

• การหัวเราะการหัวเราะบําบัดชวยผอนคลายความเครียด ทําให เสนประสาท กลามเนือ้บริเวณใบหนา ยดืหยุน ไมตงึหรือเกร็ง

• ทาํใหร างกายเกิดการพักผอน นอนหลับสนิท ผิวพรรณดี ไม เหี่ยวยน และไม เป็นโรคทางผิวหนัง ชวยใหร างกายและจิตใจเกิดความสงบ มีสมาธิมากขึน้

สัญชาตญิาณการอยูรอด(Survival instinct)

• การหัวเราะบําบัดทําให ร างกายเคล่ือนไหวคลองแคลว แข็งแรง ร างกายสร างภูมิคุมกัน กระตุนการทํางานของเซลลประสาท กระดูก กลามเนือ้

• ป องกันโรคไขขอ โรคกระดูกตางๆ ทัง้กระดูกพรุน ปวดหลัง ปวดเอว ออนเปลีย้เพลียแรง โรคซึมเศร า นอกจากนีย้ังช วยทําลายสารอนุมูลอิสระท่ีทาํใหเกิดโรคมะเร็งอีกดวย

Page 123: community network forphysical

1-113

ถ่ัวทอดสมุนไพรดีอยางไร???

ถั่วลิสง ใหความอบอุน เด็กกินแลวเสริม

ความจํา ชวยในการเจริญเติบโต สวนคนแกชวย

บํารุงรางกาย บํารุงไขขอ

ใบมะกรูด ขับลม ทําใหเลือดลมไหลเวียน

ดี รูสึกผอนคลาย

กระเทียม บํารงุรางกาย ลดความดนั ลด

ไขมนัและคอเลสเตอรอล ลดน้ําตาลในเลือด แก

อาหารไมยอย ตอตานเน้ืองอก และกําจัดพิษ

ตะกัว่

ตะไคร แกทองอืดทองเฟ อ ยาแกขบัลม

แกเบ่ืออาหาร

เกลือ ดบัร อนถอนพิษ ทําใหเลือดเยน็

***ผ ูท่ีมีอาการบวมน้ําหรอืเป็นโรคไต หวัใจหรอืตบัแข็ง

ควรงดเกลือ

พริก มีแคลเซียม วิตามินซี และเบตาแคโร

ทีน ชวยบรรเทาอาการไขหวัดและทําใหการ

หายใจสะดวกข้ึน ชวยลดความดนั ชวยขบัลม

และชวยยอย

Page 124: community network forphysical

1-114

1.2 เอกสารประกอบการจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 1: สุขภาพกาย สุขภาพใจ เปนสขุ ประกอบดวย

1) โปสเตอรประชาสัมพนัธงาน

2) ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพ

3) แบบประเมินการจัดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 1

4) สูจิบัตรที่ใชภายในงาน

Page 125: community network forphysical

1-115

โปสเตอรประชาสัมพันธงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 1

พบกับกิจกรรมเพื่อสุขภาพบนเวที

กินอยูอยางไรใหอายุยืน 100 ปี

รําสาว 90 เพื่อสุขภาพที่ด ี

วิธีรับมือกับความเครียด โดย อ.กสานติ์ วณิชชานนท ประธาน

ชมรมหัวเราะบาํบดัแหงประเทศไทย

พดูเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล โดย อ.นคร สันธิโยธิน และคณะจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย

นอกจากนียั้งมีบูธนิทรรศการ/การสาธิตเพ่ือสุขภาพ เชน บูธอาหารเมนูสุขภาพ บูธใหความรูดานสุขภาพ บูธระบายสีตุกตาปูนปลาสเตอร ฯลฯ

ฟรี! ตลอดงาน

และรวมตอบคําถามสุขภาพชิงรางวลั

Page 126: community network forphysical

1-116

ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพ อําเภอแกงคอย

ช่ือ.................................................. นามสกุล............................................... อายุ .......... ป วัน/เดือน/ป เกดิ.................................................................... อาชีพ .................................................... ท่ีอยูปจจุบัน

บานเลขท่ี................... หมู........... ซอย....................................... ถนน..........................................ตําบล................................. อําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุรี เบอรโทรศัพทบาน......................................... เบอรมือถือ.............................................. ประเด็นสุขภาพท่ีทานสนใจหรือตองการจะไดรับความรู .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ประเด็นความรูเกี่ยวกับสุขภาพท่ีทานทราบหรือมีความชํานาญ (เชน เร่ืองสมุนไพร ผักพื้นบาน การทําลูกประคบ การกนิอาหาร การนวดเพื่อผอนคลาย การออกกําลังกาย โยคะ ไทเกก วิธีจดัการกับความเครียด การผอนคลายจิตใจใหสงบ ฯลฯ) ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

การจัดต้ังเครือขายสุขภาพ อําเภอแกงคอยมีจุดมุงหมาย: 1) เพื่อใหเกิดการแลกเปล่ียนขอมูลดานสุขภาพของประชาชนในอําเภอแกงคอย

2) เพื่อหาแนวทางสนับสนุนการสรางสุขภาวะท่ีดีใหแก ประชาชนในอําเภอแกงคอย ประโยชนที่จะไดรับจากการเปนสมาชิกเครือขาย: 1) ไดรับขอมูลดานสุขภาพทั้งดานกาย จิตใจ สังคม

2) ไดรูที่อยูผูรูเร่ืองสุขภาพในพื้นที่อําเภอแกงคอยเพือ่การขอขอมูลความรูที่ตองการ 3) ไดรวมกิจกรรมที่ทางเครือขายจะจัดขึ้น

ทานสามารถสงใบสมัครกลับคืนไดท่ี สํานักงานสาธารณสุขอําเภอแกงคอย/หรือรพ.สต.ใกลบานทาน

Page 127: community network forphysical

1-117

แบบประเมินผลการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังท่ี 1

Page 128: community network forphysical

1-118

สูจิบัตร

Uดานนอกของสูจิบัตร

Uดานในของสูจบัิตร

Page 129: community network forphysical

1-119

การจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 2: การสรางสุขภาวะที่ดี การสรางสังคมเปนสุข

Page 130: community network forphysical

1-120

2.1 เอกสารประกอบการจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 2: การสรางสขุภาวะที่ดี การสรางสังคมเปนสุข ประกอบดวย 1) โปสเตอรประชาสัมพนัธงาน

2) ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพ

3) แบบประเมินการจัดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 2

4) สูจิบัตรที่ใชภายในงาน

Page 131: community network forphysical

1-121

โปสเตอรประชาสมัพันธงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังท่ี 2

Page 132: community network forphysical

1-122

ใบสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพ อําเภอแกงคอย

ชื่อ.................................................. นามสกุล............................................... อายุ .......... ป

วัน/เดือน/ป เกดิ.................................................................... อาชพี ....................................................

ที่อยูปจจุบัน

บานเลขที่................... หมู........... ซอย....................................... ถนน..........................................

ตําบล.................................อําเภอแกงคอย จงัหวัดสระบุรี

เบอรโทรศัพทบาน........................................เบอรมือถอื..............................................

ประเด็นสุขภาพทีท่านสนใจหรือตองการจะไดรับความรู

.............................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

ประเด็นความรูเกี่ยวกบัสุขภาพที่ทานทราบหรือมีความชํานาญ (เชน เร่ืองสมุนไพร ผักพืน้บาน การทําลูก

ประคบ การกนิอาหาร การนวดเพื่อผอนคลาย การออกกําลังกาย โยคะ ไทเกก วิธจีัดการกับความเครียด การ

ผอนคลายจิตใจใหสงบ ฯลฯ)

.............................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

การจัดต้ังเครือขายสุขภาพ อําเภอแกงคอยมีจุดมุงหมาย: 1) เพื่อใหเกิดการแลกเปลี่ยนขอมูลดานสุขภาพของประชาชนในอําเภอแกงคอย

2) เพื่อหาแนวทางสนับสนุนการสรางสุขภาวะที่ดีใหแก ประชาชนในอําเภอแกงคอย ประโยชนที่จะไดรับจากการเปนสมาชิกเครือขาย: 1) ไดรับขอมูลดานสุขภาพทั้งดานกาย จิตใจ สังคม

2) ไดรูที่อยูผูรูเร่ืองสุขภาพในพื้นทีอ่ําเภอแกงคอยเพื่อการขอขอมูลความรูที่ตองการ

3) ไดรวมกิจกรรมที่ทางเครือขายจะจัดข้ึน

ทานสามารถสงใบสมัครกลับคืนไดที่ สํานักงานสาธารณสุขอําเภอแกงคอย/หรือรพ.สต.ใกลบานทาน

Page 133: community network forphysical

1-123

แบบประเมินการจดังานมหกรรมสุขภาพ คร้ังท่ี 2

Page 134: community network forphysical

1-124

สูจิบัตร

Uดานนอกของสูจิบัตร

Uดานในของสูจบัิตร

Page 135: community network forphysical

บรรณานุกรม 

 

1. “สุขภาพองครวมกับสุขภาพสังคม โดยพระไพศาล วิสาโล”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: www.visalo.org

2552.

2. “เร่ือง วาเลนไทนนี้ "วยัโจ" ต้ังสติเร่ือง "เซ็กสๆ" ดวยเพศสมัพันธ "หวางห"ู โดย อ.นคร สันธิโยธิน”. [ออนไลน].

เขาถึงไดจาก: http://www.matichon.co.th/index/news_detail.php?newsid=1297666931

&grpid 2554.

3. “การออกกาํลังกายในผูสูงอาย”ุ. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.scc.ac.th/index/student_web

/1_48/elderly_club/aokkrulungkai001.html 2554. 

4. “น้ําหมักชวีภาพ”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.kasedtakon.com/EM 2554.

5. “มะรุม ลดไขมันปองกันมะเร็ง”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.doctor.or.th/node/1245 2555.

6. “พุทธรักษาสมุนไพร”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.puttaraksa.108thai.com/ 2555.

7. “มะรุม พืชสมนุไพร แตไมใชยาวเิศษ”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.thaihealth.or.th/health

content/news/9239 2552.

8. “สรรพคุณ...สมุนไพร”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_

200.htm 2555.

9. “สรรพคุณของไมยราบ”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://student.swu.ac.th 2555.

10. “เตือนไมควรด่ืมชาไมยราบ”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://202.143.141.162/web_offline/sa

munpai/view.php-345.htm 2555.

11. “มะขามปอมวติามินซี...และแทนนินสูง”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.oknation.net/blog/

diamond/2009/07/21/entry-1 2552.

12. “น้ํากระชายมีประโยชนมากมายมหาศาล”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.pantown.com/

board.php?id=10764&area=4&name=board11&topic=138&action=view 2551.

13. “กระชาย”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.tungsong.com/samunpai/drug/2_Krachay

/krachay.html 2555.

14. “วานกาบหอย”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.doctor.or.th/node/5364 2552.

1-92  

Page 136: community network forphysical

1-93  

15. “กระชาย”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/กระชาย 2555.

16. “งาพันธุดีของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.rdi.ku.ac.th/kaset

research53/group06/jindarat_vee01/index_01.html 2553.

17. “งา ของดีมีประโยชน”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.cri.or.th/en/20100504.php 2553.

18. “มหัศจรรยแหงน้าํมนัรําขาว”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.น้าํมันรําขาว.com/ 2555.

19. “แอลกอฮอล”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.vcharkarn.com/ article/41018 2555.

20. “เกลือกับจุลินทรีย”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.paktho.ac.th /index science_new

/file1/11-24.htm 2554.

21. “วานสมุนไพร”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://tonic001.blogspot.com/2010/09/blog-post_

3834.html 2553.

22. “สารเรงซุปเปอร พด. 1”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.ldd.go.th/menu_5wonder/

pd_1.html 2555.

23. “สารเรงซุปเปอร พด. 2”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.ldd.go.th/menu_5wonder/

pd_2.html 2555.

24. “งา”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://it.doa.go.th/vichakan/news.php?newsid=21 2555.

25. “งา”. [ออนไลน]. เขาถงึไดจาก: http://www.php?lay=show&ac=article&Id=538680763 2554.

26. “ประโยชนของงาและน้าํมนังา”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.pumedin.com.php?lay=

show&ac=article&Id=538680763 2554

27. “มะกรูด”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.thaigoodview.com /library/contest2551 2551.

28. “มะกรูด”. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.the-than.com/samonpai/sa 16. html 2554.

Page 137: community network forphysical

สรุปภาพกิจกรรม

การจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 1: สุขภาพกาย สุขภาพใจ เปนสุข

2-2

Page 138: community network forphysical

1.1 บรรยากาศการจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 1

1.1.1 ภาพการประชุมเพื่อเตรียมงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 1:

การประชุมเพื่อเตรียมจัดงานมหกรรมสุขภาพครั้งที่ 1 จํานวน 3 คร้ัง ระหวางวันที่ 29 มีนาคม 2554

วันที่ 4 พฤษภาคม 2554 และวันที่ 25 พฤษภาคม 2554

2-3

Page 139: community network forphysical

1.1.2 บรรยากาศงาน

2-4

Page 140: community network forphysical

1.1.3 พิธีเปด

พิธีเปดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 1: สุภาพกาย สุขภาพใจ เปนสุข โดย อ.ดร.อุนเรือน เล็กนอย

หัวหนาโครงการ กลาวรายงานการเปดงาน และมีนายชรัส บุญณสะ นายอําเภอแกงคอย จ.สระบุรี เปน

ประธานในพิธีและกลาวเปดงาน

2-5

Page 141: community network forphysical

1.1.4 กิจกรรมบนเวท ี

1.4.1) กิจกรรมกนิอยูอยางไรใหอายุยนื 100 ป

กิจกรรมกินอยูอยางไรใหอายุยืน 100 ป ผูสูงอายุ 2 ทาน ในภาพ คือ นาย สําอาง พานนอย

อายุ 94 และนางจรูญ พานนอย อายุ 93 ป ชาวอําเภอแกงคอย มาพูดคุยถึงเร่ืองราวการดําเนินชีวิตความ

เปนอยู แนะนําและเลาถึงเคล็ดลับที่ทําใหมีอายุยืนยาว และมีสุขภาพดี

2-6

Page 142: community network forphysical

1.4.2) กิจกรรมรําสาว 90

กิจกรรมรําสาว 90 โดยกลุมชมรมแอโรบิค รําไทยประยุกตของผูสูงอายุตําบลทับกวาง ชวง

อายุต้ังแต 60-75 ป กิจกรรมเปนการออกกําลังกายประกอบดนตรีซึ่งมีการดัดแปลงทาทางและการ

เคล่ือนไหวใหเหมาะกับการออกกําลังของผูสูงอายุ

2-7

Page 143: community network forphysical

1.4.3) กิจกรรมหัวเราะบําบัด

กิจกรรมวิธีรับมือกับความเครียด (หัวเราะบําบัด) โดย อ.กสานต์ิ วณิชชานนท ประธานชมรม

หัวเราะบําบัด การบรรยายประกอบกับการสาธิตและฝกทาหัวเราะในหลายทา โดยมีสาธารณสุขอําเภอ

แกงคอยจํารัส ประสิว เปนผูมอบของที่ระลึกใหแกวิทยากร

2-8

Page 144: community network forphysical

1.4.4) กิจกรรม “พูดเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล”

กิจกรรม “พูดเร่ืองเพศอยางไรกับลูกใหไดผล” โดย อาจารยนคร สันธิโยธิน โรงเรียนสวน

กุหลาบวิทยาลัย และ อาจารยจรูญรัตน สุวรรณภูสิทธ ที่ปรึกษาโรงเรียนนานาชาติโรสแมร่ีอะคาเดมี่

บรรยายการใชส่ือการสอนในหลายรูปแบบ เชน วิดีโอประกอบการสอน แผนพับ หนังสือ ตุกตา แบบจําลอง

พรอมทั้งชวนเด็กพูดคุยเพื่อใหเด็กมีโอกาสไดแสดงความคิดเห็น และพิธีมอบของที่ระลึกใหกับวิทยากรทั้ง

สองทาน โดยสาธารณสุขอําเภอแกงคอยจํารัส ประสิว

2-9

Page 145: community network forphysical

1.4.5) กิจกรรมตอบคําถามสุขภาพ

กิจกรรมตอบคําถามสุขภาพ โดยปราชญชาวบานจากบูธสาธิตตางๆ มาเปนผูต้ังคําถามและ

ใหผูเขารวมกิจกรรมภายในงานเปนผูตอบคําถาม มีของรางวัลซึ่งเปนสินคาเพื่อสุขภาพ ไดแก ขาวกลอง

งอก น้ํามันทานตะวัน ขาวธัญพืช เปนตน

2-10

Page 146: community network forphysical

1.1.5 บูธนิทรรศการ / การสาธิต / สินคาสุขภาพ / บอรดนิทรรศการ

บูธนิทรรศการศิลปะบําบัดใจใหเปนสุข จากสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย โดย

ภายในบูธจะมีตุกตาปูนปลาสเตอรใหเด็กๆ ไดระบายสี มีสรอยขอมือลูกปดแบบแยกสวนใหบุคคลทุกเพศ

ทุกวัยไดใชจินตนาการในการรอย นอกจากนี้ในบูธนี้เปนบูธรับสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพแกผูสนใจดวย

2-11

Page 147: community network forphysical

เด็กๆ เขารวมกิจกรรมศิลปะบําบัดใจใหเปนสุข โดยมีการรอยสรอยขอมือและระบายสีปูนปลาสเตอร

อยางสนุกสนาน

2-12

Page 148: community network forphysical

การสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพ และรับสูจิบัตรเพื่อเขาชมกิจกรรมภายในงาน

2-13

Page 149: community network forphysical

ภาพบน บูธสาธิตสาธิตการทําน้ํามนังา และผลิตภัณฑกอนจุลินทรียบําบัดน้าํเสีย

ภาพลาง บูธจําหนายสินคาผลิตภัณฑสมุนไพร เชน ถั่วทอดสมุนไพร กระเทียมทอด หมูทอด

สมุนไพร หอมทอด เปนตน และจําหนายผักปลอดสารพิษโดยศูนยไรที่พึงคนทับกวาง

2-14

Page 150: community network forphysical

บูธจําหนายสินคาผลิตภัณฑทีท่ําจากสมนุไพรกลอย และเห็ดปลอดสารพิษ

2-15

Page 151: community network forphysical

ภาพบน บูธจําหนายน้าํมนัมะพราว และบูธสาธิตการทาํผลิตภัณฑสมุนไพร โดยมคูีมือ อุปกรณ

ตัวอยาง ใชสําหรับการสอน

ภาพลาง สาธติและบริการการนวดแผนไทย พรอมทั้งบอรดใหความรูสุขภาพในดานประโยชนของ

การนวด

2-16

Page 152: community network forphysical

บูธสาธิตการทําลูกประคบ พรอมทั้งบอรดใหความรูวิธีการทํา และสรรพคุณของการใชสมุนไพรมา

ทําลูกประคบ นอกจากนี้ภายในบูธยังมีบอรดใหความรูเกี่ยวกับนวัตกรรมการดูแลผูปวยโรคเร้ือรัง และ

นวัตกรรมปบดักยุง

2-17

Page 153: community network forphysical

บูธนิทรรศการเพื่อรณรงคใหคนไทยปรับพฤติกรรมการบริโภค ภายในบูธมีการใหความรูในเร่ือง

ประโยชนและสรรพคุณของผักและผลไมพื้นบานจากเครือขายภูเขาเขียว มีการแนะนําอาหารที่ควร

รับประทานและไมควรรับประทาน วิธีละลายไขมัน นอกจากนี้ยังมีบอรดการใหความรูในเร่ืองของ

โรคเบาหวานและอาการไตเส่ือม

2-18

Page 154: community network forphysical

บูธนิทรรศการความดันกับStroke และตรวจวัดบริการใหฟรี ใหคําแนะนําเกี่ยวกับสุขภาพและบอรด

แนะนําน้ําผักและผลไมปนที่เปนเมนูรักษาสุขภาพ รวมถึงเทคนิคความรูการดูแลสุขภาพ และการพึ่งตนเอง

ดานสุขภาพ

2-19

Page 155: community network forphysical

บูธการดูแลผูสูงอายุอยางครบวงจร โดยหลัก 11 อ. ไดแก อาหาร ออกกําลังกาย อนามัย อุจจาระ

และปสสาวะ อากาศและแสงอาทิตย อารมณ อดิเรก อนาคต อบอุน สุดทายคืออุบัติเหตุ

ภาพซาย บูธสุขภาพดีวิถีไทยและหลักดูแลสุขภาพตามแบบวิถีพุทธ โดยอธิบายความรูการดูแล

ตัวเองแบบชีวจิต

ภาพขวา บอรดแสดงความรูสุขภาพจากสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เชน การแพทย

ทางเลือก ประโยชนของงา ประโยชนของการด่ืมน้ําและชาเขียว น้ํากับการรับประทานยา

การปฏิบัติตัวเม่ือปวยเปนโรคเอดส ความเครียดและไมเกรน การรับประทานอาหารตามกรุป

เลือด และความรูเกี่ยวกับยาดอง

2-20

Page 156: community network forphysical

สรุปภาพกิจกรรม การจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 2:

การสรางสุขภาวะที่ดี การสรางสังคมเปนสุข

2-21

Page 157: community network forphysical

1.2 บรรยากาศการจัดงานมหกรรมสุขภาพ ครั้งที่ 2

1.2.1 ภาพการประชุมเพื่อเตรียมงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 1:

การประชุมเพือ่เตรียมจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที ่2 จาํนวน 2 คร้ัง ระหวางวนัที ่11 พ.ย. 2554 และ

วันที่ 7 ธันวาคม 2554

2-22

Page 158: community network forphysical

1.2.2 บรรยากาศการเตรียมงาน

บรรยากาศการเตรียมสถานที่สําหรับการจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 โดยเขาพบกับ อ.ปยะพงษ

แวนสุวรรณ จากโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส เพื่อจัดเตรียมพิธีเปดงานมหกรรมสุขภาพ คร้ังที่ 2 (ภาพ

บนสุด) และการเลือกพื้นที่ในการจัดงานกับคณะทํางานในพื้นที่ (ภาพลาง)

2-23

Page 159: community network forphysical

1.2.3 บรรยากาศภายในงานโดยรวม

2-24

Page 160: community network forphysical

1.2.4 พิธีเปด

พิธีเปดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2: การสรางสุขภาวะที่ดี การสรางสังคมเปนสุข โดย อ.ดร.อุนเรือน

เล็กนอย หัวหนาโครงการ กลาวรายงานการเปดงาน และมีทานปลัดสรวัตต แสนปญญา (ปลัดอาวุโสอําเภอ

แกงคอย จ.สระบุรี) เปนประธานในพิธีและกลาวเปดงาน พรอมทั้งชมการแสดงชุดรําเรือมตล็อก (รํากะลา)

นักเรียนของโรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส

2-25

Page 161: community network forphysical

1.2.5 บูธนทิรรศการภายในงาน

1) บูธนทิรรศการธนาคารขยะในโรงเรียน (โรงเรียนวัดบุรีการาม)

2-26

Page 162: community network forphysical

2) บูธนทิรรศการปาชุมชน (โรงเรียนวัดพระพทุธบาทนอยมติรภาพที่ 69)

2-27

Page 163: community network forphysical

3) บูธนิทรรศการการเดินปาศึกษาธรรมชาติตามเสนทางเดินปา (สถานีพัฒนาและสงเสริม

การ-อนุรักษสัตวปาสระบุรี)

2-28

Page 164: community network forphysical

4) บูธนทิรรศการการทาํเกษตรตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง

2-29

Page 165: community network forphysical

5) บูธนิทรรศการการทําน้ําหมักชีวภาพจากหนอกลวย ไข และปลา รวมถึงวิธีการทํา

ผลิตภัณฑจากสมุนไพร

2-30

Page 166: community network forphysical

6) บูธนทิรรศการสมุนไพรสปา

2-31

Page 167: community network forphysical

7) บูธนทิรรศการนวดแผนไทยและสมุนไพรทําลูกประคบ

2-32

Page 168: community network forphysical

8) บูธสาธิตการทาํพรมเช็ดเทา

2-33

Page 169: community network forphysical

9) บูธสาธิตการจกัสานและสาธติการทํานม (โรงเรียนวัดหวยคงคาวราวาส)

2-34

Page 170: community network forphysical

10) บูธนทิรรศการสมุนไพรพึง่พาตนเอง

2-35

Page 171: community network forphysical

11) บูธคณะทํางานสถาบันวิจัยสังคม จุฬาฯ เพื่อรับสมัครสมาชิกเครือขายสุขภาพและ

ประเมินผลการจัดงาน

ประชาชนในอําเภอแกงคอยรวมรับฟงคําชี้แจงจากผูชวยนักวิจัยของโครงการฯและประเมิน

การจัดงานมหกรรมสุขภาพคร้ังที่ 2 และสวนหนึ่งรวมสมัครเปนสมาชิกเครือขายสุขภาพ

2-36

Page 172: community network forphysical

1.3 บรรยากาศการออกภาคสนามเพื่อสํารวจผูรูในพืน้ท่ีอําเภอแกงคอย จังหวัดสระบุร ี

ประมวลภาพการสัมภาษณผูรูหรือปราชญชาวบานตามตําบลตางๆ ของอําเภอแกงคอย

2-37

Page 173: community network forphysical

3-2

1.1 ��ก�������ก�� ����ก����������������� 1: ������������ !

�������� ! !������� �"��#�"$��%���&

(��) S.D. ก��$+��������&

��������ก����������������� 3.38 1.121 ���������������������ก�

��� �!��ก����������������� 2.84 1.014 ���������������������ก�

������������ก$�ก��� �&'�$ ��(ก��)��*+,�ก�-��*+,���

3.72 .996 ��������������������ก

������������ก$�ก���($���1�������)���*+ 3.75 .950 ��������������������ก

������������ก$�ก���ก$���&3��3�4���)��*�5� 100 �6

3.84 .910 ��������������������ก

������������ก�-����1�� 90 7��ก*3�8&)�&���*

3.89 .908 ��������������������ก

�������������$'�����5�ก����������� 7�� ����9 ก��:$; �<$==�� 9

3.80 .898 ��������������������ก

������������ก������ “ก��&���5!����(

��3�4�ก��&ก��)4�)8” 7������9 ��� ��'$7�'$�

3.71 .936 ��������������������ก

������������ก��'$::3�> �=3� ก� 1��&3��*�4�� 8$:,�<?9�ก��*�4�� &ก����� �@1���� �@1�������)� ก����-8�4 � AA

3.71 1.057 ��������������������ก

������������,����:3�����ก����*+,����@� �! 1

3.91 .948 ��������������������ก

*�ก<?9ก�-��������ก�3�C�!� �!�1��<4�) �������@

�3�C�!�����3� 1.00 - 1.80 ������ ��������������&3��������)���ก �3�C�!�����3� 1.81 - 2.60 ������ ��������������&3��������)�� �3�C�!�����3� 2.61 - 3.40 ������ ��������������&3���������ก� �3�C�!�����3� 3.41 - 4.20 ������ ��������������&3��������ก �3�C�!�����3� 4.21 - 5.00 ������ ��������������&3��������ก �!�*�

�)����������� �!��ก������ก����*+,����@� �! 1 ��,�������3 ก*3�:����3�������������:3�ก��������������ก 7�����������-���C�!�+��ก�����&'�$ ��(ก��)��*+,�ก�-��*+,��� 3.72 ��-�� �������-���C�!��)�ก$�ก���($���1�������)���*+ 3.75 ��-�� �������-���C�!�+��ก$�ก���ก$���&3��3�4���)��* 100 �6 3.84 ��-�� �������-���C�!�ก�-����1�� 90 3.89

Page 174: community network forphysical

3-3

��-�� ��-���C�!�ก���������&)�$'�����5�ก����������� 3.80 ��-�� �������-���C�!���ก��������5!����( 3.71 ��-�� �������-���C�!�������������ก��'$:8$:,�<?9:3�> 3.71 ��-�� -���-���C�!�������������,����+���� 3.91 ��-�� �@���@��ก��������ก�����@ ก*3�:����3����-�������$���D�:3���������ก������ -���� �! �!�=)����� 7���������������������&3���������ก� E�!��3����F3����3��� �!�����-���ก$�4� 4�3����������8&)�+)�3���� �!���1����ก4�) ��� �@�4�3���:)� 9�1����������ก,���ก��� �@���@��+)�����-���3 ��������� �!��)ก�)�+��ก�3��@ -�����1�&'4������ก��� ��5!����4�3-����-ก3��� �!����� ���)�ก������ ก*3�:����3���)�����D��3 ���+�ก����=������'9 �!������� 1��)=��)�����4�3ก)��3���� ��5!���ก�ก���3����G�ก�������C������3���� �!���8$�=��� 3��@�

��3�4�กD�� ��ก*3�:����3���G��1����ก �!����3 :)��ก���)�����ก����*+,���@:3�4���5!��> ��G�����1 *ก�6 -���ก��)�14������=*�=�/��&3�)��)�� ��5!��1+)��&����&):3�> �)��*+,�4�����*ก:9�=)��=��$:����1���

1.2 ��ก��+�"���ก�� �������ก����������������� 2

1.2.1 �������� ! ������- ก�� �������ก����������������� 2 !�������

�������� ! !������� �"��#�"$��%���&

(��) S.D. ก��$+��������&

��������ก����������������� 3.18 1.14 ���������������������ก�

��� �!��ก����������������� 3.14 0.83 ���������������������ก�

ก�����$ ��(ก�������3���� 3.63 1.09 ��������������������ก

ก���)��$ก���5��1����������ก+��8&)����� 3.45 1.06 ��������������������ก

������������,����������ก����*+,� 3.86 0.89 ��������������������ก

*�ก<?9ก�-��������ก�3�C�!� �!�1��<4�) �������@

�3�C�!�����3� 1.00 - 1.80 ������ ��������������&3��������)���ก �3�C�!�����3� 1.81 - 2.60 ������ ��������������&3��������)�� �3�C�!�����3� 2.61 - 3.40 ������ ��������������&3���������ก� �3�C�!�����3� 3.41 - 4.20 ������ ��������������&3��������ก �3�C�!�����3� 4.21 - 5.00 ������ ��������������&3��������ก �!�*�

Page 175: community network forphysical

3-4

�กก��1�������������+��8&)�+)�3���� �!��:3�ก��������ก����*+,����@� �! 2 ���3 8&)�+)�3�������������ก��������ก����*+,����@� �! 2 ��,������������ก 7������-���C�!� �!����� 3.86 ��������������ก���)��$ก�/�1����������ก+��8&)�������G���3��ก �!�������-�� 3.45 -�ก�����$ ��(ก������@���@������3������3��ก �!�������-�� 3.63

�@���@ ��8&)�+)�3������)+)�����-�����)�:3�> 4�)�����@ �)�������-���� �!ก������ �������������������ก� �!��-�� 3.18 -� 3.13 :�1��� 7����)����$���D��3��������ก�������3��+)���@�-���� �!��ก������4�3����ก� 3 �!��� :)��ก���)���!����� �!��5!���)=*�=��5!�> �����+)�3����4�)

���)�ก����=������'9 8&):��-�����������-���3 �����ก����=������'9ก3��ก�����$ ��(ก���)�ก+�@� ��5!���)=*�=������+)����3���3��4�) -����-�)���������ก�����$ ��(ก���)=����� ��5!���)8&)�+)�3�����+)��-� �������:�*������9+��ก��������3�- )��$�

�ก,��������ก3�4�)�3 ก��������ก����*+,����@� �! 2 ��G�4���3��3���� 7��8&):��-��������1����ก����-�:)��ก���)�����ก����*+,�-����@��G�����1 -�:)��ก���)�����3��)���6� 2 ���@�

Page 176: community network forphysical

3-5

1.2.2 �����./$�"+�"0&1�2���3�/��# �กก���/��-�������ก����������������� 2

�����4ก�� �"��#�"$��

%���&� ������./

(��) S.D. ก��$+��������&

�"��#�"$��%���&� ����������5��3++�"&�ก�2!1/

(��)

S.D.

ก��$+��������&

�$ ��(ก�'���=*�=� 3.59 1.10 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.54 1.14 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก�'���+����7������� 3.72 1.12 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.59 0.96 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก��I=*�=� 3.40 1.14 4�)������7�=�9/����&)���������ก� 3.27 0.98 �����14�����*ก:9�=)���������ก�

�$ ��(ก�ก���$��I(�กJ'���=:$:���)� ���$��I

3.77 1.02 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.63 1.05 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก��กJ:�:�-���(�JKก$�������� 3.86 0.89 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.77 0.97 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก��@1�ก��=��,� 3.63 0.90 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.54 1.01 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก�������:)�=��=� 3.22 1.23 4�)������7�=�9/����&)���������ก� 3.45 1.30 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก���*�4���� 3.40 1.05 4�)������7�=�9/����&)���������ก� 3.54 1.10 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก����-8�4 � 3.72 1.08 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.63 1.09 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�$ ��(ก���*�4���(�JKก$�������� 3.86 0.89 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.77 0.81 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�'$: 1����=D�� ) 3.68 0.99 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.59 1.01 �����14�����*ก:9�=)��������ก

�'$:ก���ก��-��'$:ก� 1�:)�&)���� 3.54 1.06 4�)������7�=�9/����&)��������ก 3.54 1.06 �����14�����*ก:9�=)��������ก

*�ก<?9ก�-��������ก�3�C�!� �!�1��<4�) �������@

�3�C�!�����3� 1.00 - 1.80 ������ ���7�=�9-�����&) �!4�)�����&3��������)���ก/�����14�����*ก:9�=)��������)���ก �3�C�!�����3� 1.81 - 2.60 ������ ���7�=�9-�����&) �!4�)�����&3��������)��/�����14�����*ก:9�=)��������)�� �3�C�!�����3� 2.61 - 3.40 ������ ���7�=�9-�����&) �!4�)�����&3���������ก�/�����14�����*ก:9�=)���������ก� �3�C�!�����3� 3.41 - 4.20 ������ ���7�=�9-�����&) �!4�)�����&3��������ก/�����14�����*ก:9�=)��������ก �3�C�!�����3� 4.21 - 5.00 ������ ���7�=�9-�����&) �!4�)�����&3��������ก �!�*�/�����14�����*ก:9�=)��������ก �!�*�

Page 177: community network forphysical

3-6

�1���������D��)�����&)-����7�=�9 �!4�)��� -����������ก��14�����*ก:9�=)�กก��������ก����*+,����@� �! 2 ���3 �3����F38&):��-��������&)��ก�3:�4�)������7�=�9-�����&)�กก��+)�3������ก����*+,���G���3��ก -������1���7�=�9-�����&)���ก3�4�����*ก:9�=)4�)��3��ก 7���$ ��(ก� �!���������-���&� �!�*���1���-�ก �������@

1��� �!���!� �$ ��(ก��กJ:�:�-���(�JKก$�������� -��$ ��(ก���*�4���(�JKก$�������� ���������-���C�!�+�����7�=�9-�����&) �!4�)���������������ก�� �! 3.86 ��-�� �������3 �����7�=�9-�4�)�������&)��G���3��ก -����������-���C�!�+�����������ก��14�����*ก:9�=)������������ก�� �! 3.77 ��-�� E�!��������3 �����1����&)���ก3�4�����*ก:9�=)ก��=��$:����1���+��:�4�)��G���3��ก �@���@ ����G������$ ��(ก����ก3� ��G�ก��1���=F�(�JKก$��������������=)��=��$:����1��� ��5!���)=��$::�@���&3K�+��ก���!�:������3��������-���!��� -������1��=��$:��&34�)���5@� �!+��:� E�!�+��ก��ก��-�7ก,$��:�9���L��*��� �!�������G���$7,��$��/ *��$���&� ���14��&3,�����@�$�-�ก�-+3�+��ก����3�4�3�� �!�$@��*� E�!����=F�ก����=�1������ก3�ก���G�:)�-��+��ก��M$��:$:�4�)��3�������*+-�� “����&3��ก$�”

1��� �!��� 4�)-ก3 �$ ��(ก�ก���$��I(�กJ'���=:$ 7��8&):��-���������D��3 �$ ��(ก���$��I(�กJ'���=:$��G����7�=�9-���)����&)��G���3��ก �!�������-�� 3.77 -����������-���C�!�+�����������ก��14�����*ก:9�=) �! 3.63 ��-�� -��3������ก��14�����*ก:9�=)4�)��G���3��ก �����$ ��(ก����ก3�4�)�1�����$��=��$:+����:�9�I:3�> � $ ��:�9�I�ก)�&F���'*9 -���:�9�I���� ��G�:)� ��������8��-���:����3���:�9�I (Stuffed Animals) -�,��3� E�!�����&���)8&)�+)�3����4�)������&)-����8�����'���=:$��3�- )��$� ��ก �@����=3����)���=��*3����3������&)ก���*��กJ9'���=:$�)��

1��� �!�� �$ ��(ก����-8�4 � -��$ ��(ก�'���+����7������� E�!����������-��+�����7�=�9/����&) �!4�)�����&3 �! 3.72 ��-�� �������34�)������7�=�9-�����&)�ก�$ ��(ก����ก3���G���3��ก -��$ ��(ก����ก3�กD�����14�����*ก:9�=)4�)��G���3��ก �!�������-�� 3.63 -� 3.59 :�1��� 7������G�����ก����-8�4 � ��G�ก�83�������������4�)��G���3�����ก�$'����!� ��+<� �! 7���ก�'���+�� กD��G�ก�������*�ก����-�ก+����=*�=� E�!����� 14�)���7��4�3:)����!���$�� *�

1.3 ก��+�"�����ก����������!�������

�กก��������ก����*+,� ����:�*������9��5!���)���==�:�����ก���ก��&-��กJ�*+,� �@��3�ก�-��$:�� ���14��&3ก��)��8&)�&)�)��*+,���=*�=� E�!�ก��������ก����*+,����ก3� 1��)ก*3���]���4�)-ก���!��-�������&)�$'�ก���กJ�*+,���5@��:)� -������G�ก�������8&)�&)�)�

Page 178: community network forphysical

3-7

�*+,���=*�=���3���G���กJ<9��กJ� ��5!����7�=�9-ก38&) �!:)��ก������&)�)�ก�-� �9-8�4 �-�-� �9 ��5�ก E�!����L��*���4�)�5����4��3��+)��ก�ก�����4 � �$!���3��@����14��&3������*+,���� �!�*�

��,���� ���3ก��1��$�ก��������ก����*+,����@� �! 1 -� 2 8&)�+)�3����������������:3�ก��������G���3��ก 7����ก��������ก����*+,����@� �! 1 8&):��-��������3����F3�������-�������ก$�ก���:3�> �3�8��)8&)�+)�3�������3��������+)��G����5�+3���=$ก�*+,� 7���C����3��$!���=$ก���5�+3��ก:1��)��-�)� �!��)���������G���3��ก ����14��&3ก��������ก����*+,����@� �! 2 ��:1��)��-�)� �����������*�� ��ก�ก��@8&)�+)�3���3����F3������ก����*+,����@� �! 1 กD��)����3���5���G���3�����ก��������ก����*+,����@� �! 2 �@��)�ก��������-�:$�:�ก�������)��

��ก �@� ก������ก����*+,����@� �! 1 -����@� �! 2 ������38&)�+)�3����4�)-���$���ก���กJ�*+,�4��M$��:$ �=3� ก��&ก�5=�5@��)�������$J ก��1�������������)��:���� ก� 1�@1�ก���ก��*�4�� �������$'�ก��&-�*+,�:���)-+D�-����5!��&���* ��G�:)� -�������������5��-�3������)����=*�=��������5!�-ก���!������&)-��� �ก�� ��5!���)�ก$������������=*�=�

��3�4�กD:� ��ก��������ก����*+,����@� �! 1 -� 2 �����+)����������*����)���� �! �!4�3�1����������ก� 3 �!��� �����������ก���$!�ก����=������'9��)ก�)�+��-� �!�����ก�$!�+�@� ��5!���)���==���:1��ก)����������+)�3����4�) -���5!���G�ก���^����5�+3��*+,���)�������!���-�ก�)�+��+�@�:3�4������:

Page 179: community network forphysical