(Pang-elementaryang Kasanayan sa Pagkatuto) BATAYANG KURIKULUM SA EDUKASYON

FILIPINO

FILIPINO

DESKRIPSYON

Ang asignaturang ito ay lumilinang sa mga kasanayan sa pakikinig, pagsasalita, pagbasa, pagsulat at pag-iisip sa Filipino. Saklaw ng mga kasanayan sa pakikinig ang masusing pagkilatis at mabisang pang-unawa. Sa pagsasalita naman, nahahasa ang wastong pagbigkas, paggamit ng mga pahayag at istrukturang panggramatiko. Sa kasanayan sa pagbasa nalilinang ang husay sa pagpapalawak ng talasalitaan, pagkilala sa mga salita, pag-unawa at kasanayan sa pag-aaral at pananaliksik. At sa pagsulat napagaganda ang ayos ng sulat-kamay, naiaangat ang kasiglahan sa antas ng pagkatha at kasiya-siyang kaayusang pansulatin.

Para sa mabisang pagtuturo, ang mga tiyak na kasanayan ay malilinang sa pamamagitan ng mga sitwasyon at iba’t ibang kagamitan tungo sa lubusang pagkatuto. Ang mga bata ay tuturuan ng angkop na kagamitang pangliteratura tulad ng jingles, tugma, tula, diyalogo at iba pa.

Konsepto ng Sibika at Kultura ang nilalaman ng Filipino sa Una hanggang Ikatlong Baitang. Inaasahang ang mga batayang kasanayan sa pagbasa ay matututuhan nang lubusan sa tatlong unang baitang.

NAKALAANG ORAS

AsignaturaPang-araw-araw na Oras

I II III IV V VI

Filipino 80 80 80 60 60 60

Maaaring gamitin ng Filipino ang nilalaman ng SK/HKS. Ang pokus ay sa paglilinang ng mga kasanayan sa pakikipagtalastasan.

Para sa Baitang I-III, ang pang-araw-araw na pagkakabahagi ng oras ay 80 minuto samantalang sa Baitang IV-VI ang nakabahagi ay 60 minuto. Katulad ng sa English, walang pagtataas ng bilang ng minuto sa Baitang IV-VI sa pagsasaalang-alang na ang batayang kasanayan sa pag-aaral ay natutuhan na sa unang tatlong baitang.

1

MGA INAASAHANG BUNGA

MITHIIN: Nagagamit ang Filipino sa mabisang pakikipagtalastasan (pasalita at pasulat); nagpapamalas ng kahusayan sa pagsasaayos ng iba’t ibang impormasyon at mensaheng narinig at nabasa para sa kapakinabangang pansarili at pangkapwa at sa patuloy na pagkatuto upang makaangkop sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig

Pagkatapos ng Unang Baitang, ang mag-aaral ay inaasahang nakabibigkas ng mga alpabeto at mga simpleng salita. Nagagamit ang magagalang na pagbati at nakasusunod sa maikling panuto at direksiyon. Nakababasa ng bagong salita sa tulong ng bagay, larawan, hugis o anyo, naisusulat ang sariling pangalan at nakasusulat ng mga payak na pangungusap.

Pagkatapos ng Ikalawang Baitang, ang mag-aaral ay nakapagsasabi ng pangunahing diwa ng kuwento o saknong ng tulang napakinggan; nakapaglalarawan ng mga tao, bagay, pook; nakababasa nang may wastong paglilipon ng mga salita at maayos na nakasusulat ng kabit-kabit na mga titik na gumagamit ng wastong bantas.

Pagkatapos ng Ikatlong Baitang, ang mag-aaral ay nakapagsasalaysay ng buod ng pinakinggang balita/ulat; naibibigay ang sariling palagay tungkol sa isyung pinag-uusapan; nakababasa at naipaliliwanag ang kahulugan ng mga hiram na salita, mga babala at patalastas; nasasabi ang pagkakaiba ng opinyon at katotohanan at naisusulat ang mga idiniktang patalastas, anunsyo, poster, liham at iba pang teksto; nakababasa nang may pag-unawa.

Pagkatapos ng Ikaapat na Baitang, ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling ideya at kaisipan tungkol sa mga impormasyon/kuwentong narinig; nakapagbibigay rin ng reaksiyon at nakalalahok sa iba’t ibang talakayan, gumagamit ng matatalinghagang salita at mga ekspresyong tuwiran at di-tuwiran. Natutukoy ang mga pangyayaring nag-uugnay sa sanhi at bunga ng mga pangyayari at napagsusunud-sunod ang mga ideya at sitwasyon. Nakikilala ang iba’t ibang bahagi ng aklat/pahayagan at nakasusulat na ng maikling komposisyon.

Pagkatapos ng Ikalimang Baitang, ang mag-aaral ay nakapagbubuod ng nabasa at napakinggan, nakabubuo ng pangungusap gamit ang mga sangkap ng iba’t ibang bahagi ng pananalita, nakagagamit ng diksyunaryo, “thesaurus” at iba pang sanggunian sa paghahanap ng impormasyon at nakasusulat na ng biro, anekdota, patalastas, poster at sulatin na may 15-20 pangungusap.

Pagkatapos ng Ikaanim na Baitang, ang mag-aaral ay nakapag-aayos ng napakinggang teksto at naililipat ang impormasyon tungo sa iba pang anyo ng pagpapahayag. Nagagamit ang iba’t ibang pangungusap sa pagpapaliwanag, nakapagbibigay solusyon sa mga suliranin batay sa

2

karanasan at mga natutuhang kaalaman sa ano mang sitwasyon at nakasusulat na ng iskrip, paglalarawan, “pictorial essay,” o talumpati sa tulong ng mga ideya/tala na binuo ng klase.

3

UNANG BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Nagagaya ang napakinggang Nagagamit ang magalang na * Nakababasa nang may wastong * Nakasusunod sa mga pamantayanhuni/tunog ng mga hayop o bagay pagbati sa umaga/pagbati sa galaw/hagod ng mata mula sa Sa pagsulat  tanghali/hapon/gabi kaliwa-pakanan, itaas/pababa e.g. pag-upo, paghawak ng lapis,   Naipapahayag nang may posisyon ng katawan, atbp.   pagmamalaki ang buong pangalan       Naiuugnay ang tunog/huni sa guma- Nagagamit ang magalang na Nakababasa nang may * Nababakat ang sa-gawa nito pananalitang po/opo, hindi po sa katamtamang lakas ng boses, riling pangalan mula  pakikipag-usap sa matanda wasto at maliwanag na bigkas ng sa modelo    mga salita         Nasasabi ang uri ng Nagagamit ang magalang na * Nasasabi ang pagkaka- * Naisasagawa ang maayos attunog/huni na narinig pananalita sa paghingi ng pahintulot tulad/pagkakaiba ng mga wastong paraan ng pagsulatHal. malakas, mahina sa loob at labas ng paaralan bagay/larawan ayon sa hugis         

* Natutukoy at nabibigkas ang Nagagamit ang magalang na Nasasabi ang pagkakatulad/ * Napagdudugtung-dugtong ang wastong tunog ng bawat titik ng pananalita sa pasasalamat sa pagkakaiba ng mga bagay/larawan putul-putol na guhit sa tulong ng alpabetong Filipino - b, m, p, a, d, tahanan at sa loob ng paaralan ayon sa kulay daliri, tsok, krayola at lapis t, k, c, g, e, n, h, s, j, i           

* Naiuugnay ang tunog sa titik Nagagamit ang magalang na * Nasasabi ang pagkakatulad/ * Nakababakat ng mga hugis ng - f, v, z, o, l, r, w, y, x, u, ng, g, ñ pananalita sa paghingi ng pa- pagkakaiba ng mga titik/pantig/salita mga titik ng alpabeto  umanhin sa lahat ng pagkakataon ayon sa anyo at hugis         Natutukoy ang tunog at ang kaugnay Natutukoy ang salitang ngalan ng * Napag-uuri-uri ang magkakatulad * Natutunton at nasisipi ang mga na titik nito sa alpabeto tao, bagay, hayop at pook na bagay ayon sa kulay, hugis, laki batayang guhit – tuwid, pahiga,       pahalang

* Natutukoy ang inisyal na tunog ng Napag-uuri-uri kung ang salita ay Nasasabi ang pagkakaiba ng mga * Natutunton at nasisipi ang mgamga salitang napakinggan ngalan ng tao, hayop, bagay at pook bagay batayang guhit nang pahilig, kurbang     pakaliwa/pakanan         

* Natutukoy ang pinal na tunog ng Nagagamit nang wasto sa * Natutukoy ang kulang/labis sa Nakasusulat ng guhit na kurbangmga salitang napakinggan pangungusap ang ngalan ng tao, grupo ng mga bagay paitaas

* Included in the 8-Week Curriculum (Grade 1)

1

2

3

4

5

6

7

8

4

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat   bagay, hayop at pook         Nasasabi kung ang tunog ay patinig Nagagamit ang panandang ang/ang Nasasabi ang bilang Nakasusulat ng guhitna a,e, i, o, u mga sa pagtukoy sa ngalan ng tao, o dami ng mga bagay na kurbang paibaba  hayop, pook at bagay         Natutukoy ang tunog ng katinig na Nagagamit ang panandang si/sina * Napipili ang mga bagay na Nakasusulat ng mgasimula ng mga salita sa tulong ng sa pagtukoy sa ngalan ng tao magkaka-ugnay. Natatanggap na stick figuremga larawan/bagay   ang mga pansariling kagamitan ay      para sa sariling gamit lamang         

Nasasabi kung saan ang posiyon sa Nasasabi kung kailan ginagamit ang Nababasa sa unang tingin ang mga * Naisusulat nang palimbag ang salita ang tunog ng katinig na ako, ikaw, siya, kami, tayo, kayo at pangalan (labels) ng mga malalaking titik ng alpabetonapakinggan (unahan, midyal, pinal) sila bagay/larawan sa silid-aralan  - mga letrang may tuwid na guhit

    I, E, F, L, H, T

Nasasabi ang mga tunog na katinig/ Nagagamit sa pangungusap ang Nababasa ang mga salitang madalas * - mga letrang may kumbinasyon ng patinig na pinagsama sa ako, ikaw, siya, kami, kayo, sila na nakikita sa paligid tuwid at pahilis na guhit napakinggang pantig o salita     V, N, X, M, W, Y, Ñ       

Nakasusunod sa maikling panutong Nagagamit ang ako, ikaw, siya, * Nababasa ang mga titik ng * - kumbinasyon ng tuwid at narinig kami, kayo, sila, sa pagsasalita alpabeto. Naiuugnay ang bawat  pakurbang guhit   tungkol sa sarili at sa ibang tao tunog sa titik na kumakatawan dito B, D, G, P, R

Nasasagot ang mga tanong tungkol Nagagamit ang mga salitang ito, Nakabubuo ng pantig/salita sa pag- * Nakasusulat nang palimbag angsa detalye ng kuwentong napakinggan iyan at iyon sa pagtukoy ng mga sasama-sama ng patinig/katinig maliliit na titik ng alpabeto  bagay na pansarili  - may pailalim na kurba         U, W, INasasagot ang mga tanong tungkol Nagagamit nang wasto ang mga Natutukoy ang mga titik na nasa * - may paibabaw na kurbasa tula/tugmang napakinggan salitang panghalili sa bagay o unahan/gitna/hulihan ng   a, m, n, x   hayop pantig/salita         Natutukoy ang mga salitang Natutukoy ang mga salitang * Nakabubuo ng mga salita sa Naisusulat nang pabilog, may silo magkakasintunog na napakinggan nagsasaad ng kilos sa tulong ng pagsasama-sama ng pantig ang mga titik na Cc, Oo, Qq, Jj, Ss, f,  larawan/ aksyon m, n, e, v, at Uu        

9

10

11

12

13

14

15

16

5

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Nabibigkas ang magkakasintunog na Natutukoy sa pangungusap ang Nakababasa ng bagong salita sa Naiuugnay ang maliit na titik sasalitang napakinggan mga salitang nagsasaad ng kilos tulong ng tunay na bagay, larawan, malaking titik    hugis/ anyo ng salita         Natutukoy ang mga salitang Naibibigay ang salitang-kilos na Nababasa ang magkakatulad na Naisusulat ang titik na makikita sa magkakasintunog sa tulang napa- angkop sa larawan/sitwasyon salita sa pangkat simula, gitna o hulihan ng salitakinggan           Natutukoy ang salitang naiiba ang Nagagamit sa pangungusap o Nababasa ang naiibang Naisusulat ang pantig o salitangtunog sa pangkat usapan ang mga salitang kilos sa salita sa pangkat binasa  pagpapahayag ng mga bagay    tungkol sa sarili nang may    pagtitiwala         Naisusulat ang mga titik ng Nasasabi ang ginagawa sa * Napagsusunod-sunod nang wasto Naisusulat nang palimbag ang alpabeto ayon sa tunog na narinig araw-araw na ginagamit ang mga ang mga titik ayon sa alpabeto malalaki at maliliit na titik ng   salitang kilos alpabeto         Naisasagawa ang mga gawaing Naisusulat nang palimbag ang    nagbibigay saya/ katahimikan sa sariling pangalan   tahanan    Hal. Nagkukwentuhan tungkol sa    masayang karanasan o pangyayari         Nasasagot ang mga tanong tungkol Natutukoy ang mga salitang Nahahanap ang mga detalye na Nakasisipi nang maayos ng mgasa tugma/tula/awit na napakinggan naglalarawan ng tao, hayop, bagay sumasagot sa mga tanong na sino, salitang naglalarawan  pook ano, saan         Naibibigay ang mga impormasyon Nasasabi ang mga salitang Nahahanap ang mga detalye na Naisusulat nang maayos ang mgasa balitang napakinggan naglalarawan ng laki at kulay ng mga sumasagot sa mga tanong na kailan salitang nagsasabi ng laki at kulay  bagay at bakit    Nasasabi ang diwang nakapaloob sa Naisusulat nang maayos ang mga    larawan/pangungusap salita at pariralang nagsasabi       ng laki at kulayNaibibigay ang mga salitang Nasasabi ang mga salitang Nakapagbibigay ng angkop na Naisusulat nang maaayos ang mgamagkatugma sa tulang napakinggan naglalarawan ng dami at bilang ng pamagat ng kuwento salitang nagsasabi ng dami o bilang  mga bagay o tao         

17

18

19

20

21

22

23

24

25 6

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Nasasagot ang mga tanong tungkol Nagagamit sa pangungusap ang Napagsusunud-sunod ang mga Nagagamit ang malalaking titik sasa alamat na napakinggan mga salitang naglalarawan pangyayari sa kuwento sa tulong ng simula ng pangalan ng tao at lugar;    larawan ngalan ng guro, prinsipal, magulang        Nasasagot ang mga tanong tungkol Natutukoy ang mga salitang Napagsusunud-sunod ang mga Nagagamit ang malaking titik sasa kuwentong napakinggan nagsasaad ng pook/lugar pangyayari sa kuwento sa tulong simulang pangungusap o panuto    mga pamatnubay na tanong         Naisasagawa ang mga panutong Natutukoy ang mga salitang Nakasusunod sa panutong Nagagamit ang malaking titik sanapakinggan nagsasaad ng panahon nakalimbag simulang pangalan ng mga araw       Nasasabi ang katangian ng tauhan Nakikilala na ang mga ngalan ng Nasasabi ang mga katangian ng mga Nagagamit ang malaking titik samula sa kuwentong napakinggan araw at buwan ay nagsasabi ng tauhan simulang pangalan ng mga buwan  panahon       Natutukoy ang sanhi at bunga ng Nagagamit sa pangungusap ang Napag-uugnay ang sanhi at bungamga pangyayaring narinig mga ngalan ng araw at buwan bilang ng mga pangyayaring pansarili  pang-abay         Nauulit ang usapan ng mga tauhan Nagagamit ang mga pariralang Naiuugnay ang tauhan sa sinabi Naisusulat nang maayos ang mgasa kuwentong narinig pang-abay sa pagsasabi ng lugar o nito sa kuwentong binasa o parirala  panahon napakinggan a. pangalan, paaralan, baitang   

   b. tirahan – barangay, bayan,

lungsod, lalawigan Naitatala ang mga sagot sa tanong Nagagamit ang at bilang salitang Natutukoy sa binasa ang mga sagot Nakasusulat ng mga parirala atbatay sa narinig na kuwento pang-ugnay ng dalawang ngalan ng sa mga tanong na literal pangungusap na may pang-ugnay  tao, bagay, hayop o pook na at

      

Naibibigay ang sariling pahayag Natutukoy kung ang lipon ng salita Naibibigay ang sariling palagay o Nakasusulat nang padikta ng batay sa narinig na sitwasyon o ay pangungusap o di-pangungusap hula sa binasa mga salita, parirala at payak na pangyayari   pangungusap       Naibibigay ang paksa ng narinig na Nakabubuo ng mga payak na Naibibigay ang paksa ng tula Nakasisipi ng mga linya ng tula otula pangungusap tugma at ng talatang may 2-3      pangungusap Naibibigay ang mga kaisipan Nagagamit ang mga payak na Naibibigay ang mga kaisipan na Nagagamit ang malalaking titik atsa kuwentong narinig pangungusap sa pagsasalaysay inihahatid ng binasa bantas na tuldok sa pagsulat ng

26

27

28

29

30

31

32

33

34

7

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat     mga pangungusap na pasalaysay       Naibibigay ang sariling wakas batay Nakabubuo ng mga pangungusap na Naibibigay ang angkop na wakas sa Nagagamit ang bantas na pananong sa kuwentong narinig patanong kuwento sa pagsulat ng mga pangungusap na    patanong       Natutukoy ang katangian ng tauhan Nakabubuo ng mga pangungusap na Naibibigay ang katangian ng tauhan Nagagamit ang malalaking titik atbatay sa narinig na sitwasyon pautos/pakiusap ayon sa ginawa nito tuldok sa pagsulat ng mga       pangungusap na pautos/pakiusapNaibibigay ang sariling karanasan Nakabubuo ng mga pangungusap na Naiuugnay ang binasa sa sariling Nagagamit ang malalaking titik atkaugnay ng narinig na kuwento padamdam karanasan bantas na padamdam sa pagsulat    ng mga pangungusap na pa-      damdamNapaghahambing ang mga tauhan Naiuugnay ang binasa sa sariling Nakasusulat ng mga pangungusapmula sa kuwentong narinig karanasan na walang ay at may ayNauulit ang mahahalagang Nakabubuo ng mga pangungusap sa Naibibigay sa 3-5 pangungusap ang Nakasusulat ng maikling talata pangyayari mula sa kuwentong karaniwan at kabalikang anyo buod ng kuwento tungkol sa sarili, pamilya at tahanan narinig     nang maayos at may wastong palugit Nakasusunod sa hakbang ayon sa Nagagamit ang mga uri ng Nakasasagot sa mga tanong batay Nakabubuo ng kard para sa iba’t direksyong narinig pangungusap sa pagpapahayag sa mapa o grap ibang okasyon: bertdey, Pasko,

     Bagong Taon, Araw ng mga Puso, Ina, Ama, atbp.

35

36

37

38

39

40

8

IKALAWANG BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Natutukoy ang iba't ibang huni/ingay Nagagamit ang magagalang na Nakababasa nang may wastong Naisasagawa ang maayos na pag-na ginagawa ng mga hayop pananalita sa pagbati galaw/hagod ng mata mula hawak ng lapis sa pagsulatNasasabi ang dinaramdam o Hal. Magandang umaga/hapon kaliwa-pakanan, itaas, pababa Naisasagawa ang maayos na pag-mensaheng ibig ipaalam ng mga Kumusta po kayo? upo sa pagsulat at malinis na paraanhayop sa tao   ng pagsulat       Natutukoy ang iba't ibang tunog ng Nagagamit ang magagalang na Nakababasa nang may wastong Nakasisipi ng pangungusap na maymga sasakyan panalita sa pagpapakilala/ paglilipon ng salita wastong anyo at hugis ng titikNasasabi ang kahulugan ng iba't pagtanggap ng panauhin  ibang pagpapatunog ng sasakyan Hal. Ako si _______.  (pagpapatabi, pagtawag ng sasakay, Anong pangalan mo?  atbp.) Tuloy po kayo.    Umupo po kayo.         Nagagaya ang tunog ng mga Nagagamit ang magagalang na Nakababasa ng mga bagong salita Naisusulat nang pantay-pantay sa instrumentong napakinggan panalita sa paghingi ng pahintulot sa unang kita guhit ang mga titik ng salita/pangu-Naiuugnay ang tunog na Hal. Maaari po bang______. ngusapnapakinggan sa instrumentong Makikiraan po.  pinagmulan ng tunog           Nakikilala ang iba't ibang Nagagamit ang magagalang na Nababasa ang mga nakalimbag na Naisusulat nang palimbag ang mgakumbinasyon ng mga pantig na pantawag sa tao ngalan ng tao, pook pangungusap nang may wastongnagbibigay ng tunog Hal. Mang, Aling, Dr.,G. Hal. bayani-Jose Rizal pagitan ang mga titik/salita   Nasasabi nang may pagmamalaki parke-Rizal Park Nagagamit ang malalaking titik sa   ang ilang impormasyon tungkol sa simula ng mga salitang pantawag   sarili         Nakapagbibigay ng iba't ibang Nagagamit nang wasto ang ngalan Nababasa ang mga salita, parirala o Nagkakaroon ng kasanayan sahalimbawang kumbinasyon ng mga ng tao, hayop, bagay, o pook na pangungusap na nababasa sa ba- pagsulat nang kabit-kabit pantig tangi sa lipunang kinabibilangan tayang aklat, pantulong na aklat, Nakagagawa ng pataas-pababang     atbp. guhit (push and pull)     Natutukoy ang mga salitang binuo Natutukoy ang tanging ngalan ng Nababasa ang bagong salita sa tu- Nakagagawa ng pataas na ikot (in-ng pinagsamang pantig na narinig tao, bagay, hayop, pook long ng larawan o tunay na bagay direct oval at pababang ikot (direct

1

2

3

4

5

6

9

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Hal. ak-lat (pangngalang pantangi) oval) akda   Nagagamit ang malaking titik sa aklat   simula ng tanging ngalan ng tao, ba- akma   gay, hayop, o pook       Natutukoy ang mga salitang Natutukoy ang karaniwang ngalan Nababasa ang bagong salita sa tu- Naisusulat nang kabit-kabit ang mga magkapareho ang tunog sa unahan tao, bagay, hayop, pook long ng hugis o anyong salita titik ng alpabeto na may pailalim na   (pangngalang pambalana) kurba       Hal. u, w, iNatutukoy ang mga salitang magka- Nagagamit ang angkop na pananda Nababasa ang mga salitang may Naisusulat nang kabit-kabit ang mga pareho ang tunog sa hulihan para sa tangi/karaniwang ngalan ng kambal-katinig titik ng alpabeto na may paibabaw na  tao, bagay, hayop, o pook Hal. kl-klase kurba     gr-grupo Hal. a, m, n, x        Natutukoy ang mga salitang magka- Nagagamit ang mga pangngalang Nababasa ang mga salitang may Naisusulat ang mga tugma mula sa tula o tugmang pambabae, panlalaki, o walang diptonggo maliliit na titik ng alpabeto na may narinig kasarian ay, oy paikot na kurba     ey, uy Hal. l, h, k     aw, iw  Natutukoy ang naiibang salitang Naibibigay ang angkop na Natutukoy ang magkatulad na Naisusulat nang kabit-kabit ang mga narinig pangngalang tao, bagay, hayop, o pantig sa dalawa o higit pang salita maliliit na titik ng alpabeto na may   pook ayon sa larawan o sitwasyon Hal. mangga, gamot, buntot     panggatong Hal. j, g, fNakasusunod sa maikling panutong Natutukoy sa pangungusap ang Nakapagpapalit ng pantig upang Naisusulat nang kabit-kabit ang mga napakinggan mga salitang panghalili sa makabuo ng bagong salita maliliit na titik ng alpabeto na may   pangngalan Hal. panga-bunga dalawang kurba     Nasasagot ang mga tanong batay sa Hal. a, g, s    binasa  Nasasagot ang mga tanong tungkol Nagagamit nang wasto ang mga Nakakakuha ng kilalang salita sa Naisusulat nang maayos angsa detalye ng kuwentong narinig salitang panghalili sa pangalan ng loob ng isang mahabang salita malalaking titik ng alpabeto na may  tao Nasasagot ang mga tanong tungkol kurba  Hal. ako, ikaw, siya, kami, kayo, sila sa detalye ng binasa Hal. B, C, D, G, P, ONauulit ang dayalog o usapan sa Nagagamit nang wasto ang mga Nababasa ang mga salitang Naisusulat nang maayos angkuwentong napakinggan salitang panghalili sa pangalan ng bumubuo ng salitang-tambalan malalaking titik ng alpabeto  bagay/hayop Hal. bungangkahoy Hal. M, N  Hal. ito, iyan, iyon bunga, kahoy      Nababasa ang usapan ng tauhan sa      kuwento  

7

8

9

10

11

12

13

10

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat        Nasasabi ang mga tauhan mula sa Nagagamit nang wasto ang mga Nakapagbibigay ng mga salitang Naisusulat nang maayos angnarinig na kuwento salitang panghalili sa pangalan ng pareho ang kahulugan malalaking titik ng alpabeto  pook/lugar Hal. masaya-mali- Hal. T, J  Hal. dito, diyan, doon gaya      Natutukoy ang tauhan sa kuwento       Nasasabi ang mga katangian ng Nagagamit nang wasto sa Nakapagbibigay ng mga salitang Naisusulat nang maayos angmga tauhan ayon sa narinig na pangungusap, at usapan, ang mga magkasalungat ang kahulugan malalaking titik ng alpabetokuwento panghalip Hal. mahirap, madali Hal. G, H, E    Naibibigay ang katangian ng mga      tauhan         Nasasagot ang mga tanong mula sa Natutukoy ang mga salitang kilos na Napipili ang mga salitang magkaka- Naisusulat nang maayos angpinakinggang kuwento ipinahihiwatig ng kilos o galaw ugnay malalaking titik ng alpabeto  Laging nagtatanong ng Ano, Bakit, Nasasagot ang mga tanong na Hal. J, Y, Z  Paano tungkol sa mga bagay-bagay Bakit, Paano         Naitatala ang mga detalye mula sa Natutukoy ang salitang kilos sa Nababasa nang wasto ang mga sali- Naisusulat nang maayos ang ibapinakinggang kuwento pangungusap tang may 't, 'y na pang-ugnay pang malalaking titik ng alpabeto    Natutukoy sa binasa ang sagot Hal. L, T, E    sa mga tanong na Ano,Sino, Saan,      Kailan         Nauulit ang mga pangyayari mula sa Nakapagbibigay ng pangungusap na Napapangkat-pangkat ang mga Naisusulat nang maayos ang ibakuwentong napakinggan nagsasabi ng kilos na ipinakikita sa salitang magkakaugnay pang malalaking titik ng alpabeto  larawan o ginagawa Napagsusunud-sunod ang mga Hal. U, V, W    pangyayari sa tulong ng larawan  

     Naisasalaysay na muli ang Nagagamit sa pangungusap ang Napagsusunud-sunod ang mga Naisusulat nang maayos ang ibakuwentong napakinggan mga salitang kilos salita ayon sa alpabeto (unang titik) pang titik ng alpabeto    Napagsusunud-sunod ang mga Hal. S, G    pangyayari sa tulong ng mga      pamatnubay na tanong         Nasasabi ang pangunahing diwang Naibibigay ang angkop na salitang Naibibigay ang mga salitang Nakasisipi nang maayos ng mgakuwentong napakinggan kilos para sa larawan o sa sitwasyon magkaka-ugnay salita, parirala na nakasulat nang

14

15

16

17

18

19

20

11

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat     Nasasabi ang pangunahing diwang kabit-kabit    isinasaad ng kuwento         Nasasagot ang mga tanong mula sa Natutukoy ang mga salitang Nasasagot ang mga tanong mula sa Naisusulat nang kabit-kabit ang mgatulang napakinggan naglalarawan ng katangian ng tao, binasang tula salitang naglalarawan  hayop, bagay, pook         Nasasabi ang pangunahing diwa ng Nagagamit nang wasto sa Naibibigay ang pangunahing diwa Naisusulat nang kabit-kabit ang mgainihahatid ng tulang napakinggan pangungusap ang mga salitang na inihahatid ng tula salitang naglalarawan  naglalarawan ng kulay ng mga    bagay       Nakasusunod sa panutong Nagagamit nang wasto sa Nakasusunod nang wasto sa Naisusulat nang kabit-kabit ang mganapakinggan pangungusap ang mga salitang panutong nakasulat maikling panuto  naglalarawan ng hugis at laki ng    mga bagay         Naibibigay ang angkop na pamagat Nagagamit nang wasto sa Nakapagbibigay ng angkop na Naisusulat nang wasto ang mgang narinig na babasahin pangungusap ang mga salitang pamagat sa binasa pamagat  naglalarawan ng bilang o dami ng    mga bagay         Nasasabi ang paksang talata na Nagagamit sa pangungusap ang Natutukoy ang paksang Nagagamit ang malaking titik atnarinig mga salitang naglalarawan ng pangungusap ng talata wastong bantas sa pagsulat ng  katangian ng tao, hayop, bagay o talata nang kabit-kabit  pook         Naibibigay ang sanhi o bunga ng Napaghahambing ang katangian ng Natutukoy ang sanhi o bunga ng mga Nagagamit nang wasto ang tuldokpangyayaring narinig tao, hayop, bagay o pook pangyayari sa hulihan ng mga salitang dinaglat  Mapanuring nakapagmamasid ng Hal. Bb. G. Gng.  mga bagay sa paligid         Nasasabi ang sanhi o bunga ng mga Nagagamit sa pangungusap ang Nakapagbibigay ng sanhi o bunga ng Naisusulat nang kabit-kabit ang mgapangyayari mga ngalan ng araw at buwan bilang mga pangyayari ngalan ng araw at buwan  pang-abay         Naibibigay ang katangian ng mga Nagagamit ang mga pang-abay na Nakapaglalarawan ng tauhan batay Naisusulat nang kabit-kabit ang mgatauhan batay sa narinig na usapan naglalarawan ng lugar sa sa ginawa o kilos pang-abay na naglalarawan ng lugar

21

22

23

24

25

26

27

28

12

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat   pangungusap o usapan         Nasasabi ang lugar at panahon na Nagagamit ang mga pang-abay na Naibibigay at nailalarawan ang Naisusulat nang kabit-kabit ang mgabinanggit sa kuwentong narinig naglalarawan ng panahon sa tagpuan ng kuwento pang-abay na naglalarawan ng  pangungusap o usapan tauhan       Nakapagbibigay ng angkop na Nagagamit ang mga pariralang Nakapagbibigay ng angkop na Naisusulat nang kabit-kabit ang mgawakas sa narinig na kuwento pang-abay sa pangungusap wakas sa kuwento pariralang pang-abayo pangyayari Nagagamit ang mga katagang Naibibigay ang sariling hula o Naisusulat nang kabit-kabit ang mgaNaibibigay ang hula o palagay sa pang-ugnay ng mga salita sa palagay sa mga pangyayari sa parirala at pangungusap na maynarinig na pangyayari pangungusap kuwento pang-abay na at at ay  -at    -ay    Natutukoy ang bunga ng mga Nagagamit ang na at ng bilang pang- Nasasabi ang magiging bunga o Naisusulat nang kabit-kabit ang mgapangyayaring narinig angkop sa pangungusap kalalabasan ng mga pangyayari pangungusap na may pang-angkop    na na at ng       Naisasalaysay na muli ang Nakikilala at nakapagbibigay ng Naisasaayos ang mga pangyayari Nagagamit ang malaking titik atkuwentong narinig halimbawa ng pangungusap na sa kuwento ayon sa wastong tuldok sa sa pagsulat ng   pasalaysay pagkakasunud-sunod pangungusap na pasalaysay       Nasasabi ang damdamin ng tauhan Nakikilala at nakapagbibigay ng Nasasabi ang damdamin ng tauhan Nagagamit ang malaking titik atbatay sa narinig na sitwasyon o halimbawa ng mga pangungusap sa kuwento bantas na pananong sa pagsulat ngusapan na patanong pangungusap na patanongNasasabi ang mahahalagang Nakikilala at nakapagbibigay ng Naibibigay ang mahahalagang Naisusulat nang kabit-kabit ang mgaimpormasyon mula sa balitang mga pangungusap na pautos o detalye sa balita pangungusap na pautos o pakiusapnarinig pakiusap         Natutukoy ang mahahalagang Nakikilala at nakapagbibigay ng Naitatala ang mahahalagang Nagagamit ang malaking titik atimpormasyong narinig halimbawa ng mga pangungusap impormasyon na nabasa bantas na padamdam sa pagsulat  na padamdam ng mga pangungusap na padam-    dam       Naibibigay sa limang pangungusap Nagagamit ang iba't ibang uri ng Nailalahad sa limang pangungusap Naisusulat nang kabit-kabit ang mgaang buod ng kuwento na narinig pangungusap sa ang buod ng kuwento pangungusap na pasalaysayNaibibigay ang katangian ng tauhan Pagsasalaysay Nabibigyang kahulugan ang sinabi Naisusulat nang maayos at kabit-batay sa sinabi ng mga ito Nagagamit ang ibat-ibang uri ng ng tauhan sa kuwento kabit ang mga usapan  pangungusap sa ibat-ibang sitwasyon  

29

30

31

32

33

34

35

36

13

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat   at usapan    Naipapahayag nang malaya ang    sariling damdamin         Nasasabi ang kaisipan o ideya na Nakapagpapalit ng mga Naibibigay ang mga kaisipan na Naisusulat nang maayos atinihahatid ng bawat saknong ng pangungusap na pasalaysay inilahad sa bawat saknong ng tula kabit-kabit ang mga pangungusap natulang narinig patungo sa patanong at vice versa patanong at pasalaysay            Nasasabi ang sariling palagay Nagagamit ang mga uri ng Nasasagot ang mga tanong batay sa Naisusulat nang kabit-kabit angtungkol sa narinig na teksto pangungusap sa pagbabalita o pag- mapa o grap mga impormasyong nasa mapa o  bibigay ng impormasyon grap            

IKATLONG BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Nabibigyang kahulugan ang mga Nagagamit ang angkop na Naisasagawa ang wastong paraan Nagagamit ang malalaking titik sahuni/ingay na ginagawa ng mga pananalita sa pagbati, pagpapa- ng pagbasang pabigkas/tahimik na simula ng magagalang na hayop na maamo o mabangis kilala, pagtanggap ng panauhin, angkop sa baitang gaya ng wastong katawagan, pantanging ngalan ng   paghingi ng pahintulot hagod ng mata, katamtamang lakas tao, atbp.    ng boses, wastong paglilipon ng      salita, atbp.         Natutukoy ang ingay/ugong ng Nagagamit ang wastong paraan at Naisasaayos ang mga pantig upang Nagagamit ang malalaking titik samabibilis/mapanganib na sasakyan angkop na pananalita sa makabuo ng bagong salita ngalan ng araw, buwan, pagdiriwang,  pagtatanong/ pagbibigay ng Natutukoy ang mahahalagang pangalan ng Maykapal, atbp.  direksyon detalye sa kuwento tulad ng      katangian ng mga tauhan atbp.         Napahahalagahan/nagagaya ang Nagagamit ang wastong pananalita Nakikilala at nababasa nang mabilis  

1

2

3

37

38

14

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat tunog ng mga instrumentong sa paghingi ng paumanhin/pakikiusap ang mga salitang iisa ang baybay  pangmusika ngunit magkaiba ang diin      Nasasagot ang mga tanong na sino,      saan, alin, kailan         Nabibigkas nang wasto ang mga Nakapagsasalaysay ng kuwento nang Nakapagbibigay ng mga salitang Nagagamit ang malaking titik sasalitang may i/e at o/u may pagkakasunud-sunod at may magkakatulad na pantig at pagsulat ng mga pangngalang  gumagamit nang wasto at angkop na nakabubuo ng bagong salita mula sa pantangi, simula ng pangungusap,  salita mga pantig pamagat, sa pagsulat ng talata    Natutukoy ang katangian ng      pangunahin at pangalawang tauhan      batay sa kanilang salita at kilos         Nabibigkas nang wasto ang mga Naisasakilos/nagagaya ang mga Nababasa nang mabilis ang mga Naisusulat ang tamang bantas nasalitang diptonggo na napakinggan sinabi ng tauhan salitang may diptonggo panapos sa pangungusap    Napagsusunud-sunod ang mga      pangyayari sa tulong ng larawan at      naisasalaysay na muli sa tulong ng      pamatnubay na tanong  Nabibigkas nang wasto ang mga Nagagamit nang wasto sa Napagsusunud-sunod ang mga Nakasusulat ng talatangsalitang may kambal katinig o pangungusap ang mga pangngalan salita ayon sa bagong alpabeto nagsisimula sa paksang pangu-klaster   hanggang sa unang dalawang titik ngusap    Natutukoy ang paksang      pangungusap sa talata         Nakasusunod nang wasto sa mga   Natutukoy ang salitang ugat at mga Nagagamit ang angkop na bantaspanutong napakinggan   panlaping bumubuo sa salita sa mga pangungusap na nasa talata    Naibibigay/Nahihinuha ang angkop      na pamagat sa paksa/talata       Nakasasagot sa mga tanong tungkol Nagagamit ang mga uri ng Nakikilala ang mga salitang Nagagamit ang kuwit, gitling sasa kuwento/tulang napakinggan pangungusap ayon sa tungkuling nakapaloob sa mahabang salita pagsulat ng mga pangungusap  pasalaysay, pautos, patanong, Natutukoy ang posisyon ng paksang    padamdam sa pagsasalaysay ng pangungusap sa talata    sariling karanasan       Naisasakilos ang nagustuhang Natutukoy at napag-uuri-uri ang mga Natutukoy ang magkakatugmang Natutukoy ang mga sangkap/bahagibahagi ng napakinggang tula o pangngalan ayon sa kailanan, salita sa tula ng liham pangkaibigan at naisusulat

4

5

6

7

8

9

15

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat kuwento kasarian at katangian Napipili ang mga detalyeng sumu- ang mga halimbawa nito     suporta sa pangunahing diwa         Naisasalaysay ang magandang Nagagamit ang wastong Nakababasa ng mga hiram na salita Nakasusulat ng liham nabahagi ng kuwentong napakinggan salita/pananda sa pagpapahayag ng sa biglang-tingin nagbabalita, humihingi ngNakapagpapakita ng kasiyahan sa pagmamay-ari Napagsusunud-sunod ang mga paumanhin, atbp.pakikinig ng mga kuwento tungkol ni/niya ideya sa kuwento/seleksyon  sa sariling kultura kay/kina    ng/ng mga         Natutukoy sa pahayag na Nagagamit ang wastong Nakabubuo ng salita sa tulong ng Nakasusulat ng mga pangungusapnapakinggan kung nagsasaad ito ng salita/pananda sa pagpapahayag ng panlapi na nakaugnay sa mga larawan onakaraan, kasalukuyan, hinaharap pagmamay-ari ni/niya, kay/kina, ng/ng Nabibigyang paliwanag ang mga graphics  mga tanong na bakit at paano  

   

 

 Nasasagutan ang mga tanong mula Nagagamit nang wasto sa Nakikilala ang mga salitang Nakapagtatala ng mga salitangsa napakinggang teyp, pahayag, pangungusap ang mga salitang ini- magkakasingkahulugan magkasingkahulugan, mag-atbp. hahalili sa pangalan ng tao Nabibigyang hinuha ang mga kasalungat    pangyayaring pinag-uugnay ng sanhi      at bunga         Nakabubuo ng tanong tungkol sa Nagagamit sa pangungusap ang Nakabubuo ng magkatugmang Napupunan ang balita, ulat, diyalogonapakinggang teksto mga salitang nagtuturo ng lugar - ito, salita sa tulong ng pahiwatig na ng mga panghalip na nagtuturo ng  iyan, iyon, dito, diyan, doon larawan lugar    Naibibigay ang angkop na      sanhi/bunga sa nakalahad na      pangyayari         Nakikilala ang mga pahayag na Nagagamit sa pangungusap ang Naipaliliwanag ang mga Nakasusulat ng buod ng isangnagsasaad ng sanhi at bunga mga salitang nagpapahayag ng babala/patalastas na makikita sa pangyayaring pinag-ugnay ng sanhi  pag-aari - akin/ko, iyo/mo, daan at ibat-ibang lugar at bunga  kanya/niya Naibibigay ang mga pangyayaring      pinag-uugnay ng sanhi at bunga         Natutukoy sa napakinggang teksto Nagagamit ang mga panghalip na Nababasa nang mabilis ang mga Naisusulat ang pangalan ng awtor,ang mga pahayag na nagsasaad ng pananong - ano/sino, saan/nasaan; salitang hiram o hinango sa ibang pamagat at tagapaglimbag ng aklat

10

11

12

13

14

15

16

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat iba't ibang damdamin - tuwa, lungkot, ilan, kailan, alin wika  galit   Natutukoy ang mga bahagi ng aklat      tulad ng talaan ng nilalaman, atbp.         Nabibigyang kahulugan ang mga Nagagamit sa pangungusap ang Nabibigyang hinuha ang mga Nakasusulat ng talata tungkol sapahayag na napakinggan mga panghalip na isahan at salitang magkasingkahulugan sariling karanasan na ginagamit ang  pangmaramihan Nabibigyang kahulugan ang mga iba't ibang uri ng panghalip    pahayag na patula         Naisasalaysay ang buod ng Nagagamit sa pangungusap ang Nakapagbibigay ng mga salitang Naisusulat ang mga pangungusapnapakinggang teksto sa sariling mga pandiwang nagsasaad ng kilos magkasalungat na nagsasaad ng mga pang-pangungusap na naganap, nagaganap at Natutukoy ang uri ng sanggunian na yayaring nakalarawan  magaganap pa mapagkukunan ng impormasyon  

Naibibigay ang paksang diwa ng Nasusuri ang pagkakaiba ng mga Nasasabi ang kahulugan ng salita Naisusulat ang idiniktang buod ngmga bahagi ng awit/tula/kuwento salitang nagbabago ng anyo ayon ayon sa gamit sa pangungusap salitana napakinggan sa aspekto Natutukoy ang uri ng sangguniang      gagamitin batay sa impormasyong      hinahanap         Natutukoy ang damdamin ng tauhan Nakapagsasalaysay ng Nakabubuo ng mga bagong salita Nakasusulat ng patalastas/postersa napakinggang dayalogo/kuwento nabasa/napakinggang kuwento na mula sa panlapi na ginagamit ang pandiwa tungkol  ginagamit ang iba't ibang aspekto Nabibigyang hinuha ang kalalabasan sa mga napapanahong isyu ng     ng mga pahayag/pangyayari na lipunan    binasa         Naisasadula ang madamdaming Nagagamit nang wasto ang iba't Nasusuri kung ang mga salita ay Nakasusulat ng maiklingbahagi ng napakinggang da- ibang aspekto ng pandiwa sa nagsasaad ng kilos o ngalan kathambuhayyalogo/kuwento pagsasalaysay ng sariling Nabibigyang wakas ang hindi tapos    karanasan, talambuhay, atbp. na pahayag/kuwento         Napagsusunud-sunod ang mga Nagagamit sa pangungusap ang Nasusuri ang mga salita ayon sa Naisusulat ang buod ng binasangideya, pangyayari sa napakinggang mga salitang nagsasabi kung saan, panlapi, salitang-ugat kuwentokuwento kailan, nangyari ang kilos Naibibigay ang kahulugan at      pagkakaiba ng opinyon sa      katotohanan       Naisasalaysay ang napakinggang Nakikilala ang ngalan ng araw at Natutukoy ang kahulugan ng Naisusulat ang idiniktang ngalan ng

16

17

18

19

20

21

22

17

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat kuwento ayon sa pagkaka- buwan na nagsasabi ng panahon matatalinghagang salita sa teksto araw at buwan na nasa sunud-sunod   Nakapagbibigay ng palagay tungkol pangungusap    sa maaaring kalalabasan ng      pangyayari sa kuwentong binasa         Naitatambal sa angkop na larawan Nakikilala ang mga pariralang Naibibigay ang angkop na salita Nakasusulat ng karanasan naang napakinggang mga pahayag pang-abay na nagsasaad ng para sa inilalarawang pahayag ginagamitan ng pang-abay  lugar/pook Nakapagbibigay ng angkop na  

   

wakas sa kuwento

 Natutukoy ang mga salitang Napag-uuri-uri ang mga pang-uring Napagsusunod-sunod ang mga sa- Naisusulat nang malinaw at wastoginagamit sa paglalarawan ng tao, naglalarawan ng tao, hayop, bagay, lita ayon sa bagong alpabeto ang mga salita/pangungusap nabagay, gawa, o pangyayari pook hanggang sa unang tatlong titik sinisipi o dinidikta            Nakikilala ang kasingkahulugan ng      salita sa pamamagitan ng gamit nito      sa pangungusap         Naitatala ang mga salita mula sa Nagagamit sa pangungusap ang Nababasa nang mabilis ang mga Nakasusulat ng mahabang talatangnapakinggang teksto ayon sa: mga pang-uring nagsasaad ng katawagan, patalastas, babala, naglalarawan sa 5 o higit panga) mga salita kaugnay ng pandama kulay, bilang, laki, hugis, dami pangyayari pangungusapb) mga salitang kaugnay sa katangian ng hayop, tao bagay Nabibigyang pamagat ang mga  damdamin   ideyang pinagpangkat-pangkat         Natutukoy ang mga angkop na Nakapaghahambing ng katangian ng Nakabubuo ng magkatugmang Nakakasulat ng liham pangkaibigansalitang napakinggan na nag- tao, hayop, bagay, pook na salita na naglalarawan ng tao, pook, napapahayag ng- ginagamit ang mas, lalong, higit na Nakabubuo ng palagay tungkol sa nakitaa) pakikiramay   mga pangyayaring totoo/di  b) pagbati   kapani-paniwala  c) pasasalamat           Natutukoy sa mga napakinggang Nagagamit ang mga pang-uri sa Nakikilala ang mga pahayag na may Nakasusulat ng liham paanyaya/ opahayag/tulaang mga angkop na pangungusap/talata na patambis na kahulugan pagtanggap ng paanyayaekspresyong nagpapahayag ng naglalarawan ng tao, hayop, bagay, Nakasusunod sa mga panutong  damdamin pook nakalimbag    Nakapaghahambing ng katangian ng Nakikilala ang mga salitang iisa ang Nagagamit ang mga angkop na

23

24

25

26

27

18

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat   tao, bagay/pook na ginagamit ang baybay ngunit magkakaiba ng bantas, malaking titik sa pagsulat  pang-uri sa iba't ibang kaantasan kahulugan ng iba't ibang uri ng liham pang-    Nailalapat sa tunay na buhay ang kaibigan    pangyayaring nabasa  Naipapaliwanag ang mga Natutukoy sa pangungusap ang Napipili ang mga salitang/pariralang Nakasusulat ng mga bugtong nasalawikaing napakinggan mga pariralang pang-abay may kaugnayan sa nasa larawan may pang-abay    Nahihinuha ang mga pangyayaring      di-tuwirang nasasaad sa kuwento       Naitatambal sa napakinggang mga Nagagamit sa pagsasalaysay ang Nabibigyang-kahulugan ang mga Nakasusulat ng mga salawikaingmunting pangyayari ang angkop na mga pariralang pang-abay babala/patalastas may pang-abaysalawikain   Nasasagot ang mga tanong tungkol      sa impormasyong nasa grap, tsart,      at mapa         Naisasalaysay ang buod ng Nagagamit ang mga panandang ay Natutukoy ang kahulugan ng salita Naisusulat ang mga detalye sanapakinggang balita/ulat at pang-angkop na na, ng, at g sa sa tulong ng mga pahiwatig na salita binasang pangyayari na ginagamit  pangungusap sa loob ng pangungusap ang mga pang-angkop    Naibibigay ang mga detalyeng      sumusuporta sa paksang diwa      ng talata       Naibibigay ang mga sanhi/bunga ng Nakabubuo ng iba't ibang uri ng Nakikilala ang kahulugan o salita sa Nakasusulat ng talata naisang pangyayaring napakinggan pangungusap ayon sa tulong ng katuturan ginagamitan ng iba't ibang uri ng   tungkulin-pasalaysay, pautos, pata- Naisasagawa ng isang puntong ba- pangungusap at angkop na bantas  nong, padamdam langkas ang binasang kuwento sa katapusan nito       Nabibigyan ng pamagat ang Nakakagawa ng usapan tungkol sa Nakasasali sa mga laro tungkol sa Nakasusulat ng usapan nanapakinggang maikling pangyayari isang paksa na ginagamit ang iba't pagbibigay-kahulugan ginagamit ang iba't ibang uri ng  ibang uri ng pangungusap Naigagawa ng lagom ang isang pangungusap     puntong balangkas na pinagbatayan         Nabibigyang hinuha ang mga Nakakasali sa isa- Napagsusunud-sunod nang paalpa- Nagagamit ang mga salitang maynapakinggang di-tuwirang han/pangkalahatang bigkasan beto ang mga salitang may klaster klaster sa pagsulat ng ulat/pangyayari tungkol sa isang paksang pinag- balita/pangyayari  aralan           Nakakalahok sa mga gawaing Nagagamit ang mga bahagi ng aklat  

28

29

30

31

32

33

34

19

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat   nakalilinang sa mapanuring pag-iisip ayon sa pangangailangan at      nasasabi ang impormasyong      nasa bahagi nito  

   

 

   Naisasakilos ang mga napakinggan, Nakapagpapahaba ng mga salita sa Naisusulat sa talata ang ipinahayag  nabasa, napanood na patalastas, tulong ng panlapi sa tsart o grap tungkol sa mga  dayalogo o usapan/madamdaming Nasasagot ang mga tanong sa kaganapang nangyayari sa pama-  pangyayari tulong ng mapa, grap, tsart yanan       Naitatala ang mga detalye sa Nagagamit ang mga pahayag sa Natutukoy ang magkakaugnay na Nasasagutan ang mga datos sa pag-napakinggang balita pagbibigay-katuwiran na maaaring salita pupuno ng ID, atbp.  sumasang-ayon o di-sumasang-ayon Nagagamit nang lubusan ang mga      pinagkukunang impormasyon sa      pamayanan: aklatan, museo,      reading center, mga propesyonal,      karaniwang tao         Nakukuha ang paksang-diwa ng Nagagamit ang mga pahayag na kai- Natutukoy ang kahulugan ng  mga patalastas sa TV o radyo langan sa isang pulong pampaaralan matalinghagang pahayag sa tulong      ng dating kaalaman      Nakabubuo ng sariling palagay      tungkol sa binasa         Naitatala ang mga nagpapatunay sa Nagagamit ang mga salitang Nagagamit ang mga pahiwatig sa Naisusulat nang padikta angdiwang inihahatid ng patalastas kailangan upang makuha ang pagsasagot sa palaisipan patalastas, anunsyo, poster, liham  pagsang-ayon ng iba tungkol sa Nakikilala ang pagkakaibang paanyaya  isang isyu/paksa/patalastas katotohanan at opinyon tungkol sa      binasa      Nagagamit ang mga nabasang      kanais-nais na solusyon/komento sa      pahayagan o mga aklat at iniaayon      dito ang sariling pamumuhay         Nabibigyang palagay ang Naipapaliwanag sa sariling Natutukoy ang kahulugan ng salita  napakinggang balita, ulat, o kartun salita/halimbawa ang kahulugan ng sa pamamagitan ng gamit nito sa  

35

36

37

38

39

20

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat tungkol sa isang isyu salawikain pangungusap  

   

 

 Natutukoy ang damdamin ng tauhan Naipapaliwanag ang paksa ng isang Natutukoy ang mga Nakasusulat ng usapan/dayalogo sa napakinggang pahayag/usapan painting/pintura, pelikulang kasingkahulugan/kasalungat ng na ipinapahayag ng mga larawan  napanood, napakinggang tula salita sa tulong ng laro      Nababasa nang may damdamin ang      tula/usapin/maikling tagpo         

IKAAPAT NA BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Napapakinggan ang karanasang Naisasalaysay ang sariling karanasan Nabibigyang kahulugan ang salitang Nakasusulat ng mga kaugnay ng mga tunog kaugnay ng mga tunog na napaking- iisa ang baybay ngunit magkaiba ang pangungusap/talata tungkol satulad ng babala ng bagyo, gan diin: pito-pito, buhay-buhay, pala-pala, karanasan kaugnay ng tunog na kampana ng simbahan at Nagagamit ang mga salitang sala-sala napakinggannaiuugnay sa sariling karanasan ang ginagamit sa pagbibigay direksyon Nagagamit ang malalaking titik samga tunog   pantanging ngalan, magagalang na    katawagan, pagdiriwang at simula    ng pangungusap       Napapakinggan at nabibigkas ang mga Nabibigkas ang mga salitang ginamit Nabibigyang kahulugang literal ang Nakasusulat ng mga paglalarawansalitang kaugnay ng paksa sa pahayag na napakinggan mga tambalang salita:silid-aralan ng mga tauhang nabasa sa kuwentoNatutukoy sa mga salitang Nauuri ang mga pangungusap ayon Naibibigay ang kahulugan ng  napakinggan ang nagpapahiwatig at sa gamit: pasalaysay, patanong, pa- matalinghagang salita balatsibuyas,  nagbababala utos, padamdam, at ayon sa hampaslupa, hanapbuhay atbp.    kayarian: payak, tambalan at    hugnayan         Natutukoy sa mga balitang napaking- Nasusuri sa teksto ang tambalang Naibibigay nang malinaw ang Nagagamit ang iba't ibang bantas sagan ang mga salitang nagpapahayag pangungusap bilang mga mahahalagang detalye pangungusap: tuldok, tandang

40

1

2

3

21

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat ng pagsang-ayon at pagsalungat pinagsamang mga sugnay na Naibibigay ang mga katangian ng pananong, tandang padamdam  parehong makapag-iisa tauhan sa kuwento Nakasusulat ng maikling balita o   Nabibigkas nang wasto ang narinig na Natutukoy ang mahahalagang pang- kuwento  tula o awit yayari o aksyon na bumubuo sa    Nakikilala ang mga salitang may dip- kuwento o balita    tonggo at klaster sa tula         Natutukoy ang ideya sa tula/awit na Nabibigkas nang wasto ang narinig na Naibibigay ang kasingkahulugan at Nakasusulat ng maikling buod ngnapakinggan awitin at balita kasalungat ng salita kuwentong nabasaNatutukoy ang paksa at ideya sa Nakikilala ang mga ponemang Naisasalaysay na muli ang kuwento  balita o kuwentong napakinggan suprasegmental: tono, diin at antala ayon sa wastong pagka-    Nakikilala at nakabubuo ng mga kasunud-sunod    pares minimal na salita:    pala-bala/mesa-misa    Napapakinggang mabuti ang Nakabubuo ng tambalang Naibibigay ang kahulugan ng mga Nagagamit ang kuwit sapanutong angkop sa sitwasyon pangungusap mula sa dalawa o salitang kaugnay ng iba't ibang paghihiwalay ng bayan sa lalawigan,Naisasagawa ang panutong napaking- mahigit pang payak na mga pangu- asignatura, Hal. karnibal tuwirang sabi ng tauhangan ngusap Nailalarawan ang kaugnayan ng isang    Nakagagawa ng panutong angkop sa tauhan sa ibang tauhan    sitwasyon    Natutukoy ang panaguri at simuno    sa pangungusap         Naiaayos ang mga pangyayari sa ku- Natutukoy ang panaguri at ang gamit Naibibigay ang kahulugan ng salita Nakasusulat ng isang talata tungkolwentong napakinggan nito sa pangungusap sa pamamagitan ng katuturan o sa isang paksa kaugnay ngNapakinggan ang mga pariralang Natutukoy ang simuno at ang gamit depinisyon, gamit sa pangungusap pagpaparangal sa isang Pilipinopanaguri sa mga pangungusap nito sa pangungusap Natutukoy ang paksang      pangungusap at ang pangunahing      ideya         Napapakinggan ang mga bahaging Naisasalaysay ang kuwentong Naaayos sa wastong Naisusulat ang mga pangyayari saparirala sa mga pangungusap napakinggan ayon sa wastong pagkakasunud-sunod ang mga isang kuwento nang may maayos na  pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari sa kuwento pagkakasunud-sunod kaugnay ng  pangyayari Natutukoy ang mga salita na mga Pilipinong maituturing na mga    nagbibigay pahiwatig sa kahulugan bayani    ng ibang salita sa pangungusap         

4

5

6

7

8

22

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Natutukoy ang dalawang bahagi ng Natutukoy ang kinalalagyan ng Naibibigay ang kahulugan ng salita sa Nakasusulat ng isang talatapangungusap na napakinggan panaguri at simuno sa karaniwan at pamamagitan ng kasingkahulugan, kaugnay ng nasa pamagat:  di-karaniwang ayos ng pangungusap kasalungat, katuturan ng gamit, Kalikasan: Pangalagaan;    pahiwatig ng mga salita (context clues) Saan Tayo Patutungo;    Napipili ang detalyeng sumusuporta Pilipino, Ikarangal Mo    sa pangunahing ideya         Natutukoy ang iba't ibang bahagi ng Nakapagpapahayag at nagagamit ang Natutukoy ang mga salita na Nakasusulat ng maiklingpariralang napakinggan sa isang pangungusap na nasa karaniwan at nagbibigay pahiwatig sa kahulugan ng komposisyon na may 10-15komposisyon di-karaniwang ayos ibang salita sa pangungusap pangungusap  Nakatulog ang bata. (Karaniwan) Napipili ang detalyeng sumusuporta    Ang bata ay natutulog. sa pangunahing ideya    (Di-karaniwan)      Naisasalin ang karaniwang ayos ng Nakabubuo ng isang maikling    pangungusap sa di karaniwang ayos komposisyon kaugnay ng alinmang    nito paksa: paboritong laro, kaibigan      pinakana-iibang gawain  Nakapagbibigay ng ideya at kaisipan Natutukoy ang mga salitang Nakasusulat ng balita tungkol satungkol sa balitang narinig nagpapakita ng "time sequences" mga pangyayari ng pagtutulungan  tulad ng simula, noon, sumunod, sa at pagkakaisa ng mga mamamayan  wakas ng bansa    Naibibigay ang lohikal na      pagsusunud-sunod ng mga ideya sa      balita/kuwento         Natutukoy ang pangunahing ideya at Napag-uuri-uri ang pangngalan Natutukoy ang mga salita na Naisusulat nang wasto ang mgapaksa sa balita konkreto-tao, lapis, nagbibigay pahiwatig sa kahulugan pangunahing ideya sa seleksyong  puno di-konkreto- ng ibang salita sa pangungusap binasa  kaligayahan, pag-ibig Naibibigay ang pangunahing diwa ng    Nagagamit nang wasto sa talata, usa- kuwento o seleksyong binasa    pan at balita ang pangngalan  

 

 

   Natutukoy ang konteksto sa isang Nagagamit ang pangngalan bilang Natutukoy ang mga pamaksang Nakasusulat ng pamaksangusapan: paksa at/o panaguri ng pangungusap pangungusap sa seleksyong binasa pangungusap sino ang nag-uusap Guro ang babae. Mayaman ang  

9

10

11

12

13

23

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat papel na ginagam- artista.   panan saan at kai- Abogado ang kausap niya.   lan nag-usap layu- Naglalaro si Nena.   nin at paksa ng Naglalakbay ang diwa niya.   usapan           Natutukoy ang paksa at layunin sa Natutukoy ang gamit ng pangngalan Nagagamit ang dating kaalaman sa Nakasusulat ng mga pangunahingnarinig na usapan sa tulong ng pananda pagbibigay-kahulugan sa ibang salita sumusuporta sa pangunahing paksa  Nagsulat ng tula ang bata para sa at parirala    nanay sa papel.    Naipapakita ang kailanan ng    pangngalan isahan - ang, si    maramihan - ang mga, sina    Naisasagawa ang ilang panutong Nagagamit ang angkop na panghalip Natutukoy ang kahulugan ng salita Nakasusulat ng sariling reaksyonnapakinggan sa pangngalang hinahalinhan ayon sa konteksto sa pangungusap sa binasang kwento  ang nanay - siya Natutukoy ang detalyeng walang    ng nanay - niya kaugnayan sa pangunahing diwa    sa nanay - kanya    ako - kami    ikaw - kayo         Naisasagawa ang iniuutos ng kausap Nagagamit ang isahan, dalawahan at Nagagamit nang wasto ang diksyunaryo Naisusulat ang interpretasyon oNaisasakilos ang ilang panutong maramihang anyo ng panghalip na Nakasusulat ng balangkas sa impormasyong inilalahad sanapakinggan panao sa magkakaugnay na anyong pa-paksa o pangungusap dayagram  pangungusap (topical or sentence outline)  Napapakinggan ang ideyang Nagagamit sa pangungusap ang Napipili nang mahusay ang angkop Naisusulat nang may wastongsang-ayon at sumasalungat isahan at maramihang anyong na kahulugan sa diksyunaryo baybay ang mga balitang napa-Natutukoy ang damdaming panghalip na patanong Natutukoy ang mga pangyayari na kinggannamamayani sa usapang sino - sino-sino pinag-uugnay ng sanhi at bunga  napakinggan ano - anu-ano    paano - paa-paano    kailan - kai-kailan  Napapakinggang mabuti ang salitang Nagagamit sa pangungusap ang Nagagamit ang angkop na bantasisusulat panghalip na paari sa pagsusulat ng idiniktang talataNatutukoy ang taong gagawa ng Nakapaglalarawan ng bagay, hayop Nakabubuo ng dayagram ng sanhi at  panutong napakinggan na inaari bunga         Napapakinggan ang mga pahayag Nakapagpapahayag ng sariling Natutukoy kung alin ang sanhi o Nagagamit nang wasto ang

14

15

16

17

18

19

24

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat ng pagmamalasakit sa kapwa karanasan na ginagamit ang bunga sa seleksyong binasa malaking titik sa pagsulat ng  panghalip sa pakikipagkapuwa   idinidiktang talata

Nakasasagot sa tanong na bakit Natutukoy ang mga pandiwa sa Naibibigay ang angkop na bunga sa Naisusulat ang mga pangyayaring tungkol sa seleksyong napakinggan seleksyong binasa inilahad na sanhi may sanhi at bunga sa binasang  Nasusuri ang iba't-ibang anyo ng Naibibigay ang angkop na sanhi sa seleksyon  pandiwa batay sa aspekto na ganap inilalahad na bunga    na ang    kilos - naglaba    ginaganap ang    kilos - naglalaba    gaganapin pa ang    kilos - maglalaba         Nakagagawa ng dayagram ng Natutukoy ang mga panlaping Naipapakita sa dayagram ang Nakasusulat ng interpretasyon saugnayang sanhi at bungang ginagamit sa pagbuo ng pandiwa ugnayan ng sanhi at bunga dayagram ng sanhi at bunganakalahad sa seleksyong panlaping makadiwa-um-, mag-, Nakabubuo ng mga angkop na tanong  napakinggan makapag-, -in, -an kaugnay ng dayagram    Nakapagsasalaysay ng karanasan na    ginagamit nang wasto ang mga    pandiwa sa iba,t-ibang aspekto           Nagagamit ang mga pang-uri sa Nagagamit ang dating kaalaman sa Natutukoy ang iba't-ibang liham na  paglalarawan ng tao, bagay, lugar at pagbibigay-kahulugan sa ibang salita pangkaibigan  pangyayari at parirala    Nakapagpapahayag ng damdamin ng Nakikilala ang opinyon at    katuwaan at kalungkutan sa mga katotohanan bilang isang uri ng    pangyayari kaugnayan sa seleksyong binasa         Nakikilala at nagagamit ang mga Nakapaglalarawan ng iba't-ibang Naibibigay ang kahulugan ng opinyon Nakasusulat ng liham pangkaibigansalita sa: pandama, pantingin, panlasa, at katotohanan na nagbabalita pagtanggap at pag- panghipo, pandinig, pang-amoy Napipili ang opinyon, katotohanan sa Nakagagamit ng angkop na bantas tanggi   seleksyong binasa sa mga liham pagbibigay puna/     obserbasyon     panghihikayat

            

20

21

22

23

2425

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat Natutukoy ang mga sinabi ng tauhan Nagagamit sa magkakaugnay na Nakikilala ang mga sangkap na Nakasusulat ng liham nasa kuwentong napakinggan pangungusap ang mga nakapaloob sa pantasya nagtatanong  magkasingkahulugan at Nakikilala ang katangian ng mga Nakagagamit ng malalaking titik  magkasalungat na talasalitaan tauhan sa alamat, pabula, kuwentong      bayan         Naiguguhit ang mga paglalarawang Nakapaghahambing ng katangiang Natutukoy ang mga palarawang Nakasusulat ng liham ng narinig taglay ng tao, bagay, pook nang may pananalita sa binasa pangungumusta at pagbati  moderasyon Nakapagbibigay-hinuha tungkol sa      maaaring kalabasan ng mga      pangyayari sa binasa         Napapakinggan ang mga pahayag na Nakapaghahambing ng tao, bagay, Nasusuri kung malinaw ang ideyang Nagagamit nang wasto ang pasok atikinararangal ang sarili at kapwa pook, pangyayari sa pasukdol na nasasaad sa binasa palugit sa pagsulat ng liham Pilipino antas Nakapagbibigay ng angkop na wakas    Naipagmamalaki ang magagandang sa isang kuwentong di-tapos    katangian ng mga Pilipino           Natutukoy ang mga pang-abay sa Natutukoy sa binasa ang karanasang Naipapahayag ang naiisip at  pangungusap katulad ng naranasan ng mambabasa nadarama sa pagsulat ng liham  Nauuri ang pariralang pang-abay: Naisasagawa nang wasto ang mga pangkaibigan  pamanahon, panlunan o pamaraan nakalimbag na panuto sa patalastas,      babala, pagsusulit, gawaing      pang-upuan  

   

 

 Naisasagawa ang mga panutong Nauuri ang pang-abay na pamanahon, Nakikilala ang mga ma- Nakasusulat ng sagot sa isang lihamnapakinggan panlunan, pamaraan tatalinghagang salita at idyoma pangkaibigan  Nakapagpapahayag na gumagamit ng Naihahambing ang detalyeng binasa    matatalinghagang salita sa sa dating alam ng mambabasa    paglalarawan ng isang Pilipinong Nabibigyang kahulugan ang mga    nagmamalasakit sa kapuwa babalang pantrapiko sa daan  Natutukoy ang mga pahayag na Nagagamit ang mga pariralang Nahihinuha ang namamayaning Nakasusulat ng pabuod atnagpapakilala ng tauhan, pangyayari pang-abay damdamin sa kuwentong binasa pasaklaw na lagom tungkol sa mgaat layon sa isang usapan at kuwento Nakapagpapahayag ng iba't-ibang Nakabubuo ng lagom sa pabuod at karanasan ng pagmamalasakit ng  damdamin pasaklaw na kaayusan Pilipino sa kapuwa     

25

26

27

28

29

26

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat        Nakasasagot sa mga tanong sa isang Nakabubuo ng iba't-ibang uri ng mga Nakapagbibigay ng paglalahat sa Nakasusulat ng isang "narative text"interbyu tanong sa paglalahad at magkaka-ugnay na pangyayaring batay sa ginawang panayam o

 pangangatwiran ng pagiging marangal \ binasa sa kuwento interbyu

  na mamamayan Nakikilala ang pagkakaiba ng      piksiyon sa di piksiyon         Natutukoy ang napakinggang- Nagagamit ang o, at, ngunit sa Napagsusunod-sunod ang mga salita   katwiran pag-uugnay ng mga pangungusap nang paalbeto   pagpapasiya Nakapagpapahayag ng sariling Nagagamit ang mga pamatnubay na   paniniwala katwiran salita ng diksyunaryo      Nagagamit ang diksyunaryo sa      paghahanap ng wastong bigkas,      baybay at kahulugan ng salita         Natutukoy ang mga kaisipang Nagagamit ang mga pang-angkop na Napipili ang angkop na kahulugan ng  napakinggan na walang kabuluhan o na at ng salita ayon sa gamit nito sa  paningit lamang   pangungusap         Nakapagbibigay ng pagbabago ng Nakapagpapahayag na ginagamit ang Nakikilala ang iba't-ibang bahagi ng Nakasusulat ng iniisip na ginagamitwakas sa kuwentong napakinggan mga pang-angkop at pangatnig aklat ang mga pangatnig at pang-angkop  Nakabubuo ng sariling wakas sa Nakasasagot ng mga tanong tungkol    kuwento sa mga impormasyong nasa iba't      ibang bahagi ng aklat  Natutukoy ang kahalagahan ng mga Nakapagbibigay-reaksyon sa Nabibigyang kahulugan ang Nakasusulat ng isang reaksyonimpormasyon, kaalamang narinig sa pananaw, tono, saloobin at layon ng impormasyomg nasa talaan ng  radyo, napanood sa TV, nabasa sa seleksyon texto nilalaman at indeks  dyaryo    Naibabahagi ang mga kaalamang    napakinggan             Natutukoy ang reaksyong Nakapagtutulad at nakapag-iiba ng Naitatala ang impormasyong Nakasusulat ng isang lagom sanapakinggan sa binasang editoryal mga kaisipan o ideya nakukuha sa: impormasyong nakuha sa iba't     talaan ng nilalaman ibang bahagi ng aklat    paunang salita      pahina ng karapatang sipi      glosari  

30

31

32

33

34

35

27

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat     index         Naisasadula ang madamdaming Nakagagamit ng mga ekspresyong: Nakikilala ang iba't ibang bahagi ng Nakasusulat ng balitang naiiba obahagi ng kuwentong napakinggan tuwiran at di-tuwiran pahayagan natatanging gawain o pangyayari  berbal at di-berbal pamukhang pahina ng marangal at may malasakit sa     editoryal mamamayan    anunsyo klasipikado      tanging lathalain         Naisasakilos ang napakinggang Nakapagbibigay ng tala na: Nakasasagot sa mga tanong tungkol Nakasusulat ng talaarawan ngekspresyon/pahayag nasa parehong istilo sa impormasyong nasa iba't ibang sariling karanasan  (paraphrasing) bahagi ng pahayagan    naiibang istilo         Naibabalita ang mga pangunahing Nakapagpapahayag ng balita o Nasusundan sa tamang pahina/kolum  balita sanaysay na ginagamitan ng ang karugtong na balita    paraphrasing         Naisasagawa ang magalang na Nakabubuo ng isang reaksyon na Nabibigyang-kahulugan at katuturan Nakasusulat ng usapan/dayalogpakikinig sa kapulungang may magkakaugnay na ideya ang impormasyong nasa pahinang tungkol sa isang paksapampaaralan   pang-editoryal         Nakapagpapakita ng iba't ibang   Nagagamit ang mga bahagi ng Nakasusulat ng reaksyon sa kolumreaksyon sa diskursong napakinggan   pahayagan ayon sa pangangailangan o pitak na binasa    Nakapagpapaikli ng balita, editoryal,      kolum na binasa  

IKALIMANG BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Nagagamit nang may ganap na kahusayan ang mga batayang kasanayan sa pakikinig.

Nakakasagot sa mga tanong tungkol

Nagagamit sa pagpapahayag/ pagsasalaysay ang mga uri ng pangungusap ayon sa gamit

Nababasa nang mabilis ang mga salitang kaugnay ng iba’t-ibang asignatura

Naibibigay nang malinaw ang

Nagagamit nang wasto ang malaking titik sa- mahahalagang salita sa

pamagat- mga katawagang nauukol sa

36

37

38

39

40

1

28

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulatsa detalye ng ulat/balitang napakinggan

mahahalagang detalyeng ipinahihiwatig ng kuwento/balitang binasa

Maykapal- simula ng taludtod ng tula - tiyak na pangalan ng tao

Lohikal na napagsusunud-sunod ang mga ideya sa ulat/balitang napakinggan

Nakapagpapahayag ng mga ideya nang may pagkakasunud-sunod at pagkakaugnay

Natutukoy ang salitang-ugat at panlaping gamit sa salita

Natutukoy ang mga pangyayaring bumubuo sa banghay ng kuwento

Nagagamit ang angkop na bantas para sa iba’t ibang uri ng pangungusap

Naibibigay nang malinaw ang ulat sa balitang napakinggan

Nagagamit sa pagsasalaysay ang mga uri ng pangungusap ayon sa kayarian tulad ng payak at tambalan

Nakabubuo ng iba’t-ibang mahahabang salita sa tulong ng panlapi

Nakikilala ang batayan ng pagkakasunud-sunod ng mga pangyayaring ginagamit sa kuwento

Nagagamit ang panipi at kuwit sa tuwirang sinabi ng tauhan

Nakikinig at nakalalahok sa mga kapulungang pampurok/pansimbahan

Nakapagpapalawak ng mga payak na pangungusap sa pagtalakay sa pagbabagong nagaganap sa mga namamahala sa pamahalaan

Nakikilala at naipaliliwanag ang tinutukoy ng mga salitang hiram

Naisasalaysay ang kuwento ayon sa wastong pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari

Naisusulat sa wastong baybay ang mga salitang hiram at nagagamit ang mga ito sa pagsulat ng talata

Naipaliliwanag sa sariling pangungusap ang paksa ng tula/kuwento/ impormasyong narinig

Nakikilala ang sugnay na nakapag-iisa at di-nakapag-iisa sa hugnayang pangungusap

Natutukoy ang salitang-ugat at kahulugan ng tambalang salita

Naibibigay sa sariling pangungusap ang pangunahing diwa ng binasa

Naisusulat ang buod ng kuwento na gumagamit ng angkop na bantas para sa iba’t ibang uri ng pangungusap sa talata

Naibibigay ang paksa ng tula/kuwento/impormasyong narinig

Nagagamit ang mga angkop na pangatnig sa sugnay na di-nakapag-iisa

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng kasingkahulugan

Natutukoy ang mga talatang tuwirang nagsasaad ng paksang pangungusap

Nagagamit ang tuldok-kuwit sa paghihiwalay ng mga sugnay sa hugnayan at tambalang pangungusap

2

3

4

5

6

7

29

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNaisasalaysay sa sariling pangungusap ang buod ng kuwentong napakinggan

Natutukoy ang mga payak na pangungusap/sugnay na nakapag-iisa sa hugnayang pangungusap

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng kasalungat

Ipinakikilala ang mga talatang ang paksang-diin ay di-tuwirang nasasaad

Naisusulat ang iba’t-ibang uri ng pangungusap ayon sa kayarian na gumagamit ng angkop na bantas

Naisasagawa nang wasto ang tagubiling napakinggan

Nagagamit sa pagsasalaysay ang mga pangungusap

Natutukoy ang posisyon ng simuno/panaguri sa karaniwan at di-karaniwang ayos ng pangungusap

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng katuturan

Natutukoy nang may pagkakasunud-sunod ang mga pangunahing diwang binubuo sa isang kuwento/seleksyon

Nakasusulat ng mga talatang nagsasalaysay, nagpapaliwanag at may pagkakasunud-sunod

Nakasusulat ng salaysay kaugnay ng paglaganap ng droga sa pamayanan

Nauulit sa iba ang tagubiling napakinggan

Natutukoy ang gamit ng simuno, panaguri at layon sa pangungusap at kung paano ito binubuo

Natutukoy ang mga bahagi ng pananalita na maaaring gawing panaguri/simuno

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng gamit sa pangungusap

Naibibigay angiba’t ibang bahagi ng aklat at mga impormasyong nakapaloob sa bawat bahagi

Nakasusulat ng balita, usapan at patalastas na gumagamit ng iba’t ibang uri ng pangungusap sa karaniwan at di-karaniwang ayos

Naiuulat ang mga tagubiling napakinggan sa sariling pangungusap

Nakabubuo ng mga pangungusap na may iba’t ibang bahagi sa pagpapahayag sa sarili.

Nakakikilala/Nakabubuo ng mga pangungusap na walang paksa

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng pahiwatig na salita

Nabibigyang kahulugan ang mga impormasyong nasa iba’t ibang bahagi ng pahayagan.

Nakasusulat ng usapan/dayalogo na ginagamitan ng mga pangungusap na walang paksa

Nakasasagot sa mga tanong tungkol sa detalye ng ulat/patalastas/kuwentong napakinggan

Napag-uuri-uri ang pangngalan ayon sa tungkulin – pantangi, pambalana, lansakan

Nagagamit ang clining o paghahati-hati ng intensidad ng kahulugan

Nakapagbibigay ng angkop na pamagat sa paksa/talata

Natutukoy/nahihinuha ang mga pangunahing diwa na nakapaloob sa isang pangyayari

Nakasusulat ng mga balita, dayalogo, talambuhay, anunsyo, patalastas na gumagamit ng mga pangngalan

Nakabubuo ng banghay o balangkas tungkol sa napakinggang teksto

Nagagamit ang pangngalan bilang iba’t ibang bahagi sa pangungusap, sa mga balita, dayalog, anunsyo, talata, liham

Natutukoy ang mga salitang magkatugma at nagagamit ang mga ito sa pagbuo ng sariling tugma.

Nagagamit ang malaking titik at gitling sa pagsulat ng iba’t ibang uri ng pangngalan

8

9

10

11

12

13

30

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNapipili ang mga mahahalagang detalye na sumusuporta sa bawat pangunahing diwaNakabubuo ng balangkas na may dalawang bahagi

Napagsusunud-sunod ang mga ideya sa napakinggang teksto kaugnay ng pagbabago sa paligid

Napag-uuri-uri ang pangngalan ayon sa kayariang payak, maylapi, inuulit, tambalan

Naibibigay ang kahulugan ng mga salita sa tulong ng panlapi.

Nasasabi ang mga pangyayaring may ugnayang sanhi at bunga sa seleksyong binasa

Nagagamit ang iba’t ibang uri ng pangngalan sa pagsulat ng liham-pangkaibigan

Naigagawa ng balangkas ang mga ideya sa napakinggang teksto

Nagagamit ang iba’t ibang uri ng panghalip sa pagsasalaysay ng sariling karanasan – panao, pananong, pamatlig,panaklaw, patulad

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa pamamagitan ng paggamit nito sa pangungusap

Nasasabi ang mga opinyon at katotohanan na binanggit sa kuwento/seleksyong binasa

Nagagamit ang malaking titik na angkop sa pagsulat ng iba’t ibang uri ng liham pangkaibigan, paanyaya, paghingi ng paumanhin, atbp.

Naigagawa ng lagom/buod ang mga detalye/ideyang napakinggan

Nagagamit nang wasto ang mga panghalip na panaklaw at patulad sa pagsasalaysay at pagsulat ng sariling karanasan/pag-uulat ng karanasan ng ibang tao

Napagsusunud-sunod ang mga salita ayon sa alpabetong Filipino batay sa una hanggang ikatlong titik

Nagagamit ang indeks at bibliograpi sa paghahanap ng impormasyon

Nagagamit nang wasto ang mga bantas; malaking titik; palugit, pasok sa pagsulat ng idiniktang talata, balita, liham

Nabibigyang hinuha ang mga pangyayari sa balitang napakinggan

Natutukoy ang mga pandiwa sa balita, kuwentong nabasa

Natutukoy ang mga salitang hiram at nabibigyan ito ng katumbas sa mga wikang bernakular kung meron

Nagagamit ang angkop na aklat sa paghanap ng impormasyon

Naisusulat ang idiniktang talatang maraming salirang hiram tungkol sa pagbabagong politikal at sosyolohikal sa bansa

Nakukuha ang detalye at paksang diwa ng liham/balitang napakinggan

Nasusuri ang mga panlaping gamit sa pagbubuo ng pandiwa

Nakukuha ang kahulugan ng salita ayon sa pagkakagamit sa pangungusap

Nagagamit nang wasto ang mga patnubay na salita sa diksyunaryo

Nagagamit nang wasto ang mga sangkap sa pagsulat ng liham pangangalakal

14

15

16

17

1831

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNapagsunud-sunod ang mga ideya sa napakinggang teksto

Nasusuri ang mga pagbabago sa anyo ng pandiwa batay sa aspekto ng panlaping ginamit

Naibibigay ang kahulugan ng mga salitang iisa ang baybay ngunit magkaiba ng kahulugan at bigkasNasasabi ang mga pangyayaring may ugnayang sanhi at bunga sa kuwento/seleksyong nabasa

Naisusulat ang pagsusuri tungkol sa pagkakaugnay ng sanhi at bunga na napapaloob sa paglalahad tungkol sa pagbabago sa edukasyon

Nabibigyan-reaksiyon ang napakinggang editoryal, artikulo, at iba pa

Nagagamit ang mga pandiwa sa iba’t ibang aspekto sa pagsasalaysay at pagsulat ng balita, kuwento ng sariling karanasan, at iba pa

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa tulong ng kasingkahulugan

Nasasabi ang mga katotohanan na binabanggit sa seleksyong nabasa

Nakasusulat ng sariling opinyong narinig

- katulad ng may-akda- kaiba sa may-akda

Napipili ang katotohanan at opinyon lamang sa pinakinggang seleksyon

Nagagamit ang mga pandiwa sa iba’t ibang kaanyuan sa pagsasalaysay ng sariling karanasan, atbp.

Naibibigay ang kahulugan ng salita sa tulong ng kasalungat na kahulugan

Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng opinyon sa katotohanan

Nakasusulat ng maikling komposisyon/sanaysay na may 15-20 pangungusap tungkol sa isang reaksyon sa binasa

Natutukoy ang mga pang-uri sa napakinggang seleksyon at antas nito sa pinakinggang talata

Nagagamit ang angkop na pang-uri sa paglalarawan ng tao, bagay, lugar, pangyayari

Nagagamit ang iba’t ibang antas ng pang-uri sa paghahambing ng katangian ng tao, bagay, pook at pangyayari

Nasusuri ang mga panlapi at salitang-ugat sa mga salita

Nakakukuha ng impormasyon sa tulong ng grap o tsart

Natutukoy ang kahulugan ng matalinghagang salita

Nakasusulat ng talatang naglalarawan ng isang karanasan/pangyayari

Nakapaghahambing nang pasulat ng 2 tauhan o 2 pangyayari sa dalawang seleksyong magkaugnay

Natutukoy ang pagkakasunud-sunod ng mga pangyayaring bumubuo sa banghay ng kuwento

Nahuhulaan kung ano/sino ang tinutukoy sa inilalarawang talata

Napapangkat/Nauuri ang mga pang-uri sa iba’t ibang antas

Nabibigyang kahulugan ang mga salitang magkakaugnay

Naigagawa ng balangkas ang kuwento/seleksyon

Nailalarawang pasulat ang tunggalian sa banghay ng akdang binasa

19

20

21

22

23

32

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNasusuri kung palarawan o pasalaysay ang pinakinggang talata

Nagagamit ang mga pang-uri sa paglalarawan ng pangyayari, tao, pook sa binasa sa pasalita/pasulat na paraan

Napapalawak ang talasalitaan sa tulong ng katuturan

Nasusuri ang pagkakaiba ng piksyon at di-piksyon

Nailalarawan sa isang sanaysay ang naging saloobin/nadama sa napanood/nabasang isyung panlipunan

Naisusulat ang paksang diwa ng pinakinggang teksto

Nagagamit nang wasto ang mga uri ng pang-abay sa pagsasalaysay at pagsulat

Nakatutukoy ng maiikling salita mula sa mahahabang salita

Naigagawa ng balangkas ang seleksyong nabasa

Napalalawak ang pagkakasulat ng isang talata sa tulong ng pang-abay

Naitatala ang mga pang-abay na ginamit sa kuwento/iba pang teksto

Naipakikita ang pagkakaiba ng gamit ng pang-uri at pang-abay sa salita o parirala

Nabibigyang kahulugan ang mga salitang kaugnay ng iba’t ibang asignatura

Nakapagbibigay ng palagay sa maaaring kalalabasan ng kuwento kung may pagbabago sa banghay o tauhan

Nakasusulat ng mga biro, anekdota, patalastas, poster na ginagamitan ng mga pang-abay

Natutukoy ang mga salitang binibigyang-turing ng mga pang-abay na itinala sa pinakinggang teksto

Nakikilala ang mga sugnay na pang-abay sa pangungusap at ang mga salitang bumubuo dito

Naipaliliwanag ang kahulugan ng mga salitang hiram sa bernakular/wikang banyaga

Nabibigyan ng wakas ang di-tapos na seleksyon

Naisusulat ang angkop na sugnay pang-abay sa mga di-tapos na talata

Naitatala ang pagkakasunud-sunod ng mga pangyaari sa tekstong pinakinggan

Nagagamit ang pang-abay sa pagsasalaysay at pagsulat ng natatanging pangyayari sa binasa

Nabibigyang katuturan ang mga salitang matalinghaga at nagagamit ito sa pagsasalita/pagsulat

Naisusulat ang reaksyon sa isang natatanging pangyayari sa binasa kaugnay ng mga pagbabagong nagaganap sa pamumuhay sa bansa

Nabibigyan ng sariling palagay ang mga pangyayari

Nakapagbibigay-lagom o buod sa tekstong pinakinggan

Nakakikilala/Nakabubuo ng mga salita/pahayag sa tulong ng mga pang-abay na may higit sa isang kahulugan

Nakakikilala ng mga salita/pahayag na may higit sa isang kahulugan

Nababalangkas ang mga kaisipan/pangyayari sa seleksyong nabasa

Nakapagbubuod ng isang kuwento/sanaysay at naisusulat ang kaugnayan nito sa mga isyung panlipunan

24

25

26

27

28

2933

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNaibibigay nang malinaw ang ulat sa balitang narinig

Natutukoy at nagagamit sa pangungusap ang mga pang-angkop at pang-ukol

Nakakukuha ng impormasyon mula sa mga library card, ID, resibo, atbp.

Nakabubuo ng wastong pormat at kaayusan ng talasanggunian

Naisasalaysay ang narinig na kuwento o pangyayari ayon sa wastong pagkakasunud-sunod

Nagagamit ang mga pangatnig sa hugnayang pangungusap

Nakasasagot sa mga tanong tungkol sa mga impormasyong nasa iba’t ibang bahagi ng pahayagan

Nakasusulat ng talata sa ibang paraan ngunit kahalintulad ang ibig sabihin (paraphrasing/naiibang istilo)

Nakasusunod sa panutong napakinggan

Nakapagbubuod ng mga talatang naglalarawan (deskriptib, nagpapaliwanag (eksplanatori), nagsusunud-sunod (sekwensya) naglalahad (ekspositori)

Nakikilala kung ang mga impormasyong nasa pahayagan ay opinyon o katotohanan

Nakatutukoy sa mga kaalaman sa mga bahagi ng pananaliksik (term paper)

Naitatala ang mga pahayag na positibo/negatibo sa napakinggang teksto

Nakapagpapaliwanag ng mga pahayag na may malalim na kahulugan

Nabibigyang katuturan/hinuha ang mga impormasyong nasa patalastas, poster, resibo, mga pormularyo (forms) atbp.

Natutukoy ang mga patern ng pagbuo ng talata at nagagamit ito sa pagsulat

Naitatala ang mga napakinggang pamilyar/di-pamilya na salita

Nakikilala ang mga ideyang nagkakatulad/nagsasalungatan/ magkakaugnay

Naisasagawa nang pahapyaw at mabilisan ang pagbasa

Nakasusulat ng isang talatang sanaysay tungkol sa pagpapahalaga sa luntian at malinis na kapaligiran

Nakukuha ang mahahalagang detalye ng tekstong napakinggan

Nakikilala ang mga pahayag/ talatang, positibo, negatibo

Nasasagutan ang mga puzzle/palaisipan sa pagpapalawak ng talasalitaan

Naiuugnay ang “Dewey Classification System” sa “Card Number”

Nakasusulat ng isang kathambuhay at talambuhay na gumagamit ng mga patern ng pagsulat ng talata

Naitatala ang mga paksang diwang tuwiran at di-tuwirang inilalahad

Nakabubuo ng mga pahayag na naglalahad ng

sariling katuwiran sariling pagpapasya sariling paniniwala

Nakikilala at nabibigyang-kahulugan ang impormasyong nasa iba’t-ibang grap, tsart, at mapa

Nakasusulat ng pormal at di-pormal na katha/sanaysay tungkol sa mga isyung panlipunan kaugnay sa pagbabagong nagaganap sa pangangalakal ng bansa

30

31

32

33

34

35

34

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa PagsulatNakapagbibigay-reaksyon sa pananaw, tono, saloobin, at layon ng akdang napakinggan

Natatalakay ang malalim na kahulugan ng binasang pahayag/biro/palaisipan, atb.

Nakasasagot sa mga tanong tungkol sa impormasyong napapaloob sa grap, tsart, mapa

Nakasusulat ng tugma/reaksyon/pahayag/ biro/palaisipan, atbp.

Naihahambing ang mga dating kaalaman tungkol sa isyu/paksang napakinggan

Naililipat ang impormasyon bago sa iba pang anyo (transcoding)

Nakabubuo ng mga tanong tungkol sa impormasyong nasa mapa, atlas, tsart

Nakasusulat ng maikling balita tungkol sa pangyayaring nagaganap sa paligid

Napagsusunud-sunod ang mga ideya ng nabasang editoryal, artikulo, atbp.

Napaiikli/nabubuod ang mga nabasa/napakinggang teksto pagkakatapos ng talakayan

Nagagamit ang diksyunaryo, tesaurus at iba pang sanggunian sa paghanap ng impormasyon

Nakasusulat ng poster, tagubilin, patalastas, atbp.

36

37

38

35

IKAANIM NA BAITANG

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Naitatala ang mga detalye ng mga panuto o direksyong napakinggan sa loob at labas ng klasrum

e.g. naisasagawa ang narinig na mga tagubilin

Nakapagbibigay at nakasusunod sa mga panuto na isinaalang-alang ang gamit ng mga salita

Nakagagamit ng iba’t-ibang istilo sa pagbasa upang matugunan ang layunin ukol dito

- pahapyaw na natutukoy ang impormasyon

Natutukoy ang paksa/ideya sa tulong ng pamagat

Nakasusulat nang malinaw ng mga palatastas o babala

Nakasusulat ng kaisipan sa pormang poster para sa kagalingan ng mga mag-aaral

Natutukoy ang mga saloobin at damdamin ng tagapagsalita na inihuhudyat ng

- tono - bilis - diin - intonasyon

Naibabahagi nang pasalita ang anumang impormasyong nais ilahad nang may wastong bigkas, diin, intonasyon, bahagyang paghinto, atbp.

Nakikilala ang mga salitang

- magkasingkahulugan/ magkasalungat

- magkasintunog ngunit magkaiba ang kahulugan

Napupunan nang wasto ang mga pormularyong pampaaralan na may-wastong baybay- ID, atbp. - kard na pang-aklatan - impormasyong personal

Nagagamit nang may ganap na kahusayan ang mga batayang kasanayan sa pakikinig

Nakapagbibigay halaga sa mga pananalitang narinig batay sa paraan ng pagsasalita

Nasasabi ang layunin ng nagsasalita batay sa paraan ng pagsasalita nito

Nakapagbibigay ng palagay tungkol sa maaring kalabasan ng mga pangyayari sa kuwento batay sa mga ikinikilos ng mga tauhan

Nakasusulat ng sariling impresyon hinggil sa mga ikinikilos ng mga tauhan sa akdang nabasa

Naisasagawa ang panandaliang pakikinig sa mga impormasyong naririnig sa radyo

Nasasabi nang tuwiran ang pagsang-ayon o di-pagsang-ayon sa mga impormasyong narinig

Nakikilala at natutukoy ang mga salita na naghuhudyat ng pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari

Nakasusulat ng maikling buod ng balitang narinig sa radyo

Natutukoy ang mga tiyak na detalye ng mga balita tungkol sa kalagayan ng panahon

1

2

3

4

36

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Nakapagbibigay ng tamang reaksyon sa mga balita/impormasyong napakinggan

Nasasabi ang sariling palagay o kuru-kuro sa isyung pinag-uusapan

Nakapagbibigay reaksyon sa pangyayari, tauhan, istilo ng awtor na ginamit sa akda

Nakasusulat ng isang paghahambing sa tulong ng isang grap o dayagram

Natutukoy ang pangunahing ideya o kaisipan ng mga isyung napakinggan

Nakapagtatanong at nakasasagot sa mga tanong na gumagamit ng wastong balangkasNatutukoy ang pumapailalim na paksa ng pangunahing ideya o kaisipan.

Nagagamit ang mga grapikong pantulong sa pag-unawa ng teksto- talahanayan- grap

Naisasalin (transcode) nang pasulat ang mga impormasyong ipinahihiwatig ng mga grapikong pantulong sa teksto

Natutukoy at nabibigyang-puna ang mga nagsasalungatang impormasyon tungkol sa mga isyung napakinggan

Nagagamit sa pagpapahayag ng kaisipan at damdamin ang iba’t ibang uri ng pangungusap ayon sa gamit at kayarian

Nakikilala ang pangunahing puntos sa isang pahayag sa pamamagitan ng

- paraan ng paglalahad pagtukoy sa paksang pangungusap pagbibigay-diin sa wakas

Nagagamit nang wasto ang mga salitang pang-ugnay sa pagsulat ng kuwento

Natutukoy ang ugnayang sanhi o bunga na tuwirang inilahad sa kaisipang narinig sa pamamagitan ng mga hudyat na pananalita

Nakikilala ang mga sugnay na bumubuo sa tambalan at hugnayang pangungusap

Naibibigay ang sanhi at bunga ng mga pangyayari o nagaganap sa akdang binasa

Nakasusulat ng isang salaysay na nagpapakita ng ugnayang sanhi at bunga

Natutukoy ang panig ng tagapagsalita batay sa mga pahayag na narinig at nahuhulaan kung ano ang susunod nitong pahayag

Nagagamit ang mga salitang pang-ugnay sa tambalan at hugnayang pangungusap

Naibibigay ang wastong paghihinuha sa

-pangyayari - saloobin/pandamdamin

Naisusulat nang maayos ang sariling ideya/kaisipan sa tulong ng isang balangkas

5

6

7

8

9

37

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Nagagawang maiproseso ang napakinggang teksto na isinasaalang-alang ang mga saglit na paghinto, kamalian at pagwawasto

Nagagamit sa makabuluhang pakikipagtalastasan ang mga pangungusap sa karaniwan at di karaniwang ayos

Nagagamit nang wasto ang mga sugnay na di-makapag-iisa sa mga makabuluhang pahayag.

Naibibigay ang mahahalagang impormasyong tuwiran at di-tuwirang binanggit sa teksto

Nasasagot ang mga tanong batay sa sariling karanasan

Nagagamit ang mga kongkretong pansuportang detalye upang maipaliwanag nang maayos ang paksang pangungusap

Nabibigyang-halaga ang pakikinig sa mga anekdota, kuwento, pabula at iba pa

Nasusuri ang mga pangungusap ayon sa mga bahaging bumubuo rito

- nagagamit ang mga pangungusap na may iba’t ibang bahagi sa pagbibigay ng paliwanag

Nailalarawan ang katangian ng tauhan batay sa pananalita/pagkilos na isinasaad sa kuwento

Naiuugnay ang sariling karanasan sa mga pangyayari sa kuwento

Naisusulat nang maayos ang idiniktang teksto na kaugnay ng pangangalaga sa kalikasan at kapaligiran

Naibibigay ang magkakaugnay na pangunahing diwa sa balita, ulat na napakinggan

Naibibigay ang mahahalagang detalye na sumusuporta sa mga pangunahing diwa sa balita/ulat na napakinggan

Nagagamit nang wasto sa pakikipagtalastasan ang mga pangngalan

Nakapagpapahayag ng sariling ideya tungkol sa wastong pangangalaga sa mga likas na yaman ng bansa

Nakapagbibigay ng paglalahat sa magkakaugnay na pangyayari na binabanggit sa kuwento

Nakasusulat ng paksang pangungusap at mga pansuportang detalye kaugnay sa mga pagbabagong nagaganap sa daigdig

Naisasagawa sa tamang paraan ang mga hakbang na narinig sa pagsasagawa ng isang bagay/proyekto

Nauuri ang pangngalan bilang

- pantangi - pambalana - kongkreto - di-kongkreto - lansakan

Naibibigay nang malinaw ang mahahalagang detalyeng ipinahihiwatig ng akdang binasa

Nakasusulat ng mga panuto (instruction) kung paano isinasagawa ang isang bagay sa tulong ng isang dayagram o mga larawan

e.g. ang paglilinis ng electric fan

Nakalalahok sa at nakapagsasagawa ng mga kapulungang pampaaralan/ pampurok/pansimbahan

Nagagamit ang mga pangngalang angkop para sa isang kapulungan

Napipili ang mga detalye na nagpapaliwanag o lumilinang sa mga pangunahing diwa

Nakasusulat ng katitikan ng isang kapulungang pangklase

10

11

12

13

14

38

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Nagagamit ang mga angkop na ekspresyong narinig kaugnay ng pagsali sa kapulungan

Natutukoy sa mga diskursong napakinggan ang mga pahayag na:

- nagpapakilala ng ideya - nagpapatibay ng ideya

Natutukoy ang gamit ng pangngalan sa mga diskursong napakinggan

Napagsusunod-sunod ang mga pangunahing diwa na bumubuo ng kuwento/seleksyon

Nakasusulat ng liham sa patnugot/liham na nagrereklamo at iba pa kaugnay sa mga naninira at walang malasakit sa kalikasan

Naisasalaysay/Naisasadula ayon sa wastong pagkakasunud-sunod ang mahahalagang pangyayari ng kuwentong napakinggan

Nagagamit nang wasto ang mga panghalip

Naigagawa ng balangkas ang akdang binasa sa anyong papaksa o pangungusap

Nakasusulat ng isang salaysay sa tulong ng isang balangkas

Naibibigay ang paksa at pangunahing kaisipan ng tula/kuwento/ impormasyong narinig

Nagagamit ang mga panghalip na panao sa kaukulang palagyo, palayon at paari

Nakikilala ang opinyon at katotohanan bilang isang uri ng ugnayan sa seleksyong binasa

Nakabubuo ng isang sulatin tungkol sa isang reaksyon sa binasa

Nasasagot ang mga tanong tungkol sa mga detalye ng seleksyon/impormasyong napakinggan

Nagagamit ang panghalip bilang paksang pangungusap at pinaglalaanan sa mga pangungusap

Napipili ang opinyon at katotohanang mga pahayag sa akdang binasa

Nakasusulat ng sariling opinyon na maaaring

- katulad ng may-akda - kaiba sa may-akda

Naibibigay at naihahambing ang saloobin ng nagsasalita tungkol sa paksa

Nagagamit ang mga panghalip na panaklaw at patulad

Nabibigyang kahulugan ang mga opinyon at ang mga pahayag na makatotohanan

Natutukoy ang mga makabuluhang talasalitaang ginagamit sa mga usapang napakinggan

Nagagamit sa pagsasalayasay ang mga pandiwa na nasa iba’t ibang aspekto

Napag-uuri-uri ang mga salita ayon sa: - mga salitang kaugnay ng

pandama - mga salitang kaugnay ng

Nakasusulat ng isang maikling reaksyon tungkol sa napapanahong paksa tulad ng epekto ng pagkawasak ng kalikasan

15

16

17

18

19

20

39

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulatdamdamin

Nabibigyang kahulugan ang mga salitang narinig batay sa paraan ng pagsasalita (tono, diin, paghinto, intonasyon)

Nabibigyang halaga sa pagsasalaysay ang pandaigdig na pagbabagong may kinalaman sa teknolohiya

- mga salitang may pagkakaugnayan

Nabibigyang-diin ang mahahalagang punto sa usapang narinig

Natutukoy ang mga pandiwang ginamit at ang aspekto nito

Nabibigyang-kahulugan ang kilos, gawi, pananalita ng mga tauhan sa akda

Nakasusulat ng isang maikling reaksyon tungkol sa napapanahong paksa

Napaiikli ang diskursong napakinggan sa pamamagitan ng pagbabawas ng paulit-ulit o walang kaugnayang impormasyon

Nagagamit ang iba’t ibang uri ng panlapi sa pagbubuo ng mga pandiwa sa iba’t ibang pokus

Nabibigyang-kahulugan ang salita ayon sa denotasyon konotasyon

Nabubuod ang tekstong binasa sa sariling pangungusap

Nakasusulat ng isang liham sa editor tungkol sa isang isyu o paksa tulad ng: wastong pagtatapon ng basura; wastong pangangalaga ng kapaligiran, mabuting naidudulot ng teknolohiya.

Natutukoy ang simula ng usapan sa pamamagitan ng tuwiran at di-tuwirang pahayag

Nagagamit ang magkasingkahulugan o magkasalungat na pang-uri sa pagsasalaysay

Napagtutulad at napag-iiba ang mga kaisipan o ideya

Nailalahad ang isang ideya o kaisipan sa pamamagitan ng di-berbal na pamamaraan tulad ng:

grap tsart mapa

Natutukoy ang daloy ng pagpapahayag sa diskursong napakinggan tulad ng kung paano sumasagot o dinaragdagan ang ideya

Nagagamit ang mga pang-uri sa iba’t ibang antas ng pagsasalaysay

Nakapangangatwiran sa paraang kapani-paniwala at kahika-hikayat

Nakasusulat ng isang talaarawang naglalarawan ng ginawa/pangyayari sa buong araw

Natutukoy sa diskursong napakinggan ang iba’t ibang ideyaPaglilipat nito sa bagong ideya at pagwawakas sa isang ideya

Nagagamit ang mga pang-uring may iba’t ibang kayarian sa paglalarawan ng maaliwalas at magandang kapaligiran

Nagagamit ang kaalaman sa mga nabasang akda bilang batayan ng mga pahayag at kaisipan tungkol sa nakalahad na bagong aralin

Nakasusulat ng isang ulat tungkol sa isang pangyayaring nasaksihan kaugnay sa epektibong pag-agapay ng mamamayan sa kamalayang pandaigdig

21

22

23

24

25

26

40

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Natutukoy ang pangunahing ideya sa mga detalyeng nasa balita/ulat/panayam na narinig.

Nasusuri ang kayarian ng pang-uri payak maylapi inuulit tambalan

Natutukoy ang paksang diwa, aral at mga pagpapahalagang taglay ng akda

Nakasusulat ng isang iskrip para sa isang pagbabalitang panradyo

Nakagagawa ng pagtatala ng mahahalagang impormasyon sa ulat/mensaheng narinig

Nagagamit ang mga pang-uri sa iba’t ibang anyo ng pagpapahayag

Nagagamit ang dating kaalaman sa pagbibigay solusyon sa mga suliranin batay sa iniharap na sitwasyon

Nakabubuo ng isang poster na nagbabadya ng mga kaganapan sa paaralan

Nakagagawa ng isang mabisang paglalagom sa paksang napakinggan

Napipili ang pinakaangkop na ekspresyon/pananalita sa pagpapahayag ng pansariling puna o saloobin

Nabibigyang katuwiran ang mga kilos o gawi ng mga tauhan sa akda

Nakabubuo ng isang talatanungan para sa isang panayam

Natutukoy ang pagkakaiba sa kahulugan ng mga pahayag sa tulong na iba’t ibang huwarang intonasyon

Nagagamit ang mga sugnay na pang-abay na pamanahon, panlunan at pamaraan

Naibibigay ang kahulugan ng mga salitang pareho ang baybay ngunit magkaiba ang kahulugan

Nakasusulat ng isang talumpati sa tulong ng mga ideya/tala na binuo ng klase

Natutukoy sa mga pahayag na napakinggan ang nagpapayo, nagbababala, nanghihikayat, nagbibigay ng magandang intensyon, atbp.

Nagagamit ang mga pang-abay na ingklitik gaya ng pa, raw/daw, yata, nga, din, rin, muna

Naibibigay ang hinuha sa mga pangyayaring binabanggit sa tekstong binasa

Nabibigyang-katuwiran ang mga ginawa ng tauhan

Nakasusulat ng isang pinalawak na kahulugan (definition) tungkol sa isang ideya o konsepto

Natutukoy ang mga angkop na punto sa isang teksto na may koordinasyon ng magkakaugnay na impormasyon

Nagagamit ang sugnay na pang-abay sa pagtalakay sa mga kamalayang pandaigdig

Nailalapat ang kahalagahan ng binasa sa sariling karanasan

Nakasusulat ng isang lagom tungkol sa mabuti at masamang dulot ng teknolohiya.

Nasusuri ang antas ng kahalagahan ng impormasyong narinig

Natutukoy ang sugnay na pang-abay Napagsusunud-sunud ang mga pangyayari sa kuwento at nasasaisantabi ang di-kailangang detalye

Nakasusulat ng isang malinis na biro, bugtong o palaisipan

27

28

29

30

31

32

33

41

Pakikinig Pagsasalita Pagbasa Pagsulat

Nakapagpasasagawa ng ibang paraan ng pagtatala ng mga impormasyon sa kahalintulad na kahulugan (paraphrase)

Nagbibigyang-reaksyon ang pananaw, tono, layunin at saloobin ng may akda

Nagagamit ang mga impormasyong narinig sa isang paglalahad

Nagagamit ang iba’t ibang sugnay na pang-abay sa iba’t ibang gawain sa pakikipagtalastasan

Naipaliliwanag ang natatamong kaunlarang pangkaisipan at kaunlarang pandamdamin sa akdang binasa

Nakasusulat ng paglalarawan tungkol sa impormasyong pandamdamin sa akda o kuwentong binasa

Naisasalin ang impormasyong napakinggan tungo sa iba pang anyo/medium e.g. pagguhit, grap, tsart, atb.

Nagagamit nang wasto ang mga pang-angkop at pangatnig sa tambalan at hugnayang pangungusap.

Napapahalahagahan ang kaangkupan, katiyakan at pagkamakatotohanan ng impormasyong nakalahad sa teksto

Nahuhulo ang layunin o intensyong ipinahahatid ng biro o papuri

Nasasabi at naipaliliwanag ang gamit ng mga pangatnig

Naibabahagi ang sariling paninindigan ayon sa kaangkupan, pagkamakatotohanan at pagiging kasiya-siya ng akda

Nakabubuo ng isang “pictorial essay” tungkol sa isang paksa o isyu.

Nasusuri ang antas ng kahalagahan ng impormasyong napakinggan

Nagagamit nang mabisa ang mga pangatnig sa iba’t ibang anyo ng pakikipagtalastasan

Naihahambing ang kaisipang ipinahahayag sa teksto sa tulong ng pamantayang pansarili, pamantayang galing sa guro, sa ibang tao, at sa ibang babasahin.

Nakasusulat ng isang iskrip, na pandulaan batay sa isang paksa o akdang natalakay sa klase.

34

35

36

37

38

42