Upload
brody
View
34
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Competentiegericht beroepsonderwijs Management Studiecentrum 26 april 2006 Prof. dr. Martin Mulder Hoofd leerstoelgroep Educatie- en competentiestudies Wageningen Universiteit Social Sciences Group – bode 68 Postbus 8130 6700 EW Wageningen - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Competentiegericht beroepsonderwijs
Management Studiecentrum 26 april 2006
Prof. dr. Martin Mulder
Hoofd leerstoelgroep Educatie- en competentiestudiesWageningen Universiteit
Social Sciences Group – bode 68Postbus 8130
6700 EW WageningenTel: 0317 – 484181; Fax: 0317 – 484573
Mobiel: 0650238268/0620677340; Email: [email protected]
Internet: www.ecs.wur.nl en www.mmulder.nl
Factoren die onderwijskwaliteit bevorderen
Contact leerling – docentSamenwerkend lerenHoge verwachtingenTime on taskSnelle constructieve feedbackGoed management
Wat is de toegevoegde waarde van het competentiedenken???
Competentie:
Geeft richting aan de doelen van het
onderwijs.
Wat is de definitie van het begrip competentie?
Competentie: a tweeledig concept
Sufficiënte performale proficiëntieMinimale capabiliteit om te handelenBekwaamheidKunnen
Gerformaliseerde permissieve autorisatieJuridisch, institutioneel of organisationeel
gereguleerdetoestemming om te handelenMacht-verantwoordelijkheidMogen
De realiteit van maatschappelijke spellen
Er is een toenemend aantal spelersDe inzet en prijzen worden steeds hogerEen transformatie van de rollen van de
spelersMeer regels, die voortdurend
veranderenAmbigue informatieMeer interactiesMeer belangenconflictenDe noodzaak om tegelijkertijd
verschillendespellen te spelenVals spel en manipulatiesAfwezigheid van een neutrale of een onpartijdige scheidsrechter
Bron: I. Mayer & W. Veeneman (Eds) (2002). Games in a world of infrastructures. Delft: Eburon.
Historie van competentieconceptOud-Nederlands – 1504Frans - ‘compétent’Latijn
‘competens’: in staat en bevoegd bij wet/regelgeving
‘competentia’: (cap)abiliteit en permissie
Testen, McClelland, 1973 Prestatieverbetering, Gilbert, 1978 Competentiegerichte hervormingen in het hoger onderwijs,
Grant 1979 De competente manager Boyatzis, 1982 Opleiding en ontwikkeling, Zemke, 1982 Zelfbeoordeling en -ontwikkeling, McLagan, 1983 Organisatiebeleid, Prahalad & Hamel, 1990 Werkproces gerelateerde competentie Nordhaug, 1993 Onderwijs en arbeid, Dubois, 1993 Competentie van groepen Lado & Wilson, 1994 Professionele ontwikkeling, Eraut, 1994 Manager worden: een competentieraamwerk, Quinn, 1994 Competentie als geïntegreerde KVH-aspecten Parry, 1998 Exploratie van competentiegericht initiatieven, USDE, 2002
Ontwikkelingen in het competentiedenken
Een case studie: Competentie- ontwikkeling in organisatiesDatabronnen LiteratuurOriënterende interviews (n = 10)Oriënterende survey (n = 80)Telefooninterviews met executives P&O (n = 35)Survey en focus-telefooninterviews met HRD managers
(n = 130)Case studies (n = 6)Slotsurvey (n=606)Aanvullende cases (n=3)
Wat is competentie?Bekwaamheid!
Kennis
KunnenVermogen
Diploma
Employability
Dimensies in de definities
Peripheral ability versus coreContextual dissoluteness versus situational attachmentFunction versus roleKnowledge versus abilityBehaviour versus capability
Person versus system as carrierSpecificity versus generalityLearnability versus unchangeabiltyPerformance orientation versus development
orientation
Competentie: een werkdefinitiePersoonlijke werk-gerelateerde competentie is
een geheel van geïntegrateerde bekwaamhedenclusters kennis, vaardigheden en attitudesnoodzakelijk voorwaardelijk voor presterenen effectief functionerenin een beroep, organisatie, functie, rol en situatie
Bijv. Kansen zien en benutten als ondernemer
CompetentiesLearning orientationSelf managementPlanningMarket orientationResult orientationNetworkingLeadershipProblem analysisOrganizingConceptual thinking
NegotiatingPersuasivenessVisionGeneral awarenessManagement controlValue clarificationJudgementTeam workStrategic orientationInternational
orientation
Organisatiestrategie
Personeelsbeleid
Opleidings- en ontwikkelingsbeleid
VisieMissieMarktOrganisatie
SelectieAssessmentBeloning
InteressesWensenMogelijkhedenLeerprocessen
Top down
Bottom up
Bottom up
Top down
Afstemming beleidsniveaus
Competentieprofielen
Werving & selectie
Beoordeling en beloning
Opleiding & ontwikkeling
•Verbeteren van arbeidssatisfactie•Verhoogde motivatie•Reductie van ziekteverzuim•Prestatieverbetering•Verbetering van loopbaanmogelijkheden•Verbetering van baanbehoud•Verhogen van productiviteit•Vermindering van storingen•Klachtenreductie•Verhogen van klanttevredenheid•Verhogen medewerkerstevredenheid
Personeels-instrumenten
Gewensteresultatenvan personeelsbeleid en –processen vanorganisaties
Competentieontwikkeling – Afstemming van HR Instrumenten
Persoon
Organisatie
Competentieprofielen
Competentiediagnose
Competentieontwikkeling
PRESTATIE
V E R B E T E R I N G
- Kerncompetenties- Werkeenheden- Teams- Personen
- Financiële analyse- Kwaliteitonderzoek- Klanttevredenheid- Assessment centra- 3600 feedback
- Inkoop- Selectie- Plaatsing- Ontwikkeling
Performance- & Competentieontwikkeling
Toegevoegde waarde van competentieontwikkeling
Verticale afstemming van HR processen
Horizontale afstemming van HR instrumenten
Flexibilisering van HR ontwikkelingSystematische aandacht voor LLL
Toegevoegde waarde van CO voor HRD
Ontwikkelen van kennis een vaardigheden 82%Betere definitie van leerbehoeften 75%Betere inhoud van opleiding en ontwikkeling 68%Betere werkresultaten 68%Gebruik van leerresultaten in de praktijk 57%Afstemming van HR beleidsniveaus 45%Commitment van het management 42%Afstemming van HR instrumenten 35%
Kritische kanttekeningen
JargonKostenBureaucratieBetrouwbaarheid en validiteit van
profielenEffectieve leeromgevingen?
Competentiedenken in het beroepsonderwijs in NederlandEen wending naar kerncompetenties, ACOA, 1999Competentieontwikkeling in organisaties, Mulder, 2001Competenties: van complicaties tot compromis, Van Merriënboer et al, 2002Competentiegericht beroepsonderwijs, Mulder et al, 2003Educatie, competentie en prestatie, Mulder, 2004Competentie-gericht BO in NL: achtergronden en valkuilen, Biemans et al,
2004Matrix voor competentiegericht beroepsonderwijs, Wesselink et al, 2005 Het competentieconcept in NL, EN, DE en FR, Weigel and Mulder, 2007Het competentieconcept – een kritische analyse, Mulder and Weigel, 2007
Competentie is bekwaamheid = niet zichtbaar = niet het gedrag zelf
Competentie is alleen zichtbaar aan de hand van concreet gedrag = de performance
Het maken van een DNA-profielVereist kennis
vakkennisVereist vaardigheid
werken met artefactenVereist attitude
accuratesseomgaan met drukintegriteit
Dat vergt samen competent handelen
Kennis en competentieKennis = basisCompetentie = aanvullend, integratief
is een combinatie van bevoegdheid en bekwaamheidis het kunnen toepassen van kennis in de complexe
praktijkis direct verbonden aan succesvol presterenis afgestemd op de praktijk in het bedrijfslevenis gericht op employabilityomvat gedragsaspect en is gekoppeld aan rolis contextspecifiek en omvat een attitudinele aspectomvat inzicht en reflectie op eigen handelen
Principes van competentiegericht onderwijs
CompetentiesKernproblemenAssessmentAuthentiek lerenIntegratieZelfverantwoordelijkhe
idCoachingLifelong learning
Matrix competentiegericht beroepsonderwijs
Invoeringsniveaus
Principes Geen Start Deels Volledig• Competenties 0 0 0 0 • Kernproblemen 0 0 0 0 • Assessment 0 0 0 0• Authentiek leren 0 0 0 0• Integratie 0 0 0 0• Zelfverantwoordelijkheid 0 0 0 0• Coaching 0 0 0 0• Lifelong learning 0 0 0 0
Assessment criteriaAuthentieke assessmentFormatieve assessmentMulti-rater beoordelingPre-assessmentGeïntegreerde KVA-assessmentStimuleren van zelfverantwoordelijkheid
Problemen en valkuilen Biemans et al (2004)
Te veel definitiesTe veel nadruk op standaardisatieIntegreren van leren op school en op werkplek blijft lastigGeen automatisch ontwerp van effectieve leeractiviteitenAssessment is arbeidsintensief en duurDe rol van de leraar en student verandertCompetentieontwikkeling van docenten en schoolmanagers is
essentieel
Aandachtspunten bij de ontwikkeling van competentiegericht onderwijs
Formuleren van kerntakenMeer aandacht voor de intakeDe rol van coachingConsistentie van programma’sUitleg van de
onderwijsprincipes aan studenten en oudersAngst voor bureaucratieFunctionaliteit van
assessmentsArbeidsintensiteit
assessmentsVerkapte bezuinigingenVerlagen aantallen
docenturen
Problemen Mulder & Weigel, 2007
Competentie en prestatieCompetentie en kennisCompetentie en het curriculumCompetentie en instructieCompetentie en organisatieCompetentie en assessment