52 (405)24 grudnia 2011www.cooltura.co.uk

CO GRYZIE JULIANAJULIANA ASSANGE’A?MAGICZNA NIĆ sióstr Kruszyńskich

ŚWIĘTAVIP-ów

JUBILEUSZMedical Aid

for Poland Fund

405_cover.indd 1 19/12/2011 17:48:25

405_01-31 depesze.indd 2 19/12/2011 17:37:22

405_01-31 depesze.indd 3 19/12/2011 17:37:23

004 SPIS TREŚCICO I JAK W 405. NUMERZE COOLTURY

ROZRYWKA

POLISHWEEKLYMAGAZINE

COOLTURA, Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY. Godziny otwarcia redakcji: 9.00–18.00 Tel: 020 8846 3615 Fax: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNY: Dariusz A. Zeller(darek@cooltura.co.uk, wew. 255)

SEKRETARZ REDAKCJI: Kordian Klaczyński (kordian@cooltura.co.uk, wew. 256)

DZIENNIKARZE: Piotr Dobroniak (dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261), Sylwia Milan (sylwia@cooltura.co.uk), Karolina Zagrodna (karolina@cooltura.co.uk, wew. 248)

WSPÓŁPRACOWNICY: Agnieszka Bielamowicz, Tomasz Borejza, Michalina Buenk, Filip Cuprych, Małgorzata Demetriou, Sergiusz Hieronimczak, Stanisław Koczot, Łukasz Marczewski, Mariusz Mielniczuk, Martyna Porzezińska, Andrzej Świdlicki, Marianna Wielgosz, Andrzej Wróbel, Radosław Zapałowski

DZIAŁ GRAFICZNY (wew. 259): Adam Markiewicz (adam@cooltura.co.uk), Tomasz Woźniczka (tomeq@hotmail.co.uk), Jarek Jordan (jj@cooltura.co.uk)

KOREKTA: Magdalena Jordan

MARKETING I REKLAMA: (marketing@cooltura.co.uk)

MARKETING AND SALES DIRECTOR: Krzysztof Chowaniec (kc@cooltura.co.uk, wew. 244)

MARKETING AND SALES MANAGER Joanna Rożek (joanna@cooltura.co.uk, wew. 246),

Ewa Chmiel (evach@cooltura.co.uk, wew. 250), Rafał Lizakowski (r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252)Grzegorz Urbanek (g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249)Artur Żiżka (a.zizka@cooltura.co.uk, wew. 243)

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA: Ewa Sułkowska-Leśniara (drobne@cooltura.co.uk, prenumerata@cooltura.co.uk, ewa@cooltura.co.uk, wew. 245)

KSIĘGOWOŚĆ: Radosław Staszewski (radek@cooltura.co.uk), Katarzyna Niedźwiedź (kate@cooltura.co.uk)

DYSTRYBUCJA: distribution@cooltura.co.uk

WYDAWCA: Sara-Int Ltd.

DRUK: BGP Ltd

NAKŁAD: 80 000 egzemplarzy

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i prze reda go wy wania tek-stów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

facebook.com/coolturamagazine

030 TEMAT NUMERU CO GRYZIE JULIANA ASSANGE’A?

036 BOŻE NARODZENIE Najważniejsze drzewko w roku

037 BOŻE NARODZENIE Święta VIP-ów

040 BOŻE NARODZENIE Święta, święta, święta

043 BOŻE NARODZENIE Przepisy kulinarne

044 KOMENTARZ TYGODNIA List od M

046 POLKI W LONDYNIE Magiczna nić Kruszyńskich

048 DZIEJE SIĘ NA WYSPACH Hamburger za niepodległość Polak Londyńczyk

050 NASZE SPRAWY Jubileusz Medical Aid for Poland Fund

052 SYGNAŁY Z listów do redakcji

OGŁOSZENIA

WIADOMOŚCI

PUBLICYSTYKA

054 CAFÉ COOLTURA

060 STREFA KOBIET

062 „SZTOS 2” W BRYTYJSKICH KINACH!

064 PORADY

068 GALERIE / Leonardo da Vinci w National Gallery

072 POLSKIE RADIO LONDYN POLECA

073 41. BAL POLSKI

074 HOROSKOP

075 KRZYŻÓWKA

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

016 POLSKA

018 GOSPODARKA

024 SPORT

082 REKLAMA I OGŁOSZENIA DROBNE

113 INFORMATOR

016 046

036

405_01-31 depesze.indd 4 19/12/2011 17:44:24

405_01-31 depesze.indd 5 19/12/2011 17:37:30

006 Zdjęcie tygodniataki jest londyn

Autobus specjalnie dla Londynu

Burmistrz Londynu Boris Johnson zaprezentował 16 grudnia nowego piętrusa, który już niebawem zacznie

regularnie jeździć po ulicach Londynu. Pojazd wzorowany jest na legendarnym Routemasterze. Jest to pierwszy od ponad 50 lat autobus zaprojektowany specjalnie dla Londynu. Ma być najbardziej przyjaznym dla środowiska pojazdem tego typu.

405_01-31 depesze.indd 6 19/12/2011 17:43:23

007

405_01-31 depesze.indd 7 19/12/2011 17:37:32

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

»Pracownicy londyńskiego metra zagrozili, że zorganizują cztery

24-godzinne strajki, jeśli nie otrzymają podwyżek za pracę w święto 26 grud-nia. Londyńczykom grozi powtórka z zeszłego roku, gdy po załamaniu się rozmów poważnie zakłócona była praca metra.

Strajki zaplanowano na 26 grudnia, 16 stycznia oraz 3 i 13 lutego.

Związek zawodowy Alef, skupia-jący motorniczych metra, domaga się od zarządu London Underground (LU) potrójnej pensji i wolnego dnia za pracę w święto 26 grudnia. Według Alef za straj-kami opowiedziało się 92 proc. pracow-ników, według zarządu – 42 proc.

Związkowcy podkreślają, że doma-gają się jedynie „adekwatnej rekompen-saty” oraz możliwości zgłaszania się do pracy tego dnia na zasadzie dobrowol-ności – do tego z kolei potrzebny jest „znaczny dodatek motywacyjny” od zarządu.

Tymczasem LU wyjaśnia, że pracow-nicy metra premię za pracę w dzień świą-teczny mają wliczoną w roczne wyna-grodzenie.

Porozumienie z 1992 r. z pracow-nikami metra precyzyjnie określa wysokość rocznych zarobków i długość tygodnia pracy motorniczych, a także liczbę przysługującym im dni urlopu. Jeden z zapisów stanowi, że motorni-

czy pracują w niektóre dni świąteczne, w tym 26 grudnia, za które nie przy-sługuje im już dodatkowe wynagro-dzenie ani dni wolne.

Zarząd LU podkreśla, że poszedł już na ustępstwa wobec pracowni-ków, gdy przed rokiem w dniu 26 grudnia zredukował personel metra do 25 proc.

W Wielkiej Brytanii 26 grudnia obchodzony jest jako tzw. Boxing Day, wolny od pracy dzień wielkich, poświą-tecznych wyprzedaży. Nazwa wywo-dzi się najprawdopodobniej ze sta-rego zwyczaju darowania służbie lub biednym podarunków zapakowanych w pudełka (ang. box). «

Pracownicy metra grożą nowymi strajkami

Szał przedświątecznych zakupówJak co roku na handlowej Oxford Street w Londynie przed świętami zapanował istny szał. Podczas minionej soboty brytyjscy klienci wydali łącznie ponad 1,5 mln funtów. Pod względem zakupów był to najbardziej ruchliwy dzień w roku.

405_01-31 depesze.indd 8 19/12/2011 18:11:09

405_01-31 depesze.indd 9 19/12/2011 17:37:35

010 WIADOMOŚCINA WYSPACH

Kobiety będą mogły służyć na okrętach podwodnychKobiety będą mogły pełnić zastrzeżoną dotychczas wyłącznie dla mężczyzn służbę na brytyjskich okrętach podwodnych – oświadczył minister obrony Wielkiej Brytanii Philip Hammond.

Według niego niewielka grupa kobiet-oficerów, które zgłosiły się na ochotnika, rozpocznie w przyszłym roku szkolenie, by pod koniec 2013 r. znaleźć się w składzie załóg atomowych okrętów podwodnych Royal Navy.

Kobiety służą na nawodnych brytyjskich okrętach wojennych od 1990 r. Nie były jednak dopuszczane na okręty podwodne, gdzie – jak argumentowano – podwyższone stężenie dwutlenku węgla stanowiłoby zagrożenie dla ich zdrowia. Obecnie resort obrony uznał te zastrzeżenia za nieistotne.

Marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych zdecydowała się na ten krok nieco wcześniej i pierwsze kobiety podejmą służbę na amerykańskich atomowych okrętach podwodnych jeszcze przed końcem bieżącego roku.

» Idea niepodległości jest naj-popularniejsza w grupie osób,

które nie ukończyły 34. roku życia. W grupie wiekowej 18-24 lata nie-podległość popiera 47 proc. ankieto-wanych, a w grupie od 25 do 34 lat – 58 proc.

33 proc. ankietowanych chce, by referendum w sprawie niepodległo-ści rozpisać jak najszybciej. Dalsze 38 proc. chce go w najbliższych dwóch latach.

– Wprawdzie sondaż wskazuje na rosnące poparcie dla SNP (Szkockiej Partii Narodowej, lansującej ideę nie-podległości – przyp. red.), ale wyraźna większość Szkotów na obecnym eta-pie nie popiera oderwania się Szkocji i woli pozostać w Zjednoczonym Kró-lestwie, choć ze zwiększonym zakre-sem władzy dla parlamentu w Edyn-burgu – twierdzi Marka Diffley, dyrek-tor badań Ipsos MORI.

– Wygląda zarazem na to, że więcej Szkotów chce, by referendum rozpisać we wcześniejszym terminie, co może skłonić rząd do zmiany politycznych preferencji – dodaje Diffley.

Rząd szkockich nacjonalistów Aleksa Salmonda ma w planach rozpisanie refe-rendum w drugiej połowie kadencji, a więc po 2014 r. Przedtem chce pokazać wyborcom, że jest kompetentny, i poli-tycznie ich uświadomić.

Szkoci mieliby w referendum wybrać, czy są za niepodległością, czy też za zwięk-szeniem zakresu autonomii wewnętrz-nej, łącznie z prawem do samodzielnego decydowania o niemal wszystkich kwe-stiach podatkowych.

Wśród uczestników sondażu dekla-rujących pewny udział w referendum 68 proc. popiera drugą z tych opcji (potocznie zwaną „devo-max”, od „devo-lution max” – maksymalnej dewolu-cji, czyli decentralizacji – przyp. red.) – o 1 punkt procentowy więcej niż w sierpniu. 28 proc. jej nie popiera, a 4 proc. nie ma zdania.

SNP, która w wyborach w maju zdo-była bezwzględną większość, praktycznie nie ma żadnej liczącej się opozycji. Jedno-izbowy parlament (tzw. Holyrood) zło-żony ze 129 posłów działa w Edynburgu od 1998 r. Wcześniejszy rozwiązał się po unii Szkocji z Anglią w 1707 r. «

Poparcie Szkotów dla oderwania się od Zjednoczonego Królestwa sięgnęło 38 proc. wobec 35 proc. w sierpniu – wynika z sondażu ośrodka Ipsos MORI. 57 proc. jest przeciw, a 5 proc. nie ma zdania. Sprawę opisała Press Association.

Młodzi Szkoci chcą własnego państwa

405_01-31 depesze.indd 10 19/12/2011 18:11:47

405_01-31 depesze.indd 11 19/12/2011 17:37:37

012 WIADOMOŚCINA wyspAch

Dwór poszukuje ogrodnikaBrytyjska monarchini najwyraźniej ma kłopoty ze znalezieniem ogrodnika do Pałacu Buckingham. W październiku oferowano za tę pracę 15 750 funtów rocznie. Teraz królowa gotowa jest zapłacić trochę więcej.

Za utrzymanie ogrodów królewskich w Pałacu Buckingham i Pałacu św. Jakuba w Londynie zgodnie z „najwyższymi standardami” Elżbieta II oferuje obecnie wynagrodzenie w wysokości 17 tys. funtów (roczny kontrakt, rozpoczynający się w marcu 2012 r.). Ogłoszenie jest umieszczone na oficjalnej stronie internetowej brytyjskiego dworu królewskiego.

Obowiązki „starszego ogrodnika” (senior gardener) to kierowanie zespołem trzech lub czterech ogrodników, których zadaniem jest dbałość o pałacowe trawniki i roślinność, prowadzenie spisów flory i fauny, zbieranie liści bez użycia maszyn itp.

Starszego ogrodnika czeka 39-godzinny tydzień pracy. Kandydat musi oczywiście posiadać wykształcenie ogrodnicze i znaczne doświadczenie, najlepiej w zakresie pielęgnacji trawników i zieleni na terenach sportowych.

» Rekordowo wysokie odszkodo-wanie – 4,5 mln funtów (dokład-

nie 4 452 206,60) – sąd w Leeds przy-znał 53-letniej polskiej lekarce Ewie M., uznając, że zwolnienie jej z pracy było przejawem dyskryminacji ze względu na płeć i narodowość.

Jak donosi tabloid „Yorkshire Evening Post”, sąd uznał, że Ewa M., zatrudniona jako konsultant położnictwa w szpitalu Pontefract General Infirmary, została zwolniona niesłusznie, a przed zwolnie-niem przez lata uprzykrzano jej życie na różne sposoby.

Stosunki w pracy popsuły się, gdy w 2003 r. Ewa M. poszła na urlop macie-rzyński. W szpitalu, w którym praco-wała, nigdy przedtem nie zdarzyło się, by pracownik na tak wysokim stanowi-sku korzystał z tej formy urlopu.

Gdy była w siódmym miesiącu ciąży, jej koledzy zaczęli się potajemnie spo-tykać, by ustalić, jak pozbyć się Ewy M. Insynuowano między innymi, że źle traktowała lekarzy na niższych stano-wiskach.

Z zeznań świadków wynika, że jej współpracownicy umówili się, iż pozor-nie będą ją wspierać, ale zrobią wszystko, by znaleźć pretekst do jej zwolnienia. Ich działania doprowadziły do zawieszenia jej w pełnieniu obowiązków, a następnie, w 2008 r., do zwolnienia.

Na okres jej urlopu koledzy przy-znali sobie podwyżki pod pretekstem większej liczby obowiązków, mimo że zatrudniono pracownika, który ją zastę-pował. Po powrocie do pracy nie dostała wyrównania, a koledzy zatrzymali pod-wyżki. Oznaczało to, że była opłacana gorzej od nich. Gdy złożyła skargę, nasi-liły się szykany.

Z powodu tych szykan miała skłon-ności samobójcze i cierpiała na chro-niczny stres pourazowy. Obecnie ma trudności z radzeniem sobie w zwy-kłych, codziennych czynnościach życio-wych i nigdy już nie będzie mogła pra-cować w zawodzie.

Mąż Ewy M., który także jest lekarzem, zrezygnował z oferty pracy w Singapurze, by opiekować się nią i dzieckiem.

Wypowiadając się dla prasy po wyda-niu przez sąd wcześniejszego, wstępnego orzeczenia, Ewa M. powiedziała, że „przez lata była psychicznie torturowana”.

– Uwzięli się na mnie dlatego, że mia-łam dziecko. Zniszczono mi życie, zdro-wie i karierę. Ostatnie siedem lat było dla mnie piekłem – podkreśliła.

Według sądu Ewa M. została zwol-niona „z powodu mającego związek z jej ciążą”, a pracodawca (Mid Yorkshire Hospitals NHS Trust) realizował specjalny plan, by się jej pozbyć. Szefa lekarki sąd określił jako „manipulatora”. «

Rekordowe odszkodowanie dla Polki

405_01-31 depesze.indd 12 19/12/2011 17:37:37

013

Na wypalonym paliwieFirma GE-Hitachi Nuclear Energy (GEH) zaproponowała rządowi Wielkiej Bryta-nii budowę reaktora jądrowego, który zużyje do produkcji energii brytyjskie zapasy plutonu. Brytyjczycy mają naj-większe na świecie zapasy plutonu nie-przeznaczonego do celów wojskowych.

Jak poinformowało GEH, cho-dzi o budowę reaktora IV generacji PRISM (Power Reactor Innovative Small Module), który może działać na zuży-tym paliwie pochodzącym z obecnie działających reaktorów energetycznych. Wielka Brytania ma prawie sto ton plu-tonu w wypalonym paliwie ze swoich elektrowni jądrowych oraz kolejnych kil-kadziesiąt ton od zagranicznych klien-tów. Teoretycznie odpady takie mogą posłużyć jako źródło plutonu do celów militarnych. GEH podkreśliło, że zasto-sowanie technologii PRISM eliminuje to niebezpieczeństwo.

Obecnie działające reaktory ener-getyczne – II i III generacji – oraz budo-wane reaktory generacji III+ ze względu na użycie do rozszczepienia spowolnio-nych neutronów są w stanie zużyć zale-dwie około 5 proc. materiału rozszcze-pialnego zawartego w paliwie. Reszta trafia na składowiska lub do przeróbki.

Przyszłe reaktory IV genera-cji, działające na szybkich neutronach, będą mogły rozszczepiać izotopy bez-użyteczne w dzisiejszych reaktorach oraz w bardziej efektywny sposób zużywać pluton.

Taką łodzią popłynie królowaKomputerowo wygenerowany model The Spirit of Chartwell opublikowano w zeszłym tygodniu. Taką właśnie łodzią popłynie po Tamizie królowa Elżbieta II podczas Thames Diamond Jubilee River Pageant z okazji sześćdziesięciolecia jej panowania na brytyjskim tronie. Będzie to największa łódź, która popłynie w uroczystej flotylli. Wybrano ją z wielu zaprojektowanych na tę okazję modeli ze względu na jej rozmiar, komfort, bezpieczeństwo i zwrotność.

Fot.

PAP/

EPA

/Pag

efiel

d Co

mm

unic

atio

n

405_01-31 depesze.indd 13 19/12/2011 18:05:42

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

Lodówka rekordzistkaPierwsza właścicielka zapisała się po nią na listę kolejkową. Kiedy przyszła, w dokumentach zapisano: „Rok gwarancji”. Lodówka działa bez zarzutu do dziś.

Przygotowała: SyLWIA MILAn Źródło: DAILy MAIL

» Najstarsza brytyjska lodówka została kupiona... 77 lat temu. Ani

razu się nie zepsuła i nie miała wymienia-nej żadnej części. Jest to Electrolux L380, ma dwie półeczki wewnątrz, 109 litrów pojemności, zamrażalnik i pokrętło do ustawiania temperatury, została wypro-dukowana pomiędzy 1934 a 1941 rokiem. Wygląda jak szafa, stoi na cienkich nóż-kach. 63-letni Jim Williamson odziedziczył ją po swojej mamie, która zmarła 3 lata temu. Przed wojną kosztowała 50 funtów – dzisiejszy odpowiednik 1800. „Na pewno jest najstarszą lodówką w Anglii” – mówi z dumą Williamson, wykładowca informa-tyki na Uniwersytecie w Bolton.

Zapytany o jej historię, ochoczo opo-wiada o tym, jak jego ciotka Kathleen Wilson pracowała w firmie zajmującej się elektrycznością w Londynie. Zapisała siebie i mamę pana Williamsona, Betty, na listę oczekujących. Kiedy lodówka została przywieziona, przez wiele lat była użytkowana w domu rodzinnym Wil-liamsonów, aż do początku lat 60., kiedy to zaczęli wynajmować domek w Derby-shire, gdzie przenieśli Electroluksa.

Syn Betty, Jim, i jego żona Lorna odziedziczyli posiadłość wraz z lodówką. Oboje myślą już o emeryturze. Lorna ma 58 lat i pracuje z dziećmi cierpiącymi na dysleksję. Lodówka ma dla Jima ogromne znaczenie sentymentalne. Pamięta, że gdy był dzieckiem, siadał pod nią jego kot. Para nie ma dzieci.

Williamsonowie są już po wstęp-nych rozmowach z Imperial War Museum w Londynie. „Szukamy godnego miejsca na ten eksponat. Jeśli jakaś instytucja lub muzeum ma nią pomysł, to będziemy bar-dziej niż szczęśliwi i chętnie ją oddamy”. Lodówka cały czas jest na chodzie, pra-cuje cichutko.

Poprzedni lodówkowy rekord nale-żał do rocznika 1958. Michelle Bates, przedstawiciel firmy Electrolux, mówi: „Jesteśmy zachwyceni tą informacją i gra-tulujemy właścicielowi”.

To nie jedyne tak długo działające urządzenie. W północnej Karolinie znaj-duje się 109-letnia żarówka, która ma własny fanklub i stronę internetową. Działa praktycznie nieprzerwanie od 1901 roku! Wisi w jednym z oddziałów straży pożarnej w Livermore, a informa-cja o niej widnieje w Księdze Rekordów Guinnessa. «

405_01-31 depesze.indd 14 19/12/2011 18:07:21

przegląd prasy »THE SUN

Był bezdomny, ma 10 mlnNa szczycie listy najbogatszych zwierząt znajduje się pewien kot. Swoją fortunę zapisała mu w spadku właścicielka, samotna milionerka. Bezpański Tommasino został kiedyś przygarnięty przez Marię Assunta. W zeszłym miesiącu pani zmarła w wieku 94 lat, nie pozostawiając spadkobierców. Poleciła, by 10 mln funtów, jakie posiada, odziedziczył jej kot. Zarządcą majątku nie może być on sam, więc w testamencie stoi, że w imieniu kota decyduje pani Stefania, pielęgniarka Marii. Wynajęto też prawnika, który ma dopilnować, by ostatniej woli stało się zadość. Spadek nie robi na kocie wrażenia, zależy mu tylko na mleku w misce i ciastkach na deser.

»DAILY EXPRESS

Wydrapał 250 tys. funtów 23-letni Andrew Crossthwaite w 2010 r. wygrał 250 tys. funtów w konkursie typu zdrapka. Przedtem pobierał od państwa zasiłek dla bezrobotnych dla siebie, partnerki i na dziecko. O odmianie losu nie poinformował odpowiednich organów i nie zrzekł się zasiłków. Kiedy sprawa wyszła na jaw, skierowano ją do sądu. Wtedy okazało się, że połowę sumy Andrew oddał przyjacielowi, z którym na spółkę kupił szczęśliwy los. Pieniądze przepuścił w ciągu pół roku na samochody i narkotyki. W tym czasie odeszła od niego narzeczona, zabierając dziecko. To, co zostało, poszło na spłatę kary za wyłudzone zasiłki. Andrew znów jest bez dochodów, jednak tym razem raczej trudno będzie mu liczyć na pomoc councilu.

» DAILY MAIL

www.parentport.co.ukWiększość świątecznych reklam skierowana jest do rodziców. Przekaz jest jednoznaczny: „Nie kupujesz dziecku najlepszego, markowego prezentu, nie jesteś dobrym rodzicem”. Atakowane są dzieci i opiekunowie, adresaci przemyślanych działań marketingowych. Nie wszyscy jednak dają się wciągnąć w tę grę. Strona internetowa www.parentport.co.uk powstała po to, by rodziny mogły zgłaszać nadużycia i niestosowności w reklamach w mediach, na plakatach ulicznych oraz w internecie, a także w programach telewizyjnych. (SM)

Ceny oparte na identycznym poziomie ubezpieczenia 6 czerwca 2011. Autoryzowany i regulowany przez Financial Services Authority

Zadzwoń lub przyjdź do naszgo biura:149-155 Mitcham Road Tooting, SW17 9PGZadzwoń: 0208 682 7757

www.polplan.co.uk

Wiesz, że Pol-Plan oferuje pomoc drogową i holowanie w UK i EU tylko za £85 rocznie?

Z nami oszczędzasz!!*

FirmaRoczny koszt

UK i UE*

Pol-Plan £85.00

Green Flag £129.32

AA £147.70

RAC £208.25

Najlepsza cena £85!

Polisa zawiera:

Pomoc na miejscu zdarzeniaHolowanie do mechanikaWezwanie do domu (Home call)Holowanie w UE Samochód zastępczy i/lub zakwaterowanieI wiele innych zalet

Pamiętaj o wykupieniu polisy zanim wyjedziesz do Polski na święta, ferie czy letnie wakacje. Wystarczy zadzwonić. Bez zbędnych formularzy i formalności.

Super obsługa. Super Polisa. Super cena!

405_01-31 depesze.indd 15 19/12/2011 17:37:40

016 WIADOMOŚCIpolska

£29SAMOCHÓD + 4 W JEDNĄ STRONĘJUŻ OD

DOVERNiesamowita podróż jeszcze taniej

FRANCJADOVER-FRANCJA

0871 574 7221DFDS.PL

»W niedzielę na pl. Teatralnym warszawiacy mogli złożyć sobie 

życzenia świąteczne i wspólnie śpiewać kolędy. Podczas spotkania wigilijnego organizowanego przez ratusz można było spróbować świątecznych potraw, między innymi bigosu z grzybami i pie-rogów z kapustą.

Podczas Warszawskich Spotkań Wigilijnych życzenia warszawiakom złożyli między innymi prezydent miasta Hanna Gronkiewicz-Waltz oraz rektor 

Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyń-skiego prof. ks. Henryk Skorowski.

Na najmłodszych czekały zabawy i prezenty. W ramach warsztatów pla-stycznych można było własnoręcz-nie wykonać świąteczne kartki i stro-iki, a  także pomalować choinkowe bombki.

Można było też spróbować tradycyj-nych świątecznych potraw: bigosu z grzy-bami, pierogów z kapustą, czerwonego barszczu, pasztecików z kapustą oraz 

drożdżówek z makiem. Na warszawiaków czekały również słodkie upominki.

Przedstawiciele straży miejskiej opo-wiedzieli o zasadach bezpieczeństwa podczas świąt. Była też okazja, by posze-rzyć swoją wiedzę z dziedziny prawa – na pytania zainteresowanych odpowia-dali studenci prawa UKSW.

Spotkanie uświetniły między innymi Chór Akademicki Politechniki Warszaw-skiej oraz Warszawski Chór Między-uczelniany. «

Świąteczne spotkania tuż przed świętami

405_01-31 depesze.indd 16 19/12/2011 17:37:43

W pośredniaku zwalniają2 tys. spośród 19 tys. zatrudnionych w urzędach pracy może zasilić szeregi bezrobotnych – informuje „Gazeta Wyborcza”.

Pieniądze dla pracowników pośredniaków powiaty otrzy-mują z budżetu centralnego. Kwotę tę starości mogą wesprzeć dodatkowo 7 proc. od tego, co dostaną z Funduszu Pracy.

Tylko że 7 proc. w 2011 r. naliczane było od kwoty 7,5 mld zł, a w tym roku już od 3,4 mld zł. Resztę w ramach oszczędności zamroził minister finansów.

Polscy adwokaci pojadą na UkrainęW ukraińskich miastach, w których odbędą się mecze, będą dyżurować polscy prawnicy – informuje „Dziennik Gazeta Prawna”.

Polacy, którzy będą kibicować na Ukrainie podczas przy-szłorocznych mistrzostw Europy w piłce nożnej, nie muszą się obawiać, że nie będą wiedzieli, co zrobić, gdy np. zatrzyma ich tamtejsza policja. Będą mogli zgłosić się po pomoc do polskich adwokatów dyżurujących w miastach, w których będą rozgry-wane mecze. Taki będzie efekt memorandum dotyczącego współpracy pomiędzy Ukraińską Organizacją Pozarządową „Stowarzyszenie Adwokatów Ukraińskich” i polską Naczelną Radą Adwokacką (NRA).

Pomoc prawna dla osób, które wpadły w kłopoty, obję-łaby nie tylko etap przedprocesowy. Kibic postawiony przed ukraińskim sądem także będzie mógł liczyć na skuteczną pomoc polskiego adwokata.

W pracy kradną  na potęgęCo trzecia kradzież w polskich sklepach to sprawka osób w nich pracujących. Pod tym względem przeganiają nas tylko Rosjanie, Brytyjczycy i Słowacy – stwierdza „Dziennik Polski”, powołując się na raport Checkpoint Systems o kradzieżach w handlu.

Problem jest duży, bo wartość kradzieży pracowniczych jest aż 15 razy większa niż kradzieży dokonywanych przez klientów. Dlatego w walce z nieuczciwymi pracownikami sieci handlowe sięgają po nowoczesne metody, np. wszyte w metkę ubrania chipy, które umożliwiają śledzenie drogi produktu od fabryki do sklepu.

Specjaliści zwracają uwagę na wpływ nieuczciwych pra-cowników na inne osoby w firmie. – Jeżeli w naszym otocze-niu pojawiają się ludzie, którzy w nieuczciwy sposób osią-gają swoje cele i budzą dodatkowo sympatię, podziw lub też zazdrość otoczenia, to prawdopodobieństwo naśladowa-nia takiego zachowania niebezpiecznie rośnie – przestrzega psycholog Wojciech Wypler.

krótko

405_01-31 depesze.indd 17 19/12/2011 17:37:44

018 WIADOMOŚCIgospodarka

» „Kraje takie, jak Dania, Holan-dia, Polska i Szwecja, po których

Wielka Brytania mogłaby spodziewać się zrozumienia, straciły cierpliwość do rządu Davida Camerona” – ocenił ekspert w swoim komentarzu.

Według niego „samowykluczenie się Londynu (na szczycie UE) jest dla tych państw rozczarowaniem”, ponieważ „zawsze chciały one, aby Wielka Brytania w UE była wpływowa dla zrównoważenia siły Nie-miec i Francji, i wolałyby, aby wszystkich 27 członków trzymało się razem”.

Charles Grant napisał, że „wynik szczytu jest katastrofą dla Wielkiej Bryta-nii i zagraża spójności wspólnego rynku”. Zauważył też, że oznacza podważenie głównej zasady brytyjskiej polityki zagra-nicznej, wymagającej obecności wszędzie tam, gdzie w UE zapadają decyzje, by mieć na nie wpływ.

Pisząc o kulisach brytyjskiego weta, ekspert zwrócił uwagę, że premier Came-ron słusznie dążył do ochrony interesów bardzo ważnego dla gospodarki sektora usług finansowych, ale skrytykował jego bezkompromisowe stanowisko.

„Większość finansowych regulacji rozstrzyga się w drodze kwalifikowanej większości głosów i zachodzi ryzyko, że nowe zasady mogą zaszkodzić temu żywot-nemu brytyjskiemu narodowemu intere-sowi, ale nigdy jeszcze nie zdarzyło się, by Wielka Brytania była przegłosowana w sprawie ważnej finansowej regulacji.

Gdyby Cameron był gotów pójść na kom-promis, to mógłby osiągnąć porozumie-nie” – ocenił Grant.

W jego opinii brytyjskie żądania „spe-cjalnego traktowania” zirytowały prezy-denta Francji Nicolasa Sarkozy'ego, który nie miał zamiaru okazywać londyńskiemu City specjalnych względów. Także szefowie innych rządów uznali żądania Londynu za nieuzasadnione, a sposób ich przedstawie-nia za nietaktowny.

„Wygląda na to, że tzw. brytyjskie weto, które niczemu nie zapobiegło, zaszkodziło brytyjskim interesom” – ocenił Grant. „Pierwszy wniosek, który się nasuwa, jest taki, że rząd nie zapewnił City żadnej ochrony (...). Państwa, które przyjmą na siebie nowe ustalenia fiskalne, będą się regularnie spotykać dla omówienia polityki gospodarczej. Kwestie wspólnego rynku, takie jak finansowe regulacje, z pewnością będą dyskutowane”.

Ekspert dodał następnie, że „teoretycz-nie sprawy wspólnego rynku będą decydo-wane na szczeblu 27 członków UE. W prak-tyce zaś państwa nowego klubu (euro +) będą zbierać się w ścisłym gronie i prze-sądzać o wyniku głosowania o regułach wspólnego rynku”.

„Możliwe, że inny brytyjski rząd zdecy-duje się odwrócić ten katastrofalny opt-out. Bardziej prawdopodobne jest jednak to, że Wielka Brytania będzie zmierzać w stronę izolacji, a niewykluczone, że nawet wyjścia z UE” – podsumowuje Grant. «

Wielka Brytania zupełnie bez przyjaciół

Jeszcze nigdy Wielka Brytania nie była tak pozbawiona przyjaciół w UE jak po ostatnim szczycie w Brukseli – uważa dyrektor think tanku Centre for European Reform Charles Grant. Według niego wpływ Londynu na kształtowanie zasad wspólnego rynku zmniejszy się.

405_01-31 depesze.indd 18 19/12/2011 18:52:46

405_01-31 depesze.indd 19 19/12/2011 18:52:54

020 WIADOMOŚCIgospodarka

WYKONYWANIE SCHODÓW, DRZWI, MEBLI, OKIEN włącznie z sliding sash window, z wszelkiego rodzaju drewna

Na hasło PRL transport i montaż dostaniesz w prezencie! Na pierwszym miejscu stawiamy zadowolenie klienta!

7 Albert Road, New Barnet, EN4 9SH, LondonZadzwoń i sprawdź: 0753 88 601 55

e-mail: globalwoodjoinery@yahoo.co.uk

nasze usługi obejmują: najlepsze ceny na rynku

wycenę przez telefon lub na miejscu bez żadnych zobowiązań i opłat

elastyczny termin realizacji budowa od A do Z od projektu, surowego drewna,

wykończenia i montażu na miejscu

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram

Telewizor Plazmowy ®!*

CS4315_CHRISTMAS_2011_press_ad_280x200_P_pl_v2_aw.indd 1 18/11/2011 13:02

» Brytyjczycy wydadzą w tym roku na obiad świąteczny w Boże

Narodzenie więcej niż rok temu z powodu rosnącej inflacji cen żywności, która osiągnęła poziom najwyższy od 20 lat – poinformowali naukowcy z uniwersy-tetu w Nottingham.

Z ich obliczeń, opublikowanych w zeszły wtorek przez portal BBC News, wynika, że koszt obiadu dla sześciu osób wyniesie w tym roku 74 funty. Ponadto na przeciętne zakupy w supermarkecie Brytyjczycy wydadzą o 5 proc. więcej niż rok temu.

Naukowcy z Nottingham oraz Szkoły Biznesu w Exeter zawarli te ustalenia

w badaniu pt. „Jak wytłumaczyć infla-cję cen żywności w Wielkiej Brytanii” (ang. Explaining UK Food Price Infla-tion). Przypominają, że odpowiadają za nią dwa czynniki – wysokie koszty pro-dukcji rolnej i kurs funta.

– Wielka Brytania importuje 60 proc. konsumowanej żywności, a więc silnie odczuwamy zmiany cen żywno-ści na świecie. Niekorzystny jest rów-nież wpływ niskiego kursu funta, bo kupowanie żywności zagranicą wię-cej nas kosztuje – mówi prof. Steve McCorriston.

Ceny żywności podwyższa też droże-jąca ropa – przypominają naukowcy.

W ten sposób świąteczny obiad, na który trzeba kupić między innymi: indyka, jadalne kasztany, brukselkę, ziemniaki i kiełbaski, a także pro-dukty do przyrządzenia puddingu, będzie kosztował o 3,70 funta więcej niż rok temu.

Jednak kolejne miesiące powinny przynieść poprawę – prognozuje prof. Wyn Morgan z uniwersytetu w Not-tingham.

– Moim zdaniem ogólna inflacja zmniejszy się i konsumenci powinni odczuć ten spadek w ciągu kolejnego roku – zapowiada. – Zdaje się, że widać światełko w tunelu. «

» Liczba bezrobotnych w ciągu trzech miesięcy (do października)

wzrosła o 128 tys., sięgając 2,64 mln, co jest najwyższym poziomem od 1994 r. Poinformowało o tym w zeszłym tygodniu Narodowe Biuro Statystyczne (ONS).

W okresie czerwiec – wrzesień pracę w sektorze publicznym straciło 67 tys. osób. Zatrudnienie w sektorze prywat-nym zwiększyło się o 5 tys.

Średnia stopa bezrobocia dla całego kraju wzrosła do 8,3 proc. – z 7,9 proc. trzy miesiące wcześniej. Nieco wyższa jest w Szkocji – 8,5 proc.

Liczba bezrobotnej młodzieży do 24. roku życia wzrosła do 1,027 mln. Jest to najwyższy poziom od 1992 r., gdy po raz pierwszy zaczęto gromadzić dane.

W listopadzie zapomogi pobierało 1,6 mln osób bez pracy. Liczba ta zwięk-

szyła się o 3 tys. wobec przyrostu o 2,5 tys. po korekcie w październiku. Eko-nomiści przewidywali znacznie wyższy przyrost tej kategorii, średnio 15 tys.

Płace nadal rosną o wiele wolniej niż inflacja. Z pominięciem premii średnia płac była o 1,8 proc. wyższa niż w tym samym okresie 2010 r. Stopa inflacji za listopad wyniosła 4,8 proc. rdr. wobec 5,0 proc. rdr w październiku. «

Boże Narodzenie będzie droższe

Najwięcej bezrobotnych od 17 lat

405_01-31 depesze.indd 20 19/12/2011 17:37:46

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram

Telewizor Plazmowy ®!*

CS4315_CHRISTMAS_2011_press_ad_280x200_P_pl_v2_aw.indd 1 18/11/2011 13:02405_01-31 depesze.indd 21 19/12/2011 17:37:47

022 WIADOMOŚCIgospodarka

» Powołując się na źródła bli-skie sprawie, gazeta wyjaśnia,

że banki zastanawiają się nad tym, jak wskrzesić waluty, które nie były wyko-rzystywane, od kiedy w styczniu 2002 r. do obiegu weszło euro.

Co najmniej jeden bank cen-tralny: Irlandii – kraju będącego człon-kiem strefy euro – bada obecnie, czy konieczne jest zapewnienie dostępu do dodatkowych pras drukarskich. Z kolei Czarnogóra, która posługuje się euro, choć nie jest członkiem unii

monetarnej, rozważa wprowadzenie nowej waluty. Jednak jej bank

centralny nie ma możliwo-ści jej drukowania – pisze

dziennik.Poza strefą euro

w i e l e e u r o p e j -skich banków cen-tralnych przypa-truje się środ-kom obronnym. Szwajcaria roz-waża ewentualne zastąpienie euro inną walutą, np.

przyszłą marką nie-miecką, jako głów-

nym punktem odnie-sienia wobec franka –

tłumaczy „WSJ”.S ą t o d o p i e r o

wstępne plany, ale sam

fakt, że banki centralne rozważają możliwość, która wcześniej była nie do pomyślenia, pokazuje, jak szybko pogorszyła się sytuacja w Europie – pisze „WSJ”.

Większość banków centralnych ze strefy euro ma ograniczoną zdolność drukowania banknotów. Europejski Bank Centralny jest odpowiedzialny za ustalanie, które kraje dostarczą wspólną walutę, ale nie zajmuje się drukowaniem banknotów. Zleca to bankom centralnym poszczególnych krajów eurolandu. Co roku przydziela grupom krajów zadanie drukowania milionów banknotów o określonych nominałach.

Kraje mają różne rozwiązania doty-czące drukowania ich części banknotów. Niektóre, jak Grecja lub Irlandia, posia-dają własne prasy drukarskie. Inne zle-cają to prywatnym firmom.

Ustalenia z roku na rok są różne. W 2010 r. Irlandia wydrukowała ponad 127 mln banknotów o nominale 10 euro. W tym roku jest w grupie 11 krajów, którym EBC zlecił wydruko-wanie 1,7 mld banknotów o nominale 5 euro.

Już na początku grudnia prezes centralnego banku Wielkiej Bryta-nii Mervyn King powiedział, że Bank Anglii ma „plan ratunkowy”, aby sta-wić czoło ewentualnemu rozpadowi strefy euro. «

Banki przygotowują się na życie „po euro”

Niektóre europejskie banki centralne przygotowują plany ratunkowe na wypadek rozpadu eurolandu lub wyjścia ich krajów ze strefy euro. Rozważają drukowanie własnych banknotów – twierdzi dziennik „Wall Street Journal”.

405_01-31 depesze.indd 22 19/12/2011 17:37:49

Z okazji świąt Bożego Narodzenia

życzymy Wam wszystkich marzeń spełnienia.

Smacznego karpika,tłustego śledzika,

barszczyku czerwonego,

a pod choinką prezentu pięknego.

Szczęścia, zdrowia i radości,

niech na Waszych twarzach

uśmiech zawsze gości!

Zespół redakcyjny Cooltury

405_01-31 depesze.indd 23 19/12/2011 17:37:50

024 WIADOMOŚCIsport

» Polak na półmetku zajmował dziewiąte miejsce, ale w finało-

wej serii uzyskał drugą odległość – 137 m. Metr dalej skoczył Kofler.

To drugie podium zawodnika AZS Zakopane w sezonie, po trzeciej pozycji w Lillehammer, i piąte w karierze.

Do finałowej serii nie awansowali:

Stefan Hula – 33. lokata, Maciej Kot – 39., Piotr Żyła – 42.

Kofler w pierwszym skoku uzyskał 135 m i wyprzedzał Niemca Richarda Fre-itaga (134 m) oraz swojego kolegę z dru-żyny, obrońcę trofeum Thomasa Morgen-sterna (131 m). Stoch wylądował na 129. metrze i do lidera tracił 7,1 pkt.

W serii finałowej Kofler skoczył 3 metry dalej i mógł cieszyć się z czwartego w sezonie zwycięstwa. Poprzednio był najlepszy dwukrotnie w Kuusamo i raz w Lillehammer. Zajmujący drugą i trze-cią lokatę Niemiec Richard Freitag oraz rodak Koflera, obrońca Kryształowej Kuli Thomas Morgenstern nie zdołali w finale zachować miejsc w czołowej trójce. Na pozostałe miejsca na podium wskoczyli bowiem Stoch oraz sobotni zwycięzca Norweg Anders Bardal (135 m).

138 m Koflera to najdłuższy skok konkursu, gorszy jednak od należącego do Fina Janne Ahonena i Szwajcara Simona Ammanna rekordu obiektu (punkt kry-tyczny 125 m, HS 137) o 3 metry.

W pierwszej serii najdalej, bo na 136 m, poszybował Fin Anssi Koivuranta. Pół metra bliżej wylądował Niemiec Maxi-milian Mechler.

Zwycięzca niedzielnego konkursu jest nadal liderem klasyfikacji general-nej PŚ. Ma 508 pkt i wyprzedza o 118 Andersa Bardala oraz o 132 swojego rodaka Gregora Schlierenzauera. Stoch plasuje się z 248 pkt. na siódmym miej-scu. Także siódma jest Polska (665) w Pucharze Narodów. Prowadzi Austria (2286) przed Niemcami (1327) i Nor-wegią (1115).

Kolejne zawody pucharowe gościć będzie 30 grudnia pierwsze miasto „eta-powe” Turnieju Czterech Skoczni – nie-miecki Oberstdorf. «

Fot.

PAP/

Grze

gorz

Mom

ot

Kamil Stoch zajął drugie miejsce w konkursie Pucharu Świata w skokach narciarskich w szwajcarskim Engelbergu. Zwyciężył lider klasyfikacji generalnej Austriak Andreas Kofler, a trzeci był Norweg Anders Bardal.

Stoch drugi w Engelbergu

405_01-31 depesze.indd 24 19/12/2011 17:37:52

025

» Podopieczna Aleksandra Wie-rietielnego swoje 16. zwy-

cięstwo w karierze w zawodach PŚ odniosła w wielkim stylu. Johaug na metę dotarła dopiero 22,1 s po trium-fatorce.

Z powodu przeziębienia w Rogli nie startowała liderka cyklu Marit Bjo-ergen, dla Polki była to więc dosko-nała okazja, by zmniejszyć stratę do Norweżki. Kowalczyk odrobiła łącz-nie 112 punktów. Oprócz 100 za zwy-cięstwo dostała także 12 za drugie miejsce na lotnej premii. W klasyfi-kacji generalnej narciarka z Kasiny Wielkiej awansowała na piąte miej-sce. Bjoergen ma nad nią jeszcze 192 punkty przewagi.

W sobotnim biegu szybko utwo-rzyła się czteroosobowa grupa. Oprócz zawodniczek, które znalazły się na podium, była w niej także Finka Aino-Kaisa Saarinen. Tempo nadawały Kowalczyk i Johaug. Drobna Norweżka długo dzielnie się trzymała. Odstawać zaczęła dopiero na ósmym kilometrze. Polka, widząc, że rywalka słabnie, przy-spieszyła i pokazała, kto tego dnia jest zdecydowanie najlepszy.

– Jestem bardzo szczęśliwa. Mimo trudnych warunków czułam się dziś świetnie, miałam też doskonale przy-

gotowane narty. Therese (Johaug – PAP) postawiła mi twarde warunki, ale dałam radę – powiedziała na mecie mistrzyni olimpijska z Vancouver.

Odległe miejsca zajęły pozostałe reprezentantki Polski. Paulina Maciu-szek była 49., Ewelina Marcisz 51., a Sylwia Jaśkowiec 52. w gronie... 52 zawodniczek, które dotarły do mety.

Z kolei dzień później Norweżka Maiken Caspersen Falla wygrała w sło-weńskiej Rogli bieg sprinterski tech-niką dowolną narciarskiego Pucharu Świata. Justyna Kowalczyk udział w tych zawodach zakończyła na ćwierć-finale i została sklasyfikowana na 24. miejscu.

W ćwierćfinale podopieczna trenera Aleksandra Wierietielnego rywalizo-wała z Randall, Słowenką Alenką Ceba-sek i trzema Finkami: Aino-Kaisą Saari-nen, Kristą Lahteenmaki i Rikką Sara-soją-Lilją. Początkowo Polka jechała na początku stawki, ale na ostrym zakręcie została „zamknięta” i wjechała w głęb-szy śnieg. Straty nie zdołała odrobić, a linię mety minęła piąta.

Pozostałe Polki zaprezentowały się słabo i odpadły już w eliminacjach. Syl-wia Jaśkowiec była 49., Ewelina Mar-cisz – 57., a Paulina Maciuszek zajęła ostatnią, 58. lokatę. «Fo

t. PA

P/EP

A/A

nton

io B

at

Pierwszy triumf w sezonieJustyna Kowalczyk odniosła w ubiegłą sobotę w Rogli pierwsze zwycięstwo w sezonie 2011/12 narciarskiego Pucharu Świata. Polka wygrała bieg ze startu wspólnego na 10 km techniką klasyczną, a kolejne miejsca na podium zajęły Norweżki – Therese Johaug i Vibeke Skofterud.

405_01-31 depesze.indd 25 19/12/2011 17:37:53

026 WIADOMOŚCIsport

Najlepsi na świecieFC Barcelona pokonała w Jokohamie brazylijski FC Santos 4:0 (3:0) w finale piłkarskich klubowych mistrzostw świata. Dwie bramki zdobył Argentyńczyk Lionel Messi, a po jednej dołożyli Xavi i Cesc Fabregas.

» Mistrz Hiszpanii powtórzył swój sukces sprzed dwóch

lat. Wtedy pokonał Estudiantes La Plata 2:1 po dogrywce. Łącznie, od kiedy trenerem „Dumy Katalonii” jest Josep Guardiola (lato 2008), Bar-celona wywalczyła już 13 trofeów (trzykrotnie mistrzostwo Hiszpanii, dwukrotnie Puchar Europy, dwukrot-nie klubowe mistrzostwo świata, raz Puchar Hiszpanii, dwukrotnie Super-puchar UEFA i trzykrotnie Superpu-char Hiszpanii).

W niedzielnym meczu przewaga Barcelony nie podlegała dyskusji. Bra-zylijski zespół skutecznie bronił się tylko przez 17 minut. Wtedy to, wyko-rzystując podanie Xaviego, wynik otwo-rzył Messi. Zaledwie siedem minut później było już 2:0. Tym razem Xavi nie podawał, a sam wpisał się na listę strzelców. Tuż przed przerwą losy spo-tkania praktycznie rozstrzygnął Fabre-gas, podwyższając na 3:0.

Kto spodziewał się pojedynku dwóch wielkich indywidualności – Messiego i Neymara – przeżył rozcza-rowanie. Brazylijczyk niczym się nie wyróżnił. Argentyńczyk natomiast nie tylko festiwal strzelecki rozpoczął, ale także go zakończył, w 82. minucie.

Wcześniej w meczu o trzecie miej-sce katarski Al-Sadd pokonał Kashiwa Reysol w rzutach karnych 5:3. W regu-laminowym czasie gry i dogrywce żadnej ze stron nie udało się zdobyć bramki. «

Fot.

PAP/

EPA

/Fra

nck

Robi

chon

Legia i Wisła poznały rywaliLegia Warszawa zmierzy się ze Sportingiem Lizbona, a Wisła Kraków spotka się ze Standardem Liege w 1/16 finału piłkarskiej Ligi Europejskiej. Losowanie par odbyło się w szwajcarskim Nyonie.

Mecze zaplanowano na 16 i 23 lutego 2012, a polskie zespoły pierwsze spotkania rozegrają przed własną publicznością.

Wiosną po raz pierwszy od 41 lat w europejskich pucharach wystąpią dwie polskie drużyny, a wyniki losowania dają nadzieję, że 1/16 finału nie będzie ostatnią rundą w ich wykonaniu. Co prawda rywale z Portugalii i Belgii są wyżej notowani i byli rozstawieni jako zwycięzcy grup LE, ale Legia i Wisła uniknęły przeciwników uchodzących za faworytów rozgrywek, np. Manchesteru United, Manchesteru City, Valencii czy Atletico Madryt.

Rozlosowano także pary 1/8 finału piłkarskiej Ligi Mistrzów. W najciekawiej zapowiadającym się starciu Arsenal Londyn, w kadrze z dwoma polskimi bramkarzami Wojciechem Szczęsnym i Łukaszem Fabiańskim, zagra z Milanem. Natomiast w innej angielsko-włoskiej konfrontacji Napoli zmierzy się z Chelsea Londyn. Mecze 1/8 finału odbędą się w terminach 14/15 i 21/22 lutego oraz 6/7 i 13/14 marca 2012 roku.

Broniąca trofeum Barcelona spotka się z Bayerem Leverkusen, zaś przeciwnikiem triumfatora Champions League z 2009 roku – Interu Mediolan – będzie Olympique Marsylia.

PAry 1/8 FInAłu PIłkArSkIeJ LIgI MIStrzóWOlympique Lyon – Apoel NikozjaBayer Leverkusen – FC BarcelonaZenit St. Petersburg – Benfica LizbonaAC Milan – Arsenal LondynCSKA Moskwa – Real MadrytSSC Napoli – Chelsea LondynFC Basel – Bayern MonachiumOlympique Marsylia – Inter Mediolan

405_01-31 depesze.indd 26 19/12/2011 17:55:50

405_01-31 depesze.indd 27 19/12/2011 17:55:58

028 WIADOMOŚCISPORT

HIPOTEKI.CO.UK

0207 14 00 170 • 074 11 000 525Doradzimy Ci jak na tym zarobić!

London HouseHammersmith 271-273 King StreetW6 9LZ, Office no. 47

Nie masz dokąd wrócić? Chciałbyś zainwestować, lecz nie wiesz jak?My pomożemy załatwić ci kredyt.Kup mieszkanie i zobaczysz że spłaci się samo. wartości nieruchomości

110%Kredyt aż do Doradztwo i formalności

całkowicie za darmo tu w Londynie.

Zadzwoń to nic nie kosztuje!

» Szczęsny miał w tym spotkaniu sporo pracy, przez większość czasu

spisywał się jednak poprawnie. Obronił m.in. strzały Argentyńczyka Sergio Aguero, Francuza Samira Nasriego, Hiszpana Davida Silvy oraz Włocha Mario Balotellego.

Zanotował jednak także niepewną interwencję w 53. minucie, kiedy to jedynego gola w tym spotkaniu strze-lił Silva. Polak odbił przed siebie piłkę

po strzale Balotellego, ta najpierw tra-fiła do Aguero (zdołali go zablokować obrońcy), a potem do Hiszpana, który nie miał żadnych trudności z umieszcze-niem jej w bramce z bliskiej odległości. W 67. minucie, po strzale Pablo Zabalety, Szczęsnemu pomógł słupek.

Obie drużyny stworzyły mnóstwo oka-zji do strzelenia gola, ale tylko gospodarzom udało się jedną z nich wykorzystać.

Dzięki zwycięstwu podopieczni Wło-cha Roberta Manciniego, którzy w ponie-działek po porażce z Chelsea Londyn 1:2 stracili miano jedynej niepokonanej dru-żyny w Premier League, utrzymali prowa-dzenie w tabeli. Mają 41 punktów, o dwa więcej niż inna ekipa z Manchesteru – United. Arsenal jest piąty. Jego strata do lidera wynosi 12 punktów.

W innym interesującym spotkaniu Manchester United pokonał w Londynie Queens Park Rangers. Wygraną zapew-niły „Czerwonym Diabłom” gole Way-ne’a Rooneya już w 52. sekundzie oraz Michaela Carricka w 56. minucie.

Fulham Londyn po pechowym odpadnięciu z Ligi Europejskiej spotkał się na własnym boisku z Bolton Wan-derers. Gole Clinta Dempseya i Bryana Ruiza dały londyńczykom pewne zwy-cięstwo i komplet punktów.

Nie powiodło się natomiast druży-nie Aston Villi. Popularni „The Villans” podejmowali na własnym boisku Liver-pool, ulegając mu ostatecznie 0:2.

Stratę punktów zanotowała również Chelsea, która zremisowała na wyjeździe 1:1 z Wigan Athletic. Gola na wagę jed-nego punktu strzelił dla gospodarzy w 89. minucie spotkania Jordi Gomez.

Kontaktu z czołówką nie traci z kolei londyński Tottenham. „Koguty” po dobrym meczu pokonały na własnym boisku 1:0 Sunderland. Bohaterem pod-opiecznych Harry’ego Redknappa został Roman Pawliczenko, strzelec zwycię-skiego gola w 61. minucie.

W pozostałych spotkaniach Everton zremisował 1:1 z Norwich, Blackburn prze-grał 1:2 z West Bromwich Albion, Wolver-hampton w takim samym stosunku uległ Stoke City, a Newcastle United zremisował bezbramkowo ze Swensea City. «

Fot.

PAP/

EPA

/Ker

im O

kten

Piłkarze Manchesteru City pokonali u siebie 1:0 Arsenal Londyn – z Wojciechem Szczęsnym w składzie – w meczu 16. kolejki angielskiej ekstraklasy i utrzymali prowadzenie w tabeli. Mają dwa punkty przewagi nad lokalnym rywalem – United.

City i United nie zwalniają tempa

405_01-31 depesze.indd 28 19/12/2011 18:08:07

405_01-31 depesze.indd 29 19/12/2011 17:37:59

030 temat numeruWikiLeaks

Co gryzieJuliana Assange'a?

WikiLeaks opublikował najwięcej przecieków tajnych informacji w historii. Krótko po tym, jak świat dowiedział się o korupcjach największych organizacji i przestępstwach wojska amerykańskiego, które nigdy nie miały ujrzeć światła dziennego, założyciel WikiLeaks Julian Assange został aresztowany, a portal stał się obiektem ataków. Co stanie się z największym demaskatorem wszech czasów?

KAroLinA ZAgrodnA

» Dla swoich zwolenników Julian Assange to odważny aktywista

walczący o prawdę i transparentność największych instytucji i rządu. Dla kry-tyków jest osobą szukającą rozgłosu, która naraża życie innych, udostęp-niając tajne dokumenty internautom z całego świata. Przez znajomych okre-ślany jest jako człowiek pełen deter-

minacji i cechujący się wybitną inteli-gencją, mający nadzwyczajną zdolność do łamania kodów komputerowych. Zawsze w ruchu, WikiLeaks prowa-dzi z tymczasowych siedzib. Czy Julian Assange to geniusz, a jego portal Wiki-Leaks to konieczny „eye-opener”, który przyniesie wielkie zmiany na świecie? Czy może człowiek ten to widniejący na czarnej liście rządu amerykańskiego sza-leniec i wróg światowych mediów? »

405_32-53 teksty.indd 30 19/12/2011 18:12:18

031

405_32-53 teksty.indd 31 19/12/2011 17:38:42

032 temat numeruWikiLeaks

„Wierzę, że W jakiś sposób zmienię śWiat”Julian Assange urodził się w Townsville w Australii w 1971 r. Jego rodzice pro-wadzili wędrowny teatr. Rozstali się i w 1979 jego matka Christine wyszła ponownie za mąż. Ojczym Assange’a był muzykiem i należał do sekty New Age. Z tego powodu rodzina wielokrotnie się przeprowadzała, a Assange uczęszczał do 37 szkół i na 6 uniwersytetów. W 1989 Australijczyk ożenił się i jako 18-latek został ojcem. Dwa lata później żona opu-ściła go i zabrała ze sobą syna.

Assange stał się jednym z najbardziej znanych i poszukiwanych hakerów kom-puterowych w Australii. W 1994 został skazany za włamanie się do kanadyjskiej firmy telekomunikacyjnej Nortel. Był to jeden z pierwszych wyroków tego typu na świecie. Firmie zajęło 3 lata, aby go oskar-żyć. Assange został przyłapany na 31 przy-padkach włamania się do jej systemu, co kosztowało Nortel ponad 2 tys. dolarów australijskich. Sędzia powiedział wtedy, że nie ma wystarczających dowodów na jego winę. Twierdził jednak, że Assange włamał się do systemu firmy, ponieważ miał do tego wyjątkowe predyspozycje i dało mu to satysfakcję. Dodał, że oskarżony zostałby skazany na 10 lat więzienia, gdyby nie to, że miał bardzo trudne dzieciństwo.

z kim Walczy Wikileaks?Portal WikiLeaks powstał w 2006 r.

W tym samym roku jego założyciel Julian Assange pisemnie tłumaczyl cel jego powstania:

„Aby radykalnie zniszczyć reżim, musimy odważnie i jasno myśleć. Musimy wyprzedzać myślenie tych ponad nami i być świadomymi zmian w technologii, które działają na naszą korzyść i które pomogą nam działać lepiej niż tym u władzy”.

Assange nie nazywa siebie założy-cielem, a raczej redaktorem naczelnym strony. Początkowo WikiLeaks nie miał zamiaru dzielić się swoimi informacjami z mediami, ale udostępniać je tym, któ-rzy surfują w poszukiwaniu tajnych prze-cieków dotyczących określonych organi-zacji. Na portalu były ich setki, nie było jednak aż tylu zainteresowanych, szcze-gólnie że publikowane dokumenty czę-sto były zaszyfrowane. Jak się jednak szybko okazało, nie powinno się igno-rować WikiLeaks.

Na swoich łamach opublikowali prze-cieki m.in. o tym, jak rząd Kenii oszukuje i okrada własne społeczeństwo; raport o toksycznych odpadach wyrzucanych na brzegu Cote d’Ivoire; zawartość pod-ręczników kościoła scjentologicznego; informcje o postępowaniu żołnierzy w Guantanamo Bay i wiele innych intry-gujących dokumentów. Prawdziwy prze-łom nastąpił jednak, kiedy w 2010 r. Wiki-Leaks zaczął publikować setki zeskano-wanych dokumentów z serii „Afghan War Diary”oraz „Iraq War Logs”, co zostało nazwane aferą Cablegate.

WikiLeaks (z ang. leak – „przeciek”) – witryna internetowa działająca w oparciu o zmodyfikowaną wersję oprogramowania MediaWiki, umożli-wiająca publikowanie w sposób ano-nimowy dokumentów (często tajnych) rządowych i korporacyjnych przez informatorów chcących zasygnalizo-wać działania niezgodne z prawem (tzw. whistleblowers).

25 lipca 2010 w serwisie WikiLe-aks opublikowano około 77 tys. doku-mentów dotyczących wojny w Afgani-stanie, obejmujących okres od stycznia 2004 do grudnia 2009. 22 paździer-nika w WikiLeaks opublikowano 391 832 dokumenty o wojnie w Iraku.

28 listopada 2010 portal rozpo-czął publikację depesz dyplomatycz-nych z amerykańskich ambasad na całym świecie. Po tym strona została zablokowana za pomocą rozproszo-nego ataku typu DoS (ang. denial of service). W odpowiedzi WikiLeaks roz-począł masowe tworzenie serwerów lustrzanych.

24 kwietnia 2011 serwis ujawnił dokumenty więźniów z Guantanamo. Zawierały one ocenę wywiadu doty-czącą 779 ludzi, którzy od 2002 r. tra-fiali do tego więzienia. Ponadto z prze-cieku wynikało, że większość z pozo-stających w nim wówczas 172 więź-niów stanowiła zagrożenie dla Stanów Zjednoczonych.

Sympatycy WikiLeaks protestują przeciwko uwięzieniu Bradleya Manninga

405_32-53 teksty.indd 32 19/12/2011 18:06:18

033Julian i „The Guardian”

Wszystko zaczęło się, gdy Assange posta-nowił podzielić się swoimi informa-cjami ze znanymi brytyjskimi mediami. W czerwcu ubiegłego roku jeden z redak-torów działu śledczego dziennika „The Guardian”, David Leigh, poznał Juliana Assange’a na konferencji w Norwegii.

– Julian Assange wydał mi się czło-wiekiem pełnym charyzmy – wspomina David Leigh w wywiadzie dla Channel 4 w filmie dokumentalnym „WikiLe-aks: Secrets and Lies”. – Bardzo chciał mi coś pokazać. Zaprowadził mnie do pokoju hotelowego, wyciągnął swój (...) komputer. Pokazał film, a na nim skan-daliczny obraz – incydent w Bagdadzie, w którym amerykański oddział zastrze-lił dwóch niewinnych przechodniów na ulicy. To było coś, czego nie widziałem nigdy wcześniej, absolutnie szokujące. Assange wyznał, że uzyskał to ze źródeł związanych z wojskiem amerykańskim – mówił David Leigh.

Nick Davies, dziennikarz śledczy „The Guardian”, który intensywnie praco-wał nad sprawą WikiLeaks, poznał Assan-ge’a w Brukseli. – Julian powiedział mi, że ma wiele sekretów na temat działań USA w Afganistanie, które chce opubli-kować, i stwierdził, że będzie lepiej, jeśli zrobi to we współpracy z mediami main-streamowymi. Obawiał się, że amerykań-skie władze będą chciały temu zapobiec, potrzebował więc naszego wsparcia – powiedział Davies.

Dziennik „The Guardian” rozpoczął współpracę z Assange’em.

– Sekrety, jakie Julian Assange chciał ujawnić, były olbrzymiej wagi. Mówiły o tajemnicach wojny w Iraku i Afga-nistanie – ekscytował się Davies. Pro-jekt współpracy mediów z WikiLeaks nazwany został „Afghan War Diary”.

Gra o życie Bradleya ManninGa

W czasie, kiedy Assange planował współpracę i publikację dokumentów z mediami, w Stanach aresztowany został Bradley Manning, amerykański żołnierz, który, jak wierzyło wielu, był głównym informatorem WikiLeaks i autorem prze-cieków o wojnach w Iraku i Afganistanie. Manning został wydany przez innego hakera, Adriana Lamo, który był prze-ciwnikiem Assange’a. Manning zaufał Lamo i przyznał, że wysyłał informacje

o armii amerykańskiej do serwisu Wiki-Leaks. Grozi mu za to kara dożywotniego pozbawienia wolności.

Działacze z WikiLeaks dowiedzieli się o areszcie Manninga, nie byli jednak pewni, czy rzeczywiście jest on źródłem informacji. Jego uwięzienie wywołało spory w organizacji. Julian nadal chciał pokazać materiał całemu światu, nie-którzy z jego wspólników byli jednak innego zdania.

– Prawidłową reakcją byłoby prze-stać w tym momencie i skupić się na tym, czy jesteśmy w stanie pomóc temu człowiekowi – mówił Daniel Domsche-it-Berg, ówczesny rzecznik WikiLeaks. – Nie powinniśmy narażać go na więcej problemów, niż miał. Julian jednak nie chciał przestać.

Krótko po tym Daniel zostal zawie-szony i przestał pracować z WikiLeaks. – Spodziewałam się takiej reakcji – powie-dział w wywiadzie dla Channel 4. – Tak to się kończy, kiedy jedna osoba w organi-zacji (w tym przypadku Assange) odma-wia odpowiedzi na zarzuty i każe tłuma-czyć się innym.

on i my Dwa tygodnie przed planowaną publika-cją materiałów dziennikarze „The Guar-dian” zaczęli mieć wątpliwości. – Wiki-Leaks miał inny system niż my – mówił David Leigh. – Oni chcieli wszystko publi-kować od razu, a my stwierdziliśmy, że powinniśmy poczekać. Chodziło przecież o życie i bezpieczeństwo potencjalnych informatorów WikiLeaks. Powiedziałem o naszych wątpliwościach Julianowi, a on odpowiedział, że to pewnie informato-rzy amerykańscy, więc zasługują na to, aby umrzeć.

Mimo sporów w lipcu 2010 r. Assange pojawił się na konferencji prasowej w Frontline Club w Londynie, ukazując światu okładkę „The Guardian” z aferą Cablegate.

Zaraz po tym jego stosunki z gazetą popsuły się.

– Dowiedziałem się, że Julian poszedł do trzech innych gazet i udostępnił im dane z Afghan War i inne historie, nad którymi my bardzo ciężko pracowali-śmy – przyznał w wywiadzie dla Chan-nel 4 dziennikarz Nick Davies. – Ufali-śmy Assange’owi i byliśmy zszokowani, że tak postąpił.

Dziennikarze „The Guardian” podjęli wtedy odważną decyzję i oddali doku-

menty redakcji „The New York Times”. Ta ostatnia nie była na najlepszej sto-pie z Julianem – padły podejrzenia, że gazeta współpracuje z rządem amery-kańskim.

W wywiadzie dla Channel 4 Assange wyraził swój zawód:

– Brytyjskie media to przemysł, w którym ludzie przywłaszczają sobie osiągnięcia innych. Nie ma na świecie grupy medialnej, która nie byłaby sko-rumpowana. Nie można ufać żadnym mediom – podsumował.

Julian – Geniusz czy świr?

– Idziesz ulicą z Julianem, trwa rozmowa, a on nagle zaczyna skakać. Potem przy-biega z powrotem, wraca do rozmowy, jak gdyby nigdy nic – opowiada Eric Schmitt z „The New York Times”. David Leigh także wspomina dziwne zacho-wania Assange’a – Zapytałem pewnej nocy, czy ma gdzie spać, a on na to, że nie. Pozwoliłem mu wtedy przenocować w moim domu w północnym Londynie. Nie poszedł jednak spać, całą noc sie-dział przed laptopem, w brązowej skó-rzanej kurtce zapiętej pod samą szyję. Wydawało się, jakby żył na innej plane-cie niż my – dodaje Leigh.

Krótko po tym, jak zaczęła się afera Cablegate, w sierpniu 2010, Julian Assange został oskarżony w Szwecji o gwałt na dwóch młodych kobietach. Zaprzecza i uważa, że oskarżenia są motywowane politycznie. W wywia-dzie dla Chanel 4 przyznał, że był ostrze-żony, iż CIA do niego dotrze. 16 grudnia Assange zyskał możliwość odwołania się do Sądu Najwyższego Wielkiej Bry-tanii od wyroku ekstradycji. Przesłu-chania rozpoczną się w lutym 2012. »

405_32-53 teksty.indd 33 19/12/2011 17:38:44

034 temat numeruWikiLeaks

W wywiadzie dla „Cooltury” obecny rzecznik WikiLeaks, dziennikarz Kristinn Hrafnsonn tłumaczy konflikt z „the Guardian” oraz wyjawia główną misję WikiLeaks.

Czy macie obecnie główną siedzibę, w której działacie?

Nie mamy tzw. head office, nasza siedziba jest w cyberprzestrzeni. Współpracujemy z ludźmi z całego świata. Lokalizacja nie jest istotna, ważni są ludzie i interakcja z nimi.

Czy obecne problemy Juliana Assange’a wpłynęły na waszą działalność?

Nie chcę komentować sytuacji Juliana, ale oczywiście wpłynęła ona w pewien sposób na działania WikiLe-aks. Należy jednak pamiętać, że Wiki-Leaks to nie tylko Julian Assange, to setki osób, które pracują nad ujawie-niem prawdy o korupcjach.

Co spowodowało, że ty sam przyłą-czyłeś się do projektu WikiLeaks?

Jestem dziennikarzem od ponad 20 lat. Kiedy dowiedziałam się o powstaniu WikiLeaks i możliwości pracy z nimi, od razu się na to zgodzi-łem. To bardzo ekscytujący projekt. Dołączyłem do WikiLeaks, ponieważ wierzę, że rolą prawdziwego, rzetel-nego dziennikarza jest badać i ujaw-niać wykroczenia, kreować transpa-rentność w zakresie tego, co dzieje się w rządzie, w wielkich organizacjach.

Jaki jest Julian i jak się z nim pracuje? Julian jest w pełni zaangażowany

w swoją pracę i bardzo inteligentny. To wszystko, co mogę o nim powiedzieć.

Na czym polegał konflikt z brytyj-skim „The Guardian”?

„The Guardian” złamał pisemną umowę, aby nie przekazywać materia-łów na temat Cablegate osobom trze-cim. Zrobili to. Oddali materiał do „The New York Times”, w czasie, w którym

– Julian Assange wierzy w rzeczy, które sam wymyśla – twierdzi dzienni-karz Nick Davies. – Tak samo może być w odniesieniu do sprawy gwałtu. On twierdzi, że to wszystko sztuczki Pen-tagonu.

– Myślę, że wiele osób przechodzi podobny proces, kiedy poznają Juliana – zaczynasz od sympatii i pełnego zaufania. I nagle pojawia się ten potwór, a ty nie masz pojęcia, skąd się wziął! Nie wiem, czy kiedykolwiek spotkałem kogoś tak fałszywego jak Julian Assange – dodaje Davis.

Kontrowersyjny? Zdecydowanie. Ekcentryk? Jak najbardziej. Atrybuty zarówno szaleńców, jak i absolutnych geniuszy.

Czekając na wyrok i dalsze losy Juliana Assange’a, nie mamy jednak wąt-pliwości, że dzięki technologii i cyberz-przesrzeni, którą twórca WikiLeaks postanowił wykorzystać, by pokazać światu prawdę o korupcji i okrucień-stwach, jakich dopuszczają się ludzie u władzy, świat już nigdy nie będzie taki sam. Dzięki Julianowi Assange’owi i WikiLeaks mamy kolejne dowody na to, że światem rządzi korupcja, a wojny, które prowadzimy, są pozbawione jakie-gokolwiek sensu. Kwestionujemy rów-nież po raz kolejny jakże nadszarpniętą ostatnio reputację mediów mainstreamo-wych. W jednym z telewizyjnych wywia-dów dziennikarz powiedział do Assan-ge’a: – Mówi się, że WikiLeaks opubliko-wał więcej danych niż wszystkie media światowe razem wzięte. Czy to może być prawda? – Tak, tak się mówi... To niepo-kojące, prawda? – odpowiedział pyta-niem Assange. «

my zdecydowaliśmy, że nie chcemy współpracować z tymi ostatnimi. Mie-liśmy dowody, że „NYT” współpracuje z władzami amerykańskimi i że ostrze-gał je o tym, co zamierzamy opubli-kować – to było złamanie kontraktu. To jest jednak wyjątkowa sytuacja, ponieważ zazwyczaj nasza współpraca z mediami przebiegała dużo lepiej – podczas projektu Cablegate współpra-cowaliśmy z mediami na całym świe-cie, z blisko 100 dziennikami, stacjami telewizyjnymi. Nadal kontynuujemy współpracę z brytyjskim dziennikiem „The Daily Telegraph”.

Kogo chcecie nakryć, kto jest waszym największym wrogiem?

Ja osobiście miałbym wielką satys-fakcję, gdybyśmy mogli udostępnić wiecej informacji o korupcji i oszu-stwach w korporacjach, w szczegól-ności w świecie finansów. Mimo że wiemy, co chcemy publikować, jeste-śmy raczej pasywnymi odbiorcami informacji, którymi chcą się podzielić whistleblowerzy. W mojej poprzedniej pracy widziałem niszczące efekty dzia-łań skorumpowanych banków w Islan-dii, kraju, który przechodzi teraz kry-zys po upadku całego sektora banko-wego w październiku 2008 r. Wiki-Leaks mógł opublikować przecieki o korupcji w bankach w Islandii, co było bardzo ważną informacją. Mogę przyznać, że obecnie to banki i insty-tucje finansowe są naszymi najwięk-szymi wrogami. Nielegalna blokada ze strony banku nałożona na WikiLeaks pozbawiła organizację 95 proc. docho-dów. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na naszej stronie.

Będziemy walczyć z tymi organi-zacjami na drodze prawnej, podjęliśmy już pierwsze kroki. Chcemy udowod-nić działanie przeciwko nam ze strony VISA i MasterCard. Ich ataki na nas są okrutnym wykorzystywaniem władzy.

WikiLeaks to platforma, na którą demaskatorzy mogą wysyłać ważne dokumenty, a my udostępnimy je światu. Skorumpowane władze, które są wrogami ludzi, są równocześnie naszymi największymi wrogami.

Jak chronicie swoje źródła?Nigdy nie wiemy, skąd przychodzą

dane informacje. Najlepszym sposo-bem na ochronę prywatności i bezpie-czeństwa tych osób jest niewiedza. «

405_32-53 teksty.indd 34 19/12/2011 17:38:46

035

405_32-53 teksty.indd 35 19/12/2011 17:38:47

036 BOŻE NARODZENIEA.D. 2011

Najważniejsze drzewko w roku Pojawiają się ich tysiące już w listopadzie. Od sklepowych wystaw, przez domy na wszystkich kontynentach, po świątynie i największe place – miliony świątecznych choinek od lat przypominają o zbliżającym się Bożym Narodzeniu.

AgNIEsZkA BIElAmOwIcZ

» Legenda o drzewku sięga aż VIII wieku i wiąże się z osobą

świętego Bonifacego. To on, nawracając pogańskie ludy, miał ściąć drzewo mające dla nich niezwykłe znaczenie. Upadający kolos zniszczył wszystko dokoła, poza małą choinką. Misjonarz wygłosił wtedy kazanie o wiecznie zielonym drzewku, tak wiecznym jak Bóg.

Rozkwit tradycji choinek miał miej-sce na terenach Alzacji, gdzie przy-ozdabiano je owocami oraz papierem.

Drzewka miały symbolizować rajskie drzewo życia. Stamtąd przeniosły się na cały świat. W połowie XIX wieku stały się popularne także pod zaborami. Nie były zresztą na polskich ziemiach zupełną nowością, bo już wcześniej, według sta-rego słowiańskiego zwyczaju, dekoro-wano snopy zboża, a u sufitu wieszano podłaźniczkę – gałązki jodły, świerka lub sosny ozdobione między innymi kolo-rową bibułą i orzechami.

Żywe drzewka, mające symbolizo-wać Chrystusa jako źródło życia, szybko przywędrowały także na Wyspy. Po raz

pierwszy choinka ozdobiła zamek Wind-sor w 1941 roku, za sprawą Alberta Sach-sen-Coburg-Gotha – niemieckiego księ-cia, który rok wcześniej poślubił królową Wiktorię. Nieco później, w 1856, choinka stanęła w Białym Domu.

Nie bez znaczenia była i jest symbo-lika ozdób, jakimi dekoruje się choinki. Najważniejsza to Gwiazda Betlejemska, wskazująca drogę do domu. Światełka przypominać mają Chrystusa – światło dla pogan – i odstraszać złe moce. Do Adama i Ewy nawiązuje ozdobny łańcuch – kiedyś symbolizował węża, który kusił pierwszą kobietę, potem łączono go bar-dziej z więziami rodzinnymi. Jabłka to przypomnienie biblijnego raju i drzewa życia. Dziś zastępują je kolorowe bombki. W 1848 roku po raz pierwszy wyprodu-kowano w Niemczech choinkowe ozdoby ze szkła, a w historii rozwoju bożonaro-dzeniowych ozdób zapisał się sam Tho-mas Edison, który w latach osiemdziesią-tych XIX wieku opatentował choinkowe oświetlenie elektryczne.

Do najsłynniejszych należy dziś cho-inka ustawiana co roku w Watykanie. Po raz pierwszy pojawiła się tam w 1982 roku za sprawą Jana Pawła II. Odtąd przed każdym Bożym Narodzeniem Sto-licę Apostolską ozdabia drzewko przywo-żone w prezencie z najróżniejszych czę-ści Europy. Pierwsze pochodziło z Włoch, a w 1997 roku był to podarunek od Pol-ski, z ukochanych przez papieża gór. W tym roku w Watykanie stoi upomi-nek z Ukrainy.

Choinki pojawiały się nawet tam, gdzie toczyły się ludzkie dramaty. Jedna z najbardziej przejmujących historii to wspomnienie więźniów obozu koncen-tracyjnego w Auschwitz. W 1940 roku esesmani, ustawiwszy na placu choinkę, ułożyli pod nią ciała więźniów i okre-ślili je jako „prezent” dla żyjących. Rok później choinkę przygotowali więźnio-wie bloku 25. Ozdobił ją wycięty z bru-kwi biały orzeł.

Wielometrowe, zdobione z rozma-chem drzewka stoją od tygodni na squa-rach, przyciągając wzrok przechodniów. Dla niejednej osoby najpiękniejszymi i naj-droższymi pozostaną i tak te najmniejsze – ustawiane w rodzinnych domach. Koja-rzą się z najważniejszym – świątecznym czasem spędzonym z rodziną, radością z narodzin Jezusa, a dzieciom – z długo wyczekiwanymi chwilami, kiedy dzięki znalezionym pod choinką prezentom speł-niają się małe i duże marzenia. «

405_32-53 teksty.indd 36 19/12/2011 17:38:49

037

Pola PosPieszalska

Święta w mojej rodzinie zawsze były nietypowe, ponieważ odkąd pamię-tam, było nas bardzo dużo przy wigilij-nym stole. Zawsze było choćby ośmioro rodzeństwa mojego taty ze swoimi rodzi-

nami, więc było wyjątkowo tłoczno. Każ-dego roku był ktoś nowy, jakieś nowe dziecko w rodzinie, a kiedy odgrywa-liśmy jasełka, to właśnie dziecko grało małego Jezuska, tak że co roku zmieniała się obsada. I to była tradycja przenie-siona ze starszego pokolenia Pospieszal-skich na młodsze. Czymś, co odróżniało nasze święta od innych, tradycyjnych, było też to, że prezenty przynosił Anioł, a nie święty Mikołaj. To było dość nie-typowe dla naszego, częstochowskiego regionu, bo to była tradycja wielkopol-ska. Moi dziadkowie byli stamtąd wysie-dleni i przeniesieni właśnie do Często-chowy, a zatem wraz z nimi przyszły ich tradycje i zwyczaje. Pamiętam, że w cza-sie świąt nasz dom pełen był muzyki, bo praktycznie każdy w rodzinie grał na jakimś instrumencie. Oczywiście śpiewanie kolęd też było ważną czę-ścią każdej wigilii. To dla nas zawsze doskonała, kolejna okazja do tego, żeby grać i śpiewać. Zresztą to też taka tra-dycja, że zwłaszcza dzieci muszą coś zagrać i zaśpiewać, zanim dostaną pre-zenty. Pamiętam, że musieliśmy zaśpie-wać kolędę, a później ustawialiśmy się w kolejce, od namłodszego do najstar-szego, śpiewaliśmy „Pójdźmy wszyscy do stajenki” i wchodziliśmy do „pokoju Anioła”, bo tam czekły na nas prezenty. Oczywiście wiele się zmienia. Miesz-kam w Londynie. Od 2006 roku będą to pierwsze święta w moim rodzinnym domu, w Częstochowie.

Tradycyjnie wigilię spędzać będziemy u Mateusza Pospieszalskiego, pierwszy dzień świąt u któregoś z braci. Niestety, nie mogę być w domu na tyle wcześnie, żeby pomagać w przygoto-waniach, ale na pewno swoje 5 groszy dorzucę. Do tej pory na święta wyjeżdża-łam do Szwecji, do mojej matki chrzest-nej. Uwielbiam ich specyficzny klimat i charakterystyczne potrawy. W Szwecji w czasie świąt niezwykle popularne są ciasteczka imbirowe czy grzane wino. Polskie potrawy wigilijne, niestety, nie za bardzo podchodzą moim gustom kuli-narnym, zwłaszcza karp. Ale przecież święta to nie tylko jedzenie. Istotne jest to, że Boże Narodzenie w mojej rodzinie to czas niezwykle tradycyjny. Zawsze jest opłatek, zawsze jest choinka, zawsze jesteśmy wszyscy ze sobą, całą rodziną. Mimo że w ciągu roku nie widzimy się zbyt często, w święta zawsze musi się znaleźć czas dla innych. I tego życzę wszystkim.

Święta VIP-ów

Cezary Żak

Święta w naszym domu obchodzone były zawsze bardzo tradycyjnie, a nawet kon-serwatywnie, choćby z tego powodu, że oboje z żoną pochodzimy z dość konser-watywnych domów. Moi rodzice pocho-dzą zza Buga. Tam święta zawsze były obchodzone wyjątkowo tradycyjnie i przaśnie. I wszystkie zwyczaje prze-kazywane są z pokolenia na pokole-nie. Jak co roku, wydaje się, że czasu na przygotowanie czegokolwiek zawsze brakuje, bo jesteśmy urobieni po pachy. A przecież wszelkie tradycje, choćby kulinarne, muszą być zachowane, tak że przygotowanie świąt to niezwykłe wyzwanie logistyczne. Ale za to w wigi-lię pełna satysfakcja. Na stole pojawiają się potrawy, które doskonale pamiętam z dzieciństwa i które moja babcia pie-czołowicie przygotowywała co roku. Jest więc barszcz czerwony z uszkami, są pierogi z grzybami, śledzie w śmie-tanie, kluski z makiem, które czasami robimy, bo uwielbia je moja teściowa. Jest też kutia, rolmopsy w oleju z ostrą musztardą, korniszonem i grzybkami. Niestety, moja żona nie może na nie patrzeć i nie jest w stanie ich ruszyć, ale dzielnie przekonuję do nich i ją, i dzieci, chociaż ta potrawa jest akurat ciężka jak cholera, ale ją uwielbiam, bo taka była tradycja. Jest też karp smażony, za którym ja osobiście nie przepadam, ale moje córki nie wyobrażają sobie wigilii bez niego, bo tak nauczył je mój ojciec.

A jeśli spędza z nami święta moja bra-towa, to jest jeszcze fantastyczna ryba po grecku. No, a potem jest oczywiście najlepszy na świecie sernik, który piecze moja żona, i makowiec, który możemy pochłonąć w każdej ilości. Sami nie byli-byśmy w stanie tego wszystkiego przy-gotować, ale na szczęście są z nami nasze mamy. Ja zawsze mam wyrzuty sumienia i serce mnie boli, że one stoją w kuchni po ileś tam godzin. Pomagam, jak mogę, ale też wiadomo... gdzie kucharek sześć... A poza tym one mnie zawsze wyganiają z kuchni i chcą przygotować wszystko same, żeby było tak, jak zawsze. Święta są dla nas wszystkich okresem wyha-mowania. Nie zawsze jednak potrafimy się cieszyć świętami, tak jak pownniśmy. Wynika to głównie ze zmęczenia, a nie z tego, że ich nie lubimy. Życzę wszyst-kim takiego wyhamowania i jak najmniej zmęczenia w tym czasie.

405_32-53 teksty.indd 37 19/12/2011 17:38:50

038 BOŻE NARODZENIEŚwięta ViP-ów

AgNIEsZkA FItkAu-PEREPEcZkO Zacznijmy od tego, że Agnieszka Pere-peczko nie macha ręką na tradycję, więc święta są jak najbardziej „polskie”. Mam dwa domy. Jeden w Polsce, a drugi w Australii. I tutaj najczęściej spędzam Boże Narodzenie. To jest najpiękniej-szy czas w roku i bez względu na to, czy rodzina z nami jest, czy już jej nie ma, wigilia jest przeze mnie uroczyście cele-browana. Zdarzyło mi się nawet spędzać wigilię w kompletnej samotności, przy świątecznym stole i jedynie z nakryciem dla drugiej osoby, której już w moim życiu nie było. Muszę powiedzieć, że było to niesłychane przeżycie. Tegoroczne święta też spędzam poza Polską. Choćby z tego powodu, że tu, gdzie jestem, jest po pro-stu ciepło i nie muszę się zmagać z tysią-cami przeciwności, jak chociażby błoto, nieposłuszny samochód, potworne korki. Pamiętam, że pierwsze 3 lata w Austra-lii cierpiałam jak potępieniec, ponieważ było bardzo gorąco i na dodatek musia-łam w święta pracować, ale mimo to tra-dycja musiała być zachowana. Pamiętam moją ostatnią wigilię w Polsce, z Mar-kiem, w 2004 roku. Nasi rodzice już nie żyli, a mój brat był w Australii. Marek powiedział wtedy: „Ukryjmy się przed wszystkimi znajomymi i spędźmy tę wigilię sami”. Wtedy na stole musiały się pojawić łazanki z grzybami, bo tak mnie uczyła teściowa i moja mama, był barszcz z uszkami, bogata strucla z makiem, kom-pot z suszu, śledź i koniecznie karp. Ubra-liśmy się wtedy odświętnie i byliśmy cały wieczór we dwoje. Kiedy Marek umarł, starałam się robić święta takie, jak z nim.

Może trochę mniej staranności w to wkła-dałam, może potrawy nie były już takie bogate. Ale był opłatek, było sianko pod obrusem i było to puste krzesło naprze-ciwko mnie. To było niesamowite przeży-cie duchowe. W Australii świeta są inne. Tu karpia się nie jada, bo nikomu nie sma-kuje, ale jest za to mnóstwo innych ryb, którymi można go z łatwością zastąpić. Przyznam, że największy problem jest zazwyczaj z choinką. Ja mam to szczę-ście, że mam swoją własną, ale w ogro-dzie. Jest problem z kupnem choinki, bo tu się nie sprzedaje świerków, jodły. Są inne iglaki, ale one nie mają tego specy-ficznego zapachu. Poza tym nie śpiewam kolęd. Potrafię, ale wychodzę z założe-nia, że inni robią to lepiej, więc zawsze jakaś płyta sobie gra. Uwielbiam słuchać kolęd. Korzystając z okazji, życzę wszyst-kim czytelnikom „Cooltury” cudownych, białych, spokojnych i rodzinnych świąt Bożego Narodzenia. Z serca życzę wszyst-kim wszystkiego najlepszego.

MIchAł BAjOR

Święta w mojej rodzinie muszą być tra-dycyjne. Nie ma innej możliwości, choćby ze względu na specyficzne emocje, które towarzyszą temu okresowi w roku. Żeby nie wiem co mi proponowano w tym cza-sie, nie ma możliwości, żebym nie spędzał świąt z rodziną. Raz spędziłem Boże Naro-dzenie w Nowym Jorku. Mimo że byłem z przyjaciółmi, w miłym towarzystwie, było to kompletnie obce, nijakie. Sylwe-stra można spędzać na plaży w Australii

i może to być zabawne, ale wigilia poza domem nie wchodzi w grę. Nawet kiedy nie ma śniegu. Śnieg jest w myślach. Za oknem jest ciemno, świecą gwiazdy, śnieg sztuczny mamy na choince. Po ciemku nie widać, że śniegu nie ma, a ten nas rzeczy-wiście od jakiegoś czasu omija. Ale święta to też oczywiście specyficzna atmosfera, którą tworzą kolędy. Ja ich raczej słu-cham. Rodzina śpiewa, czasami się pod-łączam i podśpiewuję, ale raczej słucham. To już nie jest czas na popisy. Najbardziej mnie cieszy, kiedy najmłodsza latorośl gra kolędy na pianinie, to mi sprawia najwięk-szą radość. Oczywiście nie można także zapominać o stole wigilijnym, który też jest tradycyjny. Jest jemioła, są rybie łuski pod talerzami, jest bardzo dużo potraw rybnych, bo wszystkie panie dwoją się i troją, żeby było ich jak najwięcej. Zawsze są śledzie, karp w galarecie, po żydowsku, po ukraińsku, smażony, choć mówi się, że to ryba brudna i niezdrowa, ale w tym jednym dniu smakuje wyjątkowo. Jest też, oczywiście, kompot z suszu, kutia, barszcz czerwony z uszkami. Zresztą uszka mogę jeść w nieskończoność i tym samym przedłużać sobie święta, bo się je zamraża. Absolutnie nie przestrzegamy tej nowej tradycji, którą wprowadzono nie tak dawno, a która zezwala na jedzenie mięsa w wigilię. Jemy mięso przez ponad 350 dni w roku, więc raz można nie zjeść. I ze względu na tradycję, i ze względu na pamięć o dziadkach, i ze względu na wiarę, ale i ze względu na organizm, który może raz na jakiś czas odpocząć. W ogóle święta powinny być czasem zwolnienia tempa, poświęcenia czasu rodzinie i wspólnego odpoczynku. Tym, którzy nie mogą w tym czasie być z najbliższymi, życzę choćby psychicznej bliskości i lepszego roku. Żeby nie był gorszy niż mijający. Spokoj-nych świąt.

405_32-53 teksty.indd 38 19/12/2011 17:38:50

039

Ewa MingE

Żyje się generalnie dla świąt. W życiu piękne są tylko chwile, więc co by zostało, gdyby nie celebrowało się świąt? Nie ma takiej możliwości, żeby nie było na nie czasu. W moim przy-padku wszyscy doskonale wiedzą, że na kilka dni przed Bożym Narodzeniem już się do mnie nie dzwoni, nie uma-wia się ze mną, nie ma żadnych spo-tkań. Po prostu nie pracuję. Jak typowa kura domowa lepię pierogi i przygoto-wuję wszystko od zera. U nas w rodzi-nie nie idzie się na łatwiznę i nie kupuje się gotowców czy półproduktów. Boże Narodzenie obchodzi się w moim domu niezwykle tradycyjnie. Nawet jeśli zda-rza się, że coś w tym czasie ma nas w nosie, jak na przykład śnieg. Ale też choćby w ubiegłym roku 30 kilogramów ryby się zepsuło i rano, kiedy trzeba było je smażyć, okazało się, że ryby śmier-dzą niemiłosiernie, i to też mogło nam święta nieźle zepsuć. Ale przy ekipie, która spędza z nami Boże Narodzenie, nie było to możliwe. Mój syn natych-miast zadzwonił po taksówkę i jakimś cudem przywieźli świeżego karpia. Naj-ważniejsze jest to, żeby byli fajni ludzie, cudowna atmosfera, żeby nie robić niczego na ostatnią chwilę. No i żeby nie było takich sytuacji, które się niestety bardzo często zdarzają, a mianowicie kiedy ludzie zaczynają jęczeć: „O jeny, muszę kupić prezenty, muszę zrobić to i tamto, muszę coś ugotować”, a potem pani domu zmęczona, spocona, w ostat-niej chwili pada trupem i przy wigilij-nym stole ma wszystkiego dość. W moim

domu zawsze jest podział zadań, cała rodzina uczestniczy w przygotowa-niach, zwłaszcza od kiedy mój starszy syn pokochał gotowanie, zawsze mam pomoc w kuchni. Dzięki temu w wigi-lijny wieczór stół w naszym domu jest zawsze bardzo tradycyjny, nie dbamy o to, żeby był w jakiś sposób nowo-czesny. Jest zawsze sianko, opłatek, jest dodatkowe nakrycie. Potraw nie ma u nas 12, ale około 30. A wynika to z tego, że to nie są tylko święta rodzinne. Do stołu zasiadają też moi przyjaciele, a każdy z nich kultywuje troszkę inną tradycję. I one wszystkie spotykają się właśnie na naszym stole wigilijnym. I nawet, dopuszczone przez Kościół, potrawy mięsne nigdy nie pojawiają się

24 grudnia. Kolacja wigilijna jest zawsze oparta na rybach i tym wszystkim, co jest tak bardzo charakterystyczne dla polskiego stołu. Nie można też zapomi-nać o kolędach, choć z nimi jest bardzo różnie. Zdarza się tak, że jeżeli wiglię spędza z nami ta bardziej umuzykal-niona część rodziny, to kolędy są nawet grane, nie tylko śpiewane. Nie ma zna-czenia, jaki kto ma głos. Pierwsza zawsze zaczyna moja 87-letnia babcia i nie ma przebacz, wszyscy muszą się dołączyć. Mikołaj czy prezenty nie mają żadnego znaczenia, żadna paczka spod choinki nie wyskoczy do właściciela, dopóki nie zostaną odśpiewane kolędy, i bab-cia o to bardzo dba. I takich świąt: peł-nych tradycji, pełnych kolęd, a przede wszystkim pełnych spokoju, nawet jeśli daleko od domu, życzę wszystkim czy-telnikom „Cooltury”. «

RyszaRd Rynkowski

Nie wyobrażam sobie, żeby święta w moim domu nie były tradycyjne. Raz w życiu zdarzyło mi się spędzać je poza domem. To było w roku 1985, kiedy z zespołem VOX byliśmy w Stanach Zjed-noczonych. Tam po raz pierwszy spędzi-łem Boże Narodzenie bez rodziny. Powie-działem sobie wtedy, że nigdy więcej, i dotrzymuję słowa. Święta zawsze są rodzinne, choć to wszystko się, oczywi-ście, zmienia, bo zmienia się przecież styl naszego życia. W dzieciństwie bardzo czę-sto na święta wyjeżdżaliśmy z Elbląga do Brodnicy, do moich dziadków. Stół wigi-lijny, który pamiętam z tego okresu, był nie tylko duży, ale też i naprawdę suto zastawiony, bo spotykała się przy nim nasza cała, ogromna rodzina. Wszystkie panie w naszej rodzinie coś przygotowy-wały i tych potraw było naprawdę wiele. Później, kiedy nasze grono ograniczyło się tylko do mojej nabliższej rodziny i rodzi-ców, ten stół stał się mniejszy, nie było już tych 12 potraw, ale zawsze musiała być zupa grzybowa, musiał być śledź, pieróg z kapustą i grzybami. Musiał też być karp, za którym nigdy nie przepada-łem, i zawsze była jakaś smażona ryba w occie. Święta zawsze zbliżały, scalały, otulały, dawały odprężenie po przed-świątecznej bieganinie, przynosiły jakiś spokój, ale niestety, zawsze trwają za krótko. Rzecz jasna, nie można zapomi-nać też i o kolędach, ale moja rodzina już została przyuczona, że mój udział w kolę-dowaniu jest raczej symboliczny. Ze dwie

kolędy śpiewamy zaraz po podzieleniu się opłatkiem, przed kolacją wigilijną, ale wszyscy już wiedzą, że w domu nie jestem artystą, lecz jednym z biesiadni-ków. Nie ma moich solowych popisów i nikt ode mnie tego nie wymaga. Oczy-wiście nagrałem kolędy, choć wydawało mi się, że mój chropowaty głos się raczej do tego nie nadaje i nie bardzo brzmi cie-pło, delikatnie, świątecznie, ale namó-wiono mnie, więc to zrobiłem. I wszyst-kim życzę świąt właśnie takich: ciepłych, delikatnych, spokojnych i pełnych miło-ści. Nawet jeżeli jesteście daleko poza domem, proszę duszą i myślami być ze swoimi najbliższymi.

405_32-53 teksty.indd 39 19/12/2011 17:38:51

040 BOŻE NARODZENIEA.D. 2011

Bezpłatny katalog!

Święta, święta, świętaŚwiat zwariował! Największym producentem ozdób choinkowych są Chiny. I choć jest tam 5 mln chrześcijan, to Boże Narodzenie jest tam tak popularne jak chiński Nowy Rok w Koluszkach. Na londyńskich ulicach lampki, choinki i rubaszni Mikołaje, w domach towarowych kolędy ryczą z głośników, nawet bezdomni i ułomni swoje puszeczki na datki oklejają świątecznym papierem do pakowania prezentów. Gdyby Maryja przybyła z Józefem do Londynu, to pewnie Jezus urodziłby się w jakimś szpitalu, a któryś z zimnych urzędników zaraz by go odebrał rodzicom, bo byli obcokrajowcami.

SERGIUSZ HIERONIMCZAK

» Jednym z elementów, bez których trudno sobie wyobrazić wigilię,

jest choinka. W Polsce środkowej i połu-dniowej jeszcze w latach 30. XX w. cho-inki były rzadkością.

GDZIEŚ INDZIEJ TEŻ SĄ ŚWIĘTAZwyczaj ubierania drzewka na święta pochodzi z Niemiec z ok. XVI w. i przy-wędrował do nas poprzez dawne zie-mie pruskie – Pomorze, Warmię, Mazury

oraz Śląsk. Choinki pojawiły się najpierw w domach mieszczańskich, a dopiero potem trafiły na wsie. Z Niemiec pocho-dzi też, znany również w Wielkiej Bry-tanii, specjalny adwentowy kalendarz, w którym dzieci znajdują czekoladki. Niemcy rozpoczynają święta obiadem, po którym rozpakowuje się złożone pod choinką prezenty. Charakterystycznym przysmakiem, który pojawia się na nie-mieckich stołach podczas świąt Bożego Narodzenia, jest bakaliowe ciasto „stol-len”, które kształtem ma przypominać nowo narodzone dzieciątko zawinięte w becik.

Podobnie jak w Polsce, w Austrii przysmakiem świątecznym jest karp, ale już w Karyntii podaje się pieczoną kaczkę. Austriackie święta to również bogactwo pierników i oczywiście grza-niec. Austriacy uwielbiają pieczone kasz-tany i prażone migdały, a na swoim kon-cie mają jeden z największych przebojów świąt – kolędę „Cicha noc”.

We Francji 25 grudnia obchodzi się w gronie rodziny, jedząc w zależ-ności od regionu: indyka, pieczoną gęś lub – jak w Paryżu – ostrygi. Bel-gowie w święta uwielbiają dziczyznę w sosie śliwkowym, a Duńczycy ryż z owocami i przyprawami. Świąteczny wachlarz smaków jest więc niezwykle zróżnicowany.

W Europie zwyczaje świąteczne są do siebie podobne. Jest choinka, uro-czysta kolacja i zawsze są prezenty. Ale w niektórych częściach świata świętuje się zgoła inaczej, można by powiedzieć – dziwnie.

Meksykanie zaczynają świętować dosyć wcześnie – już na 2 tygodnie przed świętami prawie wszyscy sta-rają się mieć wolne od pracy. Przebrani kolędnicy wędrują od domu do domu na pamiątkę poszukiwań noclegu przez Maryję i Józefa. Na 12 dni przed świę-tami radosne i głośne procesje przecho-dzą ulicami miast do kościołów.

25 grudnia jest dniem najbardziej wyczekanym przez dzieci – wtedy wła-śnie dostają prezenty! Uroczystość roz-poczyna się po południu lub wieczorem, kiedy rodzina dzieli się rosca – słodkim chlebem w kształcie krążka. W środku zapieczona jest ceramiczna muñeca – laleczka. Symbolizuje ona nowo narodzo-nego Jezusa. Ten, komu trafi się laleczka, ma przyjemność (lub obowiązek) urzą-dzić dla wszystkich obecnych przyjęcie w dniu 2 lutego

405_32-53 teksty.indd 40 19/12/2011 17:38:54

Bezpłatny katalog!

405_32-53 teksty.indd 41 19/12/2011 17:38:56

042Niektórym z nas na pewno przypa-

dłyby do gustu święta w Australii. Jest tam lato i zamiast choinki można sobie udekorować palmę. To właśnie często się tam zdarza. 25 grudnia to wspa-niała okazja do spotkań z przyjaciółmi – na grillu na plaży. Musi to być niezwy-kłe doświadczenie zajadać kawał mięsa z kangura przy palmie w bombkach i do tego na plaży w upale.

Tradycja ważniejsza od komercji O Bożym Narodzeniu napisano już chyba wszystko. Każdy Polak od najmłodszych lat układa sobie schemat, który będzie powracał co roku o tej samej porze. Wigilia, opłatek, choinka, prezenty – to obraz świąt, jaki nosimy w sercu przez całe życie. Musimy przekazać go naszym dzieciom jako dar, prawdziwy świąteczny prezent – tradycję.

Im dłużej jestem w Wielkiej Bry-tanii, tym bardziej zdaję sobie sprawę, że święta Bożego Narodzenia to spraw-dzian mojej polskości. Bo chociaż jestem daleko od domu, to nie mogę obejść się bez karpia, opłatka, sianka pod obrusem i polskiej kolędy w tle. Z żalem stwier-dzam, że choć wszystko jest tak, jak być powinno, i nawet karp jest z Polski, a majonez dekoracyjny z Winiar, to brak czegoś, czego Anglicy mogą nam tylko pozazdrościć, czegoś, czego nie da się

opisać. Może to ziemia, po której się stąpa, a może uśmiech-

nięta twarz Kowal-skiego czy Nowaka

w kolejce po żywego karpia. Trudno to nazwać, ale na pewno wiem, że nie znajdę tego w Anglii ani nawet gdzieś indziej na świecie. To zapach Polski, duch świąt, poczucie swojskości, coś, co wisi w powietrzu i daje nam poczucie przy-należności do czegoś innego, czegoś, co jest tylko nasze – polskie.

Wielka Brytania obchodzi Boże Narodzenie bez wigilii, opłatka i barsz-czu z uszkami. Po prostu inna tradycja, która powinna wzbudzać nasz szacu-nek i dawać więcej powodów do pie-lęgnacji naszych własnych zwyczajów. A jest ich tyle, że powinno wystarczyć na wiele pokoleń.

Wieczerza wigilijna rozpoczyna się, gdy pierwsza gwiazda ukaże się na nie-bie. Po przełamaniu się opłatkiem i zło-żeniu życzeń cała rodzina zasiada do stołu. Jadłospis wigilijny powinien być tak pomyślany, aby uwzględniał wszyst-kie płody rolne i leśne z całego roku. Nie-stety bywało, że wielowiekową, słowiań-ską tradycję postnej wieczerzy podtrzy-mywali tylko prości ludzie. Szlachta, a tym bardziej arystokracja, nie przestrzegały jej aż tak dokładnie. Ceniły sobie potrawy z bobrzego ogona, argumentując, że więk-szość czasu spędza on w wodzie, więc niewiele się rożni od ryby.

Do najbardziej typowych i tradycyj-nych zestawów ludowych potraw wigi-lijnych należały: barszcz z buraków lub zupa grzybowa, bigos postny, kasza jaglana ze śliwkami suszonymi, groch lub fasola, kluski pszenne z makiem, kisiel z owsa, kutia, piernik, a na koniec jabłka i orzechy. Nie mogło również zabraknąć ryby: karpia, szczupaka, sandacza.

co region To… obyczajNa Podlasiu najpierw podawało się „borszcz”, potem rybę smażoną lub goto-waną, kompot z suszonych owoców oraz kutię, czyli pęczak z makiem utarty na masę i rozprowadzony z miodem.

W Poznańskim wieczerza wigilijna składała się zwykle z zupy z konopi, gro-chówki lub polewki, klusek z makiem, kapusty z grzybami, kompotu z gruszek.

Na Pomorzu również były kluski z makiem, karp lub szczupak w galare-cie, śledzie, pierogi z grzybami.

Na Mazowszu królowały pszenne placki, barszcz grzybowy, tłuczone karto-fle polane masą makową, kluski z grusz-kami, prażony groch, kisiel owsiany lub żurawinowy oraz kutia.

Na Podhalu królowały kluski z ziem-niaków polane miodem, „kłuty”, czyli kapusta z ziemniakami, kołacze z razo-wej mąki oraz kwaśnica, czyli kapuśniak z suszonymi śliwkami.

Każdy region Polski, a czasami nawet każda miejscowość, posiada charakte-rystyczne tradycje wigilijne. Wszyst-kich potraw podawanych w tym dniu nie sposób wymienić. Jak głosi tradycja, na wigilijnym stole powinno się znaleźć 12 potraw. Jednak według niektórych źródeł u magnatów podawano ich 13, u szlachty 11, a u chłopów i w miastach 9. Dzisiaj przyjęło się jednak 12 potraw, z których każdej trzeba spróbować, aby zapewnić sobie szczęście w nadchodzą-cym roku.

Obecnie do najbardziej tradycyjnych i ogólnie kultywowanych potraw należą: barszcz z uszkami, biały żur, zupa grzy-bowa lub rybna, karp królewski przy-rządzany na wiele sposobów, kapu-sta z grochem lub z grzybami, pierogi z kapustą, paszteciki z grzybami, klu-ski z makiem oraz kompot z suszonych owoców. Potrawy powinny być bezmię-sne. W tradycji chrześcijańskiej, zgodnie z jej symboliką, liczba 12 uznawana była za wyjątkową. Dwunastu było aposto-łów i dwanaście miesięcy w roku, z cza-sem więc każdej potrawie nadano spe-cyficzne znaczenie. Jednak nie zawsze tak było. Wigilia w czasach przedchrze-ścijańskich była niczym innym jak stypą zaduszną.

Zgodnie z wierzeniami w tę noc pojawiały się duchy przodków błąka-jące się po ziemi i należało je nakarmić, aby zapewnić sobie spokój. Z tymi tra-dycjami ściśle związane były pewne pro-dukty spożywcze, takie jak: fasola, bób, groch, kasza, jabłka, orzechy i miód. Dzi-siejsze miejsce przy stole dla zbłąkanego wędrowca to nic innego jak siedzenie dla zmarłego przodka. Wierzono, że można zobaczyć zbłąkaną duszę, zaglądając przez dziurkę od klucza.

Podobnych wierzeń było wiele. Zwie-rzęta mówiły ludzkim głosem, zatopione w jeziorach dzwony odzywały się melo-dią, a w strumieniach i potokach woda zamieniała się w wino lub płynne złoto. Biada śmiałkom łamiącym zasady – mogli oni usłyszeć od swoich zwierząt domo-wych wyrok śmierci.

Wszystkim Czytelnikom życzę zdrowych i wesołych świąt, pełnych miłości. I oby ostatnich z daleka od domu! «

boże narodzenieA.D. 2011

405_32-53 teksty.indd 42 19/12/2011 17:38:57

043

Pierogi z kapustą i grzybamiPierogi z kapustą i grzybami to tradycyjnie polska potrawa wigilijna. Wielu ekspertów docieka, do kogo należą pierogi: do Rosjan czy do Polaków. Rosjanie pierogi smażą w oleju lub na smalcu, a my je gotujemy we wrzątku. Tak naprawdę pierogi przyna-leżą do słowiańskiego kręgu kulturowego. Słowo „pieróg” oznacza potrawę wyko-naną z ciasta gotowanego, pieczonego lub smażonego na głębokim tłuszczu, cienko rozwałkowanego i wypełnionego różno-rodnymi nadzieniami. Zapewniam was, że w tym artykule nie starczyłoby miejsca na wskazanie, czym można wypełnić pierogi. Najbardziej znane nadzienia to: z mięsa, grzybów (nie należy tutaj mylić grzy-bów z pieczarkami, mowa bowiem o praw-dziwkach, kurkach, rydzach, czyli grzybach z lasu), kapusty kiszonej, ziemniaków, sera lub owoców, takich jak truskawki czy śliwki. Pierogi ruskie to również tradycyjne danie

polskie, choć ich nazwa jest trochę myląca. Słowo „ruskie” odnosi się do Rusi Kijow-skiej, a więc do dawnych polskich Kresów Wschodnich. Pierogi ruskie są więc potrawą bardziej polską, niż mogłoby się wydawać.

Pierogi z kapustą i grzybami to trady-cyjna polska potrawa przygotowywana na święta Bożego Narodzenia.

Pierogi znane są w Polsce prawdopo-dobnie już od XIII w. Sprowadzone zostały przypuszczalnie z Dalekiego Wschodu poprzez Ruś, jakkolwiek do reszty Europy dotarły przez Włochy. Wyraz „pierogi” poja-wił się w drugiej połowie XVII w. Rosyj-skie słowo „pir” oznacza „święto”, „uroczy-

stość” i pochodzi od starocerkiewnosło-wiańskiego „piru”, stąd ich okazjonalny cha-rakter.

» Uniwersalne ciasto na pierogi

Składniki0,5 kg mąki pszennej, białej, typ 550 szklanka gorącej (!) wodyszczypta soli do wody i do ciasta2 białka jajka

SPOSÓB WYkOnaniaMąkę wysypujemy na stolnicę, robimy na środku gniazdko i wolno wlewamy gorącą (!) wodę. Temperatura wody powinna być jak najwyższa – ile zdołają wytrzymać nasze ręce. Zagniatamy ciasto. Jeśli macie maszynę do ciasta, to wlewajcie wrzątek. Po chwili dodajemy białko jajka. Po zagnieceniu odcinamy po kawałku ciasta, wałkujemy na wybraną grubość i szeroką szklanką wycinamy krążki. Nakładamy farsz i zaklejamy. W dużym garnku gotujemy osoloną wodę i na wrzątek wrzucamy pierogi. Gotujemy do wypłynięcia. UWAGA: Gorąca woda gwarantuje jedwabi-ste i pyszne ciasto na pierogi.

405_32-53 teksty.indd 43 19/12/2011 17:38:59

044 Świąteczny komentarz tygodniaZ prZymrużeniem oka

List od M

o komercjalizacji Świąt, swojej pracy oraz elfach domagających się ochrony przed zalewem taniej siły roboczej z europy wschodniej – w świątecznym komentarzu tygodnia specjalnie dla „cooltury” pisze:

Święty mikołaj

» Drogie dziewczęta i chłopcy. Hohoho. Jak zapewne wiecie,

grudzień to bardzo pracowity okres dla Świętego Mikołaja. Mam dosłownie milion rzeczy do zrobienia przed Gwiazdką, a nie zacząłem nawet zakupów. Myślicie, że Pani Mikołajowa będzie zadowolona, kiedy pod choinką znajdzie coś wyprodukowanego w moim warsztacie? Nie będzie. Zresztą drewniane, bujane fotele znudziły się jej już w XIV wieku, a elfy niemal całkowi-cie przekwalifikowały się na masową pro-dukcję elektronicznych gadżetów. Nie-stety, zakupy u nas w Laponii to nie jest bułka z masłem. Mamy IKEĘ, NETTO oraz mały warzywniak za rogiem. I to by było na tyle. Mógłbym co prawda wsiąść na sanie i wyskoczyć do Mediolanu, Paryża lub Nowego Jorku, ale w wyniku dra-stycznego, antyterrorystycznego prawa oraz cyklicznej niestabilności wulkanów uzyskanie pozwolenia od Agencji Lotów

to droga przez mękę. Dlatego latam raz w roku. Podczas Świąt. Zresztą i tak nie mam czasu na podróże. Myślicie pew-nie, że Pan Mikołaj pracuje jedną noc w roku, a resztę czasu spędza, siedząc przed kominkiem i paląc fajkę? Te czasy już minęły. Palić zabraniają mi antyni-kotynowi aktywiści, żona, lekarz i rząd stale podnoszący akcyzę. Siedzenie przed kominkiem też nie wchodzi w rachubę. Dziś praca Mikołaja to niekończąca się, mordercza robota papierkowa przed lap-topem. Choćby umowa licencyjna z Apple. Ma 3458 stron. A muszę przeczytać, zrozu-mieć i podpisać każdą z nich. W tym roku niemal co drugie dziecko chce iPada. Elfy się nie wyrabiają, a moi prawnicy toczą boje w sprawie zmiany zapisów doty-czących dystrybucji w Ameryce Łaciń-skiej. Bez prawników i umów już dawno skończyłbym za kratkami za kradzież intelektualną. Przez te wszystkie licen-cje wydatki mamy kolosalne. Prawnicy za każdą godzinę liczą sobie fortunę. Elfy

wciąż strajkują i domagają się podwyżek, mimo że dzieci na Tajwanie potrafią taką samą pracę wykonać dwa razy szybciej, cztery razy dokładniej i dwanaście razy taniej. Ostatnio elfy okupują skwer na placu św. Mikołaja, mieszkają w namiotach i nazywają siebie oburzonymi, bo zatrud-niam ich na umowy śmieciowe. Nazywają mnie wyzyskującym kapitalistą, tłustym kotem i pachołkiem galopującego kapi-talizmu, bo niefortunnie w zeszłym roku podarowałem jednemu z nich pod choinkę „Kapitał” Marksa. Myślałem o zatrudnie-niu rusałek z Europy Wschodniej, które byłyby gotowe pracować za pensję mini-malną, ale elfy podpaliły opony, splądro-wały NETTO, powybijały szyby w warzyw-niaku i skandowały hasła: „Elfie prace w Laponii dla elfów z Laponii”. Ustąpiłem, gdyż nie mogę sobie pozwolić na skandal i złą prasę. Muszę dbać o swój wizerunek. Mam nawet taki zapis w umowie z każ-dym z reklamodawców i sponsorów. To są poważne i bezwzględne firmy. Nie chcę

405_32-53 teksty.indd 44 19/12/2011 17:39:03

skończyć jak John Terry albo Tiger Woods. Kontrakt z Coca-Colą pozwala mi np. na zakup kamer CCTV i podsłuchów. Nie zda-jecie sobie sprawy, jak trudno w dzisiej-szych czasach podglądać Wasze występki. Zwłaszcza że mam konkurencję w postaci służb bezpieczeństwa, prywatnych detek-tywów, firm internetowych i tabloidów, tj. śp. „News of the World”, które stale zakłó-cają sygnały, instalując swoją aparaturę. To prawdziwy wyścig zbrojeń. Bitwa na plu-skwy. Olbrzymi ból głowy mam też z aktu-alizowaniem „niegrzecznych uczynków”. Z każdym rokiem dochodzą nowe, które muszę umieszczać w regulaminie, żeby nie mieć procesów sądowych. W ostat-nim czasie do listy „niegrzecznych uczyn-ków” dołączyły: defraudacje finansowe, oglądanie „Tańca z Gwiazdami”, zabawy z dopalaczami, podglądanie sąsiadów za pośrednictwem Google Earth, Facebooka i Naszej Klasy (pełna lista już niedługo do ściągnięcia z mojej strony w forma-cie PDF). Wyzwaniem jest też dla mnie uczestniczenie w tych wszystkich spo-tach reklamowych i niekończących się sesjach zdjęciowych. W grudniu każdy chce mieć kawałek św. Mikołaja, a ja nie mam

sumienia ani rodowej fortuny, żeby odmó-wić. Dlatego rozmieniam się na drobne. Zarzuty o komercjalizacji Świąt proszę jed-nak kierować do siebie. Nie robiłbym tych wszystkich rzeczy, gdybyście chcieli, tak jak Wasi przodkowie, pod choinką znaj-

dować drewniane klocki, kucyki albo piór-niki. Domagacie się jednak klocków LEGO, Play Station, Roleksów albo iPhone'ów. A prawnicy Apple i im podobni to praw-dziwe s… biznesowe, szczwane lisy, które mają w głowach kalkulatory, a w otocze-niu pazernych udziałowców. Irytują mnie też wszelkie dyskusje teologiczne na temat braku przeżyć duchowych podczas Świąt.

Już sam dobrze nie pamiętam, czy wywo-dzę się z kultury chrześcijańskiej, od rzym-skich Saturnaliów, słowiańskiego kultu Walesa, czy też od germańskiego Odyna. Wikipedia jest w tym temacie niezbyt pre-cyzyjna, a ja jestem zbyt zajęty, żeby grze-

bać w moich pamiętnikach. Sami wybierz-cie, co Wam odpowiada, i do zobaczenia przy choince. Tylko proszę, nie zostawiaj-cie mi ciasteczek. Pani Mikołajowa zdecy-dowała, że jestem na diecie. «

List od Mikołaja znalazł na parapecie i przetłumaczył na kolanie: Radosław Zapałowski.

Myślicie pewnie, że Pan Mikołajpracuje jedną noc w roku, a resztę czasu spędza, siedzącprzed kominkiem i paląc fajkę? Te czasy już minęły.

405_32-53 teksty.indd 45 19/12/2011 17:39:03

046 WYDARZENIEPOLKI W LONDYNIE

Magiczna nić Kruszyńskich

KARolINA ZAgRoDNA

» 35 Beauchamp Place – spokojna uliczka w sąsiedztwie legendar-

nego domu handlowego Harrods w Kni-ghtsbridge. Wokół pełno ekskluzywnych sklepów i restauracji. Wśród nich jeden wita nas napisem: „Kruszynska”. Przez okno macha uśmiechnięta blondynka. To Dana Kruszyńska.

Na powitanie jej siostra Liliana ściska moje dłonie i mówi: „Biedactwo, jakie masz zimne ręce! Dana, musimy zaparzyć ciepłej herbatki”. W legendarnym sklepie sióstr Kru-szyńskich od razu czuję się niezwykle przy-tulnie, jakbym odwiedzała dobre znajome. Tyle że w tym miejscu jestem po raz pierw-

szy, a owe „znajome” to jedne z najsłynniej-szych projektantek w Londynie.

Zaczynamy od przyszłorocznego Balu Polskiego, na który Kruszyńskie oddają jedną ze swoich najnowszych kreacji – złotą suknię wartą 10 tys. funtów. – Jesteśmy bardzo pod-ekscytowane udziałem w tegorocznym Balu Polskim. Celem jest zebranie jak największej ilości pieniędzy, musimy więc zachęcić jak najwięcej ludzi z różnych światów i różnych profesji. Nasza suknia uszyta jest z myślą o naszych klientach, warta jest więc 10 tys. funtów i nie zamierzamy jej oddać za mniej. Bardzo chcemy pomóc szpitalowi w Lubli-nie – podkreśla Liliana.

– Mam do Lublina wielką sympatię. W zeszłym roku dostałyśmy tam nagrodę

Złotego Wieszaka na Fashion Show, który miał niezwykle wysoki poziom – opowiada. – Pamiętam, że bardzo wzruszyłam się tą nagrodą, a musiałam jeszcze po tym prze-mawiać – wspomina Liliana. – Bardzo czę-sto bierzemy udział w imprezach charyta-tywnych, szczególnie jeśli mają one pomóc dzieciom lub ludziom chorym na raka. Sta-ramy się angażować w jak najwięcej pol-skich projektów.

NAjpIERW RoDZINA, potEm KARIERASiostry Kruszyńskie przyjechały do Wielkiej Brytanii w latach 70. Już jako młode dziew-czyny były bardzo kreatywne. Lila uczęsz-czała na akademię muzyczną i jest absol-wentką literatury. Po studiach zajęła się pracą w teatrze. Dana natomiast z wykształ-cenia jest biologiem. – Dana to biolog, który skończył London School of Fashion – z dumą wtrąca Lila o siostrze. – A Liliana pięknie gra na pianinie – dodaje Dana. W czasie rozmowy siostry mówią przez siebie – są pełne entu-zjazmu, bardzo zgrane i bliskie sobie – nie tylko jako partnerki w biznesie. Widać, że znają się nawzajem doskonale, uzupełniają się i uwielbiają swoje towarzystwo.

– Kiedy przyjechałyśmy do Londynu, było ciężko o cokolwiek, a przede wszyst-kim o karierę – wspomina Dana. – Nasz biznes zaczęłyśmy dopiero 20 lat później. Najpierw zajęłyśmy się rodziną, wychowa-niem dzieci, a dopiero, kiedy te podrosły, w latach 90., stworzyłyśmy pierwszą kolek-cję. Przełomową okazała się ta zaprezento-wana w Hotelu Ritz podczas London Fashion Week. Aby ją sfinansować, musiałyśmy wziąć wielką pożyczkę z banku, z ogromnymi odset-kami, o których wtedy nie miałyśmy żadnego pojęcia. Ten pokaz ogólnie uważany był za nieudany, ponieważ trwała recesja i kryzys ekonomiczny. A do nas po nim przychodziło coraz więcej zamówień – siostry Kruszyń-skie jeszcze dziś śmieją się na wspomnienie sukcesu sprzed 17 lat. – Podpisywałyśmy umowy na dostawy do najlepszych domów mody na całym świecie.

– Nasz sklep na Knightsbridge otworz-łyśmy po stworzeniu pierwszej kolekcji. Wcześniej jednak, kiedy szyłyśmy dla innego sklepu, jeden z żakietów wpadł w oko… Księżnej Dianie. Miałyśmy potyczki i przy-gody jak w filmie – śmieje się Dana.

polKA potRAfIMimo wszystkich przygód siostry Kruszyń-skie są obecnie synonimem haute couture, londyńskiego glamouru, kobiecości i luksusu brytyjskiej stolicy.

Jedno z pierwszych zamówień na ich kreacje pochodziło od Księżnej Diany. Ich stałymi klientkami są arabskie księżniczki oraz światowej sławy śpiewaczki operowe. Mimo sławy siostry Dana i Liliana Kruszyńskie to wyjątkowo czarujące kobiety – „very down to earth” – tak określiliby je Brytyjczycy. Jedną ze swoich kreacji przeznaczą na aukcję charytatywną, która odbędzie się podczas Balu Polskiego 2012.

405_32-53 teksty.indd 46 19/12/2011 17:39:05

047

Co według sióstr Kruszyńskich jest więc kluczem do sukcesu i co umożliwiło im pod-bicie brytyjskiego światka mody? Pytam, czy to ich urok osobisty, ale skromnie zaprze-czają. – Najważniejszy jest produkt – tłuma-czy Liliana. – Trzeba kochać to, co się robi – dodaje Dana. – Wówczas masz więcej entu-zjazmu i samozaparcia. Poza tym my przez lata wyćwiczyłyśmy sposób na kontakt ze starymi i nowymi klientami. W ciągu kilku minut potrafimy też zaprojektować coś, czego klient nie znajdzie nigdzie indziej. Potrafimy coś narysować i „sprzedać” na papierze. To, co sprzedajemy, to coś, czego nie znajdziesz nigdzie w sklepach – opowiada Liliana.

– Żeby osiągnąć sukces, ważna jest więc kreatywność, ale i szyba reakcja oraz znajo-

Nasz sukces polega na tym, że robimy rzeczy jednostkowe,niepowtarzalne.

Więcej informacji na stronie

www.kruszynska.com

mość potrzeb klienta – dodaje Liliana. – Oczywiście czasami czujemy się zmę-

czone, ale cieszymy się, że jesteśmy we dwie – zawsze jedna drugą inspiruje i pobudza do aktywności. Musimy mieć panoramiczną aktywność. Każda nasza suknia jest inna, każde wykończenie inne. Nasz sukces polega na tym, że robimy rzeczy jednostkowe, nie-powtarzalne. Bardzo często nasze kreacje są fotografowane, bo większość naszych klien-

tów to osobowości sceniczne. Musimy robić absolutnie unikatowe rzeczy, żeby wyrobić sobie reputację. To musi być tylko jedna suknia na świecie. Muszę zapytać o sławne klientki. – O Boże, było ich tak wiele – mówi Liliana. – Katherine Jenkins, Shirley Bassey, Cher, skrzypaczka Sarah Chang, Sarah Bright-man, Nancy Dell’Olio. Uwielbiamy muzykę klasyczną, stąd też być może mamy wśród

klientów tylu muzyków klasycznych. Szyły-śmy też dla prezenterek Tess Daly, Natashy Kaplinsky czy ostatnio piosenkarki Cheryl Cole. Lubię kobiety, które coś po sobie zosta-wiają. Nie tylko celebrities, ale te mądre i uta-lentowane kobiety. To dla nas zaszczyt móc je poznawać.

– Aha, w związku z twoim wcześniej-szym pytaniem o to, co jest kluczem do suk-cesu: fakt, że jesteśmy Polkami. Polki zawsze

sobie poradzą, zrobią coś z niczego i są bar-dzo pracowite – przypomina sobie Liliana na koniec. Polka potrafi? Coś w tym jest.

Ich kreacja pojawi się na aukcji podczas Balu Polskiego w styczniu 2012 roku.

405_32-53 teksty.indd 47 19/12/2011 17:39:07

048 DZIEJE SIĘZNOWU DOBRONIAK

Hamburger za niepodległość» Piotr Czerwiński, autor książek

„Pokalanie” oraz „Przebiegum Życiae”, przyjechał do Londynu, aby pro-mować swoją najnowszą powieść „Mię-dzynaród”. Spotkał się z czytelnikami w POSK Jazz Cafe, gdzie można było też usłyszeć, jak Czerwiński śpiewa.

Autor „Międzynarodu” spotkał się również ze słuchaczami Polskiego Radia Londyn. Akcja nowej powieści Czerwiń-skiego umiejscowiona jest na Pacyfiku w… Polsce. Nowej Polsce. Mieszkańcy nowej Polski są… czarni.

Nie piszę więcej na temat treści. Tę książkę należy po prostu przeczytać i mieć dużo do siebie dystansu. Nie pole-cam skrajnym narodowcom i tym, któ-rzy podpisują się pod transparentami: „Konzentrazion Lager Europa” – mogą nie przeżyć lektury „Międzynarodu”.

Jeśli ktoś chciałby po tej lekturze napisać, że Czerwiński nie jest praw-dziwym Polakiem, niech weźmie na wstrzymanie. To z krwi i kości potomek żołnierza Armii Krajowej. Nie jakichś

Polak LondyńczykNa londyńską promocję będziemy musieli czekać jeszcze do stycznia, tym-czasem już teraz Wiktor Moszczyń-ski zaprezentował swoją nową książkę „Polak Londyńczyk” w Warszawie. Jest to zbiór jego tekstów, które ukazywały się w ciągu ostatnich czterdziestu lat.

– Obejmuje ona moje wcze-sne opinie obrazoburcze, wyrażane w sztywnym świecie politycznej emi-gracji, potem moją działalność wspie-rającą „Solidarność”, a wreszcie moje oceny chwiejącej się, lecz w końcu rozwijającej demokracji w Polsce po 1990 roku oraz potrzeb nowej i starej Polonii za granicą – mówi Moszczyński o swojej książce.

tam szczeniackich „popierdółek”, które teraz mają czelność nazywać się „reak-tywacją”, nie mając w ogóle poszano-wania dla historii. Ze swojej młodości

Pełna treść rozmowy na stroniewww.dobroniak.com/czerwiński

Piotr Czerwiński pamięta w sumie tra-giczną historię.

Jego ojciec miał tak niską emery-turę, że nie starczało nawet na opłaty. Za namową swoich kolegów kombatan-tów postanowił sprzedać w Desie swoje medale, żeby mieć na życie. Na pierwszy ogień poszła Polonia Restituta: – W Desie zaproponowano za nią ojcu 25 tys. sta-rych złotych – opowiada Piotr Czer-wiński. – Wtedy tyle kosztował zestaw z frytkami i hamburgerem w McDonal-dzie – mówi.

Ojciec Piotrka Czerwińskiego był bar-dzo tym poruszony. Kiedy wracał z synem Krakowskim Przedmieściem, cały czas trzymał w ręku medal i potrząsał nim w dłoni. Przechodząc koło Pałacu Prezy-denckiego, chwycił mocniej Polonię Resti-tutę i krzyknął w stronę okien: „Gdyby nie te moje 25 tysięcy, takiego wała mie-libyście, a nie Polskę”. Autor „Między-narodu” zapamiętał bardzo dobrze tę scenę. Warto też o niej pamiętać, czyta-jąc najnowszą książkę Czerwińskiego. On sam puentuje swoją prozę myślą, że Polacy mają w sobie coś, co powoduje, że sami siebie doprowadzają do upadku. W książce pisze: „Narodowość to prze-żytek (…) Jest naród dobrych ludzi, ludzi złych, ludzi słabych…”.

A Pawlak w „Nie ma mocnych” mówił, że ludzie dzielą się na mądrych i głupich.

True, true. Bzium. «

Fot:

Arc

hiw

um a

utor

a

Fot.

Piot

r Apo

linar

ski

Piotr Czerwiński w studiuPolskiego Radia Londyn

405_32-53 teksty.indd 48 19/12/2011 18:01:43

049

TM

Polskizadzwon do

bez rachunków od nas

bez karty kredytowej

0844 720 8002

0844 904 8002

1p/min na telefony stacjonarne, wybierz numer

4p/min na telefony komórkowe, wybierz numer

Visit www.just-dial.com for full terms & conditions. Terms & Conditions apply. Rates accurate at 1/12/2011. Charges from mobiles vary.

od

/min

405_32-53 teksty.indd 49 19/12/2011 17:39:10

050 zostańBRYTYJCZYKIEM

obywatelstwo brytyjskierezydentura stała rezydentura tymczasowa

profesjonalna pomoc w uzyskaniu OBYWATELSTWA

I PASZPORTU BRYTYJSKIEGO. Wystarczy 6 lat legalnej pracy.

Jeśli pracujesz legalnie od 5 lat,

już teraz możesz się starać o rezydenturę stałą.

Do REZYDENTURY TYMCZASOWEJ

wystarczy 1 rok legalnej pracy w UK

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC.

0208 846 3606Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie) www.saraint.com

Jubileusz MedicalAid for Poland Fund

HANKA GROSZEK, IRENKA POTWOROWSKA – MAPF Fundraising

»W 30-lecie powstania fundacji chcemy dotrzeć do jak najszer-

szych kręgów Polonii w Wielkiej Brytanii z dobrą wiadomością – dalej działamy, niesiemy pomoc, dziękujemy za 30 lat wspaniałego wsparcia i prosimy o dal-sze popieranie naszych apeli, szczegól-nie w tym jubileuszowym roku. Główną akcją jest zbiórka „penów” w szkołach języka ojczystego, prowadzona przy wielkim poparciu i pod patronatem Pol-skiej Macierzy Szkolnej. Dzieci i młodzież wrzucają pieniądze do skarbonek, sło-ików i butelek. Zbiórka trwać będzie do czerwca 2012, do zakończenia roku szkol-nego. Zebrane pieniądze MAPF przekaże hospicjom dziecięcym w Polsce.

NASZE SPRAWYWYDARZENIE

We wrześniu 1981 r. w POSK-u spotkali się dr Bożena Laskiewicz, Jarosław Żaba – ówczesny prezes Polonii Jutra, oraz Artur Rynkiewicz – ówczesny prezes Zjednoczenia Polskiego, i postanowili odpowiedzieć na apel Lecha Wałęsy o pomoc medyczną dla Polski. W ten sposób 30 lat temu powstała Medical Aid for Poland Fund.

Z apelem o pomoc hospicjom zwra-camy się do wszystkich rodaków na Wyspach przez parafie, z którymi szkoły sobotnie ściśle współpracują, jak również do tych, którzy może o istnieniu funda-cji nie słyszeli.

W okresie przedświątecznym orga-nizujemy także tradycyjny kiermasz w parafii na Ealingu w Windsor Hall. Stoiska z ofertą, która powinna zado-wolić każdego, będą czekały na Państwa jak co roku.

W lutym kierujemy do Państwa zaproszenie na film pt. „Inka”, w reżyserii naszego skarbnika Jana Ledóchowskiego. Jest to opowieść o tragicznych losach młodej dziewczyny z Polski, z Gdańska, która w 1946 r. spotyka się z rzeczywi-stością działań nowej władzy.

Jan Ledóchowski rejestruje kamerą fabułę i to, co działo się oraz dzieje wokół nas. Przy kręceniu filmu „Inka” wspierało go grono przyjaciół, rodzina, znajomi, stu-denci i harcerze. Zapraszamy na pierw-sze tego typu wydarzenie w POSK-u. Dochód z jednego pokazu przeznaczony będzie na rzecz Medical Aid for Poland Fund. «

405_32-53 teksty.indd 50 19/12/2011 17:39:14

zostańBRYTYJCZYKIEM

obywatelstwo brytyjskierezydentura stała rezydentura tymczasowa

profesjonalna pomoc w uzyskaniu OBYWATELSTWA

I PASZPORTU BRYTYJSKIEGO. Wystarczy 6 lat legalnej pracy.

Jeśli pracujesz legalnie od 5 lat,

już teraz możesz się starać o rezydenturę stałą.

Do REZYDENTURY TYMCZASOWEJ

wystarczy 1 rok legalnej pracy w UK

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC.

0208 846 3606Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie) www.saraint.com

BBRRYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMYTYJCZYKIEMobyobyrrezydentuezydenturrezydentuezydentu

WWWW

405_32-53 teksty.indd 51 19/12/2011 17:39:14

052

Service provided by

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

na tel, komórkowy w Polsce

7p2pza min za min

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Załaduj konto za £10 wysyłającSMS-a na numer

81616 o treści QPDN10a dostaniesz extra £1 kredytu!

T-talk

T&Cs: Entry given to all customers, who TopUp the min of £5 before 31.08.2011, unless otherwise stated. Every top-up counts as an entry. The Draw is open to England, Wales and Scotland residents only. Winners will be chosen at random from all valid entries and notified via telephone. The prizes are not transferable and cannot be exchanged for cash. Winners will participate in all required publicity and Auracall reserves the right to publish the name and picture of the winners in all publicity media. By entering the competition participants consent to receive relevant promotional material via SMS. The draw is provided by Auracall Ltd.

‘Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.”

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

T-talkT-talk

Świąteczna promocja!

Doładuj konto kwotą £10, a otrzymasz

Wyslij SMS o treści QPDN na 65656. Koszt £10+std. SMS. Oferta ważna do 01.01.12.Obsł. klienta: 020 8497 4622

ZMIANY NA EGZAMINACH NA PRAWO JAZDY OPÓŹNIONE

Mimo że DSA (Driving Standards Agency) podjęła decyzję o tym, że 2011 rok jest ostatnim, kiedy można uczyć się na pod-stawie aktualnie obowiązujących i używa-nych na egzaminach testów, to jednak nie zakończono w terminie przygotowań do tych zmian i stare zasady egzaminacyjne będą obowiązywały do 22 stycznia 2012 r.

Dopiero od 23 stycznia egzaminy będą odbywały się już w nowym trybie – wtedy na egzaminie teoretycznym poja-wią się nowe pytania, których nie będzie można poznać wcześniej.

Warto zatem skorzystać z opóźnie-nia DSA i rozpocząć nowy rok od sukcesu – zdania egzaminu teoretycznego na bry-tyjskie prawo jazdy, jeszcze zanim będzie on trudniejszy.

MATYLDA SETLAKManaging Director

Think Big Comms Ltd.

SZANOWNY PANIE DARKU...Jak wielu rodaków, tak i ja znalazłem się tutaj za chlebem, za pracą. Dziś mija już kilka lat, odkąd zadomowiłem się tutaj, chyba na stałe pozostawiając w Ojczyź-nie przyjaciół, znajomych, rodzinę. Od kilu miesięcy gdzieś wewnątrz zastana-wiam się nad czymś, co sprawi, że być może dzięki naszej ofiarności pomożemy tym, którzy żyją w Ojczyźnie czasem róż-nie. Dlatego zwracam się z prośbą, z pro-pozycją i podpowiedzią zorganizowania tutaj, w UK, organizacji, stowarzyszenia, fundacji, która będzie pomagała rodakom. Szczególnie mam tutaj na myśli dzieci, rodziny, które w Polsce borykają się z wie-loma problemami, m.in. głodu czy ubó-stwa. Często ci ludzie wstydzą się prosić o pomoc innych, a jak już gdzieś idą, to są odsyłani z kwitkiem i często pokazywani palcami.

Myślę, że nie tylko możemy to czynić, wyciągając pieniądze z kieszeni rodaków, ale może dzielić się tym, co nam zbywa – zabawki, odzież, meble i inne podobne rzeczy, które tutaj łatwiej znaleźć. Myślę, że w całej Anglii jest nas tylu, że w każ-dym zakątku znajdzie się ktoś, kto zechce

wspierać takie przedsięwzięcie. Oczywi-ście chciałbym, byśmy, jeśli uda się stwo-rzyć coś takiego, docierali do tych ludzi nie przez instytucje, ale sami, poprzez tych, którzy tam mieszkają, żyją obok takich ludzi. Często widać to w TV lub możemy o tym usłyszeć, gdy jesteśmy w Ojczyź-nie. To tak ogólne, proszę o zastanowie-nie się. Być może rzucona propozycja i opi-sany problem sprawią, że tysiące, a może miliony ludzi zechcą coś takiego stworzyć. W Polsce co roku jest Orkiestra Świątecz-nej Pomocy, a my możemy stworzyć coś na podobieństwo, co będzie trwało cały rok, a pomoże milionom naszych rodaków, szczególnie dzieciom, biednym rodzinom, które nie radzą sobie z rzeczywistością, bo nikt ich nie zauważa, i często kończą na bruku z niczym, a dzieci są im odbierane, bo są w nędzy. Proszę o przemyślenie pro-blemu. W UK jest dużo firm prowadzonych przez naszych rodaków, którzy, myślę, że z ochotą podejmą wyzwanie bez ponosze-nia kosztów, by przewieźć dary do Ojczy-zny. (…) Mieszkam w Northampton, tutaj, jak i w Ojczyźnie, znam wiele osób, które, myślę, że chętnie zechcą coś zrobić w tej sprawie. To tak wstępnie i ogólnie. Mam nadzieję, że nazwę i pomysł można roz-winąć.

Z poważaniem CZYTELNIK

(imię i nazwisko do wiadomości redakcji)

SYGNAŁYZ LISTÓW DO REDAKCJI

ZAGINIONYZaginął Andrzej Mikołajczak, lat 54Miejsce urodze-nia: Polska

Andrzej zaginął w Wiel-kiej Brytanii w marcu 2011 na terenach Surrey.

Prawdopodobnie przebywa z travellers i mieszka w karawanach. Rodzina Andrzeja prosi Państwa o pomoc. Jeśli masz jakiekolwiek informacje o Andrzeju, zadzwoń lub wyślij wiadomość (w języku polskim) pod numer: 07432873479.

Missing person Andrew Mikolaj-czak, age 54, POB: Poland

Missing in the Uk since March 2011, last know location Surrey.

Possibly staying within the tra-velling community.

His family is asking for your help to find him.

If you have any information regarding Andrew, call or text (in Polish or English): 07432873479.

405_32-53 teksty.indd 52 19/12/2011 17:39:17

053053

Service provided by

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

na tel, komórkowy w Polsce

7p2pza min za min

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Załaduj konto za £10 wysyłającSMS-a na numer

81616 o treści QPDN10a dostaniesz extra £1 kredytu!

T-talk

T&Cs: Entry given to all customers, who TopUp the min of £5 before 31.08.2011, unless otherwise stated. Every top-up counts as an entry. The Draw is open to England, Wales and Scotland residents only. Winners will be chosen at random from all valid entries and notified via telephone. The prizes are not transferable and cannot be exchanged for cash. Winners will participate in all required publicity and Auracall reserves the right to publish the name and picture of the winners in all publicity media. By entering the competition participants consent to receive relevant promotional material via SMS. The draw is provided by Auracall Ltd.

‘Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.”

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

T-talkT-talk

Świąteczna promocja!

Doładuj konto kwotą £10, a otrzymasz

Wyslij SMS o treści QPDN na 65656. Koszt £10+std. SMS. Oferta ważna do 01.01.12.Obsł. klienta: 020 8497 4622

Wyslij SMS o treści QPDN na 65656Wyslij SMS o treści . Koszt . Koszt £10+std. SMS. Oferta ważna do 01.01.12.

£10, a otrzymasz

405_32-53 teksty.indd 53 19/12/2011 17:39:19

054 CAFÉ COOLTURAPOLECAMY

405_54-75 teksty.indd 54 19/12/2011 17:40:34

055055055„Snowman” – magiczna podróż w święta

„Snowman” (Bałwan) w teatrze Sadlers Wells w Londynie to jeden z najpopularniejszych bożonarodzeniowych spektakli

w Wielkiej Brytanii. Kiedy bałwan, którego ulepił główny bohater, ożywa w nocy, oboje wyruszają w magiczną podroż, po drodze spotykając pingwiny, tańczące owoce, renifery i świętego Mikołaja. W przedstawieniu usłyszymy słynny utwór „Walking in the air” Howarda Blake’a. „Snowman” w Sadlers Wells w Londynie do 8 stycznia 2012. Więcej informacji na stronie www.sadlerswells.com

405_54-75 teksty.indd 55 19/12/2011 18:13:18

056 CAFÉ COOLTURAPOLECAMYCAFÉ COOLTURAPOLECAMY

Polecamy na świętaNadrabianie zaległości kulturalno-artystycznych czas zacząć

wystawy» POWER OF MAKING

Do 02.01.2012. V&A, Cromwell Rd, London, SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Czynne codziennie 10.00-17.45, w pt. do 22.00.www.vam.ac.uk

V&A we współpracy z Crafts Council prezentuje wystawę rękodzielnictwa, złożoną ze stu obiektów wykonanych przez profesjonalistów i amatorów. Do obejrzenia są m.in.: miś wielkości człowieka zrobiony na szydełku, ceramiczna przepaska na oko, metalowy flet, ręcznie wykonane kukiełki z filmu „Fantastic Mr Fox”, jak również biologiczne implanty używane podczas operacji czy też przykłady użycia nowych technologii – drukowania w 3D. Jak zawsze w V&A podczas trwania wystawy odbędzie się seria wydarzeń towarzyszących.

» POSTMODERNISM: STYLE AND SUBVERSION 1970-1990

Do 08.01.2012. V&A, Cromwell Rd, London, SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Czynne codziennie 10.00-17.45, w pt. do 22.00.www.vam.ac.uk

V&A zaprasza na kolejną ze swoich wielkich wystaw 2011 roku – „Postmodernism”. Będzie on pokazany na przykładach architektury, designu, muzyki, życia klubowego oraz sztuki użytkowej. Wśród wystawionych twórców znajdą się: Ettore Sottsass, Peter Saville, Neville Brody, Jeff Koons, Jenny Holzer.

» PIPILOTTI RIST

Do 08.01.2012. The Hayward, Southbank Centre, London, SE1 8XX. Stacja: Waterloo. Czynne codziennie 10.00-18.00, w czw. i pt. do 22.00. Bilety: 8 funtów; ulgowe: seniorzy 7 funtów, studenci 6 funtów, 12-18 lat 5,50 funta, poniżej 12 lat wstęp wolny.www.southbankcentre.co.uk

Rist jest szwedzką artystką, znaną z wielkich, „pochłaniających” instalacji. W Hayward zaprezentuje ponad 30 wideo, rzeźb i instalacji pomniejszych powstałych od 1980 roku po dzień dzisiejszy. Będzie można je zobaczyć na zewnątrz i wewnątrz galerii.

» GERHARD RICHTER: PANORAMA

Do 08.01.2012. Tate Modern, Bankside, London SE1 9TG. Czynne codziennie 10.00-18.00 (ostatnie wejście 17.15), w pt. i sb. do 22.00 (ostatnie wejście 21.15).www.tate.org.uk

Richter uznawany jest za jednego z najważniejszych współczesnych malarzy na świecie. Od 50 lat tworzy obrazy realistyczne,

kolorowe abstrakty, pejzaże, portrety, obrazy historyczne oraz konstrukcje ze szkła. Tate Modern prezentuje kolekcję jego największych i najbardziej znanych dzieł, w tym: portrety ofiar nazistów, obrazy ataku na World Trade Centre czy rzadko pokazywany pejzaż Alp.

» GRAYSON PERRY: THE TOMB OF THE UNKNOWN CRAFTSMAN

Do 08.01.2012. British Museum, 44 Great Russell St, London, WC1B 3DG. Stacja: Holborn/Russell Square. Czynne sb.-czw. 10.00-17.30, w pt. do 20.30.www.britishmuseum.org

British Museum proponuje eklektyczny zbiór obiektów ze swojej kolekcji, a dobranych przez słynnego artystę Graysona Perry’ego. Znajdą się tu polinezyjskie fetysze czy buddyjskie przedmioty ofiarne. Sam artysta specjalnie dla uświetnienia wystawy stworzył „The Tomb of the Unknown Craftsman” – coś w rodzaju statku-trumny z żelaza, który ma być symbolicznym hołdem złożonym tym wszystkim bezimiennym rzemieślnikom i artystom, których dzieła podziwiamy w British Museum.

» NATHALIE DJURBERG WITH HANS BERG: A WORLD OF GLASS

Do 08.01.2012. Camden Arts Centre, Arkwright Rd, London, NW3 6DG. Stacja: Finchley Road. Czynne wt.-sb. 10.00-18.00, w śr. do 21.00.www.camdenartscentre.org

Nathalie Djurberg jest szwedzką artystką, wystawiającą swoje prace w Londynie po raz pierwszy. Produkuje ona filmy animowane, których postacie często odgrywają sceny erotyczne lub o tematyce tabu. Na wystawie w Camden Arts Centre artystka zaprezentuje cztery swoje filmy, z muzyką Hansa Berga, w scenerii instalacji przedmiotów ze szkła oraz jej wcześniejszych animacji.

» WILHELM SASNAL

Do 01.01.2012. Whitechapel Gallery, 77-82 Whitechapel High St, London, E1 7QX. Stacja: Aldgate East. Czynne wt.-sb. 11.00-16.00, czw. do 21.00. Wstęp wolny.www.whitechapelgallery.org

Wystawa Wilhelma Sasnala będzie pierwszą tak szeroką prezentacją prac artysty za granicami Polski. Na wystawie zostanie zaprezentowanych ponad 60 prac, zarówno z kolekcji muzealnych, jak i prywatnych zbiorów z całego świata. Obszar poszukiwań formalnych artysty nie jest łatwy do zdefiniowania. Posługuje się on takimi środkami wyrazu jak: rysunek, fotografia, film, ale szerszej publiczności znany jest głównie z osiągnięć malarskich. W Whitechapel Gallery pokazane będą jego różnorodne środki wypowiedzi

artystycznej dokumentujące ostatnią dekadę twórczości. Wystawa jest częścią Zagranicznego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji 2011.

» CHRISTMAS PAST

Do 08.01.2012. Geffrye Museum, Kingsland Rd, London, E2 8EA. Stacja: Liverpool Street/Old Street, potem autobusem nr 149, 242, 243. Czynne wt.-sb. 10.00-17.00, w nd. 12.00-17.00.www.geffrye-museum.org.uk

Jak co roku, Geffrye Museum wprowadza nas w świąteczny nastrój wystrojem swoich 11 pokoi. Każdy z nich prezentuje dekoracje świąteczne z domów zamieszkałych przez klasę średnią, z różnych dekad ostatnich 400 lat.

» DICKENS AND LONDON

Do 10.01.2012. Museum of London, 150 London Wall, London, EC2Y 5HN. Stacja: St Paul's/Barbican. Czynne codziennie 10.00-18.00 (ostatnie wejście 17.30). Bilety: 8 funtów, ulgowe 5-6 funtów, dzieci poniżej 5 lat wstęp wolny.www.museumoflondon.org.uk

kolorowe abstrakty, pejzaże, portrety, obrazy

COOLTURAPOLECA

405_54-75 teksty.indd 56 19/12/2011 17:40:36

057057057

Museum of London obchodzi 200. rocznicę urodzin Charlesa Dickensa, prezentując wystawę na temat jego pisarstwa, ilustracji oraz inspiracji Londynem. Dickens nazwał stolicę Wielkiej Brytanii „magicznym lampionem” i taki właśnie wiktoriański Londyn, ten rzeczywisty i ten inspirowany opisami z powieści autora, można tu zobaczyć.

» Barry Flanagan: Early Works 1965-1982

Do 02.01.2012. Tate Britain, Millbank, London SW1P 4RG. Stacja: Pimlico/Westminster/Vauxhall. Czynne sb-czw. 10.00-18.00, w pt. do 22.00. Bilety: 10 funtów, ulgowe 8 funtów.www.tate.org.uk

Barry Flanagan był jednym z najbardziej oryginalnych i płodnych artystów brytyjskich, a także kluczową postacią dla rozwoju brytyjskiego i międzynarodowego rzeźbiarstwa. Kojarzony jest często z serią rzeźb brązowych królikow, którą stworzył w latach 80., a które wystawiane są obecnie w różnych galeriach sztuki na całym świecie.

Koncerty» aCID DrInkErs „BaCk To THE sTrEETs ToUr”

21.01.2012 w London The Garage, 20-22 Highbury Corner, London N5 1RD.Drzwi od 7PM. Bilety w cenie 17£ w przedsprzedaży oraz 20£ w dniu koncertu.www.megayoga.co.uk, www.acid-drinkers.com www.thegarage.co.ukPrzedsprzedaż  biletów: online: www.ticketweb.co.uk, http://www.hmvtickets.co/events/4732. Punkty sprzedaży biletów w sieci sklepów HMV, kasa klubu Jazz Cafe na Camden, oraz dwie polonijne miejscówki gdzie można dostać bilety bez dodatkowych opłat w cenie £17 czyli: sklep Polsmak - 39 Balls Pond Rd N1 i biuro Kasa Bussiness przy POSK, biuro 1D, King St W6.

» Wielka Orkiestra ŚWiątecznej POmOcy

8 stycznia, POSK, 238-246 King Street, W6 0RF, Londyn. Tel. 07827915054 (Dagmara)info@wospuk.com, www.wospuk.com

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra corocznie w drugą niedzielę stycznia. XX Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy poświęcony będzie zakupowi najnowocześniejszych urządzeń dla ratowania życia wcześniaków oraz pomp insulinowych dla kobiet ciężarnych z cukrzycą.

» Chicago the Musical

405_54-75 teksty.indd 57 19/12/2011 17:40:38

058

regularne zajęcia:Poniedziałki:Zumba 19.15-20.15, Line Dancing 19.30-22.30, Salsa Cubana 20.00-22.00

Środy: Gimnastyka przy muzyce dla seniorów 12.00-13.30 Zumba 18.30-19.30 School of Masters – zajęcia karate dla dzieci,

kick boxing dla dorosłych 17.00-22.00

Czwartki:denart art theatre – zajęcia dla dzieci, balet, śpiew, tap, jazz 16.30-20.00

Piątki:denart art theatre – zajęcia dla dzieci, balet, śpiew, tap, jazz 16.30-19.00School of Masters – zajęcia karate dla dzieci, kick boxing dla dorosłych 17.00-22.00 Zumba 19.15-20.15dyskoteka dorosłego Człowieka 21.00-24.00, wstęp wolny

Soboty:denart art theatre – zajęcia dla dzieci, balet,

śpiew, tap, jazz 9.00-15.00

niedziele:kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji 12.00-21.00

W grudniu zapraszamy firmy i osoby indy-widualne na imprezy świąteczne zorganizo-wane i zaplanowane według życzeń klienta

31.12.11 Zabawa sylwestrowa, którą popro-wadzi DJ Marcin, 20.00-3.00, wstęp £65 od osoby. W cenę wliczono coctail na powita-nie, kieliszek szampana o północy, karkówkę w sosie myśliwskim z dodatkami, zestaw śle-dzi, wędlin i sałatek, sernik oraz barszcz z kro-kietem

KLUB ORŁA BIAŁEGO ZAPRASZAHamilton House, White Eagle Club, 211 Balham High Road, SW17 7BQ, tel. (020) 8672 17 23

CaFÉ CooltUraPOLECAMY

musicale

» billy elliot the MUSiCal

Do 15.12.2012. Victoria Palace Theatre, 8 Victoria St, London, SW1E 5EA. Stacja: Victoria. Przedstawienia: pn.-sb. 19.30, w sb. 14.30. Bilety: 19,50-65 funtów.www.billyelliotthemusical.com

Według krytyków musical „Billy Elliot” nadal zachwyca w Londynie, mimo że grany jest już od 6 lat. Mowa w nim o niezwykle inspirującej historii chłopaka, który pomimo wielu życiowych przeszkód postanawia

zrealizować swoje marzenia o tańcu. Rzecz dzieje się w czasie strajku górników z przełomu 1984 i 1985 roku, w północno-wschodniej Anglii.» ChiCago

Do 26.01.2013. Garrick Theatre, Charing Cross Rd, WC2H 0HH. Stacja: Leicester Square. Przedstawienia pn.-czw. 20.00, pt. 17.00 i 20.30, sb. 15.00 i 20.00. Bilety: 26-66 funtów. www.nimaxtheatres.com

„Chicago” – jeden z nasłynniejszych musicali, jest jednocześnie najdłużej granym musicalem na świecie. Na musical składają się przeplatające się wątki morderstw, pragnienia sławy za wszelką cenę, zadurzeń z miłości, procesu sądowego i dwóch rywalizujących ze sobą kobiet Roxie i Velmy.

teatr» the grUFFalo at the lyriC theatre

Do 15.01.2012. Lyric Theatre, Shaftesbury Avenue, St James, London W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Szczegółowy program przedstawień na stronie internetowej. Bilety: 14-23 funty.tallstories.org.uk/shows/the-gruffalo

Opowieści o Gruffalo stały się bestsellerem w 2000 roku, kiedy to sprzedano 4 mln egzemplarzy tej książki i przetłumaczono ją na 38 języków. Tym razem można zobaczyć tego strasznego potwora na deskach Lyric Theatre. A poznamy tu przygody pewnej Myszy, która przechytrza wszystkie zwierzęta leśne dzięki swojej wspaniałej wyobraźni. Jednak do czasu, kiedy spotyka się z Gruffalo – bestią, którą sama wymyśliła.

lodowiska» natUral hiStory MUSeUM iCe rink

Do 08.01.2012. Natural History Museum, Cromwell Rd, London, SW7 5BD. Stacja:

South Kensington. Szczegółowe godziny otwarcia na stronie internetowej. Bilety: w g. szczytu: dorośli 13 funtów, dzieci poniżej 12 lat 8,50, rodziny (2+2 lub 3+1) 34,50 funta; poza g. szczytu odpowiednio: 11,50/8/31. Tel. 0844 847 1576;www.nhmskating.com

WeStField london iCe rink

Do 08.01.2012. Westfield London, Ariel Way, London, W12 7SL. Stacja: White City/Shepherd's Bush. Szczegółowe godziny otwarcia na stronie internetowej. Bilety: w g. szczytu: dorośli 10,65 funta, dzieci 7,50 funta, rodziny (2+2) 32 funty; poza g. szczytu odpowiednio: 9,50/6,50/25.http://uk.westfield.com/london

» weStField StratFord City iCe rink

Do 08.01.2012. Westfield Stratford City, Great Eastern Rd, E20. Stacja: Stratford. Szczegółowe godziny otwarcia oraz ceny biletów na stronie internetowej.http://uk.westfield.com/stratfordcity

» haMPton CoUrt PalaCe iCe rink

Do 08.01.2012. Hampton Court Palace, East Molesey, Surrey, KT8 9AU. Stacja: Hampton Court. Czynne codziennie 10.00-22.00. Bilety: w g. szczytu: dorośli 12 funtów, dzieci poniżej 16 lat 8,50 funta, rodziny (2+2 lub 1+3) 34 funty; poza g. szczytu odpowiednio: 10,50/8,50/21.Tel. 0844 871 8815;www.hamptoncourticerink.com

w kinach» PUSS in bootS

Reż.: Chris Millerwww.timeout.com

Głównemu bohaterowi „Kota w butach” głosu użycza Antonio Banderas. Kot w butach – przyjaciel Shreka, wybiera się w podróż do Hiszpanii, gdzie wraz z przyjaciółmi Humpty Dumpty oraz Kitty Softpaws próbuje ukraść

405_54-75 teksty.indd 58 19/12/2011 17:40:39

059059059059059059

25-30.12 POSK ZAMKNIĘTY

DOrOcZNY BAl SYlweSTrOwY31.12., g. 20.00

Rezerwacja biletów:POSK Sala Teatralna: tel. 020 8902 0734 (od 19.00) lub 07796680297POSKlub: tel. 020 8742 6415/16restauracja „ŁOwIcZANKA”: tel. 020 8741 3225Sala Malinowa: Mira Faber, tel. 07809 705363Jazz cafe: www.jazzcafeposk.co.uk, e-mail: jazzcafe@posk.org

jazz cafeJAZZ cAfe ZAPrASZA w KAżDą SOBOTĘ OD g. 20.00 DO PóŁNOcYwww.jazzcafeposk.co.uk, jazzcafe@posk.org, tel. 0208 741 1940

SYlweSTer 2011 – TrADYcYJNA ZABAwA NOwOrOcZNA31.12., g. 20.00-2.00. Bilety: 50 funtów.

W cenę biletu wliczony jest powitalny aperitif, wybór zimnych przekąsek, gorący bufet, deser i kawa oraz lampka szampana o północy. Muzykę zapewnia klubowy DJ. Zainteresowanych prosimy o wypełnienie formularza zgłoszenio-wego, który można otrzymać w recep-cji POSK-u lub za pośrednictwem naszej strony internetowej www.jazzcafe-posk.co.uk.

galeriaInformacje tel. 020 8742 6430 w śr. g. 11.00–14.00

zajęcia i imprezy stałeSAlSOTeKA – leKcJe SAlSY.The cuBAN SchOOl Of ArTSwww.botus.blog4u.pl cubanschool@googlemail.com

PróBY ZeSPOŁu PIeśNI I TAńcA „TATrY”W każdy pt. g. 19.30.Tel. 07811 454432, www.tatry.org.uk

MŁODe TATrY – wArSZTATY POlSKIch TAńców NArODOwYch I regIONAlNYch DlA MŁODZIeżYW każdy czw. g. 19.00–20.30.Tel. 07535137233

wArSZTATY TeATrAlNe – KrYSTIAN gODlewSKI, Tel. 07843 745558;thebonestheatre@gmail.com

kolekcja POSK-uZwIeDZANIe I INfOrMAcJe Kierownik Domu, tel. 020 8741 1940

POlSKI uNIwerSYTeT NA OBcZYźNIeWykłady i kursy. Tel. 020 8846 9305, www.puno.edu.pl

grudzień w POSK-u238-246 King StReet, London W6 0RF, tel. 0208 741 1940

magiczną fasolę od Jacka i Jill oraz nakłonić kaczkę do zniesienia złotego jajka.

» The well DIgger'S DAughTer

Reż.: Daniel Auteuil; wyst.: Daniel Auteuil, Sabine Azéma, Jean-Pierre Darroussin, Nicolas Duvauchelle.

Film jest opowieścią o latach 40., kiedy to zderzają się światy, poglądy, przyzwyczajenia i potrzeby konserwatywnych właścicieli sklepów na wsi, ich niedoświadczonych córek oraz niemoralnych pilotów samolotów bojowych.

» PrOMeTheuS

Reż.: Ridley Scott; wyst.: Michael Fassbender, Idris Elba, Charlize Theron, Guy Pearce, Noomi Rapace, Logan Marshall-Green.

Jeden z niewielu filmów, których scenariusze nie są znane aż do premiery. Być może będzie to prequel „Obcego”, a być może zupełnie osobna produkcja popularno-naukowa. Znajdą się tu znane wątki ze słynnego filmu, jak i kilka nowych.

» Grayson PerryThe Tomb of the

Unknown Craftsman

405_54-75 teksty.indd 59 19/12/2011 17:40:39

060 CAFÉ COOLTURAstrefa kobiet + wizażystka radzi

» PLOTKARA

Gaga podsłuchiwała rodziców w sypialni

Jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się, dlaczego Lady Gaga ma tak specyficzny styl bycia, chyba znamy odpowiedź. Piosenkarka podobno spędziła swoje dzieciństwo na podsłuchiwaniu swoich rodziców w sypialni. Wyjawiła w prasie, że słyszała wszystko, co robili jej rodzice, ponieważ w jej domu rodzinnym w pokojach nie było drzwi.Gaga, jej siostra Natali oraz rodzice Joe i Cynthia mieszkali niegdyś w eleganckim apartamencie na Upper West Side w Nowym Jorku. Piosenkarka powiedziała: „Nie mieliśmy drzwi w naszych pokojach. Moi rodzice wiedzieli więc, co robimy z siostrą i czy rozrabiamy. Ale my też mogłyśmy słyszeć, co oni robili w swojej sypialni” – przyznała piosenkarka w „The Sun”.

» DZIEŃ Z ŻYCIA: JoAnnA GórskA

Kontakt z klientkami uczy mnie pokoryPochodząca z kujaw Joanna to make up artist, w Londynie mieszka od 7 miesięcy.

» Do Londynu sprowadziła mnie miłość do ukochanego mężczy-

zny, ale również chęć zdobycia zawodu – od dłuższego czasu pragnęłam speł-niać się zawodowo w wizażu. Nabra-łam przekonania, że w Anglii będzie mi łatwiej zdobyć odpowiednią wie-dzę i doświadczenie – łatwiej tu zaro-bić na kurs, który sobie wymarzyłam. Moja szkoła – Make Up Atelier College w północno-wschodnim Londynie – oka-zała się w pełni spełniać moje oczeki-wania. Poznawałam nie tylko techniki tworzenia makijażu, ale również trendy na nadchodzące sezony oraz sposoby na

zdobycie pracy w tym zawodzie. Prowa-dząca kurs okazała się szanowaną profe-sjonalistką w świecie make-upu i mody (brała udział w wielu pokazach i styliza-cjach do magazynów, m.in. „Marie Cla-ire”, makijaże jej roboty ukazywały się również w „Vogue”). Jej podejście do każdej z nas, kursantek, było profesjo-nalne i bardzo osobiste zarazem – dla-tego każda z nas czuła się wyjątkowo. Wyniosłam stamtąd wiele doświadczeń, wiedzy merytorycznej i praktyki. Kon-takt z klientkami nauczył mnie pokory

i dystansu do tego zawodu, jak również dokładności

i profesjonalizmu oraz, przede wszystkim, cierpliwości. W Pol-sce nie zdołałabym nauczyć się tak wiele w tak krótkim czasie.

Londyn z uwagi na to, że jest jedną ze świa-

towych stolic mody, daje nieograniczone możliwości i tym

samym szansa na wybicie się jest więk-sza ze względu na dostęp do ogromnej liczby odbiorców. Miasto, w którym obecnie planuję swoją przyszłość, samo kreuje nowe trendy, czego brakuje mi w moim rodzimym kraju. To pozwala mi na ciągłe rozwijanie moich planów i sprawia, że realizuję swoje marzenie – zostać make up artist. Moja praktyka nie osiągnęła jeszcze zadowalającego mnie efektu, dlatego próbuję się wybić w tym świecie, który jest, jak każde śro-dowisko artystyczne, dość toksyczny. Jednakże silna wola i chęć realizowa-nia pasji pozwalają mi na to, by konse-kwentnie pokonywać przeszkody i speł-niać swoje marzenia. «

Redaguje KARoLiNA ZAGRodNAkobieta@cooltura.co.ukStrefa kobiet

Working 9 to 5 czy wręcz przeciwnie? Mieszkasz na wyspach i kochasz swoją pracę? Napisz na adres kobieta@cooltura.co.uk i na łamach Cooltury zaproś nas do swojego życia, choćbyna jeden dzień…

405_54-75 teksty.indd 60 19/12/2011 18:09:34

061061061061» JeJ punkt widzenia

Co postanowisz?Postanowienia świąteczno–noworoczne, czyli jak zapisać się na francuski, kurs gotowania oraz zerwać toksyczny związek, jednocześnie chudnąc i nie przeklinając.

Martyna drzewiecka

» Praca nad samym sobą – magiczne określenie, zyskujące specjalny

wydźwięk pod koniec grudnia trwa tak naprawdę przez cały rok. Kupujemy porad-niki, magazyny, uczestniczymy we wszela-kich kursach (pewności siebie, asertywno-ści), słowem – wymagamy wiele od siebie samych. Tempo dzisiejszego życia narzuca nam ustawiczne dbanie o wizerunek, ulep-szanie siebie, szlifowanie charakteru oraz zdobywanie nowych umiejętności. Koniec roku prowokuje w nas retrospektywny wgląd w to, czego dokonaliśmy (bądź nie dokonaliśmy), w nasze umiejętności, doświadczenia oraz ludzi, którymi się ota-czamy. Stąd tak charakterystyczne, „typowe” obietnice bycia bardziej towarzyskim, otwo-rzenia się na ludzi i zakończenia toksycznego związku – czy to z mężczyzną, czy z przyja-ciółką – bądź naprawienia go.

Nasuwa się PytaNie– czy nasze postanowienia mają na celu fak-tyczne ulepszanie siebie samych i dążenie do osiągnięcia ideału, czy też może stanowią cel same w sobie? Czy nie są po prostu efek-tem długich, zimowych wieczorów (zwłasz-cza w leniwym i wolnym od pracy okre-sie poświątecznym) oraz witania nowego roku? Dodatkiem, jak kolczyki, na sylwe-strową zabawę lub też zwyczajem, który uprawiamy, bo robią tak przecież wszyst-kie koleżanki? I czy ludzie, którzy ich nie składają, są pesymistami działającymi na zasadzie „i tak się nie uda”, czy przeciwnie – są ze swojego życia na tyle zadowoleni, że wierzą w pozytywne zmiany oraz sukcesy, do których doprowadzą bez umieszczenia ich w konkretnym przedziale czasowym? Zawsze interesował mnie aspekt „legisla-cyjny” noworocznych postanowień – sami je sobie składamy i sami się z nich rozliczamy; żadnego zewnętrznego motywowania, żad-nej weryfikacji. Wiele z nas zadręcza się nie-zrzuconym kilogramem bądź żałuje robienia postanowień w ogóle – jako że nikt nie jest

w stanie tak naprawdę ich sprawdzić. Jak tu nie zwariować? Być może wystarczy sobie założyć, że cokolwiek by się nie działo, panu-jemy nad swoim życiem i jesteśmy w stanie kierować nim oraz dążyć do udoskonalenia bez potrzeby sugerowania się magiczną datą pierwszego stycznia jako datą „od”. Nato-miast jeśli uczciwa deklaracja pomoże nam w motywowaniu samych siebie – lub otwo-rzy nam oczy na to, czego chcemy, a zarazem, co jest dla nas naprawdę ważne – oznacza to, że oto odnaleźliśmy sens naszych skru-pulatnych wyliczanek. Owocnych efektów nowo-/corocznych postanowień!

Spytałam troje Polaków, mieszkających od trzech lat w Anglii, nie tylko o ich postano-wienia, ale i nastawienie do nich.

Dariusz, 28 latpracuje jako team leader w domu opieki w Londynie: Nie wierzę w noworoczne obiet-nice – każdy inny, dowolny moment w roku jest dobrą okazją do podejmowania decy-zji dotyczących naszego życia. Wolę myśleć o planach i większych zmianach w moim życiu zamiast o setnym z kolei postanowie-niu rzucenia palenia. W mijającym roku pod-jąłem decyzję o założeniu rodziny – dlatego moim postanowieniem jest zmienić pracę, spłacić długi i wziąć wymarzony ślub z moją narzeczoną. W dalszych planach mamy dzieci – myślę o dwójce. Korci mnie również chęć przeżycia czegoś ekstremalnego, tylko dla siebie - czegoś, czego nie przeżyłem do tej pory. Skok na bungee byłby OK!

asia, 22 lata

makijażystka mieszkająca w Molesey, Sur-rey: Koniec roku kojarzy mi sie z podsu-mowaniem tego, czego dokonałam dotych-czas, i jest to tym samym swoisty rachu-nek sumienia. Dlatego też każde posta-nowienia - marzenia, które sobie ustalam pod koniec roku, staram się realizować, by później nie odczuwać jakichkolwiek wyrzutów wobec siebie (co, nie ukrywam, i tak się zdarza). Moje postanowienia na nadchodzący rok są dość niesprecyzo-wane, więc mogłabym je nazwać raczej marzeniami. Jednym z nich jest spełnie-nie moich aspiracji wobec przyszłego zawodu – make up artist. Myślę, że równie dobrym pomysłem na nadchodzący rok byłaby wycieczka po wszystkich stolicach Europy oraz coś, co dotyka mojej codzien-ności i jest dla mnie bardzo kłopotliwe – czyli poradzenie sobie z moim nałogiem, jakim jest palenie papierosów.

Michał, 24 latapolski aktor mieszkający w południowym Londynie: Z zasady nie wierzę w postano-wienia noworoczne – kojarzą mi się z pogo-nią za ideałem, który przecież nie istnieje. Najczęściej są to postanowienia na siłę, spo-wodowane trendem polegającym na syl-westrowej wymianie postanowień wśród znajomych (jest to często nieprzemyślane i podlewane alkoholem). Zdarzyło się, że moje postanowienie już w połowie stycz-nia okazywało się fiaskiem. Muszę jednak przyznać, że koniec roku pozwala nam spojrzeć na nasze poczynania z perspek-tywy i tym samym oszacować, co osiągnę-liśmy, z czego jesteśmy dumni, a co mogli-byśmy zrobić lepiej. Taki bilans zysków i strat... Czy jest coś, o czym marzę w przy-szłym roku? Tak i jest to związane z moją karierą zawodową. Będę do tego dążyć – lecz nie tropem założenia czy postano-wienia. Traktuję to raczej jak wyzwanie – i mam nadzieję, że 2012 okaże się rokiem pełnym wyzwań. «

405_54-75 teksty.indd 61 19/12/2011 18:14:07

405_54-75 teksty.indd 62 19/12/2011 17:40:44

063

GlasGow Renfrew Street, 7 Renfrew Street, Glasgow, G2 3AB

EdinburGhFountain Park, 130/3 Dundee Street, Edinburgh, EH11 1AF

abErdEEn Union Square 26 First Level Mall, Union Square, Guild Square, Aberdeen, AB11 5RG

boldon TynE and wEarAbingdon Way, Boldon Leisure Park, Boldon Collier, NE35 9PB

bradfordBradford Leisure Exchange, Vicar Lane, Bradford, BD1 5LD

hullGibralter Road, Kingswood Retail Park, Hull, HU7 3DB

shEffiEldValley Centertainment, Broughton Lane, Sheffield, S9 2EP

bolTonThe Valley, 15 Eagley Brook Way, Bolton, BL1 8TS

livErpoolMontrose Way, Edge Lane Retail Park, Liverpool, L13 1EW

sTockporT4 Grand Central Square, Wellington Road South St, SK1 3TA

birminGhamBroad Street, 181 Broad Street, Birmingham, B15 1DA

ruGbyJuction One Retail & Leisure Park, Juction One, Le, CV21 1RW

norThampTonSixfields Leisure, Weedon Road, Upton, Northampton, NN5 5QJ

noTTinGhamThe Corner House, 29 Forman Street, Nottingham, NG1 4AA

bEdfordAspects Leisure Centre, Newnham Avenue, Bedford, MK41 9LW

cambridGECambridge Leisure Park, Clifton Way, Cambridge, CB1 7DY

luTonThe Galaxy, Bridge Street, Luton, LU1 2NB

ipswichCardinal Park, 11 Grafton Way, Ipswich, Suffolk, IP1 1AX

cardiffMary Ann Street, Cardiff, CF10 2EN

fElThamLeisure West, Air Park Way, Feltham, Middx, TW13 7LX

hammErsmiTh207 King Street, Hammersmith, London, W6 9JT

wood GrEEnWood Green Shopping City, Off Noel Park Road, Wood Green, N22 6LU

ilfordI-Scene, Clements Road, Ilford, Essex, IG1 1BP

sTaplEs cornErStaples Corner Retail Park, Geron Way, London, NW2 6LW

shafTEsbury avEnuE13 Coventry Street, Piccadilly, London, W1D 7DH

ThE o2 GrEEnwichThe O2, Peninsula Square, London, SE10 0AX

wandsworThSouthside Shopping Centre, Wandsworth High Street, SW18 4TF

brisTolHengrove Leisure Park, Hengrove Way, Bristol, BS14 0HR

hiGh wycombEEden, Denmark Street, HP11 2DB

crawlEyUnit 1-Crawley Leisure Park, London Road, Crawley, RH10 8LR

ashfordEureka Entertainment Centre, Ashford, Kent, TN25 4BN

chichEsTErChichester Gate, Chichester, West Sussex, PO19 8EL

briGhTonBrighton Marina, Brighton, East Sussex, BN2 5UF

souThampTonOcean Village, 4 Ocean Way, Southampton, Hampshir, SO14 3TJ

JErsEyThe Waterfront Centre, La Rue de L'Etau, St Helier, JE2 4HE

wolvErhampTonBentley Bridge Leisure Park, Wednesfield Way, Wedn, WV11 1TZ

swindonShaw Ridge Leisure Park, Whitehill Way, Swindon, SN5 7DN

EnfiEldSouthbury Leisure Park, 208 Southbury Road, Enfie, EN1 1YQ

milTon kEynEsXscape, 602 Marlborough Gate, Central Milton Keyne, MK9 3XS

dublinParnell Street, Dublin 1

Sztos 2 - Polish Roulette Lista kin sieci Cineworld

405_54-75 teksty.indd 63 19/12/2011 17:40:44

064 CAFÉ COOLTURAporady

Zaniedbanie ELA WOjCik, doktorant pUNo ds. uzależnień, rodziny

» Niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że zaniedbanie jest często wystę-

pującą formą przemocy. Jego ofiarami są dzieci, ludzie starsi, chorzy lub tacy, któ-rzy nie potrafią samodzielnie funkcjono-wać. Przemoc ta występuje jako: n zaniedbanie fizyczne – brak należytej opieki, w tym opieki lekarskiej, ignoro-wanie wszelkich potrzeb fizycznych, n zaniedbanie psychiczne – obojętność, nieokazywanie pozytywnych uczuć, lek-ceważenie emocjonalne, lekceważenie psychicznych potrzeb ofiary.

Formą zaniedbania jest także odrzu-cenie i izolacja psychiczna w związku dorosłych osób.

Ogólnie można powiedzieć, że z zaniedbaniem mamy do czynienia, gdy osoby odpowiedzialne za fundamentalne

potrzeby dzieci czy ludzi dorosłych, tych cierpiących na różne choroby uniemożli-wiające im funkcjonowanie, nie zaspoka-jają ich. Zaniedbanie może być niezamie-rzone, np. bywa często, że rodzice, opie-kunowie zajęci swoimi problemami nie dostrzegają swojego zachowania, które jest bardzo krzywdzące dla dzieci. Zanie-dbanie zamierzone opisuje podany przy-kład: „Oswobodzono ośmioletnie dziecko, które płakało na balkonie pozostawione samo w domu. Chłopczyk opowiadał, że matka wyszła z domu w czwartek, a w sobotę sąsiedzi na sznurku poda-wali mu jedzenie...”.

Symptomami zaniedbania są: porzu-cenie, brak kontroli, nieodpowiedni lub niewystarczający ubiór, zaniedbanie stanu zdrowia. Czasami zdarza się sły-szeć: „Takie zdolne dziecko, same szóstki w szkole, a kradnie w sklepie i tak się mar-nuje...”. Może być to przykład jak najbar-

Zarówno upalne lato, jak i sroga, wietrzna zima nie sprzyjają poddawaniu się bar-dziej inwazyjnym zabiegom kosmetycznym. Jest duża liczba różnych zabiegów, których w ogóle nie powinno się wykonywać w cie-płych miesiącach, gdyż ostre słońce działa bardzo niekorzystnie na odsłoniętą skórę. Obecny czas jest jednak doskonały na zabiegi głębokiego złuszczania naskórka. Polecane są szczególnie takie zabiegi, jak:n mikrodermabrazja korundowa – głę-bokie złuszczanie naskórka za pomocą kryształków korundu jednorazowego użytku. Za pomocą tego zabiegu nie tylko osiągamy spektakularne efekty wygładzenia i wyrównania skóry, ale także w ten sposób pobudzona zostaje synteza kolagenu i elastyny, co daje doskonałe efekty odmładzające skórę. Złuszczanie następuje stopniowo, dla-tego nie ma niebezpieczeństwa zbyt głębokiego lub nierównomiernego złusz-czania ani powstania blizn.n kwasy owocowe, czyli alfahydroksy-kwasy – z tej grupy bardzo efektywny jest kwas glikolowy, który nawilża naskó-

rek, złuszcza zrogowaciałą warstwę skóry i przyspiesza produkcję kolagenu.

Warto również pomyśleć o najbar-dziej efektywnym usuwaniu przebarwień i blizn potrądzikowych za pomocą dobrze dobranych kwasów kosmetycznych bądź też medycznych. Zabieg doskonale wpisuje się w sezon jesienno-zimowy, kiedy słońca mamy już niewiele. Cera pielęgnowana kwasami nie powinna bowiem być wysta-wiana na działanie słońca czy solarium. Świąteczna atmosfera wypoczynku i spo-koju będzie dodatkowo sprzyjała regenera-cji skóry po inwazyjnych zabiegach kosme-tycznych. n laser lub IPL – w zimowym okresie można też podjąć działania mające na celu lecze-nie naszych problemów skórnych, takich jak przebarwienia, rozszerzone naczynka, rumień, trądzik. Dzięki zabiegom fotood-mładzania IPL uzyskujemy jednolity koloryt skóry, co sprzyja uzyskaniu jej młodszego, zdrowszego i pełnego blasku wyglądu. Laser lub IPL doskonale nadają się również do fotodepilacji, czyli usuwania nadmier-nego owłosienia.

Ponadto warto nadać skórze pro-mienny wygląd, elastyczność i jędrność, korzystając z zabiegu fal radiowych, które madają fenomenalne właściwości liftingu-jące. Tutaj powodzenie zabiegu zależy jed-nak od urządzenia, więc warto poczytać opinie o nim wcześniej.

Spektakularne efekty daje także mezoterapia bezigłowa, przy czym należy pamiętać, iż pojemnik z koktajlem multi-witaminowym powinien być dokręcony do głowicy aplikującej, tak by zapewnić wtłoczenie pod skórę jak największej ilo-ści odżywczych produktów. Mezoterapia bezigłowa poprawia owal twarzy, nadaje jej młodszy, jędrny wygląd. Sprawdza się doskonale w walce z rozstępami czy cel-lulitem, więc warto już teraz pomyśleć o doskonałej sylwetce na lato.

Poddając się poważniejszym zabie-gom z dziedziny kosmetyki estetycznej w okresie świątecznym, zyskujemy zatem dodatkowy czas, który można wykorzystać na rekonwalescencję, by wejść w nowy rok z nowym wyglądem.

AgnIeSZkA BAryLSkA, Skin Clinic

Wykorzystaj zimę w pełni i dobierz odpowiednie zabiegi

dziej zaniedbania psychicznego i fizycz-nego. Łatwo jest rozpoznać przemoc fizyczną, jednak toksyczność rodziców zaniedbujących dziecko czy niedojrza-łość opiekunów osób chorych lub star-szych mogą być nieuchwytne, trudne do zdefiniowania i tylko pogłębiają ich dra-mat. Czas przed świętami Bożego Naro-dzenia jest czasem szczególnym, warto przystanąć na chwilę i zastanowić się: może w tym roku posprzątam jeden pokój mniej, zrobię mniej potraw czy prezenty nie będą tak okazałe, bo obok mnie jest osoba, która bardziej potrze-buje mojego czasu, dobrego słowa, przy-tulenia zamiast „uginajacego się” stołu czy „błyszczącego” domu.

POMOŻEMY wszystkim, których dotknęło zaniedbanie ze strony najbliż-szych lub którym sprawowanie opieki sprawia duże problemy. Napisz: wspar-cie@polishpsychologist.org «

405_54-75 teksty.indd 64 19/12/2011 17:40:46

405_54-75 teksty.indd 65 19/12/2011 17:40:47

066 CAFÉ COOLTURAPorady

Jak przetrwać święta i nie przytyć za dużo?Święta są okresem, w którym wszyscy jesteśmy szczęśliwi, uśmiechnięci i mówimy sobie: „A co tam, są święta!”. Pozwalamy sobie na wszystko i na więcej, bawimy się, spędzamy godziny przy stole z rodziną, pijemy, jemy i świat jest lepszy!

życzę superczasu spędzonego z rodziną oraz bólu brzucha tylko od śmiechu! No właśnie, jak zrobić, żeby brzuch bolał tylko od śmiechu, nie od przejedzenia? Jak świet-nie się bawić, nic nie stracić ze świąt, a po świętach nie czuć się winnym, że znowu spodnie za małe? Oto kilka rad, które może-cie wykorzystać, ale nie musicie.

PierwszA rAdAWybierz najlepszą z najgorszych opcji. Święta mają to do siebie, że niewiele domów obchodzi je bez alkoholu. Cóż, tak to wygląda, że w czasie świąt leją się litry alkoholu. I dobrze, bo po paru głęb-szych jesteśmy trochę weselsi i bardziej uśmiechnięci. Nie unikniemy tego, ale możemy wybrać mniejsze zło. Wszystkie popularne „popychacze”, jak cole, fanty itp., proponuję zastąpić sokiem, a do tego pić dużo, dużo wody, która częściowo zni-weluje szkody wyrządzone przez alkohol. Najlepiej pić bez mieszania, ale niektórzy nie mogą, więc wybierzcie mniejsze zło. Ja proponuję whisky z lodem. Jak wam nie smakuje, to nawet lepiej, wypijecie mniej. Może dobra whisky jest droższa, ale to święta, a po za tym jak nie brakuje wam pieniędzy, to znaczy, że brakuje wam wyobraźni! Odstawcie piwo, które tylko rozpycha brzuch, sprawiając, że jesteście bardziej głodni i jecie tylko dlatego, że stoi na stole – i tak koło się zamyka. Prze-myślcie sprawę alkoholu, bo dużo się go poleje, tego jestem pewien.

JAk (nie) JeŚćKolejna rada to jedzcie dużo mięsa na śniadanie. Święta są okresem, w którym mamy przygotowane duże zapasy mięs pieczonych itp. Zamiast płatków z mle-kiem zjedz mięso, warzywa, orzechy. Słod-kie śniadania dziecięce zostaw dla dzieci. Duże śniadanie, bogate w białko, doda ci

MAriusz J. Mielniczuk, ekspert CKM.PL

»Mamy, jak co roku, krótką dyskusję o tym, jak to, no może nie po świę-

tach, ale po Nowym Roku, bierzemy się za siebie, zdrowe jedzenie, siłownię itp., itd. Rozmowę kończymy głośnym: „Na zdro-

wie” i zakąszamy czymś, co – najlepiej – ocieka tłuszczem, bo wiadomo: więcej możemy wypić. A potem znowu pijemy i znowu zakąszamy… I tak aż święta się skończą… I super! Czas z rodziną przy świą-tecznym stole trzeba wykorzystać, nieczę-sto widzimy się bowiem w takim gronie, więc można, a nawet trzeba. I wszystkim

405_54-75 teksty.indd 66 19/12/2011 17:40:50

067energii na cały dzień i nie będziesz się tak obżerał podczas obiadu czy kolacji. Jeśli zamiast śniadania wypijesz piwo, żeby przeszedł ci ból głowy, i zjesz coś małego, myśląc, że oszukałeś głód, to zobaczysz, że dopadnie cię on wieczo-rem. Wtedy za to pochłoniesz jedzenia za dwie osoby. Odbijesz to sobie, gwaran-tuję ci to, i jeszcze powiesz: „Są święta, co sobie będę żałował”. Nie chodzi o żałowa-nie, chodzi o to, że żołądka nie oszukasz, a jedząc duże śniadanie, będziesz miał czas, żeby spalić te kalorie np. podczas spaceru. Jeśli zjesz dużą kolację, masz mniejsze szanse na ich spalenie… Skoro jesteśmy już przy jedzeniu, to wybie-raj mniejsze zło. Jedz dużo ryby, mięsa pieczonego, kurczaka, indyka. Staraj się jeść dużo warzyw, sałatek, niekoniecz-nie mieszanych z litrem majonezu. Nie odgrzewaj mięsa na patelni pełnej tłusz-czu, wrzuć je do piekarnika czy elektrycz-nego grilla. Odgrzewanie potrwa trochę dłużej, ale jedzenie będzie smaczniejsze i zdrowsze.

Gościnność tak, ale…Jesteśmy bardzo gościnni, ale to nie zna-czy, że trzeba donosić jedzenie na stół co 20 minut czy co 20 minut odgrzewać rybę, bo może ktoś się skusi. Jak gość zgłod-nieje, to sobie nałoży, przestań więc cią-gle mówić: „No jedz, nie wstydź się”. Sły-sząc takie słowa, ludzie często jedzą, żeby tylko was nie urazić. Nie namawiaj nikogo do jedzenia, a nikt nie będzie namawiał ciebie. Jeśli nie masz ochoty na skok ze spadochronu, to nie będziesz zadowolony, jak ktoś będzie ci wiercił dziurę w brzu-chu, żebyś skoczył. Jedzenie jest po to, żeby się nim rozkoszować, a nie obżerać. Już się nie mogę doczekać walki z moją mamą, która zawsze nakłada mi coś na talerz, jak wychodzę do łazienki!!! Wra-cam, talerz pełny, a ja słyszę: „Spróbuj, sama zrobiłam”. Wiem, że sama zrobi-łaś!!! Od 35 lat to wiem.

Ciasto… Nie mogę wam tu wiele podpowiedzieć, bo ciasta nie jadam, więc trudno mi sobie wytłumaczyć, gdy widzę moich kuzynów pochłaniają-cych kolejne talerze pełne kolorowych ciast pełnych cukru, tłuszczu i kalorii. Widzę, że im sprawia to przyjemność, i cieszę się z nimi do momentu, aż któ-ryś z nich powie, że teraz to się nie ruszy przez godzinę. Szczerze mówiąc, ja wolę zostawić miejsce na płyny, może dlatego nie jadam ciasta. Wiem jedno: ludzie na

święta jedzą więcej ciasta, niż podpo-wiada im rozsądek. Radzę posłuchać czasami tego rozsądku. Jeszcze jedno odnośnie do jedzenia: wiem, że nigdy nie mamy czasu, ale unikajmy gotowych produktów, poświęćmy czas na piecze-nie, grillowanie, gotowanie. To smaczne i zdrowe.

śpij na zdrowieKolejną, moją zdecydowanie ulubioną – i twoją pewnie za chwilę też – jest rada:

dużo śpij! Jeszcze raz: dużo śpij! Organizm jest tak skonstruowany, że powinniśmy spać co najmniej 8 godzin. Śpij dłużej, bądź wypoczęty i gotowy na kolejne sesje przy stole. Prześpij się godzinę w środku dnia. Sen pozwoli twojemu organizmowi częściowo się zregenerować. Jest dobry nie tylko na to, żeby wytrzeźwieć, pomoże ci też doprowadzić gospodarkę twojego organizmu do porządku. Gdy jesteś zmę-czony, jesz więcej i potrzebujesz więcej energii, żeby funkcjonować, więc paku-jesz w siebie kolejne potrawy tylko po to, żeby nie zasnąć przy stole. Po co? Idź się przespać przez godzinę, a wsta-niesz nówka nieśmigany! Gotowy na dłu-gie, rodzinne rozmowy. Sen jest bardzo ważny, dlatego przesypiamy aż 30% życia. Nie ratuj się napojami z kofeiną, nie ma sensu, najlepszy jest sen!

Ostatnia, bardzo krótka rada to: załóż sobie, ile możesz przytyć, tylko nie spę-dzaj połowy czasu w łazience, ważąc się, bo stracisz dużo, ale... świąt. Samo to, że masz jakiś „goal”, pomoże ci się mniej obżerać. I nie mówię tu o odmawia-niu sobie czegoś. Ja założyłem sobie, że mogę przytyć 5 kg, mam na to 3 tygodnie.

Pewnie przekroczę tę granicę, ale jestem przygotowany. Straciłem 10 kg w ciągu ostatnich 3 miesięcy, więc mogę sobie pozwolić na trochę szaleństwa.

wesołych świąt!Jeśli nie jesteś na to przygotowany, radzę pomyśleć o tym, co właśnie przeczyta-łeś, a będzie ci łatwiej zrzucić zbędne kilogramy po świętach i będziesz miał ich do zrzucenia mniej. Póki co baw się i świętuj, spędzaj świetny czas z rodziną,

śmiej się dużo, siedząc przy świątecznym stole i wysłuchując rodzinnych histo-rii, które słyszałeś już setki razy i pew-nie będziesz słyszał jeszcze wiele wię-cej, i które jakimś cudem nigdy cię nie nudzą. Ciepłych, wesołych Świąt i bólu brzucha od śmiechu, nie od przejedze-nia, życzę wszystkim czytelnikom. No i oczywiście tego, żebyście wyglądali lepiej nago w 2012 roku! «

Mariusz J. Mielniczuk

Absolwent Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu w Białej Podlaskiej. Od 2008 r. personal trainer w Virgin Active (oddział Barbican, ponad 6 tys. członków). Ekspert serwisu CKM.PL.Specjalizuje się w: utracie wagi, ogólnym rozwoju mięśni, motywacji.

Jedz dużo ryby, mięsa pieczonego,kurczaka, indyka. Staraj się jeść dużo warzyw, sałatek, niekoniecznie mieszanych z litrem majonezu. Nie odgrzewaj mięsa na patelniach pełnych tłuszczu, wrzuć je do piekarnika czy elektrycznego grilla.

405_54-75 teksty.indd 67 19/12/2011 17:40:51

068Leonardo da Vinci - malarz na dworze SforzówPodczas gdy wiele dotychczasowych wystaw przedstawiało Leonarda da Vinci jako wielkiego wynalazcę, architekta czy filozofa, ta pierwsza w całości jest poświęcona jego twórczości malarskiej. Zainspirowana restauracją obrazu „Madonna wśród skał” w National Gallery, koncentruje się na Leonardo jako artyście, w szczególności na okresie kiedy związany był z dworem Ludwika Sforzy w Mediolanie. Jedną z największych atrakcji jest wypożyczona z Muzeum Czartoryskich w Krakowie „Dama z łasiczką”.

dycyjny repertuar „gestów” malarstwa i poszukiwał nowych ruchów. Dążył do tego, by ciało w pełni wyrażało emocje. Zamiast zwyczajnych portretów medio-lańczyków, da Vinci przedstawił swoich modeli w melancholijny sposób, głę-boko zamyślonych, ze wzrokiem wpa-trzonym w jakiś daleki punkt w prze-strzeni. Symbole odnajdziemy tutaj niemal wszędzie: wytworna biżuteria i stroje wskazują na podobny charak-ter postaci, a ciemne tła wzmacniają perspektywę oraz interakcję z widzem. Zapewne narażę się Anglikom tą opi-nią, ale zdecydowanie wolę paryską, wcześniejszą wersję „Madonny w gro-cie, Madonny wśród skał”. Mimo że róż-nią się szczegółami, takimi jak aureole czy układ rąk postaci (w wersji obrazu znajdującego się w Luwrze anioł Uriel wskazuje na małego Jana Chrzciciela), na  londyńskiej kopii mniej widoczne są eksperymenty z charakterystyczną techniką „sfumato” malarza. Jej łagodne przejścia z partii ciemnych do jasnych, dające mgliste, „miękkie” efekty kolo-rystyczne, od razu można skojarzyć z da Vinci.

Czy jest to, jak mowi wielu recenzen-tów, najbardziej niesamowita wystawa ostatnich lat? Nie do końca jestem o tym przekonany. Mimo że zaprezentowano tutaj kilka arcydzieł,  ich stosunek do tzw. wypełniaczy (szkiców czy też prac uczniów) jest za mały. Zabieg ten miał prawdopodobnie na celu uwypuklenie wyższości da Vinci. Nie trzeba nas o tym specjalnie przekonywać, gdyż był to nie-wątpliwie najbardziej wszechstronnie uzdolniony artysta, jaki stąpał po tej pla-necie. Jednak z całym szacunkiem dla jego „wszechwiedzy” i inteligencji jako malarz osiągnął relatywnie mało. A co z „Ostatnią wieczerzą” zapytają niektórzy? Za odpo-wiedź niech posłużą freski w Kapicy Syk-styńskiej Michała Anioła. Wydaje mi się, że Leonardo był ofiarą własnej wyobraźni i złym szefem dla własnego mózgu. Wszystkie te jego współzawodniczące supernaturalne moce pozostawiły prace malarskie nieco na uboczu. «

LeoNarDo Da ViNCi: PaiNter at the Court of MiLaNWystawa otwarta do 5 lutego 2012National Gallery, Trafalgar SquareLondon WC2N 5DNGaleria czynna codziennie 10-18, w piąt-ki do 21. Wstęp płatny (bilety £8-16)

ŁuKasz MarCzewsKi

» Ta bezprecedensowa ekspozy-cja prezentująca dziewięć z oca-

lałych piętnastu obrazów Leonarda (poza „Mona Lisą” oczywiście, na której wypożyczenie nie zgodziło się muzeum w Luwrze) przybliża nas do koncepcji piękna mistrza, jednocześnie opowia-dając dużo szerszą historię o zmierzchu średniowiecznych wartości w sztuce i społeczeństwie. Ekspozycję otwiera „Portret muzyka” - jedyne płótno pędzla Leonarda, którego bohaterem  jest mężczyzna. Tytułowy muzyk przed-stawiony jest z nutami w dłoni, a jego żywa twarz wyłania się z ciemnego tła. Leonardo, będąc zapewne rozpraszany przez własne wizje, nigdy nie dokończył tego obrazu, a czapka i odzienie zostały domalowane później przez ucznia arty-sty. Wydaje się, że kiedy tylko osiągnął zamierzony efekt, da Vinci „przesko-czył” na inny projekt, być może odda-jąc się projektowaniu kolejnej maszyny latającej. Leonardo wyszedł poza tra-

CafÉ CooLturaGaLeria

405_54-75 teksty.indd 68 19/12/2011 18:53:53

069

405_54-75 teksty.indd 69 19/12/2011 17:40:54

070

405_54-75 teksty.indd 70 19/12/2011 17:49:56

071071Gospoda

VitaRestaurant

W SOBOTY MUZYKA NA ŻYWOW PIĄTKI POLSKIE KARAOKE

IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE

Zapraszamy na

WIGILIĘ i SYLWESTRA 2011146 Uxbridge Road, West Ealing W13 8SB

020 8579 1489 mob: 07710 170550 www.gospodavita.com

405_54-75 teksty.indd 71 19/12/2011 17:50:04

072 CAFÉ COOLTURAPOLSKIE RADIO LONDYN POLECA

OLLY MURS„In Case You Didn’t Know”, 21 listopada, Syco

» Olly Murs znany jest z szóstej edy-cji angielskiego programu rozryw-

kowego „X Factor” z 2009 r., w której zajął drugie miejsce, przegrywając z Josephem McElderrym. Nie zaszkodziło mu to zupeł-nie w rozwoju kariery – Olly z miejsca poja-wił się w show-biznesie i z automatu jako zaspokojenie potrzeb zmysłowych brytyj-skich nastolatków. Dwudziestosiedmio-letni dzieciak. Na dzieciaka wykreowała go TV, co ma się nijak do rzeczywistości, jest przekłamane (!), biorąc pod uwagę poważny charakter, który można usły-szeć w jego głosie. Niemniej kolorowy, na oko bezproblemowy i słodki chłopak z sąsiedztwa to też chłopak pracowity, nie-mal maszyna. Nie minęło kilkanaście mie-sięcy od jego multiplatynowego albumu, a on mimo promocji krążka zdążył wypruć sobie żyły na planie „Xtra Factor” w roli współgospodarza i wydał kolejny album – „In Case You Didn’t Know”. Jaki to krą-

żek? W fantastycznym, brytyjskim stylu, świetnie wyprodukowany. Numer wpro-wadzający „Heart Skips A Beat” (& Rizzle-Kicks) do dzisiaj da się nucić. I nie tylko ten, choć album jako całość jest ulotny – jak nie już, to wypali się za chwilę. Za dużo jest na rynku do niego podobnych, nie ma w nim sztyletów, które wbijają się w serce. W każdym razie na nowej płycie znajdzie-cie trzynaście utworów (w wersji digita-lowej piętnaście). Płyta jest lekka, przy-jemna i utrzymana w pogodnym klima-cie. „Widać” na niej chłopaka, który słyszy, o czym śpiewa. Można sięgnąć przy okazji do starego Olly’ego i usłyszeć postęp: pro-ponuję „Please Don’t Let Me Go” i „Thin-king of Me”. «

Prezentacje płyt w każdy czwartek na antenie Polskiego Radia Londyn o 15.00 podczas audycji Hyde Park.

Zapraszam, BEATA TOMCZYK.

Aby wygrać najnowszą płytę Olly-’ego Mursa, wystarczy odpowie-dzieć na pytanie: „Jak brzmi tytuł jego debiutanckiego krążka?”. Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres konkurs@cooltura.co.uk do 29.12.2011.

KONKURS

Olly Murs

POLECA

z playlisty PRL-u

Marcelina Młoda wokalistka zadebiutowała w 2008 r. piosenką „There Is No One”, która dość wy-raźnie określała obszar jej stylistycznych za-interesowań: soul i jazz to główne inspiracje Marceliny. Doskonale słychać je na solowym albumie wydanym w marcu tego roku, który był owocem pracy przyjaźniących się ze sobą muzyków. Część tekstów wokalistka napisała wraz z Natalią Grosiak (Micromusic). Marcelina jest także współkompozytorką większości piosenek. Wszystkie utwory tworzyła razem z zespołem JUNE oraz Dawidem Korbaczyń-skim (Mikromusic). „Szukam Cię” to najbardziej dojrzała piosenka na płycie i jasny sygnał, że Marcelina doskonale czuję się w estetyce alternatywnego popu.

Piotr Lisiecki6 grudnia do sklepów trafi ła edycja specjalna debiutanckiego albumu Piotra Lisieckiego – „Rules Chanded Up”, wzbo-gacona o album DVD z zapisem koncertu Piotra z zespołem oraz z kolekcjonerskimi materiałami „zza kulis”. Koncert zareje-strowany został w warszawskim klubie Hybrydy. Jeśli komuś zabrakło emocji, jakie towarzyszyły występom Piotra w „Mam Talent”, tym razem otrzyma je z nawiązką.

Więcej hitów znajdziecie na antenie Polskiego Radia Londyn. Lista London TOP 20

od poniedziałku do piątku zawsze po 18.05. Zaprasza Grzegorz Albrycht

01 T-Pain feat. Lily Allen5 O'clock

02 Lady GagaMarry the Night

03 AviciLevels

04 Will YoungCome On

05 Drake/RihannaTake Care

06 Kelly Rowland/Big SeanLat It On

07 Nicole ScherzingerTry with Me

08 Katy PerryThe One That Got Away

09 Jason DeruloFight for You

10 Coldpaly/RihannaPrincess of China

405_54-75 teksty.indd 72 19/12/2011 17:40:58

073

405_54-75 teksty.indd 73 19/12/2011 17:48:45

074 CAFÉ COOLTURAhoroskop + krzyżówka

www.totolotek.co.uk

Zagraj w Lotto/EuroMillions

za darmo!na 85200

wyślij SMS o treści WYGRANAOtrzymujesz za darmo 5 linii liczb na najbliższe losowanie Lotto (środa albo sobota) lub EuroMillions (wtorek)Brak kontraktu – zrezygnujesz z usługi w dowolnej chwili – wyślij sms o treści STOP

SKORPION (23.10–21.11)

W najbliższych dniach postaw przede wszystkich na pragmatyzm działania. Postaraj się odsunąć od siebie emocje. Tylko wtedy zdobędziesz się na decyzje i działania, które do tej pory odrzucałeś. Przyszedł czas na zmiany, dlatego nie odkładaj na później ważnych przedsięwzięć.

STRZELEC (22.11–21.12)

Pośpiech i stres to rzeczy, których powinieneś teraz unikać. Nawet, jeśli masz naturę towarzyską, teraz zapragniesz zostać w domowym zaciszu. Jeśli czujesz się zmęczony i wyczerpany pozwól sobie na chwilę nic nie robienia, a odpoczniesz od codziennych obowiązków.

kozIorożEC (22.12–19.01)

W sprawach zawodowo-finansowych pomyślny czas, zwłaszcza jeśli na bok odłożysz sentymenty. Postaraj się działać łagodnie, nie wykonuj nerwowych ruchów, bo zaprzepaścisz szansę na sukces. Trzymaj nerwy na wodzy, abyś nie popsuł dobrych wyników.

woDNIk (20.01–18.02)

W najbliższym czasie możesz poczuć się trochę osłabiony psychicznie, doskwierać Ci może smutek i melancholia. Nie rezygnuj zbyt łatwo ze swoich planów, nie odkładaj obowiązków na później, bo możesz wpakować się w większe tarapaty.

RYBY (19.02–20.03)

Nie rezygnuj z powodu kilku sprzeczek z udanego związku. Daj parterowi jeszcze jedną szansę. Nie oceniaj wszystkiego w myśl zasady „czarne lub białe”. W życiu trzeba umieć pójść na kompromis. Zwłaszcza w uczuciach i emocjach ważne są odcienie szarości.

BaraN (21.03–20.04)

Staniesz się niecierpliwy. Niemal wszystkie sprawy chciałbyś mieć gotowe tu i teraz. Tak się nie da. Im bardziej będziesz się spieszył, tym gorzej będzie Ci wszystko wychodziło. Tylko spokojne, skoncentrowane działania mają szansę przynieść pozytywne rezultaty.

BYK (21.04–20.05)

Powinieneś wreszcie uświadomić sobie, że jeżeli nie podniesiesz swoich kwalifikacji zawodowych możesz mieć problemy z awansem, podwyżką lub nawet utrzymaniem obecnej pozycji zawodowej. Pokonaj lenistwo i wybierz coś dla siebie z bogatej oferty kursów i szkoleń.

BLIŹNIĘTa (21.05–21.06)

Obecny układ planet będzie sprzyjał rozwojowi, umiejętności logicznego myślenia i skutecznemu działaniu. Odważnie możesz się teraz zająć ważnymi sprawami, które z lęku o efekt odkładałeś na później. Nie bój się szybkich decyzji, intuicja doprowadzi Cię do sukcesu.

rak (22.06–22.07)

Bardzo prawdopodobne, że odkryjesz w sobie siłę aby zająć się sprawami, które napawały Cię lękiem. Poczujesz się gotowy podjąć ryzyko i wysiłek. Nie nastawiaj się na szybki efekt. Jednakże działając konsekwentnie i metodycznie uda Ci się osiągnąć sukces.

LEw (23.07–22.08)

Spotkasz ludzi, których poglądy i zachowania zdziwią Cię, gdyż będą inne niż Twoje. Postaraj się ich z góry nie odrzucać. Wykaż się większą tolerancją, a przekonasz się już wkrótce, że nowe znajomości wniosą w Twoje życie wiele pozytywnej energii.

paNNa (23.08–22.09)

Zacznie się teraz Twój nie najlepszy okres astrologiczny. Koniecznie wycisz się i postaraj się nie podejmować teraz żadnych ważnych decyzji. W pracy najlepiej zrobisz, jeśli będziesz sumiennie wykonywał swoje obowiązki, bez wybiegania przed szereg.

waGa (22.09–22.10)

Spodziewaj się ożywienia w sprawach sercowych. Jeśli jesteś singlem możesz liczyć na zaskakującą nową znajomość. Baw się i flirtuj. W stałych związkach natomiast zapanuje radość, szaleństwo i spontaniczność. Macie szansę przeżyć cudowne chwile.

405_54-75 teksty.indd 74 19/12/2011 17:41:03

075

405_54-75 teksty.indd 75 19/12/2011 17:41:04

076

radio na cały dzieńpolska muzyka i światowe przeboje• wiadomości z UK i Polski• informacje o wydarzeniach kulturalnych• DJ’eje prosto z najlepszych polskich stacji•

Z NAMI DZIEŃ JEST CIEKAWSZYWŁĄCZ I PRZEKONAJ SIĘ

Słuchaj radia online na prl24.net i przez telefon komórkowy wap.prl24.net, w Londynie przez radio DAB

PRL A4 radio na caly dzien.indd 1 12/02/2010 12:38:41

poradnikpromocja

» NINO nadawany jest przez Department of Work And Pen-

sions (Departament Pracy i Emerytur), podlegający brytyjskiemu rządowi. Zostaje nadany jednorazowo każdemu pracownikowi w UK i jest ważny doży-wotnio. Służy do rejestracji podatnika w brytyjskim systemie ubezpieczeń społecznych i w systemie podatkowym. Osoba zarejestrowana lub jej pracodawca odprowadza na konto urzędu skarbowego w Anglii zaliczkę na podatek dochodowy w odpowiedniej do zarobków skali.

Wyrobienie NINO osobie legalnie pracującej w Wielkiej Brytanii nie sta-nowi żadnego problemu. Nie mogą jed-nak starać się o niego osoby zatrud-nione nielegalnie. Jeśli pracownik, nawet zatrudniony oficjalnie, nie posiada tego numeru, nalicza mu się najwyższy poda-tek. W interesie więc pracownika leży jak najszybsze zatroszczenie się o otrzy-manie NINO.

Jak się umówić na rozmowę w sprawie nin? Potrzebny jest nam odpowiedni numer telefonu do urzędu w naszej dzielnicy. Rozmowa odbędzie się po angielsku, więc jeśli nie znasz podstaw języka, sko-rzystaj z pomocy fachowców.

– Nasze biuro pomaga osobom, które nie mówią swobodnie po angielsku w załatwieniu wszystkich spraw doty-czących zdobycia NINO, łącznie z wizytą w urzędzie – mówi Kamila Wiśniewska z Sara-Int. Podczas rozmowy telefonicz-nej będziesz pytany o twoje dane oso-bowe, adres oraz datę przyjazdu do UK, a także miejsce zatrudnienia oraz jak się z tobą kontaktować. Warto się przy-gotować do rozmowy i mieć pod ręką wszystkie dokumenty. Po paru dniach

otrzymasz pocztą list z obszerną infor-macją na temat gdzie i kiedy trzeba się stawić z następującymi dokumentami: paszportem, listem od pracodawcy, potwierdzeniem adresu zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Przydatne mogą okazać się też inne dokumenty, takie jak payslipy (odcinki wypłat) lub akty urodzenia dzieci, jeśli przebywamy tu z rodziną.

Na rozmowę koniecznie trzeba się stawić punktualnie. Jeśli przeoczy się wyznaczony termin, trzeba będzie całą procedurę rejestracji powtórzyć od nowa.

na spotkaniuDla większości to pierwsze oficjalne spotkanie z brytyjskim urzędnikiem może być trochę stresujące. Zostaniesz poproszony o paszport, list polecający od pracodawcy, odcinki wypłat, cza-sem o prawo jazdy czy akt ślubu lub akt urodzenia notarialnie przetłuma-czone na j. angielski. Następnie urzęd-nik poprosi o wypełnienie kwestiona-

riusza składającego się z kilku podsta-wowych danych.

Kilka kolejnych pytań dotyczy cha-rakteru pracy. Może paść też kilka dodat-kowych pytań typu: gdzie mieszkasz i na jak długo zostajesz w Wielkiej Brytanii. Czy zamierzasz podróżować i dokąd?

Jeśli czułbyś się lepiej, gdyby ktoś ci towarzyszył, pracownicy firmy Sara-Int pomogą ci umówić się na spotkanie, skompletować dokumenty oraz wystą-pią w roli tłumacza w urzędzie.

Po paru tygodniach otrzymasz pocztą pismo z oficjalnym, jedynym i nie-powtarzalnym numerem NINO, który należy natychmiast przekazać naszemu pracodawcy, aby ten mógł uwzględnić zmianę przy naliczeniach najbliższej wypłaty. «

Specjaliści firmy SARA-INT pracują w godzinach od 9.00 do 18.00 pod nume-rem telefonu 020 8846 3606. Nie wahaj

się, zadzwoń! Rozmowa kosztuje niewiele, rzetelna informacja jest bezcenna!

National Insurance Number – czyli co?Jest to odpowiednik polskiego nip-u, czyli numeru identyfikacji podatkowej. opłacanie składek na rzecz nino daje prawo do emerytury, zasiłku dla bezrobotnych, macierzyńskiego i innych.

405_54-75 teksty.indd 76 19/12/2011 18:10:14

DZIAŁROZWINIĘCIE 077

radio na cały dzieńpolska muzyka i światowe przebojewiadomości z UK i Polskiinformacje o wydarzeniach kulturalnychDJ’eje prosto z najlepszych polskich stacji

Z NAMI DZIEŃ JEST CIEKAWSZYWŁĄCZ I PRZEKONAJ SIĘ

Słuchaj radia online na prl24.net i przez telefon komórkowy wap.prl24.net, w Londynie przez radio DAB

PRL A4 radio na caly dzien.indd 1 12/02/2010 12:38:41405_54-75 teksty.indd 77 19/12/2011 17:41:07

078 ARTYKUŁREKLAMOWY

Wielka Brytania to kraj, w którym samochód stanowi bardzo ważny element komunikacji. Pojazd można tu kupić zarówno od prywatnego właściciela, jak i w komisie czy w salonie samochodowym. Te dwa ostatnie sprzedają również używane auta. Wybierając się do komisu czy salonu, masz większą pewność, że nie zostaniesz oszukany, jednak musisz liczyć się z tym, iż cena, jaką zapłacisz, będzie wyższa.

Jak kupić samochód?

Nabywając samochód, musisz koniecz-nie sprawdzić, jak długo ważne są jego bada-nia techniczne (MOT).

Zaraz po nabyciu pojazdu musisz powia-domić DVLA – brytyjski urząd odpowiedzialny za prawa jazdy i dokumenty rejestracyjne – o tym, że auto zmieniło właściciela. W tym celu wystarczy, że przerwiesz dowód reje-stracyjny (V5, tzw. log book) na pół. Pierw-szą część – podpisaną przez sprzedającego i kupującego – wyślij do DVLA. Stronę drugą zostaw sobie, gdyż po jej uzupełnieniu swoim nazwiskiem do momentu otrzymania od DVLA nowego dokumentu będzie Ci ona służyła jako tymczasowy dowód rejestra-cyjny. Może to potrwać od dwóch do nawet sześciu tygodni.

Jeżeli kupujesz samochód u dealera lub w salonie, wszelkie formalności załatwiane są za Ciebie, a Tobie pozostaje tylko oczeki-wanie na nowy dowód rejestracyjny.

Musisz pamiętać, że stając się właścicie-lem pojazdu, jesteś zobowiązany do wyku-pienia ubezpieczenia, opłacenia podatku dro-gowego (Road tax) oraz regularnego robie-nia przeglądu MOT, który można wykonać w jednym z ponad 18 tys. autoryzowanych warsztatów. Pierwsze takie badanie wykonuje się, gdy samochód ma trzy lata, a następnie należy powtarzać je regularnie co rok. Jeżeli podczas przeglądu wykryte zostaną jakiekol-wiek usterki, nie musisz się martwić, gdyż można je bez problemu usunąć na miejscu w zakładzie (za dodatkową opłatą) lub zabrać pojazd do innego (zaprzyjaźnionego) albo usunąć usterkę samodzielnie. Jeżeli więc nie zdecydujesz się na naprawę na miejscu, otrzy-masz dokument (ważny przez 7 dni), który pozwoli Ci zabrać samochód i samemu zde-cydować, gdzie usuniesz usterkę.

Pamiętaj, że bez ważnego MOT nie możesz legalnie jeździć samochodem!

Jak wybrać samochód naJlepszy dla ciebieWybierając samochód, należy kierować się głównie tym, do czego będzie Ci on służył – czy potrzebujesz go np. do pracy, czy też do wyjazdów weekendowych za miasto.

Jeżeli zdecydujesz się na pojazd, któ-rym masz zamiar jeździć głównie po mie-ście, warto, żebyś pamiętał o małej liczbie dostępnych miejsc parkingowych i rozwa-żył kupno mniejszego auta, o bardziej opły-wowych kształtach. Nie zapominaj o tym, że bardzo ważna jest ekonomiczność samo-chodu oraz pojemność silnika. Zastanów się np. czy na pewno napęd 4x4 przyda Ci

KaTarzyna JOachiMiaK i MarTa BOżeK, DnS claiMS

J eżeli masz zamiar kupić mało popu-larny model pojazdu w salonie, warto spróbować wynegocjować minimalnie

niższą cenę. Ponadto jeśli samochód, którym jesteś zainteresowany, ma mniej niż 3 lata, należy zwrócić uwagę na gwarancję oraz pełną historię serwisowania, która powinna zostać do niego dołączona.

Nabycie pojazdu od osoby prywatnej umożliwia natomiast bezpośrednie pozna-nie ostatniego właściciela, dzięki któremu jesteś w stanie dowiedzieć się znacznie więcej o wykonywanych naprawach oraz czynno-ściach serwisowych. Często również możesz nawet usłyszeć kilka cennych rad dotyczą-cych sprzedawanego samochodu.

Poszukiwania najlepiej zacząć od ofert umieszczonych na stronach internetowych, takich jak np. Fish4cars, Loot, eBay Motors. Na rynku dostępne są także drukowane kata-logi z ogłoszeniami, np. Auto Trader lub The Loot, oraz propozycje dealerów, które także mogą stanowić dobre źródło ofert.

Przed zakupem zawsze sprawdź stan techniczny pojazdu, co nie jest zadaniem trud-nym, gdyż większość komisów samochodo-wych oferuje taką usługę gratis. Oczywiście istnieje także możliwość zrobienia bardziej dokładnego przeglądu, który jest już odpłatny – jego cena zależy od pojemności silnika oraz marki pojazdu. Również ta usługa jest ofero-wana przez większość komisów.

405_54-75 teksty.indd 78 19/12/2011 18:26:41

079

się podczas pokonywania wąskich, zatłoczo-nych ulic miejskich?

Nie zapominaj także o bezpieczeństwie. Jeśli masz rodzinę, z którą zamierzasz podró-żować, pamiętaj, aby Twój pojazd spełniał wszystkie wymogi bezpieczeństwa.

Przy zakupie samochodu warto zwró-cić także uwagę na to, które modele są roz-powszechnione na szeroką skalę oraz uzna-wane za psujące się rzadziej. Pamiętaj, że koszty napraw są w UK bardzo wysokie w stosunku do cen samych pojazdów.

Jak sprawdzić historię poJazduSamochody w Wielkiej Brytanii posiadają jeden numer rejestracyjny od produkcji do kasacji, w związku z czym bardzo łatwo możesz sprawdzić ich historię. Wystarczy, że wejdziesz na jedną ze stron internetowych, np. www.autotrader.co.uk, www.autocheck.com, www.hpicheck.com, www.mycarcheck.com, i podasz numer rejestracyjny, a w ciągu kilku sekund otrzymasz informację o roku produkcji, dacie pierwszej rejestracji, pojem-ności silnika, kolorze nadwozia pojazdu, któ-rym jesteś zainteresowany.

Jeżeli masz jakiekolwiek podejrzenia, warto zamówić pełny raport na temat samo-chodu w prywatnej firmie, który kosztuje od kilkunastu do kilkudziesięciu funtów. Dzięki temu dowiesz się wielu interesujących rze-czy, dotyczących między innymi tego, czy pojazd ten nie był skradziony lub czy nie był np. kupiony na raty i nie został jeszcze spłacony.

Ciekawostka! System rejestracji pojaz-dów w UK zawiera informacje dotyczące daty pierwszej rejestracji. Dwie pierw-sze litery to oznaczenie regionu, w któ-rym samochód został zarejestrowany, kolejne dwie pozycje to określenie wieku

pojazdu. Ostatnie trzy pozycje są nato-miast wybrane losowo – po to, by stwo-rzyć unikatowy model tablicy.

Jak nie przepłacićJeśli chcesz kupić samochód w korzystnej cenie, dokładnie sprawdź ceny podobnych modeli. Warto przeszukać oferty w interne-cie oraz w lokalnych ogłoszeniach – zarówno salonów, komisów, jak i prywatnych właści-cieli. Możesz je znaleźć na stronie: http://motors.thisisplymouth.co.uk/

Przy porównywaniu cen pamiętaj, aby zwrócić szczególną uwagę na rok produk-cji, rodzaj nadwozia oraz przebieg. Na cenę wpływ ma również kolor.

PAMIĘTAJ! Nie wierz w „supero-kazje” oraz tłumaczenia w stylu „nagły wyjazd za granicę”. Porządny samochód w dobrym stanie będzie wszędzie kosz-tował podobnie i nikt nie będzie sprze-dawał go dużo taniej!

kiedy mogę zapłacić podatek drogowy (road tax)

Road tax to podatek, który właściciel pojazdu płaci za użytkowanie dróg. Jego wysokość zależy od emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Każdy samochód musi mieć opłacony podatek drogowy, na dowód czego kierowca ma obowiązek umieszczenia na przedniej szybie odpowiedniego krążka. Pamiętaj, że jeżeli tego nie zrobisz, ponieważ np. włożysz go do samochodowej szuflady, grozi Ci kara w wysokości 200 funtów. Jazda samochodem bez opłaconego podatku jest przestępstwem!

Kupując używane auto, najczęściej spo-tkasz się z sytuacją, w której podatek ten będzie już opłacony przez poprzedniego

Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn. Rok Ozn.

1983 Y/A 1990 G/H 1997 P/R 2004 04/54

1984 A/B 1991 H/J 1998 R/S 2005 05/55

1985 B/C 1992 J/K 1999 S/T/VI 2006 06/56

1986 C/D 1993 K/L 2000 V/W/X 2007 07/57

1987 D/E 1994 L/M 2001 X/Y/01/51 2008 08/58

1988 E/F 1995 M/N 2002 02/52 2009 09/59

1989 F/G 1996 N/P 2003 03/53 2010 10/60

właściciela jeszcze na kilka miesięcy. Zwróć jednak uwagę, że jeśli pojazd ten był przez jakiś czas trzymany poza drogą publiczną, mógł nie mieć opłaconego podatku, i musisz zrobić to sam.

Road tax możesz zapłacić za pół roku lub rok. Jeśli jesteś właścicielem pojazdu, na mie-siąc przed upływem jego ważności otrzymasz list z przypomnieniem o należności.

Są trzy sposoby opłacenia podatku. Możesz to zrobić osobiście na poczcie, zała-twić wszystko przez internet pod adresem: http://www.taxdisc.direct.gov.uk/ lub tele-fonicznie pod numerem: 0870 850 4444. Pamiętaj, aby mieć pod ręką wszystkie nie-zbędne dokumenty (polisę ubezpieczeniową, zaświadczenie MOT oraz V5).

a co Jeśli nie masz gotówkiJeśli chcesz kupić samochód, a nie masz na to odpowiednich środków, nie pozostaje Ci nic innego, jak poszukać pieniędzy gdzie indziej. Możesz oczywiście poprosić o pożyczkę zna-jomych, ale musisz liczyć się z tym, iż nie zawsze będą oni mieli wolną sumę lub też nie zechcą Ci udzielić pożyczki z powodów osobistych. Być może zaskakującą informa-cją jest to, że jednym z najtańszych sposo-bów na zdobycie środków na kupno pojazdu jest karta kredytowa. Jeśli znajdziesz odpo-wiednią ofertę, możesz nawet uniknąć pła-cenia odsetek. Ważne jednak, żebyś pamię-tał o tym, że decydując się na taki krok, kartę tę traktujesz jako kredyt z banku, co ozna-cza, że tylko i wyłącznie ją spłacasz (nie pła-cisz nią w sklepach, nie wypłacasz gotówki itp.). Jeśli zaplanujesz wszystkie płatności w odpowiednim czasie, unikniesz w zasadzie jakichkolwiek kosztów transakcji.

oznaczenia przedstawiaJą się następuJąco:

Artykuł jest autoryzowany przez firmę DNS Claims, doradztwo i odszkodowania powypadkowe. W razie jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt pod numerem telefonu 02087417762. Nasi konsultanci służą poradą 24 h na dobę, 7 dni w tygodniu.

C L A I M S

405_54-75 teksty.indd 79 19/12/2011 18:26:50

080 OGŁOSZENIAROZWINIĘCIE

KSIĘGOWOŚĆprofesjonalna

rejestracja działalności self-employed /CIS/UTR numberrejestracja LTD companyporady biznesowerozliczenia self-employedrozliczenia VATrozliczenia firm LTD companylista płac/payrollrozliczenia kontraktorskiezwrot podatku

oddaj swoje sprawyw dobre ręce

0208 846 3606Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

www.saraint.com

KUCHNIEZABUDOWY WNĘTRZ

Kuchnie marzeń! Orginalne

konstrukcje i wzory.Efektowne połączenia.

Niekonwencjonalne rozwiązania.

Wykonujemy kuchniena wymiar:

nowoczesne i klasyczne

0208 846 3608

greenmarkcarpentry.co.uk

Greenmark Carpentry, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

405_76-116_ogloszenia.indd 80 19/12/2011 16:18:52

OGŁOSZENIAROZWINIĘCIE 081

KSIĘGOWOŚĆprofesjonalna

rejestracja działalności self-employed /CIS/UTR numberrejestracja LTD companyporady biznesowerozliczenia self-employedrozliczenia VATrozliczenia firm LTD companylista płac/payrollrozliczenia kontraktorskiezwrot podatku

oddaj swoje sprawyw dobre ręce

0208 846 3606Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

www.saraint.com

KUCHNIEZABUDOWY WNĘTRZ

Kuchnie marzeń! Orginalne

konstrukcje i wzory.Efektowne połączenia.

Niekonwencjonalne rozwiązania.

Wykonujemy kuchniena wymiar:

nowoczesne i klasyczne

0208 846 3608

greenmarkcarpentry.co.uk

Greenmark Carpentry, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

405_76-116_ogloszenia.indd 81 19/12/2011 16:18:55

082

UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyła-nie ogłoszeń).

OGŁOSZENIA DROBNE – £5

OGŁOSZENIA RAMKOWE - USŁUGI

SMS 80160wpisz: CL (spacja) kod z rubryki (spacja) treść ogłoszenia. Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz.

01 MIESZKANIA - WYNAJMĘ02 MIESZKANIA - SZUKAM03 PRACA - DAM

07 AUTO-MOTO08 RANDKA W CIEMNO09 INNE

04 PRACA - SZUKAM05 KUPIĘ06 SPRZEDAM

INTERNETwww.cooltura.co.uk

020 8846 3615dział marketingu

www.cooltura.co.uk(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

UWAGA! Ogłoszenia drobne (£5) reklamujące JAKĄKOLWIEK DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWĄ LUB HANDLOWĄ, NIE BĘDĄ ZAMIESZCZANE. Ten typ ogłoszeń można zamieścić kon-taktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Standardowe ogłoszenie do 15 słów (KOLOROWA RAMKA) £40 + VATStandardowe ogłoszenie do 25 słów (KOLOROWA RAMKA) £50 + VAT

WARUNKI1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do

godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWRO-TOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń . Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w ory-

ginalnej treści i pisowni.

Jak zamieścić ogłoszenie

OGŁOSZENIANIERUCHOMOŚCI

MIESZKANIADO WYNAJĘCIA

www.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 01ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR.

Pokój do wynajęcia na Perivale. 07584134051.

Oferujemy Pokoje i Studia oraz domy 1, 2, 3 bedroom: Turnpike Lane, Bounds Green, Palmers Green, Tottenham 02088269988, 07956820810.

Wynajme pokój dwuosobowy na Barnes £130 za tydzień + 2 tyg depozytu. Free internet darmowy parking Tel 07900517988

Wynajme pokój dwuosobowy na Roehampton £130 za tydzień + 2 tyg depozytu. Free internet darmowy parking Tel 07900517988

>Upton Park pokoje do wynajecia w domu z ogrodem, living room tv sat dwie lazienki 5min od stacji metra tanio i spokojnie tel 07789948409

>Ealing Broadway pokoj 2osobowy dla pary lub 1osoby. ogrod internet 5min do stacji metra. 07860573993

>Stratford Ladna duza jedynka na Stratford w domku z ogrodem, 2xWC, duza kuchnia, internet, TV, blisko metro autobusy i sklepy £80tyg rach. wlicz. 07738557512

>Greenford - duzy podwojny pokoj dla pary£.130tyg lub jednej osoby 105 tyg. Czysty, spokojny dom, lazienka do podzialu z dwoma osobami. Tel.07525900065

>Acton Town pokoj blisko metra Acton Town. dla 1 lub 2 os, w mieszkaniu mieszka 3 osoby ceniace czystosc i spokoj. mieszkanie z potwierdzeniem adresu .tel. 07984613766

>Chadwell Heath Naprawde

duzy pokoj do wynajecia dla pary (110) badz jako jedynka (90). Do stacji Chadwell Heath 7min. Rachunki wliczone. Robert 07828142670

>Canning Town E16, czysta dwojka dla pary 110 tyg lub jako jedynka 90 tyg (+gas\\elec) i 1 tydz depoz. Domek z ogrodkiem, internet,cisza. 075 9539 4491.

>Tooting Bec Common Duża dwójka dla jednej dziewczyny, Tooting Bec Common. po remonicie,ogród internet parking 125/tydz,rachunki wliczne,bus-57,333,201,319,249,G1 tel.07916245066

>Kingston Upon Thames Single room to rent Kingston Upon Thames £80 per week call Joe 07712654433

405_76-116_ogloszenia.indd 82 19/12/2011 16:18:56

083OGŁOSZENIANIERUCHOMOŚCI

>Canning Town E13, mala jedynka do wynajecia, ogrodek internet dla pracujacej os 60/tyg (+gas/elec) i dwojka 110/tyg jako jedynka 90,+depozyt 075 9539 4491.

>Arnos Grove Wynajme duza jedynke osobie spokojnej bez nalogow, 2 minuty do metra Arnos Grove. £90 tygodniow, rachunki wliczone + 1tydzien depozytu. Przemek 07424352691

>Balham SW12 0BP dwojka dla dziewczyny z oddzielna lazienka od stycznia £125 z rach.3 osoby w domu z ogrodem.; w poblizu metro i autobus. 07850007629 Andrzej

>Barking pokoj dla pary - umeblowany w domu z ogrodem, duzym livingiem, intern, polska telew. 10min od metra. Warto zobaczyc, pokoj od zaraz. 07594335007

>Bounds Green, dwojka £130 i jedynka£70 w jednym domu,internet,ogrod,wszystkie rachunki wliczone,Bounds Green,Anka-07825459367

>Bounds Green, pokoj jedynka-£70tyg, 10min do metra,ogrod, internet,duza kuchnia,rachunki wliczone,od zaraz, Anka-07825459367

>Bounds Green, duza dwojka,5min do metra wszystkie rachunki wliczone,ogrod,internet,duza kuchnia,dwie lazienki,£130tyg-07825459367-Anka

>Bounds Green, N22 8NW, duza dwojka dla pary,5min do metra,internet,czynsz £120 plus energia i gaz, + jedynka w tym samym domu £90 od zaraz, Anka-07825459367

>Bounds Green, N22 8NW, Mieszkanie 3pokojowe, £1300miesiecznie + rachunki, osobny salon,2podwojne i 1pojedyncza sypialnia,10min do metra, depozyt i ref, 07825459367, 07756340316, 07521452860, 02072728615,07715677401.

>Canning Town E16, czysta dwojka dla pracujacej pary w domku z ogrodkiem i internetem

110/tyg LUB jako jedynka 90/tyg (+gas/elect), 1tydz depoz 075 9539 4491.

>Clapham South Do wynajecia duza 2 dla pary Clapham South. 3min bus, sklep, metro. intern. mozliwosc parkowania. Warto obejrzec. Kont.07779631159

>East Acton pokoj do wynajecia east acton dla pary lub pojedynczy blisko east acton stacji metra linia czerwona 2 strefa 95-125 funtow tygodniowo tel 07903183421

>East Ham E66EG pokoje do wynajecia jedynki i dwojka w czystym i zadbanym domu po remoncie. Blisko komunikacja i sklepy. Tel.07411339437

>Enfi eld, EN3 6FT, Mieszkanie 3pokojowe, £1150 miesiecznie + rachunki, Trzy duze pokoje, kuchnia z jadalnia, parking, ogrod, ladna okolica dostepne od zaraz. 07825459367, 07756340316, 07521452860, 02072728615, 07715677401.

>Greenford / Nnortholt Mała

jedynka do wynajęcia z Tv i

internetem za £65+tyg depozyt.

Dom czysty z ogrodem.

Tel:07885572829,

07889262109

>Greenford Jedynka dla

niepalacej osoby przy Greenford

Bdw. kuchnia i lazienka na trzy

osoby w czystym, spokojnym domu

z ogrodem, £85 tygodniowo tel:

07932658515

>Greenford Pokoj na Greenford

dla pary. 130F za tydz. i 2 tyg.

depozytu. Tel.07425892244

>Greenford wynajme jedynka

lub dwojke na Greenford, w

czystym domu z ogrodem i

internetem, 10 min do metra £85

za jedynke lub £130 za dwojke. tel.

07504328790 Ania

>Wembley. Pokoj dwuosobowy

do wynajecia dla pary w czystym i

cichym domu na wembley. £120

na tydzien. 07727181501 Darek

Najnowsze

na portaluelondyn.co.uk

NajnowszeNajnowsze

elondyn.co.ukelondyn.co.ukZawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii

Ogłoszenia

405_76-116_ogloszenia.indd 83 19/12/2011 16:18:58

084 OGŁOSZENIAUSŁUGI

07593331770jpscaffoldingltd@yahoo.com

F I R M A Z 1 0 - L E T N I M D O Ś W I A D C Z E N I E M

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych.• Bezpiecznie i solidnie• Darmowa wycena na terenie Londynu• Konkurencyjne ceny• Wykwalifikowani pracownicy

Darmowa wycena na terenie Londynu

SZYBKO

TANIO

SOLIDNIE

405_76-116_ogloszenia.indd 84 19/12/2011 16:18:59

085OGŁOSZENIAUSŁUGI

TANIE ROZMOWY do Polski

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 862 4141wybierz:

z telefonu stacjonarnego na komórkowy>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 545 4141wybierz:

5ptylko

Obtain bill payer’s permission before using the service. Calls are billed per minute & include VAT. Charges apply from time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a shot period if the calls are engaged or unanswered. One off 9.05p set-up fee by BT. Cost of calls from non BT operators and mobiles may vary. Check with our operator. Rates are subject to

change without prior notice. Service Provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.’

1ptylko

405_76-116_ogloszenia.indd 85 19/12/2011 16:40:56

086 OGŁOSZENIAUSŁUGI

405_76-116_ogloszenia.indd 86 19/12/2011 16:19:02

087OGŁOSZENIAUSŁUGI

NOTARIUSZ(polskojęzyczny)

Salinger Solicitors & Notary Public15 Kensington High Street, London W8 5NP

SOLICITOR: nieruchomości, spadki i testamenty, imigracja, spółki

Tel. 020 7937 8524, mob. 07887701125E-mail: office@salingernotary.co.uk Metro (linie District i Circle): High Street Kensington

www.salingernotary.co.uk

Odszkodowania Powypadkowe› Nie pobieramy żadnych ukrytych opłat› Klient zatrzymuje 100% odszkodowania› Zapewniamy bezpłatne wizyty w domu i w szpitalu

Kancelaria PrawnaFentons Solicitors LLP

ZADZWOŃ DZISIAJ0207 400 0203LUB WYŚLIJ E-MAIL:kontakt@fentons.co.uk

Porozmawiaj z naszym polskojęzycznym prawnikiem (9.00–17.00)www.fentons.co.uk

WYPADKI PRZY PRACY > WYPADKI DROGOWE > WYPADKI NA WAKACJACH > CHOROBY ZAWODOWEUPADKI I POŚLIZNIĘCIA > ZANIEDBANIA LEKARSKIE

Fentons Solicitors LLP, 22 Chancery Lane, London, WC2A 1LS

Cooltura_ads_Q8_fentons 185x125_CE 20/06/2011 16:51 Page 1

405_76-116_ogloszenia.indd 87 19/12/2011 16:19:03

088 OGŁOSZENIAUSŁUGI

Odszkodowania

t: 0845 494 1668 e: odszkodowania@leighday.co.uk w: leighday.co.uk

Nie wygrasz – Nie placisz

• Wypadki przy pracy i na budowie

• Wypadki drogowe

• Bledy w sztuce medycznej

Aby przedyskutowac wniosek, skontaktuj sie z:

Magda Kwintowska 0845 494 1668

Leigh Day & Co, Priory House, 25 St John’s Lane, London EC1M 4LB

405_76-116_ogloszenia.indd 88 19/12/2011 16:19:04

089OGŁOSZENIAUSŁUGI

HIPOTEKI.CO.UK

Nie masz dokąd wrócić? Chciałbyś zainwestować, lecz nie wiesz jak?My pomożemy załatwić ci kredyt.Kup mieszkanie i zobaczysz że spłaci się samo.

Doradztwo i formalności

całkowicie za darmo tu w Londynie.

Doradzimy Ci jak na tym zarobić.0207 14 00 170074 11 000 525

Zadzwoń to nic nie kosztuje!Hammersmith „London House” 271-273 King Street W6 9LZ, Office no. 47

wartości nieruchomości.

110%Kredyt aż do

Czytajelektroniczne

wydanieCooltury!

Odwiedź stronę www.cooltura.co.uk

i czytaj e-wydanie Twojego

ulubionego magazynu Cooltura!

Bardzo prosta, intuicyjna nawigacja!

Korzystaj z wielu ciekawych funkcji! Czytaj, drukuj, archiwizuj, wysyłaj e-mailem!

PDF DRUK PODGLĄD ARCHIWUM POWIEDZINNYM NOWOŚCI

ZRZUTDANYCH ROZDZIAŁY

405_76-116_ogloszenia.indd 89 19/12/2011 16:19:06

090 OGŁOSZENIAPACZKI–TRANSPORT

piomar@piorun.co.uk www.piorun.co.uk

ODBIÓR I DOSTAWA PACZEK W SYSTEMIE „OD DRZWI DO DRZWI”

Obsługujemy całą Polskę i Anglię

kom. UK: +44 7752 288 023kom. PL: +48 602 386 57157 Prince Regant Lane, E13 8RW, London

Szlachetna paczka i Ty możesz pomóc

£Adresatem muszą być: instytucje charytatywne , domy dziecka, itp. Zapraszamy

p

tylko

p

RABA

T

405_76-116_ogloszenia.indd 90 19/12/2011 16:19:07

091OGŁOSZENIAPACZKI–TRANSPORT

Bez nazwy-2 1 2011-11-23 07:27:08

405_76-116_ogloszenia.indd 91 19/12/2011 16:19:08

092 OGŁOSZENIAPACZKI–TRANSPORT

APOLONIATRANS PACZKI, PRZESYŁKI

£ 20 = 20 KG(bez ukrytych opłat)

Tel UK : 079-72-72-72-78 020 8144 8032

Tel/Fax PL: 515-515-190(22) 219 5360

www.apoloniatrans.co.uk Skype: apoloniatrans

515-515-190(22) 219 5360

9 lat doświadczenia!!! Codzienny odbiór paczek! Ceny negocjowalne! Door to door!

405_76-116_ogloszenia.indd 92 19/12/2011 16:19:10

093OGŁOSZENIAPACZKI–TRANSPORT

405_76-116_ogloszenia.indd 93 19/12/2011 16:19:12

094 OGŁOSZENIAUSŁUGI

USŁUGITEL. 0208846 3615ZASADY ZAMIESZCZANIA OGLOSZEN - STR.

Transport na lotniska (po całej Anglii i nie tylko) samochody 5 i 7 osobowe, oraz przeprowadzki małe i duże. Punktualnie, bezpiecznie i komfortowo. Londyn Tel. 07874992707

Całodobowy transport na i z lotniska. Polska Korporacja Minicab – gwarantuje Państwu; bezpieczeństwo, punktualność, foteli-ki dla dzieci, kulturę obsługi. Wygodne i przestronne samo-chody wyposażone w klimatyzacje, GPS. Tel. 07859076617

Profesjonalna instalacja oraz ustawianie anten satelitarnych, telewizji polskiej, angielskiej – Freesat. Najtańsza Polska TV bez umowy. Tanio cyfra+, kontrakty, multiroom, aneksy Robert Tel 07931420954

Rozliczenia podatkowe najtaniej w Londynie! 0208 846 3606

Serwis Komputerowy, elektronika komputerowa, wymiana podzespołów, instalacja sieci. CCTV Renowacja układów grafi cznych strony www. Tel 07897656573 www.cchtech.co.uk

Przeprowadzki !!! Londyn i całe UK duży VAN z windą , pomoc w załadunku i rozładunku. Wywóz śmieci, Przewozy na Lotniska . Tel 07749174695 Piotr

Przeprowadzki Lotniska (transport wszelkiego rodzaju). 24h/7 Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK, Tel 07969629456 Daniel

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

Wywóz śmieci Przeprowadzki przewóz materiałów budowlanych 7 dni na terenie całego Londynu 07872182930 lub 07766210020 Jarek

Tatuaż artystyczny, kolczyki. Robert tel. 078 33 93 43 88

405_76-116_ogloszenia.indd 94 19/12/2011 16:40:23

095OGŁOSZENIAUSŁUGI

dokumentów urzędowychtakże TŁUMACZENIA USTNE

TŁUMACZENIA SĄDOWE

Unit 6, King Street, Clifton WalkLondon W6 0GY

(144 King Street - w bramie)

Tłumaczymy w większości języków m. in.: • angielski • niemiecki • rosyjski • francuski • chiński • hiszpański • arabski • i wiele innych...

Transport na lotniska. 24h/7. Fotelik dla dzieci. Pomoc przy odprawie. Krzysiek tel. 07852555754 07540759578

H-Tech Serwis Kompu-terowy. Rozwiązywa-nie wszelkich proble-mów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administra-cja i Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klien-ta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.ukwww.halskitech.co.uk

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę. 8 letnie doswiadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296

Rozliczenia podatkowe najtaniej w Londynie! 0208 846 3606

Przeprowadzki!!! Cały Londyn. Duży, czysty VAN, niskie ceny. Pomocny kierowca. Solidność gwarantowana. 07763166211 07513990411

Wymiana prawa jazdy 0208 846 3606

Wszelki transport – przeprowadzki – duże Vany. Lotniska – samo-chód 5 osobowy. Duże ładunki – PL Solidnie! Janek 07716606652

Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet

5GRATIS!

dostaniesz

-te

405_76-116_ogloszenia.indd 95 19/12/2011 16:39:41

096 OGŁOSZENIAUSŁUGI

405_76-116_ogloszenia.indd 96 19/12/2011 16:19:15

097OGŁOSZENIAZDROWIE I URODA

405_76-116_ogloszenia.indd 97 19/12/2011 16:19:17

098 OGŁOSZENIAZDROWIE I URODA

mikroprotezki kosmetyczne od 120£(po usunieciu jednego lub dwóch zębów)

PROMOCJA: Proteza Superwytrzymała + Laptop Gratis

GABINET MEDYCYNY ESTETYCZNEJ

www.medycynaestetyczna.co.uk 07779618024

PRACOWNIA PROTETYCZNA

www.protezydentystyczne.co.uk079 164 162 73

WSZYSTKIE TYPY PROTEZ DENTYSTYCZNYCH

akrylowe, metalowe, na miękkim podłożu i inne

NAPRAWY NA POCZEKANIU 35£proteza klasyczna

od 190£

*Kopie protez (copy dentures)

zmarszczek

policzków

wiele innych zabiegów

405_76-116_ogloszenia.indd 98 19/12/2011 16:36:53

099OGŁOSZENIAZDROWIE I URODA

405_76-116_ogloszenia.indd 99 19/12/2011 16:19:20

100 OGŁOSZENIAZDROWIE I URODA

5Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet, a piąte

GRATIS! dostaniesz

Pragniesz nowego zawodu lub jesteś kosmetyczką, która chce rozszerzyć swoją wiedzę i umiejętności zawodowe? Nauka w jęz. polskim i angielskim!

Jeśli w krótkim czasie chcesz zdobyć nowy, wspaniały zawód - nasze Kursy są właśnie dla Ciebie.

Po ukończeniu kursu otrzymasz BRYTYJSKI DYPLOM KOSMETYCZNY VTCT, upoważniający cię do legalnego wykonywania zawodu kosmetyczki na rynku brytyjskim.

Kursy:

Tel. 020 8575 5547, 075 2590 0065www.serenity-beauty-academy.com

Zapraszamy do Serenity Health and Beauty Academy075 6525 4333Golders Hill House, 592 Finchley Road, London. NW11 7RXAsmile Clinic

Stacja Golders Green (Northern Line) 5 min od kliniki. Parking Przed Klinika.

075 6525 4333Golders Hill House, 592 Finchley Road, London. NW11 7RXAsmile Clinic

POLSKIDENTYSTAPELNY ZAKRES USŁUG DENTYSTYCZNYCHPolska HigienistkaStomatologia estetyczna, Protetyka, Chirurgia, Profesjonalne usuwanie kamienia Zabiegi w sadacji dla nerwowych pacjentow

Makijaż Permanentny, oraz usuwanie makijażu, Mezoterapia - Zastrzyk Młodości - Regeneracja twarzy, cellulitis i rozstę-py Regeneracja Włosów., Likwidacja przebarwień słonecznych i hormonal-nych Przedłużanie rzęs Zadzwoń 07525146744 Dojazd do klienta.

Usługi fryzjerskie damsko -męskie, baleyage, koloryzacja, dekoloryzacja, fryzury okolicznościowe w profesjonalnie wyposażonym saloniku na Greenford oferuje Edyta!!! 07889757235, 02085785007 !!! Zapraszamy!!!

ZDROWIE TEL. 0208846 3615

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 4 6

najniższeceny

w Londynie

Ze względuna nowootwarty

oddział na KILBURN,obecnie gwarantujemy

Dr. E. Hakim 341 Kilburn High Road, NW6 7QB2 min od stacji metra Kilburn

OFERUJEMY BEZPŁATNIE:

07405757898

Przyjmujemy od rana do późnego wieczora.

Wypełnienia cena normalna £120 ............teraz £40Wyrwanie zęba cena normalna £170 .......teraz £75Koronki cena normalna £250 .....................teraz £149Mosty cena normalna £700 ........................ teraz £250

OFERUJEMY BEZPŁATNIE:

DENTYSTAOferta ważna do 31.01.2012Oferta ważna do 31.01.2012Rabat 10%

Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet, a piąte

Kup cztery Kup cztery ogłoszenia ogłoszenia ramkowe przez ramkowe przez Internet, a piąteInternet, a piąte5GRATIS!

dostaniesz

405_76-116_ogloszenia.indd 100 19/12/2011 17:47:23

101OGŁOSZENIAPRACA

PRACADAM

www.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 03ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

Polska Piekarnia w zachodnim Londynie szuka kierowców z doświadczeniem w Anglii. info@polishbakery.co.uk

>Experienced sandwich maker wanted to cafe/sandwich bar in Loughton, near to Walthamstow. Must know English. Call on..07947316953

>Praca dla miłej, przyjaznej, pracowitej i wykwalifi kowanej pielęgniarki dentystycznej bądź studentki dentystycznej na Kilburn. Zadzwoń 07939351115 Dr. Hakim

>Poszukuje pracowników na stanowisko sale assistant do sklepu z butami. Praca w miłej atmosferze w zgranym zepole. 07845759887 Kasia

>Hairdresser Require Full time or part time In Richmond area Ask for Joe on 07712654433, 07552860969

>Praca dla dziewczyny do rozdawania ulotek przed gabinetem dentystycznym na głównej ulicy Kilburn, 4 godziny dziennie. Dr. Hakim 07939351115

PRACASZUKAM

www.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 04ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

>Plastrarz z dlugoletnim doswiadczeniem szuka pracy. Gwarantuje wysoka jakosc. Wlasny transport i narzedzia. 07857548584 Pawel

>Plastrarz z doswiadczeniem szuka ofert pracy. Gwarantuje wysokiej jakosci wykonanie, czysto i tanio. Posiadam narzedzia i transport. Waldek: 07525348994

>Elektryk - Hydraulik certyfi katy Gas Safe, NICEIC boilery,

fuseboardy, megafl o, automatyka - szukaja pracy Marcin 07825268434 Michal 07843676480

>Stolarz szuka prac stolarskich na cene, szafy, schody, kuchnie, drzwi, okna, podlogi, decing, itp.stolarka meblowa i budowlana, narzedzia, workshop, van. 07988683016

>Fryzjer meski z doswiadczeniem wynajmie stanowisko wraz z narzedzami w salonie fryzjerskim najchetniej w kent 07999310291

>Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy, naprawa, serwis montarz boilerow, kominki, megafl o, central heating, power fl ush,. Certyfi katy od £50 24h tel. 07545707457

>Hydraulik, elektryk poszukuje pracy, doswiadczenie w u.k 8 lat, wszystkie dokumety, narzedzia, samochod. tel 07516557537

>Pomocnik budowlany szuka pracy od zaraz tel. 07716106894

>Plastrarz z 7 letnim doswiadczeniem szuka pracy.

tel.07708666552 Tomek

>Pomocnik budowlany szuka pracy od zaraz tel. 07716106894

>Malarz Tapeciarz wlasne profesjonalne narzedzia poszukuje pracy na dluzej posiadam nin.utr.cscs tel 07889248061

>Stolarz szuka prac stolarskich na cene, szafy, schody, kuchnie, drzwi, okna, podlogi, decing, itp. stolarka meblowa i budowlana, narzedzia, workshop, van. 07988683016

>Elektryk - Hydraulik certyfi katy Gas Safe, NICEIC boilery, fuseboardy, megafl o, automatyka - szukaja pracy Marcin 07825268434 Michal 07843676480

>Podejme sie pracy sprzatania rejon pn londyn ewentualnie od kupie Gosia 07756291520

>Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy, naprawa, serwis montaz boilerow, kominki, megafl o, central heating, power fl ush,. Certyfi katy od £50 24h tel. 07545707457

>Pani w srednim wieku uczciwa

Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet, a piąte

Must know English. Call on..07947316953

>>Praca dla miłej, przyjaznej, pracowitej i wykwalifi kowanej pielęgniarki dentystycznej bądź studentki dentystycznej na Kilburn. Zadzwoń 07939351115 Dr. Hakim

>>Poszukuje pracowników na stanowisko sale assistant do sklepu z butami. Praca w miłej atmosferze w zgranym zepole. 07845759887 Kasia

>>Plastrarz z dlugoletnim doswiadczeniem szuka pracy. Gwarantuje wysoka jakosc. Wlasny transport i narzedzia. 07857548584 Pawel

>>Plastrarz z doswiadczeniem szuka ofert pracy. Gwarantuje wysokiej jakosci wykonanie, czysto i tanio. Posiadam narzedzia i transport. Waldek: 07525348994

>>Elektryk - Hydraulik certyfi katy Gas Safe, NICEIC boilery,

Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy, naprawa, serwis montarz boilerow, kominki, megafl o, central heating, power fl ush,. Certyfi katy od £50 24h tel. 07545707457

>>Hydraulik, elektryk poszukuje pracy, doswiadczenie w u.k 8 lat, wszystkie dokumety, narzedzia, samochod. tel 07516557537

>>Pomocnik budowlany szuka pracy od zaraz tel. 07716106894

>>Plastrarz z 7 letnim doswiadczeniem szuka pracy.

5GRATIS! dostaniesz

CV prosimy przesyłać na adres:info@polihvillagebread.co.uk

PRACA! PRACA! PRACA!PIEKARNIA W ZACHODNIM LONDYNIE POSZUKUJE

PIEKARZYI CUKIERNIKÓW

405_76-116_ogloszenia.indd 101 19/12/2011 17:46:36

102 OGŁOSZENIAPRACA

Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet, a piąte5GRATIS!

dostaniesz

dokladna szuka sprzatan domow prywatnych lub opieki nad starsza osoba.07719736251

>Plastrarz z dlugoletnim doswiadczeniem szuka pracy. Gwarantuje wysoka jakosc.Wlasny transport i narzedzia. 07857548584 Pawel

>Malarz Dekorator Tapeciarz wlasne narzedzia, doswiadczenie, solidnosc. 07783555849 Krzysiek

>Plastrarz z wieloletnia praktyka w Uk podejmie prace. Gwarantuje solidnosc,wysoka jakosc i czystosc. Transport i narzedzia Andrzej 07859129895

>Stolarz - podejmie prace stolarka meblowa, budowlana, drzwi, podlogi itp. Wlasne narzedzia. tel.07826465311

>Hydraulik, elektryk poszukuje pracy, doswiadczenie w u.k 8 lat, wszystkie dokumety, narzedzia, samochod. tel 07516557537

>Plastrarze - 6 lat doswiadczenia szukam pracy na plaster. Zapewniam wysokiej jakosci wykonanie, solidnie i tanio!

Andrzej 07999963477

>Plytkarz, dekarz ogolnobudowlaniec szuka pracy 8 lat w uk narzedzia samochod referencje oraz zdj wlasnych prac 07403654565

>Malarz - dekorator podejmnie prace rowniez na cene. Uczciwy solidny pracowity z wlasnymi narzedziami. 07936337882 Rafal

>28 letni mezczyzna szuka pracy. Umiem calkiem niezle malowac,jestem uczciwy. 65 funtow .Od 8ej do 16 tej. Tel 07526467025

>Malowanie tapetowanie papier szukam pracy podejme wspolprace wlasne narzedzia solidnosc 07435777316

>Hydraulik Gas Safe Register (Corgi) szuka pracy. Doswiadczenie: boilery, mega-fl o, ogrzewania podlogowe, instalacje c.o. Certyfi katy. Tel. 07552422161

>Stolarz, 10 lat praktyki w Londynie, wlasne narzedzia. Stasiek tel. 07988800674

>Plastrarz z dlugoletnim doswiadczeniem szuka pracy. Gwarantuje wysoka jakosc. Wlasny transport i narzedzia. 07857548584 Pawel

>Plastrarz z doswiadczeniem szuka ofert pracy. Gwarantuje wysokiej jakosci wykonanie, czysto i tanio. Posiadam narzedzia i transport. Waldek: 07525348994

>Elektryk - Hydraulik certyfi katy Gas Safe, NICEIC boilery, fuseboardy, megafl o, automatyka-szukaja pracy Marcin 07825268434 Michal 07843676480

>Plastrarz szuka pracy. Doswiadczenie 7 lat. Gwarancja jakosci. Grzegorz. Tel. 07708613844

>Stolarz szuka prac stolarskich na cene, szafy,schody, kuchnie, drzwi, okna, podlogi, decing, itp. stolarka meblowa i budowlana, narzedzia, workshop, van. 07988683016

>Malarz dekorator tapeciarz wlasne narzedzia, doswiadczenie,

solidnosc. 07783555849 Krzysiek

>Malowanie, gipsowanie, plytki, solidnie wlasne narzedzia, transport, szukam pracy 07759456626 Andrzej 8 lat w U.K

>Elektryk inz. szuka pracy. W UK 7 lat.Instalacje stare, nowe. 17 Edition. Automatyka HW, CH. Fuseboxy. Certyfi kat NICEIC. Policy Insurance. 07724271488 Krzysztof

>Tapeciarz Malarz profesjonalista poszukuje pracy tylko na wysoki standard tel 07889248061

>Elektryk - Hydraulik z 6 letnim doswiadczeniem w angielskiej fi rmie . Certyfi katy NICEIC i Gas Safe z wlasnymi narzedziami i vanem.07707717053

>Plastrarze - 6 lat doswiadczenia szukam pracy na plaster. Zapewniam wysokiej jakosci wykonanie, solidnie i tanio! Andrzej 07999963477

>Plastrarze - 6 lat doswiadczenia szukam pracy na plaster. Zapewniam wysokiej jakosci wykonanie, solidnie i tanio! Andrzej

Zawsze aktualne oferty pracy - SPRAWDŹ!

z portalem elondyn.co.uk

ZnajdźPRACĘ

405_76-116_ogloszenia.indd 102 19/12/2011 16:20:54

103OGŁOSZENIAUSŁUGI

K R I S T I N EPOLSKA CUKIERNIA

Nasze wyroby są

prawie we wszystkich

polskich sklepach

i kawiarniach!

lat narynku!20

Zawszenajsmaczniejsze

wypiekiświąteczne!

Producent wyrobówcukierniczych.

Najlepsze polskiedomowe receptury! Żadnych konserwantów!Żadnych konserwantów!Żadnych konserwantów!Żadnych konserwantów!Żadnych konserwantów!Żadnych konserwantów!

Tel. 020 7385 324411 Tamworth Street, London, SW6 1LG

Makowce, wz-tki, babki, drożdżówki, pączki, serniki i wiele innych!

405_76-116_ogloszenia.indd 103 19/12/2011 16:20:55

104 OGŁOSZENIAKUPIĘ / SPZEDAM / AUTO-MOTO

COMMERCIAL OFFICECLEANING

SARA-INT LtdUnit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

07999963477

>Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem, szukam pracy, rowniez awarie elektryczne. Tel.07883974669

>Plastrarz z wieloletnia praktyka w Uk podejmie prace. Gwarantuje solidnosc, wysoka jakosc i czystosc. Transport i narzedzia Andrzej 07859129895

>Malarz - dekorator podejmie prace. Wlasne narzedzia i transport. Tel.07846444143

>Decorator szuka pracy dniowki lug cena. Duze doswiadczenie w uk. Utr, nin, cscs, Lukasz 07411355107

>Plytkarz i plastrarz szukaja prac.Wysoka jakosc, czystosc. Narzedzia samochod 075 95 309 801 Piotrek

>Dekorator malarz pracowity punktualny 3 lata w zawodzie pozostajacy na swieta tel.07832937705

>Murarz podejmie prace typu murowanie dachy stolarka ponting bruki prosze o kontakt pod nr 07542503922

>Ciepla, odpowiedzialna i cierpliwa, starsza pani zajmie sie dzieckiem/dziecmi lub osoba starsza. 07544611265

>Hydraulik Gas Safe Register (Corgi) szuka pracy. Doswiadczenie: boilery, mega-fl o, ogrzewania podlogowe, instalacje c.o. Certyfi katy. Tel. 07552422161

>Doswiadczona grupa bud. poszukuje pracy : lofty, dobudowy, remonty, patia, ogrodzenia, plamerka, elektr 07786350827

>Masazystka wykwalifi kowana z wieloletnim doswiadczeniem poszukuje pracy Moge takze zaopiekowac sie chora osoba Angielski komunikatywny Gosia 07549372383

>Murarz Doswiadczony murarz tynkarz Bloczki cegla pointing Ogolno budowlanka bruk lastryko tynki wapienne kont 07423216590

>Elektryk uprawniony 17-th Edition szuka pracy. Wykonuje instalacje elektryczne, nowe, przerobki oraz naprawe. Montaz fusebox-ow. Tel. 07949040102

>Malarz-dekorator podejmnie prace rowniez na cene.Uczciwy solidny pracowity z wlasnymi narzedziami.07936337882 rafal

>Malowanie tapetowanie papier szukam pracy podejme wspolprace wlasne narzedzia solidnosc 07435777316

>Malarz, dekorator, fi niszer,inne roboty budowlane, solidny,doswiadczony,7 lat w Londynie podejmie prace. Tel.07592767791

>Plastrarz z 6 letnim doswiadczeniem szuka pracy . Plastuje na szczudlach na wysoki standard . 07713591860 Daniel

>Lazienki i kuchnie od a do z, remonty mieszkan. Solidny i konkretny szuka pracy. Tel 07713591860

>Elektryczne: certyfi katy, instalacje, serwis, alarmy (security & fi re), entryphone, videophone Marcin tel. 07795314427, 02082053878 email. mwesltd@yahoo.com

>Stolarz szuka prac stolarskich na cene, szafy,schody, kuchnie, drzwi, okna, podlogi, decing, itp.

stolarka meblowa i budowlana, narzedzia, workshop, van. 07988683016

KUPIĘwww.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 05ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

Skup metali kolorowych, stali i katalizatorów. Waga elektroniczna, płacimy gotówką. Dojazd do klienta free Zapraszamy do współpracy Tel. 07853833990

Skup metali kolorowych, stali i katalizatorów. Waga elektroniczna, płacimy gotówką. Dojazd do klienta free Zapraszamy do współpracy Tel. 07925679703

SPRZEDAMwww.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 06ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

>Sprzedam computer hp 320 t.dysk, 2 ram, procesor 2 due, torba, bez.mysz , bateria nie działa, org. Vista - płyta - 165£ tel.07958628023

>Sprzedam few person set royal

Albert China „Antique” and unique by now tel 02030102006

>Sprzedam biznes (ltd.company) zach. Londyn pomoca drogowa, wywozem smieci, transportem, skupem, sprzedaza i zlomowaniem samochodow oraz czesci. auto-lawete 4,6t.+przyczepa okolo 10 samochodow czesci samochodowe licencje cena do uzgodnienia.tylko powazne oferty. Wiecej info:0775 690 7297

>Sprzedam szczenaiki : rasa Lablador ur: 03/11/2011 dostepne 2 czekoladowe suczki,1 biszkoptowy piesek, 3 czarne suczki i 2 czarne pieski, 300£ tel 07885964925

>Sprzedam mam ogromna ilosc kartek roznego rodzaju po najnizszej cenie tel 02030102006

AUTO-MOTOwww.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 07ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

>Ford Transit 2.4d 2006r. nowa buda długi przebieg 130000 mil mot do 30/11/11 cena 3500 + vat kontakt 07886274173

>Skoda Octavia Elegance tdi rok prod 2007 niebieski metalik przebieg 44tys mot mil alufelgi manual klimatyzacja el szyby radio cd stan bardzo dobry cena l 4999 lub zamiana na tanszy marcin tel.07877412442.

>Nissan Terrano II.rok 2001.2,7 lx td.automat.7 siedzen.skory, alu z nowymi oponami, czujniki cofania,

405_76-116_ogloszenia.indd 104 19/12/2011 16:20:56

105OGŁOSZENIAKUPIĘ

405_76-116_ogloszenia.indd 105 19/12/2011 16:20:57

106 OGŁOSZENIAPRACA / KUPIĘ

Przebijemy każdego!

Zawsze damy

najlepszą cenę!

Dzwońcie do nas!!!

Dojazd do klienta. Płatne gotówką. Skupujemy każdą ilość!Ważymy tylko na wagach elektronicznych!

MIEDŹ (Copper) ................................ £3.00 - £4.00 MOSIĄDZ (Brass) ........................... £1.50 - £2.20KABLE (Cable) ................................... £0.70 - £1.80OŁÓW (Lead) ..................................... £0.60 - £0.80ALUMINIUM (Aluminum) .......... £0.50 - £1.00KWASÓWKA (Stainless Steel) ..... £0.80-£1.20Złom Stalowy (Scrap Steel) ........... £110/tona

Kupujemywszystkie auta.

Załatwiamywszystkie

formalnościw DVLA.

Obsługujemycałe UK.

K l i e n t j e s t d l a n a s n a j w a ż n i e j s z y ! ! !

405_76-116_ogloszenia.indd 106 19/12/2011 16:20:58

107OGŁOSZENIAAUTO-MOTO

Przebijemy każdego!

Zawsze damy

najlepszą cenę!

Dzwońcie do nas!!!

Dojazd do klienta. Płatne gotówką. Skupujemy każdą ilość!Ważymy tylko na wagach elektronicznych!

MIEDŹ (Copper) ................................ £3.00 - £4.00 MOSIĄDZ (Brass) ........................... £1.50 - £2.20KABLE (Cable) ................................... £0.70 - £1.80OŁÓW (Lead) ..................................... £0.60 - £0.80ALUMINIUM (Aluminum) .......... £0.50 - £1.00KWASÓWKA (Stainless Steel) ..... £0.80-£1.20Złom Stalowy (Scrap Steel) ........... £110/tona

Kupujemywszystkie auta.

Załatwiamywszystkie

formalnościw DVLA.

Obsługujemycałe UK.

K l i e n t j e s t d l a n a s n a j w a ż n i e j s z y ! ! ! elek.szyby, lusterka, szyberdach,przycimniane szyby, 7”tv,cd-dvd.m.o.t.road tax, stan bdb.£2350 do negocjacji.T;07711714697

>Vaxhual Vectre sprzedam Vaxhual Vectre 1.8l benzyna, 2001r color czarny, 62000 mil w idealnym stanie mot 10 miesiecy tax 2miesiace cena 750 tel 07584496084

>Vx zafira 2006r 1.8 semi automatic, 55,567 mil, czerwony, wspomaganie kierownicy, elektryczne lusterka i szyby, 7 osobowy, cd radio, centralny zamek, Mot 11-12, R/tax historia serwisowa, 07791891665,07961420952

>Posiadam komplet opon zimowych 15 i 16 tel 07805028433

>Renault Laguna 1.9 dci rok prod 2007 srebrna mot tax hatchback manual ksiazka serwisowa przeb 106.ooo tys mil alufelgi el szyby imobilaizer klima cd cena 2999 funtow lub zamiana na tanszy tel 07886274173.

>Audi a3 3 drzwiowy 1.8 petrol automatik alufelgi skora alcantara kolor ciemny fiolet przeb 128 tys mil mot cena l1199 tel.kontaktowy marek 07572967614.

>Vouxhall Astra automat 1998r. 2.0d 16v kolor czarny przebieg125928 mil mot do 07/06/12 elektryczne szyby alufelgi cena 699ł kontakt 07552554901

>Audi A3 3 drzwiowy 1.8 petrol automatik alufelgi skora alcantara kolor ciemny fiolet przeb 128 tys

mil mot cena l1199 tel.kontaktowy Marek 07572967614.

>Do wynajecia warsztat mechaniczno-blacharsko-lakierniczy. Zachodni Londyn Park Royal. Tel.07805401053

>Ford Transit 2.4d 2006r. nowa buda długi przebieg 130000 mil mot do 30/11/11 cena 3500 + vat kontakt 07886274173

>Mercedes E 270 CDI 2003r. Przebieq 107tys. mil. £ 5690. granat, bardzo zadbany. Posiadam do sprzedazy complet opon zimowych16”. Tel 07805401053

>Mercedes Sprinter 308CDI 2000r przebieg 211000 cena £850 tel.07904080006

>Nissan Almera Tino 1.8 2005, £ 2190nawigacja camera cofania klima przebieq 36tys. Nowy mot. Profesjonalna zmiana kierownicy :Land Rover Tel.07805401053

>Nissan Terrano II.rok 2001.2,7 lx td.automat.7 siedzen.skory, alu z nowymi oponami, czujniki cofania, elek.szyby, lusterka, szyberdach,przycimniane szyby, 7”tv,cd-dvd.m.o.t.road tax, stan bdb.£2350 do negocjacji.T;07711714697

>Posiadam komplet opon zimowych 15 i 16 tel 07805028433

>Renault Laguna 1.9 dci rok prod 2007 srebrna mot tax hatchback manual ksiazka serwisowa przeb 106.ooo tys mil alufelgi el szyby imobilaizer klima cd cena 2999 funtow lub zamiana na tanszy tel 07886274173.

>Rover 25 ,2.0 diesel, £

405_76-116_ogloszenia.indd 107 19/12/2011 16:20:59

108 OGŁOSZENIAAUTO-MOTO

790,przebieq-76000mil, mot tax, Sprzedam opony zimowe (15,16”), Kupie auto do 100 £. tel.07805401053

>Skoda Octavia Elegance tdi rok prod 2007 niebieski metalik przebieg 44tys mot mil alufelgi manual klimatyzacja el szyby radio cd stan bardzo dobry cena l 4999 lub zamiana na tanszy Marcin tel.07877412442.

>Vouxhall Astra automat 1998r. 2.0d 16v kolor czarny przebieg125928 mil mot do 07/06/12 elektryczne szyby alufelgi cena 699ł kontakt 07552554901

Polski plac z autami. Skup / Sprzedaż aut. Skupujemy wszystkie samochody za gotówkę. Złomowanie aut. Autoczęści pomoc drogowa 24h/7 Najwyższe ceny. Płatne gotówka Transport aut Sprawdź Tel 07983431479

Holowanie aut z aukcji plus darmowe holowanie powypadkowe. Złomowanie, skup i sprzedaż aut oraz wysyłka aut do Polski. Paweł 07727244856

Auto-Mechanika, diagnostyka komputerowa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, dojazd do klienta. 07812071816 MOT – pomogę www.mechanik-londyn.info

Pomoc Drogowa, Holowanie aut. Skup i złomowanie aut w każdej kondycji. Transport aut do polski. MOT, holowanie Vanów. Tel 07793226394

Skupujemy wszystkie samochody. Polski plac z autami z ubezpieczal-ni skup / sprzedaż aut motorów vanów – płat-ne gotówka Autoczęści pomoc drogowa 24h/7. Transport aut do całej polski. Złomowanie aut Tel 07824832564 Przemek

RANDKAW CIEMNO

www.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 09ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

>Successful English businessman 46 would like to meet attractive Polish lady for fun fi lled days and romantic evenings. John 07570913858

>Fajny chlopak normalny ulozony dla starszej kobiety - sponsorki30-60lat. lozko wspolne wyjscia sylwester i wszystko czego

zapragniesz 07510373314 (SMS) buziaki

INNEwww.cooltura.co.ukSMS: 80160 KOD: 09ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ - STR. 76

Nauka gry na gitarze. 20-letnie doświadczenie. Zapraszam!Tel. 079 2564 8924.

>Jade do Gdanska 19.12 przez Szczecin, Koszalin, Slupsk. Zabiore dwie osoby. Powrot 7.01. Tel.:07526989053

>Proszę o kontakt Pana, który kupił ode mnie Passat. Zapomniałem dać Atest użytk.gazu w samoch. jest on niezbędny w UK i Europie. Stefan, 14 Challis Rd, 07894330038

>Jade do Gdanska 19.12 przez Szczecin, Koszalin, Slupsk. Powrot 7.01, Zabiore dwie osoby. Tel. 07526989053

Najnowsze

na portaluelondyn.co.uk

NajnowszeNajnowsze

elondyn.co.ukelondyn.co.ukZawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii

Ogłoszenia

405_76-116_ogloszenia.indd 108 19/12/2011 16:38:57

109OGŁOSZENIAUSŁUGI

dokumentów urzędowychtakże TŁUMACZENIA USTNE

TŁUMACZENIA SĄDOWE

Unit 6, King Street, Clifton WalkLondon W6 0GY

(144 King Street - w bramie)

Tłumaczymy w większości języków m. in.: • angielski • niemiecki • rosyjski • francuski • chiński • hiszpański • arabski • i wiele innych...

Kup cztery ogłoszenia ramkowe przez Internet, a piąte

dokumentów urzędowychtakże TŁUMACZENIA USTNE

TŁUMACZENIA SĄDOWE

Unit 6, King Street, Clifton Walk

Kup cztery Kup cztery ogłoszenia ogłoszenia ramkowe przez ramkowe przez Internet, a piąteInternet, a piąte5GRATIS!

dostaniesz

405_76-116_ogloszenia.indd 109 19/12/2011 16:44:23

110 OGŁOSZENIAAUTO-MOTO / RANDKA / INNE

profesjonalnebiuro księgowe

doradztwoimigracyjne

Prowadzimy pełną obsługę: Self-employed, Firm Limited, VAT, Lista plac/CIS

rezydentura tymczasowa i stała obywatelstwo brytyjskie paszport brytyjski paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

tłumaczenia

przysięgłe ekspresowe specjalistyczne

0208 846 3606Sara-Int LtdUnit 6 King Street Cloisters,Clifton Walk, London, W6 0GY

www.saraint.co.ukinfo@saraint.co.uk

Wszystkie usługi wykonujemyKORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE

Konkurencyjne ceny!

TŁUMAC

Z P R Z Y S

IĘGŁY

405_76-116_ogloszenia.indd 110 19/12/2011 16:21:04

111OGŁOSZENIAUSŁUGI

profesjonalnebiuro księgowe

doradztwoimigracyjne

Prowadzimy pełną obsługę: Self-employed, Firm Limited, VAT, Lista plac/CIS

rezydentura tymczasowa i stała obywatelstwo brytyjskie paszport brytyjski paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

tłumaczeniatłumaczenia

przysięgłe ekspresowe specjalistyczne

0208 846 3606Sara-Int LtdUnit 6 King Street Cloisters,Clifton Walk, London, W6 0GY

www.saraint.co.ukinfo@saraint.co.uk

Wszystkie usługi wykonujemyKORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE

Konkurencyjne ceny!

TŁUMAC

Z P R Z Y S

IĘGŁY

405_76-116_ogloszenia.indd 111 19/12/2011 16:21:08

112 OGŁOSZENIAUSŁUGIOKNA

I DRZWI

0208 846 3608

greenmarkcarpentry.co.uk

Greenmark Carpentry, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

Okna i drzwi na wymiar. Wszystkie modele i wzory.

Drzwi frontowe,ogrodowe, składane.

Okna typu SASH, uchylne, uchylne na zewnątrz,

witryny sklepowe.

stolarnia_a4_05_2011_onka.indd 1 5/24/2011 3:54:33 PM405_76-116_ogloszenia.indd 112 19/12/2011 16:21:08

113INFORMATORWAŻNE TELEFONY I ADRESY

Tanie połączenia do Polski

Poland Direct (telefonowanie na koszt odbiorcy) 0800 890 048

Z komórki 2p/min. 012 1207 4141(Patrz instrukcja T-Talk)

Ze stacjonarnego 7 dni w tygodniu 2p/min. 0844 972 2500

Ze stacjonarnegona komórkę (Orange, Plus) 6p/min. 0871 642 2500Podane stawki dot. linii BT

TŁUMACZPRZYSIĘGŁY

020 8846 3603tłumaczenia przysięgłe

KSIĘGOWOŚĆ

Biuro USŁUG KSIĘGOWO-ZASIŁKOWYCH020 8846 3606• SELF-EMPLOYED PARTNERSHIP• Rejestracja LTD (Limited Company)• EMPLOYMENT• rozliczenia podatkowe• zwroty podatków• VAT

ZASIŁKI020 8846 3606

• Child benefit • Child tax credit• Working tax credit• Sure start (becikowe)• Statutory maternity pay• Maternity allowance• Housing cou ncil• Housing benefit

POMOCW UZYSKANIU

• National Insurance Number• Rejestracja w systemie CIS• CSCS card• Rezydentury (stałe i tymczasowe)• Rejestracja pracownicza WRS (Home Office)• Profesjonalne tłumaczenia

ZDROWIENHS Direct 0845 46 47

(udzielanie porad medycznych przez telefon, przez całą dobę)

Sexual Health Help line0800 567 123

Family planning associationinf. service0845 122 8690 (planowanie rodziny - doradztwo, informacja)

SZPITALE CZYNNECAŁĄ DOBĘCharing Cross Hospital020 8846 1234

Guy'S Hospital020 7955 5000

Royal Free Hospital020 7794 0500

St.George's Hospital020 8672 1255

POLSKIE KOŚCIOŁY i MSZEŚW. PO POLSKU

Polska Misja Katolicka w Anglii i Walii, 020 7226 3439

Polska Misja KatolickaGreenford i West Acton Wspólnota pw. Nawiedzenia NMP (Greenford) Wspólnota pw. Świętej Rodziny (West Acton),020 8997 3682

Islington, Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej020 7226 9944

Willesden Green, Kaplica Miło-sierdzia Bożego, 020 8452 4304

Hammersmith, Kościół Św. Boboli 020 8743 8848

Balham, Kościół Chrystusa Króla 020 8672 5070

Ealing, Kościół NMP Matki Kościoła 020 8567 1746

Croydon, Kościół Miłosierdzia Bożego 020 8653 8701

Brockley-Lewisham, Kościół angielski St. Mary Magdalen 020 8378 5228

Islington, Duszpasterstwo Aka-demickie w Londynie020 7704 7658

Forest Gate, Ilford, Kościół angielski St. Cedd’s020 8599 1445

Highgate Hill, Ilford, St. Joseph’s Church www.finchleyparish.co.uk

Putney, Wimbledon, Kościół św. Jana Ewangelisty 020 8788 3933, www.parafiaputney.co.uk

Polski Kościół Ewangelicki, msze w kościele Chrystusa na Knightsbridge, Montepelier Place, London SW7, 020 7736 7785

Kościół Zielonoświątkowy - Elim Springs, Ealing, Christian Centre, 268 Northfield Avenue, London W5 4UB, www.elimsprings.wordpress.com, Tel 07754360812, Nabożeństwa niedzielne: 14.00

Kościół św. Patryka, Hector Street, London SE18 1QT, Msze św. niedzielne o godz. 16.00, 0 208 854 09 60

Polski Kościół Chrześcijański „Słowo Wiary"

Nabożeństwa Niedzielne godz. 10.00, The Resource Centre, 356 Holloway Road, N7 6PA najbliższa stacja metra Holloway Rd,www.wordoffaith.co.uk

Parafia Matki Bożej Różańcowej i św. Patryka

Enfield, Walthamstow, Palmers Green 07902 43 23 43, (020) 83 66 36 85, www.parafiaenfield.co.uk

WAŻNE TELEFONYI ADRESY

Informacja telefoniczna118 500

Konsulat Generalny RP w Wielkiej Brytanii

73 New Cavendish Street,London W1W 6LS, 0844 8872800 lub 02072913900

Ambasada RP w Londynie47 Portland Place, London W1B 1JH, 0844 8872 700

Polski OśrodekSpołeczno-Kulturalny238-246 King Street, London W6 0RF, 020 8741 1940

Biblioteka Polska w POSK020 8741 0474

Polska Macierz Szkolna(sobotnie szkoły polskie)020 8741 1993

Home Office Immigration & Nationality Department Luana House, 40 Wellesley Road, Croy-don CR9 2BY, 0870 606 7766

Zjednoczenie Polskie w Wiel-kiej Brytanii, 240 King Street, London W6 0RF, 020 8741 1606

Biuro doradztwaimigracyjnego, Sara-Int Ltd, 020 8846 3606

SZUKASZ WIĘCEJINFORMACJI?

YMCA, (akcja społeczno-kultu-ralna), 20 Gunnersbury Avenue, Ealing, London W5 3QL, Tel./fax 020 8992 5699

Wsparcie dla ofiarPorady, pomoc dla ofiar jakiegokol-wiek przestępstwaVictim Support: Victim Supportline, 0845 3030 900, od pon. do pt. w godz. 9.00 – 21.00, w weekendy od godz. 9.00 do 19.00 lub 020 7735 9166 (można prosić o tłu-macza)

Biuro Porad dla Osóbz Europy WschodniejRoom 18, POSK, 236-246King Street, W6 0RS

Odszkodowaniapowypadkowe 07 500 300 600

Telefony alarmowe (ostry dyżur): 999 lub 112 z tel. komórkowegoInformacja telefoniczna: 118 500 / międzynarodowa: 118 505

InformatorOKNAI DRZWI

0208 846 3608

greenmarkcarpentry.co.uk

Greenmark Carpentry, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

Okna i drzwi na wymiar. Wszystkie modele i wzory.

Drzwi frontowe,ogrodowe, składane.

Okna typu SASH, uchylne, uchylne na zewnątrz,

witryny sklepowe.

stolarnia_a4_05_2011_onka.indd 1 5/24/2011 3:54:33 PM 405_76-116_ogloszenia.indd 113 19/12/2011 16:21:09

114

405_76-116_ogloszenia.indd 114 19/12/2011 16:21:11

405_76-116_ogloszenia.indd 115 19/12/2011 16:21:12

405_76-116_ogloszenia.indd 116 19/12/2011 16:21:15