Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
narkoviTareba saqarTveloSi 1
2015wliuri angariSi
+7gtAgtHgt
2016
wliuri angariSi 20152
avtorebi
sofo alaviZe eqimi daavadebaTa kontrolis erovnuli centri
nino duCiZe fsiqologiis magistri ilias saxelmwifo universiteti
irma kirTaZe eqimi ilias saxelmwifo universiteti damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
daviT oTiaSvili eqimi doqtori damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
mariam razmaZe fsiqikuri janmrTelobis magistri ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti
lela sturua medicinis doqtori sazogadoebrivi janmrTelobis magistri daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri
mzia tabataZe eqimi sazogadoebrivi jandacvis magistri ilias saxelmwifo universiteti damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
jana (darejan) javaxiSvili ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti fondi bdquoglobaluri iniciativa fsiqiatriaSi - Tbilisildquo
redaqtori
jana (darejan) javaxiSvili ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti fondi bdquoglobaluri iniciativa fsiqiatriaSi ndash Tbilisildquo
referirebisTvis
alaviZe s duCiZe n kirTaZe i oTiaSvili d razmaZe m sturua l tabataZe m javaxiSvili j narkoviTareba saqarTveloSi wliuri angariSi 2015 (javaxiSvili j red) Tbilisi 2016
ISBN 978-9941-0-9415-6
winamdebare gamocema dafinansebulia evrokomisiis TEMPUS-is meqanizmis mier proeqtis
bdquoadamianuri resursebis mtkicebulebaTa bazisa da xarisxis standartebis ganviTareba
saqarTvelos adiqtologiaSildquo farglebSi
544219-TEMPUS-1-2013-1CZ-TEMPUS-SMHES (2013 ndash 4566 001 ndash 001)
evrokomisiis mier am gamocemis mxardaWera ar niSnavs misi Sinaarsis gaziarebas romelic
mxolod avtorebis mosazrebebs asaxavs aqedan gamomdinare evrokomisia pasuxs ar agebs am
publikaciis Senaarsze
narkoviTareba saqarTveloSi 3
sarCevi
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva 5
madlobas vuxdiT 10
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi 11
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi 11
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi 13
2 prevencia17
21 prevenciis sistema strategia politika 17
22 garemoze mimarTuli prevencia 17
23 universaluri prevencia 17
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia 18
25 kampaniebi 19
3 narkotikebis problemuri moxmareba 20
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba20
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi 21
4 moTxovna mkurnalobaze 25
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi 27
51 aiv infeqciaSidsi 27
52 C hepatiti 28
53 B hepatiti 30
54 sifilisi 30
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba 31
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi 33
8 zianis Semcirebis programebi 36
wliuri angariSi 20154
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli 39
91 amoReba 39
92 damzadeba da miwodeba 41
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi 41
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli 41
95 administraciuli danaSauli43
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi 44
10 erovnuli narkokanonmdebloba 45
11 erovnuli narkostrategia 47
12 sakoordinacio meqanizmebi 48
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi 49
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali 50
indeqsi 52
bibliografia 53
narkoviTareba saqarTveloSi 5
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva
2015 wels narkoviTarebis Taobaze informaciis mopovebis TvalsazrisiT qveyanaSi garRveva moxda pirvelad saqarTvelos istoriaSi Catarda erovnuli masStabis ori sakvanZo epidemiologiuri gamokvleva romelic axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis Taobaze dasabuTebuli msjelobis saSualebas gvaZlevs kerZod Catarda qveynis me-10 klaselTa warmomadgenlobiTi SemTxveviTi SerCevis gamokvlevaevropissaskologamokiTxvis meTodiT (ESPAD1) daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier evrokavSirisfinansurimxardaWeriT aseve Catarda qveynis Sinameurneobebis warmomadgenlobiTi gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobazedamokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT
ESPAD gamokiTxvis Tanaxmad qveynis 16 wlis moswavle axalgazrdobaSi alkoholi yvelaze farTod gavrcelebul fsiqoaqtiur saSualebas warmoadgens misi cxovrebaSi erTxel mainc moxmareba aRniSna respondnetebis 85-ma xolo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moxmareba -43-ma yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modisludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi moixmarenrespondentTa 41-ma (biWebis 51-ma da gogonebis 30-ma) aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac Seexeba aralegalur fsiqoaqtiur saSualebebs yvelaze gavrcelebulia marixuana an haSiSi (kanafi) moswavleebis 11-ma aRniSna rom marixuana an haSiSi sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli 8-ma aRniSna moxmareba ukanaskneli 12 TvisganmavlobaSi xolo 4-ma ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi gamokiTxulTa 235-ma marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11)
zogadi mosaxleobis kvlevamac axlagazrdaTa gamokiTxvis msgavsad gamoavlina alkoholis moxmarebis farTod gavrceleba amjerad - 18-dan 64 wlamde asakis mosaxleobaSi gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT
1 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 20152
avtorebi
sofo alaviZe eqimi daavadebaTa kontrolis erovnuli centri
nino duCiZe fsiqologiis magistri ilias saxelmwifo universiteti
irma kirTaZe eqimi ilias saxelmwifo universiteti damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
daviT oTiaSvili eqimi doqtori damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
mariam razmaZe fsiqikuri janmrTelobis magistri ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti
lela sturua medicinis doqtori sazogadoebrivi janmrTelobis magistri daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri
mzia tabataZe eqimi sazogadoebrivi jandacvis magistri ilias saxelmwifo universiteti damokidebulebis kvleviTi centri bdquoalternativa jorjialdquo
jana (darejan) javaxiSvili ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti fondi bdquoglobaluri iniciativa fsiqiatriaSi - Tbilisildquo
redaqtori
jana (darejan) javaxiSvili ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituti fondi bdquoglobaluri iniciativa fsiqiatriaSi ndash Tbilisildquo
referirebisTvis
alaviZe s duCiZe n kirTaZe i oTiaSvili d razmaZe m sturua l tabataZe m javaxiSvili j narkoviTareba saqarTveloSi wliuri angariSi 2015 (javaxiSvili j red) Tbilisi 2016
ISBN 978-9941-0-9415-6
winamdebare gamocema dafinansebulia evrokomisiis TEMPUS-is meqanizmis mier proeqtis
bdquoadamianuri resursebis mtkicebulebaTa bazisa da xarisxis standartebis ganviTareba
saqarTvelos adiqtologiaSildquo farglebSi
544219-TEMPUS-1-2013-1CZ-TEMPUS-SMHES (2013 ndash 4566 001 ndash 001)
evrokomisiis mier am gamocemis mxardaWera ar niSnavs misi Sinaarsis gaziarebas romelic
mxolod avtorebis mosazrebebs asaxavs aqedan gamomdinare evrokomisia pasuxs ar agebs am
publikaciis Senaarsze
narkoviTareba saqarTveloSi 3
sarCevi
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva 5
madlobas vuxdiT 10
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi 11
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi 11
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi 13
2 prevencia17
21 prevenciis sistema strategia politika 17
22 garemoze mimarTuli prevencia 17
23 universaluri prevencia 17
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia 18
25 kampaniebi 19
3 narkotikebis problemuri moxmareba 20
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba20
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi 21
4 moTxovna mkurnalobaze 25
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi 27
51 aiv infeqciaSidsi 27
52 C hepatiti 28
53 B hepatiti 30
54 sifilisi 30
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba 31
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi 33
8 zianis Semcirebis programebi 36
wliuri angariSi 20154
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli 39
91 amoReba 39
92 damzadeba da miwodeba 41
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi 41
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli 41
95 administraciuli danaSauli43
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi 44
10 erovnuli narkokanonmdebloba 45
11 erovnuli narkostrategia 47
12 sakoordinacio meqanizmebi 48
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi 49
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali 50
indeqsi 52
bibliografia 53
narkoviTareba saqarTveloSi 5
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva
2015 wels narkoviTarebis Taobaze informaciis mopovebis TvalsazrisiT qveyanaSi garRveva moxda pirvelad saqarTvelos istoriaSi Catarda erovnuli masStabis ori sakvanZo epidemiologiuri gamokvleva romelic axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis Taobaze dasabuTebuli msjelobis saSualebas gvaZlevs kerZod Catarda qveynis me-10 klaselTa warmomadgenlobiTi SemTxveviTi SerCevis gamokvlevaevropissaskologamokiTxvis meTodiT (ESPAD1) daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier evrokavSirisfinansurimxardaWeriT aseve Catarda qveynis Sinameurneobebis warmomadgenlobiTi gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobazedamokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT
ESPAD gamokiTxvis Tanaxmad qveynis 16 wlis moswavle axalgazrdobaSi alkoholi yvelaze farTod gavrcelebul fsiqoaqtiur saSualebas warmoadgens misi cxovrebaSi erTxel mainc moxmareba aRniSna respondnetebis 85-ma xolo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moxmareba -43-ma yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modisludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi moixmarenrespondentTa 41-ma (biWebis 51-ma da gogonebis 30-ma) aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac Seexeba aralegalur fsiqoaqtiur saSualebebs yvelaze gavrcelebulia marixuana an haSiSi (kanafi) moswavleebis 11-ma aRniSna rom marixuana an haSiSi sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli 8-ma aRniSna moxmareba ukanaskneli 12 TvisganmavlobaSi xolo 4-ma ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi gamokiTxulTa 235-ma marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11)
zogadi mosaxleobis kvlevamac axlagazrdaTa gamokiTxvis msgavsad gamoavlina alkoholis moxmarebis farTod gavrceleba amjerad - 18-dan 64 wlamde asakis mosaxleobaSi gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT
1 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 3
sarCevi
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva 5
madlobas vuxdiT 10
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi 11
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi 11
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi 13
2 prevencia17
21 prevenciis sistema strategia politika 17
22 garemoze mimarTuli prevencia 17
23 universaluri prevencia 17
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia 18
25 kampaniebi 19
3 narkotikebis problemuri moxmareba 20
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba20
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi 21
4 moTxovna mkurnalobaze 25
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi 27
51 aiv infeqciaSidsi 27
52 C hepatiti 28
53 B hepatiti 30
54 sifilisi 30
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba 31
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi 33
8 zianis Semcirebis programebi 36
wliuri angariSi 20154
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli 39
91 amoReba 39
92 damzadeba da miwodeba 41
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi 41
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli 41
95 administraciuli danaSauli43
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi 44
10 erovnuli narkokanonmdebloba 45
11 erovnuli narkostrategia 47
12 sakoordinacio meqanizmebi 48
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi 49
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali 50
indeqsi 52
bibliografia 53
narkoviTareba saqarTveloSi 5
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva
2015 wels narkoviTarebis Taobaze informaciis mopovebis TvalsazrisiT qveyanaSi garRveva moxda pirvelad saqarTvelos istoriaSi Catarda erovnuli masStabis ori sakvanZo epidemiologiuri gamokvleva romelic axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis Taobaze dasabuTebuli msjelobis saSualebas gvaZlevs kerZod Catarda qveynis me-10 klaselTa warmomadgenlobiTi SemTxveviTi SerCevis gamokvlevaevropissaskologamokiTxvis meTodiT (ESPAD1) daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier evrokavSirisfinansurimxardaWeriT aseve Catarda qveynis Sinameurneobebis warmomadgenlobiTi gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobazedamokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT
ESPAD gamokiTxvis Tanaxmad qveynis 16 wlis moswavle axalgazrdobaSi alkoholi yvelaze farTod gavrcelebul fsiqoaqtiur saSualebas warmoadgens misi cxovrebaSi erTxel mainc moxmareba aRniSna respondnetebis 85-ma xolo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moxmareba -43-ma yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modisludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi moixmarenrespondentTa 41-ma (biWebis 51-ma da gogonebis 30-ma) aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac Seexeba aralegalur fsiqoaqtiur saSualebebs yvelaze gavrcelebulia marixuana an haSiSi (kanafi) moswavleebis 11-ma aRniSna rom marixuana an haSiSi sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli 8-ma aRniSna moxmareba ukanaskneli 12 TvisganmavlobaSi xolo 4-ma ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi gamokiTxulTa 235-ma marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11)
zogadi mosaxleobis kvlevamac axlagazrdaTa gamokiTxvis msgavsad gamoavlina alkoholis moxmarebis farTod gavrceleba amjerad - 18-dan 64 wlamde asakis mosaxleobaSi gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT
1 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 20154
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli 39
91 amoReba 39
92 damzadeba da miwodeba 41
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi 41
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli 41
95 administraciuli danaSauli43
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi 44
10 erovnuli narkokanonmdebloba 45
11 erovnuli narkostrategia 47
12 sakoordinacio meqanizmebi 48
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi 49
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali 50
indeqsi 52
bibliografia 53
narkoviTareba saqarTveloSi 5
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva
2015 wels narkoviTarebis Taobaze informaciis mopovebis TvalsazrisiT qveyanaSi garRveva moxda pirvelad saqarTvelos istoriaSi Catarda erovnuli masStabis ori sakvanZo epidemiologiuri gamokvleva romelic axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis Taobaze dasabuTebuli msjelobis saSualebas gvaZlevs kerZod Catarda qveynis me-10 klaselTa warmomadgenlobiTi SemTxveviTi SerCevis gamokvlevaevropissaskologamokiTxvis meTodiT (ESPAD1) daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier evrokavSirisfinansurimxardaWeriT aseve Catarda qveynis Sinameurneobebis warmomadgenlobiTi gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobazedamokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT
ESPAD gamokiTxvis Tanaxmad qveynis 16 wlis moswavle axalgazrdobaSi alkoholi yvelaze farTod gavrcelebul fsiqoaqtiur saSualebas warmoadgens misi cxovrebaSi erTxel mainc moxmareba aRniSna respondnetebis 85-ma xolo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moxmareba -43-ma yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modisludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi moixmarenrespondentTa 41-ma (biWebis 51-ma da gogonebis 30-ma) aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac Seexeba aralegalur fsiqoaqtiur saSualebebs yvelaze gavrcelebulia marixuana an haSiSi (kanafi) moswavleebis 11-ma aRniSna rom marixuana an haSiSi sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli 8-ma aRniSna moxmareba ukanaskneli 12 TvisganmavlobaSi xolo 4-ma ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi gamokiTxulTa 235-ma marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11)
zogadi mosaxleobis kvlevamac axlagazrdaTa gamokiTxvis msgavsad gamoavlina alkoholis moxmarebis farTod gavrceleba amjerad - 18-dan 64 wlamde asakis mosaxleobaSi gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT
1 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 5
saqarTvelos narkoviTarebis mokle mimoxilva
2015 wels narkoviTarebis Taobaze informaciis mopovebis TvalsazrisiT qveyanaSi garRveva moxda pirvelad saqarTvelos istoriaSi Catarda erovnuli masStabis ori sakvanZo epidemiologiuri gamokvleva romelic axalgazrdebsa da zogad mosaxleobaSi fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis Taobaze dasabuTebuli msjelobis saSualebas gvaZlevs kerZod Catarda qveynis me-10 klaselTa warmomadgenlobiTi SemTxveviTi SerCevis gamokvlevaevropissaskologamokiTxvis meTodiT (ESPAD1) daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier evrokavSirisfinansurimxardaWeriT aseve Catarda qveynis Sinameurneobebis warmomadgenlobiTi gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobazedamokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT
ESPAD gamokiTxvis Tanaxmad qveynis 16 wlis moswavle axalgazrdobaSi alkoholi yvelaze farTod gavrcelebul fsiqoaqtiur saSualebas warmoadgens misi cxovrebaSi erTxel mainc moxmareba aRniSna respondnetebis 85-ma xolo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moxmareba -43-ma yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modisludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi moixmarenrespondentTa 41-ma (biWebis 51-ma da gogonebis 30-ma) aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac Seexeba aralegalur fsiqoaqtiur saSualebebs yvelaze gavrcelebulia marixuana an haSiSi (kanafi) moswavleebis 11-ma aRniSna rom marixuana an haSiSi sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli 8-ma aRniSna moxmareba ukanaskneli 12 TvisganmavlobaSi xolo 4-ma ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi gamokiTxulTa 235-ma marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11)
zogadi mosaxleobis kvlevamac axlagazrdaTa gamokiTxvis msgavsad gamoavlina alkoholis moxmarebis farTod gavrceleba amjerad - 18-dan 64 wlamde asakis mosaxleobaSi gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT
1 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 20156
epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs kvlevis Tanaxmad aseve maRalia eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls aseve maRalia kanafis cxovrebaSi erTxel mainc moxmarebis maCveneblebi mamakacebSi - 32 (qalebSi - 29) kanafisbolo 30 dReSi moxmareba aRniSna mTliani SerCevis 12-ma kvlevam gamoavlina axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobioldquo bdquobio-smoukebildquo bdquospaisebirdquo da sxva) moxmarebis Zalian dabalimaCvenebali (sul 69 respondenti 4800-ze meti kvlevis monawilidan) aseve dabali aRmoCnda sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa daan stigmis gamo
gamovlenili situacia cxadad gviCvenebs saqarTveloSi fsiqoaqtiuri saSualebebis universaluri SerCeviTi da mizanmimarTuli prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTarebis saWiroebas Tumca dResdReobiT preven ciis egidiT mimdinare RonisZiebebi ar eyrdnoba mtkicebulebebsa da Sesabamis saerTaSoriso standartebs da umeteswilad fragmentuli kampani-ebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqtu-robisa Tu gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas ar iZleva
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli ukanaskneli (2014 wlis) kvlevis safuZvelze Semdgari saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208-50192) xolo prevalentoba - 202 (200-204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132-135) zogad populaciaze gadaTvliT zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier qselis klientebSi Catarebuli kvleva avlens rom bolo 30 dRis manZilze moxmarebuli narkotikuli saSualebebis TvalsazrisiT opiatebis ineqciuri moxmareba sxva saSualebebTan SedarebiT ufro farTod aris gavrcelebuli (53) da mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis2 moxmarebas (24) kvlevam gamoavlina aseve sinTezuri kanabinoidebis moxmarebac gamokiTxul maRali riskis momxmarebelTa 33 miuTiTebs kanafis da 172 ew bdquobiosldquo moxmarebas
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurna-lobis saxeebia (1) abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacio-naruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirve ladi reabilitaciiTa da moklevadiani fsiqosocialuri reabilitaciiT da (2) CanacvlebiTi Terapia dReisaTvis qveyanaSi xelmisawvdomia oCT-s ori saxe meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800-laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki
2 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 7
1200-dan 1600-laramde opioidebis CanacvlebiTi TerapiaqveyanaSi xorcieldeba sami meqanizmiTglobaluri fondis dafinansebiT rac pacientisTvis ufasoa CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiT (rac mas TveSi daaxloebiT 150 lari ujdeba) da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda mTlianad pacientis jibidan xdeba
specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawese-bulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas
2015 wels stacionaruli da ambulatoriuliabstinenciaze orientirebuli mkurnalobaqveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba 2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs
2015 wels opioidebiT CanacvlebiTi Terapiis programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maTSoris 41 ndash qali aqedan 4105 pacienti iricxeboda meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 264 penitenciur sistemaSi) xolo 554-suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebeli iyo 02 uaresi suraTi gamovlinda C hepatitis TvalsazrisiT 2015 wels Catarda18385 testi meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul pirTa Soris Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi xoloC hepatitisgamovlenis maCvenebeli udrida 49-s
zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianoba Sewyvetili qveyanaSi gasuli saukunis 90-ian wlebSi ganaxlda 2007 wlidan levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier magram biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis (Sesabamisad 7 da 5 SemTxveva) imdenad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier warmoebul statistikasTan SedarebiT (Sesabamisad 39 da 50 SemTxveva) rom es iZleva safuZvels vivaraudoTqveyanaSi narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 20158
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan da aRemateba 2013 wlis indikators (45 Sprici) 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvisqveyanaSi moqmedebda6 aseTi mobiluri laboratoria
ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradi-ciulad qveyanaSi kanafi liderobs ukanasknel wlebSi aRsaniSnavia sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia heroinis amoRebam ki 591 kg-s 2015 wels amoRebul iqna 60 kg amfetamini rogorc wesi amgvari msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi romelic umetes SemTxvevaSi ar aris gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da saqarTveloSi satranzito marSruts gadis
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis 54 273-e muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod gamoiyeneba saproceso garigebis meqanizmi (saqmeTa 65-Si) aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebulia jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba 2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels 2013 welTan SedarebiT iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 9
fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli samoqalaqo sazogadoebis mxridan 2015 wels gansakuTrebiT gaZlierda moxmarebis dekriminalizaciis moTxovna magram jerjerobiT realuri Sedegi dekriminalizaciis TvalsazrisiT miRweuli ar aris
damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelsac iusticiis saministro akoordinirebs qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier dafuZnda saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma rogorc samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmi platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201510
madlobas vuxdiT
mocemuli angariSi momzadda saavtoro jgufis mier romelic sxvadasxva universitetsa da arasamTavrobo Tu samTavrobo dawesebulebaSi momuSave adiqtologiis dargis eqspertebs aerTianebs Cveni erToblivi muSaoba ver iqneboda efeqturi rom ara TanamSromloba adgilobriv da ucxoel kolegaTa organizaciaTa da uwyebaTa mxridan risTvisac gvinda madloba gadavuxadoT
evrokomisias CexeTis ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos romelTa mier dafinansebuli proeqtebis farglebSic moxda mocemuli angariSis gamocema
kolegebs praRis Carlzis universitetis medicinis pirveli fakultetis adiqtologiis departamentidan da CexeTis narkotikebisa da damokidebulebis monitoringis erovnuli centridan ndash meTodologiuri teqnikuri instituciuri da kolegialuri mxardaWerisTvis
adgilobriv partniorebsa da amave dargSi moRvawe organizaciebs ilias saxelmwifo universitetis adiqtologiis instituts zianis Semcirebis saqarTvelos qsels saqarTvelos adiqtologTa asociacias saerTaSoriso fonds kuracio fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centrs kerZo klinikebs bemoni da uranti arasamTavrobo organizaciebs Tanadgoma axali gza axali veqtori hepa pliusi peoni dakamara
dabolos Semdeg erovnul uwyebebs iusticiis saministrosa da narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSoris sabWos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da mis daqvemdebarebaSi myof daavadebaTa kontrolis erovnul centrsa da Sinagan saqmeTa saministros ganaTlebisa da mecnierebis saministros saqarTvelos uzenaes sasamarTlos
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 11
1 narkotikuli saSualebebis moxmareba saqarTvelos axalgazrdebsa da zogad
mosaxleobaSi
11 narkotikuli saSualebebis moxmareba axalgazrdebSi
axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis pirveli erovnuli masStabis kvleva evropis saskolo gamokiTxvis meTodiT (ESPAD3) saqarTveloSi 2015 wels Catarda daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) mier evrokavSiris finansuri mxardaWeriT kvlevisTvis saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi SeirCnen me-10 klasis moswavleebi romelTa 73-s ESPAD-is samizne jgufi - 1999 wels dabadebuli moswavleebi - warmoadgendnen SerCevisaTvis gamoyenebul iqna oretapiani (skola da klasi) proporciuli martivi SemTxveviTi SerCeva sabolood kvlevis farglebSi damuSavda 2477 srulad Sevsebuli kiTxvari
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli
maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
3 European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs
kvlevaSi monawile moswavleebis 85-ma (biWebis 86 da gogonebis 83) aRniSna
rom mTeli sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc miuRia alkoholi moswavleTa 43-ma ganacxada rom alkoholi miiRo ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
GLDJUDPD1DONRKROLVPL5HEDP7HOLVLFRF[OLVXNDQDVNQHOL127YLVXNDQDVNQHOL30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLV PL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
8680
53
8372
33
8576
43
0102030405060708090
100
ʹʰ˂ʵ˂ˆʲʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 12 ʯʭʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʵʲʵ 30 ʫʾʰʹ ʪʨʴʳʨʭʲʵʩʨˀʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201512
qarTvel moswavleTa Soris yvelaze xSirad moxmarebuli sasmeli Rvinoa (40) Semdeg modis ludi (36) spirtiani sasmelebi (30) da alkopopi (14) yvela am sasmels gogonebze metad biWebi Rebuloben 41-ma aRniSna rom ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
kvlevis Tanaxmad Rvino yvelaze xSirad moxmarebuli sasmelia bavSvobasa da mozardobaSi moswavleTa 64-ma aRniSna rom minimum erTi Wiqa Rvino 13 wlis an umcros asakSi an ufro adre aqvs miRebuli Rvinos mosdevs ludi (57) spirtiani sasmelebi (36) da alkopopi (30) yvela saxis alkoholuri sasmelis adreuli moxmareba gacilebiT ufro maRalia biWebSi vidre gogonebSi
moswavleebis 11-ma (19 biWi da 3 gogona) aRniSna rom sicocxlis ganmavlobaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli marixuana an haSiSi (kanafi) gamokiTxulTa 8-ma (14 biWi da 15 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi gamoiyena moswavleTa 4-ma (72 biWi da 06 gogona) ki - ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi moswavleebis 235-ma (37 biWi da 1 gogona) marixuana an haSiSi (kanafi) 13 wlis an ufro umcros asakSi gasinja
marixuanis an haSiSis (kanafi) garda qarTvel moswavleTa Soris yvelaze gavrcelebulia trankvilizatorebisa da sedatiuri saSualebebis moxmareba eqimis daniSnulebis gareSe (11) rasac mohyveba magiuri sokoebi (3) tabletebi (medikamentebi) alkoholur sasmelebTan erTad bdquokaifisldquo misaRwevad (3) bdquobioldquo4 spaisi (26) halucinogenebi (2) da tkivilgamayuCeblebi bdquokaifisldquo misaRwevad (2)
moswavleebis mier yvelaze advilad xelmisawvdom narkotikebad miiCneva kanafi (21) trankvilizatorebisedatiuri saSualebebi (12) eqstazi (9) da bdquobioldquo spaisi (7)
4 bdquobioldquo - Jargonuli saxeli romliTac momxmareblebi moixsenieben axal fsiqoaqtiur nivTierebebs
dRisganmavlobaSi hqonda alkoholis mZime moxmarebis epizodi rac ufro xSiri iyo
biWebSi (51) vidre gogonebSi (30)
GLDJUDPD 2 V[YDGDV[YD VDVPHOLV PL5HED XNDQDVNQHOL 30 G5LV JDQPDYORED6L VTHVLVPL[HGYL7 (SURFHQWXOL PDampYHQHEHOL) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)
47 46
35
1923
34
23
8
3640
30
14
05
101520253035404550
ʲʻʫʰ ʾʭʰʴʵ ʹʶʰʸʺʰʨʴʰ ʹʨʹʳʬʲʰ ʨʲʱʵʶʵʶʰ
ʩʰ˅ʰ ʪʵʪʵʴʨ ʹʻʲ
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 13
moswavleTa mier cxovrebis manZilze erTxel mainc ukanaskneli 12 Tvis ganmavlobaSi da bolo 30 dRis manZilze gasinjuli narkotikuli saSualebebis Taobaze ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 1
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi
(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a)5
cxovrebis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 190 31 115
inhalantebi 105 141 121
amfetaminebi 31 06 30
metamfetaminebi 20 01 11
eqstazi 72 11 44
LSD da sxva halucinogenebi 37 09 24
kokaini 23 12 18
kreki 16 02 10
heroini 27 08 18
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 99 34 68
bolo 12 Tvis manZilze biWebi gogonebi sul
kanafi 139 15 81
inhalantebi 52 69 60
amfetaminebi 18 03 11
metamfetaminebi 12 01 07
eqstazi 33 06 27
LSD da sxva halucinogenebi X5 X Xkokaini 17 06 12
kreki 13 01 14
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi (NPS) 174 102 141
bolo 30 dRis manZilze
kanafi 72 06 41
inhalantebi 31 35 33
12 narkotikebis moxmareba zogad mosaxleobaSi
zogadi mosaxleobis gamokiTxva Tambaqos alkoholisa da narkotikebis moxmarebis Taobaze saqarTveloSi pirvelad 2015 wels Catarda damokidebulebis kvleviTi centris alternativa jorjiasa da daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris (dksjec) TanamSromlobiT aSS-s saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da CexeTis ganviTarebis saagentos (Czech Development Agency) finansuri mxardaWeriT warmomadgenlobiTi
5 X - monacemi ar aris
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201514
Sinameurneobis kvlevisTvis SeirCa 18-64 wlis 4805 respondenti SerCevis CarCo efuZneboda klasteris mravaletapur zomis proporciuli albaTobis SerCevis meTods SerCeuli Sinameurneobebis 993 CaerTo kvlevaSi kvleva iZleva miRebuli Sedegebis erovnul doneze ganzogadebis SesaZleblobas
kvlevam gamoavlina saqarTvelos mosaxleobaSi alkoholis moxmarebis maRali maCvenebeli kerZod gamokiTxulTa 91-ma miuTiTa rom cxovrebaSi erTxel mainc gausinjavs alkoholi mamakacebi alkoholur sasmelebs moixmaren ufro xSirad da meti odenobiT vidre qalebi mamakac respondentTa meoTxedi dalevis erT epizodSi minimum 7 Wiqa standartul alkoholur sasmels iRebs6
kvlevis Tanaxmad maRalia aseve eqimis daniSnulebis gareSe fsiqotropuli medikamentebis moxmarebis maCvenebelebi kerZod ki - cxovrebaSi erTxel mainc eqimis daniSulebis gareSe fsiqotropuli medikamenti mouxmaria yovel meaTe gamokiTxuls gansakuTrebiT maRali maCveneblebi dafiqsirda guriisa da Sida qarTlis regionebSi rogorc mamakacebSi aseve qalebSi
kvlevis Sedegebis Tanaxmad kanafs gacilebiT meti mamakaci (32) moixmars vidre qali (29) guriisa da mcxeTa-mTianeTis regionebSi mamakacTa 70-ze mets cxovrebaSi erTxel mainc aqvs gasinjuli kanafi da an misi produqtebi kanafs yvelaze xSirad 18-24 da 30-39 wlis asakobrivi jgufebis warmomadgenlebi moixmaren mTliani SerCevis 12-ma aRniSna kanafis bolo 30 dReSi moxmareba
kvlevis Tanaxmad saqarTvelos mosaxleobaSi axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (bdquobiordquo bdquobio-smoukebirdquo bdquospaisebirdquo da sxv) moxmareba Zalian dabalia (sul 69 respondenti) aseve dabalia sxva narkotikuli saSualebebis momxarebis maCveneblebi rac savaraudod realobas ar asaxavs da SesaZloa miuTiTebdes rom respondentebma Tavi aarides TviTgacxadebas damsjelobiTi kanonmdeblobisa Tu stigmis gamo fsiqoaqtiuri saSualebebis moxmarebis detaluri maCveneblebi sqesis mixedviT da asakobriv WrilSi ixileT cxrilSi 2
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016)
cxovrebis ganmavlobaSi moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 02 plusmn01 0 01plusmn01 0 01plusmn01 04plusmn02 0 01plusmn0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
110 plusmn16 102 plusmn14 76plusmn16 73plusmn17 89plusmn14 136plusmn2 124plusmn17 106 plusmn14
kanafi 324plusmn17 31 plusmn04 127plusmn13 196plusmn21 220plusmn16 181plusmn17 147plusmn11 173 plusmn09
heroini 14plusmn05 01plusmn0 06plusmn03 06plusmn05 09plusmn05 10plusmn03 05plusmn02 07plusmn02
opiumi 07plusmn02 01plusmn0 03plusmn01 05plusmn05 04plusmn02 05plusmn02 03plusmn01 04plusmn01
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 34 plusmn07 01 plusmn00 14plusmn05 32plusmn10 25plusmn07 16plusmn05 06plusmn02 17 plusmn04
DERU7HWDO7KH$OFRKRO8VHLVRUGHUVGHQWLiquestFDWLRQ7HVWXLGHOLQHVIRU8VHLQ3ULPDUampDUH6HFRQG(GLWLRQRUOGHealth Organization
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 15
kustaruli stimulatorebi 09plusmn03 0 03plusmn01 08plusmn05 09plusmn04 03plusmn01 02plusmn01 04plusmn02
sxva opiatebianalgetikebi
04plusmn01 01plusmn01 02plusmn01 05plusmn04 01plusmn01 04plusmn02 02plusmn01 03plusmn01
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 14plusmn06 0 06plusmn03 10plusmn07 08plusmn05 07plusmn03 05plusmn02 07plusmn03
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 19plusmn06 01plusmn0 08plusmn04 17plusmn08 12plusmn05 14plusmn04 04plusmn01 1plusmn03
kokaini 13plusmn05 0 03plusmn01 06plusmn05 10plusmn05 07plusmn03 06plusmn02 06plusmn02
amfetaminebi 1plusmn04 01 plusmn00 02plusmn01 11plusmn07 05plusmn03 07plusmn04 03plusmn02 05plusmn02
eqstazi 12plusmn03 0 07plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 09plusmn03 02plusmn01 06plusmn01
LSD 08plusmn02 0 03plusmn02 06plusmn04 05plusmn03 07plusmn03 01plusmn0 04plusmn01
romelime narkotiki 471 38 185 306 316 274 186 247
alkoholi 984 877 875 943 945 941 912 924
Tambaqo 851plusmn10 239plusmn13 471 56 605 555 493 534plusmn08
ukanaskneli 12 Tvis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
86 75 61 57 69 111 103 86
kanafi 66 plusmn06 05 plusmn01 51plusmn09 69plusmn11 47plusmn07 25plusmn06 10plusmn04 34plusmn03
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
opiumi 0 0 0 0 01plusmn01 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saSualebebi 06 plusmn02 0 02plusmn01 06plusmn04 03plusmn02 06plusmn03 0 03 plusmn01
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 01plusmn01 0 0 01plusmn0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 030plusmn01 0 0 0 03plusmn03 02plusmn01 01plusmn01 01plusmn01
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 01plusmn01 0 0 0 02plusmn01 01plusmn01 0 01plusmn0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 01plusmn0
LSD 02plusmn01 0 0 03plusmn02 03plusmn02 0 0 01plusmn01
romelime narkotiki 86 04 48 81 64 33 09 4
alkoholi 907plusmn07 680plusmn14 835plusmn18 827plusmn18 864plusmn12 801plusmn19 712plusmn15 796plusmn08
ukanaskneli 30 dRis manZilze moxmareba
mamakaci qali 18-24 25-29 30-39 40-49 50+ sul
inhalantebi 0 0 0 0 0 0 0 0
fsiqotropuli medikamentebi (eqimis daniSnulebis gareSe)
51 53 24 36 39 64 72 52
kanafi 25 plusmn04 0 17plusmn06 30plusmn08 20plusmn05 08plusmn03 01plusmn00 12 plusmn02
heroini 0 0 0 0 0 0 0 0
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201516
opiumi 0 0 0 0 0 0 0
axali fsiqoaqtiuri saS 01 0 02plusmn01 0 02plusmn02 01plusmn01 0 01plusmn0
kustaruli stimulatorebi 0 0 0 0 0 0 0 0
sxva opiatebianalgetikebi
0 01plusmn01 0 04plusmn04 0 0 0 0
meTadoni (eqimis daniSnulebis gareSe) 02plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 01plusmn01 01plusmn0
subuteqsi (eqimis daniSnulebis gareSe) 0 0 0 0 0 0 0 0
kokaini 0 0 0 0 0 0 0 0
amfetaminebi 0 0 0 0 0 0 0 0
eqstazi 01plusmn01 0 0 0 02plusmn02 0 0 0
LSD 0 0 0 0 0 0 0 0
romelime narkotiki 3 01 16 32 22 11 03 14
alkoholi 792plusmn13 504plusmn17 641plusmn22 660plusmn27 712plusmn18 661plusmn21 673plusmn20 673plusmn13
Tambaqo 599 78 275 326 427 353 272 329
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 17
2 prevencia
fsiqoqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis prevenciisken mimarTuli aqtivobebi saqarTveloSi moklebulia sistemur midgomas saTanado instituciur meqanizmebs ar eyrdnoba mtkicebulebasa da dReisTvis aRiarebul saerTaSoriso standartebs (UNODC 2015) da umeteswilad fragmentuli kampaniebiTa da sajaro leqciebiT Semoifargleba ganxorcielebuli intervenciebis efeqturobis Sesafaseblad ar tardeba saTanado kvlevebi rac maTi efeqturobisa da gavlenis Sesaxeb dasabuTebuli msjelobis saSualebas mogvcemda
21 prevenciis sistema strategia politika
skolebSi prevenciuli meqanizmis ganviTarebis xelSewyobis mizniT 2014-2015 wlebSi ganaTlebis saministros bdquoerovnuli saswavlo gegmis danergvisa da monitoringisldquo programis farglebSi Seiqmna maswavleblis gzamkvlevi bdquojansaRi cxovrebis wesildquo romelSic Sesulia masala fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxeb gzamkvlevi atvirTulia erovnuli saswavlo gegmebis vebportalze (httpncpgegedjansaghi-tskhovrebis-tsesi-rogorts-kompetentsiadjansaghi-tskhovrebis-tsesi) da xel mi sawvdomia yvela dainteresebuli pirisTvis
22 garemoze mimarTuli prevencia
uaxlesi monacemebi garemoze mimarTuli prevenciuli regulaciebis Sesaxeb (Tambaqosa da alkoholis moxmarebis regulacia narkopolitika) SegiZliaT ixiloT narkoviTarebis 2014 wlis angariSSi (narkoviTareba saqarTveloSi 2014)
23 universaluri prevencia
narkomaniasTan brZolis saxelmwifo strategiis samoqmedo gegmis farglebSi ssip maswavlebelTa profesiuli ganviTarebis erovnul centrSi dawyebiTi klasebis damrigeblebisa da maswavleblebisTvis tardeba satreningo moduli efeqturi komunikaciisa da TanamSromlobis unarebis ganviTareba dawyebiTi klasebis moswavleebSirsquorsquo treningis gavlis Semdgom maswavleblebi muSaoben moswavleebTan treningis formatSi sxvadasxva socialuri unaris ganviTarebaze maT Soris bdquoarasldquo Tqmis unari asertuli qceva konfliqtis
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201518
mSvidobiani gziT mogvareba konkretulad fsiqoaqtiuri nivTierebebisa da sxva sarisko qcevebis Temebi modulSi eqspliciturad Sesuli ar aris
ganaTlebis saministros monacemebiT prevenciul informacias (anu bdquozogad informacias sxvadasxva fsiqoaqtiur nivTierebaze damokidebulebisa da cxovrebis jansaRi wesis Taobazeldquo) moswavleebi iReben biologiisa da samoqalaqo ganaTlebis sagnobrivi swavlebisa da sadamrigeblo saaTis moqmed trening-modulSi rogorc ew bdquogamWolldquo Temas
2015 wels ganaTlebis saministros mier damtkicda bdquomSobelTa ganviTarebisa da CarTulobis programaldquo romlis farglebSic dagegmilia eleqtronuli gzamkvlevis Seqmna romelic mSoblebs miawvdis informacias bavSvis ganviTarebasa da cxovrebis jansaR wesze
ganaTlebis saministros informaciiT misi xelmZRvanelobiT moqmedi kidev erTi - bdquozogadsaganmanaTleblo dawesebulebis (sajaro skolis) teri-toriaze samedicino kabinetis funqcionirebisa da skolis eqimis saqmia-nobisldquo - qveprograma moswavleebisa da skolis TanamSromlebisTvis samedi-cino daxmarebis gawevis garda miznad isaxavs jansaRi cxovrebis wesis popu-larizaciasa da maswavleblebisa da moswavleebis informirebas jandacvisa da prevenciis TemebTan dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016)
24 SerCeviTi da mizanmimarTuli prevencia
saqarTvelos yvela sajaro da ramdenime kerZo skolaSi moqmedebs ssip mandaturis samsaxuri romlis movaleobasac skolis teritoriaze wesrigisa da usafrTxoebis dacva warmoadgens mandaturis samsaxuris TanamSromlebs aseve evalebaT fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis faqtebis gamovlena da gavrcelebis prevenciaaRmofxvra isini gadian mosamzadebel kurss sadac miewodebaT informacia sxvadasxva nivTierebis moxmarebasTan dakavSirebul riskebsa da narkopolitikis Sesaxeb
mandaturis samsaxuris bazaze moqmedi bavSvze zrunvisa da fsiqologiuri daxmarebis centri emsaxureba sxvadasxva qceviTi problemis mqone moswavleebs maT Soris mozardebs visac fsiqoaqtiur nivTierebebTan dakavSirebuli esa Tu is problema aqvs centri ar awarmoebs damoukidebel statistikas konkretulad am profiliT gaweuli momsaxurebis Taobaze rac ar iZleva ufro konkretuli informaciis mowodebis saSualebas
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro aseve iusticiis saministros danaSaulis prevenciis ssip-i axorcieleben cxovrebis jansaRi wesis danergvaze mimarTul prevenciul aqtivobebs (fizikuri aqtivoba laSqrobebi samoqalaqo ganaTlebis seminarebi) iseT mowyvlad jgufebTan rogoricaa sajaro skolebis mier gadamisamarTebuli qceviTi problemebis mqone bavSvebi da mozardebi arasrulwlovani probacionerebi da msjavrdebulebi iZulebiT adgilnacvali mozardebi da aS konkretulad fsiqoaqtiur nivTierebebs
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 19
aRniSnuli intervenciebi ar exeba (saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016)
25 kampaniebi
2015 wlis 10-17 noembers saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier organizebuli mecnierebisa da inovaciebis saerTaSoriso kvireulis farglebSi Catarda sajaro leqciebi romelic eZRvneboda fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis biofsiqologiasa da neiromecnierebas aseve mavne Cvevebis gavlenas Zil-RviZilis ciklze
fsiqoaqtiuri nivTierebebis avadmoxmarebis winaaRdeg brZolis saerTaSoriso dRe 26 ivnisi qveynis masStabiT araerTma saswavlo dawesebulebam aRniSna kerZod Catarda prezentaciebi avadmoxmarebis prevenciisa da aiv infeqciis gavrcelebis Temebze (saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminitro 2016)
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201520
2012 wlamde evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri narkotikebis problemur moxmarebas uwodebda bdquonarkotikuli saSualebebis ineqciur moxmarebas an didi xnis manZilze regularulad opiatebis kokainis daan amfetaminebis moxmarebas 2012 wlidan narkoviTarebis cvlilebasTan dakavSirebiT miRebul iqna axali termini - narkotikebis maRali riskis moxmareba romelic ganisazRvra rogorc bdquonarkotikul saSualebaTa ganmeorebadi moxmareba romelic adamians uSualod ayenebs zians (wamaldamokidebuleba da fsiqologiuri socialuri Tu janmrTelobasTan dakavSirebuli sxva problemebi) an ayenebs amgvari problemebis ganviTarebis riskis winaSeldquo (Thanki amp Vicente 2013)7
31 narkotikebis ineqciur momxmarebelTa raodenoba
narkotikuli saSualebebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvleva saqarTveloSi Catarebulia samjer sxvadasxva meTodologiis (CaWera-ukuCaWera qselis zomis gansazRvra mamravli koeficientebi) gamoyenebiT TiToeuli am kvlevis Sedegebis ganxilva moxda dargis eqspertebTan erTad ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis dasadgenad gamoyenebul iqna saeqsperto konsensusis meTodi bolo saeqsperto konsensusis Tanaxmad saqarTveloSi 2014 wels narkotikebis ineqciur momxmarebelTa savaraudo raodenoba ganisazRvra 49700 piriT (49208 ndash 50192) xolo prevalentoba - 202 (200 - 204) 18-64 wlis mosaxleobaze gadaTvliT da 133 (132 - 135) zogad populaciaze gadaTvliT qvemoT mocemuli cxrili asaxavs samive Catarebuli kvlevis Sedegebs (cxrili 3)
7 httpwwwemcddaeuropaeuactivitieshrdu
3 narkotikebis problemuri moxmareba
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 21
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi
qal
aqeb
is
rao
den
oba
sad
ac
Cat
ard
a kv
lev
a
wel
i
cen
tr
alu
ri
maCv
eneb
eli
100
0 as
aki
18-6
4
qved
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
zed
a z
Rva
ri
100
0 as
aki
18-6
4
momx
mar
ebel
Ta
sava
rau
do
r
aod
eno
ba
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
qved
a z
Rva
ri
sava
rau
do
r
aod
eno
bis
zed
a z
Rva
ri
gamo
yene
bul
i me
To
deb
i
inf
or
mac
iis
wyar
oeb
i
kvl
evis
wya
ro
xuTi qalaqi 2009 146 148 153 40000 39000 41062mamravli
koeficientis meTodi
(2) 1
eqvsiqalaqi 2012 15 163 167 45000 44434 45524mamravli
koeficientis meTodi
(2) 2
Svidiqalaqi 2014 202 20 204 49700 49208 50192
mamravli koeficientis
da qselis zomis gansazRvris
meTodi
(2) 3
(1) zeda da qveda zRvari mocemulia 95 sarwmunoobis farglebSi
(2) mkurnalobis monacemebi zogadi mosaxleobis gamokiTxva narkotikiT gamowveuli sikvdili sxva kvlevebi socialuri servisebi dabalzRurblovani programebi sisxlis samarTlis monacemebi hospitalebi opiatebiT CanacvlebiTi mkurnalobis registri sxva wyaro infeqciur daavadebaTa registri saswrafo daxmarebis servisi
1 Tamar sirbilaZe lela TavzaraSvili tomas zabranski lela sturua (2009) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savarudo zomis dadgena saqarTvelos 5 qalaqSi 2008 Tbilisi saqarTvelo
2 Tamar sirbilaZe da lela TavzaraSvili (2013) narkotikebis ineqciuri moxmarebis prevalentobis savaraudo zomis dadgena saqarTveloSi 2012 Tbilisi saqarTvelo sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni
3 saerTaSoriso fondi kuracio da sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni (2015) ineqciuri narkotikebis momxmareblebis populaciis zomis Sefaseba saqarTveloSi 2014 Tbilisi saqarTvelo
32 narkotikebis moxmarebis suraTi zianis Semcirebis programebis mosargebleebSi
qveTavSi gadmocemuli informacia efuZneba zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier Catarebul or kvlevas romelic yovelwliurad xorcieldeba rutinulad bdquoTanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciisardquo (TTpdi) da Spricebisa da nemsebis programis (Snp) monawileebs Soris
321 narkotikuli saSualebebis moxmareba TTpd intervenciis monawileTa Soris
TTpd intervenciis monawileTa Soris narkotikebis ineqciuri moxmarebis Seswavla efuZneba respondentze orientirebuli SerCevis meTods romlis saSualebiT xdeba axali beneficiarebis mozidva da maTi CarTva aiv-Sidsis prevenciis programebSi 2015 wels aRniSnul kvlevaSi monawileoba miiRo 1939-ma respondentma maT Soris 178 (92) qalma saSualo asakiT 35 weli (asakis mediana 34 w min 18 weli maqs 68 w standartuli gadaxra (sg) - 96) kvlevis Sedegebis
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201522
Tanaxmad bolo TveSi ineqciebis saSualo maCvenebelma Seadgina 93 (mediana = 6 sg 85 min = 1 maqs = 60) ineqcia (diagrama 3)
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis
saqarTvelos qseli 2015)
kvlevis Sedegebis Tanaxmad opiatebis ineqciuri moxmareba (53) mniSvnelovnad sWarbobs stimulatorebis8 moxmarebas (24) dafiqsirda Tvalis wveTebis (kalifso tropikamidi9) ineqciuri moxmarebis 176 (91) SemTxveva bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebis Sesaxeb detaluri informaciisTvis ix diagrama 4
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
8 igulisxmeba bdquovintildquo da bdquojefildquo kustaruli amfetaminebis tipis stimulatorebi9 Tropicamide (Mydriacyl) - antiqolinerguli medikamenti gamoiyeneba rogorc midriatikuli saSualeba
GLDJUDPD 3 EROR 30 G5H6L JDQ[RUFLHOHEXO LQHTFLD7D UDRGHQRED 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
68
413
208
112
199
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
GLDJUDPD 4 EROR 30 G5H6L PR[PDUHEXOL QDUNRWLNXOL VD6XDOHEHEL 77SGLQWHUYHQFLLVPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
161
55
531
69
292
24
240
91
00 100 200 300 400 500 600
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 23
kvlevam gamoavlina sinTezuri kanabinoidebis moxmarebis SemTxvevebic kerZod gamokiTxul respondentTa 33 (654 piri) miuTiTebs kanafis da 172 (333 piri) ew bdquobiosldquo moxmarebas
322 narkotikebis moxmareba Spricebisa da nemsebis programis mosargebleTa Soris
zianis Semcirebis saqarTvelos qselis mier 2015 wels informacia Segrovda Snp-Si monawile 1032 beneficiarisgan maT Soris iyo 119 qali (115) monawileTa saSualo asaki iyo 395 weli (asakis mediana 39 min asaki 21 weli maqs- 69 w sg = 85 w) bolo TveSi ineqciebis raodenobis saSualo maCvenebelia 119 (mediana=5 sg=85) ufro detaluri informaciisaTvis ix diagrama 5
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
Spricebisa da nemsebis programaSi monawile beneficiarTa mier narkotikebis moxmarebis suraTi mniSvnelovnad ar gansxvavdeba Tanaswori-Tanaswors principze dafuZnebuli intervenciis monawileTa moxmarebis suraTisgan gamokiTxulTa 454 moixmars heroins da 177 vintsjefs (ix diagrama 6)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D
6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201524
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)GLDJUDPD6EROR30G5H6LPR[PDUHEXOLQDUNRWLNXOLVD6XDOHEHEL6QSPRQDZLOH7D6RULV(]LDQLV6HPFLUHELVVDTDU7YHORVTVHOL2015)
55
471
216
39
219
0 10 20 30 40 50
ʬʸʯʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
2-5 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
6-10 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
11-15 ʰʴʬʽ˂ʰʨ
16 ʫʨ ʳʬʺʰ ʰʴʬʽ˂ʰʨ
ʹǤͻǤʹ
ͶͷǤͶǤͳ
ʹͶǤͳǤ
ͳǤǤͺ
ͲǤͲ ͳͲǤͲ ʹͲǤͲ ͵ͲǤͲ ͶͲǤͲ ͷͲǤͲ
ʫʬʮʵʳʵʸʼʰʴʰ
ʹˆʭʨ ʵʶʰʨʺʬʩʰ
ˈʬʸʵʰʴʰ ʹʰʸʬ˂ʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʳʬʺʨʫʵʴʰ
ʨʸʨʲʬʪʨʲʻʸʰ ʹʻʩʻʺʬʽʹʰ
ʱʸʬʱ-ʱʵʱʨʰʴʰ
ʭʰʴʺʰ ˇʬʼʰ
ʺʸʵʶʰʱʨʳʰʫʰ ʱʨʲʰʼʹʵ
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 25
jandacvis saministros barZaneba ȹn-is Tanaxmad (bdquosamedicini statistikuri informaciis warmoebis da miwodebis wesis Sesaxebldquo) qveyanaSi moqmedi narkologiuri klinikebi valdebulni arian yovelTviurad miawodon monacemebi daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs fsiqoaqtiur nivTierebebze damokidebuli maTTan namkurnalevi pirebis Sesaxeb monacemebis Segrovebamiwodeba unda efuZnebodes evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris standartebs
2015 wels daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnul centrs informacia namkurnalevi pacientebis Taobaze miawoda qveyanaSi moqmedma Svidive narkologiurma klinikam (romelTagan 6 mdebareobs TbilisSi da erTi - baTumSi)
mowodebuli informciis safuZvelze gamovlinda rom 2015 wels abstinenciaze orientirebuli stacionaruli da ambulatoriuli mkurnaloba qveyanaSi gaiara sul 933-ma pacientma aqedan 28 qalma (3) namkurnalevi pacinetebidan 867 iyo pirveladi (93) xolo 66 (7) imyofeboda mkuralobaze ganmeorebiT
2015 wels kvlav gagrZelda saZile da sedatiuri saSualebebis araineqciuri moxmarebiT gamowveuli aSlilobebis mkurnalobis SemTxvevebis matebis tendencia (pacientTa saerTo raodenobis 264-ma 2015 wels am diagnozis gamo imkurnala) gasuli wlebis msgavsad namkurnalev pacientebSi maRali iyo opioidebis moxmareba meTadonis moxmareba dafiqsirda pacientTa 303-Si romelTagan 315-Si adgili hqonda ineqciur moxmarebas pacientebis 125-ma upiratesad moxmarebul narkotikul saSualebad daasaxela heroini xolo 69-ma - buprenorfini ufro detaluri informaciisTvis ix cxrili 4
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi
2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
upiratesad moxmarebuli narkotiki 2013 2014 2015
heroini 497 158 125
opiumi 03 68 14
dezomorfini 162 98 14
buprenorfini (ineqciuriaraineqciuri) 07 89 69(8911)
4 moTxovna mkurnalobaze
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201526
meTadoni (ineqciuriaraineqciuri) 149(56 9)
14 (104)
303315685)
sxva opioidebi (ineqciuriaraineqciuri) 07 73 19(722278)
kokaini 05 1 13
amfetaminimetamfetamini (arakustaruli) - 1 13
kustaruli stimulatorebi 61 106 81
sxva stimulatorebi (ineqciuriaraineqciuri) - -
49(maT Soris 478
ineqciuri522 - araineqciuri)
benzodiazepinebi (araineqciuri) - 18 37
barbituratebi (araineqciuri) - 06 19
sxva sedatiuri saSualebebi (araineqciuri) 48 163 209
halucinogenebi (araineqciuri) - - 19
inhalantebi (araineqciuri) - - -
kanafis preparatebi 02 11 09
sxva - - -
polinarkomania (ineqciuriaraineqciuri) 52 50
205(maT Soris141 ineqciuri859 -araineqciuri)
2015 wels namkurnalev pirTa 388 miekuTvneba 25-dan 34 wlamde asakobriv jgufs xolo 366 ki 35-dan 44 wlamde asakobriv jgufs (ix cxrili 5)
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa
kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
asakobrivi jgufi mamakaci qali
15-24 78 0125-34 378 135-44 354 1245-54 126 0655-64 3 0165 + 04 0
2015 wels oCT programebSi jamSi iricxeboda 4459 pacienti maT Soris 41 - qali aqedan 4105 pacienti CarTuli iyo meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi (maT Soris 336 penitenciur sistemaSi) xolo 554 - suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programaSi am ukanasknleTagan 123 gadioda mkurnalobas saxelmwifo programaSi xolo 231 - kerZo seqtoris mier ganxorcielebul programaSi
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 27
51 aiv infeqciaSidsi
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili aiv-infeqciis 717 SemTxveva - 170 qali da 547 mamakaci (janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 193 aRiricxa SidsiT gardacvalebis 94 SemTxveva 2014 welTan SedarebiT aivSidsis axlad daregistrirebuli SemTxvevebi 27-iT gaizarda axal SemTxvevebSi heteroseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba gaizarda 17-iT homobiseqsualuri gziT dainficirebulTa raodenoba - 122-iT ineqciuri gziT narkotikebis moxmarebiT dainficirebulTa raodenoba ki - 4-iT axali SemTxvevebis 300 gamovlenilia Sidsis stadiaze
aiv-infeqciaSidsis saxelmwifo programis farglebSi xorcieldeba orsulTa donorTa maRali riskis jgufebis (maT Soris penitenciur sistemaSi myofTa) nebayoflobiTi Semowmeba aivSidsze antiretrovirusuli mkurnaloba xelmisawvdomia yvelasaTvis
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016)
5 narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebi
26
63
79
7776
99
95
117
109
151
193
0
5
10
15
20
25
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201528
2010 wlamde aiv infeqciis gavrcelebis ZiriTadi gza narkotikebis ineqciuri gziT moxmareba iyo TandaTan situacia Seicvala da infeqciis gadacemis mTavari gza heteroseqsualuri kontaqtebi gaxda 2015 wlisTvis narkotikebis ineqciuri moxmarebis xvedriTma wilma iklo 285-mde xolo heteroseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma imata 502-mde aseve moimata homoseqsualuri kontaqtebis xvedriTma wilma (198)
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels aivSidsis saxelmwifo programis farglebSi ineqciuri gziT narkotikebis momxmareblebSi Catarda 18811 aiv-testi romelTaganc 38 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo aiv-is gamovlenis maCvenebelia 02
52 C hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis centris mixedviT 2015 wels sxvadasxva samedicino dawesebulebebSi saqarTveloSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili C hepatitis 5284 SemTxveva (rnm dadasturebulia) incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze ndash 1422 ar arsebobs monacemi axali SemTxvevebis gadacemis gzebis Sesaxeb
2015 wels pirvelad qveynis masStabiT Catarda B da C hepatitis sero-prevalentobis stratificirebuli mravalsafexurobrivi klasteruli dizainis kvleva sistemuri SerCeviT kvleva Catarda C hepatitis eliminaciis
467
446 43
346
3439
28
433
474 4450
524502
48 599
13113
198
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʴʨʸʱʵʺʰʱʬʩʰʹ ʰʴʬʽ˂ʰʻʸʨʫ ʳʵˆʳʨʸʬʩʨ
ˈʬʺʬʸʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ˈʵʳʵʹʬʽʹʻʨʲʻʸʰ ʱʵʴʺʨʽʺʬʩʰ
ʫʬʫʰʫʨʴ ˀʭʰʲʮʬ
ʹʰʹˆʲʰʹ ʪʨʫʨʹˆʳʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 29
programis farglebSi amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris mxardaWeriT (CDCAtlanta)
Sedegebis mixedviT kvlevis 6010 monawilidan C hepatitis antisxeulebze dadebiTia qveynis mozrdili mosaxleobis 77 (433 SemTxveva 95 sandoobis intervali CI=67-89) xolo rnm-dadebiTi anu C hepatitis aqtiuri formiT daavadebulia mozrdili mosaxleobis 54 (311 SemTxveva 95 CI=46 64) antisxeulebze dadebiTi Sedegebi gansxvavdeba qveynis sxvadasxva regionSi aseve qalaqebsa da soflebs Soris qalaqebSi gamovlinda regionebTan SedarebiT ufro maRali maCvenebeli gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebeli dafiqsirda samegrelo-zemo svaneTSi mamakacebSi antisxeulebis gavrceleba samjer aRemateba qalebis maCvenebels (121 mamakacebi da 38 qalebi) gansxvavebaa aseve asakobriv jgufebs Soris mamakacebSi yvelaze maRali maCvenebeli - 227 - dafiqsirda 40-49 wlis asakoabriv jgufSi maSin rodesac qalebSi gavrcelebis maCvenebeli stabilurad izrdeba asakTan erTad maqsimaluri maCvenebliT (54) 60 wlis da zemoT asakobriv jgufSi
monawileTa 22-Si dafiqsirda tuberkulozis warsuli an mimdinare diagnozi 02 odesme yofila testirebuli aiv-ze dadebiTi SedegiT Tumca arc erTi laboratoriulad ar dadasturebula
2015 wels ineqciuri gziT narkotikebis im momxmareblebSi vinc CarTuli iyvnen meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi Catarda C hepatitis 18385 testi Sedegi pozitiuri iyo 9059 SemTxvevaSi C hepatitis gamovlenis maCvenebelia 49
2015 wels saqarTveloSi daiwyo C hepatitis eliminaciis programa romlis farglebSic mkurnalobis axali meTodebi xelmisawvdomi gaxda C hepatitiT (HCV) inficirebuli da RviZlis mZime daavadebis mqone adamianebisTvis 2015 wlis aprilSi saqarTveloSi C hepatitis eliminaciis programis dawyebidan 2016 wlamde servisis mimwodebel dawesebulebebs mimarTa 36000-ze metma adamianma da daaxloebiT 15000-ma imkurnala an amJamad mkurnalobs uaxlesi antivirusuli medikamentebis Semcveli reJimebiT 6RIRVEXYLU da Ledipasvir 2016 wlidan - Harvoni 6RIRVEXYLU and Ledipasvir kombinacia 100-mde gankurnebis maCvenebliT) 8 aTasze metma pacientma ukve daasrula mkurnaloba programaSi CarTva da ufaso mkurnalobis miReba SeuZlia C hepatitiT inficirebul yvela adamians miuxedavad fibrozis xarisxisa
amerikul daavadebaTa kontrolis centrTan da sxva partniorebTan erTad saqarTvelom SeimuSava programa romlis mizania HCV infeqciis eliminacia da C hepatitis prevalentobis 90-iani Semcireba 2020 wlisTvis programis sawyis etapze mkurnalobas gadian RviZlis mZime daavadebis da HCV-sTan dakavSirebuli avadobisa da sikvdilobis maRali riskis qveS myofi adamianebi 2016 wlis 27 aprilisTvis jamSi daregistrirebuli iyo 27392 HCV inficirebuli adamiani 8448-ma (308) daiwyo da 5850 pacientma dasrula mkurnaloba (692) yvelaze farTod gavrcelebuli samkurnalo reJimi moicavda 6RIRVEXYLU da Ribavirin kombinacias (454) da 6RIRVEXYLU da Ribavirin-is kombinacias pegilirebul interferonTan erTad (339) 2016 wlis TebervlisTvis gileadma daiwyo axali
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201530
HGLSDVYLU6RIRVEXYLU DAA (Harvoni) kombinaciuri samkurnalo reJimis miwodeba (ufasod) YLQMLOLD et al 2016)
C hepatitis eliminaciis programis saboloo miznebis misaRwevad qveyanaSi SemuSavda C hepatitis eliminaciis grZelvadiani strategia (2016-2020) romelic moicavs aqtivobebs sxvadasxva mimarTulebebiT - cnobierebis amaRleba epidzedamxedveloba prevencia skriningi diagnostika da mkurnaloba
53 B hepatiti
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris monacemebiT 2015 wels saqarTveloSi sxvadasxva samedicino dawesebulebaSi gamovlinda sicocxleSi pirvelad dadgenili B hepatitis 1398 SemTxveva incidentobis maCvenebeli 100000 mosaxleze iyo 376 monacemebi imis Taobaze Tu identificirebul inficirebulTa Soris ramdeni iyo narkotikebis ineqciuri momxmarebeli qveyanaSi ar moipoveba
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT TerapiaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda B hepatitis 15161 testi 856 SemTxvevaSi Sedegi pozitiuri iyo B hepatitis gamovlenis maCvenebelia 6
54 sifilisi
2015 wels meTadoniT CanacvlebiT programaSi CarTul narkotikebis ineqciurad momxmareblebs Soris Catarda sifilisis 15097 testi pozitiuri Sedegi gamovlinda 593 SemTxvevaSi gamovlenis maCvenebeli - 4
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 31
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdilisa da sikvdilianobis aRricxvis meqanizmi saqarTveloSi amJamad qmnadobis procesSia da jerjerobiT ar efuZneba evropis narkotikebisa da narkomaniis monitoringis centris definiciebsa da standartebs dReisaTvis ar moipoveba monacemTa specializebuli baza sadac moxdeboda narkotikebis zedozirebis mizeziT gardacvlilTa SemTxvevebis centralizebuli aRricxva monacemTa analizi genderis asakisa da miRebuli nivTierebis mixedviT da aS
araletaluri zedozirebis Taobaze statistikis warmoeba qveyanaSi mxolod 2015 wlidan daiwyo daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centris mier SemuSavebuli specialuri formis safuZvelze da Sesabamisi monacemebi narkoviTarebis Semdgom angariSSi aisaxeba rac Seexeba zedozirebiT gamowveul gardacvalebaTa aRricxvianobas is Sewyvetili iyo gasuli saukunis 90-ian wlebSi da ganaxlda 2007 wlidan sasamarTlo eqspertizis erovnuli samsaxuris mier (ix cxrili 6)
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo
eqspertizis erovnuli biuro 2016)
weli gardacvlilTa raodenoba
2007 542008 332009 192010 162011 162012 392013 282014 72015 5
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuros mier mowodebuli zedozirebiT gamowveuli sikvdilis oficialuri statistika 2014 da 2015 wlebisaTvis mniSvnelovnad dabalia zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier tuberkulozTan SidsTan da malariasTan brZolis globaluri fondis proeqtis farglebSi warmoebul statistikasTan SedarebiT (ix cxrili 7) es iZleva imis safuZvels vivaraudoT rom narkotikuli saSualebebis zedozirebiT sikvdilis SemTxvevebis mxolod nawili gadis sasamarTlo eqspertizas
6 narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili da sikvdilianoba
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201532
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi
(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
welizedozirebis
SemTxvevebi
araletaluri
gamosavali
letaluri
gamosavali
2014 weli 528 489 39
2015 weli 892 842 50
2000 wlidan qveyanaSi zedozirebis SemTxvevaSi profesiuli daxmarebis miRebisa da Sesabamisad problemis statistikuri aRricxvianobisaTvis bariers warmoadgenda Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 239n brZaneba romlis Tanaxmadac zedozirebis SemTxvevaSi daxmarebis gamwevi samedicino dawesebulebebi da eqimebi kanonis winaSe iyvnen valdebuli SeetyobinebinaT policiisaTvis SemTxvevis Taobaze 2014 wlis agvistoSi moxda am kanonis modifikacia da samedicino dawesebulebisa da eqimis mxridan policiisTvis Setyobinebis valdebuleba moixsna (garda im SemTxvevevebisa sadac saxezea sxva danaSulis niSnebic)
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 33
qveyanaSi wamaldamokidebulebis mkurnalobas aregulirebs bdquosaqarTvelos kanoni narkotikul saSualebebze prekursorebsa da narkologiur daxmarebazeldquo aRniSnuli kanoni gansazRvravs narkomaniiT daavadebul pirTa samkurnalo da sareabilitacio programebis dafinansebis wyaros wess narkologiuri daxmarebis nebayoflobiTobasa da konfidencialobis dacvis pirobebs
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumentis mniSvnelovani nawili mkurnalobazea orientirebuli dokumentSi aRniSnulia wamaldamokidebuli pirebis uzrunvelyofis aucilebloba samedicino fsiqologiur da socialuri saWiroebebze morgebuli mkurnalobiT risTvisac aucilebelia ganviTardes mkurnalobisa da reabilitaciis Tanamedrove samedicino mtkicebulebebze dafuZnebuli meTodebi Sesabamisi infrastruqtura da adamianuri resursebi aseve Seiqnas mkurnalobis xarisxis uzrunvelyofis instituciuri meqanizmebi
wamaldamokidebulebis mkurnaloba saqarTveloSi xorcieldeba kerZo da saxelmwifo dawesebulebebSi aseve arasamTavrobo seqtoris mier mkurnalobis saxeebia abstinenciaze orientirebuli ambulatoriuli da stacionaruli mkurnaloba (detoqsikacia) TandarTuli moklevadiani pirveladi reabili-taciiT moklevadiani fsiqosocialuri reabilitacia da CanacvlebiTi Ter-apia qvemoT moyvanili diagrama gvaCvenebs abstinenciaze orientirebul mkur nalobasa da CanacvlebiTi Terapiis programebSi pacientTa CarTulobis dinamikas wlebis mixedviT (ix diagrama 9)
7 moTxovna mkurnalobaze sapasuxo RonisZiebebi
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201534
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli10 da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da
sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobas qveyanaSi uzrunvelyofda 7 specializebuli klinika (ufro dawvrilebiTi informaciisTvis ix cxrili 8)
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika
klinikamomsaxurebis
tipisawolebis raodenoba
dafinanseba
fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
50 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
samedicino socialur-ekonomikur da kulturul sakiTxTa centri uranti (Tbilisi)
ambulatoriulistacionaruli
6 saxelmwifo globaluri fondi jibidan gadaxda
klinika bemoni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
5 saxelmwifo jibidan gadaxda
joni Wanturias saxelobis samedicino centri (Tbilisi) stacionaruli 10 jibidan gadaxda
fsiqokoreqciisa da narkologiuri eqspertizis centri (Tbilisi) stacionaruli 10 saxelmwifo jibidan
gadaxda
klinika neogeni (Tbilisi) ambulatoriulistacionaruli
15 saxelmwifo jibidan gadaxda
narkologiuri centri (baTumi) ambulatoriulistacionaruli
5 globaluri fondi jibidan gadaxda
CamoTvlili klinikebidan ori saxelmwifo daqvemdebarebaSia xolo xuTi ki kerZoa klinikebSi tardeba ambulatoriuli da stacionaruli detoqsikacia Semdgomi moklevadiani pirveladi reabilitaciiT saxelmwifo afinansebs
10 SeniSvna 2012 wlis abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis monacemebi ar moipoveba
GLDJUDPD92003-2015ZOHE6LDEVWLQHQFLD]HRULHQWLUHEXOL10GDRamp7-LVSURJUDPHE6LQDPNXUQDOHYLSDFLHQWHEL(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʵˁʯ 0 0 8 130 285 552 120 211 235 252 461 396 445
ʫʬʺʵʽʹʰ 306 300 609 911 108 841 584 338 270 656 663 933
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
ʶʨ˂ʰ
ʬʴʺʬʩʰʹ
ʸʨʵ
ʫʬʴʵʩʨ
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 35
yovelwliurad saSualod 300 adamianis momsaxurebas xolo danarCeni pacientebi mkurnalobis Tanxas Tavad ixdian
mTavrobis 308 dadgenilebis (2015 wlis 30 ivnisi) Tanaxmad stacionaruli detoqsikaciis 14 dRiani kursis Rirebuleba ar unda aRematebodes 1600 lars xolo reabilitaciis Rirebuleba - 400 lars
saxelmwifo programis farglebSi socialuri momsaxurebis saagento uzrunvelyofs programis mosargebleTa registracias rigiTobis dacviT sadac prioriteti eniWeba pirebs romlebic akmayofileben Semdeg kriteriumebs pacientebi romlebsac jer ar usargebliaT bdquonarkomaniis saxelmwifo programisldquo bdquostacionaruli detoqsikaciisa da pirveladi reabilitaciisldquo komponentiT aiv-infeqciaSidsiT daavadebuli pirebi socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi daregistrirebuli im ojaxebis wevrebi romelTa sareitingo qula ar aRemateba 70000-s 18-dan 25-wlamde asakis pacientebi da qalebi
2015 wels abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis safasuri meryeobda 1500-dan 2800 laramde farglebSi nozologiis mixedviT xolo ambulatoriulisa ki 1200-dan 1600 laramde
opioidebis CanacvlebiTi Terapia (oCT) saqarTveloSi mocemuli angariSis momzadebis momentisaTvis sami meqanizmiT xorcieldeboda globaluri fondis dafinansebiT CanacvlebiTi mkurnalobis saxelmwifo programis farglebSi saxelmwifosa da pacientis TanadafinansebiTa da kerZo seqtoris mier sadac gadaxda pacientis jibidan xdeba qveyanaSi opioidebis CanacvlebiTi Terapia moiazreba grZelvadian Terapiul midgomad fsiqosocialuri komponentiT da dReisaTvis xelmisawvdomia mkurnalobis ori gansxvavebuli tipi (1) meTadoniT Canacvlebis programa romelic 2005 wlidan moqmedebs da (2) suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa romelic 2012 wels daiwyo meTadoniT Canacvlebis programas axorcielebs 2 dawesebuleba fsiqikuri janmrTelobisa da narkomaniis prevenciis centri da klinika uranti suboqsoniT CanacvlebiTi Terapiis programa xorcieldeba damokidebulebis samedicino marTvis centrSi
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201536
zianis Semcirebis programebis masStabis zrda momxmarebelTa ukeTesi mocvisTvis saqarTvelos aivSidsis erovnuli strategiuli gegmis erTerT gacxadebul prioritets warmoadgens 2016-2018 wlebisTvis11
zianis Semcirebis iseTi mniSvnelovani komponenti rogoricaa Spricebisa da nemsebis gacvla qveyanaSi arsebuli mkacri narkopolitikis gamo modificirebulad xorcieldeba da iTvaliswinebs saineqcio saSualebebis ara gacvlas aramed darigebas aRniSnuli strategia SemuSavebul iqna narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa usafrTxoebis uzrunvelsayofad raTa gamoyenebuli Spricebisnemsebis Cabarebisas narCenebis gamo ar moxdes momxmarebelTa dakaveba da dasja fsiqoaqtiuri nivTierebebis flobisTvis rac Seexeba zianis Semcirebis sxva servisebs mimdinareobs muSaoba Semdegi mimarTulebebiT TanasworTa mxardaWeris programebi konsultireba moxmarebasTan dakavSirebuli riskis Semcirebis Taobaze nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv-sa da virusul hepatitebze Sesabamisi gadamisamarTebiT saWiroebis SemTxvevaSi aseve tuberkulozis swrafi skriningi da dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi gadamisamarTeba tuberkulozis sadiagnostiko centrebSi
aiv-Sidsi erovnuli strategiuli gegmis dokumentis Tanaxmad 2006 wlidan qveyanaSi warmatebulad mimdinareobs zianis Semcirebis programebis ganxorcieleba da Sesabamisi servisebis geografiuli xelmisawvdomobis gazrda 2015 wels saqarTvelos 11 qalaqSi moqmedebda zianis Semcirebis momsaxurebis mimwodebeli 14 centri aqedan oTxi TbilisSi da TiTo-TiTo zugdidSi gorSi TelavSi soxumSi baTumSi foTSi samtrediaSi quTaisSi rusTavsa da ozurgeTSi
mocvis gaumjobesebis mizniT zianis Semcirebis programam 2015 wlidan aamoqmeda mobiluri laboratoriebi romelic narkotikis momxmareblebsa da sxva sarisko qcevis ganmaxorcielebel jgufebs sTavazobs konsultirebas moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Taobaze aseve nebayoflobiT konsultirebasa da testirebas aiv-sa da virusul hepatitebze 2015 wlis bolosaTvis Tbilissa da regionebSi moqmedebda 6 aseTi mobiluri laboratoria
zianis Semcirebis programis farglebSi 2015 wels ganxorcielda 9868 narkotikis momxmareblis skriningi tuberkulozis saeWvo diagnozze romelTagan 418 gadamisamarTebul iqna tuberkulozis sadiagnostiko sxvadasxva centrSi gadamisamarTebuli mosargebleebis diagnozis dadastureba-uaryofis
11 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
8 zianis Semcirebis programebi
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 37
Taobaze Setyobineba ar xdeba zianis Semcirebis programebis ganmaxorcielebel samsaxurebSi
2015 wels zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebis mier aiv infeqciaze skrininguli testiT iqna gamokvleuli 18881 mosargeble romelTagan 71 (04) aRmoCnda saeWvo dadebiTi da gadamisamarTda konfirmaciuli diagnosti-rebisTvis
C hepatitis gavrcelebis maCvenebeli kvlav maRalia narkotikebis ineqciurad momxmarebelTa Soris saqarTeloSi 2015 wels testireba gaiara 18384 narkotikebis momxmarebelma romelTagan 9059 (49) aRmoCnda C hepatitiT inficirebuli B hepatitze testirebuli 15161 narkotikebis momxmareblidan inficirebuli aRmoCnda 856 (56)
zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi warmodgenilia cxrilSi 9
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi(zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015)
zianis Semcirebis programebi (globaluri fondis proeqti 2015)
ȹservisis
mimwodebeli orgnizacia qa
laq
i
moc
ul
i ni
m-eb
is
rao
den
oba
201
5 w
gavr
cel
ebu
li
Spr
iceb
is
rao
den
oba
aiv-
ze
tes
tir
ebu
lT
a
rao
den
oba
ma
T S
or
is a
iv-z
e sa
eWvo
dad
ebiT
i
(skr
inin
gul
i )
C he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
B he
pat
itz
e t
est
ireb
ul
Ta
rao
den
oba
maT
So
ris
dad
ebiT
i Se
deg
ebi
1 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo Tbilisi 2026 302450 2073 4 1314 988 1036 26
2
qalTa saerTaSoriso organizacia
bdquoakesoldquo
Tbilisi 2783 349828 1523 3 1335 646 1536 83
3 bdquohepa +ldquo Tbilisi 1939 325980 1618 9 1640 623 477 11
4 bdquoaxali gzaldquo Tbilisi 2461 223428 1978 7 2063 983 1924 39
5
axalgazrda fsiqologTa
da eqimTa asociacia bdquoqsenonildquo
zugdidi 2102 368806 1709 14 1782 946 1799 103
6 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo gori 2307 355517 1233 3 1319 581 1141 52
7 kavSiri bdquonabiji momavliskenldquo Telavi 1013 184773 959 4 806 264 681 31
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201538
8
zurab danelias
saxelobis kavSiri
bdquoTanadgomaldquo
soxumi 698 139306 470 9 814 388 813 15
9 kavSiri ldquoimedirdquo baTumi 2405 306582 1422 6 1020 556 978 69
10 asociacia bdquoorduldquo foTi 1782 192276 911 1 912 268 912 140
11 bdquoaxali gzaldquo samtredia 1354 147995 976 1 984 410 984 113
12 bdquoaxali gzaldquo quTaisi 2027 195132 1994 7 2025 1022 1099 67
13 kavSiri bdquoaxali veqtorildquo rusTavi 1432 276220 1487 3 1467 894 1430 95
14 feniqsi-2009 ozurgeTi 1316 243492 703 0 904 490 351 12
sul 11 qalaqi 25645 3611785 18881 71 1838513 9059 15161 856
12
narkotikis erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenobam 2015 wels 72 erTeuls miaRwia rac SesabamisobaSia aivSidsis erovnuli strategiis indikatorTan 2013 wels mocemuli indikatori ar aRemateboda 45 Sprics13 2015 wlis gazrdili indikatori gvaCvenebs rom zianis Semcirebis programebi ufro metad iTvaliswinebs narkotikis momxmarebelTa saWiroebebs Tumca sasurvelia rom mocvis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizardos strategiuli gegmis Tanaxmad 2018 wlisaTvis igegmeba rom erT momxmarebelze wliurad gacemuli Spricebis raodenoba 101-mde gaizardos
saqarTveloSi zianis Semcirebis dabalzRurblovani programebi xorcieldeba arasamTavrobo organizaciebis maT Soris saTemo organizaciebis mier programebis dafinansebaSi saxelmwifo ar monawileobs da isini srulad aris damokidebuli globaluri fondis grantze rac seriozul safrTxes uqmnis zianis Semcirebis programebis mdgradobas ucxoeTidan dafinansebis Sewyvetis SemTxvevaSi
12 testirebis indikatori daTvlilia programulad da ar warmoadgens centrebis mixedviT daTvlili indikatorebis meqanikur jams
13 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze saqarTvelos mTavroba 2016
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 39
91 amoReba
saqarTveloSi 2006-2015 wlebSi amoRebuli ZiriTadi narkotikuli saSualebebis odenobebi mocemulia cxrilSi 10 samwuxarod ar gagvaCnia monacemebi narkotikebis amoRebis epizodebis sixSiresTan dakavSirebiT da mocemul angariSSi warmodgenilia wlis manZilze amoRebuli ama Tu im narkotikis mxolod jamuri odenoba ukanono brunvidan amoRebuli narkotikebis raodenobis TvalsazrisiT tradiciulad kanafi liderobs kanafis produqtebi cxrilSi ori saxiT aris warmodgenili - kanafis mcenare da marixuana zogadad aRsaniSnavia kanafis produqtebis ukanono brunvidan amoRebis mzardi tendencia 2014 wels am TvalsazrisiT erTgvar rekords hqonda adgili - kanafis amoRebam 5 tonas miaRwia
bolo wlebis manZilze ganxorcielda sxvadasxva narkotikuli saSualebis ukanono brunvidan ramdenime rekorduli amoReba 2014 wels amoRebuli iqna 591 kg heroini 2015 wels amoiRes 60 kg amfetamini rogorc wesi eseTi msxvili amoRebebi aris erTi msxvili partiis dakavebis Sedegi umetes SemTxvevaSi narkotikebis msxvili partiebi romelTa amoReba SeZles qarTvelma samarTaldamcavebma ar iyo gamiznuli adgilobrivi (Sida) bazrisTvis da qveynis teritoria gamoyenebul iqna rogorc satranzito marSruti
9 narkotikuli saSualebebis bazari da narkodanaSauli
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201540
cxr
ili
10
2006
-201
5 w
leb
Si
uka
nono
br
unv
idan
amo
Reb
ul
i na
rko
tik
ul
i sa
Su
aleb
ebis
(su
fT
a ni
vTie
reb
ebis
) o
den
obe
bi (
saqa
rT
vel
os
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
201
5)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
her
oin
i (k
g)
859
161
512
11
505
171
047
029
117
6259
189
304
opi
umi
(kg
)0
220
140
050
120
090
090
010
050
210
07
mar
ixu
ana
(kg)
262
423
64
282
943
70
270
648
47
300
871
60
573
910
712
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
0_
kana
fi
(mc
enar
e) (k
g)
123
0364
85
415
610
025
268
888
91
210
721
777
542
08
199
46
meT
ado
ni (k
g)
002
021
032
029
003
000
30
040
009
014
009
subu
teq
si
(abi
)10
852
162
3213
757
702
22
815
303
177
71
678
__
amf
etam
ini
(gr
)0
0063
068
087
029
019
026
575
260
354
6
met
amf
etam
ini
(kg)
000
20
0004
000
20
003
000
80
002
000
10
003
006
024
mor
fin
i (k
g)
000
30
004
003
000
60
007
000
50
004
000
211
76
000
8
kod
eini
(kg)
003
001
003
229
114
fen
tan
ili
(kg
)0
0004
000
080
0009
dez
omo
rf
ini
(kg
)0
001
001
000
060
0002
koka
ini
(kg)
000
050
001
013
000
80
002
050
304
efed
rin
i (g
r)
119
102
368
759
186
101
079
000
015
000
3
eqst
azi
(md
ma)-
es
gr
0
0000
020
010
077
007
10
25
fse
vdo
efed
rin
i (g
r)
007
011
tr
amad
ol
i (k
g)
007
01
073
013
021
002
001
014
073
_
liz
erg
inis
mJ
ava
(LSD
) (g
r)
000
140
0019
000
15_
001
preg
abal
ini
(kg
)0
5915
47
75
yaya
Co (k
g)
202
028
139
38
222
54
bupr
eno
rf
ini
(kg)
025
002
13 - a
moR
ebu
li
bupr
eno
rf
inis
od
eno
bebi
naC
vene
bia
im s
axiT
ra
saxi
Tac
gva
wvd
ida
mona
cem
ebs
Sina
gan
saqm
eTa
sami
nist
ro
200
6-20
13 w
leb
Si
subu
teq
sis
od
eno
bebi
mo
cem
ul
ia a
bebS
i x
ol
o 2
014-
2015
wl
ebSi
- b
upr
eno
rf
ini
gram
ebSi
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 41
92 damzadeba da miwodeba
saqarTvelo narkotrafikis TalsazrisiT avRanuli heroinis gzaze mdebareobs qveynis SigniT organizebulad ar xdeba aralegaluri nivTierebebis warmoeba adgilobrivi moxmarebisTvis heroini Semodis azerbaijanidan da TurqeTidan aralegaluri buprenorfiniromelsac arasamedicino mizniT ineqciurad moixmaren - evropidan Tumca mcire zomis bdquosamzareuloebildquo kustaruli amfetaminis tipis stimulatorebisa (bdquovintildquo) da opioidebisTvis (dezomorfini bdquokrakadilildquo) dasamzadeblad sakmaod gavrcelebulia aRniSnuli kustaruli nivTierebebi ZiriTadad mzaddeba ineqciurad momxmarebelTa jgufebis mier piradi moxmarebisTvis garda amisa xelmisawvdomia adgilobrivi velurad mzardi kanafi romelic yvelaze gavrcelebuli aralegaluri narkotikia saqarTveloSi
93 axali fsiqoaqtiuri nivTierebebi
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis (romelsac saqarTveloSi bdquobiosldquo eZaxian) moxmarebasTan dakavSirebiT ukiduresad mwiri informacia aris xelmisawvdomi dReisaTvis ucnobia romel jgufebSi aris ufro metad gavrcelebuli am nivTierebebis moxmareba romel nivTierebebs moixmaren an ra gziT xdeba maTi mopoveba aRsaniSnavia rom zianis Semcirebis programebis beneficiarebSi bdquobiosldquo gasuli 30 dRis manZilze moxmarebis prevalentoba 17 iyo kerZo SemTxvevebidan miRebuli informaciis Tanaxmad bdquobioldquo SesaZloa ufro metad iyos popularuli axalgazrda asakis eqsperimentatorebsa da Ramis klubebis vizitorebs Soris
94 narkotikebTan dakavSirebuli danaSauli
uzenaesi sasamarTlos informaciiT 2015 wels narkodanaSaulis muxlebiT pirveli instanciis sasamarTloebSi ganxilul iqna 4022 saqme da ganaCeni gamotanili iqna 4126 piris mimarT iseve rogorc wina wlebSi narkodanaSaulTan mimarTebaSi sasamarTloebis mier ganxilul saqmeTa umetesoba sisxlis samarTlis or muxlze modis (273 da 26014) ganxilul saqmeTa 54 modis 273 muxlze 35 ki - 260-e muxlze tradiciulad narkodanaSaulTan dakavSirebuli saqmeebis gamoZiebisas farTod iqna gamoyenebuli saproceso garigebis meqanizmi - saqmeTa 65-Si aseve Cveulebisamebr ganaCenebis umetesobaSi (55) gamoyenebul iqna jarima rogorc ZiriTadi an damatebiTi sasjeli - ix cxrili 11
14 260 muxli iTvaliswinebs 6 Tvidan uvado patimrobas Semdegi qmedebebisTvis narkotikuli saSualebis misi analogis an prekursoris an axali fsiqoaqtiuri nivTierebis ukanono damzadeba warmoeba SeZena Senaxva gadazidva gadagzavna an gasaReba muxli 273 - piradimoxmarebisaTvisnarkotikulisaSualebis misi analogis an prekursoris mcire odenobiT ukanono damzadeba SeZena Senaxva anda eqimis daniSnulebis gareSe ukanonod moxmareba
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201542
cxr
ili
11
pir
vel
i in
stan
cii
s sa
sama
rT
lo
ebS
i 20
15 w
els
nar
kot
iku
l d
anaS
aul
Tan
dak
avS
ireb
ul
i (s
sk 3
3-e
Tav
i)
msj
avr
deb
ul
ebis
Ses
axeb
(sa
qar
Tve
lo
s u
zen
aesi
sas
amar
Tl
o 2
016)
ssk
muxl
ebi
ganx
ilu
lia
ga
naCe
nis
gamo
tan
iT
ganx
ilu
lia
sa
pro
ces
o
SeT
anxm
ebiT
msj
avr
deb
ul
Ta
rao
den
oba
gamotanilia gamamarTlebeli
ganaCeni
gamo
yene
bul
i sa
sjel
is R
oni
sZie
bebi
ganxilulia sasjelis dauniSnavad
Tavisuflebis aRkveTa
pirobiTi msjavri
jarima
jarima damatebiTi sasjelis saxiT
sazogadoebisTvis sasargeblo Sroma
ganTavisuflda amnistiiT
gadaedo ganaCenis aRsruleba
saqm
epi
ri
saqm
epi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
pir
ipi
ri
sul
402
24
126
260
42
680
411
015
135
71
728
821
139
019
76
11
260
139
51
477
108
01
143
147
06
766
615
7178
712
61
261
1-1
139
148
8186
148
1213
33
103
261
5960
5354
608
2428
2126
212
012
591
9212
05
779
3331
126
313
1512
1415
42
94
264
11
11
11
265
105
106
9596
105
129
678
541
273
219
02
194
119
11
194
219
13
460
878
669
390
184
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileT diagrama 10
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT
2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
95 administraciuli danaSauli
2015 wels gagrZelda narkologiur testirebaze gadayvanis klebis tendencia am wels iZulebiTi narkologiuri Semowmeba TiTqmis 2-jer nakleb adamians Cautarda 2013 welTan SedarebiT tradiciulad narkologiuri Semowmebis Sedegad narkotikebis moxmarebis faqti dadasturda SemTxvevaTa daaxloebiT erT mesamedSi - ixileT diagrama 11
43
2015 wels wina welTan SedarebiT mniSvnelovnad naklebi adamiani iqna msjavrdebuli sisxlis samarTlis 260-e da 273-e muxlebis gamo agreTve Semcirda am muxlebiT gasamarTlebuli pirebis mimarT Tavisuflebis aRkveTis rogorc sasjelis zomis gamoyeneba - ixileTdiagrama 10
GLDJUDPD 10 VDTDU7YHORV VLV[OLV VDPDU7OLV NRGHTVLV 260-H GD 273-H PX[OHEL7PVMDYUGHEXOL SLUHELV UDRGHQRELV GLQDPLND ZOHELV PL[HGYL7 2007-2014 ZZ(saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 260-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 1919 2095 2193 2376 1849 1100 2336 2354 1470
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (260) 1552 1467 1649 1855 1135 598 1193 1515 766
ʳʹˇʨʭʸʫʬʩʻʲʰ 273-ʬ ʳʻˆʲʰʯ 2681 4423 3663 2517 1523 861 3553 4003 2191
ʳʨʯ ˀʵʸʰʹ ʶʨʺʰʳʸʵʩʨ (273) 775 1605 1340 874 403 220 435 972 460
0500
100015002000250030003500400045005000
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201544
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
96 momxmarebelTa momsaxureba cixeebSi
2016 wlis 1 ianvrisTvis penitenciur dawesebulebebSi ganTavsebuli iyo 9724 patimari (9406 mamakaci da 318 qali) specializebuli samkurnalo programa xelmisawvdomia sam penitenciur dawesebulebaSi meTadoniT detoqsikaciis programa muSaobs winasawari dakavebis izolatorebSi Tbilissa da quTaisSi amas garda centraluri penitenciuri hospitali patimrebs sTavazobs abstinenciaze orientirebul mkurnalobas 2015 wels 264 braldebulma da msjavrdebulma daasrula meTadoniT mxardaWerili detoqsikaciis Terapia 2015 wlis martidan pacients SeiZleba gaewios multidisciplinaruli gundis (fsiqologi nevrologi fsiqiatri narkologi) an uSualod eqim-narkologis konsultacia wlis ganmavlobaSi multidisciplinaruli gundis mier ganxorcielda 522 konsultacia xolo eqim-narkologis mier - 565 konsultacia saWiroebis SemTxvevaSi pacientebs CautardaT medikamentozuri mkurnaloba detoqsikaciis stacionaruli kursi gaiara 14 patimarma
GLDJUDPD 11 QDUNRWHVWLUHED GDGHEL7L GD XDURIL7L 6HGHJHEL 2006-2015ZOHEL(saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016)
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ʫʨʫʬʩʰʯʰ 4014 17745 19302 11794 11348 8138 7627 22711 14005 9696
ʻʨʸʿʵʼʰʯʰ 1286 39255 23727 21498 22244 19040 12373 37485 36860 23372
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 45
qveyanaSi narkotikebis legalur brunvas aregulirebs 2002 wels miRebuli da 2012 wels ganaxlebuli saqarTvelos kanoni bdquonarkotikuli saSualebebis fsiqotropuli nivTierebebis prekursorebisa da narkologiuri daxmarebis Sesaxebldquo (ew bdquoCarCo kanonildquo) xolo narkotikebis aralegalur brunvas aregulirebs qveynis administraciul samarTaldarRvevaTa da sisxlis samarTlis kodeqsi aralegaluri narkotikuli saSualebebis moxmareba samarTaldarRvevaa orive am kodeqsis mixedviT
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis Tanaxmad erTi wlis ganmavlobaSi samedicino daniSnulebis gareSe narkotikebis ukanono moxmarebis pirveli SemTxveva an mcire odenobis narkotikebis floba realizaciis ganzraxvis gareSe iTvaliswinebs jarimas 500 laris odenobiT xolo gamonaklis SemTxvevebSi administraciul patimrobas 15 dRemde vadiT imave wels ganmeorebiT Cadenili analogiuri qmedeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxlis Tanaxmad kvalificirebulia rogorc sisxlis samarTlis danaSauli
2007 wlidan qveyanaSi moqmedi bdquonarkotikuli danaSaulis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb kanonisldquo Tanaxmad pirs romelmac saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 273-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSauli Caidina erTmeva mTeli rigi (maT Soris satransporto saSualebis marTvis saeqimo da saadvokato saqmianobis saxelmwifo da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi dasaqmebis da aS) uflebebi es xorcieldeba sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze sami an meti wlis vadiT
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dasjad samarTaldarRvevebSi Sedis narkotikuli saSualebebiT anda fsiqotropuli nivTierebebiT ukanono vaWroba narkotikuli saSualebebis aseve fsiqotropuli nivTierebebis ukanono damzadeba Senaxva warmoeba gasaReba qveyanaSi Semotana an qveynidan gatana (ufro detaluri informaciisTvis ix saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis XXXIII Tavi narkotikuli danaSauli)
sisxlis samarTlis kodeqsiT narkodanaSaulisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebis simkacre damokidebulia samarTaldarRvevebis damamZimebel garemoebebze romelTa Soris erT-erTia amoRebuli narkotikuli saSualeb(eb)is odenoba kontrols daqvemdebarebul nivTierebaTa odenobebs aregulirebs CarCo kanoni romelic adgens mcire did da gansakuTrebiT did odenobebs 200-ze meti narkotikuli saSualebisa da 67 fsiqotropuli nivTierebisaTvis amJamad qveyanaSi gavrcelebuli mTeli rigi narkotikuli saSualebebisaTvis (mag amfetamini metamfetamini da dezomorfini) mcire odenobebi kanoniT dadgenili ar aris da maTi nebismieri odenoba did odenobad kvalificirdeba
10 erovnuli narkokanonmdebloba
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201546
kustaruli dezomorfinis moxmarebis problemaze sapasuxod Sinagan saqmeTa saministrosa da Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros erToblivi iniciativiT 2014 wels CarCo kanonSi Sevida cvlilebebi rac iTva liswinebs sisxlis samarTlis pasuxismgeblobas kodeinis efedrinis nore fedrinisa da fsevdoefedrinis Semcveli wamlebiT kanondarRveviT vaWrobisTvis
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis ukanono brunvaze sapasuxod 2014 wels ZalaSi Sevida kanoni bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo Sesabamisi debulebebi daemata saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqss ris safuZvelzec ganxorcielda axali fsiqoaqtiuri saSualebebis (kanonSi moyvanili qimiuri SenaerTebis 9 klasisa da 20 axali fsiqoaqtiuri nivTierebis) ukanono warmoebis Sesyidvis Senaxvisa da aS kriminalizacia
2006 wlidan qveyanaSi damkvidrda quCaSi narkotikuli Trobis Semowmebis praqtika romelsac aregulirebs saqarTvelos Sinagan saqmeTa da saqarTvelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrebis erToblivi brZaneba 1244-278n gamocemuli saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e muxlis safuZvelze brZanebis Tanaxmad policias aqvs ufleba quCaSi daakavos moqalaqeebi narkotikuli Trobis eqspertizis Catarebis mizniT Tu mas aqvs bdquosakmarisi safuZveli (narkotikuli Trobis) varaudisTvisldquo (2013 wlamde es formulirebuli iyo rogorc bdquogonivruli eWvildquo) rac ar aris mkafiod gansazRvruli da amdenad subieqturi interpretaciis saSualebas iZleva
narkotikebis moxmarebis SeZenisa Tu Senaxvis mizeziT dakavebul pirTa didi nawili axerxebs rom Tavidan airidos patomroba saproceso garigebis saSualebiT rac qveyanaSi kanoniT dadgenili sasjelis Semsubuqebis meqanizmia da xorcieldeba prokuraturis doneze Tu saproceso garigeba ama Tu im mizeziT ver xerxdeba da amoRebuli (piradi moxmarebis mizniT SeZenil-Senaxuli) nivTierebis odenoba kvalificirebulia rogorc bdquodidi odenobaldquo ganurCevlad imisa Tu ra nivTierebaa sasjeli SesaZloa mravalwlian patimrobas gulisxmobdes
gTavazobT SemTxvevas praqtikidan rogorc zemoTqmulis ilustracias 2013 wels aRiZra sisxlissamarTlebrivi devnis saqme axalgazrda mamakacis winaaRmdeg romelsac dakavebisas 70 gr marixuana aRmouCines kanondeblobiT kvalificirebuli rogorc didi odenoba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis meore nawilis safuZvelze mamakacs piradi moxmarebisTvis Senaxva-SeZenis gamo 7-dan 14 wlamde patimroba emuqreboda mis dasacavad organizebulma sazogadoebrivma kampaniam SeaCera kanonis aRsruleba bolo etapze saqmem saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi gadainacvla romelmac 2015 wels daakmayofila moqalaqeebis mier saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg wayenebuli sarCeli romelic 260-e muxlis meore nawilis bdquoaldquo punqts ixilavda rogorc antikonstituciurs am warmatebulma saqmem Secvala qveyanaSi narkokanomdeblobis aRsrulebis praqtika da 2015 wlidan 70 gramamde marixuanis SeZena-Senaxva aRar xdeba moqalaqeTa cixeSi Casmis safuZveli
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 47
saqarTveloSi dReisaTvis arsebuli damsjelobiTi samarTlebrivi CarCo ar iZleva dabalansebuli narkostrategiis cxovrebaSi gatarebis saSualebas tradiciulad qveynaSi narkostrategia mowodebis Semcirebasa da dasjaze metad aris orientirebuli vidre moTxovnis Semcirebasa da zrunvaze
erovnuli strategiis dokumenti - bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategialdquo romelic 2012 wels SemuSavebul iqna mravaluwyebrivi TanamSromlobis safuZvelze iusticiis saministros koordinaciiT EMCDDA-is eqspertebis SefasebiT Seesatyviseba saerTaSoriso standartebs da amndenad qmnis qveyanaSi dabalansebuli strategiuli midgomis cxovrebaSi gatarebis winapirobas misi ZiriTadi mimarTulebebia mowodebis Semcireba moTxovnis Semcireba zianis Semcireba stigmisa da diskriminaciis daZleva koordinacia da saerTaSoriso TanamSromloba aseve kvleva da informaciis analizi
bdquonarkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiisldquo dokumenti da mis safuZvelze 2013 wels SemuSavebuli 2013-2017 wlebis samoqmedo gegma damtkicebul iqna dargSi qveynis mTavari makoordinirebeli organos - narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSrisi sakoordinacio sabWos mier 2013 wels Tumca samoqmedo gegmis didi nawili (magaliTad prevenciis instituciuri meqanizmebis ganviTareba ganaTlebis sistemaSi) biujetiT uzrunvelyofili ar aris da ver xorcieldeba
samoqmedo gegmis Sesrulebis monitoringi ar xorcieldeba samTavrobo Tu arasamTavrobo uwyebebis mxridan amitom qveynis narkoviTarebis cvlilebaze misi ganxorcielebis gavlenaze msjelobisaTvis mtkicebulebebi ar moipoveba
11 erovnuli narkostrategia
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201548
narkomaniasTan brZolis uwyebaTaSorisi sakoordinacio sabWo romelic Seiqmna 2011 wels saqarTvelos prezidentis brZanebiT qveyanaSi narkotikebis ukanono brunvis problemaze muSaobis wamyvani sakoordinacio meqanizmia sabWos mTavari funqciaa uwyebaTaSorisi saqmianobis koordinacia narkomaniis winaaRmdeg brZolis saxelmwifo strategiis ganxorcielebis procesSi sabWos koordinacias saqarTvelos iusticiis saministro axorcielebs samTavrobo uwyebebis garda sabWos muSaobaSi monawileoben ew mowveuli (xmis uflebis armqone) saerTaSoriso organizaciebis arasamTavrobo seqtorisa da saeqsperto Temis warmomadgenlebi sabWo aqtiurad moRvaweobda 2011-2014 wlebSi magram 2015 wlidan moyolebuli man Seanela aqtivoba da arc erTi sxdoma ar mouwvevia aseve Sewyda saubari narkotikebis erovnuli monitoringis centris daarsebazec rasac sabWo aqtiurad ganixilavda 2014 wels EMCDDA-s eqspertebTan erTad
axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis gavrcelebis aRkveTis xelSewyobis saxelmwifo komisia - kidev erTi sakoordinacio meqanizmia romelic Seiqmna axali fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis problemaze sapasuxod bdquoaxali fsiqoaqtiuri nivTierebebis Sesaxebldquo kanonis me-6 muxlisa da sami ministris erToblivi brZanebis15 safuZvelze komisiis SemadgenlobaSi Sedian saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministrosa da finansTa saministros warmomadgenlebi saWiroebisamebr iwveven eqspertebs
farmacevtuli bazris kontrolis samuSao jgufi romelic 2013 wlidan moqmedebs Sss-sa da jandacvis saministroTa Soris dadebuli memorandumis safuZvelze erovnul doneze moqmedi kidev erTi sakoordinacio meqanizmia
saqarTvelos narkopolitikis erovnuli platforma samoqalaqo sazogadoebis mxridan inicirebuli koordinaciis erovnuli meqanizmia igi dafuZnebul iqna 2016 wels samoqalaqo aqtivistebis narkotikebis momxmarebelTa erovnuli qselis dargSi moRvawe arasamTavrobo organizaciebisa da eqspertebis mier platforma Seiqmna rogorc samoqalaqo sazogadoebis pasuxi qveyanaSi arsebul represiul narkopolitikaze misi misiaa xeli Seuwyos samoqalaqo sazogadoebis saTemo jgufebisa da eqspertebis CarTulobas narkotikebTan dakavSirebuli politikis formirebaSi da advokatireba gauwios efeqturi da humanuri politikis Camoyalibebasa da ganxorcielebas
15 saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris saqarTelos Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da saqarTvelos finansTa ministris 2014 wlis 13 maisis brZaneba 34401-30147
12 sakoordinacio meqanizmebi
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 49
qveyanaSi ar arsebobs narkotikebTan dakavSirebuli samecniero kvlevebis raime Camoyalibebuli dRis wesrigi dargSi ganxorcielebuli kvlevebi rogorc wesi keTdeba saerTaSoriso donoris mier dafinansebuli ama Tu im konkretuli proeqtis farglebSi da asaxavs donoris daan proeqtis specifikur prioritetebs an saWiroebebs magaliTad aseT kvlevebs miekuTvneba globaluri fondis mier dafinansebuli proeqtis farglebSi ganxorcielebuli qceviTi zedamxedvelobis kvlevebi da faruli populaciis zomis gansazRvris kvlevebi agreTve 2015 wels ganxorcielebuli zogad mosaxleobaSi Tambaqos alkoholis da narkotikebis moxmarebis kvleva romelic amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mier dafinansebuli proeqtis nawili iyo am kvlevebis Sedegebi namdvilad mniSvnelovania profesiuli Temis da gadawyvetilebis mimRebi pirebis informirebisaTvis situaciis Sefasebisa da sapasuxo strategiebisa da RonisZebebis dagegmvisaTvis amgvari kvlevebis dafinanseba mas Semdeg rac saerTaSoriso dafinanseba aRar iqneba xelmisawvdomi kiTxvis niSnis qveSaa
iSviaT SemTxvevebSi qarTuli kvleviTi organizaciebi axerxeben saerTaSoriso kvleviTi grantebis mopovebas klinikuri anda qceviTi intervenciuli kvlevebis Casatareblad rogorc wesi aseTi proeqtebi xorcieldeba ucxoel partniorebTan (universitetebTan) TanamSromlobiT aseT SemTxvevaSi kvlevis fokusi gamomdinareobs qarTveli da ucxoeli partniorebis kvleviTi interesebidan da konkretuli sakiTxis Sesaswavlad saqarTveloSi arsebuli garemoebebidan sxva sityvebiT rom vTqvaT a) gamosakvlevi sagani (sakiTxi) unda iyos aqtualuri rogorc saqarTveloSi aseve sxva qveynebSi da b) kvlevis Sedegebi sainteresosasargeblo unda iyos saerTaSoriso auditoriisaTvis
kvlevebis adgilobrivi dafinanseba xelmisawvdomia SoTa rusTavelis erovnuli samecniero fondis mier ganxorcielebuli samecniero sagranto konkursebis meSveobiT
saqarTveloSi ar arsebobs erovnuli samecniero Jurnali romelic narkotikebis moxmarebis sakiTxebze iqneboda fokusirebuli qarTveli mkvlevarebi samecniero publikaciebs rogorc wesi inglisurenovan saerTaSoriso JurnalebSi aqveyneben
13 narkotikebTan dakavSirebuli kvlevebi
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201550
diagrama 1 alkoholis miReba mTeli sicocxlis ukanaskneli 12 Tvis ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 11
diagrama 2 sxvadasxva sasmelis miReba ukanaskneli 30 dRis ganmavlobaSi sqesis mixedviT (procentuli maCvenebeli) (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 12
diagrama 3 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 4 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi TTpd intervenciis monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 22
diagrama 5 bolo 30 dReSi ganxorcielebul ineqciaTa raodenoba Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 23
diagrama 6 bolo 30 dReSi moxmarebuli narkotikuli saSualebebi Snp monawileTa Soris (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 24
diagrama 7 aivSidsis incidentoba saqarTveloSi 2006-2015 wlebi (Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016) 27
diagrama 8 aiv infeqciis axali SemTvevebi gadacemis gzebis mixedviT saqarTvelo 2010-2015 (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 28
diagrama 9 2003-2015 wlebSi abstinenciaze orientirebuli da oCT-is programebSi namkurnalevi pacientebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 34
diagrama 10 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e da 273-e muxlebiT msjavrdebuli pirebis raodenobis dinamika wlebis mixedviT 2007-2014 ww (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 43
diagrama 11 narkotestireba dadebiTi da uaryofiTi Sedegebi 2006-2015 ww (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2016) 44
cxrilebisa da diagramebis CamonaTvali
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 51
cxrili 1 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvis da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis maCveneblebi (daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a) 13
cxrili 2 cxovrebis manZilze bolo 12 Tvisa da 30 dRis manZilze fsiqoaqtiurinarkotikuli saSualebebis moxmarebis Sewonili maCveneblebi (alternativa jorjia 2016) 14
cxrili 3 saqarTveloSi Catarebuli narkotikebis ineqciur momxmarebelTa populaciis zomis ganmsazRvreli kvlevebi 21
cxrili 4 abstinenciaze orientirebul samkurnalo programebSi CarTuli pacientebis mier upiratesad moxmarebuli narkotikuli saSualebebi 2013-2015 wlebSi(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 25
cxrili 5 2015 wels abstinenciaze orientirebul mkurnalobaSi CarTul pirTa ganawileba asakobrivi jgufebisa da sqesis mixedviT(daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015b) 26
cxrili 6 narkotikuli saSualebebiT zedozirebis Sedegad gardacvlil pirTa raodenoba wlebis mixedviT (levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016) 31
cxrili 7 zianis Semcirebis saqarTelos qselis mier mowodebuli 2014-2015 wlebSi letaluri da araletaluri zedozirebis monacemebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 32
cxrili 8 abstinenciaze orientirebuli mkurnalobis uzrunvelmyofi 7 specializebuli klinika 34
cxrili 9 zianis Semcirebis programebis mier mocvis maCveneblebi (zianis Semcirebis saqarTvelos qseli 2015) 37
cxrili 10 2006-2015 wlebSi ukanono brunvidan amoRebuli narkotikuli saSualebebis (sufTa nivTierebebis) odenobebi (saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015) 40
cxrili 11 pirveli instanciis sasamarTloebSi 2015 wels narkotikul danaSaulTan dakavSirebuli (ssk 33-e Tavi) msjavrdebulebis Sesaxeb (saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016) 42
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201552
aiv 27 28 35 36 37
alkoholi 11 12 13 14 17 49
ambulatoriuli 25 33 35
amoReba 39
amfetamini 26 39 40 45
arasamTavrobo 33 38 48
arasrulwlovani 18
bavSvebi 18
bio 12 18 19 23
buprenorfini 25 40
ganaTlebisa da mecnierebis saministro 10 18 19
dabalzRurblovani 38
danaSauli 18 41 45
dafinanseba 38 49
detoqsikacia 33 35
evrokavSiri 11
evropis narkotikebisa da wamaldamokidebulebis monitoringis centri 20
eqstazi 12 13 40
zianis Semcireba 47
zogadi mosaxleobis gamokiTxva 13
Tambaqo 11 13 17 49
incidentoba 27
iusticiis saministro 18 48
kanafi 12 13 14 23 40
kanoni 32 33 45 46
kvleva 11 14 21 47 49
kodeini 40 46
kokaini 13 20 26 40
konsultireba 36
koordinacia 47 48
marixuana 40 46
maRali riskis moxmareba 20
indeqsi
meTadoni 25 26 40
metamfetamini 26 45
mizanmimarTuli prevencia 18
mkurnaloba 25 27 30 33
msjavrdebuli 43
narkotikebTan dakavSirebuli sikvdili 31
opioidebi 26 35
parlamenti 46
polinarkomania 26
policia 46
prevalentoba 20
prevencia 17 18 30
saministro 17 18 25 40 44 46 48
samoqmedo gegma 47
sasamarTlo 31 42 43 46
saskolo 11
skola 11 18
stacionaruli 25 33 35
suboqsoni 26 35
subuteqsi 40
floba 9 45
fsevdoefedrini 40 46
fsiqosocialuri reabilitacia 33
fsiqotropuli 6 9 14 45
Sefaseba 21
Sidsi 21 27 35 36 38
Sromis janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro 46 48
CanacvlebiTi Terapia 33 35
cixe 46
hepatiti 28 29 30
heroini 13 25 39 40
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
narkoviTareba saqarTveloSi 53
YLQMLOLD Lia 0XD]]DP 1DVUXOODK David Sergeenko Tengiz Tsertsvadze LRUJL Kamkamidze Maia XWVDVKYLOL Amiran DPNUHOLG]H et al 2016 ldquoNational Progress Towards Hepatitis C Elimination - HRUJLD 2015-2016rdquo Morbidity and Mortality HHNO Report 005 65 (41) 1132ndash35 doihttpdxdoiorg1015585mmwrmm6541a2
UNODC 2015 ldquoInternational Standards on UXJ Use Preventionrdquo Vienna
daavadebaTa kontrolisa da sazogadoebrivi janmrTelobis erovnuli centri 2015a axalgazrdebSi alkoholis Tambaqosa da sxva narkotikuli saSualebebis moxmarebis erovnuli kvleva
mdashmdashmdash 2015b statistikuri cnobari Tbilisi
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli programuli monacemebi 2015 Tbilisi
kirTaZe irma oTiaSvili daviT tabataZe mzia 2016 fsiqoaqtiuri nivTierebebis moxmarebis kvleva zogad mosaxleobaSi USAID da CzDA dafinansebuli proeqti adiqciis kvlevebis ganviTareba saqarTveloSi Tbilisi
levan samxaraulis saxelobis sasamarTlo eqspertizis erovnuli biuro 2016 leva Tbilisi
narkoviTareba saqarTveloSi 2014 Tbilisi
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministro 2016a
mdashmdashmdash 2016b httpwwwmesgovgecontentphpid=6039amplang=geo
saqarTvelos mTavroba 2016 saqarTvelos mTavrobis dadgenileba N326 aivSidsis prevenciisa da kontrolis 2016-2018 wlebis erovnuli strategiis damtkicebis Taobaze Tbilisi saqarTvelo
saqarTvelos sportisa da axalgazrdul saqmeTa saministro 2016
saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo 2016 saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo Tbilisi
saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministro 2015 Tbilisi
Sidsis centri statistikuri monacemebi 2016 Tbilisi
janmrTelobis dacva mokle statistikuri mimoxilva 2016 Tbilisi
bibliografia
wliuri angariSi 201554
wliuri angariSi 201554