-
Crnogorska istorija umjetnosti
-
Our
Missio
n
Oko 2000 p.n.e teritoriju Crne Gore naselila su brojna ilirska
plemena.Za njih vezujemo podizanje naselja na teško pristupačnim
mjestima.Neka od njih prerastaju u prve gradove.Odbrambeni zidovi
grade se u tkz. Suvozidu od velikih blokova kamena (način poznat
kao „kiklopska tehnika“). Primjeri ilirskih utvrđenih gradova
su:
-
DukljaDuklja je najznačajniji antički lokalitet u Crnoj
Gori.Rimski grad Doklea(Duklja)Ime je dobio po ilirskom plemenu
Dokleati na čijoj teritoriji je podignut.Osnovan je u I vijeku na
ušću Zete u Moraču, u blizini glavnog puta koji je u to vrijeme
vodio do Skadra.Ograđen moćnim bedemima sa kulama,grad je imao
ulazne kapije na počecima glavnih gradskih ulica postavljenih po
pravilima rimskog urbanizma koja su donekle modifikovana
konfiguracijom terena. U centru grada, koji je uskoro postao važan
ekonomski i kulturni centar jugoistočnog dela Dalmacije,nalazio se
forum-glavni gradski trg sa bazilikom.
Navedi primjere ilirskih utvrđenih gradova
Iliri su odbrambene zidove gradili u tkz. Suvozidu od velikih
blokova kamena.Ovaj način izrade je poznat kao ?
-
Rimljani su izabrali Duklju jer je posjedovala prostrani,potpuno
zaravljen plato iz prvenstveno strategijskih razloga,jer je prostor
oivičen koritima tri reke tokom većeg dijela godine,zbog visokog
vodostaja, bio bi nepristupačan i lak za odbranu.Duklja je bila
najznačajniji urbani centar na prostoru Crne Gore koji je posedovao
palate,hramove,terme,slavoruke kao i vodovodni i kanalizacioni
sistem.Taj nekada moćni i značajni grad danas je sačuvan u
ostacima.
-
Tokom arheoloških radova koji su u toku 2004. godine izvođeni u
Vili
Hipnos od strane Centra za arheološka istraživanja, pri
Varšavskom
Univerzitetu ( Poljska) kao i stručnjaka iz tadašnjeg
Regionalnog zavoda za
zaštitu spomenika kulture Kotor, došlo se do značajnih novih
otkrića u Risnu. Pomenuti radovi pružili su nove informacije o
antičkim građevinama,
njihovim funkcijama i hronologiji. Otkrivene su dvije
prostorije, kao i dva
crno-bijela mozaika od kojih je jedan bio posebno ukrašen sa
centralnim
predmetom romba okružen bogatom geometrijskom dekoracijom.
-
ANTIČKI BOG SNA HIPNOS
-
Villa UrbanaTokom izgradnje starog hotela Avala, krajem 30-tih
godina prošlog vijeka, pronađeni su djelovi rimske gradske vile
Villa Urbana, a u njenoj osnovi i antički mozaik . Pronalazak ovog
mozaika predstavljao je veoma značajno otkriće, koje ne samo što
svedoči o kontinuitetu i načinu života na tlu Budve u Rimskom
periodu, već predstavlja značajan i redak primjerak mozaika sa
figuralnim predstavama iz perioda ranog Rimskog carstva na prostoru
Crne Gore i istočne obale Jadrana. Nakon više od 70 godina od
pronalaska, mozaik je restauriran.
-
MedunStari grad Medun (Meteon), više utvrđenje, koje se nalazi
na 13-tom kilometru sjeveroistočno od Podgorice, potiče iz antičkog
perioda. Podignut je prvo kao tvrđava, kasnije kao grad, između III
i IV vijeka prije nove ere. Dobro očuvane zidine utvrđenja
izgrađene su od velikih blokova tesanog kamena, postavljenih u više
redova. Konstrukcija se po solidnosti i srazmernosti mnogo
razlikuje od konstrukcije ostalih, manje značajnih ilirskih
gradova.
Sa kulturno-umjetničkog gledišta, vrlo intresantne su dve niže
ukopine u steni na putu iz donjeg u gornji grad. Proučavanja
upućuju na zaključak da su tu vršeni obredi vezani za kult zmije,
koja je kod Ilira predstavljala mitskog pretka. Sjeverno od gornjeg
grada nalazi se nekropola. Ona potiče iz Ilirskog perioda, ali nije
proučavana. U podnožju zidina ovog grada i utvrđenja, živio je naš
poznati književnik, plemenski prvak, crnogorski vojvoda i junak
Marko Miljanov.
-
MUNICIPIJUMNa lokalitetu Komini kod Pljevalja delimično je
istražena nekropola zagonetnog arheološkog lokaliteta, uz antičku
Duklju svakako najvažnijeg antičkog nalazišta u Crnoj Gori.
Pretpostavlja se da je nekropola pripadala gradu Splonumu, nekada
naselju ilirskog plemena Pirusta, koji je, nakon rimskih osvajanja
pljevaljskog kraja tokom II vijeka, prerastao u municipium – grad
sa nekom vrstom samouprave u kome su zajednički živeli Iliri i
Romani. Ipak se njegovo ime ne može sa sigurnošću utvrditi pa se u
nauci koristi ime Municipium S po jednom od spomenika na kome se
nalazi početno slovo naziva grada. O urbanom životu grada, poznatog
u nauci pod imenom Municipium S ne može se ništa pouzdano reći dok
se ne otkriju njegove građevine, od kojih se pojedine naziru, poput
ostataka moćnih bedema. Više otkrivenih nadgrobnih spomenika
potvrđuju da je riječ o dosta velikom i značajnom gradskom naselju.
Među njima posebnu pažnju privlače nadgrobne stele – ploče sa
natpisima i prikazima figura pokojnika, ponekad i bračnih
parova
-
Značajne rezlutate u proučavanju ovog lokaliteta donela su
sistematska arheološka istraživanja vršena u periodu od 1964.
godine, kada je slučajno otkrivena jedna grobnica, do 1967. i u
periodu od 1970. do 1975. godine, u saradnji Filozofskog fakulteta
u Beogradu, Zavoda za zaštitu spomenika kulture Crne Gore i
Zavičajnog muzeja u Pljevljima. Već prva istraživanja pokazala su
da se radi o dve velike nekropole koje se jednim djelom hronološki
poklapaju, a jednim djelom i prostorno dotiču, pa se može
pretpostaviti da se hronološki mlađa nekropola II nadovezuje na
stariju nekropolu I .
-
O životu u rimskim gradovima govore i mnogiizuzetno lepo i
kvalitetno urađeni predmeti odstakla i keramike (balsamariji, čaše,
pehari…)Ovi predmeti svedoče o razvijenim trgovinskimvezama sa
drugim dijelovima Carstva, dokekonomsku moć stanovništva grada
najboljedokumentuje nalaz skupocene diatrete,izuzetno rijetke
staklene čaše sa mrežom inatpisom, proizvedene u kelnskim
radionicamaIV vijeka. Skupoćeni primjerci zlatnog i srebrnognakita
(minđuše, ogrlice, privesci…), kao isrebrne i bronzane fibule
različitog tipa, potičuiz bliže ili dalje okoline grada i
pretpostavlja seda su posredstvom trgovine kasnije dospjeli
uunutrašnjost.
-
Pljevaljska diatreta smatra se vrhuncem rimske izrade stakla
-
• N sledećim linkovima možete saznati više o:
• 1.Budva-Villa Urbana
https://www.youtube.com/watch?v=JGV-yK36h90
• 2.Duklja https://www.youtube.com/watch?v=NwVlIWl4_tc
https://www.youtube.com/watch?v=JGV-yK36h90https://www.youtube.com/watch?v=NwVlIWl4_tc
