HURAIKAN PERANAN GOLONGAN MILITARI DI THAILAND TAHUN

1957-1970-AN.

1.0 PENGENALAN

Umumnya, Thailand mempunyai rentetan sejarah sistem politik yang menarik untuk

dianalisis dan dibincangakn. Ini kerana, Thailand telah mencapai kejayaannya yang cemerlang

dan unggul dalam mengekalkan kemerdekaan serta kedaulatan negaranya. Revolusi 1932 pula

merupakan titik tolak penguasaan peranan golongan militari yang cukup besar di dalam tampuk

pemerintahan dan pentadbirannya. Sejak kejatuhan sistem monarki mutlak pada tahun 1932,

pemerintahan kerajaan Thailand majoritinya didominasi oleh golongan militari (ketenteraan) di

bawah sistem monarki berperlembagaan. Justeru, bermulanya pemerintahan Luang Pribun

Songkhram pada tahun 1938 telah memberikan kelebihan kepada imej tentera sebagai institusi

demokratik kerana ugutan rampasan kuasa oleh golongan tentera jika suara mereka tidak

diendahkan.1 Pegawai-pegawai tentera terdiri daripada Pribun Songkram, Phin Chunnhawan,

Sarit Thanarat, Phao Srinayond, Thanom Kittikachorn, Prapat Charusathien dan Krit Sivawa.2

Pegawai-pegawai tentera seringkali merampas kuasa politik kerana mereka menganggap ahli-

ahli politik menjalankan pentadbiran tidak bermoral. Justeru, fokus penulisan akan menjurus

kepada peranan golongan militari di Thailand pada sekitar 1957 sehingga 1970-an.

1 David Joel Steinberg et. al. 1981. Mengenali Sejarah Asia Tenggara Moden. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm. 437.2 George K. Tanham. 1974. Trial In Thailand. New York: CR Crane, Russak & Company, Inc. hlm. 43.

Rajah 1 menunjukkan peta Wilayah Thailand.3

2.0 PERANAN GOLONGAN MILITARI DALAM ASPEK POLITIK

2.1 Polisi Dalam Pentadbiran

Pada tahun 1955, Phibun telah mengurangkan kawalan terhadap aktiviti politik dan

menjanjikan pilihan raya diadakan di Thailand. Empat kumpulan militari mengadakan rampasan

kuasa di antara tahun 1948 dan 1951 dan akhirnya telah mengurangkan pesaing Phibun kepada 2

3 Sumber diperoleh daripada <http://www.thailand-map.net/image/Map/thailand.gif.> 2 Oktober 2010.

orang iaitu Jeneral Phao Siyanon dan Jeneral Sarit Thanarat yang merupakan Komander Tentera

Pertama di Bangkok. Parti beliau telah dituduh melakukan penipuan besar semasa pilihan raya

1957 tersebut. Akhirnya, Sarit Thanarat telah mengadakan satu rampasan kuasa pada September

1957 dan berjaya menyingkirkan Phibun dan Pao. Pada 1958, Sarit telah memperkenalkan

“Martial Law” dan memperlihatkan pemerintahan autokrasinya dalam dua cara iaitu beliau

meminta Kebudayaan Thai dalam susunan sosial dikembalikan semula dan beliau ingin

meningkatkan perkembangan ekonomi dan pemodenan sosial di Thailand.

Political supremacy of the military has been an outstanding feature in the modern Thai political system since 1932. An absence of strong participatory political institutions and a lack of legitimacy on the part of civilian regimes enable the politicised military to seize power and establish an authoritarian regime without much difficulty.4

Kenyataan tersebut telah membuktikan bahawa ketidakstabilan dalam politik Thailand

menyebabkan rampasan kuasa secara mudah dilakukan oleh golongan militari dan golongan ini

ingin membentuk sebuah regim yang bersifat autoriti. Pada 1958, Sarit telah memperkenalkan

demokrasi versi Paw Khun atau dikenali juga sebagai demokrasi Agama Buddha bagi

menggantikan demokrasi yang bercorak barat. Bagi Sarit, sistem demokrasi yang diguna pakai

sebelum ini oleh Parti Rakyat adalah tidak sesuai dalam politik dan sosio-budaya Thailand. Oleh

itu, pengenalan kepada versi Paw Kun yang berciri tempatan dan berasal dari adat resam dan

tradisi Thailand adalah sesuai diamalkan dalam pentadbiran Thailand. Paw Kun atau bermaksud

the greatest father of all father mengambarkan peranan atau kuasa dari nasab bapa yang

4 Zakaria Haji Ahmad dan Harold Crouch (ed.). 1986. Military- Civilian Relations in South-East Asia. Kuala Lampur: Oxford University Press, hlm. 114.

terkandung serta diamalkan dalam budaya Thailand dalam pelbagai aspek kehidupan.5 Terdapat

dua ciri penting di dalam sistem Paw Kun iaitu Agama Buddha dan sistem pentadbiran

berdasarkan kuasa daripada nasab bapa atau paternalisme.6 Bagi menjalankan pentadbiran di

Thailand, sistem Paw Kun menolak konsep Parlimen yang diamalkan oleh Parti Rakyat sebelum

ini iaitu Parlimen mempunyai kuasa tertinggi dalam bidang legislatif dan sebaliknya digantikan

dengan semua kuasa tertinggi yang terletak di bawah kuasa eksekutif termasuk kuasa

menjatuhkan hukuman mati pada bila-bila masa. Selain itu, pemerintahan enlightened despot

(kuku besi berehsan) yang dijalankan adalah terdiri daripada golongan pemerintah elit di bawah

pimpinan seorang yang berkaliber dan menjalankan pentadbiran untuk kebaikan bersama.7 Hal

ini bermaksud kuasa penuh diberikan kepada pemimpin yang diterima oleh semua orang dan

pilihan raya adalah tidak diperlukan kerana akan melibatkan konflik dan perpecahan dalam

kalangan masyarakat.

Sepanjang pemerintahan Sarit Thanarat (1958-1963), beliau juga turut mengadakan

hubungan rapat dengan institusi diraja iaitu di dalam menggunakan kuasa perlembagaan dan

tradisional diraja sebagai sumber kesahan kuasa politik dan pentadbirannya. Sarit menggelarkan

raja sebagai “Palladium of the nation” dan kenyataan ini tidak bermaksud raja tidak mempunyai

hak dalam pentadbiran negara tetapi sebaliknya dalam sistem Paw Kun memperlihatkan institusi

diraja sebagai penyumbang yang penting di Thailand.8 Dalam hal ini, terdapat dua fungsi utama

monarki iaitu pertama, sebagai pengesah politik kerajaan dan polisi dalam regim ketenteraan

serta kedua sebagai penyumbang kepada program yang dijalankan oleh regim yang melibatkan

5Kobkua Suwannathat-Pian. 2003. Kings, Country and Constotutions: Thailand’s Political Development. New York: Routledge Curzon. hlm. 12.6 Kobkua Suwannathat-Pian. 2003. Kings, Country and Constitutions: Thailand’s Political Development. New York: RoutledgeCurzon, hlm. 12.7 Ibid. 8 Ibid. hlm.14.

derma masyarakat dan kerja-kerja kebajikan.9 Hal ini menyebabkan pengaruh dan kuasa

tradisonal raja dapat dihidupkan semula serta diperkukuhkan. Hubungan erat dengan raja telah

menyebabkan demokrasi Paw Kun telah mendapat sokongan penuh daripada golongan militari

Thailand kerana dapat mengesahkan kuasa politik mereka. Sistem Paw Kun diteruskan oleh

pengganti Sarit iaitu Panglima Thanom Kittikachorn (1963-1973) dengan kerjasama Praphat

Charusatien. Mereka juga tetap meneruskan polisi kerajaan dan ekonomi yang diamalkan oleh

Sarit sebelum ini.

Selepas kematian Sarit, peranan militari dalam pentadbiran masih berterusan apabila

Jeneral Thanom Sittikachorn telah mengambil alih kedudukan ketua kerajaan di Thailand. Beliau

telah memperkenalkan satu perlembagaan baru dalam tahun 1968 dan 1969. Dibawah

perlembagaan baru tersebut, Raja telah diberi kepercayaan dalam melantik 120 orang ahli senat

di bawah pengesyoran Perdana Menteri Thanom.10 Semasa Thanom berkuasa, hubungan antara

Thailand dengan kuasa barat boleh dikatakan amat baik.

2.2 Memartabatkan Institusi Beraja

Golongan Ketenteraan (junta ketenteraan) dalam tempoh tahun 1957 sehingga tahun 1973

juga memainkan peranan yang penting dalam memartabatkan semula institusi beraja Thailand.

Hal ini kerana melalui Revolusi 1932, kedudukan raja telah berubah dengan pengenalan konsep

raja berperlembagaan yang telah diperkenalkan oleh Phibun Sogram.11 Sarit cuba untuk

9 Ibid.10 Clark D. Neher. Modern Thai Politics From Village to Nation, hlm. 370.11 Menerusi revolusi 1932, kuasa raja mulai dikurangkan iaitu berlandaskan perlembagaan. Misalannya, semasa Raja Bhumibol memegang tahkta di Thailand. Walaupun Raja Bhumibol merupakan kuasa tertinggi di dalam kerajaan Thailand, namun beliau tidak menggunakan kuasa vetonya untuk menggubal sebarang undang-undang mahupun membatalkan sebarang rang undang-undang yang dicadangkan oleh badan Legislatif. Perkara ini bukan bermaksud menafikan kedaulatan sistem monarki yang telah diamalkan selama ini, namun ia dilakukan bagi memudahkan

mengangkat semula institusi diraja ini. Justeru, sebelum menggulingkan Phibun, Sarit terlebih

dahulu telah berjumpa dengan Raja di istana untuk mendapatkan kesahan kuasa dan sokongan

daripada institusi diraja. Jika sebelum ini raja hanya pada nama sahaja sebagai ketua negara.

Setiap pengesahan dalam pentadbiran bukannya datang dari monarki, tetapi dari perlembagaan

bertulis. Namun begitu, Sarit percaya bahawa jika mahu mengekalkan kuasa dalam suatu tempoh

yang lama, beliau perlu mendapat sokongan daripada Raja. Hal ini demikian kerana, walaupun

Raja hanya sebagai simbol ketua negara sahaja namun pengaruh kesetiaan rakyat Thailand

kepada rajanya masih tinggi. Kesannya, dalam masa yang singkat Sarit telah berjaya mendapat

kepercayaan dan menjadi Perdana Menteri kesukaan Raja Bhumibol. Situasi ini menunjukkan

bahawa Raja diberi kuasa memainkan peranan yang aktif dalam menguatkan dan menyokong

kuasa dan kedudukan eksekutif militari dalam pentadbiran di Thailand. Pemerintahan Thailand

pada tahun 1958 merupakan general tentera yang bertindak mengulingkan kerajaan terdahulu

dibawah pimpinan sarit dan mendapat kesahan daripada institusi diraja. Oleh itu, hubungan baik

antara mereka amat rapat. Persefahaman antara raja dan panglima agung sarit telah membawa

baginda rapat dengan angkatan tentera. Sarit telah melibatkan Raja dalam hubungan

antarabangsa, beberapa projek perjalanan lawatan ke negara asing telah dijalankan untuk

penyertaan Raja Bhumibol. Sekaligus telah mengangkat kembali martabat kerabat diraja

Thailand.

Perbezaan antara perlembagaan 1932 dan 1958 seperti yang dinyatakan oleh Clark D. Neher;

pentadbiran kerajaan yang memerintah dan mengekalkan institusi monarki sebagai pemimpin keagamaan dan kerohanian (berkaitan agama Buddha) di negara tersebut. Dalam erti kata yang lebih mudah, Raja Bhumibol hanya memainkan peranan sebagai simbol penyatuan masyarakat Thailand sahaja. Lihat. Ooi Keat Gin (edt.). 2004. Southeast Asia: A Historical Encyclopedia From Angkor Wat to East Timor. California: Santa Barbara, hlm. 233.

The promoters of the 1932 revolution drafted Thailand’s first constitution in order to enchance their owm power and to curtail severely the power of the King and other royalty. Because the King less power, the high trained and had educated pro-monarchist elements did not support new regime. In order to regain the support of this important group, the king was accored symbolic functuions in second constitution.12

Menurut Nicholas Tarling, Sarit juga memperkenalkan versi ideologi dari Rama VI iaitu

“Nation, Religion, King” bergabung dengan pembangunan (development) kerana pada ketika itu,

Raja Bhumibol banyak melaksanakan projek-projek untuk pembangunan rakyatnya. Pada ketika

ini juga berlakunya krisis ekonomi dan berlakunya kemiskinan dalam kalangan petani

terutamanya di kawasan luar bandar. Penyataan Sarit bahawa “Army of the King” dan

“goverment headed by king” telah menggambarkan bahawa peranan dan pengaruh institusi diraja

telah meningkat berbanding pada zaman Phibun.13 Pernyataan Sarit tersebut menyebabkan

muncul pendapat yang menyatakan bahawa Sarit merupakan boneka kepada Raja Bhumibol bagi

mengembalikan semula kedudukan institusi diraja Thailand. Walau bagaimanapun, tuduhan

tersebut tidak dihiraukan oleh Sarit kerana beliau percaya bahawa rakyat yang menyokong Raja

juga pasti akan menyokong beliau. Sokongan rakyat ini akan memantapkan lagi peranan militari

dalam pentadbiran di Thailand. Bagi menguatkan lagi sokongan raja, Sarit telah mengubah hari

kebangsaan Thailand yang disambut sempena dengan tarikh revolusi 1932 kepada tarikh

kelahiran Raja Bhumibol. Sarit juga turut melibatkan peranan raja dalam perancangan

pemodenan Thailand dengan beberapa usaha antaranya adalah dengan mengesyorkan Raja

12 Clark D. Neher. 1976. Modern Thai Politics From Village to Nation. Cambridge: Schenkman Publishing Company, hlm. 367-368.

13 Charis Baker dan Pasuk Phongpaichit. A History of Thailand, hlm. 169.

Bhumibol dan permaisurinya menjalankan lawatan ke wilayah-wilayah dalam Thailand dengan

projek-projek pembangunannya.14

Rajah 2: Sarit Thanarat15

2.3 Menguatkan sistem Pertahanan Thailand

Seterusnya, golongan militari Thailand juga berperanan dalam menguatkan sistem

pertahanan melalui penyertaan aktif di dalam SEATO (Southeast Asia Treaty Organisation).16

Pelbagai bantuan ketenteraan telah disalurkan oleh SEATO kepada militari Thailand. Melalui

bantuan ketenteraan daripada ahli-ahli SEATO, pasukan bersenjata Thailand mula meningkat

dan berubah. Bantuan militari dari Amerika Syarikat di dalam SEATO ini termasuklah dalam

organisasi dan peralatan unit pasukan, kakitangan dan latihan operasi serta penambahbaikan

14 Alasdair Bowie dan Danny Unger. 1997. The Politics Of Open Economies: Indonesia, Malaysia, The Philipines and Thailand. United kingdom: Cambridge University, hlm. 135.15 Sumber diperoleh daripada < http://en.wikipedia.org/wiki/Sarit_Thanarat>. 1 Oktober 201016 Thailand telah menyertai SEATO pada tahun 1956 yang terdiri daripada 100,000 pasukan tentera. Pasukan tentera ini dibahagikan kepada tiga pasukan iaitu 50,000 orang tentera darat, 25,000 orang tentera laut dan 25,000 orang tentera udara. Jumlah pasukan militari Thailand ini terlalu sedikit jika dibandingkan dengan jumlah populasinya. Dalam tahun yang pertama penyertaan, General Surajit Charusreni telah dilantik sebagai Penasihat Militari Thailand dalam SEATO. Pada tahun 1962 pula, jawatan beliau telah digantikan pula oleh Ketua Tentera Udara Dawee Chullasapya yang merupakan Ketua Kakitangan Thailand Ibu Pejabat Perintah Tertinggi Kementerian Pertahanan. Lihat. Corrine Phuangkasem. 1973. Thailand and SEATO. Bangkok: Thai Watana Panich CO., LTD, hal., 48.

kemudahan logistik.17 JUSMAG (Joint United States Military Assistance Group) dan MACTHAI

(Military Assistance Command-Thailand merupakan dua agensi yang memperbaharui MAP di

Thailand.18 Berdasarkan bantuan ini, jumlah militari Thailand meningkat semasa pemerintahan

Sarit Thanarat. Tambahan pula, Sarit sememangnya bermatlamat untuk mempertingkatkan

pasukan ketenteraannya.

Pada tahun 1960, Sekolah Teknikal Militari SEATO telah ditubuhkan di Bangkok yang

merupakan hasil usaha bersama kerajaan Thailand dan Australia.19 Dalam pertubuhan ini

kerajaan Australia menyediakan bantuan yang hebat dalam latihan pasukan tentera yang akan

menjadi penyelia-penyelia teknikal, tenaga pengajar, mengetuai penghantaran sekolah-sekolah

dan bengkel-bengkel Diraja Ketenteraan Thailand, tentera laut dan tentera udara. Latihan tenaga

pengajar Thailand di Australia berterusan walaupun keterlibatan Australian di sekolah tersebut

berakhir pada tahun 1964.

Pada tahun 1965, kerajaan Thai dan Australia pula telah menubuhkan projek kerjasama

baru. Ia merupakan bengkel militari yang besar di Bangkok iaitu ‘Vehicle Rebuild Workshop.’20

Kerajaan Thai menyumbang sebanyak 60 peratus daripada perbelanjaan. Sumbangan Australia

pula terdiri daripada struktur keluli, alat-alat mesin dan peralatan bengkel dan pakar-pakar untuk

menyelia pemasangan peralatan dan melatih kakitangan. Selain itu, kerajaan Thai dan Australia

juga telah menyediakan Pusat Latihan Mekanik Motor (Motor Mechanics Training Center) bagi

menambahbaik Sekolah Latihan Teknikal Militari (Military Technical Training School) pada

17 Sejak tahun 1951, Amerika Syarikat di bawah Program Bantuan Militari (MAP), telah membantu mengukuhkan kemampuan pasukan bersenjata Thailand dalam misi-misi pertahanan mereka. Sejak tahun 1955, program ini dikendalikan dalam tempoh rangka kerja rancangan SEATO. Lihat. Ibid, hal. 49.18 Ibid, hal. 4919 Corrine Phuangkasem. 1973. Thailand and SEATO. Bangkok: Thai Watana Panich CO., LTD, hal., 49.20 Ibid, hal. 49.

tahun 1969.21 Justeru, pada tahun 1971, Thailand memiliki lebih kurang 170,000 angkatan

tentera dan bertujuan untuk mengembangkan angkatan bersenjatanya bagi menghadapi ancaman

komunis. 22

Selain itu, tentera Thailand juga turut bekerjasama dengan pihak Amerika Syarikat.

Tentera Udara Diraja Thai telah disusun semula dengan bantuan Kumpulan Penasihat Udara

Tentera Amerika Syarikat.23 Pada tahun 1960-1961, perlindungan ketenteraan daripada SEATO

ini meliputi keselamatan dalam negeri bagi menghapuskan ancaman daripada Parti Komunis

Thailand. Tentera Thailand juga mula terlibat di luar negara untuk membanteras komunis seperti

pada tahun 1960 di Laos. Seterusnya pada tahun 1964, Bangkok terlibat dalam perang di

Indochina dengan memberikan bantuan logistik bagi jet-jet pejuang dan pengebom Amerika

yang berpusat di Isan seperti di Khorat dan Nakorn Sawan (Thailand). Pada tahun 1964 juga,

Bangkok telah menghantar unit-unit tentera udara, laut dan darat untuk melancarkan gerakan

tentera di Vietnam sehingga mencapai jumlah 11 900 orang pada tahun 1969 atau hampir 14

peratus pasukan tentera negara.24 Bantuan militari Thailand ini adalah berdasarkan prinsip timbal

balas. Prinsip timbal balas ini secara tidak langsung telah menguatkan kedudukan militari

Thailand. Ini sekaligus telah mengangkat martabat golongan militari Thailand.

21 Ibid, hal. 49.22 Ibid, hal. 49.23 Victor Purcel. 1962. The Revolution in Southeast Asia. London: Thames and Hudson, hal., 140.24 Abu Talib Ahmad, 1991. Sejarah Tanah Besar Asia Tenggara. Kuala Terengganu: Percetakan Yayasan Islam Terengganu Sdn. Bhd., hal. 226.

3.0 PERANAN GOLONGAN MILITARI THAILAND DALAM ASPEK EKONOMI

Peranan golongan militari yang telah mendominasi politik moden Thailand juga dapat

dilihat melalui aspek ekonomi. Sejarah ekonomi Thailand sebelum pemerintahan Sarit

menunjukkan bahawa Kerajaan Thailand telah berusaha untuk meningkatkan sektor

perindustrian bagi mengelakkan ekonomi rakyat Thailand daripada dimonopoli oleh pengusaha

Cina dan pelabur asing.25 Namun, usaha ini mengalami perubahan yang ketara pada penghujung

1950-an kerana sektor perindustrian Thailand tidak diurus dengan cekap. Sektor ini bukan sahaja

tidak mendatangkan pendapatan untuk kerajaan, malah kerajaan telah mengalami kerugian yang

teruk.

Setelah peralihan kuasa di bawah pemerintahan Sarit, beliau telah menerima saranan

daripada pihak Bank Dunia supaya menumpukan kepada sektor pembekalan kemudahan seperti

sumber tenaga, pengangkutan dan infrastruktur yang lain.26 Justeru, kerajaan Sarit sedar bahawa

terdapatnya persaingan pelaburan asing daripada perusahaan kerajaan dan prospek untuk

mendapat pinjaman luar akan bertambah baik dengan mengehadkan penglibatannya dalam sektor

perindustrian.27 Pada tahun 1961, Kerajaan telah memulakan langkah dalam mengembangkan

ekonomi Thailand dengan memperkenalkan polisi ekonomi bagi meningkatkan jumlah pekerja

dan mengembangkan pengeluaran. Rancangan Ekonomi Kebangsaan pertama (1961-1966) yang

diperkenalkan oleh Sarit merupakan batu loncatan kepada perkembangan ekonomi moden di

Thailand. Bagi memastikan statistik pendapatan Thailand bergerak lancar, Thai Technical and

Economic Cooperation Committee telah dibentuk manakala National Economic Development

Board (1959) dibentuk bagi menyediakan rancangan-rancangan ekonomi. Matlamat dalam polisi

25 George K. Tanham. 1974. Trial In Thailand. New York: CR Crane, Russak & Company, Inc. hlm. 47.26 James C. Ingram. 1971. Economic Change In Thailand (1850-1970). California: Stanford University Press, hlm. 231. 27 Victor Purcell. 1962. The Revolution In Southeast Asia. London Thames and Hudson, hlm. 142.

ekonomi ini tidak dapat dilaksanakan tanpa adanya kemudahan yang mencukupi termasuk

pengangkutan, kemudahan komunikasi, sumber tenaga dan lain-lain. Oleh itu, pelaburan bagi

meningkatkan infrastruktur di Thailand telah dilaksanakan dan akhirnya juga menyumbang

kepada perkembangan dan perluasan pertanian komersial di Thailand. 28

Sarit juga telah menumpukan kepada sektor perdagangan bebas untuk mengatasi

cengkaman penguasaan sektor industri oleh orang Cina dan orang asing serta terbentuknya

saluran-saluran untuk para pegawai kerajaan menikmati keuntungan daripada perusahaan baru

itu. Cara ini meliputi perlantikan pegawai-pegawai kerajaan sebagai pengarah-pengarah syarikat

baru itu. Sebagai pengarah, para pegawai akan menerima bayaran lumayan untuk perkhidmatan

dan mereka juga dapat mengawal dan menguruskan syarikat-syarikat ini dengan lebih cekap.

Dasar baru Sarit ini telah mendapat sambutan baik daripada pelabur swasta dan kebanyakan

perusahaan yang diwujudkan merupakan industri penggantian import. Perusahaan ini telah

dimiliki oleh golongan kapitalis dan secara tidak langsung telah memonopoli ekonomi di

Thailand.

Sarit telah membuat perubahan dalam kerajaan kerana polisi ekonominya yang terhad

dan peralihan daripada import kepada galakan eksport.29 Sarit menggalakkan pelaburan asing dan

dengan bantuan Amerika Syarikat serta agensi antarabangsa yang lain, pelbagai projek telah

dijalankan. Pada tahun 1960-an sehingga awal 1970-an, purata peningkatan ekonomi tahunan

Thailand meningkat sebanyak 8 peratus.30 Kebanyakannya adalah disumbangkan hasil

perbelanjaan ketenteraan Amerika Syarikat di Thailand semasa terlibat dalam perang di Vietnam.

28 Hirsch, P. 1990. Development Dilemmas in Rural Thailand. Singapore: Oxford University Press, hlm. 50. 29 Muhammed Halib and Tim Huxley, 1996, An Introduction To Southest Asian Studies, Tauris Academic Studies, London, hlm 199.30 Dixon, Chris J. 1999. The Thai Economy: Uneven Development and Internationalization. London:Routledge.,hlm. 81.

Kadar tukaran asing meningkat akibat bantuan pinjaman kewangan daripada luar negara serta

pelaburan asing yang khususnya daripada Jepun, Amerika Syarikat dan Taiwan.

Selain itu, peranan militari juga dapat dikenalpasti dalam sektor pertanian. Buktinya,

Sarit telah menjalankan dasar mempelbagaikan jenis tanaman.31 Antara tempoh 1950 sehingga

1967, perangkaan menunjukkan bahawa keluasan kawasan tanaman padi telah meningkat

sebanyak 15%.32 Manakala keluasan kawasan untuk tanaman lain juga telah bertambah sebanyak

empat kali ganda. Menjelang tahun 1968, keluaran tanaman padi berjaya menghasilkan 33%

daripada pendapatan sektor pertanian.33 Di samping itu, sumbangan dalam sektor pertanian juga

dapat dilihat melalui pelbagai jenis tanaman yang lain seperti jagung, ubi kayu, kenaf, kapok,

kelapa, getah, tebu, buah-buahan dan sayur-sayuran.34 Jumlah getah, bijih timah dan makanan

laut juga meningkat.

Rancangan Ekonomi Kebangsaan Kedua (1967-1971) juga telah diperkenalkan semasa

pentadbiran Thanom. Skop rancangan ini telah di lanjutkan bagi mempertimbangkan isu-isu

sosial dan nama rancangan ini telah diubah kepada “National Economic and Social Development

Plan.” Rancangan ini menyentuh mengenai pendidikan dan tenaga kerja. Tumpuan yang lebih

diberikan kepada aspek ketidaksamaan pekerjaan dan juga meningkatkan pertanian.35 Rancangan

baru ini juga menyentuh peranan sektor swasta dalam perkembangan industri, perdagangan dan

perkhidmatan. Pertumbuhan sektor perindustrian sangat menggalakkan dan tertumpu kepada

pengeluaran barang penggantian import seperti kaca, plastik, kasut, tayar, alatan rumah, radio

31Ibid. hlm. 81. 32 Ibid.33 Ibid.34 James C. Ingram. Economic Change In Thailand (1850-1970), hal. 261. 35 Dixon, Chris J. 1999. The Thai Economy: Uneven Development and Internationalization. London:Routledge, hlm. 82-83.

dan barang-barang elektronik kecil.36 Beberapa matlamat dalam polisi ditetapkan bagi

meningkatkan sektor industri dan komersial termasuk menyediakan insentif bagi pelaburan,

terutamanya dalam aktiviti pelaburan asing dan bagi memperkenalkan sistem perbankan sebagai

penyedia asas bantuan kewangan dalam perdagangan dan pengeluaran.

Maka, dapatlah dikatakan bahawa Thailand telah mencatatkan kadar pertumbuhan

ekonomi yang menggalakkan semasa berada dalam pentadbiran Sarit dan Thanom. Hal ini

demikian kerana, bentuk pentadbiran Sarit dan Thanom lebih terbuka berbanding pada era

pemerintahan Monarki yang sangat berpusat kepada raja. Hal ini dapat dibuktikan dengan

merujuk kepada Jame C.Ingram:

“Total merchandise import have risen dramatically from 2.5 billion bath in 1950 to 26.9 billion in 1969...”37

Sehubungan itu, jelas terbukti peranan golongan ketenteraan dalam pemerintahan Thailand 1957

sehinggga 1970-an telah membawa satu kemajuan serta perkembangan yang baik terhadap aspek

ekonomi. Pentadbiran golongan militari yang sistematik telah menyebabkan pertumbuhan pesat

tanpa mengalami inflasi yang teruk.

4.0 PERANAN GOLONGAN MILTARI DALAM ASPEK SOSIAL

Peranan militari dalam bidang sosial melibatkan kebajikan dan keselamatan yang

dinikmati oleh masyarakat. Masyarakat Thailand bebas bergerak tanpa sekatan dan rasa terjamin

kerana perlindungan keselamatan yang diberikan. Kebajikan masyarakat dilindungi dengan

mendapat sokongan Sarit dan keperluan makanan terjamin kerana mendapat perlindungan

36 James C. Ingram. Economic Change In Thailand (1850-1970), California: Stanford University Press, hlm. 261. 37 Ibid, hlm.289.

ketenteraan. Peranan militari ke arah perlindungan yang menjamin keselesaan kepada rakyat

Thailand untuk melakukan aktiviti harian tanpa rasa bimbang.38

5.0 KESAN PERANAN MILITARI DI THAILAND

5.1 Kesan Positif Pentadbiran.

Pentadbiran yang licin dan tersusun merupakan kesan positif peranan golongan militari di

Thailand. Justeru, pada tahun 1958 menyaksikan kepentingan militari semakin bertambah

disebabkan organisasi tentera yang menpunyai hubungan baik dangan pemerintah. Peranan

golongan militari menjadikan pentadbiran semakin bertambah tersusun. Konsep militari masih

menerima pengaruh Barat dan mendapat tempat dengan mengadakan hubungan yang baik

dengan pemerintah. Pentadbiran menjadi tersusun dengan lebih baik dan bersifat formal kerana

konsep militari yang mementingkan etika dan peraturan.39 Pada akhir tahun 1950-an, biokrasi

militari berpengaruh menyekat serta mewujudkan latihan ketenteran untuk mengelakkan

serangan musuh. Golongan militari Thailand memainkan peranan penting di dalam mengawasi

perkembangan perkhidmatan kerajaan awam. Kuasa militari berpengaruh dalam mengawal

perkhidmatan awam seperti dalam jabatan pentadbiran kerajaan.

Era 1973 hingga 1976 telah membawa perubahan politik baru dalam kerajaan Thailand.

Para pemimpin tentera yang mempunyai kaitan dengan institusi ketenteraan Thailand telah

membuat satu langkah yang agak drastik dengan menggugurkan jawatan mereka sebagai

pegawai tertinggi tentera. Perkara ini berlaku bertujuan untuk mengaburi kaca mata masyarakat

38 Kobkua Suwannathat - Pian, 2003, Kings, Country, and Constitutions, Thailand’ s Political Development, 1932-2000, London, Reotledge Curzon, Analysis of Thai Constitution, hlm 164. 39 David Joel Steinberg et.al, 1981, Mengenal sejarah Asia Tenggara Moden, Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm 438.

yang melihat institusi kerajaan bebas daripada belenggu tentera.  Pada 14 Oktober 1973 telah

menyaksikan kejatuhan pemerintahan tentera Thanom kerana demokrasi yang membantah

tindakan kerajaan menyekat suara pelajar dan ketidakpuasan hati terhadap kerajaan serta

keinginan rakyat yang mahukan perlembagaan yang lebih demokratik dan pilihanraya yang lebih

telus. Pelajar-pelajar membuat protes menentang penindasan politik dan berterusan kepada

konfrontasi secara besar-besaran dengan pihak polis di jalan-jalan di Bangkok.40 Justeru, keadaan

yang kelam kabut telah memaksa raja untuk campur tangan dengan mengusir Thanom dan

Praphas. Kemudiannya, Sanya Thammasak telah dilantik menjadi perdana menteri.

Perkembangan ekonomi, pendidikan yang meluas dan komunakasi yang berkesan telah

menimbulkan kesedaran politik dalam kalangan rakyat. Pada tahun 1968, Thanom

mengisytiharkan perlembagaan baru dan pada 1969, satu pilihan raya telah bagi mewujudkan

parlimen baru.41 Namun, usaha Thanom mengistiharkan perlembagaan baru dan satu pilihanraya

diadakan bagi mewujudkan satu parlimen baru dianggap sia-sia kerana menimbulkan

ketidakpuasan hati masyarakat Thailand. Hal ini disebabkan pengimplementasian dasar yang

bertentangan pada tahun 1971 iaitu pembubaran parlimen dan halangan kepada parti-parti

politik.42

Kewujudan akademi ketenteraan menggalakkan penubuhan akademi ketenteraan seperti

Akademi Chulachomklao Royal Military pada tahun 1968 menjadi kunci kepada asas kepada

ketenteraan yang utama. Young Turks merupakan tempat latihan ketenteraan yang melibatkan

peraturan serta penggunan pengajian perniagaan yang di ajar di dalam akademi ketenteraan ini.

Kelas 5 yang ada pada akademi ini menentukan tahap penguasaan pelajar bukan sahaja dalam

40 Peter Church (Ed.). 1999. A Short History Of South East Asia. Asian Focus Group Pty.Limited, hlm. 165.41 Peter Church (Ed.). 1999. A Short History Of South East Asia. Asian Focus Group Pty.Limited, hlm. 164.42 Peter Church (Ed.). 1999. A Short History Of South East Asia. Asian Focus Group Pty.Limited, hlm. 164.

bidang ketenteraan malahan pelajar akademi ini mempelajari bidang perniagaan serta pertanian

yang turut di ajar di akademi ini. Pertubuhan akademi ini berperanan penting di Thailand kerana

dapat melahirkan masyarakat yang bukan sahaja berkemahiran ketenteraan malahan mempunyai

ilmu perniagaan serta pertanian.43

5.2 Hubungan dengan Kuasa Luar

Pemerintahan Sarit dan Thanom telah membawa kepada hubungan rapat antara Thailand

dan Amerika Syarikat. Thailand telah menerima lebih daripada 1 bilion USD dalam bantuan

tentera dan ekonomi. Hubungan rapat ini dapat dibuktikan melalui kesediaan Thailand

membenarkan Amerika Syarikat membina pangkalan tentera untuk tujuan melancarkan serangan

bom ke atas Vietnam.44 Kesan penglibatan Thailand dalam membantu Amerika Syarikat telah

menimbulkan kebencian oleh negara China dan Vietnam Utara dan beberapa negara Dunia

Ketiga yang membantah Perang di antara Vietnam dan Amerika Syarikat.

Keadaan ini juga semakin parah apabila Thailand terpaksa berhadapan dengan masalah

dalaman yang amat merugikan iaitu pemberontakan yang dicetuskan oleh China dan Vietnam

Utara telah membangkitkan nasionalisme yang menentang kehadiran tentera asing di bumi

Thailand.

Kesan Negatif

43 William Case, 2002, Politics In Southest Asia, Routledge Curzon, London, hlm 152.44 David Joel Steinberg et.al, 1981, Mengenal sejarah Asia Tenggara Moden, Dewan Bahasa dan Pustaka, hlm 438.

Pemerintahan demokrasi berperlembagaan tidak dapat dilaksanakan dengan baik boleh

dikaitkan dengan latarbelakang pemerintah Thailand yang kebanyakannya berlatarbelakangkan

ketenteraan. Justeru, mereka berkecenderungan untuk memerintah secara diktator dan

meminggirkan prinsip-prinsip demokrasi. Semasa pemerintahan Sarit Thanarat, amalan

demokrasi telah hilang dari sudut demokrasi pemerintahan. Dalam hal ini, amalan demokrasi

yang dimaksudkan ialah kehilangan kedaulatan rakyat dan kemuncaknya parlimen telah dikuasai

oleh golongan birokrasi dan raja. Hal ini diburukkan lagi dengan sikap rakyat Thailand yang

memandang rendah terhadap politik yang disifatkan kotor, tidak bermoral, pemerintahan penuh

dengan korupsi, mementingkan diri serta tidak cekap. Oleh yang demkian, pegawai-pegawai

tentera yang bangun memberontak telah menanggap bahawa ahli-ahli politik yang menguasai

parlimen tersebut sebagai “pelacur politik” serta menghalang kepada perjalanan pentadbiran

negara. Oleh itu, dalam sistem pentadbiran militari di Thailand, golongan tentera seringkali

merampas kuasa politik. Masalah ini menjadi tunjang utama kepada kelemahan pentadbiran di

Thailand pada awal perlaksanaannya.

Kelemahan Pemimpin

Seterusnya, Thanom Kitikachun juga merupakan antara pemerintah Thailand yang

lemah. Ini kerana beliau telah menjalankan pemerintahan secara kuku besi yang akhirnya telah

menimbulkan pemberontakan daripada penduduk Thailand. Semasa pemerintahan Thanom,

rasuah berlaku secara berleluasa dan dia tidak mampu mengawal masalah ekonomi yang sangat

teruk di negaranya seperti masalah inflasi dan juga ketidakseimbangan perdagangan di samping

peluang pekerjaan yang semakin berkurang. Thanom juga enggan untuk melancarkan

perlembagaan.45 Kelemahan pemerintahan Thanom ini mendorong kepada berlakunya

45 Virginia Thompson .1967. Thailand: The New Siam. New York: Paragon Books Reprint Corporation, hlm. 272.

pemberontakan. Pada tahun 1973, dianggarkan 200 ribu orang telah mengambil bahagian dalam

demonstrasi menentang kerajaan Thailand di bawah pemerintahan Thanom dan menuntut supaya

kerajaan Thanom mengembalikan perlembagaan negara.46 Namun, Thanom telah bertindak

kejam terhadap mereka yang terlibat dalam demontrasi tersebut. Tembakan dilepaskan kepada

mereka yang terlibat dalam tunjuk perasaan. Tindakan ini telah menimbulkan peristiwa berdarah

pada 14 Oktober 1973 yang dikenali sebagai Wan Maha Wipayok (Hari Kecelakaan Besar).47

Ekoran daripada itu kredibiliti Thanom sebagai pemerintah ketenteraan semakin tergugat. Ini

akhirnya telah memaksa beliau meletakkan jawatan sebagai Perdana Menteri dan melarikan diri

keluar negara bersama anaknya Narong Kitikachun.48 Berdasarkan contoh yang diberikan dapat

disimpulkan bahawa kelemahan pemimpin dalam pemerintahan menyebabkan timbul kekacauan

dalam pentadbiran di Thailand. Keadaan ini menyebabkan pentadbiran tidak dapat berjalan

dengan lancar ekoran daripada tentangan daripada rakyat.

Kesan negatif seterusnya ialah pemusatan kuasa oleh kerajaan pusat. Pada dasarnya,

pemusatan kerajaan pusat boleh diperhatikan dari aspek pendidikan, agama dan politik.

Pemusatan kuasa kerajaan ini boleh diperhatikan melalui dasar-dasar yang diperkenalkan oleh

pemerintah dalam jangka waktu pemerintahannya. Sarit Thanarat telah mengangkat dirinya

sebagai Perdana Menteri yang mempunyai kuasa penuh dalam menentukan arah politik negara

kerana tentera berada di bawahnya secara langsung. Sebagai seorang nasionalis konservatif yang

berpendidikan tentera di dalam negeri, Sarit berusaha mengangkat semula kedudukan institusi

monarki serta memperkuatkan kedudukan birokrasi.49 Ini menyebabkan terdapatnya unsure

paksaan dan pemusatan kerajaan pusat oleh Sarit. Antaranya ialah melalui pelaksanaan politik

46 Ibid.47 Ahmad Omar Chapakia .2000. Politik Thailand dan Masyarakat Islam di Selatan Thailand. Kedah: Pustaka Darul Salam Sdn. Bhd, hlm. 145.48 Ibid.49 Ibid. hlm. 138

asimilasi paksaan terhadap masyarakat Islam di Selatan Thailand.50 Proses asimilasi paksaan ini

dilakukan di bawah Rancangan Pembangunan Ekonomi Kebangsaan. Melalui rancangan ini

beberapa projek pembukaan tanah telah diluluskan. Pada tahun 1960, tumpuan telah diberikan

kepada tiga wilayah iaitu Yala, Narathiwat dan Satun. Di wilayah Yala sebanyak 200, 000 rai

tanah telah dibuka, di Narathiwat sebanyak 690,000 rai dan di Satun pula sebanyak 211,470.51

Namun begitu, majoriti penduduk yang ditempatkan dalam projek ini adalah terdiri daripada

masyarakat Buddha yang dibawa dari kawasan Utara Thailand. Bilangan mereka bertambah

dengan cepat dan berkembang menjadi sebuah perkampungan besar yang didominasi oleh

masyarakat Buddha. Projek ini sememangnya mendapat tentangan daripada masyarakat Islam

Selatan. Walaubagaimanapun, sebagai penduduk minoriti mereka terpaksa menerima rancangan

yang dijalankan oleh kerajaan pusat. Dalam keadaan yang tidak berdaya ini mereka telah

menubuhkan satu gerakan secara sembunyi. Pada umumnya pergerakan ini menjurus kepada

penentangan terhadap kerajaan Thailand secara menyeluruh.52

Semasa pemerintahan Thanom, pemusatan kuasa kerajaan pusat lebih tertumpu kepada

aspek pendidikan. Pada 14 Januari 1964, kerajaan Thanom telah membentuk jawatankuasa

pembangunan di Selatan Thailand iaitu Khana Kammakankan Phattana Changwad Chaiden Pak

Tai (Ahli Jawatankuasa Pembangunan Wilayah-Wilayah Sempadan Selatan). Ahli jawatankuasa

ini diketuai oleh Jeneral Thanad Khoman (Menteri Luar Negeri).53 Tugas penting jawantankuasa

ini ialah merintis dan melaksanakan projek-projek pembangunan yang dapat menguasai

kedudukan masyarakat Islam di Selatan Thailand. Pemusatan kerajaan Thanom terhadap wilayah

di selatan boleh dilihat dengan jelas dari segi pendidikan. Thanom telah bertindak menguasai

50 Ibid. hlm. 14651 Ibid. hlm. 141.52 Ibid. hlm. 14253 Ibid. hlm. 143

pondok yang merupakan institusi pendidikan terpenting bagi penduduk Islam di wilayah

tersebut. Pada tahun 1965, kerajaan Thanom telah melaksanakan rancangan pendidikan baru

yang dikenali sebagai “Rancangan Mengubahkan Pondok Menjadi Sekolah-Sekolah Rakyat

Mengajar Agama Islam”. Tujuan penting rancangan ini ialah menamatkan sistem pendidikan

pondok dan diganti dengan sistem sekolah yang perjalanannya dapat dikawal oleh Kementerian

Pelajaran.54 Pada tahun 1966, kerajaan mengharamkan penubuhan pondok baru. Manakala,

pondok yang telah berdaftar dipaksa mengubah kepada sekolah dalam tempoh antara tiga hingga

lima tahun. Jika tidak berbuat demikian akan dianggap sebagai kesalahan undang-undang.

Antara perubahan penting dalam pertukaran sistem pendidikan ialah sistem sekolah baru

diwajibkan mengajar akademik menggunakan bahasa Thailand. Manakala guru-gurunya dihantar

oleh kerajaan yang pada umumnya terdiri daripada guru-guru Buddha.55 Sistem pendidikan baru

yang diperkenalkan oleh kerajaan ini menimbulkan perasaan tidak puas hati di kalangan

penduduk Islam khususnya Tuk Guru yang menyebabkan mereka mengambil langkah menutup

pondok dan menyertai pergerakan menentang kerajaan.

Seterusnya berlakunya pemusatan kuasa kerajaan dari segi agama. Keadaan ini dapat

dilihat dengan jelas semasa pemerintahan Phibun Songgram. Phibun Songgram merupakan

seorang ultra nasionalis yang bercita-cita tinggi untuk menyatukan semua rakyat Thailand untuk

menjadi sebuah negara yang unggul.56 Antara salah satu cara untuk mencapai matlamat adalah

melalui proses pensiaman penduduk Thailand melalui agama Buddha. Oleh itu, melalui dasar ini

masyarakat Islam di Selatan Thailand tidak dibenarkan menggunakan nama Melayu, berpakaian

Melayu, bercakap dan menulis dalam bahasa Melayu serta dilarang mempelajari agama Islam.

54 Ibid. hlm. 144.55 Ibid. 56 Nik Anuar Nik Mahmud. 1999. Sejarah Perjuangan Melayu Patani 1785-1954. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia, hlm. 49

Selain itu, Phibun Songgram turut menghapuskan undang-undang Islam.57 Seterusnya pada tahun

1944 jawatan kadhi telah dihapuskan. Kesemua masalah yang berkait dengan soal nikah cerai

dan harta pusaka diuruskan berasaskan undang-undang Sivil. Selepas perang dunia kedua,

pentadbiran pattani dan kerajaan tempatan diletakkan di bawah kawalan Bangkok.58

6.0 KESIMPULAN

Revolusi rakyat yang meletus pada tahun 1973 telah menggulingkan kerajaan Thanom

Kittikachorn yang melibatkan golongan pelajar, pekerja, petani dan juga golongan kelas

menengah di Bangkok. Perpecahan dalam kalangan pegawai tentera yang terlibat dalam

rampasan kuasa tahun 1957 melemahkan lagi kerajaan Thanom Kittikachorn yang bersifat

ketenteraan.

57 Syed Serajul Islam. 2005. The Politics of Islamic Identity in Southeast Asia. Singapore: Thompson Learning. hlm. 83.58 Ibid.