MụclụcPhầnmột

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Phầnhai

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

33

34

35

PhầnmộtEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

1SỰLINHCẢMVỀMỘTNỖIBẤTHẠNHNÀOĐÓTRONGTHẾ

giớivôthứcmùmờcủaanhđãxảyra.

Đólàvàokhoảnglúc5giờsáng.Cảthịxãtrungduvẫncònchìmtrongcơnngáingủtrễnảimànếuđểýtinhmộtchút,dườngnhưcóthểngheđượccảtiếngcựamìnhnồngnàncủanhữngtấmthâncongáidướilànchănmỏng.SôngĐaQuýtthởphậpphồngdướichânđồi.Mộtchútsươngmùlãngđãngvươngtrênmáinhàbưuđiện.Tiếngmèođộngtìnhcuốicùngđãyếuđitrongmàudatrờibợtbạtnhưdangườichếttrôi.Mộttiếnggiaohủtiếumỳcôđơnvàdấmdứtkẽrăngtrườntrongngõnhỏ.Bụivàráctừnhữngchỗmaiphụcimlìmbắtđầutúarađểtừbâygiờthựcthicáingôivịđộctônchođếntốihỉm.Tiếngmáynướcnhàaichảytừnggiọttừnggiọtgợilêncáisựtiểutiệnđầusángcủamộtgãđànônguxơntiềnliệttuyến…

Cótiếnggõcửavanglênchátchúanhưtiếngcốitépnổmiệnghầm.Anhkhônggiậtmình.Nóiđúngra,vàocáituổingoàibốnmươiđãbươntrảiđủchuyệntrênđời,anhkhôngconcáikhảnăngbiếtgiậtmình.Vảlạicảđêmquaanhcóngủđượcchútnàođâumàgiậtkiachứ.

-Longà!–Anhgọicậuconngủởphòngtrong–Raxemaimàngõcửahỗnvậy?

Anhđịnhnóisớmvậynhưngcứnóimạnhthếđểtựtrấnanmình.Thằngcon17tuổi,mớihọccólớp12màđãcao1thước65vừacàunhàuvừagãiđùicànhcạchđira.Cửamở.Cơngiólạnhcùngvớihai,babộsắcphụccôngantímtáiùavào.

-ÔngVũHàNguyên!

Gớm!Giọngaimàmớisángrađãráohoảnh,quyềnuythếnhỉ?

-Tôiđây!–Anhchuirakhỏicánhmàncódínhvàibavếtmáumuỗi.

-Mờiôngđứnglênngheđọctuyênlệnhkhámnhàvàbắtgiữ!

Đếnrồiđây!Dẫuđãlườngtrướctrămlầnngànlầnnhưngvừanghe,anhđãthấycổchânmìnhsưngphùlên,hụthẫng,chaonghiêngnhưchânngườikháclắpvào.Thằngconnhìnbố.Đôimắtmườibảymởtođếntưởngchừngkhôngthểmởtohơnđượcnữa.Rùngmình.Đôimắtnàysẽbuốtxoáyvàoanhkhôngbiếtđếnbaogiờ!Nhưnganhlạichỉ,lạytrời,mongchocáisựbắtbớnàydiễnrathậtchóngvánh,đừngđánhđộngchobấtcứmộtaiởkhutậpthểnàybiếtcả,lạytrời!

CộnghoàxãhộichủnghĩaViệtNam…Cũngnhữngtừnhữngchữquáđỗiquenthuộcmàanhđãđọc,đãviếtbiếtbaolầntrongcácloạigiấytờcôngvăncủamộtđờidoanhnghiệpmàgiờđâynghesaolạquá!Nhưcủaquốcgiakhác,củathểchếkhác.Vàliềnsauđólàcụccằnvanglênnhữngtiếnglụclọi,xôđẩy,ậpvàolôira,gạtxuống,quằnglên…củacánhtủ,ngănkéo,giásách,chănmàn,nệmghế…

-ÔngVũNguyên!–Vẫngiọngnóinồngnặcmùiđêm–Trongnhàcókétsắt,cóchỗcấtgiấutàisảnnàokháckhông?

-Thưakhông?

-Vậytấtcảnhữngsổsách,giấytờliênquanđếntiềnbạc,tàisảncánhânôngđểởđâu?Ôngđemgửichỗnào?

-Tạisaotôilạiphảiđemgửitrongkhinhàchỉcóhaichacon?

-Tứclà–Mộttệptiềncảlẻlẫnchẵnđượcgiơlên–toànbộcủacảiôngchỉcómấytriệubạcnàythôi?

-Tôikhôngrõlàbaonhiêunhưng…cólẽcũngchỉcóthế.

-Vôlý!–Bâygiờmớinghethấygắt–Mộtgiámđốctămtiếngnhưông,mộtgiámđốcđượcmệnhdanhlàtỷphúkhéttiếngnhưôngmàtoànbộchỉcóvậythôià?Nhàcửađồđạccũng…Vôlý!

-Xincácđồngchícứkhámkỹvànếucần,choxácminhtấtcảcácngânhàngtrong,ngoàinước.

-Tấtnhiênsẽxácminh.Vàyêucầuôngchỉđượcnóikhitôihỏi.Bâygiờmờiôngđi!

-Xinhỏitôicóphảimangtheocáigìkhôngạ?Quầnáo,chănmàn,thuốc,bànchảiđánhrăng…chẳnghạn?

-Mangđi!Nhưngmàlẹlên!Cáigìthiếu,mangsau.

Miếngquânhàmtrênvaibắtđènloésáng.Thiếutá…Mớichiềuquathôi,viênđạitáchỉhuytrưởngcủaanhtacòntứcđiênlênvìtrậncầulôngđánhthuaanhởsâncâulạcbộ!

Đứngcáchconbabước,anhnói:“Bakhôngcótội.Cókẻđãhãmhạiba.Connhớlấychuyệnnày…Sốtiềnnàyđểconđóngtiềnhọcvàmuagạomắm…Batinrằngbasẽtrởvềnhưngnếukhôngvề,conránghọcchogiỏi,ratrường,conhãylàmsángtỏmọiđiềuchoba.Bađi…”

Giọnganhnghẹntắcnhưngđứaconvẫnchỉnhìn.Bọnbạnconnóbảobamàygiỏinhấtvùng…Nólạibảomàycóquyềntựhàovềbamày…Mớihômnàothôi,đôimắtkiacònnóivớianhnhưthế.

Lúcđólà5giờ30!Phốxávẫnvắngtanh.Thịxãvùngbánsơnđịanàycònimlìm.ChiếcxethùnglănbánhbonvềhướngthànhphốlặnglẽnhưmọilầnchiếcxecủacôngtìnhyêucũnglặnglẽlănbánhđưabánhđưaanhvềsânbayđểthựchiệnmộtchuyếnđiraHàNộihọphaymộtchuyếncôngcánnướcngoài.

***

Đờingườidàilắm!Vậynhưngđêmđóđốivớianhcòndàihơncảđờingười!

Chỗcủaanhđó,vàođi!Từbâygiờanhlàphạmnhân,mọinộiquyanhphảicóbổnphậnchấphànhnghiêmchỉnh!Mọisaiphạmcốtìnhchốngđốisẽbịtrừngphạtthíchđáng!Ôichào!Saocứvăngvẳngtiếngloatrựcthănggọixuốngngàynào:“Mọisựngoancốchốngtrả,quânlựcViệtNamcộnghoàsẽbuộcphảitrừngphạtthíchđáng…”

Saucâunóicàunhàuđầymùiquảngiáođólàhàngloạtnhữngtiếngnóikhácnhừanhựa,đềucángởđâuđóxungquanhđổậpxuốngđầu:Giámđốchả?Tổnggiámđốchả?Vỡnợhayăncắp?Cáimặttrứngtươithếkialàchỉcóăncắp!–Khổthằnggiàrồithằnggiàơi!Sướnglắmthìkhổnhiều,đờicóvaycótrả,rángmàsống,đừngđậpđầuvàotường,nghelão!–Sao?Cómangtheotrongngườithứgìkhôngđó?Bỏráotrọiralàmmộtcáilễnhậpmôncoi!...Mẹ!Khôngcócáiđếchchihết.Tiềnkhông!Thuốckhông!Thếthìlàmgiámđốclàmconmẹgì–Khôngsao!Chắcchanàynuốtvàobụngđểnuôibéo“thằngnhỏ”hếtrồi.Tụtquầnchảracoithằngnhỏcòn…chớđượcgiọtnàokhông!Tụt!...

Từđầuđếngiờanhchỉngồiimnhưkhôngnghethấygì,khôngnhìnthấygì,trốngtrảivàmụmịnhưngtớikhicóhaithằngmấtdạytrẻtuổi,râuria,mồmmiệnghôihámvậtanhngãngửarồimộtthằnggiữtay,mộtthằngtháodâylưnglôichiếccạpquầnxuống,thằngkhácthọctayvàodướihángđịnhbắtđầuthựchiệnmộtđộngtácmânmókhốnnạnthìtrínhớanhsựctỉnh.Mộttiếngthét,mộtcúđạp,mộtđộngtácbậtdạymạnhkhôngngờnhưngchỉtíchtắcsau,toànthânanhđãbịépcứngxuốngsànnhà,quầnbịtụtđếngối,tênhhênh,thẳngđơnhưmộtthanhtàvẹtbịtánđinhrivêxuốngđườngray.Nhữngngóntaysầnsượng,thôrámlạitiếptụccáiđộngtáchồinãymộtcáchkhoáitrá.Anhcốvớtvátmộtcâutắcnghẽn:“Cáccậutínhlàmcáitròbẩnthỉugìvậy?Cáccậuchỉbằngtuổicontôimàsao…”.Mộttiếngcườihựclên:“Đểdạybốcáchtựsướng.Mộtgiámđốccaosuchỉhuyhàngngàngáitơnhưbố,chắcđêmnàobốcũngsướng,vàođâykhôngcó,thèm,chỉcócáchbốtựtaycầmvàonómàsướngthôi.Bốhãybắtđầucuộcsốngthứdântừthóiquennhànghèokhôngmấttiềnnày.Nào!Ránglênbố!Congiốngcủabốhếtxíquáchrôihaysaomàcứmềmèovậy!Ránglên…Rồi!Sắpđượcrồi…đượcrồiđó!Chachả!Dòmcònngonlắm!Hơntraitơ”.

Chẳngbiếtnócóchớđượchaykhôngnhưtừhaihốcmắtmởtrừngtrừngđauđớncủaanh,rõrànglàcónhữnggiọtnướcmắtkhôquánhđangchớ,đangrịnrathật.Vàchínhnhữnggiọtnướcmắtcâmlặngđóđãlàmbậtlênmộtgiọngtrầmkhàncấtlêntừgócphòng:“Đểchongườitayên!”Tiếngnóichánngắt,mệtmỏinhưngđầyuylựcđócótácdụngtứcthì.Tiếngnóicủamộtngườiđànôngcaotuổi.Nóimàvẫnnằm.Uylựcmàkhôngcầncănggiọng.Cảbọnngầnngừnhìnnhaurồilẳnglặngvềchỗ.Mùihôihámloãngra.Đếnlúcđóanhmớibỗngthấyrỗngroãngcảngười.Mùivịtùđàynếulúcnãycònmờ

nhoàthìgiờđâyđãhiệnhìnhthậtcụthể,góccạnh.

Anhoàkhóc!Gầnhaimươinămsốngtrênđời,đâylàlầnthứhaianhkhóc,khócvỡtoác,khócnứcnở,khóckhôngthểkìmlạiđược.Lầnthứnhấtcáchđâyhơnhaimươinăm,nămSáuTám,cảđạiđộichếthếtdướicầusôngSàiGòn,anhđãkhóctầmtãsuốtquãngđườngđêmbagiờđồnghồmộtmìnhlủithủitrởvềcăncứvàđểbâygiờ,cũnglàđêm,mộtmình…

Đêmkhôngngủdàikhổbằngcảmộtđời.Đêmkhôngngủđốivớimộtngườihầunhưkhôngbaogiờbiếtmấtngủnhưanhlạidàidặcngànlầnhơn.Muốnquênđi,khôngmuốnnhớgìhết,khôngthểnhớđượcgìcảnhưngtrờiơi,saonhữngmảnhđờixalắc,nhữngmảnhđờianhđãtrảiqua,cảnhữngmảnhđờianhkhôngnhìnthấylạicứxônxaosốngdậy,đứtquãng,chắpnối,tranhcướp,chenlấn,gầmghìtronganhtannátthếnày…

2ĐÓLÀNHỮNGTHÁNGNGÀYẢMĐẠMCỦATHẬPKỈ80,khi

cảvùngđấthàngchụcngànhéctađangrunglên,nghiêngngả,vậtvãbởicáihiệpđịnhcaosuViệtXôcónhiềukhảnăngbiếnthànhchúvoikhổnglồbịsalầy.Khổnglồ!Cuộcchiếntranhkhổnglồvừathắnglợi.Mộtýchíkhổnglồđãcakhúckhảihoàn.Mộtnỗilạcquankhổnglồđangtrànngậpkhắpbảnlàngngõphố.Nhữngýtưởngkinhtếkhổnglồđượchìnhthành.Bởithế,cáikếhoạch5vạnhéctacaosuvặtvãnhnàyđâucógìvớisứcvócchẻtredócnứalúcấy.Nhữngbộócđiềuhànhởchấtngấttầngcaonghĩvậy.Vàvậylàsalầy.Salầythànhbảnchất.Salầycóchiềusâu.Salầykhônggượngđượcnữa!Bỗngvỡracáiđiềuquáđỗiđơngiảnmàsaochậmrìđếnthế:Đemápđặtcáithếpháđồn,giànhđấthùngmạnhvàothứcâyimlìm,lànhhiềnnàyđâucódễ.Nólàcâychứđâuphảitrậngiặc.Nhưngnósẽlàtrậngiặcmộtkhiconngườikhônghiểunólàcây.

Trậngiặcấylàthếnày:Đấtđainhiềuquá!Kếhoạchlớnquá!Nhưngthờigianlạikhôngchophépkéodài.Thếlàvội.Vộithìắtphảihuyđộngtớiconngười.Ngườitừkhắpbốnphươngdồnvềnhưtrảyhộitronghyvọngđổiđời,lậtđời,tronghứahẹnđâylàmộtkinhđôcaosuhuyhoàngmàtạiđó,conngườisẽchínhthứctrởthànhmộtcôngnhâncôngnghiệpđượcbảohànhcuộcsốngấmnoởnhàlầu,điệnnướctràntrềtừlúclọtlòngchođếntậnngàynằmxuống.Nhưngchaoôi,nhữngsinhlinhphầnlớnlànghèokhổtừcácvùngbiểnhoanghoá,từcácvùngđồikhôcằnđólạikhôngbiết,khônghềcómảymaychúthiểubiếtgìvềcáiloàicâychomủnày.Vàmáymóc,vàxepháo,vàxăngdầuđượctậpkếtùnùnmangbóngdángmộtcuộctổngtiếncôngđạiquymôlầnhai,cuộctiếncônghỉxảvàođóinghèo.Nhưngmáymócvẫnlàmáymóc.Nóchẳngthểthaythếđượctrithứclàmrừng.Mộtchủtrươngtừtrêncaodộixuống:Bỏmáymóc!Tậndụngsứcngười!Conngườisẽquyếtđịnhhếtthảy!HãylấyphươngchâmRuồngcốtđốtdọncủaôngbàlàmkhẩuhiệuhànhđộng.Thếlàmáymócđượcđổibằngxươngmáutừmộtquốcgiaxaxôichuyểnvềđãthànhđốngsắtvụn,xăngdầuthànhchấtđốtbỏhoanggiữatrời,củanảnhànghèomàmộtđốngđànhtheokhóibayđivàngườithìtiếptụctrồngẩu,trồnglấyđược,trồngbằngmọicáchđểlấpđầyhiệpđịnh.Cả50ngànhéctađấtngảnghiêng,vỡvụn.Câykhônglớn.Lớnrồilạikhôngcómủ.Rừngcâythànhvôsinh.Câyrền

rĩ,ngườithankhóc.Thiênhạvỡmộngđãlácđácbỏvề.Kẻmớitới,thoángthấycảnhtìnhcũngngoắtlưngrùngmìnhtrốnchạy.Đóirét,bệnhtật,tămtối,chếtchóc…bắtđầuhoànhhành.Cáicác,cáixấuthừadịpnảymầmmaquáinhưcỏdại.Hyvọngđãthànhtuyệtvọng.Caosuđidễkhóvề…Câucacũsaolạithổibuồnđếnthếdọcsuốtcáchànglô.SOS!Câycaosukêucứu!Phậnsốconngườikêucứu!Nhữngchiếcxesangtrọngxịchđếnrồilạiđi.NhữngchiếcchuyêncơtừHàNộibayvàocũngchỉdừnglạiởtrụsởCôngtymươiphútrồicấtcánhchìmlútvàomâytrời.Chỉcònlạirừngcâylàvẫnđứngimlìm,ngơngác.Ngơngácvàkhổđaucảcáinhìncủaconngười.Conngườibỗngtrởthànhthủphậmvànạnnhânchẳngđừngcủachủthuyếtduylýđanggàothétvangrừng:ĐánhMỹđượcthìlàmcáigìcũngđượchết,huốngchilàcáicâycaosuvớvẩnnày!Cácđồngchí!Dànhàngngangtiếnlên!

Nhưngcáisựdànhàngngangấykhôngtiếnlênđượcmàlạidậmchântạichỗ,lúnsâuhơn.Hàngngànhéctacaosuèouộccókhảnăngbịloạibỏ.Hàngtrămconngườimớihômquacònđượcgọilàưutúbâygiờcũngngơngácđứngcocụmlạivớinhau.Xaoxác…Xaoxác…Lạixaoxác,trốngvắngđếnrợnngườinhưnỗitrốngvắngsaumộttrậnđánhhuỷdiệtcấpchiếnlượcnămnào.

*

**

…ĐạiđộitrưởngtrinhsátVũNguyêntrởvềvớivùngrừngcaosutrongcươngvịgiámđốcmộtxínghiệpcôngtrìnhđúngvàonhữngngàyoinồnghầmhậpđó,khianhmớivừatrònhaimươitámtuổi,đượcnhìnnhậnnhưlàchàngsĩquantrẻđẹp,cótriểnvọngnhấtbinhđoàn.Anhtrởvềcùngvớicảđộihìnhtrênvạnconngườiđãlậpnênnhữngchiếntíchlẫylừngtrongsuốtchiềudàicácchiếndịch.Anhtrởvềtrongýđịnhsắtđácủacấpvĩmôrằng,bằngmọigiángườilínhphảivựcdậyđượcconvoikinhtếkhổnglồđangrốnglênnhữngtiếngkêuthảmthiếtgiữađầmlầynày.

Vànhữngngườilínhvớitrữlượngnhiệttìnhchưamấtđinhiềulắmsaucảchụcnămbuôngtoảvàotrậnmạcđãphầnnàothựchiệnđượccáiýđịnhmangbảnchấtcaođẹpnhưngcũngquáđỗithiệtthòinướcsôngcônglínhấy.

Nhữngtưởngvựcdậyđượclàxong,làlạitrởvềđộihìnhchiếnđấuđầykỷniệmđauthươngvàhàosảngnhưnganhđâungờrằng,convoikhổnglồkhoáclàndanhámxúiduyýchíđóđãvĩnhviễngắnsốphậnnhữngngườilínhvàosốphậntrườngsinhcủanó,gắnchođếntậnbâygiờ,khianhđangnằmtrênchiếcgiườngximănglạnhlẽo,cónhữngrăngrệpcắnnhônnhốtởkhemôngnơiđây.

Cuộcđờianhcólẽsẽkhôngđếnnỗibịxôđẩyđếncáihoàncảnhkhốnnhụcnàynếunhưngàyấy,saubanămphụtráchxínghiệpcôngtrinh,anhkhôngđộtngộtđượcđiềuxuốngcứunguychomộtnôngtrườngtrọngđiểmđangcónguycơtanrã.Chậc!Thìcũngchỉlàcólẽthôichứnướcđờimuônvạnngócngáchbiếtđâumàlường.Cũngnhưnhữnglờikhuyênvừachântìnhvừabỗbãcủabạnbèkhibiếttinanhsắprờixahọkia:

“Vớvẩn!Cậuởđâyđangyênđanglành,chíítcũngcònchútbóngdángkỷluậtnhàbinh,sốngđỡphảinhìntrướcngósau,xuốngđấyđểmàvỡmặtà?”

“Ôngcóbiếtcáinôngtrườngôngsắpxuốngnólàthếnàokhông?Đồinghiềnthịtđấy!Mớicóbanămmànóđãchorabãbốnđờigiámđốcrồi.Cậuliệuđượcmấyhả,haylànóchỉchờcậuxuốnglàcáimiệngđỏlòmcủanósẽtápmộtphátgọnhơ?”

“Nghĩlạiđisếpơi!Tínhsếpthẳngthế,nóngthế,lạinhiềukhitỏrarấtyếumềm,nhẹdạthế,xuốngnôngtrườngnhiềucáichướngtaigaimắt,nhiềucáihiểmđộclắm,khôngtrụnổiđâu”.

“Này,embảothậtnhé,cókhinàoanhnghĩngườitađangcóýđịnhnhổanhđibằngcáchnémxuốngmộtcáixoáynướctoànbabathuồngluồngđểanhkhôngcódịpngoilênđượcnữakhông?”

“Nónóiđúngđấy.Ônganhthửnghĩlạicáivụđồitiềnhaycáivụkhoánsảnphẩmtínữathìđưaônganhđếncửanhàtùxem.Ôi!Cõiđờiphứctạpthấymẹmàônganhcứphiêudiêulãngmạnnhưbaytrênmâyấythôi.Nhớkhông?”

…

Anhnhớchứ!Nhớbỏngrátcảcổhọngnữalàkhácbởichuyệnđómớixảyracáchđâycóhơnmộtnămvàanh,chođếnlúcấyanhcũng

chỉmớicóbamươihaituổichứmấy!Anhkhôngthíchsựđổitiền,đúng!Đổilàmgìkhinềnsảnxuấtcònquáưănđongthếnàyđểrồitrướcsauđồngtiềnlạituộtgiánhưcáigãmắcbệnhđạitràngtuộthếtđồănthứcuốngrađằngmông,mấtcông!Cuộcsốnghậuchiếnchưađâuvàođâumàđãđổitiềnlàdễlàmrốitungmọisựlắm!Đúng,anhđãoangoangnóithếvàtấtnhiênchẳngaiđểchoanhđượcnóithêmcâunào.Ngườitađưacônganđến.Họtriệuanhlênhuyệnrồilêntỉnh.Họbuộcanhphảigiảitrìnhnàynọ.Họbảoanhphátngônquáưlàvôtổchức,dungtục,đâylàchủtrươnglớncủanhànước,đồngchílàcánbộ,làđảngviênmàlạinóivậylàcókhácchitiếptaychobọnxấuđangtừnggiờtừngphútnhămnhecắnvàothànhquảcáchmạng,nhămnheđánhvàochủtrươngcủanhànướcta!Anhcãi,cãirấthăng,cãinhưngườitanólàcãicólýluậnđànghoàngvànóichung,khicòntrẻlạivừakiêuhùngbướctừtrongrừngralàhaycãilắm.

Đánglẽlàsựcãiđósẽdẫnanhđếnrấtnhiềuphiềnhà,thậmchícảtaihoạnếunhưôngbíthưhuyện,vốnlàngườitừngtrải,lạicómốiquanhệchiếnđấunhiềunămtrênmộtđịabànsinhtửkhôngđứngracheđỡ.Đỡxongmớibảo:“Màykhâubớtcáimồmmàylại,thằngkhùng!Dùchủtrươngcóđúnghaykhôngnhưngmàylàthằngcộngsản,màyphảichấphành.Khỉkhôcáimồmmày!Imsúngcảmấynămrồimàvẫngiữcáitròlahétoaioảinhưngàynàoxôngvàođồngiặclàchếtsặcmáuđấyconạ!”.Nóiphảicủcảicũngnghe.Thìim.

VậyrồicũngngườibíthưnóitiếngThượngsõingangtiếngKinhđượcdâncoinhưthánhsốngkiaítthángsaulạiđãâmthầmủnghộcáiphươngthứckhoánsảnphẩmtrongkinhdoanh,sảnxuấtcủađơnvịanh.Thanhtraxuốngmộtchụcđoàn.Bangiámđốccôngtìnhyêugọilêncũngmộtchụclượt.Anhbịxoayngượcxoayxuôiđếnbạccảtócrâusuốtbathángliền.Thếnàylàtiếptaychotưbản,lànôlệchokiểulàmănphiphápbóclột,làphátậngốccácnguyêntắckinhtếXãhộichủnghĩaưuviệt,la…Nóichungngườitachútnữathìtốnganhvàotrạitâmthần.Khoánkhiếcgì?Saolạikhoán?Baonhiêunămhậuphươngmênhmôngcókhoánđâumàvẫnnuôiđượctiềnphươnglàmnênkìtíchthếkỉ?Đồngchíđãlàcáigìmàdámmộtthânmộtmìnhlộingượcdòngcơchế?Anhlạicãi.Cãicũnghăngvàcũnglýluậnkhôngkém.Không!Tôikhônglộingượcdònggìhết,tôichỉquáxótruộtkhingàyngàyphảinhìncáicảnhcôngnhâncủatôisốnglắtlay,làmlắtlay,ănlắtlay,cáigìcũnglắtlayđểrồikhinằmxuốngcũnglắtlaykhôngracáigiốngngười!Cuộcđờidàilắm!Nếungàyquangàycứlắtlay,trễnải,nhàmchánnhưthếthìkhácchiloài

muôngthú,câycó,khôngvuibuồn,khôngkhátvọng,khôngchuyểndịchđổithay.Tôimuốncôngnhâncủatôicóniềmmêsay,háohứcmỗisángngủdậy.Vìthếtôiphảikhoán.KhoánnhưkhoánđàohầmtránhB52trongrừng.Cácđồngchícóbiếtcáikhaonsđàohầmđókhông?Đàohănglắm.Đàochomình.Bịthương,sốtrétcũngbậtdậymàđào.Đàonhưđiênnhưdại.Đàosaysưa.Đàochínhxáctừngphânđất.Đàochokhỏichết.Vậythôi.

NgườitasẽcáchchứcanhdẫumùmờkhônghiểurõlắmvìsaophảicáchchứcnếunhưcũngchínhcáingườibíthưđịaphươngđầymìnhuytínkialạikhôngphóngxexộcngangvàocuộchọpĐảnguỷ.Ôngbảohãykhoán!Cómộtôngbíthưtỉnhởmộttỉnhtrungdungoàikiacũngkhoánsảntrênđấtcanhtácnhưthếnày,cũngbịmấtchức,cũngốichuyệnrầyranhưngđangđượcnghiêncứulại,đíchthânchủtịchnướcđinghiêncứuvàxemchừngcóvẻxuôi.Rừngcaosuthuộcnhànướcnhưngđảngbộcôngtìnhyêucaosulạithuộccấpuỷđịabànnênlờinóiphátratừhaihàmrăngbịcàcụtkiacũngcósứcnặnglắm.Anhthoát.Nhưnglạibịmắng.Mắngnhẹhơn.Miệngmắngmàmắtcười:“Vừaphảithôimày!Maymàcócáiôngtotướngởngoàikiađỡđạndùmchứkhônglầnnàymàytiêurồi.Thíchlàmngườihùngà?Thíchlàmộttrongnhữngngườiđầutiênphấtcaongọncờkhoánsảntrongcảnướcà?Coichừngcờráchmàngườitanđó!”.Bịmắngmàruộtmátnhưđượcuốngnướcdừađầuhạ.

Ôngtínhđangkhôngchuivàocáimiệngđỏlòm,lởmkhởmnanhvuốtcủanóư?Chớdại!Anhkhôngdạivàanhcũngchẳngmuốnlàmngườikhôn.Vảlại,đờidàilắm,thithoảngcũngphảidạimộtchútchonótỉnhra,nếukhôncảđãthànhRôbốthếttrọitrơncòngì.Vảlại,anhcũngmuốnthayđổimôitrườngchovui,càngkhócàngvui,cànggiannancàngmuốnthửsức.Anhnghĩthếvàcũngtrảlờithế.Songcómộtđiềuthầmkínmàanhkhôngthểnóira,khôngtiệnnóira,đólàcáisựchấpnhậnxuốngnôngtrườngởnơianhcònvìbóngdángmộtngườicongáitênThương.HàThương…

Sựrađilầnnàycủaanhtronghànhtrangchỉmangtheohaitàisản:Tìnhyêutrắctrởvàcâykènkỉvậtcủamộtđồngđộiđãngãxuốngtraolại.ChàngtraingườiHàNộivốnlàconmộtgiađìnhnghệsĩđanghọcdởtrungcấpâmnhạcthìđượclệnhtổngđộngviênrachiếntrườngấy,vàonhữnggiờrảnhrỗigiữahaitrậnđánhđãtậntìnhdạyanhcáchsửdụngcáicâykènlạngoắclạngơtrôngnhưốnglươnnâuquánhnày.Anhhọcđượcnhiềubàilắmnhưngkhônghiểu

saoVũNguyênlạichỉthậtthíchcómỗibàiCáichếtcủaconthiênnga!Sựrađicủacáiđẹp…Cáichếtcủanhữngđiềucaoquý…Cuộcsốngthậtmỏngmanh…Thiênngamỏngmanh!Phảichăngâmhưởngthămthẳmcủanócócáigìgiốngcuộcđời,tâmhồn,sốphậnnhữngngườilínhđangtừngngàyngãxuốngvìmộtýtưởngthiêngliêngluônđượcủấmtronglồngngực.Vàrồilạchưakìa!Lạicũngchínhcâykènvàbảnnhạcconthiênnga…đó,giốngnhưmộtđịnhmệnh,đãchoanhcódịpđượcgặpem,yêuemvà…xaem!Dạođó…

3

KHÔNGNGỦĐƯỢC?Tiếnghỏikhànkhànvàdóngmộtấylàcủamộtônggiàhồitốiđã

lêntiếngbênhvựcanh.Anhkhôngtrảlời.Nóiđúnghơnlàanhkhôngthểtrảlời,khôngmuốntrảlời.Hìnhnhưgàngoàiphốđãgáycanhmột?Tiếnggà…Xưanayanhcóbaogiờđểýđếntiếnggàmàsaogiờđâynólạithấmthíacáinghĩayênhàn,tựdođếnthế.Anhtrởmình.Sànximăngkíchthuốnvàotừngđốtxương.Trờiơi!Đãcóbaogiờkểcảthờichiếntranhanhphảinằmnhưthếnày!Haimươinămlàmdoanhnghiệp,cũngngầnấylầnhoặchơnthếnhữngchuyếnđinướcngoài,đivềThànhphố,điraHàNội…Nhữngchuyếnbay,nhữngcănphòngsangtrọng,nhữngchiếcgiườngêmái,nhữnghươngvịquýphái,những…Anhthoángrùngmình.Đêmnhàtùsâuthẳmnhưđêmtrongđịangục.Từđầuđêmđếngiờanhkhônghềchợpmắt.Khôngdámchợpmắtdẫuđầuócêẩm,thânthểmỏinhừ.Bởilẽ,chỉcầnthoángchợpđimộtchút,khitỉnhdậy,chợtnhậnracảnhngộhiệntạicủamìnhlàlạibànghoàng,bủnrủnhếtcảngười.Giốngnhưnămxưanằmgiữahàngràođịchchờgiờnổsúng,gióđồngbưngmátquámàanhcũngđâucódámthiuthiu.Thiuthiurồi,tỉnhdậy,lạiđậpmặtvàohoàncảnhmáumevàcóthểsẽvĩnhviễnrađikhỏicõiđờichỉmộtlátnữa,đầuóctêdạiđikinhhoànglắm!

-Cốngủđimộtchút!Đêmđầuvàođâyaicũngvậynhưngchỉvàiđêmlàquen.

Anhvẫnnằmim.Ôngtalàai?Mộttêngiếtngười,mộtkẻhiếpdâm,mộtgiámđốccũngmangvạthamnhũngnhưanhhaymộtgãbuônlậumatuýnhưnhữngkẻđốnmạt,nhamnhởhồitối?Chaoôi!Cóaingờđếncáituổingoàibốnmươinày,mìnhlạibịsốngchungphòngvớibọntộiphạmghêtởmnhưthế!Tộiphạm…Màanhcũngcósánggiágìhơn.Anhcũngđanghiệnhìnhlàmộttêntộiphạmgiàđóthôi.Cótiếngsộtsoạt.Anhhémắtnhìn.Ngườibạntùđãtrởvềchỗ,nằmngửa,vẩnvơnhảkhóithuốclêntrầnnhà.Góckia,sáttường,haigãtraitrẻđangnằmúpthìavàonhau,dướivệtđènbảovệvàngvọttừngoàisânhắtvào,đôimôngđểtrầncũngvàngvọtcủa

chúngcọchịn,ghìxiếtmỗilúcmỗinhanh…Trời!Nướcmắtanhlạirịnra.HàThươngơi!Lúcnàyemđangởđâu?Emcóbiếttôiđangphảisốngcạnhnhữngthằngngườinhưthếnào…

HàThương…Tôiđãđểmấtemmộtlầnvàgiờđây,chắctôisẽchẳngbaogiờcólạiđượcemnữa!

*

**

Toàncảnhnôngtrườngkhianhxuốngdiễnrathậtthảmhại.Giốngnhưcáixínghiệpcôngtrìnhcủaanhthờichưakhoánsảnphẩm.Tấtcảđêuphựclêncáimùivịmốcthếch,lởmkhởmcủamộtcánhrừngđangvàokỳtànlụi.Câylởmkhởm,câythựcsinhnằmcạnhcâymớitrồng,ngườilởmkhởm,mủchảytừnggiọtnhưbầuvúmẹtongteođãkiệtsữa,ngàyảmđạm,tốitrởvềtrongâmudầuđèn,đườngsálầylội,máilátrốnghoácnhưnhữngconmắtmùloànhìnlênbầutrờitímtáiõngnước,mắtngườilớntrĩunặngtâmtư,bụngtrẻthơchứađầykhoaisắnvàthuốckhángsinh,mộtcasốtrétphảicángđimấtbangày,đầutuầncánbộchủtrìcácđơnvịlêncôngtìnhyêugiaobanphảilộibộ,cơmđùmcơmnắmcứnhưcáianhđithămtù,bóngdángngườicạomủlẩnquất,lầmlụitrongrừngsâugợinhắcnhữnghồnmabóngquế,nhữngcônữtukhổảingàynào,nướcdacongáixanhúadầnđitheomàulá,thỉnhthoảngnhìnnhaucười,cáicườilạinhưkhócvàđóđâytrongcáckhoảnhđấtẩmướtđầycỏlác,đãrảiráchiệnlênnhữngnấmmồoannghiệtchếtvìđóikhát,vìbệnhtật…

Nhưngcáithảmhạinhấtlạinằmlẻkhuấttronglòngdạconngườimàlúcđóanhkhôngtàinàonhậnbiếtđược.Chẳngmộtaicóthểnhậnbiếtđược.Bởinóđãdiễnratrướckhianhkhăngóixuốngđây.Nóủdấm,nằmgọnchođếnsuốtnhữngnămthángsaunày.Conngườiđócócáitênthậtlànhhiềnnghenhưkhoainhưsắn:PhạmĐăngĐiền.ĐăngĐiềnkémanhvàibatuổi,thôngminh,sắcsảo,vănhoáđượcđàotạokhácơbản,lúcấyđanggiữchứcđộitrưởng,vàcólẽlàvàoloạiđộitrưởnggiỏigiangkỳcựunhấtcủahơnhaichụcnôngtrườngtrongtoànCôngtìnhyêu.

AnhtađangngồitrướcmặtphógiámđốcĐoànThanh,mộtcấpphónôngtrườngcũngkỳcựukhôngkém.Vàhaicáikỳcựuđang

chụmđầuvàonhau,chỉgiãncáchbởichaiđếđãvơihơnmộtnửa,xungquanhlàrừngcâycaosusắpđếnkỳchomủtoảbóngxanhmátnhưánhtrăngmaquái.

-Hắnsắpvềđấy–Điềnnói.

-Biết!–ĐoànThanhnhìnđiđâu.

-Hắnlàmộttaycứng,chắcsẽxáotunglêntấtcả.

-Biết!

-Vàkhiấy,chắcanhemmìnhchỉcòncáchlàcúiđầurămrắp.

-Saonữa?

-Vàrồilàcuộcsốngsẽngộtngạtkhôngchịunổi.

-Cậungộtngạt?

-Chảriêngai.

-Còngìnữakhông?

-Nóichuyệnvớianhchánnhưcơmnếpnát!

-Thìtôicóbắtcậunói.

-Nhưnghắnsắpvề.Ítnhấtcáisựvềnàycũngxúcphạmđếnanhchứ?

-Tôi?

-Anh.Tuổiđờituổiđánganhhơnhắn,hồibộđộiquânhàmanhphongtrướchắn,anhlạilàphócủabốnđờigiámđốc,cácgiámđốccứlầnlượtbịđốn,cònanhvẫnnhưbànthạch,riêngđiềuđócũngđủđểkỳnàyanhlênnắmcáighếgiámđốcchứkhôngphảihắn,mộtthằngchacăngchuskieetsmộtmẩutrồngtrọtkhôngbiết.Nóithậttìnhnhé,embuồnchoanh!

-Chứkhôngphảibuồnchocậu?

-Vàchánnữa!Chínhcáchcưxửquásứcnhunhượccủaanhđãxúcphạmđếncảchúngtôi,nhữngđứađãlănlộnvớimảnhđấtnàyngaytừngàyngườicònngủchungvớicọp.

-Ýcậu?

-Ýanhchứ.Anhphảitỏtháiđộ,phảiramặtphảnkháng,phảicótiếngnóilêntổchức.Chúngtôisẽđứngbêncạnhanh.

-Xinlỗinhé!Mìnhchịu.Mìnhmệtrồivàmìnhcũngkhôngmêmụcáichứcgiámđốcấylắmđểphảiphảnkhángmộtcáigì.Hìnhnhưcáisốmìnhsinhrachỉđểlàmphó,chỉđểphòmộtaiđó.Hồichiếntranhcũngvậy,bâygiờcũngvậy.

-Nhưnghắnkhôngđángđểanhphò.Vàkẻhắnthanhtoántrướchếtsẽchínhlàanh.

-Miệnglưỡicậunhưrắn!Cứlàmnhưđâylàvươngquốccủamộtthếgiớingầm.

-Hơncảthếgiớingầmnếutakhôngbiếtcáchtựvệ.

-Nóirõraxemnào!

-Phảiđánhphủđầungaytừkhihắnbướcchânvề.

-Cậuđánh?

-Nếucần,nếuanhvẫngiữtháiđộimlặng.

-Bảonày!Nôngtrườngđangtannát,bộsậunôngtrườngđangbabèbảymối,làmgìthìlàm,mặccáccậunhưngcáigìcũngphảichocóchừngmực.Đừngvìmộtđiềugìđómàlàmcôngnhâncựckhổthêm.

-Vậynhé!Ônganhngầmthoảhiệprồiđấynhé!Cấmkhôngcóchuyệnnửađườngnghĩlạiđâuđấy.Vàyêntâmđi.Hắncútrồi,ngườimàbọnnàycôngkênhlênđặtvàochỗcầnđặtthìchỉcólàônganh.

-Cáiđómình…khôngbiết.

AnhcóquenĐăngĐiền.VàtấtnhiêncũngbiếtcảĐoànThanh.HồianhmớiởbộđộichuyểnrathìĐăngĐiềncũngvừatừmộttỉnhcựcNamTrungBộnhậpvào.Ngheđâuhắncũngcómộtthờilênxanhđánhgiặchăngratròrồisauđókhônghiểuvìlýdogìlạitrởralàmdânhayđượctổchứccửrahoạtđộngtrongdânkhôngbiếtnữa.Haimôitrường,haitiểusửnhưngsốngvớinhaulạikháhoàhợp.PhảichăngcùnglàdânThànhphố,cũngđãtừnglàsinhviên,lạicóchútđồngđiệuvềtâmhồntìnhcảm,ngườiyêuâmnhạc,kẻthíchchụpảnh,vẽtranhvàđặcbiệtlàđềucùngrấtyêurừngnêngặpnhaumộtcáilàmếnngay.Mếnnhưngvẫncócáigìkhôngthậtganthậtruột.Saurồingườiởlạilàmđộitrưởng,ngườichuyểnqualàmgiámđốcxínghiệp,xanhauvàhầunhưkhôngcótintứcgìvềnhauchođếntậnbâygiờ.Điềuấyanhhiểurõcũngcócănnguyêncủanó.ĐólàmộtlầnuốngrượutranhluậnvềchuyệnngườiCộngsảncóbiếtlàmkinhtếkhônghaylà…Điềnđãtưnghửng:“Tôikhôngthíchgìchếđộnguỵ,cũngkhôngưagìMỹnhưngCộngsảnchúngtacònphảihọcởhọnhiềulắmcáchcaitrịvàcáchquảnlýkinhtếngoàinhữngkhảnăngđánhđấm,võbiềnđãlỗithời”.Lúcấykhôngkìmđược,anhđãkéoĐiềnramộtchỗvắng,nói:“Cậubắtđầunhờnrồiđấy!Câuđócủaaiđónóirathìcóthểchâmchướcnhưngcậu,cậuđãtừnglàlính,dùlàmộtthằnglínhkhôngđihếtcuộcchiếntranhchăngnữanhưngcậukhôngnênnóicáigiọngxổtoẹtđó,hènlắm!”Điềnkhôngnóilại,chỉcườilạnh:“Cóthểtôisai…Tôikhôngbiếtthật…Tôixinlỗi!”Nhưngđôimắtlanhlợicủahắnlạichuyểnmàuxámđụcnhưđangcónhữngcơngiôngtíchmưavầnvụbêntrong.

Phảichăngmọichuyệnđượcbắtđầutừcáicâumắngvăngramộtcáchchântìnhđóhaycònvìmộtlýdomùmờnàođókhônghiểunổi,dẫurằngkhianhtrởvề,Điềncũngđanglàmộtthànhviêncủađảnguỷnôngtrường!NhưngcònĐoànThanh,tiểuđoàntrưởngcũcủaanh,mộtconngườingaythật,hiềnlành,khôngthấynóiácvềai,khôngmộtlầnxửtệvớiai,mộconngườiđãcólầnlạcrừngcõngnhaucảchụcngày,thoát,đãkhócnấcnhưđànbà:“Đâylànghĩatửsinhkhôngbaogiờquênđược,từnaytaovớimàykếtnghĩaanhem,thềsốngchết…”Chảlẽconngườiấycũngcùngmộtduộcvớihắnư?Anhkhôngtin.Chođếnbâygiờđãkhoácdanhtùtội,anhvẫnkhôngthểtin!CònHàThương…Lúcnàycôcóbiếtanhđãbịbắtkhôngvànếubiếtthìtháiđộ,tâmtrạngcôsẽnhưthếnào?Đànbà…Ôi!Đànbà…saocàngsốngnhiềunămtrênđờilạicàngthấyhọlàkhôngthểhiểunổinhưthế?

*

**

…LúcđóHàThươngđangcắmcúicạomủtrênphầncâycủamình.Nhìncôthậtkhácvớicácchịemtrongtổ:dángcao,mảnh,nướcdatrắng,khuônmặtthanhthoát,đẹp,nhữngngóntaythondàidườngnhưkhôngphảidùnđểlàmcáicôngviệcnàyvàđôimắtlúcnàocũngphảngphấtnétbuồnkínđáo.Giữanhữngcôgáichấtpháckhác,côgâyấntượngđếnnỗicoslaanfmộtnhàthơđithựctếxuốngđâyđãphảithốtlên:“Nhưmộtdiễnviênđangthểhiệnvaicôgáicạomủcaosu”.Côchỉlặngcười.Còngiờđây,nhìnnhữnggiọtmủứaranhọcnhằnmàcôhéoruộthéogan.Ngheđâugiốngcâynàynếutrồngtốt,chămsóctốt,biếtchămbẵmbiếtyêutươngtrântrọngnó,từsángđếngiờnóđãtrànrachongườicảmiệngtôsữatrắngngầnrồichứkhôngphảicạnqueodáybátnhưgiọtnướcmắtngườimùnhưthếnày.Đaulưngquá!Làmbạnvớicâycốicảnửanămrồimàsaocáilưngchẳngmềmđiđượcmộtchút?Mỗimộtngàycôngsuốttừ4giờsángchođến3giờchiềulàphảiđảmbảocạođủmộthéctatức450cây,nhưvậymỗicâykhôngcạoquánửaphút.Chậmhơn,nắnglênhoặcmưaxuống,mủlặnhếtvàotronghoặctrộnhoàvàonướctrờilàcoinhưcôngcốc!Lạicòncáikhoảngcáchgiữamỗicâynữa!Câynàycáchcâykiachíítlàbathước,mỗibuổicạophảiđihếtcảkhoảngcáchbanhânvớibốntrămnămmươilàbaonhiêu?...Bamươibuổicạomộttháng,batrămbuổicạomộtnăm,cảmộtđờicạosẽphảiđihếtmộtđoạnđườngdàidặcthếnào?Đitronglặnglẽ,đitrongbuồntủi,đitrọnmộtđờicongáitrongxanhxao,vôđịnhmàrồirútcụckhôngbiếtmìnhđiđâu?Âmthầmquá!Âmthầmcạo,âmthầmvềlán,âmthầmngủ,âmthầmgálắpmộttìnhnghĩavợchồng,âmthầmđẻđểrồichưakịphiểuchuyệngì,nhữngđứatrẻsinhralạiâmthầmđitiếpbướcđicủachamẹ…Cũnglàmộtkiếpthợthuyềnnhưngphảichăngkhôngcónơinàothânphậnngườithợlạichìmlắng,buồntênhvàítnóiítcườiđếncâmlặngnhưởnơiđây!Thoángdừngtaynhìnnhữngbóngdángbạncạođanglẩnkhuấttrongẩmướtnhưnhữnghồnmabóngquếvậtvờ,HàThươngkhẽthởdài…

ĐộitrưởngĐăngĐiềnbướctớinhưmộtcánhdơioàratừvũngtối.Hắnkínđáonhìncôvớiánhmắtbuồnbuồnrồilặnglẽbỏđisaukhiđểrơimộttiếngthởrangấybuốt.TiếngthởnàychỉcóThươnglàhiểu.Nhưthểlà:“Rốtcuộccôlàai,làcáigìmàcứlầmlũi,bíhiểmnhưthểlàcáithứmàtôikhôngbaogiờvớitới,nhưđangtồntạiở

mộtthếgiớikhác,mộtthếgiớikhônghềbiếtđếncómộtthằngtôitrướcđây,bâygiờvàcònlâuvềsaunàyvẫnđanghướngvọngvềcô,loâuvàkhắckhoải!”Nhưngmặtkhác,bằngcáinhìncăngchằngnhưmuốnthiêuđốt,nólạimuốnbảo:“Khôngsao!Trướcsaugìthìsựbíhiểm,kiêusacủacôcũngsẽđượcchínhtôi,gãđộitrưởngtrựctiếpcủacôxétoangchứkhôngphảiaikhác.Tôiđãmởlốimònchocôvềđâythìtôicũngsẽbiếtcáchràodấpcáilốiấylại”.

Côthoángrùngmình.Nhưcóconvậtxanhnàotrườnbòvàochỗkín.Ngaytừngàyđầuvề,côđãkhôngchịunổicáinhìnbuốtlạnhcủahắn.Đứngđốidiện,hắnkhôngnhìndaocạo,khôngnhìnmiệngcạokhôhayướt,cũngkhôngnhìndămcạođẹphayxấutheođúngchứctráchgiámsátcủamình,hắnchỉnhìnxămxoithậtsâuvàođáymắtcáccôthợnhưmuốnlôituộttừtrongđóranhữngsuynghĩcókhốicógóccạnh.Hắnkhôngchịunổicáidángvẻthờơ,xacáchkhihọnhìnhắn.Làconngườiphứctạpđầuócluônchiahaiphầnsángtối,hắncóthểkhôngbuôngthabấtkìmộtnhansắccóchútgợitìnhnàonhưngđồngthờihắncũngsẵnsàngnệnvỡmặtkẻnàođóxúcphạmđếncácnhansắcấy.Chínhmắtcôchứngkiếntrongmộtlầnnhậu,Tụ,độitrưởngđội2,vốnlàngườichémtokhomặnđãồnàonhậnxét:“Tớđãđinhiềunơi,đãnếmđủvịcuộcđờinhưngcólẽkhôngởđâukhuônngựccongáilạiđẹpnhưkhuônngựccongáilàmcaosu.Trắngxanhnhưlá!”Saoanhbiết?Mộtaiđóvặnlại,Tụcườikhục:“Bítruyền.Chỉcầnyêucầucácnàngcạongượcchứđừngcạoxuôi.Cạoxuôithẳnglưngthẳngngựcchảthấygì,chánốm.Cạongược,buộccácnàngphảigậpngườixuốngvàthếlà…trắngơilàtrắng,phồngơilàphồng!Cảmộtviệnbảotàng,mộtphòngtranhảnhcácbộngựctrinhnữvùngsơncướccủathằngchaĐiềnđượcphơibàyrahếttrọi”.Câunóivừadứt,lậptứccảkhuônmặtanhchàngtoconbỗngméolệchđiđến120độvềphíasautrướcmộtcúđấmtrờigiángcủahắnvàochínhgiữaquaihàm.Hắnnói:“Màycóthểtụtquầncảtrămđứa,ngànđứanhưngmàychẳngnênmangcáichuyệnấyralàmmồinhậunghemày!”.

Cáibảotàngngựcnhưlờiconngườinátrượunóiấyliệucókhông,chưaaidámquảquyếtnhưngảnhvềnhữngphongcảnhcaosu,conngườicaosu,cảcáixấulẫncáiđẹpđềuđượchắnchụplíalịa,chụpcảcuộncảchụccuộnlàcóthật.Cáithìhắnlồngkínhtreotrongnhàhoặcgửibiếutreotronghộitrường,cáithìhứnglêncũngđôibậngửiđăngởvàitờbáovàcũngcócáihắngiấunhẹm,chỉkhinàorảnhrỗimớigàikíncửa,lụctủmởraxemmộtmình.Phảichăngđóchính

làbộảnhchụpnhữngkhuônngựccongáilàmcaosuthánhthiệnvàtộitìnhnhưcáiTíthắnđặt?

Tộitình…Mớichỉthoángnghĩđếnđó,ngựccôđãthấynhộtnhạtkhóthở.Càngnhộtnhạthơnkhimộtlầnchínhcôđãbắtgặphắnnhìnlạnhtanh,vôcảmvàomộtchịthợđangvạchbầuvútròncăng,trắngnhễnhại,đưanhữngngóntaygầyguộc,đennhẻmnặmsữavàothâncây.Thứcdậyđilàmtừlúccòntốiđất,đếnbuổisữadângtứctrongngực,chẳngthểđáovềchoconbú,đànhchỉnặnsữachophunvàogốccâychứcònbiếtlàmsao!Sữacaosuchảytừnggiọt.Sữangườitiatừngdòng.Trongquạnhquẽ,haidòngsữatrộnhoàvàonhau,trắngnhưkhăntang,tứctưởi.Câyrềnrĩvặnmình,mắtngườimẹtrẻtrôithảđiđâu,aioán…Vậymàhắncứnhìn,ơthờ,ráohoảnhđôimắtramànhìn,cáikiểunhìncủamộtkẻngoạicuộc,kiểunhìncủamộtconđựcđangchămchúnghiêncứunhữngnétkỳdịtrongsựtồntạinhọcnhằncủaconcái…HàThươngthoángbuồn!Chaoôi!Đánglẽmìnhchẳngnênvềđây,chẳngnênnghehắnlàmracáibộngậmngùithươngcảmmàvề!Mộtconngườinghenóiđãcóthờitừngngồitrênghếđạihọc,đãcólúcbiếtsốnglặngthầmtrongthếgiớisuytưởngmênhmông,mộtconngườingàyấy,thỉnhthoảnggặptrênvănphòngCôngtìnhyêuhồimớithànhlập,chỉgợilêntrongcômộtấntượngnhợtnhạt,chămchỉvàlànhlạnh,thếthôi,vậymàgiờđây,chảlẽdocuộcsốngquáđỗinghiệtngã,lạicũngchínhconngườiấyđãbiếnthànhmộtkẻbấtnhẫnnhanhvậysao?

Dùvậynhưngcôcũngchẳngthểhoàntoàndửngdưngđượcvớihắn.Dẫusaotrongnhữngphútgiâyngộtthởnhấtcủamộtquãngđờiđànbà,anhtacũngđãbiếttìmđếncôvớimộthànhvinghĩahiệp,chântình.Vànhữngngàymớivềđâylạnướclạcái,anhtacũngđãtỏrabiếtchămsóccôkháchuđáo,khithìbánhxàbông,ítviênthuốc,métvải,lúcthìcânđườnghộpsữa,tráicam…Nhữngthứmàởthờiđiểmấy,chỉcóthểcóđượctrongmơ.Nhưngđếnkhianhtanhớvàchămchútcảđếnngàyhànhkinhcủacôbằngcáchđặtcôngviệcnhẹhơn,gầnnhàhơnvàthậmchícócảgóibôngthấmởđầugiườngthìcôbắtđầuthấycócáigìghêghêtrongđầu…

Tuythếconngườiấycũngchỉkhiếncôlảngxachứkhôngsợ.Cáicôsợlạichínhconngườikia,Tuấn,mệnhdanhlàTuấnTửThần.Đẹptrai,giàucó,tiềntiêukhôngnghĩ,lúcnàocũngngồirấtphongtrầnhiệpsĩtrênmộtchiếcxephânkhốilớn,chiếcxecólẽlàđộcnhấtvônhịởvùngcaosusátbiêngiớiCampuchianày.Khôngairõhắnở

đâuđến,hắnsốngchủyếubằngnghềgìnhưngcóđiềuaicũngbiếtrằng,hắnlàthànhphầntựdođãtìmđườngchạydạtvềđâysinhsốngnhưtrămngànnhữngcưdântựdođếntừmọivùngđấtkhôcằnkhác.Gãcóơnvớicô.Trậnlũthángtrướccuốncôđitheoconsuốiđầyđánhọn,cànhkhôcảcâysố.Tấmthânmỏngmanhcủacôchắcchắnsẽráchnátnếunhưlúcấykhônghiểusaogãlạicómặtkịpthời,đểnguyêncảquầnáonhàoxuốngrồiphóngliềnbatrămcâysốđưacôvềbệnhviệnthànhphố.Mộttuầnsauraviện.Lạichínhhắnlạnhlùngvượtbatrămcâysốtrảcôvềnôngtrườngsaukhiđãthanhtoánmọikhoảnchiphírấtưlàhàophóng.

Conngườicaolớn,lạnhlùng,riarậm,đẹpmộtcáchcôhồn,vậncảbộbòbạcphếch,kínhđen,giàylínhBôtđơsôấyđangđứngkia,cạnhĐăngĐiền.Cuộcnóichuyệngiữamộtthànhphầnbấthảovớimộtcánbộnôngtrườngdiễnrathậtbìnhđẳngvàkhácthường:

-Giámđốcmớiđangtrênđườngvềđấy–Điềnlàmravẻvôtìnhthôngbáo.

-Thìsao?–Hàngrâuméptỉarấttảitửkhẽchuyểnđộng.

-Cậunênnằmimmộtthờigianxemđộngtĩnhthếnào.Taynàykhôngvừađâu,đãnổitiếnglàmộttaybiếtchơiluậtrừngkhôngthươngxótđốivớibọnđạica,đầugấunhưcáccậu.

-Đểcoi.Cùnglắmhắncũngchỉcómộtcáiđầuvàtứchi.Cóthứdữchăngnữa,chắccũngkhôngkháhơnthằnggiámđốcăntụcnóiphét,quátkhẽmộttiếngđãhồnxiêupháchlạcvừarồihaynhưchatrưởngcônganxãđãquỳmọpdướichântôixinthachếtchovợconnóchứ?

-Từtừ!Vìcácchađótaykhôngsạchbịcậunắmđằngchuôi,còntaynày,khôngđùađượcđâu.Lâunayhắnnổitiếnglàliêmkhiếtđó.

-Trướctiềnbacvàđùinonthìchẳngthằngnàoliêmkhiếtđượchết.Chuyệnđóanhcứkệxáctôi.Tôiđãcócáchxửtrívớitấtcảmọihạngngười.Điềutôimuốnbiếtlúcnàylàbaogiờthìcôấyđượcthoátkhỏicảnhcạomủđểlênlàmsổsáchởnôngtrườngnhưđãítnhấtlàtrênmộtlầnanhcamkếtvớitôi?

-Nókhôngchịulên.

-Khôngchịuhayanhkhôngmuốncholên?

-Cậunóithếlàcóýgì?...Cậunghĩrằngtôicũngmêmẩnnónhưcậuchắc?Màbảonày,đẹptrainhưcậu,nhiềutiềnnhiềubạcnhưcậu,cậuvơđâuchảđượcgáiđẹp,gáitrinhvàcậucũngđãvơquánhiềurồi,tạisaocậulạicứchếtnhuichếtnhủivàocáiconbécạomủbốctoànthânmùigáigiànàynhỉ?

-Ônganhnóikhôngthậtlòng.Chínhônganhcũngđangthèmchếtmẹđượcrúcvàocáimùiấy.

-Nóibậynào!

-Tôikhuyênônganhmộtcâunhé!Đánhđựcđâuthìđánh,trongtayônganhcócảbầycảđàncongáikiamà,riêngconngườinàyanhphảichừara,bấtbiếtngàytrướcgiữaanhvàcôấyđãcónhữngtìnhcảmnhưthếnào.Tôitrântrọngcôấyvàanh,conngườianhcũngkhôngbaogiờcóthểhiểucôấycógiánhưthếnàođâu.Anhnhớkỹlờitôi.

-Cậudoạtôiđấyà?–Hắnđanhmặt.

-Tôikhôngcóthóiquendoạngười.Thấyquấylàlàmluôn.

-Ghêquánhỉ?–Hắncườinhạt–Thỉnhthoảngcậucứhayquêncậulàainhỉ?

-Rấtnhớ!Mộtthằngtứchiếnggianghồcótiềnántiềnsự,mộtthằngđangtrởthànhhungthầncủacảvùngnày,mộtthằngkhôngcoicônganchínhquềnsởtạiracáigì,mộtthằngđangsốngdựavàonhữngcánhrừngcaosunghèokiệt,vàtrênhết,mộtthằngđangđượckhôngítcácvịcánbộtrongnôngtrườngtiếptayvàcậynhờvàonó.Vídụnhư…-Hắnrútramộttệptiền–Đâylàphầnchiathángnàycủaônganh.Batriệu.

-Cáicậunàysaomàtrắngtrợnquá!Cậunênnhớtôikhôngphảicậumàcậucũngkhôngthểlàtôi,muốngìcũngphảicókhoảngcách–Đẩytệptiềntrởlại–tôikhôngthíchcáilốicậutungtiềnkiểunày!Dùsaotôicũnglà…

-Làaimặcanh–TệptiềnđượcnhétgọnvàotúingựcĐăngĐiền

vàkhôngcóphảnứngngượctrởlại–Bâygiờtôicầnởmộtmình.

-Thêmmộtthôngtinrấtmớicóliênquanđếncậunày…Cónghekhông?

-Thìtôicóđiếcđâu.

-Giữathầntượngcủacậuvàhắn,taygiámđốcsắpvềấy,đãcóthờilànhântìnhnhânngãivớinhau.Biếtđâuđâychẳngtrởthànhmộtnơitrốnchúalộnchồng?

-Càngtốt!Tôichỉthíchnhữngngườiđànbàcógiá.

-Cònnữa!Ngoàimảimêcôngviệcra,hắncòncómộtthứmảimêkhác,đólàâmnhạc.HắnlàmộttaychơiClarấtkhá,cứkhinàotrongđầusắpsửacómộtquếtđịnhtáobạohoặccómộtnỗibuồnghêgớmnàolàhắnlạiđemkènrachơi,nhưthểđólàmộtcáchtăngthêmcảmxúc,tăngthêmquyếttâm.

-Rấttốt!Tôithíchmộttìnhđịchnhưthế.

-Thíchcảcáichuyệnhắnsẽphỗngtaytrêncủacậumọiviệc?

-Đãcósao,nếuhắnlàmđược.

Đểmặccâunóingạonghễởđó,ĐăngĐiềnđisâuvàotronglô.Muỗioàtheomỗibướcchânđạpvàolámục.Látsauđãnghetiếnganhtavanglênôngổngqualoa:“Cáctổchúý!Cơnmưacóchiềuhướngchuyểndầnvềphíađộita.Tổnàocạoxong,nhanhchóngtrútmủ.Tổnàochưaxong,tranhthủcạogomlại.Alô!Alô!...”

*

**

Mộtmùiđànôngkhétnồngvàmộttiếngnóicũngrấtđànôngthổinóngrátbêntaicô:

-Sắpmưarồi.

-Vâng!Sắpmưa–Côkhẽnhợnngười.

-TốiquatôiđếnlánThươngkhôngcónhà.

-Vâng!Tôihọpbênđội–Lạicáinhợnngườithứhai.

-NhìnchiếcgiườngkenbằnglồônơiThươngnằm,thậttội!

-Xinlỗianh!–Côngoắtchânchuyểnsangcâykhác.

-Độnàyemxanhquá!–Tuấncũngchuyểntheo–TôicómangđếnchoemítthuốcbổmuatậnbênPháp,cảchiếcđồnghồLongzinđểembiếtgiờdậymỗisáng.

-Cámơnanhnhưng…

-Khôngnhưnggìhết!Chíítemcũngphảiđểchotôicóquyênđượcchămlochoemphầnnàochứ.

-Xinlỗi!–Côlạichuyển.

-Chuyệntròvớiemmệtquá,cứnhưlàđuổigiặc–Gãtraichuyểntheo.

-Sắpmưarồi…

-Kệmưa!Tôisẽbùchoemngàycôngngàyhômnay,bùcảtháng,bùhếtnămcũngđược,bùcảđời,emđừngđinhưthếnữa.Chóngmặtlắm!

-AnhTuấn!–Côdừnglại,đôimắtngướclên,ầngậngmàuxanhhưuhắt–Xinanhđừngnóinhưthếvà…đừngđếnđâynữa.Thươngcảmơnanhvềmọiđiều,ThươngrấthiểulònganhnhưngThươngkhôngthể…

-Emkhinhtôilàthànhphầnbấthảo,làđốitượngcầntrừngphạtcủacáccuộcsốngcũngđangrấtđángbịtrừngphạtnày?

-Khônghoàntoànnhưvậynhưng…

-Cònem,khônghiểutạisaoemlạiđitựtrừngphạtmình?MộtcửnhânAnhvăn,mộtcôgiáingoạingữđangđượctrọngvọngởcôngtìnhyêu,vìnỗigìemlạibỏvàorừnglàmkiếpđiđàycủathợcạomủ?

-Điđày!...Anhnóiquá!Tôiyêurừngsu,tôithíchgắnbóvớichúng,tôitìmđượcnhữnggiâyphútthanhthảnkhiđộngchạmvàogiọtsữamátrượicủachúng!–Lạiđịnhchuyểnsangcâykhác.

-Thôiđược!–Mộtcáigìquậtmạnhxuốngđất,mộttiếngđếgiàyđimạnhlêntrên–Tôivề.Nhưngtôinóitrước,nếuemcònởđây,mộtkhiemkhônglàcủatôithìcũngkhôngthểcủathằngnàokhác,cảthằnghiệntạilẫnthằngsắpđến.Sốphậnkhốnnạncủatôiđãnhậpvàocuộcđờiemrồi.

Tiếngnóibuồnnhưđávàtiếngchânxadần,hụthẫng.Côrơingườingồixuống,đưamắtthẫnthờnhìnchiếcđồnghòđánggiábằngcảmấynămlươngnátvụntrongcỏ,condaotuộtkhỏitay,trênlưỡidaocònvươnglạimộtvàigiọtmủđượcánhmặttrờichiếuvàolonglanhmàuhổphách…

*

**

Đónanhởcửarừnglạikhôngphảinhữnggiọtsữamàuhổpháchấymàlàhiachuyệnbuồnvuikháchẳn.

Chuyệnbuồnnằmởkhốitrònchiếcxebồnchởmủvềcôngtìnhyêuđangxịchđỗbênđường.Anhchàngláixeđencháy,tóctairậmrì,tựnhiênnhưcáingườiđitiểutiện,trèolênmởnắp,thòvòicaosuvàohútmủồngộcrachiếcxôtotướng,đâuđấy,vớimộtchiếcxôkhác,anhtalộixuốngsuốimúcđầynước,lạitrèolên,ồngộcđổvàobồn.Trướccáinhìnngơngáccủaanh,anhtacườikhìkhì:

-Nhìngìanhbạn?Lạlắmà?

-Đồngchílàmvậyhỏnghếtmủcòngì–Anhgượngnhẹ.

-Hỏngà?–Khôngcònkhìkhìnữamàlàkhànhkhạch–Hỏngtừlâurồi.Hỏngtừtrênxuốngdướirồi.Hỏngmẹnótoànbộvàtriệtđểrồi.Ôngbạntừhànhtinhnàođếnmàhỏingứataivậy.Chàonhé!

-Đồngchítênlàgìnhỉ?–Vẫngượngnhẹ.

-Anhbạncầnhỏitênlàmcáiđ.gì!TớtênĐói.Concùngchakhác

mẹvớitênKhát.Nghethủngchưaanhbạncôngtửbột?Thủngrồithìxéochobốmàylàmănnhé!

Côngtửbột…Anhbấtgiácsờtaylênmặt.Cólẽmìnhbộtthật!Đánhnhaucó,giankhổcó,đóikhátvấtvảcũngcómàsaomặtmũivẫncứtrắngtươinhưcáiđứacảđờichỉngồitrongphònglạnh?Chánthật!Thânthểlạigầymảnhnhưcongáinữa.Quáchán!Ngườingợm,mặtmũithếnàylàmsaoanhchàngtàixếkialạicóthếnghĩhắnđangđứngtrướcaiđược!AnhchợtnhớđếncâunóicủangườibạnthânthiếtcùngđoàntênlàVận,TrầnVận,kémanhvàituổi,đầuócnghĩngợisâusắcnhưnglạinổitiếnglàănnóibỗbã,trầntrụi,hiệnđanglàtrưởngphòngkinhdoanhxuấtnhậpkhẩutrênCôngtìnhyêu:“Màyđánglẽphảiđầuthaivàophậngáimớiphảicuemạ!Đànôngđànangchógìmàmặthoadaphấn,lưngthẳng,cổthẳng,bụngeo,đùitròn,tiếngnóilúcnàocũngkhẽkhàngnhưđangtỏtình,khencũngcườimàchửicũngcười,lạicònrăngkhểnhnữa,ônglạibẻmẹnócáirăngranhậuchơibâygiờ!”VàrồicũngchínhcáianhchàngVậnthỉnhthoảnghaycốtìnhlùatayvàohánganhđểtrêutrọcấymộtlầnđãthìthàovớiđámbạnnhậu:“Kinh!Thằngnàylưỡngthêcáccậuạ!Banngàytrướcmọingườilàcongáinhưngbanđềmngồimộtmìnhlạichínhthịđànông.Hồitốinhìnquacửasổ,taovừachứngkiếncảnhthằngđộitrưởngtocon,dữdằnchuyêntháoxăngđemrachợtrờibáncủanócorúmngườilại,thiếuđườngquỳmọpxuốngmàtếsốngnó.Áidà!KhôngcònnhậnracáithằngNguyênẻoẻonữa!Cổgânlên,mắtcònbạcphếchnhưmắtchódại,tiếngnóilạnhbuốtkhítửthầnđếnnỗitaođứngngoàicũngthấytoànthânnổidagà.Kinh!”

Chiếcxebồnrồmáybonrađườngchính.Gặpchỗxấunónhảythếch,hộclênmộttiếng,chaonghiêngrồilạigượngtrởvềthếcânbằng,nhọcnhằnbòtiếp.“Chếtthôi!Đườngsáthếnày,mủrỗhếtcòngì!”Anhthanlênmộttiếngchảănnhậpvàođâu.

Chuyệnvui,thậtkìcục,cũnglạidínhdángđếnmộtchiếcxe.Nóchởđầygỗquýđangđứngchìnhìnhtrướcmộtchúbòtắtthở,máuởđầuởngựcchảytrànxuốngvũngsìnhlầy,đỏbầm.Ngườixúmđôngxúmđỏ,trongđónổitrộilênhaingười.Ngườithứnhấtlàchàngtraidântộcởtrần,vậnkhố,chântaycuộnbắpcuộnmúiđanghuơcondaoquắmbắtnắngsángbạcngangtrời.Ngườithứhailàmộtngườithiếuphụcólẽlàchủxe,đẫyđà,trắnghồng,cặpđùi,bộngựccũngcuộnsóngcuộnbãokhôngkémđnaghãihùngđứngnépvàosauxe.

-Màyđềnconbòchotaođi!Màykhôngđềntaochémchết!–Chàngdântộcnói.

-Tại…tạiconbòcủaanhđangkhôngxồtừtronglôrachứ…xetôiđiđúngđường–giọngnóiđànbàhổnhểnnhưđangvàocữtrởdạ.

-Taochémvàocáimồmnóiláobâychừ!Conxecủamàybiếtxôchứconbàocủataonóhiền,nóchỉbiếtăncỏthôichứnókhôngbiếtxôđâu.

-Thiệtmà…

-Cóđềnkhông?–Lưỡidaoloélênnhưtiachớp–Màykhôngđềnlũlàngtaokéorađâyphánátcảrừngcaosubâygiờ!

-Đền.Đền.Nhưngtôi…khôngmangđủtiền.

Thấytìnhhìnhcóvẻcăng,anhlenvàođứnggiữahaingười:

-Cóchuyệngìđấychị?–Quaysangtiachớp–Anhcứbỏdaoxuốngcáiđã,chuyệnđâucóđó,đànbàcongáicáichânkhôngbiếtchạynhanhđâu.

-Ừ,taobảonhưngmàyphảibảonóđềntao.Chậmmộtgiờđếnmộtcon,chậmhaigiờđềnhaicon,chậmbagiờđền…

-Thôiđượcrồi.Sẽđền,sẽđền.Nhưngcâuchuyệnđầucuốiralàmsaođãchứ?

-Khôngcócuốiđâu.Chỉcóđầuthôi,đầuconxenóđâmvàođầuconbòcủataothôi.

-Nhưvậyhaibênđềucólỗi.Coinhưhoà.

-Khônghoàđược!Màynóitầmbậytầmbạrồi.Luậtcủabảntao,haiconđâmnhau,connàochếttrướclàconấykhôngcótộimà.Conbòcủataochếttrước.

Conmắtngườithiếuphụnhìnlênthậtthiểunão.Anhmỉmcười:

-Lúcấytôicũngđứnggầnmà,tôithấyconxemchếttrước,khựmọtcáilàchếtluôn.Conbòcủaanhcòngiãygiãymộtlúcmớichếtđấy.

-Khôngđúng.Conxecủanóchưachết,nócònđiđược.

-Aibảoanhthế?

-Taođẩynósẽđimà.

ThừalúcanhchàngngườiThượngcúixuốngtradaovàothắtlưng,anhẩykhẽngườiláixemặtcắtkhôngramáu:“Lêngàisốlại!Lẹlên!”Anhnàychợthiểu,biếnnhanh.

-Thôiđược!–Anhdọnmộtcáigiọngthậtnghiêm–Tôisẽlàmtrọngtài.Nhàchịngheđây,nếungườiđànôngnàyđẩyconxechạyđược,tứclàconxechưachết,chỉcóconbòcủaanhtachết,chịsẽphảiđền.Bắtđầu!

Tấtnhiênlàchiếcxekhôngmộtmảymaynhúcnhích.Đẩymộthơikhôngđược,thêmmộtvàichàngvậnkhốkháchènhauvàođẩycũngkhôngđược,anhtaquaylại,mồhôimồkê,thấtvọngramặt:

-Conxecủamàychếtthậtrồi.Chếtcứng.Thôi,taokhôngbắtđềnnữa.Coinhưhoà.Haiconchếtcùnglúc.Taochothằngtrọngtàimặtcongáikiamộtđùivềnhậuvớivợnóchosướng.

Chịchủcườimànhưmếu,dúivàotayanhtamộttệptiền:

-Nhưngdùsaotôicũngcólỗi,anhcầmtạmvàitrămngàngọilàlòngthành…

-Ý,ngườiS’Tiêngkhôngcầnlòngthànhđâu.NgườiS’Tiêngchỉcầnlòngbòvềhunkhóinhậuchơithôi.Taovềđây.

Loángcái,mấytấmlưngtrầnđenbóngcúixuống,thếlàchúbòrủirođãđượckhiêngđimấthútsaukhiđểlạimộtkhúcđùiđỏmịnnằmnghiêngtrêncỏ.

Côchủxemgõnóimàkhôngquênhấtmáitóckháđẹpraphíatrướcngực,khuônngựccăngnhứctưởngchừngchưathểcómộtbàn

taynàochạmđượcđến:

-EmtênlàThuỷ,ThanhThuỷ,nhàởngoàithịtrấn,ngaychỗngãba,nếucódịpmờianhghéchơi.Mayquá!Nếubữanaykhôngcóanhthìrồitìnhhìnhsẽcòcưakhôngbiếtthếnào.ChịbạnemởĐắcLắcthángtrướccũngvaphảimộtvụgầnnhưthếnày,làngườichứkhôngphảilàbò,chútnữathìphásảnvìmứcđòibồithườngkhôngthểtưởngtượngnổicủahọđấy.Emcámơnanhnhiều…

Xeđirồi,mộttiếngnóivanglênngaymàngtai:“Ônganhtrúngmángrồi!Bànàygiàunhấtnhìtronghuyện,lạiđangtrụctrặcvớichồng,cứđếnchơiđi,biếtđâu…”

Khôngkịpnghehếtcâutưngnựngđó,conmắtanhbỗngđờra…Trongđámđôngthợđilàmvềđangtúmtụmnóicườibàntánkia,hìnhnhưanhvừanhácthấymộtkhuônmặtnấptronglá…mộtkhuônmặtquáđỗithânquen…khuônmặttớptápmồhôiđanghướngvềphíaanhvớicáinhìnvừalạlùngvừakhắckhoảilạivừanhưmuốntrốnchạy!Rẽmọingườitìmđượcđếnnơithìkhuônmặtấyđãkhôngcònđónữanhưvừarồichỉlàmộtảoảnh…

*

**

Ngaychiềuhômđó,tạivănphòng,gồmđôngđủcáccánbộnôngtrườngcómờithêmvàingườiđộitrưởnganhđãđượcđóntiếpmộtcáchthậtghẻlạnh.Nhữngcáibắttaynhạtthếch.Nhữngmiệngcườitrốngrỗng.Nhữngcâuchàohỏidèchừngvànhữngcáinhìndòxét.Cứnhưlàngườitađóntiếpmộtkẻtiếmquyền,mộttayphágiachitửhaymộtđứaconlạcloàitanhtưởitừnơixatrởvề.CảcungcáchcủaĐoànThanh,ngườibạnchiếnđấuđãlâumớigặplạicũnglầmlìnhưchưahềquenbiết…ChỉcóĐăngĐiềnlàtỏrathânthiện.Cáibắttayrõchặt,cáiômnganglưngnồngnànnhưômngườitrikỷ,nhưtrongquanhệgiữahaingườichưahềcómộtmảymaycấncợnngàynào.NhưngcũngchỉcómộtĐăngĐiền…Biếttrước,đãlườngtrướcmàanhvẫncứthấyhẫngnhẹtrongngười.ChođếnkhimộtđộitrưởngngồicạnhĐăngĐiềnmàanhcómangmángnhớtênnhớmặt,Tụ,hìnhnhưĐìnhQuangTụ,trungđộitrưởngthôngtin,ngàytrướcthìphải,bậtđứngdậy,nắtmặttựnhiênchảailàmgìcũngrắncâng:

-Cógiámđốcmớivềlàtốtrồi.Ítnhấtrừngcũngcóchủ.Nhưngchỗquenbiết,mấtlòngtrướcđượclòngsau,tôilàtôicứxinnóithẳng,đấtnàylàđấtdữ,đấtnghịch,đãvềthìcốmàtrụlại,kẻobabảyhaimốtngàybọntôilạiphảilàmmộttiệctiễnanhđinhưđờicácvịgiámđốctrước,mệtlắm!

-Ơhaynhỉ!–ĐăngĐiềnlàmbộlạnhmặt–Cũnglàngườiquencũ,khôngcòncócâugìđểnóinữahaysaomàđồngchílạigởmồmthế?Tôithìtôitin!ĐãsốngvớianhNguyênnhữnglúcgiankhónhất,tôitinởbàntayquảnlýcũngnhưtấmlòngcủagiámđốcmới.

BấtgiácanhnhìnsangĐăngĐiềnvớicáinhìnấmnhưnắngrồinhìnhếtlượtmọingười.Gầyguộcquá!Xanhxaoquá!NhưdánghìnhđồngđộicủanhữngnămMậuThânbịdồnđếnchântườngnămxưa.Sựhụthẫngchìmxuống.Mộtnỗixótxadânglên,đánglẽkhóc,anhlạimỉmcười,cáimỉmcườicóđườngmôiduyênkháđẹpvàgiọngnóivẫnkhẽkhàngnhưđưanhưru:

-Điềuđócòntuỳthuộcvàohếtthảynhữnganhemngồiđây.Nếukhônglàmđược,chínhtôisẽkhăngóirađichứkhôngcầnanhemphảilótlá.Muốnvậytôicũngbáotrước,ngaytừbâygiờ,mọiviệcsẽđượcsắpxếp,dọndẹplạitừđầu.Ngườinàochịuđượcthìởlại.Aikhôngchịuđược,xincứtựnhiên,kểcảđồngchíđộitrưởngđội2vừanóicâurồi,tôikhôngcóýgiữ.Kểtừngàymai,tấtcảnôngtrườngsẽlàmviệctheoquychếmới.Giảitán!

4SANGĐÊMTHỨHAI,VŨNGUYÊNĐÃNGỦĐƯỢCMỘT

CHÚT.Đêmthứbathờigianngủdàihơn.Đêmthứtưkhoảngthứcvàkhoảngngủđãngangbằng.Cuộcđờidàilắmnhưngcuộcđờicũngkìlạthật!Nócóthểkhiếnngườitaquenđingaycảnhữngcáitưởngchừngkhôngthểnàoquennổi.Nhưcuộcsốngtùngụcđentốinày,quencáchnóinăngxưnghôgióngmộtcủanhữngngườiquảngiáo,củađámbạntù,quenluônmỗisángthứcdậythèmmộtlycàphêđenđáđếnbầnthầncảngườimàkhôngcó,quencảcáilốiđitiểu,đạitiệnchonhanh,tiểuđạitiệnngaytạitấmgỗlưngởgócphòng,đểcònnhườngchỗchokẻkháctrongkhihồiởnhà,vớicănbệnhuxơtiềnliệttuyếnvàđạitràngmãntính,mỗilầnvàotrongtoaletlàphảirỉrảvừađọcbáovừadặnngồicảnửatiếngđồnghồ.Quennênbuộcphảiquên.Anhđangcôquênđicáicănbệnhđáitháođườngđangcóchiềuhướngnặnglênmàmỗilầnđigiảixong,cứthấybủnrủnchântaynhưngườivừaleoquamườicondốc.Vàcảcănbệnhámảnhnhất,cănbệnhcònđangtronggiaiđoạnmùmờnhưngmỗibậnchợtnghĩđếnlàlạicứgiậtthótngườilên,cănbệnhkhôngmộtaibiếtđượcngoàingườibạnbácsĩviệntrưởngđãchẩnđoánchoanh.Mộtcănbệnhvềtim…

Thìvẫnlàquênvàquen,hailiệupháptâmlýđắcdụngđểsốngđượcởnhữngchỗnhưchỗnày.Quênvàquen…

Nhưngcómộtcáinhưngkhôngthểquennổi,đóchínhlàcáisựbịquênlãng.Đãsangngàythứsáurồimàngườitavẫnchưamộtlầnđộngchạmđếnanh.Anhthèmđượcaiđógọiđến,hỏihan,luậntội,cảmắngmỏcũngđượcđểcóđiềukiệnđượcphảnhồi,đượcnóilại.Nhưvậyanhsẽcócảmgiácrằngmìnhđangtồntại,đangvậnđộngđếnmộtcáigìchứcứnằmngồisuốtngàyđêmtrêndòngthờigianlệtsệt,nhãonhoétcólúclạivóncụcnhưthếnày,khổquá!Anhbắtđầuthèmnắng,thèmgióvàthèmđượcnhìnngắmmặtngười.Nhữngbộmặtmàkhicònởngoàiđời,anhđãbắtđầuthấyghêsợ,khôngmuốnnhìn,khôngmuốnthấy.Ngườivớingườilàđịangục…Aiđãnóicâunóiđúngđếnnhợnngườiấynhỉ?Gầnđâyanhthèmđượcnhìnmặtsông,mặthồđểđầuócmìnhđượctrởvềvớicõilặngnhưngcôngviệccủaanhlạikhôngchoquyềnanhthựchiệnđượcđiềuây.Nhữngbuổichiềutantầmnhìnxuốnglòngđường,chẳnghiểusaolòngdạanhcứ

chốngchếnhđếntậncùng.Người!Ngườiởđâuramànhiềuthế.Conngười!Haynhữngconvikhuẩnđangbòlổmngổm,nhẫynhụakhắphànhtinhlàmcuộcmưusinhvậtvã?Convịkhuẩnđực,convikhuẩncái,mỗicontựkhoácchomìnhmộtmảnhlinhhồnnặngoằn,trốngrỗng,khátvọng.quằnquạilàmkhổnhau,tựlàmkhổmìnhmàquêntiệtmấtrằng,cuốichótrồicũngtrườngbòvàocõichếtvôvị,câmlặngvĩnhviễn.

Sangngàythứbảy,anhđềnghịxingặpngườiquảngiáođểbàytỏýmuốnđượcrangoàilaođộngnhưmọingười.Anhquảngiáochừngngoaihaimươituổi,cónétmặtquenquenlàlạnhưđãcómộtlầnnàoanhthoánggặpởđâu,nhìnanhlâulắmrồibỏđi,khôngnóigì,đôimắtcontraithậtbuồnnhưlọtlòngrađãbuồn.Haihômsau,anhvàcáiconngườicaotuổiđãbênhcheanhbuổiđầuđượcchuyểnsangphònggiamkhác,mộtphònggiamtámthướcvuôngmớichỉcómộtngườiởsẵn.Phòngnàyrachiềukháhơn,cóchănchiếu,cócửasổtrổrangoàikhoảngtrốngđànghoàngvàsuấtăn,nóicủađángtội,cũngthấpthoánggợinhắcđếncáisuấtăncủaconngười.

-Này!–Ngườibạntùcaotuổicóvócdángtolớn,đúngcáivócdángcủanhữngngưdânmộtvùngbiểnSaHuỳnhbãogiónămxưamỉmcười,nói–Khôngphảitựnhiênmàbọnmìnhđượcbiệtđãithếnày.Anhthửnhớxemanhcóquenbiếtcáitayquảngiáoítnóiấykhông?Tôithấymắthắntanhìnanhkháclắm!

-Tôicũngngờngợ.Nhưngchịukhôngnhớra.Mườinămchiếntrường,haimươinămthươngtrườngmàthựcchấtcũnglàchiếntrường,lặnlội,vachạmkhắpnơi,cọxátđủcácloạingười,làmsaonhớnổi.

-Nhưngtómlạingườitabắtanhvìtộigì?

Anhimlặng.Phòngchỉcóbangười,mộtngườiimlặng,ngướithứbasuốtngàyquaymặtvàotường,vậythìngườihỏilạiđànhđóngvaingườitựgiãibàyvậy.

-Tôivềhưurồi–VũLâm,tênônggià,nói–Nhưngcáitayngườitađưaxuốnglàmtổnggiámđốcthaytôilàmộtthằngnguvàđểu.Nguthìcònkhảdĩchữachạyđượcnhưngđểulàtôikhôngnhấttríbàntrao.Cơngơisựnghiệpmồhôinướcmắtmấychụcnămcủagầnngànconngườimớitạodựnglên,mỗilúcsangtaymộtthằnglàm

đâubịđuổiđấy,thamô,phásảnđấyđượcà?Vậylànóthù.ThùcũngchảlàmgìnếunhưnókhôngcóđườngdâychạythẳnglênBộ.Bộbiếtnódởnhưngchảhiểuvìmộtlýdotếnhịgìđó,vẫncứnhấtquyếtdùng.Ynhưrằng,chỉsaucómấytháng,dongudốt,dotưlợi,nóđãđểthấtthoátgầnchụctỷ.Sợtội,nóbànmưutínhkếvớimộtvàikẻxưanaykhôngưatôidùnhữngkẻđóđãcóthờichịuơncưumang,nângđỡcủatôi,tìmcáchđổvấysangđờitổnggiámđốccũ,tứclàtôi.Nóbảodotôikhôngbiếtlàmăn,nợcũchồnglênnơmới,tàubè,thiếtbịhưhỏngcảnênkhôngtránhkhỏithấtthoátmàhắnchỉlàđứađổvỏkhivềtiếpquản.Độcđịahơn,hắncònlụclọihồsơkhéptôilàchủtrươngbuônlậuhơntrămchiếcxemáy,cóchữkírànhrành.Đúng!Tôiký.Tôivẫnký.Xưanayđẻnuôisốngngàncònngườitôiphảikýchứ.Chỉcóđiều,chữkýtôibaogiờcũngquangminhchínhđại.Vínhưvụxemáykia.KhôngphảiriêngTổngcôngtytôimàhàngchụcdoanhnghiệpkháccũngdínhvào.Dínhhơinóngvộimọtchút.DínhtrongkhichưacóQuota,nóiđúnghơnlàQuotavềchậmchứkhôngphảikhôngcó.Thếlà…

Thằngđểu…Saoởđâucũngnảynòiralắmthằngđểuthếnày!Anhkhôngmuốnnghenữa.Anhkhôngmuốnaikhuấyđộngđếncáivũngđểucángđangbốcmùinồngnặctrênđờinàynữa.Vìanh,chínhanhcũngđanglànạnnhâncủacáisựquáưlàthấtđứcđó,anhđãthấmthíanóđếntậnganruộtrồi…

*

**

Kểtừngàymai,tấtcảnôngtrườngsẽlàmviệctheoquychếmới!

Nóithìnóicứngvậynhưngđểrađượcmộtquychếmớiđốivớianhđâucódễdànggì.Cáiquychếcũ,cáinếpnghĩnếplàmcũđãthấmvàođầucóngườicôngnhânhàntrămnămnay,đãdicănrễđùmrễđề,đãănsâu,buôngtoảvàotậnlòngđất,lạithêmhàngchụcnămbaocấptrịtrềbổsungvào,muốnthayđổinói,đậpvỡnó,anhbiếtmìnhkhôngthểchỉngồitrongphòngvớicâybút,tậpgiấymàtạorađược.

Chưavộinhậnbàntrao,cứtạmđểphógiámđốcĐoànThanhđiềuhànhhếtmọiviệc,VũNguyênbắtđầumởcuộcvihànhvàosâucõisốngcủahơnngànsinhmạngtừgiờđãđượcphótháchoàntoàn

vàochỉmộttayanh.Vớimộtchiếcxeđạp,chứkhôngphảichiếcBăcKinhgiàcũcủabangiámđốc,mộtcuốnsổbìaxanh,langthangvàotấtcảcácngócngáchtrênngànhécta,trênngànnhânkhẩu,trênvàitrămmáilánằmrảirác,lẻokhuấtcủanôngtrường,vừatìmhiểuconngười,anhvừatìmhiểucôngviệcnhưmộtngườithợhọcnghềcầnmẫn.Anhnhẩnnhaxuốngtừngđội,thathẩnvàotừngtổ,đứnghànggiờgiữahànglô,nhìnvàotừngbữacơm,thạpgạocủamỗingười.Anhkhôngchỉđingàymàcònđiđêm.Chỗnàođixeđượcthìđi,chỗnàođườngvỡ,cốngtrôithìlộibộ,thậmchícóđoạncònphảicảvượtsôngbằngtúinilôngtheokiểuthờichiếnđểđếnđượcnhữngđộihìnhxanhất.Tấtnhiênanhchưamuốnchongườitabiếtmìnhlàai,chỉmỉmcườixưnglàcánbộkĩthuậtmớivềcôngty,đượcphâncôngđitìmhiểuthựctrạngcâytrồng…

Cáithựctrạngnàyđốivớianhđâucólạgì.Nhữngthángngàylặnlộitrongcáccánhrừngsuđểthựcthicôngtrình,nhữngbuổigiaobansôisủihàngtuần,nhữngphiênhọpđảnguỷcôn…

Cáithựctrạngnàyđốivớianhđâucólạgì.Nhữngthángngàylặnlộitrongcáccánhrừngsuđểthựcthicôngtrình,nhữngbuổigiaobansôisủihàngtuần,nhữngphiênhọpđảnguỷcôngty,nhữngđêmtâmtìnhkhôngngủvớingườitrồngtrọt…Tấtcảnhữngcáiđóđãngấmdầnvàoanh,ngấmdầnnhưduyênsốduyênnợđểrồigiờđâyanhgiãtừmáymócđểxuốngởhẳnvớinó.

Hơnnửathángsautrởvề,nhìnanhkhôngcònainhậnranữa!Vẻtrắngtrẻođẹptraiđãthaybằngkhuônmặtrâuriaxạmxầnnắnggiónhưngvẫnđẹp,mộtvẻđẹpthanhtú,phảngphấtnétphongtrần.Môitáihơn,mắttrũngsâuhơnvàbàntaycónhữngngóntrắnghồngnhưngóntaycongáicũngámmàuđấtđỏvìnhưanhnói,đãchơitrởlạimộtcơnsốtrétmuốnquỵngãluônởdọcđường.Nhưngđôimắtlạibìnhtâmkháclạ,nhưcócảnhữngđámmâychiềuvàconsuốiđầunguồntrongvắtđangbảnglảngtrôitrongđó.Ngaychiềuhômấy,anhchotriệutậptoànbộđảnguỷvàbangiámđốcnôngtrường.

-Rừngcâyxấuquángoàihìnhdungcủatôikhixuốngđây.Vàbàconsốngcũngcơcựcquá!Cơcựcngoàisứchìnhdungcủangười!–Lờitâmsựđầutiêncủaanhlànhưthế-Chúngmìnhdẫusaocũngcònchútmáulínhchảytrongngười,trướctìnhcảnhnày,nóithậtnhé,tôicứcảmthấybaomáuxươngcủabạnbèđổxuốngtrởthànhvônghĩaquá…

Tronggầnhaitiếngđồnghồ,vớinhữngtrangsổtaynhuốmđấtlemnhem,vớigiọngnóibuồnbuồnnhưdứtruột,nhưmộtlờitâmsựchânthànhvàđauxót,cảmộtchútphẫnnộ,trầmuất,anhđãnóihếttấtcảmọiđiềumìnhnghethấy,nhìnthấyvàcảmthấy.Anhnóivềcáchthứcquanliêuđếnthốirữatrongquảnlý,vềthóiduylýngớngẩnchỉcốtlàmlấyđược,lấythànhtíchtrongkhaihoang,trongtrồngmới,trongcáccôngđoạnchămsóc,tướibón,trongcảkỹthuậtcạophá,cạoẩu…dẫnđếnhơnngànhéctacaosuđangtrởthànhhơnngànhéctađấtchết.Anhnhấnmạnhđếnsựsasút,đếnkinhngạcvềthểchấtcủamộtsốkhôngítnhữngcánbộtựchomìnhcáiquyềnđượcsốngungdung,sốngtrưởnggiảnhưnhữngôngvuacontrêncáidạdàytrốngrỗngcủathầndân.Sựsasútvềchấtnàylàmnảynòirahàngloạtnhữngtiêucực,nhữngtệnạnkhôngthểhiểunổimàbáochíđãkhôngngớtđềcậpđếnnhưnạnăncắpmủ,ăncắpgỗđếnmứctrắngtrợn,côngkhai(anhvuivẻkểlạichuyệnanhchàngláixeđổnướcsuốivàobồnhômrồi…)giandốihàmlượng,giandốitiêuchuẩngạomắm,thuốcmencủatrênphátxuốngkhiếnchongườithợnhìnnôngtrườngnhưnhìnvàođịangục,nhìncánbộđảngviênnhưnhìnvàomộtlũquantham,cậutrời,chẳngkhácgìđámchủđồnđiềntâytànácngàyxưa…

-Vậymàchúngtađãtừngcónhữngngàybámtrụ,đóngquântrongnhữngcánhrừngcaosunàyvàđượcbàconlàmcaosunuôinấng,chechở!–Ngừngmộtchút,nhìnsâuvàomắttừngngười,anhnóitiếp,vẫnbằngcáigiọnghiuhắtnhưkhôngphảinóichoainghemàchỉnóivớichínhmình–Cácđồngchíhãymộtlầnthửxuốngtớitậntừngngườicôngnhânxemhọsống,họnghĩvềchúngtanhưthếnào!Buồnlắm…Dốtnát,phèphỡn,mèochuột,nhậunhẹt,trùdập,xểnhralàxàxẻo,độngtílàlậpbăngnày,kípnọchơixấu,hấtcẳngnhau,kiếnthứcvềtrồngcâythìnghèonhưngkiếnthứcvềănxàilạirấtphongphú…Họnóivềchúngtanhưvậyđấy.

Cảphònghọplặngtờ.Ngheđượccảtiếngconnhặngnàoèèbayvàorồièèbayra.Thoángcónhữngđôimắtnhìnxuống.Lạithoángcónhữngđôimắtcàucọnhìnlên,mộtvàinướcdaxanhtáinhưnglạicónướcdađỏbừng,tímlịm.Rồikhôngphảiaikhác,lạichínhTụ,ngườiđộitrưởngđội2cóvẻmặthầmhốđãdằnmặtanhhômrồiđứngbậtdậy:

-Yêucầuđồngchígiámđốcchânướtchânráomớivề,chẳngnênvỗmặtanhemnhưvậy.Đồngchíkhôngcóquyềnvàcũngsẽkhông

baogiờcóquyềnhết.Ởđâyítnhấtcũngcónhữngngườilớntuổi,nhữngngườiđãvàonghềlâunămhơnđồngchíthiếtnghĩtrongcáchnóinăngnhậnđịnh,đồngchívuốtmặtcũngphảinênnểmũi!

Khôngkhícàngnặnghơn.Cóngườingấmngầmgậtđầu.CóngườinhìnnhanhlênVũNguyênvớivẻáingại.Dầusaongườitacũnglà…lạicóngườinhưđượccâunóicủaTụgãitrúngvỉamặt,bậtthẳngtay,mồmmiệngcăngchằngracáituồngsắpđánhđònhôichợ.Đúnglúcđó,độitrưởngđộichủlựcĐăngĐiềnhắnggiọngnhẹrồiôntồnđứngdậygiọngmiềntrungấmvànặng,rấtcósứcthuhútngaytừđầu:

-TôikhôngtánthànhcáchnóicôngthầncủađồngchíTụvàmộtvàiđồngchíkhácvừarồi.NhữngnhậnđịnhcủaanhNguyêncóthểchínhxác,cóthểchưachínhxácnhưngđấylànhậnđịnhcủamộtngườitrungthực,cólươngtâm,cònnhữngnhậnđịnhđócóthoảđángvớimộtngườiquảnlýhaykhông,đólạilàchuyệnkhác–Anhtangừnglạimộtchútchocâunóivừađủsứcngấmvàosốđông–Baolâunaychúngtađãquánghequennhữnglờivevuốtrồi,bâygiờnghenhữnglờinóithẳng,theotôilàtấtcảnênbìnhtĩnh.Bàihọcbốnđờigiámđốcđãđổgụctừđâykhôngđủđểchochúngtarútrabàihọcbiếtlắngnghenhữngđiềuđichúngvàotimganphổiphèoư?Đềnghịđồngchígiámđốccứnóitiếp!

Đúnglàmộttiếngnóicóhiệulực.Trongchốclát,khôngcònmộtcánhtayquákhíchnàogiơlênnữa.Tưởngnhânlúcnàygiámđốcsẽthừacơphảnkíchlạinhưngkhông,anhchỉmỉmcười,cáicườimỉmkhôngrõràngýnghĩa:

-Tôibiếtnóiranhữngđiềunàysẽnghịchnhĩ,thậmchísẽxúcphạmđếnnhiềungườinhưngkhôngthểkhôngnóira.Bởivìbâygiờtôivớianhemlàmột,tôinóithếtứclàtôicũngđangxúcphạmđếnchínhtôi.Cuộcsốngcủamọingườivàcuộcsốngcủarừngcâyđangđứngtrướcmiệngvựccủasựhoàntoànphásảnbuộctôiphảinói.CũngxincảmơnlờinóithẳngcủaanhTụvàcácanhkhác.Nhưvậy,chúngtasẽhiểunhauhơn.Tôimuốnmọiviệcxấutốt,trắngđenphảirõràngngaytừđầuđểngaytuầnsau,cómộtnộidunghọpchắcchắnsẽcòncăngthẳnghơn,sẽđộngchạmsâusắchơnđếntấtcảnhữngngườingồiđây,đólàthảoraquychếmới–ngừnglạimộtchútnhưđểnghechínhtiếngnóitrongngựcmìnhphátra,anhhạgiọng–Tấtnhiênquychếcónhiềuđiềunhưngcácđồngchíđảngviêncómặtở

đâytrướchếtvàtrênhếthãythốngnhấtcùngtôimộtđiều,điềucótínhchủđạovàsốngcònnhất,đólàbằngmọigiáphảithiếtlậpngayđượcsựcôngbằngtrongcácrừngcây,khôngcócôngbằng,khôngcódânchủthìsẽkhôngcógìhết!Bâygiờmờicácđồngchívềnghỉ!

Cuộchọpgiảitánnhanh.Cònlạimộtnhómngườivẫnngồilại,mặtmàyđuỗnđệtnhưbịtrúnggió.ĐăngĐiềnđiđến,giọngbuồnphiền:

-Cácôngdạibỏmẹ!Quyềnlựctrongtayngườita,ngườitamuốnnóigìthìnói,kệ,hơiđâumàmấyôngphảnứngbộpchộpnhưđámđĩnonngứanghềthế!

PhógiámđốcĐoànThanhkéoxếchanhtaramộtgóc,nóisátvàomangtai,hơithởnồngnặcmùithuốclào:

-Điền!Tómlạimàylàthếnào?Từlúcvềđếngiờ,rõràngtaothấymàyđãhailầnđứngrabảovệnótrongkhichínhmàylạimuốntao…

-Bảovệai?–Điềncườinụ-Bảovệanhhaybảovệhắn?

KhôngchờchoĐoànThanhhiểuhết,Điềnđãbỏđi,miệngtrulạitrongmộtđiệuhuýtgióhànhkhúcrộnràng…

*

**

Đêmđó,chắclàkhuyalắmrồinhưngtrongcănphòngmườithướcvuôngcủaVũNguyên,ánhđènmăngsôngvẫncònleolétcháy.Anhbịsốcvìkhôngkhícuộchọpvừarồiư?Không!Mọisựanhđãlườnghơnthế,mớicóvậythìđãnhằmnhògì.Haylàanhđangnungnấunhữngquychếsắtsẽđượctungrangàymai?Càngkhông!Mọicáiđãnằmsẵntrongđầurồi,nhấtđịnhsẽphảiápđảođếntậncùnđượcăncảngãvềkhông,mộtdấuphảycũngkhôngkhoannhượng.

Chỉcóngọngiótrờixàoxạcngoàikialàbiếtanhđangnghĩgì.AnhđangnghĩđếnHàThương.Trongchuyếnđinhọcnhằnvừarồi,côngviệcchỉmộtphần,phầnkhácđauđáu,cấpbáchhơnlàtừtrongsâuthẳmmọiđiều,anhmuốnvôcùnggặplạingườicongáiấy.Nhưngđâucógặp.Xuốngtớitậnchỗởcủacô,ngườibạngáicùng

lánbảocôđãtranhthủxinđinghỉphépnămđểchămsócmộtngườithânốmnặngởquêrồi.Ngẩnngơđứngnhìnchiếcgiườngọpẹpkenbằnglỗnơiemngủ,cáichăncáimànđầymụnváemgấpgọnđểởmộtđầu,lạinhìncáilunướcmẻsóngsánhvàigiọt,nhìnlênmáilálỗchỗsaotrời,nhìnvàotấmliếpthưađangcógiórítngang…tựdưngnướcmắtanhbỗngứara.HàThươngơi!Phảichăngemsốngcuộcsốngtựđoạđàynàylàvìanh?Nhưvậyanhhiểuemvẫnkhônghềthathứchoanh.Tạichỗbòvàxeđâmnhauhômrồi,nhìnthấyanh,biếtanhtớiđâylàmgì,emđãtrốnchạybằngcáchxinnghỉphépbấtthườngphảikhông?LàmgìđếnnỗiphảinhưvậycơchứThươngơi…

Vàchínhlúcđó,dướitấmchiếutetua,vàngxỉnnhưtấmchiếucủangườiđánhtẩmquấttạivỉahèchợBếnThành,anhchợtnhìnthấymộttệpgiấychichítnhữnghàngchữđangviếtdở.Hàngchữmềmmại,nghiêngnghiêngquenthuộccủaem.Anhtầnngầncầmlên…Khôngphảinhậtkýcũngkhôngphảivănchươngnhưđãcólầnemkhaokhátmìnhtrởthànhngườichépsửcholoàicâychomủ.Emtoànviếtnhữngsuynghĩdaydứtcủaemvềgiốngmá,vềhàmlượng,vềthểthứcchămsóc,bónphân,vềcácquytrìnhcạolàmsaochocóhiệuquảnhấtnhưnglạikhôngảnhhưởngđếntrữlượngcủacây,vềtaynghềcũngnhưvềđờisốngconngườilàmnghề…Nhữngdòngchữ,nhữngcáigạchđầudòng,nhữnghìnhvẽrốirắmnhưcócảnướcmắtvàmồhôiemtrongđónhạtnhoàdầntrướcmắtanh.Anhkhôngthểđọcđượcnữa,anhkhôngmuốnđọcnữa…Thìraemvẫnlàemnhưngàyxưa,cảnghĩ,dễbịtổnthương,giàunghịlực,hoàncảnhnàocũnggiữchomìnhmộtchútthanlửaâmthầm.Emđangkhátvọngvềrừngcâyđểcheđicáituyệtvọngvềcuộcđời,haychínhcáituyệtvọngvềcuộcđờiđãlàmnảysinhtrongemcáikhátvọngvềrừngcây?Hoặcchỉlàgiảnđơnnhưcâunóidứtruộtcủaemmộtchiềubuồnhômấy:“ÔngnộiembỏquêđicaosuđãbịTâychặtđầuởđây.BốemđibộđộicũngngãxuốngởmộtcánhrừngcaosunàođómãitậnmiệtTâyNguyênmàchưatìmđượcxác…”

Tiễnanhracửa,côbạncócáinhìnhéohoncùnglánvớiThươnggiữanhlạimộtchút,ngầnngừnóithêm:“Nóbảonóđinghỉphépnhưngemkhôngtin.Gầnđâyemthấynóthếnàoấy.Nướcdaxấulắm,thỉnhthoảnglạilănranằmlịmđimộtlúcmàhỏigìnócũngnhấtđịnhkhôngchịunói.Emnghilà…”

Côgáitắclờikhôngnóithêmgìnữa,chỉcóngọngiórừngsuhoangsơvàgiálạnhlàphânvânđitiếphếtcâunóicủacô.Bệnh

rừng.Bệnhcủađóinghèo,củakhamkhổ,thiếuchấtthôichứcógìphảinghĩđâucôgáiơi!Chạnhbuồnnhưmỗilầnthấychạnhbuồn,anhđiđếnchiếctủvớiýđịnhmangcâykènClarinetrathổinhènhẹvàigiaiđiệuchobìnhtâmtrởlạinhưngbàntayanhchợtgiậtphắt,khẽrunlên…Hộpkènđểnghiêmngắnởngăntrênkhôngcònnữa,thayvàođólàcảcâykèntròntrịamàynâuhunđãbiếnthànhmộtmớngổnngangnhữngmẩuvụndậpnát,ởgiữalàmấylỗkènsángbạcngơngácnhìnlênnhưnhữngconmắtmùloà…Vàcạnhđấylàmộtmảnhgiấyviếtkhôngvộivãchútnào,thậmchícònrấtđẹpvàhìnhnhưcóướpcảhươngthơm:

“ÔngVũNguyên!Biếtôngđangtoantínhnhiềuchuyện,tuỳông,nhưngtốtnhấtlàôngkhôngnênđộngđếnlãnhđịalàmăncủachúngtôi.Đấtlềquêthói,ởđâucóluậtởđó,ôngnêntỏrabiếtđiều.Sựbểnátcủacâykènnày,mongônghiểuchonhưlàmộtlờinhắnnhủbanđầu.Cámơn!”

Cầmcâykènchỉcònlàcáixáctrêntay,anhngồilặngđi,cườinhạtmộttiếngrồitắtđènđinằm.Lạimộttròkhỉcủađámgianghồ!Từngàycởiáolínhtrởvềvùngđấtdữdằnnày,đãbaobậnanhphảiđươngđầuvớinóvàchưabaogiờcoinólàcáigìcả.Chuyệnvặtcõiđời,cóthếmớivui.

Giórừngsuvẫnkhôngthôithanvãnngoàikianhưđangrìrầmlàmsốnglạicảmộtchiềudàithămthẳmcủalịchsửnơinày…Ngàyấy,khicònđanglàgiámđốcxínghiệpcơkhí,trongnhữngđêmnhứcnhốivìchuyệnkhoánsản,chuyệnđổitiềnbaylơlửngtrênđầunhưmộtcáiántreokhôngcưỡngđược,anhđãmangcâykènnàyrađểtựtrấnanmình.Câykènđãtheoanhđisuốtcáctrậnđánh,đãtrởthànhngườibạn,mộtchỗdựatinhthầnchoanhtrongnhữnggiờkhắcácliệt,bithươngnhất.Vàrồicũngchínhâmthanhcủanóđãdẫncôđếnvớianh.“Anhđừngthổinữa!...Chưaởđâuvàchưabaogiờemđượcnghemộttiếngnhạcbuồnnhưthế!Tiếngkènnhưtiếngkhóc…”Côđãnóinhưvậyvàomộtđêmchỉcóhaingườingồivớinhautrongmộtgócrừngthưa.Rồimáitócvừagộicủacôđãbấtgiácngảvàongựcanhnhưcócảmộtrừngsảtrànvề…côkhócthật,nướcmắtcongáithấmướtđếntậntâmcan,mộtđiềumàtrướcđóanhchưahềdámnghĩtới,chưahềdámtin…

Mộttiếnggõcửarấtưlàrụtrèvanglên.Cửamở.Anhnhậnrangaykhuônmặtcủacáianhchàngláixebồnhômđó.Chỉkhácnét

nhângnháođãthaybằngvẻỉuxìutrôngchảgiốngai.

-Cóchuyệngìthế?–Anhhỏi–Màvàohẳntrongnàyđiđã.

-Em…emđếnchịutội–Khôngthểcógiọngnóinàokhổsởhơn.

-Tộigì?–Chútnữaanhbậtcười.

-Tộibốláobốlếuvớianh,tộigọianhbằngmàytaochítớ,tội…Tạivìanhtrônggiốngmấytaynhàbáo,giốngmấytaykĩsưxuốngthựctậpnênemmới…Nghenóisángnayanhkểlạichuyệncủaemgiữacuộchọp,emkhổtâmquá!

-Ngôixuốngvàuốngnướcđi!–Anhrótchoanhtalytràcònâmấm–Tôiquênrồivànếucónhớthìnhớcậucótộikháckia.Tộinặng.

-Chếtem–Anhchànggiậtnảy.

-Đólàtộiđổnướclãvàomủ.Tộinàycóthểđưaratoàánbinh.

-Thếthìphảiđưaratoàhếthảanh–Mặtchảyra-Ởđâycóthằngnàolàkhôngđổđâu.

-Thôiđượcrồi.Muốntôixoátội,cậuhãynóithửmộtsángkiếnlàlàmsaochocánhxebồncủacáccậutừnaykhônglàmđượcđiềuấy.

-Dễ-mặtanhchàngsánglên–Chỉcầngắnximiệngbồnlạirồimớiđượcnổmáy.Bốthằngnàodámbócra…ấy,emlạivăngtụcrồi,emxinlỗi…

-Gắnxià?...Được,mộtýnghĩhayđấy.Tốt!Thôi,bâygiờcậuvềđi!Tôicảmơncậu!

-Cámơnem?–Háhốcmồm–Tứclàanhsẽxoátộichoem?

-Xoá!

Anhchànglaotớiđưacảhaitaynắmlấytayanhcholênmồmhônchùnchụtrồiđiracửa:

-Vâng!Emvềđây!Bữanàorảnh,emmờigiámđốcxuốngchỗemnhậuchơi.RượutựnấulấybằngmenTrươngXágửitừngoàikiavào,thịtthúrằng,đãlắm!Emchàoanhạ!

Cậuchàngbiếnnhanhvàobóngđêm.Hìnhnhưcócảtiếnghuýtsáorộnràngvangtrởlại.VũNguyênlắcđầu.Trờiđất!Tộiăntrộmmủkhônglomàlạilotộiănnóikhôngphảivớicấptrên!Đầuócconngườiởđâybâygiờchẳnglẽlainguyênthuỷđếnthếkiaư?

*

**

Ấyvậynhưngcuộchọpnhưanhnóilàhếtsứcquantrọngđểbanhànhquychếmớiđósangtuầnsauvẫnchưaxảyrađược.Khôngphảivìlờiđedoạlạnhlẽocùngsựbểnátcủacâykènkỷvậtkia.Chuyệnđó,nhưđãthànhmộtthóiquen,chỉkíchthíchthêmtínhhànhđộngquyếtliệttrongconngườianh.Cũngkhôngphảidotìnhhìnhchungchưathuậnlợichosựrađờimộtquychế,cũngchẳngphảidocóaiphábĩnh,aibànrakhiếnchoanhphảigiậtmìnhnghĩlại.Ráotrọnnhữngđiềunàyanhđềuđãcóđủkinhnghiệmđốiphórồi.Mộtcáimớirađờilàmsaolạicóthểmongthôngđồngbéngiọtngayđược,hoạcólàởthếgiớisiêuthực.Cáilàmanhtạmdừnglạilàchỉởnhưmộtmảnhgiấykhác,mảnhgiấygấptư,bêntronglànhữnghàngchữbútbimàutímđượcviếtmộtcáchvụngvề,gẫygócchắclàcủamộtbàntayđànôngkhôngnhiềuchữnghĩacholắmnàođóchẳnghiểunémvàoqualốicửasổlúcnào:

“Chưanênbanhànhquychếmớilúcnày!Rấtdễbịphảnứng,rấtdễgẫy!Nênđểhọcóthờigianlàmquenvớimộtvàicáchthứcmớirồisauđódựavàođómàthảoquychế.Màcũngchỉnênthảotừngphần,thựcthitừngphầnkhôngnênthảocảmộtlúc,thựcthicảmộtlúc,họsẽkhôngtiêuhoánổiđâu.Tậpquán,suynghĩlàmăncũmuốnthayđổiphảicóthờigian…”

Mảnhgiấynàylàcủaai?Dướichẳngkýtênnhưngrõràngđâylàmộtýkiếnthiệnchíchânthànhvàphầnnàocólýnữa.Dườngnhưconngườibíhiểmgiấumặtnàyrấtbiếtcáicátínhnônnóngđếnquyếtliệttrướcnhữngviệcgaigócđòihỏiýchíquyếtđoáncủaanh.Ainhỉ?CủaĐoànThanhà?HayĐăngĐiền?Vôlý!Nếulàhọthìcứđếntraođổithẳngchứbịađặtgiấymáralàmgì!Haylàcủa…Cũngvô

lý!Nétchữcủaemanhđãthuộclàmlòng,đãănsâuvàotiềmthứclàmsaocóthểkhôngnhậnra.Vảlại,theomộtnguồntinkhéohỏidòđược,emđinghỉphépđãvềđâu?Thếthìcủaai?...Thôiđược!Bấtbiếtlàcủaainhưngcũngnênnghengónglạimọichuyện,đúnglàchưathểtiếnhànhmộtcáigìquámạnhtronglúcnàyđược.Anhlặnglẽchấpnhậnnhưngchưachấpnhậncáiphầngiaotranhgaygắttrongđầumấyhômnaychưaphânthắngbạivànhétmảnhgiấyxuốngđáybalôlưugiữmộtkỷniệmngàyđầuvềvớicâycaosu.

5GIỮALÚCĐÓ,VÀOMỘTBUỔISÁNGTRỜIQUANGMÂYtạnh,

ngườitathấycómộtchiếctrựcthăngloạichuyêncơbaytừhướngThànhphốđápthẳngxuốngmộtkhoảngrừngtrốngvừabịđốtcháylamnham.Cáidángbayvàcáidánghạcánhcủanótựanhưmộtcánhchimđạibàngrờrỡuyquyền.Cảnôngtrườngxônxao.Cảcôngtyxônxao.VàcảTổngcục,cảtỉnh,cảvùngcũngxônxaovìsựcómặtbấtthầncủađoànkhácnày.

Dẫnđầulàmộtngườicaolớn,mặcáokiểuTônTrungSơn,mũcốimàughi,nétmặttỏraphiềnmuộn.Bướcsauônglàmộtngườidángcaogầy,tócbạctrắng,vẻnhìnthấuđáo,phúchậu.Vàcạnhsựphúchậuđólàmộtngườithấynhỏhơn,khuônmặtthanhthoát,cócáimiệngcườirấtđẹp.Xảyramộthiệntượngcuốnchiếunhưthếnày:Tấtcảcáccánbộtổngcục,thànhphố,tỉnh,vùngđềutỏracungkínhkhácthườngtrướcconngườithấpnhỏấy.Conngườithấpnhỏlạitỏracungkínhđặcbiệtvớiconngườimảnhgầy,phúchậukia.Conngườimảnhgầy,phúchậukialạicótháiđộvìnểkhácthườngtrướcconngườicaolớn,độimũcối,vậnáoTônTrungSơnmàughikianữa.Nóichungcảbaconngườinàyđềulànhữngkhuônmặtquáđỗiquenthuộctrênnhữngphươngtiệnthôngtấnquốcgiavàonhữngngàylễtrọng,nhữngphiênhọpcótínhbảnlềliênquanđếnvậnmệnhsốngcòndântộc.

NgườimặcáoTônTrungSơnđiđếntrướcmặtVũNguyênlúcấyđangvậnmộtchiếcsơmitrắngđếnnhứcmắtgiữakhungcảnhnúirừnghỏivớichấtgiọngmiềnTrungrấtnặng:

-Đồngchílàgiámđốcởđây?

-Báocáo,tôi!–Anhdướnthẳngngười.

-Nghenóilàmộtgiámđốcgiỏimàđểcâypháthoangcháythếnàycóxótruộtkhông?–Ôngchỉnhữnggốccâylớnnhỏđangnằmlổnnhổnxungquanh.

-Báocáorấtxótruộtạ!

-Tạisaolạiđốt?Aichủtrươngđốt?

-Báocáo,chủtrươngđốtlàcủatrên,bởivìđăngkiểmlâmhọkhôngchomanggỗrakhỏirừng,sợtiêucựcđànhphảiđốtđểphátquangchứbiếtlàmsaoạ?

Ngừnglạimộtlúclâunhưthửđođếmxemcáianhchàngtrẻranhnàylàaimàđứngtrướcmìnhcứnóilemlẻmnhưvậy,ônghỏitiếp:

-Tìnhhìnhchỗđồngchínhưthếnào?Cókháhơnnhữngchỗkháckhông?

-Thưa,chắccũngvậy.

-Tạisao?–Tiếnghỏicàngnặng.

-Tạibởicóbađiềubấthợplý…

Nóiđếnđó,anhchợtdừngvìthấyxungquanhthoángcónhữngconmắtcủađủcáccánbộlớnnhỏđangthấpthỏmnhìnlênnhưsắpsửanhúngchânvàolòthuốcsúng.TrongsốđóanhthấyrõràngcócảconmắttoélửacửagiámđốcCôngtyBaVinhnhưmuốnngầmnhắcnhởanh:“Quáchớnrồiđấy!Liềuliệucáimồm!”nhưnglạicómộtloạtnhữngcáinhìnkhác,cáinhìncủađồngđội,củacôngnhânbayđếnnhưmộtsựđòihỏi,mộtsựkhíchlệâmthầmnênchẳngthểdừnglại,giọngnóivẫnrànhrẽ,bìnhthản:

-Điềubấthợplýthứnhấtlàkếhoạchgieotrồngquálớntrongkhinănglựcgieotrồnglạiquámỏng.Thếlàtoàngieonhảycóc,gieoẩu.Tứclàthayvìphảiươm,phảichiếtcẩnthậnrồimớibưngđitrồngtheokiểuStumtrần,đằngnàyphầnlớnlàtrồngthẳng,trồngkiểuthựcsinh,táchạibâygiờchưathấyrõnhưngđếngiaiđoạncâybắtđầulàmmủthìsựtáchạilàkhôngthểlườngtrướcđược.

-Điềuthứhai?–Nétmặtngườihỏiđãhơisạmlại.

-Điềuthứhai,đặcđiểmdânởđâylàhầuhếtđếntừcácvùngvenbiểnnênkhôngcónghề,khôngcómộtchútkháiniệmgìvềkĩthuậtcâycaosucả,trongkhihọphảiômmộtkhốilượngcôngviệcquálớnvàphứctạp.Vàđiềuthứba–Nhưsợphảinghecáicâuhỏigiốngnhưthếchẹnvào,anhnóilướtluôn–Chủtrươngbỏcơgiớikhaihoang

chỉbằngthủcônglàsailầm.PhươngchâmrườngcốtdốtdọntheokiểulàmrẫycủangườidântộcchỉđúngvớiđịabànbằngphẳngtiệnlợigiaothôngvàcótaynghềtruyềnthốngnhưbênĐồngNai.Trongkhiđặcđiểmthổnhưỡngởđâylạihoàntoànkháchẳn.Thếlàcácphươngtiệncơgiớibỗngchốcthànhđốngsắtvụngiữatrời.

Tấtcảlặngđi.Nắngrunghơivàoánhmắttừngngười.Ngườinàynhìnngườinọ,ngườinọlạinhìnngườikia.Câunóicủaanhnhưmộtngọnroiquấtxuốngnhữngđiềulờmờbaolâunayngườitađềuhiểu,đềumuốnnóinhưngkhôngthểnói,khôngtiệnnóihaykhôngdámnói.Chỉcókhuônmặtngườicaogầy,phúchậubìnhthản,thỉnhthoảngônglạigậtđầunhẹmộtcái.CuốicùngngườinhỏbécócáimiệngcườikháđẹplêntiếngnhưthểmuốnxoáđicáiimlặngngộtngạtkhôngchịunổibằnggiọngnóiThừaThiênrấtdudươngcủamình:

-Tìnhhìnhvậymàgiámđốcralôlạivậnáotrắngà?

-Báocáo,tôinghĩrằnghômnaytôiđiđónđảngvàchínhphủ.

-Tốt!Nóitấtcảnhữngđiềunày,đồngchígiámđốccóngạigìkhông,vínhưsựvõđoánchưathậtchínhxácchẳnghạn.

-Dạ,ngạithìtôiđãkhôngnói.Bởivìlàđảngviên,tôiphảicóbổnphậnnóithậtvớiĐảng,làngườilínhtôiphảibáocáotrungthựcvớiTổngtưlệnh.

-Tốt!–Ôngquayquavỗvaimộtngườitầmthướccónướcrarấtchiếntrận,nóivớingườimặcáoTônTrungSơnnhưthểxoáđicáikhẩukhílạtaicủacáianhchànggiámđốctrôngđỏmdángvừarồi–Báocáoanh!Đâylàmộtbíthưgiỏinhấtthờichiến,chắcchắnsẽlàmộttổngcụctrưởnggiỏinhấtthờibình.Anhcứtinrồitìnhhìnhsẽđượckhẩntrươngkhắcphục.

-Tingì?–GiọngôngmặcTônTrungSơnbỗngcănglên–Tôi,Đảngvànhànướcđãtinởcácđồngchíấynhiềuquárồinhưngcóthấybiếnchuyểngìđâu.Nênnhớđâylàhiệpđịnhthếkỉ,mộthiệpđịnhkhổnglồthắtchặtthêmtìnhbằnghữugiữahainước,cácđồngchígiậmchântạichỗthếnàybiếtănnóithếnàovớingườita,lỗitạiai?Tạitôiduyýchí,tôiphiêulưuà?Haytạichínhphủ,tạicácđồngchíkhôngbiếtđiềuhành?Ýkiếncủađồngchígiámđốcnôngtrường

kiacũngcócáiđểchúngtaphảisuynghĩ.NgaychiềunàyvềThànhphốđềnghịbênchínhphủchotriệutậptấtcảcácbanngành,cácbộ,vụcóliênquanđếnđểbànriêngvềviệcnày.Gấprồi.Giánàocũngphảilàmbằngđược.Đâylàtựtrọngdântộc.Cũnglàmónnợântìnhchúngtaphảitrảtrongchiếntranhmàkhôngchỉlànămmườingànhéctanàyđâu,tớiđâyngànhcaosuphảitiếnlênhàngchục,hàngtriệuhécta,cócáigìmànhândânkhônglàmđược,hả?

Tiếnghảreovàođámđôngnhưmộtphátđạntráipháokhiếnchomọicáinhìncứlộntrọng,ngơngácbayđiđâu.

TheosựhướngdẫncủaphógiámđốcĐoànThanh,đoànngườisangtrọngcócảmộtdâybáochí,truyềnhìnhhùnghậuđitheotiếptụcrùngrùngchuyểnbướctiếnsâuvàorừngcaosuđểthựchiệncáiýniệmrấtưquầnchúnglàkịchmụcsởthị.GiámđốccôngtyBaVinhđiquatrướcmặtanh,tháiđộlầmlầmkhôngthèmnhìncũngkhôngthèmnóinửacâu.Riêngngườibíthưhuyệncónướcdađồnghunngàynàolúcnàyđãlàbíthưtỉnh,cònlùilại,huýchkhẽvàosườnVũNguyênmộtcáiđauđiếng:

-Mày…Cáitật!Địnhchơiđứngtimmọingườiđóhả?Nhưng…đượcngonđómày!Cũngphảiđểchovuahiểuramộtđiềugìchứ.

Ôngcườikhùngkhụcnhưnglạiđuỗnmặtra.Anhvừanhácthấymộtkhuônmặtquengiữađámthợcạoởrặngsutrướcmặtrấtquen,khuônmặtcủaHàThương…nhưngkhitĩnhchínhìnlạikhuônmặtkialạibiếnmất!Thương…Thếlàemđãtrởvềrồiphảikhônghayemchỉlàmộtảoảnhcâylámàanhvamắtvàođâucũngthấy?Tốtthôi!Dẫuemkhôngmuốnnhậnratôi,emlẩntránhtôinhưnggiữanhữngcánhrừngtanhoangđangcầnđượcvựcdậybằngmọigiánày,chỉcầncóem,cóbóngdángemđâuđólàđượcrồi…

-Tuyệtvời!Mộtphongđộicanđảm.Tuyệtvời!Hômnayanhđãnổilênnhưmộtngườihùnggiữađámbáochírồi.Chínhsựnóngvộiduyýchí,khônghiểubiếtgìvềlàmănkinhtếcủacáccụấyđãđưađếnthảmcảnhnàychứai!...Anhthửnhìnxem,côngnhânhọđangngầmtựhàovềngườigiámđốcchịuchơicủahọkiakìa.

-Cáccụnào?–Anhquaylại.CáimiệngcủaĐăngĐiềnđangđảđớttrướcmắt…Anhcaumày!Cólẽđâylàlầnđầutiêntừngàyvềđây,anhbắtđầuthấycáimiệngkiasaocứđảđớt,cứtrơntruộnđến

thế-Không,cậunhầm!Lỗikhôngchỉởriêngcáccụấy,lỗiởcủatấtcảchúngta,lỗicủalịchsửđãxảyraquánhiềuchiếntrận.Vàmìnhcũngchỉthaymặtanhemcôngnhânnóilêntiếngnóichânthựctrongđầuchứcómuốnlàngườihùngngườihiếcgìđâu.

Cáimiệngkiachỉhơithưỡiramộtchútrồiliềnđólạicườingay,mộtcáicườikháchẳn,rờnrợn,thấubuốtvàlãnhcảm…

*

**

Saulầnấy,côngviệcbộnbềcứcuốnanhvàocáimêhồntrậnmịtmùcủanóđếnnỗiVũNguyênkhôngcònkịpnhớlạiđiềugìnữa.Riêngchuyệncâyđànđãthànhcáicớđểanhcóbuổilàmviệcriêngkĩcàngvớingườiđộitrưởngbảovệcầncùnhưngquáthụđộngvàhiềnlành.

-ÔngThuầnnày,chuyệnmấtmủtómlạilàđượcdiễnratheokiểunào–Anhhỏi.

-Nhiềulắmạ!–NgườiđộitrưởngquêsứNghệậmừ-Mấtdothợcạophá,cạoẩu,cạokhôngtheomộttrìnhtựkĩthuậtnào…

-Tôikhônghỏicáiấy.

-Dạ,mấtdodântựdođêmđêmlẻnvàocạotrộmcó,mấtdoláixebồndọcđườngtháomủđổnướcthayvàocó,vàmấtdochínhcôngnhâncủamìnhlẻnmangđibáncũngcó.

-Lénmangđibằngcáchnào?

-Họnhétmủtạp,loạimủcònrơirớtlạitrênmiệngcạo,đãkhôvàocạpquần,vàoốngquầnrồicứthếđirakhỏilô.Cònmủướt,họchắtvàocan,vàochai,giấukíntrongnùmbụi,chờtốitrờichuivàoxáchvề.Cũngchẳngđượcbaonhiêu–Anhtathởdàinhưbàgià–Cắptrộmkhốnkhổvậy,mỗingàyđổchoconbuônmaylắmcũngchỉđủtiềnmuathêmnửalongạo,mớrauvềchocon.

-Nhưngcảngànngười,ngườinàocũnglongạo,mớraunhưthế,củanảnôngtrườngsẽtổnhaobaonhiêu?

-Dạ…Nhưngcáihaonónằmởchỗdântựdovàocạophákia.Họàovàohàngchụcngười,cóđậnlêntớihàngtrămgiặccàn.Họbămchặtvàothâncâykhôngthươngxótbằngđủcácloạiphươngtiệnmiễnsaochotứarađượcnhiềumủnhấttrongkhichịemmìnhphảinângniu,tỉatóttừngdămmảnhnhưsợitócmột.Nóiđùa,sángranhìnthâncâybịphạtđinhữngmảngtrắnghếunhưthịtngườimà…ứanướcmắt.Câynàobịbămchặtnhưthếđếnlầnthứhaicoinhưchếthẳn.

-Tôiđãnhìnthấynhưngchỗmủăncắpấyhọphảicóchỗtiêuthụchứ?

-Cóchứạ!Ráochọitậptrungvàomộtmối,đólàchỗthằngTuấnmệnhdanhlàTuấntửthần.Baonhiêunócũngmuahết,muagiárẻnhưăncướprồidùngxechởđibánchocáccơsởchếbiếnvớigiácắtcổ.

-Aicũngbiếtmàcảbốnđờigiámđốc,cảôngbảovệtồntạisuốtbốnđờivẫnkhôngcócáchnàotriệtđượcnó,vẫnchỉngồiứanướcmắtthôià?

-Chịuạ!Nóănsâulắmrồi,ăncảvàonôngtrường,vàocảchínhquyền,cônganxãnênbiếtđấymàđànhchịuđấy.Đãcólầnmộtônggiámđốccủamìnhđịnhlàmcăng,địnhdùngluậtpháptrịhắn,chỉhaingàysau,cảnhàôngấybịcháyrụimàchịukhôngtìmđượcnguyêndo,hayngườitasợvạcũngchẳngchịutìm…

VũNguyênchợtnhớđếncâykènvàmấylờiđedoạvừatrắngtrợnvừatỏrarấtmềmmỏnghômnào.Trầmngâmmộtlát,anhngẩnglên:

-Bầncùngsinhđạotặc!Tấtcảtừdođóimàra.Nếunhưđồnglươngnuôisốngđượccáibụngthìaicònnghĩđếnchuyệntrộmcắpnữa!Tạisaoxưanaymấyôngkhôngdùngbiệnphápthưởngphạtchonghiêmvào?Bắtđượccânmủnàolàphạttiềnthậtnặngcânmủđó,đồngthờicạothêmđượccânmủnàocũngthưởngbằngtiềnchocânmủấy.Nào,giữaphạtvàthưởng,họchọncáinào?

-Dạ,trướcđâycũngcógiámđốcđãđặtvấnđềnàyranhưngkhôngaitheocả,cuốicùngôngấylạibịchuyểnđi.

-Vậychuyệnkhoánđầulôchotừngcôngnhân,từnghộđểhọýthứclàmchủphầncâycủamìnhđãcóaiđặtrachưa?

-Dạ…Cáinàythìchưa.

-Vấnđềlàởchỗấy.Khiđãlàchủrồithìhọbuộcphảicótráchnhiệmchămsóc,bảovệnhưbảovệgạonhàmình.Mọisựtiêucựctựnhiênsẽgiảmđi.Ngượclại,họsẽlàmlấylệ,làmđượcchănghaychớ,làmchămchỉđểlàmgìkhiđồnglươnglạikhôngphụthuộcvàosựchămchỉấy.Ôngthấythếnào?

Khổ!Ngườibảovệcònthấythếnàonữakhicảbốnđờigiámđốcđiqua,anhtavẫnchỉvậtvờnhưcáibóng,nhưmộtgãthiênlôivôtíchsự,đãcókhinàođượcmộtngườiđứngđầunôngtrườngđemnhữngchuyệnvừaganruộtvừatrừutượngratâmsựnhưthếnàyđâu.

6SÁUTHÁNGSAU,CÓMỘTBÀIBÁOĐĂNGĐĂNGỞTRANG

nhấtvớimộtdòngTítkháấntượngnhưsau:

“Mộtcúcựamìnhxâyxátgiữanhữngcánhrừngnghèokiệt”.

Bàibáocóđoạn:

“…Cóthểnói,quychếquảnlýsảnxuấtmớicủacácnôngtrườngcaosuX.giốngnhưmộtgiọtdungdịchcựcmạnhnhỏxuốngnhữngcánhrừngnghèokiệtđãlàmxáotunglêntấtcả.Đãxoátancáimànsươngbaocấpâmu,giálạnhbaonămnayđènặngxuốngcuộcsốngngườithợ.Đãgâylênnhữngcúsốckhámạnhởnhữngngườinày,đồngthờicũnggâynênsựtiếpnhậnhồhởicủamộtsốngườikia.Nhưngnhìnchung,dùmuốnhaykhông,giọtdungdịchnàycũngđãbắtđầupháthuyđượcnhữngphảnứngdâychuyềntíchcựccủanó…”

Bàibáoviếttiếp:

“…Chỉsaumộtthờigianngắnmạnhdạnthựchiệnquychếsảnxuấtmới,nôngtrườngcaosuXđãcónhữngcúcựamìnhchuyểnđộng.Nhữngvườncâytrồngẩu,trồngdăm,gánhnặngtừtrongquákhứđểlại,đãđượctậptrungchămsóchoặckhoanhvùngchờthanhlý.Mộtsốítnhữngvườncâytrồngmớibắtđầuđượchìnhthànhvớinhữngquytrìnhcơbảnnhất,điềumàtrướcđâycònrấtbịcoinhẹ,vínhưkiênquyếttrồngtheokĩthuậtStumtrần,tứclàtrồngquaươmquachiếtchứkhôngtrồngthẳngtừcâygiống.

Nạncạophá,cạolấyđược,cạomộtdămtứclàngàynàocũngcạotrênmộtthâncâythayvìcạomộtngàychocâynghỉtíchmủmộtngày,cạovụthànhtíchđãbướcđầuđượcchặnđứng.GiờđâynôngtrườngđangchotiếnhànhthíđiểmmộtđợtphátđộnghướngtớiBànTayVàngđểnângcaokỹthuậtcao.Sâuhơnthế,bàntayngườithợbaođờinaybịbỏquêntrongbóngtối,bâygiờđãđượclôirangoàisángđểtựthayđổicuộcđờimình.Bệnhphấntrắng,nấmhồng,nhữngcănbệnhtruyềnkiếpbấtkhảkhángcủaloàicâychomủđãđượcđặtracấpbách.Nạnăncápmủ,nạnphácâyđãbướcđầuđượcgiảmthiểu.Nhữngtổbảovệtuầntrađêm,mộtlựclượnglâunay

khôngbiếtlàmgìnayđãđượcxốclạivàđivàohoạtđộng.Nhữngchiếcxechởmủvềnôngtrườngđãđượcgắnxiđểtránhxảyrahiệntượngthấtthoátgiữađường.Phânbónnhậnvềvớimộtkhốilượnglớnđãđượcquảnlýchặttừngcânthayvìngàytrướcphânralôthìít,phânbiếnthànhtiềnchảyvàtúimộtsốngườithìnhiều.Ngườitakiểmđịnhmủngaytừgốccâyđểgiảitoảsựmócngoặchàmlượng,muahàmlượnggiữabộphậnnàyvàbộphậnkhácdẫnđếnsựthiệthạichungchongườisảnxuất…

Đượcbiếttớiđâynôngtrườngsẽthínghiệmkhoánđấulôđểgắnngườicôngnhânvàolợiíchcủamình.Làmnhiềuhưởngnhiều,làmíthưởngít,làmthậtănthật,tronglàmcóphạtcóthưởng.Tiềnlươngcôngnhânsẽđượcnhậnngaytạinôngtrườngbộbểtránhnhữngthâmhụt,rườmràkhiphảixuốngđội…

Bàibáonóithêm:

“Đểrađượcmảngquychếhàngchụcđiểmthenchốtnày,nhữngcánbộquảnlýcủanôngtrườngđãphảichốngtrọivớikhôngítnhữngthếlựcbảothủ,trìtrệđãtrởthànhthâmcăncốđế.Khôngbiếtrồisaunàynósẽđượcthựcthiđếnđâunhưngvớihiệntrạngmảngtốinhiềuhơnmảngsánghiệnnaytrongcácvườncâycaosu,việclàmnàylàmộthànhđộngquảcảm,lộingượcdòngvàchắcchắnlàsẽnhiềuphenrớmmáu…”

*

**

Khôngđầymộtthángsaunữa,kểtừkhiđoàncánbộcấpcaoĐảngvàchínhphủđóđến,mộtcơnbãothanhlýđãxầmxậpđổxuốngtoànbộcôngty,làmnghiêngngả,tantáccảrừngcây.Đãđếnlúcngườitakhôngthểđểnhữngbónghìnhcongáicạomủâmthầmtrongrừngvắngkiaphảiđưađôivaimảnhkhảnhcủamìnhragánhchịucáisứcđèquánặngcủasailầmtrongquákhứđượcnữarồi.Cảsáungànhéctangútngàncâycốitrongchốclátbịvặngẫy.Cảhàngtrămconngườiđầymìnhchiếntíchtrongtrậnmạcbịrơirụngtheo.Thanhlýcây,thanhlýcảngười.Bàihọcchothờikỳhậuchiếnmớimởralàmkinhtếthậtđắtgiá.Cócảmồhôivàxươngmáu,cảniềmvuivànỗibuồn.Vịtổngcụctrưởng,ngườibíthưchiếntranhgiỏinhấtnhưcólầnđượctrântrọnggiớithiệuhoárakhôngnhấtthiếtcứ

sẽlàmộtnhàkinhtếgiỏinhất,đãlặnglẽrađi.Mộtphóthủtướnggiàunhiệthuyếtnhưngnonkinhnghiệmphụtráchcáckhuvựckinhtếphíanamcũngkhôngtrụlạiđược.Xaoxác.Xaoxácvàxaoxác…Sựmấtmáttàisảnngangbằngmộtcơnbãothếkỷđổbộvàođấtliền.Sựmấtmátvềconngườitươngđươngsựngãxuốngcủamộtchiếndịchtrọngđiểmtrongchiếntranh.Nétbànghoàngngơngẩncònhiệnlêntrongđáymắtcủahàngchụcngànconngườichomãiđếnnhữngnămthángsaunày…

Nhưngthậtmay,haykhôngmay,nôngtrườngcủaanhsựxêxíchlạilàkhôngđángkể.Hơntrămhéctaphảithanhlýthìanhđãdựđịnhchonằmchờthanhlýrồi.Chỉmộtvàiđộitrưởngkhôngđủsứcđiềuhànhđànhphảiđiềuxuốnglàmtổtrưởng.Bangiámđốcvànôngtrườngbộsẽkhôngcóthayđổigìlớnngoạitrừmộtvàitrườnghợpkhátếnhịmàanhđangcânnhắc…Vàanh,ngườigiámđốcnôngtrường,saumộtthờigiantậnlực,thânthểchỉtạmsụtxuốngdămcânnhưngđầuóclạithấyyênổn,bìnhtĩnhhơn.RiêngchỉcóđiềulàmanhvẫnđêmngàycanhcánhlàchưanốilạiđượcquanhệvớiHàThương.Thươngvẫntiếptụclẩntránhvàvẫnlàmnhưkhônghềhaybiếtsựcómặtcủaanhởvùngđấtnày.

Mộtbuổichiềusắpmưatrongrừngsu,khôngcòncáchnàokhác,côđànhphảingồilạivớianhmộtchútbởikhôngcònbiếttránhđiđâuđượcnữakhivịgiámđốcđònđãcóýngồiđóncôgầncảnửangàyởconđườngmònđộcđạodẫnvềlán.Thìvẫnlàngồinơitrốngtrải,ngồitrêndẹp,ngồigiữatiếngmuỗnbayvàmùilámục,ngồicáchxanhaubằngcựlycủamộtbuổihọpcôngđoàn.

-Anhnhớem!–Anhnói.

-Xinanhcóthểnóichuyệnkhácđượckhông?

-Anhvẫnyêuem!

-Emkhôngmuốnnghemãicâuấy.

-Anhđitìmem!

-Xinanh…đủrồiđấy.

-Anhsẽcònnói.Nóimộtnăm.Nóimộtđời.Đờinàykhôngxong,

sẽnóitiếpđờikhác.

-Emvềđây.

-Anhcólỗivớiem.Anhđãlàmkhổem.

-Ônggiờicũngcólỗi.

-Anhvềđâytrướchếtlàvìem.Chỉvìem.

-Chứkhôngphảivìđểtrởthànhmộtngườihùngkinhtếtrongtoànngànhcaosunhưbáochívừacangợi?

-Không!Vônghĩahết!Khôngcóem,mọichuyệnvừarồichảcòncóýnghĩagì.Nếuvừarồianhđãlàmđượcmộtcáigìđóchonôngtrườngthìcáiđótrướchếtlàvìem,nhờcóem.

-Làmgiámđốcmànóithếkhôngsợngườitacholàphảnđộng,làcánhânà?–Giọngnóiđãmềmhơn.

-Cóemởbên,anhkhôngsợgìhết,anhkhôngcầngìhết.Ngaybâygiờanhcóthểtừbỏtấtcảchỉđểlàmmộtcôngnhâncạomủmiễnlàđượcngàyngàybêncạnhem.

Imlặnggiâylâu.Hìnhnhưđãcógiọtmưarơitrênlá…

-Emcóthathứchoanhkhông?Hồiđóanhkhônghềcóýlừadốiemnhưnganhkhôngđủcanđảm.Nếunóiraanhvẫnchưadứtkhoáttrongquanhệvợchồngvớingườiđànbàấy,anhsợemsẽbỏanh.

-ChonênngườitamớiđểchobàvợnhờngườiđếnđánhghenầmĩtạiCôngtygiữabanngày!...Nhưngkhôngsao,tấtnhiênthôi,emkhôngghétchịấy,thậmchícònbiếtơn.

-Anhkhổlắm!Anhđâucóngờcơsựlạidiễnrađếnnôngnỗiấy.Chotớilúcđianhmớithấyhếtcáikhốnnạncủamình.Thậtkhốnnạn!

-Thôi!Tựnguyềnrủalúcnàycóíchgì.Chịvàcháuchắcvẫnkhoẻ?

-Bọnanhsắpratoà.

-Đểlàmgì?

-Vìem.Vàcũnglàtheoýcủacôấy.

-Muộnrôi!Anhhãytrởvềvunquénnhữnggìđãcótrongtầmtaymình,ítnhấtcũngvìthằngnhỏ.Tựdưngđôilúcemthấynhớnóquá!Màchịấycũngkhôngcólỗigì.Làmvợthìphảigiữchồng,phảiphậnem,emcũngsẽlàmnhưvậy.

-Emkhônghiểugìhết,khônghiểugìcả.Cáisựsẽlyhônnàykhônghẳnlàvìem,vìcáichuyệnmớinớicũcủaanhmàvìchínhbảnchấthônnhâncủanó.Khôngcóem,bọnanhtrướcsaucũngchiatay.Chỉcóđiềuvừađúnglúcđóemxuấthiện.

-Mưasắpnặnghạtrồi!Emđiđây.Nếuđượckhuyênanhmộtcâuthìemchỉmonganhnênhếtsứccảnhgiáctrongmọichuyện.Khôngphảitấtcảhọđềuưaanhđâu.Họđangchờanhsơhởđểthọcdaovàomạngsườn.Màanhthìvẫnnhưngàynào,độngchútlàbốc,hơitílàsaysưatrongcôngviệcthìrấtsắcsảonhưngtrongcuộcđờilạihoàntoànnhẹdạ,ngâythơ.Anhđangmơngủtrongsựyêntĩnhtrướccơndôngđó.

-Nướcdaemxấuquá!Mắtlạicóquầngnữa…Emđangcóđiềugìgiấuanhphảikhông?Côbạncùnglánvớiemnóihìnhnhưem…

-Không…Làmgìcógì.Connhỏđóbiếtgìmànói.Em…emvẫnbìnhthường.

-Mảnhgiấynémquacửasổphònganhhômrồilàcủaemphảikhông?

-Giấynào?–Côthoángquayđi–Emkhôngcóthóiquennémbấtcứcáigìquacửasổphòngaihết.

-Khôngsao!Dùvậyanhvẫncámơncáimảnhgiấyấy.Vàcámơncảlờikhuyênlúcnàycủaem.Càngcámơnkhianhbiếtrằngtựtrongđáylòngcủaem,emvẫnchưaquênanh,emvẫncònlolắngchoanhnhưngàynào.Nhưngemcóthểyêntâm!Khôngailàmgìđượcanhcả,khôngkẻnàocóthểchơixấuđượcanhhết.

-Thôi,anhvềđi!

-Choanhthêmmộtphútnữa!Anhbiếttrướcmặtđoạnđườngđisẽrấtkhôngbằngphẳng,thậmchícónhiềucạmbẫy,trongkhiđóanhcòncóbaonhiêuviệcphảilàm.Chínhvìthếmàemhãyhàhơitiếpsứcchoanh.Hìnhảnhemvàhìnhảnhcâycaosuđãtrộnvàonhaulàmmột.Anhkhaokhátmongmuốncuộcsốngrừngcây,cuộcsốngngườithợsẽmỗingàymỗisángsủahơn.Sẽcómáingóithaychomáitranh,sẽcóánhđiệnthaychongọnđèndầu,sángralôbằngxemáyxeđạp,chiềutrởvềsẽcómâmcơmđủchấtđặttrênbàn,buổitốinhànàocũngcóchiếctruyềnhìnhlàmbạn,khôngcòncáicảnhmớiđầuđêmđãphủichănleolêngiườngnhưgàleovàochuồng,vàthángthánglĩnhlươngxong,ngoàichitiêumọikhoản,mỗingườicònđểrađượcmộtvàilaivàng,mộtvàichụcbạcchắtchiuchocuộcsốngmainày…

Chỉnghetiếnggióthổidọclônhưmộttiếngthởdàimanmác…Tiếnganhcũngnhẹthoảngtrộnhoàvàocáiâmthanhtừngchiềumanmácấy,nhưkhôngphảinóivớicô,khôngphảinóivớimìnhcômànhưnóivớimộtcáigìđóxaxămhơn:

-Đờicâynhưđờingười.Nướcmắtcâynhưnướcmắtngười.CaosutheothổngữBraxinlàCao–u–su,lànướcmắtcủacây,đờingườituổithọtrungbìnhđượcsáumươinăm,đờisuchỉbằngmộtphầnbanhưthế.Sữangườihìnhthànhsaukhisinhnở,sữacâychỉsaucóbảynăm,khithânhìnhnóđođượcvừabằnghaigangtaynốilại…Haimươinhămnămmộtđờicây,nóchoconngườinhiềuhayítsữalạiphụthuộcvàotìnhnghĩathuỷchungcủaconngườiđốivớinó.Conngườiíchkỷ,conngườiđộcác,conngườichỉbiếthànhhạ,bóclộtnó,nósẽbuồnrầumàhéohonmàthuichộtdầndòngsữatrờicho…

-AnhNguyên…-Côthốtkêulên–Đừng…đừngnóinữaanh!

-Chínhvìvậymàanhmuốnemphảilêngiúpanhmộttaytạivănphòng.Ởđâykhôngcầnmộtngườiđangmangtrongđầuhaibằngđạihọc.Chỗcủaemlàởphòngkỹthuậthaykếhoạchgìđókia.Câycaosuđangcầnnhữngngườimáttayvàamhiểunó,giốngnhưcôgáicầnmộtngườiyêubiếtchiasẻ,bếtyêuthương.Lênnhé!

-Saokhôngđưathẳnglênphógiámđốcchogọn?

-Anhsẵnsàngđưanếuemchịu.Đókhôngchỉlàýanhmàcònlàýcủađảnguỷ.

-Ônggiámđốckhôngsợngườitasẽdịnghịlàchỉlocấtnhắcnhữngngườithânvàochỗthơmthảothôisao?

-Không!Nếulàkẻthùmàlàmtốt,anhvẫnđưalên.Cònngườithânlàmdở,anhcũngchẳngnươngtay.Vìsựtồnvongcủahàngngànhéctacaosuhayvìbacáimiệnglướithếgian,anhchỉcóquyềnchọnmột.

-Anhvẫnhaythíchnóinhữnglờitotátnhỉ?Cósợlúcnàođósẽgẫykhông?

-Gẫynhiềurồi,bâygiờcógẫynữavẫnvậy.Vànếucógẫythìsẽgẫyởđây,ởchínhtrongnhữngcánhrừngcaosumàanhbiếtrằngsốphậnanhvớisốphậnnósẽgắnvớinhauchođếnngàycuốicùngcủacuộcđời…

-Anhvẫnchưathấychánchocáitínhưamộngmơlãngmạncủamìnhư?

-Thươngơi…Câykènanhmangtheođịnhsẽlầnnàothổilạichoemnghebảnnhạcấy,bịngườitabẻvụnrồi.Conthiênngacủaanhbịbẻcánhthậtrồi!

-Aibẻ?–Lầnđầutiênthấyđôimắtbuồnkiatỏrachămchú.

-Nếumàbiết.

-Dạonàytrônganhcóvẻhơigầyđi…Ngườitabảođêmnàoanhcũngthíchđicưỡixemáyđikiểmtralô.Anhnêncẩnthận.Đãcóngườibịbỏmạngtrongnhữngchuyệnnhưthếrồi.

-Vậynhé!Ngaytuầnsauemlênnhé!Khôngthathứchoanhthìthôinhưnghãyvìhơnngànconngườinày.Nếucần,anhsẵnsàngmấtemđểđượcmộtcộngsựthạoviệc.

Lạitiếnggióthổidọclôvàhìnhnhưcócảtiếngmưarơithậtnhẹnhưtiếngchânnhỏxíucủaconthúnàodẫmtrênláủ…Mộtbóngngườixuấthiện.Vừatrôngthấyhọđangimlặngngồibênnha,cái

bóngvộirụtlạingay.ĐólàĐăngĐiền.Hắnđikiểmtralôvôtìnhnhìnthấyhaycốtìnhđưachânđểthấy,cáiđókhôngaibiếtvàngaycảchínhhắn,hắncũngkhôngthểbiết…

-Cuốicùngthìrangườitavẫnlochocôngviệcchunghơnlàlo…-HàThươngnóisaumộtlúcimlặng–Anhvềđi!Chuyệnnàyemchưathểtrảlờiđược.Biếtđâutớiđâyemsẽkhôngcònởđâynữa!Cònchuyệnkia,cáichuyệnmàanhbảochínhvìnónênanhđếnđâyấy,emcóthểtrảlờiluôn,trảlờimộtlầnlàkhôngbaogiờphảitrảlờilạinữa:Không!Vĩnhviễnkhông!Conngườianhhoàntoànchếttrongemrồi.Chếthẳn!Chàoanh…

Bóngcôhútdầntrongrừngchiềunhưkhôngcóthật,nhưmộtảoảnhbuồn.Anhbuồnquá!Câunóicuốicùngcủacôđãthổimộtlànhơilạnhbuốttrongcáiđầuđãquátrốngtrảicủaanh.Chaoôi!Cuộcđờisaovuiítbuồnnhiều…Lớnlênđibộđội,hếtgiặcvềnhàđãcómộtcôgửichờsẵnđểlàmvợtheoýmẹ.Chụcnămhànhquânchỉcómáukhôngcóđànbà,chỉcóchônnhaukhôngcótìnhyêu,anhlínhnàochảdễdànggậtđầukhicómộtcôgáimuốngắnbóvớimình.Mườinăm…cứlàcongáilàtuyệthết,cứlàđànbàlàcógiátrị,cầngìphảithổnthứcyêuđương.Thếlàhônnhân,làcứmỗisángngủdậylạithấyhìnhảnhtrongmắtnhauloãngnhạtđimộtchút.Anhvùiđầuvàosách.Chịlạikhaokhátmộtchấtđànôngnăngnổ.Bắtđầukhinhnhau,xúcphạmnhau,thậmchínằmbênnhaumỗingườiđuổitheomộtthếgiớitâmtìnhriêngcủamình.Nhưnglạikhôngthểbỏnhau.Chụclầnviếtđơnlàchụclầnxé.Đứaconngâythơkhôngcótộitìnhgìđãchấpchớiníubuộclạimảnhvá.Tìnhchồngvợkhôngcòn.Nghĩataokhangcũnghết.Nhưngvẫncứthíchquảnlýnhaunhưquảnlýmộttàisản.Khôngítđêmhọphànhvềmuộn,dathịtanhđãtrởthànhđốitácchomấymóngtayngườiđànbàcảghecàoxé.Anhlặngim.Đếnnhiệmsởaihỏi,anhchỉcườibảoconmèonhànuôinóđộngtình.NhưngcôgiáoAnhvăncócặpmắttrongveolạihiểu.Nhìnanhcườimàcôlạikhóc.Đànbànhạycảm,dễmủilòngvìnhữngcáidođànôngđànbàgâyrahơnlànhữngphạmtrùtotátchiếntranhhayhoàbình.Từmủilòngđếntìnhyêuchỉcáchnhaumộthơithởmỏng.Vàmộttốiđếnthămanh,nghetiếngkènKlarinetcủaanhthổinghebuồnđếnnẫuruột,côgiáoxinhđẹptrẻtuổiđãthổnthứcthởvàongựcanhhọctròlớntuổicócáicườiđànôngthuhútchếtngười…

*

**

Anhnổitiếnglàngườicómáulạnh,hoàncảnhnàocũngkhônglàmnhănđượcvầngtrántrắngxanhrấtđẹpnhưnganhlạicótráitimnghệsĩđacảmđậptronglồngngựcnhưcôgáitênHàThươngấyđãnóiđúng.Đúngnhưnganhkhôngsửa,khônghềcóýsửa.“Thủđoạn,âmmưu,đốiphóvớikẻthùtrongchiếntranhđủrồi,nayvớibạnbè,đồngchímình,mìnhlạikhôngtinư?Họdùcóxấuthếnàonhưngcũngkhôngbaogiờlàđịch”.Anhđãnóithếtrongcáccuộchọpđảnguỷvàlàmđúngnhưthếtrongmọicảnhhuốngngọtnhạthaydữdằn.

Nhưnganhlạikhôngbiếtthêmmộtvếnữamàkhichỉcómộtmìnhtrongngụctùgiálạnhbỗngmớichợthiểura,đólànhiềulúctađốivớitacònthâmđộc,dữdằnhơncảkẻthù.VínhưcuộcchuyệntròtrongquánnhậugiữaĐăngĐiềnvàTuấnTửThầnđangdiễnrakia.

-Mấyôngbịbógiòbócẳngsạchtrơnrồihả?–Tuấncườikhảy–Vậymàchỉđượccáinỏmồm.Saobảochỉbabảyhaimốtngàylàsẽbứnghắnđicáirẹtnhưbứngmộtgốccâymụccơmà.

-Bécáimồmchứ!Thìbộcậucũngkhôngtrởthànhngoanngoãndễbảorồilàgì!Mẹkhỉ!Lúcnàocũngvỗngựctựxưnglàchọctrờikhuấynướcmàrốtcuộc,hắncứlêchổiđếnđâulàsạchbáchđếnđó.Sao?Cáisố60tấnmủvàbachụctấnphâncủađámđànemthugomđượcbịhắnlấylạisạchtrơnrồiphảikhông?Mấythằngbịtóm?

-Ôngchửitôiđấyà?–Tuấnnhướngmắt.

-Phảinóithằngchanàykhácứngcựa.Đãnóilàlàm.Đãlàmlàtớibếnluôn.Thậtkháchẳnmấychagiámđốctrước,chanàolànhthìvừađ.vừarun,biếnxăngdầu,biếnthuốctrừsâuthànhcụctiềnnhéttúiđiSàiGònđậppháhoặcngàyngàyrủnhauxáchsúngđisănbắnởmãimiệtrừngxa,mặcchocâymọckiểugìthìmọc,ngườisốngrasaothìsống.

-Ôngcókiểunóinhưconđựcbịthiến.Tỉnhngộrồihả?Xúcđộngrồihả?Vậythìquỳxuốngđi!Quỳxuốngmàvanlạy,thềthốttừnayhoànlương,sẽtrungthànhsuốtđờivớisếpđi!Cókhicònkịpvớmiếngxươngthừađó.

-Thôiuống!Taokhoáikiểunóicủamày.Đểumộtchútnhưngnóthật–Cườivangnhưngkhônggiấuđượcvẻgiễucợt–Chắcdạonàyhẻohả?Cóhẻomớiphảiđãinhauthứrượuhạngbétnày?

-Ôngđừngkíchtôi.Tôiđangchờ.

-Cònchờnỗigìnữa!Mộtmùamưatrôiquarôi!Vàcũngvàibabậncậuđãtìmcáchdúitiền,dúigáinonvàotayhắnrồinhưngcósuyxuyểngìđâu!

-Tôiđếchthèmchờchuyệncủamấyông,tôichờlàchờtháiđộcủacôấy.

-ChậmchânrồithằngemdạigáinhấtnhìĐôngDươngạ!Điềudựđoánđãthànhhiệnthực.Họđãgặpnhaurồi.Hìnhnhưlạicócảthềthốtlẫnnướcmắtnướcmũinữa.

-Ai?

-Vẫnnó.

-ThằngVũNguyên?

-Làmgìmàtrợntrạolênthế?Saocậubảothíchcómộttìnhđịchnặngcânkiamà?

-Nặngcânchứkhôngphảinặngtình.Chúngnóđãkhócvớinhauà?

-Tốtnhấtlàcậutrựctiếphỏihắn.Ghêthật!Dámbiếncảcáinôngtrườnghơnngàncưdânnàythànhtấmmànchemắtthiênhạdiễntròtrốnchúalộnchồngthìcáitìnhấykhôngphảilàđùa.

-Tôikhôngtin.Lãonàycóthểcóchuyệnnàychuyệnnọnhưngkhôngthểcóchuyệnđó.Mộtthằngđànôngrấtkhóchơinhưngđànghoàng,tôibiết.

-Thìcậucứbiết,tôicónóigìđâu.Đànbàmà!Đứanàochảhamdanhhamlợi,trongkhicậuchỉlà…Xinlỗi!Tôichỉnóiđếnthếvànóichung,coinhưtôikhôngnóigìcảnhé!Vànếucóđiềugìcầnnóithêmthìđiềuấylà:Sởdĩvừaquahắndámchơirắnnhưthếlàvìtayhắn

sạch.Khásạch.Giờmuốnbẩyhắnđiđượclạichỉcóbàibảncũlàlàmsaochotayhắnnhúngchàm.Chàocậu!

*

**

AnhvẫnnhớbuổilàmviệcvớiphógiámđốcĐoànThanhhômấy.Phảichăngchínhvìbuổilàmviệcnàymàanhđãđẩybạnbèsangphíađốilập?

Sángđó,chưađếngiờlàmviệc,anhtranhthủđọcthêmmộtvàitrangtàiliệunghiệpvụbằngnguyênbảntiếng.Anhmàanhcómangtheokhánhiềukhivềđây.Vànóichung,trướckiacũngnhưbâygiờ,đãthànhmộtthứgầnnhưnghiện,cứsểnhramộtchútthờigiannàolàanhlạivùiđầuvàohọcvàđọc.Anhhọcbuổitối,họcbuổitrưa,họctrênxe,họclúcngồimáybay,họcởkháchsạn,nhànghỉ,đêmmấtngủcũngmangsáchrahọc.Họcđủthứ,từcâytrồngđếnngoạingữ,từquảnlýđếncácnguyênlýthiếtbị…Tómlạicứcócáigìliênquanđếncâycaosulàanhngốnhết,ngốncóghichép,cóđúckếtvàcáinàođemravậndụngđượclàmạnhdạnvậndụng.Ngaytừhồicònởtrênxínghiệp,cáisứcđọcvàhọccủaanhđãlàmkhôngítcácvịgiáosư,tiếnsĩ,phótiếnsĩđếnCôngtythamquan,làmviệcphảingỡngàng.CảHàThươngnữa,chínhcôđãmộtlầnphảithốtlên:“Anhđisainghềrồi.Chínhracáinghềcủaanhlàphảiđeomụckỉnhngồiởmộtphòngnghiêncứusangtrọngnàokia”.Anhchỉcườivàkhônglấyđiềuđólàmrầulòngbởiconngườianhlànhưthế,thíchhọchỏi,thíchkhámphá,thíchthửnghiệm,chỉđơngiảnnhưcơmănnướcuốnghàngngàyvậythôi.

-Anhchogọitôi?–ĐoànThanhbướcvào,toànthânbụibámđỏnhưcuarang.

-Anhvừaxuốngđộivề?–VũNguyênngấpcuốntàiliệulại,tươicườiđứngdậy.

-Đội3chúngnórảiphânẩuquá!Đãnóiphảiđàohốngaycạnhthâncâyđểtránhnướcmưalàmtrôiđi,chúngnóvẫncứxẻrãnhrangoài,chảlàlàmvậynónhànmà.

-AnhThanh…

-Rồingaycảcáichuyệnmủtạpnữa.Chúngnóvẫnkhôngtậndụngtriệtđể,mủvẫncòndắtlạiởmiệngcạonhiềulắm,nhìnmàxótruột!Bỏrẻcũnghơnmộtngànmộtcânmủtạpcủangườitachứbỡn.Cảngànhéctalàbaonhiêumủ?Cáccậuởdướiđộicạnnghĩlắm!Riêngcáiđội1củatayĐiềnlàcònkhảdĩmộtchút.

-Thôiđượcrồi!Hômnaytôimờianhlênđể…Haylàthôi,đểlúckhác.Trônganhcóvẻmệt,lạiđấtcátbêbốinữa.Anhvềphòngnghỉđimộtlát!

-Nghỉ!Đangvàothờivụ,nghỉthếnàođược.Màdẫucónghỉcũngkhôngyên.Chỉhởmắtramộttílàlạilàmbậyrồi.

-Cáichếtcủaanhlàởchỗấy.

-Ôngbảogì?Aichết?Tôiư?

-Đúng,anh!Nhưnganhngồixuốngđã.CóấmtràTháimớipha,anhnhắpchoấm.

ĐoànThanhđỡchéntràbốckhóitừtayVũNguyênnhưngchưauốngngay,nhìnthẳngvàomắtbạn:

-Cóchuyệngìphảikhông?Đãmấykhigiámđốcngồiphatràthảnhthơithếnày.

-Vâng!Cóchuyện,chuyệnvềcánhânanh.

-Cánhântôi?Tôilàmgìbậyà?Haycóđứanàogiởtròvucáo?

-Không!Khôngcóaitráchnhiệmvàtậntuỵvớicôngviệchơnanh.Từngàyvềđây,anhđãgiúptôiđượcnhiềulắm.Vànóithực,thờigianđầuvề,nếukhôngcóanhthìtôichưabiếtxoayxoảcáchnào.Nhưng...

-Đồngchícứnóithẳngra.Tôiđủsứcđểnghemọiđiều,kểcảđiềuxấunhất.

-Anhlàngườiưutúcủamộtthời.Anhlạilàngườiđãkếtnghĩatửsinh,đãcóơncứumạngđốivớitôi…

-Thôi!Chẳngnênnhắclạichuyệncũ.Cáigìquachoqualuôn.Tôingheđây!

-Vâng!Bâygiờanhkhôngcònthíchhợpvớicôngviệcnữa.

-Biếtnóithẳngđấynhỉ.Cámơn!–GiọngĐoànThanhđắngngắt.

-Nóicáchkhác,anhđãkhôngchuyểnkịptìnhhình.Tìnhhìnhhiệnnaynóđòihỏimộttrithứclàmnghềvàhiểunghềsâulắm,chỉnhiệttìnhvàtậntâmthôikhôngđủ.Xinlỗi!Ngaynhưcáiviệcđêmnàoanhcũnglặnlộixuốngcácđộilàmộtvídụcủasựlúngtúngvềtrithứcđiềuhành.Ngườiquảnlýgiỏilàngườibiếtngồimộtchỗnhưngthâutómđượcmọiviệc.Tứclàtôivẫnnóivề…nănglựcvàtrìnhđộ.

-Nghĩalàcáithằngtôidốtnátchứgì?Màlàmsaokhôngdốtđượckiachứmộtkhicảtuổitrẻbỏvàorừngđánhnhau,hếtđánhnhaulạichuiđầuvàomộtcánhrừngkháctồitệ,căngthẳnghơn,chođếntậnbâygiờ.

-AnhThanh…Tôihiểuanh,hiểuthếhệchúngtathiệtthòinhưthếnàonhưnganhcũngcầnphảihiểutôi.Cảnướcrùngrùngchuyểnđộnglêncáchthứclàmănmới,nếutôikhônggồngmìnhlêntiếpnhậnnhữngcáicầnphảitiếpnhậnthìtôicũngtựđàothảitôitừlâurồi.Thựclòngtôikhôngmuốnnhìnthấyanhquánhọcnhằnvấtvảtrongcôngviệcmàkếtquảkhôngbaonhiêu.

-Giấyquyếtđịnhcủatôiđâu?–Tiếngnóichìmvàotrongngực.

-Giấyquyếtđịnhgì?

-Quyếtđịnhchothôiviệc,chonghỉviệc.

-Anhnhầmrồi.TôimuốnanhđihọcmộtlớpquảnlýngắnngàycủaBộđangmởởThànhphố.

-Xintrảlờingay:Tôikhôngđiđâucả!Tôihếttuổihọcrồivàcũnghếtcáituổingồikhoanhtayđểnghethiênhạdạydỗrồi.Tuỳcôngtyvànôngtrường,thấytôicònlàmđượccáigìthìcứphâncông,kểcảchoxuốngcạomủ,làmbảovệ,coikho,quétdọn…miễnlàkhôngphảirờikhỏinơiđây.Cảchụcnămgắnbó,quenngửimùimủcaosurồi.Sốngởđây,chếtcũngtạiđâythôi.

-Thôiđược,tuỳanh.Nếunhưtôinhờanhnằmchocáichântrợlývậttưxemáy,trợlýkinhdoanhđangcònkhuyết,anhcóbằnglòngkhông?Đâylàcáichânchạyđòihỏimộtsựcôngtâm,chuđáo.Haicáinàyanhcóthừa.

-Tứclàtôichínhthứcbịcáchchức?

-Không!Ngườimìnhlâunaysuynghĩvềbacáithứbậcnàynặngnềquá,đâmtựmìnhlàmkhổmình.Nướcngườita,mộtđoàntàuvànhau,ngàyhômsaubịbộtrưởngxinrakhỏivịtrícủamình.Đơngiản.Cógìđâu.Trườnghợpnày,nôngtrườngchỉtrảanhvềvớivịtríthíchhợpcủaanhmàthôivàthựcbụngcũngđểanhsốngkhoẻhơnnhữngnămthángcuốiđời.Vảlại,đâycũngmớichỉlàmộtgợiý,cònmọiquyếtđịnhlàthuộcvềtrênchứanh.

-Nămthángcuốiđời!Tôiđãgiàkiệtđếnthếrồikiaư?Chínhvìsựsốngcủanhữngrừngcaosunàymàtôiđãchônvùicảsựsốngcủamình.Cámơn!

Bốnmắtnhìnnhau.Rồimộttiếngcườikhôrangkhôngrõnghĩa.Vịphógiámđốclặnglẽđứngdậybướcrakhỏicửa,tấmlưngvâmvamcòngxuống…Ngồilạitrongphòng,máitócbồngbềnhrấtđẹpcủaanhcũngdầndầnrủra.Anhvừalàmmộtđộngtácbáotửchobạnbè,đauđớnlắmnhưngkhôngthểkhônglàm.Guồngquaykinhtếnghiệtngãnàynóchẳngchừaaicả,kểcảanhnếunhưmộtngàynàođó…

7NGỒITRONGQUÁNTHANHTHUỶ,TUẤNTỬTHẦNUỐNG

mộtmìnhhếtcảchaiHennesyloạinhỏ.BuổinóchuyệncủaĐăngĐiềnhômtrướcđãlàmhắnđiênruột.KhôngđiênruộtvìnhữnggiảiphápcứngrắngầnđâycủagiámđốcVũNguyênđãkhiếnchocôngcuộclàmănnơihắncóchiềuchữnglại,chữnglạimặcmẹ,hắnđâuchỉcótrôngmongvàobacáitiêuthụmủăncắpchếtdẫmấy.Cũngkhôngđiênruộtkhihắndầndầnlờmờnhậnrarằng,đốithủkỳnàycủahắnquảlàmộttayquảthậtkhôngvừa.Tấtcảnhữngtròmềmrồilạirắn,rắnrồilạimềmhắnđemrathithốđềutruộiđihếtcả.Lầnthứnhấtlàláthưvớicâykèn,khôngănthua,nửathángsaubảnquychếmớivẫnđượcbanhành.Lầnthứhailàmộttệptiềnnămngànđolaxanhbiếcđượcbọnđànemkhéoléogàvàomộtmónquàtặngnhânngàygiámđốcmớichínhthứcnhậmchức,khôngănthua,bagiờđồnghồsau,móntiềnấyđãđượctrảvềchủcũ,cũngkhéoléonhưlúcnóđượcgửiđi.Lầnthứbalàmộtlờimờiranhàhàngmáylạnhmãitậnkhudulịchngoàithịxã,tấtnhiênvẫnlàbọnđànemchủtrìmàhắnchưacóýramặt.Đốitácnhậnlời,ănuốngthoảimái,chuyệntròrômrảsongđếncáikhoảnmờilênphòngriềngnghỉngơichomộtbéthơmnứcmùisầuriêngchămsócthìlạikiênquyếtbịchốitừ,cũngkhôngănthuanốt.Mềmđếnvậylàmềmquácỡ,mềmđếnmấtcảtưthếrồi,cólẽcáchứngxửtốtnhấtvớithằngchacóphongdángthưsinhnàychỉcònlàchơirắn,thậtrắn.

Nhưngcáiđóđểsau,trongtầmtay,làmlúcnàothìlàm,kểcảmáulên,cóthểmầmngaybâygiờ!ĐiềukhiếnchohắnthựcsựđiênruộtấylàcáitinHàThươngđãchínhthứccónhântình!Thếthìđểuthật!Thànónhântìnhnhânngãivớiaicònđỡtứcchứnhântìnhnhânngãivớimộtthằngchađãcóvợconđùmđềkiểuấymàlạilàmộtthằnggiámđốcxôithịtnữathìgiảmgiáquá!Hănkhôngmuốncáigiácủathầntượnghắnbịgiảm,vìnhưvậy,cuộcđeođuổigiannanđểcóđượcnàngnàycòncónghĩamẹgìnữa!

-Chochainữađây,bàchủ!–Hăngọi,giọngđãnhãonhợt.

Từtrongquầy,côchủquánThanhThuỷbướcra,bộđồlụaxanhmaykhéokhiếnchovócdángcôđãlẳntrònlạicàngtrònlẳn,căngnhức.Côngồixuốngtrướcmặthắn,giọngthậtnhẹ:

-Thôi,đừnguốngnữa,Tuấn!

-Khônguốngnữathìlàmgì?...Làmtìnhvớinhàchịchắc?

-Đừngnóibậynào!–Giọngcóvẻbềtrên–Tôihỏithậtnhen!Cóphảichỉvìcáisố60tấnmủvàmấychụctấnphânbịmấttrắngkhông?

-Trắngđengì?–Tuấntrợnmắt–Nhàchịbiếtgìvàođấymàhỏi?

-VìkhôngchỉTuấnmàngaycảtôi,dạonàylàmăncũngkhóquá!Gỗkhôngrakhỏirừngnổi,đànhngồinhàbánquánkiếmbađồngbacắcvậy.

-Thươngquánhỉ?–Tuấnợmộttiếngrõtonhưmuốntuồncảruộtganrangoài.

-Nghĩcũngkẹtcậuạ!Trướcđâycònthuêđượccánhcạomủlàmcửuvạntuồngỗramặtđườngchomình,bâygiờhỏiđứanàođứaấylắcđầuquầyquậy.Màcókiếmđượcítkhúcđichăngnữathìcũngbịcánhbảovệcủanôngtrườngkếthợpvớicánhlâmnghiệpchặnbắthếtcả.Trướcđâynếuchỉcócánhlâmnghiệpkhôngthôithì…mấytrămbạc,chairượungoạilàxong.

-Chịkểkhổvớitôiđấyà?Choxinchainữa!

-Hếtrồi!

-Vậytôiđiquánkhác.Mấygiờ?

-Hơnmộtgiờđêmrồi.Chảcómanàobánnữađâu.Tuấnvềđi!

-Khôngvề.Một…mộtgiờà?–Conmắtđỏlọccủahắnchợtbắnramộttialửanhỏ-Tốt!Tôiđiđây!

-Điđâu?

-Hỏithậtnhé–Chịđãcólầnnàobịnẫngtaytrênbaogiờchưa?

-Nẫnggìcơ?

-Nẫng…tình!Màthôihỏinhàchịcũngbằng…thừa!Trongbộngựckhổnglồkiacótráitimchóđâumàhỏi.Tiền!–móctúiramộttờđô–Thiếu,chảsau,thừa,củachị.Điđây!Mộtgiờ…Giờnàylàgiờhắnthườngralô…Tốt!

-CậuTuấn!–ThanhThuỷthoángchộtdạ-Cậunóiairalô?KhôngphảianhNguyêngiámđốcchớ?

-Giámđốcnào?Thằngnàylàkhôngcógiámđốcgiámđeonàohết!Màbàchịsao?Cũngphảilònghắnrồihả?Cũngmêtiềntàidanhvọngcủahắnrồihả?Mẹchị!Mẹcảcáilũđànbà!Giết…giếttất!–Loạngchoạngđira…

-Đừng…ĐừngTuấn!

Tuấnđãramởkhoáxemáyphóngàođitrongđêm,vệtđènphanhưvệtmáuchémvàobóngtốidàyđặc.ThanhThuỷbồnchồnđiquađilại,nhữngngóntaytrắnghồngcứxoắnvặnvàonhau…

*

**

Nhưnghắnkhôngphóngxeralô.Bằngnhữngdàydạncuộcđời,hắnchảdạigìtrựctiếplómặtralôlúcnày.Hắnphóngđếnnhàmộtthằngđànem,cũnglàdântựdovàoloạitincậynhất.ChínhthằngđànemnàyđãbẻnátcâykèncủaVũNguyênđểthựchiệnđòncảnhcáophủđầutheochỉlệnhcủahắnvàcũngchínhgãđànemấylạilàngườimấtnặngnhấttrongvụmủvừaqua,đâunhữngmườitấnvàcuốntheoluôncảchiếcxemáymớitậuđược.

-Nhụcvậymàvẫncònômđítvợngủđượchảmày?–Tuấnhỏi,chocảhaiđếgiàylênmặtbàn.

-Thằngemđâucódámđộngcựagìkhichưacónhờicủaônganh–Gãvừaxúcmiệngòngọcvừacàunhàu.

-Thìbữanaytaođếnlàcónhờiđây!Cảnhcáophátnữa.Cảnhcáongaygiữalô.

-Baogiờ?

-Ngaybâygiờ.Cáigiờthuậntiệnnhấtkhidạonàynghebảođêmnàohắncũngbàytròmộtmìnhđikiểmtraxuốngtớitậncácđội.Đêmqualàđội1,đêmnaychắcđội2,độicủalãoTụ.

-Độinàocũngchơi!Cứđểđóchoem.Thằngnàytớisốrồiđây.

-Nhưngnhớlàchỉcảnhcáo.Cấmkhôngđượcgâyánmạng!

-Ônganhyêntâmđi!MấyngónđònngầmcủathằngemlàmtheolệnhcủaônganhhồiởtrongtrạiởThanhHoá,ônganhquênrồià?

-Cònnữa!SauđóđếngặpthằngPhần,bảonóngaysángmaikéomấyđứathứdữlênthẳngvănphòngtaygiámđốcmàđòilạimấychụctấnphân.Đêmnaychơi,sángmaichơi,chơitớiluôn,xemnócóchịunổikhông?Taođiđây!

Nóixonghắnlạiraxe,chiếcxemáyvàoloạisangvàđẹpnhấtthịtrấnkhôngđưahắntrởvềnhàmàbonthẳngxuốngkhuláncủaHàThương.Hắnnhìnđồnghồ:Haigiờ!Giờnàyemcònđangngủđểlátnữalàlạitrởdậybắtđầuchomộtngàylaođộngêẩmvàvôbổ.Cáchlánchừngvàitrămthước,đểkhônggâytiếngồn,hắntắtmáy,dắtxevàomộtbụicỏrậmướtđẫmsương,đặtnằmxuốngrồinhẹchânđitiếp.Đangđi,chợtbướcchânhắnchậmlại.Hìnhnhưđâuđâyđangvanglêntiếngngười,tiếngđànbàtrộnlẫntiếngđànông.Tiếngđànbàrênrỉ,tiếngđànôngthởhồnghộc.Rồicólúccảhaitiếngtrộnnhàovàonhau,khôngphânbiệtnổiđâulàtiếngđànôngđâulàtiếngđànbànữa.Khôngmuốnnhìnlâuvàohaicáivậtthểtrắngnhờnhờnhưhaicontrănđấtđangcuộntrònvàonhau,soànsoạt,hắndèdéchânđịnhđivòngsangngảkhácthìbấtthầncáibóngđànôngđãđứngdậy,kéolạiquần,vẫnthởnhưhentrongkhicáibóngđànbàthấploằnchoằnđãkịpchạyvụtvàotronglán.Bóngđànôngchưađingay,cònnánlạixoèlửađốtthuốc,ánhlửaphựclênsoirõkhuônmặtĐăngĐiềnđanglấmtấmnhữnggiọtmồhôithoảmãn.Hắnbướcthẳngđến.

-Xongrồià?

-Aiđấy?–Điềngiậtnẩyngười–A…Cậuđấyà?Cậucũng…

-Cóchonócáigìkhông?

-Ai?–Cáiconđànbàmàôngvừarúcđầuvàonó.

-Chogì?

-Biếtngaymà–Mộttiếngcườinhạt–Lạichơiquỵt–Cótiếngđộitrưởngmàđãchomìnhcáiquyềnchơiquỵt.Maimốtlàmtohơn,bắtgáibolạichomìnhchắc?Ítnhấtcũngphảitrảchongườitacânđường,hộpsữahaymấylongạobằngtiềnchứ.Củađâunhưcủagiữarừngmàsẵnvậy?

-Cáicậunàychỉđượccáiănnói…Đâycóphảiđichơiđĩđâu!

-Nhưngôngđangbiếnhọthànhđĩcảđấy,mộtthứđĩquásứcrẻmạt,mộtthứđĩkhôngcóthùlao.

-Ơhay…

-Thìtôicũngnóivậy.Ởđờikhôngaichokhôngaicáigìbaogiờ,ngoàinhữngkẻchỉthíchsướngmàkhôngchịumất.Ôngvềmàrửaráyđi…

*

**

Lánnhỏphậpphồng.HắnbiếtchắcHàThươngđangchỉởtrongđómộtmình.Côthợcạocùngláncáchđâybangàyđãphảichởđibệnhviệntỉnhvìcănbệnhvẹocộtsốngkhôngđilạiđược.Vẹocộtsống,mắtvẩysừng,tócrụng,khớp,tiêuhoá,mấtmáu…đấtrừngquanhnămẩmướt,thiếunắng,thiếuđànông,thângáicaosucònsinhranhữngloạibệnhtậtquáiquỷgìnữa?Lònghắnchợtselại,mộtđiềumàchínhhắncũngítkhibắtgặpởtrongconngườibấtcầnđờinhưhắn.Hắnnângcánhliếpláchnhẹngườivào.Hơiđànbàấmsựccóphatrộnmộtchútdầunóngphảvàomặtlàmhắnlặngđigiâylát.ChútcảmgiáchồihộpnhenlênnhưngàynàykhicònkhoácáotrậnvớitưcáchlàmộtngườilínhđặccôngtìnhnguyệnnửađêmlẻnvàothumdiệtmấythằngchỉhuyPônPốtácôncũngnônnaohồihộpnhưthếnày.Khôngcầnbậtđèn,hắncũngbiếtcôđangnằmởgócnàotrongbóngtối.Biếtbaođêmhắnđãimlìmđứngngoàinhìnquakẽliếpvàogiườngcô,vàochỗcôkêgốingồiviếthayđọcmàkhôngdámvào.Tạichỗđó,gầnnơicửasổcòncóchằngbuộcdâythép,côkhẽ

cựamìnhrồilạithởđềuđều,hìnhnhưcórênlênmộttiếngnhonhỏ…

Chaoôi,giấcngủcủangườiđànbàcạomủ,giấcngủcủaemsaoquánhọcnhằn?Tiếngrêncongáitrongđêmkhiếnđôichânhắnkhôngnhếchthêmđượcmộtbướcnàonữa!Hơirượutrongngườiđãvợinhẹ.Lúcthoạtquyếtđịnhđếnđây,trongcáiđầuphừngphừngcủahắnđãcháylênmộtngọnlửaquyếtliệt,mandạirằngtấtcảphảihỏichoralẽ,nếucầnsẽchơithôbạo,sẽchiếmđoạt,sẽlôicôvàorừng,thậmchíxốccôlênxeđưacôđếnnơichỉcóhaingườirồi…Vậymàlúcnàyđây,chỉđứngcáchcáihìnhhài,cáihơihướngnồngnànquáđỗithânthươngkiacónửathước,nỗikhaokhátđếnmêmụ,đếnrồdạibấylâucủahắnlạibỗngtanbiếnđi.Hắnbiết,biếtrấtrõnữalàkhácrằng,saulầnchănmỏngráchđắphờkialàmộttấmthânmảnhkhảnhnhưngmềmmạikhôngbốclửanhưngấmnóng,lànhữngđườngcongnhứcnhối,làbộngựcphậpphồng,làđôimôihémở,rạorực,là…làtấtcảmànếuchỉmộtlầnđượcápmặtvàođóthôilàhắncóthểđánhđổihếtthảykểcảcuộcđời.Vậymàlầnnữa,hắnlạikhôngdám.Gầnbamươituổiđời,giầucó,galăng,cómộtvẻđẹpđànôngbụibặm,phongtrần,đànbàcongáicácloạiđãquatayphảitínhtớisốhàngtrăm,trongđóítnhấtkhôngdướimườingườisẵnsàngquỳxuốngđểđượchưởngtìnhyêucủahắnnhưngchưabaogiờhắnthấytìnhcảmcủamìnhlạirốinhằng,nhútnhátnhưthếnày.Chảlẽhắnlạiyêu?Yêuxótxađếntậnđáyruột,điềumàđãtừlâurồihắnnghĩrằngmìnhsẽkhôngbaogiờcòncóđượcnữa…

Côlạitrởmình.Vàhìnhnhưlạikhẽrên…Lạitrởmình…Mùidathịtđànbàthơmnồng,ngầyngậy,khôngmộtchútnướchoa,chẳngmộtchútsonphấncứphảngphấtbayra,quẩnquayvướngvíulấyđầuóchắn.Hắnbấtgiácrunngườilên,nhíchthêmnửabướcchânrồilạidừng…Trongkhoảnhkhắcvừathầnthánh,vừađụcngầu,vừathanhtaovừadữdằnấy,hắnchợtnghĩđếnmộtmáiấmgiađình,nghèonàn,dộtnát,gióthổitứbềkiểunhưthếnàycũngđượcnhưngsớmtốiđivềcóem,đượcnhìnthấyem,đượcchămchogiấcngủcủaemkhôngnửachừngđứtquãng…

Chìmthêmngườimộtchútnữavàobóngtối,thếrồi,thayvìsẽlàmmộtcáigìđónhưlàngâunghiến,nhưlàbầmdậpthìhắnlạichỉnhẹnhàngcúixuốngkéotấmmềnbịtuộtphủlênngựccô,đặtkhẽmộtcáihôngiálạnhvàovầngtránthanhthoát,âmấmđórồirútmộttệptiềnloạinămmươingànnhéthờxuốngdướigốivàlạilặnglẽ

láchcửađira…

*

**

Trưahômsau,gầnnhưtrongcùngmộtlúc,hắnnhậnđượcliềnbathôngtinkhôngmấyvuivẻ.

Thôngtinthứnhấtlàcủagãđànemmấtmủ.Gãxuấthiệnvớicúlắcđầurấtưlàngánngẩm:“Khôngănthuarồiônganhơi!Đêmqualúckhoảnghaigiờsáng,lãogiámđốccóđikiểmtracáclôthậtnhưngmớivừaxôngrachặnđầuxehắnlạithìhắnđãchặnmìnhtrước.Hắnquayngangxelàmràochắncáirẹtrồirọithẳngđènpinvàomặttừngđứabảo:Làmthằngđànôngnửađêmđirìnhđánhlénlàhèn!Cógiỏithìrahẳnchỗđènsángkiachơitaybotừngngườimột,nếuthuasẽtrảlạimủ,cònnếuđược,cácchútốtnhấtlàtừnaybỏcáithóithảokhấucòconấyđi!Đấy,ônganhcoi,bịchặnlạigiữađườngnhưthếmàthằngchachẳngcóchútlúngtúngnàolạicònungdungtháchđấuvàxemchừngcáibộvócủachảcóvẻlàdânđánhđấmchuyênnghiệplắmnên…”Hắnphunphèomiếngnướcbọtxuốngđấtvẻkhinhbỉ:“Vậycácchúđànhchịucúpđuôichạyvềnhưchóà?”“Đâucó!”–Thằngđànemcãi–chơichứ.Chínhemcũngchơi,thuađượccũngchơi,uấtcáiđầuquáxárồinhưng…ChínhlúcđóthằngTụvàlãoThuầnđộitrưởngbảovệởđâuphóngxexộcđếnsúnghườmhườmtrongtay,thếlàđànhthôi.Màquáilạ!CáithằngTụăntụcnóiphétnàyvốnxưanaycócoiđámgiámđốcracáigiốnggìđâu,kểcảlãogiámđốcmặthoadaphấnnày,cókhicònngấmngầmchoănđòntrởlạinữamànaykhônghiểusaotrungthànhthế?Cókhilãođãthuphụcđượchếtnhântâmvềphíalãorồi”.“Câmmồm!”Mộttiếngquátrộngxuống.

ThôngtinthứhailàcủathằngđànembịtịchthuphântênPhần.Gãnàykhônglàmcúlắcđầusáicổmàlạilàmcúvặntayrăngrắc“Taygiámđốcnàylỳlắmđạicaơi!Phảinhưnhữngtaytrước,chỉdoạnạt,nắngânmấynhátlàcóthểthoảsứcmắngchửi,đuổiđánhquanhphòng.Nhưngtaynàychỉngồiỳ,thậmchíkhôngcảthèmnhìnlênnửaconmắtnữa!Cắmphậmcondaotháixuốnggiữabàn,emhỏi:thằngnàolàgiámđốc?Hắnhỏilại:Cậubaonhiêutuổi,vănhoálớpmấy.Emquát:cókhônhồntrảngaymấytấnphânhoáhọckhôngthìthịtxươnglộnxộnngaybâygiờ.Hắnhỏi:Phânnào,phâncủanhà

cậubỏtiềnramuahaycủanôngtrường?Embảo:Củanôngtrườngcũnglàcủabỏtiềnramua.Hắnbảo:đólàcủaăncắp,cậumuađồăncắpcũngđượccoinhưlàăncắp,ăncắpcóchủmưu,vậythìđigặpcáiđámăncắpđấymàđòilại,nhânthểgiúptôinhậnmặtchúngluôn!Biếtthằngnàygiởgiọngcùn,emkhôngnóinữa,rútluôncondaoTháilên…hắnvẫnngồi.Emchémdứ,hắnkhôngchuyển.Emchémthật.Hắnhơinéngười.Lưỡidaoănsâuvàothànhghế.Emcầmcảcáighếbổthẳngvàođầuhắn.Đếnlúcấyhắnmới…đạicaơi,thằngnàycónghề,chiếcghếchưakịpchạmvàodađầuhắnthìtoànthânemđãbịnhấcbổnglênvìmộtcúliangangrấtmạnhvàcảhaichânrồi…Vừalúc,thằngđộitrưởngbảovệcùlần,cáithằngThuầnđượcgọilàThuầngàcôngnghiệpấyxáchsúngsộcvào.Gớm!Trôngtaychânmặtmũicủahắnmớighêchứ,cứnhưlàđộitrưởnghìnhsựchiếnlược,thậtkháchẳnhồitrướcđếnnỗicứtưởngmìnhnhìnnhầm.Nghĩrằngphennàythếlàmấtcảchìlẫnchài,khôngdè,đạicabiếtkhông,hắnlạixualãora,nói:Bọnnàytínhdượtlạimấyđộngtácvõthậtchobuổihộithaotoàndânquântuầnsauđómàkhôngcógìđâu.Thếlà…”“Cútmámàyđi!Taongồiđâyđểnghemàycangợinóđóhả?”Lạimộttiếngđậpbàncáirầm.

Vàngườiđemthôngtinthứbađếnlạikhôngphảiaikháclạilà…HàThương.ĐốivớiTuấn,cólẽđâymớilàthôngtinquantrọngvàđượcnónglòngchờđợinhấtchứkhôngphảihaicáithôngtinchóchếtkia.Côvừađilôvề,vẫncònnguyênbộquầnáobảohộmàuxanhlếtphếtnhữngvệtmủtrênlầnvải.Đangngồilầmlầmcạnhphincàphêtựpha,nhácthấycôTuấnsữngngườikhôngtinởmắtmình.Đâylàlầnđầutiên,côđếncănnhàvườnxinhxắnvàkháutịchcủahắn.Lúcấy,đánglẽnhìnthẳngvàomắtcô,khônghiểusaohắnlạicứđămđămnhìnvàomộtvếtmủphíatrênngựcáo…Chaoôi!Cólẽđốivớihắn,mộtkẻđãlangbạttrongđủcácngócngáchcuộcđờiđãthấykhôngbiếtcơmannàolàcácloạiquầnáo,cổđiểnhaythờithượng,thônnữhaytânkì,kínđáohayhởhang,dịudànghayrunggiật…nhưngchỉcócáimầuxanhbạcphếchđượcđiểmmộtvếtnhựatrắngnhẹđanghiệndiệntrướcmắtkialàđẹpnhất.Chỉcócáivẻdángquáđỗikhiêmnhườnghơitộitìnhtầntảokiamớilàmtônlênhếtchiềutinhkhiết,sâuxabêntrongconngườicô.

-AnhTuấn!Tôiđếnđểtrảlạianhsốtiềnđêmqua–Cônóivàđểxếptiềntrênbàn.

Tiếngnóivỡtoácbêntai.Đâymớiđúnglàcáibêntrong!Hắn

chuachátnghĩvàquayđiphíakhác,tiếngnóithậtmềmnhưkhôngphảilàtiếngnóicốhữucủahắn:

-TôibiếtđiềunàysẽxảyranhưngtôicũngkhôngnghĩrằngHàThươnglạicóthểcốchấpnhưthế!Chảlẽlàđồngloạimàgiúpnhauchútxíucũngkhôngđượcư?

-Tôikhôngthích,nửađêmnửahômanhlàmvậynếunhìnthấy,ngườitasẽnghĩvềtôi,vềcảanhnhưthếnào?

-Tôikhôngcầnbiếtngườitanghĩthếnàocả.Họcòntồitệhơncôtưởngnhiềucơ–Hắnthoángnhớđếnhaicáivậtthểmàutrắngquấnvàonhauđêmqua–Cònnêuchỉvìthếmàkhiếncôphậtlòngthì…tôixinlỗi!

Nóidứt,cũnggiốngnhưchiếcđồnghồđắtgiáhômnào,hắncầmngaylấytậptiềnlạnhlùngxénátquăngtrànquanềnnhà.

-AnhTuấnlàmcáigìthế?–Côtáimặt–Saoanhlạicóthểlàmnhưthếđược?

-Tôisẽcònlàmnhưthếnếunhưđêmhômquatôichỉlàmộtthằngkhốnnạnnhưcônghĩ.Cảmơn!Cảmơnvềmộtbàihọcmàlầnđầutiêntôinhậnđượctừđànbà,bàihọccủasựngungốckhitrongtaymìnhkhôngcógìcảlạidámmuốncótấtcảvớimộtkẻđangtốimắtvìdanhlợicủamộtthằngđànôngkhôngkémngungốckhác.Cámơn!

-Tiềncủaanhanhcóquyềnxénhưnganhkhôngcóquyềnnóivềtôi,nóivềngườikhácácnhưvậy!

-Nóiáckhôngthôià?–Hắntiếnsátvàogầncônhưmuốnúpchụp–Tôicònlàmácnữakia.Đốivớimộtngườinhưcônếukhônglàmácthìkhôngbaogiờcóđược.Cônhớlấy!Bâygiờvềđinếukhôngcáiđósẽxảyrangaytạiđây,ngaybâygiờ!

HàThươngnhìnthẳngvàomặtTuấnmộtchútđểhiểuconmắtmàuxámchìkiakhôngbiếtnóiđùa,buôngkhẽmộttiếngthởdàirồiđira.Khôngnhìntheo,gãtửthầnchỉcườikhômộttiếng,quăngvèocảphincảtáchcàphêrangoàicửasổ.

8CÁITINĐOÀNTHANHTHÔIGIỮCHỨCVỤGIÁMĐỐCBAY

rấtnhanhratoànnôngtrường,nhưmộtchiếcxetảimùakhôlàmtunglênnhữngđámbụimùmịttráichiều.Ngườibảophải,kẻbảoácquá.Ngườinóicầnvậy,thờikìmớiđâucódừnglạimãiởcáitưduythủcông,kẻlạicholàvõđoán,chuyênquyền,câycaosuchứcâygìmàlàmdữvậy.Thậmchícóngườiđổdiệtchogiámđốclàvắtchanhbỏvỏ,dọctheolốithựcdụngkiểuMỹ.Kẻkháclạihíthà,trôngconngườimảnhdẻđacảmvậy,aingờcũngbiếtchơirắnraphết,phảinóilàquárắn.Nhưngnóichunglàhầuhếtđềutỏtháiđộđồngtình.Vànếucóphànnànđiềugìthìlạilà,ôngấychơirắnkhôngđều,vẫncònchừachỗchomộtsốkẻxấubụngâmỉtìmcáchchốnglạimình.

*

**

8giờtối.

ĐăngĐiềntìmđếntậnnhàriêngcủaĐoànThanh.Tấtnhiênlàlạicómộtchairượuđặttrênbàn.Xứrừngnẻokhuất,đêmxuốngkhôngcóvàilyrượugiảibuồnthìphỏngconngườicònbiếtlàmgì.Đẻraởđây,lớnlênởđây,lấychồnglấyvợởđây,rồilạisinhconđẻcái,lạivuibuồn,lạigiànua,lạinằmxuốngởđây,nămnàyquanămkhác,đờinàyquađờikhácởgiữacáimàuxanhtrùngtrùngcâylátươngphảnnhứcnhốivớimàuđấtđỏBazanmiênmandàirộngnày.

-Buồnquá!–Điềnnói–Thằngembuồnchoônganhquá!Khôngcấtnhắclênthìthôi,lạicòngiángxuống.Bấtnhẫn!Bấtnhẫnvớiđồngloạiđãlàđiềuchẳngnên,bấtnhẫnngaycảvớingườiơncủamìnhthìđúnglàkhôngthểchấpnhậnđược.

-Cậunóiítđimộtchútcóđượckhông?

-Càngbuồnkhicáikẻnghiễmnhiênlênthaychỗcủaanhlạilà…Đúnglàkhôngtinđược…

-Làai?Phảicậukhông?Cậubaogiờcũnglàcáiđứabiếtxenvào

đúngchỗ.

-Không!Hoạcóchónótinem.Vàemcũngkh.Thểlàchóđểdámhỗnhàongồilênđầuônganhđược.

-Haymộtthằngnàoởtrênxuống?Mộtđứaởnôngtrườngkhácsang?

-Khôngởtrên,cũngkhôngởchỗkhác.Ởngaytạiđây.

-Ai?Nóihuỵchtoẹtmẹnórađi!

-Xemchừngônganhcũngcóvẻnóngruộtvềnhânsựlắmnhỉ?

-Taokhôngnóngruộtnhưngtaomuốnxemhắnlàai.Nếuhắnthậtsựcónănglựcthìtốt,cònkhông,baonhiêucôngsứccủamọingườiđổsôngđổbiểncảà?

-NgườiấylàHàThương.KỹsưHàThương.

-HàThương?...Saolạilàconnhỏấy?Nóđãquaquảnlýhồinàođâu.Kểcảquảnlýcấpcơsở?

-Nhưngảđãquảnlýđượcphầnhồnônggiámđốc.

-Tứclàmàymuốnnói…

-Cònmuốngìnữa.Nóhiệnsờsờrađấy.Ônggiámđốchãnhtiếnsẵnsànghysinhbạnbè,hisinhnhữngngườicócôngđểkiếmchỗthơmthảochonhântìnhnhânngãi.

-Taokhôngtin!ThằngNguyêncóthểcótậtnàytínhnọnhưngnókhônghènđếnthế.

-CơchếthịtrườngmàanhHai!Cơchếngàycóthểbiếnđổibảnchấtconngườitừngngày,từnggiờ,saocóthểlườngđược,anhHai!

-Thếthìkhốnnạnthật!

-Bâygiờanhmớibiếtlànókhốnnạnư?Khốnnạnlâurồi.Khốnnạnngaytừlúcmớibướcchânvềcơ.Rốtcuộchắntađãbiếncảcái

nôngtrườngcótruyềnthốnglâuđờinày,biếnchúngta,biếntôivàanhthànhgạchlátđườngchođếgiàythamvọngcủahắn.Thamvọngxongrồi,hắnlạibiếntiếpnóthànhhangổcủasựmèochuột,dâmtình.

-Màyđừngnóinữa…

-Saokhông?Bàibáovừarồisặcmùiăntiền–BọtméptrênmiệngĐăngĐiềnbắtđầusùiratrắngxác–Đổiđờià?Câytrồngẩuđãđượcthaythếbằngcâytrồngmớià?Nạnăncắpmủ,nạncạophá,nạnthấtthoátphânbónđượcchặnđứngà?Ngườicôngnhânđãthựcsựlàmchủtrênphầnlôcủamìnhư?Hayhàmlượngcaosuđãtrởnênquangminhchínhđại?...Bịpbợmhết!Toànbềvỏcả!Cáigìmàkhoán?Tàisảncủadâan,tàisảncủanhànước,cólàcủariêngđứanàođâumàkhoán,cứlàmnhưthếlàruộngraunhàchúngkhôngbằng.Thựcchấthắnđangđẩynôngtrườngtrượtmạnhtheovếtxetưbản,hoàntoàntráivớinguyêntắckinhtếxãhộichủnghĩacủaĐảng.Thìđấy.Baonhiêumảngmụcruỗng,thốitha,mấytaynhàbáocódámđụngđếnđâuhayđụngrồilạibịxoábăng?Rồianhxem,chỉbabảyhaimốtngàylàđâusẽvàođóhết,thậmchícòntồitệhơncảthờikỳtồitệnhất.Vàkhiđó,hắncùngcônhântìnhđộilốtusầucủahắnsẽcaochạyxabaysaukhiđãvớbẫmmộtmẻ…

-Mộtmẻ?Cậubảomẻgì?Chảlẽthằngấynócũng…

-Còncũnggìnữa?Hắnbỏxanhữngtaytrướcvềkhoảnnàynhưngkínkẽ,caothủhơn.Vínhưnhữngvụhắnchobắtmủ,bắtphân,bắtxăngdầuchẳnghạn.Anhtưởnghắnbắtthậtđóà?Cònlâu!Bắtvờđểbọnkiaphảinônra,nônquánửa,thếlàhắnvừađượctiếngvừađượcmiếng.Ghêkhông?

-Cóbằngchứng?

-Giờthìchưanhưngchắcchắnsẽcó.Miễnlàtaphátđộngđượcquầnchúngtíchcựcdámđứngratốcáo.

-Tứclàcậuđịnhmởmộtchiếndịch?

-Địnhgìnữa!Phảihànhđộngthôi.Bọntađềulànhữngthằnglínhđếntínhmạngcònkhôngsợ,sợgìbacáitròlangbămphùthuỷnày…

-Đừngnênđưachuyệnlínhtrángvàođây!Màhìnhnhưcậuđãcólàmlínhhồinàođâunhỉ?

-Thôiđược,nhấttrí!–Điênnóilướt–AnhđilênCôngtymộtchuyếnđi!ÔngBaVinhgiámđốctrênđóđượclắm,đôilầngặp,ôngấytỏracũngrấtghétcáilốilàmănvàcảconngườikiêungạocủachaNguyênnày.Tiệnchân,lêncảTổngcụcnữa.Bằnguytíncủamình,anhcứnóichoranhẽmọichuyện.Lãnhđạotrênấyhầuhếtcùnglứavớianh,vốnnểanh,họsẽngheanh.Nhântiệnanhtìmgặpmộtvàinhàbáotrẻtuổi,xôngxáonữa.Họsẽxuốngđâytiếpxúcvớinhữngnhâncốtemđãbồidưỡngsẵn.ĐừngdínhvàomấytayphóngviênbáoĐảngvừarồi.Họcũlắm,chậmrồi,khôngnhìnthấygìđâu.Cònem,emsecócáchcủariêngem.Nhấtđịnhkhôngđểchomộtconsâumọtnàocắnnátcảrừng.Ngayngàymaianhđiđi!Tiềnchiphídọcđườngđây,anhcầmđỡ.Nếucầnngoạigiaovớingườinàyngườinọ,anhcứchi,emlohết.

-Để…đểkhoanđã.Taothấychuyệnnàycócáigìđóchưathậtrõràng.Haylà…

-Tuỳônganh.Mấttấtcảnhưngkhôngthểmấtdanhdự.Màdanhdựcủaanh,củaem,củatấtcảnhữngngườilaođộngtửtếởđâyđangbịxúcphạmnặngnề.Nhấtlàanh.

-Thôiđược!Màykhôngphảinhiềulời.Đểtaonghĩchíncáiđã.Cònmàynữa,làmgìthìlàmnhưngchớcólàmẩu,làmthấtđức,làmảnhhưởngđếnniêucơmbátgạocủamọingười.

-Dặnthừa.Ítnhấtanhnhớemvẫncònlàmộtthằngđảngviêncộngsản,mộtthằngđãcùnganhbổnhátcuốcđầutiênxuốngcáivùnghoanghoátoàncỏlậuvớimìntráinày.

*

**

11giờđêm.

ĐăngĐiềnchạmmặtgiámđốctạinhàchỉhuycủađội.MộtthứnhàlàmtạmtronglôcaosutheosángkiếncủaVũNguyênđểdễbềđiềuhànhcôngviệctạichỗnhữngphầncâythuộclãnhđịađộimình.

Trờilắcrắcmưa.Tốithămthẳmnhưđiểmtậncùngcủatráiđất.Họbấmđènpinvàomặtnhau.

-Trờiđất!–ĐăngĐiềnkêulên–Giámđốcđikiểmtralômàchẳngchịubáomộtcâuđểbọnemcửngườiđitheo,tránhnhữngchuyệnđángtiếcnhưđêmrồi.

-Ngẫuhứngthìđilungtungấymà,bảolàmgì.

-Anhnóivậylàkhôngđược!Anhbâygiờđâucóphảilàcủariênganhnữa,anhlàtàisảncảunôngtrường.Chà!Chuyệnanhdằnmặtmấythằngoatrữhàngăncắpvừarồiđanglanrakhắpnôngtrường,chỗnàothiênhạcũngbàntánxônxao,vẻkínhnểlắm!Embảo,ngườitavốnlàđạiđộitrưởngtrinhsátđãtừngtrămtrậnuýnhtaybovớibiệtkíchMỹchớbộ!Nóithật,emđãtrảiquacảbốnđờigiámđốcnhưngchưathấyngườinàochịuchơihếtmìnhvớicôngviệccảđêmlẫnngàyđếnquêncảmạngsốngnhưanh.

-Cậunóiquá!Hếtmìnhgìđâu.Chảlàtrướckhiđặtlưngxuốnggiường,mìnhbaogiờcũngcóthóiquenlàđidạogiữacâycốimộtchút.Cáihươngvịcaosuvềđêmnghedễchịulắm,đầuócthoángđãnghẳnra,ngửimiếtthànhghiền.

-Anhcứnóithế.Ngườitacóthểghiềnthuốc,ghiềngái,ghiềntiềnbạcchứailạiđighiềnmùi…mủcaosu.Màemhỏinhé,trănghạtuầnđẹpthếnàymàsaoanhkhôngrủ…nàngcùngđidạo?

-Nàngnào?

-HàThươngấy.EmthấyThươngcóvẻmếnanh,tônsùnganh.

-Côấytâmsựvớicậuthếà?

-Uigiời,cáigiốngđànbàđangyêucógiấuđượcai.Mắtmũilúcnàocũngướtrườnrượt,bấtchợtbuồnbấtchợtvui,thỉnhthoảnglạicườingơngẩnmộtmình.

-Cậucũngrànhnhỉ?

-Thạonữalàkhác.Emnóithậtnhé!Anhlàmtớiđi!Nếucầnemsẵnsànggáccửacho.Mìnhyêu,mìnhđemlạisựsungsướngcho

ngườitachứmìnhcógiếtchócgìaiđâumàphảinín.Mộtngườiđàohoanhưanh,khôngsửdụngchohếtcáilợithếđóthìchỉcómàphí!Hơnthế,anhhoàntoàncóquyềnđượchưởngsaunhữngcốnghiếnvôgiáchonôngtrườngvừarồikiamà.

-Cậuxuidạitôiđấyà?

-Khônchứsaogọilàdạiạ!Chỉdạikhiđốitượngngonđếnthế,ngontớinỗicảcánhđànôngnôngtrườngnàyphảimơướcmàngườiđượcnàngmêmẩnlạibỏqua.

-Thôi,nóichuyệnkhác.Giờnàylàgiờcâybắtđầulàmsữa.Khoảngnửađêmlàlượngsữadồnxuốnggốcnhiềunhất,cànglạnhcàngdồnnhiềunhưthếcáiáplựcsốngbêntrongcứthừacơtràora.NgàytrướcthằngPhápnóbắtculiđốtđènđicạođêmlàcũngcócáilýcủanó.Cònta,nhọmặtngườimớirasữađãhaođinhiều.Lấnnáchútnữa,nắnglên,sữatựnhiênbịhútlênngọnđaphần,phí!Tớiđâymìnhthửphátđộnganhemcôngnhâncạođêm,cậuthấythếnào?

-Rấttáobạo!Đảmbảonăngsuấtsẽvượttrội,nhưng…

-Nhưngsao?

-Emsợcôngtysẽkhôngchovìlàmvậydămcạodễbịphạmlắm.Màcáianhcaosuđỏngđảnhnàytốikịlàcạophạmvàothịt.Nósẽnhiễmtrùng,sẽsinhrahàngđốngbệnhtật,cósẽcónguycơmấtmủngay.

-Tấtnhiênbanngàymìnhsẽchochịembịtmắttậpdượtthậtthuầnthục.Nếucầnsẽtríchphúclợicửngườiđithamquan,đihọcnghềtạinhữngnôngtrường,nhữngCôngtycótrìnhđộcạotiêntiến.

-Thếthìemtánthành.Vàđộiemsẽxinđứngralàmthíđiểm.Nóichungvớinhữnggìcólợichongườilaođộng,độiemcũngxinmộtlòngsátcánh.

-Cậuđượclắm,ngànhcaosuchỉcầnvàitrămđộitrưởngnhưcậuthìchảmấylúctasẽtrởthànhmộtcườngquốccaosunhưTháiLan,Malayxia.Ngườitacảtriệutấn,haitriệutấnmộtnăm,mìnhcảnướcmớicóvàibachụcngàntấn,cũnglàconngườicả,nghĩtủilắm!

Ngayngàymai,cậuchotriểnkhaitậpcạođi.Được,báolên,mìnhsẽchocạochínhthức.Sẽchínhthứctrêntoànđịabànnôngtrường.

-Đúng!Phảitrêntoànđịabàn.Nhưng…Emvẫnchêanhmộtđiều.

-Nóiđi?

-Anhphungphísứckhoẻquá!Anhmớilàvốnquýcủangành,làngườitàicủanước,anhkhônglogiữgìn,ngãbệnhrađấylàcótộivớimọingười.

-Cảmơncậu…Bâygiờtalàmmộtvòngquacáclôđi!Đimộtxethôi!

-Anhđểemđèovàchụpcáimũibảohộcủaemvào.Thờibuổihỗnhào,nhỡđâugặpbọncạotrộm…

Này,ĐăngĐiềnvàoĐảnghồinàonhỉ?Đãquakhoabồidưỡngquảnlýkinhtếnàochưa?...Ápmặtvàotấmlưngtraitrẻsănrăn,nhơmnhớpmồhôikiaanhđãđịnhhỏimộtcâuthắmthiếtnhưthếnhưngchiếcxeđãphịtkhóiphóngvèođirồi.

9CUỐICÙNGRỒITHÌSAUNỬATHÁNGKHẮCKHOẢITẬN

cùngtrongcảmgiácbịbỏrơi,anhcũngđượcgọilênphòngxéthỏi.Bịbỏrơicónghĩalàngàyngàymìnhtựănthịtmình,tựvòxéđếnrớmmáutâmcanmình.

Xongcảmgiácđóquarấtnhanh,thậmchícònbiếnthánhsựchánngán,bảbơicũngtậncùngkhitừphòngxéthỏitrởvề.Mộtcáibànlạnh.Mộtkhuônmặtlạnh.Nhưhỏingườixalạnàođóchứkhôngphảihỏianh.Anhcóbiếttạisaoanhphảivàođâykhông?Lắcđầu.Têntộiphạmnàokhibịtratayvàcòngcũngđềubiếtlơngơlắcđầunhưvậycả.Ngườingồiđốidiệncườinhạt.Lạilắcđầu.Vậythìbắtđầutrảlời.Hỏigìtrảlờinấy,cấmquanhcodàidòng.Nào,họtên?Quêquán?Dântộc?Vănhoá?Thamgiacáchmạngnămnào?VàoĐảngởđâu?Aigiớithiệu?Tạisaolạichuyểnsanglàmkinhtế?Cóbằngcấpgìchưa?Đãcóbaonhiêutiềnántiềnsự?Đãbaolầnviphạmkỉluật?Khicầnnhắntinchoai?...Vàcuốicùnglạitrởvềcáigiaiđiệuxámxịtbanđầu…Anhcóbiếttạisaoanhlạiphảivàođâykhông?Không!Tôikhôngbiết!Khôngđượcănnóitrốngkhôngnhưthế,nóigìcũngphảithưagửiđànghoàng,thưacánbộ,rõchưa?Vâng,thưa…cánbộ.Tôiquảthậtkhôngbiết.Cườinhạt.Ngáp.Lạicườinhạt.Làmnhưcảcuộcđờihỏicungbuồntẻnàychỉlàmộthệthốngnhữngcúcườinhạtvớingápđếntrẹoquaihàm.Tựdưnganhcũngmuốnngáptheo.Ngáprõto.Ngápchorộnghếtcỡmiệng.Rồingủ.Ngủluônmộtlèokhôngtỉnhdậynữa.Aidècuộcđốichấtmongmỏilâunaylạibuồnngủthếnày!Buồnquá!Nóigìcũngphảithưagửi?Rõchưa…Cáigiọngbềtrênchachúấyđượcbayratừmộtkhuônmặtchỉđángtuổicontuổicháu.Thưacánbộ!Chỉcáchđâynửathángthôi,khingồitrướcmộtbộtrưởng,mộtphóthủtướng,mộtbíthưtỉnh,mộtdoanhnhânkếchxùnướcngoài,một…anhcũngchưabaogiờphảikhúmnúmđếnthế!Thưacánbộ…thếthìanhđanglàmộtgãtùchínhhiệurồicòngì.Cáihivọngmỏngmanhchorằngmìnhbịbắtnhầm,bịnghioan,bịhãmhại,rằngnhưvậycùnglắmchỉvàibangàyngườitalạithảrathôitronganhtừlúcvàođâybỗngchốchoátrothan.

Vàanhngápthật!

Mộtcáiđậpbàn:

-Anhkhôngđượcvôlễnhưthếtrướcmặtcácnhàchứctrách.

-Tôi…Tôixinlỗi!–Miệnganhngậmnhanhlạinhưvừađượckéophác-mơ-tuyangoại.Đêmquatôi…tôiđaukhôngngủđược.

-Nóichungtrướcphápluật,anhchưacódấuhiệugìlàtỏraănnăn,biếtđiềuvàsẵnsàngkhaibáothànhthực,thậmchícòntỏrabấtcần.Chonêntốtnhấtlàanhtrởlạiphònggiamnghĩngợichochín,lầnsausẽlàmviệc.

-Không…Xincánbộcứhỏi,tôisẽtrảlờihết–Anhnóivàrùngmìnhchợtnghĩđếncănphòngtốitămvànhữngđêmdàikhôngngủ.

-Hếtgiờrồi.Chúngtôicònnhiềuviệckhácphảilàmchứkhôngchỉcứsuốtđờingồiđốidiệnvớicáilìlợmkhônngoancủabọntộiphạmkinhtếcácanh.Tuyvậyđểlầnsaukhỏimấtthìgiờ,anhchuẩnbịtrảlờitrướcmấytộidanhsau.Một,cóchủtrươngpháhoạinghiêmtrọngcácnguyêntắckinhtếxãhộichủnghĩacơbảnkhông?Nếucó,phátrênnhữngviệccụthểnào?

-Tôikhôngphámàtôichỉ…

-Hai–Mộtcúcắtlờirấtnghiệpvụ-Nhữngvụđấuthầu,nhữngchuyếnđinướcngoàimuamáytìmđốitác,anhcóthamôkhông?Nếucó,làbaonhiêu,trongtrườnghợpcụthểnào?

-Tấtcảnhữngcáinàyđãcóđầyđủtrong…

-Ba,anhđãdùngnhữngmánhkhoétinhviđểbiếnđấtđaicủaCôngtythànhđấtriêngriêngcủagiađìnhanhrasao,nóithậtcụthểnhữngmánhkhoé.

-Trời!Saolạicóchuyệnđấtcátriêngtưnàovàođây.Thựcra…

-Bốn–Cúcắtlờinàyphủhơn–VụđểmấttrắnghaingàntấncaosuởMóngCáivừaqualàthếnào?Doai?Năm,tấtcảnhữngbằngcấp,trongđócóhaibằngđạihọcNôngnghiệpvàKinhtếanhlấyởđâura?Aichứngchỉchoanh?Sáu…Thôi,tạmthếđã.Bởivìtổngsốphạmtộicủaanhlêntớiconsốhàngchụckia.Nóithựcnhé!Tôichán

cácngườilắm!Khiđươngchứcđươngquyền,cácngườithinhauvơvét,ănchongậpmàyngậpmặt,toànrượunồngvớigáinon,chơitànbạocònquácảtàiphiệttưbảnnướcngoàinhưnghễcứvàođâylàtrơnnhẫynhưlươn,mặtmàyđầnđộnra,khổsởnhưcảđờichỉuốngnướclãcầmhơiđilàmcáchmạng.

-Xinlỗi!–Giọnganhbấtgiáccănglên–Tôikhôngphảilàloạiấy.Vànóichung,khihồsơchưađượckhẳngđịnh,tôiđềnghịcácđồngchíkhôngnêncónhữngxúcphạmđếndanhdựtôinhưvậy.

-Ởđâyaiđồngchívớianh,hả?Áichà!Danhdự…Cácngườicũngcònnóiđếndanhdựkiađấy…Vậythìcáchcứuvãndanhdựtốtnhấtbâygiờlàlầnsauđượcgọilên,anhhãytỏralàmộtngườicótựtrọng,biếtănnănhốicải.Cũngcầnphảinhắcthêm,chínhsựănnănhốicảinàysẽquyếtđịnhkhunghìnhphạtđốivớianh.Hết!Trảphạmnhânvềphònggiam.

Vềđếnphònggiam,mặtmàyanhvẫncònngơngơnhưvừabịmộtthanhcủitạphangtrúnggáy.Vàođây,dùđãlườngtrướcmọiđiềunhưngtấtcảnhữngđiềuvừađượcnghevẫnkhiếnanhbànghoàng.Một…Hai…Ba…Bốn…Năm…Sáu…Trờiđấtnhữngtộilỗixấuxakiaởđâumànhiềuthế?Nhữngtộitưởngchừngchỉcótrênmặtbáo,xemtrênphimmàlạiđượcvậncảvàoanhrànhmạchvậyư?

-Ổnkhông?–Ngườibạntùgiàsánđếnhỏivớinétmặtquantâmthựcsự.

Anhlắcđầu.

-Khôngcógìđâu.Côngviệccủahọlàhỏicungvàbổnphậncủahọlàphảimoichoracung.Họcònquănglênquậtxuốngnhiều,nhưkiểuconđườiươiđãtúmđượcconmồinhưngnócònvờnđúchánrồimớichovàomiệng.Tôiđâynày,đãnửanămtrôiquarồimàvụviệcvẫnchưađâuvàođâucả.

-Nhưngtạisaohọlạicóthểtinngayvàonhữnglờivucáophilývàhènhạđếnvậy?–Cuốicùngnhưkhôngthểgiữmãiđượctrongđầu,anhbậtnói:

-Sựvucáonàomàkhônghènhạ.Anhđangđươngchứccòncóthểhiểuđược.Tôiđãnghỉhưurồimàvẫnbịbớilạichứ.Ngườibao

cấpngườitachỉnặcdanh.Thờithịtrườngngườitakítênkítuổiđànghoàng.Chiêubàidânchủđangđượcmộtsốkhôngítngườivấybẩn,vặnxoắnđểlàmcáicớsátphạtnhau.Chốngthamnhũng,chốngtiêucựccũngđangtrởthànhcâycộtbuồmđểmộtsốkẻbámníuvàođómàloạitrừkhôngthươngtiếcnhữngkẻkhôngăncánh.Buồnquá!Cólẽtôivớianhchỉlàhaitrongsốkhôngítnạnnhânđangđượcnằmngửatrêncondaohailưỡiấy.

-Daokéogì!Cácôngcóbớtbớtcáimồmlýsựđimộtchútcóđượckhông?Sốtruộtlắm!

Tiếngquátđólàcủangườitùthứbatrongphòng,ngườinàychừngtrênbốnchụctuổi,tolớn,mặtvuôngchữđiền,dađồnghun,lôngmàyrậm,mắtrấtsâuvàluônluônbắnranhữngvẩythanđỏquạch,nằmnhiềuhơnngồi,hầunhưhoàntoàncâmlặngnhưngmộtkhiđãmởmồmlàchỉthấycàunhàuhayquáttháo.Nhưlúcnàyđây,quáttướnglênmộtcâuxong,anhtalạinằmúpxấpxuốngchiếu,mặtnhưchìmvàonềnbệximăng.

-Cậuấyđangmắcbệnhtrầmuất–Ônggiànóinhỏ-Ngheđâuđãtừnglàmộtthiếutábiênphònglẫylừngcôngtrạng,doquásimêmộtcôchủquánxinhđẹpnênvướngvàovòngtiếptaychobọnbuônlậuheroin,đangchờngàyxétxử.Buồnnỗilàtừngàyvàođây,gầncảnửanămtrời,cáicôchủquánkiavẫnkhôngthấyvàothămlấymộtlần.Nêncólẽvìvậymàuất.Thángtrướccậuấynửađêmđậpđầuvàotường,máuchảylênhlángmàkhôngchếtđấy.

*

**

Quásimêmộtcôchủquánxinhđẹpnên…Anhbỗngthấynổigaingười.Côchủquán…Côchủxegỗ…Cuộcđờidàilắm,đểđihếtđượccuộcđời,conngườiphảidínhvàobiếtbaonhữngkhoảnhkhắctỉnhtáovàcảsimê…

Mộtđêm,doquábứtrứttronglòng,anhquyếtđịnhrờinôngtrườngrathịtrấnchơichốclátchokhuâykhoả.Suốtngàysuốtđêmđậpmặtvàocâycối,vàophângiống,vàohàngtrămthứbàrằnliênquanđếnsựtồntại,nhớnnhaocủarừngsu,củađờisốngconngười,nhiềukhianhthấybãbời,cólúctưởngchừngnhưngộtngạtkhông

chịunổi.Bàvợởthànhphốlạidởgiọngkhôngchịukíđơn.Bàấynhắnquacậuconmộtlầnnhớbốlênthămrằng,lànhlàmgáovỡlàmmôi,từngnàytuổi,chảdạigìtháodâycởixiềngchomấythằngđànôngthíchđihoangcócớbỏgáigiàđikiếmgáinon,đãkhôngthuộcvềnhauthìcũngkhôngthểnhơnnhơnthuộcvềmộtconđĩnàokhác.Côtađịnhcầmtùanhsuốtđời.Dùvậycũngkhôngđếnnỗinào.Hơnchụcnămchịuđựngcuộcsốngvợchồngtùngụcanhđãquenhoặccũngcốmàquen.CáilàmanhnhứcnhốilạivẫnlàtháiđộcủaThương.Thươngvẫnchưachínhthứctrảlờicáichuyệncóchịulênnôngtrườngbộđểđỡđầnanhmộttay,côcòntỏrõsựghẻlạnhrõrệthơn.Nhưngcôcũngchưatínhchuyệnchuyểnđinơikhác.Điềunàykhiếnanhmơhồhivọngrằngcôvẫncònnghĩđếnanh,thathứchoanhphầnnào.Yêu…Cáitừđólúcnàysaođốivớihaingườilạilạxa,bẽbàngquáthể,nhưchưabaogiờxảyra,chưabaogiờtồntại.Ngàyấy…

Ngàyấycôđếnvớianhvàonhữnggiờkhắcgiônggiónhất.Vụđổitiền,vụkhoánsảnphẩm,vụnàocũngcóthểđẩybắnanhrakhỏiđộihìnhCôngtymộtcáchkhôngthươngxót.Cảxãhộiđanglàmộtguồngquaykhổnglồ,anh,mộtcáiđinhvítnhỏtínhlănngượcchiềuđâucóđược.Chánđời,chánxínghiệp,chánluôncảmình,anhthườngtìmrabờsuốikhúcthượngnguồnngồimộtmìnhđểmặctâmhồntanchảyratheotiếngkènngânnhẹ.Vàomộtlầnnhưthế,côđãtìmđếnngồibên.Khôngcòncôgiáo,khôngcònhọctrò,chỉcómộtngườiđànôngđẹpđẽđangnhầunhĩvàmộtngườiđànbànhânhậuđangmuốnchởche.Mấylầnsau,khimáiđầuxinhxắnthơmmùilásảcủacôđãvùinhẹvàongựcanhrồimàanhvẫnkhôngtinrằngđiềuđólàsựthật.Anhkhôngtinrằngmộtngườicócảchụcngườitheođuổinhưcôlạicóthểđếnvớianh,mộtgãđangthấtcơlỡvận.Côcắnchặtlấymôianhkhôngchoanhnóinữa.Hồilâumớibảo,côyêuanhngaytừnhữngngàyđầuthoạtgặp.Cônóiởanhcócáigìlạlắm,rấtđànôngmàlạirấtthơtrẻ.Côthíchcáinhìnuhoàinhưngchứađầynộitâmvàkhátvọngnơianh.Côyêucảcáivẻđaubuồnhơitháiquácủaanhbộclộquatiếngkènnghenẫuruộtkianữa.Côbảo,ngườiđànôngchỉthựcsựcósứcquyếnrũkhianhtakhônggặpmaytrênđườngđời.Càngvấpngã,tâmhồnanhtacàngphongphú,càngđẹphơn.Cònngườiđànôngbuồntẻnhấtlàkhingườiđànôngđóđangquaycuồngtrongcơnhãnhtiếnđụcngầu.Phảichăngchínhvìthếmàhômrồianhhỏithẳng,nóiđi,tạisaoemlạiđốixửvớitôinhưngườidưngkẻlạ?Côđãnhìnthẳngvàoanhnhưcáinhìnđêmấy,khicôđếntừdãanhđểrađi:“Anhđangthànhcông.Anhđãtrởthành

quantrọng.Anhđangdầndầnkhôngcònlàanhnữa.Emkhôngthíchnhìnvàomắtanhlúcnày!”.Anhgầnnhưgầmlên:“Thếchảlẽđểcóđượcem,tôicứphảiđóngvaiusầu,thấtbạimãià?”

Côcườibuồnvàbỏđivàkhiấyanhmớithấymọisựbỗngtrởlênvônghĩabiếtbao!Tôivềđâylàvìemhayphầnlớncũnglàvìemcơmà!Emlạnhlẽovớitôicókhácnàocảcánhrừngsudịudàngnàycũngđangkhôngthừanhậntấmtìnhchânthậtcủatôiđốivớichúng.Vàanhbỏđi.Lầnđầutiênkhivềđây,anhmớiđểchochiếcxecàtàngnhọcnhằn,khấpkhểnhđưamìnhrathịtrấn.

*

**

Thịtrấnvùngbiênđẹpđếnnônnao.Nhữngmáinhànhonhỏ.Nhữngrặngcâythâmthấp.Nhữngdángđichầmchậm.Nhữngquántiệmmộngmơvànhữngngõvắnghiuhắt,tronglành.Đâuđâynhưvanglênmộtnétnhạcdìudặt.Chếtthậtthôi!Cứmảivùiđầuchuirúcnơirừngsâu,anhcóngờđâucuộcđờicòncónhữngsắcmàumởradễchịuđếnnhườngnày.

Thảtaygachoxebonchầmchậmmộtvòng.Lúctrởvềchỗcũ,anhmớingớngười.Thìranơiđâymìnhchẳnghềquenbiếtmộtaicả.Chảlẽghéđạivàomộtcáiquánnàođógọimộtlycàphê,mộtcốcnướcngọthaymộtchaibiauốngmộtmìnhrồilạiquayvềư?Đêmcòndàilắm!Cuộcđờidàilắm!Vềbâygiờlàmgì,haylạilữngthữngđiquađộiem,nhìnvàocửasổcâmlặngphòngemmàkhôngdámvào,màchỉthêmbứtrứt,nhọclòng.Đúnglúcấy,trongđầuanhchợtvẩnlênhìnhảnhcôchủxegỗđụngvụtôngchếtbòngàynàovàvẩnlêncảlờihẹnchântìnhphamộtchútlúngliếngcủacôta…Không,chảdại!Cônàngchắcđangcáumìnhvềbacáichuyệngỗchạpbịthấtbát,vácmặtvàocókhilạiăncảmộtxônướcbẩnvàođầuchưabiếtchừng.

Đangngónghênhsanghaibênđườngđểtìmmộtcáiquánvắngnhất,bỗnganhgiậtnảyngườikhimộtchiếcminskhơkhôngbiếttừđâuxổra,tôngđếnrắcmộtcáivàobánhsauxeanh.Cảhaixeđềubổchửngnhưngkhiphủiquầnvỗđítđứngdậy,rấtmaylàcảhaiđềuchưabịlàmsao!Vanglênnhữngtiếngcườirấtchilàkhoáitráởchiếcxekia.Anhđịnhthầnnhìn…Chaoôi!Mộtchiếcxechởnhữngbốn

ngườingườinàocũngquầnbò,áophôngsặcsỡđangbòlêbòcàngtrênmặtđườngmàhìnhnhưlạicóchiềusayxỉnthếkiathìlàmgìmàkhôngđâm.Anhđứngdậy,dựngxe,càunhàu:

-Cáccậuđikiểugìthế?...Màaichophépcáccậuchởbốntrênđườnghả?

-Chởbốnđượcđấy–Anhchàngcầmláilêntiếng,giọngdântộclơlớ-Xecủangườikinhbánchosaolạikhôngchởbốnđược?Nócònkhoẻmà,cònchởhơnđượcnữađấy.

Đangđauanhcũngphảiphìcười.Đúnglàkhôngthểcãilývớicácchàngtraingườirừngchỉquennhìnnhậntấtcảsựvậtbằngđôimắttrẻthơnàyđược.Vàchínhlúcấy,anhchợtnhậnrangườinóicâuvừarồichínhlàcáianhchàngconbòtaochếttrước,conxemàychếtsaumấythángtrước.Bỏmẹ!Anhchộtdạ,hắnmànhậnramìnhbâygiờthìcókhioangia!Saucáivụđó,trởvềnóilại,làmgìmàhắnkhôngbiếtmìnhđãgàithếkẹtchohắn.Nhưngđúnglúcanhđịnhdắtxechuồnthẳngthìchínhanhtalạiốákêutướnglên:

-A…Cáicánbộcókhuônmặtcongáiđâymà!Chàocánbộ!Cánbộcónhậnramìnhkhông?

-Không?À,hìnhnhưcó…

-Phảinhậnrachớ!Bữađócánbộchơikhôngngonvớimình,lừamìnhnhưngcáibụngmìnhkhônggiậnđâu.Vềbảnvợmìnhnóbảomìnhsairồi,cánbộlàmvậylàđúngrồi,mìnhnghevợmìnhmà.Mấylầnđitìmcánbộnhậuchơinhưnglầnnàocáivănphòngnócũngbảocánbộđivắng,giờgặpđâyrồi,nhậutiếpcáiđi!Nhậutớisángluôn!Mìnhkhoáicáimặtcongáicủacánbộmà.

-Ấykhông!–Anhgiãynảy–Để…Đểbữakhác.Bữanaytôiphảiđi…

-Đituầntracáclôcaosuhả?–Mặtanhtatiunghỉu-Ừnhỉ!Bâygiờăntrộmăncắpcònnhiềunhiều,cánbộđituầntralàđúngrồi,mìnhtha,mìnhkhôngbắtđinhậunữa.Nhưngmàngườidântộcmìnhkhôngcóthìxin,khôngthèmăntrộmăncắpđâu,cánbộđừngngại.

-Không!Tôitinởbàconmìnhmà.

-Khôngtincũngphảitinthôi.Mìnhchỉdặnnày,mùakhôvềrồiđó,rừngcaosudễcháylắmđó,cánbộphảichúýnhen!

-Tôicámơn…

-MìnhtênMaK’liêngvàmìnhkhôngưngcámơnđâu,mìnhchỉưnguốngrượusángđêmvớicánbộthôi.Mìnhvềnhen!

Cảbốnlạinhảytrànlênxe.Xenổmáybòngoằnngoèo,cảbốnthânhìnhtraitrẻcũngđảođiênngoằnngoèotheo.Anhđứnglặng…Giánhưmìnhcũngcóthểhồnnhiên,vôtưlựnhưthế?Chánnhỉ,tạisaotachỉthíchtựđàyđoạtabằngcáchlàmquantrọnghoánhữngchuyệnthựcralàrấtđơngiảnnhưchínhcáisự…ngoằnngoèokiathôi?

Bỗngthấykhôcổ,tiệncócáiquáncònsángđènnằmngaycạnhđường,anhdắtxevào.Quánvắngtanh,chỉcócôchủngồibênbăngCasseteđangphátranhữngtiếngủênhưtiếngcủagiundếgiữamưaphùn.Vừanhìnthấyanhcôđãtrònmắtvàanhcũngtrònmắttheo…Chamẹơi!Lạichínhlàcôchủxetảiấy!Đãvàorồicònquayrasaođượcnữa…

-Trờiđất,anhHai!-Mắtcôsánglên,gòmáửngđỏ-NgọngiólànhnàođưaanhHaiđếnđâythếnày?Từbữađóđếnnayngàynàoemcũngcóýchờ,cũngcónhắnmộtđôilầnmờianhrauốngnướcnhưngkhôngthấy.

-Tạilubucôngviệcquá!

Anhnóimàkhôngthểkhôngđưamắtnhìnnhanhvàodángngườitrònlẳn,hơiđẫyvàtràntrềsứcsốngsaubộquầnáomặctrongnhàcủacô.Tốinaynhìncôcòntrẻđẹphơnlầngặptrongrừng.Lúcấylàthươngtrường.Lúcnàylàởnhà.Phảichăngngườiđànbàchỉthậtđẹpvàquyếnrũngaytrongcănbếpnhàmình.NhưThương…

-SaobữanayanhHailạicóthìgiờrathịtrấnchơithếnày?

-Thìđôikhicũngcầnphảibiếtmìnhđangsốngcạnhnhữngaichứ.

-Anhgầyđinhiều,lạixanhnữa,sovớihômấy!

-Chohỏimộtcâuthậtlòngnhé:Thuỷgiậntôi,giậnnôngtrườnglắmphảikhông?

-Anhvẫncònnhớtênem,vậylàtốtrồi.BâygiờThuỷmờianhuốngchútgìnhé!Biahayrượu?

-Cáigìcũngđượcnhưngtốtnhấtlàcholyrượu.Đêmnaytrờihơilạnh…

Côquayvàomộtlátrangay,trêntaycầmmộtchaiJonloạinhỏvàmộtbịchhạtđiều.Côrótrahaily,đẩyvềphíaanhmột,giọngthậtmềm:

-BữanayanhchoThuỷcùngngồiuốngvớianhnhen!Tựdưngthấybuồnquá,nào,mờianh!XinchúcsứckhoẻanhHai!

Cảhaiuốngcạn,mắtcôchủnhìnvàoanhnhưcónước,côlạirótnữa.

-Thuỷvẫnchưatrảlờicâuhỏicủatôi?

-Thôi,bỏquađi,nóichuyệnđómấtvui.

-Nhưng…

-Nhưngsợemhận,emthùvìcôngchuyệnlàmănđangkhôngcóngườingángtrởchứgì.Uốngđianh!–Cảhailạicạng–Emnóinhen!Bắtđầuthìcũngcóhậncóthùthật!Tựnhiênmỗichuyếnmấtđicảchụccâyvàngsaolạikhônghậnnhưngsuynghĩlại,cáiđólạilàmay.

-May?...Tôikhônghiểu?

-Bởilẽemcódịpngồilạiđểngẫmvềcuộcđờimình.Trướcđây,chỉvìlolaovàolàmgiàuvàgiàuthật,songđếnkhitỉnhlạithìchồngđiđằngchồng,conhưđằngcon,hơnbachụctuổiđầumớibiếtthếnàolàmộtthânphậnđànbàlỡdở,buồnlắm!Khốnkhổkhốnnạnđểlàmgìnhỉ?Giàutiềngiàucủađểlàmgìnhỉ?Haylàcứmỗitốithathẩnmộtmìnhnhưthếnày?Uốngđianh…

Khôngchờanhnângly,côlạimộtmìnhngửacổlàmcạn.Khicôthảchiếclyxuống,mộtgiọtnướcmắtcũngtheođórớttheo…Côkhóc.Khóclặngthầm,khócnhưthểtốinàocôcũngkhóclặngthầm,côicútthếnày.

*

**

Trongmộtcáiquánkhácgầnđó,lùisâuvàtronghẻmmộtchút,ĐăngĐiềncũngđangngồitrướcchairượucùngvớihaingười.Chỉkhácởđâyhọuốngítmànóilạinhiều.

-Anhcámcảnhchocácchúquá!Cóbacáicânphân,cânmủkhôngđòiđượclạicònmangđầumáuêchềtrởvề.Thiênhạngườitakhinh,cònmầnănthếnàođượcnữa?

-Nhưngemhoàntoànkhôngngờhắnchủđộngnhưvậy!Thằngkhácđangđêmđụngcảnhấylàchạytéđáitrongquầnrồi.MàcũngtạiôngTuấnnữakia.Ôngấykhôngchobọnemđượclàmmạnhtay,sợánmạng.

-Quêncáithằngdạigáiấyđi!TấtcảđốivớinóbâygiờchỉcònlàcáiđíttoàntrứngcủaconHàThươngthôicònchúkia,saocũngđầnvậy?Dámlêntớitậnvănphònggiámđốcmàkhôngdámchơidữà?

-Chơichứnhưnganhbảo…

-Hắnquálìchứgì?Bởivậy!

-Đượcrồi,emchưachịuđâu.Emsẽtínhkiểukhácmàvẫnkhôngcầnphảiramặt.Đốivớilãolàkhôngnênchơitrựcdiện.

-Dẹp!–ĐăngĐiềndằnnhẹcáilyxuốngmặtbàn–khôngchơi,khôngtínhgìhết!Thờibuổibâygiờcáithóivõbiềncủacácchúđãlỗithờirồi.Phảidùngđếnmẹo,phảivỗchohắntrắngbụngtrướccôngluận,chỉcócôngluậnmớitrịđượchắn.

-Bọnemchưahiểu?–Gãmấtmủnói.

-Dễợt.Ngàymaingàymốt,tụinhàbáosẽxuốngđây,sẽtớigặp

chúngmày,chỉcầnchúngmàynhấtloạtkhairằng,sốmủ,sốphânđấylàdochínhngườicủahắnbímậttuồnchođểchialợichứkhôngphảilàtàngtrữcủaăncắp,ănnhặtgìcả.

-Nhưngnếunhưhọhỏibằngchứng?–Gãmấtphânlolắng.

-Ngu!Tụibayđãthấytrướckiacũngđãtừnglàmnhưvậymàđãbaogiờcầncóbằngchứngchưa?

-Trướckiatìnhhìnhcókhác–Gãmấtphânnóitiếp–Trêndưới,trướcsauđềulàmnhưnhau.Bâygiờemsợbàconngườitakhôngtin,ngườitasẽbảovệhắnmàquậtlại,chưanóihắnsẽcócáchđểbiệnminhmìnhkhônglàmchuyệnđó.

-Aicầnthiênhạtin.Chỉcầnbáotungra,tinhaykhông,khôngquantrọng,miễnlàtasẽcócáicớđểlàmtiếpnhữngviệckhác.Kểcảnhữngviệchắnkhôngthểlườngđược.Bâygiờgiảitán!Chuyệntốinaycấmkhôngđểhởravớibấtkìai!

*

**

Chairượutrênbànđãgầncạn,chỉcònítgiọtmàunâusóngsánhdướiđáy.Vàcôchủquáncũngcóvẻđãsaythậtsự.Côkhôngkhócnữamàlạicười.Mộtcáicườilạinhưkhóc.RiêngVũNguyênvẫntỉnh.Vừanghevừachuyện,vừanhìncô,thỉnhthoảnganhlạinhìnđồnghồ.

-Anhbiếtkhông?–Cônấcnhẹ-Ởthànhphốchenchúckhôngsốngnổi,lạibịấntượnglàcóchồngnguỵđicảitạovề,cảgiađìnhkéolênđâylậpnghiệp,tưởnglàđãcóthểtạmêmxuôiđếncuốiđời,vậymà…

-Thếanhấybâygiờởđâu?–Anhhỏi.

-Khôngbiết!Lấyhếttiềnđitheomộtđứacongáichỉbằngtuổiconmình.

-Còncháu?

-Rồinócũnggiốngbanóthôi.Nứtmắtrađãbỏhọc,tốingàysàquầy,sàquẹtởbacáibànBida,ngheđâucòncờbạcnữa!Kiểunàykhôngkhéolôivàochíchchoáclàchếtem…

Mộttiếngxemáyđậurấthỗnngaytrướccửarồinghetiếngchânchốngthảxuốngnênximăngcáicạch.

-Thằngnhỏvềđó!–Nétmặtngườimẹthảngthốt.

Mộtthiếuniênchừngmườinăm,mườisáutuổicaoráogiốngmẹ,riamắtlúnphúnbướcvào,khôngchàoai,đithẳngvàotrongbuồng…

-Saokhôngcấtxeđiluôn,con?–Ngườimẹhỏi.

-Cấtlàmgì!Cònđi!–Tiếngkhànkhànvỡgiọngvọngra.

-Điđâugiờnàynữa?

-Điđâukệcon!Mácứuốngrượutiếpđi,cầnbiếtlàmgì?

Cậutraiđira,đangnhétcáigìvàotúiquần,chémmộtcáinhìnnhanhvàkhóchịuvàomặtôngkháchrồiậpmạnhcánhcửalại.Tiếngxemáylạinổrấthỗn,nhưvăngmộttiếngchửitụclạiđằngsau.Ngườimẹnhìntheoconmộtgiâyrồicúixuống,đôimắtcàngtrởnêntrốngtrải…

*

**

-Ênhỏ!Điđâugiờnày?

-ĐăngĐiềnhỏikhivừanhìnthấycậutraidựngxetrướcmộtcănnhàcửagiảđóngimỉmnhưnglạicónhữngđầungườilốnhốẩnchìmphíabêntrongrèmcửasổhắtra.

-Điđâutíatôi–Cậutrảlời.

-Cẩnthậnđónghe!–ĐăngĐiềncườicười–cảnhsáthọđếnhọhótmộtcáilàmáconchỉcòncáchđâmđầuxuốngsôngĐaQuýttựtử

đónghecon!

-Bảcũngđangtựtửvìrượuởnhàkiakìa.Ôngvôđómàdoạ!

-Rượu?...Rượumộtmìnhhayvớiai?

-Khôngbiết!Ôngđếnmàhỏi?

Cậutraitrẻkhôngthèmnóinữabướcthẳngvàosântrong.ĐăngĐiềnchựnglạimộtchútrồiđánhtayláisangbêntrái,hướngcậubévừađitới…Đếngầnquán,hắntắtmáy,thảchânxuốngđẩyxenhènhẹ…cửaquánkhéphờ,hắnghémắtnhìnvàovàmộtchútxíunữathìháhốcmồmkêulên.TrongquánnhữngngóntayrấtđẹpcóquếtmàucủacôchủđangbấuvíulấybàntayđặtlênthànhghếcủaVũNguyên.Tiếngcôtắcnghẹn:

-Embuồnlắm…Nhiềulúcchỉmuốnchếtthôi.Đâucóngờtấtcảcôngsứcbỏralạitrởmũichémngượclạimình?Chonênemđâucóoánanh,còncảmơnanh…AnhNguyên!Emnóithậtlòngnhen!Tạisaoanhlạivềđây?Anhvềđâylàmgì?Đấtởđâyđộclắm,ngườiởđâycũngđộcđịalắm!Mộtngườitửtếnhưanhtrướcsaurồicũngkhôngtrụnổiđâu.Anhđiđi!Tìmcáchđikhỏiđâycàngnhanhcàngtốt…

Ngoàitrờimộttiếngsấmrềnlên,tiếpliềnlàmộttiachớpnhoásáng.VũNguyênlolắngnhìnrangoài,vẻsốtruột:

-Thuỷ!...Côsayrồi!Đểtôiđưacôvàotrongnằmnghỉ,tôicònphảivề.Cơnmưanàykhôngkhéosẽmấtmộtngàytạiđây.

-Trờiơi!–Côgáirênlên–Tạisaolúcnàoanhcũngchỉlocạovớicạothôithế?Anhkhôngcònmộtthúvui,mộtđammênàokhácnữaư?

-Mấtmộtngàycạolàmấtđihàngngànlítmủ,tứclàhàngchụctriệuđồngtrảlươngchocôngnhân–Anhvẫnnóilầmrầmnhưbàmẹgiàlotínhtoántiềnchợbuổimai.

-AnhNguyên–Cônhưmuốnlảngườivàovòngtayanh–Mấtkệmất.Mấttạitrờichứcóphảitạianhđâu.Anhởlạiđâyvớiem…Vềlúcnàyướthết…Cảcáithịtrấnnày,cảcáinôngtrườnghàngngànconngườinàynữa,cóđốtđuốcđitìmcũngchẳngrađượcngườiđàn

ôngnhưanh…

-Không!...Xinlỗi!Tôi…khôngthể…

Anhnhọcnhằntrườnrakhỏivòngtaytrầnnuộtnà,mátlạnhcủangườiđànbàđangquấnlấycổmình.Chínhkhoảnhkhắcđó,chiếcmáyảnhnhỏxíutrêntayĐăngĐiền,chiếcmáyảnhmàkểtừngàycónó,cólẽhắnchưarờixađượcchútnàonhưmộtlábùahộmệnh,bỗngbậtkêutáchlênmộttiếng…Mưabắtđầunhảhạt.Cảcánhrừngcaosuđónhứnglấynhữnggiọtnướccuốimùađótrongsựcộnghưởngngậmngùinhưsắpnóilờitiễnbiệt.CáibóngVũNguyênvùngthoátrangoàinhưmộtsựchạytrốntrongkhicáibóngkia,cáibóngcủaĐăngĐiềnlạilẻnngượcvàotrong…Lúcđólàvàokhoảng11hnhìnthấydathịtngườiđànbàlồlộdướiánhđèn,đầuóchắnbỗngphừngcháy,khôngcònkịpnghĩngợigìnữa,nhàođếnghìchặtlấycáivậtthểtrắngnhễnhạiđó.Mộtthoánghốthoảngđịnhkêulênthìlậptứcmiệngcôđãbịmộtcáimiệngkhác,nóngrãy,thôrát,nồngnặcmùirượungoạmchặtlấyrồi.Cómộtcáilưỡirắnnhớpnhầyđangcốtìmcáchluồnvàogiữahaihàmrăngđểlolesụcsạovàotậnphíatrong.Lạimộtbàntaynhớpnhầykhôngkémđangbấuchặtlấyngựcnhưmuốnbópnát.Chưahết,bàntayđórunrẩytrườnxuốngphíadưới,dừnglại,càocấu…lạitrườnnữa,lạidừnglạinhưcólửathantuônratừđó,bỏngdát…Côdướnngườilênđịnhtruộira,địnhbậtnóimộtcâugìnhưnghìnhnhưtấtcảđãmuộn.Chínhcáidướncăngngườiđóđãkhiếntoànthâncôbịdằnngửaxuốngnềnnhà.Trongchốclát,trênthânthểcôdườngnhưkhôngcònmộtmảnhvảinàonữa,chỉthấyhàngtrămconrắnbòngoằnngoèovàomọichỗkínnhưnẹp,nhưđóngđai,nhưtróinghiếncôxuốngnềngạch.Rượu,mệtmỏi,chánngánvàcảủmê,chẳngthiếtgìnữa,sựvángvấtcuốicùngđãkhiếncôthảlỏngchântayra,mắtnhắmlại.Tứckhắccảđànrắnchồmlên,rúrít,rênrỉ,bòlanratứphía,trongđócómộtcontămtốtnhất,nóngbuốtnhấtđãkịpthờinhằmkhoảnggiữahaicặpđùicôvừamởraphóngvào…côkêulênmộttiếng,đầungậtsangbên.

…-Thằngkhốnnạn!Cútrakhỏinhàtaongay!

Câunóiđượctiếpsauliềnmộtcáitátkhámạnh,khiếnthằngđànôngđangnịtlạidâylưngquầnchútténgửa.Hắncười,vẻthoảmãnvàsửngsốt,vầngtránlấmtấmmồhôi:

-Khôngsao!Khốnnạnthìcũngđãkhốnnạnrồi.Khốnnạncả.

Cámơn!Tôisẽnhớmãiđêmnayvàsẽcònquaylạikhôngngờemvẫncòntuyệtvờiđếnthế.Chúcemngủngon!

-Cútđikhôngtaogiết…Cút!

Khôlạnhmộttiếngcười,kẻchiếmđoạtlẻnnhanhngườirangoài.Côchủquánsữnglạimộtgiâyrồiđổgụcxuốnggiường,đôivaitrònlịmđểtrầnkhẽrunglên…runglên…

10CÙNGLÚCẤY,TẠIMỘTĐỊAĐIỂMKHÁCCÁCHĐÓCHỪNG

nonchụccâysố,trongmộtcáilánnhỏ,cómộttráidalángmangnhãnhiệuUSAđangnằmlạnhgiátrênmặtbàn,giữahaiconngườingồiđốidiệnnhau.

-Tôicóthểchiếmđoạtem,cóthểbắtcócem,cóthểlàmđượcmọichuyệnmàngườikháckhôngdámlàmđểcóemnhưngtôikhônglàmvìtôiyêuem.Tráidalángnàytôigiữlạicảhơnchụcnămnay,từhồicònchiếntranhvớiýnghĩ,nhấtđịnhrồisẽcólúcdùngđếnnónếucuộcđờichómánàytrởnênkhôngchịunổihoặcmộtaiđóđẩymìnhđếnmiệngvực.Nhưnghômnaytôisẵnsàngdùngnócùngvớiem,chiađôi,nếunhưemvẫntừchốitìnhyêucủatôi–Gãđànôngnói.

-AnhTuấn!–Côgáikhônghềhoảngsợ,lạicònkhẽlắcđầuáingại–Anhđịnhlàmcáigìthế?Saolạinghĩrằngmộtcụcsắtvôtrikiacóthểthayđổiđượcýnghĩbêntrongcủamộtconngười?Tốtnhấtlàanhnêncấtnóiđi!

-Tứclàemvẫnnhấtquyết?

-Vẫn!Màdẫucóthayđổidosợchếtđichăngnữathìanhđượccáigì?Mộtcáixácgiálạnhhaymộtlinhhồnoánhậnsuốtđờibêncạnhmình?AnhTuấn!Anhnêntĩnhtrílạiđi!Vảlạitôiđâucũngcóđánggìđểanhphảithímạngmìnhnhưvậy?

-Tôikhôngcầnbiếtemcóđánggìhaykhôngđánggìnhưngđốivớitôiemlàtấtcả,điềumàchođếngiờtôicũngkhônghiểutạisao?Chỉbiếttôikhổsởvìem,tôicầnem,lúcnàotôicũngnghĩđếnem,lúchyvọng,lúctuyệtvọng,vàhìnhnhưnhờcóem,cóhìnhbóngemlẩnkhuấttrongcánhrừngchếtgiẫmnàymàtôithấtcuộcsốngđỡchómàhơn,tôiđãgắngsốngnhiềuhơn,sốngtốthơn,điềumàtôiđãtừngnghĩrằngmìnhsẽkhôngbaogiờlàmnổi,khôngthèmlàm.

Hắnđộtngộtthảrơicáithânhìnhcaogầnthướctámcủahắnxuốngđất,dồncảlênhaiđầugối,ngướcnhìnlêncô,đôimắthàngngàykiêungạovàlạnhlẽolàthế,giờđâytrànngậpvẻaioánvàthống

khổnhưđôimắtđứcchúatrêncâythánhgiá:

-Tôiđãthửsốngkhôngcóem,khinhbỉem,hậnthùem,nhưngkhôngđược.MộtconsốKHÔNGtotướng.Coinhưhết.Chỉbuồnmộtnỗi,dọcngangmộtcõibaonămtrời,khôngmộtaicóthểbắtđược,cóthểgiếtđượctôinhưngchỉcầnmộtcáinhìnkhinhmạncủaemthôilàcũngđủđểtôiđirakhỏicuộcđờinày.

-Kìa!AnhTuấn!...Ngồilênđi…Đừnglàmthế!Kìlắm!Tôi…Tôichưabaogiờkhinhmạnanhcả…tôi…-Đôimắtcủaanhkhiếncôbấtgiácrùngmình,dagàdaốcnổilên.

-Tôiđãnghĩđếncảnhnếucuộcđờitôicóem–Tiếngnóibỗngtrởnênxaxăm–Tôisẽtừbỏtấtthảynhữngviệcgớmguốctôiđanglàm,tôisẽđưaemvềthànhphốhayđibấtcứmộtnơinàokháctronggầmtrờinày,kểcảởngayđây,tôisẽtrởthànhmộtngườilươngthiện,sẽkiếmmộtvàibachụchéctađấtđểchỉchuyênvàoviệctrồngtrọtvàkhiấy,tôisẽcóđiềukiệnđểchămsócem…

Côgáiquayđi,nướcmắtlưngchòngnhưngmáiđầuvẫnkhekhẽlắc…Trênmáilá,nhữnggiọtmưarơixuốngđềuđềunhưnhữnggiọtnướcđáxoáybuốtvàolòngcô.Côkhôngthể…

*

**

GiámđốcVũNguyênđanglaođitrongcơnmưa.Vệtđènphaxemáylướtloangloángtrênnhữngthâncaosuướtáthiệnrahaibênđường.Mộtcảmhứngsảngkhoáiđượcđộcquyềnthiênnhiên,đượcđộcquyềncuộcsốngvangđộngtronglònganh.Toànthânanhcũngướtsũng,đườngsốngtrâulồilõmthỉnhthoảnglạiquặnmìnhmuốnhấtvăngcảngườivàxexuốngđất.Cảmhứngsảngkhoáibịdậptắt.VũNguyênchợtthấyselòng…Thấmthoátđãngótnghéttrênnửanămvềđâyrồimàanhcólàmđượcmấycôngviệcđâu?Đườngsávẫnlầylội,côngnhânvẫnchuirúctrongcácmáilá,trẻconvẫnchưacóđủchỗđếntrường,ốmđauvẫnphảikhênhcángnhauvượtquahàngchụccâysốlênhuyện,tỉnh…Mưavẫnrơinặnghạt.Mưanhưđangmưatrênmộtvùngđấtchết,thămthẳmvàtậncùng.

Chuyệnxảyratrongquánvừarồikhôngkhiếnanhmấybậntâm

nhưnglạigợilêntronganhthêmmộtnỗibuồndaydứt.Saokiếpsốngconngườilạinhọcnhằnđếnthế?Nhọcnhằnởngaytrongnhữngconngườitưởngchừngchưabaogiờbiếtđếnsựnhọcnhằncả.NhưngườithiếuphụtênThuỷkia…Vìrượu,trútnữaanhđãkhôngthoátvùngrađượcmộtsựthèmmuốnbảnnăngnhưngcũngvìrượu,vìcáicảmgiácthèmmuốncònvươngvítlạiấy,đãkhiếnanhhunhútnghĩđếnHàThương.Nghĩđếncảlinhhồnlẫnthểxáccủacô.Chaoôi!Giánhưgiờnàyđâylạiđượcgụcđầuvàolòngem,đượchônlênđôimôivừarụtrèvừathamlamcủaem,đượccùngemđiđếntậncùngmọiđiềunhưtrướcđây,ngàyấyemđãđưadìuanhđiđểđếnbâygiờvàchomãivềsau,cáicảmgiácấysẽcòntrởthànhámảnhkhônnguôi,thứámảnhkhốcliệtvàngọtngàosẽchẳngbaogiờcóđượcởmộtaikhác,mộtngườiđànbànàokhác.Thứámảnhma…

Vàconmađóđãđậuxuốngmũixe,giữkhôngchotayláicủaanhrẽphảivềnôngtrườngvộimàđithẳngtiếpsangkhuvựcláncủacôngnhânđội1…Trờingớtmưathìanhcũngđãđếnđượccáinơicầnphảiđến.Anhmuốngặpcô,cồncàomuốngặp,nhưthểđêmnaykhônggặpthìsẽchẳngbaogiờcódịpđểgặpnữa!Anhsẽnóivớicôtấtcảmọiđiềuvàcũngnghecônóitấtcảnhữnggìcôcầnnói,phảinóivàanhcũngcầnnghe,phảinghe,kểcảnhữngđiềutannátnhất.Cùngsốngvớinhautrongmộtcánhrừngmàhàngngàygặpnhauvẫnnhưngườidưngkẻlạthìlàmsaocóthểchịunổi.Mộtcóhaikhông,anhmuốnđêmnay,saucơnmưacuốimùasẽtìmđượctrongđáymắtcô,trênđôimôicô,cảtrongthânthểcônếucóthể,mộtcâutrảlờirạchròi.

Trongbóngđêmdàyđặc,khulánẩmthấp,xiêulệchđangchìmtronggiấcngủimlìm.Bỗngdưnganhlạithấycócáigìnhoinhóiởtrongđầu.Họđâyư?Nhữngconngườiđangtrongtầmtaycủaanhđấyư?Sáng4giờdậy,ănquángănquàngmiếngcơmnguộilạnhtanhrồitấtcảtấttảralô.Quầnquậtởlômộtlèochođếntậnbagiờchiềuchỉkhinàochiếcxechởmủxuấthiệnthìmớitạmngơitay.Rãythêmchútcỏ,rửatôrửachén,lẩnmẩnkiểmtra,làmvệsinhlạimiệngcạo,hàngtrămhàngngànmiệngcạo,đâuđórồimớilụctụctrởvề.Rauháingoàimương,cákhôđểchạn,mộtbữacơmnhưcơmtùđượcvàquấyquáchoxongrồilúctrờivừasậptốithìcũnglàlúcvợchồngconcáithổiđèn,phủichânlêngiường.Ngàynàocũngthế,thángnào,nămnàocũngthế,đờinàyquađờikhác,bấtbiếnchẳngđổithay,lặnglẽ,imlìmnhưcáigiấcngủtrongnhữngcănláncầnlao,ráchnátkia…Anhđưatayvuốtmạnhvàomặtnhưcốvuốtđimột

cảmgiác,khôngphảilàmơhồnữamàrấtcụthể,mìnhđangmangtộivớinhữngsinhlinhvậtvờnày,mangtộivớiem,Thươngơi…

CănláncủaThươngvẫnsángđèn,cáithứánhsángthoithópcủahoalửađèndầu.Emvẫnchưangủư?Giờnàyemcònthứclàmgìnữa?...Mặcchonhữngcâuhỏiquẫylộntrongđầu,anhbồihồidắtxeđiđếnvàchợtdừng…

*

**

Tronglán,tráitạcđạnvẫnxùxìvẫnnằmgiálạnhtrênbàn.Tuấncúigằmmặtmìnhxuốngđấthồilâurồikhingẩnglênánhmắtcủahắnđãtrởthànhmandại:

-Thương…Emcóngườikhácrồiphảikhông?

Imlặng…

-Ngườiấytấtcảđềuhơntôi,cóđúngkhông?

Vẫnimlặng…

-Nhưngtôibiếthắnkhôngthểyêuemhơntôi.Chínhvìhắnmàemphảitựtróibuộcmìnhvàocuộcsốngkhốnkhổnày.Hắnkhônghềyêuem.Hắnchỉyêucáikhátvọngquyềnlựccủahắnmàemchỉlàmộtthứtrangđiểmtộinghiệpthôi.

-Không!–Côbậtnói–Anhkhôngcóquyềnnghĩvềngườikhácnhưthế!Khôngaitróibuộctôivàođâyhết…Tôiyêunhữngconngườiởđây,tôiyêunhữngrừngcâyởđây.

-Vàyêuluôncảnhữngngàythángchếtmònchếtmỏichođếncuốiđờiởđâynữachứ?–Lửađèndầutắtlịmtrongmắthắn.

-Cáiđótuỳanhnghĩ.AnhTuấn…Xinlỗi,anhnênvềđi!Tôicầnnghỉmộtchútđểmaicònđilàmsớm.

-Khôngcònngàymainữađâu!–Hắncầmlấytráitạcđạn–Khôngcòncáigìhết!Khôngcòntôi,khôngcònem.HàThương…Em

đừngoántôi.Tấtcảlàtạiem…

NgóntaytrỏcủahắnvừađưavàokhoentròntạcđạntrongkhitoànthâncôgáiđờrathìcánhcửaliếpbấtngờbịđẩytungcùngvớiconngườiVũNguyênùavào.Mưagiócũngàotheo.Giọnganhtỏraphiềnmuộn:

-AnhTuấn!Chớnênlàmđiềungungốcấy.Tôiđãnghetiếnganhlàhảohántừlâu,địnhsẽcódịphộingộnhưngkhôngngờbữanayconngườianhlạilàmtôithấtvọng!Bỏtráitạcđạnxuống!

Sữnglạimộtgiâyrồinhưthểbựcmìnhvìcóngườiđếnquấyrầyhắncaumặtvàliềnđó,conmắthắnlạicháysángmộtánhsánghứngkhoáiđiênloạn:

-VũNguyên…GiámđốcVũNguyên!Tốtlắm!Taođangchờmàythìmàydẫnxácđến,tráitạcđạnnàychiabacànggọn.

-Khônggọnđâu–Anhnhìnnhanhvàongóntayđặttrongkhoentrònkimloạicủahắn–Bởivìcôgáikiabịchiaoan.

-Tấtcảđềuoantrừmày!

-Vậythìtạisaokhôngđểchỉmìnhtôivớinómàlạithêmhaisinhmạngnữadínhvàolàmgì?Hayítnhấtcũngchỉcầntôivớianh,haithằngđànôngđãđihếtquánửacuộcđời–Làmnhưvôtình,anhtiếnsáthắnthêmmộtbước.

-Dừnglại…Không!Taokhôngcòncócuộcđờinàonữa!Cuộcđờicủataođãgắnchặtvớingườiđànbànàyrồi.Khôngcóngườiấythìkhôngcótaovàbâygiờthêmcảmày,thằnggiámđốcđangkhôngđếnquấyđảochomọisựcứrốitunglên.Cuộcđờilàphùduvàchóchết!Nào,tạmbiệt!Hẹngặplạinhauởdướikia…

Anhnhìnrõđườnggântrênngóntaytửthầncủahắnđặttrongkhoenbắtđầuquằnlênđểchuẩnbịchomộtđộngtácquyếtliệt…BấtgiácanhđáonhanhmắtsangHàThương.Côcũngđangnhìntrởlạianh,bìnhthản,nhẫnchịu,vàcảaioányêuthương,điềumàchomãiđếnsaunàyanhvẫncòntráitạcđạnđóđãgiúpchoanhrọinhìnthấyđáylòngcô…Ngóntaychếtchóckiađãchuyểnsangthếnằmngangđểlấylựcrútchốt…Vậylàhắnkhôngđùa.Hắnnhấtquyếtchonổ!

Hắnchánđời,hắnmuốnnhânchuyệnnàyđểtìmđếncáichết.Tựnhiên,trongcáikhoảnhkhắcvôcùngngắnngủitưởngnhưđãngửithấymùimáu,mùiruộtganphòiphọtraấy,anhchợtthấylaobuồn!Hắnyêuthậtư?Mộtthằngđànôngcóthểyêuđếnchếtnhưthếthìthửhỏithếgiannàycònđượcmấyngười?Không…

Đúngvàolúcanhđịnhlaolại,dùngmộtđộngtácnàođócủacáithờicầmsúngcònnhớđượcđểđánhvăngtráitạcđạntrêntayhắnrathìcũnglàlúccáichốtđượcrútmạnh.Mộttiếngrengcủatiếngchốtsắtrơixuốngmặtbànvanglênrổnrảngnhưtiếngđávăngvàomáitôn…

11...PHÓGIÁMĐỐCĐOÀNTHANHTRỞVỀNÔNGTRƯỜNG

HÔMtrướcthìhômsaucómộtnhómphóngviênnhàbáoxuấthiện.Họcóhaingười,mộtgiàmộttrẻ.Giàthìgiàquámàtrẻthìtrẻquá.Mộttócđãđiểmbạc,mộttócchảingôigiữađúngmốtkýgiảthờithượng.Mộtchínhthứccònmộtkiamớiởdạnghợpđồng.Giàthìnhìnthẳngmàtrẻlạihaynhìnngangnhưcáikiểucủakẻưanhìntrộmphụnữđitoalet.

GiámđốcVũNguyênđichọnmuacâygiốngởmãimiệtTâyNguyênchưavề.Đâycóvẻnhưlàmộtthờiđiểmthuậnlợiđượcbốtrítrước.Theosựhướngdẫnkhánăngnổvànhiệttìnhcủaanhphóchủtịchcôngđoàn,họlaongayxuốngđội1củaĐăngĐiền.KhônghiểusaoĐiềnlạiýnhịgiấumặtkhôngtiếp,chỉcócậuphóratrảlờivềmọichuyện.SaucuộcphỏngvấndàibằngcảmộtbăngCassete,họkéonhauđisâuvàotừngtổ,từtổhọlạitiếpcậnđếntừngngười.LạimộtbăngCassetenữa.Nóichung,vớitấtcảnhữnggìnhìnthấyvànghethấy,họcơbảnđồngtìnhvớiýkiếncủađồngchíphógiámđốcđãlêntậntoàsoạntìmhọvàđặtvấnđềnvớihọhômrồi.Trờiơi!Đốivớihọsaoráotrọmọichuyệncònđangbừabộn,ngổnngangquáthể.Nhưđangcốcôngvựcdậy,lạinhưsắprơivàođoạnđườngcùngphásản.Họkhônghỏigìvềgiámđốc,cũngkhônghỏigìvềnhữngđổithayquychếrườmrà.Họchỉchúmụctìmtòicuộcsống,tâmtư,màuda,cáinhìn,dángvẻcủangườicôngnhânmàhếtthảynhữngcáinàysaođểdởdangquáđỗi!

Chỉcóđiềukhôngmấyaibiếtvàchínhhọcũngkhôngmuốnnóiralà,nếuhỏisâuvàovấnđềkỹthuật,vềcâytrồng,vềcácquytrìnhchămsóc,cạomủ…thìhọsẽhoàntoànmùtịt,thậmchícònlẩnmẩnhỏilạitớicảthángtrờicũngchưachắcđãnắmđượcgì.Đơngiảnthôi:Vìhọchỉlàhaiphóngviênchuyêntheodõimảnggiaothôngvậntảimàdotoàsoạnthiếungườinênbàtổngbiêntậpvốndễtínhcứcửhọđithay.Đểrồicuốicùng,saugầnmộtngàylặnlộiđếnrạcngườinhưnhữngnhàbáochânchínhvàđầytráchnhiệm,họnhìnnhau,khẽthởdànngánngẩm:“Hỏng!Hỏng!Quảnlýconngườithếnàylàhỏng!Phảixemlạicáchquảnlý,phảixemlạiquanđiểmcủalãnhđạođốivớivấnđềconngười,phảichỉchoracáchđicủamộtdoanhnghiệpnhưvậylàcáchđicủachủnghĩatưbảnđãlỗithời…”Rồihọ

lắcđầuthanphiền:“Tìnhhìnhthếnàymàmấythằngchanhàbáođịaphươngvẫncóthểviếtbậybạ,khenbậybạnhưvậyđượcthìlạthật!Kỳnàyvềphảicótiếngnóicảnhtỉnhnghiêmtúcvớicánhấymớiđược!”

Vàogiờchót,ĐăngĐiềnmớilàmnhưvôtìnhxuấthiện.Hắnrốirítxinlỗivềcáinàymộtchập,làmbộcânnhắcbổsungthêmvàocáikiamộtchậpnữarồimờihainhàbáoraphốhuyệndùngcơm.Anhphóngviêntrẻnhanhnhẩugậtđầunhưngngườiphóngviênlớntuổicógươngmặtphúchậukhônghiểusaolạikhéoléotừchối:“Thôi!Nôngtrườngcònnghèo,quánghèo,cácđồngchíchoănuốngqualoachútgìxongthôi,chúngtôicònphảivềThànhphốkhônglạitốiquá!”

Trongbữacơmđạmbạcnhưngcũngcóđủthịtrừng,rượungoạigiữarừngsuấy,hainhàbáovừaănvừacònphảitranhthủtiếpxúcthêmvớihainhânchứnggầnnhưnằmngoàikếhoạchnữa:Gãmấtmủvàgãmấtphân.Vẫnkhônglêntiếng,vẫnlàmrabộkhôngmấychúýđếnbacáichuyệnbáochírườmrànày,ĐăngĐiềnbấmnhẹvàođùianhchàngthưkýđộicòntrẻmăngnhưnggiọngnói,cáchnóiđãracáivẻhếtsứcthâmtrầm.“Chuyệngìcũngnênnghenhiềuchiều,ngườithưkýnói,tôihiểungàyhômnaybàconcôngnhânđãcungcấpchocácđồngchíkhôngíttưliệunhưngđấyvẫnchỉlàmộtchiều,chiềucóítlýlẽnhấtvìthựcchấtvấtvảtốingày,tầmnhìncủabàconcũngcònhạnchế,cònmangnặngcảmtính.Bâygiờxinhhaianhnghechiềuthứhai,chiềuđạidiệnchobàconlươngthiênvàcầncùsốngbênngoàinôngtrường.Hyvọngnósẽkháchquanhơn…”

Vàcáichiềumangđầytínhkháchquanđóđãkhiếnhainhàbáokhôngvànổimiếngcơmvàomiệngnữa.Họlạinhìnnhau:“Vậylàrõrồi!Thượngbấtchính,hạtắcloạn!Tấtcảvẻtiêuđiềunàyđềutừcáikhuấttấtcủavịgiámđốcnôngtrườngmàra.Thảonào…”ĐộitrưởngĐăngĐiềnbắtrấtnhạyđượccáikênhăngtenquýgiáđó,hắnđịnhchogãthưkýbồithêmtấmảnhcôchủquánThanhThuỷđanglảlơiômcổgiámđốctrongbuổitốimưaấymàchínhhắnđãmaymắnchụptrộmđượcnhưngrồilạithôi.Đủrồi!Mọisựchỉnênvừađủ.Chohọănnhiềuquá,bộithực,rấtdễbịnhiễuthôngtinnếukhôngmuốnnóilàrấtcóthểchínhhọsẽnghingờtínhbàitrí,dàndựngtrongcâuchuyện.Vảlạinhữngtấmảnhnàycònphảighimlạiđểsửdụngchomộttìnhhuốngđắcđịahơn.Cuộcchiếnlúcnàymớichỉlàbắtđầu.

ThayvìảnhlàhaichiếcphongbìdánkínđồngchíĐăngĐiềnkhéoléothaymặtnôngtrườnglàmmónquàtiễnkhách.Anhnhàbáotrẻđịnhcầm,thìcógìlạđâu,mộtthônglệrấtưlàbìnhthườngmỗikhihọđếnvàđikhỏimộtcơsởlàmănnhưngnhàbáogiàlạighìmlại,cũngrấtkhiêmnhường:“Rấtcảmơnnhưngxinkhấtlầnsau,khibàibáonàyravàkhinôngtrườngtalàmănđồngchíkhấmkháhơn”ĐăngĐiềncũngđưacảhaitayracámơntrởlạinhưngkhichiếcxemáyphânkhốilớnchởhọđixaròi,hắnmớiquaylạiĐoànThanh:“Nóichunglàhaithằngchanàychảbiếtmôtêgì,cứngơngơnhưngườitừhànhtinhkhácđếnnhưng…cókhivậylạihay!Anhcóđểýđếncáitaytrẻmắtnhấcnháođókhông?Trẻnhưngsắcsảo,cóvẻlấnlướtlãogiàlắm,tốtthôi,tasẽcòncódịpsửdụngđến.”

*

**

“Này!Cậucóvẻhơicáumìnhvìcáichuyệnphongbaoấyhả?Cũngnênquendầnđi!Mìnhnhận,họcóthểtươicườitrướcmặtnhưnglạinhổnướcmiếngsaulưng.Vảlại,cáicáchnhìnnhưmócdamócthịtcủatayđộitrưởng,cáicáchnóinăngquáưlàmềmmỏncủathằngchathưkýđội,cảcáikiểunóinăngbămbổcủahaitaynhânchứngcuốicùngnữa,mìnhthấycócáigìchưathậtổn.Vậynêntốtnhấtlàkhôngnhậngìđểhámiệngkhỏimắcquai.Cólẽthếnàynhé!Domọithứchưađượcxácminhchínhxácnêncácvấnđềbữanaythuthậpđồngchítavẫnviết,vẫninnhưngchỉnênđểởmụcÝkiếnbạnđọcnhưlàmộtpháthiện,mộtgợiý”.Ngồiđằngsau,nhàbáogiànóivớinhàbáotrẻcómáitócchẻngôigiữanhưvậy.

Tấtnhiênnhàbáotrẻchỉcườinhạt.Mãimộtlúcsaumớidấmdẳng:“Điđiềutralấytinnhưcụthếnàychỉcómàchếtđói.Lầnsaucụđivớiđứakhác,nhé!”Rồinhấnmạnhtaygachoxevọtđi…

*

**

HìnhnhưđãlâulắmrồiĐăngĐiềnmớicómộtđêmmấtngủnhưvậy!Mùakhôđãcódấuhiệusắpvềtrongtiếngcựamìnhkhekhẻcủathâncaosu.Nhữngthángngàydầmdềướtcũngsắpchấmdứt.Mùanàylàmùacâybắtđầunhọcnhằnlàmranhữnggiọtmủ.Mủcaosu…

Cáimàutrắngsữangaingáinồngnồngấyđãănsâuvàotâmtưởnghắn.Hắncũngyêucáimàunhưmàuthờigianbàngbạcấynhưnghắncũngvôcùngcămghétnó.Chínhnóđãơthờnuốtđimộtthờitrẻtraitồntíchbaonhiêuthamvọngvàkhátvọngcủahắn.Nónhưđànbà,nógiốngnhưtìnhyêuvậy.Càngcămlạicàngyêu,yêubaonhiêuuấtbấynhiêu.Thấmthoắthắnđãbướcsangđộtuổingoàibalămrồi,độtuổimànếukhôngcócáigìhayhohứahẹnởphíatrướcnữathìcảcuộcđờicoinhưbỏ!Hắnsốtruộtvàhắncốtạorasựhayhọnhưngkhốnnạnthaycõiđời,càngcốtạocuộcđờicàngchơilạihắn.Bốnđờigiámđốcđãrađimộtphầncũngbởitayhắnnhưngsựtháođậpồạtấyvẫnkhônglàmchocáiđầuhắnthơithoángđồngchíchútnào!Rắngiàrắnlột…Hắnđãtưởngmìnhsẽđượclộtxácnhiềulầntrướcnhữngđờigiámđốcmớinhưngrồicuốicùngquanhđiquẩnlạivẫnchỉkhôngđầytrămđứacontraicongáidướiquyềnphầnngườithìítphầnngợmthìnhiềutừthậpphươngtứxứkéovề!

Thếrồikhicáilãogiámđốcthứbốncuốngói,màcuốngóilàphải,giámđốcgìmàngónnghềthìngunhưngngónchơilạikhôngaibằng,hắnđãkhấpkhởimừng!Theotínhlogicnghịtrườngmàhắnnghiệmthấy,dứtkhoátngườitasẽđưalãoĐoànThanhcầncùlên.Lãolênđượcthì,vẫnlàthứlogicđó,hắncũngsẽlêntheo.Vànhưvậychỉbabảyhaimốtngày,cáilãocùlầnchỉbiếtănnovácnặngkiasẽbộclộtấtcảcáidốtnátcủamìnhrađểrồisẽđànhméomặtxintừchức,màkhôngxinthìngườitacũngcách,logiclàvậy.Khiđó,cònaikhácngoàihắnsẽkhoanthaiđứngtrênđỉnhrừngmàphấtcaolácờthủlĩnhnữa.

Gậythủlĩnh!Đúng,kháiniệmđómớilàtấtcảđểtrảhắnvềvớiđúngtàinăng,khípháchhắnvốncó.Câygậythủlĩnhnắmchắctrongtayrồi,hắnsẽcócáchlàmchocảnôngtrườngbốclênngùnngụtbằnghàngloạtnhữngcảitiếncảitổkinhthiênđãđồngchíhunnóngđếnchảyraởtrongđầuhắncảchụcnămnay,cáimàhắnthườngtựnhủ:Cứkhổcôngluyệnđanđirồiắtsẽcóngàyxuốngnúi.Vậymàconmẹnhànó!Đanchưaluyệnxong,chứcquyềnđâuchưathấythìthằngchếtgiẫmVũNguyênởđâulạilòdòvề.Hoáranhiềukhicáilogickiacũngchỉlàthứlogic…chóchết!

Đêmđãvàosâu.Nỗitrăntrởuámtrongđầuhắncũngđồngchíchìmsâuhơn.Nằmtênhhênhgiữacănhộmáibằngkhôngđếnnỗiquáxậysẹnhưngcótháchcảnôngtrườngcũngchẳngaitheokịpcủamình,hắntrởdậylầnthứhai.Chairượutrênbànđãcạnmàtrong

bụngvẫncảmgiácchưacógiọtnào.Quáilạ!Rượugìmàcànguốngcàngtỉnh?Đãvậythìchonótỉnhluôn!Hắnlụccụctínhtựphachomìnhmộtphincàphêthậtđặc.Sờđếnphíchnướckhôngcònmộtgiọt,hắncáusườnnémmạnhcảphinlẫncảcàxuốngnềnnhà.Sốngmộtthânmộtmìnhnhiềukhicũngbí!Hắnbiếtvậynhưnglạighêsợcuộcsốnggiađình,ghêsợphảiởmãivớimộtngườiđànbàđểđêmđêmcứphảirùngmìnhtrongcáicảmgiácnhàmchánchếtmẹ!Nóicáchkhác,hắnmuốntậnhưởnghọhơnlàchịutráchnhiệmvềhọ.Màtậnhưởngthìcáikhoảnđóởđâycóthểgọilà…mênhmông…mênhmông…

Mànóichođúngra,hắnđâucóthèmđếnrỏrớtrỏrãicáichứcgiámđốcquènấy–Bậtngườixuốnggiường,hắnlạitrằntrọc–Thậmchícònkhinhnữalàkhác.Thiênhạngườitathìgiámđốcmộtđơnvịliêndoanhkianữa…Thếmớigọilàgiámđốcchứgiámđốcmộtnôngtrườngcóccáytoànnhữnghìnhnhânvậtvờnáchhôi,mồmhôinàycógìmàphảithèm?Nếunóithèmlàhắnchỉthèmđồngchímộtmìnhmộtcõi,mộtlượngđất,mộtlượngngườicủariênghắn,đểhắnmuốnlàmgìthìlàm,muốnthểnghiệmcáigìthìthểnghiệmmàchẳngphảiđộitrênđầumộtcáiđítthốinàohết.Tứclàhắnthèmđượctựdotungtảytrongmộtphạmvicóthểtrênngôivịđộctôn.Độctônchứkhôngphảiquyềnlực.Cáixãhộithịtbachỉlằngnhằngnày,làmquáigìcóthứgọilàquyềnlựctheođúngnghĩa.Nhưngmuốnđộctônlạiphảicóquyềnlực.NhưVũNguyên…Cáiđaucủahắnlàởchỗấy.Đaumàkhônggiảitoảđược,cáiđaunàychẹnvàocáiđautrướcnhưmộtkhốiuđãvàothờikìpháttấy,mưngđỏ.

VũNguyên…Tạisaolạichínhlàconngườinày?Conngườimàcáchđâyhơnchụcnăm,bằngtấtcảưuthếchiếnthắngcủamìnhđãgiángchohắnmộtsựnhụcnhãvàolòngtựtônchođếntậnbâygiờvẫncònbỏngrát.Phải,nhữngnămlênxanhrồitiếpđếnnhữngnămtrốnlínhkhốnnạnđãchohắnmộtgiảthuyếtlưngchừng,lưngchừngnhưchínhcáikiếptrốnnhủikhôngởmộtbênnàorạchròicủahắn:KhôngthíchgìMỹnhưngcũngkhôngmêgìcộngsản.Đúng,hắnchỉnóithế,tưởngthântìnhmànóichứcóchửibới,córủaxảaiđâuvậymàcáithằngcókhuônmặtnữgiớiđóđãmắnghắnnhưmắngmộtkẻđêtiệnnhất,mộtsinhvậtthấphènchỉbiếttầmgửivàocônglaoxươngmáucủađồngloạiđểtồntạimàlạicòndẩumỏlêngiởgiọngăncháođábát!Tứclàhắnkhôngđángngẩngmặtnhìnđời.Vàphảichăngchínhvìcâumắngấyđồngchílantruyềnnhưmộtđịnhđềtưtưởngnênbaolâunay,dùcócốcông,khônkhéođếnmấy,mặthắn

đãcóđậnnàođượcđànghoàngngẩnglênđâu!Hắnhận!Vàhắnmuốnrửahậnbằngchínhtàinăngvànănglựcthựctiễncủamìnhđểchứngminhlàhắnđúng,làcáiđámkiêubinhtrongđócóthằngngườitênVũNguyênkiachỉlàmộtđámđôngdốtnát,vôtíchsự.Vậymàtừlúcconngườiđóbỗngdưnghiệndiệnởđâynhưmộtđịnhmệnh,mộtsựtrêungươi,mộttháchđố,mọiviệcdườngnhưcứđingượchẳnlại.Cáihậnđãnhíchthêmmộtnấcthànhthù.

Rồigìnữa?HàThương,côgáimàhắnhằngthầmyêutrộmnhớ,côgáiđãdệttrongtâmtưởngđenđúacủahắnmộtchútchấmxanhtìnhđời,côgáiđãbướcvàotrongtranhcủahắn,bứctranhhắnđãâmthầmvẽnhiềungàynhiềuđêmnhưmộtbiểutượngkỳnữthấmđẫmkhátvọngvàkhổđaumàhắnchưamộtlầnchoaixem,kểcảcô;côgáiấygiờđâycũngđangtừnggiờtừngkhắclạithuộcvềVũNguyên!Tiênsưđời!Đờisaothếnhỉ?Đốivớiđànbà,aicũngbảohắncósứcquyếnrũnhưngthựcchấtcáicầnquyếnrũthìhắncóquyếnrũnổiđâu.Đànbàchỉcầnhắn,thèmhắnnhưthèmmộtconđựchồnghoangchứđãcóconnàođượcđượcmộtchútlạiđemlòngyêuthươnghắnthậtbụngđâu,xưanaythếvàchắcsaunàycũngthế.Thìrahắnchỉlàmộtthứphươngtiệngiảisầu,phươngtiệnthoảmãnnhụcdụcchochúngsao?Đờiđềuthật!Trongkhicáithằngngườikiacóhơnchógìhắnmàdườngnhưchảmấttýcôngsứcnàolạiđượccả,làmgìđượcnấy,cứluônluônvượtlêntrướchắnmộtđầu,cứluônphảnchiếucáibẽbàng,thuathiệtcủađờihắn.Thìđó…

Ngàytrước,hồicònlànhânviêntrênCôngty,trongmộtlớphọcngoạingữ,cảhaiđềuphảilòngcônhưngrốtcuộclạichínhVũNguyên,gãđànôngđãcóvợlạitrúngsổ.ĐếnkhivợhắntừSànGònđổbộlênlàmầmĩcảcơquan,lạichínhhắngợiýcônênvềnôngtrườngđểtạmlánhdưluận.Cùngđường,cônghetheo.Tưởngphennàytráitimtannátvàrớmmáukiasẽdầndàthuộcvềhắnnhưngrồilạichínhkẻlàmtráitimcôrớmmáuđólùlùxuấthiện.Cáichếtcủaconthiênnga…Thìhắncứđểchoconthiênngaấychếtđâuthìchết,việcgìbỗngchốclạicứphảimangcâykènchóchếtấyramàtruyđuổingườitanhưthế.Truyđuổicảhắnnữa!Đúnglàtiềnđịnh!Cũnglàthằngđànôngsinhragiữađờimàthằngthìđượccả,thằnglạimấthếtthếlàthếnào?Vậylàcáihậnnàychưaxongthìcáihậnkháclạiàotới.ÀotớinhưcáiđêmvôtìnhhắnbắtgặpVũNguyênvàcôchủquánThanhThuỷnứctiếnglàbốclửavàkiềudiễmđangquấndựavàonhaukia.Không!Hắnlàmộtthằngchưakhốnnạnđếncáinỗiphảiđicưỡngdâm,đidằnngửađànbàrađểtruytìmsựhứngkhoáinhưng

hắnmuốntrảthù.Trảbằngtấmảnhchụpvội,chưahả.Hắncònmuốntrảbằngchínhcáithânxácmỹmiềukiatạisaolạicũngkhôngthuộcvềhắnmàphảiđinằnnìxinxỏsựbốthítìnhcảmcủamộtconđượckhácxétvềlõilàcũngcóhơncócgìhắnnào?Haylàchỉvìcáidanhvịgiámđốc?Vậythìphảidằnngửacáidanhvịmà…phóngvào,đáivào!Đócũnglàmộtlogic.Thứlogiccủariênghắn,chứcầngìphảiđibắtchướcchủthuyếtcủamộtgãtriếtnhânlãnhtinhdởngườinàođó.

Đangnằm,bỗngthấytrongđầubuốtnhói,hắnbậtngồitrởdậy,mắtmởtrừngtrừngnhìnvàokẽvách…rồilạinhìnrarừngsutốiđenbênngoàicửasổ.Cánhrừngvẫnxônxaocáiâmthanhvônghĩavôcảmvôhồnvàvôcùngcủamuônđờibấttận…Hắnđãhiểucáibuốtnhóiấylàgìrồi!Hắnvừabịrỗngruột!ToànbộtinhthầncáiphươngáncảitổcảicáchrừngcâycủaVũNguyênđangđượccảnôngtrườngthựcthitừngbước,thựcthichắcnịchvàthậntrọngkia,saolạicóthểtrớtrêuvàkhốnnạnnhưthếcơchứ,nógầnhoàntoànănkhớpvớinhữngdựđịnhđangquẫycựatrongđầuhắn,nhữngdựđịnhmàhắnphảimấtbaocôngsức,trítuệvàcảmộtchútlưumanh,lọclõiđểmoiratừcáiđàuchứađầykiếnthứccơbảncủaHàThương,côđộiviêndướiquyền,nhữngnétmấuchốtnhấtvàsẽchỉđemrasửdụngmộtkhicáiấntínthủlĩnhđãnằmgọntronglòngbàntay.Chínhnhữngdựđịnhnày,cầuchúaxinthatộichocon,trướckiahắnchỉcầnlàmngượcđichútítlàđãtrởthànhcondaohailưỡicókhảnănglócthịtđếntậnxươngcủanhữngđờigiámđốctiềnnhiệm.Vậymàchỉtrongphútchốc,toànbộcáivũkhíhiểmnghèođóđãbịngườitagiậtkhỏitayđểhắnlạichỉcòntrầntrụitrênrăngdưới…giữarừnggià!

Cáimặccảmbịtướcđoạt,bịphỗngtaytrên,bịhoàntoànvôhiệuhoáđócàngthổithêmtàkhíchocáiýnghĩđãmanhnhatrongđầuhắnkểtừngàyVũNguyênvềđây:Sốphậncủatôivàsốphậncủađồngchíôngtrờiấyđãbuộcvàonhaurồi.Đốivớitôi,đồngchíkhôngchỉlàmộtđốitrọngvềýthứcmàcònlàđốitrọngvềtìnhtrường,vềkhátvọnglàmnghềnữa!Thếchonên,đồngchígiámđốcạ!Trongcuộcđờinàyđãcóđồngchírồithìchẳngnêncótôi.Rấtchẳngnên!Nócáchráchlắm!Dẫurằngbằngnhữngsuynghĩ,bằngnhữngviệclàmvàbằngcảkhíchấtnữacủađồngchítừlúctrởvềđây,nóicủađángtội,tôicũngkhôngthểkhôngthầmkínhnể.Đồngchíđãhơnhẳncáiđámtiềnnhiệmănhạicủađồngchícảmộtđầu.Chínhvìvậymàđồngchícàngkhôngcóchỗnươngnáuởđây,chínhđây.Vùngrừngnàylàcủatôi,chúngtôi,nhữngngườingaytừngàyđầuđãđổ

xươngđổtuỷchonó,đãgắnkếtcùngnónhưmáuthịtrồi.

Tứclàmộtlầnnữahắnlạiphảilàmcáiđộngtácchánngắtlàtháodầntừngđinhvítđểbẩyconngườikiarakhỏighếcàngnhanhcàngtốtnhưnhữngcáighếmụcnáttrướcđây.Hoặcthậmchícóthểtiêuhuỷđượcthìchotiêuluôn!Ấythếmàquáigởthay,khicáidịptrờichođóđếnthìchẳnghiểusaohắnlạilàmngượchẳnlại?Nhưcómaquỷxuikhiếnchứkhôngphảilàsựchuyểnđộngcủachínhchântayđầuóchắnnữa!ĐólàcáiđêmhứngkhoáiởquánThanhThuỷđira.Chaoôilàgiốngcái!Hắnđâucólạgìcáigiốngtrongnóngngoàilạnhấynữanhưngsaocáithânhìnhkhôngcòntrẻtrungkialạitạochohắnnhữngthờikhắcđammêđếntộtcùng,đếnnhưthểlàtổnghợpcủacácloạiđànbàđềudồnvàođấynhưthế?Vừarắnđanhvừamềmoặt,vừacuồngnhiệtvừalạnhtanh,đáođểđấymàđammêcũngđấy,lênrõcaovàxuốngrõthấp,tứctưởinhưgáiđồngtrinhvàdữdộinhưđĩthậpthành,nhưkhôngmuốnmàlạinhưkhátthèm,nhưnonêmàlạinhưđóingấu…Đêmấy,đirangoàitrờiđượcmộtquãngrồi,nhữnggiọtmưagiábuốtđãkhiếnchohắnchợtvỡra:Mẹkhỉ!Cógìđâu,toànbộsựbíhiểmlạlùngấyđềunằmởnhưcáitrạngtháigiốngnhưsựcưỡngdâméptình.Nóhoangsơ,nónguyênthuỷvànó…súcvậtlắm!Đúng,phảirấtsúcvậtchứsao!Lúcấymàlạicònđinhớmìnhlàconngười,làbằngcấpnàyvănhoánọ,thìhỏng!Hỏnghẳn!Cứphảinhưhaiconvậtđộngtìnhbụimù,mớirahếtcáichiềusâunhânsinhbảnthểcủanó.

Vàtíchtắcấy,hắnchợtnhớđếnHàThương…Ôidào!Đànbà,thèmnóngcảđùilênmàngoàimặtvẫnlàmrabộkhôkhỏng,bấtcần.Chỉcầnxétoạcđượccáivỏkhôkhỏnggiảdốikiara,chỉcầnkéochúngrađượcconsuốidụctìnhthôilà…cũngbụimù,nhơnhớphết.Chắcconđànbàbíẩnđãlàmhắnđiêuđứngkiacũngkhôngnằmngoàilệ.Nhưbỗngtìmđượcmộtđiểmtựachắcnịchvểcảkiếnthứclẫnthựctếnónghổivừađượctrangbị,hắnquyếtđịnhtìmđếnlánHàThương.Biếtđâunàngcũngthế,hơnthếvànhưvậythì…Tựdưnghắntrumiệnghuýtvangmộtbảnhànhkhúcrộnràngnhưchàngcảmtửquânsắpbướcvàotrậnđánhsinhtử.

Nhưngtrậnđánhsinhtửấyđãkhôngcódịpdiễnrakhigầnđếnnơihắnchợtđánhhơithấyđangcóđiềugìđókhôngbìnhthườngbêntrong.Dựngxe,hắnnhóngótđivàotheocáchnhóngótđãtrởthànhđiêuluyệnsaumỗiđêmhắncóviệcphảiđituầntralôhoặctìmđếnđámđànbàcongái.Vàthậtmay–Haykhôngmay–khihắnáp

đượcmặtvàokhecửathìcũnglàlúccáingóntaytửthầncủaTuấnđangxiếtdầnlạitrongvòngkhoensángloángtráitạcđạn.Mộtýnghĩkhoáitrábùnglênrấtnhanh:Tốt!Thếlàchảphảilàmgìcũngtựnhiêntiêuhuỷđượckẻđốitrọng,lạicònkèmthêmcảcáithằngtrờigầmmàhắnvừaghétvừacần,vừakhinhvừanểkianữa.Tốt!Rútrađi!Nổvángtrờilênđi,chàngthảokhấuxứrừng!Vànhưvậythì,chamẹơi,ngayngàymaicáitingiámđốcVũNguyênchếtvìhủhoá,vìđònghencủamộtkẻsốngngoàivòngphápluậtsẽđượcloangracảnôngtrường,cảcôngty,cảnước.Chếtthếmớigọilàchếtchứ!Gọngàng,sạchsẽđáođể!Nào,rútra,cáichốtdễthươngấy…

Nhưngliềnđómộtýnghĩkhácphủđèngaylên.Khôngđược!Quảtạcđạnnhìncũmèmnàychưachắcđãnổmànổcũngchưachắcđãchết,biếtđâubằngngónnghềtrinhsátcòngiữđược,hắncóthểchuyểnbạithànhthắngthìsao?Mànếukhôngchuyểnđượcthìđâucóphảichỉmìnhhắncạpđấtmàchắccòncả…Không!Khôngthểđược!Dẫucôemlạnhlùng,côemxalạnhưngtôivẫnrấtthèmcócôemtrongnhữngđêmrừnghiuhắtnày.Hạgụcđốithủrồimàchẳngcòncôemnữathìcáisựhạgụckiaphỏngcóíchgì?Vảlại,điềunàyđếnbâygiờhắnmớilờmờnhậnra,cứcholàcáithằngkiacóthểbiếnmấtđinữanhưngđểrồisauđólàgì?Làtrốngrỗng,làkhôngcòncóai,còncócáigìlàmđốitrọngđểhắngiaotranhnữaư?Màđờihắngiaotranhđãthànhquen,thànhcảmhứng,thànhbảnchấtrồi,nếukhôngđốitượngđểhắngiảitoảnhữngâmmưu,nhữnggiànhgiật,lậtđổvàođóthìhắnđâucótồntại!Đờihắnchắcchắnsẽbuồnnhưtrấucắn.Đúng!Thằngngườikiatrướcsaucũngphảibiếnmấtnhưngkhôngthểbiếnmấtquáưdễdãi,ngẫunhiênnhưthếnày.Hắnphảibiếnmấtdochínhtayhắnkia,nếukhông,mọisắpđặttừtrướcđếnnayđànhhấtxuốngrãnhchochónónháà?Vànhưthếmộtphátđạnsẽxuyênthủngbamụctiêu:Cứuđượctấmthântrinhnữ,giữđượcđốitáclàmăn.Nóichocùng,hắnvẫncầnđếngãtửthầnnày–vàthắtchặtđượcmốiquanhệthâmtìnhvớiđốitrọngđểcóthêmthuậnhấtnómộtđònquyếtđịnhvềsau.

Nghĩvậy,hắnnhớlàlúcấy,lợidụngTuấnđangquaylưnglạiphíamình,hắnvộitôngcửanhảyvào,dùnghếtsứcghìcứnglấycảtaycủangườigãhungđồ.Bịbấtngờ,gãchưakịphiểugìcảthìtráitạcđạntrêntayđãđồngchíVũNguyêngỡrathậtgọn.Nhậnrakẻđangômmìnhlàai,Tuấngạtmạnhtayđẩyhắndínhvàochântường,nổicáu:“Mẹông!Ônglàmcáichógìvậy?...Saoôngcứthíchcanthiệpvàoviệcriêngtưcủatôithế?”RồigãquayquaVũNguyên,giọng

uuẩn:“Coinhưtôichịuôngđêmnay.Bâygiờsao?”“Saolàsaothếnào”VũNguyênhỏi.“Cócầncòngtayhaygọibảovệđưatôiracôngankhông?”“Không!!–VũNguyênnhéttráitạcđạnvàotúiáotrong–Cáianhcầnlúcnàylàtrởvềđingủmộtgiấcchosâu,anhTuấnạ!Coinhưkhôngcóchuyệnnày,vànếucóđichăngnữathìcũngcoinhưlàdịpđểbướcđầulàmquen.Hẹnanhtớiđâytasẽcómộtlầngặpchínhthức,gặpnhưhaithằngđànôngcầngặpnhau,vậythôi”.

HắnnhớlúcấyconmắtHàThươngnhìnVũNguyênlạlắm,rấtlạ,lạđếnnỗitoànthânhắnnổigailêntrongsựaoướcvàđốkỵgiằngxé.Giánhưtrongđờicómộtlầnhắnđượcđànbànhìnbằngánhmắtấythìbiếtđâuconngườihắnđãkhônggiốngthếnày.Hắnchợttiếc!Thếlàmìnhđãbảovệkhôngcôngchotìnhyêucủachúngnórồicòngì!Biếtvậy…Ýnghĩnàykhiếncho,khicảVũNguyênlẫngãhungđồmỗingườimỗingảravềrồi,hắnđãđịnhtungtấmảnhragiữabànchoánhmắtmaquỷkiabạcphếchđiluônnhưnglạikìmđược.Chưanên!Đanglàngườianhhùngtrướcmắtngườita,ítnhấtcũngnhưthế,đừngvìmộtchútmắtmũimàtựhạmìnhxuốngthànhmộtgãthấphèn.Hơnnữa,tấmảnhnàydứtkhoátsẽđếnđượctayVũNguyên.VũNguyên,theomộtlogicthôngthường,nhấtđịnhsẽhỏiảchủquán.Àchủquán,cũngvớicáilogicmốcthếchđó,sẽchỉrangayailàtácgiảcủatấmảnhnàyvàthếlà…chưanên!

Khoácthêmtấmmềnvàongười,hắnbấmđènpinnhìnđồnghồ:Gầnhaigiờsángrồi!Quái!Saovẫnkhôngngủđượcnhưmộtlãogiàbỗngdưnglêncơnđộngdụcđổđốnthếnày?...Màhắnđangđộngdụcthật!Tốinay,tựnhiêntronglòngthấyrộnrạo,hắnđãmòrabưuđiệnthịtrấn(chonókínđáo)bấmsốgọilênmấytaynhàbáohômrồithămdòxemcáibàibáoấyđãrachưamàchảthấytămhơitămtíchgìhết?Chẳngdèhắnliềnnhậnđượcmộtcâutrảlờikhôngmấynhiệttìnhrằngbàiđãviếtrồi,đãthôngquatổngbiêntậprồinhưngcòngửixuốngchoTổngcục,choCôngtyđểxinýkiếnthêmnhưngchưathấytrảlờivà,cáinàyhắnmớiuất,hìnhnhưbênấyhọcũngkhôngcóýđịnhtrảlời!Thếlàthếđ.nàonhỉ?LãogiámđốcCôngtyvàtayVũNguyênnàyxưanayquanhệvớinhuanhưmặttrăngvớimặttrời,tưởngvớđượcbàibáođólàphảimừngrơnlênmànhấnthêmgachonónổpèngpèngchứ,đằngnàylãolạiémđi?Haylàlãocòncómộtngónchơithâmhậunàokhácmàmìnhphổibòkhôngbiết?Thôiđược,kệthằngchanó,báochínócócáilogiccủanó,mìnhbâygiờcũngđangcócáilogiccủamình,thứlogicđờithườngvàvĩnhcửuhơn.HắntặclưỡimộtcáinhưvậykhichợtđiquacửaquánThanh

Thuỷ.Tựdưnghắnthèmđếnkhôcổđượcnếmlạicáimùingầyngậyhoihoiđãthànhámtượngấy.Hắnlẳnglặngdắtxevàonhưng,cáimùinônnaokiađâuchẳngthấy,chỉthấyvấpmặtvàomộtcâunóiráohoảnh,cóthoangthoảngmùithuốcđánhrăng:“Anhcútđi!Tôikhôngmuốnnhìnthấycáimặtanhnữa!...Cóđingayđikhông,khôngtôikêuthằngnhỏcontôinóvềbâygiờ!”Thìđichứsao,hắncườichátxít,đúnglàgáiđĩgiàmồm!Đểrồitrênđườngvề,trongkhotựđiểnvềđànbàcủahắnlạithêmmộtdanhmục:“Nóichungđànbàlàmộtcáigìđó…rấtphilogicđếnđếchhiểuđược!”

HắntựdưngcáulâysangcảĐoànThanh.Mẹkhỉ!Chảrõbốgiàliênhệliênhiếcthếnàomàxuốngđâyrặtmộtlũngơngáo!Vừahènvừangulạicònbàyđặtliêmkhiết!Thốichuyện!Rồilàcũngchảănthuagìđâu,coinhưbạimộthướng,phảinhanhchóngchớphướngkhácthôi.

*

**

Cótiếngxemáyđithẳngvàosân.Xethằngdởngườinàothếnhỉ?...CoichừnglạixecủathằngTuấnđếnđêhỏicáitộimìnhđãngăncảncáichếtnhỡntiềncủanó.Hắnsoiđènđiracửa.KhôngphảiTuấnmàlàkhuônmặtrấtthanhthoátvàtươicườicủaVũNguyênhiệnra.

-Mèngđécơi!–Ruộtganhắncuộnthắngnhưngmiệnglạikêulênmộttiếngthảngthốtvàthốngnão–Sếpvềhồinàomàmấytaynhàbáochờmãikhôngđược,họvềcảrồi.

-Thếà?Cànghay.Nóichungmìnhkhônghợpvớicánhbáochílắm,ởnhàcókhihỏngviệc.

-Thôi,sếpvàođây!Mờigiámđốcvàođây!...Trôngsếpcóchiềuhơimệt.

-Trờichuyểnmùa,ngườirấmrứtkhôngngủđược,mìnhlấyxeđidạocáclôchomát.

-Tôicũngvậy(Chảrõcóphảivìcáiấntượngvềôngkháchmấyphúttrướcđóquánặngnềnmàhắnchuyểncáchxưnghồtừemsang

tôilúcnàođếnchínhhắncũngkhôngtựbiết).Khônghiểuthếnàomàđêmnay,hìnhnhưlinhcảmcókháchquýđếnchơihaysaoấymàtôicũngchảhềchợpmắtđượcchútnào.Sếplàmchútrượutắckèchoxungnhé?Haybia?

-Tốtnhấtchomìnhxinchéntràphađặc.Giờnàyuốngtràlàngonnhất.Thóiquenởrừngnămxưaấymà.

-Cóngay!Tràđặccóngay!TràTháigửimuatậnSànGònđànghoàng.

TrongkhiĐăngĐiềntươibưởiđichụmlửanấunước,VũNguyênngướcnhìnquanhtường,mắtdừnglạigiâylâuởnhữngbứctranhảnhtreolaliệt,cáicókhungcáikhôngkhung.Anhgậtgù:

-Sovớingàytrước,taynghềcậucóchắchơnrồiđấy.Bốcụchợplý,chọncảnhkỹ.Này!Cókhibọnmìnhđềuđisainghềrồinhỉ?Đánglẽphảilàvănhọcnghệthuậtkia.

-Tôilạinghĩkhác.Bacáithứvănhọcnghệthuậtấychỉlàmóntrángmiệngtrongbữatiệcđời,làmóntrangsứctrêncổnhữngảđànbàkhótínhchứnócóbaogiờtựtồntạiđượcđâu.Nghệthuậtbâygiờnócũnggiốngnhưgáilàngchơiấymà,cứthằngnàomạnhđạnlàđánhmôngtanhtáchđitheo.

-Gớm!Cậudạonàyănnóichátchúagớmnhỉ?Cứnhưgiọngcủamộtchanghệsĩbấtđắcchíchuyênnghiệp.

-Tôithấycứnhưtalàhayhơn.Vấtvảmộttý,tốithămmộttýnhưngnóchắcchân.Thờinàothìthời,cứdựavàocâyvàođấtlàchắcchânnhất.Tràpharồiđây,chờchútchongấm.

-Điềnnày!–GiọngVũNguyênchậmlại–Mìnhdựkiếnlàmsaođóchậmnhấtlàcuốinămnayphảicóđiệnchocôngnhân.Sốngthếnàykhổquá!Đirảomộtvòng,nhìnvàocácmáilánâmthầm,khônghiểusaomìnhcứchạnhnghĩđếnđờilàmculycủacáccụngàyxưa…

-Giámđốclạiđacảmrồi–Hắnróttràraly–Cáigìcũngphảitừtừtừngbướcnhưngvớiđànày,vớicáitàithaolượccủaanh,tôitinrằngchỉmộtthờigiankhônglâunữalàcócả,khôngriênggìđiệnđâu.Mờianh!

-Cậunghĩthếà?Cámơn!–Anhđưalytrànóngbỏnglênmôinhấpnhẹ-Tràngonquá!Cầngìphảisâmnhunghảivị,cứcóchéntràgiấcsángthếnàylàthấymuốnsốngthêmítnămnữarồi.Điềnnày!Mìnhquanniệmđâylàmộttrậnđánh,trậnđánhcònkhốcliệthơnnhữngtrậnđánhnămxưa!Ngàyxưachiếntuyếnrõràng,kẻđịchbằngxươngbằngthịt,chỉviệcnghiếnrăngbópcò,chếtthôisốngkhoẻ,bâygiờlànệnnhauvớisựbảothủ,trìtrệ,tấtcảđềumùmờnhánhem,khólắm!Chonêncàngcầnnhữngchiếnhữuhếtlòngnhưcậu.Chuyệnđêmhômrồinếukhôngcócậudũngcảmlaovàothì…

-Thôi,chuyệnvặtấymàanhHai.Trongtrườnghợpđó,aicũngsẽhànhđộngnhưthế.Chà!CáithằngTuấnmafianàykhôngngờnólạisitìnhđếnngudạinhưthế.Phảidứtthôi.Chuyệnđócứmặctôi.

-HàThươngmấyhômnaythếnào?–Anhhỏigượngnhẹ-Cóbịsốcgìkhông?

-Ấy,tưởnganhgặplạirồi?–Điềnlàmbộngơngác.

-Chưa…Mìnhcũngđịnhgặpnhưng…chưa!

-Khôngsaođâu.Bacáichuyệnđóởđây,thường.Vùngđấtdữmà.Đểtốimaitôisẽbốtríchohaingườigặpnhau,bốtríngaytạiđây,rấtkínđáo.

-Không…đừng!–Anhlắcđầukhổsởrồilảngchuyện–Này,hồitốimìnhcóquađây,soiđènpinlênthấycâycủacáccậubịnấmhồng,phấntrắngđangphádữquá!Phảichoanhemtănglượngthuốctrừsâulênvàphảiphunchođều,đừngchỗđậmchỗnhạt,nódễlâylanlắm!

-Đãchotăngrồinhưng…Anhbiếtđấy,nấmhồngtoànănvàochỗkínnhưchạccây,bẹncây,giốngcáiảmắcbệnhhắclào,phunxong,xểnhmắtracái,đãlạinhìnthấynóởtrênđầurồi.Nhưngcònđỡhơnanhphấntrắng,toànănmặtlátrên,thuốckhótớilắm…

-Mìnhhiểu.Tấtcảđềudonghèoquá!Ởcácnướccaosukhác,họcómáycẩu,cótrựcthăngđirảithuốc,vậymớitiệtnọcđược–Anhđứngdậy,ngápnhẹ-Thôi,mìnhvềđây,cậucũngtranhthủngủchútđi!Tốimaibắtđầuchotậpthửcạođêmnhé!Đènpincóđủrồichứ?Chịemsẵnsàngchưa?

-Tấtcảđãsẵnsàngchờlệnhcủagiámđốc!–Đầuhắnloélênmộtlằnchớp:Cáihướngkháclàđâychứcòncầtìmởđâunữa!–Báocáoanh!Mấybuổibịtmắttậpcạovừarồi,đườngdămngonlắm!ĐứngđầulàHàThương.Gớmthôi,nhìnbàntaycôấybaylênbayxuốngdẻoquánhcứtưởngnhưđangđứngcạnhmộtnghệsĩmúa!

VũNguyênvộiđánhmặtđiđểtránhcáinhìnsắcnhưdaocủahắnrồidắtxera.Gầnđếnđường,khônghiểusaoanhdừnglại,nhỏgiọng:

-Cuốituầntahọpđảnguỷnhé!Cũngcóchútviệccầnbàn.

-Nhânsựhảanh?

-Ừ,nhânsự.AnhĐoànThanhanhấykhôngmuốnđikhỏiđây,xếpviệcgì,cũngphảicânnhắc,trướcmắttạmthờicứđểanhấylàmcáimóncôngđoàn.Dùsaoanhấycũnglàdâncựutrào,cónhiềucôngcán.

-ÔngThanhnắmcôngđoànlàhợpquárồicòngì.Cầncù,tốttínhlạicótácphongquầnchúng,chẳngthểaihơn.

-ĐăngĐiềnnày…

-Anhcứnói.

-Giảdụbâygiờcầnmộtngườilênthayanhấy,giảdụthôinhé,cậucóthểtiếncửđượcai?

Cònaingoàicáiconđànbàchếttiệtđónữa,bàyđặthỏimấtcông!Đồđạođứcgiả!Conmẹnhàông!Vàthưaôngđồngchítônquý,cũngphảikhákhenchođôimắttinhtườngcủaôngvìnếumaimốtbảycổôngđiđượcrồithìcáivịtríphókỹthuậtấy,chínhtôi,tôicũngsẽbốtríchonàngvàđấychứkhôngthểlàaikhác.Hắncười,trảlờinhưkhỏicầnphảisuynghĩ:

-CólẽchỉcóHàThương.Côấycóhaibằngđạihọctrongđócómộtbằngrấtquantrọnglàcửnhânkinhtế.Hơnnữa,tuychỉlàcôngnhâncạomủnhưngaicũnghiểurằngcôấycónhiềupháthiệnvàđềxuấtxácđánglắm,cótầmlắm,vídụnhưcáicáchcảitiếnđaichắnmưathâncâybànggiấydầuthaychocỏtranhchẳnghạn,vừarấthiệu

quảvừakinhtế…

-Có.Mìnhcóbiếtđiềunày.Phảinóilàthôngminh!Chỉcómộtmiếnggiấydầurộngbaphânrấtđơngiảnấythôimàbaonămnaychưaainghĩra.

-Nhưngchỉhiềmmộtđiều…-Hắnnhìnquanhvàomắtanh–HàThươngchưaphảiđảngviên,sợrằngtrongcôngtácquảnlý,lãnhđạosẽcókhókhăn.

-Khôngkhókhănnhưvậyđâu.Quanniệmvềđảngbâygiờcũngthoánglắmrồi,cáikhónónằmởchỗkháckia.Nhưngthôiđược,cáiđósẽbànsau.Mìnhvềnhé!Nhớchuẩnbịcạođêmmaichotốtvànóichoanhchịemtạmgiữbímật,Côngtyhọbiếthọkhôngchịuđâu.Nguyêntắcđấy.MàĐiềnnày!–Anhlạidừnglạilầnthứhai.

-Có!(LàmchógìmàĐiềnnày,Điềnnàylắmthế?)

-Mìnhđịnhnếunhư…Màthôi,đểlúckhác.

Anhđãđịnhnói:“NếunhưHàThươngnhấtquyếtkhôngchịulênthìcậuphảisẵnsàngchuẩnbịtinhthầnđểtrámchỗđó”.Chuyệnnhânsựkhôngnênnóitrước,nóirồi,khôngđúngnhưvậy,córútlưỡilạicũngkhôngkịp.Anhbắtchặttayngườiđộitrưởng,mộtbàntaytrơntrơnkhôngấmkhônglạnhrồiravề.

VềchuyệnấyanhđãnóidốiĐiền.Tốinayanhđãgặp.Ngạiđếnlánsẽbấttiệnchocô,anhtìmcáchđóncôởdọcđườngrasuối.Nhìnthấyanh,côkhôngngạcnhiêncũngchẳngcódấuhiệnxúcđộng,nhưcáichuyệntốihômrồichỉlàtròđùacủatrẻ,chỉkhẽgậtđầuchàomộttiếngdửngdưngrồinéngườiđitiếp.Anhchữnglạiđôichútrồicốđirảotheo,giọnggầnnhưvanlơn:“Thương…đichậmlạichoanhgặpmộtchút!”–“Cóchuyệngìkhôngạ?”Côdừnglạinémmộtcáinhìnlạnhtanhvềđằngsau.–“Chảlẽsauchuyệnấymàlạikhôngcóchuyệngìư?”–“Không!Chínhanhcũngbảolàcoinhưkhôngcóchuyệngìkiamà!”–“Thương…Anhkhôngtàinàohiểunổiemnữa?”–“Cáchhiểutốtnhấtlàanhkhôngnênđếnđây,đếncáinôngtrườngnày.Vànếunhưchẳngmayđãđếnrồithìanhcũngnênhếtsứctỉnhtáo,vínhưcáichuyệnđịnhchocạomủbanđêm…”–“Banđêmlàmsao?–Anhtrònmắt–Anhtưởngemtánthànhchủtrươngấylắmkiamà?”“Khôngtánthànhcũngkhôngđược!Nhưnganhthửnghĩ

coi,câyởđâytrữlượngmủthấpdocáchtrồngẩungàytrướcđểlại,cạođêmhaycạongàythìlượngmủchảyrađâucóchênhnhaubaonhiêutrongkhiđó,đểcạođêmngườithợphảibỏcôngsứcranhiềugấpđôi,tốcđộchậmhơn,sứckhoẻmauxuốnghơnvàdứtkhoátdămcạosẽxấuhơn.Đấylàchưanóicònphảitốntiềnđènđóm,tiềnăngiữaca,cáchráchnhiềuthứlắm!”“Tấtcảnhữngcáiđóanhđềuđãnghĩđếnvàđãcócáchthứckhắcphục.Thương…Anhmuốngặpemđểnóichuyệnkhác…”“Theoemlúcnàykhôngcóchuyệngìquantrọngbằngchuyệncuộcsốngcủachịemthợcả.Anhthửnhìnkỹvàonướcdavànhịpthởcủahọxem,mườicôthìcóđếnchíncômắcbệnhđộchạiVậymàcònđịnhlàmđêmư?Thôi,xinlỗiđồngchígiámđốc!”“Khoan!Cáchnóinàycủaemlạilàmanhphảinhớđếnmấydòngchữkháquyếtliệtgửichoanhhômđó…Chohỏilầnnữa,phảicủaemkhông?Emcóthểviếtbằngtaytráihoặcnhờaiđóviếtchẳnghạn?”“Hìnhnhưemđãtrảlờimộtlầnrồivàemkhôngcóýphảilặplạicâutrảlờiấythêmlầnnữa.Xinlỗi!...”

Côbỏđi.Anhđànhđứnglại…Vậylàthếnàonhỉ?Tưởnglàsaulầncáimùitửthầnđãđậungaytrênchópmũiấy,thôngthườnglànósẽđẩynhữngngườitrongcuộcvàosátgầnnhauhơn,thônghiểunhauhơn,vậymà…Haylà…Không!Anhkhôngthểtinrằng,bằngcáchbàytỏtìnhyêuquyếtliệtvàdữdộikiểutướngcướpcủamình,cáigãcôhồnđẹpmãkiađãchinhphụcđượctìnhcảmyếumềmnơicô.Càngkhôngmuốntinrằngchínhtráidalángtrêntaygãđãkhiếnchotráitimbướngbỉnhnơicôphảirunglên.Không…Haylàchínhcáichuyệnanhquyếtđịnhchothợcạođêmngàymai?...Cũngkhôngphải!Nóchỉlàmộtchuyệnhoàntoànmangtínhnghiệpvụchứđâucógìghêgớm?Thếthìvìcáigì,vìsaocôlạicótháiđộbựcdọcnhưthế?Cònbựcdọcvàkhóchịuhơncảlầntrướcanhtìmgặpđượccô…

Tiếngkẻngbáothứcbấtchợtvanglênlảnhlóixénátkhônggianimlìmvàxénátluôncảnỗitrăntrởđếntứcnghẹntrongngựcanh.Mộtngàymớilạibắtđầubằngtiếngkẻngngherợnmìnhnhưtiếnggàoaioáncủamộtconvậtđangbịtrọngthươngnơirừngthẳmtămtối…

*

**

Đốivớinôngtrường,quyếtđịnhchocôngnhâncạothíđiểmban

đêmlàmộtsựkiện.Khôngphảilàmộtsựkiệnchínhtrịnhưnglạilàmộtsựkiệntậpquán.Tậpquánvàchínhtrị,haicáiđóchưabiếtcáinàonặnghơncáinào,mộtcáiđãănsâuvàobảnchất,cáikiacóthểđổithaytheothờivụ,chonêncảbangiámđốcđếnđảnguỷ,đếncôngđoàn,đếncácthànhviênđộitrưởngđềuhồihộpvàháohứclắm.Cànghồihộpkhitiếnhànhhànhvitáobạonày,họhoàntoànphảiđóngchặtcửarừngđểkhôngchomộtaiđượcbiết.

Giờcạodựtínhvàođúngnửađêm,cáigiờmàmủbắtđầuchuyểndịchxuốnggốcnhưngVũNguyênvàĐoànThanhđãcómặtởđịahìnhtừchậptối.CùngvớiđộitrưởngĐăngĐiền,cácanhđãđếntừngtổkiểmtramọicôngtácchuẩnbị,từcondaocạođượcmàisắcthếnàođếnchiếcđènpinđãđượcbuộcđúngvịtrítrướctránchưa?HàThươngcũngđứngtrongsốngườiloayhoaylàmđộngtácbuộcbịđó.Quầnáobảohộráchhếtrồi,côchỉvậnmộtchiêcsơmixanhcótúingựcđãbạcphếch,mộtchiếcquầnbộđộimàurêukhôngbiếtkiếmđượctừđâu,nhìnchẳngkhácgìcôthanhniênxungphongởmộttrọngđiểmTrườngSơnanhđãhànhquânquanămnào.Lòngdạtựnhiênselại,vộilướtqua,khôngdámdừnglâuởchỗđónữa.Thờigianđãlùixa,nhữngnămthắnghàohùngvàđauthươngđãlùixamàsaocảnhvật,conngườivẫncứcócáigìnghèonghèotồitội…

Đivòngmộtlượtxong,haingườikiếmmộtchỗthoángrộngngồiđốtthuốc.

-Hơigiốngnhữnglầnkiểmtratrangthiếtbịcủacáccôdukíchtrướcgiờđộtấpđánhgiặcngàyấynhỉ?–VũNguyênnói–Cũngrừng,cũngchiềuxẩm,cũngnhữngnướcdamaimái,cũnghồihộpthếnày,chỉkháclàđêmnaykhôngcóaikhôngtrởvề.

ĐoànThanhchỉậmừkhôngtrảlờivànóichung,kểtừlúcởThànhphốtrởvề,nhấtlàsaukhitiễncánhnhàbáođi,đốivớianh,ĐoànThanhbỗngdưngcótháiđộlầmlỳphamộtchútbốirốikháclạ.Nhậnbiếtđượcđiềunày,anhchỉlắcđầuchorằngĐoànThanhvẫnchưathậtthôngcảmvớianhquacáichuyệnchuyểnđổicôngtácvừarồi.

-TôitínhthángtớisẽxinlạihoặcvayCôngtymộtkhoảnđểtrangbịhếtủngvàquầnáolaođộngchoanhchịem.Riêngquầnáo,nếukhôngđủsẽưutiênphátchochịemtrước–AnhchanhnghĩđếnHàThương–Suốtngàyđêmchântrầndẫmđấtẩmnhưthế,làmsao

khôngbịtêthấpchođược.Đấylàchưakểcácloạirắnrít,bòcạpbấtcứlúcnàocũngcóthểxơitáinhưchơi.Lạicòncáimónkhẩutrangnữa,cũngphảitậpchochịemtrởthànhthóiquenchứkhôngchưakịplấychồngthìcổ,phổiđãhỏnghết!

-Vâng!–ĐoànThanhvẫnậmừnhưđangmảinghĩđiđau.

-AnhThanhnày!–VũNguyênbịcáitiếng“vâng”lạlẫmkiatácđộng–Hìnhnhưanhvẫncócáigìkhôngbằnglòngvớitôiphảikhông?

-Không…Cógìđâu!–ĐoànThanhkhẽgiậtmìnhrồilảngđi–Quái!KhôngbiếtcáicậuĐiềncậuấybiếnđiđằngnàotừchậptốiđếngiờnhỉ?

-Nghebảocậuấyphóngrathịtrấnmuaítgóimìtômvềchocôngnhânbồidưỡngcađêm.Cáicậunàytướngtáccóvẻàoàovậynhưnghoáralạilàconngườichuđáo.

-Chuđáo!–ĐoànThanhbuộtmồmnhắclạimộtcáichaumàynhẹ,khôngrõnghĩ.

*

**

Bởilẽlúcđóconngườichuđáokiađangcómặtởthịtrấnthật.Chỉkhác,muaxongmấychụcgóimỳtôm,anhtakhôngvộiphóngxevềđộingaymàcóýghéquatrạmbưuđiệnmộtchút.Ghéqualàmgì,nhậnthưnhậnbáohaynhận…nhậnảnh?Khôngairõ,chỉbiếtrằngkhitừcáitrạmbưuđiệnchậtchộivàtềnhtoangnhưcáiđiếmcanhđêấybướcra,miệnganhtacứnhếchlênnhưcáingườivừabịtrúnggí,muốncườimàlạikhôngthểcười.

*

**

Tớigiờ,cảcánhrừngcaosuhúthoẳmbóngtốibỗngrựcsángbởinhữngvệtđènpintrêntráncáccôgáichémquachémlại.Khinhữngvệtđènđódừngtụthànhnhữnggiọtsángkhôngchuyểnđộnglàkhi

cáclưỡidaonhỏxíubắtđầubaylên,lượnquanhthâncâythànhmộtđườngvòngchênhchếch.Daobayđếnđâulầndasầnsùiđượclócrađếnđó,lócmềmmại,lócthànhnhữngsợthanhmảnh,đềuđặnnhưdămbào,phoibào,lócvừađủđểkhôngchạmvàothịtcây,đểtiếpliềnđólànhữngchấmtrắngứara,rịnra,mọngdần,nặngdầnvàchảytrôitheodòngxuốngmiệngtôigàiởdướigốc…Trongthinhkhôngvắnglặng,tiếngmủrơivàochénnghetinhtangnhưmưanhưsươngnhưnhũnggiọtđàndịunhẹmátruộtmátgan.Rõràngcáithanhâmấynghecórộnràng,cóliềnmạchhơnkhicóvanglêngiữanắngngày.Emsairồi,emchưathậtđúngrồi,HàThươngạ…VũNguyênlụctìmdánghìnhcôtrongẩnhiệncácchấmsángchậpchờn,khẽmỉmcười.Mủđangchảynhiềuhơnđấychứ,dẫukhôngthậtnhiềunhưmongtưởng.Nhưngcósao!Nhưemnói,đâychỉlàrừngcâytrồngdặm,trồnglỗi,maimốtcórừngcâytrồngmớiđúngbàibảnbắtđầuđếnkỳthuhoạch,phươngphápcạođêmnàychắcchắnsẽcòntuyệthơn.

Nhữnggiọtsángvẫnchuyểnđộnghốihả.Bàntayvànglàphảiđảmbảomỗiphútđihếtđượcmườicây,cónghĩalàmộtcâykhôngđượcdừnglạiquásáugiâyđồnghồ.Đêmhômthếnày,điđượchaiphầnbasốlượngcầnthiếtđócũngđãlàrángsứclắm.Cảmơnem,cảmơnnhữngngườithợđangâmthầmdânghiếnsứclựcvàsựtàihoacủamìnhchomộtphươngpháplàmănmới!Dẫucáiphươngphápấy,tronglịchsửvườnsu,đãcóthờiđượcngườitaápdụngrồi.Nếucứtiếnđộnày,ngàymaisẽnhânratoànnôngtrường,từnôngtrườngsẽnhânratoànthểCôngty.Vậylàtrêncùnggiátrịmộtthâncây,nếubiếtcạođúngmạchđúnggiờ,lượngmủsẽchắtchiuchoconngườiđượcnhiềuhơnnhữnggìnócó.BấtgiácanhvỗmạnhvàovaiĐăngĐiềnmộtcáinhưcáivỗvaixúcđộnggiữatrậnchiến.Suốttừđầuđếngiờ,conngườinàyđãchạyquachạylạinhưmộtsĩquanđốcchiếntậntìnhgiữacáchàngcây.Lúckiểmtra,lúcnhắcnhở,lúclạicàunhàu,cáugắt…Dướisựgiámsátmangđầytínhnghiệpvụthôngthạocủaanhta,mọisựđềucóvẻthôngđồngbéngiọt.Trướcmắtanh,viênđộitrưởngdongdỏngcaođangthựcsựlàlinhhồncủatrêntrămhéctađấtrừngđêmnay.Trongđầuanhbỗngấmnónglênmộtsuynghĩtớibấtchợt,nếumainàycóphảiđi,cóphảirờikhỏiđâyvìbấtcứmộtlýdovuihaybuồnnàođó,ngườithaythếanhchỉcóthểlàcáidángdongdỏngtrànđầynhiệthuyếtkia.

Đêmđãngảsangsáng.Nhữnggiọtsángđãchuyểndịchvàosâuhơn.Trờibắtđầuchuyểnlạnh.Sươngđãrơinhoèvaiáo…AnhbỗngkhaokhátlúcnàyđượcđếngầnThương,đượckhoácthêmchoem

mộttấmáo,đượcômxiếtemvàolòng,được…Trongbóngđêmmênhmangbấttậnkia,giọtsángnàolàcủaem?Phầncâynàolàcủaem?Muốnđếnvớiemvôcùngnhưnglạikhôngthểđến,lạichỉcóthểđứngđâymàdõinhìnmàtêbuốttronglòng.ThươngemnhiềulắmThươngơi…

Đúnglúcđó,giữalúcchấmsángthắcthỏmkiachợtrựclênmộtchấmsángkháclớnhơn,chóiloàhơn.Trongphútchốc,chấmsángbiếnthànhmộtlưỡilửaquétdài,từngoàiđườngliếmthẳngvàotrongrừng.Rồitiếngxehơicuộnlênnhưtiếngxíchxethiếtgiápnghiếnvàođásỏimởmànmộtcuộccàntổnglực.Chiếcxedừnglại.Lưỡilửatắt.Từtrênxenhảyxuốnglàmộtngườiđànôngvâmvam,vậnsơmicộctay,dángđinhanhnhẹn.MọingườinhậnrađóchínhlàgiámđốcBaVinh,mộtconngườinổitiếnglàkhókhănvànguyêntắc.Sauônglàvàibangườikhác,ngườinàocũngcómộtvẻquantrọngkhácthường.Họlầmlỳtiếnthẳngđếncănlánchỉhuycủađội.

Bỏmẹrồi!VũNguyêngiậtthót,lãonàymàxuốnglàbéxéto,ráchviệclắmđây.

-Aichủtrươngviệcnày?–Tiếngnóinặngchịch,chấtngấtuyquyềncủangườiđànôngvâmvamrơira.

-BáocáođồngchígiámđốcCôngty,tôi!

VũNguyêntrảlờibìnhthản,mặcdầuđầulưỡianhđangrấtmuốnbậtracâuhỏi:“Aiđãbáochođồngchíbiếtviệcnày?”GiámđốctiếnđếnsátmặtVũNguyên,sovớianhôngtachỉcaođếncằm:

-Aichophépđồngchílàmăntuỳtiệnnhưvậy?

-Tôi.Còncótuỳtiệnhaykhông,báocáo,cáiđócầnphảibànlạiạ!

-Bàngìnữa!–Giọnggiámđốcđãcănglắm–Đâylàlốilàmăntưbản,lốilàmăncủacácôngchủTâyngàyxưalấybóclộtnhâncônglàmchính.Đồngchílàmộtdoanhnghiệpxãhộichủnghĩamàđồngchílạiđihọcchúngnó,đitheođuôichúngnóđểbầncùnghoácôngnhâncủamìnhà?

-Báocáo!Tưbảnhaykhông,tôikhôngrànhlắmnhưngtôilàm

vậychỉcốtđểcuộcsốngcủacôngnhânđilênchứkhôngphảibịbầncùngnhưhọđangphảinếmtrải.

Anhnóinhưngbụngvẫnquặnlêncáiđiềuđangcanhcánh:Quái!Nhưngmàaibảo?Thằngnàobáonhỉ?Vàsựviệcđâucóđộngtrờiđếnnỗiphảiđíchthânvịgiámđốcnổitiếngthíchngồiởvănphòngcómáylạnhhơnlàlănxuốngđịabànlầmđấtphảiđêmhômcómặtởđây?AnhnhìnsangĐoànThanh,ĐoànThanhnhìnsangĐăngĐiền,ĐăngĐiềnlạigiảbộngơngácnhìnsangnhữngngườikhác…Cuốicùngchỉcónhữngánhmắtáingạinhìnngượclạianhmàchẳngnóilênđiềugì?

Lửađổthêmdầu,bàntaycónhữngngónngắnngắncủaBaVinhliathẳngvàomặtVũNguyên:

-Chúngtôitôiđếnkhôngphảiđểtranhluậnvớiđồngchí.Đồngchíchodừngngaylạivàbuổigiaobanđầuthángtới,tasẽcódịpnóitiếpcâuchuyệnnàyởchỗtôi,vănphòngCôngty.

Anhcầmlòng.Conngườinàybaonămquasaođốivớianhcứnhưlànghiệpchướng,nhưlàmộtsựngángtrởmangtínhđịnhmệnh.Vụkhoánsản,vụđổitiềnnămxưacũngcóôngtadínhvàonhưmộtnhântốphêphánquyếtliệt.Vụanhbuộcphảirờixínghiệpxuốngđâyhìnhnhưcũnglạicósựdànxếphậutrườngcủaôngtakiểunhưmộthànhvithítốtvàbâygiờ…Cònsốngvớinhautrongmộtgầmtrờinày,cònquậyquãcùngnhautrongsựsốngcòncủacâycaosunày,anhbiếtmìnhsẽcònphảivấpdínhvàoconngườinàynhiềulầnnữa,thậmchísẽcónhữngcúvấpdínhrấtđau.Nghĩvậy,anhbỗngthấynhẹngười,mọicâuhỏinhứcnhốiđịnhbụcravừarồichợtnhẹbẫngđi.

-Rõ!–AnhquayquaĐăngĐiền,khẽlắcđầu–Cậuchoanhchịemnghỉ,sángmaicạotiếp.

-Từlúcnghexexuống,họđãtựđộngnghỉcảrồi–Đó!Cóthấyánhđènnàođâu–ĐăngĐiềnđánhmặtrarừngrồiquaylạiphíagiámđốcCôngty,giọngnóitrởnênhếtsứcchânthành–Báocáothủtrưởng!Trongchuyệnnàylỗi…vâng,nguyêndochínhlà…làdotôi.TôiđềxuấtvớianhNguyên,anhNguyênchỉlàngườichấpnhậnvàthựcchấtcũngchỉlàchấpnhậnthíđiểmthôiạ!Báocáo…

-Hoáralàcậuđấyà?–Giámđốccôngtychaumày?–Mộtđộitrưởnggiỏicónhiềutriểnvọngnhưcậumàcũngdínhvàocáiviệcvớvẩnnàyà?Thíđiểm!Thếnàolàthíđiểm?Ngườicộngsảnkhôngcóthóiquenmangconngườiramàthíđiểmnhưthế.

-Dạ…Báocáo…

-Thôi,khỏibáocáogìnữa!NếuaicũngcứtựđộnglàmbậyrồimớibáocáothìcáiCôngtynàycócònlàmộtđơnvịdoanhnghiệpnhànướcnữakhông.Đâylàmộtbàihọccótínhnguyêntắc,cácđồngchícầnnghiêmtúclàmkiểmđiểm,tựxácđịnhmứckỉluật,gửilênvănphòng.Tôivề!

Độtngộtnhưlúcđến,chiếcxelạiđộtngộtrađi,đểlạiphíasaucảcánhrừngngơngác,ngơngácnhưánhmắtcủahơntrămngườithợ,trongđócócảánhmắtbốirối,xenmộtchúttráchmóc,xótxanhìnvềphíaanhcủa…HàThương.Khôngchịunổiánhmắtấy,anhquaysanggắtnhỏvớiĐăngĐiền:

-Cậulàmcáigìmànhưtùnhânnhậnlỗitrướcgiámngụcthế?Màlỗigì?Nếucó,tôilàmtôichịu,việcgìcậuphảisanbớtchotôi?

Rõràngtrongtiếnggắtđócóphảngphấtcảmộtchúttriâm,cảmđộng.Bắtnắmđượcđiềuấy,ĐăngĐiềntỏvẻkhổsởvàuuấtđếntộtcùng,haitayanhtagiángmạnhvàonhaunghecáichát!Conmắtđỏnọcvìthứcđêmcủaanhtaquétrànrạtvàotừngkhuônmặtđộiviênđứnggần:

-Nhưngai,ngườinàođãbáolêncôngtybiếttrướckếhoạchnày?Dòitừtrongnhàdòira.Khôngcònbiếttinvàoaiđượcnữa!–ConmắtđódừnglạiởVũNguyên,dịuxuống–Việcđâucòncóđó,tôisẽnhấtđịnhtìmrakẻgiấumặt.Mờigiámđốccứvềnghỉ,thuakeonàybàykeokhác,mìnhlàmvìquyềnlợicủasốđôngquầnchúng,sợgì.Vảlại–tiếngnóichỉvừađủnghe–Tôibiếttínhôngấy,àoàohổmanglửavậynhưngcảcógìtrongbụngđâu.Mộtbữanhậusángđêmlàxonghết.Việcđóanhcứđểtôilo.

BiếtlàcâunóikhéonhưngkhônghiểusaoVũNguyênnghevẫncứthấymáilòng.Ừnhỉgiữađámhỗnquânhỗnquannày,ítnhấtcũngcónhữngkẻtâmphúchiểumình,dámđứngvềphíalẽphải,vềphíamìnhtrongnhữngtrườnghợpkhôngmấydễchịu,nhưvừarồi.

AnhđặtnhẹbàntaylênĐiềnnhưmộtcửchỉthấuhiểurồiquaylưngđiraxe.Cáidấpdính,bỏngrátmàanhmơhồcảmthấyđangđậuvàolưngmìnhkhôngphảilàcáinhìntheocủatayđộitrưởngchuđáovàchịuchơikiamàcáinhìncủaThương…Anhxinlỗiem!Đángraanhphảibiếttỉnhtáongheemtừđầu,phảibiếtcânđongđónlõngmọiviệcnhưng…anhtrótlànhưvậyrồi,cáigìcũngtỉnhtáo,khônngoanhếtthìanhcócònlàanhnữavànhưthế,anhcũngchảcònlàgìtrướcem.Xinlỗiem,xinlỗitấtcảvìmộtđêmnhọcnhằnkhôngđưađếnkếtquảgì.Xinlỗi…

NhưngcôgáitênThươngđâucónhìntheoanhvàcũngđâucóngheđượcnhữnglờithìthầmđó.Côđangmộtmìnhlữngthữngđingượcđườngvềlán.VàngaycảĐăngĐiền,hắncũngchảnhìntheoaicả,hắnđangnhìnchínhvàonỗihỉhảcủalòngmình.Thếlàxongmộtviệc!Thậtlàmộttrậnđánhvôcùnggọngàngvàsạchsẽ.NỗihỉhảđóchắcchắnsẽcuộnlênthànhtiếngcườinếunhưlúcđóĐoànThanhkhôngtừmộtvũngtốibướcra,nhưthểtừđầuđêmđếngiờconngườinàychưahềcómặtởđây.ĐếnsátĐiền,anhphảcáihơinóngtoànmùithuốclàolẫncảmùisươngđêmvàotaihắn:

-Điền!Màyvừabàyracáitròđóphảikhông?

-Bàygì?–Điềncườicười–Chínhanhbàyđấychứ.

-Taokhôngđùavàtaocũngkhôngthíchmàylàmnhưthế.Tồilắm!

-Chắccũngkhôngbằngtồibằngtựnhiênnócáchchứcanh,nóđangtínhbiếncảcáinôngtrườngnàythànhvậttiếnthânchonó.Tôilàmvìanh,vìmọingườichứcóphảivìtôiđâu.

-Lẻomồm!Nóinày,màyrồisẽcònlàmnhiềucáiquáiquỷkhác,kệmàynhưngtaocấmmàyđưatao,đưachuyệncáigìcũngvìtaovàođó.Bacáichứccáiquyền,taokhinh,choquarồi,màycũngchẳngnênnhắclạinữa.Nhữngđiềutaolàmchomàyvừarồivậylàđủ,taokhôngmuốndấnsâuvàonữa!

-Nghĩatìnhđồngchíđồngđộitrongtráitimgiànuacủaônganhđãchợtbừngtỉnh?

-Taomệtrồi.Taochánngántấtcảrồi.Taomuốnđượcyên.Vậy

thôi.

-Nếucóthểyênđược.Chàoônganh!

Câunóilấplửngrơiranhưmộttráimìnnằmimtrongcỏ.ĐoànThanhbầnthầnđứnglạiđôichútrồicũnglênxenổmáyđivềcănnhàcủamình.Cănnhàkhárộngrãicómấyhéctacọctiêubaoquanhmàcảtrênchụcnămnaydànhdụm,dèsẻnanhmớicóđược.Trongnhà,ngườivợbệnhkhớpvànămđứaconchênhnhaulítnhítlúcnàychắcđangquắpnhaungủnhưmộtbàyheomớiđẻđangđểcửachờanh.Anhcầncómộtđêmyêntĩnhchỉmìnhvớichairượucủamình…

12MÙAKHÔNẤNNÁRỒICŨNGCHÙNGCHÌNHTRỞVỀVỚI

nhữngngọngióheomayxaoxácthổidọcnôngtrường.

Nhữngtrậnmưacuốiđãdứt.Cảrừngcâynhưtrẻtrung,xanhthẳmtrởlại.Đấtkhôhơnvàcáinắngcũngxanhhơn.Nắngdệthoa,nắngnhảynhóttheomỗibướcchânngườithợ.Nắngbaylênthoakhẽmộtchútphớthồngvàogòmáxanhxaocáccôgáitrẻ.Rừngởđâucũngbuồn,rừngbiêncươngxangáilạicàngbuồnnhưngrừngcónắng,rừngcũngbớtđiphầncôquạnh.Nhữngcánhrừngsuđangnhọcnhằnchosữađểchỉvàibathángnữathôi,khiđộxuânvề,nósẽlàmmộtcúvặnmìnhtrútlátạmbiệtconngườiđểlặnglẽđivàothếgiớithainghénnhọcnhằncủamình.Phảichăngchínhvìvậymànhữngngàynàylànhữngngàyđầuócconngườibỗngtrởnênthoángnhẹnhất,mọivuibuồn,trăntrở,cảnhữngnhứcnhốikhổđaudườngnhưcũngtheonắng,theosắcxanhlácànhmàtanloãngra.

Cũngmộtbuổichiềumuộnnhưthế,theoýđịnhđãđịnhtrước,tạigócrừngvắngnhất,bênconsuốinhiềunướcnhất,giámđốcVũNguyêncóbuổinóichuyệntayđôivớiTuấnTửThần.Buổinóichuyệngiữamộtthủlĩnhthếgiớinổivàmộtthủlĩnhthếgiớingầmcủavùngđấttậncùngbiênải.

VũNguyênratrước.Anhđốtthuốcngồichờ.Chốcchốclạilắcđầucườibângquơnhưthểcáingườicuốiđờikhôngcònbiếtlàmgìkhácngoàichiềuchiềurabãitrốngnhìnmặttrờilặnvàcười.Không!Anhbiếtđâykhôngchỉlàmộtcuộcgặpthươnglượngmangtínhthuyếtkháchvàphápluậtdẫurằngtìnhhìnhtrịan,tìnhhìnhmấtmát,cácloạitệnạngầnđâylạiđangcóchiềugiatăngtrêntoànbộnôngtrường.Đólàchuyệncủamuônđời,lúctrôilúcsụt,làmsaomộtchốcmộtnhátmfadẹphếtchođược!Cũngkhônghẳnlàchuyệnthanhtoánmộtânoángianghồ,điềuđóngaytừcáiđêmcáchđâynửatháng,khitráitạcđạnkhôngđượcphátnổ,hầunhưnóđãđượcdọndẹpxongrồi.Điềukhiếnanhphảirangồinhưchóđáởđâylạichínhvìmộtkhíacạnhkhác,khíacạnhthẳmsâuhơnmọiồnãcuộcđời,cáicảhaithằngđànôngđiênđảo,điênđảotớinỗihọcầnphảigặpnhaumộtlầnsòngphẳngchoxong.Nhưngliệunócóxonghaylạirốinhằnghơn,cáisợidâytìnhoannghiệtvàkhôngdễgỡấy?

Anhđượcbiếtsaucáiđêmhãihùngnọ,khônghiểudoquáuuấthaydomộtmặccảmtủinhụcnàođó,anhchàngTuấncoitrờibằngmiệngchénmủkiakhônghiểuđãbiếnmấtđiđâucảchụcngày.Chiềuhômquaanhtamớivề,râurialởmchởmhơn,cáinhìnlìlợmhơnvàchođệtửtớingỏýmuốngặpanhtheolờihẹn.Thoánggiậtmình!Hăntínhchơiđòngìđây?Kệ!Đòngìcũngchấphết.Dùsaovậycũnglàđược,làbiếtgiữchữtíncủamộtthằngđànông.

Cònanh,sángquaanhcũngvừaởCôngtyvề.Hoáravụcạomủđêmcũngchẳngđếnnỗirầyracholắm.ÔnggiámđốcCôngtychỉkhiểntráchqualoa,nhắcnhởmấycâugọilà,tiệnmiệngphântíchrõthêmmấyđiềuvềnguyêntắclàmănrồiđểmặcchoanhthathẩnđidạochơi,thămthúmộtmìnhtrongthịtrấn,nơianhđãsống,làmviệcvà…gặpemtrongmộtthờigiankhôngngắn.Nếucócáigìhơicấnnặngtrongđầuthìlạilàchuyệnbàibáo.Giámđốcthậntrọngmởngănkéolấyramọttờgiấykhổrộngcóinnhữnghàngchữvitínhnói:“Báonóviếtvềcậu,vềnôngtrườngcủacậuđấy!Viếtsắclắm,nhưnghơiác,câuchữcứsoisói,ngherợncảngười.Cũngmaymớidừnglạiởdạngbảnthảo,bọntớkịpghimlạichứđểnóbungralàrấtmệt!Toànnhữngchuyệnchếtngườicả!Cậuphảihếtsứcchúý…”

Khôngtin,anhđịnhgiậtlấyđòixem,giámđốcbảothôi,mỗingườimỗiviệc,việccủahọlàviết,việccủatalàlàm,chưahiểunhauthìrồisẽhiểunhau,đọclàmgì,thêmnhứccáiđầu…

Rađếnđườngrồimàanhvẫncònngơngẩn!Lạnhỉ!Cáiconngườichứađầymộtsọnguyêntắcnhưnglạithiếunghĩatìnhvànghềnghiệpnàysaobữanayđốivớianhlạinhânhậu,ấmápđếnlạ?...Mãiđếnkhuya,khiđidạochánrồi,trởvềkhunhàkháchtrốngtuếchtrốngtoànganhmớiđượcVận,trưởngphòngxuấtnhậpkhẩu,mộtphòngquantrọngnhấttronglaliệtcácbanphòng,vốnlàbạnchiếnđấucũgầnnhưđạpcửaàovào,trợntrừngtrợntrạochobiết:“Lãonàycũngsắpđượcbứngđirồi!TrênTổngcụcđangcómộtchiếndịchsắpxếplạinhânsựđểtheokịptìnhhìnhmới,ngườinhưlãoấychẳngthểcầmchịchmãiđượcnênlãophảimỵdân,phảitranhthủkiếmphiếutínnhiệmkhitìnhhuốngbấtlợixảyra.Thamàylàlãohyvọngthêmđượcmộtláphiếu,thằngcảđầnhiểuchưa?Cònchuyệncáibàibáoấyhả?Cũngchảtốtđẹpgìđâu.Xấuchànghổai!Chảbiếtdướinôngtrườngmàyhaydởthếnàonhưngmộtkhibáochíđãđộngđếntứclàđộngvàochínhcáighếquảnlýđangmốimọtcủalão.Lãomuốnthờigiannàymọiviệcphảihếtsứcêmthuận.Vừađượctiếng

lạivừađượcsựhàmơncủamày,hiểuchưa?”

Anhlắcđầubảokhônghiểuvàcũngchẳngcầnhiểu,đókhôngphảilàchuyệncủamình,tốtnhấtlàleolêngiườngđánhmộtgiấcthẳngcẳngđếnsángđểhưởngtrọnmộtđêmkhôngmộngmị,khôngtuầntra,khôngtiếngđiệnthoạireonhưgiậtócrangoài.Vậnnánlạimộtlát,thấychairượudởtrênbàn,đưalênmiệngtumộthơirồinémmạnhvàochântường,vỡtan:“Taobiến!Nghenày:ởđâykẻxấunhiềuhơnđứatốt,màymàkhôngđeobảylầnkínhchiếuyêuvàođểnhìncuộcđời,nhìnconngười,cứlơngalơngơnhưthằngmắcbệnhđáiđườngvậylàcóngàyxấpmặtngoạmcứtngheem!”Anhbậtcười.Cáithằng!Ănnóinhưbổcủi,nóingoàiđờivànóitrongcuộchọpnhưnhau,hễmởmiệnglàlãnhđạogiậtmìnhthonthótnhưngchẳnglàmgìnổibởinănglựcquánxuyếnvàsựtinhthôngnghiệpvụđếncáogiàcủahắn.Màquáiquỷ,xưnghôvớiaicũngvậy,nhiềutuổihayíttuổiđềumàytaohết,nhưmìnhđây,ítnhấtcũngphảihơnhắnđếnba,bốntuổinhưngđãcókhinàohắnthưagửimộtcâuchotửtếđâu,lạicònthỉnhthoảnglêngiọngdạydỗnữa.

*

**

Trongvắnglặng,tiếngxephânkhốilớnnổpìnhpìnhnhưtiếngtrựcthăngđổquânđếngần.LátsauTuấnTửThầnxuấthiện,vẫnbộquầnáobòbạcphếch,kínhmát,mũcaobồi,giàykhủngbố,riamépđennhứcđãđượccắttỉagọngàng…ThoángnhìntưởngnhưhắnvừabướcratừmộtbộphimmiềnviễntâynướcMỹ.

-Chàoông!–Gãnóivàđặtmộtbịchni–lôngkhátoxuốngcỏ.

-Chàocậu!–Anhmỉmcườitrảlời–Cậurachậmmườiphút.

-Ôngvẫngiữđượctácphongđúnggiờkiểuconnhàlính–Mộttiếngcườikhẩy.

-Thìcậucũngđãtừngcóthờilàlính.Thứlínhđặcbiệttinhnhuệđànghoàng.

-Ôngcũngbiếtnhiềuvềtôinhỉ?

-Cònbiếtnhiềuhơnnữa.

-Vídụ?

-NămBảyChín,trongmộtvụđánhởKôngPôngChàm,trungđộicủacậubịvướngmìnPônPốtchếtgầnhết,cònmìnhcậutrởvề,bịbuộcvàocáitộinướngquân,chánđời,cậuđảongũ,lấymộtcôvợngườiHoa.Chiếntranhkếtthúc,côvợngườiHoabỏcậu.Chánđờinữa,cậutrởvềnước,lấythúgianghồlàmvui.

-Tuyệtlắm!–Conmắtmàuxámtronhưmắtchórừngcủagãánhlênmộtchútthíchthú–Tiếptục!

-Bắtđầu,doquenthuộcđịahình,cậumởđườngdâybuônlậuxemáyquabiêngiới.Cóvốn,cậumuađất,thuêngười,làmôngchủđồnđiền,đồngthờikhốngchếvànắmtoànbộlượngmủtrôinổitrênthịtrường.Chưađủ,cậucònquamặtđượctấtcảcôngan,kiểmlâm,chínhquyềnđểđộcquyềnđườngdâybuônlậugỗquývềthànhphố.Nóichung,nhưngườitanói,cậuđanglàmộtthếlựcđángnểởvùngđấtnày.Đượcchưa?

-Tạmđược–NétmặtTuấnsasầm–Nhưngôngmớibiếtbềnổinhưbấtcứmộtgãcảnhsátngớngẩnnàođãbiết.

-Tôikhôngphảicảnhsát.

-Dĩnhiên.Nếuvậy,tôiđãkhôngnóivớiônggiọngnày.Cònbềchìm,ráotrọinhữngngườiănlươngnhànướcnhưcácôngđềumùhoặcgiảvờmùcả,đólàxãhộiđầyrẫynhữngbấtcôngvàkẽhở.Cácôngkhoétvàochỗnàythìchúngtôikhoétvàochỗkhác,thậmchícácôngcònkhoétcừhơn,tựalưngvàophápluậtvàonhànướcmàkhoét,cógìkhácnhauđâu.

-Khácchứ!

-Vídụ?

-Tôithừanhậntrongchúngtôikhôngítkẻbịthahoá,thahoáđếntồitệnhưngkhôngphảilàtấtcả,thậmchírấtít.Còncậu,cậuđanglàđốitượngcủaluậtpháp.

-Ônglạilãngmạnrồichínhtrịviênơi!Vùngrừngnàyđãlàmgìcóluật.Luậtphápthuộcvềkẻỉaranhưngbiếtgiấu,thuộcvềnhữngđứatọngđầymồmnhưngbiếtnóilờicaođạo.

-Vídụ?Đếnlượttôihỏicậucâuấy.

-Khôngvídụnổi.

-Tạisao?

-Vìtấtcảđềulàvídụ.

-Chonêncậutiếptayđểchonhữngcáivídụđótrởthànhbảnchất?

-Đạikháilàvậy.

Imlặngmộtchút…

-Đếnlượtcậu,cậuhiểugìvềtôinào?

-Cũngtàmtạm.Cóbằngcấp,cónhiệthuyết,trựctính,thíchlàmtheoýmình,đờiriêngcóchuyện,sốngđâucũngcókẻthù,cuộcđờiluôngặprắcrối,nhấtlàrắcrốivềchuyệnđànbà,kểcảởđây.

-Trờiđất!–VũNguyêncườiphá–Thếlàchiêmtinhbóitoánchứđâuphảihiểubiết.Nhưngnóichunglàđúng.Cảmơncậu.

-Đừngcámơn!Nếucầncámơnthìkẻấyphảilàtôikia.Tôicámơnôngđãtỏrahiệpsĩbỏquacáichuyệntạcđạnvừarồi.Nhưngchínhvìthếmàtôihậnông,tôiphảibỏđiđểnguôihận.

-Cậusuynghĩvềcuộcsốngnặngnềquáđấy.Ngoàisựsốngcủacánhrừngnàyra,mọicáiđốivớitôiđều…phiênphiếnthôi.

-Chínhvìthếmàtôimuốnchúngtachẳngnêncanthiệpvàocôngchuyệncủanhau.

-Bắtđầuvàođềrồiđấy!–giọngnóiVũNguyênchậmlại.

-Ôngcũngmuốnthếmà–TiếngnóicủaTuấncũngtrầmxuống.

-Nếutôicanthiệp?Vìmiếngcơmcủagầnngànconngười,vìcuộcsốngcủatôi,cảcủachínhcậumàtoikhôngthểkhôngcanthiệp?

-CủacảngườiđànbàtênHàThươngnữachứ?–Lạimộtcáicườikhẩy.

-Cứcholàthế.Thìsaonào?

-Thìkẻbịloạirakhỏiđâysẽlàông.Chỉsớmhaymuộn.

-Nghehùnghồngớmnhỉ?Cậuquêntôicũngđãtừnglàlính,màlàthứlínhcũngđặcchủngđặcnhiệmđànghoàngchảkémgìcậuà?

-Biếtchứ.Biếtnênmớingồivớinhauđượcđếntậnlúcnày.Cùnglàlínhnhưngtôikhácông.ÔnglàlínhđánhMỹ,nênchođếnbâygiờôngvẫnlàông,khôngđếnnỗi.Tôilàlínhnghĩavụ,thứlínhlơngơ,nêntôiphảikháctôingàytrước.

-Cáiđókhôngnóilênđiềugì.

-Rấtnhiềuđiều.Tứclànếucầnphảixuốngtaythìtôichảmấtgì,nếucómấtchăngnữathìchỉlàmấtmộtkiếplưulạcgianghồmàđếntôilắmlúccũngmuốnóimửavàonó.Cònông,ôngsẽmấthết!Mấttiềntài,mấtdanhvọng,mấtđườngtiếnthânvàmấtcảngườiđànbàmàvìnóôngđãdấnthânxuốngđây.

-Đànbà!Đâylàlầnthứhaitôinghecậunóiđếnmộtngườiđànbà.Chẳngnênđểcáihìnhảnhấyxenvàođây,dễnhiễu.Nào,nóiđi!Tómlạicậumuốngì?

-Nhưtôiđãnói.Việccủaôngônglàm,việctôitôilàm,đừngchặncácngảđườngsốngcủatôi.Tôisốngđược,ôngcũngsốngđược,chẳngmấtgì.

-Tứclàtôitiếptụclàmngơchonguồnmủ,nguồnphân,nguồnxăngdầuchảyvàtúicáccậubằngconđườngăncắpcủacôngnhântôi?

-Làmột.

-Vàtôicũngđểmặcchocáccậubiếnconđườngliênlôcủatôi

thànhconđườngvậnchuyểngỗlậu,xemáylậucủacáccậu.

-Tạmthếđã.

-Nhưngnếunhưvậythìcáigìsẽxảyracậubiếtkhông?

-Tôikhôngbiếtvàtôicũngcóccầnbiết.Rừngcủatrời,phầnmủxăngdầulàcủaôngnhànước,cácôngsốngvungvinhthìcũngphảiđểchobàconcóchútcháonhétmiệngchứ.

-Chuyệnvungvinhđểlạiđã.Nhưngchútcháotheokiểuấyliệucóbềnkhônghaylàrồichỉmộtthờigiansau,cháocũngkhôngcònmànhétnữa?

-Đâykhôngphảilàlúcđôico,tranhcãivềbacáichuyệntươnglại,tiềnđồ.Kệchanó!Tôichỉmuốnhỏi,ôngcóchấpnhậnyêucầucủatôikhông?

-Tấtnhiênlàkhông!

-Rấttiếc!Nếumaimốtcóchuyệngì,ôngđừngtráchlàtôikhôngbáotrước.

-Chuyệngì?Đậpkèn,chăngdây,haylàlạichohungđồđếnvănphòngquậyphá?

-Đómớichỉlàdạođầu.Cáichờôngởphíatrướcchắcchắnsẽkhôngdễchịunhưvậy.Tấtnhiêncũngchưađếnnỗichếtngười.Tôithíchquyphụcchứtôikhôngthíchgâyán.

-Nếutôithôngbáochocôngan,chínhquyềnvềcâuđedoạnày?

-Ngườinhưông,tôibiếtôngsẽkhôngthèmlàmđiềuđó.Nhưngnếuthích,ôngcứviệc!Họsẽcoinhưkhôngbiếtgì,trướcđâycũngthếvàsaunàycũngthế.

-Nhưvậythìtôirơivàothâncôthếcôrồi!–Anhlàmbộđauđớnrồilạimỉmcười–Nhưngthôiđược,chuyệnđâucóđó,tacòncódịpđểbàn.Bâygiờtôimờicậuuốngrượucáiđã.Chảlẽbiếtvềnhaunhưthế,hiểunhaukhátườngtậnnhưthế,lầnđầugặpmặtlạichỉtoànnóichuyệnlàmăncứngquèo,nóphíđi–Anhlôirachaiđếmộtlítvàhai

cáilyloạinhỡvẫnđểởsaulưng.

-Uốngcáinàyđậmhơn–Hắncũnglôirachairượungoạivàbịchđồnhắmtrongtúinilông,rảitấtcảtrêncỏ-Tôicũngcóýmờiônguốngrượungaytừđầunhưngcáchnóichuyệncủaôngxóchôngquá,sợuốngkhôngvô.

-Vậythìuốngcảhai.Nhưnguốngvìcáigìnào?–Anhcườitươi–Chảlẽchỉvìbacáichuyệnmủ,phânlạpxạpấy?

-Tuỳông!Uốngvìsựantoàncủangườiđànbàcủaôngcũngđược.

-Lạiđànbà!Nhưngsaolạicủatôi?

-Khichốttạcđạnsắprútramàngườitavẫnimlặngthìcónghĩalàngườitasẽvĩnhviễnkhôngbaogiờlàcủatôinữa.Tôiphảimấtcảnửathángđểnuốttrôiđượccáichốtđóvàongười.Nuốtđượcrồi,tôibỗngthấymìnhtỉnhhẳnnhưvừađượcvớttừdướinướclênvàtựthấykhôngcònlýdogìnữađểhyvọng,đểkhổsởvàđểchếtvìcáigìđócả.

-Vậythìuốngvìsựtồntạiđộclậpcủacánhđànông!Uốngnộitrước,ngoạisau–Anhrótrahailyrượutrắng,đưachoTuấnmộtly.

-Chơiluôn!

Cảhaiuốngcạn.Tuấnchépchéptrongmiệngmộtcái,hơinhắmmắtnhưthểlắngnghedòngrượuchảychầmchậmvàoruộtrồigậtđầu:

-Đếnàyngon.Phảitớibốnnhăm,nămmươiđộ.ĐãlâulắmrồimớilạiđượcnếmcáihươngvịnếpcáiđặcsệtBắcBộthếnày.Ôngkiếmđâurathế?

-Bạnbèngoàikiagửivào.Làmtiếp!–Anhróttrànmiệnghailynữa.

-Chơiluôn!

Tuấnngửacổlàmcạn.VũNguyêncũnglàmcạn.Lạiróttiếp.Lại

cạn.Đếnlythứtư,anhhơidừng,nheomặtnhìnsâuvàocáinướcdakhôngửngđỏlênmàđangtáidầnđitrênmặtTuấn:

-Khoan!Tôicómộtýnày!

-Nóiđi!–GiọngTuấnđãcóchiềutởmởhơn–Uốngrượumàcũngýnàyýnọ,mấychagiámđốccộngsảnmệtquá!

-Nghenóicậuuốngrượuthầnsầu!

-Mồmthiênhạ.

-Cáctaynhậuvàobậcthầyởvùngnàycứngheđếntêncậulàhọđãmuốnóirồi?

-Đạikháivậy.

-Vàthiênhạngáncáingangtàngbạttửcủacậuthìítnhưnglạingáncáitàiuốngrượucủacậuthìnhiều?

-Cứcoilànhưthế.Saonào?

-Bữanaytôimuốnđấurượuvớicậu.

-Cáigì?–Tuấntrợntrònmắt–Đấurượu?Đấuvớitôi?Ôngkhôngđùađấychứ?

-Từnãyđếngiờcậuthấytôicóđùađâu?

-Nhưngôngcóbiếtuốngđâu!Thángtrướctôimờiôngranhàhàng,chỉchưahếtchaibiaôngđãđỏmặtkêumệtrồi?

-Đấylànhàhàng.Cònđâylàrừngsâu.Mỗicảnhmỗikhác,mỗinơimỗiphongđộchứcậu.

-Tứclàôngvẫnmuốnđấu?

-Vẫngiữnguyêngiátrị.

-Hỏithậtgiámđốcnhé:Liệutửulượngcủaôngđếnđâu?

-Cậuđếnđâutôilẽođẽoxintheođếnđấy.

-Điềukiệnđưara?Chắccũngphảicóđiềukiệnchứhả?

-Tấtnhiên.Đãgọilàđấuphảicóthắngcóthua,cóđượccómấtchứ.

-Rõrồi.Nếutôiđược?

-Thìtôisẽlàmtheoyêucầucủacậu,tứclàviệcaingườiấylàm,tuyệtnhiênkhôngcanthiệpvàonhau.Kệchacáithằngnôngtrường.

-Cònnếuôngđược?Màlàmsaoôngcóthểđượckiachứ!

-Chưauốngchưanói.Nếutôiđược,cậuphảihứavớitôisẽtừbỏmọiýđịnhquậyphácótáchạiđếnchínhđờisốngngườicôngnhâncủatôi.

-Ôkê!Nhưnghơilòngròng!Đằngnàothìôngcũngsẽthua,chibằngôngnhậnthuatrướcđicóphảilyrượunàynóngọthơnkhông?

-Cứthửxem!Giờthếnày!Dẹpmộtlyđi!–Anhnémcáilyrarừng–Cònmộtlytôivớicậudùngchung.Cứđềuđặn,thứtự,tôitrướccậusau,hếtchainàytachuyểnsangchaikhác,hếtchaikháctachuyểnsangchaikhácnữa.Tôicòn.

Anhchỉmấychairượumộtlítnằmsóngsánhtrongcỏphíasaulưng.NétmặtTuấnhơisựnglại,thoángmộtchútnghingạinhưngliênđólạicườingay,mộtcáicườikhinhbạc,rấtbềtrên.

Trậnrượubắtđầu!

Chaiđếthứnhấtđikhángọt.Ngườinàyvừalàmcáitróc,ngườikiađãlàmcáitrócliền.Khôngngắcngứ,khôngdừnglại,nhữngâmthanhcủalyrượutrôixuốngcổnổrấtròn.Đếnchaithứhai,vẫnđế,tốcđộđãcópầngiảmchậmhơn.Thayvìtrướcđóchẳngcầnnhìnlyrượuđầyhayvơi,lầnnàycảhaicònngắmnghíamộtchútrồimớitừtừđưalênmiệng.Nhưngtiếngtrócnghevẫncòntrònlắm,chưađếnnỗibèraphánánhsựkhónhọc.VũNguyênkhẽnhìnvàomặtTuấn…Nétmặtkháđẹpấyvẫnbìnhthảnnhưkhông,nướcdachỉxanhtáiđihơnmộtchút.Cáithằngngườimàcànguốngcàngtáithếkialà

khôngđùađược.Tuấncũngđánhmắtsanganh…Lạicười!Mặtnổivằn,datímbìtímbịtthếkialàsắpgụcrồiôngbạngiámđốcdạidộtơi,đầuhàngđi!Hiểuđượccáinhìnấy,VũNguyênlạimangchairượucònmộtchútởđáyróttiếpvàoly…

*

**

Trongkhoảnhkhắccảcánhrừngđangchaonghiêngvìhơirượuphảranồngnànđó,cảhaiđềukhôngbiếtrằngcòncómộtngườithứbanữađangchămchămđứngnhìnhọsaumộtlùmcâykín.ĐólàĐăngĐiền.

Trưanay,nhìnánhnắngmùakhôsánhmậttrànvàocửasổ,bỗngdưnghắnlạithấylòngdạbồnchồn.Lẹquá!Lạimộtmùamưanữađiqua.Thờigiancứchuyểnđộngvùvùmàconngườihắnlạiđôngđặclại,bấtbiến.Vậymàmọichuyệnđềukhôngđâuvàođâurồi,cứnhưlàcómộtlựccảnsiêuhìnhnàođanghìnhthànhmộtvànhđaichởchechogã,cáigãVũNguyêntrờigầmấy!Xétđếncùnglàcáigìđangxảyranhỉ?Gãvềđâyđểcứuchữacáinôngtrườngkhốnkhổnàykhỏithảmhoạphásảncủahắn,hắntựchomìnhcáiquyềnlựcphảivôhiệuhoáđượccáisựcứuchữaấy,tứclàphảiđẩyđượccảgãlẫncáinôngtrườngcủagãấyxuốngđáyvực.Ấyvậymàmọichuyệncứtrôingượclại.ChuyếnđithuyếtkháccủaĐoànThanhlênTổngcôngty,lênTổngcụcchođếnlúcnàyvẫnimrị,báochíthìtắctịtrongngănkéocủacáilãogiámđốcCôngtykhônnhưcáo,cúcạođêmchỉsướtquadagãnhưmộtmũitênnhựachotrẻconđánhtrậngiả,mọisựtrongguồngmáynôngtrườnglạiđangtừngnấcđivàonềnếp,cáinềnếpchóchếtvàkhôngthểnhìnnhậnrằngkhácóhiệuquả…Kiểunày,mộtkhicácquychếđãtrởthànhpháplệnhđóngđanhvàotừngthâncây,vàotừngcáiđầubọnthợùlìđóthìcoinhưxong,hắnhếtđườngcụkịa.Màhắnlạikhôngthểkhôngcụkịa.

CáiđầuongongcủahắnchợtnghĩđếnĐoànThanh.Hắntínhtìmđếnvịchủtịchcôngđoànbấtđắcdĩnàyđểnhồithêmvàocáiđầucùlầnkiamộtnhúmlửachịuchơimớimẻgìđónhưngrồilạithôi.Từsauđêmấy,lãotanhìnhắncóchiềuhơikhangkhác,thậmchícòntránhnénóichuyệnvớihắn,cứlàmnhưdừnglạichuyệntròmộtchútlàlãotứckhắcsẽbịbiếndạngthànhmộtthứquỷhútmáukhôngbằng.Khôngsao!Cứđểđấy!Conbàinàyrồicòncódịpdùngđến.

DẫusaotaylãocũngđãnhúngchàmquacáivụđilêntậncấpcaotốcáoVũNguyênrồi,cáchnàomàphủitaylàmnhưvôcanchođược,hảôngbạngiàtộinghiệp!

HắnquyếtđịnhtìmđếnTuấnTửThần.LúcnghetinTuấn,saucáiđêmhãihùngấy,bỏđiđâukhôngbiết,hắnđãthấythấtvọng.Hoáracũngchỉlàmộtthằngdạigáivàđớnhèn!Thằngđànôngđãphảidùngđếntạcđạnđểtỏbàytìnhyêuthìthằngấycoinhưbỏ.Dùngkhôngđượclạibánsớirađithìcàngđángbỏ.Rấtmaylànóđãvề.Vàchắclàđangvôcùnguuất?Hắnchỉcầntiêmchocáiuuấtđómưnglên,căngnhứclênlàhậnthùsẽlậptứcphọtrathôi.Phảilàmtới,phảithậtquyếtliệtnếukhôngmuônsựmuộnmàngmất!

Khisắpchạmngôinhàkháđẹpngựchênhvênhgiữađỉnhđồigiólộng,bấtngờihắnđụngTuấnđira,trênxecóchằngbuộcmộtbịchgìđókiểunhưchailọ.Gãkhôngnhìnthấyhắn,rẽphảiđithẳngxuốnglô.Lạnhỉ!Conngườikênhkiệunàycóbaogiờphảihạmìnhmangrượuđiđâumộtkhichỉcóthóiquenchờthiênhạmangrượuđếnmình?Màsaolạixuốnglô?Uốngvớithằngchónàoởdướiấy?...Cũngkhôngphảixuốngđộicủahắn.KhuláncủaHàThươngnằmởphíangượclạikiamà!Haylàđitìmchínhhắn?Càngbậy!Nhàhắnđâucóởhướngđó.Mặtmàylạicóvẻđămchiêulắm…Khôngmuốnnhứcđầuthêm,theomộtthứbảnnăngthíchrìnhmò,thíchpháthiệnđãcósẵn,hắnquyếtđịnhbámtheo.

Nhưngbámđượcmộtđoạn,cáixechếttiệtcủahắnkhônghiểusaolạidừngkhựng,đạpnổ,dắtnổthếnàocũngkhôngđược.Mẹ!Lạicáiconbéđùithìnhỏvúthìtongủvụngvớihắnđêmrồisángnayrựcmỡmượnrachợđấymà!Khôngchomượnthìkhôngđược,coinhưcắtcầusinhlý,chomượnthìthếnàyđây!Loayhoaytháora,lắpvàomộtlúc,xenổđượcthìcáimụctiêukiacũngmấthút!Nếulàmùamưathìkhảdĩcòncódấuxemàlần,đằngnàyđườnglạikhômù,cónhìnnổtròngracũngchảthấycígiómẹgìsất!Đếnngãba,đangchầnchừ,chợtnhìnthấymộttúplềuxiêuvẹokểulềucủadântựdomớinhảydùvàonằmnhưcáimụncócbênkiađường,hắnrẽvào.Chỉcómộtgãchoaichoaiởtrần,toànthântrócvảy,gàyđétnhưchóghẻđanggãikhắpngườithànhvằnthànhvệttrênbậucửa.Khốnnạn,ôngmãnhđanglêncơnnghiệnđây!Hắnnghĩ.Từngàycócáiđámdântựdođổxôvềthìcácloạitệnạnnghiệnngậpcũngbắtđầutrànvềtheo.Chán,tínhđiranhưngđãtrótvàorồi,đànhhỏi:“Ê!Cónhìnthấyônggiámđốcđivềhướngnàokhông,mầy?”Gãnghiệngiương

đôimắtlờđờ:“Cótiền,chomộtđồng,chỉcho”Hắnđịnhquaylưngbỏđinhưngrồikhônghiểunghĩsao,lạimóctúilấyramộttờmườingànnémchogãđểđổilấymộtngóntaycóccáychỉvềphíatrái…

Vàrồichỉkhôngđầymườilămphútsaukhitheohướngchỉấy,cáiđiềuhắnítngờnhấtđãxảyranhỡntiền:gãTửThầnvàviêngiámđốcđangngồicạnhnhaubênchairượu!

Hắncómặtngaytừlúchaingườicònchưauốngvàđãlỡmbỡmphầnnàonghethủngđượccâuchuyện.Mẹkhỉ!Thìrahaithằngđứngởđầucựcnàylôinhaurađâyđểmượnrượubànchuyệntriệttiêunhau.Thoạttiênhắncườithầm!Thôichếtchaconrồiconơi!Mikhôngbiếttàirượukinhkhiếpcủacáithằngchatrờigầmnàysaomàlạicònbàyđặttháchđố?Nhưngliềnđóhắnbỗngngờngợ…Coichừngkhônghẳnnhưvậy?HắnthừahiểuconngườiVũNguyênxưanayđâucódễdàngdấnmìnhvàomộtcuộcchơiđượcítthuanhiềunhưthế.ChắcchắnphảicómộtđiêugìnữaẩnbêntrongmàcảhắncảgãTửThầnkiađềukhôngbiết!Điềugì?...Hắnchợtgiậtmình!Chếtmẹrồi!Hồicònsốngchungvớinhau,mộtlầnphảixuốngbảnđểthươnglượngvềmộtvấnđềgìđóhếtsứcnghiêmtrọngcóliênquanđếnmốirạnnứttìnhnghĩaquândân,trưởngbảnchomangmộtvòrượulớnrabắtuốnghết,cóhếtmớithiệtbụngnóichuyện.Cảhaibênđềuuốngvàchỉlátsau,tấtcảđềugụchếtchỉtrừcóVũNguyênvàônggiàlàng.Uốngmộtchậpnữa,ngườigiàlàngcũngđổậpbộrâuxuốngchénrượu,chỉcònlạimộtmìnhVũNguyên.Cuộcthươnglượngkếtthúcthắnglợi.Trênđườngvề,hắnhỏi,VũNguyênmỉmcười:“Bíquyết!HồichiếnđấuởTâyNguyên,mộtcôgáingườiÊĐêkhichiatayđãbiếumìnhmộtnắmcỏkhômùirấthắcvàbảo,cáicỏnàychốngđượcbệnhtật,đànôngđànbàlúcgầnnhauchưamuốncóconchỉcầncholênmũingửimộtchútvàmuốnuốngrượukhôngbiếtsauthìnhấmnhấmmấycọng.”…Thôithếthìtrúngphócrồi!Cáicỏchóchếtkiađangtừngnấc,từngnấcgiànhlạithếthượngphongchonórồi!Vậythìcònhyvọngmẹgìnữa.Hắnnuốtựctrongcổmộttiếngnhưđangnuốtđichínhnhữnglyrượuđangsắpsửachiếnbạikia…

*

**

Haingườibắtđầusangchaiđếthứba.Đếnchainàythìtốcđộđã

chậmhẳn.Thậmchíhọcònđổtràncảrangoàilyvàcũngchẳngcầngiámsátxemlycủangườinàyhaycủangườikiacóđủđầyhaykhông.Họuốngnhưmáy,khôngcảmgiáckhôngmùivị,khôngnóinăng,chán,khôngcảnhìnnhaunữa,chỉthỉnhthoảnggừgừtrongcổmộttiếngnhưđểgiụcnhauchơichotrungthực.Mặtngườinàycàngđỏthìmặtngườikiacàngtái.Chiềusẩm.Cảcánhrừngdườngnhưcũngchaochênhtheođộdốccủatừnglyrượu.Rồichaithứba,cáichaiđếcuốicùng,giốnghaichaitrước,cũngđượcđậpđếnchoangvàothâncâynhưtạomộtâmthanhchấmhết.Tuấnhỏinhừanhựasaumộttiếngnấcgiật:

-Saonữa?

-Làmtiếpchứcònsao?–GiọngVũNguyêncũngnhịucứng.

-Rượutây?

-Tây!

-Nhưng…chơimộtthứthôi…haithứ,nóđánhlộnnhautrongbụngchịukhôngcónổi–GiọngTuấnngậpngừng.

-Chonóđánhlộncòn…hơnđểngườiđánhlộn–ĐầuVũNguyênkhôngchịunằmimnơicổ,cứmuốnngoẻooặtsangbên.

-Đánhlộnà…Được!Chơiluôn!

Tuấnphunphèomộtbúngnướcmiếngracỏ,quờtaymócchaiÔnggiàchốnggậynhãnđentrongtúinilôngra.Vớihàmrăngámkhóithuốc,anhtacắnvăngchiếcnắp,đểlạichútmáuứaratrênmôi,đưađítchailênsoivàorángchiều,cườihấcmộttiếngvônghĩarồibắtđầuchúccổchaixuống…

Nhưnglầnnày,cáimàunâuđỏtrongchaidầugắnggỏiđếnmấynócũngchỉvơiđiđượchaiphầnba,mộtphầnbacònlạinhấtđịnhkhôngchịugiậtxuốngnữa!Haynóiđúnghơn,nóvẫnnằmnguyêntrongchiếclytrêntayTuấn.Đãbalầngãđưanólênmiệngrồilạirùngmìnhhạxuống,nghiênglệch.Conmắtcũngđơnhắmnghiềnrồilạimởratoànlòngtrắng,bạcphếch.Cuốicùngdườngnhưhếtchịunổi,gãrùngmìnhcáinữarồiquậtmạnhcáilyvàothâncây,đểmặcchocáimàunâukinhdịvăngtứtungvàongườivàomặt.TiếngTuấn

nhưrênlên:

-ÔngNguyên…tôithuarồi…Đâylàlầnđầutiêntrongđời…tôithua…Khônghiểutrongbụngôngchứacái…cáicủakhỉgìmàông…lạicóthể…-Nóichưadứtcâu,gãgụcmặtxuốngngựcnhưbịtrúngđạn.

-Chưađâuanhbạn!–VũNguyênlếtđến,gắngsứcnângmặtgãlên,chođôimắtlờđờkianhìnthẳngvàomắtmình,mộtđôimắtcũnglờđờkhôngkém,cònlờđờhơn–Cậu…vẫncònnhớcáicamkết…camkếtlúcđầuchứ?–Anhnóilàokhào.

-Nhớ-Mắtgãlạinhắmtịt–ThằngTuấnnàyđ…quêncáigìhết…Sẽkhôngquậyphá…khôngtiếptay…Sẽ…

-Sẽkhông…làmbấtcứđiềugì…xâmhạiđếncuộcsốngcủa…bàconnôngtrường.

-Biếtrồi,khôngphảinhắc!...gianghồ…mộtlờinóimộtđọi…đọimáu–Độtngộtgãmởbừngmắtra,giọngméoxẹonhưkhócvàrồigãkhócthật,gòmárunglên,nướcmắttrànchảy,nhữnggiọtnướccũngđỏnâunhưgiọtrượu–Nhưngtôi…cũngnhăcngượcôngđiềunày…HàThươngnókhôngyêutôi…khôngyêuchútnào…Nóchỉyêuông…Tiênsưông!Ônglàcáimẹgìmàônglạiđượchưởngcáimaymắnđó…Ônglàcứt.Làcứt,ônghiểuchưa?Nhưngnóyêuông…Tôicấmôngkhôngđượclàmkhổnó!Bằngmọigiáôngphải…đemlạihạnhphúccho…Nólà…làvàngròng,là…cáithứmàbọnđànôngcứtđáinhưtôi,nhưôngcótrèocảđờicũngkhôngvươntớiđược.Chonên–GãtúmlấyngựcáoVũNguyêndằnmạnhnhưmuốnxétungcáicúc–Ôngmàlàmkhổcôấy,bốláovớicôấylàtôi…tôitrịchobỏmẹ!Nhớchưa?

-Nhớ…

Anhcười,đưatayquànglấycáicổvâmvamcủagã,nướcmắtcũngtựnhiênchảyra.Gãcũngđưatayômghìlấylưnganh,đầungảvàovainhưđấychínhlàcáilưngvàcáivaicủangườiđànbàmàsẽsuốtđờigãkhôngcóđược.Cảhaiđềukhóc.Khóclặnglẽ.Khóctanrã.Mỗingườikhócmộtkiểunhưngđềucùngkhócchomộtnỗibấthạnhquálớntrongcuộcđờimình.Ngườiđãmất,ngườicóthểsẽmất…Cánhtaycónhữnghìnhxămquằnquạicủagãdầndầnlỏngra

rồibuôngthõngxuỗng.Kẻmangdanhnhậuthầnsầuvậtmìnhnằmquaylơxuốngđất.Trướckhigụchẳn,gãcòncốngóccổlênmộtlầnnữa,quẳngnémcánhtayraphíachiếcxẹ:

-Câykèn…câykèn…đểngoàicốpấy…Kènxịn…ThằngbạnởThànhphốchọncho…TôibiếtHàThươngthíchtiếngkèncủaông…Tôimuađềnông…Mẹông!

Đứngởđằngnày,ĐăngĐiềntáidạicảngườiVậylàxong!Thếlàkhôngcòngìcứuvãnđượcnữa!Kểtừnayhắncoinhưmấtmộtchiếnhữu,mấtmộtkẻtrongcuộcchịuchơi.Kẻđóđãchínhthứcbánlinhhồnchođịchthủ.Hiểutínhgã,hắnbiếtgãsẽkhôngnuốtlời,dùchỉlànhữnglờinóiquamenrượu.Hắnbỗngthấycuộnlênmộtcáigìđónóngrantronglồngngực.Rồimộttinhthểlỏngtừhaitròngconngươiđangtrừngtrừngmởcủahắnrớtra.Giọtnướcmắtcủahắn!Giọtnướcmắtcaychuavàthuathiệt.Hắncũngđanglàmộtkẻmấtmát.Kẻthứbatrongcánhrừnghiuhắtgióchiềunay.Chỉkhác,cáigiọttinhthểlỏngcủahắnkhôrấtnhanh.Hắnđangnhìnđămđắmvàocáingấnrượudangdởtrongchai.Ngấnrượumàulửa!Nắngchiềumàulửa!Đầuóchắncũngđangphựclửa!Rõrànghắnnhưđãnghetiếnglửacháyrầnrậtđâuđây.Vàtrongtiếnglửacháytítáchấy,trướcmắthắnchợthiệnracáithânhìnhtrócghẻđanggãsồnsộtcủathằngchoainghiệnhồinãy…

Hắnvộirờibỏchỗnấp,chạynhanhraxe,nổmáylaođi…ĐócũnglàlúcđếnlượtVũNguyênkhôngchịunổinữa,anhnấclênmộttiếngrồigậpngườinônthốcnôntháo,mộtcúnônkhủngkhiếp,rátbỏng,chỉcórượuvàrượu,giốngnhưcúnônlầnấykhicôngđồntrởvề,nhìnquanhìnlạichảcònai,buồnđauquá,anhđãvơcảcanrượuhailíttumộthơi,tuchochếtđểrồisauđóchúivàogóchầmnằmbêbếtsuốtbađêmbangày…

Trờibắtđầutối.

*

**

Rấtmaylàthằngchoaiconvẫncònngồiởđó,đenxìnhưmộtbóngmatửtù.Cólẽvớimườingànbọ,khôngđủđểlàmmộtBinênnókhôngthểmòđiđâuđược.Vừanhìnthấyanhđènphaxemáycủa

hắnquétvào,đôimắttoàngỉđụcngầukiađãbắtđènsánglênnhưmắtthúcùngvớimộtcáichìatayrấthènnhưmuốnđượcbốthíthêmnữa.ĐăngĐiềnnhìntrướcnhìnsaukhôngthấyai,vộingồithụpxuốngcạnhđó,bấtgiáchơiquaymặtđiđểtránhmộtmùitanhlợmđangtừcáimiệngsùibọtkiaphảra.

-Trongnhàcóaikhông?–Hắnhỏi.

-Không…cóbàchịđikháchngoàithịtrấnrồi–Vừanóinóvừamiếtcáisọlởmchởmtócvàotường.

-Saolạingồichếtởđây?Chúngnókhôngbánchohả?

-Không…Chotôiđồngnữađi…Tôichếtmất…Tôicắncỏ…

-Rồi,taosẽcho,chonhiềunhưngmàyphảilàmchotaoviệcnày.

-Việcgìtôicũnglàm…ăncứttôicũngăn,miễnlà…

-Màycóthấycáikhuvườncaosunằmởphíabênkiasuối,cạnhcâycầuđổkhông?

-Lạgì!Đêmnàotôichẳngvàođócạotrộmmủ…ấy!Tôikhôngcócạotrộmđâu.Tôichỉ…

-Khôngsao!Cạotrộmcũngkhôngsao.Taocũnglàdânchuyêncạotrộmgiốngnày.Bâygiờmàyngheđây–Hắnlạinhìnquanhmộtlầnnữa,lấytrongtúiramộtbaodiêm,hạnhỏgiọng–Cầmlấybaodiêmnày,đixuốngđó,bậtlên,bậtcảnắmrồiquẳngsâuvàovạtcỏtranhtronglô.Cỏmùanàykhôrang,chỉcầnmộtquelàđủnhưngmàycứxoèhếtbaochotao.

-Ông…ôngbảotôiđốt…đốtrừngà?–Nóthộnmặtnhìnlên.

-Aibảomàyđốt?Coinhưmàyđiquavôývấtđầumẩuthuốclácháydởvàođó,thếthôi.Cólàmkhông?

-Nhưng…nhưngônglàai?

-Cólàmkhông?–Hắngằngiọng–Làm,taochotrămngàn,khôngthìthôi,càngtốt.Cáicỏấymùanàychẳngđốtcũngcháy.

-Nhưng…nhỡngườitabắtđượcthìsao?

-Ngu!Tốiđenthếnày,đứanàorađấymàbắt.Làmxongquaylạingay,taochờđưatiền.Chomàythêmnămchụcnữa.Đượcchưa?

-Đượcrồi…nhưngôngkhôngđượclừatôiđấy.

-Cóđingaykhông,khôngthằngbốmàynghĩlạibâygiờ.Đi!

Chộplấybaodiêm,connghiệnđangvàocơnvộiloạngquạngđứngdậy,biếnmấtvàobóngtốidàyđặcnhưmộthìnhhàiâmbinhđivàođịangục…ĐăngĐiềnbỗngthấyớnlạnh.Hắnbiếthắnđangchơimộtbàisátván,conbàimàthựclònghắnchưabaogiờnghĩđến,chưadámnghĩđến.Đốtrừng!Ônggiàhắnđãtừnglàmnghềrừngrồicũngchếtvìcâyrừngđổxuống.Đếnđờihắn,hắncũngsốngvớirừng,yêurừng,thềgắnbócảđờivớinhữngcánhrừngcaosumàgiờđâyphảiđangtaychâmlửađốtcảcựcchẳngđã,làcùngbấtđắcdĩ,làdễthànhquảbáolắm!Quảbáonhưngkhôngthểkhônglàm,làmđểxoáđimộtcáiquảbáokhác,thứquảbáohiểnhiệncụthểvàkhốchạihơn.Vìrừngmàhắnđốtrừng,lạytrờilạyphậtthatộichohắn!Vàchínhvìmộtchúttâmlinhghêrợnrấtítkhicóđượcsựbảnglảngtrongđầuấymàhắnkhôngthểtrựctiếplàmcáiviệcxoèlửakia,dẫurằngnếutựlàmthìmọiviệcsẽdiễnrachóngvánhvàkínđáobiếtchừngnào.Hắnbuộcphảitraolửavàotaykẻkhác.Chỗấy,bênkiasuốilàkhuvựcđội2,khuvựccóthằngđãtrởthànhnỗiámảnhcủahắnđangthiêmthiếpnằm.Tấtnhiên,dẫukhôngthế,hắncũngchưađủnhẫntâmđểthiêuhuỷđichínhnhữngmảnhvườncaosuthuộckhuvựcđộimình…

Vừalúcđó,trongcáibóngđêmmênhmôngthămthẳmởdướikia,cáchchỗhaiconngườingãrượukhôngxa,bấtchợtmộtquầnglửaphựclên,chóilóivàrựcđỏ…

13VŨNGUYÊNCHỈVÀOVIỆNTỪSÁNGĐẾNCHIỀULÀRA.

Ngườitaxemxéttấtcảnhữngvếtxâyxát,cháynámtrênthânthểanh,thấykhôngcógìnghiêmtrọng,bôimộtchậpcồn,thoamộtchậpthuốcmỡ,tiêmvàiốngkhángsinhlàxong.RiêngĐăngĐiềnởlạilâuhơnmộtchút.BácsĩbảođểcònkiểmtrakĩbằngX.quangxemvếtthươngởbảvaicóbịrạnxươngkhông.Thựcchấttrậncháyrừngđêmấychỉcóhainhânmạngphảiđưavàobệnhviệnnhưvậy.

Đúngralúcđóanhcũngkhôngthểnhớhếtnổimọichuyện.Chỉbiếtkhinônthốcnôntháoxong,tanrã,anhnằmdàixuốngcạnhTuấntínhnằmnghỉmộtchútrồiđánhthức,dìuhắnvề.Sayrượumànằmđất,lạingấmsương,rấtdễtẩuhoảnhậpma!Đấylàchưanóinửađêmcsoconnàyconnọchuirangoạmcắnvàongười,cũngrấtdễđitong!Nhưngrồicỏêm,giómát,đầuóclênhloang,anhcũngxỉuluôn.Chỉđếnkhinghebêntaicórấtnhiềutiếnglahét,tiếngchânchạy,tiếngkẻngbáođộngrítlên…anhmớibừngtỉnh.Cảmộtbứctườnglửađangrùngrùngchuyểnđộngđếngần.Tấtcảvángvấttrongđầuphútchốctanbiếnhết.Anhbànghoàngchợthiểucáigìđãxảyravàkhôngcònkịpnghĩsuy,phánđoángìnữa,gióngnhưbảnnăngxungtrậnnămxưa,cùngvớinhữngbóngđenkhác,anhlaongườivàobứctườnglửađó.Chỉthấynóngkhủngkhiếpvànhữngthânxáccaosungúnkhóitrôngtựanhữnghồnmàđangquaycuồngtrongkhúcđiệucủangàytậnthế.Giâyphútnhoángnhoàngtốitămmặtmàyđó,anhkịpnhậnrabênmìnhlàcáibóngtơitảcủaĐăngĐiền.Vớixônướcvàtấmmềnđãcháysémtrêntay,Điềnxôngxáohếtcâynàysangcâykhác,vừatậnlựcdậplửavừahòhétđếnlạcgiọng,thỉnhthoảnglạivấpngãdúidụirồilạigượngđứnglên.Chínhlúcđó,mộtcànhcaosutobằngbắpđùitừtrêncaolaothẳngvàongườiVũNguyên.Chỉnghecáirắcrồiliềnđóanhkhôngcònhaybiếtgìnữa,chođếnlúcngườitakhiêngđượcanhrakhỏivòngvâylửa.Lơmơtỉnhlại,anhthềuthàohỏiđãdậptắthếtchưa?Mộtgiọngcongáithậtmỏngtrảlờibêntai:“Cònmộtvàilônữa!”LạihỏiĐăngĐiềnđâu?Vẫntiếngấytrảlời:“Đưađiviệnrồi!”“Cậuấylàmsao?Cónặnglắmkhông?”“Anhấyđỡcànhcâyrơixuốngđầuanh…Chắccũngnặng”Anhngướcmắtnhìnlên:KhuônmặtnhemnhuốcbụithancủaHàThươngđangnghiêngchaoxuốngngườianhvớicáinhìnthậtlạ…Khônghiểucáinhìnvờivợiấyhaycảcánhrừngcaosuđanghiển

hiệntrốnghoáckiađãkhiếnchonhữnggiọtnướcmắttronghốcmắtđenngòmthanbụicủaanhrịnra.Trờiơi!Nếukhôngcónhữngconngườilạquenđangđứngxúmquanhkia,chắcanhsẽbuôngthảtoànthânđểđượcgụcđầuvàolòngemmàkhócchothoảthuêrồi.Vậylàmấthết!Mấtkhôngcòngìnữarồi!Thươngơi!...Toànbộkhuvườncaosutrồngthíđiểmrộng50hécta,niềmhyvọngcủachúngta,củacảnôngtrườngbâygiờkhôngcònnữa,tanhoangnhưvừatrúngmộttrậnB52huỷdiệt!Khianhnhìnđượclênlầnnữathìkhuônmặtkiađãkhôngcònởđó…

*

**

HaingàysauthìĐăngĐiềnraviện.Haingàysaunữa,đoànthanhtrathứnhấtbắtđầucómặtởnôngtrường.50héctasovớicảngànhécta,nếuchỉnóivềdiệntíchvàvốntàisản,nókhôngphảilàlớnnhưngnếuđượcđặttronghệquảnlývàtinhthầntráchnhiệmthìlạilàvấnđềkhôngnhỏ.Vàcàngkhôngnhỏkhicáisựcháynàylạixảyratrongkhivịgiámđốcđangsaybétnhèvớimộtđốitượngrấtđángđểnghivấn.Thậmchíngườitacònđặtvấnđềthẳngthừng,đócóphảilàmmộtcuộcnhậutheolốigianghồthảokhấuđểtranhngôi,báchiếmmộtngườiđànbàkhông?Màlạilàmộtngườiđànbàcónhiềuhànhtungbíhiểm,chẳnggiốngchútnàovớinhữngngườiđànbàlànhhiềncạomủkhác!

Anhimlặng.Cáinỗiđaumấtmátnóđãhiệnranhỡntiềnnhưvậythìcònnóiđượcgìnữangoàiimlặng.

Đoànthanhtrathứnhấtravề.Bangàysau,đoànthanhtrathứhaiđến.Lầnnàylànhữngcâuhỏibòlanrangoàicảphạmvivụcháy.Họhỏigiữaanhvớigãlâmtặckiavốnxưanaycóquanhệgìvớinhau?Vànếucóthìlàcóởmứcđộnào?Lạihỏitrongchínhsáchcánbộ,anhcólồngcáicánhân,cáithiênkiến,cáitrùdậpnhữngngườikhôngăncánhvàokhông?Nếucóthìlàcótrênnhữngconngườicụthểnào?Lạihỏitấtcảnhữngcáiquychếanhđềralàxuấtpháttừđộngcơcánhânmuốntônvinhmìnhhayđãđượcbànbạcdânchủtrongtậpthểbangiámđốc,banđảnguỷ,bancôngđoàn?Nhữngvụkẻxấulêntậnvănphònggiámđốc,tấncôngtạisaokhôngthẳngtaytrừngtrịmàlạicòncốtìnhxuêxoa,nươngnhẹ,vậyquanđiểmchuyênchínhvôsảnnằmởđâu,hayẩnbêntrongcònmộtcáigì

nữa?...Hìnhnhưvẫnchưacảmthấyđủ,cóýkiếncònxoáyvàocuộcsốngriêngtưcủaanh,chẳnghạnmốiquanhệvợcongiađìnhrasaomàngườivợđaukhổvàrấtđángkínhkiaphảibắntinlênđếntậntổchứcrằngcảnửanămnaykhôngthấymặtchồngmìnhghévềthămnhà?Chẳnghạncónhiềunguồntintốgiácrằng,gầnđâyanhđangcóquanhệluyếnáikhônglànhmạnhvớikhôngchỉmộtmàtớihaingườiphụnữ?NgoàimộtngườitênlàHàThươngra,cònmộtngườinữatênThanhThuỷchuyênchạygỗlậukialàthếnào?...

Ngheđếnđâythìcáiđầuđangnhứcongongcủaanhhếtchịunổi!Anhgaygắthỏilạiđâylàmộtcuộcthẩmvấntộiphạmhaylàmộtcuộcthanhkiểmtragiữanhữngcôngdânvớinhau?Nếulàthẩmvấnthìanhsẽkhôngnóithêmmộtcâunàonữavàtốtnhấtlúcnàylàxinmờitấtcảcácvịtrởvềđểchúngtôicònlokhắcphụchậuquả.Cònnếulàkiểmtrathìnhữngcâuhỏivừarồikhôngđúnglànhữngcâuhỏicủamộtđoànthanhtra,nhấtlàởcáichuyệncócôThanhThuỷnàođó.Vẫnhếtsứcgaygắt,anhyêucầuviệcgìchỉnênkhoanhgọnvàoviệcđó,tộivạđếnđâuanhsẵnsàngxinchịuđếnnhưngquyếtkhôngnênmượncáinàyđểnóicáikia,rấtbùngnhùng,chưacómộtchútrõràngnàocả,thậmchícóthểcòntiếptaychonhữngkẻxấuđánhphávàocuộcsốngcủabàcon.

VịphóđoàncườinhẹmộttiếngrồiđưaratấmảnhcóhìnhcủaanhvàThanhThuỷđanglôikéosátkềnhau.

-Ngaycảđiềunàycũngkhôngthuộcchứctráchkiểmtrachứ,đồngchígiámđốc?

Mộtluồngđiệngiậtmạnhkéokhuôncằmanhxếchlên.Thếnàylàthếnào?Tạisaolạicótấmảnhnày?Chảlẽcáibuổitốiđóđãcókẻrìnhrậpbênngoàichụptrộmư?Haychínhcôtađưamìnhvàobẫyđểtrảthùnhữngmónnợlàmăn?Khốnnạnrồi!Tìnhngaylýgianrồiconơi!Anhchánnảnnhìnđinơikhácvàlạkỳthay,giâyphútấytrướcmặtanhkhôngcònđoànkiểmtra,cũngkhôngcònnhữngcâuhỏinhưmócóc,chỉcònnỗirunsợđếntoátlạnhkhíchợtnghĩrằngkhônghiểucôấy,HàThươngcóbiếtchuyệntấmảnhnàykhông?Nếubiết,thìmọisựđốivớianhcoinhưlàhết!Hếthẳn!

Vanglênmộttiếngcườirõlạnh.Nhữngcuốnsổbìacứngđượcgấplại.Nhữngcáighếđượcảyvàogầmbàn.Đoànthanhtraravềkhidặnlạimộtcâunghenhưcótiếngkimkhívanhaubêntrong.

-Tạmdừngởđâyđã.Cámơnđồngchígiámđốcđãgiúpđoànhoànthànhtốtnhiệmvụ.Cònmọiviệcsauđó,tỉnh,TổngcụcvàCôngtysẽlàmviệcvớiđồngchícụthểhơn.Xinchoà!

Nhữngbàntayđượcchìara.Đặtbàntaymìnhvàonhữngbàntayđó,anhthoángnhợnngườinhưđặtvàochínhnhữngổkhoácònggiábuốt.Trênsẽlàmviệcvớiđồngchícụthểhơn…Anhhiểunhữnggìsẽxảyrasaunhữngâmtiếttínhhànhchínhsựnghiệpấy.Vàkhônghiểusao,mộtlầnnữacáihìnhảnhvâmvamcủagiámđốcCôngtyBaVinhlạihiệnlêntrướcmặt.Vậylàxong!Vụcháyrừngchỉlàcáicớđểngườitaràsoátlạitấtcảnhằmthanhloạimình.Vậylàđờigiámđốcthứnămlàcáithânanhđãđượcanbàivàchỉítngàynữa,ngườitasẽlạilấylálóttaydắtanhracổngnhưdắtmộtconthúlônglátơtướp,tanhtưởi.Trờiơi!Nhưnglàmsaolạicóthểcháyđượckiachứ?Lạicháyđúngvàocáithờiđiểmkhốnnạnấy…

CólẽsẽhoàntoànđúngnhưthếnhưnóđãtừngxảyranhưthếnếulúcđóngoàicổngkhôngầmầmàoàomộttiếngđộngcơxeMinskhowrúgalaovào.Mọingườichưahiểurachuyệngìthìcáibóngtotướng,đenmuncủaanhchàngdântộctênMaK’liêngđãsừngsữngđứngởngaytrướccửa.Đisauanhcòncómộtvàichàngtrainữacũngtolớn,đenmunkhôngkém.Yhệtmộtcúđicặpbốnhômnàongoàithịtrấn,chỉkháclầnnàykhôngmộtaicómùirượutronghơithở.

-Chàođoànthanhtra!–MaK’liêngnóirổnrảngnhưnóiởgiữanúiđồi–ChàogiámđốcNguyêncócáimặtcongái!Chuicha!Ởđâyvuivẻquáta!Córượuuốngkhông?Khôngcó,đểMaK’liêngđimua.

ĐộitrưởngThuầnsuốtmấyngàynaymangvẻmặtbuồnbựcnhưtrấucắnvộiđiđến,chaumày:

-MaK’liêng!Đâykhôngcórượu,cánbộđanglàmviệc,đichỗkhácchơiđi!

-Việcgì?Khôngcórượuthìcóviệcgìđểmàlàm.Việccháyrừngphảikhông?Chuicha,việcvặtnhằmnhògì?

-Khôngcóđốtđâu.ĐộitrưởngThuầnhỏitầmbậytầmbạrồi.Conngườichớcóphảiconthúđâumàlạiđiđốtrừngđốtrúcủamình.Chỉlỡtaylàmcháythôi.

-Ai?–Đếnlượtchínhvịđoàntrưởngthanhtracógiọngnóihiềnhiềnlêntiếng–Nếubiết,MaK’liêngcứmạnhdạnnóira,khôngsaođâu.Ai?

Câuhỏigieovàokhônggianlặngtờnhưmộtkípmìnnổchậm.TrongphònglúcấyđãcóthêmkhuônmặtcủaĐoànThanh,ĐăngĐiềnvàmấykhuônmặtkháquenthuộckhácnữa.TiếngnổngangtàngcủachiếcxemangnhãnhiệuLiênXôđãđưachânhọđếnđâyvớimộtsựtòmòkhôngcưỡngđược,cũngnhưmấybữanay,kểtừlúcđoànthanhtrathứhaixuống,cảnôngtrườnghơnngànconngườiđềuhướngvềvănphònggiámđốcvớitấtcảnỗithắcthỏmđợichờmàxưanaychưathấycó.Họđềutỏralolắngchosốphậnngườigiámđốctậntìnhtậnnghĩacủamình.ĐoànThanhđứngkhuấttrongmộtgóc.Vịchủtịchcôngđoàntránhkhôngnhìnvàomắtngườigiámđốc.ĐăngĐiềnlạinhìnrấtthẳngvàomặttấtcảmọingườinhưcốmoitừđóramộtđiềugì…

Chàngtraidântộcđưađôimắtmàunâunhưmắttrẻthơnhìnvàocáimiệngôngthanhtrađangmímchặtrồinhoẻncười:

-Tuiđó–Anhchỉmộtngóntayvàokhuônngựcđểtrầnnởmúinởbắpcủamình–MaK’liênglỡtaynémmẩuthuốclálàmcháyđó.TuiđếnđâyđểnhậntộivớigiámđốcNguyên.NhậntộiđểlầnsaukhôngphạmlạinữachứMaK’liêngkhôngcótiềnbồithườngđâu.Nếugiámđốccứbắtthường,bốnthằngtuisẽxinđầuquânlàmkhôngcôngchonôngtrườngmộtnăm,giámđốcNguyênưngkhông?

Imlặng.Đoànthanhtranhìnnhau.ConmắttốisẫmcủaĐăngĐiềnlạinhìnvàođoànthanhtra.NétmặtcủaĐoànThanh,củađộitrưởngThuần,củamộtvàingườiđứnggầnđóthoángnhẹđi.HọnhìnsangngườithanhniênS’tiêngvớimộtvẻnhìnnhưkhíchlệ,nhưcámơnlạinhưtráchmóc.Tấtcảđềuthởphào.Thếlàmọiviệctrongchốclátlạiđượcsángtỏ.Cháyrừnglàchuyệncủamuônđời.Đểcháyrừngtuylàđiềuchẳngthểthathứđượccủamộtvaitròthủlĩnhdoanhnghiệpnhưngmộtkhicáisựcháylạiphátsinhbởimộtnétvôýmangđầytínhbảnnăngnguyênsơcủangườidânbảnđịa,ngườidânđãănđờiởkiếp,đãcómặtởchốnnàyhàngtrămngànnămtrướckhicónôngtrườngthìchảcòngìđángđểnóinữa.Họthỉnhthoảngvẫnvôýnữanếunhưcuộcsốngnơiđâycứvẫntiếptụcthiếucảnguồnsángtinhthầnlẫnnguồnấmnovậtchấtthếnày.Luậtphápkhôngthểđánhvàosựvôý.Luậtbảnlàngcũngchưacoicáisựvôý

đólàmtrọng.Tấtcảchỉcóthểcảnhcáo,nhắcnhởhaykhuyênnhủ.Vàcòncáichuyệnxinlàmkhôngcôngđểđềnbùkianư?Thìcũngchỉlàmộtcáchbàytỏsựsámhốicũngrấthồnnhiênmànóchẳngnóilênđiềugìvềluậtlệcũngnhưvềgiátrịkinhtếcả.Coinhưxoátrắng!

Đoànthanhtralạinhìnnhaumộtchậpnữarồi,saukhiđãkínđáoluivàophòngtronghộiýchớpnhoáng,ôngđoàntrưởngbướcra,chánngánlắcđầu:

-Nếungườithanhniênbảnkianóiđúngthìmọiviệcchúngtôitạmthờidừngtạiđâyvànóichunglà…hả,chưacókếtluậngìhết.Chuyệnvụcháy50héctacaosunàylạilàchuyệnthuộcvềbênchínhquyềnvàcônganđịaphươngchứkhôngthuộcvềthanhtrachuyênngành.

-Nóiđúngchớ!–Chàngtraicãirungcảyếthầu–CáibụngngườiS’Tiêngnghĩthếnàothìcáimiệngnónóirathếấy,cáimiệngngườiS’tiêngkhôngbiếtnóihailờiđâu.Ô…Cáithanhtrakhỏichaumàyđi.Tuiđãnhậntộivớicáitrưởngcônganrồi,nhậntộivớicảgiàlàngtrongbảnnữarồi.Bâygiờcáiruộttuinóđangbuồnlắmđây,cáiruộtnócầnphảicócáirượurótvàothìmớiđỡbuồnđược.Tuiđiđây.Chàotấtcả.BaogiờgiámđốcNguyênbảotụituilàmtrảcông,nóibữasáng,bữatrưatụituiđếnliền.

Cảbốnthânhìnhđenmunnhảylênxemềmvànhẹnnhưmộtgánhtạpkỹrồiùmộtcái,tiếngnổpànhpạchkiểuđạiliênxảxuốngbùncủanótrongnháymắtđãkhuấtnẻongoàibìalôcaosurợpmát.

Đúnglúcđó,nhưcómộtlựcđẩymaquỷphíasau,trướcsựbấtngờcủamọingười,nhấtlàsựbấtngờxemchútlolắnghiệnlêntrongmắtĐoànThanh,độitrưởngĐăngĐiềnvụtđira,cấttiếngnóirấtdõngdạc:

-Thưacácđồngchítrongđoànthanhtracấptrên!TôilàĐiền,tuychỉlàmộtđộitrưởngbìnhthường,rấtbìnhthườngthôinhưngvớitinhthầnmộtđảngviên,mộtđảnguỷviên,tôithấymọiviệcđãquárõràng,đềnghịcácđồngchícóthểkếtluậnđượcngayđểchúngtôi,nhấtlàđồngchígiámđốcđâycònbắttayvàosảnxuấtchokịpthờivụ.Xinlỗi!Cứmỗiđợtthanhtrakéodàinhưthếnày,tiếnđộsảnxuấtcủanôngtrườnglạibịgiậtlùilạimộtbước.Thiệthạinàyaichịuhaylàchỉcòncáchđổxuốngđầungườicôngnhâncạomủ…

-ĐồngchíĐiền!–TiếngvịphóđoàncódángngườicaolớnvànướcdangămngămđenkiểuBaoThanhThiêncắtngang–Đâykhôngphảilàphậnsựcủađồngchí.Chúngtôilàmviệccóquytrình,cóbàibản,chấphànhlệnhcấptrênmàlàmnhằmtrongsạchnộibộ,chúngtôiđanglàmviệcvớigiámđốccủađồngchíchứkhôngphảivớimộtđộitrưởngquấynhiễuđểđồngchícóthểnóinăngtuỳtiệnnhưthế.

-Rõ!–ĐăngĐiềnvẫnkhôngthayđổichấtgiọng,thậmchítiếngnóicòncănghơn–Nhưngkhôngthểvìbấtcứmộtchitiếtnhỏchỉmangtínhhiệntượngnàođócũngđượcnânglênthànhquanđiểm,thànhbảnchấtđểrồicuốicùnglàđượccáigìngoàicáicáchnhìnnhausẽméođimộtkhicácđồngchíđikhỏiđây…

-Điền!–VũNguyênnhắckhẽ-Thôi,khôngnóinữa!Cáicậunàythật…

-Tôilấyvídụ-ĐăngĐiềnvẫnnói–nhưchuyệncáicôThanhThuỷchuyênđixegỗlậukiachẳnghạn.Côấylàaivàđồngchígiámđốcđâylàaimàlạicóthểghéphaiconngườihoàntoàntráingượcnhauvàomộtgiuộcnhưthếđược.Đây!–Anhtacầmtấmảnhđangđặttrênbàn,giơlênngangmặt,phíacólườngánhsángchóigắtdọivào–Khôngcầnphảilàngườibiếtnghềmàchỉcầntinhmắtmộtchútthôiđãcũngđủđểkếtluậnngonchoétrằng,đâychínhlàmộttấmảnhghép,ghéprấttrắngtrợn.Làngườichụpảnhhaichụcnămnay,tôicóthểcamđoannhưthế.Hết!

AnhtaHếtmộtcáigọnhơrồilẳnglặngrảochânđira,đầungẩngcao,ngựcưỡnthẳng,gióbaymáitóc,trêntránlấmtấmnhữnggiọtmồhồikiêuhãnhnhưkẻtuẫnđạovừalàmxongmộtsứmạngtôngđồ.Ngườitanhìntheoconngườiđóvàlạchưakìa,cứnhưlàmộttròchơicủasốmệnh,ràotrọinhữngcăngthẳng,nhữngnhứcnhốicủacuộcthanhtrathanhlạivừaquabỗngchốctanbiếnnhưnhữngchiếcbongbóngđangnổvỡngoàisân.

*

**

Nhưngnàocóaibiếtcáiconngườivừachonổmộtquảbomdũngcảmtrướccửaquyền,vâng,đúnglàCửacủauyquyềnmộtthờichứ

khôngthểgọilàcáigìkhác,cáiconngườivừahiệnthânlàbiểutượngcủalòngtrungthựckialạiđangngồiuốngrượumộtmìnhbênsuốivắng.Hắnuốngvìcayđắng,vìtrờigiàđềugiả,chođếnphútchótlạichơikhămhắnmộtvốkhôngsaolườngnổi,uốngvìsứcmạnhtựnhiêncủađốithủcủamìnhvàuốngcũngchỉđểmà…uống,thếthôi.

Vậylàchỉtrongvòngchưađầymộtnă,hắnđãtrênhailầnnếmmùithấtbạitêdại.Saothếnhỉ?Saomọichiêuthứccủahắntungralạicứnhưcómộtvịthầnlinhquáigởnàogiơhồlôhútchặt!Rốtcuộchắnchỉnhậnlạisựtãtượivềmìnhcòncáithằngngườikiavẫnsốngnhơnnhơn,sốngngonlànhhơn.Cáithằngngườimàmộtkhiđãtạcđượchìnhảnhcủanóvàolòngdạcủahơnngànsinhlinh,trongđócócảnhữngsinhlinhvậnkhốbốnmùalấyănnhậulàmvuithìthằngngườiđóđãbỏhắnmộtkhoảngcáchkháxamấtrồi.

Không!Nhữngcâunóicủahắnvừarồikhôngphảilànhữngcâunóirútratừganruột,từlòngthànhhaytừsựânhậnmuồnmằnmàốikẻđangtưởngnhưvậy.Cònkhuya!Rấtđơngiảnnhưđànôngthíchnhìnngắmthânxáctrầntruồngcủađànbà.Chẳngqualàvàogiâyphútchóthắnquyếtđịnhtungconbàitấmảnhrađểnhằmcùngmộtlúchạgụcbamụctiêu:VũNguyên,TuấnTửThầnvàHàThươngnhưngvớisựxuấthiệnbấtthầncủagãmọirừngkia,hắnbiếtrằngmọiviệcnhưthếlàcoinhưđãgóilạivàđãgóirồithìcáichuyệntấmhìnhkiatrướcsaugìrồicũngsẽlộra.Cũnglạirấtđơngiản:ThằngVũNguyêndứtkhoátsẽđihỏicáiảcóhìnhchụpchungvớimìnhtạisaolạithế?Ảsẽtôngtốcnóiracáithờiđiểmmàhắnlẻnvào.Thếlà,thằngngunhấtcũngbámđượcvàocáilogichìnhsựchếtgiẫmđóđểkếtluậnlàai.Vànhưvậy,đốithủthìtrắngán,trắngáncảthằngTửThầnchiêuhồi,cảảđànbànhứcnhối,chỉcóhắnlàlãnhđủ.Cáchtốtnhấtlúcđólàđóngvaigiảhiệpsĩ,ngầmchấpnhậnsựthuabạinhưnghyvọngvẫncònvớtvátđượcchútgìngõhầuchờdịpmaiphụcvềsau.Theosáchbinhthưmàcóđôilầnhắnvõvẽđọcđượcởvỉahègócchợnhữngngàythathẩnnàođóthìhắnđãthựchiệnmộtcúchuyểnbạithànhthắnghayítnhấtcũngchuyểnbạithànhhoàchứkhôngchịuđứngtrơmắtếchphơibụngra.

Hắnngửacổdốchếtphầnxịcònlại.Rượuuốngmộtmìnhlàmchohắntỉnhranhưnglạilàmchocõilònghắnluênhloangtrốngvắngthêm.Trờiạ!Giálúcnàycómộtthằngbạntrikỷđểuống,đểđượcxổramọichuyệnthìđỡbiếtbaonhưng…đờihắntừlâulắmrồi,cólẽtừhồibé,hắnđãcómộtthằngkhốnnạnnàogọilàtrikỉ

đâu.HồichiềuhắnđãlạitínhtìmđếnĐoànThanh,chíítthằngchamắcdịchươmhènnàycũngcòncócáitươngđồngđểngheđểnóinhưngrồilạithôi.Vớibảnchấtthíchcầuan,lúcnàylãotađốivớihắnlàhoàntoànvôtíchsự.Chỉcómộtcúhíchthậtdữdộinàođóliênquanđếnbátcơmmanháocủalãothìmớimongcáilãođặcchấtnhànôngănnovácnặngnàymớiđúnghẳnvềmộtchiếntuyếnvớihắnđược.Nhưngkhôngsao!Rồinhấtđịnhlãophảiđứng.Khôngthểkhôngđứng.Tiếuchagìdịp.

Chánchường,hắnđịnhđứngdậyđitrởvềnhà.NhưngrồichínhcáigọilàNhàấycũngkhiếnhắnnhợnmình.Lầnđầutiênhắnbỗngcảmthấymộtcáchrõràngvềcáisựbuồntênhtangtrongcănhộrộngdàicủamình.Vàcũnglầnđầutiênhắnchợtthèmcómộtbóngdángđànbàgọilàvợlẩnkhuấtởtrongđó.Ítnhấtcũngcómộtthựcthểđểtròchuyện,đểmắngchửi,đểnếuđiêntiếtlêncóthểđộngchovàicáibạttai.Chaoôi!Giánhưbâygiờcómộtthằngdởngườinàođóđếnđâyđểđộngchomấycáibạttaithậtthìđầuóccũngphầnnàođỡbứtrứtnhưđangcómộtđànđỉatrâuchuivàochúimỏgặmcắnthếnày.

Nhưngquảlàkhôngmaychohắn!Bạnđâukhôngthấy,vợđâucũngkhôngthấy,chỉthấymộttiếngxemáyđangpìnhpịchphóngđếngần.LạibốnanhchàngdođỏtrênmộtchiếcMinskhođangngoằnngoèolượnláchquanhữnghàngsu.Nhưchợttìmranguyênnhâncủamọinỗiêchềđangtànpháthânthểmình,hắnbậtđứngdậy,dạngchân,taychốngnạnh,lôngmàyxếchlên,quátrấthách:

-ThằngMaK’liêng!Màybảomàykhôngbiếtnóihaigiọngnhưnghàcớgìcáiđámcaosuấymàykhôngđốtlạidámnhậnlàđốthả?

-Khôngcóhaigiọngđâu,vẫnmộtgiọngthôiđấy–Anhchàngcũngchạngchân,khuỳnhtaytrợnmắtnhìntrởlại–MấythằngngườiKinhchúngmàykhôngtốtvớinhau,vậythìtaophảichọncáithằngtốthơnđểđứngvềphíanóchứ.Vẫnmộtgiọngchứ.

-Tứclàmàythừanhậnchuyệnvừarồilàmàynhậnxằng?

-Được!Nếutaonóitaonhậnxằngthìmàycódámnhậnlàchínhtaymàyđốtkhông?Dámđổikhông?

ĐăngĐiềnớngườitrongkhichàngtraicấttiếngcườikinhđộngcảrừng.Tiếngcườivẫnhồnnhiênhoangmạcnhưngđôimắtmàu

xámtrolạiánhlênvẻranhmãnhnhưđãhiểuđãbiếttấtcả.ĐăngĐiềnxuốngnước,làubàu:

-Điđichokhuấtmắt,mấythằngthốithây!

-A…Cánbộnôngtrườngchửidânlàthốithâynhé!Chínhcánbộmớilàthốithây.Phảichocánbộxuốngnướclàmmộtbụngđểchođỡthốinhé!Thốiquá!

ĐăngĐiềnchưakịphiểuanhchàngđịnhnóigìthìtoànthânđãbịnhấcbổngvàliềnđólàmộtcúđậpngựcrátbỏngvàomặtnước…Hắncònđngcốngoingópchuồilênkhỏilòngsuốithìcảbốnchàngtraiđãlênxeoằnoèođikhuấtvàobìalôsaukhiđểrớtlạiphíasaunhữngtiếngcườithậtsảngkhoái.

Ướtlướtthướt,khihắnsắpbámlênđượcđếnbờthìmộttiếngxemáykháclạitrờtới.Vàmộtbàntaycónhữngngóntaythonmảnh,trắngxanhnhưtaycongáichìaratrướcmặtvẻnhưmuốngiúphắnleolên.Hắnngướcnhìn:KhuônmặtthanhthoátcủagiámđốcVũNguyênđangtươicườinhìnxuốnghắn.

-Cáicậunàylàmcáigìởđâythếnày?–Tiếngnócũngrấttươi.

-Tôi…tôitínhkiếmmấyconcáđêmnayvềnhậuchơi.

-Thôi,khỏiđi!Đêmnaymìnhsẽđãicậu,đãcậumộtchầurượusaychếtbỏ.Mìnhđếnnhàtìm,khôngthấy.Xuốngđội,cũngkhôngthấy.Aidèôngđộitrưởnglạiđanglặnhụpởđây.Nàolênxe!Rahẳnngoàithịxã.Chiềunaymìnhcũngmuốnđiđâuxaxamộttý.

-Tôi…tôiphảivềnhàthayquầnáo.

-Khỏithay.Giónày,ngồimộtlúclàkhô.

ĐăngĐiềnkhôngcòncáchnàokhác,đànhmiễncưỡngngồilên,cốlàmrabộbìnhthảnhỏivớtmộtcâuđểthoátrakhỏicáicảmhứngnamdạimuốnđưatayxiếtcứnglấycổgãđànôngngồiphíatrướckiachođếnvỡmạchmáu,chođếnđứtlìara:

-Nhândịpgìmàbữanaygiámđốccóvẻchịuchơixảlángvậy?

-Nhândịpkhẳngđịnhđượcmộttấmlòngbèbạn.

-Chuyệnvặt!Ởvàotrườnghợpấy,chắcaicũngphảilàmthế.

-Nhưngkhôngphảiaicũngbiếtcáchnóiđúnglúcđúngchỗ,đúngvàohuyệtmạchnhưvậy/

Chưađúngđâuanhbạnđẹpmãạ!ĐăngĐiềngiấumộtcáinhếchmépvàolưngngườicầmlái.Huyệtmạchanhbạnnónằmởchỗkháckia,cáichỗmàthằngnàyđangdòtìm,vàmộtkhiđãdòđượclàbấmcáichếtngaychứchẳngcóthờigianđểđiđãinhaumộtchầuchếtbỏnhưthếnàyđâu.Đãi…Đãicáigìthếnhỉ?Đánglẽtôiđãđểmặcanhbạnchếtcháyđennhưchónướngởgiữarừngrồiấychứ,vậymàkhônghiểusaotôilạiđâmđầuvàocứu?Tạisao?Tấtnhiênlàđếchphảivìcáitìnhthươngyêugiaicấp,tinhthầnđồngđộinhưanhbạnvẫnraogiảngrồi.Cònkhuya.Ởcáixứmạngngườirẻnhưmạnggiunmạngdếnày,làmgìcónhữngkháiniệmsangtrọngđếnthế.Nhưngtạisao?

Giâyphútấyhắnchợtthoángngườinhậnramộtđiềuthậttrớtrêuởtậnhúthoẳmlònghắn,trớtrêuđếnnỗihắncũngkhôngcònhiểuratạilàmsaonữa.Đólà,hắnvừahậnVũNguyênnhưnglạirấtcầnVũNguyên.BảnthânconngườivànhữngviệclàmcủaVũNguyênchưađủđểhắnhậntrànhôngđếnmứcmuốnhuỷdiệtnhưthế,nhưngmộtkhiởconngườiđóbỗngdưnglạihộitụtấtcảnhữngyếutốgợilênmọibấthạnhvàthuthiệtcayđắngtrongđờihắnthìđúnglàhắnkhôngthểchịunổi.Khôngthểchịunổinhưnghắnlạicứthíchchịu,muốnchịu.Vừaghêsợlạivừađammê.Vừacămghétlạivừakínhtrọng.Tứclàởmộtphầnnàođó,trongconngườikiacóhắn,tronghắncóconngườikia.VũNguyênlàcáiphầnsángmàhắnkhôngcó,hắnlàcáiphầnđenmàVũNguyênmuốndứtra.Cảhaiđềunằmchungtrongmộtcơthể.Phảichăngvìthếmàvàonhữngkhoảnhkhắchiểmnghèonhất,cáiphầnđenlàhắnlạikhôngthểđểchocáiphầnsánglàconngườikia,cũnglàhắnphảitứctưởibiếnđi.Phứctạp!Phứctạpquá!

Đúnglàcuộcđờichóthật!Saokhôngcứrạchròimộtlàmột,hailàhai,trắnglàtrắng,đenlàđenchodễsốngnhỉ?Hắnđịnhcườigằntiếngnữanhưngmảnglưngtròntrịakiểulưngcongáicủakẻngồitrướcđãgầnnhưbịtvàlấymiệnghắn.

Xeđangđibỗngdưngkhấclại.Trướcmặthaingườilàmộtvườnsunonđượctrồngkháthẳngthớm,câynàocâynấycứmỡranhưcóthểngắtrchấmmuốinhaighémđược.Vàđứngchắngiữađườnglàmộtngườiđànôngcụttayđanggiơrộngcánhtaycònlạilên:“Chàogiámđốc!Chàođộitrưởng!Cácvịđiđâuthếnày?Vàotaonhậucáiđã,nhậuđểmừngthằngNguyênthoátchết,mừngchuyệnnósắpthăngquantiếnchứcluôn,nào,zô!Mấythằngthươngbinhtậtnguyềncũngthườngnhắctớicáccậu”ĐăngĐiềnlàmbộngónghiêngvườncây,khôngtrảlời.ChỉcóVũNguyênlêntiếng:“Thươngbinhnhưmấycha,ngườilànhlặncònchạyxa.Nóiđùa,mớicóítngàykhôngquađâymàvườntượccủaôngđãlấnlướtcảvườntượccủanôngtrườngquáxárồiđấyôngHảiạ!Kiểunàykhôngkhéocôngnhâncủamìnhlạinhaoralàmtiểuđiềntưnhânhếtnhưmấyôngthìbỏmẹ!”“Thìbảohọđổi.Bọntaosẵnsàngngay.NógìchứđượcmangdanhnôngtrườngviêncủanôngtrườngVũNguyêncũngoáchlắmchớ,bacáidântựdonhưtaotínhlàmgì.Thôi,zô!Mấyđứavừabắnđượcconchimbéolắm!”VũNguyênmóctúilấygóithuốclàoquẳngchobạnrồikhướctừ,hẹnlầnsausẽđếnnhậucảngày.

Chiếcxebontiếptrongcáinhìnvẫnrấtâmucủakẻngồiđằngsaugămvàođầukẻngồitrước…

14CÓMỘTTỜBÁOỞTHÀNHPHỐĐƯATIN,ĐÚNGLÀĐƯAtin

vìcảbàichỉnằmkhiêmnhườngtrongmộtcộtbáoởchântrang:

“…MộttinđángmừngtrongngànhcaosulànôngtrườngX.,cáinôngtrườngmớicáchđâycóbanămcònđứngchênhvênhtrênmiệngvựccủasựphásảnthìhômnaykhôngnhữngđãhoàntoàngượngdậyđượcmàcònđangdẫnđầutoànCôngtyvềsảnlượng,vềcuộcsốngcủacôngnhânvàvềcácmặtanninhxãhội.Đểlàmđượcđiềuđó,nôngtrườngđãchoápdụngquyếtliệthàngloạtcácquychếmớitrongđónổilênnhưmộtyếutốtiênquyếtlàgiảiphóngsứclaođộngcủaconngườitrênthểthứcKhoán.Mộtkhivườncâyđãkhoánchohọ,tốtxấuphụthuộcvàohọthìmặcnhiênhọsẽcoivườncâychínhlàcuộcsống,làhạnhphúc,làbuồnvuiđờithợcủamình.

Đếnvớinôngtrườnghômnay,cáiướcmơsinhtồnngànđờicủangườicạomủđãthànhhiệnthực.Mỗingàyralôlàmộtngàyhội.Mỗithánglĩnhlươnglàmỗilầncảmthấyrõrệtnhâncách,nhânquyềncủamìnhlạiđượcbảohànhthêmmộtbước.Nôngtrườngđãcótrườngcấphai,cótrạmxáhaimươigiường,cóbốnkhuvựcnhàtrẻchobốnđội,cóđườngtrảinhựanốithẳnglênthịtrấnthịxã,cóđiệnthắpsángvàotừngcănhộcôngnhân,nhữngcănhộđãđượcngóihoátrămphầntrămvàđiềuđángnóinữalàkhôngcònmộtairalôphảiđibộ,hầuhếthọđãsắmđượcxemáyvàchíítcũngchởnhautrênmộtchiếcxemáyphóngngượcgió,nếutrênngườihọkhôngcóbộđồngphụcmàuxanhthìtarấtdễlầmtưởngrằngđólàmộtđôibạntìnhđangtrênđườngđipicnicngàychủnhật…”

*

**

Mưa.Thếlàlạiđitongmộtngàymủvìmưanữarồi!Chưaởđâumànhữngcơnmưatráigiờlạirơithuốctháovàonỗiniềmconngườinhưởtrongnhữngcánhrừngsợnướcnơiđây.VũNguyêntừphòngtắmđira,môimiệngcòntrắngxoábọtthuốcđánhrăng,ngaongánnhìnquatấmcủasổlêntrời.Bầutrờivẫnmờmịt,sũngnướcvàchailydàyđạn.ChínhlúcđóHàThươnggõnhẹcửa,bướcvào.

-Tôiđếnchàogiámđốcđểđi.

Tiếngcôkhẽkhàngmàbêntailạinghecótiếngđổbểxoangxoảng!

-Hồihômtôicóđếnchỗemhailầnnhưng…emđềukhôngcónhà.

-Tôiđichàomọingười…Chảgìcũngngótnghéthainămcùngăncùnglàm.

-Chỉriêngtôilàkhôngcóđượccáimaymắnấy–Tiếnganhchátđắng.

-AnhNguyên…

-Khôngsao!Chỉtiếclàtôichưakịpnóivớiemmộtđiềugìthìemđãlạirađi.

-Chínhanhcũngsắpđi.

-Đihết.Điráo.Tốtthôi.Rútcục,từngàyvềđây,nhữngcáigìởngoàimìnhthìhìnhnhưmìnhđềulàmđượccả.Nhưngnhữngcáigìởtrongmình,cáicầnthiếtnhấtthìlại…

-Trờisắpmưarồi…Nămnaymưacóvẻđếnsớm.

-Rồiemcótrởlạiđâynữakhông?

-Cóthểcó…cũngcóthểkhông.Dotrên.NhưngnhấtđịnhThươngsẽvẫntrởvềvớirừngsu.Trótgắnbó,buồnvuivớinórồi.BốThươngcũngnằmxuốngởđây.MẹThươngtrướclúcnhắmmắtcũngmuốnnhưvậy.

-Thương…Tôithấydạonàynướcdaemxấuquá!Lạigầyrộcđinữa…Emcóốmđau,bệnhtậtgìkhông?

-TámgiờThươngphảiđirồi.

-Bâygiờlàtámgiờkémnăm…Tôicóđượcđưaemrabếnxekhông?

-Khôngcầnđâu.Córồi…AnhấysẽđưaThươngvềthẳngCôngty.

-Ai?

Mộtcáinhướngnhìn.Anhnhìntheovàmộtchútnữađãkhôngtinởmắtmình…Mộthìnhhàiđànôngcaotongồitrênchiếcxephânkhốilớnhiệnrađenrámngayngoàicổng:TuấnTửThần!

-Tứclàem…

-Vâng!...Xinphépgiámđốc!Giámđốcởlạimạnhgiỏi.Vàmaimốtcólêntrênđó,cũngchúcgiámđốcmạnhluôn!AnhNguyên…-Côđặtcuốnsổbọckỹtronggóigiấynilong,phíatrêncómộtmảnhgiấygấpđôiđãcầmsẵnnơitaytừnãy,đặtnhẹlênbàn,nóilướt–Lúcnàothấytiện,anhđọcchơi.Coinhưcủamộtnhânviêndướiquyềngửilênsếp.

VũNguyênlặngngười.Anhkhôngnghethấygì,khôngnhìnthấygìnữa!Chiếcxephânkhốilớnvàconngườingồitrênđókiađãgiángmộtbaotảiđávàogiữamặtanh…Nếunhưcònrơirớtlạimộtchútgìtừcáiảoảnhnhứcnhốibuốtđangbiếnđicùngvớitiếngrồmáyphũphàngđắcthắngấythìđóchínhlàmộtánhmắtđànbànhìnlại.Mộtánhmắtcũngmởto,trốngtrải,vôhồnnhưánhmắtcủathằngbébuổisángbướcvàoxebítbùngsaunày.Mởto…Mởto…Vàchỉmởto…Thếthôi!

Thìralàvậyđấy!VũNguyênđóngsầmcửalại.Đóngrấtmạnhnhưsợrằngnhỡnóbậtra,anhsẽmụmịlaotheomàkhôngkìmđượclòngmình.Khốnnạnthaycáimaquáikinhdịtrongtimđànbà!Nếuhcircáchđâynửaphútcóainóirằngcôấyvàgãđànôngkiachínhthứcthuộcvềnhau,đivớinhau,thìchắcchắnanhsẽcườiphálên.Vậymà…Bâygiờmớithậtlàmất!Mấthẳn!Mấttiệt!Mấthúttrongcáilưngvâmvam,gầmghì,đẫmmồhôicủaconđựcmàconcáiđangeấpúpmặtvào.Gãđànôngchiếnbạitronganhtanrã.Tanrãnhưthểchưabaogiờtừngnếmmùitanrãnhưthế!Khốnnạnthaytìnhđời!Cáicaothượng,cáihỷxả,cáiđứngtrênchưahẳnđãlàcáichiếnthắng.Đôikhi,không,rấtnhiềukhicáinhụcnhã,cáithấphèn,cáithuabạicủathằngđànônglạithoảmãnđượctínhkhíthíchchởche,lòngtrắcẩncủamộtconđànbàcótráitimđentối.

Vôtìnhchạmmắtvàocuốnsổquănqueođặttrênbàn,khônghyvọng,khônghồihộp,cũngkhôngthảngthốtcầumongchútgìvàocáinộidungẩnchứabêntrongnó,anhrútramảnhgiấynằmriêngrẽphíatrênlên…nhữngquenchữquenthuộc,nhữngconchữliêuxiêuđãinsâuvàonỗinhớnhưnglạikhôngphảilànhữngconchữcứngquẻocủaláthưvôchủkhuyênanhđừngnênvộitriểnkhaiquychếmớingàynào…

“…Đừngbuồnem!Sốphậnanhvàemđãchótdởdangnhưvậyrồi,cócốhàngắn,cốnốilạicũngchẳngđượcđâu,chỉchuốcthêmđaukhổ.Trướcmắtởcươngvịmới,anhcónhiềuviệcphảilàmvàem,emcũngđãcókếhoạchriêngchocuộcđờiem.Nếucònchútgìnghĩđếnnhau,emchỉmuốnnhắcanhmộtđiềumộtđiềucóthểlàrấtvớvẩnđốivớianhnhưngemlạikhôngthểkhôngnói,bởicólẽkhôngaihiểuanhhơnem.Đólà,cànglêncaoanhcàngphảigiữgìn.Ởtrênđóchắcchắnsẽrốirắm,phứctạphơndướinày,ngườitốtkhôngítnhưngkẻxấucũngrấtnhiều.Anhcànglàmtốt,họcàngđốkị,anhcàngsốngthẳnganhcàngcóthêmkẻthù.Màanhthì…baogiờanhmớihếtđượccáitậtkiêuhãnhtháiquá,cáitậtcảtin,nhẹdạvànểnangcảlàng?Tệhạihơnlàanhkhôngchịunổiaighétmìnhvìthếmàanhluônlấycáithuphụcnhântâmlàmđầu.Ngườighétanhchơixấuvớianhthìchiềuanhchiềuchuộng,anhcấtnhắc,ngườitốtvớianhanhlạibỏqua.Anhcóbiếtrằng,làmthế,kẻxấucứtiếptụcchơixấu,cònngườithânmỗingàymỗidầnxalánhanh,nhưxalánhmộtsựphảnbội”.

“Trongcuốnsổnàylàtấtcảnhữnggìemghilạiđượcvềnghề,vềcâytrồngvàcảnhữngđềnghịcụthểcủaem.Cóthểlàrấtngâyngôtrướcanhnhưngcũngmonganhđểmắtngóqua,biếtđâusẽcómộtđiềugìđólọtđượcvàođầu…”

“Dặnthêmanh:CạnhlánemcómấykhómcâyTrinhnữHoàngcungemmớitrồng,đanglêntốtlắm.Ngheđâungườitanóichữatimmạchrấthiệunghiệmmàtimmạchcủaanhthì…Thỉnhthoảnganhrangắtvềxaolênmàuống.Anhnênnhớanhcũngkhôngcòntrẻđếnnỗicứmãicoithườngbệnhtậtđượcđâu…”

Gừlênmộttiếngtrongcổnhưtiếngmèohen,anhxévụnmiếnggiấynémtungtoérangoàimưa.Nhữngvụngiấytrắngbaychấpchớitrongmàuxanhcaosunhưnhữngánhmachơiranhmãnh,tráotrở,phảnbội!Họbịtôiphảnbội,cácngườibịtôiphảnbộihaychínhcô

đãphảnbộitôi?Mộtsựphảnbộitồitệnhấttrongcáchànhviphảnbộimộtkhicôlạicốtìnhdẫncáigãđãcólầnđịnhgiếtcôđóđếntrướccửanhàtôinhưmộtsựgiẫmvàomặt.Mộtngườitráotrởnhưcômàgiờphútbấtnhânnhấtlạivẫncóthểgiởgiọngđạođứckhuyênnhủcáinàycáinọđượcư?Giảdối!Đêtiện!Khốnnạn!Tiệntayanhlialuôncuốnsổvàogầmbàn,gừlênmộttiếngnữa.Thưacô,khôngcòncô,khôngcònsựyêuthươngvànỗithốngkhổtộtcùngtừcômàrathìthửhỏibacáicâytrồngcứngqueonàynàocònýnghĩagì.Tôicămthùcô.

Anhbỗngthấytimmìnhnhóiđauthậtsự.Mộtcáinhóiđaumàtrướcđâyanhchỉcảmthấynócònhếtsứclờmờkhôngrõhìnhhài.

-ThưaanhHai…

Mộttiếngnóinhớtnhầyêmdịuvanglênngaysaulưng.Anhquaylại:ĐăngĐiền!Anhcaumày!Lạiđếnkhôngđúnglúcrồi!Vàtạisaocậutalạixuấthiệnvàonhữnglúckhôngnênxuấthiệnnhưthế?Nóichunglàanhkhôngthíchcáitiếngnóinàyvàcũngchẳngmấyưacáikiểunhìnnày,cáikiểunhìnxeoxéokhôngrõsắcmàuthườngchỉcóởnhữngconngườikínbưng,khóhiểunhưnganhlạicầnnó,rấtcầnnó,vìđạithểmàkhôngthểkhôngcầnđếnnó.

-Anhchogọitôi?–Dườngnhưđoánđượccáigìẩnsauđôilôngmàyấy,ĐăngĐiềncàngmềmgiọng–Nhưngcólẽanhđangbận,anhchophépđểkhikhác…

-Này!Saođốivớitôi,cậucứnóimãicáigiọngquáxacách,quágiữgìnnhưvậynhỉ?Nghemệtlắm!

-Dạ…QuenrồianhHai!Vảlại,trênratrên,dướiradưới,giámđốclàôngchủ,tôimuốnnhưthế.

-Ngồixuống!Nướcpharồiđó,cứrótuốngtựnhiên.Mìnhgọicậuđếnđâycóhaiviệc.Việcthứnhất…

-Dạ,xinanhHaicứnói!–Mắthắnkhẽnhìnxuống.

-Saucáichuyệncháyrừngvừarồivàsaumộtsốchuyệnrắcrốikhác,cũngcóngườinóimìnhnênnhìnnhậnlạicậu,bởivì…Nhưngmìnhkhôngtin.Ởđời,chẳnglẽcứsaumỗilầnđụngchuyệnlạiđem

lòngnghingờnhau,nghingờtấtcảthìthửhỏisốngthếnàonổi.

-Dạ…Biếtđâuhọnóiđúng–Mắtvẫnnhìnxuốngnhưngtiếngnóiđanhlại.

-Sao?Cậunóicáigì?

-Giữathếgiớilổnnhổnnhữngđốkỵvàhoàinghitấtthảythếnày,tộilỗinàocũngcóthểxảyracả.Hơnnữa,nóiđiềunàyxinanhbỏquángaycáicáchanhnóicâuvừarồicũngđãlàmộthànhvikếttộirồi.Nếucógì,xinanhvàbangiámđốccứthẳngtay.

-Cáicậunày!–Giọnganhchợttrởnênbốirối–Nếutôicónghĩcáigìvềcậuthìtôiđãkhôngmấtcônggọicậulênđây,hiểuchưa?

-Emcảmơnanh.

-Lại,lạicáigiọng!Cậunghenày,tuầnsautôisẽrờikhỏiđâytheosựđiềuđộngcủatrênchắccậuđãbiết?

-Dạ,tôicũngnghemangmáng.Xinchúcmừnganh!Thậtra,cáichứcphógiámđốcCôngtyđánglẽphảiđếnvớianhlâurồi,chứkhôngphảichờđếntậnbâygiờ.

-Cáiđólàchuyệntổchức,nóilàmgì.Chuyệncủacậubâygiờlàsẵnsàngtạmquyềnthaytôilàmnốtcôngviệc.

-Tôi?...Thayanh?

-Chẳngcònaikhác.

-Khôngđượcđâu.–Tiếngnóihắnbắntoé–Thiếugìngườihơn,vínhưanhĐoànThanhchẳnghạn.Hơnnữa,dùcóvậythìtôicũngkhôngbaogiờdámhỗnhàongồilêntrênanhấy.Khôngđượcđâu!

-Đâykhôngphảilàchuyệntrêndưới.Nólàchuyệntráchnhiệm,chuyệnmấtănmấtngủ,chuyệnkhốnkhổkhốnnạnchứbổbéogì.Thứhai,anhThanhlêntrêncũngsẽđiềuđiđảmtráchmộtcôngviệckhácthíchhợphơn.

-Thếlàtannáthếtà?Nôngtrườngmớiănlênlàmrađượcít

ngày,mọiviệcmớitạmđivàothếổnđịnh,đangvui…

Giọnghắnngộtngạtnhưsắpkhócvàrồihắnkhócthật.Nướcmắtnướcmũinhềurađànghoàng.Chínhanhcũngkhôngcònnhậnrahắnnữa!

-Mấyôngtrênchơithếlàác.Banămtrờivềđây,anhđãtrởthànhmộtvịthánhtrướcbàcon.Nhờcóanhmàcảrừngcây,cảcuộcsốngnàyđãhoàntoànthayđổi.Tốimặttốimũi,lúcnàytrờimớihơihửnglênđượcmộttí,anhđãđượcđápđền,đượcxảhơichútgìđâumàđãphảiđi!Nhưthếlàkhôngcôngbằng.Vànóithậtnhé–Hắnđứngthẳngcăng–Nếuđãtínhđưaanhlênthìtạisaohọkhôngđưabénlênthẳnggiámđốcthayđứtcáilãogiámđốccổkínhkiađimàlạicònbịađặtphómớiphiếc?Phólàkhicókhikhông,làthứđệm,làthíchthìđểmàkhôngthíchthìthôi,bavạ,cảnhưtôilàtôikhôngthèmlên,cứởlạiđây,đầugàhơnđuôivoi.Tôilàtôi…-HắnđứngsữngvìchợtnhậnrahìnhnhưhắnđangtôngtốcthổlộchínhnhữngấmứcbaolâunaycủalòngmìnhvàcũngvìchợtnhậnracáinhìncủaVũNguyênbỗnghơitốilại–Xinlỗi!Tôiquálời…

-Ôidàocáicậunày!Chuyệntổchứclằngnhằngcậubiếtđâumànói.Điềucậunóicóthểđúngcả,cònhơnthếnữanhưngkhôngnhấtthiếtsựviệcnàocũngtoànnhìnmặttrái,nhìnvậynósẽđentốicáiđầucủamìnhđilàmsaosốngnổi.

-!!!

-Trướcmắtlàcậutạmquyền,saunàynếulàmtốt,sẽcóbổnhiệmchínhthứcluôn.Nhưngvìquýcậu,vàvìítnhấtcậucũngđãhailầnđốixửtốtvớitôi,thậmchícứumạngtôi,chínhthếmàtôikhôngthểkhôngdặncậuđiềunày…

-Dạ!Emút,cógìanhHaicứdạybảo.

-Cậunóichungcónănglực,thôngminh,tháovát,tậntuỵ,làmviệcgìlàlàmđếncùngđólàcốtcáchcầncócủamộtngườiquảnlý,nhưngtrongcuộcsốngvẫncócáigìkhóhiểu,hơithuvàotrongquá.Lúctỏraquádễdãi,lúctỏrarấtđộcđoánchuyênquyền,dễgâyhiểulầmlắmkhôngcầnthiết.Ngoàiratrongsinhhoạt,tiêuphatàichínhcũngnênchừngmựclại.Ngườikháckhôngsao,nhưngchỉhuylãnhđạolạiphảigiữgìn.

Giữgìnconmẹmấyôngà!Điềnđãthấynóngmặt,muốnvặtlạimộtcâunhưngrồicốnénbằngcáchđưalynướclênmiệnguốngựcmộtcái.Contườu!Thàôngcứquátmắngrủaxả,đánhvàomặtcònhơnlàcứnóiđinóilạicáigiọngdạydỗchabốthếnày,muốnóimáulắm!Hắnlạiquơchénnướcuốngựccáinữa.

-Dạ!Anhtintôiđi!–Cáicườihiềnnhưtrongtuviện–Vịtrínàotácphongấy.Tấtcảnhữngcáiđótôiđãnhậnravàsẽkiênquyếtsửađểkhônglàmanhbuồn.

-Mìnhkhôngmuốnmìnhđirồi,babảyhaimốingàyngườitalạibuộcphảiđiềungườikhácxuống.Thôi,vềđivànghĩchokĩđiềumìnhvừanói,nhưngnênnhớlàchỉcónghĩđimàkhôngcónghĩlùiđâuđấy.Mìnhmuốnngồilạimộtmình.Chiềunàynếukhôngmắcbận,tôimờicậuđilàmvàily.Tôi…Tôicũngcóđiềumuốnnói.

-Dạ!Chiềuemsẽđónanh.Tôixinphép!

ĐăngĐiềnbướcrasaukhichémmộtcáinhìnrấtnhanhcònđôimắtvẫncònnguyêncáivẻthẫnthờcủaVũNguyên.Hắnbấtgiáccườinhạt.Anhbạnchắcđangnghĩrằngcáithằngtôiphảicảmđộnglắmvớicáisựcấtnhắcđềbạtấycủaanhbạn?Khôngcóđâu.Chuyệnvặt!Tôiđangnghĩđếnmộtchuyệnkháckia.Đólàchuyệnanhbạnvừabịmộtvốchoángócchắccònlâulắmmớihoànhồn.Cuộcđờichómánhưngđôikhicuộcđờicũngcôngbằng,làmđượcmộttíviệc,cấtnhắclênđượcmộttíchứcnhưngcáiquantrọngnhấtlạimấttiệt!Mấtcảtìnhyêulẫnconngườicôemxinhtươi.Hắncũngmất,mấtcôemxinhtươinhưnghắnkhôngđau.Bởilẽcóbaogiờđượcđâumàbiếtcáisựđaucủamất.Nhưnglạiđaukiểukhác,cókhilạiđauhơn.Cáiđaukèmtheocáinhụccủamộtthằngkhôngcógìđểmất,tứclàtrắngtay!Háhá!Hắncườilênthànhtiếnggiữađoạnđườngvắng.Thìraanhbạncũngchỉlàmộtthằngkhôngnhữngdạigáimàcòndạiđời.Đanglàmvuamộtvùnglạiđâmđầuđiphòchomộtthằngchabụngtohơnócthìthửhỏicònsướngnỗigìhaychỉchuốcthêmtộithêmnợ.Sướng!Điềunàyvừanãylàhắnnóithậtlònglâulâucũngphảithậtlòngmộtcáichokhỏiquênđichứ,maymàthằngđầnnàykhôngchovàotai,nóchovào,nghĩlại,quyếtđịnhkhôngđinữathìmìnhbỏmẹ!Háhá!

Đượcmộtđoạn,hắntìmmộtvạtcỏthậtxanhthậtmịnẩnsautronglôngảngườinằmxuống.Cỏđãkhônhưnglácònướt,thâykệ,

hắnđangkhoáinhữnggiọtnướcmưađọnglạitrêncànhcao,thỉnhthoảnglạitítáchnhỏxuốngđầu,xuốngcỏgợilênnhữngcáihônẩmướtcủagiốngcáiđadâm,đatìnhsaucuộctruyhoanchóngvánhvàtứctưởi.Mẹkhỉ!Nóichocùnghắnđâucóđểtâmlắmcáigọilàthaychânnhưcáigãđầnkiavừanói.Dẫurằngbaonămnay,baovuibuồnđaukhổxảyratronggãcũngchỉlàvìcáithaychânkhốnkiếpnày.Nhưngphảithaykiểugìchứthaymàchỉlàthứkếthừa,thứăntheo,làmcáikẻbướctiếpconđườngđãrộngmởngonlànhcủakẻkhácthìhắnđâucómàng.Hắnmuốnthaytừđốngtrotànđổnátđểtônvinhvàkhẳngđịnhmình.Thaykiểunàychỉtộilàmmồichobọnthốimồmxíavào.

Nhưnglạikhôngthểkhôngthay.Cáinướcđờinórắmrốithế!Giảdụđếnkìnàynữamàvẫnkhôngphảilàhắnmàlàmộtkẻkhácthìrồikhôngbiếtcáiđầunặngchưađếnbakilôcủahắnsẽvỡtoácrađếnđâu!Khôngphảilàcáichứcmọn,quyềnmọnấy,giámđốcư,quávônghĩa,quánhỏbénhưngnólạilàdanhdự,làliêmsỉ,khôngthểkhôngbámvíulấy.Thôithìcứđượcthayđãrồicáichuyệncótrụlạihaykhônglàlạiởnhưmình.Vàchắcchắnlàchẳnglêntrụlại.Phảitìmđườngđithôi.Trướcsaurồicũngphảiđi,càngnhanhcàngtốt,đilàmmộtcáicôngviệcgìđórấtkhókhănnhưnglạirấtđộclậptrênCôngtynhưmộtlầnhắnđãgợiývớiôngBaVinhgiámđốc.Đãđếnlúccũngphảitáchkhỏinhữngcánhrừngẩmướt,hoangmạcđểtiếnsâuvàotâmđiểmcủangànhnghềrồi.Vàsauđólàtiếnvàolàmôngchủnhữngcánhrừngcủachínhhắnmàkhôngcònbịhệluỵvàobấtcứmộtai,mộtthểchếnàonữa.Khốnnạn!Saotrongchỉmộtcáiđầungườitoànthứóctrắngnhầynhụamàlạinảynòiranhiềuthứsuynghĩtráichiềurắcrốithế.

Vàthếlàcáithằngngườiđẹpđẽkialạivẫnđitrướchắnmộtbước.Baogiờcũngmộtbước.Đànhvậy.Thờicủahắnchưatới,đànhphảingồithuluchứngkiếnmọilẽđờivậy.Tấtnhiêntrongđócócảchứngkiếnsựkhốnkhổkhốnnạncủacáithằngngườiđanghíhửngbướclênđàidanhvọngmớikia.Danhvọngconmẹgì!Cáicốinghiềnthịtthìcó.Đãcóthằngchagiámđốc,phógiámđốcnàotrụlạiđượcmộtkhoáđảnguỷmàkhôngphảinửachừngtơtướpmáumebỏcôngtychạylàngđâu.Chờxem!Thànhđạthaynátmặt?Chắcchắnlànát!Làmgìcósựthànhđạttửtếtrongnhữngcánhrừngcaosusặcmùihồnmabóngquếnày.Vàhắn,chamẹơi,docảtuổithiếuthờisốngtrongsựtrầmcảmthuathiệtdochínhcácngười,nhữngôngchabàmẹrấtkhảkínhtạonênmàđứaconkhốnkhổcủacácngườikhông

thểchịuđượcsựthànhđạtcủabấtcứthằngngườichóchếtnào.Chờxem!Vànếuchẳngmaynóthànhđạtthậtthì…Cuộcchiếnmớilạibắtđầu.Bắtđầutừtrongmáuruột,từtrongnhữngcáirấtvôhìnhmàcácngườiđếchhiểunổiđâu.Bởilẽđếnngaychínhtôi,tôicũngđếchhiểuđượcđâynày,thưacácngườiđãđượcônggiờikhoácchohaitiếngvớvẩn:Chamẹ.

Phầnhai

155GIỜSÁNGNGOÀITRỜIVẪNCÒNTỐI.MỘTKHÔNGKHÍIM

lặnggiảtạođangbaotrùm.VũNguyênkhẽtrăntrởdậy.Đâylàthờikhắctươngđốigọilàtinhkhiếtnhấttrongngày.Látnữathôi,khitiếngkẻngcôhồngiónglên,cảcănphòngnày,cảcáikhônggiannàysẽnồngnặccáimùivịcủaconngườibàitiếtra.Anhnhíchđếnsátcửasổ,thótđít,căngchân,mắtnhắmhờ,vaicốbuôngthả…Vàbắtđầuchohaingànchiếcvẫytayhàngsáng.Chínhôngtùgiàđãdậychoanhcáchtậpluyệnnàyvớimộtcáchlýgiảikháthuyếtphục“thânthểconngườitalàmộthệthốngthuỷlợi.Lâungàycáihệthốngấysẽbịtắc,nếukhôngnạovétthườngxuyênthìsinhbệnh.Vẫytaylàmộtcáchbằngkhí.Khíthôngtứcmọicáisẽthông”.Anhlàmtheo.Màkhônglàmtheothìngàydàinhưthế,biếtlàmgì.Vàthấycóhiệuquả,đầuócthoángra.Nhữngcơntrầmuấtvềđêmvơidần.Đáitốthơnkhôngchỉlàtuyếntiềnliệtmàdườngnhưcáianhtháođườngcũngdịuxuống.Rồitim,cócảmgiácnhưcáiquảtimungúng,phùnềtrongngựcmỗisángngủdậycũngthấyđậpnhịpnhànghơn.Cảmgiácthôi.Cảmđượclúcnàylàtốtrồi.Cứcảmcáiđãrồimọiviệctínhsau.Bậtcười.Haynhỉ,ởngoàiănuốngkhôngthiếuthứgìlạinảynòilắmbệnh,trongnàyrặtchỉcógạovàrauyhệthồicầmsúngởrừng,lạithấykhoẻra.Chảlẽcáikhổsẽkhiếnconngườitrườngthọmàcáisướnglạinhiềukhigâychếtyểu?Chếtnỗiđịnhđềnàyvậy?

Thườnglàvẫyđếncáithứmộtngànlàmồhôiđãvãrarồi,vẫythêmngànnữatoànthânthấynhẹbỗng.Nhưngphảidừnglạivìcácchấnsongsắttobằngcổtayđãtheodatrờihiệnlênlùlùđậpvàomặt.Ngồixuống,laumồhôi,tắmcạn.Ônggiàcũngđãtrởdậy,mộtmìnhmộtấmtràrão,ngồiimlìmnhưlịchsử.Hỏitạisaobáckhôngtập.Tậpdễchịulắm!Bảo,quỹthờigiancủacậucònnhiều,củaquasắphếtrồi.VấnđềcủaQualàlấylạiđượcchútdanhdựlàmngườirồirađi.Lạinặngnềrồi.Anhkhôngnóithêmgìnữa…

Hoáracáighêrợnnhấtcủamộtngườitùlạikhônghẳnchỉlàchuyệnbịquẳngvàoquênlãngnhưanhhằngtưởng,sựquênlãng

nàorồicũngsẽtrởthànhchịuđượcmộtkhinóđượclậpđilậplạinhiềulần.Còncómộtnỗicơcựcghêgớmhơnlàanhtahoàntoànbịcắtđứtđườngdâythôngtinvớicuộcđờibênngoài,trongđótấtnhiêncócảmốidâyliênlạcvớingườithân.Cụthểlàthằngconanhbanngàythìthôi,cứbóngtốiậpxuốnglàtừbốnbứctườngxùxìđôimắtmởtovôhồnvôcảmcủathằngbélạinhưngnhứchiệnvề.Đếnnỗinhiềuđêmanhxinngườiquảngiáochođượcquyềnkhôngphảitắtđènkhiđếngiờđingủ.Anhsợ.Sợrằngrồiđếnmộtlúcnàođókhôngchịunổicáinhìntrẻthơngơngácấy,anhsẽthétto,sẽđiênloạnlênmất.Nhưngrồianhvẫnchưathét,khôngcósứcđểthét,chỉcómỗiquảtimmỗilầnnghĩđếnnólạinhứcđau,thắtnghẹn.

Trờiơi!Rốtcụccảcuộcđờinàyanhcũngchỉcònmìnhnó.Thàcáibuổisángkinhhoàngấy,đôimắtnóánhlênđượcchútgìđócụthểvínhưkhổđau,nhưphẫnnộ,thậmchínhưtủihổcũngcònkhảdĩđằngnàynóchỉmở,mởvàmởtrốngrỗngđếnkhôngcùnggiốngnhưđôimắttuyệtvọngcủamộtconchimnontrướckhibịngãlộntừtrênváchnúixuốngvựccònquaylạilầncuốicùngnhìnvàoconchimmẹ.Đôimắtấy,mộtlầnvàolúcnửađêm,khivợchồnganhtotiếngvớinhau,rấttotiếng,thậmchíkhôngtừmộtngôntừnàođểxúcphạmnhau,nóđãgiươnglênngỡngàngnhưkhôngtin,khônghiểu,nhưmuốnbảo.“Nếuhaingườikhôngsốngnổivớinhauthìchiatayđi!Saocứphảilàmkhổnhau,làmkhổcảtôithếnày?”Vàcũngđôimắtấy,nhưHàThươngkểlại,mộtbậnnóđãđếntìmcô,gõcửasongkhôngvào,khôngnóimàchỉnhìn,nhìnrấtlâu,chưabaogiờcôchạmphảimộtcáinhìnvừagiàdặn,vừangâythơ,vừatráchcứ,lạivừatòmò,thấuhiểunhưthế.Rồinóquayra.“Anh!Nếuchỉlàmộtngườiđànbàthôithìemcóthểcắnrăngbỏquađểvẫnyêuanhnhưngđàngnàylạilànó,đôimắtnó,vừagiốnganhvừakhácanhghêgớmquá,emkhôngnỡ,khôngcònlòngdạnào…”Thươngnóivớianhnhưthếvàcôcũngđãlàmnhưthế,nhạtdần,mấthẳn.Đôimắt…Conơi!...Tạibố,chỉtạibốlầmlẫn,bốquátinngườita,quátinởcuộcđờimàbốđãlàmkhổconrồi.

Mộtlầnchịuhếtnổi,anhđánhliềubắtchuyệnvớingườiquảngiáotrẻtuổi,ngườiquảngiáoítnóinhưngcáinhìnlạirấthiềnmàđãcólầnôngbạntùcaotuổinhậnxét:“Taynàycóquenbiếtgìcậukhôngmàhắntỏrađốitốtvớibọnmìnhthế”

-Xinlỗi!Tôinhìnanhquenquen?Hìnhnhưchúngtađãgặpnhauđâuđómộtvàilầnrồithìphải–ngườinàykhôngtrảlời,anh

dấnthêm,tấtnhiêncósửalạimộtchútxưnghô–Hỏikhíkhôngphải,cánbộlầntrướccódịplênvùngcaosumạnsôngĐaQuýtchưaạ?

-Chưa!–Mộttiếngtrảlờicụtlủn–Haiôngăncơmđi!Cơmhômnaycócanhcáchua,xuấtăntươidogiámđốcquyếtđịnhnhânngày30tháng4giảiphóngSàiGòn.

Nóixong,anhtađirangay,lạiimlìmnhưconngườinàyđẻrađãimlìmnhưvậy.Húpmuỗngcanhchuathoảngchútmùicátanhtaonơiđầulưỡi,điềunàymàtừngàyvàođâyđãtrảiquabathángrồibâygiờmớiđượcnếmlại,đánglẽanhsẽvàhếttôcơmmộtcáchngonlànhnhưngmuỗngcanhcứkhôquánhlạitrongmiệngkhônglàmsaonuốtnổi.Bamươithángtư…GiảiphóngSàiGòn…Mớiđóđãthấmthoắtgầnhaichụcnămtrôiquarồi!Ngàyđóanhcòntrẻlắm.Đigiữanắngtrờitựdomàcứmuốnhátvánglênchođếnkhitànhơikiệtlực.Ngàyđó…Ngườiđạiđộitrưởngtrinhsátmớingoàihaimươituổiđâucónghĩrằnghơnhaimươinămsaulạiphảingồithulutrongmộtcănphòngthiếunắngthiếusángnhưthếnày…

Nhìnsangôngbạntùvongniêncũngđangtrệutrạođểimmiếngcơmtrongmiệng.Haiánhmắtnhìnnhauchênhchao.Anhhiểuôngtacònmangmộtnỗibuồnthấmthíahơnmình.Ngàyấy,từHàNộichuyểnvào,ôngđãlàmộtcánbộcấpCụcnhậntrọngtráchđạidiệnchongànhvậttưchiếnlượcởcáctỉnhphíanam.Nếutheolễthôngthường,vớinănglựcquảnlýnổitiếnglàgiỏigiangnhưanhmangmángbiếtthìgiờđâychỗcủaônglàtrênBộ,trêntrungươnggìđóchứkhôngphảiởchỗnày.Bamươithángtư…ngàygiảiphóngSàiGòn…Ngựcanhlạicóvậtgìchẹnvàokhóthởquáđithôi.

Đếncuốigiờchiềuhômđó,thậtbấtngờ,khimangcơmvào,chínhngườiquảngiáolầmlìkialạichủđộnghỏianh,hỏinhỏthôi,hỏichỉvừađủchohaingườinghelọt:

-Ôngcócầnnhờtôigiúpgìkhông?

-Có!–Anhbuộtmiệngnóingaymàkhôngđểýrằngnguyêndonàolạidẫnđếnhànhđộngưuáikháclạthếnày–Tôimuốnbiếttinthằngcontôi.Tôichỉcómìnhnó…Vànếucóthểđược,chotôiđượcnhìnthấynóthìơnnày…

Giọnganhtắtlại.Chínhanhcũngkhôngthểngờrằngmớicóvàithángsốngtrongcảnhtùđàymàlờiăntiếngnóicủamìnhlạicóthểchóngvánhtrởnênthốngnhục,nănnỉđếnthế.

-Nguyêntắctạmgiamkhôngđượctiếpxúcvớingườingoài,kểcảthưtừ,lờinhắn.Ôngchođịachỉđây,đểnếucóthểtôisẽnhờngườiđemđếntậnnhà.

Anhnóiđịachỉmàkhôngmấytin.Nguyêntắctạmgiam…Trờiơi!Còntạmcáinỗigìnữa?Tạilạitạm?Thìhọcứgiamluônđi,ratoàđi,kếtánđi,giammộtnăm,mườinăm,trămnămcũngđượcmiễnlàthằngbécóquyềnđượcvàothămbốnó.Cứđànàykhônghiểusẽdâydưabiếtđếnchừngnào.Nhữngcâuhỏikhôngcóthựccứtiếptụcbổxuốngvànhữngcâutrảlờirấtthựccứtiếptụcdộilên.Haichiều.Tránhné.Khôngchạmnhau.Trơntruội.Vìcuộcđờinày,dẫulàcáicuộcđờichẳngmấyhayho,vìnhữngnămthángđãqua,vìcáinhìntrongvắtcủathằngbé,dùcóđượchứahẹnđiềunàyđiềukhácvềquyánnhưnganhkhôngthểnóingượclòngmình.Khôngthể…

Mộttuầnsau,cũngvàomộtlầntùphạmđượcrasânngồihónggiónămphútbuổichiều,ngườiquảngiáođólạilặnglẽđếngầnvàcũnglặnglẽnhưkhôngphảilànóivớianh:

-Đừngquayđầulại!Thằngnhỏvẫnkhoẻ,vẫnđihọcbìnhthường.

-Trời!Anhđãđượcgặpcháurồiư?

-Tôiđãbảokhôngquayđầulại!Gặprồi.Gặpcảvợôngnữa.Bàấykhôngnhắngìvàcũngkhông…gửigì.

-Tôibiết.Cònthằngcontôi,nócónóigìkhông?

-Nóbảoôngcứyêntâm,giữgìnsứckhoẻ,nhiềungườiởcôngtyđanggửiđơnđikhiếunạichoông.Nócógửichoôngítthuốctrợtimmàôngthườngvẫndùngởnhà.Sángmaitôiđưacho.

-Cám…Cámơncánbộ!–Giọnganhrungnhẹ-Vậylànóvẫnbìnhthường,vẫnđihọc,vẫn…Thếlàđượcrồi.Xinlỗi!ChotôihỏithêmmộtcâunócónhắcgìđếnmộtngườitênlàThương,HàThươngkhông?Ngườiđócóđếngặpnókhông?

-Không!

Tiếngtrảlờinặngnhưđácụcchấmhết.Ngườiquảngiáođứngdậybỏđi,lạnhlẽo,dửngdưngnhưvừarồikhôngnóigìkhôngnghegìcả.Ôngbạntùđiđến,ngồixuống,đưachoanhmộtmẩuthuốcrêhútdở,ướtnhoétnướcmiếngmộtđầu.

-Cótinnhà?

-Ngoàikiangườitađangtìmcáchchạytộichotôi–Khônghiểusaoanhlạikhôngmuốnnóiracáiđiềukhôngmuốnnóiấy.

-Tốt!Ítnhấtxungquanhchúngtavẫncònchưahếtnhữngngườitửtế.Nhưngchúcũngnhớlấycáiđólàmđiềuđôikhilạicònrắcrốithêm.Vínhưtrườnghợpcủatôi.Cảđảnguỷ,cảbangiámđốc,cảcôngđoàn,đoànthanhniêncũnglàmđơnkívàonhằmkhẳngđịnhtôikhôngcótộiđànghoàngnhưngcóănthuagìđâu.Ngượclại,họcònchotôilàvậnđộng,làxáchđộngquầnchúngđểtunghoảmùtộicàngnặnghơn.Vàcáikẻquyếtliệtnémracáitinấykhôngaikháclạivẫnlàcáikẻxưanaytôitincậy,tôicưumangnhiềunhất.Nó,từchỗsắpvướngkỉluậtnặngởmộtcôngtykhác,quýtài,tôinhậnvề,đưalênphóphòng,trưởngphòng,rồiphótổnggiámđốc,lokếtnạpđảngcho,vậyrồikhônghiểusao,khicầnthiết,nósẵnsàngbánrẻtôiđểthờchủmới!Màtronglàmăn,mộtkhingườithântíncủamìnhmuốnbánrẻmìnhthìcóthiếugìcách…

Anhlặnglẽquayđinhưkhôngmuốnnghesâuvàocáichuyệnấynữa.Cáichuyệnnhưvậnvàoanh,nhưlàtrườnghợpcủachínhanh.Thờibaocấpkhốnkhóthật,nhưngconngườiđốixửvớiconngườicũngđâuđếnnỗi.Mớimởcửalàmăncóítngày,mớiđểđồngngoạitệcùngvớinhữngkhuônmặthảingoạitrànvàocuộcsốngcóítngàymàlòngngườiđãđổithay,đảođiênquáthể.Anhmuốnngồilạimộtmìnhđểnghĩđếnthằngbé,đếntháiđộráohoảnhcủamẹnó,đếnsựcũngráohoảnhcủaHàThương.Rútcuộclàđànbàlàthếcả.Cứphảicómộttìnhhuốngthậttrớtrêunàođóxảyramớiđohếtđượclòngdạhọ.Vợanhkhôngnhắngì,gửigì,điềuấyhiểuđượcvàthựclònganhcũngmongmỏinhưthế.Baolâunayngườiđànbàđộcđịađócócòncoianhlàchồngnữađâungoàimốihậnthùcóthểxảrabấtcứlúcnào,ởđâu,nhấtlàtrúngmộtdịptrờichonhưthếnày.NhưngcònThương…Chẳnglẽemcũnglàmmộtcúphủitayêmnhẹcoinhưtôikhônghềcómặttrongcuộcđờinhưvậyư?

Đêmđólạilàmộtđêmthứctrắngđốivớianh.Cuộcđờitùngụclàcuộcđờicủanhữngđêmthứctrắngvàcủanhữngngàyđenrầm.Vàvàomộtbuổisángđenrầmnhưthế,khingườibạntùvongniênđượcphéplênytếkhámcănbệnhusơtuyếntiềnliệtđangtáiphát,ngườiquảngiáomởcửabướcvào,rótchoanhmộtlycàphêphasẵnđựngtrongcáiphíchconđeobênngười.Trờiơi!Anhlàmộtngườinghiệncàphê,nghiệnnặng,hồicònởngoàimộtngàycóthểkhôngcầnănnhưngdứtkhoátphảicómộtlycàphêđặcđểrồitừlúcvàođây,nhữngbuổisángđầutiênkhôngcónó,mồmmiệngnhạtthếchnhạtthácnhưcáingườimàcảđờichỉlàmđộcmộtviệctệhạilàsốtrét.Anhcầmnhưvồlấylynướcmàunâuđennónghổi,thơmngậyđưalênmiệnglàmmộthơigọnnửa.Dòngnướcchảychầmchậmxuốngcổ,xuốngngực,lantoảkhắpchântay,tếbào,mạchmáunhưđưanhưrucáiđầuócbítbùngnơianhvàomộtýnghĩthảnhthơikháclạxưanaychưatừngcó.Chaoôi!Rútcụccuộcđờicũngquáđỗiđơngiảnthếnàythôiư!Mộtbữacơmno,mộtlycàphênóng,mộthơithuốcthơm…rồirađimãimãi,cósaođâu.Anhchợtnghĩđếnmộtbữacơmtửtùvàkhẽrùngmình.

-Tạisao…Cánbộđốixửtốtvớitôinhưvậy?–Anhhỏi.

-Ônguốnghếtđi!–Giọngngườiquảngiáovẫnlạnhtanh.

-Tôi…tôiđểlạichoôngấy.Ôngấycũngnghiền…

-Vẫncònđây–Anhtanhétnhanhcáiphíchxuốngdướitấmchiếubếtbátvệtmồhôi–Haiônguốngdần.Thỉnhthoảngtôilạimangvàocho.

Anhngửacổchắtđếngiọtcuốicùng.Khôngthấyngonnữa.Chỉthấyđắngnơicuốnghọng…

-ÔngcónhớmộtngườitênlàHảikhông?-Ngườiquảngiáođộtngộthỏi.

-Hải…Hảinàoạ?

-Hảicụt,ởcùngđơnvịvớiông.

-Hảicụt…Nhớ!CậuáycụtmộtngóntaykhisửdụngB40trongtrậnđánhvàosânbayBùDaMập.Saoạ?

-Tôilàconôngấy.

Nóixong,anhtađiraluôn.Cánhcửasắtnặngnềlạinhanhchóngđượcđóngsầmlạiâmunhưcánhcửađịangục.VũNguyênngồithẫnthờ.Hải!Hảicụt…Hènchicáitrándôcáicằmvuông,cáirăngvâuvẩu,cáidángđihơigùgù…saocứnhangnhácmộtai?

Đólàmộtcâuchuyện,nóiđúnghơnlàmộtchitiếthếtsứcnhỏxảyracáchđâyđãngótnghétsáu,bảynăm,vàocáingàyanhsắpcóquyếtđịnhđượcđiềulênlàmgiámđốccôngty.Bữaấy,nhânngàykỉniệmthànhlậptrungđoàncáitrungđoànđibêchứkhôngphảitrungđoànđãchuyểnsanglàmkinhtếlúcnày,anhvôtìnhgặplạikhôngítnhữngđồngđộiđanggặpcảnhthấtcơlỡvận,trongđócóHảicụt.

Hảicụtđimộtchiếcxemáycóccáy,đentrủikhôngrõlàloạigìđếndự,nóito,cườito,ăncũngto.Tronghơibiabốclên,anhtamớithúthậtlàmìnhlóngràyđanglàmnghề…chạyxeôm.Thươngtật,vănhoáchảcó,vợconcũngỳxèobahồiđược,bahồimất,cóchiếcxemáynàychạykiếmchútcháonuôiconnhỏđihọccũnglàđãlắmrồi,cònhơnốithằngbỏxáctrongrừnggiờkhôngbiếtxươngxẩu,đầulâu,hoacáiởđâu.VàcùngcảnhngộnanánhưHảicụtcũngcònvàibachiếnhữukhácnữamàgiờđâygặplạimớibiết.Libiatrêntaybỗngđắngngắt,VũNguyênluivàomộtgóc,khôngcòncảmthấychúthứngthúănuốngnàonữa.

Cuốibuổi,anhkéomấyngườiđónánlại,nóithẳngrằngsốngvậythậtkhôngổnđâu.Chỗanhđangcầnngườinếuchịulên,anhvànôngtrườngsẽtạođiềukiệncho.Hảicụtcườihôhốbảo,nôngtrườngnôngchiếcgì,cómấychaởchungngõcũngbỏráotrọicácnôngtrườngvềkiakìa,đinôngtrườngmàchếtđóirãhọngà?Anhnóikhôngnôngtrườngthìthôi,đấtđaitrênđócònnhiềulắm,tốtlắm,kiếmmỗingườivàibahéctatrồngđỡdầndàcũngcóthểsốngđược.Họbảođểnghĩngợicáiđã,cứđểđịachỉđây,cứnghĩralàlêncáitróc,sợmẹgì,đằngnàocũnglãirồi,sốngngàynàolãingàyấy,đángrachếtmẹtrongrừngchobacáikìđàrỉathịtrồi.Hàhà!

Vànửathángsau,họkhăngóiquảmướplênthật,ĐăngĐiềnđivắng,anhbảovớichủtịchcôngđoànĐoànThanhcắthơnchụchéctađấtchưasửdụngđấtthuộcdiệntíchcủađộiĐăngĐiềnchohọlàmtạm,coinhưdântựdolàmtiểuđiền,saunàynôngtrườngcầnsẽđòilạihaynóihọlàmthủtụcđềnbù,trướcmắtlànôngtrườnggiúphọ

côngkhaihoanggiốngmá.ĐoànThanhgậtđầu,cùnglàkiếplínhcả,dẫukhôngcùngđơnvị,làmsaolạikhônggậtkhirừngđấtmênhmôngđangbỏhoánhưthế.Chuyệnchỉvậythôi,cóaingờrằngbảynămvềsau,cáichitiếttưởngchừngvôhạiấyđãđượcngườitanânglên,quychụpthànhtộixàxẻođấtcôngsửdụngsứccông,tàisảncôngmưulợiíchriêngchogiađình,dònghọ!VàkhôngthểngờrằngcáingườitrôngcoimìnhtrongnhàtùhômnaylạichínhlàcontraicủacáianhchàngHảicụtđượctạmcấpđấtnămấy.

Năm,anhcóxàxẻođấtcôngbiếnthànhđấtriêngcủagiađìnhanhkhông?...Tiếnghỏicunglạnhlùnghômnàochợtvanglênchátđắngbêntaianh.Chaoôi!Saosựđờilạicóthểbẻcongmọichuyệnnhưvậynhỉ?

Cuộcđờidàilắmnhưngcuộcđờicũngchạyvòngquanh.Chỉcótìnhyêulàrơithẳng.Rơitớiđáy…

*

**

Rơitớiđây…Đólàmộtcảmgiáchoàntoàncóthậtkhianhtạmbiệtnôngtrườngxáchđồđoànlênnhậncôngviệcmớiởcôngty.Chânglânglòngdạ!ChânglângđếnnỗianhkhôngdámnhìnlạicâykènClaTuấnmuađềnanhhômnào.Anhsợnhìnlạimộtkỉniệm,sợnhìnlạimộtnguyêncớtìnhyêu,mộtnguyêncớtantành.Anhgóikĩnólại,nhétvàođáytủ,thậmchímuốnchônnóđi,chônsốngđểquên,đểtựthềnguyềnrằngcuộcđờinàychắcsẽkhôngbaogiờcòndịpcầmđếnnónữa.Cầmlàmgìkhingườitađãtántậnnghĩatìnhđếndườngấy.Đúnglàmấtmát!Mấtlớnquá!Nhưngbỗngchốcmấtđicáineobám,cáiđiểmtựatinhthầnmỏngmanhgiữacõisốngchaođảobítbùng.GiốngnhưngàynàođơnvịtrinhsátcủaanhbámtrụđượcởmộtvànhđaitrắngkhốcliệtnhấtlạiphầnnhiềulànhờởdánghìnhmềmmạivàánhmắtmáirượicủacôbácsĩngườiSàiGònkia.Rồibỗngmộtngày,côbácsĩấybịthámkíchMỹlẻnvàotậnhầmphẫuthuậtgiếthại,thếlàcảthángtrờinhữngngườilínhcứngẩnngơ,ngẩnngơnhưthểcáilẽcầmsúngtừnaychẳngcònýnghĩagìnữa!Mấthết!Mấtsachmọiđộnglựcsâuthẳmbêntrong!Anhđanglàkẻmất.Chonênanhchỉcòncáchlaođầuvàocôngviệcđểtìmquên,cốmàquên.

Vàcáigọilàcốtìmquênđó,chánchườngchưa,nólạiđượcdiễnrangaytừngàyđầuchânướtchânráoquanhữngcâunóicủabạnbènhưthếnàyđây:

-Dạirồimàyơi!Đangngonđanglànhlạiđâmđầulênlàmcáithằngchuyêndọnbãi.Họỉaravungvãikhắpnơi,tàithánhcũngkhôngdọnnổi.

-Ởtrênđờicơcựcnhấtlàthằngkhônlạiđiphòthằngngu.

-Ôngtưởngngườitahấtônglênlàngườitaquýônglắmđấyà?Cònkhuyanhé!Đơngiảnchỉlàhấtthôi.Ngónchơitruyềnthốngvàđầytínhhiệuquảmàcácvịtổchứclâunaythườngxài.

-Cònkịp.Bácchịukhólàmnướcmáhồiđi!Máhồingaytắtlự!Emlàemcứbảothậtkẻomaimốtlạihối.Đãbaongườicũngtronghoàncảnhtươngtựnhưbáckiamànàocóaitrụlạinổi!

-Tómlạilà–Ngườikhácnóinăngcóvẻsâuxahơn–Cậuchỉlàconbàichomộtvàikẻđứngđầumộtđơnvịdoanhnghiệpđangđixuống.Cáisựlàmăngiỏigiangcủacậudướinôngtrườngchỉđủsứcđưacậulêntrênnàyngồibàngiấy,aimàchịunổimộtkẻthuộccấpcứluônluôntoảsánghơnmìnhlênđây,nếucậulàmgiỏithìhọthưởng,màcậulàmtồithìcậutựkếtáncâu.Mộtphátnệnđượccảhaimụctiêu.

…

Đúnglàchóngmặtnhứcđầu!Yxìnhữngcâunóikhianhrờixínghiệpcơkhíxuốngnôngtrườngnămxưa…Saocuộcđờivàlòngdạconngườilạirốirắmđếnnhườngấy!Saochỉcómộtcáichứcvịcỏnconmàthiênhạlạilỡbàyđặtxungquanhnónhiềubòngbongcạmbẫyđếnnhườngấy?Vàngaycảnhữngcâunóibạnbèđượcnghe,dẫukhôngổn.Chảlẽcuộcsốngvănphòngmốcthếchtáchxakhỏivườncâyxanhtươilâunayđãtạonênchohọcáichấtgiọngthìthàonhưnhìnđâucũngthấylậtlọng,thấyâmmưucảsao,màthậtlònganhcóhamhốgìđâu,chưamộtmảymayhamhố.Anhchỉchấphànhsựđiềuhànhcủatổchứcvàtuânthủcáikhátvọngkhônnguôivềmộtrừngcâythôi,vậymà…MàchảlẽcáicậuĐiềnấyđãtiênđoánđúng?Kệsừnó,tốtnhấtlàkhôngnghe,khôngthèmnghecáigìhết,chuyệnđâutínhđếnđó,logì.Mộtchútkiêuhãnhphảvàonụcườitrênmôi,

nụcườibấtchấpmànhờnó,anhđãvượtquađượckhôngítnhữngtìnhcảnhhiểmnghèocảbâygiờlẫntrongchiếntranh.

PhảiđợiđếntốithìanhmớiđượcnghemộtlờinóithấuđáocủaanhbạntrưởngphòngtênVậnmàlúcnàycũngđãđượccấtnhắclênlàmphógiámđốcCôngty.Vẫnthế,phủmiệngvàchântình,Vậnkéoanhraquán,kêumộtxịđếvớimấytráixoàixanh,thứmàcảhaingườiđềuthích,rồiquấtluôn,vẫnbằngcáigiọngkhúctriếtmộtcáchdândãnghekhôngquenkhôngchịunổi:

-Chúcmừngcậu!

-Mừnggì!–Anhgượngnhẹ-Thiênhạnóđangchửimìnhlàngudại,làhamhốchuiđầuvàorọkiakìa!

-Chửivậycònnhẹ.Nóichung,cònđượcchửitứclàcònđượctồntại.Phảilàtôi,tôisẽbửađôiđầucậurakia.Nhưnghãychúý,trongcáchnóicủachúngnó,cóphầnlàthựctếnhưngcũngcóphầnlàghentuông,đốkịđó.Uốngđi!Chúcmừng!Chíítcũnglàmộtcáimốcthăngtiếntrongcuộcđờicaothấp.Nào!Cạngmộtcái!

-Vậytheocậu,mộtthằngbạntôivẫnhoàntoàntinởsựtỉnhtáovàchínhkiến,cậunóiđi,tôicónêntrởlạinôngtrườngkhông?

-Nêntựtrảlời.Khiđãgầnbốnmươituổingườitathườngkhôngthíchđểaitrảlờihộmìnhhết.Tuyvậy,theongụýcủatôi,cậuạ,toànbộvụviệccủacậuchỉgiảndịthếnày,thểtạngcôngtyđangtrụctrặcnhấtlàtrụctrặcvềnhânsự,trongkhiđó,cậulạinổilênnhưmộtgiámđốcnôngtrườnggiỏinhất.Vậylàlọtvàomắtcấptrên,tôimuốnnóilàtrêncaoấy.Trênépxuốngnhiềulắm,rútcụclãogiámđốcởđâydùghétcậunhưghétconvợgiàlạilắmmồm,dùthànhkiếncốhữuvớicậuthếnàonhưngkhôngthểkhôngđưacậulên,vừađưavừasợvãiđáilàrồibabảyhaimốtngàycậusẽchínhthứcthaythếlão.

-Thaythế?CậulấycáitinnàyởđâurahaychỉđoánmònhưngàytrướccứlẩnmẩnđoánmòngàygiờquânNguỵsẽđầuhàngđểrồicuốicùnglàtrậtlấc,saibétnhữnghainăm?

-Ngheđã!Trướckhác,giờkhác.Vẫncáitậtchưangheđãcãi,rồicònlàkhổ,emạ…Lạicòncười!Nhìnkia,cườimớiđẹpchửa,micườivớigáiđấyà?Tiếpđây:Lãobiếtrằngvớitấtcảcủalão,lãođãtớisố,

lãosẵnsànghạcánhantoànnhưngtrướckhihạcánh,lãomuốnngườithaylãophảinằmtrongđườngdây,phảilàmộttrongnhữngđệtửruộtcủalãođểlãocòntrôngcậychútmàuvềsau.Tâmtínhnhưlãocòncógìkhổbằngmộtngàynàođớphảithòbútkíbàngiaocôngviệcchomộtkẻlãocămghétđếnhắtnướcđổđinhưcậu.Thếlàtừchỗcămghétkhuynhhướngquảnlýtheolãolàhọcđòitưbảncủacậuđếnchỗlãocămghétsựthậtcảconngườicậuchỉđơngiảnvìchứcvìquyền.Hiểuchửa?

-Khôngmuốnhiểu.Nhưngcòncậuthìsao?Chảlẽmộtthằngtrờigầmtrẻkhôngthagiàkhôngkiêngnhưcậulạiđượclãoyêuchiềuđếnmứccũngphảiđưalênlàmgiámđốccholão.

-Taokhác.Taolàquyluật.Lãocầntao.Màkhiđãcầnthìghétcũngcầnmàyêucũngcần.Cáinữalàthằngtaokhôngbaogiờcóthểlọtvàkínhngắmcủacácnhànhânsựcả.Chỉsuốtđờilàmphóthôi.Hiểuchửa?

-Vẫnkhônghiểulắmnhưngnghekinhchết!CứnhưphimmafiaHồngCông.

-CònhơncảHồngCôngnếucậubớtđểýđếnkhengựcđànbàmàchịudòmngóvàonhữngngócngáchcuộcđờimộttý.Cuộcđờinhiềukhinócònnồngnànhấpdẫnhơncảthânthểđànbàđấy.

-Tómlạilàsao?–VũNguyênkhôngcườinữa.

-Làđãlênrồithìrángmàtrụlại.Quântửnhấtngôn.Quântửmộtđikhôngngoáiđầu.Màmuốntrụlạithìtrướchết,cậucoinhưkhôngmàng,khôngmảymaykháiniệmgìđếncáichứcgiámđốcdởhơiấyhết,cứâmthầmlặnglẽmàlàmtốtphầnviệcđượcgiaocủamìnhrồicáigìđếnsẽđến,chảthằngkhốnnàocưỡngđượcquyluậtđâu.Uống!

-Dạonàycậunóinăngphứctạplắmnhẩy?Dầusaocũngcámơnnhữnglờichânthànhmộtcáchlọclõicủacậu.Cònmình,mìnhđãcóchủkiếncủamình.Nào,uống!

-Chủkiếngì?Cútà?

-Cũnggầnnhưthếnhưngkhôngcútvềnôngtrườngmàlàmmột

cúcútđixahơn,đithămthúmọiviệcchochắctaycáiđãrồisẽtrởvề.

-Ngu!

-Thìvẫnngu.

-Cờđếntaycứphất.Bỏtrậnđịalúcnàylàhèn.Coichừnghắnsẽthừacơcậurờikhỏinhiệmsởmàlàmmộtcúvôhiệuhoáluônđấy.Thươngtrườnglàđấutrường.Quyềnlựclàquyềnlợi,thiênhạsẽkhôngthiếugìmưumachướcquỷđểbẫynhauđâu.

-Mìnhchấpnhận.Bởicònmộtthứcầnhơnviệclorìnhrập,đốiphóvớinhauấylàsựthạoviệcmànóichocùng,mọisựđốivớimìnhđềutronggiaiđoạntậpsự.Tạmkếtthúcởđây,khôngbànthêmnữanhé!Bâygiờlàuốngvànóichuyệnđời.Nào,xinchúcmừngtânphógiámđốcvàchắcchắnsẽlàtângiámđốcnaymai.

-Immồm!Lạiđịnh…Lạiđịnhđấy.Taokhôngthèm.Vànếucócáiđóthìlàmàychứkhôngphảitao.Nóigìthìnóivềmọiphươngdiệnmàyvẫnhơntaomộtđầu.

-Hơncảtuổinữachứ-VũNguyêncười.

-Tỷhả,bịxúcphạmhả-Vậncũngcười.–Cáimồmtaokêuvậyquenrồinhưngườidântộcấy,khinàomàtaoxưnghôđúngphéptắclàkhiđósắpcóchuyệnđấy.

-Hènchichođếntậnbâygiờcũngkhôngcómộtngườiđànbànàochịusốngchungvớimày.

-Sốngchungvớiđànôngđãmệtthấymẹrồilạicònlosốngchungvớiđànbànữamàtắcthởluônà?Dẹp!

-Sốngnhưmàycựcđoanquá!Rồimaimốt…

-Immồm!Lạiđịnhlêngiọngkhuyêndạy?Mỗithằngmộtkiểusống,khôngthằngnàođượccanthiệpvàothằngnào.

-Rõ!Thưasếp!

-Nguyên!–NétmặtVậnchợtsắclại–TaonghenóilãoBatính

đưathằngĐiềnlênthếchântrưởngphòngcủatao?Ýmàythếnào?

-Tốt!

-Cáigìtốt?

-TaonóicôngviệcấycậuĐiềnnólàmtốt.Cấtnhắcđưalêncaonữacũngtốt–VũNguyênnóimàrõràngđầuócđangđểđâuđâu.

-Kháchquanđấychứ?

-Thìtaocóchủquanbaogiờđâu.

-Cáichếtcủamàylàbaogiờnhìnngườicũngrấtsơsài,rấtcảmtính.Thếcáivụnóchơimày,ngườitanóiđếntaitao,màycũngcholàtốtà?

-Chơigìđâu.Cậutachỉphảicáihơikhônquá,khóhiểu,ítdámchịutráchnhiệm,thếthôichứnhìnchunghắnlàconngườiđượcviệcmàmàybiếtđấy,cáibikịchcủacácdoanhnghiệplúcnày,trongđócódoanhnghiệpcaosucủatalàquáthiếungườiđượcviệc.Vảlại,phàmởđờingườiđãthạoviệclạithườnglàngườicótậtnhưngkhôngsao.Tậtthìtrướcsaucóthểsửađược,nhưngdốtnát,vôtráchnhiệm,khósửalắm!Nóthànhcănbệnhtrầmkhacủasổđôngrồi!

-Lạicáitậtthíchkháiquát!Thạoviệchaykhôngtaokhôngcầnbiếtnhưngmỗilầnlênđây,taothấytháiđộkhúmnúmthìthàocủanótrướclãogiámđốchaybấtkểmộttaycóuyquyềnnàođólàtaođãmuốnlộnruộtlênrồi.Trônghènquá!Thằngngườicóthểcótrămđiềuxấuxanhưnghènlàtaođếchchịunổi.

-Cònnhiềucáikhôngchịunổinhưngcốcắnrăngmàchịuđồngchíthânmếnạ!–VũNguyênnóivàthoángnhìnđồnghồ.

-Cucậuchánchuyệnrồiđấy.Mộtđứachỉthíchngồivớiđànbàhơnngồivớiđànôngnhưmàyrồitrướcsaucũnghỏng!ConnhỏThươngsaorồi?–Vậnbỗnghỏiđộtngột.

-Saolàsao?

-Làmàycócònýđịnhchônvùisựnghiệpvàocáingấnngựcchết

mẹđókhông?

-Côấyđirồi!–GiọngVũNguyênnhìnxuống–Đivĩnhviễnrồi.

-Đilấychồng?

-Cũnggầnnhưthế-Bỗnganhquáttướnglên–Màcậuhỏiđếnnólàmgì?Biếtcáigìmàhỏi?Yêucầuyênlặngkhôngdễquậtchaivàođầunhaulắm!

-Thìtaovẫnimlặngđấychứ.Chínhvìtaoimmàmàycàngngàycàngđổđốnthếnày.Ôkìa…Haychửa!Màykhócđấyà?Dạigáiđếnmứcchảynướcđáiranhưthếnàythìđúnglàkhôngtàinàohiểunổi.Thôi,làmhếtrồivề.Nhìnmộtthằngđànônggầnbốnchụctuổingồikhócngonlành,taomuốntựđậpchaivàođầumìnhlắm!Về!

NóivềnhưngVậnvẫnngồiim,ngướcđôimắtđùngđụcnhìnlênngọnđènđườngđangchaoquachaolạiởngãtư,thoắtthởdài?Tiếngthởấydànhchobạnhaychochínhcuộcđờilàmcaosunhọcnhằncủamình,cólẽchỉcócôbánquánđangngồithầmlặngtronggóctốioetiếngmuỗibaykialàđoánhiểuđược.

*

**

Sánghômsau,VũNguyênbướcthẳngđếnphònggiámđốc,áoquầnchảichuốt,mặtmàyrấttươitỉnh:

-AnhBa!Tôibiếtlẽsốngcòncủanghềcaosulàởnhưđầura.Cólàmbaonhiêumàđầuratắctịthìcũngcoinhưkhông.Từđầura,tacóthểdòtìmđượccáchsắpxếplạiđầuvào.Chonêntôiđềnghịđượckhôngphảingồiởnhiệmsởmàtrựctiếpđitìmthịtrườngởbấtcứnơinào,chủyếulàbiêngiớiphíabắc,cóthểlàmộtnăm,vàcũngcóthểlànhiềunăm.

-Ấy,cứuốngnướcđiđã,làmcáigìmàsồnsồnlênthế?Mớivề,cứnghỉngơi,cứtừtừtìmhiểucôngviệc,logìngàyrộngthángdài.

VũNguyênchútnữathìbậtlênmộttiếngcườiquỷquáinhưanhvốnsẵncólốicườinhưthếkhithốtnhiênđọcđượcmộtcáigìđóbên

tronglòngdạconngười.Xinông!Ôngđangmuốnnhổphứttôiđichođỡvướng,bâygiờtôitựnhổthìônglạicứtừtừ!Từtừgìmàmặtônglạiđanggiãnnởđếnsắpráchtoácrathếkia,hở?Vàdứtkhoátlàôngsẽsắptuônranhữnglờivuốtvecaothượngđểcheđicáihứngkhoáikhôngkìmđượcchocoi!Nào…

-Thếcôấyvàcáccháurasao?Trướclúcđicũngnêntranhthủtạtquanhàítngàyđãchứhả?Chà!Nóigìthìnóichứcậuđúnglàngườicủacôngviệc.Nếutấtcảmọingườiđềuđượcnhưcậuthìphúcđứcchongànhcaosukhốnkhổnàyquá!

Biếtngaymà!Anhlạicốnhịncười.Kiểunàylãotasắpphongmìnhlàmanhhùng,thànhthánhsốngđếnnơivànếumìnhđitiệtthìcókhilãođộimìnhlênđầumàđikhắpcôngtymất.

-Xinlỗi!Tôichỉcómộtcháuvàcũngđãtạtrồi.

-Thếà?Chếtchửa,mìnhquanliêuquá.Thế…ThếcònconnhỏThương?-Besườntráianhbỗngnhậnmộtcúhíchrấtưlàthânái–Chắclàkhóchếtnướcmắtchứ?Này!Cậulàmkhổđànbànóvừavừathôinhé,làmquá,khichếtchúngnókéorađầymồđầymảlạirắcrốito.Hàhà!

Vôduyên!Đangkhônglạinóiđếnmồmả!Cáilãonàykhôngcòncáchnàobộclộđượccáisướngđếnquábấtngờnữaà?Thôiđược,cólẽđãđếnlúcphảichocáiđầuóccứngđơđầychấtbảohoàngbảothủnhưcủamộtviênđộicảicáchruộngđấtkiatỉnhlạimộtchút.

-AnhBa!–VũNguyênnóiráohoảnh–Tuymớivềnhưngtôiđãđượcnghenhiềuchuyệnnhứcđầutrênnày,tôiđihyvọngrằnglúctrởlạimọichuyệnsẽổnhơn.

-Cáigìnhứcđầu,cáigìsẽổn?Cậungheai?Nghethằngthốimồmnào?–Tiếnghỏiphụtrangherènrẹtnhưhởvannồihơinhưngliềnđólạitrầmxuốngnhưcáisựhỏinàyôngtađãtừngđượcnghe,đãnhiềulầnphảiứngxử-Ổn!Sẽổn!Cógìmàkhôngổn!Cậucứđiđi!Vàphảinhớmộtđiều,kẻxấumiệng,kẻmuốnhạitachơitaởđâucũngcó,đừngvộitinai,kểcảcáivùngđấtđịađầumàcậusắptới.

-Cámơnlờinóichântìnhcủagiámđốc!

-Cógìđâu.Cóthểtrướcđâycậuđãnghenóinhiềuđiềukhôngtrúngvềmìnhnhưngvềđâysốngvớinhaudầndàcậusẽhiểu.Mìnhbaogiờcũngchântình,baogiờcũnglấycáiviệcquýtrọngconngườilêntrênhết.Vínhưchuyệncủacậu,mìnhbiếtcậuthànhkiếnvớimình,nóiácvềmìnhnhưngmìnhvẫnkiênquyếtđềbạtlênmấyanhchocậuvềđây.

Anhquaynhìnramảngnắngngoàisongcửa,chútnữabậtlênmộttiếngphịtởcuốngmũi.Miệnglưỡitrơntruộiđếnthếlàcùng.Nhưngdẹp!Sắpđixarồi,cónínnhịnthêmmộtchútnữađãhềhấnchi.

-Này!–Giọngnóilàmrabộvôtình–BọnmìnhtínhđưatayĐiềnthaycậuVậnlàmtrưởngphòngkinhdoanhxuấtnhậpkhẩucậuthấythếnào?

Cáichếtcủamàylànhìnđờilúcnàocũngphiênphiến...CâunóihồichiềucủaVậnchợttrỗidậytrongđầu,khiếnanhbấtgiáccốthoátvùngrakhỏitínhlườinháccốhữumộtkhiphảibuộcđầuócchạmđụngđếnnhữngviệcvềtổchức,nhânsự,nóichunglàvềconngười.

-Nếuthườngvụvàcácanhđãtínhrồithì…Nóichungtôikhôngcóýkiếngì.Cậuấycónănglựckinhdoanhnhưnggiánhưcứđểởnôngtrườngthìhợphơn.Mỗingườicómộtthếmạnhriêngcủamình,thếmạnhcủacậuĐiềnlàtrồngtrọtvàbámchắcvàođất.Xađất,tâmtínhcậuấycũngsẽkhácđi!Cáichứcnăngtrưởngphòngmộtphòngchủlực,phònglinhhồn,luônphảivachạmvớicáctìnhhuốngphứctạp,nhấtlàvềtàichínhtiềnnong,tôie…

-Thôiđượcrồi!Việcnàysẽđượcbànthêmtrongthườngvụđảnguỷ,cậucứyêntâmđiđi!–Khuônmặtđỏđắm,rấttừngtrảicủavịgiámđốcđộtnhiênsắtlạinhưtừđầuđếngiờnóchưađượcnởra.

-Vâng!Tôichưanằmtrongthườngvụnêncứcoiđâylàmộtlờithamkhảo.CònnếuĐảnguỷquyếtthì…tôikhôngcóýkiếngì.

Tôikhôngcóýkiếngì!Câunóinhưmộtcáitặclưỡivàcáchnhìnnhậnconngườinướcđôikhôngmuốnbấtcứaibịtổnthươngđó,VũNguyênđâucóngờrằng,chỉmấynămsau,nóđãtrởthànhcáihậuhoạkhiếnanhphảichuiđầuvàotù!

Cònlúcấy,anhnhậnđượcmộtcáibắttaymềmnhũn,hữnghờrồisauđókhôngcòngìnữa.

Vớimộtchútnhớtnhátcònlạitronglòngbàntay,anhbỗnghiểutạisaoconngườicóbộóccứngngắc,thẳngđơ,nhưngđầybiếnhoạtvàthườnglấynhữngnguyêntắcđảng,nguyêntắcmácxítraphùtrợchoýđịnhcủamìnhkialạicóthểtrụđượcởđâygầncảchụcnăm.Giỏi!Phảinóilàquágiỏi!Vàcùngkhoảnhkhắcấy,anhbiếtchắcrằngtớiđâygiữamìnhvớiôngta,mộtcáihốvốnngăncáchlâunayđãlờmờhìnhthànhnaycànghìnhthànhsâuhoắmhơn.Biếtvậynhưnganhchẳngthểlàmkhácđược.Ghétlàghét,yêulàyêu,làmsaoanhcóthểnóilờigiảdốixuphụvớimộtconngườibấylâuanhđãkhôngchịunổiấy.

“Màyrồicònlàkhốnđốnvìcáithóicựcđoancứngngắccủamàychúemạ!Mềmthìlạimềmquá,cứnhưcáiđứalàmthơtrongrừng,cứngthìlạicứngquá,chẳngaichịunổi.Giữacáiđầucủachúvàquảtimtrongngựcchúnóđangđậplộnnhaukhakháđó.Cuộcsốnglúcnàykhôngphảichỉcólòngtốtvàsựtrungthựclàđủthôiđâu.Nócòncầnrấtnhiềuthứkhácnữamàchúemchỉnhậnramộtkhichịukhóbỏbớtđượcbacáitínhkhíngangbướng,độngmộtchútlànổtungtoé,coitrờibằngđĩanhậuấyđi.”ÔngbíthưcàrăngcăngtaithườngđượckêubằngôngBảychúrừngdạonàolạiquắcvàomặtcậubạnvongniêncủamìnhnhưthếlúcanhghéthămtậnnhàkiếmlyrượuuốngđỡtốiqua.Uốngcạnlyrượutắckèvàngsánh,ôngnóithêm,cáimiệngngắn,răngvẫncườinhưngđôimắtlạiphảngphấtchútbuồnbuồn:“Tôinóichúcũngtứclàtôinóitôi.Cónhữngthứthờichiếnrấthợpnhưngthờibìnhlạicóchiềukhôngổn,nhưthóicựcđoanquyếtđoánchẳnghạn.Chonên–Ôngcạnmộtlyrượunữa–Chúcứđiđi!Chúcứlàmtheonhữnggìmàlươngtâmchúthấyổn,cònkhôngổn,sẵnsàngtrảgiá,ngẩngđầulênmàtrảgiá,cốtkhôngđượchèn.Còntôi,chưabiếtchừngngàymộtngàyhaitôicũngbuộcphảirờikhỏicáicôngviệcquáphứctạpnày.Rấtthanhthản.Tôivớichúđềucómộtthờilínhchiếntậnmình…”

“Chấpnhậntrảgiá!”Anhnóivànémtancáilyxuốngđấttheođúngkiểucạnlytrướclúcvàotrậnngàyxưarồiquaylưngđithẳng.

16

CỬAKHẨUMÓNGCÁIDÀNDẠTGIÓVÀNẮNG.

Đứngngẩnngơgiữamộtvùngbiêncươngxanhtíttắp,VũNguyêncứthấytoànthânmìnhtanchảyratrongmộtcảmgiácrấtlạ!Thìcũnglàbiêncươngcảthôimàsaonơiđâycáigìcũngđượcmởrađếnmênhmang,đếnthoángđạt,đếntậncùng,đếnhếttầmkíchkhônggian,thờigiannhưthế!Trờithậtcao,đấtthậtrộngvàngaycảcáimùicủagió,củanắngcũngphiêudiêuxangáikhácthường.XangáinhưcótiếngbinhđaooaihùngcủabaotrậnđánhôngchachốnggiặcphươngBắctựngànxưalaoxaodộivề.Vàcócảtrậnđánhinhỏi,tiếngkèndêbiểnngườicáchđâygầnhaichụcnămmàchínhanhcóthamdựấynữa.Khôngtinđược!Mớingàynàochỗnàyđâycònđầymìntráichếtchóc,cònđầyvẻhoangtànthêlươngvàmùitửkhíbámnặngtrêntừngkherãnhtừnglácỏ.Ấyvậymàbâygiờ,cứnhưcáithứđùadaiđùaáccủalịchsử,mộtthươngtrườnghuyênnáo,chóngmặtvàtrợntrụahiệnra.

Ngườitađangbánmuatấtcảnhữngthứcóthểbánmuađược.Ngườitađangùnùnqualạilằnranhđườngbiênbằngtấtcảnhữngphươngtiệncóthểqualạiđược.NhữngcáinhìntầntảocủacáccôgáiViệtNam,nhữngđôimắtlárămmộtmítrànđầycủacáccôgáiTrungHoa.Mộtnúibiavạnlực,mộtbãixeđủloại.Mộtbờđêtiềnxanhbiếcđangtraođổigiáhốiđoái.Mộtvạtcỏgianhvẫncòndínhmáubởitiếngmìnnổkhiđêm.Mộtbãichóđủmàuđangăngẳngchờxuấtngoại.MộtđànghethuyềnchởkhẳmxéngangdòngCaLong.Mộttốpkháchdulịchnhễnhạitrắngđingượcchiềumộtdòngcửuvạnámámđen.Mồhôichuanồngvàmĩphẩmnônnao.Tiếngcườichớtnhảđanvàolờichửitụchầmhè.Váyvàquần.Cởitrầnvàcomlê.BắpchâncôgáiTứXuyênvàcặpđùiconbénuộtdàiđứngtrướccửahàngKaraokemờikhách.Thiênhạchàohàngvàchàocảthểxác.Càucạumộtcáinhìnbiênphòng.Ranhmãnhmộtmiệngcườihảiquan.Dânanhchịdaobúathoắtbiếnthoắthiệnnhưhồnmabóngquếsôisủi,tínhtoán,chụpgiật,bonchen.Maymắnvàbấthạnh.

Trúngmánhvàsạtnghiệp.Cườihahảvàkhócngậmngùi.Tấtcảmàuvẻchốnthươngtrườngthờimởcửađềuhiệnrõmồnmộttrêncácnétmặtconngườinơiđây.Hiệnrõđếnnỗikhôngmộtai,kểcảanh,lạicóthểhìnhdungrađượcrằng,chỉcáchđâyítnămthôi,cũngchínhtạichốnnàyngườitađãđêmngàyngườitatìmcáchnãsúngvàonhaukhôngthươngtiếc,khôngthươngtiếccảcâycầuđábắcngangsôngcònhằnrõhàngchữkhắcchìmtìnhhữunghịhainướcđờiđờibềnvững!Thìvữngbềnvữngđấychứ.Trướcđâylàbềnvữngnghĩatình,sauđánhnhaumộtchậplạichuyểnrathứbềnvữnglâubềnvĩnhcửuhơn,sựbềnvữngcủakiếpsinhtồn.

Quánănnàođangbốcramùithịtbòxàotỏithơmđếnnhứcnhối!Mộtlữkháchlàanhchưakịpnuốttrôicụcnướcbọtthìmộtcáinhứcnhốihơnđãhiệnra,cáinhứcnhốiđủsứclàmtanbiếnmọicảmnhậnngổnngangoàậptronganhsuốttừbuổiđếngiờ.Đólànhữnglòngsàlanđầyắpmủcaosuđangnằmtrắngphớnhưnhữngkhúccáôithiukhổnglồcắmđuôinhaudướibếnsông.Nhữngkhúccáđãnặngmùikhiếnchomộttốpnữsinhđạpxeđihọcvềquacứphảibụmmồmbồmmũiguồngchânthoátchonhanh.Vàtấtnhiênhỡiôitrongđócócảkhúccábẽbàngcủacôngtyanh.

-Tacònbaonhiêutấnnữa.

Anhchàngnhânviênphòngxuấtnhậpkhẩucódángbậmbịchkháđẹpvớinướcdasơncướchồngtươixanhrìnhữngchânrâu,quêlúttậnmộtvùngĐôngNamBộtênlàHùng,thườngđượcgọilàHùngtiềnđồntừnãycứđưamắtnhìntrộmvịsếpmớicủamình,nghehỏibỗngthởdàiđánhsượtmộtcáinhưtiếngthởdàicủamộtthiếuphụlắmnỗiđađoan:

-Dạ…Haingànạ!Tứclàchưabánđượctấnnào.

-Dạ…Kểrabánlẻ,bánnhìnhằngthìcũngcó.

-Đãcóhướngranàokhakhámộtchútchưa?

-Emđangtìmnhưngnóichungcũngkẹtlắm!

-Thếráotrọicáiđốngdướisôngkialàcủađơnvịnào?

-Đủmặc.Ngànhcaosucóbaonhiêucôngtythìcóbấynhiêuchi

nhánhlênđâytìmmốibánhàng,kểcảtổngcôngtycũngcóluôn.

-Tổngcôngty?

…Thếthìcòngìđểnóinữa!Anhđãđịnhbuộtracâuđó.Bikịch!Đúnglàbikịch!Nhànhàtrồngcaosu.Tỉnhtỉnhtrồngcaosu.Khắpnơitrồngcaosu.Trồngvôtộivạ.Chếbiếnvôtộivạ.Cứtưởnglàbéobởđểrồikìnkìnđemnhaulênchấtđốngởđâymàtranhkháchtranhgiánhưcáichợtrời!Đánglẽvớitưcáchlàchamẹ,làcơquanđầunão,làtổnghànhdinhcủamộttậpđoànkinhtếnondại.CáithứgọilàTổngđónếukhôngthòđượcbàntayvàocôngviệcđiềuhànhsảnxuấttrêntổngthểmộtcáchtriệtđểthìchíítcũngphảilotoanđượcđầurađầuvàochoconcáiđểcáinơitậpkếtbấtđắcdĩnàybớtđiđượcvẻbẽbàngkhêđọngthìđằngnàylạihồnnhiêngópthêmvàosựbẽbàngđómộtđốngchìnhìnhthếkiathìcònracáithốngnágìnữa.Chaoôilàcáikháiniệm90,91củamộttậpđoànkinhtế!Đànhrằngmuốnmầnănlớn,muốntăngsứccạnhtranh,muốntrườngvốnthìắtphảicótậpđoàn.Nhưngcácvịlạiquênmấtmộtđiềumáumủrằng,tậpđoànlàsựcộnglựcchứphảiđâuđơnthuầnlàsựcộnglại.Bacáikhoẻcộnglạisẽthànhmộtcáikhoẻhơnnhưngbacáiyếucộnglạithìchỉchorađờimộtcơthểhoạisinh.Màcáiyếuthìlổnnhổnsờđâuchảthấy.Nhưngthôi,cũngchảtráchđược.Tấtcảcònđangvỡlòng,mọiviệccònđangtậpsự,tráchmócai,tráchmóccáigìbâygiờ?

-Sếpnghĩgìđấyạ?–Hùngtiềnđồnrụtrèhỏi.

-Không…Thếcậutrụởđâybaolâurồi?

-Banămcólẻthưasếp.

-Lâunhỉ!Thếtếtnhấtvẫntranhthủvềđấychứ?

-Dạ!Cóđậntếtcũngphảiởlạiđểgiaohàng.

-Vợcongìchưa?

-Emcómộtcháu.Đisuốt,convợnókêuquátrời,nóbảocóchồngcũngnhưkhông.Nócòndoạsẽđilấythằngkhác.

-Cậunóiđiềuấymàmặtmàycứtươihơnhớn?Chắccũngcó…mốirồihả?Congáitrênnàyđẹpcótiếng.LợnMóngCáigáiTiên

Yên…Cônàocũnghồngthắmnhưtáochíncâycả.

-Khôngdámđâusếpơi!Phảitộichết.Đêmnằmthươngvợthươngconquắtruộtcònhơisứcđâunữa.Mànhìnsếpđẹptraithếnày,dễđiđámcongáitrờigầmởđâynó…quấyrốitìnhdụclắmđó–Giọngcậutachợtnhỏlại–TốinayemdẫnsếpraTràCổ,mặcsứcchọn,hươngđồnggiónội,trẻnõn.LoạinàyởHàNộihaySàiGòncóbóicũngkhôngra,tìnhcảmthôi,tốnkémchẳngđángkểgìđâu.

-Tómlại–VũNguyênngắtlời–Lýdonàodẫnđếnhànghọkhôngbánđược?Cậunóithửtôinghe.

-Dạ!–Cáicườitrailơtrênmiệngkhựnglại–Dạ!Cólẽráotrọilàdochấtlượng.

-Saolạicólẽ?Phảikhẳngđịnhnólàtạicáigìnữa?Chấtlượng.Aichảbiếtlàchấtlượng.Chỗquáinàokhônglàchấtlượng.Nhưngchấtlượngcụthểnólàcáigì?

-Cólẽ…Dạ,chắctạidocáimàumủcủamình.Dântàuhọchẳngmấyquantâmđếncácthôngsốkĩthuậtnhưđộdẻo,độchịulực,độchịumàimòn,nhãnmác…Nhãnmácnàođộnàocũngđượcvìnếucầnnhãnsịnnhấtthếgiới,chỉtrongnháymắtlàhọliền.Họchỉmêmàuvàngchanhvàđộmịncủathớmủ.

-Thídụnhưcủathằngnào?

-NhưcủathằngĐồngNai,thằngDầuTiếngchẳnghạn.Mủcủahọchưathậtchuẩnnhưngcũngđỡlắm,bánkháchạy,còncủamình…

-Củamìnhsao?Cậucứnóithẳngra!

-Mìnhhả?...xinlỗisếpcứlamnhamnửavàngnửađỏnhìnnhưmàubãchè,bọtkhílạinổihònnổicụcđếnmìnhnhìncònchánchứnóichiđếnhọ.Thậmchísếpbiếtkhông,họcònnóithàmìnhcứbánmủtươichohọhọvềtựchếbiếnlấycònhơn.Màbánmủtươithìgiáthấplắm.Coinhưhuề.

-Vẫncònhơnđểnónằmchếtgiẫmthếkiarồihàngngàyècổchịutiềnlưukhôngbếnđỗ.

-Dạ.Emcũnglầnđiệnvềcôngtynóivậynhưng…

-Nhưngmấyanhnóicứgămgămchờgiálênchứgì?

-Dạ…

-Này,cậuvừanóicáigìTràCổ-VũNguyênđộtngộtchuyểngiọng

-BãibiểnTràCổ-MặtHùngthoángngây–Cógìkhôngạ?

-Ởđómọithứđềucó,tuyệtvờiđúngkhông?

-Dạtrêncảtuyệtvời–ConmắthúphípcủaHùngsánglên.

-Giờmìnhrađấykiếmmấyconghẹnhậuchơi.

-Cóngay!ĐểemmượnchiếcxemáylạnhcủathằngDầuTiếngđưasếpđi.Sếpbảo,nếuvùngcựcbắcbuồnthốiruộtnàymàkhôngcónhữngthứđóthìtrụsaonổi.Sếpchờemnửaphút!

-Khoan!Cầngìphảimáylạnhcứtằngtằngđixemáycũngđược.

-Dạnhưng…Phógiámđốcmộtcôngtycaosulớnnhấtnhìmộtquốcgiaaiđờilạicưỡixemáy,bạnhànghọnhìnthấy,cókhiảnhhưởngđếnuytínkíkết.

-Cậucũngbiếtnóithẳngđấynhỉ?

-LàemcũngnóitheoýcủachúBagiámđốc.

-Cònnữa!Cáiphòngchiềunaycậuthuêởkháchsạnchotôigiábaonhiêuấynhỉ?

-Dạ!Đángbaonhiêu.Mìnhởngắnthì150ngàn,ởdàithìđượcgiảm30%nhưtrườnghợpcủaemchẳnghạn.

-Mộttrămnămmươingànmộtđêmtrongkhicaosukhôngbánnổimộtkímàlạilàkhôngđángbaonhiêuà?Cáccậuchơisangquánhỉ?ChắcđâycũnglàýcủachúBagiámđốc?Thôiđược,cáiđãquachoqua!Bâygiờtôiquyếtđịnhđây:Trướckhirabiển,cậuvềlàmthủ

tụctrảphòngrồichuyểnsangmộtnơikhácrẻhơn,dạngbìnhdân,khôngđượcvượtquásáumươingànvàchỉcầnmộtphòngthôi.Tôivớicậuởchung.Tớiđâycũngphảitìmcáchxâymộtcáinhonhỏchoriêngmìnhđểcóchỗchoanhemđilại.

-Ởchung?...Sáumươingàn?–Conmắtnhậuđêmmởtròn.

-Đúng!Vợcongiađìnhgìmàbàyđặtởriêng.Nhưngcònmáylạnh,cònbìnhtắmnóng,còntivi…chảlẽsếp…

VũNguyênquaymặtrabiểnđểtránhđicáinhìnquáưthiểunãonhưkẻsắpchìmsuốngkia.Đúnglàhiệnthâncholốisốngkhôngcầnbiếtđếncáigìkhácngoàisựhưởngthụcủamộtthời,chếtthật!Trướckhilênđây,anhđãđượcnghenóicậutathôngminh,tháovátnhưnglàmănngẫuhứng,phágiachitử,tiềnbạcnhậpnhèm,gáiúlinhtinh,sởdĩvẫntrụlạiđượcởcáinơibéobởnàymộtphầnlàdokhảnăngngoạigiaoquenbiếtrộng,phầnkháclàluônbiếtchơiđẹpvớisếp,biếtchiềunịnhsếp,gãitrúngchỗngứacủasếpmỗikhisếpcóviệclênđâyhoặccậutacódịptrởvề.Cũngnghenóianhchàngđãcóconriêngvớimộtngườiđànbàgốchoachuyênlàmnghềđổitiềnởđâynhưngchưaainắmđượcbằngchứngcụthể.Cóngườikhuyênanhnênthayđikẻocóbậnmanghoạ,anhchỉcười,quyềnhạngìmàthay,nhândanhaimàthayvàlàmsaocóthểthayđượcmộtkhicáimắtxíchnàychỉlàmộtchitiếttrongcảguồngmáyđãquáquenvậnhànhtheokiểuđó.

-Sếpcườicáigìđấyạ?–Tiếnghỏirụtrè.

-Từnaymọichếđộsinhhoạtcủatôivớicậusẽrậpkhuôntheođúngchếđộđicôngtác.Tấtnhiênlàmtốtsẽcótríchthưởngtheoquychế.Tấtcảnhữngkhoảnchithêmnhưtiếpkhách,đốingoại,quàcáp,giaodịch…thậtcầnthiếtmớichivànếuchicũngphảivàosổsách,phảithôngquatôichínhxáctừngsốlẻmột.TôikhôngmuốnngườitanóirằngtrênnàyanhHùngrấtkhoẻtựtungtựtác,cáitổcontòvò,muốnlàmgìthìlàm.

-Nhưngcôngviệctrênnàynóphứctạplắmạ.Cónhữngkhoảnchikhôngthể…

-Cậucứlàmtheoýtôi.Chúngtalênđâyđểlokiếmđầurachứkhôngphảiđểlovuithú.Liêucơmcủahàngngànconngườiởdưới

kiađangtừnggiờtừngphútnhìnvàomấymốngởtrênnàyđó.

-Dạ…

-Chưahết!Látnữarabiểntôimuốnxuốngdầmngườimộtchútđểsốnglạichútkỉniệmnămxưa,hồichiếntranhbiêngiớirồivề.Cònbacáichuyệngáinongáiđồnglàthằngđànôngaichảthích,nhấtlạilànhữngthằngđànôngđangxanhànhưtôivớicậunhưngchưaphảilúc.Giữamấyngàntấnmủnằmthốirữavànhữngcặpđùinonrámnắng,tôivớicậulúcnàychỉcóquyềnđượcchọnmột.Cậuhiểuýtôichứ?

-Dạhiểu!

-Cònnữa.Nhìntrongmắtcậu,tôibiếtcậuđãbắtđầukhóchịuvớitôi,cứviệc,miễnlàcôngviệcphảichạy.Trêntinhthầnđó,tôilưuýcậuthêmmộtđiều,nghehaykhôngnghetuỳcậu,đólàmộtthằngđànôngtràntrềnhưcậuphảixavợconlênsốngởcáixứsởtoànđànbàcongáixinhđẹp,tínhtìnhlạiđatình,phóngkhoángnhưthếnày,tôihiểukhólòngmàgiữđượcnhưnglàmsaothìlàm,ănvụngphảibiếtchùimép.

-Dạ,thưasếp…Cóvụngtrộmgìđâuạ!

-Làtôicứnhắcthế.

-Dạ…Emhiểu.

Nóihiểunhưngquayramởkhoáxemáy,cáimiệngthâmđenkhóithuốccủaanhchànghơibĩuxuốngtrongtiếngcàunhàu:“Mẹ!Đụngphảicáilãodởngườirồi!Kiểunàysẽcònmệtthấymẹđây!”

*

**

Đêmđó,đêmđầutiênởthịtrấnbiêncươngselạnh,VũNguyênkhôngngủđược.Cũnglàđêmđầutiênsaucảgầnnămchụcnămlănlócsốngởđờianhmớithấmthếnàolàcáisựmấtngủ.Đúnglàkhôngthểchịuđượcthật.Đầuóclúctanra,lúclạivónđặc,lúchồngrựclên,lúclạilạnhtanh,thửtậptrungnghĩviệcnàynólạinhảy

thếchsangviệckhác,rốitinhrốimù.

Từbé,khôngrõcóphảivìgenditruyền¬hayvìthểtrạngmạnhmẽmàcáisứcngủcủaanhainhìncũngphátthèm.Thứcthìthôi,thứcmấyđêm,thứccảtuầnliềncũngđượcnhưngđặtmìnhlàngủngay,ngủrấtsâu,ngủkhôngnóimớkhôngmộngmị,hơiđộngnhẹđãtỉnh,tỉnhqueonhưtrướcđóchưahềngủnghêgì.Hồihànhquânđibê,cónhữngđêmvừađianhcóthểvừangủmàvẫnkhôngbướclỡ,lệnhhạbalômộtcáilàngáyluôn,lệnhlênbalôlàmởmắtđitiếp,thậmchícólầnđãnằmtronghàngràođịch,chỉcáchhọngđạiliênđốiphươngkhôngđầynămmétchưađếngiờnổsúngthếmàvùinhẹmặtxuốngcỏđầmsươnganhvẫnlàmđượcmộtgiấcngắnngonlànhvàrồichođếncảnhữngnămthángchuyểnsanglàmquảnlýkinhtếsaunày,baođậnlaođaođếnvỡđầu,ngườikháccóthểthầnkinhbịsuysụphẳn,ởanh,cũngmêsảng,cũngmuốnchửimuốnhét,thậmchímuốnđánhmuốngiếtmộtainhưngđêmvề,đặtmìnhcáilạingáybìnhthườngđểrồisángmaitỉnhdậycóđaucógiậngìrồithìđauthìgiậntiếp.Chínhbạnbèanhvàngườibíthưcàrăngthânthiếtđãphảithốtlên:“Màyđúnglàthằngcóbộthầnkinhbằngthép.Giảsửvớitấtthảynhữngđiềumayrủiấymàmàykhôngngủđượcdùchỉmộtđêmthôi,chắcchắnmàyđãtreocổtrốnthoátnợđờirồi”.Anhcườikhìkhàbảođólàbảobốiônggiàtruyềncho.Thahồchocuộcđờilàmtìnhlàmtội,chỉcầnngáylênmộtchậpthậtgiònlàmọisựlạiđượcxoábằnghết.

Songcáisựngủđóđôikhicũngkhárầyrà.Vớivợkhôngnóilàmgì,nhưngngaycảđốivớiThương,ngườiđànbàmàanhcóthểthứccảđờiđểchămbẵmđểyêuthươnglạiđôikhicũngngủkhìbêncạnhcáithổnthứcsâuthẳmcủaemsâuthẳmcủaemsaunhữngkhoảnhkhắcthănghoathầnthánhkhiếnchosángsautỉnhdậy,embuộcphảixămsoinhìnvàođáymắtanhxemconngườinàycóyêuthươngmìnhthậtkhônghaychỉlàmộtthứkhoáicảmmanggiátrịsinhhọcngangmộttiếngợthậttosaubữaănno.

Biếtrằngrồisẽkhôngthểnàongủđượcnữa,màanhlạikhôngthíchcầuviệnđếnnhữngphươngcáchtìmngủthôngthườngnhưnhẩmđếm,nhưcốđểđầuóctanlãngra,nhưthòtaybậtđènđọcsách…VũNguyênquyếtđịnhtrởdậyđirabiển.Từnhỏanhđãvốnyêubiển.Lớnlênbiểnđốivớianhcàngtrởthànhmộtsựđammê,mộtthứcứurỗikhôngthểthiếuđược.Trongnhữngthángngàyđánhvậtvớicâycaosunhọcnhằnnhấtvừarồi,nếukhôngcốbiểnthìrồi

khônghiểucáiđầuquásứcnhạycảm,rấtdễbịtổnthươngcủaanhsẽbiếndạng,mưngmủđếnthếnào!Vàngaycảcáichuyệnanhtìnhnguyệnlênđây,đâuphảikhôngcótiếngsóngbiểnvỗmênhmangthôithúc.Biểnlàvôcùng.Cuộcđờiconngườilàhữuhạn.Chỉcóđặtcáinàycạnhcáikiamớivỡrađượchếtsựnhỏbé,phùducủakiếpngườimàtạmquênđiđượcnhữngkhổđauvặtvãnh,nhữnghamhốlăntănkhôngcầnthiết.Chaoôi!Trăntrở,dằnvặtlàmgìnhiềumộtkhihếtthảyđềuđượckếtthúcbằngcáimàusắchuvôkhôngcùngxanhbiếckia.

Đồnghồtrêntườngchỉ1giờ.Imlặngnhưđịangục.Hơilạnh.Địnhlấycuốnsáchmỏnggiớithiệuvềloạigiốngcaosutốtnhấtđangthịnhhànhtrênthếgiớirađọcmấytrangnhưngrồilạikhôngmuốnđánhđộngngườinhânviênnằmcùngphòng,anhnhóntaymởtủlấycâykèn,khoácthêmtấmáogiórồinhẹchânđiracửa.Hànhlanglầnđinàytronganhvẫnchỉlàcâykèn,ítsáchkỹthuật,cuốntựhọctiếngTrungHoavàcóthêmcảcuốnsổquănqueodàyđặcnhữngchữlàchữcủaem.Cuốnsổ,anhmangtheochưahẳnvìnhữnggìghichépbêntrong,nhữngcáinàyanhđãcóđọcsơsơvàocáiđêmngậmngùixalắmrồi,màvìbúttích,tâmhồn,bóngdángcủaemhiểnhiệntrongđódẫucáibóngdángkialúcnàygợilênnhiềucayđắnghơnsựấmlòng.

Vàtấtnhiêncócảtấmhìnhthằngnhỏconanh.Nămnaynóđã15tuổi,bắtđầulênlớpchín.Đợtghéquanhàvừarồi,haichaconđãcóbuổiđidạocùngnhaukhálâubênbờsôngSàiGònđangvàokỳnướcròng.Chỉsangbênkiabờmộtmàulaulách,anhkểvềnhữngtrậnđánhđãdiễnraởchỗnàychỗnọ,nóivềnhữngkỷniệmđồngđộikẻsốngngườichếtchẳngthểnàoquên…Thằngbéchỉnghemàkhôngnóilạicâugì.Đôimắtnhìnramặtnướccónhữngvạtbèolụcbìnhtrôingượctrôixuôisaobuồnthế.Đôimắtmởto.Aicũngbảođôimắtnógiốngmắtanh.Giốngthìkhổchứcósungsướngnỗigìđâuhảcontrai.Anhhỏivềmẹnó?Nócúixuốngvạtcỏbậmmôikhôngtrảlời.Anhbếtmìnhhỏithừa.Cảtuầnnay,từbữaanhvề,côấycóởnhàngàynàođâu.Hếtđilễchùalạiđithămmộtbàbạnbệnhđauởtỉnhnàytỉnhkia.Vàthithoảngnếucóvềchăngnữathìlạimặtmàylạiđanhlạinhưtượngphật,nhưthểkhôngcầnbiếtcóanhđangcùnghiệndiệntrongmộtmáinhà.Đãđôilầnvàonhữnggiờkhắckhuyakhoắtnhất,cáigiờkhắcmàlòngdạđànbàthườnghaymềmyếu,anhmuốngõcửaphòngđểnóivớivợmộtcâungọtngào,mộtcâuđạiđểnhưlàgiờđâyanhkhôngcòngìnữa,giàrồi,lúcnàytôichỉcònmình

vàcon,chotôixinlỗinhữngchuyệnđãqua,vìthằngbéchúngtahãycốgắnglàmlạitừđầu.Nhưngcánhcửaphòngvẫnđóngkínnhưngànnămnaynóvẫnđóngnhưthế,đóngchođếntậnlúcanhđi.Thằngbé,mãiđếnlúcsắptrởvềnómớingướcnhìnlên,nóimộtcâumàđếntậnlúcnàynhớlại,anhvẫncònthấysữngsờ:“Bốơi!...Conbiếtbốbuồnlắm!Haylà…bốđừngvềnữa,bốcứởtrênấy,thỉnhthoảngnếuđượcnghỉ,consẽlênthăm…”Bằngcâunóiđó,anhbiếtthằngbéđãhiểuanh,đãphầnnàođứngvềphíaanhnhưngnókhôngthểramặtphảnứngtháiđộquáquắtcủamẹnó.Nócũngđangkhổtâm,khổtheokiểutuổi15củanó.Anhxoađầuconmànướcmắtcứchựcchảyra…

Anhchàngnhânviênkhẽcựamình,nóimớvăngtụcmộtcâugìđórồilạingoẻođầungáytiếp.Ngáyvôtư.Ngáynhưnhèruộtrarồilạinuốtruộtvào.Chắccậutađangoánmình.Sựcómặtcủamìnhđãthayđổihoàntoànnhịpsống,cáchsốngcủacucậuđãtrởthànhtậpquánbấylâu.Cứoánđi!Rồicáisựoánnàysẽkhôngchỉcóởriêngcậuđâu.Nósẽmỗingàymộtđôngđúc,trànlanrađấy.Mìnhchấpnhận.Muốnthayđổiđượcmộtcáigìđóchotửtếđôichútởcuộcđờinày,nếukhôngbiếtchấpnhậnânoángianghồthìsaocóthểthayđổiđược.Trướchếtlàthayđổibắtđầutừngaykiểusốngnhánhemgiangsơnmộtcõibiênthuỳcủacậu,cậuchàngạ!

*

**

Thịtrấncửakhẩubiênthuỳnàydườngnhưkhôngcóđêm.Ngườitabiếtkiếmrađốngtiềnởđâythìngườitacũngbiếtcáchtiêuđồngtiềnởđây.Tiềnkiếmbanngày,tiềutiêubanđêm.Chonê,chỉsaukhôngđầymườiphút,trênmộtchiếcHondaômlúcnàocũngtúctrựctừngđànởmỗiđầuphố,anhđãcómặttrênbãibiểnTràCổ.Cáibãibiểnxoảidàicảchụccâyvàohàngđẹpnhấtnướcnhưngchưađượckhaitháchếttiềmlựcnàybanngàyđãquạnhhưu,đêmvềcànghưuquạnh.Chỉcónhữngánhđènnhàhàngẩnchìmrấtliêutraiphíasauvàtiếngsóngvỗvôcảmvôhồiởphíatrước.Anhđirasátchânsóng,tìmmộtchỗkhôráongồixuống,mócthuốcrađốt,đểmặcchongọngióđạidươngđemtheohơinướcmặnmòivàmùitanhcủatômcáthổithốcvàomặtvàotoànthân.“Saoanhhútthuốcnhiềuthế?Hútnhiềukhôngcólợichotimmạchđâu.Baonhiêungườichếtnonvìcácchứngbệnhdothuốcgâyrađấy!...”Mộtlầnnàođótrướcbiển

LongHải,hìnhnhưđãlâulắmrồi,emcónóivớitôinhưvậy.Vàhìnhnhưtôicũngđãtrảlờithậtlàchảralàmsao:“Chếttrẻkhoẻmang.Đằngnàochảchết.Đánglẽchếtrữaxácởtrongrừngrồi,bâygiờsốngngàynàolãingàyđó,lãicảchụcnămrồicòngì.Vảlại,kiếpngườinhưkiếpgiunkiếpdế,đờichocáikhoáinàothìnạpthêmcáikhoáikhácvào,việcgìphảitướcnóđi…”.Nghethế,emquayđi,khôngnóithêmcâugìnữa.Chaoôi!Giờđây,giữabờbiểnđêmxangáinày,saotôilạithèmđượccóemvôcùngđếnthế,đểlạiđượcngheemtráchmóc,emrăndạynhưngchắcchắnlàtôisẽkhôngnóinănggìđểchoemphảiimlặngquayđinữađâu.Biểncóthểhoágiảiđượcmọiđiềunhưngcáimênhmôngcủanólạichỉlàmchotôikhaokhátemhơn,khaokhátđếncồncào,vôhồivôhạnnhưngànngànnhữnglớpsóngngoàikia.Thươngơi!Giờnàyemởđâu?Saoemlạicóthểđốixửvớitôitànnhẫnđếnnhườngấy!Vừarồitrênđườnglênđây,tôicóghéquatrườngemởmộtvùngngoạithànhHàNội,ngườitabảoemđithựctậprồi,khôngbiếtbaogiờvề.Tôikhôngtin.Tôinghĩrằngemđangcốtìnhtránhtôi,khôngmuốngặptôi.Lòngkiêuhãnhcủamộtthằngđànông,lòngkiêuhãnhmàembảomộtphầnvìnómàemyêutôi,đãkhôngchophéptôinấnnánhiềuhơnnữađểtìmgặpembằngđược.Vàthựclòngnếukhôngcócâunóicuốicùngcủathằngbékhiâmthầmtiễntôiraxehômđóthìtôicũngđâucómuốngặplại.Gặplại,biếtđâulạimộtcáinhìnlạnhlẽo,mộtcâunóidửngdưng,mộthìnhảnhđànôngđắcthắnggầmghìvớichiếcxephânkhốilớnbêncạnh,càngbuồnhơn…“Bố…Hômkhaigiảngvừarồi,côThươngcóđếntrườngcon,côđợiởcổnglâulắmrồiđưachoconmộtbọcsáchgiáokhoatrọnbộ,cảmộthộpbútchìđủloại.Côbảocôcólỗivớimẹ,cólỗivớicon,cólỗicảvớibố.Cônóiconthalỗivàdặnđừngnóichuyệnnàyvớibố.Nhìnlênconthấycôkhóc…”

Côkhóc…Cónghĩalàemvẫnyêutôi,vẫnkhôngthểquênđượctôinhưnglạiquyếtđịnhchạytrốntôi.Buồnquá!Saocuộcsốnglắmcáibuồnthếnhỉ?Hồinhỏđihọcănđóimặcrách,lớnlênđibộđộilạimặcráchănđói,hoàbìnhchuyểnngànhsangcaosu,lạitiếptụcđóirách,rồilấyvợ,rồigặpem,nỗiđóiráchchuyểnsangphíakhác,phíalinhhồn,càngbuồnhơn!Vậyrốtcụcconngườitatồntạitrêncõiđờinàyđểlàmcáigì?Rútcụcđượccáigì?Đượccáigìkhiphầnđángkểsốngnhấtlạikhôngcóem?...Thươngơi!Emcónhìnthấyngọnđèncủachiếcthuyểncâuđêmđanglữnglờtrôingoàikiakhông?Tầntảoquánhưngcũngbìnhyênquá!Anhsẵnsàngđánhđổitấtcảđểchúngmìnhcũngcóđượcmộtngọnđènnhưthế,bênnhau,lặnglẽ,côđơn,vạigạo,mớcá,vấtvả,thanhnhànvàđểrồimộtngàynàođókhiđãvề

già,cảhaisẽtanbiếngiữađạidương.Thếcũngxongmộtkiếpđời.

Anhbấtgiácđưakènlạnhbuốtsươngđêmlênmôi.Câykènnhưcóhơithởemnồngnàn,cómùidathịttinhkhiếtcủaemkhẽchênhchaorunglêntrongđó…Conthiênngagiãychết…cáichếtcủaconthiênnga…sựmỏngmanhđếnvôcùngcủacáiđẹp…cáiđẹpsaocứmuônđờimỏngmanhtộitình…

Nhưngmấynốtnhạcrấtkhẽ,khẽnhưchỉlàtiếngsóngtiếnggióvừavanglên,lậptứcbêncạnhanh,khôngxalắm,trêncátẩm,độtnhiêncóvậtthểgìrấttrắngrấtướtthoắtđộngđậy.Rồitừcáivậtthểấy,mộttiếngcongáibốirốicấtlên:

-Chết!Cóngười…Thôi,ngồidậyđiôngtướng!Cứlàmnhưchếtđóichếtkhát.

-Kệnó.Chonónhìntý–Tiếngcontrainhớtnhát–Lạimộtthằngkhốráchkhôngcótiềnvàođộngphảiđinhòmtrộmngoàibãichođỡthèmấymà.Nằmxuốngđi!Đangấy…

-Không!...Kỳlắm!Cátchuivàohết…ngườitarồiđâynày,giờià!

-Giờicũngthế.Cànghứng.

-Anhbệnhhoạnlắm!Emkhôngmuốn…

-Ơhay!Cáichuyệnnàyphảibệnhhoạn,phảilêncơnmộtchútnómớisướng,emchảhiểugìcả.Kìa!Nằmxuống!

-Ôngđilêncơnvớiconđĩnàokhácnhé,còntôi,tôikhôngthíchthếnày.

Nhưbịtátvàogiữamặt,lạinhưcómộtchútmơhồníukéo,cảmgiácthấyrõmặtmìnhsầnsượng,VũNguyênbấtgiácđứngdậy.Trờiđất!Chảlẽdướigầmtrờinày,ngaycảcáibãibiểnđêmđịađầucựcbắcnàycũngchẳngcònchỗnàodànhchomộtchútmộngmơ,hồitưởngnữaư?Đểnguyênốngquần,anhlộirangoàimépsóng.Ổnrồi!Xungquanhlànước,môđálạixùxì,chắcchắnlàchảcómanàorađầylàmcáitròlêncơnấyvớinhaunữa.Chíítcũngcómộtsựyêntĩnhcủariêngmìnhchođếnlúcmặttrờilên.

17NHƯNGKHÔNG!CÂYKÈNLẠIVỪAMỚIVANGLÊNĐƯỢC

mộtvàihợpâmchủngchẳngchưađâuvàođâuvàanhbiếtrằngvớitâmtrạngnàycóthổinữa,thổiđếnsángcũngvẫnchẳngđâuvàođâuhết,phíasauanhbỗngvanglêntiếngchânngườiđangoàmoạplộinướctiếnlên.Quái!Aithếnhỉ?ChảlẽlạilàhaicáivậtthểADamvàEVaphiênbảnlúcnãy?Chúngnóđùamìnhchắc?Haychúngrađâychiếmnốttảngđánàytheocáitinhthầnchủquyềnlãnhthổđanglàmốtchơitrênthếgiới?Anhchưakịpquaylạithìmộttiếngnóiđànôngđãụclênthethécùngvớimùirượubaynồngphảvàosóngnước:

-Nguyênphảikhông?ÔngNguyênkènphảikhông?

-Aiđấy?

-ĐúngNguyênrồi.Đệđây!Bằngđây!Bằngcùn,BằngCachiusađây.Ngồinhậutrongquán,nghetiếngkènđệđoánrahuynhngay.Quenquámà.Chỉhuynhmớicótiếngkènbuồnnhưchóốmthế.Nhậnrađệchưa?

Mộtlưỡisángphựclênxanhléttừchiếcbậtlửaga.MộtkhuônmặtbéotốtvớimáitóchúicuahệtmáitóccủanhữngthươnggiangườiHoaởphíabênkiacầucùnghàmrăngtrắngởnthoắthiệnrachờnvờnnhưtrongphimkinhdị.

-Nhớrồi–VũNguyênkêulênsaumộtlúcngắmnghĩa–Bằngcùn,khẩuđộitrưởngCachiusamườihainòngđãtrấngiữcaođiểm45suốtmườingàyliền.Bằng…Nhưngsaohồiđómìnhnghecậubịthươngđiviệnrồi…khôngquakhỏikiamà?

-Thươngtậtquégìđâu–Càngthethé–Đệlàmrabộthếđểtránhkhỏicuộcchiếnmàlúcấy,nóithậtnhé,mẹ,đệđãngấyđếntậncổ.

-Tứclàchúchàngphảnchiến?

-Cứcholàvậy.Thìđấy,huynhxem!Oánhnhauchán,chửibớinhauchán,bâygiờlạibắttaybuônbánvớinhau,cườihíhíhốhốvới

nhau,cứnhưtròđùaconnít,thếlàkhôngphảnà?

-Cáigìmàdạonàytoànhuynhvớiđệcảthế?

-Ầyà,làmănvớingườiTàu,nóitheocáchngườiTàuthànhquenrồi.Nóitiếp,cuộcchiếntranhnàorồirútcuộcthằnglínhvẫnlàthằngthuathiệtnhất…

-Thôiđượcrồi!Vẫncáitậtvạmồmvạmiệng,chảthayđổigì,thếcậuđiđâuđây?Tạisaolạicómặtởchốnbánmuachụpgiậtnày.Ôngchủhaycửuvạn.Chắclàôngchủ.Chỉcóôngchủmớicónướcdaóngmỡvàhơithởsựcmùirượungoạiđắttiềnthếnày.Nóiđùa,cậuthayđổidữquá,nếukhôngcómấychiếcrăngcảimảvàgiọngnóieoéolàvẫnthếthìchắclàmìnhđãkhôngnhậnra,tưởnggãconbuônĐàiLoanhayHồngCôngnàomòrađâytínhchuyệnđồngtính.

-Nóinghekinh!

-Bâygiờlàmgì?

-Huynhtrảlờitrước.

-Taobắn.

-Mặthànggì?Lâmthổsảnhaythúquýhiếm?Haygạo?

-Cậuhỏigìmànhưhảiquancửakhẩuvậy?Ráo,nhưngchắcchắnlàkhôngbánđànbàquabiêngiớirồi.

-ChỉthuđànbàvàochiếchồlôcủamìnhnhưcáiđậnnàolàmđámcongáicảbảnKhuốiMuộiphátrồphátdạilên.

-Thếà!–VũNguyêngiảtảingơngơ–Cũngphátrồphátdạikiaà?Vậymàmìnhkhôngbiếtđấy.Thếcóphíkhông.

-Thôi,trảlờiđànghoàng!Tôikhônghỏichơimàhỏiđểxemcógiúpgìđượcônganhkhông?Trôngcáibộdạngngungơnhưthisĩlênbiênthuỳlàmthơthếkiathìchắcchắnônganhchẳngbiếtcáigìsất.

-Tứclàcậuđanglàsếplớnởđây?Bíthưhaychủtịch?

-Tôiđấmthèmvàobacáithứđóvàtấtnhiên…cóthèmcũngchẳngđược.Nhưngtôiđủsứcđểkhiếnchotấtcảphườngbuôncảnướccácngàilàphảiquỳrạtxuốngtrướctôihết.

-Rượunóihayngườinói?

-ÔngNguyên!–NétmặtBằngchợtnghiêm–Tôicóthểcàchớnvớikhắpthiênhạnhưngđốivớinhữngthằngđãtừnglàlính,nhấtlàthứlínhrấtđượcnhưông,tôikhôngquenđùa.Tôivẫnnhớcáitrậnđêmmồng3rạngmồng4ấy,nếukhôngcóôngđemquâncắtđườngmáuđếngiảicứuthìtổđộicủatôiđãbịbiểnngườicủachúngnhainátrồi.

-Thôi,chuyệncũbỏqua!Nhưngnghecậunóicóvẻoai!Đạicađầugấuhaythủlĩnhcôngan,biênphòngtrấnngựtoànvùng?

-Cònhơnvậy.Nhưngthôingồiđâymàkhoemẽkhoevâyhoài,nghegiốngmấybàcômuộnchồngquá.Vào!Vàotrongkianhậuxươngxươngvàilyrồichuyệnđâucóđó.Mốcxỉ!Đibuônmàlomàđibuônchohếthàngrồitách,lạicònbịakènngồithổikènthổicọlàmgìkhôngbiếtnữahởcáiôngdởngười.

Mộtcâumắngyêu,mộtcúhíchthântìnhvàobesườn,mộtcáikéotaybỗbã…Thếlàchỉthoánglát,VũNguyênđãcómặtởtrongmộtgiannhàhàngxinhxẻodựngtheokiểuCampingmáiláchòngchànhngaymépsông.Trờichuyểngiólạnh.Giólạnhhơn.Sôngvẫncuộnlêntừngđợt…Trongquánchỉcóhaingườivàvàibacôtiếpviênváyngắnngồilấplótrongvùngtốichờđợi,thỉnhthoảnglạihámồmngápnhưcảđờichưabiếtthếnàolàngủ…

Thốtnhiênanhbỗngthấythèmuốngmộthớprượuthậtcaynồngchotanbiếnvàovớiđấttrờivừahiệnhữuvừahưvô.Thằngngườingồitrướcmặtchỉrótrượuvàcười.Cáicườirấtđềunhưnglạirấthiền.Cáicườinàyhắnđãcườivàomộtđêmgiábuốtgầnmườinămvềtrước,khimũisúngcủaanhđãgísátvàongựchắn…Tạisaomấtbaonhiêucôngmớitómđượcmộtconbé,nhờmàtrôngcoimộttímàylạiđểsổngmất,hả?Hắnkéoanhramộtchỗkhuấtnóikhẽ:“Khôngsổngđâu”“Tôithảđó”“Saolạithả?Màymuốnratoàánbinhhử?”“Rathìra,sợcáiđếch!Chỉvìtôithấynóquátội,rétrun,dathịttímtái,lạiđẹpnữa,đẹpnhưHồngLâuMộng,tộinhưBạchMaoTiênCôthếlàmủilòng…Giờôngbắntôiđi,giảitôivềquânkhuđi,chịu

hết.Mốcxì!Ngàynàocũngchếtphícảtrămngườiđểsốngmộtđứacongáithìđãmấtgìcủahọ!Chínhcáimồmlẻolớtcủaôngchảđãtừngnóichiếntranhkhôngnêncókhuônmặtđànbàlàgì!Bắnđi!Thằngnàyđangmuốnchếtđây”Thếlàhoà.Thếlàchỉcònđủsứchậmhẹthêmmấycâurồilănvàohầmoánhmộtgiấcthẳngcẳng…

-Cáiđứacongáitộinghiệpđógiờđâurồi,cậucòngặplạikhông?–VũNguyênhỏisaukhiđãuốngđếnchénthứba.

-Gặp.

-Nàngkhócnấclênchứ?Quỳxuốngcảmơnvàmộtcuộctìnhmùimẫnxảyranhưnóđãtừngxảyravớibấtcứmộtđứagáibảnngonmắtnàođểlọtvàotròngmắthúphípcủacậuchứ?

-Đạikháithếnhưng…sâuhơnmộttí.

-Sâu?Mộtthằngbặmchợnhưcậumàcũngcó…sâuvớinông.

-Sâuthẳm!Khôngchỉlàtìnhnhânmàcònlàbạnlàmănchiếnlược.Nàngvẫnchưalấychồng,vẫnđẹp.Vẫnmộtmí.Vẫncặpđùidàimiênmanvàvẫnbộngựcthâylẩytrắngnhưmâytrời,nàngbảonếukhônglấyđượctôi,vịânnhânvĩđạicủađờinàng,vịânnhânđãbiếtđặtnhântìnhlêntrêncácsựkiệnchínhtrịrốinhằngthìsẽkhôngbaogiờlấyainữa…Hì!Nóiđùaấy,ngônngữcủanàngđơngiảnhơnnhiềunhưngcũngđạikháinhưrứa.Màtôithìchảbỏđượcvợ,bỏlàmquáigì,saolạiphảibỏ,cáigìracáiđóchứ,thếlàthànhnướcđôi,vợdướixuôi,vợbiênthuỳ,vợnộiđịa,vợhảingoại,hậuphương,tiềnphươnghếtthảyđềucơmdẻocanhngọt,sướng!

-Cậuvừanóilàbạnchiếnlượclàmăn?

-Chínhvìnàngmàtôibámtrụđượcởđâyvớichứctráchmộtthằnggiámđốckinhdoanhxuấtnhậpkhẩutổnghợpquèn.Biếtemởbênấyđanglàmgìkhông?

-Chắccũnglạimộtdânbuônmiệnglưỡicósỏinhưcậu?

-Bậy!Quanchứcđấy.Quanchứcchínhngạchđànghoàngấy,emđanglàphóchủtịchhuyệnphụtráchtàimậu,oáchlắm,thâutómhếtmọiquyềnlựcthươngmạivàomộtbàntaybúpmăngtrắngnõncủa

em.Vàđểtrảthùơncứutử,mộtlãnhchúakinhdoanhsẽxửsựnhưthếnào,chắchuynhcũngđoánranhưngvẫnhếtsứcbànghoàng,vôcùnglươngthiện.Nhìnthấynàng,đảmbảohuynhkhôngchoángvángvìnhansắcvàtàithaolượckinhdoanhcủanàngthìthằngBằngcùnnàycứđiđầuxuốngđất.Nhưng…

-Nhưngsao?

-Đệsợgặp,nàngphảilònghuynhmất.Huynhvẫnđẹpquá!Cònđẹphơncảngàyxưa.Lạidẻomỏ,biếtlàmthơ,biếtthổikènnữa,hãilắm!

-Phúcphậncậudàythật!Tíchếtvìgái,bâygiờlạiphúclộcvìgái.Mừng!Uốngđi!Saobữanayuốngrượuthấymềmmôiquámày!

-Dễhiểu,rượuuốnggiữabiêncươnggiữachuyệnhômquachuyệnhômnay,giữalịchsửvớihiệntạibắtlắm,sẽbắthơnnếubâygiờhuynhchịuđểchocácemrangoàingồicạnh,gọilàcócái…gáctay.

-Lúckhác.

Bằngcườikhìmộtcáiđếnnhạt.Suốttừnãyđếngiờmiệngthìnóiđấynhưngđôimắthúphípcủaanhtalạicứluônđánhvõngvềphíamấycônhấmnháyrấtđĩ,ýnóicứkiêntrìngồiđó,ắtrồisẽcóviệc,nhưngđếnlúcnàytrướcvẻmặtthờơcủabạn,anhđànhphẩytaychocácemrútlui,khônggiấuđượcmộtchúttiếcrẻhiệnramặt.

-Huynhvẫnvậy.Thíchyêuđươngcảilươngmùimẫnchứkhôngkhoáimónhưởngthụtứcthì.Hoára,bảntínhconngườilàkhôngthayđổiđược.Bảnlĩnhđãkhôngmáuthìdùcóấpvúđànbàvàotậnmiệngcũngnhópnhépnhèra,hơiuổng!

-Cậucứtựnhiên.Cáitạngmìnhnóvậyrồi,khôngphảichuyệntưcách,đạođứcquáigìđâu,chuyệnvặt,vảlạiđànbàđốivớimìnhdầuhoàncảnhnàocũngvẫnlàbíhiểm,thiêngliêng.Mìnhkhôngchịuđượcsựgiảdốicủahọhiệnraquáđậmđặc.Mớilúctrướchọcònchămsóc,chiềuchuộnganhnhưthiênthần,chiềuđếnnỗikhiếnanhphảiướcaogiánhưvợmình,ngườiyêucủamìnhcũngcóđượcmộtphầnnghìnsựchiềuchuộngấynhưngchỉlátsaukhiđồngboacủaanhkhôngthoảđángmộtchútlàhọnhìnanhnhưnhìnquânhằnthù

ngay.

-Ơhay!Thếhuynhcònmuốngìnữanào?Muốnhọyêuthương,họsonsắtthuỷchungvớihuynhchắc.Khổrồinhàdoanhnghiệpcủamộtthờibaocấpkhốnkhổơi!Biếtlàmcũngphảibiếtchơithìmuônsựmớibền.Suychocùngcuộcđờiráotrọinócũngchỉgóigọncónhưvậy.Làmchếtbỏ,chơitớicùng,khônghạingười,khôngphạmpháprồicuốicùngtanbiếnvàobọtbiểnngoàikianhưcáthốihết,quáưnặnglònglàmgì.

-Bắtđầusinhtậttriếtlý!

-Mọitriếtlýđềubốclêntừbànnhậuvàcặpđùiđànbà,hỏinày!–Bằnghạlyrượuxuống,huynhđanggặpkhógì,nóitoẹtrađi!Xétvềmộtmặtnàođó,huynhcũngcócôngcứutửchohaiđứatôi,huynhcũnglàkẻbiếtđứngtáchrakhỏicõichínhtrịđểchơitrònhânái,đangkẹtgì?Mộtdoanhthươngchỉcókẹtđườngsinhsốnghaybịthấttìnhkhốnnạnmớiđangđêmváckènrabiểnthồitòtetítenhưđưamalinhhồnmình.Saonào?

-Mìnhđangkẹtmấyngàntấncaosu.

-Haha!Biếtngaymà.Caosuđanglànỗiđaucủacácnhàdoanhnghiệpchânđất.Sảnxuấtcholắmvào,ùnùnchởlênđâynhưchởcủi,chấtlượngthìvớvẩn,chếbiếnthìlôithôi,nóếcholàphải.

-Biếtrồi.Tưởngcậucócáigìkháhơnchứlẩmnhẩmthế,aichảnóiđược.Côngnghệchếbiếnmủthôbọnmìnhchỉđếnthếđòihỏihơnlàmsao.

-Khoan!Khoannóiđếnchuyệnchếbiếnnhé!Nghenósangtrọngquá!Hãythửnóingayđếngiọtmủrơirakhỏicâycủacácôngđãnào.Chánlắm,hàmlượngthìthấp,giốngmáthìtậmtịt,màusắcnhợtnhạtnhưdathằngchếttrôi,cầmcụcmủlêntaythấytoànlỗhàlỗhổng,nhiềukhiđứngratraođổitôicứngượngchíncảmặt.Quốcthểlàởđóchứcaosiêuởđâuthưamấyông.

-Ơhay!Cậuchửitôiđấyà?

-Cácôngđangtựchửiđấychứ.Tựchửiđếnnỗithànhquen,thànhbảnchất,thànhbìnhthươngnhưnắnggiókhítrời,thànhtê

liệtdâythầnkinhxấuhổ,chếtmẹlàởchỗđó.Nóiđùa,phảiđứngởcửakhẩumớithấybộmặtkinhtếcủamìnhcònmèomửa,cònváđụplắm,cònkhuyamớiđuổikịpthiênhạ.Nhưngriêngvớihuynh,đệsẽgiúp.Đệchỉgiúpnhữngthằngtửtế.Baonhiêutấn?

-Haingàn.

-Haingàn…Hơinhiềuđấy…Nhưngcoinhưxong!

-Giá?

-Tấtnhiênlàgiáđỉnhsovớimứcgiálúcnày.Chémchặtchỗkhácchứailạichémchặtanhem.

-Cảmơn!Khôngngờlạigặpđượcquýnhânphùtrợởđây.Chàchà!

-Đừngvộicảmơn.Bởicáiquantrọngđốivớicáchuynhlúcnàykhôngphảilàlobánđượctrămtấnnàyhayngàntấnkia,cáiđóchuyệnnhỏ,cáichínhlàhuynhphảibámchắcđượcvàothịtrườngởđây,thậtchắcđểmởrộngsâuvàolụcđịamênhmôngcủahọ,nhưvậy,dẫuthờitiếtchínhtrị,thờitiếtthươngmạicólênxuống,giởdóinhưthếnào,mìnhvẫncóđấtdụngvõ.Đệsẽgiớithiệuhuynhvớingườiđànbàcủađệ,nàngALinh.Gặphuynh,chắcnàngmừnglắm!

-Tuyệtquá!

-Tuyệtgì?

-NàngALinhvàthịtrườnglàmăn.

-Khôngtuyệtlắmđâu.Làmăncóthờivụ,chỉchấtlượngsảnphẩmmớilàbấtbiến.

-Mìnhcũngnghĩđếnđiềuđó.

-Thôi,bớtnghĩđi!Cáiđángnghĩnhấtlúcnàylàhaithằngmỗiđứakiếmcáigiườngthậtêmmàtrầntruồngrađánhmộtgiấc.Tấtnhiênrấtnêncómộtemsơncướcdathịtnồngmùiquềnằmbênchođỡlạnh.Nằmthôi,coinhưbạntâmtìnhkhácgiới,khôngnhấtthiếtcứphảidằnngửaconngườitaramàlộtáolộtquần.Chịukhông?

-Chếtthậtcáicậunày!ThếcậucứbôbônhưvậymàkhôngsợnàngALinhcủacậuchorớtdùhaysao?

-Thoảimái.ALinhbảoanhcứsốngđúngtheokiểucủaanhnhưngchớđểmangbệnh,lâulâugặpnhauchỉcầnyêunhauchothật,đừnglàmrabộyêu,khổlắm!Thếnào?

-Sao?

-Cáikhoảnliệuphápchốngnạnhấy?

-Được!Nhưngchỉlầnnàythôinhé!Thúthật,nằmcạnhngườilạmìnhkhóngủlắm!

-Aibảohuynhngủ.Đúnglàđồdoanhnghiệpnhàquê.

Bằngcùnlạibậthaingóntaycáitách.Tứcthìhaicôgáibướcratừtrongbóngtốinhưhaiảliêutrai,lạinhưhaicônữsinhmớiđisinhnhậtbạnvề,trêntaymỗicôcầmsẵnmộtchùmchìakhoátừkhinào,dathịtcongáiủđêmtanhtanhngầyngậynhưmùicábiển.Mộtcúđẩynhẹ,mộtcáilúngliêngnơikhoémắtdâmtình,mộtsựvachạmđếngiậtthótphíatrênđùi…thếlàcáingạingầncủagãđànônglầnđầusachânvàochốnănchơiđãtannhanhvàosóng.

Trướckhicảhaibiếnmấtvàohaicănphòngẩmướt,tốithui,Bằngcùncònkịpghétaivàotaibạndặnnhỏmộtcâu:“Nếu…ấy,cấmkhôngđượcquênkhítài!”ChínhcâudặnnhớtnhátnàyđãlàmđầuócVũNguyêntỉnhlại.Nhưngcánhcửaphòngcótreobứcảnhloãlồmàkẻyếubóngvíachỉthoạtnhìnthôicũngđủnổigaikhắpngườiđãậplạirồi…

*

**

Sángsớmhômsau,vàolúcmặttrờivừanhôlênkhỏilưỡisóngđụcngầunhưconmắtđóingủướtnhoét,trênmộtchiếcxemáybóngloángmangnhãnhiệuMadeinChina,anhchàngHùngđãtìmđượcsếpcủamìnhđangcònngủvùitrongtấmchănConCôngsặcsỡ,bêncạnhlàthânxácđứacongáikhôngmặcgì,thịtdatrắngnhưcáluộc.

VũNguyêngiậtmìnhtỉnhdậy,ngơngácchưahiểumìnhđangởđâuđãđậpmặtngaycáicườirấtđểucủagãnhânviêndướiquyền,kèmtheolàmộttiếngnóichớtnhả:

-Tưởngsếpđiđâu!Kểrasếpchỉcầnnóivớithằngemmộtcâuthìthằngemđãcóchỗngonlànhhơnnhiều.Mấyemởđâythuộcloạixoàng,dânsànhđiệucómànàoghéđến.

Lạicười.Vẫncáicườinhưcótiếngnhópnhépbêntrong.Chỉmộtcáicườiấyđãđủkéoanhxuốnghạngbằngvaiphảilứavớihắn.Bấtgiácanhcũngcườilại.Cáicườikhôngracườikhôngramếu.Trờiạ!Chảlẽanhlạithanhminhvớihắnlàhắnnhầmrồi,cảđêmquaanhchỉtròchuyện,tròchuyệnthântìnhnhưhaichacon,màđúnglàhaichaconchứcòngìnữa,cùnglắmlàcólúcchocôbégốiđầulêntaymìnhthôichứcólàmgìđâu,khôngtinthửhỏicôấymàxem.Nhưngcònhỏicáinỗigìnữa!Côbéđãbiếnmấttừlúcnàorồivàvớicáicườikia,tốtnhấtlàkhôngnênnóigìcả,cứcoinhưlàcóđi,đãsao.

Côchủquáncódángdấpđặcsệtmộtảtúbàhiệnđại,quầnbòáophôngmàuhoamướpcườicườibướcvào,bảorằngsếpBằngcóviệcphảiđitừsớmrồi,sếpcódặnlạinếuônganhdậymờiônganhănsángrồigọiTaxiđưaônganhvề.Mọisựđêmquacoinhưđãthanhtoánxong.Sếpbảo,sángmaisếpsẽđónanhđigặpbàALinhnàođó.VũNguyêntỏýcámơnvàxinphépđượcđiluôn,khôngănsángvàcũngkhôngcầngọiTaxi,anhcóchútviệcởđâytrưachiềmớivềthịxã.

Rakhỏicănnhàmáithấp,anhbỗngthấynhẹthoángcảngười.Saucưa,mộtđôimắtnhìntheokhiếnanhchợtquaylại:Đôimắtcủacôbétốiqua.Đôimắtmộtmímởto…Mởtonhưđôimắtthằngbéconanhmỗikhinóchứngkiếnchamẹcủanócãinhaukịchliệt.Đôimắt…Mườitámtuổi,quêởtậnTháiBình,nhàđônganhchịem,bốlàthươngbinhnặngởmặttrậnvề,mùamànglạithấtbát,côđànhbỏhọcđikiếmsốngvùngtrênnàynghekháolàdễlàmăn.Dễlàmăn…Mộttháng,trừcơmnuôi,chủtrảchonămbảytrămngàn,tiềnsonphấn,tiềnquầnáođãhếtmộtnửa,nguồnsốngchủyếulàbằngkhoảnboacủakhách.Kháchthườngthìmột,haichụcngàn.Kháchsộpthìnămbảychục,cókhitớicảtrăm.Vậylàmỗithángcũngđểdànhrađượcmột,haichỉvàngchắtbópgửivềquêchomẹ.Một,haichỉvàngđốivớicuộcsốngởquêcũnglànhiềulắm,cảtấnlúachứcóítđâu.Giàunghèophânhoátậncùng,mộtlaođộnglàmsaocóthể

kiếmđượcngầnấytiềntrongtháng.Thếlànônứckéonhauvềcácvùngđôthị,vềcácvùngdulịchănchơinhưvềvùngđấthứa.Nhụcnhã,êchề,kệ,rồinócũngquenđi,cứdấnthândămbảytháng,mộtvàinăm,cólưngvốnlàlạitrởvềnhàlấychồng,làmvợlàmmẹbìnhthườngnhưtrướcđóchưacóchuyệngìxảyra…Côbéđãkhóckhikểlạinguồncơnnày.Khócthậtsự.Nướcmắtchảyđẫmcánhtayanh.Nóng.Tấtcảđềunóng.Đùinóng,vúnóng,hơithởnóngvànhữnggiọtnướcmắtcũngnóng,nóngrâmran…Thươngquá,khôngbiếtlàmsaohơn,lụctúicònmấytrămngànanhchocôhết.Chomàkhônglàmgì,côcàngkhócdữ…

Anhvừahélộcáichuyệnnàyra,Hùngđãcườivánglênrồicườisằngsặc:“Bịmắclỡmrồisếpơi!Trămđứacongáihànhcáinghềlấylỗlàmlãithìcảtrămđềucóchungmộtkịchbảnmùimẫngiốngnhautuốt.Tiềnnàocủaấy,cáchtốtnhấtlàchơichođãrồiphắn,lầnsauthèm,lạiđếnnữa,làmđộngtácphânphốilạixãhội,hơiđâumànghecácemnỉnon,mấtcônglạimấtcảtiền.”Đúng!Cóthểlànhưvậy.Cóthểmìnhchỉlàthằngdạigái,cóthểđóchỉlàkịchbảnquenthuộcnhằmthulạilợinhuậncaonhấtnhưngchảlẽaicũngthế,chảlẽnhữnggiọtnướcmắtnónghổikiacũnglạilàgiảđượcư?Anhyếuớtcãithầmvàquyếtđịnhkhôngnóithêmgìnữa.Thếhệkhác,kiểusốngkhác,mìnhlàmsaohiểuđượchắnvàhắncũngcầnquáigìphảihiểumình.Chỉbiếtsauchuyệnnày,nóigìthìnói,trướchắnmìnhđãbiếnthànhmộtthằngđạođứcgiảtồitệnhấttrongnhữngthằngđạođứcgiả.

Màcáiđạođứcgiảnhất,cáikhốnnạnnhấtcủathằngđànônglàcơndụctinhđãnângđếntậnóc,chântayđãcólúctìmiếtvàochỗkíncủathânxácđànbàđếnmuốnđiênlênnhưngvẫncốnhịnđểgiữmộtcáigìđómơhồnhưngđầyràngbuộc.Đạođứcư?Haysợbệnhsợbẩn,haychưaquenlàmthếbaogiờ?Cóthểcóhếtthảynhưngcũngcóthểchẳngcócáigì.Nhịnlànhịn,vậythôi.Vậymà…cólẽđiềunàysốngđểdạchếtmangđi,khốnnạnquá,khốnnạnđếnnỗikhôngdámnghĩtớinữa…nửađêmchịukhôngnổi,làmsaochịunổimộtkhiphảitớivàibanămnaykhôngđượcbiếtmùiđànbà,phảilénbỏvàoToalettrongkhiconbéthiếpngủ…

Muốnxoáđitấtcảtrongsựkhắckhoảibiếtchắcrồisẽchẳngxoáđượcgì,anhlặnglẽcởibỏquầnáonhảyàoxuốngbiển.Nướclạnhvàmặnngoạmlấythânthểanh,vevuốt,luồnlỏi,tátvảvàomặtvàongực,lôiraxa,đẩylên,nhấnxuống.Trongtrạngtháibuôngthảhoàn

toàn,anhduỗilỏngchântayđểmặcchonhữnglượnsóngđùadaimuốnđưađếnđâuthìđưa.Đưaxuốngtậnđáysâuthẳmmù,đưatậnrangoàikhơixatíttắp,đưađimãimãikhôngtrởvềcũngđược,càngtốt.Ơhay,lạchưakìa!Gầnđây,không,cũngđãlâulâurồi,khônghiểusaocáisuynghĩvềmộtsựrađi,mộtsựgiảithoátkhỏicuộcđờicứmọcmầm,nảynởtrongsâuthẳmlònganh.Nảynởđếnthànhámảnh,thànhkhaokhátkhôngthểcưỡngđược.Cũngnhưcứmỗilầnphảingồilênmáybayđiđâuđó,chínhanhcũngchẳngthểhiểunổitâmtrạngnày,nỗimongmuốnđượcnổtung,đượctanbiếnnhanhchóngvàtứcthìvàohưvôngàntrùngmâytrắngcứcháyâmỉsuốtchuyếnbay.Saothếnhỉ?Chưađếnnỗichánđời,chưađếnđộbịcuộcđờihànhhạchođếntantác,vậyviệcgìlạiphảichạytrốnkhỏinó.Hayconngườianhmệtrồi,mườinămtrậnmạctiếphơnmườinămlàmkinhtếcònkhốcliệthơntrậnmạckiệtquệquárồi,quámấyngáncáinhàmcháncủasựlặplạirồi,khôngchịunổicáivônghĩacủakiếpsốngnhọcnhằnmàcũngchẳngcócáigìnữarồi?Cóthểcótấtcảmàcũngcóthểchẳngcógì.Chỉbiếtlúcnàyđây,giánhưanhđượctanvụnthànhlớplớpbọtsóngđangvờnquẩnlấyngườikiathìnhẹnhõm,dễchịuxiếtbao.Chấmhếtmọiđiều.Hếtcaosu,hếtthịtrường,hếtCôngty,hếtmọidaydứt,khôngcònlotráchnhiệm,khôngcònnhìnthấyngườixấukẻđều,khôngcònsángsángrađãvụcmặtvàomọithứkhốnkhổkhốnnạnứaratừloàicâuchomủ.Vàhếtluôncảtìnhyêu,cảkhổđauthấtvọng,hếtcảemnữa.Thươngơi…

Vàcũngnhưmọilần,nhưsựđùatrêucủatạohoá,anhlạitrồilênkhỏimặtsóng,lặnglẽbơivàobờđểtiếptụcsốngcáicuộcsốngvừarấtyêuvừarấtghétđangtráichiềungựtrịtronganh.NhậntừtayHùngchiếckhăntắmthoảngmùidathịtcongáikhôngbiếtanhchàngvừakiếmđượcởđâura,anhbảo:

-GọiTaxichạythẳngđếnbưuđiện.MìnhmuốngọivềCôngty.

-Rõ,thưasếp.Nhưngtrướchếtthằngemmờisếpđiănsángcáiđã.Ởđâycómộtquánbánhđađỏngonnổitiếng,côchủquánlạiđatình,miệngnhai,mắtcũngnhai,đãlắmsếpơi!Đánglẽcươngvịnhưsếpphảicómộtchiếcđiệnthoạicầmtaythìcóphảitiệnhơnkhông.Tiệnmọisự.

Hắnnháymắt,cười…Thằngnàybắtđầunhờnrồiđấy!Nóbắtđầucoimìnhnhưlàmộtthứbạnlàngchơicủanórồiđây.Đãsướngchửa?...Nhưngphảinóithằngnàydẻomồm,đónýđóntứkhánhạy.

Cứngọtsớtmọiđiềuthếkia,sếpnàomàchẳngkhoáithầmtrongbụng.Nóiđùa,quyềnlựcthựcchấtlàvôvịnhưngđôikhiquyềnlựcdùlànhỏnhấtcũngcóvịngọtđángkểcủanó.Nhưcáicáchhắnđangchămbẵmmìnhkia.

-Thôi!Chuyệnbưuđiệnđểsau.Ănlótdạxong,cậuđưamìnhrachỗđểhàngmộtchút.

Anhđộtngộtchuyểnlànvàtựanhcũngchịu,anhhiểusaomìnhlạivôcớchuyểnlànnhưthế.

*

**

NgồitrướcmặtanhlàmộtngườiđànbàTrungHoasangtrọngvàkháđẹp,kiểuđẹpcủangườiphươngbắchơithônhưngcaoráo,trắngtrẻovàcócáinhìnhunhútrấtlạ,nhưcócảmộtvùngthảonguyênmênhmôngtrảidàitrongđó.Áotrắng,váytrắngcắttheokiểuVesteômkhítlấytấmthânhơiđẫy,đôibắpchânđểtrầnuốnmộtđườnglượnmịntrắngđếntậngótgiày.“Chàođồngchí!Chào…anh!”TiếngViệtphátâmkháchínhxác,hơigiọngmộtchútởchữđờnhưngvìthếmàcàngtrởnêncóduyên.Mộtbàntaycónhữngngóndài,trắnghồngđưarangậpngừngkhôngcóchútquyềnuynào.Anhnắmlấy,khẽkhàngkhôngdámxiếtmạnh,thoángcảmnhậnmộtcáigìmátlạnhchạychếchlênngười:“Chàođồngchíphóchủtịch!”

Bằngđánhmắtvềphíaanhraýbảoimrồiquayquangườiđànbà,nóicườithoảimáinhưtrongcănhộnhàmình:

-ALinhà!Emcónhậnraaiđâykhông?

Chớpmắt…Mởmắt…Rồilạichớp…CảmộtvùngTrườngthànhvạnlýxanhrợpnắngchiều.

-Quenquènanh…nhưngkhôngbiếtđâu–Cười,loésángmộtánhbacnơikhoémiệng–AiđóanhBằng?

-Khôngnhậnrathậtà?

-Khôngmà.Nhưngnóichuyệnthêmthêmnữa,nhậnrađấy.

Vẻđắcchí,Bằngcườikhớlênmộttiếngrõtorồichạngnạngđứngragiữanhà,vungtaylàmđộngtácgămsúngdữdằn:“Màylàthằngkhốn!Chỉcóđộcmộtviệclàtrôngcoinóchotửtếmàcũngđểsổngmất!Ratoàánbinh!”Xong,Bằngchuyểnngườisangphíakhác,ngựcưỡn,bụngưỡntạomộtdángyênghùngnhưdiễntuồng:“Rathìra!Mẹ!Chếtcảtrămngườikhôngtiếclạitiếcmộtconđànbà.Bắnđi!”…

-Nhớrồi!ALinhnhớrồi!–KhôngđợichoBằngcùnhoachânmúataythêm,ngườiđànbàđãkhẽreolên–AnhNguyên!ĐạiđộitrưởngVũNguyên!Nhớrồi!Cáimiệngcongái,cáimặtcongái…Nhớrồi.Nhưnghồiđó,anhNguyêntrẻlắmmà.NhìnanhbâygiờvàanhNguyênlúctrướccáchnhaubằng…haichaconđấy.

Anhcười.Cáicườihơiheohéo.Anhbiếtmìnhđãgià,sángsángđưataylênvuốttócđãthấynhữngsợibạctheoranhưnghễcứcóaivôtìnhhaycốtìnhnhấnnhávàođiểmnàylàanhlạithấycồncộntrongđầu.Chao!Hậuchiến,mớiđóvớiđóthờigiantrôiquađâucónhiềunhặngìmàhìnhhàiđãthayđổiđinhiềuđếnthế!Cáchnhaubằnghaichaconrồiđấy…Vuithật!Vuiđáođể!

-ALinhchảthayđổigì–Anhcốnặnramộtcâutrốngrỗngmangthuầntínhxãgiao–Cókhicònđẹphơn,trẻhơnngàyấy.

-Thôi!Màngiaotiếpmangđậmdấutíchlịchsửgiữahaidântộcđãxong.Bâygiờquayvềvớihiệntại–Bằngragiọngôngchủ-ALinhcónhãý,vừalàtriânvừalàcôngviệc,mờihaiđứamình,chủyếulàmờihuynh,đithămthúsâuvàocáitổquốcmênhmôngcủanàngmộtchuyến.Nhântiệnnànggiớithiệunhữngbạnhànglàmănchohuynhluôn.Đâylàmộtđặccáchmangtínhtốihuệquốcmàchưamộtaiđượchưởngcảđấynhé!Nào,lênđường!

Bỗngthấynhóikhẽtronglồngngực.Mộtphảnứngsinhhọcthườngđộtngộtxuấthiệnởanhmộtkhicóđiềugìđóchạmnhẹđếncáivùnghaybịtổnthươngnhất.Vùnggìthìgiờđâyanhchưathậtbiếtđược.

*

**

Chuyếnthămthúkéodàihếtnửathángmàtưởngnhưchỉđánhvàomộtcái.Cứnhưlạctrongmơ.Điểmdừngchânsaulạigâysửngsốthơnđiểmdừngchântrước.TớiQuảngChâuthấynhàcaongangtrời,đướngsáthênhthang,phươngtiệnđilạisángchoang,anhđãbịchờmngợpnhưđangbướcđitrênmộtđấtnướctưbảncóhàngtrămnămthịnhvượng.NhưngđếnSánĐầu,ThượngHảirồiThâmQuyến,cáicảmgiácấylạibịđánhtan.Khủngkhiếpvàchóngmặt.Mộttiếttấucôngnghiệp,mộtcuộcsốngsôiđộnggiàucóbàyrađếnnônnaocảngười.TrungQuốcđấyư?Đấtnướccảumộtthờicónhữngchàngtrainghèokhổ,gầygò,davàngnhưnghệđãđườngđộthànhquânquađườngbiênsangbênnàylàmtròchiếnsựđấyư?Chảtinđược!Chínhtừmiệngnhữngtùbinhhọđãthanvãnrằngngườidânquêhọcòncơkhổlắm,đóiráchlắm,mùađôngvềcótấmchăncũngphảichianămxẻbảytớinỗicâysúngcầmtrêntaycứlảxuốngvìcáicảmgiácchátđắnglàôichao,thằngnghèolạiđinệnnhauvớithằngcònnghèohơn,chảracáithểthốnggìkìamà?Ấyvậymàcũngchỉcóhơnchụcnămngườitađãlàthếnàyđây.Phépmàunào?Đườnglốinào?Khílựcnào?Conngườihaibênđềutầntảo,thôngminh,cầncù,yêunòigiốngnhưnhau.Giốngnhuanhưthếvàtạisaocũngkhácnhaunhưthế!Lạicáitròđùadai,mơntrớncủalịchsửchăng?

VũNguyêncứđivàcứtựnhiênhiệnhìnhtrămcâuhỏingổnnganglúcngọtngào,lúcnhứcnhốimócchặtvàođầu.Vừamừngtrướcnétthănghoacủangườihàngxómdavànglạivừacóchútchạnhlòngđốkỵkhônggiấuđược.Cólúcanhđứngngẩnhồilâumànhìnmảimiếtvàonhữngbộquânphụcmàucóúatrôingượcchiều.Ơhay!Cũngnhữngbộquầnáoxanhlétmàubiểnngườihiềnnhưđấtnàysaongàytrướcnhìnlạiớnlạnhrùngmìnhđếnthếnhỉ?Vàcảnhữngkhuônmặtcócáicườilànhhiềncũngnhưcâycỏđấtđaikianữa,gớmthôi,dạoấymớigàorú,lahétsátsátkinhthiênđộngđịalàmsao!Bấtgiácanhnởmộtnụcườivớihọ.Họcũngcườilại,trẻtrung,caolớn,oaiphong,trắngtrẻochỉbằngtuổicontuổicháu.

Đibêncạnhanhvàhầunhưlúcnàocũngcómặtngaysátcạnhanh,Bằngcũngcười,khimủmmỉmkhilạihếtcỡmiệng,thoảimáitungtẩynhưđichínhtrênđấtôngbàmình.Cáicườinhưthểnhấnnhálạimộtđiềuanhtađãquangquáctừlâu:“Thấychưa!Đãbảođangkhônglạiuýnhvàomặtnhauđổbãtrầulàvớvẩnchưa?Đó,uýnhnhauxong,ngườitamauchóngdẹpmọichuyệnsangmộtbênxắntayvàocảitạocuộcsốngmới,cònmình,anhbạncựuchiếnbinhạ,mìnhlạicứsaysưamãitrongtròchơichiếnthắng.VũNguyênim

lặng.Vànóichungsuốttừlúcbướcchânđi,anhthườnglàphảiimlặngmọiđiềutrướcnhữngcâunóicựcđoan,nôngnổivàrátbỏngcủangườibạntốtbụngnhưngcạnđầu.ALinhcũngnhậnrađiềuấy.Cólúc,đểtrấnanngườibạntraiViệtNamthíchtuyênngônvàlậpngôncủamình,vẫnbằngnhữngâmtiếthơingọngnghịuvàcáchđặttừchưatrúngchỗlắm,cônhẹnhàngnóilại:“ALinhthấyanhBằngchỉđúngmộtnửacâunóithôià.Mộtnơicóhoàncảnhmộtnơi,vậyà,làmsaocóthểgiốngnhauđược”.

Bằngvẫncười,dễdãi,khônghềcóýtranhluậnlại.AnhtabấmvàosườnVũNguyên,mắtđánhvềmấycôgiávậnváyngắnbướcbênkiahèđường,nhấmnháy:“Cáiđùi!Cáiđùi!...Trắngkhủngkhiếp?”.ALinhquaylại:“AnhBằngbảocáigìkhủngkhiếpđấy?”Bằngtỉnhbơ:“Cáigìđâu.TôinóivớianhNguyênđâylàcuộcsốngcủanhândânTrungQuốcthayđổi…khủngkhiếp!”VũNguyênnhìnnhanhsangkhuônmặtnửatinnửangờcủaALinhsuýtphìcười.MộtkhuônmặtTrungHoađiểnhình:Mắtxếch,tròngconngươiđenláy,đầyắp,cócảmgiácchỉcầnchớpmắtlàtừđócónhữnglànnướcxanhbiếctrongthơLýBạchtrànra.Chaoôi!ChođếntậnbâygiờanhvẫnkhônghềhìnhdungrarồicómộtngàymìnhsẽđượcđidạogiữađồngđấtTrungHoachanhoànắnggióbêncạnhmộtngườiđànbàTrungHoaxinhđẹpvàtrànđầyquyềnuynhưthếnày!Mộtngườiđànbàhoànhtrángvàđauthương,mộtngườiđànbàxứtuyếtdườngnhưcóchútNguCơ,chútTâyThi,chútĐiêuThuyền,chútLâmĐạiNgọc,chútHỷNhi,chútphongđộChẳngthíchhôngtrangthíchvũtrangmộtthờithângáivượtTrườngchinhVạnlýtrongđó…Mảinhìn,bắtgặpcáinhìnlạicủaALinh,anhbỗngcháymặt,nhưcáikẻbịbắtquảtangđangnhìngáitắmgiữanắngtrưa.Anhcười.ALinhcườilại.NhưngBằnglạiméoxếchmặt.Lựalúccôbạngáiđangnóivéovonbằngtiếngbảnxứđầyâmgióởđầulưỡivớimộtngườiđồnghươngnàođó,Bằngkéotuộtanhlạiphíasau,nóinhưxiếtmũikhoanvàotai:“Coichừng!Đâylàđitìmbạnhàngchứkhôngphảitìmbạntìnhmàconmắtôngcứnhớnnhácnhưrắnmồngnămthếnhé!”Nóirồicười.Rõràngcáianhchàngăntonóilớnnàykhôngmấycoiđiềuđólàmtrọng.

Lầnkhác,saukhiđithămmộtnhàmáychếbiếncaosutrởvềchỗnghỉ,BằnggầnnhưtúmlấyngựcáoNguyênmàquăngmạnhxuốnggiường,mắtmuốnlồira:“ÔngbiếttrưanaylúcngồiănlẩuTứXuyên,nànghỏigìvềôngkhông?”.“Hỏinhữngcảmnhậncủamìnhvềcôngnghệchếbiếncaosutàitìnhcủahọchứgì–Anhnóilướt–

Giỏi!Đúnglàphùthuỷ!Caosuvẫncaosuấy,màuvẫnmàuấymàrẹtmộtcái,chỉcầnquavàicôngđoạnđơngiảnlàmiếngmủcủamìnhtrôngđãkháchẳn,óngả,mỡmàngcứnhưlàmủcủaTháiLan,củaMalaysianhậphồnvào.Nhìnxótcảruột.Càngxótruộtkhicũngmiếngmủấy,quatayhọlàgiábánđãtănglêngấprưỡi,gấpđôirồi.Cứnhưlàcáianhbịănchặnngangmặtmàđànhớhọngkhôngnóiđược.Nóicàngnhục.Aibảocôngnghệchếbiếncủaanhquátồitệ,anhphảichịumấtmiếnglàphảithôi”“Khôngphảichuyệnấy”Bằngcaumặt.Vậychuyệngì?Chắckhôngphảichuyệnbỗngnhiênphảiđilochiêuđãimộtthằngdởngười,suốtngàycâmnhưhếnquátốnkémvàmấtthìgiờngườitachứ?Bậy!Chuyệnvặt,tốnkémgì!Banhtairamànghenày:Nànghỏiôngcóvợchưa?Ngườiđànbànàocóphúcđượcnângkhănsửatúichoôngchắclàhạnhphúclắmvìnàngbảo,ôngcóconmắtrấtđatình,rấtgiàutìnhcảm,rấtphongphúnộitâm,rất…thứmắtấyphụnữbênnướcnàngrấtthích.Khốnkhổ!Chắcnàngđemrasosánhvớicáitậtnhậuxonglàlàmtình,làmtìnhxonglàlănrangủ,ngủdậylàmtìnhnữacủamình!Tómlạilàcôảcóvẻmêôngđấy.Vàcónghĩađểtổchứcchuyếnđinàycáithằngtôiđãlàmmộthànhvisailầmkhôngthểsửađượclàdângngọcchongười,giờiạ!...Bằngômmặt,làmrabộmếumáocựckỳđauđớnrồiliềnđólạingoácmiệngcười:“Chấpnhậnđi!Đệkhôngghenđâu.Thậmchícònbiếtơnhuynhnữađấy.Ấy!Bỏcáikiểunhìnkinhtởmnhưnhìnmiếnggiẻlauấyđi!Đệnóithậttâmđó.Saohả?Rấtđơngiản:Đệvẫnyêu,thậmchícàngyêunhưngbắtđầusợrồi.ĐànbàTrungHoahọquảnlýtìnhnhânchặtquá!Quảnbằnglềlốitruyềnthốnglàhếtlòngchămbẵm,hếtlòngyêuthương,cànggiởdóihọlạicàngyêuthươngmớichếtmẹ!Sướngcósướngnhưng…Lắmlúcthấyđámgáinonchờnvờnởtrướcmặtngonnhưkemmàđànhnuốtnướcbọtquayđi…Khoan!Nghenốtđã!Tuyvậyđệcũngkhôngnóirađiềunàyvìvẫn…máunàng,vẫnmuốnđộcchiếmnàngnhưngriêngvớihuynhlạikhác.Đệnghĩhuynhlàmộtthằngđànghoàng,cólý,hợpvớinànghơnvàngượclại,nàngcũngsẽđemlạichohuynhnhữngmùivịngọthỉmmàchắcchắnlàcáithằngđồngrừngnhưhuynhchưahềđượchưởng.

VũNguyênvộiquayđiđểkhỏitungmộtcúđấmvàogiữacáimiệngcónhữngchiếcrăngbàncuốcđangcườibảlảđó.Hắnnghĩcôấylàaivàmìnhlàai?Tấtnhiênởhắncóthểlàlòngthành,làmuốnđiềuhợplý,tốtđẹpchocảhaingườinhưnglàmsaohắnlạidễdàngthởracáigiọnggảbán,sangtêntrắngtrợnnhưvậycơchứ?Đểthằngbạncàtrớnkhỏinóilảmnhảmthêmnữa,anhquyếtđịnhtrởvềchỗ

nghỉvànóiđithămthúvậylàtạmđủrồi,chóngmặtlắmrồi,đinữa,thấycungcáchlàmăncủangườitaghêgớmquá,chỉthêmtủithêmthèm.Bằngcùncườihấc:“Vềthìđượcrồinhưngviệcgìmàphảichóngmặt!Huynhxem,rồitớiđâykhôngnhữnghọchỉlũngđoạnthịtrườngtavềgiámàcònlũngđoạncảthịtrườngthếgiớinữachocoi”.

Đêmấyvềkháchsạn,anhtắtđènđốtgầnhếtgóithuốcTrungHoaBài,thứthuốcchỉthơmchứkhôngsay.Thếgiớilungtung,loàingườilộnphèo.Xưalàthùnaylàbạn.Nhưtròđùa,nhưsânchơicủatạohoá…cóthểnhưđủđiềunhưngcómộtthứkhôngthểnhưđược,đólànỗiđauvànhữngmạngngườiđãnằmxuống…

Cótiếnggõcửanhẹ.Anhnhìnđồnghồ:Sắpmộtgiờ!Ainhỉ?MấycôđikháchmàkháchsạnnàobênnàycũngcôngkhaiđầyrẫyhaylạithằngCùnlénđichơigáivềrồisangquậyphá?Vừangápanhvừađiramởcửa:VócngườirấtđẹpvàkhuônmặttrắngsángcủaALinhhiệnra.CôcầmmộtchairượunhỏnhãnMaoĐàitrêntay,nởmộtnụcườicũngtrắngsáng:“Nghetiếnganhho,biếtanhchưangủ,ALinhcũngkhôngngủmà.Uốngrượumộtmìnhđắngcáihọnglắm,ALinhmuốnsangđâyuốngrượuvớianh”ýnghĩđầutiêntrongđầuVũNguyênlà,chếtcha,thếthằngBằngcùnđiđâu?Haingườiởcùngphòngkiamà?Vẻđọcđượcđiềuđó,ALinhcười,hàmrăngđẹpmộtcáchhiểmnghèo:“AnhBằngđiuốngrượuvớibạnrồi,bảomaimớivềđấy”.Mộtsựsắpđặtcủanóđây.Gượngcười,anhmờiALinhngồixuống,lấyhaicáilyra,rótrượuvào,lặnglẽCanpey!Lạirót.LạiCanpey!Thứrượutiếnvươngcóđộủnămmươinămnàynhẹêmnhưngsayvềsau.NgườiđànbàTrungHoahơisóngsánhmộtchút.LạicáicảmgiácđangđượcđốiẩmcùngmộtTâyThi,mộtĐiêuThuyền,mộtNguCơchếnhchoángnhenlên.AnhNguyên,anhcườicáigìthế?Không!Tôicócườiđâu.RượucủaALinhngonquá!AnhNguyênà!AnhBằngbảoanhđangcómộtcụcbuồntolắmtronglòng,anhsẻchoALinhchútchútchonóbéđi,đượckhông?Cónỗibuồnkhôngsẻđượcđâu.Embiếtrồiđấy,cáibuồntìnhyêuphảikhông?Chắcchịấyđẹplắm,đẹphơnALinhnhiều?ĐểtránhkhôngnghĩđếnThương,đểxuađicáiđôimắthunhútcủaemđangđauđáuhiệnvề,anhnhìnthằngvàoALinh:“ALinhđanghạnhphúclắmphảikhông?”Hạnhphúcvừavừathôi.ĐànbàcongáixứALinhcoicáinghĩatrọnghơncáitình.Cókhicáitìnhcạnrồinhưngcáinghĩavẫncònnên…tiếngViệtnóithếnàonhỉ?À,vẫnnặngnợcùngnhau.NghĩvậychỉđúngmộtnửathôiALinhà.NgườiViệtchúngtôicoicáinghĩacáitìnhnặngbằngnhau,cókhicáitìnhcònnặnghơnmộttý

nêntìnhcạnrồithìcũngđừngbấulấycáinghĩaấynữa.Vảlại,trongchiếntranh,chuyệnnhưvậylàthường,đểmãitronglònglàmgì.Ơ!AnhNguyênnóithếlàcónghĩagìcơ?ĐôimắtngườiđànbàmởtonhưchứacảtrờiđêmThượngHảivàotrong.Là…tôinóiALinhnênđilấychồngđi!Anhngửacổdốccạnlyrượunhưuốngluôncáiđiềuvừalỡnói,khôngnênnóivàobụng.ALinhngồiimmộtchútrồinướcmắtlặnglẽchảyra.Giọtnướcmắtnhưhạttrânchâulăntrênkhuônmátrắngmịnh.NướcmắtcủamộtngườiđànbàTrungHoa!NướcmắtcủaBávươngbiệtCơ…Chaoôi!Đãcóbaonhiêutriềuđại,baonhiêuthánhđếtanrã,suyvivìnhữnggiọtnướcmắtđắmchìmnhưthếnày?

Vàcảanhnữa,gãđànôngvốncótráitimmỏngráchkiaơi,chínhanhcũngrấtcóthểsẽđổgụcnhưchuốigiàtrướcngườiđànbàxuânsắcmangcảmộtthờiXuânthuchiếnquốctronggiọtlệđangrơikialắmchứ.GiọtnướcmắtcủaHàThương…Anhbướcđến,đỡlấylyrượutrêntaycô,nóikhẽ,tiếngnóicảumộtngườianhhaycốlàmravẻmộtngườianh:“ALinh…Emmệtrồi!Đểtôiđưaemvềphòng”.Côgáivẫnngồi,mắtngướcnhìn,lạinhưcócánhhoànghạccủathitàiĐỗPhủbayảomờtrongđó.Anhvộiquayđinhưvừagặpgiôngbão.Côgáicười.Tiếngcườitrongvắtnhưthácxarồinhẹnhàngđứngdậy:“Anhlàmộtngườiđànôngtốt,rấttốt,anhNguyênạ!Chỉnhìnvàomắtanhlàbiếtanhlàngườithếnào.Nhưngngườitốtbaogiờcũngkhổ,ngườiViệtNamanhcóbaogiờnghĩvậykhông?Anhcònlàmộtngườiđànôngchungtìnhvàcósứcquyếnrũnữa,rấtquyếnrũnhưng…thôi,aicũngcóphậnsốcảrồi,cómuốncưỡngcũngkhôngđượcmà.ALinhchỉxinhứavớianhNguyênmộtđiềunhé,nếucóthểlàmgìđượcchoanh,ALinhsẽlàmhếtsức,nhưchuyệnhànghoábánmuachẳnghạn.SángmaitrướckhianhtrởlạiViệtNam,ALinhsẽgiớithiệuchoanhmộtsốbạnhàngchuyênvềthumuacaosuởđây.MấyngườithôinhưnghọthaotúngkhốilượngcaosucủacảvùngĐôngNamÁđó…”

Nhưngsánghômsau,bằngtấtcảsựcốgắngcònlại,anhchặnBằngcùnởngoàicửakháchsạn,nóinhỏvàtaibạn:“MàynóivớiALinhlàtaorấtcảmơncôấynhưngthôi,tạmchưacầngặpaicả.TaomuốncụcmủcủaCôngtytaophảitựthânđứngđượcởthịtrườngnày.”“Cáigì?Ôngcóđiênkhôngđấyhởôngdởngười?–Bằngtrợntrònhaiconmắtđụcngầuchắcvìcảđêmquathứctrắngdorượuhaydocáigìthìcótrờimàbiết–Cáithếcủahuynhbâygiờthiênhạcónằmmơcảđờicũngkhôngthấyvànếumuốncóthấy,chỉmộtlần

thôithìcũngphảiđổtiềnđổbạcracảđống.Đúnglàdởngười!”“Chínhvậymàmìnhcàngthấycầnphảiđibằngchínhchấtlượnggiọtmủcủamình.Cóthểlàrấtngudại,thậmchílàrấtmấtmátnhưnglàmthếkiaekhôngbền,vẫnlàcáisựbanơn.Vàđãbanơnrồithìkhicần,họquaylưnglạimấyhồi.Khiđóđứngchơvơgiữabiêncươngmàthankhócư?MìnhchỉnhờcậunóivớiALinhgiảquyếtchohaingàntấnđangtồnđọngquálâurồi,lâuhơnnữasợnóxuốngcấpcònnhữnglầnsau,cứđểtựmình,thửxem,đừngchửithằnggiànàylàkiêucăng,hợmmình,khôngbiếtnươngtheothờithếnhé,anhbạn!”“Bạncáicứt!Bằngvăngtục,phícảcôngngườita!Làmdoanhnghiệpnhưôngtốtnhấtlàchuyểnchanónghềkhácđi”.“Chẳngphảibảo”.

ALinhởlại.Côcónhữngviệccủacôcầnnánlạithànhphốnàyítngày.Câunóibuồnbuồncủangườiđànbàlúcchiataylà:“ALinhchỉkhuyênanhmộtđiều:việcbánbuônởđâyphứctạplắm,anhNguyênnênhếtsứccẩntrọng.Thỉnhthoảngcódịplêncửakhẩu,anhNguyênnhớđiệnchoALinh.ChoALinhhỏithămchị…mongmộtlầnđượcgặpchịấyvùngbiêntáinày”.

Suốtchuyếntrởvềtrênchiếcxetốchành12chỗngồi.Bằngcùngchỉngồiđốtthuốccàucạu.Tưởngbạncònbựcchuyệnvừarồi,VũNguyênxánđến,lôichairượutrongtúixáchra,cườicười:“Thôithachomìnhđimà.Lầnsaumìnhsẽkhônglàmthếnữa”.BấtngờBằngđưataytúmlấyngựcáobạn,túmđủđểmấycôgáingồighếdướikhôngthấy,miệngrítrầmnhưmèohoang.

-Khôngnóichuyệnđó.Vặtvãnh!Đệmuốnnóihuynh(Lạiđệvớihuynhrồi!Cứkhinàođivàotâmtìnhchânthậtthìlạichuyểnxưnghônhưthế)làmộtthằngkhờ,thằngcảtẩmgiữtịtmãicáinguyêntắckhôngdínhvợbạnvàbạnvợnhưngàytrướchuynhthườngtuyênbố.Đượcthôi,caothượnglắm!Đạođứclắm!Ngonlànhlắm!Chỉkhổcáithằngtôilàlạiphảitiếptụcmộtcuộctìnhngộtngạtvàvôvọng–Làmbộtộtcùngđaukhổ,anhtagianghaitayra,đầungoẻoxuốngnhưđấngGiêSuđangbịđóngđinhcâurút.

-Này!–VũNguyênchútphìcười,lảngchuyện–ALinhcódặnlạilàtronghợpđồngmuabán,trongthanhtoántàichínhphảihếsứcdèchừng.Dèchừngchivậy,ôngmãnh?

-Tựtìmhiểu!–Đầuvẫnngoẻoxuống.

-Tựtìmthìcònnhờvàobạnbèlàmcáiquáigì!

-Ngủđi!Buồnngủthấybà!Đêmqua…Rồiviệcđâucóđó.Vídụnhư…

Chưanóihếtcâu,Bằngđãngảđầu,nhắmnghiềnmắtlại.Ngồibêncửasổ,nghetiếngngáythậpthõmcủabạn,VũNguyênkhẽmỉmcười.Cứvôtâmnhưnólạisướng.Ngàyhếtmìnhmưusinh,đêmcũnghếtmìnhtậnhưởng,khôngnôngsâu,khôngdằnvặt,khôngnhọclòngnhọctâm,khôngcógìlàquantrọnglàquásứcthiêngliênghết,kểcảtìnhyêutìnhvợchồng,đờichảyđếnđâutínhđếnđó,đặtmìnhlàngủ,hếtgiờlàgáchếtmọichuyệnsangbên,thanhthản,ồnào…Vậycũnglàxongmộtkiếpngười.Trờiơi!Khôngbiếtđãbaolầnanhthèmđượcsốngcáikiểusốngnhưthế,phớtđờihơnthếnhưngcũngchỉđượcvàingàyrồimọisựlạitrởvềnặngnềhơn.

Anhnhìnrangoàikhungcửa.Cảmộtvùngthảonguyênrợnxanhtrảidàitíttắptrongnắngsớm.Nắngcũngnắngấy,cỏcũngcỏấy,trờicũngtrờiấy,bồngbềnhmâytrắngmàsaolạikhácnhaunhiềuthế.Lịchsử,tiếngnói,truyềnthống,tínhcách,khátvọng…Chảlẽchỉcótráitimđànbàlàgiốngnhauthôiư?TráitimcủaALinh.TráitimcủaThương…Ngựcanhchợtquặnthắt.Chaoôi!Nếugiờđây,giữacảnhđấttrờibaolavừagầngụivừavôchừngxangáinàycóemởbêncạnh.Cảhaichỉnhìnvàomắtnhau,nhìnthậtlâu,imlặng,tanravàanhsẽngồibấtđộngnhưthế,cảngàylẫnđêmchoemđượctựavàomàngủ,mànghengọngióhưvôthổimơhồdọctheotàurồisángmairacảhaicùnghoáđá,vậylàxong…

*

**

Đếnsánghômsau,nhanhquá,xeđãbonnhẹvàothịtrấnĐôngHưng,DòngCaLongyênảđangởphíatrướcmặt.BênkiasôngđãlàViệtNam,làthịtrấnMóngCáinghèonàn,thâmthấpvàrấtđỗithânyêurồi!Chỉđixamớicónửathángthôimàcáisựbịnrịnnướcnonđãtrànvàooàậptronglòng,lạthật!

Hoàntoànkháchẳnvớigãđànônghưởngthụvàsitìnhlúctrước,Bằngcùngđãhoáthânthànhmộtôngchủkinhdoanhđượcvìnểkhắpvùngbiênải.Tócchảimượt,Compleđen,Cravatđỏ,vẻnhìn

trễnải,anhtalạnhlùnggậtđầuvớingườinày,mỉmcườivớingườikia,bắttaythờơvớingườikianữa…Đếntrướcmộtngôinhàhaitầngsơnvevàng,thứvequenthuộcbênnàysôngđểphânbiệtvớimàuvexanhbênkiasôngcóhàngchữTrungHoaquếtnhũóngánhtreongangcửa,Bằngdừnglại:

-Bâygiờemgiảiđápcáithắcmắchômquacủabác(Chảhiểutạisaolạinhảyphắtsangbácbácememlúcnào?)Đâylàngânhàngcủahọ.Saukhibác…Màthôi,mộtbuổisángđẹptrờinhưthếnàymàcứđinóichuyệntiềnnong,lỗlãi,chánmồmlắm…

-Thìthôi–VũNguyênchợtcười–Nhưngmànày…

-Gìnữa?

-Côấyđẹpđấynhỉ?

-Ai?

-ALinh,ngườiđẹpTrungHoa.

-Đệchohuynhmộtchươngbâygiờ!Càtrớn!

VũNguyêncườivangvàrảobướcxuốngbến.Từhômđếnđâytớigiờ,anhmớicóđượccáicườisảngkhoáinhưthế.Giâyphútấyanhkhônghềbiếthaykhônghểmảymaylinhcảmthấyrằng,chínhcáithủtụcchuyểntiền,đổitiềnrườmràđómấynămsauđãgiángmộtđònbấthạnhghêgớmxuốngđầuanh.

*

**

Thuyềnđangtrôigiữadòng.VũNguyênđangmảimêngắmnhữngconthuyềnchởkhẳmngườiqualạinhưmắccửi,nhưcảnhtrảyhộichùaHươngthìbấtgiácanhnhácthấymộtkhuônmặtquenquenẩndướivànhmũphớtđộinghiênglệchngangtàngvàchiếckínhmátgọngtotrongđámngườiđangtrôingượctrởlại.Tuấn…Tuấnthầnchết!Anhgiậtthótmình.Chảlẽlạilàhắn?Saolạilàhắn?Nếuđúnglàhắnthìhắnlênđâycóviệcgì?Trời!Cáisốngmũikia,hàmrâukia,cáilưngchầmbầmvàcáibắptayđểtrầnkiacóhàngchữ

xămngoằnnghèokialàhắnchứcònlàainữa!Thếcòncôấyđâu?...Anhvộiđảomắtnhìnsanghaibên,nhìnraphíatrướcphíasauhắnđểvừamongvừakhôngmongmộtkhuônmặtkhác…Không!Khôngthấygìcả.Chỉcómìnhhắnvàlúcnàyhắnđangâmthầmnhìnxuốngmặtnướcnhưđangmảinghĩngợiđiềugì.Chínhcáivẻnhìnlàlạkhôngmấythíchhợpcủaconngườiấyđãkhiếnanhbịkíchđộng.Tênbuônlậukhéttiếngđangtìmđườnglênlàmănvà…rấtcóthể,biếtđâu,họđãchiataynhaurồi?Màchialàphải.ConngườiThươngsaohợpđượcvớitạngngườiấy.Kênhnhautừtrongrangoàimàchẳngquavàotìnhthếbíbáchhọbuộcphảitạmvávíuvàonhauthôi.Mộtchútấmnắngloétrongsuynghĩcủaanh.

AnhquaysangBằng“Cậuvềtrướcđi!Mìnhcóchútviệcphảiquaylại.Bữanhậuchiềunayvẫnnhưthế”.Bằngtrợntrònmắtchưakịphiểugì,VũNguyênđãdéchânchuyểnrấtnhẹsangmộtconthuyềnlaongượclạivừatrờtớirồi.“Mẹbốthằngtrinhsát!Cứlàmnhưđâylàmặttrậncủanókhôngbằng.Nhanhlênnhé,đừngđểđệchờ!”TiếngBằngđuổitheocấmcảuvàkhoáitrá.

Lênbến,bếnđôngnghẹtnhữngngườivàhàng,nhìnquanhquấtkhôngthấycáidángtoconđâunữa,anhđãtưởngmìnhđểmấthúthắnvàđịnhbụngquaylại.Vìơhay!Dẫucóđúnghắn,bắtkịphắnđinữanhưngrútcụclàrồiđểlàmgìnhỉ?Chàohỏià?Bắttayà?Rồilạicườiméoxẹochiatayà?HaylàmáymồmhỏivềThương?Vớvẩn!...Mìnhđanglàkẻbạitrận,mọisựhỏivớtvátlúcnàychỉkhoácthêmmàuthảmhại.Đúngvàocáilúcanhlắcđầungánngẩmtựchánchomìnhthìcáidánglừnglữngcủahắn…đãlạixuấthiệnngaytrướcmặt,bênkiađường,trướcmộtcửahiệuthuốcđôngycókhánhiềungườiđangchenchúc.Thuốc!Chảlẽthằngchachọctrờikhuấynước,tiềntiêunhưnướclãnàygiờđâylạichỉđibuônthuốc?Cóthểlắmchứ.Sôngcókhúcngườicólúc,biếtđâu.Kệ!Dầusaocũnglàmốiquencũ,mìnhcứđếngặpcáicoi,biếtđâuchảhiểuthêmtintứcgìvềem.Cáitintứccồncàomuốnbiếtmàlạikhôngmuốnbiếtchútnào.

Nhưngcũnglạinhưmộtsựsắpxếpcủasốphận,anhvừakịpđếnnơithìcáidángtocaokiađãnhảylênmộtchiếcxedulịchsangtrọng12chỗngồicótreotấmbiểntoongtengởcửakínhđểhaichữCônMinhbằngcảtiếngViệtlẫntiếngTàumấtrồi!HắnđiCônMinh?Phảirồi,chỗlàmăncủahắnphảilàởđóchứkhôngthểởđây.Tuyvậy,theothóiquentòmò,anhcũngghévàotiệmthuốc.Mộtngườiđànbàtócbạc,mặtmàyphúchậu,đỏđắnđangluôntaybốcthuốccho

khách.Chờbàngơitaymộtchút,anhhỏi,tấtnhiênbằngtiếngcủamình:“Thímơi!Thímcóthểchobiếtcáinhàanhtolớn,độimũphớt,ngườiViệtNamvừavàođâymuathuốcgìkhôngạ?“Tolớnnào?Mũphớtnào?–Ngườiđànbàkhôngnhìnlên,trảlờibằngcáigiọnglơlớ-Khôngnhớtâulấy.Nhiềungườitolớn,độimũphớtlắmmà”.Anhcámơntínhquayrathìmộtbégáichừngmườiba,mườibốntuổiđangluicuigóithuốcchokhách,nhìnlên,giọngnhưchim:“ChúngườiViệtNamấyhả?Chúấyhỏimuathuốcchữacáigìở…ởtrongmáumà”“Máugì,cháu?”Anhbuộtmồm.Lạinhưchim:“Khôngbiếtđâu.HỏiMamaấy”CònhỏigìnữakhicáingườiđượckêulàMamakiađãsâylưngđivàonhàtrongrồi.

Anhchenra.Thếcũnglarõ.MônthuốcchữaungthưbằngcâycỏởcáiđấtnướcnổitiếnglàHoaĐàtrịbệnhnhưthần,nhấtlàthứungthưvú,ungthưdạdàyhayungthưmáugìđónhưcáicôbékianóiđangđượcthiênhạmáchbảovàotainhaulàhiệunghiệmlắm,mườingườikhỏibảynàychắcđãlọtvàocáiăngtenkinhdoanhcủahắn,thếthôi.Mấtthìgiờ!

-Gớm!Emđitìmsếphoài!Cứnghĩlàcócặpđùingoạiquốctrắngnõnnàođãgiữrịtsếpởlạirồi.Mọiviệcmỹmãnchứạ?Mờisếpvềkẻohếtgiờquasông.

Hùngtiềnđồnđangđứngtrướcmặtanh,mặtmàytươiróinhưđónmẹởchợvề.Chà,cáithằngnày,làmsaomàhễcứmởmồmralàynhưcócáichuyệnấydínhvàochânrăngrồi?Nhưngđượccáilàtậntuỵvànhanhnhảu.Ởxứnúinày,cóhắncũngđỡlắm.Bấtgiácanhbậtramộtcâuganruộtmàanhkhôngnghĩrằngmìnhlạibậtravàolúcnày:

-Côngviệctạmxongnhưngphảithayđổimọichuyệnlạitừđầu.Phảibắtđầutừchấtlượnggiọtmủvàgiáthànhchếbiếnnó.Chẳngthểvácráđiănđongmãinhưthếnàyđược,xấumặtlắm!

Hùngtiềnđồnngoácmiệngcười.Cáicườilúchoànghônchảnóirõđiềugì,nhưchếnhạo,nhưlạlẫmlạinhưcócảmộtchútkhâmphục.Nhìnvàocáicườiấy,khônghiểusaoVũNguyênlạithoángnghĩđếncáicườivàđôimắtcủaĐăngĐiền.Songcáicảmthoángđóquarấtnhanh.Bởilẽanhcũngcầnphảikhẩntrươngquasôngthật.Đêmnay,đêmmaivànhiềuđêmsaunữa,anhsẽphảithứctrắngđểhìnhthànhmộtcáiđềánđangquẫylộnnóngnhứctrongđầu,faxnhanhvề

nhà.Trongbảnfaxấy,anhbiết,cuốnsổquănqueocủaThươngđểlạisẽlàmộtđiểmtựa,mộttrợsứcrấtđỗiquantrọng.

18CĂNNHÀCỦAGIÁMĐÔCBAVINHVÀOLOẠIKHIÊMnhường

nhấtCôngty.ĐấylàngườitrongCôngtybảo,cònngườiởnơikhácđếnlạiquảquyếtrằngtuylàkhiêmnhườngthậtđấynhưnglạidễthương,yêntĩnhnhấtthịxã.Nócókhiêmnhườngthậtkhông,cáiđóquảlàkhóphânđịnh,chỉbiếtrằngngựtrêndiệntích200métvuông,ngôinhàhaitầngmùakhôcũngnhưmùamưa,nằmnhưchìmẩntrongrấtnhiềucâylálaoxao.Vòngngoàilàcácloạicâyănquả:măngcụt,sầuriêng,chômchôm,mãngcầu,nhãn,táo…Vòngtrongtoàncâycảnh,nókhônguốnlượntheohìnhcáccongiápcầukìmàcứnhẹnhàngbuôngtoảtựnhiênnhưcáidángmuônđờinguyênthuỷcủanó.Chỉkhác,nếuaiđósànhchơicâymộtchút,thoángnhìnđãkhôngkhỏitrầmtrồvìcáigiátrịkhôngdễnhìnracủanó.Toànnhữngloạiđượcchọnmuatừcácvùngcâythếcótiếngnhấtchởvề.Ngườivôtâmthìhíthà:“Đúnglàcáchsốngcủamộtnhàhiềntriết,lấycáiutịch,thanhcảnhlàmvui”.Ngườikháclạitấmtắc:“Cảchụcnămlàmgiámđốcmànhàcửathếnàycũngcoinhưchưacógì.Chảbùvớimộtvàiôngcánbộkhác,mớinhinhoeđượcmấynămđã…”

Thôi,chuyệnđóthựchưthếnào,xinmiễnbànởđâykẻoănnóihồđồ,nôngnổilạioanchongườita,tộinghiệp!Chỉbiếtrằngvàolúcngôinhàvừalênđèn,vịgiámđốccótiếnglàthamcôngtiếcviệcvàcócáchsốngchặtchẽđóđangngồitrầmngâmtrướcmộtbảninvitínhbốntrangdàyđặcchữcủaVũNguyênfaxvềvừađượccôphóvănphòngđemtới.

Tómtắtnộidungbảnfaxấyđạiloạinhưsau:

KínhgửianhBavàcácanhtrongbangiámđốc!

…Muốnmởrộngthịtrườngvàgiữvữngthịtrường,cũngnhưmuốntăngsứccạnhtranhđượcvớithịtrườngnộiđịavàthịtrườngASEAN,saubathángtìmhiểukỹvànghiêmtúctấtcảcácngócngáchđườngdâymớinhợtrênnày,tôithấytachỉcòncáchnângcaochấtlượngsảnphẩm,đồngthờiphảihạđượcgiáthành.

Muốnvậy,tôixinđềnghịtanêncùnglúctiếnhànhnhữngvấnđềcụthểsau:

Một,cảitiếnlạiquytrìnhchămsócvàkhaithácvườncâytheođúngkĩthuậttiêntiếnnhất(sẽcóbảnviếtchitiếtkèmtheo).Phảicânđốiđượcđịnhmứcgiữachấtlượngvàchỉtiêugiao.Quađóchămlođếnsựcôngbằngthunhập,chămlođếnhộnghèo,hộđộcthânđểcủngcốlòngtin.Tấtcảnhữngđiềunàysẽdẫnđếnhàmlượngcaocủagiọtmủ,mộttrongnhữngyếutốquyếtđịnhtạonênchấtlượngsảnphẩm.

Hai,cóhàmlượngmủtốtkhôngđủ(hiệnnayhầuhếtcácCôngtytrongcảnướccũngđangđạtđượcnhữnghàmlượngmủtốtnhất)màcáithiếtcốthơnlàphảicócôngnghệchếbiếnmủthôhiệnđại.CôngnghệcủatadoLiênXôđểlạiđãquácũnátvàlạchậu,dođóviệcthaythếnóphảiđượccoilàchiếnlược.TôiđềnghịtrướcmắttavayvốnđặtmuadâychuyềncôngnghệcủaMalaysialàloạidâychuyềncóuytínvàgiácảchịuđượcnhấthiệnnay.Tấtnhiên,trướctìnhtrạngtàichính,kinhtếchungcủacảnước,đểvayđượcvốntôihiểukhôngphảichuyệndễdànggì.Riêngđiềunàytôiđangcósuynghĩ,nhưngchờýkiếncácanh.

…Thựcrachấtlượngvàgiáthànhchỉlàmột.Cóchấtlượngsẽcóthịtrường.Cóthịtrườngsẽcócuộcsống.Vàmuốncócuộcsốngtốt,thưacácanh,vấnđềphátđộngthậmchínếucầnsẽđưathànhpháplệnhmộtphongtràotiếtkiệmsâurộngtrongcácphòngban,cácnôngtrường,cácxínghiệp…phảiđượcđặtra.Cuộcphátđộngnàytrướcđâytađãlàm,đãnêuthànhkhẩuhiệu:“Tiếtkiệmhaylàchết!”vậymàtôikhôngrõtạisaolâunaylạibỏquên?

Cuộccạnhtranhtrênnàyđanghếtsứcdữdội,rấtmonganhBavàcácanhxemxétkhẩntrươngvàquyếtđịnhđểtránhnguycơtụthậuđãnhỡntiềnxảyraởmộtsốkhôngtícácdoanhnghiệp…”

BaVinhnémtệpgiấyxuốngbàn,cườinhạt!Đúnglàngựanonháuđá.Mớichânướtchânráolênđượccóítngàyđãđòicảicáchnày,cảitiếnkia,cứlàmnhưmọingườitừtrướcđếnnaychỉngồichơiănnhậukhôngbằng.Láo!Muốndạyđĩvénváyư?Ởđómàdạy.Cáithằng…

Nhưng,saukhibỏvàonhàtrongxốimộtchậpnướcnóngvàocổvàogáytheocáitậtthíchtựMasagemàôngvốnưathích,BaVinhbỗnggiậtmình.Chếtcha!Đềánnàychắchắnkhôngchỉgửichomộtmìnhmìnhmàlâunaytheocáithóiđiềugìthíchlàmđếncùngcủa

hắn,hắnsẽtốngđạtlêncảtổngcôngty,lêncảTổngcụcchứchảchơi.Vànhưvậythì…cúgiậtmìnhbiếnthànhcúlạnhngười,vànhưvậythìchảhoáramìnhtựđàohốchônmìnhbằngcáisựdốtnát,cáithóibảothủtrìtrệmàmấyvịởtrênđangcóchiềuđịnhkiếnà?Vàhìnhnhưmấyvịấycũng…đangđịnhkiếnmìnhrồithìphải.

BaVinhlạigiởtệpgiấyranhìncàucạunhưnhìnvàomộtgiốngvậtkinhdịvàquáiác.Hắnthựctâmhaylàđịnhlàmmộtcúápphechínhtrịđểbậtlêncao,đểhấtcẳngmìnhđây?Chậc!Địnhkiểugìđinữathìcũngphảinóithật,nhữngcáihắnphácrađềutrúngcả,aicũngbiếtlàtrúng,chínhôngcũngthấytrúngnhưngđểthựchiệnthì…tấtcảphảisớitunglênhết,chịukhôngnổi.Trongkhiquỹthờigiancủaôngđâucònnhiềunhặngì,lệnhhạcánhbiếtbayđếnlúcnào.Màônglạirấtcầncómộtcúhạcánhantoàn.Chàchà!Rắcrốiđây!Từlúcđànhphảiđểhắnlênđâymìnhđãbiếtlàsẽrắcrốirồi…Nhưngkhôngsao!Chúemcònngâyngôcuộcđờivàlãngmạnthươngtrườnglắmchúemạ!

Ôngnhấcđiệnthoạibấmsốchánhvănphòng:“Alô!BaVinhđây…SángmaiđồngchífaxchoVũNguyênýkiếncủabangiámđốclàrấthoannghênhbảnđềáncủađồngchíấy,sẽcânnhắcmọichuyệnnhữngriêngviệcmuadâychuyềncôngnghệcủaMalaythìchắckhôngthểđược.Hơnmộttriệuđô,đốngtiềnấyvayaiđượcvàaidámchovay.Quêncáiđóđi…”

Hừ!Tiềnlươngphátchocôngnhâncũngđãchảđủ,chíchmáuramàmuadâychuyềnà?Tínữaôngđãđịnhbụcracâuấynhưngrồilạichợtnhớngayđếnmìnhđangđiệnthoạichoai.

*

**

Tronglúcấy,giámđốcnôngtrườngsánggiánhất,ĐăngĐiền,đãcómặtởnơichiếccổngsắtđượcdựngkhásơsàinhưthểdựnggọilàdựngchovui.Anhtabướcvàothoảimáivàtựnhiênnhưngườinhà.Thìđấy,chẳngcầnbấmchuôngmàtựthòtayvàorútthen,chẳngngạiconchólông,xoáygiốngPhúQuốctonhưconbêđanggầmgừlaora.Conchónàynổitiếnglàdữnhấtvùng,cóđậnmìnhnóđãhạgụchaithằngtrộmchuyênnghiệpđịnhlẻnvàonhàmàlạchưa,đứngtrướcanhtanólạihiềnnhưngỗng,đuôingoáytítvẻmừngrỡkhôn

xiếtkể.

Mộttiếngnóivọngratừtrongnhàvừathânmậtvừabệvệ:

-ChúĐiềnlạichơiđóhả?Vàođi!

-Dạemđây,anhBa!Anhchịăncơmchưa?Gớmthôi,câycốixanhtươithếnàycứnhưlàbướcvàođộngtiên.Màđộngtiêncũngchảbằng.

MấyphútsauchủvàkháchđãngồiđốidiệnnhautrướcmộtcaiXOloạimộtlítcònnằmtronghộp.

-Cáicậunày,lầnnàođếncũngquà!Cáithứrượutưbảnnàyuốngđâucóracáigì,nghenóicòndiệtdục,vậymàđắtdữhè!Gầnhaitriệu,đúngkhông?Mìnhlàmìnhcứrượuthuốcngâmcángựa,tắckèquêtalàcứnggân,mềmmôinhất.Lầnsauthôiđinhé.

-Dạ!ĐểanhBatiếpkhách.Còntắckè,emđãchuẩnbịsẵnchoanhBamườicặploạibằngbangóntay,chờtómđượccặptắckèchúaemsẽđemđếnmộtthể.

-Vẽ!Mấtthìgiờ.Này!–Làmbộchểnhmảng–Đãsẵnsàngtinhthầnđểlênnhậncáichântrưởngphòngkinhdoanhchưa?

-Dạ…AnhBachoemsuytínhlạimộtchút.Chânlấmtaybùnquenrồi,sợlênđâylạikhôngcángđángnổi,làmphiềnanhBa.

-Phiềngì!Cờđếntaycứphất.Ốingườicònthuakémxacậukiakìamàvẫnngấtngưởngởchỗcaonhất,cóchếtchócgìđâu.

Nhưôngchẳnghạn,phảivậykhôngônggiámđốc?Némchéocáicườixuốnggầmbàn,Điềnnhìnlên,cànguyểngiọng:

-ĐượcanhBatindùng,emrất…rấtxúcđộngnhưngchỉngạimộtđiềurồithiênhạlờiratiếngvào,lạiảnhhưởngđếnuytínanhBa.

-Thiênhạnào?–Mộtcúđậptaynhẹxuốngmặtbànchỉđủđểcốctáchkhẽvavàonhaunhưđànđámàkhôngđổxuống–Thiênhạnàocũngkhôngbằngtổchức.Màtổchứcchínhlàtao,hiểuchưa?

-Dạ…emkhôngcóýnóithếnhưng…ngoàianhBara,cònđảnguỷ,cònbangiámđốc.

-Bannàocũnglàtao.Đảnguỷnàocũnglàtao.Từốngtayáotaomàrahết.Tấtnhiên,ởđờiđãđộngđếnnhânsựlàlàmsaotránhđượcýnọýkia–Mộtcáiloésángsaumắtkínhtrái–nhưcáiýcủatayVũNguyênchẳnghạn.

-VũNguyên…

-Tayấynóivềcậu…khôngtốtlắm.

-Nóigìcơạ?–Điềnnhoàingườilấybaothuốc,làmbộkhôngquantâm.

-Cũngchảcógì.Cóđiềulàmìnhtưởngcáccậuởvớinhau,thânnhaulắmmàhoáralạichảhiểugìvềnhauhết.Tayấycóvẻkhôngtánthànhviệccậulêntrênnày.Nóicậucònnhiềukhuyếttật,cònnhiềulỗhổngtrongphẩmchấtnhưcánhân,độcđoán,thíchhưởngthụ,nhậpnhằngvềtàichính…cứnênđểởnôngtrườngbámchắcvàođấtđaimớitrưởngthànhđược.

-Thếạ!–Mộtgiọtlửacháybùngtrongtuỷsốnghắnnhưngmiệngvẫncốgiữmộttétcườitáingắt–Anhấynóiđúngđấyạ!ChínhvìvậyanhBacứnênchoemởlạirènluyệnthêmmộtthờigiannữađã.

-Thằngkhờ!–Chiếcđànđálạivanglên,rồnrĩhơnmộtchút–Đâylàthờicơkhôngđượcđểmất.Màcáithằngnhưcậucũnglạthật!Nghenhữnglờinhậnxétvềmìnhnhưthếmàcậuvẫncứnhưkhông.Tưởngcậuthừatựtrọng,kiêungạo?

-Dạ!Emthếnàothìbâygiờvẫnthế.XinanhBađểchoemsuynghĩthêmmộtchútrồisẽtrảlờianhBavàtổchứcsau.

-Khôngsuynghĩgìnữa,quyếtđịnhrồi,ngaytuầnsaucậusẽnhậnlệnhđiềuđộng.Màcậunênnhớ,cáichântrưởngphòngkinhdoanhchỉlàquáđộ,cậucònphảitiếnxahơnchứ.Sựnghiệplớnlaonàykhôngtrôngvàocáccậuthìcòntrôngvàoai.Chảlẽlạiđitrôngvàonhữngphầntửcấptiến,mởmồmralàtoànthởcáihơitưbảnđộngtýgìcũnglấylợinhuậnlàmđâunhưtayVũNguyênấyà?

-Dạ!AnhBayêu,anhBahaynóiquáchứcáithằngemđãcókhinàođượccấptrên,đượcĐảngtincậy.

-Tôitincậy,đượcchưa?Đây–Vớidángvẻtrễnải,ôngđưachokẻtâmphúcbảnviếtlúcnãycủaVũNguyên,vẻtiệntay–Cócáinàyvềđọcđểbiết.Đọcxongtrảlạitôingayvàchẳngnênnóirộngra.Aiđómuốnlàmmộtcuộccáchmạngtrongrừngsuđấy.

TiễnĐiềnrađếnbậccửa,cáimắtkínhbênkiacủachủnhânloélênlầncuối:“Này!Cáicườicủacậulúcnãylàkhôngổnđâunhé!”Câunóiđólàmvịkháchtrẻtuổichútnữavấpthẳngvàohàmrăngconchókhổnglồđangnhera.Đúnglàlãocáogià!Khôngđiềugìquanổimắtlão,thứmắtcủakẻtrongsọnhungnhúcnhữngmưumôvàđịnhkiến.Màthựcralãocóyêuquýchógìmìnhvàlãocũngthừabiếtmìnhđâucónểtrọnglão,chảquahaithựcthểcầnphảidựatạmvàonhau,cầnphảinốikếtvớinhau,thếthôi.Thìđó,bốkhỉ,làgiámđốcviệcgìlãophảicungcấpquáchitiếtnhữnglờithằngchaVũNguyênnhậnxétvềmìnhnhưthếnếukhôngphảilãovừamuốnbanơnchongườinàyđểràngbuộclạivừamuốntăngthêmkẻthùchongườikhácđểdầntriệttiêu,mộtmũitênnhằmhaiđích,cáitròấy,thưasếp,tôicóthểcòndạylạisếpkiađấyạ!Vàsếpnhầmrồi.Đốivớitôi,sựnóixấuhaynóitốtvềtôicủayđâucóhềhấngì.Bởilẽcáiđíchcủatôilàbằngmọicáchphảiloạiđượchắnrakhỏinhữngcánhrừngcaosunàykiamà.Tạisaoư?Đếnbốtôicũngchẳngtrảlờinổinhưngchỉcóđiềulàtôikhôngmuốnnhìnthấyhắn,khôngmuốnchútnào,cứthấyhắnlàtôilạidườngnhưnhìnthấymặtgươngphảnchiếumồnmộtbêntrongmùtịtcủamình.

Đựngcảmộtbìnhthannóngrựctrongđầu,hắntìmđếnmộtcáiquángiảikhátkhuấtlẻnhất,tìmđượcgócvắngngồixuống.TừngàyCôngtythoátkhỏiđượccáihoạphásảnđếngiờ,cáithịtrấnnàytựdưngcũngmọclênkhánhiềunhữngtiệmxanhxanhđỏđỏnhìnđếnnôncảngười.Lựaánhsángđèn,nhìnquanhkhôngthấycókhuônmặtnàoquen,hắngiởtệpgiấyBaVinhđưachohồihãyrađọc.Vốnthôngminhvàcũngchẳnglạgìlốiviết,chữviếtcủakẻđãtừngsốngchungmộtkhoảngđờikhôngngắn,thoángcáihắnđãnắmđượctoànbộnộidung.Nhéttệpgiấytrởlạitúi,hắnlặngđi…Khákhenchotrínãoconngườinày.Mớivàchạmđiểmnóngthịtrườngđượcchừngvàithángmàđãđềxuấtđượcnhưthếphảinóilàgiỏi!Conmẹnó,rấtgiỏi!Cómộtkẻđốitrọngthôngminhvànhạycảmcỡnàycũngbõcôngbỏtâmtrívàocuộcganhđualắmchứ.Hắnkêumộtgóithuốclá

loạinặng.Hắncầnnghĩngợimộtchút.

Xemnào!Bảnđềáncủaycóbađiềuđánggọilàđểmắt.Một,cảitiếnhệthốngquytrìnhkĩthuậtchămsócvàkhaitháccâytrồng.Mốcxì!Cũnhưtráiđất.Hồicònởnôngtrườngyđãlàmrồi,chỉdobảothủ,dốtnátmàngườitachưanhânratoànCôngtyđấythôi.Vàkiểunàycònkhuyamớinhân,khôngsao,chảcógìđếnnỗicấpbáchlắm…

Hai,thayđổicôngnghệtiêntiến.Chà!Táobạođây.Chuyệnnàymàhắnđãcónghĩtớinhưnglạivẫnlàkẻnóichậm,baogiờcũngchậm.Thìcứđểchothayđổivàchácgìsẽthayđổiđượcvìcáikhónhấtlàvốnthìchínhynóiđãcóhướngkiamà.Đãquáthuộctínhthuộcnết,hắnbiếtmộtkhiconngườiđẹpmãcócáiđầudoanhnghiệpnằmphíatrêncontimnghệsĩkiađãbámđượcvàoýtưởnggìlàbámrấtchắc,bámđếncùng,bámbằngrađượcđồngvốnmớithôi.Vànhưvậylúcđó,vớichứcnăngtrưởngphòngkinhdoanhquantrọng,cũnglàmộtlogicthươngmạithôi,cònainữangoàihắnsẽđượccùnglãogiámđốcvungvinhsangnướcngoàikýhợpđồngmuamáy.Tấtnhiênsẽđạodiễnlãomuanhưthếnào,muakiểugìđểkýđượcmộtcáihờinhất.Thếlàvừacócôngvừacómàu,rấtnhiềumàu,cáimàhắnđangvôcùngcầntrongkhátkhaotíchcópđượcchúttiềmlựctàichínhcánhânđểmainàyraởriêng,trướcsaugìrồicũngphảiraởriêngthànhôngchủđiềnđịavươnggiả,hùngmạnh.Vàđiềuquantrọnghơn,quantrọngtrênhếtthảymọiđiềulàcáidâychuyềnấyphảilàcáidâythònglọngthítchặtvàocổkẻhãnhtiếnmộtkhichỉbabảyhaimốtngàynósẽkhôngchịunổiđộkhấuhaotànbạo,sẽtrởthànhđốngsắtgỉvì,ơntrời,cứcholàcúchiếnlượccảitạocâytrồngvĩđạiấydămnămsaucóhiệulựcthìvớihiệntrạnghiệnnay,tathíchđấy,mủmáuđâuramàđủchếbiến.

Vàbalà…Hắnchútbậtcười,cáigìmàcứnhưbáocáotổngkếtcuốinămấykhôngbiết,vàbalàchínhsáchtiếtkiệm.Mốcxì!Cũngcũnhưtráiđấtnốt.Trướcđếngiờítnhấtcũngngànlẻmộtlầnphátrồinhưngcóđộngđượcmẩunàođâu.Aichảbiếttiếtkiệmlàcần,làcònmấtnhưngtừcổchíkimđãthằngnàochịuđểmấtmiếngcơmmanháocủamình.Tiếtkiệmđượcđốivớiaithìđượcnhưngvớichínhmìnhvàgiađìnhnhàmìnhthìlàmgìcóchuyệnđó,phiêulưu,lãngmạnbỏmẹ!Nhưngysẽlàm.Vớicáilogicnghịtrườngchóchếthiệnnaythìgìchứcáichứcgiámđốcthaylãokhốtkiachắcchắnyđãngậmtrongmồmrồivàmộtkhinuốtxong,dứtkhoátlàhắnsẽchơitớibếncáitròtiếtkiệmnàychocoivànhưthế,quátốt,hắntựdưng

sẽđặthắntrướcsựcáukỉnh,hậmhựccủamộtsốđôngmàchảcầnphảibàibinhbốtrậngìhếtráo.Tiếtkiệmlàquốcsách.Tiếtkiệmmuônnăm!

CôchủquánnóitiếngHuếmớichếtchồngnămtrước,dathịtcònnồngtươiđếngần,khẽthảvàotaihắncáihơithởđànbànóngbức:“AnhTư!Bữanaycóemngonlắm,mớiởmiềnTâylên,đảmbảolàcònzin.AnhTưcóvuichútkhông?”“Vuiởđâu?Gầnđâycóđiểmkhông?”Hắnthoángnhớđếncặpgiònầnnẫncủaconbéváyngắnbưngcàphêđãkhiếnhắnnhìnmuốnnổtrònglúcnãy.“KhôngcóđâuanhTư!Dạonihọcàndữlắm!Sắpngàylễmà”.“Vậycònnóilàmgì!”“Dạ…EmnómờianhTưvàolôcaosu.Vắngvẻ,trănglu,xungquanhtoàncâylá,cókhicònthíchhơnởtrongphònglạnhấy,anhTư!”“Dẹp!–Độtnhiênhắnphẩytaykháphũ–Đànghoàngthìchơi,làmbụithìdẹp!Bànàykỳ!Bànghĩcỡtuổitôimàbạchỗnàocũngbắthứngđượcsao.Lúckhác.”Côchủquáncườihịhịmấytiếngnhưbịcùvàochỗkínrồiđáomôngbỏđi.

Hắngọithêmmộtlycàphêđặc.Đêmnayhắncầntỉnh.Đêmnayhắnphảirađượcmộtquyếtsáchriêngchohắn,cáiquyếtsáchdựatrêntinhthầnphảilàmsaopháruỗngđượcmọiýtưởngcủaconngườiđángsợkiatừtrongtrứngnước.

Bắtđầutừkhâuyếunhất–KhâuĐoànThanh.“Choxeghéxưởngsửachữacơkhí!Màgiảmbớtphađi!”Hắnnóicậuláixevốnlàcháuruộtởquêmớiđượcnhậnvàolàm.

*

**

Gọilàxưởngchooaichứthựcratoànbộcơngơichỉlèotèovàibacáimáytiện,nguội,phay,bào…đãquáđátvàtrongcùng,cạnhmộtbãiđấtlômnhômcỏlậuvàkhắmkhétmùinướcđáichólàmấycáisườnxe,thùngxecóccáyđangchữadở.Nhìnchungnógiốngmộtbãiphếthảivậtliệuhơnlàxưởngthợ.

-ÔngThạnhvẫnởđâyđấychứ?–Hắnthòcổrahỏingườibảovệđangliuriutrướcmộtchaiđếvàđĩalạcrangchỉcònvỏ.

-Vẫn!–Ngườinàytrảlờichẳngthèmnhìnlên.

-Tốt!Mộtkiểumẫuxãhộichủnghĩavềsựgắnbóvớicôngviệc.Đángphục!Đángphục!

Từtrongbóngtốimộtgiọngkhênồngphátra:

-ThằngĐiềnđấyà?Gắnbómẹgì?Chẳngquanhàcửachậtchội,ngộtngạtquánêntaođànhngủlạingoàinày.Xecủamàylàmsao?

-Khôngnóichuyệnxe–Điềnbướcxuống,đithẳngvàotrong,đếntrướcĐoànThanhđangnằmđắptấmmềntùmhụp–Đếnrủquanbácraquánnhậuchơithôi.Lâukhônggặpcũngthấynhớ.Dậy!Ailạimớichậptốiđãlêngiườngthếnày!

-Thataođimàyơi!Bỏnhậurồi.Màcònsungsướngnỗigìnữamànhậuvớinhẹt.

ĐoànThanhngồilên,quầnđùi,mayô,đểlộthânhìnhgầyguộc,râutóclởmchởm,mắtnhìnlờđờnhưcáikẻchánđờithâmniên.Điềnlắcđầu:

-Mớixanôngtrườngcóítbữamàôngbácthayđổiđinhiềuquá!Chắclàlạimắchộichứngnhớđấtđây.Hếthộichứngchiếntranhlạiđếnhộichứngnhớrừng,mệtnhỉ?

-Hộichứngmẹgì!Cóthuốcđấykhông?Nằmkhông,nhạtmồmquá!

-Bàchịthếnàorồi?–Điềnđưaragóibasố-Cònnằmviệnhayđãvề?

-Về.Coinhưrồi,sốngthêmngàynàobiếtngàyấy.

-Saoônganhkhôngquyếtđịnhchonó?

-Tiềnchóđâumàmổ!Đếntiềnnằmviệncũngchịukhôngthấuphảixinrachứnóigìđếnmổ.Ítracũngvàitriệuchứgiỡnà?Màmổxongliệuchắcổnkhônghaylà…

-Nhưngvẫnlàcứphảimổ.Biếtđâuchỉlàulành.Màcóuácđichăngnữa,mổ,mìnhcũngyêndạhơn.

-Aichảbiếtvậy.Chỉmấythángbàấynằmviệnđãbiếnsạchtrơnkhoảnđấtđaivườntượcdướinôngtrườngrồi,mổ,phảibánnhàbáncửađichắc!

Điềnimlặngmộtchútrồighétđítngồixuốngcạnh,giọngnhỏlại:

-Khôngcótiềnphảikiếmratiền,chịuà?

-Đivaychắc,hayđiăncướp?Thằngnàocũngnghèolõđít,vayai?Tiếptụcvaycậuư?Thìvayrồiđấythôi,cậucũngđâucónhiềunhặngì.

-Không!Tôikhôngbảoanhđivaymànóianhtựkiếmcơ.

-Tựkiếm?Taobỏviệcđibuônchắc?Haylàđêmralôtrộmmủ?

-Nóichuyệnnghiêmtúc.Tôihỏinày:mỗicáixesửa,xínghiệpanhkiếmđượcbaonhiêu?

-Màyhỏilàmgì?

-Thìanhcứnóiđi!

-Khôngđủtrảlương.

-Màxelạiliêntụchỏng,vừasửaxongđãhỏng,vậythìsửalàmgì?

-Dothiếtbị,dođầutưchứcóphảitạitaođâu.

-Thìvẫn.Tôithửbànvớianhcáchnàynhé!Nhữngcáisửanhìnhằng,sửabaviathìxưởngtựlàm,còntrungtu,đạitutadùngphươngthứcnhàthầu.Tứclàđưaxevềthànhphốsửa.Giácócaohơnnhưngchấtlượnglạiđảmbảo,hạchtoáncuốicùngtavẫncólợivìthàtốnmộtlầncònhơntốnlắtnhắtnhiềulần.

-ĐờinàomấyôngCôngtychịu.

-Tôisẽlothuyếtkháchvụnày.Miễnlàanhphảichịuchơi.

-Taokhônghiểu…

-Dễmà.Vídụhợpđồngmộtcáiđạitulàtừngnày,anhthoảthuậnngầmvớihọkýlênhailênba,cũngítthôi,anhgiữalạimột,lạiquảchohọmột,chuyểnchochủxemột,cònmộtanh…cúnglêntrên.Thếlàbabềbốnbênđềulợi.Mỗinôngtrườnglàmộtđộixe,mườilămnôngtrườnglàbaonhiêu?Đólàchưakểxecủacácbanngànhtrêncôngty,xenàocũngđangvàokỳcũnátcả.Nhưvậychỉcầnđổđồngmỗituầnvàibaxemangsửathôilàanhcũngcómộtkhoảnkhakháđểlochạychữachobàchịrồi,thậmchícòndưrađểdànhchocuộcsốngvềgiàsaunày.Phảitựcứulấymìnhtrướckhi…phảikhôngquananh?

-Không!Khôngđượcđâumàyơi!Làmthếhoáramìnhlạithànhcáiđứaăncắpà?

-Aibảoanhăncắp?Màthếnàolàăncắp?Nếuvậygọilàăncắpthìthiênhạđangđuanhauăncắpkhốirarồikiakìamàcósaođâu.Khicuộcsốngkhôngnuôinổimìnhthìmìnhcóquyềntìmcáchtựđiềuchỉnhđểsốngchứ.Ơhay!

-Nhưngtaocứthấythếnàoấy.Bamươinămcôngtác,taochưahềxàxẻolấymộtcắcbạccủatậpthểchảlẽbâygiờlại…

-Thôi,tuỳquanbácthôi.Quanbáccứômlấycáimớlýthuyếtcũríchấymàngồinhìnbàchịtừtừđivàocõivôcùng,thằngemxinlỗi,nhưngthằngemvẫnphảinóirằng,tạisaocũnglàcộngsản,cũnglàcánbộnhưnhaucảmàlạicócảnhkẻănkhônghếtngườilầnchẳngra!Saonào?Quanbáccứvắttaylêntránmànghĩchánđirồitựtìmcâutrảlời.Thươnghoàncảnhquanbácquálậnđậnmàthiệtbụngnóira,cònnghehaykhôngthìtuỳ.Chàoônganh!À,cònchitiếtnàynữa:Cácnôngtrườnghọcũngđangrụcrịchxinđượcsửaxekiểuấy,bácchậmchânlàmấtcảchìlẫnchài.

Điềnquầyquảđiracổng.Đứngnhìntheomộtchút,ĐoànThanhhộclênmộttiếngnhưsổcảruộtganrangoàirồiquayvàovũngtốicótiếngmuỗibay.

19ĐăngĐiềnđãhoàntoànđúngkhiởcáchđóhơnhaingàncâysố,

VũNguyênnhậnđượcmộtbứcđiệntừCôngtyđánhlênchỉvỏnvẹntrênchụcchữ:“Nhấttrí.Đồngchíhãychủđộngtìmvốn!BaVinh”.

Caosuđãbánxong.Giácũngdễchịunhưmọivụ,cónhíchhơnmộtchút:Mườilămtriệumộttấn.Mườilămtriệutrongkhigiáthànhchỉtrêndướibảy,tám.Nhưvậygầngấpđôi,gấpđôicủatổngsảnlượngtungratiêuthụởcáchướng,lãiquáđichứ,mấynămnayđềlãinhưvậyrồinhưng,saokỳcụcthếnhỉ,tiềnnongđiđâuhếtmàCôngtyvẫnnghèotànnghèomạt,cuộcsốngcủacôngnhânvẫnbữanaylobữamai,thậmchícóđậntớicảbốnthángmàvẫnchưathấyđồnglươnglấplóởchỗnào.Vàgiờđâyđểcóđượcchụctỷlạiphảiđếnchínhanhvácrađivay?Ròrỉnhưthếlàquálớnnhưngròrỉtheongảnào,ròrỉdoai,tạisaorò…anhlạikhôngmuốnnghĩsâuthêmsợsavàosìnhlầy,rừngrậmkhôngtìmđượcnẻora.

-Côngviệctạmổn–AnhnóivớiHùngtiềnđồn–SángmaimìnhxuôiHàNội,cậuởlạicứtiếptụctìmmốihàngmàkhôngcầnphảiquacậuBằng.Cúnổđầunònghaingàntấnnhưthếlàđược,nổnữa,cókhicảhaicùngchếtchìm.Mìnhlinhcảmthấycáchlàmăncủacậuấycócáigìkhôngbền.NhớtríchphầntrămtheoquychếthưởngchocậuấyvàcôALinhgọilàcôngmôigiới…

-Dạ!Emđãtríchrồi,đãđưarôinhưng…

-Họkhôngnhậnchứgì?

-Anhấybảolầnđầucoinhưchoquanhưngtừlầnsausẽlấymàlấygiárấtcao.

-Tronglàmănđừngnênhàmơnai,cónhữngcáiơnkhôngtrảđượcđâu,nợnần,áynáysuốtđời.Thôiđược,cứtạmthếđã,ởHàNộivề,mìnhsẽtínhsau.

-Sếp…

-Cáigì?

-Sếpnóikhinàoxongviệcsẽ…

-Hưởngchútmùiđờihả?...Tốtthôinhưngquảthậttốinaymìnhđangrấtbậnmàmaiphảilênxeđisớmrồi.Thôi,vụnàyvềcũngsẽtínhsau.

-Dạ…Sếpcầnbaonhiêuđểemchuẩnbị?

-Nhưmọilần.

-Ấy,saolạinhưvậyđượcạ?Đểvayđượcchụctỷ,sếpcũngphảilocửanàycửanọ,đãichỗnàychỗkia,khôngdướitrămtriệuđâu.

-Cáigì?Trămtriệu…Nếuphảitốnkémnhưvậy,mìnhsẽkhôngvaymượngìnữahết.Vayrồitrảchứcónuốtkhôngđâumàphảiđilotọngtiềnvàomồmthiênhạ,nóhènngườiđi.

-Luậttừxưanaynóthếmàsếp…

-Luậtcủakẻcướpchứluậtgì!Từràytôicấmcậucònmởmiệngnóivớitôinhữngchuyệnluậtlẹtnhưthế.

-Dạ…Emkhôngbiết.Emkhông…

-Nóithìnóithếchứmìnhchẳngxuẩnngốcđếnnỗikhônghiểunổinhữngngócngáchnhánhemcuộcđờiđâu–ThấyvẻmặtHùngquákhổsở,anhcười,dịugiọnglại–MìnhcóôngbạngiàchiếnđấucũhiệnởBộđầutư,tửtếvànhiệttìnhlắm,nếuthấyđúng,ôngấysẽtựnguyệnlogiúpmìnhchứkhỏicầnchiachácphầntrămphầnnghìngìhết.

-Aiđóhảsếp?Cóngườiquenngonlànhvậymàchưathấysếpnóihồinào.

-À,cũngmớilànghetin.

MàanhcũngmớinghetinquamộtngườiquenvừatừHàNộilêntuầntrước.Anhcũngchưamuốnnóicáitênđóralúcnàybởibiếtđâunhỡviệcchẳngthành,cókhilàmgiảmcảcáidanhtiếngcủaÔngBảychúarừng.Hơnthế,bằngtrựcgiác,anhcảmthấyconngườiHùnglàkhôngtinđược,chuyệntiềnnongtiềntấntiềntỉnhưthế,tốt

nhấtlàchưanênchohắnbiếtđượcđầumối.

-Nhưngdùthế,sếpvẫncóquyềnđược…

CáinhìnlạnhbuốtítkhigặpởVũNguyênkhiếnanhchàngkhựnglạivàmộtlầnnữalạikhôngthểkhôngngơngácnhìnvịsếpcủamìnhnhưnhìnmộthồnmamớivọttừtrongmồlên.KhônghiểusaoVũNguyênvộiquayđiđểtránhcáinhìnấy.VẫnvẩngợicáinhìnnửatốinửasángcủaĐăngĐiền.

*

**

Nhưnghoárađốivớianh,mộtngườibaogiờcũngbiếtđểcôngviệclêntrênmọitìnhcảmriêngtư,trongchuyếnđinàylạikhônghẳnchỉcóthế.TớiHàNội,saukhithuxếptạmxongchỗởtrongnhàkháchxậpxệcủangànhnằmkếbênmộtcáihồmàvềđêmcórấtnhiềunhữngbóngđànbàcongáibíhiểmqualạivậtvờ,anhquyếtđịnhbỏrahẳnhaingàyđithămthúphốphườngvà,chẳngrõđâycóphảimớilànguyêndochínhyếukhông,đitìmThương.

Gầnchụcnămrồi,kểsuốttừngàychiếntranhbiêngiớiđếnnay,đâylàlầnthứbaanhmớicódịpghélạiHàNội.Thayđổinhiềuquá!Cónhữngconđường,cónhũngkhuphốanhhoàntoànkhôngcònnhậndiện,cứphảiquanhđiquanhlạihoàiđểtìmmộtsốnhà,tìmmộtkỉniệm.Thànhphốvẫnnhỏnhắnxinhxinh,vẫnthơmộngvềđêm,vẫnquáchừngcâyxanhtrênnhữngcănphốchính,vẫncóthậtnhiềunhansắccongáigặpchỗnọchỗkia,điềumàkhôngphảiởđâucũngcó,kểcảđôthịSàiGònuynghidàirộngđếngấpbagấpbốnthếnày.Vàchaoôi,saonhiềuhồđếnthế.ChỉphảinhữngkhuhồnhưcóchiềuhẹplạivàcảHàNộicứngổnngangbụimùcáidángdấpcủamộtcôngtrườngkhổnglồ.

Anhngồixuốngmôtquánnướcmíanhỏtrênvỉahèlaoxaogió.Anhcóthểcứngồihànggiờ,ngồicảbuổinhưthếnàymàkhôngcầnchuyệntrò,giaođãivớiai.CảnhsắcHàNộivàothusaocứhaohaogiốngmộtngườiđànbàbuồn.Tấtcảđềumanmác,nhìnđâucũngthấylávàngrơi.KhôngphảilàngườisinhraởHàNội,cũngkhôngcókỉniệmgìnhiềuvềHàNộinhưngsaolạithế,cứmỗilầnvềđây,dẫudàingàyhaychỉchợtghé,anhlạicảmthấyđầuócmìnhvơinhẹđi

thậtnhiềunhưđượctrởvềvớichínhcáilàngquêvensôngHồngmàgiờđâyhọhàngthânthuộcchảcònaicủamình.Lạinhưđượcsốngtrởlạinhữngcánhrừngcaosuđangvàomùatrútláđỏrựccảbữacơmchiều.Yêntĩnh,xavắng,bàngbạc,trễnảimộtchút,chậmrãimộtchút,íthốihả,ítđuachen,giữacuộcchuyệntròítthấynhữngcuộcbánmuamàcảsấnsổxemvàovàngaynhưcáicáchngồiđạpxecủamấycôđitrênđườngkiasaocũngthưnhàn,yênảđếnthế?Thiênnhiênvànhansắc,mùathuvàheomay,mặtnướcvàmặtđường,chiềumuộn,mộtmớraumuốngxanhbúngtrêngiỏxecủaai…

Ngộilặnggiữachiềuthungõnhỏ,cáiýmuốnđitìmThươngcàngcồncàotronganhvàanhsẽđứngdậyđitìmngaytừbâygiờnếunhưcáitrườngcókhoácaohọcđókhôngởcáchđâyxanhữnggầnbachụccâysố.Thươngơi…Trênbiêncươngnhớemmộtkiểu,giữarừngsunhớemkiểukhácvàchiềunaytronglòngHàNộicólávàngchaonghiêngmặthồ,anhlạinhớemkiểukhácnữa,dadiết,đắmchìmhơn.Nhưđâylàthànhphốcủatìnhyêu,đánhthứctìnhyêumàanhcũngchưathậthiểucósaolạithế!

*

**

Cảnhsắcngoạiôởbấtcứmộtđôthịsầmuấtnàocũngcómộtsứcthugiảnlantoảrấtkìlạ.Ấylàhươngvịcủalúa,củarơmrạnganngátkhônggiân,ngheđâuđâycócảmùicốmthoảngngọtbayratừmộtcốigiãsauluỹtreyênbìnhnào.Vàdòngsôngconthuyền,vàbờđêmịncỏchắnlưngtrờicóconnghénhỏnhàaiđangnhìnxuốngchúngsinhvớiđôimắthuyềnngâythơquáđỗi.Nắngvàngvàgióxanh.Nắngdìudịuvàgiócũngdìudịu.Mâytrôilangthang…Tâmhồnnhưmởra.Mọingộtngạtbỗngthoángnhẹ.Cuộcđờidàilắm.Cuộcđờivuiítbuồnnhiều,cómộtkhoảnhkhắcchânglângnhưthếnàylàquýgiábiếtbao.Chợtbângquơmàcười.Chợtmuốnhấtcaođầuchomáitócbaytung,chợtmuốnmởkhuyáongựcmặcchogiónộihươngđồngtrànvàođếnnonêđếntanchảy.Baylên.Loangra.Đừngnghĩgìnữa!Đừngbậntâmđiềugì!Thiênnhiênlàmênhmang,đấttrờilàbấtbiến.Hãythảbuôngmộtphútthôiđểsốngtiếpcáiphầnđờiphíasaunhọcnhằn,vậtvã…

Anhchàngláixeômcócặpchânmàyđenkịtnhưthầytuồngnhìnnhanhvàokínhchiếuhậurồiquaylạihỏi:

-Ôngbácđithămngườichết?

-Không…Nhưngsaolạihỏithế?–VũNguyêngiậtmình.

-Tạiemthấymắtbácđỏ.

-Cũngxanhỉ?–VũNguyênbấtgiácgiấumặtvàosautấmlưngtrắngphớmồhôimuối.

-Ôngbácđithămconà?Traihaygái?...Nóiđùa,thờibuổinàycómộtđứaconđihọcđạihọclàbốmẹméomặt.Nhưngnhìnnétmặtcủaôngbáckhôngcóvẻgilàbốđithămconcả,hayôngbácđithăm…bồ?

-Cáicậunàylắmchuyện!Nhấnganhanhmộtchútđi!Giàrồicònbồgìnữa.

-Ấy,đànôngtócmuốitiêunhưôngbácđâyđanglàmốtcủamấyemsinhviênđấy.Vàmấyemsinhviênởquêlêncũngđanglàmốtcủacánhgiànhưôngbácđ…ớ...i.Mỗithánglochocácemvàitrămngàntiềnăn,tiềntrọthếlàcoinhưmộthợpđồngtìnhtangđãký,khỏicầnphảiKaraoke,khỏicầnđiđộngđidùgìtốnkémmàlạidễmangbệnh.Ôngbácnếucần,emxinmáchchomộtmối,nămthứhai,mườichíntuổi,caoráo,mặtđẹp,hôngnởngựcnở.Ôngbácđẹptrainhưngôisaođiệnảnhthếkia,hơigiàmộttýnhưngđảmbảonhìnmôtnhát,emnhậphồnngay.

-Nhìnvàođườngkiakìa!Điloạngquạngkhôngkhéomấthồnchứnhậphồngì.Kìa,cáixebêntrái!

-Yêntâmđimàôngbác!Emđiconđườngnàycảchụcnămnaychưamộtlầnbịsâysát,chỉduynhấtcólầntínữalaođầuvàoxetảithôi.

Anhxeômcườivangrộilạngghi–đôngvàođúnglằnranhdànhchoxemáy.VũNguyêncũngcười.Chà!Cókhisaunàycuộcđờivớvẩnquá,mìnhcũnglàmchiếcxechởkhácphónggiữaxalộnhưthếnàymàlạihay.Khoẻmạnh,vôtư,lúcnàocũngtrênđường,ngàykiếmvàibachụcngàn,tốivềlàmxịrượurồileolêngiườngđánhmộtgiấcthẳngcẳngđếnsáng,khônglokhôngnghĩ,khôngbuồnbựctrởtrăngìhếtráo.

-Kiarồi!Cáitoànhàbốntầngquétvevàngấy.Ôngbácxuốngcólâukhông,emchờ.Lâu,emphắnluôn…

-Cậucứchờtôimộtlát…

Giọnganhnhộtnhạtvàkhôngcònđểýđếnxungquanhnữa,nhưbịhútchặt,anhcứnhàmcáicổngtotướngnằmsâuvàobêntrongmặtđườngbồihồibướctới.Songđếngầntấmbiểntomàuxanhtreotrướccổng,tựdưngbướcchânanhkhựnglại.Đangkhôngvácmặtđếnthếnàyliệucóđườngđộtcókhổsởquáchăng?Chẳngsợemkhôngcóởđây,khôngcósẽđitìmnữa,cáisựtìmcònngọtngàohơncáisựđến.Chỉngạivavàocáinhìndửngdưngcủaem,vavàocâuhỏixalạnhưbănggiá:“AnhNguyênđấyà?Cóviệcgìkhônganh?”Cònviệcgìnữakhitôiđãbaonhiêulầnrútruộtnóivớiem:“Dườngnhưbốnmươinămnayanhchỉcólàmđộcmộtviệclàđi…tìmem”.Vậychưađủư,ơingườiđànbàbíhiểmvàbạctình!

Trườngsởvắngtanh.Vắngtừngoàicổngvàođếntrongsânnhưnơiđâyvốnlàtrườngchứkhôngphảiđanglàtrường.Chịthườngtrựcngồibêncuộnlenđandởkhẽnhìnlênrồilạinhìnxuốngrồilạinhìnlên,lúngliếng.Anhđãgặpkhôngítnhữngcáinhìnđầygiớitínhthếnàymỗilầnhọđụnganhlầnđầunhưchínhmộtlầnmộtngườitrongsốhọđãbuộtmiệng:“Nóiđừngtựkiêunhé!Anhcókhuônmặthợpvớiđànbàcongáilắm!Đẹpvàdâm”.Nhưngcáikhuônmặtđànôngđẹpvàdâmấychỉngayphútsauđãtốisầmngaybởicâutrảlờikhádịudàng:“Cáikhoacaohọcanh,hỏiđãnghỉhọckỳrồi.Mớinghỉchiềuqua,phảichănganhđếnsớmhơnmộttý”.“Thếnhưngngườiởxacónghỉkhôngạ?”“Nghỉtuốt!Nhữngmườilămngàykiamà.Màanhhỏiai?”“TôihỏimộtngườitênlàThương,HàThương,chừngbamươituổi,đẹp,mảnhkhảnhvàhayđểtócxoã”.Chịthườngtrựccườinhưngcáicườiđãcóchiềukhôngtươibằnglúcnãy:“Tôibiếtcôấy.Mảnhthìcómảnhnhưngđẹpthì…Thángbamươingàythìđếnmườingàyđikhámbệnh.Đẹp…”Giọngchịtadàira,rõràngchẳngcầnchegiấuchútđốkịcũngrấtưlàgiớitính.Nhưnganhlàcáigìvớicôấy?Dạ!Tôilà…tôiởcùngđơnvị,nhântiệnđicôngtácquađây.Nhântiệnư?Saobâygiờlạicólắmngườinhântiệnthế?Cócáianhgìtướngtáccôhồnlắmcũngnóilàngườicùngđơnvị,nhântiệnlàmviệcởgầnđâynênxinphépnhàtrườngđượcthỉnhthoảngđếnthămnomchocôấy.Dạ…Côấyốmthếnàoạ?Làmsaotôibiếtnhưngnhìnsắctháihìnhnhưlàbệnhkhókhỏi.Thế…thếcáingườitrôngmặtcôhồnnhưchịnói,xinlỗi,tênlàgìạ?CóphảitênTuấn,hayđichiếcxe

phânkhốilớnkhông?Khốilớn?Cũngxinlỗilạianhnhé,mỗingàygầnnghìnngườiqualại,làmsaotôibiếtailàTuấn,ailàkhốilớnkhốinhỏđược!Tómlạicôấyđãkhôngcònởđây,muốngặp,mườilămngàysauanhchịukhóquaylại.Nếumuốntinchắc,anhcóthểvàohỏiphònggiáovụnhưngtôithìtôibiếtchắctrongđóchẳngcònmanàođâu.Chàoanhnhé!

Chịtalạinhìnxuốngvớicuộnlenmàuxanhnằmcôicúttrênbàn,lạnhtanh,trễnảinhưvừarồichưahềcócáinhìnlênămắpđầycủamình.Biếtrằngcóvàohỏithêmthìcũngvậyvà,điềunàymớithậtlạ,anhbỗngthởphào.Thôi,thếcũngxongmộtviệc.Khôngtìmthìlòngkhôngyênmàtìmđượccókhilạithêmbuồnbực,khóxử.Nhấtlàsựxuấthiệncáihìnhảnhcủagãđànôngcôhồnkiacàngkhiếnchoýnghĩkhônggặplạihaycủaanhlàhoàntoàncólý.Nhưngcôấyđangbệnhhoạngìmàhìnhnhưkhókhỏi?Ngàytrướcởrừngemvẫncócáidángbệnhtậtđóthôi,chảlẽlúcnàyvềthủđô,vềgiữatrungtâmytếtânkìcủacảnước,thểtạngemvẫnthế?Tuấn…Rõràngsaucáiđậnchiataynămrồi,mỗibậncứthoángnghĩđếncáitênấy,cáiconngườiấylàlồngngựcanhlạinghẹnlại,bâygiờvẫnnghẹn,cókhicònnghẹnhơnnhưng…dầusaonơiđấtkháchquêngườiítnhấtemcũngcókẻcậnkềchămsóc,đỡtủi.

Emtủihaytôitủi?TôiđangrấttủigiữachiềuthuHàthànhđây.Cườibângquơmộttiếnganhcámơnchịthườngtrựcrồiquayrađường,nóicậuxeômđitrởlại,đithongthảthôi,đingắmnghíacảnhvật,đâycógìđợichờởtrongthànhphốmàvội.

*

**

ÔngBảychúarừngtiếpanhtrongmộtcănhộđộcthântrêntầnghaimộttoànhànămtầng.Cóhơnnămkhônggặplạimànhìnôngđãrachiềumộtquanchứccaocấpcủamộtbộquantrọngquá!Đầuchảingôigiữa,áođạicánsẫmmàu,giàyđen,kínhtrắnglấploáng,mắtnhìnđămchiêu,thỉnhthoảnglạikhịtmũikhannhưcóconvắtrừngnàođangbámnhầytrongđó.Chútxíunữaanhđãkhôngnhậnraôngnếunhưtừcáimiệngkiakhôngháramộthàmrăngngănngắn.

-Màycườigìthằngchếtbầm?–Ôngnói–Bộmàynhìntaokìlắmhả?

-Khôngkỳnhưngmà…-Anhlạicười.

-Nhậpgiatuỳtục,ởđâutheođóchứ.Họphành,khaihộitốingày,đâucóănmặcsậpsệthếnàocũngxongnhưtrướcđược,mày!

-ThìemcónóigìđâuanhBảy!ThấyanhBảydiệnbảnhnhưsắpđicướivợchocontrai,sướngmàcườithôi.

-Màyđếnchơitaohaycóchuyệngì?Nóiđạiđi!

-Tấtnhiênlàcóchuyện…

-Biếtmà!Cáithằngnhìnđâucũngthấyviệcnhưmàycómấykhiđikhông,tínhthayđổilạitoànbộquytrìnhsảnxuấtvàchếbiếnhả?

-Ơ!SaoanhBảybiếthayvậy?

-Màyđộngđậyconngươilàtaobiếtliền.Giỡnchơi.TuầntrướcthằngVậnrahọpcóghéđâynóichuyệnđó.Taothấyđược.

-Đượclàsao,anhBảy?

-Đượclàđượcchứlàsaonữa.

-Khôngphảichuyệnấy.Nếuchỉnóiđượcthìaichảnóiđược.

-Vẫncáigiọng,cáigiọng!Baonhiêu?

-Baonhiêugìkiaạ?

-Làtaohỏicáidâychuyềncôngnghệbọnbaytínhmuaấy.

-Trêndướitriệuđô.

-Dữvậykiaà?

-Dữvớingườilươngthiệnnhưngquánhỏvớibọnbấtlương.Màbọnbấtlươngthì…

-Immồm!Đâykhôngphảitrongrừngsumàmuốnnóigìthìnói,taođangnghĩ.Khôngphảichờmàyđếntaomớinghĩ.Vấnđềbâygiờ

màviếtđi,viếtsuốtđêm,chưaxongviếttiếp,viếtcảngàyhômsau,đêmhômsau,kìxongthìthôi.

-Viết?Viếtcáigìcơ?

-Mộtđềánthậtchitiết.Tạisaolạimua,muarasao,ailắpđặt,muachotrảchậmhaytrảngay,tínhnăngđặcđiểmthiếtbị,côngsuất,tuổithọcólợigì,thậtphùvớiđặcđiểmdoanhnghiệpchưa,nănglựcđiềuhành,thợđàotạoởđâu,thờigianhếtkhấuhao…

-Thôiđủrồi,anhBảy!Chóngmặtquá!Cứnhưmộtbuổisáthạchquảnlýkhôngbằng.

-Lạikhôngà?Nhànướccònnghèo,mộtlúcđổratừngấytiềnđâuphảiđểvấtrasôngrabiển,thiếuchagìnhữngthằngcứvinvàochủtrươngcôngnghiệphoá,hiệnđạihoámàmuabánlungtung,cuốicùngnhândânthiệt,nhànướcmấttrắng.Viếtchođànghoàngrồitaosẽlựatrìnhbàyvớibộ.

-Bộgìnữa,vậyanhBảykhôngphảiđanglàngườilãnhđạobộà?

-Lạpxạp!Đâylàchuyệnchungchứkhôngcóchuyệnriêngnghemày!–Giọngôngtrùngxuống,vẻtâmsự-Xươngthịttaolúcnàyđangởđâynhưnghồnvíataovẫnlởnvởnvớimàuđấtđỏvàbacáicâycaosucủatụibay.Sinhraởđó,lớnlênởđó,oánhgiặccũngởđó,saomỗilúcmàquênđược,mày!Chỉcóđiềungànhcaosumìnhìạchquá,trongkhibacáinướclánggiềngnócứnhảyvùvù,sốtruột,nêntaothựctâmtánthànhcáiýtưởngcủamày.

-TốtrồianhBảy!XinanhBảycứđỡchomộttay,nếuthằngNguyênnàylàmănsậpsệ,thằngNguyênnàysẵnsàngchịutrừngphạttrướctổchức.

-Vấnđềkhônghẳnlàởđó.–Ôngchợtngừng,đilạiphíacửasổ,thảcáinhìnrangoàikhoảngtrốngmộtlúcrồiquaylại,vẻmặtthoắttrởnêntưlự-Ởdướikiataođãthấycónhiềucáikhôngổn,lêntrênnàylạicàngthấykhôngổn,cònrốitinhrốimùhơn,khôngcẩnthậnthìruỗnghếtbêntrong.Đổimớilàcầnthiết,nớirộngdânchủlàcầnthiếtnhưngdèchừngđangcómộtsốkẻmượnđổimớiđểthuvéncánhân,mượndânchủđểhãmhạinhau,đểkéobèkéocánh.Taonóivậythôi,còntuỳmàysuynghĩ.Bâygiờcởiquầnáotắmđi,mìtôm

trongtủ,càphêtrênbàn,nhưngkhôngcórượuđâu,taobỏrồi,đóithìăn,khátthìuống,taophảiđicóchútviệc,cóthểvềkhuyađấy.

-AnhBảy…

-Cáigìnữa?–Tròngconngườiđãđụccùinhãncủaôngsoithấuvàomắtanh–Chuyệntìnhtang,chuyệnbồbịch,chuyệnconđànbàđanglởnquởnsinhsốngởthànhphốnàyphảikhông?...Nhìnthẳnglênđimày!Thằngđànôngđangdínhvàođànbà,đangkhốnkhổvìđànbàlànóhiệnlênmặtráotrọi,khônggiấuđượcđâu.YsìnhưcáibảnmặttaosauMậuThân,đậnmàcôysĩngườibắcđẹpácônchêtaoxấu,nóitaoquêkiểng,cụcmịch,bỏtaođivớingườikhác,điluôn,khôngthèmtrởvềvănphònghuyệnuỷmộtlầnnàonữa.

-AnhBảy…

-Dẹpđimày!Đờimộtthằngđànôngcòncónhiềuviệccầnlàm,cầnnghĩhơnlàđikhổsởvìbacáichuyệnấy.Vảlạimàycũngphảiđểchonóđilấychồngchứ.

-Đilấychồngthìđượcrồi–Tựnhiênanhmuốntrảmiếng–Nhưngcònbảoviệcgìmàphảikhổsởvìnóthìcókhicònbànlại.Vìemnhớsaucáiđậnấy,anhcónóivớiemmộtcâurùngrợnthếnày:“Cuộcchiếnđấu,nhữngcánhrừngnàybỗngsụpxuốngđenrầm!”

-Lạpxạpmày!Cáigìmàycũngđểvàođầunhưvậymàcáiđầumàyvẫnkhôngbểthìthậtlạ.Lấygiấybútra,tậptrungvàocáidâychuyềncôngnghệấyđi!

Chủnhàđikhỏi,anhbuôngngườingồixuống,lơđãngđảomắtquanhphòng…Cáiôngnàylênlàmlớnrồimàcuộcsốngkhônggìthayđổicả:Chănbộđội,mùngbộđội,đếnngaycảđồchảirăngchảitóccũngđựngtrongchiếccabộđộinốt.Rồikhônghiểukiểusốngcũkĩnàycólàmđầuócôngthứtrưởngcócũkĩđitheokhông?

20Tínhđếnhômnay,VũNguyênđãngồitùđượcnămthángmười

bốnngày.Nămthánglàhaimươituầnmỗituầnlàbảyngàynhưvậyanhđãkhôngnhìnthấycuộcđờibênngoàiđúng154ngày.154ngàyngưngđọng,154ngàykhổải,154ngàygiànua,154ngàyvôtrivôgiác,154ngàytốităm,154dàibằngcảnước,bằngcả154cuộcđờigộplại.Bệnhtiểuđườnggiảmđi,bệnhnhồimáulạigiatăng.Mộtsángtỉnhdậyvôtìnhquờtaylêntóc,bỗnggiậtmìnhnhậnrasaorơixuốngsànlạicónhiềunhữngsợibạcđếnthế,anhbiếtmìnhđãgiàrồi,giàthậtrồi,bắtđầutừquảtimthỉnhthoảnglạilàmchomặtmàysaysẩm.

Ngàyđầuvàođâylàmộtsựchoángváng.Nhữngngàysaulàcồncàochờđợi,nhữngngàysaunữalàmỏngmanhhyvọngđượcminhoan.Vàbâygiờtấtcảlàmộtkhoảngtrốngkhôngnhạtthếch.Nhưvậylàcoinhưhếtrồi.Dẫubiếtoannhưngaidámnhậnlàmoan.Xưanaythếvàchắcmãisaunàycũngthế.Thôithìcoinhưmìnhđànhchấpnhậnlàvậtthiêuthânchomộtthờitìmđườngloạnlạcchứbiếtlàmsao.Anhbỗngrùngmình!Mớihơnnămthángmàđãkinhhoàngnỗiấy,nếuphảingồimườinăm,haimươinămtrongcácđiềukiệnkinhkhủnghơnnhưcácbậctiênliệttrongnhàtùđếquốcthìchịunổilàmsao.Nhưng,anhlắcđầucườichuachát,nhưngđólàmộtcáitùthầnthánh,mộtcáitùđượccảnướcnêudanh,đượclịchsửghinhận,cònanh…Trờiơi!Cáiđậnbịcảmộtmiếngcốitiệnvàochânsaonókhôngnhíchlênmộttínữa,vàobụnghayvàongựcchẳnghạnthìrồibâygiờcóphảiđỡkhổ,đỡnhụckhông.Khổthếnàocũngchịuđượcthìcógìcơkhổbằngnhữngthángngàyqua,nhưngnhụcthì…

Chínhkhoảngtốitrongsuynghĩđóđãkhiếnanhkhôngítlầnnghĩđếncáichết,nghĩthậtsự,nghĩrấtcụthểchứkhôngphảithoángnghĩnhưcáchnóicửamiệngcủađámngườichánchườngthíchlấysựmuốnchếtralàmduyênlàmmốt.Chếtlàhết!Chếtlàxong.Xonghẳnmọiviệc.Xongluôncảcáinghĩquásứcphùducủakiếpngười.Chếtnhưmộtconvikhuẩnđực,bịgiẫmnát,nhưmộtsinhlinhnhỏmọnbịcỗngrãnhquấntrôi,vậythôi.Vàchếtthếnàoư?Quádễ!Mộtđoạndâyđượckếtnốibằngvảiquầnmóclêntrầnnhà!MộttoathuốcngủgấpbaliềukhéoléonhờcậucontraiHảicụtmuagiùm.Mộtcúcứađộngmạchbằngchuôithìamàimỏnglúcnửađêm!Thậmchínếu

cầnđểnhanhgọnhơn,mộtcúlaođầuthậtmạnhvàováchbêtônglàxong…Đãngửithấymùichếtquánhiềulần,giờđâychếtthậtthìcóngángìđâu.Vàanhítnhấtcũngtrênchụclầntínhthựchiệnđiềuđónếunhưvàogiâyphútchótcùng,đôimắtmởto,mởrấttocủathằngbélạikhônghiệnlênchặnngangởgiữa.Thìrabaolâunaysốngvìnó,chếtvìnóvàkhôngthểchếtđượccũngvìnó.Chỉvìnóchứchảvìcáigìsất.Vìcuộcsốngư?Dẹp!Vìsựnghiệpchưathànhư?Dẹp!Vìbạnbèđangcầncóanh?Cũngdẹp!HayvìThương,ngườiđànbàcótênHàThương?Càngdẹp!Chođếnlúcnàyhìnhảnhconngườiấytronglònganhchẳngcómộtgramtrọnglượngnàonữahết.Tìnhyêuư,cũngvớvẩnvàphùdunhưchínhkiếpngười.Hơncảkiếpngười.Nỗidaydứttửsinhđósẽcòntheođuổi,bámnhằngvàoanhmãivàrấtcóthểmộtkhoảnhkhắcnàođósẽtrởthànhsựthậtnếunhưkhôngcócâunóicủangườitùgiànằmcùngphòng.Mộtcâunóirấtbìnhthường,khôngtriếtlý,khônglêngân,cũngkhôngtrảinghiệm,chỉlàmộtlờigầnnhưtựbạchkhôngđâuvàođâu:“Muốnchếtưanhbạntrẻ?Rángchờquaítngàyrồitacùngchếtmộtthể”“Saobáclạinóithế?”“Bởianhđirồiquasốngmộtmình,khôngcóhơingườibuồnlắm!Trướckhichếtanhcũngnênnghĩđếnlãobạntùgiàtộinghiệpnàyđãchứ!”“Bác…nóigìtôichưahiểu”“Cógìđâu!Đểchonhữngkẻmưuhạimìnhnóđắcchícườitomộtthể.Cườimộtanhhaycườimộtqua,chúngchẳngbõcông,vìchúngtừnggiờtừngkhắcchỉmongtachếtthôi.

Thếlàđủ.Chỉthếcũngđủlàmanhtỉnhlại.Anhsẽkhôngchịunổikhihìnhdungratrênnấmmồđỏlòmhaybẽbàng,úahéocủamìnhlạicócáimiệngcườichảchớtcủathằngĐăngĐiềnhaycủamộtkẻgiấumặtnàođónữaphảxuống.ĐăngĐiền…Trờiơi!Chưabaogiờanhlạimuốnđượcgặplạicáicườicủahắnnhưthế.Cáicườisướngkhoáihaycáicườithubạicũngđược,miễnlàđượcnhìnthấyhắncười.Lúcấychắcchắnanhsẽ…

Buổichiều,ngườitùgiàcủngcốthêmsợidâyràngníuvớicuộcđờicủaanhbằngmộtcâunóicótínhchiêmnghiệmhơn:“Anhmớihơnnămtháng,quađãngótnghétchínthángrồi.Dạođầuquacũngnhưanh,muốnchếtđếnmứcthèm.Nhưngrồicốnhịn.Nhịnsangthángthứsáuthìmọisựbỗngsángranhưcáingườiđihếtđườnghầm.Nghequa,anhcứthửđi!”Nhưngvàokhoảngnửađêm,lúcanhđangthiuthiungủthìchínhconngườiưachiêmnghiệmđólạigầmlênmộttiếngtrongcổnhưconthúsabẫy.Anhvộinhỏmdậy.Cóviệcgìđấybác?Chảcóviệcgì,khôngngủđượcthìgầmchơi!Không,rõ

ràngtrongbácđangcóđiềugìkhôngổn?Thôiđược,quánửađêmrồi,mờianhdậyuốngtrà,quacũngcóđôiđiềumuốnnói,khôngnóirađượccứgầmkhanthếnày,cókhithànhthúmất.Quamuốnhỏianh,nềnkinhtếnàylàcủaai,nóđangvậnhànhvềđâumàgiữangườinắmgiữluậtphápvàngườithihànhnghĩavụcứchênhnhauđếnthảmhạinhưthế?Vàthảmhạihơnlàcónhữngkẻđangthọcvàochínhcáikẽchênhđóđểlàmđiềuđốnmạt.Nào?Cùngthânphận,cùngdânlàmkinhtếvớinhau,anhtrảlờiđi!

Rồitấtnhiênlàkhôngchờngườibạntùtrảlời,nhấpxongmộtchéntràpharõđặc,ônglầmrầmkểlạinhữngbuổihỏicunggầnđây.Nóichunglànógiốnghaikẻkhôngthôngthạongoạingữnhưnglạicứthíchnóitiếngnướcngoàivớinhau.Cuốicùnglàkẹokéobằngkhông,hồsơvụánvẫntắctị.Ôngnóivậy.Đạikháivẫnlà,trảlờiđi,tạisaoôngchủtrươngbuônlậu112chiếcxeDream?Nhắclạilàtôikhôngbuônlậu.Chúngtôibuôncóhạnngạch,cótíndụngthưvớibộthươngmạiđànghoàng.Màđượcbuônnhững500cáimộtnămtheođúngquotakianhưngvìhạnngạchvềchậm,lâunayvẫnthườngxuyênchậmnhưthế,chúngtôichỉlàmtrướcmộtchútkẻolỡkếhoạchgiaohàngcủangườita,sẽphươnghạiđếnuytínmậudịchcủađàngmình.Lạilỡ,cáisựchậmnàykhôngphảichỉởchỗtổngcôngtytôimàhàngchụccácđơnvịdoanhnghiệpkháccũngchậmnhưvậynhưngcósaođâu.Tôikhẳngđịnhmộtlầnnữađâychỉlàmộtsựvukhống,bớibèorabọđểnhằmhãmhạicánhântôi.Chuyệnnàycoinhưtạmxong,ôngbảo,bởisaukhiôngbịbắtgiamkhẩncấpítngàythìhạnngạchlùlùvềlàtrắngán.Nhưngtrắngánchuyệnnàythìphảitạoánvụkhác,mộtkhiđãbắtrồi,đâucódễthảra,chuyệnđùaấyà?Vậylàđượcchuyểnsangvụđóngtàucáchđâyđãtrênsáunăm.Lạihỏi,lạitrảlời,lạinóichuyệnngoạingữ!ÔngLâm!(Tênônggià)Tạisaoduyệtkinhphícontàubốnngàntấncómườilămtỉ,ônglạiquyếttoánchotỉbahaitỉ?Cácngườiđãănchiavàovốnnhànướcbaonhiêu?Khôngxumẻnào!Nóinăngchođànghoàng!Bởimườilămtỉmớilàkinhphínộiđịanhưgỗ,tôn,nhâncông…Cònthiếtbịmuangoàilà17tỉphảivừakhớp.Ôngnóisaoấychứ!Chẳnglẽngườitangu,ngườitalạikhônghiểunhữngnguyêntắccơbảnvềkinhphítrongkinhphíngoàithếà?Nguhaykhông,tôikhôngdámnói,nhưngchỉbiếtrằng,cóđikhắpgầmtrờinàycũngkhôngthểbóiđâuramộtcontàubốnnghìntấnmàchỉđónghếtcó15tỉ,tức350đôlatrênmộttấn,trừphilàđóngtàugỗ,trongkhitrênthếgiớithưacácquýanh,thấpnhấtcũngphảilà1200đô.Tôi32tỉ,tínhracó800đôtrêntấnnhưvậylàtôikhôngnếmmútvàonhànướcchútnàomàcònlàmlợi

chocôngquỹ1triệu6đô.Thếlàcôngchứsaolàtội?Nguỵbiện!Tấtcảnhữngkẻthamôthamnhũngnhưcácngườiđềucótàinguỵbiệnhết!

Ôngngảngườinằmxuống,mắtlimdimnhìnlêntrầnnhà,tưởngrằngôngmệt,ônguất,ôngsẽkhôngthèmnóithêmgìnữanhưngngayliềnđó,ônglạingồidậy,nhìnvàomắtVũNguyêntrừngtrừngnhưnhìnvàomộtbứctườngrêuphongvạncổ.AnhNguyên!Anhthửnóiquanghe,cónhàtùnàolạichịuthuatùnhânkhông?Khôngchứgì!Vậyđó,cạnlý,họlạixoaysangchuyệnnguyênvậtliệuhếtsứctẹpnhẹp.ÔngLâm!Ngườitađãtốcáoôngđãdùngtônxâydựngđểđóngtàu,ôngcóbiếtrằnglàmnhưvậy,ngoàichuyệnnhànướcbịthấtthoátra,sẽđưacontàuđếnthảmhoạkhônglườngtrướcđượckhông?Chánquáchẳngmuốntrảlờinhưngrồilạinghĩ,khôngtrảlờilầnnàythìcònnhứctaiđiênđầunhiềulầnkhácnêncứnóihuỵchtoẹtnóra:Cácôngcóbiếttônxâydựngcóđộdàivàđộdầytốiđalàbaonhiêukhông?Khôngbiếtvàcũngkhôngcầnbiết!Vậythìlàmsaocácôngcóthểhiểurằngtônxâydựngkhôngbaogiờdàiquánămmétvàdàyquáhaiphâncả.Điềunàycácôngcóthểchongườirangoàiđókiểmtra.Tấtnhiênsẽkiểm,họquát,khôngphảiđợiđếncáingữanhhốithúc.Cuốicùng,họbắtbẻsangcáiýcuốicùng:Anhbịtốcáolàđãdùngtiềnhốilộđăngkiểmlênđến32triệuđúngkhônghaynhiềuhơn?Khôngmộtxu!Sốtiềnđólàđểbồidưỡngchohàngngàncôngnhânca3ănđêm.Khôngănhọkhôngcósức,tiếnđộchậm,cáiđócòntốnkémnhiềulầnhơncáibahaitriệuvừarồi.Anhgiỏilắm!Cứchờđó,đểđếnkhichúngtôixácminhngọnngànhbáotrướctộianhsẽtănglêngấpmười.Thếnếucácôngkhôngxácminhđược?Giậnrunngười,đànhphảiđểracâubấtlợinhưvậy.Đãbuộtrồithìchobuộtluônchảcầnchegiấugìnữa:Nhàtôibađờilànghềđiểm,nhiềungườiđãchếtvìnghềđiểm,tôikhôngbaogiờlàmgìxấuxa,khuấttất,đểxúcphạmđếnđiểmcả,đócũnglàlờinguyềncủadânlàmnghềchúngtôi.Nếuchỉvìnhữngvucáocủakẻxấumuốnhạitôi,muốnchốibỏtráchnhiệm,muốnxoásổtruyềnthốngmộtđơnvịdoanhnghiệpđangdẫnđầutoànngànhđãhàngchụcnămtầntảo,mồhôivànướcmắtthìtuỳ,luậtphápthíchxửrasaothìxử,tôimỏimệtquárồi.Vẻmệtmỏithật,ôngnằmvậtrabệ,thởdốc,mắtnhìnlờđờlêncụcgỉmũicủaaiđóquếtlêntườngtừnămnàogiờđãđenmunnhưcứtchuột.Thởxong,ônglạingóccổdậy,nhìnmùmịtvàoanhnóithêmmộtcâucũngkhôngkémphầnmùmịt“Thờinàocũngvậy,đểlàmmộtngườitửtếkhóthật!Nhưtôivớichúđây,muốnlàmmộtcáigìđóchoratấmramóntrongquảnlýkinhdoanhthìphảichấpnhận

vađụng,chấpnhậntrảgiá…Nhưngphảitrảnhưthếnày,bỗngthấydại.Phàmởđời,ngườitửtếkhôngmấykhicócáchtựvệ,cònkẻđộcđịalạiquánhiềungóntiếncông.Dại…”

Cuộccáchmạngnàochảphảitrảgiá.Mộtkhianhđãdámtiếncôngvàocáixấuthìanhphảichấpnhậncáixấusẽtiếncôngliênkếtlạianh…Nhưcómộtxônướcđáibòhắtthẳngvàomặt,ýtứcâunóithêmcủanhữngbạntùđãlàmanhtỉnhhẳn…

21PHÓGIÁMĐỐCVŨNGUYÊNSẼCÒNLẶNLỘIỞCỬAKHẨU

biêncươngmộtthờigiankhôngnhỏnữađểtạodựngthịtrườngchothậtchắcngọtnếunhưkhôngcóbứcđiệncủatổngcôngtyfaxlêntrongđóvẻnvẹnchỉcóhaichữ:“Vềngay!”Hơitiếcvàthựclòngcũngchưamuốnvề.Mọiviệcđangsuônsẻ,bạnhàngbạnchợđangđankếtthànhmốibanggiaokhávững.Họquýanhvàanhtinhọ.Cóthểnói,trongcảcáilụcđịamênhmônghơnmộttỷdânkiakhôngmộtvùngđấtnàolàanhchưađặtchântớiđểmởmộtlốiravữngbềnchosảnphẩmcủacôngty.

Lạinữa,tìnhhìnhởcôngtyđangcóchiềuxấuđiquáthể,tựnhiênchơicúmãhồilàmgìđểngàyngàyphảiquẫycựa,chìmngậptrongbacáithứmầnănngàycàngsậpsệấymàbiếtchắcrằngmìnhcóxoaysởcáchmấycũngchẳngănthua.Thángnàoanhcũngnhậnđượcnhữngtintứcchẳngmấytốtlành.LúclàcủaVậnđiệnlên,rõrồi.LúckháclạilàcủaĐiền.GiọngVậnnóiquađiệnthoạinhưquát.GiọngĐiềntrầmtĩnhhơnnhưngnghexongngẫmlạithấyđauhơn.Toànnhữngcâuhỏimócmồm,móchọng.Bệnhcâylanrộngmàthuốcsâukhônghiểusaothángnàocũngthiếu,phânbónvẫnlĩnhtheođịnhmứcmàchẳnghiểusaovẫnchỉđủchohaiphầnbadiệntích?Nạocạophá,cạolấyđượctuyđãthanhtra,kiểmtrasátsạtnhưngvẫnlantrànnhưbệnhdịch,nạnăncắpmủ,ăncắphàmlượngtưởngđãchặnđượcnhưngmấythángnaylạirộlên,cánbộnôngtrường,cánbộtrêncôngtyvẫntiếptụclàmăntắctrách,sốngchếtmặcbay,tiềnthầybỏtúivàbỏtúinhiềuquá,bỏtúicảmộtdiệntíchtớingànhéctakhaikhốngđểxinquyếttoánđầutưnữa.Cứcáikiểubỏtúinàythìrồicảhơnhaichụcngànhéctacaosuđếnchỉcònlàcáixác!VínhưcáivụsửaxesửacộởchỗtayĐoànThanh,sửagì,xehỏngmột,ăncánhvớinhàthầuởthànhphốkhốnglênmườiđểchianhau,hàngthángtiềnbạchútvàođónhưhútvàoxoáyvựcvôtămtích.Tệhạihơn,Vậncòntráchnhưchửianhrằngđangkhônglạibàyracáitròdâychuyềncôngnghệmớitrongkhilượngmủthừathiếuvừatồitừcácnôngtrườngtrởlênchẳngbõbèngìchocáisứcănthùngbấtchithìnhcủanó,rốtcuộcmáynằmtrơkhấc,chỉcóđámngườithíchchấmmútlàcườitrongbụng…Mọisựthaythế,buồnthếthìvềlàmgì.Nhưnglạikhôngthểkhôngvề.Dẫusaoanhcũngcóchântrongbanchỉhuyđiềuhànhkiamà,chảthểlấycảnhmanmác

biêncươngđểmãichốnchạykhỏicảnhngợpngụaởnhà.

Bữatiệctiễnanhcũngchỉcóhaingười:BằngcùnvàALinh.Họkhônghỏianhvềcóviệcgìmàgấpthế,họcũngkhôngđoángiàđoánnoncáisựvềnàylànhnhiềuhaydữnhiều,vớimộtdoanhnghiệpthờithịtrường,mọibứcđiệncónộidunggấpgápgiậtcụcnhưthếâulàchuyệnthường.SaukhiuốngvớinhauđãcạnmộtchaiMaoĐàidoALinhđemđến,Bằngcùnmớicấttiếngngâyngây:“Huynhbâygiờđãtrởthànhconcáogiàtrongthươngtrườngrồi,nhưngnênnhớ,trongviệcđờihuynhvẫncònlàmộtđứatrẻthơ,tốtbụng,nhẹdạ,cảtinlắm.Cuộcsốngngàycàngrốimù.Làmsảnxuấtkinhdoanhcàngrối,rốiđếnnỗicókhilầnsauhuynhlênđây,đệđãbỏcúpdoanhmàvềkhoácáotưnhânrồihoặccũngcóthểlàbỏhẳn.Ngườiđờinhìnvàođámdoanhnhânlúcnàybuồntủilắm,nhưlúcnàocũngchỉgáigủngmèomỡ,ăncắpthamômàđâucóhiểurằngđểkiếmđượcmộtđồngtiềnchoxãhộinócũngphảiđổmáuđổmủ,cókhiđổluôncảtínhmạnglẫndanhdự.Đó,cônghômnaynhưnglạitộingàymai,mùithànhđạtvàmùinhàtùgầnnhaugangtấc,đầuthánglàngườianhhùngnhưngcuốithángđãthànhtêntộiphạm…Chánkinhkhủng!Chỉchúchuynhluôntỉnhtáotrongmọitrườnghợpvàcốgắngnhìnconngườiởmọigóckhuấtcủanó.ALinhlạinói:“EmlạimuốnanhNguyênmãimãicứlàanhNguyênnhưhiệnnay.Chảlẽcứlàmdoanhnghiệplàphảinhìnvàothiênhạnhưôngthầythuốcnhìnvàoổvitrùngấyà?Khổlắmà!Khônghayđâuà.”Bằngcùnnghểncáicằmđãcóhaingấnnháymắtvớianhmộtcáinhưýnói:“ConđànbàTàunàynóvẫnphảilòngông,đừngnghenómàdại,đànbàởđâucũngthế,cạnquẹt,nóchỉsâuxa,cólýtrên…giườngthôi.”

Anhmangcáinháymắtvừadâmvừaghenấylàmchúthànhtrangrônrốtlênđường.HùngtiềnđồntheoxetiễnanhxuốngđếntậnHònGairồimớimộtmìnhquaylại.Suốtđườngđicậuchàngkhônghémiệngmộtcâunhưnganhhiểuđólàcáchbiểulộtìnhcảmcủamộtconngườilụccụckhôngbiếtnóinhữngcâuvừaýđẹplòng.Khichiataytrênbãibiểnđầynhữngthânthểđànôngđànbàănnắngđỏdừnhưtômluộc,thayvìbắttay,anhthụimạnhvàolưngcậuchàngmộtcú.Thếlàđủchomộtlờihứađànôngvềmọicáithóigiănghoaháosắccótínhbảnchấtcủachàngtraimạnhmẽmộtmìnhmộtcõinàysẽđượcgiữkín.Chuyệnnhỏ,hơnmộtnămsốngvớinhau,cậuđãkhálênnhiều,còncáikhoảngkia,chuyệnnhỏ,thằngđànôngnàomàkhôngthế,cóthếmớicósứcsaymàlàmviệcmiễnlàsángsángtỉnhdậybêncạnhmộtthânhìnhnóngấm,baogiờcũng

phảibiếtdụimắtmànhìnracáiphầncôngviệcđậuphíatrênđầuvúcủahọ.Anhchàngcúiđầuxuốngđểcheđimộtxúcđộngthườngcócủasựchialy…

*

**

Ngườirađónanhtậnsânbaythànhphố,lạthế,khôngaikháclạichínhlàĐăngĐiền.Mớicóhơnnămmànhìnanhchàngđãchữngchạchẳn,đenhơn,trầmhơn,vàcáinhìncũngbớtxeoxéohơn.AnhômghìlấyĐiềnđểnhậnlạimộtcáiômghìvừalỏngvừachặt.Nhớcôngtyquá!Nhớcáccậuquá!Nhớcảmùimồhôingaingáikhôngthểtrộnlẫnđượccủadânlàmcaosumàngườingợmcậuđangphảvàomình.Điềncũngnóivớigiọngxúcđộng:“Anhemởnhàcũngnhớanhquá!Thìracónhữngngườithấythườngmàkhixarồimớithấyhọquantrọngbiếtnhườngnào,nhưanh”Anhcườivang.Gớmthôicáicậunày,độràycũngđâmratriếtlýtriếtluậngớmnhỉ?Điềncũngcười:Họcởanhđấy.Khôngbiếttựtìmranhữngtriếtlýbêntrongcôngviệcnhàmcháncủamìnhthìcuộcsốngbuồnchết.Rồihỏirồitrảlời.Lạihỏilạitrảlời.Toànnhữngcâuhỏithôngthườngcủamộtngườiđixavềvàcũngnhữngcâutrảlờithôngthườngcủamộtkẻởlạimàcảhaiđềucóýchưamuốnchạmđếncáicâuhỏicầnhỏinhất.

Cuốicùng,vẻnhưkhôngnínnhịnnổi,lạichínhlàĐiềnlêntiếng:

-Anhvềkìnàyrồilàchắckhôngcóthờigiannghỉngơilấymộtngàyđâu.

-Côngtyđangvàomùathuhoạchgấphả?

-Thuhoạchthìlúcnào,nămnàochảgấp.Anhphảilonhậnbàntrao.

-Bàntrao?Aibàntrao?Bàntraocáigì?–Tựnhiênanhvỗvaingườiláixeđichậmlại.

-Anhkhôngbiếtgìthậtà?Không!Ngheđiệngọivềngay,mìnhchỉđoánlàvềhọpbangiámđốcđểbànchuyệnlậpkếhoạchsangnăm.

-Đúnglàhọpbangiámđốcnhưngngườichủtrìlàanh.

Bấtgiácanhđểmộttiếnghuýtgióvútlênngaycửamiệng.Đúnglàanhđãcólángmángnghĩđếnchuyệnnàynhưngchưabaogiờnghĩsâuvàonóvàkhinóđếnbấtchợt,tựtrongsâuthẳm,anhkhôngthểkhôngđểngânvanglênmộtchútthíchthú.Rồilạisợcáithúnàynóđiquálố,vàcũngtựthấychánchocáimáuưađịavịkhôngthểkhôngthừanhậnnóvẫncònẩngiấurấtsâuởmộtchỗnàođótrongmình,giọnganhlânglâng,cáichânglângmàanhvốnkhôngthíchcóởmìnhmộtchútnào:

-ThếanhBaVinhđiđâu?Đúngramìnhthíchmọiviệcvẫnnguyênnhưcũtrongmọichuyện,làmthằngphóvẫnsướnghơn,rảnhrangvàítphảichịutráchnhiệmhơn.

MộtcáicườilàlạtừphíaĐiềnhắtsang.Anhnhìnchếchvàgươngchiếuhậunétmặtcậuchàngvẫnthế.

-AnhBalêntổngcôngty,cóthểphụtráchmộtcôngviệccaohơn,mộtcáighếphónàođóchẳnghạnmàthóithườngởcáccơquancấpcàngcao,cáiloạighếnhưthếcàngnhiều.

Anhimlặng.Conngườiấyđánglẽphảivềthẳngnhàmàlạingồitiếptụcmìnhư?Lạivẫnphảingàyngàybáocáolênvànghechỉđạoxuốngư?Đầuóc,tâmtínhnhưthếchỉđạocáinỗigìkiachứ!Lầnnữaanhlảngchuyện:

-Cáidâychuyềncôngnghệmớicoinhưkhôngpháthuyđượctácdụng?

-Nămmươitấnmộtngày,mộtcôngnănglýtưởng,mủđẹpnhưng…cònchờchủcủanótrởvề.Tuyvậytấtcảmọingườiđềughinhậnsựkiệnchưatừngcónàyhoàntoàngắnvớitầmnhìnvàcôngtíchcủaanh.Chỉtạithờithế.

-Thờithế?Thờithếgì?Nếubiếtvậythìmìnhchưavộimấtcôngmấtsứclàmgì.

-Cơmkhôngăngạocònđó,cógìngạiđâuanh.Chỉcầnmộtbàntaykhởiđộngngonlànhlànósẽgầmlênradáng.Còncáinàynữa–ĐăngĐiềndấnthêmđólàđềánchọnmuathiếtbịcủanhiềunướcrồi

lắpráplạicủaanhvừarẻvừađượcthứtốt,ngheđâutiếtkiệmđượcnhữnggầnmộttỷđãcóchủtrươngchocánbộcácbanphòng,tấtnhiênngườixứngđángthưởngnhấtlàanh.

-Bậynào!–VũNguyênbuộtmiệng–Saolạithưởng?Dùngkhônghếtthìchivàoviệckhácchứsaolạichiavàotúinhau.Màđãlàmđượccáigìđâu.

-Thìtôicũngnghĩvậy–Tiếngnóirơihẫngxuốngnhưngrồilạivăngbậtnhưđãchuẩnbịtừtrước–Nhưngthângiunthândế,tôiđâudámnói,nói,họlạibảomìnhchơitrội,mìnhđạođứcgiả,chỉcócáchtránhđichưanhậnđểchờanhvề.Mọisựcònđangrốimù,cuộcsốngcủacôngnhâncònnghèo,làthằngcánbộ,lòngdạnàomàmộtlúcnhétcảvàinămlươngcủamộtngườicạomủvàotúi.

-Cậunghĩngợiđượcrồiđấy.

Imlặng.Chỉcótiếnggióvànhữngrừngcaosumiênmanlùinhanhvềsau.Anhmởcửakínhchocáimùithơmngáiđanglantoảkhắpkhônggianlùavàoắpđầytrongxe.Cuộcsốngcủaanhđấy.Tìnhyêucủaanhđấyvàkhátvọngvuibuồncủađờianhcũnglàởđấy.Xanhxanhxanh…Độtnhiênlạinhớđếnem.Giánhưlầnnàytrởvềcóem!Emcứhiệndiệnởđó,giữaxanh,emkhônglàcủatôi,dầuemlàcủaaicũngđược,miễncóem,vìemvàmàuxanhthămthẳmkialàmột.Thương.Giờnàyemởđâu…

-AnhNguyên!–ĐăngĐiềnđãbắtnắmđượccáinhìnxaxămấy–ThángtrướccóviệclênTâyNguyên,tôicógặpHàThương…

-Thếà?...Côấycókhoẻkhông?–Cốlàmvẻdửngdưngnhưnggiọngnóicứlạcđi–Màcôấylênđấylàmgì?

-Họcvềrồi.Đanglàmgiámđốcmộtnôngtrường.

-Giámđốckiaà?Cũng…kháđấynhỉ.Vẫnkhôngquaylại–Chắccóconrồi?

-Cũngkhôngtiệnhỏinhưngđộnàynhìncóvẻhơiyếu.

-Yếuà?...Thìtrướcnaycôấycókhoẻbaogiờđâu.Thế…ThếcógặpTuấnkhông?Hắndạonàyrasaorồi?

-Vẫnthế,vẫnbuôngỗ,mộtôngchủbuôncóhạng,vẫnngangtàng,ngổngáokhéttiếng.Họsốngvớinhaunghenóicũngkhôngcóđiềutiếnggì.

-Thếà?Khôngcóđiềutiếnggìà?–Tiếngnóinhộtnhạtnhưbịgióvêvónnémđútngượctrởlạicổhọng.

Trongcáinhộtnhạtấy,rõrànghìnhảnhmộtthằngđànôngđẹpmã,tocon,khétmùđangghìsiếtlấymộtthânhìnhđànbàmảnhmai,oằnoại,mắtnhắm,cổngửa,hơithởđammêvớitiếnghàohểnquenthuộc.Em…Emchếtmất…hiệnchếtmất.

SẽcàngchóibuốtvànởphồnglênnữanếukhôngcótiếngnóilạnhlẽocủaĐăngĐiềnbấtchợtvanglênngaymàngtai:

-Vậylàngườitiềnnhiệmcủaanhkhôngnhữnghạcánhmàcònbaylênantoànsaukhiđểlạicảmộtđốngráckhổnglồđầymùixúuếchongườiđisaudọndẹp.Coinhưráotrọiphảilàmlạitừđầu.Tôithànhthựclochoanh.Và,nếuđượckhuyênthìtôichỉkhuyênanhmộtcâu:Trongbàngiao,anhphảihếtsứctỉnhtáo,nếukhôngvớicáithóiquennhánhem,quenđánhbùnsangaođó,saynàymọihậuquảôngtagâyralạiđổhếtsứctỉnhtáo,nếukhôngvớicáithóiquennhánhem,quenđánhbùnsangaođó,saunàymọihậuquảôngấygâyralạiđổxuốngđầuanh.

ThấyVũNguyênkhôngmấymặnmà,hắndấntiếp.

-AnhnênlưuýđếnchuyệnĐảng.Bắtlãotaphảichuyểngiaocảchứcdanhbíthưđảnguỷchứkhôngchỉchứcgiámđốc.Nhánhemlàlãodámđềnghịlêntrênchoxinthêmmộtbiênchếbíthưchuyêntráchđểgiảmthiểuquyềnhạncủangườikếnhiệmthìrấtmệt.Thờibuổinàylàkhôngcóchuyệntráchgìhết,giámđốcphảikiêmluônmớitậptrungđượchiệusuấtđiềuhành.

Câunóiấyđãkéotuộtanhtrởvềthựctạivà,giốngnhưmộtsựgiaocảmtựnhiên,vừathânthiệnvừakhôngthậthàilòng,anhđưatayvỗnhẹvàođùiĐăngĐiềnmộtcái,anhbạncứyêntâm,việcđâurồisẽcóđó,cáiquantrọnghơnlàcậuđãcóvẻtrưởngthành,chínchắnvàsâusắchơnnhiềusovớimộtnămtrướcđây.Tốt!Nhưnglúcnàytôikhôngmuốnnghethêmgìnữa,lùngnhùnglắm,tôimuốnimlặngtậnhưởngcáimùivịthânthươngnàysaumộtnămxađó.

*

**

ĐĂNGĐIỀNDẶNTHỪA.

Buổibàngiao,anhchưacầnphảihuyđộngđếnsựtỉnhtáocũngchưakịpnhìnthấycáidấuhiệuđánhbùnsangaonàocủangườitiềnnhiệmthìhaicáiphongbì,mộtmỏngmộtdầyđãđượcliatừtayôngtaratrướcanhmộtcáchtựnhiênkèmtheomộtcâunóicũngkhôngkémphầnthoảimái:“Củacậuđó.Cáinàyđãquyếtđịnhbổsungvàođảnguỷvàtạmthờikiêmbíthưluôn.Mấyanhtrêngọiýchờđạihộihoặcchotiếnhànhbầubíthưchuyêntráchnhưngmìnhthấykhôngcần.Còncáinày–Bàntaymummúpđậpvàocáiphongbìthứhai–Bamươitriệu!Kểrakhoảnthưởngnàysovớicôngtíchcủacậutrongcáidâychuyềncôngnghệmớichưalàcáigì,vặt,nhưngthôithìcũnggọilàcóchútíttượngtrưng”.Đểnguyênhaichiếcphongbìtrênbàn,anhvẫnchỉlẳnglặngnhìnthẳngvàomắtBaVinh,khôngnóigì.Mộtcáinhìnmàngườitathườngkháolàkhôngchịunổi,hiềnhoàđấynhưnglạinhưcócâucómóc,móchếtnhữnggìẩngiấutrongđầungườiđốithoạivớimìnhra.Chỉđếnkhimọisựbàngiaorốinhằngvàlêthêcócảmgiácnhưkéodàicảtuổithanhxuântạmxong,anhmớikhẽcười,khẽcườinhưngcáinhìnlạinghiêm:

-Trướchếtxincámơnanhởđộtincậyvềsựbàngiaocôngtácđảng.Tuyvậycóbaviệctôicóthểquyếtđượcngayđểanhrađikhỏivướngbận.Một,móntiềngọilàthưởngchotôi,tôixinnhậnnhưngtôiđãcóchủđíchcủatôi.Hai,việcanhđềnghịđưacậuĐiềnlênphógiámđốc,tôitánthành.Lầnnàytrởvề,tôithấycậutahoàntoànxứngđáng.Sốphiếukhácaochocậuấykhibầuthămdòmàtôiđượcbiếtđãnóirõđiềuđó.Vàba,mọiviệcchúngtalàmtừtrướcđếnnay,tôisẽchoràsoátvàcóthểchoxớilạihết,khôngphảivìanh,vìtôimàvịmộtmặtbằngsạchsẽtrongCôngtyđểmongdựnglạiđượcmộtcáigìđó,báotrướcđểmaimốtởtrênđóanhkhỏiphậtlòng.

Mặtôngcựugiámđốctímlại.Nếukhôngphảilàconngườicókhảnăngchegiấutìnhcảmthựcthìôngđãchồmngườilênrồi.Đằngnàyôngvẫnngồiim,vầngtránchỉhơinhợtlại,bàntaycónhữngngónchuốimắngõnhènhẹnxuốngmặtbànnhưtiếngvóngựachạytrongchuồng:

-Tứclàđồngchímuốnphủđịnhhoàntoànconngườitôi?Tứclàđồngchímuốnnhândịpthăngtiếnnàychơisátvántôi?

-Đấylàanhnói.

-Hừ!Vậymàkhingườitahỏitôi,tôilạidạikhờnóivềđồngchítoànnhữnglờitốtđẹp.Nếutôichỉcầnnóingượcđimộtchútthì…

-Thìchắcchắnkhôngphảitôimàlàmộtngườikhácsẽngồitrướcmặtanhlúcnàychứgì?Vẫncònkịp,chưamuộnđâuvìtôiđâuđãkýnhận.

-Cậu…Đồngchíquáthểlắm!Tạisaođồngchí,khôngphảibâygiờmàtừtrướcnữakia,cứgiữmộttháiđộxacách,thùđịchvớitôinhưvậy?

-Nhầm!Nếuthùđịch,trướckhinhậnbàngiao,tôicóquyềnđòihỏiđượcthanhtrakiểmtratấtcảcáckhoảnrồimớikýkia.

-Thìralàvậy…

Khôngmuốnphảinghenhữnglờitrítráẩnbêntrongvẻthànhthựcđếnthốngkhổđónữa,anhrờichỗ,đilạigầncửasổnhìnrangoàisânnắngmàchợtthấyrờirãcảngười.Cảnhsắcđẹpthếnàymàsaođầuócconngườicứthíchdìmvàonhữnggóctốitămthếnhỉ?Cảđêmqua,vớichairượutrắng,vàihạtlạc,anhvàphógiámđốcVậnđãcóbuổiđidạocùngnhausuốtdọclôcaosu.Vẫnbằngcáigiọngsoisót,chualoétvàkhôngcầngiữgìngìhết,conngườisắcsảonàyđãrótliênhồivàotaianhtấtcảmọichuyện.Thìvẫnlàlãotakhôngbaogiờmuốnmàylênthaychỗlãonhữngvìtìnhthếbuộclãophảigậtđầu.Tứclàmàylàconngườicủatìnhthếchứkhôngthuộcvềmộtthếlựcyêuhayghétnào.Ngượclại,sựbổnhiệmthằngĐiềnlàhoàntoàndolão.Lãovốnkhinhthằngnàynhưnglạirấtcầndùngnó.Một,đểlàmconkỳđàcảnmũi,cảnpháđượcmàycáigìlànóphá.Hai,quantrọnghơn,pháđượcrồi,khinólênthaymày,lãosẽđượcmộtsựcungphụngthuầntínhvậtchấttrongsựhàmơncủathóitiểunhânmàcáighếngồichơixơinướcởtrênkialãosẽkhôngbaogiờcóđược,vínhưvườntược,xecộ,nhàcửa,phongbaophongbìngàylễngàytết…Anhcườihìhì,bảo,tronghaiđiềuđóanhchỉchậpnhậnvớiVậnmộtnửa,cònnửasau,gớmthôi,cậulàmcáigìmànhưtrongtiểuthuyếthìnhsựthế,conngườiphảitựhoànthiện,naythếnàymaicóthểthế

kháclàmsaotrướcsaucứđenthuimộtmàuvậyđược.Vậncũngcườinhưnglàcườicáicườicayđộc,màycứhìhìrồilàcákhôngănmuốicáươnemạ.Chưahếtđâu,nếungàymailãođùnluôncảchứcbíthưchomàythìkhôngcónghĩalàlãotốt,lãotỏracótínhđảngmàthựcchấtlãomuốnrungủmày,muốnmàyhoamắt,màybỏquamọicáilằngnhằngmàkýphắtchoxong…

Từphíacửasổ,anhquaylại,thảratừngtiếngnhẹnhưngđanh:

-TómlạilàthếnàyanhBaạ!ChúngtôighinhậnsựchèochốngkhávấtvảcủaanhthờigianquađểCôngtykhôngphảigiảithể.NhưngtôicũngnhìnthấyởanhrấtnhiềucáikhôngổnmàvìnóCôngtykhôngtiếnlênđược,nếukhôngmuốnnóilàtụthậu.Cảidởbỏqua,cáitốtghilại,coinhưtráchnhiệmlịchsửcủaanhđãxong,saunàynếuvỡlởrađiềugìcóliênquanđếncánhânanh,dùhệtrọngđinữa,coinhưanhvôcan,vínhưcáichuyệnmộtngànhéctamakhôngcótrongthựctếnhưngvẫnđượcrótkinhphíđầutưgầnchụcnămchẳnghạn.Sòngphẳngvậy,monganhlênđócóthểgiúpgìđượcchoCôngtynhàthìránggiúp.Hết!

Trênmặtbànloangloangnhữngvếtcồnrượu,nhữngngóntaychuốimắngõxuốngmặtbànnhưnhànhưnghiếnmộtlầnnữarồitừtừthảratrongtiếngcườivôthanhkhôngrõnộidung.

*

**

Mộtthángsau,giốngnhưlầntrướclúckhăngóinhậnlênxuốngvớivườncâycáchđâyvàinămnhưngkỹ,sâuvàrộnghơn,anhlàmmộtchuyếnvihànhkhôngdướihaithángvàocơthểcủatấtcảcácnôngtrường,tổđội…Trởvề,saukhilắnglạinhữngtiếngnóithuậnnghịchcủakhôngdướihaitrămconngườimàhầuhếtlànhữngconngườitrựctiếplaođộng,saukhithậntrọngxinýkiếncủađảnguỷvàbangiámđốc,vàđặcbiệtsaukhiđãđọckỹlạikhôngbiếtlàlầnthứmấycuốnsổghichépcủaHàThươngđểlại,anhbìnhtĩnhchotriệutậptoànbộcácphòngbanvàgiámđốccácnôngtrườngđểmởmộtcuộchộinghịchuyênđềvềcảitổlềlối,tácphongquảnlýsảnxuấtkinhdoanh.

Chỉkhác,nếunhưởlầntrước,vớitưcáchgiámđốcnôngtrường,

anhmớichỉchútâmvàonhữngchuyệnnhonhỏxungquanhvườncâythìbâygiờ,ởvịtríbaoquátnặngnềhơn,anhbuộcphảiràsoátlạitấtcả,ràsoátởchiềusâugốcgácnhất,ràsoátmộtcáchkhoahọc,cảvườncâycảconngườilẫncảcáchoạtđộngcôngnghệphứchợp.

Hộinghịkéodàibangày.Haingàyđầuanhđểchomọingườinóihếtnhữngsuynghĩcủamình,nóicàngthậtcàngtốtmiễmlàkhôngámchỉđếncụthểtêntuổimộtai,nhấtlàtêntuổingườitiềnnhiệm.Cũngphảitốnhếtnửangàyđầukhôngainóigì.Họcóthểngaianhhaycũngcóthểngạicáibóngtotướngcủaônggiámđốcvẫncònchờmngợptronghộitrườngthểhiệnquamạnglướinhânsựđãđượcôngcấutrúcbềnchắcđangngồilởnvởn,dàyđặckia.Đếnbuổichiềuđãlácđáccóvàiýkiếnnhưngphầnnhiềukhôngđâuvàođâu,toàncạosồnsộtbênngoàivở.Rấtmaylàsangngàythứhai,chínhcáchnóisôisủivàquảcamcủaVậnđãlàmkhôngkhíbốclên.VậnnhẩnnhađưaramộtloạtnhữngtồntạilâunaycủaCôngtyvớinhưngbằngchứngxácthực,trongđócócảnhữngvấnđềtiêucựcđãtrởthànhungthànhbướuaicũngbiếtmàkhôngaidámnóiravàcuốichót,Vậntungramộtgiảiphápsặcmùiphẫuthuậtlàmcảhộitrườngsởndagà:“Côngtytanhưmộtthểxácmắcbệnhgiangmaithốirữatừngngày,cáchtốtnhấtlúcnàylàphảidámcắtbỏnóđi!Vấnđềailàngườicắt.Bởimộtkhiđãđộngdaokéođếnnó,rấtcóthểkhíđộccủanósẽphụtđầymặtmàcáicủanợkiavẫncòn”.SauVậnlàĐiềnđứnglên:“Tôitánthànhphảidùngbiệnphápmạnh.Cònaicắt,cắtnhưthếnào,bằnghộinghịtâmhuyếtnày,bằngsựcómặtcủađồngchígiámđốcmới,tôinghĩtựthânnóđãcócâutrảlời”.

Mọingườinhìnnhau,nhìnsangĐiềnrồilạinhìnlênVũNguyên.Vàcólẽcúbấmtrúnghuyệtấyđãlàmchocửađậpbậtmở,đủlựcđểchosauđó,cácýkiếnbùnglênkhôngkìmgiữđược.Nhưngtiếcthay,nólạibùngthemộthướnghoàntoànngượclạinhưlờiVậnđãhậmhựcvớianhlúchaingườibướcvàoToalet:“Thấychưa?Thấycáitínhthủcựu,ngudốt,cánhâncủacáiđámđanggiữnhữngvịtrínòngcốttrongCôngtychưa?CáithằngĐiềnhoáralạiđược.Cắtđi,cắthết,khôngchothằngcơhọinàocódịphohẽnữa.Đ.gìmàhễmởmồmlàcangợicungcáchlàmăncũ,làkhẳngđịnhcônglaocủagiámđốccũ,làmọisựđangnhíchdầntheobiệnchứngmàkhôngthểnóngvội.Biệnchứngcáiconcủc…Quencáithóithíchngồimátănbátvàngthìcó”.“Bìnhtĩnh!Cứbìnhtĩnh–Anhcười–Tậptrungvàokhônglạiđáivunglêncảtườngrồikìa!”“Cứđểchonóvung.Sợđ.gì!Cóđứanàođãbónggióchửimìnhlàlàmtrònguxuẩnlộingượcdòng,là

hãnhtiếnmuốnchơitrội,làkhúcmắccánhânvớilãoBa,cẩnthậnkhônglạilãnhđủđấy.Nódoạmình.DoạcảthằngĐiềnnữa”Nódoạmình…Chẳnghiểusaoanhlạibậtcười.Cáithằngluônbảorằngđốivớinóquyênlựchaytiềntàichảcónghĩagìsấtvậyàmtừlúcmìnhnhậnchứcmớiđếngiờ,tựnhiênhaitiếngmàytaotrmồmnócũngbiếnsạch.Nóiđùa,chứcvịcũngcáimạnhriêngcủanóthật.Rồianhbảocứđểchotấtcảnóihết,vừađượcnghelạivừanắmđượcsựthậtbêntrongtừngngười,đỡphảihọphànhbànsoạngì,mấtcông.

Anhcònđượccườinụmộtlầnnữakhibướcvàobuổichiềucuốicùng,thoángthấyphíadưới,VậnvàĐăngĐiềnđangngồicạnhnhau,điềukìlạmàngườicủaCôngtychưabaogiờnhìnthấy.Chínhhìnhảnhnàyđãphầnnàođưađẩybướcchânanhkhoanthai,tựtạihơnkhibướclênchiếcbụcgỗxámsì,côđộc.Thương…Emcóbiếtanhsắpbướcvàocuộcchiếnđấumớimàphầnthắngthuarấtcóthểcòndữdộiquyếtliệthơncáingàyđượcởcùngemkhông?Hãyphùtrợchoanh…

Vẫnnhưmọibậntrướcchỗđôngngười,giọnganhbaogiờcũngbắtđầurấtdở,khànkhàn,vấpnhịuđủcả,thỉnhthoảnglạihúnghắnghonhưcáianhcảđờichưabiếtnóigiữanghịtrường.Chỉđếnkhibắtđượcvàocáinhịpchínhcủacâuchuyện,cáigiọngthanhthanhnhưgiọngcongáicủaanhmớitrởnênliềnmạch.Mềmmại,giàuhìnhảnh,thỉnhthoảnglạibấtchợtnẻranhữngâmtiếthómhỉnh,nhữngsosánhkhásinhđộngmangđầychấtngẫuhứngmànhờnóđãbắcđượccâycầugiaocảmthoảimáigiữangườinghevàngườinói.Anhkhôngthíchlêngânnhưngcũngtránhkhôngsaovàomớtriếtluậnmùmờ.Từganruộtanhchỉmuốnbằngcáchnàođógiảndịnhất,chânthànhnhấttruyềnđượcýtưởngcủamìnhđếnsốđôngngườinghe.Thậmchícáigiọngđócólúccòntrởnêndadiết,bịnrịnkhichợtnhắcđếncảnhsốngkhốnkhócủanhữngconngườilaođộng,nhữngngườigià,trẻem,nhữngtìnhyêu,hạnhphúc…Thânhìnhcânđối,tócchảiđẹp,khuônmặtsángtrong,thêmmộtchútphongtrầnlãngtửdonhữngngàythánglặnlộiởbiêncươngphảvào,miệngnóicóduyên,biếtmỉmcườiởnhữngchỗcăngthẳngvàbiếtcăngthẳngởnhữngchỗchỉnêncợtcười…ĐúngnhưnhậnxéttáotợncủamộtcôphóngviênởHàNộimớivàothángrồisaukhicómộtthoángtiếpxúcvớianh:“Nếutôikhôngvõđoánthìônggiámđốcđâycóthểnóilàmộtônggiámđốcđẹptrai,cósứcquyếnrũgiớinữnhấttrongtoànngànhcaosu”.

Rồibấtchợt,trongkhimọingườitưởngchừngnhưđangbịrungủ,từcáimiệnghơimỏngvàđammêkiathìnhlìnhtungranhữngtiếngnóilạtaimàcólẽnhữngconngườivốnđãtừngsừngsỏvớinghiệplàmragiọtmủcaosungồiphíadướichưađượcnghebaogiờ,hayđúngrachưađượcnghemộtcáchtrựcdiệnsátsạtkiểunhưthếnàobaogiờ…

“…Tôivừaởcáirốnbãocủacuộccạnhtranhcaosutrởvề.Cáccôngtycảnướccạnhtranhvớinhau.Cácquốcgiacaosutrêntoàncầunhìnngónhau.Thiênhạcạnhtranhbằngcôngnghệ,bằnggiáthành,bằngchấtlượngsảnphẩm,bằngtấtcảnhữnggìcóthểđểngoilêntrênđầunhau.Cạnhtranhlúcnàyđanglàtrậnđánhsinhtử,ngườinàochịukhôngnổithìsẽtụthậu,sẽtựhuỷ.Côngtytađangđứngtrênbờvựccủatấnbikịchấy.Saonào?Tacóconngườicầncù,cótruyềnthốngnhưngtađangkémhọđủmặt.Màicáicầncù,cáitruyềnthốngramàănlúcnàylàtađangtựănvàochínhthịtxươngcủamình.Chonên–Anhdừnglạimộtchút,đưađôimắtđẹpnhưmắtđànbànhìnbaoquáttấtcảmộtlượt–Mọisựcạnhtranhđềuđượcbắtđầutừsựtinhkhiếtcủagiọtmủ,thứmủmàuvàngchanhvốnđãtrởthànhmơướccủangườicạobaođờinay.Muốncógiọtmủtinhkhiếtthìconngườicũngđòihỏiphảitinhkhiết.Conngườicủachúngtalâunayvẩnđụcquá,đốixửvớirừngcây,đốixửvớinhaubạcácquá.Bâygiờphảitắmrửalạitừđầu.Kémnănglựccòncóthểđưađibồidưỡngnănglưcnhưngkémphẩmchấtphảikiênquyếtloạibỏ.Ngayngàymaisẽcócácđoànthanhtra,kiểmtracủaCôngtybắtđầulàmviệcnày.Làmtừcácphòngbanrồilàmxuốngcácnôngtrường,khôngtrừmộtai,kểcảcácvịtrígiámđốc,kểcảtôi.Cóconngườirồi,tasẽsửdụngchínhnhântốđóđểcảitạorừngcây,thayđổiquychế,thayđổitoànbộcácquytrìnhkinhdoanh,sảnxuấtvàchếbiến.CáidâychuyềnvừarồicảCôngtyphảibópmômbópmiệngmuahếtcảchụctỉđangnămnhưcontrâuchếtkialàmộtnỗinhục.Tứclàđếnlúctaphảidámlàmmộtcuộccáchmạngvềconngười,vềkhoahọckĩthuật,tứclàphảidámtiếnhànhmộtcuộcđạiphẫunhưýkiếnđồngchínàovừanói,aicảmthấykhôngthíchhợp,xincứtránhsangmộtbên,đãđếnlúckhôngthểhoàcảlàngtheolốisốngbộtộc…”

Hộitrườngsauphútchếnhchoáng,giờđâybắtđầuvanglênnhữngtiếngxìxầm.Nhữngconmắtvẫnnhìnlênanhnhưnglànhữngcáinhìnđanchéonhiềuchiều,trongđócóconmắtsángrỡcủaVận,conmắtkhôngnóilênđiềugìcủaĐiềnvànhữngconmắttốisẫmcủa

khôngítnhữngconngườiđangngồilặngphắcdướikia.BomnổrồiThươngơi!Họđangnhìnanhlạlắm,nhưnhìnngườicủahànhtinhkhácđến.Kệ!Cửađãmở,chỉnhàotới,lùilúcnàylàdínhđạn,emcứđểanhnóitiếpnhé,nóiđếncạnnhécuộcđờirồichắcmọiviệccũngsẽổnthôi.Dẫugìnhữngconngườiđangngồitrướcanhkiacũngcóthờiđãcùngnằmrừngăncơmvắtvớinhautrongnhữngchiềuhànhquânsốtrét.

“…Trướcmắt,nhâncaosuđangnghỉthaylá,tôiquyếtđịnhtạmđóngcửarừngđểtấtcảbướcvàomộtđợthọcngắnngày.Cánbộhọcquảnlý,côngnhânhọccạomủ,cácbanngànhhọcnghiệpvụ.Từnayviệchọcvàlàmsẽsonghànhkhôngnặngkhôngnhẹcáinào.Hai,cũngngaytừbâygiờ,tôiquyđịnhtấtcảxepháocủaxưởngsửachữaphảiquagiámđịnhcủaphòngkĩthuật,khôngđượctựýtạtngangvàcũngkhôngđượcgọithầunơikhácđến,hếtthảyđềudođồngchíĐoànThanhđảmnhiệm.Nămnàotiềnsửaxecũnglênđếnhàngchụctỉ,tứcbằngmộtphầnbadoanhthucảCôngtythìcònsảnxuấtkinhdoanhnỗigìnữa.NóiđồngchíThanhđừngbuồn,ngườitathườngbảonếumuốncótiềntài,cứđánhxevàochỗôngThanhlàcótắplự.”

Mọicáinhìnđềuđổdồnvềphíaônggiámđốcxínghiệpsửachữacơgiớiđangngồichếtcứng,mặtbìrakhốnkhổnhưcáingườiđangcốnhịn…màkhôngnhịnnổi.ChỉcóbàntayĐăngĐiềnởcạnhđókínđáokhẽbópbóplấycáiđầugốiđangrunglêncủaông.VũNguyêncũngchợtnhìnthấykhuônmặtấy,tronganhbỗngnhóilênmộtcáinhưchínhanhvừabịphangmộtcúvàogáy,rồikhôngnỡkhoétsâuthêmnữavàocáichuyệnđó,anhvộinhìnsanghướngkhác:

“…Cáicầncấpcứungaybâygiờlàhạgiáthành.Cứđểtìnhtrạnggiáthànhbằnghoặccaohơngiábánthìcónghĩalàcànglàmcànglỗ,thànghỉlàmđicònhơn.Tôiyêucầutấtcảtừngàymaithựchiệnmộtsáchlượctiếtkiệmbằngcáchcắtgiảmtốiđa.Cắtgiảmphânbón,cắtgiảmthuốcsâu,xăngdầu,phícôngtác,phítiếpkhách,kểcảphívănphòng.Đếntưbảnhọcũngxótruộttừngphútđiệnthoạigọiđườngdàitrongkhiởđây,muốngọilàgọi,gọibaolâucũngđược.Cắtgiảmđếnmứcnào,cắtgiảmrasao,bangiámđốcsẽcómộtthôngtưchínhxácvàcụthể.Cắtcảkhoảnnàynữa:Bắtđầutừhômnay,cáigọilàmộtngànhéctatrôinổitôiđềnghịphòngkếhoạchbáolêntrênchínhthứcxincắtkinhphíđầutư.Dùcònnghèothậtnhưngchúngtasẽkiếmtiềnbằngcáchkhácchứkhôngphảibằngnhữngcáchnhưthế.Trêncóhỏi,bảocứgặptôi,dosựquanliêugiấytờcủatôi…”

Khôngcầnnhìnxuốnganhcũngthừabiếtởdướikiađangxaoxácnhưthếnào,xaoxácđếnnỗicónhữngcánhtaynóngnảyvụtchémlênmuốnlàmmộtphảnứnggaygắttứcthìmàanhrấthiểurằng,chỉcầnđôibatiếngnóiấycócớtuỳtiệnvanglênthìrấtdễvỡchợ,chonêntốtnhấtlàcoinhưđiếcnhưmù.

“…Tiệnđây–Anhtungnốtquảnổcuốicùng,chỉkhẽcaogiọnghơnmộtchút–nhânnóiđếncáidâychuyềnchếbiếnkia,tôicámơncácđồngchíởnhàđãcónhãýdànhchotôisốtiềnthưởng30triệunhưnglàmsaotôicóthểnhậnđượckhinóvẫnđangnằmtrơởđónhưconvoichết,nêntôixinhiếnvàocôngquỹphúclợi”.

AnhđặtchiếcphongbìdàycộmBaVinhđưacholênmặtbàn.Lầnnàythìkhôngcòncảtiếngxìxầmnữa.Việclàmlạmắtchưatừngxảyraởxứnàyđãkhiếnnhữngcáiđầulâunaytrôibuôngtheomộtchiềubỗngtrởnêntêliệt,cứngđờ.ImắngnhưởgiữabãiB52rừngchiều…Vừalúc,mộtbóngngườitáchđámđôngđilên,cũngđặtchiếcphongbìphầncủamìnhlênbàn,khôngnóicâugì,lạiđixuống.ĐólàĐiền.RồiđếnVận…đếnmộivàingườikhác.Mộtsốngườinữacólẽbịbấtngờ,đâucómangtiềntheo,chỉngượngnghịugiơtayxướngtênrồisẽxinnộplạisau.

Hộinghịgiảitán.

Giảitántrongsựsữngsờcủarấtnhiềuđôimắtnhìnlênnhưchưakịphiểu,chưakịpthấmrađiềugìcả.

Cótiếngchânbướcrấtnặngđangđuổiphíasau.Vàmộttiếnggọicũngnặngkhôngkém:“Nguyên…ĐồngchíNguyên!”ĐoànThanhrồi!Lãonàycóbaogiờgọimìnhlàđồngchíkinhkhủngnhưvậyđâu.Anhbướcchậmlại.LậptứccảdángngườiđồsợcủaThanhphủxuốngngườianhhầmhập:

-Đồngchínóithếlàkhôngcócăncứ.Làxúcphạmtôi.Đồng…đồngchíkhôngcóquyền.

-Cóthểlàxúcphạmnhưngcăncứvàquyềnthìhìnhnhưtôicó–Anhnhẹgiọng.

-Nếuthếthìtôixintừchức.Từchứcngaybâygiờ.

-Tuỳanhcũngcámơnanhvìanhđãgiúpchotôitránhkhỏimộtđộngtáckhókhănlàtrướcsaugìtôicũngbuộcphảimờianhlênđểnóivớianhchuyệnnày.XinlỗianhThanh.

Nguyênbỏđi.Chiếcbóngởlạinhưbịdánđứngxuốnggạch,thởphìphì…Cúphảnđònthứnhấtđãnổ!Lạinổrangayởngườibạnngườiđồngchícóthờithânyêunhất,biếtmàkhôngthểlàmkhácđược,thalỗichotôianhThanhnhé!

ĐăngĐiềntừphíasautiếnđếnsátchiếcbóngphìphì:

-AnhThanh…Anhlàmcáiviệcvừarồilàkhôngnên.Việcquáigìmàphảitừchức?Aicáchchứcđượcanh?

-Câmmồm!

Đangchớivới,vộivớingaylấycáihìnhhàivừahiệnra,đổgiận:

-Chínhmàythíchtaolàmthế,xuitaolàmthế,saokhôngdámmởmồmramộtcâu.Lạicòngiởcáitròbámđítnótrảlạitiềnthưởng!Thằnghèn!

-Anhđangnóng,lúckhácnóichuyệnnhưnganhhiểulầmtôirồi.Tôikhôngđếnnỗivậyđâu.NếutôicólàmgìthìcũnglàlàmvìCôngty,vìcácanh.Tôilàmcócáchcủatôi.Tôiđưaanhvềnghỉ.

-Mẹ!Cứxoenxoét,xoenxoét…Thìvềnhưngkhôngvềnhà.Taomuốnuốngrượu.

*

**

Nươngtheobóngtốidàyđặc,VũNguyênđểmặcchochiếcxemáyđưamìnhbonchầmchậmvềhướngđườngbiên.Nơiấychỉcórừngvàrừngvớiđiểmxuyếtmộtvàiquánláliêuxiêu.ĐêmnayanhkhôngmuốnởlạiCôngtyđểtránhnhữngcuộcgặpnặngnề,nhữngcúđiệnthoạivôbổvàrấtcóthểcócảxưngtụng,oántráchvàrủaxả.Anhmuốnngồimộtmìnhchìmtronghoangmạcđểthảlỏngmọiđiều.Giốngnhưngàyxưa,mỗikhichuẩnbịphảiđươngđầutrướcmộtnỗigiannannào,anhthườngtìmrangoàitrảngtrốngngồicôi

cút.Dườngnhưvẻsắcthiênnhiênvĩnhcửuvàhoànhtrángsẽphàthổivàoanh,giúpanhcanđảm,tựtinhơntrướcmọigóckhuấtcuộcđời.Ngàymaisẽlàgiôngbão,anhbiết,mộtkhidámxớitungmọitậptụclâuđờiđãthànhsẹocủacụcrừngcũkỹnàylênthìtránhsaokhỏigiôngbão,chonênanhrấtcầnmộtđêmtĩnhlặng.

Quánnhỏ,mộtxírượu,mộtđĩanhỏthịtrừng,mộttiếngsuốichảygần,mộtngọnđènchungchiêng,mộthơigiókhôngvươngbụiphố…Thếcũngđủchomộtsựtanchảycầnthiếtcủacáiđầuđangphừngphừngquáthể…Hìnhnhưcógiọtmưa?Giọtmuatráimùa.Anhcũngđanglàmộtgiọtmưakhôngđúngvụ.Liệunósẽbiếnmấttrongkhôcằnhaysẽcònghimlạivếtloangtrênđấtướt?Thựclònggiờnàyđâyanhkhôngbiếtvàkhôngcầnbiết.Nếucáigìcũngbiếtcảthìởđờicòncógìlàthúvịnữa.Vàcòndámlàmcáigìnữa.Kểcảhạnhphúc,tìnhyêu.Chếtthôi,anhlạiđểhìnhbóngThươngchânglânglọtvàocõilặngtrongđầumấtrồi.Nhưngmàsaolạilàlặng?Emchảchínhlàcõilặngbấylâucủatôiđósao.Vàcácviệcnhọcnhằntôilàmmấyhômrồiđãchảlàmộtphầnvìem,vìtìnhyêucủachúngmìnhvớicâyrừngđósao.

Anhgọithêmmộtxịnữavàchợtngánngẩmnhậnrarằng,dạonàymìnhđâmrauốngrượulạiđượcmớichếtchứ,thíchuống…Đêmthămthẳm.Kimđồnghồtrêntaymớichỉvàoconsố10.Sớmchán!Anhsẽgọitiếpmộtxịnữanếunhưlúcấykhôngcótiếngxemáyrộlên,máytắt,rồimộtbóngngườicaolớnbướcvào.Anhgiậtthótngười:Tuấntửthần!Bấtgiácanhngồinhíchngườivàovũngtối.Anhkhôngmuốnchạmmặthắn,càngkhôngmuốnhắnnhậnraanhmộtchútnàotronglúcnàydẫurằnghắnđangmangmộtphầnhìnhảnhcủaThươngtrongdángdấp.Cũnggiốnganh,hắnchỉgọimộtđĩathịtrừng,mộtxịrượurồilặnglẽngồinhấmnhápmộtmình.Khuônmặthắnnhìnnghiêngvẫnthậtphongtrần,đẹp.Càngđẹphơnkhinóđượctạcgiữacảnhsắcnúirừng.Mộtkhuônmặtđànôngrấtcósứchútvớiđànbà.Thảonào…Tráitimcủahọkỳquặcnhưtráitimcontrẻ,nhiềukhirấttỉnhtáonhưngnhiềukhilạiquáchừngngâythơ,nhưem.Khôngngâythơlàmsaoemlạicóthểđigắnbócảđờivớimộtconngười,mộttínhcáchbấtổnnhưthế?Haychỉvìnóđẹp?Hoặcchínhsựbấtổnđãmặcnhiêntìmđượcnéthoànhậptrongcáibấttrắc.

Cómộtkhoảnhkhắcconmắtưutưvàlạnhbuốtkiathảtrôilạiphíaanhrồilạidửngdưngđánhđi.Hắnđiđâuđấy?Saobảohắn

đangởcùngvớicôấytrongnhữngcánhrừngcaosumãimiệtTâyNguyênkiamà.Hayphíasauhắnlạilàmấychiếcxesiêutrọngcủamộtphivụbuônlậugỗvềxuôi?...Côkỹsưvàanhchàngbuônlậu!BàgiámđốcvàgãđànôngGăngxtơ!Nétmảnhmaivàsứcmạnhthôbạo…Tráingượcnhauvàcũnghoànhậpnhauđấychứnhỉ?Tốtthôi!Quátốt!Bậtmộttiếngcườichátxít,anhđịnhđặttiềnlênbànrồikínđáobỏđitheolốisaunhưngđúnglúcấyTuấncũngđứngdậy.Khônghỏigiá,cũngkhôngcầnlấylạitiềnthối,hắnlặnglẽđira.Tiếngxephânkhốilớnrồlênnhưhổhócxươngrồixadần.Hắnđimộtmình.Đằngsauhắnkhôngcómộtchiếcxesiêutrườngsiêutrọngnàocả.Vậylàmấttoimộtbuổitối!Anhnémmạnhcáitămrangoàitrời.Màsuychocùng,cảgầmtrờinàylàmquáigìcógócnàochoriêngmình,chosựtĩnhlặngcủariêngmìnhđâumàtiếc.Trảtiền,ôngchủ!Dạ,cáianhvừanãyđãtrảtiềnchoôngrồi!Hả?...Ôngấylàai?Dạ,tôikhôngbiếtnhưngthườngqualạivùngnàyvàđượcmọingườicóvẻnểvìlắm.Ôngtacónóigìkhông?Dạ,không.Vậychotôixịnữa!Cáigìnửachừngcònđược,rượunửachừngngứangáylắm!Dạ,cóngay!Ôngcólàmmộtbátcháochânchồnkhôngạ?Cáianhnàyhơnđứtanhxáochó,màlạibổdươngđáođể.Vậyhả?Thìcứlàmmộttô,chothậtcayvào,miễnlàngon,chảcầnbổdươngbổâmgìhết,cócònchútdươngnàođâumàbổ.Hì,ôngcứnóiquá,nhìnmẽôngmộtngàykhôngcócáikhoảnđólàkhôngchịunổi.Nhấttríkhôngchịunổi.Sướng!Xịrượucủatôiđâu?...

-Khônguốngnữa!Uốngvậyđủrồi!Gớmthật,đangđêmdámratậnđâyngồimộtmìnhnốcrượu,bắttôiphảiđitìmrãcẳng.

Mộttiếngnóinặngtrịchnhưtừtrờirơixuốngbổngaygiữađỉnhót.Nhìnlên:Dánghìnhôngtạpvụvănphònggiámđốcthỏthóvàláchcháchđangđứngngaytrướcmặtvớivẻcàucạukhôngthểthươngđược.

-Ấychết,ôngTháiđấyà?

-Vâng,tôiđây!–Giọngmátmẻ-Ôngvẫncònnhậnracáithằngtôikiaà?Nhậnrarồithìxinmờiôngvềngaycho!

-Vềthìvề,sợgì.Màxinôngnóibébécáimồmchứ.ĐâykhôngphảiCôngtymàônghéttoánglênnhưthế.

-Tôicứtoángđấy.Vìôngchứchẳngvìcáigìsất.Trảtiềnchưa?

-Rồi!

-Lênxetôi,tôichở.Cònxenàycứđểđó,maitôiralấy.

VũNguyênbuộcphảiđứnglên,ngọngnghịuchàochủquánmộttiếngrồicumcúplàmtheonhưmộtgãtộiđòbịbắtquảtangđangphạmán.Đãxongđâu,xemớibonđượcmộtđoạnchưakịphưởngngọngiómátthổidọctheosườnđồithìhaitaiđãlấpđầynhữngtiếngcấmcảukhác:“Bácsĩngườitabảorồi,cáibệnhtimtủngcủaônglàcấmđượcđụngđếnrượu.Lạicònthịtrừngmớilạithịtrúnữa!Ănbaonhiêuđáitháobấynhiêuthìănlàmgì?”

Anhvẫnimthítngồiđằngsaunhưmộtđứabéngoan.Tốtnhấtlàvớiconngườiđầytínhgiatrưởngnàylàkhôngnêncãigìhết.Cảđờitheocáchmạng,vợconkhôngcó,luốngtuổi,lạithươngtật,cuộcđờichảcòncáigìvuingoàiviệcmắngmỏcáingườimàôngtacóphậnsựphảitrôngnomchămsóc.Vừalàcấpdưới,vừalàcấptrên,vừalàemgáivừalàchịlàmẹ.Ngaytừbuổiđầuvềđây,anhđãbịônggắtluôn:“Xinôngbỏhộcáiáokiađicho.Trắngvậy,ralôdínhđấtđỏvàorồiailàngườigiặt?”Vàlầnkháclàđôimắtlừlừ:“Giámđốcđịnhăntiêuchuẩnbaonhiêuđểtôicònliệuđườngnấu?”Gớmthôi,thìbácchotôiănbaonhiêuthìbao,quantrọnggì.Quantrọngchứ,ănphảiđủchất,ănchomọingườichứkhôngphảiănchoông,nhưngkhôngănthừaănthãiđểrồiđemđổthùngnướcgạo.Nhấttrí!Nhấttrígì?Nếuvậytôinấuđúngtiêuchuẩnbatrămngànđồngmộttháng,khoảntiềnnàyôngđịnhtínhsao?Ơhay,còntínhsaonữa,tôisẽtrảsòngphẳngnhưmọingười.Làmgìcómọingười.Trướcđếngiờcóainóiđếnchuyệntrảđâu.Kệhọ,suấtcủatôi,baonhiêubáccứnóitàichínhtrừkhấuvàolương,trừdứthàngtháng.Rõrồi,vậycũngdễchotôi.Anhbỗngthấynổidagà.Bỏmẹrồi,ngàyngàyphảisốngvớimộtmụdìghẻđộilốtđànôngthếnàythìcoinhưđứt.Songchỉmấyngàysau,cáicảmnghĩấyđãbịphásảnhoàntoàn.Conngườinàythậttuyệt.Cólẽchưacómộtaicoicôngviệc,coicơquan,coiconngườixoắnxuýthơncảbảnthânmìnhnhưthế.Khắchỷ.Tayhòmchìakhoácảmộtđốngtàisảnnổichìmnhưngchưahềthấyngậmmộtđiếuthuốc,tợpmộtlyrượu,nhấmmộttáchcàphêhayhúpmộttôhủtiếuvàogiấcsáng.Việcgìcũnglàm.Làmlàlàmđếnnơiđếnchốn.Làmbằngbangườicộnglại.TàinấunướngđếncánhđànbàcongáitrongCôngtycũngchỉcònbiếtlắcđầughentỵ.Ngoàicáitínhhaygắtgỏngra,toànbộconngườiônglàmộtkhốitrongsuốt,ấmáp,nồngnànđếnchấtphác.Ngườitaquýôngvàcóphầnsợông.

Anhcũngvậy.Cũngnhưanhchỉimlặngcườikhixerồiđếncổngrồimàôngvẫnkhôngquênmộtcâunhấmnhẳncuốicùng:“Nếumuốnăncháochồncháocáothìnóitôiđikiếmvềnấucho,việcgìmàphảibòcảchụccâysốratậnđó,ngườitakhônghiểungườitalạinghĩkhácđi”.

-BáccónhìnthấytayTuấntửthầnởtrongquánkhông?–Đếnlúcnàyanhmớihỏi.

-Có.Màsao?

-Không…Khôngcósao.

-LạinghĩđếncôThươngphảikhông?Thôi,dẹpđi!Ônglúcnàykhácrồi,màngườitađãcóthuyềncóbến,cứcònđểđầuócrốitinhrốimùlênnhưthếthìkhổvàothân.

-Ơ!Saobáccáigìcũngbiếtthếnhỉ?

-Tôicònbiếtnhiềuhơnthếnữakia.

-Báccứthửyêumộtlầnđirồisẽhiểuthếnàolàkhổhaysướng.

Anhbuộtmồmvặnlạimộtcâunhưngliềnđóbỗngimthíttrởlại.Ngườigiàhaychạnhlòng,cẩnthậncáimồm.Màchưabiếtchừngđằngsauvẻthầytukhổhạnhkiacũngđangcómộttrắcẩntìnhtrườngthìsao.

*

**

Đêmđócònmộtngườinữacũnglặngthầmngồimộtmìnhbênvòrượu.ĐólàĐiền.Chỉkhác,Điềnkhôngngồitrongquámàngồiởnhàngườiđànbànhânngãinonvợchồngvớihắn.NgườiđókhôngphảilàaikhácmàchínhlàcôchủquánThanhThuỷcótấmthânngúnlửangúnkhóingàynào.Hắnkhôngyêucôvàcôcũngchưahềyêuhắnnhưngcảhailạicầncónhau.

Cáchđâyhainăm,VũNguyênđãđikhỏinôngtrường,thằngconráchtrờirơixuốngcủacôbắtđầulaovàoconđườngnghiệnngập.

Thoạtđầulàbánxesauđólàăncắptiềncủamẹ,ăncắphết,kểcảđồnữtrangcủabàngoạichomẹnóngàymẹnóđilấychồngvàsaunữalàtrấncướp.Trấncướptrongđịabàngầnrồitrấncướpởđịabànxa.Mộtđêmhắnởđâulếtvềnằmgụctrướccửa,ngườingợmráchnát,đầymáume.Chưakịpđưaconđibệnhviệnthìmẹnóđãphảinuốtnướcmắtnhìntheonóbướclênxehòmbítbùngcủamộttốpcônganhìnhsựvừaậpđến.Thậtmaylànómớitrấncướpchứchưađếnnỗigiếtngười.Bốnóvẫnbiệtvôâmtín.CóaiđónóirằnggãtađãchếtmấtxáctrongmộtkhuđàovàngởmiềnTrung.ĐúnglúcđóĐăngĐiềnxuấthiện.Mốiquanhệthuầntínhănnhậuvớimộtngườicóchútquyềnhạntrongviệnkiểmsoáthuyệnđượclụclại.Ratoà,nóchỉbịántreovàđượcquảnthúctạinhà.Lạimộtmốiquanhệnữa.Haithángsau,thằngcontraichưatrònmườitámtuổiđượcđưađitrạicainghiệngiữamộtcánhrừnggiàhẻohút.Ngườimẹbốnmươituổitấtcảcònsănrắnấybỗngnhiênởmộtmình.ĐăngĐiềnlạiđến.Vàlầnnàyhắnđếnhẳn,cứmỗituầnhailần,đềuđặnnhưlênlớp,rằmrặpnhưđituầntradọclô.Khổđau,côđơnvàơnhuệ,bayếutốđóđãcấuthànhsựyếumềmtấtyếukhicáilưỡinhamnhápcủathằngđànôngcứbòtrườnđiêndạitrêntai,trêncổ,trênbầungựccủamình…Vàquen.Cáigìrồicũngcóthểthànhquen.Quensựghêtởm,quenmùimẽ,quenmộtlựcđèxuyênthấuvàotrongthểxáctãtượi.Vôcảmthànhcóhồn.Tuầnnàohắnkhôngđến,côlạicồncàomongngóng.Khôngphảilàyêu,cũngkhôngchỉlàdụcvậymàcồncàothìchỉcótrờimớibiếttạisao.

Cũngnhưđêmnayhắnđến,côlạilặnglẽsửasoạnchohắnmộtmónnhậuquenthuộc,mộtsiêunướcsôichohắntắm,mộtbộquầnáongủchohắnthayrồingồiđợi…Chỉkháccôđợigiờnàysanggiờkhácmàconđựclầmlìkiavẫnchưachịuvàogiường.Kiếnbòkhắpđùibụng.Nhìncnahstaycónhữngsợilônghunghungcủahắnđặttrênbàn,chếtnỗi,côbỗngnhậnralàmìnhthèmgãđànôngnày.Hắnđẹpư?Cóđấynhưngkhôngquantrọng.Hắnmạnhmẽư?Quámạnhnhươngchưaphảilàtấtcả.Haytạivìhắnâmu,lạnhlùng,khóhiểu,mộtnétnamtínhmànhữngconđànbàđacảmnhưcôthườnglaovàođểđượcchết?Khôngđúng!Vậylàvìcáigì?Chảlẽchỉvìmỗilầnđượcnépsátvàotấmthânlựclưỡngkhenkhétmùithuốcsâuvàmùilámụccủahắn,côlạitìmđượcchínhconngườicôhaimươinămvềtrướcmộtconngườiđammê,cuồngnhiệtvàkhaokhátđượchiếndâng?

-Anh–Côbướcđếngần,tiếngnóivẫngiữđượcmộtkhoảng

cáchvừađủ-tốinayanhlàmsaovậy?Đánglẽlênphógiámđốcanhphảivuimớiđúngchứ.Embiếtbaonhiêugiámđốcnôngtrườngvàoloạisừngsỏhammuốnchếtmàđâucóđược.

Hắnkhôngmởmiệng,cũngkhôngnhìnlên.Lyrượungâmtoànbìmbịp,rắnhổ,cángựa,tắckè…màunâuđenlạisóngsánhchảyvàocầncổđãđỏrầnnhưcổgàchọi.Đứnglạimộtlát,côđịnhquayđithìbấtchợtbàntaycónhữngngónrắnlạnhnhưthépđaicứnglấyhông.

-Emvừanóicáigìvui?–Giọngvẫntỉnhnhưsáo–Đúnglàthứđànbàcạnnghĩ,chảkhácgìcáiđầuđặcsệtcủathằngchagiámđốcgiàkia.Thếemtưởnglàmmộtthằngđànôngởđờicứđượcngườitathíchomộtmẩuquyềnchứclàđủđểxétungquầnáochạyrađườngtrulênnhưchósóivìvuisướngư?Tôikhác.Tôikhôngphảicáiloạinhưthế,ngu!

Cólẽđãquáquenvớinhữngtừcụccằnđượcvungrabấtcứlúcnàonhưvậyrồinênnétmặtcôkhônghểsuysuyển.Thậmchícònvẩnlênmộtchútáingại.Côđưatayđặtlênmáitóccứngqueocủahắn,giãnhẹ,nhưcáicáchgãicủanhữngngườichị,ngườimẹcầntrấnantrẻmỏmộtđiềugì.Chínhcúgãiđólàmhắnnổiquạu.Ảmuốngì?Ảđâucóhiểugì,cócầnchiasẻgìvớicáithếgiớibêntrongphứctạpcủagã,ảchỉcầnngủvớigãthôi,nghĩalàbấynaygãtưởnggãđãlàmchủđượcảnhưngthựcragãvẫnchỉlàphươngtiệnlàmthoảmãncơnđộngdụcvôcùngvôtậncủaả.Ngayđiềunày,khốnnạn,hắnvẫnthuacáithằngngườikia.Đốivớihắn,đànbàkhôngyêumàchỉthèm.Cònthằngngườikiathìngượclại.Vậythìngủ!Gãsẵnsàngngủvớiảnhửngủvớimộtconđiếmkhônghơn.Quẹtngangcâyđũaquamồm,gãbếthốcảđiragiường.Nhoángcái,toànthânảđãthànhmộtmàutrắngxác,nhễnhại,phậpphồngvàẩnchìmnhứcnhối.Phảinóilàảcómộtthânhìngợidục.Khôngnếpnhăn,khôngnétchảy,tấtcảcứrắnđanh,thonthảnhưcongái,hơncảcongái,chíítlàởbộngựccongvênhởtưthếngửamànóvẫncứcuộnsóngcuộnbãotốitămmặtmày.Gãphủphụcxuống,bámníu,càocấu,mútnếm,đóikhát…Nhưngđúngvàocáikhoảnhkhắcảrênmộttiếngđauđớnvàhứngkhoáitộtcùngthìhắnlạibậtđơranhưchưalàmgì,chưanếmnápgìcả.Biếtlàhỏngrồi,chínhcáihìnhảnhđenđúavàsángrỡsángnaycủacáithằngngườicótênlàVũNguyênđãlàmgãứcchếmàhỏngthậtrồi,mấthứngrồi.Gãlồmcồmbòdậy,tiệntayquơtấmmềnliaphủvàocáimàutrắngđangnhơmnhớpđậpkiarồiđivàoToalet.Gãsợrằngnánlại,phảinhìnthấycáinhơmnhớpấythêmmộtlúcnữa

cókhióimất.Tiênsưđànbà!Chưaănthìthèmrỏrớtrỏrãi,ănrồilạithấybuồnnôn.Nhưngơhay,lầnnàygãđãănuống,đãnướcnonmẹgìđâukiachứ,vẫncòncăngnhưngnhứcđâymàsaocáicảmgiáclờmlợmnơicổhọngcũngxuấthiện?Thứlogicquáiquỷgìvậy?Chảlẽvẫnlàtạinó,tạicáihìnhảnhtoảrạngcủanómàmìnhđâmradiệtdục?Thếlàcôngtoimộtđêmvượtgầnnămchụccâysốđếnđây.Mẹkhỉ!

Gãlạirótrượuuốngtiếp.Uốngmộtmình.Uốngbêncạnhcáimàutrắngxốpđangkhekhẽthoátramộttiếngngáyngầyngậykia,thêmmộtbằngchứnggãchảlàcáichógìcủaảsất.Đúngrađêmnaygãchưacóýđịnhđếnđây.GãmuốnngồivớiĐoànThanhtrọnđêmnhưngrồicáilãonátrượuấymớitợpđượcvàitợpđãkhóchuhunhưchachết,khócxonglàchửivungtímẹt,chửitừgiámđốccũđếngiámđốcmới,chửiđámxepháonôngtrườngnốcchobéovàorồiđểmặclãochịuđònmộtmình,chửiluôncảgãlàthằngnémđágiấutay,làmúagậytrongbị…Chánquá,gãđưalãovềnhà,giaochobàvợcủatámđứaconđangthảđôivútỏngteo,thâmsìxuốngmồmđứamớiđẻ,bảosángmaitỉnhdậy,nhàchịnóivớilãobiếtđiềuthìkhâumiệnglạikẻooangia.

Côngbằngmànói,toànbộnhữngđiềuVũNguyênnóisángnaygãđềucholàđúngcả,thậmchíquáđúng,phảilàmmạnhnhưthế,mạnhhơnthếmớicóthểvựcđượccáiconbòthốinàylên.Nhưngtạisaocứlàconngườiấymàkhôngphảilàgã.Gãlạiđichậmmộtnhịprồi.Luônluônlạikhôngphảilàgã.Gãlạiđichậmmộtnhịprồi.Luônluônlàkẻđichậm.Lênphógiámđốcmộtcôngtylớnnhưcôngtyđây,khôngphảilàgãkhôngvui.Vuilắmchứ.Nhưngaibiếtẩnsaucáivuiđólạilàcáihận,mộtthứhậnnghechừngphilý,giảtạonhưngđốivớiriênggãlạihoàntoànthật.Gãcómộttuổithơquáđỗinhọcnhằn.Ngọnroiphátxítcủaôngbốnóngtínhluôntìmmônggãmànệnxuống.Bàmẹthìtốingàyrítrầmthàtaokhôngđẻmàyralạixong,thàtaobópchếtmàytừlúclọtlònglạirảnhnợ.Chỉvìnhàcóquánhiềutàuhámồm,ănbữanaylobữamai,thườngxuyêntúngthiếu,gãlạilàmộtđứanghịchngợm,họcthìít,trốnhọcđichơi,điháitrộmtráicây,đibắtchimbắtgàcủathiênhạmangrasôngvặtlôngnướngănvớinhauđểchokhôngngàynàolàkhôngcóngườiđếntậnngõréochửicảhọcảhànglênthìnhiều.Sangtuổi13,cựcchẳngđã,gãvừađihọcvừaphảiđilàmphụphuhồđểđỡđầngiacảnh.Sứcyếu,đònnhiều,thânthểgãcứcòidícòidị.Rồigãđúp.Cóđậnphảiđúptớibanămmộtlớptrongkhiđámbạncứmặcnhiênbỏgãlạiởphíasauđể

thongdongbướctiếp,trongđócócảcôbạngáihàngxómxinhxinhngồicùngbàn,cáicôbémàmỗilầnbắtđượcconchimnàođèmđẹp,gãlạiđemcho,cáicôbémàmỗilầntheogãđirasôngchơivềbịbốnọcrađánh,gãlạichạysangchịuđònthay.Nhục,gãquyếtđịnhbỏhọc.Ôngbốđiênlên,dứtkhoátđuổiconrakhỏinhà,nóitừnaytừgã,đốivớigãcoinhưkhôngcònbốcongìhết.Gãđi.Làmđủnghề:Phuhồ,sơntràng,khuânvác,rửabát,rửaxe,khâugiày…Mộtngàycómộtvịkháchtrẻgíđôigiàybịlongđếvàotậnmũigã.Nhìnlên,gãnhậnrađólàthằngbạnhọccũ,họcrấtgiỏi,baogiờcũngđượcđiểmtrêngãvàbaogiờcũngđượcthàygiáohiệutrưởngđưaralàmtấmgươngmẫumựctrướctoàntrường.Gãcúigằmmặtxuốngđểlúcngẩnglên,mộtkhuônmặtthứhailạihiệnrabêncạnhkhuônmặtthứnhất:Côbéngồicùngbànnămxưa!Côđãthànhmộtthiếunữxinhđẹp,kiềudiễm,sangtrọng.Họđicạnhnhaurachiếcxegắnmáyđểbêngốccây,vútđinhưmộttianắng.Uấtứcvàtủinhục,nhânchiếntranhlanđến,gãbỏtấtcảđểlênxanhlàmngườicáchmạng.Gãkhaokhátđượcdấnthân,đượclậpnghiệpbằngsúngđạn.Nhưnghỡiôi,nướcđờisaocứtrớtrêu,ngườichỉhuytàihoavàcantrườngtrongtổquânbáocủagãlạikhôngphảiaikháclàchínhvịkháchchữagiàykia.Họđangyêunhau,cáiđôivútđinhưmộttianắngấy,vàthỉnhthoảnglạilàmmộtcúxuốngnộithànhhoạtđộng.Họđốixửvớigãvẫnnhưngàyxưa,hơncảngàyxưanhưngcàngthếgãcàngkhôngchịunổi.Nhưcáikẻbịthươnghại,cáikẻđượcbốthítìnhthương.Bêncạnhhọ,gãcànglộrõsựthấpkém,vôtíchsựcủamình.Vàghennữa.Ghentài,ghentình.Đãđôilúcgãcầumongthằngcontraikiachếtđi,hoặccảhaiđềuchếthếtđi,biếnmấtkhỏimặtđấtnàyđinhưnghọvẫnsốngnhăn,vẫntiếptụcyêunhauvàvẫntiếptụclàmnênnhữngchiếntíchkhiếncảcánhrừngvìnể.Còngã,gãđâukémcạnhgì,xétvềmặttáobạo,thôngminhchắcchắngãcònhơnnhưngvìcáiphậngãhìnhnhưkhônghợpvớibomđạnnêncókhôngítcơhộiđểgãtoảsángnhưngrồiđếnphútchótlạibịvuộtđi.Trongđócáicơhộimaynhấtlàmộtlầnđiấp,ngườibạnhọckiabịmìnhKleymođốngục.Lúcđó,đánglẽgãcóthểlaovàocõngbạnranhưnggãcứđểmặc.Bangàysau,chưakịpkhấnkhởivìcáihìnhảnhchóilóikiarấtcókhảnăngbiếnmất,biếnmấthẳnkhỏinỗiámảnhtrongđầugãthìanhbạnkialạilùlùhiệnvề,gầynhưmađói,cườitươi,cònxiếtchặttaycảmơngãvìđãdùnghoảlựcđánhlạchướngbọnthámbáochứkhôngthìbâygiờđãbịmốicàngnórỉahếtthịtrồi.Phậnsốđãanbàikhônglàmsaocònquấycựađượcnữa,gãquyếtđịnhbỏrừngradânvớimộtkịchbảnđượcdàndựngkhátinhvivềmộtvụlênrừnggiàlấygạobịnướclũcuốntrôi.Đờibinhnghiệpchấmdứtnhưngtình

yêuvớirừngthìcònlại.Quáigởthế!Gãchánngắtcuộcsốngởrừng,chánluôncảnhữngconngườitrongrừngnhưngmàuxanhthămthẳmcủarừngvàtiếngđộngxônxaocủanólạibủavâynồngnànlấygã.Gãquyếtđịnhtheohọcmộtlớpdàihạnvềcâytrồngđểlàmlạicuộcđờitừđầu,cáicuộcđờichómátoànhẩmhưunguyêndocũngchỉvìíthọcmàđiđâucũngbịcoirẻ.

Rồichiếntranhcũngtrởnênimắng.Gãcũngtrởthànhmộtkĩsưnôngnghiệpvớibằngtốtnghiệploạiưu.Nhưngámtượngvềmộttuổithơnặngnề,vềmọisựthuathiệtmàtianắngcủađôitìnhnhânbạnhọcthắpsángmộtchiềurừngấyđãhoálửathansoisóiđốtvàotậnganruộtgãchođếntậnbâygiờ.Ấntượngđãthànhbệnhhoạn.Theodòngthờigian,cứtưởnghếtthảysẽquađi,sẽđượcquênlãngvùisâutrongláủ,thếmàrồichảhiểusaocuộcđờilạisắpđặtchogãphảisốngchung,phảiđụngđộvớiVũNguyên,mộtvậtthểngườicứkhôngthôigợinhắcđếnhìnhảnhviênsĩquanquânbáokhônghiểucònsốnghayđãchếtkia.Gãkhôngchịuđượcsựthànhđạt.Gãcàngkhôngchịuđượcaiởtrênmình.Đốivớigã,ngàyngàyphảisoivàomộtcáigìtrongtrẻo,tốtđẹphơnmìnhlàngàyngàyhắnphảichịumộtsựtratấnvềmặtlinhhồnkhôngchịunổi.Linhhồnhắnđãlâmtrọngbệnh.Cólẽráotrọilàởnhưchỗđóchứbacáithứquyềnbính,cươngvị,chứcdanhcaothấpgãđâuthậtsựcómàng.Chonên,nhưmộtnhucầubảnnăngmãnhliệt,gãbuộcphảilàmnhữnggìcóthểlàmđểcáiámtượngkiakhôngcònnữa.

CũngnhưkhirasânbayđónVũNguyêntrởvề,gãđãtiếnhànhhàngloạtnhữnghànhđộnggâynhiễuđẻđưaconngườidễsợkiavàotrậnmêđồ.GãhiểulãoBaVinhkhôngưagìgã,thậmchíkhinhgãnhưngbuộcphảidùnggãđểthựchiệnýđồmộtmũitênnhằmhaiđíchcủalão,vậythìgãdạichimàkhôngtươngkếtựukếnhândịpnàycắtđứthoàntoànmốiquanhệgiữahaisinhvậtngườinày,dồnđẩyhọvềhaithếđốilậptriệtđểvớinhau.Chuyệnvềcáckhoảntiềnthưởng,vềchứcdanhbíthưchỉlànốtnhạcdạođầusonglạilàmmộtnốtnhạckhôngthểthiếu.Vừađượclòngtincủagiámđốcmới,vừangăncảnđượcVận,cáiconngườixưanaychỉchựcăntươinuốtsốnggãbuộcphảituộtkhỏichứcbíthưđãthànhlẽđươngnhiênđưađếntậnmiệngnếutrênlàmđộngtácchỉđịnh.VũNguyênvàVận,haitaynàythựcchấtlàmột,nếumộttaynắmchínhquyền,taykianắmđảngthìcoinhưsốgãsẽlàsốănmày.Chứsaonữa,maimốtvìmộtnguyêncớnàođó,nếucầnmộtnhânsựthayVũNguyênthì,theođúngcáilogicnghịtrường,mộtthứlogicsặcmùixácrữa,ngườithay

thếsẽlàVậnchứkhôngbaogiờlàgãmặcdùsovớiVận,gãhơnmộtđầuvềtrithứclàmnghề.Ôidào!Mộtkhingườitamuốnthìvănbằng,họclựcchảcómộtgramnhỏnào…

Gãtợpthêmmộtlynữa.Cáivệttrắngtrêngiườngcụkịaphátranhữngtiếngkènkẹtnhưxươnggãy.Khốnnạncáixứrừngnày,rượukhôngrarượumàđànbàcũngđếchrađànbànữa,cứnhằngnhặng,ngaingáimộtcáimùilênmenrấtkhónuốt…Tấtnhiênđểlàmvanglênđượcnốtnhạcnày,gãbuộcphảichấpnhậnsựkinhghétcủamộtsốngườitrướcmọitínhiệucủagãbộclôrasángnaymàhọcholàhènhạ,làômchân,cơhội,làhaimang,thậmchílàcáiđứadễdàngbánrẻbạnbè,nhưnhữngcâunóinhệchnhạccủaĐoànThanhhồitối.Chuyệnvặt,cứchohơnthếnữađi,gãcũngkhôngthèmchấp.Cáigãcầncóđượclàmụcđíchcuốicùngkia…

Gãmớitínhđượcđếnđó,cònmọisựsaunàydầndàsẽliệusau.Cuộcđờibiếnthiên,lòngngườibiếnđộng,biếtthếnàomàtínhtrướcđượcđườngdài.Vậymà,sướngchửa,cơhộitrờichođãđộtngộtxuấthiệnngaytrongbàinóicủaVũNguyênchiềunay.Tuyệtcúmèo!Còngìcóthểtuyệthơnthếnữa!Thìđó,bằngnhữnggiảiphápquyếtliệtvànhậnrangaymùivịcủasựnóngvộiấy,conngườikhờdạikiađãmặcnhiênđẩymộtsốđôngngườivềphíađốilậpvớimình.Gầnhaimươinămnay,cáiCôngtycaosuđượctiếnglàbềthếvàohàngthứnhấtquốcgianàythựcchấtchỉtồntạinhưmộtbộtộcnguyênthuỷvớiđầyđủnhữngkhuyếttậtmôngmuộimàmộtbộtộcthườngcó:Dốtnát,cánhân,quàngxiên,ghenănghétở,ănxổiởthì,dốitrênlừadưới.Tómlạinhìnđâucũngthấybụithờigianvàmạngnhệnchăngđầy.Nhưngquenrồi,hưởnglộcbiếtbaotrêncáiđórồi,bỗngmộtngàynọcóaiđóxôngvàoxáotunglên,kìcọ,lauchùi,dọndẹplạitừgậmgiườngrađếnngoàingõ,baonhiêuchấyrận,chuộtbọ,kýsinhtrùngđưarangoàisánghết,nhưcáivụchođấuthầusửachữaôtôchẳnghạn,thìthửhỏilàmsaokhôngđiêntiết.Miếngănlàmiếngnhục,thằngngunàochảbiếtthế,nhưngcứthửgiậtmiếngănrakhỏimồmhọxem,máuđổđầurơiliền.VũNguyênđãlàmcúgiậttàncanhấyvànhấtđịnhkhôngchóngthìchày,hắndẫucógiỏigiang,cantrườngđếnmấycũngsẽlãnhđủ.

Vàlúcấygãchỉcóviệcngồimàthúcđẩychotiếntrìnhtrảđònđượctriểnkhainhanhhơn,cóhệthống,tinhvivàchínhxáchơn.

Suynghĩnàylàmgãrênlênmộttiếngcựckhoáinhưđangvàođộ

caotrào.Cáimàutrắngtrêngiườngcựamình,cũngkhẽrên.Gãbấtgiácthấythèmtrởlại.Tìmralốirarồithìcòncấncộmtrongđầucáigìnữamàkhôngthèm.Tháoquầnáo,gãleolênnằmcạnhả.Côảvẫnnằmthiêmthiếpvà,lạchưakìa,từtrongđuôimắtrõràngđangcónhữngngấnnướcchảyra.Ảđãthầmkhóc…Bấtgiáccáicăngnhứctrênmộtphầnthânthểgãbỗngoảira,nguộilạnh.Gãkhôngmuốnchồmlênảnữa.CáingấnnướcmắtđànbàtrongđêmkhiếngãchạnhnhớđếnHàThương.TrướcVũNguyên,gãđãlàmnhiễumọiđiềunhưngriêngchitiếtvềThươnglàgãnóithậtbởidẫukhácngượcnhauđếnmấy,giữagãvàconngườinàyvẫncómộtđiểmgiốngnhau:Đólànỗibuồnđauvìđànbà.Nóichotrúnglànỗitủihậnvẫnkhôngquênđượchìnhdángấy.Vàmấynămnaygãcólụihụiđếnđâyhưởngmùichăngốithìcũngchỉlàđểkhoảlấpđinhữngcáikhôngkhoảlấpnổi.Ngườiđànbàmaquáiđangởvớithằngducônấyư?Tấtnhiênthôi,đánggì,gãkhôngbậntâm,chỉhơitiếc.SongvẫnngànlầnhơnnếucôtahoàntoànthuộcvềVũNguyên.Thếmớilàmấthẳn,làthuakémhẳn,làkhốnnạnquá,mộttrongnhữnglýdosâuxađểgãtìmmọicáchbiếnthằngđànôngbaogiờcũngđitrướchắnmộtnhịpkiathànhconsốKHÔNGgiữađời.

Màôhay!Giữagãvớingườiđànbàđóđãcócáigìđâunhỉ?Tìnhyêukhông,xácthịtkhông,đếnquanhệbìnhthườngchỉthuầnmangtínhđồngloạicũngkhôngnốt,vậyhàcớgìmàgãcứphảiđinhớmãi,ámảnhmãivềcáiconcáiđốivớigãchỉcósựthùhằnvàkhinhmiệt?Hàcớgì?Chảlẽcáivẻyếuđuốiđếnbíhiểm,xanhxaođếnkiêusacủaảđãchạmđượcchútvụnnghệsĩhiếmhoivàrunrẩyvẫncònhíhópđậptrongđáysâutâmhồngã?Chảlẽ…Gãvốnlàngườiưaphântíchtớicùngmọinhẽnhưngcómộtnhẽmàgãchưađịnhphântích,hoặcgiảkhôngdámphântích.Đólà,từthuởnhỏ,gãđãcămthùthấuxươngsựkhinhmiệt,songcàngcămlạicàngbịkhinh,càngbịkhinhlạicàngnghĩnhiềuvềnó,màởđờiphàmđãnghĩmãivềmộtcáigìthìtựdưngcáiđósẽlặnvàoanh,nếuphathêmchútgiớitínhnữa,nósẽnởphồngthànhcảmhứngchiếmđoạt,khátvọngchinhphụcđểđượckhinhmiệtlại.Mẹkhỉ!Đólạilàthứlogicgìvậy?Haycuộcđờirốinhằngchẳngbaogiờchịutuântheomộtlogicchóchếtnàohết?

Nhưcáivệttrắngấmhỉmvànhớtnhátđangtrảidàitrêngiườngkia.

Đãquánửađêmrồi.Đêmtrungduthămthẳm.Mưakhẽ.Hơilạnh.Tiếngcôntrùngsauvách.Gió.Lạirên…Gãquaymặt,nằm

nghiêng,ápgòmámìnhlênchỗcóngấnnướcmắtấy.Bỗngthấythương.Thươngchomộtthânphậnđànbà.Thươngđời.Thươnggã.Thươngtấtcảmọisinhlinhđangnhọcnhằngiữabểtrầmluânkiếpngười…

Thìratrongconngườigãthỉnhthoảngvẫnvẩnlênnhữngconsóngyếuđuốivàlànhhiền.

22CÓDỄPHẢIĐẾNHƠNBATHÁNGVŨNGUYÊNMỚITẠMdứt

đượccôngviệcđểvềthămgiađình.Nóiđúnghơnlàvềthămconchứtronganhtừđãlâurồilàmgìcòncókháiniệmvềmộtgiađìnhnữa.Nặngnềlắm.Mệtmỏilắm.CólẽanhsẽvẫncònlầnlữanếunhưônggiàTháikhônglàubàumộtcâumàkhôngquennghethìkhôngchịunổi:“Ôngtínhlàmđểchếthayđểsống?Đêmnàoôngcũngchongđènđếnhai,bagiờsánglànghĩlàmsao?Ôngtưởngkhôngcóôngthìcáchmạngđixuốngchắc?Gớm!Ôngthửsoivàogươngxemcáimặtôngcógớmkhôngkìa.Homhemcứnhưôngbốgiàcủacáiônggiámđốcđộmớivề.Bệnhđầyngười,thuốcytếphátchocũngchẳngchịuuống.Ôngmuốnchếthaythíchmộtngàynàođóngườitađưaôngđibệnhviện?Nghỉđiôngạ!Vềvớithằngnhỏchútđi!Mấylầnnógọiđiệnđến,ôngtoànđivắng,hỏicónhắngìbốkhông,nókhôngtrảlời,cúpmáy.Cảnhưtôi,tôikhôngcógiađình,tôiởlạiđãđành,cònông…phì!”

Đãnóivớinhauđếnnướcấythìchẳngcólýdogìmànấnnánữa.Mộtkýhạttiêu,mộtkýbộtsắn,nămkýkhoailang,đólàquàcủaconngườiđóbắtanhđemvềchocon,cònbảo:“Đểchothằngnhỏnónhớđờiônggiànósinhra,lớnlênởđâu,lơmơlànóquênráotrọi”.

Giađìnhanhlúcđócòntátúcởthànhphốchứchưachuyểnvềvùngbánsơnđịachỗanhởnhưsaunày.Mộtgiannhàtậpthểcóhaiphòng15thướcvuôngtrongmộtcănhẻmnhỏ,đồđạcchưacógìngoàimộtchiếctivichobàvợxemtốivàchiếcxemáy50phânkhốimuarẻlạiđượccủamộtngườiquenchothằngbésángđihọc.Trưa.Khôngcóaiởnhà.Cửakhoátrái.Nắngtrátvàobứctườngloanglổ.Ngồixuốngbậccửachờ.Hômkiaanhđãđiệnvề,thằngbéđangtiếthọc,nhưngcònbàấy,điđâu?Tiếngtàophớvọnglêntừlòngđườngnhưtiếngcủatrămnămnắngnôivàmưusinh.Nóng.Chảcótígiónào.Rõlàkhôngbùchovớinhữngcánhrừngngànngạtgiódướikia.Bỗngthoángmộtchútchạnhlòngthươngbângkhuâng.Đangởngoàikiakhangtrangrộngrãi,vợanh,congáiútcủamộtvịtiềnbốiCáchmạngkiamà,theoanhvàođâygầnhaichụcnămsốngởconhẻmvắnggiónày…Thựcracôấycũngđâucólỗigì,chỉcómộtcáilỗilàkhôngtạođượctìnhyêuởanhkhiđiểmbắtđầucủanóđãquáưnhọcnhằn.Haichụcnămănởvớinhaulàhaichụcláđơnlydịđượchình

thành.Cảhaichụcláđềudocôấyviết,điênlênthìviết,viếtđểdoạ,viếtvìkhôngcòncáchnàokhácđểbiểuthịđượcsựtấmtứccủalòngmình,viếtvìbiếtchắccáianhchồngquánhunhượcvìthươngconkiasẽkhôngký.Rồimộtlầnanhký.Thếlàbùlubùloa,làrítrầm,làđòiuốngthuốcchuộtTrungQuốcnửagóichếtngay,làsẽxáchcontrởravớiôngbàngoạingoàikia.Anhđànhxé.Lạixé.Từấychột,khôngviếtnữa.Chuyểnsangcào.Khôngtuầnnàotrênthânthểanhkhôngcónhữngvếtcàongứaghẻhờnghen.Vàchửi:“Phảilấymộtthằngnhàquêsặcmùimồhôidầunhưanhlàtôiđãhạcố,làtôiđãphạmmộtsailầmlớnnhấttrongđời”.Nộidungchửicòntậnngônhơnnữa,anhcắnrăngchịu.Thậmchínửađêmtaotaomàymày,anhvẫnchoqua.Khôngsợthiênhạcườimàchỉsợthằngbénghethấy.Đôimắtánhxanhtotướngcủanókhôngthểcholọtvàonhữngtínhtừ,đạitừ,trạngtừghêrợncủangườilớnnhưthế.Vảlại,anhhiểuchứ,ngườiđànbàcóthểchịuđượcmọiđiều,kểcảnhữngđiềuxấuxa,lỗmãngnhấtcủachồngnhưngmộtkhingườichồngấylạigiởtròlạnhlẽo,dửngdưngchuyệngốichănthìdứtkhoátphảinổnhưnổvàomộtsựxúcphạmlớnnhấttronglịchsửgiớitínhloàingười.Màthựcraanhđâucódửngdưng,thậmchícòngắngsứctiếntớisựnồngnànnhưng…cáiấynócóchịunồngnànchođâu,làmcáchchinócũngvẫnxuộiđơnhưvắtđói.Vàbằngcảnhữngvếtmóngtayrớmmáu,anhhiểucôtavẫnyêumình,quáyêu,khôngyêulàmsaocóthểcàocấudạicuồngđượcnhưthế.Nênnhịn.Tộitàyliếpmàcòngâncổlênthìracáigiốnggì.Nhưngđếnkhimọichuyệnvượtrakhỏiphòngthe,tứclàvợmượntổchứcđểtrịchồng,đãrùmbengkiệncáo,đãđòiphảitốngcổcáiconđĩbavànhchuyêncướpchồngthiênhạtênlàThươngrakhỏiCôngtythìcáisựnhịnbỗngđứtphựt.Tạttai!Cútạttaiđầutiêntrongđờitrướcmộtngườiđànbàrồixáchtúirakhỏinhà,làmkiếplythân.Lythânchứchưađủganlydịbởikhôngmuốnthằngbéđứngngơngácgiữađờihỏibốđâu,mẹđâu?ĐócũngchínhlàlúcHàThươngquyếtđịnhtrốnchạykhỏianhsaumộtgiờđồnghồnóichuyệnhoàbìnhvàtrựcdiệnvớinạnnhân…HàThương!SaovẫnlàHàThương!Côtacòncónghĩagìnữatrongcuộcđờinày?Kệcôtavớicáigãtrôngnhưlựcsĩchuyênđóngthếđầynhữnghìnhxămloanglổởngựcởbụngấy,nghĩđếnlàmgìnữa,lựcsĩ…mèomảgàđồng,đànbàlàvậy,lẳnglơvàphảnchắc,dẹpsangbênchokhoẻ…

-Ôi,BácNguyênđấyư?Dạonàynhìnbácsaokhácthế?Bácốmư?Màsaobáclạingồiđây?

Tiếngnóiđầynhữngthántừvànghivấntừmộtbàhàngxóm

ngườingợmđétđẹtnhưhìnhnhânđilàmvềđổxốixảxuốngđầuanh.Anhbiếtbànày,ngượccảnhvớianh,bàtalạiluônluônlàcáithùngnướcgạođểmỗibậnngườichồngđiuốngrượuvềthoảsứcchútrácrưởixuống.Mộtngườibịvợhànhhạ,ngườikiabịchồngđoạđày,hènchimàtrongcâuchàohỏilạicứsángrỡlêncáicảmkhoáiđồngcảnhngộnhưthế.

-Bàấyđilễtừhômquarồi.Lễxalắm,ngheđâumãitậnLâmĐồnghayBuônMêkia.Bácvàonhàtôingồinghỉ,uốngchénnướcđã,chắcchắnthằngcháucũngsắpvề.Khổ!Lâulâuvềthămvợconailạingồibậucửathếnày!Chảbùcholãonhàtôi,gớmthôilàcứ…

-Cámơnchị,tôiraphốđóncháu.

Phốxágiờcaođiểmtoànthấybánhxe,khôngthấymặtđường.Nhữngsinhvậtngườingượcxuôingangdọc,lotoan,daydứt,hỉhả,hứngkhởi,càucạu,mồhôi,nhănnhó,toétcười…kiađangtrôiđiđâuthếnhỉ?Mộtcuộcsốngthẳngcăng,cuồngnộđểrồiđiểmcuốicủanólàgìnhỉ?Ôinhữngconvikhuẩnđực,vikhuẩncáiđangcõngtrênlưngmìnhmộtsứcnặngkinhkhủnggọilàlinhhồn…Kiếmmộtquáncàphêkhuấttrongvòmmebênđường,anhngồinhìnvềphíangãtư,nơithằngbésẽxuấthiện.Đẻthiếutháng,nặngcóhaicânbảy,nằmđỏhỏntrêntaybàđỡchỉthấymồmkhôngthấyngười,còicọcsuốttuổithiếuniên,đếnnăm14mớinhấccaolênđượcmộtchút.Bốchấtđộcđầyngười,mẹriếtróngchođếntậnlúcvỡối,nókhôngthiếuchânthiếutay,khônglônglábêbếtlàmayrồi.Chỉphảicáihọckhônggiỏi.Chămmàkhônggiỏithìrõràngcáidichứnghoáhọcởrừngchấtcũngphầnnàonhuốmvàonó.Nhưngcáiánhbuồntrongđáysâumắtnólạilàtộicủakẻsinhra.Mườibảytuổiđầuđiquahơn17láđơnlyhôn,điquamộttrămbảymươilầnnhữngcuộccãivãvàgấpmườinhưthếnhữngngàykhôngcóbố.Lỗitạianh.Đắnglòng,đắngcàphê,haicáiđắngđụngnhausaokhôngthànhcáingọt…

Thằngbékiarồi!Kínhcận,khổthânnóbịcậntừhồinhỏ,áotrắngquầnxanh,đămchiêutrướctuổi,ngồixemáymàchậmhơnkẻxeđạp,giốnganhmộtcáchkinhkhủngnhưmộtlầnHàThươngnhậnxét.Hámồmđịnhgọilạithôi.Đằngnàonócũngvềnhà.Tínhnókhôngồnào.Khôngthíchđểlộtìnhcảmrangoàinhấtlàlạiởgiữađườnggiữaphố,dẫurằnganhbiếtnórấtyêuanh,yêuthầmlặng,thậmchítônthờanh.

…Suốtbangàybàvợkhôngvềvàvìthếcũnglàbangàyngậptrànhạnhphúcđốivớianh.Sángconđihọcthìbốnhẩnnhađithămbạnbè,trưavềđãcócơmhợpkhẩuvịdobốtựtayđichợ,tựtaynấunướng.Phảibữamấtđiện,bốrủconđiănhiệu,contrảlờiănhiệulàmgì,vừakhôngngonvừaồnàonhứcđầulắm.Nóthươngbố,nóbiếtbốkhônggiốngngườita,bốnghèo,bốcầnphảitiếtkiệm.Pháthiệnđólàmanhnônnao.Giánócứnghĩbốnóxênhxang,tiêutiềnkhôngnghĩnhưcácôngbốgiámđốckhác,naynóđòicáinày,mainóđòicáikhácthìcókhilòngdạcònvơinhẹhơn,chíítanhcũngcócáchgiảithíchđểnóhiểu.Đằngnày…

-Bố…

-Connóiđi!Concócầngìkhông?Bốcóthể…

-Concầnbố.

-!!!

-Dạonàymẹhayvắngnhàlắm…

-Bốhiểu.

-Mẹbắtđầuchơiđề…

-Bốbiết.

-Không,bốchảhiểu,bốchảbiếtgìcả.Concũngkhônghiểunêncólầnconđãnóivớibốlànếukhôngởđượcthìbố…nhưngbốđirồi,conthấymẹbuồnlắm,thayđổilắm.Cólúcconcảmthấymẹnhưghétcảcon.

-Đểbốnghĩthêm.

Thằngbéimlặnganhcũngimlặng.Bátcanhcánấulágiangchuabốckhóibẽbàng.Thằngbéđãgợiđúnglònganh.Anhđãđịnhkìnàyvề,nếutháiđộcôấymềmhơn,cóđôichútănnăntỏrabiếtđiềuhơnthìcóthểanhsẽchủđộngchấmdứttìnhtrạnglythân.Vìcon,tấtnhiênrồinhưngcũngvìanh,vìcòncóainữađểvướngbậnkhingườitađãhoàntoàndứtáo,vảlạiđâucũngcòntrẻtrunggì,tuổisuýtsoátnămmươirồi,nghetrongngườiđãcóchiêurệurãrồi,cũngthấycần

cómộtchỗđểđivề,dùrằngkhôngấmcúng.Cảđểchếtnữa.Chảlẽkhiviệcấyxảyralạicôicútchếtgiữađườnggiữachợư.

Bấtngờ,đểcủngcốthêmchoanhcáisuynghĩxếchiềuấy,buổisángcuốicùng,khithằngbéđihọc,vôtìnhanhgặplạimộtngườibácsĩhồitrướccómổchoanhmộtvếtthươngởđùinayđãlàmộtgiáosưcótêntuổi.Đôihồitròchuyệnchưađượcdămcâu,bỗngngườibạnnhìnchămchúvàomặtanh,hỏi:

-Cậuđangbệnh?

-Thiếubệnhgì.Thằngnàoởrừngrachảđeotheomộtbệnhviệnđakhoatrongngười.

-Vídụ?–Giọnghỏichợtnghiêm.

-Đủ!Khớp,đáiđường,usơtiềnliệt,thiểunăngtuầnhoànmáu,mỡmáu…

-Gìnữa?

-Thếmàkhôngđủbỏmẹrồià?

-Sángnaycậulàmgì?

-Chờcon.

-Baogiờvềcôngty?

-Sángmai.

-Vậyngaybâygiờtôimờicậuvềchỗtôi.

-Đểlàmgì?

-Thìcứvềhẵnghay.

Thìvề.SángchoangvàlạnhbuốtnhữngthiếtbịytếanhmớichỉnhìnthấyvàilầnkhiđinướcngoàihoặccódịpraHàNộithămmấycánbộcấpcaocũđangnằmđiềutrị.Nằmlên,ngồixuống,cởiáo,thởđều,vàotoaletđáiravàigiọt,cáigìởtimthếnày,venđâu,cầnlàm

chútsinhthiết…Haigiờđồnghồsau,ngườibạnđóngcửalại,nétmặttỏraphiềnmuộnnhưcóbàvợlạiđẻcongái:“Đáitháođườnglâuchưa?”“Từngàychuyểnsanglàmkinhtế”“Đãchữatrịởnhữngđâurồi?”“Chưaởđâucả”“Timcủacậucóvấnđề!”“Thìđiquachiếntranh,sốtrétliêntục,timphổithằngnàochảcóvấnđề”“Nhưngởcậulàkhôngđùađược.Bệnhđáitháođườngcủacậuđãbiếnchứngvàotim.Từtimnósẽdẫntiếpđếnnhồimáuvànếukhôngcẩnthậntìnhtrạngđộttửsẽrấtcóthểxảyra”“Độttửkiaà?Nghehấpdẫnnhỉ!”“Nghiêmtúc,tuầnsautrởlại,mìnhsẽxétnghiệmkĩlạimộtlầnnữa.Nếucầnphảicóchếđộđiềutrịcẩnthận,chếtthậtthôi.”

Cười,bắttay,biếtchắcrằngchảlàmgìcólầnsaunữa.Độttửư.Chiếntranhđãchảđộttửnữalàbâygiờ.Mấyôngbácsĩnhìnđâucũngchỉthấychếtchóc,chánốm,tim!Dẫusaođócũnglàmộtbệnhtrangsangtrọngđấychứ.Hơnđứtcáianhdạdàydạmỏnghaytrĩnộitríngoạighêchết!Bạnbècùngcánhrừng,cùngmộtnồngđộchấtđộchoáhọcđãlầnlượtrađitừngđứarồi,mìnhvẫncònsốngsờsờnhưthếnày,lãiquá!Ấyvậynhưngđêmvề,lặngnhìnconngủthiêmthiếptrongmàn,gióđánhkhekhẽnơicửasổ,quảtimtrongngựcanhdườngnhưchợtđậpchậmlại,yếuớtvàcảmộtvùngngựccứđaucuộnlênnhưcógọngkìmnàođangvặnxoắnởtrongđó.Mìnhsốngđủrồi,coinhưxongrồinhưngcònnó,mớimườibảytuổiđầu,biếtcáigìmayrủiđangchờphíatrước,nếuchẳngmaybacáitimmạchấynógiởtròthậtthìrồiđờinósẽrasaotrongkhi…Châmmộtđiếuthuốc,anhhútnhưhútlửađểkhoảđimộtchútyếuđuốiđangdânglênrấtcụthểnơikhoémắt…

-Bốđừnghútthuốcnữa–Hoárathằngbéchưangủ,nótrởnghiêngquaymặtraphíabố.

-Ừ,bốhứabốsẽcai.

-Saocáigìbốcũnghứamàbốchẳnglàmđượcgì.

-Cólẽconnóiđúng.Bố…Bốtệquá!

-Không!Tạibốtốtquá!Bố…

-Gìcon?

-Hồibốởbiêngiới,côHàThươngcóđếntrườngthămconhai

lần.

-CôThươngđếnthămconà?Mẹcó…không,bốxinlỗi,bốkhôngđịnhhỏicâuđó.

-Côbảodẫnconđimuamáyvitínhnhưngconnóichưacần.

-Conlàmthếlàphải.Hènàybốsẽmuamáyvitínhchocon.Chắccũngkhôngđắtlắm…Màthôi,conngủđi,maicònđihọcsớm.Bốcũngđinằmđây.Dạonàysứckhoẻcủabốkhôngđượctốt.

Nhưnganhkhôngđinằmmàrabancôngngồi.Phốxávềđêmtĩnhlặngvàyênbìnhnhưtrongchuyệncổ.CôHàThươngđếnthămcon…Anhbiếtđêmnayanhsẽlạikhôngngủđượcvìcáithôngbáovôtìnhấy,khốnkhổ.

Sánghômsau,vàolúcchuẩnbịđithìbàvợvề.VẫnđẹpvàsangtrọngnhưhồiởHàNộicáchđâyhơnchụcnăm.ĐôimắtmàngàyđầuquennhauanhgọilàxanhbiếcHồGươmnhìnanhnhưngườilạ.

-Chào…

-Khôngdám,tưởngôngđirồi.

-Nghemớisướngchửa!

-Chùachiềnđộnàycóvuikhông?

-Ngườitathếnàothìmìnhthếấy,cóđitheogiaiđâumàvui.Longơi,ramangđồchomẹnày.

-Nóđihọcrồi.

-Mớisángrađãoithếnày,rồicảngàyhômnaylàkhốnkhổkhốnnạnđây.

-Tôiđiđây.

-Tôicũngnghĩvậy.Chàoông!

Cánhcửađóngnhanh.Sữnglạimộtchút,bậtmộttiếngcườivô

nghĩa,nhạtthếchrồianhcũngđixuốngcầuthang.Thôithếcũngxong.Kiểunàycómuốnhàngắnlạicũngvôích.Khônghoàntoàntạibốđâu,Longhiểuchobốnhé!

ĐiđâuanhHai?Mộtchiếcxeômtrờtới.ChorabếnxeMiềnĐông.Cóngay!Ủa,nhưngmàdòmanhHaiquenquen.Trờiđấtchamẹơi,Nguyênphảikhông?CóđúngthằngNguyênđạiđộitrưởngđạiđội2không?...Bằngđây,Bằngcùn.Dẹp!Miềnđôngmiềntâycũngdẹp,màyphảiởlạichơivớitụitaomộtbữa,cómấythằngngàyxưacùngtiểuđoàn,cuộcsốngcũngcònkhókhănlắmnhưngkệchanó,gặpmàychắcchúngnóvuidữlắm,nhậuthảdàn…

Nhữngconngườithấtcơlỡvậnnàyíthômsaucómặtởcôngty,bắtđầumộtcuộcđờitrồngtrọt.Họlàmsaocóthểhiểuvàbảnthânngườicưumanghọcũngchẳngthểnàohiểurằngcáiviệccỏnconấymấynămsauđãbiếnthànhmộtchitiếtnhứcnhốitronghồsơtộián.

23

THỜIGIANTRÔILẶNGLẼ.Cuộcđờidàilắmnhưngcuộcđờicũngthậtngắnngủi.Kểtừngày

anhvềđâyvớicươngvịmới,haimùamưavàsắpsửahaimùakhônữasắpquađi.Cảcôngtyđangtungbenglêntrongmộtcơnsốtvỡdachưabiếtbaogiờhạnhiệt.Từcănphòngluôncóánhsánghắtracủaanh,từnhữngbàihọcngọtngàocayđắngrútrađượcởcáinôngtrườngđầutiênanhtrởvề,từrấtnhiềunhữngcuộcbàncãithâuđêmquasángvàcảnhữngcúđiệnthoạinóngrãy,nhữngđơntừđủloại–Mộthệthốngniêmluậtmớimẻđượchìnhthành.

Bắtđầulàmộtloạtnhữnggiámđốcnôngtrườngvàtrưởngcácphòngbanyếukémrađi.Sauđólàtấtcảnhữngvườncâyđượcchămsóckhaitháctheomộtquytrìnhkĩthuậtngặtngoèomangtínhpháplệnhhoàntoànmới.Sảnlượngvàchấtlượngmủđãđượcnhíchlên,nhíchvậtvãtừnggiọtnhưngdẫusaocũngđãnhích.Khuchếbiếnvớicáidâychuyềncôngnghệmớibấylâunằmbẹptrongmùihôithốitoảlankhắpvùngnayđãngàyngàychoralònhữngbánhmủđẹpmàuhơn,ítbọtkhíhơntuysảnlượngvẫncònquákhiêmnhường.Tạiđó,mùimủcháythơmnồngnhưmùikẹobôngtrênbànđĩakiểmđịnhtrongsựgiámquảntaybađãtránhđượcphầnnàohiệntượngmuabán,đổicháchàmlượngvốntừlâuđãthànhđạidịch.Xínghiệpsửachữaôtô,cơkhíđãcóchủmới,mộtkỹsưcôngbinhcủaquânđộiSàiGòncũcóbằngcấpmáynổđànghoàng.ChỉtínhsơsơtrongbaquýnóđãtiếtkiệmchoCôngtymộtsốtiềnđếnngỡngàng:hơnchụctỉđồng.Thunhậpcủangườicôngnhânbắtđầucóchiềukhấmkhávớiđồnglươnghàngthángđãcầmđượctrongtayđúngkìhạn.Tệnạntrộmcắpmủ,phácây,cháyrừngcóbớthơnnhưngvẫnđangcònxảyrađóđâytrênnhữngđịabànởsâuởxa.Cuộcsốnggiữangườithợvàngườiquảnlýđãbướcđầuđượchoàđồngtrongtinhthầntiếtkiệmtốiđa.Nhữngđámnhậu,nhữngbuổitiệctùngvôbổnổrathườngxuyêntrướcđâyđãchuyểnhoádầnsangnhữngchươngtrìnhhọctối…

Tómlạilàmộtcungcáchlàmănmớichưahoàntoànđượchình

thànhnhưngnóđãcódấuhiệumanhnhanhấpnháysángtrongtừnggóckhuấtnhấtcủavườncây.Caosuđỏngđảnh,caosuthuỷchungnhưngcaosucũngmuônđờihiềnlành,dânghiến,caosuđangtrẻlại,xanhhơn,hứahẹnnhữngbầusữacăngtròntrongmaimột.Chỉcóconngườilàvẫnthế,rốirắmvàquáưphứctạp.

ĐoànThanhđãtrởthànhkẻnátrượu.ÔngtathẳngcánhkhướctừchânđộitrưởngbảovệmàVũNguyêncónhãýgàicho.Khôngcònnhậnrađượcmộtconngườivốntínhđiềmđạm,củmỉítnóinàynữa.Thườngxuyênthấyôngởquánrượu,airủcũnguống,khôngrủthìghinợ,khôngchonợthìnổiđoá.Toànmộtthứgiọngbấtmãn,côngthần.Mộtchénđãsay.Chưasayđãlènhè.Thíchcàkhịa,thíchchửibới,khôngdámchửihaychưathểchửikẻđãhấtmìnhrakhỏiguồngquaycôngviệc,chỉùmẹ,éobànhữngđứanhờcóôngmàvớbẫmđểrồigiờđâythấyôngkhốnkhổthếnàymànhìnquanhìnlạichảcònthằngc…nào.Tiênsưquânhènmạt!Chảaidâyvàoông.Cuốicùnglạichỉcóbàvợốmtongteohaythằngconlớnđennhưcọctiêucháyđếndìuôngvề.Mẹchachúngmày!Cảđờiôngcầmsúng,cảđờiôngđổmồhôixuốngtừnggốccâyngọncỏđểbâygiờchochúngmàysungsướng,chúngmàyngoácmồmcườiôngà.Cười,cườicáithằngbốchúngmày!Tiếngchửicủaônglănlócgiữahànglô.

Nghechuyện,mộtlầnVũNguyênđếnthămôngtậnnhà.Nheonhócvàbừabộnnhưmộttrạitịnạn.Ônglạiimlìmnhưthócgạo,hỏigìcũngchỉnhátgừng,thậmchícòntỏranhẫnchịuvàbiếtđiềuđếnkhôngtinnổi:“Đồngchíđừngquábậntâmđếntôi.Cuộcđờilàmộtsânchơi.Tôichơisailuậttôibịbậtralàphảirồi,đâucóoánai.Chỉoánmìnhngudại.Đồngchívềđi!”Rồiim.Tiếngvõngbuộcởhaiđầucộtrinrítnhưtiếngvõngởrừng.Lònganhselại.Cóthánglươngvàchúttiềnthưởngvừalĩnh,anhkínđáodúicảvàotaybàvợ.Rađếncổng,vẫncònnghetiếngôngrềnrĩ:“Aiphảingửatayđinhậncủabốthí.Giảchongườitangay”.Sauđólàtiếngđànbàkhóctắcnghẹn.

CólẽchỉcóĐăngĐiềnvớisựđếnchơithithoảnglàđánhđộngởôngcáinhucầutâmsự,đượcchuyệntrò.Mỗilầnđến,gãngồikhônglâunhưngcũngđủthờigianđểthôngbáochoôngvềmọidiễnbiếntìnhhìnhtrongCôngty.Ôngnghechămchú,chốcchốclạithởdạihoặccaumàynhìnđinơikhác.ThìraconngườinàyvẫnđểmộtmẩutimóccủamìnhlạicáinơimàtừđómìnhđãbịđánhNốcaonhưmộtthứnghiệpchướng,mộtthứnợđồnglầndầumuốncũngkhôngdễmỗilúcmàdứtrađược.Điềnnghĩvàlắcđầucườithầm.

Câuchuyệncủahọthườngdiễnranhưthếnày.

-Cógìmớikhông?–Chủnhàhỏi.

-Thiếuchagì–Kháchlôitrongtúiramộtchairượumộtbịchđồnhậu.

-Taonghenhiềungườikhenthằngchanày!

-Nhiềungườilàai?Thợcạomủà?Côngnhânà?Ôidà,cáisốđônglamlũấysaogọilànhiềuđược.Chỉcầnthêmmộtmiếngthịt,mộtđồngcắclàhọbánrẻlinhhồnhết.Quầnchúnglàthế.Nhândânmuônnăm!Mộtđốitượngtuyệtvờiđểcácnhàlãnhđạocostheryêntâm.

-Họnóinóbiếtquảnlý,biếtcáchlàmăn,biếtvìniêucơmmanháocủamọingười.

-Vàbiếtmuathùchuốcoánnữachứ.Nếuđượclàmmộtcáitrưngcầudânýtrongđộingũcánbộ,tứclàđộingũnhữngngườicótríthức,cóhiểubiếtnhấtthìhắnchỉlàconsốkhông.

-Màycóthiênkiếnquákhôngđấy?

-Ngượclại.Đãcắtgiảmđinửaphầnnhữnglờingườitanhậnđịnhvềhắn.Rấtkhônngoancơhộinhưnglạilàmravẻtrungthực,rấtthamlamthuvénnhưnglạilàmravẻliêmkhiết.Việc50héctađấthắntựýcấpchogiađình,dònghọnhàhắnnhưnglạinúpdướichiêubàilàmchínhsáchvớinhữngngườikhángchiếncũchảrõmườimươirarồiđấyà?

-Cáinàyphảixemlạixem.Biếtđâuthằngchavìcáiđóthật.

-Anhkhờbỏmẹ!Ởhắnlàmgìcócáigọilàthật.Nguỵtạo,giảtráhết.Trongkhihòhétcắtgiảmbúaxuathìhắnlạitungtiềnlàmnhàtìnhnghĩa,xâysânvậnđộng,cungvănhoá,dựngcảmộtcáihộitrươngtotổchảngđếnhộitrườngtỉnhcũngkhôngbằngmàxungquanhviệcđấuthầuvàchỉđịnhthầuxâycấtnócũnglắmvấnđềlắm,rồimờiđủcácloạithầythợxuốngmởlớpngoạingữ,chínhtrị,chuyênmôn,vănhoávănnghệ…toànnhữngthứtrờiơiđấthỡichảănnhậpgìđếncuộcsốngcủamọingườiđểchỉcốtkhoatrươnglấyle

vớithiênhạ,đểcócớbáocáolêntrênrằngmìnhcótầmnhìnchiếnlược.Tầmnhìnconmẹgìkiachứ!Phânbóncắt,thuốcsâucắt,xăngdầucũngcắt,baonhiêucungcáchlàmănđãthànhtruyềnthốngcủaôngbàcũngcắthết,vậymàlạicứmộtmựcgiaođịnhmứcchocácnôngtrườngphảitănglên,khôngtăngnổithìhộinghịnào,cuộcgiaobannàocũngđemrabêugiếunhưđấutốđịachủ,thếlàphátxítchứcòngì!Chamẹơi,cứđànàyrồiđếnlúcphảicắtcảvườncâyđiđembánlàmcủichứtầmnhìngì.

-Biếtvậysaomàykhôngcanthiệp?Màycũnglàlãnhđạokiamà?

-Aicanthiệpnổivớihắn.Giámđốclàhắn,bíthưcũnglàhắn,nóimộtcâulàthiênhạtáimặt,aidámcanđểmàbịtrùúmà.

-Lộngquyềnthếkiaà?

-Lộngcònkhá.Lộngquyềnmớichỉdừnglạiởêkíp,bècánh,ghétthìhạ,thíchthìđưalên,cuộckiểmtraphẩmchất,nănglựccánbộvừarồithựcchấtchỉlàmộtcuộcthanhtrừng,đằngnàyhắnbắtđầugiởthóigiađìnhtrịramớikhốnnạn.Đếnbốnmươiphầntrămnhữngđứalênthaycácchângiámđốc,trưởngphòngbịcáchhồiđầunămxétkỹhoáratoànđồnghươngđồngkhói,anhemchúbáchọxahọgầnnhàhắncả.Cóvậychânđếhắnmớiđượctrámximăngcốtthép.

-Lạithếnữa?

-Anhcóvẻvẫnchotôinóiquá.Thếviệcanhbịhấtrangoàilềxãhộicáirụplàcáigì?Nếuanhthuộccánhcủahắnxem,cònkhuyanhé!Chỗanhlàconbòbéo,hấtngườilạ,đưangườithânvàothìmớicócáichấmmút.Anhtưởngcáichụctỷtiếtkiệmđượclàdồnhếtvàosảnxuấtsao?Dồnmườithìhắncũngđượcmộtđủngậprăng.Màlạiđượctônvinhnhưđấngcứuthế,nhưnhàcảicáchlỗilạc.

-Thôi,taohếtnghenổirồi.Nhứccáisọquá!Uốngđi!Saomàysangrượuđếnmàkhôngchịuuốnggìhếttrọi?Uống!Taoquýcáitìnhcủamàycònnghĩđếntao.

-Tìnhhìnnàyđểlâukhôngổnđâu.Côngtyđangrơivàotrạngtháiđilêngiảtạonhưngkhảnăngđixuốnglàcóthật,màxuốnglàxuốnghẳn.Chỉtiếcnhữngngườicótâmhuyếtnhưanhlạibịgãy

cánhhết.

-Thôi,nóitaolàmgì.Taohếtthờirồi,hếttừlâurồi.

-Saoanhchóngcamchịuthế.Sẽcólúctìnhhìnhkhácđi,chẳngaichoanhchỉngồiuốngrượuvànhấmnhápsựthấtbạimãithếnàyđâu.Ngườinhưanhphảiramàcángđángcôngviệc.

Đôimắtrượunhìnsâuvàođôimắttỉnh:

-Hìnhnhưchúmàymuốnnóiđiềugìkhác?

-KhôngchỉtôimàlàsốđôngnhữngngườitửtếkhôngmuốnkhoanhtayngồinhìncơđồCôngtysắptannátbởitaymộtcánhânkhuynhloát.

-Nóihuỵchtoẹtmẹnórađi!

-Chưanóiđược.Phảichờ.Cóthểchờmộtnăm,hainămhoặchơn.Sựnghiệpcáchmạnglàsựnghiệpcủaquầnchúng.Phảichờchoquầnchúngrakhỏicơnngủmê,chocáixấutrongconngườihắnđượcbộclộhết,lúcấytalàmvẫnchưamuộn.

-Vậychúngmàycứđimàchờ.Taochántấtcảrồi,taonhổvàtấtcả.Vềđi,vềvớicuộccáchmạngvĩđạicủachúngmàyđi,taomuốnngủ.

Mộttiếngngáptovàdài.ĐăngĐiềnđứngdậy,khôngthayđổinétmặt:

-Anhđinghỉđi!Cóíttiềnlễtết,anhđưachochịấylàmvốnđichợ.

-Taonghỉrồicònlễtếtcáigìnữa?

-Aidámcắtcủaanh.

-Lầnnàođếnmàycũngchotaotiền,taocảmơnnhưngkhónghĩquá…

-Nhằmnhògì.Tôicótiêuthìanhcũngcótiêu,đómớilàhuynh

đệ.Dùsaoanhcũnglàbậckhaiquốccôngthần.Côngtykhônglođượcthìemútsẽlo,chuyệnvặt.Tôivềnhé!Nhớlàchuyệnđâubỏđókẻoraquánlàmmộtlyvàolànhìnaicũngthànhtriâmhếtlạiráchviệc.

-Đừngdạykhôntao,mày!

ĐoànThanhphảytayrồixáchchairượucònphầnbakhậtkhưỡngđivàonhàtrong.

ĐăngĐiềnnhìnđồnghồ.Mới8giờ,cònsớmchán.Mộtcuộcgặpgỡkhácđangchờgãtạimộtđiểmcáchxađâyhơnchụccâysố.CuộcgặpvớitayphógiámđốcxínghiệpchếbiếncũngbịhuyềnthứccùngđợtvớiĐoànThanh.Chỉkháctaynàycòntrẻ,vănhoátốt,đượcmệnhdanhlàthisĩtỉnhlẻ,lànhạcsĩcủanhữngrừngcâycaosu,làgãđànôngkhôngbiếtthếnàolàmệtmỏitrongconlộchinhphụcđànbà.RiêngvếnàyhắngiốngĐăngĐiền,còncáivếkia…Phảichănglắmtàinênnhiềutật,làmkỹthuậtnhưnglạithíchmộngmơnêncáisựđiềuhànhsảnxuấtcứlồngphồngvấpvápmàdẫnđếnlàmănthualỗđểbâygiờhắnbỗngtrởthànhmộtôngchủquánKaraokenămbuồng,mỗibuồngcócáigìtrongđókhiđèntắt,cửaậpthìchỉcótrờimớibiết.

Lân,tênhắn,lúcnàyđangcónhà.Trờibánsơnđịavềđêmhơilạnhnênbộthểthaohắnmặctrongnhànhìnrấthợpvớicáivócdáng,mặtmũitrailơcủaconngườihắn.HắnbắttayĐiềnvừaphải,khôngthânthiếtcũngkhônglạnhnhạt,nhưcáibắttaycủachủnhàhàngvớikhácđếnănchơi.Cuộcđốithoạigiữahaiconngườicónhiềunéttươngđồngnàycũngngắngọn,khôngrườmrà.

-Vẫnlàmănđềuđềuđấychứ?–Kháchhỏi.

-Vẫn.Ơntrờicácđồngchíchínhquyềnsởtạigầnđâycũngcóđồngrađồngvàonênbảnhàngkhôngthiếukhách.

-Cònlàmthơ?

-Làmchứ.Thángsautôiratập,sẽtặnghuynh.

-Cònnhạc?

-Tốt!Đàiphátthanhtỉnhvừaphátmộtcakhúcmớiviết,nghenóicũngđược.Đểemhátthửchobácnghe.

-Thôikhỏi,mìnhnghetrênsóngrồi,cóthầntháilắm,khôngđếnnỗitrốngrỗng,đặcsệtkĩthuậtnhưmấychanhạcsĩởtrungương.

-Bácquákhen.KhôngkhéotôivớibáclạithànhmộtcặpBáNhavàTửKỳmấtthôi.LàmchaiHennysinhé!

Điềnnhìnxuốngchânbàn.Thằngđều!Nóthừabiếtmìnhchưanghenhưngcứgiảbộnhưđãcóngheđểbắtmìnhphảiphỉnhđây.

-Chúcmừngtựdo!Chúcmừngsựthànhđạt–Điềnnânglyrượu.

-Chúcchosựthăngtiến!–Lâncũngnângly.

-Đểu!Nólạiđểunữarồi.Thăngtiến!Khivềnghỉ,nóchảđãxổthẳngvàomặtmìnhlàthờibuổinày,chỉcóđứachịuômchânmớicóthểthăngtiến.Điềncườinhún:

-Giámìnhđượcđổichoông.Mộttoànhàxinhxắn,mộtkhoảnhrừngcảtrămhécta,lúclàmôngchủnhàhàng,lúclạilàmôngchủđồnđiềntiềnvàokhônghết,gáiđẹpbấuxungquanh,quábằngHoàngđế,thếlànhất.Cònbacáichứcmọnbọntội,bóngcâuquacửa,naycònmaimất,nhưconđĩđứngđường.

-Vậytạisaoôngbáclạirủrêtôivềlàmphóbantuyêntruyền?Vềđểngàyngàydánhồ,cắtkhẩuhiệu,viếtbacáidiễnvănkêuôngổngchocácôngsao?

-Ừ,thìcũnglàmuốnấmápcóanhcóemvìxétđếncùng,cảCôngtynày,kiếmđượcmộtngườitàihoa,cóchữ,khẳngkhái,tâmđầuýhợpnhưcậuđâucóai.

Khônghiểuđểbàytỏsựcảmđộnghaymuốnbiểuthịphongdángthờithượngcủamộtôngchủ,Lânbậtngóntaykêucáirốp:

-Vừacómónmới,nữsinhthitrượtđạihọc,chưađếnmườibảy,caongoàithướcsau,tấtcảtròncăng,loạichưachuyênnghiệp,ôngbáccótínhnếmmùichút?Cánbộnhưbáccònnghèo,tôiđãi,đãitrọn

gói.

Đều!Vẫnđều!Nómuốntỷmìnhđây.Hồiđươngchức,nóthừahiểuráotrọicánbộcácphòngbanchứchưanóiđếnchánhphógiámđốcđềucócuộcsốngvươnggiả,màumèvàoùngụcnhưthếnào.Nhưngkhôngsao.Chúemcứđểuđi,cứxỏxiênđi,tôiđếnđâyvìđạisựchứđâuphảivìtiểutiếtmàchúemnghĩcóthểchơiđượctôi.Uốngcạnlyrượu,cạnluôncảcáithèmvừabùnglênquanhữngcụmtừtròncăng,khôngchuyênnghiệp,giónộihươngđồng…màgãchủchứatráhìnhvừatungra,ĐăngĐiềnlắcđầu,cười:

-Mìnhdạonàyhỏngrồi.ThángtrướccómấythằngbạnởThànhphốcũngcórủđiVũngTàunhưngđànhômbộlòngvềkhông.Chánnhỉ?Khithằngđànônghếthambacáithứđóthìsốngcũngnhưchết.Mìnhcoinhưchếtrồi.

-Coinhưchếthaytạmẩnmìnhđểloviệclớn?Xinlỗinếuthằngemnóicógìkhônglọttai.

Từcáccănbuồngtrêngácbấtthầnvọngxuốngmộttiếngcườicongáinghenhớtnhầynhưđượctrángmỡ,mộtgiọnghátđànôngkhênồngnhưbịthắtcổvàmộtcôgáibỗngàoxuống,áoquầntetuanhưvừathoátrakhỏimộtvụcưỡngdâm…NhữngcảnhsắccuồngnộđãđãkịpghìmcơnnóngtưởngnhưđãđếnlúckhôngcầnphảighìmnữatrongcáiđầubắtđầubốchoảcủaĐăngĐiền.VàcũnglàlúcLânthayđổitháiđộ,khôngcườicợtnữa:

-AnhĐiền!Tôibiếtanhcóviệcgìnênmớitớiđây.CóthểtôichưađoánraviệcgìnhưngcũngmangmánghiểuđólànhữngviệcđạisựcóliênquanđếnCôngty?

-VàcậuhiểugìvềCôngtyvàhiểuvềcáiconngườiđangđứngđâuCôngtynhưthếnào?

-Ôngtađangmuốndựngmìnhlênthànhmộtngọncờcủasựđổimới.

-Vấnđểlàởchỗđó.Nhưngthôi,mìnhvề.Chuyệndàilắm,độngđếnlànhứcđầu.Lầnsaugặp,cóthểmìnhsẽnóirõtấtcả,nóichuyệnchơi.

-Tôisẽlênchỗanh.

-Khôngnên!

-Tôihiểu.

-Nhanhquá,mớingàynàođãsắpsửakỷniệmhaichụcnămngàythànhlậprồi.Cậuphảiđếnchứ?

-Cònphụthuộcvàobuổigặplầnsauvớianh.

Mộtcáivỗvaibỗbã:

-Lân!Cậutinhquáilắm!

Mộtcáicườibuôngtuồng:

-Ônganhcũngchẳngvừa.Chúngtahiểunhauquámà.Nóithếnaychonhanhnhé:Đốithủcủaanhcũnglàđốithủcủatôi.Ônganhtưởngngàyngàyngồitrênđốngtiền,đốnggáithếnàymàquênđượccáinhụcbịtốngcổnhưmộtthằnghủikhỏibiênchếà?Đờimộtthằngđànôngđâuchỉcóvậy,nócòndanhdựnữachứ,ítnhấtlàdanhdựcủamộtthằngđãcóthờilàmlính.Ônganhcầmchairượunàyvềuốngchơi!

24ĐÊM.TIẾNGKÈNCLAQUENTHUỘCCỦAANHĐÊMNAY

khôngvanglênởphòngmàvangnơiđỉnhđồibạchđàn,mộtquảđồivắngnằmphíasautrụsởkhôngđầycâysố.TừngàyvềCôngtykhônghiểusaoanhlạirấtthíchlênngồimộtmìnhởkhuđồigầnnhưbỏhoangnày.Bạchđànđangsứclớn.Tiếngláxàoxạcởđâucũnggợibuồn,tiếngbạchđànxàoxạccàngmanmácđẩyđưaconngườitavàonhữngđiềuxaxămtrongcõisống.Thiênnhiênbấtbiến,thiênnhiênlànhhiền,thiênnhiênmuônđờihoangmạc,thiênnhiênđốilậplàmsaovớinhữngkhổđau,dằnvặt,trớtrêucủakiếpngười.Ravớithiênnhiênđầmmìnhtrongsươnggiótinhkhôiđểtìmlạisựbìnhổntrongtâmcanmỗikhicầnquyếtđịnhmộtđiềugìhayvừagặpphảimộtđiềugìlàthóiquenkhôngthểbỏđượccủaanh.

Trongthanhvắngtiếngkènngânlênthậtmảnhmaivàcôđộc.Mộtmìnhnóthựchiệncảmộtbảnhoàtấuvớibóngtốivàgióngàn.Giốngnhưgầnhainămqua,mộtmìnhanhphảitrầnthânchốnglạivớibiếtbaođiềuhủlậucủacộngđồngđauốmlâungàyđãthànhdịtật.Cănbệnhtrầmkhaấychưalành,chưabiếtlúcnàomớilànhnhưngtoànthânanhđãcảmthấyrãrờilắmrồi.Nhưngmàvui.Cáirãrờicủasựtranhđấukhônggiếtchếtconngười.Chỉcónỗicôđơnsẽkhiếnconngườikhóbềtồntại.

Anhđangcôđơn.Côđơntrướcmọibiếnđộngtráichiềucủalòngngườinhưnglạikhônghềhaybiết.Cáiđầuócvốnrấtmẫncảmkialầnnàyđãphảnlạianh.Nóiđúnghơn,doquábậnrộn,quátựtinmàanhchẳngcầnđặtrachomìnhmộtcáiràochắntựvệnàohết.Mọigóckhuấtchìmsâutrongconngườianhđãphơiragiữanắngtrời,xấutốtthâykệchocuộcđờinhìnnhận.

Mộtbóngđengiẫmlêncỏướtđếngần.Anhngừngthổi…Saogiốngtiếngchâncủaem…Ngàytrước,bênbìasuối,emcũngđiđếnvớitôidợmnhẹvàướtátnhưthếnày,vậymàbâygiờ…Chaoôi,thờigiantrôinhanhquá,tưởngchừngtrongđờitôichưahềgặpem,chưatừngcóem,trừnhữngkhitôiđặtcâykènlênmiệngnhưbuổitốicaonguyênnàyđây.

-CómộtđoànthanhtraởtrênBộvừaxuống,mìnhđãsắpxếp

chohọchỗănchỗnghỉ.

TiếngcủaphógiámđốcVận.Vớiconngườinày,dùcụccằnhaydịuêm,anhbaogiờcũngtìmthấymộtsựthoảimái,dễchịu,mộttìnhbạnthôrápvàchântình.

-Lạithanhtra!Cứthanhtra,giốngmọilần,càngthanhtramọisựlạicàngsáng,tốtthôi.Tínhtừđầunămđếngiờ,đâylàđoànthứmấyôngcónhớkhông?

-Đoànthứmườihaymườimộtgìđó.

-Đúngralàhơinhiều.Giánhưhọbớtđimộtchútthìmọicáisẽtrởnênyênổnhơnkhông.Màthôi,việccủahọ,họlàm.Việccủamìnhmìnhlàm.

-Khôngđơngiảnvậyđâu.

-Thìđãcóbaogiờđơngiản.

-Lầnnàyxemchừngtháiđộhọcóvẻlạnhlắm.

-Lạnhlàbảnchấtcủathanhtra,nếuấmcòngìlàhọnữa.

-Dạonàynóichuyệnvớiôngkhóbỏmẹ!

-Mìnhđùa.Làmthằngquảnlýdoanhnghiệplúcnàymàkhôngbiếtđùathìdễvỡócramàchết.

-ÔngNguyênnày!

-Mìnhvẫnnghe.

-Gầnđâyôngcóthấygìkhôngổnkhông?

-Có.Nhữngcơnmưatráimùa.Khôngnăngđộngrấtcóthểsảnlượngsẽsụtxuống.

-Cáichếtcủaônglàởchỗđó.Lúcnàotrongđầuôngcũngchỉcónăngsuấtvớisảnlượng.Cònnhữngcáitrògìxoayquanhnó,ônglạirấtítquantâm.Nếuôngbớtchủquanđimộtchútthìdầndầnôngsẽ

nhậnraxungquanhôngđangcónhữngthùngthuốcsúngcháyâmỉchờngàyphátnổ.

-Khiếp!Cậunóicáigìmànhưcóchiếntranh,cóbạoloạnđếnnơi–Nóivậynhưngđôimayanhcũngchaulại.

-Nóicáchkhácônglàmộtnhàdoanhnghiệpgiỏi,thậmchírấtgiỏinhưnglàmộtnhàchínhtrịtồi.

-Rấttồinữachứ.

-Chưađếnnỗiấy.

-Thếcậuquanniệmthếnàolàchínhtrị?

-Ônglạiđịnhtưbiệnrằngchínhtrịchínhlàcuộcsốngnhânsinh,làđỉnhcaocốnghiến,rằngmấynămnayôngvẫnngồiởghếbíthưđảng,tồi,tạisaomọithứđềuđilên?Đúngnhưngquácũrồi.Chínhtrịthờihiệnđạicònphảiđượchiểunhưlàmộtsáchlượcđốinhânxửthế,mộtsáchlượctựvệtrướcnhữngđònphảnhồicủacáixấu.

-Chachả!ĐồngchíVậnphổibòcủatôibữanaykhôngdưngbiếnthànhmộtnhàchínhkháchlúcnàovậy?Đốinhânxửthếà?Theomìnhlàmìnhđãtừnglàm,cáchđốinhânxửthếtốtnhấtlàtheonguyêntắcsốngvàcáianhlàmđược.Mìnhchúaghétcáilốihoàcảlàngkiểubộtộc.

-ÔngNguyên,bữanayôngđểtôinóivìhainămquatôiđểôngnóinhiềurồi…

-Thìtớcócảvúlấpmiệngemđâu.

-Lúcđầu,khiôngtungrahàngloạtnhữnggiảiphápthôngminhvàcứngrắn,mìnhrấtmừngvàlặnglẽbảovệcũngnhưtậnmìnhtriểnkhaiđếncùngmọiýtưởngcủaông.

-Tớbiếtvàchínhvìthếmàcàngmạnhtaycảicách.

-Giaiđoạnđầutấtcảcònumê,cáiđộcđoánthậmchícáigiatrưởngcảuônglàcầnthiết,khôngcósétthìkhôngđánhđộngđượcrừng.Nhưngkhimọiviệcđãdầndầnvàonếpmàôngvẫncònsử

dụngtiếpcáiđộcđoán,giatrưởngđóthìchưahẳnđãlàhay.

-Thídụ?

-Mọicáiquyếtcủaôngđểcótínhhiệuquảcao,ngườitatrọngông,tinôngvìlẽđónhưngcũngcónhữngcáiquyếtquávội,quyếtmàkhôngcầntranhthủsựủnghộcủamọingười,vínhưcôngtáccánbộ,côngtáckinhdoanh.

-Cánbộsao?–GiọngVũNguyênkhôngtưngtửngnữa.Lạiđồnghươngđồngkhói,lạigiađìnhgiaquyếncấtnhắcnhaulênchứgì?

-Cáiđólànóitầmbậynhưngphầnnàocũngtừcáisơhởbanđầuấymàra.Yêuaithìôngyêuxẻnhàxẻcửa,ghétaithìhắtnướcđổđi,vìvậysinhramộtloạingườisợôngmàchuyêntìmcáchlấylòng,cònloạikiachán,khôngmuốnnóigìnênôngcàngxacách.

-Cònkinhdoanh?–Giọnglạnhhẳn.

-Xuấtnhậpkhẩulàmũinhọn,tồnđọnglàtựsát,điềuđóaicũngrõnhưngkhôngphảivìthếmàông,giámđốccứđidínhquásâuvàocôngviệcnày,khiếnchoanhemnhiềukhilaođao.Việcnămngàntấncaosuđangđượcgiáthángrồimàôngghimlạikhôngchobánđểnbâygiờgiárớtlạithấphơnlàmộtsailầmthậtđángtiếc.Giánhưôngchịungheanhem…

-Khoan!Khôngphảinghegìsất.Tôighimlạilàđúng,sẽcònghimvìkhôngchóngthìchầy,thếgiớisẽlấycơnsốtcaosudonhữngvụxungđộtlớnsắpxảyra,khiđógiádứtkhoátcóthểvọtlêngấprưỡi,gấpđôi,chíítcũngphảimộtngàn,mộtngànhaiđôlamộttấn.

-Điềuđócóthểxảyravàtừngxảyravìchẳngaihơnôngvềcáikhảnăngbắtnắmthịtrườngthiênbẩm,tôirấtphục,nhưng…ởđâytôimuốnnóiđếnđiềukhác,nhữngđiềuvềconngười.Thậtlòngnhé,ôngbaosânquá,ôngkhôngtinởai,ôngchỉtinmình,tấtnhiêntôikhôngnóivìcáisựôngtintôinhiềukhivượtquácảcáitôiđángcó.

-Baosân!Mộtthuậtngữhayhođấy.Rấtthểthao!

-Chínhvìkhôngtinnênôngtựlàmkhómình.Ôngđinhiềuquá,đixuốngđội,đikhắpmọicửakhẩuđểgiaodịchbánhàng,chỗnào

ôngcũnglănxảvào.Tấtcảnhữngcáiđótạonênconngườiông,mộtcảtínhđammêđếngầnnhưbệnhhoạn,ôngđừngchửitôinóicâuđó.Sựđammệquátháinàocũngcókhảnăngdẫnđếnnhữngsơsuấtkhótránhnổi.Tôikhôngmuốnôngphạmphảiđiềuđó.

-Vậythìmìnhphảilàmgì?Mìnhphảisángtốingồichếtgíởvănphònggiữađốngsổsáchvàđiệnthoạihôihámnhưcáiđứaquanliêuấyà?

-Nênthế.Mộtngườilobằngkhongườilàm.Giaiđoạnxốcvácđãtạmqua,lúcnàyôngcóthểyênvịởcáighếchỉhuysởmàbaoquátchungmọiviệc.Cáibóngcủaôngquáto,xinlỗinhé,rấttiếclàônglạithíchchívìđiềuđó,nêntrướcôngmọingườithấymìnhvôtíchsự,đãvôtíchsựthìrồihọsẽtiêumadầntínhchủđộngđi,thửhỏimaimốtvìmộtcáigìđókhôngcóông,họsẽbiếtxoaysởthếnào.

-Họkhôngmuốnmìnhtồntại?Nghĩalàmuốnđượcthoátrakhỏimình?Cậucứnóithẳngrađi!

-Bâygiờthìchưanhưngnếucókẻxấutácđộng,cómộtthếlựcnàođókhaithácthìaiđảmbảonókhôngxảyra.

-Vàđêmnaycậutìmđếnđâyvớitôichủyếuvìviệcđó,việccómộtthếlựcchốngtôiđanghìnhthànhchứkhôngchỉthôngbáovềđoànthanhtra?

-Đoànthanhtralàmộtdấuhiệuminhchứngchoviệckia.Hìnhnhưhọcónhậnđượcmộtsốđơnkiệncáoởdạngnặcdanh…

-Nặcdanhư?Hữudanhcònvônghĩanữalànặcdanh.Khôngchấp.CậuvàcậuĐiềncứchủđộnglàmviệcvớihọ.Kiệncáo!Khôngkiệncáomớilạchứkiệncáolàbìnhthường.Cònkiệncáolàcònchấpnhậnanhđanghànhđộng,khônglàmgìcảthìkiếmđâurakiệnvớicáo.Maimìnhđivắng.Mìnhbận.Cuộcsốngcủahơnchụcngànconngườiđốivớimìnhcầnhơn.

-Cónênkhông?

-Trờiđất!–Cườito–CáidũngkhíthườngngàycủaVậnphổibòbiếnđâucảrồimàbâygiờđộngvàocáigìcũngđắnđosuyxétnhưcongáisắpvềnhàchồngvậy?

-Tôilochoông.

-Cámơn!

VũNguyênnhặtcâykènđưalênmiệng.Mộtgiaiđiệuchảrahànhkhúccũngchảratrữtìnhrélên…Vậnchờchotiếngkènlắngxuống:

-HàThươnghỏithămông.

Tiếngkèndứtđộtngộtnhưbịgiậtrakhỏimiệng.Đốivớiconngườinày,VũNguyênchưakhinàonghĩđếnchuyệnphảichegiấutìnhcảmthật:

-Cậugặpkhinào?

-Hồithánggiêng,trongmộthộinghịbànvềsứccạnhtranhtoànngành.

-Thánggiêng…Tứclàgầncảnămnay!Vậytạisaobâygiờcậumớinói?

-Côấydặn.

-Khoẻkhông?

-Yếu.

-Cuộcsốngthếnào?

-Tôikhônghỏivàcôấycũngcóýlảngtránh.

-Thế…thếchỉhỏithămkhôngthôià?

-Tấtnhiêncòncóchuyệnkhác.Côấyđãbiếtôngvềđây,biếtcảnhữngviệcônglàm,biếtrấtkỹcứnhưcôấyđangcònởCôngty.Nóichungcôấykhôngcóýkiếngì,chỉdặn,đólànhữnggiảiphápquátáobạođòihỏimộtsựnhẫnnạivànénchịughêgớmlắmvìnóđộngchạmđếnnhữngphầnnhạycảmnhấtcủaconngườimà,tínhkhíôngaichảbiết,lúcrấtsắcsảo,lúclạirấtngâythơdễbịphỉnhlừa,dễhaynổinóng.Côấymuốntôigiántiếpnóilạivớiongnhưngtôikhôngnóivìlúcđócôngviệcđangđàtrớnvàôngđanglàmộtchiếcđầutầu

dũngmãnh,biếtđâuđànbàcạnnghĩlạilàmrốichuyện…

-Nhưngrồigiờđây,cậuthấyôcấyđúngvàquyếtđịnhnóivớitôi,đúngkhông?Thậtquýhoáquá!

Vậnbỗngđưataytúmngangngựcáobạn,ghìsátmặt:

-VũNguyên!Trongcôngviệcmàylàcấptrêncủatao,sovớimàychảlàcáigì,taothườngthầmtựhàođượclàbạncủamàynhưngkhôngphảivìthếmàmàycóthểbuônglờigiễucợtđếnnhữngcáigìthiêngliêngnhấtmàcảtaolẫnmàyđềucoitrọng.HàThươngthựcsựlochomày.Côấyvẫnyêumày.Chỉcócôấymớicókiểulonhưthếvàyêukhổsở,yêumàchấpnhậnhysinhnhưthế.

-Màynghĩtaokhôngkhổsởà?–giọngnghenđắng–Màynghĩđangkhônggiữađêmtốitaolạirồdạimangkènrađâythổià?Hoạcólàthằngđiên!Nhưngmàthôi,dẹpquabên!Taoquênrồi!Quênhếtrồi!Côtabâygiơkhôngcònlàgìvớitaonữa.Rútcuộc,côtavẫncầncómộtcuộcsốngyênlành,cầncómộtthằngchồngphụcdịchởbênnhưbấtkỳmộtngườiđànbàthườngtìnhnàokhác.

-Màychưaquên!Màyđừngdốilòng!Tạisaokhôngnhândịpnàyđitìmthămcôấymộttýđi!Dẫukhôngcòngìnhưngvẫnlàtìnhnghĩangàyxưa.

VũNguyênrùngmình.Vậnđãchạmđúngđếncáiphầnmềmnhấttrongconngườianh.Suốthainămnay,làmrabộthảnnhiênbấtcầnvậynhưngkhôngmộtngàyđẹptrờinàolàanhlạikhôngcồncàocóýđịnhđitìmcô,đibímật,đibằngxemáy,bằngxeđò,đitheođúngkiểulãngducủangườitìnhđitìmngườitìnhnhưngrồilạithôi.Chỉcầnthoángnghĩđếncáidángcôngồinhỏcon,eấpđằngsautấmlưngtobècủahắnngàynàolàlạicócảmộtthùngnướclạnhởđâudộixuốngđỉnhđầu.

Anhghìđầubạnvàongựcmình:

-Vìmày,vìcôấy,vìtấtcả,taosẽnghĩlạinghiêmtúchếtthảynhữngđiềumàyvừanói.Cóthểmàyđúngcũngcóthểtaochưasai,chỉcóđiềutrướctaolàmthếnào,taosốngthếnàothìsaucũngvậy.Taocóthểyếuđuối,cóthểnónglạnhvẩnvơtrongcuộcđờinhưngvớicôngviệctaosẽđiđếncùngmọiýtưởng.

Khuya.Sươngđêmbắtđầuthấmlạnh.Ngọnbạchđàntrêncaodườngnhưcũngđangthiuthiungủ.ĐánglẽđãđếnlúchọphảitrởvềnếunhưVậnkhônghỏithêmmộtcâu:

-ÔngnghĩvềtayĐiềnthếnào?

-Câutrảlờitrước.

-Hơikhóhiểu.Thôngminh,năngđộng,biếtđiều,việcgìthuộcchứctráchđềuhoàntấtđếnmứckhôngcònchêvàođâuđượcnhưng…saovẫncócáigìgiảgiả,khôngthật.

-Cátính.

-Mongrằngchỉlàcáitính.TrướcmọithànhcôngcủaCôngty,hắntỏravuimừngnhưngvẫnlàcáivuimừngkhônggiốngngườikhác.Trướcmọithấtbạihắntỏrabuồnbựcnhưngvẫnlàcáibuồnbựckhônggiốngai,cứươngươngdởdở.Tôicócảmgiáccáivuivàcáibuồnởhắnđangtráochỗchonhau.

-Trờiđất!Nhiềukhitinhnhạyquácũngcóthểnhìngàhoácuốcđấycậuạ.ThằngĐiềncókhôngítnhượcđiểm,mìnhbiết,cũngnhưmìnhvàcậucũngđangđầyrẫykhuyếttậtnhưngthờigianvừarồinếukhôngcónó,nhiềukhimìnhthấyrối.Làmquảnlýlúcnày,đượcmộtchínhuỷlogiữgônnhưcậu,lạiđượcmộtthammưutrưởngxốcxáovòngngoàinhưnó,coinhưmìnhkhoẻ.

-Phảithừanhậnhắncónhữngmặtmạnhmàkhôngphảithằngchaphógiámđốcnàocũngcó.Nhưnggầnđâytôinghenóihắnthườngxuấthiệntrongnhữngbuổigặpgỡbímậtvớinhữngphầntửcóvấnđề,trongđócókhôngítnhữngngườingàytrướcbịđẩyrakhỏichứcvị.

-Chắcbạnbècũ,nhớ,thỉnhthoảnggặpnhauvảlạichứctráchcủanólàkĩthuậtthìbuộcnóphảicơđộngnhiều,tiếpxúcnhiều,tínhnólạihamvui,hayrượu,cứcórượulàcómặtnóthôi.

-VàgầnđâyquanhệcủanóvớilãoBaVinhcóchiềugầngụilắm.Conngườinhiềuđịnhkiếnnàyđốivớiôngthếnào,chắcôngkhônglạ.

-Thìvẫnlàcáichuyệntìnhcũnghĩaxưathôi.Cậunàycócáidởlàhayđểbụng,hayhàmơn,nhớlâunhữngngườichỉmộtlầnnângđỡ,cưumangmình.Chắckhôngcógìđâu.Mìnhtinnó.Thôi,vềđi!...Chàchà,đêmtrungduđẹpđếnhuyềnảothếnàymàhaithằngđànôngcứchúiđầuvàonhữngchuyệnmầnănđượcmấtthìphíquá!Vận,cậunánlạichútnữa,ngồithậtyên,nhắmmắtlại,thởđều,mìnhmuốnchocậunghemộtkhúcnhạchồthiênngamàngàytrướcmìnhchỉthổiriêngchocôấy…

Tiếngkèntanvàogió,nghetựagiómàlạikhôngphảilàgió.Nhưcótiếngaithìthầmmàlạimuốnchotấtcảnhânloạinàynghethấy…

*

**

GiámđốcVũNguyênquyếtđịnhvắngnhàvàingàykhicónhữnggiọtmưađầutiênrơixuống.Mộtmùamưanữalạiđến.Mùamưalàmùamátmẻ,mùacủanhữngdòngmủcăngtrònđòiđượcứachảyrakhỏithâncây.Máucaosukhácmáungười.Máungườilạnhthìđông,máucaosulạituôntongtả.Tínhnếtcaosugiốngtínhnếtđànbà.Chămbẵmnó,yêuchiềunóvàgầngũivừaphảivớinó,nósẽthuỷchungdânghiếnđếntậncùngsứclực.Ngượclại,dửngdưngvớinó,thôbạovớinó,phảnbộinó,sựtrảthùcủanósẽhếtsứcdaidẳngvàtànđộc.Sựtrảthùcủanàngcaosuđãtạmqua.Tìnhyêuvànỗibiếtơnconngườiđãbắtđầutrởlạitrongnhữngđườngnéttròncăng,thẳngthớmvàduyêndáng.Hơnhaichụcngànhéctacaosunằmdàitrênđịabàntoàntỉnhlàhaichụcngànrừngcâyđượctrồngtỉa,đượcchămsóctheomộtquytrìnhhiệnđại.Câytrồngdặm,dấuvếtcủamộtthờinonyếu,đangđượcthanhtoánđếnnhữnglôđấtcuốicùng.Haiphầnbalượngcâyđangkhaithác,mộtphầnbatrồngmớiđangphổngphaosứcvóctừngngày.Chỉđộvàinămnữathôi,nếuônggiờiđừnggâybấttrắc,cảcánhrừngsubạtngànsẽrùngrùngchomủthìrồikhônghiểusảnlượngsẽtănglênbiếtgiườngnào.

NgồitrênchiếcxemáymộttrămphânkhốiVậnchomượn,anhcứđểmặcchodòngsuytưởngchảymơnmankhắpdathịtmình.Mátquá!Đẹpquá!Xanhquá!Xanhđếnrợnngười.Đấtđỏ,trờixanh,caosuxanh,suynghĩxanh.Chao!Baogiannancựcnhọcvừaquachỉcầncómộtgiâybaygiữathếgiớixanhthếnàylàđủđểđắpbồilạitấtcả.CáicậuVậntuycóhơicựcđoan,phủmiệngmộttínhưngnónóicũng

phải,cũngchẳngnênbaosânquá,thỉnhthoảngcũngnênbứtkhỏicôngviệcvàingàyđểnhìnlạimình.Côngviệc!Chỉtiêuquỹnàychocácnôngtrườngvừagiaoxong,kếhoạchkinhdoanhthôngquacũngtạmổn,đợthọcchínhtrị,họcngoạingữcũngvừasơkết,đoànthanhtrakhôngkếtluậnđượcgì,vớvẩn,vẫnthế,mấtthìgiờ,lạibacáikiệncáovềgiaoquáđịnhmứcsẽkhiếnchocácnôngtrườngvừarơivàothếbịđộngmàlàmbừalàmẩu,vềcắtgiảmvậttưảnhhưởngđếnsảnxuất,vềcảchuyệnnhữngcuộcđấuthầu,chỉđịnhthầuxungquanhviệcxâycáihộitrường…họchưakếtluậnnhưnghọcóvẻmuốngămlại.Thìgăm.Tấtcảviệcmìnhlàmđềuvìcáichung,chảngại.Cáiđángngạinhấtlàđiềumìnhđangvìnómàđihaitrămcâysốđểđếnkiacơ.

Hămtrămcâysố,chuyệnvặt!Haingàncây,cũngchuyệnvặt!Đểđếnđượcvớiem,đểđượcgặplạiem,cáiphầnnửabênkiacủađờitôi,dùchỉmộtgiâymộtphút,tôisẵnsàngđivòngquanhcảcáihànhtrìnhđầybấttrắcnày.Chỉsợlúcđóemlại…Côấyvẫnyêuông…Chínhcôấydặntôilàkhôngđượcnóilạivớiông…Hơnbanămgiời,dầuquáđỗikhổsở,anhđãkhoáchặtchânmìnhlạibằnglòngtựtônbịtổnthương,vậymàchỉcầnmộtcâunóivuvơkhôngcócăncứcủacáithằngphổibòtrờigầmấyđãkhiếnđượcanhnhảyvùngrakhỏiổnhưcáiđứadạigáimãntính,ừthìdại.Dạivìemchứdạivìaimàsợnhục.Đãcóthờiyêunhauđếnlặnvàonhau,nhụchayvinhđâucòncónghĩagìnữa.Vảlại,dẫukhôngcòntìnhvẫncònbạn,bạnhaytìnhcũngđâudễmỗilúcmàráohoảnhlàmngơ.Vàcòncảđiềunàynữa,cóthểhômnaytôisẽchưađihoặckhôngđitìmemnếunhưcáilầnvềthămnhànhằmmụcđíchthămdò,hàngắnbẽbàngấy,mẹthằngLongkhôngtỏtháiđộquyếtliệtxuađuổitôi.Tứclàtôicũngchảhayho,tốtđẹpgìkhiđếnvớiemlúcnàycũngchỉnhưmộtcáchđểgiảitoảsựcùngquẫnhếtđườnglùitrongmốikếtdínhgiađìnhphảikhông…

Chắcmẩmemđãcócon,khônghiểumộtđứahayhaiđứa,thìcứdừngxeởbãichợvenđườngmuacảhaisuấtquàchochắcăn.MuathêmcảchaiNapoleongđểuốngvớiTuấn,chồngemhayngườiđànôngcủaemgìđó,khôngquantrọng.Uốngtheokiểunhưhaingườiđànôngnhưđãtừnguốngmộtđêmrừngcháynămxưa,thựcracậuấyđâucóchơiácvớianh,doemđấychứvàxétđếncùngemcũngđâucóphảilàngườiphảnbội.Khôngthểgắnbósuốtđờivớimộtkẻđãcógiađìnhvàkẻđócứmãilầnkhânkhôngdứtkhoátthìsaogọilàphảnbội.Vànhưvậy,đêmnaycabasẽngồivớinhaunhưbangườibạn,cấncợnnuốtvàotrong,tìnhbằnghữunhèrangoàiđihếtchai

rượurồichiatay.Vậylàxong,chẳngcònhệluỵ.Nhẵnquẹnámảnh.Cáchtốtnhấtđểchấmdứtmộtámảnhtìnhyêulàchứngkiếnmìnhyêungồigiữamâmcơmgiađình.Hìnhnhưcólầnchínhemđãnóinhưthếđểhômnaytôilầmlũivượttrămcâysốsốngtrâusốngbòđếnđâychỉlàmđộngtácthựcthi.

Tốimịtanhmớiđếnđượccáinơicầnđến.Mộtcánhrừngcaosunằmđắmchìmtrongbóngtốicaonguyênhoangdại.Taygiámđốccôngtynàyanhcóquensơtrongnhữnghộinghịthườngniêncủatoànngànhnênkhôngmuốnlộmặt.Vàanhcũngkhôngcóýmuốnquaconngườinàydòthămvềem,mộtnữgiámđốcnôngtrườnghiếmhoichẳngphảicôngtynàocũngcó.Vìvậy,trongbóngtốimôngnunggiữaxứlạ,anhhoàntoànkhôngbiếtnhàemởđâu,emcónhàhayđangởvănphòng?Vàoquánvàotiệmhỏithìbấttiện.Nhữngnơibavạnàysẽxécâuchuyệnđangđêmcómộtgãđànôngtrôngthấtthểuđếntìmbàgiámđốctoragấpchụclần,khôngcólợigìchoem.Cuốicùnganhđànhghévàomộtmáilánằmsâutrongmộtlôcaosuđanglelóiánhđèndầuvàanhchắcmẩmrằngđólànhàcủamộtcôngnhâncạomủ,bởichỉcócạomủthìnhàcửamớicònsậpsệ,tạmbợđếnnhưthếnày.

Chủnhâncónhà.Haivợchồngtrẻvàbốnđứaconnítnhítanhchồngđangngồilừlừbêntrairượu,côvợvừathudọnbátđĩavừaquátconnhặngxị,chaoôi,tiếngquátconcủangườimẹtầntảosaonơinàocũnggiốngnhau,chuakhétvàrềnrĩnhưquátthétvàochínhkiếpsốngvấtvảcủamình.Kiếpsốngngànđờicủamộtphucaosu.Âmthầmcạo,âmthầmsống,âmthầmsinhconvàđứaconsinhralạiâmthầmlàmtiếpcôngviệccủachamẹ,nămnàyquanămkhác,đờinàynốitiếpđờikianếunhưkhôngcómộthơithởmớithổivào.Cáisuynghĩtưởngnhưnhàmchán,cũmèmđólạinhenlêntronganh.

Anhchiamộtnửasốquàchobốnđứanhỏ,uốngvớingườichồngcónướcdamặnmòinhưnướcdangườithượngmộtlylàmquen,hỏitheocáchhỏibacùngdânvậncáithờicònlàlínhphảiđóngquântrongdân:

-Thángnàythunhậpcủacôchúcókhákhông?

-Khágì!–Anhchồnglènhè.–Khôngtớinămtrăm.

-Saobảobàgiámđốcởđâyđiềuhànhmọiviệcgiỏilắmkiamà?

-Giỏithìcógiỏinhưngbệnhđaumiết,mấythằngchaởdướithừacơmặcsứclộnghành,trốngđánhxuôikènthổingược,buồnlắmchúơi!

-Bàấybệnhđauthếnào?

-Saobiếtđược,cảnôngtrườngngànmấyconngười,cókhicảnămchẳngdòmthấymặtbà,chỉnghenóithôi.

-Thế…Cònchồngconbàấyđộnàyrasao?

Khókhănlắmanhmớibụcracâuđólậptứcbịcáinhìnrấtsắccủavợchémngangmặt.

-Chúlàthếnàovớibảmàđangđêmvôđâyhỏichuyệnchồngconngườita?

Chếtmẹrồi!Đãkínđếnthếmàvẫnbịlậtmặt.Cáigiốngđànbàcóthểngungơvềmọichuyệnnhưngđãđộngđếnchuyệnnàylàtỉnhnhưcáo.Anhcười:

-Tôilàbạnlàmănvớichồngbàta.Cũnglâurồikhônggặp.

-Chồngnào?Vẫncáinhìnxeoxéo.

-Anhchồngtocaohayđichiếcxephânkhốilớnấy.

-Thếrachúlàbạnlàmănvớicáinhàôngấyđấyà?Hènchimàdòmchúcũngcóvẻlàdânbuônbánlớnlắm.Chúvềđâychắcđểmuasốcâycaosuđêmtrướcbịbãonóđánhđó?

-Hả…Ừ,đánhđổ.

-Mẹnó!–Anhchồngdằnmạnhcáilyxuốngchiếu–Đúnglàchócắnáorách.Đổmẹgì.Họđổtạibãođểkiếmcớthutiền.Đổgìmàđổnhữngcảchụchéctalận.Cóđổvàotúi!

Chồngtiếcbắc,vợtiếngnam,đámtrẻtiếnglơlớ…nghemộtlátđãcảmthấyongongtrongđầuhếtchịunổiđịnhđứngdậycáotừ…

-Vậychúcómuốnđếnthămổngkhông?

Rõrànglàmónquàkhôngđánggìchotrẻnhỏvàvẻmặtcólẽlàtrôngnhầunátlắmcủakháchđãpháthuytácdụngphụ,côvợvạchmộtbênđầuvúvẫncòncăngmọngchoconbúhỏivớivẻáingại.

-Cũngmuốnđếnthămchút…

-Cháusẽchothằnglớnnódẫnđi,cũnggầnthôi.Ôngnàynghenóigiàudữlắm!CónhàởSàiGòn,nhàởPlayku,cócảnhàởđâynữa.

-Chắclàhọởchungtrongcănnhàđó?–Anhhỏimộtcâuvônghĩa.

-Aimàbiết!–Giọngngườichồng.Thỉnhthoảngôngtamớivề.Vềđểđưabàấyđiđậnthìthànhphố,đậnthìHàNội,đậnlạisangcảTrungQuốcnữađểchữacáibệnhchiđó.Chắclàbệnhvôsinh.Đểunhỉ!-Cườikhớmộttiếngnhưbátvỡ-Ngườimuốnchảcóđược,ngườikhôngmuốnlạiđẻìnhịch.Giánhưđổiđượcchỗthì…

-Vôduyên!–Chịvợmắnganhchồngmộttiếngcũngchuangoétnhưmắngcon–Thôi,uốngvậythôi,lêngiườngngủđi,maicònralôsớm

-Đấy,lạilêngiường!Mớichậptốiđãlêngiườnglàmsaomàkhônglắmcon,làmsaomàkhông…ìnhịchđược.

Lạitiếngbátvỡbắnratừtrongmồm,lạitiếngcấmcáuchuangoétnhưngnghethậtấmbụng.Họđanghạnhphúc.Họchấpnhậnhoàncảnhcủahọ,vàthếlàcuộcđời.Chỉcótôivàem,vànhữnglộnghành,bonchen,đốkị,xungđột,xấutốtdaidẳngbủavâychungquanhlàchắckhôngthểnàochấpnhậnđượcnhưngbuộcphảichấpnhận.Đócũnglàluậtđời.Phảichăngvìthếmàgiờđâytôiđangđitheocậubémườimộttuổi,mặcquầnđùi,cởitrầnbăngvàobóngtốiđểđếnvớiem.

*

**

Thằngbéchỉtayvềphíamộtcănnhàngóihaigiankhárộngđangchạymáyphátđiệnhiệnranhưmộtảoảnh:

-Nhàcôấykiakìa!Cháugọinhé!Cô…

-Ấykhông–Anhvộibụmlấycáimiệngđangchựcngoácracậtlựccủanó–Cháuvềđiđểbáctựvào.Cảmơncháunhiềulắm!Chocháumuasáchvởđihọcnày.Anhnhétvàotaynótờbạcnămmươingàn.Nótrợntrònmắt,ngầnngừmộtlátrồicầmlấy,chạyùđi,thỉnhthoảnglạingólạixemôngkháchcóđòilạikhông.

Giấuchiếcxevàomộtchỗkhuấtvenđườnglô,anhnhẹchânđivàongõvớimộtcảmgiáclolắng,hồihộpđãlâulắmmớilạicó.Bốnnăm,mớichỉlàbốnnămxaem,khônggặpemmàđãtưởngrằngđãlâulắmrồi.Emđangbệnhđau,khônghiểulúcnàyđâymặtmũihìnhhàiemsẽrasao.Đãgầyyếuchắcemcànggầyyếulắm.Đâucósao.Đãcólầnởbênnhau,emcónhớcâuanhnói:“Chúngmìnhyêunhaulâuquárồi,nhưlàcótừtiềnkiếprồi,saunàydùemcóralàmsao,thậmchícóbiếncảithànhđànông,anhvẫnyêu…”Anhcònlấytaybịpmiệnganh:“Đànôngcácanhbaogiờcũngthế,nóiđổđìnhđổchùanhưngđụngchuyệnmộtchútlàtơiranhưcụcbộtmìnhúngnước”,cụcbộtmìấylúcnàyđangởcáchemchưađầyhơithởđẫyvànóchưahềtơirachútnào,vẫnvẹnnguyên,quánhvón,chỉcóemmớiđụngchuyệnlàđãnảnchíthôi.

Khôngmuốngõcửa,chưathểgõcửa,nhưmộtgãtrộmchuyênnghiệp,anhnhónchântheokiểutrinhsátnhónchânvàođồngiặcđivòngrasaunhà,tiếngầnđếnkhungcửasổcókhesánghắtra,nhìnvào…khôngnhìnthấygìhết.Chỉcómùithuốcbắcbayrangàongạt.Họđiđâunhỉ?Haylàvàophòngtrongnằmnghỉrồi,áomỏngquầnmỏng,đầugốitayấp…Nhưngsaocònsángđèn?Căngmắtnhìnsâuchútnữa.Vẫntrốnglạnh.Đúnglúctoànthânanhkhẽgiậtnẩybởimộttiếnghocongáirấtđỗiquenthuộcvọngravàdánghìnhemtừgiữakhoảngtốinhờnhờcủakhoangbếpđidầnlên.Ngựcanhthítchặt,mặtnóngbừng,emđấyư?Không,khôngthayđổigìcả,vẫnthế,cònhơnthế,vẫnmáitócbuôngxoã,vẫndángngườimảnhdẻ,vẫncáicổthậtcaovàvẫnkhuônmặtthanhthoát,trắngxanh,khônggợimộtchútphấnson,khônggầyđi,khônggiàđi,chỉcóđôimắthìnhnhưcósâuhơn,trầmhơnđôichút.

HàThươnghonhẹtiếngnữa,đirabàn,ngồixuống,rúttệpgiấy

trênkệra,đeokínhvàorồicúixuốngchămchú.Chiếckính…Chiếckínhgọngnâu…Anhnổigaingười.Vẫnlàchiếckínhdạonàohaiđứađicảngàygiữaphốđôngđểchọnmuachođược.“Khinàoemchếtthìcáikínhnàymớimất”.Embảovậy.Thươngơi,anhđây!Đứngngoàicửasổanhcồncàomuốnkêulênmộttiếngnhưthếrồiàovào,khônglàmgìcả,khôngnóigìhết,chỉnhìn,nhìnnhưnuốt,nhìnmộtlầnchomãimãi,rồithôi.Tôibiếtemkiêuhãnh,emcũnghiểutôibấtcần,cuộctaongộtrongđêmthếnàychưachắcđãlàmemxúcđộngmàcókhicònkhiếnemphậtlòng.Lạicòncáingườiđànôngkianữa…Anhđảomắtquanhphòng…ừnhỉ,khôngthấychiếcphânkhốilớncủahắnđâucảnhỉ?Hắnđivắng,lạiđivắnghaylàhaylàgiữahaingườivẫnchỉlà…Không!Anhlắcđầuthậtmạnh.Khôngthểcócảnhhuốnglykỳ,mùimẫnnhưtiểuthuyếtQuỳnhDaovậyđược.ĐâylàViệtNam,đâylàxứsởcaosuđangvàothờithịtrườngchụpgiật,làmgìcó.

Anhvẫnđứng,côvẫnngồi.Thờigiankhôngchịutrôi.Bỗnganhthèmđượcđứngmãinhưthếnày,đứngthậtlâu,đứngsuốtđời,khôngcònthờigian,khôngcònkhônggian,khôngcaosu,khônglỗlãi,khôngCôngty,khôngđảnguỷkhôngnôngtrường,khôngcạnhtranh,khôngthanhtrakhônglừanhautừngmiếng,khônglàmbộgiảnóigiảcười,khônghết.Chỉcótôivàem…

Lạitiếnghọ.Tiếnghocongáitrongđêmcaonguyênnghenẫuruộtnẫugan.Cóvẻmệt,embẻngóntay,đúngdậyratủsờtayvàonúmbăngCassete,mộtthóiquenvừalàmvừanghenhạcvốncócủaem.Mộtbàitìnhca…Rồilạimộtbảndâncakhekhẽvanglên…Vàsauđó,thậtbấtngờ,anhrùngmìnhkhôngtinởtaimìnhnữa,chẳnghiểucóphảidochínhdánghìnemtạonênhaydomộtâmthanhkýứcnàođóvọngvềmàcảgianphòngbỗngđấyắpgiaiđiệuCáichếtcủaconThiênngaquenthuộc.Anhghìtránđếnđaunhứcvàothànhcửa.Không,chínhlànóchứkhôngphảilàảo.Conthiênngagãycánh…Conthiênngamỏngmanh…Cáiđẹptộitình…Cáiđẹpkhôngbaogiờbiếtmìnhđanglàmiếngmồingoncủacáiác…Conthiênnganằmxuốngnhưngconthiênngasẽbấttửtrongmàutrắngtinhkhôi…thìraemvẫngiữđượcbảnnhạccủachúngmình.Cónghĩalàemvẫnchưa…

Khôngthểnghethêm,khôngthểnghĩthêmđượcgìnữa,anhquyếtđịnhđẩycửabướcvào,bướcvàogiữanétnhạcấyđểemphảibộclộemchínhlàem.Chỉcầnthếthôiđểlưugiữđượcchúthành

trangvềtìnhyêu,vềsựchungthuỷcủađànbàchứtôikhôngđòihỏigìhết,kểcảmộtnụhônrấtnhẹvàomôimàtôiđangkhátthèmđếncạnkhôlồngngực.Đúnglúchaibànchântêcứngcủaanhbắtđầudịchchuyểnthìngoàimặtlộbỗngụclênmộttiếngnổrấttonhưcópháophòngkhônghạnòngbắnthẳngởđâuđây.Tiếpliềnlàmộtánhđènphavútthẳngvào,sángloánhưchớpbom.ThằngTuấn!Chảlẽlạilànó,tạisaolạilànó?Chỉnómớicócáikiểuphóngxetrấncướpngânhàngnhưthế.Xelaovàosân.Đúnglànórồi.Tocaodềnhdàng,mũbảohiểm,chândậngiàynhàbinhMỹ…Chán!Anhlùilạivềchỗcũ.Tiếngchânchốnggạtmạnh.Mùixăngxộclên.Đếgiàygõvội…Cửamở…ThằngTuấnthật.Trêntayhắnlàmộtbịchtokhônghiểuđựngnhữngthứgìvàtaykialàchiếcbalôdulịchcăngphồngchứngtỏhắnvừađiđâuxavề.

-Thươngchưađinghỉà?–Đúnggiọnghỏilưngchừngkhônglạnhkhôngấmcủamộtgãchủnhà.

-Dạ,cònbậnchútviệc.SaoanhTuấnvềtốithế?ĐãăngìchưađểThươngđinấu?

Chaoôi!Vẫntiếngnóiấmnhẹđếnvôcùng,tiếngnóiấybaolâunayđãlặnngượcvàotậnđáytâmhồnanh.

-ĂnbậymộtmiếngngoàiCâyChanhrồi.Tínhmaimớivềnhưnglạisợởnhàcóchuyệngì…

-Làmgìcóchuyệngìđược–Cườinhẹ-AnhTuấncứlàmnhưThươnglàngườisắpchết.

-ThuốcnàyvẫncủaôngthàyTàuởThâmQuyếnnhưngcóthêmvàivịnghenóitốtlắm–Hắntháodâychằngbuộcquanhcáibịchtocóbọcnilông.

-Trời!Thuốccũđãuốnghếtđâu.Đọcbáothấyngườitaquảngcáothứthuốcnàymắclắm,mộtgóibántớicảbốn,nămtriệubạc,anhTuấnmualàmgìmànhiềuthế?

-Chuyệnvặt,miễnlàcônghiệu.Ấmđâu,đểsắcthửloạinàyxem.

-Anhcứđểđó,mớiđixavề,mệt,đểThươngđinấunồinướcchoanhtắmqua.

Côđixuốngbếp.Gãđànôngngảlưngvàothànhghếm,bắtchéođôigiàylầmlụilêncạnhbàn,lặnglẽngửacổnhảkhóithuốclêntrầnnhà…ngoàinàyanhthấycayxènơimắt,vộinhắmnghiềnlại…Anhsẽgõcửavàođúngnhưdựđịnhbanđầunhưngtấtcảnhữnggìdiễnratrongkiađãlàmcảmxúcanhđôngcứnglại.Khôngthểvàođượcnữa!Vàolàmgì!Nồinướctắm….Bọcthuốcđắttiền…đôigiàythượnglênmặtbàn…Ngườitađangcầnyêntĩnhđểchămsócnhau,đểđượcbàytỏtìnhcảmvớinhau,hoạcólàngu,làdởngườimớixôngvàolúcnày.Vĩnhbiệt!Vĩnhbiệtem,HàThương!Chỉcầnmộtgiâyphútthếnàythôilàđủđểtôinhậnthấykhôngcònchỗnàokêđượctrongcuộcđờiemnữa.Thôithếcũngxong.Dẫusaotronglúcyếuđau,emcũngcóđượcmộtkẻđànôngyêuthương,chămsóctậntình.Chỉbuồnlàemyếuđaucáigì,đaurasao,tôi,mộtkẻtưởngnhưđãcóthờisẽgắnbócảđờivớiemlạikhônghaybiết,khôngđượcquyềnhỏihan,chămsócgìcả.Chàoem…

VũNguyênrachỗgiấuxe.Rađếnmặtlộtrángnhựarồi,khôngngoáiđầunhìnlại,anhvẫntưởngnhưmùithuốcbắcnghènnghẹntheoanhrađếntậnngoàinày,mùicủahạnhphúc,mùicủacõinhângianvuiítbuồnnhiều.

*

**

Chiềutốihômsau,vừadệbánhvềđượcđếntrướccổngCôngty,đangbãbờimệtmỏitậncùng,côphóvănphòngcóvócdángnởnang,uyểnchuyểncủamộtvậnđộngviênthểdụcdụngcụđãchạyrabáotincónhàbáoTrungươngđangchờgiámđốcđểlàmviệc.

-SaokhôngđểanhVậnhayanhĐiềnlàmviệcluônđi.

Trướccácnhânviên,theothóiquencốhữu,baogiờanhcũngkêucáccộngsựcủamìnhbằnganh.

-Dạ,emcónóinhưnganhnhàbáobảocónhữngviệcphảitrựctiếpgặpngườiphụtráchcaonhất.

-Ráchviệc–Anhcaumày–Thôiđược,bảotayấygặptôiởvănphòngnửatiếngnữa.Cáigìmàtrựctiếpvớichảtrựctiếp!Lạixinquảngcáochứgì?Lầnsaunhữngtrườnghợpnhưthếnày,đồngchí

cứbảotôiđivắng,đivắngxa.

Cóvẻđãquenvớisựgắtgỏngbấtchợtcủasếp,côvănphòngchỉlínhíkhẽdạmộttiếngrồiluira.

Từtrêntầnghainhàkhách,sautấmkínhmờ,cómộtánhmắtđangnhìxuống…

*

*

Mộtthanhniêncókhuônmặtquenquen,đầuchảingôigiữa,gầydongdỏng,ănmặckiểutaychơibụibặmvớichiếcáophaokhoácngoàichằngchịtnhữngtúibướcvào.Anhtavồnvãbằngmộtcáicườirấttươi,từngtrảitrướctuổinhưngđôimắtlạicứnhìnvàochủnhânxoayxoáy:

-Xinchàovịgiámđốcnổitiếnglàmăngiỏitoànngành!Emđếntừsángbâygiờmớigặpđượcanh.Đúnglàlàmgiámđốcthờinàycònkhóhơngặpchủtịchnước.

-Cũngkhôngđếnnỗi.Tôivừađithămngườiquenvề.Đồngchíngồichơi–Anhcốlàmrabộtươitỉnhchỉchiếcghếđốidiện–Mànày,trôngcậucóvẻquenquen,hìnhnhưđãgặpởđâurồiấynhỉ?

-Gớmthôi,ngườigiỏigiangaogiờcũngđãngtrí,màđãngtrílàdấuhiệucủamộtnhàdoanhnghiệphiệnđại,đãngtrícáinhỏđểtậptrungvàocáilớn.Emđãxuốngnôngtrườngcủasếpvớimộtngườinữahồisếpđanglàgiámđốcnhưngbịsếptránhmặt,sếpquênrồià?

-Cógặpđâumàquên.Nhưngcónghenóilại.Sao,chàngphóngviênhợpđồng,hìnhnhưsaulầnđóvề,cáccậukhôngcóbàinào?

BịtácđộngbởimấychữPhóngviênhợpđồngnhưnghơnlànộidungcâuhỏi,anhchàngthoángcaumàylạirồiliềnđólạicườitoét:

-Vấnđểlàởđó.Hồiấycónhiềuthôngtinphứctạpvềsếp,vềnôngtrườnglắm,nếuemkhôngkiênquyếtthuyếtphụcmàđểđăngcáibàiđólênlàrấtmệt.

Chứkhôngphảicóngườighimlạikhôngchođănghả?Địnhvỗthẳngvàomặtanhtacâuđónhưngnghĩsaolạithôi.

-Cámơncậu!Theomìnhthìcứđăngbiếtđâulạicótácdụngphụ,cànghay.

-Chà!Đúnglàthiênhạnóikhôngngoa,giámđốcVũNguyêndámlàmdámchịutráchnhiệm,mộtgiámđốcchịuchơikhôngdễgìquamặtđược.Sovớilầngặptrước,à,tứclàemmuốnnóicáilầngặpđạihộimừngcôngtoànngành,sếpchảthayđổigì,vẫnđẹp,vẫnphongđộ,vẫn…

-Xinlỗi!Tôimớivượthaitrămcâysốđườngxấuvề,hơimệt.Cậumuốngặptrựctiếptôicóviệcgì?

-Thựcracũngkhôngcóviệcgìnhưngvìnghĩđếnsếp,quýtrọngsếpnên…

-Nóiluônđi,tôinghe.

-Nhanhthôi.Vẫnlànhữngthôngtinphứctạpmànếukhôngchínhxácsẽcóảnhhưởngkhánghiêmtrọngđếnuytíncủasếp,củacôngty.

-Củatôi?–Bấtchợtthấynóngmặt–Uytíngì?Đồngchícứnói.

-Vâng,nhưngtrướchếtxinthốngnhấtvớianhmộtnguyêntắclà,báogiớibaogiờcũngđứngvềphíanhữngnhântốtíchcựcchứkhôngđuatheodưluận.NhấtlàcáinhântốđólạilàmộttrongnhữngconchimđầuđàncủangànhcaosuViệtNamnhưanh.

-Khôngdám.

-Trêntinhthầnđó,emmuốnthằngthắntraođổivớianhmộtsốthôngtinmàbọnemngheđượctừtoàsoạnvàcũngmuốnđượcngheanhtraođổilại.

-Vídụ?

-Vídụchuyệnđấtđaicôngthànhriêng,chuyệnđấuthầusainguyêntắc,chuyệnđộcđoánchuyênquyềntrongđiềuhành,chuyện

tàichính,chuyệntìnhcảmriêngtưkhôngrõrệt…

Tráidalángđêmquabêncửasổxìkhóitrongđầu.Anhđứngbậtdậy:

-Hếtchưa?Cònchuyệngìnữakhông?

-Ấykìa,anhcứbìnhtĩnh–Lạicáicườitừngtrảitrướctuổi.Nóiratấtcảđiềunàylàcũngvìmụcđíchbảovệanh,bảovệcáiđúng.

-Thếnàynhé!–Gòmáanhgiậtmạnh–Trướcmắtlàtôikhôngcầnbảovệ.Saunữalàtôikhôngmuốnnghethêmnhữngthôngtinbalápấy.Nếuđồngchímuốnrõhơn,cóthểtìmđếnbanthanhtratỉnh,thanhtrabộ.Còntôi,tôikhôngcógìđểnóicả.Hết!

Anhtacũngđứngdậy,cáicườilặnhẳn,nétmặtchợttrởnênrắncăng:

-Tứclàđồngchíkhôngmuốncộngtácvớibáochí?

-Còntuỳởnhưbáochínào?

-Vớitháiđộấy,đồngchíđãtựchuốclấynhữngphiềntoáikhônglườngđược.Vàchúngtôicũngsẽcócáchlàmviệcriêngcủachúngtôi,cáchlàmdựatrênsứcmạnhđộclậpcủabáochí.

Giậnrunngười,anhchỉkịpkìmlạibằngcảbàntayliaracửa:

-Mờicậuđirakhỏiđâyngay!Nếumuốnxintiền,xinquảngcáothìcứnóithẳng,tôisẽcho,đãtừngcho,còngiờbacáitrònắngân,dặmdoạrađểvòi,bảovệcủatôisẽnóichuyệnvớicậu!

Anhtavơcuốnsổtaychưaghiđượcchữnàonhétnhanhvàotúiáongực,lémặtnhìnracửa,cườinhạt:

-Rấttiếc!Rấttiếcđồngchígiámđốcạ!Tôichỉnóithếthôi.Rấttiếc!

Cánhcửaậplạimộtlúclâurồimàtrongcănphòngmờtối,toànthânVũNguyênvẫnrunglênnhưbịsốtrét.

Vậnvào,trênmiệngcònngậmchiếctăm,giọngtưngtửng:

-Ôngđuổihắnđirồi?

-Khôngthểnàochịunổi!Saobâygiờlạinảynỏiralắmthứnhàbáoquáigởthếkhôngbiết.

-Báomẹgì.Taynàynghenóichỉchuyêndựadanhnhàbáođểđinặntiềnthiênhạ.Nặnđược,nótunghôlêntậntrời,khôngđược,nógiởmặthạngườitaxuốngtậnđất.HômquanthằngcôngtyBắccũngbịhắnđếnbónggiómộtchập,phảinônravàitriệuđấy.Ônglàmthếlàphải.Cũngcầnchomấythằngchanàygiậtmìnhmộtphenchứkhônglạicứchorằngdoanhnghiệpvớitộiphạmchỉlàmột,phảisợhãi,phảikínhnể,phảicónghĩavụcungphụnghọthìmớiđượcyên.

-Mệt!Quámệt!Mệtđủthứ.Nhiềukhicứmuốnvấtquách.

-Nướcđờilàvậy.Nhưngcũngkhôngnêncoithườngcáicánhbáochínửamùanày.Vũkhítốitâncósẵntrongtayhọ,họdễlàmcúnháycòvôtộivạlắm.

-Châp!

-Thôidẹp,tómlạichuyếnđithếnào?Gặpđượcemkhông?

-Nhàcònrượukhông?

-Hả,cáigì?Mèngđéc,kiểunàyrồilạisắpcóbãođây.Rượuthiếuchagì.

-Đi,đivềnhàcậutanóichuyện.

*

**

Cáiánhmắttừtầnghainhàkháchlúcnãyđãlạixuấthiệnởmộtchỗquẹobênđường.Chiếcxemáyđangphóngnhanhchợtdừnglại.

-Xinchào!–Ánhmắtnói–ChàođồngchínhàbáoTrungương!

-Ônglàai?

-Saođằngấychóngquênthế?MìnhlàĐiền,phógiámđốccáinôngtrườngđiểmdạoôngxuống,bâygiờlênđâyvẫnlàmphó,khôngthayđổigì,mộtthứphótruyềnkiếp.Cólẽnhàbáovừagặpchuyệnbựcmình?

-Tôichưatừnggặpmộttaynàoháchnhưthếcả.Tưởnglàmvuamộtvùnglàcóthểlàmvuađượccảthiênhạ.Ôngcứvềnóivớilãotanhưthếvàtôisẽkhôngbaogiờbỏquachuyệnnàyđâu.

-Đừngnóng,chuyệnđâurồicóđó.Vàođây,vàođâycáiđã!–Hắnchỉtayvàomộtquánnhậunằmkínđáobênkiađường–BâygiờvềThànhphốkhôngkịpđâu,lạidễgặpnguyhiểm,cứvàođâylàmchútgìchoấmbụngrồinghỉlại,cóchỗtươmtấtđànghoàngchứcứgìphảinghỉởCôngty.AilạiđểchonhàbáoTrungươngbụngđóiravềthếnày.

-Cámơnnhưngtôiđikiểunàyquenrồi.

-Đằngấyvừanóikhôngbaogiờbỏquachuyệnnày?

-Khôngbaogiờ!

-Vậythìphảivàođâynghechohếtngọnngànhrồimới“khôngbaogiờ”đượcchứ.ĐằngấyđánhgiátayNguyênhơibịđơngiảnđấy.Taynàykhôngvừađâu.Hàngchụcđoànthanh,kiểmtraxuốngrồilạiphảicắptrápvềkhôngkiakìa.Muốnhạnốcaohắnthìchỉcócáchlàphảinắmhắnởđằngchuôi.Màcáichuôiđó…hả!

Hắnxoèrộngbàntayrồirồiquắptrởlại.Chàngphóngviênngầnngừmộtchútrồi,khônghiểudobàntaycónhữngngónquắplạiđầytínhbiểutượngkiahaydomùitỏitántừbênđườngbaysangthốcthẳngvàomũi,anhtanhìnnhưsoiếchvàomắtĐiềnhồilâu,chợthiểu,gậtđầu.

25ĐÃMƯỜINGÀYPHẠMNHÂNVŨNGUYÊNKHÔNGLÀM

độngtácvẫytaygiấcsángnữa.Vôích.Chảtácdụnggì.Anhnghetrongmìnhđãbắtđầurệurãlắmrồi.Khôngphảidokhớp,khôngphảidouxơ,tấtnhiên,cũngkhôngphảidocuộcsốngtùngục.Tấtcảnhữngcáinàyanhđãquáquen,đãngầmkýmộtbảnhoàướcsốngchungvớinósuốtđời,chúngkhôngthểlàmhạiđượcanh.Điềumàanhđanglờmờnhậnrađólànằmởchỗsâuhơnkia.Nằmtrongtimtrongmáu.Anhkhôngcònlàmchủđượcnhịpđậpcủaquảtimmìnhnữa.Sángnàovạcháonhìnxuốngdườngnhưcũngcảmthấynónặnghơnmộtchút,toramộtchút,thỉnhthoảngvềđêmcảvùngngựclạidộilênnhữngcơnđauquặnthắtđếnvãmồhôi.Nghiếnrăngchịu.Bámchặttayvàgờximăngđểkhôngchotiếngrênthoátrakhỏihọng.Vàkhôngmuốnhởravớianh.Ôngbạntùgiàbiết,ôngsẽnặnglònghơntrongkhilòngôngđãquátảigánhnặngcuộcđờirồi.Cậuquảngiáobiết,thằngconanhsẽbiết,anhkhôngthểđểchonólolắngvìbệnhtậtcủabố,cáithứbệnhmàbốnóbaolâunaybiếtnhưngvẫnbướngbỉnhkhinhthường.

Anhđãmơhồnhìnthấycáichết.Cáichếtđãđượcbáotrướccáchđâyvàinămquamiệngmộtnhàbạncóhọcvịgiáosư.Anhkhôngtin,anhcườinhạo,vàbâygiờnóđãđến.Cănbệnhđáitháođườngđãnhèđúnglúcnàymàphátdươnghếtcôngnăngtànphámình.Ừthìphá,cógìmàsợ.Đúng,chotớitậnlúcnàyanhvẫnchưaghêsợnó,chỉcầumongnóhãyđếnchầmchậmmộtchút,mộtchútthôi,đếnvàolúcmọiviệcđãđượcsángtỏ,đếnkhithằngbécóthểngẩngcaođầuvìsựhoàntoànvôcancủabốnó.Thằngbélúcnàychắcđãthixuong.Liệubàivởnósẽrasaosaucúsốcnày?Liệunócóbịthằngtayloạikhỏivòngđỗđạtkhicáingườiđẻranóđangnằmtrongtrạigiam?Và,liệuhaibốconcóđượcgặpnhaumộtlầntrướckhicáiconquáivậtnằmtrongmáukianólôianhđivàotămtích?Liệu…Nửađêmtỉnhdậychợtnghĩđếnđiềunày,anhhoảngsợđếntáitêcảngười.Conơi…

*

**

Vàomộtbuổichiều,ôngnhânviêntạpvụvănphòngCôngtybất

ngờcómặttạiphòngthămhỏitùnhân.Đâylàlầnđầutiênsaumộttrămtámmươimốtngàybốngiờ,anhcóngườiđếnthămnuôi.Quáxúcđộng,giọnganhđâmnhịucứngnhưcáingườisaythuốclàogiấcsáng:

-Trờiđất,bácThái…bácvàothămtôiđấyư…Tạisaobáclạivàođượcđây?

-CậuconôngBằngnóikhóvớigiámđốctrạigiamchotôivào–Nétmặtôngvẫncàucàunhưthểôngđangphànnànđiềugìvớigiámđốccủamình–Ôngcókhoẻkhông?Ngườitađãlàmgìôngmàngườingợmôngracáinôngnỗinày?

-Không…Khôngcóailàmgìtôicả…Sao?Anhemởngoàiđócómạnhhếtkhông?MọichuyệncủaCôngtyvẫndiễnrabìnhthườngđấychứ?CậuVậnthếnào?

-Ănchútđiđã,hỏichimàhỏidữvậy?

Ônglôitừtrongcáitúitotướngracảmộtcửahàngtạphoábàylênhlángrabàn:Đườngsữa,xàbông,bánhmì,bátít,thuốclá,thuốctây,giòchả,thịtquaythịthộp,mytômcáclại…Mộtlycàphêsánhquẹo,bốckhóiđượcrótratừcáiphíchnhỏ,kèmtheomộtổbánhmỳkẹpdămbôngđượcđẩyđếntrướcanh:

-Ănđi!Tôinhớsuấtănsángcủaôngbaogiờcũngchỉcóthứnày.

NhaimẩubánhmỳmàanhnghẹnđắngkhôngthểnàonuốtnổitrongkhiônggiàTháivừasoạncácthứtrởlạivừalầmbầmnhưnóimộtmình:

-ÔngVậnôngấybabốnlầnlênđếnđâynhưngkhôngđượcvào.Ôngấynhắnlàtrongnàyôngcứantâmlogiữgìnsứckhoẻ,ngoàikiaanhemđangtìmcáchđểvậnđộngchoôngra.Nhữngngườighétông,thùôngcóngườicũngđãnghĩlạirồi.Gầnbangànchữkýcảthảy…

-Kýgì,bácThái?

-Kýđòithảông,kýđòilàmsángtỏvụviệccủaông.

-Cámơn…Cámơntấtcảanhem…Cámơntấtcảmọingườinhưngchẳngănthuagìđâu.Khôngthayđổiđượcgìđâumộtkhingườitađãcóchủđích.

-Uốngcàphêđikhôngnguộihếtbâygiờ?–Găt–Ôngbảocáigìchủđích?Thếraôngđànhchấpnhậnngồiđậpmuỗisuốtđờitrongnàyà?Mớicóvậymàđãbiquan,mọingườibiết,buồnlắmđấy.

-Tôi…tôixinlỗi!Cóthểđầuóctôidạonày…

-Đâylà500viênthuốctễchữabệnhnhồimáu–Ôngđẩymộtchiếchộpvuôngmàuxanhbiếcragiữabàn–ThuốcgiatruyềncủadònghọĐườngnổitiếngdanhybênTrungQuốcđấy.Mỗingàyhaiviênthôi,uốngđềusángchiều.

-Củaaimuađóbác?

-Aibiếtđược.Cómộtđứabéđưađếnnóicóngườigửirồiđiluôn.

-Ngườiấythếnào?Đànônghayđànbà?

-Lạnhỉ?Haylàcủa…

-Củaaicũngđượcmiễnkhôngphảilàthuốcchếtngười.Sắphếtgiờrồi,hỏigìthìhỏichohết,chắcphảilâulâutôimớiđượcvào.

Anhimlặng.KhuônmặtgầmghìcủaTuấnhiệnlên…ChảlẽlạilàTuấn?Nếuđúngvậythìhộpthuốcanhbiếtchắcchắnlàrấtđắttiềnkiacóýnghĩagì?Cómộtchútdínhdángsâuxacủacôấyvàođókhônghaychỉlàmộtchútanủithôngthườngtheokiểutìnhcũnghĩaxưabâygiờmộtngườigặpnạn?Nếuchỉcónhưvậy…

-Kìa,ănđichứ,ănnhiềuđi!Nhữngthứnàymangvềphòngkhôngănnhanh,nóthiu,đaubụnglạikhổ.Anhcườiméoxẹo,cốnuốtmiếngbánhmỳđểlàmvuilòngông.Bốmẹkhôngcòn,anhemruộtthịtcũngtứtán,đãtừlâuanhtìmđượcởconngườinàymộttìnhthươngsâuthẳmkhôngnóira.

-Lâunaybáccógặpthằngnhỏnhàtôikhông?

-Nóđangởngoàikiakìa–Ônggiànóitỉnhqueo.

-Nóđangởngoàikia!Trời,saobáckhôngđưanóvàođây?

-Aichovàomàvào.Vàomộtmìnhđãlàmaymắnlắmrồi.

-Khôngđược!Nếuvậyđểtôiravớinó.Longơi…

Nhưvôthức,anhđưngbậtdậyđịnhlaoracửa.Vàrấtcóthểanhsẽlaorathậtnếunhưviênquảngiáocontraiđồngđộiđứnggầnđókhôngkịpthờigiữlại:“Bìnhtĩnhđichú!Đểthưthảcháusẽnghĩcáchchoemvào”.Anhthẫnthờđivềchỗ,chốcchốclạigiậtmình,ngónghênhraphíangoàicửasổnhưcótiếnggọi“Bốơi!”vẳngđến.

-Nó…nócókhoẻkhông?–Tiếnganhnghẹnđặc–thicửsaorồi,nócónóivớibác?

-Saokhôngnói.Ôngcoitôilàngườidưngà?

-Tôi…xinlỗi!

-Xongrồi.

-Xong…Xonglàxongthếnào?

-Làthiđậucảbốntrườngchứcònsaonữa.Batrườngthủkhoa,mộttrườngtrênthủkhoa.

-Trênthủkhoa…Tôikhônghiểu.

-Làđủđiểmđểđượcchọnđihọcnướcngoài.

Lycàphêtrêntayanhtrượtxuốngbàn.Mộtcụcgìnónónglắmtừtrongruộttrườnmạnhlêncổ…trườnlênmắtlênmũi…Anhnấcnhẹmộttiếngrồibiếtlàkhôngkịpđượcnữađểmặcchonướcmắtchảyra.Bênkiabàn,tiếngônggiàvẫncấmcảu:

-Haynhỉ?Khôngnóithìbảokhôngnói,nóilạikhóc,concáivậy,phảimừngmớiphảichứsaolạikhóc,buồncười!

Anhgạtnướcmắtnhìnlên,gượngcười.Giâyphútấy,anhlại

thấychínhtrêngòmángườinhânviêngiàcủamìnhcũngđangnhoèướt.

26

RARIÊNG,CAOSUBƯỚCVÀOKÌTHAYLÁ.

Nhữngngọngióhanhkhôkhôngngớtthổidọcsuốtnhữnghànglô.Cócảcánhrừngcaosubạtngànhơnhaimươingànhéctanằmdàitrênbốnhuyệnbắtđầutrútlálàmmộtcuộctrởmìnhâmthầmvàvĩđại.Lágiàrụngxuốngtạothànhnhữngthảmmàuvàngrực.Mặttrờilên,thảmmàunhậnđượcnhữngtiasángđầutiênbỗngánhlênhuyhoàngnhưrángchiềuđangtoảrạngtừlòngđất.Thoángnhìnlên,bỗngngỡngàngpháthiệnranhữngmầmnonxanhbiếchìnhchânchimđangrốirítbaykhắptrời.Rángchiềuvàchânchim.Sựrụngxuốngvàcáinảymầm.Vàngvàxanh…Cuộcđổingôilộtxácdiễnraâmthầmvàquyếtliệt.Thờikìrừngcâynhọcnhằntrởdạnày,conngườitạmnghỉđểchomẹcaosuđượcgiànhquyềnđộctônvặnmìnhlàmsữagiữathiênnhiên.Gióvẫnkhôngngừngthổi,bầutrờinângcaohơn.Đâylàthờiđiểmthơthớinhấtcủaconngườisaucảmộtnămvặnsắcvớiđấttrời.Câytrútláxong,conngườilạibắtđầulaovàomộccuộcvặnsứcmới.Cứthế…Cứthế…Mảimiếtrừngxanh,bazanđỏ,thờigiantrôiđi.

Nămnay,mẹcaosuđãkhôngphụlòngmongmỏicủaconngười.Saugầnhaimươinămvậtvã,đắngcayvàtuyệtvọng,conngườimớibiếtrútrabàihọcvềcáchđốixửvớicâybằngtìnhyêuvàlòngnhânhậu.Tấmlòngcây,tấmlòngngườinươngtựa,đắpbồi,đẩyđưa,nângnhaulên.

Sảnlượngcủacôngtyđãlàmmộtcúnhảyngoạnmụcvúthẳnlênđỉnhcaosứcvóchaimươihaingàntấncủahaimươinămdồntụ.Sảnlượngkéotheochấtlượng.Nhữngbánhmủcốmthơmthoảngmàuvàngchanhtừnơiđâyđãbayđikhắpcácthịtrườngtrongnướcvàthếgiới.Cuộccạnhtranhsinhtửbắtđầutừnhữnggiọtmồhôingườithợtrongrừngsâu.CuộccạnhtranhnằmngaytrongsựvậnhànhkhekhắtcủahaitrungtâmchếbiếnđãđạttầmhiệnđạiởkhuvựcĐôngNamÁđangmỗingàychoralògầntrămtấnmủmịnmàng.Chaoôi,

mớingàynàonhữngngườichủchốttrongcôngtynhìnramànmưatrắngđụcmàthethắtướcaomộtđồnglãichỉcầnđượchaibatỉthôiđểgửitiếtkiệmnuôinhauvàkỳgiáphạtmàbâygiờconngườisốlợinhuận,nằmmơcũngkhôngdámnghĩđến,đãđạtgầntrămtỉcủanăm!Cótrămtỉtronghầubaosẽcócuộcsốngbìnhantrongmọimáinhà.Mỗithángcầmgầntriệubạc,trêntriệubạc,thậmchígầnhaitriệubạckhivàovụngườithợcạomủcứngơngẩncảngười,ngơngẩnnhưmỗisángnhìnvàomiệngcạo,côgáinàolạithấynhữnggiọtmủchảyratrànngangmiệngbát.Mủtrắngnhưsữa.Mácongáicũngđãhồngnhưnắng,vẻxanhxaocamchịutrongcảnhđờivôđịnh,lầmthanđãthuộcvềngàyhômqua.Khôngcònnéthoangvắngđếntrốngtrảiphủđầytrongmắt.Cácemhômnayđãnhìnthấybiểnxanh,thấynúithẳm,thấylễhộitưngbừng,thấynhữngvùngđấtxaxôichỉmớiđượcnghekểlạitrongnhữngkìnghỉmùavụ.Cácemđãnhìnthấychínhthânphậncủamình.

Tiếngđậptrốngrỗngcủanhữngchiếcdạdàythôikhôngcòngàolênnữa,ngườitabắtđầurảnhtâmnghĩđếnnhữnggiátrịtinhthầnmàlâunaydocuộcsốngmưusinhsôisủibuộcphảitạmthờichovàoquênlãng.Chưabaogiờconngườinơiđâykháttrithức,kháthọctậpnhưbâygiờ.Họhọcngàyhọcđêm,bậnthìthôi,rảnhramộtchútlàlạilaovàohọc.Họcnghiệpvụ,họcngoạingữ,họcchínhtrị,họcISO9000,họctạichỗ,họcnơixa,chấtbópkinhphígửingườiđihọccảởnướcngoài.Cánbộhọctrongnhà,côngnhânhọctronglô,thươngtrườngcàngbấttrắc,thờivụcàngngổnngang,cáisựhọccàngmiệtmàinhưtháchthức.Họckhôngchỉchohômnaymàhọccònvìnhữngthếhệlàmcaosusaunày.Sựdốtnátđồngnghĩavớipháhoại,điềungutốisẽsảnsinhratậtnguyền,cáigiáấyđãphảitrảvàsẽcònphảitrảnhiềuhơnnữanếuhômnaykhôngchịugồnglên,cứtặclưỡibuôngthảchocuộcđờilàmnghềnómuốntrôiđiđâuthìtrôi,kệhắn,nhằmnhògìđếnmình.

Tấtcảvìrừngcây,tấtcảvìconngười!Nghèorồisẽthànhgiàu,giáthànhcaorồigiáthànhsẽhạ,tồnđọnghômnayrồisẽthôngthoángngàymai,lòngngườibiếnđộngrồilòngngườisẽổnđịnh…Chỉcócácgiátrịtinhthầnvàtrithứcvănhoálàhằngsốbấtbiến.Luồngtưtưởngnàyđãđượckiểmchứng,đượcbayratừnhữngcuộchọpthâuđêm,từnhữngchuyếnđitậncùngcủanhữngngườichèoláiđãhoáthânthànhluồngsinhkhímớimẻthổidàodạtsuốtrừngcây.

MáitócbồngbềnhcủagiámđốcVũNguyên,máitócmàkhôngít

nhữngcôgáicạomủbạomiệngđãđôibậnnói,sếpơi,giánhưtụiemđượcmộtlầnluồntayvàođấy,đượcchuivàođấynằmngủmộtgiấcsaucanhỉ,chắclàmêlylắm,giờđâyđãbạcmộtnửa.Vẻđẹpthanhniênđãnhườngchovẻđẹptrungniêntrầmmặc.Bạcnửacàngđẹp,bạchếtchúngemvẫnyêu,sếpơi!Cáccôlạinói.Anhchỉcườitrừ.Cònbiếtlàmgìhơnnữangoàicườikhihàngngàncôgáitrẻtrungtừcácmiềnđổđếnvốnxưanaylặngtờnhưchiếcbóngdạonàylạiđâmrathíchcườiđùatrêuchọcvịtưlệnhcủamình.

Anhcườitrừcũngcònvìmộtlýdothầmkínnữamàcáccôkhôngthểhiểuvàchínhanh,anhcũngkhôngmuốnhiểu.Đólàgầnđây,ẩnđằngsaunhữngcánhrừngbộithuquáđỗirộnràngkiahìnhnhưcómộtcáigìđónhưlàmộtsựchuyểnđộngngầmđenđúađangvẩnlênbủavậycảbốnhướng.KhiVậnthôngbáođiềunày,anhkhôngtin,cậuchỉđượccáihayquantrọnghoá,làmsaolạicóthểcócáichuyệnbalápấy,cậukhôngnghiệmramọichuyệnxấuxachỉnảysinhtrongnhữnghoàncảnhbĩcực,trongnhữngtìnhhuốngđổvỡà?Cònmọisựởtahiệnnayđangngonlànhquácỡ,làmquáigìcóchuyệnvặntráiquyluậtấyđược.Vậncáu,Vậnlạivặtlạianhrằng.Chưachiôngđãsaysưavớithắnglợi,tómlạiôngchỉlàconvắtnomáu,norồilạichuitụtvàokhelàkhôngcònhaybiếtgìnữa,chínhcáilúcôngđangsaysưanày,bọnsóithèmmáusẽthừacơlẻnđến.Khiếp.CậunóigìmànhưchuyệnloàiquỷDraculachuyênhútmáungườivậy.Gìthìgìcũngđừngnhìnngườithànhquỷchớ,anhemmìnhđềutốtcả,đềucómộtmẫusốchunglàcùngtừtrongrừngra,tấtnhiêncũngcáinọcáikianhữnglàmsaocóthểrahếtđểchơinhaunhưmộtvàinơikhácđược.Vậythìôngômlấycáimẫusốchungcứngđờđómàngáytiếpđi.Saunày,nếucóchuyệngì,chớtráchthằngVậnnàykhôngbảotrước.Nóithậtnhé,nộichỉmộtcáiviệcôngcắtnguồnsửaxevànguồnkinhphímộtngànhéctakhốnglàđủkhôngítmộtsốthằngphátđiênphátrồmànuôihậnthùkhôngđộitrờichungvớiôngrồi.Cứnghiệmmàxem.

Vậnđirồi,anhmớitắtđènngồisoátxếplạimọiviệc.Lâurồi,đãthànhthóiquen,muốntậptrungnghĩngợiđiềugì,anhthườngtắtđènmượnbóngtốimônglungđểchưngcất,côđặclạicáimớbòngbongtrongđầu…Vẫnkhôngtin.Dẫuđãngờngợnhậnranhữngtínhiệunhánhemmàmộttrongnhữngtínhiệuđólàtháiđộcủamộtsốkhôngítngười.Kẻxưanaylạnhvớianhnayđộtnhiênvồnvã.Kẻvồnvãbỗngnhiênlạilạnh.Kẻkhôngnóngkhônglạnhthìcóýtránhmặt,vànếukhôngtránhđượclạichuyểncáinhìnsangphíakhác,rồiông

giàTháinữa,sánghômkia,khimangnướcnóngvàophatràchoanh,tựnhiêncũngbậtra:“Nóikhíkhôngphải,dạonàyônggiámđốccóvẻítđiquá.Nênđiđi!Đixuốngcàngsâucàngtốt,điđểnghenhântìnhthếtháihọđộngcựarasao.”Anhphìcười:“Báclàmsaothế?Khitôiđinhiềuthìbácmắngtôilàthânlàmtộiđời,chảgiámđốcnàolàmthế.Khitôiítđithìbáclạigiụctoáyphảiđiđi.ĐúnggiọngcậuVận.”VàngaycảcáitayĐiềnnữa,mấybữanaykhônghiểusaohắnlạitrởnênbịnrịn,suốtngàycứbámchặtlấymìnhmàhăngháiđềxuấtrahàngchụcphươngánvàdựánnghechóngcảmặt,chỉhiềmnỗiconmắthắnnhìnmìnhlàlạsaoấy.Cólúcbấtchợtnhìnlên,đụngphải,conmắthắnbỗngtốisầmxuốngnhưcóconthúlôngxámnàovừalaoqua,chiềurồi!Chiềuởđâucũngbuồn.Chiềutrungducònbuồnmanmác.Anhlấycâykènrabancông,chỗduynhấtđểcóthểnhìnthấyđượccảnhtrờichiềuđangnhuộmdầnsườnđồi,thổinhènhẹ.Nhưngchỉdặnđượcvàinốt,anhlạibỏxuống.Ơhay,cũnggiaiđiệunày,cũngâmhưởngấymàsaocứđứtquãngtơivụnchẳngrathếnàocả!Haylà…

VũNguyênquyếtđịnhngaytốinaysẽgặpĐăngĐiềnchuyệntròmộtchút,làngườiquáthôngminhvànhạycảmbiếtđâuhắnlạichẳnggiúpmìnhgiảimãđượcnhữngtínhiệumơhồnày,chảlẽtrongphúccóhoạ,tronghoạcóphúc,trongcáithịnhlạichứangầmcáisuy,trongcáiổnlạimọcmầmcáibấtổnnhưônggiàthườngnóiư?Lạnhỉ?

NhưngtốihômđóĐăngĐiềnkhôngcónhà.Đượchỏi,côphóvănphòngcótấmthânlửakhóitrảlờikhôngmấychắcchắnrằng:hìnhnhưanhấyđixuốngnôngtrường12rồi,ởđómấyđêmnaylạiphátsinhchuyệnăntrộmmủnênphógiámđốctrựctiếpxuốngđểbàncáchbắtquảtang.

*

**

Hắnxuốngnôngtrường12thật.Xuốngtừsáng.Nhưngkhôngphảixuốngvìcáichuyệntrộmmủ,trộmmáumàxuốngvìmộtđiềucònquantrọnghơnthếnhiều.Tạiđây,giữanhữngngườiđồnghươngvàđồnglòngtrícốt,hắnđãđạidiệnchotấtcảnhấcđiệnthoạigọichoôngBaVinhvớinộidungthậtgiàutínhhìnhtượng:

“Tìnhthếđangthuậnlợi.Congấuđangsaysưatrêncáibảmậtongvinhquanggiảtạo.Phảithừanhậnkhithứcnómạnhlắm,khôngailàmgìnổinócả.Bâygiờnóđangngủ.Thờicơđãđến,nôngnghiệpnóichung,caosunóiriênglàcáinghềmangtínhthờivụrõrệt.Thắngđấymàthuađấy.Thuađấymàlạithắngđấy.Nóđangthắngnhưngnólàmsaobiếtđượcrằng,nămnaythờitiếtsẽrấtdữdằn,giácaosutrênthếgiớiđangcóchiềuhướngchựnglạivàdứtkhoátsẽgiậtxuốngtớimứcthấpnhất.Congấuđangđứngtrênmiệngvực.Việccònlạichỉlàlàmsaochọnchođúngthờiđiểmđểhấtnhàonóxuống”.

Tốihômđó,saukhiđãràsoátlạilầncuốiquyếttâmcũngnhưnộidung,hiệuquảcôngviệccủaĐoànThanhvàgãthinhânphốhuyện,hắnquyếtđịnhphóngthẳngđếnnhàriêngcủaBaVinhởcáchđóhơnmườicâysố.Mailàngàynghỉ,BaVinhnóiquađiệnthoạirằngchiềunayôngsẽtừthànhphốbonvềnhà,hắncứđếnthẳng,đếnmộtmìnhthôi,đếnchokín,cóviệcgìsẽbànthêm.

Gióđêmmátrượi.Mặtđườngmớitrảinhựaphẳnglỳnêntayphanhcóthểhoàntoànbuôngthảmàkhỏilolaoxuốngổtrâu,ổgà,xaxa,khutrungtâmchếbiếnvẫnsángrựcánhđèn.Từđóđanglantoảkhắpkhônggiancáimùihanhhaothumthủmrấtđỗiquenthuộccủanhữngđốngmủtạpđangphânhoá.Hắnhítmộthơidàinhưkẻkhátkhí.Hắnsimêcáimùinhưmùingườichếtđó.Hắnsimênhữngconđườngchạygiữabạtngànvắnglặngnày.Hắnsimêcảnhữngrừngcaosuvềđêmchỉmộtmàuthẳmtốichứađầyvẻhuyềnbí,hoangsơđangvùnvụtlùilạihaibênđườngkia.Vìsimênênhắnkhátkhaotấtcảphảilàcủahắn,hắnphảiđượcngựtrịtrêncươngvịchúatểvùngrừngdàirộngkhôngcùngnày.Tứclàtrênđầukhôngcòncáibóngmanàoluônchụpđèxuốngmặccảmthuakémcủađờihắnnữa.Vàcáiđiềuvừahữuhìnhvừavôhìnhấy,nếulãogiờilãoấythươngthìrấthoàntoànlogicchỉngàymộtngàyhaithôi,nósẽthậpthòđậuxuốngngaychópmũi,ngửithấyrồi,hítthấyrồi.Thơmquá,thơmthế!Thơmnhưcáihươngvịnồngấmcủasựphânhuỷđangtứtánkhắpvòmtrờitoàngiókia.

Hắnbậtcườimộttiếngkhátogiữahoanglạnh.HắncườivìnétmặtđộtnhiênrấtchilàhằnhọcvàbiphẫncủaĐoànThanhhồichiều.Khỉtườu!Cứtưởngcáilãonátrượuvàtrìđộnnàychỉbiếtimlìmcamchịu,aidèmớigõkhẽvàphầntimđencáimộtlàlậptứcxùlôngxùlálênngay.Thậmchílãocònbầyvẽbànsoạnthêmchocảmình.Chatrời,mìnhnghĩmãimớichỉluậnrađượcbốntộivậymà

nhoáymộtcáilãolạinhèthêmrađượchaitộinữamàtoànlàtộicốttửcả.Chà,vớimộtthằngngười,chỉcầnvớisáutộidanhnàycũngđủbiếnkhôngthànhcó,tứccũngcónghĩabiếncóthànhkhông.Mẹ,cáitiếngviệtnghechừngvớvẩnthếmàcũngthâmsâuđáođể.Vấnđềcònlạilàgắngângắncốtsauđócholãođừngdởtrònghĩlạimàphảncung.Thìđó,tiễnhắnracồng,chútxíunữalãođãchảnghĩlạilàgì:“NàyĐiền!Làmvậycóácquákhông?Taothấyhaylàthôiđi,nócứhènhènthếnàoấy.Cùngđờilínhsốngtháccónhau…Vảlại,hả,xétđếncùngthằngNguyênnócũnglàmđượcnhiềuviệcchomọingười.Haylà…”Lãosẽcòn“haylà”dainháchmộtchậpnữanếunhưhắnkhôngphảigắtlên:“Chínhvìđãtừnglàlínhnênchúngtaphảilàmviệcnày,ôngrõchửa?”

Xevẫnbontrênhoangvụ.Cảmhứngtốcđộvàcảmhứngđộcquyềnthiênnhiêncùnglúcvỡoàtronghắn.Hắnlạicườibậtlêntiếngnữa.Lầnnàythìhắncườicáitậthãnhtiến,háodanhcủagãthisĩchủquánkia,thơmớiphú,chếtmẹ,vềsẩmvềmùchứthơvớiphúnỗigì,nhưngnhưthếlạiđâmhay,đểđinhanh,đitắtvàođámquầnchúngbãđậu,cókhicáithứlảmnhảmlửavènửanóiấylạipháthuyđượchếttácdụngdângiancủanó.Chàchà!Sẽxônxaophảibiếtnhé.XônxaohơncảcáivụMinhPhụng–Epscođangtrởthànhcâuchuyệnđầulưỡicủathiênhạlàcáichắc.

*

**

-Cậulàmcáigìmàgiờnàymớiđến?

BaVinhtừtrongphòngbướcravớibộđồchỉthấybụngkhôngthấyngười,nhổtoạtcáitămxuốngsànnhàlángbóng,hỏivớivẻsốtruột.

-Emcònphảirẽquamấyđầumối,thậtchắcănrồimớidámđếnanhBa.

-Cóaibiếtcậuđếnđâykhông?

-Bóngtối.

-Lạilộngngôn.Vàotrongkianóichuyện.

Mộtgianphòngnhỏcóchạymáyđiềuhoà,cửagiảkínmít.Mộtchairượuchỉcóbánởsiêuthịđượcrótra.Vàkhóithuốclởnvởnquanhhaikhuônmặtmộtgiàmộtgià,mộtdanhlợimộtđãchậmchạpnhưnglạirấtchùngnhauởcáinhìn.

-Nóiđi!Mọiviệcđếnđâurồi?–Mộtcáitămkháclạiđượccắmlênmiệng,đểnhaichứkhôngphảiđểxỉa.

-Khôngcómộtsơsuấtnhỏ.ChỉcònchờanhBachonổlệnh.

-Nóichocụthểđivànênnhớ,đâyhoàntoànlàviệcnộibộcủacáccậu,tôichỉvìsựnghiệpcủangành,vìcuộcsốngcủabàconởdướiấychứkhôngcóchuyệnnổlệnhnổliếcgìhếtráo,khôngphảibâygiờmàsaunàycũngthế,rõchưa?

-Rõ!

-Cậucườicáigìthế?Tôikhôngthíchcáilốicườicủacậu.

ĐăngĐiềnkhôngcườinữa,nétmặttựdưngtrởnênrấtlạnh:

-AnhBa,tôiđếnđâycũngvìcáichung,nếuanhBacảmthấycóđiềugìkhôngổnthìtacoinhưkhôngcóchuyệngì,cấpdướiđếnthămsếpcũ,uốnglyrượurồivề.Mờianh!

-Cáicậunày!–Đếnlượtchủnhàcười,miệngnhúcnhíchnhưngmắtlạikhôngchuyểnđộng.Nhìnớnchưakìa!Cáimặtmàyrồicũngdễgiởmặtnhưchóchomàxem–Mớicóthếđãphậtlòngthìcònloviệclớnsaođược.Thôi,nóiđi!

-Vâng!–NétmặtĐiềnmềmtrởlại,mềmhơncũ.Thếchứ,ôngbạngià,cầnnhúntôinhúnthậtnhưngđừngtưởngthếmàgiởgiọngchabốravớitôi–ĐơntốcáocủaĐoànThanhđãviếtxong–Hănrútramộttệpgiấychữviếttaynguệchngoạc–dàinămtrang,sáutội,phảicáivănhoáthấp,câucúquálủngcủng,sẽchỉnhlạithậtkỹ,anhđọcqua,thấyđược,ngayngàymaisẽchovitínhinthànhnhiềubản.

-Tốt!

-Nhưngđấymớilàđònchìm,màđãchìmthìcũngđãchìmluônnhưcácđợtthanhtravôtíchsựvừarồilàm.Nhưnglạicầnvìnólàcơ

sởpháplý,lànguyêntắcđấutranhđãthànhtruyềnthốngcủaĐảng.

-Đượclắm!Cậutưduychínhthốnglắm!

-Cáiquantrọnglàđònnổi.Đánhmộtphútchoángvángngay,khôngchếtcũngthànhtật.Đólànhờởsứcmạnhbáochí.

-Tốt!

-Đồngthờicũngvớinộidungnày,triênkhailuônmộtluồngdưluậntạichỗ,mộtthứdưluậnmềmtheolốivănhọcdângianPhôn–Clo…

-Phôn–Cloà?...ĐượcđấynhưngPhôn–Clolàthếnào?Mấycáitừnàymìnhcũngnghe…quenquen.

-TứclàphátđộngquầnchúngbằngcáchtánphátnhữngbàithơtheodạngvèvẫnđượcĐảngtathườnglàmđểvạchtộibọncườngquyền.Cáinàyphùhợpvớiđámđôngdốtnát,thuộcrồilạikhôngthểkhôngngứamiệngtruyềnkhẩuchongườikhác.Cứthếloangra.Loangracảngoạitỉnh.

-Giỏi!Nhưthếgọilàtrongđánhra,ngoàiđánhvào,trêntấnxuống.Quágiỏi!

-Khônghẳnlàvậy(Thựcraôngcũngdốtnátkhôngkémgìcáiđámđôngkhốnkhổkiathôi,ôngbạngiàạ!)Thựcchấttrậnnàychỉcómộtchiềulàtừtrongđánhra.Ngoàihaytrênđềulàdomình.Chonênmọiđộngtháiphảichuẩnbịthậtkỹ.

-Khôngthểkỹhơnđượcnữa.Chúcmừngcâ…đồngchí!–Nânglyrượulênrồilạitầnngầnđặtxuống–Này,thếnhỡsautấtcảmọichuyệnmàhắnvẫncứtrơrathìsao?Lúcấy…

-Anhsợà?

Nólạiđểurồi!Nếuđểchonógiữmãimộtcáigiọnggianghồnàythìkhôngổn,phảinhấcngaynóvềvịtrímộtthằngtrẻranhrồimớinóichuyệnđược.

-ĐồngchíĐiền–Đôimắtrấtnghiêmsaulầnkính–Đâytađang

bànchuyệnđạolýchứkhôngphảichuyệnđánhđágiữachợmàsợhaykhôngsợ.Dùmuốnhaykhông,dùthànhhaybại,đồngchíchắcvẫnbiếtrằngtôisẽkhôngbaogiờbỏcuộcchứ?Tôinhắclại,nếumọiviệckhôngthành,tađãcóphươngángìtiếptheo?

ĐăngĐiềnnhìntránhđi.Vàcười.Mộtcáicườitrởlạihoàntoànlàcáicườicửasựphụctòngcấpdưới.Phảivậychứ,thàôngcứháchnhưthếthằngnàycònnểtrọng.

-Phươngánấytôiđãcó,mộtphươngánthôngthườngtrongnềnkinhtếthịtrường,hơitànbạochútnhưngchắcchắnsẽcóhiệuquảcựcmạnh.Trườnghợpđó,tôisẽxinýkiếnanhsau.

Imlặng.Gióngoàisânthổivấpváp.Ngọngióvôsinhnhạtthếchkhikhôngchứatrongmìnhnónhữnghạtmưatráimùa.Họnhìnnhau.Vàcảhaiđềucảmthấytrongcáinhìncũngvôsinhcủamìnhnhữngtrắcẩnnặngnềkhócóthểmỗilúcnóira.Chairượuđãvơigầnnửa.Giâylâu…

-Điềnnày–tiếngnóichủnhàđãchuyểnsangquáđỗithântìnhnhưkhônghểcónhữngcâunóilạnhchấtkimkhívừarồi–Cậucóbiếttạisaotôilạicămghétcáithằngngườiấyđếnthếkhông,trongkhithựcranóchẳngliênquangìđếntôicả,mộtthằngởtrên,mộtđứaởdưới,nămthìmườihoạmớigặpnhau?

-Làmsaobiếtđược.

Màybiết,cáikiểucườinửamiệngkialàmàyquábiết.

-Bởivìngaytừngàycònởxínghiệpcơkhí,taođãkhôngthểchịunổinhữngkhuynhhướnglàmănthựcdụngkiểutưbảncủanó.Taođãquyếttriệtnó,nhândanhnhữngnguyêntắckinhtếxãhộichủnghĩamàtriệtnhưngkhônghiểusaonóvẫncứtrơtrơvàngàymộtchìmsâuhơnvàovũngbùndơdáyấy.

-Vâng,dơdáy.Đâylàbảnchấttưtưởng,bảnchấtýthứchệsâuxachứđâuphảichỉlàchuyệnlềlốilàmănvànhữngbấtđồngcánhân–Điềngậtgùnhữngmắtlạinhìnlảngđi.

-Không!Cảcánhânnữa.Conngườilàtổnghoàcácmốiquanhệxãhội,làmsaothoátđược.Từngàylênlàmgiámđốc,nóđãkhôngtừ

mộtthủđoạnnàođểliêntụctáttráivàomặttao.

-Táttrái!Vâng.

-Chứsaonữa!Băngnhữngviệclàmcótínhcảicáchcấptiếnsặcmùimịdâncủanó,cókhácchinóbêuratrướcbàndân,trướccấptrênrằngtaochỉlàthứđồphếthải,mộttêntrìđộn,mộtgãăntụcnóiphét,mộtviêngiámđốcchỉlàmđượcđộcmộtviệclàkéolùinhữngcánhrừngcaosuxuốnghàngchụcnăm.

Vàcảcáichuyệnmộtngànhéctađượcđầutưkhốngsuốtthờikỳônglàmgiámđốcnókhôngnóiranhưnglạitrởthànhnỗiphậnphùkhôngyêntronglòngôngnữachứ.Điềncười:

-Tôitưởnghắnưuáivớisếplắmcơmà.Cóbaogiờhắnbuôngranửalờiphêphánsếpđâumàmọitồnđọngsếpđểlại,hắncũngkhôngmộtlờiđổlỗi.

-Thếmớiđểu.Siêuđểu!Làmvậymộtlúcnótạtcảhaimụctiêu:Vừađượctiếngcaothượng,vừatôncaođượccôngtrạngcủanó.Nhưngmà–Giọngchợtcănglên–cậuvừanóigìtồnđọngđểlại?Khôngcótồnđọng,tôikhôngđểlạicáigìhết.Mànếucóthìcũnglàdocáikhóchung,nótitoelàmđượcmộtvàiviệcthìcũnglạilàdotìnhhìnhchungmởrachứthửhỏicáithằngkhôngcómộtmảnhbằngđạihọcchínhquyấytàicángì.Tàicánnỗigìmàthỉnhthoảnglênhọptrênnày,mặtnócứváclên,rachỉthịnàolàraurảucãilạichỉthịấy,láo,nókhôngcoicánbộtrênTổngcôngtyracáigiốnggìhết.

-Chínhvìthếmànhữngnămthángcuốiđời,sếpkhôngmuốnbịnótátnữa?

-Tôimuốnsốngthanhthảnítngàyrồihạcánh.Chánrồi,mệtrồi,nhưngtrướclúchạ,mộtthằngcộngsảnnhưtôimàkhôngtrịđượcnóthìvấtchanócáicộngsảnđi.

-Hoanhômộtkhípháchkiêncường!

-Bécáimồm!Hìnhnhưtừđầuđếngiờmàychỉnghetaocónửatai?

-Làmgìcóchuyệnđó,anhBa!–Làmbộkhổsở-Nỗiđaucủa

anhBacũnglànỗiđaucủatôi,củanhiềungười.

-Nào,làmcạnđicáiđã…Tốt!Thếcòncậu,cơncớgìmàcậucũngthùhậnnóghêgớmvậy?Vớicậu,nóluônđốixửtốt,hômrồibáocáonhânsựkếnhiệm,chínhnóxinđưatêncậucùngvớimấycáitênnữavào.Nóinghenày,khôngcầnlàmgì,trướcsaucáichângiámđốcchắcchắnsẽrơitõmvàomồmcậukiamà.

Điềnđứngdậy,mặttỉnhqueonhưchưahềđụnggiọtrượunào:

-Anhhiểusaitôirồi.Nếutôicầntriệthắnthìtrướcnhấtlàkhôngbaogiờvìbacáitẹpnhẹpđó.Nếuchỉvìcáiđóthìcuộcđờiđãđơngiảnđinhiều.CólẽtôikhácanhBamộtchútởchỗđó.

-Thôiđược.Xinlỗi!–Mộtcúcườitrừlãoluyện–Cậuđãnghĩđếnchuyệnmọisựtungraquásớm,nósẽcóđủthờigianhàihìnhbốtrận,giảitrìnhhếtkhông,nhấttronglúcnàyuytínhhắnđanglên,trênđangtincậyhắn?

-Tôi…đãcónghĩ.

-Đãcóthìnướcmẹgì,phảinghĩnhanhlên.

-SắpđạihộiđảngtoànCôngty.

-Thìsao?

-Tôisẽcócáchquậtnóngãngaytrongcáihộitrườngđảngnóvừaxâylênmộtkhicácbiệnpháphànhchínhchịubấtlực.

-Cáchgì?

-Chưanóibâygiờđược.

-Vậycậuchophépmìnhnóitrướcnhé!

Mộttiếngnóilàophào,mộthơithởcórấtnhiềucáimùivịcủangườigiàđãbắtđầuítchúýđếnmồmmiệngthuốnluồnvàotai…

ĐăngĐiềnthoánglặngngười.Thìralãonàycáogiàvàthâmsâuvềmặttổchứcthật!Hắntưởngrằngchỉcóhắnmớinghĩrađược

ngónđònbấtngờấychứaidèlãocũngđãnghĩra,thậmchícònnghĩratrước,nghĩsâuhơn.Vàlầnđầutiêntừngàybiếtlão,Điềnthấynhenlêntrongmìnhmộtchútnểphụcthậtsự.Đònnhử!Ha!Đúnglàđộcchiêu.Mộtngườiphảitrảiquatrongđờiítnhấtnăm,bảycácđạihộiđảngnhưlãothìmớicóthểcócáiđộcchiêunày.

-Tôivề.AnhtranhthủcoilạiláđơncủalãoThanhgàn,ổnthìthôi,khôngổn,anhcứgạchxoárồiđêmmaichongườikínđáomanglạinhàtôi.

-Dĩđộctrịđộc,đượclắm.Cứthếmàlàm,trườnghợpbílắmmớiliênhệtrựctiếpvớitôi…Cậulạisắpbảotôisợ?Không,giữđượcyếutốbấtngờlàchắcthắngchínmươiphầntrăm.Tôidặnlạicậuđiềunày.Chào!

Dướiánhđèn,haibàntaynhếnhnhángrượunắmvàonhaunổigầnnổicốtnhưhaibàntayquỷ.

12giờđêmlầnvềđếnnhà,chưakịpleolêngiườngtiếngchuôngđiệnthoạivanglên.Chỉcóthểlàtiếngchuôngcủalãota.Chuôngnàochảgiốngchuôngnàonhưnglạthế,cứchuôngcủalãolàhắncảmnhậnđượcngay,nócứâmâmuuthếnào.Alô,tôiđây…A,chàosếp!Sếpđọcrồià?Đọcrồi,được,cầnchỉnhlạimâychỗ.Cóviệcnàyquantrọnghơn!Mìnhvừađượcmộtcậubạnởkhítượngthuỷvănchohay,sangthángkhuvựcnàycóthểcónhữngtrậnlốclớndoảnhhưởngcủadònglưuElnino.Hãychờchođếnlúcấyhãytungmọithứra,cậuhiểuýtôichứ?Quáhiểu,chínhtôicũngđãdựliệuđượcđiềuđó.Hắngầnnhưreolên.Tứclàchờchocơnlốcoánhthẳngvàođạihộiđảngbộ,oánhthẳngvàocáidạdàycủađámđôngvàcũngtứclàoánhthẳngvàothanhthếđanglêncủahắn!Tuyệtchiêu!Khẽmồmvậythôi,nóiquamáybấttiện.Rõ,chúcsếpngủngon!

Vẫnchưahết.Chỉkhôngđầymộtgiờsau,cũngtiếngchuôngđiệnthoạilạiréolênnhưphảibỏng.Điềnđấyà?Vâng,tôiđây.Đãngủchưa?Cũngnhưsếpthôi.Cònchuyệnnàynữa:Bàibáophảiđượctungrathậtđúnglúcđểlàmcúbấtngờngoạnmụccuốicùng,rõchưa?Quárõ,thưasếp!Nóiđùa,lâunãyvẫnnểsếpnhưngnểvừavừathôi,bâygiờmớithấyrõsếpghêgớmthật,xinthánphục.Khẽmồm!Ngủđi!Bâygiờthìcóthểngủđượcrồi.Xétđếncùng,chúemcũngđượclắmđấy.Chỉphảicáikhônggặpthời.

Ôngđangtínhmangcái“gặpthời”rađểnhửtôiđấyphảikhông,ôngchínhkháchmiệtvườn?Cònlâunhé!Khôngainhửđượcaiđâu.Chúngtachỉbiếnnhauthànhphươngtiệnđểthựchiệnnhữngýtưởngrấtkhônggiốngnhauthôiôngbạnvừacáovừachồnạ!Cũngnhư,thậtmaychotôivớiônglàcuộcđờivẫncònsânchơituyệtvờiđểloạibỏnhaumàởcácsânchơikháckhôngcóđược.

Vàchođếntậnsáng,mộtcơnhứngkhoáicuộnlêntừtrongruộtkhiếnhắnphảibậtdậyđilangthangravườnvớitrạngtháiungmêcủamộtconthúhoang.

27TRỜIĐANGMÁTMẺ,MẤYNGÀYNAYBỖNGLẠICHUYỂN

sangoiảkhácthường,cáioiảnhưbáohiệumộtđiềugìkhônglànhvềthờitiếtsắpxảyra.

Tuyvậymùathayláđãxong.Mộtmàucạomủrộnràngnữalạitới.Mùaxanhcaosuhắtánhxanhlênđếntậntrời.Phảánhxanhvàomắtnhữngcôgáilạibắtđầusángsángralô.Đốivớisứcvóccủacây,đâychínhlàmộtthờiđiểmquantrọngtrongnăm.Nhữngbaophântốtnhấtđượcchônchìmtrongrãnhnốigiữacáchàngcâyđểtránhcáisựtrôitiêukhimùamưaxuống.Cỏgianhcỏlácđangmọcvươnthànhthảmdàydướigốcđòihỏiphảiđượcphátsạch.Tốcđộlaođộngvàcườngđộlaođộngbuộcconngườiphảibỏragấpđôibìnhthường.Sángsớmrađi,tốihỉmmớivề.Mệtnhưngmàsay.Cáisựmệtvàsaycủamộtngườicócủacónả,đanggồngtrọnsứclựcchothànhquảcủachínhmình.

Điềukhônglànhấyxảyravàogiữađêm.Bắtđầuchỉlànhữngtiachớpkhan.Sauđólàgiómạnh.Chớptráimùavàgiógiậtmùavốnngànnămnayđãlàchuyệnthườngtìnhtrênvùngđấtkhắcnghiệtnàychonênconngườisaumộtchúttỉnhgiấclạitiếpchìmtronggiấcngủnhọcnhằn.Chínhkhiđómộttiếngùùdữdộinhưtiếngmáybayoanhkíchụclên.Tiếngùùđãbiếnthànhtiếngrítghêhồntrongkhônggian,rítthốcríttháolênnhữngngọncaosuvừathaylámới.Tiếngrítcuộnsôiđếnđâulàởđóquặnlênnhữngâmthanhkhôkhỏngnhưngànngànxươnggẫy.Rồiim.Nóđếnrấtnhanhvàbỏđicũngrấtnhanhnhưcơnđộngtìnhcủavũtrụđểsánghômsauhàngngànngườithợđứngngẩnngơtrướcmộtluồngdàinhữngthâncaosucăngnhựađangbiếnthànhnhữngthâymavặnngược,gẫynát,đauđớn,ứamáutrênmặtđấtđãbịxớitng,trắngphớnhưvừacótrậnB52liênhoànnàovừaquệtquađây…

Tổnghợpsốliệutừcácnôngtrườngbáolênítnhấtlàhơnmộttriệucây,tứchơnhaingànhécta,tứchơnmộtphầnmườitổngdiệntíchđãhoàntoànđổgụcvàgầnnămtrămnhàdânbịtốcmáihoặcsụphẳn.TinnàyđãgiángxuốngđầuVũNguyênnhưmộtcúsét.Mấtmộtlượngcâyquálớnnhưthế,lớnnhấttronglịchsửthiêntaitừtrướcđếnnaylàmấtmộtsảnlượngkhôngthểcânđốiđược,mất

luôncảsựthunhậpcủahàngngànngườithợăntheovàonhữngvườncâyđó.Cáisảynảycáiung.Nơicócơnlốcđiquan,nạntrộmcắp,nạncạophácạoẩuchođủđịnhmức,chođủbátgạotrongnồiđangcóchiềuhướngtáiphạmởmứcđộtànbạokhônglườngđược.

Thếlà,Côngtyđãtưởngsẽrửatayănmừngtrướcmọithànhtựuhaimươinămmớicóthìgiờđây,giốngnhưsựtrừngphạtcủađấngtốicao,lạibắtđầuchắtbóp,nghiêngngả.Vànặngnềhơnnữalànhữngđiềutiếngtốtxấu,thậmchírấtxấuvềCôngty,vềnhữngngườilãnhđạo,vềbảnthângiámđốcVũNguyênthừadịpdàolênnhưtằmănrỗi.

*

**

Mộtbuổisáng,giámđốcVũNguyênralôcùngvớichịemởmộtnôngtrườngđiểm,cáinôngtrườngbịcơnlốctànphánặngnềnhất.Sốngnửađờivớicaosu,anhnghiệmracứkhinàotronglòngcóđiềugìchênhchaobấtổn,anhthườngxuốngnôngtrường,tìmrangoàilôcùnglàmcáiviệclàmcủaconngười,cùngthởcáihơithởcủacôngnhânlàđầuócsẽdầndầnyêntĩnhlạingay.

TốiquaanhđãcóbuổinóichuyệnthẳngthắnvớiĐiền.Trướcsaucậuấyvẫnchỉcười,bảoanh,bảoanhdạonàychưagiàmàđãhayvânvi,chảcóchuyệngìsất,làmgìcóthểcóchuyệngìmộtkhicáihoạtrờgiàđótuykhủngkhiếpthậtnhưngchẳnghềảnhhưởngchútxínàođếnkhíthếcủaCôngty,cáikhíthếđãđượctôirèntrongnhữnghoàncảnhkhốchạihơnnhiều,cũngnhưuytíncủavịtổngchỉhuyđứngđầunó.Điềncònđưaramộtvívonrấtưlàtụctĩu:Suyđếncùng,mộtcánhânbỗngtoảsángnhưanhthìtránhsaođượccókẻghenghét,đốkỵtheolốitưduytỉnhlẻ,kiểumanhmúnnôngdânnhưngnhằmnhòmẹgì,cáisốcơhộithốithađóchưabằngmiếnglòidomtrongđítconvoi,chuyệnvặt.Vànhữngkẻđó,nếunótínhlòinữa,cũngdưsứcấnchonóthụtvào,thụttít,anhcứyêntâmđi.Cáithằng,nóđãnóiđếnmứcấythìphảiyêntâmthôinhưngnhìntrongmắtnó,dườngnhưnóvẫncốgiấuanhđiềugì,đôimắtmàuchì,phảranhữnghơilànhlạnhnhưsươngnhưkhói…

Nămgiờsáng.Cảnhvậtcòntốithui.Sươngđêmướtđẫmtrêncỏ,trênlá,trêncảmáitócbuộcgọncủanhữngcôgáiđangmiệtmàicạo

mủ.Nhữngtấmlưngcongáicăngra.Nhữngngóntaylướttheomiệngcạonhưmơnman,vevuốt.Hàngcâyrùngmìnhtrongmộtchútđauđớnngọtngàorồidịudàngchiếtranhữnggiọtsữathậtnhỏ,mềm,vừađủđểtạothànhtiếngtinhtangrơiđáybát.Tinhtang…tingtang…Mộtbảnnhạcrừng,mộtgiaiđiệuvịthakhátkhaođượcdânghiến.Đãcảm,đãnghe,đãnhìnthấycảnhnàykhôngbiếtbaonhiêulầnnhưnglầnnàođốivớianhcũnglàlầnđầu.Giốngnhưngàynàohànhquângiữanắngnôicảngàytrờikhôngcómộtgiọtnữathếrồibỗngvôtìnhpháthiệnramộtconsuốinướctrongvắtchảyqua.Hụmnướcsuốingọtmátnhưhụmnướcthạch.Chaoôi,giánhưđừngcócơnlốcquáiácđóthìsángnay…

Anhmượnmộtcondaocạo,cạothử…Bậtlênmộttiếngcườikhúckhích:

-Cạothếthìchếtemrồigiámđốcơi.Cuốibuổingườitarakiểmtrakĩthuậtmàthấydămnàodămấytobằngcongiunđũathếkialàmấtđiểmnhàemđấy.

-Mấtđiểmchứmấtngườicũngcònchảsợnữalà.Giámđốcsẽ…bùlạicho,bùđếnnơiđếnchốn,bùcảvốnlẫnlãi.Cóphảikhôngthủtrưởng?

Anhcười.Trongmấtmátmàvẫncười,vẫnnóiđượcnhưthếư?Cứtưởngrằngxuốngđâylàchỉnghetoànnhữnglờithanvãn,nhữngánhnhìnaioán,đắnglòng.Vậymà…Côngnhâncủaanhđấy.Quầnchúng,đồngđộicủaanhđấy.Sứcchịuđựngvàkhátvọngsốngnàođãchohọcóđượcnétcườinhẫnnạisángnay.Bỗngthấydườngnhưchínhmìnhcólỗitrongchuyệnnày.Anhngướcnhìnlênngọnsu,thấysốngmũimìnhcaycay…

Lạivẳngkhẽmộttiếngcongáiđằnglưng:

-Dòmgiámđốccườitrẻnhưtraimườitám,lạiđẹpnữa.

-Đẹpcũngcủangườita.Trẻcũngcủangườita,nhẩutaylênkẻomặttrờilênlạingáphámồmrabâygiờ.

-Giámđốcơi!–Mộtgiọngbênphải–Hồitrẻchắcgiámđốcbịchịemđeobámdãmanlắmnhỉ?

-Chảcứhồitrẻ,ngaybâygiờnếugiámđốcgậtđầu,emcũngsẵnsàngđeobámmútmùaluôn.

-Màybỏcảchồngconmàđeoà?

-Bỏtất.Mộtđêmquântửnằmkềcònhơnthằngnhắng…

-Chếtnhá!Màydámbảothằngchồngmàylànhắngnhá!Taomách.Đừngnghenóxuidạigiámđốcơi,chồngnócóvỗnhấtđẳnghuyềnđaiđấy.

-Này!–Mộtgiọngbêntráikhẽhơn–Đừngtrêuchúấynữa.Nhecâuchuyệnvợconcủachúấycũng…

-Thậthả?...Ngườinhưthếmàtộinhỉ!Đúnglàtrờisaotrờiởkhôngcông…

Cứthếcáccôgáivừađivừanói,vừacạovừanói,thoángchốccảtổđãchuyểndịchsanglôthứhairồi.Vàkhoảngtrốngngổnngang,gụcgẫy,tanhnồngmùilánát.Nhữngtaydaongựnglại.Nhữngconmắtthoángnhìnlên,bầnthần…

Anhđếngầncôtổtrưởng,mộtcôgáilớntuổihơn,nóigiọngThừaThiênấmnhưnhõngnhẽo:

-Cơnlốcvừarồi,tổmìnhmấtbaonhiêucây?

-Chừngnămhécta,chú.

-Hơnhaingàncây!Mỗicâymỗingàychotrungbình3lạngmủ,haingàncâylà…Nhiềunhỉ?Thếchịemcóhoangmanglắmkhông?

-Hoangmangdữlắmchú,đồnglươnggiậtxuốngcònmộtphầnbakhônghoangmangsaođượcnhưnglàlúcđầuthôi,sauđóđượcnôngtrườngcânđốisảnlượngnêncũngđỡ.Mànóichocùng,sovớitrướcđây,tuykhókhănnhưngcũngcònkhoẻchán.Lốcácchimàácrứachúhỉ?

Anhlạithấysốngmũimìnhcaycay…

-Sươngmuốibắtđầuxuống–Giọnganhngànngạt–mìnhởđây

đãcólônàonhuốmbệnhchưa?

-Córồinhưngtrịđượcrồi.Chỉsợmaimốtsươngxuốngnhiềunữa,bệnhlâylankhắpcả,trịkhôngkịp.

-Thếtrungbìnhmỗibuổithếnàymỗicôcạođượcbaonhiêucây?

-Mộtphútmườicây…chừnghơnngàncâychiđóạ.

-Thếnếucạohếtmứcthìđượcbaonhiêu?

-Dạ,chừnggấprưỡi.

-Thếvừarồinôngtrườngtăngđịnhmức,tứclàtăngchấtlượngvàsốlượngcạo,cáccôcóthấycaoquákhông?

-Caothếnàotụiemcũngmầnđược,miễnlàthưởngphạtchonghiêm.

-Còncáikhoảnphânthếnào?Cóítquákhông?

-Thoạttiêntưởngítsaunhưngrồiápdụngkỹthuậtmớilạithấyđược.Làmnhưtrước,tưởngnhiềunhưnglãngphícũngnhiều.

-Thếthuốcsâu?

-Cũngrứa.Trịđúngcâyđúngbệnhvừađỡtốnvừahiệuquả.

-Cámơn!

-Thủtrưởngơi!–Mộtcôgáicóđôimắtrấtto,xanhgọivớilại–Lâulâuthủtrưởngmớixuốngđây,toànnóichuyệnthuốcsâu,phânbón,tụiemrầulắm.

-Vậycáccômuốntôinóichuyệngìbâygiờ?

-Chuyệntìnhcảmđi.Vídụtụiemởđâynamthiếunữthừa,cứđànàynếukhôngkhéotụiemếhếthoặcchỉcòncáchđilàmlẽthiênhạđểcóthằngcumàẵmthôi.

-Nghĩalà…

-Nghĩalàthủtrưởngphảităngcườngnhiềuthợnamgiớivào.Tăngcườngmàvẫnthiếu,phảithànhlậpnhữngbộphậnchuyênđilomôigiớivớibênngoài.

-Conranh!Chắcmàyxungphongvàotổđóchứ.Cònlâu.Màymớicómườichín,trẻchán,cácchịcủamàymớicầnđimôigiớihơn.Phảikhônggiámđốc?

VũNguyênchưabiếttrảlờisaothìgiámđốcnôngtrường,mộtthanhnhiêntocon,cónướcdađencháyđãlaoxemáytớinhưumộtnhânvậttrongphimhìnhsựlướtrànrạtgiữanhữnghàngcây:

-Báocáoanh…AnhVậnđiệnmờianhvề.Hìnhnhưthằngnhỏconanhnólên.

*

**

Điềuđầutiênlàanhnghĩngay:Nếuthằngbélênthìchắclàmẹnólêntheomàthựclònganhkhônghềmuốngặpcáiconngườiráohoảnhđóbâygiờchútnào.Nhưngkhông,đúngđónanhởcổngCôngtylạichỉcómộtmìnhnó,caomảnh,máitócgiốngchađangbịgióđánhbunglên.Thằngbécótướngthisĩ,cuộcđờirồilàkhổđây.

-Chàocon!–Anhxuốngxeđiđến,giơtaybắttayconnhưbạn–Conlênchơingàychủnhậtà?Saokhônglênphòng.

Nókhôngtrảlời,chỉđưađôimắtmởtonhìnbố.Điềntừtrongsânnhanhnhảuđira,giọngxởilởi:

-AnhHai!EmđãgọiđiệnchonhàhàngSuốiXanh,họsẵnsàngdànhmộtchỗđẹpnhất,anhđưacháurađóchomát,cóthểtắmsuốinướcnóngrồidùngbữatrưaluôn.

-Thôikhỏi,cámơn,cậuchuđáoquá,bốconnhànàyđidạotronglôthúhơn.CũngcầnchochàngtraiThànhphốnàybiếtthếnàolàthiênnhiêncâylámộtchút,phảikhôngcon?

Khôngnói,cậuchỉgậtđầu.

-Trưanaybốsẽđãiconmộtchầucánướngdochínhtaybốcâutừlònghồlên–AnhquaysangĐiền–Mìnhvừaởchỗthằng12về.Thiệthạinặnglắmnhưngquađómớithấybàconmìnhtốtthật.NóicậuVậntốinayhọptoànthểđảnguỷvàbangiámđốcđểtìmcáchkhắcphụcthiệthạinhé!Bàconcàngtốt,mìnhlạicàngkhôngthểngồiyênđểcoiđónhưmộtrủirotấtyếuđược.

Điềnnhìntheochiếcxemáychởhaibốconđisâuvàoconđườngliênlômộtlátrồicườinhạt,quaytrởvào.

*

**

Trướcmặtlàmộtmặtnướcmởrabaola,lăntănsóng.Haichacontìmchỗngồixuống.Giótừhồthổivàomátđếntậnchântóc.Cậubécóvẻthíchthú,mởphanhcúcngực,cứkhôngthôinhìnsangvệtcâymờmờởphíabênkialạinhìnnhữngđámmâytrắngxốptrôiquađầu.Anhhiểucảmxúccủacon.Đangởgiữaphốphườngngộtngạt,mắtnhìnkhôngquádămbảybước,haimàngtailúcnàocũngầmầmmọitiếngđộng,bỗngđượcphóngmắthếttầmtrongnắnggiótinhkhiếtthếnày,cũngnhưanhngàyđầuthôi,làmsaokhôngngâyngấtchođược.Mườitámnôngtrườnglàmườitámkhuhồchứanước,làmườitámconngườisaumộtngàylàmviệcnhọcnhằn.Ngàytrướccũngmặthồnàymànhìnsaochỉtháydaydứtbuồn,nhưthểcáimanmácthẳmsâukiacứđốilậpnghiệtngãvớicuộcsốnglamlũtrênbờ,bâygiờvẫnnómàtoànthânnhưmuốntanra,rượimát,nhưmuốnàoxuống,muốnhátlênmộtcâugìđóchẳngcầnrõnộidung.

-Ởnhàcóchuyệnchikhôngcon?–Anhlựalờihỏi.

-Cáichúvừarồilàthếnàovớibố?–Cậubéhỏilại.

-Chúnào?...Cáichúnóibốconmìnhranhàhàngấyhả?Trờiđất,chúĐiềnđócon,chúđếnnhàtamấylầnrồiconkhôngnhậnraư?

-Đếnrồimàsaohỏichuyệnnhàmìnhkĩthế?

-Chúấyquantâm.Chắclâukhônggặpcon,chúmớihỏi.Chúthườngnhắcđếnconlắmđó.

-Conkhôngthíchcáinhìncủachúấy.Cảcáchnóicủachúấynữa.

-Chamẹơi!Conbắtđầutậpđòixétnétconngườitừhồinàovậy?Vớiaichúấycũngnhìnchảnóinhưvậy,sắcquá,thẳngquáchứgì.Tạitínhchúấynhưvậy,khôngcógìđâu.Thôi,dẹpcáiđóđi.Tìnhhìnhhọchànhcủaconsaorồi?Chuẩnbịôntậpđểthichưa?

-Mẹbánnhàrồi.

Cậubébuôngthõngnhưthảmộthònđáxuốngnước:

-Bángì?Aibán?Saolạibán?–Anhhỏimàthấylùngbùngtrongtai.

-Mẹđánhđềbịvỡnợ,ngườitakéođếnđòi,doạ…

Mặthồđangxanhbỗngchuyểnthànhtímbầm.Anhđãlườngtrướcđượcmọiviệcnhưnghoàntoànkhôngthểhìnhdungranổiđiềunày.Cậubégămmặtxuốngcỏlácnhưthểchínhcáilỗilàdocậugâyra.Lòngthươngcontràolên…

-Thếbâygiờhaimẹconởđâu?

-Ngườitachoởthêmhaithángrồimớilấyhẳn.

-Vậymẹmàyđịnhtínhthếnào?–Anhchợtgắt.

-Mẹchỉkhócbảoconlênởvớibốcònmẹ,cứkệmẹ,coinhưchếtrồi.

-Ngu!Saocóthể…

Anhvộikìmlại.Nếunóithêmcâunữathìcâuđóchỉcóthểlàcâurủaxảcaynghiệtmàthôi.Vảlại,anhchợtthấylạnhsốnglưng,phầnnàocũngdoanh,doanhmàcôấytuyệtvọngchánchườngmàtựđẩymìnhvàoconđườngđềđóm.Quẳngmạnhmẩuthuốclárahồ,anhquaylạivớicon:

-Thôiđược,đãthếthìbốquyếtđịnhthếnày:Ngaytuầnsaucảhaimẹconsẽchuyểnvềđây.BốvẫncònmộtcănhộdoCôngtyxâychonhưnglâunayđểkhôngvìmộtmình,ởvậycáchráchlắm.Bốchỉloconphảichuyểntrườngảnhhưởngđếnchuyệnthicử.

-Bốđừnglo–Cậubétừnãynghebốnói,haimắtđãsánglên–Conhứasẽđỗvàođạihọc.Conthíchởtrênnày.

Anhhiểunó.Lâunaymongmuốncháybỏngcủanólàbốmẹđượcthuậnhoàhaychíítcũngởcùngnhauchứđâuphảichỉlàthíchhaykhôngthích.Đờianhcũngtạmcoinhưhếtrồi,chỉcòncónó,vậythìđâylạilàmộtdịpmayđểanhcóđiềukiệnbùđắpchonótấtcả,cònngườiđànbàkia…thôithìcứcoinhưnghiệpchướngphảichấpnhậnrồimươinămnữacũngtrướcsauđikhỏicuộcđờinày.

-Contắmnhé!–Đứaconhỏi.

-Ừcontắmđi,sâuđấy,đừngbơiraxa.

-Concóthểbơihếtvònghồnày–Cậubécởiquầnáonhoàingườixuốngnước,cườirạngrỡ-Bốxuốngđi,mátlắm!Convớibốbơithi.

Bịcáicườicủaconquyếnrũ,anhcũnglaongườivàolònghồ.Chỉmộtlátsautiếngcườicủahaibốconđãvanglên,lăntheomặtnước,đậprộnrãvàokhoảngkhôngắnglặng…

*

**

Sánghômsau,tiễnconrabếnxexuôiThànhphốxonganhvuivẻtrởlạinhiệmsởvớimộttâmtrạngthậtkhoáihoạt.Thôi,thếlàcũngxongmộtviệc.Aidèchínhnhờcócáichuyệnđềđóm,nhàcửavớvẩnđómàanhđãcóđủcanđảmđểquyếtđịnhtrởlạimộtvấnđềnangiảitưởngnhưchẳngbaogiờcóthểquyếtđịnhđược.AnhcũngthấmbiếtơnconkhonóvuivẻtrảlờicâunóidốivềchuyệnxecộcủaCôngtymàanhthựclòngkhôngmuốnphiềnđến:“Khôngsaođâubố,conthíchđixengoàihơn,khôngphảichuyệntrò,khôngtốnkémlạiđượcthoảsứcngắmcảnh”.

Ấyvậymà,chưakịpbướcquacổng,mộtchiếcxeômđãxịchđếnvàngồiđằngsaulạivẫnlàcậucon.Trêntaynócầmvậtgìđóvàhaiconmắtnómởtonhìnbốrấtlạ.

-Long…Saolạiquaylại?

Nókhôngtrảlời,chỉlặnglặngđưachobốmộttờgiấykhổrộngđangcầmtrongtay.Khônghiểu,anhlơđãnggiởra,lướtnhanhvàidòngchữimđậmvàtoànthânbỗngbấtngờrùnglên…

-Saolạithếhảbố?–Tiếngnóinhưtiếngkhóc.

-Không…Khôngcósaođâucon.Cóthểcóaitrêubố,cũngcóthểđâylàmộtsựnhầmlẫnđịadanh,địachỉ,không…khôngcógìđâu–Giọnganhbịnhịucứng.

-Khôngphải,mấyngườingồitrênxengườitanói…đíchdanhtênbốmà.Ngườitacònnói…

-Long!–Anhgằngiọng–Ngườitanóigìmặcngườita.Còncon,concótinbốkhông?

-Có…

-VậythìtrởvềThànhphốngay,trẻconkhôngnêndínhvàochuyệnngườilớn.Về!

Anhnóivớingườixeômvẫnđangcònđứngchờgầnđấy:

-Phiềnbácchocháutrởlạibếnxevàchỉchonócáixenàotốchànhnhanhnhất.

-Dạ,chúHaiyêntâm.Nàođi,anhbạn!

Trướcvẻmặtsắtlạicủacha,vẻmặtkháclạmàítkhicậunhìnthấy,cậuđànhngồilênsauyên.Xerúgađiđượcmộtđoạnrồi,cậucònngoáilại,đôimắtvẫnmởtonhìnchavừanhưkhônghiểulạivừanhưđãthấuhiểumọiđiều.Đôimắtmởto,ngỡngàngvàđauđớn,đôimắtnhưđôimắtcậunhìntheobốlúcbướclênxetùsauđóchỉvàitháng.

*

**

-Vận!Thếnàylàthếnào?

Anhbướcthẳngvàophòngphógiámđốc,liaxoạttờgiấyxuốngbàn.Vậnkhôngnhìntờgiấyvàcũngkhôngtỏtháiđộ,anhrúttừngănkéoramộttờgiấykháccũngysìnhưthế,đặtkhẽtrướcmặtVũNguyên:

-Chúngnóbắtđầukhaihoảrồi.Từsớmđếngiờ,tôinhậnđượchàngchụctờnhưthếnày.

Anhnhìnxuống.Mộthàngtítkháđậmnhưtialửahànthuốnthẳngvàomắt:“Tiếngkhóccủaloàicâychomủ”.

Anhlạinhìnlênnhưphảibỏngvàthốtnhiêntoànthânthấyớnlạnh.Cáiớnlạnhthườngcómỗikhiđụngđiềugìhiểmnghèoliênquanđếntiềmthứcdanhdựcủamình.Bấtgiácmộtnụcườinhạtnhẽophácnhanhtrênmôi:

-Chơiđượcđấy.Biếtdùngtổnglựctrongthếmaiphụcđấy.Thằngnàolàmcúđúpnàyphảinóilàđộc!

-ÔngNguyên-GiọngVậnkhànkhàn–Tôisợrằngnókhôngchỉdừnglạiởcúđúpđâu,màcòncóthể…

-Còncóthểđánhbồiđánhnhồi,làmcúbacúbảyhuỷdiệtmìnhluônchứgì?Làmđi!Sốíthaysốnhiềulúcnàyđềunhưnhaucả.

-Vấnđềlàchỉcònđầymộtthángnữasẽđạihộiđảngbộ.

-Thìmớibảothằngnàolàmcúnàylàquáđộc,rấtthạonghề.Đúngthờicơ,đúngđốitượng,đúngtrọngđiểm.Chấp!Đâycókhilạilàmộtdịpđểmọisựsángtrắngra,thuahaythắngkhônghềgì,miễnlàcáimụnnhọtẩntrongcơthểlâungàysẽđượcvỡbục,đenrađentrắngratrắng.

-Vỡbục?Tứclàlâunayôngđãlờmờnhậnracáiungnhọtđó?Vậymà…

-Cậutưởngtôiđangngủthiuà?Đangsaysưavìthắnglợià?Khôngđâu.Tôinghethấyhết,tôinhìnthấyhết,trongthắnglợibaogiờcũngcómầmmốngcủasựthấtbại,biếtchứ,nhưnggiảbộlàmngơđểổnđịnhcáichung.

-Vẫncóthểcócáiôngkhôngbiếtđâu.

-Vídụ?

Tiếngxemáyrítcháyphanhdướisân,tiếnggiàynệnnhanhlêngáccủaĐăngĐiềnxuấthiện,haimắtxếchtrợn,cũngvớimiếnggiấyrộngkhổdườngnhưđãbịvònáttrêntay,giọnggiậtcục:

-AnhNguyên,anhVận!Thếnàylàthếnào?Tạisaolạicócáinày?

-Bọnmìnhcũngđanghỏinhaucâuấy–Vậnlạnhlùng.

-Khốnnạn!Quákhốnnạn!Côngtymìnhchưabaogiờxảyranhữngchuyệntồitệnhưthếnàycả!

-Thìbâygiờnóxảyrađãsao–giámđốcVũNguyênđãlấylạiđượcbìnhthản,nhìnĐiềncườitrấnan–Vậymớilàsựvậnđộngbiệnchứngcủacuộcđời.

-Màlạixảyrađúngvàolúccơnlốcthếkỷvừaquétqua,cứnhưlàcótínhtoántrước.

-ÔngĐiền!–Vậnhỏi,vẫnlạnhlùng–Theoôngthìaicóthểlàmviệcnày?

-Tôicũngđangnghĩ.Tôiđãthửđặtratrướcmặtmìnhmộtsốngười,mộtsốbộphậnrồilàmphéploại,rútcụcđốitượngcónhiềukhảnăngdínhvàonhấtlàđámcựuchiếnbinhvànhữngphầntửbịthảihồi.

-Chứkhôngphảilàcánhđồnghươngđồngkhóikếtbèkéocánhđểloạitrừnhauà?–Vậnnói.

-Bậynào!–VũNguyênlắcđầu–Saolạiđưacáichuyệnđồnghươngvàođây.Cũnglàlínhtrongmộtbinhđoàncả,làmgìcóchuyệnđó.Màcựuchiếnbinhcũngkhôngphải.Nếucầnthìhọđánhvỗmặt

chứchẳngkhinàođilàmcáitròtẹpnhẹpnày.

-Thìchỉlàmộtgiảthiết–ĐiềnvẫncănggiọngsaumộtchútgiậtthộttrướccâunóicủaVận–Vẫncònmộtgiảthiếtphụnữa…

-Thôi–VũNguyênđứngdậy–Dẹpđi!Phụchínhcáigì?Bâygiờkhôngphảilúc,cáicầnhơnlúcnàylàkhắcphụchậuquảcơnlốcvàsươngmuốiđangxuốngnhiều,cáclôcaosubắtđầucótriệuchứngnhuốmbệnhnấmhồng,phấntrắng,mìnhđềnghịtừngàymai,trừtàivụvàkinhdoanh,tấtcảsẽchianhauxuốngcácnôngtrườngđểtìmcáchkhắcphục.Tạmchiaviệcrathếnày:ÔngVậnloviệcdọnsạchmôitrường,tìmkháchhàngđểthanhlýsốcâyđổvớimứcgiákhảdĩnhất,ôngĐiềnnắmlạidanhsáchvàlênkếhoạchsốhộcầnđượctrợcấp,cònmìnhsẽcốgắngtìmđượcnguồnđầutưởđâuđóđểbắtđầuchoviệctrồngmới.Hết!

Anhđira,bướcchânvẫnthongthảnhưcáitướnganhaicũngcholàsốsướngvìcáidángđithongthảtrongmọihoàncảnhấy.VậndừnglạinhìnsâuvàomắtĐiềnmộtchútrồivẻnhưkhôngcógìđểnóinữa,cũngranhanh.ChỉcònlạimìnhĐiềntrongphòngvớinhữngmảnhgiấyốnhoètrênbàn.Hắnthậntrọngvuốtthẳngtừngtờ,lấyviênđácuộichẹnlên,nhìnnhưhútvàođógiâylátrồingửamặtlêntrầnnhà,bấtngờrítlênmộttiếnghuýtgiónhưtiếngvượnhúgiữarừnggià.Rồihắnmócchiếcđiệnthoạicầmtay,bấmsố,nóinhanhvàođómộtcâungherấtkhẽ:“AnhBađóhả?Tốt!Nóichungrấttốt.Congấuđãbịtrúngphátđạnđầu.Nhữngphátsauđangtiếptụclênnòng”.

NgheđượctiếngnóiđóvànhìnđượccáibảnmặtđangđắcchítộtcùnđókhôngaikháclàôngTháitạpvụ.Lúcấyôngđangluicuidọndẹpởphòngtrongmàhắnkhônghềbiết.

*

**

ĐếnchiềuthìtừtrênTổngcôngtycómộtcôngvănđộtxuấtgửitrựctiếpxuốngchobangiámđốcvàđảnguỷCôngty.Vậnlàngườibócrađầutiên.Mặtanhtáiđirồiphừngđỏ.Khôngđọchết,anhmangngaysangphòngVũNguyên.Nhìnvàomắtbạn,VũNguyênlángmángđoánrađượcphầnnào.

-Đơnkiện?

-Kiện.

-Nặcdanhhayhữudanh?

-Nặc.Nhưngghirõ:“Đạidiệnchotấtcảnhữngngườilươngthiệnđangbịchàđạp”.Họgửixuốngtheonguyêntắcthôngbáotrướcchocơsở,đoànthanhtraliênngànhsẽxuốngsau.

-Cógìkháckhông?

-Tinhthầnnhưbàivènhưngkỹhơn,cụthểhơnvàđểugiảhơn.

-Tấtnhiên.

-Tôiđềnghịchotriệutậpthườngvụngayngàymai.Sauđólàđảnguỷ.Phảilàmsạchcơbảntrướckhihọxuống.

-Việcgìphảivộithế?Bọnxấuchỉmuốntanóngnảybụcralúcnàyđểrađòntiếp.Cứtạmimlặng,coinhưkhôngcóviệcgì,đoànxuống,tatriệutậpbamặtmộtlờilấyýkiếnmộtthể.

-Nhưngmàkhắpcácnôngtrường,cảcưdânngoàithịtrấnchỗnàocũngđangbàntánỏmtỏicảlên.Cóđứacònphôtôđembán10ngànmộtbảnkiakìa!Hồitrưachútnữatôiđãvảgẫyrăngmộtthằng…

-Này,cáinhàấyvẫnởđượcđấychứ?–Tiếngnóichìmxuốngcổ.

-Nhànào?

-CáicănhộhaimươithướcvuôngCôngtychiachomìnhấy.

-Saoônglạiđihỏichuyệnnhàcửavàolúcnày?

-Tuầnsautôisẽđónmẹconnólên.

-Theotôitìnhhìnhnày…hãykhoanđã.

-Việcgìraviệcấy,saokhoan.Thếnhé!Sángmaitrướckhixuống

nôngtrường,cậughéquaxínghiệpchếbiếnmộtchút.Nghenóinạnăncắp,nạnmócngoặchạmlượngdohậuquảcủacơnlốcđangtáidiễn.

-Đúnglàtôikhôngtàinàohiểunổiôngnữa.Đangnướcsôilửabỏngthếnàymàvẫncònnghĩđếnđượcbacáivụvớvẩnấy.

-Vậycậubảotôiphảivòđầubứttai,phảirốnglênnhauđànbàấyà.Vàthếlàvớvẩn?Đốivớitôichỉcónómớilàtấtcả,cònngoàiralàcứthết!Cứthết,cậuhiểuchưa?Điđi!

*

**

Đêmđó,cănphòngVũNguyênsángđènrấtkhuyanhưnglạikhoátráibêntrong.Anhmuốnyêntĩnhngồimộtmìnhđểsuyxéthếtthảymọiviệc.Vàthựcracũngchảmuốnsuyxétgìsất.Trướcmặtanhlàmộtkhoảngtrốnghoácđangvẩnlênhaimảngvăntựkhácnhauvềhìnhthứcnhưngcùngchuyênchởmộtnộidung.Chúnglúcnởphồnglênkhắmthối,lúclạiẹpxuốngtanhtưởi.Nóichunglàquásứctanhtưởi.Cuộcđờidoanhnghiệpđãkhôngítlầnvaquệtphảinhữngmùivịthốirữanhưthếnàynhưngsựthốirữacùnglúcđượcbốclêntừhaiphíathìđốivớianh,đâylàlầnđầutiên.

Phíanặcdanh,kiệncáo,vănbảnhaygìgìđinữa,anhxemthường.Cáimùivịkhămkhắmcủanóanhđãquáquenrồi,quenđếnnỗi,lâulâukhôngcólạiđâmnhớ.Nhưngcòncáithứnửathơnửavèmangcáitênđẫmnướcmắtkia,thúthậtlàđãkhiếnanhchânglângcảngười.Anhkhôngmuốnthấynó,khôngthèmđọcnónhưngnhữngconchữmàuđencủanócứngóclên,ngoenguẩy,nhầynhụatựamộtbầyrắngiuntrườnbòvàokhắpcácngócngáchtrongđầuócanh…Sựbóclộtđãkhoácmàuhiệnđại/Tínhbáquyềnđãnhuộmsắctinhvi/KẻcườnghàonguỵdanhngườiCộngsản/Thâutómvàotaytấtcảcõisinhlinh…Chà!Chữnghĩadùngmớikhiếpđảmchưa!CứnhưnóiđếntênbạochúavùngNamPhinàođóchứkhôngphảinóivềmình…Đểnổilênnhưmộtlácờđầu/Hắnđãbiếnnhữngcánhrừngôngchathànhráchnát/Đểvungvinhtrongcuộcsốngsanggiàu/Hắnđãnhétvàomiệnghàngngànconngườimộtmiếngnogiảtạo/Chúađấtchúarừngchúacứuthế/Hắnđãtựphongchomìnhnhữngtônvinhmỹmiềunhưvậy/Ơhay!Mìnhđãtựphongthếbao

giờnhỉ?...Cáidãtâmẩnphíasauvẻngoàilươngthiên/Sựnguđầnnúpbóngnétthôngminh/…Hoáramìnhcũngcónétthôngminhcơà,vậymàkhôngbiếtđấy…Học,họcnữa,họcmãi,nguỵMácXíthắngàolêncâusấmcủaLêNin/Màquênđinhữngthầndânđangđêmngàycơkhổvìchiếnlượcconngười,hắnlạigàolênởcửaphảiĐểbổnglộc,tiềntàiluônvàocửatrái/Vìgiaicấpcầnlao,hắnvẫngàonhưlãnhtụtốicao/Đểcheđichủthuyếtgiađìnhtrị.Gàingườithânvàonhữngchỗngonlành…

Gừmộttiếngkhẽtrongcổ,anhđưatờgiấylênngọnlửagaxanhbiếc.Bàithơdàigầnsáuchụccâucứmộtgiọngđạiloạinhưthếbùngcháy,nhữngcongiunđấthoáthànhnhữngcongiunlửa,vẫnngóclên,rítrẩm…NgườicaosulàhạtnhâncáchmạngTìnhcảmnàysaocóthểlàngơXiếtchặtđộingũXiếtchặtnhữngtráitimlươngthiện,vìđảngvìdânquyếtđưaraánhsángkẻlợiquyền…

NótínhgiếtmìnhcáimộthaysaomànghegiọngcứnhưlờihịchXôViếtNghệTĩnh,nhưkhẩukhíhừnghựccủaQuốctếcavậy?Màthơgìcáithứnồilẩunàycơchứ.Nhưngnóichunglàcũngsụcsôikhíthếkhởinghĩađấy.Khá!Anhbấtgiáccườilớn.Thằngnàonhỉ?TrongCôngtythằngnàocóthểphunrađượcnhữngcâuđâmchémnàynhỉ?Thằng…thằng…thằng…Chịu.Làmsaocóthểbiếtđượctiềmnăngthicacủadâncaosulạicóthểphongphú,mỡmàuđếnthế.Bàndânthiênhạđangxônxaoỏmtỏilênkiakìa…Anhbỗngthấyngựcđauquặn.Dùmuốnhaykhông,thằngnàođóđãđánhtrúngvàocáimạchhuyệtxưanayanhvẫncốtránh.Cấptrêncóthểnhìnanh,tổchứccóthểnhìnanh,đánhgiáanhthếnàocũngđược,quenrồi,miễndịchrồi,nhữnganhkhôngchịunổicáithứnhìnghẻlạnh,nghingờcủangườiđời,củabạnbè,củabàcon,đồngđội.Baothăngtrầmqua,chínhcáinhìnấmnồng,tincậycủahọđãchảvựcanhdậyđượcđósao.Vậythìcáikẻdụngcôngviếtranhữngdòngnàydứtkhoátchỉcóthểlàkẻrấthiểuanh.Nhưngkẻđólàai?Thằngnào?...Mộtbảnphôtôcógiá10ngànđồngđangđượcđembánkhắpnơi…Thoắtnổiđiên,anhnhaygígótgiàyxuốngtệpgiấyđangcháyđếnmẩucuốicùngnhưnhaygíchínhkhuônmặtgãtácgiảđộcđịanàođó.Vàtrongvụngiấythanbaytứtánkhắpphòngấy,anhcorúmngườilạikhimườngtượngranhữngkhuônmặtthânquenđangchậpchờnẩnhiệnvớinhữngcáicườiđủloại,giễucợt,thươnghại,đắcchívàcảđớnđaumỗikhianhcóviệcphảiđirađườngphảigặphọ.Ngựcanhđaucuộnlên…

KhiônggiàTháibướcvàotínhhỏisếpcócầnnướcsôiphacàphêuốngđêmtheothóiquenkhôngthìđãthấygiámđốccủamìnhnằmbấttỉnh.Đâylàlầnthứbatrongthờigiangầnđâyôngthấyanhnằmtrongtrạngtháinày,chỉkháchailầntrướclàởtrêngiường,cònlầnnàylàởdướiđất.Vàcólẽcũngchỉcómìnhônglàhiểurõđiềugìđangvậnchuyển,hànhhạ,tànphátrongcơthểanh.Bằngsựtrảinghiệmcủamộtđờiđiquamọigiantruân,đãgặpđủcácloạingười,ôngđauđớnhiểurằngvớicănbệnhvấnđềtừtrongmáunày,bảnántửhìnhđốivớianhchỉcònlàvấnđềthờigian.

ÔnglẳnglặngbốcđiệnthoạigọivềtrungtâmytếcủaCôngty.

*

**

Trướcđạihộiđảngbộhaichụcngàythìđoànthanhtraliênngànhbắtđầuxuấthiện.Khôngđôihồisautrước,rấtthạoviệc,rấtlầmlỳvfacũngrấtnhãnhặn,họbắttayvàoviệcngay.Haiđoànchianhauđixuốngcácnôngtrườngmộtđoànởlạilàmviệcvớicácphòngban,riêngôngđoàntrưởngcótiếnglàlạnhlùngđưaramộtyêucầuđốivớiVũNguyên:“Trongthờigiannày,đồngchícóthểtạmgiaoquyềnchocấpphóđểgiúpchúngtôitậptrungvàocôngviệcvàchođếnlúccóýkiếnkếtluận,đồngchíkhôngnênđiđâurakhỏinhiệmsở”.Anhcườinhạt,khôngnóilạimộtcâu.Thếtứclàmộtthứquảnthúcchứgiúpdiếcquáigì!Vàtừcáiquảnthúcnàyđếnratrướcvànhmóngngựarồiđếncổngnhàtùchỉcáchnhaugangtấc.Xinmời!Nếutìmratộithìxinmờicứđưacòngsố8ra,cònkhông,tôisợcácvịlạiphỉathuithủitrởvềnhưmọibậnthìrầucáiruộtlắm.

Suốtmộttuầnkiểmtra,khôngkhíCôngtyhưuhắtnhưnhàcóđám.Đoànthanhtrađiđếnđâulàởđósôisủilênnhưcháydầucháymỡ.Sôisủicònhơncảcơnlốcthếkỷxảyratrướcđómộttháng.Chỗnàyngườitachụmđầubàntán,chỗkiangườitalạitảnra,lolắng,dèchừng,nhìnnhau,nghengóng,khôngdámnóito,cũngchẳngthểnóikhẽ.Côngnhânthìtỏvẻbựcmìnhvìbịquấyrầy.Cánbộthìmặtngườinàongườiấytỏranghiêmtrọngquáthểtuồngnhưsắpcóchiếntranhxảyra.Aicũngbiếtchuyệnthanhkiểmtralầnnàychỉnhằmvàomộtmìnhônggiámđốcnênhầuhếthọđềukhônggiấuđượcnétbồnchồnkháclạ.Sốngườinàychỉlochoanh,họthầmkhấntrờikhấnđấtkhấncầuchoanhtaiquanạnkhỏi.Vì,thưathần

phật,sinhmạngchínhtrịcủaconngườinàycóliênquansốngcònđếnsinhmạng,cuộcsốngcủachúngcon,lạytrời.Nhưngcósốngườikháclạikhấpkhởimừngthầmtrongbụng,ơhay,cũngphảithếchứ,đâylàmộtcộngđồngchícốttrungthànhcủagiaicấpcôngnhânchứcóphảilàkẻănngườiởnhàanhđâumàmuốnlàmgìthìlàm.

PhógiámđốcVậntạmthayVũNguyênđiềuhànhcôngviệc.Suốtngàyngườitathấycáibónggùgùcủaanhđiquađilạiởhànhlang,mặtmũihầmhầmrấtkhócoi,chốcchốclạinghetiếnganhquáttháo,cằnnhằnngườinàyngườikháccứnhưthểôngphógiámđốcđanglênmộtcơnđaubụngkinhniên.NgườilàmdịuđinhữngcúnóngnảyvônghĩađólạilàônggiàThái.Khôngbằnglờinóimàbằngánhmắt,ôngđãkìmgiữchovịsếpphócủamìnhtránhđượcnhữngcâunóiđổngđộcđịatrướcmộtvàithànhviênđoànkiểmtrađanggiươngmụckỉnhlânlađidòhỏikhắpchốnkhắpnơi.Vàcũngvớiánhmắttĩnhlặngnhưcủamộttriếtnhânsơncướcđó,ôngđãlàmchoVũNguyêntựtinvàtĩnhlặnghơntrướcnhữngconsốvuvạchếtngười.

RiêngĐăngĐiềnthìhoàntoànbiếnmất.Khiđoànkiểmtravừađặtchânxuống,anhtacũnglậptứcrakhỏikhuvựcCôngtyvớilýdo:“AnhNguyên!Tôikhôngchịunổicáikhôngkhínặngnềsặcmùisởmậtthámnày,quáxámệt!Tốtnhấtlàtôixuốngvớicôngnhân.Ởđócòncónhiềuviệcphảilàmhơnlàngồichốnggốcnhưcáithằngmắcbệnhsađĩởđâyđểtrảlờinhữngcâuhỏivônghĩa.Làlinhhồncủagầnvạnconngười,anhởlạirángtỉnhtáo,đừngđểhọđưavàobẫy,kýnhậnlungtung”.

Vàhắnxuốngnôngtrườngthật,nhữngnôngtrườngởsâuởxanhấtsovớiđộihìnhtoànCôngty.Chỉkhác,thayvìphảivậtlộnvớinhữngkhókhănchấtchồngđangbàyra,hắnlạithíchngồivớinhómngườinàymộtchút,ngườivớinhómngườikiamộtchút,thìthàobànsoạnhoặcgaygắthoataymúachân.Vàtốitối,thườngvàonhữnggiờimắngnhất,ngườitalạibắtgặphắnphóngxerabưuđiệnthịtrấn,kínđáonhấcmáygọiđiđâuvàiphútrấtnhanhrồiphóngxengượcvề.Hắnkhôngmuốndùngđiệnthoạitựđộngtrongnhữngcúphônđòihỏituyệtmậtnhưthếnày.

Đếnngàythứsáuthìtoànbộđảnguỷ,bangiámđốc,trưởngcácbanngành,lãnhđạocácnôngtrườngđượctriệutậpbấtthườngđểlàmviệcvớiđoànkiểmtratrongtinhthầnmởrộng.

CảCôngtyhơnmườingànconngườinínthởnhìnvềcuộchọpđó.

Cómặtđủcả,chỉthiếucóĐăngĐiềnđiệnvềxinphépđượcđếnchậmítphútvìcầngiảiquyếtnốtsốthuốctrừsâutrongkhođangbịthấtthoátmộtlượngkhálớn.

Cuộchọpbắtđầu.

Vớigiọngnóichậmrãi,khúctriếtnhưngsắcnhọnnhưcủamộtcôngtốuỷviênchuyênnghiệp,vớinétmặtgiábăngnhưđẻrađãgiábăngnhưthế,vịđoàntrưởngđứngdậyvàođềluôn:

“…Căncứvàonhữngđơnthưkhiếunạigửilêntờitấpgầnđây,căncứsáungàylàmviệcnghiêmtúcvàkháchquantiếpxúcđếntậnnhữngngườicôngnhânởtầngthấpnhấtvàcăncứvàobổnphận,tráchnhiệmcũngnhưphápđịnhcủachứcnăngthanhtra,chúngtôithấyởcánhânđồngchíVũNguyên,mặtmạnh,mặtlàmđượcđãquárõ,chúngtôixinkhôngnóiởđây.Vềmặtyếukém,tổnghợpvănbảnlà186trangnhưngtựutrunglại,cóbađiềuđãcóthểtạmkếtluậnvàbađiềuchưathậtrõràng,hômnayđoànquyếtđịnhlấyýkiếncủacácđồngchíđểlàmsángtỏbảnchấtcủasựviệc.Bacáikếtluậnlà:

Một,viphạmcácnguyêntắckinhtếchủnghĩaxãhộicơbảntrongxửlýkhoán,trongquỹlươngvàtrongđiềuhànhquảnlý,chủtrươnglấylợiíchcánhânđặtlêntrênlợiíchtậpthể,cónhiềudấuhiệusavàomôhìnhkinhdoanhtheokiểuvọngngoại.ĐâylàmộtsailầmnghiêmtrọngvềquanđiểmđườnglốimàĐảngtakiênquyếtchống.(Mụcnàysẽcóvănbảnchitiếtkèmtheo)

Hai,códấuhiệulộngquyền,độcđoántrongcôngviệcdẫnkhôngkhídânchủbịtriệttiêuởcáccấp(Cóvănbảncụthểkèmtheo).

Ba,vềtổchứccánbộ,dođặcđiểmtrênnênđãđểxảyratìnhtrạngbèphái,thânquen,giađìnhtrị,đồnghương…làmảnhhưởngnghiêmtrọngđếnđoànkếtnộibộtrongsuốtthờigiandài,dẫnđếnsảnxuấtcólúcbịđìnhtrệ,trồisụt,khôngvữngchắcnhưthờigiangầnđây…”

Vịđoàntrưởngdừnglại,hắnggiọng,chiêumộthớpnướckhoáng.BấtgiácmọiconmắtđềuđổdồnvềphíaVũNguyên.Anh

vẫnngồinguyênởtưthếcũ,thuốclácầmtrêntay,chìmsâuvàomộtsuytưởnggìđódườngnhưchẳngcóliênquanchiđếncâuchuyệnđangxảyratrongphòng,thậmchícònmỉmcườibângquơ,lãngđãng.Vẻnhưcũngnhậnbiếtđượctháiđộấy,giọngvịđoàntrưởngbỗngtohơn,đanhthéphơn:

“…Vàbađiềucònmậpmờcầnđượclàmrõthêm,bađiềucũnghếtsứcquantrọnglà:

Một,đưathânnhân,đưangườiquenvàoCôngtylậphợpđồngmađểchiếmdụngđấtcôngthànhđấtriêng,dùngsứclaođộng,dùngvậttưcôngđểphụcvụcholợiíchriêng.(Chiếmnhưthếnào,lợidụngnhưthếnào,cóvănbảncụthểkèmtheo)

Hai,Côngtyđangcònrấtkhókhănvềnhiềumặt,nhưnggiámđốcCôngtyđãvượtquáquyềnhạncủamìnhvàthiếutôntrọngnguyêntắclãnhđạotậpthểđểquyếtđịnhcắtgiảmhàngloạtnhữngchiphílàmphươnghạinặngnềnđếnchấtlượngvườncâylạihuyđộngmộtsốtiềnkhálớnănvàovốnsảnxuấtđểxâycấtnhữngcôngtrìnhxahoa,totátkhôngcầnthiết,cũngnhưđầutưvônguyêntắcvàocácchươngtrìnhhoạtđộngvănhoávănnghệ,họchànhtốnkémchưacóíchlợicụthểđểchỉnhằmphôtrươngthanhthếcánhân,chuộnghìnhthứcmàkhôngxuấtpháttừcuộcsốngvàquyềnlờicủasốđôngcôngnhân.

Ba,vềthamnhũng.Nhiềulầnđinướcngoài,đigiaodịchmuabán,đồngchíVũNguyêncónhữngkhoảnchikhônggiảitrìnhđược,trongđócómứcchivượtquáxasựchophépcủaBộTàichínhvànghịđịnhchínhphủ.VínhưcáckhoảnhoahồngchobênphíađốitácTrungQuốcmàđồngchícóthờigiankhádàibámtrụởđó.Cũngvậy,việcchỉđịnhthầuxâyhộitrườngtrịgiáhơnmộttỷlàtráiquyđịnhtrongkhiđồngchíthừabiết,vớidựtoánnămtrămtriệutrởlênlàphảichotiếnhànhđấuthầu.Đồngchíđượcgìtrongvụnày?(Cóvănbảnkèmtheo)

Đâylàchưakểnhữngsaiphạmkhácmangtínhcánhânnhưquanhệnamnữkhôngrõràng,bằngcấpchưađượcxácđịnh,màchúngtachưabànđếnởđây.

Thưacácđồngchí!VìsựnghiệpđổimớicủaĐảngvìsựtồnvongcủatoànngànhcaosunóichungvàCôngtynóiriêngvàvìtrách

nhiệmbảovệcánbộ,đảngviên,tôiđềnghịchúngtanhìnthẳngvàosựthậtvàlàmrõsựthật…”

Vịđoàntrưởngchưadứtlời,cánhtaygânguốccủaVậnđãgiơlên,giọngkhêđặcnhưtừđầuđếngiờcứkhổsởbởisựgàothétcứquẫythầmtrongcổhọng:

-Tôiphảnđối!Cảsáuđiểmcácđồngchínêurađềuquásứcvộivàng.Vàcảsáuđiểmấyđềukhôngkhácgìvớinộidungcáiláđơnnặcdanhkiahết.Nếuchỉvậy,cácđồngchícứcăncứvàonhữngláđơnvucáođầyhằnhọcđómàkếtluậnchonhanhchứcầngìphảicósựcómặtchúngtôinữa.

-Tôithấyđúngđấy–Mộttiếngnóiđồngtình–Chảlẽcấptrêntinmộtláđơntốcáohơntoànthểcánbộnhânviêntrongcôngtysao.

-Imđiđã!–Mộttiếnggắt–Đâymớilàkếtluậnsơbộ,cácđồngchíấyđãđisâuvàochitiếtđâu.

Chờchonhữngtiếngnóiqualạilắngxuống,vịđoàntrưởngmớikhẽkhàng:

-Tôibiếtcácđồngchísẽphảnứngnhưvậy.Vàtôicũnglưuýcácđồngchíchớnênxemthườngtiếngnóicủanhândân.Chínhvìkhôngkhídânchủởđâycóbịbópchặtnênbàconcùngkỳbímớiphảidùngđếnbiệnphápđơntừnày.Sauđâyđồngchíthưkýsẽđọctoànvăn186trangvănbảnthanhtrađểxemđồngchíphógiámđốccóchochúngtôilàchỉlườinhácnhắclạinhữngđiểmcósẵntrongláđơnhaykhông…

Mộttrămtámsáutrang.Mỗitrangngốnnhấtítnhấtbaphút.Thếlàcảbuổisángtrôiquatrongnhữngconsốngộtngạt,nặngnề,nhữngconsốmangdánghìnhcơnlốcthổithốctháovàođầuvàomặtmọingười.Cơnlốcgiữatrời,cơnlốctrongphònghọp.Haicơnlốcđềumangsứcmạnhtànphángangnhau.Mộtphầnbasốngườithamdựngủgàngủgật,mộtphầnbanghenhưnuốtnhưuốngvàmộtphầnbacònlạicứngọnguậytoànthântỏrakhôngchịunổi.Trờiđấtthiênđịaơi!Họlấynhữngconsốnàyởđâuramànhiềuquátrờivậynhỉ.Sốnàosốấycứkêuvangnhưchuôngnguyệnhồncómuốncũngkhóbềcưỡnglại.KêuvangđếnnỗichínhphógiámđốcVậncũngngơ

ngẩnkhôngcòntinvàotaimình.Ngườianhcứrunglêntừngchậpnhưcănbệnhtáobónđãchuyểnquathểđauđạitràngcấp.AnhđưamắtsụctìmkhuônmặtVũNguyên.Kìlạchưa!Khuônmặtnhưtàitửđiệnảnhấyvẫnxaxămchìmlắngđiđâu.ChếtmẹrồiôngNguyênơi,ôngmàcứđểhồnvíalửnglơthếthìcuốicuộchọpnàysốphậnôngsẽtiêurồiôngbiếtkhông.Tỉnhlạiđi!Vậnthầmgàolêntrongócnhưngđôimắtmơmàngkiavẫnkhônghềđộngcựa.

Giọngđọcnhưđọckinhthánhdứtđộtngột.Vậylà186trangđãxong.Như186cơnlốccuốnvàophònghọpsuốttừsángđếngiờđãtạmngừng.nhìnđồnghồ,thanhgiờđãchỉvàoconsốmườimột.Vịđoàntrưởngmỉmcười,cáicườirấttươicủatửthầnkhiđãnắmchắcđượcmộtsinhmạngngườitrongtầmlưỡihái:

-Tinhthầncộngsản,talàmluônnhé!Trướckhicácđồngchícóýkiến,chúngtôixinmờiđồngchígiámđốcnóitrước!

NgườitathoángthấyVũNguyênkhẽgiậtmình,chớpchớpmắtnhưđểbứtrakhỏigiấcngủrồivẫnngồi,khôngđứngdậy,tiếngnóinhẹnhưđọcthơ:

-Tôirấtcámơntấtcảnhữngđiềuvừađượcnghe.Rấtcámơn!

Rồithôi,ánhmắttoátravẻcảmơnthậtsự.Cảphònghọpxáoxác,ngườitakhôngngờrằngcáiconngườikiêuhãnh,sắcsảovàhùngbiệnnàylạicóthểđầuhàngnhanhđếnthế.Ngaycảôngđoàntrưởngvàcácthànhviêntrongđoànkiểmtracũngngớrachưnghửng.HọđãchuẩnbịphâncôngnhaunếuVũNguyênngoancốrađònnàolàhọsẽđánhdậpngayđònđó,dậptừngđònmộtđểđưađếndậptoànbộ.Vậymà…

-Tứclàđồngchíchấpnhận?–Vịđoàntrưởnghỏi.

-Chấpnhậncáigìcơ?–Ngơngácthậtsự.

-Chấpnhậnnhữngkếtluậntrongvănbảnkiểmtramàđồngchíđượcnghevừarồi.

-Không,tôicóchấpnhậngìđâu,tôichỉcảmơnthôivìcácđồngchíđãchotôinghemộtcâuchuyệnthúvịcủaaiđó,củangườinàođó,củađơnvịnàođóchứđâuphảicâuchuyệncủatôi.

Bậtlênmộtvàitiếngcườitronggócphòng.Lạimộtvàitiếngcườinữa,hơitáimặt,vịđoàntrưởnggõnhẹtayxuốngmặtbàn,tỏrõracáiphongcáchuyquyềncủamộtvịquantoàgiữađámđôngcùngđinh:

-ĐồngchíNguyên,đâylàthanhtra,làluậtpháp,lànguyêntắcđảngchứkhôngphảicâuchuyệnbànnhậumàđồngchícóthểđùacợt.

-Tôivẫnrấtnghiêmtúcđấychứ,nghiêmtúcđếncóthểnhậnratấtcảnhữngđiềuvừarồichỉlàmộtsựbôngphèng.

-Nếuđồngchítỏrõtháiđộbấthợptácnhưthế,chúngtôivớichứcnăngcủamình,hoàntoàncóbiệnphápkhácđểđiđếnkếtluậnmàkhôngcầnđếncuộchọpmangtínhdânchủvàthiệnchínày.Vàkhiđó,tôinghĩrằngđồngchísẽkhôngthểđùacợtđượcnữa.Tôituyênbốcuộc…

-Khoanđã!–Vậnđứngbậtdậy,mặtđỏvangnhưvừanốcxongcảmộtthùngrượumạnh–Trướcsautôivẫnthấyrằngvănbảnkiểmtracủacácđồngchílàmộtbiếntướngrấtcónghềcủaláđơnnặcdanhhôihámkia.Tôiđềnghị,nếuchưalàmkĩđượcthìđểsauđạihộiđảngcủachúngtôi,cánhcổngcôngtysẽmởrộngđểđóncácđồngchíxuốnglàmtiếp,còncácconsốrắcrốivànhữngđiểmphilýnhưvừarồi,tôichắcsẽkhôngđưađếnkếtquảgìhếtmàchỉcómộttácdụnglàphánátđạihội.Đạihộiđảngcũngchỉnhằmmụcđíchconngười,xâydựngcôngtychứđâuphảiđểphánátnóra.

Vịđoàntrưởngramặtđổchàmmộtlầnnữa,hấtcằmvềphíangườithưkýđangcắmcúighichép:

-Đồngchíhãyghilạicâunóiấy,ghirõtên,chứcvụrằngđoànthanhtraxuốngđâychỉcómộtmụcđíchlàpháhoạiđạihộiđảngcơsở.

Từngoàihànhlang,ĐăngĐiềnlặnglẽđivào.Chođếntậngiờphútcuốichàonàyngườitamớithấyhắnđộtngộtxuấthiện.Nétmặthắncăngthẳngvàbợtbạt,chứngtỏrằnghắnđãchứngkiếnmọichuyệntừđầu.Nhưngkhiđiđếntrướctấtcảmọingười,vẻmặtấyđãchuyểnsangnétbìnhthản,trầmtĩnhvàtươitắnkháclạ.Hắngiơramộttờgiấykhổrộng,bêntronglàchichítnhữngconchữlụnvụn

nhưcócảmộtđànkiếnđôngđúcbòquabòlại.Giọnghắnđềuđều,khôngvấpváp,trọngâmnhấnkháchuẩnvàcósứcthuhút,buộcngườitaphảichúýnghengaytừâmmởđầunhưmọilầnhắnvẫnbộclộratrướcchỗđôngngười,trongcácchươngtrìnhnghịsựquantrọng.

-Đâylà120chữkýđạidiệncho12ngànconngườiđangsinhsốngtrênvùngđấtnàylêntiếngđòibảovệchophẩmchấtvàdanhdựcủagiámđốcVũNguyên.120chữkýcóđầyđủhọtênđốilậpvớimộtđạitừchungchungkhôngtêntuổi.Vàtôi,mộtđảnguỷviên,mộtcựuchiếnbinh,tôicũngxinđượcđạidiệncho800đảngviênvà2000cựuchiếnbinhmuốnphátbiểumộtđiềuganruộtnhưsau.

Hắnđưamắtnhìnmọingười.Rõràngcáchmởđầunhưthếđãgâyđượcấntượngkhámạnh.Cảphònghọpimlặng.Hắnnhìnlênbànchủtoạ.Vịđoàntrưởngmắtgiậtgiậtnhưchưahiểuhếtcănnguyêncâunóimàođầuđầybấtngờvàlạlùngđó.HắnnhìnvàokhuônmặtVũNguyên.KhuônmặtđẹpấycũngđangcóchiềuthảngthốtvàcuốicùnghắndừnglạiởvầngtrándôcủaVậnnhưđểneocáinhìnlại,thongthảnóitiếp:

-Tôinghĩđãlàmdoanhnghiệpthờinàocũngthế,nhấtlàthờinày,baogiờcũngkhôngthểtránhkhỏivấpváp,cànglàmnhiều,càngvấpvápnhiềumiễnlàđằngsaucáivấpvápđóanhđãlàmđượcnhữnggìchosốđông.TừngàyđồngchíNguyênvềđây,nếuđemcânlên,nhữngcáiđồngchíđãlàmđượcnặnggấpbalầnnhữngcáivấpváp.Nhưvậylàcócông.Mộtthứcônghiệnranhỡntiền,rấtcụthể.Còntội,dùđượcchứngminhbằngnhữngconsốcóvẻhùnghồnđinữanhưngaiđãdámbảorằngnólàxácquyết.Chonên…

Vàtrongsuốt45phútđồnghồ,vẫnbằnggiọngnóiđầytínhthuyếtphụcđượmvẻchânthànhxótxađó,phógiámđốcĐăngĐiềnđãnhẹnhàngbẻgụctừngluậnđiểmrồibẻgụccảsáuluậnđiểmbuộctộicủavịthanhtratrưởngđoànmớiđưaracònnónghổi15phúttrướcđó.Hắnnói,chưathểkếtluậnđượcVũNguyêncốýlàmtráicácnguyêntắckinhtếcơbảnvìthựcchấtlúcnàyởtađãcónguyêntắckinhtếnàogọilàcơbảnđây.Tấtcảcònđangđitìmmàđãtìmthìcóthểsai(Hắnnhấnmạnhvàotiếngsai)cóthểđúng.Vềchuyệnlộngquyền,đanhgiọnghơnmộtchút,hắnbảotrongquảnlýdoanhnghiệpcũngnhưtrongchỉhuytácchiến,giaiđoạnđầumọicáicònnháonhác,cũngrấtcầncómộtsựđộcđoánchuyênquyềncủangườichỉ

huyđểđưatấtcảvàonềnếp.Hiệncôngtyđãvàonềnếp,đólàmộtđiềuđángmừng,còncáisựchuyênquyềnkianếuchưahết(nhấnmạnhhaichữchưahết)lúcnàythìắttựnhiênnósẽhếttheođúngbiệnchứng,vàtachớnênnhầmlẫngiữachuyênquyềnvàlộngquyền,haiphạmtrùnàymanghaibảnchấtkhácnhauxalắmthưacácđồngchíđảngviêncộngsảncómặtởđây.Vàđiềuthứba,saumộttiếngcườikhẽhàmýchếnhạo,hắnnóirằng,tạisaođếntậnnhữngnămthángsắphếtnhiệmkìthứhainàyconngườivẫncònđidòmngó,quykếtnhaunhữngcáidớdẩncủanhiệmkìtrước?Thếnàolàthânthích,làgiađìnhtrị,làđồnghương,đồngkhói?Thahồ,thoảimái,miễnlàcóhiệuquảcôngviệc.Cóhiệuquả,cóíchlợi,chưanóitrongphạmvimộtCôngtynhỏnhoiquásứcnhưởđâymàngaytrongguồngmáylãnhđạocaonhấtcủanhànước,anhcóthểđưahếtvợconcháuchắt(nhấnmạnhbốntiếngvợconcháuchắt)vàocũngđược.Rồihắnhạgiọngvẻchántrườngnóirằngcònbacáichuyệnlạpxạpthuộcloạitiểutiếtvềtàichính,vềcôngtácphí,vềkhoatrươnghìnhthức,vềhợpđồngmahợpđồngquỷkialàhếtsứctầmphào.Chíítmuốnchomộtnhàquảnlýkinhdoanhvớihàngtrămmốiquanhệ,hàngtrămmốichitiêuhữuhìnhvàvôhìnhcóthểhoạtđộngđượcthìcũngphảinớilỏngđườngbiêntàichínhramộttíchứ.Màgiảdụhọcótiêumột(nhấnhaichứtiêumột)thìhọlạikiếmramười,cònngànlầnhơnnhữngngườikhôngdámtiêumộtđồngnhưngcũngkhônglàmlợimộtđồng.cònvềviệcđấuthầuvàchỉđịnhthầucáihộitrườngkiahắnbảorằngcũngtầmphàonốt,doanhthudoanhsốCôngtylúcnàylênđếnhàngtrămtỷ,cómỗimộttỷcỏncondosơýlàmkhôngchặtchẽ,đemnguyêntắckhôcứngravặtlôngnhaulàmgì.Ngừngmộtchútnhưđểnghephảnứngởdưới.Hắnmỉmcườinóitiếp:Vừarồihìnhnhưtôinghecónhắctớichuyệnquanhệvàchuyệnbằngcấp?Khôngđúngđâu.ChínhtôiđãcùngdựkhoáđàotạotạichứccửnhânkinhtếvớiđồngchíNguyên,tôiđỡvớtcònđồngchíNguyênđạtloạiưu.Chúngtakhôngnênđemcáichínhquyrasovớicáitranhthủ(nhấnmạnhhaichữtranhthủ)đểphủnhậngiátrịthựccủamộtconngười.Rồichảrõtạisaohắnlạibỏquakhôngnhắcđếnchuyệnquanhệ,bấtchợtgiọnghắnchợttrởnênxavắngvàthethắtkhácthường:

-Doanhnghiệplàmộtnghềkhổvàtủihơnbấtcứmọinghề.Lúcnàocũngtrênđedướibúa.Trênthìnhànướcđềphòngnhưphònggiặc,dướithìdânphỉnhổ,mộtmựcchorằngtrămthằnglàcảtrămănchơiphèphỡnđếnngaycảvợconcũngnhìnmìnhnhưnhìncáiđứachỉbiếtcóthamnhũngthamô.Họđâucóbiếtrằngđểnuôisống

đượcvườncâyvàconngười,đêmnàotrướckhiđingủđồngchígiámđốccũngphảivắttaychìmsâuvàotránđểlàmsaongàymaicósáutrămtriệutrảlươngchothợ,vàsớmmailúctỉnhdậy,chỉcầnnhìnthấymấyhạtmưabaythôilàlòngdạđãquặnthắtlochosảnlượngmấttongmộtngày.Rồilúcnàocũnggiậtmìnhthonthót,ănkhôngngon,ngủkhôngyên,sợđáiđằngmàvẫnbuộcphảiđãiđằng,nhaimiếngcơmmàchátxítnhưgãtùnhailầncuối,thờigianởtrongvườnnhiềugấpmườithờigianởvớivợcon.Cônghômnaylàtộingàymai,mùinướchoagiámđốcrấtgầnvớimùinhàtùmàkhôngtùthìcũngtựcầmtùmìnhtrongnhữngcộtsốlỗlãighêrợn,nghèorồisẽthànhgiàu,khókhănsẽthuậnlợi,mấtgiárồisẽlạiđượcgiá,trờimưarồitrờisẽnắng,lốcđếnrồilốclạiđi.Cáicònlạilàcáchconngườiănởvớinhau,làcuộcsốngvănhoáphảingựtrịtrênmiếngănvậtchấttầmthường.chínhvìnhữnglẽđó,tôithấymọikếtluậnvềđồngchíNguyên,dùchỉlàkếtluậnbướcđầu,chỉcoinhưlàmộttàiliệuthamkhảovàđốivớichúngta,đâycũnglàmộtbàihọcđểđừngphảitrảgiáquátệhại.(Hắnnhấnmạnhtoànbộcâucuối).

Đểkếtthúc,hắnchuyểnsangmộtýkháckhiếnngaychínhVũNguyêncũngkhôngtinởtaimình,cứnhưlàhắnđangnóihộtiếnglòngrìrầmcủamìnhmàmìnhchưacócáchnàođểnóiranhằmgiảithoátkhỏicáinhứcnhốinhất:

-Cuốicùngtôiđềnghị,ngườicánbộsốngđượcbằngquầnchúng,quầnchúngởđâyđangbịnhữngthôngtinsailệchlàmméomóhìnhảnhcủađồngchíNguyên,vínhưsựxuấthiệnvôlốicủacáibàivèkiachẳnghạn.chúngtaphảicótiếngnóithanhthiênđểquầnchúnghiểulại.Tôisẽxinlàmviệcđó.Hết!

BàiphátbiểuvừađủđộcủaĐăngĐiềnđãgâymộthiệuứngkhôngngờ.Thoạtđầungườitakhônghiểu,hiểuthếnàođượckhiconngườinàylạiquayngoắtmộtvòngtừtráiquaphảinhưthế.Sauđólà…vẫnkhônghiểunhưngphảilàmrahiểuđểlàmchođúngtinhthầncuộchọp,vàcuốicùnglàhiểu,hiểutheocáinghĩa,cógìđâu,đâychỉlàkếtquảbấtngờcủamộtquátrìnhnhậnthứcmàsắctháicuộchọpnàyđãchoanhtanhậnthứcramộtđiềugì.Mộtvàitiếngvỗtaybảnnănglốpđốpvanglên,nhữngtiếngvỗtaymàhầunhưchưabaogiờcótrongnhữngcuộchọpsặcmùitoàánnặngnềnhưcuộchọpnàyvàcóthểnósẽvangkhắplượt,vangrõtonếunhưngườitakhôngthoángnhìnthấynhữngkhuônmặtthanhtratốisầmlại.Họlénnhìnvềphíavịđoàntrưởng,vịđoàntrưởngnhìnđămđămvào

tệpgiấytrướcmặthồilâungẩnglênnởmiệngcườirõtươinhưthểcảđờilúcnàocũngchỉbiếtcườithậttươinhưthế,rồicólẽbịtácđộngbởikhôngkhícuộchọpnhiềuhơnlànhữngcâunóicủaĐiền.Kểcảcáigọilà120chữkíanhtavừatungra.Ôngtừtốnđứngdậy:

-ÝkiếncủađồngchíĐiềnlàhếtsứcđánglưutâm,tuynhiênnhưđồngchínói,ýkiếnđócũngchỉcógiátrịthamkhảo.Chúngtôisẽthamkhảo.Cónghĩalàchúngtôisẽxinýkiếntrênquyếtđịnhtạmthờitạmdừngcuộcthanhtralạiởđâyđểchúngtacùngsuynghĩvàcáicầnhơnđểcácđồngchícóthểtiếnhànhđạihộiđảngbộmộtcáchbìnhtĩnhvàkháchquan.ChúcđạihộiCôngtytathànhcông,hẹngặplại!

Cảđoànbảyngườiđứngdậythànhmộthàngdọcranhanhnhưmộttiểuđộinghilễ.ĐiquatrướcmặtVũNguyên,ôngđoàntrưởngkhôngđưatayrabắt,chỉhơidừnglại,nóirinrítquakẽrăng:“Mọichuyệnchưadừnglạiởđâyđâuđồngchígiámđốcạ!”VũNguyênimlặng,cuộchọpcũnggiảitánnhanhkhôngkémnhưngườitavừathoátkhỏimộtcảnhtượngquáđỗinặngnhọc,cònlạiVũNguyên,VậnvàĐiền.Tứccònlạibangiámđốc.

-Điền!–VũNguyêntiếnđếntrướchắn,cũngkhôngbắttay–Tôikhôngcámơncậuđâu.Đánglẽtôimuốnmọichuyệntungtoéchocáithậtcáigiảđượcphơibàyhếtranhưngcậuđãlàmhỏngtấtcả.Dầusaocũngphảithừanhận,cậulàmộtngườitrungthực,cóchínhkiến.Vànếunóitheocáchnóicủangườigiàthìđâylàlầnthứhaicậuđãcứutôi.

-Tôicứuchânlý.

Điềnbìnhthảntrảlờirồibìnhthảnđira.Vậnnhìntheo:

-Thằngnàylạthật!

-Lạsao?

-Hắndũngcảmvàhùngbiệnđấychứ!Đángrahắnphảitheonghềluậtsưthìmớiphải.Mìnhlàngườitrongcuộcmànghehắnnóicũngnổigaicảngười.Mộtmìnhdámđánhgụccảđoànthanhtracósỏitrongđầu.

-Ônglạisaysưarồi.Ôngkhôngnhậnthấytrongtoànbộnhữnglờinóiấyvẫncòncáigìgiảgiảà?

-Thìbảnthâncuộcđờicóthậtđâu.Đi!Đirahồ,tôimuốnuốngmộtlyvớicánướngtạichỗ.ĐánglẽphảikéocảcậuĐiềncùngđinhưngtôibiếthaicậukhônghợpnhaunêncậuĐiềnđểbữakhác.

-Ôngcóđểýđếnnhữngcâucốlàmravẻnhấnnhácủanó?–Vậnvẫnđứngim–Nếuđemghéplạithìđóhoàntoànlàmộtbảnbuộctộirấtác,mộtbảnbuộctộinằmtrongbảnbuộctội.

-Kìađãbảothôimà.Tôikhôngsợtộivàcũngchẳngsợailuậntội,lúcnàytôichỉmuốnuốngmộtlyđểthấmcáitìnhbạnbèđồngđộigiannancónhau.

-Lạcáinữalà,tấtcảnhữngsốliệutrongđơnkiệnđềucóđộchínhxácgầnnhưtuyệtđối?Aicungcấp?ChỉcóthểtừtrongruộtCôngtybayra.

-Tôi!Tôiđấy!Cậuđãhàilòngchưa?Vàđángranghềthanhtramậtthámmớiđúnglànghềcủacậu.

Khôngchobạnlảmnhảmthêmnữa,VũNguyênlôithẳngVậntheocầuthangxuốngnhàđểxe.Khichiếcxemáychởhaingườibonracổng,rẽtheođườngrahồ,vẫncómộtđôimắttrongcửasổdõinhìntheo,cáinhìntrốngtrảikhôngrahàlòngcũngchẳngrahậmhực,đôimắtcủaĐiền.Hắnbiếtsausựviệctrên,mọingườisẽđitìmhắn,VũNguyênsẽđitìmhắnđểhỏinhữngcâuhỏikhôngcùngchiềurấtkhótrảlờinêntốtnhấtlàémvàocáiphòngxépchuyênđểđồbảotàngnàychorảnhchuyện.Vàhắncũngcầncómộtkhoảngtĩnhđểnghĩngợithêm.Ráotrọinhữngchuyệnxảyravừarồiđềutheođúngkịchbản,đúngđếnkhôngsaimộtly,tứclà,nhưlờilãoBaVinhnói:“Chưahạnóđượcởcúnàyđâu,dầucúnênđãlàmchonóchoángváng.Nócònđủsứcchốngtrọilạivàmộtkhiđãchốngtrọiđượcthìkhôngcáchgìhạnóđượcnữa.Chonênđâychỉlàmộtđònnhửđểdẫnđếnmộtđònthậtcứkhôngphảigácảcanhbạcvàocáiđámthanhtravõbiênnày”.Nhưngchínhvìcáiquáđúngđólạilàmhắnđâmlo.Liệucácvịtrongđoànthanhtracóngầmhiểuthâmýlùimộttiếnhaicủahắnhaylạirútdùchạyluôn?Vànhữnggãđảnguỷviênđầubãđậukiavẫntiếptụcnuôiýđịnhhạgụctênthốngbáhaycũngchánngánbỏmặcmàvừarồichẳnghềcómộtýkiếnbáclạinàohết?

Chảlẽbảnthuyếttrìnhgiảdốicủahắnlạicótácdụngghêgớmđếnnỗilàmthuichộtđimọiýđồphảitốnbaocôngsứcmớinhennhómđượcư?Nếuthếthìlợibấtcậphạirồi,chínhmồmhắnlạihạilạihắnrồi!Biếtvậy…

Đêmđó,hắnquyếtđịnhphảicómặtởnhàBaVinhđểthỉnhgiáo,đểchiasẻbớtsanglãocáigánhnặngvôhìnhnày.Hắnbắtđầuthấysợsựcôđơn,thấyngộpthởbởinhữngvòngsuynghĩcủachínhhắncứrốinhằngmỗichốclạibủavâythítchặthơnlấyđầuóchắn.Hắncầncóchỗđểxả.Hắncầncóngườihàhơitiếpsức.

BaVinhkhôngcónhàcũngkhôngcóởTổngcôngty.CôcongáimớibỏchồngđượcchừnghơnnămcủaôngtanóirằngbacômớiđiHàNộisángnay.Mẹkhỉ,hắnchửigầnnhưthànhtiếngtrongmồm,việcởnhàđangcăng,ôngvácmặtrangoàiđólàmgì!Xinđầutưà?Hayxinchứctước?HayđịnhlêlếtquỳdướichânmộtôngkễnhnàođóđểlochạynhữngtộitrongquávãngnếumộtkhithằngNguyênnókhuira?Haychỉđơnthuầnlàđikiếmmộtyếutốngoạiphạmđúngnhưbảnchấtmagiáotrơnnhẫycủalão?Lãolàlãocóthểlàmđượcmọitròdơdáyđấy,tôibiếttỏngđirồi,lãohoạnquangianhùngạ!Nhưnglàmgìthìlàm,lãocũngphảibiếttôiđangtronghoàncảnhnào,đangcầnlãonhưthếnàochứ.Cầnlão…Hắnchợtbậtcười.Thìrarốtcuộchắncũngbuộcphảinươngtựaphầnhồnvàocáiconngườimàxưanayhắnthườngxemkhinhlàxôithịtnày.Cuộcđờiđểuthật!

Tiếngchuôngđiệnthoạikêuvang.Giữađêmkhuyathanhvắng,tiếngkêunghenhưutiếngkẻngbáocháyrừng.Vẫnnhậnrađượccáihầmhậptrongâmthanhviễnthôngquáquenthuộcđó.Lãorồi!Côcongáitừtrongphòngđiracầmlấyốngnghe.Hắnlémắtnhìn…Gáimộtconcóthậtđẹpnhưngdâm,dâmnhưchínhcáithóidâmtìnhđãthànhtaitiếngmộtthờicủaônggiànó,ngựcnở,đùitròn,đườngmôngcăngních,mắtnhìnchằngchằngnhưcáiđứasuốtđờiháonước…Cáinhìnấyquaylạinhìnhắn,haiconngươibắtđènsángchóilênnhưmắtchồn:

-Ônggiàhỏichú.

-Hỏitôi.

Hắnvộilaolại,mộttýnữathìvàcảtayvàokhuônngựcđang

vênhlêntháchthứccủacôchủ.“Alô,tôiđây,Điềnđây.Trờiđất!SaoanhBabiếttôiđangởđây?”“Chơivớichúmàkhôngbiếttínhchúsaogọilàchơi.Thếnào,ổncảchứhả?”“Ổn,đúngnhưdựkiếnnhưng…”“Khôngnhưnggìhết!Tôiđãđượcnghebáolại,rấttốt,chúrấtgiỏi,ngườitakhenchúlắmđó”.“Nhưngtôingạithanhtrahọkhônghiểu,nhânchuyệnnàyhọbỏbêluôn”“Khôngcóchuyệnđó.Tôiđãnóichuyệntrướcvớihọrồi.Maitôisẽnóitiếpnữa”“Còncáiđámđảnguỷviênkia,tôichưathậttin.Vìbacáithứquyềnlợicỏncon,họdễthốichígiữadòngbỏngựalắm”“thìđánhtiếpvàocáithóicầulợiđangbịthằngNguyênlàmchosạchbáchcủahọ”.“Tôihiểu”“TháiđộthằngVậnsauchuyệnvừarồithếnào?”“Chưarõlắm…”“Đặcbiệtchúýđếnnó.Thằngkhùngnàykhôngvừađâu,ởmộtphầnnfođónócònnguyhiểmhơnthằngkia,thứnhấtsợkẻanhhùng,thứhaisợkẻvừakhùng…hiểuchưa?Phảichocảhaicùngđimộtthể,đểlạimộtthằnglàrấtkhóchocâu.”“AnhBa…”“Thôi,trướcđạihộicủacáccậutôisẽtrởvề.Cứvậymàlàm,quađườngkhôngtiệnnóinhiều.Chúcmaymắn!”

Hắnthảmáy,thởphào.Lầnnữalạivấpphảiđôimắtchồnđangrọithẳngvàohắn:

-Giữahaingườicóchuyệnchibímậtthếchứ?–Tiếngnóinhộtnhạt.

-Chuyệnlàmănbậybạấymà.Máđiđâu?

-Bàgiàđiănđámgiỗởxãdưới,maisớmmớivề.

-Thằngnhỏngủrồià?

-Chúhỏicóchuyệnchi?–Vẩnlênmộtánhnhìntinhquái.

-À…Khôngthấythìhỏi.

Ngoàitrờimộtánhchớploésáng.

-Trờisắpmưa,chúởlạiuốngrượuchờtạnhnhé!

-Chỉ…chỉuốngrượuthôià?–Đếnlượtsựtinhquáivụthiệnlêntrongmắthắn.

-Thìcứthếđã.

Hắnngồixuống,lụclọiconmắtvàosâutrongthânthểcô.Côchấpnhận,hơnưỡncăngbộngựcraphíatrước.Hắnbỗngcảmthấytrongngườirộnrạoquáthể.Mộtgiannhàtrốngvắnggiữavườnrộng,mộtbóngđêmthẳmtối,mộtthânhìnhđànbàngầyngụa,mộtnétđồngloãđãhiểnhiệnrangayởcáinơicócặpgiòtrònmịnẩnsaulầnvảimỏngđangkhekhẽrunlên.Quanhữnglầnđếnđây,hắnbiếtởcônàngcónhiềudấuhiệutỏrathíchhắn,haynhìntrộmhắnvàlầnnàođếnkhôngcóôngchủởnhà,côtacứchuyệntròxoắnxuýtvớihắndứtkhôngra.Đôilầntronghắnđãnảysinhýđịnhchiếmđoạtnhưngchưadámhoặckhôngdámthựchiện.Dẫusaocôcũnglàcongáicủasếp,phàmđãdínhvàolàdínhluônthànhvợthànhchồngtrongkhibằngkinhnghiệmbảnthân,hắnthừabiếtrằngvớicáivẻquyếnrũhoàntoànxácthịtkia,chỉthoảmãndămlầnlàchắcchắnsẽchánngấykhôngchịuđược.Nóithậtlòng,cũngđôibậntronggiấcngủ,hắnđãnằmmêthấycô,đượclàmtìnhvớicô,đượcnghecôrênrỉnhưconnáiđitơ,đượcngắmnhìnthoảthíchcáithânhìnhcăngmẩytrắngxốpnhưheocạodởcủacô.Vàbâygiờtấtcảcáihìnhảnhthèmthuồngđóđangnhỡntiềnhiệntrướcmắt,bồngbềnh,nónghỉm,chỉcầnmộtvớitay,mộtcúghìriếtróng,mộtcáihônnhưcắnnhưngoạm…làdứtkhoátconnáiđanglêncơnkiasẽoặtlảđi.

Hắntiếnsátlại,cảmgiácngửiđượccảmùidathịtđànbàhoihoixộcthẳngvàotậncuốngmũi:

-Lạiđây…em!–Hắnnóinhưkẻsắpchếtngạt.

-Cháuđổithànhemtừlúcnàođấyôngchú?–Cônóitỉnhqueo.

-Từlúctôiđậpmặtphảicái…cáinhìnbuồnđếnnẫuruộtcủaem(Đúngrahắnđịnhnóiđậpmặtphảibộngựccongvênhnhưnúilửacủaem)

-Chứkhôngphảivìcáikhácngoàiđôimắtà?–Cườikhúckhích.

-Có,cóchứ.Vìcảnhữngcáikhácđónữachứ-Hắnchớplờinhưlêncơnkinhgiật.

-Rồisauđóthìsao?

-Rồisauđó…sauđó…Hắnbỗngimtịt.

-Cháutrảlờigiùmnghe:Rồisauđóôngchúphóngđãnglạitrởvềvớicuộcđờimộtconsóiđộcthânvàđểmặccôcháumuốnrasaothìra.

-Không…Bậynào…Làmgìcóchuyệnđó.Emchỉđượccái…

-Lúngtúngtộinghiệpchưa!Thôi,đùađó,conbécháunàycũngkhôngđếnnỗikhoáiđờichồngvợlắmđâunhưngnhìnvẻthèmnhạtcủaôngchúđùnrađếntậnmồmthếkiamàphảicốnuốtvàođểgiữnghĩathầytrò,trêndưới,nênthửlòngchútthôi.Bâygiờôngchúcóthểrađóngcửalại,tắtđènđirồi…ủa,màôngchũđãtắmrửagìchưanhỉ?Chưathìvàotrongkia,đangcósẵnnướcnóngđó.Gộthếtcáimùiquêkệchđithìmớirahồnngườiđược.

Lònghắnbỗnglạnhhẳn.Hắnkhôngthểngỡrằngmìnhđangháohứcởvịthếkẻchiếmđoạtlạiđộtnhiêntrởthànhkẻbịsaikhiếnbẽbàng.Mộtcơngiậnkèmmộtchúttiếcnuốibốclên,chẳngnóichẳngrằng,hắnđiđếnsátconcái,đưatayxétoạctấmáongựcrồivùimặtvùimồmvàohainúmvúmàunâuđỏmànhaymàmút,nếmhệtnhưđứatrẻkhátsữalâungày…Nhưngđếnlúcconcáingậtcổraphíasaurênlênmộttiếngnửađauđớnnửacuồngmê,hắnlạinhẹnhàngkhépngựcáocôlại,dùngmộtngóntaybúngnhẹvàochútđầulưỡiđangthèranhẫynhọnnhưlưỡirắncủacô:

-Rấttối!Emsẽlàmộtngườiđànbàrấttốttrongchuyệngốichănnhưngbâygiờchưaphảilúc.Chỉcóđiều,nếuxongviệc,gặplại,côbénêncốtỏraconnhàmộtchútchứđừngxửsự,nóinăngnhưconđiếmnhưthế.

Nóixong,khôngđợichobàntayconđànbàđangrunglênkiaphóngvàomặt,hắnsâylưngđirangay.Mộttiếngnóiuấtứcthốctheo:“Đồdêgiàkhốnnạn!”Hắncười,bướcrảochânhơn.Côđangnóibốcôchứđâuphảinóitôi.MộtlầnnàođócôthửhỏimácôxemhơnchụcnămnaycólầnnàobàấyđượccáithânhìnhphìnộnkialậtúplênbụngchưahaylàbốcôtoànđivớiđámCavenhàhànghoặcmấyconbéấtơmuốntậpsựlàmphóngviêntruyềnhình,báochítạiđịaphươngcóviệcđếnnhờvảđểđễnnỗimớichưatrònsáuchụctuổiđãtrởthànhmộtlãogiàbấtlực?Vàthậtmay,chínhnhờcáisựbếkhíkhốnkhổđómàlãođãtrởthànhkẻcơmưuhiểmđộcrấtcólợi

chotôi.Nóithựcnhé,nếucôkhôngphảiconôngấy,nếutôivàbốcôkhôngcóchuyệnhệtrọngcầnlàmthìđêmnay,giữacảnhsắchoangdạinày,tôisẽchocô…bebét.Cònbâygiờ,ýtưởng“PhảichothằngVậnđiluôn…”trongcáiđầuđộcđịacủabốcôđangámảnhtôinhiềuhơnlàxácthịtthơmngâycủacô,côgáilẳngtìnhquêạ!

ChợtnhớđếncâunóivuvơnhưngđầytínhxácquyếttrongbữanhậuvớimộtchuyênviênkinhtếcaocấpvốnquenbiếtmớitừHàNộivàohômrồi,hắnbonthẳngxeđếnnhàmộtbạnhàngtruyềnthống,vàođềluôn:“Cònbatrămtấnđangtồnkho,giárấthời,chỉngangbằnggiáthành,xáchtiềnđếnmuangayđi,kẻokhôngchỉtuầnsaunólạilêngiá”.Lãobạnhàngnghingờ:“Vậytạisaocácôngkhônggiữlạiđểđếntuầnsauhẵngbán?”Hắngắt:“Đãbảomuathìmua,đỡđượchàngtrămtriệu,hỏidàidòng”.“Nhưnglỡnókhônglênmàlạihạxuốngthìsao?”“Cáilãonày!Đãcóbaogiờtôinóichơivớiônglầnnàochưa?Giánôngsảnlênxuốngbấtkỳ,chỉcầnbiếtlúcnàynósắplênrồilúcnóxuốnglạitínhsau”.“Vậy…vậytôicầnphảichirabaonhiêuđểcóđượccáithôngtinnày?”“Chokhông!Vànênnhớ,khôngphảicáigìcũngmuabằngtiềnđượcđâuôngbạnạ!Bâygiờtôigiúpông,saunàyônggiúplạitôi,sòngphẳng,điđâumàthiệt.Chào!”

Rađườnglớn,hắnmiếttaygatăngtốcđộcaohơnđểtựthưởngchomìnhnhữngngọngióđêmmátlạnhbởicáisựquáđỗithôngminhvànhạycảmtrongnhữngcacầntiếnđộtưduycựcnhanhnhưvừarồi.

Chỉcóđiều,lúctrởvềđếnngãbatrướccổngCôngtyđểrẽvềnhà,chắccũngphảiquánửađêm,hắnkhônghềbiếtrằngtừtrongmộtquáncàphêđơnsơn,cómộtconmắtđangchămchúnhìntheo.ConmắtcủaônggiàThái.

28NGHỀLÀMCAOSUNGÀNĐỜINAYLÀTHỨNGHỀTHỜIVỤ.

Thờivụkhôngxuôi,conngườidầurángsứcđếnmấycũngchẳngđiđếnđâu.Nhưngconngườivẫnbiếtđứngvữngbằnghaichântrênđất.Đấtdữdằn,đấtlầmlì,đấthaynổigiận,nhưngđấtcũngbiếtthuỷchungkhôngphụlòngconngườiđãdồnhếttâmhếtsứcgắnkếtđờimìnhvớinó.

Saucuộchọpthanhkiểmtrađầykịchtínhnhưđãnóiởtrênchừngnửatháng,sựchênhchaocủanhữngvườncâyđãdầndầnđivàothếthăngbằng.Bệnhphấntrắng,bệnhnấmhồng,haicănbệnhtruyềnkiếpđeođẳngcùngloàicâychomủđãđượcthanhtoánởhầuhếtcácdiệntích.Nhữnglôcaosubịcơnlốcliếmquacũngđượcnhanhchóngtrồnglại.Thiệthạivàđángkểnhưngvẫnlàcáisựthiệthạidotrờinênnỗiđaucũngkhôngcóchỗbấuvíuđểneobámlạiquálâutrongđầuócngườithợđãkhôngítlầntrảiquanhữngthửtháchtươngtự.Độingũnhữngbàntayvàngđanggiữvaitròhạtnhântrongcácnôngtrườnglạivươnlênchiếmthếđộctôvềkĩthuậtchămbón,kĩthuậtcạosaumộtkhoảngthờigianbuộcphảinhườngbướcchonạncạophá,cạoẩu,cạolấythànhtíchhoànhhành.Cáclôcaosulạithơthớimộtnhịpđiệulàmănlặnglẽ,quyếtliệtvàthanhbình.Mộtmùakhôcâychonhiềumủnữalạisắpđến…

Cuộcsốngsảnxuấttạmlắngthìcuộcsốngtinhthầnlạicódấuhiệusủităm.Cácnôngtrườngvàphòngbanbắtđầutémdẹpcôngviệcđểbướcvàotiếnhànhnhữngđạihộiđảngcấpcơsở.Tuytiếnhànhgấprút,tiếnhànhtranhthủđểcònralôchạyđuavớithờivụnhưngkhôngkhíchunglàônhoà.Cũngnhưcáisựônhoà,dễchịunàybaogiờcũngtrởthànhnétđặcthùchocáccấpcơsởvốnchỉbiếtlấycáisựcầnlao,tầntảo,giảnđơnlàmkhátvọngsóng.Cáitămchỉsủilênkhimộtsốngườithíchquantâm,lolắngđếnthếsựthithoảngchụmđầunhauvàobàntánđếncáiđạihộimangýnghĩaquantrọngnhấtcủatoànCôngtysắpdiễnra.Ngườibảochảcóvấnđềgì,chắcbangiámđốcvẫnthế,cánhânônggiámđốcvẫnthế,vậylàđượcrồi,thayđổilàmgìchorốimàconngườitậntuỵ,hếtlòngvìchuyệnchungnàycũngkhócóthểthaythế.Ngườinhạycảmhơnlạibántínbánnghichorằng,khôngkhéokìnàysẽcóthayđổilớnvềmặtquychế,vềmặtnhânsự.Lạicóngườitheotrườngpháitrungdungkhẳng

định,sẽcóbiếnđộngítnhiềunhưngđạithểvẫnnhưcũđểgiữsựổnđịnhtrongCôngty,mấtổnđịnhlúcnàylàchết.Vàrồilờibànratánvàorútcuộccũnggomtụvềcánhânônggiámđốc.Hầuhếtđềumongmuốnôngvẫntrụvữngtrêncáighếthủlĩnhhaichứcnăngchínhquyềnvàđoànthể,mộtsốnhỏkháclạitặclưỡi,cókhithayđổimộtchútcũnghay,vínhưđãchínhquyềnthìthôiđoànthể,đãđoànthểthìthôichínhquyền,bàihọclịchsửvềsựthâutómquyềnlựclâunayđãchỉrõ,phàmaiđãngồiquálâutrênmộtchiếcghếcủamìnhrồikhôngchóngthìchàycũngsẽsinhtật,nhưtậtchuyênđộcđoánđanghiệnranhỡntiềnchẳnghạn,mệtlắm…

*

**

Ấyvậymàcáiconngườiđanghứngchịumọibàntánlúcnónglúclạnhđólạivắngmặtkhôngcónhà.2000tấncaosuđangnằmìởbiêncươngphíaBắcđãkéoxếchanhlênđó.PhógiámđốcVậnbảo:“Tìnhhìnhtrướcđạihộiđangrấtnóng,ôngphảicómặtởnhà”.Anhcười:“Đốivớimộtdoanhnhânlươngthiện,chỉcóhànghoábánđượchaykhôngmớilàđiểmnóng,ngoàiravớvẩnhết.Vảlại,nếuđượcchọngiữghếgiámđốcvà2000tấncaosuđượcgiảitoả,mìnhsẽchọncáithứhai”.“Ônglạicạnnghĩrồi.Khônghiểuđếnbaogiờcáiđầuôngmớibỏđượcthóiđánhđồnggiữakinhdoanhvàchínhtrị.Chínhchínhtrịnócóthểxoásạchcáihaingàntấn,haivạntấnmàôngđangômgiữchỉtrongchốclát.Ởnhà,đểtôiđi!Conngườiôngcầnhơntôinhiềulầnđốivớimọingườiởđây”.“Lạinghiêmtrọngrồi.Màcậu,nóiđừngtựáinhé,làmsaoquenbiếtthịtrườngTrungQuốcnhưmình,khôngkhéođirồilạivềkhông.Trongkhiđó,mọiđộngtác,thủtụcquárắcrốiđểchuẩnbịchomộtđạihội,cậulàmgiỏihơnmình.Hơnthếmìnhmuốntrướclúckhaihội,mọiáchtắcđềuđượckhơithôngđểkhôngaiphảicanhcánhkhibướcchânvàohộitrườngcả”“Vậythìtuỳ!Nếuxảyracáigì,chớgâncổlênbảothằngtôikhôngnóitrước.”Ngườiphógiámđốctínhbộctrựclạichỉcònbiếtdoạgiómộtcâunhưthế.

Thếlàđi.Đichìmlútluôn.Chỉcònkhôngđầymộttuầnnữalàđếnngàyrồimàtớitậngiờngườitavẫnchưathấybóngdángônggiámđốcđâucả.Nhữnglờibàntánlạicódịpsủilên.Mộtsốngườithiệnchíthìhíthàchorằngconngườinàylàcủacôngviệc,việcchưaxongthìchưayêntâmcáigìhết,khổ,đángquýthậtđấynhưnghàcớ

gìcứthânlàmtộiđờimãithế!Mộtsốngườiđộcmiệnglạinghingờônggiámđốcchắctranhthủlúcnhánhemđilàmmộtquảđậm,2000tấnấymàtrôiđược,mỗitấnchỉcầnănchênhgiávàitrămngànđồngthôilàtựkhắcsẽcómộtkhoảnlớndựphòngbấttrắcnếukìđạihộinàycótrụctrặcxảyra.Mộtsốngườikhácnữalạiquykếtônglàmônđệcủatrườngpháivôchínhtrị,đặttiềnbạc,kinhdoanhlêntrênnguyêntắcđảngvànhưthếliệuconngườiđangmuốnđitheomôhìnhlàmăntưbảnnàycócònxứnglàbíthưmộtcấpuỷđảngnữakhông?Vânvân…

NgồigiữavănphòngCôngty,phógiámđốckiêmphóbíthưđảnguỷVậnchậpchờnnghethấycả.HếtthảynhữngthôngtinnóngnhứcấychínhônggiàTháingàyngàygượngnhẹcungcấpcho.Ôngcònlolắngdựđoán:Đạihộikìnàycoichừngsẽxảyrarấtxấunếunhữngngườichínhtrựccứquátựtinmàkhôngbiếtđườngtựvệtrongkhikẻxấulạiđangráoriếtxiếtchặtđộingũkhôngchừamộtkẽhởinào.ÔnglạihỏiđãcóbaogiờcácanhthửxemxétnhìnnhậnchokỹlạitấtcảconngườicủaphógiámđốcĐăngĐiềnchưa?Anhtađangcónhữnghànhvirấtkhôngbìnhthườngvínhưcáivụlỡbán300tấncaosugiáthấpcủaanhhômrồi.Đangđiênđầu,lạiphảinghenhữnglờinhưlàdạydỗ,Vậnquặclại:“BácThái!Tạisaobáckhôngquantâmđếnnhữngchuyệnthuộcphạmvibácphụtráchnhưvệsinhsânsướng,chămsóccâycảnh,điệnnước…màlạiđiđểýđếnbacáichuyệnrốirắmnày?”Bấtngờ,ônggiàtrảlờimộtcâu,mộtcâumàôngsẽkhôngbaogiờtrảlờinếukhôngphảinghenhữnglờiđauđớnđó,mộtcâukhiếnVạnphảithayđổitoànbộsuynghĩ:“Đồngchímuốnbiếttạisaoư?Đánglẽchảnênnóinhưngvìđồngchíhỏinêntôiphảinói.Tôivàođảngtừlúcđồngchícònchưalọtlòng.Nóithêm,ôngbíthưtỉnhuỷởđâydochínhtaytôikếtnạpdạođồngkhởi.Đủchưa?”

Đúng!Cúlỡbán300tấnmủđãquachếbiếnngớngẩnấyđãkhiếnVậnbuộclạiphảinghĩcóbàntayĐăngĐiềndínhvào.Chỉcóhắnmớicóđượcthôngtinbímậtnhưvậyvàcũngchỉcóhắnmớicónhữngbạnhàngthânthiếtnhưthế.300tấnmủbánvộithựcrathuathiệtkhôngđángbaonhiêu,chuyệnthườngcủanghề,nhưnglạixảyragiữathờiđiểmnhạycảmsắpbướcvàođạihộinênngườithayquyềnchủtrìCôngtylàanhbỗngtrởthànhđốitượngbịquykếtrấtkhôngcólợicủadưluận.Họchoanhlàthiếunănglựcquảnlý,thiếucáinhạybéntốithiểucủakẻlàmthươngtrường,vìlơmơtắctráchmộtchútmàđểCôngtyphảitiêuđicảmấytrămtriệuđồngmồhôi

nướcmắt.Độcđịahơn,cóngườicònbónggiónóianhchắcăncánhvớibạnhàngđểchiacháclợinhuậnvàcuốicùng,họthảlỏngmộtcâu:“Đâylàbikịchtấtyếucủanhữngcánbộđilênkhôngbằngconđườngbằngcấp”.“Tứclàhọmuốnnóianhdốt,anhchỉlàkẻgặpthời,anhvôtíchsự,chỉmớitạmquyềngiámđốccómươingàymàđãkhôngnêncơmcháogì…Ngheđược,anhchỉđauchứkhôngtứcgiận.Quãngđờilàmdoanhnghiệpmấymươinămnặngnềđãrènchoanhcáitínhbiếtnénnhịnvượtquamọitiểutiết.Nếutiềutiếtnàocũngđeonặngbênngườithìchắcanhđãphảiđâmđầuxuốnglònghồtừlâurồi.Anhlochobạn.Anhcócảmgiácmơhồrằng,cú300tấnnàykhôngnhằmvàoanhmànhằmvàochínhVũNguyên.Chínhvìvậymàphiênhọpđảnguỷvừarồi,vềchuyệnđó,anhđãnhậntoànbộthiếusótvềmình.Cònnhấnthêm:Từxa,đồngchígiámđốcđãtỏýkhôngchấpnhậnnhưngvìquánônnónggiảitoảhàngnênđãnghĩkhôngtới.Lạhơn,cũngtrongbuổiđó,kẻmàanhnghĩcónhúngtayvàovụnàylạiđứngdậy,gạtphăng:“TôikhôngđồngývớicáchnhậnlỗicủađồngchíVận.Làphógiámđốcphụtráchkinhdoanh,tôimớilàngườicólỗichính,đồngchíVậnchỉkýduyệt”.

Thếlàthếnào?Mọicáiđangthoángrahayđangxiếtlạiđểtạonútthắtmaquỷcuốicùng?Trờiơi!Vậymàđếntậnbâygiờ,chỉcònvàingàynữa,cáilãothầnđơngiảncómáunghệsĩchảynhìnhằngtronghuyếtquảnkiavẫnchưachịuvácmặtvề!

*

**

ĐầuôSàiGònnắngvàbụivàtiếngđộngcơxevẩnlên,rítlênnhưđâuđâyđangdiễnramộttrậngiaothôngchiếndữdội,khôngcókhoảngdừngnhưnglạicókhôngítnhữngkhoảnglặng,vínhưtrongcáiquánnhỏgiữaconhẻmvenbếnTânCảngnàyđây.

ĐăngĐiềnđangngồitrướcmặtanhchàngphóngviênđầuchảingôigiữatrẻtuổi.Họnhìnnhau.Rồinhìnđichỗkhác.Rồilạinhìnnhau.Thằngchanàytuymặtmàynonbúngvậynhưngngónchơicũngravẻđáođểlắmđây,Điềnnghĩ,vậycáchtốtnhấtlàđừngnêntỏraquácoithườnghắnmàhỏngviệc,dẫuranhcon,dẫuchỉlàmộtthằngnhàbáoănlươnghợpđồngvôtíchsự,dẫuchữnghĩacònlồngbồngnôngnổilắmnhưnghắnvẫnđạidiệnchomộtsiêuquyềnlựctrongxãhội.Dọnmộtchấtgiọnglễđộvừaphải,Điềnlêntiếng:

-Thưađồngchí!Vấnđềcònlạilàtấtcảởnhưđồngchí.Mọisựđãchínmùiđểcáiácbộclộ,bàibáocủađồngchísẽlàmộtquảnổlớnđóngvaitròquyếtđịnh.

-Tôiđãviếtxong–Câunóigọnnhưmộtdấuchấm–Bangànchữ,tràntrang.

-Vậythìtốtquá!Hàngngànconngườilươngthiệnđangtrôngvàobangànchữđó.

-Nếukhôngthayđổi,tuầnsausẽlênkhuôn.

-Còngìbằng.

-Tấtnhiênlàcònchờkhâuxétduyệt.

-Thếạ!

-Nhưngchắcổnthôi.Chưamộtbàiphóngsựnàocótêntôibịáchlạicả.

-Saocóthểáchkhitràolưuchốngthamnhũngđangdânglênnhưthuỷtriềumàbáochícácđồngchílàngọntriềumạnhnhất.Đấylàchưanóivănphong,chữnghĩacủađồngchícứsắclemlẻm,rấtgiàutínhkháiquátvàcóđộvangrấtrộngmàtôiđãcónhiềudịpđượcđọc.Xinbàytỏsựngưỡngmộ.

-Cógìđâuanh.Nghềnghiệpthôimà.

Nghềnghiệpcáiconkhỉ!Viếtnhưchúmàythìmộtngàytớcóthểsónrađượccảchụcbài.

-ThaymặttoànthểanhemtrongCôngty,xincómộtđềnghị…Kểrađềnghịnàychảnênnóiranhưng…

-Anhcứnói.Tôisẽlàmhếtsứcnếunhưnóchínhđáng.

-Dạ!Giánhưbáorađúngngàyđâuthángthìthậtmỹmãn.

-Tứclàrangaysốtới?

-Dạ,sốtới.

-Hơikhóđấy.Sốtớichậtníchrồi.

-Dạ!Chắcvẫncótrườnghợpcóthểlinhđộngđượcchứạ?Vínhưđồngchínóikhóvớitoàsoạnmộtchút.Đằngnàocũngđăng,đăngtrướcđăngsaumộtsốthìcũngvậy.

-Khôngđơngiảnthếđâu.

-Vâng,tôibiếtchứ.Thưaanh…

Bỏlửngcâunói,Điềncúixuốngsụctayvàochiếccặpdacăngních.Conmắtđeokínhcủanhàbáovộiđánhnhanhsanghướngkhác,khịtmũi,hắnggiọnglàmravẻdửngdưngkhôngnhìnthấy…

-Dạ!Chúngtôiýthứcrằngđâykhôngchỉđơnthuầnlàmộtbàibáomàcaohơn,nócònlàtiếngcồnggiónglênbáođộngđểcứunhiềukiếpngười,làliệuphápđểđổithaynăngsuấtvàtăngtrưởngkinhtếchocảmộtvùngđấtgiàutruyềnthốngnhưngđangnghèokiệt.Biếtđểlàmđượcviệcđó,đồngchíđãbỏnhiềucôngsứcvàtâmhuyết,chúngtôixinđượctônvinhvàchiasẻchútítcônglaođó,gọilàlòngthànhcủabàcon.

Mộtchiếcphongbìmỏngtanhnhưnglạimơihồchứađựngmộtđồnặngcầnthiếtđượcđưanhanhquamặtbànđặtnhưnhétthẳngvàotayngườiđốidiện.Bàntaykhôngnắmlấycũngkhôngduỗira,vừađủđểnókhôngrơixuốngđất.

-Ôidà,phậnsựthôichứcôngsứcgìđâu,cácanhlàmthếnàytôi…Thôiđượcrồi,tôinhậnđểbồidưỡngchoanhem.Rấtcóthểphảitháogỡđểđưavào,mấtcônglắm!

-Vâng!Rấtmấtcông–Tiếngcườinổbụctrongcuốngcổ-Vàchắcchắnbáosẽratuầnnàychứạ?

-Cốgắng.

-Vâng,đâychỉlàmộtnửa,báora,chúngtôisẽchongườiđemnửaconlạixuốngnốt,đồngthờiđembáovềluôn,cứđặttrướctoàsoạn500tờ,anhnóigiúp.Dạ!Bâygiờxinphép,dạonàycôngviệclu

buquá.

Hắnđứngdậy,gọithanhtoánrồibỏđiraxeluôn,nétmặttỏracóchútphiềnmuộn,thứphiềnmuộnhaybắtgặpởkẻcótiềnvàbiếtcáchlàmchủ,sửdụngđồngtiền.Cònlạimộtmình,chàngtrẻtuổidốccạnlyrượumàurồivớitấtcảsựbồnchồn,kínđáovénvộimộtbênmépphongbìra…Khuônmặtnhàunhĩvìnátrượuchợtcónắngtướivào:Nhữngtờđôlamệnhgiámộttrămxanhthắmnhưmâytrờinằmxếplớpthốcchóivàomắt,rợnngợp…

*

**

TrướcđạihộimộtngàythìVũNguyênthìnhlìnhtrởvề.Chẳngnóichẳngrằng,vớibộdạngkháphongtrần,cặpmắttrũngsâu,mộtđườngchânrâurấtđẹpviềnquanhkhuôncằmthanhthoát,anhlaothẳngvàophòngVận,cườitươitắnnhưđứaconlâungàyđượctrởvềgiađinhthânthuộc:

-Xongrồi!Đếnmãitậnsángquamớixong,địnhgọiđiệnbáovềnhưngmìnhmuốncómộtniềmvuibấtngờ,đicảhaingànrưởitấn,giáTámphảylăm,trảgọnsaumộttháng,thếcũnglàđược,xongcáimìnhbổrasânbayluôn.Sao?Mọiviệcởnhàổnchứ?Đạihộivẫntiếnhànhvàongàymaichứ?Chà,đilâunhớCôngty,nhớcáccậuquá!

-Còngìnữakhông?–Vậnlạnhnhạt.

-Sao?Cóchuyệngìvậy?

-Chuyệngì!Chỉvìhaicáingàntấncaosuấymàôngbíthưkhôngthèmngóngànggìđếncáiđạihộimàôngấyđangđóngvaitròchủtrì,chuyệnthếđấy.

-Ôigiời!ThìcócậuvàcậuĐiềnởnhàrồi,màđạihộithìcũnggiốngnhưmọiđạihội,thuầntínhtượngtrưngvuivẻthôichứcógìghêgớmvậy.Vảlạiđạihộigìthìđạihội,khônglấycáihiệuquảsảnxuấtkinhdoanhlàmđầuthìcũngcoinhưvứt.

-Chếtthật!Đếnlúcnàymàôngvẫncóthểnóikhơikhơiđược

nhưthế.Hiệuquảsảnxuấtvànhânsựbàubánlàhaicáicóliênquanvớinhaulắmđấyôngthầnđơngiảnạ.Khôngcócáinàythìkhôngcócáikiađâu.

-Lạitranhluậnrồi,lạiquantrọnghoárồi!Dẹpđi!Chuyệnvặt.CậuĐiềnđâurồi?

-Tưởnghắnrađónôngởsânbay?

-Không…

-Cũnghơilạđấynhỉ?

Mộttiếngnóivanglênrổnrảngởcửa:

-Chàosếp!Thếlàsếpđãtrởvề,ngườianhhùngởtiềnđồnđãtrởvềđúnglúc.Nghenóisếpđãchođigọncảhaingànrưởitấnphảikhôngạ!Thậtlàmộtkỷlụcdoanhthươngkhôngphảiaicũngđạtđược,hoanhôsếp!

Điềnàovào,trênngườicònnguyênbộđồbảohộđirừngbếtbátmàuđấtđỏ.

-Cậuđinôngtrườngvềđấyà?–VũNguyênđónnhậnmộtcáixiếttayrấtchặt–thôichứ,sớmmaiđạihộirồithìcũngphảithôilặnlộiđểởnhàgiúpcậuVậnmộttaychứ,cậuđịnhmangnguyênbộquầnáonàyvàodựđạihộià?

-Thìcũngchỉăntheogiámđốcthôi.Giámđốccònđanggióbụiđườngtrườngmàthằngemlạicóthểngồiyênđược?Hơnnữa,mọiviệcđãcóbàntaylãoluyệncủabácVậnđâyquánxuyến,còngìphảiáynáygìnữa.

-Khôngdám!–Vậnchìmgiọng–Nếuquánxuyếnthìđãkhôngxảyracáivụ300tấnbịbánhụtgiá.

-Ấyđấy–Điềnreolên–Khôngnóithìquên.Cáilãobạnhàngvớbởsángnaycóđếnđây,bácđihọpvắng,lãotacóýnhândanhtìnhnghĩalàmănlâudàixinđượchoànlạimộtnửacáichênhgiátrờchoấytheotinhthầncùngăncùngchịu.

-Cậuđãnhận?–Vậnhỏi.

-Tấmlòngngườitanhưvậy,mìnhphảinhậnchứlàmsao.Hơnnữa,nhậncũnglàvìanh…

-Vìtôi?Vìmuốngỡtộichotôi?Nóithậtnhé,tôikýtôichịu,tôikhôngquencáikiểunhậncủabốthínhưthế.

-Ơhay!Tạisaobáclạinổinóngvớiem.ThôithìkhôngvìbácthìvìCôngtyvậy,mộtkhoảncũngkhakháchứcóítđâu.

Đangvui,VũNguyêncườiphálên:

-Cáccậunàymớihaychửa!Chuyệnchảcógìcũngcăng.HaingànrưởitấnđihếtvớigiáTámphảylămsẽbùlạitấtcả.Kinhdoanhbuônbánphảicóđượccómất,làmsaođượccả,buồncười.Giờ,cậuĐiềnxuốngxenhậnsốđồdùngtôimangvềtrangtríchođạihội.CòncậuVậnởlạiđâynóichotôinghexemmọichuyệnđãchuẩnbịđếnđâurồi.Còntắcchỗnàonữakhông?

-Còn–VậnnóisakhicáibóngcủaĐiềnđãkhuất.

-Bảnbáocáochưathôngqua?

-Không.Cómộtvòngdâythònglọngđangtreolơlửngtrênđầuchúngta.

-Cáithằngchanày!–Lạicườiphá–Hoangđường!Cuộcđờinótrôichảyđơngiảnhơntatưởngnhiều,cứphứctạphoáralàmgìchomệtđầu.Đâu?Cáithònglọngđâu?Nếucó,tôixinchuiđầuvàotrước.

-ÔngnêngặpônggiàThái,ônggiàsẽchỉcho.

Nhưngcảchiềurồitốihômđó,mặcdùđãđôilầnđểýhỏithămnhưngVũNguyênvẫnchưatìmthấybóngdángônggiàđâucả.Mãiđếnkhuya,khinhọcnhằnthôngquabảnbáocáochínhtrịtrướcđảnguỷdoVậnchấpbútxong,côphóvănphòngmớikịpthôngbáochoanhhayônggiàchiềunayvừaxinvềquêgấpvìcóđứacháuđíchtônbịtainạnphảiđưađibệnhviệncấpcứu.Thôiđược,anhnghĩ,sauđạihội,anhsẽkéocảbangiámđốcvềquêôngmộtngày,vừalàthămcũngvừalàđểbiếtquêquáncáiconngườisuốtmấychụcnămnayđã

trởthànhphosửsống,đãgắnbóhếtlòngvớimọinỗivuibuồncủaCôngty.

-Đấy,cậuthấychưa,khôngkhícuộchọpđảnguỷcóvẩnlênđiềugìkhácthườngđâu.Nhânsựvẫntrúngnhưtadựkiến,cậuvàtôivẫnđượcđạiđasốủnghộ,thậmchítôixinthôikhôngnhậnchứcbíthưnữađểchuyêntâmloviệcsảnxuấtmàcóaichịu.

VũNguyênnóivớiVậnkhichỉcònhaingườingồilạivớinhau.Vậnkhôngtrảlời.Bằngđiếuthuốcrítxèoxèomộtcáchvôcảmtrênđôimôithâmxì,anhbiếtbạnđangcónhiềuđiềumuốnnóimàkhôngthểnói.CuốicùngVậngímạnhđầumẩuthuốcvàođếủng,lầnđầutiênthấyconngườiquenbộctrựcnàycườinhạt:

-Khôngaichịuhayngầmchịu?

-Cáiđầucậuđangnghĩgìvậy?

-Ôngkhôngthấysựchỉđạocủacấptrênđanggâynhiễuchoviệcbầubánà?

-Mìnhchưahiểu.

-Tómlạiônglàgiámđốctốt,quátốtnhưnglạilàmộtnhàtổchứctồi,quátồi.Chỉnộicáichứcdanhgiámđốccókiêmbíthưđảnguỷnhiệmkỳnàyhaykhôngmàmỗinơichỉđạomộtkhác.Tỉnhthìkiênquyếtphânra,TổngCôngtylạimuốnkiêmnhiệm.GiâyphútcuốitỉnhlạiđồngývớiTổngCôngty,vậyngườitasẽngheai,sẽbỏláphiếutheokiểunào,haysẽrơivàotìnhtrạngphântánlungtungcả?

-Mìnhkhôngquantâm.Kiêmnhiệmcũngđượcmàkhôngkiêmnhiệmcàngtốt,càngnhànthân.

-Thếôngcónghĩrằngtừcáinàynósẽtrượtthẳngsangcáikháckhông?

-Không!Mìnhchỉnghĩsaochochóngxong,chochóngbắttayvàocáichươngtrìnhlàmănmớiđangnóngbỏngcảđầuđây.

Vậnđứngdậy,tránhkhôngnhìnvàomắtbạn:

-Cũngmongmọisựđượcnhưthế.Chàchà!Chảhiểuđếnkhinàongườitamớibiếtcáchtiếnhànhcácđạihộiđảngnhẹnnhõmđimộtchút,cứmãithếnàythìquásứcnặngnề,đâucócònýnghĩalàhộihènữa–Anhđưatayđấmmạnhvàotrán–Đầuócmìnhhỏnghếtrồi.Rõrànglàcảmthấycómộtcáigìđóhôihámđangxiếtchặtlạimàcốnhìncũngkhôngtàinàonhìnra.Thôi,quánửađêmrồi,đingủ,maicònbậnbịucảngày.

NóivậynhưngVậnbiếtrằngđêmnaymìnhsẽkhôngngủ,khôngthểngủ.Buổihọptốinaydẫucókếtthúcthậtsuônsẻnhưngchẳnghiểusaonhìntrongmắtmọingười,nhìntrongmắtĐiền,anhvẫnmơhồcảmthấycáidâythònglọngấyvẫnđangmơhồtreolơlửngtrênđầu.

*

**

ĐêmđóĐăngĐiềncũngkhôngngủ.Cóbaviệccầnphảilàmthìcảbađãđượchoàntấttrótlọtđếnkhôngngờ.Việcquantrọngnhấtđếnchiềutốinayđãtriểnkhaixong,120tờbáocóbàinệnthẳngvàocánhânVũNguyênđãđượcphânpháttớitậntay120đạibiểucómặtngàymai,tấtnhiênphảitrừđisốđạibiểucódâymơrễmávớiVũNguyên.Cònlại380tờcứtạmđểđấysẽdùngthậtđắcdụngvềsau.Cógìđâu,vàitriệubạcbiếukhéochobênbưuđiệnlànộitrongvàigiờ,dùlàđangđêmhôm,vớibánkínhbamươicâysốnốiđộihìnhgiữacácnôngtrường,xínghiệplàđâusẽcóđóhết,chỉcầnngồimộtchỗbốcđiệnthoạihỏixemhọđãnhậnđượcchưa.Vàchỉcóthểlàđêmnay.Sớmhơnkhôngđượcmàmuộnhơncàngkhôngđược.Sớm,concásẽđượcđánhđộngmàtìmcáchchuirakhỏinơm.Muộn,mọiviệcđãanbài,dẫutrờicósậpcũngchảnướcnonmẹgì.Thànhtựuhayđixuống?NhữngđiềubêbốiởCôngtycaosuĐồngVăn!Chà!Cáitítđượclắm.Vừađộ.Khôngxócxóiquámàcũngkhônghiềnlànhquá,đủđểgâysựtòmò.Khá!Thằngnhóctrônglấccấc,nhìnthấytiềnnhưcáonhìnthấygàvậymàngôntừ,lờilẽcóhơitiềnthổivàocũngđâmrasắcnhọn,đáođểraphết.Nóiđùa,đồngtiềncósứcmạnhthật.Ởđâucũngmạnh.Thờinàocũngmạnh.Thờinàycàngmạnh.Logictấtyếucủasựvậnđộnglàởđấychứđâu,làmquáigìcócáigọilàlươngtriđơnthuần,quangquácthếnghesiêuhìnhbỏmẹ.

Việcthứhailàphiênhọpđảnguỷcuốicùngtốinay.Quátốt!Sựnhùngnhằnggiữahaichỉthịcủađảngbộcấptrêntưởnglàthốngnhấtnhưngxétđếncùnglạivôcùngcólợichoviệcbầubán.Nhùngnhằngsẽđẻranhùngnhằng,cáilogicnghịtrườngnàybaogiờchảthế,xưanayvẫnthế.Tứclàconmồibéovẫntiếptụcbịrungủbởisựimlặngcốhữumangtínhphụctòngđãthànhbảnchấtcủacácthànhviênđủđểkhôngcảmnhậnđượcđiềugìsẽxảyrangàymai.Ngủđi!Cứngủtiếpđianhbạn,rồingàymaimisẽđượcngủluôn,ngủhoàntoàntrongsựquênlãngcủangườiđời.

VàviệcthứbalàsựtrởvềvàngàymaidứtkhoátsẽcómặtcủaBaVinh.Nóichocùng,tuylãogiàtạcđạnnàylánem,vừađ.vừarunthậtnhưngnếubiếtkhaithácchohếtmặtlọclõitrêncõichínhtrườngcủalãothìcũngđángnểlắm.Mộtcáiđầuchứatoànâmmưu,cáiđầukialạichỉrặtnhữngmưanắngvớicácconsốkinhdoanhlỗlãithìthửhỏilàmsaomàchaVũNguyênkhôngngãdài.Cúnốcaotấtyếuđãhiệnranhỡntiềnkhôngcáchnàothoátvùngrađược.Cácbiệnphápchínhquyềnkhôngdiệtđượcnóthìsứcmạnhcủatinhthầnđạihộiđảngsẽthiêucháynó…Giỏi!LãoBaVinhthếmàgiỏi!Đãcóaidámnóivànóimộtcâugiỏiđếnđộngtrờinhưlãochưa?KhônghiểutrongkinhđiểncủacụLênincóchươngtrìnhnàonhấnđếnđiểmnàykhôngnhỉ?Chắclàchưa.Vìthờicủacụmọisựcòntrongtrẻolắm.

NghĩđếnBaVinh,bấtgiáchắnlạinghĩđếnkhốithịtdaquánhquẹohôihổicủacôcongáilão.Đượcrồi,saumọichuyện,nếuđúngnhưý,hắnsẽphủitay,bỏracảmộttuầnđểđihưởngthụđếntậncùngcáikhoáicảmvĩđạinhấtcủasinhvậtngườiđãtrótsinhratrênđời.Khoáicảm…Giọtđắngnàolạichạyngượclêncổhắn.Mẹ!Vẫnvậy,cuộcđờihắnlàtoànđitìmkhoáicảmtrênthânxácđànbàvàđànbàcũngchấpnhậnkhoáicảmtrênthânxáchắn,mộtthiếtbịtìnhdụcluônđượcbôitrơnchứcóyêuthươngchógìhắnđâu,kểcảconđànbàcótênThanhThuỷkia.Khốnnạnthật!Cáisuynghĩhắnđãnghĩđếnnhiềulầnnhưmộtđiệpkhúcphẫnchílạilộntrởlại.Thềcóquỷthần,chỉriêngmộtđiềuấythôilàđủđểxoáđicáithằngngườingượchẳnvớihắncócáitênVũNguyênkiarakhỏitừtrườngcủahắnrồi.Mẹ!Nócóhơngìmình,cóngoncon,cóđànônggìhơnmình,thậmchíhâunhưkhôngcótínhđànôngnữamàsaobọngiốngcáilạicứlaovàonónhưthiêunhưđốtvậy?Đólàcáithứlogicquỷquáigìvậy?Chaoôi,cảconđànbàquáiquỷcócáitênThươngkianữa…HàThương,côđâucóbiếtrằngchínhmộtphầnvìsựlạnhnhạtđếntànđộccủacômàkỳnàytôiđangtiếnhànhmộtloạtnhữnghành

viđộchạikhôngkémđểbủavâythằngđànôngmàemsimê,đếnbâygiờemvẫnsimê,bủavâyđếngiọttinhlựccuốicùngcủanó.

29DOTÌNHHÌNHSẢNXUẤTĐANGVÀOVỤNÊNĐẠIHỘIquyết

địnhchỉgóigọntrongmộtngàyvàmộttối.Buổisángtrờihửngnắngnhưngđếntrưalạiđổmưa.Cóngườibảothếlàđiềmtốtđấy,mọisựsẽdiễnrathậtmátmẻ,ấmápđấy.Nhưngcũngcóngườiloxahơnlạibảovậylàkhôngkhárồi,mưasángmớitối,mưatrưacóxennắnglàđiềmgởrồi.Đếnkhổ!Ngườilàmcaosungànđờinayđãquengálắpkiếpmưusinhcủamìnhvàomưanắng,ngayđếnmộtđạihộichínhtrịcũngchỉcònbiếtđemcáinắngmưaấyvàođểlàmcáinguyêncớmừnglo.

Dẫuvậy,bầukhôngkhítronghộitrườngvẫndiễnrathậttrangtrọng,vuivẻ.Đầugiờcómúalân,cócanhạc,cócáccháuthiếunhiphấpphớikhănquàngđỏlêntặnghoachúcmừngnhữngngườiconưutúcủamộtvùngđấtrộngdàilắmkhổđaunhưngcũngnhiềukhíphách.Quankháchkháđông.Đủbộsậucácbanngànhởtrungương,ởđịaphương,đủcácthànhphầnđạidiệnquantrọngcủatỉnhuỷ,huyệnuỷ,củaTổngcôngty,củahầuhếtcácCôngtybạnđóngtrongvùng…ngồikínhếthaihàngghếđầu.Đạihộiđảngcủamộtdoanhnghiệpđangdẫnđầucảnướcđượccácchứcsắcquantâmnồngnhiệtnhưthếnàyâucũnglàđiềudễhiểu.Vàtấtnhiênkhôngthểkhôngcócảkhuônmặtphươngphi,đỏđắnquenthuộccủacựugiámđốcBaVinh.Khuônmặtấylúcnàybìnhthản,hơixacách,chảbiểulộitìnhcảmgìrõrệt.Trướcmắtông,trênghếchủtịchđoàn,ngồichínhgiữalàngườikếnhiệm,giámđốckiêmbíthưđảnguỷVũNguyên.Đãlâulắmrồi,sángnayngườitamớithấyanhmặcbộđồComplemàuxanhđencắtthậtđẹp.Nétmặtsáng,tráncao,sốngmũithẳng,miệngtươi,đatình,cổcao,vaimảnh…Anhđanghiệnthânchosựsangtrọngcủamộtgiámđốcthờimởcửa.NgồicạnhanhlàphógiámđốcVận,vẫnbộquânphụcbạcmàuvàcáinhìncũngbàngbạccũký,khôngthayđổi.RiêngĐăngĐiềnlạiđanquađanlạikhắpcáchàngghếvớinétmặtlotoanbậnbịucủamộtngườiđượcphânloviệctổchứcvòngngoài.Vàphầnviệccủaanhtađảmtráchđúnglàkhôngthểchêvàođâuđược.Cáigìracáiđó,thứtựlớplang,trêndướirõràng,trongngoàiổnthoả,chuđáođếntừngchitiếtnhỏnhấtnhưconngườinàysinhrađểchỉchuyênlàmtổchứccácđạihội.ThỉnhthoảngĐiềnlạikínđáođilạiđằngsauVũNguyênhỏimộtcáigìđó,xinýkiếnmộtcáigìđó,vẻrấtđỗikínhtrọng,khiêmnhườngkhiếnchongườingoài

cuộckhôngthểkhôngnhenlênmộtnhậnxét:Cáinộitìnhcủabanlãnhđạoởđâycóvẻnềnếp,chântình.NgượclạianhtakhônghềghéqaughếngồicủaBaVinhmộtlần,khôngchàohỏi,khôngbắttay,cứnhưhaingườichưahềquenbiếtnhaubaogiờvànếucóquenthìcũngkhiêncưỡng,gượnggạochảcógìđángnói.

CáiđángnóilàtháiđộcủahơnmộttrămđạibiểuđangngồiởdướikiakhibíthưđảnguỷVũNguyênbắtđầuđứngdậyđọcbảnbáocáochínhtrị.Họngồiimphắc,khôngmộttiếngnóichuyện,khôngngủgật,khôngngọnguậyquaytớiquaylui,cũngkhôngsộtsoạtgiởtàiliệunhưcửchỉthườngcótrongcáckỳđạihội.Đôimắthọmởcăng,cănglắm,tưởngchừngnhưđangbịgiọngđọctruyềncảmtrênkiacuốnhúthếttâmhồnnhưngnhìntinh,cóvẻnhưhọkhôngnghethấygìcả,vẻnhưhọđangnhìnvàochínhlòngmình.Rõràngtronghọđangbịxérabởihainộidungtráichiềunhau,nộidungnàocũngmangtínhthuyếtphụcghêgớmcả,nộidungbàibáohọmớiđọcđêmquavànộidungbảnbáocáođangvangngaybêntaihọ.Đólàmộtbảnbáocáongắngọn,mạchlạc,bảnbáocáocủanhữngconngườichỉcóthóiquenhànhđộngchứkhôngluỵnhiềuđếnlờivăncâuchữ,bảnbáocáotừngdòngtừngdòngthấmđượmcảmồhôinướcmắtvàthânphậnnổichìmcủanhữngngườithợlàmcaosutrongđó.Bảnbáocáođượcđọcbởimộtconngườilâunayđốivớihọđãtrởthànhbiểutượngcủasựthôngminh,nhiệthuyếtvàđầytậntuỵ.Họnhưnhìnthấychínhcuộcđờihọtronggiọngđọctựtinđó.Nhưng…cònmộtgiọngđọcthứhaivanglêntừbêntrong,giọngđọcchaochát,quyếtliệtmáchvớihọrằnghỡinhữngconngườicầnlaotrungthực,phẩmchấtấyđangtinhvigặmnhấmtừngbướcthànhquảcủacácngười,tâmhồnthuầnpháccủacácngười,đừngvộitinmàmấtsạchsảnnghiệp,màcótộivớicácthếhệconcháu.

Vìthếmàhọimlặng.Imlặngcăngthẳng.Imlặngđểtựchắtlọcdòngsuynghĩđangrốttinhtrongđầumình.Trênkia,VũNguyênđangđọcđếnnhữngdòngcuốicùngphầntựkiểmđiểmcủađảnguỷ.Vớikhẩukhívốnkhôngbiếtvòngvonétránhvàcómộtchúthơihướnghiệpsĩphatrộn,anhnóithẳng,đảnguỷvàngườigiữvaitròbíthưlàanhcònchậmlắmsovớicuộcsống,rấtchậm,cònmangnặngdấuvếttrìtrệthờibaocấpmàtớiđây,trướcyêucầumớinếukhôngbiếttựhoànthiệnthìkhôngtránhkhỏiđượcquyluậtđàothảisẽxậpđến.

Nhữngcáigậtđầucủahàngghếthứnhất.Nhữngsựimlặngvẫn

căngthẳngcủacảhộitrường.MộtnétcườinhếchmiệngcủaBaVinhquanhanh.MộtcáinhìnquétliamộtlượtnhưđạiliêncủaĐăngĐiền.Phầnbáocáođãkếtthúcổnthoảtrongtiếngvỗtayvừaphải,tiếngvỗtaycầncónhuhoàntấtmộtthủtục.Đếnphầngópý,thamluận.Cũngổnthoả.Khôngcóýkiếnnàophảnbác,cũngkhôngcóýkiếnnàomangtínhchấtcậnchiếnngượclại,cảnămbảnthamluậnđềuđồngloạtnhấttrívớitinhthầnbảnbáocáotrungtâm,cóýkiếncònhơiquálờikhikhẳngđịnhthànhtựu5nămquacủaCôngtyvàvaitròkhôngthểthiếuđượccủacánhângiámđốc,thậmchícònnhấnmạnh:Côngtysởdĩđạtđượcnhữngbướctiếnvữngchắcđó,côngđầuthuộcvềngườiquảnlýthứnhất…

Đãcótiếngthởranhẹnhõmtronghộitrường.Đãcósuynghĩthếlànộidungbàibáođãbịđánhbại.Tưởngphennàyconngườigiámđốckiasẽbịthiêusốngtrêngiànlửacủasựphêphán,côngkích,khôngngờlạibìnhanvôsựnhưthế.Tốtthôi,cứđànàycókhichỉchiềunaylàbầubánxong,việcgìmàphảikéodàithêmbuổitối.NétnhẹnhõmấyhiệndiệncảtrênmặtcủaBaVinh,trêncảcáinhìncủaĐăngĐiền.Lầnđầutiêntrongđạihội,haiconngườinàyđưamắtnhìnnhau…

Nhưngđómớilàcảmxúctạichỗ,thứcảmxúcrấtdễbịđánhlừamộtkhiconngườiđượcđặttrongmộtvăncảnhtrangnghiêm,mộtkhitrongtiềmthứcbấylâulàchỉcốtsaogiữchođượccáihoàkhícủamộttổchứcchínhtrịquantrọng.Đếngiờnghỉtrưamọisựmớidầndầnnhúcnhíchchuyểnđộngngượclại,thứchuyểnđộnglăntăn,chuyểnđộngngầmrấtkhónhậnbiết.Trongkia,banthườngvụvàgiámđốccònbậnrộntrongviệctiếpcơmkháchthìngoàinàynhữngtiếngxìxàobắtđầunổilên,nổilênđồngloạthaynổilêntừmộtcúpháthảocủaaiđósaobiếtđượcnhưngnóđãnổilên.Nộidungđanhthépcủabàibáođượcngườitanhắclại,nhớlại,thậmchíchụmđầuđọclại.Vàchođếnlúcbướcvàohộitrườngđầugiờchiều,cáidưâmthôngtấnchóigắtkiabỗngdưngđượchộilưumộtcáchkhôngtựgiácvớinhữngdòngdưluận,tốcáo,nặcdanhrìrầmtrướcđótạothànhcơnnướcchảyxiết,tràolênchiếmđạivịđộctôntrongtrínãomỗingười.Độctônchođếntângiờviếtphiếuvàbỏphiếu.

Khôngpháthiệnrađiềugìvàcũngkhôngmơhồcảmthấyđiềugì,trongkhoảngthờigiankiểmphiếudiễnralặnglẽvàcăngthẳngởhậutrường,chủtoạVũNguyênvẫnhếtsứcthănghoathaymặtchủtịchđoànđiềuhànhtiếpphầnthảoluận.Nhưngconmắttinhtường

củaVậnđãnhangnhácnhậnracóđiềukháclạ.Độngtácbỏphiếusaonhanhnhưngthờigiankiểmphiếulạicóchiềuchậmthế,bỏphiếuxonglạilénnhìnlênVũNguyênnhưthểcólỗinhưthếvànhữngbảnthamluậnđangđọckianữa,đãbắtđầucónhữngtiếngnóiphêphánkhágaygắtbanthườngvụvàbíthưđảnguỷ.Màbanthườngvụlàaingoàiai,VũNguyênvàcôPhượng,chủtịchcôngđoàn.Anhlolắngnhìnsangbạn.VũNguyênvẫntươitỉnh,đôichỗlạicònxenvàonhữngcâunóihómtrướcnhữngsựphêphánđó.Thìthế,phàmđãlàđạihộithìcáiviệcbầubánbaogiờcũnglàphầntrọngtâmcósứcthuhútnhất,bầurồi,khôngkhíbỗngoảira,ainóicứviệcnói,ainghecứnghe,nóiđúngnóisai,nóihaynóidở,tấtcảcứnhẹphèo,chảcònquanthiếtgìlắmnữa.Vấnđềbâygiờlàkếtquảláphiếu.Cácquankháchngồihàngghếthứnhấtnhìnnhaungầmtỏýsốtruột.Thờigiantrôiquatrốngrỗngvànhợtnhạttrongrángchiềuvàngệchchiếuquacửasổ.Caosuvẫnvẫylávôtìnhgiữathinhkhôngnhưchánchocáisựrắcrối,lắmchuyệncủaconngười…

Rồicũngxong.Thờiđiểmcôngbốkếtquảkiểmphiếubắtđầu.

Imlặngvừaphải.Ngườingoàicuộcthìchắcmẩmmọisựsẽvẫnnhưcũ,cũngphảithôi.Ngườitrongcuộc,ngườithấuhiểuthìnhìnnhaunặngnề.Vịtrưởngbankiểmphiếuđứngtuổi,mộttưcáchtrongsángcótiếngtrongCôngtybướcratừhậutrường,nétmặtbồnchồnkháclạ,điđếnsaulưngVũNguyênđịnhnóimộtcáigìđósonglạithôi,ngầnngừgiâylát,ôngbướcxuốnghàngghếthứnhấtnóinhỏmộtcâuvàotaiôngđạidiệntỉnhuỷ,ngườichịutráchnhiệmcaonhấtvềsựchỉđạothànhbạitrongđạihội.Ôngnàyhơibiếnsắcmặt,lặngđimộtchút,quayquahộiýđiềugìđóvớivịđạidiệnTổngCôngty,vịđạidiệnnàycũngkhẽgiậtmìnhrồicảhailặnglẽhấtđầuraýcứtiếnhành.

Cảhộitrườngnínthở.Họđãđoánhiểuđiềugìsắpxảyra.Nhưngxảyracụthểnhưthếnàothìchưaaidámđoánchắc.Mọiconmắtđềukínđáođổdồnlênphíachủtịchđoàn,chỗcóVũNguyênngồi.Lạchưa,vớitháiđộhếtsứctựtin,conngườinàycóvẻnhưkhônghaybiết,vẫncúixuốngviếtnhoáynhoáycáigìđónhưthểđểchuẩnbịcholờibếmạcthậtsinhđộng,sâusắc.Vậnbuộcphảibấmnhẹvàođùianh.Khuônmặtsángtrắngnhưvừangụpvàolòngsuốinhìnlên,cười,rahiệubắtđầu.

-Chúngtôiđãnhậnđủ120phiếubầutrêntổngsố120đạibiểu,

đủ-Tiếngôngtrưởngbanvanglênkhónhọc–Khôngcóphiếunàokhônghợplệ.Nhưvậytheodanhsáchcó20đạibiểuđượcđềcửvàứngcử.Chúngtasẽlấy15theonguyêntắcquábán.Tôixincôngbốsốphiếutheothứtựtừcaoxuốngthấpnhưsau…Một,đồngchíNguyễnThịPhượng,chủtịchcôngđoàn,116trên120.Hai,đồngchíPhạmĐăngĐiền,phógiámđốc,115trên120.Ba,đồngchí…-Giọngôngnhỏdần–Bốn,đồngchí…Năm,đồngchí…Sáu…Bảy…Tám,đồngchí…(VẫnchưathấycáitênVũNguyên!)Chín…Mười…Mườimột…Mườihai,đồngchí…(Vẫnchưathấy)Mườibốn…Mườilăm,đồngchíTrầnĐìnhVận,61trên120.Mườisáu…

Giọngôngcàngnhỏhơn,nhưtắc,nhưhụt,nhưkhôngmuốnđọcnữa.VàkhiđọcđếnconsốMườichín,VũHàNguyên,giámđốc…30trên120thìgiọngôngtắchẳn,mồhôivãrađầytrán,mấyconsốsauchỉcònlànhữngtiếnglàokhàonghekhôngrõ.

-Nhưvậy,kểtừđồngchíTrầnĐìnhVậntrởlênchúngtacóđủconsố…15đảnguỷviêntrúngcửkỳnày.Báocáohết!

Ôngrakhỏibụcnóinhưngườichạytrốn.Hộitrườngchếtlặng.Cácvịquankháchnhìnnhaucũngchếtlặng.Mộtkếtquảquáđỗibấtngờkhôngaicóthểlườngtrước.Vẫnchếtlặng.Khôngmộttiếngvỗtay,khôngmộtlờirìrầmtheothônglệthườngcó.Ngườitaquayđiphíakháchoặcgiảbộnhìnxuốngđểtránhphảinhìnvàokhuônmặtanh.Mộtkhuônmặtđuỗnra,sầnsượng,cứngđơnhưnặnbằngsáp,mộtkhuônmặtbắtđầutáinhợt,cáicườivẫnđọnglạinhưnglàmộtmiệngcườingẩnngơnhưtrúnggió.Trongimắngngộtngạt,chiếcbútbitrêntayanhrơixuốngmặtbànnổvangnhưmộttiếngmìntrận.Tiếngmộtđạibiểugáidướikiakhẽnấclên…

Đúnglúcấy,nhôratừđâukhôngbiết,ĐăngĐiềnbướcthẳnglênbục,khôngthưagửigìhết,nóiluônvàoMicro,giọngnhưxé:

-Trêntinhthầnmộtđảngviêncộngsản,tôiđềnghịđạihộichúngtaxemlạikếtquảbầucửnày.Vâng!Mộtconngườiưutú,mộtthuyềntrưởngđãchèoláiconthuyềnCôngtyvượtquabaothácghềnhđểcóđượcngàyhômnaynhưđồngchíVũNguyêntạisaolạikhôngtrúng?Tạisaolạicóthểbịloạirakhỏiđộingũlãnhđạo?Vôlý!Quávôlý!Tôichođâylàmộtsựxúcphạmkhôngriênggìvớiđồngchíđómàcònlàsựxúcphạmvớitấtcảchúngta.Tôichínhthứcđềnghịđạihộiđừngsốtruộtmàtiếnhànhbầulại.

Tiếngnóirơithõmvàoimlặngkhôngđểlạitămtích,đảnguỷviênvừatáiđắccửởtỷlệxuýtxoátTrầnĐìnhVậnđứngphựcdậy,khôngnóikhôngrằngbỏđinhanhrakhỏihộitrường.Thằngđểu!Nóthừabiếtkhôngaichấpnhậncáiđiềuvônguyêntắcấy,nhưngcứgàolênđểlàmgì?ĐểđánhthêmmộtđònchítửvàogiữamặtVũNguyênchochếthẳnhayđểbiểudiễnsựcaothượng,tínhhiệpsĩcủamình?

*

**

Lúcđólàkhoảng6giờchiều.Màulásuvàmàuhoànghônbắtđầuhoàtrộnvàonhau,buồndaydứt.Đạihộiđươccoinhưđãkếtthúcthànhcôngvàdiễnratheođúngtiếntrìnhgọnnhẹ.Cưdânởđâytừsángđếngiờmảichútâmvàodiễntiếncủađạihộinhiềuquánênchẳngmấyaiđểýrằng,trongmộtquánnhậunằmbênkiađườngkhuấttrongvườncâyrậmrạp,cũngcómộtconngườiđangimlặnglắngnghetấtcả.

ĐólàTuấn,gãđạicakhéttiếngđãlâulắmmớilạixuấthiệnngồihiềnnhưláởđấy.Khicácđạibiểutừngtốpravềvớidánhđingườinàythìlầmlũi,ngườikiathìhểhả,ngườikianữalạimangmặtthấtthầncủakẻđiđưađám,TuấncũngnhảylênchiếcxephânkhốilớnphóngtheoconlộngượcvềhướngTâyNguyên.

*

**

Cảđêmhômđóvàcảngàyhômsau,giámđốcVũNguyênvinvàocớcầnchuẩnbịmộtsốviệcđểbàntraochứctráchbíthư,đóngcửakhôngtiếpkháchvàtừchốikhôngnóichuyệnvớibấtcứaiquađiệnthoại.Anủiư?Chiabuồnư?Hayphântíchmổxẻtìnhhìnhsaolạithế?Cócáigìmờđụcẩnđằngsauchuyệnnàykhông?Anhkhôngcần.Cáianhcầnlàđượcngồimộtmìnhđểchiêmnghiệmlạitấtcả.Đểthửcắtnghĩatạisaomọingườilạicóthểđốixửvớianhtệnhưthế.Đànhrằngcáidanhnghĩađảnguỷviên,thậmchítỉnhuỷviên,Trungươnguỷviênchưahẳnđãnóilênđiềugì,thiênhạcũngnaycònmaimấtkhốirakiakìa;đànhrằngnếumấtcấpuỷthìcònchứcgiámđốcbuộcphảimấttheo,tứclàtiêumaluônmọidựán,ýđồ,ýtưởngvềmộtcungcáchlàmănmớiđnagngàyđêmquẫycựatrongđầu,cũngvẫn

chưalàđiềuhệtrọngnhất,nhưngnếunóliênquanđếntìnhcảmvàsựnhìnnhậncủađồngchí,đồngđộiđốivớianhthìlạilàtấtcả.ĐồngđộiđangnhìnanhởconsốKHÔNGthảmhại.Điềukinhkhủngnhấtđốivớianhbâygiờlàsựbủavâycủanhữngcáinhìnthảmhạivàthươnghạiấynếuanhphảibuộcchườngmặtratrướcchỗđôngngười.

Tạisaolạiranôngnỗinày?Mìnhcóchơiácvớiai,cóhạiai,cólàmđiềugìthấttâmthấtđức,cóhànhvinàoxâmphạmđếnphápluật,đếnnguyêntắcĐảngđâu.Trướcđạihội,dùtìnhthếcóxấunhấtthìanhcũngchỉnghĩrằngmìnhcóthểkhôngđượctuyệtđạiđasốphiếuchứhoàntoànkhôngmảymaynghĩđếnnướclạibịđánhtuộtrakhỏicảđảnguỷ!Vìquátinnênmớiđau.Vìkhôngngờtớinênmớibịxốc.Chảlẽbaonhiêucôngsức,baonhiêutâmhuyếtvìconngườivìrừngcâyđểrồichỉlàBamươitrênmộttrămhaimươiphiếuthôisao?Đau!Đenbạclòngngười,đenbạctìnhđời,đauquá!

ChỉcómộtngườiđượcthỉnhthoảngravàovớianhlàônggiàThái.ÔngđãcómặtởCôngtyngaytừđêmhômqua,khicuộcbầucửvừaxong.Thằngcháuđíchtôncủaôngmayquáchỉbịrạnxươngsọvớikhâumấtbốnmũiởđùi.Vềđếnnơi,ngheđượctìnhhình,ôngchỉthanlênmộttiếngrằngmìnhđãchậmmấtrồi.Rồithôi.Lặnglẽcơmnước,thuốcthangchămsócchoanh.Chỉđếntốihômsau,khithấyanhkhôngđộngđũađếnmộtthứgì,ôngmớibuôngmộtcâu,nhưngcũnglàbuôngnhátgừng:“Cảngàynay,cónhiềungườiđếnthămông,họmangcảhoađến,đônglắmnhưngtôikhôngchovào”Látsaulạimộtcâunữa,dàihơn:“Nếukhoẻ,mởcửađirangoàiđồingoàisôngmộtchút,đixavào,càngxacàngtốt,ôngsẽthấyrằngđờingườiphùdu,chảcógìquantrọngcảngoàicáithâmtìnhđốivớinhaumàônglạiđangcócáinày,còncónhiềuhơntrước.Nóiôngbỏquá,hồitôicònlàbíthưhuyệnuỷ,bịđịchbắt,trốnđượcvề,tổchứcnghingờkhôngdùng,chonghỉthẳng,tôiđãmuốnđậpđầuchếtnhưngrồivẫnsống,sốngbìnhthường,khôngcònnhớgìđếnnónữa”.

Tấtnhiênlàanhnghehiểunhưngvẫnởlỳtrongphòng.Chưađếnnỗisuysụpnhưnganhcầnyêntĩnh,anhchưamuốntiếpxúcvớinhữngkhuônmặtngười,anhcócảmgiácmìnhđangghêsợnó,anhkhôngmuốnphảinóicườigiảdốihoặcphảiđónnhậncũngnhữngsựnóicườigiảdốicủaconngười,dùconngườiđóthànhtâmhaykhông.Thànhtâm!Thậtkhốnnạn!Cứtưởngthiênhạhiểumình,yêu

mình,tônvinhmọihànhđộngcủamình,đùngmộtcái,chỉcó…bamươitrênmộttrămhaimươi…

SángnayVậncóvàothôngbáovớianh,phiênhọpđảnguỷđầutiêntốiquađịnhbầucôPhượngchủtịchcôngđoànlàmbíthưnhưngcôấytừchối,lạiđịnhchuyểnsangĐăngĐiềntheonguyêntắcphiếubầutừcaoxuốngthấp,Điềncũngkiênquyếtkhướctừ,cuốicùnglàđảnguỷnhấttríbuộcVậnphảinhậnlýdođãcókinhnghiệmcôngtácđảng.“Tôicũngtínhtừchốinhưnglạinghĩ,haithằng,mộtthằngđãbịtrật,mộtthằngphảinắmlấychứchảlẽcảhaiđềubuôngtrôithìkhácnàochịurơiđúngvàobẫycủachúng”.Anhimlặng,chỉkhẽđưatayrachúcmừngbạnmàkhônghỏilạicáicạmbẫyấylàgì?Củaai?Đốivớianhlúcnày,bacáithứđóđãkhôngcòntrởthànhkháiniệm.Đãbấtngờbịhạđovántrắngbụngrồimàcòncốngóccổlênđểhỏixemaiđãđánhđovánmình,tạisaohọlạiđánhthìvôduyênlắm,nhụclắm.Đúnglànhục.Mộttrạngtháitâmlýtrướcnayanhchưahềnếmtrải.

Bóngtốichụpxuốngmộtlúclâu,anhmớikhẽmởcánhcửasổtrôngravườnchogióùavào.Vườnđêmhuyềnbí.Gióđâukhôngthấy,chỉcótiếngcaosucọláxônxaooàậpvàotừngmạchmáu,tếbào.Câyvẫnthế,ngànđờivẫnxàoxạcnhưthế,hiềnlành,bấtbiến,chỉcólòngdạconngười…

Đầuócdườngnhưchợtthoángnhẹđibởicáibấttửvĩnhhằngcủathiênnhiên,nhưvôthức,lạinhưmuốntìmlạinétyênbằngtrongtâmkhảm,anhmởtủlôicâykènrathổinhènhẹ.Thổimànhưkhôngphảilàthổi.Từmộtgócsâulắmtrongtâmhồn,anhnhưđangchuyệntròvớilá,rìrầmrìrầm…Thiênngarũcánh.Mỏngmanhlàmsaoơicáiđẹptộitình.Cánhtrắngtinhkhiếtđangbịcuộcđờihuỷdiệt…Thiênnga…Đầuócanhdầndầntanra,tanranữa…chìmđắm,mơmàng,baylênphiêudiêurồitừtừ,rấttừtừhạxuốngmộtvùnghồmênhmangsóngnướccómâybaygióthổi,cóhoalárungrinh,cónhữngcánhtrắngdịunhẹvẫytrongrángchiềumàulámạ…Đangthế,chợtcảmthấycógìvươngvướngởđằnglưng,vươngvướngtựahơithởnhẹ,anhdừng,chậpchờnquaylạivàthoắtrùngmình.Câykèngầnnhưmuốnrơixuốngđất:HàThương!Thươngđangđứngđó,mảnhmai,gầyguộc,chìmngườitrongbóngtối,lặngthầmnhưảoảnh.Chỉđếnkhimộttiếnghonhẹbậtlên,tiếnghoquáđỗiquenthuộcđãlặnsâuvàokýức,anhmớibuôngcâykènxuống,toànthântêdạikhôngbiếtthựchaymơ!Cáimảnhmaiđiđến,đinhưkhôngđi,

êmnhẹ,đôimắtmởravờivợiyêuthươngvàxaxót.Đôimắtnhưthunglũngxanhrượimát,đôimắtnhưlênhloang,oảira,trốngrỗngđếnkỳlạ…Anhngảđầuvàođó,hìnhnhưmộtbờvaimảnhdẻthìphải,thiếpđi,bồngbềnh,bêntaidừngnhưvẫncònngheđượctiếngnóikhixakhigần,nhưmưarơi,nhưsuốichảy:“Anh…Emthươnganh…Vẫnthươnganh.Đừngnghĩgìnữa,đừngbuồngìnữa,ngủđi,ngủmộtgiấcthậtngon,sángmaitỉnhdậyrồimọisựsẽkhác,mặttrờilạichiếusáng,chimlạihót,giólạithổi,tấtcảsẽquađi…Ngủđi,cánhchimtrờicủaem,ngườiđànôngngangtàngvàyếuđuốicủaem…”

…Mộtgiọtnướcmắthaymộtgiọtlửatừđâurỏxuốnggiữatrán,anhchoàngtỉnhdậy.Trờiđãsáng.Trongphòng,anhvẫnchỉmộtthânmộtmình.Emđâu?HàThươngđâu…Chảlẽlàmơ?Giọngnói,bờvaiấycũngchỉlàmơ?...Chợtđôimắtcaysècủaanhvấpkhẽphảimộtmảnhgiấyđặttrênbàn,đượcchẹnbằngchínhcâykènđêmquaanhđãlấyra.Cầmlên…chưakịpđọcdòngnào,anhđãớnlạnhtrongngười.Chữcủaem!NétchữcủaHàThương…Tứclàđêmquaemđãđếnđây,đếnbằngxươngbằngthịt,đúnglàemchứkhôngphảiảoảnhbónghình.

“Thấyanhngủngonquá,khôngnỡđánhthứcanhdậy,emphảiđiđây.Anh!Nhớgiữgìnsứckhoẻvànóiđiềunày,anhđừngchoemlàhaylêngiọngnhé,dẫuthếnàocũngđừngđánhmấtlòngtinởconngười,ởcuộcđời.Vàcũngđừngcoibấtkìcáigìlàquantrọngtháiquá.Cáiquantrọngnhấtlàchúngtatừngngàycònđượcsống,cònđượcthởhítkhítrời.Đừngtìmem!Emkhôngcònởchỗcũnhưlầnanhđãđếnđứngngoàicửasổrồilạilặnglẽbỏvềđâu.Lúcnàoemcũngởbênanhnhưmộtngườibạnđángtincậynhất…”

-BácThái!–Anhnhaoracửa–BácTháicóđấykhông?

-Tôiđây!–Ônggiàđãxuấthiệnởsaulưnganh,giọngtưngtửng–Tôiđangdọnphòngvệsinh.

-Bác…đêmquabáccóthấy…

-Chínhtôimởcửaphòngchocôấyvàovàkhoácửaphòngkhicôấyđi.

-Trời!Saobáckhôngkêutôidậy?

-Cũngđịnhkêunhưngcôấybảoim.Màlúccôấyđến,chínhôngcònđangthức,đangthổicáikènkiacơmà.

-Trời!

VũNguyênngãngườixuốngghế.Thếlàthếnào?Đangthứcthìsaolạicóthểngủđược?Vôlý!Baonămnaychờmongcómộtgiâyphútgặplại,gặp,lạilănrangủ!Saolạicóthểtồitệnhưthếđược.Đầuócmìnhhưhỏngthậtrồiư?Chảlẽchỉvìbacáiláphiếuvônghĩaấymàmìnhkhôngcòncảmnhậnđượcgìnữa,kểcảem.Khốnkhổ!

-Ôngnày!–Cáigiẻtrêntayônggiàdừnglạitrênmặtbàn–Tôithấycôấycóvẻyếu.Honhiều.Sắcdiệnxấu.Rõracáingườiđangủbệnh…

Anhkhôngtrảlời,bỗngthấyngựcmìnhsethắt.Nhậnxétcủaônggiàchỉbổsungthêmcáinhậnxétcủaanhcáilầngặplénemhômrồi.Emđangbệnh!Bệnhgì?Saoemkhôngnóimộtcâuvớitôi.Đừngtìmem…tớiđâyemsẽkhôngcònởchỗcũnữa…Emđiđâu?Emvẫntiếptụcchạytrốntôihaylàemđang…Cáiquantrọngnhấtởđờilàngàyngàycònđượcsống,cònđượcthởhítkhítrời…Câuđólàthếnào?Tạisaoemlạiviếtđiềuđóravớitôi?Haylà…?

-Bố!

Anhgiậtmìnhnhìnlên:contraianhđãđứngsừngsữngởngaybâucửavớimộtcáitúitotướngđeoởvai:Vàđằngsaunólàbóngdángmộtngườiđànbàvừarấtlạlạivừarấtquen,cũngtúitắmđeođầungười–Mẹnó!

30GIÁCAOSUĐỘTNGỘTXUỐNGTHẤPCHƯATỪNGTHẤY,

xuốngthấpnhấtkểtừhaichụcnămnay.Đãđànhthờigiácóđâuphụthuộcvàomình,nóphụthuộcvàomayrủicủamặtbằnggiáthếgiới,caosuthếgiớimấtmùathìgiámìnhlên,caosuthếgiớđượcmùathìgiámìnhxuống,lâunayđólàchuyệnthườngnhưngxuốngthấpđếndướicảgiáthànhthìlạilàđiềuphilýkhôngchịunổi.Đểlàmramộttấnmủbánh,dẫucókéo,tiếtkiệmđếnkhôngthừamộtkẽhởnhỏnàocũngphảitiêutốnítnhấttrên6triệuđồngtrongkhibánlạikhôngtới6,thếlàlỗ,làlấytiềnđâutrảlươngchocôngnhân,lấyvốnđâuđểtáisảnxuất,đểđầutưchohàngtrămnhữngcáivụnvặtcầnphảiđầutư,làphảichuiđầuvàocáibikịchtrớtrêulàcànglàmnhiềuthìcànglỗnhiều,mọicốgắng,mọidựánphươngántrướcnaycóhayhođếnmấygiờđâycũngvỡvụntrướccáiđầurakhốchạinày.Vậythìlàmgìchokhổvàothânnhưnglạikhôngthểkhôngngàyngàyxáchdảoalônhưchấpnhậnmộtcáibikịchthứhiatrớtrêuhơn,nhưmộtthóiquenthuộcvềbảnchất,mộtýnghĩasinhtồncủacuộcđờingườithợ.

Tìnhtrạngnàysẽcòndiễnrabaolâu,mộttháng,haithánghaymộtnăm,hainăm?Chưaaicóthểtrảlờiđược.Chỉbiếtrằngnếunócứkéodàithếnàythêmmộtthờigiannữathìkhônghiểucáigìsẽxảyratrênhaimươingànhéctacaosumênhmôngđangvàomùathuhoạch.Từngcôngnhânnhìnvàonôngtrường,từngnôngtrườngnhìnlênCôngty,Côngtylạithấpthỏmnhìnlênôngnhànướcđểngóngxemcóchínhsáchtrợgiá,thônggiánàorótxuốngkhông.Mộttháng…Haitháng…Rồibatháng,vẫnimlặng.Cũngchẳngthểoántráchai.Ôngnhànướccònrốitinhlênbởibaocôngviệcđangtrìtrệ,lạitoànnhữngviệctotáttầmvĩmôcả,bacáigiọtmủcaosuchảygiữanỗiđaunàyđâucónghĩalýgì.Vậychỉcòncáchtựmìnhcứulấymình,giốngnhưhaichụcnămqua,ngườiCôngtychưabaogiờcóthóiquenchỉbiếtdựadẫmvàongoạilực.

Vàomộtngàynhưthế,saukhithuxếpchỗănở,họchànhchovợcontạmổnthoả,giámđốcVũNguyênquyếtđịnhlạinhảylênbiêncươngmộtphen.Tìmthịtrườnggiảitoảhànglàmộtnhẽ,cáinhẽquantrọnghơn,anhmuốngiảitoảchínhnhữngbứcxúcvẫnđènặngsauđạihộicủamình.

Từđóđếnnayđãbathángcólẻrồi,dùanhđãcóđôilầnchínhthứcđềbạt,ngườitavẫnchưacóýtìmngườithayanhtheothônglệ.Vậychưatahythìvẫncứphảilàm,gạtmọichuyệnđimàlàm,làmdốcdáchơntrước,chỉxoáyvàochuyênmônnhưcáikẻđimộtchânmàtồntại.Thoạtđầucũnghơikhó,thậmchíhơibuồncười.Ngườiđứngđầumộtdoanhnghiệplớnlạikhôngcómặttrongcácphiênhọpcấpuỷđểbànbạc,đểxácquyếtnhữngvấnđềtrọngyếunhấtcóliênquanđếnsựtồnvongcủachínhCôngtythìsaokhôngbuồncười.Bànxong,ngườitamớitraochoanhcáiquyềnđượctổchứcthựchiện,thựchiệntốt,khen,khôngtốt,phê,cókhácnàocáibóng,cáingườithừa,cáianhđilàmcônghưởnglươngđiềuhành.Saurồicũngquen,quenngaycảcáicáchnhìntưởngchừngkhôngchịunổitrongconmắtmọingười,thậmchícònthấydễchịu.Thìkhốicácgiámđốc,cáctổnggiámđốccónằmtrongcấpuỷ,thậmchícónằmtrongđảngđâumàngườitavẫntồntạingonlànhnhưkhôngkiakìa.Tấtnhiênởanhcókhác,giánhưngaytừđầuanhđãnhưthếthìmọichuyệnđâucógìđểbàn.Đằngnày…Thờigianđúnglàphươngthuốcthầnhiệu.Càngthầnhiệuhơnkhisựviệcmấtgiánàynổrakhiếnngườitalạiquênđitấtcảmàhướngvọngvàoanhnhưcũ,thậmchíanhđượcbiếtngaytrongsốnhữngngườikhôngbỏchoanhcũngđãbắtđầutỏýhốitiếc,thậmchítráchcứ,chìchiết,đổtạichonhau.

-Tuầnsaumìnhlênđường–AnhnóivớiVậnvàĐăngĐiềntrongbuổihộiýbangiámđốc–Chuyếnđinàychưahiểuthànhbạithếnàonhưngkhôngthểcứngồimàhámiệngchờsung.Ởnhà,Vậnsẽthaymìnhđiềuhànhcôngviệc,Điềntiếptụcnắmthậtchắckhâusảnxuất,kĩthuật,khâuchủlựcnhất.Cáccậucứđônđốccácnôngtrườnggiữvữngtiếnđộkhaithácnhưcũ,tránhđểxảyratìnhtrạngcạobừacạoẩu,bỏmặcviệctrôngnom,chămsócvườncâyđểđếnkhicógiálạihốikhôngkịp.Ngoàira,tiếptụctăngcườngđộngtáctiếpthị,aimuamộtcân,chụccâncũngbán,đừngchờcảtấn,chụctấnmớixuấtkhonhưtrước.Vềvấnđềtưtưởng…

Anhchợtdừn,bấtgiáclắcđầucườinhẹ.Cáithóiquenkhổthếđấy,tínữalạigiởgiọngbíthưđảngranhưhồinào.Tưtưởng!Giờđâyanhlàmgìcòncócáitưcáchđểđộngviêngiáodụctưtưởngchoainữa!Bắtrấtnhanhcáicườiheohắtấy,Điềntrâmgiọng:

-AnhNguyên!ChúngtôivàanhchịemtrongCôngtyvẫncoianhlàngườiđứngđầutrêntấtcảcácmặthoạtđộngcủamình.

-Ấy,đâucóđược!Cáigìracáiđóchứ.

-Cònviệcanhđi–Điềnnóitiếp–Tôithấykhôngnên.Côngviệcởnhàđangcầnanh,càngnhữnglúcsónggiónhưthếnàycàngrấtcầntrílựccủaanh,hơnnữagầnđâysứckhoẻanhlạikhôngđượcnhưcũ,bênytếngườitakhuyếncáorằngcănbệnhthiểunăngtimmạchcủaanhcầnđượcnghỉngơihoàntoànmộtthờigian,lêntrênđókhíhậukhôngthuận,nếucóbềgìthìxoayxoảkhôngkịp.

-Bậynào!Mìnhtựthấycósaođâu.

-Lầnnàyanhđểtôiđi–Điềnquảquyết–Cóthểkhôngthôngthạobằnganh,càngkhôngcónhữngmốigiaodịchtruyềnthốngvớinướcbạnnhưanhnhưngnếucứdựavàouytíncủaCôngty,vàotêntuổicủaanh,tôinghĩchắcrồicũnglàmđược.

-Bậynữa!Việccủacậuởnhàcònquantrọnghơn,xétđếncùngchođếnlúcnày,chưaaicóthểthaythếđượccậutrongkhâuchỉđạokĩthuật,khaithác.

-Vậyđểtôiđi–Vậnlêntiếng–Tôicũngcónhữngmốiquenbiếtnhấtđịnhvớicácbạnhàng,nếutắc,lúcđóanhNguyênlênđườngcũngchưamuộn.

-Cámơncácbạnđãlochotôi.Nhưngthôi,khôngbànnữa,cứthếkhôngthayđổigìcả-Ngừngmộtlát,anhnhìnvàomắthaingườibạnđồngnghiệp,hạgiọng–Nóiđùa,cáinghiệpcaosunàymàsuốtđờicứquanhquẩnvớimộtthịtrườngthìkhổcáiđầuthật,họbắtépmìnhkiểugìmìnhphảichịutheokiểuấy,lỗvỡmặtcũngphảitheo.Cólẽtrongchuyếnđinày,mìnhsẽlênBộ,lênmấycụởtrungươngđềnghịthẳngrằng,vấnđềsốngcòncủacâycaosubâygiờlàphảimởrộngthịtrườngsangcáckhuvựckhácnhưĐôngÂu,BắcMỹ,BắcÂu,kểcảcácnướcẢRậpvốnrấtxalạvớicâycaosunhưIRắcnữa.

-Thìcáccụấybiếtcảnhưngtừbiếtđếnđưarachủtrươngthìlạilàchuyệnkhác.Khôngcóchiênlượcđầura,cũngkhôngcóchiếnlượctrợgiá,đemconbỏchợ,cứmỗibậnnhưthếnàythìđúnglàkhôngcònmuốnlàmgìnữa.

VậnthầmcôngnhậnĐiềnnóiđúngnhưngsaonghevẫncứthấycógìkhôngổntronggiọngnóiđó.Từsauđạihội,quanhệgiữahai

ngườicóvẻêmdịuhơn,thậmchíđãcónhữnglầnngồivớinhaucảtiếngđồnghồđểtâmsựmọiđiềuvềCôngty,vềconngườiVũNguyên.Quatâmsự,quanhữngtínhiệumờtỏ,anhdầndầncóthểđoánchắcmộtđiềulàĐiềnkhônghềcóýgìtrongviệcđượcngoilênthayVũNguyênlàmgiámđốchết.Màđãkhôngmuốnnhưthếthìmọinghingờvềhànhtungnhằmbôinhọ,lậtđổVũNguyênởhắnlạikhôngcócăncứ.Vậythìhắnlàai?Thựcchấtconngườihắnnhưthếnào?Nếukhôngphảihắnthìlàkẻnào,thếlựcgiấumặtnàođứngsaumọichuyệnvừarồi?Haylạichínhhắnmàtàinghitrang,đóngkịchđãđạtđếnđộsiêuđẳng?...Chođếntậngiờtronganhvẫnphânrahailuồngtốtxấukhinhậnđịnhvềhắn.Nhưngdẫusaovẫncònhơnlàmộtluồng,chỉmộtluồngxấu.Bởinhẽ,trongtrămngàncáicơcựcconngườibuộcphảigánhchịuởđời,cólẽngàyngàyphảisốngbêncạnhcáixấu,cáiácmàkhôngđượcquyềngọithẳngtênnóralàcơcựcnhất.AnhthựctâmmuốnnhìnĐiềnchỉởmặtphải.

-Thôi,bâygiờmọichuyệncoinhưquarồi,ônglạisắpđi,tôihỏithẳngôngcáiđiềumuốnhỏihàngtrămngànlầnnhưngnhìnmắtôngngánquá,tôilạikhôngnõ,ôngcónghichoaiđứngđằngsautấtcảmọichuyệnvừarồikhông?

VậnhỏikhiĐiềnđãxinphépluirakhỏiphòngđểxuốngkhuchếbiếnthamdựmộtcuộchọpquantrọngvềđiềutiếtcôngsuấttrongtìnhthếnày.KhuônmặtlạnhlùngvàcáicườigiảohoạtcủaBaVinhvụthiệnlêncùngcâuhỏicủabạnnhưnganhlạichỉkhẽcười,lắcđầu:

-Chínhmìnhđãđứngđằngsaumìnhđểlậtđổmình.Mộtbàihọcđắtgiávềđốinhânxửthế.Thìrachỉlàmtốtphầnviệccủaanhchưađủmàanhcònphảibiếtmềmmại,tinhtế,xămxoitrongtừngtrườnghợp,từngconngườinữa.Tứclàphảibiếtđóngkịch,biếtgiảdối.Đắtgiánhưngcólẽmìnhvẫnnhưthế,khôngsửađượcvàcũngkhôngcóýsửa.Nếusửa,cóthểcuộcđờisẽchonhiềulắmnhưnglạimấtđicáichínhyếulàbảnngãsâukíncủamình.Vảlại,trongcáitrườngtưduytỉnhlẻnày,chỉsốngnghiêmngắnđãcókẻthù,huốnghồlàsốnghếtmình.

-ÔngcónghĩđếntayĐiền?

-Có.ÔnggiàTháicũngcungcấpchomìnhmộtvàidấuhiệunhưngcólẽkhôngphải.Bằngtấtcảnhữngdấuhiệu,nhấtlànhữngdấuhiệudượcbộclôraởnhữnghoàncảnhhiểmnghèo,hắnkhông

thểlàđứanhưthế.Tháiđộcủahắntrongđạihộivừarồilàmộtthídụ.

-Cóthựcchấtvậykhônghaychỉlàlàmvuốtđuôimộtviệcđãrồiđểmộtmũitênbắnhaimụctiêu?

-Nhưngítnhấthắnđãlàm.

Vậnnhìnxuống.Anhdườngnhưcảmthấytrongcâunóicủabạncócảmộtchútámchỉđếntháiđộimlặngthụđộngcủaanhtrongcáilầncôngbốphiếuấy.

-Tôiđượcbáosauđạihội,cómộtcuộcgặptayba:ĐoànThanh,taynhàbáovàtayLân,mệnhdanhlànhàthơtỉnhlẻngồiuốngrượumừngchiếnthắnghếtbachaiHenessy,tuyênbốlungtunglàgiaicấpcôngnhânởđâyđãđánhgụcđượcmộttayácbávàohàngkhéttiếng.Phảichăngđámnàychỉlàcôngcụcủa…

-Thôi,tôiđãnóichínhtôiđãhạgụctôikiamàvàtôikhônghềhốihận,nếuđượclàmlạitôisẽlạilàmnhưthếnữa–VũNguyênlôitrongtủramộtchairượuthuốcmàunâu–Làmmộtlyđi!Nóiđùa,xưanaytôichúaghétrượu,nhưngnhữngngàyvừarồinếukhôngcónóthìcókhigay.RượungânđủchụccặptắckècủacánhthươngbinhHảicụtmớiđemchođấy.Tội,nghemìnhrớtdài,cảđámkéonhaulênđâyđòitrảlạiđất,giảlạitiềntàitrợ,giảhết,trởvềThànhphốtiếptụclàmnghềxeômcũngđượccònhơnmộtphầnvìhọmàmìnhmangvạbiếnđấtcôngthànhđấtriêng.Phảithuyếtphụcmãi,thậmchínổiquạu,cánhấymớichịuravề.

-Tôicógặp.Họcóýđốpvàomặttôilàlàmthằnglínhmàhèn,bảotôiphảilàmgìđichứ,chảlẽcứngồinhìnđểmặcchocáixấulộnghành,kẻxấuthìvungvinh,ngườitốtthìbịhạià?Họcònbảo,coichừngmọichuyệnchưadừngởđâyđâu,tụixấunónhấtđịnhsẽcòntìmcáchchơitiếpđểxoáhẳnôngđitrongnhữngcánhrừngnày,bởiôngvẫncònởghếgiámđốcthìôngvẫnlàcáigaiđâmvàomắtchúng.Tôithấyhọnóiđúng.Sựviệcsẽcòntiếpdiễnnữa.

-Uốngđi!...thìcứđểchonótiếpdiễn,mìnhsẵnsàngtựnhổmìnhđichochúnghỉhảmộtthểcơmànhưngcóaichonhổđâu…Thúthựclúcnàymàđượcnghỉralàmdânlàkhoẻcáiđầunhất.Uống…Thế,thấyđãchưa?Làmcáitrócnữađi…Thế.Vẫncònmột

chaitrongtủ,mìnhđirồi,nhớlấyramàuống,khoẻgâncốt,khoẻđủcả,toànnhữngthứkhoẻmàmìnhkhôngcần.Đaunhỉ?Khàkhà!

-Thôi,xinôngđừngcườinữacóđượckhông?Nhìnôngcườikhổlắm.Tôibiếtôngcườiđểkhỏiphảikhóc.Thàôngkhócđicònhơn.

-Vậnnày!Trênđờicómộtthằngbạnhiểumìnhnhưcậulàhạnhphúclắmrồi.Nếusaunàymìnhkhôngcònởđâynữa,màdứtkhoátsẽkhôngcòn,cậuvớithằngĐiềncốgắnbóvớinhauđểgiữlấytruyềnthốngCôngty…

-Chưanóiđếnchuyệnđó.Màlàmsaoôngkhôngở?Aichoôngkhôngở?Thờithếbâygiờkhácrồi,cấpuỷhaykhôngcấpuỷnóchẳngcònquáquantrọngnhưtrướcnữa.Màtrườnghợpxấunhấtôngphảiđithìtôicũngđi,tôicũngmuốntrởvềvớimiếngvườnnhỏcủatôibênbờsôngngàyngàykhểnhcâucá,đọcbáolắmrồi.

-HàThươngngayđêmsauđạihộicótớitìmmình…

-Tôibiết.

-Côấyốmquá.

-Tôithấyôngnênquyếtđịnhdứtkhoátmộtlầnchoxongđi.Mộtlàcôấyhailàgiữnguyênhiệntrạngnhưbâygiờ.

-Mìnhthươngthằngbé.Nólàtấtcảđờimình.Đờimìnhcoinhưxongrồi,bỏđiđượcrồi,nhưngcònnó…

-Cáidởnhấtvàcũnglàcáiđángquýnhấtởônglàgìôngbiếtkhông?

-Mangmáng.

-Làsựcứngrắnđếnquyếtliệttrongcôngviệcnhưnglạiyếuđuốiđếnnhunhượctrongtìnhcảm.Đốivớigiađìnhcũngvậyvàđốivớitậpthểcũngvậy,khôngbiếtchơiácvớiai,điềuđóđãrõnhưngngaynhưnghĩácvềaiôngcũngkhôngcónốt.TôibiếtôngcũngđangrấtnghingờthằngĐiềnnhưngrồiônglạicốtựxoáđi.Chínhthếmàôngluônluônphảichuốcluỵvàothân.

-Ởnhà,mìnhchỉnhờcậumộtviệc:thửhỏidòxemlúcnàycôấyđangởđâu,thựcchấtmốiquanhệvớitayTuấnthếnàovàtìnhhìnhbênhtậtrasao?Cógìbáongaylênchomình.Khônghiểusaomìnhcólinhcảmrằng…

Câunóidừnglạinửachừng.Cảhaicùngimlặng.Thếlàđủ.Tấtcảnhữnggìcònlạitrongtâmtưởngđãcórượunóihộ.Ngoàikiatrờibắtđầungảsangchiều.Xaxanhữngcánhrừngcaosunhấpnhôdângngangtrời,xanhngútngátcáisắcxanhcủabiển.

*

**

Từlộ14đingượclênmộtđoạn,rẽsangphảimộtđoạnnữalàchạmcănnhàmộttầngxinhxắncóvườncâybaoquanhcủaHùngtiềnđồn.Hùngcónhà,đangcởitrầntrèolênmáidọilạimấymiếngngóibịcơnlốcvừaqualàmvỡ,côvợđứngdướitiếpvữa,áoquầntrễnải,đểhởcảmộtmảngbụngtrắngmịnmỗilầnphảidướncaongườilên.Rốn…Quáinhỉ,Điềnlẩmnhẩm,cáirốnchỉlàdấuvếtphàmphucủamộtcuốngnhaudínhvàothânthểbịcắtrờiramàsaokhinằmtrênbụngđànbànólạicósứcgợiđếnthế,nhưxoáynước,nhưtâmbão,nhưnétchấmphátàihoanhấtcủanghệthuậttạohình.

-Chàocảnhà!Gớm,ngườianhhùngtiềnđồnkhitrởvềnhàcũngtrởthànhbêconhiềnlànhquánhỉ.

-Ốigiời!Emchàoanhạ!–Côvợvộikéochỉnhlạivạtáo,maumắn–Từngàyônganhlêntotớigiờbữanaymớingóngàngtớichúngem.

Cảhaivợchồngđềucuốnglên,vợbảochồngxuốngngayđikhôngcầndọinữa,chồnglạikêuvợthửchạyùrachợkiếmcáigìngonnhấtvềlàmmónnhậutiếpanhHai.Cuốicùngcảhaivẫncứlúngtúngđứngtạichỗmàchảchuyểnđộngđiđâuđượccả.Ởcáixứâmucâycối,mênhmôngngười,mênhmôngđấtnày,sựxuấthiệncủamộtôngphógiámđốccókhácnàosựhiệndiệncủamộtôngphóvươnggiữađámthầndânnhỏbé.

-Thôi,côchúkhỏiphảilàmgìhết.Lâunaytôibỏrượurồi.Biếtchúngàymailạilênbiêncương,rảnh,đếnchơimộtchútkẻolạibảo

conngườitôichỉbiếtcócôngviệclàcôngviệc.

-Đâu,cóaidámnghĩthếđâuạ.

Côvợvẫnmaumắntrongkhinhoángmộtcáiđãkịpvậnrangoàichiếcáomàunõnchuốirồi.

-ChúHùngnày,miếngvườn5héctahồitôivớiôngBaVinhcấpchochúvẫncònđấychứ?...Tốt!Bâygiờtôimuốnchúdẫntôirađómộtchútxemvợchồngchúđangtrồngcáigiốnggìnào.

-Cógìđâuanh.Vẫnbacáicâyđiềuthôi.Emđisuốt,côấyởnhàlạibậndạyhọcnêncũnggọilàtrồngchovui.

-Vuilàvuithếnào.Làmthằngngườisốngtrênđấtkhôngđượcnóithế,phảiđầutư,phảibõcôngbỏsứcvào,nếucầntôisẽgiúpmộttay.Thế,tôirangoàiđótrước,chútắmtápđimộtchút,rasau,chỗbờsuốiấy.

ĐăngĐiềnđãquáquenvớimiếngđấtnàycũngnhưkhôngcólạgìvớiconngườicủaHùng.Thamlam,háosắc,làmxuấtnhậpkhẩumàtiềnnong,sổsáchlungtungsờđâuthâmhụtđấy,bịkỉluật,chútnữarakhỏibiênchế,chínhĐiềnvàBaVinhđãcứuhắnbằngcáchđưalêntrấnảicửakhẩubiêngiới,nhưngvẫntínhnàotậtđso,còntungtáchơnsongđượccáitrungthành,biếtđườngănởvớingườiraơn,vậymànghenóigầnđâylạiramặtthầnphụcVũNguyên,mởmồmlàcangợi,ănphảibùaphảingảigìcủanókhôngbiết!

Nướcsuốimùanàysaotrongquá!Nhìnthấycảnhữnghònđácuộiănnắngsánglấplánhdướiđáy.Chao!Giánhưkhôngphảibậntâmchuyệnthếtụcmàđượccởitungquầnáonhàoxuốngkiangâmmìnhmộtchútthìmớituyệtlàmsao!Thiênnhiênkìlạ!Hắnthuộcloạingườimêmmẩnthiênnhiênđếncuồngđiên.Hắncóthểcảngàyđigiữamàuxanhcaosuhoặcngồiimlìmbênbờsuốimàkhôngcầnmộtaibêncạnh.Nhữnglúcnhưthế,hắnthấytâmhồnmìnhtrẻthơtrởlạivàtựchánchocõisốnghỗnmangsaocứphảiluôndùngâmmưu,thủđoạnvớinhauđểtồntại,vínhưhắn.Nhưngchỉcầnrờikhỏiđómộtchút,chỉcầnvamặtvàocuộcsốngcuồngnộmộtchútlàhắnlạitrởthànhmộtconngườikháchằn.Chínhvìthếmànhữngbứcảnhchụpcủahắn,nhưmộtnhiếpảnhgiabậcthầycólầnxemđãnhậnxét:“Cónghề,cónăngkhiếunhưngvẫnthiếumộtcáigìđóẩnở

phíasaumọicảnhvật,conngười.Đógọilàhồnvíacủanghệthuật”.Hồnvía!Hắnbiếtrằngmìnhsẽkhôngbaogiờđạtđượcmọiđiềugọilàhồnvíaấynêngầnđây,từngàylênlàmphógiámđốc,hắnhầunhưkhôngrờđếnmáymộtlầnnàonữa.Hồnvía!Mẹkhỉ!Cứlàmnhưkhôngcócáithứhồnvíachóchếtcủachúngnóthìtráiđấtnàyvỡthànhcứtcảấy.Hồnvía…

Nhưngmàchưađâu,muốncóhồnvíathìphảiđợisaucuộcchơicuốicùngnàyđã,thưacácvịgiáosư.Nếuthắng,hắnsẽrờibỏráotrọiđểtrởvềvớigiangsơnmộttrămhéctarừngbạtngàncủariênghắn,khônglàmgìcả,khôngmưucầu,khôngvướngbậnhưvinhmộtchútgìhết,chỉravườn,uốngrượu,ngaodu,nghĩngợivà…chụpảnh.Hồnvíachỉcóđượcởhắnmộtkhihắnđãthắngtuyệtđốiđượcmộtcáigìđó,mộtkẻnàođóluônámảnh,đènặngxuốngđầuhắn,nhắcnhở,đụcđẽovàotrongsâuthẳmlònghắnnỗimặccảmkhônnguôivềsựthuathiệtđắngcay.

KẻđólàVũNguyên,tấtnhiênrồi,chỉcóthểlàVũNguyên.Trướckhiđếnđây,hắnđãcómườilămphútgặpBaVinhtrongmộtquánthịtrừngnằmsâutrongrãy,hỏithẳng:“Thếtrênấymấyôngđịnhđếnbaogiờmớixửlývụmộtgiámđốcbịbậtrakhỏicấpuỷ,haylàkhôngxửlýgìcả?”BaVinhtrảlời:“Cậucứbìnhtĩnh,việctổchứcchứđâuphảiviệcrachợmuaconcámớraumàsốtruộtđược”.Hắnvặc:“Việctôi,tôiđãxong,cònlạilàviệccủaanh.Nếuhắnvẫnngồivữngởghếgiámđốcthìcoinhưchúngtađãbại,coinhưtấtcảlạitrởvềvịtríbanđầu”.“Cậulạibiquanchủnghĩarồi.Saolạibạikhiđâychỉcònlàvấnđềthờigian”“Thờigianđangủnghộnó.Đámđônglạibắtđầuhướngvềnó.TìnhthếbâygiờlàmộtđảnguỷkhôngcònVũNguyênnhưngvẫncóVũNguyên”“Yêntríđi!Sắprồi.Cậuchuânbịtinhthầnnhậnbàngiaochứcgiámđốclàvừa”“AnhBa!Yêucầuđâylàlầncuốicùnganhnóivớitôivềchuyệnđó.Cáitôimuốnởchuyệnkhácsâuhơnchứkhôngphảibacáichứcsắcnhỏmọnvàvônghĩaấy.Tôikhôngcần,khôngcầncảcáicươngvịhiệnthờicủaanhnữa.Cáitôicầnngườinhưanhsẽkhôngbaogiờhiểuđượcđâu”“Xinlỗi,mìnhnóichơi.Này,nghebáongàymốthắnlạilêncửakhẩugiảitoảhàng,cậuđãcóýđịnhgìchưa?”“Ýđịnhgì?”“Vậymàđãsồnsồn,sồnsồn.Mìnhvừađịnhgọichocậu,thếnàynhé,trênđóđangtồntạirấtnhiềungónMafiatrongtàichính,muabán…cậuthửcốnghĩramộtngóncoi,vínhư…”BaVinhnhỏgiọngnhưngcũngđủđểnghexong,ĐăngĐiềnchợtớngười.Mẹ!Hoárathằngchanàyđãtoanlotấtcả.Khôngngờđấy,ôngbạnvongniêncùnghộicùngthuyềnạ!

-ChắcanhHaicóchuyệncầnnóivớiem?–Hùngrụtrèhỏikhicảhaiđãngồicạnhnhaunhưhaikẻcâucávàongàynghỉcuốituần.

-Cậulàmtôimệtquá!–Điềnvàođểluôn.

-Em…emcólàmgìđâuạ?

-Trongngănkéocủatôicómộtxấpnhữngđơntừtốcáocậu.

-Tốcáoem?–MặtHùngthoángtáiđi.

-Màkhôngphảitốcáonặcdanhđâu,cóđịachỉ,têntuổiđànghoàng.

-Nhưngtốcáocáigìkiachứ?Em…

-Đếnbâygiờmàcậuvẫncòngiảbộvớingaycảtôi?

-Nhưngem…

-BalầncậunhậntiềncủađơnvịuỷthácđểănchênhgiávàotàikhoảnCôngty,mỗilầnkhôngdướimộttrămtriệuđúngkhông?Giấytờchứngcứđãởtrongtaytôi,tộinhậnhốilộđó,cậukhôngcãiđượcđâu.

-Nhưngemđâucóđượcăncả…Muốnbánđượccaosu,emphảitrangtrảđủthứ,từ…

-Lợidụngcácmốiquanhệquenbiếtvớihảiquancửakhẩu,ítnhấtđãhailầncậugiúpmộttổchứcgianthươngmanghàngquốccấmquabiêngiới,đúngkhông?Chúngtrảcậubaonhiêu?

-Vềvấnđềnàyemđã…

-Ba,cậulừacongáinhàngườitanóirằngmìnhchưavợđểănởnhưvợchồng,cậucònmuanhà,giúpvốnmởcủahàngbuônbánđúngkhông?

-Trờiơi…

-Cậulấytiềnđâuravàchuyệnnàyvợcậuđãbiếtchưa?

-Chếtemrồi…

Hùngtiềnđồnkhẽrênlên,hoàntoànsụpđổtrướcnhữngcâuhỏicăngchằngnhưnãtrọngpháokhôngchonóilại,khôngchoẩnnấpcủaĐăngĐiền.Thựcratấtcảnhữngchuyệnnàykhônglớn,Hùngnghĩ,phàmkhiđãđứngởcửakhẩutrựctiếpgiaodịchkinhtếkhôngítthìnhiềuaichảmắc,cònmắcnặnghơnnữa,nhưngchảrõtạisaoquacửamiệngcủaconngườiđãcóthờivợchồngHùngmangơnnàylạingherùngrợnđếnthế,nhưlờichánhántuyênántửhìnhvìtộidanhbuônbánHeroin.

Đọcrấtnhanhđượcsuynghĩấytrongmắtconmồi,Điềncườinhẹ:

-Cómộtcâuthơsặcmùitriếtlýnhưngkháhay:Đểnguyênlàđấtcấtlênlànhà.Tấtcảnhữngđơntừtốcáođónếuchỉnằmởngănbàncủatôithìcoinhưgiấylộn,nhưngchỉcầnlọtvàotaykẻkhácdùmộtchữthôilàcậurấtcónhiềukhảnăngbịkhởitối,chưanóiđếncáichuyệnmèochuộtkianếulộrathìgiađìnhcậucótránhkhỏitannátkhôngmàrồitrướcsaugìchảlộ.ThằngchaVũNguyênkhôngquennươngnhẹnhữngvụđạiloạinhưthếnày,cậuđừngnghĩlàthường.

-Emhiểu–Mộtgiọtmồhôitotướngcuốncảbụibẩnlăntheogòmáxuốngcổ-Em…emcócoithườngđâunhưng…emphảilàgìbâygiờ?

-Phảichặnlại,khôngchonólộra,vàtrườnghợpxấunhấtcólộrathìcũngkhôngđượcnằmtrongtầmtaycủachaNguyên,đơngiản.

-Tứclà…

-TứclàphảilàmchohắnđikhỏiCôngtysớmngàynàotốtngàyấy,trướckhivụcủacậubụcra.Hắnđirồi,giảdụchuyệncóbục,đãcótôicheđỡ,coinhưxong.Nhắclại,khôngcòncáchnàokháclàphảinhanhchóngloạibỏhắn.Muốnvậy,chỉcócậu,khôngaicóthểlàmviệcnàytốthơncậu.

-Anhcóthểnóicụthểhơn.

-Cáchmuabán,traođổitiềnhàngtrênđóvẫntheothểthứcmãsốnhưcũđấychứ?

-Vẫn.

-Tốt!Chuyệnnàykhôngnóimộtlúcđược,tốinaytôimờicậuđếntạinhàtôi,cảhaiđềulênmộtphươngántỉmỉ.

-NhưnganhNguyênemthấy…

-Thấycáigì?Cậulạibìnóbỏbùamêthuốclúrồihử?Hừ,conngườinàygớmthật,chẳnghiểulàmcáchmàhễđộngnhắcđếntênnólàtoànnhữnglờithánphục.Màyêntâmđi!Mộtphươngándịudàng,khôngđổmáuđổmủvàcũngkhôngcótùtộigìhết.Tuỳcậu.Mấthết,đitùhoặccòncả,cònhơnthếnày,cậucóquyềnchọnmột.Cómộtlôđấtngaymặtđườngtrungtâmrộng15mét,sâu45métchưacóýđịnhphânchoai,đangđợicậu.Mộtvàitaynhàthầuliêndoanhđãđánhtiếngsẵnsàngtrả300câyđểcónó.

-Anh…anhđểemsuynghĩmộtchútđã.

-Khôngcònthờigiờđểnghĩnữađâu.Cậuchỉtừgiờđếntốiđểchínhthứctrảlờiđượchaykhông.Thếthôi,tôivề.Sâylưngđiđượcmấybước,hắnchợtdừng–à,connhỏnămnaylênlớpmấyrồi?

-Dạ,lớpmườihai.

-Nămnaynóthiđấynhỉ?Nhanhthật!Thậtbụngnhé,nếucầntiếpxúcvớiaiđểchắcăn,tôicóthểgiúp.Mấytaytrênsở,trênbộgiáodục,tôicũngcóquen.

-Dạ,cámơnanh.

-Thếthôi,cứnghĩchochínđi,tôivề,cậukhỏitiễn,nóitôichàothímấy.

ĐăngĐiềnđirồi,Hùngmớithảrơingườixuốngcỏ,gầnnhưúpsấpmặtvàonước.Chaoôi!Đãđànhlàdânlàkinhtếthìthườngdùngmẹoluậtkinhtếđểtrịnhau,đãtrịnhiềurồinhưngcònanhNguyên?Anhấyđốivớimình,vớimọingườicóđếnnỗinàođâu,vừaqualạigặphạn,bâygiờmàchơimộtvốtàncanhnữa,dùchưabiếtthếnàonhưngcũngtộiquá,thấtđứcquá,khổ,bệnhtậtđầyngười,côngviệclạingậpđầungậpmặt,liệuròianhấycóchịunổikhông?Nhưngnếumìnhkhônglàm?...Khólắm,aichứcáilãoĐăngĐiềnđộcđịakialà

khôngchỉnóimồmthôiđâu.Baonhiêukẻthântànmadại,khuynhgiabạisảnvìđãtrótkhôngănnhờicủahắnrồi.Cảnhgiađìnhmộtngườibạnởxómtrênchồngvàotù,vợđilấychồngkhác,congáilàmđiếm,contrainghiệnhútbịđậpchếttrongmộtvụcướpxemáybỗnghiệnra,khainồng,toãtượi,oàậpvàocáiđầuđangtăngtăngcủaHùng…

31

CUỘCĐỜIDÀILẮM!Khôngcầnnhẩmđếm,ôngNguyêncũngbiếtchắcrằngđếnhôm

naylàđãđượcsáuthángmườimộtngàyôngngồiởđây.Sáuthángmườimộtngày,tứclàmộttrămchínmươimốtngàynếulâyconsốtròn,ôngcảmthấyrõràngsứckhoẻcủamìnhxuốngquá!Máitóctrướckiamớichỉbạcởhaibênmairồibạcdầnlênđỉnhthìgiờđâydườngnhưcảđầukhôngcònsợitócđennàonữa.Sờtaylênmặttoànvấpvápnhữnggòrãnh,nếpnhănsầnsượng.Răngrụngthêmhaichiếc,rụngthậtngọtngào,đangănthìrụng,đangngủcũngrụng,giốngnhưngườibịbệnhcùingàyngàyphảingơngẩnchứngkiếnphầnthânthểcủamìnhrơirụngdầnđi.Quảtimtrongngựcôngliêntụcgiởchứng,lúcđậpnhanhlúcđậpchậm,thithoảngnólạicothắtdữdội,nhữngcơncothắtmỗingàymộtmauhơn,mạnhhơn.Ôngđãtrởthànhmộtônggiàhoàntoàn.Còncóphầngiàhơncảngườitùgiànhỉnhhơnôngnhữnggầnhaichụctuổikia.Ôngkệ.Đầulúcnàocũngnhứcongong,cảngàycảđêmchỉchợpmắtđượcchừngvàibagiờđồnghồ,mộtđiềumàconngườicótàingủkỳlạnhưôngtrướckiachưabaogiờngờtới,thìlàmsaolạikhônggià.Chonênôngkệ.Kệ!Cólẽđólàmộttriếtlýsinhđộngvàhữuíchnhấtdànhchonhữngngườirơivàhoàncảnhnhưôngbâygiờ.Kệ!Khôngbiếtkệthìnổócramàchếttừlâurồi.

Nhưngcũngcócáiôngkhôngkệnổiđólàphảitớihơnhaithángnay,ônghoàntoànbịcắtđứtliênlạcvớibênngoài.CậuquảngiáocontraiHảicụtbỗngmộtbuổitrưaghévào,nóinhanhmộtcâu:“NgàymaicháuphảichuyểnđếntrạiLongKhánh,cháukhôngcònđiềukiệnởgầnchămsócchúnữa,chỉmongchútrướcsaugfirồicũngđượclàmsángtỏ,nhữngngườibạncủachúởngoàikiađanglàmtấtcảnhữngđiềuìcóthểlàmđượcchochú”.Cậuấykhôngcònthìkhôngcònluôncảnhữngthôngtintừbênngoàilọtvào.ÔnggiàTháisaulầnđếnthămấykhôngthấyvàothêmlầnnàonữa.Nghenóiôngcũngđổbệnhđangnằmđiềutrịởtạinhà.Tintứcvềthằngbécũngmùtịtngoàicáiđiềucậuquảngiáoáingạitiếtlộ,mẹnókhôngchịunổicảnhngộêchềcủavợconmộtkẻđitùnênđãlạidichuyển

vềthànhphốởtátúcmộtnhàbàconbênngoạirồivà,cậurụtrènóithêm,rấtcóthểmộtngàygầnđây,conngườiđósẽlàmđơnratoàchínhthứclydị!RiêngtinvềCôngtyônglạibiếtkhárànhdomộttùphạmthuộcngànhcôngnghiệpmớivàocónóilại.Tiếnđộsảnxuấtvàkinhdoanhtốtlắm.Lạiđangtrởlạivịtrídẫnđầungànhcaosucảnước.Giácaosuđanglênởhầuhếtcácthịtrường,đêmngàyhaikhuchếbiếncủaCôngtyvậnhànhhếtcôngsuấtcũngkhôngkịphàngchokháchlấy.Vậnthayôngtạmquyềngiámđốcchứkhôngchịunhậnchứcdanhgiámđốcvớilýdotrướcsaugìrồiôngsẽvề,nhấtđịnhsẽvề,chỗấylàcủaôngmàkhôngaicóthểđụngvàocả.Nghevậymắtôngnhoàđivànếuđâykhôngphảilàgiờraphơinắngcóđôngngườithìôngđãoàkhóclênrồi.Dạonàyôngsinhtậthaykhóc.Mộttiếngtrẻconđihọcvề,mộttiếngnhạcởloacôngcộngngoàiphốvọngvào,khóc.MộtvạtnắnglọtquakhungcửasổgợinhắcđếnvạtnắngsôngSàiGònnhữngngàybámtrụchônnhau,khóc.Mộtquảtrứngluộc,mộtbátcanhrauđaycủasuấttùănthêmngàyQuốckhánhhômrồi,khóc.Mộtkýức,mộtvùngkỉniệmxaxămchợttrỗidậytrongđêm,cũngkhóc.Ôngbiếtconngườimìnhkhôngnhữngchỉgiàmàcòntrởnênthảngthốt,yếuđuốilắmrồi.CámơnVận,cámơncáccậu,cámơnbàconđãgiữđượcdanhthơmchoCôngtymình.Chaoôi,chụcngànhéctacaosuđótrongkhiôngvẫnnằmchếtgíởđâythìkhônghiểurồicáigìsẽxảyrađếnvớiconngườiđãrỗngmọtcủaông.

*

**

Buổisánghômtrởlạibiêncương,thằngconôngđãđưatiễnôngrađếntậnsânbay.Đôimắtnóvẫnchỉmởtoimlặng.Nhữngsựviệcxảyđếnvớiôngvừaqua,dùkhôngnóiranhưngônghiểunóđãbiếttấtcả.Nótỏvẻchămsócônghơnquaấmchèphathậtnóngmangđến,bộquầnáotinhtươmthơmmùinắngđặtđầugiườngmỗikhiôngởnhiệmsởvềvànếumẹnócóđịnhgiởchứngcằnnhằngìđóthìlạichínhlànólêntiếngngănlại.Mẹnósợnó.Ngườiđànbàđáođểvàđượctrangbịmộtvốnhọcthứckháhoànchỉnhnhưngkhôngđượcdùngđếnnàyvốnxưanaychưabiếtnểmộtai,aibàtacũngcóthểchaochátchantươngđổmẻđượchếtnhưnglạinểcon,đangnói,conchỉkhẽlừmắtmộtcáilàimngaytắplự.Bàbảođờibàchỉcónó,bàbỏhếtcôngănviệclàmkháđượctrọngvọngngoàixãhộiđểởnhàtrôngcoicơmnướclàvìnóvànếuchođếnbâygiờbàvẫncóthểsốngđượcvớicáingườiđànônglạnhlùng,vôliêmsỉtừlâuđãcoibànhư

khôngcònsốnglàbốnókiacũngchỉlàvìnó.Vìnóbàtrởtínhtrởnết,vìnóbàđichùa,vàvìnóbàlaovàođềđómđểhyvọngđờinósẽsungsướnghơn.Ôngcũngsốngvìcon.Cảhaiđềusốngvìconnhưnglạirấtkhósốngđượcvớinhau,lạthế.

-Bốđinhé!Convềđi,chămhọc,giúpđượcmẹcáigìthìgiúp.Bốbiếtđờimẹconcũngchẳngsungsướnggìnênmẹ….Cònmọichuyệncủabố,nếucóainóigìđếntaicon,concứcoinhưtiếngđộngcuộcđờimàđãtiếngđộngcuộcđờithìbaogiờchảcócảbụi,cảnắngchenvào.Conchỉcầntinrằng,bốcủaconbaogiờ,ởđâucũnglàngườilươngthiệnvàhếtlòngyêuthươngcon.

Ôngnắmchặttayconkhiđãđếnlúccầnvàophòngchờ.Lầnđầutiênôngcảmthấynhữngngóntaymảnhdẻcủathằngbénắmkhekhẽtrởlại,thếthôinhưngcũngđủđểlòngngườichaxúcđộngsuốtdọcđườngtrời.Tứclànóhiểumình,yêumìnhvàtinmình,chỉcóđôimắtnónhìnmìnhlạquá,nhưcáinhìnmuốnmáchbảovớibốmộtđiềugìkhônglànhđangđợiởphíatrướcsonglạikhôngthậthiểulàđiềugìđểcóthểnóirathànhngôntừ.

*

**

ĐánglẽcóthểgọixengượcMóngCáiluônnhưngôngquyếtđịnhdừnglạimộtngàyởHàNộiđểđếnthămôngBảychúarừngvàcũngcóýchờHùngtiềnđồndođitàuhoảnênđếnsaumộtchút.

ÔngBảyđangnằmviện.CáibệnhtaibiếnmạchmáunãokhôngchophépôngngoancốcứnằmnhàmànhaiTrinhnữhoàngcungsángsángnhưkhỉnhailáđượcnữa.BệnhviệnTrungươngrộngthênhthang.Cănphòngôngnằmcũngthênhthang,trắnglạnh.Khônghiểusaocứmỗilầnbướcchânvàonhữngnơitươngtựnhưthếnày,lòngdạVũNguyênlạichânglângtanloãngratrongcảmgiácvềcáichếtvàcáisốnggầnkềnhaunhưkhôngcólằnranh.Ôngchúarừngđãbịcuộcsốngđôthịquậtngãnhàothànhmộthìnhhàimỏngdínhnằmnhoàchìmvàotấmdragiườngtrắngtoátnhưtấmvảiniệm.

-Chúđấyà?–Tiếngnóiôngvẫnrànhrẽtuyrằngđãkhôngcònchútkhílựchoangvunàocủangàyxưanữa–Lạilênngượcphải

không?

-SaoanhBảybiết?

-Ngheđàibáocaosumấtgiá,đoánngườinhưchúmàythếnàochẳngmòlên.

-SaorồianhBảy?

-Chảsaocả.Cáiđầuhếthạnsửdụngthìdĩnhiênnóphảiđờra.Hơibết.Giánhưngàyxưa,vớibacáitaibiếnnhìnhằngnày,chỉsaumườiphútlàtaođãcóthểngồidậynhậuđượcngay.Hếtthờirồichúmàyạ!Cũngsắpđếnlúcphảitrảnợđờichoxongrồi.

-Không!AnhBảycònkhoẻ,cònminhmẫnchán,saomàhếtđược.

-Đồchínhuỷbaxu!Nào,nóichuyệnmàyngheđi!Bịchơitrắngbụng,bịláphiếuđẩyrangoàivõđàirồiphảikhông?Tốt!Cũngcầnmộtlầnnhưthếđểđầuócchúcânchỉnhlaichođànghoàng.

-AnhBảycũngngheà?

-Saokhôngnghe.ThằngNămCung,tổnggiámđốccủachúhômrồilênthămtaocũngcónói.Tómlạilàsao,đaucáiđầudữlắmhả?

-Cũngđâucógì,anhBảy.

-Đừnggiấu.Mọinghĩngợivuibuồncủakiếpngườinóđềuhiệnlêntrongmắthết,khônggiấuđượcđâu.Nghenóichúđãmấybậnđệđơnxintừchứchoặcxinđượcđiềuđinơikhác?

-Vâng!Đểdễchoemvàcũngdễchomọingười.

-Hèn!

-Tưởngcứbámlấychứcvịmớilàhènchứạ?

-Ainóichúbám?Chúcứởđó,khôngcầncấpuỷmàvẫnlàmngoncôngviệcmớianhhào.Mấtchỗđứngchínhtrịmộtcái,xinđi,thằngnàochảlàmđược.Hơnnữa,chúphảibiếtlấychuyệnnàylà

điềumừng.

-Mừng…

-Vìnhưthếlàcuộcsốngđangvậnđộng,đảngcũngđangvậnđộngchocáixấucáitốtbộclộrahếtđểtựhoànthiện.

-Vàsẵnsàngtrảgiá.

-Cáigiáchútrảvừarồicònquánhẹ.TaobiếtbancánsựTổngCôngtychưacóýnhảchúra.ThằngNămCungnóirõ:“VũNguyênlàngườitàicủangành,lúcnàyvẫnlàđảngviênvàdẫucókhônglàđảngviênđichăngnữathìvẫncứlàgiámđốckhônghềthayđổigìcả”.

-Emlạinghĩkhác,anhBảy.

-Khôngthèm,khôngcần,khôngbámvúicốđấmănxôigìhếtnhưcáitínhkhídởhơivốncócủachúchứgì?

-Vâng!Nếungàyngàyphảisốngcạnhnhữngngườikhôngcòntinmình,yêumình,gạchtênmìnhthìliệucóthanhthảnđượckhônghaylà…

Nếulúcđócôytácónướcdatrắngmịnnhưmộtquekemkhôngvàonhắcnhởthìhaithầytròcònhànhuyênchưabiếttớilúcnào.Chiềumuộn.Sânbệnhviệnđãvắngtanh.Cótiếngkhócvẳnglêntừphíanhàđểxác.Lạimộtngườinữarađi.Cáichếtcáisốngsaogầnnhaugangtấcthếnày!Nhưcùngnằmchungmộtchiều,cùngđựngchungmộtnghĩa.

-Thôi,điđi!–ÔngBảycốgượngngồidậy–Quỹthờigiancủachúvẫncòn,chúcònlàmlạiđượcnhữnggìchưalàmđược.Còntôi…Nhữngthằngđãđiquachiếntranhmàsốngđượcđếntậngiờlàmaylắm.Rồisẽtớilượtchú,ránggiữgìn,cuộcđờinàyvẫncầnnhữngngườinhưchú…

NắmchặtbàntayxươngxẩucủaôngBảy,VũNguyênnghẹngiọng:

-AnhBảy…Anhsẽkhôngsaođâu.Rồianhsẽkhoẻlại.Đảngcũngđangcầnnhữngngườinhưanh.

ÔngBảymỉmcười,khẽlắcđầurồitừtừnhắmmắt.Ôngcầnnghỉsaunhữngphúttròchuyệngắnggượngvừarồi.

*

**

Cửakhẩubiêncươngvẫnthế.NắngvẫnvàngvàgióvẫnrànrạtthổidọcsuốtdòngCaLong.Nếucókhácthìđólàcáikháccủakhôngkhíbánmuacóvẻrộnràng,tấpnậphơn.Cuộccảicáchhànhchínhtừtrongđấtliềnthổirađãlàmchocáiyếthầukinhtếnàybỗngtrởnênthôngthoángvàcởimởlênrấtnhiều.Đạingạchvàtiểungạch,mậudịchvàphimậudịch,buônbánlớnvàbuônbánnhỏ…mặcsứctungtảytrongkhuônkhổluậtphápđãthốngnhấtcủahaiquốcgia.Khóivàbụi,xetovàxenhỏ,ngườiViệtNamvàngườingoạiquốc,áovàváyđikínđấtkínsông,đinhưhànhhươngvềđấthứachođếntậnlúcmặttrờlặnmớitrảlạichononnướcbiênthuỳcáisắcmàuhồnghoangvạnthuở.

Phảimấtbangàynhắntìmđủcách,tốnchừnggầntriệubạctiềnđiệnthoại,lạithêmmộtngàyngongngóngmắtđợinữathìtốinayVũNguyênmớicóthểngồiđượcvớiBằngcùntrongmộtquánnhỏthịtrừngvenbiển.

-Huynhmớiraviện?–Bằnghỏi,hìnhnhưhơithiếuđicáivẻồnào,xởilởinămtrước.

-Trôngchánlắmà?

-ChánhaykhôngkhôngbiếtnhưngnếubâygiờALinhcóởđây,chắcchắnnàngsẽnhìnhuynhlạnhtanh.

-Cònhơnbịđànbànhìnmộtcáchấmáp.

-Chưabắtđượcliênlạcvớinàng.Chồngrồi.MộttỷphúngườiMỹgốcHoađànghoàng.

-MừngchoALinh.Sao?Rangoàilàmănrồihả?HỏiBằngxuấtnhậpkhẩukhôngaibiếtnhưnghỏiBằnggiámđốcCôngtytưvấntưnhân,aicũnglắcđầulèlưỡitỏýnểtrọngcả.Chúcmừnghướnglàmănmới.

-Chođệhỏithậtnhé–BằngđặtlyrượumậtgấuxanhbiếcNguyênđưachoxuốngmặtbàn–Nghenóivừarồihuynhgặpsựcốphảikhông?

-Chếtcha!Chuyệnvặtấymàbayđếntậnđây,cứnhưmộtbộtrưởngbịbậtmộtphátrakhỏiTrungươngĐảngkhôngbằng.

-Bỏmẹnótấtcảđi!Ômkhưkhưlấycuộcsốngcaosuđầyphảntrắcđólàmgì.Tìnhhìnhnàycònràngbuộcvớiôngnhànướccònchếtsặcgạch,bíbáchlắm,khôngcựaquậyđượcđâu.Huynhlênđây,vớinănglựccủahuynh,vớicốtcáchđànghoàngcủahuynh,đệsẽmôigiớichomộtcôngviệcvừanhànvừathunhậpgấptrămlầndướiđó,thoảsứcdụngvõ,chịukhông?

-Việcgì?–VũNguyênmỉmcười.

-Thiếuchagì,vínhưhuynhnhậnngaycôngviệccủađệ,đệsẽhuyđộngvốnnhảysangmộtlĩnhvựckhácbéobởhơn.Thươngtrườngcàngnáohoạtlạicàngcầnnhữngngườiđángtincậychungcánhvớimìnhmàởhuynhthìcáiđócóthừa.Thếnào?

-Nghehấpdẫnđấynhưng…nếumìnhcòntrẻkia,cáchđâychừngdămbảynămkia,giờsứctànlựckiệtrồi,đãtróttheođườngnàothìcốđichohếtconđườngđó,rồinghỉ.

-Đúnglàhiệnthâncủamộttínđồtửvìđạo.Khôngsao.Nóithếcũngcócáihaycủanó.Nào,tavàođềnhé!Huynhlênđâylạivìchuyệncaosuphảikhông?

-Thìcảcuộcđờinàocóchuyệngìkhác.

-Baonhiêu?

-Bướcđầutạmhaingànđã.

-Khóđấy.Nếunhưtrướcđâythìmấyngàntấnđó,mìnhđệgiảiquyếtcáirụp,lúcnàygiáxuốngthấpquá,nânglênmộtđồngmộtcắccũngchàomờigẫyrăngmàkhôngănthua.

-Khôngcònmộtngáchnàonữaà?

-Vẫncònnhưngkhôngđángkể,chỉcóthểlochohuynhđượcvàichụctấnhaytrămtấnlàcùng.Haylàcứđểđó,kiêntrìchờmộtthờigiannữaxemsao,mặthàngthờivụnàykhinắngkhitanhbấtbiếnthếnào.

-Chờnữathìcôngnhânmìnhoàiramất.Họđangcầnđồnglươngđểsống.

-Gaynhỉ?

Biểncồnlên.Nhữngconsóngđêmvôcảmvẫnkhôngthôiềnhoangđậpvàobờrồilạivôcảmềnhoangdạtraxa.Cảhaiimlặng.Tiếngrượuchảyquamiệngvàocổhọngcũngvôthanh.VàanhchàngHùngtiềnđồnngồiâmthầmcạnhhọcũngnhưvôhìnhnốt.Từhômlênđây,Hùngdườngnhưkhôngnóinănggì,cũngkhôngbảlảgợiýsếpđinhàhàngnàynhàhàngkianhưmọibận,thậmchíVũNguyêncóđùabảosaokỳnàyhiềnlànhthế,khôngđitìmgặpcốnhânmộttýư,anhchàngcũngchỉcườilặnglẽ,cóbậnđắpchănnằmđếntrưa.Ngaycảlúcnày,anhchàngcũngkhôngđộngđếnmộtgiọtrượuvàrõrànglàhầunhưchẳngquantâmgìđếncâuchuyệnlàmăncăngthẳngdiễnragiữahaibậcđànanhcả,ánhmắtcứtrôivuộtđiđâu,thẫnthờ…

-Xongrồi!–Bằngchợtđọngnhẹlyrượuxuốngbàn–ChỉcòncáchlànhờđếntàithaolượccủaALinhthôi.Ainàngcóthểkhướctừnhưnghuynh,đệbiết,hìnhảnhcủahuynhcòninđậmtrongđầuócnànglắm.

-Cónênkhông?Bâygiờngườitađãcóràngbuộcbởi…

-Tasẽkhaithácngaycáimốiràngbuộcđó.Thươngtrườngdùngangngửađếnmấyrồicũngqua,ngườicànglàmchủđượcthươngtrườngcàngcoitrọngtìnhnghĩa,nhấtlạilàmộtkiểungườiTrungHoavừacổkínhvừahiệnđạinhưnàng.NgayngàymaiđệsẽđiệnchoALinhlàhuynhđangcómặtởđây,dứtkhoátnàngsẽtới.Thôi,uốngđi!Đếnđâyphảiuốngrượuởđây,loạiMaoĐàinàyhạthổđãđượcbachụcnămrồiđó,quýlắm,làmlythứnhấtthấysừngsừng,lythứhaiđãthấybaylênvàlythứbatoànthânnhẹbỗng,mọimệtnhọc,buồnphiềntanvàođấttrờihết.Nào,lythứnhất,mờihuynh!

*

**

ĐúngnhưlờiBằngnói,chỉchiềuhômsau,ALinhđãcómặtởCaLong.Nàngcóđẫyranhưngđẹphơn,quýpháivàkiêusahơn,vẻkiêusahiệnrõđếnnỗiphútđầutiêngặplại,mộtchútnữaVũNguyênđịnhđứngbậtdậyvàkhôngdámcầmbàntaycónhữngngóntrắnghồngnhưsứcủanàngmàbắt.

-XinchàobàtổnggiámđốccủahơnhaichụcCôngtylớnnhỏrảikhắpđấtnướcTrungHoarộnglớn!–Ôngnóimộtcâukiểucáchchảhiểutạisaomìnhlạiđâmrakiểucáchmộtcáchsáorỗngnhưthế.

-TổngtổnggìđâuanhNguyên–ALinhcười,phátâmtiếngViệtđãsõilắm–Trướcanh,ALinhvẫncònlàconbéBátlộquânngơngácđượcđồngchíNguyênViệtNamthachếtchothôimà,nhớsuốtđờimà.

BằngcùnđangngồiởmộtgócvớiHùng,quayquasốtruột:

-Thôimà,đấtnàythừachấtcảilương,kinhkịchrồiđấy,xinchớđemtròmùimẫnphathêmvàonữa,chualắm.Haingườiômhônnhaucáiđirồinóichuyệngìthìchuyện,vàođềluôn.Côngviệcxong,nếuhaivịcảmthấytráitimđậpcònđậprốitungvềphíanhauthìxinmời,haithằngnàyxincútđichỗkhác.

-Bằng!

VũNguyênnhìnquanhsangALinh,thoángngạingùngnhưngcáimiệngrấtHồngLâuMộngcủaemlạicười:

-LâulắmmớiđượcngheanhBằngnóithế,vuilắmà,đànôngTrungQuốckhôngbiếtcáchnóithẳng…thẳngnhưruộtconấyđâu.

-VàconngựađóchưacócáigìnhétbụngđâyALinhơi!–Bằngchớpluôn–Caosukhôngbánđược,cảngườilẫnngựađườngxavạnlýđềuđangsắplăncủtỏirađây.

-Củtỏi…-Đôimắtmộtmícủathiếuphụchớpchớp–Saođangcaosulạisangcủtỏi?CôngtyanhNguyênbâygiờlạixuấtkhẩucả…củtỏià?

-Củtỏilàchếtđấy,chếtlăncủtỏimà–Bằngcườikhồkhồ-ChếtnhưcáithằngBằngcùnlănrachếtkhiALinhquyếtđịnhbỏnóđilấychồngMỹđấy.

-TạianhBằngkhôngthươngALinhthôichứALinhcóphảnbộiđâu.

-Thương!Thươngthếnàođượckhinhìntrongmắtngườitìnhtoànthấyhìnhảnhthằngkháccả.Thằngấybâygiờgiàrồi,giànhưbốđẻcủacáithằngngàytrước,cứmởtomắtchứađựngnữađi.

ALinhbấtgiácnhìnsâuvàokhuônmặtVũNguyên,đôimắtđànbàsâuthẳmthoángbuồn:

-AnhNguyênthayđổinhiềuthật…TừđóđếnnaysaoanhNguyênkhôngnhắngìchoALinhmộtcâulàmALinh…à,ởThiểmTâycóthứláthuốcsốngngànnămuốngxanhtócđỏdatốtlắm,nếuanhNguyêncònởđâylâulâu,ALinhbảongườicắtmangđến…

-Khôngcầnđâu–Bằngcùnlạichenngang–Nàngcứgiúpchochàngbánđượcvàingàntấncaosulàmọithứlạiđâuvàođóhết,chànglạitrởthànhnhàdoanhnghiệphàohoađẹptrainhấtViệtNamthôi.

ALinhnhìnxuống.Imlặngmộtlát…Rồingẩnglên,nétmặtthoắttrởnêncứngrắn,sắcsảo:

-HàngcủaanhNguyênhiệnđangnằmởđâu?

-Còntrongkhoởnhà.

-NgayngàymaianhNguyêncóthểđiệnvềchochuyểndầnlênđâyđượcrồi.

-Tứclà…

-Tứclà–Đôimôithoachútsonmàucánhsenmỉmcười–Tứclàchỉđểtiêuthụsốhàngđókhônglớnđâu,màđểchoanhNguyêncóthịtrườngrộnghơnlàmănlâulâumớilớnđấy.CáinàyđểALinhbànthêmvới…ViệtNamgọilàgìnhỉ?...à,đểbànthêmvớiôngxãmà.

-Nhưngcòngiá…

-Hiểumà.ALinhhiểumà.KhingheđiệncủaanhBằng,ALinhđãcósẵnmọichuyệntrongđầurồi.ChắcchắngiácaohơngiáthànhphầncủaanhNguyênmà,còncaođếnđâu,lạiphụthuộcvàochấtlượngđấy.

Trờivàbiểnbỗngbừngsáng.Câunóidịudàngquáđỗiđólạimangmộtsứcvangquálớn,vangđếntậnsốphậnhơnchụcngànconngườiđêmngàyđangtrôngngóngvềhướngbiêncươngnàyđểhyvọnghaytuyệtvọngkhiếnchoVũNguyênlặngngườiđi.VẫnchỉcóBằngcùnlàngườiphávỡcáilặngchìmhuyềndiệuđó.Anhchàngnhaođến,làmbộquỳgối,nângbàntaythiếuphụlênngangmiệnghônrấtkiểucách:

-XinthaymặtnhữngngườithợicạomủViệtNammộtthờigiankhóbàytỏsựbiếtơntrướctấmlòngnhânáirộngmởcủaem.Nhưthếmớidúnglàtìnhquốctếvôsảnliênhiệplạichứ.

-Khôngcóquốctếliênhiệpđâu–Thiếuphụrụttaylại,khẽchaumày–Quốctếbâygiờlàthịtrường,làlợiíchkinhtếthôi,đâychỉlàtìnhcảmcủaALinhđốivớinhữngngườibộđộiViệtNamthôi.

-Hảoà?Mộtcâunóimangýnghĩađịachínhtrịtoàncầu–Bằngvỗhaitayvàonhaunghecáirốpnhưsúngnổ-Nhấttrí!Bâygiờtađivàocụthểchútnhét,ALinh!SốhàngnàyALinhtrựctiếpmuahayuỷthác?

-Khôngmuacũngkhônguỷthácđâu.LâunayALinhkhôngcòndínhgìđếnmặthànglâmnôngsảnnữa,chậmlắm,đãchuyểnsangđiệntử,xemáyrồi.ALinhsẽgiớithiệuchomộtbạnhàngchuyênlàmtạmnhậptáixuấtcóthịtrườngởcácvươngquốcẢRậprộnglớn.NgườinàycũngcháncaosurồinhưngALinhnói,họsẽnghethôi.

-Cótinđượchoàntoànkhông?ThịtrườngbiêngiớilúcnàyxuấthiệnnhiềuôngchủMafialắm.

-NhưngsẽkhôngMafiavớianhNguyênđâu.CácanhcứtinởngườinàynhưtinởALinhđi.TìnhhữunghịViệtTrung…núiliềnsôngliềnsôngmà–Khẽnhìnđồnghồđeotay–BâygiờALinhphảiđi.CómộtđoànthươnggiaCanadamớisang,hẹnlàmviệctốinay.

ÔngxãALinhđangchờALinhởđó.Tạmbiệt,hẹntrưamaidùngbữa,đểanhNguyêngặpngườichủhàngđóbàncụthểluôn.ALinhdặnanhthêm,mặthàngcaosulúcnàyđangđọng,trongkhichờthịtrườngchiếnlược,đừngngheaixuibảocứđưamủthô,mủchưachếbiếnlênbaonhiêucũngmuahếtmàchếtđấy.Họcóthểmuagiácaolượtđầurồisauđóhạdần,hạthậtthấp,lúcđókhôngbánkhôngđược,bánnhưchocũngphảibán,cònhơnlàchởvề.Maigặplại.Bai…

Thiếuphụđứngdậy,xanhbiếc,đẹpnhưnữhiệp,khẽbắttaytừngngườirồiquaylưngbướcraxe.Bằngnhìntheo,thởdàiđánhsượtmộtcái:

-Vẫntốtbụng,vẫnđẹp,vẫnhàophóngnhưngđãradángbàchủcủamộttậpđàonkinhtếđaquốcgialắmrồi:Lạnh,nghiêm,kìmnén,bậnrộnvàtiếngAnhđầymồm.Bai…Đấy,rõràngnhìntrongmắtnàngbiếtnàngcònđangmêhuynhmàkhibắttaylạichỉhữnghờ,lướtnhưlốibắttaychiếulệtrămkháchhàngkhác.Đau!Nóiđùa,bâygiờcóchotiềncũngkhônghìnhdungranổimộtcônữbinhALinhngơngác,yếuđuối,bắpchântrònóngnhưconchimsẻbịtrúngtêndạonàonữa.Ôi,đànbà,đànbà!Biếnhoạtthayđànbà…

LúcấycảVũNguyên,cảBằngcùnđềukhôngchúýđếnmộtđiều,đólàánhmắtcủaHùngtiềnđồnnhìntheochiếcxeđangbonđivẩnlênlạlắm,vừaxầmtối,vừaloéchớpmộttiamandạikhổđau,độcđịavàgiằngxé…

*

**

BuổithươngthảovớibạnhàngcủaALinhbênnồilẩuTứXuyênbốckhóithơmnồngnànđãtiếntriểnthậtvôcùngdễchịu.Cáidễchịunàyrõrànglàdosựhiệndiệnmềmmạicảubàchủsangtrọngvàxinhđẹpchứchưahẳnđãlàdolợinhuậncủabảnchấtbánmuatạora.NgườichồngMỹgốcHoacủaALinhđangbậnlàmviệcvớivịchủtịchPhòngThànhbênkiasông,xinlỗivắngmặtvànhờvợchuyểnlờinhắnđếnVũNguyênrằng,ôngrấttiếckhôngđượcdiệnkiếnvớingườiơncủavợôngvàhứasẽlàmhếtsứcmìnhđểtạođầurachocaosuViệtNamthâmnhậpđượcvàothịtrườngBắcMỹ.ALinhcũngkhôngthểngồilâuđược,cônóichỉcóthểgiớithiêuhaingườivới

nhaurồiphảiđingay.BiếtbaonhiềuviệccầngiảiquyếtđểsángmaicònphảicùngchồngbaytớiThâmQuyến,nơiđóngđạibảndoanhcủatậpđàonkinhtếcótênWoangLin.ALinhkínđáoradáuchoVũNguyêntiễnmìnhmộtđoạnracửa.Haingườilọtmìnhvàothangmáy.Cônó:“NgườitrợlýcủaanhNguyênsaocóvẻbuồnthế?”Ôngcười:“Tínhcậuấynóthế,khôngcógìđâu”.ALinhnóikhẽ:“Embảocáinàynày…ghésáttailạigầnđây…”VũNguyênthậtthàlàmtheo.Mộtnụhônẩmướtvànóngbỏngsàxuống,đậurấtlâu,rấtkháttrênmôianh.Khitỉnhlại,ALinhđãbướcrakhỏithangmáyvớicâunóicuốicùng,cũngẩmướtđếnnhộtnhạt:“Emyêuanhvàsẽcốgắngkhôngbaogiờgặplạianhnữa…”

Cáiôngbấtthìnhlìnhđóđãtheoôngngọtngàosuốtbuổithươngkiến.Đốitáccủaônglàmộtngườicùngchạctuổi,tolớn,lôngmàyrậm,mắtsáng,miệngrộng,mangmộtcáitêngiốngViệtNam,ChuDương,vàcũngnóiđặcgiọngViệtNam,thoạtnhìnlàcảmthấytincậyđượcngay.ChuDươngnóivớiôngvốnlàngườivùngnày,mẹHoa,bốViệt,hồi79giađìnhôngphảichạytịnạnsangbênkiasôngrồiởlạiluônnhưngtráitim,lòngdạôngvẫnthuộcvềđấtViệthiềnhoà,ôngsẵnlòngcóthểlàmđượccáigìlàlàmhếtlòngchoViệtNam.ÔngnóichuyệnnàycóALinhnóirồi,khôngphảinhiều,ôngchấpnhậnlấycaohơnmộtgiásovớigiáthịtrường,tứclà7triệuđồngViệtNammộttấn,lấyxongcóthểphảichếbiếnlại,bênViệtNamkhâuchếbiếncònsơlượcquá,rồimớixuấtsangTrungĐôngđược.Ôngcònnóithêm,sẽchỉlấymộtlầnnàythôi,lầnkhác,mọichitiếtcóthểkhácđi.

Hơnmộtgiá!Đượclờinhưcởitấmlòng.Lãimộttriệuchomộttấn,haingàntấnnhânlênlà…Khôngbiếtnóithếnàođểbiểuthịhếtnỗixúcđộngvàbiếtơntronglòngmình,VũNguyênchỉcầmtayôngkháchnắmchặt.Cámơnông,cámơnđồngchí,cámơnALinh,tôibiếtrằngrồichomãitớinhữngnămthángsaunàynóvẫncònngọtmãitronglòngtôi,ngọtnhưvịngọttrênmôimàemđãđểlạitrongthangmáymộtchiềubiênảixangái…

-Tuyệt!–VũNguyênhàohứngnóivớiHùngngaykhihaithấytròvừabướcrakhỏicửakháchsạn–Ngaybâygiờcậucóthểđiệnchonhàchuyểnnhanhsốhànglênđượcrồi,càngnhanhcàngtốt,tàubiểnđợilâuthìcholêntàuhoảhoặcthuêxetải,phảichớplấythờicơ,thươngtrườngbấttrắc,biếtđâumọisựlạiđảolộn.

-AnhNguyên...,Hùngnói,nóinhọcnhằnnhưcáianhđangbịbệnhđauchânrănghànhhạ-Haylàtathửđợithêmvàingàynữa…biếtđâugiáthịtrườnglên,lêntrêncảcáigiá7triệunày,khiấytatungracókhi…

-Hùng!–NétmặtVũNguyênchợtnghiêmlại–Cáiđầucậubữanaylàmsaothếhả?Cậucóbiếtrằngđâylàcơhộibằngvàngkhông?Đợi!Đợicáigì?Ừ,thìcậu,tôicóthểđợinhưngcáibụngcủahàngngànconngườidướikiacóđợiđượckhônghả?

-Em…Làemchỉmuốn…cómộtgiábántốtnhất.

-Khôngbànnữa,điệnđi!Mấybữanaytôithấytháiđộcủacậulạlắmđấy.Nếukhôngmuốnđithìsaokhôngbáocáongaytừnhà,tôisẽcửngườikhác.Lạthật!

-Không…Đâylàtráchnhiệmcủaem…emchỉ…

-Haylàcậuchorằngtôibâygiờkhôngcònlàbíthưđảnguỷ,khôngcòncảđảnguỷ,tôikhôngđủtưcáchđểchỉhuycậu,khôngđủquyềnhạnquyếtđượccáigìhết?

-Anhnóithếoanchoem…Emcóbaogiờdámnghĩvềanhnhưthếđâu.

-Vậythìthếnày:Tiềnchênhgiátínhralàtrên2tỷđồng,cậuvàosổsáchrànhmạch,chichochỗôngChuDương20triệu,chỗcậuBằngvàALinhmỗingười10triệu,nhờcậuấychuyểnhộ,chảthấmgìnhưngcũnggọilàcámơnngườita,màchibằngquàkỉniệmchứkhôngchibằngtiền,họkhôngnhậnđâu.Còntôivớicậu,nhớnhé,sẽkhôngcómộtxunàocả,dùđểcóđượchợpđồngnày,ngườikháccóthểđươngnhiênhưởnglợimườiphầntrăm.

-Dạ…

-Chắckhôngphảivìthếmàcậulầmlìmấybữanaychứhả?

-Dạ…Khôngạ!

TiếngnóicủaHùngméođinhưsắpkhóc.VũNguyênvỗmạnhvàovaicậuta,cười,lâulắmôngmớicóđượccáicườisảngkhoáinhư

thế:

-Tốinayđểmừngbướcđầuthắnglợi,chínhtôisẽmờicậuđinhàhàng,muốnháthò,muốnnhảynhóthaymuốngìthìtuỳ,mờibằngtiềntiêuchuẩntiếpkháccủatôi,chịukhông?

-Dạ…tốinayem…mệt…em…cũngcóchútviệcạ!

-Gặpcốnhânchứgì?Tựnhiên,gặpsaothìgặpnhưngđừnglàmkhổngườita,đừnglàmkhổvợconởnhàđấynhé!

Hùngquayđivàtrênkhoémắtanhtahìnhnhưcũngđangcórơmrớmmộtchútnướcthật…

*

**

Mộttuầnsau,chuyếnsàlantrởhàngchạyvenbiểncậpbếnlúcsángthìbuổitrưa,saukhingườicủaChuDươngđãsangkiểmnghiệmxong,haithầytròngaytắplựđãchuẩnbịcómặtbênkiasôngđểhoàntấtcácthủtụcvớikháchhàng.Ôngđịnhđểsánghômsausanglàmchonókhoanthai,bâygiờtrưarồisợcậprập,nhưngchínhHùnglạiđềnghịcứsangluôn,nhanhthôimàđếnsángmaiôngDươnglạicóviệcbậnphảiđiđâu.

Ừthìsang.Việchômnaychớđểngàymai,ngạnngữôngbànóirồi.Ônggọicậuphóphòngkinhdoanhvừatheotàuáptảiđếnnơi,dặnnhỏ:“Nhớnhé!ChỉkhinàobọntớtrởlạibênnàysôngvớicuốnsổtiênnắmchắctrongtaythìcậumớiđượcchosàlanrờibếnchứkhônglạinhưcáithằngThanhHà,lơmơmộtchútlàmấtsạchtrơn”.Ngườiphóphòngtrảlời:“Sếpcứyêntâm!Sếpnhớlàtụiemđãlănlộnlõiđờiởcửakhẩunàyrồi,khôngchơiaithìthôichứaidámchơilại”.

CầuCaLongchiềunaysaođẹplạ,đẹpcảnhữngbóngngườicửuvạnlúicúiđầmđìamồhôi,đẹpcảmàusắcphụcbiênphònghaiquốcgiavàgiócứthổivivútsuốthaiđầucầunhưmuốnnhạocườiloàingườisaocứthíchphânchiaranhgiới,cứnhưtôiđâynày,ngàyđêmthổilãngduqualạilằnranhhainướcthoảimáicósaođâu.

TayômkhệnệbứctranhsơnmàivẽphongcảnhViệtNamtìmmuatậnHạLong,giátuycóđắthơnmộtchútsovớimứcdựkiếnnhưngkhôngsao,Hùngtiềnđồnhơilùilạiđằngsau,lặnglẽbước.Tốihômqua,hắnđãnhậnđượccúđiệncuốicùngcủaĐăngĐiền,cúđiệnchỉvẻnvẹnhaichụcchữnhưnhữngviênđạnchếtchócbắnthẳngkhiếnhắnkhôngcòncáchnàolùiđượcnữavàcàngkhôngthểlùikhitốihômtrướcnữa,tạimộtquánnhỏcáchchâncầukhôngxa,hắnđãcóbuổigặpchớpnhoángvớihaikẻđànônglạmặtnóiđặcsệtgiọngQuảngĐông,haikẻvốnđượcbêncônganTrungQuốccoilàbấthảonhưngdomộtsốphivụlàmăntrướcđây,hắnbuộcphảiquanhệ.“Sauchuyệnnày,màytrảchúngtaobaonhiêu”Têncầmđầucórâuquainónhỏi.“Đúnghơnlàchúngmàyphảihỏitrảlạitaobaonhiêu?”BằngtiếngQuảngkháthànhthục,Hùngvặnlạivớichấtgiọngrõradânanhchị,côhồn.“Ừ,trảlạibaonhiêu?”“Khôngmộtđồngtệnàocả.”“Vậymàylàmviệcnàyđểlàmgì?Hayđịnhđưachúngtaovàobẫy?”“Ngu!Đốivớihaiđứamàymuốnbẫythìthiếugìcáchbẫymàphảidùngcáchấy.Nhắclạikhôngmộtđồngtệnàohết,chỉyêucầuxongviệc,chúngmàybánxớichoxa,càngxacàngtốtvàvĩnhviễnquênchuyệnnàyđi,quêncảtao,coinhưkhôngcómặttrênđờinày.”Trongbóngđêm,haigãnhìnthằngđànôngViệtNamnhỏbénhưngchắcnịchmộtlúclâurồicầmlấytayhắn,đặtnhữngbàntaysầnsùicủamìnhlêntrên,thựchiệncáicửchỉthềbồiđãtrởnênquenthuộccủadângianghồxuyênlụcđịa.

*

**

ChuDươngđónhaingườiởcửakháchsạnĐôngHưngvớinụcườithậttươimềmtrênmôi.Haythật,VũNguyênthoángnghĩ,cólẽkhôngởđâumàconngườilạibiếtcáchcườimềmmỏngtrongmọitìnhhuốngnhưconngườiởcáiquốcgiamênhmôngđấtđainày.CáicườirấtTrungHoađónócócănnguyêncủanókhiChuDươngthôngbáo:“RấtcóthểbênTrungĐônghọsẽchấpnhậnmộtgiácaohơn,trongtrườnghợpđó,phíaViệtNamhoàntoànđượchưởngkhoảnchênhlệchnàychứkhôngphảibênmuachúngtôi”.Khôngcònbiếtnóigìhơn,VũNguyênchỉcòncáchxiếtchặtbàntaycóđeođárupicủaôngbạnhànggiàulòngquântửrồicảbabướcnhanhvàomộtcănphòngrộngdài,sángchoangnhữngchùmđèncổkínhvàđượctrangtríkhắptườngtoànbằngtranhphongcảnhnhấtmựctàihoacủadanhhoạTềBạchThạch.

Nửatiếngsau,họđãvuivẻbướcracửa,cùnglênmộtchiếcxemàuđensangtrọngrồilănbánhxuôitheoconđườngdốclátđáxanhvềphíangânhàngPhòngThanh.Ngânhàngcửakhẩudùchỉlàcấphuyệnnhưngcũngtânkì,tấpnậpkhôngthuakémbấtcứngânhàngnàothuộccấpthànhphốhaythịxã.Cóvẻlàkháchquenvàkháchsộp,ChuDươngđượcchínhbàgiámđốcvậnđồngphụcxanhđen,caophảiđếnthướctám,trắnghồng,haihàmrăngđềutămtắpđonđảratiếpvàthusếpchođượclàmthủtụcnhanhchóngnhất.ThựcchấttoànbộcáigọilàthủtụcđóchỉlàđểhìnhthànhđượcmộtcuốnsổtiềnchophíaViệtNammàbênmuađãchuyểntàikhoảncủamìnhvàođó,uỷthácchongânhàngnắmgiữvàcónhiệmvụchitrả.Cuốnsổbìađỏ,giấyđẹpghirõphíaôngChuDươngđãchuyểnvàongânhàngmộtkhoảntiềnlà9triệu2nhândântệ,tứctươngđương14tỉđồngViệtNamtheothờigiáhiệnhànhđểmualượnghàngcaosucủaôngVũNguyênlàhaingàntấnđãđóngbánh.Saukhilậpsổ,phíaôngNguyêncóthểsửdụngmãsốrútmộtkhoảntiềnđặtcọclà15%đểlàmtintrướckhigiaohàng,sốcònlạisẽđượcrútdầntừngđợttrongvòngtừmộttuầnđếnmộttháng.Bênbánphảiđảmbảohoàntoànbímậtmãsốcủamình,ngânghàngkhôngchịutráchnhiệm.Mộttháng…Mộttuần…Rắcrốiquánhỉ,VũNguyênnghĩtrongđầusaokhôngđểrútluônmộtlầnchogọn.

Vẻnhưđoánbiếtđượccáisuynghĩấy,ChuDươngđiđến,cười:“Lâulắcquáhả?Nhiềulầnquáhả?Khôngsao,ngânhàngnàylàchỗquenbiết,hơiphiềnhàmộttýnhưngnếucầnnữđồngchígiámđốccóthểgiảiquyếtchoanhrúttrongmộtlầncũngđượcmà”Nhìntrongmắtbiếtđấylàcâunóichânthành,VũNguyêngậtđầucámơn.ÔngmuốnchonhanhchóngxongchuyệntiềnnongđểcòntrởvềCôngty.Ởđó,ôngcòncónhữngnhứcnhốicầnphảiđượcđụcthôngkhôngthểđểchậmđược,vínhưchuyệnnêntiếptụcngồilạiởghếgiámđốc.BuổinóichuyệnvớiôngBảyđãthựcsựtácđộngđếntrínãocủaông.Lạthế!Ngồinhàthìmuốnđi,đirồilạimuốnvề.

Chỉvậythôicũngloayhoaymấtgầnhaigiờđồnghồ.Đếnđộngtácquantrọngnhấtlàghinhớmãsố.ĐểđạidiệnbênmualàChuDươngngồichờởngoài,bàgiámđốcdẫnthàytròbênbánvàomộtcănphòngnhỏvàkínnhưcănphònggọiđiệnthoạicóđặtchiếcmànhìnhvitínhđãchứatoànbộtinhthầnbảnhợpđồngtàichínhvừarồivàđóngcửađira.“Khiếp!VũNguyênlàbộlèlưỡilắcđầu–Cứnhưđanghoạtđộngtìnhbáokhôngbằng.Hùng,cậuquenrồi,cậuramãsốđi!”“Ấy,khôngđượcđâuạ!...–GiọngHùngchợttrởnênmềmoặt

–Thườnglàngườiphụtráchcaonhấtphảilàmviệcnày…”“Ừthìmìnhravậy”.Cómộtchútthíchthútrongcâunói,VũNguyênđiđếntrướcmànhình.Rasốmấybâygiờ?311hay312?Haychơicảbốnsố3312chodễnhớ?...Chàchà!Cáianhmãsốnàylàghêgớmlắmđây.Khôngcónóhoặcnhớsaivềnómộtxíuthôithìcũngcoinhưcảđốngtiềnnằmđấymàchịuchếtcứngkhôngrútranổichỉmộtđồngnào.Xemnào…Chọnsốnàonhỉ?...A!Tốtrồi,ôngreothầmtrongbụng,cứlấyngàysinhthángđẻcủathằngbéchocóýnghĩavàcũngkhôngquênđược.1980!Đúng,1980đượcđấy,consốnàycókhihên.ÔngđịnhđưataygõlênbànphímthìtiếngHùngbậtlên:“Sếp…Theonguyêntắcbảomật,chỉmộtngườiđượcbiết,emxinphéprangoài…”“Vẽchuyện!Tôivớicậuchứlàaimàphảimậtvớikhôngmật.Đứngđấy,nhỡcótrụctrặcmáymócgìcòngỡ”.

Hùngýnhịquayhẳnlưnglạinhưnglàmộtđộquayvừađủđểtấmkínhtrướcmặtcóthểsoitỏtoànbộchiếcmànhình17inởđằngsau.Imlặng…Tiếngngóntaygõvàonútphímchậmrãi,gượngnhẹnhưngđanhchắcvanglênnhưtiếngđạnnổ.Chiếcmànhìnhsángbạchiệnrõbốnconsốđenmun,quằnquẹonhưbốnconrắngiunđangphìnọcđộc.ĐôimắtmấtngủcủaHùngchợtnhắmnghiềnlại.“Xongrồi!–VũNguyênquaylạitươicười–Bâygiờraquầyrútthửtiềnđặtcọcxemmãsốcóhiệunghiệmkhông.Nóiđùa,cáianhTàunàylàmăncũngthâmthuýthật”.ĐểHùngratrước,ôngkhoámã,tắtmáyrồirasau.

CáicườisángtrắngcủaChuDươngđãđónhaingườiởcửaphóngrồidườngnhưvớitưcáchlàchủnhà,ôngdẫnhọđiđếnmộtquầygầnnhất.Lạicómộtcáicườicongáithậttươiđónhọsaulầncửamicacótrổlỗ.Tạiđây,nhữngngóntaytrắngmuốtgõnhẹlênbànphímnhưđangdạomộtbảnđànPiano…Toànbộnộidunghợpđồngngaytứckhắchiệnlênmànhìnhkhôngsaimộtdấuphẩy.Lạicười,cúgậtđầuhếtsứcduyêndángvàchâncảm.VũNguyênthởphào.Thếlàxong.Làmãsốđãhoàntoànđượcxácminh,tìmđếnngânhànghaycáccơsởđổitiềntưnhânquenbiếtđểnhậntiềntừbênnàychuyểnquabằngtínhiệu,bắtđầulà15phầntrămđặtcọc,theođúnggiáhốiđoáitừngngày.Nhậnđược,alêhấp,cóthểchosàlannhổneo.Kểthếcũnghay.Giảthửbắtchaconphảilễmễômcảcụctiềnngoạiquốctobằngcáiđầugốigấpquacầurồilạilễmễđitìmchỗđổitiềnmồhôimồkênhưcáithằngbuônlậuthìcómàbỏmẹ!

Nhétcuốnsổtiềncẩnthậnvàotrongcặp,VũNguyêntínhtạm

biệtChuDươngsangsôngđểphátlệnhchuyểnhàngchokịptốinhưngôngbạnhànglắcđầucườilớn:

-Chuyểnlúcnàochảđượcmà,quantrọnggìcáiđóđâuđồngchí.Cáiquantrọngnhấtlúcnàylànghenhạc,uốngrượuởtửulầu.Saumộtviệcnhưthế,chúngmìnhcóquyềnđòihỏiđượcthưgiãnchútchútchớ.

VũNguyênnhìnsangHùng,Hùnghìnhnhưchỉchờcóvậy,vộigậtđầunhưngliềuđólạilắcrồilạigậtnhưcáingườibắtđầuvàocơnsàiđẹn.

-Thôiđược!–VũNguyênquyếtđịnh–Chutiênsinhđãcólòngnhưvậy,chúngtôiđâudámkhướctừ.Nhưngvớimộtđiềukiện:bữaănnàyChutiênsinhchochúngtôiđượctrảdùChutiênsinhlàchủ.

-Âyzà!–Lạicườilớn–Quantrọnggìà.Huynhđệchibinh,aitrảchảđược,cácđồngchíđãchotôibứctranhsơnmàiđẹplắm,tôisẽđemvềtreongaytạiphòngngủ,vợtôichắcsẽmừnglắmà.Nào,mờilênxeđi!

*

**

Lúcấyđãlàbốngiờchiều.VũNguyênnghĩrằngcùnglắmlàchỉđếnkhoảng5giờlàmọithủtụcxãgiaoănuốngsẽxongvàkhiấytrởvềcònkịp.Nhưngchẳngngờchiếcđồnghồtrênváchgỗđãđổchuôngbảytiếngmàbữaăndiễnraquáđỗimặnnồng.Hồrộng,giómát,rượuêmlạicònthịtthúrừngtươicàngăncàngngọtmiệngvàcáchchàomờikháchtinhtếđếnvirượucủanhữngcôgáivậnsườngxámcaoráođẹphiềnnhưnhữngtiênnữkhiếnchokhôngmộtkẻlãngdunàocóthểđủcanđảmbỏvềnửachừngrượuđược.

Ôngkhôngcònnhớmìnhđãđưavàocổhọngbaonhiêulyrượunữa.MennồngvàtiếnghátcongáiđiệudâncaxứQuảngđãđẩyônglên,dìmôngxuốnglàmđầuócônglúcnàylúcthìtanchảylúcthìvóncụclại.Ôngcườingẩnngơ,đànbàvàrượu,âmnhạcvàthiênnhiên.PhảichăngnghĩasốngđờingườicũngchỉgóitrongnhữngmùivịthánhthầnnàythứmùivịtưởngchừngnhưcócảcáihơithởphậpphồngcủangànnămlịchsửTrungHoahùngtrángvàđẫmlệthổi

vào.LãBốvàĐiêuThuyền,HạngVũvàNguCơ,TrụVươngvàĐátKỷ,HàThươngvà…Chaoôi!Cảnhsắcnày,giọnghátnày,tiếngnhạcnàycứgợiđếnhìnhảnhemlàmsao,HàThương!Lúcnàyemđangởđâu,làmgì,bệnhtậtrasaorồi?Ướcaovôcùngcómộtlầnđượcngồivớiemởnơichốnbồnglainhưthếnày,nghenhạc,yênlặng,sươngrơivàtanbiến,thếcũnglàxong.

-MuộnrồianhHai!–TiếngHùngvanglênngaybêncạnh.

-Muộnhả?–Ônggiậtmìnhchấpchớinhìnđồnghồ,giọngnhịucứng–Mấygiờrồi…Bỏmẹ,đãgần8giờrồikiaà?...Ừ,thìvề.Chếtchửa,rượungonquá,tưởnguốngkhôngsay…

-Uốngnữa!–BàntayđỏhồngcủaChuDươngđặtnặnglênvaikhôngchoôngđứngdậy–Vềlàmgì.Vềcũngngủmàởđâycũngngủ,uốngmộtbìnhnhỏnữathôi,vềbâygiờ,cácemnóbuồn.

-Đúng!Chutiênsinhnóiđúng!–VũNguyênhuơbìnhrượunên–Đểchođànbàbuồnlàmộtcáitộikhôngthểthathứđượccủacánhđànông.Uốngtiếp!Uốngmộtbìnhnữa.Chonghelầnnữabản:“Vũvươngviệtcơ”đi!

-AnhHai!–Hùnggọinhỏ-Thếcònhàng?

-Hànggì?Caosuấyhả?Haingàntấnấyhả?Chuyệnnhỏ.Nhấtthờitầmthường,vônghĩahết.Chỉtìnhyêulàcónghĩa.

-Dạ…Nhưnganhemđangchờlệnh.

-Thìđiệnvềsổđãcầmrồi,sángmaicứchohàngsangsớm,đượcchưa?

-Dạ…ConmắtbêntráiHùngloélênnhưngconmắtbênphảilạitắtngấmnhưcómộtcánhquạđenrầmnàovừalướtqua.Hắnxinphépđứngdậyđirangoài…

*

**

Phảitới11giờđêm,haithàytròmớidịudựanhauvềđếnkhách

sạn.VũNguyênkhôngcònhaybiếtgìnữa,vàođượcphòngmộtcáilàôngđểnguyêncảgiầynằmvậtraliền.Nhữngcơncuộnthắttrongngựcôngkhôngchoônggượngthêmmộtchútnào.Ôngnằmnhưhônmê,datáinhợt,hơithởnặngnhọcđứtquãng.Hùngngồixuốngtỏrõvẻlolắng,hếtđặttaylênđầuônglạilấygốikêđầuônglêncaohơn.Saumộtlátbiếtchắcsẽkhôngcógìxảyrangoàidấuhiệuthôngthườngcủangườimắcbệnhtimkhiuốngquánhiềurượu,hắnđứngdậybồnchồnnhìnquacửasổxuốngdướiđường.chỗđó,saumộtlùmcâynhấpnhoáánhsáng,cóhaibóngngườiđenngòmcũngđangđứngnhìnlên.Hắnbầnthầnmộtlúc,địnhgiơtaytắtđènnhưnglạibỏxuống,quaynhìnvàokhuônmặtngườiđangngủ.Nhìnlâulắm,cáinhìntrốngrỗng,nhìnnhưkhôngnhìngìcả,nhìnnhưđangnhìnngượcvàoconngườimình…Mộtchấmsángđènpinvútlêntừdướiđường,đậudínhvàomặtkínhcửasổ,xoáymiếtnhưthúcgiụclạinhưđedoạ.Biếtlàkhôngthểlàmgìkháchơnđượcnữa,hắngầnnhưquỳxuống,chấphaitaylênngực,hướngvềphíangườinằm,nóilầmrầm:“AnhNguyên…Emđànhmangtộivớianh…Emkhôngmuốnhạianhnhưng…Xinanhthatộichothằngemkhốnnạnđãcùngđườngnày…”

Nóixong,hắnđưataylêntắtcôngtắcđèn.Nhậnđượctínhiệuấy,rọiđènpinnơicửasổrơiđi.Cảgianphòngchìmtrongbóngtối.Cảthịxãchìmtrongbóngtối.Vàcảthịtrấnbiêncươngđốivớihắnlúcnàycũngđangchìmtrongbóngtốilạnhlẽo.Chỗkia,tiếngthởcủaVũNguyênvẫnvanglênnhọcnhằnnhưtiếngrítcủađịnhmệnh.Trongkhoảnhkhắc,hắnđãđịnhnhàođếnđánhthứcôngdậy,sẽnóihếtchonghemọichuyệnrồimuốnrasaothìra.Nhưngrồivẫnđứngđóchônchânnhưcóbàntaytanhtưởicủaquỷgiữdịp,ràngníu…

Trongimắng,cótiếngchânlướtnhanhởhànhlangrồiliềnđólàtiếnggõcửaoaivệ,tiếnggõcủaquyềnlựcvanglênchátchúa.Đènbậtsáng.VũNguyênvùngdậy,haiconmắtđỏkécủaôngchấpchớitrướcmộtluồngsángđènchémthẳngvàomặt.Mởđượcmắtra,ônggiậtthótkhithấylùlùngaytrướcmặtmìnhlàhainhânviêncảnhsátmangsắcphụcTrungQuốcxanhbiếc,súngngắnghìmtrongtayđangnhìngămthẳngvàoôngvớicáinhìngiábăng,côhồnnhưcáinhìncủatửthần.Mộtngườihấtnhẹmũisúngrahiệubảoôngngồidậyngay,mặcquầnáochochỉnhtềvàođểnhàchứctráchcònlàmviệc.

Ôngbốirốilàmtheo,bốirốiđưamắtvềphíaHùngđangđứngnhưhìnhnhânởgócnhàraýhỏiđãxảyrachuyệngìvậy?Sựxuât

hiệncủahainhàđươngchứcsởtạikiacóýnghĩagìđây?Tránhnhìnvàomắtông,giọngHùngkhổsởđếnkhôngkhổsởhơnđượcnữa:

-Họbảo…Nhậnđượcthôngbáotacóchứahàngquốccấmnênvàokhámxét.

-Quốccấm?–Bấtgiácnhếchmộtmiệngcườirấtnhạt–thìnóihọcứviệckhámxétđinhưngđừngsúngốngnhưquânhằnthùnhưthế,nhìnchánlắm.

HùngquaysangnóivớihaingườikiabằngthứtiếngQuảngtrọtrẹ.HaingườihừmmộtcáirõtonhưTrươngPhihéttrêncầuTrườngBảnrồicũngmiễncưỡngtrasúngvàobao.Bắtđầumộtcuộckhámxétrấtưlàchuyênchính.Quầnáo,túitắm,đồđạcđượclộtrabằnghết.Lộntráicảchiếccặpdađựnggiấytờtàiliệu,tiềnnongônggốiởđầugiường…Khôngthấygì.Đếngầmgiường,gầmtủ,gầmghế,đượcnhấclên,xôdịch,lậtnghiêng,bẻquẹorútrađóngvàoầmầm.Hùnglénnhìnracửarồilạinhìnnhanhvềphíaông.Ôngvẫnquaymặtracửasổbậpthuốcvẻkhôngmànggìđếncáitròtrẻcondớdẩnnày.

Látsaumọitiếngđộngcũngim.ViêncảnhsátđứngtuổinóituộtmộtcâugìđóvớiHùng,giọngnóicũngnhưtháiđộđãtrởnênhoàntoànkháchẳn.Hùngdịchlạichoôngnghe.Giọngdịchvẫnkhổsởnhưcóaichẹnlấyhọng:

-Họ…Bàytỏsựxinlỗivìđãlàmkinhđộnggiấcngủcủaanh…Họnóilỗilàdothôngtinsailạcchứthựclònghọkhôngmuốnthôbạothếnày,họxinlỗi.

-Thôiđượcrồi–VũNguyênquaylại,mặttươihơn,khẽlắcđầumỉmcười.–Xinlỗigìmàxinlỗinhiềuthế.Nóivớihọlàkhôngsaonhưngcầncũngnênchọntuỳtừngđốitượngmàkhámxét.

Hùngnóilại.Cảhaigậtđầulialịarồiđứngnghiêm,đưataylênvànhmũchàorấtđềunhưchàotổngthốngrồiđilùitrởratheođúngcungcáchquântửtàucủangườicólỗi.

-Mìnhmệtquá!–VũNguyênlạinằmxuốnggiường–Mấygiờrồi?...Bagiờkém,cònsớm,cậudọndẹpqualoarồitắtđèn,ngủtiếp.Chà!Khôngthểđùađượcvớicáithứrượungọtlựnhưnướcmíanày

màngấmchếtngườivềsau.Khóthởquá…

Ôngtrởngười,vùiđầuvàotronggối,mỏngmanh,bấtđộng.Giữaphòng,Hùngvẫnđứngnhưchiếcbóng,mắtmởtonhìntrừngtrừngvôhồnvôcảmvàocáimiệngháhốccủachiếccặpdađểởđầuphòng…

*

**

Sánghômsau,cũngphảiđếntám,chíngiờ,lạichínhlàVũNguyênhốthoảngdựnganhchàngnhânviêncủamìnhdậy:

-Hùng!Chếtmẹrồi!Mấtcuốnsổrồi!Cậudọn,cócấtởđâukhông?

-Không…emkhôngsởđếnchiếccặp…Emtưởng…

-Tưởngcụccứt!Thếthìmấtmẹnórồi…Haylàđêmqua,lúctắtđènđingủlại,cậuquênkhôngchốtcửa?

-Không…Emcóchốtchứ.

Hắnvộiđiđếncánhcửarungmạnhnhưđểchứngminhrằngkhôngcóaiđộngđếnnócảrồitrởvàolàmbộlụclọitìmcuốngcuồngmọiđồđạc,mọingócngách.

-Thôi,tìmlàmgìnữa!–VũNguyênrênlên–Còncónữađâumàtìm.Hả,haylà…-Đôimắtôngchợttrợntròn–Haylàchínhhaigãcôngankianó…Cậucónghĩrằngcóthểchínhlàhaigãđókhông?

-Em…emkhôngbiết.

-Cậuthìbiếtcáimẹgì.Đãbảovềluônchiềuqualạicònnhậu,nhậu!Đánglẽcậuởđâylâu,rànhchuyện,cậuphảikiênquyếtcanngăntôichứ,đằngnày…Đibáocônganngay!...Khoanđã,cậuđiệnngaychoôngChuDươngbiếttìnhhìnhnày,cầnphảilàmsớmkhôngchếtcảnútbâygiờ.

Chỉkhôngđầy10phútsaugiámđốcChuDươngđãcómặt.Chỉ

nghequacâuchuyệnvàthoángnhìnhiệntrườngvẫncònngổnngang,ôngđãhiểungay,khẽlắcđầungaongán:

-Chậmmấtrồi!Haithằngđêmqualàhaithằnggiảdanhcônganrồi.Gầnđâychúnghaygiởcáitrònày,quên,hômquatôikhôngdặnanh,đócũnglàlỗicủatôimộtphầnvìđãgiữanhlại.Nhưngvẫncònhyvọngởcáimãsố.Cósổnhưngkhôngcómã,chúngvẫnsẽkhôngrútđượcmộtđồngnàocả.Đi!Bâygiờđồngchínày–ÔngchỉHùng–đivớimộtngườicủatôiđếnbáocônganđểxácđịnhcóđúnglàcôngangiảkhông,còntôivớianhtaphảiđếnngânhàngngay.

15phútsau,câutrảlờicủabàgiámđốcngânhàngđãgiángsấmsétxuốnggiữađỉnhđầukhiếnVũNguyênchútnữatéxỉu:“Cáchđâyhơnmộtgiờđồnghồcómộtngườiđãđếnxinđượcrúthếtrồi.Tưởnglàngườicủacácanhnêntôiđãđồngýchogiảiquyết”“Rúthết?”Ônghỏinhưmê.“Vâng!CũnglàvìnểtìnhchỗquenbiếtvớiđồngchíChuđây”.ÔngnhìncăngchằngvàomắtChuDương.Đôimắtấycúixuốngnhưđểxácđịnhđólàsựthật.

Thấtthểulàđếncửa,câunóithứhaicủaHùngvừatrờtớigiángtiếpchoôngmộtđònnữa.Hùngbảo:“Đúnglàcôngangiảdạngvìchỗhọxácđinhđêmquakhôngaicótráchnhiệmđikiểmtrakháchsạnvàcũngkhôngnhậnđượcthôngtingìvềbuônlậuhàngquốccấmcả”.

Chưahết!Câutrảlờithứbaquađiệnthoạitựđộngcủaphóphòngkinhdoanhmớilàmchoanhquỵhẳ:“Nhậnlệnhsếp,ngaysángnayemđãchosàlannhổneosangsôngvàđếnlúcnàythìviệcgiaohàngcơbảnđãcoinhưhoàntất,bọnemchuẩnbịchosàlantrởvề”.

Thếlàhết!Hếthẳn.Đầuócvỡtoác,toànthântêlạnh,VũNguyênrơingườixuốngvạtcỏướtnhoétbênvệsôngvànếuHùngkhôngkịpníulạithìôngđãngãnhàovàodòngnướcđangcuộnchảyrồi.Kệmẹtao!ÔnghấtmạnhtayHùng,muốnhétlênnhưthế.Hàngđãgiao,tiềnđãmất,hoàntoàntrắngtay.14tỷđồng,cảsảnnghiệpquýgiánàycủahơnchụcngànconngườimộtlúchoátrothan.Biếtănbiếtnóivớimọingườithếnàođây?Cònmặtmũinàonhìnainữa!Khốnnạn!Mộtthằngngườikhốnnạn!Trờiơi!Nhưvậymàvẫncòntựxưnglàgiámđốcnữaư?Tênpháhoạighêtởmnhấttrongnhữngtênpháhoạichứgiámđốcnỗigì…

Ôngcứngồinhưhoáđáởđóchođếnlúcmặttrờilặn.Aihỏikhôngnói,aimờicũngkhôngăn.CuốicùngchínhHùngphảiđemlạimộtmảnhvảinhựađếnđứngchechoôngkhitrờibắtđầulácđáccónhữnggiọtmưarỏxuống.

-Hùngđấyà?–Tiếngônglàophào–Cảngàynaycậuvẫnngồivớimìnhđấyư?Saokhôngđiănmộtmiếngđi!

-Em…emkhôngđói–giọngHùngnghẹntắc.

Mộtchiếcôtôxịchđỗ.Bằngnhảyxuống,hỏinhưquát:

-AnhNguyên!Làmsaolạicóthểnhưthếđược.Nghebáotôikhôngtin,phóngđitìmanhmãimớithấy.Tómlạilàsao?

-Nóikhẽchứ-VũNguyêncườinhợtnhạt–Mìnhnhứcđầulắm.Bằngnày,trảlờithậtchomìnhbiếtđi:Vàonhữngtrườnghợpnhưthếnày,cókhinàongườitasẽtìmrađượcchomìnhkhông?

-Khólắm!Thườnglấyxonglàchúngtìmđườngtẩuthoátquabiêngiớingay.

-Cókhinàochínhngânhànghọthôngđồngvớibọngiankhông?

-Khôngcóđâu–Bằnggạtphắt–Đờinàohọtựđàomồchônmìnhmàdùcómuốnthôngđồngcũngđâucóđược.

-Thếcònbênmua?Liệu…

-HuynhmuốnnóiđếnchỗôngChuDương?Huynhnóivậylàkhoácluônđệvàotheođó.Khôngbaogiờ!Khôngkhinào!Trừkhihuynhđểlộmãsốrachoôngấybiết.Màcũngkhôngđờinào.Chỉmộtphầnngànnhưthếlàôngtasẽbịgiớithươngnhânchônsốngngay.Đệcóthểmangmáurađểđảmbảo…

-Thếthìai?Chảlẽlạilàtôi?Chỉcótôimớinắmđượcmãsố…

Bậtmộttiếngcườichátđắng.TiếngcườiấyxuyênthẳngvàocáinhìncủaHùngkhiếncổhắngụcxuốngnhưbịtrúngtênđộc.

-Huynhà!–Bằngnói–ĐệđãđiệnchoALinhbiếttinnày,côấy

nhắnbảohuynhđừngquátuyệtvọng,côấyhứasẽlàmmọicáchđềtìmravụnàyvàtrướcmắtsẽchohuynhvaytạm2triệutệđểgỡbítronglúckhó.

-Nóimìnhcámơnnhưng…thôi,khôngmuốnphiềnđếncôấy–VũNguyênđứngdậy–Vayrồilàmsaotrảđược,lấycáchnàomàtrảhaylà…Mìnhlàmmìnhchịu,xintấtcảbạnbèđừngquábậntâm.Bâygiờmìnhquasông,quađórồitính,lúcnàyđấuócrốitinhkhôngnghĩđượccáigìnữa–QuayquaHùng–Cậuđếncửakhẩuliênhệtrướcđikẻorồiquágiờhọlạikhôngchosang.

Hùngđikhỏi,Bằngnhìntheogiâylát,quaylại:

-Hỏithậthuynhnhé!Đãkhinàohuynhnghĩđếncậutacóthểdínhlíuvàovụnàykhông?

-Bậynào!–VũNguyêntrừngmắt-Ngườiđồngđấtchúngmìnhcóthểcókhuyếtnọtậtkianhưngkhôngbaogiờ,khôngmộtaicóthểlàmđượcđiềutángtậnlươngtâmnhơbẩnấycả.Hơnnữa–Ôngnóitiếpsaumộtphútimlặng–trongphònglúcấychỉcómộtmìnhmình,minhmuốncảhaicùngghinhưngcậuấyđãkiênquyếtkhôngnghe,đứngquaylưnglại.Mìnhchỉnghĩrằngchuyệntiềnnongtàichínhmàluỵvàocôngnghệhiệnđạiquá,cókhilạisơxảy,dùlàxácxuấtchỉmộtphầnnghìn.

-Thìđệcứnóivậy.Chỉlưuýhuynhmộtđiều:ởđờinhiềukhiđồngtiềncósứcmạnhhơnlươngtrinhiềulầnvàtrongcõithươngtrườngnày,khôngviệcgìlàkhôngcóthểxảyrahết.Nào,lênxe,đệđưahuynhracầu.Nếungàymaivìlýdogìđókhônggặplạihuynhnữa,đệchỉnóimộtcâuthếnày:Nếutớiđâycuộcsốngcógìcăngthẳngquá,màchắcchắnsẽhếtsứccăngthẳngnếuvụnàykhôngtìmra,huynhcứvấtquáchráotrọilênđây,đệsẽlohếtmọichuyện.

Phảilúckhác,ôngđãđưatayraxiếtchặttaybạnnhưnglúcnàyôngchỉimlặng,mắtnhìnngơngẩnxuốngdòngsôngnướcxiết.

*

**

CâunóicủaBằngthừa.Ônglinhcảmrằngđâylàlầncuốicùng

mìnhcómặtởvùngbiêncươngxaxôivàdữdộinày.Conngườiôngkhôngthểvấtváotrọivàcũngchẳngthểlênđâyđểlàmlạimộtcuộcđờikhác.Ôngphảihoàntoànchịutráchnhiệmvềvụviệcnày,mìnhôngthôimàkhôngcầnthêmmộtngườinàokhác.

Đãmộttuầntrôiquatrongvậtvãchờđợikhôngcótămtíchgì.Bằngsựtrảinghiệmkhekhắc,ônghiểurằngnộivụnhưvậylàđến90phầntrămcoinhưhỏng.Nhữngchuyệntươngtựnhưthế,nếutìmđượclàtìmđượcngaymàkhôngđượcngaythìcoinhưmất.MộtbuổitốiônggọiHùngđếnbêngiườngbảo:“Thudọnđồđạcđi!Khôngcòngìđểchờnữa,ngaysángmaitaxuôiHàNộirồirasânbayvềCôngty”Hùngvẫnngồilỳ,chỉgươngmắtnhìnôngnhưnhìnvàongườixalạ.Lòngôngbỗngsethắt.Thằngbégầyđinhiềuquá!Từhômsangsôngđếngiờnóchỉtrùmchănkínmítkhôngnóikhôngrằngcũngkhôngrakhỏinhànửabước.Sợnóbuồnquálàmliều,ôngphảigượngbảo:“Chuyệnđãxảyrarồi,đừngnghĩngợinhiềumàmangbệnhvàongười.Tấtcảlỗidotao,màykhôngcógìdínhdángcả.Dậy,tranhthủđirachợxemcógìmuađượcchomấyđứanhỏchútquàthìmuađi!Taovẫncònchúttiềnđây”.Hùngnấcnhẹtrongcổ:“Emlàmkhổanhrồi…Việcnàylàcủaem…Đánglẽanhkhôngnênđi,khôngnênvàocáingânhàngấy…”ÔngvỗvaiHùngcười:“Nóinăngvớvẩn!Saolạikhôngnênđi?Thôi,dậy,raphố,tôivớicậucùngra,ítnhấtlàcũngnênngắmlạilầncuốicáinơiđãcónhiềugắnbónày.Đi!”

*

**

Đólàvàongày24tháng7năm1999.

VềCôngtyđượcđúngmộttuần,saukhiđãtạmquenđượccáinhìnoántrách,thậmchícảhậnthùcủakhôngítngười,tấtnhiênvẫncócảnhữngcáinhìnanủi,khichlệcủasốđông,giámđốcVũNguyênchínhthứclàmđơntừchứcvàchịukỉluậtđảngởhìnhthứccaonhất.Từchứcnhưngôngkhôngxinvềnhàmàxinđượcởlạilàmmộtnhânviênbìnhthườngkhôngănlương.Bằngcáchđóôngmuốncuộcđờimìnhchođếnlúcchếtvẫnphảigánhchịucáitổnthấtvậtchấtquálớnkiamàchẳngthểmộtlúcphủitayđược.

Ôngnhầmvàcảnhữngngườihiểuông,yêuông,trảlờicandán

ôngcũngnhầm.Cáiquyếtđịnhtưởngnhưlàhếtsứcbiếtđiềuvàhếtsứcdũngcảmấytrướcmộtluồngthôngtinđangthổirâmramkhắpcáccánhrừngcaosu.Ngườitađangchuẩnbịđemôngrakhởitốbởicáisựbiếnmấtcủa14tỉkialàrấtđángnghingờ.

Ôngtin,bangiámđốctin,đảnguỷtinvàngaycảngườibạnthânthiếtnhấtcủaônglàVậncũngkhôngmuốnbácbỏ.Bácbỏsaođượcnữamộtkhingườitanhấtquyếtnhậpcáctộidanhchưađượckếtluậntrướcđâycủaôngvàotộidanhvừarồilàmộtnhưmộtđiềuminhchứng,mộtđiềusángtỏ.

VàmộtđiềulàmôngbấtngờvàđauđớnnhấtlàsựtrởmặtkhôngthểhiểuđượccủaĐiền.Chínhtrongmộtcuộchọptaybatrongbangiámđốc,hắnđãliathẳngbàntayvàomặtông,giọngnhưxérách:“Đâylàcáigiáphảitrảchocảmộtquãngđờitoànnhữngngôngcuồng,chơitrội,coikhinhthiênhạcủađồngchí!Cáchtốtnhấtlúcnàylàđồngchítựcòngtaymìnhlạimàlêncônganđầuthúthayvìđểchotấtcảnhữngngườidânlươngthiệnđangtrởthànhnạnnhânkiađếnxéxácđồngchínhưxéxácmộttênácbágianhùngnhất”.Ônglêncơnđautimphảiđóngcửamấtnửangàytrướccâunóikhôngbaogiờcóthểhìnhdungrađượcnày.Rồicũngquacáiđauđớnkhủngkhiếpnhấtđãxảyra,nhữngđauđớntiếpsaucũngkhôngcònmangsứctànphágìghêgớmlắmnữa.Conngườiôngđãtrởthànhgầnnhưlàmiễndịch.Nhưngsựlinhcảmtrongôngvềmộtthờikhắcđịnhmệnhlạitừngphútđượchìnhthành.

Rấtbìnhthản,trướckhicáitiếnggõđịnhmệnhđổxuốngđầu,ôngđãcómộtbuổingồivớiVậnrấtlâugiữaphònggiámđốc.Đốiphóư?Haytìmcáchchạytội?Hayquyếtđịnhtìmrakẻgiấutaytrongchuyệnnàyđểchơimộtmẻlànhlàmgáovỡlàmmôinhưmộtsốngườithoángnghĩkhinhìnthấydángngồichụmđầucủahọ?Không!Vẫnđơngiảnnhưkhítrời,bìnhdịnhưđấtđai,suốtcảbagiờđồnghồđó,cóbaonhiêuýtưởng,dựán,phươngán,kinhnghiệm,kiếnthức,tàiliệu…ôngđềuđemrabằnghếttraolạichobạn.VànếucóngheđượcthìcâucuốicùngnhưrútruộtmàngườinữtạpvụmớilênthayônggiàTháiphảiđinằmđiềutrịdàingàynghethấylà:

“Mìnhdựđoánviệcnàyrồisẽxảyra,chỉkhôngngờnóxảyranhanhthế.Cậuởlạicốlàmnốtnhữngviệcmìnhđãấpủlâunay.Nhấtlàdựáncổphầnhoá.Cáinghiệplàmcaosunàysẽcòntrắctrởthấtbátđếnsuốtđờiconđờicháu,chỉcócổphầnhoáchỉcócách

biếncâycaosunhưcâynhàmình,mủcaosunhưmáuthịtcủamìnhmớimongmởmàymởmặtrađược.Mìnhkhônghốitiếcgìcả,tiếclàphảirađiquásớm.NhớthỉnhthoảngđithămônggiàTháithaymình…

32

CUỘCĐỜIDÀILẮM!TínhđếnhômnayôngVũNguyênđãngồitùđượcđúngbảy

thánghaingày.Sứckhoẻcủaôngvẫntiếptụcsuygiảm.Bấtchấptấtcảnhữngphươngpháptậpluyệnmangmàusắcbítruyềnmàôngbạntùgiàtruyềncho:yoga,dịchchânkinh,dưỡngsinh,nhânđiện,khícông,thiềntĩnh,thiềnđộng…toànbộđầuóc,xươngthịt,phổiphèocủaônglúcnàynếucâulêncũngchưachắcđượctrònbốnchụckilôgam.Bốnchụccânthểxácvácvàibalạnglinhhồnuuẩn,thếcũnggọilànhiều.Còncontimgiànua,đauyếucủaôngcóđượcgọilàlinhhồnhaythểxác,ôngcũngchảcầnbiếtnữa.Chỉhayrằngnhịpđậpcủanómỗingàymộtyếuđi,cólúcnhưkhôngđập,cólúclạiđậplinhtinhrốimù.Haynhỉ?Chảlẽtoànbộbuồnvui,sướngkhổmộtkiếpngườilạichỉphụthuộcvàomỗicáicụcthịtđỏhỏn,máugânchằngchịtđượcgọilàtimnàythôiư?Thếthìthôiđi!Khôngđậpnổinữathìthôiquáchđichứviệcgìmàđớnđau,thậpthõmmãiđểrồicuốicùngmicũnghếtđậpkiamà.

Nộivụcủaôngvẫnchìmtrongimlặng,vàông,chaisạm,mệtmỏiquárồi,ôngcũngđánhmấtsựkhaokhátđượclôinórangoàiánhsáng.Ánhsángư?Bóngtốiư?Cótộivàvôtộiư?...Hếtthảynhữngcáiđóđốivớiônglúcnàynàocóýnghĩagì.Thếnàocũngđược.Cuộcđờiđốixửvớiôngkiểugìcũngxong.Ôngtừnggiờcảmthấysắpvĩnhviễnphảirađikhỏicáimớhỗnmangmùmờvàvônghĩanàyrồi.Vônghĩađếnnỗinhữnghìnhảnhnhấtcủađờiông:thằngbé,HàThương,Vận,ônggiàThái,Côngty…VàngaycảcáihìnhảnhkinhhoàngtởmlợmnhấtcủaĐăngĐiền,củaBavinhcũngnhoàđi,trôitíttắp.

ĐăngĐiền…conngườinàychomãiđếnkhibịnhéttayvàocòngsố8ôngmớiđượcnhữngbạnbèthântínchohayrằngcónhiềudấuhiệulàchínhhắnvàkẻđỡđầucủahắnđãtiếnhànhmọichuyệnđểđưaôngvàohoàncảnhnày.Songvẫnchỉlàdấuhiệucònthựchưrasaoôngkhôngdámtin,khôngthểtin.Mộtconngườixưanayôngđãđốixửđànghoàng,cóphầnhơithiênvịnhưthế,conngườiđólạiđã

từnglàlính,tứclàđãcùngmộtmẫusốchungđauthươnggiankhổvớiônglàmsaolạicóthểphảnôngđếntậncùngnhưvậyđược.Ôngkhôngmuốntin.Nếutinthìchaoôi,cuộcđờinàycócònđánglàcuộcđờimàcảthếhệôngđãbỏxươngbỏmáuđểtạodựnglênnữakhông?...Đó,quảtimchếttiệttrongngựcôngnólạigiởtròrồiđây.Cứmỗilầnnghĩđếnnhữngchuyệnnhưthế,khốnkhổ,nólạimuốnlồnglên,cothắt,bópnghẹtđếnsasẩmmặtmày.Nókhôngchịunổi,cốlên,cốlênơicontimtộinghiệpcủata.Sángsángngủdậy,biếtmìnhcònsốngôngthườngtựnhủ,cốlên,cốđậpđếnkhiôngnhìnlạiđượcthằngbémộtlầnnữa,lầncuốichótrồimuốnngừngthìngừng,muốntanchảy,muốnthốirữarathìthốirữa.Ôngsẽkhôngthểnhắmmắtđượcnếuphảirađitrongquạnhquẽthếnày.Cốlên,conơi!

33TRONGKHICONNGƯỜITÙNGỤCKIAPHẢITỪNGNGÀYvật

lộnvớiquảtimphùnềcủamìnhthìcuộcvậtlộnbênngoàicũngđangđivàohồikết.Nhưhếtthảymọichuyệnởđờirồicũngphảidầndầnđiđếnphầnkếtchứchẳngthểkéodàihơnđượcnữa.

Đầutiênlàcúbịđánhvàogiữahàmkhánặngcủacáianhchàngnhàbáoănlươnghợpđồngtrẻtuổi.Chuyệnthựcracũngchẳngcógìghêgớm.SaucáikhoảntiềnkhálớnĐăngĐiềndúicho,anhtalaovàoănchơitítmù,ănchơiđếnbỏbêcảcôngviệc.Ngườitathấyanhtaởnhàhàng,quánnhậunhiềuhơnởtoàsoạn.Chịtrưởngphòngnhắcnhở,anhtabỏngoàitai,thậmchíđứngdậyphủiđítbỏđinhưthểracáiý:Cácngườiđềulàmộtlũănhạicả,suốtđờihóttheothiênhạnhưconvẹt,phảinhưtôiđâynày,phảidámxôngvàonhữngđiểmnóngcuộcđờinhưtôiđâynày,thếmớigọilàlàmbáochứ.Ôngtổngbiêntậpnểtìnhbạnbècũvớibốanhtagọilênkhuyênrăn,anhtanóithẳng:“Chúkhôngcầnthìcháubiến!Vớiloạtbàicủacháuvừarồi,cháuchỉcầngióngmộttiếnglàbáonàochảkhôngnhữngđónbằngcảhaitaylẫnhaichânmàlàđónthẳngvàobiênchếluônchứkhôngphảihợpđồnghợpđiệcmấtthìgiờmãinhưthếnày.”Ôngtổngbiêntậpthởdàiquayđikhôngnóigì.

Cũngvớitinhthầnkiêuhãnhvàkhẩukhíbạttrờimàanhtacoilàđiểnhìnhcủagiớitrẻđó,anhtasàvàoquánbênkiaThủThiêmvớimộtđámbạncùnghộicùngthuyền.Saukhikếtluậnvớimộtgiọngchắcnịchrằng,bọndoanhnghiệpbâygiờhầuhếtlàbọnănhạiđáinát,ngọtkhôngưalạimangthânlừaưanặnghết.Anhtachodòngngônngữrấtdínhcủamìnhchuyểnlànsanglãnhđịaáitình.Anhtađứngthẳngdậy,tayvungcaonhưcánhtaynhàhùngbiệnHyLạp:congáithờinaycũngysìnhưbọngiámđốc,tứclàchỉcótiền,tiềnvàtiền.Chỉcầnmộtvé,khôngnửavéthôilàcũngđủmuađượctrinhtiếtcáirẹt!”Tiếng“rẹt”đượcanhtarunglưỡiphátranghenhưcócáigìbịxébịrách.Đámbạngõthìa,gõmuỗnghoanhôvangđộng.Thậtvôphúcchoanhta,tốiđógiờirunrủithếnàomàbànanhtalạikêcạnhcáibàncủamộtngườiđànôngvừabịrơimấtcôvợtrẻvàotaymộtkẻgiàucóđanguuấtvàrượucũngtrôivàohọngsừngsừngrồi,nghevậy,ngườinàyđứnglên,chaoôi!Caotophátkhiếp,tiếnthẳngđếntrướcmặtanhta,hỏi:“Anhbạnvừanóimuacái…rẹt?”“Thậm

chílàcáirắc!”Anhtadấnthêm.“Bâygiờthếnàynhé,mặtngườikiachợttáinhợtđi,bọnđànbàđóhưhỏngmộtphầncũnglàdođámđànôngchódáinhưmày!”Nếutớiđó,anhtachịukhóimđithìchưacóchuyệngì,đằngnàylạivênhmặtlên:“Ê!Thằngculi,cửuvạnmồhôidầukia,màybiếttaolàaikhônghả?”Cólẽhaitiếngculi,cửuvạnđãthúcmạnhvàonỗiđauđangmưngmủhơnlàcáchxưnghôtháchlối,ngườinàygiơtayđánhluôn,màđánhbằngcảmộtchaibiaBGIcònnguyênruộtđànghoàng.Anhtachưakịphiểugìđãgụcxuống,máutừmồmtứaracùngvớivàibachiếcrănglổnnhổn.

Đâylàtoànbộnhữnggìôngchủquánchứngkiếnvàkểlạichothựckháchnghe.Cònsauđótấtcảđượcmờilêncôngan,tấtnhiên,riênganhtađượctrởthẳngvàobệnhviệnkhâusáumũi,maymàchỉvỡhếtmộtbênquaihàmchứchưađếnnỗiákhẩu.Tuyvậyngườitacũngcóthểtiênđoánrằng,anhtachắcsẽphảimangmộtbộmặtdúmdó,nghiênglệchđếnsuốtđời.Nhưngchuyệnvềconngườinàykhôngchỉdừngởđấy.Vàingàysau,cómộtchiếcxechởônggiámđốccôngtycaosuĐôngVăncùngmộtphụnữxanhxao,chừnghơnbamươituổiđithẳngvàotoàsoạn.Tạiđó,suốtbuổisáng,ôngtổngbiêntậpvàcảbanbiênuỷbuộcphảingồinghehaiconngườinàynóicáigìđómàcàngnghenétmặthọcàngtrởnênđămchiêu.Cuốicùng,khitiễnkháchravề,côthưkýcònđượcngheôngtổngbiêntậpnói:“Dùsaucũngcámơncácđồngchí!Mấythángnaychúngtôiliêntụcnhậnđượcnhữngcôngvănchứngtừdoanhchịemởdướiđógửilên,cócảnhữnglầnanhchịemấylêngặptrựctiếp,đônglắm,quyếtliệtlắm,nhưngvấnđềphứctạpkhôngthểchỉnghemộtchiềuđược.Chúngtôiđangđịnhcửmộttổphóngviênchắctayvàcôngtâmxuốngđóđểtìmhiểulạimọiviệc,rấtmayhômnaycácđồngchílạitớiđâychobiếtthêmnhữngvấnđềhếtsứccơbản,nhưvấnđềbiếnmấtmườibốntỉđồngởbiêngiớichẳnghạn.Ngaytuầnnày,chúngtôisẽcửmộttổphóngviêntincậyxuốngđó,anhchịcứyêntâm…”

Vànửathángsau,cũngtrêntrangruộtcủatờbáođó,mộtbàiphỏngvấnngắnvềtìnhhìnhCôngtythôngquamiệngcủanhữngngườicôngnhântrựctiếpcạomủđãđượcđăngtải.Cáccáchnóikhácnhaunhưngđềugomtụởmộtđiểm:Ngườigiámđốccủahọcócôngđầutrongmọisựthayđổiđilêncủađơnvịvànếuđượckítênđểđượcminhchứngchophẩmchấtconngườiđó,hơnchụcngàncôngnhânsẽđồnglòngkíkếtvàđãkíkhôngítlầnrồi.Thôithìbáođãchótđăngbáochảthểngỏlờixinlỗinórấtkhóvớimộttônchỉthôngtấn,mấydòngchântrangnàycũnglàmộtcáchnóilạiýnhịkhông

kémđộkêuvang.Rồinửathángsaunữa,khianhchàngnhàbáokiakhậtkhừraviện,mồmmiệngcònxưngvêu,câuđầutiênanhtanhậnđượctừcửamiệngcủangườicánbộphòngtổchứclà:“Cậuxuốnghànhchínhnhậnbathánglươngvàlàmơnkívàobảnquyếtđịnh…chấmdứthợpđồng”.

*

**

Việcthứhailà:mộtbuổitốibỗngcómộtchiếcxephânkhốilớnđithẳngvàocánhcổngcănnhàcủaHùngtiềnđồn.Bướcxuốnglàmộtngườiđànôngcaolớnvậnquầnáobòtrôngrấtngầu.CôvợgiáoviêncủaHùngngồisoạngiáoánởnhàtrongthỉnhthoảnglạigiậtnảyngườilêntrướcnhữngtiếngnóinặngnhưcùmcủavịkhác.Đạikháilà:Cậucóbiếttôilàaikhông?Embiết.Làai?Là…anhTuấntửthần,làđạicacủacácđạica.Vậythìtốtnhấtcậuphảinóithậtmọichuyện,nóihết.Nhưng…nhưngemcóbiếtgìđâumànóiạ!Khẽmồm,làmgìmàdélênnhưbịchọctiếtvậy.Nếucầntôimờicảvợcậuvàođâycùngngheluôn.Không…Emxinanh.Nhàemnókhôngbiếtgìđâu.Vậythìtốt.Nóiđi.Thằngnàonóđãsaicậulàmviệcấy.Không…khôngcóaisaiđâuạ!Tứclàcậulàmmộtmình,làcậudámăncắpcả14tỉđồngchỉmộtmình?Không,khôngạ!Cậuvẫnnhớhaicáimặtthằnggiảdanhcônganđêmđóchứ?Emcóquenaigiảdanhđâuạ?Haithằngđóđãnằmtrongtaytôi.Cậuquênrằngtôicũngquenthuộcvùngcửakhẩukhôngkémgìcậu,nếukhôngmuốnnóilàhơnvàbạnbèthứdữcủatôicótaimắtởkhắpnơichứ.Imlặng…Lạivẫntiếngnóicủaôngkhách,càngnặngnềhơn…Tôicóthểbắtcậuphảinônrangaybâygiờ,tạiđây,vìcậukhôngđángsốngnữa.Xửsựvớimộtconngườitincậy,đốitốtvớimìnhnhưthếthìcònnênsốnglàmgì.Nhưngcũngvìconngườiấy,tôichocậunghĩbangày,saubangày,nếucậuvẫnimlặng,khôngphảitôimàphápluậtsẽlàmviệcvớicậu.Khiđómọichuyệnsẽkhácđinhiềulắmđó.Tôivề.

Saulầnđó,suốtbangàybađêmliền,côvợlosợkhôngthấychồngmìnhrakhỏiphòng,chỉngồilìbêntrong,khôngănkhôngnóivàhầunhưcũngkhôngngủ.Đếnngàythứtư,ngườichồngmớitừtrongphòngbướcra,giàxọp,vôhồn,haitròngconngươibạcphếchrồibằngcáigiọngkhàokhàocủangườibịmấtgiọng,anhtakểlạihếtmọichuyệnchovợ.Vừakểvừakhóc.Côvợcũngoàkhóc.Vàsánghômsau,khôngchỉmìnhHùngmàcảhaivợchồngngồilênxemáy

tìmđếncáiđịachỉđểlại…

VàviệcthứbagầnnhưxảyratrongkhoảngthờigianliềnkềlàsựbiếnmấtcủaĐăngĐiền.

Khitờbáocóbàiphỏngvấnnhanhđếntay.Hắnchoángngườinhưngvẫncườikhẩy.Báochícóracáigiốnggì,mộtconđĩnaygiọngnàymaigiọngkháckhônghơnkhôngkém,aichấp.NhưngđếnlúcđámđànemcủahắnquảquyếtlàvừanhìnthấybóngthằngHùngvừabướcvàosởcôngantỉnhthìtoànthânhắnbủnnhủn.Hắnbiếtđiềugìsắpxảyđếnnhưngđầuóchắnvẫncốtròngtrànhtựtrấnanrằng,thìcứđểchonótựthúnhưnglấyđếchđâurabằngchứngmàsợ,lựađàlậtngượcthếcờ,vuchonócáitộithamô,hủhoásắpbạilộnênphảirachiêutrướcvớingườiđạidiệntổchứclàhắnđểtháotội.Đúng,luậtphápnhìnhằng,bacáithằnghànhpháplạicũngnhìnhằngnốt,chúngphảitintổchứcchứsaolạiđitinmộtphầntửbiếnchấtđược.Hắnnghĩnhưthếvàhắnsẽlàmnhưthếthậtnếunhưđêmhômđó,ônggiàTháikhôngchủđộngbướcvàophònghắn.Conmắtcủaônggiàtạpvụsaohômnaylạnhlẽodễsợ!Ôngbảo:“Tôibiếtchúđãđếnnướccùng.Làthằngđảngviênvớinhau,tôichỉkhuyênchútỉnhngộ.Đừngtrượtdàithêmnữa.”Hắnquát:“Lãonóicáigì?Lãobiếtgìmànói?Ngaybâygiờtôivẫncóthểhôbảovệtróigôlãolạigiảiđivìcáitộihỗnxượcdámdoạgiẫmcánbộ”Ônggiàthởdài:“Bệnhcủachúhếtthuốcchữarồi.Thôiđược,tôiđànhnóirađiềunàyrồichúmuốnnghĩgìthìnghĩ:TrongtaytôihiệnđangnắmnhữngbằngchứngvềviệcchúkhốngchếgàibẫycậuHùngnhưthếnàođểcậuấynhậnphảilàmcáiviệcbấtnhânlàđihạiôngNguyên.”“Láo!Nóiláo!”Điềnquát.Ônggiàvẫnkhôngthayđổinétmặt:“Chúquênrằngngàyxưa,thờiđánhPháptôilàmộtchiếnsĩquânbáophụtráchmạngđiệnđàirồisao?Nhưthế,cáiviệclưugiữnhữngcuộcnóichuyệnquaphôncủachúnhấtlàcúphônchúđiệnchocậuHùnglúcđóđangởMóngCáivớiôngNguyênđợtrồilàđiềutôicóthểlàmđược.Sởdĩchotớinaytôivẫnimlặng,bởi,mộtlàtôiphảiđiviệnlâu,hailànhữngchứngcứđócầnphảicóthờigianđểđượcgiámđịnhkĩthuậtquabạnbè,hơnnữa,tôivẫnchưathậttinởtôicũngnhưchưathậttinởchúcóthểtángtậnlươngtâmnhưthế,chođếntrưanay,lúccậuHùng…”“Thằngmậtthámkhốnnạn,màykhôngđángsốngnữa!”Hắnlaođếnvớicáighếđẩutrongtay.“Nếuvậychỉthêmtộigiếtngười.Toànbộnhữngbằngchứngđó,tôiđãgiaohếtchoôngVậnsángnayrồi.”Ônggiàvẫnđứngim,khôngcầnnétránh.Chiếcghếrơixuốngsànnhàcáiầmnhưtiếngđộngđịnhmệnhcủacuộcđờihắn.

NgayđêmđóhắnđiệncầucứuBaVinh.Tiếngnóiởbênkiađầudâyvanglênráohoảnh:

“Thếà?Cũnggayđấynhỉ,đànhvậy,cậuđãđiquáđà,cậuphảichịutráchnhiệm,tôicóbaogiờnóicậuphảilàmmạnhthếđâu,chẳnggìcũnglàđồngtiềnbátgạomồhôicủacôngnhântôixótruộtlắm!”“Xótruộtcáiconmẹmày,hắngầmlêntrongmáy,thằnggiàkhốnnạnnhưngnênnhớnếucóchết,taocũngkhôngchịuchếtmộtmìnhđâu.Tuỳcậu,còntôithìtôivẫnthíchsốngvàsẽsốngđànghoàng.Vĩnhbiệtanhbạntrẻ!”Hắnđứngsứng,thởhồnghộcđếncảchụcphútsaumớitạmtrấntĩnhđược.Tứclàlãomuốnđểmặcmìnhchếtmộtmình,cònlão,suyđếncùnglàmìnhđãcómộtbằngchứngcụthểnàođểlãophảichếttheođâu.Hắnthởhộclêntiếngnữa.Rấttiếc,hắnnhủthầm,nếungaybâygiờcómàyởđây,BaVinhạ,thềcótửthầntaosẽbẻnátcáicổhọngthốithacủamàyra.Biếtlàthua,làhoàntoànhếtđường,làchỉsángmaithôi,khicảhàngngànngườiởđâybiếtchuyện,nhấtđịnhhọsẽtừmọihangcùngngõhẻmrùngrùngkéođếnxéxáchắnranhưxéxácmộtconchóghẻ,hắnquyếtđịnhbỏtrốn.Trốnthoátđượccáivụnàyđãrồitìmcáchphảnpháolạisau.Nhưngkhôngthểtrốnthậtxavàotrongđêm,hắnbènnghĩđếnngôinhànẻokhuấtcủaThanhThuỷnhưnghĩđếnmộtđiểmchờtrunggianbấtngờ,kínđáo,vảlại,cáinàymớilàhệtrọng:hắncầnlấylạitừtaycôtagầntrămngànđôlatíchcópđượccảđờiđểchuẩnbịmuađấtmởtrangtrạiriêngsaunày.Sốtiềnấyhắnkhôngmuốngửingânhàngvìdựphòngsốphậnbiếtđâusẽcólúcgặpvậnhạnkhôngcưỡngđượcnhưthếnày.

Khốnkhổ!Hắnđâucóhayrằngchínhcáiđiềudựphòngácnghiệtâylạiđangchờhắnởphíatrước.MởcửachohănkhôngphảiThanhThuỷmàlàthằngcongớmguốcvừaxổngtrạivềchiềunay.Mộtlưỡidaobầulạnhbuốtkềvàocổhắn,tiếptụclàtiếngnóicònlạnhhơn:“Chàoôngdượnghờ!Đangđịnhđitìmôngthìmayquá,ônglạivácxácđến”“Cháutìmchúcóviệcgì?”giọnghắnrunbắn.“Đểđòilạicáinợôngđãnợtôi,“Tôinợcậu?”“Đúng!Chínhôngđãgiànxếpvớicảnhsátđểđưatôivàotùtrongkhiônglạixoenxoétvớimátôilàđãbằngmọicáchbảolãnhchotôira”“Cậu…Cậuđùađấychứ?Sao…Saolạicóthểcóchuyệnấyđược!”“Tôikhôngđùavàtôicũngkhôngbaogiờđùavớicáithứkhốnnạnnhưông!Chínhtaitôiđãđượcmộtngườitrongcáibộphậnchốngmatuýấynóira.”

Lưỡidaobầukhứangọtvàothịt,hắnluốngcuốngnhìnvàogóc

nhà,nơingườiđànbàđangngồicorúm,mặtđổchàm,giọnghắnlíulại:“Kìaem!...Emthừabiếtlàmgìcóchuyệnnày…Emnóivớiconmộtcáigìđichứ!”“Con!...”Hấc!Mộttiếngcườinhưgẫyxương:“Bàấylàmgìcóconvàtôicũngkhôngcómộtngườimẹnhưbàấy,bàấychỉlàcáiđụnthịtchomộtconchódáilàôngđếngiàyvòtìmthúvuithôi.”Tiếngkhóctủinhụccủangườimẹbậtlên.“Thế…Thếbâygiờcậumuốngì?”Hắnnhănquắtmặtlạikhilưỡidaocứasâuhơnchútnữa“Tôicótiền,cónhiềutiền,tôicóthểchiachocậumộtphầnba….Mộtnửacũngđượcđểcậulàmvốn”“Câmcáimồmthốicủaônglại!Tôitrốntrạirađâykhôngphảivìbacáiđồngtiềnnhơnhớpcủaôngmặcdùtôibiếtrằng,đểbàkiacóthểcanhgiữnguyênvẹnchoôngđượcnhữngđồngtiềnấy,ôngđãtìmcáchbántôiđi.Tôicầncáimạngchócủaông!”

Lưỡidaovunglênchémmạnhxuống…Mộtchútbảnnăngtrậnmạccònsótlạikhiếnhắnkịpnénhanhcáiđầusangbên.Chỉnghecáiphập.Cảmảngthịtbằngbàntayởbảvaihắnbayra,liệngxuốngđấtđỏtươinhưvẫycòngiãy,ngườiđànbàthétlên.Chínhtiếngthéthãihùngấylàmnhátchémthứhaichựnglại.Thừadịphắncướpdaovùngra,chạythụcmạngvàobóngtối,chạyvớitốcđộmàcảđờihắncũngkhôngbaogiờngờrằngmìnhcóthểchạynhanhđượckhủngkhiếpđượcnhưthế.Hắncứnhằmnhữngbóngtốicaosumàchạy.Lácànhcaosuđậprátbỏngvàomặthắn,rễcaosuquậthắnngãvùimặtxuốngđất.Vẫnchạy.Phíatrướcphíasau,bênphảibêntráihắnđangcóhàngngànhàngvạnnhữnghồnmacaosucòngqueo,rúrítđuổitheo,bủavây,phunphìphìhơithởlạnhbuốtvàomặthắn.Hồnmacủanhữngtrậncháyrừng,củanhữngchấmsánglântinhnghèokiệt,củanhữngdòngmủchảytrànxuốngđấtnhưmáu.Máungườivàmáucâyhoáthànhtháclũđỏlòmthốctháovàomắthắnđòihắnphảitrảlời.Hắncàngchạy,chạynhưcuồngmê…

Nhưngsốphậncủahắnchỉnốidàithêmđượcmộtđoạn.Rađếnconđườngnhựachạydàivensông,chútnữahắnđâmsầmvàomộtchiếcxeđangphóngngượclại.Trênxelàmộtgiọnghátđànôngôêkhôngragiọngđiệugìcả.Chiếcxephanhkít.Mộtngườiđànôngtocon,cởitrần,vậnkhốnhảyxuống.HắnnhậnrađólàMaK’liêng,chàngtraingườidântộcngàynàyđãlàmchohắnbẽmặttrongvụđốtrừnglúcnàyđãthànhmộtôngtrungniêntránhóinhưngvẫnrấtvâmvam.Dướiánhđènpha,MaK’liêngcũngnhìnrahắn,ônghétto:“A!...Thằngđốtrừngđâymà.Màytínhđiđốtchỗnàonữamàchạynhưngựavậy.A…Màycócondaoởtay.Cáivaimàylạiđangchảy

máunữakìa.Thôiđúngrồi,màyvừađigiếtngườivềrồi,đểtaobắtmàygiảilêncôngan…”Cơnuấthậnđượcdịpbùnglên,ĐăngĐiềnnghiếnrănglaotới,lưỡidaovunglên…nhưngtrongbóngđêmchỉnghemộttiếngtõmrấtnặng,toànthânhắntabịngườiđànôngnéđượchấtvăngxuốngsông.Dòngsôngmùanàyđangchảymạnh,nhậnđượcconmồinókhoáitrágầmlênmộttiếngrồinhấnchìmquặnmìnhlôiraxa…MaK’liêngđứngngẩnngơtrênbờtiếcrẻ:“Thôi,nólặnđiđâumấttiêurồi,vậycóuổngkhông?”

Cảtuầnsau,ngườitacóýđitìmnhưngkhôngthấyxáchắnnổlên.Hắncònsốnghayđãchết,khôngaidámchắcvìngườinhưhắnkhóchếtlắm.Chỉbiếtkhinghekểlạichuyệnnày,ônggiàTháilạilắcđầu:“ÔngVận!Khitôiđembacáiquânbáo,điệnbáoradoạhắn,thựctìnhtôiđâucóngờhắnlạihànhđộngvĩcuồngnhưvậy.”“Doạ?Tứclàbáckhônghềcóbằngchứngcụthểnào?”GiámđốcVậntrợntrònmắt“Không”ônggiàtrảlời“NếucólàmsaoôngNguyênphảiđếnnỗivàotù.Mộtvàilầnbắtgặphắnlấmlétđivề,lấmlétgọiđiệnthoạitôichỉphỏngđoánnhưngvàophútchóthắnthếnàocũngsẽphảncunglờithúcủacậuHùng,tôiquyếtđịnhnắngânhắn.Vẫnlàthủthuậtquânbáo.Chỉbuồnngàytrướcthủthuậtnàychỉđemápdụngvớikẻthùbâygiờlạiđemrasửdụngvớiđồngchícủamình”Vàôngbuồnthật,trongkhiVậnbậtcườihahảthìngườiđảngviêngầnnămchụctuổiđảngấynóitiếp“ChờôngNguyênra,tôisẽxincácđồngchíchotôinghỉ”

ĐócũnglàlúcđoànthanhtraliênngànhbắtđầuxuốngTổngCôngtyvàCôngtyxemxéttấtcảmọiviệctrởlại.Vẫncómặthầuhếtnhữngthànhviêncủađoànthanhtratrướcnhưngchỉriêngôngđoàntrưởnglàngườitakhôngnhìnthấyđâu.

34MỖISÁNGTỈNHGIẤC,VŨNGUYÊNLẠITHẤYDƯỜNGNHƯ

quảtimtrongngựcmìnhtora,sưnglên,nặnghơn,cưnhưlànếuchỉvôýhomạnhmộttiếnglàcũngđủđểchokhốithịtphùnềđódứtđứtdâychằngmàrơitõmxuốngdạdày.Ôngimlặngchịuđựng,khôngkêurên,khôngvậtvã,khônghérăngnóinửalờichongườibạntùbiếtđiềunày.Biếtlàmgì,ôngấychỉthêmlotrongkhiôngđãcóbiếtbaođiềuphảilonghĩrồi.Cònytếnhàtùư?Đãđôibậnngườigiámquảnyêucầuôngđikhámhaykêubácsĩxuốngnhưngôngđềulắcđầubảochưaviệcgì.Ônghiểubệnhcủaông.Cănbệnhđangtừnggiờđưaôngđếnsựlạnhgiácủacáichết.Tốtnhấtlàngaysángnay,ngaybâygiờphảilàmcáchnàođócómộtmảnhgiấy,mộtcâybútđểôngviếtsẵnmấydòngchothằngbéphòngkhicáicụcthịtkianóngừngđậpbấttử.

Vàođúngnhữnggiâyphúttuyệtvọngnhất,nhữnggiâyphútkhôngcònkhảnăngchờđợibấtcứmộtcáigì,kìlạthaycuộcđời,mộtsựkiệnậpđếnđãlàmchosốphậnônghoàntoànthayđổi.Mộtbuổisángnhưmọibuổisáng,ảmđạmvàngộtngạt,khôngbáotrước,cũngkhônghềcómộtdấuhiệunàogọilàđượcđánhđộng,anhquảngiáongườimiềnTrungđãngoàinămchụctuổichưavợ,tínhtìnhcaynghiệt,bỗngđứngsừngsữngởngaytrướccửa,quầnáonainịtchỉnhtềnhưsắpvàotrận,cấttiếngnặngtrìnhtrịch,cáithứtiếngnếuđượcvanglênởhộitrườnghộinghịthìkhôngmộtthứtiếngnàocóthểđịchnổivềnănglựctranhluận:

-PhạmnhânVũHàNguyênlêngặpbangiámthị!

Thôichết!Mìnhđượcgặpthằngbérồi,cókhikhôngcầnphảiviếtlạichonómấychữnữarồi…ýnghĩđầutiênreovangtrongđầuônglànhưthế.Rồilậpcậpkhôngkịpvuốtlạitóctai,khôngkịpxốclạibộquầnáoxộcxệchhôimù,thậmchíchútnữaquêncảxỏđôidépnhựacóccáyvàochân,ôngvộilậtđậttheongườiquảngiáođiluôn.

Ngườibạntùgiàđangnằmngửatrênbệ,chỉkhẽnhướngmắtnhìnrồilạichuyểnmìnhnằmnghiêng,úpmặtvàotường.Chậc!Chắclạimộtbuổihỏicungchánngắtvànhàmtẻ,chỉthêmchuốccáisựbựcvàongười.Ôngnghĩvàtiếptụcđểđầuócchìmsâuvàocõisuy

tưởngbítbùngnửathứcnửangủ.

…Nhưngchỉkhôngđầymườilămphútsau,ôngđãbuộcphảingồidậy.VũNguyênđãtrởvề,mặtmàyngơngác,taychânquờquạngnhưcáingườivừađượcnhậnbảnántửhình.Ôngđứnglặnggiữaphòngmộtlúclâurồiđiđếnbênngườibạntùcủamình,giọngkhôngravuikhôngrabuồn,khànđục:

-Bácà!Tôiđiđây!Tôiravớicuộcđờiđây.Ngườitaquyếtđịnhthảtôirarồi.

Ngườibạntùcaumày.Chỉđếnkhitinrằngconngườiốmyếukiađangnóithật,ôngmớikhẽrùngmìnhmộtcái,lóngngóngcầmtayVũNguyênrồiômcảthểxácxươngxẩuấyvàolòngmình,tiếngnóicũngkhôngravuikhôngrabuồn:

-Mừng…Mừngchocậu.Dẫusaocũngthoátđượcmộtthằng.Mừng…Thếlàcuốicùngrồiônggiờicũngcómắt…Phápluậtmìnhcũngcómắt.

-Tôiratrước,bácrasau…Đồđạctôiđểlạitấtcảchobácdùng…Rangoàiđó,nếucòn…nếusứckhoẻcònchophép,tôisẽlàmtấtcảnhữnggìcóthểlàmđượcđểminhoanchobác…Thỉnhthoảngtôisẽvàothăm…Bácnhớgiữgìn.

-Cámơntấmlòngcậu.Chỉnghecậunóiracâuấylàtôiđãmátruộtlắmrồi.Đừngbậntâmvìtôi,rangoàiđócậucốmàtrịbệnh,quỹthờigiancậucònnhiều,đừngbuôngtrôi.Còntôi…Hơnbảythángởvớinhau,đãquýnhau,hiểunhau…Cậuđitôibuồnlắm…Thôi,điđi!Chotôigửilờihỏithămthằngnhỏ…

Chỉnóiđượcđếnđó,ônggiàvộiquayđi…

*

**

Đónôngởcổngkhámlàthằngcon,Vận,chủtịchcôngđoànPhượng,ônggiàThái,Hảicụtcùngnhómthươngbinhcủamìnhvàmộtngườiđànôngcaolớnđứnghơitáchraxamộtchút.Nhưngôngkhôngnhìnthấygìhết.Cảmộttrờinắngsángùaập,phóngthẳngvào

mắtkhiếnôngchênhchaonhứcmỏikhôngchịunổi.Chỉđếnkhitiếngthằngbévanglêncùngvớihaicánhtaycủanóômxiếtlấyngườiôngthìôngmớitỉnh.“Bốơi!...Saotócbốbạchếtcảthếnàyhảbố?”Đôimắtcủanólonglanhnước.Lầnđầutiênôngđượcnhìnthấyđôimắtmởtocủanóbộclộmộtthứtìnhcảmmãnhliệtvớiôngthếnày.Vậycũngđủđểbùlạicảkhoảngthờigiantủinhụcđãtrảiqua.Ôngđịnhhỏimẹđâuconnhưngrồilạithôi.Sựvắngmặthiệnranhỡntiềnnhưvậyđãquárõrồi,cònhỏilàmgìnữachoconkhótrảlời.

-Hàngtrămngườiđòiđượcđiđónanh,tôivớibàPhượngphảigắtlên:“CácngườiđịnhbiếnôngấythànhTạĐìnhĐềà?”họmớichịuthôiđấy–Vậnnóinghẹngiọngvàđộilênđầuanhmộtcáimũtránhnắng.

-Thếà!

Ôngcười.Cườimếumáo.Cáicườicủatửtùthoáthiểm.Cườivớitấtcảnhữngkhuônmặtbạnbèđanghướngvềôngvớivẻxótxa,cảmkíchđếnrãrời.Họômlấyông,họnhìnông,họsờnắnchântayông,họkhóc,họcười,họhỏi,họnóiđủthứchuyện,họlạikhócvàcuốicùngtheoýcủaPhượng,họbảoônglấybộquầnáotùtrongtúixáchra,rảixuốngđất,bướcquađểthựchiệnmộtthủtụctâmlinhlàkhôngbaogiờphảibướctrởlạicáinơinàynữa.Ônglắcđầubảokhôngcầnthiếtphảilàmnhưvậy,khunhàtrongkiakhônghẳnđãlàđịangục,tạiđócũngđangtồntạinhữngconngườitheođúngnghĩađencủanó.

-Vận…Thếnàylàthếnào?–Bâygiờôngmớihỏicáiđiềucồncàomuốnhỏitừlúcnãy.

-Tốtnhấtlàanhnêntìmcâutrảlờiởconngườikia–Vậnchỉcáingườicaolớnvẫnđangđứngởxa–Giớithiệuluôn:ĐộitrưởngbảovệmớicủaCôngtytađấy,mộtđộitrưởngtốtnhấttrongcácđờiđộitrưởng.

Đếnlúcđóđôimắtquángnắngcủaôngmớinhìnrađólàai.

-Tuấn…CóphảiTuấnđấykhông?–Ôngthảngthốt.

-Chứanhcholàai?

Tuấnđilạiphíaông,vẫnhầmhố,tocon,quầnáobòcăngníchnhưngđãkhôngcònbộrâurậmrìlàmtốixầmcảkhuônmặtrấtđànôngnữa.

-Chàosếp!–Tuấngượngnhẹđưataybắtlấybàntaycónhữngngónxanhrớt,runrẩy–Mừngsếptrởvề.

-Cámơn!...Cũng…cũngmừngTuấntrởlạiđộingũcôngnhân–Rõrànglàôngthấycócáigìkhôngthoảimáitrongcâunóicủamình.

Đoánbiếtđượctâmtrạngấy,Vậnvộixuatay:

-Thôi,khôngthểđứngđôihồimãiởđâyđược,bâygiờthếnày:Aicầnlàmviệcgìthìtranhthủlàmđi,aikhôngcóviệcthìđidạo,tôivớicậuTuấn,ôngTháivàcháuLongđưaanhNguyênđitắmrửa,thayxốngáo,nghỉngơichútít,haitiếngnữa,đúng11giờ,tấtcảtậptrungtạiquáncákèođườngTúXươnglàmmộtbữamừnggiámđốctrởvề.Giảitán.

TrừPhượngcóviệccầnlàmvớicôngđoànThànhphốthật,cònaicũngmuốnđitheoông,nhấtlàcánhHảicụtnhưngVậnlắcđầubảocònnhiềudịp,lúcnàycầnđểchoanhấyđượcyêntĩnhcáiđã.

*

**

-Nóichomìnhngheđi…rốtcuộccáigìđãxảyravậy?

CósựtrợgiúpcủaônggiàThái,tắmrửa,cạorâu,thayxốngáoxong,cóvẻnhưtrẻlạiđôichút,câuđầutiênônghỏiVậnlạivẫnlàcâuđó.VậnýnhịcầmlấytaythằngLong:

-Bâygiờchúcháumìnhđixuốngquầykiếmmộtchairượuthậtngon,đểchúTuấnởlạivớibố.Nàođinào,chàngtrai!

Haichúcháuranhanh.ÔnggiàTháivẫncònloayhoaytrongbuồngtắmvớibộquầnáobẩnvừathayracủaông.Chỉcònlạihaingười,mộtnétgượnggạohiệnrõtrêngươngmặtVũNguyên:

-Chomìnhxinđiếuthuốc–Ôngnói–Khỉthật!Trongđóđãbỏ

đượcvàithángrồi,giởrangoàilạithèm.

-Anhyếuquá!–TuấnmồimộtđiếuManbrođưachoông–HàThươngbảobệnhnhồimáucủaanhlạitáiphát.

-HàThương…Côấycũngbiếttôingồitùư?–ÔngquayđitránhcáinhìncủaTuấn.

-Mấythángqua,chínhcôấyđãchạyđônđáokhắpnơiđểtìmcáchxácminhchoanh.

-Xácminhchotôi?–Ônghụtgiọnghỏilại.

-Vâng!CôấyđãlầnratậnMóngCáitìmgặptấtcảcơquanchứcnăngcửakhẩuhainướcđểnắmlạimọichitiết,đãgặpchúBảythứtrưởngđểnhờcanthiệpvớibênkiểmsát,đãđếntoàsoạnbáo,đã…

HaimàngtaiôngbỗngtrởnênlùngbùngkhôngthểnghehếtcâunóicủaTuấn.Haimắtôngmờđi.Mộtcáigìnghẹntứcchẹnlấycổ…

-ÔngBằng,ôngDươngvàmộtngườiphụnữtênlàALinhởMóngCáigửilờihỏithămanh,hẹnsẽđếngặpanhvàomộtngàygầnnhất.Nhữngngườinàyhọđãgiúpcôấynhiềulắmđểtìmrasựthật.

-Chomìnhxin…xinmộtđiếunữa!–Nhữngngóntayđưaralậpcập.

-Thúthực–Tuấnnóitiếpvàđưachoôngcảgói–Anhnênhútítthôi.Tôicũngkhôngngờmộtngườiphụnữđangmangbệnhlạicósứclựcdẻodaiđếnthế.

-Bệnhư?...Thươngđangmangbệnhư?–Ôngquayphắtkhuônmặtđanghếtsứcđờđẫnlại.

-Tưởnganhbiết?

-Không…Khôngthấycôấynóigìcả.Bệnhgì?

-Bịnhiễmchấtđộchoáhọc.

Nhưkẻbịsaynắng,ônglảođảorơingườixuốngghế,giọngkhào

khào:

-Chấtđộc…Saolạichấtđộc…Chấtđộcởđâu?

-Cólẽtạinhữngngàyđầulặnlộikhảosáttrongrừng,côấyănphảinướccủanhữngconsuốicạncònvươnglạicáichấtthờichiếntranhđó.Nhưnglúcnàybệnhcũngđangtạmdừng.CáithứthuốcchếtừthảomộccủaanhTrungQuốcđắtmộtchútnhưngcũngcócônghiệu.

-Tuấn…chínhcậuđãnhiềulầnsangtậnđấtbênkiacắtthuốcphảikhông?Thảonào…

-Lầnấytôicónhìnthấyanh.

-Vàcũngchínhcậuđãcùngcôấyđiminhoanchotôi?

-Chocảcôấynữa–Tuấnnhìnthẳngvàomắtông–Côấyvẫnyêuông,càngyêuông.Phảicómộttìnhyêumạnhlắm,ngườiđànbàmớicóthểvượtlêntrêntấtcảnhưthế.Tôighenvớianhnhưngtôikínhtrọngcôấy.

-Thươnglúcnàyđangởđâu?

-Chínhvìlẽnàymàsángnaytôicómặttrongsốnhữngngườiđiđónanh.ThươngđangnằmđiềutrịởtạiCôngtycủacôấy.Saunhữngngàycốsứcvừarồi,côấybịsuynhượctrởlại.Dùcôấykhôngnóivàcũngkhôngchotôinóinhưnglàđànông,tôivẫnphảicóphậnsựnóiravớianh.Tứclàanhnêncómặtởbêncạnhcôấylúcnày.

-Nhưng…

-Tôihiểuanhđangnghĩgì.Vớitôi,côấychođếnlúcnàyvẫnchỉcoilàbạn,bạntheođúngnghĩamặcdùhàngngànlầntôimuốnphávỡnó.Cũngtiệnthểthôngbáoluôn:Thángsautôisẽlấyvợ.Vợtôi,kỹsưtrồngtrọt,chínhlàcôemruộtcủaHàThươngmớitừngoàikiavào.CảtôivàHàThươngmuốnmờianhlàmchủhôn.

Lạimộtcáigìthúcmạnhvàongựcnhưnglầnnàynóthúcmạnhhơn,nhưbópnhưnghiến…

-AnhNguyên…Anhcósaokhông?–Tuấnlongạihỏi.

-Không…khôngsao–Ôngquaylại,nắmchặtlấytayTuấn,bàntaygânguốccónhữnghìnhxămnặngnề-Tuấn...Tuấnthalỗichomình…

Nóiđượcđếnđóthìnướcmắtôngtràoravàcólẽđâylàlầnđầutiênôngcứđểmặcchonótràomàkhôngcầnkìmnénlại.

Haichúcháumởcửabướcvào,tươicười,trêntaymỗingườilàmộtđốngnhữngrượubia,nướcngọt,kẹobánh.ÔnggiàTháicũngtừbuồngtắmđira,trêntaylàmộtđốngquầnáoướt.

-Tađiđượcchưa,Tuấn?–Vậnhỏi.

KhôngphảiTuấntrảlờimàchínhVũNguyênlêntiếngmộtcáchkhónhọc:

-Vận…Chươngtrìnhthayđổimộtchútđi.Mìnhcầnphảiđingaybâygiờ.Rấtcần.Nóimọingườithalỗichomình.

Vậnkhônghềtỏngạcnhiene,anhchỉkhẽnhìnsángTuấn,lắcđầu,cười:

-Tôibiếtanhsẽnóicâunày.Tạitôi.Đánglẽtôichưanênđểhaingườingồiriênglạivớinhau.Thôi,cũngkhôngsao,đànhvậy.Monganhsớmtrởvề.Tấtcảmọingườiđangđợingườigiámđốcyêumếncủahọtrởvề.

-Vận…Biếtnóithếnàovớicậubâygiờ…Mìnhsẽtrởvềnhưngkhôngphảitrởvềnhưcậunói.Chỗđólàcủacậu,chỉcócậu…Mìnhmệtrồi,đủrồi,hếtthờirồi.

-Mọiviệcanhdặnlại,cơbảntôiđãlàmxong,anhtrởvềlúcnàylàđẹp–Vậnnghiêmgiọngvàtỏýkhôngmuốnnghethêmgìnữa.

-Cậubiếttínhtôirồi–Ôngcũnglạnhgiọng–Cóbaogiờtôinóiđiềugìmàtôiđãkhôngnghĩkỹđâu.

Ôngquayquađứaconvàcólẽđếnlúcnàyôngmớichútrọngnhìnkỹvàonỗikhắckhoảivàniềmhyvọngtộtcùngđanghiểnhiện

bằngxươngbằngthịtcủamình…

-Long…Conchữngchạclênnhiềuquá!Bố…bốcámơncon.Nhữngngàyởtrongkia,nếukhôngnghĩđếnconthìbốđã…Convềtrướcvớicácchú,xongviệc,bốsẽvềsau.Từnaybốsẽluônởcạnhcon,bốsẽkhôngđiđâunữa.

-Bố…nhưngbốđiđâu?–Đôimắtnóvẫnmởtonhưthế-Mấychúbảobốđangbệnhmà…Bốchoconđitheovới.

Sợrằngsẽkhôngthoátranổicáinhìnrợnngợpấy,ôngsờtaylênnắmđấmcửa:

-MìnhđiTuấnnhỉ?

Vậnchỉkịpnhétvàotúiáoôngmộtlọthuốctrợtimloạiđặcbiệtvừamuađược,dặn:

-Anhnhớnhé,chủnhậtnày,tứclàcònđúngbangàynữa,Côngtysẽtổchứclễhộichàomừng20nămngàythànhlập,tạmgọilàlễhộicaosu,anhphảicómặt.

Đôimắtôngchợttrởnênxavắng:

-Đãhaimươinămrồikiaà…Nhanhnhỉ!Đượcrồi,bằnggiánàomìnhcũngsẽvề.Tạmbiệttấtcả.Tạmbiệtcontrai!

35NHƯNGVÀONGÀYCHỦNHẬTHÔMĐÓ,ÔNGKHÔNGTRỞ

vềmộtmình.CạnhônglàHàThươngmặcdầumớingồidậyđượcnhưngchịcứnhấtquyếtđòiđitheoông.“Emmuốntrởlạicáimảnhđấtlưugiữbaokỉniệmấycùnganh,côngkhaiđigiữarừngcây,đigiữanắnggió,đigiữacuộcđời,điềumàemhằngấpủbaolâunay.Vảlại,anhcònyếulắmemkhôngthểđểanhmộtmìnhtrongnhữnglúcthếnày”Chịnói.Vàôngcũngkhôngmuốntrởvềbanngày.Chịhỏisaolạithế?Anhvẫncònengạiđiềugìchăng?Ôngcườibuồn:“Điềulongạinhấtlàkhôngcóemthìgiờđãcórồi.Anhmuốnvềbanđêmđểđượcmộtmìnhtậnhưởng,thunhậntấtcảmọicảnhsắc,âmthanhvàongườimàkhôngphảiphântánbởibấtcứmộtđộngtácxãgiao,chàohỏinàohết”.“Cuốicùng,nhàtùcũngkhônggiếtđượccáihồnlãngmạnnghệsĩtronganh”.Chịbảo.

Vàhọvề.Vềxuôitheotrụclộ14mịnmàngnhưlụa,vàtrênchiếcxecủaCôngtychịdoTuấncầmlái.Khicòncáchsânvậnđộngmộtquãng,đủđểngheđượcnhữngtiếngtrốngnhạctừđóđangrộnrãvẳngđến,ôngmuốnxuốngxe,lặnglẽđibộvào.Ýnhịđểhaingườiởlạivớinhau,TuấnquayxeđánhvềCôngtyviệncớcònphảikiểmtralạicôngtácbảovệmộtlầnnữađểđêmlễhộikhôngxảyrađiềugì.

Mentheohèđường,nươngvàbóngtốicủanhữngtáncaosu,họtiếndầnđếnvùngánhsángchóiloàtrướcmắt.Chaoôi,đôngkhôngxiếtkể.Vòngtrongvòngngoài.Chennhaulấnnhau.Cười.Cảbãicỏrộngmênhmôngđãkenkínngườimàngườitừđâukhôngbiếtvẫntừngđợttừngđợttrànvề.Dườngnhưngườitừtấtcảnhữngcánhrừngcaosuthầmlặngxagầnđổhếtvềđây.Cờhoa,sắcáo,khẩuhiệu…chuyểnđộngđủmàu,nhưsóng,nhưmây,hoamàychóngmặt.Mộtmànmúasưtửnáohoạtđanghúthếtnhữngtầmmắtmọingười,tầmmắtnhữngcôgáiđiratừnẻokhuấtvõngvãnhmuỗibay.Trămnămmớicómộtlần.Ngànnămđâuhềmơtưởng.trongcáivuisướngđêmnay,trongđáymắtcáccôvẫnkhôngnguôiđiđượcchútngỡngàng,thoảngthốt,thậtđấymànhưhưđấycủanhữngthángngàylầmthanvẫncònhằnvết.

-Đôngquá,khéochếtbẹpmất.Đểembáomấyanhđếnđưaanhlênhàngghếđầungồichothoáng.–HàThươngnhìnsắcmặtôngtỏ

ýlongại.

-Đừng…Đừng!–Ôngnóinhưvannài–Cứởngoàinày…Anhmuốnchúngtaởngoàinày.

-Nhưng…

-Emđitheoanh!

ÔngdẫnHàThươngmentheođámđôngđitắtsangbêncánhphảisânvậnđộng.Tạiđó,thậtbấtngờ,họtìmđượcmộtsườnđấtthoaithoảithấpthoángnhữngthâncaosumàtừđây,tuyhơixamộtchútnhưngcóthểquansátđượctoàncảnh.

-Chỗnàythậttuyệt,lạimátnữa.Saoanhtàithế?

-Anhthuộctừngthướcđấtởđây.

Ôngthởnặngnềrồihạngườingồixuống,tựalưngvàogốcsugiàxùxì,khẽnhắmmắtlạiđểmặcchogiólùavàokhắpthânmình.Dướikiađiệumúalânđangđivàonhữngtiếttấutưngbừngnhấtđểchuẩnbịchấmdứt.Vầngsángvàâmthanhtừđódựnglênngangtrời,hấtlênsoimờtỏkhuônmặthốchácnhưngvẫncònrấtđẹpcủaông.Bấtgiácchịnắmlấybàntayôngđưalênmôimình,đểlặng.Ngườiđànôngnàytừbâygiờtrởđilàcủachị,mãimãicủachị,chịsẽmangtấtcảtâmhồn,thểxáccủamìnhrachămsóc,bùđắp,sưởiấmchoông.Trướckhiôngđượcrakhỏinhàtùmộttháng,ngườiđànbàlàvợôngđãchínhthứcđâmđơnratoàxinlyhôn.“Sốngcạnhmộtngườiđànôngghẻlạnh,khảdĩvìconcòncóthểcònchấpnhậnđược,nhưngphảilàmvợmộtkẻtộiđồdùsaunàykẻấycóratùthìtôikhôngđủsức”.LýdođâmđơncủabàtheoanhVậnnóilạilàchỉcóthế.Vàlầnnàythìôngchấpnhận.Cũngvìthằngbémàôngchấpnhận.Vàsâuxahơnlàcònvìchịnữa.“Tạisaoemlẩntrốnanh?”Ngaytừlúcthoạtgặp,gụcđầuvàongựcchị,ôngđãhỏicáicâuhàngngànlầnmuốnhỏimàkhôngđượchỏiấy.“VìthằngLong,vìgiađìnhvàsựnghiệpcủaanh,vìcảcănbệnhnhiễmđộccủaemnữa…Emkhôngmuốnlàmkhổanh”.Cũngngànlầnchịmuốntrảlờinhưthếmàchẳngthểtrảlờivàgiờđây…

-Thương…,tiếngôngthoảngnhẹ.

-Dạ…,chịtrảlờikhekhẽ.

-Emcónhớchuyệnanhnóivề…ngườibạntùcaoniênnằmcùngphòngvớianh?

-Emnhớ.

-Nếunhưanh…Emcóthểthayanhlàmsángrõchuyệncủaônggiàkhông?...Tộinghiệpông!Cũngchỉlàhệquảcủamộtthời…

-Emhứa,emsẽlàmnhưngcảhaichúngtacùnglàm.Emkhôngchoanhnóinhưvậyđâu.

-Cảmơnem…Emtốtquá!

Bỗngchịrờitayôngra.Dướikiabuổilễcóvẻnhưsắpbắtđầu.Biểnngườichợtắnglịmnhưchưahềvỗsóng.Rồimộttiếngnóiđànôngqualoavanglên.Tiếngnóivượttrênquầngsáng,vượttrênnhữngvòmlácaosu,bayvàokhônggianthămthẳm,tiếngnóitrầmấmcủaVận:

”Thưacácđồngchívàthưatấtcảbàcon!Sởdĩlễhộicaosuphảilùitớitậnbuổitốilàvìchúngtacầnchờmộtngười.Ngườiđóbằngcảđờimình,bằngtấtcảnhữngvuibuồn,vinhnhụccủamìnhđãgópphầntạonênsinhkhíchocuộcsốngngườilàmcaosuhômnay.Conngườiđókhôngbiếtthùghétai,khôngđộcácvớiai,conngườiđóchỉbiếtyêuthươngchânthậtvàvắtkiệtsứclựcmìnhchosựsốngcủarừngcây.Conngườiấyvừaphảitrảiquanhữngngàythángthăngtrầmmàmộtngườibìnhthườngsẽkhóbềtrảiquađược.Ướcmơcháybỏngcủaconngườiđólàđượcnhìnthấymộtmôhìnhcổphầnhoáhiệndiệngiữanơiđây.Ướcmơấyhômnayđãthànhhiệnthực.Làmộtnhâncáchcộngsảnhiệnđạithuộcvềchúngta,thuộcvềnhữngrừngcâynghèokhổ.NgườiấylàgiámđốcVũHàNguyên…

Chịcốkhôngkhócmànướcmắtvẫncứtràora.Trongnỗixúcđộngdịunhẹ,saochịbỗngthèmđượcnghetiếngkènnămxưacủaanhđếnthế.Tiếngkènvềconthiênngagiãychết,conthiênngamỏngmanh,conthiênngatinhkhiết,conthiênngatộitình…

Anh…cònnhớngàyấyanhthườngnóivớiemcâugìkhông?–Tiếngchịthoảngbaytrongtiếngláxàoxạc–Nướcmắtcaosunhư

nướcmắtngười.Đờicaosunhưngười.Sữacaosunhưsữangười.Ngườiyêuthươngchungthuỷvớicây,câysẽvặnmìnhhiếndângchongườihếtthảy.Caosulàquạnhquẽ.Caosulàmâmthầm.Âmthầmsống,âmthầmcạomủ,âmthầmlấychồng,âmthầmsinhcon,đứaconlớnlênlạiâmthầmđitiếpvòngluânhồicủamẹnếunhưkhôngcómộtluồngsinhkhímớimẻnàothổivàogiữanhữnghànglô…Cònem,emlạibảo,anhcómộtcáiđầuthịtrườngsắcsảonhưnganhlạicómộttráitimbaocấpyếumềm,vìthếmàđờianhvấtvảnhưngcũngvìthếmàemyêuanh…Anhcònnhớkhông?

Khôngnghetiếngtrảlời,chịquaysang.Ngườiđànôngbênchịđãthiếpđitừlúcnào.Mộttiếngnổphávỡtronglồngngực,chịlẩybẩyômchặtlấykhuônmặtôngđưasátvàomình…Khuônmặtvẫnđẹp,thanhthản,hiềnhoàvàvôcùngthơngay…

Trêncaogióvẫnkhôngngừngnghỉthổivềmiềnvôđịnh.Dướikianhữngconngườivẫnđangquậyquãđitìmcáiýniệmcuốicùngcủachânlýmưusinh.Đêmdầnkhuya…Vạnvậtvẫntừnggiâylaoxaochuyểnđộng.Chỉcóquảtimnhỏbécủangườiđànôngngồibênchịlàkhôngđậpnữa!

Cuộcđờidàilắmnhưngcuộcđờicũngchóngvánhlàmsao!

HàNội–Hènăm2001

NhữngngàysôngHôngđangnướccả

CHULAI

33.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.186.34.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.196,197.35.Spalding,HànhtrìnhvềPhươngĐông,NXBT.giáo,2009,tr.187.36.Sáchđãdẫn,tr.1988.37.Sáchđãdẫn,tr.196.38.Sáchđãdẫn,tr.192.39.Spalding,HànhtrìnhvềPhươngĐông,NXBT.giáo,2009,tr.193.40.ThíchThanhTừ,Tulàchuyênnghiệp,ThànhHộiPhậtGiáo,1993,tr.23.41.Sáchđãdẫn,tr.53.42.Spalding,HànhtrìnhvềPhươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr189,190.43.Sáchđãdẫn,tr.191.44.ĐoànXuânMượu,Khoahọcvànhữngvấnđềtâmlinh,NXBT.N,2010,tr136.45.BáoKhoahọcvàđờisốngsố100(2627),20/08/2011,tr.10.46.Báođãdẫnsố125(2652),18/10/2011,tr.1047.ĐoànXuânMượu,KhoahọcvàvấnđềTâmlinh,NXBT.N,2010,tr.135.48.Spalding,HànhtrìnhvềPhươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr190.49.Vietnam.net17.00PMngày03/12/201050.HồngQuang,Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBPhươngĐông,2011,tr129.51.Sáchđãdẫntrang130.52.ThíchNguyênTạng,Chếtvàtáisinh,NXBPhươngĐông,2007,tr85.53.SpaldinhhànhtrìnhvềphươngĐôngphậtgiới,2009,tr191.54.SpaldinhhànhtrìnhvềphươngĐôngphậtgiới,2009,tr190.1.DiệuHạnh,BùiXuânLý,ChếtvàoTrungẩmvàtáisinhNXBT.Giáo2011,tr.118-1191.ĐồnMượu,Conngườilàtiểuvũtrụ,NXBTN2010,tr.94.2.ĐồnXuânMượu,Khoahọcvàvấnđềtâmlinh,NXBTN2010,tr.843.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBBTG2009,tr.112.4.ThiệuVĩHoa,Chudịchvớidựđoánhọc,NXBVHTT1995,tr.90.1.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBThếgiới,2009,tr.28.2.ĐoànXuânMượu,Khoahọcvàvấnđềtâmlinh,NXBTN,2010,tr.79.3.HồngQuang,Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBPhươngĐông,2011,tr.64.4.GiaotrinhDiệuHạnhvàChânGiácBùiXuânLý,NXBTôngiáo,2011,tr.19.5.ChâmTâm,NiếtBànKháiluận,NXBTônGiáo,2006,tr.70-71.6.Sáchvừadẫn,tr717.HồngQuangbiêndịch,Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBPhươngĐông,2011,tr.16.8.Sáchđãdẫn,tr.17.9.VũĐứcHuynh,Tổngluậnvềtướngpháp,NXBHảiPhòng,2009,tr.8.

10.JamesVanPraagh,LêTuyêndịchLêGiàhiệuđính,NXBĐồngNai,2010,tr.7.11.Chântâm,NiếtBànkháiluận,NXBTôngiáo,2006,tr.155.12.GiảoTrinhDiệuHạnh(dịch),ChếtvàothânTrungấm,NXBTônGiáo,2008,tr.33.13.GiáotrìnhDiệuHạnhvàChângiácBùiXuânLý,ChếtvàoTrungấmvàTáisinhtheoPhậtgiáoTâyTạng,NXBT.G,2008,tr.27,28,29,30.14.Sáchđãdẫntr.31.32.33.15.BànhHọcVân,Câuchuyệnđịangục,NXBLĐXH,2008,tr.68.16.Sáchđãdẫn,tr.6917.HồngQuang(dịch),Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBPhươngĐông,2011,tr.76-77.18ĐoànXuânMượu,Khoahọcvàvấnđềtâmlinh,NXBTN,2010,tr.135.19,23(1),23(2)Sáchđãdẫn,tr.136-137.19,23(1),23(2)Sáchđãdẫn,tr.136-137.20.JamesVanPraagh,LêTuyên(dịch)NXBPhươngĐông,2011,tr.29,30.21.HồngQuang,Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBPhươngĐông,2011,tr.146,148,149.22.JamesVanPraagh,LêTuyên(dịch),Thếgiớivôhình,NXBĐồngNai,2010,tr.1023Sáchđãdẫn,tr.11.(86)24Sáchđãdẫn,tr.14.(86)25.JamesVanPraagh,LêTuyên(dịch),Thếgiớivôhình,NXBĐồngNai,2010,tr.15.26.JamesVanPraagh,LêTuyên(dịch),Thếgiớivôhình,NXBĐồngNai,2010,tr.16.27.Sáchđãdẫn,tr.17-18.28.Sáchđãdẫn,tr.10.1.JamesVanPraagh,LêTuyên(dịch),Thếgiớivôhình,NXBĐồngNai,2010,tr.32.2.GiáoTrinhDiệuHạnh,ChếtvàoThânTrungấmvàtáisinh,NXBT.G,2011,tr.98.3.ThíchNguyênTạngChếtvàtáisinh,NXBP.Đ,2007,tr.31.4.Sáchđãdẫn,tr.345.ThíchNguyênTạng,Chếtvàtáisinh,NXBP.Đ,2007,tr.34.6.Sáchđãdẫn,tr.357.ThíchNguyênTạng,Chếtvàtáisinh,NXBP.Đ,2007,tr.94.8.ThíchNguyênTạng,Chếtvàtáisinh,NXBP.Đ,2007,tr.95.9.Sáchđãdẫn,tr.9510.Sáchđãdẫn,tr.2111.ThíchThanhTừ,Tulàchuyềnnghiệp,ThànhhộiP.G,1993,tr.20

12.VũĐứcHuynh,Tổngluậnvềtướngpháp,NXBHảiPhòng,2009,tr.813.BànhHọcVân,Câuchuyệnvềđịangục,NXBLĐXH,2008,tr.514.ĐoànXuânMượu,Khoahọcvàvấnđềtâmlinh,NXBTN,2010,tr.13615.TS.ĐoànXuânMượu,Khoahọcvàvấnđềtâmlinh,NXBTN,2010,tr.13616.GiaoTrinhDiệuvàChânGiácBùiXuânLý(dịch),ChếtvàoThânTrungấmvàtáisinh,NXBT.Giao,2011,tr1217.GiaoTrinhDiệuvàChânGiácBùiXuânLý(dịch),ChếtvàoThânTrungấmvàtáisinh,NXBT.Giao,2011,tr1318.ChânTâm,NiếtBànkháiluận,NXBT.Giáo,2006,tr27.19.Niếtbàn,sáchđãdẫn,tr.49.20.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.187.21.HồngQuang,Nhữngvấnđềkiếpsau,NXBP.Đông,2011,tr.28,29,30.22.NiếtBànkháiluậnsáchđãdẫn.23.ChânTâm,NiếtBànkháiluận,NXBT.Giáo,2006,tr82.24.Spalding-NguyênPhòng,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.18725.JamesVanPraagh-LêTuyên,Thếgiớivôhình,NXBĐồngNai,2010.tr.10,11.26.ChântâmNiếtbànkháiluận,NXBT.Giáo,2006,tr46,47.27.ChântâmNiếtbànkháiluận,NXBT.Giáo,2006,tr.10328.Sáchđãdẫn,tr.104.29.Sáchđãdẫn,tr27.30.ChânTâm,NiếtBànkháiluận,NXBT.Giáo,2006,tr87.31.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.191.32.Sáchđãdẫn,tr.1881.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.188.2.Spalding,HànhtrìnhvềphươngĐông,NXBT.Giới,2009,tr.188.1\.LưuÁChâusinhnăm1952,hiệnlàTrungtướngkhôngquânTrungQuốc,ChínhủyĐạihọcQuốcphòngTrungQuốc,làmộtnhàvăncótiếng,từngđượctặngmộtsốgiảithưởngvănhọccủaTrungQuốc.'Sốkhônghạtnhântoàncầu':tiếngAnhlàGlobalZeroLuậtrừngHobbles,tứcHobblesJungle:Cácloàithútrongrừngdựavàosứcmạnhcủamìnhmàgiànhlấyphầnthụhưởng.Conngườicũnghànhđộngnhưthếvànếucầnthiết,thậmchíhọcòntànsátlẫnnhauhoặcbiếnđồngloạithànhnôlệ.ĐâylàmộttriếtlýcủaThomasHobbles(1588-1679,ngườiAnh),triếtgiaduyvậtmáymóc,ủnghộchếđộquânchủchuyênchế,đềxuấtThuyếtKhếướccóảnhhưởnglớntớithếgiới.Cuộcchiếntranh30năm:ThirryYear'sWar,cuộcloạnchiếnởChâuÂutrongthờigian1618-1648,chủyếudiễnratrênphầnđấtnaylànướcĐức,cósựthamgiacủanhiềucườngquốc.

Kếhoạch14điểm:còngọilàNguyêntắc14điểm,FourteenPoints,tứcChươngtrìnhhòabình14điểmdoTổngThốngMỹWilsonđưarangày8/1/1918tạiHộinghịHòaBìnhParissaukhichấmdứtThếchiếnI.HộiQuốcLiên:LeagueogNations,tổchứcliênminhcácquốcgiakiểunhưLiênHợpQuốchiệnnay,tòntạitrongthờigian1/1920-4/1946.DoThượngviệnMỹtừchốikhôngchoMỹthamgiaHộinàynênHộihoạtđộngkémhiệuquả.Ngày18/4/1946HộiQuốcLiêntuyênbốgiảitán(saukhiLiênHợpQuốcthànhlậpngày24/101945).5\.Thuyếthồikếtlịchsử:TheEndofHistory,quanđiểmdoFrancisFukuyamađưaranăm1898,sauđượcpháttriểntrongcuốn'TheEndofHistoryandtheLastMan'xuấtbảnnăm1992.FukuyamalàhọcgiảngườiMỹgốcNhật.6\.Tơ-rớt:Trust,hìnhthứcliênminhnhiềudoanhnghiệpđểgiảmcạnhtranh,nắmthịtrường,địnhgiácả.Toynbee:cóhaisửgiacùngtênnày,nhưngtrongsáchkhôngviếtđầyđủtênđệm.Theongườidịch,ởđâylàArnoldJosephToynbee,1889-1975,ngườiAnh,tácgiảbộsách12tập'AStudyofHistory',còngọilà'HistoryohtheWorld'rấtnổitiếng,viếtvềsựthăngtrầmcủacácnềnvănminh,xuấtbản1934-1961.ÔngcònlàcốvấnchínhvềvấnđềTrungĐôngcủaBộNgoạigiaoAnhthờigian1918-1950.Trươngđạisoái:TứcTrươngTácLâm1875-1928,trùmquânphiệtPhụnghệ(1pháihệtrongquânphiệtBắcDương),từ1916làmĐốcquânPhụngThiên,theophátxítNhật,thốngtrịvùngĐôngBắcTrungQuốc,năm1920liênkếtvớiquânphiệtTrựchệtrongchiếntranhgiữaTrựchệvớiVãnhệ,thắngVãnhệ,đứngđầuchínhphủquânphiệtBắcDương(đóngđôBắcKinh).Năm1922bịTrựchệđánhbại,rútlênĐôngBắc.Năm1924đánhbạiTrựchệ,lạiđứngđầuchínhphủBắcDương.Năm1928bịquânđộiQuốcdâncủaTưởngGiớiThạchđánhbại,rútvềĐôngBắc,dọcđườngbịchếtvìbomNhật.TrươngthiếusoáitứcTrươngHọcLương,1901-2001,nhũdanhTiểuLụcTử,contraiTrươngTácLâm.Từ1917theochalàmviệctrongquânđộiPhụnghệ.Năm1928Lâmchết.LươnglênthaychalàmtổngtưlệnhbatỉnhĐôngBắcTrungQuốc,vàtuyênbốtheochínhphủDânquốcdoTưởngGiớiThạchlàmTổngthống;nhờđóthựchiệnđượcviệcthốngnhấtquânđộiTrungQuốc.LươngđượccửlàmTưlệnhBiênphòngĐôngBắc.Năm1936,LươngchủtrươngđoànkếtvớiHồngquâncủaĐảngcộngsảnTrungQuốcchốngNhật,nhưngTưởngphảnđối.Ngày12/12/1936khiTưởngGiớiThạchđếnTâyAnthịsát,LươngcùngtướngDươngHổThànhbắtgiữTưởng,yêucầuthựchiệnđoànkếtchốngNhật.SaukhiTưởngchấpnhậnyêucầunày,LươngđưaTưởngvềNamKinh.TưởnggiamlỏngLươngchođếnnăm1946khiTưởngchạyraĐàiLoancómangtheoLương.Đảngcộng

sảnTrungQuốcđánhgiácaotinhthầnyêunướcchốngNhậtcủaLương.1\.Vươngđạo:'đạocủangườilàmvua'trngtriếthọcchínhtrịphongkiếnTrungQuốc,ýnóichínhsáchdùngnhânnghĩatrịthiênhạcủavuachúaphongkiếnTrungQuốc.NgượclạilàBáđạo:chínhsáchdùngvũlực,cườngquyềnđểtrịthiênhạ;Báđạocòncónghĩalàngangngượcxấcláo.MatteoRicci:Nhàtruyềnđạothiênchúa,1552-1610,tênchữHánlàLợiMãĐậu(LiMa-T'eou),1582đếnTrungQuốc,1601đếnBắcKinh,quennhiềuhọcgiảởđây,cócônggiớithiệukhoahọctựnhiênphươngTâychoTrungQuốc.AnNam:têncũdotriềuđạinhàĐườngTrungQuốcđặtchoViệtNam.MiếnĐiện:TêncũcủaMyanma.NguyênvănchữHán:Tếnhượcphùkhuynh.KhíChâuNhaiNghị:'BànviệcbỏquậnChâuNhai'.Năm112tr.CN.HánVũĐếchinhphụcnướcNamViệt(ởvùngQuảngĐông,đảoHảiNam),lập9quậntrênđảoHảiNam,trongđócóquậnChâuNhai.NhưngquậnnàythườngxuyênnổilênchốngnhàHán;quânnhàHánbấtlựckhôngđànápnổi.Năm46tr.CN,HánNguyênĐếtrưngcầuýkiếnquầnthầngiảiquyếtvấnđềnày.CácquanđềnghịbỏquậnChâuNhai,nhàvuachấpnhậnvàhạchiếuchínhthứcbỏquậnChâuNhai.NguyênvănchữHán:Bấtthịsátnhângiảnăngnhấtchi,làmộtdanhngôncủaMạnhTử.SáchsửTrungQuốcinnhầmthànhTâyBanNha,ngườidịchsửalạichođúngvớilịchsử.ĐạiđếPeter:1672-1725,tứcPi-ỐtĐạiđếnướcNga(1628-1725),SaHoàngđầutiênthựchànhcảicáchhànhchính,pháttriểncôngthươngnghiệpvàvănhóagiáodục,xâydựnglụcquânvàhảiquânchínhquy,tiếnhànhbànhtrướngrangoàibiêngiới.VasscodaGama:ngườiBồĐàoNha,1460-1524,nhàhànghảiđầutiênkhámphátuyếnhànghảitừChâuÂuvòngquaMũiGoodHopeđếnẤnĐộ(1497-1499),pháthiệnraẤnĐộ,1524làmTổngđốcẤnĐộthuộcBồĐàoNha.ChỉQuaViVũ⽌⼽为武:TrongHántự,chữ'Vũ'武(Võ)(trongvũlực,vũkhí)dochữ'Chỉ'⽌(dừnglại)vàchữ'Qua'⼽(câygiáo,mộtthứvũkhíthờixưa)họpthành;'ChỉQua'là'Ngưnggiáo'(tứckhôngchiếnđấu)cấutạothànhchữ'Vũ'武.ChỉQuaViVũcònđượcdùngnhưmộtthànhngữ,vớinghĩa:võcôngchânchínhlàvõcôngchấmdứtđượcchiếntranh;vềsaulạicóthêmý:võcôngchânchínhlàvõcôngchấmdứtđượcchiếntranh;vềsaulạicóthêmý:võcôngchânchínhlàkhôngdùngvũlựcmàkhuấtphụcđượcđốiphương.ChỉQuaViVũlàluậnđiểmnổitiếngdoSởTrangVươngnêurađầutiên.Ýnóingườigiỏiquânsựđềuhếtsứctránhchiếntranhmàcốgắngdùng

mưulượcđểgiảiquyếttranhchấpđốiphương.ĐâylànửasauvếthứnhấttrongđôicâuđốitạimiếuthờVĩHầuGiaCátLượngởThànhĐô.Đôicâuđốinàynhưsau:能攻⼼则反侧⾃消,⾃古知兵⾮好战;/不审势即宽严皆误,后来治蜀要深思ThomasCleary:NhàHánhọcngườiMỹ.NguyênvănchữHán:Thượngbinhphạtmưu(Dùngmưulượcthắngđịchlàtrìnhđộdụngbinhcaonhất)vàBấtchiếnnhikhuấtchânchibinh(Khôngđánhmàhàngphụcđượctoànbộkẻđịch).Đâylàhaicâuthiên'Mưucông',trong'Binhpháptôntử'.SirLiddellHart(1895-1970)ngườiAnh,quânnhân,sửgiaquânsựhàngđầu,nổitiếngvớilýthuyếtchiếntranhcơgiớihóa(sửdụngxetăng),nhàvăn,nhàbáo,tácgiảhơn30cuốnsách,đángkểlà'LịchsửthếchiếnII'NguyênvănchữHán:Báchchiếnbáchthắng,phithiệnchithiệngiảdã;bấtchiếnnhikhuấtnhânchibinh,thiệnchithiệngiảdã.NguyênvănchữHán:Hiệphòavạnbang.NguyênvănchữHán:Tứhảivôđịch.NguyênvănchữHán:Hóacanquavingọcbạch.Ýnóithaychiếntranhbằngtìnhhữunghị.NguyênvănchữHán:Nhângiảvôđịch.BiểnAdriatic:vùngbiểnphâncáchbánđảoÝvớibánđảoBalkan(gồmCroatia,Slovenia,BosnavàHercegovina,MontenegrovàAlbania).BiểnAegean:vùngbiểnnằmgiữaThổNhĩKìvàHyLạp.NguyênvănchữHán:Đắcđạođatrợ,thấtđạoquảtrợ.Đâylàmộtcâutrongthiên'CôngTônSửuHạ'sách'MạnhTử'.NguyênvănchữHán:Đahànhbấtnghĩatấttựtệ.NguyênvănchữHán:Sưxuấthữudanh.NguyênvănchữHán:Nghĩabinh.NguyênvănchữHán:Nghĩachiến.Chủnghĩacônglợi:Quanđiểmlấycônghiệuthựctếhoặclợiíchlàmtiêuchuẩnhànhvi.HọcthuyếtDarwin-xãhội:TứcSocial-DarwinistTdeology,lýthuyếtchorằngxãhộiloàingườitiếnhóathôngquathuyếtđấutranhsinhtồn,trongđóchủngtộcnàothôngminhhơn,khỏemạnhhơn,thíchnghivớimôitrườngtốthơnsẽlàchủngtộccóquyềntồntại;chủngtộcnàodốtnát,ốmyếu,kémthíchnghivớimôitrườngsẽbịđàothải.1\.NgườiTâydương,tứclàngườiphươngTây2\.NgườiĐôngdương,tứclàngườiNhậtBảnBernardMontgomery,1887-1976,nguyênsoáilụcquânAnh,nhàchỉhuyquânsựnổitiếngcủalựclượngĐồngminh,từngđánhbạiquânĐứcđóngtạiChâuPhi,tạorabướcngoặttrongthếchiếnthứII.BeaufretứcAndréBeaufre1902-1975,lúckếtthúcThếChiếnIIlàđạitá

trongquânđộikhángchiếnPhápdotướngDeGaullechỉhuy,nhàchiếnlượcquânsựPháp,đềxướngthànhlậplựclượnghạtnhânđộclậpcủaPháp,tácgiảsách1940:TheFallofFranceClemenceau:GeorgerClemenceau,1841-1929,nhàchínhtrị,nhàbáo,hailầnlàmThủtướngPháp(1906-1909;1917-1920),thamgiavàthaotúnghộinghịhòabìnhParissauthếchiếnI,cốgắnglàmsuyyếuĐức,chốngLiênXô,phảnđốichủtrươngcủaTổngthốngMỹWilsontạiHộinghịnày.3\.AlexisdeRocqueville,1805-1859,nhàchínhtrịhọcvàsửgia,nghịsĩnềnCộnghòathứIInướcPháp,ỦyviênbansoạnthaprHiếnpháp,tácgiảhaicuốnsáchnổitiếngNềndầnchủMỹ,chếđộcũvàĐạiCáchmạng..sup">(60)cóviếtmộtđoạnbìnhluậnđặcsắctrongdanhtác“NềndânchủMỹ”xuấtbảnnăm1835nhưsau:

MahantứcAlfredThaylerMahan,1840-1914,ngườiMỹ,nhàchiếnlượcbiểnvàsửgianổitiếng,ngườisánglậpthuyết'Sứcmạnhbiển'(SeaPowerTheory),từnglàsỹquanchỉhuytrongcuộcchiếnMỹ-TâyBanNhanăm1898,suốtđờicốnghiếnchoviệcxâydựngquyềnlựcbiểncủaMỹ.TổngthốngF.Rooseveltcangợiônglàmộttrongnhữngnhânvậtvĩđạinhất,cóảnhhưởngnhấttrongđờisốngcủanướcMỹ..sup">(61).DichúcchínhtrịcủaWashingtonlàkếttinhtrítuệchiếnlượccủacácbậckhaiquốccôngthầnMỹ,làsựsángtạocủatrítuệchiếnlượcMỹthờiđạiđó,làtưtưởngchỉđạothựctiễnchiếnlượcMỹ100nămsauđó.DichúcchínhtrịcủaWashingtonvừalàchiếnlượclớn,phươngchâmlớncủanướcMỹ,cũnglàtưtưởnglớn,lýthuyếtlớnchiếnlượccủaMỹ.Dichúcnàycóthểsánhngangbấtkỳtrướctáctưtưởngchiếnlượckinhđiểnnàotrênthếgiới.DichúcchiếnlượcWashingtonvàtrướctácchiếnlượccủaMahanlàhaitiêuchíđánhdấunướcMỹtừchiếnlượcthủthànhtiếntớichiếnlượcbànhtrướng.

ChủnghĩaMonroe:MonoeDoctrine,họcthuyếtdoTổngthốngMỹMonroe,họcthuyếtdoTổngthốngMỹMonroeđềxuất,chủtrươngphảnđốisựcanthiệpcủaChâuÂuvàTâybáncầu;trởthànhnềntảngchínhsáchđốingoạiMỹ.JamesMonroe,1758-1831,làTổngthốngMỹthứ5,làmTổngthốnghainhiệmkỳ(1817-1825)..sup">(62)làgiaiđoạnhaivàhìnhtháithứhaicủađạichiếnlượcMỹ.

RooseveltởđâylàFranklinRoosevelt,1882-1945,TổngthốngMỹthứ32,làmTổngthống4nhiệmkỳliền(1933-1945),đượccoilàTổngthốngtốtnhấtnướcMỹ..sup">(63)trướcngàykếtthúcThếchiếnIIlàgiaiđoạnbốnvàhìnhtháithứtưcủađạichiếnlượcMỹ.

HulltứcCordellHull,1871-1955,BộtrưởngNgoạiGiaoMỹ1933-1943,ngườiđảngDânChủ,ủnghộNewDealcủaRoosevelt,chốngNhậtxâmlượcTrungQuốc,gópphầnxâydựngLiênHợpQuốc;giảiNobelHòaBình1945..sup">(64)từngđưaramộtsốýtưởngvàbiệnphápsaunàyđượcsửgiaArthurMeierSchlesingerJrgọilà“chủnghĩathếgiới”.HọchorằngchiếntranhđãlàmchocơcấuthếquânbìnhtruyềnthốngcủachâuÂubịpháhoạinặng,cầnphảidựavàoMỹ,LiênXôvàAnhQuốcđểduytrìtrậttựthếgiới.Mỹnênvàcóthểởtrongthếgiớinày,thôngquatổchứcLiênHợpQuốcđểgiữgìnkếtcụcanninhtậpthểthaychothếquânbìnhvàphạmvithếlựccủacácnướclớn,bảođảmđịavịlãnhtụthếgiớicủaMỹ.

Làcọngrơmcuốicùnglàmgãylưngconlạcđànhưnglạithuđượcchiếnlợiphẩmlàcảconlạcđà:câunàycónguồngốctừmộtngạnngữtiếngAnh:'Thelaststrawonthecamel'sback',cónghĩalàcọngrơmcuốicùngchấttrênlưngconlạcđàlàmnókhịuxuống(vìkhôngchịunổisứcnặng).Đốngrơmchấttrênlưnglạcđàquánặnglàmnógãylưngtấtnhiênphảicócọngrơmcuốicùnggâyratìnhtrạngđó(tươngtự:giọtnướctrànly).ỞđâytácgiảvívoncônglaocủaMỹđốivớihaicuộcThếchiếnchẳnglàbaomàchiếnthắngMỹthuđượclạiquálớn.NgườidịchchorằngnướcMỹcócôngrấtlớntronghaicuộcThếchiến,nhấtlàThếchiếnII,đặcbiệttrênmặttrậnTháiBìnhDương,MỹchiếnđấukiêncườngvớiPhátxítNhật,buộcNhậtđầuhàng,tạođiềukiệnchonhiềunướcChâuÁgiànhđượcđộclập,thoátkhỏichếđộthuộcđịa..sup">(65).

Chínhsáchmởcửa,tứcOpenDoorPolicy,doBộtrưởngNgoạigiaoMỹJohnHayđềxuấtnăm1899đẻápdụngchoTrungQuốckhinướcnàybịcácnướcPhươngTâybắtnạtvàxâmlược.TrungQuốcchorằngchínhsáchnàynhằmđểquânbìnhlợiíchcácnướcphươngTâytrongviệcxâuxéTrungQuốc..sup">(66).Năm1904Rooseveltnêu“suyluận”vềchủnghĩaMonroelàhànhđộngtăngcườngsựchuyểnbiếnđó.

ChiếntranhPhổ-Pháp:diễnratrongthờigian1/1870-5/1871,doPháptuyênchiếntrước,kếtthúcbằngthằnglợicủaPhổ,đemlạisựthốngnhấtĐếChếĐứcdướisựcaitrịcủavuaWilhelmIvàđánhdấusựsụpđổcủahoàngđếPhápNapoléonIIIvadĐệnhịđếchếPháp,sauđóđượcthaybằngnềnCộnghòathứIII.VùngAlsace-LorrainebịPhổchiếmchođếnkhiThếchiếnIkếtthúc.HồiấyBismarckđanglàThủtướngphụcvụtriềuđìnhHoàngĐếPhổWilhelmI..sup">(67),PhổthắngPháp,HoàngđếPhápbịbắtlàmtùbinh.NhưngnộibộnướcPhổxảyrasựchiarẽsâusắcvềchínhsáchđốivớiPháp.ĐạisứĐứctạiPhápnhiệmkỳđầutiênlàHarryvonArnimchủtrươngkhôiphụcchếđộhoàngđếcủaPháp.Nhưngxuấtpháttừmục

đíchchiếnlượcmuốnPháptrởnênbịcôlập,rốirenvàsuyyếuđểsaunàykhócóthểcạnhtranhvớiĐức,BismarckchủtrươngkhôiphụcnềncộnghòaPháp.BismarckchorằngmộtchínhquyềncộnghòakhôngổnđịnhsẽởvàotrạngtháicôlậpbịcáchlytrongmộtchâuÂumàchếđộquânchủchiếmđịavịthốngtrị.Năm1872,trongmộtbảntấutrình,Bismarckviết:“ĐốivớichâuÂuvươngtriềuliênhợp,quảnúilửaParis(chínhquyềncộnghòakhôngổnđịnh)khôngcóchútnguyhiểmnào,nósẽtựcháytựtắt”.BismarckkiêntrìđểPháplậpchếđộcộnghòa,đểPhápnhưmộtquảnúilửakhôngổnđịnhsuốtngàyphunradânchủ,rơivàotìnhtrạngrốirenmấtổnđịnh-đâylàtrạngtháilýtưởngcólợinhấtchonướcĐức.NhưngArnimngoancốkiêntrìýkiếncủamình,cuốicùngôngnàybịcáchchứcvàbịtốcáophạmtộiphảnquốc.

Nghịviệnchếhiến(hoặclậphiến):constituentassembly..sup">(68)cóquyềnlậpphápvàquyềngiámsátchínhphủnhưngkhôngđượcthaychínhphủnắmchínhquyền.Chínhphủnên“cóchức,cóquyềnvàổnđịnh”.DochínhphủlâmthờichỗnàocũngbịNghịviệnChếhiếncảntrởníukéo,ngày20tháng1năm1946DeGaulletứcgiậntừchức.Mãichotớitháng9năm1958,khibảnhiếnphápnềnCộnghòathứVtăngcườngđángkểquyềnlựccủaTổngthốngđượcthôngqua,saukhiđượcbầulàmTổngthốngnhiệmkỳthứnhất,DeGaullemớicóđiềukiệnđểtriểnkhaihoàibãochínhtrịcủamình.

VănhóaHobbles:nềnvănhóachịuảnhhưởngcủaThomasHobbles,(xemchúthích1chươngIII),nhàtriếthọcchínhtrịtheochủnghĩaduyvậtmáymóc,ủnghộchếđộquânchủ,đềrathuyếtKhếước,cóảnhhưởnglớntớithếgiới..sup">(69)tớivănhóaLockeVănhoaLocke:nênvănhóachịuảnhhưởngcủaJohnLocke,1632-1704,triếtgiaduyvậtngườiAnh,sánglậpchủnghĩaKịnhnghiệm,chứngminhtrithứccủanhânloạibắtnguồntừthếgiớicảmtính,làngườiđầutiêntrìnhbàytoàndiệntưtưởngdânchủhiếnchính,chủtrươngchínhthểquânchủlậphiến,cóảnhhưởngtớitriếthọcvàchínhtrịthếgiới..sup">(70)vàvănhóaKantVănhóaKant:nềnvănhóachịuảnhhưởngcủatriếtgiaĐứcIm-manuelKant,1724-1804,ngườisánglậptriếthọcduytâmcổđiểnĐức,chủtrươngtrithứccủanhânloạilàhữuhạn..sup">(71)vừalàmộtquátrìnhdàilâuvừacũnglàmộtquátrìnhquanhcolắtléo.Trongquátrìnhđónếuđánhmấtsựcảnhgiácđốivớicácâmmưuquỷkếcủathếlựcnướcngoàithìắthẳnsẽthấtbạilớn.Bởivậy,vẫnnêngượngnhẹđốivớisựphêphán“Thuyếtâmmưu”,“Thuyếtcạmbẫy”.Cácphầntửtinhanhcàngkhôngđượcdùngảotưởng“Thuyếtphiâmmưu”thậmchí“ThuyếtThiênthần”đểlàmquần

chúngnhândânumê.

NicholasJohnSkykman(1893-1943),ngườiMỹgốcHàLan,nhàchiếnlượchọcđịalý,đượcgọilà'chađẻchínhsáchvâychặt'(godfatherogContainment),đềxuấtRimlandTheory.QuỹtruyềnthốngMỹ:tiếngAnhlàTheHeritageFoundationm,mộtthinktankhàngđầucủaMỹ,cóxuhướngbảothủ,đặttrụsởtạiWashington.HọcgiảEzraVogel,tácgiảsách'JapanAsNumberone'Sựthăngtrầmcủacáccườngquốc:tứcTheRiseandFalloftheGreatPower'EconomicChangeandMilitaryConflictFrom1500to2000,xuấtbảnlầnđầunăm1987.HiệpđịnhQuảngtrường:TứcPlazaAccord,làthỏaướctàichínhdoMỹ,Nhật,Đức,Anh,Phápkýngày22/9/1985tạikháchsạnPlaza(PlazanghĩalàQuảngtrường),thànhphốNewYork;nộidungchínhlàhạgiáđồngdollarMỹsovớiđồngYênNhậtvàđồngMácCHLBĐức.NguyênvănbảntiếngTrungQuốclà1988,cólẽlàinnhầm,ngườidịchsửalà1998.Bứcmànsắt(IronCurtain)làtừđểgọibiêngiớiđịalý,biếngiớitưtưởngmangtínhbiểutượngchiacắtChâuÂuthànhhaikhuvựcriêngtừcuốiThếchiếnIIđếncuốiChiếntranhlạnh(1991).Tháng2/1946,StalinphátbiểukhẳngđịnhChủnghĩaCộngsảnsẽthắngvàChủnghĩaTưbảnsẽbịlậtđổ,LiênXôquyếttâmthiếtlậpchếđộCộngsảnởĐôngÂu.Trongdiễnvăn'NguồntiếpsứcchoHòaBình'tạiĐạihọcWest-minsterởFulton,Missouri(Mỹ)ngày5/3/1946,WinstonChurchill(lúcnàykhôngcònlàthủtướng,nhưngvẫncótiếngnóimạnhmẽtrênchínhtrườngAnh)phảnđốiviệcStalinlập'Bứcmànsắt'ởĐôngÂu,coiđólàbiểutượngchiacắtChâuÂu.ChurchillkêugọiMỹngănchặnStalinlôicácnướcTâyÂuvàobêntrongbứcmànsắt.BảntiếngTrungQuốcinsailàGeorgerTanya.Ngườidịchđãtracứulại,tênchínhxáclàGeorgerSantayana,1863-1952,nhàthơvàtriếtgiaMỹgốcTâyBanNha.Câucáchngônnàynguyênvănlà'Thosewhocannotrememberthepastarecondemnedtorepeatit'.(Aiquênquákhứthìsẽbịlênánlàlặplạiquákhứ).Nguồn:'TheLifeofSeason'.China'sstrangeryforofstrangnationxuấtbảnnăm2007.TrungMỹquốc:tiếngAnhChimerica;doNiallFerguson(ngườiAnh,giáosưmônlịchsửtạiĐạihọcHarvard)vàMoritzSchularick(phógiáosưkinhtếhọctạiJohnF.KennedyInstituteoftheFreeUniversityofBerlin)đưaracuốinăm2006.Năm1812ChâuÂuchìmtrongchiếntranh,HoàngđếPhápNapoléonđưađạiquântấncôngNga,kếtquảđạibại,binhsĩchếtgầnhếtdođóirét;nhândịpđónhiềunướcChâuÂu(kểcảAnh)nổilênchốngPháp.Cũngnămđó

MỹtuyênchiếnvớiAnh;quânđộiAnhchiếmthủđôMỹ,lẽraMỹsẽgặpnhiềukhókhăn,nhưngvìAnhđangdốcsứcđánhPháp,chínhphủAnh,sợthuaNapoleonnênkhôngdámtiếptụcđánhMỹmàcuốicùngnăm1814AnhkýhòaướcvơiMỹ,nhờđóMỹthoátnạnchiếntranh(1815AnhvàPhổthắngPháp).VìthếtácgiảnóitaihọacủaChâuÂulàcơmaycủaMỹ.ChínhphủquânphiệtBắcDương:chínhphủcủatậpđoànquânphiệtphongkiếndoViênThếKhảilậpcuốiđờinhàThanh.Năm1901ViênnhậmchứcĐạithầnBắcDương.SauCáchmạngTânHợi(1911),ViêncướplấychứcĐạiTổngthống,hìnhthànhtậpđoànquânphiệtđànápnhândân,bánnước.Năm1916,Viênchết,tậpđoànnàychiarẽ,hỗnchiếnvớinhau;năm1927bịquânđộichínhphủcáchmạngTônTrungSơntiêudiệttrongchiếntranhBắcphạt.TạihộinghịHòabìnhParis(18/1-28/6/1919,có32nướcthamgia,họpởđiệnVersailles)nhằmgiảiquyếtcácvấnđềsauThếchiếnI,TổngthốngMỹWilsonđềrakếhoạchhòabình,trongđócóthỏahiệpđểNhậtkếthừacácđặcquyềncủaĐứctạitỉnhSơnĐôngtrungQuốc,pháiđoàntrungQuốcphảnđối,khôngkíhòaướcVersailles.ỞđâytácgiảmuốnnóivềHộinghịYalta(YaltaConference),tứchộinghịthượngđỉnhMỹ-LiênXô-AnhhọptạiYalta(LiênXô)4-11/2/1945bàncácvấnđềsaukhiĐứcphátxítđầuhàng.TrongđóvìđểtránhxungđộtvớiLiênXô,MỹđồngýđểLiênXôđượchưởngcácđặcquyềncủanướcNgaSaHoàngtạiTrungQuốc,nhưquyềnthuêquâncảngLữthuận-ĐạiLiên(mộtcảngbiểnvàđôthịcôngnghiệpquantrọngcủaTrungQuốc)vàkhaithácmộtsốtuyếnđườngsắt,thừanhậngiữnguyêntìnhtrạnghiệncócủaCHNDMôngCổ(màTrungQuốccholàđấtcủamình)...KhoảnbồithườngCanhTý:Năm1900Liênquân8nướcphươngTâyxâmlượcTrungQuốc,nămsauépchínhquyềnMãnThanhkýhiệpướcTânSửu,buộcTrungQuốcbồithườngcho8nướcnày450triệulạngbạc(450triệudân,mỗingườinộp1lạng),gọilàkhoảnbồithườngCanhTý.Năm1908-1940,nhưngquyđịnhchỉdùngvàoviệcchotrungQuốccửhọcsinhsangMỹduhọc.NhờđótrungQuốccóđượcmộtđộingũnhântàicấpcao,vềsauhọcóđónggópquyếtđịnhvàoviệclàmbomnguyêntử,vệtinhvàtênlửa.ThePentagon'sNewMap:WarangPeaceintheTwenty-FirstCentury;xuấtbảnnăm2004.CharlesKrauthammer:NhàbáoMỹnổitiếng,sinh1950,tứngđoạtgiảiPulitzer.Mộtlựclượngtrướckiaítđượcchúýnaynổilên-ýnóilựclượngcuaebọnkhủngbốnổilênsauvụ11tháng9.SamuelPhilipaHuntington,1927-2008,nhàkhoahọcchínhtrịnổitiếngnướcMỹ,tácgiảhọcthuyết'sựđụngđộgiữacácnềnvănminh'('ClashofCivilizations',đềranăm1993).

Thờikỳbùngnổdânsố:TiếngAnhlàBabyBoom,thờikỳ1946-1964sốdânMỹtăngthêm78triệu.NgũBáXuânThu:ThờiXuânThu(770-476trướcCN),TrungQuốcchialàmhơn140tiểuquốcchưhầu,đánhnhauliênmiên,thôngtínhnhau,cuốicùngcòn5nướclớnmạnhlạitiếptụcđánhnhaugiànhquyềnbáchủthênhạ.Vuacủa5nướcchuhầutranhbáchủlớnnhấtlàTềHoànCung,TốngTươngCông,TấnVănCông,TầnMụcCôngvàSởTrangCôngđượcsửTrungQuốcgọilà'XuânThuNgũBá',tức5báchủthờiXuânThu.ThấtHùngChiếnQuốc:7nướcchưhầumạnhnhấtcuốithờiĐôngChuthuộcthờikỳChiếnQuốc(475-221trướcCN),lànhànướcTề,Sở,Yên,Hàn,Triệu,Ngụy,Tần.Năm221trướcCNTầnhoàntấtviệcdiệt6nước,thốngnhấtTrungQuốc.NgũĐạitức5đời:SauđờiĐường,thờigian907-960tạimiềnBắcTrungQuốclầnlượtlập5chínhquyềnLương,Đường,Tấn,Hán,Chu;lịchsửgọilàNgũĐại.NguyênvănChữHán:Tiênhoànglậpquốcdụngvănnho,kỳsĩđavibútmặccâu.Sungquân:đưatộiphạmtớivùngbiênảilàmlínhthúhoặclàmlaodịch,đượccoilàmộttộilưuđày.Dichuyểntriềuđìnhvềmiềnnam:ỞđâynóiviệcnhàTốngchuyểnkinhđôxuốngmiềnnam:năm1127,triềuđìnhBắcTốngbịnhàKim(mộtliêuquốcởphíaBắc)tấncông,chiếmkinhđôKhaiphong,bắtgiamvua.NhàTốngtiếptụcchốnglạinhàkim.Năm1411haibênthỏathuậnnhàTốngcắttoànbộmiềnbắcTrungQuốcchonhàKimvàchuyểnkinhđôxuốngmiềnNam(HoàngChâu).QuáchSĩLậplàtênchữháncủaKarlFriedrichAugustGutzlaff(têntiếngAnhlàCharlesGutzlaff),ngườiPhổ,1803-1851,mộttrongnhữngnhàtruyềnđạoTinLànhđầutiênsangViễnĐôngtruyềngiáo.TạiHongKonghiệncóđườngphốGutzlaffđặttênông.PubliusFlaviusVegetiusRenatus,400AD,cóviếtmộtsốtácphẩmvềđềtàichiếntranh,quânsự.LênLươngSơn:lấytíchtrongtiểuthuyếtThủyHử,dokhôngchịunổisựđànápvàthốinátcủatriềuđìnhnhàBắcTống,108hảohánlênLươngSơnnhậpbọnvớinhaukhởinghĩachiếnđấuchốnglạitriềuđình.Weber:CónhiềungườicùngtênWeber;ởđâycólẽtácgiảmuốnnóiđếnMaxWeber,ngườiĐỨc,1864-1920,mộttrongbanhàtiênphongvềlýthuyếtquảnlýcổđiển,ngườiđặtnềnmóngchongànhxãhộihọc.MachiavellitứcMicoloMachiavelli,1469-1527,nhânvậttrungtâmcủabộmáychínhtrịnướcÝthờikỳVănnghệphụchưng,nhàchínhtrịnhânvănkiệtxuấtkiêmnhàthơ,nhàâmnhạc;cócốnghiếnlớnvềchínhtrị,quânsự,vănhọc;nổitiếngvớihaitácphảmThePrince(Quânvương)vàDiscourses

onLivy(Bànvềchủnghĩacộnghòa).Nguyêntắc'Bảođảmhủydiệtlầnnhau':Mutualassureddestruction(M.A.D),mộthọcthuyếtchiếnlượcquânsựvàchínhsáchanninhquốcgia,trongđóviệchaibênthamgiachiếntranhsửdụnghếtmứcvũkhíhạtnhânsẽdẫntớihậuquảcảhaibêntấncôngvàphòngngựđềucùngbịhủydiệt,theođónhữngnướccóvũkhíhạtnhânkhôngđượctấncôngnướckhácbằngvũkhíhạtnhânbởiđiềuxảyrachắcchắnlàhaibêncùnghủydiệt.PhốWall:TừdùngđểchỉthếlưucjtưbảntàichínhMỹ(PhốWallởthànhphốNewYorklànơitậptrungnhiềucơquanđạidiệncáccôngtytàichínhMỹ).KimMônvàMãTổlàhaiquầnđảoởeobiểnĐàiLoan.NơiđâylàchiếntrườngchínhgiữĐàiLoanvàTrungQuốctrongnhữngnăm1950-1960;cũnglàđềtàitranhcãikịchliệtgiữahaiứngviênTổngthốngMỹ(KennedyvàNixon)trongcuộcchạyđuavàonhàTrắngnăm1960vềviệccónênsửdụngvũkhínguyêntửvớiTrungQuốctrongtrườnghợpĐàiLoanbịtấncông.Dựán'Haiđạn,mộtvệtinh':tiếngTrungQuốclà'Lưỡngđạnnhấttinh':banđầulàbomnguyêntử,tênlửavàvệtinhtinhnhântạo.'Đạn'thứnhấtlàbomnguyêntử,saudiễnbiếnthànhbomnguyêntửvàbomkhinhkhí.'Đạn'thứhailàtênlửa.16/10/1964TrungQuốcthửthànhcôngnổquảbomnguyêntửđầutiên;17/6/1967thửthànhcôngnổbomkhinhkhí;24/4/1970phóngthànhcôngvệtinhnhântạođầutiên.ĐạicáchmạngPháplậtđổchếđộquânchủ,lậpchếđộquânchủlậphiến,ngày20/9/1972lậpchếđộcộnghòa.10/8/1972,vuaLouisvàhoànghậulàMarieAntoinette(ngườiÁo)bịbắt.17/1/1793,viaLouisbịkếtántửhìnhvớitộidanhâmmưuchốnglạitựdonhândânvàanninhchung.Hoànghậucũnglênmáychémngày16/10.SáunướcbịnhàTầndiệt:thờigian230-221trướcCôngnguyên,vuanướcTầnvàDoanhChínhthôngtính6nướcchưhầuHàn,Triệu,Ngụy,Sở,Yên,Tề,hoànthànhthốngnhấtTrungHoa.Năm206tr.CNnhàTầnbịLưuBangvàHạngVũtiêudiệt.Mộtnghèohaitrắng:Nghèo:cơsởvậtchấtkém;trắng:vănhóakhoahọclạchậu.ĐâylàlờiMaoTrạchĐôngnóitrongbài'Bànvề10mốiquanhệlớn':'Tôitừngnói,chúngtamộtlà'nghèo',hailà'trắng'.'Nghèo'làcôngnghiệpkhôngcóbaonhiêu,nôngnghiệpcũngkhôngpháttriển;'Trắng'làtranggiáytrắng,trìnhđộvănhóa,trìnhđộkhoahọcđềuchưacao.'Mộtgiàuhaicôngbằng:mộtlàgiàu,hailàphânphốicôngbằngcủacải.ImmanuelWallerstein:ngườiMỹ(1930-),nhàxãhộihọc,nhàkhoahọclịchsửxãhộivànhàphântíchcáchệthốngthếgiưosi.TácphẩmnóiởđâylàcuốnTheDeckineofAmericanpoxer:TheU.S.inaChapticWorld.SuythoáiHếilànóisựthoáikinhtếNhậtdướitriềuđạiHeisei.Heisei(âm

HánNhậtBìnhThành)làtêngọitriềuđạiNhậtHoàngdovuaAkihito(MinhNhân)trịvìtừ1989chotớinay.DântộcĐạihòa:têngọitheoâmhán-NhậtcủadântộcNhậtbản.NguyênvănchữHántrongKinhDịch:Annhibấtvongnguy,tồnnhibấtvongcong,trịnhibấtvongloạn.TưMãTươngNhư:(khỏng179trướcCN-?)nhàvănchuyênviếtphú(mộtthểvănvần)nổitiếngthờiTâyHánTrungQuốc.NguyênvănchữHáncâunàylà:Minhgiãviễnkiếnvuvịmanh,nhitrígiảtịnguyvuvôhình.Orange:tênmộtgiatộcdanhgiáởChâuÂu,nguyênquántạilãnhđịaOrange,nhiềuthếhệcaitrịHàLan,trongđóWilliamIIItừnglàmvuanướcAnh,ScotlandvàIreland(1689-1702);giatộcnàytừ1815chotớinaylàhoànggiacaitrịHàLantrêndanhnghĩa.SaucácvụkhiêukhíchcủaAnh,ngyaf18/6/1812,MỹtuyênchiếnvớiAnhđốtnhàQuốchộiCapitolvàNhàTrắngởthủđôWáhington.Tháng12/1814,hainướckýHòaước,chấmdứtchiếntranh,lãnhthổMỹgiữnguyêntrạng.ValeryBoldin:sinh1935,năm1981thamgiaêkípGorbachev,saulàmtrợlýcủatổngBíthưđảngCộngsảnLiênXôGorbachevrồiChánhvănphòngTổngthốngthờiGorbachev.TácgiảcuốnMườinămrungchuyểnthếgiới:ThờiđạiGorbachevdochánhvănphòngcủaôngchứngkiến(tiếnganh:TenYearsthatShooktheWorld:TheGorbachevEraasWitnessedbyhisChiefofStaff,xuấtbản1994.RomainRolland(1866-1944):nhàvăn,nhàhaotjđộngxãhộichốngchiếntranh,đoạtgiảiNobelVănhọcnăm1915.3\.'giấumìnhchờthời':NguyênvăntiếngTrungQuốc-'thaoquangdưỡnghối',nghĩalàgiấuthựclực,vờngugiảdại,chờthờicơ.4\.OhmaeKenichi:(sinhnăm1943),tiếnsĩvậtlýhạtnhân,nhàquảnlýhọc,nhàbìnhluậnkinhtếnổitiếng,từngphụtráchcôngtyMekin-seycompany...Tácphẩmtiêubiểucó:'Thếgiớikhôngbiếngiới','Tươnglailớncủasânkhấutoàncầu'.5\.'KhiTrungQuốcthốngtrịthiênhạ':sựtrỗidậycủaVươngquốctrungươngvàhồikếtcủathếgiớiphươngTây'tứcsáchWhenChinaRulestheworld:TheRiseòtheMiddleKingdomendtheEndoFtheWesternWorld,xuấtbảnnăm2009.TácgiảMartinJacques,ngườiAnh,sinh1945,họcgiảvànhàbáo,hiệnlàcâybútbìnhluậncủabáoTheTimes,giáosưthỉnhgiảngcủaĐạihọcNhândânBắcKinh.6\.'ThờibáoHoàncầu':MộtphụtrươngcủaNhậtBáoNhânDân,cơquancủaTrungươngĐảngCộngSảnTrungQuốc7\.FeodorMikhailovichDostoevsky,1821-1881,nhàvănngườiNgachuyênviếtvềsựbìnhđẳngtrongxãhội;nổitiếngvớicáctácphẩm'ThằngNgốc','Tộiácvàtrừngphạt'...;từngbịđàydothamgiacáchmạng.8\.DeGaulletứcCharlesAndréMarieJosephDeGaulle,1890-1970,

ngườilãnhđạophongtrào'nướcPhápTựdo'chốngPhátxítĐứctrongthếchiếnthứII;saukhinướcPhápđượcgiảiphóngtừnglàmngườiđứngđầuchínhphrPháplâmthời,rồiThủtướng(1944-1946;1958),TổngthốngPháp(1959-19690,chủtrươngngoạigiaođộclậptựchủkhônglệthuộcMỹCôngtyĐôngvàTâyẤnĐộ:ởđâytácgiảmuốnnóivềcôngtyĐôngvàTâyấnđộcủaHàLan(xinchớnhầmvớicôngtyẤnĐộcủaAnh).CôngtyĐôngẤncủaHàLan,têntiếngAnhDutchEastIndiaCompany(tênđầyđủlàDutchUnitedEastIndiaCom),tiếngHàLanVereenigdeOotindischeCompagnie,viếttắtVOC.lập1602,giảitán1799,làcôngtytưnhânlớnnhấtthếgiớiđươngthời,cótínhchấtmộtnhànước.Côngtycóquânđộiriênggồm10nghìnlínhđánhthuê,độithươngthuyềnvũtrang150tàu,độichiếnthuyền40tàu,cócảnhàmáyđóngtàu;cổtứccủacôngtycaotới40%.Côngtynàynăm1624pháthiệnvàlậpthươngcảngtạiMỹ,đặttênlàNewYork.CôngtyTâyẤncủaHàLan(DutchWestIndiaCom,thànhlậpnăm1621,làmộtchinhánhcủacôngtyĐôngẤn)làcôngtytưnhânmạnhnhất,hiệuquảnhấtthếgiớixưanay(hơncảMicrosoft,IBM,GMthờinay),lợinhuậncaotới200-300%(ngàynaycôngtycólợinhuậncaonhấtlà20-30%)FED:viếttắttừFederalReserveSystem,tứcCơquanDựtrữLiênbang,tứcNgânhàngNhànướcMỹ.Tròchơikếtcụcbằngsốkhông:tiếngAnhlàrezo-sumgame:cácbênthamgiatròchơicạnhtranhgaygắtvớinhau,đượccủabênnàycónghĩalàmấtcủabênkia,đượcvàmấtcủahaibêncộnglạithìmãimãibằngrezo(sốkhông);noicáchkhác,khôngtồntạikhảnănghaibêncộngtácvớinhau.Clausewitz:KarlvonClausewitz,1780-1831,ngườiĐức,nhàlýluậnquânsựvàsửgiaquânsự;tácphẩmchính'Bànvềchiếntranh'(Onwar),chủtrươngchiếntranhlàsựtiếptụccủachínhtrị,đềxuấtquanniệmchiếntranhtổngthể.Bismarck:OttoEduardBismarck,1815-1898,thủtướngvươngquôcPhổ(1862-1890),TểtướngđếquốcĐức(1871-1890),lãnhđạolựclượngquânđộiđánhbạiPháp,ÁothốngnhấtnướcĐức,còngọilà'Thủtướngthép'.GeorrgeFrostKennan(1904-2005),nhàchiếnlượcMỹ,ngườisánglậphọcthuyếtngănchặnLiênXô,chađẻcủachiếnlượcchiếntranhlạnh.ThanhgươmsắcDamocles:TheotruyềnthuyếtHyLạpcổ,Damocleslàmộtbềtôinhưnglạimuốnlàmvua;biếtvậy,nhàvuabènmởtiệcmờiDamoclesngồivàongaivàng,phíatrêncómộtthanhgươmsắctreobằngsợilôngbờmngựa(làloạisợirấtdễđứt),nhằmđểDamocleshiểuhoàncảnhnguyhiểmcủakẻlàmvua.Điểntíchnàydùngđểnóitaihọasắpgiángsuốt.BảngốctiếngTrungQuốcviếtnhầmlà9,ngườidịchsửalà8.

SirWintonChurchill,1874-1965,nhàchínhtrị,nhàvăn,ThủtướngnướcAnh1940-1945,ngườilãnhđạonướcAnhchốnglạiPhátxítĐứctrongthếchiếnthứII,ôngđạtgiảiNobelvănhọcnăm19531.(ĐơnvịtiềntệẤnĐộ)2.Giờcaođiểm1.Tênconchó-ND1.Sinhnăm1943,làTổngtưlệnhBộthammưucủaQuânđộiPakistan.Ônglênnắmchứctổngthốngthôngquamộtcuộcđảochính.Ônglênnắmquyềnngày12tháng10năm1999,saukhilậtđổNawazSharif,Thủtướngđượcbầucử,vàtừđóôngnắmquyềnđứngđầucơquanhànhpháp.SauđóônggiữchứcTổngthốngPakistan1.MộtcôngtyđịaốclớnởẤnĐộ2.MộtnghithứctruyềnthốngcủangườiHindu1.TổchứcYtếThếgiới1.MộtloạinệmđặctrưngcủaẤnĐộ1.ThịtKashmirivàtrứng1.MộtlễhộitruyềnthốngcủangườiHồigiáo2.DanhhiệucủaVuachúa1.NgườihànhhươngtớiMecca-ND1.MộtquầnđảothuộcẤnĐộ1.Ởđây,tácgiảđangđềcậptớimóncủahồimônmànhàgáiphảichocôdâutrướckhivềnhàchồngtheotậptụccủangườiẤn1.ẤnĐộcóbangônngữchínhlàtiếngAnh,tiếngHindivàtiếngUrdu;tácgiảlàngườivùngPeshawar,địaphươngsửdụngtiếngHindkolàmngônngữchính1.Lễhộithảdiềukéodàihaingày,diễnraởLahore,thủphủtỉnhPunjap1.SauThếchiếnII,AnhtraotrảđộclậpchoAánĐộvàphânchialãnhthổnàydựatrêncơsởtôngiáo:TâyPakistan,ĐôngPakistan(Hồigiáo)vàẤnĐộ(đạoHindu).Năm1971,ĐôngPakistantáchrathànhlậpnướcCộnghoàNhândânBangladesh.Từđó,lãnhthổPakistanchỉcònởmiềntây.2.(1953-2007):CựuThủtướngPakistan,ngườilãnhđạoĐảngNhândânPakistan(PPP)3.HaitácphẩmtrườngcacổcủaPakistan1.Đànông1.(1898–1982):nhàthơẤnĐộ1.Abe:AbrahamLincolnLouisGuimbaud:NgườimẹcủaVictorHugo.LouiseBarthou:TrungtướngHugo,tr.43.Sđd.tr.47.Sđd.tr.53.Sainte-Beuve:Chândunghiệnđại,Q.II,tr.179.

TheoHồikýcủaGuttinguer.ThầnkịchnghệtronghuyềnthoạiHyLạp.NàngthơPháp;Sốrangày12thángnăm1824.VềnướcĐức.LéonSéché:VănđoànNàngthơPháp,tr.82.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.3061.VictorHugo:Gởicha,tr.107.s.đ.d.tr.106.VictorHugo:Thưtừtraođổi.Q.I,tr.400.S.đ.d.Q.I,tr.402.s.đ.d.Q.I,tr.403.s.đ.d.Q.I,tr.406.s.đ.d.Q.I,tr.413.VictorHugo:LễđăngquangcủaCharlesX,(Thơcangợivàbalat,tr.148).VictorHugo,theolờikểmộtnhânchứng,củađờiông,Q.II,tr.138.s.đ.d.Q.II,tr.130.balat(ballade):loạithơtrữtìnhgồmbốnđoạn.VictorHugo:Thơcangợivàbalat,tr.336.Sainte-Beuve:Nhữngngàythứhaiđầutiên,Q.I,tr.179.Sainte-Beuve:s.đ.d.Q.I,tr.173.VictorHugo:Lạinóivớiem(Thơcangợivàbalat,tr.262)Sainte-Beuve:TruyệnkểchoAdèle,tr.23.CharlesBruneau:LịchsửngônngữPháp,Q.XII,tr.199-204.Sainte-Beuve:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.78-81.vàánhsáng.VictorHugo:Thưtừtraođổi,tr.456.AfreddeMusset:Mardoche,I.ThànhphốTrébizondevàcôgáitócvàng.Hoànghậuvàthuyềntatan.VictorHugo:Sarangườiphụnữtắm(NétđẹpphươngĐông,tr.690).ClaudeRoy:Europe,2-3-1952,tr.82.VictorHugo:NétđẹpphươngĐông,tr.744.VictorHugo:Người(NétđẹpphươngĐông,tr.752).AfreddeVigny:Nhậtkýmộtnhàthơ,tr.892-893.VictorHugo:BàitựacủaNétđẹpphươngĐông,tr.615-622.ArmrandHoog.HenriBrémond.Cuộcđời,tưtưởngvàthơcủaJosephDelorme,tr.27.Vigny.FrédéricSaulnier.Lorme.Đềtừ:Tresparuna.BangườiđànôngchomộtSainte-Beuve:Khoáilạc(Volupté),Q.I,tr.59-60.Sainte-Beuve:Anủi(Consolations),tr.5-8

Sainte-Beuve:Sáchtình(Livred’amour),tr.31-32.Sainte-Beuve:Khoáilạc,Q.I,tr.108.VictorHugo:Thưtừtraođổi,QI,tr.462.Achate:nhânvậttrongEnneêde(Virgile).Sainte-Beuve:Toànbộthưtừtraođổi,Q.I,tr.179-180.ErnestDupuy.Sainte-Beuve:Nhữngngàythứhaimới,Q.V,tr.456.VictorHugo:Thưtrừtraođổi,QI,tr.472.VictorHugo:Láthu,XIV,tr.52-53.S.đ.d,XVII,tr.58.JusteOlivier:Paris1830,tr.221.VictorHugo:Vậyđâulàhạnhphúc?(LáThu,XVIII,tr.61-62.VictorHugo:DọcsauthángBảy1830(Nhữngkhúccahoànghôn).Sainte-Beuve:Khoáilạc,Q.I,tr.321.QuátrìnhcủaNhàThờĐứcBàParis,tr.448.EmileFaguet:ThếkỷXIX,tr.201.N.trVictorHugo:NhàThờĐứcBàParis.Sainte-Beuve:ToànbộthưtừtraođổiQI,tr.222-223.Sainte-Beuve:TuổithơcủaAdèle(Sáchtình,IV,tr.8)vải).Sémélé:Nữthần,ngườiyêucủaZeusvàmẹcủaDionysos.Sainte-Beuve:Sáchtình,XI,tr.40.VictorHugo:Tìnhyêu-Đốngđá,tr.415.VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngđờiông.QuyểnI,tr.31-32.LouisGuimbaud:NgườimẹcủaVictorHugo,tr.175.VictorHugo:Tuổithơtôi(Thơcangợivàbalat,tr.254)VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngđờiông,Q.I,tr.53.L.Barthou,TrungtướngHugo,tr.74-75.VictorHugo:ChuyệnxảyraởngõFeuillantines.VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngđờiông,Q.I,tr.55-56.VictorHugo:Ngàycuốicùngcủamộtkẻbịán,tr.681.VictorHugo:RừngĐen,(Trênđường,Q.II,tr.469).VictorHugo:Hànhvivàlờinói,Q.I,tr.14VictorHugo:Pyrénées(Trênđường,Q.II,tr.298).LéopoldMabilleau:VictorHugo,tr.8.Larron:Kẻcắp.Trênđấtnướcbịxâmlược.VictorHugo:Nghệthuậtlàmông,IX,tr.493-495.LouisGuimbaud:NgườimẹcủaVictorHugo,tr.210.VictorHugo:Ngàycuốicùngcủangườibịán,tr.68.LéopoldMabilleau:VictorHugo,tr.8.Sainte-Beuve:Sáchtình,XIII,tr.93-94.

Hiệnnay,đâylàquảngtrườngVosges,số6làviệnbảotàngVictorHugo.VictorHugo:Nhữngtiếngnóinộitâm,tr.415.AfreddeVigny:tácgiảEloa.AntonyvàEmileDeschamps.VictorHugo:VềMirabeau.JulietteDrouet:NgànlẻmộtbứcthưtìnhgởiVictorHugo,tr.40.s.đ.d.tr.46.s.đ.d.,tr.51.AndréBilly:Sainte-Beuve,cuộcđờivàthờiđại,Q.I,tr.253.VictorHugo:Trầmtư,Q.II,tr.90.VictorHugo:NỗibuồncủaOlympio(Ánhsángvàbóngtối,tr.631).KínhgửiđứcvuaLouis-Philippe,saubảnántuyênđọcngày12thángbảy1839.Nhàvuavừamấtngườicongái,Marie,chếtởtuổihaimươisáu;'đứatrẻhoànggia'làcontraicủaquậncôngd’Orléans.PaulSouchon:HaingườivợcủaVictorHugo,tr.115-116.TiểuthuyếtcủaThéophileGautier,xuấtbảnnăm1837.NơiAdèleHugođangngồimẫuchohọasĩvẽ.ÝmuốnnóitớivởRuyBlasvừađượcxuấtbản.LéopoldMabilleau:VictorHugo,tr.74.ViectorHugo:SôngRhin.Charles-IsidoreVacqueriemấtmộtthángsauđámcướicontrai,thángba1843Sainte-Beuve:Toànbộthưtừtraođổi.Thưchưaxuấtbản.Thưchưaxuấtbản.VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngcủađờiông,Q.I,tr.274Sainte-Beuve:Chândunghiệnđại,Q.I,tr.39LouisBarthou:TrungtướngHugo,tr.88.VictorHugo:Ngàycuốicùngcủamộtngườibịán,tr.682VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.291LouisBarthou:TrungtướngHugo,tr.95.LouisBarthou:TrungtướngHugo,tr.99.Thángtư1810,Henry-Francois-Martin-Chopine,chồngcủaMargueriteHugo,đãbịgiếttạiTâyBanNhatrongmộttrậnphụckích.VictorHugo:NhữngtậpthơPhápchưaxuấtbản(1815-1818),tr.29.VictorHugo:Truyềnthuyếtthếkỷ,Q.I,XXI,tr.490.VictorHugo:Tuổithơtôi(Thơcangợivàbalat,tr.255).MarcelProurt:JeanSanteuil,Q.I,tr.42.VictorHugo:Gởiđồngbào,ngày26thángnăm1848.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ.VictorHugo:Kỷniệmriêng(Souvenirspersonnels,tr.99).

VictorHugo:s.đ.d.tr.115.VictorHugo:Hànhvivàlờinói,Q.Itr.158.VictorHugo:S.đ.dtr.160.VictorHugo:S.đ.d.tr.176.VictorHugo:S.đ.d.tr.651VictorHugo:S.đ.d.tr.182.VictorHugo:S.đ.d.t.212.RaymondEscholin:Mộtngườitìnhthiêntài,tr.351RaymondEscholier:S.đ.d.tr.351-353LouisGuimbaud:VictorHugovàJulietteDronet,tr.169.VictorHugo:Hànhvivàlờinói,Q.I,tr.351-352.VictorHugo:S.đ.dQ.I,tr.255-257.VictorHugo:WilliamShakespeare.tr.476.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ.VictorHugo:Napoléonkẻtiểunhân,tr.141-143.ChuyếnđicủamộtngườiđànbàtớiEpitzberg,củaLéonied’Aunet.Jean-BertrandBarrère:Hugo,conngườivàtácphẩm,tr.129.HồikýcủaPierreFoucher,Paris,1929.GustaveSimon:Cuộcđờimộtngườiđànbà.JulietteDrouet:NgànlẻmộtbứcthưtìnhgởichoVictorHugo.JulietteDrouet:NgànlẻmộtbứcthưtìnhgởichoVictorHugo.PaulBerret.PaulBerret.PaulBerret.TiếngAnhtrongnguyênbản.TiếngAnhtrongnguyênbản.VictorHugovàhaicontrai.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.294.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.294-295.VictorHugo:Đạidương,LIV,tr.91.VictorHugo:BatậpthơPháp,tr.43-44.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ,phầnI,quyểnIII,chương4,tr.121-123.VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngcủađờiông,Q.I,trang378.sđd.tr.380.E.Benôit-Levy:TuổitrẻcủaVictorHugo,tr.199.TheoPaulBerret.E.Benoît-Levy:TuổitrẻcủaVictorHugo,tr.217.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.197.VictorHugo:Nhữngcuộcgiãtừtuổithơ,tr.445.TheoLouisBarthou.

VictorHugo:KhátvọngVinhquang(Đạidương,VI,tr.31).VictorHugo:Truyềnthuyếtthếkỷ,bàitựa.VictorHugo:Thưtừtraođổi.Q.II,tr.310.Nhưngôngkhôngbiếtrằngbêncạnhôngđangvuitươihớnhở,nhữngngườithâncủaôngđangngộtngạt.BàHugocànglúccàngxarờiGuernesey.Bởikhôngđượchạnhphúc,bàcầntiêukhiểnvàthích,vớisựủyquyền,đượcđạidiệnchovinhquangcủachồngtạiPháphoặctạiAnh.JulieFoucherm,bamươisáutuổi,muốnrờixaSaint-Denisvớiýđịnhlấychồng.AglaéViénot,congáicủamộtcôngchứngviên,màEmileDeschampsđãcướinăm1817,chếtnăm1855.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ.EdmondvàJulesdeGoncourt:Nhậtký,Q.II,tr.99.TứclàCảnhtiênHautevillenơinhàthơđưaJulietteDrouettớiởkhinàngphảirời'LaFallue'vìlýdoẩmướt.VictorHugo:Nhữngbàihátvềđườngphốvàrừng,điểmlạiviệcphêbình,tr.467.VictorHugo:S.đ.d.tr.467.JulietteDrouet.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.III.tr.105,VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.III,tr.140.Ngườicười,tr.424-425.TứclàJuju,chỉJulietteDronet.EdmonddeGoncourt,NhậtKý,Q.IV,tr.93.VictorHugo:Diễnvănvềchiếntranhđọctạiquốchộingày1thángba1871.VictorHugo:B.đ.dEdmonddeGoncourt:Nhậtký.QIV,tr.181.HenriGuillin:VictorHugobởichínhông,tr.58.Anacréon:nhàthơcổđạiHyLạp.VictorHugo:Tronggiấcngủ,tr.419.E.Benoît-Levy:TuổitrẻcủaVictorHugo,tr.240.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.14VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.12.S.đ.d.tr.89VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.154-155.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.24.S.đ.d.tr.22.S.đ.d.tr.23.RaymondEscholier:Mộtngườitìnhthiêntài,tr.80.S.đ.d.tr.22.S.đ.d.tr.42

VictorHugo:Nuda(Đạidương,LIX,tr.90).GeorgesHugo:Ôngtôi,tr.31.VictorHugo:Nghệthuậtlàmông,tr.424.Emile-ConstantRochereuil(1849-1891).JulietteDrouet:NgànlẻmộtbứcthưtìnhgởiVictorHugo,tr.793-795.LouisGuimbaud:VictorHugovàJulietteDrouet,tr.254.RaymondEscholier:Mộtngườitìnhthiêntài,tr.617.RomainRolland:ÔnglãoOrphée,trongtạpchíEurope,thánghai,ba,1952.Mụcnàyvôhiệu,vìJulietteđãchếtnăm1883.HenriGuillemin:Hugobởichínhông,tr.58.RomainRolland:Bàiviếtđãdẫn.MauriceBarrès:Nhữngconngườivongbản,tr.216.RomainRolland:Bàiviếtđãdẫn.HenriMondor:CuộcđờiMallarmé,tr.470-471.Léon-PaulFargue.VictorHugo:Nhữngđoạnphêbình,tr.38.VictorHugo:TrảlởithưgởinhàvuacủaôngOurry.VictorHugo:Vănchươngvàtriếthọclẫnlộn,tr.53.S.đ.d.tr.53.S.đ.d.tr.192.AfreddeVigny:Nhậtkýmộtnhàthơ.VictorHugotheolờikểmộtnhânchứngcủađờiông,Q.II.tr.7.S.đ.d.Q.IItr.12.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.141.Sainte-Beuve.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.185.S.đ.d.tr.35.S.đ.d.tr.36.S.đ.d.tr.36.S.đ.d.tr.42-43.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.322-323.VictorHugo:Thưtừtraođổi,QI,tr.327.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.327.J.-B.Barrère:NétđộcđáocủaVictorHugo,QI,tr.43.VictorHugo:Thưtừtraođổi,Q.I,tr.330.VictorHugo:Theolờimộtngườichứngcủađờiông,Q.II,tr.51-52.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ,phầnIII,Q.V,tr.391-392.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.123-124.S.đ.d.tr.51vàtr.55.S.đ.d.tr.79.S.đ.d.tr.84-85.

S.đ.d.tr.64.S.đ.d.tr.81.S.đ.d.tr.64.S.đ.d.tr.90.S.đ.d.tr.90.S.đ.d.tr.153.LouisBarthou:TrungtướngHugo,tr.115-116.VictorHugo:Thưchongườivợchưacưới,tr.72-73.S.đ.d.tr.103.S.đ.dtr.103.S.đ.dtr.107.S.đ.dtr.106.S.đ.d.tr.99-101.S.đ.d.tr.117-118.S.đ.d.tr.148.S.đ.d.tr.150.S.đ.d.tr.160.S.đ.d.tr.163.S.đ.d.tr.172.S.đ.d.tr.173.S.đ.d.tr.216.S.đ.d.tr.232.TusĩP.Dubois:VictorHugovànhữngýtưởngtôngiáo,tr.318.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ,PhầnV,QVI,tr.215.VictorHugo:Lámùathu,XXIIItr.70-71.VictorHugo:Nhữngngườikhốnkhổ.VictorHugo:PromontoriumSomnii-CănbệnhcủaWilliamShakespearetr.304và310-311.