Cursus Technologie - Producten

Producten

Rijselstraat 78200 Sint-Michiels BruggeT 050 388 288

2e Graad

Studierichting Grafische MediaGrafische communicatie en Media

Product& Concept

Producten

2.2

2e graad Grafische MediaKTA BRUGGERijselstraat 7 - 8200 Brugge

PRODUCTEN

Papiereigenschappen

• Houtvrij of houthoudend

Er wordt gesproken over twee soorten papier: ‘houthoudend’ en ‘houtvrij’. Voor de productie van houtvrij papier is wel degelijk hout nodig. Houtvrij papier kost zelfs meer bomen dan houthoudend papier, omdat er minder efficiënt gebruik gemaakt wordt van hout. Voor de productie van houtvrij papier wordt alleen “cellulose” (soort vezel) uit het hout gebruikt en niet het houtstof zelf (= lignine). Een kilogram houtvrij papier bevat ongeveer dubbel zoveel hout als een kilo houthoudend papier (waarvoor wel lignine is gebruikt).

Het voordeel van houtvrij papier is dat het sterk en wit is en zich goed leent voor recycling. Houthoudend papier is niet zo sterk en vergeelt snel als het ongebleekt blijft (zoals bijvoorbeeld krantenpapier). De meeste papiersoorten zijn dan ook “houtvrij”.

• Opaciteit

Is de mate waarin papier licht doorlaat of ondoorschijnend is. Dit is een belangrijk eigenschap bij recto-verso bedrukking.

LAGE Opaciteit = je kan er (bijna) niet doorkijken. HOGE Opaciteit = je kan er (heel) goed doorkijken.

• Looprichting

De looprichting is de richting waarin de papiervezels liggen. Papiervezels laten zich moeilijk plooien, daarom moet de looprichting in de vouwlijn van het papier vallen bij het afwerken.

Plooien in de dwarsrichting kan het papier doen “breken”. Dat veroorzaakt een lelijke vouw en doet papiervezels loskomen.

We maken een onderscheid tussen langlopend en breedlopend papier. Bij langlopend papier is de looprichting evenwijdig met de lengterichting van het papier. Bij breedlopend papier loopt is de looprichting evenwijdig met de kortste zijde.

• Machinegestreken (coated)

Het papier wordt bedekt met een dun laagje “coating” dat zorgt voor een effen oppervlak. Dit papier noemen we machinegestreken (maco, mc, couché

machine). Het kan gesatineerd (glanzend) of mat zijn.

Product& Concept

Producten

2.3


• Gramgewicht

Het gewicht van het papier wordt uitgedrukt in grammen per vierkante meter (g/m2) of het gewicht van een vel papier van

1m x 1m.

De lichtste papiersoorten beginnen bij 40/gm2 (bijbeldruk en luchtpost). Schrijfpapier, fotokopieerpapier en laserdruk begint bij 80 g/m2 en gaat tot 110 g/m2.

Voor de binnenblz. van brochures, folders en leaflets gebruiken we papier van 80 tot 150 g/m2.

Vanaf 170 g/m2 spreken we van “karton”.

• Opdikking

Elke papiersoort heeft een soort “dikte” en een soort “samendrukbaarheid”.

Sommige boeken bevatten 300 blz en zijn amper 10cm dik, terwijl andere boeken met 150blz ook al 10cm dik zijn.

Dit heeft niet alleen te maken met de dikte van het papier (grammage), maar ook met de vezeldikte van het papier.

Tussen elk blad papier komt er “lucht” te zitten. Soms wordt die lucht automatisch tussen het bladzijden “weggeduwd”, soms blijft er meer lucht tussenzitten en moet het boek platgedrukt worden om de lucht ervan tussen te halen.

Product& Concept

Producten

2.4


PAPIERKLASSEN Hier volgt een overzicht van de papierkwaliteiten die terug te vinden zijn in de papiercollectie van een groothandelaar en die gebruikt worden om op te drukken.

• Zelfkopiërend

Wanneer meerdere exemplaren van eenzelfde dokument nodig zijn, gebruiken we zelfkopiërend papier.

De sets worden uit drie vellen opgebouwd: een bovenvel (Coated Back of CB), één of meerdere tussenbladen (Coated Front and Back of CFB) en een laatste blad (Coated Front of CF).

Het bovenste vel is aan de onderkant voorzien van een strijklaag met microcapsules waar een vloeistof inzit die reageert met de vloeistof in de microcapsules aan de bovenkant van het volgende blad. Wanneer men op het eerste vel schrijft, breken de microcapsules en komen de vloeistoffen met elkaar in aanraking, waarbij ze zwart kleuren. Deze papiersoort is in verschillende gramgewichten verkrijgbaar.

• Offset

Mat, stevig drukpapier voor offsetpersen. Grote maatvastheid. Is in verschillende gramgewichten en kleuren verkrijgbaar.

• Gestreken of machine-coated

Kunstdruk of cast-coated

• Krantendruk

Bestaat uit 85% houtpulp, meestal gerecycleerd en wordt gebruikt in typo en offset.

• Magazine

Bevat meer chemische pulp dan krantenpapier. Het is maximaal gestreken en gesatineerd en

Product& Concept

Producten

2.5


is bedrukbaar in heatset rotatieoffset en diepdruk. Voor tijdschriften in quadri en huis-aan-huisbladen.

• Gegomd en zelfklevend

Gegomd papier is aan de rugzijde voorzien van een droge kleeflaag die door bevochtiging gaat kleven (postzegels, Post-It, etiketten, enveloppen).

Zelfklevend papier is papier met een lijmlaag dat op een schutblad kleeft. Dit schutblad kan voorzien zijn van splitten om het lostrekken van het zelfklevende gedeelte te vergemakkelijken. Het zelfklevende papier kan permanent of niet-permanent klevend zijn. Wordt vooral gebruikt voor het drukken van zelfklevers.

• Omslagkarton

Wit of gekleurd natuurkarton, al dan niet voorzien van een oppervlaktestructuur (geperst). Wordt gebruikt om kaften te drukken van brochures of boeken.

• Karton en bord

Het verschil tussen omslagkarton en karton ligt in het gramgewicht. Vanaf 170 g/m2 gebruiken we de term karton.

Product& Concept

Producten

2.6


PAPIERFORMATENIn Europa zijn de DIN-normen de meest gebruikte papierformaten. De meeste printers en drukpersen zijn hierop ingesteld. Hieronder staan de afmetingen van de belangrijkste (DIN) A-formaten. De drukker kiest het papier in funktie van het drukpersformaat.

Bij de keuze van het papier houdt de drukker niet alleen rekening met het eindformaat maar ook met het grijperswit, het extra wit om aflopend te kunnen drukken en de papierranden om na te snijden.

Verder in de cursus komen we nog uitgebreid terug op de papierformaten.


PAPIERKEUZEOm een bepaald papier te kiezen beschikt de drukker over stalencollecties en prijzenboeken. Aan de hand van deze hulpmiddelen én rekening houdende met de wensen van de klant kiest de drukker een papier. Bij het bepalen van de hoeveelheid papier telt de drukker steeds een hoeveelheid extra vellen bij de eigenlijke oplage. Deze dienen om de pers te stellen en om op kleur te komen (inschiet of overblad).

Het prijzenboek

Hierin vindt men volgende gegevens terug:

• papiersoort: modern gestreken houtvrij;

• merknaam: Royal Impression Eco Brillant;

• beschrijving van het papier: bv. tweezijdig /chloorvrij/triple coated/houtvrij/gesatineerd;

• formaten: dit zijn de uitgangsformaten die de groothandel kan aanleveren, afhankelijk van de gekozen drukpers. De onderstreepte cijfers duiden de looprichting aan: 45 x 64 / 63 x 88 / 72 x 102

• gewicht: papier is te verkrijgen in 115, 135, 150, 170 en 250 g/m2;

• kleur: wit;

• gewicht per 1.000 vel: bv. 33,1 kg voor 115 g/m2 op formaat 45 x 64;

• aantal vellen per riem: 1 riem is 500 vellen;

• prijzen: kolom 1: prijs per 1.000 vel tot 50 kg; kolom 2: prijs per 1.000 vel tussen 50 kg en 249 kg; kolom 3: prijs per 1.000 vel vanaf 250 kg en meer;

• bestelnummer.

Product& Concept

Producten

2.7


Product& Concept

Producten

2.8


InktEen belangrijke schakel bij het overdragen van het beeld op het te bedrukken materiaal is de inkt. Welke inkt wordt gebruikt hangt af van dit materiaal.

Absorberende papiersoorten zullen de inkt gemakkelijk opzuigen terwijl gladde papiersoorten en kunststof weinig of geen inkt opzuigen. De droging zal daarom anders zijn, wat dan weer gevolgen heeft voor de afwerking. Welke soorten inkt er bestaan en welke eigenschappen ze hebben, lees je in dit onderdeel.

Inktfabricatie Inkt wordt gemaakt op basis van pigmenten die aan de inkt een bepaalde kleur en dekking geven. De pigmenten (kleine gekleurde korreltjes) worden door middel van een bindmiddel (soort “lijm”) aan elkaar gehouden. Dit bindmiddel maakt de inkt dik en taai. Dunne inktsoorten bevatten naast pigmenten en bindmiddel een grote hoeveelheid oplosmiddelen zoals bv. alcohol.

De pigmenten bepalen samen met de bind- en oplosmiddelen en hulpstoffen de eigenschappen van de drukinkt.

Product& Concept

Producten

2.9

PIGMENTEN

- KLEURKORRELS

BINDMIDDEL

OPLOSMIDDEL

- ALCOHOL/TOLUEEN

HULPSTOFFEN

INKT


Drukprocédé

Elke druktechniek heeft z’n eigen inktsoort. Voor offset en hoogdruk worden vette, oliehoudende inkten (pasta) gebruikt. Voor diepdruk, zeefdruk en flexo gebruikt de drukker vloeibare inkten. Ook de druksnelheid van de pers beïnvloedt de inktkeuze.

InktgroepenEr bestaan verschillende inktgroepen, die elk hun eigen toepassing kennen:

1. Dekkende en transparante inkten

Transparante inkten worden gebruikt voor het drukken in quadri op wit of bleek papier. Dekkende inkten worden bvb gebruikt voor krablagen bij lotterijspelletjes.

2. Matte en glanzende inkten

• PMS-inkten

PMS = PANTONE MATCHING SYSTEM. Deze inkten worden op voorhand in een inktpot gemengd voordat ze op een drukpers gebruikt worden. De procentuele samenstelling van PMS-kleurek kan je terugvinden in een kleurenwaaier. Veel voorkomende PMS-kleuren kunnen kant-en-klaar gekocht worden.

• Quadri-inkten

Dit zijn de inkten cyaan, magenta, geel en zwart volgens de Euroscale of SWOP-norm.

Product& Concept

Producten

2.10


3. Primers

Worden gebruikt als eerste druklaag bij kunststoffen om de verdere bedrukking te vergemakkelijken.

4. Vernissen

Inkten die het drukwerk beschermen. Er bestaat matte en glanzende vernis. Aan de glans mag men echter geen hoge eisen stellen. Als het écht glanzend moet zijn gebruikt men UV-lak.

5. Lakken

Hoogglanzende transparante inkt en UV-lak die even sterk glanzen als plastificatie. UV-lak is schadelijk voor het milieu.

Bepalende factoren bij inktdroging Drukinkt moet de tijd krijgen om te drogen. Pas daarna kan het verder verwerkt worden. De droging snelheid waarmee inkt droogt is afhankelijk van een aantal factoren:

1. Drukkleur

Sommige pigmenten hebben een langere droogtijd nodig (bv. Relfex Blue).

2. Drukdrager

Ongestreken papier zuigt meer inkt op dan gestreken papier. Dit papier droogt sneller. Bij gestreken papiersoorten zet de inkt zich vast op het papieroppervlak. Matte maco droogt daarbij trager dan gesatineerde maco.

3. Weersomstandigheden

De vochtigheidsgraad en temperatuur op de plaats waar gedrukt wordt, heeft een grote invloed op het drogingsproces. Men probeert in de werkplaats deze factoren zo stabiel mogelijk te houden.

4. Inktlaagdikte

Hoe dikker de inktlaag (bv. bij volvlakken), hoe trager de droging.

5. Druktechniek

Zeefdrukinkten drogen veel trager dan bv. vluchtige diepdrukinkten.

Product& Concept

Producten

2.11


Soorten drogingWe onderscheiden de volgende soorten droging van inkten:

Wegslagdroging

De inkt dringt voor een deel in het papier en droogt voor een deel door verdamping. Ze kan worden toegepast bij lage productiesnelheden.

Oxydatieve droging

De inkt droogt op basis van een chemische reactie met de lucht.

Verwerkingssnelheden lopen op tot 15.000 druk per uur met enkele uren nadroogtijd voor de afwerking. Er ontstaat een redelijke tot goede glans. Oxydatief drogen is geschikt voor één- of meerkleurendruk.

Infrarood-droging

De inkt droogt in een eerste fase identiek aan oxydatief drogende inkten, maar wordt voor het op stapel leggen door infrarood licht bestraald; hierdoor ontstaat een “warme” stapel papier waarin de inkt sneller nadroogt. De techniek is geschikt voor één- of meerkleurendruk en de verwerkingssnelheden lopen op tot 15.000 stuks per uur.

UV-droging

De inkt wordt door ultraviolet licht bestraald direct na het drukken (in een extra druktoren). In de inkt verharden de oplosmiddelen onder invloed van het UV-licht. Deze manier van drogen is geschikt voor snelheden tot 6.000 stuks per uur.

Heat-set droging

Deze inkten worden gedroogd door de inkt over verwarmde droogtrommels te laten lopen of door verhitting met gas. Hierna wordt het bedrukte materiaal over koelwalsen gevoerd. De techniek wordt in rotatieoffset toegepast voor snelheden tot 50.000 stuks per uur.

Product& Concept

Producten

2.12


Anti-smet poeder

Het gebruik van anti-smet poeder is in wezen geen droogtechniek, maar een hulpmiddel om bij slecht drogende inkten een zeer kleine afstand tussen de vellen in de uitleg te creëren, zodat de verse inktlaag zich niet overzet op de achterzijde van het bovenop liggende drukvel. Het poeder wordt met behulp van een poederspuitinrichting op de bedrukte vellen gespoten.

Product& Concept

Producten

2.13


PrintproductenDrukwerk kan tegenwoordig “gedrukt” worden op verschillende media: papier, banner, spandoeken, vlaggestof, textiel, vinyl (sticker), enz...

Digitaal printen op harde materialen is tegenwoordig ook mogelijk. Zelfs op hout, plastiek en glas kan je tegenwoordig printen.

PrintenPrinten doe je voornamelijk op een inktjet- of laserprinter.

Er bestaan natuurlijk ook bubblejet-, matrix- en naaldprinters, maar die worden in de grafische wereld zelden nog gebruikt.

Printen doe je in een kantooromgeving of als proefprint. Belangrijk om te weten is dat in een grafische omgeving (drukkerij) uw print NIET het eindproduct is, maar slechts

een tussenstap, een controlemiddel, om tot uw eindresultaat (het drukwerk) te komen.

Om te printen gebruikt je gewoon kantoorpapier, maar je kan ook op zwaarder papier, omslagen, enz.. printen. Dit hangt hoofdzakelijk af van de mogelijkheden van je printer.

De technologie die bij printen gebruikt wordt is van minder belang. Bij inktjet wordt voornamelijk de Piëzo-technologie gebruikt. Bij laserprinters wordt voornamelijk Postscript gebruikt als printtechnologie.

Enkel bij kleurproeven wordt een Postscriptprinter sterk aangeraden omdat die het best de drukkwaliteit in raster en kleur van een drukpers kan nabootsen.

Inktjet printenDe inktjetprinter is zowat het best verspreide printertype op de consumentenmarkt.

Een inktjetprinter heeft een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding, kan diverse soorten papier aan en kan dankzij de Piëzo-technologie

foto-echte afbeeldingen printen.

De inktjet-technologie heeft echter ook een aantal nadelen. De inkt is niet watervast. Bij de minste aanraking met water loopt de inkt uit.

Bovendien zal je merken dat - wanneer je regelmatig foto’s wilt afdrukken - uw inktpatronen er letterlijk doorvliegen.

Als laatste nadeel zou ik zeggen dat foto’s geprint met een inktjet printer veel moeilijker te fotocopiëren zijn dan een laserprint-foto.

Product& Concept

Producten

2.14


Piëzo-technologie

De printerkop van een inkjetprinter is een technologisch hoogstandje. Zo spuit de inkt tussen 20.000 en 30.000 inktdruppeltjes per seconde (!) uit een miniscule spuitkop. Een inktjetprinter beschikt over 64 tot 128 spuitkoppen voor de zwarte inkt en 48 tot 64 voor elk van de drie kleuren inkt (cyaan, magenta, geel). Vooral bij een kleurenfoto moet een inktjetprinter hard werken.

LaserprinterDe beeldkwaliteit van een laserprinter is beduidend hoger dan bij de inktjetprinters. Het principe van de laserprinter doet sterk terugdenken aan de manier waarop een fotocopiemachine werkt.

Een laserprinter maakt gebruik van een poeder (“toner” genaamd) dat via een ingewikkeld systeem van laserstralen en magnetische velden op het papier terecht komt.

Het papier wordt door een warmte-unit geleidt en verhit. Door de hitte smelt de toner tot een vloeibare inkt. Door de hoge temperatuur “brandt” de inkt als-het-ware in het papier.

Dat is de reden waarom papier dat pas uit een copiemachine of laserprinter komt warm heeft.

Een belangrijk voordeel van een laserprinter t.o.v. een inktjetprinter is dat de “inkt” (de toner dus) in het papier gebrand wordt.

Vocht en water hebben geen invloed op het beeld dat op uw papier geprint wordt. Dit in tegenstelling tot inktjet waar de inkt bij de minste aanraking met water uitloopt.

Laserprinter versus Inktjetprinter

Vaak zegt men dat bij weinig printen, men altijd voor een Inktjetprinter moet kiezen. Dit is niet helemaal waar.

Bij een inktjetprinter bestaat het risico dat de vloeibare inkt in een spuitkop verdroogt. De toner van een Laserprinter verdroogt niet. Wel

Product& Concept

Producten

2.15


is het zo dat de aankoop van een lasercassette duurder is dan een inktpatroon voor een inktjetprinter.

In een Inktjetprinter zitten meestal 2 patronen, één kleur en één zwart.

In een Kleurenlaserprinter zitten, in tegenstelling tot de Inktjetprinter, vaak 4 Toners. Één zwart, één magenta, één cyaan en één yellow.

Voor- en nadelen van de Laser en Inktjet

Voordelen Inktjetprinter

• Printer is altijd in staat zowel zwart als kleur te printen.

• Printer is voordeliger in aanschaf.

• Maakt in de meeste gevallen minder geluid.

• Hoeft niet op te warmen.

• Printen in kleur is bij gemiddeld verbruik goedkoper.

Nadelen Inktjet

• Inktpatroon is goedkoper dan Toner, maar heeft minder capaciteit.

• Inktpatronen en/of inktkoppen kunnen bij zéér weinig gebruik verdrogen.

• Inkt op papier is niet watervast.

• Is langzamer dan de Laserprinter.

• Papier moet sneller worden aangevuld omdat de lade (in de meeste gevallen) kleiner is.

Voordelen Laserprinter

• Toners zijn in prijs/aantal pagina’s goedkoper.

• De printer is sneller.

• De afdrukken zijn watervast.

• Toner verdroogt niet.

• Papier hoeft niet snel te worden aangevuld omdat de lade groter is.

Nadelen Laserprinter

• Vaak moet de printer opwarmen voor de eerste print.

• Printer verbruikt meer stroom.

• Printer is vaak groter.

• Printer maakt vaak meer geluid.

• Printer is duurder in aanschaf dan de Inktjetprinter en er is verschil in prijs tussen de Monochrome of de Kleurenvariant.

Product& Concept

Producten

2.16


SchermproductenNaast het vele drukwerk, lezen we tegenwoordig heel wat digitale informatie op verschillende soorten beeldschermen. Denk maar eens hoeveel verschillende soorten schermen jij per dag bekijkt.

Overzicht van de belangrijkste schermproducten :

• CRT-scherm (schermen met beeldbuis)

• LCD-scherm (liquid crystal display)

• Plasma-scherm

• ...

CRT-schermEen beeldscherm of monitor is een apparaat dat aangesloten kan worden op een computer. De handelingen van een gebruiker veroorzaken over het algemeen een verandering in het getoonde beeld.

De momenteel meest voorkomende monitoren zijn LCD-schermen, maar er zijn nog steeds héél veel CRT-televisies en computerschermen in omloop.

CRT-schermen werken met een elektronenbuis. Aan de binnenkant van het glas zitten vooraan de zogenaamde pixels. Dat zijn kleine puntjes die licht in een bepaalde kleur kunnen uitstralen.

Zij doen dat in rood, groen en blauw. De resolutie (het aantal pixels) van een monitor kan variëren tussen 640x480 pixels tot 1600x1200 pixels en meer.

Een CRT scherm flikkert constant, alhoewel we dat met het blote ook niet altijd merken. De snelheid waarmee een CRT_scherm “flikkert” wordt uitgedrukt in Hz. In het vakjargon noemt met dit de “refresh rate” of “refresh-snelheid”. Hoe hoger de refresh-snelheid, hoe minder de gebruiker de indruk krijgt dat het flikkert.

Veel voorkomende refresh-rates zijn: 60Hz, 70Hz, 75Hz, 80Hz.

Product& Concept

Producten

2.17

Product& Concept

Producten

2.18


Lcd-tv en plasma-tvEr zijn verschillende soorten “platte” tv’s, die we voor het gemak meestal op één hoop gooien. De belangrijkste soorten platte tv’s zijn de lcd-tv, de plasma-tv, de OLED-tv en de (toekomstige) SED-tv.

Tegenwoordig zijn alleen de lcd-en plasma-tv bekend. Daarom besteden we aan de andere tv’s in deze cursus geen aandacht.

De enige overeenkomsten tussen de lcd-en plasma-tv zijn dat ze beide plat zijn, dat ze High Definition-tv kunnen weergeven en dat ze zowel kunnen staan als opgehangen kunnen worden.

Verder zitten er grote verschillen tussen de plasma en de lcd. De technologie

LCD is de afkorting van Liquid Crystal Display. Het scherm van een lcd-tv is opgebouwd uit 2 glasplaten met vloeibare kristallen ertussen. Die kristallen reageren op elektronische golven, en dit volgens het soort licht en de intensiteit ervan. Elke pixel in de lcd-tv bestaat uit 3 vloeibare kristallen (RGB = rood, groen, blauw). Afhankelijk van de elektrische spanning die door de lcd-tv heen loopt, blokkeren de kristallen het licht of laten het juist door. Op deze manier wordt het beeld op uw lcd-tv gevormd. Het kost de lcd-tv veel moeite om deze kristallen aan te sturen, met als gevolg beeldvertraging (bijvoorbeeld tijdens het zappen).

De trend

De ontwikkeling van LCD heeft er al een lange weg op zitten en is nog steeds bezig. Momenteel zitten we aan de zevende generatie LCD’s. Bij iedere generatie verbeteren de eigenschappen zoals kleurweergave, reactiesnelheid en contrast.

Product& Concept

Producten

2.19


Deze laatste twee vormen nu geen echt probleem meer, maar met de kleurweergave kan het nog altijd beter, maar toch zijn er consumenten die lcd verkiezen boven plasma. De mythe dat plasma de must is als je groter gaat dan 36 inch, gaat al lang niet meer op. Ook full-HD LCD-tv’s van 50 inch en meer bieden vandaag een uitstekende beeldkwaliteit. In ruimtes waar veel licht binnenvalt, scoren lcd-schermen zelfs iets beter dan plasma dankzij de grotere lichtsterkte.

Voor en nadelen

Bij lcd-tv’s staan de neonlampen langs de achterkant altijd aan. De mate waarin het licht wordt doorgelaten, wordt dus bepaald door kristallen aan de voorkant. Daarom halen lcd-schermen nooit hetzelfde contrast als een plasma-tv. Vergelijken in een grote winkel is dus de bootschap. Door met de intensiteit te spelen kan met een plasma-tv een zeer rijke kleurenpracht gecreëerd worden, iets waar LCD’s nog steeds niet aan kunnen tippen. Het plasma reageert ook zeer snel op een wisselende spanning aan de elektrodes, waardoor de reactiesnelheid zeer hoog ligt. Omdat een gedeactiveerde plasmapixel geen licht uitstraalt is ook het contrastratio zeer hoog. Nadelen van plasma zijn dan weer het relatief hoge verbruik (alhoewel bij grote panelen zowel LCD als plasma ongeveer hetzelfde verbruiken) en de kans op inbranden van het beeld. Vooral het hoge verbruik en de kostprijs voor kleine panelen speelt in het nadeel van plasma.

Fabrikanten houden liever slechts één type beeldscherm over, dat ze zowel voor mobiele als vaste toepassingen kunnen gebruiken. Plasma verbruikt teveel, is te groot en te duur om de relatief kleine schermen voor mobiele toepassingen te maken. De laatste tijd sluiten dan ook meer en meer plasma productielijnen hun deuren. LCD is duidelijk de commerciële winnaar van het duel, alhoewel het op de technische kant minstens gelijk op gaat.

Product& Concept

Producten

2.20


Voordelen

• goedkoper dan plasma-tv’s

• in kleine maten leverbaar

• lcd-tv’s hebben vaak een iets hogere resolutie dan een plasma-tv (behalve bij Full HD, dat is bij beide tv’s gelijk)

• lager energieverbruik dan de plasma-tv

• weinig last van lichtweerkaatsing: de lcd-tv is dus handig als u tv wilt kijken in een felverlichte ruimte of bij zonlicht

• levendigere kleuren

• hoog contrast tussen de kleuren

• goede responstijd

Nadelen

• Tijdens het zappen kan er beeldvertraging optreden

• de ‘dode’ pixels in de lcd-tv zijn niet te repareren

• inbranden van het beeld komt regelmatig eens voor

• bij oudere lcd-tv’s is het beeld niet vanuit elke kijkhoek even goed zichtbaar. De nieuwste lcd-tv’s hebben hier geen problemen meer mee

• grote prijs voor kleinere schermen, prijs per vierkante centimeter ligt hoger bij kleine schermen dan bij grote schermen

• niet genoeg keuze in afmetingen voor kleinere panelen

Waar op te letten bij de aankoop van een LCD-TV

Beeldformaat

Een lcd-tv of plasma-tv is in vele maten te verkrijgen. De kleinste lcd-tv’s zijn rond de 40 cm groot en de grootste schermen zijn zo’n 107 cm groot. Lcd-tv’s zijn verkrijgbaar in 4:3 en 16:9 (breedbeeld).

Contrastwaarde

Contrastwaarde of contrastratio betekent dat kleuren die veel op elkaar lijken, zoals donkergrijs en zwart, lastiger te onderscheiden zijn. Hoe hoger de ratio, hoe beter de kleuren zijn te onderscheiden.

Frequentie

Hoe prettig het kijken naar de lcd-tv of plasma-tv is, hangt af van de rust van het beeld. De frequentie (of de regelmaat waarmee het beeld ververst wordt per seconde), wordt aangegeven in Hertz. Voor de frequentie geldt: hoe hoger het aantal Hertz, hoe beter. Vanaf 70 Hertz heeft uw lcd- of plasma-tv een rustig beeld. Een lcd-tv met 100 Hertz geeft op dit moment het scherpste en rustigste beeld.

Product& Concept

Producten

2.21


Resolutie

De gemiddelde lcd- of plasma-tv heeft 576 beeldpunten, pixels. Met deze resolutie kunt u prima tv kijken, maar door de sterk verbeterde kwaliteit van de het digitale tv-kijken is ook de resolutie van de nieuwste lcd-tv’s en plasma-tv’s sterk toegenomen. Hierdoor kunt u nog scherper en rustiger beeld ontvangen, waardoor u nog meer kunt genieten van uw nieuwe plasma- of lcd-tv. De hoogste beeldkwaliteit heet Full HD en heeft een resolutie van 1920 x 1080. Dit is de resolutie van de toekomst. Schermen van lcd-tv ’s en plasma-tv’s met een lagere resolutie zijn dus niet Full HD, maar kunnen dit wel ontvangen als het minimale aantal beeldlijnen hoger is dan 720. In dat geval is uw plasma- of lcd-tv HD-ready.

Kijkafstand lcd-tv en plasma-tv

Om optimaal van je nieuwe lcd-tv of plasma-tv te kunnen genieten, is het belangrijk om goed op de kijkafstand te letten. De kijkafstand is de afstand tussen jouw lcd- of plasma-tv en de plaats van waaraf jij ernaar kijkt. Op basis van deze afstand kun je de grootte van de tv bepalen.

Vergis je niet: groter is niet altijd beter! Als je te dicht bij je plasma- of lcd-tv zit kun je de beeldpunten zien zitten en heb je niet zulk mooi beeld.

Voor het bepalen van de grootte van je lcd- of plasma-tv doen er veel verschillende verhalen de ronde op het Internet. De globale regel is dat de kijkafstand 3 tot 5 keer groter moet zijn dan de diameter van je lcd-tv. Een specifiekere afstandsbepaling vind je hieronder:

Niet alleen de kijkafstand is belangrijk, maar ook de kijkhoogte speelt een rol. Hang je lcd-tv of plasma-tv niet te hoog: de beste kijkhoogte is als je recht voor je uit kunt kijken en als je plasma- of lcd-tv op ooghoogte zit.

Diameter scherm in inch Diameter scherm in centimeter Kijkafstand in meter

20-27 inch 50-69 cm 76 cm -1.50 m

32-37 inch 81-94 cm 1.80-2.40 m

42-46 inch 107-117 cm 3.00-4.25 m

50-60 inch 127-152 cm 3.65-4.80 m

> 61 inch > 155 cm > 4.50 m

Product& Concept

Producten

2.22


Audiovisuele productenNaast printen schermproducten bestaan er ook nog andere producten zoals audiovisuele producten.

Deze worden niet onmiddellijk in de grafische sector gebruikt, maar volledigheidshalve geven we hier toch enkele namen mee, zoals o.a. projectoren, beamers, mpeg-video producten (type iPod, digitale camera’s), gsm, smartphone, enz...

Documents

Cursus Technologie - Producten