Zasady ogólne gospodarowania odpadami komunalnymi

Materiały wybrał : Dr inż. Bolesław MaksymowiczPaństwowa Rada Ochrony Środowiska e-mail:maksymowicz.b@wp.pl

Październik 2010 r.

Spis treści1. Wprowadzenie ……………………………..…………………………………………………….. 5

1.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej …………………….……….…….………..………. 51.2 Ustawa o samorządzie gminnym ………………………………………….………………… 51.3. Ustawa o gospodarce komunalnej ………………………………………………..……..….. 51.4. Ustawa o odpadach ………………………………………………………………….……… 6

1.4.1. Wybrane definicje …………………………………………..………………………. 61.4.2. Zasady gospodarowania odpadami …………………..……….……………….…..… 71.4.3. Zadania samorządu terytorialnego ………………………………………..…..……. 81.4.4. Prawa i obowiązki wytwórcy i posiadaczy odpadów i transportujących odpady ….. 91.1.5. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ……..…………...….…..….. 9

2. Zasady termicznego przekształcania odpadów ………………….…………………………….…. 102.1. Ustawa o odpadach .…………………………………………………….……..……………... 10

2.1.1. Wybrane definicje …………………………………………………………….….…. 102.1.2. Zasady ……………………………………………………………………………… 102.1.3. Obowiązki zarządzających spalarnią lub współspalarnią odpadów ………………… 112.1.4.Wyłączenia …………………………………………………………………………...

122.1.5. Wstrzymanie działalności w zakresie termicznego przekształcania odpadów ……… 132.1.6. Kary ………………………………………………………………………………….. 142.1.7. Delegacje dla ministrów w zakresie przepisów wykonawczych (rozporządzeń) …… 14

2.2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów ………..…….…… 15

2.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajówodpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku ..….. 18

2.4. Rozporządzenie ministra środowiska z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stwierdzania kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami ..…………………….……….….…….. 19

3. Składowanie i magazynowanie odpadów w przepisach prawnych ……….…….…………..…… 213.1. Składowanie i magazynowanie odpadów w ustawie o odpadach ……………………….…. 21

3.1.1. Wybrane definicje …………………………………………………………………... 213.1.2.Wybrane zasady ogólne składowania i magazynowania odpadów

…………………. 213.1.3.Typy składowisk odpadów …………………………………………………………..

233.1.4.Pozwolenie na budowę składowiska

………………………………………………… 233.1.5.Pozwolenie na użytkowanie składowiska odpadów

…………………………………243.1.6.Instrukcja eksploatacji składowiska

………………………………………………… 243.1.7.Zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części

…………………… 253.1.8.Wydobycie odpadów ze składowiska

………………………………………………. 273.1.9.Zakazy dotyczące składowania odpadów

…………………………………………… 283.1.10. Obowiązki zarządzających składowiskiem i sankcje za niewykonanie

tych obowiązków 29

2

3.1.11. Monitoring składowisk ……………………………………………………………… 30

3.1.12. Koszty składowania …………………………………………………………………. 31

3.1.13. Magazynowanie odpadów …………………………………………………………… 31

3.1.14. Przepisy karne i opłaty sanacyjne ……………………………………………………31

3.2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowychwymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów …………………………..………….. 33

3.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu,czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów ……….… 39

3.4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny .…………..... 42

3.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu …………………….………………………………………………… 52

4. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi ………. 60

5. Zarządzanie gospodarką odpadami komunalnymi ……………………………..………………..… 665.1. Wprowadzenie ………….………………………………………………………………...… 665.2. Prawne instrumenty zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi …………………… 66

5.2.1.Prawne instrumenty planistyczne ………………..…………………………..………. 665.2.1.1. Ustawa o odpadach …………………………………………….……..………. 665.2.1.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach …….………….…….…. 685.2.1.3. Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych

innych ustaw ………………………….……………………………….….… 685.2.1.4 Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów

gospodarki odpadami ……………….………………………………..….……. 685.2.2. Instrumenty legislacyjne ……………….……………………………………….….…. 70

5.2.2.1. Przepisy prawne ……………………………………..………..………….…. 775.2.2.2. Wzór przykładowego regulaminu utrzymania czystości i porządku

w gminach (schemat ogólny) ………………………….……….…………… 845.2.2.3. Przykładowe projekty uchwał w sprawie przejęcia niektórych

obowiązków od właścicieli nieruchomości ………..…………….…………… 875.2.3. Instrumenty reglamentacyjne ………………..………………………….…………….. 87

5.2.3.1. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ……………………..….. 875.2.3.2. Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych

innych ustaw …………………………………………………………...….….. 905.2.3.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie

szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia ………..…..……...… 90

5.2.3.4. Prawne standardy techniczne dla urządzeń stosowanych do zbierania i odbierania opadów komunalnych od właścicieli nieruchomości ....……...... 91

5.2.3.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia10 kwietnia 2003 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa ………………….……………………………… 92

5.2.3.6. Normy zharmonizowane ……………………….…..……………………….. 93

3

5.2.3.7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 lipca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska ………… 93

5.2.3.8. Standardy organizacyjne dla gospodarowania odpadami komunalnymi … 945.2.3.9. Wzór wniosku o wydanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych

od właścicieli nieruchomości wg. opracowania pt. „Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych” …………………………………………… 95

5.2.3.10.Wzór decyzji udzielającej zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wg opracowania pt. „Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych. Poradnik dla administracji” ……………………….………. 96

5.2.4. Instrumenty kontrolne i sankcyjne …………………………..……………………….. 975.2.4.1. Ustawa Prawo ochrony środowiska ………………..…………….……….. 975.2.4.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ….…………….…… 975.2.4.3. Ustawa o odpadach ……..……………………………………………….….. 995.2.4.4. Kontrola działalności gospodarczej w ustawy z dnia 5 lipca 2004 r.

o swobodzie działalności gospodarczej ………………………………….… 1025.2.4.5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie

wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów ..…….… 1105.2.4.6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie

zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzaniai przekazywania zbiorczych zestawień danych ………….….…………........... 114

5.2.4.7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie warunków i zakresu dostępu do wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami ……….………………….…...…. 123

5.2.4.8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadze-nia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw,które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję ……………………………….. 125

5.2.5. Instrumenty ekonomiczne ……………………………..…………………………..…. 1265.2.5.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ………..………..…….………..…... 1265.2.5.2. Ustawa – Prawo ochrony środowiska ……..………….……….……………. 1265.2.5.3. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ..…..…….…..……... 1265.2.5.4. Ustawa o odpadach …………..……..…………………………………….… 1275.2.5.5. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania

niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej ….…. 1275.2.5.6. Opłaty za korzystanie ze środowiska ………………………………….……. 1285.2.5.7. Górna stawka opłaty – wymagania prawne ………………………………… 130

4

1. Wprowadzenie1.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej1

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju (art. 5) i należy do obowiązków władz publicznych, które powinny prowadzić politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom (art. 74).

W sprawowaniu władzy publicznej uczestniczy samorząd terytorialny, który przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność (art. 15 i 16).

2. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne dla ochrony środowiska, przy czym ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw (art. 31).

3. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny (art. 22).

1.2. Ustawa o samorządzie gminnym2

1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, które obejmują m.in. ochrony środowiska i przyrody, utrzymanie czystości i porządku oraz sprawy dotyczące urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych (art. 7 ust. 1). Zadania własne gminy mające charakter obowiązkowy określają ustawy (art. 7 ust. 2).

2. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększonych dochodów własnych gminy lub subwencji (art. 7 ust. 3).

3. W celu wykonywania zadań własnych gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1).

4. Zadaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy, wymienione w pkt. 1 (określone m.in. w art. 7 ust. 1), których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa (art. 9 ust 3).

1.3. Ustawa o gospodarce komunalnej3

1. Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych (art. 1 ust. 2).

2. Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego (art. 2).

3. Jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzyć wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych – z uwzględnieniem przepisów o finansach publicznych lub, odpowiednio, przepisów o zamówieniach publicznych i przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (art. 3 ust. 1), przy czym, jeżeli do prowadzenia danego rodzaju działalności na podstawie innych ustaw jest wymagane uzyskanie zezwolenia, jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzyć wykonywanie zadań wyłącznie podmiotowi posiadającemu wymagane zezwolenie (art. 3 ust. 2).

1 Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r , Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.2 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r., Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm. 3 Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 9, poz. 43, z późn. zm.;

5

4. Jeżeli przepisy szczegółowe nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej (art. 4 ust. 1 pkt 1) oraz o wysokości cen i opłat albo o sposobie ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego (art. 4 ust. 1 pkt 2).

1.4. Ustawa o odpadach4

1.4.1.Wybrane definicje

1. Gospodarowanie odpadami – jako zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów (art. 3 ust. pkt 1).

2. Odpady komunalne – jako odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (art. 3 ust. 3 pkt 4).

3. Odpady obojętne – odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku muszą być nieznaczne, a w szczególności nie powinny stanowić zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleby i ziemi (art. 3 ust. 3 pkt 6).

4. Odpady ulegające biodegradacji – odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów (art. 3 ust. 3 pkt 7).

5. Odzysk – wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy (art. 3 ust. 3 pkt 9).

6. Posiadacz odpadów – każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna), z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości (art. 3 ust. 3 pkt 13).

7. Recykling – odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii (art. 3 ust. 3 pkt 14).

8. Recykling organiczny – jako obróbkę tlenową, w tym kompostowanie, lub beztlenową odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny (art. 3 ust. 3 pkt 15);

9. Unieszkodliwianie odpadów – poddanie odpadów procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonym w załączniku nr 6 do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska (art. 3 ust. 3 pkt 21).

10. Wytwórca odpadów – każdy, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz każdego, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz

4 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r., Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.;

6

sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej (art. 3 ust. 3 pkt 22).

11. Zbieranie odpadów – jako każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania (pkt 23).

1.4.2.Zasady gospodarowania odpadami

1. Posiadacze odpadów zobowiązani są do (art. 7): 1) postępowania z odpadami w sposób zgodny z zasadami gospodarowania odpadami,

wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami, 2) w pierwszej kolejności do poddania odpadów odzyskowi, a jeżeli z przyczyn technologicznych

jest on niemożliwy lub nie jest uzasadniony z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych, to odpady te należy unieszkodliwiać w sposób zgodny z wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami,

3) unieszkodliwienia odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi tak, aby składowane były wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe z przyczyn technologicznych lub nieuzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych.

2. Postępowanie z odpadami w sposób sprzeczny z przepisami ustawy oraz przepisami o ochronie środowiska jest zakazane (art. 8).

3. Odpady powinny być w pierwszej kolejności poddane odzyskowi lub unieszkodliwione w miejscu ich powstawania (art. 9 ust. 1), a w przypadku gdy odpady nie mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania, powinny być przekazywane do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione, przy uwzględnieniu najlepszej dostępnej techniki lub technologii, o której mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowisk (art. 9 ust. 2), a w przypadku niesegregowanych odpadów komunalnych, pozostałości z sortowania tych odpadów oraz komunalnych osadów ściekowych powinny być poddane odzyskowi lub unieszkodliwianiu (także zakaźne odpady medyczne oraz zakaźne odpady weterynaryjne): 1) na obszarze tego województwa, na którym zostały wytworzone, w instalacjach spełniających

wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii, o której mowa w art. 143 ustawy – Prawo ochrony środowiska, lub w miejscach najbliżej położonych miejsca ich wytworzenia (art. 9 ust. 3) lub

2) na obszarze województwa innego jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do instalacji przeznaczonej do odzysku lub unieszkodliwiania, spełniającej wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii, o której mowa w art. 143 ustawy – Prawo ochrony środowiska, lub miejsca przeznaczonego do tego samego odzysku jest mniejsza niż odległość do instalacji lub miejsca położonego na obszarze tego samego województwa, na którym zostały wytworzone (art. 9 ust. 4).

4. Zbieranie odpadów powinno odbywać się w sposób selektywny (art. 10 ust. 1), a podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest zobowiązany do selektywnego odbierania odpadów oraz ograniczania ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania (art. 10 ust. 2).

5. Mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne (art. 11 ust. 1) jest zakazane, ale dopuszczone jest mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, w celu poprawy bezpieczeństwa procesów odzysku lub unieszkodliwiania odpadów powstałych po zmieszaniu, jeżeli w wyniku prowadzenia tych procesów nie nastąpi wzrost zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska (art. 11 ust. 2).

6. Odpady niebezpieczne, które uległy zmieszaniu z innymi odpadami powinny być rozdzielone, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki (art. 11 ust. 3):

7

1) w procesie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów powstałych po rozdzieleniu nastąpi ograniczenie zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska,

2) jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione.7. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub

unieszkodliwiania odpadów powinien odbywać się zgodnie z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych (art. 11 ust. 4).

8. Unieszkodliwianie odpadów powinno następować po uprzednim wysegregowaniu odpadów nadających się do odzysku (art. 12).

9. Odzysk lub unieszkodliwianie odpadów poza instalacjami lub urządzeniami spełniającymi określone wymagania (art. 13 ust. 1) jest zabronione, z zastrzeżeniem, że przepisu tego nie stosuje się do:1) posiadaczy odpadów prowadzących odzysk za pomocą działań określonych jako R10 w

załączniku nr 5 do ustawy (art. 13 ust. 2 pkt 1), 2) osób fizycznych prowadzących kompostowanie na potrzeby własne (art. 13 ust. 2 pkt 2).

10. Spalanie zgromadzonych pozostałości roślinnych poza instalacjami i urządzeniami jest dopuszczone, jeżeli na terenie gminy nie jest prowadzone selektywne zbieranie lub odbieranie odpadów ulegających biodegradacji, a ich spalanie nie narusza odrębnych przepisów (art. 13 ust. 3).

11. Marszałek województwa jest uprawniony do udzielenia zezwolenia na spalanie odpadów poza instalacjami lub urządzeniami, jeżeli spalanie odpadów ze względów bezpieczeństwa jest niemożliwe w instalacjach lub urządzeniach przeznaczonych do tego celu, określając w drodze decyzji miejsce spalania, ilość odpadów, warunki spalania danego rodzaju odpadu oraz czas obowiązywania tej decyzji (art. 13 ust. 4).

12. Instalacje oraz urządzenia do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów mogą być eksploatowane tylko wówczas, gdy: 1) nie zostaną przekroczone standardy emisyjne, określone na podstawie odrębnych przepisów

(art. 13 ust. 5 pkt 1), 2) pozostałości powstające w wyniku działalności związanej z odzyskiem lub unieszkodliwianiem

będą poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane z zachowaniem wymagań określonych w ustawie (art. 13 ust. 5 pkt 2).

1.4.3.Zadania samorządu terytorialnego w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

1. Art. 16a ustawy do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi zalicza: 1) zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania

wszystkich rodzajów odpadów komunalnych (pkt 1), 2) zapewnianie warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów

komunalnych, aby było możliwe: a) ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (pkt 2 lit. a), b) wydzielanie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych(pkt 2 lit. b), c) osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (pkt 2 lit. c),

3) zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami lub przedsiębiorcami instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych albo zapewnienie warunków do budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przez przedsiębiorców (pkt 3),

4) zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania: a) do dnia 31 grudnia 2010 r. – do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów

komunalnych ulegających biodegradacji (pkt 4 lit. a), b) do dnia 31 grudnia 2013 r. – do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów

komunalnych ulegających biodegradacji (pkt 4 lit. b),

8

c) do dnia 31 grudnia 2020 r. – do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (pkt 4 lit. c),

w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.;2. Art. 16b ustawy, który do obowiązkowych zadań własnych województwa w zakresie gospodarki

odpadami komunalnymi zalicza zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych wydzielonych z odpadów komunalnych.

1.4.4.Prawa i obowiązki wytwórcy i posiadaczy odpadów i transportujących odpady

1. Wytwórca odpadów ma prawo do zlecenia wykonania obowiązku gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów (art. 25 ust. 1),

2. Posiadacz odpadów jest obowiązany do: 1) przekazywania odpadów wyłącznie podmiotom, które uzyskały zezwolenie właściwego organu

na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami, chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia (art. 25 ust. 2),

2) wskazania prowadzącemu działalność w zakresie transportu odpadów miejsca odbioru odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć te odpady jeżeli zleca usługę transportu odpadów (art. 25 ust. 2).

3. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany do dostarczenia odpadów do posiadacza odpadów, który został mu wskazany przez posiadacza zlecającego usługę (art. 25 ust. 4).

4. Posiadacz odpadów prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów komunalnych jest obowiązany do ich dostarczenia do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania wskazanych w zezwoleniu na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (art. 25 ust. 6).

5. Posiadaczowi odpadów ma prawo przekazać niektóre rodzaje odpadów w celu ich wykorzystania osobie fizycznej lub jednostce organizacyjnej, nie będącym przedsiębiorcami, na ich własne potrzeby (art. 33 ust. 1).

1.5. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach5

1. Art. 5 ust. 1 pkt 3b ustawy stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi.

2. Zgodnie z art. 6 ust. 1, przy wykonywaniu ww. obowiązku właściciele nieruchomości obowiązani są do udokumentowania korzystania z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, przez okazanie takiej umowy i dowodów płacenia za takie usługi, przy czym rada gminy może określić, w drodze uchwały, w zależności od lokalnych warunków, inne sposoby udokumentowania wykonania tych obowiązków (art. 6 ust. 1a).

5 Ustawa z dnia 13 września 1996 r. Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z 2006 r. Nr 144, poz. 1042, z 2008 r. Nr 223, poz. 1464, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 79, poz. 666, Nr 92, poz. 753.

9

2. Termiczne przekształcanie odpadów2.1. Ustawa o odpadach2.1.1.Wybrane definicje

1. Termiczne przekształcanie odpadów to (art. 3 ust. 3 pkt 20):1) spalanie odpadów przez ich utlenianie; 2) inne procesy termicznego przekształcania odpadów, w tym pirolizę, zgazowanie i proces

plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych procesów termicznego przekształcania odpadów są następnie spalane.

2. Odzysk energii – termiczne przekształcanie odpadów w celu odzyskania energii (art. 3 ust. 3 pkt 10).

3. Spalarnia odpadów – zakład lub jego część przeznaczona do termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem lub bez odzysku wytwarzanej energii cieplnej, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów oraz instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych (art. 3 ust. 3 pkt 17);

4. Współspalarnia odpadów – zakład lub jego część, których głównym celem jest wytwarzanie energii lub produktów, w których wraz z paliwami są przekształcane termicznie odpady w celu odzyskania zawartej w nich energii lub w celu ich unieszkodliwiania, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów, instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych (art. 3 ust. 3 pkt 21a).

2.1.2.Zasady

1. Termiczne przekształcanie odpadów może być prowadzone w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów (art. 44 ust. 1), które powinny być projektowane, budowane, wyposażane i użytkowane w sposób zapewniający osiągnięcie poziomu termicznego przekształcania, przy którym ilość i szkodliwość dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska odpadów i innych emisji powstających wskutek termicznego przekształcania odpadów będzie jak najmniejsza6 (art. 44 ust. 2).

2. Jeżeli spalanie odpadów ze względów bezpieczeństwa jest niemożliwe w instalacjach lub urządzeniach przeznaczonych do tego celu, marszałek województwa może zezwolić na spalanie poza instalacjami lub urządzeniami, określając w drodze decyzji miejsce spalania, ilość odpadów, warunki spalania danego rodzaju odpadu oraz czas obowiązywania tej decyzji art. 13 ust. 4), przy czym wniosek o wydanie tej powinien zawierać (art. 13 ust. 4a):

6 Art. 13 ust. 5: Instalacje oraz urządzenia do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów mogą być eksploatowane tylko wówczas, gdy: 1) nie zostaną przekroczone standardy emisyjne, określone na podstawie odrębnych przepisów,2) pozostałości powstające w wyniku działalności związanej z odzyskiem lub unieszkodliwianiem

będą poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane z zachowaniem wymagań określonych w ustawie.

10

1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do unieszkodliwiania; w przypadku gdy określenie rodzaju jest niewystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie te odpady mogą powodować dla środowiska, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów (pkt 1);

2) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów poddawanych unieszkodliwianiu w okresie roku (pkt 2),

3) oznaczenie miejsca prowadzenia działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów(pkt 3),

4) szczegółowy opis stosowanych metod unieszkodliwiania odpadów (pkt 4),5) proponowany czas obowiązywania decyzji (pkt 5).

3. Termiczne przekształcanie odpadów komunalnych i odpadów niebezpiecznych stanowi proces unieszkodliwiania D10, wymieniony w załączniku nr 6 do ustawy, z wyjątkiem termicznego przekształcania odpadów opakowaniowych oraz odpadów, o których mowa w art. 49a ust. 1 i 3, o ile wytworzona energia jest wykorzystywana poza procesem termicznego przekształcania odpadów (art. 44 ust. 6);

4. Termiczne przekształcanie odpadów opakowaniowych, odpadów, o których mowa w art. 49a ust. 1 i 3, oraz odpadów innych niż odpady komunalne i odpady niebezpieczne stanowi proces odzysku R1, wymieniony w załączniku nr 5 do ustawy, o ile wytworzona energia jest wykorzystywana poza procesem termicznego przekształcania odpadów (art. 44 ust. 7).

5. Dopuszcza się spalanie zgromadzonych pozostałości roślinnych poza instalacjami i urządzeniami, jeżeli na terenie gminy nie jest prowadzone selektywne zbieranie lub odbieranie odpadów ulegających biodegradacji, a ich spalanie nie narusza odrębnych przepisów (art. 13 ust. 3).

6. Właściwy organ odmówi wydania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie termicznego przekształcenia odpadów, jeżeli kierownik spalarni odpadów lub innej instalacji, w której są termicznie przekształcane odpady niebezpieczne, nie posiadają świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami (art. 29 ust. 2).

2.1.3.Obowiązki zarządzających spalarnią lub współspalarnią odpadów:

1. Zarządzający spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów jest obowiązany, w czasie przyjmowania i termicznego przekształcania odpadów, do podejmowania niezbędnych środków ostrożności mających na celu zapobieżenie lub ograniczenie negatywnych skutków dla środowiska, w szczególności w odniesieniu do zanieczyszczeń powietrza, gleby, wód powierzchniowych i gruntowych oraz zapachów i hałasu, a także bezpośredniego zagrożenia zdrowia ludzi, oraz przestrzegania wymagań w zakresie termicznego przekształcania odpadów wynikających z przepisów wydanych na podstawie art. 47. (art. 45 ust. 1);

2. Przyjmując odpady do ich termicznego przekształcenia zarządzający spalarnią lub współspalarnią odpadów jest obowiązany (art. 45 ust. 1a):1) ustalić masę odpadów;2) sprawdzić zgodność przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie

przekazania odpadu (pkt 2);3. Przyjmując odpady niebezpieczne do termicznego przekształcenia

zarządzający spalarnią lub współspalarnią odpadów jest obowiązany (art. 45 ust. 1b7):

7 Przepis ust. 1b nie ma zastosowania w przypadku wytwórców odpadów, którzy termicznie przekształcają wyłącznie własne odpady w miejscu ich powstania, pod warunkiem

11

1) zapoznać się z przekazywanym przez posiadacza odpadów opisem odpadów, który powinien obejmować:a) fizyczny i chemiczny skład odpadów niebezpiecznych oraz informacje

niezbędne do dokonania oceny przydatności tych odpadów do procesu termicznego przekształcenia,

b) właściwości odpadów,c) wskazanie substancji, z którymi te odpady nie mogą być łączone w celu

ich łącznego termicznego przekształcenia,d) niezbędne środki ostrożności związane z postępowaniem z tymi

odpadami,2) pobrać próbki, przed rozładowaniem odpadów, w celu zweryfikowania

zgodności fizycznego i chemicznego składu oraz właściwości odpadów z opisem, o którym mowa w pkt 1; wymóg ten nie dotyczy odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych;

3) przechowywać próbki przez okres co najmniej jednego miesiąca po termicznym przekształceniu tych odpadów.

4. Termicznie przekształcając odpady niebezpieczne zarządzający spalarnią lub współspalarnią odpadów jest obowiązany (art. 45 ust. 2):1) zbadać fizyczne i chemiczne właściwości odpadów powstałych w wyniku

termicznego przekształcania odpadów, w tym w szczególności rozpuszczalnych frakcji metali ciężkich;

2) transportować i magazynować odpady w postaci pylistej, powstałych w wyniku termicznego przekształcania odpadów, w zamkniętych pojemnikach;

3) określić bezpieczne trasy przejazdu odpadów powstałych w wyniku termicznego przekształcania odpadów, jeżeli odpadów tych nie udało się poddać odzyskowi lub unieszkodliwić w miejscu ich powstania.

5. Zatrudnić kierownika8 spalarni odpadów lub współspalarni odpadów posiadającego świadectwo9 stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami jest obowiązkiem właścicieli lub innych władających spalarnią lub współspalarnią odpadów (art. 49 ust. 1).

2.1.4. Wyłączenia1. Przepisów art. 4449 nie stosuje się (art. 49a):

1) do spalarni odpadów oraz współspalarni odpadów termicznie przekształcających wyłącznie następujące odpady:

dotrzymywania wymagań dla spalarni odpadów lub współspalarni odpadów (art. 45 ust. 3).8 Zgodnie z art.49 ust. 1a kierownikiem spalarni odpadów lub współspalarni odpadów może być

wyłącznie osoba, która posiada świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami.

9 świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami wydaje marszałek województwa, po złożeniu przez zainteresowanego egzaminu w zakresie gospodarowania odpadami z wynikiem pozytywnym (art. 49 ust. 2), przy czym:1) egzamin ten przeprowadza Egzamin komisja egzaminacyjna powołana przez marszałka

województwa (art. 49 ust. 4) na wniosek zainteresowanego zawierający imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz miejsce zamieszkania wnioskodawcy; do wniosku dołącza się odpis dyplomu lub świadectwa potwierdzającego posiadane wykształcenie albo zaświadczenie o praktyce zawodowej oraz dowód uiszczenia opłaty związanej z przeprowadzeniem egzaminu (art. 49 ust. 3).

2) koszty związane z przeprowadzeniem egzaminu oraz wydaniem świadectwa ponosi zainteresowany (art. 49 ust. 5),.

3) w razie uzyskania negatywnego wyniku egzaminu zainteresowany może wystąpić z wnioskiem o wyznaczenie terminu ponownego egzaminu, który może być przeprowadzony najwcześniej po upływie 6 miesięcy od dnia pierwszego egzaminu (art. 49 ust. 6).

12

a) roślinne z rolnictwa i leśnictwa (ust. 1 pkt 1),b) roślinne z przemysłu przetwórstwa spożywczego, jeżeli odzyskuje się

wytwarzaną energię cieplną (ust. 1 pkt 2),c) włókniste, roślinne z procesu produkcji pierwotnej masy celulozowej i z

procesu produkcji papieru z masy, jeżeli odpady te są spalane w miejscu produkcji, a wytwarzana energia cieplna jest odzyskiwana (ust. 1 pkt 3),

d) korka (ust. 1 pkt 4),e) drewna, z wyjątkiem drewna zanieczyszczonego impregnatami i powłokami

ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, w skład których wchodzą w szczególności odpady drewna pochodzącego z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (ust. 1. pkt 6),

2) do eksperymentalnych instalacji wykorzystywanych do badań, rozwoju i testowania prowadzonych w celu poprawy procesu spalania, w których jest przetwarzane mniej niż 50 Mg odpadów rocznie, pod warunkiem że instalacje te są eksploatowane w okresie nie dłuższym niż rok (ust. 2).

2. Wymagania dotyczące termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych nie mają zastosowania w odniesieniu do następujących odpadów niebezpiecznych (art. 49 a ust. 3):1) ciekłych odpadów palnych, w tym olejów odpadowych spełniających łącznie

następujące warunki:a) zawartość PCB i pentachlorofenolu (PCP) nie przekracza wartości, które

powodowałyby, że odpady te są niebezpieczne,b) odpady te nie stanowią odpadów niebezpiecznych ze względu na

zawartość innych składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy,c) ich wartość kaloryczna netto wynosi co najmniej 30 MJ (megadżuli) na

kilogram;2) ciekłych odpadów palnych, które nie powodują w gazach odlotowych

powstających bezpośrednio z ich spalania innych emisji niż emisje powstające w wyniku spalania oleju napędowego, o których mowa w art. 169 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.

2.1.5.Wstrzymanie działalności w zakresie termicznego przekształcania odpadów

1. W razie niedopełnienia przez zarządzającego spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów obowiązków, o których mowa w art. 44, w art. 45 lub w art. 47, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla środowiska lub dla zdrowia lub życia ludzi, może wydać decyzję o wstrzymaniu działalności w zakresie termicznego przekształcania odpadów (art. 48 ust. 1).

2. W przypadkach określonych w art. 48 ust. 1, na wniosek zarządzającego spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla środowiska lub dla zdrowia lub życia ludzi, może, w drodze decyzji, ustalić termin do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Ustalony termin nie może być dłuższy niż 1 rok od dnia doręczenia decyzji (art. 48 ust. 2).

3. W razie nieusunięcia nieprawidłowości w ustalonym terminie wojewódzki inspektor ochrony środowiska wstrzyma, w drodze decyzji, działalność w zakresie termicznego przekształcania odpadów (art. 48 ust. 3).

4. W decyzjach, o których mowa w ust. 1 i 3, określa się termin wstrzymania działalności, uwzględniając potrzebę bezpiecznego dla środowiska jej zakończenia. Termin wstrzymania działalności nie może być dłuższy niż 1 rok od dnia doręczenia decyzji (art. 48 ust. 4).

13

5. Postępowanie w sprawie wydania decyzji o wstrzymaniu działalności wszczyna się z urzędu (art. 48 ust. 5).

6. Decyzjom, o których mowa w ust. 1–3, wojewódzki inspektor ochrony środowiska może nadać rygor natychmiastowej wykonalności (art. 48 ust. 6).

7. Wstrzymanie działalności nie powoduje wygaśnięcia obowiązku usunięcia skutków prowadzonej działalności na koszt prowadzącego działalność w zakresie termicznego przekształcania odpadów (art. 48 ust. 7).

8. Po stwierdzeniu, że ustały przyczyny wstrzymania działalności, wojewódzki inspektor ochrony środowiska, na wniosek zainteresowanego, wyraża, w drodze decyzji, zgodę na podjęcie wstrzymanej działalności (art. 48 ust. 8).

9. Kopie wydanych decyzji, o których mowa w ust. 1–3 i 8, wojewódzki inspektor ochrony środowiska przekazuje właściwemu organowi, o którym mowa w art. 26 ust. 3, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (art. 48 ust. 9).

10. W przypadku, gdy organem właściwym, o którym mowa w art. 26 ust. 3, jest regionalny dyrektor ochrony środowiska lub starosta, kopie wydanych decyzji, o których mowa w ust. 1–3 i 8, wojewódzki inspektor ochrony środowiska przekazuje dodatkowo właściwemu marszałkowi województwa (art. 48 ust. 10).

14

2.1.6.Kary

1. Kto wbrew zakazowi termicznie przekształca odpady poza spalarniami odpadów lub współspalarniami odpadów podlega karze aresztu albo grzywny (art. 71);

2. Kto PCB (polichlorowane difenyle, polichlorowane trifenyle, monometylotetrachlorodifenylo-metan, monometylodichlorodifenylometan, monometylodibromodifenylometan oraz mieszaniny zawierające jakąkolwiek z tych substancji w ilości powyżej 0,005% wagowo łącznie) spala na statkach podlega karze aresztu albo grzywny (art. 72 pkt 2);

3. Karze aresztu albo grzywny podlega kto, zarządzając spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów (art. 77):1) przyjmując odpady do ich termicznego przekształcenia, nie ustala masy

odpadów lub nie sprawdza zgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadu lub

2) przyjmując odpady niebezpieczne do ich termicznego przekształcenia, nie zapoznaje się z opisem odpadów lub nie pobiera lub nie przechowuje próbek tych odpadów.

4. Kto unieszkodliwia zakaźne odpady medyczne lub zakaźne odpady weterynaryjne przez ich współspalanie podlega karze aresztu albo grzywny (art. 77a).;

2.1.7.Delegacje dla ministrów w zakresie przepisów wykonawczych (rozporządzeń)

1. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki, kierując się (art. 44 ust. 8):1) potrzebą osiągnięcia wymaganych docelowych, procentowych udziałów

energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu w kraju energii elektrycznej brutto (pkt 1),

2) oceną i prognozą możliwości realizowania celów krajowych oraz ograniczeń systemowych wytworzenia energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii (pkt 2).

Rozporządzenie określi przede wszystkim (art. 44 ust. 9):1) rodzaje frakcji zawartych w odpadach komunalnych, które przekształcane

termicznie w spalarni odpadów mogą być uznane jako biodegradowalne frakcje w sensie definicji biomasy, zapisanej w Dyrektywie z dnia 27 września 2001 r. nr 2001/77/WE i w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.);

2) techniczne i organizacyjne warunki wiarygodnego dokumentowania ilościowego i energe-tycznego udziału biodegradowalnych frakcji zawartych w odpadach komunalnych podlegających termicznemu przekształcaniu w spalarniach odpadów i zaliczonych jako źródło odnawialne w bilansie energetycznym odzysku energii w spalarni odpadów.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska kierując się właściwościami odpadów określi, w drodze rozporządzenia, wymagania dotyczące prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów, z wyjątkiem odpadów medycznych i weterynaryjnych, oraz sposoby postępowania z odpadami powstałymi w wyniku termicznego przekształcania odpadów (art. 47);

15

3. Minister właściwy do spraw środowiska kierując się potrzebą zapewnienia prawidłowego unieszkodliwiania odpadów oraz potrzebami ochrony środowiska określi, w drodze rozporządzenia (art. 49 ust. 8):1) tryb powoływania komisji egzaminacyjnej oraz jej skład;2) zakres wiadomości podlegających sprawdzeniu;3) tryb przeprowadzania egzaminu;4) wysokość opłat związanych z przeprowadzeniem egzaminu i wydaniem

świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami oraz sposób ich uiszczania;

5) wysokość wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnej;6) wzór świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania

odpadami.2.2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań

dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów10 1. Rozporządzenie określa (§ 1):

1) wymagania dotyczące prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów, z wyjątkiem odpadów medycznych i weterynaryjnych (pkt 1),

2) sposoby postępowania z odpadami powstałymi w wyniku termicznego przekształcania odpadów (pkt 2),

a przepisy rozporządzenia stosuje się do wszelkich instalacji i urządzeń przekształcających termicznie odpady, z odzyskiem i bez odzysku energii, wykorzystujących procesy (§2): spalania, w tym współspalania (pkt 1), pirolizy, zgazowania, plazmowe i inne, w których produkty powstające w ich trakcie poddawane są spaleniu (pkt 2).

2. Zgodnie z §3 rozporządzenia termiczny proces przekształcania odpadów, zwany dalej „procesem”, prowadzi się w sposób zapewniający, aby temperatura gazów powstających w wyniku spalania, zmierzona w pobliżu wewnętrznej ściany lub w innym reprezentatywnym punkcie komory spalania lub dopalania, wynikającym ze specyfikacji technicznej instalacji, po ostatnim doprowadzeniu powietrza, nawet w najbardziej niekorzystnych warunkach, utrzymywana była przez co najmniej 2 sekundy na poziomie nie niższym niż: 1) 1100°C – dla odpadów zawierających powyżej 1% związków chlorowcoorganicznych

przeliczonych na chlor (pkt 1,2) 850°C – dla odpadów zawierających do 1% związków chlorowcoorganicznych przeliczonych na

chlor (pkt 2).3. Przekształcenie termiczne odpadów powinno zapewniać odpowiedni poziom ich przekształcenia,

wyrażony jako maksymalna zawartość nieutlenionych związków organicznych, której miernikiem mogą być oznaczone zgodnie z Polskimi Normami (§5):1) całkowita zawartość węgla organicznego w żużlach i popiołach paleniskowych

nieprzekraczająca 3% (§5 pkt 1) lub2) udział części palnych w żużlach i popiołach paleniskowych nieprzekraczający 5% (§5 pkt 2).

4. Instalacja lub urządzenie do termicznego przekształcania odpadów powinno być wyposażone (§6):1) w co najmniej jeden włączający się automatycznie palnik pomocniczy do stałego utrzymywania

wymaganej temperatury procesu oraz wspomagania jego rozruchu i zatrzymania; palnik wspomaga proces tak długo, dopóki w komorze spalania będą pozostawały nieprzekształcone odpady (§6 pkt 1);

2) w automatyczny system podawania odpadów, pozwalający na zatrzymanie ich podawania podczas (§6 pkt 2):a) rozruchu do czasu osiągnięcia wymaganej temperatury,

10 Dz. U. z 2002 r. Nr 37, poz. 339, zmiana: Dz. U. z 2004 r. Nr 1, poz. 2.

16

b) procesu, w razie nieosiągnięcia wymaganej temperatury lub przekroczenia dopuszczalnych wartości emisji;

3) w urządzenia techniczne do odprowadzania gazów spalinowych, gwarantujące dotrzymanie norm emisyjnych, określonych w odrębnych przepisach (§6 pkt 3),

4) w urządzenia techniczne do odzysku energii powstającej w procesie termicznego przekształcania odpadów, jeżeli stosowany rodzaj instalacji lub urządzenia umożliwia taki odzysk (§6 pkt 4),

5) w urządzenia techniczne do ochrony gleby i ziemi oraz wód powierzchniowych i podziemnych (§6 pkt 5),

6) urządzenia techniczne do gromadzenia suchych pozostałości poprocesowych (§6 pkt 6).5. Podczas prowadzenia procesu, w komorze spalania lub komorze dopalania, przeprowadza się

ciągły pomiar (§ 7 ust. 1):1) temperatury gazów spalinowych, mierzonej w pobliżu ściany wewnętrznej, w sposób

eliminujący wpływ promieniowania cieplnego płomienia (§7 ust. 1 pkt 1),2) zawartości tlenu w gazach spalinowych (§7 ust. 1 pkt 2),3) ciśnienia gazów spalinowych (§7 ust. 1 pkt 1);.Czas przebywania gazów spalinowych w wymaganej temperaturze, o której mowa w § 3, podlega weryfikacji podczas rozruchu i po każdej modernizacji instalacji (§7 ust. 2), a w przypadku gdy techniki pomiarowe zastosowane do poboru i analizy składu gazów spalinowych nie obejmują osuszania gazów przed ich analizą, proces monitoruje się także w zakresie zawartości pary wodnej w gazach spalinowych (§7 ust. 3).

6. Do przeprowadzenia wymaganych pomiarów stosuje się urządzenia techniczne do ciągłego pomiaru parametrów procesu (§8 ust. 1), które należy poddawać corocznym przeglądom technicznym oraz nie rzadziej niż raz na 3 lata kalibracji (§8 ust. 2).

7. W przypadku wystąpienia zakłóceń w instalacjach termicznego przekształcania, w tym współspalania odpadów, polegających na niedotrzymaniu warunków prowadzenia procesu określonych w § 3, albo w pracy urządzeń ochronnych ograniczających wprowadzanie substancji do powietrza (§ 12 ust. 1):1) wstrzymuje się podawanie odpadów do instalacji (§ 12 ust. pkt 1);2) niepóźniej niż w czwartej godzinie występowania zakłóceń rozpoczyna się procedurę

zatrzymania instalacji, w trybie przewidzianym w instrukcji obsługi instalacji (§ 12 ust. 1 pkt 2);

3) wstrzymuje się pracę instalacji, jeżeli łączny czas występowania zakłóceń w roku kalendarzowym przekroczy 60 godzin (§ 12 pkt 3), przy czym wymóg ten obowiązuje dla każdej linii technologicznej instalacji termicznego przekształcania, w tym współspalania odpadów, wyposażonej w odrębne urządzenia ochronne ograniczające wprowadzenie substancji do powietrza (§ 12 ust. 2).

8. Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów poddaje się odzyskowi, a w przypadku braku takiej możliwości – unieszkodliwia się, ze szczególnym uwzględnieniem unieszkodliwienia frakcji metali ciężkich (§ 13 ust. 1), przy czym dopuszcza się wykorzystanie pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów do sporządzania mieszanek betonowych na potrzeby budownictwa, z wyłączeniem budynków przeznaczonych do stałego przebywania ludzi lub zwierząt oraz do produkcji lub magazynowania żywności, z zastrzeżeniem, że (§ 13 ust. 2):1) stężenie metali ciężkich w wyciągach wodnych z badania wymywalności tych metali z próbek

mieszanek betonowych, o których mowa w ust. 2, nie może przekroczyć 10 mg/dm3 łącznie w przeliczeniu na mas pierwiastków (§ 13 ust. 3);

2) badanie wymywalności metali ciężkich z wyrobów betonowych, zawierających unieszkodliwione odpady niebezpieczne, przeprowadza się przez całkowite zanurzenie w wodzie próbki badanego materiału i utrzymanie jej przez 48 godzin przy stałym mieszaniu; do badania używa się wody niezawierającej chloru, o temperaturze w granicach 36 mval/dm3; stosunek wagowy wody do materiału badanego powinien wynosić 10 : 1 (§ 13 ust. 4).

17

9. Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów magazynuje się i transportuje w sposób uniemożliwiający ich rozprzestrzenianie się w środowisku (§ 14).

10. Odrębne przepisy określają:1) standardy emisyjne z instalacji spalania lub współspalania odpadów (§9);2) dopuszczalne ilości substancji zawartych w ściekach z procesu (§10);3) wymagania w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości substancji lub energii wprowadzanej

do środowiska przez prowadzącego instalację lub użytkownika urządzenia regulują odrębne przepisy (§11);

4) unieszkodliwianie pozostałości po procesie termicznego przekształcania odpadów przez składowanie (§ 15).

11. Wymagań, o których mowa w § 314, nie stosuje się do instalacji doświadczalnych wykorzystywanych do prac badawczo-rozwojowych i prób mających na celu usprawnienie procesu spalania, przerabiających poniżej 50 Mg odpadów rocznie oraz do termicznego przekształcania odpadów (§16 ust. 1): 1) roślinnych z rolnictwa i leśnictwa (§16 ust. 1 pkt 1);2) roślinnych z przemysłu przetwórstwa spożywczego, jeżeli odzyskuje się wytwarzaną energię

cieplną (§16 ust. 1 pkt 2);3) włóknistych, roślinnych z procesu produkcji pierwotnej masy celulozowej i z procesu produkcji

papieru z masy, jeżeli odpady te są spalane w miejscu produkcji, a wytwarzana energia cieplna jest odzyskiwana (§16 ust. 1 pkt 3);

4) drewna, z wyjątkiem drewna zanieczyszczonego impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, oraz drewna pochodzącego z odpadów budowlanych lub z rozbiórki (§16 ust. 1 pkt 4);

5) korka (§16 ust. 1 pkt 5);6) promieniotwórczych (§16 ust. 1 pkt 6);7) pochodzących z poszukiwań i eksploatacji zasobów ropy i gazu ziemnego na platformach

wydobywczych oraz spalanych na tych platformach (§16 ust. 1 pkt 7);8) zwierzęcych (§16 ust. 1 pkt 8).

12. Wymagań, o których mowa w § 6 pkt 1, nie stosuje się do procesów współspalania odpadów (§16 ust. 2).

13. Wymagań, o których mowa w § 3 i § 6 pkt 1, nie stosuje się do procesów termicznego przekształcania odpadów, w których gaz procesowy ulega katalicznemu rozkładowi lub katalicznemu utlenianiu (§16 ust. 3).

14. Do dnia 1 stycznia 2006 r. przepisów rozporządzenia nie stosuje się do termicznego przekształcania odpadów ciekłych łatwo palnych o wartości opałowej powyżej 30 MJ/kg, niezawierających PCB lub pentachlorofenolu (PCP), pod warunkiem że w wyniku termicznego przekształcania tych odpadów nie zostaną przekroczone standardy emisyjne wprowadzonych do powietrza substancji, określone w odrębnych przepisach (§ 17).

15. Wymagania, o których mowa w § 5, stosuje się (§ 18 ust. 1):1) od dnia 1 stycznia 2006 r. do instalacji, dla których wydano lub zostanie wydane pozwolenie na

użytkowanie i do użytkowania których przystąpiono przed dniem 1 stycznia 2003 r. (§ 18 ust. 1 pkt 1);

2) od dnia 1 stycznia 2003 r. do instalacji, dla których zostanie wydane pozwolenie na użytkowanie po dniu 31 grudnia 2002 r. (§ 18 ust. 1 pkt 21).

16. Wymagania, o których mowa w § 6, pkt 2, stosuje się do wszystkich instalacji od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, niezależnie od daty wydania pozwolenia na użytkowanie (§ 18 ust. 2).

18

2.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku11

Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia:

Lp. Kod odpadu1) Rodzaj odpadu1) Proces

odzysku2)Dopuszczalna

metoda odzysku1 2 3 4 56 02 01 03 Odpadowa masa roślinna

R1 Do wykorzystania jako paliwo

8 02 01 07 Odpady z gospodarki leśnej21 03 01 01 Odpady kory i korka22 ex 03 01 05 Trociny, wióry, ścinki, drewno inne niż wymienione

w 03 01 04, z wyłączeniem trocin, wiórów, ścinek pochodzących z obróbki płyt wiórowych

24 ex 03 03 01 Odpady kory36 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury37 15 01 03 Opakowania z drewna46 17 02 01 Drewno56 19 12 07 Papier i tektura62 20 01 38 Drewno inne niż wymienione w 20 01 3766 ex 20 03 02 Odpady ilegające biodegradacji, kartony

1) Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

2) Zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 i Nr 88, poz. 587 oraz z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 199, poz. 1227 i Nr 223, poz. 1464).

ex oznacza, że dany kod obejmuje odpady określone w kolumnie trzeciej załącznika do rozporządzenia, wyodrębnione z rodzaju odpadu określonego w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów.

2.4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stwierdzania kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami12

1. Rozporządzenie określa (§1):1) tryb powoływania komisji egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu w zakresie

gospodarowania odpadami, zwanej dalej „komisja egzaminacyjna”, oraz jej skład (pkt 1);2) zakres wiadomości podlegających sprawdzeniu (pkt 2);3) tryb przeprowadzania egzaminu (pkt 3);4) wysokość opłat związanych z przeprowadzeniem egzaminu i wydaniem świadectwa

stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami oraz sposób ich uiszczania (pkt 4);

5) wysokość wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnej (pkt 5);6) wzór świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami (pkt 6).

2. Komisję egzaminacyjną powołuje się w pięcioosobowym składzie, spośród osób spełniających łącznie następujące warunki (§2 ust. 1):1) posiadających wyższe wykształcenie z zakresu nauk biologicznych, chemicznych, prawa,

inżynierii środowiska, geologii, inżynierii chemicznej lub technologii chemicznej (pkt 1);2) zatrudnionych w administracji publicznej, szkołach wyższych, jednostkach badawczo-

rozwojowych lub prowadzących działalność w zakresie termicznego przekształcania odpadów lub składowania odpadów (pkt 2).

W skład komisji egzaminacyjnej wchodzą (§2 ust. 2):1) przewodniczący (§2 ust. 2 pkt 1);

11 Dz. U. z 2006 r. Nr, poz. 527, zmiana: Dz. U. z 2008 r. Nr 235 poz. 1614.12 Dz. U. z 2007 r. Nr 247, poz. 1841.

19

2) sekretarz (§2 ust. 2 pkt 2);3) pozostali członkowie (§2 ust. 2 pkt 3).Przewodniczącego i sekretarza komisji egzaminacyjnej wybiera marszałek województwa spośród jej członków (§2 ust. 2).

3. Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin z zakresu (§3 ust. 1) termicznego przekształcania odpadów (pkt 1) albo składowania odpadów (pkt 2), przy czym:1) egzamin:

a) obejmuje (§2 ust. 2): znajomość regulacji prawnych dotyczących ochrony środowiska i gospodarowania

odpadami, w szczególności (§2 ust. 2 pkt 1):· zasad gospodarowania odpadami,· obowiązków posiadaczy odpadów,· procedur przyjmowania i badania odpadów w spalarniach odpadów i współspa-

larniach odpadów albo procedur przyjmowania odpadów, metod i sposobów eksploatacji, zamknięcia i rekultywacji składowisk odpadów;

znajomość wymagań technologicznych oraz najnowszych dostępnych technik odpowiednio dla termicznego przekształcania odpadów albo składowania odpadów (§2 ust. 2 pkt 2);

b) przeprowadza się : oddzielnie dla każdego zakresu (§2 ust. 3), w formie testu pisemnego składającego się z 40 pytań; test opracowuje i ocenia komisja

egzaminacyjna (§2 ust. 4), raz na kwartał, o ile został złożony co najmniej jeden wniosek o jego przeprowadzenie

(§2 ust. 5), przy czym:· o terminie i miejscu egzaminu przewodniczący komisji egzaminacyjnej powiadamia

zainteresowanego nie później niż na 30 dni przed datą egzaminu (§2 ust. 6),· w razie uzasadnionej niemożności przystąpienia przez zainteresowanego do egzaminu

w wyznaczonym terminie, przewodniczący komisji egzaminacyjnej wyznacza, na wniosek zainteresowanego, nowy termin egzaminu (§2 ust. 7),

· jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 7, zostanie złożony na co najmniej 3 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu, uiszczona opłatę związaną z przeprowadzeniem egzaminu zalicza się na poczet nowego egzaminu, z zastrzeżeniem, iż wysokość opłaty związanej z przeprowadzeniem nowego egzaminu powinna odpowiadać wysokości ustalonej na podstawie § 4 ust. 1 (§2 ust. 8);

2) wynik pozytywny egzaminu zainteresowany uzyskuje po osiągnięciu co najmniej 75% prawidłowych odpowiedzi (§2 ust. 9). Z przebiegu egzaminu sporządza się protokół, który:a) jest podpisywany przez przewodniczącego, sekretarza i pozostałych członków komisji

egzaminacyjnej i zawiera imiona i nazwiska osób, które przystąpiły do egzaminu, zakres zdawanego egzaminu oraz procent prawidłowych odpowiedzi (§2 ust. 10),

b) przewodniczący komisji egzaminacyjnej przedkłada właściwemu marszałkowi województwa, niezwłocznie, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia egzaminu (§2 ust. 11);

3) przewodniczący komisji egzaminacyjnej niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia przedłożenia protokołu, informuje zainteresowanego o wyniku złożonego egzaminu (§2 ust. 12);

4) opłatę związaną z:a) przeprowadzeniem egzaminu ustala się w wysokości 34 % przeciętnego miesięcznego

wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, za ostatni kwartał poprzedzający datę złożenia wniosku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (§4 ust. 1),

b) wydaniem świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami ustala się w wysokości 1% przeciętnego miesięcznego ww. wynagrodzenia (§4 ust. 2), którą

20

uiszcza się przy odbiorze świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami (§4 ust. 3);

5) ww. opłaty uiszcza się przez wpłatę do kasy lub na rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego.

5. Wynagrodzenie członków komisji egzaminacyjnej za przeprowadzenie egzaminu (§5): 70 zł przewodniczący (§5 pkt 1), 65 zł sekretarz (§5 pkt 2) i po 60 zł pozostali członkowie (§5 pkt 3), za każdą osobę składającą egzamin w zakresie gospodarowania odpadami.

6 Zgodnie z §7 ust. 1 zachowują ważność świadectwa stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami, wydane przed dniem 1 stycznia 2008 r., zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do uchylonego rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2001 r. w sprawie stwierdzania kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami (Dz. U. Nr 140, poz. 1584 oraz z 2005 r. Nr 42, poz. 411).Wniosek zainteresowanego wraz z załącznikami, o których mowa w art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, złożony przed dniem 1 stycznia 2008 r., w przypadku nieprzeprowadzenia egzaminu przed dniem 1 stycznia 2008 r., przekazuje się właściwemu marszałkowi województwa, niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lutego 2008 r. (§7 ust. 2) protokół z przebiegu egzaminu:

7. Wzór świadectwa stwierdzającego kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami, jest określony w załączniku do rozporządzenia (§6):

Załącznik do rozporządzenia

MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA ………………………………….

ŚWIADECTWOKWALIFIKACJI W ZAKRESIE GOSPODAROWANIA ODPADAMI

Na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz.251 i Nr 88, poz. 587) stwierdzam, że:Pan/i ………………………………………………………………………………………………………urodzony/a ……………………………………………w …………………………………………….posiada na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej kwalifikacje w zakresie*) ………………………………………………………………………………………………………

Nr ………………….. (okrągła pieczę marszałka województwa) Marszałek Województwa

……………………………, dnia …………… …………………………..Objaśnienie:*) Należy wybrać: termicznego przekształcania odpadów albo składowania odpadów

przeprowadzonego przed dniem 1 stycznia 2008 r., zakończonego wynikiem pozytywnym, na podstawie którego nie zostało wydane świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami (§7 ust. 3 pkt 1),

przeprowadzonego w okresie od dnia 1 czerwca 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. zakończonego wynikiem negatywnym — przekazuje się marszałkowi województwa, niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lutego 2008 r. (§7 ust. 3 pkt 2).

21

3. Składowanie i magazynowanie odpadów 3.1. Składowanie i magazynowanie odpadów w ustawie o odpadach13 3.1.1.Wybrane definicje

1. Składowisko odpadów – obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów (art. 3 ust. 3 pkt 16).

2. Magazynowanie odpadów – czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwianiem (art. 3 ust. 3 pkt 3).

3.1.2. Wybrane zasady ogólne składowania i magazynowania odpadów1. Wydobycie odpadów składowanych na składowisku odpadów jest dopuszczone pod warunkiem

uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 54a). 2. Składowanie określonych rodzajów odpadów (ust. 1) i rozcieńczanie lub sporządzania mieszanin

odpadów ze sobą lub z innymi substancjami lub przedmiotami w celu spełnienia kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów (art. 55 ust. 2) jest zakazane (art. 55).

3. Składowanie powinno odbywać się w sposób selektywny ale dopuszcza się składowanie określonych rodzajów odpadów w sposób nieselektywny (mieszanie), jeżeli w wyniku takiego składowania nie nastąpi zwiększenie negatywnego oddziaływania tych odpadów na środowisko (art. 55 ust. 4).

4. Przed umieszczeniem na składowisku odpadów należy poddać je procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego oraz segregacji, w celu ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska lub też ograniczenia ilości lub objętości składowanych odpadów (art. 56 ust. 1), z wyłączeniem odpadów obojętnych oraz odpadów, w stosunku do których proces przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego nie spowoduje ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska ani ograniczenia ilości lub objętości składowanych odpadów (art. 56 ust. 2).

5. Na składowiskach odpadów obojętnych powinno się składować tylko odpady obojętne (art. 58); 6. Cena za przyjęcie odpadów do składowania na składowisko odpadów powinna uwzględniać w

szczególności koszty budowy, eksploatacji, zamknięcia, rekultywacji, monitorowania i nadzorowania składowiska odpadów (art. 61).

7. Załącznik nr 6 do ustawy o odpadach zalicza do procesów unieszkodliwiania odpadów:1) składowanie na składowiskach odpadów obojętnych proces D1;2) składowanie przez głębokie zatłaczanie (np. zatłaczanie odpadów, które

można pompować) proces D3;3) składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na

składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne proces D5,4) składowanie odpadów w pojemnikach w ziemi (np. w kopalni) proces D12,5) magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w

punktach od D1 do D14 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane) proces D15.

8. Zgodnie z powyższym i art. 3 ust. 3 pkt 1 składowanie jest elementem gospodarowania odpadami zaliczanym do procesów unieszkodliwiania (obok zbierania, transportu i odzysku odpadów).

9. Magazynowanie odpadów to czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwianiem (art. 3 ust. 3 pkt 3).

13 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, Nr 88, poz. 587, z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 199, poz. 1227, Nr 223, poz. 1464, z 2009 r. Nr 18, poz. 97.

22

10. Do składowania odpadów przeznaczone są składowiska odpadów zdefiniowane jako obiekty budowlane (art. 3 ust. 6 pkt 16), które powinny zapewniać zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi (art. 5 pkt 3).

11. Składowane powinny być wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób jest niemożliwe z przyczyn technologicznych lub nieuzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych (art. 7 ust. 3): 1) w pierwszej kolejności w miejscu ich powstania (art. 9 ust. 1) lub, jeżeli jest

to niemożliwe;2) w najbliżej położonych miejscach (składowiskach) uwzględniających

najlepszą dostępną technikę lub technologię, o której mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (art. 9 ust. 2).

12. Niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalne osady ściekowe:1) unieszkodliwianie (składowanie) niesegregowanych odpadów komunalnych, pozostałości z

sortowania odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów ściekowych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone jest zakazane (art. 9 ust. 3);.

2) przywóz na teren województwa, w celu unieszkodliwiania (składowania), niesegregowanych odpadów komunalnych, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów ściekowych, wytworzonych poza terenem tego województwa będzie zakazane (art. 9 ust. 3a);

3) niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalne osady ściekowe będą mogły być poddane unieszkodliwianiu (składowaniu) na obszarze województwa innego niż te, na którym zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do składowiska będzie mniejsza niż odległość do składowiska na obszarze tego samego województwa (art. 4), przy czym zasada ta musi być realizowana zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, o której mowa w art. 7. (art. 4a).

13. Mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne jest zakazane (art. 11 ust. 1), z zastrzeżeniem, że dopuszczone jest mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, w celu poprawy bezpieczeństwa procesów unieszkodliwiania (składowania) odpadów powstałych po zmieszaniu, jeżeli w wyniku prowadzenia tych procesów nie nastąpi wzrost zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska (art. 11 ust. 2).

14. W przypadku gdy odpady niebezpieczne uległy zmieszaniu z innymi odpadami, substancjami lub przedmiotami to powinny być one rozdzielone, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki (art. 11 ust. 3):1) w procesie unieszkodliwiania (składowania) odpadów powstałych po

rozdzieleniu nastąpi ograniczenie zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska;

2) jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione.15. Unieszkodliwianiu (składowaniu) poddaje się te odpady, z których uprzednio

wysegregowano odpady nadające się do odzysku (art. 12).16. Unieszkodliwianie (składowanie) odpadów poza instalacjami (składowiskami)

spełniającymi określone wymagania jest zabronione (art. 13).

23

17. Instalacje do unieszkodliwiania (składowiska) odpadów mogą być eksploatowane tylko wówczas, gdy (art. 13 ust. 5):1) nie zostaną przekroczone standardy emisyjne, określone na podstawie

odrębnych przepisów;2) pozostałości powstające w wyniku działalności związanej z odzyskiem lub

unieszkodli-wianiem będą poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane z zachowaniem wymagań określonych w ustawie.

24

3.1.3. Typy składowisk odpadówZgodnie z art. 50:

1) składowisko odpadów niebezpiecznych; 2) składowisko odpadów obojętnych; 3) składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.

3.1.4. Pozwolenie na budowę składowiska1. Wniosek o wydanie pozwolenia na budowę składowiska odpadów powinien

dodatkowo zawierać (art. 52 ust. 1):1) imię i nazwisko oraz adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby

wnioskodawcy oraz zarządzającego składowiskiem odpadów, jeżeli są to różne podmioty oraz adres składowiska odpadów;

2) rodzaje odpadów przewidziane do składowania na danym składowisku odpadów;

3) przewidywaną roczną i całkowitą ilość składowanych odpadów oraz pojemność składowiska odpadów;

4) opis terenu składowiska odpadów, a w szczególności jego charakterystykę geologiczną i hydrogeologiczną;

5) opis sposobu zapobiegania zanieczyszczeniu środowiska lub ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko;

6) plan dotyczący eksploatacji, zarządzania i monitorowania składowiska odpadów;

7) plan dotyczący zamknięcia składowiska odpadów oraz działań poeksploatacyjnych;

8) sposoby zapobiegania awariom i sposoby postępowania w przypadku ich wystąpienia;

9) kwalifikacje planowanego do zatrudnienia personelu;10)proponowaną wysokość i formę zabezpieczenia roszczeń14.

2. Organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę składowiska odpadów określa w nim wymagania zapewniające ochronę życia i zdrowia ludzi, ochronę środowiska oraz ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich (art. 52 ust. 2), przy czym wymagania te dotyczą (art. 52 ust. 3):1) typu składowiska odpadów;2) warunków technicznych składowiska odpadów;3) rodzaju odpadów dopuszczonych do składowania na składowisku odpadów;4) rodzaju odpadów niebezpiecznych dopuszczonych do składowania na

wydzielonej części składowiska odpadów innych niż niebezpieczne, jeżeli część tego składowiska wydzielono do składowania odpadów niebezpiecznych;

5) rocznej i ogólnej ilości odpadów dopuszczonych do składowania;7) sposobu eksploatacji składowiska;8) docelowej rzędnej (maksymalnej wysokości) składowania;9) sposobu gromadzenia, oczyszczania i odprowadzania odcieków;

10)sposobu gromadzenia, oczyszczania i wykorzystywania lub unieszkodliwiania gazu składo-wiskowego;

11)sposobu, częstotliwości i czasu monitorowania składowiska odpadów;14 do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń, o którym mowa w pkt 10, zwrotu ustanowionego

zabezpieczenia oraz orzeczenia o przeznaczeniu zabezpieczenia na usunięcie negatywnych skutków w środowisku stosuje się odpowiednio art. 187 ust. 24 oraz art. 198 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (art. 51 ust. 6).

25

12)sposobu postępowania w przypadku wystąpienia awarii;13)określenia technicznego sposobu zamknięcia składowiska odpadów;14)kierunku rekultywacji;15)obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów;16)określenia wysokości i formy zabezpieczenia roszczeń.

3. Organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę składowiska odpadów odmawia wydania pozwolenia na budowę składowiska odpadów, jeżeli budowa składowiska odpadów nie jest określona w wojewódzkim planie gospodarki odpadami (art. 52 ust. 4).

3.1.5. Pozwolenie na użytkowanie składowiska odpadów 1. Pozwolenie na użytkowanie składowiska odpadów może być wydane po

zatwierdzeniu instrukcji eksploatacji składowiska odpadów oraz po przeprowadzeniu kontroli przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (art. 53 ust. 1), przy czym:

2. Wniosek o zatwierdzenie tej instrukcji powinien zawierać (art. 53 ust. 2):1) imię i nazwisko oraz adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby

wnioskodawcy oraz zarządzającego składowiskiem odpadów, jeżeli są to różne podmioty oraz adres składowiska odpadów;

2) określenie typu składowiska odpadów;3) określenie, czy na tym składowisku, jeżeli nie jest to składowisko odpadów

niebezpiecznych, zostały wydzielone części, na których mają być składowane określone rodzaje odpadów niebezpiecznych;

4) rodzaje odpadów przeznaczonych do składowania na tym składowisku;5) wskazanie kwalifikacji kierownika i pracowników składowiska odpadów;6) wyszczególnienie urządzeń technicznych niezbędnych do prawidłowego

funkcjonowania składowiska odpadów (np. kompaktor, spychacz, waga, brodzik dezynfekcyjny, środki transportu);

7) wyszczególnienie aparatury kontrolno-pomiarowej wraz ze schematem rozmieszczenia punktów pomiarowych;

8) określenie sposobu składowania poszczególnych rodzajów odpadów;9) określenie rodzaju i grubości stosowanej warstwy izolacyjnej;

10)określenie godzin otwarcia składowiska odpadów;11)określenie sposobu zabezpieczenia składowiska odpadów przed dostępem

osób nieuprawnionych;12)określenie procedury przyjęcia odpadów na składowisko odpadów;13)określenie sposobów i częstotliwości prowadzonych badań;14)określenie sposobu prowadzenia dokumentacji dotyczącej eksploatacji

składowiska odpadów;15) określenie planu awaryjnego, w szczególności na wypadek wykrycia zmian w jakości wód

gruntowych z powodu emisji substancji ze składowiska odpadów.

3.1.6. Instrukcja eksploatacji składowiska1. Instrukcję eksploatacji składowiska odpadów zatwierdza, w drodze decyzji

(art. 52 ust. 3):1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach

zamkniętych;2) marszałek województwa – dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a

ustawy z dnia 27 kwietna 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;3) starosta dla pozostałych przedsięwzięć.

26

2. W decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów określa się (art. 53 ust. 4):1) typ składowiska odpadów;2) w razie potrzeby wydzielone części składowiska odpadów innych niż

niebezpieczne, na których mogą być składowane określone rodzaje odpadów niebezpiecznych;

3) rodzaje odpadów dopuszczonych do składowania na tym składowisku odpadów;

4) urządzenia techniczne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składowiska;

5) aparaturę kontrolno-pomiarową wraz ze schematem rozmieszczenia punktów pomiarowych;

6) sposoby składowania poszczególnych rodzajów odpadów;7) rodzaj i grubość stosowanej warstwy izolacyjnej;8) godziny otwarcia składowiska odpadów;9) sposób zabezpieczenia składowiska odpadów przed dostępem osób

nieuprawnionych;10)procedury przyjęcia odpadów na składowisko odpadów;11)sposoby i częstotliwość prowadzenia badań;12)sposób prowadzenia dokumentacji dotyczącej eksploatacji składowiska

odpadów;13)dodatkowe wymagania związane ze specyfiką składowania odpadów;14) plan awaryjny, w szczególności na wypadek wykrycia zmian w jakości wód gruntowych w

zakresie emisji substancji ze składowiska odpadów.3. Organ, o którym mowa wyżej odmówi, w drodze decyzji, zatwierdzenia instrukcji

eksploatacji składowiska odpadów, jeżeli (art. 53 ust. 5):1) kierownik składowiska odpadów nie posiada świadectwa stwierdzającego

kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami;2) instrukcja zawiera ustalenia sprzeczne z wymaganiami sanitarnymi,

bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowymi, a także wymaganiami ochrony środowiska;

3) sposób eksploatacji jest sprzeczny z założeniami przyjętymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub o pozwoleniu na budowę;

4) sposób eksploatacji mógłby powodować zagrożenia dla zdrowia, życia ludzi lub dla środowiska.

4. Organ właściwy do zatwierdzenia instrukcji eksploatacji składowiska odpadów jest obowiązany, za zgodą strony, na rzecz której decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska odpadów została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innej osoby, jeżeli wyrazi ona zgodę na przyjęcie wszystkich warunków zawartych w tej decyzji (art. 53 ust. 6).

3.1.7. Zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części1. Zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wymaga zgody

właściwego organu (art. 54 ust. 1), 2. Zgodę na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części

wydaje, na wniosek zarządzającego składowiskiem odpadów, w drodze decyzji (art. 54 ust. 2):1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach

zamkniętych;

27

2) marszałek województwa – dla przedsięwzięć i zdarzeń, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;

3) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.3. Przed wydaniem zgody przeprowadzana jest kontrola składowiska odpadów, na wniosek

właściwego organu, przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska z udziałem przedstawiciela tego organu (art. 54 ust. 3).

4. Przeprowadzenie kontroli składowiska odpadów nie jest wymagane, jeżeli potrzeba zamknięcia składowiska odpadów wynika z zarządzenia pokontrolnego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (art. 54 ust. 4),

5. Jeżeli techniczne zamknięcie składowiska odpadów lub jego rekultywacja odbywa się z wykorzystaniem odpadów, to organem właściwym do wydania zezwolenia na odzysk jest organ, który udzielił zgody na zamknięcie tego składowiska (art. 54 ust. 5),

6. Wniosek o zamknięcie składowiska, powinien zawierać (art. 54 ust. 6):1) określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części,2) datę zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów,3) harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów,

7. Zgoda na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części powinna określać (art. 54 ust. 7):1) techniczny sposób zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części,2) datę zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów, która

stanowi datę zamknięcia składowiska,3) harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów;4) sposób sprawowania nadzoru nad zrekultywowanym składowiskiem odpadów, w tym

monitoringu, oraz warunki wykonania tego obowiązku,8. Data zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów, o której

mowa w ust. 6 i 7, nie może być późniejsza niż 3 miesiące od dnia doręczenia decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów (art. 54 ust. 8).

9. Podmiot zainteresowany przejęciem wszystkich warunków wynikających z decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z tej decyzji (art. 54 ust. 9).

10. Przeniesienie praw i obowiązków jest możliwe tylko wtedy, gdy podmiot, o którym mowa w ust. 9, daje rękojmię prawidłowego wykonania tych obowiązków przez wykazanie posiadania odpowiednich kwalifikacji oraz środków technicznych i organizacyjnych gwarantujących wykonanie technicznego zamknięcia składowiska odpadów, wykonanie, zgodnie z harmonogramem, działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów oraz sprawowanie nadzoru, w tym monitoringu, nad tym składowiskiem, zgodnego z decyzją, o której mowa w ust. 2 (art. 54 ust. 10).

11. Przeniesienie lub odmowa przeniesienia praw i obowiązków następuje w drodze decyzji (art. 54 ust. 11).

12. Podmiot, o którym mowa w ust. 9, przejmuje wszystkie obowiązki wynikające z decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów (art. 54 ust. 12).

13. W decyzji przenoszącej prawa i obowiązki określa się obowiązek ustanowienia zabezpieczenia roszczeń. Przepis art. 35 ust. 2 stosuje się odpowiednio (art. 54 ust. 13).

14. Decyzja, o której mowa w ust. 11 (art. 54 ust. 14):1) wywołuje skutki prawne po uzyskaniu tytułu prawnego do składowiska odpadów lub jego

wydzielonej części;2) wygasa po upływie 1 roku od dnia jej doręczenia, jeżeli wnioskodawca nie uzyskał tytułu

prawnego do składowiska lub jego wydzielonej części.

28

15. Zarządzający składowiskiem, po wykonaniu obowiązków określonych w decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska, może złożyć wniosek o zwrot ustanowionego zabezpieczenia roszczeń. Przepis art. 35 ust. 2 stosuje się odpowiednio (art. 54 ust. 15).

16. W przypadku gdy (art. 54bust. 1):1) składowisko odpadów lub jego wydzielona część nie spełniają wymogów technicznych lub

formalnych określonych przepisami prawa lub2) w wyniku przeprowadzonej kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdzi, że na

składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na którym składowane są odpady komunalne, co najmniej od 1 roku nie są przyjmowane odpady, lub

3) określona w decyzjach administracyjnych pojemność składowiska odpadów została zapełniona – a zarządzający składowiskiem nie wystąpił z wnioskiem o zgodę na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części

– właściwy organ ze względu na lokalizację składowiska wykonuje ekspertyzę, przy czym właściwym organem jest (art. 54b ust. 2):1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć lub zdarzeń na terenach

zamkniętych;2) marszałek województwa – dla pozostałych przedsięwzięć,a ekspertyza, o której mowa w ust. 1, określa:1) techniczny sposób zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części;2) harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów;3) sposób sprawowania nadzoru nad zrekultywowanym składowiskiem odpadów, w tym

monitoringu, oraz warunki wykonania tego obowiązku.17. Właściwy organ, o którym mowa w art. 54b ust. 2, na podstawie ekspertyzy, o której mow a w art.

54b ust. 1, wydaje decyzję o zamknięciu składowiska odpadów (art. 54 c ust. 1):1) zarządzającemu składowiskiem odpadów albo2) władającemu powierzchnią ziemi, jeżeli zarządzający składowiskiem odpadów nie może zostać

zidentyfikowany lub nie można wszcząć wobec niego postępowania egzekucyjnego, lub egzekucja okazała się bezskuteczna, albo

3) wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, właściwemu ze względu na lokalizację składowiska, jeżeli ani zarządzający składowiskiem odpadów ani władający powierzchnią ziemi nie mogą zostać zidentyfikowani lub nie można wszcząć wobec nich postępowania egzekucyjnego, lub egzekucja okazała się bezskuteczna.

Decyzja ta powinna określać (art. 54c ust. 2):1) techniczny sposób zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części;2) datę zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów;3) harmonogram działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów;4) sposób sprawowania nadzoru nad zrekultywowanym składowiskiem odpadów, w tym

monitoring, oraz warunki wykonania tego obowiązku.Decyzję, o której mowa w ust. 1, właściwy organ, o którym mowa w art. 54b ust. 2, wydaje nie później niż w terminie miesiąca od dnia wykonania ekspertyzy, o której mowa w art. 54b ust. 1, a zarządzający składowiskiem, po wykonaniu obowiązków określonych w decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska, może złożyć wniosek o zwrot ustanowionego zabezpieczenia roszczeń. Przepis art. 35 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

18. Koszty sporządzenia ekspertyzy, o której mowa w art. 54b ust. 1, obciążają zarządzającego składowiskiem odpadów (art. 54d ust. 1). Na pokrycie kosztów związanych z zamknięciem składowiska odpadów, o których mowa w art. 54b ust. 1, oraz w przypadkach, o których mowa w art. 54c ust. 1 pkt 2 i 3, mogą być przeznaczone środki finansowe z ustanowionego zabezpieczenia roszczeń.

19. Główny Inspektor Ochrony Środowiska, przechowuje dane dotyczące rozmieszczenia eksploatowanych i zamkniętych składowisk odpadów, w tym składowisk odpadów zawierających

29

azbest lub wydzielonych części na terenie innych składowisk odpadów, przeznaczonych do wyłącznego składowania odpadów zawierających azbest (art. 54e).

3.1.8. Wydobycie odpadów ze składowiska1. Odpady składowane na składowisku odpadów mogą być z niego wydobyte

(art. 54a ust. 1) ale wymaga to uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 54a ust. 2) i dotyczy również wydobywania odpadów ze zwałowisk odpadów, dla których nie było wymagane uzyskanie decyzji lokalizacyjnych lub decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 54a ust. 3).

2. Pozwolenie, o którym mowa w ust. 2, wydaje się po sporządzeniu przez zainteresowanego wydobyciem odpadów ekspertyzy, która obejmuje (art. 54a ust. 2a):1) szacunkową ilość odpadów przewidzianych do wydobycia;2) techniczny sposób wydobywania odpadów;3) sposoby zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu wydobywania odpadów na zdrowie lub

życie ludzi oraz na środowisko;4) opis oddziaływania planowanego wydobycia odpadów na środowisko.

3. W pozwoleniu, o którym mowa w ust. 2, należy uwzględnić (art. 54 a ust. 2b):1) ilość odpadów dopuszczonych do wydobycia;2) techniczny sposób wydobywania odpadów;3) sposoby zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu wydobywania odpadów na zdrowie lub

życie ludzi oraz na środowisko.

30

3.1.9. Zakazy dotyczące składowania odpadów1. Zakaz składowania dotyczy (art. 55 ust. 1):

1) odpadów występujących w postaci ciekłej, w tym odpadów zawierających wodę w ilości powyżej 95% masy całkowitej, z wyłączeniem szlamów;

2) odpadów o właściwościach wybuchowych, żrących, utleniających, wysoce łatwopalnych lub łatwopalnych;

3) zakaźnych medycznych i zakaźnych weterynaryjnych;4) odpadów powstających w wyniku prac naukowo-badawczych, rozwojowych lub

działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których oddziaływanie na środowisko jest nieznane;

5) opon i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych i opon o średnicy zewnętrznej większej niż 1400 mm;

6) śródlądowych wód powierzchniowych i podziemnych;7) polskich obszarów morskich;7a) odpadów palnych selektywnie zebranych;7b) ulegających biodegradacji selektywnie zebranych,8) przypadków określonych w przepisach odrębnych.

2. Zakaz rozcieńczania lub sporządzania mieszanin odpadów ze sobą lub z innymi substancjami lub przedmiotami w celu spełnienia kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów (art. 55 ust. 2). Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, kierując się właściwościami odpadów oraz potrzebą zapewnienia właściwego postępowania z odpadami na składowisku odpadów, może określić, w drodze rozporządzenia, kryteria oraz procedury dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (art. 55 ust. 3);

3. Dopuszcza się składowanie określonych rodzajów odpadów w sposób nieselektywny (mieszanie), jeżeli w wyniku takiego składowania nie nastąpi zwiększenie negatywnego oddziaływania tych odpadów na środowisko (art. 55 ust. 4). Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, kierując się właściwościami odpadów, może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (art. 55 ust. 5);

4. Odpady przed umieszczeniem na składowisku odpadów powinny być poddane procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego oraz segregacji, w celu ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska lub też ograniczenia ilości lub objętości składowanych odpadów (art. 56 ust. 1). Obowiązek ten nie dotyczy odpadów obojętnych oraz odpadów, w stosunku do których proces przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego nie spowoduje ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska ani ograniczenia ilości lub objętości składowanych odpadów (art. 55 ust. 2).

5. Składowania odpadów inne niż niebezpieczne na składowisku odpadów niebezpiecznych jest zakazane (art. 57 ust. 1);

6. Dopuszcza się składowanie stałe odpadów niebezpiecznych na wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (art. 57 ust. 2), pod warunkiem, że spełniają wymagania dotyczące lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, określone dla składowisk odpadów

31

niebezpiecznych (art. 57 ust. 3), przy czym nie mogą być na nich składowane odpady inne niż niebezpieczne (art. 57 ust. 4);

7. Na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne mogą być składowane odpady (art. 57a ust. 1):1) komunalne;2) inne niż odpady niebezpieczne i obojętne;3) stałe odpady niebezpieczne lub odpady powstałe w wyniku przekształcenia odpadów

niebezpiecznych, spełniające kryteria dopuszczania tych odpadów do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne określone na podstawie art. 55 ust. 3.

Odpady, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie mogą być składowane na kwaterach przeznaczonych dla odpadów innych niż odpady niebezpieczne, które ulegają biodegradacji (art. 57a ust. 2).

8. Na składowiskach odpadów obojętnych powinny być składowane wyłącznie odpady obojętne (art. 58).

3.1.10. Obowiązki zarządzających składowiskiem i sankcje za niewykonanie tych obowiązków

1. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany (art. 59 ust. 1):1) ustalić ilość odpadów przed ich przyjęciem na składowisko;2) sprawdzić zgodność przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie

przekazania odpadu;3) zapewnić selektywne składowanie odpadów, mając na uwadze uniknięcie

szkodliwych dla środowiska reakcji pomiędzy składnikami tych odpadów, możliwość dalszego ich wykorzystania oraz rekultywację i ponowne zagospodarowanie terenu składowiska odpadów;

4) utrzymywać i eksploatować składowisko odpadów w sposób zapewniający właściwe funkcjo-nowanie urządzeń technicznych stanowiących wyposażenie składowiska odpadów oraz zachowanie wymagań sanitarnych, bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowych, a także zasad ochrony środowiska, zgodnie z zatwierdzoną instrukcją eksploatacji składowiska odpadów;

5) odmówić przyjęcia odpadów na składowisko odpadów, których skład jest niezgodny z dokumentami wymaganymi przy obrocie odpadami lub zezwoleniem na składowanie odpadów niebezpiecznych na wydzielonej części innego składowiska odpadów lub zezwoleniem na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów i zawiadomić o tym niezwłocznie wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska;

6) zawiadomić organ, który wydał decyzję o pozwoleniu na użytkowanie składowiska odpadów oraz wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o zakończeniu eksploatacji i wykonaniu prac rekultywacyjnych;

7) monitorować składowisko odpadów przed rozpoczęciem, w trakcie i po zakończeniu eksploatacji składowiska oraz corocznie przesyłać uzyskane wyniki wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska w terminie do końca pierwszego kwartału, po zakończeniu roku kalendarzowego, którego te wyniki dotyczyły;

8) powiadamiać niezwłocznie wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o stwierdzonych zmianach obserwowanych parametrów, wskazujących na możliwość wystąpienia lub powstanie zagrożeń dla środowiska (pkt 8); w tym przypadku wojewódzki inspektor ochrony środowiska określi, w drodze decyzji, zakres i harmonogram działań niezbędnych do ustalenia przyczyn zmian obserwowanych parametrów oraz możliwych zagrożeń dla środowiska, a następnie po ich ustaleniu określi, w drodze decyzji, zakres i

32

harmonogram działań niezbędnych do usunięcia przyczyn i skutków stwierdzonych zagrożeń dla środowiska (art. 59 ust. 2).

2. Ustalając zakres i harmonogram działań niezbędnych do usunięcia przyczyn i skutków stwierdzonych zagrożeń dla środowiska, wojewódzki inspektor ochrony środowiska w decyzji, o której mowa w ust. 2, uwzględnia odpowiednio plan awaryjny, w szczególności na wypadek wykrycia zmian w jakości wód gruntowych, o którym mowa w art. 53 ust. 4 pkt 14. (art. 59 ust. 2a).

3. W razie niedopełnienia przez zarządzającego składowiskiem odpadów obowiązków, o których mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska może wydać decyzję o wstrzymaniu użytkowania składowiska odpadów (art. 59 ust. 3). Decyzję taka może wydać również wojewódzki inspektor sanitarny w przypadku stwierdzenia zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi (art. 59 ust. 4).

4. W przypadkach określonych w ust. 3 i 4, na wniosek zarządzającego składowiskiem odpadów, odpowiednio wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla środowiska lub dla zdrowia lub życia ludzi, może ustalić, w drodze decyzji, termin do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Ustalony termin nie może być dłuższy niż 1 rok od dnia doręczenia decyzji (art. 59 ust. 5).

5. W razie nieusunięcia nieprawidłowości w ustalonym terminie wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny wstrzyma, w drodze decyzji, użytkowanie składowiska odpadów (art. 59 ust. 2a).

6. W decyzjach, o których mowa w ust. 3, 4 i 5a, określa się termin wstrzymania użytkowania, uwzględniając potrzebę bezpiecznego dla środowiska oraz dla zdrowia lub życia ludzi jego zakończenia. Termin wstrzymania użytkowania składowiska odpadów nie może być dłuższy niż 1 rok od dnia doręczenia decyzji (art. 59 ust. 6).

8. Decyzjom, o których mowa w ust. 3, 4 i 5a, wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla środowiska lub dla zdrowia lub życia ludzi, może nadać rygor natychmiastowej wykonalności (art. 59 ust. 8).

9. Wstrzymanie użytkowania składowiska odpadów nie powoduje wygaśnięcia obowiązku usunięcia skutków prowadzonego użytkowania na koszt zarządzającego składowiskiem (art. 59 ust. 9).

10. Po stwierdzeniu, że ustały przyczyny wstrzymania użytkowania składowiska odpadów, wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, na wniosek zainteresowanego, wyraża, w drodze decyzji, zgodę na wznowienie użytkowania składowiska (art. 59 ust. 10).

11. Kopie wydanych decyzji, o których mowa w ust. 3, 4, 5a i 10, wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny przekazuje właściwemu organowi, o którym mowa w art. 53 ust. 3, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (art. 59 ust. 11).

12. W przypadku, gdy organem właściwym, o którym mowa w art. 53 ust. 3, jest regionalny dyrektor ochrony środowiska lub starosta, kopie wydanych decyzji, o których mowa w ust. 3, 4, 5a i 10, wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub państwowy wojewódzki inspektor sanitarny przekazuje dodatkowo właściwemu marszałkowi województwa w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (art. 59 ust. 12).

13. Wstrzymanie użytkowania składowiska odpadów na podstawie decyzji, o których mowa w ust. 3, 4 i 5a, na okres dłuższy niż 1 rok skutkuje cofnięciem decyzji na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów oraz decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska (art. 59 ust. 13).

3.1.11. Monitoring składowisk

33

1. Zakres, czas, sposób oraz warunki prowadzenia monitoringu składowisk odpadów określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, kierując się zależnościami między możliwością występowania zagrożeń dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska a lokalizacją i technicznymi parametrami składowiska odpadów (art. 60 ust. 1).

2. Jeżeli z przeglądu ekologicznego lub dokumentacji hydrogeologicznej wynika brak możliwości monitorowania wód powierzchniowych, podziemnych lub gazu składowiskowego, właściwy organ może określić odrębny zakres prowadzenia monitoringu danego składowiska odpadów, odstępując od wymogów, o których mowa w ust. 1 (art. 60 ust. 2).

34

3.1.12. Koszty składowaniaCena za przyjęcie odpadów do składowania na składowisko odpadów powinna uwzględniać w szczególności koszty budowy, eksploatacji, zamknięcia, rekultywacji, monitorowania i nadzorowania składowiska odpadów (art. 61).

3.1.13. Magazynowanie odpadów1. Magazynowanie odpadów może odbywać się na terenie, do którego posiadacz

odpadów ma tytuł prawny (art. 63 ust. 1);2. W przypadku decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami lub zezwolenia na odzysk lub

unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych, ust. 1 nie stosuje się (art. 63.ust. 1a).

3. Miejsce magazynowania odpadów nie wymaga wyznaczenia w trybie przepisów o zagospodaro-waniu przestrzennym (art. 63 ust. 2).

4. Określenie miejsca i sposobu magazynowania odpadów następuje w (art. 63 ust. 6):1) pozwoleniu zintegrowanym, o którym mowa w przepisach o ochronie

środowiska;2) pozwoleniu na wytwarzanie odpadów, o którym mowa w art. 17 ust. 2;3) decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, o

której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1;4) informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania

wytworzonymi odpadami, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2;5) zezwoleniu na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub

unieszkodliwiania odpadów, o którym mowa w art. 26 ust. 1;6) zezwoleniu na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu

odpadów, o którym mowa w art. 28 ust. 1;7) zgłoszeniu do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5.

Ustawa zmieniająca dodała ust 7:6.. W decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami lub zezwoleniu na odzysk lub

unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych określa się sposób oraz rodzaj magazynowanych odpadów (art. 63 ust. 7).

7. Odpady przeznaczone do odzysku lub unieszkodliwiania mogą być magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez okres 3 lat (art. 63 ust. 3) natomiast odpady przeznaczone do składowania mogą być magazynowane jedynie w celu zebrania odpowiedniej ilości tych odpadów do transportu na składowisko odpadów, nie dłużej jednak niż przez okres 1 roku (art. 63 ust. 4), przy czym okresy magazynowania odpadów liczone są łącznie dla wszystkich kolejnych posiadaczy tych odpadów.

3.1.14. Przepisy karne i opłaty sankcyjne1. Kto:

1) przekazuje do odzysku lub unieszkodliwienia niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych lub komunalne osady ściekowe, niezgodnie z art. 9 ust. 3–4 lub

2) poddaje odzyskowi lub unieszkodliwianiu niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych lub komunalne osady ściekowe niezgodnie z art. 9 ust. 3–4;

3) nie posiadając zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów eksploatuje składowisko odpadów (art. 76 pkt 4), lub

35

4) bez wymaganej zgody organu zamyka składowisko lub jego wydzieloną część (art. 76 pkt 5), lub

5) będąc obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów lub przekazywania wymaganych informacji lub zbiorczego zestawienia danych, nie wykonuje tego obowiązku albo wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym (art. 76 pkt 6)

podlega karze aresztu albo grzywny (art. 76 ust. 1).2. Karze aresztu lub grzywny podlega kto:

1) wbrew zakazom dotyczącym składowania odpadów lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów składuje odpady (art. 70 pkt 2), lub

2) w miejscach na ten cel nieprzeznaczonych magazynuje lub składuje odpady (art. 70 pkt 3), lub

3) w celu spełniania kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania na składowiskach odpadów, rozcieńcza lub sporządza mieszaniny odpadów ze sobą lub innymi substancjami lub przedmiotami (art. 70 ust. pkt 4), lub

4) powodując wzrost zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi lub środowiska, miesza odpady niebezpieczne różnych rodzajów lub odpady niebezpieczne z odpadami innymi niż niebezpieczne lub dopuszcza do mieszania tych odpadów (art. 70 pkt 5), lub

5) bez wymaganego zezwolenia, prowadzi działalność unieszkodliwiania (składowania) odpadów (art. 70 pkt 6),

6) nie ustalił ilości odpadów przed przyjęciem odpadów na składowisko (art. 78 pkt 1), lub

7) nie sprawdził zgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadu (art. 78 pkt 2), lub

8) nie utrzymywał i nie eksploatował składowiska odpadów w sposób zapewniający właściwe funkcjonowanie urządzeń technicznych stanowiących wyposażenie składowiska odpadów oraz zachowanie wymagań sanitarnych, bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowych, a także zasad ochrony środowiska, zgodnie z zatwierdzoną instrukcją eksploatacji składowiska odpadów (art. 78 pkt 3), lub

9) nie odmówił przyjęcia na składowisko odpadów o składzie niezgodnym z dokumentami wymaganymi przy obrocie odpadami lub zezwoleniem (art. 78 pkt 4), lub

10)nie monitorował składowiska odpadów w trakcie jego eksploatacji i po jej zakończeniu lub prowadzi monitorowanie niezgodnie z wymaganiami (art. 78 pkt 5), lub

11)przesyłania uzyskanych wyników monitorowania składowiska odpadów wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska (art. 78 pkt 6), lub

12)nie powiadamiał wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o stwierdzonych zmianach obserwowanych parametrów wskazujących na możliwość wystąpienia zagrożeń dla środowiska (art. 78 pkt 7), lub

13)przechowywania zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku lub unieszkodliwiania tych odpadów oraz przekazania ich następnemu właścicielowi lub zarządcy nieruchomości (art. 78 pkt 8).

3. Orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 69a–78, następuje na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848 i Nr 214, poz. 1344) (art. 79).

36

4. Jeżeli zarządzający składowiskiem bez wymaganej zgody organu zamyka składowisko lub jego wydzieloną część podlega karze pieniężnej w wysokości 5 000 zł (art. 79c ust. 1).

5. Jeżeli zarządzający składowiskiem pomimo decyzji o zamknięciu składowiska przyjmuje odpady do składowania podlega karze pieniężnej w wysokości 20 000 zł (art. 79c ust. 2).

6. Jeżeli posiadacz odpadów lub transportujący odpady będąc obowiązanym do prowadzenia ewidencji odpadów lub przekazywania wymaganych informacji lub sporządzania i przekazywania zbiorczego zestawienia danych lub sporządzania podstawowej charakterystyki odpadów lub przeprowadzania testów zgodności, nie wykonuje tego obowiązku albo wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze pieniężnej w wysokości 10000 zł (art. 79c ust. 3).

7. Kary pieniężne, o których mowa wyżej, wymierza, w drodze decyzji, właściwy marszałek województwa (art. 79d ust. 2), a w sprawach dotyczących tych kar stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.15)), z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują marszałkowi województwa.

3.2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów16, 17

1. Składowiska odpadów niebezpiecznych oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie mogą być lokalizowane (§ 3):1) w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód podziemnych (GZWP, UZWP) (§

3 pkt 1);2) na obszarach otulin parków narodowych i rezerwatów przyrody (§ 3 pkt 2);3) na obszarach lasów ochronnych (§ 3 pkt 3);4) w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód śródlądowych, na terenach źródliskowych,

bagiennych i podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich strefach krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź potencjalnego zagrożenia powodzią w rozumieniu przepisów prawa wodnego (§ 3 pkt 4);

5) w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym powstałych w wyniku zjawisk krasowych, oraz zagrożonych lawinami (§ 3 pkt 5);

6) na terenach o nachyleniu powyżej 10º (§ 3 pkt 6);7) na terenach zaangażowanych glacitektonicznie lub tektonicznie, poprzecinanych uskokami,

spękanych lub uszczelinowaconych (§ 3 pkt 7);8) na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych, skrasowiałych i skawernowanych (§ 3 pkt 8),9) na glebach klas bonitacji I – II (§ 3 pkt 9);

10) na terenach, na których mogą wystąpić deformacje ich powierzchni na skutek szkód górniczych (§ 3 pkt 10),

11) na obszarach ochrony uzdrowiskowej (§ 3 pkt 11),11) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin leczniczych (§ 3 pkt 12),12) na obszarach określonych w przepisach odrębnych (§ 3 pkt 13).

Składowiska odpadów obojętnych nie mogą być lokalizowane na obszarach, o których mowa w ust. 1 pkt 16 i 13 (§ 3 ust. 2).Minimalna odległość składowiska odpadów niebezpiecznych lub składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego i

15 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 105, poz. 721, Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378, Nr 195, poz. 1414 i Nr 225, poz. 1671 oraz z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 316, 318 i 320.

16 Dz. U. z 2003 r. 2003 r. Nr 61, poz. 549, zmiany Dz. U. z 2009 r. Nr 39, poz. 320.17 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lutego 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie

szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów.

37

budynków użyteczności publicznej w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, mierzona od krawędzi kwatery składowiska odpadów, ustalana jest zgodnie z raportem o oddziaływaniu składowiska odpadów na środowisko (§ 3 ust. 3).Wymagania określone w ust. 13 stosuje się także w przypadku rozbudowy składowisk odpadów (§3 ust. 4).

2. Na obszarze planowanego składowiska odpadów i jego otoczenia przeprowadza się badania hydrologiczne i geologiczne. Wyniki badań hydrologicznych oraz wyniki badań geologicznych, wykonanych zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących projektu prac geologicznych, oraz opracowaną dokumentację geologiczno-inżynierską hydrogeologiczną, zgodną z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących dokumentacji geologiczno-inżynierskiej i hydrogeologicznej, dołącza się do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla składowiska odpadów (§4 ust. 1):1) zakres badań hydrologicznych powinien uwzględniać (§4 ust. 2):

a) inwentaryzację wszystkich cieków powierzchniowych i wód penetrujących obszar planowanego składowiska odpadów i jego otoczenia i naniesienie ich na mapę w skali 1:5000; prace te należy wykonać w najmniej korzystnych warunkach hydrologicznych, tj. w okresie wysokich stanów wód (pkt 1),

b) wykonanie bilansu hydrologicznego ilości wód wchodzących i wychodzących ze składo-wiska odpadów w trakcie jego eksploatacji, obejmującego następujące elementy (pkt 2): średnią roczną wieloletnią wielkość odpadów na podstawie danych z najbliżej położonej

stacji odpadowej (lit. a), roczną wielkość najwyższego opadu z okresu ostatnich 30 lat, na podstawie danych z

najbliżej położonej stacji opadowej (lit. b), przypuszczalną ilość wody zawartej w przewidzianych do składowania odpadach (lit. c), przypuszczalną ilość wody, jaka może być wchłonięta przez składowane odpady (lit. d), parowanie terenowe (lit. e).

2) zakres badań geologicznych powinien uwzględniać (§4 ust. 3):a) rozpoznanie budowy geologicznej terenu planowanego składowiska odpadów i jego

otoczenia na podstawie co najmniej 5 otworów badawczych o głębokości wystarczającej do zbadania warstwy wodonośnej i warstwy izolującej, z tym że minimalna ilość rdzeniowanych otworów badawczych powinna wynosić 1 otwór na 1ha badanego terenu (pkt 1),

b) pobranie próbek oraz wykonanie analizy uziarnienia oraz laboratoryjnego oznaczenia współczynnika filtracji k z każdej warstwy stanowiącej wydzielenie litologiczne (pkt 2),

c) przeprowadzenie obserwacji hydrogeologicznych oraz wykonanie polowych pomiarów współczynnika k w każdym otworze badawczym (pkt 3),

d) zbadanie przestrzennej budowy górotworu w obszarze planowanego składowiska odpadów i jego otoczenia za pomocą metod geofizycznych, w szczególności metodą elektrooporową lub metodą sejsmiczną (pkt 3),

e) ustalenie pojemności sorpcyjnej gruntu (pkt 4).3) Przepisów ust. 1 dotyczących badań hydrologicznych nie stosuje się do składowisk odpadów

obojętnych (§4 ust. 4).3. Składowisko odpadów lokalizuje się tak, aby miało naturalną barierę geologiczną, uszczelniającą

podłoże i ściany boczne (§5 ust. 1), przy czym: 1) minimalna miąższość i wartość współczynnika filtracji k naturalnej bariery geologicznej

powinna wynosić (§5 ust. 2):a) dla składowiska odpadów niebezpiecznych – miąższość nie mniejsza niż 5 m, współczynnik

filtracji k £ 1,0 ×10-9 m/s (pkt 1),b) dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne – miąższość nie mniejsza niż

1m, współczynnik filtracji k £ 1,0×10-9 m/s (pkt 2),c) dla składowiska odpadów obojętnych – miąższość nie mniejsza niż 1 m, współczynnik

filtracji k £ 1,0×10-7 m/s (pkt 3);

38

2) bariera geologiczna powinna mieć rozciągłość poziomą przekraczającą obszar projektowanego składowiska odpadów (§5 ust. 3);

3) przewidywany najwyższy piezometryczny poziom wód podziemnych powinien być co najmniej 1 m poniżej poziomu projektowanego wykopu dna składowiska (§5 ust. 4);

4) w miejscach, gdzie naturalna bariera geologiczna nie spełnia warunków określonych w ust. 24, stosuje się sztucznie wykonaną barierę geologiczną o minimalnej miąższości 0,5 m, zapewniającą przepuszczalność nie większą niż określona w ust. 2, którą wykonuje się w ten sposób, by procesy siadania na składowisku odpadów nie mogły spowodować jej zniszczenia (§5 ust. 5);

5) pomiary współczynnika filtracji k naturalnej lub sztucznej bariery geologicznej wykonuje się co najmniej dwiema metodami, w tym minimum jedną polową, zależnie od warunków geologiczno-inżynierskich (§5 ust. 6);

6) uzupełnieniem naturalnej lub sztucznej bariery geologicznej jest izolacja syntetyczna, zaprojektowana w sposób uwzględniający skład chemiczny odpadów i warunki geotechniczne składowania; izolacja syntetyczna nie może stanowić elementu stabilizacji zboczy składowiska (§5 ust. 7).

4. Składowisko odpadów niebezpiecznych oraz składowisko odpadów innych niebezpieczne i obojętne wyposaża się w system drenażu wód odciekowych, zaprojektowany w sposób zapewniający jego niezawodne funkcjonowanie, w trakcie eksploatacji składowiska oraz przez co najmniej 30 lat po jego zamknięciu (§6 ust. 1), przy czym:1) system drenażu wód odciekowych ze składowiska odpadów umożliwiający konserwację i kontrolę

jego stanu wykonuje się powyżej izolacji syntetycznej, o której mowa w § 5 ust. 7. System ten składa się z warstwy drenażowej wykonanej z materiału żwirowo-piaszczystego lub innych materiałów o podobnych właściwościach o wartości współczynnika filtracji k > 1,0×10 -4 m/s i miąższości rzeczywistej nie mniejszej niż 0,5 m; w warstwie drenażowej umieszcza się system drenażu głównego odprowadzającego wody odciekowe do głównego kolektora (§6 ust. 2);

2) zbocza składowiska odpadów wyposaża się w system drenażu umożliwiający spływ wód odciekowych do głównego systemu drenażu (§6 ust. 3).

5. W przypadku wydzielenia na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne części przeznaczonej do składowania odpadów niebezpiecznych, część tę wyposaża się w odrębny system drenażu (§7 ust. 1). Część przeznaczoną do składowania odpadów niebezpiecznych na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne wykonuje się w sposób uniemożliwiający kontakt odpadów niebezpiecznych z innymi odpadami (§7 ust. 2).

6. Wokół składowiska odpadów niebezpiecznych i odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne umieszcza się zewnętrzny system rowów drenażowych uniemożliwiający dopływ wód powierzchniowych o podziemnych do składowiska odpadów (§8 ust. 1). Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli z przeprowadzonych badań, o których mowa w § 4, wynika, że zewnętrzny system rowów drenażowych nie jest konieczny (§ 8 ust. 2).

7. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów ulegających biodegradacji, wyposaża się w instalacje do odprowadzania gazu składowiskowego (§9 ust. 1). Gaz składowiskowy oczyszcza się i wykorzystuje do celów energetycznych, a jeżeli jest to niemożliwe – spala w pochodni (§9 ust. 2).

8. Składowisko odpadów wykonuje się w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych oraz nielegalne składowanie odpadów (§10) oraz

9. Składowisko odpadów:1) otacza się pasem zieleni złożonym z drzew i krzewów, w celu ograniczenia do minimum

niedogodności i zagrożeń powstających na składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i pyłów, roznoszenia odpadów przez wiatr, hałasu i ruchu drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia się aerozoli oraz pożarów (§11 ust. 1), przy czym: a) minimalna szerokość pasa zieleni wynosi 10m (§11 ust. 2),

39

b) dla składowisk odpadów, na których składowane są wyłącznie odpady inne niż komunalne, konieczność wykonania pasa zieleni, jego szerokość i usytuowanie uzależnia się od uciążliwości i lokalizacji składowiska (§11 ust. 3),

c) składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów ulegających biode-gradacji, wyposaża się w urządzenia do mycia i dezynfekcji kół pojazdów opuszczających obiekt (§12);

2) wyposaża się w system umożliwiający pomiar masy odpadów przyjmowanych na składo-wisko, w szczególności składowisko odpadów, na które odpady dostarczane są transportem kołowym, wyposaża się w wagę samochodową (§13).

10. Eksploatacja składowiska odpadów powinna zapewniać (§14):1) ograniczenie powierzchni składowanych odpadów eksponowanych na oddziaływanie

warunków atmosferycznych, o ile jest to warunków konieczne dla ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, w tym rozwiewania odpadów (pkt 1),

2) przeciwdziałanie rozwiewaniu odpadów (pkt 2),3) gromadzenie wód odciekowych i poddawanie ich oczyszczaniu w stopniu umożliwiającym ich

przyjęcie na oczyszczalnię ścieków lub odprowadzenie do wód lub do ziemi (pkt 3),4) stateczność geotechniczną składowanych odpadów (pkt 4).

11. Wody odciekowe ze składowisk odpadów niebezpiecznych oraz ze składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne gromadzi się w specjalnych zbiornikach lub bezpośrednio odprowadza do kanalizacji (§15 ust. 1). Pojemność zbiorników oblicza się na podstawie bilansu hydrologicznego, o którym mowa w § 4 ust. 2 pkt. 2 (art. 15 ust. 2).Na składowiskach, na których składowane są odpady ulegające biodegradacji, dopuszcza się wykorzystywanie wód odciekowych do celów technologicznych w ilościach wynikających z rocznego bilansu hydrologicznego, o którym mowa w § 4 ust. 2 pkt. 2 (§15 ust. 3).

12. Na składowisku odpadów wydziela się kwatery o objętości określonej w projekcie budowlanym składowiska odpadów (§16). Powierzchnia kwater przeznaczonych do składowania odpadów niebezpiecznych nie powinna przekraczać 2500 m2 (§16 ust. 2). W przypadku składowania odpadów ulegających biodegradacji eksploatację następnej kwatery można rozpocząć po uzyskaniu zgody na zamknięcie wydzielonej części składowiska odpadów (§16 ust. 3).

13. Do wykonania warstwy izolacyjnej , o której mowa w art. 53 ust. 2 pkt 9 oraz art. 53 ust. 4 pkt 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, mogą być użyte materiały będące odpadami lub materiały niebędące odpadami (§16a ust. 1), przy czym: 1) dopuszcza się zastosowanie następujących rodzajów odpadów, wymienionych w katalogu

odpadów, oznaczonych kodami (§16a ust. 2):a) 17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów (pkt 1),b) 17 01 02 Gruz ceglany (pkt 2),c) 17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia (pkt 3),d) 17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów

ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06 (pkt 4),e) 17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03 (pkt 5),f) 20 02 02 Gleba i ziemia, w tym kamienie (pkt 6), pod warunkiem spełnienia wymagań określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553, z 2006 r. Nr 38, poz. 264 oraz z 2007 r. Nr 121, poz. 832);

2) dopuszcza się zastosowanie innych rodzajów odpadów, jeżeli na podstawie badań stwierdzono, że spełniają kryteria przewidziane dla odpadów obojętnych określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (§16a ust. 3); do wykonywania ww. badań stosuje się § 10 ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki i pracy z dnia 7 września

40

2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (§16a ust. 4);

3) odpady, o których mowa w ust. 2 i 3, przed zastosowaniem poddaje się kruszeniu, o ile jest to konieczne w celu dostosowania ich do zastosowania jako warstwy izolacyjnej (§16a ust. 5);

4) do wykonania warstwy izolacyjnej nie stosuje się odpadów tego samego rodzaju co rodzaj odpadów składowanych na danym składowisku odpadów (§16a ust. 6);

5) maksymalna grubość warstwy izolacyjnej wynosi 30 cm, przy czym udział warstwy izolacyjnej w stosunku do warstwy składowanych odpadów nie przekracza 15% (§16a ust. 7);

6) odpady, o których mowa w ust. 2, mogą być użyte także do budowy tymczasowych dróg dojazdowych na składowisku odpadów; szerokość tych dróg nie może przekroczyć 4 m, a grubość warstwy użytych odpadów nie może przekroczyć 30 cm (§16a ust. 8);

7) w przypadku eksploatacji nadpoziomowego składowiska odpadów do budowy skarp, w tym obwałowań, kształtowania korony składowiska, a także wykonywania okrywy rekultywacyjnej (biologicznej), dopuszcza się wykorzystywanie odpadów, których rodzaje oraz warunki wykorzystania w tych celach są określone w załączniku do rozporządzenia (§16a ust. 9).

14. Rekultywację wykonuje się zgodnie z harmonogramem działań związanych z rekultywacją składowiska odpadów, określonym w zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części, w sposób zabezpieczający składowisko odpadów przed jego szkodliwym oddziaływaniem na wody powierzchniowe i podziemne oraz powietrze, integrującą obszar składowiska odpadów z otaczającym środowiskiem oraz umożliwiającą obserwację wpływu składowiska odpadów na środowisko, stosując materiały niebędące odpadami lub odpady, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz. 356) (§17 ust. 1):1) po dniu zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów

niebezpiecznych lub jego części zabezpiecza się je przed infiltracją wód opadowych przez uszczelnienie jego powierzchni (§17 ust. 2), które wykonuje się z następujących warstw, poczynając od najniższej (§17 ust. 3):a) warstwa ekranująca złożona z warstwy mineralnej o wartości współczynnika filtracji k nie

większej niż 1×10-9 m/s oraz izolacji syntetycznej; miąższość warstwy ekranującej wynosi co najmniej 0,5 m (pkt 1),

b) warstwa drenażowa, żwirowo-piaszczysta o wartości współczynnika filtracji k większej niż 1×10-4 m/s, z systemem drenów, o miąższości nie mniejszej niż 0,5 m (pkt 2),

c) wierzchnia warstwa ziemna o miąższości nie mniejszej niż 1,0 m, z żyzną warstwą gleby pozwalającej na wegetację roślin (pkt 3);

2) po dniu zaprzestania przyjmowania odpadów do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne lub składowisku odpadów obojętnych lub ich części, skarpy oraz powierzchnię korony składowiska porządkuje się i zabezpiecza przed erozją wodną i wietrzną przez wykonanie odpowiedniej okrywy rekultywacyjnej, której konstrukcja uzależniona jest od właściwości odpadów (§17 ust. 4), a minimalna miąższość okrywy rekultywacyjnej powinna umożliwić powstanie i utrzymanie trwałej pokrywy roślinnej (§17 ust. 5).

15. Na koronie składowisk odpadów niebezpiecznych oraz składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie mogą być wykonywane przez okres 50 lat od dnia zamknięcia składowiska budynki, wykopy, instalacje naziemne i podziemne, z wyłączeniem instalacji związanych z funkcjonowaniem składowiska (§18 ust. 1). Okres ten może być skrócony, jeżeli z ekspertyzy geotechnicznej oraz z ekspertyzy sanitarnej , dołączonej do wniosku o zmianę decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska, wynika, że prowadzenie tych prac nie spowoduje zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska (§18 ust. 2). Ekspertyza sanitarna powinna być pozytywnie zaopiniowana przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego (§18 ust. 3).

16. Składowiska odpadów niebezpiecznych lub wydzielone części na terenie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne lub składowisku odpadów obojętnych, przeznaczone do

41

wyłącznego składowania odpadów niebezpiecznych pochodzących z budowy, remontu i rozbiórki obiektów oraz infrastruktury drogowej, wymienionych w katalogu odpadów, oznaczonych kodami (§19 ust. 1):1) 17 06 01* Materiały izolacyjne zawierające azbest (pkt 1) lub2) 17 06 05* Materiały konstrukcyjne zawierające azbest (pkt 2), niezawierających substancji niebezpiecznych innych niż azbest w postaci związanej wraz z włóknami związanymi czynnikiem wiążącym, w postaci nieprzekształconej, buduje się w specjalnie wykonanych zagłębieniach terenu ze ścianami bocznymi zabezpieczonymi przed osypywaniem się.

17. Odpady te składuje się w opakowaniu, w którym zostały dostarczone na składowisko odpadów przy czym: 1) należy spełnić następujące wymagania:

a) każdorazowo po umieszczeniu odpadów na składowisku odpadów ich powierzchnię zabezpiecza się przed emisją pyłów przez pokrycie izolacją syntetyczna lub warstwą ziemi (§19 ust. 3 pkt 1),

b) na składowisku odpadów lub kwaterze nie prowadzi się robót mogących powodować uwolnienie włókien (§19 ust. 3 pkt 2)

2) składowanie należy zakończyć na poziomie 2 m poniżej poziomu terenu otoczenia; następnie składowisko odpadów wypełnia się ziemią do poziomu terenu (§19 ust. 4).

18. Na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub wydzielonych częściach na terenie składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne przeznaczonych do wyłącznego składowania odpadów, o których mowa w ust. 1, po wypełnieniu składowiska warstwą ziemi, o której mowa w ust. 4, na tym terenie nie mogą być budowane budynki, wykonywane wykopy, instalacje naziemne i podziemne ani nie prowadzi się robót naruszających strukturę tego składowiska odpadów (§19 ust. 5):.1) jeżeli odpady, o których mowa w ust. 1, są składowane na jednej kwaterze, mają zastosowanie

przepisy ust. 15 (§19 ust. 6).2) jeżeli spełnione są warunki określone w ust. 16, wymagania, o których mowa w § 5 i 6, § 7

ust. 1, § 8, §15, § 17 ust. 2 i 3, mogą zostać zmniejszone, w przypadku składowania odpadów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, o ile z raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że składowisko tych odpadów nie stanowi zagrożenia dla gleby, wód podziemnych i wód powierzchniowych (§19 ust. 7).

19. Nie stosuje się wymagań:1) określonych w § 3 do składowisk odpadów, dla których warunki zabudowy i zagospoda-

rowania terenu ustalono przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia (§20);2) określonych w § 5 do składowiska odpadów, dla którego pozwolenie na budowę wydano przed

dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, o ile zarządzający składowiskiem odpadów, prowadząc jego monitoring przez okres nie krótszy niż dwa lata, wykaże brak negatywnego oddziaływania składowiska na wody powierzchniowe i podziemne (§21);

3) określonych w § 6 ust. 2, do składowisk odpadów, dla których pozwolenia na budowę wydano przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia (§22) w zakresie minimalnej miąższości oraz wodoprzepuszczalności warstwy drenażowej.

ZałącznikRODZAJE ODPADÓW ORAZ WARUNKI ICH WYKORZYSTANIA DO BUDOWY SKARP, W TYM

OBWAŁOWAŃ, KSZTAŁTOWANIA KORONY SKŁADOWISKA, WYKONYWANIA OKRYWY REKULTYWACYJNEJ (BIOLOGICCZNEJ) PODCZAS EKSPLOATACJI NADPOZIOMOWEGO SKŁADOWSKA

ODPADÓW

L.p Kod odpadów1) Rodzaj odpadów1) Warunki wykorzystania

(odzysku)1 2 3 4

1 01 01 02 Odpady z wydobywania kopalin innych niż rudy metali

42

L.p Kod odpadów1) Rodzaj odpadów1) Warunki wykorzystania

(odzysku)1 2 3 4

Wykorzystanie do budowy skarp, w tym obwałowań, i kształtowania korony składowiska, Maksymalna warstwa odpadów użytych do budowy skarp i kształtowania korony składowiska powinna być mniejsza niż 25 cm (warunek ten nie dotyczy zużytych opon).W przypadku wykorzystania zużytych opon inne rodzaje odpadów mogą być użyte wyłącznie do grubości opony poprzez jej wypełnienie. Zużyte opony mogą być użyte wyłącznie jednowarstwowo.

01 04 08 Odpady żwiru lub skruszone skały inne niż wymienione w 01 04 07

01 04 09 Odpadowe piaski i iły01 04 12 Odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin inne niż

wymienione w 01 04 07 i 01 04 1101 04 13 Odpady powstające przy cięciu i obróbce postaciowej skał inne

niż wymienione w 01 04 0701 04 81 Odpady z flotacyjnego wzbogacania węgla inne niż wymienione

w 01 04 0810 09 03 Żużle odlewnicze10 09 06 Rdzenie i formy odlewnicze przed procesem odlewania inne niż

wymienione w 10 09 0510 09 08 Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż

wymienione w 10 09 0710 09 10 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 09 0910 09 12 Inne cząstki stałe niż wymienione w 10 09 1110 10 06 Rdzenie i formy odlewnicze przed procesem odlewania inne niż

wymienione w 10 10 0510 10 08 Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż

wymienione w 10 10 0710 10 10 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 10 0910 12 08 Wybrakowane wyroby ceramiczne, cegły, kafle i ceramika

budowlana (po przeróbce termicznej)10 13 82 Wybrakowane wyroby16 10 03 Zużyte opony16 11 04 Okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów

metalurgicznych inne niż wymienione w 16 11 0317 01 01 Odpady betonu oraz guz betonowy z rozbiórek i remontów17 01 02 Gruz ceglany

17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych

materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06

ex 17 01 80 Tynkiex 17 01 81 Elementy betonowe i kruszywa niezawierające asfaltu

17 05 08 Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 0719 09 02 Osady z klarowania wody19 12 09 Minerały (np. piasek, kamienie)

2 01 04 12 Odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin inne niż wymienione w 01 04 07i 01 04 11

Wykorzystanie do wykonywa-nia okrywy rekultywacyjnej (biologicznej), przy czym grubość warstwy stosowanych odpadów powinna być uzależ- niona od planowanych obsie-wów lub nasadzeń. Grubość ta nie może przekraczać 1 m w przypadku nasadzeń niskich lub 2 m w przypadku nasadzeń drzewiastych.Odpady o kodach: 10 01 01, 10 01 02, 10 01 15 i 10 01 80 przed wykorzystaniem należy wymieszać w proporcji 1 : 1 z odwodnionymi osadami ściekowymi.

02 03 80 Wytłoki, osady i inne odpady z przetwórstwa produktów roślinnych (z wyłączeniem 02 03 81)

02 07 80 Wytłoki, osady moszczowe i pofermentacyjne, wywary10 01 01 Żużle, popioły [paleniskowe i pyły z kotłów (z wyłączeniem pyłów

z kotłów wymienionych w 10 01 04)10 01 02 Popioły lotne z węgla10 01 15 Popioły paleniskowe, żużle i pyły ze współspalania inne niż

wymienione w 10 01 14 10 01 80 Mieszanki popiołowo-żużlowe z mokrego odprowadzania odpadów

paleniskowych17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 0317 05 06 Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 0519 05 03 Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do

wykorzystania)19 08 05 Ustabilizowane komunalne osady ściekowe20 02 02 Gleba i ziemia, w tym kamienie

43

3.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów18

1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do składowisk odpadów (§1 ust. 1), z wyłączeniem (§1 ust. 2):1) składowisk odpadów niebezpiecznych, na których składowane są wyłącznie następujące

rodzaje odpadów niebezpiecznych pochodzących z budowy, remontu i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej wymienione w katalogu odpadów stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206), zwanym dalej „katalogiem odpadów”: 17 06 01* Materiały izolacyjne zawierające azbest i 17 06 05* Materiały konstrukcyjne zawierające azbest (§1 ust. 2 pkt 1);

2) składowisk odpadów obojętnych (§1 ust. 2 pkt 2).2. Monitoring składowiska odpadów obejmuje (§2):

1) fazę przedeksploatacyjną – okres do dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów (pkt 1);

2) fazę eksploatacji – okres do dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów do dnia uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów (pkt 2);

3) fazę poeksploatacyjną – okres 30 lat, licząc od dnia uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska odpadów (pkt 3).

3. Monitoring w fazie przedeksploatacyjnej ma na celu ocenę stanu wyjściowego (ustalenie tła) i: 1) polega na (§3 ust. 1):

a) określeniu średnich danych meteorologicznych właściwych dla lokalizacji składowiska odpadów, wynikających z krajowej sieci meteorologicznej (§3 ust. 1 pkt 1),

b) kontroli poprawności wykonania elementów składowiska odpadów służących do prowadzenia monitoringu, w szczególności poprawności wykonania otworów obserwacyjnych dla wód podziemnych oraz ustabilizowania reperów geodezyjnych (§3 ust. 1 pkt 2),

c) pomiarze i ocenie zgodności z przewidywanym w projekcie budowy składowiska odpadów poziomem wód podziemnych w wykonanych otworach obserwacyjnych (§3 ust. 1 pkt 3),

d) wyznaczeniu w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz substancji do dalszych badań monitoringowych dla gazu składowiskowego, o ile będzie on występował na składowisku odpadów, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych odpadów (§3 ust. 1 pkt 4),

e) wyznaczeniu w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz parametrów wskaźnikowych do dalszych badań monitoringowych osobno dla wód powierzchniowych, odciekowych, i podziemnych, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych odpadów, z uwzględnieniem stwierdzonego przed rozpoczęciem eksploatacji składowiska odpadów składu wód powierzchniowych i podziemnych; dla wód podziemnych ustala się parametry wskaźnikowe jak dla wód odciekowych (§3 ust. 1 pkt 5),

f) ustaleniu tła geochemicznego wód powierzchniowych i wód podziemnych w miejscach, które według zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów są wskazane do monitoringu w dalszych fazach (§3 ust 1 pkt 6).

2) wymaga monitorowania:a) następujących substancji dla gazu składowiskowego (§3 ust. 2):

metan (CH4) (§3 ust. 2 pkt 1), dwutlenek węgla (CO2) (§3 ust. 2 pkt 2), tlen (O2) (§3 ust. 2 pkt 3),

b) następujących parametrów wskaźnikowych dla wód powierzchniowych i odciekowych (spośród parametrów, o których mowa w ust. 1 pkt 5) na składowisku odpadów niebezpiecznych oraz składowisku odpadów innych niż niebezpieczne (§3 ust. 3): odczyn (pH) (§3 ust. 3 pkt 1),

18 Dz. U. Nr 220 z dnia 19 grudnia 2002 r., poz. 1858.

44

przewodność elektrolityczna właściwa (§3 ust. 3 pkt 2),przy czym dodatkowe parametry wskaźnikowe dla wód powierzchniowych i odciekowych, o których mowa w ust. 1 pkt 5, mogą zostać wybrane wyłącznie z listy określonej w przepisach dotyczących klasyfikacji wód (wartości wskaźników zanieczyszczeń śródlądowych wód powierzchniowych); parametry te powinny być ustalane, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych odpadów (§3 ust. 5);

c) dodatkowo następujących parametrów wskaźnikowych dla składowisk przyjmujących odpady komunalne (§3 ust. 4): ogólny węgiel organiczny (OWO) (§3 ust. 4 pkt 1), zawartość poszczególnych metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr+6, Hg) (§3 ust. 4 pkt 2), suma wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) (§3 ust. 4 pkt 3).Badania parametrów wskaźnikowych i substancji, o których mowa w ust. 1, prowadzą laboratoria badawcze posiadające wdrożony system jakości w rozumieniu przepisów o normalizacji (§3 ust. 6).Dla istniejących składowisk odpadów ust. 16 stosuje się odpowiednio (§3 ust. 7).

4. Monitoring w fazie eksploatacji polega na (§4):1) badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na terenie składowiska

odpadów lub poza nim, o ile w trakcie oceny stanu wyjściowego wskazano stację meteorologiczną reprezentatywną dla lokalizacji składowiska odpadów (§4 pkt 1);

2) badaniu substancji i parametrów wskaźnikowych, ustalonych zgodnie z ust. § 3 pkt 4 i 5, w wodach powierzchniowych, odciekowych, podziemnych i gazie składowiskowym (§4 pkt 2);

3) pomiarze poziomu wód podziemnych w otworach obserwacyjnych (§4 pkt 3);4) kontroli struktury i składu masy składowiska odpadów pod kątem zgodności z pozwoleniem na

budowę oraz instrukcją eksploatacji składowiska odpadów; obowiązek ten nie dotyczy składowisk przyjmujących wyłącznie odpady jednego rodzaju wymienione w katalogu odpadów w podgrupie 01 01 Odpady z wydobywania kopalin oraz rodzaju odpadów 01 03 81 Odpady z flotacyjnego wzbogacania rud metali nieżelaznych inne niż wymienione w 01 03 80 (§4 pkt 4);

5) kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów oparciu o ustalone repery (§4 pkt 5).5. Monitoring w fazie poeksploatacyjnej polega na (§5):

1) badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na terenie składowiska odpadów lub poza nim, o ile w trakcie oceny stanu wyjściowego lub procedury zamknięcia składowiska odpadów wskazano stację meteorologiczną reprezentatywną dla lokalizacji składowiska odpadów (§5 pkt 1);

2) pomiarze poziomu wód podziemnych (§5 pkt 2);3) kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalone repery (§5 pkt 3);4) badaniu parametrów wskaźnikowych, ustalonych zgodnie z ust. § 3 pkt 4 i 5, w wodach

powierzchniowych, odciekowych, podziemnych i gazie składowiskowym (§5 pkt 4).6. Badanie wielkości opadu atmosferycznego odbywa się raz dziennie w fazie eksploatacji i fazie

poeksploatacyjnej (§6 ust. 1);7. Zakres parametrów wskaźnikowych oraz minimalną częstotliwość badań wód powierzchniowych,

odciekowych, podziemnych oraz gazu składowiskowego w poszczególnych fazach eksploatacji składowiska odpadów określa załącznik do rozporządzenia (§6 ust. 2), z zastrzeżeniem, że jeżeli z wyników monitoringu prowadzonego przez okres 5 lat od zamknięcia składowiska odpadów wynika, że składowisko nie oddziałuje na środowisko, właściwy organ może zmniejszyć częstotliwość badań poszczególnych parametrów wskaźnikowych, o których mowa w § 5 pkt 4, nie rzadziej jednak niż raz na 2 lata, a dla przewodności elektrolitycznej właściwej nie rzadziej niż raz na rok (§6 ust. 3);

8. Pomiar wielkości przepływu i składu płynących wód powierzchniowych, o ile występują one w bezpośrednim otoczeniu składowiska odpadów, odbywa się w nie mniej niż dwóch punktach:

45

jeden w górnym biegu każdego cieku, powyżej składowiska odpadów, drugi w dolnym biegu, poniżej składowiska odpadów (§6 ust. 4).

9. Pomiar objętości i składu wód odciekowych odbywa się w każdym miejscu ich gromadzenia, przed ich oczyszczeniem (§6 ust. 5), a jeżeli składowisko odpadów wyposażone jest w instalację oczyszczającą wody odciekowe w każdym miejscu odprowadzania oczyszczonych wód odciekowych ze składowiska odpadów dokonuje się pomiaru składu wód odciekowych oczyszczonych w celu kontroli skuteczności procesu oczyszczania (§6 ust. 6).

10. Pomiar emisji gazu składowiskowego, odbywa się w reprezentatywnych częściach składowiska odpadów, ustalonych w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów, w miejscach jego gromadzenia, przed wlotem do instalacji oczyszczania i wykorzystania lub unieszkodliwiania gazu składowiskowego (§6 ust. 7).

11. Ilość, głębokość oraz sposób budowy otworów do poboru prób oraz badań składu wód podziemnych określa szczegółowo pozwolenie na budowę, ilość otworów nie może być jednak mniejsza niż 3 otwory dla każdego z poziomów wodonośnych, o których mowa w ust. 2, z czego jeden powinien znajdować się na dopływie wód podziemnych, dwa pozostałe na przewidywanym odpływie wód podziemnych (§11 ust.1), a jeżeli pod składowiskiem odpadów występuje więcej niż jeden poziom wodonośny, w tym użytkowe poziomy wodonośne, konieczny jest monitoring poziomów wodonośnych do pierwszego użytkowego poziomu wodonośnego włącznie (§11 ust. 2).

12. Przynajmniej raz w roku w fazie eksploatacji i w fazie poeksploatacyjnej powinien być badany przebieg osiadania powierzchni składowiska odpadów (§8 ust. 1), przy czym ocenie podlega przebieg osiadania powierzchni składowiska odpadów wyznaczany metodami geodezyjnymi, z wykorzysta-niem ustalonych reperów, oraz stateczność zboczy określana metodami geotechnicznymi (§8 ust. 2).

13. Przynajmniej raz w roku, w fazie eksploatacji, powinno być prowadzone badanie struktury i składu masy składowanych odpadów; celem badania powinno być określenie powierzchni i objętości zajmowanej przez odpady oraz struktury składowanych odpadów (§8 ust. 3).

14. Jeżeli zarządzający składowiskiem odpadów wystąpi do właściwego organu o rozszerzenie listy odpadów dopuszczonych do składowania na składowisku odpadów, przed zatwierdzeniem instrukcji eksploatacji konieczne jest ponowne wykonanie oceny stanu wyjściowego z wyznaczeniem parametrów wskaźnikowych oraz, o ile którykolwiek z parametrów nie był dotychczas badany, wykonanie analizy próbek z uwzględnieniem występowania nowych parametrów wskaźnikowych (§9 ust. 1). W razie wyznaczenia nowych parametrów wskaźnikowych przepisy § 3 pkt 46 stosuje się odpowiednio (§9 ust. 2).

15. W składowiskach odpadów, które nie maja otworów do poboru prób, o których mowa w § 7 ust. 1, wykonuje się takie otwory w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia (§10).

Załącznik ZAKRES PARAMETRÓW WSKAŹNIKOWYCH ORAZ MINIMALNA CZĘSTOTLIWOŚĆ BADAŃ WÓD

POWIERZCHNIOWYCH, ODCIEKOWYCH, PODZIEMNYCH ORAZ GAZU SKŁADOWISKOWEGO W POSZCEGÓLNYCH FAZACH EKSPLOATACJI DKŁADOWISKA ODPADÓW

Lp. Mierzony parametr Faza przedeksploatacyjna

Częstotliwość pomiarówFaza eksploatacji Faza poeksploatacyjna

1. Wielkość przepływu wód powierzchniowych

jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy

2. Skład wód powierzchniowych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy3. Objętość wód odciekowych brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy4. Skład wód odciekowych brak co 3 miesiące co 6 miesięcy5. Poziom wód podziemnych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy6. Skład wód podziemnych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy7. Emisja gazu składowiskowego brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy8 Skład gazu składowiskowego brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy

46

3.4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny19

1. Zgodnie z § 1 ust. 1 rozporządzenia w sposób nieselektywny mogą być składowane wyłącznie rodzaje odpadów określone w załączniku do rozporządzenia, z uwzględnieniem następujących odpadów (§1 ust. 2):1) odpady inne niż niebezpieczne w ramach poszczególnych grup albo2) odpady z grupy 20 z odpadami innymi niż niebezpieczne z grup 02, 03, 04, 15, 16 i 17.3) odpady z grupy 20 z odpadami innymi niż niebezpieczne z podgrup 19 05, 19 06, 19 08, 19 09 i

19 12, albo4) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 06 05 02*, 07 01 11, 07 02 11*, 07 03 11*, 07 04 11*, 07

05 11*, 07 06 11*, 07 07 11*, 10 01 20*, 10 01 22*, 10 11 19*, 19 08 06*, 19 08 07*, 19 08 11*, 19 08 13*, 19 13 03* 19 13 05*, albo

5) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 10 01 18*, 10 01 20*, 10 01 22*, 10 02 07*, 10 02 13*, 10 03 19*, 10 03 21*, 10 03 25*, 10 05 05*, 10 08 15*, 10 09 09*, 10 10 09*, 10 11 13*, 10 11 15*, 10 12 09, 10 12 11*, 10 13 12*, 16 11 01*, 16 11 03*, 16 11 05*, albo

6) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 11 01 08*, 11 01 09*, 11 01 13* 11 01 15*, 11 01 16*, 11 05 03*, 11 05 04*, 12 01 12*, 12 01 14*, 12 01 16*, albo

7) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 16 03 03*, 16 03 05*, 16 07 08*, 16 07 09*, 16 11 01*, 16 11 03*, 16 11 05*, 16 81 01*, 16 82 01*, 17 05 07*, 17 06 03*, 17 08 01*, 19 13 01*, 19 13 03, 19 13 05*, albo

8) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 19 01 11*, 19 03 04*, 19 03 06*, albo9) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 17 06 01*, 17 06 05*, albo

10) rodzaje odpadów oznaczone kodami: 01 03 81, 19 02 06Załącznik

RODZAJE ODPADÓW, KTÓRE MOGĄ BYĆ SKŁADOWANE W SPOSÓB NIESELEKTYWNYKod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów

1 201 Odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz

innych kopalin01 01 Odpady z wydobywania kopalin01 01 01 Odpady z wydobywania rud metali (z wyłączeniem 01 01 80)01 01 02 Odpady z wydobywania kopalin innych niż rudy metali01 01 80 Odpady skalne z górnictwa miedzi, cynku i ołowiu 01 03 Odpady z fizycznej i chemicznej przeróbki rud metali01 03 06 Inne odpady poprzeróbcze niż wymienione w 01 03 04, 01 03 05, 01 03 80 i 01 03 8101 03 08 Odpady w postaci pyłów i proszków inne niż wymienione w 01 03 0701 03 09 Czerwony szlam powstający przy produkcji tlenku glinu inny niż wymieniony w 01 03 0701 03 81 Odpady z flotacyjnego wzbogacania rud metali nieżelaznych inne niż wymienione w

01 03 8001 04 Odpady z fizycznej i chemicznej przeróbki kopalin innych niż rudy metali01 04 08 Odpady żwiru lub skruszone skały inne niż wymienione w 01 04 0701 04 09 Odpadowe piaski i iły01 04 10 Odpady w postaci pyłów i proszków inne niż wymienione w 01 04 0701 04 11 Odpady powstające przy wzbogacaniu soli kamiennej i potasowej inne niż wymienione w 01 04 0701 04 12 Odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin inne niż wymienione w 01 04 07 i 01 04 1101 04 13 Odpady powstające przy cięciu i obróbce postaciowej skał inne niż wymienione w 01 04 0701 04 81 Odpady z flotacyjnego wzbogacania węgla inne niż wymienione w 01 04 8001 04 83 Odpady z flotacyjnego wzbogacania rud siarkowych inne niż wymienione w 01 04 8201 04 85 Odpady z flotacyjnego wzbogacania rud fosforowych (fosforytów, apatytów) inne niż wymienione w

01 04 8401 05 Płuczki wiertnicze i inne odpady wiertnicze01 05 04 Płuczki i odpady wiertnicze z odwiertów wody słodkiej

19 Dz. U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1595

47

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

01 05 08 Płuczki wiertnicze zawierające chlorki i odpady inne niż wymienione w 01 05 05 i 01 05 0602 Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa

oraz przetwórstwa żywności02 01 Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, leśnictwa, łowiectwa i rybołówstwa02 01 01 Osady z mycia i czyszczenia02 01 02 Odpadowa tkanka zwierzęca 02 01 03 Odpadowa masa roślinna 02 01 04 Odpady tworzyw sztucznych (z wyłączeniem opakowań)02 01 06 Odchody zwierzęce02 01 07 Odpady z gospodarki leśnej02 01 83 Odpady z upraw hydroponicznych02 02 Odpady z przygotowania i przetwórstwa produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego02 02 01 Odpady z mycia i przygotowywania surowców02 02 02 Odpadowa tkanka zwierzęca02 02 03 Surowce i produkty nienadające się do spożycia i przetwórstwa02 02 04 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 02 82 Odpady z produkcji mączki rybnej inne niż wymienione w 02 02 8002 03 Odpady z przygotowania, przetwórstwa produktów i używek spożywczych oraz odpady pochodzenia

roślinnego, w tym odpady z owoców, warzyw, produktów zbożowych, olejów jadalnych, kakao, kawy, herbaty oraz przygotowania i przetwórstwa tytoniu, drożdży i produkcji ekstraktów drożdżowych, przygotowywania i fermentacji melasy (z wyłączeniem 02 07)

02 03 01 Szlamy z mycia, oczyszczania, obierania, odwirowywania i oddzielania surowców02 03 02 Odpady konserwantów02 03 03 Odpady poekstrakcyjne02 03 04 Surowce i produkty nienadające się do spożycia i przetwórstwa02 03 05 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 03 80 Wytłoki, osady i inne odpady z przetwórstwa produktów roślinnych (z wyłączeniem 02 03 81)02 03 81 Odpady z produkcji pasz roślinnych 02 03 82 Odpady tytoniowe02 04 Odpady z przemysłu cukrowniczego02 04 01 Osady z oczyszczania i mycia buraków02 04 02 Nienormatywny węglan wapnia oraz kreda cukrownicza (wapno defekacyjne)02 04 03 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 04 80 Wysłodki02 05 Odpady z przemysłu mleczarskiego02 05 01 Surowce i produkty nieprzydatne do spożycia oraz przetwarzania02 05 02 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 05 80 Odpadowa serwatka02 06 Odpady z przemysłu piekarniczego i cukierniczego02 06 01 Surowce i produkty nieprzydatne do spożycia i przetwórstwa02 06 02 Odpady konserwantów02 06 03 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 06 80 Nieprzydatne do wykorzystania tłuszcze spożywcze 02 07 Odpady z produkcji napojów alkoholowych i bezalkoholowych (z wyłączeniem kawy, herbaty i kakao)02 07 01 Odpady z mycia, oczyszczania i mechanicznego rozdrabniania surowców02 07 02 Odpady z destylacji spirytualiów02 07 03 Odpady z procesów chemicznych 02 07 04 Surowce i produkty nieprzydatne do spożycia i przetwórstwa 02 07 05 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków02 07 80 Wytłoki, osady moszczowe i pofermentacyjne, wywary03 Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury03 01 Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli03 01 01 Odpady kory i korka03 01 05 Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 0403 01 81 Odpady z chemicznej przeróbki drewna inne niż wymienione w 03 01 8003 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków

48

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

03 03 Odpady z produkcji oraz z przetwórstwa masy celulozowej, papieru i tektury03 03 01 Odpady z kory i drewna03 03 02 Osady i szlamy z produkcji celulozy metodą siarczynową (w tym osady ługu zielonego)03 03 05 Szlamy z odbarwiania makulatury03 03 07 Mechanicznie wydzielone odrzuty z przeróbki makulatury i tektury03 03 10 Odpady z włókna, szlamy z włókien, wypełniaczy i powłok pochodzące z mechanicznej separacji03 03 11 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 03 03 1003 03 80 Szlamy z procesów bielenia podchlorynem lub chlorem03 03 81 Szlamy z innych procesów bielenia04 Odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego04 01 Odpady z przemysłu skórzanego i futrzarskiego04 01 01 Odpady z mizdrowania (odzierki i dwoiny wapniowe)04 01 02 Odpady z wapnienia04 01 05 Brzeczka garbująca niezawierająca chromu04 01 06 Osady zawierające chrom, zwłaszcza z zakładowych oczyszczalni ścieków04 01 07 Osady niezawierające chromu, zwłaszcza z zakładowych oczyszczalni ścieków04 01 09 Odpady z polerowania i wykańczania04 02 Odpady z przemysłu tekstylnego04 02 09 Odpady materiałów złożonych (np. tkaniny impregnowane, elastomery, plastomery)04 02 10 Substancje organiczne z produktów naturalnych (np. tłuszcze, woski)04 02 20 Odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 04 02 1904 02 21 Odpady z nieprzetworzonych włókien tekstylnych04 02 22 Odpady z przetworzonych włókien tekstylnych04 02 80 Odpady z mokrej obróbki wyrobów tekstylnych05 Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla05 01 Odpady z przeróbki (np. rafinacji) ropy naftowej05 01 13 Osady z uzdatniania wody kotłowej05 01 14 Odpady z kolumn chłodniczych05 01 16 Odpady zawierające siarkę z odsiarczania ropy naftowej05 06 Odpady z pirolitycznej przeróbki węgla05 06 04 Odpady z kolumn chłodniczych05 07 Odpady z oczyszczania i transportu gazu ziemnego05 07 02 Odpady zawierające siarkę 06 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii

nieorganicznej06 03 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania soli i ich roztworów oraz tlenków metali06 03 14 Sole i roztwory inne niż wymienione w 06 03 11 i 06 03 1306 03 16 Tlenki metali inne niż wymienione w 06 03 1506 05 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków06 05 02* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne06 05 03 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 06 05 0206 06 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania związków siarki oraz z chemicznych procesów

przetwórstwa siarki i odsiarczania06 06 03 Odpady zawierające siarczki inne niż wymienione w 06 06 0206 09 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania chemikaliów fosforowych oraz z chemicznych

procesów przetwórstwa fosforu06 09 04 Poreakcyjne odpady związków wapnia inne niż wymienione w 06 09 03 i 06 09 8006 09 81 Fosfogipsy wymieszane z żużlami, popiołami paleniskowymi i pyłami z kotłów (z wyłączeniem pyłów z

kotłów wymienionych w 10 01 04)06 11 Odpady z produkcji pigmentów oraz zmętniaczy nieorganicznych06 11 83 Odpadowy siarczan żelazowy07 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej07 01 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania podstawowych produktów przemysłu chemii

organicznej07 01 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 01 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 01 11

49

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

07 02 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania tworzyw sztucznych oraz kauczuków i włókien syntetycznych

07 02 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 02 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 02 1107 02 13 Odpady tworzyw sztucznych07 02 15 Odpady z dodatków inne niż wymienione w 07 02 1407 02 17 Odpady zawierające silikony inne niż wymienione w 07 02 1607 02 80 Odpady z przemysłu gumowego i produkcji gumy07 03 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania organicznych barwników oraz pigmentów (z

wyłączeniem podgrupy 06 11)07 03 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 03 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 03 1107 04 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania organicznych środków ochrony roślin (z

wyłączeniem 02 01 08 i 02 01 09), środków do konserwacji drewna (z wyłączeniem 03 02) i innych biocydów

07 04 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 04 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 04 1107 05 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania farmaceutyków 07 05 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 05 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 05 1107 05 14 Odpady stałe inne niż wymienione w 07 05 1307 06 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania tłuszczów, natłustek, mydeł, detergentów,

środków dezynfekujących i kosmetyków07 06 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 06 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 06 1107 06 80 Ziemia bieląca z rafinacji oleju07 07 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania innych niewymienionych produktów

chemicznych07 07 11* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne07 07 12 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 07 1107 07 99 Inne niewymienione odpady08 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów,

emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich08 01 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania oraz usuwania farb i lakierów 08 01 12 Odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 1108 01 14 Szlamy z usuwania farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 1308 01 16 Szlamy wodne zawierające farby i lakiery inne niż wymienione w 08 01 1508 01 18 Odpady z usuwania farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 1708 02 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania innych powłok (w tym materiałów

ceramicznych)08 02 01 Odpady proszków powlekających08 02 02 Szlamy wodne zawierające materiały ceramiczne08 02 03 Zawiesiny wodne zawierające materiały ceramiczne08 03 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania farb drukarskich08 03 07 Szlamy wodne zawierające farby drukarskie08 03 08 Odpady ciekłe zawierające farby drukarskie08 04 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania klejów oraz szczeliw (w tym środki do

impregnacji wodoszczelnej)08 04 10 Odpadowe kleje i szczeliwa inne niż wymienione w 08 04 0909 Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych09 01 Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych09 01 08 Błony i papier fotograficzny niezawierające srebra09 01 10 Aparaty fotograficzne jednorazowego użytku bez baterii10 Odpady z procesów termicznych10 01 Odpady z elektrowni i innych zakładów energetycznego spalania paliw (z wyłączeniem grupy 19)10 01 03 Popioły lotne z torfu i drewna niepoddanego obróbce chemicznej10 01 05 Stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych

50

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

10 01 18* Odpady z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 01 19 Odpady z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 01 05, 10 01 07 i 10 01 1810 01 20* Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne10 01 21 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 10 01 2010 01 22* Uwodnione szlamy z czyszczenia kotłów zawierające substancje niebezpieczne10 01 23 Uwodnione szlamy z czyszczenia kotłów inne niż wymienione w 10 01 2210 01 24 Piaski ze złóż fluidalnych (z wyłączeniem 10 01 82)10 01 25 Odpady z przechowywania i przygotowania paliw dla opalanych węglem elektrowni10 01 26 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej10 01 81 Mikrosfery z popiołów lotnych10 01 82 Mieszaniny popiołów lotnych i odpadów stałych z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych

(metody suche i półsuche odsiarczania spalin oraz spalanie w złożu fluidalnym)10 02 Odpady z hutnictwa żelaza i stali10 02 01 Żużle z procesów wytapiania (wielkopiecowe, stalownicze)10 02 02 Nieprzerobione żużle z innych procesów 10 02 07* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 02 08 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 02 0710 02 10 Zgorzelina walcownicza10 02 12 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 02 1110 02 13* Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 02 14 Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 02 1310 02 15 Inne szlamy i osady pofiltracyjne10 02 80 Zgary z hutnictwa żelaza10 03 Odpady z hutnictwa aluminium10 03 02 Odpadowe anody10 03 05 Odpady tlenku glinu10 03 16 Zgary z wytopu inne niż wymienione w 10 03 1510 03 18 Odpady zawierające węgiel z produkcji anod inne niż wymienione w 10 03 1710 03 19* Pyły z gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 03 20 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 03 1910 03 21* Inne cząstki stałe i pyły (łącznie z pyłami z młynów kulowych) zawierające substancje niebezpieczne10 03 22 Inne cząstki stałe i pyły (łącznie z pyłami z młynów kulowych) inne niż wymienione w 10 03 2110 03 24 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 03 2310 03 25* Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 03 28 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 03 2710 03 30 Odpady z przetwarzania słonych żużli i czarnych kożuchów żużlowych inne niż wymienione w 10 03 2910 04 Odpady z hutnictwa ołowiu10 04 10 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 04 0910 05 Odpady z hutnictwa cynku10 05 01 Żużle z produkcji pierwotnej i wtórnej (z wyłączeniem 10 05 80)10 05 04 Inne cząstki i pyły10 05 05* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych10 05 11 Zgary inne niż wymienione w 10 05 1010 05 80 Żużle granulowane z pieców szybowych oraz żużle z pieców obrotowych10 06 Odpady z hutnictwa miedzi10 06 01 Żużle z produkcji pierwotnej i wtórnej10 06 02 Zgary z produkcji pierwotnej i wtórnej10 06 10 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 06 0910 06 80 Żużle szybowe i granulowane10 07 Odpady z hutnictwa srebra, złota i platyny10 07 01 Żużle z produkcji pierwotnej i wtórnej10 07 02 Zgary z produkcji pierwotnej i wtórnej10 07 03 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych10 07 08 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 07 0710 08 Odpady z hutnictwa pozostałych metali nieżelaznych10 08 04 Cząstki i pyły

51

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

10 08 11 Zgary inne niż wymienione w 10 08 1010 08 13 Odpady zawierające węgiel z produkcji anod inne niż wymienione w 10 08 1210 08 15* Pyły z gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 08 16 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 08 1510 08 20 Odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 08 1910 09 Odpady z odlewnictwa żelaza10 09 03 Żużle odlewnicze10 09 06 Rdzenie i formy odlewnicze przed procesem odlewania inne niż wymienione w 10 09 0510 09 08 Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż wymienione w 10 09 0710 09 09* Pyły z gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 09 10 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 09 0910 09 14 Odpadowe środki wiążące inne niż wymienione w 10 09 1310 09 16 Odpady środków do wykrywania pęknięć odlewów inne niż wymienione w 10 09 1510 10 Odpady z odlewnictwa metali nieżelaznych10 10 03 Zgary i żużle odlewnicze10 10 08 Rdzenie i formy odlewnicze po procesie odlewania inne niż wymienione w 10 10 0710 10 09* Pyły z gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 10 10 Pyły z gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 10 0910 10 12 Inne cząstki stałe niż wymienione w 10 10 1110 10 14 Odpadowe środki wiążące inne niż wymienione w 10 10 1310 10 16 Odpady środków do wykrywania pęknięć odlewów inne niż wymienione w 10 10 1510 11 Odpady z hutnictwa szkła10 11 03 Odpady włókna szklanego i tkanin z włókna szklanego10 11 05 Cząstki i pyły10 11 10 Odpady z przygotowania mas wsadowych inne niż wymienione w 10 11 0910 11 13* Szlamy z polerowania i szlifowania szkła zawierające substancje niebezpieczne10 11 14 Szlamy z polerowania i szlifowania szkła inne niż wymienione w 10 11 1310 11 15* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 11 16 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 11 1510 11 18 Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 11 1710 11 19* Odpady stałe z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne10 11 20 Odpady stałe z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 10 11 1910 11 80 Szlamy fluorokrzemianowe10 12 Odpady z produkcji wyrobów ceramiki budowlanej, szlachetnej i ogniotrwałej (wyrobów ceramicznych,

cegieł, płytek i produktów konstrukcyjnych)10 12 01 Odpady z przygotowania mas wsadowych do obróbki termicznej10 12 03 Cząstki i pyły10 12 05 Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych10 12 06 Zużyte formy10 12 08 Wybrakowane wyroby ceramiczne, cegły, kafle i ceramika budowlana (po przeróbce termicznej)10 12 09* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 12 10 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 12 0910 12 11* Odpady ze szkliwienia zawierające metale ciężkie10 12 12 Odpady ze szkliwienia inne niż wymienione w 10 12 1110 12 13 Szlamy z zakładowych oczyszczalni ścieków10 12 99 Inne niewymienione odpady10 13 Odpady z produkcji spoiw mineralnych (w tym cementu, wapna i tynku) oraz z wytworzonych z nich

wyrobów10 13 01 Odpady z przygotowania mas wsadowych do obróbki termicznej10 13 04 Odpady z produkcji wapna palonego i hydratyzowanego10 13 06 Cząstki i pyły (z wyłączeniem 10 13 12 i 10 13 13)10 13 07 Szlamy i osady pofiltracyjne z oczyszczania gazów odlotowych10 13 10 Odpady z produkcji elementów cementowo-azbestowych inne niż wymienione w 10 13 0910 13 11 Odpady z cementowych materiałów kompozytowych inne niż wymienione w 10 13 09 i 10 13 1010 13 12* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych zawierające substancje niebezpieczne10 13 13 Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych inne niż wymienione w 10 13 12

52

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

10 13 14 Odpady betonowe i szlam betonowy10 13 80 Odpady z produkcji cementu10 13 81 Odpady z produkcji gipsu10 13 82 Wybrakowane wyroby10 80 Odpady z produkcji żelazostopów10 80 01 Żużle z produkcji żelazokrzemu10 80 02 Pyły z produkcji żelazokrzemu10 80 03 Żużle z produkcji żelazochromu10 80 04 Pyły z produkcji żelazochromu10 80 05 Żużle z produkcji żelazomanganu10 80 06 Pyły z produkcji żelazomanganu11 Odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z

procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych11 01 Odpady z obróbki i powlekania metali oraz innych materiałów (np. procesów galwanicznych,

cynkowania, wytrawiania, fosforanowania, alkalicznego odtłuszczania, anodowania)11 01 08* Osady i szlamy z fosforanowania11 01 09* Szlamy i osady pofiltracyjne zawierające substancje niebezpieczne11 01 10 Szlamy i osady pofiltracyjne inne niż wymienione w 11 01 0911 01 11* Wody popłuczne zawierające substancje niebezpieczne11 01 13* Odpady z odtłuszczania zawierające substancje niebezpieczne11 01 14 Odpady z odtłuszczania inne niż wymienione w 11 01 1311 01 15* Odcieki i szlamy z systemów membranowych lub systemów wymiany jonowej zawierające substancje

niebezpieczne11 01 16* Nasycone lub zużyte żywice jonowymienne11 05 Odpady z wysokotemperaturowych procesów galwanizowania11 05 03* Odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych11 05 04* Zużyty topnik12 Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw

sztucznych12 01 Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych12 01 05 Odpady z toczenia i wygładzania tworzyw sztucznych12 01 12* Zużyte woski i tłuszcze12 01 13 Odpady spawalnicze12 01 14* Szlamy z obróbki metali zawierające substancje niebezpieczne12 01 15 Szlamy z obróbki metali inne niż wymienione w 12 01 1412 01 16* Odpady poszlifierskie zawierające substancje niebezpieczne12 01 17 Odpady poszlifierskie inne niż wymienione w 12 01 1612 01 21 Zużyte materiały szlifierskie inne niż wymienione w 12 01 2015 Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne

nieujęte w innych grupach15 02 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne15 02 03 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne

niż wymienione w 15 02 0216 Odpady nieujęte w innych grupach16 01 Zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy (włączając maszyny pozadrogowe), odpady z

demontażu, przeglądu i konserwacji pojazdów (z wyłączeniem grup 13 i 14 oraz podgrup 16 06 i 16 08)16 01 12 Okładziny hamulcowe inne niż wymienione w 16 01 1116 02 Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych16 02 16 Elementy usunięte z zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 516 03 Partie produktów nieodpowiadające wymaganiom oraz produkty przeterminowane lub nieprzydatne do

użytku16 03 03* Nieorganiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne16 03 04 Nieorganiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 03, 16 03 8016 03 05* Organiczne odpady zawierające substancje niebezpieczne16 03 06 Organiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 05 , 16 03 8016 03 80 Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia

53

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

16 07 Odpady z czyszczenia zbiorników magazynowych, cystern transportowych i beczek (z wyjątkiem grup 05 i 13)

16 07 08* Odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty16 07 09* Odpady zawierające inne substancje niebezpieczne16 11 Odpady z okładzin piecowych i materiały ogniotrwałe16 11 01* Węglopochodne okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów metalurgicznych zawierające

substancje niebezpieczne16 11 02 Węglopochodne okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów metalurgicznych inne niż

wymienione w 16 11 0116 11 03* Inne okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów metalurgicznych zawierające substancje

niebezpieczne16 11 04 Okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów metalurgicznych inne niż wymienione w 16 11 0316 11 05* Okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów niemetalurgicznych zawierające substancje

niebezpieczne16 11 06 Okładziny piecowe i materiały ogniotrwałe z procesów niemetalurgicznych inne niż wymienione w 16 11 0516 80 Odpady różne16 80 01 Magnetyczne i optyczne nośniki informacji16 81 Odpady powstałe w wyniku wypadków i zdarzeń losowych 16 81 01* Odpady wykazujące właściwości niebezpieczne16 81 02 Odpady inne niż wymienione w 16 81 0116 82 Odpady powstałe w wyniku klęsk żywiołowych16 82 01* Odpady wykazujące właściwości niebezpieczne16 82 02 Odpady inne niż wymienione w 16 82 0117 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

(włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)17 01 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty,

ceramika)17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów17 01 02 Gruz ceglany17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów

wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 0617 01 80 Usunięte tynki, tapety, okleiny itp.17 01 81 Odpady z remontów i przebudowy dróg17 01 82 Inne niewymienione odpady17 02 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych17 02 01 Drewno17 02 02 Szkło17 02 03 Tworzywa sztuczne17 03 Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych17 03 80 Odpadowa papa17 04 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 1017 05 Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek z pogłębiania)17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 0317 05 06 Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 0517 05 07* Tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje niebezpieczne 17 05 08 Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 0717 06 Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest17 06 01* Materiały izolacyjne zawierające azbest17 06 03* Inne materiały izolacyjne zawierające substancje niebezpieczne17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 0317 06 05* Materiały konstrukcyjne zawierające azbest17 08 Materiały konstrukcyjne zawierające gips17 08 01* Materiały konstrukcyjne zawierające gips zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi17 08 02 Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01

54

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

17 09 Inne odpady z budowy, remontów i demontażu17 09 04 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 0319 Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz

z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych19 01 Odpady z termicznego przekształcania odpadów19 01 11* Żużle i popioły paleniskowe zawierające substancje niebezpieczne19 01 12 Żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 1119 01 18 Odpady z pirolizy odpadów inne niż wymienione w 19 01 1719 01 19 Piaski ze złóż fluidalnych19 02 Odpady z fizykochemicznej przeróbki odpadów (w tym usuwanie chromu, usuwanie cyjanków,

neutralizacja)19 02 03 Wstępnie przemieszane odpady składające się wyłącznie z odpadów innych niż niebezpieczne19 03 Odpady stabilizowane lub zestalone19 03 04* Odpady niebezpieczne częściowo stabilizowane19 03 05 Odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 0419 03 06* Odpady niebezpieczne zestalone19 03 07 Odpady zestalone inne niż wymienione w 19 03 0619 04 Odpady zeszklone i z procesów zeszkliwiania19 04 01 Zeszklone odpady19 05 Odpady z tlenowego rozkładu odpadów stałych (kompostowania)19 05 01 Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych19 05 02 Nieprzekompostowane frakcje odpadów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego19 05 03 Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania)19 05 99 Inne niewymienione odpady19 06 Odpady z beztlenowego rozkładu odpadów19 06 04 Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych19 06 06 Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych19 08 Odpady z oczyszczalni ścieków nie ujęte w innych grupach19 08 01 Skratki19 08 02 Zawartość piaskowników19 08 05 Ustabilizowane komunalne osady ściekowe19 08 06* Nasycone lub zużyte żywice jonowymienne19 08 07* Roztwory i szlamy z regeneracji wymienników jonitowych19 08 11* Szlamy zawierające substancje niebezpieczne z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych19 08 12 Szlamy z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych inne niż wymienione w 19 08 1119 08 13* Szlamy zawierające substancje niebezpieczne z innego niż biologiczne oczyszczania ścieków przemysłowych19 08 14 Szlamy z innego niż biologiczne oczyszczania ścieków przemysłowych inne niż wymienione w 19 08 1319 09 Odpady z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych19 09 01 Odpady stałe ze wstępnej filtracji i skratki19 09 02 Osady z klarowania wody19 09 03 Osady z dekarbonizacji wody19 09 04 Zużyty węgiel aktywny19 09 05 Nasycone lub zużyte żywice jonowymienne19 09 06 Roztwory i szlamy z regeneracji wymienników jonitowych19 09 99 Inne niewymienione odpady19 11 Odpady z regeneracji olejów19 11 06 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 19 11 0519 12 Odpady z mechanicznej obróbki odpadów (np. obróbki ręcznej, sortowania, zgniatania, granulowania)

nieujęte w innych grupach19 12 09 Minerały (np. piasek, kamienie)19 12 11* Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów zawierające

substancje niebezpieczne19 12 12 Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż

wymienione w 19 12 1119 13 Odpady z oczyszczania gleby, ziemi i wód podziemnych19 13 01* Odpady stałe z oczyszczania gleby i ziemi zawierające substancje niebezpieczne

55

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów1 2

19 13 02 Odpady stałe z oczyszczania gleby i ziemi inne niż wymienione w 19 13 0119 13 03* Szlamy z oczyszczania gleby i ziemi zawierające substancje niebezpieczne19 13 04 Szlamy z oczyszczania gleby i ziemi inne niż wymienione w 19 13 0319 13 05* Szlamy z oczyszczania wód podziemnych zawierające substancje niebezpieczne19 13 06 Szlamy z oczyszczania wód podziemnych inne niż wymienione w 19 13 0520 Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie20 02 Odpady z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy)20 02 02 Gleba i ziemia, w tym kamienie20 02 03 Inne odpady nieulegające biodegradacji20 03 Inne odpady komunalne20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne20 03 02 Odpady z targowisk20 03 03 Odpady z czyszczenia ulic i placów20 03 04 Szlamy ze zbiorników bezodpływowych służących do gromadzenia nieczystości20 03 06 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych20 03 07 Odpady wielkogabarytowe20 03 99 Odpady komunalne niewymienione w innych podgrupach

3.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy20 z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu21, 22

1. Rozporządzenie określa (§1):1) procedurę dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (§1

pkt 1);2) kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów (§1 pkt 2):

a) niebezpiecznych (§1 pkt 2 lit. a),b) obojętnych (§1 pkt 2 lit. b),c) innych niż niebezpieczne i obojętne (§1 pkt 2 lit. c).

2. Procedura dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu obejmuje (§2):1) sporządzanie podstawowej charakterystyki odpadów, zwanej dalej „podstawową

charakterystyką” (§2 pkt 1);2) przekazanie podstawowej charakterystyki (§2 pkt 2),3) poddanie odpadów okresowej kontroli, zwanej dalej „testem zgodności”, w celu weryfikacji

informacji zawartych w podstawowej charakterystyce (§2 pkt 3),4) okresowe dostarczanie testów zgodności (§2 pkt 4),5) weryfikację odpadów na miejscu ich składowania (§2 pkt 5),6) wskazanie odpadów, dla których podstawową charakterystykę sporządza się bez przeprowa-

wdzenia badań i testów zgodności (§2 pkt 6).3. Podstawowa charakterystyka sporządzana przez wytwórcę lub posiadacza odpadów odpowie-

dzialnego za gospodarowanie tymi odpadami, a w przypadku odpadów komunalnych – przez

20 Minister Gospodarki i Pracy kieruje działem administracji rządowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki i Pracy (Dz. U. Nr 134, poz. 1428).

21 Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 06.05.2005 r. pod numerem 2005/0206/PL, zgodnie z § 4 rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). Przepisy niniejszego rozporządzenia wdrażają postanowienia decyzji Rady nr 2003/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustanawiającej kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiskach zgodnie z art. 16 i załącznikiem II do dyrektywy 1999/31/WE z zakresie kryteriów i procedur dopuszczenia odpadów na powierzchniowe składowiska odpadów (Dz. Urz. WE L 11 z 16.01.2003 r., str. 27).

22 Dz. U. Nr 186, poz. 1553, Dz. U. z 2006 r. Nr 38, poz. 264 oraz z 2007 r. Nr 121, poz. 832.

56

prowadzącego działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieru-chomości, o którym mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r., poz. 2008 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1042), zawiera (§3 ust. 1):1) informacje podstawowe (§3 ust. 1 pkt 1):

a) nazwę, siedzibę i adres wytwórcy lub posiadacza odpadów kierującego odpady na składowisko odpadów (§3 ust. 1 pkt 1 lit. a),

b) kod odpadu zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) (§3 ust. 1 pkt 1 lit. b),

c) syntetyczny opis procesu wytwarzania odpadów uwzględniający podstawowe użyte surowce i wytworzone produkty (§3 ust. 1 pkt 1 lit. c),

d) oświadczenie o braku w odpadach kierowanych na składowisko odpadów wymienionych w art. 55 ust. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (§3 ust. 1 pkt 1 lit. d),

e) opis zastosowanego procesu unieszkodliwiania lub odzysku, a także opis sposobu segregowania odpadów lub oświadczenie o przyczynie, dla której wymienione działania nie zostały wykonane (§3 ust. 1 pkt 1 lit. e),

f) opis odpadu podający kolor, postać fizyczną oraz zapach (§3 ust. 1 pkt 1 lit. f),g) wykaz właściwości z załącznika nr 4 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, w

odniesieniu do odpadów niebezpiecznych, które mogą zostać przekwalifikowane na inne niż niebezpieczne ma podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się , że odpady nie są niebezpieczne (Dz. U. Nr 128, poz. 1347) (§3 ust. 1 pkt 1 lit. g),

h) wskazanie typu składowiska odpadów, na którym odpady po przeprowadzeniu badań zgodności z kryteriami dopuszczenia odpadów do składowania mogą być składowane (§3 ust. 1 pkt 1 lit. h),

i) oświadczenie o braku możliwości odzysku, w tym recyklingu odpadów (§3 ust. 1 pkt 1 lit. i),j) podanie częstotliwości przeprowadzania testów zgodności (§3 ust. 1 pkt 1 lit. j);

2) informacje dodatkowe, o ile są istotne dla eksploatacji danego typu składowiska odpadów, dotyczące (§3 ust. 1 pkt 2),:a) fizykochemicznego składu oraz podatności na wymywanie (§3 ust. 1 pkt 2 lit. a),b) zachowanie środków ostrożności na składowisku odpadów (§3 ust. 1 pkt 1 lit. b).

Podstawową charakterystykę może stanowić kopia wydanej decyzji lub kopia przyjętej informacji, o których mowa w art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, pod warunkiem, że zawiera ona ww. informacje (§3 ust. 2), a jeżeli wydana decyzja lub przyjęta informacja nie zawiera wszystkich tych informacji, podstawową charakterystykę uzupełnia się o brakujące informacje (§3 ust. 3).

4. Podstawową charakterystykę sporządza się:1) dla odpadów (§4 ust. 1):

a) wytwarzanych regularnie, czyli powstających w instalacjach jednego rodzaju pod względem technologicznym, przy zastosowaniu surowców charakterystycznych dla tego procesu technologicznego (§4 ust. 1 pkt 1),

b) wytwarzanych nieregularnie, czyli powstających w instalacjach i procesach różnego rodzaju, lub dla odpadów, których skład nie może zostać jednoznacznie scharakteryzowany, w szczególności odpadów powstających wskutek wstępnego przetwarzania, mieszania lub innych działań powodujących zmianę charakteru lub składu tych odpadów (§4 ust. 1 pkt 2);

2) bez przeprowadzenia badań, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 lit. h, dla odpadów (§4 ust. 2):a) obojętnych określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia (§4 ust. 2 pkt 1),b) dla których wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia podstawowej charakterystyki są

znane i uzasadnione, zgodnie z wymaganiami dotyczącymi składowania odpadów, określonymi w wymaganych prawem decyzjach właściwych organów (§4 ust. 2 pkt 2),

c) dla których wykonywanie badań jest niepraktyczne lub dla których testy zgodności nie mogą zostać wykonane ze względów technicznych lub właściwe metody badań poszczególnych

57

kryteriów dopuszczenia, o których mowa w § 10, są niedostępne (§4 ust. 2 pkt 3), przy czym odpady te mogą być dopuszczone do składowania na składowiska odpadów danego typu, jeżeli wytwórca lub posiadacz odpadów odpowiedzialny za ich zagospodarowanie przekaże informacje w tym zakresie zarządzającemu składowiskiem (§4 ust. 4),

d) komunalnych (§4 ust. 2 pkt 4).5. Podstawowa charakterystyka dla odpadów wytwarzanych regularnie zawiera informacje, o których

mowa w § 3, oraz wskazanie (§5 ust. 1):1) zmian mogących wystąpić w składzie odpadów;2) zmian cech charakterystycznych odpadów;3) podatności odpadów na wymywanie ustalane podczas testu wymywania przeprowadzonego

dodatkowo na partii odpadów, o ile test jest uzasadniony;4) głównych zmieniających się właściwości odpadów.Podstawową charakterystykę sporządza się ponownie, jeżeli w instalacji wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem innych surowców, materiałów lub zmiany powodujące zmniejszenie albo zwiększenie negatywnego oddziaływania na środowisko (§5 ust. 2). Dla każdej partii odpadów wytwarzanych nieregularnie przed ich skierowaniem na składowisko odpadów sporządza się odrębną podstawową charakterystykę (§6)

7. Odpady kierowane na składowisko odpadów danego typu poddaje się testowi zgodności, podczas którego sprawdza się dopuszczalne wartości wymywania oraz dodatkowo wybrane parametry charakterystyczne dla danego rodzaju odpadów (§ 7 ust. 1).Test zgodności przeprowadza się (§ 7 ust. 2):1) co najmniej raz na 12 miesięcy lub częściej, jeżeli wynika z podstawowej charakterystyki (§ 7

ust. 2 pkt 1);2) w przypadku zmian w procesie produkcji, w szczególności dotyczących zmiany użytych surowców

i materiałów (§ 7 ust. 2 pkt 2).W przypadku braku zgodności wyniku testu zgodności z informacjami zawartymi w podstawowej charakterystyce podstawową charakterystykę sporządza się ponownie (§ 7 ust. 2 pkt 3).Testu zgodności nie wykonuje się dla odpadów, o których mowa w § 4 ust. 223 (§ 7 ust. 4).

8. Weryfikacja odpadów:1) dokonywana przez zarządzającego składowiskiem na miejscu ich składowania polega na (§8

ust. 1):a) oględzinach przed i po rozładunku odpadów (§ 8 ust. 1 pkt 1),b) sprawdzaniu zgodności składowanych odpadów z podstawową charakterystyką (§ 8 ust. 1

pkt 2); 2) może być przeprowadzana w miejscu ich wytwarzania, jeżeli są one składowane na składowisku

odpadów zarządzanym przez ich wytwórcę (§ 8 ust. 3).Próbki przyjmowanych odpadów pobiera się co najmniej raz w miesiącu i przechowuje je przez okres co najmniej miesiąca (§ 8 ust. 4). Próbek takich nie pobiera się dla odpadów, dla których nie przeprowadza się badań i testów zgodności (§ 8 ust. 5).

23 tzn. dla odpadów (§4 ust. 2):1) obojętnych określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia (§4 ust. 2 pkt 1),2) dla których wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia podstawowej charakterystyki są znane i uzasadnione,

zgodnie z wymaganiami dotyczącymi składowania odpadów, określonymi w wymaganych prawem decyzjach właściwych organów (§4 ust. 2 pkt 2),

3) dla których wykonywanie badań jest niepraktyczne lub dla których testy zgodności nie mogą zostać wykonane ze względów technicznych lub właściwe metody badań poszczególnych kryteriów dopuszczenia, o których mowa w § 10, są niedostępne (§4 ust. 2 pkt 3), przy czym odpady te mogą być dopuszczone do składowania na składowiska odpadów danego typu, jeżeli wytwórca lub posiadacz odpadów odpowiedzialny za ich zagospodarowanie przekaże informacje w tym zakresie zarządzającemu składowiskiem (§4 ust. 4),

4) komunalnych (§4 ust. 2 pkt 4).

58

W przypadku stwierdzenia niezgodności składowanych odpadów z informacjami zawartymi w podstawowej charakterystyce lub niedostarczenia testów zgodności w wyznaczonym terminie odmawia się przyjęcia odpadów na składowisko odpadów (§ 8 ust. 2).

9. Podstawową charakterystykę oraz testy zgodności przekazuje się zarządzającemu składowiskiem odpadów przed umieszczeniem odpadów na składowisku odpadów (§ 9 ust. 1) w celu ich przechowania do czasu zamknięcia składowiska, a następnie przekazywane właścicielowi lub zarządzającemu nieruchomością.

10. Kryteria dopuszczania odpadów: 1) do składowania na składowisku odpadów niebezpiecznych są określone w załączniku nr 2 do

rozporządzenia (§ 10 ust.1);2) obojętnych do składowania na składowisku odpadów obojętnych są określone w załączniku nr

3 do rozporządzenia (§ 9 ust. 1a);3) innych niż niebezpieczne i obojętne, które nie stanowią odpadów komunalnych na składowisku

odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia (§ 9 ust. 1b);

4) o kodach 19 08 05, 19 08 12, 19 08 14, 19 12 12 oraz z grupy 20 do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne są określone w załączniku nr 4a do rozporządzenia (§ 9 ust. 1c);

5) stałych, niewchodzących w reakcje, odpadów powstałych po przetworzeniu odpadów niebezpiecznych do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne są określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia (§ 9 ust. 1d);

Kryteria dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu uważa się za spełnione, jeżeli są potwierdzone badaniami laboratoryjnymi wykonanymi przez laboratorium akredytowane lub posiadające (§ 9 ust. 3):1) certyfikat wdrożonego systemu jakości (§ 9 ust. 3 pkt 1) lub2) uprawnienia do badania właściwości fizyko-chemicznych, toksyczności i ekotoksyczności

substancji i preparatów nadane w trybie ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. Nr 11, poz. 84, z późn. zm.24) (§ 9 ust. 3 pkt 2)

w zakresie badania parametrów wyszczególnionych w załącznikach nr 25 do rozporządzenia metodami wyszczególnionymi w decyzji Rady nr 2003/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustanawiającej kryteria i procedury przyjęcia odpadów na składowiskach zgodnie z art. 16 i załącznikiem II do dyrektywy 1999/31/WE w zakresie kryteriów i procedur dopuszczania odpadów na powierzchniowe składowiska odpadów (Dz. U. WE L 11 z 16.01.2003 r., str. 27; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 7, str. 314).

Załącznik nr 1

ODPADY OBOJĘTNE, DLA KTÓRYCH PODSTAWOWĄ CHARAKTERYSTYKĘ SPORZĄDZA SIĘ BEZ PRZEPROWADZANIA BADAŃ, O KTÓYCH MOWA W § 3 ust. 1 pkt 1 lit. h 1)

Kod odpadu Opis10 11 032) Odpady włókna szklanego i tkanin z włókna szklanego15 01 07 Opakowania ze szkła17 01 013) Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów17 01 023) Gruz ceglany17 01 033) Odpady innych materiałów ceramicznych i element ów wyposażenia17 01 073) Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów

wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 0617 02 02 Szkło17 05 044) Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 0319 12 05 Szkło

24 Zamiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1085, Nr 123, poz. 1350 i Nr 125, poz. 1367, z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 142, poz. 1187, z 2003 r. Nr 189, poz. 1852, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 121, poz. 1263 oraz z 2005 r. Nr 179, poz. 1485.

59

Kod odpadu Opis20 01 025) Szkło20 02 026) Gleba i ziemia, w tym kamienie

Objaśnienia:1) Odpady obojętne, co do których nie zachodzi podejrzenie o ich zanieczyszczeniu innymi materiałami lub odpadami,

które mogą powodować zwiększone zagrożenie dla środowiska 2) Odpady włókna szklanego i tkanin z włókna szklanego wyłącznie bez organicznych substancji wiążących.3) Odpady budowlane o niskiej zawartości innych materiałów, w szczególności metali, tworzyw sztucznych, gleby,

substancji organicznych, drewna, gumy, z wyłączeniem odpadów: skażonych nieorganicznymi lub organicznymi substancjami niebezpiecznymi podczas procesów produkcyjnych, zawierających znaczące ilości powłok ochronnych na bazie substancji chloro organicznych, służących do przechowywania i stosowania innych substancji niebezpiecznych – pestycydów, rtęci itp.

4) Z wyłączeniem wierzchniej warstwy gleby i torfu oraz gleby i kamieni z miejsc skażonych.5) Wyłącznie selektywnie zbierane szkło.6) Wyłącznie jako odpady z ogrodów i parków, z wyłączeniem wierzchniej warstwy gleby i torfu.

Załącznik nr 2KRYTERIA DOPUSZCZANIA ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH

DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKU ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH

1. Kryteria decydujące o możliwości skierowania odpadów do składowania na składowisku odpadów niebezpiecznych obejmują:1) dopuszczalne graniczne wartości wymywania;2) parametry dodatkowe.

2. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów ziarnistych o małych wymiarach poszczególnych elementów wyznacza się przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 lub 2 l/kg całkowitej zawartości składników, przy czym test pomocniczy wykonuje się w przypadku braku możliwości przeprowadzenia testu podstawowego.

3. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów monolitycznych o dużych wymiarach poszczególnych elementów wyznacza się zgodnie z testem podstawowym.

Graniczne wartości wymywania

Lp. SkładnikDopuszczalne graniczne wartości wymywania *)

Ciecz/faza stała = 10 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test podstawowy

Ciecz/faza stała = 2 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test pomocniczy1 2 3 41 Arsen (As) 25 62 Bar (Ba) 300 1003 Kadm (Cd) 5 34 Chrom całkowity (Cr) 70 255 Miedź (Cu) 100 506 Rtęć (Hg) 2 0,57 Molibden (Mo) 30 2908 Nikiel (Ni) 40 209 Ołów (Pb) 50 2510 Antymon (Sb) 5 211 Selen (Se) 7 412 Cynk (Zn) 200 9013 Chlorki (Cl) 25000 1700014 Fluorki (F) 500 20015 Siarczany (SO4

2) 50000 2500016 Rozpuszczony węgiel organiczny (DOC) 1000 48017 Stałe związki rozpuszczone (TDS)**) 100000 70000

Objaśnienie:*) Dopuszczalne graniczne wartości wymywania w przypadku odpadów składowanych na składowiskach wyposażonych

w systemy gromadzenia odcieków kierowanych następnie do oczyszczalni ścieków, z wyjątkiem składników DOC i TDS, uznaje się za spełnione w przypadku wartości wyższych niż określone w tabeli.

60

**) Wartości dla stałych związków rozpuszczonych (TDS) mogą być stosowane zamiennie dla wartości siarczanów i chlorków.

Parametry dodatkowe

Lp. Kryterium Wartość graniczna1 Strata przy prażeniu (LOI) 10% suchej masy2 Ogólny węgiel organiczny (TOC) 6% suchej masy 3 Zdolność do neutralizacji kwasów (ANC) Do określenia celem uzyskania pH 7

Załącznik nr 3KRYTERIA DOPUSZCZANIA ODPADÓW OBOJĘTNYCH

DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKU ODPADÓW OBOJĘTNYCH1. Kryteria decydujące o możliwości skierowania odpadów do składowania na składowisku odpadów

obojętnych obejmują:1) dopuszczalne graniczne wartości wymywania;2) parametry dodatkowe.

2. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów wyznacza się przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 lub 2 l/kg całkowitej zawartości składników, przy czym test pomocniczy wykonuje się w przypadku braku możliwości przeprowadzenia testu podstawowego.

Graniczne wartości wymywania

Lp. SkładnikDopuszczalne graniczne wartości wymywania *)

Ciecz/faza stała = 10 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test podstawowy

Ciecz/faza stała = 2 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test pomocniczy1 2 3 41 Arsen (As) 0,5 0,12 Bar (Ba) 20 73 Kadm (Cd) 0,04 0,034 Chrom całkowity (Cr) 0,5 0,25 Miedź (Cu) 2 0,96 Rtęć (Hg) 0,01 0,0037 Molibden (Mo) 0,5 0,38 Nikiel (Ni) 0,4 0,29 Ołów (Pb) 0,5 0,210 Antymon (Sb) 0,06 0,0211 Selen (Se) 0,1 0,0612 Cynk (Zn) 4 213 Chlorki (Cl) 800 55014 Fluorki (F) 10 415 Siarczany (SO4

2) 1000 56016 Wskaźnik fenolowy 1 0,517 Rozpuszczony węgiel organiczny (DOC) 500 24018 Stałe związki rozpuszczone (TDS)**) 4000 2500

Objaśnienie:*) Dopuszczalne graniczne wartości wymywania w przypadku odpadów składowanych na składowiskach wyposażonych

w systemy gromadzenia odcieków kierowanych następnie do oczyszczalni ścieków, z wyjątkiem składników DOC i TDS, uznaje się za spełnione w przypadku wartości wyższych niż określone w tabeli.

**) Wartości dla stałych związków rozpuszczonych (TDS) mogą być stosowane zamiennie dla wartości siarczanów i chlorków.

Parametry dodatkowe

Lp. Parametr Wartość graniczna [mg/kg suchej masy]

1 2 31 Ogólny węgiel organiczny (TOC) 300002 Benzen, tolue, etylobenzen, i ksyleny (BTEX) 63 Polichlorowane bifenyle, 7 kongenerów (PCB) 1

61

4 Olej mineralny (Z10 do C40) 5005 Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) 1

Załącznik nr 4KRYTERIA DOPUSZCZANIA ODPADÓW INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE I OBOJĘTNE, KTÓRE NIE

STANOWIĄ ODPADÓW KOMUNALNYCH, DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKU ODPADÓW INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE I OBOJĘTNE

1. Kryteria decydujące o możliwości skierowania odpadów do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne obejmują:1) dopuszczalne graniczne wartości wymywania;2) parametry dodatkowe.

2. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów ziarnistych o małych wymiarach poszczególnych elementów, przeznaczonych do składowania na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne, wyznacza się przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 lub 2 l/kg całkowitej zawartości składników, przy czym test pomocniczy wykonuje się w przypadku braku możliwości przeprowadzenia testu podstawowego.

3. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów monolitycznych o dużych wymiarach poszczególnych elementów wyznacza się zgodnie z testem podstawowym.

4. Składowanie odpadów innych niż niebezpieczne na bazie gipsu odbywa się wyłącznie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne z odpadami, co do których spełnione zostały wymagania dotyczące rozpuszczonego węgla organicznego i ogólnego węgla organicznego, wyszczególnionych w tabeli określającej dopuszczalne graniczne wartości wymywania oraz określającej parametry dodatkowe.

Graniczne wartości wymywania

Lp. SkładnikDopuszczalne graniczne wartości wymywania *)

Ciecz/faza stała = 10 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test podstawowy

Ciecz/faza stała = 2 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test pomocniczy1 2 3 41 Arsen (As) 2 0,42 Bar (Ba) 100 303 Kadm (Cd) 1 0,64 Chrom całkowity (Cr) 10 45 Miedź (Cu) 50 256 Rtęć (Hg) 0,2 0,057 Molibden (Mo) 10 58 Nikiel (Ni) 10 59 Ołów (Pb) 1- 510 Antymon (Sb) 0,7 0,211 Selen (Se) 0,5 0,312 Cynk (Zn) 50 2513 Chlorki (Cl) 15000 1000014 Fluorki (F) 150 6015 Siarczany (SO4

2) 20000 1000016 Rozpuszczony węgiel organiczny (DOC) 800 38017 Stałe związki rozpuszczone (TDS)**) 60000 40000

Objaśnienie:*) Dopuszczalne graniczne wartości wymywania w przypadku odpadów składowanych na składowiskach wyposażonych

w systemy gromadzenia odcieków kierowanych następnie do oczyszczalni ścieków, z wyjątkiem składników DOC i TDS, uznaje się za spełnione w przypadku wartości wyższych niż określone w tabeli.

**) Wartości dla stałych związków rozpuszczonych (TDS) mogą być stosowane zamiennie dla wartości siarczanów i chlorków.

Załącznik nr 4a25

25 Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 12 czerwca 2007 r. (poz. 832)

62

KRYTERIA DOPUSZCZENIA ODPADÓW O KODACH 19 08 05, 19 08 14, 19 12 12 ORAZ Z GRUPY 20 DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKU ODPADÓW

INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE I OBOJĘTNE 26

Lp. Parametr Wartość graniczna1 2 31 Ogólny węgiel organiczny (TOC) 5% suchej masy2 Strata przy prażeniu (LOI) 8% suchej masy3 Ciepło spalania maksimum 6 MJ/kg suchej masy

Załącznik nr 5KRYTERIA DOPUSZCZANIA STAŁYCH, NIEWCHODZACYCH W REAKCJE, ODPADÓW

POWSTAŁYCH PO PRZETWORZENIU ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH DO SKŁADOWANIANA SKŁADOWISKU ODPADÓW INNYCH NIŻ NIEBEZPIECZNE I OBOJĘTNE

1. Kryteria decydujące o możliwości skierowania odpadów do składowania na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne wraz z odpadami innymi niż niebezpieczne obejmują:1) dopuszczalne graniczne wartości wymywania;2) parametry dodatkowe.

2. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów ziarnistych o małych wymiarach poszczególnych elementów, przeznaczonych do składowania w kwaterach razem z odpadami niebezpiecznymi stabilnymi i niereaktywnymi1)27, wyznacza się przy stosunku cieczy do fazy stałej 10 lub 2 l/kg całkowitej zawartości składników, przy czym test pomocniczy wykonuje się w przypadku braku możliwości przeprowadzenia testu podstawowego.

3. Dopuszczalne wartości graniczne dla odpadów monolitycznych o dużych wymiarach poszczególnych elementów, przeznaczonych do składowania w kwaterach razem z odpadami niebezpiecznymi stabilnymi, niereaktywnymi, wyznacza się zgodnie z testem podstawowym.

Graniczne wartości wymywania

Lp. SkładnikDopuszczalne graniczne wartości wymywania *)

Ciecz/faza stała = 10 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test podstawowy

Ciecz/faza stała = 2 l/kg[mg/kg suchej masy]

Test pomocniczy1 2 3 41 Arsen (As) 2 0,42 Bar (Ba) 100 303 Kadm (Cd) 1 0,64 Chrom całkowity (Cr) 10 45 Miedź (Cu) 50 256 Rtęć (Hg) 0,2 0,057 Molibden (Mo) 10 58 Nikiel (Ni) 10 59 Ołów (Pb) 10 510 Antymon (Sb) 0,7 0,211 Selen (Se) 0,5 0,312 Cynk (Zn) 50 2513 Chlorki (Cl) 15000 1000014 Fluorki (F) 150 6015 Siarczany (SO4

2) 20000 1000016 Rozpuszczony węgiel organiczny (DOC) 800 38017 Stałe związki rozpuszczone (TDS)**) 60000 40000

26 Zgodnie z §2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 12 czerwca 2007 r. (poz. 832) dla odpadów oznaczonych kodem 19 08 05, 19 08 12, 19 08 14, 19 12 12 oraz z grupy 20 od dnia 1 stycznia 2013 stosuje się Złącznik nr 4a.

27 Stabilność i niereaktywność odpadu oznacza, że jego podatność na wymywanie nie ulega zmianie w dłuższej perspektywie czasu w warunkach składowiska i przewidywalnych wypadkach; w samych odpadach (np. przez biodegradację), pod wpływem długotrwale oddziaływających warunków otoczenia (np. woda, powietrze, temperatura, ograniczenia mechaniczne), na skutek oddziaływania innych odpadów (w tym produktów odpadowych takich, jak substancje, eluaty i gazy).

63

Objaśnienie:*) Dopuszczalne graniczne wartości wymywania w przypadku odpadów składowanych na składowiskach wyposażonych

w systemy gromadzenia odcieków kierowanych następnie do oczyszczalni ścieków, z wyjątkiem składników DOC i TDS, uznaje się za spełnione w przypadku wartości wyższych niż określone w tabeli.

**) Wartości dla stałych związków rozpuszczonych (TDS) mogą być stosowane zamiennie dla wartości siarczanów i chlorków.

Parametry dodatkowe

Lp. Parametr Wartość graniczna1 Ogólny węgiel organiczny (TOC) 5% suchej masy2 pH minimum 63 Wytrzymałość na ścinanie ≥ 25 kN/m2

4 Odkształcenia osiowe ≤ 20%5 Jednoosiowa wytrzymałość na ścinanie (zgniatanie) ≥ 50 kN/m2

64

4. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi28 (Dz. U. Nr 104, poz. 868), na podstawie art. 23715 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. 29), zarządza się, co następuje:

Rozdział 1Przepisy ogólne

§ 1.Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi, w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.).

§ 2.1. Pracodawca organizuje i przeprowadza odkażanie pojazdów, narzędzi i innych urządzeń, w tym

pojemników używanych do odbierania, magazynowania, transportu oraz załadunku i wyładunku odpadów, z użyciem produktów biobójczych, w rozumieniu ustawy z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 252, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 oraz z 2009 r. Nr 20, poz. 106).

2. Decyzja o częstotliwości odkażania, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia uzasadnione zalecenia producentów produktów biobójczych.

3. Wszystkie prace remontowo-naprawcze pojazdów, narzędzi i innych urządzeń należy poprzedzić czynnością odkażania.

4. W każdym zakładzie pracy należy prowadzić dzienne raporty, w których systematycznie rejestruje się użyte środki biobójcze, zakres przeprowadzenia czynności odkażania oraz datę kolejnego odkażania.

§ 3.1. Pracodawca ustala w formie wykazu rodzaje prac, które powinny być wykonywane przez co

najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego.

2. Pracodawca zapoznaje pracowników z wykazem prac, o którym mowa w ust. 1.§ 4.

Pracownicy mający bezpośredni kontakt z odpadami komunalnymi powinni korzystać z oddzielnych pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, takich jak szatnie przepustowe, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy i jadalnie.

28 Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 22 grudnia 2008 r. pod numerem 2008/0592/PL, zgodnie z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża dyrektywę 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z poen. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z późn. zm.).

29 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 116, poz. 740, Nr 223, poz. 1460 i Nr 237, poz. 1654 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 56, poz. 458, Nr 58, poz. 485, Nr 98, poz. 817 i Nr 99, poz. 825.

65

§ 5.1. Remonty lub konserwacje pojazdów, urządzeń i instalacji powinny być przeprowadzane

okresowo, zgodnie z zasadami, które zawiera instrukcja eksploatacji opracowana przez ich użytkownika lub dokumentacja techniczno-ruchowa dostarczana przez producenta.

2. Naprawy pojazdów, urządzeń i instalacji powinny być przeprowadzane niezwłocznie po zidentyfikowaniu wystąpienia awarii.

§ 6.W każdym zakładzie pracy należy prowadzić dzienne raporty, w których systematycznie są odnotowywane informacje dotyczące zaistniałych awarii i wszystkich odstępstw od normalnego toku pracy zakładu pracy oraz użytkowanych w nim urządzeń Raporty te sporządza osoba wyznaczona przez pracodawcę.

Rozdział 2Środki ochrony indywidualnej

§ 7.Pracodawca zapewnia stosowanie przez pracownika przystępującego do wykonywania prac przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi odpowiednich środków ochrony indywidualnej.

§ 8.Odzież ochronna pracowników wykonujących prace na drogach publicznych oraz w strefach zamkniętych zakładu pracy, gdzie występuje ryzyko najechania przez pojazdy lub urządzenia samobieżne, powinna być odpowiednio oznakowana elementami odblaskowymi i powinna spełniać wymagania przepisów o systemie oceny zgodności.

§ 9.1. Ze względu na bezpieczeństwo sanitarne środki ochrony indywidualnej należy przechowywać

wyłącznie w miejscu wskazanym przez pracodawcę.2. Odzieży ochronnej nie używa się poza miejscem wykonywania obowiązków służbowych oraz w

miejscach, w których może ona powodować zagrożenie sanitarne, w tym w placówkach ochrony zdrowia, punktach żywienia zbiorowego oraz w punktach przetwórstwa lub obrotu żywnością.

Rozdział 3Kwalifikacja stref i postępowanie w strefach pożarowych oraz strefach zagrożenia wybuchem.

§ 10.W zakładach pracy wyznacza się w pomieszczeniach oraz w przestrzeniach zewnętrznych strefy pożarowe i strefy zagrożenia wybuchem oraz określa się ich kategorie.

§ 11.1. Do ustalenia kategorii strefy pożarowej oraz strefy zagrożenia wybuchem właściwa jest komisja

kwalifikacyjna powoływana przez pracodawcę.2. W skład komisji kwalifikacyjnej, o której mowa w ust. 1, wchodzą przewodniczący, członkowie —

specjaliści do spraw ochrony pożarowej, bezpieczeństwa i higieny pracy, technologii gospodarowania odpadami oraz kierownicy komórek organizacyjnych zakładu pracy.

§ 12.Przystąpienie do kwalifikacji stref w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, poprzedza się ustaleniem:

1) szczegółowego składu przetwarzanych odpadów, ze specjalnym uwzględnieniem substancji palnych lub wybuchowych, mogących stworzyć zagrożenie pożarem lub wybuchem w czasie normalnego toku pracy i w czasie stanu awaryjnego;

2) średnich ilości substancji mogących stwarzać zagrożenie pożarem lub wybuchem w czasie doby, miesiąca i roku.

§ 13.Kwalifikację stref w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, przeprowadza się zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej oraz przepisami regulującymi minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa.

66

§ 14.W razie zakwalifikowania stref w pomieszczeniach lub przestrzeniach zewnętrznych zakładu pracy do jednej z kategorii zgodnie z przepisami, o których mowa w § 13, należy oznaczyć je odpowiednimi znakami bezpieczeństwa.

§ 15.Urządzenia elektryczne w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, powinny być wykonane zgodnie z przepisami w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

§ 16.W pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, jest niedopuszczalne palenie tytoniu, używanie otwartego płomienia oraz wykonywanie prac mogących spowodować zapłon mieszaniny wybuchowej.

Rozdział 4Obsługa pojazdów i urządzeń, transport odpadów

§ 17.1. Zabrania się dopuszczania do pracy w bezpośrednim kontakcie z odpadami, urządzeniami i

instalacjami, które służą do transportu, przeładunku i przetwarzania odpadów komunalnych, pracowników z widocznymi ranami i zmianami skórnymi.

2. W przypadku zranienia się przez pracownika nie należy dopuścić do kontaktu otwartej rany z odpadami komunalnymi, a zranienie jak najszybciej opatrzyć.

§ 18.1. Przy używaniu pojazdów do transportu odpadów komunalnych wyznaczona przez pracodawcę

osoba obsługująca pojazd:1) codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdza stan techniczny pojazdu, ogumienia,

mechanizmu i instalacji unoszących oraz wyładowczych;2) prowadzi dokumentację przeprowadzonej kontroli, o której mowa w pkt 1;3) w razie zauważenia uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy pojazdu zawiadamia o tym osoby

odpowiedzialne za stan techniczny pojazdów.2. Zabronione jest użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia.

§ 19.1. Podczas jazdy jest zabronione pozostawanie pracowników na stopniach komór ładunkowych

pojazdu do wywozu odpadów.2. Kierujący pojazdem, wykonując manewr cofania, natychmiast zatrzymuje pojazd, jeżeli z pola

widzenia straci pracownika, który pomaga mu przy wykonywaniu takiego manewru, a także w sytuacji, gdy w polu widzenia zobaczy osobę postronna.

§ 20.Ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów komunalnych jest dopuszczalne do wysokości 1,5 m od poziomu otaczającego terenu.

§ 21.Niedopuszczalne jest prowadzenie zmechanizowanych prac załadunkowych odpadów z użyciem maszyn i innych urządzeń przy jednoczesnym wykonywaniu prac ręcznych w tym zakresie, w szczególności:

1) podawanie odpadów;2) wyładowywanie odpadów za pomocą narzędzi prostych;3) wykonywanie przez pracowników prac związanych z zagęszczaniem ładunku oraz

czyszczeniem pojazdu;4) przechodzenie pod zawieszonym lub uniesionym ładunkiem.

§ 22.

67

Pracownicy nie powinni przebywać pod uniesionymi mechanicznie elementami pojazdów, takimi jak wywrotki, odwłoki śmieciarek bezpyłowych, kabiny kierowcy, pokrywy komory ładunkowej pojazdu, bez dodatkowego zabezpieczenia mechanicznego przed ich opadnięciem.

§ 23.Podczas prac załadunkowych pojazd powinien być ustawiony w sposób zapewniający swobodę pracy i bezpieczeństwo obsługi.

§ 24.Sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego.

§ 25.Zabrania się prowadzenia załadunku odpadów komunalnych do pojazdów znajdujących się na drogach publicznych od strony jezdni oraz transportowania odpadów do pojazdu ustawionego po przeciwnej stronie jezdni.

§ 26.Zabrania się zbierania i przeładunku odpadów komunalnych na terenie pochyłym bez zabezpie-czenia pojazdu przed stoczeniem za pomocą co najmniej dwóch klinów umieszczonych pod kołami pojazdu.

§ 27.Wszystkie boczne i tylne ścianki skrzyni ładunkowej, kontenera oraz otwory wejściowe i rewizyjne innego rodzaju zabudowy pojazdu musza być w czasie załadunku i w czasie jazdy zamknięte i zabezpieczone przed otwarciem. Boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia.

§ 28.Każdy pojazd do transportu odpadów komunalnych powinien być wyposażony w:

1) apteczkę pierwszej pomocy;2) pojemniki z sola fizjologiczna lub woda destylowana do przemywania oczu;3) pojemnik zapewniający dostęp do czystej wody;4) podręczny sprzęt gaśniczy, w którym ilość środka gaśniczego jest odpowiednia do ilości i

rodzaju transportowanych odpadów.§ 29.

Pracodawca wyznacza pracowników prowadzących systematyczną dokumentację w zakresie kontroli, naprawy i wymiany uszkodzonych pojemników transportowych oraz pojemników służących do gromadzenia odpadów znajdujących się na terenie zakładu pracy.

§ 30.1. Pojazdy transportujące odpady powinny być wyposażone w co najmniej dwa rodzaje urządzeń

sygnalizujących zbliżanie się pojazdu do przeszkody podczas cofania, takie jak dźwiękowa i świetlna sygnalizacja cofania.

2. Używanie sygnałów dźwiękowych jest dozwolone w godzinach 6.0022.00.§ 31.

W pojazdach powinny być stosowane rozwiązania techniczne lub organizacyjne umożliwiające uruchomienie mechanizmu unoszącego pojemniki, komorę ładunkowa lub inne elementy wyposażenia technicznego służące do przeładunku odpadów przy jednoczesnym zabezpieczeniu pojazdu przed niepowołanym uruchomieniem lub dostaniem się do kabiny osoby nieupoważnionej. Uruchamianie mechanizmów przeładunkowych może odbywać się wyłącznie pod nadzorem osób upoważnionych.

§ 32.Zabronione jest przebywanie osób postronnych w pojeździe służącym do transportu odpadów komunalnych.

68

Rozdział 5Wymagania dotyczące terenu zakładu pracy

§ 33.1. Miejsca, w których są magazynowane odpady komunalne na terenie zakładu pracy, powinny być

odpowiednio oznakowane.2. Oznakowanie powinno uwzględniać znaki bezpieczeństwa, znaki ochrony przeciwpożarowej oraz

rodzaj magazynowanych odpadów.§ 34.

1. Wszystkie zasuwy, zawory i przetaczniki powinny być oznakowane w taki sposób, aby ich położenie pozwoliło jednoznacznie określić, czy otwierają lub zamykają przepływ mediów.

2. W pomieszczeniach stałej obsługi należy umieścić schematy opisujące działanie każdego zaworu.§ 35.

Teren zakładu pracy powinien być oświetlony i ogrodzony w sposób uniemożliwiający wstęp osobom nieupoważnionym.

§ 36.Pracodawca wyznacza kompetentnego pracownika do kierowania ruchem pojazdów na składowiskach odpadów komunalnych.

§ 37.W zakładach pracy zajmujących się termicznym przekształcaniem odpadów, w których unieszkodliwia się odpady komunalne, mają odpowiednio zastosowanie przepisy w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.

§ 38.1. Pracodawca oznacza za pomocą właściwych tablic poszczególne obiekty i instalacje znajdujące

się na terenie zakładu pracy, zgodnie z instrukcją eksploatacji, dokumentacją techniczno-ruchową lub projektem budowlanym.

2. Informacje znajdujące się na tablicach, o których mowa w ust. 1, muszą zawierać dane dotyczące przeznaczenia danego obiektu oraz instalacji, a także rodzaju przesyłanych przez nie mediów.

§ 39.1. Pracodawca przygotowuje wyciąg z istotnych dla danego etapu eksploatacji składowiska odpadów

postanowień zawartych w instrukcji eksploatacji tego składowiska i udostępnia go do stałego korzystania wszystkim pracownikom biorącym udział w normalnym toku pracy składowiska odpadów, pracach konserwacyjno-remontowych oraz w innych uzasadnionych przypadkach.

2. Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:1) opis procesu technologicznego;2) wykaz urządzeń zainstalowanych lub wykorzystywanych do prowadzenia procesu

technologicznego;3) rodzaj przesyłanych mediów;4) częstotliwość przeprowadzania okresowych przeglądów oraz konserwacji urządzeń;5) występujące zagrożenia;6) zasady postępowania pracownika w sytuacjach awaryjnych.

§ 40.Nie prowadzi się prac wyładunkowych odpadów komunalnych na składowisku w sytuacji, gdy w pobliżu znajdują się osoby niezajmujące się bezpośrednio obsługa pojazdu służącego do transportu odpadów.

§ 41.Niedopuszczalne jest rozładowywanie pojazdów w odległości mniejszej niż 5 m od krawędzi skarpy składowiska.

§ 42.W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom znajdującym się na terenie składowiska oraz pojazdom kierujący ruchem pojazdów prowadzi ruch jednokierunkowy eliminujący konieczność cofania

69

pojazdami. Odpady powinny być dostarczane do odpowiednich kwater i w pobliże skarp przez samojezdne urządzenia do robot ziemnych lub inne urządzenia techniczne.

Rozdział 6Monitoring

§ 43.Pracodawca wyznacza osobę odpowiedzialna za stały monitoring na terenie spalarni odpadów komunalnych stężenia takich związków, jak polichlorowane bifenyle (PCB), dioksyny, dibenzofurany, chlorofenole, jedno- i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), metale ciężkie (ołów, kadm, rtęć) oraz gazy drażniące (ditlenek azotu i di tlenek siarki).

§ 44.Pracodawca zleca przeprowadzanie okresowych kontroli na terenie zakładu pracy, mających na celu zweryfikowanie obecności, ilości i rodzaju drobnoustrojów, a także stężenia biogazu i metali ciężkich.

Rozdział 7Przepisy końcowe

§ 45.Traci moc rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 27 czerwca 1960 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejskich przedsiębiorstwach (zakładach) oczyszczania (Dz. U. Nr 38, poz. 228).

§ 46.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

70

5. Zarządzanie gospodarką odpadami komunalnymi 5.1. WprowadzeniePrzepisy krajowe nie definiują „systemu gospodarki odpadami komunalnymi” – pojęcia używanego w przepisach prawnych i innych ważnych dokumentach. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) definiuje natomiast „gospodarkę odpadami” wymieniając działania składające się na to pojęcie i przyjmując jako kryterium oceny wyniku tych działań realizację postanowień art. 14 ust. 1: „Dla osiągnięcia celów założonych w polityce ekologicznej państwa oraz realizacji zasad, o których mowa w art. 5 30 , a także stworzenia w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, spełniających wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska, opracowywane są plany gospodarki odpadami”. Oznacza to, że to stopień realizacji celów i zadań wskazanych w planach gospodarki odpadami31 wskazuje czy gospodarka odpadami prowadzona jest „dobra” czy „zła”. W Polsce cele ekologiczne wskazane w polityce ekologicznej państwa są sukcesywnie zmieniane i uzupełniane o cele wskazane w innych dokumentach, w tym m.in. w „Krajowym planie gospodarki odpadami 2010”, „Programie Operacyjnym „Infrastruktura i Środowisko – narodowa strategia spójności 20072013”, dyrektywie 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów, ustawie o odpadach i innych ustawach oraz przepisach wykonawczych do tych ustaw. Większość tych celów została zwymiarowana ilościowo i czasowo co uczyniło je celami priorytetowymi (pierwszoplanowymi). Powiązanie działań składających się na gospodarkę odpadami komunalnymi w sposób umożliwiający realizację pierwszoplanowych celów ekologicznych daje pożądany system gospodarki tymi odpadami. W Polsce generalna ocena realizacji celów ekologicznych wypada bardzo źle, a analiza wszystkich tych celów w kontekście możliwości ich wykonania wskazuje na konieczność stosowania rozwiązań kompromisowych, co z kolei wymaga spełnienia co najmniej dwóch warunków:

1) podmiot zarządzający systemem gospodarki odpadami musi dysponować (gospodarować) całym strumieniem odpadów komunalnych i środków finansowych przeznaczonych na gospodarkę tymi odpadami (w tym pochodzącymi z opłat wytwórców odpadów);

2) zarządzającym systemem gospodarki odpadami komunalnymi powinien być podmiot, który opracowuje i realizuje plan gospodarki odpadami.

5.2.Prawne instrumenty zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi

5.2.1. Instrumenty planistyczne

5.2.1.1. Ustawa o odpadach

1. Dla osiągnięcia celów założonych w polityce ekologicznej państwa oraz realizacji zasad, o których mowa w art. 5, a także stworzenia w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, spełniających wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska, opracowywane są plany gospodarki odpadami (art. 14 ust. 1).

30 „Art. 5. Kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować powstawanie odpadów, powinien takie działania planować, projektować i prowadzić, tak aby:1) zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne

oddziaływanie na środowisko przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użytkowania,

2) zapewniać zgodny z zasadami ochrony środowiska odzysk, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów,

3) zapewniać zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi.”

31 wszystkich szczebli z realizacją zasady dostosowania planów szczebla niższego do planów szczebla wyższego.

71

2. Plany gospodarki odpadami określają (art. 14 ust. 2): 1) opis aktualnego stanu gospodarki odpadami, zawierający informacje dotyczące:

a) rodzaju, ilości i źródła pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwiania,

b) wyszczególnienia posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

c) rozmieszczenia istniejących instalacji do zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, d) identyfikacji problemów w zakresie gospodarowania odpadami;

2) cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągania; 3) prognozowane zmiany w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami; 4) zadania, których realizacja zapewni poprawę sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami, 5) rodzaj przedsięwzięć i harmonogram ich realizacji; 6) instrumenty finansowe służące realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami, zawierające

następujące elementy: a) wskazanie źródeł finansowania planowanych działań, b) harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań zmierzających do zapobiegania

powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska;

7) system gospodarowania odpadami; 8) system monitoringu i sposób oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami.

3. Plany są opracowywane na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym (art. 14 ust. 3). 4. Projekt wojewódzkiego, powiatowego lub gminnego planu gospodarki odpadami opracowują

odpowiednio: organy wykonawcze województwa, powiatu lub gminy (art. 14 ust. 5)5. Gminny plan gospodarki odpadami stanowi część odpowiedniego programu ochrony środowiska i

jest tworzony w trybie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie środowiska (art. 14 ust. 6).6. Projekt gminnego planu gospodarki odpadami podlega zaopiniowaniu przez organ wykonawczy

województwa oraz zarząd powiatu (art. 14 ust. 7 pkt 4) i właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej (art. 14 ust. 12a), w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące od dnia otrzymania projektu. Nieudzielenie opinii w tym terminie uznaje się za opinię pozytywną (art. 14 ust. 8 pkt ).

7. W miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy gminy, plan gospodarki odpadami obejmuje zadania planu powiatowego i gminnego. Projekt planu jest opiniowany przez organy wykonawcze województwa (art. 14 ust. 9).

8. Organy wykonawcze gmin, będących członkami związków międzygminnych, mogą opracować jeden projekt wspólnego planu gospodarki odpadami, obejmujący zadania gminnego planu gospodarki odpadami. Projekt planu jest opiniowany przez organy wykonawcze województw i powiatów, na których terenie położone są gminy (art. 14 ust. 11) oraz przez właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej (art. 14 ust. 12a).

9. Sprawozdania z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami, obejmujące okres dwóch lat kalendarzowych, według stanu na dzień 31 grudnia roku kończącego ten okres, zwany dalej „okresem sprawozdawczym”, przygotowuje organ wykonawczy gminy (art. 14 ust. 12b) i przedkłada radzie gminy i zarządowi powiatu w terminie do dnia 31 marca po upływie okresu sprawozdawczego (art. 14 ust. 13 pkt 1)

10. Gminne plany gospodarki odpadami podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata.11. Gminne plany gospodarki odpadami powinny być opracowywane zgodnie z polityką ekologiczną

państwa (art. 15 ust. 1) i w sposób zgodny z powiatowym planem gospodarki odpadami, natomiast w miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy gminy – w sposób zgodny z wojewódzkim planem gospodarki odpadami (art. 15 ust. 2).

72

12. Gminny plan gospodarki odpadami obejmuje odpady komunalne powstające na obszarze danej gminy oraz przywożone na jej obszar z uwzględnieniem odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych (art. 15 ust. 7a), natomiast w miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy gminy - wszystkie rodzaje odpadów powstających na obszarze danej jednostki administracyjnej oraz przywożonych na jej obszar, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, odpady opakowaniowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, opony oraz odpady niebezpieczne, w tym pojazdy wycofane z eksploatacji, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, PCB, azbest, odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, baterie i akumulatory (art. 15 ust. 7).

13. Minister właściwy do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, sposób i formę sporządzania wojewódzkiego, powiatowego i gminnego planu gospodarki odpadami, kierując się potrzebą ujednolicenia sposobu przygotowania planów i zapewnienia ich spójności (art. 15 ust. 8).

14. Przedsięwzięcia związane z unieszkodliwianiem odpadów mogą być realizowane z udziałem środków z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o ile przedsięwzięcia te zostały ujęte w planie gospodarki odpadami (art. 16).

5.2.1.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

1. Gminny plan gospodarki odpadami jest dokumentem wiodącym w zarządzaniu gospodarką odpadami na terenie gminy. Stanowi o tym art. 4 ust. 3 ustawy, który zobowiązuje radę gminy do dostosowania regulaminu do gminnego planu gospodarki odpadami w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od daty uchwalenia tego planu. Regulamin jest aktem prawa miejscowego. Stanowi o tym art. 4 ust. 1 ustawy. Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 5 regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące także i innych wymagań wynikających z gminnego planu gospodarki odpadami

2. W art. 9 ust. 1c ustawa stanowi, że właściwy organ (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) odmówi wydania zezwolenia, na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, jeżeli zamierzony sposób gospodarki odpadami jest niezgodny z gminnym planem gospodarki odpadami.

5.2.1.3. Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw32

Art. 9 ustawy stanowi, że cyt.:„1. Pierwsze sprawozdanie z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami po wejściu w życie

ustawy obejmuje okres od dnia 30 października 2004 do dnia 31 grudnia 2006 r.1. Pierwsze sprawozdanie z realizacji wojewódzkiego, powiatowego i gminnego planu gospodarki

odpadami po wejściu w życie ustawy obejmuje okres od dnia uchwalenia pierwszego planu gospodarki odpadami do dnia 31 grudnia 2006 r.”/-/

5.2.1.4 Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami33

1. W § 1 rozporządzenie określa szczegółowy zakres, sposób oraz formę sporządzania wojewódzkiego, powiatowego i gminnego planu gospodarki odpadami;

2. § 4 rozporządzenia stanowi, że, cyt:„Gminny plan gospodarki odpadami, obejmujący wszystkie rodzaje odpadów komunalnych, w szczególności odpady komunalne ulegające biodegradacji, odpady opakowaniowe oraz odpady niebezpieczne zawarte w odpadach komunalnych, określa:1) aktualny stan gospodarki odpadami, w tym:

a) rodzaj, ilość i źródła powstawania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych,b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku,

32 Dz. U. Nr 175, poz. 1458 z późn. zm.33 Dz. U. Nr 66, poz. 620, z 2006 r. Nr 46, poz. 333.

73

c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania,d) istniejące systemy zbierania odpadów,e) rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania

odpadów komunalnych,f) wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania, zbierania, transportu,

odzysku i unieszkodliwiania odpadów,g) identyfikację problemów w zakresie gospodarowania odpadami,uwzględniając podstawowe informacje charakteryzujące z punktu widzenia gospodarki odpadami

obszar, dla którego jest sporządzany plan gospodarki odpadami, a w szczególności położenie geograficzne, sytuację demograficzną, sytuację gospodarczą oraz warunki glebowe, hydrogeo-loggiczne i hydrologiczne, mogące mieć wpływ na lokalizację instalacji gospodarki odpadami;

2) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze zmian demograficznych i gospodarczych;

3) cele w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi z podaniem terminów ich osiągania,4) działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym:

a) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów,b) działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na

środowisko,c) działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania,

transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,d) działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji

kierowanych na składowiska odpadów;5) rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć oraz instytucje odpowiedzialne za ich realizację;6) sposoby finansowania, w tym instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów, z

uwzględnieniem harmonogramu uruchamiania środków finansowych i ich źródeł;7) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów pozwalający na określenie sposobu

oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości.”/-/

3. § 5 rozporządzenia stanowi, że cyt.:.„1. Sporządzanie wojewódzkiego, powiatowego i gminnego planu gospodarki odpadami jest

procesem wieloetapowym i cyklicznie ponawianym, obejmującym: 1) zaplanowanie procesu, wybór zespołu opracowującego projekt planu gospodarki odpadami

złożonego z osób posiadających doświadczenie w zakresie planowania strategicznego oraz wiedzę na temat istniejących systemów gospodarki odpadami i wariantowych rozwiązań technicznych dotyczących gospodarki odpadami;

2) ocenę realizacji obowiązującego planu gospodarki odpadami,3) zebranie podstawowych informacji charakteryzujących obszar, dla którego sporządzany jest

plan gospodarki odpadami, w tym określenie:a) położenia geograficznego obszaru, dla którego sporządzany jest plan gospodarki odpadami z

ewentualnym jego podziałem na rejony pomocnicze (w szczególności powiaty, gminy, sołectwa, strefy przemysłowe czy rejony obsługi),

b) sytuacji demograficznej i gospodarczej, w tym przedstawienie informacji o wielkości i rozmieszczeniu ludności, z uwzględnieniem zabudowy zagrodowej oraz jedno- i wielo-rodzinnej, rodzaju i zakresu działalności, wskutek której wytwarzane są odpady, obiektach infrastruktury, terenach zieleni i zadrzewień;

c) danych dotyczących działalności przemysłowej, w tym przedstawienie informacji o liczbie podmiotów wraz z rodzajem ich produkcji lub działalności oraz określeniem wielkości podmiotów – w podziale na małych, średnich i dużych przedsiębiorców;

4) określenie aktualnego stanu gospodarki odpadami;5) ustalenie przewidywanych zmian czynników związanych z gospodarką odpadami;6) wariantowe przedstawienie strategii oraz celów i zadań;

74

7) wybór strategii oraz celów i zadań po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi podmiotami;

8) ustalenie długoterminowego programu strategicznego obejmującego okres co najmniej 8 lat;9) ustalenie krótkoterminowego planu działań obejmującego okres 4 lat;

10) przygotowanie, w przypadku planów wojewódzkich, prognozy oddziaływania projektu planu na środowisko, a w przypadku planów powiatowych i gminnych przeprowadzenie analizy oddziaływania projektu planu na środowisko;

11) opracowanie projektu planu gospodarki odpadami;12) przeprowadzenie procesu konsultacji i opiniowania;13) uchwalenie planu.

2. Ocena realizacji obowiązującego planu gospodarki odpadami nie dotyczy sporządzania pierwszego projektu wojewódzkiego, powiatowego i gminnego planu gospodarki odpadami.

3. Jeżeli dla danego obszaru zostały wyznaczone określone cele lub zadania w planie gospodarki odpadami wyższego szczebla, to sposób realizacji tych celów i zadań powinien zostać zawarty również w planie gospodarki odpadami, który dotyczy danego obszaru.

4. Propozycje lokalizacji dla obiektów gospodarki odpadami uwzględniają ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub wskazują konieczność zmiany tych ustaleń.”/-/;

4. W § 6 rozporządzenie stanowi, że cyt.:„1. Wojewódzki, powiatowy i gminny plan gospodarki odpadami są sporządzane w formie

elektronicznej na informatycznych nośnikach danych oraz w formie pisemnej.2. Plany, o których mowa w ust. 1, zawierają co najmniej następujące rozdziały:

1) wstęp;2) analizę stanu gospodarki odpadami;3) prognozę zmian;4) założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami;5) zadania strategiczne obejmujące okres co najmniej 8 lat;6) harmonogram realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat;7) wnioski z prognozy oddziaływania projektu planu na środowisko w przypadku planów

wojewódzkich i wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko w przypadku planów powiatowych i gminnych oraz sposób ich uwzględnienia w planie;

8) sposób monitoringu i oceny wdrażania planu;9) streszczenie w języku niespecjalistycznym.

3. Rozmieszczenie instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w wojewódzkim planie gospodarki odpadami przedstawia się graficznie przy pomocy systemów informacji geograficznych (GIS), wprowadzonych dla potrzeby obsługi wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

4. Rozmieszczenie instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w powiatowym i gminnym planie gospodarki odpadami przedstawia się graficznie przy pomocy dowolnej techniki.

5.2.2. Instrumenty legislacyjne

5.2.2.1. Przepisy prawne1. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach: ...... „Rada gminy po

zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej „regulaminem”; regulamin jest aktem prawa miejscowego /-/.” Podstawę prawną uchwalania aktów prawa miejscowego stanowi także art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.), zgodnie z którym cyt.: ..... „Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy /-/”.

75

2. Podczas przygotowania projektu uchwały należy stosować przepisy zawarte rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r., w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. Nr 100, poz. 908).

3. Do uchwalenia regulaminu wymagana jest opinia powiatowego inspektora sanitarnego. Zgodnie z zapisami zawartymi w art. 89 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zajęcie stanowiska przez powiatowego inspektora sanitarnego powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od doręczenia projektu regulaminu. W przypadku nie zajęcia stanowiska w sprawie – rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte w brzmieniu przedłożonym przez gminę (art. 89 ust. 2). Brak skierowania projektu regulaminu do zaopiniowania przez powiatowego inspektora sanitarnego może być powodem uznania uchwały za nieważną mimo, że wydana opinia nie jest wiążąca dla gminy.

4. Zgodnie z art. 4 ust. 1 i art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 190, poz. 1606 z późn. zm.) podjęta uchwała stanie się obowiązującą dopiero po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym, chyba, że dana uchwała określi termin dłuższy. Ustawa zobowiązuje urzędy gmin do prowadzenia zbiorów aktów prawa miejscowego, dostępnych do powszechnego wglądu w ich siedzibie (art. 28 ust. 2), co dotyczy również uchwalonego regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

5. Art. 4 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach upoważnia radę gminy do stanowienia prawa miejscowego, w tym w zakresie dotyczącym:1) wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących

m.in. prowadzenie we wskazanym zakresie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych odpadów niebezpiecznych, odpadów wielkogabarytowych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zużytych baterii i zużytych akumulatorów oraz odpadów z remontów,

2) rodzaju i minimalnej pojemności urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych urządzeń i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu: a) średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w

innych źródłach, b) liczby osób korzystających z tych urządzeń;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

4) maksymalnego poziomu odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania na składowiskach odpadów;

5) innych wymagań wynikających z gminnego planu gospodarki odpadami. 6. Zadania samorządu gminnego określa art. 16a ustawy o odpadach cyt:

„Do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi należy: 1) zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania

wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, 2) zapewnianie warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów

komunalnych, aby było możliwe:a) ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,b) wydzielanie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych, c) osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych,

3) zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami lub przedsiębiorcami instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, albo zapewnienie warunków do budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przez przedsiębiorców,

4) zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania:

76

a) do dnia 31 grudnia 2010 r. do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,

b) do dnia 31 grudnia 2013 r. do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,

c) do dnia 31 grudnia 2020 r. do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji

w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.” Zgodnie z art. 79a ustawy o odpadach podmiotami odpowiedzialnymi za ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania (ust. 1) oraz zorganizowanie systemu selektywnego zbierania odpadów (ust. 2) są jednostki organizacyjne gminy lub przedsiębiorcy świadczący usługę odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Zadania gminy ograniczone zostały do zapewnienia tym podmiotom warunków (nieokreślonych przepisami) umożliwiających wykonanie obowiązków wynikających z art. 16a pkt 2÷4. Warto przy tym zauważyć, że:1) koszty utrzymania systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych ponoszą obowiązkowo

organizatorzy;2) zakres zbierania selektywnego odpadów wskazuje gmina (odpowiedzialna za zapewnienie

warunków funkcjonowania) przedsiębiorcom (odpowiedzialnym za zorganizowanie) art. 16a pkt 2 lit. ac.

7. Art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zobowiązuje właściciele nieruchomości do uprzątnięcia ................. „błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie samochodów /-/”. Chodnik jest częścią nieruchomości najczęściej udostępnianą do użytku publicznego. W regulaminie należy zapisać obowiązek uprzątania i usuwania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń w miarę możliwości niezwłocznie po ich pojawieniu oraz w sposób co najmniej niepowodujący zakłóceń w ruchu pieszych lub pojazdów i niezagrażający pobliskim drzewom lub krzewom. Ponieważ obecne przepisy prawne nie określają częstotliwości i sposobu uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników określenie standardów dla tych czynności należy do gminy i zależy od szczególnych uwarunkowań (np. miejsca reprezentacyjne czy szczególnie ważne). Standardy te powinny dotyczyć także wykonawców robót budowlanych (art. 5 ust. 2), przedsiębiorców użytkujących tereny służące komunikacji publicznej (art. 5 ust. ) oraz zarządców dróg (art. 5 ust. 4) gminę na należących do niej terenach.Należy zwrócić przy tym uwagę na fakt, że obowiązkiem zarządu drogi publicznej (art. 5 ust. 4 pkt 2) jest ........ „pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości przyległych do drogi publicznej”/-/.

8. Właściciele nieruchomości, na terenie których przewiduje się mycie i przeprowadzanie napraw związanych z bieżącą eksploatacją pojazdów, zobowiązani są do przygotowania tych miejsc przeznaczonych do tego celu w sposób wymagany przez § 21 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) tzn. .....„Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przeglądu samochodów w zgrupowaniach miejsc postojowych powinny mieć dopro§wadzenie wody oraz twardą nawierzchnię ze spadkami zapewniającymi spływ wody do wpustów kanalizacyjnych z osadnikami błota i łapaczami oleju.” Ponadto w regulaminie należy zaznaczyć, że sposób mycia pojazdów i przeprowadzania napraw na terenie nieruchomości nie może stwarzać uciążliwości dla otoczenia i zagrożeń dla wód powierzchniowych lub podziemnych (skażenie ściekami). Naprawy pojazdów powinny być przeprowadzane na utwardzonym podłożu, a powstałe odpady usuwane w sposób zgodny z

77

obowiązującym w gminie systemem zbierania odpadów i nie stwarzający zagrożenia lub uciążliwości dla ludzi, zwierząt i środowiska.

9. Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, regulamin powinien określić rodzaj i minimalną pojemność urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunki rozmieszczania tych urządzeń i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu: średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach oraz, liczby osób korzystających z tych urządzeń. Art. 61 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016, z późn. zm.) zobowiązuje właściciela lub zarządcę obiektu do utrzymywania i użytkowania obiektu zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2 w tym do m.in. usuwania odpadów. Obiekt budowlany powinien być użytkowany zgodnie z przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska. Użytkowanie obiektu w sposób niezgodny z przepisami (art. 92 ust. 1 pkt 2), po wyczerpaniu środków egzekucji administracyjnej, podlega karze (aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny (art. 92 ust. 1 pkt 3). Sposób rozmieszczenia i rodzaj urządzeń służących do zbierania odpadów jest częściowo regulowany przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Warunki dla miejsc przeznaczonych do gromadzenia odpadów w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i wielorodzinnej określają §22, §23 i §24 tego rozporządzenia cyt.:

§ 22.1. Na działkach budowlanych należy przewidzieć miejsca na pojemniki służące do czasowego

gromadzenia odpadów stałych, z uwzględnieniem możliwości ich segregacji.2. Miejscami, o których mowa w ust. 1, mogą być:

1) zadaszone osłony lub pomieszczenia ze ścianami pełnymi bądź ażurowymi,2) wyodrębnione pomieszczenia w budynku, mające posadzkę powyżej poziomu nawierzchni

dojazdu środka transportowego odbierającego odpady, lecz nie wyżej niż 0,15 m, w tym także dolne komory zsypu z bezpośrednim wyjściem na zewnątrz, zaopatrzonym w daszek o wysięgu co najmniej 1 m i przedłużony na boki po co najmniej 0,8 m, mające ściany i podłogi zmywalne, punkt czerpalny wody, kratkę ściekową, wentylację grawitacyjną oraz sztuczne oświetlenie,

3) utwardzone place do ustawiania kontenerów z zamykanymi otworami wrzutowymi.3. Między wejściami do pomieszczeń lub placami, o których mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu

samochodów śmieciarek wywożących odpady powinno być utwardzone dojście, umożliwiające przemieszczanie pojemników na własnych kołach lub na wózkach.

4. Miejsca do gromadzenia odpadów stałych przy budynkach wielorodzinnych powinny być dostępne dla osób niepełnosprawnych.

§ 23.1. Odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stale, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3,

powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej.

2. W przypadku przebudowy istniejącej zabudowy, odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być pomniejszone, jednak nie więcej niż o połowę, po uzyskaniu opinii państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza się zmniejszenie odległości, określonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy działki do 2 m, a także sytuowanie zadaszonych osłon lub pomieszczeń na granicy działek, jeżeli stykają się one z podob-nymi urządzeniami na działce sąsiedniej bądź też przy linii rozgraniczającej od strony ulicy.

4. Odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stale, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, nie powinna wynosić więcej niż 80 m od najdalszego wejścia do obsługiwanego budynku

78

mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenach zamkniętych.

§ 24.1. Na terenach niezurbanizowanych dopuszcza się stosowanie zbiorników na odpady stałe,

przystosowanych do okresowego opróżniania, pod warunkiem usytuowania ich w odległościach określonych w § 23 ust. 1.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny mieć nieprzepuszczalne ściany i dno, szczelne przekrycie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania odpadów. Do zbiorników tych należy doprowadzić utwardzony dojazd. /-/".

Brakuje szczegółowych przepisów dotyczących rodzaju i sposobu rozmieszczenia koszy ulicznych. Zwykle zaleca się, aby kosze uliczne na odpady, ustawione na drogach publicznych, przystankach komunikacyjnych oraz innych terenach przeznaczonych do użytku publicznego, były ustawione w miejscach niepowodujących utrudnień w ruchu pieszym i kołowym i w liczbie dostosowanej do potrzeb wynikających z utrzymania standardów czystości przyjętych dla gminy. Wytwórcą odpadów powstających w wyniku uprzątania chodników jest podmiot wykonujący taką czynność. W tej sytuacji korzystne jest nałożenie obowiązku wyboru rodzaju i liczby koszy ulicznych, sposobu uprzątania i usuwania zanieczyszczeń z dróg i chodników itp. na podmioty wykonujące te czynności pod warunkiem zrealizowania przez te podmioty określonych dla gminy standardów. W regulaminie należy określić rodzaje pojemników stosowanych do zbiórki odpadów komunalnych oraz kto i jak często będzie je opróżniał. Przyjęty system zbierania selektywnego odpadów powinien być oparty na wynikach badań składu i ilości odpadów wytworzonych na danym terenie oraz danych o liczbie ludności zamieszkującej obszary o określonym rodzaju zabudowy. Dane dotyczące ilości wytwarzanych odpadów w tym średnich wskaźników nagromadzenia odpadów dla danego obszaru, powinny być zawarte w gminnym planie gospodarki odpadami. Dane takie należy corocznie aktualizować, uwzględniając informacje na temat ilości odebranych odpadów z poprzedniego roku. Wymagania stawiane pojemnikom do zbierania odpadów zawarte są w następujących normach:1) PN-EN840-1:1997 Ruchome pojemniki na odpady – Pojemniki dwukołowe o pojemności od 80 l

do 390 l do grzebieniowych mechanizmów załadowczych – Wymiary i konstrukcja.2) PN-EN840-2:1997 Ruchome pojemniki na odpady – Pojemniki czterokołowe o pojemności od

500 l do 1200 l, z płaską pokrywą (pokrywami) do dźwigniowych i/lub grzebieniowych mechanizmów załadowczych – Wymiary i konstrukcja.

3) PN-EN840-3:1999 Ruchome pojemniki na odpady – Pojemniki czterokołowe o pojemności od 770 l do 1300 l, z wypukłą pokrywą (pokrywami) do dźwigniowych i/lub grzebieniowych mechanizmów załadowczych – Wymiary i konstrukcja.

4) PN-EN840-4:1999 Ruchome pojemniki na odpady – Pojemniki czterokołowe o pojemności od 750 l do 1700 l, z płaską pokrywą (pokrywami) do dźwigniowych, dźwigniowych z systemem BG i/lub szerokogrzebieniowych mechanizmów załadowczych – Wymiary i konstrukcja.

5) PN-EN840-5:1999 Ruchome pojemniki na odpady – Wymagania eksploatacyjne i metody badań.6) PN-EN840-6:1999 Ruchome pojemniki na odpady – Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i

zdrowia pracownika.7) PN-EN12574-1:2002 Pojemniki na odpady – Pojemniki o pojemności od 1700 l do 5000 l, z

płaską lub wypukłą pokrywą (pokrywami) do dźwigniowych, dźwigniowych podwójnych oraz wsuwanych mechanizmów załadowczych – Wymiary i konstrukcja.

8) PN-EN12574-2:2002 Pojemniki na odpady – Metody badań.9) PN-EN12574-3:2002 Pojemniki na odpady – Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia

pracownika.10) EN 13071 Gromadzenie i selekcjonowanie odpadów. Pojemniki do mechanicznego opróżniania o

pojemności od 80 l do 5000 l do gromadzenia selekcjonowanych odpadów.11) PN-M- 49010: 1996 Pojemnik na odpady o pojemności 1,1 m3. Główne wymiary.12) PN-M- 49011:1996 Pojemnik na odpady o pojemności 0,11 m3. Główne wymiary.

79

13) PN-M-49012:1999 Pojemniki na odpady o pojemności do 1,2 m3. Ogólne wymagania i metody badań.

Art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169, poz. 1386, z późn. zm.) wskazuje na dobrowolność stosowania Polskich Norm. Należy jednak pamiętać, że pojemniki spełniające wymagania wymienionych norm dają użytkownikom i obsługującym znacznie większą gwarancję:1) bezpieczeństwa dla obsługi (przy opróżnianiu pojemnika) i osób zbierających odpady,2) długotrwałego użytkowania,3) dopasowania do urządzeń załadowczych pojazdów.Przyjęta pojemność i w konsekwencji liczba pojemników powinna dopuszczać ich przeciążenia zgodnie z normami PN-EN 840 dla „ruchomych pojemników na odpady", całkowita masa dopuszczalna (masa pojemnika + obciążenie nominalne) nie powinna przekroczyć wartości określonych przez producenta.Liczba i objętość pojemników, w które powinna być wyposażona dana nieruchomość zależy przede wszystkim od wskaźników nagromadzenia odpadów w danym typie zabudowy na terenie gminy, liczby mieszkańców tej nieruchomości oraz częstotliwości odbioru odpadów. W przypadku nieruchomości, w których prowadzona jest działalność gospodarcza lub obiektów użyteczności publicznej, wielkości te powinny być ustalane indywidualnie, w zależności od charakteru obiektu. Przyjęty w gminnym planie gospodarki odpadami sposób zbierania odpadów powinien umożliwić przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości (art. 16a pkt 2 ustawy o odpadach i art. 8 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach):1) osiągnięcie ustalonych poziomów ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji; 2) wydzielenie i odebranie odpadów niebezpiecznych znajdujących się w odpadach komunalnych;3) osiągnięcie ustalonych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych; 4) odebranie zebranych na nieruchomości:

a) odpadów wielkogabarytowych,b) zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,c) zużytych baterii i akumulatorów przenośnych,d) odpadów z remontów,e) odpadów zmieszanych.

Utrzymanie pojemników w odpowiednim stanie porządkowym, technicznym i sanitarnym jest obowiązkiem podmiotów wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, art. 6 tej ustawy zobowiązuje te podmioty do zwarcia umowy z przedsiębiorcą posiadającym aktualne zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Właściciel nieruchomości przed podpisaniem umowy z takim przedsiębiorcą powinien sprawdzić czy posiada on zezwolenie na odbieranie odpadów i jak długo zezwolenie to jest ważne.

10. Ustalona częstotliwość odbierania odpadów, określona w regulaminie powinna zapewniać:1) ochronę pojemników przed przepełnieniem a zwłaszcza przeciążeniem;2) zapobieganie powstawaniu procesów rozkładu naruszających warunki sanitarne określone

przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.Zaleca się, aby częstotliwość wywożenia odpadów komunalnych zawierających składniki ulegające biodegradacji była krótsza od cyklu rozwojowego much. Zwykle bierze się pod uwagę długość cyklu rozwojowego muchy domowej, który w zależności od panujących warunków (temperatury, zasobów pokarmowych) może wynosić od 14 do 23 dni. W krajach europejskich na terenach miejskich zakres częstotliwości odbierania odpadów najczęściej wynosi od jednego do siedmiu dni.Zwykle częstotliwość odbierania odpadów komunalnych jest różna, w różnych rodzajach zabudowy. Najrzadziej odpady odbierane są na obszarach o zabudowie jednorodzinnej, częściej z

80

terenów z budynkami wielorodzinnymi, bardzo często z placówek handlowych znajdujących się poza budynkami. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości przy wykonywaniu obowiązku pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych zobowiązani są do udokumentowania, w formie umowy, korzystania z usług wykonanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, przez okazanie takiej umowy i dowodów płacenia za usługi, przy czym rada gminy może określić, w drodze uchwały, w zależności od lokalnych warunków, inne sposoby udokumentowania wykonania tych obowiązków (art. 6 ust. 1a). W regulaminie powinien być określony okres przechowywania dokumentów potwierdzających przekazywanie odpadów, nie dłuższy jednak niż 5 lat. Jeżeli organizowane są imprezy lub zgromadzenia publiczne, obowiązkiem organizatora takich imprez jest zarówno wyposażenie terenu w odpowiednią ilość pojemników na odpady stałe i toalet, jak i oczyszczenie terenu zaraz po zakończeniu imprezy.

11. Zgodnie z art. 16a pkt 2 lit. a ustawy o odpadach zapewnienie warunków umożliwiających przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości ograniczanie ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji jest obowiązkowym zadaniem własnym gminy. Osiągnięcie docelowych poziomów dla okresów: do 2010 r., do 2013 r.i do 2020 r. w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. (art. 16a pkt 4) należy do obowiązków przedsiębiorców.

12. Art. 4 ust. 2 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakazuje umieszczenie w regulaminie przepisu określającego maksymalny poziom odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania na składowisku odpadów. Regulamin nie może uchwalać (zawierać) poziomów określonych w art. 16a pkt 4 lit. a¸c ustawy o odpadach. W tej sytuacji w Regulaminie powinien pojawić się zapis wskazujących najmniej masę odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w gminie w 1995 r., oraz wskazanie gminnego planu jako źródło informacji dotyczących: 1) sposobu dojścia do poziomów określonych w ustawie o odpadach (np. proporcjonalnie w

kolejnych latach lub skokowo);2) metodyki obliczania masy odpadów ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania

w poszczególnych latach uwzględniającej udział przedsiębiorcy w rynku usług związanych z odbieraniem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości;

3) formy i zakresu przekazywanych gminie informacji związanych z ww obowiązkiem przez przedsiębiorców.

13. Art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o utrzymania czystości i porządku rozszerza uprawnienia stanowienia prawa miejscowego na inne wymagania wynikające z gminnego planu gospodarki odpadami - przykładowo:1) wymienione w gminnym planie gospodarki odpadami zakłady zajmujące się odzyskiem,

recyklingiem lub unieszkodliwianiem odpadów odebranych z nieruchomości powinny być przywołane w regulaminie oraz wskazane w decyzjach udzielających zezwolenia na odbieranie odpadów pod warunkiem, że są to zakłady istniejące i funkcjonujące oraz spełniają wymagania stawiane przez przepisy prawne;

2) z zapisów gminnego planu dotyczących systemu gospodarki odpadami, innych od zbierania odpadów i podanych w pkt. 1, do regulaminu można wprowadzić te, które związane są np.:a) z wymaganiami dla operacji odbierania odpadów zebranych na nieruchomości i godzin

przeprowadzania tej operacji,b) trasami dojazdu do miejsc zbierania, c) technologiami odzysku lub unieszkodliwiania odpadów itd.,

81

oraz uwzględniające szczególne warunki lokalizacyjne, demograficzne, społeczne i inne na terenie gminy.

14. Art. 4 ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowi, że rada gminy dostosuje regulamin do gminnego planu gospodarki odpadami w terminie nie dłuższym niż 3 miesięcy od daty uchwalenia tego planu. Z przepisu tego wynika, że gmina jest zobowiązana do:1) uwzględnienia ustaleń dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi zawartych w planie

gospodarki odpadami (sposób zbierania, rodzaje stosowanych pojemników na odpady, miejsca odzysku i unieszkodliwiania odpadów itd.) w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy;

2) przeprowadzenia działań dostosowawczych w ciągu trzech miesięcy od daty uchwalenia planu; jest to bardzo istotne ze względu na zakres i rodzaj zmian wprowadzonych do ustawy o odpadach, w tym dotyczących planów gospodarki odpadami;

3) aktualizacji planu gospodarki odpadami nie rzadziej niż raz na 4 lata (art. 14 ust. 14) i po każdej aktualizacji dostosowanie regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie do wprowadzonych w planie zmian.

5.2.2.2. Wzór przykładowego regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach (schemat)

PROJEKTUCHWAŁA NR .....

Rady Gminy ................................... z dnia ..................................................w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy ..............

Na podstawie art. 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.), uchwala się Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy ............, w następującej treści:

Rozdział 1Postanowienia ogólne

§ 1Regulamin:

1) określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy ..........., zwanej dalej Gmina.

2) obowiązuje:a) właścicieli nieruchomości, b) mieszkańców gminy, c) przedsiębiorców posiadających zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie

odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, a także grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części

d) przedsiębiorców użytkujących tereny służące komunikacji publicznej e) zarządców dróg publicznych,f) wykonawców robót budowlanych,g) organizatorów imprez plenerowych lub zgromadzeń o charakterze publicznym, prowadzących

na terenach użyteczności publicznej: targowiska, giełdy, ogródki piwne, sezonowe punkty gastronomiczne itp.,

h) osoby przebywające czasowo na terenie Gminyw zakresie wskazanym w regulaminie.

§ 21. Właściciele nieruchomości zobowiązani są do:

1) utrzymania czystości i należytego stanu sanitarno-higienicznego: a) pomieszczeń i urządzeń budynku (klatki schodowe, korytarze, ustępy ogólne itp.),

82

b) niezabudowanego terenu nieruchomości takie jak: podwórza, przejścia, bramy, chodniki, place zabaw itp., ze szczególnym zwróceniem uwagi na piaskownice, w których wymiana piasku powinna być dokonywana nie rzadziej niż ………(np. z częstotliwością uzgodnioną z państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym),

c) miejsc przeznaczonych do zbierania odpadów wytworzonych na terenie nieruchomości lub przyniesionych na jej teren;

2) dbania o czystość i estetykę ścian budynków i ogrodzeń, w szczególności przez usuwanie z nich plakatów, reklam, ogłoszeń, napisów i rysunków; obowiązek ten dotyczy również właścicieli urządzeń użyteczności publicznej umieszczonych w miejscach publicznych;

3) usuwania z dachu budynku śniegu i lodu, sopli lodowych i nawisów śniegu stwarzających zagrożenie dla przebywających w nich ludzi oraz przechodniów, w niezwłocznie po ich wystąpieniu;

4) uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości udostępnionej do użytku publicznego lub z wydzielonej części drogi publicznej przeznaczonej dla ruchu pieszego położonej bezpośrednio przy granicy nieruchomości zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach: a) w przypadku błota, śniegu i lodu niezwłocznie po ich wystąpieniu, b) przypadku innych zanieczyszczeń – systematycznie w miarę potrzeb;

5) utrzymanie obiektów budowlanych sąsiadujących bezpośrednio z wydzieloną częścią drogi publicznej przeznaczonej dla ruchu pieszego w stanie technicznym umożliwiających wykorzystanie w sposób bezpieczny dla zdrowia i życia, w tym utrzymanie drożności rynien i wpustów dla wód opadowych.

2. Przedsiębiorcy użytkujący tereny służące komunikacji publicznej zobowiązani są do uprzątania i usuwania:1) błota, śniegu i lodu niezwłocznie –niezwłocznie po ich wystąpieniu, 2) innych zanieczyszczeń – systematycznie w miarę potrzeb.

3. Zarządcy dróg publicznych zobowiązani są do:1) usunięcia uprzątniętych przez właścicieli nieruchomości, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. b:

a) błota, śniegu i lodu niezwłocznie po ich wystąpieniu, b) innych zanieczyszczeń – systematycznie w miarę potrzeb;

2) uprzątania i usuwania: a) błota śniegu i lodu – w niezwłocznie po ich wystąpieniu,b) innych zanieczyszczeń – systematycznie w miarę potrzeb– na drogach publicznych pozostających w ich zarządzie w przypadkach innych od wymienionych w ust. 1 pkt 4 lit. b.

4. Podmioty, o których mowa w §1 lit. ag zobowiązane są do postępowania z odpadami będącymi w ich posiadaniu w sposób zgodny z zasadami szczegółowymi określonymi w regulaminie, a w zakresie nieuregulowanym w regulaminie – zgodnie z zasadami określonymi w następujących przepisach odrębnych34: 1) ……………..

5 Organizatorzy imprez plenerowych lub zgromadzeń o charakterze publicznym, prowadzący targowiska, giełdy, ogródki piwne, sezonowe punkty gastronomiczne i inne podobne, na terenach użyteczności publicznej, obowiązani są do zapewnienia:1) odpowiedniej liczby pojemników lub kontenerów na odpady; 2) odpowiedniej liczby szaletów, a w szczególności:

34 w szczególności w ustawie: o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.), o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, (Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.), o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie postępowania z niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607, z późn. zm.), o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz. U. z 2007 r. Nr 124, poz. 859), o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2005 r. Nr 25, poz. 202, z późn. zm.), o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1495, z pźn. zm.), o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2002 r. Nr 166, poz. 1360, z późn. zm) oraz przepisach wykonawczych do tych ustaw.

83

a) w przypadku imprez plenerowych jeden szalet na 50035 uczestników imprezy, b) przy sprzedaży i konsumowaniu podawaniu piwa – jeden na 20013;

3) oczyszczenia terenu po zakończeniu imprezy i terenów przyległych, jeśli zajdzie taka potrzeba, w ciągu 12 godzin od zakończenia imprezy, zgromadzenia lub zlikwidowania działalności.

6. Mieszkańcy Gminy i osoby przebywające czasowo na jej terenie zobowiązani są do postępowania z należącymi do nich zwierzętami domowymi w sposób określony w regulaminie, a zakresie nieuregulowanym w regulaminie – w sposób zgodny z następującymi przepisami odrębnymi36: 1)

………………..§ 3

1. Mycie pojazdów samochodowych poza myjniami można przeprowadzać pod warunkiem, że ścieki odprowadzane są do kanalizacji lub zbiorników bezodpływowych po przejściu przez osadnik. Zabrania się odprowadzania ścieków bezpośrednio do zbiorników wodnych lub do ziemi.

2. Naprawy pojazdów poza warsztatami samochodowymi mogą być przeprowadzane w obrębie nieruchomości, jeżeli nie spowodują zanieczyszczenia wód i gleby oraz uciążliwości dla sąsiadów.

Rozdział 3 Zasady szczegółowe zbierania i pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych

§ 41. Właściciel nieruchomości ma obowiązek wyposażenia jej w dostateczną ilość pojemników

spełniających wymagania, o których mowa w ust. 2, do regularnego (systematycznego) zbierania odpadów komunalnych:1) roślinnych kuchennych i ogrodowych;2) pozostałych niesegregowanych;

2. Pojemniki, o których mowa w ust. 1, powinny spełniać wymagania Polskich Norm37

zapewniających bezpieczne i długotrwałe użytkowanie, w tym obsługę przy opróżnianiu.3. Liczba pojemników i częstotliwość odbierania odpadów z nieruchomości powinna zapewnić

nieprzeciążanie pojemników oraz utrzymanie czystości i porządku wokół pojemników.4. Średnią roczną ilość odpadów wymienionych w ust. 1 wytwarzanych przez statystycznego

mieszkańca Gminy w kg/M/rok, oraz ich średnią gęstość w kg/m3 lub litr, podaje gminny plan gospodarki odpadami (ss…..) przyjęty Uchwałą Rady Gminy ………… z późn. zm.). Wielkości te podlegają aktualizacji raz w roku najpóźniej do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku kalendarzowym.

5. Odpady komunalne:1) zużytych baterii i akumulatorów przenośnych, 2) zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, 3) z remontów prowadzonych samodzielnie (bez udziału przedsiębiorców świadczących takie

usługi),4) niebezpiecznych: ………(rodzajów wskazanych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami

wraz z instalacjami do których powinny być dostarczane, 5) wielkogabarytowychpowinny być zbierane w sposób określony w umowie zawartej z uprawnionym przedsiębiorcą. Średnią roczną ilość tych odpadów przypadającą na statystycznego mieszkańca gminy podaje ………… z późn. zm.). Wielkości te podlegają aktualizacji raz w roku najpóźniej do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku kalendarzowym. Wielkości te podlegają aktualizacji raz w roku najpóźniej do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku kalendarzowym.

35 Propozycja OBREM, ale można w tym miejscu wstawić liczbę uzgodnioną z państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym.

36 w szczególności w ustawie: o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84, art. 13. i art. 14.);

37 PN-EN 840-1:1997, PN-EN 840-2:1997, PN-EN 840-3:1999, PN-EN 840-4-:1999, PN-EN 840-5-:1999, PN-EN 840-6-:1999, PN-EN 12574-1:2002, PN-EN 12574-2:2002, PN-EN 12574-3:2002, PN-M 49010:1996, PN-M 49011:1996, PN-M 49012:1996.

84

6. Objętość nieczystości ciekłych wytworzonych w okresie roku na nieruchomości wyposażonej w zbiornik bezodpływowy wylicza się wg zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70).

7. W przypadku krótkotrwałego zwiększenia ilości odpadów komunalnych, właściciel nieruchomości zgłasza ten fakt przedsiębiorcy świadczącemu usługi w zakresie odbierania odpadów, z którym ma podpisaną umowę, w celu ustalenia warunków ich odbioru.

8. Miejsca gromadzenia odpadów komunalnych powinny być przygotowane zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).

9. Właściciel nieruchomości, na terenie której w wyniku pielęgnacji zieleni powstają odpady roślinne, zobowiązany jest do ich selektywnego zbierania i przekazywania przedsiębiorcy, o którym mowa w § 11.

10. Z obowiązku, o którym mowa w ust. 7, zwolnione są osoby fizyczne dokonujące kompostowania odpadów roślinnych na swojej nieruchomości, we własnym zakresie i na własne potrzeby, w sposób nie powodujący uciążliwości dla otoczenia, jeżeli zgłoszą ten fakt przedsiębiorcy, z którym mają podpisana umowę na odbieranie odpadów.

11. Właściciel nieruchomości zapewnia przedsiębiorcy odbierającemu odpady komunalne swobodny dostęp do pojemników w uzgodnionym terminie,

§ 51. Zabrania się spalania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości38, z zastrzeżeniem ust. 2.2. ……………………………….

§ 61. Gmina stwarza możliwość selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych papieru i tektury, szkła,

tworzyw sztucznych i metali w ogólnodostępnych pojemnikach w kolorze:1) niebieskim na odpady opakowaniowe z papieru i tektury,2) zielonym – na odpady opakowaniowe ze szkła kolorowego,3) białym – na odpady opakowaniowe ze szkła bezbarwnego,4) żółtym – na odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych i metaliustawionych w następujących miejscach: ………………………………… itd.

2. Właściciel nieruchomości lub przedsiębiorca przystępujący do selektywnego zbierania odpadów zobowiązany jest do przestrzegania wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz. U Nr 219, poz.1858).

3. Na terenach przeznaczonych do użytku publicznego, a w szczególności: chodnikach, parkach, placach, przystankach, odpady komunalne powinny być zbierane w koszach przeznaczonych do tego celu.

§ 7W zakresie warunków gromadzenia nieczystości ciekłych obowiązują przepisy art. 5 ust. 1 pkt 2, 3a i 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz następujące przepisy odrębne:

1) ………….. itd.

38 Tylko w gminach, na terenie których w systemie gospodarki odpadami komunalnymi realizowane jest zbieranie selektywne i kompostowanie odpadów ulegających biodegradacji.

§ 81. Częstotliwość odbierania z nieruchomości odpadów komunalnych powinna być dostosowana do

ilości wytwarzanych odpadów, jednak nie rzadziej niż (przykładowo):1) dla odpadów, o których mowa § 4 ust. pkt 1 nie rzadziej niż raz na 10 dni (chyba, że opinia

państwowego powiatowego inspektora sanitarnego wskaże inną częstotliwość);2) dla odpadów, o których mowa § 4 ust. pkt 2:

a) np. raz w tygodniu dla budynków wielorodzinnych w zabudowie starej,b) np. dwa razy w tygodniu dla budynków wielorodzinnych w zabudowie nowej,c) np. raz na dwa tygodnie dla zabudowy jednorodzinnej,

3) dla odpadów, o których mowa w § 4 ust. 5 – zgodnie z harmonogramem ustalonym z uprawnionym przedsiębiorcą.

4) dla odpadów, o których mowa w § 6 ust. 1 zgodnie z umową zawartą przez gminę z przedsiębiorcą wyłonionym w trybie zamówienia publicznego do obsługi ogólnie dostępnych pojemników do zbierania selektywnego tych odpadów.

2. Właściciel nieruchomości ma obowiązek systematycznego usuwania nieczystości ciekłych ze zbiornika bezodpływowego z częstotliwością ustaloną ze stacją zlewną przez przedsiębiorcę, o którym mowa w § 10.

§ 91. Zabrania się:

1) zbierania śniegu, lodu, gorącego popiołu i żużlu, gruzu, złomu, nieczystości ciekłych, odpadów niebezpiecznych i odpadów wielkogabarytowych w pojemnikach, o których mowa w § 4 ust. 1 i 5,

2) zagęszczania odpadów gromadzonych w pojemnikach lub kontenerach w sposób uniemożliwiający ich opróżnienie,

3) spalania odpadów zebranych w pojemnikach lub kontenerach,4) zrzucania z pojazdów i magazynowania odpadów lub materiałów w miejscach, które

zanieczyszczają, uszkadzają lub uniemożliwiają korzystanie z dróg publicznych,5) wystawiania worków z odpadami przed posesję.

2. Naruszanie zakazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 5 uprawnia przedsiębiorcę obierającego odpady odmowy odebrania odpadów z nieruchomości.

§ 10Właściciel nieruchomości zapewnia wykonanie obowiązków, o których mowa w § 7 i 9, poprzez zawarcie umowy z przedsiębiorcą posiadającym zezwolenie na prowadzenie tego rodzaju działalności. Właściciel nieruchomości zobowiązany jest do przechowywania, przez okres jednego roku, dowodów potwierdzających wykonanie powyższych usług.

§ 11Właściciel nieruchomości zobowiązany jest do udzielania informacji związanych z odbieraniem odpadów komunalnych i usuwaniem nieczystości ciekłych oraz przedstawienia do wglądu dokumentów, o których mowa w § 10, urzędnikom posiadającym stosowne upoważnienia, wynikające z przepisów prawa oraz strażnikom Straży Miejskiej Gminy39.

Rozdział 5Inne wymagania i postanowienia wynikające z gminnego planu gospodarki odpadami

§ 121. Masa odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczona do składowania nie powinna

przekraczać: 1) w roku 2010 0,75 B [Mg], gdzie B = ……… [Mg] stanowi wielkość bazową tych odpadów

w roku 1995 obliczona w sposób zalecany przez „Krajowy plan gospodarki odpadami 2010”,2) w roku 2013 – 0,5 B [Mg],3) w roku 2020 – 0,35 B Mg.

2. Odpady roślinne, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 oraz w ust. 9 należy przekazywać do kompostowni:

39 Jeżeli na terenie gminy została powołana i działa taka straż.

86

1) …………………………. ,2) ………………………….. itd.

(zgodnie z gminnym planem gospodarki odpadami).3. Odpady z selektywnego zbierania odpadów w ogólnodostępnych pojemnikach na terenie Gminy

należy przekazać do 1) ………………………………… (zgodnie z gminnym planem gospodarki odpadami).

4. Odpady zmieszane zbierane w pojemnikach stanowiących wyposażenie nieruchomościnależy przekazywać do ……………………………………………….. (zgodnie z gminnym planem gospodarki odpadami).

5. Odpady , o których mowa w art. 4 ust. 5 należy przekazywać do;1) zużyte baterie i akumulatory przenośne …………………………, 2) zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny …………………………, 3) odpady z remontów prowadzonych samodzielnie (bez udziału przedsiębiorców świadczących

takie usługi) ………………………….,4) niebezpieczne ……… (wg rodzajów wskazanych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami)

do ……………………, 5) wielkogabarytowych ……………………….,(zgodnie z gminnym planem gospodarki odpadami).

Rozdział 6Obowiązki osób utrzymujących zwierzęta domowe

§ 131. Utrzymujący zwierzęta domowe zobowiązani są do zachowania środków ostrożności

zapewniających ochronę zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt, a także dołożenia starań, aby zwierzęta te nie były uciążliwe dla otoczenia.

2. Utrzymujący zwierzęta domowe zobowiązani są do sprawowania nad nimi właściwej opieki, a w szczególności nie pozostawiania ich bez dozoru.

§ 141. Utrzymujący psy są zobowiązani do:

1) prowadzenia psa na uwięzi, a ponadto psu rasy uznawanej za agresywną zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne (Dz. U. Nr 77, poz. 687) lub zagrażającemu otoczeniu, do nałożenia kagańca; w miejscach mało uczęszczanych dopuszcza się prowadzenie psa bez smyczy, pod warunkiem, że pies ma nałożony kaganiec, a właściciel lub opiekun sprawuje kontrolę nad jego zachowaniem,

2) nie wprowadzania psów na teren placów zabaw i piaskownic dla dzieci, a także na plaże, Jeśli takie występują na terenie gminy (miasta).

3) nie wprowadzania psów do budynków użyteczności publicznej i obsługi ludności, w szczególności do urzędów, zakładów opieki zdrowotnej i opieki społecznej, szkół i placówek wychowawczych, placówek kulturalno-oświatowych; zakaz nie dotyczy psów przewodników,

4) zabezpieczenia przed wydostaniem się psa z terenu nieruchomości.5) usuwania zanieczyszczeń pozostawionych przez psy; obowiązek nie dotyczy osób niewidomych,

korzystających z psów przewodników.2. Szczepienia ochronne psów określają odrębne przepisy.3. Zasady przewożenia zwierząt środkami komunikacji zbiorowej określają przewoźnicy świadczący

te usługi.§ 15

Utrzymujący gady, płazy, ptaki i owady w lokalach mieszkalnych lub użytkowych zobowiązani są zabezpieczyć je przed wydostaniem się z pomieszczenia.

§ 16

87

Ochrona przed bezdomnymi zwierzętami lub pozostawionymi czasowo bez opieki realizowana jest przez gminę poprzez interwencyjne ich wyłapywanie oraz zapewnienie opieki i schronienia wyłapanym zwierzętom, zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach.

Rozdział 7Zasady utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej

§ 171. Zakazuje się hodowli i przetrzymywania zwierząt gospodarskich takich jak: bydło, konie, strusie,

świnie, owce, kozy, drób, króliki i pszczoły na terenach Gminy wskazanych w Załączniku Nr 2.2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy terenu:

1) ogrodów: ……………,2) związane z utrzymywaniem zwierząt wykorzystywanych do wykonywania usług przewozowych

i rekreacyjnych, wynikających z zarejestrowanej działalności i stanowiących źródło utrzymania posiadaczy zwierząt.

§ 181. Zezwala się na utrzymywanie zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych

z produkcji rolniczej w strefie przedmieść w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej pod warunkiem spełnienia wymogów sanitarnych, budowlanych, ochrony środowiska i ochrony zwierząt określonych odrębnymi przepisami.

2. Ustala się minimalną ogólną powierzchnię niezabudowaną nieruchomości na której dozwolone jest utrzymywanie zwierząt gospodarskich oraz wymagania dotyczące usytuowania uli:1) dla bydła, koni, strusi – .......... arów (np.50),2) dla kóz, owiec, świń – .......... arów (np. 10),3) dla drobiu, królików – ........... arów (np. 5),d) skrajnie usytuowane ule z pszczołami muszą być ustawione w odległości co najmniej ........ m

(np. 15) od granicy działki.§ 19

1. Posiadacz zwierząt gospodarskich zobowiązany jest do przestrzegania następujących zasad: 1) wytwarzane podczas prowadzenia chowu lub hodowli nieczystości będą gromadzone i usuwane

zgodnie z przepisami prawa budowlanego i nie będą powodować zanieczyszczenia terenu nieruchomości oraz wód powierzchniowych i podziemnych,

2) zapewnienia zwierzętom odpowiednich pomieszczeń gospodarskich.2. Właściciel lub wykorzystujący zwierzęta gospodarskie do wykonywania usług przewozowych i

rekreacyjnych zobowiązany jest do usuwania nieczystości pozostawionych po zwierzętach.Rozdział 8

Obszary podlegające obowiązkowej deratyzacji i terminy jej przeprowadzania§ 20

Właściciel nieruchomości położonej na obszarze Gminy zobowiązany jest do przeprowadzania corocznej deratyzacji nieruchomości w terminach:

1) wiosennym, od .............. (np. 31 marca) do ............... (np. 30 kwietnia),2) jesiennym, od ............... (np. 31października) do ......... (np. 35 listopada).

Rozdział 9Przepisy końcowe

§ 21Kontrolę i egzekwowanie przepisów regulaminu powierza się podmiotom, o których mowa w § 11.

§ 22Tracą moc:

1) uchwała Nr ................... Rady Gminy ............... z dnia ..................... r. w sprawie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy .............,

88

2) np. uchwała ................... Rady Gminy .......... z dnia ........................ r. w sprawie wymagań wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe na terenie Gminy ......... w zakresie bezpieczeństwa i czystości w miejscach publicznych oraz organizowania ochrony przed bezdomnymi zwierzętami,

3) ....................

§ 23

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa ........................................

5.2.2.3. Przykładowe projekty uchwał w sprawie przejęcia niektórych obowiązków od właścicieli nieruchomości

1. Jeżeli:1) gmina prowadzi i finansuje selektywne zbieranie niektórych rodzajów odpadów do pojemników

zakupionych przez gminę i ustawionych na terenie zarządzanym przez gminę (należącym do gminy),

2) mieszkańcy akceptują, popierają i aktywnie uczestniczą w tej formie zbierania,3) wyniki zbierania zachęcają do dalszego rozwijania takiego zbierania odpadów,4) można spodziewać się, że przeniesienie – zgodnie z obowiązującym prawem – zbierania

selektywnego do „źródła (na teren nieruchomości) i uczynienie jej obowiązkową nie uzyska akceptacji mieszkańców,

należy rozważyć, konieczność przeprowadzenia na terenie gminy referendum w sprawie przejęcia przez gminę obowiązku cyt. „........ pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi” (art. 5 ust. 1 pkt 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach).Alternatywą jest zamiana dotychczasowego sposobu dobrowolnego zbierania selektywnego odpadów w gniazdach ustawionych na terenach należących do gminy na obowiązkowe zbieranie selektywne odpadów „u źródła” (tzn. na terenie nieruchomości) i selektywne odbieranie zebranych w ten sposób odpadów przez przedsiębiorców, z którymi właściciele nieruchomości mają zawarte umowy, w ramach pobranej przez nich opłaty.

1. Przykładowy wzór projektu uchwały rady gminy w sprawie przeprowadzenia referendum dotyczącego przejęcia przez organy gminy określonych obowiązków właścicieli nieruchomości

UCHWAŁARady Gminy .........................

Nr....... z dnia.............

w sprawie przeprowadzenia referendum dotyczącego przejęcia przez organy gminy określonych obowiązków właścicieli nieruchomości, wiążących się z utrzymaniem czystości i porządku na terenie

nieruchomości

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), art. 9 ust.1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. nr 88 poz. 985) oraz art. 6a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z pźn. zm.) stanowi się, co następuje:

§ 1Zarządza się przeprowadzenie referendum gminnego w sprawie wyrażenia zgody przez mieszkańców na przejęcie przez organy gminy obowiązków w zakresie pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi, obciążających właścicieli nieruchomości na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, oraz ustalenia wysokości opłaty pobieranej z tytułu wykonywania przejętych obowiązków.

89

§ 2Referendum będzie dotyczyć udzielenia odpowiedzi przez mieszkańców na następujące pytanie:

Czy zgadza się Pani/Pan na przejęcie przez organy gminy, za ustaloną odpłatnością, obowiązku pozbywania się odpadów komunalnych zgromadzonych w pojemnikach stanowiących wyposażenie nieruchomości, poprzez zawarcie umowy z przedsiębiorcą świadczącym takie usługi przy założeniu, że stawki opłat podlegają z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego podwyższeniu w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przyjętemu w ustawie budżetowej za rok poprzedni.

§ 3Ustala się wzór karty do głosowania w trakcie referendum, stanowiący załącznik do uchwały.

§ 4Referendum odbędzie się w dniu wolnym od pracy, ogłoszonym w ciągu 7 dni od dnia opublikowania niniejszej uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

§ 5Ustala się następujący kalendarz czynności związanych z przeprowadzeniem referendum:1) ogłoszenie terminu przeprowadzenia referendum i powołanie gminnej komisji do spraw

przeprowadzenia referendum – w ciągu 7 dni od opublikowania uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym, nie później niż 40 dni przed terminem przeprowadzenia referendum,

2) powołanie przez zarząd gminy obwodowych komisji do spraw przeprowadzenia referendum – nie później niż 21 dni przed terminem referendum,

3) ustalenie wyników referendum przez komisję gminną – nie później niż w ciągu 3 dni od przeprowadzenia referendum.

§ 6Wykonanie uchwały powierza się zarządowi gminy.

§ 7Uchwała wchodzi w życie z dniem opublikowania w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Przewodniczący Rady Gminy ..........

.......................................................................

Załącznikdo Uchwały Nr ............., z dnia .......................... .

KARTA GŁOSOWANIAw referendum gminnym dotyczącym przejęcia przez organy gminy określonych obowiązków właścicieli nieruchomości związanych z utrzymaniem czystości i porządku na terenie nieruchomości

Udzielając odpowiedzi na postawione niżej pytania należy zaznaczyć wybraną, tylko jedną odpowiedź w każdym pytaniu. Zakreślenie więcej niż jednej odpowiedzi bądź niezakreślenie żadnej skutkuje nieważnością głosu w odniesieniu do danego pytania.

Czy zgadza się Pani / Pan na przejęcie przez organy gminy, za ustaloną odpłatnością, obowiązku pozbywania się odpadów komunalnych zgromadzonych w pojemnikach stanowiących wyposażenie nieruchomości, poprzez zawarcie umowy z przedsiębiorcą świadczącym takie usługi przy założeniu, że stawki opłat podlegają z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego podwyższeniu w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przyjętemu w ustawie budżetowej za rok poprzedni.

90

UZASADNIENIEUzasadnienie powinno w szczegółowy sposób wyjaśniać założenia, przyjmowane dla wprowadzenia zmian w systemie utrzymania czystości i porządku, których wynikiem są propozycje poddawane referendum. Założenia te powinny być następnie wykorzystane w kampanii propagandowej, która wydaje się niezbędna dla uzyskania pozytywnego wyniku głosowania.

Komentarzdo § 1

Celem uchwały jest wszczęcie trybu postępowania zmierzającego do zmiany kształtu systemu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, poprzez przejęcie przez organy gminy części obowiązków obciążających właścicieli nieruchomości na mocy ustawy, za odpłatnością z tytułu takiego przejęcia. Wynika to z przepisu art. 6a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

do § 2Wprowadzany na podstawie art. 6a system przenosi wskazane obowiązki na organy gminy, przy czym możliwe jest przeniesienie tylko częściowe, jednego z obowiązków. Wysokość opłaty i terminy jej wnoszenia powinny zostać ustalone w powiązaniu z generalnymi założeniami funkcjonowania nowego system, wskazane mają charakter przykładowy.

do § 4Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o referendum lokalnym referendum przeprowadza się w dzień wolny od pracy, w okresie miedzy 30 a 40 dniem od dnia opublikowania uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

do § 5Ustalenia kalendarza wymaga ustawa o referendum (art. 9 ust. 2 pkt. 4), proponowany kalendarz uwzględnia także wymagania wynikające z ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. Nr 95, poz. 602 z późn. zm.).

2. Wzór projektu uchwały rady gminy w sprawie przejęcia przez organy gminy obowiązków właścicieli nieruchomości związanych z usuwaniem odpadów zebranych na terenie nieruchomości

PROJEKTUCHWAŁA

Rady Gminy ....................... Nr....... z dnia .............

w sprawie przejęcia przez organy gminy określonych obowiązków właścicieli nieruchomości, wiążących się z utrzymaniem czystości i porządku na terenie nieruchomości

Na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591 z późn. zm.), art. 6a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z późn. zm.) oraz wyników referendum gminnego przeprowadzonego w tej sprawie w dniu ....................... stanowi się, co następuje:

§ 1Zgodnie z art. 6a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadzenie nowego systemu odbywa się na podstawie uchwały rady gminy, podjętej w wyniku upoważnienia wyrażonego w przeprowadzonym wcześniej referendum.

§ 2Z dniem ............................. roku przejęty zostaje przez organy gminy obowiązek właścicieli nieruchomości pozbywania się odpadów komunalnych zebranych na terenie nieruchomości poprzez zawarcie umowy z przedsiębiorcą świadczącym takie usługi, związany z utrzymaniem czystości i porządku na terenie nieruchomości, a wynikający z art. 5 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

91

§ 31. Ustala się następującą wysokość opłat za przejęcie obowiązku określonego w § 2 .............. zł

miesięcznie.2. Stawki opłat podlegają z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego podwyższeniu w

stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przyjętemu w ustawie budżetowej za rok poprzedni. Wójt Gminy ......... (Burmistrz lub Prezydent Miasta .......) podaje nową wysokość stawek do publicznej wiadomości nie później niż do końca grudnia roku poprzedniego.

3. Należne opłaty są wnoszone po upływie miesiąca, którego dotyczą, nie później niż do 10-go dnia następnego miesiąca.

Przewodniczący Rady Gminy .........

.........................................................Komentarz

do § 2 Propozycja daty wprowadzenia nowego systemu ma charakter przykładowy, możliwe jest przyjęcie i innej daty. Przejmowane będą oczywiście tylko te obowiązki, co do których mieszkańcy wyrazili zgodę podczas referendum.

do § 3 Propozycje systemu opłat są wyłącznie przykładowe, powinny być dostosowane do zakładanego systemu, który powinien funkcjonować na terenie gminy; to samo dotyczy zasad wnoszenia należnych opłat. Uwaga dotyczy także systemu waloryzacji stawek, może być on oparty i na innych zasadach, jednak zawsze zasady tej waloryzacji powinny być uwzględnione w pytaniach stawianych w referendum.

5.2.3. Instrumenty reglamentacyjne

5.2.3.1. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

1. Warunki prawne dla udzielania zezwoleń w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:1) w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawa stanowi, że na prowadzenie przez przedsiębiorców działalności w

zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wymagane jest uzyskanie zezwolenia;

2) art. 7 ust. 3a ustawy zobowiązuję radę gminy do określenia (do 1.08.2009 r. wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do określenia i podania do publicznej wiadomości), w drodze uchwały, wymagań jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z uwzględnieniem: opisu wyposażenia technicznego niezbędnego do realizacji zadań oraz miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, do których odpady mają być przekazywane;

3) w art. 7 ust. 5 ustawa zwalnia gminne jednostki organizacyjne prowadzące na obszarze własnej gminy działalność odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, z obowiązku uzyskania zezwolenia, jeżeli spełniają warunki wymagane przy udzielaniu takiego zezwolenia;

4) zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości udziela, w drodze decyzji, wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce świadczenia usług;

5) art. 7 ust. 7 nakłada na ministra właściwego do spraw środowiska obowiązek określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowego sposobu określania wymagań., kierując się przy potrzebą zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa dla środowiska i mieszkańców oraz dążąc do ujednolicenia kryteriów wydawania tych zezwoleń;

6) art. 8 stanowi:„1. Wniosek o udzielenie zezwolenia powinien zawierać:

1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres zamieszkania lub siedziby przedsiębiorcy ubiegającego się o zezwolenie, oraz jego numer identyfikacji podatkowej (NIP),

92

2)określenie przedmiotu i obszaru działalności,3)określenie środków technicznych, jakimi dysponuje wnioskodawca ubiegający się o

zezwolenie na prowadzenie działalności objętej wnioskiem,4) informacje o technologiach stosowanych lub przewidzianych do stosowania przy

świadczeniu usług w zakresie działalności objętej wnioskiem,5) proponowane zabiegi z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej planowane po

zakończeniu działalności, 6) określenie terminu podjęcia działalności objętej wnioskiem oraz zamierzonego czasu jej

prowadzenia,1a. Do wniosku przedsiębiorca jest obowiązany dołączyć zaświadczenie o braku zaległości

podatkowych i zaległości w płaceniu składek na ubezpieczenie zdrowotne lub społeczne.2. Przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od

właścicieli nieruchomości powinien we wniosku dodatkowo określić:1) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości,2) sposób realizacji obowiązku ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji

składowanych na składowisku odpadów, oraz udokumentować gotowość ich przyjęcia przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, spełniającego wymagania odnośnie miejsc odzysku i unieszkodliwiania, o których mowa w art. 9 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) oraz w art. 7 ust. 3 niniejszej ustawy.

2a Przedsiębiorca ubiegający się wyłącznie o zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych powinien udokumentować gotowość ich odbioru przez stację zlewną.

2b. Przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, obejmujące niesegregowane odpady komunalne, jest obowiązany również do odbierania wszystkich selektywnie zebranych rodzajów odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych, w tym zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów wielkogabrytowych i odpadów z remontów.

4. Działając na podstawie odrębnych decyzji, przedsiębiorca, który odbiera od właścicieli nieruchomości odpady komunalne na podstawie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, przed przekazaniem ich do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania wskazanych w tym zezwoleniu, może prowadzić sortowanie lub kompostowanie tych odpadów w instalacjach, do których posiada tytuł prawny, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.”/-/;

7) art. 8a ustawy stanowi: „Art. 8a.

1. Przed podjęciem decyzji w sprawie wydania zezwolenia wójt, burmistrz lub prezydent miasta może:1) wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie jednak nie krótszym niż 14

dni, brakującej dokumentacji poświadczającej, że przedsiębiorca spełnia warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania działalności objętej zezwoleniem,

2) dokonać kontrolnego sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie zezwolenia w celu stwierdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniem.

2. Przedsiębiorca jest zobowiązany niezwłocznie zgłaszać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wszelkie zmiany danych określonych w zezwoleniu.

3. Odmowa wydania zezwolenia, jego zmiana i cofnięcie zezwolenia następuje w drodze decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.”/-/;

8) w art. 9 ustawa stanowi, że:„1.Zezwolenie powinno określać:

1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres zamieszkania lub siedziby przedsiębiorcy,

93

2) przedmiot i obszar działalności objętej zezwoleniem,3) termin podjęcia działalności,4) wymagania w zakresie jakości usług objętych zezwoleniem,5) niezbędne zabiegi z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej wymagane po

zakończeniu działalności objętej zezwoleniem,6) inne wymagania szczególne wynikające z odrębnych przepisów, w tym wymagania dotyczące

standardu sanitarnego wykonywania usług, ochrony środowiska i obowiązku prowadzenia odpowiedniej dokumentacji działalności objętej zezwoleniem.

1a. Zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości powinno określać dodatkowo:1) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości,2) sposób postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów komunalnych,3) dopuszczalny do składowania poziom odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,4) sposób realizacji obowiązku ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji,5) miejsca odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zgodnie z art. 9 ust. 3 i 4

ustawy z dnia 27 kwietnia o odpadach i wojewódzkim planem gospodarki odpadami.1aa.Zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych

powinno określać również stacje zlewne.1b. Zezwolenie wydaje się na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat.1c. Właściwy organ odmówi wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1, jeżeli zamierzony

sposób gospodarki odpadami lub nieczystościami ciekłymi: 1) jest niezgodny z wymaganiami ustawy i prze-pisami odrębnymi, 2) mógłby powodować zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska3) jest niezgodny z gminnym planem gospodarki odpadami,4) przedsiębiorca ma zaległości podatkowe lub zaległości w płaceniu składek na ubezpieczenie

zdrowotne lub społeczne.2. Jeżeli przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie, nie wypełnia określonych w nim warunków,

organ, który wydał zezwolenie, wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszania tych warunków. Jeżeli przedsiębiorca mimo wezwania nadal narusza te warunki, organ cofa, w drodze decyzji, zezwolenie bez odszkodowania.

3. Wygaśnięcie lub cofnięcie zezwolenia nie zwalnia przedsiębiorcy z wykonania określonych w zezwoleniu obowiązków dotyczących wymagań sanitarnych i ochrony środowiska.

4. Organ, który wydaje zezwolenie, określa, w drodze decyzji, zakres i sposób wykonywania obowiązków, o których mowa w ust. 3.”/-/;

9) w art. 9a ustawa stanowi, że cyt. „1. Prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli

nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych jest obowiązany w terminie do 15 dnia po upływie każdego miesiąca sporządzić i przekazać wójtowi, burmistrzowi lub prezydent-owi miasta wykaz właścicieli nieruchomości, z którymi w poprzednim miesiącu zawarł umowy na odbieranie odpadów komunalnych, opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych, oraz wykaz właścicieli nieruchomości, z którymi w poprzednim miesiącu umowy uległy rozwiązaniu lub wygasły; wykaz zawiera imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela nieruchomości oraz adres nieruchomości.

2. Prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych jest obowiązany do sporządzania i przekazywania wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta informacji dotyczącej:1) masy poszczególnych rodzajów odebranych odpadów komunalnych lub ilości i rodzaju

nieczystości ciekłych z obszaru danej gminy w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy,

94

2) sposobów zagospodarowania poszczególnych rodzajów odebranych odpadów komunalnych,3) masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowisku

odpadów.4) masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji nie składowanych na składowisku

odpadów i sposobów ich zagospodarowania.

5.2.3.2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw40 (Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1458)

Art. 10 ust. 24 ustawy stanowi, że:„2. W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy wójt, burmistrz lub prezydent miasta określi i

poda do publicznej wiadomości wymagania, o których mowa w art. 2 pkt 7 lit. b, c i f.3. W terminie 6 miesięcy od dnia podania do publicznej wiadomości wymagań, o których mowa w art.

2 pkt 7 lit. b, c i f, przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, są obowiązani dostosować swoją działalność do zmian wprowadzonych ustawą, o której mowa w art. 2, oraz wystąpić z wnioskiem o zmianę posiadanego zezwolenia na prowadzenie działalności na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

4. Jeżeli przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych nie wystąpi z wnioskiem, o którym mowa w ust. 3, wójt, burmistrz, prezydent miasta stwierdzi z urzędu, bez odszkodowania, wygaśnięcie dotychczasowej decyzji.”/-./

5.2.3.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia

Rozporządzenie określa (§1) szczegółowy sposób określania przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz o uzyskanie zezwolenia na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych, oraz stanowi, że:

„§ 2.1. Wymagania, o których mowa w § 1, obejmujące:

1) opis wyposażenia technicznego, uwzględniający wymagania dotyczące pojazdów, pojemników lub worków oraz bazy transportowej.

2) zabiegi sanitarne i porządkowe związane ze świadczonymi usługami,3) miejsca odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnychokreśla się w sposób precyzyjny, zrozumiały, niedyskryminujący, nieograniczający konkurencji oraz nieutrudniający dostępu do rynku przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

2. Określenie wymagań, o których mowa w ust. 1, następuje w sposób zgodny z wojewódzkim i gminnym planem gospodarki odpadami oraz obowiązującymi przepisami, w tym regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.”;

§ 3.1. Wymagania, o których mowa w § 1, obejmujące:

1) opis wyposażenia technicznego zawierający wymagania odnośnie do bazy transportowej, 2) zabiegi sanitarne i porządkowe związane ze świadczonymi usługamiokreśla się w sposób precyzyjny, zrozumiały, niedyskryminujący, nieograniczający konkurencji oraz nieutrudniający dostępu do rynku przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych.

40 Dz. U z 2006 r. Nr 5, poz. 33.

95

2. Określenie wymagań, o których mowa w ust. 1, następuje w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami, w tym z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

§ 4.1. Wymagania dla przedsiębiorców ubiegających się o zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych

od właścicieli nieruchomości oraz o zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych wójt, burmistrz lub prezydent miasta podaje do publicznej wiadomości w formie elektronicznej na stronach internetowych urzędu gminy lub miasta oraz w formie pisemnej na ogólnodostępnych tablicach informacyjnych.

2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, mogą być ogłoszone w lokalnej prasie.”/-/.

5.2.3.4. Prawne standardy techniczne dla urządzeń stosowanych do odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

1. Wymagane standardy techniczne dla urządzeń służących do odbierania odpadów komunalnych, podane do publicznej wiadomości i zapisane w decyzji, określa zarządzenie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Standardy te powinny gwarantować bezpieczeństwo dla życia i zdrowia osób gromadzących odpady i pracowników świadczących usługi oraz dla środowiska. Oznacza to, że przedsiębiorcy ubiegający się o zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych są zobowiązani do spełnienia tych wymagań.

2. Podstawę dla opracowania tego zarządzania powinny stanowić:1) przepisy prawne i Polskie Normy zharmonizowane z tymi przepisami, 2) gminny plan gospodarki odpadami,

3. Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935):1) stanowi, że na system oceny zgodności z jej postanowieniami składają się:

a) przepisy określające zasadnicze i szczegółowe wymagania dotyczące wyrobów;b) przepisy oraz normy określające działanie podmiotów uczestniczących w procesie oceny

zgodności;2) definiuje pojęcia:

a) certyfikatu zgodności CE, który należy rozumieć jako dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z zasadniczymi wymaganiami;

b) deklaracji zgodności WE, rozumianej jako oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzające na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami;

c) normy zharmonizowanej normy krajowej wprowadzającej normy europejskie opracowane i zatwierdzone przez europejskie organizacje normalizacyjne na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję Europejską, których numery i tytuły zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

d) dyrektyw nowego podejścia dyrektywy Wspólnoty Europejskiej, uchwalone zgodnie z zasadami zawartymi w uchwale Rady Unii Europejskiej z dnia 7 maja 1985 r., w sprawie nowego podejścia do harmonizacji technicznej oraz normalizacji;

e) zasadniczych wymagań – rozumianych jako wymagania, które powinien spełniać wyrób wprowadzony do obrotu, określone w dyrektywach nowego podejścia;

f) szczegółowych wymagań rozumianych jako wymagania, które powinien spełniać wyrób wprowadzany do obrotu, określone w innych aktach prawnych Wspólnoty Europejskiej niż dyrektywy nowego podejścia;

3) wymaga, w art. 6 ust. 1, aby wprowadzane do obrotu wyroby, podlegały ocenie zgodności z:a) zasadniczymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 9

ust. 1 albo

96

b) szczegółowymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 10 ust. 1,

c) zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami określonymi w odrębnych ustawach;4) upoważnia producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela do wystawienia deklaracji

zgodności lub umieszczenia oznakowanie CE, zgodnie z wymaganiami określonymi w dyrektywach nowego podejścia, jeżeli poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził ich zgodność (art. 8 ust. 1);

5) w zakresie sposobu spełnienia zasadniczych wymagań art. 13 stanowi, że:a) wyrób spełnia zasadnicze wymagania, jeżeli jest zgodny z normami zharmonizowanymi (art. 13

ust. 1),b) w przypadku, gdy producent lub jego upoważniony przedstawiciel nie wykaże zgodności

wyrobu z normami zharmonizowanymi, jest on obowiązany wykazać zgodność wyrobu z zasadniczymi wymaganiami na podstawie innych dowodów (art. 13 ust. 2),

c) Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ogłasza, co najmniej raz na kwartał, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, numery i tytuły nowo ustanowionych norm zharmonizowanych wraz z tytułami aktów prawnych wdrażających dyrektywy nowego podejścia i miejscem ich publikacji. (art. 13 ust. 3);

6) nakłada na producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela obowiązek przechowywania dokumentacji dotyczącej wyrobów oraz wyników dokonanej oceny zgodności (art. 13a);

7) określa sposób sprawowania nadzoru nad wyrobami wprowadzonymi do obrotu (art. 38);8) podaje sposób prowadzenia rejestru wyrobów niezgodnych z zasadniczymi wymaganiami

przez Prezesa UOKiK (art. 39a);9) wprowadza odpowiedzialność karną wprowadzając karę grzywny w wysokości do 100 tys. zł,

za wprowadzanie do obrotu wyrobów niezgodnych z zasadniczymi wymaganiami.

5.2.3.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa41

Rozporządzenie wdraża postanowienia dyrektywy Unii Europejskiej 98/37/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. w sprawie zbliżenia prawa państw członkowskich, dotyczącego maszyn, zmienionej dyrektywą Unii Europejskiej 98/79/WE, w tym: zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wykonywania maszyn i elementów bezpieczeństwa wprowadzanych do obrotu oddzielnie, warunki i tryb dokonywania oceny zgodności maszyn i elementów bezpieczeństwa, rodzaje maszyn i elementów bezpieczeństwa, dla których, jest wymagany udział jednostki notyfikowanej w trakcie przeprowadzania procedury oceny zgodności, sposób oznakowania maszyn i elementów bezpieczeństwa, oraz:1) podaje, w poszczególnych rozdziałach, zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony

zdrowia dotyczące projektowania oraz wytwarzania maszyn i elementów bezpieczeństwa;2) zawiera:

a) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, dotyczące niektórych rodzajów maszyn,

b) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zapobiegające szczególnym zagrożeniom powodowanym przez przemieszczające się maszyny,

c) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zapobiegające szczególnym zagrożeniom związanym z podnoszeniem,

d) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, dotyczące maszyn przeznaczonych do pracy pod ziemią,

e) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, dotyczące szczególnych zagrożeń wynikających z podnoszenia i przenoszenia osób,

f) procedury oceny zgodności,

41 Dz. U. Nr 91, poz. 858

97

g) w załączniku nr 2 do rozporządzenia: „Wykaz maszyn i elementów bezpieczeństwa, dla których jest wymagany udział jednostki notyfikowanej w trakcie przeprowadzenia procedury oceny zgodności”; w punkcie 13 są wymienione „Ręcznie ładowane pojazdy asenizacyjne do odpadów z gospodarstw takich jak domowe, wyposażone w mechanizm prasujący.”, przy czym definicja pojazdu określonego w tym punkcie nie jest określeniem samochodu do odbioru odpadów (samochodu śmieciarki).

5.2.3.6. Normy zharmonizowaneNa podstawie art. 13 ust. 3 ustawy o systemie oceny zgodności Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ogłasza wykazy Polskich Norm przenoszących europejskie normy zharmonizowane z dyrektywami nowego podejścia. Z zakresu dotyczącego urządzeń służących do odbioru odpadów wymienić należy obwieszczenia Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego: 1) z dnia 29 lipca 2003 r. w sprawie wykazu norm zharmonizowanych (MP Nr 46, z dnia 9

października 2003 r., poz. 693) oraz 2) z dnia 19 grudnia 2003 r (M.P. Nr 7, z dnia 9 lutego 2004 r., poz. 117). W obwieszczeniach tych wymieniona jest norma PN-EN 1501-1:1999 „Pojazdy do usuwania odpadów z pojemników i związane z nimi mechanizmy załadowcze – Wymagania ogólne i wymagania dotyczące bezpieczeństwa – Pojazdy do usuwania odpadów z pojemników, ładowane od tyłu.” Norma: 1) określa konstrukcję, wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz sprawdzania pojazdów do

usuwania odpadów z pojemników i związane z tymi pojazdami mechanizmy załadowcze;. 2) definiuje nazwy poszczególnych elementów pojazdów do usuwania odpadów z pojemników

(PUOP), oraz określa:a) typy PUOP ładowanych z tyłu,b) zagrożenia i niebezpieczeństwa związane z pracą PUOP,c) wymagania dotyczące poszczególnych zespołów PUOP;d) zakres informacji, jakie producent jest zobowiązany zamieścić w instrukcji dla użytkownika,e) sposób sprawdzenia czy PUOP spełnia wymagania normy;

3) stanowi uzupełnienie podstawowych wymagań zawartych w dyrektywie 98/37/WE wdrożoną rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 91, poz. 858).

5.2.3.7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 lipca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska42

1. Rozporządzenie wdraża do przepisów krajowych postanowienia Dyrektywy Unii Europejskiej 2000/14/WE z dnia 8 maja 2000 r. w sprawie zbliżenia przepisów prawnych Państw Członkowskich dotyczących emisji hałasu do środowiska przez urządzenia używane na zewnątrz pomieszczeń. Dla urządzeń przeznaczonych do używania na zewnątrz pomieszczeń rozporządzenie to określa: 1) zasadnicze wymagania w zakresie emisji hałasu do środowiska;2) metody pomiaru hałasu;3) sposób oznakowania i oznaczenie gwarantowanego poziomu mocy akustycznej;4) wzór oznakowania;5) rodzaje urządzeń podlegających ograniczeniu emisji hałasu, dla których w procesie oceny

zgodności jest niezbędny udział jednostki notyfikowanej;6) rodzaje urządzeń podlegających tylko oznaczeniu gwarantowanego poziomu mocy

akustycznej, dla których proces oceny zgodności jest objęty deklarowaniem zgodności przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela.

2. W rozporządzeniu „gwarantowany poziom mocy akustycznej” zdefiniowany został jako poziom mocy akustycznej uwzględniający niepewność pomiaru wynikającą ze zmienności produkcji i

42 Dz. U. Nr 138, poz. 1316.

98

procedur pomiarowych, w zakresie którego producent lub jego upoważniony przedstawiciel stwierdza, że zgodnie z zalecaną i zastosowaną aparaturą pomiarową wielkość mocy akustycznej wskazana w dokumentacji technicznej nie została przekroczona.

3. Rodzaje urządzeń podlegających ograniczeniu emisji hałasu określa załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia. Wśród wymienionych urządzeń znajduje się „wywrotka (<500 kW)” zdefiniowana jako „samobieżna maszyna kołowa lub gąsienicowa posiadająca otwarte nadwozie, która transportuje i zrzuca na usypisko materiał albo go rozrzuca. Wywrotki mogą być wyposażone w integralny osprzęt samozaładowczy.”

4. Rodzaje urządzeń podlegających tylko oznaczeniu gwarantowanego poziomu mocy akustycznej określa Załącznik nr 2 do powyższego rozporządzenia. Wśród urządzeń wymienionych w tym załączniku znajduje się m.in.:1) pojazd do zbierania odpadów – zdefiniowany jako „Pojazd przeznaczony do zbierania i

transportowania odpadów komunalnych, ładowany z kontenerów lub ręcznie. Pojazd do zbierania odpadów składa się z podwozia z kabiną, na którym jest montowane nadwozie. Pojazd ten może być wyposażony w urządzenie do podnoszenia kontenera.”,

2) samojezdny kontener na odpady – zdefiniowany jako „zamykany pokrywą zbiornik na kołach, przeznaczony do czasowego gromadzenia odpadów.”

5. W załączniku 3 do rozporządzenia zostały określone „metody pomiaru hałasu emitowanego przez urządzenie”. Odbieranie ww. odpadów wiąże się z wyborem środków transportu dostosowanych do zakresu prowadzonej zbiórki selektywnej, rodzaju urządzeń przeznaczonych do zbierania na terenie nieruchomości oraz częstotliwości i sposobu pozbywania się zebranych odpadów z nieruchomości określonych w stosownej uchwale rady gminy;

5.2.3.8 Standardy organizacyjne dla gospodarowania odpadami komunalnymi

1. Obowiązkowe standardy organizacyjne dla działań związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi wyznaczają ustawy:

1) z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach,2) z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,3) z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.)

Standardy te zapisane są w formie obowiązków podmiotów uczestniczących w zarządzaniu gospodarką odpadami i nieczystościami ciekłymi (gminy, związki gmin, przedsiębiorcy, właściciele nieruchomości, mieszkańcy). Art. 19 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96 poz. 959) do tytułu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dodaje odnośnik nr 1, zgodnie z którym standardy organizacyjne zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi w gminie wynikające z tej ustawy zostały uznane za spełniające wymagania dyrektyw Unii Europejskiej wymienionych w tym przypisie.

2. Standardy organizacyjne dobrowolne dla działań związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi i nieczystościami ciekłymi wyznaczają:1) normy ISO 9001:2001, 2) normy ISO 14001 oraz 3) ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS). (Dz.

U. z 2004 r. Nr 70, poz. 631

99

5.2.3.9. Wzór wniosku o wydanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wg. opracowania pt. „Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych. Poradnik dla administracji”, Ministerstwo Środowiska, 2009

Przedsiębiorca (imię i nazwisko lub nazwa oraz adres i NIP) Miejscowość i data (nazwa organu właściwego do wydania decyzji)

WNIOSEK

o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1, 2 i 2b ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z późn. zm.) wnoszę o wydanie zezwolenia na okres ……….. (czas, na jaki wydane ma być zezwolenie do 10 lat).

Opis zamierzonej działalności (z uwzględnieniem następujących informacji): 1. oznaczenie przedmiotu oraz obszaru prowadzonej działalności, 2. zamierzony czas prowadzenia działalności wraz z wskazaniem terminu rozpoczęcia, 3. określenie środków technicznych, jakimi dysponuje ubiegający się o zezwolenie na prowadzenie

działalności objętej wnioskiem, 4. informacje o technologiach stosowanych lub przewidzianych do stosowania przy świadczeniu usług

w zakresie działalności objętej wnioskiem, 5. proponowane zabiegi z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej planowane po

zakończeniu działalności, 6. rodzaje odbieranych odpadów (uwaga: ze wskazaniem nazw i kodów odpadów zgodnie z rozporządzeniem

w sprawie katalogu odpadów), 7. opis sposobu realizacji obowiązku ograniczenia masy składowanych odpadów ulegających

biodegradacji. Punkt 6 wskazane jest wymienić w tabeli z podaniem liczby porządkowej (l.p.).

Do wniosku o zezwolenie dołączam:

1. wykaz podmiotów, którym będę przekazywał odpady oraz stosowne umowy, 2. zaświadczenie o braku zaległości podatkowych oraz zaległości w płaceniu składek na

ubezpieczenie zdrowotne lub społeczne, 3. fakultatywnie: ewentualne upoważnienie udzielone osobie działającej w imieniu wnioskodawcy.

…………………………………………………………podpis wnioskodawcy lub osoby przez niego upoważnionej

100

5.2.3.10.Wzór decyzji udzielającej zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wg opracowania pt. „Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych. Poradnik dla administracji”, Ministerstwo Środowiska, 2009

Oznaczenie organu Miejscowość i data Znak sprawy

DECYZJA

Na podstawie art. 9 ust. 1 i ust. 1a i b ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z późn. zm.) oraz art. 104 k.p.a.

po rozpatrzeniu wniosku (wymienić wnioskodawcę, datę wpłynięcia wniosku, nr pisma),

zezwalam na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i ustalam, co następuje: 1. przedmiot i obszar działalności objętej zezwoleniem (opis), 2. termin podjęcia działalności, 3. wymagania w zakresie jakości usług objętych zezwoleniem, 4. niezbędne zabiegi z zakresu ochrony środowiska i ochrony sanitarnej wymagane po zakończeniu

działalności objętej zezwoleniem, 5. wskazanie miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, 6. rodzaje odbieranych odpadów (uwaga: ze wskazaniem nazw i kodów odpadów zgodnie z rozporządzeniem

w sprawie katalogu odpadów),7. opis sposobu postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów, 8. ilość odpadów ulegających biodegradacji przeznaczonych do składowania, 9. opis sposobu realizacji obowiązku ograniczenia masy składowanych odpadów ulegających

biodegradacji, 10. inne wymagania szczególne wynikające z odrębnych przepisów (ze wskazaniem podstawy prawnej), w

tym wymagania dotyczące standardu sanitarnego wykonywania usług, ochrony środowiska i obowiązku prowadzenia odpowiedniej dokumentacji działalności objętej zezwoleniem.

Punkty 5-7 wskazane jest wymienić w tabeli z podaniem liczby porządkowej (l.p.).

Określam czas obowiązywania zezwolenia na .... (do 10 lat)

UZASADNIENIE

TREŚĆ: Z udziałem stron /uczestników na prawach strony (wymienić w razie konieczności)...............………… Pouczenie o przysługującym prawie do odwołania Od decyzji niniejszej służy stronom odwołanie do: Samorządowego Kolegium Odwoławczego z siedzibą w ......

za pośrednictwem – (oznaczenie organu) w terminie czternastu dni od dnia jej doręczenia.

pieczęć okrągłapodpis organu lub osoby upoważnionej

pieczątka osoby upoważnionejOtrzymują:(strony)

101

5.2.4. Instrumenty kontrolne i sankcyjne

5.2.4.1. Ustawa Prawo ochrony środowiska43

Ustawa stanowi, że:1) w art. 7:

a) kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków tego zanieczyszczenia (ust. 1),

b) kto może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu (ust. 2);

2) w art. 376 pkt 1 organem ochrony środowiska na terenie gminy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta; art. 377383 określają kompetencje (zakres objęty właściwością) tych organów.

5.2.4.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Zgodnie z ustawą:1) w art. 5 ust. 6 nadzór nad realizacją obowiązków określonych w ust. 1444 sprawuje wójt,

burmistrz lub prezydent miasta, przy czym, cyt.:„7. W przypadku stwierdzenia niewykonania obowiązków, o których mowa w ust. 14 wójt

(burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku8. Ust. 7 nie dotyczy obowiązków, o których mowa w ust. 1 oraz 33b.9. Wykonywanie decyzji, o której mowa w ust. 7, podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy z

dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”;2) w art. 6 ust. 712, cyt.:

„6. Gmina jest obowiązana zorganizować odbieranie odpadów komunalnych oraz opróżnia-nie zbiorników bezodpływowych w przypadku właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umów, o których mowa w ust. 1.

7. Wójt, burmistrz, prezydent miasta wydaje z urzędu decyzję, w której ustala:1) obowiązek uiszczania opłat za odbieranie odpadów komunalnych lub opróżnianie zbiorników

bezodpływowych, 2) wysokość opłat wyliczonych z zastosowaniem stawek, o których mowa w ust. 2,

43 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r., Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150;44 „1. Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:

1) wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym,

.....................................3) zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w

regulaminie,3b)pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób

zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi,4) uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy

czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych,

5) realizację innych obowiązków określonych w regulaminie.2. Wykonywanie obowiązków, o których mowa w ust. 1, na terenie budowy należy do wykonawcy robót budowlanych.3. Uprzątnięcie i pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z przystanków komunikacyjnych oraz z

wydzielonych krawężnikiem lub oznakowaniem poziomym torowisk pojazdów szynowych należy do obowiązków przedsiębiorców użytkujących tereny służące komunikacji publicznej.

4. Obowiązki utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych należą do zarządu drogi. Do obowiązków zarządu drogi należy także:1) zbieranie i pozbywanie się odpadów zgromadzonych w urządzeniach do tego przeznaczonych i utrzymanie tych

urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym,2) pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości

przyległych do drogi publicznej,3) uprzątnięcie i pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników, jeżeli zarząd drogi pobiera

opłaty z tytułu postoju lub parkowania pojazdów samochodowych na takim chodniku.

102

3) terminy uiszczania opłat, o których mowa w pkt 1,4) sposób i terminy udostępniania urządzeń lub zbiorników w celu ich opróżnienia.

8. Decyzji, o której mowa w ust. 7 nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.9. Decyzja, o której mowa w ust. 7, jest wydana na okres 1 roku.

10. Decyzja, o której mowa w ust. 7, ulega przedłużeniu w drodze decyzji wydawanej z urzędu, na kolejny okres, jeżeli właściciel nieruchomości nie przedstawi, na co najmniej 3 miesiące przed upływem daty obowiązywania decyzji, umowy, w której termin rozpoczęcia wykonywania usługi nie jest późniejszy niż data utraty mocy obowiązującej decyzji.

11. Opłaty, o których mowa w ust. 7, są przychodem gminnego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

12. Do opłat stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, Nr 85, poz. 727 i Nr 86, poz. 732) z wyłączeniem art. 67, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.

3) w art. 8a i 8b, cyt.:„Art. 8a.

1. Przed podjęciem decyzji w sprawie wydania zezwolenia wójt, burmistrz lub prezydent miasta może:1) wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie jednak nie krótszym niż 14 dni,

brakującej dokumentacji poświadczającej, że przedsiębiorca spełnia warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania działalności objętej zezwoleniem,

2) dokonać kontrolnego sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie zezwolenia w celu stwierdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniem.

2. Przedsiębiorca jest zobowiązany niezwłocznie zgłaszać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta wszelkie zmiany danych określonych w zezwoleniu.

3. Odmowa wydania zezwolenia, jego zmiana i cofnięcie zezwolenia następuje w drodze decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Art. 8b.1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej

przedsiębiorcy w zakresie zgodności wykonywanej działalności z udzielonym zezwoleniem.2. Czynności kontrolne przeprowadza się na podstawie upoważnienia wydanego przez wójta,

burmistrza lub prezydenta miasta.3. Osoby upoważnione do dokonania kontroli są uprawnione w szczególności do:

1) wstępu na teren przedsiębiorcy w dniach i godzinach, w których jest lub powinna być wykonywania działalność objęta zezwoleniem,

2) żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępniania danych mających związek z przedmiotem kontroli.

4. (uchylony)45.5. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może upoważnić do dokonywania kontroli, o której mowa

w ust.1, inny organ administracji wyspecjalizowany w kontroli danego rodzaju działalności. Przepisy ust. 24 stosuje się odpowiednio.

6. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.46).”/-/;

4) w art. 9, cyt.: „2. Jeżeli przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie, nie wypełnia określonych w nim warunków,

organ, który wydał zezwolenie, wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszania tych 45 przez art.15 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o

zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 97) .- z dnie, 7 marca 2009 r.;46 zmiany tekstu jednolitego ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 88, poz. 587 oraz z 2008 r. Nr 70, poz.

416, Nr 116, poz. 732, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1367 05az z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 18, poz.. 97;

103

warunków. Jeżeli przedsiębiorca mimo wezwania nadal narusza te warunki, organ cofa, w drodze decyzji, zezwolenie bez odszkodowania.

3. Wygaśnięcie lub cofnięcie zezwolenia nie zwalnia przedsiębiorcy z wykonania określonych w zezwoleniu obowiązków dotyczących wymagań sanitarnych i ochrony środowiska.

4. Organ, który wydaje zezwolenie, określa, w drodze decyzji, zakres i sposób wykonywania obowiązków, o których mowa w ust. 3.”/-/;

5) w art. 10, cyt.:„Art. 10.

1. Kto prowadzi działalność określoną w art. 7 bez wymaganego zezwolenia – podlega karze aresztu lub karze grzywny.

2. Kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 – podlega karze grzywny.2a. Karze określonej w ust. 2 podlega także ten, kto nie wykonuje obowiązków określonych w

regulaminie.3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, toczy się według przepisów Kodeksu

postępowania w sprawach o wykroczenia.”/-/

5.2.4.3. Ustawa o odpadach

Ustawa o odpadach :1) w art. 34 zobowiązuje wójta, burmistrz lub prezydent miasta aby , w drodze decyzji, nakazał

posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania, wskazując sposób wykonania tej decyzji (ust. 1) a decyzja ta jest wydawana jest z urzędu (ust. 2);

2) w art. 36 ust. 1 zobowiązuje posiadacza odpadów, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, do prowadzenia ich ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych, przy czym, cyt. :

„1a.Ewidencja, o której mowa w ust. 1, w przypadku: 1) wytwórcy odpadów - powinna obejmować miejsce przeznaczenia odpadów, 2) posiadacza odpadów, który prowadzi działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania

odpadów powinna obejmować sposoby gospodarowania odpadami, a także dane o ich pochodzeniu.

2. Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów, o której mowa w ust. 1, nie dotyczy wytwórców odpadów komunalnych.

3. Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na własne potrzeby.

4. Ewidencję, o której mowa w ust. 1, prowadzi się, z zastrzeżeniem ust. 5, z zastosowaniem następujących dokumentów ewidencji odpadów: 1) karty ewidencji odpadu, prowadzonej dla każdego rodzaju odpadu odrębnie, 2) karty przekazania odpadu.

4a. Ewidencję, o której mowa w ust. 1, można prowadzić w systemie informatycznym, umożliwia-jącym poświadczenie dokumentów ewidencji odpadów za pomocą podpisu elektronicznego.

4b. W przypadku posiadacza odpadów, przekazującego odpady na składowisko oraz zarządzającego składowiskiem odpadów ewidencja, o której mowa w ust. 1, dodatkowo obejmuje: 1) podstawową charakterystykę odpadów,2) wyniki testów zgodności.

5. Prowadzący działalność wyłącznie w zakresie transportu odpadów prowadzi ewidencję z zastosowaniem tylko karty przekazania odpadu.

6. Dokumenty ewidencji odpadów powinny zawierać następujące dane: imię i nazwisko, adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby posiadacza odpadów lub prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów.

7. Posiadacz odpadów, który przejmuje odpad od innego posiadacza jest obowiązany potwierdzić przejęcie odpadu na karcie przekazania odpadu, o której mowa w ust. 4 pkt 2, wypełnionej przez posiadacza, który przekazuje ten odpad.

104

7a. Prowadzący działalność wyłącznie w zakresie transportu odpadów jest obowiązany do poświadczenia na karcie przekazania odpadu wykonania tej usługi.

8. Kartę przekazania odpadu sporządza się w odpowiedniej liczbie egzemplarzy, po jednym dla każdego z posiadaczy, o których mowa w ust. 7, oraz dla prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów.

9. Dopuszcza się sporządzanie zbiorczej karty przekazania odpadu, obejmującej odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów.

10. Posiadacz odpadów i prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany do przechowywania dokumentów sporządzonych na potrzeby ewidencji przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty, z zastrzeżeniem art. 37 ust. 4.”/-/;

3) w art. 37:a) zobowiązuje posiadacza odpadów prowadzącego ewidencję odpadów do sporządzenia na

formularzu zbiorczego zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów, które zawierać także imię i nazwisko, adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby posiadacza odpadów, przy czym, cyt.:

„3. Zbiorcze zestawienia danych, o których mowa w ust. 1 i 2, posiadacz odpadów lub wytwórca komunalnych osadów ściekowych jest obowiązany przekazać marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy.”/-/,

b) określa zasady funkcjonowania centralnej i wojewódzkich baz danych,c) w ust. 5 zobowiązuje ministra właściwego do spraw środowiska do, określenia w drodze

rozporządzenia, zakresu informacji oraz wzory formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych, w celu ujednolicenia tych zestawień,

d) zgodnie z ust. 6 marszałek województwa ma obowiązek prowadzić, na podstawie zbiorczych zestawień danych, informacji uzyskanych od starostów oraz sprawozdań i informacji o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji wojewódzką bazę danych, dotyczącą wytwarzania i gospodarowania odpadami wraz z rejestrem udzielanych zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz sporządzać raport wojewódzki i przekazywać ministrowi właściwemu do spraw środowiska,

e) ust. 7, 7a i 8 udostępniają, nieodpłatnie, wojewódzką bazy danych: ministrowi właściwemu do spraw środowiska, ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska, Zarządowi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewodom, starostom, wójtom, burmistrzom lub prezydentom miasta, wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska, zarządom wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz służbom statystyki publicznej, przy czym warunki i zakres dostępu do wojewódzkiej bazy danych, określa minister właściwy do spraw środowiska, w drodze rozporządzenia kierując się potrzebami ww organów, w zakresie danych niezbędnych do zarządzania środowiskiem.,

f) ust. 10 zobowiązuje ministra właściwego do spraw środowiska do prowadzenia centralnej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz do określenia w drodze rozporządzenia: niezbędnego zakresu informacji objętych obowiązkiem zbierania i przetwarzania, w celu

ujednolicenia systemu zbierania i przetwarzania danych (ust. 11), sposobu prowadzenia centralnej i wojewódzkiej bazy danych (ust. 12);

4) w art. 37a47:

47 dodanym przez art. 15 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 97) – wszedł w życie z dniem 7 marca 2009 r.;

105

„Art. 37a.Do kontroli działalności gospodarczej stosuje się przepisy rozdz. 5 ustawy z dnia 5 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.48).”/-/;

5) w art. 69a pkt 1, art. 70, art. 76 pkt, art. 79 i art. 79a:„Art. 69a

1. Kto poddaje odzyskowi lub unieszkodliwianiu niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych lub komunalne osady ściekowe poza obszarem województw, o których mowa w art. 9 ust. 3 i 4 podlega karze grzywny.

Art. 70.Kto:1) będąc zobowiązanym do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów pozbywa się ich lub przekazuje

podmiotom, które nie uzyskały wymaganych zezwoleń, lub 2) wbrew zakazom dotyczącym składowania odpadów lub niezgodnie z wymaganiami określonymi w

zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów składuje odpady, lub 3) w miejscach na ten cel nieprzeznaczonych magazynuje lub składuje odpady, lub 4) w celu spełniania kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania na składowiskach odpadów,

rozcieńcza lub sporządza mieszaniny odpadów ze sobą lub innymi substancjami lub przedmiotami, lub

5) powodując wzrost zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi lub środowiska, miesza odpady niebezpieczne różnych rodzajów lub odpady niebezpieczne z odpadami innymi niż niebezpieczne lub dopuszcza do mieszania tych odpadów, lub

6) bez wymaganego zezwolenia, prowadzi działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

podlega karze aresztu albo grzywny. Art. 76.

Kto: 6) będąc obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów lub przekazywania wymaganych

informacji lub zbiorczego zestawienia danych, nie wykonuje tego obowiązku albo wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze grzywny.

Art. 79.Orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 7078, następuje na zasadach i w trybie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.

Art. 79a.1. Stwierdzając naruszenie przez gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę, o którym

mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obowiązku w zakresie ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania, wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na podmiot do tego obowiązany, w drodze decyzji, opłatę sankcyjną w wysokości od 40 tysięcy do 200 tysięcy złotych, ustalając wysokość opłaty w zależności od stopnia niewykonania obowiązku.

2. Stwierdzając naruszenie przez podmiot, o którym mowa w ust. 1, obowiązku zorganizowania systemu selektywnego zbierania odpadów, wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na podmiot do tego obowiązany, w drodze decyzji, opłatę sankcyjną w wysokości od 10 tysięcy do 40 tysięcy złotych.

3. Termin płatności opłaty sankcyjnej w przypadku decyzji, o których mowa w ust. 1 i 2, wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzje stały się ostateczne.

4. W sprawach dotyczących opłat sankcyjnych, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), z wyłączeniem art. 67, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.

48 zmiany tekstu jednolitego ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 88, poz. 587 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 116, poz. 732, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1367 05az z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 18, poz.. 97;

106

5. Termin płatności opłat sankcyjnych, o których mowa w ust. 1 i 2, może zostać odroczony na wniosek podmiotów, o których mowa w ust. 1 i 2, jeżeli podejmą one działania zapewniające usunięcie przyczyny nałożenia opłaty, w okresie nie dłuższym niż 1 rok od dnia złożenia wniosku.

6. Wniosek o odroczenie terminu płatności opłaty sankcyjnej, zawierający harmonogram realizacji działania zapewniającego usunięcie przyczyny nałożonej opłaty, powinien zostać złożony do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska przed upływem terminu, w którym opłata powinna być uiszczona.

7. Decyzja o odroczeniu terminu płatności opłaty sankcyjnej ustala: 1) wysokość opłaty, której termin został odroczony, 2) opis działania realizowanego przez podmiot do tego obowiązany, 3) harmonogram realizacji działania, 4) termin odroczenia opłaty uwzględniający okres niezbędny do zrealizowania działania.

8. W przypadku terminowego zrealizowania działania będącego podstawą odroczenia terminu płatności opłaty sankcyjnej wojewódzki inspektor ochrony środowiska orzeka o umorzeniu opłaty.

9. Jeżeli działanie będące podstawą odroczenia terminu płatności opłaty sankcyjnej nie zostanie zrealizowane w terminie, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie decyzji o odroczeniu terminu płatności.

10. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 9, opłata sankcyjna podlega uiszczeniu wraz z odsetkami liczonymi od dnia terminu płatności opłaty.”/-/.

5.2.4.4. Kontrola działalności gospodarczej w ustawy z dnia 5 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej49, 50).

Rozdział 5 ustawy stanowi:„Art. 77.

1. Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców przeprowadzana jest na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że zasady i tryb kontroli wynikają z bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo z ratyfikowanych umów międzynarodowych.

2. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustaw szczególnych.

3. Zakres przedmiotowy kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy oraz organy upoważnione do jej przeprowadzenia określają odrębne ustawy.

4. Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, przysługuje odszkodowanie.

5. Dochodzenie roszczenia, o którym mowa w ust. 4, następuje na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach.

6. Dowody przeprowadzone w toku kontroli przez organ kontroli z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, jeżeli miały istotny wpływ na wyniki kontroli, nie mogą stanowić dowodu w żadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karno-skarbowym dotyczącym kontrolowanego przedsiębiorcy.

Art. 78.1. W razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu działalności gospodarczej

niezgodnie z przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia: zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności,

49 Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.50 zmiany tekstu jednolitego ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 88, poz. 587 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr

116, poz. 732, Nr 141, poz. 888, Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1367 05az z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 18, poz.. 97;

107

wójt, burmistrz lub prezydent miasta niezwłocznie zawiadamia właściwe organy administracji publicznej.

2. Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o podjętych czynnościach.

3. W przypadku braku możliwości zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni.

4. Decyzji nakazującej wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej w razie stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

Art. 79.1. Organy kontroli zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli.2. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku

gdy:1) kontrola ma zostać przeprowadzona na podstawie bezpośrednio

stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej;

2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;

3) kontrola jakości paliw jest przeprowadzana na postawie przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 oraz z 2008 r. Nr 157, poz. 976);

4) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.);

5) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;

6) przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

3. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się także w przypadkach określonych w art. 282c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Art. 79a.1. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów

kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, chyba że przepisy szczególne przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż trzeciego dnia od wszczęcia kontroli.

2. Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, na podstawie przepisów szczególnych, może dotyczyć jedynie przypadków, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego

108

popełnienia, a także gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.

3. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez osoby niebędące pracownikami organu kontroli, jeżeli przepisy odrębnych ustaw tak stanowią.

4. Do pracowników organu kontroli oraz osób, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) dotyczące wyłączenia pracownika, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

5. Zmiana osób upoważnionych do wykonania kontroli, zakresu przedmiotowego kontroli oraz miejsca wykonywania czynności kontrolnych wymaga każdorazowo wydania odrębnego upoważnienia. Zmiany te nie mogą prowadzić do wydłużenia przewidywanego wcześniej terminu zakończenia kontroli.

6. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera co najmniej:1) wskazanie podstawy prawnej;2) oznaczenie organu kontroli;3) datę i miejsce wystawienia;4) imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonania

kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej;5) oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą;6) określenie zakresu przedmiotowego kontroli;7) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;8) podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego

stanowiska lub funkcji;9) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy.

7. Dokument, który nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 6, nie stanowi podstawy do przeprowadzenia kontroli.

8. Zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu.9. W razie nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego

upoważnionej, czynności kontrolne mogą być wszczęte po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.

Art. 79b.W przypadku wszczęcia czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, przed podjęciem pierwszej czynności kontrolnej, osoba podejmująca kontrolę ma obowiązek poinformować kontrolowanego przedsiębiorcę lub osobę, wobec której podjęto czynności kontrolne, o jego prawach i obowiązkach w trakcie kontroli.

Art. 80.1. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez

niego upoważnionej.2 Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadkach gdy:

1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu

przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;

3) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

109

4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.

3. Kontrolowany jest obowiązany do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli, w szczególności w czasie jego nieobecności.

4. Do czasu trwania kontroli, o którym mowa w art. 83 ust. 1, nie wlicza się czasu nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, jeżeli stanowi to przeszkodę w przeprowadzeniu czynności kontrolnych.

5. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej albo niewykonania przez kontrolowanego obowiązku, o którym mowa w ust. 3, czynności kontrolne mogą być wykonywane w obecności innego pracownika kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.

Art. 80a.1. Kontrolę przeprowadza się w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu

wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez kontrolowanego.

2. Kontrola lub poszczególne czynności kontrolne, za zgodą kontrolowanego, mogą być przepro-wadzane również w siedzibie organu kontroli, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.

Art. 80b.Czynności kontrolne powinny być przeprowadzane w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowania kontrolowanego przedsiębiorcy. W przypadku gdy przedsiębiorca wskaże na piśmie, że przeprowadzane czynności zakłócają w sposób istotny działalność gospodarczą przedsiębiorcy, konieczność podjęcia takich czynności powinna być uzasadniona w protokole kontroli.

Art. 81.1. Przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie

książkę kontroli oraz upoważnienia i protokoły kontroli. Książka kontroli może mieć formę zbioru dokumentów. Książka kontroli służy przedsiębiorcy do dokumentowania liczby i czasu trwania kontroli jego działalności.

1a. Książka kontroli może być prowadzona także w formie elektronicznej. Przedsiębiorca, który prowadzi książkę kontroli w formie elektronicznej, dokonuje wpisów oraz aktualizacji danych zawartych w książce kontroli. Domniemywa się, że dane zawarte w książce kontroli prowadzonej w formie elektronicznej znajdują potwierdzenie w dokumentach przechowywanych przez przedsiębiorcę.

2. Książka kontroli zawiera wpisy dokonywane przez organ kontroli. Wpisy obejmują:1) oznaczenie organu kontroli;2) oznaczenie upoważnienia do kontroli;3) zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli;4) daty podjęcia i zakończenia kontroli;5) zalecenia pokontrolne oraz określenie zastosowanych środków

pokontrolnych;6) uzasadnienie braku zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia

kontroli;7) uzasadnienie wszczęcia kontroli, o której mowa w art. 79a ust. 2;

110

8) uzasadnienie zastosowanych wyjątków, o których mowa w art. 79, 80, 82 i 83;

9) uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli, o którym mowa w art. 83 ust. 3 i 3a;

10)uzasadnienie czasu trwania przerwy, o której mowa w art. 83a ust. 3.3. Przedsiębiorca jest obowiązany dokonywać w książce kontroli wpisu

informującego o wykonaniu zaleceń pokontrolnych bądź wpisu o ich uchyleniu przez organ kontroli lub jego organ nadrzędny albo sąd administracyjny.

Art. 81a.1. W przypadku wszczęcia kontroli, przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie

okazać kontrolującemu książkę kontroli, o której mowa w art. 81 ust. 1, albo kopie odpowiednich jej fragmentów lub wydruki z systemu informatycznego, w którym prowadzona jest książka kontroli, poświadczone przez siebie za zgodność z wpisem w książce kontroli.

2. Przedsiębiorca jest zwolniony z okazania książki kontroli, jeżeli jej okazanie jest niemożliwe ze względu na udostępnienie jej innemu organowi kontroli. W takim przypadku przedsiębiorca okazuje książkę kontroli w siedzibie organu kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia zwrotu tej książki przez organ kontroli.

Art. 82.1. Nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli

działalności przedsiębiorcy. Nie dotyczy to sytuacji, gdy:1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu

przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;

3) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;

5) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu;

6) przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej;

7) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.

1a. Jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą w więcej niż jednym zakładzie lub innej wyodrębnionej części swojego przedsiębiorstwa, zasada określona w ust. 1 zdanie pierwsze odnosi się do zakładu lub części przedsiębiorstwa, z zastrzeżeniem ust. 1b.

1b. W zakładzie lub części przedsiębiorstwa, w której przeprowadzana jest kontrola, dopuszczalne jest równoczesne przeprowadzenie czynności kontrolnych niezbędnych do zakończenia innej kontroli u tego przedsiębiorcy.

1c. Przepisu ust. 1a nie stosuje się do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 104 i 105.

111

2. Jeżeli działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu, organ kontroli odstąpi od podjęcia czynności kontrolnych oraz może ustalić z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli.

Art. 83.1. Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku

kalendarzowym nie może przekraczać:1) w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych;2) w odniesieniu do małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych;3) w odniesieniu do średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych;4) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.

2. Ograniczeń czasu kontroli nie stosuje się, w przypadkach gdy:1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu

przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;

3) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;

5) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu;

6) przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej;

7) kontrola dotyczy podmiotów, którym na mocy odrębnych przepisów właściwy organ wydał decyzję o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi – w zakresie związanym z wykonaniem tej decyzji;

8) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.

3. Przedłużenie czasu trwania kontroli jest możliwe jedynie z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Uzasadnienie doręcza się przedsiębiorcy i wpisuje do książki kontroli przed podjęciem dalszych czynności kontrolnych. Przedłużenie czasu trwania kontroli nie może naruszać terminów, o których mowa w ust. 1.

3a. Przedłużenie czasu trwania kontroli możliwe jest także, jeżeli w toku kontroli zostanie ujawnione zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej równowartość 10% kwoty zadeklarowanego zobowiązania podatkowego lub straty, albo w przypadku ujawnienia faktu niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku.

3b. Organ kontroli zawiadamia kontrolowanego o ujawnionych okolicznościach, o których mowa w ust. 3a, jednocześnie wskazując zgromadzony w tym zakresie materiał dowodowy. Uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli umieszcza się w książce kontroli i protokole kontroli.

3c. Czas trwania kontroli, o której mowa w ust. 3a, nie może spowodować przekroczenia odpowiednio dwukrotności czasu określonego w ust. 1.

112

4. Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przedsiębiorcę, można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku kalendarzowym, a czas jej trwania nie może przekraczać 7 dni. Czasu trwania powtórnej kontroli nie wlicza się do czasu, o którym mowa w ust. 1.

Art. 83a.1. Organ kontroli może, po pisemnym zawiadomieniu przedsiębiorcy, przerwać

kontrolę na czas niezbędny do przeprowadzenia badań próbki produktu lub próbki kontrolnej, jeżeli jedyną czynnością kontrolną po otrzymaniu wyniku badania próbki będzie sporządzenie protokołu kontroli. Czasu przerwy nie wlicza się do czasu, o którym mowa w art. 83 ust. 1, o ile podczas przerwy przedsiębiorca miał możliwość wykonywania działalności gospodarczej oraz miał nieograniczony dostęp do prowadzonej przez siebie dokumentacji i posiadanych rzeczy, z wyjątkiem zabezpieczonej w celu kontroli próbki.

2. W przypadku określonym w ust. 1, doręczenie przedsiębiorcy protokołu kontroli nie wymaga ponownego wszczęcia kontroli, a dnia, w którym doręczono przedsiębiorcy protokół kontroli, nie wlicza się do czasu trwania kontroli. Dopuszcza się doręczenie protokołu kontroli w trakcie trwania kontroli innego organu.

3. Uzasadnienie czasu trwania przerwy organ kontroli obowiązany jest wpisać do książki kontroli przedsiębiorcy.

4. Przerwa, o której mowa w ust. 1, nie stanowi przeszkody do przeprowadzenia w czasie jej trwania kontroli przez inny organ kontroli.

Art. 84.Przepisów art. 82 i 83 nie stosuje się wobec działalności przedsiębiorców w zakresie objętym:

1) (uchylony)2) nadzorem nad rynkiem kapitałowym, na podstawie ustawy z dnia 29 lipca

2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1537, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 i Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 50, poz. 331), ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych;

3) nadzorem bankowym, na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2, z późn. zm.), oraz nadzorem nad instytucjami pieniądza elektronicznego, na podstawie ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych;

4) nadzorem ubezpieczeniowym, na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej oraz ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. Nr 124, poz. 1153, z późn. zm.);

5) nadzorem emerytalnym, na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 623 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 141, poz. 1178), ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych;

113

[6)nadzorem weterynaryjnym, na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.), ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o weterynaryjnej kontroli granicznej (Dz. U. Nr 165, poz. 1590, z 2004 r. Nr 69, poz. 625, z 2006 r. Nr 17, poz. 127 oraz z 2007 r. Nr 133, poz. 920), ustawy z dnia 10 grudnia 2003 r. o kontroli weterynaryjnej w handlu (Dz. U. z 2004 r. Nr 16, poz. 145 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 127), ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842), ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 69, poz. 625, z późn. zm.), ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127 i Nr 171, poz. 1225 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 429) oraz ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz. U. Nr 144, poz. 1045);] (uchylony?);

7) nadzorem sanitarnym na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851, z późn, zm.) i ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225), w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa żywności.

Art. 84a.Przepisów art. 79, 79a, 80, 80a, art. 81 ust. 2, art. 81a, 82 i 83 nie stosuje się wobec działalności gospodarczej przedsiębiorców w zakresie objętym:

1) szczególnym nadzorem podatkowym, na podstawie ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 156, poz. 1641, z późn. zm.);

2) nadzorem weterynaryjnym, na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.), ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, Nr 227, poz. 1505 i Nr 234, poz. 1570), ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o weterynaryjnej kontroli granicznej (Dz. U. Nr 165, poz. 1590, z późn. zm)), ustawy z dnia 10 grudnia 2003 r. o kontroli weterynaryjnej w handlu (Dz. U. z 2004 r. Nr 16, poz. 145, z 2006 r. Nr 17, poz. 127 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 916), ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842, z późn. zm.), ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342), ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz. U. Nr 144, poz. 1045 oraz z 2008 r. Nr 144 poz. 899);

3) kontrolą administracji rybołówstwa, na podstawie ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz. U. Nr 62, poz. 574, z 2005 r. Nr 96, poz. 807, z 2006 r. Nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125);

4) kontrolą związaną z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego dokonywaną w urzędzie celnym albo w miejscu wyznaczonym lub uznanym przez organ celny, na podstawie przepisów celnych albo graniczną kontrolą fitosanitarną dokonywaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849 i Nr 227, poz. 1505);

5) kontrolą przemieszczających się środków transportu, osób z nich korzystających oraz towarów nimi przewożonych, na podstawie ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej, ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z późn. zm.);

6) zakupem produktów lub usług sprawdzającym rzetelność usługi, na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 25, z późn. zm.);

114

7) sprzedażą dokonywaną poza punktem stałej lokalizacji (sprzedaż obwoźna i obnośna na targowiskach w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844, z późn. zm.).

Art. 84b.1. Przepisów art. 79, art. 82 ust. 1 i art. 83 ust. 1 nie stosuje się do kontroli

wszczętej w toku postępowania prowadzonego w wyniku złożenia wniosku przez przedsiębiorcę we własnej sprawie, na podstawie przepisów odrębnych ustaw oraz bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego.

2. Ilekroć w przepisach ustaw odrębnych oraz bezpośrednio stosowanych przepisach powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego używa się pojęć: zawiadomienie, wezwanie, zgłoszenie, których celem jest wszczęcie kontroli działalności gospodarczej przez właściwy organ kontroli, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 84c.1. Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez

organy kontroli czynności z naruszeniem przepisów art. 79-79b, art. 80 ust. 1 i 2, art. 82 ust. 1 oraz art. 83 ust. 1 i 2, z zastrzeżeniem art. 84d.

2. Sprzeciw przedsiębiorca wnosi na piśmie do organu podejmującego i wykonującego kontrolę. O wniesieniu sprzeciwu przedsiębiorca zawiadamia na piśmie kontrolującego.

3. Sprzeciw wnosi się w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez organ kontroli. Przedsiębiorca musi uzasadnić wniesienie sprzeciwu.

4. W przypadku gdy naruszenie przepisu art. 83 ust. 1 wystąpiło w trakcie prowadzonej kontroli, bieg terminu, o którym mowa w ust. 3, rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie limitu czasu trwania kontroli.

5. Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie czynności kontrolnych przez organ kontroli, którego sprzeciw dotyczy, z chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu do czasu rozpatrzenia sprzeciwu, a w przypadku wniesienia zażalenia do czasu jego rozpatrzenia.

6. Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie biegu czasu trwania kontroli od dnia wniesienia sprzeciwu do dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 9, albo do dnia, o którym mowa w ust. 12, z zastrzeżeniem ust. 7.

7. W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę zażalenia, o którym mowa w ust. 10, wstrzymanie biegu czasu trwania kontroli następuje do dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10, albo do dnia, o którym mowa w ust. 13.

8. W przypadku wniesienia sprzeciwu organ kontroli może, w drodze postanowienia, dokonać zabezpieczenia dowodów mających związek z przedmiotem i zakresem kontroli, na czas rozpatrzenia sprzeciwu. Zabezpieczeniu podlegają dokumenty, informacje, próbki wyrobów oraz inne nośniki informacji, jeżeli stanowią lub mogą stanowić dowód w toku kontroli.

9. Organ kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu, rozpatruje sprzeciw oraz wydaje postanowienie o:1) odstąpieniu od czynności kontrolnych;2) kontynuowaniu czynności kontrolnych.

10. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 9, przedsiębiorcy przysługuje zażalenie w terminie 3 dni od dnia otrzymania postanowienia. Rozstrzygnięcie zażalenia

115

następuje w drodze postanowienia, nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego wniesienia.

11. W przypadku wydania postanowienia, o którym mowa w ust. 9 pkt 2, organ kontroli może kontynuować czynności kontrolne od dnia, w którym postanowienie doręczono przedsiębiorcy, a w przypadku wniesienia zażalenia, od dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10.

12. Nierozpatrzenie sprzeciwu w terminie, o którym mowa w ust. 9, jest równoznaczne w skutkach z wydaniem przez organ właściwy postanowienia, o którym mowa w ust. 9 pkt 1.

13. Nierozpatrzenie zażalenia w terminie, o którym mowa w ust. 10, jest równoznaczne w skutkach z wydaniem przez organ właściwy postanowienia uznającego słuszność wniesionego zażalenia.

14. Postanowienie, o którym mowa w ust. 8, wygasa z mocy ustawy w dniu następującym po dniu doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 9, a w przypadku, o którym mowa w ust. 12, w dniu następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia sprzeciwu, z zastrzeżeniem ust. 15.

15. W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę zażalenia postanowienie, o którym mowa w ust. 8, wygasa w dniu następującym pod dniu doręczenia przedsiębiorcy postanowienia, o którym mowa w ust. 10, a w przypadku, o którym mowa w ust. 13, w dniu następującym po dniu upływu terminu do rozpatrzenia zażalenia.

16. Do postępowań, o których mowa w ust. 9 i 10, w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 84d.Wniesienie sprzeciwu nie jest dopuszczalne, gdy organ przeprowadza kontrolę, powołując się na przepisy art. 79 ust. 2 pkt 2, art. 80 ust. 2 pkt 2, art. 82 ust. 1 pkt 2, art. 83 ust. 2 pkt 2 i art. 84a.”/-/

5.2.4.5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów51

1. Wzór karty ewidencji odpadu (Załącznik nr 1)

Karta ewidencji odpaduaNr karty Rok ewidencji

Kod odpaduRodzaj odpaduProcentowa zawartość PCB w odpadzie b

Posiadacz odpadów c Adres d

Nr REGON Telefon/faxDziałalność w zakresie: e

W Zb Tr Od Un

Miesiąc Masa wytwo-rzonych

Masa przyjętych odpadów Mgf

Nr karty przekazania

odpadu

Gospodarowanie odpadamiWe własnym zakresie odpady przekazane

innemu posiadaczowi odpadów Im

ię

i

51 Dz. U. Nr 30, poz. 213.

116

odpadów Mgf

nazw

isko

oso

by s

porz

a-dz

ając

ej

Mas

a M

gf,g

Met

oda

odzy

sku

Rh

Met

oda

unie

szko

dliw

iani

a D

i

Mas

a prz

ezna

czon

ych

do

pono

wne

go u

życi

a pr

zedm

io-tó

w w

ypos

ażen

ia i

częś

ci [M

g]j

Masa Mgf

Nr karty przeka-zania

odpadu

Objaśnienia:a Nie dotyczy komunalnych osadów ściekowych stosowanych w celach, o których mowa w art. 43 ust. 1 ustawy z dnia

27 kwietnia o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm.) oraz prowadzącego zakład przetwarzania, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495)

b Dotyczy działalności w zakresie unieszkodliwiania PCBc Imię i nazwisko lub nazwa posiadacza odpadów. W przypadku odpadów komunalnych kartę wypełnia przedsiębiorca,

który uzyskał zezwolenie naprowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.z 2005 r. Nr 236, poz. 2008), lub gminna jednostka organizacyjna, o której owa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

d Adres zamieszkania lub siedziby posiadacza odpadów.e Zaznaczyć symbolem X odpowiednią odpowiedź: W - wytwarzanie odpadów, Zb - zbieranie odpadów,

Tr - transport odpadów, Od - odzysk odpadów, Un - unieszkodliwianie odpadów.f Podać masę odpadów z dokładnością do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne, co

najmniej do trzeciego miejsca po przecinku dla odpadów niebezpiecznych.g Podać masę odpadów zagospodarowanych we własnym zakresie. W przypadku prowadzącego stację masę odpadów

zagospodarowanych we własnym zakresie łącznie z masą przeznaczonych do ponownego użycia przedmiotów wyposażenia i części pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji.

h Symbole R określają działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji lub materiałów, lub energii, wraz z ich wykorzystaniem według załącznika nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach

i Symbole D określają procesy unieszkodliwiania według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.

j Podać masę przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów wycofanych z eksploatacji, przeznaczonych do ponownego użycia, powstałych na skutek przetworzenia w stacji demontażu.:

2. Wzór karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych (Załącznik nr 2)

KARTA EWIDENCJI KOMUNALNYCH OSADÓW ŚCIEKOWYCH a

Nr karty Rok kalendarzowyWytwórca komunalnych osadów ściekowych b Adres c

Nr REGON Telefon/faks

Rodzaj obróbki komunalnych osadów ściekowych przeprowadzonej przez ich wytwórcę

Skład i właściwości komunalnych osadów ściekowychOdczyn pH Zawartość metali ciężkich [mg/kg s.m.]Zawartość suchej masy (s.m.) [%] OłówZawartość substancji organicznych [% s..m.] KadmZawartość aztu ogólnego [% s.m.]w tym azotu amonowego [% s.m.]

ChromMiedź

Zawartość fosforu ogólnego [% s.m.] NikielZawartość wapnia i magnezu [% s.m.] RtęćLiczba żywych jaj pasożytów Cynk

117

Postać osadów: Płynna TAK NIE Ziemista TAK NIE Mazista TAK NIE

MiesiącMasa

wytworzonych osadów [Mg] e

Masa zastosowanych osadów [Mg] e

Posiadacz osadów f Adres g

Miejsce zastosowania

osadów h

Powierzchnia zastosowania osadów [ha]

Typ gleby i

Objaśnienia a Dotyczy komunalnych osadów ściekowych stosowanych w celach, o których mowa w art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 27

kwietnia 2001 r. o odpadach.b Imię i nazwisko lub nazwa wytwórcy komunalnych osadów ściekowych.c Adres zamieszkania lub siedziby wytwórcy komunalnych osadów ściekowych.d Zaznaczyć symbolem właściwą odpowiedź.e Podać masę rzeczywistą komunalnych osadów ściekowych z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po

przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne.f Imię i nazwisko lub nazwa posiadacza odpadów stosującego komunalne osady ściekowe.g Adres zamieszkania lub siedziby posiadacza odpadów stosującego komunalne osady ściekowe.h Podać miejsce zastosowania komunalnych osadów ściekowych: nazwa województwa, powiatu, gminy, numer działki i

obrębu geodezyjnego. i Podać typ gleby: lekka, średnia, ciężka.

118

3. Wzór karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Załącznik nr 3)

KARTA EWIDENCJI ZUŻYTEGO SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I EKLEKTRONICZNEGO a

Nr karty Rok kalendarzowyKod odpadu Nr karty przekazania odpaduRodzaj odpaduNumer i nazwa grupy sprzętu b Masa [Mg] c

Numer i nazwa rodzaju sprzętu b

Prowadzący zakład przetwarzania d Adres e

Nr rejestrowy f Nr REGON NUP Telefon/faks

Działalność w zakresie: g

W Zb Od Un

Wytwaranie odpadów w wynikudemonta zu zużytego sprzętu

Gospodarowanie odpadami powstaływmi w wyniku demontażu zużytego sprzetu

Miesiąc Kod odpadu

Rodzaj odpadu

Masa wytwo-rzonych odpadów

[Mg]

We wlasnym zakresieOdpady przkazane

innemu posiadaczowi odpadow

Imię

i na

zwis

ko o

soby

sp

orzą

dzaj

ącej

mas

a [M

g] c,

h

met

oda

odzy

sku

R i

met

oda

unie

szko

dliw

iani

a D

j

Mas

a zu

żyte

go sp

rzęt

u pr

zena

czon

ego

do

pono

wne

go u

zyci

a [M

g]

Mas

a cz

ęści

skła

dow

ych

po

chod

zący

ch z

e zu

żyte

go sp

rzęt

u pr

zezn

aczo

nych

do

pono

wne

go u

życi

a [M

g] k

Masa[Mg] c

Nr karty przekazania

odpadu

Objaśnienia a Dotyczy prowadzącego zakład przetwarzania, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie

elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. Nr 180, poz. 1495).b Numer i nazwa grupy sprzętu oraz numer i nazwa rodzaju sprzętu określone w załączniku Ne 1 do ustawy z dnia 29 lipca

2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.c Podać masę odpadów z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż

niebezpieczne ; co najmniej do trzeciego miejsca po przecinku dla odpadów niebezpiecznych.d Imię i nazwisko lub nazwa prowadzącego zakład przetwarzania, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o

zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.e Adres zamieszkania lub siedziby prowadzącego zakład przetwarzania, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r.

o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznymf Numer rejestrowy nadany prowadzącemu zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przez

Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

g Zaznaczyć symbolem właściwą odpowiedź: W – wytwarzanie odpadów, Zb – zbieranie odpadów, Od – odzysk odpadów, Un – unieszkodliwianie odpadów.

h Podać masę odpadów zagospodarowanych we własnym zakresie łącznie z masą zużytego sprzętu przeznaczonego do ponownego użycia i masa części składowych pochodzących ze zużytego sprzętu przeznaczonych do ponownego użycia.

i Symbole R określają procesy odzysku polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji lub materiałów lub energii wraz z ich wykorzystaniem zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach.

j Symbole D określają procesy unieszkodliwiania odpadów zgodnie z załącznikiem nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.

119

k Podać masę części składowych pochodzących ze zużytego sprzętu przeznaczonych do ponownego użycia, powstałych na skutek przetworzenia w zakładzie przetwarzania, którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

4. Wzór karty przekazania odpadu (Załącznik nr 4)

KARTA PRZEKAZANIA ODPADUNr kartya Rok kalendarzowy

Posiadacz odpadów, który przekazuje odpad b,c

Prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów b,d

Posiadacz odpadów, który przejmuje odpad b

Adres e Adres d,e Adres e

Telefon/fax Telefon / fax d

Nr REGON Nr REGON d

Miejsce przeznaczenia odpadów f

Kod odpadu Rodzaj odpadu

Data/miesiąc g Masa przekazanych odpadów h

Mg Numer rejestracyjny pojazdu,

przyczepy lub naczepy d,i

Potwierdzam przekazanie odpadu

data, pieczęć i podpis

Potwierdzam wykonanie usługi transportu odpadu d

data, pieczęć i podpis

Potwierdzam przyjęcie odpadu

data, pieczęć i podpisObjaśnienia:a Numer nadawany jest przez posiadacza odpadów, który przekazuje odpad..

b Imię i nazwisko lub nazwa posiadacza odpadów c W przypadku odpadów komunalnych kartę wypełnia przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie naprowadzenie

działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008), lub gminna jednostka organizacyjna, o której owa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

d W przypadku gdy odpad jest transportowany kolejno przez dwóch lub więcej prowadzących działalność zakresie transportu odpadów, w oznaczonych rubrykach należy podać wymagane dane i podpisy wszystkich prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów z zachowaniem kolejności transportowania odpadu.

e Adres zamieszkania lub siedziby podmiotu.g W przypadku odpadów niebezpiecznych podać datę przekazania odpadu. Karta może być stosowana jako jednorazowa

karta przekazania odpadu lub jako zbiorcza karta przekazania odpadu, obejmująca odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów.

h Podać masę odpadów z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne; co najmniej do trzeciego miejsca po przecinku dla odpadów niebezpiecznych.

I Dotyczy odpadów niebezpiecznych.

120

5.2.4.6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych52

1. Wzory formularzy do sporządzania (i przekazywania zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów (Załącznik nr 1):

1) Dział 1. Dane o posiadaczu odpadów

Dane o posiadaczu odpadów Rok sprawozdawczy:

Posiadacz odpadów 1) Adres 2)

Telefon / faksREGON3)NIP3)

Decyzja w zakresie gospodarki odpadami

Znak decyzji Data wydania Termin ważności Organ wydający

Wytwarzanie odpadówZbieranie odpadówOdzysk Unieszkodliwianie odpadów

Miejsce prowadzenia działalności

Adres 4)

Gmina5)

Data rozpoczęcia prowadzenia działalności Data zakonczenia prowadzenia działaności (jeśli dotyczy)Rodzaj prowadzonej działalności:6) W Zb Tr Od Un

Rodzaj prowadzonej działalności według klasyfikacji PKD7)

Dane o posiadaczu odpadówNr rejestrowy8)

Numer i nazwa grupy sprzętu9)

Numer i nazwa rodzaju sprzętu9)

2) Dział 2. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach wytworzonych odpadów10)

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów Masa wytworzonych odpadów |Mg|12)

masa odpadów sucha masa odpadów

3) Dział 3. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odebranych odpadów komunalnych11)

Lp. Kod odpadów

Rodzaj odpadów

Masa odebranych odpadów [Mg]12) Liczba obsługiwanych właścicieli

nieruchomości 13)ogółem z gospodarstw domowych

masa odpadów

sucha masa odpadów

masa odpadów

sucha masa odpadów ogółem

w tym z gospodarst

w domowych

52 Dz. U. z 2007 r. Nr 101, poz. 686.

121

4. Dział 4. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach zebranych odpadów

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów Masa wytworzonych odpadów |Mg|12)

masa odpadów sucha masa odpadów

5) Dział 5. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów poddanych odzyskowia) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów poddanych odzyskowi w instalacjach lub

urządzeniach:

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów

Ilość odpadów |Mg|12)

Proces odzyskuR14)masa

odpadów sucha masa

odpadów

b) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów poddanych odzyskowi poza instalacjami i urządzeniami

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów

Ilość odpadów |Mg|12)

Proces odzyskumasa

odpadów sucha masa

odpadów R14) Lp.15)

c) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów przekazanych w celu ich wykorzystania osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami, na ich własne potrzeby:

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów

Ilość odpadów |Mg|12)

Proces odzyskumasa

odpadów sucha masa

odpadów R14) Lp.15)

6) Dział 6. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach unieszkodliwionych odpadów:a) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach ilościach unieszkodliwionych odpadów w instalacjach lub

urządzeniach

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów

Ilość odpadów |Mg|12) Proces unieszkodliwiani

a D17)masa

odpadów sucha masa

odpadów

b) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach ilościach unieszkodliwionych odpadów poza instalacjami i urządzeniami

Lp. Kod odpadów Rodzaj odpadów

Ilość odpadów |Mg|12) Proces unieszkodliwianiamasa

odpadów sucha masa

odpadów D17) Lp.18)

122

7) Dział 7. Zbiorcze zestawienie danych o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadówi instalacji do termicznego przekształcania odpadów.

Lp.

Nazwa instalacji

lub urządzenia

Rodzaj instalacji 19)

Projektowana moc

przerobowa [Mg/rok]

Procesu[R lub D]200

Odpady poddane procesowi odzysku lub unieszkodliwienia w roku sprawozdawczym

Odpady powstające podczas procesu odzysku lub unieszkodliwiania

Kod odpadów

Rodzaj odpadów

Masa odpadów [Mg]12)

Kod odpadów

Rodzaj odpadów

Masa odpadów [Mg]12)

masa odpadów

sucha masa odpadów

masa odpadów

sucha masa odpadów

123

8) Dział 8. Zbiorcze zestawienie danych o składowiskach odpadów

Ogólne informacje 1 Nazwa składowiska odpadów 2 Adres składowiska odpadów3 Gmina4 Powiat5 Województwo6 REGON 3)

7 NIP 3)

8 Typ składowiska 21)

9 Nazwa i adres zarządzającego składowiskiem odpadów Decyzje

10 Decyzja lokalizacyjna (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji

11 Decyzja o warunkach zabu-dowy i zagospodarowania terenu (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji

12 Pozwolenie na budowę Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji; wskazać jeśli decyzja została uchylona

13 Pozwolenie na użytkowa-nie (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji

14 Decyzja o wykonaniu przeglądu ekologiczne-go na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy wprowadzającej 22)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji

15 Decyzja o dostosowaniu na podstawie art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy wprowadzającej 22) (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji, wyznaczony rok dostosowania

16 Czy decyzja o dostosowaniu została przedłużona?

Jeżeli tak, to na podstawie jakiej decyzji - podać: podstawę prawną, organ wydający, datę decyzji, wyznaczony rok dostosowania

17 Decyzja o dostosowaniu na podstawie art. 33 ust. 2 pkt 2 ustawy wprowadzającej22) (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji, wyznaczony rok dostosowania

18 Czy decyzja o dostosowaniu została przedłużona

Jeżeli tak, to na podstawie jakiej decyzji – podać: podstawę prawną, organ wydający, datę decyzji, wyznaczony rok dostosowania

19 Decyzja o zamknięciu składowiska na podstawie art. 33 ust. 6 ustawy wprowa-dzającej 22) (jeśli dotyczy)

Podać, organ wydający, datę wydania, znak decyzji, wyznaczony rok zamknięcia

20 Czy decyzja o zamknięciu została przedłużona

Jeżeli tak, to na podstawie jakiej decyzji – podać podstawę prawną , organ wydający, datę decyzji, znak decyzji, wyznaczony rok zamknięcia

21 Zgoda na zamknięcie wydzielonej części składowiska odpadów na podstawie art. 54 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji, wyznaczony rok zamknięcia oraz datę zaprzestania przyjmowania odpadów

22 Zgoda na zamknięcie składo-wiska odpadów na podstawie art. 54 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach

Podać organ wydający, datę wyda-nia, znak decyzji, wyznaczony rok zamknięcia oraz datę zaprzestania przyjmowania odpadów

23 Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji

24 Czy decyzja zatwierdzajaca Jeżeli tak, to wskazać na jaki

124

instrukcję eksploatacji składowiska była czasowa

okres

25 Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodli-wiania odpadów

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji, termin obowiązywania

26 Pozwolenie zintegrowane (jeśli dotyczy)

Podać organ wydający, datę wydania, znak decyzji,, termin obowiązywania

27 Czy składowisko jest przewidziane do uzyskania pozwolenia zintegrowanego

Jeżeli tak, to podać termin (planowany) złożenia wniosku

28 Czy dla składowiska była wydana decyzja w sprawie wstrzymania działalności

Jeżeli tak, to podać dane dotyczące decyzji –podstawę prawną, organ wydający, datę wydania, znak decyzji oraz termin wstrzymania

Dane techniczne29 Liczba kwater30 Liczba kwater eksploatowanych31 Liczba kwater zamkniętych 32 Pojemność całkowita [m3]33 Pojemność zapełniona łącznie z warstwami izolacyjnymi [m3]34 Powierzchnia w granicach korony [m2]35 Uszczelnienie [tak/nie]

naturalna bariera ekologiczna (miąższość, współczynnik filtracji)sztuczna bariera geologiczna (rodzaj, miąższość, współczynnik filtracji)izolacja syntetyczna (materiał, grubość)

36 Drenaż odcieków [tak/nie]warstwa drenażowa (miąższość, współczynnik filtracji) kolektory (materiał, średnica)ukształtowanie misy (nachylenie wzdłuż kolektorów i w kierunku kolektorów, %)zewnętrzny system rowów

37 Gromadzenie odcieków

[tak/nie]w specjalnych zbiornikach (pojemność, m3)

38 Postępowanie z odciekami

odprowadzanie do kanalizacji miejskiej [tak/nie]wywóz do oczyszczalni miejskiej [tak/nie]wykorzystanie do celów technologicznych (jakich/)oczyszczanie lub podczyszczanie we własnej oczyszczalni (odbiornik ścieków oczyszczonych)

39 Instalacja do odprowadza-nia gazu składowiskowe-go

[tak/nie]z emisją do atmosfery [tak/nie]spalanie w pochodni [tak/nie]odzysk energii [tak/nie]

40 Pas zieleni [tak/nie]szerokość pasa [m]

41 Ogrodzenie [tak/nie]42 Rejestracja wjazdów [tak/nie]43 Ewidencja odpadów [tak/nie]44 Waga [tak/nie]45 Urządzenie do mycia i

dezynfekcji[tak/nie]

125

46 Wykonywanie warstw izolacyjnych

[tak/nie]rodzaj materiałuw przypadku wykorzystywania odpadów podać kod i rodzaj odpadów

kod odpadów rodzaj odpadów

47 Monitoring w fazie przedeksploatacyjnej

opad atmosferyczny [tak/nie]kontrola wykonania elementów służących do monitoringu [tak/nie]wody powierzchniowe [tak/nie]wody podziemne [tak/nie]

48 Monitoring w fazie eksploatacyjnej lub poeksploatacyjnej

opad atmosferyczny [tak/nie]wody powierzchniowe [tak/nie]wody odciekowe [tak/nie]wody podziemne [tak/nie]gaz składowiskowy [tak/nie]osiadanie powierzchni składowiska [tak/nie]Struktura i skład odpadów [tak/nie]

Odpady49 Czy odpady są składowane w sposób nieselektywny? 23)

[tak / nie]50 Odpady poddane odzy-

skowi na składowisku odpadów w roku sprawozdawczym

Kod odpadu Rodzaj odpadu Masa odpadu [Mg] Cel wykorzystania odpadu

51 Masa odpadów dotychczas przyjęta do składowania (jeśli dotyczy) [Mg}

Kod odpadów Rodzaj odpadówMasa odpadów składowana w roku sprawozdawczym

[Mg]12)

masa odpadów sucha masa odpadów

9) Dział 9 . Zbiorcze zestawienie danych o spalarniach i współspalarniach odpadów

Typ instalacji24)

SP WSPNazwa instalacji Adres instalacji Współspalanie

% masy w ogólnej masie spalane-go paliwa konwencjonalnego………………………………….

Decyzja Znak Data wydania

Termin ważności Organ wydający

Pozwolenie na budowęPozwolenie na użytkowanie

Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadówDecyzja o wstrzymaniu działalnościPlanowana moc przerobowa [Mg/rok]Odzysk energii w roku sprawozdawczym [GJ/rok]

Oczyszczanie gazów lub pyłów

odpylenie25)

TAK NIEusuwanie metali ciężkich25)

TAK NIE

usuwanie dioksyn i furanów25)

TAK NIE

Inne26)

Monitoring gazów lub pyłów 27) TAK NIE

Przegląd ekologiczny25)

TAK NIE

126

opis………………………………………………..……… rok …………………….Odpady poddawane

termicznemu przekształceniuOdpady powstające w trakcie termicznego

przekształcania

kod odpadów rodzaj odpadów

masa odpadów [Mg]12)

kod odpadów rodzaj odpadów

masa odpadów [Mg]e

masa odpadów

sucha masa odpadów

masa odpadów

sucha masa

odpadów

………………………………………………………………..………………………………….(imię i nazwisko, e-mail lub telefon osoby sporządzającej, data, podpis posiadacza odpadów)

___________________________

1) Imię i nazwisko lub nazwa posiadacza odpadów. 2) Adres zamieszkania lub siedziby posiadacza odpadów.3) O ile posiada.4) Podać adres miejsca prowadzenia działalności, nazwę i adres zakładu w rozumieniu art.3 pkt 48 ustawy z dnia 27

kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm.) lub nazwę zakładu przetwarzania w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z późn. zm.).

5) W przypadku odpadów powstających w wyniku świadczenia usług, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 22 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, podać nazwę gminy, na terenie której odpady zostały wytworzone

6) Zaznaczyć symbolem rodzaj działalności, który przedsiębiorca wykonuje we własnym zakresie: W - wytwarzanie odpadów, Zb - zbieranie odpadów, Od - odzysk odpadów, Un - unieszkodliwianie odpadów.

7) Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD), która została wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. Nr 33, poz. 289 i Nr 165, poz. 1727) do stosowania w statystyce, ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości, a także w urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej.

8) Numer rejestrowy nadany prowadzącemu zakład przetwarzania przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

9) Numer i nazwa grupy sprzętu oraz numer i nazwa rodzaju sprzętu zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

10) Nie dotyczy odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości przez przedsiębiorcę, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości, lub gminną jednostkę organizacyjna, o których mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 1008 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1042).

11) Wypełnia przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, lub gminna jednostka organizacyjna, o których mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, podając masę odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości oraz liczbę obsługiwanych właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców.

12) Z dokładnością do jednego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne, do trzech miejsc po przecinku dla odpadów niebezpiecznych. Masę uwodnioną oraz suchą masę w formie: masa odpadów/ sucha masa odpadów leży podać dla następujących rodzajów odpadów uwodnionych:01 05 05*,02 02 04 , 02 03 05, 02 04 03, 02 05 02, 02 06 03, 02 07 05; 03 03 05, 03 03 11, 04 01 06, 04 01 07, 04 02 19*, 04 02 20,05 01 09*, 05 01 10,. 05 01 13, 05 01 14, 05 01 99, 05 06 04, 05 07 99, 06 05 02*, 06 05 03, 07 01 11*, 07 01 12, 07 02 11*, 07 02 12, 07 03 11*, 07 03 12, 07 04 11*, 07 04 12, 07 05 11*, 07 05 12,

07 06 11*, 07 06 12, 07 07 11*, 07 07 12,10 01 20*, 10 01 21, 10 01 22*, 10 01 23, 10 01 26, 10 02 11*, 10 02 12, 10 02 15, 10 03 27*, 10 03 28, 10 04 09*

10 04 10, 10 05 08*, 10 05 09, 10 06 09*, 10 06 10, 10 07 08, 10 08 19, 10 08 20, 10 11 19*, 10 11 20, 10 12 13,11 01 09*, 11 01 10, 11 02 07*, 11 02 99,12 01 14*, 12 01 15, 12 03 01*, 12 03 02*, 16 07 08*, 16 10 01*, 16 10 02, 16 10 03*, 16 10 04,19 02 05*, 19 02 06, 19 06 03, 19 06 04, 19 06 05, 19 06 06, 19 06 99, 19 08 05, 19 08 10*, 19 08 11*, 19 08 12,

19 08 13*, 19 08 14, 19 08 99, 19 09 02, 19 09 99, 19 11 03*, 19 11 05*, 19 11 06, 19 11 99, 19 13 03*, 19 13 04, 19 13 05*, 19 13 06, 19 13 07*, 19 13 08,

127

20 03 04, 20 03 06, zgodnie z rozporządzeniem Ministra środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

13) Liczbę obsługiwanych gospodarstw domowych oraz przedsiębiorców (w tym jednostek organizacyjnych) podaje przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, lub gminna jednostka organizacyjna, o których mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, według stanu na koniec roku sprawozdawczego

14) Podać symbol R określający proces odzysku według załącznika nr 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.15) Jeśli odzysk jest prowadzony poza instalacja lub urządzeniem zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia

21 mara 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz. 356), należy podać – w przypadku procesu R14 – liczbę porządkowa z załącznika nr 1, w przypadku procesu R15 – liczbę porządkową z załącznika nr 2 do rozporządzenia

16) Jeśli odpady są przekazywane osobom fizycznym zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzyski (Dz. U. Nr 75, poz. 527), należy podać liczbę porządkową z załącznika do rozporządzenia.

17) Podać symbol D określający proces unieszkodliwiania według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.

18) Jeśli unieszkodliwianie jest prowadzone poza instalacją lub urządzeniem zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami, należy podać - w przypadku procesu D2 – liczbę porządkową z załącznika nr 3 do rozporządzenia.

19) Wybrać rodzaj instalacji spośród następujących: sortownia odpadów zmieszanych, sortownia odpadów selektywnie zebranych, kompostownia odpadów selektywnie zebranych, instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów, zakład fermentacji, instalacja do krakingu termicznego, instalacja do krakingu katalitycznego, instalacja do regeneracji, stacja demontażu, zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, inna (podać jaka).

20) Podać symbol R określający proces odzysku według załącznika nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach lub symbol D określający proces unieszkodliwiania według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.

21) Wpisać odpowiedni typ: składowisko odpadów niebezpiecznych, składowisko odpadów obojętnych, składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.

22) Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw(Dz. U. Nr 100, poz. 1085 i Nr 143, poz. 1196, z 2003 r. Nr 7, poz. 78 i Nr 190, poz. 1865, z 2004 r. Nr 49, poz. 464, z 2005 r. Nr 113, poz. 954 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 360 i Nr 133, poz. 935).

23) Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595).

24) Zaznaczyć symbolem odpowiedni typ instalacji; SP – spalarnia, WSP – współspalarnia.25) Zaznaczyć symbolem prawidłową odpowiedź.26) Wpisać rodzaje gazów objętych oczyszczaniem.27) Zaznaczyć symbolem prawidłową odpowiedź. Jeśli istnieje, to jakich parametrów dotyczy i w jaki sposób jest

prowadzony (okresowy/ciągły)

128

2. Wzór formularza do sporządzania i przekazywania zbiorczego zestawienia danycho komunalnych osadach ściekowych (Załącznik nr 2)

Zbiorcze zestawienie danych o wytworzonych komunalnych osadach ściekowych1) Rok sprawozdawczy

Wytwórca komunalnych osadów ściekowych2) Adres3)

Telefon/faksREGON4)

NIP4)

Decyzja w zakresie gospodarki odpadami Znak decyzji Data wydania Termin ważności Organ wydający

Rodzaj obróbki komunalnych osadów ściekowych przeprowadzonej przez ich wytwórcę

Skład i właściwości komunalnych osadów ściekowych Oznaczona najniższa wartość

Oznaczona najwyższa wartość

Średnia wartość z wszystkich oznaczeń

w ciągu rokuOdczyn pHZawartość suchej masy [%}Zawartość substancji organicznych [%s.m.] Zawartość azotu ogólnego [% s.m.] w tym: azotu amonowego [% s.m.]Zawartość fosforu ogólnego [% s.m.]Zawartość wapnia [% s.m.]Zawartość magnezu [% s.m.]Liczba żywych jaj pasożytówOłów [mg/kg s.m.]Kadm [mg/kg s.m.]Chrom [mg/kg s.m.]Miedź [mg/kg s.m.]Nikiel [mg/kg s.m.]Rtęć [mg/kg s.m.]Cynk [mg/kg s.m.]Postać komunalnych osadów ściekowych5)

płynna [tak /nie] ziemista [tak/nie] mazista [tak/nie]

Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych [Mg]6)

Sucha masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych [Mg]6)

Lp

Masa zastosowa-nych komunalnych osadów ściekowych

[Mg]

Posiadacz odpadów 7) Adres8)

Powierzchnia stosowania komu-nalnych osadów ściekowych [ha]

Typ gleby9)

Cel stosowania komunalnych

osadów ściekowych10)

1 Miejsce stosowania komunalnych osadów ściekowych 11)

województwopowiatgminanumer działkinumer obrębu geodezyjnego

2 Miejsce stosowania komunalnych osadów ściekowych 11)

województwopowiatgminanumer działkinumer obrębu geodezyjnego

…………………………………………………………………………………………………………………………….(imię i nazwisko, e-mail lub telefon osoby sporządzającej, data, podpis posiadacza odpadów)

____________________1) Zbiorcze zestawienie danych należy wypełnić w przypadku poddawania komunalnych osadów ściekowych

odzyskowi i procedurom zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. W pozostałych przypadkach należy wypełnić formularz zgodny z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia.

2) Imię i nazwisko lub nazwa wytwórcy komunalnych osadów ściekowych.3) Adres zamieszkania lub siedziby wytwórcy komunalnych osadów ściekowych.

129

4) O ile posiada.5) Zaznaczyć symbolem prawidłową odpowiedź.6) Z dokładnością co najmniej do jednego miejsca po przecinku.7) Imię i nazwisko lub nazwa posiadacza odpadów , stosującego komunalne osady ściekowe.8) Adres zamieszkania lub siedziby posiadacza odpadów, stosującego komunalne osady ściekowe. 9) Wpisać typ gleby: lekka,, średnia, ciężka.10) Cel stosowania komunalnych osadów ściekowych, zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietna 2001 r. o

odpadach. Wpisać 1, jeśli komunalne osady ściekowe są stosowane w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczone do produkcji pasz. Wpisać 2, jeśli komunalne osady ściekowe są stosowane do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne. Wpisać 3, jeśli komunalne osady ściekowe są stosowane do dostosowania gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wpisać 4, jeśli komunalne osady ściekowe są stosowane do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu. Wpisać 5, jeśli komunalne osady ściekowe są stosowane do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.

11) Wpisać miejsce stosowania komunalnych osadów ściekowych: nazwa województwa, powiatu, gminy, numeru działki i obrębu geodezyjnego.

5.2.4.7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie warunków i zakresu dostępu do wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami 53

1. Marszałek województwa zapewnia dostęp do informacji zawartych w wojewódzkiej bazie danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania odpadami wraz z rejestrem udzielonych zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami: 1) ministrowi właściwemu do spraw środowiska w zakresie dotyczącym(§ 1 pkt. 1 i § 3):

a) wytwarzania i gospodarowania odpadami, b) danych źródłowych wykorzystanych do opracowania raportu wojewódzkiego określonego

w przepisach o zasadach sporządzania raportu wojewódzkiego54;2) ministrowi właściwemu do spraw gospodarki w zakresie dotyczącym (§1 pkt. 2 i § 4):

a) wytwarzania i gospodarowania odpadami;3) Głównemu Inspektorowi Środowiska w zakresie dotyczącym (§ 1 pkt. 3 i § 5):

a) wytwarzania i gospodarowania odpadami, b) rejestru udzielonych decyzji w tym zakresie, c) łącznego zestawienia rejestrów posiadaczy odpadów zwolnionych z obowiązku uzyskania

zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

d) gospodarowania pojazdami wycofanymi z eksploatacji, przyjętymi do stacji demontażu i o frakcjach materiałowych uzyskiwanych przez przedsiębiorcę prowadzącego strzępiarkę w wyniku próby strzępienia pojazdów wycofanych z eksploatacji;

4) Zarządowi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w zakresie informacji dotyczących (§ 1 pkt. 4 i § 6) wytwarzania i gospodarowania odpadami;

5) wojewodzie w zakresie informacji dotyczących (§ 1 pkt. 5 i § 7): a) wytwarzania i gospodarowania odpadami,b) posiadaczy odpadów na terenie danego województwa;

6) staroście w zakresie informacji dotyczących (§ 1 pkt. 6 i § 8): a) wytwarzania i gospodarowania odpadami na terenie danego powiatu, z podziałem na

gminy, przy czym informacje te dotyczą: ilości wytwarzanych odpadów według kodów i rodzajów odpadów przez

poszczególnych wytwórców odpadów na terenie danego powiatu, składających zbiorcze zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

53 Dz. U. Nr 101, poz. 687.54 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie zasad sporządzania raportu

wojewódzkiego: (Dz. U. Nr 101, poz. 688);

130

sposobu gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów na terenie danego powiatu, zgodnie załącznikami nr 5 i 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach,

gospodarowania komunalnymi osadami ściekowymi na terenie danego powiatu, instalacji i urządzeń służących do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na terenie

województwa, z wyodrębnieniem składowisk odpadów i instalacji do termicznego przekształcania odpadów,

b) zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami z terenu danego województwa,

c) posiadaczy odpadów działających na terenie danego powiatu;7) wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta w zakresie informacji dotyczących (§ 1 pkt. 7

i § 9):a) wytwarzania i gospodarowania odpadami na terenie danego powiatu, z podziałem na gminy,

przy czym informacje te dotyczą: ilości wytwarzanych odpadów według kodów i rodzajów odpadów przez poszczególnych

wytwórców odpadów na terenie danej gminy, składających zbiorcze zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

sposobu gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów na terenie danej gminy, zgodnie załącznikami nr 5 i 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach,

gospodarowania komunalnymi osadami ściekowymi na terenie danej gminy, instalacji i urządzeń służących do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na terenie

województwa, z wyodrębnieniem składowisk odpadów i instalacji do termicznego przekształcania odpadów,

b) zezwoleń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami z terenu danego województwa,

c) posiadaczy odpadów działających na terenie danej gminy;8) w zakresie dotyczącym (§ 1 pkt. 8 i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska § 5):

a) wytwarzania i gospodarowania odpadami, b) rejestru udzielonych decyzji w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami, c) łącznego zestawienia rejestrów posiadaczy odpadów zwolnionych z obowiązku uzyskania

zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

d) gospodarowania pojazdami wycofanymi z eksploatacji, przyjętymi do stacji demontażu i o frakcjach materiałowych uzyskiwanych przez przedsiębiorcę prowadzącego strzępiarkę w wyniku próby strzępienia pojazdów wycofanych z eksploatacji;

9) zarządowi wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w zakresie dotyczącym (§ 1 pkt. 9 i § 6): a) wytwarzania i gospodarowania odpadami;

10) służbom statystyki publicznej w zakresie dotyczącym (§ 1 pkt. 10 i § 10):a) informacji dotyczących wytwarzania, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

odbioru odpadów komunalnych, gospodarowania komunalnymi osadami ściekowymi wraz z danymi źródłowymi wykorzystywanymi do opracowania raportu wojewódzkiego określonego w przepisach o zasadach sporządzania raportu wojewódzkiego,

b) informacji dotyczących instalacji i urządzeń służących do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów z danymi źródłowymi wykorzystywanymi do opracowania raportu wojewódzkiego określonego w przepisach o zasadach sporządzania raportu wojewódzkiego,

c) list numerów identyfikacyjnych posiadaczy odpadów.

2. Informacje z wojewódzkiej bazy danych są udostępniane w sposób zautomatyzowany poprzez powszechnie dostępne sieci teleinformatyczne, przy czym transmisja danych zapewnia ochronę danych oraz uniemożliwia dostęp osób nieupoważnionych do tych danych. (§ 2 pkt. 10 i § 10).

131

5.2.4.8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję 55

Rozporządzenie podaje w Załączniku następujące rodzaje i ilości odpadów wytwarzanych rocznie przez posiadacza odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji:

Lp Rodzaj odpadów Kod odpadów

Ilość odpadów [Mg]

1 2 3 4

1 Odpadowa masa roślinna 02 01 03 bez ograniczeń2 Odchody zwierzęce 02 01 06 bez ograniczeń3 Odpady kory i korka 03 01 01 do 104 Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż

wymienione w 03 01 04* 1)03 01 05 do 10

5 Odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17*2) 08 03 18 do 0,16 Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 13 02 08* do 0,017 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty,

ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02* 3)15 02 03 do 0,1

8 Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09* do 16 02 12* 4)-7)

16 02 13* do 0,005

9 Odpady betonu oraz gruz budowlany z rozbiórek i remontów 17 01 01 do 510 Gruz ceglany 17.01 02 do 511 Odpady innych materiałów ceramicznych 17 01 03 do 512 Drewno 17 02 01 do 513 Szkło 17 02 02 do 514 Tworzywa sztuczne 17 02 03 do 515 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 0503* 8) 17 05 04 do 516 Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01*9) 17 08 02 do 5

1) 03 01 04* Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne,2) 08 03 17* Odpadowy toner drukarski zawierający substancje niebezpieczne,3) 15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry nieujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania

(np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi np. (PCB),4) 16 02 09* Transformatory i kondensatory zawierające PCB,5) 16 02 10* Zużyte urządzenia zawierające PCB albo nimi zanieczyszczone inne niż wymienione w 16 02 09,6) 16 02 11* Zużyte urządzenia zawierające freony, HCFC, HFC,7) 16 02 12 * Zużyte urządzenia zawierające wolny azbest,8) 17 05 03* Gleba i ziemia, w ty, kamienie, zawierające substancje niebezpieczne (np. PCB),9) 17 08 01* Materiały konstrukcyjne zawierające gips zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi.

55 (Dz. U. Nr 152, poz. 1735)

132

5.2.5. Instrumenty ekonomiczne

5.2.5.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej56

Konstytucja stanowi w art. 86, że każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie, a zasady tej odpowiedzialności określa ustawa.

5.2.5.2. Ustawa – Prawo ochrony środowiska57

1. Art. 7 stanowi, że: 1) kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków tego

zanieczyszczenia (ust. 1);2) kto może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania temu

zanieczyszczeniu (ust. 2).2. Ustawa zalicza do środków finansowo-prawnych ochrony środowiska w szczególności opłatę

za korzystanie ze środowiska (art. 272 pkt 1), w tym za składowanie odpadów (art. 273 ust. 1 pkt 4), przy czym:1) wysokość opłaty ustawa uzależnia od ilości i rodzaju składowanych odpadów oraz czasu

składowania (art. 274 ust. 5);2) opłata wnoszona jest na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na

miejsce korzystania ze środowiska (art. 277 ust. 1);3) podmiotem obowiązanym do ponoszenia opłaty jest posiadacz odpadów w rozumieniu

ustawy o odpadach (art. 279 ust. 2) lub:a) podmiot, który przekazał odpady podmiotowi nie posiadającemu wymaganego

zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami (art. 279 ust. 3) lubb) podmiot nieposiadający wymaganego zezwolenia, któremu odpady przekazała osoba

fizyczna niebędąca przedsiębiorcą (art. 279 ust. 4).4. Jeżeli składowane odpady ulegają zmieszaniu ustawa przyjmuje za podstawę opłaty rodzaj

odpadu, za który jednostkowa stawka opłaty jest najwyższa (art. 280 ust.1), z wyłączeniem tych rodzajów odpadów, dla których przepisy o odpadach dopuszczają składowanie w sposób nieselektywny (art. 280 ust. 2).

5. Ustawa określa:1) w art. 292 i 293 przypadki, dla których obowiązują opłaty podwyższone oraz wysokość

opłaty podwyższonej; 2) w art. 316321 zasady odraczania, zmniejszania oraz umarzania tej opłaty.

5.2.5.3. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

1. W art. 6 ust. 1 ustawa zobowiązuje właściciela nieruchomości do posiadania dowodów płacenia przedsiębiorcy, z którym ma podpisaną umowę, za usługi odbierania odpadów komunalnych, przy czym rada gminy może określić, w drodze uchwały, w zależności od lokalnych warunków, inne sposoby udokumentowania wykonania tych obowiązków (art. 6 ust. 1a).

2. Górną stawkę opłaty za ww. usługi określa, w drodze uchwały, rada gminy (art. 6 ust. 2), przy czym:1) stosuje niższe stawki, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny

(art. 6 ust. 4),2) może stosować zróżnicowane stawki w zależności od gęstości zaludnienia na danym

obszarze gminy oraz odległości od miejsca unieszkodliwiania odpadów komunalnych (art. 6 ust. 4a).

56 Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.57 Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.

133

5.2.5.4. Ustawa o odpadach

W art. 61 ustawa stanowi, że cena za przyjęcie odpadów do składowania na składowisko odpadów powinna uwzględniać w szczególności koszty budowy, eksploatacji, zamknięcia, rekultywacji, monitorowania i nadzorowania składowiska odpadów.

5.2.5.5. Ustawa z dnia 11maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej58

1. W zakresie odpadów opakowaniowych art. 29 i art. 35 ustawy stanowią, że cyt.:„Art. 29.

1. Wpływy z tytułu opłaty produktowej od wprowadzenia na rynek krajowy produktów w opakowaniach wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym Narodowego Funduszu

2. W terminach do dnia 31 maja oraz do dnia 30 listopada roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy, Narodowy Fundusz przekazuje 70% zgromadzonych środków wojewódzkim funduszom na zasadach określonych w ust. 4.

3. Wojewódzkie fundusze, w terminach do dnia 30 czerwca oraz do dnia 15 grudnia, przekazują gminom (związkom gmin) środki, o których mowa w ust,. 2, na zasadach określonych w ust. 4.

4. Środki pochodzące z opłat produktowych za opakowania, powiększone o przychody z oprocentowania, przekazywane są wojewódzkim funduszom, a następnie gminom (związkom gmin), proporcjonalnie do ilości odpadów opakowaniowych przekazanych do odzysku i recyklingu, wykazanych w sprawozdaniach, o których mowa w art. 35 ust. 1 i 4, na cele, o których mowa w ust. 5.

5. Pozostałe środki zgromadzone na rachunku bankowym Narodowy Fundusz przeznacza na finansowanie działań w zakresie:1) odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych;2) edukacji ekologicznej dotyczącej selektywnego zbierania i recyklingu odpadów

opakowaniowych.Art. 35.

1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) jest obowiązany do sporządzenia rocznego sprawozdania zawierającego informacje o:1) rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych zebranych przez gminę (związek gmin) lub

podmiot działający w ich imieniu;2) rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminę (związek gmin) lun

podmiot działający w ich imieniu do odzysku i recyklingu; 3) wydatkach poniesionych na działania.

2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) jest obowiązany przechowywać przez 5 lat dokumenty potwierdzające przekazanie odpadów opakowaniowych do odzysku i recyklingu.

3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) przekazuje, w terminie do dnia 15 lutego roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie, marszałkowi województwa i wojewódzkiemu funduszowi, właściwemu ze względu na siedzibę gminy (związku gmin).

4. Wojewódzkie fundusze są obowiązane przekazać ministrowi właściwemu do spraw środowiska oraz Narodowemu Funduszowi zbiorczą informację o rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych zebranych przez gminy na terenie danego województwa oraz przekazanych do odzysku i recyklingu, w terminie do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy informacja, a w terminie do dnia 15 lipca i 31 grudnia – informacje o przekazanych gminom (związkom gmin) środkach pochodzących z opłat produktowych za opakowania.”/-/.

58 Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607.

134

Załącznik nr 1RODZAJE OPAKOWAŃ

Poz. Symbol PKWiU Rodzaje opakowań (jednostkowych, transportowych i zbiorczych)

1 bez względu na symbol PKWiU opakowania z tworzyw sztucznych2 bez względu na symbol PKWiU opakowania z aluminium3 bez względu na symbol PKWiU opakowania ze stali4 bez względu na symbol PKWiU opakowania z papieru i tektury5 bez względu na symbol PKWiU opakowania ze szkła gospodarczego, poza ampułkami6 bez względu na symbol PKWiU opakowania z drewna

5.2.5.6. Opłaty za korzystanie ze środowiska

Jednostkowe stawki opłat za umieszczenie na składowisku wybranych rodzajów odpadów, dla lat 20072010 zestawione są w tabeli:

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów Jednostkowa stawka zł/Mg2007 2008 2009 201059

1 2 3 4 5 615 01 Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami

opakowaniowymi)15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 25,96 75,00 100,00 104,2015 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 25,96 75,00 100,00 104,2015 01 03 Opakowania z drewna 25,96 75,00 100,00 104,2015 01 04 Opakowania z metali 15,71 75,00 100,00 104,2015 01 05 Opakowania wielomateriałowe 25,96 75,00 100,00 104,2015 01 06 Zmieszane odpady opakowaniowe 25,96 75,00 100,00 104,2015 01 07 Opakowania ze szkła 20,84 75,00 100,00 104,2015 01 09 Opakowania z tekstyliów 15,71 75,00 100,00 104,2016 01 Zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy (włączając maszyny pozadrogowe), odpady z

demontażu, przeglądu i konserwacji pojazdów (z wyłączeniem grup 13 i 14 oraz podgrup 16 06 i 16 08)16 01 03 Zużyte opony 50,44 70,00 100,00 104,2016 01 16 Zbiorniki na gaz skroplony 15,71 70,00 100,00 104,2016 01 17 Metale żelazne 15,71 75,00 100,00 104,2016 01 18 Metale nieżelazne 15,71 70,00 100,00 104,2016 01 19 Tworzywa sztuczne 15,71 70,00 100,00 104,2016 01 20 Szkło 20,84 70,00 100,00 104,2017 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

(włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)17 02 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych17 02 01 Drewno 25,96 70,00 100,00 104,2019 01 Odpady z termicznego przekształcania odpadów19 01 12 Żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11 14,47 20,00 20,50 21,3619 01 14 Popioły lotne inne niż wymienione w 19 01 13 14,47 20,00 20,50 21.3619 03 Odpady stabilizowane lub zestalone19 03 05 Odpady stabilizowane inne niż wymienione w 19 03 04 14,47 20,00 20,50 21,3619 03 07 Odpady zestalone inne niż wymienione w 19 03 06 14,47 20,00 20,50 21,3619 05 Odpady z tlenowego rozkładu odpadów stałych (kompostowania)19 05 01 Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i

podobnych0 15,00 20,00 20,84

19 05 02 Nieprzekompostowane frakcje odpadów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego

14,47 15,00 20,00 20,84

19 05 03 Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania)

9,34 15,00 20,00 20,84

19 05 99 Inne niewymienione odpady 9,34 15,00 20,00 20,8459 Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 18 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie

ze środowiska w 2010 r. (M.P. z 2009 r. Nt 57, poz. 780).

135

Kod Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów Jednostkowa stawka zł/Mg2007 2008 2009 2010

1 2 3 4 5 619 12 Odpady z mechanicznej obróbki odpadów (np. obróbki ręcznej, sortowania, zgniatania,

granulowania) nieujęte w innych grupach19 12 01 Papier i tektura 17,19 75,00 100,00 104,2019 12 02 Metale żelazne 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 03 Metale nieżelazne 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 04 Tworzywa sztuczne i guma 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 05 Szkło 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 06* Drewno zawierające substancje niebezpieczne 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 07 Drewno inne niż wymienione w 19 12 06 17,19 75,00 100,00 104,2019 12 08 Tekstylia 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 10 Odpady palne (paliwo alternatywne) 15,71 75,00 100,00 104,2019 12 11* Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z

mechanicznej obróbki odpadów zawierające substancje niebezpieczne

50,44 75,00 100,00 104,20

19 12 12 Inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11

15,71 60,00 61,50 64,08

20 01 Odpady komunalne segregowane i gromadzone selektywnie (z wyłączeniem 15 01)20 01 01 Papier i tektura 25,96 75,00 100,00 104,2020 01 02 Szkło 20,84 75,00 100,00 104,2020 01 08 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 25,96 75,00 100,00 104,2020 01 10 Odzież 15,71 75,00 100,00 104,2020 01 11 Tekstylia 15,71 75,00 100,00 104,2020 01 21* Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć 132,43 190,00 194,752) 202,9320 01 23* Urządzenia zawierające freony 132,43 190,00 194,752) 202,9320 01 34 Baterie i akumulatory inne niż wymienione w 20 01 33 15,71 75,00 100,00 104,2020 01 35* Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione

w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki 132,43 190,00 194,752) 202,93

20 01 36 Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23 i 20 01 35

15,71 70,00 100,002) 104,20

20 01 38 Drewno inne niż wymienione w 20 01 37 25,96 75,00 100,00 104,2020 01 39 Tworzywa sztuczne 15,71 75,00 100,00 104,2020 01 40 Metale 15,71 75,00 100,00 104,2020 01 99 Inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny 15,71 75,00 100,00 104,2020 02 Odpady z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy)20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji 25,96 75,00 100,00 104,2020 03 Inne odpady komunalne20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 15,71 75,00 100,00 104,2020 03 02 Odpady z targowisk 15,71 75,00 100,00 104,2020 03 03 Odpady z czyszczenia ulic i placów 15,71 75,00 76,88 80,1120 03 07 Odpady wielkogabarytowe 15,71 75,00 100,00 104,20

2) Stawki opłat dla obliczenia stawek opłat podwyższonych za składowanie odpadów w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym (zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy o odpadach obowiązuje zakaz ich składowania) oraz dla odpadów, dla których określono szczegółowy sposób postępowania w przepisach odrębnych.

136

5.2.5.7. Górna stawka opłaty – wymagania prawne

1. Obowiązek określenia górnej stawki opłaty, w drodze uchwały rady gminy, wprowadza art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach60 (dalej u-ucp) dla sytuacji, w której gmina zarządza61 gospodarką odpadami komunalnymi nie będąc posiadaczem przedmiotu tego zarządzania – odpadów komunalnych, oraz niezbędnych środków finansowych – opłat przeznaczonych na ich zagospodarowanie, przy czym u-ucp nadaje tej opłacie dwie nierozłączne funkcje:1) ochronną dla interesów mieszkańców gminy (minimalizującą wysokość opłaty), poprzez

ustawowe prawo rady gminy:a) do ograniczenia wolności działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 22 Konstytucji62,

poprzez ingerencję w wysokość zysku przedsiębiorców63 działających na „wolnym rynku?” na podstawie uzyskanego zezwolenia i umów zawartych z właścicielami nieruchomości,

b) do określenia i uchwalenia górnej stawki opłaty jako sumy dwóch składników: – kosztów rzeczywistych (brutto) tych działań gospodarki odpadami komunalnymi

(pojęcie zdefiniowane w art. 3.ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach)64, które obejmują jedynie65 selektywne odbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych zebranych selektywnie na nieruchomościach,

– rozsądnego zysku, o którym mowa w pkt 18 Wspólnotowych ram dotyczących pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (Dz. U. UE C 297 z 29.11.2005 r.), zgodnie z którym jest to stopa zwrotu własnego kapitału, która uwzględnia ryzyko lub brak ryzyka, wynikające z interwencji Państwa Członkowskiego, szczególnie jeśli przyznało ono wyłączne66 lub szczególne prawa. Stopa ta nie powinna zwykle przewyższać średniej stopy dla danego sektora w ostatnich latach. W sektorach, gdzie nie ma innego przedsiębiorstwa odpowiadającego przedsiębiorstwu, któremu zostało powierzone świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, porównanie może zostać dokonane na podstawie przedsiębiorstwa działającego w innym Państwie Członkowskim, lub, jeśli zajdzie taka potrzeba, w innych sektorach, zakładając, że zostały wzięte pod uwagę szczególne cechy charakterystyczne poszczególnych sektorów. Rozsądny zysk w kilku krajach UE (Austria, Niemcy) mieści się w przedziale 5–10%, przy czym należy pamiętać, że w krajach tych to gmina jest posiadaczem odpadów komunalnych i opłat przeznaczonych na ich zagospodarowanie.

60 Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z 2006 r. Nr 144, poz. 1042, z 2008 r. Nr 223, poz. 1464, z 2009 r. Nr 18, poz. 97. Nr 79, poz. 666, Nr 92, poz. 753).

61 planuje, realizuje, monitoruje i optymalizuje system gospodarki odpadami komunalnymi tzn. gospodarowanie odpadami komunalnymi (zbieranie, odbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie oraz nadzór nad tymi działaniami i instalacjami) w sposób umożliwiający realizację celów postawionych tej gospodarce.

62 Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz. 1471, z 2009 r, Nr 114, poz. 946.

63 prawnych posiadaczy odpadów komunalnych i opłat odebranych od właścicieli nieruchomości.64 Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, Nr 88, poz. 587, z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 199, poz. 1227, Nr 223, poz.

1464, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 79, poz. 666, z 2010 r. Nr 28, poz. 145. 65 Koszty nadzoru nad wymienionymi działaniami oraz instalacjami odzysku i unieszkodliwiania ponosi gmina

(wynagrodzenia pracowników administracji samorządowej i straży gminnej, którym powierzono wykonanie tych zadań), co narusza podmiotowość zasady „zanieczyszczający płaci” (tylko część opłaty ponosi sprawca zanieczyszczenia - wytwórca odpadów komunalnych).

66 Zgodnie z art. 2. ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 22 września 2006 r. o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców (Dz. U. Nr 191, poz.1411 oraz Dz. U. Nr 245, poz. 1775) pod pojęciem „praw wyłącznych” (exclusive rights) należy rozumieć prawa przyznane przedsiębiorcy na mocy dowolnego aktu normatywnego, administracyjnego lub wykonawczego, zastrzegające na jego rzecz wyłączność na świadczenie usług lub prowadzenie określonego rodzaju działalności na danym obszarze geograficznym.

137

2) sankcyjną stosowaną przez gminę wobec właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umowy z uprawnionym przedsiębiorcą (wykonanie zastępcze) na warunkach określonych art. 6 ust. 6–12 u-ucp.

2. Art. 6a ust. 2 i 3 u-ucp stanowi, że opłata ponoszona przez właścicieli nieruchomości za wykonywanie obowiązków przejętych przez radę gminę od właścicieli nieruchomości, w drodze uchwały i w wyniku pozytywnego wyniku referendum o którym mowa w art. 6a ust. 1):1) jest ustalana:

a) w sytuacji w której gmina zarządza gospodarką odpadami komunalnymi będąc posiadaczem odpadów komunalnych i opłat na ich zagospodarowanie,

b) w sposób zryczałtowany za okresowe pozbywanie się określonej ilości wskazanego rodzaju odpadów komunalnych,

2) wysokość opłaty jest uzależniona od faktycznych kosztów ponoszonych przez gminę z tytułu zorganizowania i funkcjonowania systemu zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Ustalając te opłaty, rada gminy określa terminy ich uiszczania. Opłaty nieuiszczone w wyznaczonym terminie podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 6b u-ucp).

1. Określając stawki opłat, o których mowa wyżej (pkt 1 i pkt 2) rada gminy:1) stosuje niższe stawki, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny

(art. 6 ust. 4 u-ucp) – niższe maksymalnie o różnicę obliczonej sumy opłat i oszacowanych przychodów z recyklingu lub odzysku energii i poniesionych kosztów;

2) może stosować zróżnicowane stawki w zależności od gęstości zaludnienia na danym obszarze gminy oraz odległości od miejsca unieszkodliwiania odpadów komunalnych (art. 6 ust. 4a u-ucp) mających wpływ na koszty jednostkowe odbierania odpadów i ich transportu;

3) przyjmuje roczne ilość poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych zbieranych selektywnie na terenie nieruchomości (zgodnie z Gpgo67 i Regulaminem68):a) w jednostkach masy69, b) na podstawie informacji:

– o których mowa w art. 9a ust. 2 u-ucp70, – zgromadzonych w wojewódzkiej bazie danych (z formularzy zbiorczych zestawień

danych o rodzajach i ilościach odebranych odpadów komunalnych (Dział 3 Załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych71)

67 Gminnym planie gospodarki odpadami.68 Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 u-ucp,

dostosowanym do Gpgo (art. 4 ust. 3 u-ucp).69 Jednostka masy jest ustawową jednostką określającą ilość odpadów. Przepisy krajowe i UE nie przewidują

jednostek objętości, liczby opróżnień pojemników o określonej objętości czy liczby odebranych worków o określonej objętości.

70 Art. 9a 2. Prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub

opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych jest obowiązany do sporządzania i przekazywania wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta informacji dotyczącej: 1) masy poszczególnych rodzajów odebranych odpadów komunalnych lub ilości i rodzaju nieczystości ciekłych z

obszaru danej gminy w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy; 2) sposobów zagospodarowania poszczególnych rodzajów odebranych odpadów

komunalnych;3) masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowisku

odpadów;4) masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji nieskładowanych na składowiskach odpadów i

sposobów lub sposobu ich zagospodarowania.71 Dz. U. z 2007 r. Nr 101, poz. 686.

138

dla roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczą ww. informacje;4) do ww. przyjętej rocznej ilości odpadów dodaje masę odpadów komunalnych usuniętych z miejsc

ich porzucenia (na podstawie art. 34 ustawy o odpadach), jeżeli takie usuwanie miało miejsce;5) od ww. przyjętej rocznej ilości odpadów odejmuje masę odpadów zebranych w danym roku

w zbiórce selektywnej zorganizowanej przez gminę na podstawie art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607, z 2009 r. Nr 79, poz. 666, Nr 215, poz. 1664.) i finansowanej na zasadach określonych w art. 35 tej ustawy72, jeżeli takie zbieranie odpadów było realizowane;

6) wynik sumowania i odejmowania, o których mowa w pkt. 4 i 5, dzieli przez liczbę mieszkańców gminy (M) objętych zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych73 w celu uzyskania średniej rocznej ilości odpadów (w kg/M/rok lub Mg/M/rok) zebranych (selektywnie) przez jednego mieszkańca nieruchomości (art. 4 ust. 2 pkt 3 lit. a ustawy o odpadach);

7) uzgadnia:a) wskaźniki kosztów jednostkowych (zł/Mg) odzysku i unieszkodliwiania odpadów

komunalnych zebranych i odebranych selektywnie – z zarządzającymi instalacjami wybranymi i wskazanymi w Gpgo:– zgodnie z zasadami i wymaganiami określonymi w art. 9–16b ustawy o

odpadach,– w sposób (potrzebna moc przerobowa, rodzaj procesu odzysku i

unieszkodliwiania przetwarzania) umożliwiający zrealizowanie przyjętych celów,

72 Art. 294 Środki pochodzące z opłat produktowych za opakowania, powiększone o przychody z

oprocentowania, przekazywane są wojewódzkim funduszom, a następnie gminom (związkom gmin), proporcjonalnie do ilości odpadów opakowaniowych przekazanych do odzysku i recyklingu, wykazanych w sprawozdaniach, o których mowa w art. 35 ust. 1 i 4, na cele, o których mowa w ust. 5. (ust. 5.(uchylony)).

Art. 35.1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) jest obowiązany do

sporządzenia rocznego sprawoz-dania zawierającego informacje o:1) rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych zebranych przez gminę (związek gmin) lub

podmiot działający w ich imieniu;2) rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych przekazanych przez gminę (związek gmin) lub

podmiot działający w ich imieniu do odzysku i recyklingu;3) wydatkach poniesionych na działania określone w pkt 1 i 2.

2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) jest obowiązany przechowywać przez 5 lat dokumenty potwierdzające przekazanie odpadów opakowaniowych do odzysku i recyklingu.

3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, wójt (burmistrz, prezydent miasta) (zarząd związku gmin) przekazuje, w terminie do dnia 15 lutego roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie, marszałkowi województwa i wojewódzkiemu funduszowi, właściwemu ze względu na siedzibę gminy (związku gmin).

4. Wojewódzkie fundusze są obowiązane przekazać ministrowi właściwemu do spraw środowiska oraz Narodowemu Funduszowi zbiorczą informację o rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych zebranych przez gminy na terenie danego województwa oraz przekazanych do odzysku i recyklingu, w terminie do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy informacja, a w terminach do dnia 15 lipca i 31 grudnia – informację o przekazanych gminom (związkom gmin) środkach pochodzących z opłat produktowych za opakowania.

73 Zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych należy do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi (art. 16a pkt 1 ustawy o odpadach).

139

koszty odzysku i unieszkodliwiania odpadów obliczone przy pomocy tych wskaźników stanowią stałą część opłaty obowiązującą w danym roku wszystkich przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości;

b) wskaźniki średniego koszty jednostkowego transportu (zł/Mgkm) do wskazanego w Gpgo miejsca dla każdego rodzaju odpadów komunalnych zebranych, odebranych i transportowanych oddzielnie (różnice wynikają z różnych gęstości zbieranych selektywnie odpadów – wskaźników wykorzystania ładowności pojazdów) – z przedsiębiorcami odbierającymi odpady komunalne od właścicieli nieruchomości (uprawnienie gminy wynikające z art. 8b u-ucp); koszty transportu obliczone przy pomocy tych wskaźników stanowią zmienną, wolnorynkową część opłaty.

4. Wysokość rocznej górnej stawki opłaty obciążającej jednego mieszkańca nieruchomości określa wzór:

Opł = S IOśr (WKou + WKtr Odl ) [zł]i

gdzie: Opł roczna górna stawka opłata jednego mieszkańca nieruchomości [zł],

IOśr średnia roczna ilość i-tego rodzaju odpadów komunalnych odebranych z nieruchomości w okresie roku [Mg/rok lub kg/rok],

WKou wskaźnik kosztów odzysku lub unieszkodliwiania i-tego rodzaju odpadów odebranych z terenu nieruchomości w okresie roku [zł/Mg lub

zł/Mg], WKtr wskaźnik kosztów transportu i-tego rodzaju odpadów odebranych z terenu

nieruchomości w okresie roku [zł/Mgkm lub zł/kgkm],Odl średnia odległość miejsca odbierania odpadów do miejsca odzysku lub

uieszkodliwiania i-tego rodzaju odpadów odebranych z terenu nieruchomości w okresie roku [km],

i liczba rodzajów odpadów zbieranych i odbieranych z terenu nieruchomości

w okresie roku5. Przedmiotem uchwały powinna być górna stawka opłaty obciążającej

jednego mieszkańca nieruchomości za okres jednego roku. 6. Przedmiotem umowy właściciela nieruchomości z uprawnionym

przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne powinna być opłata wynegocjowana przez właściciela nieruchomości, w wysokości nie większej od górnej stawki opłaty, uwzględniająca liczbę mieszkańców tej nieruchomości w umownym okresie i rodzaje zebranych i odbieranych w tym okresie odpadów komunalnych.

7. W przypadku kiedy instalacja odzysku i unieszkodliwiania odpadów a zakładami budżetowymi gminy a odpady odbiera i transportuje także zakład budżetowy górna stawka opłata przyjęta uchwałą rady gminy nie zawiera zysku. W każdym innym przypadku górna stawka opłaty powinna zawierać rozsądny zysk, o którym mowa w pkt. 1.

8. Bardziej złożoną od ww. będzie wersja określenia i uchwalenia górnej stawki opłaty uwzględniająca:

140

1) zróżnicowane ilości odpadów komunalnych zbieranych przez mieszkańców różnych rodzajów zabudowy np.:a) na terenie miast:

zabudowa jednorodzinna, zabudowa wielorodzinna nowa, wielorodzinna stara itp.,

b) na terenie wsi np.: zabudowa z prowadzonym odzyskiem odpadów ulegających biodegradacji (roślinnych kuchennych i ogrodowych), zabudowa bez odzysku ww. odpadów;

2) gospodarstwa domowe i źródła inne niż gospodarstwa domowe, w tym właścicieli nieruchomości na terenie których:a) znajdują się wyłącznie gospodarstwa domowe,b) wyłącznie źródła inne niż gospodarstwa domowe,c) gospodarstwa domowe i źródła inne niż gospodarstwa domowe. We wszystkich tych przypadkach pomocne będzie wykorzystanie wytycznych zawartych w opracowaniu „Określenie metodyki badań składu sitowego, morfologicznego i chemicznego odpadów komunalnych”, Jędrczak Andrzej, Szpadt Ryszard, Ministerstwo Środowiska, 2006 r.

141