Czyste środowisko Czyste środowisko – – komfort życiakomfort życia

Instytut Techniki BudowlanejInstytut Techniki Budowlanej

mgr inż. Anna Wiejakmgr inż. Anna Wiejak

BUDMA 2009BUDMA 2009

Komfort życia Komfort życia Higiena środowiska wewnętrznego Higiena środowiska wewnętrznego

Zakres działania ITBZakres działania ITB

• jakość powietrza w pomieszczeniach i powietrzajakość powietrza w pomieszczeniach i powietrza zewnzewnęętrznegotrznego

• azbest w powietrzu i w wyrobieazbest w powietrzu i w wyrobie

• korozja biologiczna korozja biologiczna - - zapobieganie i zwalczaniezapobieganie i zwalczanie

• oddziaływanie wyrobów budowlanych i obiektów oddziaływanie wyrobów budowlanych i obiektów budowlanych na środowisko w pełnym cyklu budowlanych na środowisko w pełnym cyklu życia życia

Zespół Laboratoriów Badawczych ITBZespół Laboratoriów Badawczych ITB

Problematyka jakości środowiska wewnętrznegoProblematyka jakości środowiska wewnętrznego

• Laboratorium Fizyki Cieplnej, Instalacji Sanitarnych Laboratorium Fizyki Cieplnej, Instalacji Sanitarnych

i Środowiskai Środowiska

• Laboratorium Materiałów BudowlanychLaboratorium Materiałów Budowlanych

JakoJakośśćć powietrza powietrza

Uregulowania prawne

• ZarzZarząądzenie Ministra Zdrowia i Opieki Spodzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społłecznej z dnia ecznej z dnia 12.03.1996r. 12.03.1996r. w sprawie dopuszczalnych stw sprawie dopuszczalnych stężężeeńń i i natnatężężeeńń czynników szkodliwych dla zdrowia czynników szkodliwych dla zdrowia, , wydzielanych przez materiawydzielanych przez materiałły budowlane, urzy budowlane, urząądzenia i dzenia i elementy wyposaelementy wyposażżenia w pomieszczeniach przeznaczonych enia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (Monitor Polski nr 19/1996).na pobyt ludzi (Monitor Polski nr 19/1996).

• RozporzRozporząądzenie Ministra dzenie Ministra ŚŚrodowiska z dnia 5 grudnia 2002 rodowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. r. w sprawie wartow sprawie wartośści odniesienia dla niektórych ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzusubstancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12). (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12).

JakoJakośśćć powietrza

Opinie i ekspertyzyOpinie i ekspertyzy

• badanie i ocena stopnia badanie i ocena stopnia zanieczyszczenia powietrza zanieczyszczenia powietrza substancjami chemicznymi substancjami chemicznymi wewnątrz budynków, na zewnątrz wewnątrz budynków, na zewnątrz oraz w środowisku pracyoraz w środowisku pracy

• ustalanie źródeł i przyczyn ustalanie źródeł i przyczyn zanieczyszczenia powietrzazanieczyszczenia powietrza

• zalecenia dotyczące sposobu zalecenia dotyczące sposobu usunięcia przyczyn usunięcia przyczyn zanieczyszczenia powietrzazanieczyszczenia powietrza

BadaniaBadania

• badania emisji badania emisji formaldehydu iformaldehydu i zawartości zawartości pentachlorofenolu wpentachlorofenolu w wyrobach wyrobach drewnopochodnychdrewnopochodnych

• badania emisji lotnychbadania emisji lotnych związków organicznych z związków organicznych z wyrobów budowlanychwyrobów budowlanych

• badania zawartości metali badania zawartości metali ciężkich w wyrobachciężkich w wyrobach budowlanych i odpadach budowlanych i odpadach

-3,4

12,5

25,0

43,7

3,55 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 10,00 11,50

mAU

min

IZOCYJANIANY NDS #1 [modified by A_Nieslo] TDI, MDI 10,0 ug/ml UV_VIS_1

1 - 4,222

2 - TDI - 5,874

3 - 7,357

4 - MDI - 10,070WVL:254 nm

BadaniaBadania

• badania emisji formaldehydu i zawartości pentachlorofenolu w wyrobach drewnopochodnych

• badania emisji lotnych związków organicznych z wyrobów budowlanych

• badania zawartości metali ciężkich w wyrobach budowlanych i odpadach

Badane związki:formaldehydlotne związki organiczne VOC rozpuszczalniki organicznemonomery nienasyconetrudnolotne składniki bitumów i ich pochodne chlorowanechlorek winyluizocyjanianyestry kwasu ftalowegopentachlorofenolinne związki organiczne

-3,4

12,5

25,0

43,7

3,55 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 10,00 11,50

mAU

min

IZOCYJANIANY NDS #1 [modified by A_Nieslo] TDI, MDI 10,0 ug/ml UV_VIS_1

1 - 4,222

2 - TDI - 5,874

3 - 7,357

4 - MDI - 10,070WVL:254 nm

Problem azbestu w budownictwieProblem azbestu w budownictwie

Utylizacji wymagaUtylizacji wymaga:: • 14.866 tys. ton płyt azbestowo – 14.866 tys. ton płyt azbestowo – cementowychcementowych o powierzchni ok. 1,5 mld m o powierzchni ok. 1,5 mld m22, , • 600 tys. ton rur azbestowo – 600 tys. ton rur azbestowo – cementowych. cementowych.

Uregulowania prawneUregulowania prawne

Dotyczą:Dotyczą:

• zakazu stosowania wyrobów zawierających azbestzakazu stosowania wyrobów zawierających azbest

• wymagawymagańń w zakresie wykorzystywania i w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestuprzemieszczania azbestu

• sposobsposobówów i warunk i warunków ów bezpiecznego użytkowania bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbesti usuwania wyrobów zawierających azbest

• wymagań wymagań dotyczących dotyczących oczyszczania instalacji lub oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywanyurządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbestazbest

• najwyższnajwyższychych dopuszczaln dopuszczalnychych stęże stężeńń czynników czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracyszkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy

Najważniejsze akty prawneNajważniejsze akty prawne

• Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, Tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20.

• Rozporządzenie MGP i PS z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest, Dz. U. z 2003 r. nr 192, poz. 1816.

• Rozporządzenie MGP i PS z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, Dz. U. z 2004 r. Nr 71, poz. 649.

• Rozporządzenie MP i PS z 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania wyrobów, Dz. U. z 2005 r. Nr 216, poz. 1824.

• Rozporządzenie MG i P z dnia 10 października 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, Dz. U. z 2002 r. Nr 217, poz. 1833, zmiana Dz. U. z 2005 r. Nr 212, poz. 1769.

Opinie i ekspertyzy związane z azbestemOpinie i ekspertyzy związane z azbestem

• inwentaryzacja oraz ocena stanu i inwentaryzacja oraz ocena stanu i możliwości dalszego użytkowania możliwości dalszego użytkowania wyrobów zawierających azbest zgodnie z wyrobów zawierających azbest zgodnie z obowiązującymi przepisamiobowiązującymi przepisami

• badania i ocena stopnia zanieczyszczenia badania i ocena stopnia zanieczyszczenia powietrza wewnątrz budynków i na powietrza wewnątrz budynków i na zewnątrz włóknami respirabilnymi azbestuzewnątrz włóknami respirabilnymi azbestu

• monitoring powietrza podczas monitoring powietrza podczas wykonywania robót z wyrobami wykonywania robót z wyrobami zawierającymi azbest i po ich zakończeniuzawierającymi azbest i po ich zakończeniu

SzkoleniaSzkoleniaUsuwanie wyrobów zawierających azbest Usuwanie wyrobów zawierających azbest z obiektów budowlanych.z obiektów budowlanych.

Korozja biologicznaKorozja biologiczna

Czynniki korozji Czynniki korozji biologicznej:biologicznej:• grzyby pleśniowegrzyby pleśniowe• grzyby domowegrzyby domowe• glonyglony• owady – techniczne szkodnikiowady – techniczne szkodniki

drewnadrewna

Ekspertyzy mykologiczneEkspertyzy mykologiczne

• ocena stopnia zagrzybienia pomieszczeńocena stopnia zagrzybienia pomieszczeń

• ustalenie rodzaju mikroorganizmówustalenie rodzaju mikroorganizmów

• ustalenie przyczyn ich występowaniaustalenie przyczyn ich występowania

• propozycje sposobu likwidacji porażeńpropozycje sposobu likwidacji porażeń

SzkoleniaSzkolenia

• Występowanie korozji biologicznej w obiektach Występowanie korozji biologicznej w obiektach budowlanych, sposoby jej zapobiegania, budowlanych, sposoby jej zapobiegania, konserwacja i likwidacja już istniejących zniszczeń. konserwacja i likwidacja już istniejących zniszczeń.

• Doradztwo w zakresie impregnacji drewna Doradztwo w zakresie impregnacji drewna konstrukcyjnego. konstrukcyjnego.

Dyrektywa 98/8/WE o produktach Dyrektywa 98/8/WE o produktach biobójczychbiobójczych

Założenia:Założenia:

• zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia, zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia, ludzi i środowiskaludzi i środowiska, ,

• harmonizacja/ ujednolicenie wymogów dotyczących harmonizacja/ ujednolicenie wymogów dotyczących wprowadzenia do obrotu produktów biobójczych.wprowadzenia do obrotu produktów biobójczych.

Określa:Określa:

• wykazy substancji czynnych, które mogą być składnikiem wykazy substancji czynnych, które mogą być składnikiem produktu biobójczego,produktu biobójczego,

• warunki wprowadzenia do obrotu i stosowania na terenie warunki wprowadzenia do obrotu i stosowania na terenie UE produktów biobójczych,UE produktów biobójczych,

• procedurę wzajemnego uznawania pozwoleń na terenie UE.procedurę wzajemnego uznawania pozwoleń na terenie UE.

AktyAkty prawne prawne wdrażające wdrażające Dyrektywę 98/8/WEDyrektywę 98/8/WE

• ustawa z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz.U. nr 175 poz.1433 z późniejszymi zmianami)

• ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o produktach biobójczych

(Dz.U. nr 180 poz. 1490 i 1491)

• ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Dz.U. nr 126. poz.1379)

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie kategorii i grup produktów biobójczych według ich przeznaczenia

(Dz.U. nr 16 poz. 150)

Warunek wprowadzenia do Warunek wprowadzenia do

obrotu produktów biobójczychobrotu produktów biobójczych

• uzyskanie pozwolenia na obrót wydane uzyskanie pozwolenia na obrót wydane przez Ministra Zdrowia przez Ministra Zdrowia

• wpisanie do rejestru produktów wpisanie do rejestru produktów biobójczychbiobójczych

BadaniaBadania

• skuteczność działania środkówskuteczność działania środków ochrony drewna przeciwko ochrony drewna przeciwko grzybom i organizmom grzybom i organizmom glebowymglebowym

• badania odporności powłok na badania odporności powłok na pleśnie i glony pleśnie i glony

• badania skuteczności badania skuteczności produktów produktów do zabezpieczania murów przed do zabezpieczania murów przed korozją biologiczną korozją biologiczną

• badanie własności biobójczychbadanie własności biobójczych środków do zwalczania pleśni i środków do zwalczania pleśni i glonów glonów

Oceny oddziaływania materiałów Oceny oddziaływania materiałów budowlanych na środowiskobudowlanych na środowisko

• Ocena właściwości środowiskowych Ocena właściwości środowiskowych wyrobów budowlanychwyrobów budowlanych

• Certyfikacja środowiskowa wyrobów Certyfikacja środowiskowa wyrobów budowlanych zgodnie z ISO serii 14000budowlanych zgodnie z ISO serii 14000

• Opracowywanie charakterystyk Opracowywanie charakterystyk środowiskowych wyrobów środowiskowych wyrobów budowlanych budowlanych w oparciu o analizę LCAw oparciu o analizę LCA

• Opinie o oddziaływaniu inwestycji lub Opinie o oddziaływaniu inwestycji lub procesu technologicznego na procesu technologicznego na środowisko środowisko

„„Zapewnienie wysokiego poziomu Zapewnienie wysokiego poziomu

ochrony zdrowia, ludzi i środowiska”ochrony zdrowia, ludzi i środowiska”

Dyrektywa 98/8/WE o produktach biobójczychDyrektywa 98/8/WE o produktach biobójczych