166
ﺑﺎﺑﺎ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺩﯾﻮﺍﻥ ﮐﻮﻧﮑﯽ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺍﻭ ﻣﺪﻭﻥ ﻣﺼﺤﺢ ﺑﯿﻨﻮﺍ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺅﻑ۱۳۲٦ / ﻫـ۱۹٤۷

Da Rahman Baba Deewan

Embed Size (px)

DESCRIPTION

This book is the famous "Deewan" of the great pashto Sufi poet Abdur Rahman Baba. Rahman Baba is well-known poet of Pashto who was born in a village near Peshawar. He spread his whole life in accordance with the teachings of Islam. He spread the message of peace, love and obedience to Allah. His tomb is a famous shrine near Peshawar where Muslims from all over Pukhtunkhwa visit to pray for him and pay homage to him. Recently some miscreants tried to blow up the shrine. Part of the shrine was badly damaged however this has only helped to increase love for him in the hearts of Pashtuns and non-Pashtuns of Pakistan. The Deewan of Rahman Baba was not available. Thanks to one of my friends, I have grabbed a pdf copy of the Deewan and it has been uploaded for all Pashto-lovers. Waqar Khattak

Citation preview

Page 1: Da Rahman Baba Deewan

درحمان بابادیوان

مصحح مدون او مقابله کونکیعبدالرؤف بینوا

ع۱۹٤۷هـ ش/۱۳۲٦

Page 2: Da Rahman Baba Deewan

مقدمهرحمان بابا

هـ۱۱۱۸‑۱۰٤۲

پیژندنه:یا لقب بابا د کي پتو په وایي. بابا ورته پتانه ول چه دي بس همدومره دپاره پیژندني د بابا رحمان دهغو یا او دي نیويل ملکونه ته پتنو ئې زور په توپک او توري د چه دي شوي ورکي ته شاهنشو هغود پتنو د ئې سحر په خربو د خو و، زور ئې نه او توپک ئې نه توره ئې نه چه دي شوي ورکی ته فقريانوزړونو عالم تسخري کي او د هر پتانه د زړه په تخت ناست پاچهی ئې کې ده لکه چه رحمان بابا وایي:

نشته ئې حاجت یپی د او پالنگ ددي تخت په زړه د نشسنت یارانو د

په کنولې خاورو د بابا رحمان خو و، گلی ته پتنو ئې تخت ډهلی د چه وایو بابا که ته بابا شاه احمدالس د پتنو بابا ؤ:

نازیي تخت په ډهلي د که پاچهاندي کنوىل خاورو د لره فقري خوار

په بابا نوم۱۰۴۲رحمان پالر د او دي زییديل کي کلى بهادر په عالقه په پیور د پتونخوا د کال هجريکومي دي چه دي اوچت ډیر دینه له مقام بابا رحمان د مگر دي مومند هم ه که ئې قوم ،و عبدالستار ئیشخصیتونه االنساني بني شاعران حقیقي او لوي چه که شي، منسوب ته رب خاص کوم یا قبیلی خاصیان هم پخپله دى دي. بابا پتنو ولو د طور خاص په بیا خو دي انسانانو ولو د هم بابا رحمان لري.

کومي قبیلې ته نه منسوبوی وایي:عشقه له دي می کار و سر یم عاشق زهمومند نه یم، داودزی نه خلیل، نه

په وخت هغه د ئې علوم نور او ولوستل خه یوسفزی یوسف محمد مال له تصوف او فقه بابا رحمان

۲

Page 3: Da Rahman Baba Deewan

بابا ورته او راغله پرې عقیده وړو او لویو د پتنو د شو، زاهد بزرگ او عالم لوی کل. زده کي هندوستانته مخلوق خدای د الندي خرقې تر چه وه نه زاهدي نمائي خود او زاهدي ریا د زاهدي ده د خو وویل؛

دام وغوړوی، په زړه یو ه په خوله بل ه وي. رحمان بابا له داسي زاهدۍ خه توبه باسي:ده توبه ما زاهدۍ له ريا دعادات په او رسم په وك كاندي ئې چهته بل و وايي نصيحت و پيدا ورځ پهخرابات په مغان د وي ناست شپه پهكي الر په دنيا د وي دام ئې دينمخلوقات د وحشيان اړوي را پرې اييختلي وي سرتگي ئې لور په هغو دزكات يا وي سرمايه ئې الس په چهغواړم پناه خلقه هسي له رحمان زهمقامات د خالف كي الفه چه هر

دي زاهد وو مگر نه تش د خرقې زاهد:غاړه په مكه خداي ئې خرقه ريا ددي قلندر تيل دستار كوږ رحمان

لوړ ده د هيكله غريب دې خو و، غريب هم پخپله او و، شوي پيدا كي كورن غريبه په بابا رحمانهمت ي كي نه دي او نه ئې د ده غاړه چا ته كه كې او نه ئې الس د چا خوا ته اوږد كي دي، وايي:

گار کرد په قسم کاندي را دي وکدینار یا کي کور په لرم درم کهکي کور په لرم نه دینار او درم زهدار دنیا بويل مي عالم نور ولېخوزم چريته ایه له نه چه دا په همبار منت یم مخلوق یوه هی د نهرسي را اي په آسیا لکه خور و آبرفتار هم دي سکون مي کي کور پخپلیم مکان خپل په مستقیم ونه لکهبهار که راشي باندي را خزان که

۳

Page 4: Da Rahman Baba Deewan

د رحمان بابا د لوړ شخصیت پیژندنه د ده له دې یوې غزيل خه هم گرانو لوستونکو ته رگندیدالي شي:یم پروا بې خواهانو بد له خوي ه پهیم سزا اور د اوبه لکه نرم پهرگنديم شکل پخپل ته چا هر ویم ریا بې رویه بې غوندي آئینهدي اطلس الندي خرقې تر مي قناعتیم گدا ظاهر پادشاه جهان درست د پیم خاموش ژبو شل په ري په غنچې دیم گویا خوله په په هسي بوي لکهمعلوميم جامو سپينو دا په هميم دريا هم يم گوهر هم ابر لکهراستیه شوله حاصل مي عمر درازپایم تازه و سبز مدام و سر لکهکې ورکه ده عاشق د الر چا کهیم رهنما گمرهانو د رحمان زه

د رحمان بابا شعررحمان بابا پخپله د خپل شعر په باب کې فیصله کې ده چه وایي:

نشي کويل اعرتاض پرې منکر چهاعجاز که رحمانه دي شعر دئ دا

دا چرته بیا نو دي ویلي بابا ته ده خو پتون مگر کیده خوا له پتون یو د به خو اعرتاض چه کهاعرتاض او انکار اي پاتیدي شي! بې له دې چه بريته د ده له خولې ووایو:خاندي هم کا رقص هم کاندي نغمې همگرام با د ترکي شعر په رحمان د

مهم او لوي اشعارو د ده د بلکه دي نه ترکو د گرام با د یوازي شعر بابا رحمان د چه شته خربه یوه دا هو،ترکي گرام با د که ته پلو یو دي: جاري خوله په او جوړ زړه په ډيل هري او چا هر د چه دي دا خصوصیت

کوي بل پلو ته د زاهدانو له صومعې نه هم د ده د اشعارو ږغ راي چه وایي: پرې نا مونديل دي کي خرقه په پوشه خرقهکا دار دنیا کي دنیا په چه خط هغه

٤

Page 5: Da Rahman Baba Deewan

که ئې مستان په میخانه کې په ویلو مست زنگیي او د هر مست له خولې دا چیغه خیژي: له یوې خوا دي جام کي الس په دلرب مي نگه د چهدي غالم ما زمانې د اورنگ نن

له بلي خوا ئې واعظان په منرب لويل:دي دین د خو دي کار ه که کي دنیا پهدي آفرین و کننده په کار دې د

د دنیا تارکان او پریودونکي ئې په دې بیت خوشحايل کوي:ودانه ده احمقانو په دنیا داغرض باندي دنیا په کا نه دانا

خو دنیا دار ئې بیا دا شعرونه وائي:ده ده دا ده یه ن ادوتهچ ده به ق ع اد ید ن پابهیازار ک يغد ه هه ج سانودادپ یه ن ا ک بيتدي ش ن هوينديبهک اتهلهدپ یه ن ا ک ليموي ک ح دي تیوپرېپ ه يم ک ح ا

د او لري مطالب برابر سره ذوق د چا هر د چه دي دا مزیت لوي یو اشعارو د بابا رحمان د چه دا غرضنه هلته دیوان بابا رحمان د چه شي پیدا کور کم داسي ډیر به کي پتو په دي. ملگري تنهائ د چا هرچه که دا گوري، فال ئې اشعارو په او کوي استمداد خه روح له بابا رحمان د مريمني پتنې حتي وي.او مدح ډکه نه مبالغې د چا د نه او هجو ایه بې چا د نه دي، سپیلي او پاک لوثه هره له اشعار ده دخوښ پرې خو پوهیده پوهیده، نه خربو دې په بابا رحمان گوندي چه نه داسي کیي لیدله پکي ستاینه

نه و. لکه چه وایي: یم زمري لکه قوتناک کي اشعار پهگزند ري په زمري د یم نه ويلپوهیم ه هجو په هم مدح په همخرسند ډیر چارو دا په یم نه ويل

٥

Page 6: Da Rahman Baba Deewan

دي هرن مي که عیب مي که عشقه له بېپیوند بل انه له دي کي غوڅ ما

د پتو د بابا رحمان پیژندونکي پتو روسی اډورن او مستشرقني انگریزی هیوز پادری او راوری اغليد هیکله پردي چه که لري، اړه ه ته قضاوت مستشرقینو پردیو د پتانه هم ه که بويل. پیشوا ادبرحمان د خه دې له هم به خو نشي پوهیداي شان په پتون یو د خصوصیتونو په اشعارو د بابا رحماننور دنیا د بلکه منلي بابائې په پتنو یوازي نه بابا رحمان چه رگندیي کي نظر په پردیو د منزلت ادبي

پوهان هم د پتو په ادب کي د ده لوړ مقام ته قائل دي.په بابا رحمان په۱۱۱۸مینه: پیور پتونخوا د او کې پي سرتگي خه دنیا فاني دې له کال هجري

عالقه د هزار خانې په هدیره کي خ شو چه اوس ئې عام خلق زیارت ته وري.ده نسخه هغه ئې نسخه چاپي او زړه ډیره چه دي شوي چاپ لي و و دیوان بابا رحمان د دیوان:

په عقیده۱۲۹۳چه په ما ده، شوې چاپ کي الهور په اهتمام او تصحیح په احمد مولوي د کال هجريونیوله اساس نسخه هغه کي کتاب دې په موږ نو که ده مکمله او صحیح نسخو چاپي ولو تر نسخه داافغاني عبدالمجید پروفيسر چه ده هغه نسخه چاپي دوهمه که؛ تصحیح او مقابله مو سره نسخو نورو له اود پخپله چه افسوس خو دي، ادبي او خوږ ډیر تمهید صاحب پروفیسر د دي، لیکلي پرې تمهید مختصر یوکال پروس چه ده نسخه هغه نسخه چاپي دریمه کومه دي؛ مغشوش کبله له نازکوايل د کاغذ د منت دیوان

په لیکونکي۱۹۴۸یعني پیاوړي پتو د صاحب عبدالقادر موالنا او شوي چاپ کي الهور په کال عیسویاو ژوند بابا رحمان د ایه دوه یو هم ه که کي تمهید دې په دي لیکلي تمهید عالمانه خورا یو پرېد بابا رحمان د یوازي هغه چه برخي هغه تمهید د مگر دي شوي استخدام دپاره اغراضو سیاسي د کالمکاغذ کتاب دې د تمهید په سريه بر دي، مفیدي او عمیقي خورا شوي لیکلي کي باب په شاعرۍ او ژوندایونه ډیر او کي وډ گ رنگ صحافت د ئې حاشیو ایه بې صاحب محشي د خو دي ه هم لیکل اوډیر ئې یا او دي نه اړ ته ترجمې چه کي ترجمه ئې لغتونه داسي مثال دي لیکلي پرې حاشیې لزومه بې ئې

عربي مشهور لغات چه پتانه ورسره ډیر ه آشنا دي بريته په عربی ترجمه کي دي.انته دفرت هر چه دي شوي چاپ کي دفرتونو وو دو په ويل نسخې چاپي نوري یا او نسخې سره درې داوخته کومه له ویشل دفرتونو دو په دیوان بابا رحمان د چه نشوه رگنده راته دا خو لري ردیف انتهخو کاریي چه ژونده له بابا رحمان د چا؟ بل که کي بابا رحمان پخپله تقسیم دا آیا دي؟ شوي شروع

وایي چه هغه خپل اشعار ال پخپله را غون کي نه دي. دا د دفرتونو مردف کول خو ال انته خربه ده.

دا دیوان:چه کي چاپ صورت کلي یوه په ولنه پتو دیوان بابا رحمان د چه ؤ، خواهش دا ما مودې ډیري لههر چه شي چاپ حجم او قطع داسي یوه په هم او وي سمه سره امال ئې هم او وي ه لیکل ئې همد مجلس مسلکي ریاست مستقل د مطبوعاتو د شي؛ وگروالي سره ان له آسان ډیره په ئې لوستونکي

٦

Page 7: Da Rahman Baba Deewan

وکه. شروع تدوین او مقابله او تصحیح په دیوان د بابا رحمان د ما او ومانه، خواهش دا ولني پتومردف او مرتب شکل په دیوان یوه د مي دفرتونه دواړه او ک لريي منه له تقسیم دفرتو دوو د مي لمىدرې پورتن مي کي پاي په ،ک تصحیح اساس په امال او الخط رسم اوسني د دیوان دا مي وروسته کلدي ل لمى دا ترتیب دې په چه نگه مگر کې، مقابله سره و ضرورت چه کي اي کوم په نسخېادیبانو پتو د چه به شانته هغه چه لري احتمال دا نو چاپیي او مرتب مدون، دیوان بابا رحمان د چهد چه لرم هیله دي قدم نوي یو هم بیا خو وي، نه شوي مقابله او تصحیح دیوان دا وي خواهش انتهائي

پتو پوهانو ملگرو په مرسته به د دوهم چاپ کي دا نسخه ه بشپه او تکمیله شي.

عبدالؤف بينوا د پتو ولني مشر

۱۹٤۷/۱۳۲٦

۷

Page 8: Da Rahman Baba Deewan

حيمن الرمحالر هم البس

ا

ما رب دي كردگار هسي گورهوايي ئې وك چه بزرگواران همگيدي موقوف باندي چا په حاجت هی ئې نهك پیدا صورت هست د ئې نیست لهمصنوعاتو ؤ جمله د دي صانع همشته مثال نه مثل نه هیچري ئې چهدي عقبي د او دنیا د چه تعمري هردی صحیفو نانویسو د خوانندهدي مابني كه دي باطن كه دي ظاهر كهدی اوسط كه دي پوشیده كه پیدا كهكي پادشاهی خپلي په لري نه شریكعجزه له ده واحدي چه نه هسيته یاري و هیچا د لري نه حاجتوغواړم ئې ته خوا بل و چه دي حاجت هرحمانه لري نه تبدیل و تغیير هی

پیدا وي نه محمد د صورت كهشه پیدا روی په محمد د جهان كلشه تمام باندي محمد په نبوتكي جهان په و محمد د هاله نورشوي پیدا دي آخرین كه صورت پهدي بنده چه شكه بې گه مه یې خدايدي عاصي كه دي ويل كه دي نبي كه

ما رب دي اختیار كل د صاحب چهما رب دي بزرگوار ؤ همه ترما رب دي بار منت هیچا د نهما رب دي پروردگار رنگ هسيما رب دي گفتار هر د سامع همما رب دي عطار و عطر هغو دما رب دي معمار واړو همه دما رب دي اسرار هر د دانندهما رب دي خربدار ؤ همه لهما رب دي دار وقوف ؤ همه پهما رب دي شهریار شریكه بېما رب دي بسیار وجود واحد پهما رب دي یار چه سره هغو لهما رب دي همکنار كي كور خپل پهما رب دي قرار بر تله تر تل

دنیا دا وه نه خداي به كې پیداآبا جهان تمام د دي محمدانبیاء محمده له پس نشتهحوا د او آدم د و نه بوی چهچا هر له دي اولني كي معني پهرتیا په دي صفات واړه كل ئې نورپیشوا واړو همه د دي محمد

۷

Page 9: Da Rahman Baba Deewan

كي قبول دي محمد د دین ئې چهدي رهنما گمرهانو د محمدده محمد د پريوي ده را كهدي گر چاره ؤ بیچاره د محمدیم كروب خا در د محمد د رحمان زه

پارسا كه دي فاسق كه دي جنتيعصا الس د ړندو د دي محمدرا بله جهان په نشته گهدوا لره دردمند هر دی محمدمجدا در دي له كا نه خداي مي كه

دنیا په نشته راتله دي دوبارهشي عنقا شي تريه وقت تر چه چار هرهوزي جار نه بريته اوبه تريې ورخ تردي لحد د هي مثال په ساعت تريدي كوتاه وقت كه تلوار لرې مقصود كهكي زړه په گې صحیح چه نبسه هرهكه امید نا خلق ئې امید امید پهماته خوله شي دي تماچه په مرگ د چهوایي وینا چه ارتیدنې ژړيل ویركا تعلیم وك دي زور په چه ته بې هلكوكه فهم بدو نیكو د عمل پهروي سرتگي كه گریوان په دننه سرته آسمان و ه مه سرهوا سرهواوي نه پوتنه دا به اي په عمل دشه مه غره وكه یگه ان خپل پهوي ایسته ان په چه ناوې هغهیاره اې كم ته ان و زه خربه داوایم ته ان اخلم بل د او ستا د نومكي زړه په وي غمونو دې د اي مي كهدي خوا په ستا دا خوارۍ سخت مرگ د چه

رتیا كه كې دروغ كه دي وار دي ننهیچا د نتي دام په دي نه عنقابیا بريته نه ساعت تري وزي جار نهژړا په كي ژوندی دي نه چا هربقا په عمر دې د شه مه غرهخطا كې نه هغه به غرور پهپروا بې شه مه مكره له ایام دثنا كوی ه به خوله ماته په ترووینا په پوهیې كه وایي ته تادانا هم یې بالغ هم یې عاقل همدا په كه دي بهبود دي كي دا په چهسرهوا ه مه پورته پورته په ډیرپیدا یې زمكي له كي اصل په تهفالنا د نمسي یا یې زوي ته چهبابا د او دي دا یگه پهونیا مور د ایست كوي ه یې وكستا واخیست نوم مي كه شه مه دلگريچا بل په شته غرض مي نه كار مي نهانشاء دا كوله لره ه به ماپخوا ال مرې نه ويل رحمان اې

۸

Page 10: Da Rahman Baba Deewan

دنیا دې د هویار گه مه هویارحرامه ده زړونو هغو په رونائیکا دنیا د اهل ئې چه ده گوئی پوچکي کبازي خا واړه ري په طفالنو ددی هلکان پیو د خولې ډکي واړهوي شعور بې او وقوف بې به همیشهوي نه مستي همره ال هم شرابو ددي شته جهان په لرو د لره بیمار هرکي جهان په وشي عالج سوی هر دسوي وار ته اور و واچوي چه هروي ډوب کي غم په همیشه ئې گرفتارکي تم تور په و ظلمت په وي پروت به تلدي هغه مسلم خاصه کي مسلمو پهشي الړ ئې سر سره بې شي پاتي ئې تندرومي ني کا یتیمان لوه و زویوي سر په غم د پن یو ئې به همیشهپلوري ئې که پريی ئې که دي غم واړهکاندي گي دي گان واړه همگيهیچري کاندي نه مینه به دنیا پهوي ایمان په و دین په چا د نظر چهدي مکاران واړه همه ئې هلک لویدي اغیاران واړه همه ئې آشنایانشي فنا واړه همگی شي پیدا چهکنگه له او کوهی له ویریي چهدرومي ني ورشي چي لره سی هرکیدې ته ورته پشت هزار هزار کهکې چاپري ان تر حصار اوسپنو د کهگرزي کي مخ په آفتاب د سوری لکهکه مه ورباندي بهرتۍ د گمان هی

دنیا دې د دار وقوف دي وقوف بیدنیا دې د غبار گرد کیني پرې چهدنیا دې د گفتار هر و کالم هردنیا دې د بار و کار کاندي چه هردنیا دې د کار پخته و دیده کاردنیا دې د خمار په وي مخمور چهدنیا دې د خوار خمر وي مست لکهدنیا دې د بیمار لري نه دارودنیا دې د شرار په سوی مگردنیا دې د طلبگار نشي به موړدنیا دې د گرفتار شه مه هيوکدنیا دې د گفتار په وي اسري چهدنیا دې د زنار وشالوه ئې چهدنیا دې د سردار دي کله سرداردنیا دې د پالر و مور دي وفا بېدنیا دې د دستار وي ئې سر په چهدنیا دې د بازار په نشته ه نوردنیا دې د خریدار و فروشندهدنیا دې د اصرار په وي خرب چهدنیا دې د انتظار کا نه هغهدنیا دې د مکار په ده ویسا هدنیا دې د دیار په چری دي یاردنیا دې د ناتار وگوره راشهدنیا دي د الر په درومي نه هغهدنیا دې د رفتار دي لیدىل مادنیا دې د دیوار دي بنیاده بېدنیا دې د حصار وگه یهدنیا دې د قرار هیچري نشتهدنیا دې د وار په وار ده کهرتي

۹

Page 11: Da Rahman Baba Deewan

عمر سی د غووي مقراضه بېشي غوت سی له حساب به مرگه له پسخاورو د شي موی یو به خو عاقبتپاي سره گدایه له به برابرباندي ر په لئم د وي داغ به پاسشه صدقه قناعته تر قانع دوي مظلوم واړه همه به مرگه له پسدی شل دغه او لس دغه قیامته ترورشي غسل د کفن د پرې ایام چهحجابه له شي بريون باندي تخته پهډیره وه خه پیغمرب به چا هر لهنشي رحمان په بیان ئې به فساد یو

دنیا دې د نهار هم و لیل دا همدنیا دې د مقدار په و انداز پهدنیا دې د رخسار گل و گلعذاردنیا دې د شهریار و شهزادهدنیا دې د دینار هر و درم هردنیا دې د دينار هم و دنیا همدنیا دې د ستمگار و ظالماندنیا دې د شمار هیچا ک نه پورهدنیا دې د دار پرده شي پردې بېدنیا دې د شرمسار او شرمناکدنیا دی د وقار یا وي قرب ه کهدنیا دې د بسیار دي فسادونه

وفا دنیا دې د چا که نه ثابته هیپلوۍ د دنیا دا په دعوې چه وک هرکا ماتول او سازول دي کالل فلک دادهر دې د رگندیي چه کلخ و سنگ هرته رهگذر و دنیا د ږدي نه هیوک دي دامکا وابستگي نفس فانی دې له چه وک هردي خراب واړه عاقبت دي آفتاب که دي ماهدانایانو د خالف په رحمانه درومه مه

دنیا دا په وفا بې کاندي مینی واړههیچا د ده نه دنیا وایي باطل واړهفنا هم که پیدا غوندی تا و ما ئې ډیرگدا د وک شاه د وک دي ککرۍ واړهعنقا د او سیمرغ د شي نه وکی به کارهوا سره زنري په تىل شي به نهابدا تر نه هسی وي همیشه که گلدانا هی ده نه پسندلې دنیا د مینه

۱۰

Page 12: Da Rahman Baba Deewan

ده ده دا ده یه ن ادمذم د یت ن ماکهه

د ید ن پابهیازار ک يدپ یه ن ا ک ډ مریي ک ح دي تيکهقدصېئرسرتهکیهک ل غ لمئرهور یکېاورپهک یېئدينابه ک دیحهپېکویتېئهک ص ل ک يوکذرنېئهک هتريپېژو وينو دپدي یه ن ا ک يديهپمتاحد تري س ئای

خ س هیدو و دود دسر ديخت داییره خ ب د دخل مدای دي نید ن ا ک آ د ديخت رت

د ید ن طابا ل ډ ديیان رهپردموىل ک غي ه دي هدپ یه ن ا ک بيتدي س ن هید ن حا ب دی یر ه ب ي

پ خ پل خ ملپخه ک یي ل شدهيطمه خ پره ک د ترشي س هدارفو ولا وهشافرهخوهیهل م ئهوي درد ېزناکدنوخهترچ د روهديمارک ه واړه ديقومه وفکام ل دی نان ن چدارشييغاکهچره ه بهمهموي

ک ل دئ سه ه بیپهايداک وئانه یوپې ه ه

ت ف و سوى ی ن پهمهخ ک يید ن ناد واړه ده ديیه ن

دوتهچ ده به ق ع انواوره پ کدو دا نه ی ا

غد ه هه ج سانودایوپرېپ ه يم ک ح ادفر البيکعفع

ی ل غ دو واههپاکتسمدب وعوي یيکودو پ داتا س ی کهناحدي ص راحوخ ش درو نهپيمال خ داديی دپادوی اعه

ط خ در دکاب خي س اقافانکولو س أزاکولو دأهانرخدا ده یربه ت ااچهلوکيمومېئهکخهچ س وي اسارپمهيوينديبهک اتهلهنآ ی ئ غهنوفدي ص ازهک ويشوک زکت به ی ادهوگمه دي هېبر ب ا

ف ج کالارفره ج اخلبهل م ئهدوا ېدکدنوخهترچ لا ح وااعدمهپیسدپد خ لپانمه ت شااید ن اد دي زاجایوينهک داکادان انهرواپ اروانهپه

س پ مېکهپقه ت واههلهچ ن وي واسی

۱۱

Page 13: Da Rahman Baba Deewan

وعاطو ويتت والړ هیرپېئومراحهل ه وي ز

م ل ک ئهوي بې ق لوهد ید ن د دکا ارهپاررئاصمه د ضم م وي اندتېئهک رحوان یج س يدا ن پ نه ب د د دییا نداپونیېئهچ ويیرطه قدمېئهک د یال ن ډ ويیا رید ن باد غده ه ده ولهپاکهلوېئای ظ مورئای وبراشهپاکېديناکهنونوخقحانای

ب ع کادتپاهفانرضاکقحلطاباکلطابقحوئهن ويیې هیداخهلرهیوېید گ د ارهپی

ش ی م ه ئهلېمه ت س هوگ وينزگرهېئوشهوش هويسانهبريهپونعرفد ت

خ ت ب ناو ويمېئهتې ختا خ کالطلابهنداو

ی ه نوي رطاخهپه ک ير مو ح تانه ی پ مهکهې

ش ی م ه تهيلمالغ ش م وي نهپول پ نج ب ا

ههپمه ج پرا فه خ امرضف ل نونکهناضدي ق ازه اداناکوةکم ديوهجح سيکم پ یې ب ایهچ ب ئانو امکې

غ ه کهاو دي یس ل أی ه دي نکهناپدیروا

سېئهچ ک ر وي ایبدی ما خ پروسهوداورئای زپاکې انهدخهنولامای اچورياشادپد د راماهبهپ س ر وي در ایبیهنرمشېئهن ح ایاکينوخزاره ب یدا

لواړه خ وي اغوغهپقلد ظ م موپوژړا هوپیب ایربکرواجو س م و اشېئهتدکهل ی ن ناوي واسووت توالاربسهیداخ ه ر البگني

۱۲

Page 14: Da Rahman Baba Deewan

دنیا دا په سعادت موند بیا هغوکاله هزار په سلیمان د ملکونه نهدي تر واولى یاد په خدای د نفس یووک عالمو هغو لوټ کي دنیا پهدي عبادت او طاعت خو دي نعمت کهدي دین د خو دي مشقت که محنت کهدي فاني واړه دي چه هر خدایه له بېدرومي به له خاورو آخر وي بادشاه کهوي نه جهان په نادان زیات به هغه لهغواړې دنیا په فرصت وقته و چه تهکاندي روان ریگ د سر په عمارتوي نه کم ه لغزشه تر مستانو دورشي قرب په مرده د چه ژوندی هرگوره عمر ورشه اوبو روانو پهمحلونه سرایونه پاخه پاخه دادي نه هسي ه آسمان د سرتگي وږیدرومي نی واړه همه راشي چه هردیي هغه مرد شي نه قیامت په ریاضتپاي سبا به خصلت و خوي دا په هممرگه له پس وي خرمن ئې به هغه همشي نه لیدي کي دا په جهان هغه کهشي نه پله توه ه به قیامت پهوي پروت کي میان په لحد د به امانتبویه طاعت دي جنت حضور عمل نیکخویونه نیک هم عمل نیک هم کردار نیککا عذاب په عمر سی د ضدیت

دنیا دا په قناعت وک ئې چهدنیا دا په طاعت کۍ یوه نهدنیا دا په دولت جهان درست د نهدنیا دا په عبادت وک ئی چهدنیا دا په نعمت بل نشته گهدنیا دا په محنت بل دي نه پکاردنیا دا په زینت که دي لذت کهدنیا دا په حرمت ه دي عزت هدنیا دا په فراغت غواړي چه هردنیا دا په فرصت دي مونديل چادنیا دا په عمارت کاندي چه هردنیا دا په استقامت سی ددنیا دا په نصیحت همره دي بسدنیا دا په اشارت همره دي ډیردنیا دا په عاقبت شي وران به خودنیا دا په سالمت پریدي وک چهدنیا دا په صورت هر دي مسافردنیا دا په ریاضت وک ئې چهدنیا دا په خصلت بد که مه وک خدایدنیا دا په زراعت کاندی چه هردنیا دا په عالمت وینم ئې زهدنیا دا په قیامت دی لیدىل مادنیا دا په امانت اوسي چه هردنیا دا په جنت وک کا حاصل چهدنیا دا په راحت هم دي جنت همدنیا دا په ضدیت ندي پکار

۱۳

Page 15: Da Rahman Baba Deewan

ته چا هر و ایي سینه په سر په السوی پکار چا د مرتبه بلنده کهشي نه یووړ جهانه له به ارمان بلده دلې واړه سودا جهان هغه دوتلي جار وي نه سی د طالع کهبدو له بد بویه سره نیکو له نیکورکي لره هغو خدای دی والیتشي یو سره واړه دنیا تمام کهکي دنیا په دي هغه خو دي مرد وک کهشه تري هسي عمر دا باندي رحمان په

دنیا دا په شرافت دي دغه همدنیا دا په عدالت دي مقام لویدنیا دا په محبت مهر، مگردنیا دا په تجارت کاندی وک کهدنیا دا په حقیقت دي نه پ هیدنیا دا په والیت غواړي وک کهدنیا دا په سکونت ک ورک ئې چهدنیا دا په قسمت خپل کا نه به نوردنیا دا په حاجت لری نه چه هردنیا دا په ساعت یو شي تري لکه

جفا سره چا له کوه مه راشهشوني پاتي دي نه هیوک کي دنیا پهکا جلو ته تا و نن چه یاران داگوره ورته وي خوښ دي دوی د دیدن کهاخه له شي بیل چه پای خزان دآسمانه له پریوزی اکي زمکه په چهشي در لره سرتگو بیا چه که مه گماندي نمر بیل بیل خیژی چه ورځ هره په دافضله له بې دي نه زهد په جنت کهوکې محنته سل دپاره نس د کهوخورې گیه خپله په جهان تمام کهورکې الس په دوږی دانه یوه کهورکې لره تي اوبه اکي یو کهکې ی دپاره خدای د سر له یوه کهکاندي سودا و سود وک که دي دا بازاردي وقت ئې نن پوهیی وک که آشنایانکي جهان په دي دا هم خو دي ژوندون که

وفا بی کیي ضایع دي ژوندون لسبا که دي نن که دي تلونی واړهفنا شي واړه په پس وري دوه پهپیدا شي کله به بیا شي فنا چهحکما کا نه پیوند ئې به حکمت پهسما په شي نه ختی زمکی له بیاجدا شي سرتگو له چه اوی هغهبیا ختي شي نه هغه پریوزي چه هرادا کي غاړه خپله دي سی هرفردا شي نه پکار دي به محنت یودعا په او درود په شي نه به یادعقبا د شي توه دي به دغه همدریا شی به مین تر ستا او دوږخ دچا هر له شې بلند سر به قیامت پهسودا نه شته سود نه جهان هغه پهآشنا بل تر آشنا یو اریي چهخندا په تريییې سره چا له چه

۱٤

Page 16: Da Rahman Baba Deewan

دي کار سهل واړه دنیا د زیان و سودشي آزار پرې زړه عزیز او ورور د چهخپله گاهي بویه رضا نورو د کلهگوري ورته بل خوري ئې یو چه خواړه هتله تر غم وي زمان یو ئې ادی چهکه نظر وته بل و هسي ان لکهکي انصاف چه بویه لره منصفانوگرزي ه هر ه هر خاطر په سی دکا نظر وته دین خپل و دي دیندارانالسه له چا د خطا کاندي نه دي خدایدي سم سره واړه سى چه نه هسیدی اندازه خپله په حرمت چا هر دکم نه شکایت شکوه چا له رحمان زه

رسوا کار سهل په وک کا نه دي خدايمدعا خپله هغه شه مه حاصلرضا خپله همیشه ده نه کار پهگویا دي زهر هغه دي نه خواړهدانا کاندی نه چاري هسي دغهچا هر د دي ان هسي دي ستا لکههوا د و حرص د کا نغوته چه نهروا وگي واړه چه نه هسيخطا د وک صواب د فکرونه وکعطا د او خطا د دي نسبت هادنا وک دي اوسط وک دي اعلى وکامرا د اي نفر مومي چه نهتا بې ما دمن و دوست بل نشته

دا دي یار غواړی جهان په یار وک کهشه چاپري زړه تر ما ئې زلفو د خیالکي پیدا عشقه له خداي دی جهان دانشته جهان په کار ه بل غوره عشق ترو نه اخیستي نوم گل د به بلبل بلنشته وار بل ته جهان دې دي راتله بیادي ه چه وگوري دي عمر حباب دگوره رحمان که زړه په صورة مجنون د

دا دي سنگار جهان د که دا دي یاردا دي مار شوي چاپري گنجه تر یاردا دي پالر مخلوقاتو ؤ جمله ددا دي کار غوره کارونو همه تردا دي خار دي نه گل چه وي خرب کهدا دي وار نشته وار بل نشته وار بلدا دي شمار عمر د کاندی شمار وک کهدا دي زار و خوار هسي کي عشق په ستا

۱٥

Page 17: Da Rahman Baba Deewan

سودا کاندی سر په سره تا له چهکي جهان په وي شیدا غوندي ما به نهکې قبول دي جفا و جور ستا دا مادي مکان که دي کون مخه له ستا د بېکم نه قبول رنگ هی دي به جدائېوی امام وړاندی مقتدیان ورستو لکهدي مني تا په جهان درست یم نه یو زهکې را له ما و امان د خط کاشکیشوي مني یم نه تا په پخپله زهازله له یم مني باندي تا په زهشي شهید تیغ په عاشق د ستا د چهکه نظر وته رنگ زيي و رحمان د

شیدا غوندی ما هسي وی نه به بلپیدا بل شي دلرب غوندي تا به نهخندا اي په ژړا د نشي ويلدا په نه شي دا په نه مي توه هجدا سره کالبوت روح دی نه مي واقتدا کې ده پسې تا په ماگدا که دهر دې د دي بادشاه کهفردا د کې وعده سره ما له چهندا ده شوې ما په لوری له ستاابتدا ده ورځ نن می کې چه نهادا شي هله به غاړه رحمان دژړا کاندي پسې تا په مدام چه

رتیا باندي یار خپل په یې مني کهشه مه غلط دلربانو د وفا پهشوخه هسي ده طایفه خوبانو دسببه له کرب ډیر د او ناز ډیر دیوسي سي د نگاه یو په دین و دلوي نه جهان په سرگردان هسی به بلکي عاشق په مال و سر ژغورې چه تهغواړې یار که شه تري حورو له جنت دکه نوش پیاله هسي السه له ساقی ددلربو د شوه عاشقي کسب ئې چهرحمانه کانده بس ورلره گفتار یو

دنیا پسې دین اول که آوارهکربیا و وفا بې دي قوم دغهواویال په چا د باسي نه غوږ چهاولیا د گفتار په کا نه عملحیا نه کیي چا له ویر یې نهآسیا یا دي آسمان یا دي عاشق یاوییا ده چري هسي دا عاشقينستیا کاندی نه و چا د نقد دي خدایریا د خريي زړه له کا غوڅ دي چهکیمیا د کسب په کاندی نه نظربیا بیا کې پوتنه ساعت هر به ه

۱٦

Page 18: Da Rahman Baba Deewan

بیا گذر وک زړه په ئې مي عاشقيوی الس خپل په می قسمت خپل د دفرت کهو نه آخستي عاشق د نوم ال ماکم قربان تا له بیا ئې به مرگه له پسشه هري زړه له واړه مي محنت هجران دو سحاب په کي پ مخ ئې آسمان چهو زنري په تيل راته رقیب چهیووړ خه را زړه ئې نظر یوه پهرحمانه اوسه بار منت ئې وصال په

بیا سر په کې بلي لنبې مي بیلتانهبیا دفرت دا ک وران غمه له ستا به مابیا لکر ک جمع راته دي جدايبیا محشر په ک پیدا خدای مي صورت کهبیا بشر ستا سرتگو په ولیده مي چهبیا نمر هغه ک کاره وته ما و خدایبیا در هغه پرانيت باندي را حبیب خپلبیا نظر بل وکي ال چه کا خري دي خدایبیا گوهر د نشته دخل کي صدف په

ژړا کوې ه په چه وایې ته ما چه تهدلربه کوم ژړا زه کې جفا و جور تهعاشقانو د طائفه کاندي به ادی هوي شان دغه تل هم که دي ستا چه خصلت دارقیبانو د غرور بل شه مای ستا د یووي افالتون قطع په که کا عاشقي چه هردي نه وژلو د جداي د عذاب په هم سپیدلربه غواړي تا رحمان دي نه کار په ئې هی

آشنا د شي خیال زړه په نقش ئې چهوي روڼ مخ هسي تیغ ئې به مرگه له پسوي مکان ئې به آشنائي د آسمان پهوي دم هغه په زړه د ما خوشحايلکي تن په گم داخل ساعت هغه روحدي نه پکار می قال و قیل هیچا د نوروي کال باندي را گۍ یوه هغه همعیش د زما دانه کاندي زرغونهدي شته آشنا بې طبیب ما وک بل نهوي نه باندي هیچا په نظر رحمان د

جفا و جور خپل دغه معلومیي در نهما وه نه هم به دا وي نه دغه که ستاستا لکه وي دا هم که بتانو د رسمدوا زړه د دردمند د معلومیي را نهدا کله هغه کله وژني مي وار په وارسبا که وي نن که گم مجنون ئی خو زهوینا په شوم سپی کوې د ستا گوندي خو زهرضا ستا چه هر باقي ده رضا ما دا

آشنا د شي مال و سر ئې صدقهآشنا د شي حالل تيغ په آشنا چهآشنا د شي پایمال غوندي زمني چهآشنا د شي خوشحال زړه چه دم هر پهآشنا د شي وصال په دخل ئې چهآشنا د شی قال و قیل مې غوږ تر چهآشنا د شي محال گۍ یوه چهآشنا د خیال زرغون مي زړه په چهاشنا د شي مثال په وک بل به نهآشنا د شي جمال په ئې نظر چه

۱۷

Page 19: Da Rahman Baba Deewan

فدا که ترک هغه په می دین و دلیم حريان کوم و ئې صفت ایست ددي کیزه پا هسي عیبه له صورت دنشته ئې باک وي پ زلفو په مخ ئې کهکي شفق په کا جلو هسي نمر لکهدرومم الره کومه په چه پوهیم نهکي غم په وک کا نه تنها هسی دي خدایلولم غمه له بیلتانه د همیشه

ما ژړا پسې يار د شوه ډيرهشي گوهر يا شي در وينا هره مي کهوي اوده که ک بيدار ما به نارو پهيم گويا خوله په په غوندي مکتوب زهدي نه آسان زمکه توده په عشق د کتک بيل نه ما له هجران چه دي نه يار داغواړم نه هي ياره خپله بې رحمان زه

دنیا دې د رونائي دي عالمانته رسول و هم خدای و غواړي الر وک کهگرزی طلب په کیمیا د که گر کيمیاشي زر سره به عالمانو د مجلس پهمردگانو د مثال په دي جاهالنکیي ژوندي نفسه له ئې مرده چهعلم د لري نه رتبه چه سی هریم عالم هر د بگوش حلقه رحمان زه

بها ان د حسابوي نه ئې الانتها شي نه موندی ئې شان هی پهها په دي نشته ویته د ذات لکهاژدها وي پراته باندي گنج به تلسوها د اودنی کاندي سر په چههزارها دي رقیبان مي راست و چپتنها یم کي غم په یار د زه لکهمنها باله نعوذ رحمان زه

ما آشنا ژړا په گروهيي نهما وينا الئق ده نه غوږ د ستاما دلربا شه اوده وي راتهما غوغا خاموشي کله النديما صحرا دې په بويه سمندرما جدا شه تنه له روح دغهما دعا وي ته خداي قبوله که

پیشوا جهان تمام د دي عالمانرهنما الري دې د دي عالمانکیمیا ده عالمانو د همدميصحرا د لوه یا وي کاي وک کهمسیحا د مثال په دي عالماناولیا هسي واړه دي عالمانگویا دي نقش خاىل دي نه سیادنا که دي اوسط که دي اعلى که

۱۸

Page 20: Da Rahman Baba Deewan

وینا ویر د زمانه وایي پرې بیااستغنا په یار خپل د پوهیم زهآشنا گي نه گۍ بله مي بیاتوانا د او ناتوان د ده یاري هفنا گم بقا تر بهرته زهثنا په ترکو د رب کم مشغول زهدانا که یم نادان که شه بخندهبرنا که دي واړه لري نه پرواتمنا بله کي زړه په رحمان د

سرنا په او ډول په کا ئې واده چهکا دلجوئي او دلربي و هر مي کهشي آشنا مي هم یار می گۍ یوه پهبولم ئې یار کم تسلي خپله زه داصنمه خپله بې دم یو و زمان یوک مشغول خدای چاري یوې په سی هرناصحه زده نه هرن بل عشقه بې مایم حريان باسي نه نارو په غوږ مي چهکا نه خداي دي دیدنه ه له یار د بې

د یدا ن د وبا افېتخمېئهن ش نهئهېت ش هويمېئۍگوهیهپ خدگوهیهپ تۍ س وي اويئۍگوهیهپ درد ېويخېئۍگوهیهپ وفتعاسهپ ک قي ب وي اتعاسهپ ک ئيکې س وي وتتعاسهپ ک ئينې خ وي داتعاسهپ ک ئیو ويفې اتعاسهپ ک ئيا ويفې السکهنريلانشهنهچ ش لیوکدايخ پ مکهر مه ح ناه

وب دهفې قېبا ب اک ل لهود حه ص را

اشېئۍگوهیهپمۍگوهیهپ ادواگوهیهپ ۍرگوهیهپ اجۍتعاسهپ ک ئینې ف اتعاسهپ ک ئيغېغواتعاسهپ ک ئيژړا ېتعاسهپ ک ئيفې ج اتعاسهپ ک ئينې غ ا

ل ک دا ليشه ک دا هداپ سه ه ر البگني

۱۹

Page 21: Da Rahman Baba Deewan

هیچا د یم نه شوي اد ادۍ پهکم نه بله له توقع طمع زه کهدي فرزند مي که عزیز مي که ورور مي کهدي پراته راته رنوران کي کور هر پهشي دنیا په واړه خربي دنیا دکم گمان زه دي کور مي کي کلي په کهنیمگي نه وي پوره نه پرې کار ه چهنشی سره بله و توه ه ئې چهمشکله ده استوگنه زمکه توده په

پهک خ زړه اچهلواړېغلبد ح کابپالهسهکره

ک ل ضه ح سر ه پياهزل نه ی م قهیدم ک دهغد ه ا ته س شادگاشردهدرمهچدا یهتا ب کانهمهلاه ط کعر مه ح ناه

آشنا هر د غم په یم سوي پ تورما له کیي توقع طمع بل دمدعا خپله خپله غواړي واړهدوا په هیچا د رسي نه مي السدنیا لرم نه چه وک کا ه به ماصحرا په دي گور مي دا دي نه کور چهخندا سره هغو له کا ه به وکآشنا نا دي بهرت آشنا هغه ترچا د سره رحمان له شي زیست به ه

یان ص کادد قه ن ع اپ س پورآس دشه واهه

وباو ه د قه ب اآپ مه س کان ل سه ی ع ا وچ در یه یي م ی ک اداکلصاحهک واړه ېونابوخهل د افو

حلوا کې کته ستوني تر نماام کهشي نه صرب و قرار دي کي حال هی پهپوري عزیز تر آشنا تر عمر تمامنشته پروا دي رسوای خپلي په چهنیسې ته چا و الس دپاره نفس د چهته کوهي و یست پرې عالم شماره بې نفسپوهیي کله ناروا په روا پهشو ه لري سرتگي و غوږ که چارپایانغواړم پناه علمه هغه له رحمان زه

وروا د خدایه له کوې خواست سباهوا ډیري حرص ډیر کې لیونیرسوا هم کې مختورن گیي یوېپروا چا د جهان په کې ه به نوردوا که غواړې خدایه له زحمت داپیشوا چا د نابینا کا نه دي خدایناروا ه روا ه ته چارپای وناشنوا دي نابینا کي معنى پهسوا وي مذهبه له دینه له چه

۲۰

Page 22: Da Rahman Baba Deewan

ما گر ناصحان وخوري که له سلوک اوره ه خربه دا کي عشق په ستا صربدي دروغ ما جارواته محبته له ستااخلی خرب عاشقانو د معشوقې واړهجدائیه له ستا د بې نشته مي اندوه هیشه برهم ما نارو په کلي و کور د خوبشي دلرب لره رحمان ما که جهان واړه کل

ما سر و ستا درد کا نه وبله به بیلما قدر موي یو توان چاري دې د نشتهما بشر الر دا په شي نه خاوري ويلما خرب دم یو اخلې نه چه تا له بېما برت دغه تر وي ه به اندوه نورما اثر زړه په ستا شي نه چه دي چل هما دلرب بل تا بې دلربه دي چري

ما مدام همیشه یې یاد هسيوکم یاده له ستا د بې چه کالم هررنگه سل په کم آرام زه که تا له بېدرومي ما له مینه په ستا که نام و ننگعاشق د مقام په شوم قایم چهکم نه داخل ئې خمخانه په عشق د واورې فریاد و آه مي که دي وقت دي ننکه مات فلک دې صراحی و جام هزارکومه تر کوم کام نا دا به رحمان زه

ما شام و صبح هر په یې اوراد چهما کالم هغه په دي توبې سلما آرام رنگ هی په شي نه شي نهما نام و ننگ میني تر ستا شه زارما مقام بل واړه دلته شه هريما خام عقل دغه دي نه پختهما اندام هر دي نه خاوري چه وما جام دور دا په گرزي به وما کام شي حاصل به کله وایه

ما یار وي نه لیديل چا هر چهلیديل ما دلرب وي چه هغه هروي عزیز یار هغه د درگاه ما سرکي زده دي نه یز ه بل عشقه له بې ماکا نه آزار هیوک بله له یو دي خدایکي غم ډیر په او جدای په ستا یارهخربیي ستا واړه همه کي هلک لويوهمه ه عشق په الف به رحمان زه

ما کار په بد وایی که دا دي خريما انکار انشاءاله کا به نهما الر بله شته نه دې له بېما کار واړه دي دا هم دي ه چهما آزار ته ماخله دلربه ايما رخسار په درومي اوو د سیندما دیار په ه بل نشته گو و گفتما انتظار کا رگند ان به خود

۲۱

Page 23: Da Rahman Baba Deewan

ما جانان تر شه ار ما سامان ما سردي هجر یار د واړه ما نقصان ما ریاندي خاوری کوې د ستا ما زعفران ما مک

دي زلفي و رخسار ستا ما ريحان ما گلرسي نه کي غم په ستا ما توان ما فکرکا نه اثر تا په هی ما افغان ما آهلري نه حال هی تا له بې ما چشمان ما زړهرسي نه کي غم په ستا ما شیخان پريان دانیسي نه میوه تا بې ما بستان ما باغدي خري رحمانه اې ما هجران هم وصل

ما سامان ما سر ما جانان تر شه ارما نقصان ما زیارن دي هجر یار د واړهما زعفران ما مک دي خاوري کوی د ستا

ما ریحان ما گل دی زلفی و رخسار ستاما توان ما فکر رسي نه کي غم په ستاما افغان ما آه کا نه اثر تا په هیما چشمان ما زړه لري نه حال هی تا له بېما شیخان پريان دا رسي نه کي غم په ستاما بستان ما باغ نسي نه میوه تا بېما هجران هم وصل دي خري رحمانه اې

ستا د غالم یو هر لري بادشاهیکا پختگ د الف چه دی کله پختهوي نام و ننگ په نظر ئې همره هم خووي مقام بې مقامه له به همیشهوي نه غرق غوندي گل وینو خپلو په چهوي یو باندي خلقو هغو په شام و صبحکاندي اثر کله زړه په ئې کالم بلمست نوري همه کاندی فراموشدي گري عالم زلفو تورو د ستا د داموایم هغو په سالم دعا رحمان زه

ستا د عام وي ناست ای په خاصانو دستا د خام کي خم دې په دي پختگانستا د نام اوریديل وي نه چه چاستا د مقام لوي چه وک هغهستا د گلفام رخسار ویني نه به وستا د شام و صبح هر لري آرزو چهستا د کالم شريین شي ئې غوږ تر چهستا د جام په باده کاندي نوش چه هرستا د دام په زه نتی یم نه تنهاستا سالم راوړي لره ما چه هر

۲۲

Page 24: Da Rahman Baba Deewan

ستا د روي سرتگو په وویني چه هرشي تري مال تر و سر تر په دماغه بېکې نه ئې خو ایه بې ه کې لوئي کهکاندي بوستان د سري عالم دي بهار نونشم وهلي دم دمه له عیسى دبهیی رود چشمانو له مي دا په هموي سپند باندی اور په زړه ئې همیشهکي زړه په وي ته ما ئې الشه لم دکاږې را لره ه ئی وته زنري وباسي پرې ان پخپله وته گنگ ویم ستا د زه ئې ما له سل ته کهرحمانه! آه په بلبل د شه لنبه گل

ستا د سوي په همیشه وي کوږ ئې مخستا د بوي دماغه تر شي تري یې چهستا د لوي دي قامت رنگه دا په چهستا د کوي ک بوستان نه و ما و خدایستا د گوي و گفت په شي بريته خوله چهستا د جوي دل قامت مي یادېي چهستا د خوي شي رگند چه ته هغو وستا د وي آبرو زړه په وي نقش ئې چهستا د موي دي بس لره لیونیوستا د روي باسي پرې وته زړه و چهستا د جوي و جست ما له دي نه تلونيستا د هوي و هاي په یار گروهیي نه

ستا آزار دل وي شان دا په که خویشي نه لیدى شي اوریدي چه حیفته بل و گوري نه دوباره بیائې یوه کوم د یار ته چه زده خدایشي نه مونده ایودو پو د ايکاندي خدای که وي نه هسي به بلکه مه و باندي ما په گمان بلعشق له دي حسن حسنه له عشقیم طالب زه یې مطلوب ما تهیې بهار نو د گل تازه که تهدي ستم که ده جفا که دي جورپلوري بها په وک جفا و جورزلفو د ستا شي ضایع که تار یووکه را دي ازمیتونه سلکاره هره له رحمان زه یم تري

ستا گار طلب کاندي به ادي هستا وار پرې لطافت و حسنستا رخسار دي لیديل چه چا هرستا هزار صد دي یاران طرف هرستا دربار په دي عاشقان همرهستا هوادار و کسار خا غوندي ماستا انتظار و زه واړه عمرستا نگار زه یې ما نگار تهستا بیمار زه یې طبیب ما تهستا زار الله په عندلیب یم زهستا بار یک دي منلي مي واړهستا خریدار جورونو د یم زهستا تار هر په که صدقه به انستا اعتبار شي نه ال چه دي حیفستا کار په ده تلې مال مي اوس

۲۳

Page 25: Da Rahman Baba Deewan

ما لیديل خوبان دي نه ري په ستاکا نه سره عاشقانو له وفا هیکتلي دي ته مخ کلي و ستا مي چهغمونو ستا نیويل مي غويل زړه دواخیست کي الس په عاشقی د کار مي چهوتلي دي نه زړه له مي غمونه نورکم نه خندان و خوب یاره بې رحمان زه

کا دنیا دې د عمارت په امید چهتېريل دي نه هیچا توسن آسمان دکیي آموخته آدمیت په لیوه نهدي باطل امید وفا د فلکه لهگرزی سمه کفر اسالم په زمانهولید سرتگو په عالمت دهر د فماشي نه گردش په ایام د مي امید هیوي نه لیديل هیچا به عمر خپل پهکي دستار په کېدم غنچه گلو د کهکیي خاوري کم الس وته وزورو کهنتوانیم نه شوه بال خدای د جدائيکومه له خه عاشق دي صرب همرهدلربه واغوندې را جامه اور د کهوایي باندي را بد وک که کي عشق خپل پهدي دستور دا ائي عاشق په مالمتلري وبله دي ناموس و ننگ عاشقينه طالع له گلو د کم طمع زه کهعالمه له کي عشق په ژغورم ان زه کهرویه سرخ وي کي عالم په به همیشهوي دولت چه کا هغه رحمان واب دا

ما اوریديل چري غوږو په نهما ازمایلي واړه دي دلربانما کتلي بیا دي نه ته مخ یو بلما ویستلي زړه له دي نه غمونه نورما وکلي الس کاره بله له ديما کريل دي کي په غمونه ستاما پسنديل خندا خوب ده نه ده بې

کا دریا د سري کشتي په کاغذ دکا شا په باد د سوريل زنگ ه به وککا افال له شي مروت د امید نهکا وفا سره زاد آدم له دیو کلهکا نابینا کله سپني د و تور د فرقکا فنا هزار پیدا هزار دم هر پهکا مارا و دور خپل په به فرصت چهکا ما په ساعت هر دي چه چاري هغهکا پیدا ني خار هلته مي طالع شومکا استغنا شم آرزو په خاورو د کهکا ژړا پسی دیدن په مي زړه خوشيکا فردا په موقوفه وعده نن د چهکا دیبا لکه جلوه ما نظر پهکا ثنا ما همه چه کم گمان زهکا خندا پوري رنور په خلق روغ چهکا غالم وک رنگ ه به ورځ روانه پهکا را خار اي په گل د لره عاجز ماکا رسوا باندي جهان په مي زمانهکا آشنا خپل د بلبل لکه ثنا چهکا را پیاپي مي دیدن د دلرب که

۲٤

Page 26: Da Rahman Baba Deewan

تهچره س کاومهکاوااهانلاور يشاهشادبهتهدچ ته س در د يشداگا

ظ ن برد تې س لارو هیهن ي م بهد تې س لاخه م ه

ت س پاهه م و بر ح م ت ک يد ید ن کاو يگوروتاضر س پار یاضه ک ديتهچهتواخرهو س ماشخيفرهساچهلهچ ج کاېوساچهلهک ېکافرهمهپهک ع چرخريناديمهپهک ع چرژاړي ريلهک ط م ئبد د وييې دار

ر ند ي ت قو م دي دا امقاع ش پانعهقا ش ي ک ي

ئايبېشرتيا اکالفرتېئهچ س در د اکداگاوهاشادب اکاشورنهتئارضپهن مهپهنه س کاادپهن دپهننيه يه ن کااهان ج واړه نان ف کاا

ت س پانه ی م ه ک تيکاالالهکرت پ خ مهعدکاا

غهپخممهدي ه خهکوااغهل ه سهفره ج کااغهل ه سهو اکافرهنرهساتهلوخ خ کدااساتهپوخ پ ژړا اکې

ت س پاذ غرکه ش م کوالانوکهک ي م پهر يه ت کاارچ مه ح وا داهييان اکم

کا جفا واړه یار ما چه نه هسییم مني باندي یار خپل په چه زه لکهجور په نه دي احسان په وړي ئې زړهدي بردار ناز خوبرویانو د جهان درستته مخ هغه شکل رحمان گوري به نه

کا وفا همره جفا لکه چندان صدکا ما په یار مینه همره سله په یوکا ژړا پسي لیلي په که مجنونکا تا و ما په ناز دغه یوازي نهکا تماشا حسن د ئې چه فرتې

کا خوب به ه وي مني چه ژوي هغهجهانه له دي تله سي د نفس هرکیي جدا یاره خپله له سبا چهکې پیدا اوره له خدای ده عاشقيشي نه عاشق د خوب جوره له رقیب درحمانه کیي غم بې په خندا خوب

کا خوب به ه وي کوهکن غوندي فرهاد چهکا خوب به ه وي رفنت نفس هر ئې چهکا خوب به ه وي کمن شپو سلو د کهکا خوب به ه وي وطن ئې کي اور په چهکا خوب به ه وي دمن یار چه هغو دکا خوب به ه وي غمجن غوندي تا چه هر

۲٥

Page 27: Da Rahman Baba Deewan

کا خوب به ه وي خار ئي کي سرتگو په چهشي نه عاشق د هم سره یاره له خوبوي نادان چه کا هغه خوب کي دنیا پهکي خوب په دي مونديل مطلوب طالب کومکي سرتگي پو په چا دي نه دیدارنشته گرانه الري له مرگ د الر بلهدي ذوالفقار دلربانو د نگاه هریم خدمتگار و بنده یار د رحمان زه

کا خوب به ه وي یار د غم ئې زړه په چهکا خوب به ه وي دیار بل په یار ئې چهکا خوب به ه وي هویار چه ژوي هغهکا خوب به ه وي طلبگار چه وک هغهکا خوب به ه وي دیدار چا د مطلب چهکا خوب به ه وي الر هسي ئې خوا په چهکا خوب به ه وي ذوالفقار په غوڅ چه هرکا خوب به ه وي خدمتگار و بنده چه

کا محبت خدایه بې چه ژوی هغهدي رن زړه د واړه خدایه بې محبتکاندي بله له یو ئې چه ده خاري خروي پاره جامه کنده ریش ئې نتیجهوي گران باندي ور تله به لره سراي هغهشی پروانه و پتنگ نه به بلهوسوشي چا سوزیدي زلفو تورو د چهکا متابعت ریبار د که رحمان

کا محبت ایه بې واړه همگيکا محبت نایه و چنگ له مدام کهکا محبت رایه خود له چه راي خود هرکا محبت چارپایه له چه زاد آدمکا محبت سرایه دې له چه سی هرکا محبت ورایه له ري په مگس دکا محبت همایه له کله هغهکا محبت رهنمایه رهروله چه

کا تاج و تخت د آرایش چه زیب اورنگشي نوم بد ه پاتي ئې به کي جهان بهشه زړه د اور الړې لره سرتگو اوبهچاري هسي کا زړه په ما جدائيشوې ریم له زړه د پیدا چه اوي ماشوم نه خرب جشن په عید د غمجن زهخيژي شسته له قضا د چه ناوک هر

کا تاج و تاخت مرگي ئې به تاج و تختکا حجاج د او کسرى د چاري دي کهکا مزاج دا په ژوندون شکله به وککا دراج په او تارو په چه باز لکهکا اخراج نم کبابه له چه اور لکهکا احتیاج ته هوي و هاي خلق نور کهکا اماج ورته زړه رحمان د زمانه

۲٦

Page 28: Da Rahman Baba Deewan

کا ه دانا او عاقل شي بده چه ورځغواړي خدایه له فرزند نیک خو پالر و موردعا په و ير بېلېیيپه کله الس لوی په یاره له یاردي خداي کوني شي هکي خپل چا دي نه زر په و زور په بختوسه چه شه عذر پتنگ رحمانه ای

کا درد بې دي به همدمي دردو بې ددي حدیث دا دي نه تاثريه بې صحبتکېدي باندي زمکه په وک چه کايل هرشه مه ور وک ژړلیو ویر د مجلس پهرحمانه شي لري میانه له دوئی چه

کا ه حکما ار و ورد شي قضا چهکا ه بابا که ه ادې شی بخت بد چهکا ه آشنا که ه یار رسي نه الس چهکا ه دعا که ه ېرې کا نه خدای چهکا ه توانا که ه ناتوان کي کار دا پهکا ه ژړا که ه خندا شمع د نور

کا نامرد دي به همدمي نامردو دکا زرد گنگو د ري په هم نمري گنگوکا گرد خپل د جنسه له ئې زمکه هغهکا سرد آه وي سالمت که صحیح کهکا پرورد ناز پخپله عاشق معشوقه

کا شهریار فخر شاه د گنج په کهمونديل دي کي خرقه په پوشه خرقهکي اور په ورکه خدای لره پتنگانوشه مه هیچا د بدل بد په ساعت نیککي معنى په دي یو مور د و گور د نسشي راضي رب چه ډوبیدو په بېۍ دوي نه ایسته زاد مادر چه مخ هغهگرزي پسي پاې خوبه له ناز د یارکیني پوري سره تر یار ئې شپې نیميوي رگند یون هویارۍ د مست دنشي کويل زاغ نغمه بلبلو ددي نه گر سودا وقوف بې هسي رحمان

کا رخسار په دلربو د ئې عاشقانکا دار دنیا کي دنیا په چه خط هغهکا گلزار په بلبلی ئې چه عیش هغهکا ار و ورد هجر د غم کي وصال پهکا بازار چا په لحد تور ئې چا په خوکا کار هلته کله زړونو د مالح بیاکا مردار واړه مشاطې د مشقتکا بیدار بخت عاشقانو د فلک چهکا مزار په بله وک چه شمع لکهکا رفتار هسي وي ه چه کي چا هر پهکا کار خپل د طور په آواز سرود هرکا دينا په بدله متاع دين د چه

۲۷

Page 29: Da Rahman Baba Deewan

کا نه تقصري پوهي خپلي د سی کهشي پی ور شوی تقدیر د به مخواه خواهنشته ئې غم وي بیدار بخت چه هغو دوایو ه مونه پوه کم خپلي له داوي الس خپل په که خوشحايل او دلگرييکي ه هر په دي رگند خدای د معرفتدي فانوس صورت برق مثال په نفس دادي درماند واړه همه سی دنیا دکي جهان په ده کوژدن کومه واده کوماخلي پري د اسم سی یو هر خوله پهدي ه نور دي نه قیامت د ني دغهکیي واقع ناصحه له چاري هسيشي کاروان و تکبري پسې مرده پهزهريیي عمر درست پسې دنیا پهشي مال و سر تر تري دپاره عيال داوري هجران د نارې چه دي گرم رحمان

کا نه تغري پوهه په وک به که خدای دکا نه تقدیر په نظر هیچري وک کهکا نه شبگري و بیداري هیچري کهکا نه تدبري و تاالش سی فالني چهکا نه دلگري هیوک خپسر به الس خپل پهکا نه نظري همره وک چه وخوره سرتگيکا نه اسري کي فانوس په هیوک به برقکا نه وزیر د منت چه دي بادشاه کومکا نه ویر وته آخر و ئې فلک چهکا نه پري د نغوته چه پکار ه ياريکا نه تاثري ه زوي په ویل پالر د چهکا نه سري وکا غل هی ئې شرمه له چهکا نه تکبري هسي د ان په گمان وککا نه زهري دپاره خدای د دم یو انکا نه فقري د وک یوه په جوئي دلکا نه ري ري په کاته وته آشنا و

کا جهان دې د عمارت په امید چهنشته بقا کري د مخ په اوبو دبایلو دنیا په دین هسي نادانانوشي نه بله و نسبت دین و دنیا ددي مريه خاصیته له نفس د عشقدي بیل سره چشم و گوش د کار لکههسي دي خیال وان د کي پريۍ پهنشته رحمان د اي بل ئې درگاهه بې

کا نشان هسي اوبو په کره لکهکا گمان بود د ناحق باندی نابود پهکا نان پاره په بدل در وړکي لکهکا شان ه په استوگنه سره اوبه اورکا دهان په نگه وک به سرتگو کاالکا ان ان په حکم دنیا و دین هسيکا خزان په سري باغ د چه وک لکهکا مسافران و استوگنه سفر په

۲۸

Page 30: Da Rahman Baba Deewan

کا نه وینا ناصحانو د عاشقاندي قبول مي دهر دې د جور واړهرگنده ور شوه پریشاني گلو د چهدي حاجت ه ډنوکي د ته سیالب وودانه ده احمقانو په کل دنیاتيل پوري هوا په وي زړه ئې چهپلوریي دنیا په دین وک چه دي هرن بېدي دا وایه دي کوم هویار وائي وک کهدي دا ئې اي ورپیېي که گدائيرغیی نگاه یوه په ئې بیدل چهبایلوي باندي یار په وي ئې زړه چه هرشوې آشنا د وینا وي ئې غوږ تر چهبامه بلند تر یار د رسي نه به ویم خوښ ژړا په یار هغه د رحمان زه

کا نه پروا ماوتانو د هاتي مستکا نه جدا یاره خپله له ما خدای کهکا نه خندا کېود زانو په سر غنچېکا نه ژړا رنگ ه سرتگي ژاړي چه زړهکا نه دنیا د وابستگي که داناکا نه بقا که عمارت حباب دکا نه سودا هسي دا سی هرنمندکا نه چا په مینه نوره خدایه بې چهکا نه گدا د دلجوئي چه بادشاه هرکا نه دوا ئې دلرب چه دي انصاف هکا نه آشنا له بې چا په مینه نورهکا نه وینا نوره په گز هر غوږ هغهکا نه ژړا په روش غويل زړه د چهکا نه پیدا میانه له خدای مي اغیار که

کا نه آرام نگاره خپله بې مي زړهکې دنیا په دي محال زیست کامه نا بېوي نه قرار هم به ما آسمان دخاورو په کله تخت په کینوي ئې گاهکه پیدا خدای آزاده چه سروي له بېریدي غمه له خزان د هم دشت و کوهایي ته یار و سجده په دي سر چه چالوتې لوري په یار د که ئې چهشمعه لکه نشته عاشق د نشسنتمهرویانو د بوي تش په وي محظوظ چهمونديل وي شنو سرو د ئی لذت چهدي حرام مي لبو لعلو د هغو پهدي حجت بې ته یار خپل و هسی رحمان

کا نه کام نا غواړي خه را کامرانيکا نه لگام دخل کي خوله په آس کوم دکا نه بام د و قصر د قصد که مالککا نه مدام هیچا د رضا زمانهکا نه سالم ته هیچا و که ترکېکا نه خرام ته چمن و زرکه کهکا نه قیام سجوده دې له دوبارهکا نه مقام درومي هسي بحر لکهکا نه تمام کي اور په عشق د صورت وکا نه پیغام د بوسې د فکر هغهکا نه جام په شرابو د مینه نورهکا نه حرام سر خپل په لذت نور دا وکا نه غالم ته صاحب چه عذر لکه

۲۹

Page 31: Da Rahman Baba Deewan

کا شو و شست هسي دا چه اوی ماشي رگند ور به چاک سینې د عاشق دوللي پوري خوبانو تر وي مخ ئې تلک قبول سر په خود شمع چه اور عشق دوي ناست وینو په غرق چه وایي نه ه گلیم نه گرم خو یاره بې غواړم مرگ که زهمونديل چا دي نه محنت په معشوقې

کا آبرو مخ د ما واړه محنت داکا فرو وته گریوان خپل و سر وک کهکا شیبو په اوي چا د چه عاشقيکا سود په ان د حجت ه به پروانهکا گفتگو ایه بې لره ه بلبلکا کوه به پوري ان په سی جدائيکا پېرزو باندي رحمان په ئې خدای مگر

کا نه جفا په تاراج ئې له یو وپوهیم زه ورکم بوسه په سر ئې کهوي زاد مادر تللي رضا خپله په چهوي نه حاصله مدعا خپله ئې وعمر په کوم دعا له سل ئي کهوکاږم پسې آتشني نه آهو کهغواړي آرام کي عاشق په رحمان که

کا نه وفا و مهر سره یاره له یارکا نه ما عجر دغه به قبول چهکا نه رضا نورو د هیچري هغهکا نه سودا خضر د خوله په مهرویانکا نه دعا په گو دعا د هوش و گوشکا نه پروا خزانه له سروه لکهکا نه ناروا که ناروا واړه خو دا

۳۰

Page 32: Da Rahman Baba Deewan

ب

شراب په شونو د ستا يم مست هسيته گل و اچوم مينه په ستا د السكي مخ په ستا ده سفيدي و سرخي داكاندي تا په اوي ما به اثر هكي عشق په كا روي سترگي دي عاشقانوليد ميان په ورو د ستا د خال چه مادي دا سبب شي نه ليدئ چه اپيرۍشرميي پوري مخ تر ستا شي صباح چهخلقو هغو د تور كه مخ واخله حجابوايم ته تا و دلبر زه چه نه هسيدي خال و خط باندي ورق په مخ د سستاشي نه خه را هي حساب حسن د ستاك نه و چا كي بن سه په كتاب يو

خراب مست هسي دا بل وي نه به چهغرقاب اچوي الس ته بوي لكهسحاب د دي باران مخ په ما كهكباب د اوو په اور شي تازه السيالب د دي گاه منزل دي نه خواب دامحراب نه شته امام رنگ هسي بل نهحجاب په نغاړي غمه له ستا د مخماهتاب كاندي شپه توره په زيست كهآفتاب د دور په ستا كا تحسين چهخطاب دا دركي لره تا دي خداياعزاب باندي صحيفو په مصحف دحساب بې دي حساب بې چه دا په همكتاب دا وك ئې چه رحمانه بې

طناب په زلفو د وتي مي السكي تيغ په سترگو دوو د دي ئې آب هسينازه له كاندي زين فلك د توسن چهحسن د كاندي درويزه ئې درگاه پهدي رخسار سپين شوني سرې مي كي ياد په چهكم نظر ئې ته تاب و آب و مخ د چهشي پيدا را زلفينو د ئې نسيم چييم خوښ هسي واورم ئې آواز سپي د چهكي خوب په ووينم گوندي ئې مخ وې ماوي انتخاب بيته دوه خو كي غزل په

قصاب په سترگو د وسپاري مي بياحباب لري نه سر په سره بې چهركاب د راشي اي په ئې هالل داآفتاب هم سپوږم الس په كنولىشهاب سره بهيي مي چشمانو لهتاب و آب گلونو د شي هي راتهگالب په و مك په كاندي ډوب مي درسترباب د وي خوښ نغمه په وك لكهخواب و خورد ياره بې شي چري باريانتخاب دي غزل تمام رحمان د

۳۱

Page 33: Da Rahman Baba Deewan

رباب د كا تاو غوږي چه مطرب هرشم ترانه په نغمه په ئې سامع چهكا اثر هسي گفتار ئې هم تار ئې هملتيو د وي آواز ئې بل ساز ئې يوكيني نگه د ساقي يو ئې لورمكنجه لور په فتنې واړه لور داوي واني اووم بهار نو د وقت شپمشي ول سره آفتونه همره دا چهكا نه اثر پرې دلبران هسي دا چهكارو پرهيز د پرهيز شي به رگند راغواړم پناه زهده ريا له رحمان زه

كباب كاندي زړه ما كي تاو دا پهخراب مست يري گريوان شم ديوانهتاب نه لري طاقت نه ئې هيوك چهانتخاب كي آغاز پرې شعر دريممهتاب نه وي آفتاب نه ئې مخزي چهناب مي د صراحي ئې پنم اورياب نهم كباب د شغل اتماجتناب كاندي ني رنگ ه وك ترودواب يا وي ديوار به يا ديو به ياشراب په و شاهد په شي قادر كهعتاب هم دي عذاب زهد ريا د

مكتوب هر د لوم ورقونهآهنگرو د دكان يا دي تنور ياواورته اچوي ان خندا خندا پهكم زړه په را مهرويانو د غم چه زهته عاشق و كه آسان رنگ ه عشق گورهراغئ حده هسي تر ژړا ژړا پهته عاشق و شه معشوقه چه دا دي عشقوصاله له هجره له پوتې ه هغهك معنى په صورته له ئې نظر چه

محبوب خپل د خط و خال غواړم كي پهقلوب خپل كم تصور كي عشق په چهمجذوب عشق د حذبه په كه مه وك خدايذوب خه را زړه شي الړ غمه دې لهايوب د مشقتونه مشكل دايعقوب پسې يوسف په ك ړوند ان چهاسلوب په مهرويانو د رخسار همحبوب هم شي محب هم پخپله چهخوب و زشت شو يكسان وته رحمان و

۳۲

Page 34: Da Rahman Baba Deewan

نصيب په او قسمت په كم نظر چهشي طبيب چا د خداي پخپله خود مگررقيبانو د زيان و سود دي رگند رادي دا مثال شي طبيب چا د يار خپل چهوي نه ئې فرق كي وطن په شي غريب چهغمه بي كه نه حاصل هي كي عشق په ماشي دوست كله كله سي د هم دمن

ترتيب خپل و تاالش خپل شي هي راتهطبيب بل كي جهان په نشته گهرقيب چا د يار خپل كاندي نه دي خداي كهغريب شي كي وطن په چه وك لكهجريب كه ميانه تر وي ئې فرسنگ كهاديب وايي ه واړه وايي چه هرحبيب سره رحمان د كا نه دوستي

رسهپزه گل ن را بغهرهبدا دشگنه بي ل رهديجهلهك مكاديرفورهواهك رمهنميه يسييه س لابيبراده ريتدا س ها م بر ح م كت

و ديغدرد مم ه نرهدي هډئداج ده ترهيي خ س هنهچ ج م پونهنا ك ن شدنهيو ص ئترا وتې كهديچ روزي رشه مه ح ناه

رسهپهت گل ن غهيابزهچ سه م يتتمتهيابدينمهدا نه م سابلزه غ م يوبتمغهلابلد ط م د او بلاطوبوانابامهپدايخ بجديوئهچ ې ك پمكهتاب

د او ارواح بلاقدرپېئزه ي نودميابرهپ گو ن جه ع ياب

م واړه بتراما

۳۳

Page 35: Da Rahman Baba Deewan

ت

مالقات دلبره له وشي مي كهكا نصيب خداي استوگنه دي مي دې له پسكم سجده وته يار خپل زه كه دا ائيكم ار ئې به لبو لعلو تر يار خپل دشي ليده چه ده جلوه يار د ما دادي مين ډير دلبرانو په ال ما ترده توبه ما زاهدي له ريا دته بل و وايي نصيحت و پند ورځ پهايي كي الر په دنيا د وي دام ئې دينختلي وي سترگي ئې لور په هغو دغواړم پناه اهله هسي له رحمان زه

همت په عاشقانو د آفرينوي تبديل نه و تغيير هيچري ئې نهكاندي ورته نصيحتونه سل وك كهشي تير جهان و ان تر پسې يار په چهوي ناست سترگو په يار ئې عمر تمام كهلري خه ور يار هغه شي دم يو كهدرومي مينه په يار د لره دوزخ كهغويي پو په توكل د الر عشق دشي مونده كله تدبير په او تاالش پهدي كيزه پا غيره له خاطر عاشق درحمانه ك كاي طالب د زړه چه خداي

حيات په دره دې له م نه به بياممات كه وي حيات كه كي در دا پهحاجات د دي قبله ما يار هغهنبات كه وي قند كه وي شكري كهسومنات و صومعه په نمر لكهكرامات و كشف د كي خبري چهعادات په و رسم په حوك كاندي ئې چهخرابات په مغان د وي ناست شپه پهمخلوقات د وحشيان اړوي را پرېزكوات يا وي سايه سر ئې الس په چهمقامات د خالف په كا الف چه هر

جهت يك وي انداز يك كي عشق په چهمالمت وايي پرې جهان تمام كهنصيحت په هيچا د وي نه ئې غوږمشقت هسي دا شي كولي وكساعت يو كاري ورته عمر تمامقيامت د عمر ورته شي دم هغهجنت د كا جلوه ورته هم دوزخديانت و رياضت د پو په نهعنايت په كار هغه وي موقوف چهنجاست وي نه كي مخ په درياب دعمارت په طالب د پريوت كاي

۳٤

Page 36: Da Rahman Baba Deewan

ثحديث دا دي تا له مي ويلي چهخوبانو د مدحه په ك مي آغاز چهدلرباو پسندو دل د ثنا پهكا وا غنچه چه صبحدم د باد لكهراوړه كي په شنو سرو د مي اوصاف چهحياتو د دي اوبه چه پوهيم نهدي نه خولې د شاعرانو ژبو غون دوايي قمر و شمس وك كه ته مخ و ستادي حديث دا كي چا چه وايي وك كه

الغياث شوه بيلتون په بدله مي شپه وصال دكوله ترې نعمتونو د وصال د طمع ال ماپوهيدلي ومه نه پرې زه وه الس په مي چه چار هغهغاړه په را شه جدايٴ د طوق طمع په وصال دشي نه اخستي وك عشق د پيي عقل په حكمت پهدي نه موندلي آساۍ په وصال يار د رحمان ما

الغياث كه نه سره را ياري يارته آرام دل و ما واړه مال و سروپوهيم نه وړي زړه مي حملو حملو پهزلفو د مخ په چوگان كاږي را چه خوك تنور راته پياور ئې بيلتانهكارندي جفا شي نه موندى ئې سبب هييم والړ ورته راست په و اخالص پهوكم ورته صدقه له كه خبري سلخاندي سره رقيبه له ويني مي چهدرومم زما په يار د مدام رحمان زه

حديث دا دي انشا هر د نامه سرحديث دا دي بهار بې گنج كهحديث دا دي ربا دل و پسند دلحديث دا دي دلكشا رنگه هسيحديث دا دي حلوا تر و قند تر خوږحديث دا دي مسيحا د نفس كهحديث دا دي صفا رنگ هسي كهحديث دا دي رتيا په دي نه دروغحديث دا دي ما چه وايي رحمان

الغياث شوه ژوندون په پيه را خواري قيامت دالغياث شوه گرودن د نسكوره پياله گهان ناالغياث شوه بيرون مي اختيار له شوم پوه چه اوسالغياث شوه طاعون اوس وه ما چه طمع هغهالغياث شوه افالطون د مال ته ما كي كار دا پهالغياث سوه خون جگر په خروئي سر مي روئي زرد

الغياث كركه ئې نه شي ترس ئې نهالغياث كنجكه په ارزيي نهالغياث خكه كه ده آفريدۍالغياث كه زړه خراب دا ما كويالغياث اكه تر خيبره لهالغياث كه ه په چه پوهيم نهالغياث كه ه په همره جفا يارالغياث كه نه سره را يوه يارالغياث كه سره ليمه مي ژړا پهالغياث كه تله رضا خپله په يار

۳٥

Page 37: Da Rahman Baba Deewan

ج

مزاج چا د عاشقي كا برهم چهسترگو دوه په ژاړي تل پسې آشنا پهوللي كونو دواړو له وي ئې الس دواړهوي عاشق د بوي ه چه كي هغو پهو نه نادان هسي ه ادهم ابراهيمو نه ليلي په مين رنگ هسي مجنوندي نه تلوني ته ليونو له ليونتوبشي دار په غوندي منصور لكه سر ئې كه

عالج په شي درمانده ئې حكيماناخراج كاندي خوناب اي په اوبو دامواج په عاشق د تل وي ډوبرواج د و رسم د بوي وي نه كي پهتاج په يا و تخت په يا ئې نظر چهاحتياج و موقوف ئې نورو په چهتاراج كه ورشي خونه په راج ئې كهمعراج وته رحمان و دي دار دغه

۳٦

Page 38: Da Rahman Baba Deewan

ح

روح ما دي سرگردان ماهرويانو د طلب پهدي شبنم ان سپارلي چه ته آفتاب و حسن د ستاكي ان خپل په ليدلي دي عكس جمال د ستا مي چهجانه ما بركته له آئينې د مخ د ستاكي يه په شي ليده چه نابو ميو د رنگ لكهتله تر تل ته گلستان و وصال د يم منتظركي طلب په شوه رونائي حسنه له مي حاصل چهوطنه بې شه رحمان پسي رخسار په زلفو په ستاه

روح ما بخلي را دي وصال ستاشه راهي وجود درست مي پسې مخ په ستاپوهيي نه پرې الموت ملك گز هر چهك ورك پسې مينه په ستا هسي ئې انكاندي خداي كه وي خه تا به هم وي كهگلو په الوزي چه دا دي نه بلبلكي در په ستا د صورت ك خاوري ئې چهدي نه ه يا دي ه چه پيژنې ئې تهيم نه خبر ياره خپله له رحمان زه

روح ما دي پريشان پسې بوي په گل د باد لكهروح ما دي خندان اي په ژړا د صبح لكهروح ما دي حيران ير په آينې د دا په همروح ما دي گويان هسي طوطي لكه هميشهروح ما دي نمايان كي تن ضعيف په رنگ هسيروح ما دي چشمان ير په شبنم د پايه تر سرروح ما دي روان الر په آفتاب لكه ورځ و شپهروح ما دي خراسان و هندوستان د مسافر

روح ما پرودلي را دي هجران ستاروح ما وتلي دي صورته لهروح ما وكلي تا دي شان هسيروح ما موندلي دي نه هيچا چهروح ما تللي ته خوا بله دي نهروح ما الوتلي دي لور په ستاروح ما وكلي دي عرشه تر سرروح ما پيژاندلي دي نه چا نورروح ما كوتلي دي شان ه خ ئې چه

۳۷

Page 39: Da Rahman Baba Deewan

خ

شوخ هسي دا چشمان ستا شو پيدا چهدي ستا چه لكه ابروان كج زلفان كجكي جهان په سته شوخ شوخ غمونه ډيرکي هجران په وي غمه بې چه وي يو د مگرچري وو به فسادونه او فتنې داچوي نه آشنا د زړه غمه له آشنا دورك متاع په دنيا د ئې يوسف چهادبه بې غواړي ياره له بوسه چه

مخ د ستا يم خريدار كله ال شو كلهنشته كي مخ په هي مي نور مخه له ستا د بېدي كوم چه صورت خپل دا وينم نه سترگو په هيكم كو تما د بهانه كاږم آه و دردكا كار دنيا د همگي واړه كي نورومينه له خلقو نور د كم خالص ئې چه شكرسيل په زړه د رحمان زه درومم چه خوا هره

مخ چا د و ليدلي سبا سحر ماك هي خداي وته تا و ما مخ خو داكه رگند را دي جفا د مخونه ډيردي نه اوتي تماچه په مرگ د ويم مخ دا په راغلي پسې تا په زهكه ژړا پسې تا په لره ه به ماكي در په ستا وه نه مي طمع رقيب دگورم ته مخ و رقيب د رنگ ه به زهوي شپه نيمه په بيلتون چكن چكنا دگوري دنيا ورانه دا مخ په ستا رحمان

شوخ هسي دا مردمان وي نه به نورشوخ هسي دا ماران نه شته لم نهشوخ هسي دا هجران لكه نه وليشوخ هسي دا انسان وي به نه گهشوخ هسي دا آسمان وي نه پيدا كهشوخ هسي دا جهان خداي ك آفريدهشوخ هسي دا کاروان بل شه مه پيداشوخ هسي دا رحمان كاندي نه دي خداي

مخ د ستا يم بازار په له ما سر تير تيرمخ د ستا يم ناتار په نتلي رنگ هسي

مخډ د ستا يم انوار په حده هسي تر وب

مخ د ستا يم نار په مدام لوغن سويمخ د ستا يم انتظار په غرق هميشه زهمخ د ستا يم بار منت ايي سجده په سرمخ د ستا يم طلبگار نشته مي مطلب بل

مخ ستا دا ليده نه و ورځ درسته مي چهمخ آشنا د گوري آشنا يو هر گهمخ وفا د كې رگند را كله به المخ ما گه مه تا له اوتونيمخ دا په كول ه به ما وي نه ته كهمخ زيبا ير په ستا د بل شوي موندي كهمخ بال د راود دي كي جنت پهمخ ترسا د گوري سنت اهل كلهمخ صباح د شه غماز حال په ما ستامخ دنيا د كه مه رگند ور تا بې خداي

۳۸

Page 40: Da Rahman Baba Deewan

دآباد کل قصرونه كه پادشاهانوياديي هسي بادشاه يوه كوم د نومدي استاد پير هسي يو لره عاشق عشقدي عاشق د كرامت واړه دغهدي فاني واړه همه چاري دنيا دگرزي كي مخ په نمر د چه سوري لكهكه نه و سره هيچا له ئې وفا هيو قباد كى كه بهمن كه و جمشيد كهدي نه هيوك مراده تر ئې رسوليوكل ورپسي دعا نه ختم چا نهدرومم جوره له زمانې د رحمان زه

چند هر كمه وفا د الفي كه زهكي جهان په كم زيست هسي ياره بې زهوي مطلب خپل طالبانو د ئې آبروكي جهان په دي بلند سر مي يار لكهكي جهان په دي رگند مي چه يار لكهآغازه كه خوبانو د مدحه مي چهخبري خوږې ما لري خوند لكهكيود كي خوله په ما خداي چه قند هغهيم هنرمند و سخندان چه زه لكهيم زمري لكه قوتناك كي اشعار پهپوهيم ه هجو په هم و مدح په همدي هنر مي كه عيب مي كه عشقه له بېعشقه له دي مي سروكار يم عاشق زهكي عشق په وك كا نصيحت ته ما و چهخاندي کي الس په آئينه چه سى هركا رنگ ږيره خپله اول دي ريزان رنگ

بنياد كل عمارتونه عشق د مافرهاد د او مجنون د دي نوم لكهاستاد پير هسي دا بل وي نه به چهاوتاد وك قطب وك كاندي غوث وك چهاعتماد چارو دا په كا ه به وكاستاد نه كاندي چرته استوگنه نهقباد كه و بهمن كه و جمشيد كهشداد كه و فرعون كه و نمرود كهنامراد شول پاتي هسي واړه همهاوالد كه و عيال ئې كه آل ئې كهفرياد په و داد په لره صاحب خپل

سوگند په كي نه باور مي يار هغهسپند د كي مجمر په وي زيست لكهخاوند خپل غالمانو د ئې آبروبلند سر يم زه هسي ئې تاثير پهرگند يم ور داد په هسي هم زهپسند دل شه لپذير د مي كالم هرخوند هسي نشته هم كي شكرو پهقند هسي نشته خه حلوايانوهنرمند و سخندان وي نه به بلگزند ير په زمري د يم نه وليخورسند ډير چارو دا په يم نه وليپيوند بل انه له دي كي غوڅ مامهمند نه يم دوادزي نه خليل نهفرزند كاندي نصيحت ته پالر گوياريشخند پوري ان خپل په كاندي گوياپند وايي ته رحمان و دي هاله بيا

۳۹

Page 41: Da Rahman Baba Deewan

ديدصاقهك صې ق م وددرچره تيشه س پاوړا دينهديچره هيداخهلويسهلاپاضر س و ضه ق تاهتو س ه و تله ج كوهاوت وه ظهتان ن كره

ن ن چدارد پي خ صلشورتهتا م ا د يرابي ه شمهلد ف غ لتخهبوپهاه

ي ق م و غد ش م او هسولمآ س طانپورهر هشوعكها يول ش د ندايخا ث کاايهك ب شدارخېبودواورې هاك ندينوغازيه ب شدهېا بول س د داب دوبوداك ويانه لې ب يه ب كلهنو پ س ندشهپېاور ه ك يلانثه ب خ پهيا ك كزههكالكه شهر مي ح ناهمر ح باند ذلاريې رهكه

زكآواره ويه ودسانو واړه گ به ه ب ودو واړه گ نهباود

اوخدامم نهسوښ ش خ ودك ل ا سربه ه دود ي

بهچ ق يولكېمهردودلهچ س م يمكېهه ج وددشهمعبات مه ن رودبواو آخېسه ودلوابدپ درودپاوعه هيز م طنپورهجه س ودمهپ غ ن كه ل داوود هدالرههپ رودسوريمهپېکازنهبورن ح م ود

ي ه م دي ودجوممهاومرف ودمرفانودهوين دنوخه دبد ودعوي

ك ل حه ب نرعا م دودوشهناكپهچ دا ودجيزدهن فلبه گ و نت ش ود

٤۰

Page 42: Da Rahman Baba Deewan

ډ

گ اعيار د سيمه په وليد يار مي چهدي جانب په بلبالنو د حق دغهپيمه هسي هجران كي وصل په زهكي دام په ونتم زلفو د اميدو پهشي نه ننگ مي كي گدائي په ديدن دنشته كي په پاي گلو د وفا دكا نه آرام نگاره خپل له بې مي زړهشوي ليده بيلتون آشنائي تر پخوا كهكم خالص غمه له فردوس د ئې رحمان زه

گ خونبار په شو ليمه مي غيرته لهگ زار الله په مگيرك كا نه دي خدايگ بازار په وي الس خالي چه وك لكهگ بار هندو په دل ساده وم روهيليگ بازار په بدانو د يم درويزگرگ گلزار په دهر دې د وي مه كاشكيگ نگار په و نفس په كم ئې و هر كهگ كار دا په و نه خداي د به بنده هيگ يار خپل د شوم كوه په كلي په كه

٤۱

Page 43: Da Rahman Baba Deewan

ر

رخسار په بهيي مي اوي همرهدي سر په زړه د ناست هسي مي يار هغهخيژي ك په كله مار چه وايي وك كهكې خوني خداي سترگي بيماري يار خوديم خوښ السه له يار د زه شم دار په كهيم غوڅ غوڅ پسي پهار زه چه دا كه بسكا سره ما چه يار لكه جور همرهاخلي زړونه وكي جادو كوډي دلبراندي پروا بې نمانلو له زړونو د چهووري باران اوو د تل ئې گريوان په

استوار تلي پوري زړه دي چهشول ه چه وگوره نيكه و پالر خپل تهتيريي پرې دي پل ورستي د وړنبي تلوايم ته تا يوازي زه چه نه هسيكې نه خپل ئې به ناحق په كه مه دعويكاندي كي وطن پردي په استوگه چهكي كار يو په وخوري قسمه هزار كهرژي ماام كيي شگفته سبا چهوي يار دي كه وي عزيز دي كه ورور دي كهشي فنا واړه همگي شي پيدا چه

كنار هم دي گريوان هم مي غرقاب چهدستار په وي گل چا د ايي لكهمار زلفو د ك په يم خوړلي زهبيمار شي كولي كله خون گهدلدار ما يار ما دي سروقديار هسي يم زه لكه كي نه دي خداياغيار د جور همره دي نه مي ياددلدار وي كوډو بې چه وايه هغهپكار ه سي يو سي د زړه تروكهغبار زړه د رحمان د وركيي نه

پالر د كه دي نيكه د دي جهان دارفتار پسې دوي په هم دي ستا هسيقرار باندي پله په چا دي نه كيهزار صد طور په ستا الړه راغلهديار پردى ملك پردى هر پردىاختيار و واك هي د لري نه هغهاعتبار مسافرو په وك كا نهگلزار د گلونو په دي اميد هيار مه گه عزيز ئې مه ورور ئې مهكار ئې دا دي جهان دا رحمانه اې

٤۲

Page 44: Da Rahman Baba Deewan

اغيار د كې نه قبوله جفا وكي پهلو په شي زرغون خار ئې اول چهدي نه موندلي رضايت په چا جنتكي خوشبوئي په خوشخولي شوي مونده كهدي ډير گلونو الله د لعلو تر آبشعر رحمان د بياض په كا زيب هسي

كردگار په قسم كاندي را دي وككي كون په لرم نه درم و دينار زهخوم چرته ايه له نه چه دا په همپورته نه دي ليدلي ملك كته مي نهرسي را اي په آسيا لكه خور و آبيم مكان خپل په مستقيم ونه لكهنكريزو په كه سره پسې الس مي توكلرسي را دي کلي كي باب په ما چهكل پالر ئې قومونه هزار هژده چهدي موقوف خداي د اراده په همه كاركي دنيا په كا نه و هيچري به غم

گور هر وي اغزنه الره عشق د كهشي انتظار په مونده يار د ديدن كهدي آب نرم د محتاج اسپنو د تيغده توبه ما كش سر لوئي لهشي بازار په پيه به سودا ه زده خدايدي پيدا لره عاشق واړه همه داخوبانو د كبر و وجور ناز جفاموندلي چا دي نه زحمته بې راحتيم غوڅ غوڅ پسې يار خپل په هسي رحمان

يار د مخ سترگو په ويني نه به وگلزار په شي شگفته هله عنچهكار خپل لره بنده هر بويه وليامار باندي چندن په و نه به پروتخوار وك كاندي عزيز وك چه دا دي بخترخسار په خوبانو د زلفي لكه

دينار يا كي كور په لرم درم كهدار دنيا بولي مي عالم نور وليبار منت يم مخلوق يوه هي د نهيسار په و يمين په يم نه خبررفتار هم دي سكون مي كي كور خپل پهبهار كه راشي باندي را خزان كهقرار يم كينولي ئې اي په چهوار په وار دي زحمت كه دي رحمت كهپرودرگار هغه دي مي مربيانتظار په چا د دي نه موقوف هياختيار په رحمان د كيي ه كه

داور دي پل پو په عاشق داور غوندي شبنم دي سترگي مازور په زيات دي سل په يو حلم و قربنسكور ير په آسمان د كه مه وك خدايكور خپل په شي نه خبري بازار دپيغور که دي مالمت كه تهمت كهپور لكه كي قبول دي ان په ماورور و خور دهر دې د ادي غممور و پالر وي اوالد خپل په غوڅ لكه

٤۳

Page 45: Da Rahman Baba Deewan

ديمهدا نخ م ورزدا فه ل دي ني ي ك م ييهدا پ تو س ا ديبه روتهدا س گردي لاقي ت يدينوشهدا ينوگيمييهدا پ س لن ي پ س غيدي اښيهدا س ز خب ن دي دانوقهدا ديماقهد تدهمهدا وياربال عك ض هددا دي زړه ونابوخهدييهدا يوپهنار ه مديبهدا مت ر هباعهدا ش ر دي مر ح ناه

ايهغد دا دي يار غ اردگهغد دي ارخهغل

ر يدا ق دا دي يب ب ح بشهغد ع د دي قهغق ع لجدا ه و دا دي الصرانداعاطدا يت ص ع م دي تدالاعدا دي لهاجم

ر مدا ح دا دي انناجان

وينهچره زارخه و وارهشهقدصينوپرتيزاره ح دي يزارهف ح دي فقاعهپقشاعهچ ش ك ينهن ت پ د پگ خ لوي راغنهن ج م غوننور ويسدي وا

يهندواړه ك ر مي ح ناه

ممههچ ش دي ممهس ق رمههچ م دي بمهك ن ع ريمههچ ن دي تمهش ش ن ريمههچ س دي جمهف ن خ رديممههچ كمهي ش رديههچ در رهوگمهميمههچ س دي ممهم ث رديگمههچ رعرعمهلديممههچ ممهوم ك رديممههچ جمهوم ح رديههچ دل دهم بم ل رديبمههچ شمهت ب رنمههچ گ دي نمهج ه ر

دگهغد دي ارخهغلصدا ن م د دي دارغور هنهغد گ د دي ارمهغجداغهغد دي خم م غ وارداخدا دي هزان ب اردنهغد دي ارنهغورتدا ف خ دا دي يه ب داريدا ب ط دا دي مب ي ب ار

لهپ ط د پب خ د دارللغد ه عهشاد تق س ارالزاره زارهدصهويحهن ردارمهناللبهن ل ب د پل خ لل گ ذارصهن ن م غورنوپديدار هياييشاريهباي ب زار

٤٤

Page 46: Da Rahman Baba Deewan

زر زر ياران ته گور و كاندي تله هسيكا شتابي مون په مرگ زر زر هسياوړي بله و دنيا دا زر زر هسينيي دي صورتونه زر زر هسيتيريي عمر شيرين دا زر زر هسيوي نه بو د نبول زر زر هسي

برابر ئې نه سره ور زور په چهوكه فهم دي اوبه و اور زورآورشي نه اوره بې اوبو بې كه زندگيخونه په چا د سيالب وله مه ور خدايهيچا د كور په اور لگيي نه دي واغزيو په شي غلبيل صورت درست ئې چهنه مه كي وك سوري په ديوال هغه دشه ورك ئې مخ وخيي دي گيه په چهكي جهان په دي ډير سودونه كرده نادي خوږ ان شي نه اچاوه ته اوبو ووي نه سره حرمته له و آب له چةفيض ته چا و رسوي كه آور زورشه مه غلط و آور زور د يارۍ پهوي مغلوب دي و غالب ته چه وقت هر پهږدې نه در په ئې قدم ته چه دا خو ياآوارو زور د ياري كي هنر چه

زر زر كاروان ته كور خپل كاندي تله لكهزر زر دهقان كا كت پاخه د لو لكهزر زر روان ريگ بله و اوړي لكهزر زر خزان په زار الله رژي لكهزر زر روان بهيي چه بحر لكهزر زر رحمان جهانه له درومي لكه

ور زړه كينه مه نگه تر هغو دبشر سيخې نه و يا شې نه ډوب چهر په ايي هيچا دي نه هم تلكوثر د وي اوبه هم قطع په كهقمر د و شمس د وي ئې روا كهثمر وني هغې د شه مه وخوړكمر د چاو زوړند لكه وي والړ چهخنجر يا وي چاړه زرو سرو د كهشر د نه وي خير د چه دي هغه سودگوهر در كي درياب په دي ډير گهزر و سيم هسي چا و كه مه ور خدايضرر وگه سره فيضه دې لهزورآور ئې ته ده تر چه دا مگرسر په ږده قدمونه ئې هاله تروپدر وگه ان ئې پسه دغههنر دا په بول كومه رحمان زه

٤٥

Page 47: Da Rahman Baba Deewan

نمر كته شه كاره را بدر پورتهزغي پاسه د پالنگ په مي سپوږمي نمرشي ډك غوږ ئې لعلو درو سپينو سرو پهدرومي اوي مي مخ په ووينم دي چهزده نه سترگو سخنگويو د مذكور بلشكرو د نشته خوند كي شرابو پهخاندي الندي شونو تر پ له سل كهنشته گه ك را خداي لره ما خو دابولم ملك د نام په ئې به دې له پسائې شي باله نظر صاحب رحمان كه

عمر د گلزار شگفته وي نه به تلدرومي غورزي په اباسيند د سيند لكهوي نه بيا كاندي رگند مخ چه برق لكهپوري حده هسي تر لري كشي سرواگي نه لري جلب نه ئې سمند چهكا پرې ياري كالو سلو د ساعت پهگوري كمتر په حباب د به صورت خپلكم سفر نه مه چرته كوره له نهشي غوڅ مقراض په اجل د به عاقبترحمانه نشته دنيا دا په وار ئې بيا

دلبر د دي مخ واړه پورته كتهسر ولگوي بالت په يار مي چهدر در په اوو د كاندي غوږ مي چهبرابر شي آفتاب په چه موم لكهكبر ا هال چه ذكره دې له بېشكر هم دي شراب هم شوندډي يار دگوهر د و لعل د آب پيي نهآذر د كي بتخانه په بت هسيبشر رنگه دا نشته چه دا په همنظر لري مخ په يار د مدام چه

عمر د بازار هميشه وي جوړ به نهعمر د تلوار تلوار په دي يون هسيعمر د رفتار سكون بې دي تيز هسيعمر د مهار هيوك شي نه نيوى چهعمر د شهوار عاقبت پريوزي به خودعمر د يار دي رنگ هسي په وفا بېعمر د شمار كي زړه په وكاندي وك كهعمر د الر غويي مي سفر بېعمر د تار وي نه مدام به پيوستهعمر د وار شي تير چه باندي چا هر په

٤٦

Page 48: Da Rahman Baba Deewan

لهپ ط د پب خ د بل ل ردنهبرېپ ږدم درغه همينوشيچو ي ل تهرديمدمقلب ربرپيحهپمهامشهپمه س رووئهك نې ي شم ب ر

ل گ نه م يدممرورظويونابوخد ن رقهلېب ش ع بهنل ه رههپ ج ان ك كي ل مه ن ر

ك ل مهموي ه ا رثرهواتوك صمياه ت خ م ردپمه روح به م غ ي پ رراشملاعهچ به خ رييمهك س دي زرمهكم يدرمهك رهوگيمهكي

ي ت برنهشهتمد بر ل ر

كار سي د سي په شه مه موقوفروزگار شي حرمته بې و آب بې نورپالر زوي زوي د كا زوي پالر چهرفتار كج شي باله كه فلك داخار و خس د گيي كاندي سر په ورانبار كا گنجونه باندي هغو پهخبردار دي نه وك ئې احواله له

يزه ت شريويتمسررژو دپميدينو يه ن ا ك يآ ند ش پاله ط گبرزمديمدمقوي حهپي ب ر

الس ديمدواړه يي ن لوين م جاماتو دي هتدايخي

ش ي م ه لهله پ خ ته خ ب هيېئامهپهچ پ نرزوكهوئمه هتامودههنېقاع ش مير رب هكواسي

ح ي ص ن را اكهندينابتحانهسابوږغواوره ص ه

ديمىلومهپ نوسي گ وي دييمهتاواچ ب ترته ش ن هنرت ي ن بهئهېكارمييمهك س دي ديمهكم زر ي

ر مزه ح تانهرريه ت يرم

پرودگار پاك هغه د بزرگ پهشي موقوف غرض سي د چه سي پهكي جهان په ده بال هسي احتياجكا گدا شاه شاه گدا كي ساعت پهايي سر په وي تاج ئې عمر همه چهوي دينار په و درم په نه قادر چهكي كباب دي زړه رحمان د زمانې

٤۷

Page 49: Da Rahman Baba Deewan

كور خپل غواړي ارت وك كه مرگه له پسده نه پكار ه چار كمه زياته ان ترشي اوږده يا شي كوتاه چا د جامه چهشي بير و تير كي حساب په چه سي هرشي تهمت د او مالمت د الئق چهكي جهان په وي نه ئې حرمت عزت چهوي نه هيچا د خوښ به سي عزت بېوي خوښ مجلسو جمله تر ئې مجلس خپلوي جوړ سره جنس هم خپل د جنس هم هروي بينا كي سيمه خپله په بينا ناسي مند درد درد په نوك يوه د صورت درستووزي يا شي زوړند كي خوله په غاښ يو چهشي بد چا د كي كوړمه په چه سي يوموره له شه مه پيدا زوي كرداره بدغواړي خدايه له دي خوشنو خپله وك هركه هلك وك و لوي وك قدرت خپل په خدايوي خنجر مال تر سر په زرين تاج چا ددوړاندي توغ وي سور پاسه د آس په وككاندي بله و وك هر پورونه تنگو دخست نه وا چا به نوم خداي د رحمانه اې

ظهپ ن د صېبر ب رك ل شهسام ه حي س رك ل نه س سگ ه گيهور

ك ل خهساوري ه زر يظهپ ن ئرلې ع م يو م يوروكهك ديناكرهسهوربوكهك ديناكرهسدزبهپهن يدو ه يري

كور بويه دي ارت همره وايم حق كهسور اوږده دي و دي چه كه لويشت په انپيغور لره هنرمند شي وركاوهلور په لور كيي وايه پرې مالمتتور سر هم شي عزت بې كه لري اياور په وسوزه ژوندون هسي هغهنور ني وي عزت بې هسي مگرخمسور شي جمع سره چه اي هر پهانور خپل په كشيده هره كا زيبكور و كر شي ملك پردي په بينايانتور په سي يوه د هر شي ورانكور هر شي نمايه بد پرې خوله درستهلور كه وي پنه كه شي بد واړهمور و پالر د ناموس كاندي حبطهزور و زر په كار دغه شي نه باريالهور يا شه ډهلي هر يو هر چه نهلور ونبلي مال په سر په پن چا دسور خره په شي گرزاوه كلي ږير وكپور له چا دي نه كي ور هيچا بختمور په يا شوي پالر په چاري خداي د كه

ك ل شهسام ه حي س رك ل نه س سگ ه گيهور

ك ل خهساوري ه زر يك ل يه خ سر ه شير

م ه واړه ربرابهالبرت وي تدۍ ب ركرت ي ن ال وي ت ه ب ردرېپهن وي زچه ربا

٤۸

Page 50: Da Rahman Baba Deewan

وصهپ طهپواب خ ئابېآن پهپاهگه خ بل ه ب وي وديهپهن ع ببناپدييو ه ي

ك ل ړو ونه وريگهچوڼگدتاطهل ع لهنه گ هاه

ن ناوروورنهزده همېيهتوخدا سا ف ن ه

م ت وو لهلېتام ق ع هدين دفه اداخرض هكدايدين زړهپرگمه يياديه

ديئروتپاوده دا زدهنې هدرههپ دم خر درو يمه

غ ه تهو تور ي دي ولشههغ ه قهدي ندر ج م يون ب شده

درت دي زسن زيت و هشربررت ن پ توسر ن پ يه ت شروېدين ونيشرسته دي رهيهوينلبلب كه ل تهيهېلهپ ف غ دي مت ع ير ت كر

ب ع دي رپادت هشايهك ل له ق نبساهره م رك ل پهوي پدا هنه ك يك ل حه س چربهپركاياك ل تهصشبورترو هحېك ل تهكشوبغې م زهک ل زړي يهپه م و ک يك ل بهال تهسې س ل نويك ل هد و ويباغگ ازك ل بهكې م ن نهاوې

يرت م ال زدهاچدينزر ه

دن يه ل وي ظهبل ن رآن پهپاهگه خ ضلرريوپهن ه يپنه ه ر

س ه يي ه نوي به خ ربه خ وي نر اورويخېئاي رېئايوبزهچ دي وكمكه ركوردپ يه ن سا پ او رتينهن س د بت م غ ي پ ردخهن شوارۍ ح م رفرملواخهپهچ س ريوپهك ه دا شي ب رمههچ م وو بمهك ن ع رنهچ چ و تاپار ن ر

دي ربرولهشهنزړهالت سېلوبانه پ رزړهپهن انابه رثدي

س ه شيو گوخ ور ررن رنوېشروهه به ه ر

ك ل ډك الپه زركه وزروپپ ه ك جي ح راس ديزغل جه ش ر

ح س گرو رگادوجرصهچ ت يوكرصا م ور

ي م خانلاو رورپنتيندرون س يگ ب مرون ث ررسرتايپايپرترسوناغرمهپ ك ډ ركييديناكرسهپهچ م زردچ ته خ وي ادرمهکر

٤۹

Page 51: Da Rahman Baba Deewan

سېئهن ح ننمه ج وي السهليه ه فيير ب ي ناو

ي ن پمز كه م ه ك د ني ن هدپ ته س ار ك ئيسې م وي واكاپ رويه ك پي ب ريپهپ ش و نه ي د لي ظ م خوموريزړهپ كورته ل يه ب ت وي ئ

د يد ن پاله ط گبرزيم ل ك پهژ وابه ييه

ثهپ م د نال م قا ف ولهن س م ن وي ويفاكم رشرپ ي گانسرزيو لر ه ي

ش ي م ه ر آفه و اكدمتدوكهپ د يه ن دارو ا

زناور يويمهبيگ ق ف وه روپوو تئهشېكاهمېئوخ ه يره ق ف وه ريلهچ ف ئكيېو هكاريوئاريچهورهگ ېكې

وارپوار يرته ت ئغيې ت كربوي د وهورمخر ه

م ت ماهي ج ئانو غې ن دپېئبيرفبيرفهپ خ كله

ج ي ب پاهور ب گا ن روو هنېئمه ه پدډ واكه سه خ ت

ي ب ئاذ زړهپوهشركې ه ك يورحهل يهتوص ه شو

ي خ ئالوه دا رطاخهپې ك يورب ورځ ناري الړه ي

لويلوغ خ پقز وريهك ل زوړ دچدنه ماو ك ري ن بمير س كره ل غهر

غرت ب ال جدينل ن خ روپ وه ك پيژور

ب ص ناح ي ك پيبه ن م ريخمهپ پ س كن ل مه ق ر

پ خ لبانلوني ل ق درزړهپ اوربريلهنهلهن س م وي رفاكهنمخهن پ ن رورمالدركهپويك و درپوي ه

دارو زر ذرگهپدكاكوريخوگ ل خهروهئپوهچ رسهپېاپهشادرقهچ سه ف روونههچ سه ي م رلېئورن م ككخ س م ريهپ ع د پال خ پلدرمورمخد ت بام رډكېئملاعريډ برالسئهچ ربدينابهشې

ج ي ب پااو هور ب گا ن رچال ن ي ج و جا ن ي چ اوروباكمه ل پ اوردهاشادب في ه شت ك ورداراه نمهم ك س درپهبهچ خ كلمح ب و ربرراپتقو گازميغر ي ر

٥۰

Page 52: Da Rahman Baba Deewan

زړهمېئهن د هشلصاحرادگ م ه شينو پيتاي

السلاخ دلي يه ن ووت ادل يه ن ئايې ه ينووړه هيوارخ ح پرانز كه م پهروتالتهشوزيپهن د دينرېد ب پېيه ح ير ف خ شفهيد س پالبمهخ ك الړ هشيهشردنگهپيتاپېئقح

زهئاوس دپې روح مكاعهعقح ت لاكيئهيې ص ن كباند ج پتخهبو ش ئوئيېدرپ نتسه ه بدنائديحېوه ق

دې مد ن پررو نه ئاروپ قېئاه ل خ ز سو ي كتكروبغهپېئخمهچوخاورنهپهچ د زنوم ويگ ب

دبوناوس ديلاعاهشت مزدهخ يشازيبهداي ي پ هگر ن ناربگكازۍنادي

ه گ لي ت شخكي ل ز رههوهچ غوشه ه و وشهاورنوخام د وانوم سگ ي خ تدسره لي پ خ خينوياچره دهه د يل ن دي ايدا ب دي دراز و دور ان

پهكخيېئهن خ ل رلېئهك م وه كهكك ل ر

ك ل نه ي ع درو رگزييگ م شرئويېوادر

نابېب ي ل و تېبه س ب رالتهن غهشدينرې ريهچ ق ث وه كل ل غهر

ك ل خهوي وزريس اپد س هاد و ركاچيهاكدايخېئهك ب ور ره

غ ه يه ش يرحنكوضثوردخ طهكاغمداي ع م ر

ن ه يدپو ش و دي وه مه ن رم ت نام ه و ند م ور

وخههن طهنوف خ ريورن پ شداشهو رشورغاوگوړخو ه د ته ف ر

دشورطدور رگهاكيشوراشاع ته خ رآ مد س دي گازپان ي ريهك ش يركن ل كه ش ريهبال ك يق م درا دحدا دي رهرهوالديشادبمه رورسمهاه

سواړه ه ا دي ثي ك رمر ح و صكان ت خ م ر

٥۱

Page 53: Da Rahman Baba Deewan

ړ

يووړ هوا دلبرو د مي زړه خرابوكاږي زړه مي ايسته گوي گويغوت اي زلفوو تورو د لره زړه مي چهشي خوب چا د كله كي مخ په سيالب دك رايي خود د الف ئې چه عقل هغهو سكون صبر د مي چه رخت هغهشه قربان ترې مي زړه خسته يووړ يې كهوايم حق كه دي نه شوي پرې حق نا هي

يووړ خه را خواب سترگو آلودو خواب دې ستاكي صورت په صبر نه شوې پاتي اوي مي نهمطربانو ك سوري نغمو نغمو په مي زړهشو اي يو سره مطرب دريم يار بل ساقي يوشه قربان ترې مي دل خسته يووړ ئې شوكه هدي كتاب د پاي دي مخ حرفونه تور دي خطپرهيزو د زهد د خه ما چه اسباب هرو محراب د نقش كي زړه په رحمان ما كي

يووړ چا چه زده چا يو وړ له هوا ديووړ تا چه وايم ته يوه كوم و زهيووړ بال توري خه را زړه هغهيووړ ژړا ډيري خه را خوب شيرينيووړ ما واړه ئې پياله يوه پهيووړ وييا مهرشانو که نه را هييووړ آشنا دي نه وړي آشناؤ نايووړ رضا په زړه رحمان د معشوقې

يووړ خه را ناب مي د لذت دي شونويووړ خه را آب مخ د صبرۍ بې ډيرييووړ خه را شراب په ساقيانو عقليووړ خه را شتاب به گوگله له ئې زړهيووړ خه را احباب خپل دي نه وړي چا نوريووړ خه را كتاب بل دي كتاب دي شغليووړ خه را اسباب په حسن د تا واړهيووړ خه را محراب د نقش يو ابرو ستا

٥۲

Page 54: Da Rahman Baba Deewan

ز

باز نظر كوترو په كاندي لكهكم نه خبري راز د وته چا نور زهزړونو د ملك دي محال لره بادشاه بلكاريي را پوري سيب تر زني د ستاگه مه بوي د طمع گلو له تصورير دوي خور و خوښ ناز خپل په كه يار هغهكي عشق په گي ه فرياد و آه وك كهوي اندازه په غم ده چري هر اديگرزي دنبال په هست د واړه نيستيوي ژور همره لوړ لكه ده قاعده داكم خواست دا دي نيولي الس مي هميشهته گدا هم و شاه هم گوري يكسان چه

آواز وكي نه زركي ايه بې كهمعلوميي هسي خبري دې له لكهدي ه ئې حال گوره ته حال و منصور دوي وړنبي عقل ورستي كه دريغه دريغهدي فرزند نيك عالمانو د عمل نيكشي باز قمار و خور شراب ئې فرزند چهوك امان زاده زاهو هسي له خدايشي نه كولي اعتراض پرې منكر هچه

باز نظر دلبرو د يم زه هسيدراز لري مژگان موي چه هغو بېاياز خال شي محمود چا د مخ مگرپياز لكه خوبانو د زني نوريآواز خيژي نه مرغو منقوشو لهناز په يار د هميشه يم خوښ هم زهغماز گم كار دغه كي عشق په زهانداز په وي دنيا دې د غم هسيجهاز تش كي اوبو په ډوبيي نهفراز هم شي نشيب هم دي صورت بونياز ما وي ناز يار د دي مدام چهنواز غريب رحمان د دي يار هسي

شهباز نه وي خبر ني صياد نهغماز لره سي هر دي صوت خپل چهراز پ كاندي نه هيچا د فاش دي خدايآغاز په شي نه خبري انجام دباز قمار و خور شراب كه مه وك خدايخونساز په پالر د شي كاي ئې نورنماز بې شي ديانت بې دين بې چهاعجاز كه رحمانه دي شعر دي دا

٥۳

Page 55: Da Rahman Baba Deewan

گز هر شي نه اختر نيك به اختر بدوشوه غزا وي آسمان په ئې مكان كهشو ه وي زمكي يوې له اصل ئې كهاوري باندي ور باران عمر همه كهكه مه و طمع وفا د اهلو نا لهخوزي به و خوزي ايه له غر تور كهوشو هغه وشو چه باب په رحمان د

گز هر شي نه گوهر در به مرغچيچگز هر شي نه قمر و شمس به ستارهگز هر شي نه صنوبر و سرو به بيدگز هر شي نه پيغمبر د گل به خسگز هر شي نه نيشكر و به نل گندهگز هر شي نه مقدر به نور وليگز هر شي نه دفتر دا به مكرر

٥٤

Page 56: Da Rahman Baba Deewan

س

ناموس په و ننگ په كا فخر وك كهشو ه دي جامې زري ئې اغوستي كهوشوه غزا ايي سر په وي تاج ئې كهعقل ئې نه وي فراست فهم ئې نهكي خرمن په وي دانه نه مغز ئې نهكه مه خير د طمع ياره له مجاز دده ويراني واړه همه ئې ودانيوي كم و زيات كي گفتگو په ما كهشم بيخود چه راوړه باده د جام ساقيواړه دنيا تمامه وغواړي وك كهكي پرده په وينم يار د حسن رحمان

كناس غاښ تاريكي، سترگي سپين، ويتهدرومې پسي مومې ئې چه لوري هر پهنشته تن په دي عقيدې د ويته يوكسبه له گې رذق او گې رازق خدايشوې موصوف صفت مذبذب په رنگ هسيتوحيده تر شې نه ور به كي دويي پهپوهيې كه نغرې قاتل زهر واړهكې كوتاه الس نهي له چه دي دا امرووزې وجار سره له چه دي دا خيروي پاس و كوز او دروغ ويل ما كهدي سيتوب واړه غرض سيه لهشي نه تركي او عراقي به دا په ه

فلوس يو ارزيي نه كي عشق په داطاوس يا دي زرين مرغ يا گهخروس يا دي هدهد ما نظر پهمعكوس د عكس لكه نقش خاليبوس سر په لوني خالي هسي عبثالوس د دي شدت و شر تماميقيانوس دي د ما وگوره راشهجاسوس كي هر دا په كا گ دي وكمحبوس كي خودۍ په كه مه وك خدايعروس بل وي نه به غوندي يار ماقانوس په شمع د نور پيي نه

الس چارو له دنيا د وگاږې نهراس په نه كې صرفه لوري چپ په نهوسواس په يې ډوب هسي پايه تر سرشناس حق وايه ته ان و شناخت دا پهخناس كه يې ناس چه پوهيمه نهالياس مهتر خضر مهتر كې پيشوا كهانفاس هر نغرې خدايه له بې ته چهمواس وگه خپسر وي نه كه اوپاس و كوز نشته هي كي چاره دا پهقياس وكه زړه خپل په پخپله تهلباس په زرو سرو د وي پ چه نهآس په كه شي سور وك باندي خره په كه

٥٥

Page 57: Da Rahman Baba Deewan

وي مطلب سره اوبو خوله تشنه دنازيي زهد ريا په چه زاهد هردي دين د خو دي كار ه كه رحمانه اي

هوس دا په ما عمر درست شه تيردي بس لره را يار هغه د پرسش يوتتم ترې نفس هر په چه دي حيف هزارغواړم خدايه له نفس هر په زه ئې چهشي غر لكه محتاجو په وي خس يو كهدي هماي كي جاله خپله په مرغه هرتنزري د ده سينه لره شهباز كهشي برابر ورشي لره خاورو چه خومي ژړي چه خندوي مي هغه هم

طاس زرو د اوبو بې ايي تش نهآماس په كيي ئې گمان خربت داساس بې دي وفا بې كارونه نور

كس ه يا يې وك چه پوتې مي كهبس لره ور وي يو خو وي كس ه كهنفس هر دي تله مي چه ته لور هغهپس ډير په وينم كله كله هغهخس يوه د محتاج خداي كا نه دي وكققنس كه دي مگيرك كه قارغه كهمگس د ده سينه لره عنكبوتاطلس چا اغوستي وي غوندي چا كهرس فرياد رحمان د نشته وك تل

٥٦

Page 58: Da Rahman Baba Deewan

ښ

ك جهان په يم زه ياره له بې هسيشي اور سور راته چمن د گلونه سرهنيازيه بې ډيري له يم نه م ئې چهوكم سره انه له فكر و هر كهشي نه را خاطر ك سر د ساتنه هيوي نه جهان په نادان بل به هغه تربولم قربان و ار په له سل ئې كهخاندي ژړا ډيره په ما رنگ هسيپريره كاندي لعل و در شي جوهريوو نه خاطر په خوا په هيچري مي چهوچيي نه اوي ئې ك وصل په چه

ك محبت مينه په ستا بايلو مي زړهناصحه ته مه ته يار و ما الرشي رگند مستي هغې د صورت كهبايلې به سر پريوزې كمره تر عشق د كهوكاږم عمر تير هغه په توبه زهشي نه مات مي به پت ميني د آشنا دشم نه كتى ته مخ و ئې ادبه لهشي پوشيده نيته له وك كه قيامت پهوي نه سختي نشينو خاك په درگاه ديم خوښ خاورو په در د ستا چه زه لكهيم پروا بې دولتونو له دنيا د

ك آسمان په مكه په اي شي نه مي چهك بوستان په كيدم ياره بې قدم چهك توان په صورت ناتوان د حيرانيمك ان په وينم نه طاقت صبر د هيك گريوان په بري شي ساتلي وكك نادان په غواړي وفا مهر وك چهك قربان په و ار په باسي رانه غوږك باران په خاندي پسرلي د گل لكهك دكان په سترگو دوو د كيني مي چهك زمان په كه رگند راته زمانېك هجران په وي ه رحمان د حال به ترو

ك شربت په كه را زهر دي عاشقيك محنت ډير په يار دا دي موندلي ماك صورت په وي نه هي دي به هوش عقلك نصيحت په چيچې غاښ ته ما چه تهك غفلت په ياره بې دي شوي صرف چهك پت دا په درومي تنه له سر مي كهك وصلت په كه جدائي پيه را خدايك نيت په يم خاوري كوې د يار د زهك جنت په نشته دخل غمونو دك سلطنت په سلطانان وي نه به خوښك دولت ه په عاشق د رحمان زه

٥۷

Page 59: Da Rahman Baba Deewan

ك نم په سترگي گوگل وچ يم ناست مدامك كل خوله په توري د ستا رحم چه ماكيود ليلي د پو په سر چه مجنون خودزوري كم په وي غالب مدام زورآورك غم په ستا يم مستغرق چه زه لكهوي پروت ميانه تر ژوندو د مي لكهشي نه دم په گرو دم د مي صحت هيشته جو و جست پونه و تگ تا بې مي نهسپيو د ستا كوغالي شي مي نصيب كهشه ورك پسې زلفو په ستا هسي مي زړهزانگي ير په گلو سرو د وينو په سرهعالمه له يم خوښ كناره رحمان زه

ك بار و كار په عشق د اوسه مه مغروركا سور وينو په دستار دي به گل سور دادي صاف حيات آب تر چه تركو د مخكيي اوبه پرې دانه اوسپنو د چهكم نظر ته سترگو زه ئې وار هر په چهغواړې قرار و صبر ما له چه ته يارهدرومي مينه په ستا د مال و سر مي كهوړم نه وا به دياره له دره له ستادي مهجور ك وصل په يار د كمبختاندي كوهستان عين لره مفلسانورگنديي عيب واړه ته جوي عيب وك نصيب خداي ئې عاشق هنر چهدي بس لره ور زړه خپل د داغونه دا

ك حرم خپل په بر و بحر وود را عشقك مرهم په موند نه بيا لذت دا مي نورك عجم په و عرب په شه فراز سرك غم په ستا يم خالص غمه نوره له زهك آدم بني جمله په وي نه به بلك عالم په عالمه له يم بيل هسيك دم په ستا دي دم ما چه دا په همك قدم هر په دم هر په يې ته مي مرادك جم د جام په نظر نور كم نه به وك تم تور په پريوزي چا د غوه لكهك خم هر په زلفو د ستا زړونه هزارك عالم په كم رسوا سترگو ستا باري

ك الر دا په دي تيغ تيره خسني هرك دستار په دي زمانې ايي دي چهك نار په يم سوي حيات آب دې زهك ديدار په دي ه هست د ما تروك وار هر په انه له دي وللي مي السك قرار په و صبر په وي كله عاشقك كار دا په يم تير مال و سر تر زهك ديار په و در په ستا مرم نه و وك بهار په وي نه بهره ډگي وچ دك بازار په وي كور ئې عمر همه كهك سنگار په كا يوسف ان كه ايستهك يار په ويني نه ه نور هنره بېك زار الله په رحمان د دي حاجت ه

٥۸

Page 60: Da Rahman Baba Deewan

ك كستارۍ خا په در د ستا يم خوښ هسيده خواري ته خلقو نورو كه عاشقيوگي وايي ناخوښ كه ته بيمار وكه نظر وته دروازې و بام خپل دكا كيزه پا اوي سترگو له يار د يارکه شا ته يار و ناچارۍ ډيري له ماوي نه كي خوښ هويار يوه هي به غموي قرار په رنگ ه به اوي رحمان د

ك غلبلو په غم د ستا كيي ډوب ډوب مي زړهنشم وتى لوري هي موجه له عشق د ستاشقه له وتم نه وا كې ماتي مي توبې سلگوره باران اوو د دا درومې ما له چه تهستوري هزار ك آسمان په نه سپوږمي يوه لهپوهيې كه دي ضد سره دواړه عقل و عشقرحمانه سيزي ان آتش په عشق د چه وك هر

ك خزان په كه زده حاله له بلبل دشي نه ستوني تر تلخائي تير دي وموند بيا وصال د لذت ك هجر په مامتنه له معني معني له متن لكهشه خبر گه مه آسانه عاشقيوويريه ناتوانيه له ناتوان دآزاريي مرگه له پس به هغه همدي حال هسي ياره بې باندي رحمان په

ك سردارۍ په سرداران وي خوښ لكهك خوارۍ په دي دولت دا موندلي ماك بيمارۍ په عشق د ستا د زه يم خوښك بيدارۍ په ما دي سترگي هسيك يارۍ په اوي ما كې جاري تاك ناچارۍ ډيره په دي عذر ميك هويارۍ په غم ستا دي كي خوښ ماك قرارۍ په درياب دي ليدلي چا

ك اوبو په شي مستغرق چه وك لكه هسيك النبو په عشق د پريواته مي الس دواړهك توبو په شوه نه پاتي نوره مي ويسا هك شيبو گو دا په دي نه هي سفر د رخك جنبو په خلقو د كاندي ه وك تا بېك پنبو په بري اور د آرام كي كلهك لنبو په كا نه وك غوندي ابراهيم دي خداي

ك بوستان په كه تماشا گلو د بياك دهان په كا نه در خوند به شيرينيك زندان په شوم مالقي يوسفه لهك جان و دل په ما دي هسي هم يارك ميدان دا په نفس هر ده بازي سرك ان خپل په يې توانا له هزار كهك جهان دا په وي آزار بل چه هرك زندان په زندانيانو د حال لكه

٥۹

Page 61: Da Rahman Baba Deewan

ك آب هر په نشته گوهر ميني د ستادلبره ې پي ما وينې ته كهشي آغاز نوم لبو د ستا چه اي هر پهكا دلستاني ه به زړونه خسته لهيم خال تور په وروو د ستا د حيران زهشي خور شبنم په باريك ډيري له گلبارانونه اوري گلو په بهار دخدايه اې وبخه غلطي رحمان د

ك پيرۍ په شي كودي تور وي مخ ايستهژمي د آفتاب سحر د شمع لكهدرومي خوا بل ريدي سر ئې ته طرف يووشوه غزا وي حساب په ؤ مرده دشي ژوندي بيا مرگه له پس دي ه ال مهضميي نه زهر لكه وخوري ه كهويني ه يا اوري ه چه ده واني داده عاجزي هسي پيري رحمانه اې

ك درياب په اوو د شي موند بيا مگرك باب دا په لي گواهي دي لبو د رنگك احباب په اوري باران و الله دك خراب په نشته گنجايش خراج دك محراب په كا سجده شكل كافرك واب صاف په وي بد زړه نازكانك حباب په نشته طاقت ويكي دك حساب په وي نه چاري اوترو د

ك پيرۍ په شي لرگي كوږ وي قامت سمك پيرۍ په شي زيي هم و تاب بې همك پيرۍ په شي پردي تمام صورت خپلك پيرۍ په شي ژوندي ليده رگند كهك پيرۍ په شي زلمي وك چه دا نشتهك پيرۍ په شي خوړي ه نه ي ه نهك پيرۍ په شي اوريدې نه ليدې نهك پيرۍ په شي سوي پرې زړه وي رستم كه

٦۰

Page 62: Da Rahman Baba Deewan

ص

اخالص د دي مقام بلند ه گورهدي گران خاته ته آسمان و زمكي له کهغيبه علم له مخلصان كا خبر چهوي نه مدام عمر رسم و رواج دنشته اسالم د حالوة اخالصه بېچاپيره ترې وي مستان كه دي عجب هنلي دام په ئې هما له دي عجب هوي نه اخالص و مهر دا به مرگه له پسدي شيرين سبب دا په كالم رحمان د

مخلص بې دي گذران ه چه ساعت هرنشته ه شيرين ان له چه وايي وك كهسوزم شپې د و مرم ورځ په شمع لكهوي خزان كله بهار كله بلبل پهاوري باندي را نور د شبنم كهدي تير باندي را هجران د غمونه ډيردي گل ته ما و اور ميني د آشنا دتبه نه ليده مرگ نه مي كي وصال پهيم روزگار په خلقو هغو د حيران زهشي نه هيچا په دمه زړه د رحمان د

اخالص د دي غالم واړه جهان چهاخالص د دي گام يوه په سفر دااخالص د دي الهام واړه همه دااخالص د دي مدام چه عمر لكهاخالص د دي اسالم خو دي اسالم كهاخالص د دي جام چه خه ساقي هراخالص د دي دام چه خه صياد هراخالص د دي هنگام نن كې اخالص كهاخالص د دي كالم كالم هر ئې چه

مخلص بې دي ارمان ارمان بار هزارمخلص بې دي تاوان ان ته ما وليمخلص بې دي نقصان عمر تماممخلص بې دي خزان واړه كل ما پهمخلص بې دي آسمان د كاي ما پهمخلص بې دي گران باندي را دم يو اوسمخلص بې دي سوزان دود په اور د كلمخلص بې دي زمان هر په مرگ مي اوسمخلص بې دي آسان ورته ژوندون چهمخلص بې دي حيران غوندي مسافر

٦۱

Page 63: Da Rahman Baba Deewan

ض

غرض باندي چا بل په كې نه ته كهكي نه غرض غولي په بل د گدا كهډوبيي نه هيچا د كشتي ساحل پهدي فراغت كي خلوت خپل په خلوتيانودانه ده احمقانو په دنيا دايم خوښ هسي كي درد په عشق د رحمان زه

غرض باندي تا په كاندي نه به بلغرض باندي گدا په ك نه به سپىغرض باندي دريا په كا نه وك كهغرض باندي رسوا په دي رسوا دغرض باندي دنيا په كا نه داناغرض باندي دوا په نشته مي چه

ط

نشاط د كي دنيا په كه مه طمعدرومې ني هسي به بيا راغلې لكهدهر دې د دي كوهي الندي گام هر تركاريي جهان دا په وته دانا وو نه رقيب د دهشت هي به عاشق پهنمازه بې ديانته بې ذات كم لهشه چاپير هسي رحمان تر تركو د غم

بساط دا په نشاط مومې نه به بيارباط دي رهروانو د جهان دااحتياط په قدم هر بويه اييصراط هم و دوزخ هم و جنت هماختالط خوبانو له كي نه ئې كهقيراط يو د نيك د مكه طمعخياط چا په جامه وسكني لكه

٦۲

Page 64: Da Rahman Baba Deewan

ظواعظ وايي پاخه دي كله اومهباسي لري ياره خپله له ما چه دىدي مشكل ډير ياره له ما واته جارشوې غلط ئې خبرو پستو خوږو پهكا نصيحت په ده د باور ه به وكشم نه كولي كار يو بل عشقه بې زهكه مه گرم په نرم په ئې اعتباريم نه ويل د رحمان ئې اوريدونگي

واعظ وايي ه واړه وايي چه هرواعظ وايي اومه راته ه به نورواعظ وايي دوباره له ه زياتيواعظ وايي ترخه خواږه خواږه داواعظ وايي واته جار ياره له چهواعظ وايي تتيده عشقه له ډيرواعظ وايي ساړه توده توده داواعظ وايي نه نور چه دي دا بهتر

ع

شمع مدام كم بل آتش چه تندي پهشو ابصار اهل منور ئې انور پهرخيي مخ تر لور په لور ئې پتنگانباندي شعله په ما ان ته وسيزهفرازو سر الخاصو خاص د مجلس ستا

شمع آرام خلقو له موده بيا كهشمع انعام د كاره شي كله به الشمع آرام كي سول په كوي نه كهشمع كالم كي رموز په ته پتنگ كشمع عام هر مومي نه ير په رحمان د

غ

چراغ تر دي تر روشن باغ د ستا د گل يو هردي هماي ما نظر په زاغ ب د و باغ د ستادي عنبر خاوري در د ستا دماغ په دردمندو ددي آفتاب عشق د آسمان په داغ د عاشق دخوبانو بې شي نه شي نه فراغ زړه د رحمان د

باغ ستا د گل يو هر چراغ تر دي تر روشنزاغ ب د و باغ د ستا دي هماي ما نظر پهدماغ په دردمندو د دي عنبر خاوري در د ستاداغ ر و عاشق د دي آفتاب عشق د آسمان پهفراغ زړه د رحمان د خوبانو بې شي نه شي نه

٦۳

Page 65: Da Rahman Baba Deewan

فاشراف غوندي جهان شاه و زيب اورگكې ه ئې ته دي لوي لويي په تن د كهكا نه هوس ته عاشق دي بلهوسنشته شك هي كي بزرگي په مكې دوكا ان د غسل به دريا سل په كهډوبيي شي ډكه ډيره چه هم كشتيشول حريصان پريود صبر صابرانودي يو سره مذهبه واړه لور دادي خداي تن ملكونو واړه همه ددي فروشان خون هغه دي نه شهيدانده ه وچه كي خوله په ژبه كاذب دكومه تر زغلي و به سر په ديوال دهمره وي مهر كره نا د تاب و آبرحمانه كه مه ناز دولت په دنيا دكم رقيب د و حبيب د هجو و مدح

نداف غوندي منصور تر شه صدقهقاف كوه شي طور كوه چه خداي كه مهباف بوريا شي دوز زر چه دي دروغ داطواف په شي نه حاجي به خر وليصاف و پاك شي سپى به چه كه مه گماناسراف خپل شه بال ان په مسرف دانصاف نه كي چا په شته عدل ه نهاختالف ك پيدا كي په تا و مااعراف كه دي حنت كه دي دروغ كهمعاف كا بهانه خون ته خوني چهغالف په وي لرگي د توره لكهالف وهي دروغو په چه دروغژنصراف د وي نه شوي پرې نظر وشگاف مو د نظر په دي موي يو دااوصاف نور هجو بله زده نه رحمان

٦٤

Page 66: Da Rahman Baba Deewan

ق

اشتياق په ليلي د شه بند پاي چهشه خبر خوند په طرب د و مى د چهخوبانو د رقص يا دي ميوو د جامنقده بې كاندي نه نظر و نسيه پةشي يگانگي دلبر د حاصله چهشمع لكه كا نه ايه له حركتكي غم و درد په يار خپل د هسي وي خوښكي ناب مي په عشق د وي محو هسيوي نه معني په وي صورت په ظاهر كهشي نه فنا كي زار و كار په تن ئې وكا اشارت په كار آسونه عراق دشو پوه ل په بو د كل پوه خداي چهكا نه دي خداي ي مال ئې كه ي سر ئې كهيم ناست نيولي الس په پاري قسمت دته رحمان و ناصحه وايې پند چه ته

خلق كلي كلي هغه شه ه خدايهشي نه سره خلقو دې له مي خندا هيشه الړ ته خوا كومه و چه يم نه خبردرومي كي مخ په اوبو د چه گ لكهراغلي دنيا په بيا خو له يو دريغهشي الړه كي خاورو په چه دي حيف هزارموند بيا خلقو له خوند گوه هسي رحمان

طالق ته نورو و واچاوه مجنوناشراق د نفل صوفي كه فراموشعشاق شي جمع بله چه اي هر پهبراق يا ستايي ورته حوري وك كهمشتاق كاندي نه خبري دوي دتاراق په بليي سر په اور ئې كهآفاق د دي بادشاه چه وايې به تهفراق په وصل په وي نه خبر چهاوراق په وي لفظ ال د كلي لكهعراق د آسونه مخ باسي جار نهايالق د وي كار كوتل په وهل پهشالق په پوهيي نه شو نه پوه چهنفاق مين تر مطلوب و طالب دطاق به كه شي جفت به چه پوهيم نهميثاق د كلي هغه كې نور كاشكي

خلق سپيلي سپين باطن په ظاهر پهخلق تللي تللي هغه مي ژړويخلق ليدلي ما هغه شي نه ليدلخلق راغلي دنيا په درومي هسيخلق وتلي ارمان په جهانه لهخلق للي چندڼ په و چووا پهخلق موندلي خوند دا دي نه گز هر چه

٦٥

Page 67: Da Rahman Baba Deewan

ك

نوك تيره په بو د تراشي مي زړهوژلي يم سترگو تورو د غمزو پهلونم سر په خاوري كه وهم نارې كهوركا الس په طفل د وك چه گل لكهشي آفتاب لكه سور نيلي په آسمان دوچوي زړه مي غمه و درد ډيره له كهپايه تر سر ك ډوب غم په ئې جهان درستمنصفانو كي زړه په لري انصاف كهوايم نه ثنا يار خپل د ولي به زهشوې جمال په دلبرانو د مين چه

وك خبر دي نه ديار ما ايست پهدي فاني واړه همه چاري دنيا دمهرويانو د درگاه په شي قبول چهشي نظر چا د مخ په يار د ما كهنشته خه هيچا ئې طاقت ديدن دكي جهان په دي ډير دلبران و هر كهعجائبه ده پايه يوه عاشقينشته بال سخته بله هجرانه لهباسي جار نه و گز هر ته خوا بل به مخآسانه په ته تا رسيي نه به وژاړي به زار زار كوي به ارمانونهږده مه باندي ور عاشق د نوم همرهته زر و سيم و نظر كاندي نه هغهكاندي نه ميل به گلزار د گلونو په

سوك په واړه غاښ ديرش دو مي ماتويوك وك يم پوكي پوكي ژوبل ژوبلوك يو لري پروا كه شه نارواشوك په شوك ك زړه ما دي رنگ هسيهوك سر په كيدي دستار زربفتو ددوك ما و درد ما دي هي ورتهملوك كه دهر دې د دي گدا كهسلوك دا دلبرو د گورئ راشيغوك تل وهي نارې سحر سحر چهكوك په كوك وژاړه ان رحمانه اي

وك در دغه ږدي نه به پرې شي خبر كهوك سر خپل په لوني خاوري ناحقه بروك بختور وي نه به ير په هغه دوك نظر وته خوا بل كاندي نه به ووك برابر شي نه كتي ته آفتاب ووك دلبر غوندي يار ما وي نه به بلوك هر هر هم شي نه كولي كار دغهوك نشتر دا په زخمي كاندي نه دي خدايوك ابتر سترگو خمارو په ستا شي چهوك سر په كاندي نه خاوري چه غم په ستاوك در شش په كا نه گونه حاصله چهوك قلندر شي نه كي غم په يار د چهوك نظر كاندي آشنا خپل د لور په چهوك كستر خا په يار د كا خوبونه چه

٦٦

Page 68: Da Rahman Baba Deewan

دي گران الري په عشق د يون رهبره بېكا آشنائي ويني سترگو په بيلتون چه

وك جمال په تركو د وي نه مشغول چهوي نه سره ياره له قال و قيل ئې چهكا نه نظر به عبارت په خط بل دكي پيدا دي نه خداي كي اصل په چههسي پوري مخه تر ست دي خوبان نوركي دنيا دا په دل اهل شو عنقا چهدي نه گرم هي ژاړي كي عشق په عاشق كهده خون جگر په سي هر د خروئى سراوو خپلو په عاشق د دي روي مخنازيي عمل نيك په چه بويه سىدي هغه مرد دي فاني چاري دنيا دغواړي غنم وربوشو دا كا كر چه هرشي غوږ تر مهمند رحمان د شعر ئې كه

وك قسمت د شي نه كولي عالج چهكا ه باري دي پيرزو ان په چا د غمدي تقدير په موقوفي چه چاري هغهته رضا هم و قضا و كا نظر كهدي هنر واړه جفا مطلوب دكا نظر دي ته رياضت و ابليس دنه سى له ي نه عادت شي الړ علتوړي يم سيالب بيلتانه د رحمان زه

وك رهبر كاندي پيدا چه بويه دلتهوك هنر بې وي نه به ير په رحمان د

وك اشتغال كي دنيا په كا ه به نوروك قال و قيل كا ه به سره چا نور لهوك خال و خط په ستا وكاندي نظر چهوك مثال مخ د ستا د غواړي ه به ترووك مثال مخ په آفتاب د كا بل لكهوك احوال وته چا و وايي ه به ترووك مجال لري نه كي درد هسي دا پهوك شال سور واچوي سر په چه هغه نهوك رويمال په مي ئې چه شي دانه پهوك مال و ملك په دنيا د كا ناز چه نهوك حالل په و حرام په كا نظر چهوك خيال دغه كا بيرون دي خاطره لهوك خوشحال د شعر په باسي نه به غوږ

وك نصيحت ته چا و وايي ه به ترووك قدرت لري نه كي كه په خداي د چهوك مشقت په محنت په شي نه ئې كيوك مالمت كا نه دي باندي هيچا پهوك حكمت په حكماو د پوهيي هوك رياضت په طاعت په كا غرور چهوک عادت چار بده په کاندي نه ديي خدايوك محبت په خداي د كاندي را الس كه

٦۷

Page 69: Da Rahman Baba Deewan

وكسهپهلوخيمويتامونهك ژاړمكمهارې هفوريگيشرا ص ن م ناو

ك ل گهپلد الس فه ط لمد ش چ ناپومه غ ئزهېلد ف پكتهسوسنشوري

ي ه ا ثور اكهندينابرر ماې ح ناچهعهشاشقي

خاك خپل د شي لحد تور مي زړه په چهوركه شي مزه خوراك د او خوب د چهوايي ورته عمر وك چه وايي غلطيم بهتر خوله ډكه خاورو په سپيره ننكم خ زمكه په ژوندون ان كه لري ايدي شدني چه هغه دي شوي گوياشي يراوه كله گريوان وي روغ چه زړهدي پكار پاك هله جامه و اي و تنوي يو ئې بيرون درون چه بويه سيدي هوښ سي واړه غرض سيه لهدي فاني واړه همه چاري دنيا دكا غمناك وك كا خوشحال وك كي ساعت پهنشته ه نور دي خداي واړه كاندي ه چه

زړهميشراخ وكنهپيوكچويريلهنرواپ

د بد ل دا لرو س وكم زړه وكشهپوكشيكا

ژوبژو وكوكميلبلتد س يار ك ديپسههروك

درد ند م دوك و درد دوژاړي دي وككهپوككان

خوراك مي هم خوب هم شي مي مزه بېژواك هغه شي برابر مرگه له نورپخساك په تيريي چه عمر هغهپوشاك دا دي خوراك دا مي آخر چهمغاك يو دي اي مرگه له پس مي چههالك يم هالكته تر پخوا زهچاک زړه د معلوميي گريوانه لهپاك غيره له زړه چا د شي وړنبي چهالك درون وي زر بيرون چه هغه نهمسواك يا وي طره ئې كي سر چه نهغمناك وك وي خوشحال وري دوه يو وكافالك د دي هميشه خويونه داادراك ئې ه واك ئې ه دي ه رحمان

٦۸

Page 70: Da Rahman Baba Deewan

گ

جنگ په وته مال واغونده زغرهكه مه خبري ننگ د وته ننگ بې ولوري يو په كا مخ ل يو چه ننگياليوي نه خبر جهانه له ايه له هيوي پرواز وته چمن و بلبلو دوي فراخ ته هنرو بې و جهان كهوي زندان لره جوهري هر هغهدي نهنگ د ژامي دواړه زمكه آسمانئې دانا كه شه مه اد هي ئې ادي پهمومي وصال تلليو هغو د رحمان كه

ننگ د كوه معركه پسه دغهرنگ وينو خپلو په وگه ان ياگرنگ كه وي كوهي ويني نه هي نورپتنگ د كيوزي نظر په راغ چهآهنگ وته اور مدام كا سمندرتنگ لره و هنرمند دي لحد يوسنگ مردار و لعل كي په وي يكسان چهنهنگ د كي خوله په وك كا زيست به هنگ په نگ دهر دې د دي ادي غمدرنگ يو كي دور دا په كا نه به تير

٦۹

Page 71: Da Rahman Baba Deewan

لگل ميني د مخ د ستا دي سر پر مي اييحيرانيي واخلې كي الس په آئينه چه تهگلو د وړې ډكه منگل كي چمن په گرزېكي جهان په دي عنبر هم ليدلي مك مي همليدلي چا وي گلشن ير په مخ د ستا به نهكي جفا په و جور په ستا كا تغافل هسي

حاصل كي عمر دا په كه نه مي هيدي نه موندلي وصال د هم بوي ال مادريابونو په گناه د يم ډوب هسيوباسي زمان هر په مي وطنه لهده وفا كه ده جفا كه ده بال كهك پليت ان مي پليت په دنيا ديم حيران زه سپينه شوه مي ږيره توره

قال و قيل اهلو نا د باسه غوږ مهكا نسب په اهل خپل په فخر به ياآغازه كاندي گويي پوچ هسي به ياهسي دي صحبت نادان د او دانا دشي گ بله و چه الل كوتي و لعل لكهجنسه هم بې تيريي چه عمر هغهدي هغه مرد دي فاني چاري دنيا دكي تله په لري محال ه ال سيند د آبدي خيال و خواب مثل په چاري دنيا دشي رگند ور كي خوب په ملك و مال لكهشي ليده سر په اوبو د چه گ لكهرگنديي غرونه غرونه چه دود لكه

سنبل تور زلفو د ستا دي ليمه ميتور بياتحمل او صبوري راوړم كومه له زهمنگل په زړونه كه وړې گلونه چه زده خدايكاكل په زلفو په ستا شاباش شاباش شاباشبلبل د آهونه ير په ما وي به نهتغافل په رحمان د حيرانيي خلق

ناقابل و مردود شوم پاتي هسيواصل ك نوم خداي مي توره په تشساحل ليده نه و مي سترگو په چهمحاصل كه پسںي را ئې رقيباننازل خداي كه ما په واړه همه داجاهل نه شوم عالم نه چه دا دي حيفعاقل نه شوم بالغ نه ال رحمان چه

سگال بد د قال و قيل دي نه پكارمنال د و مال د كا فكر به ياحالل نه وي مردار نه ئې مضمون چهالل كوتي و لعل بله و شي گ لكهجالل د و عيسي د شي صحبت يااحوال عمر هغه د وي ه به ترووبال په و ثواب په شي خبر چهمجال وي نه هي چارو د دنيا دخيال و خواب په اعتماد كا ه به وكمال ئې نه وي ملك ئې نه شي وي چه خوچنگال په شي نه ور هي واخلي ئې كهشمال نري يوه په شي تار په تار

۷۰

Page 72: Da Rahman Baba Deewan

جمع شي زور په سو د چه يخ لكهكا ويران ئې بيا ساز ئې ساعت يوه پهنشته وفا كي معشوقو په مجاز دكه مه غم په و ادۍ په ئې اعتمادشي كي را باندي مخ په كودي تور گاهكي اوبو په كيدي وك چه مالگه لكهكم نظر وته باخت و تاخت و مرگ د چهيم سيال هاله موند بيا يار د مي وصال كه

دل ما ك خوار هسي دي بيلتانهايي پرې دي داغونه همره عاشقكي را دي سره كمند په زلفو د چهوينو مقام هسي كي په چشمانو ستاغواړي دعا نسي خلقو د پې و السدي نه موندلي آزار چا سببه بېيم عاشق د بار منت خو رحمان زه

خپل چشمان لري پوشيده نازه له چهكاندي قهر قهر به راته كنل چهنازه له كاندي اشارت په گفتگوغو وهي ک چه باندي گريبان پهشي شعور بې حيرته له ئې خريدارشي رگند ور كي آئينه په مخ خپل چهكا هوس وته عاشق ئې وك هر چهكا نه مال په و سر په چا د صرفه هيك خپل هاله خو عاشق د ملك مجنونوي نه ئې خوند غولو سترگو د هي

مجال مخ په آفتاب د وي نه ئې هيكالل د كي الس په دي خي خاوريفال دا دي وكلي له هزار ماوصال نه دي قرار په هجر ئې نهرويمال باندي مخ په شي كي را ئې گاهمثال په يم زده سر هسي هم زهمال يا ير په ميي د وينم صورتسيال هيچا د رحمان زه يم نه گه

دل ما ك ويزار ئې انه له چهدل ما ك زار الله ئې تمام چهدل ما ك گرفتار دي بال پهدل ما ك ويزار ئې غيره له چهدل ما ك بار منت هسي مينيدل ما ك آزار سبب ه په تادل ما ك دلدار په ئې مين چه

خپل مظلومان و مقتوالن ويني به هخپل احسان باندي ما په وگي ال داخپل زبان په اخلي چا د اسم كلهخپل گريوان په السونه کيباسي عاشقخپل دكان په كا رگند رخت حسن د چهخپل ان په كاندي سرفرو پخپله خودخپل ايمان په و دين په كا لوبي گوياخپل مطلوبان پخپله دي ليدلي ماخپل مان و خان وسو ئې باندي اور په چهخپل جانان ويني نه سترگو په رحمان چه

۷۱

Page 73: Da Rahman Baba Deewan

م

يم نگاه په خوبانو د ژوبل ژوبلدي پراته كي په هزار غوندي يوسف چهسترگو په ووينم قامت و قد ئې چهرغبته له و تورو د مخ سپين ددپاره يار د وړم خبري رقيب دك ي را خداي پخپله ئې زلفو د اخدي هنر مي كه عيب مي كه عشقه له بېرگنديي را كاه ناآ گوره هر انكم مهجور كي وصل په يار كه صبرۍ بېكم آه بيا ووهم ر اوله لهته ان و كوم را ئې جذبو جذبو پهرژي ني شي پوخ دوني بار لكهشه نه پاتي كي جهان دا په اي مي اوسشوه دا بال دي آسان عالج رقيب د

يم فقير شميري فقيري په وك مي كهغواړم ئې لره صدقې و دلبر دوي نه كه او دي مشكل خدمت خرقې دته چا هر وايم پند هم اخلمه پند همدي مل سره را يار د خيال كي هجران پهشمع لكه ده ژړا مي كي خندا پهنشته بله هورته په دا تر آزادياورم هجران د نارې غوږ په هميش چهدي غالمان مي دولتا و خوشحاال

يم پناه چه غويم زيات نه دا تر اليم چا په ذقن سيب هغه د بنديوانيم آه خپل سرود سهي په عندليبيم سياه هر د سفيد هر د بار منتيم خواه بد د هم خواه نيك د هم گوي دعايم كوتاه پوري قد تر يار د زه گهيم گناه په نه عبادت په خبر نهيم كاه آ چه هسي را وري هغي لهيم گياه وچ كي مرغزار په پسرلي ديم صبحگاه د خروس نارو نارو پهيم كاه ئې زه دي كاهربا مي يار هغهيم براه سر تلي بار هسي هم زهيم پنجاه تر و چهل تر خوزيدلييم ناويساه ياره خپله له رحمان زه

يم امير شميري اميرۍ په وك مي كهيم زهير پسې دنيا په چه نه هسييم خير وته چاري دغه و دم هر زهيم پير ينو د مريد يم ينو د زهيم اسير سره يوسف د كي زندان پهيم وير په ان د پنهم پ عالمه لهيم زنير په زلفو د يار د بندي چهيم ير ته مخ و يار خپل د كه رحمانيم عالمگير ژبه پتو په رحمان زه

۷۲

Page 74: Da Rahman Baba Deewan

يم نه غم بې غمه له ستا د دم يو زهيې نه مي مراد مه چه لره زيارت هريم خوښ باندي خاورو تورو په در د ستاشوي خبر يم تماشا په ستا د چهته مخ بل و مخه زيبا له ستا د بېدي ډير عاشقان مخ كلي د ستا د كهوايه هاله مرم نه و دي غمه له كهوشوه غزا دي غوڅ غمزه په ستا مي زړهكي راستي په يم الف لكه قامت سموروو كو د محراب يم زلفو د خمكيي واقع السه له مي كه بيش و كمژاړم غمه له بيلتانه د رحمان زه

كم چا مجنون او ديوانه هسي دا زهكا وك ما په چاري دا چه پوهيم نهده غمزه كومه باه كوم سترگي كوميوو نه خه را فتنو د خو توفيق توانيم نه خبر انه خپله له هي رحمان

يم شتاب په تلوني له دنيا دې له زهكي جهان په كمه آبادي هزار كهدي اوبو له حياتو د اصل مي كهته ما و خداي كه خانه قصاب جهان داشم نه خبر معرفته له خداي د چهكم ه ئې زه دي سي د مي صورت كهوي اوده سترگو رو په چه بت لكهك نه يخ زړه مي عبادت په طاعت پهنشم ايوي ته عبات و خداي د سركم نظر ته گناهونو خپلو و چه

يم نه دم يو فكره ذكره له ستا غم بېيم نه حرم د ميخانې د زائر زهيم نه ارم د تماشا په خوښ تا بېيم نه عالم د تماشا په خبر نوريم نه سپم تر ستني يوې د منتظريم نه دويم يم اول كي واړو په زهيم نه آدم يم دواب يا يم ديو يا چهيم نه گرم يمه روغ پو په السو په كهيم نه سم لره فساد زه غشي لكهيم نه خم ير په لم د و مار د زهيم نه شكم بې لرم شكم سي يميم نه گرم هي گرانه ډيره ده واقعه

كم چا بيرون رسومه له رواجه لهكم چا افسون په نگاه خپل د ليونيكم چا خون په و خاك په غوندي شهيد ډوبكم چا مفتون سترگو تورو د فتنو پهكم چا محزون و زبون رنگ هسي دا چه

يم ركاب په په خزان د پاه لكهيم خراب خانه نهايت چه دا غرضيم حباب سر په اوبو د چه دا خو بيايم قصاب د غولي به والړ پابستهيم دواب يا يم ديو يا چه معلوميييم حساب په چارپايو د كي معنى پهيم خواب وړي كي بيداري په زه هسييم كباب اور په معصيت د هميشهيم درياب په گناهونو د ډوب مداميم عتاب هر د عذاب هر د سزاوار

۷۳

Page 75: Da Rahman Baba Deewan

وي تور ئې مخ وي سور خره په چه وك لكهژبه په كوم گفتار كه وشوه غزا

شوم فنا ئې سترگو د غمزه يوه پهدي نه وهلي دم غمه له يار د ماكي عشق په شه تومنه توي مي تن چه هته ما و يار گورم ته مخ و يار د زهغاړه په كند وم گدا كه كي هجران پهشي دعا په گدايانو د بادشاهي

شوم سى بد هورته په حده هغه تركاندي روزگار و زيست خپله واړه دنيانغاړي خه را لمن جهان تماميته نصيب و نشته هنر د حاجت هيو نمسى نيكه نيك د هم زوي نوح دكيي پيدا احتياطه له وسواس كلوشوه باندي را آدميت د عطا اوس

مرم نه ولي غمه ډيره له هجران دكيي جدا ياره بله له يار يو چهخاندي ژړا په ما سحر هر په چهدي مرگ خو ويني نه سترگو په يار چه يارته گل و كاندي شا گرم له په چهرحمانه لرې خوا په خواري مرگ د چه

جام يوه په ساقي ونماي مي كهشرابو د فيض دا لره ما دي هده نامي بد كي عالم په كه خواري مي

يم آب بې پوري تن تر هسي هم زهيم كذاب لرم نه کردار چه رحمان زه

شوم بقا بې بنياده بې پايه تر سرشوم رسوا هم دي نه وهلي دم مي كهشوم دريا اوس وم شبنم د اكي هالهشوم تماشا شوم تماشا په داخل چهشوم امرا د بادشاه ئې كې وصال پهشوم گدا چه يم بادشاه كه رحمان زه

شوم اغزى كي سترگو په جهان درست د چهشوم لرگى كوږ كي بار دغه په زه يو خوشوم كودى تور اغوستي مي زړوكي سپينشوم داودزى يا مهمند كه وشوه غزاشوم نمسى نيكه نيك يو د هم زه گهشوم ليونى نه هوياري ډيري له زهشوم سپى كوې د يار هغه د رحمان چه

مرم نه ولي ماتمه رنگ هسي دې لهمرم نه ولي ستمه له دهر دې دمرم نه ولي صبحدم هسي دې لهمرم نه ولي صنمه خپل له بې زه ترومرم نه ولي شبنمه وفا بې دې لهمرم نه ولي دمه دغه تر پخوا ال

احترام وي ه نور به ته هور دا ترفام ازرق لق د دا ووينم پرې چهنام و ننگ كي الندي دي پو تر ما

۷٤

Page 76: Da Rahman Baba Deewan

كاي سر بل لعل سر يو كي ميزان پهزلفو تورو د رخسار سپين د عاشقاندي نه راغلي قلم باندي مجنون پهراغلي باندي رحمان په دي عشق حالل

مدام كوه نظر وته محمود ووي عمل نيك خو مدعا نيكانو دكي نمانه په وي نه ئې حضور زړه د چهوي صادق كي مينه په غوندي مجنون چهخاندي هم كا رقص هم كاندي نغمې هم

يم شادمان كي غم و درد په يار د زهكه مه نظر ته كس بې و ما تهپوره ميوه په نگل د ونه لكهدي نه عشقه بې صورت د مي ويته يوك را دانو اوو د مرغه وصال دبركته له عقيدې كاملي دحاصله شوه كي طلب په مي رونائيكم آشنا د زلفو تورو د صفت چهنشته صورت د حال هي مي مينه بېكا نه باندي را ويسا بلبل هوس دالندي تلي تر خاك وته دلبرانوندمه مال و سر ديدن په يار د چهكم تماشا نوې نوې كي دم هر په

يم پروا بې خواهانو بد له خوي ه پهرگنديم شكل خپل په ته چا هر و

عام و خاص په عاشقي ده مساوياسالم د كفر د لري پروا هحرام كه ورشي مخ په ئې حالل كهاحترام وي مدام كي حاللو په

غالم د ميني خپلي ك غالم چهشام كه وي صبح كه گوري نه ساعتامام كه وي مقتدي دي نه پكارسالم باندي هغه په وايم رحمانگرام با د تركي شعر په رحمان د

يم خندان وقت په پريشان د گل لكهيم بيابان په گنج لكه ساتلي خداييم آبادان كي ويران ويرانه پهيم كاروان خپل د نفس هر په وكيداريم خوبان د غاړه په در و لعل لكهيم جهان شاه ناست غاړه په دونهي ديم روان الر په آفتاب لكه ورځ و شپهيم هندوستان د الر لويه په سر پلييم دكان تش متاعه و مال بې لكهيم خزان د ډكي كبل په افالس ديم آسمان لكه سر په جهان نور دې ديم عبدالرحمن هغه زه واورئ خلقويم حيران وته وكو خداي د رحمان زه

يم سزا اور د اوبه لكه نرم پهيم ريا بې رويه بې غوندي آئينه

۷٥

Page 77: Da Rahman Baba Deewan

دي اطلس الندي خرقې تر مي قناعتيم خاموش ژبو سل په ير په غنچې دك حاصل ديدن يار خپل د مي ژړا پهمعلوميم جامو سپينو دا په همراستيه له شه حاصل مي عمر درازكې وركه ده عاشقي د الر چا كه

يم ياد په زړه د نزدې له هزار كهوكا وصال د وعدې له سل يار كهشي نه الرغه ئې وفا په و جفا پهدي كو د اميد ه نياز په نيازو بې دوي بل باندي را اور السه له يار د كهدي زوك باندي را قراري مينه بېوي ناست كي غي په يار مي عمر همه كهدي نه موندلي مراد زړه د مي زمان يوشم پاي بر مگر كال يوه په وصال دغمه بې نشته نتيجه نوره ئې چهوه نه طمع هجر د مي كي وصال پهپوزي د شه پي مي چه عشقه له بېنشته چاره پلوري مي كه پيري مي كه

يم خوښ غرقاب كي غم و درد په يار د زهسوزم اور په كه اوبو په ډوبيم كهوي كې په ني خال و خط د يار د چهاورم زه ئې چه گفتگو پوچه دا ترعبادته ناقبوله تر ريا دوي تالوت نه تسبيح نه علم نه چهدي نه خوښ مي سوري وني د طوبي د

يم گدا ظاهر بادشاه جهان درست د پيم گويا خوله په په هسي بوي لكهينم يكتا سره گل له ير په شبنم ديم دريا هم يم گوهر هم ابر لكهپايم تازه و سبز مدام سرو لكهيم رهنما گمرهانو د رحمان زه

يم اد نا وينم سترگو په يار چه زهيم اعتقاد بې تلوسې ډيري له زهيم داد كي په پرور ناز د حذر پريم فرهاد نن وم خسرو سلطان پرون زهيم استاد خپل په مستقيم شمع لكهيم باد لكه كي حركت په ورځ او شپهيم فرياد په هجر د به غمه له زهيم مراد نا كي اصل په خداي كي پيدايم بنياد بې هسي هجر په هفتې ديم داد دهه په عاشق د حيران حقيم فساد دا په مستحير حيران اوسيم آزاد قيده جملگي له نور گهيم زار خانه و ايسته د رحمان زه

يم خوښ تاب بې و طاقت يې كي اور دا پهيم خوښ آب په و آتش په شونو سرو ديم خوښ كتاب د مطالع په سر زوړنديم خوښ رباب د ترانه په نغمه پهيم خوښ خراب و مست ميو په ساقي ديم خوښ خواب په زه بيدارۍ هسي دې لهيم خوښ كباب سوي لنبو په مخ د ستا

۷٦

Page 78: Da Rahman Baba Deewan

ده مرتبه لويه و هر كه خاموشيكي عاجز يم غمخوارۍ ډيري يار د

كم دعا دي نيولي الس مي شام و صبحكې باور كه زده نه مي رتيا دروغ هيكې ژړول كه خندول يې نه واړهدي وك راته وايه باري يې نه ته كهنشته زمكه په دبيلتانه خندا خوبكي غم په ستا تيريي مي چه ورځ هرهدي نه شوي كوږ صورت د مي ويته يودركي دي له تا خو ما وي يو كه زړهعاشق د پاي و سر واغوست مي چه

كم نه ور درمان هزار په به درد ستا دادواړه عقبى و دنيا كاندي را وك كهشي بر وسه په ستا د الس چري مي كهلگيدلي دي نه پهلو په تيغ مي وكا خداي كه سترگي ستا وينمه نه و ودي ايمان دين عاشقانو د معشوقهدي ه زلفي نوري پوري زلفو تر ستادي حرام مي لبو د ستا د رحمان په

پوهيم نه دي ژوندون رنگه ه يو دامومم وينو په ان د چه ميو د جاميم حيران ميان تر بلبل د او پتنگ دشه بيل زلفو د تار دي سره شانه پهكم قائم باندي مقام رنگ هسي به عشقيم حيران وته عالمت و زړه خپل دكه زعفران تر زيه ئې چهره رحمان د

يم خوښ جواب و سوال په سره يار له زهيم خوښ شراب د خوردن په كه رحمان

كم دفا د و مهر د ستا خدايه له خواستكم رتيا هم و دروغ هم دپاره ستاكم ژړا نه كم خندا نه پخپله زهكم چا مجنون و ليوني هسي دا زهكم كربال دشت دا په به آرام هكم غزا چه پوهيم ورځ هره په زهكم ادا زړه په پنهم پ دي رنگ هسيكم پيدا زړونه نور لره نورو مگركم سروپا بې سروپا دې رحمان زه

كم نه ور زيان په سود دغه به دانستهكم نه ور آن و اين په دي به عاشقيكم نه ور خوان په جنت د به نعمت داكم نه ور آسان رقيب و به پهلو ستاكم نه ور ان همره به لره عزرائيلكم نه ور ايمان دين خپل لره چا به زهكم نه ور ريحان چمن د به خاشاك پهكم نه ور تاوان جام وينو خپلو د و

پوهيم نه دي افسون كه دي خيال و خوابپوهيم نه دي خون جگر كه زالل تروپوهيم نه دي گلگون كه دي اور دي مخپوهيم نه دي نارون مي شوي غوڅ كهپوهيم نه دي بيلتون که دي وصال چهپوهيم نه دي قارون كه دي موسى چهپوهيم نه دي طاعون كه دي عشق زده خداي

۷۷

Page 79: Da Rahman Baba Deewan

پوهيم دي لي شراب نوي دي بيانكريزو په كې سره الس له هزار كهده ه نور ده نه مراد د ما معركهلولم مال په خط دي چه دي حاجت هته ما و وايې ه جفا و جور خپل تهوروړه بله و غوږونه تا او رقيب چهكاندي رحمان په تيري كه رقيبان

مهپ ي ل ه ك ميميدامتوريت س گرميگي ل گ شونوېدب تې س گرلوخهنوباهلهپ ط دالرام د ب ك يخز ن ئدانخېكدايهوكيدخېئهك ديغخمال المشهپهك ع ق ك نيكاډ وييام رزهيوښخ قاعهپم ش ك يارۍيهپ ك ميبي ق دي ول

د واړمغوضعهپاعدلرت ن ك بوئهيکارم

ل ت تخ ف گ ئاررا ديخهتې وښغمه ه مهحي ي س م دي ادم ماهماريخ ت دي ام

كوم يار د جفا په صبر په ودي دروغ سره صبوري او عاشقيناصحه كه مه نصيحت ته ما و تهكم مين خداي ده اور مينه چه زده خو ماوركم كي الس په يار د خداي مي سررشته

پوهيم دي كرلي گل دي رخسار پهپوهيم دي وللي وينو په ما تاپوهيم دي بللي تا چه رقيبانپوهيم دي كلي دي باب په ما چهپوهيم دي ليدلي واړه همه ماپوهيم دي ژړلي ساعت هغه ماپوهيم دي نيولي پوري خوا تا چه

ك ع گسد فرزي ل گ امدپ آرزو اگه دامنلامجهنرملادهبهنوم يهنا ل آرام دهيوو ئ مپههگرامديالمغزه المغمديكاندا مام كااميهك ن نكيامكمبهندامدمالم وخت امعاصپد خ يلد دلوخار نې ش امپهغد خ د المساعلمرت ش ك و ادامبرتشرائهچ المسديناكېمر ح و يان ل مده ت ام

گرزوم ته مخ و نمر د موم به ووهم رنگ ه دروغ په الفي دا زهكرم لره ان خپل تخم خپل دا زهاچوم ورته وا خپسر دانستهم پسي كاږي را مي چه لور هر په

۷۸

Page 80: Da Rahman Baba Deewan

دي گريوان ما الس ميني د آشنا ددي معشوقو د حق باندي عاشقانومينه يار د كه ان خپل په فرض چه ماسترگو په وينم نه يار چه دي ژوند ه دا

دم هر په يې پروا بې مرگه له چهشي هير دي به غمونه واړه همه نوربيعه په مومې نه سبا ئې زخمي چهبويه لره در تياري مرهمو دواخله توه درومې سرايه له تن د چهدي نه آسان هسي ه تله الري دې دستمه له ظلمه له شي ويره دي كهكرمه له رحمه له لرې اميد كهمومې نه هغه كې چه سره چا هر لهوي اندازه په عمل د واړه اجركې بدي كه كې نيكي رضا ستا د اوسشه كلك هيروه مه زيرمه په رزق د خدايشي زيات ه سره حرص په چه گې كهكې تردد و تاالش رنگه هزار كهكه ياد خداي كوه مه حرص و هوا ډيردي تن خپل د عبادت فرض تا پهده بس لره در شۍ يوه رو وكدي يموت ال قوت غرض كه خورا لهدي پول خپسر غرض كه پوشا لهكه ياد ور مرگ شي زور باندي در حرص كهكې ه به عالج تاريك د لحد دږيريو سپين د دي نه مناسب هي غفلتشي سم گوره ورشي لره سوړي چه مار

نلرم عذر هي كي كار دا په زهبدلوم باطله په ولي به حقغوم رنگ ه غاړه فرضو له تروغوم سترگي جهان په رحمان زه

غم كوم په دي هير دي غم هسي دغهماتم دا راشي باندي در ل يو كهمرهم هغه ساعت نن شي مونده مفتكم تيغ په اجل د يې نه ال چهمحكم نشته سراي هورته په سراي دا ترقدم هر په دم هر په دي مشكالتستم باندي هيچا په كه مه هم تهكرم باندي چا هر په بويه هم ستابرهم درومي نه ميوه تخم هي ددرهم هم دي يو سره دواړه دغهقلم په شي كوي دواړه دي بد و نيكمقدم دي رزق سي د سي ترسپم تر ستني يوې د شي نه به زياتكم و زيات كې نه به شوي قسمت دعجم د و عرب د دي كافي ديحشم و ملک نې خزانې لكري نهمسلم دي اسراف واړه همه نورغنم يا وريجي غوړي غوي چه نهعلم و تاج سقالت و اطلس نهمحكم لرم رن دغه دي عالج داتورتم په ويريي كي دلته ته چهصبحدم د وقت په دي روانه خوبسم شوې نه راغلې غاړه په گور د ته

۷۹

Page 81: Da Rahman Baba Deewan

واړه عمر كې كار دنيا د قامت خميې مرد كه وژاړه هغه تر خوا په انوكه انصاف ژاړي تا په چه عالم نوركه روې سترگي خود ته وايم نه زه كهيې گرم خداي په چه ته لكه رحمانه اې

خورم سنگ السه له يار هغه د سر په كهلري سره دي نام و ننگ او عاشقيشكرو تر كه شيرين وته ما و خدايكي بار و كار په بيلتانه د آشنا دكي عشق په كوم معشوقو د نوكريدي تخت دونهه چتر سر په مي لوگي شينخوري بې شمه خودۍ له چه دا په همخوري دنيا د نعمتونه چه وك لكهدرومي ستوني تر ما شي زهر واړهپايم دنيا په ژوندى و به رحمان زه

خم شوې نه نفلو ركعته دوه په اوعالم نور كا ژړا باندي تا په چهخورم خوښ يې ه په ته انصافه بېآدم كه يې چارپا ته شه خور دي كورگرم هسي كي جهان په وي نه به بل

خورم نگ ته خوا بله به چه كا نه دي خدايخورم ننگ و نام د غم واړه عمر به وخورم خدنگ د غشي السه له يار د كهخورم فرنگ د توره تندي په هميشهخورم اورنگ د نه بهلول د مهينهخورم ملنگ لكه دولت خپل د غبار گردخورم بنگ لپي لپي كي غم په هجران دخورم رنگ دا په خاوري كوې د يار د زهخورم لونگ چي ال همه كه ياره له بېخورم پتنگ لكه رخ لنبو بلو په چه

۸۰

Page 82: Da Rahman Baba Deewan

نس ه يي ت درو دورانمز ي

آ يد س پايه گركردشاك ك د دي ويسرۍ

ي پ يدا ك ين ف يا ك يوحېئهن تانياپهند ش ه

ن و ډول اكادييهين مي ش غعنوژاړي دي

لويورېگېيهك گ دي زارسوهي ه مي ت شاده ا

ي ف ي ك ئتمېنوندهشهيرخهموكېئهچ توا ف دي نبدايخ خ دي داپر له ع م

خان جمال و خان گل د وو ياران ډيرشي تور دي مخ يارنو واړو همه دكي اور په بل وي پروت سوري په يار يو چهشي نه وايه ژبه دا په مي تعريف هيوي ه شرطونه يارۍ د پورته دا تروسول سره اوالده له آله له چهسوزي دپاره بل د يو كي اور په چهخلق هغه و اور هغه و شوخ رنگ هدي الغياث دي الغياث دي الغياثسترگو په وليدې مي چاري نمرود دكم تعجب ته آسمان هم زمكي دې هميم حيران ته غرونو لويو لويو دې همشه بد زړه مي نفسه سپيه خپله دې لهوي جمعه په به قيامت چه وايي عالم

دربايوگ دي شرق خ انزپ يه م بنناآ مدي س انووړچ داتييه ير م انتدحېئهن ش نهپهياانترسېئهن ش پهسهماان

ن و دكريي پا خ لانن گيغلنوندي خ دان

يويورېگېئهك ب باانيېئهچ ه ت ش ن يه ب اندپ يه ل و انهربهپلديترچېئاي كه م ان

ي ه ب خ نرر دي مه ح ان

زارستان د وقت په يو شه نه پكارشان دا په كا ياري بله و وك به كهياران وائي ه وك به ته هغو وخان گل د يارۍ په شه رحمت صديكسان وسوزي دواړه كي اور په چهمظلومان هسي دا وك كا نه دي خدايمخلصان هسي وو نه ليدلي ماباران په اوو د ك نه م ئې چهانسان په ظلم هسي كا انسان چهنبيان ته اور و اچول ئې چهآسمان نه شوه نارو په زمكه نه چهغلطان سر ويخه له لوته ونه چهجهان په خوري خواړه يا كي اوبه چهدوران دا په يكشنبه په ما وليد

۸۱

Page 83: Da Rahman Baba Deewan

چاري رنگه هسي دا چه دي حيف هزارنشته گناه كي دجال په و عيسى پهپخپله ووژل پله ئې عزيزانكي نه به نور وكه ئې دا چه نه هسيك سخا ئې چه وگوره اعظم عالم شاهشم حيران وته زيب اورنگ و دارا وكا زړه په وك دي غزا حسين حسن درغولې وينو اوو غوي دوي ددي دا ئې حال دي دنيا د اهل چه هروژني سره بل يو زمكه په زاد آدمكي درياب په خوري ماهيان چه غوي لكهدهر دې د دي پرنده و خزندهده دغه هم خو دنيا دې د مرداريده نه همره ه زمانې د مكاري

دين د زه كا كار دنيا د دار دنيادلبرانو د مخ سپين تر دي نه كم هيده دلبري واړه سپيونو تورو له مرادورشي له چا چه سليمان د مرتبهوي نه كلي پرې مضمون رنگين رنگين چهدي خواړه په نه كه په نه دي خوله په خوندخاوره په كه وي خس په كه دي خوب غرضشي زنگ كي غالف بد په هم توره مصرۍشي ماه شپه په مهر ورځ په كه عجب ه

جان و دل د غم چرته شوني يار د چرتهخاصيه له نفس د عشق دي ومنزه پاكزاهدۍ د رندۍ د دي نه تفاوت ل

زيان و سود په دنيا د كيي واقعشيطان د و نفس د دي مكرونه داسجان د دي تقدير واړه همه دابادشاهان كاندي هغه شي زړه ئې چههندوستان د ملك واړه خونونو پهميان تر شولې واقع چاري ه ئې چهشهيدان شو تيغ په واړه همه چهطوفان شه خلق هسي حسابه بېحيوان كه دي پيرى كه دي سى كهماهيان خوري غوي وبله كي درياب پهمرغان كاندي دغه هم كي هوا پهگريبان و مشت بل تر يو واړه همهدرويشان گرزي ني بيرته كهبيان وكاندي ته چا ئې رحمان چه

چين خوشه دي ملك په ما خوانيننمكين شعر ما دي ه نلكهسپين و تور په كار دغه دي نه موقوفنگين پر دي نه نيمگي پوره هيرنگين ورق بياض د دي پكار هشيرين كه وي تلخ چا د كه خور و آببالين په و بستر په دي حاجت ههمنشين بدانو د كه مه وك خدايچنين هم دي چنان آشنا رحمان د

بدخشان د لعل چرته و الل كتي چرتهزنخدان د چاه چرته گيي د چاه چرتهيتيمان كوني چرته جونه زلمي چرته

۸۲

Page 84: Da Rahman Baba Deewan

پلوري دنيا په دين وك چه دي وقوف بې واړهقناعت تر خيال حرص و هوا د شه اركلي سره ملنگو د خانانو د شي نه

بيلتون وي آشناي تر پخوا كهك گمان ما وليد سترگو په يار مي چهوم نه فلك د خبر داد نيمگي پهشوم خبردار حاله دې له چه ساعت ننكم شكرانه راشي ما په چه زحمت هركا نه سود هي مم بله و زه الس كه اوسليي آسمان لورم په نمر لكهكوله را مخه ه له نه چه چاشي صبوري رنگ ه كي حال هسي دا پهكيي لعل كاي تور سره صبر په كهشه حرام باندي ما په هوس دنيا دشوي حال په ما هغه له يو دريغهشي آسمان گۍ هغه ان ته رحمان و

سلطانان و شاهان ولوته ترې كهكي دم يو په شي فنا هزار هزار كهنشته ئې حساب آمدن د رفتن دگرم نه وي نرم نه غم په بل د يوشه تير دنيا تر صاحب غوندي پيغمبرخاورو تر شه الندي عالم هسي دا چهخاوري دنيا تمامي د كم غلبيل كهشه نه پاتي ئې نشان و نام د بويوكه نظر ورشه ته وايم دروغ كهكلولې سترگو دواړو په ته ئې چه

جاودان عمر چرته وري پنه چرتهغالمان د ده چرته مصر د ملك چرتهعبدالرحمن ملنگ چرته خان عزيز چرته

پيوستون کي چا له و نه به ماژوندون مودنده بيا مي ساعت دا هم چهستون خه را ستنه په شي بيا به چهپرون وه بهتره وري نن تر سكهزبون كم حده هسي تر عاشقبيرون شوه السه له چه چاره هغهبيرون كم حجابه له ئې محبتگردون د گرزي نيلي په سور دي اوسمحزون ته كا كامراني دي دمن چهخون جگر هسي دا په كه مه ئې لعلميتون په شپه كم هسي هوس دسكون و صبر لولوي ته ما و چهنگون سر وي ناست كي غم په ستا د چه

جهان دا شه نه چا په نيمگي هيهزاران كي دم يو په شي پيدا بياپايان بې بهيي چه بحر لكهان په شي ئې ور چه زده هغه د همهجران په شوه نه ويرانه دنيا داسگان غوندي تا و ما دي ياد چا دجهان شاه و دارا مومم نه به بيانشان د و نام د كه ئې دعوى چهگورستان په نيكه د و پالر خپل دلبان هغه خولې هغه شوې ه گوره

۸۳

Page 85: Da Rahman Baba Deewan

بللې قربان قربان په ئې مدام چهيم حيران ته شعر سوزان و رحمان د

ان مينه په ستا د ك مي فراموشيم خوښ خاورو په در د ستا چه زه لكهاخلم پنونه غم د ستا چه زه لكهكي عشق په ستا يم سامان و سر بې هسيمينه په ستا يم مست شرابو بې هسيكې وعده كال د ته چه شي رنگ ه به دايم ورك طلب په ستا د عمر تماميته پريدې ئې كه شې ئې دره له كه

خندان يې گاه ترش يې گاه هسي چه تهكي به چه زده نه چا دي احواله لهيې ته واړه عاشقانو د راحت رنشكرو تر دي خوږې چه شوني هغهوي نه ته چا و ايسته د رجوعاتدي ستا چه لكه ايست رنگ هسي دغهرخه گل كې ولي حده هسي تر كسترسيي قوت ستا چه وته چا هر وكا آه چه لري نه زهره جوره له ستادره له ستا دي عاشق لكه حيران خوارراحتونه وصل د وايي ډير لكهدي خورشيد د واړه دي ني رخسار دشوه خندا كره گل هر دي هوسه لهته عاشق كاندي نصيحت چه وي كلهگلونو سرو د رنگ لري دي روي رنگكا زيب هسي دي خط نوي د سياهيوي خطر كاكل لغزش چه ته كوهي و

قربان چه وكا باندي در غ دي اوسديوان په دي نه شوي بل اور ئې چه

جاودان عمر بلكه دي ه ال انشاهان لري نه طرب و عيش همرهپهلوان شي نه اخيستي پن همرهسامان په و سر په يم نه كاه آ چهآسمان له زمكي له يم نه خبر چهزمان يو تا بې تيريي نه ما پهبيابان په هر هر په دي لومعبدالرحمن مخ په ستا دي مين ډير

احسان كه كې كينه سره عاشق لهعيان كې لطف كله جور كلههجران يا دي وصال چه دي دروغ داعاشقان كا نه عار ئې كنلو لهسروشان د سركوزي وي نه گز هرانسان هي د ايست رنگه دا نشتهعاشقان وژنې نازه ډيره له چهجهان درست د قوت رسي نه هلتهويران شي عاشقانو د كشور كهحيران خوار كا نه هسي هيوک دي خدايزندان سخت دي فرقت د هسي دغهروان دي نوره له جهان درست ئې چهگلستان حسن د ستا وليد ئې چهزاهدان شي گاه آ دي حسنه له كهريحان د اخونه دي ي توريقرآن د توري واړه كلي لكهزنخدان د ستا كوهي دي خيرت كل

۸٤

Page 86: Da Rahman Baba Deewan

ډيره ډيره ده تجلي درو د كهدلبره يې و ايسته د سلطان تهكيي ويل ستوري ايسته نور دا كهوايي دغه شي اوريده چه چا هر لهكه رحمان د ويل شو لعل و در

هجران د غمونه زه شميرم به ووه نه مي طاقت مند د سي دكيدي ميي په بار اوښ د چه وك لكهاوري ما په چه بيلتانه د اور لكهكي شمار په سي هغه مي به غم يار دكي هجران په دي ه دي حال وايي وك كهوالوت هوا په يار د مي روح قرار نايووړ سترگو غو په زړه مي دم يار دوم نه خبر دي عرش مومن د زړه وې ماكم هوښ بې حده هغه تر ئې عاشقشم ويشت غونو په تهمت د ئې لور په لورورغلي وي نه ورباندي حال دا چه

نشان ئې هم نوم ئې هم شه عاشقي وركهيم مال له هم سره تر تير كي كار په عشق د زهگردابونه خورو آدم په عشق د كيوتمته طبيب و كم ظاهر زه چه عاشق د رنوي نه كه او رحمانه كه مه عاشقي راشه

طانخ ل س دې د هان ج انضد ق پايه تللي

ي ش يرنور خان درو يمهنهك مديو لال م واړه ك

دندان ستا شي ظاهر چه شي تاريك درنوكران دي ايسته واړه نور داروان لرې صورت غوندي رشيد خو تهنقصان لري نه زړه دي ايست چهگويان شه شونو لعلو د ستا د چه

بيابان د ريگ لكه دي ډير همرهاسمان د كه دمني پيه را خدايناتوان پوري غم خپل په يم زه هسيشان دا په دي اور كه ليدلي چاان خپل د وي ويته ئې شميرلي چهدوزخيان كي تصور دي خاطر پهحيران شه پاتي اي په مي صورت تشحيران شي كي ديوال په چه بت لكهويران كاندي عرش دا ما عشق به چهسامان نه و سر نه لرم هوښ نه چهجهان درست وايي باندي را مالمترحمان د گروهيي ه به ويل په

بيابان د خاك لكه كم خوار هسي ئې زهآسان خداي كا مشكل دا مي سر په كه دريغهگريزان بيرته په نه شم تلي وړاندي په نهحكيمان و طبيبان شي نه ويلي هيجهان د ئې پادشاه كه ئې ناست به اور په تل

دروخآ يوارخيمر ح رانثهپ م د نال ب يدوانزورئهن وانتېئهنيشې

ي ه ر ننگمهموا انمي

۸٥

Page 87: Da Rahman Baba Deewan

ويماحېئهنلمېئهن يونامدر ويتده والړ ه

ي ه دارو كلوشي ن يييتاپېئيهاشادب ك يروحئهچ نهلې ت يه ب شليورعاسوي ژاړينابت دي

ي ب ئاسې غ للوا لره خ يحوخېئوماجهپ ش يا ل يبهلهچ ق ئرهبېشاز گ شتينهپ س م ئدد ديناكويعي

ل ي ه س ئيتېكاالناديشامن ن ئانسې ه ورك يشيقېئهن ن پشتايې ك ي

د يدا ن ده روان آب ارههك آنزار اكاديبگ

ك ل بهساد ه بييه ت شرييدا ب دي دراز و دور ان

ورئدرد پهپيشې خ لانويوز و يران ك النموريگوزكوزك ي ك ح ان

ډپويچېئزړه اريه انمرژاړىپورن داننرزفرېبرخآ ص كريخوارانتهپ خ ت بهناعدييراناوشردهم النساغووارسويېئالم انثيدوه تم س هاند نم م ان

غ ه په خ صل م يا ح انك ل يه ع بنشې ن ان

ائهن ههپمسې ج انقيشهن ن پشروان آب ه

ه ن ياختناو رانيهغ ه دور غه ه دوران ه

طهتوك ق كعر م ح ان

۸٦

Page 88: Da Rahman Baba Deewan

و

درويشانو د كار په وک كا نظر كهته رسول خداي ورشي به الري دغه پهوي قبول در په خداي د ئې به گفتار هرنشته جهان په بل بازار گرم هسيرسي پوري عرشه تر قدم يوه پهمرگه له پس كا زيارت ئې خلق همرهدي پراته واړه دنيا دې د پادشاهاندي شته جهان په خزان لره بهار هرشي هير ئې به گلونه باغ د جنت دتركه پاره د خداي د كه ئې دنيا چهشه ه ئې حال گوره ته حال و قارون دخه كا لنده عضب د چه چا هر پهشه غزل دا تر ار رحمان د ديوان درست

سترگو د ما حساب لري نه اويشوه سفيدي واړه همه مي سياهيدي تور مي كه دي سپين مي كه دي سره مي كهشي پ خه را يار هغه د رخسار چهشه نه اوو گرمو دا په ئې گداز چهشوې يار د شوني سرې زړه په نقش مي چهكا زيست روا په آفتاب د خلق نور كهك زين سترگو د ابلق لره خيال ئې مامردمانو له وحشيان تتي لكهكې يار خپل په روي سترگي چه رحمان ما

درويشانو د وقار وويني به خوددرويشانو د الر په كاندي يون وك كهدرويشانو د گفتار ك ئې قبول چهدرويشانو د بازار دي گرم لكهدرويشانو د رفتار دي ليدلي مادرويشانو د مزار په وي بازار چهدرويشانو د دربار په خاوري لكهدرويشانو د بهار لري نه خزاندرويشانو د گلزار وويني وك كهدرويشانو د روزگار په شه رحمت صددرويشانو د انكار كوه مه راشهدرويشانو د گذار درومى نه خطادرويشانو د کردار ك ئې بيان چه

سترگو د ما سيالب شه حسابه بېسترگو د ما كتاب شي پريولى هسيسترگو د ما اسباب هر يووړ اووسترگو د ما تاب و آب شي حبطهسترگو د ما حباب دي گاي مگرسترگو د ما گرداب شه لعلو د كانسترگو د ما آفتاب دي تركو د مخسترگو د ما ركاب په ږدي نه قدمسترگو د ما خواب وتتيده هسيسترگو د ما اجتناب دي محال اوس

۸۷

Page 89: Da Rahman Baba Deewan

زلفو تورو د گرفتار شه مه هيوكوي پريشان به زلفو تورو د شان په هموي قرار په كله به عالم محشر دشي نه دميده قيامت د صبح ئې وبله باندى شي مخ سپين د شمع مگرخونه خاطر د عاشق د كا تار په تاركي دم په دي نتي ئې جهان تمام چهوكاږم سر كمنده يوه كوم له زهته ما دره كا محتسب د تندى پهدي تار هر په پيلي ئې زړونه همرهك زير واړه ئې حبش د و هند د ملكگنجونو په گرزي غوندي امارانوكا پو په يا السو په چيچل مار بل به کهاوري عنبر و مك قلم تر رحمان د

كليو په هم شوم سر صحرا په و هر كهشه ه ئې حال الړل ته خوا كومه زده خدايوي خبر وك كه چوي زړه مي غمه دې لهدي كوم مو اي درومي چرته به دې له پسشم پسنديده زه مخ په ستاسو گوندىدي ه كلى مي باب په چه يم نه خبر

شو سپين ژړا په فراق د مي ليمه توريارانو د كم ديدن ال به زه وې ماته اور و واچاوه ان غوندي پتنگ چاپيي شوې خوارۍ مرگ د ته ؤ مرده دك تاخت په الس هسي سپاهيانو قضا دنازه له ايود آسمان په ئې قدم چه

زلفو تور د كفار په شه اسير مهزلفو تورو د انتظار كاندى چه هرزلفو تورو د قرار غواړي ه به وكزلفو تورو د تار شب شي نه به ورځزلفو تورو د انوار نور نشته گهزلفو تورو د تار په تار شي حلقه چهزلفو تورو د انكار كاندي ه به وكزلفو تورو د هزار دي كمندونهزلفو تورو د دار دره راشى پرې چهزلفو تورو د زنار خداي ك تسبيح چهزلفو تورو د شهريار شه پيدا چهزلفو تورو د ډار كي زړه په هي نشيزلفو تورو د مار لگوي خوله زړه پهزلفو تورو د اشعار ك ئې آغاز چه

تلليو هغه د خبر هي موند نه مي بياپريوتليو له گنگ د يم نه خبرساتليو خداي وكئ خبر هم ما په لراغليو سراى په دنيا د وائي راتهپسندليو ونسى ورته خداي د السكليو دې له يم انديشه په رحمان زه

شو رنگين كي وينو په زړه د دوبارهشو تعيين كوچ په ياران چه وم نه خبرشو آتشين په بلبل لكه ژوندي وكشو اندوهگين كي زندگ په ژوندى اوشو شيرين هزار خسرو هزار پايمال چهشو زمين زير پرور ناز هسى هغه

۸۸

Page 90: Da Rahman Baba Deewan

ك خوب پاسه د سنجاب د ئې مدام چهوي نه پريشان ولي به خاطر رحمان د

لبانو د ورك ميو و رنگ چه تاوروو كو د لنده كه جوړه دي چهكيود زلفو په زنير د اسم دي چهشه رگند غبار خط د دي چه رخسار پهني له ي بيرته واړه غشي كاږهكا جدايي مينه تر يار د ما چهقبليي در په خداي د خواست چري مي كهكا زيب هسي شونو سرو په دي پيزوان سوردي پروت جبين په شهزاده دي يك سرو دتوري مصرۍ وكلى دي ليچي دواړهسوزي رحمان د زړه ان په غمه له ستا

چشمانو د ستا تيغ په دي كولي چهدلبره دي پريكيو سر د وصال ستادي ضرر لره عاقل سورى پيرى دوي نه آفتاب د نور كي محل سرپوښ پهاي ويني سترگو له ما دا په همكا زيب هسي لبو سرو په دي خال مشكينرحمانه دي چه هر ياره له سوى ما

تاوولو په غوږ د ما ساعت هرراغي باندي را بيلتانه د غم همرهدي بادام هم و نرگس چه سترگي هغهقندو تر دي شيريني چه شوني هغهوروي كې او باه كاږه كاږه داكا سرې وينو په عاشق د نوكى شپه په

شو بالين بې و بستر بې زمكه په اوسشو همنشين جمع خه ور پريشان چه

خورانو مي د كور په ك پوري دي اورغزاالنو د حرم په كې كار به خوديوانگانو د دماغ ك دي معطركسارانو خا د فرقه شوه بلنده سرمژگانو گو گو ستا كم آزار زهبدانو د خونه په پريوتي كايمهوشانو د كم عمر د زه به سوالكاتبانو كلي قلم په جيم لكهبنديوانو په محاصل دي خال شينكىخوارانو د پريكي به سر پوهيم درشهيدانو د زيارت په شمع لكه

شهيدانو ؤ جمله د دي حلقه سرمردگانو بې جنت مومي نه ژوندىديوانگانو د تور سر د دي مقام داگيانو ډا په شوي نازل دي دولت دالبانو د دي رنگ كي په نقش دي چهمرجانو در د مخزن په مهر لكهعاشقانو د دين په دي كفر واړه

نگلو تر شو شنه السونه فلك دكلو په نه شي خوله په نه ئې حساب چهقتلولو په ما دي توري تيرېكنلو بې موند نه بيا ني فيض هي ماوهلو كو كو بې كا نه ه نورمنگلو په نكريزي كا پوري سبا

۸۹

Page 91: Da Rahman Baba Deewan

پوهيم نه دي الس قاتل د ما داشوي خوا نيمه كي دنيا په ئې مرگ دريغهزلفو تورو د كمند په شه بند هسي

گلو سرو د دي اخ وتلي باغ تر كهگلو د يستې پرې ئې عنچې ايستهخالصولو په رحمان د يم حيران چه

۹۰

Page 92: Da Rahman Baba Deewan

هد بد ل پرودر اهگهومويوغ زړه د ىلي

م ه قرهمدرهيتم ش ن هي ه ب خ لرهنانهيهم

ظوي ن را اكهندىنابرمهلهك غ ئهسېپركم

ر مد ح پانيه دى ىشهنر

حسابه بې حسن ستا وليده ئې چهشوې لور سترگي نركس د دي آرزو پهشوې ناغې سرې سرې سترغلي مي غم په ستاائي شوې تاب و پيچ مخ په زلفي دي كهكم آشنا سره غم د ستا د خداي چه زهشول سره ژړا په فراق د مي سترغليشرميي پوري ايست په دي خورشيد ماهيې كي خا كي اصل په پيژنم دي زهكي ليمه په گرزي آشنا د خيال دي وشي وي خوبه له هاله بخت به رحمان د

ههت ش ياكې ش بر ل هادرونهپ ك نيادرهلهپ م ج ؤ شه ع م قوو ك يزب تاورهيې س ي يهېاغد د داد هه ل دي ى

يآب ح چاتيه ح ماتنويد ب اديم يخ پ س تنير پ س بن س دي ا

ت س د داعخما ؤنرق ه

اهجهنرملتمرحهنمد ش چ ناپوگه ن اه

ك ل قهد يدر گ اهنرملهېئهچ گ اهنراىباز ع دا ل ه نرملهنرسلب پ اهاح دحال باچوال ت اه

آفتابه له شه پيدا تاو قصده دې لهغرقابه شوه وينو په زړه د سره غنچهطنابه سره پوشى سياه دي خيمې ياتابه له اور د لري طاقت ه ويتهنايابه شوه نايابه نور مي خوشحاليآبه له پايده ئې اثر سبزې دقابه كوه تر كوي فنا مخ كهترابه له گوته په نې و به انسيالبه له اوو د ته كه زده خبرخوابه له كې پورته ورته سترگي ته كه

رگ سل خ ياره س بم غ ب غ هبهپ ج ع و ك بي ج ع هجواب ع ل يببې خ ت ن م هبرتېب ي ت مهبر ت هبېبهشاالتېب ل ط ه

ت س د بهلونوشا ب س هفز ل تيتوريتربور ش هنز ي را يت ن لوكهبو ك ه

۹۱

Page 93: Da Rahman Baba Deewan

ساد ي خت م دي تي ش ن هو دينومالصد ديگده رانربچ د ضه ف پلو يشرې

دو دلدا ديپدايخت داد هش ع قسه ه لي ع نمدي ه

ت ك م حبد واهذمال ييبديهبهذمقشاعد دا م

ت س د سا ح پنفه ص ت ك ي

غالبه شي مينه يار د چه زړه هر پهشي هي روته به مرتبې واړه نورىنشته خه وگي هر ئې لياقتوكه ويره نه كوتاه له طلب دشه هغه خوار ده خزانه رگند عشقنشته خط تر مهرويانو د خط غورهواجبو له فرضو له پوته مه ئې هيدي تير ته يار ماله و سرو تر عاشقانكم زيست رضا په صاحب خپل د رحمان زه

خوابه له شپه كه شومي په تيره دي ورځپوهيې كه دي تله دي شتاب شتاب پهدي حساب په دواړه قدم و دم دلتهكي كتاب په دي حساب خداي راستوليكه نظر وته بد نيكو خپلو و تهوكې واب نگه به جهان هغه پهدرومې لره خاورو تورو به عاقبتكومه تر كې به سيل تك په كاغذ دكې ه به بيا شي نيزه يوه آفتاب چهرحمانه شه مه راضي چا د آزار په

شرت م قرتهغر م برهگ م ضر ف شللير هبهغ ه خهشالصليبه ض غ ه

بهليشهندهنوم س ن هبهليشلصاحهچ ت ك م ه

ش ع سقدي بذمهلوى ه هدمچ وينه بېبه ل ط م همر ح نان گ شگلهاد هبه

مناسبه وي نه هي ئې مينه بلهمراتبه هسو له وك شي خبر كهعجائبه ده پايه يوه عاشقيطالبه ده كوتاهه الر دي و هر كهغايٴبه ترې شوه خزانه رگنده چهكاتبه كې كتابونه رنگ هزار كهواجبه خداي كه عاشقي چه هغو پهكاذبه كاندي نه طايفه دا دي خدايصاحبه خپل بې بنده دا دي پكار ه

خرابه خانه يادوې كله به خدايشتابه له عمر دې د شه مه غافلحسابه بې ږده مه الري د غلط پلكتابه له حسابه له که زده خبرثوابه له كي تيري و دي بدي چهوابه له يې عاجز جهان پدې چهترابه له گوتو په نې و به انغرقابه كاندي مرگي دي به تك داآفتابه له تتې ور له سوري چه اوسعذابه له غواړې قيامت په خالصي كه

۹۲

Page 94: Da Rahman Baba Deewan

ورځپ بېبېئتسانه ل ط م هو دي دواړولهتاخالس ه

دن وېشروېههنوېشېلهب ع دي رپادت هشايه

ندامم ب يدپېبه س ب ك يشواړه ت لي ش بو ن شېازېورت اوده ېيورسدينابهديت وپشتن وره هسه

را واكچبكد يشردىپهژول ېيتسانرهسويدنه

ل ه لکشويپوېاو وبه ك يك ل كهاييكاودري

آن آاهگا ېلوباهكانزلرادم عدههه م فردي ت

ر مد ح شانلرابقه ش ع ه

ته ما و وكاته سترگو تورو دا په چه تاووې مي ساعت هغه وليدې ته چه خو ماته ما و وايي نصيحت چه زاهدان و شيخمينه په ستا شوم نما انگشت زه كه شوه هخلق هغه باسي جار تا له ما چه دا په مرمكې خير خداىه وايم ووينم يار چه رحمان زه

ته سر و لرې اثر ه عقل د كهكيي زر سره خاوري هغو د نظر پهدي ه لي زهرو د جام منته بېپسه دغه كه زده جاله له يوسف ددي نه بخلي هي ته چا و فلك دېممكنه وگه ئې دعوه خروار د

پهپ ش خهكوبېباد هبېروزهلمه بهلمهه ش هنرت ي م ډوب شموېبذبذهبهذمهپ ك بيمدبذ ه هبېب خ لربه ب س م ه

ب خ نرشهلوېبه ل ط م هدي بېباكونيآس ل ج ه

داغ دي بېبكآس ص ن م هويېئودس برمهله ك هؤمهل برمرده ك هيهنهباو پ نژبې ك هدرپ ابيه ك ني ش ت به ل هبدا خ ده بره ج ع هاشتهن وژل هبرقانان گه ن نورلهبه ن ع ه

مخلوقاته نوره دې له ك تور ما دي زړهماته تا له شي نه زړه د مينه مي به نورهته محسنا له مخ د ستا شوى خبر دي نهته مال هم ته قاضى و يې خوښ نه ما تر الته خوا زغلي در وړنبي ما تر ديدن په دي بياذاته له آدم بنى د ده اپيرۍ گه

ته در و گيدي هر د شه مه سر په السته زر و سيم و نظر لري نه چه هرته كوثر و شي بار منت چه هغه نهته برادر و زمانې د حال وايهبيرته يني دي راپيرو دي نه ئې چهدرته وي ئې به دانه جو يا رت كه

۹۳

Page 95: Da Rahman Baba Deewan

شي مخ وته خلقو دي خداىه له كهرلي گرزي در په در به هميشهباندي رحمان په منت بدن سست دې د

ته رخسار و خوبانو د كم نظر چهشم نه پوتيدى ريبار ئې دهشته لهخريي كي په برده لكه خلوتيانحقيقته له يار د پوتې ما چه تهدي نه همره ه عاشق د غم و دردكو شمار سره غمونه خپل چه يار و زهعشقه له دي چري وزگار هسي رحمان

لته په دي وهلي غم دهر د ماكي تم تور په حياتو د دي اوبه كهك را ميو د جام ما و چه يار هغهكم خالص غمه له دنيا د ئې خودۍ بېكيي خندا مى مند په دمن دشميرلې ده خير په كل مي خيري بېوي پت بې وك چه هغه تر دي بهتر مدي دا يې مراد سوزي اور په چه داستشي مند درد چه شي ياد سي د هاله خداييم بند زلفو د حلقو سل په رحمان زه

نشته جمال د حساب چه كي مخ په ستاكه مه ما په ويره مال د و سر د تهريدم سره ويري له سبب دا په زهكې ساعت يو چاري يوې د وعده كهدي ه ئې حال گوره ته حال و شهيد ددي ديدن ستا چشمانو د مي روشنائي

ته سقر و شي مخ دي به فردوسه لهچرته مومي بيا به اي استوگي ددرته بل شي نه تلي دره خپله له چه

ته كار دې و شم حيران غوندي آئينهته ريبار وي ويلي ئې به ه زده خدايته بازار و حسن د خيژي نه ئې غته اغيار و كاندي خبري يار د وكته مقدار و رسي چا د عقل ئې چهته يار و زه حيرانيي ته ما و يارته وزگار غوندي ناصح ونيسي غوږ چه

بركته له صراحى د پيالې دظلمته بې كې را ما و رويو سادهشدته بې وې مي ويني دنو دجهته شش له بيرون مونده بيا مي الخصومته له مقراض د شمع لكهفراغته يم ناست كي خوله په زمرى دپته بې كا نه خداي دي كي يارۍ پهپته بې نه يم ه سوې كي اور په زهعبادته تر دردمندي ده نه كمهنته بله شه پيزوان سور پاسه د ال

نشته مجال صبر د خه ما كهنشته مال د و سر د خه ما ويرهنشته وبال دي ثواب كي ويره ستا چهنشته كال په مي اميد چاري هغې دنشته حال بل دي حال ما هسي تا بېنشته مشال و راغ بل كي كور دا په

۹٤

Page 96: Da Rahman Baba Deewan

يې ته سرو سترگو د ما جويبار پهكا زيب هسي خاله بې و خط بې دي مخدلبره وگورې راته كه مخامخدي زوال ورځ هره كي مخ په آفتاب ددي مشغول هسي رحمان كي يادو په ستا

نشته تار تار زلفي وايم نمر دي ته مخوايى گل ته رخسار آتشين و ستا د چه وك هرضمه سنبل په بولي خلق ناحقه دي زلفيواوريد سپيو د در د ستا و غوږ په غ چه ماوي نه پاس تنه په سر ئې چه كا هغه ديدن ستاسم رحمانه كا نه خداي لوري په رقيب د به يار

احتياجه له زړه د ما زده خو تاوود در ما به راز مطلوب د طالب دشو ه وايي نه خوله په حال ته يار كه ياردي دا حال پوتې ما حاله له ما كهكوله قوت كوم په ما به آشنائيقبليى چا د خواست يو كي سولو په كهزهريي كه پسې بال رحمان په

راحه له جام د ساقى د شوم خبر چهكي خوب په ووينم يار د زلفي چه زهكاندى مهجور په وصال د زيري سباعاشقانو د خوردن خون كا روا كهكي الس په لري عشق د جام چه ساقي هرنشي ستايه ستايي وك ميني بې که مخغواړي دين كي عقد په ناوې دنيا د

نشته نهال ه بل باندى نهر دا پهنشته حال په و خط په حاجت هي ئې چهنشته وبال دي ثواب دي كي كاته پهنشته زوال كي آفتاب په حسن د ستانشته وصال د غم هي ئې كي زړه په چه

نشته رفتار يون سرو د بولم قد ستا كه سرونشته گلزار د وقر كي مخ په اور د وايى پوچنشته كار گياه د هي سره مكو له چه ولينشته گفتار په كي چمن په بلبله رنگ هسينشته الر وته جور تن د سر د چه ولينشته كار ه سره فرشتو سپيو د چه ولي

محتاجه غواړې ه چه پوتې ه مى نوررواجه دې له دار خبر وې نه ته كهمزاجه له وي رگند پ ته حكيم وداجه شب ده تياره ورځ مي تا بې چهتاراجه له هجر د ستا وي خبر كهعالجه بې كا نه رنور هيوك دي خدايتاجه و تخت خپله له اوسې مشغول ته

ارواحه له شوم مالقي مي لكهصباحه تر راباندي مك شپه پهسياحه له شي موندي خبر هيواد دصالحه له خوبانو د شي وتى وكمباحه ده مستانو په ئې پياله دامداحه بې زده چا قدره له ممدوح دنكاحه له ژغوره ئې ان رحمانه اى

۹٥

Page 97: Da Rahman Baba Deewan

ه؟ په مدامم ما له يې تللي وليته تا و كوم دعا شام و صبح هر زهگرزې وحشت په وحشي لكه هميشهوړاندي په درومې خه را هميشهكومه هغه هم به زه وايه راتهپاره د خداي رقيبه له كه پرهيز لدي مين هم و بې مخ په ستا رحمان

ه؟ په سم ته ما و گورې نه وليژاړي عالم ويني ما چه كي غم په ستاپوهيم نه شونو سرو د دي مطلب پهكاندىي بهانه كا ستم چه ستمگاروي خورم خوښ ياره بې وك چه خداي كه مهوايه دي ته سترگو برندو خپلو دې ودي ه زړه د دي حال چه وپوته ئې لشوم مين چه يم گرم پخپله خود رحمان

ه؟ وايم هجرانه له وايم ه كهته يار و لرم نه وهلو دم د توانيم نه خبر انه له ووينم ئې چهشي نه ويل را هي حاله له زړه خپل دكي بيان دي نه هيچا چه راز عشق ديم ډوب وينو په درست غمه له يار خپل دكي تناره په هجران د يم پروت چه زهيوسي ئې زړه كي لوټ سي د مال و سرباغه له شي بلبالن بولي زاغاندي بهتر واړو همه تر وايم چه هر

ه؟ په شام و صبح هر يې ترهيدلىه؟ په دشنام كوې ته ما و تهه؟ په رام يې نه سره را ساعت يوه؟ په گام ږدې ته بيرته عمر لكهه؟ په انعام بخې ته غمازانوه؟ په حرام حالل سره گوېه؟ په دام كيود ورته دي بيهوده

ه؟ په غم ؤ غمزده د زياتوېه؟ په عالم نور سره را ژړوېه؟ په دم هر ي زړه د ويني مى چهه؟ په ستم كوې باندي ما په تهه؟ په خورم خوښ تا بې اوسم به زهه؟ په قلم قلم مي ورژني چهه؟ په نم اي سترگو له رحمان ده؟ په گرم بولي مي عالم نور ولي

ه؟ وايم درامنه بې درده دې لهه؟ وايم توانه بې لرم نه توان چهه؟ وايم انه له يم نه خبر چهه؟ وايم نشانه بې نامه بې لهه؟ وايم بيانه بې له زه به تروه؟ وايم طوفانه رنگ هسي دې لهه؟ وايم گلستانه له وصال ده؟ وايم ستانه دل هسي دې لهه؟ وايم باغبانه له دهر دې ده؟ وايم جانانه له به رحمان زه

۹٦

Page 98: Da Rahman Baba Deewan

سرده آه له عشق د ستا يم خاموش شوكه هكا نه و الفه عاشق د خوله په دي هيوكشه ورك ئې رنگ دي نامرد واړه دنيا د اهلدرومى ور چا د زړه لره دردانو بې كلهكدانه خا له شهيدانو د عشق د ستا د بېكي طبيعت په نور خك سل كم يو خوشحال يو

ده نه خطا ده تا په مينه ما كهگوري ته بل مخه له ستا د بې چه وككا ژړا پسي يار پخپل چه عاشق هرنازيي وك چه تماشا په دنيا دكې جفا سره ما له له سل ته كهكه غال غال په مينه مي چه شو تير هغهمومى بها په سر خپل د كه معشقوقه

ده نه پكار ه خندا سره اغيار لهكيي پاره د يار يوه د يارۍ سلشې گل ته كه كا ثنا دي به بلبل هررگندوى خوله په په ير په بوي د عشقدي راحت لره عاشق واړه درد عشق دنيكو له نيك بويه سره بدو له بدلري سره دي هوا و حرص عاشقيكي جهان په دي كار نادر يو عاشقيدي سوگند گم نه هي ئې هم كم ئې كهشي اوريدي كاره بې مينه دنيا ددلبره پايم ډير جهان په رحمان كه

غونه زړه په كا ادا وك به بيا گورهغواړې باغه له آشنائى د گل چه ته

ده خبر واړه خلقه مينى له ما ستادرده گونه شوني وچي پيي هم كلهمامرده له كا نه هيچا د مالمت دي خدايدرده اهل تر درد بې سل كم صدقه به زهگرده هره له الله سره زرغونيي كلهفرده يوه له بني سه رحمان د شه ار

ده نه روا ده ناروا ده تا بې كهده نه صفا ده صفا نا ئې آئينهده نه ژړا ده خندا واړه ژړا داده نه سبا ده تماشا ئې نن هم خوده نه جفا ده وفا واړه جفا ستاده نه غال په ده رسوا جهان درست په اوسده نه بها ده وييا وته رحمان و

ده نه پكار ه سودا سره اغيار لهده نه پكار ه آشنا هر د آشنائېده نه پكار ه ثنا خپله ان خپل پهده نه پكار ه غوغا كي چارو دا پهده نه پكار ه دوا رن هسي دې دده نه پكار ه وفا اي په جفا دده نه پكار ه هوا ان په بيمار دده نه پكار ه سودا خداىه بې ولېده نه پكار ه دنيا دې د وابستگيده نه پكار ه رتايا وليده مي چهده نه پكار ه تا بې ما زندگي

بنه بر مخ درومي مسته هسي دا چهخنه خارو له هجران د كه زده خبر

۹۷

Page 99: Da Rahman Baba Deewan

كونه لكه ژاړي جوره له يار د چههنه دا رسي نه چا د به مطلوبه بېنه زړه په شوه معشوقو د فرقه چهارهنه كاندي نه چا د سرو دي خدايهنه گور لحد تور د شي ډكه را كهپنه پرې وي عاشقانو د جرگه چه

منظوره لرم نه خبره يوه چهصبوره نا که پيدا فرقه مون خدايتوره په وژني دوستان سترگي ستا يارهچوره ولوله ئې مي خونه زړه دضروره له ده عاشقي شوې پيدانوره له بې ك جدايي عمر مامشهوره ده كي عالم په خبره دامهجوره له شي خبر چه كى هجران پهحضوره له شي مند بهره چه عاشق هرفجوره و فسق له ما كا تايب چهحوره پاسه د ك د كينوم ئې كهناسوره له وي نم چا د شوي وچ كه

اوره له ير په ست د يم پروا بېشوره له عشق د كوي منع ما وك چهنوره خواري بله دا تر نشته وليگوره هر كم صبره بې هسي هم ئې زهتوره زړه په سپينه مخ په يې نه ته كهگوره هاله شي مل سره ور يار چه الپوره بده له بيلتانه د توبه هئكوره له وزي ور هويارۍ په وك كه

سترگو په وليد زمانې د رستم مادي پخال هم دي مرور كه طالباندي دا هم سبب الغرۍ د عاشق دكم ه ياره بې جنت د حوري به زهشي نه هير مي به بيلتانه د ساعت سختيم خوان ثنا حسن هغه د رحمان زه

شعوره له يم خالص هسي كي عشق په ستادي دارو دي صبر چه وايى طبيبانشي دمن په تلي چري هر توريولي سره شوې زمانې د معشوقېغمه له ستا يم نه ضرور په تنها زهكي دنيا په ده شته ورځ لره شپې هريكا نه سره هيچا له وفا مهروياننسي غاښ په گوتي واړه حيرته لهژغوري ان دي سترگو ندو له رقيب دكي بخت په گم نه توفيق و توان همرهوي كودى تور مدعيانو د نظر پهشي وچ هاله به نم سترگو د رحمان د

پيغوره له كي عشق په لرم نه عار زهمومو د مهر سمندر د خوله په ږدىنشته خواري بله ما هجرانه بېكې ائسته گوره هر خداي چه ته لكهدي وك دا اړوي مي سپين و تور په چهوايم ه به خويه بده له رقيب ددي هي پوري پوره تر مرگ د پور ئې چهرحمانه كاندي مجنون سى عاشقي

۹۸

Page 100: Da Rahman Baba Deewan

اغياره له كم ه به طمع وفا داره و ورد شي غم السه له دوست د چهبسياره كيي و د ترې طمع چه هرآزاره دل شي دلدار چه دي دا خو حيفوفاداره كا نه وفا بې تا دي خدايدپاره زړه د رحمان د كه مخ خو و

مزدوره وته ميرمن و رسي به هكجوره كه وي سپاري كه نتر كهنوره بې ده شمعه دي پوري رخسار ترمنظوره نا وي نظر په ئې اپيرۍمخموره كه صوفيانو د دي طايفهشعوره له الړم مينه په ستا خو زهدستوره له شي وتي وك كله گهحضوره را كي خوب په كه دي چهره چهلوره تر زوى قابله نا شه صدقهتربوره له ده ه هم ترله ننگيالگوره پاو په ميوې بې ونه لكهزنبوره له موندلي چا دي نه شهدرنوره بې زده چا قدره له طبيب د

تدبيره بې يې رنگ هسي ولي نن ترودلگيره گرزي نن ال غمه هغه لهپيره بې كې نه طلب پير د نن وليضميره له كې نه لري چه غير د يادفقيره وي چري هسي دا فقيريزهيره پسي آشنا په شې مه زهيرمنيره پرې وي خاطر د خونه ئې چهتاثيره له لبو لعللو د عاشقان

ياره له مونده بيا جفا و جور چه ماكا وك طمع ادۍ د به دنو لهشي هغو له ډيره ډيره هم گله داشي نه ماه كا آزار دل كه آزار دلدي په پوري مطلوبه تر خو طالبانته چا و گورې نه حيا ډيري له كه

حوره وته حسن و ستا رسيي نهرسيي نه قامته تر قده تر ستاكوزې سر ده سرو دي پوري قامت تركا نظر ته حسن و دي چه سي هركه خوله په ور شونو خپلو د مي تا چهوستايم دي رنگ ه په چه وايه ته اوسده ه نور ده نه عاشق د جذبه داوكم منت ه خيزۍ شب د زه به اوسوي كم لوره تر ناموس په و ننگ په چهوي نه كه او وي ه تربرونه ننگياليده نه كار په ه دلبرۍ بې روئي خوبوشوه غزا وكا لباس غلوزي د كهدي ډير قدر ؤ ايسته د رحمان په

ږيره وكاږې كندن د وقت په چهويني كي مخ په غم كانده چه سي هرپيرانو د پند ارمانوې سبا چهنسي زړه په رنگ ه اي دي نه ياد يار ددي هير دي خداي گرزې طلب په وك د چهشادۍ په كا بدل خداي دي غم دغهگرزي روا په مخ هغه د سي هروى اوبو په و اور په پراته هميشه

۹۹

Page 101: Da Rahman Baba Deewan

كي جهان په دي ډير ايسته و هر كهگرزم طلب په آزادۍ د رحمان زه

ياره خپله له جدا زه دي بهار نو د وقتبليي سر په غره د چه زړونو خوږو د اورباندي كاغذ په كم زه چه ده عاجزي ه داچشمانو له بهيي چه دي نه اوي ه دازياتيي ما په زمان هر دي سخت هسي مي رنخبريي ما حال په چه نيي دي غرونهدي بيلتانه د نارې دا واړه دي نه ه نوركي عاشقي په رحمان يمه زار و خوار يو زه

تاړه بازاره دنيا د شې وران به خودوي نه دي سپ سترگي كي باغ په غنچې الوالوت لوري فنا د پرې باد هسيوي هماي د و باز د ئې به بزرگي هكي اوبو په شي تير پرې كاله زر سل كهدي بهتر عمر نه عمره هسي دا تررحمانه اې يې ه بندي خالصه تروله

ساړه په ريدې كله سوزې نمر په كلهدي دنيا په راغلي چه دي غوغا په واړهكي توضع كيدي ته بل و سر په الس كلهفرشتگانو خمير كې چه آدم د خاوريكا تل يا كا وهل ساعت نن وك كه شو هكي لحد په خاندي مرگه له پس وك كه ائيشوي پاتي دي نه هيوك تلوني واړه وينيدي طلبگار ئې وك هر چه دي دلدار د زلفي

نظيره بې دي آشانا خپل ته چا هر وزنيره له زلفو تورو د نه باري

بهاره ې ياره بې چه دريغه دريغه دريغهچناره له نترو له خيژي لوخي شنېآزاره له عاشقو د وويريه راشهپرهاره له زړگوي د بهيي دي وينيدپاره رب د مرم گوندي طبيبه اې راشهكهساره له راغلي چه درومي اوو د سيندتاره هره له رباب د اوري ئې كه راشهعاره له گوري نه راته دي پردي كه دي خپل

لتاړه تاخت په بيلتانه د ساعت هرويجاړه كه مينه زړه د ئې خزان بادناړه له پريسته ئې قوله الله دخاړه كا رنگ سل كه ذكر زبانيتراړه وچه شي نه نرمه به نرم پهواړه عمر شي انكندن ئې حال چه هرغاړه په شي دي يل زلفو د يار د چه

خواړه ډير په مرې كله لوږي له مرې كلهماړه نه دي قرار په وږي هغه ئې نهچاړه په توره په الس كيدي وبله كلهوالړه دردونو په غمونو په ئې درستتاړه هم شي واهه چه شي هغه په به پيوژاړه خپسر كي ژوندون دا په چه چا هرزاړه د هم وان د هم الري دا په دي يونواړه كه دي عان که دي هلك كه دي لوي

۱۰۰

Page 102: Da Rahman Baba Deewan

شي قبول ئې كي در په چه دي چا هغه د سخسلو ورته ك سالم غوندي عبدالرحمن ما

زړه د غم په مژگان تور شي غرقاب چهته بلهوس و زړه د غم وايې عبثمخه له يار د سوا باندي مخ بل پهدي قدم تر الندي كرسي و عرش ئې چهلويه ده كعبه دا كعبې تر خليل دزمكه په ږدي قدمونه خلق نور كهدي ميان تر زمكي اسمان د چه مكان داربه بې غواړم چا له زړه د مرهم زهكي دنيا په دي ډير همدمان صورتي

كه تيار جام ميو د شه پورته ساقيگرزي گلو په ما ستا د تيغ دم هرنشته بال بله هورته په خودۍ تردي غنيمت چه ژوندون وري پنه داكي اندوه په و غم په غواړې غمخوار كهكي جهان په غيي سترگي دوه دي ونشي وايه پرې تهمت چه دي وك هغهوايىي هغه ورشي خوله په چه مدعيواړه ياران دهر دې د دي وفا بېدي فاني چاري دنيا د وايي رحمان

كه زراعت و كت هاله وته باړهگوري ورستو په ي وړاندي په عاقالندي مشكل ډير گوره هر كار السه د سموايى باندي در مالمت خلق نور چهمومې اجر په دنيا د ته عقبى چه

وشاړه دره له ئې چه چا هغه د زاروالړه تركي هغي يو كوم چه خبر خداي

زړه د غم په مان و خان شي خراب نورزړه د غم په هلكان پوهيي هزړه د محكم چشمان دي تلي مازړه د قدم شان هسي دې تر باالزړه د حرم ويران وك كا آباد كهزړه د قدم آسمان په ايي دي مازړه د سلم امكان د دي خلوت يوزړه د مرهم طبيبان شي نه كي چهزړه د همدم رحمان مومي نه ولي

كه تلوار كاندي نه معطلي هي عمركه ډار تيغه له نفس خپل د نفس هركه دلبار په بيخودانو د مي خادكه كردگار د نعمت دا په شكرانهكه اختيار شرابو د ډكه يهكه نگار خپل د ساعت هر په نندارهكه كار خپل باسه مه باندي هيچا په غوږكه گفتار په محبانو د هوش و گوشكه يار هغه شي يار مرگه له پس دي چهكه اعتبار خبرو نا په البته

كه جنت د طمع هاله شه دار تقوىكه آخرت د انجام سر كي دنيا پهكه غربت د زيرمه غريب يې نه ال وكه مالمت ان خپل خلقو تر پخوا الكه عمارت هلته عمارت دا هم خو

۱۰۱

Page 103: Da Rahman Baba Deewan

ته شپو ورو و قيامت د گورې به وشي تلل كي تله په بدي نيكي چهشي زور درباندي هوا حرص د لكر كهوى مخ حق د او ستا چه نشي به دادي كوم گوره دي اله عرش چه زړه هغهوو سي ير په ستا واړه هم وړاندنيدي فاني واړه همه چاري دنيا دشي نه دارو عاشقانو د طبيعت پهووزه جار مه دي نه موندلي حق دي وواخله نصيحت ته اول رحمانه اې

كه پيدا باندي تا په خداي مينه مى چهكې وفا كه كې جفا رضا ستا د اوسپيري وك كله گوهر په و لعلو په گلپيرم هوس په غم ستا د چه ما له بېليدلي چا وي نه رنگ دا به ياران دوهك مخ ته تا و شا ته جهان درست و مادي ياد چا د گرزى جهان په هندكى ډيرشه بلند نام ؤ همه تر ئې دا په همزده ه غمه له بيلتانه د آشنا نااريي هم سپيو تر يار د عاشقانيم خوان ثنا حسن د ستا چه رحمان زه

زه سايا په گلونو سرو د خوښ يم نهدي حكمت ه وي وران هر سوي اور پهخپليې چه رنگ هر په دي به خپلومكې ديدن كه يې جهان په راغلي ننصنمه كوې ته چه وعدې اوږدې داته چا و گورې نه حيا ډيري له چه

كه قيامت باندي ان په جهان دا هم خوكه عدالت واخله تله پخپله خودكه قناعت د قلعه په دننه سركه حقيقت په مخ هم ته غواړې حق كهكه خدمت زړونو جمله د شي توان دي وكه همت ير په هغو د پاه هم تهكه حكمت رنگه بل يو شه پورته باريكه زحمت خپل د دارو خوا بله درومهكه پت لت واړه جهان دا مرسته دا پهكه نصيحت ته بل و بيا پسه دغه

كه رضا خپله ورځ هغه په ما تركهكه وفا په قبوله جفا ستا د ماكه ژړا ما كه خندا تا چه ما له بېكه سودا غم د هوس په وگى كومكه دعا بل كه كنل ورته يوه چهكه شا ته ما و مخ ته جهان درست و تاكه رانجا د او هير د پايه عالى عشقكه جفا گل د غندليب قبوله چهكه آشنا د بحره په خواري دغه خدايكه پروا ه رقيبانو د ما گهكه ثنا ما جهان درست رويه له ستا

زه جليا باندى اور په مخ د ستا يم خوښزه بسيا يمه اور په مخ د ستا سويزه رتيا په كه دروغ په مومم دي كهزه بيا به نه راشې دنيا په ته به نهزه دنيا دا په فرصت مومم بيا كاشكىزه حيا ډيري ستا د كم غوڅ كم غوڅ

۱۰۲

Page 104: Da Rahman Baba Deewan

يم نه م دي اندوه له غمه له چهدريغه ته قبرو و وك تلي جوړه كهسيالبه له اوو خپلو د هميهشهوكا اوو ډيرو د ما قياس وك كهشم نه كولى ثنا يار د رحمان زه

راشه راشه آرامه زړه د ما ايدي مقتديان دي خوبان واړه همه چهعاشقانو د حرمت هي نشته تا بېوي نه كه او وي وقت هسى به بيا زده خدايكې جفا كه كې وفا كه دي هنگام نندي رباط مسافرو د جهان داخويه ملك مويه سنبل رويه پريشوه شپه باندي را ورځ روا پريده ال شپه

شه مسخر زلفو تورو د زړه مى بياكل گذار غشى دعا د مي طرف هرده غوغا باسمه غوږ چه ته لور هر وكا ه باري كاندي وعظ خو واعظانك نصيحت ته ما ئې غوندي پدر چهدي نيكبختان دي پراته چه كي در په ستارحمانه گني ه وك به زخم عشق د

شه پيدا دلبر رنگ هسي مى دوران پهدي بخت ما يا زمانې د طالع ياوك پرې زيري يوسف ورك د قاصد چهپوهيم نه دي فساد يو كه دا دي عشقشوي زرغون وي مه عشق د نخل دريغهدي نه خبر غمه له عشق د مالئك

زه گويا يمه نه آدم يم آهن سنگزه يا او يې نه ته به يا چه دا ژاړمزه آسيا تر و فلك تر يم سرگردانزه دريا په پاس خس لكه گرزم هسيزه گويا ه كي جهان په وي مه كاشكي

راشه راشه اندامه گل قده و سرراشه راشه امامه واړو همه دراشه راشه احترامه مشتاقو دراشه راشه ايامه له ويريم زهراشه راشه هنگامه بې شي نه چاريراشه راشه گرامه دې له دي تله دي تلهراشه راشه فامه الله بويه عنبرراشه راشه تمامه ماه رحمان د

شه لكر تور حبشو د مى راست و چپشه كارگر چه و نه هسي هم يو وليشه محشر يا دي بيلتانه د نارې ياشه گذر ئې ليونيو په عشق د چهشه پسر ما هغه ستا د ديدن پهشه بدر در ووت دره له ستا د چهشه پرهر باندي پرهر په ئې گنون چه

شه پيدا نمر پاسه د نمر د بل گوياشه پيدا بشر شيرين رنگ هسي دا چهشه پيدا نظر بيا سترگو د يعقوب دشه پيدا شر و شور دا چه كي جهان پهشه پيدا ثمر غم د ئې اخه له چهشه پيدا سفر سخت دا لره ما هم خو

۱۰۳

Page 105: Da Rahman Baba Deewan

شوه عاشقى بل نيازي بې تركو د يوشي نه رنه له عاشق د روغ به بياكا ادي ه په پالر په زوي اهل نا دكا هنر عيب كوي عيب هنر چه

شه پير ه دا پوهيم نه زده نه مى هيوژني السه له رقيب د مي زمانهكم عذاب په هسي غمونو هجران دوه دا مي سزا كې لوبي مي تيغ په چهكيوزي الس په هيچا د به ساعت تيرتلخه كه پياله هجران د نوشه مي چهوي جفا په يادنه وفا په نه ئې چه

شه افگار زړه كه چا سينه ئې نصيب چهوشوه عاشق په عاشق د ندا چهدي نه پكار ه كار ريا د عبادتدي نه حساب زهد په زهد جاهل ددي پوچ واړه نادانانو د مشقتعالمانو عملو بې د علميتته قابل نا و اهل نا و كاندي ئې چههنرو بې د غوږ په كالم رحمان د

شه نه پكار الړم پسې عقل په كهدرومي اوبو اكي په خوب غرونه غرونهيم جهان درست د بخت كم چه معلومييگوره طالع ستائي رقيب او غندي ماوك سره را اقرار له سل ئې كهپخپله وخورمه ئې چه دي غمونه ډير

شه پيدا پرهر بل مي باندي پرهر پهشه پيدا اثر دغه چه كي تن هر پهشه پيدا پسر لئيم ئې پشته له چهشه پيدا هنر دا دور په رحمان د

شه ير شكل په اغيار د مي دلدار چهشه شير باندي را هغه گاه سپى مي چهشه ډير اوس گاه ل مي چه عيب هغهشه شمشير په تركو د زړه مي غوڅ چه هشه تير چه وته چا و وايم ه به اوسشه هير گن و زهر كل مي دولت وصال دشه هير دله له يار هغه د رحمان سكه

شه چغار په و فرياد په كه جرسشه بيدار پايده خوبه له غفلت دشه مردار كي بحر په هسي غوك لكهشه خوار خمر د خرڅ خمرو په مال لكهشه غبار تش ابر بارانه بې لكهشه بار خره په كتابونو د گنج لكهشه كار په ه ناصحانو د نصيحتشه خوار هسي طفل د الس په در لكه

شه نه يار غوته ياري مي بخته له كهشه نه بيدار اوو د ما سيند په يارشه دلدار مي دلدار جهان درست د چهشه نه مقدار په سپى د ورته سي چهشه نه قرار په زړه قرار نا ما داشه نه غمخوار هيوك بل مي كي دنيا په

۱۰٤

Page 106: Da Rahman Baba Deewan

وكه ورته نصيحتونه سل مي کهشم آزار زړه په رحمان كه دي كار سهل

شه عيان زړه د خوناب مي سترگو له چهغمه له يار د ژړل مي زړه خرابكم خالص آفتو جمله له كمينصبر په شول شهد ئې زهر غصې دخداىه له باندي عاشق په دي داد يو عشقنقش زړه په شو رخسار زلفي يار د چهوي دارو ترخه ترخه عالج رنور دراغي باندي ور بوي خولو د ستا د چهوي رگند ئې به استغنا د عالمتوي الرغه ه ئې کول چا په گريبان دكاندي غمونه دنيا د به نادانانوي ه نوره به نادان د نشانهرحمانه دي نه دولت په ه آدميت

شه كنار كوه دنيا له كي دنيا پهكه گياه سر غواړې ژوند كه مرگه له پسبحر د كوې ه به اوبه ترخې داكه مه منت هيچا د نور خداىه له بېغواړې ميوه و گل ير په وني د كهيې درستول په كار خپل د كه دست په دستماندگ در خپلي له شي ويره دي كهگرزي خاطر په جنت د دي هوا كهغواړې روا كي تاريك توره په كهوي شيريني شونو سرو د دي پكار كهسبز زړه د شي باغ دي چه يې راضي كهوشوې سترگي كي عاشق په رحمان د

شه نه الر په كي الري بې خداي هغهشه نه آزار مستي هغې د خاطر چه

شه مرجان و در سنگ هر مي نظره لهشه خندان ژړا هغې د اجر په بياشه چشمان په دمنو د خاوري لكهشه گلسان پرې آتش ير په خليل دشه عيان وته چا هر و چه نه هسىشه هندوستان و خراسان مي خلوة خپلشه درمان وهم درد هم چه دي درد دغهشه روان رود اوو د مخ په عطار دشه جهان تر و ان تر تير چه وك هغهشه گريبان د چاك وري ئې گر چهشه ان خپل د زيرمه په چه دي هغه مردشه پيمان باندي كردار خپل په سي چهشه انسان نه زرو سرو د شه جوړ كه بت

شه گلعذار كي اور په غوندي سمندرشه مرغزار نوي بيا سر پريكي پهشه آبدار ير په گوهر د پخپله خودشه كهسار د ونه باندي كاي وچ پهشه كسار خا هر د سايبان كه نمر په انشه كار په بل د وړنبي ان تر پخوا الشه دار خبر كه دستگيري درماندو دشه يار هغه د آستانه په نشين خاكشه رخسار د زلفو د يار د نندارچيشه انار لكه سور وينو په ان خپل دشه نوبهار د باران لكه ژړا پهشه خوار هغه دي ړوند عاشق وايې وك چه

۱۰٥

Page 107: Da Rahman Baba Deewan

شه جام په عشق د سيراب له يو پاهوي آزادي بيا بندگي اوله لهكه خالص خپسر وحشتونو له صياد دتخم لكه كه خ زمكه په ان ژوندىوخوره خوي په كمين د جهان درستگوره مرتبه هست د كي نيست پهوايه پخپله حال خپل وته دمن ودي غل تن عقل د كي مستانو پهكه زده ژبه بلبلو د رحمانه اې

شه مه غمگين دپاره سود د دنيا دبخته كم لري كشاى گره گره هرشي چين دانه چه دارنده دي خفت ډيروي مردار خوري غوي بل د چه مرغه هركه خپل طلب په آفتاب ير په ذرې دالسه بې كيي نه لستوي تش په كارلري سره دي بيني خود او عاشقيپوهيې كه دي سفر دي كي كور خپل پهدي آس كي زين والړ درته تابوت خپلرحمانه لري نه ديانت تقوى چه

شه مه ور زړه ؤ آينده د اميد پهكه اميد نا خلق ئې اميد اميد پهفقره له كى خواست بادشاهان دنيا دهوكى وچ كه طعمه ير په هماى ديرمه كه ته خاورو و غوندي صدف انسنگدالنو تر دالن موم دي عزيز ډيردي مشغول خداي د تسبيح په هم حيوانوباسي ته كفر و سى شيطان نفس

شه آشام مى مهر و ماه د ساغر پهشه غالم لرې آزادۍ د مقصود كهشه رام پخپله خانگى مرغ لكهشه مقام په خاورو د غواړې لويي كهشه اقدام تر الندي هسي زمكه لكهشه بام خپل د كي ويرانه په نندارچيشه مدام ووژنه مرگه تر پخوا انشه عام دلته يې خاص خلقو نورو په كهشه اندام گل د صفت په پسه دغه

شه مه دين بې خوره ايمان د و دين د غمشه مه جبين غوه خدايه له اميد ناشه مه چين دانه شته دانه و آب دي وشه مه شاهين زاه لكه كه حالل انشه مه زمين په پروت هسي تيرږه لكهشه مه آستين السه بې كه ږيره په السشه مه خودبين وي عاشقي دي مطلب كهشه مه چين د و هندوستان د مسافرشه مه زين د و آس بل د زيرمه په تهشه مه نشين همنشينو هسي دې د

شه مه اوتر كه بيل بله نقد نسيهشه مه خبر بې رهزن له فلك دشه مه خواستگر شه ملك هسي د بادشاه تهشه مه شكر و شهد د طالب مچ لكهشه مه سر په بجر د هسي گ لكهشه مه گورهر اوو د شه اكي يو تهشه مه بتر حيوانه له يې انسان تهشه مه كافر وكه ان په فهم رحم

۱۰٦

Page 108: Da Rahman Baba Deewan

عيبه له يار د عاشقان دي ړانده پرحمانه دي بيدالنو د اي دغه

كه نا كينه كې كينه ما نه ناحق تهاخلي تيره توره ته چا وجهي بې وككه سرد آه په بلبل د ئې خندا چهسترگي حباب د اول شوې سپينى كهاوي باران تخم زړه كې زمكه تن كهونو نورو په هاله شې به دست بالحكم و واك تركو د مومې به بيامومې هاله به ژوندون جهان هغه دكي عاشقي په مال و سر ژغورې چه تهبيايې ته کور ته ميلمه لوي هسي دا چهتوحيده تر شي نه ور به كي دويئ پهشي ليده چه دي حجاب واړه همه داشه مه سي د غلط لباس ظاهر پهدي نه رگند كه جهان په اوليأكه نه و سره هيچا له ئې وفا هي

كلكه سره پي په وته گيهفلكه له كي نان د سوال چه سائل هركا وفا د طمع وك چه آسمانه لهووري ږل هسي سره بارانه لهوي مرحمت و شفقت ئې چا په كهقناعته بې سى هي شي نه به موړكمين بې كمال مومې نه به بيادي فراخ باندي عالم نور په جهان كهنشته آب كي يارانو په دهر دې د

شه مه هنر په يار هغه د ړوند پ تهشه مه دالور كوه په دلبرو د

كه پا ته كې نه آئينه به كينه پههالكه كه ئې دنيا چه دي عمل خپلكه چا سينه ك پاره گريوان گل د خدايكه تا چوى كي درياب په بعضه له چهكه خا له وكاږې سرو به نخل لكهكه تا له واخلې دست زير د تعليم كهكه وا له جهان درست د ووزي ونه وكه ژوا له جهان دې د وكاږې الس چهكه كاوا ده چري هسي دا عاشقيكه خاشا له كه كيه پا غولي اولكه اشرا له شي خالي دي ضمير وكه ادرا له دي تر باال حسن دي نوركه ما اوله چغزى له گوره ئې مينكه ناپا له نغاړي خپسر ژوى پاك چهافالكه له كي ماه ه به رحمان ترو

فلكه له كه مه و طمع رو داوږمكه كي كچكول په غواړي گوياشكه بې گه طاعون ئې طمع دغهوپكه تر وي تر بد ئې زخم هر چهاوزبكه تر وي تير ئې به خور ظلمډكه زر په و سيم په وي خونه ئې كهلكه پاسه د عرش د وي دي خيمه كهچشمكه له شي تنگ باندي چشم تنک پهسمكه تر و سما تر غواړې ئې كه

۱۰۷

Page 109: Da Rahman Baba Deewan

دي نمك و آب عاشق د اوي ترخېرحمانه كه مه اندينې زارى داد

لكه شوه مخ په سيالب د ئې خيمه چهسيوري په پاڼ د ويسا ده نه پكار هيشي پيت چيت واړه هم به الندى د داكي پيدا وي نسكور خداي اصل په چهاړولي دوسته له وي ئې دمن چهخاوره ته خوله و نفس د واچوه راشهشي خوله خاورو په گور د ئې ډكه چه هرنوره بله كا تباركي وك نور كه

حاله له پوتي ما وك كي هجر په كهكم شتابى كه ديدن په يار د زهشم نه ار ئې جماله تر حسنه تر چهناصحه كه مه نصيحت ته ما و تهتعريفه له حسن د آشنا خپل د بېدي نه لوستي ه نور كي درس په عشق د ماكا نه خداي دي مي آخرت په دنيا پهووزه جار مه غواړي دويدن په سر يار كه

پوله تن د كې نه ورانه مينه تر وكيود غوره په دنيا دين ته تا و خداينشته بال بله هورته په حرص ترشوې نه مشغول ذكر په خداي د ساعت يوپلورې فنا په زندكاني باقي چهته مخلوق و شوې روگردان خالقه لهدي تريخ باندي در هلك لكه نصيحتكي نول په شې نه خورسند غوندي رحمان چه

نمكه بې و آب بې وك كا نه دى خدايدمكه تر دي تله په چاري دنيا د

دمكه تر گوره تماشا حباب دكوډلكه لرگو و د وي الندي ترې الفلكه تر وكلي چا وي سر مگرانكه له دهر دې د خوري ه به وككومكه له بويه احتياط هغه دډكه خاورو په گور د خوله ده نه دي وكه نوره حرامه وي به هغه پهتباركه دي يار خپل وته رحمان و

مجاله بې يم ناتوان چه دي دا خو حالكاله تر وينم نه بقا عمر د چهجماله تر خوبانو د يم شرمندهوباله له ثوابه له دي نياز بې عشققاله و قيل نوره له پوته مه مي هيخاله له بې خطه له بې زلفو له بېوصاله له مهرويانو د نصيب بېدالله دي كي رحمان حكم دغه

رسوله تر خداىه تر رسې نه به وقبوله كي دواړو دا په كه دنيا تانزوله شوه خونه په ستا د بال دامشغوله غم په ان خپل د عمر تماممجهوله بولې دانا دانش كوم په انمعقوله نا وايې عاقل ته ان و بياملوله پسې شيرين په دنيا دنوله له زړه د رنگ هي په شې نه به خالص

۱۰۸

Page 110: Da Rahman Baba Deewan

كومه له راوستم ئې چه يم نه خبركيدي اوږه په بل د الس چه ړوند لكهناليدلې كه الر نرۍ پيه را خدايك هوس ته زلفو تورو مي زړه خرابوكې باندي را عاشق د کوډي هسيشي نه ويره و ترس خدايه له هي ئې چهلبو لعلو د شراب کاندي را كلهشميرې ان چه طالبانو له مطلوب د

كومه تر كوې دنيا په به اعتمادږيره سپينه گرزې مرگه له پ به وغواړې وفا يارانو له دهر د چهشي نه لوړ په ډانگ په عالج پيرۍ دته رحمان و ناصحه وايې پند چه ته

زمانه په بيهوده ك تير مى عمر ډيركي تقوي په و شيخ په كه نه حاصل مي هيفكر ذكر و وظيفه و ورد شيخي و شيخته ما و دوي يم حيران ته زاهدانو و زهاوو اكي تر عاشق د شه جار عقل د گنجعاشقانو د مرۍ په السه له يار د تيغمخه له يار د سودا په شم ور به لره خداييم شيدا يار د بوي تش په ميني ډيري له زهدپاره جنت يو د كا زهد زاهد كهرحمانه شې نه دار په هسي منصور د گورهرحمانه نشته عاشق د نشان و نام بل

دمنه وي نه وريي سيه خپله ستا كهگورې نظر په عيب د وته ما چه ته

درومه چه استوي ته خوا كومي مي بيامعلومه ور وي نه لوړه ژوره هيگومه سر وي چه شوړه ما ورانه لكهلومه په ير په مرغه د كوت بارېمومه تر شه نرم مي خاطر سنگين چهرسومه له دلبرانو د الغياثشومه چه كاندي را زهرو د جام كلهمومه ئې بيا شه سيال اول رحمانه اي

كومه تر کوې شا پس به رفتار داكومه تر كوې غال به ورځ روانه پهكومه تر کوې عنقا د به صياديكومه تر كوې عصا په به كار دغهكومه تر كوې قضا د به شكايت

آستانه تركو د او وي سر ما دي نورميخانه په شي چه هر دي وار مي دې له پسترانه و چنگ باده و جام ساقى و زهديوانه به ده و خندد بده ديوانهدانه يوه عشق د نه عقل د خروار نهپيمانه ميو د لكه كا لذت هسيبتختانه په كعبه په نشته مي مقصود بلبهانه وي ل اوبه خو لوندو د تلجانانه د اوربل په نشي ندلي سررندانه مستى خبري عشق د دا كه مهنشانه غواړې ئې كه شه نشان و نام بې

خچنه ده نه زړه د ما آيٴنهژنه عيب اې دي ستا عيب واړه دغه

۱۰۹

Page 111: Da Rahman Baba Deewan

گوري وك هر كي آئينه په صورت خپلبولي نامه په خور حالل د چوهاړيويريم زه وايې بله له بد چه تهشي رگند عيب ستا وړنبي به هغو تريوسې به هغه كرې چه تخم ه هررحمانه ژغورې ان عيبه خپله له كه

حجابونه كا خوا يوه مخه له كهشي يار هغه د رنك په يو چه وي كلهيم غرق هسي ئې زنخدان د گرداب پهيم عذاب په غمه له ئې چه زه لكهكا نه باندي ور اثر هي مي گفتگوسواله هزار كا رد مي واب يوه پهشي نه مونده ئې قريب فن د پاياب هيوايي راته كيدم بله و سترگي ل كهيوسي اوبه واړه همه ئې ملك و ماليم حيران ئې ته محراب ورو ك دوللي الس وو نه پارسائ له هاله مارحمانه آغوندي چه جامې ارغواني

پيغورونه بيدردۍ د كوي رازړونو د دي غوي واړه نشته ه نوردي شير زړونو د وكه په ئې نگاه هركا نه سترگو تورو د ته چا تور دي خدايكي جهان په ك بل دي اور حسن د يورقيبانو كم غل مينه په يار د زهوشه غ هسي عاشق د رحمان د

ريمنه كه ده صفا چا د هره كهممكنه ده نه گوئي بد خلقو و لهمعينه كې نه بدي خپله چريخندنه ده كې دي وته چا هر چهونه هر نيسي ميوه خپله خپلهپوتنه كوه مه عيبه له هيچا د

توابونه خوبانو و وركا به خدايآفتابونه كي آسمان په شي هزار كهگردابونه هسي په غرق شه مه هيوكعذابونه هسي چا په ږدي نه دي خدايكتابونه كم تصنيف ئې غمه له كهجوابونه سوالونو د كاندي هسيپايابونه بحر د غواړي ه به وكخوابونه كا كله عالم كي ياري پهسيالبونه سترگو له ي چه هغو دمحرابونه و بتان لري نسبت هربابونه مطربانو كه الس په چهاسبابونه قتل د ستا كه جوړ ئې بيا

اورونه باندي تندي په مي بلويتيغونه په تركو د شي ورژلي چهزورونه ازمائي باندي را هميشهتورونه په وركيي ئې عالمونهكورونه ډير وسوه دي باندي اور دا پهپورونه دي راپوري كوم ئې نور گهورونه كي هر هر په شو پاي بر چه

۱۱۰

Page 112: Da Rahman Baba Deewan

غمونه ستا شوه غلبه مي خاطر پهوكه اوو ډيرو د ما قياس خو هرغيي نه دي ژوندي دم په ستا چه هركا پو ان په دمونه هزار هزار كهنشته هيچا د خالصيده قسمته لهرسي ايه تر كوشش په كله ئې سرشي خزانه په قناعت د توانگر چهكا مات ئې بيا خوبانو له وخوري قسم

بارونه و كار دنيا د كاندي ژونديدرومي لره خاورو ابلي پې تور سر وكشي نه سره ورونو دوه د استوگنه هكيي پيدا اخه له وني يوې ددرومي دنيا له ورځ هره خلق همرهتيريي باندي چا هر په دي يووار يودي تير بازارگى تودگي مي سره له ډيركاندي دم هر آشنايانو د جدايي

مخونه هغه ل يو وليدي دريغهزلفي درازى مژگان دراز قد درازكم قربان ترې به قمر و شمس آسمان ددرومي اوي مي مخ په ووينم ئې چهسترگو په ووينم مخ ئې له يو كهشي اور سور راته ك سور شپه په هجران دزانگي ليچو سپينو په دي زلفي توريك آسان ورته جدائي د غم خداي كه

مينه باندي خوبانو په كم نه به زه وې ماازله له ړه ک عاشقي بخره په ما خداي

قدمونه كيده دپاره خداي د لرودونه دا چري وو مي كي تن په چهدمونه هزار پوكي ان په تا بې كهقسمتونه دمونو په كا نه به نورحرمونه به مكې د شي داخل كهكرمونه وي نه لوري له خداي د ودرمونه و دينار كاندي ه به نورقسمونه په رحمان د دي باور ه

انبارونه خاورو د پريواته مو پهدستارونه ايي سر په دي كاږه چاآزارونه بله تر يو اخلي بلكهخارونه هم گلونه هم كي چمن پهشمارونه نه شي حساب چا په نه ئې چهوارونه دا وي نه چا په به هميشهبازارونه و قنج ما په كا نه دي وكگذارونه تورو د باندي رحمان په

قدمونه دراز مژگان لري دراز چهغاونه واړه خوله وړه شوني وړېگلونه سره واړه سر په زمكى د همبارانونه ووري مخه له پسرلى دتدرونه كيدي قبول كي زړه په مااړخونه لگي نه بادى مي زمان يواخونه په چنو د دي امارانغمونه نور دي آسان وته رحمان و

وينه صورت د وچوي خوبانو د مينهشيرينه كه ده ترخه كه بخره دا په يم خوښ

۱۱۱

Page 113: Da Rahman Baba Deewan

دي رگند خوله پخپله هم دي قند كه دي زهروي بل باندي ور اور چه هر سوزى هغه زمكهكلى و كور د ډاډ تش په نسي مي توه هيم كس هغه د مريد زه كم ه به عالم نورغمه هسي له غوم سترگو په سوك به وتوره تيره په هجران د درومى رحمان د سر

مدينه او مكه خوله په يادوېكې مراقبه غنچه لكه سر زوړندمومې ئې نه غواړې قبا اطلسو دكي معصيت تر تيري و دي عبادتدي حرام جنگ شكه بې ده بده كينهوي جنگ سره نفسه له كار مردانو دبهتره ده ؤ نارينه كو ناپا ترگوي يوې له ارتينې دينداري دوي سال خورد كه دي بهتر سي كار نيكوته رحمان و وي ساله صد كه كردار بد

شوه بال ه وتلي جار دي مخ دي بيانشته وفا مهر كي يار په ما داشي نه ويره و ترس خداىه له هي ئې چهحيرانيم گورم وته حسن ئې چهده نه خبره حساب د و حد د هشه حرام ئې كي طلب په مي قراريوه دعا د غشي پرې مي كلي را چهحاصله بې مغزه بې بادام پوچ لكهكه غال غال په خلقو له مي چه عاشقيمومم معاملى نسيه له به بهره هپوري راته توشه و جار بيرته درد

انگبينه له خولې د بل د خوند وك مومي نهبينه تماش رنورو د شوه خلقه روغهغمگينه له پيي غم د واخلي چه بويۀ مردنازنينه له پيغام يو كا را ما و چه هرآستينه له اوي غم د اي تل مي به والعلمينه اله يا شې نگهبان ئې ته

سينه په عورتي د ئې پروت نسكوررنگينه وي رخت زړه د نقش دي پپشمينه كه خرقه دي كامه نا لهآئينه ته ان و ونيسه خو هكينه سره شيطان وله نفس له نهنگينه نقشه له غوندي و نهارتينه گاره پرهيز دامنه پاكنارينه دينه بې شل شه صدقهديرينه كرداره بد ږيري سپين ترشبينه طفل لكه رگنديي

شوه پيدا را لوري كومه له بال داشوه وفا بې مهره بې واړه دنيا كهشوه دلربا هسي يوه مى نصيب پهشوه تماشا هسي يوه رگنده راشوه ال زياته حسانه تر مي صبري بېشوه ناروا كي مذهب په مي نمى بېشوه خطا ويشته نه و مى نه هغهشوه دعا مي حاصله بې پوچه هسيشوه رسوا جهان تمام په مي غال هغهشوه نسيا كي ورغوي په نقده مي چهشوه دا وه دا وه نه بله مي نصيب په

۱۱۲

Page 114: Da Rahman Baba Deewan

وركه خداي لره سي هر بخره يوهكيوزى شكله په دام په تدبير دخاورو د ما رخسار زي ك زر ئې چهكيود خداي كي مينه په يار د حكمت هآسمانه له ووري چه دي نه باران دا

خداىه بې تې زړه پوري ه نور په چهپايې تله تر تل به چه نشته خو داشي تير به خو عمر شي كاله سل دي كهدي هغه مرد شي نه چاري السه له سميې نه اروي يې سي كي اصل په تهشي ميي د و مچ د دي به مرتبهقناعته بې حرص په ته شې نه به موړرحمانه ته توه لره سراى وړاندي

بويه نظر عاشقانو د حالت پهاخلي مريد د خبر وك مرشده بېدي گران ته يار و رسيده ريباره بېدي نه موندلي دولت چا هنره بېشي مالحظه گور هر مي سترگو له ستاتركو د كې ماللي خداي سترگي چه هشي نه مشرف زړه يو هر به داغ په ستاكا بد يار اخلي نه رحمان د خبر چه

نشته زيان وكاږي سوده له الس وك كهكيي پيدا نه اشنائي له جدائيدرومي دي ته خوا بل خريدار وفا دشي امان په پاسلي ته خداي و ان مگرغواړم ته خوا كومه و زه به يار هغه

شوه آشنا خپل د آشانائي بخره ماشوه عنقا د مثل په مي چه معشوقهشوه كيميا ما باب په وه نه عاشقيشوه دوا هم شوه درد هم لره عاشق چهشوه ژړا باندي رحمان په مرغانو د

ايه بې كه كې اي په چه پوهيې هپايه كالو سلو تر خو پايې بيا كهوايه راته كې ه به بيا پسه دغهورايه له وته غليم و وي بيدار چهپايه دو كوه مه چاري چارپايو دهمايه ته مه غوو غوړو په زړهگدايه ناسته زيب اورنگ د تخت په ايسرايه دې دله نه كي دي سفر و

بويه گذر شهيدانو د زيارت پهبويه پدر فرزندانو د غم په غوڅبويه رهبر مهرويانو د كوه پهبويه هنر صاحبانو د خدمت پهبويه حذر دالنو سياه هسي دې لهبويه اثر ظالمانو د زړه په لبويه سر په بززگانو د تاج دغهبويه خبر گدايانو له بادشاهان

نشته تاوان و قلنگ باندي ملنگ پهنشته هجران د غم هي لره آشنا نانشته دكان په زمانې د متاع دانشته امان هيچا د ته خوا بل گهنشته مكان و منزل هيچرته ئې چه

۱۱۳

Page 115: Da Rahman Baba Deewan

كي جهان په دي ډير و هر که دلبرانشوني سرې هم زلفي هم لري قد هم چهدي گلستان هسي يو لره عاشق عشقدي سلطانان واړه كي عشق په عاشقانشي صادق وك كي عشق په غوندى مجنون كهپوهيي قال په رحمان د به دانايان

تازه غم په ستا ياره يم زه هسينمه له كم وچى ئې كه وخورم سترگىياره له بې چارى چا د کم ه به زهوصل زيروي غم نوي نوي يار دشه مه دلگير وچوې غمه له زړه دي كهرحمانه دي نه گلونه ياران ايسته

سره تر سر يم دروغژن كي عشق په ستاوم م ال شو كله غمه له ستا به زهدي رخسار زلفى ستا دغه مي سحر شامشم هجران په و وصال په ئې خبر چهشي نه هيوك دي سامان و سر بې هسيشته نه هنر په ستا منظور مي هنر يوكا نه يار په اوي رحمان د اثر هي

نشته جهان په دلبر غوندى يار مانشته جهان په آفتاب رنك هسي دغهنشته خزان د الر ئې وته باغ چهنشته ناتوان و نيستكار كي هر دا پهنشته دربان كي دروازه په ليلي دنشته نادان اهل نا هر د كار دلته

تازه نم په گياه هره وي لكهتازه صنم ژړا دا په شي مي كهتازه دم په ساه خپل په دي سي هرتازه مرهم پرهر سوي رغويتازه قلم چول په كا كاتبانتازه كم ماوي كثر ا كه بيلتانه

دلبره گرزم ژوندوي دي غمه له چهپروره ناز دي الس په خداي د دم باريسحره له شامه له پوته مه مي نورسقره له فردوسه له يم نه خبرسره بې يم سامانه بې چه زه لكههنره سل كي عشق په ستا وكم زه كهاثره بې كا نه چا د اوي دي خداي

۱۱٤

Page 116: Da Rahman Baba Deewan

یورمزړه وكي خودراىدسهپ قاعودا ش ي ك ينهباي ي ك دو و هم ن تيهغاكدایخهچ ه بهو يشهدب بې ل برهور مكهنهږدمنرېپېئهبيسوبايپ هناي خ ده دپدا يه ن ا ك يدوهت دا هتورههپاروچرويصهچهيوبقشاع ادقديخ شهپوكاكهنداي ع ق ك ي

ر مزه ح كان پ پاريو ه م

دي چا د يار راغي ميو په مست چه داشي نه هم صيد په حرم د ئې سوي زړه چهكي آزار وجهي بې وك دي نه خو ماكا زيست روا په مخ د جهان درست ئې چهشي نه گلو تر رسيدي ئې بلبل چهرحمانه لري نه كي زړه په ترس هي چه

دي دا گوهر غواړي گوهر كه غواصاندي نه دلبر يو بل به غوندي يار مائې زنخدان چاه د او لبو د خوندكم نظر وته هجران او وصل دي چهخطيبه بولې ه منبر په خطبه تهدي هغه مرد دي آسان سفر مكې دكا قلندر د جويى دل چه منعم هر

يوهشهچره ك ت پهخهدايدايگايمشاهشهباييهپاي س د موري ه ايايهنرملدايخلبهنوب چل ي ه راي زړه د امور دسي وسي ايپتدهي ژړا وايپا واي هتهورن ش ن بهدا رايسهوكودخهن رايخهنام ودنروشفوج گ مدم ن ايايمرفاركيشلميمهك

دي چا د وار غولي كوم په كا تاخت به بيادي چا د گذار صرفې بې و درد بې دادي چا د آزار آزاروي ما چه دادي چا د رخسار روان غوندي آفتاب دادي چا د گلزار حرم په دننه دادي چا د نگار پروا بې و ترس نا دا

دي دا دلبر غواړي دلبر كه بيدالندي دا سرور دلبرانو ؤ جمله ددي دا كوثر دي دا زمزم گوره راشهدي دا سقر دي دا جنت كم گمان زهدي دا منبر باندي ان په كيده قدم ددي دا سفر كاندي سفر انه له چهدي دا قلندر قلندر دي نه هغه

۱۱٥

Page 117: Da Rahman Baba Deewan

شي خزانه په قناعت د توانگر چهكا زر سره وك خاوري چه دي نه هنر دا

دي ما و خداي كي را نعمت رنگ هسيكم آدم د شكل په ئې چه دا خو يوژبه و خوله سترگي و غوږ و پې و السستوري روان و سپوږم نمر زمكه آسمانپرتوه له مهر و ماه د روځ و شپهووري باندي را كافور ورځ په مك شپه پهماته و نخي زندگاني دم هر چهگورم چه ته گلونو سرو و چمن دناسته راته ناوې ميو گلگونو دنيولي كي ورغوي په ويني خپليكي الس په سرود ناست غاړه په رود ه دك پيرزو پرې ئې معرفت هسي دا چه

دي چا هر د ايي ر په داغ يو يونشته دنيا د چشمه سر په شرابيشي مونده سره زحمت ډير په راحت لشي نه مونده غمه بې ادي دنيا دوي نه حرام ولي باندي پرې فراغتكا ه وك به پوتنه حال د مجنون دك پو عالم په افسون رنگ هسي يو عشقگوي گوي وركې بخري ئې چا هر ددي الس په بل د ول پيروده را وركهشي رضا زړه د صاحب د چه ه هر پهوي نه كه او وي رضا ئې كه خواه نا خواهته هغه و بويه سپارلي جهان ان

دي دا توانگر نشته جهان په توانگر بلدي دا هنر رحمانه كا خاوري زر چه

دي بها بې نشته ئې بها ير هي چهدي رهنما مي محمد چه دا دويمدي مسما اسمه و په مي صورت يودي تماشا ته نظر و مي جهان درستدي طال نقره درست راته زمكى د مخدي پا تر سر غرق كي په مى صورت درستدي مسيحا لوري له يار د نسيم هردي خندا په ورايه له راته گل هرهردي مينا د آغوستى قميص زنگاريدي فدا جان فروشو مي د ساغر هردي گويا هسي بلبل لكه مطرب هردي موال پاک د منت باندي رحمان په

دي گدا كه دي واليت د پادشاه كهدي غوغا په گوي گوي ئې لب تشنهدي وييا كه دي حرام خس دهر دې ددي بال په كوره له شوم د خيرات لدي دنيا دې د سراچه په داخل چهدي ليال مجنون كور كورا واړه جهاندي بينا نا سترگو تورو په عاشق چهدي جدا جدا سي هر د قسمت خپلدي ما نه دي ستا نه دخل هلتهدي روا هم دي ناروا كه بنده پهدي رضا نا و رضا رسد قسمت ددي چا هر په شوي جاري حكم ئې چه

۱۱٦

Page 118: Da Rahman Baba Deewan

كي ور كم حا حكم چه الس په چا هر درحمانه وي نه مل سره ور ي مول چه

دي ناب مي د جام كي الس په ساقي دصحه نا وائې توبه وته ما چه تهكاره له عشق د كوم منع ان چه زهشي باله كي عقل په لوي چه آسمان داكي عاشق په مال و سر ژغوري چه هروايه راته كي عشق په غواړې خوب چه تهشو ه سر په كيدي كتاب كه عمل بېغواړي خير ته عملونو د شر د چهوويريه مكارۍ له دمن درحمانه كه هسي شتاب په عبادت

دي كباب اور په عشق د ستا چه زړه هغهدي مناسب اغيارو له حجابونهحسابه بې وي ايسته چه تا بېوي خجل پوري آفتاب تر چه گل لكهده نه سرخي او مستي ه ميو د داته يار و كوم واب ه به رحمان زه

دي سخت زړه ئې آهنه تر و سنگ چتركې ايل راته غل هغه به كله خداىهوي نه باندي هيچا په نور به غم همرهياره له يار شي تيغ تيره په بيل مگرنشته ئې حاجت پيۍ د او پهلنگ دنشي پيژاندي وخت درده ډيره له چه

دي مدعا په هغو د واړه جهاندي تنها يك وي سره ور لكر كه

دي رباب باندي زانو په ايي مطربدي تاب توبې د خه چا كي وقت دا پهدي ثواب و سود كوم كي كار هسي دا پهدي حباب يو كي عاشقي د محيط پهدي سيالب د كي مخ په كور كي هغهدي خواب كي خوله په زمري د كي چا كومدي كتاب الندي پو تر ئې ايي گويادي شراب په شوي سر غوندي لب تشنهدي آب در سنگ شه مه غلط ئې نرم پهدي شتاب په تلونى دي چه عمر لكه

دي ثواب ډير كيدې باندي ور مرهم كهدي حجاب ه كي يارۍ په يارانو ددي انتخاب حسن ستا هم كي هغو پهدي آفتاب پورى مخ تر ستا هسي دغهدي عرقاب كي وينو په ئې سترگو د تيغدي واب ه ميو د ته ژونديو و

دي بخت كم ما وركي لره هغه زړهدي رخت خاطر د ما ئې لولي چهدي لخت يک ما په يار خپل د چه غم لكهدي درخت سره اخ خپله له اخ گهدي تخت په زړه د نشستن يارانو ددي وخت هسي ياره بې باندي رحمان په

۱۱۷

Page 119: Da Rahman Baba Deewan

دي عناد ئې كه محبت و مهر ئې كهيو يو معنى په دوه تن په كه يار و زهنشته بله و يار د ما بيلتون هيدي نه حسن په معشوقې د موقوف هيغواړم خداىه له آتشين آه خپل زهوي نه ير په زلفو د يار د پريشان چهوي نه ئې طاقت فرياد د و آه د چهدي نور عشق د نومونه رنگه دا په سلپاي هلته كيني هلته شي زړه ئې چهشي ملنگان كي عاشق په بادشاهانوي گنج سره خراب د رتيا كهشي تير جهان تر ان تر پسي يار په چهكا نه هغه كاندي شاعران نور دا چه

دي داد كه دي جور ما په السه له ستاتتي مخه له ما كي مينه په ستامينه په ستا شي كاوه را چه اهداد هركي ليمه په پريوزي مي جهان تمام كهك ترانه په عشق د ستا د غوږ چه مادي ه سره نامه و ننگ له ما اوسوي بهره بې رخه گل له چه گلشن هركه ناز همره گوره ته توان و رحمان د

دي غبار غم د ستا مي باندي خاطر پهخضر كي ته گمرهانو كه رهبريوي قبول در په خداي د وك چري گونديكه نظر ته پرهارونو و شهيد دكلي ما دي زړه ئې بار په غم د چه

دي اعتماد كي يارۍ په يار د مادي بغداد يو هر واړه خوني هزاردي معيار خپل په موقوف واړه همه كاردي اد ميني خپلي په خاطره عاشق ددي فوالد كه دي موم كه خاطره آشنا ددي فساد لوى زړونو هغو د جمعيتدي فرياد آه طاقتو بې د سكوت هردي فرهاد د و مجنون د چه نوم لكهدي داماد كره هنر د و عقل د عشقدي ياد چا د وگي غوندي تا و مادي استاد په گردانو شا د فوقيتدي اعتقاد هسي مونه رحمان پهدي اجتهاد نوي نوي كي رحمان

دي مراد زړه د ستا واړه خو مراد مادي فساد كه دي آسيب كه دي آفتاب كهدي اهداد هغه قبول ما ليمه پهدي ياد مي نه رگنديي را نه تا بېدي ياد غوږو په زړه د نور مي نصيحتدي زياد باندي را عاشق د نوم دي چهدي صياد د غولى نظر په عاشق ددي زاد آدم دي نه روغ اوسپنو د ه

دي انبار انبار پروت زړه په مي هميشهدي ريبار ستا خضر لره عاشقانودي ديار هر په فرياد مي السه له ستادي خونبار مي سترگو دواړو له رنگ هسيدي بار بار په كلي زړه په مي هغه هم

۱۱۸

Page 120: Da Rahman Baba Deewan

وژنى تورو په غمزو د مي دم هر چهوى مدعا په هغه د دي آسمان داكاندي سره ور جفا له سل يار كه

ن ي م ك يينوكادردي اراچ يه ت خ ئارنې ي م ك كيهدوهپرگچ سه ي پ حېشالليآچ مه س شانسهگرشردانه

ت ن گرسورهشر ك كياآشوارهخذره توه ف شابوهنوهك ل ب شديه س نه س شگهآل موي س تانبوره ت شه

رگىسووړ موره ح ناه

دي زر و سيم په مستغني كه دار دنياوايي ته ان و آور زور به بيهودهكي جهان په يم زه چه وايه مه هسيكل پيغمبران وليان ئې ني نيشي پيدا كي په لعل يو قدر دانه جودرومي پسې ور لكر چه وي بادشاه يودي تفاوت په سى خداي كي پيداكا نظر وك ته رفتن و عمر د كهته يار و وي ايى زمكه په سر ئې چهكه مه اوو ډيرو د ما تعجبغاړه په كه مه خداي ئې خرقه يار د

دي سر تر پاي درازۍ ډيري له دي زلفيدي نبات يا شكر يا دي حيات آب دي لببلندۍ له رسيدي شي نه وك دي ته قد

دي بار منت سترگو هغو په زړه مي الدي اخبار ستا كي ئې باندي ما په چهدي اعتبار كله هسي دا رحمان د

مهچ ك نال ا هي ظ دي ارداپ هنه ك پيخدي روارروسهپازب ديمپل ردارزچ يه م شنبهقردي رارگا ن گورگوره ن سو ن دي ارديربا بورب غ دي ار

ع ل ووړ دگزربهشل يىوارل ه مك ن سرا دينره وار

يويلهچ ف ئلبېباردي ردار

دي هنر خپل د گنج خه و هنرمنددي زوراور و هر كه سي دنيا ددي سر پاسه د سر د خداي كي پيدادي پيغمبر او ولي سي هر چه نهدي غر كاو تورو د واړه جهان نوردي لكر پسې سي يوه هر په نهدي برابر واړه جهان چه نه هسيدي ديگر نماز د آفتاب چه وايي به دادي نمر لكه ختلى باندي آسمان پهدي گوهر كي بحر دا په موندلي مادي قلندر تلي دستار كوږ رحمان

دي صنوبر په خورې لتي بنفشې د يادي بهتر واړه همه تر شوم غلط زه خو يادي پيغمبر د خاته وته معراج چه ولي

۱۱۹

Page 121: Da Rahman Baba Deewan

كه تول په سره سپوږم نمر او ايست ستا چه مايكسانه ووري چا هر په آسمانه له اكيباندي تخت په كه متمكن وك ئې چه دي بختك پريشان د قصد باندي زلفو په دي چه بادشي عبدالرحمن نوم دي چه شي سى به هلهدولته له ميني د رخسار زي اوي سپيني

دي لور په ستا د كې مي سترگي دواړهطمع په ستا سترگو دواړو د كنوليكي زړه په وليده تركو د خيال مي چهدپاره ستا ك ناز رقيب د قبول ماكه مه گمان هسي دا باندي رحمان په

دي شور هسي كي سر په مي غمه له ستاسترگو تورو د جادو په او افسون پهوايي راته وچوي غمه له زړه مي كهشه معلوم را كي بيمارۍ په هجران دغمونو د شوه كور مثال په دنيا داشي خپل به نه دي خپل چا د نه جهان داومري وك كي پوروړيو په مرگ د چهكيم مالمت عاشق په رحمان كه

ږدي قدم ما دلدارۍ په دلدار كهكي را بوسه منته بې كه لري ايمهربانه بويه شفيقه معشوقهخلقو له رخسار زي دا لرم پ هسيكل جنت د گلونه وته ما و خدايكا نه سترگو مستو له وك دي ماه هيموندلي چا زحمته بې دي نه راحت

دي نمر سپوږم آسمانه تر كي ميزان په تلليدي گوهر كي صدفو په شي واه په پرخهدي جگر پاره پاره سره خار په غم د وكدي سر په واړه جهان د گردونه ئې كهدي زبر و زير لوستي دي كه ئې ه په سي اوسدي زر و سيم عاشقانو د دا رحمانه اې

دي شور آب په فراق د ډوبي مدامدي كور په كور نيولي مي ته لور هر ودي نسكور وته زړه و مي كسي دواړهدي ورور او خور كي جهان دا په زيان و سوددي نور هغه غليي ه نور په تا بې چه

دي الهور د هر سر په مي ميشت گويادي تور عالمه جمله له مي زړه خرابدي نور ال گه مه دغه هجر د غمدي مور و پالر د آزار مي اخيستي چهدي كور هغه نازيى كور هسي په چهدي زور په چا پريود رضا خپله په چادي ورور او زوي پوروړيو دواړو ديدي پيغور دا كي قبول سترگو په ما

ږدى حرم د الري په قدم هر گوياږدي كرم خپل د منت چا په كريم كومږدي حاتم د اسم ان په چه قارون نهږدي پنهم پ خلقو له وك چه زر لكهږدي غم د باندي زړه په مي داغونه کهږدي سم الري په قدم چه دي مست يو كومږدي مرهم صورت روغ په چه دي طبيب كوم

۱۲۰

Page 122: Da Rahman Baba Deewan

شرميم پوري صنم خپل تر گور هر زهرسيي نه عقل د الس ته آسمان والسه له يار د گم تاج ئې رحمان زه

دي غلول واړه كارونه دنيا دشوه نه پاتي كي جهان دا په مزه هيپوري چا هر په شته غوو د غوږ پوزهكي كندو په وي دانې كاسې دوه دي كهكې شمار چا د عيبونه دوه يا يو ته كهكا نه اثر ناصحانو د نصيحتپوهيم نه دي همدمان اهل نا دا

دي جام كي الس په دلبر مي نگه د چهدارو دنيا د دنيا وي كله مدامسپهر د دي نيلي پاي رخ هارون دسوري د دي مثل په چاري دنيا درويه خنده ده ايسته صبح ئې كهكي ماه په نه شته آرام كي مهر په نهرحمانه ده چري دنيا په غمي بې

دي صنم بله و خال مشکين و رخسار سپيننشته ئې باک شه پ زلفو په مخ دي کهشنو سرو له رخساره له زلفو له ستاکا تجلي غاونه دي کي دهن پهدي غمزه په ستا غوڅ زړه ما اوس چه نهچشم سيه گوري نه ته چا ژړا بېرحمته بې موندلي چا دي نه راحتبرکته له تعريف د حسن د ستا

ږدي صنم خپل د پو په سر چه برهمنږدي قدم كرسي عرش په چه دي عشق خو داږدي ستم د و جور د سر په پن مي كه

دي خپل مي چه كه مه هيچا په گمان دادي كول پوري اوبو په سوري يخ ددي باطل غواړې غوږ پوزه شرم د كهدي بل د چه وايه هسي شامه له پسدي سل ستا چه وايي ته تا هسي به بلدي كول خوشي ميني او سې ددي گوگل په پني رحمان د موچ كه

دي غالم ما زمانې د اورنگ نندي مستدام ئې دولت چه عشقه له بېدي بام د سر په دو ئې چه دوكا به ودي مقام ه سوري د مخ په آفتاب ددي شام پسي صبح هر په هسي ئې بيادي آرام بې يو هر راغلي دنيا پهدي كدام ويي را وك دي غم بې يو

دي همدم سره ناست اياز و محمود يادي تم تور په پي هم اوبه حيات ددي صحبدم و شفق شام شوي پيدادي شبنم د کي غنچه په غوي يادي غم په سره قديمه له غوي چاړهدي نم په جوي د غوړيده نرگسو ددي منقسم دواړه وفا و جفا ستادي عالم په کوکي شعر د رحمان د

۱۲۱

Page 123: Da Rahman Baba Deewan

دباندي نه دننه شي نه اي مي چهتاندي سوزي کبله له وچو د تلخاندې غوندي صبح کي غم په ما تهآويزاندي دي مخ په دي زلفي لکهسپاندي لکه واړه اندينې دنيا دالندي پو تر شي همه ئې غمونه نوروړاندي ما له درومي لوري په ستا د بياکاندي چاري هسي رحمان په يار د مخ

دي نادان كه دي دانا كه دي نه م دي ستادي حيران وته قامت لوي دې ستا زړه مي هسيدي زندان كه دي گالستان چه هي پوهيم نه

ديا جهان درست په رسوا نوم رويه له ستا مي وس

دي نشان هم دي نام هم لره عاشق چه دي عشقدي نمايان عاشق د سبب په واړهدي عبدالرحمن جهان درست عبدالرحمنه اي

باندي ما په شه غلبه هسي دي غمشه عذاب په خلق نور مي نه زگيروو لهژاړم غوندي شمعه کي غم په ستا د زهدي آويزان هسي لوري په ستا مي زړهسوي کي اور په اندينو د ستا دي ماشي ور سي په غم لوي چه دي دستور داباسي جار تا له نصيحت په ما چه هرډکي وچ په کا ه چه گوره لنبه سره

دي ان خپل دا اچولي ته لمن ستا د ماشوه فراموش واړه همه مي لويي كي سر خپلگلو د كه كم گلستان د سير كه تا له بېكي جهان په وم نه عاشق چه زه پياندم چانقشه و نام بې مجنون د شوه تير همزولي ډيرشه افسانه چه نه پروا دي چنجي كوم تر لوييې دانا كه گوره نظر په ان خپل د واړه

۱۲۲

Page 124: Da Rahman Baba Deewan

دي گلستان ذكر فكر په ستا مي زړهيم مند بهره هسي غم په هجر د ستاوك زړه په زخم عجب مي كتو ستاواخيست وينو له زړه خپل د مي رنگ هسيخونونه كاندي مار زلفو د ستا د كهشي وايه تريخ و تلخ و هر كه كندننده زورې كم جدائى تر آشنائيشي ليده آسمان لورم په نمر لكهپيي كله فانوس په شمع د نورنشته حجاب د بوي كي مخ په ستا د كهكرې كه هسي چا دي زلفي رنگ طاؤسليدلي چا وي نه حسن به پردې بېشي نه مونده آسانه غوندي غم اديدريغه هسي وي زمان هر په وصال كوهشه مشكل چه مالقاته له ستا د بېغمونه نور شو آسان راته دا په همشم نه بيرته دره له دي به نفس يوكا نه پرې ويسا هي صبر د قافلهنشته زلفو د ستا سروسامان كهك پريشان مخ په گيسو تور چه تا لكهوي و سالمت رحمان د به خاطر خوار

دي بيان دا مي خداي هغه د نامه پهبادشاهانو ؤ جمله د دي بادشاه هموي مشكل وته چا هر و چه كار هغهخيژولي را آسمان په شي آفتاب وكغوړولي شي حجاب مخ په نمر د وككولي پيدا مهتاب شي كي شپه په وكاسمانه له شي يستي پرې اكي يو وك

دي خزان د پاه غمه له ستا مي تندي روان رود جوړ مي كي سترگو په چهدي خندان هم بهيي ترې ويني هم چهدي جانان د شكل په راته درست ان چهدي جاودان عمر ني موندلي مادي آبحيوان مدد په لبو د ستادي كنعان درست مصر د بوي په معطردي عيان كي حجابه سل به محبتدي نمايان كي پرده په عقل د عشقدي نهان چه وايم لي ډيري له زهدي شان و په رنگه و په ئې موي هر چهدي گمان تش شي ليده چه وايي وك كهدي بدخشان د لعل وينو خپلو په سوردي زمان هر په هجران د چه غم لكهدي آسان باندي ما په واړه مشكل نوردي گران هورته په حد د راته غم ستا چهدي جهان دا په باقي نفس يو مي ودي ويران زړه د منزل مي غمه له ستادي سامان بې و سر بې ما زړه هسيدي پريشان پسې زړه خراب هسوي مادي زنخندان چاه په ستا ئې گذر چه

دي سجان كي نومونو په ئې نوم يو چهدي سلطان سر په سلطان يوه هر د همدي آسان وته ده و واړه كار هغهدي آسمان په خيژولي را آفتاب دهدي پنهان كي ابر په نمر كي پ دهدي تابان ماه كي پيدا كي شپه په دهدي باران باندي مون په ده كي نزول

۱۲۳

Page 125: Da Rahman Baba Deewan

ماشي يوه په نيستي روح شي وككولي ور گلو د رنگ شي سنگ و وككولي پيدا گل يو شي خاورو له وككولي پيدا گوهر شي سنگه له وكرسولي ته مخلوق هر و رزق شي وككولي ور شي ايمان لره بنده وكختلي شي ته آسمان و زمكي له وككولي شي خبري سره خداي له وكشي زين آسمان د توسن په دي ايو وكقيامته تر پايي ږيره سپينه په وكشي نه هيچا په كار هغه شي ده په چهك پيدا گوټ كاو د ئې كي اوبو پهلگولي دي سر زمكي ئې سجود پهوالړه ورته قيام په ونه هردي مشغول ده د تسبيح په واړه همهوايي حمد كي درياب په ئې ماهى هركې ثنا ده نه هيچا ئې حق په حقپيژاندلي دي نه هسي مخلوقاتودي نه موندلي سي هي ئې پايان حدشته نقصان ئې نه زوال ئې نه زيان ئې نهشته مكان ئې نه مثال نه مثل ئې نهگمانه بې شكه بې وگه ئې پاكشي ليده نه ويني سترگو په وك ئې نهشي نه ليده شي نه ليده وايي وك كهجهتونو ؤ جمله له دي منزهگوره راشه صفتونو زرگونو له

دي گلگون دي نه تور حرفونه عشق د ستاميو له عشق د خم هغه شي نه به تش

دي جهان تمام روح په ده كي ژونديدي ارغوان د رنگ وركي سنگ و دهدي گلستان كي پيدا خاورو له دهدي مرجان در كي پيدا سنگه له دهدي رسان روزي مخلوق يوه هر د دىدي ايمان لره مؤمن هر وركي دهدي مكان دا وركي لره عيسى دهدي شان دا په كي مشرف موسى دهدي سليمان د تخت هوا په ده اييدي احسان دا كي باندي خضر په دهدي ناتوان پوري توان تر ده د توانا هردي مكان لره اور ك په وركي دهدي آسمان سره ركوع په زوړند ئې همدي زبان سره تسبيح په ئې گياه هردي انسان كه دي پيري كه دي ملك كهدي خوان ثنا كي چمن په ئې مرغه هردي بيان دا شوي واقع هيچا له نهدي ان خپل د قدر چه خه ده لكهدي پايان بې بحر هسي ئې معرفتدي نقصان بې زواله بې زيانه بې ديدي مکان بې مثاله بې مثله بې ديدي گمان چا د شك چا د چه هغه لهدي نمايان چگونه بې چونه بې اودي عيان وته چا هر و وايي كه اودي ودان باندي ده په جهت هر بيا اودي عبدالرحمن صفت نيم كي ئې چه

دي خون جگر په نوشته چه دا په هغهدي مجنون د و فرهاد د خاوري ئې چه

۱۲٤

Page 126: Da Rahman Baba Deewan

دي فاني واړه همه چاري دنيا ددي نه الله دي غمزو د ستا مقتوالننشته خه زلميو بها هي ئې چهكا گدايان كي دم يوه په بادشاهانشه قبول مگر خوناب زړه د رحمان د

دي يو واړه درې قمر و شمس يار د مخشكرو په و شهد په لرم نه حاجتيم پروت پاسه د بستر په ياره بې كهكم نظر وته ديوار هم و در ئې چهكه مه خبر هيوك هجره له يار د خدايراشي باندي را كوې د ئې غبار چهجهانه له درومي سي چه دم هغهكا قلندري رتيا په چه قلندرهيوك زمكه پردۍ په شي نه دي وروي آشنا دي نه يار يو كي په نه دي چهجوهريانو نابيناؤ د دكان پهكمانو حا ظالمانو د سبب پهته رحمان و ستائې ان كه وشوه غزا

دي دين د خو دي كار ه كه كي دنيا پهبحره په شي ئې ديانت او تقوى چهكيود كي خوله په خوند هسي مي قناعتكا بادشاهي اوانو بې هاتيانو بېالسونه كا پورته حاجت د خواست په چهكي دنيا په كا كهتري قبوله چهته ژور و درومي اوبه لوړي د تللده مرتبه كسارانو خا د كساري خاآسمانه تر ورشي كه سر سركو د

دي افزون ولي جفا و جور ستا د دادي بيرون را زمكي له كفن سره په چهدي قارون د گنجونه سكه دي نه جونهدي گردون د فسادونه ليدلي مادي گلگون پرې دلبرو د مخونه چه

دي يو واړه درې صنوبر و سر و قددي يو واړه درې شكر و شهد يار د لبدي يو واړه درې بستر دا خاوري و ناردي يو واړه درې در دغه و بوستان باغدي يو واړه درې خبر دا قتل و تاختدي يو واړه درې عنبر و مك غبار دادي يو واړه درې زر و سيم خاوري توريدي يو واړه درې قلندر و سلطان خاندي يو واړه درې مبصر و كر و كوردي يو واړه درې بر و بحر هر هغهدي يو واړه درې گوهر و لعل مهرې خردي يو واړه درې پاور و گوواوردي يو واړه درې خر و گاؤ و هنر بې

دي آفرين ؤ كننده په كار دې ددي قرين ستوري سعادت د هغو ددي انگبين كي دهن په مي وك وچ چهدي قالين ئې كي وكر پوزي زاړه ددي آمين پرې ماالئكو د آسمان ددي يقين باندي بهترۍ په هغو ددي كمين و وركي كمال تعالى حقدي سپين ئې زړه وي خيرن ئې زړوكي كهدي زمين زير اى ئې پس وري دوه په

۱۲٥

Page 127: Da Rahman Baba Deewan

كا لوئې او كي سر په وي ئې يوه كهشي باله سى سي د ئې صورت كهنشته دنيا د متاع خه رحمان كه

پريودي دنيا الس په الس هسي دا چهدي سيالب ئې مرگ پل مثال په دنيا داشي گونده سره وي نه واده ال زلمي جلداخلي شوې كي دنيا په چه قافلېوي آسان باندي هغو په به سفر داوي اوده وقت په كا ارمان وقته بې چهكم هغه زه خويى يار چه شان هر پهايي سر په دي تاج لكه مي غم يار دپوهيي خود عاشقانو په معشوقېنه مست له شي خبر ئې كه ميخواران

دي مه واړه معلوميي چه ژوندي داتوري دا دي خاوري كي مخ په باد د ياكم زړه په چه وري او شپې عمر خپل دكې ه ئې به اوري ويني، كه غافالنوي نه خبر معرفته له خداي د چهدي خبر خداي حاله له زړه د رحمان د

دي ه بوستان يم وصال د ستا بلبل زهديواره له دره له ستا شي آشنا چهتيغه له ستا شي شهادت ئې روزي چهشي خم زلفو د ستا زړه د ئې مسكن چهشو ه تا له غواړي بوسه كه بلهوسكا قدم خپل تر وجود خپل الندي چه هركم فرياد آه ژاړم غمه له ستا چه زه

دي لعين لري نه لياقت رحمت ددي شياطين دي نه سى كي معنی پهدي خودبين نه و خودراى نه چه دا شكر

دي مو پوري ان په چواچندڼ هدي ايو پوله ه كي مخ په سيالب ددي خرخرو په مرگي د چاري رنگ دادي لو د چه معلوميي هسي هم بيادي توو د زيرمه په پخوا كوچ تر چهدي وكو د ږيري عالمو هغو ددي پيو په صاحبانو د خپلولدي پو تر الندي همه مي غمونه نوردي و د ني عاشق د ه دلتهدي و د شراب ميخانې د رحمان د

دي نه ه چه وايه هسي هم دي ه كهدي واه وچ واړه كي مخ په اور د يادي اوبه گويا سيند د چه درومي هسيدي اوريده نه ليده نه دي خوب ئې دادي اوده هم دي بيدار كه واړه هغهدي ه غمه له يار د ئې كي زړه په چه

دي ه گلستان نسبت په وصل د ستادي ه رضوان د روضه په ئې انتظاردي ه حيوان د چشمه په ئې احتياجدي ه دكان عطارو د ته هغو ودي ه نادان كاندي ويل رنگ هر رنگ هردي ه آسمان شي قدم تر الندي ئې عرشدي ه باران دي چکاره رعد و برق

۱۲٦

Page 128: Da Rahman Baba Deewan

دي هير مينه په ستا هسي جهان انكه پوه مي ل ته ما و گورې نه چه تهنشته ستا د مهر كه يم صبره بې زهيم مقتول زه قاتلي دي سترگي ستا كهحاله له پتې ه مي ترو وينې مي چهغاړه رحمان د رس ستا وايې چه هر

دي نه خواب په و خورد په نظر عاشق دكه مه عقل په هنر خپل په نظر تهكاندي دنيا د حساب سره يار د چهشي نه ارباب كي عاشق په عاشق چهياره خپله له كوي منع يار چه هربويي حجاب ئې عالم نور چه حجاب دامخه له يار د سوى هم دي ثواب كهو خوب په يوسف زليخا ليدلي كهغواړې مراد كه كي مخ په ونيسه صبرياره له دي كي بوسې د سوال رحمان

دي نه يار ه دي وفا بې چه يار هغهدي تا و ما په دشوار يندل سر د كهخوبه له كاندي بيدار سى اندينهدي وصال لره عاشق دي عمر ه كهشي بير و تير كي نبل په چشمانو دكا ه ئې به شي پالر زويو سلو د كهكاندي عاشق په ناز هميشه معشوقې

دي نه نگار دي وفا بې چه نگار هردي خوښ مي خلق مست ميو د تلخ پهلري بله دي داري دنيا دينداري

دي ه جهان دي ه ان چه پوهيم نهدي ه نقصان و ضرر دي كي كار دا پهدي ه گمان كي زړه په دي دواړو دې لهدي ه ارمان كي خاطر په دي نور وايهدي ه بيان د احتياج عيانه لهدي ه ناتوان د حجت ته تواناؤ و

دي نه باب بل دره له يار د بې ئې مراددي نه اسباب كي عاشق په اسباب دادي نه حساب عاشقانو په هي دغهدي نه ارباب وي ارباب جهان درست د كهدي نه كتاب عاشقانو د كتاب دادي نه حجاب ميانه تر يار د ما دادي نه ثواب په كار دغه گلي مادي نه خواب په ليدلي دي ويه په مادي نه شتاب په كار دغه كي هيچادي نه واب موندلي ني هي ئې ال

دي نه كار ه دي بقا بې چه كار هغهدي نه دشوار دي كار سهل كي عشق په دادي نه بيدار دي بيدار كه انديشه كمدي نه شمار په عمر د عمر هجران ددي نه اعتبار زمانې د اعتباردي نه كار په ه پالر د زوي وقوفه بېدي نه آزار ياره خپله له هي رحمان

دي نه گلزار وي نه گل چه كي گلزار پهدي نه خار لري گل د بوي چه خار هغهدي نه دنيادار ديندار هي ليدلي ما

۱۲۷

Page 129: Da Rahman Baba Deewan

ده عاشقي کي جهان په دي زوزگار كهوي نه محكم كي زړه خپل په ئې تصديق چهوي غبار غم د يار خپل د چه زړه هر پهك نه ه نور عشقه له بې كسب به چاكا نه سره هيچا له وفا معشوقهشي مونده داد په خداي د وصال يار خپل ددي معشوقو د منت باندي رحمان په

دي نه شان په زخم د ه زخم عشق دپوهيي سره معشوقې او عاشقانده حيراني گورې كه ده نه عاشقيكي عشق په ويي را وك دي عاشق يوووري گريوان په عاشق د اوي همرهك گران عاشق په مرگ ئې چه دي هجران دادي بد سي د ان په كه غمونه نوردي تير حده وله تا كه اور د دوزخ دعقل كم كي عشق په وك شي باله چهكم نظر وته جهان زه ياره بې چه

دي نه كه دي سوي اور په دي عاشقانكي عشق په واړه هجران د زحمتونهشي ويل مال و سر يو خو كي دنيا پهغشي بو د لينده په ورو د تلچوي غمه له زړه ما ئې مدام چهعاشقانو د احوال وگوره راشهكاندي ته يار و نصيحت چه ناصحانوي ماليكه ايٴست په كه ايٴستهرحمانه وهي نارې پسي بلبالن

دي نه روزگار ه روزگار عالم نور دې ددي نه اقرار ه اقرار ظاهر خوله په دادي نه غبار دي رحمت د ابر دغهدي نه آظهار ته يو هر چه دي گنج باريدي نه خريدار رخت دې د يو كوم گهدي نه اختيار په هيچا د مي كار دغهدي نه بار منت معشوقو حسنو بې د

دي نه آسان و سهل ير په زخم بل ددي نه عيان ته عالم نور و راز دغهدي نه حيران كي كار دغه په سى كومدي نه روان اوو د مخ په رود ئې چهدي نه گريوان دي سيند يو چه وايې به تهدي نه گران هي درومي خه ور ان هم كهدي نه ان په هيچا د بد تركو د غمدي نه نيران د بيلتانه د برابردي نه نادان دي هويار ډير عقل كم دادى نه ودان دي ويران چه وايم رحمان

دي نه كه دي الوي اور په عشق د ستادي نه كه دي ولي وته ما و تادي نه كه دي بايلوي تا په ما دواړهدي نه كه دي كلي را باندي ما په تادي نه كه دي پيچوي دي زلفي توريدي نه كه دي كولي تيغ په عشق د مهدي نه كه دي شوي مين هم دوي چريدي نه كه دي روي زړونو وكود پهدي نه كه دي شوي گلونه بهار د

۱۲۸

Page 130: Da Rahman Baba Deewan

دي سينه په غشي بو د ستا مي خايي وي باندي مخ په يار د مخ ئې تليم شيدا تا په ورځ نن زه چه نه هسيكي آسمان په كا برينا چه ستوري لكهكا پرهيز ئې آهه له چه وايم درتهوي نه لنبې سوزاني رخسار ستا دا كهته چا و گورې صبحدم په سم به هخونريزي خداي كې پيدا چه سترگي هغهشومي ئې خو مومي شراب چه شرابيانشه رنگ وينو په گر خپل د تمام چه

دي خداي سي د مدعى و مطلب كهكا غ بله و كي رحلت په كه مسافركا نظر وته حقيقت و سي كهكه تور ئې وك و سپين ئې وك دي بخت خو دانشته زاغ د و هماي د چه فرق لكهكه مه كار په گرو كاري د نظر تهكاندي تماشا جهان د چه سالكانميانه له وباسي پاي و دست خپل وك كهنشته بدي و نيكي جهان هغه پهكي كار دا په يم نه يوازي رحمان زه

دي گداي در د ستا چه صورت ظاهر پهشي گلستان د رونق غوندي بيد مجنوندي ناالن غوندي حرس دي غمه له چهوركا سترگو تورو و ستا د زړه وك چهشي خم زلفو د ستا زړه د ئې مسكن چهكا نصيحت ته ما و وويني تا چهدارانو زر د اشنايان دي دار زر كه

دي اينه تر وتلي مي راپوري پوردي آئينه زنگه بې چه زړونه هغهدي ديرينه كي زړه په مي غمونه ستادي نگينه داغونه ستا مي ر پهدي پشمينه كونه پوشا چه هغو ددي نينه سوي تور ما كسي وليدي شبينه مستي مي په سترگى دي چهدي كينه په او غضب په غضبه بېدي ادينه په اختر په منع كلهدي رنگينه كه خبري رحمان د

دي رهنماي ژونديو د مي هر هردي دراي لره آلود خواب ئې آواز هردي اي په مو د ناست واړه خلق ژوندىدي هماي هسي زاغ لكه عين گهدي گداي د و شاه د دليل دغه همدي فرماي كار په موقوف واړه همه كاردي آراي جهان مطلب ئې جهانه لهدي پاي و دست دستو بې د پخپله خدايدي سراي دا په طالبانو د مطلب هردي واي واي پسې يار په يار د هميشه

دي خداي كد ؤ جمله د كي معنى پهدي پاي پشت سريه غمه له ستا ئې چهدي رهنماي گمرهانو ؤ جمله ددي اي الندي د محراب تور ورو د ستادي هماي د سوري په ناستي هغو ددي راي خود چه شكه بې كوه مه پرې شكدي خداي تكيه آشنايانو د رحمان د

۱۲۹

Page 131: Da Rahman Baba Deewan

دي آدمي ته نظر و خلقو د كهكا داخل كي سپيو په يار ان چه هركا نه غم بې غمه له يار د خداي دي مايم خوښ هره زيه كي غم په يار د زهوايم وته وصل و يار د ژوندون زهدره له يار د كوې منع ما چه تهكم شيدا باندي يار په ميني يار د زهراووست لره هر ئې مجنون وحشي چهزرو د جام په ي اوبه كه داران زرنازيي تخت په ډهلى د كه زيب اورنگشي مسافر ووزي كوره خپله له چهگي سره خاورو له شي خاوري ئې چهده ورځ روا آشنايانو په شپه تورهشناختو كم د غوږ پوزه سترگي دي نهكه خالص غمه له دنيا د ئې عاشقانكي زړه په لره عاشقي د حب چه هركي شفق په شي ليده چه دي هالل دامومي ني رنگ ه بهره به آشنا ناپوهيم لره قربان مي ربوېشي نه ليده شي باله باندي نوم په چهپريوزي كي په خلق ئې دود په خط د چهكا جفا كه يم خوښ ياره له رحمان زه

مرۍ كې سوري باندي را عاشقكي ر په وي عق د ئې به اثر هوكاږي زړه مي پنجه په مژگانو دوي نه ه نور غمه بې ئې به غلوفهكي را هم لره ما سبق صبر د لكم ور كي الس په كووال د دي ه خداىه

دي سپی كوې د معشوقې د عاشق خواردي سی چه وايم ورته به هاله ترودي ورانی لوي كي عاشق د ملك په دادي پسرلی دي نه خزان خزان ما دادي ژوندی ژوند په دوزخي يو هر گهدي بريالی دره له يار د در يو كومدي دى واړه يم نه زه گي ما وك كهدي غوندی هسي زلفو د ليلې ددي كنولی خاورو د خپل دا خوښ مادي ډهلى لره گداي هر خونه خپلهدي مريی كه دي ساهو پيژني ئې وكدي نمسی نيکه كوم چه زده چا د ترودي وږمى تور اشناؤ نا په ورځ روادي سورى سورى ديوال يو كي معنى پهدي غمى بادشاه سليمان د عاشقيدي زلمى هم وي ساله صد قطع په كهدي وى سپين اندامي گل د الس په كهدي غورزى پسې آشنا په ئې مدام چهدي سوى زړه باندي ما په دي كي چه دادي اپيرى حوريا نر چه معلومييدي كوهی الندي سبزي تر ئې زنخداندي تيرى و كا وفا كا نه جفا كه

مرم تر ياره بې درومي نه مي هياپيرۍ كيني چه سر په هغو دزمرۍ كې سترگي مستي تركو د خدايكرۍ چا خوبانو د كاندي چه هرلرۍ طاقت دغه وك كي عشق په كهتورۍ لكه غوي مي ورځ شپه چه

۱۳۰

Page 132: Da Rahman Baba Deewan

والړه شوه تبه نرۍ مي صورت پهغواړم ته طرف كوم دالالن وصال دپيي كله فانوس په شمع د نورجونو هغو كم نري زړه په رحمان زه

دي اسرې وته دنيا و كي چه چانازيي كار په دنيا د كه نادانخلق هغه كا محبت خدايه بې چهږيري سپين وايه مه وته ږيريو سپين وزنانو د دي ۍ چه وايه هسيشي مونده ني بهره ه نه فيض نه چهرحمانه كوه مه دنيا د زخيره

دي ولې باندي مخ په مي غمه له ستايم نه قارون يم موسى پسي تا په زهكي ما په دي تا لكه كوډي هغهكې لنگ پسي در مصلې چه ما لكهالوتي را دي نه وفا د ستا هم بويكا نه عاشق د زړه په اثر نصيحتشي شهيد تيخ په عاشق د رحمان كه

خورې زر و سيم د غم گۍ هره په تهووزي سينې له خن يو دي به عاقبتوايه راته كې طاعت كوم ئې عوض پهكا افطار پهر لورم په روژتيورسيې كماله تر له يو كهنگه تر شي دي ننگ و نام د يه كهدي قاتل زهر هم قند وله هنر بېرحمانه كه نخل صبر د زړه په نهال

نرۍ كي توري سترگي دواړه چه تاكچرۍ په هجران د شوم بندي چهنرۍ جامې خيال د واغوستې چه تانرۍ دود په ويته د وي مال ئې چه

دي ايرې خاوري همه سر په هغو ددي مسخرې وشتي دا وته دانا ودي خرې ې او خره واړه ئې نارينهدي گوارې د طفالن واړه همگيدي قرقرې كي دستار په ايي ئې كهدي بهرې بې و فيض بې واړه همگيدي ذخيرې خاورو د واړه همه دا

دي ولې چه حاله له وپوته مي لدي گلې يا غواوغيلي مي مطلب چهدي ليلې باندي مجنون په كي كلهدي مصلې كي لنگ هسي ملنگ كومدي تسلې كي خپلي پخپله مادي مسئلې ډيري ما يادي گونديدي دلې واړه همه حوري جنت د

خورې سر خپل چه وينم گۍ هره دي زهخورې نمر باندي اخ يو هر په تل چه تهخورې سحر هر و شام هر په چه نعمت داخورې پهر هر په طعام له لور تهخورې قمر لكه ان خپل د غوي به نورخورې گر خپل به كجروۍ په چا هر دخورې هنر په زهر كه وگه ئې قندخورې بر ير په و خوردار بر د مدام چه

۱۳۱

Page 133: Da Rahman Baba Deewan

مهرۍ كيدي نه شرم ئې تا له كهشه خجل پوري رخسار تر دي آفتاب چۀدي هي واړه حسن پوري حسنه تر ستاو جادوگر سترگو تورو د ستا د بېدي گذار رنگ هستي توري د عشق د ستازده ستا د لكه جويي دل او دلبريدي موقوف عشق په عاشق د واړه حسنده ادي واړه غم يار د ته عاشق ووخيژي زگير درده له چه دي دستور دا

وورى اوي مي ياداشت په سترگو تورو د ستاك بل جهان په اور دي مخ كي سايه دي زلفيخوري خون گر وك نبات قند كي وصال په دي وكك بل اوو خپلو په ما دي رخسار د ستا اورته زړه و پريوتې خياله له ستا د مي سترگيته ما كله كې نظر ته رقيبانو كلهرحمانه غلوه مه باندي سترگو مستو په ان

خورې غم وي چري هسي دا خواري غمك لنبه بله مخ ستا ئې چه خداي هغهكي سه ليمه تور ما دى هغه همكا شپه توره په مال سرو د غال خو غلپلورلي نه دي چاپيرو دي نه اصيلدي ورورۍ د او آشنائي د رنگ كوم داكه اخته خداي غمونو سل په درخانژاړم جوره له ستا د ته تا و زهكې آفرين به عاشق په رحمان د

پرۍ د حوري د و نه پ به مخقمرۍ كا شپه په زيست ويري دې لهبرابرۍ كا هسنو له ه په نيستگرۍ دم وي زده بيابان د آهو كومككرۍ وي حباب ئې مخه له چهدلبرۍ او جوي دل هسي زده چاچورۍ كه وي فرشته كه معشوقهدلگيرۍ نشته كي ملك په رضا دشاعرۍ له رحمان د وو ه گه

ستوري كي غم د شبرات په پريوزي كه دي حقسيوري په نيم وي نمر په نيم گورم چه ته چا هرتوري سترگو د سپين شو چا د ديدن وك چاگوري ته نمر چي آئينه سوزي آتش په تللوري بل په ي صورت سترگو بې مو كه شو هووري شان يو بدو و په مهر د باران ستاوري سره حكمته له دي هويار مستان دا

دورې ته لرې ناست كي دلته ما به چهپورې گوگل په ما كه ئې لنبه داتورې سترگي كه سره السونه ستا ئې چهچورې مال سرود د ما ورځ په تهپلورې ئې هم پيري ديدين په اصيل تهزورې مي ته كم ثنا مخ د ستا زه چهگورې كه كوم زار تا له ولي به زهنورې نادري گلې سل واخلې را تهوگورې ان كې آئينه په مخ ل كه

۱۳۲

Page 134: Da Rahman Baba Deewan

گي يوه شي ثنا ستا چه اي هر پهگلرنگي وي اوي به سترگو هغو داوري خبري ناصح د كله هغهخلقو جمله له عاشق كاندي مروركا ژوندي هم كا م سي كي ساعت پهوينو خپلو په تا بې گم ډوب ان زهك نزدې را واړه دي غم لري لريواخيست خوله په زلفو د ستا د نوم مي چهگروهيې نه حقدارانو د حق په هيده جهان په رگنده مينه ستا ماكم فرياد آه ژاړمه غمه له ستا چه زهوي نه نادر ولي به شعر رحمان د

كې جفا به پوري وري ابدي تركا جفا كله وفا كله معشوقېستايلي وته چا وهر دي خوي ستا مااوي ما دي خصلت دغه ستا د چهدلبره؟ رسي نه باندي را الس ه ستادرومې رضا په اغيار د چه دا په مرموي نه ليدلي هيچا به عمر درست پهكيم چه پريدې كي ك په رنور ماكې خندا سره رقيب د غاره تر السدركم خوله به له سبا وايې بيگاه هر

كې ناب مي د هوس چه كي پيرۍ پهغواړې خداىه له عنايت طاعته بېوكاږې توبې كوې گناه دانستهاورې خداي د ذکر چه غوږو هغو پۀوايې ثنا و حمد چه شونو هغو پهكې نه باندي ور عمل هي وكې علم

مرغلري و در هلته شي مهرې خرمنتظري وي رخسار گل په ستا چه هرخبري خوږې خوږې ستا اوري چه هرمروري شه مه هيچا له معشوقېگري سحر خوبانو د دي طايفېشكري په شهدو په وك كا ډوب مي كهلري راته ك حجاب دي مخه له چهلكري توري بال د شوې پسې رامنكري وړو په زړه د ما هميشهنغري گواهي رگنده رنگه دا وليسندري هم وي ډول هم كره رقيب دنادري غوندي تا د كاندي ثنا چه

كې پيدا چري هم وفا مهر به كهكې دا كله هغه كله چه بايد ميكې چا هر تر مي دروغژن چه نه چريكې رسوا جهان درست په مي به راز پ داكې سزا مي رقيبانو د الس په چهكې رضا خپله ان په ته چه دا په نهكې ما په ساعت هر ته چه چاري هغهكې خندا سره رقيب د گرزې ال تهكې شا راته قصده له ووينې ما چهكرې سبا كله رحمان په به بيگاه دا

كې مهتاب د صبح په گمان بيهودهكې ثواب د اميد اي په عتاب دكرې خواب سترگو غو په هسي بت لكهكې رباب د غوږو هغو په سماع بياكې شراب په ډوبي بيا شوني هغه همكې كتاب په لوبي هسي طفل لكه

۱۳۳

Page 135: Da Rahman Baba Deewan

كي ميخانه په مغان د يې پروت شپه پهكرزې طلب په دنيا د عمر تماموي حجاب نه شرم نه دي خالقه له

كې روزگار د گوډو ماتو په نظر كهوي نه كه او اوسه خاموش كي غم هر پهغواړې مراد كه كي مخ په ونيسه صبرشه فراغت ته قضا و پاسله رضالري سره دي كاروبار او آراديرحمانه بولې فاني ئې پخپله چه

كې نظر وته عيب و بل د مدام چهكي بل په وينې عيب دانه جو يوه كهوي غر لكه لويه گناه خپله دي كهكا الس په درته انصاف د تله وك كهشه منصف هسي دا په دي لعنت تودرك مقام مالئكو د تا و خدايشي كوږ پاسه د ان د ويته يو دي كهكيكوړي يو وي خداي په دي ندلي كهراشي ترې بيا شي الړ مكې تر وك لكهكيوزي كي الس به زر دي رت يوه كهكي غفلت په ك تير دي عمر وان دكې رنگ دي نمري دي پسي دنيا پهشي تير لول زړې د چه وار لكهشي نه چاري واني د كي پيرۍ پهوخوري چنجي وني زړې د بيخ لكهخزانه له شي نه خالص دي به باغ دغهكا نه نصيحت وك وته خواه بد و

کې محراب د لوري په مخ وري د اوكې حساب ان طالبانو په خداي د بياكرې حجاب ونيسې گوه رحمانه له

كې شمار ئې به يا حساب چي دي نه همرهكې آزار به دوست اد به خاطر خواه بد دكې تلوار كه كې نه و هي به تلوار پهكې خوار به ان وايې ه نور ه نور كه اوكې كار كه وكاږه كاروباره له السكې اعتبار چارو هغو په ه بيا ترو

كې خبر نا ولي عيبه خپله له خدايكې غر لوي ئې به عيب دانه جو يو هغهكې وزر مچ د غر به حيله حيله پهكې برابر به آس بل د او و خپلكې گذر وته باطل و حقه له چهكې خر و گاو پخپله صورت خپل دا تهكې مرور خدايه له ساعت هغه انكې نمر لكه كي جهان په ئې نمايانكې سفر لوي هسي دپاره دنيا دكې زر رت په عبادت د خروار خرڅكې محشر د زيرمه ه به كي پيرۍ پهكې قلندر و درويش ته خلقو و انكې سر سپين په ضرورته له توبې اوسكې اختر ه به عاشورې د ورځ په تهكې ثمر و اخ ه به عمر تير دا پهكې سكندر د سد ورني چاپير كهكې باور كه دي شريك غم په ستا رحمان

۱۳٤

Page 136: Da Rahman Baba Deewan

وگي هغه اميد نا كه مه خدايهكم نوميدي ولي زړه به رحمه له ستاكا نام خپل د هم ننگ سي نيمگي داشي نه ليده كي بزرگي په دي بنده هيشومانو د دي شوميت واړه همه داگرزي سودا بله زره په ئې تا بې چهكيدي راستي د قدم الر په ستا چه هر

ستي زړه په يم ناست السه له آشنا دژونده له شي پويكي طمع ئې ژوند په چهوي وصال په عاشقانو د ژوندون كهك تريخ را هسي جداي مي ژوندون خوږشه اور محبت خس مثال په صورت داكا برداري بار اوښ لكه به عالج اليارانو تپو ورو ورو ئې احواله له

كې رنگ جامې سپيني دا پسې تا په ماشه نه و خاطر سنگين په دي اثر هيشي ه وکي نور په دي به سوزي دلبوله دروغژن هاله ما كي عشق په تهغمازي دي كي عشق په سورې نارې داده الر سپينه ته معشوقې و عاشقيشې خوا يو ته نظره له مي دم يو چهيې افسانه خلقو د سره خوي ه پهپوهيم نه دي ناست نگه له وك دي دا

كې احسان په نرم رقيب د زړه خدايهدي بيلتانه د اشنا د چه درد هغهدي سخت اوره تر تيري چه هجر د غم

كي كرم په ستا د وي ئي اميد چهنومي نام په رحيم د دي ان دي چهگي نيم يې نه هي په چه يې خداي خو تهوركي دي نه آزادۍ د خط تا وستي يې نه زيرمه په چا د ته گهوگي رسي نه و به مقصوده ترپوروړي ئې رحمان زه وي زيان ئې كه

وگي رخت د دي نه پكار مي فلوس پهكي پرې سر ويريي باندي ه به نورمي روايت دغه په يم مهجور زهنغي را شم نه دم تلخ له غم د چهخسي كاندي ه كي مخ په اور د تروپي عشق د شه پيزوان ئې پوزه په چهكي خطا دي وار رحمان د بيلتانه

كې ننگ و نام د گمان ما په بيا ال تهكې لنگ پسي در مصلې مي و هر كهكې جنگ سره مخلصه غوندي ما له چهكې ملنگ غوندي ما هسي هم بل يو كهكې پتنگ ير په بلبل د به تل گهكې گنگ الر سپينه دا وته ما و تهكې تنگ باندي را لحد لكه جهان داكې سنگ زړه په بخته كم له ما خدايكې جنگ په سره رحمان د خبري چه

كې سان يك سره ما له يار ياره له ماكې درمان په وصل د ئې رفع و دفعكې امان په امن په مي غمه دې له

۱۳٥

Page 137: Da Rahman Baba Deewan

دي مشكل ډير چه عاشق د بار و كارميانه له يار د ما كه لري حجابدي مرتبې نوري چا نور د مطلب كهگوري ته خوا بله و عالم نور دا كهالري هغې په ورم لره يار چه زهواخلې خه را معصيت د تاريكيكيي ه زړه ئې پريشان په ما چهكي گستاخي راشي چمن په ما چهپريوزي سره تر منكر د آخاده چهدي غمزو د تركو د چه عشق هغهشي معطر افغانانو د كشور چهوي خوشبو هسي نافې د ئې حرف هر چهلوري له يار د كوې منع ما چه تهياره خپله له ته كې منع ما به نهبركته له حبيب خپل د الهى

كې آهو د سترگي پرۍ د مخ چه تاده ادي ه ومري چا د چه گو دعاووري كاي عاشقانو د محراب پهپوهيم زه واخيست گلو د رنگ چه تامعلوميي جوره ډيره ډيره له ستاپريشاني كې زلفي توري له يو كهشي معطر قافه تر قاف به جهان درستشي نه روغ به خوړلي مار زلفو د ستادي ايسته زيوره بې دي پې و السزلفو د تار راوړې بو د سوزن له

كې گلو تر تيري شكري عشق د كهقدو و سر له مالقات وشي دي كه

كې آسان باندي ما په ما مشكل داكې عيان راته يار د مخ حجابه بېكې جانان خپل د آستانه په گدا ماكې نگران دلبرو د لوري په ماكې رهبران مي الياس مهتر خضر مهتركې روان زړه مو نايرو په طاعت دكې پريشان پسي يار په غوندي ما ئې زړهكې زمان يو عمر ئې ير په شبنم دكې زبان د توره مي ير په فلك دكې پيكان غشي هغه د مي كالم هركې خوبان د زلفي مي مصراع بيت هر دكې قلمدان په جزدان په مي بركتكې بوستان په منع سحر د باد كاشكيكې آسمان د ستوري زمكه په كوز به نهكې رحمان د رنگينه انشا ساده دا

كې جادو كه يې آهو چه پوهيم نهكې آرزو وته مرگ و ما ه په تهكې ابرو په غوه جبين د چين چه تهكې كنگو ما چهره په به زرغونهكې الهو كي اوو پخپلو ما به چهكې كشمالو كي چمن په به كستر خاكې گيسو په گه نه شا له يو كهكې پو ورباندي مسيحا د افسون كهكې باهو د پايلو د به منت هكې رفو به زخم زړگي د رحمان د

كې تو هسي زهر لكه به لذت نوركې كوكو په كوكي به ير په فاختې د

۱۳٦

Page 138: Da Rahman Baba Deewan

كا الس په در توره تيره به عاشقيشې نوشيروان به عدالت و انصاف پهشي روزي دي به جهان ير په سكندر دشي نغده ير په قند د دي به لوگي تريخسترگي برندي تركو د وينې نه وبهديدنه ه له ديار بې شې نه به روغشي بينا دي به ليمه ليچن غفلت دطبيبه كوې دوائي بد دارو داكا نه اثر عاشقانو په نصيحتدي حرام خواب ياره بې باندي رحمان په

كې نه نظر ته عاشق و ولي وليكل وران كورونه ډير حيا ډيري دې ستاشي نه عقيده دا مي حسن ډير په ستايم ضامن زه واخله مخه له پلو تهوي گذر تا په دم هر زمان هر مايې مرگ په ما دالور چه ته لكهتله تر تل يم خوښ جفا په ستا د زهوي آواره واړه دي جفا گذشتهدرومي دره له ستا به چه دي وك هغهختمه لره خلقو هغه ده سنگدليدي حيف باري ك رسوا ميني ستا رحمان

كې نه نظر ولي وته خوبانو وك معطر ئې جهان درست چه بهار داشي نه سپارلي قصا په ولي رضاخبريې مرگ د نارو په چه زده جكخاوري اچوې سر په خلقو نور د چه

كې هو به ملك په سكون د صبر د نوركې ترازو په ان خپل د چه عمل هركې زانو خپل د آئينه په سركوز كهكې كو تما كي اور په عشق د صورت كهكې سالو كي وينو خپلو په ان مگركې لو ته ان و سپيلني پنده سل كهكې كو دي خاوري کوې د يار د كهكې دارو مي كي غم و درد په يار د چهكې قابو بې ايه بې واړه محنت داكې پهلو تر الندي بالته سل ئې كه

كې نه توانگر ولي ديدن په گدا داكې نه برابر كاته وته هيچا چهكې نه اوتر واړه وگي روغ دا چهكې نه قلندر زمانې د اورنگ كهكې نه گذر لوري په ما دم يو تهكې نه دالور رقيب چري رنگ دا چهكې نه خبر رازه دې له مي غماز كهكې نه ديگر بار جفا و جور دا کهكې نه بدر دره خپله له ته ئې كهكې نه اثر ورشې مجلس په ته ئې چهكې نه باور خبره دا په هي ته چه

كې نه گذر ولي گلو په چمن دكې نه معطر بوي دا په ولي دماغكې نه شكر ولي ان په زهر دغهكې نه خبر ولي مرگه تر پخوا انكې نه سر په ولي خاوري پخپله ته

۱۳۷

Page 139: Da Rahman Baba Deewan

تندي لوږي له مرې بيا چه مرگه له پسنورو په كا كله اثر دي ويل دا

شرميي نه حسنه له ستا كه سپوږمي نمرشته پې ئې نه شته سر نه ئې چه سبوږم دازلفو روا په مخ د ستا يووړ مي زړهوحشته له ابريو د زلفو د ستايم حيران زه ده سبزه دي خط اور دي مخدي نه ليدلي گ چا سره اوبه اورووزي ئې نو وكي تا زړوكي لوند لكهمخه له ستا خوري تاو هسي دا هم سپوږمدي غلط بولي شمشاد وك كه قامت ستاشو تم زلفو د پناه په ئې ابرو خمشم نه ويلي در دي ته غاو سپين ورحمانه ك الندي زلفو ئې خط باريك

راشي باندي را يار هغه چه صبحدمنشته سنگار د حاجت لره مخ كلينلم پوري ورايه له ووينم ئې چهكه شا ته يار و ناچارۍ ډيري له ماژاړم هجران د خواري كي وصل په زهبويه ژړا نه جداي تر پخوا الموندلي سرومال په چا دي نه وصالكم ار نامي تر يار د سرومال به زهپوهيم رنگ هسي اوو په رحمان د

شي روزگار په وگي د مي تبسمومري دواړاندي ده د وزيي ده لهوي الر سر په ميو د قدم هر ئې كه

كې نه محشر د توه ساعت نن وليكې نه اثر ولي ان په رحمانه اې

كاريي زي و زرغونه ولي دوي تروسميي سره تا له به حسن كوم پهپيي كله سبا سپين په غل باريوريي چه دي ماران لم همگيزرغونيي نگه كي اور په سبزه چهنمائيي كي لبو په ستا دي قدرت داوچيي مي پوست زي رنگ مي غمه له ستاكيي نيمه دوه دوه كي مياشت هره په چهيافتيي نه زر سپين نرخ په لرگيو دتاويي سره مار له لشه لم دليي دود په برينا د كله كايپايماليي مخه له شپې د مورچگان

شي هويدا پاسه د نمر د نمر عجبشي روا وخيژي نمر چه ترتيبه بېشي كهربا و كاه بله و چه پي لكهشي روا اي په ضرورت د نارواشي پخوا ال كاره تر فكر كار هر دشي جدا چه ژاړي يو هر هلته گهشي ادا چا د كار دا په غاړه مگرشي دا په كه دي كار سهل كي عشق په داشي رسوا جهان تمام په به آخر چه

شي ډار ئې نه ويره نه ئې مرگه له چهشي بار و كار په دنيا د مينه ئې الشي الر په چه خلي نه وا هسي قدم يو

۱۳۸

Page 140: Da Rahman Baba Deewan

كا نه اثر پرې نصيحت ژونديو دوي دراز رنگ هسي ئې مزي اميد دواخلي را زوي كي اوي په ږيره سپينهگوري ورته كا نهال زړي خرما دهوسيي ريبي ترې چه فصل هر هركرلي وي نه هم تخم لپه ئې الغي خسيو کيو ناز د غونديغواړي زاي له كوري وړكي لكهوايي ته جا و پند به چه دي ه رحمان

شي گلزار دي سيمه چه كره گلو د كرشه پوه هسي ولې غشيو په بل چه تهكي الر په سي بل د كنه مه كوهيگورې سترگو خوارو په ته چا هر چه تهدي صورت يو واړه معنى په زاد آدمته عيب و چا د نظر كوې نه ته كهكا نه باندي زمكه لوړه په كر دهقانخيژي ثابت كله آواز لوي مات دكه صحيح الر روانه ده صبح چه ننوي ل گناه و هر كه گه مه ئې لوكه سره ور ه ته كاندي بد بل كهورسي بد د آزار وته و و تلوي امان په طوفانه له به زړه هغههم وي كه او كا نه السه له بد دي خداي

شي دار په غوندي منصور چه وگي هردي كمال لره عالم روغ كه صورت روغورسيي ته كمال و چه گياه هركا داخل منزل خپل په ئې به باد نري

شي گفتار په پاي قبره له مه مگرشي بسيار عمر خپل ورته خضره تر چهشي منصبدار و سپاهي لره ما به چهشي پكار مي به ميوه دا سوري دا چهشي تيار فصل بل راته كانده به چهشي خروار د طمع ني ور كشته ناشي گوهار لره ما به بيگاه سبا چهشي اعتبار گوئي پوچ هسي دا پهشي كردگار په بنده هر د هدايت

شي خار دي به كي پو په كره مه اغزيشي گذار لور په ستا به غشي دا هم چهشي الر غاړه په كوهى د به ستا چريشي خوار خاورو تر صورت ستا به وړنبي الشي آزار هغه آزاروي بل چه هرشي دار پرده عيبو د ستا به سي هرشي مرغزار دي ب چه كوه سركوزيشي گفتار خپل په رگند عمل چا هر دشي تار شب صبحه دا به گهانه ناشي بسيار كې جمع بله و ل ل چهشي سار سنگ لري ميوه چه نخل يو هرشي ار و ورد ته چوب نرم و چنجي هرشي باردار باد خلقو د غوندي کشتي چهشي استغفار بدو کل له دي رحمان د

شي دار ميوه نخل مرگه له بس ئې دارشي سنگسار چه دي كمال لره ليونيشي نگونسار وي گوز وته زمكي ئې سرشي طيار غوندي خزان د پاه وك كه

۱۳۹

Page 141: Da Rahman Baba Deewan

ږيريو سپين د دي نه مناسب هي غفلتكا آئينه په تار ايرې موي يو چهكي زيان په دي موندلي سود كريمانوزياتيي سره سخاوت په خزانهدي نه مشكل گيي وږي د مولته فرتو شي نزدې سي خوراك كمدي بس نصيحت ل لره دالنو صافغواړي حسن د بهانه عشق د غلبهدي آسان مشكل هر مخه له توفيق دعشقه له مومي پرورش عشق د نازدي نه موندلي راحت چا محنته بېدي سعادت واړه لره عاشقانوكي جهان په وايي وك هر ياره يارهگرگانو له ورغومي كاندي ډار لكهده نه كا په ه گويي پوچ دا رحمان د

شي خنجر په سترگو تورو د شهيد چهكم مژگان دراز رخسار سپين ئې ياد را چهگلو په الوزي مي خاطر عندليبكاندي ستره را جفا له سل يار كهشم نه منع به نصيحت په ناصح دنشته سره صلح ما او رقيب ددي خطا ما له قراري او صبوريوږي نه كې الس په هيچا د به ساعت تيروخلي را وكه سپوږم د به خوبرويان

ورشي خوا په الري د ستا د غبار چهشمعه لكه كي پيدا سر نوي تازهكيوزي الس په ئې قناعت د كيميا چه

شي بيدار هم دي حيوانات كه صحبدمشي كسار خا د فخر خبره دا په همشي دار بار وتراشي دوني اخ لكهشي بسيار وكاږي چه اوبه كوهي دشي كار مشكل سترگو وږيو د مولشي خوار بسيار شي خوار بسيار چه سي هرشي تار نري په پيوستون گوهرو دشي يار خپل د زلفي عاشق په شپه تورهشي گلزار لنبې اور د وته وستشي سنگار په خوبانو د چه نه هسيشي مقدار په هجر د خوي وصال دشي ار نامې تر يار د مال و سر ئې كهشي يار يار چه وايم مرگه له پس به زهشي ډار ما نه جداي له رنگ هسيشي كردار په شي نه گفتار په عاشقي

شي كوثر په شونو سرو د ئې خوشنوديشي مجمر سينه سپند زړه مي دم هغهشي سهپر ئې زلفي سنبل تركو د كهشي باور يار د جفا په كله ماشي برادر و ورور مي له هزار كهشي بر بله و دست و الس چري مو كهشي محشر چه پوري ساعته هغه ترشي ور آشنا په بيا آشنا تللي مگرشي قلندر كي الس په كچكول رحمان كه

شي مصر وي ړوند سترگو دواړو په كهشي سر زړه د مينه په ستا د غوڅ ئې چهشي توانگر ير په قارون د وي گدا كه

۱٤۰

Page 142: Da Rahman Baba Deewan

دي بادشاهان واړه گدايان در د ستاوتلي جار عالم له وي مخ ئې تلوي دار خبر حاله له جهان درست د كهرگنده ور كې جمال د که ائينه

شي تير چا زړه تر جهان درست د غم مي د كهته چا و وي يرمه چه هر دي هغه غموي حال يوه په مدام چه خداىه له بېكا جلوه رنگه و په چه دي آدم يووي نه قرار په مدام چاري دنيا دراغي كومه له غم ډير كي عمر ل پهشي خوښ سره چه فروشنده و خريدارحسابه بې دي ډير جهان په ايسته

شي م چه خو وي سي زرو سرو د كهكي جهان په وي نه پكي هيچا كهكه مه كبر و ناز ډير دا راشه راشهدي آئينې تر روان دي چه رخسار داوشوه غزا ده دلبري واړه خو مرادكيي پيدا نه خوي نيك له نامي نيككا نه هغه پيمانيي چه عاشقانوايم ته تا مشقته له زه خو دايې دانا كه ه مه نغوته په هوا دبخري خپلي د حرف يو كاندي نه به ورانكې نه نور كلي تقدير د به تدبير پهدي گران صبر ياره بې باندي رحمان په

شې والړ به خو پوزي له كه دې لهمعلوميې هسي خو صورت ظاهر په

شي در په در ووزي دره له ستا چه خوشي نظر باندي مخ په ستا چه هغو دشي خبر نا واړو له وويني تا چهشي سكندر شاه به رحمان گدا دا

شي تير به چه وايه هسي شه مه دلگيرشي هير پوري وروسته تر واړه وړنبيشي سير كله وي شيرشاه كله بندهشي زير كله و زور كله دي رقم يوشي پير بل بل په نبول په بو دشي ډير سي په صبرۍ بې خپلي خولهشي بير و تير كا نه سختي كي سودا بهشي ير په يار د رحمان د به وك باري

شي نوم نه اخلي وك خوله په نوم ئې نهشي پ خه په خر لكه ته اجل وشي وړ جهان په ناز دا دي به خو يارهشي خ خاورو په لحد د به عاقبتشي لوړ قامت په وك ير په سرو د كهشي لوړ په نه سوك په نه چاره دغهشي خپ چه وي هنر بې د سوك هغهشي ژغ چا سرنوشته له ان گهشي خوړ په زر غشي ويشتلي هوا دشي چق جهان درست چا د اوو په كهشي ك كله عقل په عالج قسمت دشي نغ دانسته ديده چه زهر لكه

شې الړ به ته خوا كوم چه خبر خداي بيا تروشې لتاړ الندي پو تر غوندي خس به چه

۱٤۱

Page 143: Da Rahman Baba Deewan

يې نه به ته او وي به زمكه آسمان دوي نه مدام عمر گلو د بهار دكې ورك پسي ور ان به ويالړ ويالړ پهرحمانه دا دي بايده غواړې ليلي كه

شي منزل ئې كي زخندان په ستا چه هرواخلي خوله په شونو د ستا د نوم چه وكيم نوا بې و برگ بې زه كي هجران پهكه مه گمان هسي دا باندي عاشق پهنشته ه خواږه آشناي تر جهان پهشم شل و شول هسي ياره بې رحمان زه

شي گوگل چا د رنگ وينو په زړه د كهكې نهال باندي درياب په اوو د كهكا حبطه واړه سي د مشقتده نه پكار ه دوستي ياري دنيا دوي محبت و مهر بله و ئې و هر كهمرغلري دروغژني د مثال پهوي سيب كي وقت په واني د زنه ئې كهوايم ه به خويه بده له رقيب دپوهيم يار د بد په ه په رحمان زه

شي بغل هم و كنار هم له سل كهدي ناست سره كي كور يوه په اوس چه داكي دستار په دي اي ئې چه گلونه دادي ير په نمر د مخ ئې چه مخي پي داشي وصال د چه شربت شيرين شيرين داليدلي دي كي بيلتانه په يار د ماندي مزكه په وصال د ويري له په

شې ويجاړ به كي ودان ودانه پهشې اهاړ په پاتي به غوندي عندليبشې ويالړ په تركو د چه وي نه چريشې كاړ و كوه د كن سا غوندي مجنون چه

شي جلبل به كي تناره په خس لكهشي عسل هم كي خوله په وي زهر ئې کهشي شذل مومي نه اوبه چه كت لكهشي گوگل تش يوسي خه ور زړه يار چهشي حنظل كي په هجران چه دي حيف وليشي شل و شول محيطه بې چه كب لكه

شي سيل به خو گرزي جهان په بيلتون چهشي نل به نل شي نيشكر به نيشكرشي نهل بوي گل د چه كي وره پهشي غل پسې وي دوست و يار اوله لهشي جدل په و جنگ په سره نهايتشي بدل كي وري دوه په ئې تاب و آبشي حنظل بيا كي پيرۍ په ئې سيب هغهشي مل سره ور يار ال چه گوره دا تروشي عسل چا د دهن په زهر كاشكي

شي بيل سره واړه مينه په دنيا دشي منزل جدا جدا ئې به عاقبتشي غوبل الندي پو تر به واړه همهشي نگل باندي مخ په ئې به ويته تورشي هالهل زهر به وقت په هجران دشي مبدل وي زمانې د دانا كهشي دل دل په جداي د خبر چه

۱٤۲

Page 144: Da Rahman Baba Deewan

كا ه په وك به عالج رنج هسي دې دوي ي ئې سر گرزي سر په غرونو د كهك زنگ هسي غمونو خاطر رحمان د

غ ه دم زړهچه يشالمهي ح لران ل ت وي كهپي ف ر

فېئهن گ نتئهنې ش وي ودوجهن ديناكهتاچواب

ل ع قم ع نل پيايرپ توه س گروي اوده ووئوتق نې ي د گي وي رمد ش چ نالوبهناراهبهپ س د قاعب ش وتمه آل يرتر ع لاهپهپ خ و درد پهپل خ غلم ك يجېئهنتقاطهن م وي الژوك وينه ههپدي ج ان ك يكهپ ش خ ك ميهاگيورهياپ نديشهليهياه

و يد ل ت ش ي پويه يركوناك ل خهد الرييولس ي

مهلدايخ غ سهژ ورهغيوچ زړه د يوغيشېلهبابد غ تان س گركينا ي پ س ييرو ئ د دن ك آ ديست اندميهپينرايو يشوهوپهچ يريمالر ب لابهيوهبوك خ دي دورهلر دې هالحهپهچ ك ئيحېنالوي ه

شي اكل نه رسي چا د فهم نه چهشي يرغل په خوبانو د ئې زړه چه هرشي صيقل چه وي ناب مي د جام مگر

ورعاسوي يشالكدينابتيېئوشمراف ق و يشالقلژپوڼكوږغهپ اللبه يشهدغېئهن يشوالسهپاچوږوخېئورتصتسدر يواب خ شالي

ك ل قه ن د د يشواليشده ائهغم غې ت ش شاليرپ سه خ ئاركې ش پ شالي

ي ت ترو آل يرتر ع شاليومرتمه نرتال م شاليماعرت ل فهبارغشاليوقاطېب جېبت م شاليؤمد ثهپرده م شالي

س ه بيغې ي ت حهشالليزړهپ هنتهپوڅغه ك شاليقلكهل ل خ پود به ن شاليالقرت ماپديندم ي شالي

ي ب ال حوخهچهيوبا ش شاليژون اپېئدوننور كه ش شاليخازهتهچ ن هل ن شاليډئرورشپ جريې ن ج شالي

ډپينودا ايه كره ش شاليزويئهچ مابې ك شالييهبامهپهچ پ حهشاليا يه م پدا به ق ت س شالي

۱٤۳

Page 145: Da Rahman Baba Deewan

خهلتعاسوهيد م هد يد ن چافارينادي يثهپ م ال ك كي ل سهوريبا ت ع پاراو هكهموبهد ب پوبه ن ول ك يوالشادبهك د ويياه تلېئوابثهپ غ مطشههمهپ ك ئالمېنهيازهياهد ت ناسوگوداوي رويهوج لرهوجري پ وريولالك اكاريكلگيتهپ س ه ك ئيا ويشې رافوپنواد تقه ك يي ش وي رههچ ش م پورصهقداوي ت

س ت ح م ا وي سب ت ح كاباك ي ن كووي يار ن مك ع كلي

دشونرس پيست خ دي ليهچ ن خك ب وي كت ي ن ئوكيا

و الس پ د غې ه سه ي ن هجهپ ه ران ك نيا يا م مدشههومراحهپ ك ا يي م کدهوفاك فهليسابر ك رهتورت ه ب كرناتدينر ي پ س و

نآرزو م د ويخوهيد سيهچ س لائيكېېنوي هډپ مريه ع صر ف ن م وي ل

ن ك م م باتنه م نعكهادچ رخه يشاضداي ي پ هرگههبالف مورې ح ناه

زدهخ رداي ابگنه يشوالحهآفر يشالغريهپېئدمتوخ دشوار دهاد يشواليراچ ته س ئادپېغهبرشاليثۍشاكۍشالش م شالي

ن ك ولپيالس گه ن گ شاليوعاسوهيهپ يشالبتزوالگوهيهپ يشي

ي ب د وكا داللخاؤ يشراخ يشاللكيغاورينروف ش د فاتمده ص شاليتهپ س ي ن ك ئياوزال يشېيد پ پرۍو غتقه ش شاليوائوگوچپ لي خ طي ب شاليوالواوك لي خ كيوشواليوكدب ابردار عد ف شاليسوي ي ع وي دبى يشالجلخدبهچ ب وي گدبت س شاليخوخهچ يوخهصوش خ شاليديقدايخ وكادر يشالصهديمدينوگ يشاللحهپخاعاسوهيهپ يشدالبتيهپ پ س منبخناتديخورشاليدنداوخ لد م و يشالمكيهل س ناالسويره س شاليتعاسهپ ك ا صي ت شاليللسوكهك به ن س شاليرتاپلمر د يشالمي

پ خ ا عل ف د يشالفيسال

۱٤٤

Page 146: Da Rahman Baba Deewan

شي جم د جام كا روان خداي چه زړه هغهشته هم خويونه حيوان د كي آدم پهوي نه كي په چارپايايو د خويونه چهكانو پا د وي لباس ئې اغوستي چهكا نه مزه وي لذيذ طعام و هر كهوي اندازه په غم چري هر اديته قضا پاسلوي رضا خپله چه هرورسيي كماله تر چه عاشقيرحمانه كيدې قدم باندي ان په كه

شي نه قرار ياره خپله بې عاشق دوي ليوني كلي كي محفوظ لوح په چهشي الړ ئې روح وي پروت كي غي په پالر د زويك روزي حسن كمال خداي چه هغو ددي مشكل ډير چه عاشق د غم و دردكم خواست دغه خداىه له عمر همه زهكا جوئي دل و دلبري ئې و هر که

شې مه آشنا ده بال توره آشنائېغوي كا ولي زړه د دي به غم و دردبهيي اوي سرې تل دي به رنگ زي پهدي دمن خداي د دروغژن چه دا په همده عاشقي غواړې مرتبه اعلي كهيې ناست فكر په نگون سر به هميشه

شي استخوان موي يو غوندي مجنون چهموند بيا بري كي شكست په عاشقانوده مرتبه هسي عاشقانو د رنگ زيي

شي عالم تمام كاره ور كي جام دا پهشي آدم چه بوله ادم ئې هاله بياشي مسلم هله سي په هوښ سىشي گرم به خو كاندي چاري كو ناپا دشي كم و زيات ئې نمك ذره يوه چهشي غم بې چه وي ادي ه به هغو دشي خورم خوښ وي ناخوښ ان په و هر كهشي مرهم ئې زخم السه له يار خپل دشي قدم تر الندي دي به فلكه نه

شي نه بيمار د قراري طبيبه بېشي نه هويار به معلم د تعليم پهشي نه پالر په و مور په عالج قضا دشي نه انكار په منكر د ئې نقصان هيشي نه گرفتار رن دا په دي سي هيشي نه ويزار ياره خپله له يار دي چهشي نه اعتبار هي تركو په رحمان د

شې مه فنا كا فنا دي به جداييشي مه جانا د غم و درد په گرفتارشې مه رعنا د گل ير په رنگو دو دشې مه وينا په دروغژن ته هيچا وشې مه ادني دي ادني واړه همه نورشې مه ثنا په مشغول هسي رحمان د

شي پهلوان به عاشق د قوت پهشي ناتوان چه رسي هغه د توان دلتهشي جهان درست په رگند غوندي آفتاب چه

۱٤٥

Page 147: Da Rahman Baba Deewan

ووري رحمت باران ئې چشمانو لهمعلوميي زړونو د حال رخساره لهحاصليي علم تمام نه نكتې لهتقريره هزار مخالف دي نه پكاروتلي وي باره و كار له م لكهكه مه غفلت دي پكار عمر ډير دي كهخيژي موج په اوو د بنياد غفلت دته كوهي و پريوزي عصا خپله په ړوندده نه پكار عاجزانو د كشي سرژغوري لمن شره له ئې به دالن مومكيوزي الس په ې قناعت د كيميا چهنمده بې وي نه پكار ئې پوشاك بلزياته بالؤ جمله ر ده عاشقيغوږو خپلو د در وركا به كاتبان

شي بريده ژبه چه تيغ په سكوت دشي يو كي زړه په عاشقي د اور همرهدي ليمه په نقش مي يار د ابرو خمدووى لوري په يار خپل د ئې هميشهستايم ته چا و يار زه چه دي حاجت هغليي ويل په بل د يو چه وي كلهكي جهان په صبح لكه وي رگند خودكا رگند ان هلته عاشق د ئي ابرولگي كله زمكه په ئي غشي آه دوي نه چا په فهم هي ئې مطلوبه بېبايلي باندي مهرويانو په زړه چه هرليدلي دي نه مخ بل ير په يار د ماوي نبات به يا قند به يا شهد به يا

شي زعفران باندي چهره په ئې زرغونهشي عيان كال د بد و نيك بهاره لهشي نمايان مشته يوه له خروار درستشي داستان كالم نيم حاله له موافقشي غافالن چه سر په خاوري هغو دشي زمان يو كاله سل باندي اوده پهشي طوفان لره آلود خواب پكي و يوشي تاوان ان د دليل كم د دليل خپلشي پيمان وكاندي وزر چه ميي هرشي بدخشان د لعل عين كه سنگدالنشي بادشاهان كي خرقه په شۍ دشي روان غوندي آئينه چه زړه هغهشي حيران واړه ديوودد ته مجنون وشي رحمان د شعر غوږو تر تير ئې كه

شي دويده كي قال په غوندي قلم الشي دميده تربته له ئې الله چهشي ليده كي بحر لوي په چه مياشت لكهشي رسيده كي دادو په چه نهايتشي ديده په سترگو خپلو د همه كارشي عقيده خپله چا د صافه مگرشي ديده د كي يارۍ په چه گريوان هرشي چكيده سترگو له زړه د نم ئې چهشي خميده طوره كمان چه قامت هرشي فهميده كي طلب په چه طالب هرشي خريده درمه بې و ديناره بېشي آفريده وري نن له چه پس مگرشي شنيده رحمانه له چه كالم هر

۱٤٦

Page 148: Da Rahman Baba Deewan

شي گوي بد وايي بد بله له سي چهته مرگ و بل د كا هوس چه شوي مردهدي عمل خپل واړه سي د دمن دوستوي لور يوه په كه چه ونه هرهزواله بې نشته ه نور كي لوي پهكيي پيدا خاورو له اصل اوبو درسيي نه خرسه خوگه له زيان همرهپاي تنه له سي د چه هوښ سىوود پخپله خداي چه وته هغو و

راغي خزان شه ير طرب و عيش د وقتكم ه باري وه اميد ترې مي دلداريوي مند نفع كه عاشق د سودا سودو نه همره و وصال كه عمر تمامشوم بيل چه خو وه هوس په مي آشنائيكي چوگان په يووړ ئې زړه د ما گويپريشانه كا نه خندا په به لب غنچهكا پرې به دعوې ارزاني د ميرزا د

موندلي دي مي جانان خپل د وصال چهوه نه بخته خپله له مي طمع همرهراوست خداي لره الس مشقت ډير په كهوشه سره ور وصال نفس يو مي چهشي ما جهان تمام كه دي عجب هيم گذار شكر اشعار خپل په رحمان زه

بولې هوياري عقلي بې خپله چه تهخداىه له باندي عاشق په دي داد يو عشقوي نه شيدا بله به غوندي زليخا

شي بوي بد ده د روان خوا بله ترې الشي شوي مرده مرگه له ده د پس هم بلشي بموي موي اجر ئې مقدار دا په همشي سوي هغه په پريواته ئې عاقبتشي پوي سبب په هلكتوب د هلكانشي آبروي په كسارانو خا د كساري خاشي خوي بد كي آدميانو په وك لكهشي خربشوي كي جامه په سيو دشي گفتگوي په رحمان د ئې حاجت ه

راغي ان په بلبانو د انكندنراغي شان په دلبرانو د يار هغهراغي نقصان موند نه بيا كي په سود هي ماراغي هجران كليو د زمان يو لكهراغي ارمان ومو بله و مي الس دواړهراغي جوالن په سور نيلي په ناز د بياراغي باران آوو د ما شيبو پهراغي رحمان شاعرانو د دان قدر

موندلي دي موي مرجان د و در د گنجموندلي دي مي شان ه چه پوهيم نهموندلي دي مي آسان چه وايم خو زهموندلي دي مي هجران د اجر واړهموندلي دي مي جهان درست د بادشاه چهموندلي دي مي ديوان رنگ هسي دا چه

شولې نرخ په غوتو د مومې بيا كاشكيپرولې ئې يا پيرې ئې چه دي نه هسيتولې واړه شي مستورې مصر د كه

۱٤۷

Page 149: Da Rahman Baba Deewan

دي نه حساب بحر په ه بحر هغهوي يار د فكر ه به سره هغو لهشي نه غاړه په نغري د ه عاشقيشه مه غره نعمتونو په وصال دتللي چا دي نه تله په گوهر در

ولې واړه ته گلرخ و سترگي چه ماحقه بر مونده بيا مي جزا عمل ددي قاتل زره سله په يو ئې غمزو ترغواړي نه چا له تاوان ه به كرده خودليد هاله كي مينه په ستا د مرگ ال ماغواړي وفا ه وك به خوبانو لهكينه ورته شه سناسي ئې دربار پهوي الس په جا د قسمت خپل د دفتر كهنيكانو و وركوله ئې نيكي چهوركي تخت پاوي ايرو خاورو له وكصنمه و نه آشناي د نيت چه ستاوه جواري بخرو د ورځ په ازل د

ولي؟ ايمان و دين دنيا په لوې بدكې شكايت شكر د اي په هميشهدي توان چاري هري د خداي بخلي درغمه له رزق د تويوې اوي مدامكې سبا هر د سامان بيگاه هر په چهمومي نم خوي نه ايه له گياه هيغواړې رضا خپله قضا تر پخوا چهشې خالص غمه له مرگ د چه ومره ژوند پهكې انبار باندي زړه په دي ميني غيريشه الړ خه در پيروۍ په نفس د زړه

خولې وي آلودي خاك ئې اوبه چهكهولې د يا کاله د وي غم په چهولې لي خلې نه وا پسي يار په ومولې زړه په كې خلقې ئې جداييتولې ئې ه دي گوهر شعر رحمان د

وژړلې ويني مى سترگو هغو پهآخلې هغه كرې چه دي دستور داتيرولې كاي په توري چې تلخپلې سپيني كې تيغ خپل په غوي ئې چهوهلې الفي پادشاه د گدا چهنيولې ميوه كشمش د كله سرومنلې ايرې ويته سر د تار په تارقبلولې كله چا به بخري بديغوتلې وه نه بدي ه بدانو دېولې ډيران په ايرو د تخته له وكگنلې نه ولي دي سترگي رحمان دگلې چا بايلودې چا رحمانه اي

ولي؟ زيان په و سود خپل په پوهيې نهولي؟ سبحان د عطا په منكريېولي؟ ناتوان بولې خپسر كي توان ډير پهولي؟ ارزان پلورې بها پر گوهر درولي؟ سامان په محشر د شوې كر و كورولي؟ جهان مې طلب په رزق د تهولي؟ آسمان ولې لوو په بيهودهولي؟ گران باندي ان په ك دي كار آسانولي؟ بتان ننباسې كي كعبه پهولي؟ قران ورك دي الس په خبيث د

۱٤۸

Page 150: Da Rahman Baba Deewan

مومې بها په حبشي د يوسف چهرحمانه كاندي پيماني بدو له بد

وللي وينو خپلو وي نمري چه چاوي نه دانې اوو د خه صياد كهدي آبرويى د اليق كله مخ يو هركه ژړا لره ه شمع به شپه هرهخوبانو له كه نه ژرا به رحمان ما

ولي؟ ژاړې خداىه بې پسي ه نور پهيې جوړ خو شخوند په كوې ميده رو چيكه شخوند خپل دا په ميده كالم خپل دا تهكيي ويل نرم په دي چه كار هغهدي مناسب بدو له بد نيكو له نيكشې نه ايودي لور په خداي د قدم يوكيوست غاړه په تعلق طوق دي تلرحمانه كې الفي شيخ د ورځ په چه

تللي درياب په غم د ستا يم ډوب هسيكلې را وه دي لينده چه ليدلې ماو نظر پوري هغه تر مي ان خپل پهشه هير جهان و ان مينه په ستا مي اوسكا به مخ په باد د ئې به عاشقيووزى سالمت روغ بحره له عشق د چهزلفو تورو د بال په واوړي چه هرپاې بيا وي پريوتلي غرونو له چهشي روغ بيا وي وهلي لنبو اور د چهكي غم په ستا وينم دم هر ئې رحمان زه

ولي؟ ان ندې بهانه په مطلوب دولي؟ پيمان شوې نه بدو خپلو په ته

سپيلي سپين وي تل به ير په شبنم دنيولي چا دي نه مرغونه هوا دناولي هر د مخ په درومي نه اويموندلي ه كي ژړا په وي نه ئې كهكلي هسي دا قسمت په وي نه مي كه

ولي؟ ناړې ايه بې ير په چارپاي دولي؟ لواړې لواړي كوې خبري تروولي؟ داړې كې تيرې ته داړلو تاولي؟ الړې ولي بيرته په بيهودهولي؟ نغاړې بله په سره بد و نيكولي؟ الرې پراته په عمر تماميولي؟ غاړې له طوق دغه شې نه وكيولي؟ غواړې فروشه مى له مى شپه په

كوتلي يم تيغه بې غوندي ماهي چهكلي را زه يم لينده په ورو د تاكيوتلي وې نه نظر په ته مي وخلي لكه الړم كي مخ په سيالب دپنولي غوندي قاف كوه وي ان ئې كهزييدلي موره له گم نن ئې زهورغلي دي نه کوره تر بيا هغهپريوتلي زړونو د شي نه پايديوهلي لنبو هجران د رغيي نهليدلي چا دي نه سترگو په مرگ خپل كه

۱٤۹

Page 151: Da Rahman Baba Deewan

پريشان هري له وژغوره دي خدايوه ناداني گله ما چه عاشقيووزي جار نه بيرته اوبه تيري ورخ ترويرانه شي كي دم يوه په ودانيدشته كوهه له وهي ان چه باد لكهلويم سره غم د ستا د زه خو داوي باد و خاك په آتش په و آب په چهكې وعدې اوږدې اوږدې رنگي دا چه تهوې نه به چا وي وقت هغه كه ته او زهوو حيران به ته نندارو و ستا ماحيرانيي وايم چه ته چا هر و

ويني واړه ژاړم غمه له ستا د زهمرمه دي كاته تش په چه وينې مي خودوژنې سترگو د حضور په مي ارمان هرپوهيم نه ژوي مينه په ستا عالممعلوميي كا رنگ نوري به عالم ډيردرومي ته خوا بله و چه وي نه ئې پېمعلوميي پوري بله پر موي صورت كهوي بهترين به تا تر چه دي وك هغهكي وري زړه په رحمان د زلفي دي چه

وي سيالب په و باران په ئې كت چه هروي نه بار رود و سيند كي په چه ملك هغهختلي وي سترگي ئې به ته آسمان وكي کره په ئې كوي چه وك لكهشي نزول پرې بارانونه كله به الكاندي اوبو د خواست خداىه له هميشه

ودان كلي و كور د ما اينادان خپلي دې له شوم خبر اوسيمانپ ايه بې پوچ دي پكار هودان وراني د كي چه هغه مردسرگردان كوم پسي تا په زهپهلوان كي سره ديوه له وكزندكان هغه په دي اميد هامان د خط ما و كې را كشكيخوان قصه ليلي د او مجنون ددرخان او خان آدم وي ژوندي كهحيران له رحمان د وايم به ه

وينې واړه وينې واړه وينې واړېسنگيني دل مې كاي په خنجر اليقيني بې شي نه زړه د دي اليقينميني ستا يم وژلي سبب ه په زهرنگيني واغوستې جامې هسي چه تاسپيني عاشق د غمزه په سكي هسينازنيني چاودي غمه له ستا مي زړهبهتريني مهرويانو و وار تر ايويني اوي اي كه ئې بو تر

وي عذاب په واړه به عمر هغو دوي خراب خانه همه ئې به دهقانانوي خواب بې به انتظاره له باران دوي كباب به طور په ماهي هغه دوي سيراب ئې په زراعت و نخل چهوي مستجاب عمر په خواست چري ئې كه

۱٥۰

Page 152: Da Rahman Baba Deewan

وي غوږ اوبو د زوږ په ئې چه تل لكهووري باندي ور باران عمر همه كهدهشته له خشك د و گرم دنه قيمت ډيري ډيري له اوبو دكي نه اوبو كو ناپا د كو پا د فرقووزي جار نه شي ور چه غال په اوبو دكا نه انصاف ورشي چه ويش په اوبو دالسه له كيي نه ئې ثواب اوبو دخداىه له كيي نه ئې اميد باران ددرومي رنگ ه تنه له ئې به پليتياودسه له غسله له پوته مه ئې هيتيممه ډيره ډيره د سبب پهچري آب وي كي مخ په سى للمي دويرانه خونه وي هم ال كي آب پهورخه سري له بري هي سي ني به يومومي كله عزيزانو له حساب سمصبر نه لري ويل بد د طاقت نهكيي السه له قتنه ئې نه مرگ ئې نهشي تحمل په روزگار ئې يا زيست ئې چهووزي خولې له ئې وينا بده يوه كهوكي باندي ور تيري سي شان هسيشي پتانه و چريكار ئې همسايهكي نه باندي ور اثر ويل ماليمشي صورت په سيو د وي ديو لكهووزي جار نه خويه بده له رنگ هي پهكيوزي الس په خرسو هسي د اشراف چهكا نه ور لره هيجا خداي دي رزق هسيدي ه هغه زميندارو هسي دا ترده ه لره ور سپي يوه د نوكريدي خوښ رحمان د قوم غمه له خشك د

وي رباب په نه چنگ په نه ئې غوږ همرهوي آفتاب د كي صورت په ئې گرمي الوي ماهتاب په ئې گمان ير په آفتاب دوي منجالب په مردار ئې لوي لرگيوي پيشاب په وډي گي ئې اوبه كهوي محراب د او خانقاه د كن سا كهوي كتاب د ورقونه ئې الس په كهوي ثواب حج د عين ئې اوبو كوټ په كهوي سحاب باندي سر په ورځ و سپه ئې كهوي گالب تر نايابي كي په اوبه چهوي ناياب غوندي گوهر پرې اكي يو چهوي تراب په ږيره سپيره ئې هميشهوي آب بې خو وي آب بې چه خلق هغهوي پایناب كلي بل د چه كلي هغهوي ارباب د هم زوي كه سي پایناب دوي حساب الندي بل د ئې تله تر تلوي تاب و پيچ وهلي مال په مار لكهوي طناب به شرم خپل د تلي السوي اجتناب بدۍ له ئې هميشهوي عتاب باندي ان خپل په ئې دم هغهوي واب د نه سوال د نه عمر په چهوي قصاب به يا موچي به اصل په اووي حجاب نه شرم نه ئې كي زړه په چهوي دواب دي دي سى چه كې گمان تهوي شراب په جاهل د مست هسيوي باب كوم په خونه له ئې به خالصي ترووي اسباب رنگ هسي په چا د رزق به كهوي كالب كافر تور يوه د نوكر چهوي نواب د ئې نوم ال چه بريده هغهوي شتاب په جهانه له ئې رفتن كه

۱٥۱

Page 153: Da Rahman Baba Deewan

وي خواب سترگو آلودو خواب ستا دي تلكا تجلي كي مينا په چه مي لكهصبر د پ لولوي ته ما چه تهژاړم پسي تركو په سبب دا په زهپوهيى خو همره دا هم وي نادان كهكي پا شوې سبب دا په سترگي عاشق دوي نه ه چه وړي ه به خوني خالي لهشه پيدا اثر نغمې د ئې دا په همنشته بهره نقده خپله له حريص دكا نه دنيا د تعلقات كامالنكي دنيا په دي نه مناسب هي غفلتحسابه بې شماره بې غواړي ادي چه

وي محبت و مهر بله چه هغو دته هور په مقام هغه تر ده عاشقيعشق د ه سوي لنبو په اور د هشي خداي سي د مدعا و مطلب چهشي حاجي هم ومري قدمه دوه په كهكا اوليا د وي پير چه وك هغهوشوه غزا كيني تخت په زرو د كهشي برابر واړه سي په زر خاوريدي حد يو ميان تر نادان د او دانا ددي نه پكار حده خپله له تجاوزكاندي غمونه دنيا د كه عالم نور

وي آباد محنت نوم چه بنا هغې دنيسي ويني كله و په او خواړه پهكاندي مزه كله كي خوله په رنور دوي زندان چرته هر ولره بسته پاي

وي ثواب ډير شي وده خواب په فتنه چهوي حجاب بې كي حجاب په حسن د نوروي تاب مي كه يم راضي دا په ډير هم زهوي آب مخ د عاشقانو د ژړا چهوي كذاب پسى يار په ژاړي نه چه وكوي حباب لكه سر په جوي د مدام چهوي سيالب سر په حباب د ختلي كهوي رباب د صبر گيه تشه په چهوي تاب و پيچ پاسه د گنج د مار لكهوي ركاب په په خزان د پاي لكهوي خراب واړه كل دهر د كنان ساوي حساب ه غمونو د به رحمان په

وي فراغت كي نيست په او هست پهوي راحت په و رن په مقام چا د چهوي وصلت كه وي هجران كه دي عشق واړهوي عبادت واړه همه ئې والړ ناستوي نيت لوري په مكې د كي چه چاوي واليت كي معنى په واړه ئې داوي عزت بې فهمه كم وته فهيم ووي رحلت په جهانه له چه دم هغهوي حماقت هورته په حد تر هوياريوي حرمت كي خونه خپله په چا هر دوي آخرت د غم دي سره رحمان د

وي اد چا د نگه كي په به خاطر ترووي صياد د كي قفس په چه مرغه هروي معتاد ئې نعمتونه رنگه سل كهوي آزاد چه وي آزاد چرته هر هغه

۱٥۲

Page 154: Da Rahman Baba Deewan

دي يكرنگ لري نه تبديل او تغيير عشقكي جهان په وي هغه نه ادۍ دكي معنى په شي باله هغه بودنيعمارتونه دنيا د دي نقصانيدي دم خضور پوهيي وك كه زندگيبهيي هسي سيالب لكه دنيا داكي زړه په لري اراده كامله چهوود پخپله خود خداي چه ته هغو ودي نه گرم هي و شو بيل خه ور ياران ډير

وي پيوند وبله و هر كه كي دنيا پهقسمه هزار باب دا په وخورمه به زهورستو به يا درومي تا تر وړاندي به ياكا پايمال الندي پو تر ئې به زمانهخاورو په گه پيمانه هسي ئې همكي جهان دا په آزادي كاندي چه هروي نه ايې ته حق و ئې غاړه چه هركا خداي كه وايمه ته تا و زه چه داآياتونو په باور كوې نه چه تهشي نه انكار په منكر د به ناپسندوركې رحمان و قناعت د گنج خداىه

وي بار سر په مي غم دنيا درستي د كهكم ار نامه تر يار د ئې به وار هزارعاشقانو د شماره په دي نه هغهك پيدا خداي چه عاشق د كار مشكلكا نه روغي الري مخ په اوي ئې وغواړې شكل په يار د ما گل چه تههر په نه كي بازار به شي مونده نه

وي بيداد كه وي داد السه له آشنا دوي بنياد بې بيخه بې پسي يار په چهوي اعتقاد نابوده په ئې دنيا چهوي فوالد د ستني سل ئې الندې تر كهوي ياد چا د كله رفته و آيندهوي استاد نه استوگنه خه چا ې نهوي ارشاد بې اشارته له مرشد دوي استاد د وونه په ئې حاجت هوي فرياد په نه جداي له رحمان كه

وي بند بند صورت درست ئې به مرگه له پسوي سوگند په و قسم په دي باور كهوي فرزند دي كه عزيز دي كه ورور دي كهوي بلند پوري آسمان تر قطعه په كهوي قند په عمر تمام خوله ډكه ئې كهوي بند په واړه هم به مرگه له پسوي كمند كي غاړه په ئې به هميشهوي رگند به كي حديث په و آيت پهوي پند لره در ه به ويل ما ترووي پسند دل و دلپذير چه كالم هروي دولتمند حشمته بې ملكه بې چه

وي يار سره را يار كه دي سهل واړهوي هزار صورت يو دا مي قطع په كهوي شمار په ئې داغونه ر خپل د چهوي كار مشكل هسي جهان بل كلهوي الر كله ته معشوقو و هغو دوي گلزار په كلونه رنگه دا كلهوى بازار په خوبانو د چه رخت هغه

۱٥۳

Page 155: Da Rahman Baba Deewan

سترگو په وينم نه مخ ير په يار د زهوي نه ل په و ډير په نطر عاشق ددي سوگند ولي خوبان هزار هزار شتهرحمانه كا نه وار سره هيچا له مرگ

وي يار د فكر ه به سره هغو لهوي هغه هم ويشتلي پسي آشنا چهشي زوم ما په دي قراري او صبوريوي ايسته وصل په يار د ژوندون هربليي يار په اور السه له يار د كهكا نه دي خداي نشته آزار كي يارۍ پهبويه ويلي مه عاشق ته هغو وغاړه په شي ئې زنار چه شي اور ئې ايسوي اور په كه دار زنار زلفو د ستاشي رسوا غوندي ليلې به جونه هغه

وي اغيار په مينه خاطر د ستا د كهوي مين باندي مخ يو په چه سي هرپادشاهانو د نوكري كاندي چه هركم ماه زه رقيبانو له ستا به هكي و په شي نه خ ئې خاره سل وكا فرش الري د ساقي د به سجادهشي ليوني به عاشق د جذبه پهكا نه مالمت هي به باندي رحمان په

وي در د ستا د ايرې خاوري زه كاشكيشوي مخ بله و ستا ما له يو خووي اوړه ير په رنور د مي تن تمامموند بيا ما به اوو سپينو په رنك زي په

وي هزار هزار خوبان خوا هره په كهوي بسيار په كه ل په يار د ديدن كهوي يار چا د ير په يار د ما كهوي وار ئې كه كا وړنبي يار تر ان به يار

وي هزار هزار لور هر په ئې ياران چهوي استغفار ئې آشانائ توري له چهوي قرار يا صبر يا مي به تا بې كهوي پكار ه وي ژوندون كه مينه بېوي گلزار ته عاشقانو و اور هغهوي آزار تا له زړه ما به زره كهوي دستار د يا سر د يا فكر ئې چهوي دار زنار زلفو د ستا چه نه وليوي رخسار د ستا رتيا هم به اور دغهوي ديار په ئې مجنون غوندي رحمان چه

وي يار ما هم اغيار دي دپاره ستاوي پكار مخه سل ئې مخه يوه لهوي بار منت دربانو د به مخواه خواهوي خار سره گله له چه دي دستور داوي الر ته گل و بلبل د چه وي كلهوي خريدار سترگو سرو د چه صوفي هروي هويار غوندي افالطون قطع په كهوي دار خبر مخه له ستا چه سى هر

وي سر په ما هميشه دي قدم چهوي ر په غشيو د ستا موخه مي نوروي نظر يو سترگو تورو د ما په خووي زر و سيم په مالقات تركو د كه

۱٥٤

Page 156: Da Rahman Baba Deewan

شه وايه لره ه ما په به مالمترگنده ور شي عشق د ستا كه مرتبهشوه كاره در هله ما به تماشهوه نه غونديي سترگو ما به خونبار پهته رحمان و وايي طبيب كي درد په ستا

شوې خورې شكر ياد په ما خولې ډيريالړې وسوليدې ونى چندو دوي ما پرې روغي چه زمكو هغو پهكا آشانايي د بنياد چه كي دنيا پهدي خوي ئې دا ك پيدا خداي چه فلكه داواړه ختي محلونو د دنيا د

شوي مرغه والوتي هوا په وصال دغمه له مري نه هوس كاله زر و نهوجاود به غم دې له هم چاودي كه زړهكم نظر چه ته كدو نا و رقيب رخداىه شي نه نيمگې دي به پوره هييار ل وكىييو تعويذ هسي چا لره رضا خدايدي دا چه وليدي سترگو پهژبه به واخيستئ زما ل يو ئې نومكا كار رقيب د خوله په عمر درست لكهيم حيران حق خبره دا په رحمان زه

وي رقم يو اوو د باندي مخ په چهشي مشرق نمر د سپوږم د مي گريوان كهرسيي چا د كول پورته سر دلتهشي نه وهلي نيش غوندي ورو كوغوه وي غم په عاشق د چه معشوقه

وي خبر وك نه دلبرۍ له ستا د كهوي بشر چه وايي واړه به ماليكوي دلبر زه و بيدل غوندي ما ته كهوي پرهر تورو تيرو د مي مخ په كهوي بتر دا تر حال دي كه و ه به ال

شوې ايرې خاوري زمانه په ما بياشوې ايرې په و شمشاد د اكي هزارشوې اديرې گردشونو په ايام دشوې تيرې لره هغه توري هجران دشوې يرې ته چا دعا ئې ته چا و چهشوې منارې سرونو د ته رحمان و

شوي اوبه صورت درست كي اور په هجران دشوي پرې اثر يو گه دي سخت سيشوي زړه په خواري بيلتانه د يار د چهشوي ليمه تور په ړوند آه له عاشق دشوي نه وبله يارانو دوه د بيلتون كهشوي ه فهم تر يار هغه د زه ل چهشوي هاله بيا شولي چه هر پسه دغهشوي نه پاتي كي جهان دا په نوم مي نورشوي خوله په ما زمان يو هستي دغهشوي ه غمه له يار د چه پوهيم نه

وي سم سره پرهار له تورو د عينوي تم تور وينم نه سترگو په يار چه زهوي خم در خم زلفي يار د پخپله چهوي لرم چا د پروت پاسه د زړه په كهوي غم ئې چه ووزي دي سترگي عاشق د

۱٥٥

Page 157: Da Rahman Baba Deewan

بويه هسي همدمو دوو د همدميراشي باندي ور ادي جهان درست د كهنشته پاسه د بيلتانه د ستم بلده نه موقوفه قاضي تر ه قضا دادي الزم لره هغو چري هر راحتشي ناب مي چشمانو د ئې خوناب چهته رقيب و نشته هنر د حاجت هيغواړه خدايه له طالع غواړه مه هنرده ژړا د اجر په خندا رحمان د

يې شيدا باندي چا په چه وائې ته ما چه تهپولي شم زيرك كومه په تا به زهكه مات گردن مي عاشق وم كبرجن چه زهوكم به ه كمه فاني كي مينه په ستا كه انپوهيم نه ك اختر خداي ولي تا په مي مرگكي ستا مينه په نما انگشت زه يم كه شو هشه ار رحمان د ككرۍ توري تر عشق د ستا

يې شير ماتول ورميه په ما خودي پسې را پخپله چه ويني خو مرگو عادت ستا اپه الله خو خيال و كبرعقل كم شي به عاقالن شماره بې داكا رگند ان پخپله به خويونه ستانشم كولي تعريف دي حيرته لهشوم محفوظ واخيست خوند لبو د ستا چه ماشي رحمان د واړه كه كلي جهان د

يې موړ به يا وږي به زره يوه پهومرې به وان غواړې خداىه له واني كه

وي دم يوه په همدمي دواړو د چهوي خورم خوښ ياره بې وك چه خداي كه مهوي ستم رنگه سل په چا ليدلي كهوي گرم پوري ياره تر يار پخپله خودوي مقدم كي محبت و درد په چهوي جم سره جامه دغه له پيوستهوي عجم كه وي عرب كي اصل په كهوي خاتم كه سليمانه بې پكار هوي شبنم د قدر په گل د تازگي

يې جا د يار چه ته وايه يم شيدا تا په زهوايې ه چه وايه همره زده تا لكه زده چايې كبريا هسي هغه هم وې لكه چه تهيې پروا بې آهه له رنگ هسي دا په چه تهيې ما مرگ په مطلق كه شته هم حاصل دي هيې مال د هم قاضي د ته خوښ نه ما له زياتيې دا په كه ياره ما دي كار سهل هم دا

يې شمشير هسي هم رقيب د مرگ په كهيې ډير ډير وته مرگ و ما محتاج هيې پير بل په قصده ما نن كه اويې دلير وكه زړه په رنگه دا چه تهيې تير بال تر ته چه وايم ه به زهيې ير په چا د يم ستا دي رنگ ه په چهيې گنهير ويل ترخه په له سل كهيې هير دله له ته ئې چه كا نه دي خداي

يې سوړ به يا گرم به ذره يوه پهيې زوړ به خو پائې وان له بس كه او

۱٥٦

Page 158: Da Rahman Baba Deewan

وي ناجوړ كله جوړ يا خو كله سيكا رگند غوندي آسمان دي به عاشقيرحمانه ده چري جذبې بې عاشقي

يې گمان بد دماغه بد كي وان پهنشته خو دا كيي ه زړه دي دا په كهكيوتوني دي نه الس په دي گز هر چهپوري ه نور په تې زړه خداىه بې چهكه شا ته جهان هغه و دي رنگ هسيدي نه ي وته خداي خپل و دي سر همرهروولي شې نه طاعت په شپه يوهشه لرگي وچ ژبه تانده دي تسبيح پهپاي هاله خيژي نمر چه ته نمانه وشې نه اخيستي كوزه لره اوداسهگرزې كا په سور لكه سترگي پيبويه پخوا ال يمانپ تر پيمانيته اور اچوې الس به ير په هلك دوي هير ئې ان كا نصيحت ته بل و چه

سى بد و كردار بد شه ورك شه وركدي ه بيگانه كار نيكو ال هغه تروي مردار پرې واړه همه لوي لرگيكا ليوني واړه همه به خلق هغهنشته سپيو ليونيو د عالج بلوي حساب په مخنثو د خور حرامته هغه و بويه ويلي منيتيغ تر وري ديگدان په ايي ديگرسيي وته چا هر و ئې فيض هسيشي كردار بد او فهم بد چه رحمانه اې

يې جوړ تل تر تل به چه يې نه خو خداييې ووړ صورت و هر غوندي مجنون كهيې مروړ كي مهر په يار د مجذوب ته

يې ناتوان بيا شي در درباندي پيري چهيې وان به هم ژوې ډيره تر هم به چهيې ارمان په چارو هغو د بيهودهيې ناتوان چه كه باور هسي خداي په هميې جهان دا په مستقيم به تل گويايې سلطان د و خان د لور په ي لكهيې پاسبان پسي ملك و مال په شپه هرهيې گويان غوندي بلبل لره گوي پوچيې روان شپه نيمه په پسي قلبه پهيې پهلوان ورشې لور په او لو په چهيې روان وته كوهي و پريوزې كهيې پيمان ساعت تير په بيا چه هغه نهيې نقصان په نه بهبود خپل په خبر نهيې عبدالرحمن ته هغه دي نه وك نور

پرديى كه وي عزيز دي كه ورور دي كهنمسى يا او زوي چا د شي كار بد چهسپى وږي يا لني سور دي كردار بدليونى شي سپي يو كي كلي په چهكوهى كاندي ډك ترې چه مرگه له بېمنى وي تيغ په يا توره په كهسى هي كا نه آزار وجهي بې چهنغرى شي نه سرد آه په سوړ ئې چهطى حاتم وقت خپل د شي باله چهسى كه دي بهتر سپى وايه راته

۱٥۷

Page 159: Da Rahman Baba Deewan

مى هغه دي غم و درد د دارو چهانگورو د دانه لبو خپلو د ميشرابو د وي نه آب چه كي تيغ هر پهشه جهان كل د غمخوار چه ميو د جامكه خراب مست هسي مي له يو راشهآوره زور ده پناه هسي خودي بېكي عشق په گم تمام تحصيل هغه زهكا دا په سره رقيب له صلحه رحمان

ختى چا د دم غمه ډيره له كهبايلود زلفو تور په ستا هسي مي زړهكا قبول مي هم رد مي ساعت يوه پهدي خنجر بل په مرهم ئې كي الس يو پهده رضا ئې عاشقانو د مرگ په كهنشته مثل په دست مي بها خونخوري نه اوو ډيرو په ما غم دي وكويريم ئې كي شپه توره په هجران دراشي باندي را مزري لكه غم يار دپام شپې د غلطومه غم پرې چهواخلم را الس په رباب كله كتاب كهخوابه له وواته واړه مي همسايهدي سپى يو پوري معشوقې تر عاشق كهيم ډوب هسي كي غم په يار د رحمان زه

تهچ خ پ شهآ ني ش ئايولاطو وتب يشافههلدبديناكيهاشادبليناخ پ پورياور وشوبه

ظ ن نركهناچدي ي ه ري

پياپى جامه دوه يو كه را ساقيقى پسې وي نوشيدن ئې اول چهبرى مومي نه غليم په غم د وكبكى تا كي غم دا په اوسم به زهشى هي د حاله له شم نه خبر چهسى كاندي خالص غمه هره له چهليونى بولي وگي روغ ئې چهسپى خوړونكي البته دي ه آشنا

لرغونى كي عشق په ومه م به زهكالى وك كا شپه توره په ورك لكهپردى كه يم خپل ئې چه پوهيم نهژوندى نه يم حساب كي ميو په نهوړنبى واړه همه تر كا ما دي خدايسوى خپل دا كي قبول پخپله ماندى سره خوردن په كا نه به كمسپوږمى سپين وصل د وينم نه ئې چهمزرى باندي چا په كا نه پي دي خداينى لكه كيدم شونو په مي كلهكمى كا نه رنگ هي په مي درد باريزگيروى کم دننه كوو سل په كهسپى يو وژنه مه توره په هجر د خدايدى مگر سترگو په وينم نه هي چه

يرت ن م ووزي ييداجانلد ط م بوبو ييافې

د ييداگهپدنيدي م ئرزاپييه م يزراي

ييابهپيئولهپ

۱٥۸

Page 160: Da Rahman Baba Deewan

فهتور ك رنر گ يديراخ قاعهپييود ش ي ك ي

ش ع م قوكېبهو ديفې اتوڼكېئوږغ س گرړ ويني دېويكېئهك ملسي ل ع ه

م ه واړه اكوشمرافهلو ط م تبنهر يه س ي

نآواره ن و اكوسمانگورسومانرت يشهبهتهاپېئارچرهه ويخه الص

ل ب ق پويدواړو ته س گروح ي ص ن پتا اكهنرثرې

شهپريلهندهياف ع ق ك يك ش م كلد قاعار ش

يشهنيلوكاركهغدخمكره ب ئتلې ك مهمويپهسه ك مبنوندهشهيدچ شه ع پقلهمويه ك وزيدب خهلاريې م نهشهيپد خ يلپارله ط گبرزيماعهل ل و وي له ت يلرتلت ت ئهو ديطې نويغولويسدامم نزه اورپېئانمر سه ي ن يلېئهن م و ويمېئهنك الداپ سه ه گينراچواروديهپ يسويرېتدنيوهسيهمه ه ر گي ن وژ ينهزړهپهچ زړهكه ومم ويچي

نودخ ي ب او راخي ييودقاعهل ش نههيايقاع ش خانئوتې س يايپد خ يلپارطه خ يايده نم ي هيد يم ن يايورپهچ ييشرې ش يدايخهپ ي ش او ييالميواسهپ لر خ ر ييواسيگېب ن ن بينېيوايرپهن و روي ييايهييامرفرېپاريهچرهللسوكهك وا ييه

دا داند يئاناؤديچانسآ ييابريهمكره ف جم ك يايد بد ل ترو م ه يايديكهغد طار ع يايرنېئورن وي يياههدشاعد شق ك ل يايمهنروغاړيغ ي پ ياي

ك ل يه ص حد ص يراينهشوگ ك و هج ن ت يايپد خ آه ييامرگهپلپد خ يلنار م ت يايزئهن يارپدهې س ي

ش ع م قوئهآز ييامېدر متسد ع مر ك يايتارهي س باو ييافېتهغد س خامود ن ياي

۱٥۹

Page 161: Da Rahman Baba Deewan

يېبريلوديخمه ق ساهفېبريلهنررض ن ع

ت س سامودالاسرهدي وديهپ ه مخ ك يي ل ندهشهي

م ن برهلهتهيا س لاكيارنادراك دسه ويسي رك ل ته س چاقهبددي اال

دك ته س و ورصا د وييال اسد گ م ز دهگدنو يكيطوطزه ش پرسريتممدا گ پانر مه ح مانكهه

ده سم ح ز بن ي يايت س د نا ي م سييوداي

وابقح مه ي خهىدايت س د سا ح فن ص ياي

داپ يياپروسېبهت س د رپدقا نه ع ياي

ت ش ن سه ه بييااليدرييهامزه ييايمدپ دكه لان ح يوايتد س شانوي ي م يايوباتېبهچ يياپه

۱٦۰

Page 162: Da Rahman Baba Deewan

مخمس

آفتابه تر دي ايسته چه يار هغهحسابه بې كم زهير زړه په بيلتانه

حجابه له كا رگند را كله به مخبه سبا اال مسبب وكې سبب يو

احنابه له وشي مالقات زما چه

كې نصيب مي ؤ ايسته د مالقاتكې حبيب خپل د گلشن په مي عندليب

كې عندليب مي گلستان په ايست دكې قريب كي دلبرانو په ما خداىه

عتابه له اهل دې د ژغورې مى و

كم ديدار په مينه ئې زه چه يار هغهكم كوكار وهم نارې پسي ورځ و شپه

كم انتظار ته ديدن و ئې هميشهكم رويدار جهان تمام ورته روي په كه

خوابه له ناز د كوې پورته سترگي

كم تاراج زړه په پنهم پ ئې بيلتانهكم امواج په غمونو د ئې غرقاب چه

كم محتاج رنگ هسي په ئې ته ديدن وكم عالج ه شي نه مونده ئې پاياب هي

پايابه نا ه غم ميني د آشنا د

كسانو بې ؤ جمله د يې كس چه نهبزركانو د بزرگ په الهى

كارانو خام ؤ جمله د يې ساز كار همخوبانو د غواړم دعا په وصال زه

مستجابه شي دعا دا كله به ال

۱٦۱

Page 163: Da Rahman Baba Deewan

يم طناب په زلفو د دي كي اسيريم اضطراب په مدام غوندي كشت د

يم قصاب په سترگو د دي كي تكبيريم عذاب په غمه له ستا چه زه لكه

غذابه دې له بنده هي شه مه خبر

شوي پيدا كي دنيا په وي مه دريغهسوي لنبو په هجران د يم زه لكه

وي خومه شان هسي دا په هم وي كه اواولوي اور په هجران د گرزم به و

كبابه عمر درست په شوه مي سينه چه

شه نااد خاطر خراب دا مي ه هي هيشه برباد رنگ هسي زړه د مي عمارت

شه فرياد و آه هميشه مي روزگار زيستشه بنياد بې بيخه بې غوندي حباب چه

حبابه له كم ه به طمع ادۍ د

نصيحته له ناصح د گرزم پ پقربته له خوبانو د كم توبه چه

صورته و په نصيحت كاندي راتهغيرته له شي نه ما په ئې واب هي

الجوابه يم والړ ورته مانده در

شي خوله په چه دي نه هسي ه واب داشي نه ما په حكايتونه مشكل دا

شي وايه چه دي نه هسي ه راز عشق دشي ه په حسب پايان بې بحر دې د

حسابه له وايم ته چا و زه ئې چه

۱٦۲

Page 164: Da Rahman Baba Deewan

دي نه پايان بحر دې د موندلي چادي نه بيان چاري دې د كي هيچا

دي نه عيان ته سى هر و راز دغهدي نه رحمان ده عاشقي واړه دغه

سيرابه لري لعل و در كي خوله په چه

صنمه ده ته هور په حد د جفا ستاپنهمه اوسي قصه دا په به و

يمه له زړه د وهي موج اوي مي تلغمه له يم تللي فكر په ډوب هسي

سمه په كه يم غره په چه پوهيم نه

خوارۍ رنگ هسي دې له وي خبري كهمرۍ تر يم ډوب درياب په غم د ستا

يارۍ د و نه اخيستي نوم به مادستگيرۍ د هيوك لرم نه تا بې

همدمه كې را الس پخپله ته مگر

كم نه هيچا له آشنائي به نور وې ماكم زه ئې چه شي چا په عالج قسمت د

كم ه باري و، نيت مي رنگه دا په هموكم تدبير و تاالش رنگه سل په كه

قلمه له لوحه له مومم نه خالصي

دي وړه هم خو دي وفا بې كه خوبروياندي زړه په ما دي چه هر غمه له ستا

دي په هم خو دي دار وفا كه عاشقاندي ه چه وايم ه ته چا و حال به اوس

گرمه نا ته يم گرم زه چه دي دا غرض

۱٦۳

Page 165: Da Rahman Baba Deewan

پريرويه ئې صورت په چه دا خو يولويه گوره هر قامت په و قد په هم

خويه فرشته خصلت په و خوي په همجويه دل غوندي تا وك مومي نه به بيا

عالمه هزار هژده په غواړي ئې كه

چاري هسي كم ان په زه غمه له ستاآزاري دل ما سبب ه په ته

گلعذاري كا نه وبله ئې دنه چهدلداري ويه را گناه ما دا

محكمه غوندي نصوحا كم توبه چه

كې خندا سره رقيب د غاړه تر السكې ما په چه چاري هغه ويني ئې خداي

كې شا راته قصده له ووينې ما چهكې جفا به پوري وري ابدي تر

ستمه له ووزې وجار كله به كه

كه توه ان د نيازي بې هسي جه تاكه شپه توره غريبانو په ورځ دي بيا

كه متره زمكه خندا د دي عاشق پهكه مه خويونه جفا د هسي دا نور

برهمه شي جوره له دي به خلقه

دي دار خبر وك هر ميني له ما ستادي دوستدار سره سي فالنا فالنا چه

دي ديار هر په كور كورا خبري دادي عار ته ما و واته جار بيرته په اوس

عجمه تر و عرب تر شوم رسوا چه

وي مين باندي تا په چه ژوي هغهوي زن و مرد په نما انگشت هميشه

وي كوهكن لكه رسوا به وگي پهوي دروغژن وي نه كي په ني دا چه

قسمه هزار خوري گۍ هره په كه

۱٦٤

Page 166: Da Rahman Baba Deewan

ده دا اول عاشقانو د نشانهزباده پرې وي بدنام د نامه تل

فرياده له وي سريکار ئې مدام چهاهداده له پيغوره له ويريي نه

ماتمه له جدای د يار د بې

بتانو په شي مبتال ئې زړه چه هربادشاهانو د بادشاهي وركي وك كه

مهرويانو بې ساعت يو شي نه ئې زيستسوختگانو سويو هغو د نسبت په

كمه خسي يوه تر ده متاع دا

وي هوا په ئې مسند غوندي سليمان كهوي غوغا په و فرياد په به هميشه

وي يا خاك به عاشق د سبب پهوي پيدا كي په نشانې هسي دا چه

مسلمه ده عاشقي پرې هاله ترو

اسانه گي نه هيوك دي عاشقيهجرانه بې موندلي چا دي نه وصال

گرانه هورته په حده له ده خبره دارحمانه وكه اكل سره ان له ته

غمه بې ده چري ادي كي دنيا په

(تصحيح، مقابله، او تدوين شو)

"بينوا"

۱٦٥