1.0 Pengenalan

Segregasi dan integrasi merupakan dua konsep yang berbeza. Dalam konteks Malaysia,

segregasi perlu dielakkan, sebaliknya kita perlu berusaha untuk memupuk integrasi dalam

kalangan rakyat. Segregasi berlaku kesan daripada dasar pecah dan perintah yang diamalkan

oleh pihak British berdasarkan kegiatan ekonomi mengikut etnik. Integrasi antara kaum pula

memerlukan usaha dan sokongan daripada semua pihak sama ada secara top-down atau

bottom-up dalam merealisasikan negara Malaysia yang unggul menjelang tahun 2020.

Kepelbagaian rakyat Malaysia perlu dilihat sebagai aset yang tidak sekadar berjaya memupuk

kesepaduan sosialnya, malah menuju ke arah integrasi. Integrasi hanya akan dapat terjelma

apabila rakyat yang terdiri daripada pelbagai etnik itu bersedia menerapkan unsur-unsur

akomodasi, akulturasi hingga ke peringkat asimilasi dalam kalangan mereka.

1.1 Dari Pengasingan ke Penyatuan

Segregasi merujuk kepada pemisahan atau pengasingan antara satu kumpulan etnik dengan

kumpulan etnik yang lain dalam sesebuah negara. Pemisahan itu berlaku dalam beberapa

keadaan seperti kawasan tempat tinggal, jenis pekerjaan, sistem persekolahan dan penerbitan

akhbar mengikut bahasa ibunda masing-masing. Sebelum merdeka, Malaysia telah pun

melalui keadaan ini selari dengan dasar pecah dan perintah British sebagai kuasa penjajah.

Dasar berkenaan mewujudkan segregasi dalam kalangan pelbagai etnik yang dapat

mengukuhkan kedudukan kuasa politik dan ekonomi British. Seterusnya, British dapat

bertapak dan menjajah selama 170 tahun di negara ini. Pengalaman segregasi yang pernah

dilalui rakyat negara ini turut sama dirasai oleh penduduk di Afrika Selatan. Sungguhpun

terdapat perbezaan yang nyata antara kedua-dua negara, tetapi terdapat pengajaran penting

tentang kesan negatif amalan segregasi tersebut.

Integrasi ialah satu proses penyesuaian bersama pelbagai kebudayaan dan ciri-ciri

sosial yang dapat diterima oleh semua kelompok etnik. Identiti, budaya dan hak hidup

sesuatu kumpulan etnik tidak dihapuskan, tetapi disuburkan. Dalam konteks Malaysia,

integrasi merupakan satu proses bagi mewujudkan satu identiti nasional dalam kalangan etnik

yang terpisah-pisah dari segi budaya, agama, sosial dan kawasan penempatan. Mereka

dipupuk menerusi integrasi politik, ekonomi, sosial, kebudayaan, pendidikan dan di peringkat

wilayah (Shamsul 2007). Menurut Ting (1987), integrasi ialah suatu proses yang sangat

kompleks. Tahap-tahap hubungan etnik boleh dilihat dari segi darjah kedekatan bermula

1

dengan hubungan terpisah, iaitu segregasi sehingga hubungan berbentuk sebati iaitu

amalgamasi. Hubungan yang lebih rapat antara wilayah dapat mewujudkan integrasi dalam

bidang politik dan nilai. Hubungan ini seterusnya mampu mengurangkan konflik dan

mengutamakan persefahaman, serta mewujudkan semangat perpaduan antara pelbagai etnik.

2.0 Cabaran dalam Memupuk integrasi di Malaysia

Terdapat beberapa faktor yang boleh mencetuskan perpecahan dalam masyarakat antaranya,

prasangka, perkauman, diskriminasi, stereotaip, rasisme dan etnosentrisme. Perpecahan juga

boleh berlaku apabila wujudnya konflik antara kumpulan masyarakat, kedudukan lokasi

kelas, taraf pendidikan, kemahiran kerja, pendapatan dan budaya hidup yang sesetengahnya

membatasi peluang mobiliti sosial mereka untuk keluar daripada golongan miskin (Mansor

2006). Konflik juga berlaku disebabkan oleh kerumitan menanggung kos hidup yang terus

meningkat, perkhidmatan awam yang kurang memuaskan, pengangguran, kemiskinan,

keterpinggiran dan ketidaksamarataan dalam masyarakat, gejala sosial yang berleluasa dan

wujudnya banyak kumpulan samseng. Justeru, isu-isu berkenaan secara tidak langsung telah

memberi kesan kepada masalah perpaduan dalam kalangan rakyat.

Seterusnya konflik bukan sahaja disebabkan perbezaan budaya dan agama, tetapi turut

berpunca daripada faktor kemiskinan dan keterpinggiran. Contohnya, rusuhan kaum di

Kampung Medan, Selangor dikaitkan dengan isu kemiskinan dan pembangunan (Mansor

2006). Jelaslah bahawa isu kemiskinan dan pembangunan perlu ditangani secara serius untuk

mengelakkan ketegangan etnik. Persoalan asas adalah bagaimana perbezaan etnik itu diatasi,

serta bagaimana kepentingan politik dan ekonomi disesuaikan dengan kehendak pelbagai

etnik sehingga keharmonian dapat dicapai. Perkara ini akan menjadi penanda aras hubungan

etnik di sesebuah negara (Chandra 2008). Malaysia sering menjadi contoh kepada negara lain

dari segi hubungan etnik kerana berjaya mewujudkan keharmonian dalam kalangan etnik

yang pelbagai. Sebahagian besar kejayaan ini merupakan hasil usaha kerajaan yang bersifat

top-down dan disokong oleh pihak swasta, badan bukan kerajaan (NGO) dan rakyat sendiri

yang bersifat bottom-up. Proses ini bertujuan memupuk perpaduan dan hubungan etnik yang

mantap dalam kalangan rakyat Malaysia. Usaha ini dipelopori oleh kerajaan untuk

memastikan kestabilan politik dan keadilan sosioekonomi serta keamanan negara sentiasa

terpelihara.

2

2.1 Peranan Kerajaan

Memupuk semangat hubungan etnik yang harmoni menjadi agenda utama kerajaan yang

dilaksanakan menerusi perancangan dan pelaksanaan dasar-dasar tertentu. Usaha-usaha ini

diteruskan dengan memperkenalkan konsep 1Malaysia oleh Perdana Menteri Datuk Seri

Najib Tun Razak dengan slogan "rakyat didahulukan pencapaian diutamakan". Konsep ini

bertujuan untuk melahirkan bangsa Malaysia yang lebih berdaya tahan dalam menghadapi

pelbagai cabaran yang dibawa oleh arus globalisasi. Disamping itu konsep ini juga bertujuan

memperkukuhkan hubungan dan kerjasama antara rakyat pelbagai etnik di negara ini.

Pelbagai agensi kerajaan juga dipertanggungjawabkan untuk memastikan segala

usaha dan perancangan kerajaan dalam menyatupadukan masyarakat pelbagai etnik di negara

ini dilaksanakan dengan berkesan. Penubuhan Jabatan Perpaduan negara dan integrasi

nasional (JPNIN) Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional adalah sebuah badan

yang ditubuhkan dan bertanggungjawab memupuk dan memelihara perpaduan antara etnik di

negara ini. Masyarakat Malaysia yang terdiri daripada pelbagai etnik mempunyai latar

belakang budaya, agama, bahasa dan adat resam yang berbeza. Walaupun etnik yang

berlainan ini berganding bahu di bawah satu sistem politik yang sama namun kehidupan

mereka adalah berasingan. Interaksi dalam kalangan mereka juga kurang dan hubungan

antara mereka hanya terbatas kepada perkara tertentu terutama yang berkaitan dengan aktiviti

ekonomi. Pembahagian buruh dalam sistem ekonomi dibuat berdasarkan pemisahan etnik

dalam masyarakat dengan setiap etnik mempunyai fungsi ekonomi yang tersendiri.

Bagaimanapun suasana ini jauh lebih baik jika dibandingkan dengan suasana sewaktu Tanah

Melayu baru mencapai kemerdekaan. Masyarakat pada waktu itu menepati ciri-ciri

masyarakat majmuk seperti yang diutarakan Furnivall (1948), kesan daripada pelaksanaan

dasar pecah dan perintah oleh British.

Dalam hal ini isu perpaduan dan hubungan antara etnik merupakan agenda penting

negara dalam memastikan kestabilan politik sentiasa terjamin. Generasi kini yang mewarisi

konsep masyarakat majmuk sejak merdeka masih menghadapi persoalan dan dilema akibat

masalah segregasi antara kaum. Keadaan ini secara tidak langsung menggambarkan konflik

antara kaum yang wujud akibat perbezaan persepsi dalam kalangan kaum. Masyarakat kini

masih belum sepenuhnya menjiwai nilai dan konsep satu bangsa Malaysia sebagaimana yang

terkandung dalam cabaran pertama Wawasan 2020 yang menekankan perpaduan masyarakat.

Integrasi nasional penting kerana dapat mengikis sentimen perkauman. Nilai perpaduan

dalam kalangan masyarakat pelbagai kaum harus dipertahankan agar keharmonian dapat

3

dikekalkan.

Majlis Gerakan Negara (MAGERAN) ditubuhkan sebagai usaha untuk memulihkan

hubungan antara kaum kesan daripada peristiwa 13 Mei 1969. Di samping itu, kerajaan telah

menjadikan Rukun Negara sebagai tunjang kepercayaan dan kesetiaan rakyat berbilang kaum

terhadap kepemimpinan negara. Pada 1 Julai 1969, MAGERAN mewujudkan Jabatan

Perpaduan Negara untuk menangani isu berhubung pembinaan semula perpaduan kaum di

negara ini (Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional 2006). Selepas MAGERAN

dibubarkan, Majlis Penasihat Perpaduan Negara ditubuhkan pada 23 Februari 1971 bagi

memupuk dan memelihara perpaduan kaum. Majlis Penasihat Perpaduan Negara diletakkan

di bawah tanggungjawab Jabatan Perpaduan Negara (JPN). Antara tahun 1990 – 2004, JPN

diletakkan di bawah Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat dan

seterusnya diletakkan semula di bawah tanggungjawab Jabatan Perdana Menteri dengan

nama Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN).

3.0 Dasar-dasar Kerajaan

Kerajaan telah merangka dan memberi penekanan kepada beberapa dasar dalam bidang

sosioekonomi yang menjurus kepada perpaduan dan keharmonian masyarakat pelbagai etnik

serta menjalin integrasi nasional. Antara dasar tersebut ialah Dasar Pendidikan Kebangsaan,

Dasar Kebudayaan Kebangsaan dan Dasar Ekonomi Baru. Dasar tersebut diperkukuhkan lagi

dengan pengenalan Rukun Negara sebagai ideologi kebangsaan. Kesemua dasar tersebut

bertujuan untuk mengurangkan dan mengawal tindak-tanduk politik melampau yang boleh

memecahbelahkan perpaduan rakyat. Kerajaan juga telah membentuk beberapa dasar lain

seperti Dasar Pembangunan Negara, Dasar Wawasan Negara dan Dasar Sosial Negara.

Semua dasar tersebut dimantapkan lagi dengan pengenalan Wawasan 2020 dengan visi dan

misi menjadikan Malaysia maju dalam semua aspek kehidupan.

Pelan tindakan JPNIN melalui Pelan Tindakan Perpaduan dan Integrasi Nasional 2005

– 2010 telah merancang pelbagai usaha untuk memupuk dan mempertingkatkan lagi

perpaduan dan integrasi nasional melalui pelbagai strategi seperti berikut:-

4

3.1 Strategi Persefahaman Politik

Dalam aspek ini kerajaan telah berusaha memupuk perpaduan negara berlandaskan

peruntukan dalam perlembagaan merangkumi:

i. Sistem kerajaan persekutuan

ii. Demokrasi berparlimen

iii. Raja berperlembagaan

iv. Kedudukan Raja-raja Melayu

v. Bahasa kebangsaan

vi. Hak mengamalkan agama masing-masing

vii. Hak asasi rakyat Malaysia

viii. Kedudukan istimewa kaum bumiputera dan peribumi

ix. lambang-lambang negara

x. Pembahagian kuasa dan tanggungjawab antara kerajaan persekutuan dengan kerajaan

negeri.

Kesemua perkara tersebut merupakan kerangka kepada usaha kerajaan dalam bidang

politik untuk memupuk identiti nasional, perpaduan antara kaum dan integrasi antara

wilayah.

Di samping itu, mewujudkan langkah keselamatan dan undang- undang juga adalah penting

untuk mengawal dan mencegah pertubuhan yang memperjuangkan kepentingan sesuatu kaum

atau agama daripada melakukan kegiatan yang dapat menjejaskan keharmonian antara kaum

dan menggugat kestabilan negara. Pemantauan perlu dilakukan ke atas amalan dan etika

dalam parti politik supaya pendukung parti bersikap dan bertindak sederhana terhadap

sesuatu isu untuk mengelakkan daripada berlaku ketegangan antara kaum.

3.2 Strategi Keseimbangan ekonomi

Faktor yang boleh menimbulkan ketegangan hubungan antara etnik selalunya dikaitkan

dengan sentimen etnosentrisme, prejudis serta tanggapan dan kedudukan sosioekonomi antara

etnik yang tidak seimbang. Masalah ini dirumitkan lagi apabila kumpulan etnik dikenali

5

mengikut aktiviti ekonomi mereka. Lantaran itu, usaha kerajaan untuk mencapai perpaduan

adalah dengan mengimbangkan kedudukan sosioekonomi antara etnik dan antara wilayah

serta mengurangkan pengenalan etnik berdasarkan kegiatan ekonomi. Hal ini ditangani

menerusi beberapa kaedah seperti meningkatkan taraf ekonomi antara etnik dan wilayah

tanpa merugikan mana-mana pihak. Penjelasan sewajarnya perlu diberikan kepada semua

pihak supaya sebarang salah tanggapan dapat diperbetulkan dan perasaan tidak puas hati

dapat dibendung. Usaha kerajaan untuk mengurangkan dan membasmi kemiskinan tanpa

mengira etnik dan perbezaan wilayah perlu mendapat sokongan daripada sektor swasta

supaya pengenalan etnik berdasarkan aktiviti ekonomi dapat dikurangkan.

3.3 Strategi Sistem Pendidikan

Sistem pendidikan merupakan salah satu daripada alat terpenting dan berkesan bagi membina

jati diri nasional, memupuk semangat kebangsaan, cinta kepada negara dan berperanan

mengeratkan perpaduan. Peranan sistem pendidikan meliputi aspek menyediakan

persekitaran serta kemudahan yang kondusif bagi keperluan sosialisasi dalam kalangan

sebilangan besar rakyat. Semangat perpaduan boleh diterapkan kepada pelajar bermula dalam

lingkungan usia muda di samping menanam sikap dan nilai yang dapat melahirkan kesedaran

nasional, semangat cinta dan bangga kepada negara dan perpaduan antara kaum. Pelbagai

langkah telah diambil untuk menggalakkan wujudnya satu sistem persekolahan dari peringkat

prasekolah hingga ke peringkat Institusi Pengajian Tinggi dengan menggunakan bahasa

Melayu sebagai bahasa perantara dan menyeragamkan kurikulum, kokurikulum, peperiksaan

serta pensijilan yang mempunyai pengiktirafan yang sama. Di samping langkah yang telah

disebutkan, kerajaan juga membenarkan pengajaran dan pembelajaran menggunakan bahasa

ibunda kaum tertentu seperti bahasa Mandarin, Tamil, Iban dan Kadazan Dusun di peringkat

sekolah rendah dan menengah. Kurikulum sekolah rendah dan menengah memberikan

tumpuan yang sewajarnya dalam mata pelajaran sejarah negara, termasuk persetujuan antara

kaum dan negeri tentang peruntukan tertentu dalam perlembagaan, budaya dan adat resam

kaum di Malaysia, serta unsur-unsur penting agama dan kepercayaan utama. Pendidikan dan

aktiviti kokurikulum juga menerapkan sikap dan nilai-nilai yang mendukung pencapaian

perpaduan negara. Sikap dan nilai-nilai ini termasuk juga sikap kesejahteraan, bertolak ansur

dan saling menghormati antara kaum dan agama, taat setia dan cinta kepada negara.

6

Selain itu, pendidikan sepanjang hayat, iaitu program pendidikan yang dijalankan oleh

pelbagai agensi dan pihak di luar sistem pendidikan formal, juga memainkan peranan penting

dalam usaha memupuk perpaduan negara dan integrasi nasional. Terdapat pelbagai bentuk

pendidikan tidak formal yang disertai oleh pelbagai kaum seperti kursus jangka pendek

anjuran badan kerajaan dan NGO. Penyertaan pelbagai kaum dalam program berkenaan

secara tidak langsung akan menggalakkan interaksi antara satu sama lain seterusnya dapat

menjalin ikatan perpaduan.

3.4 Strategi Penggunaan Bahasa Kebangsaan

Penggunaan satu bahasa yang sama merupakan salah satu alat yang paling berkesan untuk

memupuk perpaduan. Penggunaan satu bahasa juga membolehkan pelbagai kaum dan

keturunan berkomunikasi antara satu sama lain dengan selesa. Mereka menggunakan satu

bahasa rujukan yang sama untuk menginterpretasikan alam dan realiti dan mewujudkan satu

ciri persamaan antara mereka sebagai unsur utama pembentukan kebudayaan kebangsaan.

Dalam hal ini, bahasa Melayu amat sesuai digunakan sebagai bahasa penyatu selain diangkat

sebagai bahasa rasmi negara seperti yang termaktub dalam Perlembagaan Malaysia.

Berdasarkan fakta sejarah kemampuan bahasa Melayu juga telah terbukti iaitu menjadi

lingua-franca terutama dalam zaman pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka. Bahasa

Melayu juga pernah digunakan dalam hubungan diplomatik antara kerajaan Melayu Melaka

dengan negara luar.

3.5 Strategi Kepercayaan agama

Perlembagaan dan Rukun Negara menjamin bahawa rakyat Malaysia bebas menganut dan

mengamalkan agama dan kepercayaan masing- masing bertujuan untuk memelihara suasana

harmoni antara rakyat berbilang kaum. Walaupun agama Islam sebagai agama persekutuan

namun agama-agama lain dilindungi oleh perlembagaan. Pengembangan sesuatu agama

dalam kalangan penganut agama lain tertakluk kepada peruntukan dalam perlembagaan dan

undang-undang. Justeru, sebarang aktiviti keagamaan perlu dilakukan dengan berhati-hati

supaya tidak menyentuh sensitiviti penganut agama lain.

7

3.6 Strategi Kebudayaan

Kerajaan juga berusaha mewujudkan kebudayaan nasional yang menjadi milik bersama

rakyat negara ini tanpa mengira kaum, keturunan dan wilayah sebagai asas pembentukan

bangsa, jati diri nasional dan perpaduan negara. Kebudayaan nasional dibentuk berpandukan

tiga prinsip dalam Dasar Kebudayaan Kebangsaan iaitu Kebudayaan Kebangsaan Malaysia

berteraskan kebudayaan rakyat asal rantau ini; unsur-unsur kebudayaan lain yang sesuai dan

wajar, diterima menjadi unsur Kebudayaan Kebangsaan; dan Islam menjadi unsur penting

dalam pembentukan Kebudayaan Kebangsaan.

Kerajaan juga menentukan bahawa pembentukan Kebudayaan Kebangsaan tidak

bermakna mengabaikan kebudayaan sukuan. Kebudayaan sukuan yang tidak menjadi

sebahagian daripada Kebudayaan Kebangsaan seperti ciri-ciri tertentu dalam kebudayaan

Melayu, Iban, Kadazan Dusun, Cina, India termasuk kebudayaan Barat bebas diamalkan

selagi tidak menjejaskan nilai-nilai kesopanan dan kesusilaan. Bagaimanapun nilai-nilai

masyarakat yang bersifat positif merupakan aspek penting dalam Kebudayaan Kebangsaan

kerana nilai- nilai tersebut adalah nilai-nilai sejagat dan menjadi kepunyaan bersama pelbagai

kaum dan keturunan di Malaysia.

3.7 Strategi integrasi Wilayah

Kerajaan memperkenalkan pelbagai langkah untuk mengintegrasikan antara rakyat di

Semenanjung dengan di Sabah dan Sarawak sejak Malaysia ditubuhkan. Bagaimanapun

faktor geografi telah menyumbang kepada kewujudan jarak sosial antara wilayah tersebut.

Antara langkah kerajaan ialah melakukan penambahbaikan dalam sistem perhubungan

kebangsaan dan pengangkutan perluasan sistem radio dan televisyen nasional di Sabah,

Sarawak dan Wilayah Persekutuan Labuan; penubuhan pelbagai agensi kerajaan persekutuan

di negeri berkenaan dan mengadakan program lawatan pemimpin masyarakat untuk

melahirkan integrasi yang kukuh antara negeri dan rakyat di wilayah tersebut.

Walaupun pelbagai bentuk langkah seperti yang dinyatakan telah dilaksanakan, tetapi

masih terdapat pelbagai permasalahan dan salah tanggapan dalam usaha ke arah

mengintegrasikan wilayah dan dalam hubungan Kuala lumpur-Kuching-Kota Kinabalu. Oleh

itu tumpuan khusus diberi kepada usaha pemupukan integrasi wilayah dan hubungan antara

Kuala lumpur-Kuching-Kota Kinabalu dengan cara memberi penekanan terhadap aspek

8

interaksi dan pergaulan yang lebih luas antara rakyat di wilayah berkenaan. Pelan tindakan

adalah dengan memberikan penjelasan lebih mendalam tentang adat resam dan kebudayaan

setiap etnik serta mengikis salah tanggapan yang timbul dalam bidang sosioekonomi dan

sebagainya. Selain daripada melakukan integrasi antara wilayah, tumpuan juga diberikan

kepada pengintegrasian antara kawasan bandar dengan kawasan luar bandar agar kemajuan

ekonomi dan prasarana yang diadakan dapat dikongsi secara adil dan saksama.

3.8 Strategi Keselamatan

Kerajaan juga mengatur langkah keselamatan untuk memelihara dan mencapai perpaduan

yang mantap dan berkekalan. Strategi perpaduan negara dalam bidang keselamatan meliputi

aspek pencegahan daripada berlakunya ancaman kepada keselamatan negara dan

ketenteraman awam. Penekanan diberi kepada aspek pencegahan supaya nyawa dan harta

benda awam dan pembangunan negara dapat dipelihara dan tidak terancam. Aspek

pencegahan merangkumi penguatkuasaan sekatan di sisi undang-undang ke atas kebebasan

bercakap, berhimpun dan menubuhkan persatuan, tahanan preventif, penguatkuasaan

peruntukan Akta Hasutan, dan kawalan terhadap penerbitan melalui undang-undang yang

berkaitan. Pemulihan pula ialah usaha untuk menenteramkan keadaan setelah berlakunya

sesuatu konflik. Aspek pemulihan termasuk keselamatan dan ketenteraman awam yang

melibatkan tindakan,

terutamanya daripada pihak polis dan dibantu oleh pihak lain seperti angkatan tentera, Ikatan

Relawan Rakyat (RElA), Rukun Tetangga dan dalam keadaan yang ekstrem, mengisytiharkan

darurat.

3.9 Strategi Pembangunan Kawasan

Dalam aspek pembangunan kawasan, kerajaan mengarahkan pemaju perumahan serta pihak

berkuasa tempatan supaya mengambil kira aspek perpaduan etnik. Sesuatu kawasan yang

hendak dimajukan untuk dibuat penempatan baharu, misalnya, seharusnya mempunyai

penduduk yang terdiri daripada pelbagai kaum agar sentimen perkauman dapat dicairkan.

Seterusnya setiap penempatan perlu menubuhkan jawatankuasa penduduk seperti Rukun

Tetangga dan menganjurkan aktiviti yang melibatkan semua penduduk tanpa mengira kaum

dan agama. Prasarana seperti dewan serba guna dan dewan komuniti perlu disediakan untuk

kegunaan penduduk melakukan aktiviti kemasyarakatan. Penyediaan kemudahan tersebut

9

dapat membantu menyemaikan semangat perpaduan dan interaksi antara etnik melalui

pelbagai aktiviti sosial yang dianjurkan oleh pelbagai pihak. Kerajaan juga menegaskan

supaya sesuatu kawasan perumahan mengandungi pembangunan bercampur seperti fasa

perumahan kos rendah, sederhana dan juga mewah agar dapat mengurangkan jurang sosial

dalam kalangan masyarakat melalui pergaulan dan interaksi. Kemudahan yang disediakan

haruslah dapat dinikmati oleh penduduk dan tidak dibatasi oleh taraf sosioekonomi mereka.

3.10 Strategi Penggunaan Tenaga Manusia

Pihak kerajaan meminta kerjasama daripada para majikan sama ada daripada pihak awam

ataupun swasta untuk memastikan agar sebarang lantikan mengisi sesuatu jawatan tidak

berdasarkan faktor kaum, agama dan budaya. Pemilihan perlu dibuat secara adil berdasarkan

kelayakan pemohon kerana hakikatnya, Malaysia merupakan sebuah negara yang terdiri

daripada pelbagai kaum dan agama. Majikan juga perlu memainkan peranan menerapkan

unsur perpaduan dalam kalangan pekerja melalui pelaksanaan dasar syarikat dan program

serta aktiviti yang dianjurkan.

Di samping itu, mereka juga bertanggungjawab melaksanakan setiap dasar yang

digubal oleh kerajaan. Interaksi antara pekerja pelbagai etnik perlu digalakkan supaya

perasaan prejudis dan salah tanggapan antara mereka dapat dikurangkan. Pemupukan nilai-

nilai murni yang menyumbang kepada perpaduan negara seperti semangat patriotisme dan

kekitaan perlu sentiasa diterapkan.

3.11 Strategi Media Massa

Media massa juga memainkan peranan berkesan untuk membantumemupuk perpaduan

negara melalui penyampaian maklumat, pembentukan sikap dan pandangan rakyat serta

penerapan nilai-nilai positif ke arah memajukan semangat perpaduan. Internet sebagai wadah

penyebaran maklumat juga perlu digunakan sebaik mungkin. Perkembangan media elektronik

mampu menghubungkan rakyat termasuk masyarakat terpencil di kawasan pedalaman Sabah

dan Sarawak. Syarikat swasta yang mengendalikan stesen televisyen turut memainkan

peranan penting dalam usaha memupuk perpaduan negara dan integrasi nasional sebagai

tanggungjawab sosial mereka kepada bangsa dan negara. Penerbit akhbar dan majalah juga

digalakkan memberi sumbangan kepada usaha memantapkan perpaduan negara berdasarkan

10

etika kewartawanan. Pengamal media dituntut supaya bertanggungjawab dan peka apabila

menyentuh dan melaporkan perkara yang dapat menjejaskan perpaduan dan perhubungan

antara kaum dan agama. Mereka juga perlu memastikan bahawa laporan tidak melanggar

Akta Hasutan 1948 dan Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984 serta tidak menjejaskan atau

menggugat ketenteraman awam dan keselamatan negara.

3.12 Strategi Kesukanan

Sukan merupakan bidang yang ideal bagi membentuk perpaduan dan integrasi dalam

kalangan rakyat berbilang kaum, khususnya bagi acara sukan yang popular. Sukan

mewujudkan peluang dan persekitaran bagi pergaulan dan interaksi sosial dan melahirkan

suasana yang sangat sesuai bagi memupuk semangat persaudaraan dan solidariti tanpa

mengira etnik dan keturunan. Melalui sukan juga dapat membantu menaikkan semangat

patriotisme dan mencairkan perasaan etnosentrisme, prejudis dan prasangka buruk dalam

kalangan rakyat, lebih-lebih lagi apabila acara itu diadakan di tanah air khususnya sukan di

peringkat kebangsaan dan antarabangsa yang diwakili oleh pasukan kebangsaan atau negara.

3.13 Strategi Perpaduan dan Pertubuhan Sukarela

Kerajaan telah memperkenalkan konsep pemasyarakatan perpaduan pada 1998 untuk

menerapkan ciri-ciri identiti nasional bagi membangunkan bangsa Malaysia berasaskan

semangat persaudaraan dan kewarganegaraan yang tinggi. Proses penerapan nilai-nilai murni

menekankan kepentingan perpaduan dalam kalangan pelbagai etnik menggunakan segala

saluran dan prasarana yang sedia ada. Selain itu, diperkenalkan juga jentera kemasyarakatan

seperti Rukun Tetangga dan persatuan penduduk dalam usaha menjayakan penerapan nilai-

nilai murni, perpaduan dan integrasi nasional melalui aktiviti kemasyarakatan.

3.15 Strategi Penyelidikan dan Penerbitan Bahan Bacaan

Usaha kerajaan memperbanyakkan aktiviti penyelidikan tentang perpaduan negara dan

integrasi nasional penting untuk mengetahui pola hubungan etnik semasa. Hasil kajian dapat

digunakan untuk merangka strategi dan perancangan program yang berkesan di samping

mewujudkan instrumen untuk mengukur tahap perpaduan. Ia boleh diperkukuhkan dengan

11

adanya penerbitan bahan bacaan tentang perpaduan dan integrasi serta adat resam masyarakat

Malaysia.

3.16 Strategi Pemantauan isu-isu Semasa dan Konflik

Mewujudkan mekanisme pemantauan tahap perpaduan dan integrasi nasional secara

berterusan dan sistematik merupakan langkah pengesanan awal terhadap isu-isu semasa dan

konflik. Pengesanan perhubungan sosial perlu ditingkatkan lagi melalui sistem dalam talian

kerana bukan sahaja maklumat dapat dikesan atau diperoleh dengan segera, tetapi dapat

membantu pihak jabatan dan agensi lain untuk mengambil tindakan pencegahan awal.

Strategi Penubuhan Panel Penasihat Perpaduan negara (Panel) dan Jawatankuasa Penasihat

Perpaduan Peringkat negeri (JKPPN) Penubuhan Panel Penasihat Perpaduan Negara

(PANEL) dan Jawatankuasa Penasihat Perpaduan Negeri (JKPPN) bertujuan untuk

membincangkan isu perpaduan dan integrasi nasional dan memainkan peranan lebih

berkesan. Badan-badan ini bertindak sebagai penyelaras kepada agensi lain dan seterusnya

bertanggungjawab menasihat, melapor, dan mendapatkan persetujuan Jemaah Menteri dan

Parlimen tentang sebarang isu yang berkaitan dengan perpaduan dan integrasi sosial.

3.17 Strategi Program dan aktiviti Perpaduan

Kerajaan merangka program pemetaan perpaduan untuk meningkatkan kesedaran dan

penghayatan kumpulan sasaran termasuk kanak- kanak prasekolah sehingga ke peringkat

pengajian tinggi. Seterusnya kakitangan kerajaan dan swasta serta anggota komuniti seperti

belia, wanita dan orang kurang upaya serta orang ramai juga boleh berperanan membawa

perubahan dari aspek pengetahuan, sikap dan kemahiran tentang perpaduan antara etnik. Di

peringkat sekolah, aktiviti yang dicadangkan adalah berbentuk pendidikan pelbagai budaya

yang boleh diintegrasikan dalam bentuk kurikulum dan kokurikulum. Di tempat kerja pula,

aktivitinya adalah tentang pengurusan kepelbagaian dalam kalangan pekerja, manakala pada

peringkat komuniti, aktivitinya berunsurkan pengembangan yang boleh membawa perubahan

serta pembangunan kepada masyarakat setempat. Selain itu, strategi lain yang difikirkan

dapat membantu memantapkan proses perpaduan dan integrasi juga turut diwujudkan seperti

12

latihan dalam bidang komunikasi antara budaya, pengauditan dasar kerajaan dan

menghasilkan satu etika tentang hak dan tanggungjawab kemanusiaan untuk rakyat Malaysia.

Usaha juga perlu dipergiatkan untuk menerbitkan bahan bacaan secara meluas tentang

pelbagai etnik di Malaysia.

3.18 Memperkasakan Sekolah Kebangsaan

Sistem pendidikan negara pelbagai aliran menyebabkan tidak ada acuan khusus yang boleh

digunakan untuk membentuk masyarakat yang bersatu padu. Hal ini menyebabkan ibu bapa

lebih cenderung memilih aliran mengikut etnik masing-masing. Usaha memupuk perpaduan

harus bermula sejak awal lagi, iaitu sewaktu anak-anak berada di peringkat prasekolah,

sekolah rendah dan menengah, mengikuti acuan kurikulum yang sama. Dengan itu, sekolah

kebangsaan perlu diperkasakan bagi menerapkan semangat perpaduan dalam kalangan pelajar

pelbagai etnik supaya mereka dapat dilatih hidup saling bekerjasama dan mempunyai

semangat patriotisme serta berakomodatif yang tinggi.

Langkah-langkah untuk memperkasakan sekolah kebangsaan perlu diletakkan di

landasan yang lebih kukuh ke arah menyatupadukan rakyat berbilang etnik tanpa

mengetepikan sekolah rendah jenis kebangsaan yang telah dipersetujui oleh semua golongan

etnik di bawah kontrak sosial. Setiap ibu bapa diberi kebebasan menghantar anak mereka ke

sekolah kebangsaan termasuk sekolah jenis kebangsaan Cina atau Tamil tanpa halangan.

Sekolah kebangsaan merupakan institusi pendidikan utama bagi anak-anak Malaysia untuk

memenuhi aspirasi dan memiliki jati diri nasional. Sekolah Kebangsaan bukan sahaja

berkemampuan mendidik pelajar pelbagai etnik, tetapi juga membantu menanam nilai- nilai

perpaduan dalam kalangan warganegara Malaysia.

Memupuk semangat perpaduan dan keyakinan terhadap sistem sekolah satu aliran, iaitu

sekolah kebangsaan perlu ditadbir sebaik- baiknya supaya bukan sahaja boleh menarik orang

Melayu, tetapi juga orang bukan Melayu menghantar anak mereka belajar di sekolah tersebut.

Lantaran itu, dalam Rancangan Malaysia Kesepuluh, kualiti pengajaran di sekolah

kebangsaan dipertingkatkan dengan 100 peratus guru di sekolah menengah dan 25 peratus

guru di sekolah rendah akan mempunyai kelayakan ijazah pertama menjelang tahun 2012

supaya sekolah kebangsaan menjadi sekolah pilihan. Semangat perpaduan dalam kalangan

pelajar perlu dipupuk bukan sahaja di peringkat sekolah, tetapi juga di peringkat Institusi

Pengajian Tinggi dengan beberapa pendekatan. Antaranya, tidak mengetepikan penguasaan

13

bahasa ibunda masing-masing seperti bahasa Mandarin, Tamil, Iban dan Kadazan Dusun,

memberikan kesedaran kepada pelajar tentang kepentingan interaksi antara golongan etnik,

mengadakan lebih banyak aktiviti antara golongan etnik, mengadakan program interaksi

antara sekolah dan memasukkan unsur-unsur interaksi etnik dalam kurikulum serta

meningkatkan kemahiran berinteraksi dengan golongan etnik lain.

3.19 Memperkasakan Sekolah Wawasan

Kerajaan telah memperkenalkan konsep Sekolah Wawasan sebagai satu daripada pendekatan

alternatif untuk memupuk nilai perpaduan etnik dan integrasi nasional dengan membina dua

atau tiga jenis sekolah rendah yang berlainan bahasa pengantar. Namun, pentadbiran terletak

dalam kawasan yang sama dan berkongsi kemudahan asas seperti padang permainan dan

dewan. Sekolah Wawasan ini bertujuan untuk mewujudkan persekitaran yang memberikan

peluang yang luas kepada para pelajar pelbagai etnik untuk bergaul dan berinteraksi melalui

pelbagai aktiviti tanpa menjejaskan status dan perkembangan sekolahnya.

3.20 Memperkenalkan Program latihan Khidmat negara (PLKN)

Program latihan Khidmat Negara (PLKN) mula dilaksanakan pada 2004 sebagai kursus

wajib selama tiga bulan di kem latihan bagi remaja lepasan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM).

PLKN yang berteraskan Rukun Negara mempunyai kurikulum berbentuk multidisiplin yang

mengandungi beberapa modul. Antaranya:

i. Modul Fizikal yang merangkumi aktiviti kawad, merempuh halangan, merentas desa dan

kembara hutan;

ii. Modul Kenegaraan yang memberi penekanan terhadap aspek pengetahuan tentang

pembinaan negara bangsa;

iii. Modul Pembinaan Karektor mencakupi penerokaan diri sendiri dan hubungan

interpersonal;

iv. Modul Khidmat Komuniti yang menyentuh antara lain aktiviti gotong-royong seperti

membersihkan, mengindahkan dan menceriakan kawasan sekitar.

14

Antara objektif utama PLKN adalah untuk:

i. Menanam semangat patriotisme dalam kalangan generasi muda atau remaja Malaysia.

ii. Memupuk perpaduan etnik serta integrasi nasional.

iii. Membentuk perwatakan positif menerusi nilai-nilai murni.

4.0 Peranan Masyarakat dalam Konteks hubungan etnik

Terdapat pelbagai aktiviti yang boleh dimainkan oleh masyarakat untuk memastikan

keharmonian etnik sentiasa terjaga. Antara aktiviti itu adalah seperti berikut:

4.1 Rukun Tetangga

Rukun Tetangga diperkenalkan pada tahun 1975 berikutan penguatkuasaan Peraturan-

Peraturan Perlu mengenai Rukun Tetangga 1975. Pada mulanya Rukun Tetangga bertujuan

untuk membolehkan rakyat mengawal keselamatan di kawasan kediaman masing-masing

dengan mewajibkan masyarakat setempat berumur 18 hingga 55 tahun menjalankan tugas

rondaan pada waktu malam. Mulai 1 Januari 1983, kerajaan telah membuat pindaan terhadap

Peraturan Perlu (Rukun Tetangga) 1975 dengan memberi penekanan kepada konsep kejiranan

untuk memupuk serta mengukuhkan lagi semangat kejiranan dalam kalangan masyarakat

setempat. Pada tahun 2000, peraturan Rukun Tetangga telah dipinda sekali lagi dengan

memberi ruang yang lebih luas untuk pembangunan masyarakat secara menyeluruh ke arah

mewujudkan perpaduan nasional.

Visi dan misi Rukun Tetangga adalah untuk membantu memupuk persefahaman dan

bertolak ansur ke arah pembangunan bangsa Malaysia yang bersatu padu serta mempunyai

identiti sendiri dengan motonya “Bersatu Terus Maju” dalam konteks pencapaian Wawasan

2020. Objektifnya ialah memelihara, meningkat dan mengukuhkan perpaduan rakyat dan

integrasi nasional selaras dengan dasar pembangunan negara berlandaskan Perlembagaan

Persekutuan dan Rukun Negara. Dengan kata lain, Skim Rukun Tetangga diperkenalkan

15

sebagai langkah untuk membolehkan rakyat sendiri mengawal dan menjaga keselamatan

kawasan kediaman mereka dengan penekanan terhadap konsep kejiranan serta falsafah

bahawa kesejahteraan kawasan sejiran akan menjamin kesejahteraan negara. Peranannya

diperluaskan lagi kepada pembangunan komuniti bagi memastikan perpaduan dan

keharmonian hubungan dalam masyarakat akan berterusan dan berkekalan.

Dari aspek sosial, ahli Rukun Tetangga melakukan amalan kunjung- mengunjung

semasa musim perayaan. Dari segi pendidikan, mereka mengadakan sistem pendidikan tidak

formal seperti kolokium jiran wanita, kursus motivasi, kursus kepemimpinan, tuisyen dan

ceramah dalam pelbagai bidang. Selain itu, mereka juga mengadakan aktiviti sukan seperti

sukaneka, larian amal, permainan bola sepak, bola baling, bola jaring, sukan air, sukan

tradisional dan sukan rakyat. Mereka juga mengadakan aktiviti rekreasi seperti tai chi,

ekspedisi mendaki bukit, kembara mendaki gunung dan khemah kerja. Ceramah kesihatan

berkaitan anti-dadah, AIDS, kanser, kempen kebersihan, dan menjaga harta awam juga

dianjurkan oleh Jawatankuasa Rukun Tetangga.

Ceramah dan forum berkaitan dengan keagamaan juga diadakan. Aktiviti melawat ke

rumah warga tua, memberikan sumbangan kepada orang miskin, membuat kerja amal,

membantu mangsa banjir, ribut dan bencana alam juga dilaksanakan. Jawatankuasa Rukun

Tetangga juga mengadakan kelas seni tari, kraf tangan, permainan tradisional, kelas gamelan,

kompang, tarian tradisional, tarian singa, pertunjukan pentas dan lain-lain.

Dalam aspek ekonomi pula mereka mengadakan projek tanaman secara hidroponik,

ternak ikan air tawar dan membuat air lada manakala dalam aspek keselamatan, mereka

mengadakan rondaan sukarela, mengesan dan melaporkan isu hubungan etnik dan menjadi

perantara dalam penyelesaian konflik. Aktiviti tersebut bertujuan untuk membolehkan

penduduk setempat berkenalan, bantu-membantu dalam menghadapi masalah bersama,

berinteraksi dan merapatkan hubungan di peringkat akar umbi antara pemimpin dengan

rakyat dan antara rakyat pelbagai keturunan, adat dan budaya.

4.2 Rumah Terbuka

Rumah terbuka diadakan sempena sambutan musim perayaan sesuatu kaum di Malaysia.

Masyarakat pelbagai etnik saling berkunjung ke rumah jiran tetangga mereka. Sebagai

contoh, semasa perayaan Hari Raya Aidilfitri, etnik Cina, India, Kadazan Dusun, Iban dan

16

pelbagai lagi akan berkunjung ke rumah etnik Melayu dan begitulah sebaliknya apabila tiba

perayaan etnik lain. Etnik Cina, misalnya, akan berusaha menyediakan makanan yang halal

kepada etnik Melayu apabila menjemput etnik Melayu datang ke rumah mereka sewaktu

perayaan Tahun Baru Cina. Demikian juga semasa perayaan Krismas atau Deepavali.

Hal ini menunjukkan etnik Cina, India, Iban, dan Kadazan Dusun begitu mengambil

berat dan memahami budaya etnik Melayu dan etnik Melayu pula tidak akan menyajikan

daging lembu kepada etnik India apabila mereka datang ke rumah semasa Hari Raya

Aidilfitri. Pertimbangan ini memperlihatkan keharmonian hubungan etnik sentiasa terjalin

kukuh dalam kalangan rakyat dan memahami keharmonian budaya masing-masing. Amalan

ini membuktikan kesepaduan sosial dalam masyarakat berada pada tahap yang tinggi

walaupun mereka berlainan agama, etnik dan budaya.

4.3 Penerimaan Budaya

Pada masa ini, masyarakat bukan Melayu seperti Cina dan India termasuk juga etnik

bumiputera di Sabah dan Sarawak telah menerima budaya etnik Melayu dari segi pakaian dan

makanan. Contohnya, orang bukan Melayu seperti Cina, India, dan Kadazan Dusun telah

memakai baju kurung dan baju Melayu. Malah, trend berpakaian dan menikmati juadah

makanan Melayu sudah menjadi lumrah bagi etnik bukan Melayu. Bagi orang Melayu pula,

mereka mula menerima masakan Cina dan India serta pemberian duit raya telah

menggunakan sampul atau angpau yang terkenal dalam golongan orang Cina.

4.3.1 Program di Institusi Pengajian Tinggi (IPT)

Di IPT bahagian hal ehwal pelajar melalui persatuan dan kelab telah menggalakkan aktiviti

dan program yang menjurus kepada perpaduan etnik dalam kalangan mahasiswa. Sebagai

contoh, aktiviti Pesta Tanglung bukan sahaja melibatkan mahasiswa Cina dan India, tetapi

turut disertai mahasiswa Melayu. Dalam aspek kepemimpinan pelajar, ternyata tidak

didominasi oleh sesuatu etnik sahaja, malah dianggotai oleh pelbagai etnik seperti dalam

Majlis Perwakilan Pelajar (MPP).

Kandungan kursus di semua IPT menitikberatkan aspek pendidikan yang harmoni

dalam masyarakat pelbagai etnik. Nilai rohani dan budaya diberikan keutamaan dalam subjek

17

Kenegaraan, Tamadun Islam dan Asia khususnya menerusi kursus Hubungan Etnik untuk

menguatkan peribadi dan sahsiah pelajar.

Kelab Perpaduan atau Kelab Rukun Negara telah diwujudkan di IPT sebagai usaha

menyemai kesedaran terhadap kepentingan perpaduan etnik dengan menggalakkan

mahasiswa menganggotai kelab berkenaan. Pelajar juga digalakkan mempergiatkan dan

mempertingkatkan aktiviti kokurikulum seperti dalam program sukan, kelab, persatuan,

pameran dan ceramah. Aktiviti kokurikulum sedemikian merupakan bidang pembelajaran

yang menekankan pemupukan dan perkembangan diri individu melalui psikomotor, kognitif

dan afektif.

Di luar sistem akademik pula, para mahasiswa dilibatkan dalam aktiviti pelbagai etnik

seperti menyertai program keluarga angkat, persatuan dan badan beruniform. Para pelajar

juga perlu ditugaskan dalam projek perkhidmatan masyarakat seperti operasi khidmat

masyarakat dan mahasiswa balik kampung. Hal ini akan memberi pengalaman yang sangat

berharga dalam memahami kehidupan rakyat Malaysia yang pelbagai sifatnya.

Aktiviti berpersatuan dan khidmat masyarakat mempunyai peranan penting dalam

menggalakkan penyertaan dan pengalaman bersama antara etnik. Lantaran itu, pihak kerajaan

dan sektor swasta perlu menyokong sepenuhnya aktiviti berkenaan. Para pensyarah juga perlu

diterapkan dan didedahkan dengan sikap perpaduan antara kaum yang positif. Mereka perlu

mendapat pendedahan tentang kursus seperti Hubungan Etnik untuk menerapkan nilai-nilai

yang penting dalam kalangan pelajar bagi memupuk keharmonian etnik. Para pensyarah dan

mahasiswa berperanan sebagai agen penyebar perpaduan dan keharmonian. Mereka

merupakan agen integrasi dan perpaduan yang memainkan peranan penting dalam

menggalakkan lebih banyak interaksi melalui tugasan dan projek akademik.

4.3.2 Peranan NGO dalam Konteks hubungan etnik

Terdapat pertubuhan induk di peringkat kebangsaan yang menaungi pertubuhan berasaskan

etnik seperti Pertubuhan Belia Malaysia dan Dewan Perniagaan dan Perusahaan Malaysia.

Pertubuhan NGO pula dapat memainkan peranan untuk mempercepatkan proses hubungan

etnik di Malaysia. Dari aspek kepemimpinan pula pemimpin persatuan di peringkat negara

atau persatuan, barisan kepemimpinannya disertai oleh pemimpin daripada pelbagai etnik.

Sebagai contoh, kepemimpinan Majlis Belia Malaysia disertai oleh semua golongan etnik.

Walaupun terdapat pembahagian pertubuhan mengikut etnik seperti Pergerakan Belia 4B,

18

Persatuan Belia Tamil, Dewan Perniagaan Melayu Malaysia, Dewan Perniagaan Cina dan

Dewan Perniagaan India Malaysia, namun persatuan berkenaan dapat digunakan oleh NGO

untuk mengadakan pelbagai dialog dan seminar dalam usaha memahami permasalahan dan

jalan penyelesaiannya. Melalui dialog dan seminar tersebut, secara tidak langsung akan dapat

memupuk hubungan antara etnik.

Sains dan teknologi juga memainkan peranan untuk meningkatkan hubungan etnik

kerana pembangunan ekonomi di Malaysia berasaskan sains dan teknologi termasuk sektor

perindustrian dan pembangunan bioteknologi. Dalam konteks ini, kerajaan telah menetapkan

bilangan pelajar dalam bidang sains dan teknologi dan sains sosial adalah berdasarkan nisbah

60:40. Hal ini menunjukkan bilangan saintis yang akan dilahirkan adalah terdiri daripada

pelbagai etnik. Justeru, pihak kerajaan dan sektor swasta memainkan peranan dalam usaha

menyumbang dana bagi meningkatkan penyelidikan dan pembangunan bagi menghasilkan

inovasi dan seterusnya memacu pertubuhan ekonomi negara.

Dana dan geran daripada pihak swasta dan penubuhan institusi tertentu seperti Koridor

Raya Multimedia (MSC), Akademi Sains Negara dan pelbagai lagi merupakan penjana

kepada pembangunan ekonomi negara. Justeru, sains dan teknologi memainkan peranan

dalam pembangunan ekonomi negara. Apabila pembangunan ekonomi negara berkembang

pesat, kestabilan politik dapat diwujudkan dan kesannya dapat menarik lebih ramai pelabur

dari dalam dan luar negara untuk memacu pertumbuhan ekonomi. Keadaan ini akan memberi

banyak peluang pekerjaan tanpa mengira golongan etnik. Hasilnya taraf hidup rakyat akan

meningkat, jurang ekonomi antara etnik dapat dirapatkan dan akhirnya akan wujud

keharmonian rakyat di Malaysia.

Sejajar dengan hasrat dan matlamat kerajaan untuk memupuk perpaduan dalam

masyarakat, Multinational Corporation (MNC) turut memainkan peranan ke arah

kesejahteraan masyarakat dengan cara menaja aktiviti yang memupuk perpaduan dalam

kalangan masyarakat pelbagai etnik. Antara syarikat tersebut ialah YTL Corporation, Lion

Group, Maxis dan Berjaya Group. Syarikat berkenaan sering menganjurkan aktiviti

kemasyarakatan melibatkan pelbagai etnik melalui penajaan dalam bidang pendidikan,

penjagaan alam sekitar, kebajikan,

Hubungan Etnik hari keluarga atau dikenali sebagai Corporate Social Responsibility (CSR).

Antara matlamat utama syarikat MNC ini adalah untuk memberi peluang kepada golongan

sasar terutamanya masyarakat luar bandar yang rendah tahap kehidupan mereka supaya dapat

menikmati bantuan menerusi program CSR ini. Tanggungjawab sosial yang diberikan dapat

19

membantu kerajaan memperbaiki kualiti kehidupan dalam kalangan masyarakat yang

memerlukan tanpa mengira batas etnik di seluruh pelosok negara. Di samping itu, generasi

muda terutamanya para pelajar pelbagai etnik ialah golongan penting kepada syarikat MNC

kerana program dan aktiviti anjuran CSR melibatkan pemberian dana bantuan berbentuk

biasiswa kepada mereka yang cemerlang untuk meneruskan pengajian ke peringkat yang

lebih tinggi. Golongan warga emas juga turut didekati oleh pihak MNC dengan menyalurkan

sumbangan untuk meringankan sedikit tanggungan oleh pihak tertentu dan sebagai

mengingati jasa dan bakti mereka kepada masyarakat dan negara.

5.0 Kesimpulan

Setiap golongan etnik di Malaysia mempunyai jati dirinya sendiri dan diamalkan mengikut

etnik masing-masing. Kepelbagaian jati diri ini merupakan satu keunikan yang tidak

sewajarnya dicerobohi. Usaha ke arah meraikan kepelbagaian yang sedia ada perlu difahami

oleh semua lapisan masyarakat demi mewujudkan keharmonian hubungan antara etnik.

Usaha ke arah mewujudkan integrasi etnik di Malaysia perlu melibatkan pelbagai pihak dan

tidak seharusnya diserahkan kepada pihak kerajaan semata-mata. Kerajaan dengan

pelaksanaan pelbagai dasarnya perlu disokong oleh badan-badan bukan kerajaan dan juga

pihak swasta bagi memastikan hubungan etnik sentiasa berada dalam keadaan harmoni.

Penglibatan semua pihak mampu menjayakan usaha ke arah mengeratkan hubungan tersebut.

Kepelbagaian budaya dalam negara Malaysia seharusnya tidak menimbulkan masalah

perkauman. Setiap kaum mahupun etnik, perlu mengetahui dan memainkan peranan mereka

dalam memastikan konflik perkauman supaya peristiwa 13 Mei 1969 tidak berulang semula.

Peristiwa tersebut menunjukkan betapa pentingnya untuk kita berinteraksi antara satu sama

lain tanpa mengira warna kulit, agama, budaya dan bangsa. Perpaduan kaum ini amatlah

penting bagi menyumbang ke arah menjadikan Malaysia sebuah negara maju menjelang

2020.

Keutuhan sesebuah negara terletak kepada perpaduan rakyatnya. Apabila rakyatnya

saling memahami mahupun saling menghormati satu sama lain, nescaya negara akan sentiasa

stabil dan kemajuan dapat dinikmati. Kehidupan masyarakat yang bersegregasi sememangnya

menyebabkan perpaduan sangat sukar untuk dikecapi. Ini kerana, apabila persefahaman

antara kaum yang kurang, yang sentiasa hidup di kelompok sendiri, masyarakat tidak akan

mengambil berat akan satu sama lain. Persefahaman yang kurang boleh mendatangkan

pelbagai kesan buruk yang boleh mengancam keselamatan dalam negara, ketidakstabilan

20

ekonomi, dan mungkin juga boleh mencetus perang saudara. Sentimen perkauman juga

haruslah dielakkan. 

Di samping itu, isu-isu sensitif adalah wajar untuk tidak dipermainkan dalam arena

politik mahupun di “perbualan kedai kopi”. Hal ini kerana dikhuatiri perkara tersebut mampu

menggugat kestabilan negara kita yang sekian lama kita pelihara. “Bersatu kita teguh,

bercerai kita roboh”, demikianlah perumpamaan Melayu yang patut kita ambil iktibar dan

pedoman, untuk mengelakkan masyarakat mula berpecah-belah dan sesebuah negara itu

hancur. Apabila sesebuah negara itu hancur, maka kuasa-kuasa asing akan mula mengambil

kesempatan ke atas negara kita.Sehubungan dengan ini, perpaduan yang sedia terjalin antara

kaum di negara ini hendaklah diperkukuhkan lagi bagi mewujudkan suasana negara yang

lebih aman, maju, selamat dan makmur. Kerjasama daripada semua pihak seperti kerajaan,

masyarakat dan pertubuhan badan bukan kerajaan amatlah diperlukan untuk meningkatkan

hubungan etnik di negara Malaysia.

21

RUJUKAN

Buku

Amidah Hamim. (2001). Rancangan Malaysia Ke-8 (Teras Utama Pertumbuhan Mapan). Kuala Lumpur: Jabatan Penerangan Malaysia.

Amir Hasan Dawi. (2002). Penteorian Sosiologi dan Pendidikan. Tanjong Malim, Perak: Quantum Books.

Shamsul Amri Baharuddin. (2012). Modul Hubungan Etnik. Bangi, Selangor: Universiti Kebangsaan Malaysia.

Zaid Ahmad (Editor), Ruslan Zainuddin, Ahmad Tarmizi Talib & Nazri Muslim, Najeemah Mohd Yusof, Sarjit Singh Gill, Lee Yok Fee, Ho Hui Ling. ( 2006). Hubungan Etnik di Malaysia. Shah Alam; Oxford Fajar Sdn Bhd.

Mohd Ashraf Ibrahim, Mohd Aris Othman, Amaran Abd Malek, Chin Kuang Tiu & Mohd Saleh Ismail. ( 2013 ). Siri Pendidikan Guru: Hubungan Etnik. Shah Alam; Oxford Fajar Sdn Bhd.

( 2010 ) Malaysia Kita; Panduan dan Rujukan Untuk Peperiksaan Kerajaan. International Law Book Services,Petaling Jaya, Selangor

Laman Web

http://Hubungan-Etnik.Blogspot.Com/2009_10_01_Archive.Html

htp://jontirikoloiyo.blogspot.com/2008/10/segregasi-etnik-dan-cabaran-integrasi.html

http://testingrema.blogspot.com/2011/11/pengenalan-konsep-interaksi-menurut.html

http://www.youblisher.com/p/369280-MODUL/ http://zanas.wordpress.com/tirai-kemerdekaan-negara/pembentukan-masyarakat-majmuk-di-malaysia/ 

22

23