50
ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΗΝΣΗΣ ΥΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΡΔΑΣ ΓΡΑΒΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ Α.Ε.Μ. 12087

DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

  • Upload
    kele

  • View
    44

  • Download
    5

Embed Size (px)

DESCRIPTION

DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ). ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΗΝΣΗΣ ΥΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΡΔΑΣ ΓΡΑΒΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ Α.Ε.Μ. 12087. COLD DARK MATTER – DARK ENERGY. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΙ

ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΗΝΣΗΣ

ΥΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΡΔΑΣ

ΓΡΑΒΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Α.Ε.Μ. 12087

Page 2: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

COLD DARK MATTER – DARK ENERGY

Το μεγαλύτερο μέρος της

Σκοτεινής Ύλης μπορεί

να οφείλεται σε πολύ

ελαφρά στοιχειώδη

σωματίδια (αξιόνια και

νετρίνα) ή σε πολύ

εξωτικά είδη σωματιδίων

όπως είναι τα ασθενώς

αλληλεπιδρώντα βαριά

σωματίδια Wimp ή

σύμφωνα με κάποιες

αξιόπιστες κοσμολογικές

θεωρίες, η Σκοτεινή Ύλη

είναι ψυχρή, δηλαδή

αποτελείται από

σωματίδια με μεγάλη

μάζα και μικρή κινητική

ενέργεια, τα οποία

σχηματίστηκαν αμέσως

μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Page 3: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Εξηγεί την κίνηση των γαλαξιώνΔεν παρατηρείται από την ακτινοβολία της

(αλλιώς θα την παρατηρούσαμε!!).Το πιο κατανοητό και γνωστό παράδειγμα

σκοτεινής ύλης είναι οι μαύρες τρύπες.

Οι μάζες τους είναι συνδεδεμένες με τις μάζες κ τους τύπους των γαλαξιών

« who – saw - who- first »

Page 4: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΒΑΡΥΤΙΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ…

Η καμπύλωση λόγω βαρύτητας του φωτός που

προέρχεται από ένα απομακρυσμένο γαλαξία

εξαιτίας ενός σμήνους γαλαξιών που

βρίσκεται μπροστά του και σε απόσταση δύο

δισεκατομμυρίων ετών φωτός, επέτρεψε την

ανασύνθεση της συνολικής μάζας αυτού του

σμήνους…

Αν παρατηρήσουμε την κίνηση των γαλαξιών

στο σύνολό τους, την ταχύτητα με την οποία

συνεχώς απομακρύνονται σε ένα συνεχώς

διεσταλμένο σύμπαν καταλαβαίνουμε ότι

πρέπει να υπάρχει πολύ περισσότερη ύλη από

βλέπουμε!!!

Έχουμε όμως επιτάχυνση που μας οδηγεί στο συμπέρασμα της ύπαρξης ΣΚΟΤΕΙΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ!!!!!!!

ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΣΤΗΝ ΔΙΑΣΤΟΛΗ!!!!!!!

Page 5: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Η σκοτεινή ύλη εμφανίζεται, σε αυτή την εικόνα ενός σμήνους γαλαξιών, ως φωτοστέφανος σε μπλε χρώμα, ενώ η ορατή ύλη χρωματίστηκε κόκκινη

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι ολόκληρο το σύμπαν και οι γαλαξίες συγκρατούνται μεταξύ τους λόγω της βαρυτικής έλξης που ασκείται από μια τεράστια ποσότητα “αόρατης” ύλης, η οποία είναι ευρέως γνωστή ως σκοτεινή ύλη. 

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA, αποκάλυψε μια σειρά στοιχείων που αποδεικνύουν πως οι γαλαξίες βρίσκονται "σφηνωμένοι" στο εσωτερικό υπερμεγεθών στεφανιών σκοτεινής ύλης. Υπάρχει μία άλως σκοτεινής ύλης!!

Page 6: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Μικρός πληθυσμός γαλαξιών έμεινε

ανεπηρέαστος από την έλξη των κοντινών

ποιο μαζικών γαλαξιών!!!!!!

Όπως έχουν δείξει

παλαιότερες παρατηρήσεις,

όσον αφορά τους γαλαξίες τις

περισσότερες φορές η

περιστροφή τους είναι τόσο

γρήγορη και η μάζα τους,

σχετικά, τόσο μικρή, ώστε

λογικά θα έπρεπε να

διαλύονται. Το γεγονός όμως

ότι οι γαλαξίες δεν

διαλύονται μας αναγκάζει να

διερευνήσουμε τη δυνατότητα

να περιβάλλονται γενικά από

ένα στεφάνι σκοτεινής

(αόρατης) ύλης, η οποία

διατηρεί τη δυναμική συνοχή

του γαλαξία.

Page 7: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Σε κάποια ζεύγη γαλαξιών ο ένας περιστρέφεται γύρω από τον άλλο με ταχύτητες μεγαλύτερες από τις αναμενόμενες.…

Ύπαρξη σκοτεινής ύλης

λόγω βαρυτικής έλξης

Οδηγούμαστε στο συμπέρασμα βάση

υπολογισμών ότι θα πρέπει να υπάρχει περίπου 10 φορές

περισσότερη ύλη από αυτήν που μπορούμε να παρατηρήσουμε!!!!!!!

ΑΛΛΑ:

Page 8: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

“Η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια μπορεί να είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος???

‘’Η σκοτεινή ενέργεια και η σκοτεινή ύλη είναι απλά

δύο διαφορετικές εκδηλώσεις του ιδίου πράγματος, το οποίο

καλείται “σκοτεινό ρευστό (dark fluid)” Στο μοντέλο

του Dr Zhao

Συμπεριφέρεται ως ενέργεια

οδηγώντας στην διαστολή του

σύμπαντος!!!!!

Εμφανίζεται σε εκπληκτικά

χαμηλές θερμοκρασίες..

COLD?????

Θα αποδειχτούν όλα αυτά άραγε στον LHC????

Page 9: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

tot

ii

003,0042,0 at

02,020,0 DM

Τα ποσοστά των ατόμων και της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν…

Page 10: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Page 11: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΝΕΤΡΙΝΟ

WIMPs : Weakly interacting massive particles (ουδέτερα!!)

To ελαφρύτερο SUSY (LSP: lighttest supersymmetric particles π.χ.

Neutralino, gavitino.)

CHAMPs : Charged massive particles

AXIONs

i

X 0

Page 12: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

NeutrinosΣτα χρόνια της δεκαετίας του 1980

αλλά και του ΄90 ο βασικός υποψήφιος για τη λύση

του αινίγματος έγινε το ΝΕΤΡΙΝΟ!!! Η ιδέα όμως για το ΝΕΤΡΙΝΟ θα μπορούσε να είναι βάσιμη

μόνο εάν βρισκόταν τρόπος να μετρηθεί η μάζα του σωματιδίου και οι μετρήσεις έδειχναν ότι ήταν αρκετή... Όταν όμως καρποφόρησαν οι πρώτες ιδέες για το πώς θα

μετρηθεί η μάζα του σωματιδίου, οι σχετικές μετρήσεις της μάζας των ΝΕΤΡΙΝΟ την έδειχναν ένα περίπου χιλιοστό της μάζας του

ηλεκτρονίου έτσι που

Όλα τα νετρίνο του Σύμπαντος δεν μπορούσαν να καλύψουν παρά ένα μικρό μέρος από τη μάζα που έλειπε!!!

Page 13: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Αν και διατηρήθηκαν για χρόνια

στην κορυφή, ως σοβαροί υποψήφιοι για την

κυρίαρχη μορφή ύλης στο Σύμπαν.

Τα ΝΕΤΡΙΝΑ έχουν πάψει να είναι της μόδας

ως υποψήφιοι για τη DARK MATTER!!!

Page 14: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Το ΑΙΝΙΓΜΑ παρέμεινε ΑΙΝΙΓΜΑ και η σκέψη των αστροφυσικών

οδηγήθηκε σε πιο τολμηρά ερωτήματα..

Επιτρέπεται να υποθέσουμε ότι

η DARK MATTER δεν είναι μόνο μη φωτεινή???

Αλλά είναι « ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ »

από τη γνωστή μας ΎΛΗ με τα ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑ και τα - συγκροτούμενα από ΚΟΎΑΡΚ - ΠΡΩΤΟΝΙΑ και ΝΕΤΡΟΝΙΑ ????

Page 15: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Έτσι οι θεωρητικοί του σήμερα έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι

ΎΠΑΡΧΟΎΝ «εξωτικά» ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ που δεν έχουν ποτέ μέχρι τώρα παρατηρηθεί, καθένα από τα

οποία είναι ΎΠΟΨΗΦΙΟ για τη λύση για του αινίγματος

της DARK MATTER

Τα WIMP ( Weak Interactive Massive Particles )

και

Τα AXIONS

Είναι δύο από τους βασικούς υποψήφιους

Page 16: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Αναλυτικότερα για τα WIMPs

WΙ (weakly interactive) : Καταρχήν αλληλεπιδρούν ασθενώς με την ύλη δηλαδή δεν είναι εύκολα παρατηρήσημα..

Μ (massive) : Έχουν μάζα η οποία είναι μεγαλύτερη των 300 GeV αλλιώς θα τα είχαμε παρατηρήσει μέχρι τώρα έχουν δηλαδή αρκετή μάζα για να εξηγήσουν το Dark Matter που λείπει..

P (particles) : Και τέλος είναι σωματίδια κ όχι φορείς όπως π.χ. το φωτόνιο (φορέας ηλμ/κης αλληλεπίδρασης) η το γκλουόνιο (φορέας ασθενούς αλληλεπίδρασης)..

Page 17: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

WIMPs ?????Weakly

interacting massive particles

Αν και είναι σταθερά,

τα WIMP μπορεί να 

παράγονται σε ζεύγη

(ίσως με

αντισωματίδια τους),

και να έχουν

παραχθεί θερμικά σε

πρώιμο χρόνο 

όταν η θερμοκρασία

του σύμπαντος ήταν

πολύ υψηλή..!!!

Αυτό γιατί εφόσον υπάρχει η Dark Matter σημαίνει ότι τα άγνωστα σωματίδια που την αποτελούν υπήρχαν από

την δημιουργία του σύμπαντος και είναι και

σταθερά!!!

Χρησιμοποιώντας το μοντέλο WIMP, μπορούμε να οικοδομήσουμε μια ποσοτική θεωρία της πυκνότητας της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν.

Page 18: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Τη λύση δίνει ηΤη λύση δίνει η SUSY SUSY……

•Εισάγει την συμμετρία μεταξύ φερμιονίων και μποζονίων •Πιθανή ενοποίηση των δυνάμεων Unifications of forces•Η SUSY αλλάζει την τρέχουσα σταθερά ζεύξης άρα έχουμε και αλλαγή στην ενέργεια…

Κάθε σωμάτιο στο SM έχει το υπερσυμμετρικό

του (το spin διαφέρει κατά ½)

Page 19: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

•Πιθανά, να βρεθεί και λύση στην σκοτεινή ύλη:

•Υποψήφιος? Το ελαφρύτερο ουδέτερο gaugino η neutralino γενικά τα LSP (lightest supersymmetric particles)!!

•Συνεπές με κοσμολογικά δεδομένα!!

• Η μάζα του Higgs μένει πεπερασμένη:

•Αναίρεση των βρόγχων φερμιονίων και βρόγχων sfermion

•H SUSY πρέπει να είναι της τάξης TeV για να δώσει λύση

H Hf

f H Hf

~

Page 20: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Ποιο αναλυτικά για την susy…Εισάγει την συμμετρία μεταξύ φερμιονίων και μποζονίων δηλαδή:

•Εάν m[h] είναι ~100 GeV παράδειγμα, τότε οι μάζες των αντίστοιχων υπερσυμμετρικών σωματιδίων πρέπει να είναι ελαφρώς μεγαλύτερες, και

σίγουρα κάτω από 1000GeV

•Αυτός είναι και ο επόμενος στόχος, στο LHC

Page 21: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Εδώ βλέπουμε τα φερμιόνια και τα μποζόνια του SM με τα αντίστοιχα υπερσυμμετρικά τους ζεύγη!!!!!

Page 22: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Κάθε σωμάτιο στο SM έχει το υπερσυμμετρικό του (το spin διαφέρει

κατά ½)

Page 23: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Μεγάλη Ενοποιημένη Μεγάλη Ενοποιημένη Θεωρία…Θεωρία…

Η δράση τους εξαρτάται από την ενέργεια!!!

Οι δυνάμεις μπορεί να ενοποιηθούν σε πολύ μεγάλες ενέργειες (πολύ μικρές

αποστάσεις)!!!Χωρίς την Χωρίς την SUSYSUSY

Με την Με την SUSYSUSY

Page 24: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Πως συνδέεται η SUSY με την DARK MATTER???

Αναφερθήκαμε για τους LSP υποψήφιους..

Όταν πριν 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια σχηματίστηκε το Σύμπαν κατά τη Μεγάλη

Έκρηξη, μια τεράστια συγκέντρωση ενέργειας μετατράπηκε σε ύλη, μέσα σε

λιγότερο από ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερόλεπτου, με εξαιρετικά μεγάλες

θερμοκρασίες, πυκνότητες και ενέργειες.

Δημιουργείται ένα σωματίδιο ύλης, συγκεκριμένης μάζας (m), απαιτείται ένα αντίστοιχο ποσό ενέργειας (E), με αναλογία που καθορίζεται από την ταχύτητα του φωτός (c).

Έτσι λόγο μεγάλων ποσών ενέργειας θα

πρέπει να δημιουργήθηκαν σωματίδια πολύ

μεγάλης μάζας.

Page 25: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Μοντέλα Μοντέλα SUSYSUSY•Μια συλλογή από μοντέλα.•Ο αριθμός των ελεύθερων παραμέτρων του MSSM ~ 100!!

Μοντέλα μικρής ενέργειαςΜοντέλα μικρής ενέργειας SUSY SUSY = SUSY = SUSY προεκτάσεις τουπροεκτάσεις του SM SM

Μοντέλο διατήρησης R-ομοτιμίας

Μη διατήρηση της R-ομοτιμίας

MSSM

NMSSM,Extra U(1),

etc.

SUSY “Breaking scenarios”(mSUGRA, AMSB,

GMSB, etc.)

SUSY GUT, ( String unification )

Δεν υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μοντέλα πέραν του MSSM.

Page 26: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

MSSMMinimally supersymmetric

standard modelΕίναι ελάχιστα υπερσυμμετρικό standard

model..Έχει τουλάχιστον 100 παραμέτρους

παραπάνω..Διατηρείται η θεωρία R-conterning

Διατηρεί την ομοτιμία R

Υπάρχει επίσης και η θεωρία R-violating η οποία φαίνεται να παραβιάζεται αλλά στην ουσία διατηρείται..

Page 27: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Αναμενόμενες υπογραφές της SUSY

27

Εάν διατηρείται η R-ομοτιμία:•Τα σωμάτια της SUSY παράγονται σε ζεύγη

•Το ελαφρύτερο SUSY σωμάτιο είναι σταθερό (LSP) stable

•Εάν επιπλέον είναι ουδέτερο⇒πιθανή λύση στην σκοτεινή ύλη

•Χρειαζόμαστε πολύ καλή μελέτη της

Εάν δεν διατηρείται η R-ομοτιμία :•Τα σωμάτια της SUSY παράγονται μονήρη⇒Περισσότερα σωμάτια

•LSP διασπάται σε SM particles, και επομένως δεν έχουμε λύση στη σκοτεινή ύλη

•Τελικές καταστάσεις :

•Όχι πάντα μεγάλη

•Περισσότερα jets/leptons

Page 28: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Ένας νέος κβαντικός αριθμόςΈνας νέος κβαντικός αριθμός•Σωματίδια στο SM: R=1, SParticles: R=-1•Ενοποίηση των gauge couplings•Εισαγωγή της βαρύτητας! (SUperGRAvity)•Ύποψήφιος για την σκοτεινή ύλη

Εάν η Εάν η R –R –ομοτιμία διατηρείται, τότε τα ομοτιμία διατηρείται, τότε τα sparticles sparticles πρέπει να παράγονται σε ζεύγη και πρέπει να παράγονται σε ζεύγη και όλες οι διασπάσεις όλες οι διασπάσεις καταλήγουν στο (ουδέτερο) ελαφρύτερο υπερσυμμετρικό καταλήγουν στο (ουδέτερο) ελαφρύτερο υπερσυμμετρικό

σωμάτιοσωμάτιο

Page 29: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Τα υπερσυμμετρικά σωματίδια όταν διασπώνται σε άλλα το Rp

διατηρείται..

Για να διατηρείται ο Rp κατά την διάσπαση ενός υπερσυμμετρικού

σωματιδίου θα πρέπει και στο τέλος να έχουμε τουλάχιστον ένα υπερσυμμετρικό

σωματίδιο που θα παράγεται, θα παραμένει και θα είναι σταθερό…

Άρα σε μια SUSY θεωρία όταν το Rp διατηρείται τότε το τελευταίο και το

ποίο ελαφρύ σωματίδιο (LSP) δεν διασπάται για να μπορέσει να

διατηρηθεί το Rp!!!!! Άρα έχουμε σταθερότητα..

Οδηγούμαστε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι τα σωματίδια αυτά δημιουργήθηκαν κατά την μεγάλη έκρηξη (B.B.) είναι εξαιρετικά

σταθερά και με πολύ μεγάλη μάζα.. Όχι πολύ μακριά από το SM.. Γιατί όμως αφού διατηρείται η συμμετρία έχουμε τόσο διαφορετικές και

μεγαλύτερες μάζες στην SUSY??????

Page 30: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Τα υπερσυμμετρικά σωματίδια δεν έχουν την ίδια μάζα με τα αντίστοιχα κανονικά, άρα σίγουρα είναι ποιο βαριά από αυτά τα οποία μπορούμε να παρατηρήσουμε. Συνεπώς στην SUSY υπάρχουν θεωρίες

που σπάνε την συμμετρία μεταξύ των μαζών !!!!!!!!!

Γιατί όμως μία θεωρία να προβλέπει το σπάσιμο της

συμμετρίας??????

Στο έλλειμμα ενέργειας έχει συνεισφέρει και υπερσυμμετρικο

σωματίδιο γιατί μόνο με τα neutrino δεν εξηγείται το μεγάλο

έλλειμμα μάζας και ενέργειας !!!!!!!!!!

Page 31: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Φάσμα μαζών στην Φάσμα μαζών στην SUSYSUSY

Η μάζα εξαρτάται από ποιος μηχανισμός σπασίματος θα επικρατήσειΧρωματισμένα σωμάτια: Βαριά Μη χρωματισμένα: ελαφρά

Η ολική κλίμακα, παραμένει μια ελεύθερη παράμετρος!

Page 32: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Φάσμα μαζών στην Φάσμα μαζών στην SUSYSUSY LLΗΗC: C: Παραγωγή ζευγαριού Παραγωγή ζευγαριού SUSYSUSY

LHC : LHC : Παραγωγή Παραγωγή βαριού βαριού SUSY SUSY σωματιδίου…σωματιδίου…

Page 33: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

g~ q~

q q

02 l

~

l

missTE01

l

g~ q~

q q

02

missTE01

00 ,Zh

Διλεπτονικές διασπάσειςΔιλεπτονικές διασπάσεις

Διασπάσεις σε Διασπάσεις σε hh00, Z, Z00

Page 34: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Όλα αυτά λοιπόν διασπάσεις έλλειμμα μαζών θεωρίες υπερσυμμετρίας είναι αυτά

που μας οδηγούν στο να ελπίσουμε ότι η DARK MATTERDARK MATTER υπάρχει και η απάντηση

βρίσκεται στην κατηγορία σωματιδίων των WIMPs με βασικότερο υποψήφιο το

νετραλίνο ένα LSP σωματίδιο!!!!

Πόσο εύκολο είναι να δούμε το Πολυαναμενόμενο αυτό σωματίδιο και να

αποδείξουμε την SUSY?????

Page 35: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Υπάρχει περίπτωση να δούμε νωρίς την Υπάρχει περίπτωση να δούμε νωρίς την SUSYSUSY?? Παράδειγμα – Εάν η SUSY υπάρχει σε ενέργειες~ TeV, τότε θα την δούμε νωρίς, λόγω•Μεγάλου cross-section ~ 10 events/day για 1032 luminocity για •Εξαιτερικές ενδείξεις (πολλά jets, Met, leptons…) “Δουλειά ” για το ILC

Μεγάλη Μεγάλη δυσκολία δυσκολία !!!!!!

Κατανόηση της Κατανόηση της METMET

Page 36: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

m1/

2(G

eV

)

Higgs

MSSM

SUSY

~gluino2 TeV

mSUGRA

Το LHC είναι ένα κομβικό σημείο… Το όριο για το squark και το gluino είναι ~ 2 TeV. Ένα ελαφρύ Higgs < 135 GeV ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει για το

MSSM.

Page 37: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

SUSY SUSY ΣΤΟΝΣΤΟΝ LHC LHCΣτόχοι….Στόχοι….

Προσδιορισμός μάζας, σπιν και κβαντικών αριθμών των SUSY

σωματιδίων.Πολύ σημαντικό , είναι η πόλωση και η ενέργεια.

Καθορισμός των ιδιοτήτων της συμμετρίας

Σπάσιμο συμμετρίας της SUSY .

Προσδιορισμός των παραμέτρων μίξης των chargino &

neutralino.

Σχέσεις ζεύξης στην SUSY .

Test για το gaugino που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην GUT.

Πιθανόν, να βρεθεί ο υποψήφιος για την σκοτεινή ύλη.

Πιθανή παραβίαση γεύσης στο slepton .

Page 38: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Μια άλλη κατηγορία σωματιδίων CHAMPs

(charged massive particles) Η μυστηριώδης σκοτεινή ύλη - που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της

ύλης του σύμπαντος - μπορεί στην πραγματικότητα να έχει ηλεκτρικό φορτίο????

Αν έχουν έτσι τα πράγματα τότε θα βοηθήσει στην εξήγηση του γιατί οι αστρονόμοι βλέπουν τόσο λίγους νάνους γαλαξίες σε τροχιά γύρω από μεγαλύτερους γαλαξίες.

Η σκοτεινή ύλη εντοπίζεται λόγω της έλξης της πάνω στο φως και την ορατή ύλη, έτσι οι αστροφυσικοί έχουν σε μεγάλο βαθμό υποθέσει ότι αλληλεπιδρά κυρίως μέσω της δύναμης της βαρύτητας - και όχι μέσω του ηλεκτρομαγνητισμού…

Page 39: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου του γαλαξία φαίνεται να είναι οριζόντιες, ευρισκόμενες στο ίδιο επίπεδο με τον γαλαξιακό δίσκο. Αυτό θα μπορούσε να κρατήσει φορτισμένα σωματίδια σκοτεινής ύλης εκτός του δίσκου, και χωρίς να ανιχνεύονται από πειράματα στη Γη !!!!!!!!!

Page 40: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΑποτελείταιΑποτελείται τελικά η σκοτεινή ύλη από τελικά η σκοτεινή ύλη από

σωματίδια με μάζα και φορτίο (CHAMPs)?????σωματίδια με μάζα και φορτίο (CHAMPs)????? Μια νέα ανάλυση δείχνει ότι μπορεί να υπάρχουν αυτά τα σωματίδια -

μόνο που βρίσκονται στη δική μας Γαλαξιακή γειτονιά. Αυτό συμβαίνει γιατί το σχήμα του μαγνητικού πεδίου του Γαλαξία μας θα μπορούσε να εμποδίσει τα CHAMPs να εισέλθουν στο γαλαξιακό δίσκο των άστρων, όπου βρίσκεται και η Γη…

Αν η σκοτεινή ύλη είναι ηλεκτρικά φορτισμένη, τότε θα ήταν πιο πιθανό να υπάρχει σύγκρουση με την κανονική ύλη. Αυτό συμβαίνει γιατί θα μπορούσε να ζευγαρώσει με την απλή ύλη μέσω των μαγνητικών πεδίων!!!

Κάθε σωματίδιο CHAMP στον γαλαξιακό δίσκο θα είχε αποβληθεί από καιρό προς τα έξω, από τα μαγνητικά πεδία των διαστελλόμενων κατάλοιπων των υπερκαινοφανών άστρων..

Page 41: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Η ΘΕΩΡΙΑ ΚΤΕΡΡΕΥΣΕ..ΓΙΑΤΙ???

Η ανακάλυψη των CHAMPs μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. Τα προτεινόμενα σωματίδια θα ζυγίζουν τουλάχιστον 100.000 φορές τη μάζα των πρωτονίων…

Το βάρος τους θα μπορούσε επίσης να δυσκολεύει την παρατήρηση στο διάστημα. Φορτισμένα σωματίδια όπως τα ηλεκτρόνια και τα πρωτόνια εκπέμπουν ακτινοβολία όταν επιταχύνονται από μαγνητικά πεδία, αλλά τα CHAMPs θα είχαν μεγάλη μάζα για να παράγουν πολύ φως!!!

Επειδή τα CHAMPs θα συγκρούονται πιο συχνά με την κανονική ύλη, θα μπορούσαν να εκτοξεύεται αέριο από τους αναπτυσσόμενους νάνους γαλαξίες. Αυτό θα μπορούσε να αναστείλει τον σχηματισμό των άστρων.. {παρατηρούμε λίγους νάνους γαλαξίες σε τροχιά γύρο από τον γαλαξία μας και σε γειτονικούς γίγαντες…}

Page 42: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

Αν η σκοτεινή ύλη είναι φορτισμένα σωματίδια, αυτό το γεγονός θα μπορούσε να έχει δραστική επίδραση στο σύμπαν λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Όταν το σύμπαν ήταν πολύ πυκνό, τα σωματίδια του φωτός ή φωτόνια, εξομάλυναν ανεπαίσθητους κυματισμούς της συνηθισμένης ύλης. Όμως η σκοτεινή ύλη, υποτίθεται ότι παρέμεινε συγκεντρωμένη μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, δημιουργώντας έτσι μικρούς θύλακες μάζας που ενώθηκαν μαζί με το περιβάλλον υλικό για να σχηματίσουν μεγαλύτερες δομές, όπως είναι οι γαλαξίες.

Page 43: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

AXIONsΕίναι σωματίδιο που προβλέπεται από τη θεωρία των

Ισχυρών ΑλληλεπιδράσεωνΕίναι σωματίδιο χωρίς ηλεκτρικό φορτίο που

αλληλεπιδρά ελάχιστα με την ΎΛΗ και ίσως γεννιέται σε μεγάλες ποσότητες κατά τις πυρηνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό των άστρων

Ο ίδιος ο Ήλιος μας πρέπει να δημιουργεί έναν «άνεμο» από axions τα οποία φθάνουν στη Γη.

Τα axions μας προσφέρουν και μια ερμηνεία σχετικά με το γιατί η ΎΛΗ επικράτησε επί της ΑΝΤΙΎΛΗΣ κατά τις πρώτες στιγμές του νεογέννητου Σύμπαντος

Page 44: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΕΡΕΥΝΕΣ!!! Πολλά πειράματα ξεκίνησαν για τα Axions της αστροφυσικής, μέσω

του αποτελέσματος Primakoff. Αυτό το αποτέλεσμα προκαλεί μετατροπές των Axions σε φωτόνια και αντιστρόφως σε ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Τα Axions μπορεί να παραχθούν στον πυρήνα του ήλιου, όταν οι ακτίνες-Χ διασπείρονται από ηλεκτρόνια και πρωτόνια υπό την παρουσία ισχυρών ηλεκτρικών πεδίων και μετατρέπονται σε Axions. Το CAST πείραμα βρίσκεται σε εξέλιξη για τον εντοπισμό αυτών Axions μετατρέποντάς ξανά σε ακτίνες γάμμα μέσα σε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο!!!

Το Axion DME ψάχνει για φως ασθενώς αλληλεπιδρώντων Axions στην κορεσμένη άλω σκοτεινής ύλης του γαλαξία μας. Το ADME είναι ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο διαπερνώντας μία ψυχρή κοιλότητα μικροκυμάτων. Τα Axions ταιριάζουν με την συχνότητα του φάσματος διάσπασης σε φωτόνια μικροκυμάτων. Το ADME έχει αποκλείσει αισιόδοξα μοντέλα Axion του φάσματος 1,9-3,53 μeV.

Ένα άλλο πειραματικό μέσο που ψάχνει για Axions είναι το πείραμα γνωστό ως ‘’light shunning through walls’’, όπου μία ακτίνα φωτός διέρχεται μέσα από ένα έντονο μαγνητικό πεδίο σε μία προσπάθεια να τηρηθεί η μετατροπή των φωτονίων σε Axions, επιτρέποντας τα να περάσουν διαμέσου μίας πλάκας αλουμινίου αναστέλλοντας την διέλευση των φωτονίων. Ωστόσο οι πρακτικές αυτές έχουν ελάχιστη αποτελεσματικότητα και απαιτούν υψηλή αρχική ροή φωτονίων, η διεξαγωγή τέτοιων μεθόδων που γίνεται στα BFRS και στο PVLAS απαιτούν αντικείμενο περαιτέρω μελέτης!!

Page 45: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

DAMADAMA Το DAMA / πείραμα NaI είχε σχεδιαστεί για την ανίχνευση σκοτεινής

ύλης χρησιμοποιώντας την άμεση τεχνική ανίχνευσης. Βρισκόταν στο Laboratori Nazionali Gran Sasso στην Ιταλία και τα δεδομένα συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου 1996-2002. Ο διάδοχός του είναι ο DAMA/LIBRA πείραμα, που χρησιμοποιεί πολύ παρεμφερή τεχνολογία ανιχνευτή, αλλά έχει μεγαλύτερη μάζα στον στόχο περί 250 kg

Το DAMA / NaI που είχε συσταθεί αποτελούνταν από 9 σπινθηριστές θαλλίου–ενισχυμένους με κρυστάλλους ιωδιούχου νατρίου (NaI) βάρους 9,7 κιλών το καθένα. Ένα μείγμα ηλεκτρονίων και πυρήνων αναμιγνύεται και προκαλεί εκπομπή φωτονίων που ανιχνεύονται με χρήση φωτοπολλαπλασιαστικών σωλήνων. Οι ανιχνευμένες ανακρούσεις μπορεί να προκληθούν από σωματίδια σκοτεινής ύλης ή από το υπόστρωμα (θερμικά νετρόνια , ραδιενέργεια ή κοσμική ακτινοβολία)

Page 46: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: ΑΝΙΧΝΕΥΣΑΜΕ ΤΗΝ DARK MATTER!!!!

Όταν ένα σωματίδιο Dark Matter αλληλεπιδρά με NaI (Tl) κρύσταλλο σπινθηριστή, δημιουργεί μια σειρά διαδικασιών με τελικό αποτέλεσμα να είναι η εκπομπή του χαρακτηριστικού φωτός, η οποία μπορεί να παρατηρηθεί.!!!!

Ανιχνεύεται από την περιστροφή της γης γύρω από τον ήλιο κ την περιστροφή της γης!!

Ως συνέπεια της ετήσιας περιστροφής της γύρω από τον Ήλιο, που κινείται στον Γαλαξία, η Γη θα πρέπει να διαγράφεται από μια μεγαλύτερη ροή των σωματιδίων Dark Matter περίπου 2 Ιουνίου (όταν η Γη τροχιακή ταχύτητα συμπίπτει με την ταχύτητα του ήλιου μέσα στον γαλαξία), καθώς και από μια μικρότερη περίπου 2 Δεκεμβρίου (όταν οι δύο ταχύτητες είναι αντίθετο).

Τα αποτελέσματα του πειράματος DAMA δεν επιβεβαιώνονται από άλλες παρατηρήσεις!!!!!

Page 47: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)
Page 48: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

ΑΠΟΦΩΝΗΣΗ!ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΒΑΡΥΤΙΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ

ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ

SUSY

DAMA

Page 50: DARK MATTER AND PARTICLE PHYSICS (ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ)

http://www.physics4u.gr/http://en.wikipedia.org/wiki/Dark_matter http://

en.wikipedia.org/wiki/Galaxy_rotation_curve Shufang Su U. of Arizona Aspen Winter

Conference 2005 SUSY