De Aardappeleters - Technische Fiche - Stefanie Michiels en Kostas Anastasiades

Titularis: prof. dr. K. Nys en prof. dr. A. Balis

Assistant: K. De Muer en A. Jacobs

Werkcollege Kunstwetenschappen en Archeologie

Academiejaar: 2011-2012

De Aardappeleters

-

Vincent van Gogh

Stefanie Michiels

Kostas Anastasiades

Paper Module 2 - Kunstwetenschappen

Schakel- en Voorbereidingsprogramma Kunstwetenschappen - Archeologie

De Aardappeleters – Vincent van Gogh

1

Technische fiche

Bronnen

William HARDY, De grote meesters en hun techniek, Veenendaal, Gaade Uitgevers, 1988.

Leo JANSEN, Hans LUIJTEN & Nienke BAKKER, Vincent Van Gogh - The Lettres. (online),

2011. http://vangoghletters.org/vg (5 maart 2012).

Griselda POLLOCK, "Van Gogh and the Poor Slaves", Art History 11 (1988), p. 406-432.

VAN GOGH MUSEUM, AMSTERDAM, "The Potato Eaters", in: The Vincent van Gogh Gallery.

(online), 7 mei 2012. http://www.vggallery.com/painting/p_0082.htm#provenance (12 mei

2012).

VAN GOGH MUSEUM, "Vaste collectie - De Aardappeleters", in: Van Gogh Museum. (online),

2012. http://www.vangoghmuseum.nl/vgm/zoom.jsp?page=1303&lang=nl (7 maart 2012).

VAN GOGH VILLAGE NUENEN, "Wisselende exposities", in: Van Gogh Village Nuenen - in de

voetsporen van Vincent. (online), 2012. http://www.vangoghvillagenuenen.nl/het-

vincentre/wisselende-exposities.aspx (13 mei 2012).

Louis VAN TILBORGH, Dieuwertje DEKKERS & Sjraar VAN HEUGTEN, The Potato eaters by

Vincent van Gogh, Zwolle, Waanders Publishers i.s.m. Rijksmuseum Vincent van Gogh,

1993.


2

Afbeelding

Algemeen

- Bewaarplaats: Rijksmuseum Vincent Van Gogh, Amsterdam (Nederland)

- Datum vervaardiging: najaar 1885

- Plaats vervaardiging: Nuenen (Nederland)

- Auteur: Vincent Van Gogh

► Geboren: Zundert (Nederland), 30-03-1853

► Overleden: Auvers-sur-Oise (Frankrijk), 29-07-1890

Object

- Soort/functie: kunst over het boerenleven ter educatie van de bourgeoisie1

- Titel: De Aardappeleters

- Inhoud:

► Pre-iconografische beschrijving:

Het tafereel speelt zich af in een eenvoudig interieur met een sober gedekte tafel met

een schotel aardappelen. Vijf personages met eenvoudige, weinig kleurrijke kledij en

1 Griselda POLLOCK, "Van Gogh and the Poor Slaves", Art History 11 (1988).


3

ruwe gelaatstrekken zitten op stoelen en krukken rond de tafel, enkelen prikken met een

vork in een aardappel en één is bezig met het inschenken van een donkere, warme drank

-mogelijks koffie- in kopjes. Aan de muren hangen links één kader en één wandklok, en

rechts keukengerei. Rechts onderaan staat er een kan op een kast. Achteraan kunnen

twee, mogelijks drie, ramen onderscheiden worden waarachter het donker is. De kamer

wordt verlicht door één enkele lamp. Het kleurgebruik kan omschreven worden als

donker en bruingeel getint. De plaatsen waar het licht op invalt zijn opgelicht. Het

geheel doet vermoeden dat het hier om een boerenfamilie gaat.

► Iconografische beschrijving:

Buiten is het donker, dit tafereel stelt dus waarschijnlijk een avondmaal voor. De

donkere, bruinachtige kleuren onderstrepen de soberheid van het interieur en het leven

dat deze boeren leiden.

HARDY vertelt dat het interieur waarin De aardappeleters zich afspeelt, “kenmerkend is

voor de Nederlandse interieurs van Van Gogh”. De lamp die maar weinig licht

verspreidt, wordt slechts in een klein aantal fonkelende lichtpuntjes gereflecteerd.2

De familie die is afgebeeld, zou de Nuenense familie De Groot zijn die woonde aan de

Gerwenseweg nummer 4.3

Omwille van het thema, een avondmaal, roept dit schilderij associaties op met het

Laatste Avondmaal uit de bijbel. Ook herinnert het aan De Emmaüsgangers van zowel

Caravaggio als Rembrandt.

- Vorm:

► Afmetingen: 82 × 114 cm

► Formele analyse:

De horizontaliteit wordt benadrukt doordat de hoofden van alle personages zich

ongeveer op dezelfde hoogte bevinden. Tegelijkertijd krijgen we een centraliserende

compositie met de aardappelen en de lamp centraal als meest opgelichte elementen. De

personages zijn quasi symmetrisch opgesteld en deze symmetrie wordt extra benadrukt

door de gelijkaardige houding van de personen uiterst links en rechts. Eén personage

kijkt in de richting van de toeschouwer, die zich bovendien op dezelfde hoogte als de

personages bevindt. Deze aspecten oefenen zo een aantrekkingskracht uit. Anderzijds

zit het meest centrale personage met haar rug naar ons wat dan weer een afstoting in de

2 William HARDY, De grote meesters en hun techniek, Veenendaal, Gaade Uitgevers, 1988, p. 23.

3 VAN GOGH VILLAGE NUENEN, "Wisselende exposities", in: Van Gogh Village Nuenen - in de voetsporen van

Vincent. (online), 2012. http://www.vangoghvillagenuenen.nl/het-vincentre/wisselende-exposities.aspx (13 mei

2012).


4

hand werkt. Als toeschouwer observeer je dus het tafereel, zonder er echt deel van uit te

maken.

De architectuur speelt een meervoudige rol. De zware pijler in de rechterhelft van het

schilderij zorgt enerzijds voor een verkleining van de ruimte, waardoor er een drukker

effect verkregen wordt. Anderzijds zorgt hij voor een tegenwicht aan de rechterkant

voor het personage dat ons aankijkt , links.

Vincent maakt gebruik van donkere kleuren, omdat het, zoals hij meermaals zegt in zijn

brieven, moest lijken alsof het schilderij geschilderd was met de aarde van de akkers

waarop deze boeren overdag werkten. HARDY legt uit dat Vincent niet gewoon zwart en

donkerbruin gebruikt, wat vaak erg doodse resultaten oplevert. In de plaats mengt hij

een groot aantal variaties van donkere kleuren. Zo verkrijgt hij deze specifieke

aardekleuren. Hij mengt blauw en verschillende blauwtinten om een “helder en

atmosferisch bijna-zwart” te verkrijgen. Hieraan kan hij dan de verschillende

hoofdkleuren toevoegen om alle gewenste gradaties te bekomen.4

Het clair-obscur principe wordt sterk toegepast door het spaarzaam gebruik van

halftonen. Een oppervlak is ofwel licht, ofwel donker, zelden iets daartussen.5 Het

lichtpunt zelf staat centraal, waardoor we in het midden veel licht krijgen en errond

weinig. Dit clair-obscur wordt extra benadrukt door de figuur die met haar rug naar de

toeschouwer zit. Haar rug is donker, aangezien het licht daar niet kan komen. Tevens

zorgt dit voor meer ruimtelijkheid.

► Stijlcontext: Postimpressionisme / expressionisme

- Materie:

► Gebruikte materialen: olieverf op doek

► Gebruikte technieken: grove penseelstreken om de expressiviteit te benadrukken, hij

probeerde weer te geven wat in zijn ogen de essentie van het boerenleven was.

► Natuurwetenschappelijk onderzoek, restauraties en bewaringstoestand: Volgens VAN

TILBORGH et al. kon men door een “verfmonster” te nemen “bij de kommen in het

tafelkleed”, pigmenten herkennen die op een “organisch rood” wijzen. Het schilderij is

in de loop der jaren sterk verkleurd. Dit is onder andere “het gevolg van de door van

Gogh gebruikte media en tussenvernissen, die olie, harsen en copaïvabalsem (“een

middel dat gebruikt werd om de droogtijd te vertragen, craquelé te vermijden en kleuren

4 William HARDY, De grote meesters en hun techniek, Veenendaal, Gaade Uitgevers, 1988, p. 23.

5 William HARDY, op. cit., p. 24.


5

levendig te houden”6) bevatten.” Deze producten zijn “door veroudering vergeeld en

verbruind.” De overheersende blauwe tinten werden hierdoor warmer en het schilderij

kreeg zo een groenige toon. Ook bij de grijzen was dit het geval. Waarschijnlijk is hier

en daar “het karmijnrood onder invloed van het licht verdwenen”.7

In de “harslaag zijn ook scheuren ontstaan”. Blijkbaar heeft Van Gogh deze laag over

de nog “niet volledig uitgedroogde verf” aangebracht. Bij het drogen krimpt het vernis

door het “verdampen van het oplosmiddel” terwijl “de olieverf eronder bij het drogen”

juist uitzet.8

De verf is aan het oppervlak bij de donkerste partijen samengetrokken tot “korsten” met

daartussen de “typische droogcraquelé”. Hierdoor werden deze gedeelten minder

scherp. De oorzaak hiervan is in vele gevallen het “gebruik van bitumen”, een medium

dat “samentrekt tijdens het drogen”. Men heeft echter kunnen aantonen dat in dit geval

de craquelé in de donkere partijen wellicht niet veroorzaakt werd door het gebruik van

bitumen, aangezien deze stof maar in “geringe hoeveelheid” in de verf aanwezig was.

Door de binoculaire microscoop is ook rimpelvorming te zien. Deze komt “vooral voor

op de plekken waar Van Gogh retouches heeft aangebracht”. Studie met de binoculaire

microscoop toont ook “dat de korsten bruinig transparant” zijn. “Onder ultraviolet licht

fluoresceren ze bovendien sterk, wat wijst op de aanwezigheid van verouderde hars.

Met FTIR en DLC wordt copaïvabalsem en mastix-hars aangetoond.” Röntgenopnamen

laten zien dat deze donkere partijen oorspronkelijk veel scherper waren. Zo is in de rok

van het meisje op de voorgrond te zien dat Van Gogh hem eigenlijk voorzien had van

plooien.9

Verder treden er ook verdikkingen op. Verfdeeltjes die als het ware “omhoog gekomen

zijn door de craquelé”. Dit is “waarschijnlijk het gevolg van een restauratie” die in 1928

werd uitgevoerd op het schilderij. Het schilderij werd toen “door de restaurateur ‘Traas’

bedoekt: een steundoek werd aangebracht onder het originele doek om oneffenheden in

het oppervlak tegen te gaan. Dit gebeurde met een plakmiddel dat ingesmolten werd

met een strijkijzer.” “De verf is tijdens de bedoeking waarschijnlijk gesmolten en heeft

zich een weg door de craquelures gebaand, waar ze zich met het stijfsel vermengde.”

Deze hypothese wordt bevestigd door een “monster dat van één van deze uitstulpingen

6 VAN TILBORGH et al., The Potato Eaters by Vincent van Gogh, Zwolle, Waanders Publishers i.s.m.

Rijksmuseum Vincent van Gogh, 1993, p. 62. 7 VAN TILBORGH et al., op. cit., p. 62.

8 VAN TILBORGH et al., op. cit., p. 63.

9 VAN TILBORGH et al., op. cit., p. 63.


6

genomen is. Hierin werd behalve copaïvabalsem, hars (mastix) en was, ook zetmeel

aangetroffen.”10

Doordat de verf zich zo vermengd heeft met de vernislaag, was het uiteraard niet

aangewezen om deze bij volgende restauraties te verwijderen. Daarom koos men voor

“een minimale behandeling: het oppervlaktevuil werd weggenomen en men voorzag het

schilderij van een nieuwe, dunne vernislaag om de donkere kleuren opnieuw tot leven te

brengen.” De verflagen zijn overigens tot op heden nog niet volledig uitgehard, door het

gebruik van copaïvabalsem.11

Varianten:

VAN TILBORGH et al. leren ons dat begin maart 1885 Theo Van Gogh aan zijn broer vroeg om

een aantal studies op te sturen voor het Salon. De schilder besloot toen voor het eerst om zijn

enkelvoudige boerenportretten uit te breiden en zich aan een iets complexer samengesteld

groepsportret te wagen. Niet veel later moeten de eerste voorbereidende schetsen voor “dat

geval van die boeren rond een schotel aardappels”12

zijn ontstaan. Waarschijnlijk stuurde hij

Theo algauw een kleine olieverfschets. Door de dood van zijn vader werden de

voorbereidingen wat uitgesteld, maar begin april begon Van Gogh weer met het schilderen

van zijn boerenmaaltijd. Tussen 6 en 13 april maakte hij in drie dagen tijd de grote studie die

nu in het Kröler-Müller Museum te Otterlo te zien is (zie bijlage). Hij hield ondertussen zijn

broer voortdurend op de hoogte via kleine schetsjes (zie bijlage) die hij bij zijn brieven

voegde. Hij maakte ook een lithografie waarvan hij verschillende afdrukken naar Theo

stuurde (zie bijlage 1). Hij had ondertussen het motief van het koffie schenken toegevoegd.

Nu moest Van Gogh deze ter plekke gemaakte studies uitwerken tot een ‘volwassen tableau’,

zonder te veel afbreuk te doen aan de spontaneïteit. Omdat hij bang was de levendigheid van

deze studie kapot te maken, werkte hij er niet op verder, maar begon hij op een nieuw doek

aan zijn definitieve versie en voltooide het tussen circa 13 april en begin mei.13

10

VAN TILBORGH et al., The Potato Eaters by Vincent van Gogh, Zwolle, Waanders Publishers i.s.m.

Rijksmuseum Vincent van Gogh, 1993, p. 63. 11

VAN TILBORGH et al., op. cit., p. 64. 12

Zo beschrijft Vincent het schilderij de eerste keer in een brief aan Theo als hij eraan gaat beginnen. Dit citaat

is terug te vinden in brief 490 (6 april 1885): JANSEN et al., Vincent van Gogh – The Lettres (online), 2011.

http://vangoghletters.org/vg (5 maart 2012). 13


Rijksmuseum Vincent van Gogh, 1993, p. 32-33.


7

Ontvanger

- Pedigree: In VAN GOGH MUSEUM, AMSTERDAM en in VAN TILBORGH et al. vinden we terug

dat Vincent het schilderij na voltooiing in een platte kist naar zijn broer Theo stuurde. Het

werd toen in het Parijse appartement bij Theo en Johanna op de schoorsteenmantel

geplaatst. Daarna kreeg het een vooraanstaande plaats op de schoorsteen in Johanna’s

appartement, waar het zou blijven tot 1903. In haar latere huis in Amsterdam kreeg het

schilderij dezelfde plaats. Ook toen haar zoon, Vincent Willem, het huis in 1928 betrok,

bleef het deze plaats behouden. In 1962 kwam het in bezit van de Van Gogh Foundation.

Deze leende het van 1962 tot 1973 uit aan het Stedelijk Museum. Daarna werd het

permanent uitgeleend aan het Van Gogh Museum.14

- Tentoonstellingen: VAN TILBORGH et al. leert ons dat het werk deelnam aan verschillende

tentoonstellingen die de familie van Gogh na de dood van de kunstenaar organiseerde.

Theo toonde het in 1890 op de tentoonstelling in zijn appartement in Rue Lepic. In 1892

werd het als enige schilderij uit de Hollandse periode opgenomen in de

overzichtstentoonstelling in het Panoramagebouw te Amsterdam. Vier jaar later werd het

opnieuw geëxposeerd in Parijs, op een door de bekende kunsthandelaar Vollard

georganiseerde tentoonstelling. In 1905 was het werk te zien op een

overzichtstentoonstelling in Amsterdam.15

Vandaag is het werk te bezichtigen in het Van Gogh Museum in Amsterdam.

Een volledig overzicht van alle tentoonstellingen werd in bijlage toegevoegd.

14


Rijksmuseum Vincent van Gogh, 1993, p. 34, 40-41.

VAN GOGH MUSEUM, "Vaste collectie - De Aardappeleters", in: Van Gogh Museum. (online), 2012.

http://www.vangoghmuseum.nl/vgm/zoom.jsp?page=1303&lang=nl (7 maart 2012). 15

VAN TILBORGH et al., op. cit., p. 41


8

Bijlage

Varianten

Bron: Leo JANSEN, Hans LUIJTEN & Nienke BAKKER, Vincent Van Gogh - The Lettres.

(online), 2011. http://vangoghletters.org/vg (5 maart 2012).

Figuur 1: Versie De Aardappeleters van april 1885, olieverf op doek op paneel

Figuur 2: Lithografie van De Aardappeleters op velijn paper, april 1885


9

Figuur 3: Schets van De Aardappeleters in brief 492 (9 april 1885)

Figuur 4: Meer gedetailleerde schets van De Aardappeleters in brief 493 (13 april 1885)

Figuur 5: Schets van De Aardappeleters met een nieuwe compositie, in brief 499 (2 mei 1885)


10

Ontvanger

Bron: VAN GOGH MUSEUM, AMSTERDAM, "The Potato Eaters", in: The Vincent van Gogh

Gallery. (online), 7 mei 2012. http://www.vggallery.com/painting/p_0082.htm#provenance

(12 mei 2012).

- Pedigree:

Owner City Country Date

acquired Comments

Theo van Gogh Paris France 1890-91 Johanna van Gogh-

Bonger Amsterdam Netherlands 1891-1925

V.W. van Gogh Laren Netherlands 1925-62 Van Gogh Foundation Amsterdam Netherlands 1962 On loan to the Stedelijk Museum 1962-73. Van Gogh Museum Amsterdam Netherlands 1973 On permanent loan from the Vincent van Gogh

Foundation.

- Tentoonstellingen:

Year City Country Venue Exhibition Name Start Date End Date No. 1892 Amsterdam (1) Netherlands Firma Buffa Vincent van Gogh: Werken 1 1896 Paris France Galerie Vollard --- 1905 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Tentoonstelling Vincent van Gogh 15 July

1905 1 August

1905 26

1905 Utrecht Netherlands Vereeniging 'Voor de Kunst' Tentoonstelling van schilderijen door

Vincent van Gogh 10

September

1905

1 October

1905 12

1914 Hamburg Germany Galerie Commeter V. van Gogh --- 1914 Cologne Germany Kölner Kunstverein V. van Gogh --- 1914 Antwerp Belgium Zaal Comité voor Artistieke

Werking L'art contemporain. Salon 1914 / Kunst van

Heden, Tentoonstelling 1914 7 March

1914 5 April 1914 5

1914 Berlin (1) Germany Paul Cassirer Vincent van Gogh 30 März 1853-29 July

1890. Zehnte Ausstellung 1 June 1914 5 July 1914 9

1915 Amsterdam Netherlands Gebouw van het Genootschap

van kunstenaren Moderne

Kunstkring

Vincent van Gogh, werken van genooten.

schilderijen, teekeningen en

beeldhouwwerien

26

September

1915

30

November

1915

1

1924 Amsterdam Netherlands Gebouw voor Beeldende Kunst Vincent van Gogh tentoonstelling 2 1926 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh tentoonstelling ter

gelegenheid van het Internationale

Jeugdfeest der S.J.I.

15 May

1926 15 June

1926 1

1930 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh en zijn tijdgenooten 6 September

1930 2 November

1930 1

1930 Hilversum Netherlands Makkermacht 29

November

1930

30

November

1930

---

1935 Den Bosch Netherlands Centraal Noord-Brabantsch

Museum Tentoonstelling Noord-Brabant 6 July 1935 31 July

1935 35

1935-

36 New York United

States Museum of Modern Art Vincent van Gogh 5 November

1935 5 January

1936 9

1936 Philadelphia United

States Philadelphia Museum of Art Vincent van Gogh 11 January

1936 10 February

1936 9

1936 Boston United States

Museum of Fine Arts Vincent van Gogh 19 February 1936

15 March 1936

9

1936 Cleveland (1) United

States Cleveland Museum of Art Vincent van Gogh 25 March

1936 19 April

1936 9

1936 San Francisco United

States California Palace of the Legion

of Honor Vincent van Gogh 28 April

1936 24 May

1936 9

1936 Kansas City United

States William Rockhill Nelson

Gallery of Art and Atkins

Museum

Vincent van Gogh 9 June 1936 10 July

1936 9

1936 Minneapolis United Minneapolis Institute of Arts Vincent van Gogh 20 July 17 August 9


11

Year City Country Venue Exhibition Name Start Date End Date No. States 1936 1936

1936 Chicago United

States Art Institute of Chicago Vincent van Gogh 26 August

1936 23

September

1936

9

1936 Detroit United

States Detroit Institute of Arts Vincent van Gogh 6 October

1936 28 October

1936 9

1937 Paris France Les Nouveaux Musées, Quai de

Tokyo La vie et l'oeuvre de Van Gogh 24

1937 Oslo Norway Kunstnernes Hus Vincent van Gogh. Malerier Tegninger,

Akvaareller 3 December

1937 24

December

1937

1

1938 Copenhagen Denmark Charlottenborg Vincent van Gogh. Malerier Tegninger,

Akvaareller 3

1938 Eindhoven Netherlands Stedelijk Van Abbe Museum Schilders van de Haagsche School 11 June

1938 1 July 1938 44

1938 Amsterdam (2) Netherlands E.J. van Wisselingh & Co. Nederlandsche schilderkunst.

Meesterwerken uit de 19-de eeuw 10 August

1938 10

September

1938

16

1945 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh 14

September

1945

1 December

1945 ---

1946 Maastricht Netherlands Bonnefanten Vincent van Gogh 12 January

1946 28 January

1946 20

1946 Heerlen Netherlands Raadhuis Vincent van Gogh 8 February

1946 24 February

1946 20

1946 Stockholm Sweden Nationalmuseum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad

till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 8 March

1946 28 April

1946 12

1946 Gothenburg Sweden Göteborgs Konstmuseum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad

till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 3 May 1946 26 May

1946 12

1946 Malmö Sweden Malmö Museum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad

till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 29 May

1946 16 June

1946 12

1946 Copenhagen Denmark Charlottenborg Vincent van Gogh 22 June

1946 14 July

1946 11

1946 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum 5 generaties, tentoonstelling van

schilderijen van 1800 tot heden 12 July

1946 24 October

1946 ---

1946 Liège Belgium Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh 12 October

1946 3 November

1946 25

1946 Brussels Belgium Palais des Beaux-Arts Vincent van Gogh 9 November 1946

19 December

1946

25

1946-

47 Mons Belgium Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh 27

December

1946

25

1947 Paris (1) France Musée de l'Orangerie Vincent van Gogh 24 January

1947 15 March

1947 25

1947 Geneva Switzerland Musée Rath 172 oeuvres de Vincent van Gogh 22 March 1947

20 April 1947

25

1947 Groningen (1) Netherlands Museum van Oudheden Vincent van Gogh 18 October

1947 16

November

1947

8

1947-

48 London United

Kingdom Tate Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 10

December

1947

14 January

1948 6

1948 Birmingham United Kingdom

City Art Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 24 January 1948

14 February 1948

6

1948 Glasgow Scotland Art Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 21 February

1948 14 March

1948 6

1948 Bergen Norway Kunstforening Vincent van Gogh, Malerier Tegninger 23 March

1948 18 April

1948 2

1948 Oslo Norway Kunstnernes Hus Vincent van Gogh, Malerier Tegninger 24 April

1948 15 May

1948 2

1948 Amsterdam (2) Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh en zijn Nederlandse

tijdgenoten 25 June

1948 20

September

1948

---

1948-

49 The Hague Netherlands Haags Gemeentemuseum Vincent van Gogh. Collectie Ir. V.W. van

Gogh 12 October

1948 10 January

1949 12

1949 Middelburg Netherlands Kunstmuseum Van Gogh tentoonstelling 9 April 1949 1 May 1949 9 1949- New York United Metropolitan Museum of Art Vincent van Gogh Paintings and Drawings. 21 October 15 January 7


12

Year City Country Venue Exhibition Name Start Date End Date No. 50 States A Special Loan Exhibition 1949 1950 1950 Chicago United

States Art Institute of Chicago Vincent van Gogh Paintings and Drawings.

A Special Loan Exhibition 1 February

1950 16 April

1950 7

1950 Hilversum Netherlands Raadhuis Tentoonstelling Vincent van Gogh 7 October

1950 5 November

1950 1

1951 Lyons France Musée de Lyon Vincent van Gogh 5 February

1951 27 March

1951 9

1951 Grenoble France Musée de Grenoble Vincent van Gogh 30 March 1951

2 May 1951 9

1951 Nijmegen Netherlands Waaggebouw Tentoonstelling schilderijen van Vincent

van Gogh 3 November

1951 27

November

1951

1

1951-

52 Alkmaar Netherlands Stedelijk Museum Tentoonstelling schilderijen van Vincent

van Gogh 1 December

1951 1 January

1952 1

1952 Enschede Netherlands Rijksmuseum Twenthe Vincent van Gogh 20 February 1952

16 March 1952

10

1952 Eindhoven Netherlands Stedelijk Van Abbe Museum Vincent van Gogh 22 March

1952 4 May 1952 7

1953 The Hague Netherlands Haags Gemeentemuseum Vincent van Gogh 1853-1953 30 March

1953 17 May

1953 34

1953 Otterlo Netherlands Kröller-Müller Museum Eeuwfeest Vincent van Gogh 1853-1953 24 May

1953 19 July

1953 22

1953 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Eeuwfeest Vincent van Gogh 23 July 1953

20 September

1953

22

1953 Saint Louis United

States City Art Museum of Saint Louis Vincent van Gogh 1853-1890 17 October

1953 13

December

1953

30

1954 Toledo United

States Toledo Museum of Art Vincent van Gogh 1853-1890 7 March

1953 30 April

1953 30

1954 Philadelphia United States

Philadelphia Museum of Art Vincent van Gogh 1853-1890 2 January 1954

28 February 1954

30

1954 Zurich Switzerland Kunsthaus Zurich Vincent van Gogh 9 October

1954 21

November

1954

2

1954-

55 Willemstad Curaçao Curaçaosch Museum Vincent van Gogh 19

December

1954

15 January

1955 5

1955 Palm Beach United

States Society of the Four Arts Vincent van Gogh 1853-1890 21 January

1955 13 February

1955 5

1955 Miami United

States Lowe Gallery of the University

of Miami Vincent van Gogh 1853-1890 24 February

1955 20 March

1955 5

1955 New Orleans United

States Isaac Delgado Museum Vincent van Gogh 1853-1890 27 March

1955 20 April

1955 5

1955 Antwerp (1) Belgium Feestzaal Vincent van Gogh 7 May 1955 19 June

1955 52

1955 Amsterdam (1) Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh 24 June

1955 25

1955 Liverpool United

Kingdom Walker Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings,

Mainly from the Collection of Ir. V.W. van

Gogh

29 October

1955 10

December

1955

4

1955-

56 Manchester United

Kingdom Manchester City Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings,


Gogh

17

December

1955

4 February

1956 4

1956 Newcastle-upon-

Tyne United

Kingdom Laing Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings,


Gogh

11 February

1956 24 March

1956 4

1957 Breda Netherlands De Beyerd Vincent van Gogh 2 February

1957 24 February

1957 26

1957 Marseilles France Musée Cantini Vincent van Gogh 12 March

1957 28 April

1957 10

1957 Leiden Netherlands Stedelijk Museum De Lakenhal Vincent van Gogh 9 November

1957 16

December

1957

4

1957-

58 Schiedam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh 21

December

1957

27 January

1958 4

1958 Deventer Netherlands Muntentoren Schilderijen van Vincent van Gogh 31 January

1958 20 February

1958 4


13

Year City Country Venue Exhibition Name Start Date End Date No. 1958 Mons Belgium Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh (1853-1890). Son Art et

Ses Amis 22 March

1958 5 May 1958 4


States M.H. de Young Memorial

Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 6 October

1958 30

November

1958

7

1958-

59 Los Angeles United

States Los Angeles County Museum of

Art Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 10

December

1958

18 January

1959 7

1959 Portland United

States Portland Art Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 28 January

1959 1 March

1959 7

1959 Seattle United

States Seattle Art Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 7 March

1959 19 April

1959 7

1959-

60 Utrecht Netherlands Centraal Museum Vincent van Gogh schilderijen en

tekeningen verzameling Ir. V.W. van Gogh 18

December

1959

1 February

1960 3

1960 Brussels Belgium Palais des Beaux-Arts Le Drame Social dans l'Art. De Goya à

Picasso 21 May

1960 30 June

1960 74

1960 Montreal Canada Montreal Museum of Fine Arts Canada Collects: European Painting 1860-

1960 6 October

1960 6 November

1960 12

1960 Ottawa Canada National Gallery of Canada Canada Collects: European Painting 1860-

1960 17

November

1960

18

December

1960

12

1960-61

Winnipeg Canada Winnipeg Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings-Drawings 29 December

1960

31 January 1961

12

1961 Toronto Canada Art Gallery of Toronto Vincent van Gogh. Paintings-Drawings 10 February

1961 12 March

1961 12

1961 Baltimore United

States Baltimore Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 18 October

1961 26

November

1961

6

1961-62

Cleveland United States

Cleveland Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings

5 December 1961

14 January 1962

6

1962 Buffalo United

States Albright Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 30 January

1962 11 March

1962 6

1962 Boston United

States Museum of Fine Arts Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 22 March

1962 29 April

1962 6

1962 Recklinghausen Germany Kunsthalle Recklinghausen Idee und Vollendung 19 May

1962 15 July

1962 22

1962 Pittsburgh United

States Carnegie Institute Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 18 October

1962 4 November

1962 6

1962-

63 Detroit United

States Detroit Institute of Arts Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 11

December

1962

29 January

1963 6

1963 Kansas City United

States William Rockhill Nelson

Gallery of Art, Mary Atkins

Museum of Fine Arts

Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 7 February

1963 26 March

1963 6

1963 Humlebaek Denmark Louisiana Vincent van Gogh. Malerier og Tegninger 24 October

1963 15

December

1963

3

1964 Washington,

D.C. United

States Washington Gallery of Modern

Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 2 February

1964 19 March

1964 3

1964 New York (4) United

States Solomon R. Guggenheim

Museum Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours

and Drawings 2 April 1964 28 June

1964 3

1965 Charleroi Belgium Palais des Beaux-Arts Vincent van Gogh. Schilderijen, Aquarellen, Tekeningen

19 January 1965

28 March 1965

2

1965 Ghent Belgium Museum voor Schone Kunsten Vincent van Gogh. Schilderijen,

Aquarellen, Tekeningen 19 February

1965 21 March

1965 2

1965 Nuenen Netherlands Gemeentehuis Vincent van Gogh. Schilderijen, aquarellen,

tekeningen 8 May 1965 31 May

1965 ---

1965 Stockholm Sweden Moderna Museet Vincent van Gogh. Mälningar, Akvareller,

Teckningar 23 October

1965 19

December 1965

6

1965-

66 Gothenburg Sweden Göteborgs Konstmuseum Vincent van Gogh. Mälningar, Akvareller,

Teckningar 30

December

1965

20 February

1966 ---

1967 Wolfsburg Germany Stadhalle Wolfsburg Vincent van Gogh. Gemälde, Aquarelle,

Zeichnungen 18 February

1967 2 April 1967 10

1968-

69 London United

Kingdom Hayward Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings

of the Vincent van Gogh Foundation

23 October

1968 12 January

1969 38


14

Year City Country Venue Exhibition Name Start Date End Date No. Amsterdam



Art Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 14 October

1969 1 December

1969 6

1969-

70 Saint Louis United

States City Art Museum of Saint Louis Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 20

December

1969

1 February

1970 6

1970 Philadelphia United

States Philadelphia Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 28 February

1970 5 April 1970 6

1970 Columbus (1) United

States Columbus Gallery of Fine Arts Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 5 March

1970 5 April 1970 6

1970 Baltimore United

States Baltimore Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 11 October

1970 29

November

1970

6

1970-


States M.H. de Young Memorial

Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 11

December 1970

31 January

1971 6

1971 Brooklyn United

States Brooklyn Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 14 February

1971 4 April 1971 6

1971-

72 Paris (1) France Orangerie des Tuileries Vincent van Gogh. Collection du Musée

National Vincent van Gogh à Amsterdam 21

December

1971

10 April

1972 5

1972 Bordeaux France Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh. Collection du Musée

National Vincent van Gogh à Amsterdam 21 April

1972 20 June

1972 1

1972-

73 Strasbourg France Musée d'Art Moderne Vincent van Gogh. Collection du Musée

National Vincent van Gogh à Amsterdam 22 October

1972 15 January

1973 1

1973 Bern Switzerland Kunstmuseum Bern Vincent van Gogh. Collection du Musée

National Vincent van Gogh à Amsterdam 25 January

1973 15 April

1973 1

1980-

81 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Vincent van Gogh in zijn Hollandse jaren

(Vincent van Gogh in His Dutch Years) 13

December

1980

22 March

1981 120

1987-88

Den Bosch Netherlands Noordbrabants Museum Van Gogh in Brabant. Schilderijen en tekeningen uit Etten en Nuenen

2 November 1987

10 January 1988

43

1988-

89 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Van Gogh en Millet 9 December

1989 26 February

1989 19

1990 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Vincent van Gogh. Schilderijen 30 March

1990 29 July

1990 7

1993 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum De aardappeleters van Vincent van Gogh 11 June

1993 29 August

1993 14

1993 Tokyo (1) Japan Seiji Togo Memorial Yasuda

Kasai Museum of Art Vincent van Gogh and his Time. Van Gogh

and Millet from the Vincent van Gogh

Museum and the H.W. Mesdag Museum

15

September

1993

14

November

1993

2

1998-

99 Washington,

D.C. United

States National Gallery of Art Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from

the Van Gogh Museum, Amsterdam 4 October

1998 3 January

1999 6



Art Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from

the Van Gogh Museum, Amsterdam 17 January

1999 16 May

1999 6

2000-01

Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Light! The Industrial Age 1750-1900. Art and Science, Technology and Society

20 October 2000

11 February 2001

2003 Amsterdam (1) Netherlands Van Gogh Museum Vincent's choice: the Musée imaginaire of

Van Gogh 14 February

2003 15 June

2003

2008-

09 New York United

States Museum of Modern Art Van Gogh at the Colours of the Night 21

September

2008

5 January

2009 14

2009 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Van Gogh at the Colours of the Night 13 February

2009 7 June 2009 35

Documents

De Aardappeleters - Technische Fiche - Stefanie Michiels en Kostas Anastasiades