37
prof. mr. Gerrit-Jan Zwenne & mr. ir. Ard Jan Dunnik JURIDISCH PAO ACTUALITEITEN WBP EA| LEIDEN 21 JUNI 2017 De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken van dit jaar

De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

prof.mr.Gerrit-JanZwenne&mr.ir.ArdJanDunnik

JURIDISCHPAOACTUALITEITENWBPEA|LEIDEN21JUNI2017

Debelangrijksteprivacy-&

gegevensbeschermingsuitsprakenvanditjaar

Page 2: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

uitspraken

A.kentekenst.b.v.belasTngheffingHR24februari2017,ECLI:NL:HR:2017:288B.vergeetrechtRbDenHaag12januari2017,ECLI:NL:HR:2017:316HR24februari2017,CLI:RBDHA:2017:264

C.ov-chipkaartenstudiebeursRbDenHaag8mei2017,ECLI:NL:RBDHA:2017:5165D.collecTeveacTe

RbOost-Brabant27juli2016,ECLI:NL:RBOBR:2016:3892

E.inzageverzoekalsbusinesscaseRbDenHaag24mei2017,ECLI:NL:RBDHA:5404F.beveiligingsplichtCBb16november2016,ECLI:NL:CBB:2016:346G.openbaarmakinggegevensABRvS21december2016,ECLI:NL:RVS:2016:3364

Behandelplan 1.  Feiten 2.  Rechtsvragen 3.  Oordeel 4.  Betekenis

Page 3: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

A.kentekenst.b.v.belasTngheffingHR24februari2017,ECLI:NL:HR:2017:288

Page 4: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  belasTngdienstmaaktzelf(maarmetcamera’svandeKLPD)foto’svankentekens

•  fiscaalrelevantekentekens(‘hits’)wordenbewaard,nietrelevantekentekens(‘nohits’)wordenverwijderd

•  gaatomca.3miljardfoto’soverca.250.000belasTngplichTgen(!)

Page 5: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvraag

•  magdebelasTngdienstopdezewijzekentekensvastleggenengebruikenbijdebelasTngheffing?

Page 6: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

beantwoording

•  schendingvanprivacyrechtenmoetzijnvoorzienbijwet(“inaccordancewiththelaw”)

•  dieinmengingmoetdusberustenopeennaarbehorenbekendgemaaktwekelijkvoorschrilwaaruitdeburgermetvoldoendeprecisiekanopmakenwelkepersoonsgegevensvoorwelkedoelwordenvastgelegd

•  enookonderwelkevoorwaardendiegegevensvoordatdoelkunnenwordenbewaardengebruikt

•  onvoldoendezijninelkgeval-  dealgemenetaakstellingvandeBelasTngdienst(art.2lid1URBelasTngdienst2003)

-  enandereregelingen(art.20AWR,art.13bisWetLB1964)

erisdusgéénsprakevaneentoereikendewekelijkegrondslagkentekenvastleggingen-gebruikzijnonrechtmaTgEHRM26april19796538/74,A/30

(SundayTimes)

Page 7: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

betekenis

•  belasTngdienstkanniet(meer)zonderduidelijkewekelijkegrondslagopgroteschaalsystemaTschgegevensverzamelen

•  eentrendbreuk...!

Vgl. HR 10 december 1974 ECLI:NL:HR:1974:AB4412 (Stad Rotterdam) “dat toch, voor zover art. 49, lid 1, Algemene wet inzake rijksbelastingen al geacht kan worden de uitoefening van het in art. 8, lid 1, Verdrag gewaarborgde recht op ‘respect for his private and family life (…) and his correspondence’ te beperken, zulks ingevolge het bepaalde in de tweede lid van dat verdragsartikel wordt toegestaan, nu zodanige beperking kan worden aangemerkt als ‘necessary in a democratic society in the interest of the economic well-being of the country’”

HvJEU8april2014,C-293/12enC-594/12

(bewaarplichttelecomgegevens)

HvJEU15december2015C-362/14

(gegevensdoorgiOenaarVS)

HvJEU21december2016,

C-203/15enC-698/15(bewaarplicht

telecomgegevens)

Vzr.RbOost-Brabant26november2013,

ECLI:NL:RBOBR:2013:6553

Page 8: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

B.vergeetrechtHR24februari2017,ECLI:NL:HR:2017enRBDenHaag12januari2017

Page 9: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  uitzendingPeterR.deVries:betrokkeneschakelthuurmoordenaarin

•  betrokkeneveroordeeld,maarhogerberoep

•  betrokkenevordertverwijderingvanzoekresultatennaarboekoverbetrokkeneennieuwsbericht

HR24februari2017ECLI:NL:HR:2017:316

Page 10: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvragen

•  gaatprivacybelanginbeginselvooropbelangenvaninternetgebruikersenGoogle?

•  voornaammeteerstelekerachternaamookverwijderen?

Page 11: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

beantwoording

Hof van Justitie EU (Costeja) een verwerking van persoonsgegevens (…) door de exploitant van een zoekmachine, de grondrechten op eerbiediging van het privéleven en op bescherming van persoonsgegevens ernstig kan aantasten (…) Weliswaar hebben in de regel de door deze artikelen beschermde rechten van de betrokkene tevens voorrang op dit belang van internetgebruikers, maar dit evenwicht kan in bijzondere gevallen afhangen van de aard van de betrokken informatie en de gevoeligheid ervan voor het privéleven van de betrokkene en van het belang dat het publiek erbij heeft om over deze informatie te beschikken, wat met name wordt bepaald door de rol die deze persoon in het openbare leven speelt

Art.36Wbp onjuist,irrelevantofbovenmaTgArt.40joart.8Wbp verzeti.v.m.bijzondereomstandigheden

endaarbijafwegingbelangen

Page 12: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

betekenis

•  deomgekeerdebewijslast

•  privacybelangbetrokkenegaatvoor,tenzijerbijzondereomstandighedeninmengingrechtvaardigen

•  voornaammeteerstelekerachternaamisvoldoendebijaannemelijkekansdatpubliekverbandmetpersoonlegt

beantwoording

Page 13: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  vastgoedhandelaar‘onterecht’opzwartelijstgemeentevanvastgoedbezikersinRokerdam

•  strafrechtelijkvervolgdzonderveroordeling•  wilschadevergoedinggemeente•  wilnieuwlevenopbouwen,maarheellast

vanberichtenoverdestrafzaak(Telegraaf,RijnmondTV)

•  wilnieuwlevenopbouwen,maarheellastvanberichtendieviaGooglesearchopzijnnaamwordengevonden

•  vordertverwijderingvanbetreffendezoekresultaten

RbDenHaag12januari2017ECLI:RBDHA:2017:264

Page 14: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

beantwoording•  verwijderingsverzoekalleenbeoordelenaandehandvan

tekstopzoekresultatenpagina(nietdoelpagina)

betekenis•  scheidingzoekresultatenendoelpagina’soverigensdaardoorinditgevalgeenstrijdarRkel16(!)

rechtsvragen

•  moetbijverwijderingsverzoekooknaardoelpaginawordengekeken?

Page 15: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

C.ov-chipkaartenstudiebeursRechtbankDenHaag8mei2017,ECLI:NL:RBDHA:2017:5165

Page 16: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  studentheeluitwonendenbeurs•  DUOheeleenhuisbezoekuitgevoerden

deov-chipkaart-c.q.reisgegevensingezien

•  DUOsteltvastdatstudentnietwoontophetBRP-adresendusgeenrechtheelopuitwonendenbeurs

•  studentmoethetverschiltussenthuiswonenden-enuitwonendenbeursterugbetalen

•  ookiseenboeteopgelegd

€925,51

€2.057,80

Page 17: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvraag

•  magDUOopdezewijzeov-chipkaartgegevensgebruikenbijdecontrolevanderechtmaTgheidvandeuitwonendebeurs?

Page 18: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

beantwoording

•  schendingvanprivacyrechtenmoetzijnvoorzienbijwet(“inaccordancewiththelaw”)

•  dieinmengingmoetdusberustenopeennaarbehorenbekendgemaaktwekelijkvoorschrilwaaruitdeburgermetvoldoendeprecisiekanopmakenwelkepersoonsgegevensvoorwelkedoelwordenvastgelegd

•  enookonderwelkevoorwaardendiegegevensvoordatdoelkunnenwordenbewaardengebruikt

•  onvoldoendezijninelkgeval-  art.5:16enart.5:17Awb,diezienop‘zakelijkegegevens’,endusnietoppersoonsgegevens

-  bepalingenuitdeWetstudiefinanciering2000

erisdusgéénsprakevaneentoereikendewekelijkegrondslaggebruikvanov-chipkaart-gegevensisonrechtmaTgEHRM26april19796538/74,A/30

(SundayTimes)

Page 19: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

betekenis

•  DUOkanniet(meer)zonderduidelijkewekelijkegrondslagov-chipkaart-gegevensgebruiken

HvJEU8april2014,C-293/12enC-594/12

(bewaarplichttelecomgegevens)

HvJEU15december2015C-362/14

(gegevensdoorgiOenaarVS)

HvJEU21december2016,

C-203/15enC-698/15(bewaarplicht

telecomgegevens)

Page 20: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

D.collecTeveacTeRechtbankOost-Brabant27juli2016,ECLI:NL:RBOBR:2016:3892

Page 21: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  VerzuimReducTeheelin2012medischegegevensverwerktdieverdergingendanbenodigdvoorre-integraTeenzondertoezichtbedrijfsarts

•  STchTngPrivacyClaimheelalsdoelom‘burgerstevrijwarenvanalleovertredingen’ondermeerdoor‘hettreffenvan(collecTeve)civielemaatregelen’en‘minnelijkeregelingen’

•  STchTngPrivacyClaimvordertverklaringvoorrechtdatVerzuimReducTeonrechtmaTghandeldeengehoudenisschadetevergoeden

Page 22: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvragen

•  isSTchTngPrivacyClaimontvankelijk,medegeletopdeomstandigheiddat‘ernoggeengedupeerdenbijhaarinbeeldzijn’...?

Page 23: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

beantwoording

•  statutairedoelstellingvanSTchTngPrivacyClaimisnietteruimenhaarrechtsvorderingenpassenbinnendiedoelstellingmaar...

•  onvoldoendeduidelijkisofgedupeerdenuiteindelijkbaathebbenbijdecollecTeveacTealsvorderingenwordentoegewezen

•  onvoldoendeduidelijkisoferopkanwordenvertrouwddatdeSTchTngPrivacyClaimovervoldoendekennisenvaardighedenbeschiktomdeproceduretevoeren

art.3:305alid1BW

art.3:305alid2BW

Page 24: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

betekenis

•  eenclaimorganisaTemoetwelwatvoorstellen

Page 25: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

E.inzageverzoekalsbusinesscaseRechtbankDenHaag8mei2017,ECLI:NL:RBDHA:2017:5165

Page 26: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  notoiregemachTgdeenverzoekerdieveeldwangsommenincasseerdenopgrondvanWob-verzoeken

•  gemachTgdeenverzoekerveelbesprokenopforumvanVNGmetnaamentoenaam

•  VNGverstrektenainzageverzoekdepersoonsgegevensaanverzoeker,zoalsgevraagd

•  verzoekbijrechteromspecifiekeontvangersinplaatsvancategorieontvangers(gemeenten)

Page 27: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvragen

•  isopgrondvanarTkel35Wbpeencategorievanontvangersvoldoendeofmoetenzeperstukwordenverstrekt?

beantwoording•  eencategorieisvoldoendealsbetrokkenedaarmeede

rechtmaTgheidvandeverwerking(inzage)kanvergewissen

betekenis•  nietteallenTjdenodigomuitpukendelijstontvangerste

verstrekkenbijinzageverzoek

Page 28: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

F.beveiligingsplichtRechtbankDenHaag8mei2017,ECLI:NL:RBDHA:2017:5165

Page 29: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  hackeringebrokeninnetwerkKPN•  onderzoekACM

-  beveiligingsbeleid-  netwerkinrichTng-  afscherming-  netwerk-ensysteembewaking-  patchmanagement

•  boetei.v.m.strijdbeveiligingsplichtvan11.2jo.11.3Tw

Page 30: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

Rechtsvragenenantwoorden

•  art.11.3(1)Twlexspecialisvanart.13Wbp?•  overtredingzonder“schade”?•  passendemaatregelen:vergelijkmetandere

aanbieders?•  voorschrijvenspecifieke

beveiligingsmaatregeleninstrijdmetrechtopvrijondernemerschap?

•  opennorm,duseerstbeleidsregels?

NeeJaNee

Nee

Nee

Page 31: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

betekenis

•  zelfbepalenhoebeveiligingsnormintevullen,maartelecomaanbiederheelveelhouvast

Page 32: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

G.openbaarmakingRechtbankDenHaag8mei2017,ECLI:NL:RBDHA:2017:5165

Page 33: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

Art.40[rechtvanverzet]1.IndiengegevenshetvoorwerpzijnvanverwerkingopgrondvanarRkel8,ondereenf,kandebetrokkenedaartegenbijdeverantwoordelijketeallenRjdeverzetaantekeneninverbandmetzijnbijzonderepersoonlijkeomstandigheden.

feiten

•  besluitopwob-verzoekwordtopgenomeninopenbarebesluitenlijstvandeGemeenteCranendonk

•  verzoekervraagtzijngegevensvandezelijstteverwijderen,B&Wzietdaartoegeenaanleiding

•  verzoekersteltdatzijnverwijderverzoekmoetwordenopgevatalseenverzoeko.g.v.art.40,eerstelid,Wbp

Page 34: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvragenenbeantwoording•  zijnnaamenwoonplaatsaldannietpersoons-gegevensindezinvanart.1,ondera,Wbp?

aannemelijkisdatmetdezegegevensincombinaTemetanderegegevenseenbepaaldpersoonkanwordengeïdenTficeerd

•  wasersprakevaneenverzoekindezinvanart.40,eerstelid,Wbp?

Neen.Erwassprakevaneenverwijderverzoekindezinvanart.36,eerstelid,Wbp

− dushetgaato.g.v.art.45WbpwélomeenAwb-besluit.

− ditbesluitisinstrijdmetart.36,eerstelid,Wbp

− ermoeteennieuwbesluitwordengenomen,metinachtnemingvanart.60,derdelid,Gemeentewet

Art.60Gemeentewet3.Hetcollegelaatdeopenbaarmakingachterwegevoorzoverhetaangelegenhedenbetrel[…]tenaanzienwaarvanopenbaarmakinginstrijdismethetopenbaarbelang.

Page 35: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

Voorzoverhetcollegeindebriefvan18november2014heeOgewezenopdewetsgeschiedenisvanarRkel60,derdelid,vandeGemeentewet(KamerstukkenI,2002/03,28243,nr.34a,blz.7)-waarinstaatdatzeerterughoudendgebruikmoetwordengemaaktvananonimiseren-wordtoverwogendatdezewetsgeschiedenisdateertuit2001-2002.Daarbijisgeenrekeninggehoudenmetdegroteschaalwaarophetinternetsindsdienzouwordengebruiktenmetdezoekmogelijkhedendiehetinternetzougaanbieden.

Voorzoverhetcollegeindebriefvan18november2014heeOgewezenopdewetsgeschiedenisvanarRkel60,derdelid,vandeGemeentewet(KamerstukkenI,2002/03,28243,nr.34a,blz.7)-waarinstaatdatzeerterughoudendgebruikmoetwordengemaaktvananonimiseren-wordtoverwogendatdezewetsgeschiedenisdateertuit2001-2002.Daarbijisgeenrekeninggehoudenmetdegroteschaalwaarophetinternetsindsdienzouwordengebruiktenmetdezoekmogelijkhedendiehetinternetzougaanbieden.

betekenis

Page 36: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

feiten

•  notoiregemachTgdeenverzoekerdieveeldwangsommenincasseerdenopgrondvanWob-verzoeken

•  gemachTgdeenverzoekerveelbesprokenopforumvanVNGmetnaamentoenaam

•  VNGverstrektenainzageverzoekdepersoonsgegevensaanverzoeker,zoalsgevraagd

•  verzoekbijrechteromspecifiekeontvangersinplaatsvancategorieontvangers(gemeenten)

Page 37: De belangrijkste privacy- & gegevensbeschermingsuitspraken ...€¦ · van berichten die via Google search op zijn naam worden gevonden • vordert verwijdering van betreffende zoekresultaten

rechtsvragen

•  isopgrondvanarTkel35Wbpeencategorievanontvangersvoldoendeofmoetenzeperstukwordenverstrekt?

beantwoording•  eencategorieisvoldoendealsbetrokkenedaarmeede

rechtmaTgheidvandeverwerking(inzage)kanvergewissen

betekenis•  nietteallenTjdenodigomuitpukendelijstontvangerste

verstrekkenbijinzageverzoek