DE INTEGRATIE VAN VLUCHTELINGEN OP DE
ARBEIDSMARKT: EEN WEG VOL TE
OVERWINNEN HINDERNISSEN
Aantal woorden:
De Groot Hannah
Stamnummer : 01400432
Promotor: Prof. dr. Ilse Ruyssen
Co-promotor: Prof. dr. Stijn Ronsse
Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van:
Master of Science in de Bestuurskunde en het Publiek Management
Academiejaar: 2017- 2018
i
ii
Vertrouwelijkheidsclausule
PERMISSION
Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of
gereproduceerd worden, mits bronvermelding.
I declare that the content of this Master’s Dissertation may be consulted and/or reproduced, provided
that the source is referenced.
Naam student/name student: Hannah De Groot
Handtekening/signature
iii
Woord vooraf
Voorliggende masterproef vormt de slotscène van een vier jaar durende opleiding in de bestuurskunde
en het publiek management. Er wordt onderzocht welke hindernissen vluchtelingen ondervinden op
de arbeidsmarkt en hoe deze overwonnen kunnen worden. Het onderzoek spitst zich specifiek toe op
Vlaamse tewerkstellingsprojecten.
Het schrijven van deze masterproef gebeurde met vallen en opstaan, maar was tegelijk een leerrijk
proces. Het gaf me de kans een onderwerp uit te diepen waarin ik erg geïnteresseerd ben. Op een dag
hoop ik te werken voor een organisatie die met vluchtelingen werkt. Bovendien leerde ik heel wat
nieuwe methodologische competenties.
Ik ontmoette ontzettend enthousiaste en gemotiveerde mensen. Mensen die zich dag na dag inzetten
voor vluchtelingen en tussen door nog even tijd maakten voor mijn vragen. Ik ontmoette ook enkele
vluchtelingen, die ondanks alles, met een enorme kracht aan een leven in Vlaanderen bouwen. Hen
wil ik bedenken voor de hulp die ze me boden. Mijn dank gaat ook uit naar mijn promotor, Ilse Ruyssen.
Zij gaf me de ruimte om deze masterproef volledig zelf te ontwikkelen en me toch de juiste hulp te
bieden wanneer nodig.
Dit voorwoord wil ik afsluiten met de woorden van een vluchteling-ondernemer: ‘‘If you want to do it,
and you work hard, you can do it’. Het is een les die ik me lang na deze masterproef nog zal herinneren.
Hannah De Groot, 5 juni 2018
iv
v
Inhoudstafel
Woord vooraf .......................................................................................................................................... iii
Inhoudstafel ............................................................................................................................................. v
Lijst van gebruikte afkortingen ................................................................................................................. x
Lijst van figuren ....................................................................................................................................... xi
Inleiding ................................................................................................................................................... 1
Deel één Onderzoeksplan en onderzoeksstrategie ................................................................................. 2
1. Probleemformulering .................................................................................................................. 2
1.1. Relevantie van het onderzoek ............................................................................................. 2
1.1.1. Maatschappelijke relevantie van het onderzoek ........................................................ 2
1.1.2. Wetenschappelijke relevantie van het onderzoek ...................................................... 4
1.2. Onderzoeksdoelstelling ....................................................................................................... 4
1.3. Vraagstelling ........................................................................................................................ 5
1.4. Plaats, tijd en eenheden ...................................................................................................... 5
2. Onderzoeksopzet ......................................................................................................................... 6
Deel twee Belangrijke begrippen ............................................................................................................ 6
Deel drie Aanbevelingen uit de literatuur ............................................................................................... 8
1. Aanbevelingen die hindernissen verkleinen ............................................................................... 8
1.1. Blijvende politieke aandacht ............................................................................................... 8
1.2. Vroege toetreding tot de arbeidsmarkt .............................................................................. 9
1.2.1. Toegang tot de arbeidsmarkt als hindernis ................................................................. 9
1.2.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 10
1.2.3. Toegang tot de arbeidsmarkt in Vlaanderen ............................................................. 11
1.3. Taal .................................................................................................................................... 13
1.3.1. Taal als hindernis ....................................................................................................... 13
1.3.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 15
1.3.3. Taal in Vlaanderen ..................................................................................................... 15
1.4. Werkgeversbenadering ..................................................................................................... 16
vi
1.4.1. Drempels bij bedrijven .............................................................................................. 16
1.4.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 17
1.4.3. Stimuleren van bedrijven in Vlaanderen ................................................................... 18
1.5. Mobiliteit ........................................................................................................................... 18
1.5.1. Mobiliteit als hindernis .............................................................................................. 18
1.5.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 19
1.6. Erkennen van diploma en ‘skills’ ....................................................................................... 19
1.6.1. Erkennen van diploma’s en competenties als opstap. .............................................. 19
1.6.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 21
1.6.3. Erkennen van diploma’s en ‘skills’ in Vlaanderen ..................................................... 21
2. Aanbevelingen die inspelen op kansen ..................................................................................... 23
2.1. Opstarten van een eigen onderneming............................................................................. 23
2.1.1. Opstarten van een eigen onderneming als kans ....................................................... 23
2.1.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 23
2.1.3. Ondernemen in Vlaanderen ...................................................................................... 23
2.2. Spreiding over de gemeenten van het grondgebied ......................................................... 24
2.2.1. Spreiding over de gemeenten als kans ...................................................................... 24
2.2.2. Aanbevelingen in de literatuur .................................................................................. 25
2.2.3. Spreiding over de gemeenten in België..................................................................... 25
2.3. Maatwerk .......................................................................................................................... 26
2.3.1. Maatwerk als kans ..................................................................................................... 26
2.3.2. Aanbevelingen in de literatuur .................................................................................. 26
2.4. Concentratie van diensten ................................................................................................ 27
2.4.1. Concentratie van diensten als kans ........................................................................... 27
2.4.2. Aanbevelingen uit de literatuur ................................................................................ 27
2.4.3. Concentratie van dienste
