De MBO Theaterschool

De MBO TheaterschooleindexamenvoorstellingGebaseerd op Peer Gynt van Henrik Ibsen in een bewerking en regie van Jeroen Kriek

‘Cultuur is ondernemen’

Caroline Pietermaat over ondernemend talent op MBO niveau

‘Modernistisch drama’

Eindexamenvoorstelling gebaseerd op Peer Gynt van Henrik Ibsen

‘In-your-face-theater’

Jonge theatermakersover de waan en werke-lijkheid van ‘Peer’

Caroline Pietermaat, directeur De MBOTheaterschool

‘CULTUUR ISONDERNEMEN!’

Ieder jaar is het een voorrecht om de eindexamenvoorstel-ling van de studenten van De MBO Theaterschool aan u, het publiek, te mogen presenteren. Vijfentwintig jonge culture-le ondernemers, namelijk vijftien acteurs, twee technici en elf vormgevers, presenteren u ‘Peer’, naar Peer Gynt van de Noorse toneelschrijver Henrik Ibsen, waarmee zij laten zien dat zij er klaar voor zijn om een prachtige carrière in het vak tegemoet te treden. Hiervoor hebben zij onder de bezielende coaching van theatermaker Jeroen Kriek hard gewerkt aan dit prachtige eindresultaat.

Peer vertelt het verhaal van de leugenaar en gro-te fantast Peer Gynt. De scheiding tussen de fanta-siewereld van Peer en de werkelijkheid lijkt meer en meer te vervagen. Achtervolgd door leugens en schandalen vlucht Peer uit haar dorp, de wijde we-reld in. Niet alleen op de vlucht voor, maar ook op zoek naar… zichzelf.

Een indrukwekkend verhaal dat door de jonge ma-kers op eigenzinnige wijze wordt vertolkt. Zo wordt de rol van Peer bijvoorbeeld vertolkt door maar liefst drie studentes. De Noorse schrijver Henrik Ib-sen schreef in 1867 zijn beroemde toneelstuk Peer Gynt op basis van een verzameling Noorse legen-des, waaronder het verhaal van Peer Gynt.

Het is het meest gespeelde en vertaalde stuk uitde Noorse theatergeschiedenis; een meesterwerk. Met ‘Peer’ beleeft De MBO Theaterschool op 5 juni alweer haar achtste eindexamen première in Rotterdam; onze stad met talent.

In haar elfjarige bestaan heeft de opleiding inmid-dels een stevige basis gelegd voor talloze creatieve

en ondernemende studenten en heeft als een inspi-rerend voorpoortaal een belangrijke brug weten te slaan tussen enerzijds het VMBO en anderzijds het HBO en het werkveld.

Daar zijn wij trots op! Rotterdam heeft De MBO Theaterschool, een opleiding vol talent, in een stad waar ondernemend talent een plek krijgt!

GRONDLEGGER VAN HET ‘MODERNISTISCHE’ DRAMA

De Noorse schrijver Henrik Ibsen schreef het toneel-stuk Peer Gynt naar aanleiding van volksverhalen die hij verzamelde in het berggebied van centraal Noor-wegen. De Noorse componist Edvard Grieg schreef de originele begeleidende muziek, de beroemde Peer Gynt Suite. Ibsens Peer Gynt is het bekendste en meest vertaalde theaterstuk uit de Noorse thea-tergeschiedenis.

Ibsen werd in 1828 geboren in een voorname en rijke familie van kooplui. Tussen 1844 en 1850 ging hij in de leer als apothekersassistent. Hij verhuisde naar Christiania (de vroegere naam van de Noorse hoofdstad Oslo) waar hij aan de ‘studentenfabriek’ van Heltberg ging studeren. Hij rondde zijn studie echter niet af en begon in 1851 met het schrijven van toneelstukken voor een theatergezelschap, Det Norske Theater, in Bergen. Zeven jaar later keerde hij als theaterdirecteur van het Christiania Theater terug naar Oslo.

Na een reeks persoonlijke crises verliet Ibsen zijn vrouw en zoon en vertrok naar Sorento in Italië. Ge-durende zevenentwintig jaar woonde hij afwisse-lend in Duitsland en Italië, waarvan de meeste jaren in armoede. Ibsen keerde pas in 1891 terug naar zijn thuisland Noorwegen. Hij stierf uiteindelijk als een welgesteld en beroemd toneelschrijver in de hoofd-stad Oslo in 1906.

De voorstelling ‘Peer’ van De MBO Theaterschool is een vrije bewerking van het originele toneelstuk

Peer Gynt. Het originele verhaal van Henrik Ibsen vertelt over het leven van Peer die belandt in een verwarrende mix van leugens, fantasie en de gren-zen tussen waan en werkelijkheid. Peer is een jonge fantast die opgroeit in een bekrompen boerendorp. Hij vindt nagenoeg geen aansluiting bij de dorpsge-noten en door zijn leugens stelt Peer niet alleen zijn moeder, maar ook andere dorpsgenoten regelmatig teleur. Na een schandaal keren alle dorpsgenoten Peer uiteindelijk de rug toe. Peer slaat op de vlucht en verschanst zich in de natuur buiten het dorp. Een onverwachte ontmoeting met de trollen wakkert zijn egoïsme aan en Peer besluit voortaan alleen nog voor zichzelf te leven. In een rusteloze jacht om de confrontatie met zichzelf uit de weg te blijven, zwerft Peer door de wereld. Hij leeft als rijke hande-laar, dan weer als profeet en wordt als krankzinnige uiteindelijk zelfs tot keizer gekroond. Een vreemde ontmoeting dwingt Peer er uiteindelijk toe om op zoek te gaan naar zichzelf.

Henrik Ibsen’s Peer Gynt, een toneelstuk in vijf akten, werd voor de eerste maal opgevoerd op 24 februari 1876 in Oslo.

Voorstelling ‘Peer’ gebaseerd op Peer Gynt van Henrik Ibsen

Nina, Annebel en Denise spelen in de voorstelling ‘Peer’. De drie actrices zijn in de afgelopen studie-jaren uitgegroeid tot zelfbewuste en kritische jon-ge theatermakers. Zij laten meteen weten dat hun voorstelling niet ‘zomaar een eindexamenvoorstel-ling van een theaterschool’ is, maar evengoed een voorstelling van een gerenommeerd gezelschap had kunnen zijn, want ze zijn het er unaniem over eens: deze voorstelling staat als een huis!

Alle eindexamenstudenten van de verschillende af-studeerrichtingen (artiest, mediavormgever en podi-um- en evenemententechnicus) werken intensief met elkaar samen aan de voorstelling ‘Peer’. “Het is niet zo dat een vormgever gewoon een tafeltje op een podium neerzet met een luxaflex erboven, iedereen bedenkt, ontwerpt en maakt echt iets nieuws voor deze voorstelling.”

Jonge theatermakers over de eindexamenvoorstelling ‘Peer’

‘IN-YOUR-FACE-THEATER’

Drie actrices, één rolDe drie actrices spelen in de voorstelling één en de-zelfde persoon in de verschillende fases van haar le-ven. Van de fantasierijke jonge vrouw voor wie het leven nog open ligt, Peer op volwassen leeftijd die steeds meer de grip op de werkelijkheid verliest en verloren raakt in haar eigen fantasiewereld tot de oudere dame die uiteindelijk haar breekpunt be-reikt.

In het oorspronkelijke toneelstuk van de Noorse schrijver Henrik Ibsen is Peer overigens een man. Dat nu voor een vrouwelijke variant van de hoofdper-soon wordt gekozen, is bewust. “Het past helemaal bij nu; vrouwen zijn in deze tijd op zoek naar hun identiteit, meer nog dan mannen. Er wordt ontzet-tend veel verwacht van vrouwen; op het gebied van werk, carrière, gezin, seksualiteit. Het is toch raar dat er op dat gebied nog steeds een ander verwachtings-patroon geldt voor vouwen. Peer heeft in het stuk seks met een dorpsgenoot. Wanneer tegenwoordig een man dit zou doen is hij stoer. Maar als een vrouw dit doet is zij nog steeds een slet. Het maakt het ex-tra boeiend om een keer de rollen om te draaien.” De verrassende keuze van een ‘vrouwelijke Peer’ ver-sterkt dit soort thema’s, en maakt deze pijnlijk her-kenbaar. De voorstelling is behalve herkenbaar ook confronterend. “Peer staat voor het leven zelf: ben jij altijd wie je nu bent? En, wie ben je in verschillen-

de situaties? Soms loopt het leven totaal anders dan verwacht. Hoe ga je daarmee om? De voorstelling neemt je mee in de denkwereld van Peer, en die is soms best weird.”

Een voorstelling van nuDe essentie van het verhaal is uitermate geschikt voor een doorlopend boeiende voorstelling binnen de magie van theater. De kijker doet bijna zelf mee, doordat de spelers zo dichtbij die essentie komen. In de regie van Jeroen Kriek communiceren de spe-lers als het ware met elkaar via het publiek, waar-door de toeschouwer nog meer betrokken raakt. De muziek, geschreven door Thomas Hengeveld, draagt hier aan bij. De actrices omschrijven het als ‘sferisch, het publiek wordt door de muziek nog meer meege-nomen in het verhaal’. Peer, de hoofdpersoon in de voorstelling, is groots en heftig. Zij begint en eindigt haar leven eigenlijk alleen, maar onderweg komt zij allerlei personages tegen die haar helpen of juist te-genwerken.

In de visie van regisseur Jeroen Kriek spelen al deze ontmoetingen en gebeurtenissen zich ook voor een deel af in het hoofd van Peer. De grens tussen wat werkelijkheid en wat waan is, vervaagt en misschien verlaat Peer eigenlijk wel helemaal niet haar dorp… “Het wordt echt in-your-face-theater”, volgens de speelsters.

Werken met regisseur Jeroen KriekHet werken met Jeroen Kriek is intensief en geeft de actrices veel voldoening. De groep is vrijwel con-stant bij elkaar. “De regisseur gelooft er niet in dat je een half uur van tevoren komt aanzetten voordat je gaat spelen. Het gaat om het samen werken aan de voorstelling en daarmee het ‘samen zijn’. Hier-door werkt iedereen actief en intensief mee aan de voorstelling”.

Alle rollen in de voorstelling zijn belangrijk: “Het zorgt ervoor dat alles klopt en door het publiek begrepen wordt”. Kriek laat tijdens het werken de voorstelling ontstaan. Nina, Annebel en Denise vin-den dit prettig: “Vanaf het begin zijn de afspraken helder, maar daar binnen ben je vrij om zelf verder te bouwen.”

Na de voorstelling zijn de jonge acteertalenten offi-cieel afgestudeerd aan De MBO Theaterschool. Alle drie willen zij verder met een vervolgstudie in de creatieve sector. “Er zijn zoveel dingen te doen, wij zijn allemaal op onze eigen manier creatief. De MBO Theaterschool heeft een goede toneelbasis gelegd. Toen wij begonnen wisten we nog niet precies wat we wilden, tja, iets met acteren. Door de verschillen-de profielen op school heb je een houvast en word je niet in een diepe put gegooid en dat is heel pret-tig. Je komt met veel disciplines in aanraking; zang, dans, klassiek toneel. Maar ook zelf toneel maken en regisseren. Dat is zeker een groot voordeel van De MBO Theaterschool. Je ontwikkelt een interesse voor dingen waar je anders nooit eerder aan had ge-dacht, hierdoor wordt het voor jezelf helderder wat je uiteindelijk wilt. Je ontwikkelt je als persoon, je wordt wijzer.”

Al die kunst hier in de stad, ik vind dat heerlijk!Allen kijken uit naar een creatieve carrière: “Het gaat me hoe dan ook lukken. Het is zo fijn geïnspi-reerd te worden door al die creatieve mensen om je heen. Kijk eens wat er hier in Rotterdam allemaal gebeurt, hoeveel theaters er zijn. Al die kunst hier in de stad, of al die muzikanten op het schouwburg-plein, ik vind dat heerlijk! Acteren is zo vet leuk, het zou raar zijn als ik iets anders zou gaan doen.”

Toneel is ook vooral genieten. Zij vinden het allen heerlijk om iemand een mooie rol te zien spelen of om te zien hoe gezelschappen uit andere landen of theatertradities een voorstelling neerzetten. Soms is het een uitlaatklep voor eigen gevoelens, of een manier om je eigen gedachten even stil te zetten om met die van een ander mee te gaan. “Wat is theater? Dat is heel persoonlijk en dat is nou juist het mooie! Het is prachtig als iemand iets op zo’n manier kan overbrengen dat het andere mensen raakt.”

Muntstukken en blinkend geld spatten als steentjes op het veld.Het hele dorp krijgt schatten mee.Peer rijdt hoog in de lucht, recht over zee.

De prins van Engeland wacht op het strand net als de meisjes van het land;de keizerin van Engeland,de hoge heren van dat land staan op van hun zetel,als Peer er aan komt, sterk en vermetel.De keizerin licht haar kroon,en spreekt op hoge toon.

Fragment uit ‘Peer’

SPELERS & MAKERS

Colofon

RedactieMartijn Ek, Malou Muller

EindredactiePatrick de Jong

VormgevingNancy van Geest

Aan dit nummer werkten meeCaroline Pietermaat, Inge Kruithof, Sem van Manen, Joris van Veldhoven, Suzanne van de Kerk, Joke Schot Fotografie, Esther Tomasila

Met dank aanAlbeda College, Rotterdamse Schouwburg, Korzo, Theater Kikker, docenten en medewerkers van De MBO Theaterschool, AMC Fok, David van der Wees, Kim van Wijk, Stichting Productiehuis Theaterschool Hofplein

Uitgave mei 2013Hofplein Rotterdam kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele zet- of drukfouten.

SpelersCaitlin BaankDenise BeekmanNika BijlsmaSophie van BroekhovenYakup DavranmazTamara EsserSjaid FoncéJoey von GrumbkowRomy ter HaarSteven IvoMyrthe KoningAnnebel OverbeekeJoenoes PolnayaNina van RijswijkBeatrijs Timmermans

TechniekGijs KuijpersBram van Mieghemo.l.v. Ramon Maurits

VormgevingIlona ArendsSelina Agricola

Maaike BlomLaura van GaalenYmke van GaalenDoris van der MolenLea NoordhoekHanne PierrotCas van ReeSanne SchrooderJoris van Veldhoveno.l.v. Esther Viersen

RegieJeroen KriekJeroen van Wijhe (assistent)Thomas Hengeveld (muziek)

Een productie van Stichting Productiehuis Theaterschool HofpleinSem van ManenSanne Mastwijk

SPEELLIJST & RESERVEREN4 & 5 juni RotterdamRotterdamse Schouwburgwww.rotterdamseschouwburg.nl

13 juni Den HaagKorzowww.korzo.nl

18 juniUtrechtTheater Kikkerwww.theaterkikker.nl

De MBO Theaterschool geeft jong talent toegang tot praktijkgericht kunstvakonderwijs. De opleiding slaat hiermee al meer dan tien jaar een brug tussen het VMBO en HBO. De MBO Theaterschool biedt haar studenten drie vakopleidingen die in de beroepspraktijk samen een product maken; acteurs drama & mu-ziektheater, theatervormgevers en podium- en evenemententechniek.

Op De MBO Theaterschool volg je vakken die gericht zijn op jouw toekomstige beroep en op je algemene ontwikkeling. De algemene vakken als rekenvaardigheid, teamwork en theateroriëntatie (culturele ont-wikkeling en geschiedenis) worden afgewisseld met taalonderwijs in Nederlands en Engels. Aan de hand van gerichte stages maak je kennis met de beroepspraktijk. Een opleiding aan De MBO Theaterschool vraagt, evenals in de praktijk, om ondernemendheid, zowel op school, tijdens stages, in de avonduren als in de weekenden en vakanties. De MBO Theaterschool biedt jouw talent een podium voor de toekomst!

De MBO Theaterschool voor ondernemend talent

‘PODIUM VOOR DE TOEKOMST!’

201155% HBO opleiding in kunst & theater15% overige HBO opleiding20% baan in kunst- & theatersector10% baan in overige sector

201237% HBO opleiding in kunst & theater15% overige HBO opleiding36% baan in kunst- & theatersector12% baan in overige sector

Werken in de wereld van kunst, cultuur en mediaEen baan in de wereld van kunst, cultuur en media ver-eist doorzettingsvermogen en een bijzondere werk-mentaliteit. De toekomstige professional beschikt over keiharde discipline, een professionele houding en vooral passie voor het vakgebied. Daarom wordt, naast theorie, ongeveer de helft van de opleidingstijd aan De MBO Theaterschool besteed aan praktijkken-nis en beroepservaring. Want, vakdiscipline ontwik-kel je voornamelijk door ondernemend te zijn. Niet alleen tijdens de beroepspraktijkvorming (stages), maar ook op school en door samenwerking.

De studentenJaarlijks melden zich een groeiend aantal gepassi-oneerde studenten aan voor een opleiding aan De MBO Theaterschool. De opleiding biedt plaats aan studenten voor de opleiding ‘artiest’, ‘podium- en evenemententechniek’ of ‘theatervormgeving’. Aan de hand van audities en kennismakingsgesprekken wordt de student gezocht die beschikt over voldoen-de inzet, talent en ontwikkelingsmogelijkheden om later een kans van slagen te hebben op de arbeids-markt.

Doorstromen naar het HBOIn de afgelopen jaren heeft de opleiding zich ontwik-keld in twee richtingen: als vooropleiding voor het HBO. Gemiddeld stroomt 70% van de afgestudeerde MBO studenten door naar een HBO vervolgopleiding. Of als eindopleiding, waarbij het merendeel van de afgestudeerden vrijwel direct een baan vond in de beroepspraktijk. Veel afgestudeerde technici vind je terug in het theater, bij de televisie en film of in de evenementindustrie. Weer anderen krijgen een rol in het theater, de film of een TV-serie.

Albeda College en Hofplein RotterdamDe MBO Theaterschool is een samenwerking tussen het Albeda College en Hofplein Rotterdam. Studenten van de verschillende richtingen werken gedurende de hele opleiding nauw met elkaar samen waardoor de beroepspraktijk zo dicht mogelijk wordt benaderd.

Op het gebied van beroepspraktijkvorming (stages) werkt De MBO Theaterschool samen met o.a. de volgende partners:

Agents After AllAlbeda CollegeAlbert Verlinde EntertainmentAmsterdamse Hogeschool voor de KunstenBoijmans van BeuningenBos theaterproductiesCodartsDansateliersDe AppelDecoratelier vorm & decorDecorcentrum MuziektheaterHKUHummelinck StuurmanKoninklijke SchouwburgKostuumatelier Coupe de ThéatreMojoNationale ToneelNiehe MediaNivell TheatertechniekOlbe TheaterproductiesOpera ZuidRick Engelkes ProductiesRotterdamse SchouwburgStage EntertainmentStip ProductiesSophia KinderziekenhuisTheatergroep Max!Theatergroep SiberiaToneelacademie MaastrichtVan Hoorne TheaterproductiesWillem Scheepstraen vele anderen

www.mbotheaterschool.nl

MAAIKE BLOMtheatervormgever

diploma mediavormgever (art & design)

DAAN PERRISpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

GIJS KUIJPERSpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

NINA VAN RIJSWIJKacteur

diploma artiest (drama & musical)

ANNEBEL OVERBEEKEacteur


BEATRIJS TIMMERMANSacteur


ROMY TER HAARacteur


JOENOES POLNAYAacteur


JOEY VON GRUMBKOWacteur


SJOERD HOGENDOORNpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

NIKA BIJLSMAacteur


CAITLIN BAANKacteur


DENISE BEEKMANacteur


JOËL GLOUDIEpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

BEN WIJMANSpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

CHRIS WRENTSCHURpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

MICHELLE DE VRIESpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

JOËL MELLENBERGacteur


TAMARA ESSERacteur


BOB VAN DER WEERDENpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

STEVEN IVOacteur


SANNE SCHROODERtheatervormgever


MYRTHE KONINGacteur


SOPHIE VAN BROEKHOVENacteur


SJAID FONCÉacteur


YAKUP DAVRANMAZacteur


ILONA ARENDStheatervormgever


YMKE VAN GAALENtheatervormgever


DORIS VAN DER MOLENtheatervormgever


JORIS VAN VELDHOVENtheatervormgever


CAS VAN REEtheatervormgever


LEA NOORDHOEKtheatervormgever


BRAM VAN MIEGHEMpodium- & evenemententechnicus

(podium & rigging)

LAURA VAN GAALENtheatervormgever


SELINA AGRICOLAtheatervormgever


HANNE PIEROT theatervormgever


‘VERDER KIJKEN DAN JE EIGEN WERELD’

De MBO TheaterschoolPieter de Hoochweg 2223024 BJ Rotterdam010 243 50 55www.mbotheaterschool.nl

Documents

De MBO Theaterschool