Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

_______________________________________________________________________________

အမအတြငးသ႕ ကားအားဖတေခၚျခငး - အငဒနးရား၏ အသြားမားပါေသာ အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေကာမတဖနတးျခငး ၂၀၀၂-၂၀၀၇

______________________________________________________________________________

အကဥးခပ

၂၀၀၂ ခႏစတြင ႏစေပါငး ၃၀ ၾကာအပခပခေသာ ဆဟာတအာဏာရင စနစေၾကာင စးပြားေရး ႏငငေရးၿပလခၿပးေနာက ႏငငတကာႏင ျပညတြငးဖအားေၾကာင အငဒနးရားသည အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေကာမရင (Komisi Pemberantasan Korupsi, or KPK) ကဖြ႕စညးခသည။ ေကာမရငအ သစသည ၾသဇာအလြနႀကးေသာေၾကာင တကၾကြလႈပရားသတစဥးက အငဒနးရား ႏငငေရးသမားေတြဟာ ကားက သတ႕အမထ ဖတေခၚလကတာဘဟ ေျပာၾကားခသည။ သ႕ေသာ ျပညသမား၏ မယသကၤာမႈမား၊ ယခငက မေအာငျမငမႈမားႏင လႊတေတာက အတညျပသည ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားအေပၚ မယၾကညမႈမား ရေနသည။ ထေရာကသည လပငနးပစ ဖနတးၿပးသညေနာက ေကာမရင၀ငမားသည စြမးရညျမငတင ေရးအတြက တစႏစခန႕ ႀကးပမးခရၿပး လစြမးအား အရငးအျမစ မ၀ါဒမား၊ ေနာကဆးေပၚ နညးပညာရပမား၊ အားေကာငးသည ကင၀တပစမားႏင စစမးစစေဆးေရးနညးလမးမား သးခသည။ ထ႕ေနာကေကာမရငသည ထပတနးအရာရႀကးမားႏင ႏငငေရးသမားဒါဇငေပါငးမားစြာ ပါ၀ငေနေသာ စစမးစစေဆးေရးမားကျပလပၿပး ၁၀၀% ယၾကညသမးသြငးႏငခသည။ ၂၀၀၇ခႏစအကနတြင KPK သည အေျခခငလာၿပး ျပညသမား၏ အျပညအ၀ ေထာကခမႈရလာသည။

Gabriel Kuris သည ဤေကစက အငဒနးရားႏငင ဂကာတာၿမ႕တြင ၂၀၁၂ ခႏစ ေဖာေဖာ၀ါရလႏင မတလမားတြင အငတာဗးမား ျပလပၿပး ေရးသားခသည။ ေကာမရငဒတယသကတမးကမ Innovations for Successful Societies companion case study စးရးမ“Holding the High Ground with Public Support: Indonesia’s Anti-Corruption Commission Digs In, 2007 – 2011.”ၾကညႏငပါသည။ အငဒနးရား လမးမားတြင နာမညတစလးသာရၿပး လအမားသည ၄ငးတ႕၏ မးရးအမညထက ေရ႕ဆးနာမညကသာ ႏစသကၾကသညက သတျပပါ။ ဤေကစတြင အမညမားကသးရာတြင ေဒသမဒယာႏင တစဥးစေပၚ မတညသတမတသည။ စကတငဘာ၂၀၁၂တြင ေကစက ပထမဥးဆး ထတေ၀ပါသည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

နဒါနး

၂၀၀၅ ခႏစ ဧၿပလ တစခေသာ ေသာၾကာညတြင အငဒနးရား ေရြးေကာကပြ ေကာမရငမး Mulyana Kusumah သည ဂကာတာ၏ ထပတနး Ibis ဟတယ အခနးတစခက တခါးေခါကခသည။ အငဒနးရား ျပညနယ စာရငးစစဘတအဖြ႕မ စာရငးစစတစဥးက ဖြငေပးခသည။ စကားအနညး ငယေျပာၿပးေနာက Kusumah က စာရငးစစခပ လကထသ႕ ရပး ၁၅၀ သနး (US$15,800) က ဒတယအသတအျဖစေပးခသည။ စာရငးစစဘတ အဖြ႕သည အငဒနးရား၏ ၂၀၀၄ ေရြးေကာကပြ တြင အသးျပေသာ မပးမား တငဒါလပငနးတြင မရးသားမႈမားရေၾကာငး ေတြ႕ရခသည။ ထေရြး ေကာကပြသည ႏငငတြင ပထမဆး သမၼတ ေရြးေကာကပြလညးျဖစသည။ Kusumah က စာရငးစစက ေနာကဆးအစရငခစာတြင ထကစၥက မေဖာျပရန မာၾကာခသည။ Kusumah မသသည မာ ၊ အငဒနးရားလမးမား ေနာကတြင သရၿပး အၾသသြားၾကသညမာ စာရငးစစသည အလကထ ေရာနစ နားေထာငပစၥညးက လ႕၀ကတပဆင ထားၿပး လ႕၀ကကငမရာ မားသညလညး ထျဖစ စဥက မတတမးတငထားၾကသည။ အငဒနးရား အဂတလကစားမႈတကဖကေရးေကာမရင KPK သည အနးအနားတြင ေစာငၾကညေနသည။

Kusumah က ခကခငးဖမးဆးၿပးေနာက KPK အရာရမားသည ထေကစက အကယခ႕ရန အခြင ရခသည။ အားလပရကတြင KPK ေကာမရင အဖြ႕၀င Amien Sunaryadi က ေအးဂငအဖြ႕က ရာေဖြေရးနညးလမးမား သငၾကားေပးခသည။ အျခား၀နထမးမားသညလညး ေဒသခဆငမား တြင ပလတစတစအတမား၊ တဆပမားႏင အျဖ ေရာငလကအတမားက သကေသခပစၥညးမား ကငတြယရန ရာေဖြခၾကသည။ တနလၤာေန႕တြင ေအးဂငမားသည ေရြးေကာကပြ ေကာမရငရးက ၀ငစးၿပး ေဒၚလာ ၁၅၀ ၀၀၀ ပမာဏထကပေသာ သကေသခ စာရြကစာတမးမားႏင ကြနျပတာဖင မား ရာေဖြေတြ႔ရခသည။ ထေငြမားထမ မတစတစ ခတြင ေရြးေကာကပြေကာမရင ဘ႑ာေရးမးမ ေငြမားက ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားအၾကား မညသ႕ ခြေ၀မညက ေဖာျပထားသည။ Sunaryadi ကေျပာ သညမာ ရာဇ၀တမႈတငးက တြန႕တတာေတြရ တယ။ ဘယသကမ တစေယာကက တစေယာက

လမတာမး မျဖစေအာင ဘ႑ာေရးမးက မတစ လပထားတယ ဟေျပာခသည။ ထသကေသအ ေထာကမ ရပး ၅.၃ ဘလယန (ကနေဒၚလာ ၅၃၀ ၀၀၀) ေကာက အဂတလကစားခမႈေၾကာင ေရြး ေကာကပြ ေကာမရငအဖြ႕၀င ၇ဥးႏင အဆငျမင ၀နထမးမားႏင ျပညနယ စာရငးစစတ႕က ဖမးဆး ခသည။

ထလ႕၀ကႀကစညမႈက ေဖာထတမႈသည အငဒ နးရားတြင ဆယစႏစမားစြာ ၾကာၿပးေနာက ပထမ ဆး ေဖာထတသည ေကစမားတြင ပါ၀ငသည။ အဂတလကစားမႈမားသည အငဒနးရား အစးရ အဆငဆငတြင ရေနသညက လကခေသာလညး လာဘေပးလာဘယမႈမားႏင စြမးရညနမကမႈတ႕ ေၾကာင တရားစရငေရးက႑ႀကးသည အကဥးအ ၾကပထ ကေရာကေနသည။ ေရြးေကာကပြ ေကာမ ရငအဖြ႕၀ငမားက အေရးယသည ေကစသည အမားျပညသႏင အဖြ႕အစညးမတဖကမား သသ ယျဖစရန အလားအလာရသတ႕၏ အျမင တြင ဖြ႕ ခါစျဖစေသာ KPK က ယၾကညမႈမား တးပြား လာသည။ အေစာပငး KPK အႀကေပး ျဖစသည Ary Nugrohoက ေျပာသညမာ ေန႕တငး နးပါး သတငးစာေတြႏင ရပျမငသၾကား သတငး ေထာကေတြက KPK အေၾကာငးေျပာၾကတယ။ ဒေကစၿပးတေနာက လေတြရ႕ ေမာလငခက ေတြက ပၿပးႀကးလာတယ။

KPK ၏ ေခါငးစညးပငးတြငပါလာသညအထ ေအာငျမငရေသာ အားသာခကမာ ၁၈လၾကာ ဂရ တစက စြမးရညျမငတငမႈ၏ ရလာဒမားပင ျဖစသည။ Sunaryadi က ေျပာၾကားသညမာ ဒါမ တငခငက လာဘလာဘယမႈ စစမးစစေဆးတေန ရာမာ ေစာငၾကညတာေတြ မရပါဘး။ အလကထ ေရာနစေစာငၾကညမႈ၊ လေတြန႕ ေစာငၾကညမႈ၊ ဆကသြယေရးလမးေၾကာငးေတြ ျဖတယမႈ၊ ရာေဖြ ဖမးဆးမႈေတြ မရပါဘး။ KPK ပထမဆး ေကာမရင အဖြ႕၀င ၅ဥးသည ၂၀၀၃ ဒဇငဘာတြင စတင တာ၀နထမးေဆာငၿပး သတ႕တြင ဥပေဒေၾကာငး အရ လပပငခြငရေသာလညး ရးခနး၊ ၀နထမး၊ ပစၥညးကရယာ၊ မ၀ါဒမားႏင လပထလပနညးမား မရပါ။ ၂၀၀၇ ဒဇငဘာ သတ႕တာ၀နၿပးဆးသည အခနတြငမ သတ႕သည ကမၻာအထေရာကဆး အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစက တညေထာငႏငခသည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

KPK ေပၚေပါကလာမႈက ေဖာျပေနသညမာ ေခါငး ေဆာငမားသည ခကခသညအေျခအေနမားတြင ကယေတြ႕ အေတြ႕အႀကမားက သးၿပးလညး ေကာငး၊ မဟာဗဟာ စမခန႕ခြျခငးျဖငလညး ေကာငး၊ ႀကရာကပနး တထြငမႈမားေၾကာငလညး ေကာငး အဖြ႔အစညးတစရပက မညသ႕တည ေထာငႏငပက ေဖာျပေနသည။

စနေခၚမႈ

KPK ၏ ကင၀တဆငရာ အကငေပးႏင ထငရား သည ဂကာတာေရ႕ေန Nono Makarimက ေျပာ ၾကားသညမာ လာဘလာဘယမႈသည အငဒနးရား လမးတ႕ တညေနရာျဖစသည ဂာဗား၏ ႏငငေရး ယဥေကးမႈတြင နကရႈငးစြာ နစျမပေနသည။ ကၽြနး၏ ရးရာ သကဥးဆပငမားႏင ဗရကရက မားသည လစာအနညးငယသာရေသာလညး ၄ငး တ႕၏ ရာထး အာဏာကသးၿပး အျမတထြကရန ေမာလငၾကသည။ ဗရကေရစက လခငရင ေပးရ တာဘ ဟ Makarim က ေျပာၾကားခသည။ ဒါက ယဥေကးမႈပါ။ ေခတမတ လအဖြ႕အစညးျဖစေပ မယ ယခငက အစဥအဆကမားက အခထ ရေန ေသးတယ။

၁၉၄၉ တြင နယသာလနမ လြတလပေရးရၿပး ေနာက အငဒနးရား အစးရသည အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး အစပးမႈမားနင လပငနးမားက အခါအားေလာစြာ ေဆာငရြကခသည။ သ႕ေသာ ထသ႕ ခကခငးလပေဆာငမႈမားေၾကာင ၾကာရည ခမည ရလာဒမား ရလာရနမာမ ကဥးလြနး ကယလြနးျဖစေနသည။ ၁၉ ၅၀ျပညႏစမားမသည ၁၉၉၀ အေစာပငးႏစမားအထ သတငးစာ မတ တမးမားအရ Sunaryadi က မတခကျပသညမာ လာဘလာဘယမႈမားအေပၚ ျပညသမား၏ စတ ၀ငစားမႈမာ စးပြားေရးတးတကမႈ၊ ဆပအၾကြပနကန မႈႏင သကဥးဆပငကာလမားတြင အႀကးအကယ မဟတေပ။ လအမားက ထပတနး အဂတလက စားမႈမားက ေတြ႕ရေလရေသာ ဖကလဖကစး ျဖစေစသည ကစၥအျဖစ သတမတၿပး ေန႕စဥ ျပညသဘ၀ထကပၿပး မစဥးစားဘ ပအေရးႀကး ေသာ ကစၥမားတြငလညး ေ၀းေ၀းမသာ ေနခၾက သည။ သ႕ေသာ ၁၉၉၇-၁၉၉၈ အာရဘ႑ာေရး အၾကပအတညးတြငမ ျပညသတ႕၏ မေကနပမႈ မား ေပါကကြခရသည။ ရပးေငြ ကဆငးၿပး ဘဏ

ဒါဇငေပါငးမားစြာ ပကစးကာ အစးရသည ျပညသ႔ အတြက ေထာကပေၾကးမားလညး ျဖတေတာကခ သည။ ဆနေစးမာ ေလးဆတကသြားသည။ အငဒ နးရားက ၁၉၆၇ မ စတငအပခပခေသာ ေခါငး ေဆာင ဆဟာတက ဥးတညသည လမးေပၚ ဆႏၵျပမႈမား ေပၚေပါကခသည။ သသည အာဏာ ရစဥတြင အတြငးစညးရ မတေဆြမားႏင ေဆြမး မားအကးအတြက လပေပးခသည။

ဆႏၵျပသမား ေၾကြးေၾကာသညမာ အငဒနးရား စကားျဖင အတေကာကျဖစသည KKN အဂတ လကစားမႈ၊ ပးေပါငးလမညာမႈ၊ ေဆြမးေကာငးစား မႈျဖစသည။ ထအခနက ဆႏၵျပ ေကာငးသား ေခါငးေဆာငတစဥးျဖစသည Ridaya Laodeng-kowe က ေျပာၾကားသညမာ ဆဟာတ အပခပ ေရးမႈေရး မတရားမႈေၾကာင ဒအၾကပအတညးႀကး ေပၚေပါကလာတယ။ စးပြားေရးတးတကမႈဆတာ စာရြကေပၚမာဘရတယ။ ဒါေပမယ ကၽြနေတာတ႕ သတာက ဆလနညးနညးေလာကဘ စးပြားေရး တးတကမႈက ခစားၾကရတယ။ ဆဟာတ မတဖက ေတြက အရငးအျမစေတြႏင စမကနးေတြက လပကငၾကတယ။ Transparency International က ခန႕မနးတာက ဆဟာတမသားစဟာ အေမရ ကနေဒၚလာ ၁၅-၃၅ ဘလယအထ ရရခတယ။ ၁၉၉၈ ေမလတြင ဆႏၵျပမႈမား အၾကမးဖကမႈမား ေျပာငးလသြားၿပးေနာက ဆဟာတႏႈတထြကၿပး ျပနလညတညေဆာကသညေခတဟ ေခၚသည Reformasi က စတငခသည။ အငဒနးရားသည လဥးေရ သနး၂၀၀ေကာရၿပး ကမၻာေပၚတြင စတတလဥးေရ အမားဆးျဖစသည။ ျပညသမား သည ၄ငးတ႕အစးရက ရတခညးျပနလည ဖြ႕စညးခသည။

ျပညသ႕လြတလပမႈက ကာကြယေစာငေရာကရန၊ လြတလပေသာ ေရြးေကာကပြမား ကငးပႏငရန ႏင ေဒသအစးရမားက အာဏာခြေ၀ေပးရန အား ေကာငးလာသည လႊတေတာအသစသည ဖြ႕စညး ပက ျပနလညျပငဆငခသည။ ထျပျပငေျပာငးလ မႈမားသည အဂတလကစားမႈ အေျခအေနမားက ေလာကေစၿပး ျပညသမားအား ထအေၾကာငးက ပေျပာႏငေအာင အားေပးခသည။ ဗဟဥးစးစနစ ေျဖေလာျခငးသည ေဒသအဆငတြင အဂတလက စားမႈမား ျဖစေစေသာလညး လြတလပေသာ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

မဒယာအသစမားက ထအေၾကာငးမားက ေဖာျပခ ၾကသည။ သ႕ေသာ အငဒနးရား လမးအမားစက ၄ငးတ႕အစားထးလကေသာ ႏငငေရးသမားမား သည ယခငႏငငေရးသမားမားကသ႕ပင လာဘ စားသညဟ ယၾကညေနၾကသည။ ႏငငတကာ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး NGO ၏ ေဒသ အဖြ႕ျဖစသည Publish What You Pay အဖြ႕တြင ေနာကပငးတြင ဥးေဆာငသည Ridaya က ေျပာၾကားသညမာ အတကအခေတြက စနစ ေဟာငးမာ ပါ၀ငလာတအခါ သတ႕ လာဘမစား ဘးလ႕ ကၽြနေတာတ႕ မခန႕မနးႏငပါဘး။ ဒမက ေရစစနစမာ ပါလာတ ကစားသအသစေတြဟာ အဂတလကစားမႈရ႕ ဇာတေကာငအသစေတြ ျဖစလာပါတယ။

ထသ႕ အဂတလကစားသည စနစအတြငး လပ ကငေနရေသာလညး ႏငငေရး သမားမားသည ျပညသ႕ မေကနပမႈက အျမတထတသညအေန ျဖင အဂတလကစားမႈဆန႕ကငသည ကမပနးမား ကသာ ျပလပခသည။ ျပျပငေျပာငးလေရး တေလာကလးတြင အငဒနးရားသည ၄ငး၏ေၾကြး ၿမမားက ျပနလညျပငဆငရနႏင စးပြားေရး ေျဖ ေလာရန ရနးကနခရသျဖင ႏငငတကာ ေၾကြးရင မား၏ ဖအားေပးခခရသည။ ႏငငတကာက အငဒ နးရားအား အဂတလကစားမႈႏင ေငြေၾကြးခ၀ါခမႈ ေလာခရန တကတြနးခသည။ ထအေလအကင မားသည ႏငငတကာစႏႈနးမားႏင ဆန႕ကငၿပး အရငးအျမစမားႏင ေစးကြကက ထခကႏငေသာ ေၾကာငျဖစသည။ ႏငငတကာ ေငြေၾကးရပေငြအဖြ႕ International Monetary Fund (IMF) က ျပညသ႕ရပေငြမား ယစးမႈ ရပတန႕ရန ထနးခပမႈ အသစမား အတြက ရညရြယၿပး ကနေဒၚလာ ၄၅ ဘလယနတနဖးရေသာ ဘ႑ာေရး အစအစဥက ကညေပးခသည။

IMF အဓက ေတာငးဆမႈမာ အငဒနးရားသည ဘကစပါ၀ငေသာ အဂတလကစားမႈ တကဖက ေရး ေကာမရငတစခတညေထာငရနျဖစသည။ အငဒနးရား တရားစရငေရး ျပျပငေရးက႑တြင ပါ၀ငေသာ အေမရကန တရားေရး အႀကေပးျဖစ သည Gregory Churchill က ေကာမရငက အငဒနးရား လမးေတြက ေျပာငးလေရးအတြက ဆႏၵရတာ ၾကာၿပ။ ဒါေပမယ ႏငငျခားသားဖအား န႕မသာ လပႏငမယဟ ေဖာျပခသည။ Churchill

က IMF ေခးေငြစာလႊာႏင ပတသကၿပး ေျပာသည မာ အကယ၍ အေလးအနက ေဖာထတၾကညရင ဒစာလႊာထမာပါတ အငဒယာေတြက အငဒနးရား ျပျပငေျပာငးလေရးသမားေတြဆက လာတာပါ။ ဒအငဒယာေတြက သတ႕ အလပထမာ သတ႕ စားပြခ အဆြထမာ ရေနၿပး ေျပာငးလေရးအတြက ေစာငေနၾကတယ။ KPK က အဒထက တစချဖစ

တယ။ ၁၉၉၉ ႏ၀ငဘာတြင အငဒနးရား ပထမဆး

လြတလပသည ေရြးေကာကပြၿပးေနာက ႏငငေရး အေျပာငးအလေနာကပငးတြင လႊတေတာသည က႑ေပါငးစ ကယျပန႕စြာ ပါ၀ငေနသည အဂတ လကစားမႈတကဖကေရးဥပေဒက ျပဌာနးၿပး အစးရက အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေကာမရငက ဖြ႕စညးရန ႏစႏစ အခနေပးခသည။

ထဥပေဒက အေျခခၿပး တရားစရငေရး ၀နႀကး ဌာနမ ဥပေဒႏင ဥပေဒျပေရး ညႊနၾကားေရးမးခပ Romli Atmasasmita က ၀နႀကးဌာနေအာကတြင အဂတလကစားမႈ တကဖကေရးအဖြ႕ Tim Pem-berantasan Tindak Pidana Korupsi က ၂၀၀၀ ျပညႏစတြင ဖြ႕စညးခသည။ ထအဖြ႕တြင တကၾကြ လႈပရားသ ၂၅ ဥး၊ ရအရာရမားႏင ဆးရြားသည အဂတလကစားေသာ ရာဇ၀တမႈမား စစမးေဖာ ထတရန အစးရေရ႕ေနမား ပါသည။

သ႕ေသာ ဖြ႕စညးပ အေျခခ ဥပေဒခရးက အဆပါ အဖြ႕သည တရား၀င ျပဌာနးဥပေဒမားႏင တက ေသာ စရငခြင အာဏာမား မရသျဖင အသအမတ မျပေပ။ Churchill က ဒ အမားကေန ႀကးမားတ အားထတမႈေတြ သငယရပါတယ။ KPK က တည ေထာငတအခါ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ဥပေဒက ျပငဆငဖ႕ လအပပါတယ။ အငဒနးရား အရပဘကအဖြ႕အစညးမားသည အသစဖြ႕ေသာ ေအဂငစက ယခင ေအဂငစမားထက ပမအား ေကာငးေစလသည။ အငဒနးရား အဂတလကစားမႈ ေစာငၾကညေရး အကးအျမတမယသည အဖြ႕ အစညး ဥကဌျဖစသည Danang Widoyoko က ေျပာၾကားသညမာ အရငတနးက အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစေတြက မေအာငျမငၾက ဘး။ အေၾကာငးက အရငးအျမစမရတာႏင လပပင ခြငမရတာျဖစတယ။ ဒါေၾကာင IMF က အဂတ လကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစ အငဒယာ က

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

တငသြငးတအခါ ကၽြနေတာတ႕မာ အဒါနင ပတ သကတ ဗဟသတေတြရၿပး ျဖစတယ။ ဒနညးလမး ရ႕ အကန႕အသတေတြကလညး သၿပးသားျဖစ တယ။ KPK ဥပေဒက ေရးဆြတနးက အရငအဖြ႕ အစညးေတြထက ပၿပး အားေကာငးေအာင ေရးဆြ ဖ႕ လတယ ဟ ေျပာၾကားခသည။

KPK ဥပေဒေရးဆြရာတြင ကညခသည Sunaryadi ကလညး သမငးေၾကာငးေလလာခကေပၚ အေျခခ ၿပး အစးရ အဂတလကစားမႈတကဖကေရး လပ ငနးမား ကရႈးရသည ေနာကကြယမ အေၾကာငး မားကလညး ေဖာထတခသည။ လစြမးအား အရငး အျမစ မလေလာကျခငး၊ ဘ႑ာေရး စမမႈ အား နညးျခငး၊ ဌာနတြငး မသငေလာသည အျပအမ မားႏင ကာကြယတားဆးျခငးထက အေရးယျခငး ကသာ ဥးစားေပးျခငးတ႕ျဖစသည။ သက ေအဂင စက အစပငးမာေအာငျမငမႈရလငေတာင အထက ပါအခကေတြက မေျဖရငးႏငခလင ျပညသ ေထာကခမႈမား ကဆငးႏငသည။

ထ႕အျပင အငဒနးရား တရားစရငေရးက႑တြငး ျပန႕ႏ႕ေသာ အဂတလကစားမႈသည ဒဇငးေကာငး စြာ ျပငဆငထားသည ေအဂငစအသစကပင အခကေတြ႕ေစႏငသည။ ျပညသမားသည တရား စရငေရး မာဖးယားမားႏင ပတသကၿပး တငတနး ေနၾကသည။ ၄ငးမာဖးယားမားသည တရားမ၀င ကြနရကႀကးျဖစေနသည အမႈပြစားမားျဖစၿပး အစး ရေရ႕ေနမား၊ ရမား၊ တရားသႀကးမားက အမႈ လႊတရနႏင ၄ငးတ႕ မပးေပါငးလင ေဘးထြကေန ေစရန လာဘေပးခငးေစသည အဖြ႕ႀကးျဖစသည။ ထ႕ေၾကာင KPK ဥပေဒျပဌာနးသမားသည တရား စရငေရး၊ အဂတလကစားမႈ စစေဆးေရးမားအျပင စစမးစစေဆးေရး အာဏာကပါ ထညသြငးစဥးစား ရသည။ Ridaya က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕ အဒအခနတနးက ရေတြႏင ဥပေဒအရာရေတြက အားမကးရပါဘးဟ ေျပာၾကားခသည။ သက KPK ႏင အမးသားလ႕အခြငအေရးေကာမရငတ႕က ႏႈငးယဥျပခသည။ ကၽြနေတာတ႕က အဂတလက စားမႈက ေျဖရငးဖ႕ အဖြ႕အစညးတစခ ဖနတးဖ႕ လပါတယ။ ကၽြနေတာတ႕အရငတနးက လ႕အခြင အေရး ခးေဖာကမႈေတြကငတြယဖ႕အတြက အဖြ႔ တစခဖြ႕သလပါဘဟ ေျပာၾကားခသည။

ယခငအဖြ႕အစညးမား ကရႈးသကသ႕ မျဖစေစရန

KPK တြင လြတလပမႈ၊ အားေကာငးေသာ အသြား မားႏင အဂတလကစားမႈက တရားစရငေရးက႑ တြင ကာကြယရန လအပေနသည။ သ၏ အဖြင ေခါငးေဆာငသညလညး ေအဂငစ၏ အရငးအျမစ မားက ကၽြမးကငပငႏငစြာ အသးခၿပး ျပညသ႕ ေထာကခမႈရရန လပေဆာငရမည။ အငဒနးရား အစးရ၏ အျမငဆးအဆငတြင စစမးစစေဆးမႈ ရာတြင ေပၚေပါကလာႏငသည တနျပနမႈရနမားမ ကာကြယရနလညး ျပငဆငၾကရသည။

တန႕ျပနမႈက ေဘာငခတျခငး

KPK ကတညေထာငရာတြင ေထာကခသမားသည ဥပေဒေရးဆြရနလအပၿပး သမၼတႏင လႊတေတာ၏ ေထာကခမႈရရန အေရးႀကးသည။ ခန႕အပသည အခနမစၿပး ေအဂငစေခါငးေဆာငမားသည အေစာပငးခကခသညအခနမားက ျဖတေကာရန လမးေၾကာငးဆြရန လအပသည။

KPK ဥပေဒျပဌာနးျခငး

Romli ဥးေဆာငသည တရားစရငေရး ၀နႀကးဌာန ဥးေဆာငေကာမတသည အာရဖြ႕ၿဖးေရး ဘဏအ ကအညျဖင KPKဥပေဒျပဌာနးရန ေရးဆြသည။ ေကာမတသည ဥပေဒ အာဏာပငမား၊ အရပ ဘကအဖြ႕အစညး တကၾကြလႈပရားသမားႏင နငငျခားသား ပညာရငမား၏ အႀကဥာဏမားက လညး ဖတေခၚခသည။ Sunaryadiသည ဆပ ေကာမတသးခမ တစခတြင ဥးေဆာငၿပး ႏႈငးယဥ ေလလာေရး ျပလပရသည။ အျခားႏငငမားတြင သြားေရာကေလလာမႈမားႏင သငၾကားမႈမားမတ ဆင သအဖြ႕သည ေဟာငေကာင၊ စငကာပ၊ မေလးရား၊ ဖလစပင၊ ေတာငကးရးယားႏင ၾသစ ေၾတးလျပညနယရ နယးေဆာကေ၀း စသညႏငင မားမ အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေအဂငစ မားအေၾကာငးသငယခရသည။ ေကာမတသည ေဟာငေကာင၏ အာဂတလကစားမႈ တကဖက ေရး လြတလပေသာ ေကာမရင Independent Commission Against Corruption (ICAC) က အဓက ေမာဒယယၿပး ICAC ေကာမရငအဖြ႕၀င အၿငမးစားျဖစသည Bertrand de Speville က

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

အႀကေပးခန႕အပခသည။ Sunaryadi က KPK ပစက ေဟာငေကာငပစႏင နးစပတတယဟ ေျပာ ၾကားခသည။

အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး အာဏာပငအဖြ႕ မားတြင အေစာဆးႏင အေအာငျမငဆးတစခ အျဖစ သတမတသည ICAC သည အဂတ လက စားမႈတကဖကေရးအတြက ခဥးကပရာတြင သး ေခာငးေထာကပစျဖင ခဥးကပသည။ စစမး စစေဆးျခငး၊ ကာကြယျခငးႏင ပညာေပးျခငးတ႕ ျဖစသည။ ေကာမတၾကမးသည ICAC ေမာဒယ ပစက ျပငဆငၿပး အဖြ႕အစညးပစသစ ျပငဆင ျခငး၊ တာ၀နခမႈ တာ၀နယမႈ တငးတာခကအ သစမား ထညသြငးျခငးႏင အဖြ႕၀င ငါးဥးပါေသာ ေကာမရငျဖင ဥးေဆာငေစျခငး စသညျဖင ျပင ဆငခသည။

ဥပေဒၾကမးသည KPK က ICAC ႏင ကမၻာတ၀မး လးရ အျခား အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစမားထက ပမအားေကာငးေစရန ဖနတးခ သည။ ေကစမားက တရားစရငေရး အာဏာတြင လညးေကာငး၊ ဖမးဆးေရးႏင ရာေဖြေရးတြင ပမ ကယျပန႕သညၾသဇာ အာဏာေပးခသည။ ထ႔ျပင ဥပေဒၾကမးေရးဆြသမားသည အဂတလကစားမႈ ရာဇ၀တမႈမားက အျပစေပးရန သးသန႕တရားရး ဖနတးခသည။ ၾသစေၾတးလ ႏငငေရး သပၺ ပညာရင Kevin Evans က ျပနေျပာသညမာ စစမးစစေဆးေရးႏင တရားစရငေရး အာဏာႏစခ ေပါငးစပျခငးက ႏငငျခားသား ပညာရငေတြက စတပေစခၿပး ဒါက သတ႕ႏငငမာ ဒလလပတာ မဟတဘးဆၿပး ေျပာခသည။

လႊတေတာ ဥးေဆာငသမားသည သမၼတ Mega-wati Sukarnoputri (၂၀၀၁-၂၀၀၄) သည အဂတ လကစားမႈတကဖကေရး ေအဂငစ တညေထာင မႈက အားေပးၿပး KPK ဥပေဒၾကမးသည အလြန အကၽြေရးဆြထားသညဟ ယၾကညၾကသည။ ႏငင ေရးသမားမားကလညး ထသ႕ အလြနၾသဇာႀကး ေသာ KPK ဖနတးျခငးက အငဒနးရား၏ အာဏာ ရငဖႏပမႈ သမငးေၾကာငးႏင ေထာကခင ပပနခ ၾကသည။ အခ႕က ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ၄ငးတ႕ၾသဇာက ႏငငေရး ရညရြယခကမား အ တြက အသးခမညကလညး စးရမခၾကသည။ အခ႕က အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေအဂင

စသည ႏငငျခားသား ပါ၀ငဖြ႕စညးထားျခငးျဖစၿပး တနလႈပမႈက ကသရန အငဒနးရားအစးရသည စးပြားေရး အကပကငမႈေၾကာင လကခလကရ သညဟလညး ေျပာဆၾကသည။

အပခပေရးပငးက ဥပေဒၾကမးႏင အဆျပ ဥပေဒ သစက ပစပယသျဖင IMFႏင တငးမာသည ညႏႈငးမႈမား ျပလပခရသည။ Sunaryadi က ေျပာ ၾကားသညမာ အဒအခနက ႏငငတကာ ဖအားေပး မႈက အေရးအႀကးဆးျဖစတယ။ IMF က အစးရက KPK အေကာငအထညမေဖာရန ေခးေငြေတြက ရပပစမညဟ ေျပာခသည။ ေနာကဆးတြင အပ ခပေရး၊ လႊတေတာႏင IMFက လကခသည KPK ဥပေဒက ဒဇငဘာ ၂၀၀၂ တြင ျပဌာနးခၿပး ၄ငးျပ ဌာနးရမညအခနထက ၁၆လ ေနာကကၿပး ျပဌာနး ခသည။ ဥပေဒျပသမားအမားစသည သမၼတႏင လႊတေတာၾကား ခါးသးသည အေျခအေနက လစ လရႈၿပးသေဘာတခသည။ KPK သည ေရြး ေကာကခ အရာရမားကလညး စစေဆးႏငသည စးရမမႈမားကလညး လစလစရႈခသည။

ဥပေဒျပသမားမားသည ဥပေဒျပဌာနးရသည အ ေၾကာငးရငးမားစြာရသည။ ဆႏၵျပသမားသည လမးမားေပၚတြင KKN ဟ ေၾကြးေၾကာၿပးေနာက ႏစအနညးငယအၾကာတြင မဒယာမားသညလညး အဂတလကစားမႈက ညငသာစြာ ေဖာျပၾကၿပး သတရလာၾကသည။ လႊတေတာတြင ေနရာ ငါးပ တစပယထားခေသာ ယခငအပခပခသည ပါတ Golkar တြငလညး အသစ၀ငလာေသာ ဥပေဒျပ သမားမားက အဂတလကစားမႈတကဖကေရး အား ထတမႈသည ပါတ ေခါငးေဆာငမႈႏင သန႔ရငး ေသာ မးဆကေပၚေပါကလာေစရန ေမာလငခၾက သည။ Golkar အတြငးက အဖြ႕သစေတြက ပါတ အတြငးမာ ေကာၾကားသည ေထာကခမႈရဖ႕ႏင ႏငငေရး ဆန႕ကငမႈေတြ ေလာသြားေစဖ႕ အဂတ စားမႈတကဖကသည အငဒယာက သေဘာတၾက တယဟ Ridaya က ေျပာခသည။ ထ႕အျပင အငဒ နးရား ပထမဆး လြတလပသည ေရြးေကာကပြၿပး ေနာက တာ၀နယေသာ ဥပေဒျပသမားမားသည အေတြ႕အႀက မရၾကဘ အဆငျမင ဥပေဒျပေရး တကပြမားႏင ျပျပငေျပာငးလေရး ရလာကစတာ ႏငငေရးသေဘာမားႏငသာ လးပမးေနၾကရ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

သည။ ထငရားသညမာ အငဒနးရားလႊတေတာ တြငးႏင လႊတေတာျပငပမ ၾသဇာအာဏာ ရသမား သည အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေအဂငစ အသစက အနညးငယသာ ေၾကာကရြ႕ၾကသည။ အထးသျဖင ေအဂငစသည သကတမးတၿပး မထေရာကသည ယခငကငတြယသမားေၾကာင လညးျဖစသည။ Sunaryadi က KPK ဥပေဒ ျပဌာနးသည အခနက ျပနေျပာငးေျပာဆသညမာ ဘယသကမ KPKဟာ ၾသဇာႀကးတယလ႕ မထငၾကဘး။ သတ႕က သေဘာသာတလက တယ။ မသၾကဘး။

KPK ဥပေဒက ဘာကဖနတးသနညး။

ကယျပန႕သည ဗဟခပကငေသာ အဂတလက စားမႈတကဖကေရး ေအဂငစျဖစသည KPK တြင လပငနးမားစြာပါ၀ငသည။ စစမးစစေဆးျခငးႏင ဖမးဆးျခငး၊ တရားစြျခငး၊ တားျမစျခငး၊ သေတ သနျပလပျခငးႏင မ၀ါဒေပါငးစပညႏႈငးျခငး တ႕ ျဖစသည။ ဥပေဒသည အငဒနးရား ေအဂငစတစခ အတြက တမထးျခားၿပး အလားလကျဖစေနသည ရးရငးေသာ ဖြ႕စညးပကသာ ေရးဆြခသည။ ထပပငးတြင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား (ဥကဌႏင ဒတယဥကဌေလးဥး) က ဆးျဖတခကမား စေပါငး ခမတေစသည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား ေအာက တြင ရးငါးရးရသည။ အဖြ႕တြငးမ၀ါဒႏင ျပညသ႕ ဆကဆေရးေဆာငရြကေသာ အတြငးေရးမးရး၊ စစမးစစေဆးျခငးႏင တရားစြျခငး ေဆာငရြကျခငး၊ အစးရ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး မ၀ါဒမား ႏင ခမးသာျခငး အစရငခစာတ႕ ေဆာငရြကသည ကာကြယတားဆးျခငး၊ သေတသန-သတငး အခကအလကမားစေဆာငးျခငး၊ ႏငငတ၀မး အဂတလကစားမႈက ေစာငၾကညျခငး၊ ႏငငတကာ အဖြ႕အစညးမားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး၊ ျပညသတငၾကားမႈမားႏင အတြငးတြင ေစာင ၾကညျခငး၊ ပြငလငးျမငသာၿပး သကၡာရရန တာ၀န ခေဆာငရြကျခငးတ႕ျဖစသည။

အဆပါ ရးငါးရးေအာကတြင သးသန႕တာ၀နမား ထမးေဆာငၾကေသာ ရးခြ ၁၈ခရသည။ KPK ဥပေဒက ထဖြ႕စညးပက ျပဌာနးရျခငးမာ ကာ ကြယေရး၊ စစမးစစေဆးေရးႏင ပညာေပးေရး လပငနးမားက ဥပေဒအရ တနးတညမျဖစေစရန ျဖစသည။ ဥပေဒက ျပငဆငျခငးမပါဘ ဖြ႕စညး

ပက ျပငခြငမေပးေပ။ ပထမသကတမးေကာမရင အဖြ႕၀ငမားသည သေတသနရးက ရးခြအဆငမ အဆငျမငရးအျဖစ ျပငဆငရန ႀကးစားခၾက ေသာေၾကာင ေနာကပငးတြင ျပငခြငမရေၾကာငး သရခသည။ KPK သည လာဘစားမႈေကစမားက စစမးစစေဆးၿပး အေရးယႏငသည။ သ႔မဟတေရ႕ ေနခပရးသ႕လညး လႊေပးႏငသည။ ေကာမရင သည ေရ႕ေနခပရးက စတငစစေဆးၿပး အေရးယ သည အမႈမားကလညး လႊေျပာငးယႏငသည အာဏာရသည။

ေကမ အကးစးပြားမျဖစေစရန ဥပေဒက KPK က စစမးစစေဆးသည အမႈတငးက ရတငစစေဆးရန ညႊနၾကားခသည။ KPK ရး၊ ေရ႕ေနခပရးႏင လတတေလာ တပေလာခသည အငဒနးရား အမးသားရတပဖြ႕စသည ေအဂငစ အခငးခငး ၾကား ၿပငဆငမႈေလာနညးေစရန KPK ဥပေဒက KPK ရးက ရစခနးႏင ေရ႕ေနခပရးမ စစမးစစ ေဆးေရးအရာရမားႏင ေရ႕ေနမားက ေလးႏစ စာခပ (ေနာကပငးတြင သကတမး တစခၿပးလ င ထပၿပးခပဆႏင) လအပသည။ KPK သည ၀နထမးမားက လြတလပစြာ ေရြးခယခန႕အပႏင သည။ KPK ဥပေဒသည ဂာကာတာ အေျခစက Tipikor ဟ ေခၚသည အထးတရားရးကလညး အဂတလကစားမႈေကစမားအတြက ဖြငလစခ သည။ ဥပေဒၾကမးေရးဆြသမားသည အဂတ လကစားမႈတကဖကေရး တရားရးက ဖလစပင တြငေတြ႕ခၿပးေနာကေရးဆြချခငးျဖစသည။အလား တ တရားရး ျပျပငေျပာငးလေရး ကယကယ ျပန႕ျပန႕ျပလပရာတြင ေျခကပယႏငမည ေဒ၀ါလ ချခငး တရားရးက ဖြငလစခသည။

Tipikor တြင တရားသႀကးႏစမးလး ပါ၀ငေနၿပး တစမးမာ လပငနးခြင၀ငတရားသႀကးျဖစၿပး ေနာကတမးမာ ေရ႕ေနႏင ဥပေဒပညာရငမားက သတမတခနမားျဖင ခန႕အပထားေသာ လာဘ စားမႈ နညးပါးသညဟ ယဆရသည ဆြခန႕တရား သႀကး မားျဖစသည။ လပငနးခြင၀င တရားသႀကး ၂ ဥးႏင ဆြခန႕ တရားသႀကးႏစဥးပါ၀ငသည အဖြ႕က ေကစက စစေဆးရသည။ ေကစၾကားျဖတ လာဘမထးႏငရနႏင အျခားအႀကမားက ေလာခ ႏငရန Tipikorက တရားခြငတစခက ေျခာကလ အတြငး ( ႏစႀကမခန႕သာ ရးထတ) ၿပး ခကခငး ျပစဒဏေပးရသည။ KPK တရားစရငေရးတြင

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

မညသညပစျဖင လာဘစားမႈမးမဆ ပါ၀ငေနၿပး အနညးဆး ႏငငပါတ တစခ သ႕မဟတ ျပညသ႕ မေကနပမႈ တစခ သ႕ တစဘလယန ရပးအထ ေငြေၾကးဆးရႈးမႈစသည လာဘစားမႈတ႕က အေရး ယေဖာထတသည။ စစမးစစေဆးေရးမာ ကငး လြတခြငရသမားမာ တပမေတာတြင လကရ တာ၀နထမးေဆာငေနေသာ တပမေတာသားမား သာျဖစၿပး ၄ငးတ႕အား တပဘက တရားစရငေရး ခရးမ ကငတြယသည။ KPK သည တရားစရင ရာတြင KPK ဥပေဒအရ ျပဌာနးထားေသာ အခက မားက ခးေဖာကမ ရာဇ၀တမႈအျဖစသတ မတသည။ အခ႕တကၾကြသမားက အဆပါ ကန႕ သတခကက ဥပေဒအေျခခ အျငငးပြားၾကသည။

KPK ေအးဂငမားသည ဖမးဆးမႈ၊ ရာေဖြမႈ၊ ထနး သမးမႈ၊ စစမးေထာကလမးမႈ၊ ပငဆငမႈမား ရပ သမးမႈ၊ ႏငငျခားခရးထြကရန သသယရပါက တား ျမစမႈ၊ အျခားအစးရဌာနမားႏင ပးေပါငးရန တား ျမစမႈတ႕က ျပလပႏငသည။ အျငငးပြားစရာ အျဖစ ဆးမာ သတ႕သည တရားစရငေရးမ ခြငျပ ခကမရခင ဆကသြယေရးလမးေၾကာငးမားက ျဖတေတာကဖမးယႏငသည။ Sunaryadi က ေျပာ သညမာ ဥပေဒတြင ျပစဒဏတစခတညးသာရ သည။ ဘယသကမ အဒျပစဒဏတစခက အလြန ေၾကာကမကဖြယေကာငးေၾကာငး မသၾကဘး။ ၁၉၉၇ နညးပညာဆကသြယေရးဥပေဒသည ရမား ႏင ဖမးဆးအေရးယသမားအား ၾကားျဖတနား ေထာငႏငသည လပပငခြငေပးခသည။ သတ႕က ဒလပပငခြငက အသးခယတငမကဘး။ KPK ဒစြမးရညပါတးတကလာေစခတယဟ Sunaryadi က မတသားခသည။

KPK ၾသဇာက ထနးေကာငးရန ဥပေဒက ျပဌာနး ထားသညမာ ေကာမရငသည သမၼတ၊ လႊတေတာ ႏင စာရငးစစခပသ႕ အစရငခရမညျဖစၿပး တစဥး စအား အစရငခစာမား ပြငလငးျမငသာၿပး ပမနေပး ပ႕ၾကရမညျဖစသည။

လႊတေတာသည KPK ၏ ဘတဂကကလညး ထနးခပသည။ လႊတေတာက ေကာမရငအဖြ႕၀င မားက သမၼတမ ေရြးခယသည ၁၀ဥးက အတည ျပသည။ ထ ၁၀ဥးမာ တရားစရငေရး၀နႀကးဌာန ေအာကရ အစးရႏင ပဂၢလက လပဂၢလမားပါ၀င ေသာ ေရြးခယေရးေကာမတမ စစစေရြးခယ

ေပးျခငးျဖစသည။ လႊတေတာက အကယ၍ သမၼတ ေရြးခယေပးသမားသည မသငေလာလ င အသစေရြးခယရန ေတာငးဆႏငသည။ အတညျပ ၿပးလင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ေလးႏစသက တမးတာ၀နထမးေဆာငရန ကမးကနၾကရၿပး ရာဇ၀တမႈမအပ ထတပယမရေပ။

ပထမဥးဆး ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားအား ေရြးခယ ျခငး

တရားစရငေရး ၀နႀကးဌာနမ ဥးေဆာငသည ေရြးခယေရးေကာမတသည ေအာကတဘာ ၂၀၀၃ တြင အစညးအေ၀းကငးပၿပး ဒဇငဘာ အေစာ ပငးတြင မဂါ၀တထ အဆျပသမား တငသြငးရ သည။ လႊတေတာမ ဥပေဒအရ ရကသတမတ သညေန႕ မကနမ ဒဇငဘာေႏာငးပငးတြင ငါးဥးက အတညျပသည။ ယခငရခပႏင လႊတေတာ ကယစားလယတစဥးျဖစသည Taufiequrachman Rukiသည မအမားဆးျဖင အႏငရၿပး ဥကဌ ျဖစလာသည။ Sunaryadi၊ ErryHardjapemekas၊ Tumpak Panggabean ႏင Sjahruddin Rasulတ႕မာ ဒတယဥကဌမားျဖစလာၾကသည။ Ruki က ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ေကာငးမြန ထနးညသည အဖြ႕က ဖြ႕စညးႏငခသည။ သက ကၽြနေတာတ႕က အလြန ေကာငးတေပါငးစညး မႈပါ။ ကၽြနေတာမာ အားေကာငးတ နငငေရး ေနာကခရတယ။ လႊတေတာႏင အျခား ေအဂငစေတြန႕ ဆကဆေရး ေခာေမြ႕ေစႏင တယ။ Erry [Hardjapemekas] က သရ႕ ႏငငပင အဖြ႕အစညးေတြမာ လပခတ အေတြ႔အႀကေၾကာင အပခပေရး စြမးရညေကာငးတယ။

အေတြ႕အႀကရတ ေရ႕ေနခပျဖစတ Panggabean က ဥပေဒက ေကာငးေကာငးနားလညၿပး လာဘ စားတေကစေတြက ဘယလ စစမးရမလဆတာ သတယ။ Rasul က စာရငးစစ ေနာကခရၿပး စနစႏင ဗရကေရစ အားနညးခကေတြက သတယ။ Sunaryadi သည အႀကးတနး စာရငးစစ တစဥးျဖစၿပး ႏငငျခားဥပေဒ ကငသးမႈမားနင အရပဘကအဖြ႕အစညးမားႏငလညး အဆက အသြယရကာ ဘ႑ာေရး ျပစမႈမား ေဖာထတရာ တြင အစးရႏင ႏငငတကာအဖြ႕အစညးျဖစသည PricewaterhouseCoopers ႏင အေတြ႔အႀကရ သည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

အရပဘကအဖြ႕အစညးမားႏင မဒယာသည ထ ေရြးခယမႈက မေကနပၾကေပ။ Sunaryadi ႏင Hardjapemekas တ႕သာ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး မဟာမတအျဖစသၾကသည။ Ridaya က ျပနေျပာသညမာ ေရြးခယတနးက လေတြက အဖြ႕၀ငေတြန႕ ပတသကၿပး မေပာၾက ဘး။ ဒါေပမယ အခနမဘ သတ႔က ယၾကညစတခ ရတယဆတာ သကေသျပခတယ။

ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ေကစမားက မကင တြယမ အဖြ႕တြငး စြမးေဆာငရည တညေဆာက ရန မဟာဗဟာတစရပက ကငသးခသည။ Ruki က ေျပာၾကားသညမာ ပထမအဆငက စြမးရည တညေဆာကေရးျဖစတယ။ အေဆာကအအေတြ၊ နညးစနစႏင အေထာကအကေတြ ျပငဆငရ တယ။ ဒမဟာဗဟာရ႕ အားနညးခကက ေမာ လငခကရေနတ႕ ျပညသေတြအတြက KPKက ေနာကတြန႕ေနတပစျဖစေနတယဟ ေျပာခသည။

ေကာမရငသည အစးရ အဂတလကစားမႈက ခကခငး အျမစလနရန လထဖအားက ရငဆငရ သည။ သ႕ေသာ KPKသည တရား၀င စစမးစစ ေဆးမႈမား ေဆာငရြကေနစဥ ေကစမားက မရပ တန႕ ႏငေသာေၾကာင ေအဂငစသည အဆငသင မျဖစမ စစမးစစေဆးပါက အရကတကြ ျဖစႏင သည အေျခအေနမားက စြန႔စားခရသည။ ထ႔ ေၾကာင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ေ၀ဖနမႈက ေရာငလႊၿပး ပထမဆး အေရးယေဖာထတမႈ မစတငမ အဖြ႕အစညးႏင လပထးလပနညးမား ကသာ တစႏစနးပါး ျပငဆငခၾကသည။ Ruki က ေျပာသညမာ ရအကယဒမ သငတနးေကာငးမာ ကၽြနေတာတ႕က ေရ႕တးဖ႕မသငၾကားဘ ေစာင ဆငးဖ႕ ဆႏၵျပဖ႕သာ သငၾကားတယဟ ေျပာခ သည။

လပငနးစတငျခငး

ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား၏ စြမးရညတညေဆာက ေရး မဟာဗဟာတြင ဘကစပါ၀ငသည ခဥးကပ နညးလအပၿပး ၄ငးတြင ႏငငတကာ အေကာငးဆး အေလအကငမား၊ ပြငလငးျမငသာမႈတးျမငေရး၊ လစြမးအား အရငးအျမစ ျပျပငေျပာငးလေရး၊ ဂဏသကၡာရသည ယဥေကးမႈတညေဆာကေရး ႏင နညးပညာကလပငနးခြငမားအတြငး ေပါငးစပ

ေရးတ႕ ပါ၀ငသည။

အေကာငးဆး အေလအကငမား အေကာင အထညေဖာျခငး

အစမ စ၍ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည နးကပစြာ အလပလပၾကသည။ Ruki က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕မာ ကြျပားမႈေတြ ရတာေပါ။ တခါတေလ အရမးထကတ ျငငးခမႈေတြလညး ရတယ။ ဒါေပမယ ၀နထမးအနညးငယကသာ ဒ ကြျပားမႈေတြက ရာေတြ႕တယ။ အဖြ႕၀ငမားသည အတြငးပငးႏင ျပညသေရ႕တြင စညးလးသည ေရ႕တနးအျဖစ ပေဖာႏငရန သတထားၾကသည။

အျငငးပြားမႈမား ျဖစေနေသာလညး Hardjape-mekas က ေျပာသညမာ ဆးျဖတခကတငးက ဘယသလပလညးဆတာ မေျပာပါဘး။ အေရးႀကး တ မဟာဗဟာ ဆးျဖတခက တစခႏစခက ေကာမရငက အဆးသတေစႏငတယ။ ဥပေဒက ျပဌာနးထားတာက ကၽြနေတာတ႕က ဆးျဖတခက ေတြက ေပါငးလပရမယ။ ဒါေပမယ ဥကဌကေတာ ညတညမထက ဥးစားေပးခတယ။ အလြနနညးတ အခါေလာကဘ ေကာမရငအဖြ႕၀ငေတြ သေဘာ မတတအခါ သတ႕က မအမားစန႕ ဆးျဖတတာ ရတယ ဟေျပာခသည။

KPK ၏ ပထမဆးလမားတြင ေကာမရင၀ငမား သည အေစာပငးကာလ ၀နထမးမားႏင စသတ မတထားေသာ လပထးလပနညးမား standard operating procedures (SOPs) က ပဂၢလက က႑ႏင ႏငငျခား အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေအဂငစမား၏ အေကာငးဆးအေလအကငမား က အေျခခၿပး ေရးဆြခၾကသည။ Hardjapemekas ႏင Sunaryadi သည ၄ငးတ႕ ပဂၢလက႑ အေပၚတြင အေျခခၿပး မဟာဗဟာ ေရးဆြျခငး၊ ဘ႑ာေရးႏင လ႔စြမးအားအရငးျမစ မ၀ါဒတ႕က ခမတခသည။

ေကာပရတ အရာရႀကးမားကသ႕ပင Hardjape-mekas က ေျပာသညမာ ေကာမရငသည လစြမး အားေပၚ အေျခခၿပး စလပထးလပနညးမား၊ သတ မတခကမားက ထနးခပစနစမားတြင ထညသြငး ႏငခသည။ သက ပဂၢလက က႑ႏင ဆကဆေရး တြငလညး အျပနအလနရၿပး ကၽြနေတာတ႕ ပဂၢလ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

က႑က အႀကေပးတယ။ ကၽြနေတာတ႕ကလညး ေကာပရတအပခပေရး ျမငတငဖ႔ အႀကေပးတယ။ စးပြားေရးလပငနးမားမ ေဒသအႀကေပးမားသည KPK က စလပထးလပနညးမားက ေခတၿပင ေကာပရတ အေလအကငမားႏင တၿပငတညး လပေဆာငႏငရန ကညခၾကသည။

ေကာမရင၏ ႏငငျခားအကအညမား စမခန႕ခြ သည အႀကေပး Nugroho က ေျပာသညမာ ေကာမရငသည ႏငငတကာ မ အလြနျမငေသာ ပပးမႈ ရရခသည။ ေဟာငေကာင၊စငကာပ၊ ဂပနႏင ေတာငကးရးယားမ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစမ ကညခၾကသည။ Nugroho က ေကာမရငအဖြ႕၀ငေတြက သက႕ ညႊနၾကားထားသညမာ ႏငငတကာမ အေလအ ကငေကာငးမားက အငဒနးရား ဥပေဒႏင ကကည လင ယရမညဟ ေျပာခသည။

အငဒနးရား၏ အႀကးဆး အလရငျဖစသည ၾသစေၾတးလကလညး နညးပညာ အကအညမား ေပးၿပး ဥပေဒ ပညာရငမား၊ ျပစဒဏေပးမႈႏင စမခန႕ခြမႈ၊ လပထးလပနညးမား ေရးဆြရနႏင ၀နထမးမား ေလကငသငၾကားရန ပပးေပးသည။

တရားရးတြငး ပြငလငးျမငသာမႈရေစျခငး

အားေကာငးေသာ ဌာနတြငး မ၀ါဒမားရေသာ လညး ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည တရားစရငေရး က႑သည ၄ငးတ႕ေကစမား အထးသျဖင ၾသဇာႀကးသည တရားခမားက တရားစြဆရသည အခနတြင အားနညးသြားမညက စးရမၾကသည။ တရားခြင စညးမဥးမား တငးၾကပလာေစရန Sunaryadi သည တရားရးတြငး ျဖစပကမႈမားက မတတမးတငရန ႀကးပမးခသည။ ထအျဖစမာ ဥပေဒအရ တရား၀ငျဖစေသာလညး အငဒနးရား တြင ထးတမးစဥလာ မဟတေပ။ တရားရးျဖစစဥ မားက မတတမးတငျခငးျဖင KPK သည တရားစရငရာတြင လစလရႈမႈမား၊ မားယြငးစြာ ေဆာငရြကမႈ၊ မသကၤာစရာ အေျခအေနပစမားက ေျခရာခႏငသည။ စမးသပသညေကစတစခအျဖစ Sunaryadi ေတာငဂကာတာ ျပညနယခရင တရားရး တရားသႀကး တစဥးအား တရားခြငက

မတတမးတငရန ၂၀၀၄ အေစာပငးတြင ခြင ေတာငးခသည။ Sunaryadi က ေျပာသညမာ တရားရးဆတာ ေရ႕ေနခပ သခၤငးဘ။ ဘာ ေၾကာငလဆေတာ တရားစြတသေတြက အဂတ လကစားမႈေကစအႀကးေတြမာ ရႈးနမကတယ။ တရားသႀကးသည ခြငျပယသာမက တရားခြငက မတတမးတငရန ငါးရကခန႕အလတြင ေျပာခသ ျဖင တရားစြသမားမာ အၾသခၾကရသည။ အလက ထေရာနစ ဖနတးသ Sony Corp., မ ေဒသ အႀကေပးမား အႀကေပးခကအရ Sunaryadi က ရပသမတတမးမားက ဒဗြဒ ျပလပရနႏင အေခြ ပြားရန မဘငးကရယာျဖင ေဆာငရြကခသည။

ထပစၥညးက ဆနပညာရငက အရငစမးသပၾကည ၿပး ေနာကပငးတြင KPK ၀နထမးသ႕ လႊေပးခ သည။ တရားခြငရကတငးတြင ပညာရငသည ေစာ ေစာေရာကၿပး တရားခြငပတလညတြင ကငမရာ ေလးလးတပဆငသည။ မတတမးတငမႈမား စစေဆးၿပးေနာက ပစၥညးမား ျဖတသမးကာ တေန႕တာ ၾကားနာမႈ ေကာပမားက တရားသႀကး၊ စာေရး၊ ခခသ၊ တရားစြသႏင KPK တ႕သ႕ ေပးအပခသည။ ေနာကပငးတြင KPK ၏ သတငးအခကအလကနညးပညာ၀နထမးက မေလာကနေသာ ေဆာငရြကမႈမား ရာေတြ႕ရန အဆပါဗြဒယကၾကညခသည။ ထ႕ေနာက KPK အဖြ႕က ၄ငးတ႕ တရားရးစြမးရညျမငတကလာ ေစရန အခြငအလမးမား ရာခသည။ ကငမရာ မားက တရားခြငတြငးျဖစစဥမား ရးသားမနကန ေစရန ကညခၿပး တရားစြသမားသည သကေသ ေပၚမတညၿပး အႏငေသာလညးေကာငး အရႈး ေသာလညးေကာငး ရငဆငၾကရသညဟ Sunaryadi က ေျပာခသည။ ပထမစမးသပ ေကစတြငပင Sunaryadi က ေျပာသညမာ KPK ၀နထမးတစေယာကက မတခကခသညမာ ရမား ႏင စစေဆးသမားက တစစတစေယာကက ကြယ၀ကထားသညဟ မတခကခခသည။ တရားရးမားတြင သကေသမားအားလးက အမည တစခက ေဖာျပေသာလညး ရမားက ထအမညက မစစေဆးၾကေပ။ ဒသကေသက စစေဆးမႈ လအပတယ။ ေသခာတာက ၾကယသးပြငရတ ရအရာရ တစေယာကက ေထာငခမာ ျဖစေနလ႕ ပါ။ အခနၾကာလာသညႏငအမ KPK သည တရားရးမတတမးတင ကရယာမားမ ပမဆညးပး သရလာသည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ႏငင၀နထမး စညးမဥးစညးကမးမားမ ကငးလြတ ခြငရရန ေသခာျခငး

ေကာမရင၀ငမားက အငဒနးရား ႏငင၀နထမး ဥပေဒမားသည ဆဟာတေခတ အေမြအႏစမား ျဖစၿပး ေခတသစ စြမးရညအေျချပ စမခန႕ခြမႈႏင မကကညေပ။ Ruki က စညးမဥးမားက မားယြငး ေသာ စနစ၊ ကရႈးေသာစနစ၊ ဆး၀ါးေသာ စနစဟ ေခၚခသည။ စညးမဥးမားသည တထြငဆနးသစမႈ မားက အားမေပးဘ လပရညကငရညေပၚ အေျခခ သည ရာထးတးႏင ေငြေၾကးေဘာနပစမား ခစား ခြငမျပေပ။

ေကာမရင၀ငမားသည ပဂၢလကက႑မ အ ေကာငးဆး အေလအကငမားက ေလလာၿပး လစြမးအား အရငးအျမစပစတစခ ေဖာထတခၾက သည။ Sunaryadi ႏင Hardjapemekas က စမကနးက ၿခငၾကညၿပး ၄ငးတ႕ ေကာပရတ အေတြ႔အႀကမား အေျခခၿပး အႀကေပးမား ဌားရမး ခသည။ အဓကေလေၾကာငးလငးတစခ၏ လစြမး အားအရငးအျမစက စမခန႕ခြခသည Tina Kemala က လစြမးအား အရငးအျမစ ဒါရကတာ အျဖစ ၂၀၀၅ ခႏစေမလတြင ငားရမးခသည။

ပထမတြင KPK သည သ၏ လစြမးအား မ၀ါဒက ဥပေဒအာဏာတညေစရန လအပေနသည။ သအရအရ KPKဥပေဒသည ၾသဇာအာဏာရေသာ လညး လပပငခြငမာ ေ၀၀ါးေနသည။ Sunaryadi ကေျပာသညမာ အခကဆးက အပခပေရး ျပျပင ေျပာငးလေရး ၀နႀကးဌာနက စညးရးသမးသြငးရ တာပါ။

ကဆးစြာဘ အဒဌာနကလေတြက ေျပာငးလခင စတ မရဘး။ ကၽြနေတာတ႕ အရညအခငးႏင စြမးေဆာငရညေပၚ မတညသည လစြမးအား အရငးအျမစစနစတစခ တညေထာငဖ႕ အႀကျပ တငး သတ႕ေျပာတာက အခလကရ စညးမဥး စညးကမးေအာကမာ လပလ႕မရဘးဟ ျပနေျပာခ သည။

၂၀၀၄ အေစာပငးတြင KPK ဥပေဒသည ေကာမရငက လကရ ၀နထမး စညးမဥးစညးကမး ေအာကမ ကငးလြတခြငေပးသညဟ အျငငးပြား ေနသျဖင Sunaryadi က MenPAN ၀နႀကးဌာနက

KPK အတြကသာ အကး၀ငမည အစးရ စညးမဥး စညးကမးတစချပဌာနးေပးရန ေတာငးဆခသည။ MenPAN ကျငငးခသည။ ေနာက၁၈လအၾကာတြင Sunaryadi က ထပမေတာငးဆခသည။ ကၽြနေတာတ႕တငျပတယ။ေဆြးေႏြးတယ။ ျငငးခ တယ။ ေတာငးပနတယ။ KPK အရာရမားက သတ႕၏ ေသးငယေသာ ေအဂငစအသစသည ျပျပငေျပာငးလေရးမားအတြက စနမနာ ဓာတခြ စမးသပခနးအျဖစ သးႏငၿပး MenPAN အေနျဖင ေနာကပငးတြင တစႏငငလးသ႕ တးခ႕နငမညျဖစ သည။ Sunaryadi ေခါငးရႈပသညမာ ၀နႀကးဌာန က လကရစနစက ညညးညေနေသာလညး အေျပာငးအလကမ ျငငးဆနေနသည။

စကတငဘာ၂၀၀၅ တြင ညစညးေနေသာ KPK အရာရမားသည အေျခအေနက အရနျမငလက သည။ Sunaryadi က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာ တ႕က အရမးခကတအေျခအေနပါ။ သသည MenPAN ေခါငးေဆာင အမသ႕ သြားေရာကၿပး ခငဗားဒါက ေရြးခယရမယ။ ခငဗား ကၽြနေတာ တ႕ေထာကခတသလပမလား။ ရနသ လပမလား။ ခငဗားမာ အမနမဟတတ အသးစရတေတြရေန တယ။ ခငဗားဒအစးရ စညးမဥးက သေဘာ မတရင ကၽြနေတာ စစမးရလမမယဟေျပာခသည။ Sunaryadi က ယခကသ႕ ျပငးထနသည နညးလမးမား သးသညမာ ေလာကနသညဟ ယဆသည။ MenPAN ၏ ေခါငးမာမႈသည သေရးဆြခသည KPKဥပေဒ၏ စတဓာတေရးရာက ခးေဖာကေနသည။ သယၾကညသညမာ KPK သည လကရ၀နထမးစညးမဥးမားေအာကတြင လပကငရပါက ေအာငျမငမႈမရႏငဟ ယၾကညေန သည။

Ruki၊ Kemala ႏင MenPAN ေခါငးေဆာင တ႕၏ ႏ၀ငဘာ အစညးအေ၀းတြင သ႔က ပမေပာ ေျပာငးလာေစသည။ Kemala က ပနၾကားသညမာ ကၽြနေတာတ႕ စညးမဥးအသစသးဖ႕ ယၾကညပါ။ အဒါ အလပျဖစရင ခငဗားတ႕ တျခား ေအဂငစေတြမာ ကငသးႏငတယ။ ေနာကဆးတြင MenPAN ကအေလာေပးလကရၿပး ဒဇငဘာတြင သမၼတသည KPK အတြကသာ သးမည အစးရ သစစညးမဥးက လကမတထးခၿပး ဥပေဒေအာက တြင ေဆာငရြကမည အမန႕အာဏာ ျပဌာနးေပးခ သည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ထစညးမဥးအသစသည KPK သည စနစသစ တး တကမႈအေျခအေနႏင ေတြ႕ႀကရေသာ ျပနာ မားက ႏစစဥႏစႀကမ အစရရငခရမညျဖစၿပး အစးရအဖြ႕ ၇ ခမ ကယစားလယမားက အစရင ခစာက အကျဖတၾကမညျဖစသည။ KPK သည အဓက စစပြက ေအာငႏငခၿပး ဖအားမာ ဆးျဖတ ခကခမည ဥာဏပညာက ျပသရမညျဖစသည။

လစြမးအား အရငးအျမစ စနစအသစ တည ေဆာကျခငး

၂၀၀၆ ခႏစအတြငး KPK ၏ ေအာငျမငရန ခကခသည ဥပေဒ လြတကငးမႈေၾကာင လစြမးအား အရငးအျမစစနစအသစက ညႏႈငးႏငခသည။ ၄ငးတြင ေရြးခယခန႕ထားေရး၊ အကးခစားခြင မားႏင စြမးရညအေျခခ စမခန႕ခြေရးစသညတ႕က ေျပာငးလထားသည။

KPK သည လြတလပေသာ အႀကေပးတစဥးက အြနလငးမတဆငအလပေရြးခယခန႕ထားသည စနစက စမရန ယဥၿပငတငဒါေခၚခသည။ Kemala သည အႀကေပးႏင ေတြ႔ဆၿပးေနာက သသည ၂၀၀၅ ေနာကပငးတြင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားႏင ေရးဆြထားေသာ စြမးေဆာငရည လမးညႊန က အေျခခၿပး လပငနးေဖာျပခက Job descriptions က ေရးသားခသည။ Kemala က အႀကေပးအား ျဖစစဥတစခလးက မလႊမးမးရန လမးညႊနမႈ အႀကး အကယေပးခသည။ သက ထျဖစစဥက ထမငး ခကသညျဖစစဥႏင ႏႈငးယဥေျပာခသည။ အရမး လညး မငဘး။ အရမးလညး အေမႊးအႀကင မမားဘး။ တကယလ႕ ကၽြနမတ႕က ပါ၀ငပစၥညး ေတြက မားေပးလကရင အႀကေပးကလညး လက မားေခၚလမမယဟေျပာခသည။

ျဖစစဥတစခလး စခနမရနႏင ကြနျပတာတတသ မားျဖစေၾကာငး ေသခာရန ေလာကထားသမား အားလး အြနလငးမေလ ာကရသည။ အႀကေပးက ေလာကထားသတစေယာကစက လပရညကင ရည၊ ႀကခငမႈ၊ စတေနသေဘာထားႏင တညၾကည မႈ integrity က စစေဆးသည ေမးခြနးမား ေမးခသည။ ထလအပခကမားမ ရာထးတစခခငး စအလကကြျပားေသာလညး ေလာကထားသမား သည တညၾကညမႈတြင အမတျပညရရန လအပ သည။ Kamala က ေျပာသညမာ

ေလာကထားသသည အကယ၍ တညၾကညမႈ integrity တြင တစမတနညးသြားပငလ င လကခ မရေပ။ သတ႕သည ညပငးႏင အားလပရက မားတြငပင အလပလပႏငရမည။ ကၽြနမတ႕က ၈နာရ က ၅နာရ အထၾကားျဖတလပတသေတြ မလခငဘးဟ ေျပာခသည။

အႀကေပးက ေလာကထားသမားထမ စကာတင ေရြးခယၿပးမသာ KPK အရာရမား လေရြးခယရန စတငစစေဆးသည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားႏင အႀကးတနးအရာရမားက ေနာကဆးကနရသ မားက အငတာဗးၿပး Kemala က KPK ႏင အဖြ႕ ၏ တနဖးထားမႈမားအေၾကာငး တငျပသည။ သမက ေျပာသညမာ ကၽြနမတ႕က လေတြက KPK ႏင လပတာမာ ေကာငးတာေရာဆးတာေရာ ေျပာ ျပတယ။ သတ႕နားလညၿပး သေဘာတဖ႕ လတယ ဟေျပာသည။ သမကဆကေျပာသညမာ ေလာက ထားသမားထမ ေငြေၾကးေၾကာင ေလာကထား သမားက ပယခခေၾကာငး ဥပမာ တခ႕ လစာ ျမငျမငရရန ညႏႈငးသမားက ပယခခသည။ သမ က ေျပာသညမာ သတ႕ေတြက မေကနပလင နစျမႈပၿပး လပႏငမာ မဟတဘးဟ ေျပာခသည။ အလြနေရြးခယခသည ျဖစစဥတစချဖစသည။ ပထမႏစတြင KPK သည ရာထးေနရာ ၁၀၀ အတြက ေလာကလႊာေပါငး ၁၂၀၀၀ လကခရရ သည။ ၂၀၁၀တြင ေလာကလႊာမားမာ ၄၅၀၀၀ အထျမငတကလာသည။ Kemala က ျပနေျပာငး ေျပာဆသညမာ အဆငျမငရာထး တစေနရာအ တြက ေလာကလႊာေပါငး ၈၀၀ လကခရၿပး အားလး က ပယခခရတယဟ ေျပာခသည။

ေလာကထားသမား စတ၀ငစားရျခငး အခကသး ခကရသည။ ပထမတစခကမာ ေအာငျမငမႈ ေၾကာင ေအာငျမငမႈ ထပရလာသည။ KPK သည ေအာငျမငမႈႏင ပေရာဖကရငနယ ဂဏသကၡာ ရလာသညအခါ လမား ပမ၀ငေရာကလၾကသည။ ၂၀၀၈ တြင ၄ငးသည မဒယာမ ေၾကျငာသည အငဒနးရားက ေခၚေနတယဟေခၚသည ကမပနးတစချပလပၿပး ေလာကထားသမား၏ မးခစစတဓာတထကသနလာၿပး ႏငငေတာအ ဆင အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေဆာငရြက ၾကရန လႈ႕ေဆာခသည။ ၈၅ ရာထးေနရာအတြက လဥးေရ ၂၈၀၀၀ ေလာကထားခၿပး ၂၀၀၀ခန႕က

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

စမခန႕ခြေရး ေနရာ ၇ခအတြက ေလာကထားခ ၾကပါသည။ ဒတယတြင KPK သည ရးပတ ၀နးကငႏင တငးကပသည ကင၀တစႏႈနးမား ေၾကာင အျခားအဖြ႕အစညးမား၏ ယဥေကးမႈက မယၾကညၾကညသည ရအရာရမားႏင ေရ႕ေနမား အား အဖြ႕၀ငရန ဆြေဆာငေနသည။ Kemala က အလပခန႕အပခရသည ေလာကထားသတစဥးက သမကေျပာသညမာ ေကးဇးတငပါတယ။ အခ ကၽြနမလာဘစားစရာမလေတာတ အဖြ႕တစခက ေျပာငးေရႊ႕လာရလ႕ပါဟ ေျပာခသည။

တတယတြင ၀နထမးမားသည အျခား ေအဂငစ မားတြင လပေနသည အဆငတ၀နထမးမားထက လပခလစာပရေသာေၾကာငျဖစသည။ Kemala စကားအရ ၀နထမးမားသည ပဂၢလကက႑မ ေစးကြကႏႈနးထားအတငး လစာရၾကသည။ သ႕ေသာ အျခား ႏငင၀နထမးမားကသ႕ မ KPK ၀နထမးမားသည ေထာကပေၾကးမားႏင အျခား ခစားခြငမားမရၾကေပ။ ေကာမရငျပငပတြင အျခား အခေၾကးေငြယၿပး အလပလပလင တား ျမစခၾကရသည။ အေရးႀကးေသာ ျပျပငေျပာငးလ ေရးတစခမာ KPK သည ၀နထမးမားအား ၄ငးတ႔ သးသည လအပသည ကနကစရတမားက ျပန ထတေပးသည။ အျခားေအဂငစမားမာ ေကစ တစခခငးစအလက သတမတထားေသာ ေငြလး ေပါငးကသာ ခေပးၿပး သးစြရသည။ ထမ၀ါဒ ေၾကာင ၀နထမးမားမာ ခရးသြားရာတြင ေခၽြတာၿပး ေကစလငျမနစြာ ၿပးစးေစရန ေဆာငရြကၾကၿပး ပေငြမားက ၄ငးတ႕အတထထညၾကသည။ Sunaryadi ကေျပာသညမာ ႏစႏစၾကာၿပးေနာက ကၽြနေတာတ႕ ဒ အသးစရတကနကေငြ စနစ ေအာငျမငလာတယ။ ဘ႑ာေရး၀နႀကးဌာနက စညးမဥးအသစျပဌာနးၿပး အျခား ၀နႀကးဌာန ေတြအကနလးက ခရးသြားရာမာ ဒစနစအတငး ကငသးဖ႕ ျပဌာနးခတယဟ ေျပာၾကားခသည။

၀နထမးသစမားသည လကေတာကြနျပတာမား ရရၿပး KPK လပငနးမား၊ ဆကသြယေရးမား၊ အသပညာႏင အြနလငး လစြမးအား အရငး အျမစတ႕က သငၾကားၾကရသည။ စစေဆးသ မားႏင တရားစြသမားသညလညး ၾသစေၾတးလ၊ ေဟာငေကာင၊ အေမရကားႏင ဥေရာပမ ဥပေဒ ေၾကာငးအရအေရးယေဆာငရြကသည အရာရမား ပ႕ခေသာ အဆငျမငသငတနးမား တကၾကရ

သည။ ၂၀၀၅ ခႏစမတစတငၿပး KPKသည ၾသစေၾတးလ ႏငငတကာဖြ႕ၿဖးေရး ေအဂငစႏင ပးေပါငးၿပး ၅ႏစ စမကနးေရးဆြကာ သငတနး စနစက ေခတမေအာငႀကးစားခသည။ ဌာနတြငး အဆငျမငသငတနးမား ပ႕ချခငးႏင ေဒသတြငး တကသလမားႏင ပးေပါငးေဆာငရြကခၾကသည။ Kemala က ကၽြနေတာတ႕ႏစတငး တးတကလာ တယဟ ေျပာၾကားခသည။ ၀နထမးမားသည ႏငငျခားတြင သငတနးမားတကေရာကရန အခြင အေရးရၿပး KPKက ထ၀နထမးမားအား ၄ငးတ႕ အသပညာမားက ဌာနတြငး ယနစမားႏင ကန ၀နထမးမားက ျပနလညမေ၀ေစသည။

၂၀၀၆ ဇနန၀ါရလတြင KPK ၀နထမးအားလးသည အြနလငးမတၿပငနကတညး အစရငခသည စနစမ တဆင ၄ငးတ႕ ေန႕စဥလပငနးမားက ႀကးၾကပၾက သည။ လပငနးမၿပးေသာ၀နထမးမားသည သတ႕ လစာက ယာယရပဆငးခၾကရသည။ Kemala ကေျပာသညမာ IT ၀နထမးက ဒစနစကစစဥၿပး လကကငဖနးတကဆင အခနဇယားမာ ျဖညလ႕ရ တယ။ အဒါေၾကာင ၀နထမးေတြဟာ မျဖညဘ မေနၾကရဘးဟေျပာၾကားခသည။ ၀နထမးအခန ဇယားသည KPK ၀နထမးမားက လပငနး ႀကတငျပငဆငရာတြင အေထာကအကျပၿပး ၀နထမးအားလးတြင ညမ သည အလပပမာဏ ရၾကၿပး ေနာကထပမေခၚယမည ၀နထမးမား အတြက ဥးစားေပးအစအစဥမား ျပလပရာတြင လညး ေထာကပေပးသည။

ဒဂစတယ အခနဇယားမားသည ၀နထမးမား စြမးေဆာငရညအကျဖတရာတြငလညး အေထာက အကျပသည။ ညမသည အမတေပးစနစက ၂၀၀၆ ေႏာငးပငးတြင အႀကးတနး စမခန႕ခြေရး ရာတြင အသးျပခၿပး ေနာကတစႏစတြင ဌာန တစခလးတြင ကယျပန႕စြာ ကငသးခၾကသည။ ထ စမခန႕ခြေရး ကရယာက ၁၉၉၀ ျပညအေစာ ပငးကာလမားတြင အေမရကနျပညေထာငစတြင စတငခၿပး ေနာကပငးတြင ကမၻာတစ၀မးလးရ ပဂၢလကႏင အစးရက႑မားတြင ကယျပန႕စြာ ကငသးခၾကသည။ အငဒနးရား အစးရအပခပေရး က႑တြငလညး လကခကငသးခသည။ ထစနစ တြင သတမတထားသည မကထရစမားက ၾကညၿပး ဥးတညခကမား ျပညမျခငးရမရ ဆနးစစသည။ ႀကးမားသည အဖြ႕အစညးမားတြင

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

စြမးရည တငးတာရာတြင အေထာကအကျပ သည။

KPK သည ေငြေၾကးမကလးမားလညး အသးျပခသည။ စြမးေဆာငရညလမးညႊနက အေျခခၿပး KPK အပခပေရးက ၀နထမးမားအား ဂရတ A မ E အထေပးထားသည။ အဆငျမင ဂရတရ ၀နထမးမားသည ၅% ခန႕ ယာယ လစာမား ႀကခစားခြငရသည။ မနေနဂာမားသည ၄ငးတ႕ လကေအာကမ၀နထမးမားမ ၃၀% ထက မေကာဘ A ေပးခြင မရသျဖင ႀကးၾကပသမား သည တစဥးခငး လပကငရညကသာ အကျဖတ ၾကရသည။ Kemala ကေျပာသညမာ ကၽြနေတာ ပထမဆး ဒ ဥးတညခကက မခငတယလ႕ ေျပာတနးက အဖြ႕ေတြအကနလးက ေ၀ဖနၾက တယ။ ဒါေၾကာင ကၽြနေတာတ႕ စြမးရည ဥးတည ခကေတြ မခမ အႀကမေပါငးမားစြာ အတထငခ ၾကရတယဟေျပာၾကားခသည။

စြမးရည ေစာငၾကညသည စနစသည အပခပေရး က ၀နထမးမားဖြ႔ၿဖးေရး ေစာငၾကညရာတြင အေထာကအကျပသည။ ျပနာမား ေဖာထတ ရာတြငလညးေကာငး၊ အလပတာ၀နမား ခနညရာ တြငလညးေကာငး၊ လေရြးခယခန႕ထားရာတြင လညးေကာငး ေထာကပေပးသည။ တငးၾကပ သည စြမးရညအေျခခစနစသည KPK ပရပက ပေရာဖရငနယႏင ရလာဒအေျခခယဥေကးမႈပစ ေပၚလာေအာင ေထာကပေပးခသည။ KPK အပခပေရးသည ၀နထမးမား အႀကျပခကမားက လညး လကခသည။ ႏစစဥ စြမးရည အကျဖတ သည အျပင ၀နထမးမားသည ႏစစဥေကနပမႈ စစတမးမားလညး ေျဖၾကရသည။ ႏစတငး Kemala သည ၀နထမးေကနပမႈ ဥးတညခက မား ျမငျမင ခမတခသည။ ေကာမရငပထမႏစ သကတမးအၿပးတြင KPKသည ၀နထမး ၅၀၀ အနကမ ၀နထမးမား ေကနပမႈသည ၅စေကးတြင ၃.၅ စေကးအထ ပမးမ ရရခသည။

ဂဏသကၡာရသည ယဥေကးမႈ ဖနတးျခငး

KPK ၏ အႀကးမားဆး စနေခၚမႈတစခမာ ရမား၊ တရားစြ ေရ႕ေနမား၊ အျခားအစးရေအဂငစမားမ ၀နထမးမားႏင ပဂၢလက က႑ ေနာကခ ရသမားက ေပါငးစညးျခငးျဖစသည။ ေကာမရင

သည မေ၀သည သတမတခကႏင အားလးသ ေဘာတ ေမာလငခကမား ခမတရန လအပေန သည။

အစပငးတြင Ruki ကေျပာသညမာ KPKသည အလးစတညသည ၀နထမးဖနတးေရးအတြက ေဆြးေႏြးခၾကသည။ ကၽြနေတာက ဒါဟာ ဥးေႏာက ေဆးၿပး အားလးေႏြးေထြးသြားေအာင လပလက တယ။ မငးဟာ ရမဟတေတာဘး။ KPKျဖစသြားၿပ။ မငးက ေရ႕ေနခပရးက မဟတေတာဘး။ KPK ျဖစသြားၿပး။ အဖြ႕တစခလး တေပါငးစညးတညး ျဖစသြားဖ႕ ေျခာကလေလာကၾကာခတယ ဟေျပာ ခသည။ ေနာကပငးတြင KPKသည ထေဆြးေႏြးမႈ မားက ႏစပတသငတနးအျဖစ ပ႕ခခသည။ Kemala က သတ႕ ကၽြနေတာတ႕ တနဖးထားမႈ ေတြက လကခဖ႕လတယဟ ေျပာခသည။ KPK အတြက အေရးႀကးဆး တနဖးထားမႈမာ ဂဏ သကၡာျဖစၿပး ၀နထမးမားသည ၄ငးတ႕ လပပင ခြငေကာသည အေျခအေနမားက ႀကေတြ႕ႏင သည။ ျပညသမား စစေဆးမႈက ခယရႏငသည။ Ruki က ေကာမရင၀ငမားသည လပပငခြင အလြသးစားမႈ လး၀ပေပာကေရး မ၀ါဒက ခမတခသညဟေျပာခသည။

KPKသည ၀နထမးမားအႀကေပးမႈမားက အမား ဆး အေျခခသည ကင၀တစညးမဥးမားက ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားႏင ၀နထမးမားအတြက ေရးဆြခသည။ ၂၀၀၄ အလယတြင အဖြ႕သည ပမနျဖစစဥျဖင ကင၀တမားက လအတနၾကာ ေရးဆြေဖာထတခသည။ Hardjapemekas က ေျပာသညမာ ေခါငးေဆာငပငးႏင ၀နထမးၾကးမာ အျပငးအထနေဆြးေႏြးျငငးခခၾကတယ။ ဒါဟာ ၀နထမးေတြ ကယတငစက လာတာျဖစၿပး ဒ စညးကမးေတြက လကနာဖ႕ ကတက၀တက လညး ႀကးမားတယ။ ကၽြနေတာတ႕က သာ တညမတ ပတ၀နးကငက ဖနတးခတယ ။ ဒါေၾကာင ၀နထမးေတြဟာ ဘယအရာကမဆ ေျပာခြငရလ႕ ဂဏယၾကတယ။ ဆးျဖတခက တစခခၿပးရငေတာ အားလး အတတလပၾကတယ။ ဒါဟာ အေရးအႀကးဆးဘဟ ေျပာၾကားခသည။ ၀နထမးမားသည ကင၀တအၾကမးေရးဆြၿပး ေနာက KPK သည ျပငပ အႀကေပးမားထမ ထငျမငခကမားႏင သးသပခကမား ေတာငးခခ သည။ Hardjapemekas က ပးေပါငးေရးဆြတာက

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ဌာနတြငးသာမဟတ အျခား သကဆငသမား ျဖစတ NGO ေတြႏင ပဂၢလက က႑လညး ပါတယ ဟ ေျပာခသည။ အၿငမးစား တရားသႀကး မား ပါ၀ငသည ကင၀တအႀကေပးမား လပအား ေပးအဖြ႕မ အႀကဥာဏေပးခၾကသည။

ေနာကဆးရလဒမာ တငးၾကပၿပး အလြနတေတာငး သညဟ Kemala ကေျပာခသည။ သက ရငးျပ သညမာ ႏစတငး ၀နထမးမားသည ကင၀တႏင ျပငပလကေတြ႕အေျခအေနအမးမးတြင ျပနလည အသးခပက သးသပၾကသည။ ဥပမာ ၀နထမး မားသည အျခား အစးရဌာနမားသ႕ သြားေရာက ရာတြင လကေဆာငေပးျခငးမားက တားျမစျခငး (လကေဆာငေပးရာတြင အထးစစဥထားျခငး မဟတ) ျဖစသည။ ကင၀တမားသည ၀နထမးမား အတြက လကနာရမည အယ၀ါဒပငျဖစသည။ အားလးပါ၀ငသည ျဖစစဥေၾကာင ၀နထမးမား စတဓာတေရးရာျမငတကလာၿပး ယနစအခငး ခငးၾကား ေပါငးစညးမႈမား အား ေကာငးလာသည။ လမႈေရးအခမးအနားမား ဥပမာ အားကစားကလပ မား၊ ကာရာအေကဆပြမားႏင အားလပရကပါတ မားသည ၀နထမးမား ကယတင ကခ ကငးပၾကသည။

၂၀၀၆ ခႏစတြင KPK သည အြနလငး မတဆင ေကာမရင၀နထမးမား လာဘစားသညက ဌာန တြငး ၀နထမးမားမ တငၾကားသည တငၾကားေရ းစနစ whistle-blower system တစခက ေဆာငရြကခသည။ ကနဥးေကာမရငသကတမး ကနဆးသည ေနာကပငးတြင စတငခၿပး ေနာင အခါ ျပညသမားမ တငၾကားသည အဂတလကစား မႈ တငၾကားေရးမားပါ ပါ၀ငလာသည။

ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ပမတငးၾကပေသာ ကင၀တဆငရာ စညးမဥးမားၾကားတြင လပကင ၾကရသည။ တားျမစခကမားတြင ျပညသႏင သကဆငသည ေနရာမားတြင စညးေ၀းျခငးမားက ကန႕သတျခငးမား ပါ၀ငသည။ အျခား ေကာမရင အဖြ႕၀ငမားကလညး ေဆြမးမားႏင နးစပရာ မားႏင အစဥမျပတဆကသြယမႈမားက သတေပး ရန၊ အစညးအေ၀းအားလးတြင အမားအျမငတြင သမာသမတကေသာ ပစက ထနးသမးရန၊ အကး

စးပြားႏင သကဆငသည တစစတစဥးႏင ေဂါဖ ကစားျခငးက တားျမစရန စသညတ႕ပါ၀ငသည။ ကင၀တစညးမဥးမားသည ဥးေဆာငသမားအား ၄ငးတ႕သည အလြနထးျခားသည လပပငခြင ပငဆငထားေသာေၾကာင ၄ငးတ႕KPK အေပၚ ကတက၀တႏင လပေဖာကငဖကမားအေပၚတြင သစၥာရရမညျဖစသည။

ကင၀တစညးမဥးမားတြင အတတက မေကာငး သည အဖြ႕အစညး အေလအကငမားက စြန႕ပစ ရနဟသည အခကပါၿပး ဆလသညမာ KPK သည အျခား တရားစရငေရးအဖြ႕အစညးမားထက ပမ တငးကပၿပး KPK ထကသ႕ အဖြ႕အစညးမားမ ၀နထမးမားအား ၄ငးတ႕ အတတမားက ခနထား ရန အခြငအေရးေပးခသည။

စတသေဘာထား mind-sets မား ေျပာငးလျခငး - နညးပညာႏင ဥပေဒ

KPKအဖြ႕ ပထမဆး ေခၚယသမားတြင သတငး အခကအလကနညးပညာ ဒါရကတာ Budi Ibrahim လညးပါသည။ သသည ဂာမန တကသလမ အသးခ သတငးအခကအလက နညးပညာ ပါရဂ ဘြ႕ရၿပး အေမရကန ကမၺဏ တစခတြင အလပလပၿပး သ႕ကယပင ကမၺဏက ညႊနၾကားေနသျဖစသည။ သက ကၽြနေတာ အဖြ႕က စ၀ငတနးက အဂတလကစားမႈအေၾကာငး သပမသပါဘး။ ကၽြနေတာက ေငြေပးမယေတာင မထငပါဘးဟ ေျပာခသည။ သသည အဂတ လကစားမႈက တကဖကရန ျပငးထနေသာ ဆႏၵ ရၿပး အစးရအ၀ယေတာလပငနးတြင ကယတင ႀကေတြ႕ခရေသာေၾကာငျဖစသည။ သသည Sunaryadi ႏင လကတြညၿပး သႏင အသးခ သတငးအခကအလကနညးပညာ ITက တရား စရငေရးတြင အသးခႏငေရးတြင အေတြးအေခၚ တညၾကသည။

Ibrahim ၏ ပထမဆးတာ၀နမာ စနစတည ေဆာကျခငးျဖစသည။ အရငဆး IT blueprint တညေဆာကဖ႕ စမကနးဆြရတယ။ အေရးႀကးတ ေအာငျမငတအခကက အၾကမးကေနစၿပး တညေဆာကတာမဟတပါဘး။ Amien ႏင ကၽြနေတာတ႕က စသတမတထားရမယ။ အေလအ ကငေကာငးေတြယရမယ။ ဒနညးလမးအရဆ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ကၽြနေတာတ႕ အႏရာယကေလာခႏငၿပး ဖြ႕ၿဖးေရး ျဖစစဥက ပမတေတာငးေစတယ။ မဒယေတြ အေနႏင ေဟာငေကာငႏင ေတာငအာဖရကက အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစေတြႏင ပဂၢလက က႑က ၾကညလ႕ရတယ။ ဒါေပမယ ကၽြနေတာတ႕ ယဥေကးမႈ၊ ျပနာေတြႏင တရားစရငေရး မေဘာငမာ သးသန႕ျဖစေနတာ ကေတာ အတငးအတာတစခထရတယဟ ေျပာ ၾကားခသည။

KPK လပငနးမားတြင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား စမႏငရန Ibrahim သည စးပြားေရးအေျချပ စနစတစခက ၀နထမးမား လပငနးခြေ၀မႈ ဆနးစစရနႏင အေကာငးဆးအသးခရန တည ေဆာကခသည။ သသည ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား ႏင ၀နထမးမားအား ဆကသြယေရးလမးေၾကာငး မားတြင အးေမးလႏင စမတဖနးမားက ေန႕စဥလပငနးမားတြင သးရန သငၾကားခသည။ ကြနျပတာ တတကၽြမးမႈမာ အမးမးကြျပားေန သည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငအခငးခငးႏင ၀နထမး အခငးခငး ကညၾကၿပး စြမးရညျမငတကလာ ေစရနႏင IT လပထးလပနညးမားက အမားသး ျဖစလာရန ေဆာငရြကခၾကသည။

တခါတရတြြင အဆပါ နညးပညာလပထးမားသည ယဥေကးမႈ စႏႈနးမားႏင ထပတကေတြ႕ေလ ရသည။ ဥပမာ စစမးသမားသည global positioning system (GPS) က ၄ငးတ႕ ေကစမားတြင သးရန ျငငးဆၾကသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ သတ႕သည ျဖတသနး သြားလာသမားက လမးညႊနေမးေလရသည။ ထအေလအထမာ အငဒနးရားတြင ကငသးေန ေသာ အေလအထတစခလညးျဖစသည။ Ibrahim က သတ႕က ေျပာသညမာ ခငဗားတ႕ လေတြက ရပၿပး ေမးရင သတ႕က ခငဗားတ႕က စစမးစစေဆးသေတြ ျဖစတယဆတာ သလမမယ။ ဒါေၾကာင GPS ကဘသးပါ။ သက အႏစခပသည မာ သတ႕ အမအကငေတြေျပာငးဖ႕ ႏစအေတာ ၾကာပါတယ။ ဒါေပမယ ေနာကဆးတစေန႔မာ သတ႕ ဒါက သးျဖစသြားၾကတယဟ ေျပာခသည။

Sunaryadi က နညးပညာသည အဂတလကစား

သည ရာဇ၀တမႈမားႏင ပတသကသည စတေန သေဘာထား mindset မား ေျပာငးလေရးအတြက လညး အေရးႀကးသည။ သသည အငဒနးရား အဂတလကစားမႈ တရားစရငခကမားက စစေဆး ၿပးေနာက ေတြ႕ရသညမာ ၈၅% သည ႏငငေတာ ဘ႑ာေငြ ဆးရႈးသည ကးလြနမႈမားျဖစသည။ အခပအားျဖင အဂတလကစားမႈႏင တကရက ပတသကေသာ ရာဇ၀တမႈမားက အေရးယျခငး နညးၿပး ၈% မာ တစးလကေဆာငေပးျခငး ျဖစသည။ ၄% မာ ၿခမးေျခာကေငြညစျခငးျဖစ သည။ ၁% ထကနညးေသာ ကစၥမာ ေဆာကလပ ေရး ကနထရကမားတြင လမလညမႈမားျဖစသည။ Sunaryadi သည လေလာကမႈ မရေသာ သငတနးမား နညးပါးျခငးအတြက အျပစတင သည။ သက ေျပာသညမာ လေတြရ႕ စတေန သေဘာထားေတြ ေျပာငးဖ႕ တရားစရငသေတြက အဂတလကစားမႈဆတာ ႏငငေတာအတြက ဘ႑ာေငြ ဆးရႈးမႈဘဆတာ လကခလာေအာင ေျပာဖ႕ ႀကးစားရတယ။ တစးလကေဆာငေပးတာ လညး အဂတလကစားတာဘ။ ၿခမးေျခာကေငြညစ တာလညး အဂတလကစားတာဘ ဟ ေျပာခ သည။

သ႕ေသာ သသည သငတနးတစခတညးကသာ စစမးစစေဆးသမား၏ စတထားမားက ေျပာငးလ ႏငျခငး မဟတေၾကာငးေတြ႕ရခသည။ သတ႕က တစးလက ေဆာငေပးျခငး - လ႕၀ကေပးျခငး၊ တရားမ၀င ေပးျခငး၊ မားသည သကေသျပရန အလြနခကသည။ တစးလကေဆာငေပးျခငးက သကေသျပရနမာ သသယရသမားက လကပး လကၾကပဖမးမျခငးျဖစသည။ Sunaryadi သည Ibrahim က နညးပညာသည လကပးလကၾကပ ဖမးမႏငရန ကညေၾကာငးသရသျဖင သ႕ထ အက အညေတာငးခသည။ Ibrahim က ေျပာသညမာ မငး ဘရားသခငအလပ တစခလပရမယ။ မငးက မျမငရဘး ။ ဒါေပမယ ေစာငၾကညရမယ ဟ ေျပာခသည။ ၂၀၀၅ အေစာပငးတြင သသည အလကထေရာနစ ေစာငၾကညေရးႏင ကြနျပတာ မခငးအဖြ႕က IT ဌာနေအာကတြင ဖြ႕ခသည။ ေဟာငေကာင၊ စငကာပႏင မေလးရား အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေအဂငစမားမ နညးပညာ အကအညျဖငလညးေကာငး သ၏ ယခင PricewaterhouseCoopers မားမ လပေဖာ ကငဖကေဟာငးမား အကအညျဖင

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

တညေထာငခသည။ မတလကနတြင အဖြ႕သည ပထမဆး ေျမျပငစမးသပျခငးက ေရြးေကာကပြ ေကာမရင အဖြ႕၀င Kusumah ၏ ဟတယခနး အတြငး ဖြကထားေသာ ရေကာဒါမား တပဆငခ သည။ ထအားထတမႈသည KPK ၏ စတတ ေျမာက အေရးယမႈျဖစၿပး ပထမဆး အဆငျမင ႏငငေတာအဆင အႀကးအကတစဥးအား ဖမးဆးျခငးလညးျဖစသည။

IT အဖြ႕မ ေဖာထတမသည သကေသခပစၥညး မားတြင သသယရသမား၏ ကြနျပတာမားမ ဖငမားပါ၀ငၿပး KPK ေထာကလမးသမားက နညးပညာစတ၀ငစားသမားအျဖစေျပာငးလခသည။ Sunaryadiက ေျပာသညမာ ရာေဖြေရးလပဖ႕ ျငငးဆနတ စေထာကတစဥးက တပတအၾကာမာ ကၽြနေတာဆလာၿပး ကၽြနေတာတ႕ ျပနရာေဖြမယ ဟ ေျပာခသည။ ေရာငတခငစစေဆးေရးမားႏင ထခကသည ေအာပေရးရငးမား အစဥလလျဖစၿပး ဖမးဆးမႈမား ဒါဇငလကျဖစေပၚလာကာ မဒယာ မလညးေဖာျပလာၾကသည။ KPK သည အေမ ရကနျပညေထာငစ၊ ဂပနႏင ေတာငကးရးယားမ အကအညျဖင နညးပညာလပငနးမားက အရနျမင ခသည။ နညးပညာပငးဆငရာ ေထာကလမးေရး အဖြ႕သည ရ၀နထမးမားတြင ခ႕တေသာ ကၽြမးကငမႈမား ရေနသည အလြတစေထာကမား က ဌားရမးရန ခြငျပခသည။ သေတသနႏင IT အဖြ႕ ေတြေၾကာင KPK ဟာ သ႕ကယပင စေထာက၀နထမးေတြဖြ႕စညးခၿပး ရေတြက ေကာတကသြားခတယဟ အေမရကန ဥပေဒ ပညာရင ခာခက ေျပာခသည။

KPK ေစာငၾကညေရး ကရယာမားတြင တယလ ဆကသြယေရးနညးပညာမားျဖင ျဖတယနား ေထာငမႈမား ပါ၀ငသည။ အစပငးတြင Sunaryadi သည IT ၀နထမးမားက ကရယာမားက သေတ သနျပလပရန၊ သရးမားႏင တငသြငးသမားက လကလမးမရန တာ၀နေပးခသည။ သက ကၽြနေတာတ႕က ၾကားျဖတဖမးယတယဆတယ ဘယလမးလဆတာသဖ႕ အမားႀကး ေဆြးေႏြး ခၾကတယ။ ၂၀၀၅ ခႏစတြင ဥေရာပသမဂၢႏင ေတာငအာဖရကမ ေအဂငစမားသ႕ အဖြ႕သြား ေရာကေလလာၿပး ႏငငတကာမတဖက မားမ ရပေငြမားလညး ေတာငးခခသည။ ၂၀၀၆ ေနာကပငးတြင IT ဌာန တယလ ဆကသြယေရး

နညးပညာေစာငၾကညေရးအဖြ႕၀ငမားသည ေျမ ျပငတြင အသးျပရန သငေလာသည ကရယာက ၀ယယစမးသပခသည။ ထကရယာမားသည အငဒနးရားတြင အလခငဆး၀ရမးေျပးႏစဥး၏ တညေနရာက အလြယတက ေဖာထတႏငခသည။ KPK သည ေရ႕ေနခပရးအဖြ႕ႏငလညး ပးတြ စစဆငေရးမား ေဆာငရြကခၿပး အဖြ႕အစညး ႏစခၾကား ဆကဆေရး အားေကာငးလာသည။

ရာေဖြစးနငးျခငးမားအျပင အျခား ေစာငၾကညေရး ပစအမးမးက သးခၿပး အငဒနးရား ဥပေဒအရ KPK သည ဆကသြယေရးက မေထာက လမးမတြင ၀ရမးထတစရာမလေပ။ Ibrahim က ေျပာသညမာ KPK သည ဥေရာပမာ ေစာငၾကည ေရး ပစမား အထးသျဖင ၿဗတသ ေမာဒယက သးခသည။ အဖြ႕သည ျပညစေကာငးမြနသည ေစာငၾကညေရးမတတမးမား ျပစၿပး တယလနညး ပညာဆကသြယေရး ပပးသမားႏငလညး ဆက သြယခသည။ KPK သည ဆကသြယေရးႏင သတငးအခကအလက နညးပညာ ၀နႀကးဌာန အား ေစာငၾကညသည ေကာမတတစခ ဖြ႕ရန ေတာငးဆခသည။ ထေကာမတတြင KPK၏ ႏစစဥ စာရငးစစမတတမးမားႏင လပထးလပ နညးမားက စစေဆးၿပး သငေတာသည တယလ နညးပညာ ပပးသမား၏ မေလာကနမႈမားႏင အလြသးစားမႈမားေစာငၾကညေစသည။ Hardjapemekas က ေျပာသညမာ လတငး ေအာပေရတာမားႏင ျပဌာနးသမားက စာရငးစစ ရာတြင လကခလာေစရနမာ တစႏစ ႏစႏစၾကာ မညျဖစသည။ ၂၀၁၂ တြင စာရငးစစမားသည မညသည အလြသးစားမႈမ မရေၾကာငး ေတြ႕ရရ သည။ Ibrahimကေျပာသညမာ စာရငးစစေတြက အလြသးစားမႈက ကာကြယေပးရန အလြနအေရး ႀကးေၾကာငးေျပာခသည။

အခကအခမားအား ေကာလႊားျခငး

KPK အဓက ႀကေတြ႕ရသည စနေခၚမႈမာ ျပငပမာ ျဖစၿပး ျပညသမား၊ လႊတေတာႏင တရားရးမားႏင အျခားေအဂငစမားျဖစသည။ ထစနေခၚမႈမားက ေရာငၾကဥၿပး ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ေမာ မနးခကမား ျပညမရနႏင ျဖစႏငသည အတက အခမားက ပညာေပးရနျဖစသည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ေမာလငခကႀကးမားက စမျခငး Managing great expectations

Ruki ကေျပာသညမာ ျပညသေတြရ႕ ေမာလငခကက ေန႕တငး တကလာတာက ျပညမ ေအာင လပဖ႕ အခကခဆးျဖစပါတယ။ ကၽြနေတာ က ျပညနယအပခပေရးမးက ဖမးတနးက သတ႕ က ခငဗား စစဗလခပကေတာ မဖမးဘး။ ကၽြနေတာ စစဗလခပက ဖမးေတာ သတ႕က ခငဗား ၀နႀကးကေတာ မဖမးဘး။ ကၽြနေတာ ၀နႀကးက ဖမးတနးက သမၼတဆရငေရာ ဟ ေျပာခသည။ Hardjapemekas က လထ ေမာ လငခကက ပပၿပး ျမငျမငလာတယဟ ေျပာခ သည။

ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား လပငနးစတငၿပးေနာက ၂၀၀၄ ဒဇငဘာတြင ၄ငးတ႕ ပထမဆး ေကစျဖစသည အာေခးျပညနယ အပခပေရးမး ေကစက ေၾကျငာခသည။ အပခပေရးမးသည ေဂါကာပါတႏင အဆကအစပရသျဖစသည။ အပခပေရးမးက အေရးယျခငးသည သတထား ၿပး ႏႈငးခငေနသည ေကာမရင၀ငမား၏ စြမး ေဆာငရညဗဟာက အထငႀကးေစသည။ အခ ႀကးငါးႀကး အေရးယဖမးဆးမႈ တစခကလညး ထပမ ဖမးဆးခသျဖင ျပညသ႕စတ၀ငစားမႈႏင ေကာမရင၏ ယၾကညရမႈျမငတကလာသည။ Publish What You Pay မ Ridaya ကေျပာသညမာ KPK ပရပသည အားေကာငး သညထက အားေကာငးလာသညဟ ေျပာၾကား ခသည။

ျပညသမားက KPK အေပၚတြင အႀကးအကယ ေမာလငသျဖငအဖြ႕သည မျဖစႏငသည ေမာလင ခကမားေၾကာင ၀နထပ၀နပးႀကးျဖစလာသည အႏရာယရေနသည။ KPK ၏ ေအာငျမငသည အေရးယဖမးဆးမႈမားေၾကာင ေခါငးမာခကခသည အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ႀကးပမးမႈမားႏင အသားကေနေသာ ျပညသမားက ေမာလငခက ရလာေစသည။ အဖြ႕အစညးအား ျပညသေထာက ခမႈသည အေရးႀကးလားၿပး ႏငငေရး ကာဗာ ေပးမႈႏင ေထာကလမးေရး အခကမားရရလာ သည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားက တခနက သသယရခသည အငဒနးရား အရပဘကမားႏင မဒယာမားသည ေအာကေျခအဆငတြင သက

ေသမား စေဆာငးသည KPK ကယၾကညလာ သည။ Indonesia Corruption Watch မ Danang Widoyoko က ေျပာသညမာ KPK မတငခငက ကၽြနေတာတ႕က ေရ႕ေနခပရးက ေကစ ၆၀ေလာက တငသြငးတယ။ ဒါေပမယ ဘယ ေကစမ လကစစတာမရပါဘး။ ကၽြနေတာတ႕က KPK က အစရငခစာ တစေစာငပ႕တယ။ KPK က လကစစတယဟ ေျပာၾကားခသည။

ျပညသမား ပးေပါငးပါ၀ငျခငးသည KPK က ပႀကးသည ေကစမား ေဖာထတႏငရန ကညခ သည။ သ႕ေသာ ေမာလငခကႀကးမႈသည ျဖစက တတဆနးလပေဆာငမႈမားႏင အတြငး မေကာငး သတငးမားအတြကမ လအမား အႀကးအကယ တန႔ျပန႕သည အေျခအေနျဖစလာေစႏငသည။ Ruki ကေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕ ကရႈးလင ျပညသ႕ေထာကခမႈ ကဆငးမယ။ လေတြက ကၽြနေတာတ႕က ယမာ မဟတေတာဘး။ ေကစေတြ ေရြးတအခါမာ တရားရးမေရာကခင သကေသျပႏငဖ႕ေရြးရတယ။ စစမးစစေဆးေရး ျဖစစဥရပတန႕မႈက ဥပေဒအရ တားျမစထားသျဖင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည တရားခြငတြင ၇၀% ႏငေျခရေသာ အမႈမားကသာ ႀကတငစစေဆး သည အခနတြင ေရြးခယခၿပး ႏငေျခမရလ င ပယချခငး၊ ေရႊ႕ဆငးျခငးမား ျပလပခသညဟ Hardjapemekas က ဆသည။ ထသ႕ ေရြးခယမႈသည ေကာမရငက အခကခဆးႏင အရႈပေထြးဆးေကစမားက ေရြးရန အေလာငး အစားျပလပသညသေဘာ အျဖစ အျငငးပြား ခသည။

ျပညသမား၏ ေကစအသစမားအေပၚ စတ၀ငစား မႈေၾကာင ကာကြယတားဆးေရး ျပဌာနးခကမားက ဂရမျပၾကေပ။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားက ေျပာ သညမာ ကာကြယတားဆးေရးမားသည စစမး ေထာကလမးျခငးထက ေရရညတြင ပမထေရာက သညဟ ေျပာခသည။ အႀကေပး Nugroho က ေျပာသညမာ ျပညသ႔ဆကဆေရးက ကာကြယေရး ဘကမာ ထနးဖ႕ ခကခပါတယ။ မဒယာေတြက စစမးစစေဆးေရးဘကကဘ အမားဆး ေဖာျပၾက လ႕ျဖစပါတယဟ ေျပာခသည။ KPK သည မဒယာမားက ကာကြယေရးက ျပညသမား သေစရနမာ အေရးႀကးေၾကာငး ပညာေပးခ ေသာလညး မဒယာမားမ စတ၀ငစားမႈ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

နညးပါးခသည။

ခခကာကြယျခငး Playing defense

ေကာမရင ပထမသကတမးကနဆးခါနးတြင KPK ကဆန႕ကငမႈ အနညးငယ ေပၚေပါကလာသည။ အေၾကာငးမာ ေအဂငစ၏ အေရးယမႈမားေၾကာင အတကအခမား အဖမးခၿပး ၄ငးတ႕က ဤ အခနသည အားနညးသည အခနဟ ယၾကညၾက သည။ ေကာမရင၀ငမားသည နငငေရးသမားမား၊ ရမား၊ တရားစြသမားႏင KPK အားထတမႈက ေႏာငယကမညသမားႏင ဆကဆေရး ေကာငးမြန ရန ဂရတစက အားထတေဆာငရြကခသည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည အျခားအဖြ႕အစညး မားႏင ဆကဆေရးေကာငးမြနရန ၄ငးတ႕ ပဂၢလေရး ဆကဆမႈမားက သးခၾကသည။ ယခင ဥပေဒျပသမားႏင အဆငျမင ရအရာရျဖစသည Ruki သည အဓက ၾကားလအျဖစေဆာငရြကၿပး သေျပာသညမာ ကၽြနေတာက ဥပေဒျပသမား ေတြန႕ ေကာငးမြနတ ဆကဆေရး ရတယ။ ႏငငေရးပါတ ေခါငးေဆာငေတြန႕လညး ပဂၢလေရး အရ သတယ။ ဒါေၾကာင အနညးႏငအမား ကၽြနေတာ သတ႕န႕ ေကာငးေကာငးမြနမြန ဆကဆႏငတယ။ ရခပ၊ ေရ႕ေနခပႏင တရား လႊတေတာခပေတြန႕လညး နးနးကပကပရတယ။ ကၽြနေတာသတ႕က ပဂၢလေရးအရ ခဥးကပႏင တယ။ ဒါဟာ အငဒနးရား ပစပါဘ။ ေကာမရင အဖြ႕၀ငေတြဟာ ဥပေဒျပသမားမားႏင လစဥ အစညးအေ၀းရၿပး ရႏင ေရ႕ေနခပမားႏင အနးကပေဆာငရြကခသည။ သကေျပာသညမာ အဒအခနတနးက ကၽြနေတာ၀နခရမာက ကၽြနေတာတ႕ သတ႕ အေပၚအလြန မခခတယဟ ေျပာခသည။

ပထမသကတမးအတြငး KPK သည အထကပါ အဖြ႕အစညးမားႏင ေဆာငရြကရာတြင သသယ အနညးငယရခသည။ ၂၀၀၇ ႏစ အကနတြင KPK သည လႊတေတာကယစားလယဒါဇငမားစြာက အကးသကေရာကသည စစေဆးမႈ အႀကးစား တစခက လပေဆာငခသည။ Ruki က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕က သတ႕က စစေဆးရင သတ႕က ျပနတကခကတယ ဟ ေျပာခသည။ သတ႕ေတြက ကၽြနေတာတ႕က မႀကကေၾကာငး ျပခတယ။ ၂၀၀၇ ႏစကနခါနးတြင

ေကာမရငနာ ငါးဥးတြင Sunaryadi တစဥးသာ ကယတင အဆျပခသည။ သသညလညး ျငငးပယခခရသည။

အခ႕က လႊတေတာအား KPK ပထမႏစ ရပေငြ ေနာကက ေရာကရလာမႈက အျပစတငၾကသည။ အေစာပငးတြင ေကာမရငနာမားသည လစာ မယၾကဘ အလပလပၾကၿပး ၄ငးတ႕ ၀နထမး မားအား အတစက စရတထတေပးခၾကသည။ အစညးအေ၀းမားကလညး စားေသာကဆငမား တြငသာ ျပလပခၾကသည။ ေအးဂငမားသည ၄ငးတ႕က ယခငအဖြ႕အစညးမားက စရတထတ ေပးခၾကသည။ Ruki က လႊတေတာသည ေငြေရးေၾကးေရး ျပနာမားက တာ၀နခရန သေဘာမတခေပ။ သကေျပာသညမာ KPK သည ပထမႏစအတြက ရပေငြ ပမာဏ အေျမာက အျမားေတာငးဆရန မသငေတာေပ။ အေၾကာငး မာ သတ႕ကယတငပင ေငြေၾကး စမကနးမား မရေသာေၾကာငျဖစသည။ ၂၀၀၆ခႏစတြင KPK သည ၄ငးတ႕ ၀နထမးမားအား ယခငေပးရန ကနရေသာ ေငြေၾကးမားအားလးအား ခစားခြငေပး ခသည။ လႊတေတာသည KPK ရပေငြ ေတာငးဆမႈ က လကခလညး ၄ငး၏ အေဆာကအဥး ေဆာက လပရနအတြကမႈ ခြငမျပခေပ။ KPKတြင အေဆာကအဥး မရေသာေၾကာင ၄ငး၀နထမး မားအား အျခားေအဂငစမားမ ဌားရမးထားေသာ အေဆာကအဥးသးခတြင ျပန႕ကေနရာ ခထားရ သျဖင ေအဂငစ၏ တးတကမႈက ေႏာငေႏးေစ သည။

၂၀၀၅ ခႏစတြင ေပၚေပါကလာေသာ ပျပငးထန သည အငစတကးရငးဆငရာ ျခမးေျခာကမႈမာ KPK မာ အေရးယထားၿပး Tipikor မ အမန႕ခ ထားေသာ တရားခတစေယာကသည အဖြ႕အစညး ႏစခစလးက အေျခခဥပေဒဆငရာ ရႈေထာင ေပါငးစမ စနေခၚခသည။ မၾကာေသးမက ဖြ႕စညးခ ေသာ အေျခခဥပေဒ ခရးသည Tipikor ကစစရန တရားမ၀ငေသာလညး KPK ၏ ဖြ႕စညးပအေျခခ ဥပေဒဆငရာကမ ေျဖရငးႏငခသည။ ထအပခပ သညအခနက ဖြ႕စညးပ အေျခခဥပေဒခရး၏ တရားသႀကးခပျဖစသည Jimly Asshiddiqie က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕က ေကာမရငက ဖြ႕စညးပအေျခခ ဥပေဒ အေျခခက ေပးဖ႕ ႀကးစားခပါတယ။ ဖြ႕စညးပ အေျခခ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ဥပေဒမာေတာ တသးတျခား ေဖာျပထားတာ မရပါ ဘး။ ဒါေပမယ ဒအဖြ႕အစညးက အျခား အငစတ ကးရငးေတြ ျဖစတ ရႏင တရားရးေတြလဘ ဖြ႕စညးပ အရ အေရးႀကးပါတယဟ ေျပာခသည။

Tipikor ကဖနတးခသည KPK ဥပေဒ တစတ တပငးက ပယခလကၿပး တရားရးေတာက မဥးၿပငျဖစေနသည တရားစရငေရးက ေရာငၾကဥ ႏငခသည။ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ရးေတာက လြတလပစြာ တညေထာငခၿပး ေရ႕ေနခပရးမ တငသြငးေသာ အဂတ လကစားသည ေကစမားက အမႈဖြငႏငခသည။ Tipikor မတငခငက ဖြငလစခေသာ အမႈမားက ျပနလည စြဆျခငးမ ကာကြယရန တရားရးသည တမထးျခားသည ျပဌာနးခကျဖစသည KPK ဥပေဒသည အေၾကာငးအကးအရ ဖြ႕စညးပ အေျခခ ဥပေဒအတငး ကငသးႏငသညဟ ျပဌာနးခသည။ ထ႕ေနာက လႊတေတာက Tipikor က ျပနလည ဖြ႕စညး ရန ၃ႏစ အခနေပးခသည။ Jimly ကေျပာသညမာ တရားရးက လႊတေတာက တေတာငးသည သတမတခနေပးၿပး Tipikor က အဆးသတရန ေၾကာကေနသညဟ ေျပာၾကားခ သည။ သကေျပာသညမာ သတ႕က တရားရး ဆးျဖတခကကသးၿပး KPK ႏင အဂတလကစားမႈ တရားရး က အားနညးေအာင လပေနသညဟ ေျပာခသည။ ဒါဟာ ကၽြနေတာတ႕ နားလညတ နငငေရး ပတ၀နးကငပါဘ။ တရားရးက KPK ၏ ေစာငၾကညမႈ လပပငခြငက စနေခၚသည အယခသြငးသက ပယခခသည။ Jimly က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕က ဥပေဒမာ အတ အကျပဌာနးထားၿပး ဖြ႕စညးပအရလညး ျဖစတယဟ ေျပာခသည။ သ႕ေသာ ထျပဌာနးမႈႏင KPK ၏ အားေကာငးသည ၾကားျဖတလပပငခြင ေပါငးစညးလကျခငးသည KPK အား အနာဂတတြင ၄ငး၏ လပပငခြငက ဖြ႕စညးပ အေျခခ ဥပေဒအရ စနေခၚမႈမား ရလာႏငသည။

KPK ၀နထမးမားသည ျပငးထနသည ကယကာယ ဆငရာ ၿခမးေျခာကမႈမား မႀကေတြ႕ရေပ။ Hardjapemekas က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕ တာ၀နထမးေဆာငသည သကတမးအတြငး မညသည ကယကာယ ၿခမးေျခာကမႈမား မရဘ

အးေမး၊ တယလဖနးႏင SMS ျဖင ၿခမးေျခာကမႈ သာရသညဟ ေျပာခသည။ မညသ႕ပင ျဖစေစကာမ KPK သည လၿခေရး နညးလမးမား၊ ပရတေကာမား အေကာငအထညေဖာခၿပး ၀နထမးမားအား အႏရာယရသည အေျခအေန တြင မညသ႕ လြတေျမာကရန လပေဆာငရန၊ သသယရသမားက မညသ႕ စစေဆးရန၊ ဗးမညသ႕ စစရန စသည ကၽြမးကငမႈသငတနးမား ေပးခသည။ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည လက နကကငေဆာငခြငရသည။ စစမးစစေဆးသမား သည ေဒသရမားက လၿခေရးတာ၀နယေပးရန ေတာငးဆႏငသည။ အမနးခငး ႏငငမားႏင ယဥလင ေခတသစအငဒနးရားတြင ႏငငေရး အၾကမးဖကမႈမားရသျဖင ၿခမးေျခာကမႈမရလင ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားမာ အၾသေနၾကမညျဖစသည။

ရလာဒမားက ဆနးစစျခငး ASSESSING RESULTS

ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား ခန႕ထားသည သကတမး ကနဆးခနတြင KPK သည အငဒနးရားတြင ယၾကညစတခရဆးႏင အေကာၾကားဆး အဖြ႕ အစညးျဖစလာသည။ ေမ ၂၀၀၈ စစတမးတြင ဘကမလကသည အငဒနးရား သေတသန အဖြ႕အစညး တစခ၏ စစတမးတြင ၆၄.၅% က ေျဖဆၾကသညမာ အလြန ယၾကညစတခရသည သ႕ အေတာအသင ယၾကညရသညဟ KPK ၏ ျပညသ႕အကးစးပြားအတြက ေဆာငရြကမႈတြင ၄ငးတ႕ယၾကညမႈက ေဖာျပခသည။ သမၼတမ လြၿပး အျခားအဖြ႕အစညးမားႏင ႏႈငးယဥလ င ျပညသယၾကညမႈ အမားဆးျဖစသည။ စစတမးက ေတြ႔ရသညမာ KPK သည အငဒနးရား အဖြ႕ အစညးမားတြင ျပညသအမားဆး ေစာငၾကညခရ ေသာ အဖြ႕အစညးျဖစၿပး သမၼတ၊ လႊတေတာႏင တရားရးခပမားထကပင ျမငမားသည။ ေျဖၾကား သမား၏ ငါးပေလးပက ေျပာၾကားသညမာ KPK ေၾကာင အငဒနးရားတြင အဂတလကစားမႈ တကဖကသည အေျခအေနသည တးတကလာခ သညဟ ေျဖၾကားခသည။

အဆပါ အဖြ႕အစညး၏ ၂၀၀၈ ဇနန၀ါရ စစတမး တြငလညး ေတြ႔ရသညမာ ၄၈.၃% ေသာ အငဒနးရား လမးမားသည KPK က အဂတ

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

လကစားမႈမား စစမးစစေဆးရာတြင ေကာငးသည သ႕ အလြနေကာငးသညဟ ေျဖၾကားခၿပး ၄၁.၃% ကမ ေရ႕ေနခပရးႏင ၃၆.၉ % က တရားရးမားဟ ေျဖၾကားခသည။ အဆပါ လထယၾကညမႈမားသည ေကာမရငေအာငျမငမႈက ေထာကပေပးေနၿပး တရားစြဆသ ၄၀ ဥးထကမကက ၁၀၀% တရားစြဆ အမန႕ခႏငခသည။ ၄ငးတ႕တြင ၿမ႕ေတာ၀နမား၊ ၀နႀကးမား၊ ေကာမရငအဖြ႕ ၀ငမား၊ တရားသႀကးမား၊ လႊတေတာကယစား လယမားႏင အျခား အဆငျမင အရာရႀကးမား ပါ၀ငသည။ ျပညသ႕ဘ႑ာ ပငဆငမႈမ ၃၅၀ ဘလယနရပး ကနေဒၚလာ ၃၇သနးက မေလလြငေအာင ထနးသမးႏငခသည။

KPK ၏ တရားစြ မတတမးမားေၾကာင ေမးခြနး ေမးစရာျဖစလာသညမာ Tipikor သည တရား စရငေရး လပထးလပနညးျဖစသည ရးသားမႈ ထငျမငခကက ပယခမခ ေမးခြနးထတခသည။ အျခားသမားကလညး အျခားလမးေၾကာငးမ စြပစြၿပး အျငငးပြားၾကသညမာ အငဒနးရား အစးရ တြင အဂတလကစားမႈမာ ေနရာတကာတြင ျဖစပြားလကရၿပး အေရးႀကးဆးမာ စြဆခထားရ သမားသည လေပါငးမားစြာပါ၀ငေသာ ရာဇ၀တမႈ မားတြင ၾကားမ ဓားစာခသမားသာ ျဖစသည။ မတသားစရာမာ KPK သည ျပစဒဏခမတသည ႏႈနးမာ ေဟာငေကာငႏင စငကာပရအလားတ ဌာနမားတြင ၂၀၀၉ ခႏစတြင ျပစဒဏခသည ႏႈနးမားျဖစသည ၈၅%ႏင ၉၅% အသးသး ျပစဒဏခသည ႏႈနးနးပါးျဖစေနသည။ အဆပါ အငစတကးရငးမားသည ၄ငးတ႕ ျပစဒဏခႏႈနး ျမငေသာလညး အမႈမားက ေသခာေရြးခယ ေၾကာငး ကာကြယခသည။ Hardjapemekas က ေျပာသညမာ ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားက ေမာလင သညမာ ရႏင ေရ႕ေနမားသည အလပေကာငး ေကာငးလပရန ေမာလငၿပး တငးျပည၏ အပခပ ေရး မ႑ငႀကးတစရပလးသည ပမအားေကာငး လာေစရန ျပျပငေျပာငးလေရးမား လပရမည ျဖစသည။ Hardjapemekas က နဂးခပသညမာ မဟာဗဟာသည အေျပာငးအလ ခကခငးျဖစလာ ရန မစြမးေဆာငႏငခေပ။ သ႕ေသာ သက

ေျပာသညမာ KPK၏ တရားစြဆျခငးမားသည ႏငငေရး အကးသကေရာကမႈရသည။ သက ဆကေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕ ထငသလ ႀကးကယတာ မဟတပါဘး။ ဒါေပမယ အဟန႕ အတားျဖစေစတ အကးသကေရာကမႈ ရပါတယ။ KPK စစေဆးသမားသည ၄ငးတ႕ေအာပေရး ရငးက ကငတြယရန အႀကးတနး လာဘစားမႈမား ေပာကကြယမႈကမ မစစေဆးႏငေပ။ သ႕ေသာ သတ႕ေျပာႏငသညမာ အဆပါ ရာဇ၀တမႈမား သည ေျပာငေျပာငတငးတငး ကးလြနမႈမား နညးပါးလာသျဖင ကာကြယမႈက အကးသက ေရာကေစသည။ သ႕ရာတြင ထသ႕ျပလပျခငး သည သသယရသမားအား ဖမးမရန ပမခကခေစ ပါသည။

KPK ၏ အဂတလကစားေရး ပတ၀နးကငအေပၚ အကးသကေရာကမႈသည အျခား အဂတ လကစားမႈတကဖကသည တငးတာမႈမားႏငမ ခြျခားရနခကခပါသည။ ဥပမာ လြတလပသည ႏငငေတာစာရငးစစဘတအဖြ႕အား တညေထာင ျခငး၊ တကၾကြသည မဒယာမားႏင အရပဘက အဖြ႕အစညးမား ေပၚထြနးလာျခငးႏင ကနသြယ ေရးဥပေဒႏင ေငြေၾကးက႑ ဖြ႕ၿဖးတးတကလာ ျခငးတ႕ျဖစသည။ အငဒနးရားတြင အဂတ လကစားမႈ ပစအသစအတြကလညး အခြငအလမး သစမား ဖြငေပးလကသည။ ဥပမာ အရငးအျမစ အေျချပ စးပြားေရး ႀကးထြားလာျခငး၊ ႏငငေရးအရ ဗဟခပကငမႈေျဖေလာျခငးႏင ေရြးေကာကပြ မဆြယပြမားအတြက ေငြေၾကး စးဆငးမႈမား ျဖစသည။ အေျပာငးအလ စတငကတညးက အငဒနးရားလတငးသည အဂတလကစားမႈသည ကဆငးလာသညဟေတာ မခစားရေပ။ Jimly က အလမကမႈက ေကာၾကားေသာ ခါးသးသည ပကလးျဖင အဆးသတခသည။ သက ဆဟာတ ညႊနၾကားမႈေအာကမာ အဂတလကစားမႈက စားပြ ေအာကမာဘရေနတယ။ ျပျပငေျပာငးလ ၿပး ေနာကမာေတာ အဂတ လကစား မႈက စားပြေပၚ ေရာကလာၿပ။ အခေတာ အဂတ လကစားမႈမာ စားပြပါ ပါလာတယ။ သတ႕က အကနလး ယၾကတယ။ စားပြေတာင ယၾကတယ။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ျပနလနသးသပျခငး REFLECTIONS

ေကာမရငအဖြ႕၀င Amien Sunaryadi က ေျပာသညမာ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး ေကာမရင တညေထာငရာမာ အနညးဆး သငခနးစာေျခာကခက အေတြ႕အႀကက ရခတယဟ ေျပာၾကားခသည။ ပထမမာ သသည ႏငငတကာ အေကာငးဆးအေလအကငမားႏင ျပညတြငးရ ယခငက ျဖစပကခေသာ အျဖစအပကမား ေအာငျမငမႈႏင ကရႈးမႈမားက ေလလာရန အေရးႀကးေၾကာငးေျပာခသည။

ဒတယမာ သသည လစြမးအား အရငးအျမစ စမခန႕ခြျခငး၊ ဘ႑ာေရး စမခန႕ခြျခငး၊ သတငး အခကအလကနညးပညာ ႏင လပငနးတ႕တြင ခငမာသည အပခပေရးမ၀ါဒမား ခမတႏငရန အေရးႀကးေၾကာငး ေျပာၾကားခသည။

တတယမာမ သက ေျပာသညမာ အဂတလကစားမႈက တကဖကျခငးႏင မျဖစပြားရန ကာကြယျခငးတ႕က တၿပငနကတညး လပေဆာငရမညျဖစသည။ မငးက အကယ၍ ကာကြယျခငးကဘ နားလညၿပး စစေဆးဖ႕မျပငဆငရင ဘာမ ျဖစမာ မဟတပါဘး။ အကယ၍ စစေဆးဖ႕ဘနားလညၿပး မတားဆးရငလညး အေရ႕က ေရြ႕မာ မဟတပါဘး။

စတတမာ သက အေလးျပေျပာၾကားသညမာ ေသြဖယသည ေရစးေၾကာငးမားရေနေသာလညး မစရငကသာ အဓကထားရန၊ အဆပါ အငစတကးရငမားသည ႏငငေရး စတ၀ငစားမႈႏင အျခားအေၾကာငးမားေၾကာင နညးမးစေႏာငယကခရရန လြယကသည။

ပဥၥမမာ သက တတယအဖြ႕အစညး၏ အကအည အေရးႀကးေၾကာငးေျပာၾကားခသည။ KPK သည သ၏ ရပေငြက ႏငငတကာ အလရငမားမ ၈% သာလကခခၿပး အဆပါ အလေငြမားသညလညး ျမနဆနစြာ လပငနးေဆာငရြကႏငခသည။ ႏငငေတာ ရပေငြထကစာလ င ပမ ေျပာငးလြယျပငလြယကသည။

ေနာကဆးတြင Sunaryadi က ေခါငးေဆာငမားအား တကတြနးသညမာ မေမ ာလငေသာ အခြငအလမးမား အမအရ ဆပကငႏငရန အရနအဟနေပၚေပါကလာတနး သတရရန တကတြနးခသည။ သကေျပာသညမာ သငကေကာငးမသာ တခါတေလ အလပျဖစတာမးျဖစတယဟ ေျပာခသည။

သတငးအခကအလကနညးပညာ ညႊနၾကားေရးမး Budi Ibrahimက ေျပာသညမာ သ၏ေအာငျမငမႈသည နညးပညာက ေကာမရင၏ ေအာပေရးရငးတြင ေပါငးစပႏငခၿပး ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား၏ ပပးမႈ ရရခေသာေၾကာငျဖစသညဟ ေျပာခသည။ သက ဆကေျပာသညမာ ကၽြနေတာက႕ ေကာမရငအဖြ႕၀ငေတြက မပပးလ င ဇာတလမးက တစမးျဖစႏငတယဟေျပာခသည။

အရပဘကအဖြ႕အစညး ေခါငးေဆာငမားသည ေကာမရငအဖြ႕၀ငမား၏ ပထမႏစသကတမးလပေဆာငမႈမားက အမားစ ႏစသကသေဘာၾကၾကသည။ Publish What You Pay မ Ridaya Laodengkowe က ေျပာသညမာ ကၽြနေတာတ႕မာ မတစအမားႀကးရေပမယ ကၽြနေတာတ႕ ၀နခရမာက KPKရ႕ ပထမဆး ဥးေဆာငသအဖြ႕ဟာ အငစတကးရငးအေကာငအထညေဖာရမာ အလြနေအာငျမငခတယ။ သတ႕က သတ႕ တာ၀နထမးေဆာငမႈသကတမး ကနဆးတအထ တေလ ာကလး လပခၾကတယ။

KPK ေခါငးေဆာငမား၏ ေျမာျမငမႈႏင ၄ငး၏ ဥပေဒလပပငခြင အားေကာငးမႈအျပင Indonesia Corruption Watch ၏ ဥကဌ Danang Widoyoko က ေျပာသညမာ KPK ေအာငျမငမႈသည လထ၏ ေထာကခမႈသညလညး အေရးႀကးေသာ အခကျဖစေၾကာငးေျပာၾကားခသည။ သက တငးျပညတစခ၏ ႏငငေရး လ႕မလငအသငးအ၀ငးသည အဂတလကစားမႈတကဖကေရး ေအဂငစက ဖြ႕ခသညမာ သငအမထက ကားက ဖတေခၚလကတာျဖစတယ။ ကားက သငက ကကေတာမယဟ ႏႈငးယဥျပခသည။

Deepa Iyer ေအာငျမငေသာလ႔အဖြ႕အစညးမားအတြက ဆနးသစ တထြငမႈမား

ကားက လမၼာလ႕ျဖစျဖစ ပါးနပလ႕ျဖစျဖစ လေတြအေပၚမာ မတညတယဟ ေျပာၾကားခသည။

ထသ႕ ျပညသလထ ေထာကခမႈမားေၾကာင KPKသည အရပဘက အဖြ႕အစညးမားႏင ခငမာသည ဆကဆေရးျပယဒက ထေထာငႏငခသည။ Paramadina Public Policy Institute of Jakarta ၏ တြဖကတညေထာငသျဖစသည Wijayantoက ေျပာသညမာ အရပဘကအဖြ႕အစညးမားနင KPKသည အခငးခငး အျပနအလန ေဖးမေၾကာငး ေျပာၾကားခသည။ တဖကကလညး အရပဘကအဖြ႕အစညးေတြက KPKက ေနာကကေန အားေကာငးေကာငးန႕ ရပတညေပးခၿပး အဂတလကစားသမားႏင ႏငငေရး စတ၀ငစားမႈမားက ေပာညေအာငလပေဆာငေနတ တကခကမႈမားက ကာကြယေပးခသည။ အျခားတဖကတြငလညး အငဒနးရား၏ အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး လႈပရားမႈႀကးတြင KPKသည သည အဓကကသည အခနးက႑မ ပါ၀ငခသည။

KPK၏ ပထမဆး ေကာမရငအဖြ႕၀ငမားသည ၂၀၀၇ ဒဇငဘာလတြင တာ၀နထမးေဆာငမႈ သကတမးကနဆးၿပး ၄ငးတ႕၏ အားေကာငးသည လပႏငစြမးမားႏင မဟာဗဟာကသည စြမးေဆာငရည ျမငတငမႈတ႕၏ အကးေကးဇးမားက ျပသႏငခသည။ ယခငက လပေဆာငခေသာ ၾကာရညမခသည အဂတလကစားမႈ တကဖကေရး အငအားစမားကသ႕ မဟတဘ KPKသည ထေရာကၿပး ေရရည ရပတညႏငသည ကင၀တသကၡာရသည အငစတကးရငးအျဖစ တညေထာငႏငခသည။ သ႕ေသာ ေကာမရငသည အသြားခၽြနၿပး အဆငအတနးျမင ဥပေဒခးေဖာကသမားက အရသာေတြ႕ေၾကာငးကလညး ျပသႏငခသည။ အငဒနးရားလမးတငးက ထကားက ဖတေခၚမညမဟတေပ။ ဤအေသအေကတကပြသည ေအဂငစႏင ၄ငးမတဘကမားအား စမးသပသည တကပြလညးျဖစေနေပသည။