25
ĐẠI HC QUC GIA TP.HCHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HC KHOA HC TNHIÊN KHOA VT LÝ-VT LÝ KTHUT CHUYÊN NGÀNH VT LÝ TIN HC -------------------------------- BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ Đề tài: LC NHIU TRONG TÍN HIỆU ĐIỆN TIM GVHD: Th.S Ha ThHoàng Yến SVTH: Nguyn Quc Khánh Nguyn Anh Huân ---------------------------------- TP HCHÍ MINH 2015

Denoising ECG signal (Khử nhiễu tín hiệu điện tim)

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tài liệu này trình bày phương pháp khử nhiễu tín hiệu điện tim một cách cụ thể và đầy đủ nhất.

Citation preview

  • I HC QUC GIA TP.H CH MINH TRNG I HC KHOA HC T NHIN

    KHOA VT L-VT L K THUT CHUYN NGNH VT L TIN HC

    --------------------------------

    BO CO CHUYN

    ti:

    LC NHIU TRONG TN HIU IN TIM

    GVHD: Th.S Ha Th Hong Yn

    SVTH: Nguyn Quc Khnh

    Nguyn Anh Hun

    ----------------------------------

    TP H CH MINH 2015

  • LI CM N

    LI CM N

    hon thnh ti Lc nhiu trong tn hiu in tim chng em

    nhn c s hng dn v gip nhit tnh ca nhiu tp th v c nhn.

    Vi t cch l sinh vin, chng em xin chn thnh cm n c Ha Th Hong Yn nhit tnh truyn t, chia s ti liu v hng dn tn tnh khng ch nhng li khuyn qu bu xoay quanh vn thc hin ti m cn phng php hc tp nghin cu v cho chng em nhng bi ging hay, hp dn, lm ngun kin thc vng vng l nn tng chng em hc tp, lm vic v thc hin tt ti ny.

    Xin gi li cm n ti cc thy c trong b mn v bn b trong lp gip nhm em hon thnh ti ny

    Tp.H Ch Mnh, ngy 18/01/2015

    Nhm sinh vin

    Nguyn Quc Khnh Nguyn Anh Hun

  • MC LC

    MC LC

    CHNG 1: NHIU V NGUYN NHN GY NHIU ......................... 1

    1.1. Khi qut v tn hiu in tim ............................................................... 1

    1.2. Cc nguyn nhn gy nhiu. .................................................................. 1

    1.2.1. Can nhiu nh hng n cht lng ghi tn hiu in tim. .......... 1

    1.2.2. Nhiu tn s 50Hz hoc 60Hz t mng cung cp in. .................. 2

    1.2.3. Nhiu do run c .............................................................................. 2

    1.2.4. Nhiu do tip xc km gia in cc v bnh nhn ....................... 2

    CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS 3

    2.1. t vn .............................................................................................. 3

    2.2. Phng php thch nghi lc nhiu in p cho cc tn hiu y sinh ....... 4

    2.2.1. Cu trc ca mch lc thch nghi ................................................... 4

    CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THCH NGHI THAY I .......................... 8

    3.1. Mc ch ................................................................................................ 8

    3.2. Thut ton LMS vi kch thc bc thay i ..................................... 8

    CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP ................................... 12

    4.1. Mc ch .............................................................................................. 12

    4.2. Thit k ................................................................................................ 12

    4.3. M phng Matlab ................................................................................ 12

    4.3.1. To ra tn hiu ECG 50Hz ............................................................ 12

    4.3.2. Tn hiu nhiu 50Hz t ngun in v nhiu b bin i trong qu trnh lan truyn trong cc tn s ln cn .................................................... 13

    4.3.3. Hm kh nhiu vi kch thc bc c nh ............................... 14

    4.3.4. Hm kh nhiu vi kch thc bc thay i .............................. 14

    4.3.5. p dng hai phng php LMS ................................................... 15

    KT LUN ....................................................................................................... 18

    TI LIU THAM KHO................................................................................. 20

  • MC LC HNH NH

    MC LC HNH NH Hnh 2.1. Gin khi ca mch lc. ............................................................ 3

    Hnh 2.2. Cu trc mch lc FIR thch nghi ................................................... 4

    Hnh 2.3. Mch lc FIR thch nghi dng thut ton LMS .............................. 5

    Hnh 3.1. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn ph hp. ........................................... 9

    Hnh 3.2. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn khng ph hp. .............................. 10

    Hnh 3.3. Gradient ca trn mt phng (w1, w2) ...................................... 11

    Hnh 4.1. Tn hiu ECG sch ........................................................................ 13

    Hnh 4.2. Tn hiu nhiu ............................................................................... 13

    Hnh 4.3. Tn hiu trn t ECG 50Hz v nhiu ............................................ 14

    Hnh 4.4. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu = 0.05 ................... 16

    Hnh 4.5. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu=0.5 ....................... 16

    Hnh 4.6. Tn hiu lc vi kch thc bc thay i ................................... 16

    Hnh 4.7. So snh tn hiu lc vi mu=0.05, mu=0.5 v mu thay i .......... 17

  • LI M U

    LI M U

    X l thch nghi l mt lnh vc c ngha hc thut gn lin vi nhng ng dng thc t sinh ng trong x l tn hiu. Ban u ng dng ca x l tn hiu thch nghi gii hn trong cc m hnh nhn dng, sa sng, lc nhiu, v s dng cc thut ton Newton, Steepest Descent, LMS, RLS, S thay i ca tp d liu u vo v cc iu kin rng buc ngy cng phc tp ko theo i hi ci thin thut ton c c hiu nng x l cao hn. Ngoi ra vic gii quyt vn nng cao hiu nng thut ton cn i hi vic xy dng cc iu kin m bo thut ton c th s dng c.

    i vi ti ny, nhm sinh vin xin trnh by v phng php thch nghi trong lc nhiu v mt vi ng dng phng php.

  • CHNG 1: NHIU V NGUYN NHN GY NHIU

    1

    CHNG 1: NHIU V NGUYN NHN GY NHIU

    1.1. Khi qut v tn hiu in tim

    Tim l mt t chc c rng, ti s co bp mt cch th t cc c s to ra p lc y mu i qua cc b phn trn c th. Mi nhp tim c kch thch bi xung in t cc t bo nt xoang ti tm nh. Cc xung in truyn n cc b phn khc ca tim v lm tim co bp.

    Vic ghi tn hiu in tm l vic ghi li cc tn hiu in ny. Tn hiu in tm m t hot ng in ca tim, v c th c phn tch thnh cc thnh phn c tnh c tn l song: P, Q, R, S,T. Mi thnh phn ny c c trng ring, p ng ring, du hiu ca nhp tim ring nhng c chung ngun gc l cc hin tng in sinh vt.

    Tng hp tt c cc thnh phn sut in ng t mi t bo trong tim to ra mt tn hiu phn nh hot ng ca c tim, ngi ta gi l tn hiu in tim.

    Tn hiu in tim c ln thay i theo thi gian v khc nhau ti cc im trn c th ngi. Bng cch o mt s im trn c th ngi. Bng cch o mt s im trn c th ngi v theo di hnh dng song thay i theo thi gian, ngi ta c th gip nhn bit c mt s tnh trng bnh l hoc chn thng.

    1.2. Cc nguyn nhn gy nhiu.

    1.2.1. Can nhiu nh hng n cht lng ghi tn hiu in tim.

    Nh ni trn, sng in tim c bin nh , cho nn rt d b nh hng bi nhiu. Cc can nhiu chnh nh hng n cht lng ghi tn hiu in tim l:

    Nhiu t mng cung cp in c tn s thay i ngu nhin.

    Nhiu sng c do bnh nhn mt bnh tnh khi o gy ra.

    Nhiu do tip xc khng tt gia in cc v bnh nhn gy ra.

    Nhiu do tn s thp gy tri ng nn.

    Nhiu do tn ti 2 ngun to tn hiu in tim trong cng mt c th nh ghp tim hoc do mang thai.

    Tuy nhin qua kho st cc loi nhiu nh hng n cht lng ghi tn hiu in tim, lc nhiu t mng cung cp in l cp bch nht v tnh cht ph bin v kh kim sot ca loi nhiu ny. Cc loi can nhiu cn li do c di tn n nh nn c th gii quyt trit bng cc b lc c nh.

  • CHNG 1: NHIU V NGUYN NHN GY NHIU

    2

    1.2.2. Nhiu tn s 50Hz hoc 60Hz t mng cung cp in.

    Nh ni trn, thng tin hu ch nm trong di tn thp, 0.05 100Hz, trong khi mng cung cp in c tn s 50Hz hoc 60Hz c mt khp ni trong bnh vin, phng khm, do li in c th tc ng ln thit b ghi sng in tim.

    Nu tin hnh o in tim nhng ni c t trng mnh ca mng cung cp in th nhiu 50Hz hoc 60Hz s gy nh hng.

    1.2.3. Nhiu do run c

    Khi bnh nhn cng thng, lo s hoc mt bnh tnh s gy run c, to nhiu sng c. Di tn ca loi nhiu ny lun nm trong di 20-30Hz nn c th c lc bng b chn di c nh.

    1.2.4. Nhiu do tip xc km gia in cc v bnh nhn

    Nguyn nhn to ra can nhiu loi ny l do tip xc km gia in cc v da. Qu trnh c m t nh sau: B ngoi da rt g g. Lp biu b c c nhng t bo gi, cht, bi Ngoi ra cn c nhng si lng mc t di da. M hi lun c bi tit ra ngoi qua l chn lng. Thnh phn ca m hi cng rt phc tp vi nhng ion chnh l K+, NA+, Cl-. Da vo cng thc c th d dng thy rng lp tip xc ny to ra in th tip xc. Ngoi ra dn in ca cc t chc di da cng gy ra hin tng qu th khi c dng in chy qua.

    Lp tip xc ny cng c phn cc v xut hin 2 lp in tch tri du 2 bn tip xc. Khi in cc chuyn ng tng i vi da dn n cc in tch b xo trn c lp tip xc in cc dung dch v c bit l c lp tip xc dung dch da. T in tch s c s phn b li v qu trnh ny ch dng li khi c cn bng. Thm vo phi tnh n s thay i in th nu nh ang c dng in chy qua. in th chnh lch khi c s chuyn dch c hc tng i gia da v in cc gi l artifact. Cc in cc c lm bng vt liu c in th bn pin cng cao th in th artifact cng mnh v in th ny thng rt ln so vi tn hiu in tim.

  • CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    3

    CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    2.1. t vn

    Trong cc b lc s quy c (FIR v IIR), mi thng s ca qu trnh dng xc nh cc c trng ca h thng coi nh bit. Cc thng s ny lun thay i, gy ra s bt n v tn hiu. V th ngi ta a ra b lc FIR c cu trc mi, m trong , cc h s ca b lc c th thay i c c th thch ng vi s thay i bt ng ca cc yu t li vo. Mch lc FIR c cc h s thay i nh vy c gi l mch lc FIR thch nghi. Gin khi ca mch lc nh vy c trnh by trong hnh sau:

    Hnh 2.1. Gin khi ca mch lc.

    Trong s ny, tn hiu li vo l mt dy thi gian ri rc x[n], mch lc c c trng bi p ng xung h[n], cn tn hiu li ra thi im n l mt dy y[n].

    Li ra ny c s dng xc nh mt p ng mong mun d[n]. Cc h s ca mch lc phi c chn la sao cho dy tn hiu mong mun c dng ph hp nht vi tn hiu li vo. iu ny c th c thc hin nu dy tn hiu sai s e[n] hi t v khng nhanh nht. lm c iu ny, ta phi ti u ha mt hm sai s c xc nh theo phng php thng k hoc phng php quyt nh. i vi phng php thng k, th hm sai s c s dng l gi tr ton phng trung bnh ca tn hiu sai s e[n]. Nu tn hiu vo v tn hiu mong mun l nhng tn hiu dng, th vic cc tiu ha sai s ton phng trung bnh a n mt mch lc rt ni ting l mch lc Wiener, c gi l ti u theo ngha ton phng trung bnh. Hu ht cc thut ton thch nghi l p dng cho cc loi mch lc Wiener. Trong phng php quyt nh, cch chn hm sai s l mt tng trng s ca tn hiu sai s ton phng. Vic cc tiu ha hm ny dn n mt mch lc ti u i vi dy d liu cho.

    h[n]=h0,h1, +

    Tn hiu vo x[n]

    y[n] Tn hiu sai s e[n]

    Tn hiu mong mun d(n)

  • CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    4

    Nh vy, mch lc c thit k hoc bng cc cng thc thng k hoc bng cc cng thc xc nh. Trong cc thit k xc nh, cn phi tnh ton mt s i lng trung bnh khi s dng dy d liu cho m mch lc cn x l. Ni cch khc, thit k c mch lc Wiener cn phi bit trc cc tnh cht thng k ca cc tn hiu c s. Trong trng hp ny, cc tn hiu c s thng c cho l tn hiu dng v trung bnh theo thi gian bng trung bnh thng k.

    Mc d php o trc tip cc gi tr trung bnh ca tn hiu c th c thc hin thu c nhng thng tin cn thit cho vic thit k mch lc Wiener hoc cc mch lc ti u, nhng trong nhiu ng dng thc t, cc gi tr trung bnh ca tn hiu li c s dng theo cch gin tip, trong sai s li ra ca mch lc tng quan vi cc mu ca tn hiu vo ca mch lc theo mt s cch v s dng kt qu ca phng trnh quy iu chnh cc h s ca mch lc theo kiu lp.

    S dng phng php lp c th a n cc li gii thch nghi c kh nng t hiu chnh. C ngha l nu cc tnh cht thng k ca tn hiu thay i i vi thi gian, th nh nghim lp, cc h s ca mch lc c th t iu chnh thch nghi vi cc tnh cht thng k mi. Nghim lp, ni chung rt c a chung v n d m ha trong phn mm v d thc thi trong phn cng hn cc nghim khng lp.

    2.2. Phng php thch nghi lc nhiu in p cho cc tn hiu y sinh

    2.2.1. Cu trc ca mch lc thch nghi

    Cu trc thng c s dng trong mch lc thch nghi c m t nh hnh:

    Hnh 2.2. Cu trc mch lc FIR thch nghi

    Trong :

    x[n]: Vector tn hiu u vo ca mch lc.

  • CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    5

    x[n] = [x(n) x(n-1) x(n-2) x(n-N+1)]T

    w: L vector trng s ca b lc thch nghi

    w = [w(0) w(1) w(N-1)]T

    y[n]: L li ra ca mch lc

    y[n] = [][ ]1=0 [] (2.1)

    d[n]: Li ra mong mun

    e[n]: L sai s gia tn hiu mong mun d[n] v tn hiu u ra y[n]

    e[n] = d[n] y[n] (2.2)

    Bi ton thch nghi s t iu chnh ma trn cc trng s w sao cho sai s e[n] l nh nht.

    2.2.2. Thut ton ton phng trung bnh ti thiu LMS

    Thut ton ton phng trung bnh ti thiu LMS (Least Mean Square) l thut ton c p dng rng ri trong x l s tn hiu thch nghi. N thuc h cc thut ton gradient thng k ln u tin c Windrow-Hoff p dng nm 1960 v sau pht trin thnh nhiu thut ton mi nh tnh cht n gin v bn vng ca thut ton ny. N l thut ton lc thch nghi tuyn tnh bao gm hai qu trnh: qu trnh lc v qu trnh thch nghi. Trong qu trnh lc, thut ton ny s dng mch lc ngang tuyn tnh c li vo x(n) v li ra y(n). Qu trnh thch nghi c thc hin nh s iu khin t ng cc tp trng s ca cc h s ca mch lc sao cho n tng ng vi tn hiu sai s l hiu ca tn hiu li ra v tn hiu mong mun d(n). S thut ton nh trong hnh.

    Hnh 2.3. Mch lc FIR thch nghi dng thut ton LMS

    Gi s mch lc ngang c N-tap trng s v l dy s thc, khi tn hiu li ra c vit:

  • CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    6

    y[n] = [][ ]1=0 (2.3)

    Trong tap trng s w0[n]... , wN-1[n] c chn la nh th no sai s

    e[n] = d[n] y[n] (2.4)

    c gi tr cc tiu. Ni chung trong mch lc thch nghi, tp trong s l hm ca ch s thi gian n, v chng c thch nghi lin tc vi s thay i thng k ca tn hiu. Thut ton LMS iu chnh tap trng s ca mch lc sao cho sai s e[n] c cc tiu ha theo ngha ton phng trung bnh, v th mi c tn l thut ton ton phng trung bnh ti thiu. Khi cc qu trnh x[n] v d[n] l cc qu trnh ngu nhin dng, th thut ton ny hi t n nghim ca phng trnh Wiener-Hopf. Ni cch khc, thut ton LMS l mt s thc t thc hin cc mch lc Wiener-Hopf, nhng khng gii mt cch tng minh phng trnh Wiener-Hopf. N l mt thut ton tun t c s dng thch nghi tap trng s ca mch lc nh s quan st lin tc tn hiu li vo x[n] v tn hiu li ra mong mun d[n].

    Nh vy, thut ton LMS chnh l s thc thi thng k ca thut ton gim bc nhanh nht, trong hm ph tn J=E[e2[n]] c thay bng gi tr xc nh tc thi j[n] = e2[n]. Khi phng trnh truy hi tnh tp trng s ca mch lc c xc nh bng phng trnh:

    w[n+1] = w[n] - e2[n] (2.5)

    trong w[n] = [w0[n], w1[n],,WN-1[n]]T, l thng s bc ca thut ton cn l ton t vi phn c xc nh bng vector ct nh sau:

    =

    [

    [0]

    [1]

    [1]]

    (2.6)

    Nh vy thnh phn th k ca vector e2[n] l:

    e2[n] = 2e[n]

    []

    (2.7)

    Thay e[n] = d[n]-y[n] vo phng trnh trn v do d[n] c lp vi wi, ta c:

    e2[n] = -2e[n]

    []

    (2.8)

    By gi, thay y[n] t (2.3) vo (2.8) ta c:

  • CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS

    7

    e2[n] = -2e[n]x[n-i] (2.9)

    Hoc di dng tng qut l:

    e2[n] = -2e[n]x[n] (2.10)

    Trong : x[n] = [x[n], x[n-1] x[n-N+1]]T

    Thay kt qu t (2.10) vo (2.5)

    w[n+1] = w[n] + 2 e[n]x[n] (2.11)

    y l phng trnh truy hi xc nh tap trng s ca mch lc i vi cc dy li vo v dy sai s. N c gi l thut ton LMS quy, thch nghi mt cch quy cc h s ca mch lc c sau mi mu mi ca tn hiu li vo x[n] v mu tn hiu mong mun d[n]. Cc phng trnh (2.3), (2.4) v (3.1) theo th t l ba bc hon chnh mi mt php lp ca thut ton LMS. Phng trnh (2.3) l qu trnh lc, n c thnh thu c tn hiu li ra ca mch lc. Phng trnh (2.4) c s dng tnh sai s. Cn phng trnh (3.1) dng thch nghi mt cch quy tap trng s ca mch lc sao cho sai s xc nh t gi tr cc tiu. Trong phng trnh ny, l thng s bc, n iu khin tc hi t ca thut ton ti nghim ti u.

    Nu chn ln th tc hi t nhanh; nu chn gi tr b th tc hi t s chm hn. Tuy nhin nu qu ln th thut ton s khng n nh v do vy m bo tnh cht n nh ca thut ton LMS, phi c chn sao cho:

    0 < < 2

    2 (2.12)

    Vi : C: Bin nhiu ca u vo tham chiu.

  • CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THAY I

    8

    CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THCH NGHI THAY I

    3.1. Mc ch

    Thut ton lc c thc hin thng qua cc hm, do vy c th d dng thay i gi tr ca kch thc bc cho ph hp vi yu cu ca ngi s dng v tc hi t, n nh. Hin nay chng ti gi chn gi tr kch thc bc = 0.05 trong trng hp mi trng nhiu thay i chm v yu cu cao v cht lng tn hiu sau lc cng nh n nh. Khi mi trng nhiu lun thay i kch thc bc = 0.5 t ra ph hp nht, thut ton c kh nng hi t rt nhanh. Nhng n nh v cht lng tn hiu sau lc khng tt bng trng hp = 0.05. Trng hp kch thc bc thay i dnh cho nhiu pht sinh t ngun in ca my pht vi tn s ca nhiu c di thay i rng v tc thay i ln. Vi u im thut ton n gin, phn mm nhng lc nhiu cho tn hiu y sinh c th c s dng cho c mc ch o to.

    3.2. Thut ton LMS vi kch thc bc thay i

    tng tc hi t ca thut ton LMS, Daniel Olgun Olgun xut vic thay i kch thc bc thch nghi theo cng thc:

    (n+1) = (n) + 2(n), (3.1) Vi:

    : Yu t qun, c gi tr nm trong di: 0

  • CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THAY I

    9

    BW =2C2, Vi:

    BW: rng khe trit (BandWidth). : Kch thc bc thch nghi. C: Bin ca tn hiu tham chiu.

    Do vy, khi thut ton hi t c th nhn gi tr nh rng khe trit hp. Trong tn hiu in tm , nh R ti mi chu k hot ng c c

    tnh bin i t ngt . Do vy php tnh 2(n) trong (3.1) c th dn n vic khng tha mn iu kin n nh ca thut ton v lm mt cc thng tin hu ch khi rng khe trit qu ln. Hn na khi gn gi tr ln khi khi to v s dng cng thc (3.1) lm gim dn n gi tr tt nht. iu ny c th lm cho thut ton khng hi t hoc hi t chm nu ngu nhin ta chn im khi to ca ma trn trng s gn cc tiu.

    Theo cc ti liu th chng ta cng c bit, nhiu cng b bin i trong qu trnh lan truyn t ngun nhiu n u thu tham chiu . S sai lch ny c m hnh ha bng mt i lng ngu nhin c phn phi Gaussian. V c m t trong cng thc sau: N(n) = x1(n) + normrnd(mean, sigma). lch chun sigma phn nh khong cch t im cc tiu n thi im khi to ca ma trn trng s . Mi quan h gia lch chun vi s vng lp c m t trong hnh

    Hnh 3.1. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn ph hp.

  • CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THAY I

    10

    Hnh 3.2. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn khng ph hp.

    Qua d dng thy rng nu khng tha mn gi thit ngt ngho v chn gi tr trng s khi to, thut ton s hi t chm. xut c a ra da trn s khai thc thng tin v s thay i ln ca vector gradient trong thut ton LMS.

    i vi hm bc II xc nh dng Gradient c gi tr ln khi xa im cc tiu v c gi tr nh khi gn im cc tiu (Hnh Gradient trn mt phng (W1 W2)). tng c th m t trn mt phng ny. Ti thi im k , kch thc bc thch nghi nn nhn gi tr ln khi ta (w1(n), w2(n)) cch xa ta (w1*, w2*) ca im cc tiu ca b mt hiu nng bc II. Ngc li, kch thc bc thch nghi nn nhn gi tr nh khi ta (w1(n), w2(n)) gn ta ca im cc tiu. S la chn kch thc bc thch nghi nh vy s gip thut ton lc tha mn cc iu kin v tc hi t v n nh ca thut ton. Nhn ra rng phn b ln ca Gradient () trn mt phng (w1, w2) c tnh cht gn nh p ng c tng trn v cng thc cp nht bc thch nghi c ngh nh sau:

    (n+1) = |1()()| +

    ({1()||=1,,})2

    vi: N: l s mu trong mt chu k ca tn hiu tham chiu.

    : rng l tng cho di trit .

    ({1( )|| = 1, , })2: tr li gi tr C2 ti thi im n.

    (n): Kch thc bc cho vic iu chnh trng s ti thi im n.

    |1()()| = = 1

    2|()| phn nh vic phn b ln ca Gradient

    () trn mt phng (w1, w2),

    x1(n): Nhiu thu c u vo tham chiu ti thi im n,

  • CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THAY I

    11

    (n): u ra ca b lc nhiu ti thi im n.

    Hnh 3.3. Gradient ca trn mt phng (w1, w2)

    iu kin hi t ca b lc trit tn s dng cng thc (n+1) c xc

    nh v chng minh trong [1] khi < 12.

    u im ca thut ton LMS vi kch thc bc thay i

    Trong bi ton lc nhiu ra khi tn hiu in tim, ngun gy nhiu l ng ti in, nhiu c c im l ch tn ti trn 1 tn s, do vy gii php ph hp l s dng b lc trit tn c tn s trit trng vi tn s ca nhiu. Tuy nhin, khi tn s ca nhiu thay i ngu nhin xung quanh tn s ca cc tn hiu cn bo tn th bi ton lc nhiu c th coi nh bi ton iu chnh tn s trit ca b lc trit tn vi di trit hp sao cho ch loi b nhiu 1 tn s m khng lm suy gim n cc tn hiu c tn s ln cn. B lc trit tn thch nghi c xem l mt trong s gii php tt nht cho vn ny. c bit, vic s dng thut ton LMS vi kch thc bc thay i p ng c 2 yu cu trn, ng thi ci thin ng k hiu nng ca b lc c v tc hi t ln n nh trong qu trnh tm kim ma trn trng s ti u W*.

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    12

    CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    4.1. Mc ch

    Thc hin phn thch cc k thut loi b nhiu khc nhau trong tn hiu in tm (ECG) , m c th l loi b cc tn s 50/60Hz (powerline interference) can thip vo tn hiu in tm bng cch p dng thut ton thch ng LMS loi b nhiu.

    4.2. Thit k Trong x l tn hiu s th ch yu l tn hiu ri rc, cc tn hiu ny c

    i din bi cc hm ton hc nh sin, cos hay l cc hm tuyn tn.

    Trong ti ny chng em cp n hai tn hiu, tn hiu u vo l tn hiu ECG (50Hz) v tn hiu nhiu 50Hz t ngun in. Trong ti ny em dng hai thut ton so snh l thut ton LMS vi kch thc bc c nh v thut ton LMS vi kch thc bc thay i tm ra thut ton no ti u hn c.

    Tn hiu in tm ECG (50Hz) c trn vi tn hiu nhiu 50Hz, c hai u c to gi lp bng cc thut ton trn Matlab. Sau dng hai thut ton LMS lc v tm ra kt qu ph hp vi thc t nht.

    Nhng thng tin quan trng ca tn hiu in tm ECG nm trong di tn t 47-53 Hz v nhng tn hiu nhiu s lm nh hng n cht lng ca tn hiu ny.

    Mc tiu quan trng nht chn b lc thch nghi l kh nng iu chnh.

    H s ca b lc v cc yu t c ch nh l lm th no xc nh cc quy tc hay thut ton nng cp h s. Cc b lc thch nghi nh gi hiu sut t tn hiu v phi trin cc gii php v xc nh cc lc, h s cn c nng cp.

    4.3. M phng Matlab

    4.3.1. To ra tn hiu ECG 50Hz Fs=1000; Length=1000*10; %i=1:Length; ECG_signal=ecg(50); ECG=ECG_signal; for i=1:Length/50-1 ECG_signal= [ ECG_signal ECG]; clc end

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    13

    Hnh 4.1. Tn hiu ECG sch

    4.3.2. Tn hiu nhiu 50Hz t ngun in v nhiu b bin i trong qu trnh lan truyn trong cc tn s ln cn

    %Noise_sin frequency1=50; for i=1:length(ECG_signal); Noise_sin(i)=sin(2*pi*frequency1*i/Fs); end

    %Noise_cos frequency2=50; for i=1:length(ECG_signal); Noise_cos(i)=cos(2*pi*frequency2*i/Fs); end

    Hnh 4.2. Tn hiu nhiu

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    14

    Hnh 4.3. Tn hiu trn t ECG 50Hz v nhiu

    4.3.3. Hm kh nhiu vi kch thc bc c nh function [denoised_ecg, dieukien] = LMS_fixed_stepsize(NOISY_ECG,

    Noise_sin, Noise_cos, mu)

    w1=0; w2=0;

    l=length(NOISY_ECG);

    y(1)=0.15; for k=2:l y(k)=(Noise_sin(k)*w1+Noise_cos(k)*w2); denoised_ecg(k)=NOISY_ECG(k)-y(k); w1=w1+2*mu*Noise_sin(k)*denoised_ecg(k); w2=w2+2*mu*Noise_cos(k)*denoised_ecg(k); dieukien(k)=((NOISY_ECG(k)*(Noise_sin(k)-y(k)))+(NOISY_ECG(k-

    1)*(Noise_sin(k-1)-y(k-1))))/2; end;

    4.3.4. Hm kh nhiu vi kch thc bc thay i function [denoised_ecg, mu_dem] = LMS_variable_stepsize(NOISY_ECG,

    Noise_sin, Noise_cos, ecg)

    w1=0; w2=0; mu=2.9; l=length(NOISY_ECG); mu_dem=zeros(1,l); %alpha=25.5; alpha=2; for k=1:l denoised_ecg(k)=NOISY_ECG(k)-(Noise_sin(k)*w1+Noise_cos(k)*w2); mu=alpha*abs(denoised_ecg(k)*Noise_sin(k)); w1=w1+mu*Noise_sin(k)*denoised_ecg(k); w2=w2+mu*Noise_cos(k)*denoised_ecg(k); mu_dem(k)=mu; end;

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    15

    4.3.5. p dng hai phng php LMS

    clear all;

    close all;

    %Tao tin hieu ECG 50Hz

    Fs=1000;

    Length=1000*10;

    ECG_signal=ecg(50);

    ECG=ECG_signal;

    for i=1:Length/50-1

    ECG_signal= [ ECG_signal ECG];

    clc

    end

    %Noise_sin

    frequency1=50;

    for i=1:length(ECG_signal);

    Noise_sin(i)=sin(2*pi*frequency1*i/Fs);

    end

    %Noise_cos

    frequency2=50;

    for i=1:length(ECG_signal);

    Noise_cos(i)=cos(2*pi*frequency2*i/Fs);

    end

    %Main

    [ecg]=ECG_signal;

    L=length(ecg);

    sigma=0.15;

    ms=2;

    mu_002=0.05;

    mu_05=0.5;

    N=Noise_sin+normrnd(0,0.01,1,L);

    NOISY_ECG=ecg+N;

    %Khu nhieu voi kich thuoc buoc nhay mu=0.05

    [denoised_ecg_FS_002,dieukien_002]=LMS_fixed_stepsize(NOISY_ECG,Noise_sin,No

    ise_cos, mu_002);

    for k=0:(L/4-1)

    mse_mu_002(k+1)=((ecg(4*k+1)-denoised_ecg_FS_002(4*k+1))^2 + (ecg(4*k+2)-

    denoised_ecg_FS_002(4*k+2))^2 +(ecg(4*k+3)- denoised_ecg_FS_002(4*k+3))^2

    +(ecg(4*k+4)- denoised_ecg_FS_002(4*k+4))^2)/4;

    end;

    [denoised_ecg_FS_05,dieukien_05]=LMS_fixed_stepsize(NOISY_ECG,Noise_sin,Nois

    e_cos,mu_05);

    for k=0:(L/4-1)

    mse_mu_05(k+1)=((ecg(4*k+1)-denoised_ecg_FS_05(4*k+1))^2 + (ecg(4*k+2)-

    denoised_ecg_FS_05(4*k+2))^2 +(ecg(4*k+3)- denoised_ecg_FS_05(4*k+3))^2

    +(ecg(4*k+4)- denoised_ecg_FS_05(4*k+4))^2)/4;

    end;

    [denoised_ecg_VS,mu_dem]=LMS_variable_stepsize(NOISY_ECG,Noise_sin,Noise_cos

    ,ecg);

    for k=0:(L/4-1)

    mse_mu_vs(k+1)=((ecg(4*k+1)-denoised_ecg_VS(4*k+1))^2 + (ecg(4*k+2)-

    denoised_ecg_VS(4*k+2))^2 +(ecg(4*k+3)-denoised_ecg_VS(4*k+3))^2

    +(ecg(4*k+4)-denoised_ecg_VS(4*k+4))^2)/4;

    end;

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    16

    Hnh 4.4. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu = 0.05

    Hnh 4.5. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu=0.5

    Hnh 4.6. Tn hiu lc vi kch thc bc thay i

  • CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHP

    17

    Hnh 4.7. So snh tn hiu lc vi mu=0.05, mu=0.5 v mu thay i

    Kt lun: Nh ta thy trn hnh 4.7, trong trng hp kch thc bc

    c nh =0.05 sai s trung bnh bnh phng MSE phn nh tc hi t chm ca thut ton nhng c n nh tt. Trong trng hp kch

    thc bc c nh =0.5 sai s trung bnh bnh phng MSE phn nh tc hi t cao nhng c n nh thp. Trong trng hp kch thc bc thay i, sai s trung bnh bnh phng MSE phn nh tc

    hi t nhanh v 0 hn trng hp =0.05 nhng c n nh cn cao hn c trng hp =0.05.

  • KT LUN

    18

    KT LUN

    Trong bo co ny nhm trnh by mt cch tng quan phng php thch nghi trong lc nhiu tn hiu in tim v ng dng ca phng php.

    Bo co ny dnh cho cc vn v cc gii php v loi b nhiu t ngun in thng xuyn n khc t tn hiu. Kt qu t c ph hp mc tiu ra.

    Ni chung cc b lc FIR c s dng v cc loi ca cc b lc c kin trc n gin v hp l l n nh, do , b lc FIR c la chn cho s pht trin ca h thng. Nghin cu c thc hin cho vic la chn cc b lc v thut ton, hai loi ca cc b lc thch nghi l FIR (Finite impulse response) v IIR (Infinite impulse response) v hai loi thut ton, LMS (Least Mean Square) v RLS (Recursive least squares). Cc thut ton LMS l thut ton thch ng lc c s dng rng ri nht trong cc thit b gim st y sinh hc, v vy n c quyt nh c s dng cho cc ti c c nhng gii php cn thit cho mc ch chnh. Cc ng dng ca thut ton LMS c th c thc hin do s n gin ca n.

    Mt b lc thch nghi c s dng trong cc ng dng i hi phi c c im khc nhau trong b lc p ng cc iu kin tn hiu bin. Tc thch ng v chnh xc ca vic loi b nhiu sau khi thch ng l cc bin php quan trng ca hiu sut cho nhiu thut ton hy b. Mc tiu ca cc b lc thch nghi l ph hp vi h s b lc nhiu cc b lc thch nghi c th tr i nhiu t tn hiu ra.

    Cc th nghim cho cc m phng ca tn hiu in tm c thc hin. Tn hiu b hng do s nhiu n ngun ca 50Hz. Quan st, thy rng tn s ca nhiu dng in l 50Hz m sau trn vi tn hiu ECG gc. Sau khi i qua cc thut ton LMS sn lng lc gn nh tng t nh tn hiu ECG sch vi mt s phm vi bin dng chp nhn c.

    Gi tr ca kch thc bc ng mt vai tr quan trng trong vic xc nh tc hi t, n nh v li cn st li sau khi hi t. T l hi t c iu

    khin bi LMS kch thc bc . Cc th tn hiu in tm c m t trong cc kt qu m phng xc minh thch ng ca thut ton thch nghi LMS bng

    cch thay i cc thng s nh kch thc bc, gi tr hi t () v lc c tc dng khc nhau trn th u ra. Kt qu cho thy LMS l mt thut ton hiu qu s dng cho cc b lc thch nghi trong vic thc hin hy b nhiu.

    Bng cch tng lc n cho thy mt tc hi t nhng lm cho nhiu kt qu chnh xc hn v bng cch gim gi tr kch thc bc n to ra s hi t chm hn nhng ci thin s n nh v chnh xc. Tn hiu hi phc gn ging vi tn hiu ECG sch. C th thy rng vic thc hin cc chc nng nh thut ton mt cch chn xc v hiu qu. Bng cch so snh th ca cc tn hiu u vo v tn hiu u ra, ta nhn thy rng cc chng trnh m phng thc hin tha ng v loi b nhiu t tn hiu ECG u vo v tn hiu ECG mong mun c ly li.

  • KT LUN

    19

    Hiu sut tng th ca thut ton LMS cho vic lc nhiu t ngun in c th t c.

    Hn na, phng php lc t chi mc thng thng cng cho thy hot ng chnh xc trong khi cc b lc nhiu t tn hiu ECG ban u. K thut ny cho vic x l, thc hin v loi b cc tn hiu nhiu t tn hiu ECG u vo c thc hin tha ng. C th kt lun rng, nhiu tn s thp v nhiu tn s cao c th c loi b t tn hiu ECG gc bng cch thc thin phng php lc t chi mc thng thng.

    Mc d n cn nhiu thiu st v mt kin thc, song qua n ny nhm tc gi cng cung cp mt s thng tin c bn v v lc nhiu v rt mong c phn hi tch cc t c v cc bn.

  • TI LIU THAM KHO

    20

    TI LIU THAM KHO

    1. Lun n Cc phng php thch nghi trong lc nhiu tn hiu in tim ca TS. Hong Mnh H Vin Cng Ngh Thng Tin.

    2. Electrocardiogram (ECG) Signal Processing ca Leif Srno (Lund University Sweden) v Pablo Laguna (Zaragoza University Spain).

    3. Computer Aided ECG Analysis State of the Art and Upcoming Challenges ca Marko Velic, Ivan Padavic v Sinisa Car.

    CHNG 1: NHIU V NGUYN NHN GY NHIU1.1. Khi qut v tn hiu in tim1.2. Cc nguyn nhn gy nhiu.CHNG 1:1.1.1.2.1.2.1. Can nhiu nh hng n cht lng ghi tn hiu in tim.CHNG 1:1.1.1.2.1.2.1.1.2.2. Nhiu tn s 50Hz hoc 60Hz t mng cung cp in.CHNG 1:1.1.1.2.1.2.1.1.2.2.1.2.3. Nhiu do run c1.2.4. Nhiu do tip xc km gia in cc v bnh nhn

    CHNG 2: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMSCHNG 1:CHNG 2:2.1. t vn 1.2.

    CHNG 1:CHNG 2:2.1.2.2. Phng php thch nghi lc nhiu in p cho cc tn hiu y sinh2.2.1. Cu trc ca mch lc thch nghiHnh 2.2. Cu trc mch lc FIR thch nghiHnh 2.3. Mch lc FIR thch nghi dng thut ton LMS

    CHNG 3: PHNG PHP THCH NGHI DA TRN THUT TON LMS VI KCH THC BC THCH NGHI THAY ICHNG 3:3.1. Mc ch3.2. Thut ton LMS vi kch thc bc thay iHnh 3.1. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn ph hp.Hnh 3.2. S hi t ca thut ton s dng (3.1) cho iu chnh (n), vi iu kin ta (w1(0),w2(0)) c chn khng ph hp.Hnh 3.3. Gradient ca trn mt phng (w1, w2)

    CHNG 4: NG DNG CA PHNG PHPCHNG 3:CHNG 4:4.1. Mc ch4.2. Thit k4.3. M phng Matlab4.3.1. To ra tn hiu ECG 50HzHnh 4.1. Tn hiu ECG sch

    CHNG 1:CHNG 2:CHNG 3:CHNG 4:4.1.4.2.4.3.4.3.1.4.3.2. Tn hiu nhiu 50Hz t ngun in v nhiu b bin i trong qu trnh lan truyn trong cc tn s ln cnHnh 4.2. Tn hiu nhiuHnh 4.3. Tn hiu trn t ECG 50Hz v nhiu

    4.3.3. Hm kh nhiu vi kch thc bc c nh4.3.4. Hm kh nhiu vi kch thc bc thay i4.3.5. p dng hai phng php LMSHnh 4.4. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu = 0.05Hnh 4.5. Tn hiu lc vi kch thc bc c nh mu=0.5Hnh 4.6. Tn hiu lc vi kch thc bc thay iHnh 4.7. So snh tn hiu lc vi mu=0.05, mu=0.5 v mu thay i

    KT LUNTI LIU THAM KHO