Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA
CURSO 2018-2019
I.E.S RAMÓN Mª ALLER ULLOA
2
ÍNDICE PROGRAMACIÓN
1. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN ........................................................................................................ 4
2. REFERENCIA CURSO - ÁREA .................................................................................................................................. 5
2.1. MARCO LEGAL ................................................................................................................................................... 6 2.2. MEMBROS DO DEPARTAMENTO ................................................................................................................. 7
3. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA EN ESO AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.............................................................................................. 9
3.1. TECNOLOXÍAS 2ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES ............ 10 3.2. TECNOLOXÍAS 3ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES ............ 12 3.3. TECNOLOXÍAS 4ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES ............ 14 3.4. TECNOLOXÍA INDUSTRIAL (BACH.)- CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
...................................................................................................................................................................... 16 3.5. TECNOLOXÍA INDUSTRIAL II (2º BAC)- CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS
CLAVES ............................................................................................................................................................ 21
4. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS POR CURSO ............................................................................................... 25
4.1. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 2º ESO .......................................................................................... 26 4.2. DOS OBXECTIVOS PARA 3º ESO .................................................................................................................. 26 4.3. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 4º ESO .......................................................................................... 26 4.4. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 1º BAC .......................................................................................... 26 4.5. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 2º BAC .......................................................................................... 27
5. CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR AVALIABLE DE: TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO
DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA, PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN .............................................................................................................................................................. 28
5.1. CONCRECIÓN PARA 2ºESO ......................................................................................................................... 29 5.1.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA
SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN. ......................................................................................... 29 5.2. CONCRECIÓN PARA 3ºESO ......................................................................................................................... 34 5.2.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA
SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN. ......................................................................................... 36 5.3. CONCRECIÓN PARA 4ºESO ......................................................................................................................... 40 5.3.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA
SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN. ......................................................................................... 40 5.4. CONCRECIÓN DE CADA ESTÁNDAR AVALIABLE PARA 1º BACHARELATO .............................................. 46 5.4.1. TEMPORALIZACIÓN ................................................................................................................................... 46 5.4.2. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A
MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN. ........................................................................................................... 50 5.5. CONCRECIÓN DE CADA ESTÁNDAR AVALIABLE PARA 2º BACHARELATO .............................................. 55 5.5.1. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A
MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN. ........................................................................................................... 55
6. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS QUE REQUIRE A MATERIA ................................................................ 60
6.1. ESO................................................................................................................................................................ 60 6.1. BACHARELATO ................................................................................................................................................. 61
7. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS ............................................................................................................ 62
7.1. MATERIAIS E RECURSO DIDÁCTICOS PARA ESO. .................................................................................................. 62
8. CRITERIOS XERAIS SOBRE AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO ....... 64
8.1. CRITERIOS DE AVALIACIÓN. ESO ............................................................................................................... 64 8.2. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. ESO .......................................................................................................... 65 8.3. CRITERIOS DE AVALIACIÓN. BACHARELATO ................................................................................................. 66 8.4. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. BACHARELATO ............................................................................................ 67
3
8.5. PROBAS DE RECUPERACIÓN ............................................................................................................................... 67 8.6. AVALIACIÓN FINAL ORDINARIA DE XUÑO ............................................................................................................ 67 8.7. AVALIACIÓN FINAL EXTRAORDINARIA DE SETEMBRO ............................................................................................ 68 8.8. PROCEDEMENTOS, INSTRUMENTOS E ESTRATEXIAS DE AVALIACIÓN EN BACHARELATO......... ¡ERROR!
MARCADOR NO DEFINIDO.
9. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DO ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE .... 69
9.1. INDICADORES DE LOGRO PARA 3º ESO ..................................................................................................... 70 9.1.1. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO: ...................................................................................................... 70 9.1.2. AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE: ....................................................................................................... 72
9.2. INDICADORES DE LOGRO EN 1º BACHARELATO ....................................................................................... 74 9.2.1. INDICADORES DO PROCESO DE ENSINO...................................................................................................... 74 9.2.2. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO: ...................................................................................................... 85 9.2.3. AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE: ..................................................................................................... 124
10. ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALUACIÓN DAS
MATERIAS PENDENTES........................................................................................................................................ 126
11. ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITEN AO ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN DETERMINADAS MATERIAS, NO CASO DO
BACHARELATO....................................................................................................................................................... 129
12. DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE QUE SE
POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS RESULTADOS. ............................................................ 129
12.1. AVALIACIÓN INICIAL EN 3º ESO ....................................................................................................................... 129 12.2. AVALIACIÓN INICIAL EN 1º BACHARELATO .................................................................................................... 130
13. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ..................................................................................................... 131
13.1. PROGRAMAS DE MELLORA DE APRENDIZAXE E DO RENDEMENTO (PMAR)............................................................. 133
14. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIASA E EXTRAESCOLARES. ................................................................. 134
15. CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO QUE
CORRESPONDA ....................................................................................................................................................... 134
15.1. TEMAS TRANSVERSAIS NA ESO ........................................................................................................................ 134 15.2. TEMAS TRANSVERSAIS NO BACHARELATO.......................................................................................................... 136 15.3. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN LECTOR .............................................................................. 136 15.4. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TICS .............................................. 136 15.5. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE CONVIVENCIA .................................................................. 138 15.6. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PROXECTO LINGÜÍSTICO ........................................................... 138
16. INFORMACIÓN AO ALUMNADO ........................................................................................................................ 139
17. MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN EN
RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ......................................... 139
4
1. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
Esta programación está deseñada para impartirse no centro de ensino público IES Ramón Mª
Aller Ulloa situado no concello de Lalín.
O centro para o que se desenvolveu esta programación caracterízase por contar cunha dotación
bastante completa de equipos informáticos, polo que as novas tecnoloxías estarán moi presentes á
hora de impartir a maioría de contidos.
O concello de Lalín conta cunha poboación que supera lixeiramente os 20000 habitantes para unha
extensión de 326 quilómetros cadrados. Aproximadamente a metade desta poboación vive no
núcleo urbano, repartíndose a outra metade entre as 52 parroquias do rural.
Na actualidade, este concello conta cunha economía diversificada, posto que a tradicional
actividade agrícola e gandeira foi abrindo portas progresivamente nas últimas décadas a un sector
industrial en expansión, principalmente puxante nas ramas do téxtil, do aluminio e da construción,
se ben son precisamente estes sectores dos mais afectados pola crise económica dos últimos anos.
No aspecto cultural e de ocio , aparte dos colexios e institutos, existen outras entidades, a
Biblioteca Municipal, o Museo Etnográfico Casa do Patrón, o Museo Galego da Marioneta, o
Museo da Paisaxe, o Museo Ramón Mª Aller e diversas asociacións culturais.
Polo que as actividades deportivas se refire, cóntase con varias áreas deportivas distribuídas en
distintos puntos do Concello (unha piscina municipal cubertas, ximnasio, varios pavillóns
polideportivos, complexo deportivo “Lalín Arena”).
No centro impártense ensinanzas de ESO, Bacharelato, concretamente as modalidades de
Ciencias e Tecnoloxía, Artes (Artes Escénicas, Música e Danza e Artes Plásticas, Deseño e
Imaxe). No centro impártese tamén formación profesional básica, así como un Ciclo Formativo de
Grao Medio de Sistemas Microinformáticos e Redes e un Ciclo Formativo de Grao Superior de
Desenvolvemento de Aplicacións Web. O centro tamén acolle, en horario de tarde, formación en
Inglés e Francés da sección de Lalín da E.O.I e do seguimento titorial para o programa formativo
a distancia “AULA MENTOR”.
5
2. REFERENCIA CURSO - ÁREA
Este é o terceiro ano de implantación da Lei Orgánica 8/2013 para a Mellora da Calidade Educativa
(LOMCE), o que implica a modificación do currículo e dos elementos da programación en 2º e 4º curso da
ESO, ademais de 2º curso de Bacharelato..
No Decreto 86/2015, do 25 de xuño, establécese o currículo da educación secundaria obrigatoria e do
bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.
A tecnoloxía desenvolve un papel fundamental na sociedade actual, porque proporciona un conxunto de
coñecementos e de técnicas que permiten satisfacer as necesidades individuais e colectivas. Neste sentido, a
tecnoloxía achégalle ao currículo a capacidade de analizar e redeseñar a relación entre os dispositivos
tecnolóxicos e as necesidades sociais, ámbito no que a innovación e a condición de inmediata que lle son
propias dotan esta materia dunha grande relevancia educativa. Na resolución de problemas tecnolóxicos
conxúganse, ademais da innovación, elementos como o traballo en equipo ou o carácter emprendedor, que
son imprescindibles para formar unha cidadanía autónoma e competente. Ademais, o coñecemento da
tecnoloxía proporciona unha imprescindible perspectiva científico-tecnolóxica sobre a necesidade de
construír unha sociedade sustentable, formada por unha cidadanía crítica con respecto ao que acontece
arredor dela.
A materia de Tecnoloxía trata de lograr os seus fins abordando un amplo conxunto de temas ao longo do
primeiro ciclo de educación secundaria obrigatoria. O bloque de "Proceso de resolución de problemas
tecnolóxicos" trata o desenvolvemento de habilidades e métodos para identificar as necesidades, formular
solucións aos problemas técnicos, e proxectar e construír os obxectos que os resolven. Este bloque é
transversal con respecto á materia e constitúe o eixe principal do seu desenvolvemento. No bloque de
"Expresión e comunicación técnica" apréndese a interpretar e producir documentos técnicos, para o que se
deben adquirir técnicas básicas de debuxo e de manexo de programas de deseño gráfico. Ao longo do ciclo,
os documentos deben evolucionar de simples a complexos, ao tempo que se introducen as tecnoloxías da
información e da comunicación para elaborar proxectos técnicos. O bloque de "Materiais de uso técnico"
trata as características, as propiedades e as aplicacións dos materiais técnicos como as técnicas de traballo
con ferramentas e máquinas, e os comportamentos relacionados co traballo cooperativo e cos hábitos de
seguridade e saúde. O bloque de "Máquinas e sistemas" introduce as forzas que soporta unha estrutura, os
esforzos aos que están sometidos os elementos que a configuran, e o funcionamento dos operadores básicos
para a transmisión e a transformación do movemento, aspectos fundamentais das máquinas. Ademais, tamén
se tratan os fenómenos e os dispositivos asociados á electricidade, a forma de enerxía máis utilizada nas
máquinas e nos sistemas de control. Finalmente, o bloque de "Tecnoloxías da información e da
comunicación" é necesario para aprender a utilizar eficientemente as ferramentas dixitais, dominio que debe
facilitar as aprendizaxes recollidas nos bloques anteriores. Nesta etapa trátase de usar os equipamentos
6
informáticos de xeito seguro para deseñar, elaborar e comunicar os proxectos técnicos, sen esquecer que na
sociedade actual é necesaria unha formación adecuada no uso das ferramentas de procura, intercambio e
publicación de información.
No conxunto dos bloques desta materia, en resumo, intégranse coñecementos de carácter matemático e
científico, polo que un enfoque interdisciplinar favorecerá a conexión con outras materias e mesmo con
diversos temas de actualidade.
Por outra banda na distribución de contidos débese ter en conta a variabilidade temporal das distintas
avaliación .
A distribución horaria por cursos fai que as 2 horas en 3º ESO resulten escasas. Tamén se modifica o horario
en 2º Bacharelato onde se pasa de 4 horas semanais a 3 horas semanais sen reducir os contidos; neste senso
hai que considerar que noutras comunidades o horario semanal da materia é distinto ao vixente en Galicia.
En canto a dotación para a materia, o centro dispón dunha aula-taller de Tecnoloxía. A zona de taller está
acondicionado con 6 postos por grupo de traballo con instalación eléctrica e dispón das ferramentas e
máquinas habituais para traballar madeira, metais e outros materiais. Tamén se atopan no taller equipos
didácticos e de instrución de diferentes tecnoloxías (pneumática, electrónica, electricidade,...). Con cargo
ao orzamento do Departamento vaise comprando anualmente o material que se vai para a montaxe dos
proxectos técnicos por parte do alumnado (madeira, cableado, estaño, compoñentes electrónicos...).
As actividades relativas ós contidos de informática desenvolveranse nunha das dúas aulas de uso común
do Centro (preferentemente na situada na planta baixa, xunto ao taller de tecnoloxía). Nos ordenadores
está instalado un paquete de ofimática, programas de debuxo e deseño CAD, programas de deseño en 3D
e simulación de sistemas eléctricos e electrónicos, pneumáticos…
Para a realización de prácticas de Robótica e sistemas de control, o Departamento de Tecnoloxía dispón
de 7 robots programables (un deles avariado na actualidade) da familia NXT de Lego equipados con
diversos sensores.
O mércores 16 de Novembro de 2016, chegou a o centro o equipamento de 6 Robots “Mbot Ranger”
cos que a Consellería de Educación dotou a tódolos centros de Galicia coma dotación para tratar os
bloques de contidos de programación e Robótica.
O curso pasado, chegou unha impresora 3D e varias placas ARDUINO que foron incorporadas ao
proceso de ensino especialmente nos relativos a Sistemas de control, automatización e deseño.
O centro dispón tamén de encerados dixitais tanto na aula de Tecnoloxía coma no resto das aulas do centro. A
isto engádense os equipos portátiles Abalar de alumnos e profesor nas aulas de 1º ESO e 2ºESO.
2.1. MARCO LEGAL
7
LEI ORGÁNICA 2/2006 de Educación.
LEI ORGÁNICA 8/2013 para a Mellora da Calidade Educativa, que modifica a LOE.
REAL DECRETO 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se establece o currículo básico da Educación
Secundaria Obrigatoria e do Bacharelato.
DECRETO 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do
bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.
ORDE do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación de materias de libre configuración autonómica
de elección para os centros docentes
RESOLUCIÓN do 15 xullo de 2016, da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación
Educativa, pola que se ditan instrucións para a implantación, no curso académico 2016/17, do currículo
establecido no Decreto 86/2015, do 25 de xuño, da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato nos
centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia.
ORDE do 12 de xuño de 2017 pola que se aproba o calendario escolar para o curso 2017/18
ORDE ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as relacións entre as competencias, os contidos e
os criterios de avaliación da educación primaria, a educación secundaria obrigatoria e o bacharelato.
REAL DECRETO 310/2016, do 29 de xullo, polo que se regulan as avaliacións finais de Educación
Secundaria Obrigatoria e de Bacharelato.
2.2. MEMBROS DO DEPARTAMENTO
Os dous membros do departamento de Tecnoloxía no curso 2018_2019 impartirán clase de Matemáticas e
Tecnoloxía nos seguintes niveis:
Como se pode observar, en 2º ESO o profesorado do Departamento dispón dunha hora semanal de reforzo en
obradoiro. Nesta hora semanal tentarase realizar as actividades de taller con grupos mais reducidos e reforzar cunha
atención mais personalizada a aqueles alumnos que teñan dificultades puntuais en determinadas actividades.
O número de alumnos coas materias do Departamento nos distintos grupos con data de 28 de setembro de 2018 é o seguinte:
Grupo Nº de Alumnos
2º ESO A 29
2º ESO B 29
2º ESO C + 2º PMAR 17
PROFESOR/A GRUPOS NOS QUE IMPARTE
Javier Enjamio Castro
2 grupos de 1º ESO (10h) - Matemáticas
3 grupos Reforzo en obradoiro 2º ESO (3h) - Tecnoloxía
1 grupo de 4º ESO (3h) - Tecnoloxía
1 grupo de 2º BAC (3h) – Tecnoloxía Industrial II.
Mª Xosé Noguerol Mazaira
3 grupos de 2º ESO (9h) - Tecnoloxía
3 grupos de 3º ESO (6h) - Tecnoloxía
1 grupo de 1º BAC (3h) – Tec. Industrial II.
8
Grupo Nº de Alumnos
3º ESO A 27
3º ESO B 24
3º ESO C + 3º PMAR 23
Grupo Nº de Alumnos con Tecnoloxía
4º ESO (A+B+C) 16
Grupo Nº de Alum. con Tec. Ind I
1º BAC 15
Grupo Nº de Alum.con Tec. Ind. II
2º BAC A 3
Os grupos de 2ºESO están claramente descompensados. As peticións de cambio de grupo de 2ºC aos
outros segundos(2ºA e 2ºB) , provocan: primeiro, a sensación de que en 2ºC se concentra o alumnado
con nivel máis baixo, e por iso hai que “sair de aí”. Non me parece nada ben todo o que teña que ver
con “clases por niveis”. E outra consecuencia, é que nas materias que está o grupo completo, éste
ronde en 2ºA e 2ºB os 30 alumnos, cando 2ºC se queda con 17. Non ten sentido...
9
3. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA EN ESO AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE
APRENDIZAXE
A contribución da materia de Tecnoloxía ao desenvolvemento das competencias clave dependerá en grande medida do tipo de actividades seleccionadas, é dicir, da
metodoloxía empregada. Neste sentido, a comunicación lingüística desenvolverase na medida en que o alumnado adquira e utilice adecuadamente vocabulario tecnolóxico,
elabore informes técnicos, explique conceptos ou elabore e expoña información. A competencia matemática e as competencias básicas en ciencia e tecnoloxía, competencias
específicas desta materia, poden alcanzarse calculando magnitudes e parámetros, e aplicando técnicas de medición e de análise gráfica no contexto do proceso de resolución
técnica de problemas, ou construíndo obxectos e verificando o seu funcionamento, competencias que tamén se favorecen utilizando ferramentas e máquinas, analizando
procesos e sistemas tecnolóxicos ou mediante a análise e a valoración das repercusións ambientais da actividade tecnolóxica. A competencia dixital desenvolverase co
emprego constante das tecnoloxías da información e da comunicación para procurar e almacenar información, para obter e presentar datos e para simular circuítos, sistemas e
procesos tecnolóxicos, ou para controlar e programar sistemas automáticos. Para que o alumnado poida aprender a aprender, as actividades deben permitir que tome decisións
cun certo grao de autonomía, que organice o proceso da propia aprendizaxe e que aplique o aprendido a situacións cotiás das que poida avaliar os resultados. Da mesma
forma, as competencias sociais e cívicas alcanzarase procurando que o alumnado traballe en equipo, interactúe con outras persoas e outros grupos de forma democrática e
respecte a diversidade e as normas, e tamén mediante a análise da interacción entre o desenvolvemento tecnolóxico e os cambios socioeconómicos e culturais que produce. O
sentido de iniciativa e espírito emprendedor conséguese nesta materia a través do deseño, a planificación e a xestión de proxectos tecnolóxicos, ao transformar as ideas propias
en dispositivos, circuítos ou sistemas. E a conciencia e as expresións culturais reflíctense na análise da influencia dos fitos tecnolóxicos nas distintas culturas e no seu
desenvolvemento e progreso. En función da vixencia e da utilidade dos aspectos que trata a tecnoloxía, esta materia ofrece, sen dúbida, un inmenso potencial para axudar a
comprender o contexto social e tecnolóxico, e para desenvolver un conxunto de competencias relacionadas tanto co contexto profesional como coa participación cidadá e co
desenvolvemento persoal.
O Decreto 86/2015 establece as seguintes competencias clave do currículo:
Comunicación lingüística (CCL)
Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT)
Competencia dixital (CD)
Aprender a aprender (CAA)
Competencias sociais e cívicas (CSC)
Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE)
Conciencia e expresións culturais (CCEC)
A contribución da materia ao desenvolvemento de cada unha das competencias clave pode entenderse a través da relación entre estas e os estándares de aprendizaxe
avaliables, tal e como se recolle nas táboas das seguintes páxinas:
10
3.1. TECNOLOXÍAS 2ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
B1: Proceso de
resolución de
problemas
tecnolóxicos
Deseña un prototipo que dá solución a un problema técnico sinxelo, mediante o proceso de resolución de problemas tecnolóxicos.
Elabora a documentación necesaria para a planificación da construción do prototipo.
Constrúe un prototipo que dá solución a un problema técnico sinxelo, mediante o proceso de resolución de problemas tecnolóxicos.
Traballa en equipo de xeito responsable e respectuoso.
B2: Expresión e
comunicación
técnica
Representa mediante vistas e perspectivas obxectos e sistemas técnicos, mediante esbozos e empregando criterios normalizados de acotación e escala.
Interpreta esbozos e bosquexos sinxelos como elementos de información de produtos tecnolóxicos.
Produce os documentos relacionados cun prototipo sinxelo empregando software específico de apoio.
B3: Materiais de
uso técnico
Describe as características propias dos materiais de uso técnico.
Identifica tipos de materiais con que están fabricados obxectos técnicos cotiáns.
Identifica e manipula con seguridade as ferramentas do taller en operacións básicas de conformación dos materiais de uso técnico.
Elabora un plan de traballo no taller con especial atención ás normas de seguridade e saúde.
B4: Máquinas e
sistemas: estruturas,
mecanismos e
Describe audiovisual ou dixital, as características propias que configuran os tipos de estruturas, apoiándose en información escrita.
Identifica os esforzos característicos e a súa transmisión nos elementos que configuran a
11
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
circuítos eléctricos estrutura.
Describe mediante información escrita e gráfica, como transforman e transmiten o movemento distintos mecanismos.
Calcula a relación de transmisión de elementos mecánicos como as poleas e as engrenaxes.
Explica a función dos elementos que configuran unha máquina ou un sistema desde o
punto de vista estrutural e mecánico.
Simula mediante software específico e mediante simboloxía normalizada sistemas mecánicos.
Deseña e monta sistemas mecánicos que cumpran unha función determinada.
Deseña e monta circuítos eléctricos básicos empregando lámpadas, zumbadores, motores, baterías e conectores.
Deseña circuítos eléctricos básicos, utilizando software específico e simboloxía adecuada, e experimenta cos elementos que o configuran.
B5: Tecnoloxías da
información e da
comunicación
Identifica as partes dun computador.
Manexa programas e software básicos.
Utiliza adecuadamente equipamentos informáticos e dispositivos electrónicos.
Elabora, presenta e difunde proxectos técnicos sinxelos con equipamentos informáticos.
Deseña e elabora aplicacións informáticas sinxelas mediante un contorno de programación gráfico.
12
3.2. TECNOLOXÍAS 3ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
B1: Proceso de resolución de
problemas
tecnolóxicos
Deseña un prototipo que dá solución a un problema técnico, mediante o proceso de
resolución de problemas tecnolóxicos.
Elabora a documentación necesaria para a planificación da construción do prototipo.
Constrúe un prototipo que dá solución a un problema técnico, mediante o proceso de
resolución de problemas tecnolóxicos.
Traballa en equipo de xeito responsable e respectuoso.
B2: Expresión e
comunicación técnica
Interpreta esbozos e bosquexos como elementos de información de produtos tecnolóxicos.
Produce os documentos relacionados cun prototipo empregando software específico de
apoio.
B3: Materiais de uso
técnico
Describe as características propias dos materiais de uso técnico, comparando as súas
propiedades.
Explica as técnicas de identificación das propiedades mecánicas dos materiais de uso
técnico.
B4: Máquinas e
sistemas: electricidade,
electrónica e control
Explica os principais efectos da corrente eléctrica e a súa conversión.
Utiliza os instrumentos de medida para coñecer as magnitudes eléctricas de circuítos básicos.
Calcula as magnitudes eléctricas básicas en circuítos eléctricos sinxelos.
Deseña e monta circuítos eléctricos e electrónicos básicos empregando lámpadas,
zumbadores, díodos LED, transistores, motores, baterías, conectores, condensadores e
resistencias.
Deseña circuítos eléctricos básicos, utilizando software específico e simboloxía adecuada, e
experimenta cos elementos que o configuran.
Elabora un programa informático que xestione o funcionamento dun sistema de control.
B5: Tecnoloxías da Identifica as partes dun computador e é capaz de substituír e montar pezas clave.
13
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
información e da
comunicación Manexa espazos web, plataformas e outros sistemas de intercambio de información.
Coñece as medidas de seguridade aplicables a cada situación de risco.
Instala e manexa programas e software básicos.
Utiliza adecuadamente equipamentos informáticos e dispositivos electrónicos.
Elabora, presenta e difunde proxectos técnicos con equipamentos informáticos.
14
3.3. TECNOLOXÍAS 4ºESO. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
B1: Tecnoloxías da
información e da
comunicación
Describe os elementos e os sistemas fundamentais que se utilizan na comunicación con fíos e sen eles.
Describe as formas de conexión na comunicación entre dispositivos dixitais.
Localiza, intercambia e publica información a través de internet empregando servizos de localización, comunicación intergrupal e xestores de transmisión de son, imaxe e datos.
Coñece as medidas de seguridade aplicables a cada situación de risco.
Desenvolve un programa informático sinxelo para resolver problemas, utilizando unha linguaxe de programación.
Utiliza o computador como ferramenta de adquisición e interpretación de datos, e como realimentación doutros procesos cos datos obtidos.
B2: Instalacións en
vivendas
Diferencia as instalacións típicas nunha vivenda.
Describe os elementos que compoñen as instalacións dunha vivenda.
Interpreta e manexa simboloxía de instalacións eléctricas, calefacción, subministración de auga e saneamento, aire acondicionado e gas.
Deseña con axuda de software unha instalación para unha vivenda tipo con criterios de eficiencia enerxética.
Realiza montaxes sinxelas e experimenta e analiza o seu funcionamento.
Propón medidas de redución do consumo enerxético dunha vivenda.
B3: Electrónica
Describe o funcionamento dun circuíto electrónico formado por compoñentes elementais.
Explica as características e as funcións de compoñentes básicos: resistor, condensador, díodo e transistor.
Emprega simuladores para o deseño e a análise de circuítos analóxicos básicos, utilizando
15
BLOQUE ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE AVALIABLE CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC
simboloxía axeitada.
Realiza a montaxe de circuítos electrónicos básicos deseñados previamente.
Realiza operacións lóxicas empregando a álxebra de Boole.
Relaciona formulacións lóxicas con procesos técnicos.
Resolve mediante portas lóxicas problemas tecnolóxicos sinxelos.
B4: Control e
robótica
Describe os compoñentes dos sistemas automáticos.
Analiza o funcionamento de automatismos en dispositivos técnicos habituais diferenciando entre lazo aberto e pechado.
Representa e monta automatismos sinxelos.
Desenvolve un programa para controlar un sistema automático ou un robot que funcione de forma autónoma en función da realimentación que recibe o contorno.
B5: Pneumática e
hidráulica
Describe as principais aplicacións das tecnoloxías hidráulica e pneumática.
Identifica e describe as características e o funcionamento deste tipo de sistemas.
Emprega a simboloxía e nomenclatura para representar circuítos que resolvan un problema tecnolóxico.
Realiza montaxes de circuítos sinxelos pneumáticos ou hidráulicos con compoñentes reais ou mediante simulación.
B6: Tecnoloxía e
sociedade
Identifica os cambios tecnolóxicos máis importantes que se produciron ao longo da historia da humanidade.
Analiza obxectos técnicos e a súa relación co contorno, interpretando a súa función histórica e a evolución tecnolóxica.
Elabora xuízos de valor fronte ao desenvolvemento tecnolóxico a partir da análise de obxectos, relacionando inventos e descubertas co contexto en que se desenvolven.
Interpreta as modificacións tecnolóxicas, económicas e sociais en cada período histórico, axudándose de documentación escrita e dixital.
16
3.4. TECNOLOXÍA INDUSTRIAL (BACH.)- CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
A materia de Tecnoloxía Industrial aborda, ao longo dos dous cursos de bacharelato, un amplo conxunto de temas. Deste xeito, o bloque de "Produtos
tecnolóxicos" trata o deseño, a produción e a comercialización dun produto tecnolóxico para favorecer a investigación da súa influencia na sociedade e no contorno. Os bloques de "Materiais" e de "Materiais e procedementos de fabricación" tratan as propiedades características dos materiais, en relación coa súa estrutura interna, e os ensaios para a súa determinación, así como as técnicas para modificar e mellorar as súas propiedades e as técnicas utilizadas no proceso de fabricación dun produto. No bloque chamado "Principios de máquinas" afóndase nos conceptos fundamentais das máquinas e nos seus principios de funcionamento, mentres que no bloque de "Máquinas e sistemas" se exploran os seus elementos constitutivos. A produción de enerxía, o seu impacto ambiental e as técnicas de redución do consumo enerxético en vivendas e locais abórdanse no bloque "Recursos enerxéticos". No bloque de "Sistemas automáticos" trátase a automatización das máquinas, e os circuítos e sistemas tecnolóxicos asociados, así como a súa estrutura e o seu funcionamento. A electrónica dixital estúdase no bloque "Circuítos e sistemas lóxicos", que se centra nos circuítos combinacionais, e tamén no denominado "Control e
programación de sistemas automáticos", que afonda nos circuítos secuenciais e nas súas aplicacións. No conxunto dos bloques desta materia, en resumo, intégranse coñecementos de carácter matemático e científico, polo que un enfoque interdisciplinar favorecerá a conexión con outras materias e mesmo con diversos temas de actualidade.
A contribución da materia de Tecnoloxía Industrial ao desenvolvemento das competencias clave dependerá en grande medida do tipo de actividades seleccionado; é dicir, da metodoloxía empregada. Neste sentido, a comunicación lingüística desenvolverase na medida en que o alumnado adquira e utilice adecuadamente vocabulario tecnolóxico, elabore informes técnicos, explique conceptos, ou elabore e expoña información. A competencia matemática e as competencias básicas en ciencia e tecnoloxía, principais competencias que se desenvolven nesta materia, poden alcanzarse calculando magnitudes e
parámetros, e aplicando técnicas de medición e de análise gráfica no contexto do proceso de resolución técnica de problemas, ou construíndo obxectos e verificando o seu funcionamento, competencias que tamén se favorecen utilizando ferramentas e máquinas, analizando procesos e sistemas tecnolóxicos, ou mediante a análise e a valoración das repercusións ambientais da actividade tecnolóxica. A competencia dixital desenvolverase co emprego constante das tecnoloxías da información e da comunicación para procurar e almacenar información, para obter e presentar datos e para simular circuítos, sistemas e procesos tecnolóxicos, ou para controlar e programar sistemas automáticos.
Para que o alumnado poida aprender a aprender, as actividades deben permitir que tome decisións cun certo grao de autonomía, que organice o proceso da propia aprendizaxe e que aplique o aprendido a situacións cotiás das que poida avaliar os resultados. Do mesmo xeito, as competencias sociais e cívicas alcanzaranse procurando que o alumnado traballe en equipo, interactúe con outras persoas e grupos de forma democrática, e respecte a diversidade e as
normas, e tamén mediante a análise da interacción entre o desenvolvemento tecnolóxico e os cambios socioeconómicos e culturais que produce.
O sentido de iniciativa e espírito emprendedor conséguese nesta materia a través do deseño, da planificación e da xestión de proxectos tecnolóxicos, ao transformar as ideas propias en dispositivos, circuítos ou sistemas. E a conciencia e as expresións culturais reflíctense na análise da influencia dos fitos tecnolóxicos en distintas culturas, e no seu desenvolvemento e progreso.
17
En función da vixencia e da utilidade dos aspectos que trata Tecnoloxía Industrial, esta materia ofrece, sen dúbida, un inmenso potencial para axudar a comprender o contorno social e tecnolóxico, e para desenvolver un conxunto de competencias relacionadas tanto co contexto profesional como coa
participación cidadá e co desenvolvemento persoal.
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
Bloque 1. Produtos tecnolóxicos: deseño, produción e comercialización
a
c
e
g
h
i
l
m
p
B1.1. Proceso cíclico de deseño, produción, comercialización e mellora de produtos.
B1.2. Análise sistemática de produtos tecnolóxicos actuais e do seu impacto social.
B1.3. Planificación e desenvolvemento práctico dun proxecto de deseño e produción dun produto.
B1.1. Identificar e describir as etapas necesarias para a creación dun produto tecnolóxico desde o seu deseño ata a súa comercialización, investigar acerca da súa influencia na sociedade e propor melloras desde o punto de vista tanto da súa utilidade como do seu posible impacto social.
TI1B1.1.1. Deseña unha proposta dun novo produto tomando como base unha idea dada, explicando o obxectivo de cada etapa significativa necesaria para lanzar o produto ao mercado.
CMCCT
CAA
CSC
CSIEE
CCL
a e
g
h
B1.4. Normalización. Control de calidade. Patentes.
B1.2. Explicar as diferenzas e as similitudes entre un modelo de excelencia e un sistema de xestión da calidade, identificando os principais actores que interveñen e valorando criticamente a repercusión que a súa implantación pode ter sobre os produtos desenvolvidos, e expolo oralmente co apoio dunha presentación.
TI1B1.2.1. Elabora o esquema dun posible modelo de excelencia, razoando a importancia de cada axente implicado.
CCL CMCCT
CAA
CSIEE
TI1B1.2.2. Desenvolve o esquema dun sistema de xestión da calidade, razoando a importancia de cada axente implicado.
CMCCT
CAA
CSIEE
Bloque 2. Máquinas e sistemas
d
e
g
i
B2.1. Máquinas e sistemas. Elementos e dispositivos que os compoñen.
B2.1. Analizar os bloques constitutivos de sistemas e/ou máquinas, interpretando a súa interrelación, e describir os principais elementos que os compoñen, utilizando o vocabulario relacionado co tema.
TI1B2.1.1. Describe a función dos bloques que constitúen unha máquina dada, explicando de forma clara e co vocabulario axeitado a súa contribución ao conxunto.
CMCCT
CAA
CCL
TI1B2.1.2. Debuxa diagramas de bloques de máquinas-ferramenta explicando a contribución de cada bloque ao conxunto da máquina.
CMCCT
18
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
CD
CCL
d
g
i
m
B2.2. Máquinas e sistemas mecánicos. Transmisión e transformación de movementos.
B2.3. Circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.4. Circuítos pneumáticos e hidráulicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
B2.2. Realizar esquemas de sistemas mecánicos e de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos que dan solución a problemas técnicos, con axuda de programas de deseño asistido, e calcular os parámetros característicos destes.
TI1B2.2.1. Deseña, utilizando un programa de CAD, o esquema dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico que dea resposta a unha necesidade determinada.
CMCCT
CD
CAA
CSIEE
TI1B2.2.2. Calcula os parámetros básicos de funcionamento dun sistema mecánico e dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico, a partir dun esquema dado.
CMCCT
d g
i
m
B2.7. Instrumentos de medida de magnitudes eléctricas. Realización de medidas en circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.3. Verificar o funcionamento de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos e hidráulicos característicos, interpretando os seus esquemas, utilizando os aparellos e os equipamentos de medida adecuados, interpretando e valorando os resultados obtidos, apoiándose na montaxe ou nunha simulación física destes.
TI1B2.3.1. Verifica a evolución dos sinais en circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos, debuxando as súas formas e os valores nos puntos característicos
CMCCT
CD
TI1B2.3.2. Interpreta e valora os resultados obtidos de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos.
CMCCT
CAA
d
g
i
m
B2.8. Sistemas automáticos de control: compoñentes básicos.
B2.9. Control programado. Deseño, construción e programación dun sistema robótico.
B2.4. Deseñar, construír e programar un sistema robotizado cuxo funcionamento solucione un problema determinado.
TI1B2.4.1. Deseña, constrúe e programa un sistema automático ou robot cos actuadores e os sensores axeitados, para que o seu funcionamento solucione un problema determinado.
CMCCT
CD
CAA
CSIEE
Bloque 3. Materiais e procedementos de fabricación
d
e
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.1. Analizar as propiedades dos materiais utilizados na construción de obxectos tecnolóxicos, recoñecendo a
TI1B3.1.1. Establece a relación entre a estrutura interna dos materiais e as súas propiedades.
CMCCT
CAA
19
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
i súa estrutura interna en relación coas propiedades que presentan e coas modificacións que se poidan producir.
TI1B3.1.2. Explica como se poden modificar as propiedades dos materiais, tendo en conta a súa estrutura interna.
CMCCT
CCL
d
e
g
i
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.2. Relacionar produtos tecnolóxicos actuais ou novos cos materiais que posibilitan a súa produción, asociando as súas características cos produtos fabricados, utilizando exemplos concretos.
TI1B3.2.1. Describe, apoiándose na información obtida en internet, materiais imprescindibles para a obtención de produtos tecnolóxicos relacionados coas tecnoloxías da información e da comunicación.
CMCCT
CD
CCL
d
e
i
l
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.3. Describir as técnicas utilizadas nos procesos de fabricación tipo, identificando as máquinas e as ferramentas utilizadas e as condicións de seguridade propias de cada unha, apoiándose na información proporcionada na web dos fabricantes.
TI1B3.3.1. Explica as principais técnicas utilizadas no proceso de fabricación dun produto dado.
CMCCT
CCL
TI1B3.3.2. Identifica as máquinas e as ferramentas utilizadas no proceso de fabricación dun produto dado.
CMCCT
TI1B3.3.3. Describe as principais condicións de seguridade que se deben aplicar nun determinado ámbito de produción, desde o punto de vista tanto do espazo como da seguridade persoal.
CMCCT
CCL
CSC
d
i
h
l
p
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
B3.4. Analizar o impacto ambiental e social que poden producir os procesos de obtención de materiais e os procesos de fabricación.
TI1B3.4.1. Coñece o impacto ambiental que poden producir as técnicas utilizadas.
CMCCT
CSC
Bloque 4. Recursos enerxéticos
d
e
g
i
h
l
p
B4.1. Recursos enerxéticos. Produción e distribución da enerxía eléctrica.
B4.2. Impacto ambiental e sustentabilidade. Impacto ambiental da produción enerxética en Galicia.
B4.1. Analizar a importancia que os recursos enerxéticos teñen na sociedade actual, e describir as formas de produción de cada unha, así como as súas debilidades e fortalezas no desenvolvemento dunha sociedade sustentable.
TI1B4.1.1. Describe as formas de producir enerxía, en relación co custo de produción, o impacto ambiental e a sustentabilidade.
CMCCT
CCL
CSC
TI1B4.1.2. Debuxa diagramas de bloques de diferentes tipos de centrais de produción de enerxía, e explica cada bloque constitutivos e as súas interrelacións.
CMCCT
CCL
20
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
d
e
g
h
i
l
B4.3. Consumo enerxético en vivendas e locais. Cálculos e estimación de consumo. Técnicas e criterios de aforro enerxético.
B4.2. Realizar propostas de redución de consumo enerxético para vivendas ou locais coa axuda de programas informáticos e a información de consumo dos mesmos.
TI1B4.2.1. Explica as vantaxes que supón, desde o punto de vista do consumo, que un edificio estea certificado enerxeticamente.
CSC
CCL
TI1B4.2.2. Calcula custos de consumo enerxético de edificios de vivendas ou industriais, partindo das necesidades e/ou dos consumos dos recursos utilizados.
CMCCT
CD
TI1B4.2.3. Elabora plans de redución de custos de consumo enerxético para locais ou vivendas, identificando os puntos onde o consumo poida ser reducido.
CMCCT
CAA
CSC
CD
21
3.5. TECNOLOXÍA INDUSTRIAL II (2º BAC)- CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVES
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
Bloque 1. Materiais
g
h
i
l
B1.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais.
B1.2. Procedementos de ensaio e medida de propiedades dos materiais.
B1.3. Técnicas de modificación das propiedades dos materiais.
B1.1. Identificar as características dos materiais para unha aplicación concreta, tendo en conta as súas propiedades intrínsecas e os factores técnicos relacionados coa súa estrutura interna, así como a posibilidade de empregar materiais non convencionais para o seu desenvolvemento, obtendo información por medio das tecnoloxías da información e da comunicación.
TI2B1.1.1. Explica como se poden modificar as propiedades dos materiais, tendo en conta a súa estrutura interna.
o CCL
o CMCCT
TI2B1.1.2. Selecciona o material máis axeitado para unha aplicación concreta, obtendo información por medio das tecnoloxías da información e da comunicación.
o CMCCT
o CD
o CAA
Bloque 2. Principios de máquinas
d
e
g
i
l
B2.1. Máquinas: conceptos fundamentais, estrutura e tipos.
B2.2. Deseño asistido de máquinas e simulación do seu funcionamento.
B2.1. Definir e expor as condicións nominais dunha maquina ou unha instalación a partir das súas características de uso, presentándoas co soporte de medios informáticos.
TI2B2.1.1. Debuxa esbozos de máquinas empregando programas de deseño CAD, e explica a función de cada un no conxunto.
o CCL
o CMCCT
o CD
TI2B2.1.2. Define as características e a función dos elementos dunha máquina, interpretando planos de máquinas dadas.
o CCL
o CAA
h
i
B2.3. Máquinas térmicas: tipos, funcionamento e
B2.2. Describir as partes de motores térmicos e eléctricos, e analizar os
TI2B2.2.1. Calcula rendementos de máquinas tendo en conta as enerxías implicadas no seu
CMCCT
22
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
l aplicacións principais.
B2.4. Máquinas eléctricas: tipos, funcionamento e aplicacións principais.
B2.5. Magnitudes que definen as máquinas.
seus principios de funcionamento. funcionamento.
TI2B2.2.2. Describe o funcionamento e as partes dos motores térmicos e eléctricos.
CCL
CMCCT
Bloque 3. Sistemas automáticos
b
e
h
i
l
B3.1. Estrutura e tipos de sistemas automáticos.
B3.2. Elementos que compoñen un sistema de control. Simboloxía.
B3.1. Expor en público a composición dunha máquina ou un sistema automático, identificando os elementos de mando, control e potencia, e explicando a relación entre as partes que os compoñen.
TI2B3.1.1. Define as características e a función dos elementos dun sistema automático, interpretando planos e esquemas destes.
o CCL
o CMCCT
o CAA
TI2B3.1.2. Diferencia entre sistemas de control de lazo aberto e pechado, e propón exemplos razoados.
o CMCCT
o CAA
g
l
m
B3.3. Deseño e simulación de sistemas automáticos.
B3.2. Representar graficamente, mediante programas de deseño, a composición dunha máquina, dun circuíto ou dun sistema tecnolóxico concreto.
TI2B3.2.1. Deseña mediante bloques xenéricos sistemas de control para aplicacións concretas, describe a función de cada bloque no conxunto e xustifica a tecnoloxía empregada.
o CCL
o CMCCT
o CD
o CSIEE
i
l
m
B3.4. Representación dos sinais de entrada e saída de sistemas automáticos.
B3.3. Verificar o funcionamento de sistemas automáticos mediante simuladores reais ou virtuais, interpretando esquemas e identificando os sinais de entrada e saída en cada bloque.
TI2B3.3.1. Verifica mediante simuladores os sinais de entrada e saída dun sistema automático.
o CMCCT
o CD
23
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
e
i
l
m
B3.5. Simulación, montaxe e experimentación de circuítos eléctricos ou pneumáticos.
B3.4. Implementar fisicamente circuítos eléctricos ou pneumáticos a partir de planos ou esquemas de aplicacións características.
TI2B3.4.1. Monta fisicamente circuítos simples, interpretando esquemas e realizando gráficos dos sinais nos puntos significativos.
CMCCT
CAA
Bloque 4. Circuítos e sistemas lóxicos
d
e
g
i
l
m
B4.1. Álxebra de Boole. Táboas da verdade. Portas e funcións lóxicas. Simplificación de funcións.
B4.2. Circuítos lóxicos combinacionais. Circuítos combinacionais integrados.
B4.3. Deseño, montaxe e simulación de circuítos lóxicos combinacionais. Aplicacións.
B4.4. Representación e interpretación de sinais.
B4.1. Deseñar mediante portas lóxicas sinxelos automatismos de control, aplicando procedementos de simplificación de circuítos lóxicos.
TI2B4.1.1. Realiza táboas de verdade de sistemas combinacionais, identificando as condicións de entrada e a súa relación coas saídas solicitadas.
o CMCCT
TI2B4.1.2. Deseña circuítos lóxicos combinacionais con portas lóxicas a partir de especificacións concretas, aplicando técnicas de simplificación de funcións, e propón o posible esquema do circuíto.
o CMCCT
o CD
o CAA
o CSIEE
TI2B4.1.3. Deseña circuítos lóxicos combinacionais con bloques integrados, partindo de especificacións concretas, e propón o posible esquema do circuíto.
o CMCCT
o CD
o CAA
o CSIEE
TI2B4.1.4. Visualiza sinais en circuítos dixitais mediante equipamentos reais ou simulados, e verifica a súa forma.
o CMCCT
o CD
24
Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave
Bloque 5. Control e programación de sistemas automáticos
e
i
l
B5.1. Circuítos lóxicos secuenciais electrónicos.
B5.2. Biestables: tipos e aplicacións.
B5.3. Representación dos sinais de saída dos circuítos lóxicos.
B5.1. Analizar o funcionamento de
sistemas lóxicos secuenciais dixitais, e describir as características e as aplicacións dos bloques constitutivos.
TI2B5.1.1. Explica o funcionamento
dos biestables, indicando os tipos e as súas táboas de verdade asociadas.
o CCL
o CMCCT
TI2B5.1.2. Debuxa o cronograma dun contador e explica os cambios que se producen nos sinais.
o CMCCT
e
h
i
l
m
B5.4. Elementos básicos de circuítos secuenciais eléctricos.
B5.3. Representación dos sinais de saída dos circuítos lóxicos.
B5.2. Analizar e realizar cronogramas de
circuítos secuenciais, identificando a
relación dos elementos entre si e visualizándoos graficamente mediante o equipamento máis axeitado ou programas de simulación.
TI2B5.2.1. Obtén sinais de circuítos
secuenciais típicos empregando software de simulación.
o CMCCT
o CD
TI2B5.2.2. Debuxa cronogramas de
circuítos secuenciais partindo dos
esquemas destes e das características dos elementos que o compoñen.
o CMCCT
d
e
f
o i
B5.5. Deseño e simulación de circuítos lóxicos secuenciais.
B5.3. Deseñar circuítos secuenciais
sinxelos analizando as características dos elementos que os conforman e a súa resposta no tempo.
TI2B5.3.1. Deseña circuítos lóxicos
secuenciais sinxelos con biestables a partir de especificacións
concretas e elaborando o esquema do circuíto.
o CMCCT
o CAA
o CSIEE
o h
o i
o l
B5.6. Microprocesador: aplicacións.
B5.4. Relacionar os tipos de
microprocesadores empregados en computadores de uso doméstico, procurando a información en internet, e describir as súas principais prestacións.
TI2B5.4.1. Identifica os principais
elementos que compoñen un microprocesador tipo e compárao con algún microprocesador comercial.
o CCL
o CMCCT
o CD
25
4. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS POR CURSO
A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e nas alumnas as
capacidades que lles permitan:
a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás
demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos,
exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades
entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio
da cidadanía democrática.
b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como
condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de
desenvolvemento persoal.
c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles.
Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou
circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e
mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.
d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas
relacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os
comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.
e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos
coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías,
especialmente as da información e a comunicación.
f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así
como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas en diversos campos do
coñecemento e da experiencia.
g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico,
a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir
responsabilidades.
h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua
castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da
literatura.
l) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras
persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran
achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.
26
m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as
diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais, e incorporar a educación física e a
práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a
dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais
relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á
súa conservación e á súa mellora.
n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando
diversos medios de expresión e representación.
ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de
Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidade lingüística e
cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara
ao exercicio deste dereito.
o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o
mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de riqueza
cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en especial coas
pertencentes á comunidade lusófona.
4.1. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 2º ESO
Na taboa do apartado 5.1 concrétanse os obxectivos (dos arriba relacionados) asociados aos
contidos e estándares de aprendizaxe para Tecnoloxía de 2º ESO
4.2. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 3º ESO
Na taboa do apartado 5.2 concrétanse os obxectivos (dos arriba relacionados) asociados aos
contidos e estándares de aprendizaxe para Tecnoloxía de 3º ESO
4.3. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 4º ESO
Na taboa do apartado 5.3 concrétanse os obxectivos (dos arriba relacionados) asociados aos
contidos e estándares de aprendizaxe para Tecnoloxía de 4º ESO
4.4. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 1º BAC
Na taboa do apartado 3.2 concrétanse os obxectivos (dos abaixo relacionados) asociados aos
contidos e estándares de aprendizaxe para a Tecnoloxía Industrial no primeiro curso do bacharelato.
A Tecnoloxía. Industrial contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan:
a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica
responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do Estatuto de autonomía de Galicia,
27
así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade
xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade.
b) Consolidar unha madureza persoal e social que lle permita actuar de forma responsable e autónoma e
desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever e resolver pacificamente os conflitos persoais,
familiares e sociais.
c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar
criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, en particular, a violencia contra a muller, e
impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia
persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade.
d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz
aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.
e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.
g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.
h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos
e os principais factores da súa evolución. Participar de xeito solidario no desenvolvemento e na mellora
do seu contorno social.
i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas
propias da modalidade elixida.
l) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos.
Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e da tecnoloxía ao cambio das condicións
de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación
sustentable do territorio, con especial referencia ao territorio galego.
m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en
equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.
p) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á súa conservación e
mellora no contexto dun mundo globalizado.
4.5. CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA 2º BAC
Na taboa do apartado 3.4 concrétanse os obxectivos (dos arriba relacionados) asociados aos
contidos e estándares de aprendizaxe para a Tecnoloxía Industrial no segundo curso do bacharelato.
A Tecnoloxía. Industrial I contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan:
28
5. CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR AVALIABLE DE: TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN
PARA SUPERAR A MATERIA, PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
Os contidos como entidades pedagóxicas iniciais son útiles para crear unha nova pedagoxía. Nesta modalidade as materias non terían cabida. Dito doutra forma as materias esvaeríanse en Ámbitos de Aprendizaxe. Estes Ámbitos de Aprendizaxe poderían depender dun único docente, e se o ámbito fora impartido por un grupo de docentes necesitan dunha estrutura especial que non está establecida no Sistema Educativo.
Por outra parte é imposible usar os contidos nunha concreción temporal. Existen contidos que se poden traballar continuamente ó longo dun curso escolar e
outros máis específicos de certas actividades ou prácticas.
Por todo o anterior exposto necesitamos, pois, un elemento que nos permita por unha parte realizar unha concreción temporal e por outra parte outra concreción sistémica. Empregaremos as Unidades Didácticas con esta finalidade dunha concreción temporal do aprendizaxe.
29
5.1. CONCRECIÓN PARA 2ºESO
5.1.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN.
Obx
ecti
vos
Temporal
ización
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e instrumentos
de avaliación
Bloque 1. Proceso de resolución de problemas tecnolóxicos
a b f g h l
1ª AVAL
/
Todas en
menor
medida.
B1.1. Fases do proxecto tecnolóxico. A tecnoloxía
como resposta ás necesidades humanas.
B1.2. Deseño de prototipos ou
maquetas para resolver
problemas técnicos.
B1.1. Identificar e describir as
etapas necesarias para a
creación dun produto
tecnolóxico desde o seu deseño
ata a súa comercialización.
TEB1.1.1. Deseña un prototipo
que dá solución a un problema
técnico sinxelo, mediante o
proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no do 50% dos
proxectos técnicos realizados.
• En cada unha das avaliacións, deseño
dun prototipo que dea solución a un
problema formulado.
a b c d
e f g h m o
1ª AVAL
/
Todas en
menor
medida B1.3. Planificación e
construción de prototipos ou
maquetas mediante o uso
responsable de materiais,
ferramentas e técnicas
axeitadas.
B1.4. Traballo en equipo. Distribución de tarefas e responsabilidades. Seguridade no contorno de traballo.
B1.5. Documentación técnica.
Normalización.
B1.2. Realizar as operacións
técnicas previstas nun plan de
traballo utilizando os recursos
materiais e organizativos con
criterios de economía,
seguridade e respecto polo
ambiente
TEB1.2.1. Elabora a
documentación necesaria para a
planificación da construción do
prototipo.
TEB 1.2.2. Constrúe un prototipo
que dá solución a un problema
técnico sinxelo, mediante o
proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no 50% dos
documentos ligados aos proxectos
técnicos realizados.
• En cada unha das avaliacións,
elaboración da documentación técnica
que debe acompañar a un proxecto ou
práctica.
1ª AVAL
/
Todas en
menor
medida
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no 50% dos proxectos
técnicos realizados.
En cada unha das avaliacións,
construción dun prototipo a partir
do deseño realizado e da documentación técnica elaborada
TEB 1.2.3. Traballa en equipo de
xeito responsable e respectuoso.
Obtén unha valoración positiva do
seu traballo e da súa evolución na
realización de proxectos e prácticas como mínimo en dúas avaliacións.
Observación directa diaria do
alumnado na realización de proxectos e prácticas co fin de facer
un seguimento da súa evolución
como membro dun grupo e do
grupo mesmo.
Bloque 2. Expresión e comunicación técnica
30
Obx
ecti
vos
Temporal
ización
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e instrumentos
de avaliación
b f n
1ª AVAL
/
Todas en
menor
medida
B2.1. Bosquexos, esbozos, vistas e perspectivas. Cotación e escalas. Normalización.
B2.1. Representar obxectos
mediante vistas e perspectivas
aplicando criterios de
normalización e escalas.
TEB2.1.1. Representa mediante
vistas e perspectivas obxectos e
sistemas técnicos, mediante
esbozos e empregando criterios
normalizados de cotación e
escala.
Representa mediante vistas e perspectivas obxectos sinxelos e
emprega adecuadamente os
criterios normalizados de acotación e escala
Exercicios de representación de obxectos mediante vistas e
perspectivas en papel e con
ordenador
Exercicios de acotación de pezas e de cálculo de escalas
Probas de avaliación.
Representación de elementos que incorpora o proxecto realizado.
b e f n
1ª AVAL
/
Todas en
menor
medida
B2.2. Elementos de información
de produtos tecnolóxicos:
esbozos e bosquexos. B2.2. Interpretar esbozos e
bosquexos sinxelos como
elementos de información de
produtos tecnolóxicos.
TEB2.2.1. Interpreta esbozos e
bosquexos sinxelos como
elementos de información de
produtos tecnolóxicos.
Interpreta esbozos e bosquexos de
produtos tecnolóxicos sinxelos. Exercicios de interpretación de
esbozos e bosquexos.
b
e
f
h
o
1ª AVAL
/
Todas en menor
medida.
B2.3. Documentación técnica asociada a un produto tecnolóxico. Aplicacións informáticas de deseño asistido por
computador e de simulación.
B2.3. Explicar mediante documentación técnica as fases
dun produto desde o seu deseño ata a súa comercialización..
TEB2.3.1. Produce os documentos relacionados cun prototipo sinxelo
empregando software específico de apoio.
Realiza debuxos simples empregando programas de
deseño 3D como Sketch up
Emprega un editor de texto
como Microsoft Word ou libre Office Writter para elaborar
documentos.
Elaboración da documentación do proxecto técnico realizado en cada
avaliación.
Realización de esbozos e bosquexos a partir de obxectos e
ideas.
Prácticas de deseño en 3D
Bloque 3. Materiais de uso técnico
b
f
h o
1ª AVAL /
2ª AVAL
B3.1. Materiais utilizados na construción de obxectos tecnolóxicos.
B3.2. Propiedades dos materiais técnicos.
B3.1. Analizar as propiedades dos materiais utilizados na construción de obxectos tecnolóxicos.
TEB 3.1.1. Describe as características propias dos materiais de uso técnico
TEB 3.1.2. Identifica tipos de materiais con que están fabricados obxectos técnicos cotiás.
Describe as características propias dos materiais de uso
técnico máis comúns: madeira e
metais
Actividades / Test
Probas de avaliación.
Identifica os materiais máis comúns (madeira e metais) con
que están fabricados obxectos
técnicos cotiáns
Identificación de materiais en obxectos de uso cotián.
Probas de avaliación.
31
Obx
ecti
vos
Temporal
ización
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e instrumentos
de avaliación
b
e
f
g
m
Todas as AVALIACI
ÓNS
B3.3. Técnicas de traballo cos materiais para a fabricación dos obxectos
técnicos. Ferramentas do taller.
B3.4. Normas de seguridade e saúde no taller.
B3.2. Manipular e mecanizar materiais convencionais asociando a
documentación técnica ao proceso de produción dun obxecto,
respectando as súas características e empregando
técnicas e ferramentas adecuadas, con especial atención
ás normas de seguridade e saúde.
TEB 3.2.1. Identifica e manipula con seguridade as ferramentas do taller
en operacións básicas de conformación dos materiais de uso
técnico.
Identifica e manipula con
seguridade as ferramentas do taller durante a realización de
proxectos e prácticas.
Actividades de identificación das
ferramentas do taller.
Prácticas sobre o uso das
ferramentas básicas.
Observación directa no uso seguro das ferramentas do taller durante a
realización de proxectos e prácticas.
TEB 3.2.2. Elabora un plan de
traballo no taller con especial atención ás normas de
seguridade e saúde.
Elabora un plan de traballo para
a realización de proxectos e
prácticas no taller tendo en conta as normas de seguridade
e saúde.
Elaboración dun plan de traballo
dentro da documentación previa
que é necesaria para a realización de proxectos e prácticas no taller.
Bloque 4. Máquinas e sistemas: estruturas, mecanismos e circuítos eléctricos
b
f
h
o
2ª AVAL
B4.1. Estruturas: elementos, tipos e funcións.
B4.2. Esforzos básicos aos que están
sometidas as estruturas.
B4.1. Analizar e describir os esforzos aos que están sometidas as
estruturas, experimentando en prototipos.
TEB4.1.1. Describe audiovisual ou dixital, as características propias que
configuran os tipos de estruturas, apoiándose en información escrita.
Identifica a maior parte dos
elementos resistentes que presentan os diferentes tipos de
estruturas: piares, trabes,
tensores, alicerces, barras,...
Describe, con apoio de información escrita, os
diferentes tipos de estruturas en base aos elementos resistentes
que as conforman.
Actividades de identificación de
elementos resistentes en diferentes tipos de estruturas.
Probas de avaliación.
TEB4.1.2. Identifica os esforzos característicos e a súa transmisión nos elementos que configuran a
estrutura.
Identifica os esforzos aos que están sometidos os diferentes
elementos resistentes dunha
estrutura
Actividades de identificación de esforzos en elementos resistentes
individuais ou que forman parte
dunha estrutura.
Probas de avaliación.
32
Obx
ecti
vos
Temporal
ización
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e instrumentos
de avaliación
b
f
g
h
o
2ª AVAL
B4.3. Mecanismos de transmisión e transformación do movemento en máquinas e sistemas.
B4.4. Relación de transmisión.
B4.5. Simuladores de sistemas mecánicos.
de transformación e transmisión de movementos en máquinas e
sistemas e empregalos para deseñar e montar sistemas
mecánicos.
TEB4.2.1. Describe, mediante información escrita e gráfica, como transforman e transmiten o movemento distintos
mecanismos.
Describe a transformación e transmisión do movemento en
mecanismos básicos formados
por dous elementos.
Actividades de descrición do movemento en mecanismos.
Probas de avaliación.
TEB4.2.2. Calcula a relación de transmisión de elementos mecánicos
como as poleas e as engrenaxes
Calcula a relación de
transmisión en sistemas
formados por dúas poleas ou dúas engrenaxes.
Exercicios que requiran o cálculo
da relación de transmisión de
elementos mecánicos.
Probas de avaliación.
TEB4.2.3. Explica a función dos elementos que configuran unha máquina ou un
sistema desde o punto de vista estrutural e mecánico.
Analiza o funcionamento de
obxectos de uso cotián dende o
punto de vista dos mecanismos que os integran.
Actividades de análise de máquinas
e sistemas dende o punto de vista
estrutural e mecánico.
TEB4.2.4. Simula mediante software específico e mediante simboloxía normalizada sistemas mecánicos.
Simula mediante software específico e mediante
simboloxía normalizada
sistemas mecánicos simples
Prácticas de simulación de sistemas mecánicos empregando software
específico e simboloxía
normalizada.
TEB4.2.5. Deseña e monta sistemas mecánicos que cumpran unha función determinada.
Deseña e monta sistemas mecánicos integrados por dous
elementos.
Deseño e construción dun prototipo que incorpore sistemas mecánicos
cunha función determinada.
b
e
f
g
3ª AVAL
B4.6. Circuítos eléctricos: compoñentes básicos, funcionamento e simboloxía.
B4.3. Deseñar e simular circuítos eléctricos con simboloxía adecuada e montalos con
operadores elementais.
TEB4.3.1. Deseña e monta circuítos eléctricos básicos empregando lámpadas, zumbadores, motores,
baterías e conectores.
Deseña e monta circuítos eléctricos básicos que
incorporan un elemento
receptor.
Deseño e montaxe de circuítos eléctricos básicos ou dun prototipo
que os incorpore
Prácticas de deseño e montaxe de circuítos.
Exercicios de deseño e análise de
circuítos.
Probas de avaliación.
TEB4.3.2. Deseña circuítos eléctricos básicos, utilizando software específico e simboloxía adecuada, e
experimenta cos elementos que o configuran.
Deseña circuítos eléctricos básicos que incorporan un
elemento receptor, utilizando
software específico e
simboloxía normalizada
Prácticas de simulación de circuítos eléctricos básicos empregando
software específico e simboloxía
normalizada
33
Obx
ecti
vos
Temporal
ización
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e instrumentos
de avaliación
Bloque 5. Tecnoloxías da información e da comunicación
f
2ª AVAL
B5.1. Elementos dun equipamento
informático.
B5.1. Distinguir as partes operativas dun equipamento informático.
TEB5.1.1. Identifica as partes dun computador
Identifica as partes básicas dun
computador.
Elaboración e/ou interpretación de
esquemas e diagramas onde se diferencien as partes dun
computador.
Actividades e prácticas de identificación das partes dun
computador.
Probas de avaliación.
b
e
f
g
h
o
B5.2. Deseño, elaboración e comunicación de proxectos
técnicos coas tecnoloxías da información e da comunicación.
B5.2. Utilizar un equipamento informático
para elaborar e comunicar
proxectos técnicos sinxelos.
TEB5.2.1. Manexa programas e
software básicos..
Manexa as características
básicas dos programas
empregados ao longo de todo o curso
Observación directa da realización
de prácticas, traballos, probas de
avaliación online,
Recollida e valoración dos
documentos elaborados...
Todas as
AVALIACI
ÓNS
TEB5.2.2. Utiliza adecuadamente
equipamentos informáticos e dispositivos
electrónicos
Utiliza adecuadamente do equipo informático asignado e
do equipamento do taller
Observación directa na realización de prácticas, traballos,
Probas de avaliación online,...
TEB5.2.3. Elabora, presenta e difunde
proxectos técnicos sinxelos
con equipamentos informáticos
Elabora, presenta e difunde
información empregando
equipamentos informáticos.
Presentación de traballos e
proxectos técnicos empregando
equipamentos informáticos.
b
e
f
g
n
2ª AVAL
e
3ª AVAL
B5.3. Programación de aplicacións
informáticas. Estrutura e elementos
básicos dun programa informático
B5.3. Deseñar e elaborar unha
aplicación mediante un contorno de
programación gráfico, utilizando o
proceso de resolución de problemas
tecnolóxicos.
TEB5.3.1. Deseña e elabora aplicacións
informáticas sinxelas mediante
un contorno de programación
gráfico.
Realiza programas informáticos que presentan unha estrutura e
incorporan elementos básicos,
como resposta a un problema
simple.
Prácticas de programación que dan resposta a problemas simples
con software coma o Scratch
Guía de Prácticas avaliables
34
5.2. CONCRECIÓN PARA 3ºESO
Na programación presentada por este departamento en cursos anteriores á LOMCE, a unidade de Mecanismos impartíase principalmente en 3º curso da ESO. No marco da
LOMCE estes contidos pertencen ao 2º curso da ESO, polo que os alumnos que están actualmente en 3º ESO só viron esos contidos de forma pararalela a través de proxectos.
Tentarase facer, neste curso, unha pequena introdución teórica a estos contidos tan importantes por ser base de sistemas mecánicos mais complexos, xa que por outra banda
determinados contidos asignados a 3º ESO foron introducidos en 2º ESO pola lexislación vixente no curso anterior.
Por outra banda os grupos de 3ª ESO non contamos con desdobres no curso actual e incorporamos o grupo de PMAR (ao igual que en 2º ESO) co grupo ordinario, o que
condicionará a realización de prácticas e proxectos. En función do alumnado asignado ao grupo optarase por prácticas mais ou menos guiadas e tamén se variará a duración
entre prácticas cortas ou proxectos largos que abranguen todo o curso.
A materia ten unha carga horaria de 2 sesións semanais, o cal supón un total máximo de 70 sesións anuais. Neste número de sesións están incluídas as datas de exames,
actividades extraescolares e outros imprevistos, polo que o número de sesión lectivas será algo menor.
Pretendemos, na medida do posíbel, dividir os contidos o máis homoxeneamente entre as distintas avaliacións para así favorecer un aprendizaxe continuo. A relación entre os contidos e as unidades didácticas queda reflectida na seguinte táboa:
Unidade Didáctica Contidos
UD1 :
DESENVOLVEMENT
O DUN PROXECTO.
B1.1. Fases do proxecto tecnolóxico. A tecnoloxía como resposta ás necesidades humanas.
B1.2. Deseño de prototipos ou maquetas para resolver problemas técnicos.
B1.3. Planificación e construción de prototipos ou maquetas mediante o uso responsable de materiais, ferramentas e técnicas
axeitadas.
B1.4. Traballo en equipo. Distribución de tarefas e responsabilidades. Seguridade no ámbito de traballo.
UD2:
REPRESENTACIÓN
GRÁFICA
B2.1. Elementos de información de produtos tecnolóxicos: esbozos e bosquexos.
B2.2. Documentación técnica asociada a un produto tecnolóxico. Aplicacións informáticas de deseño gráfico por computador ou
de simulación.
UD3 :
DOCUMENTACIÓN
TÉCNICA
B1.5. Documentación técnica. Normalización. Utilización das tecnoloxías da información e da comunicación.
B5.4. Deseño, elaboración e comunicación de proxectos técnicos coas tecnoloxías da información e da comunicación.
35
Unidade Didáctica Contidos
UD 4: SISTEMAS
INFORMÁTICOS B5.1. Elementos dun equipamento informático.
UD 5: TRATAMENTO
DA INFORMACIÓN B5.2. Ferramentas e aplicacións básicas para a procura, a descarga, o intercambio e a publicación de información.
B5.3. Medidas de seguridade no uso dos sistemas de intercambio de información.
B5.4. Deseño, elaboración e comunicación de proxectos técnicos coas tecnoloxías da información e da comunicación.
UD 6: MATERIAIS DE
USO TÉCNICO B3.1. Materiais utilizados na construción de obxectos tecnolóxicos.
B3.2. Propiedades dos materiais técnicos: técnicas de identificación.
UD.7 :
ELECTRICIDADE
ELECTRÓNICA E
CONTROL
B4.1. Efectos da corrente eléctrica. Lei de Joule.
B4.2. Circuíto eléctrico: magnitudes eléctricas, elementos, funcionamento e simboloxía. Lei de Ohm.
B4.3. Instrumentos de medida das magnitudes eléctricas básicas.
B4.4. Deseño, simulación e montaxe de circuítos eléctricos e electrónicos básicos.
UD.8: SISTEMAS DE
CONTROL B4.5. Sistemas de control por computador. Elementos básicos de programación.
36
5.2.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN.
Obxect
ivos
Temporali
zación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos
de avaliación
Bloque 1. Proceso de resolución de problemas tecnolóxicos
a / b
f / g
h / l
o
1ª AVAL
/
Todas en menor
medida
B1.1. Fases do proxecto
tecnolóxico. A tecnoloxía como resposta
ás necesidades humanas.
B1.2. Deseño de prototipos ou maquetas
para resolver problemas
técnicos.
B1.1. Identificar e describir as
etapas necesarias para a creación dun produto tecnolóxico desde o
seu deseño ata a súa
comercialización, investigar a súa
influencia na sociedade e propor melloras desde o punto de vista
tanto da súa utilidade como do seu
posible impacto social.
TEB1.1.1. Deseña un prototipo que
dá solución a un problema técnico, mediante o proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no 50% dos proxectos
técnicos realizados.
Actividades de seguemento
Elaboración da documentación
técnica que debe acompañar o
proxecto.
Probas de avaliación básica (tipo
test ou similares...).
a
b
c
d
e
f
g
h
m
o
1ª AVAL
/
Todas en menor
medida
B1.3. Planificación e construción de prototipos
ou maquetas mediante o
uso responsable de
materiais, ferramentas e técnicas axeitadas.
B1.4. Traballo en equipo.
Distribución de tarefas e responsabilidades.
Seguridade no ámbito de
traballo.
B1.5. Documentación técnica. Normalización.
Utilización das
tecnoloxías da
información e da comunicación.
B1.2. Realizar as operacións técnicas previstas nun plan de
traballo utilizando os recursos
materiais e organizativos con
criterios de economía, seguridade e respecto polo ambiente, e
valorando as condicións do
contorno de traballo.
TEB1.2.1. Elabora a documentación necesaria para a planificación da
construción do prototipo.
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no 50% dos proxectos
técnicos realizados.
En cada un dos proxectos
realizados, elaboración da
documentación técnica que debe acompañar o proxecto.
Todas as
AVALIAC
TEB1.2.2. Constrúe un prototipo que
dá solución a un problema técnico,
mediante o proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Obtén unha cualificación positiva
como mínimo no 50% dos proxectos
técnicos realizados durante o curso.
Cosntrucción dun prototipo a partir do
deseño realizado e da documentación
técnica elaborada.
1ª AV TEB1.2.3. Traballa en equipo de xeito responsable e respectuoso.
Obtén unha valoración positiva do
seu traballo e da súa evolución na realización de proxectos e prácticas
como mínimo en dúas avaliacións.
Observación directa diaria do alumnado na realización de proxectos
e prácticas para realizar un seguimento
da súa evolución como membro dun
grupo e do grupo mesmo.
Bloque 2. Expresión e comunicación técnica
b e
f / n
1ª AVAL
/
Todas en
B2.1. Elementos de
información de produtos
tecnolóxicos: esbozos e
B2.1. Interpretar esbozos e
bosquexos como elementos de
información de produtos
TEB2.1.1. Interpreta esbozos e
bosquexos como elementos de
información de produtos
Interpreta esbozos e bosquexos de
produtos tecnolóxicos sinxelos.
Interpretación de esbozos e
bosquexos relacionados coas
actividades e proxectos
37
Obxect
ivos
Temporali
zación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos
de avaliación
menor
medida bosquexos. tecnolóxicos. tecnolóxicos. prantexados.
Análise de esquemas de máquinas
e mecanismos básicos con cálculos
das magnitudes asociadas (repaso).
Proba básica de análise de
mecanismos
b
e
f
h
o
1ª AVAL
/
Todas en menor
medida
B2.2. Documentación técnica asociada a un
produto tecnolóxico.
Aplicacións informáticas
de deseño gráfico por computador ou de
simulación.
B2.2. Explicar, mediante documentación técnica, as fases
dun produto desde o seu deseño ata
a súa comercialización.
TEB2.2.1. Produce os documentos relacionados cun prototipo
empregando software específico de
apoio.
Realiza debuxos simples
empregando o software de deseño gráfico.
Valoración da documentación elaborada para o proxecto técnico
realizado en cada avaliación.
Realización de prácticas e probas de deseño gráfico por computador.:
Sketch up / QCAD
Bloque 3. Materiais de uso técnico
b
e
f
g
h
o
1ª
AVAL/
2ª
AVAL
B3.1. Materiais
utilizados na construción
de obxectos tecnolóxicos.
B3.2. Propiedades dos
materiais técnicos:
técnicas de identificación.
B3.1. Analizar as propiedades dos
materiais utilizados na construción
de obxectos tecnolóxicos, recoñecendo a súa estrutura
interna, en relación coas
propiedades que presentan e as
modificacións que se poidan producir.
TEB3.1.1. Describe as características
propias dos materiais de uso técnico,
comparando as súas propiedades.
Describe as características propias
dos materiais de uso técnico máis
comúns: metais e plásticos.
Actividades ou probas tipo test de
seguimento
Realización de probas escritas
3ª AV
TEB3.1.2. Explica as técnicas de identificación das propiedades
mecánicas dos materiais de uso
técnico.
Explica as técnicas de identificación
máis comúns das propiedades
mecánicas dos materiais de uso
técnico: ensaios de propiedades mecánicas.
Elaboración de traballos monográficos
de investigación.
Bloque 4. Máquinas e sistemas: electricidade, electrónica e control
38
Obxect
ivos
Temporali
zación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos
de avaliación
b / f
h / o
3ª AV B4.1. Efectos da corrente
eléctrica. Lei de Joule.
B4.1. Relacionar os efectos da
enerxía eléctrica e a súa capacidade de conversión noutras
manifestacións enerxéticas.
TEB4.1.1. Explica os principais
efectos da corrente eléctrica e a súa conversión.
Explica a transformación da enerxía
eléctrica noutras formas de enerxía.
Realización de probas escritas.
Realización de mapas que representen
a conversión de enerxía eléctrica
noutras formas de enerxía.
b
f
3ª AV B4.2. Circuíto eléctrico:
magnitudes eléctricas,
elementos,
funcionamento e simboloxía. Lei de Ohm.
B4.3. Instrumentos de
medida das magnitudes eléctricas básicas.
B4.2. Experimentar con
instrumentos de medida e obter as
magnitudes eléctricas básicas.
TEB4.2.1. Utiliza os instrumentos de
medida para coñecer as magnitudes
eléctricas de circuítos básicos.
Utiliza un polímetro para determinar
valores de resistencias e tensións en
circuítos básicos.
Realización de práctica de medida de
magnitudes eléctricas empregando un
polímetro.
3ª AV TEB4.2.2. Calcula as magnitudes eléctricas básicas en circuítos
eléctricos sinxelos.
Calcula as magnitudes eléctricas básicas en circuítos serie e circuítos
paralelo con dúas resistencias.
Realización de exercicios na aula e on-line
Realización de probas escritas
b
f
g
3ª AV B4.4. Deseño, simulación e montaxe de
circuítos eléctricos e
electrónicos básicos.
B4.3. Deseñar e simular circuítos con simboloxía adecuada e montar
circuítos con operadores
elementais.
TEB4.3.1. Deseña e monta circuítos eléctricos e electrónicos básicos
empregando lámpadas, zumbadores,
díodos LED, transistores, motores,
baterías, conectores, condensadores e resistencias.
Deseña e monta circuítos eléctricos e
electrónicos básicos empregando lámpadas, zumbadores, díodos LED,
motores, baterías, conectores e
resistencias.
Realización de prácticas de montaxe de circuítos electrónicos.
Realización de prácticas de deseño e
simulación de circuítos eléctricos e
electrónicos básicos con “Crocodile
Clipss”
3ª AV TEB4.3.2. Deseña circuítos
eléctricos básicos, utilizando
software específico e simboloxía adecuada, e experimenta cos
elementos que o configuran.
Deseña circuítos eléctricos básicos
empregando simuladores e a
simboloxía normalizada.
Realización de prácticas empregando
simuladores de circuítos eléctricos.
b
e
f
g
2ª AVAL
/
3ª AV
B4.5. Sistemas de
control por computador.
Elementos básicos de
programación.
B4.4. Deseñar, montar e programar
un sistema sinxelo de control.
TEB4.4.1. Elabora un programa
informático que xestione o
funcionamento dun sistema de
control.
Elabora un programa informático
que permite o control dun sistema.
Realización de programas
informáticos para o control de
dispositivos./ Guia de prácticas
Prácticas de control dos Robots MBOT Ranger enviados pola xunta a
través de equipos informáticos.
Bloque 5. tecnoloxías da información e da comunicación
39
Obxect
ivos
Temporali
zación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos
de avaliación
f
2ª AV
B5.1. Elementos dun
equipamento informático.
B5.1. Distinguir as partes
operativas dun equipamento informático.
TEB5.1.1. Identifica as partes dun
computador e é capaz de substituír e montar pezas clave.
Identifica as partes dun computador. Realización de probas escritas.
Realización de prácticas na aula.
a
b
e / f
g / m
2ª AV B5.2. Ferramentas e
aplicacións básicas para
a procura, a descarga, o intercambio e a
publicación de
información.
B5.3. Medidas de seguridade no uso dos
sistemas de intercambio
de información.
B5.2. Utilizar de forma segura
sistemas de intercambio de
información.
TEB5.2.1. Manexa espazos web,
plataformas e outros sistemas de
intercambio de información.
Manexa os espazos de intercambio
de información de carácter educativo
que se empregan no centro.
Utilización ao longo de todo o curso
das diferentes plataformas educativas
que se empregan no centro para o intercambio de información co
alumnado.
2ª AV TEB5.2.2. Coñece as medidas de
seguridade aplicables a cada
situación de risco.
Coñece as medidas de seguridade
relativas á preservación de datos de
carácter persoal.
Utilización ao longo de todo o curso
das diferentes plataformas educativas
que se empregan no centro para o intercambio de información co
alumnado.
b
e
f
g
h
o
1ª AV
2ª AV
B5.4. Deseño,
elaboración e comunicación de
proxectos técnicos coas
tecnoloxías da
información e da comunicación.
B5.3. Utilizar un equipamento
informático para elaborar e comunicar proxectos técnicos.
TEB5.3.1. Instala e manexa
programas e software básicos. Manexa programas e software Instalación de programas se a
configuración de seguridade da rede do centro o permite.
Actividades de Manexo de aplicacións
informáticas (EXCEL, GIMP,.)
Proba informática con cuestións da
aplicación.
2ª AV TEB5.3.2. Utiliza adecuadamente
equipamentos informáticos e
dispositivos electrónicos.
Utiliza adecuadamente o equipo
informático asignado.
Utilización do equipamento
informático ao longo de todo o curso.
2ª AV TEB5.3.3. Elabora, presenta e
difunde proxectos técnicos con equipamentos informáticos.
Elabora, presenta e difunde
información empregando
equipamentos informáticos.
Realización de prácticas con
ferramentas ofimáticas.
Presentación de traballos e proxectos
técnicos empregando equipamentos
informáticos.
40
5.3. CONCRECIÓN PARA 4ºESO
A materia no curso actual é unha materia mais dentro do amplo rango de optatividade co cal o número de alumnado redúcese apreciablemente.
Por outra banda dado o perfil de parte do alumnado faise preciso repasar contidos básicos de cursos anteriores. A carga horaria segue sendo de 3
horas semanais.
5.3.1. RELACIÓN DE OBXECTIVOS. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN.
Obxect
ivos Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de
avaliación
Bloque 1. Tecnoloxías da información e da comunicación
e
h
o
2ª AV
B1.1. Elementos e dispositivos de
comunicación con fíos e
sen eles.
B1.2. Tipoloxía de
redes.
B1.1. Analizar os elementos e os sistemas
que configuran a
comunicación con fíos e sen eles.
TEB1.1.1. Describe os elementos e os sistemas fundamentais que se utilizan
na comunicación con fíos e sen eles.
Diferencia entre comunicación con e sen fíos, e coñece os elementos
básicos de cada un dos sistemas.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
2ª AV
TEB1.1.2. Describe as formas de
conexión na comunicación entre
dispositivos dixitais.
Sinala os aspectos básicos das formas de conexión na comunicación entre
dispositivos dixitais..
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
b
e
f
h
o
2ª AV
B1.3. Publicación e
intercambio de información en medios
dixitais.
B1.2. Acceder a servizos
de intercambio e publicación de
información dixital con
criterios de seguridade e
uso responsable.
TEB1.2.1. Localiza, intercambia e
publica información a través de internet empregando servizos de
localización, comunicación
intergrupal e xestores de transmisión
de son, imaxe e datos.
Busca, intercambia e publica
información en internet.
Prácticas de localización,
intercambio e publicación de información a través de internet.
TEB1.2.2. Coñece as medidas de seguridade aplicables a cada situación
de risco.
Aplica medidas de seguridade ás situacións máis graves de risco
Prácticas en ordenadores da aula de informática
41
Obxectivos
Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de avaliación
b
e
f
2ª AV
/
3ª AV
B1.4. Conceptos básicos
e introdución ás linguaxes de
programación.
B1.3. Elaborar programas
informáticos sinxelos.
TEB1.3.1. Desenvolve un programa
informático sinxelo para resolver problemas, utilizando unha linguaxe
de programación.
Desenvolve un programa informático
sinxelo para o control dun robot que dá solución a un problema.
Realización de programas
informáticos para o control de dispositivos.
Guía de prácticas
Prácticas de control dos Robots
“LEGO Mindstorm ou os “MBOT
Ranger”, enviados pola Consellería, a través de equipos informáticos.
b
e
f
2ª AV
/
3ª AV
B1.5. Uso de computadores e outros
sistemas de intercambio de información.
B1.4. Utilizar equipamentos
informáticos.
TEB1.4.1. Utiliza o computador como ferramenta de adquisición e
interpretación de datos, e como realimentación doutros procesos cos
datos obtidos.
Utiliza o computador para adquirir, interpretar e procesar datos dos
sensores dun Robot.
Prácticas de programación.
Observación directa na realización de diferentes tarefas ao longo de
todo o curso.
Bloque 2. Instalacións en vivendas
f
g
B2.1. Instalacións características: eléctrica,
de auga sanitaria e de saneamento.
B2.2. Outras instalacións:
calefacción, gas, aire
acondicionado e
domótica.
B2.1. Describir os elementos que compoñen
as instalacións dunha vivenda e as normas que
regulan o seu deseño e a
súa utilización.
TEB2.1.1. Diferencia as instalacións típicas nunha vivenda.
Identifica as diferentes instalacións que poden atoparse nunha vivenda.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
3ª AV
TEB2.1.2. Describe os elementos que
compoñen as instalacións dunha vivenda.
Describe os elementos básicos que
incorpora cada unha das instalacións dunha vivenda.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
b
e
f
g
3ª AV
B2.3. Normativa, simboloxía, análise e
montaxe de instalacións básicas.
B2.4. Aforro enerxético nunha vivenda.
Arquitectura
bioclimática.
B2.2. Realizar deseños sinxelos empregando a
simboloxía axeitada.
TEB2.2.1. Interpreta e manexa simboloxía de instalacións eléctricas,
calefacción, subministración de auga e saneamento, aire acondicionado e gas.
Interpreta e manexa a simboloxía de instalacións eléctricas,
subministración de auga e saneamento.
Cumplimentación de planos ou esquemas de instalacións.
Probas de avaliación.
3ª AV
TEB2.2.2. Deseña con axuda de
software unha instalación para unha vivenda tipo con criterios de eficiencia
enerxética.
Deseña, con ou sen axuda de software,
unha instalación eléctrica moi básica para unha vivenda pequena.
Prácticas de deseño de instalacións
para unha vivenda empregando software específico.
b
g
1ª/3ª AV
B2.3. Normativa,
simboloxía, análise e
montaxe de instalacións básicas.
B2.3. Experimentar coa
montaxe de circuítos
básicos e valorar as condicións que contribúen
TEB2.3.1. Realiza montaxes sinxelos
e experimenta e analiza o seu
funcionamento.
Monta un circuíto eléctrico
sinxelo dunha instalación
eléctrica en vivendas..
Prácticas de montaxe de circuítos
eléctricos básicos dunha instalación.
42
Obxectivos
Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de avaliación
f
m
B2.4. Aforro enerxético nunha vivenda.
Arquitectura bioclimática.
ao aforro enerxético.
a
g
h
m
3ª AV
B2.4. Aforro enerxético
nunha vivenda. Arquitectura
bioclimática.
B2.4. Avaliar a
contribución da arquitectura da vivenda,
das súas instalacións e dos
hábitos de consumo ao
aforro enerxético.
TEB2.4.1. Propón medidas de
redución do consumo enerxético dunha vivenda.
Propón medidas de redución do
consumo enerxético dunha vivenda en relación coas instalacións eléctrica e
de subministración de auga.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
Bloque 3. Electrónica
f
g
h
o
1ª AV
B3.1. Electrónica analóxica.
B3.2. Compoñentes
básicos.
B3.3. Simboloxía e
análise de circuítos elementais.
B3.1. Analizar e describir o funcionamento e a
aplicación dun circuíto
electrónico e os seus
compoñentes elementais.
TEB3.1.1. Describe o funcionamento dun circuíto electrónico formado por
compoñentes elementais.
Describe o funcionamento dun circuíto electrónico formado por
compoñentes elementais.
Actividades de repaso de circuítos coas magnitudes eléctricas básicas
Prácticas de análise de circuítos
electrónicos. Probas de avaliación.
1ª AV
TEB3.1.2. Explica as características e as funcións de compoñentes básicos:
resistor, condensador, díodo e
transistor.
Explica as características e as funcións de compoñentes básicos:
resistor, díodo e transistor.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
e
f
1ª AV
B3.3. Simboloxía e análise de circuítos
elementais.
B3.4. Uso de simuladores para
analizar o comportamento dos
circuítos electrónicos.
B3.2. Empregar simuladores que faciliten
o deseño e permitan a
práctica coa simboloxía normalizada.
TEB3.2.1. Emprega simuladores para o deseño e a análise de circuítos
analóxicos básicos, utilizando
simboloxía axeitada.
Emprega simuladores para o deseño e análise de circuítos analóxicos
básicos, utilizando simboloxía
axeitada.
Valoración de prácticas de simulación de circuítos analóxicos
con Crocodile clips
Probas de avaliación.
b
f
g
1ª AV
B3.5. Montaxe de circuítos sinxelos.
B3.3. Experimentar coa montaxe de circuítos
elementais e aplicalos no
proceso tecnolóxico.
TEB3.3.1. Realiza a montaxe de circuítos electrónicos básicos
deseñados previamente.
Deseña circuítos electrónicos básicos e realiza a montaxe sobre unha placa
de conexión.
Prácticas de deseño e montaxe de circuítos electrónicos básicos. (con
cables e en placa)
Fichas de seguimento
43
Obxectivos
Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de avaliación
f
g
2ª AV
B3.6. Electrónica dixital.
B3.7. Aplicación da álxebra de Boole a
problemas tecnolóxicos básicos.
B3.4. Realizar operacións lóxicas empregando a
álxebra de Boole na resolución de problemas
tecnolóxicos sinxelos.
TEB3.4.1. Realiza operacións lóxicas empregando a álxebra de Boole.
Realiza operacións lóxicas tipo OR, AND, NOT empregando a álxebra de
Boole.
Exercicios de operacións lóxicas empregando a álxebra de Boole.
Probas de avaliación.
2ª AV
TEB3.4.2. Relaciona formulacións
lóxicas con procesos técnicos.
Aplica a formulación lóxica en
procesos técnicos sinxelos.
Realización de exercicios de análise
de procesos.
Realización de probas de avaliación.
f
g
2ª AV
B3.8. Portas lóxicas. B3.5. Resolver mediante portas lóxicas problemas
tecnolóxicos sinxelos.
TEB3.5.1. Resolve mediante portas lóxicas problemas tecnolóxicos
sinxelos.
Resolve mediante portas lóxicas OR, AND, NOT problemas tecnolóxicos
sinxelos.
Exercicios de resolución de problemas tecnolóxicos sinxelos
empregando portas lóxicas.
Probas de avaliación.
Bloque 4. Control e robótica
f
g
2ª AV
B4.1. Sistemas automáticos;
compoñentes
característicos de
dispositivos de control.
B4.1. Analizar sistemas automáticos e describir os
seus compoñentes
TEB4.1.1. Describe os compoñentes dos sistemas automáticos.
Identifica os compoñentes dos sistemas automáticos.
Exercicios de identificación de compoñentes en sistemas
automáticos.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
2ª AV
TEB4.1.2. Analiza o funcionamento de automatismos en dispositivos
técnicos habituais, diferenciando entre
lazo aberto e pechado.
Diferencia sistemas que operan en lazo aberto e lazo pechado e analiza o
seu funcionamento.
Exercicios de análise do funcionamento de automatismos en
lazo aberto e pechado. Probas de avaliación.
f
g
1º/ 2ª AV
B4.2. Deseño e
construción de robots.
B4.3. Graos de
liberdade.
B4.4. Características técnicas.
B4.2. Montar
automatismos sinxelos.
TEB4.2.1. Representa e monta
automatismos sinxelos.
Representa e monta sistemas sinxelos
que poden funcionar de forma automática.
Prácticas de deseño e montaxe de
automatismos sinxelos. Probas de avaliación.
e
g
2ª AV
B4.5. O computador como elemento de
programación e control.
B4.3. Desenvolver un programa para controlar
un sistema automático ou
TEB4.3.1. Desenvolve un programa para controlar un sistema automático
ou un robot que funcione de forma
Programa un Robot en prácticas
simples nas que interveñen os
sensores
Prácticas, en grupos reducidos, de programación do Robot MBot .
Ficha de seguimento de prácticas
44
Obxectivos
Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de avaliación
B4.6. Linguaxes básicas de programación.
B4.7. Aplicación de tarxetas controladoras na
experimentación con prototipos deseñados.
un robot e o seu funcionamento de forma
autónoma.
autónoma en función da realimentación que recibe do
contorno.
Bloque 5. Pneumática e hidráulica
f
h
o
2ª AV
2ª AV
B5.1. Análise de sistemas hidráulicos e
pneumáticos.
B5.2. Compoñentes.
B5.1. Coñecer as principais aplicacións das
tecnoloxías hidráulica e pneumática.
TEB5.1.1. Describe as principais aplicacións das tecnoloxías hidráulica
e pneumática.
Identifica os compoñentes dos sistemas automáticos.
Exercicios de identificación de compoñentes en sistemas
automáticos.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
f
h
o
2ª AV
B5.3. Principios físicos
de funcionamento.
B5.2. Identificar e
describir as características e o funcionamento deste
tipo de sistemas.
TEB5.2.1. Identifica e describe as
características e o funcionamento deste tipo de sistemas.
Explica o funcionamento dun circuíto
pneumático simple identificando os compoñentes.
Exercicios de análise do
funcionamento de automatismos en lazo aberto e pechado.
Probas de avaliación.
f 2ª AV
B5.4. Simboloxía. B5.3. Coñecer e manexar con soltura a simboloxía
necesaria para representar
circuítos.
TEB5.3.1. Emprega a simboloxía e a nomenclatura para representar
circuítos que resolvan un problema
tecnolóxico.
Representa e monta sistemas sinxelos que poden funcionar de forma
automática.
Actividades e cuestións en clase
Probas de avaliación..
e
g
2ª AV
B5.5. Uso de simuladores no deseño
de circuítos básicos.
B5.6. Aplicación en sistemas industriais.
B5.4. Experimentar con dispositivos pneumáticos
ou simuladores
informáticos.
TEB5.4.1. Realiza montaxes de circuítos sinxelos pneumáticos ou
hidráulicos con compoñentes reais ou
mediante simulación.
Simula no ordenador montaxes de circuítos pneumáticos e hidráulicos
sinxelos.
Prácticas de ordenador na aula- de informática
Bloque 6. Tecnoloxía e sociedade
g
m
3ª AV
B6.1. O
desenvolvemento tecnolóxico ao longo da
historia.
B6.1. Coñecer a evolución
tecnolóxica ao longo da historia.
TEB6.1.1. Identifica os cambios
tecnolóxicos máis importantes que se produciron ao longo da historia da
humanidade.
Identifica os cambios tecnolóxicos
máis importantes que se produciron nos últimos séculos.
Realización de traballos
monográficos de investigación.
Actividades e cuestións on -line
Probas de avaliación.
l B6.2. Análise da evolución de obxectos
B6.2. Analizar obxectos técnicos e tecnolóxicos
TEB6.2.1. Analiza obxectos técnicos e a súa relación co contorno,
Analiza de xeito básico obxectos técnicos, tendo en conta a súa
Actividades e cuestións on -line
45
Obxectivos
Temporaliz
ación-
Avaliación
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Procedementos e instrumentos de avaliación
n 3ª AV
técnicos e tecnolóxicos. Importancia da
normalización nos
produtos industriais.
mediante a análise de obxectos.
interpretando a súa función histórica e a evolución tecnolóxica.
influencia no contorno na época na que foron fabricados e a súa evolución
dende o punto de vista histórico. Exercicios de análise de obxectos
técnicos.
Probas de avaliación.
a
f
l
n
3ª AV
B6.3. Aproveitamento
de materias primas e recursos naturais.
B6.4. Adquisición de
hábitos que potencien o desenvolvemento
sustentable.
B6.3. Valorar a
repercusión da tecnoloxía no día a día.
TEB6.3.1. Elabora xuízos de valor
fronte ao desenvolvemento tecnolóxico a partir da análise de
obxectos, relacionado inventos e
descubertas co contexto en que se
desenvolven.
Analiza obxectos de uso cotián
elaborando xuízos de valor dende unha postura crítica.
Realización de traballos
monográficos de investigación.
Exposición de traballos
monográficos de investigación.
Probas de avaliación.
3ª AV
TEB6.3.2. Interpreta as modificacións tecnolóxicas, económicas e sociais en
cada período histórico, axudándose de documentación escrita e dixital.
Emprega documentación escrita e dixital para interpretar as
modificacións tecnolóxicas, económicas e sociais nos últimos
séculos.
Realización de traballos monográficos de investigación.
Exposición de traballos monográficos de investigación.
Probas de avaliación.
46
5.4. CONCRECIÓN DE CADA ESTÁNDAR AVALIABLE PARA 1º BACHARELATO
5.4.1. TEMPORALIZACIÓN
A materia ten unha carga horaria de 3 sesións semanais, un máximo total de 105 sesións anuais . Estas sesións divídense en tres trimestres que corresponden as tres avaliacións, coa seguinte carga lectiva:
Primeiro trimestre, (aproximadamente) 36 sesións Segundo trimestre(aproximadamente) 32 sesións Terceiro trimestre, (aproximadamente) 30sesións
Na materia de Tecnoloxía Industrial I estruturamos os contidos nas seguintes Unidades Didácticas e coa seguinte distribución temporal estimada:
A relación a secuenciación dos contidos e as unidades didácticas queda reflectida na seguinte táboa:
AVAL. UNID. DIDÁCTICA Contidos
1ª AV
Corrente eléctrica
continua
B2.3. Circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
B2.7. Instrumentos de medida de magnitudes eléctricas. Realización de medidas en circuítos eléctricos e electrónicos.
1ª AV
Corrente alterna e
electromagnetismo
B2.3. Circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
B2.7. Instrumentos de medida de magnitudes eléctricas. Realización de medidas en circuítos eléctricos e electrónicos
47
AVAL. UNID. DIDÁCTICA Contidos
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
1ª AV
Circuítos electrónicos
B2.3. Circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
B2.7. Instrumentos de medida de magnitudes eléctricas. Realización de medidas en circuítos eléctricos e electrónicos.
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
1ª AV /
2ª AV
Sistemas de control
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.8. Sistemas automáticos de control: compoñentes básicos.
B2.9. Control programado. Deseño, construción e programación dun sistema robótico.
2ª AV
Enerxía. Transporte e
instalacións eléctricas
B4.1. Recursos enerxéticos. Produción e distribución da enerxía eléctrica.
B4.2. Impacto ambiental e sustentabilidade. Impacto ambiental da produción enerxética en Galicia.
B4.3. Consumo enerxético en vivendas e locais. Cálculos e estimación de consumo. Técnicas e criterios de aforro enerxético.
2ª AV
Circuítos
pneumáticos e
hidráulicos
B2.4. Circuítos pneumáticos e hidráulicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
48
AVAL. UNID. DIDÁCTICA Contidos
2ª AV
Elementos
mecánicos:
transmisores,
transformadores e
auxiliares
B2.2. Máquinas e sistemas mecánicos. Transmisión e transformación de movementos.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
3ª AV
A madeira
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
3ª AV
Os materias da
construción
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.B3.1. Estrutura interna e propiedades dos
materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
3ª AV
Os materiais téxtiles
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
3ª AV
Os plásticos
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
49
AVAL. UNID. DIDÁCTICA Contidos
3ª AV
Os metais
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
3ª AV
Máquinas e sistemas:
elementos
constitutivos
B2.1. Máquinas e sistemas. Elementos e dispositivos que os compoñen.
3ª AV
O produto
tecnolóxico
B1.1. Proceso cíclico de deseño, produción, comercialización e mellora de produtos.
B1.2. Análise sistemática de produtos tecnolóxicos actuais e do seu impacto social.
B1.3. Planificación e desenvolvemento práctico dun proxecto de deseño e produción dun produto.
3ª AV
Modelos de xestión
de calidade
B1.3. Planificación e desenvolvemento práctico dun proxecto de deseño e produción dun produto.
B1.4. Normalización. Control de calidade. Patentes.
50
5.4.2. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN.
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e
instrumentos de
avaliación
Temporaliz
ación
Bloque 1. Produtos tecnolóxicos: deseño, produción e comercialización
B1.1. Proceso cíclico de deseño, produción, comercialización e mellora de produtos.
B1.2. Análise sistemática de produtos tecnolóxicos actuais e do seu impacto social.
B1.3. Planificación e desenvolvemento práctico dun proxecto de deseño e produción dun produto.
B1.1. Identificar e describir as etapas necesarias para a creación dun produto tecnolóxico desde o seu deseño ata a súa comercialización, investigar acerca da súa influencia na sociedade e propor melloras desde o punto de vista tanto da súa utilidade como do seu posible impacto social.
TI1B1.1.1. Deseña unha proposta dun novo produto tomando como base unha idea dada, explicando o obxectivo de cada etapa significativa necesaria para lanzar o produto ao mercado.
Nomea e describe a nivel básico as etapas necesarias para a creación dun produto tecnolóxico.
Realización de un traballo monográfico
3ª Aval
B1.4. Normalización. Control de calidade. Patentes.
B1.2. Explicar as diferenzas e as similitudes entre un modelo de excelencia e un sistema de xestión da calidade, identificando os principais actores que interveñen e valorando criticamente a repercusión que a súa implantación pode ter sobre os produtos desenvolvidos, e expolo oralmente co apoio dunha presentación.
TI1B1.2.1. Elabora o esquema dun posible modelo de excelencia, razoando a importancia de cada axente implicado.
Se pide a realización . Realización de un traballo monográfico
3ª Aval
TI1B1.2.2. Desenvolve o esquema dun sistema de xestión da calidade, razoando a importancia de cada axente implicado.
Explica correctamente a maioría das partes
Exposición dun traballo monográfico
3ª Aval
Bloque 2. Máquinas e sistemas Explica as partes
B2.1. Máquinas e sistemas. Elementos e dispositivos que os compoñen.
B2.1. Analizar os bloques constitutivos de sistemas e/ou máquinas, interpretando a súa interrelación, e describir os principais elementos que os compoñen, utilizando o
TI1B2.1.1. Describe a función dos bloques que constitúen unha máquina dada, explicando de forma clara e co vocabulario axeitado a súa contribución ao conxunto.
Realiza esquema básico.
Realización de probas escritas.
3ª Aval
51
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e
instrumentos de
avaliación
Temporaliz
ación
vocabulario relacionado co tema. TI1B2.1.2. Debuxa diagramas de bloques de máquinas-ferramenta explicando a contribución de cada bloque ao conxunto da máquina.
Debe usar sistema de representación
Realización de prácticas de deseño gráfico: aportación de exemplos.
3ª Aval
B2.2. Máquinas e sistemas mecánicos. Transmisión e transformación de movementos.
B2.3. Circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.4. Circuítos pneumáticos e hidráulicos.
B2.5. Simboloxía normalizada.
B2.6. Deseño, simulación e montaxe de sistemas mecánicos, de circuítos eléctricos e electrónicos, e de circuítos pneumáticos ou hidráulicos.
B2.2. Realizar esquemas de sistemas mecánicos e de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos que dan solución a problemas técnicos, con axuda de programas de deseño asistido, e calcular os parámetros característicos destes.
TI1B2.2.1. Deseña, utilizando un programa de CAD, o esquema dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico que dea resposta a unha necesidade determinada.
Realiza circuítos básicos empregando o software “Festo Fluidsim” e “Crocodile Clips”
Realización de circuítos empregando o software axeitado.
2ª Aval
TI1B2.2.2. Calcula os parámetros básicos de funcionamento dun sistema mecánico e dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico, a partir dun esquema dado.
Calculas as magnitudes básicas en circuítos eléctricos e pneumáticos.
Realización de exercicios na aula.
Realización de probas escritas
1ª / 2ª Aval
B2.7. Instrumentos de medida de magnitudes eléctricas. Realización de medidas en circuítos eléctricos e electrónicos.
B2.3. Verificar o funcionamento de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos e hidráulicos característicos, interpretando os seus esquemas, utilizando os aparellos e os equipamentos de medida adecuados, interpretando e valorando os resultados obtidos, apoiándose na montaxe ou nunha simulación física destes.
TI1B2.3.1. Verifica a evolución dos sinais en circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos, debuxando as súas formas e os valores nos puntos característicos
Verifica a evolución da intensidade e voltaxe nun circuíto eléctrico e verifica a evolución dos actuadores pneumáticos nun circuíto pneumático.
Realización de exercicios na aula.
Realización de probas escritas
1ª / 2ª Aval
TI1B2.3.2. Interpreta e valora os resultados obtidos de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos.
Interpreta circuítos eléctricos e pneumáticos de distintos sistemas tecnolóxicos.
Realización de probas escritas.
Realización de circuítos empregando o software axeitado.
1ª / 2ª Aval
52
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e
instrumentos de
avaliación
Temporaliz
ación
B2.8. Sistemas automáticos de control: compoñentes básicos.
B2.9. Control programado. Deseño, construción e programación dun sistema robótico.
B2.4. Deseñar, construír e programar un sistema robotizado cuxo funcionamento solucione un problema determinado.
TI1B2.4.1. Deseña, constrúe e programa un sistema automático ou robot cos actuadores e os sensores axeitados, para que o seu funcionamento solucione un problema determinado.
Elabora un programa utilizando o software Mindstorm NXT que permite o control dun robot LEGO ou o software dos Robots MBOT Ranger:
Realización de prácticas para o control de robots.
2ª Aval
Bloque 3. Materiais e procedementos de fabricación
B3.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais. Técnicas de modificación das propiedades.
B3.1. Analizar as propiedades dos materiais utilizados na construción de obxectos tecnolóxicos, recoñecendo a súa estrutura interna en relación coas propiedades que presentan e coas modificacións que se poidan producir.
TI1B3.1.1. Establece a relación entre a estrutura interna dos materiais e as súas propiedades.
Relacións a nivel básico.
Realización de probas escritas.
Elaboración de traballos monográficos de investigación
3ª Aval
TI1B3.1.2. Explica como se poden modificar as propiedades dos materiais, tendo en conta a súa estrutura interna.
Explica as formas máis común de modificar as propiedades mecánicas dos materiais de uso técnico e a forma de medilas: ensaios de propiedades mecánicas.
Realización de exercicios de ensaios na aula.
Realización de probas escritas.
3ª Aval
B3.2. Identificación dos materiais utilizados en produtos tecnolóxicos actuais.
B3.2. Relacionar produtos tecnolóxicos actuais ou novos cos materiais que posibilitan a súa produción, asociando as súas características cos produtos fabricados, utilizando exemplos concretos.
TI1B3.2.1. Describe, apoiándose na información obtida en internet, materiais imprescindibles para a obtención de produtos tecnolóxicos relacionados coas tecnoloxías da información e da comunicación.
Describe os materiais máis común na obtención de produtos tecnolóxicos.
Elaboración dun traballo monográfico.
3ª Aval
B3.3. Técnicas de fabricación. Máquinas e ferramentas apropiadas para
B3.3. Describir as técnicas utilizadas nos procesos de fabricación tipo, identificando as
TI1B3.3.1. Explica as principais técnicas utilizadas no proceso de
Propón exemplos. Elaboración dun traballo.
3ª Aval
53
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e
instrumentos de
avaliación
Temporaliz
ación
cada procedemento. Normas de seguridade e hixiene no traballo.
máquinas e as ferramentas utilizadas e as condicións de seguridade propias de cada unha, apoiándose na información proporcionada na web dos fabricantes.
fabricación dun produto dado.
TI1B3.3.2. Identifica as máquinas e as ferramentas utilizadas no proceso de fabricación dun produto dado.
Identifica as máquinas e as ferramentas utilizadas na fabricación de 2 produtos casos concretos
Elaboración dun traballo.
3ª Aval
TI1B3.3.3. Describe as principais condicións de seguridade que se deben aplicar nun determinado ámbito de produción, desde o punto de vista tanto do espazo como da seguridade persoal.
Describe 5 normas de seguridade básicas
Observación directa do alumnado na realización de proxectos e prácticas respectando as normas de seguridade no taller.
Elaboración dun traballo.
3ª Aval
B3.4. Impacto ambiental e social da obtención de materiais e da fabricación de produtos tecnolóxicos.
B3.4. Analizar o impacto ambiental e social que poden producir os procesos de obtención de materiais e os procesos de fabricación.
TI1B3.4.1. Coñece o impacto ambiental que poden producir as técnicas utilizadas.
Coñece o impacto ambiental que produce as técnicas empregadas no taller de tecnoloxía.
Reciclaxe e reutilización nos materiais empregados no traballo no taller.
Elaboración dun traballo.
3ª Aval
Bloque 4. Recursos enerxéticos
B4.1. Recursos enerxéticos. Produción e distribución da enerxía eléctrica.
B4.2. Impacto ambiental e sustentabilidade. Impacto ambiental da produción enerxética en Galicia.
B4.1. Analizar a importancia que os recursos enerxéticos teñen na sociedade actual, e describir as formas de produción de cada unha, así como as súas debilidades e fortalezas no desenvolvemento dunha
TI1B4.1.1. Describe as formas de producir enerxía, en relación co custo de produción, o impacto ambiental e a sustentabilidade.
Explica o 50% formas de producir enerxía vistas en clase e valora axeitadamente o seu impacto ambiental e a sustentabilidade
Realización de probas escritas.
Realización de esquemas que representen as transformacións de enerxía.
2ª Aval
54
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de
consecución
Procedementos e
instrumentos de
avaliación
Temporaliz
ación
sociedade sustentable. TI1B4.1.2. Debuxa diagramas de bloques de diferentes tipos de centrais de produción de enerxía, e explica cada bloque constitutivos e as súas interrelacións.
Debuxa diagramas de polo menos 2 centrais eléctricas: térmicas, nucleares, solares, eólicas e hidráulicas.
Realización de diagramas na aula.
Realización de probas escritas.
2ª Aval
B4.3. Consumo enerxético en vivendas e locais. Cálculos e estimación de consumo. Técnicas e criterios de aforro enerxético.
B4.2. Realizar propostas de redución de consumo enerxético para vivendas ou locais coa axuda de programas informáticos e a información de consumo dos mesmos.
TI1B4.2.1. Explica as vantaxes que supón, desde o punto de vista do consumo, que un edificio estea certificado enerxéticamente.
Explica o concepto de rendemento nunha instalación.
Realización de probas escritas.
Realización de exercicios na aula.
2ª Aval
TI1B4.2.2. Calcula custos de consumo enerxético de edificios de vivendas ou industriais, partindo das necesidades e/ou dos consumos dos recursos utilizados.
Calcula os rendementos en transformacións enerxéticas.
Realización de exercicios na aula.
Realización de probas escritas
3ª Aval
TI1B4.2.3. Elabora plans de redución de custos de consumo enerxético para locais ou vivendas, identificando os puntos onde o consumo poida ser reducido.
Elabora unha proposta que teña en conta técnicas de redución do consumo enerxético empregando fontes de enerxía renovables.
Realización dun proxecto ou traballo no que se teñan en conta as fontes de enerxía renovables.
3ª Aval
55
5.5. CONCRECIÓN DE CADA ESTÁNDAR AVALIABLE PARA 2º BACHARELATO
5.5.1. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE. TEMPORALIZACIÓN. GRADO MÍNIMO PARA SUPERAR A MATERIA E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN.
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución
Procedementos e instrumentos de
avaliación
Temporalización
Bloque 1. Materiais
B1.1. Estrutura interna e propiedades dos materiais.
B1.2. Procedementos de ensaio e medida de propiedades dos materiais.
B1.3. Técnicas de modificación das propiedades dos materiais.
B1.1. Identificar as características dos materiais para unha aplicación concreta, tendo en conta as súas propiedades intrínsecas e os factores técnicos relacionados coa súa estrutura interna, así como a posibilidade de empregar materiais non convencionais para o seu desenvolvemento, obtendo información por medio das tecnoloxías da información e da comunicación.
TI2B1.1.1. Explica como se poden modificar as propiedades dos materiais, tendo en conta a súa estrutura interna.
Describe as principais técnicas
de modificación das
propiedades dos materiais,
tendo en conta a súa estrutura
interna.
Proba escrita.
1ª Aval
TI2B1.1.2. Selecciona o material máis axeitado para unha aplicación concreta, obtendo información por medio das tecnoloxías da información e da comunicación.
Xustifica adecuadamente, tendo en conta as propiedades mais obvias, a selección do material máis axeitado para unha aplicación concreta apoiándose na procura da información nas TIC.
Proba escrita.
Realización dun traballo monográfico sobre materiais, utilizando as TIC.
1ª Aval
Bloque 2. Principios de máquinas
B2.1. Máquinas: conceptos fundamentais, estrutura e tipos.
B2.2. Deseño asistido de máquinas e simulación do seu funcionamento.
B2.1. Definir e expor as condicións nominais dunha maquina ou unha instalación a partir das súas características de uso, presentándoas co soporte de medios informáticos.
TI2B2.1.1. Debuxa esbozos de máquinas empregando programas de deseño CAD, e explica a función de cada un no conxunto.
Debuxa utilizando programas de deseño CAD esbozos de máquinas sinxelas e explica a función dos principais elementos do conxunto
Probas prácticas co ordenador na aula-taller.
Valoración dos arquivos
Das actividades de representación mediante programas CAD
1ª e 2ª Aval
56
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución
Procedementos e instrumentos de
avaliación
Temporalización
TI2B2.1.2. Define as características e a función dos elementos dunha máquina, interpretando planos de máquinas dadas.
Sinala as principais partes dos motores térmicos e eléctricos e describe brevemente o seu funcionamento.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
1ª e 2ª Aval
B2.3. Máquinas térmicas: tipos, funcionamento e aplicacións principais.
B2.4. Máquinas eléctricas: tipos, funcionamento e aplicacións principais.
B2.5. Magnitudes que definen as máquinas.
B2.2. Describir as partes de motores térmicos e eléctricos, e analizar os seus principios de funcionamento.
TI2B2.2.1. Calcula rendementos de máquinas tendo en conta as enerxías implicadas no seu funcionamento.
Calcula rendementos de máquinas sinxelas a partir dos seus balances de enerxía.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
1ª Aval
TI2B2.2.2. Describe o funcionamento e as partes dos motores térmicos e eléctricos.
Sinala as principais partes dos motores térmicos e eléctricos e describe brevemente o seu funcionamento.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
2ª Aval
Bloque 3. Sistemas automáticos
B3.1. Estrutura e tipos de sistemas automáticos.
B3.2. Elementos que compoñen un sistema de control. Simboloxía.
B3.1. Expor en público a composición dunha máquina ou un sistema automático, identificando os elementos de mando, control e potencia, e explicando a relación entre as partes que os compoñen.
TI2B3.1.1. Define as características e a función dos elementos dun sistema automático, interpretando planos e esquemas destes.
A partir dos planos e esquemas dun sistema automático sinala as características e a función dos principais elementos do mesmo.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
2ª Aval
TI2B3.1.2. Diferencia entre sistemas de control de lazo aberto e pechado, e propón exemplos razoados.
Recoñece se un sistema automático é de lazo aberto ou de lazo pechado e sinala algún exemplo de cada un deles.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
2ª Aval
57
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución
Procedementos e instrumentos de
avaliación
Temporalización
B3.3. Deseño e simulación de sistemas automáticos.
B3.2. Representar graficamente, mediante programas de deseño, a composición dunha máquina, dun circuíto ou dun sistema tecnolóxico concreto.
TI2B3.2.1. Deseña mediante bloques xenéricos sistemas de control para aplicacións concretas, describe a función de cada bloque no conxunto e xustifica a tecnoloxía empregada.
Deseña un sistema de control por bloques para unha aplicación sinxela e describe a función de cada bloque.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
2ª Aval
B3.4. Representación dos sinais de entrada e saída de sistemas automáticos.
B3.3. Verificar o funcionamento de sistemas automáticos mediante simuladores reais ou virtuais, interpretando esquemas e identificando os sinais de entrada e saída en cada bloque.
TI2B3.3.1. Verifica mediante simuladores os sinais de entrada e saída dun sistema automático.
Representa mediante simuladores os sinais de entrada e saída dun sistema automático básico
Proba escrita.
Realización de exercicios de simulación con software específico .
2ª Aval
B3.5. Simulación, montaxe e experimentación de circuítos eléctricos ou pneumáticos.
B3.4. Implementar fisicamente circuítos eléctricos ou pneumáticos a partir de planos ou esquemas de aplicacións características.
TI2B3.4.1. Monta fisicamente circuítos simples, interpretando esquemas e realizando gráficos dos sinais nos puntos significativos.
Monta e simula no ordenador circuítos pneumáticos e eléctricos simples e realiza gráficos dos sinais nos puntos máis significativos.
Proba escrita.
Proba práctica na aula-taller.
Simulación con software específico.
2ª Aval
Bloque 4. Circuítos e sistemas lóxicos
B4.1. Álxebra de Boole. Táboas da verdade. Portas e funcións lóxicas. Simplificación de funcións.
B4.2. Circuítos lóxicos combinacionais.
B4.1. Deseñar mediante portas lóxicas sinxelos automatismos de control, aplicando procedementos de simplificación de circuítos lóxicos.
TI2B4.1.1. Realiza táboas de verdade de sistemas combinacionais, identificando as condicións de entrada e a súa relación coas saídas solicitadas.
Realiza táboas de verdade de sistemas combinacionais sinxelos, identifica as condicións de entrada e as relaciona axeitadamente coa saída.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
2ª e 3ª
Aval
58
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución
Procedementos e instrumentos de
avaliación
Temporalización
Circuítos combinacionais integrados.
B4.3. Deseño, montaxe e simulación de circuítos lóxicos combinacionais. Aplicacións.
B4.4. Representación e interpretación de sinais.
TI2B4.1.2. Deseña circuítos lóxicos combinacionais con portas lóxicas a partir de especificacións concretas, aplicando técnicas de simplificación de funcións, e propón o posible esquema do circuíto.
Deseña e minimiza circuítos dixitais combinacionais simples con portas lóxicas que compren as especificacións solicitadas
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
3ª Aval
TI2B4.1.3. Deseña circuítos lóxicos combinacionais con bloques integrados, partindo de especificacións concretas, e propón o posible esquema do circuíto.
Deseña con bloques integrados circuítos dixitais combinacionais simples que compren as especificacións solicitadas
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
Simulación con software específico
3ª Aval
TI2B4.1.4. Visualiza sinais en circuítos dixitais mediante equipamentos reais ou simulados, e verifica a súa forma.
Visualiza e verifica as sinais en circuítos dixitais básicos.
Actividades de Simulación con software específico.
Bloque 5. Control e programación de sistemas automáticos
B5.1. Circuítos lóxicos secuenciais electrónicos.
B5.2. Biestables: tipos e aplicacións.
B5.1. Analizar o funcionamento de sistemas lóxicos secuenciais dixitais, e describir as características e as aplicacións dos bloques constitutivos.
TI2B5.1.1. Explica o funcionamento dos biestables, indicando os tipos e as súas táboas de verdade asociadas.
Sinala os principais tipos de biestables, explica brevemente o funcionamento e escribe as súas táboas de verdade asociadas
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
3ª Aval
59
Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución
Procedementos e instrumentos de
avaliación
Temporalización
B5.3. Representación dos sinais de saída dos circuítos lóxicos.
TI2B5.1.2. Debuxa o cronograma dun contador e explica os cambios que se producen nos sinais.
Debuxa un cronograma dun contador sinxelo e explica os cambios que se producen nos sinais.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
3ª Aval
B5.4. Elementos básicos de circuítos secuenciais eléctricos.
B5.3. Representación dos sinais de saída dos circuítos lóxicos.
B5.2. Analizar e realizar cronogramas de circuítos secuenciais, identificando a relación dos elementos entre si e visualizándoos graficamente mediante o equipamento máis axeitado ou programas de simulación.
TI2B5.2.1. Obtén sinais de circuítos secuenciais típicos empregando software de simulación.
Simula no ordenador os sinais de circuítos secuencias básicos.
Proba escrita.
Actividades de simulación con software específico
3ª Aval
TI2B5.2.2. Debuxa cronogramas de circuítos secuenciais partindo dos esquemas destes e das características dos elementos que o compoñen.
A partir do esquema debuxa o cronograma dun circuíto secuencial sinxelo.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
3ª Aval
B5.5. Deseño e simulación de circuítos lóxicos secuenciais.
B5.3. Deseñar circuítos secuenciais sinxelos analizando as características dos elementos que os conforman e a súa resposta no tempo.
TI2B5.3.1. Deseña circuítos lóxicos secuenciais sinxelos con biestables a partir de especificacións concretas e elaborando o esquema do circuíto.
Deseña con biestables circuítos lóxicos secuencias sinxelos que cumpran as especificacións solicitadas.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula.
3ª Aval
B5.6. Microprocesador: aplicacións.
B5.4. Relacionar os tipos de microprocesadores empregados en computadores de uso doméstico, procurando a información en internet, e describir as súas principais prestacións.
TI2B5.4.1. Identifica os principais elementos que compoñen un microprocesador tipo e compárao con algún microprocesador comercial.
Identifican os principais elementos dun microprocesador tipo e describe brevemente a función dos mesmos.
Proba escrita.
Realización de exercicios na aula
Traballo monográfico de investigación.
3ª Aval
60
6. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS QUE REQUIRE A MATERIA
6.1. ESO
Desde o punto de vista metodolóxico, o ensino desta materia require que se realicen proxectos nos
que se traballe en equipo para resolver problemas tecnolóxicos que permitan explorar e formalizar o
deseño, a produción, a avaliación ou a mellora de produtos relevantes desde o punto de vista
tecnolóxico e social. Trátase de aprender a identificar e a seleccionar solucións aos problemas
técnicos, a realizar cálculos e estimacións, e a planificar a realización de actividades de deseño, de
montaxe e de verificación das características dos prototipos, contextos de aprendizaxe nos que son
importantes a iniciativa, a colaboración e o respecto polas normas de seguridade, e nos que as
tecnoloxías da información e da comunicación son ferramentas imprescindibles para a busca de
información, para a elaboración de documentos ou de planos, para a realización de simulacións e de
cálculos técnicos e económicos, e para a presentación ou a publicación de resultados.
No ensino da tecnoloxía resulta adecuado, xa que logo, reflexionar e traballar en grupo procurando
solucións a problemas nos que se poidan aplicar os coñecementos adquiridos, e buscar información
adicional, se se require, para fomentar o espírito emprendedor.
Tendo en conta isto, proponse unha metodoloxía fundamentada en tres principios:
Por unha banda, a adquisición duns coñecementos científico-técnicos necesarios para a
comprensión e o desenvolvemento de actividades tecnolóxicas básicas.
Nun segundo aspecto, a asimilación da dimensión práctica destas capacidades ó aplicalas á
análise, manipulación e transformación de obxectos e sistemas tecnolóxicos, transcendendo o
propio obxecto e integrándoo non ámbito social e cultural dá época na que se produciu.
En terceiro lugar, a posibilidade de emular procesos de resolución de problemas prácticos, a
través da chamada metodoloxía de proxectos, convértese no remate do proceso de aprendizaxe
da etapa e adquire a súa misión de síntese globalizada das actividades precedentes.
Tipos de actividades.
A consecución dos obxectivos de aprendizaxe esixe unha gran variedade de actividades que
combinen o desenvolvemento das capacidades apoiándose nos diferentes contidos. Por elo, é
importante que á hora de programar, tratemos de equilibrar os tipos de actividades de
aprendizaxe:
- actividades sobre contidos de tipo conceptual: organizadas cunha funcionalidade coherente e
en grao de dificultade progresiva (realización dun mapa conceptual, explicación do profesor,
61
actividades de reforzo, actividades de ampliación, actividades de síntese-resumo, actividades de
avaliación...).
- actividades sobre contidos de tipo procedemental: medida das dimensións dun obxecto, deseño
de solucións, busca de información, construción dun obxecto, uso de programas de simulación...
- actividades sobre contidos de tipo actitudinal: debate sobre repercusións dalgunha actividade
tecnolóxica, recollida da aula, traballo cooperativo en grupo,..
Por outra banda, entre as características desexables das actividades están que sexan atractivas,
económicas (baixo custo, boa relación entre elementos curriculares traballados e tempo
investido), medioambientais (uso de material de refugallo, aforro enerxético, impacto ambiental),
relacionadas coa contorna, de relevancia (incorporación de novos contidos).
Agrupamentos
En canto á organización dos alumnos para a realización das actividades, hai que ter en
consideración que o traballo en pequeno e gran grupo, ademais de fomentar a capacidade dos
alumnos para aprender por eles mesmos, propicia o desenvolvemento de cualidades necesarias
para a futura inserción da persoa na actividade laboral.
Os alumnos realizarán de forma individual as fases iniciais de adquisición de conceptos teóricos
en clase, e a fase de deseño individual dun bosquexo dun prototipo, para propiciar a creatividade
de cada un antes de incorporar as súa aportación a un grupo no que asume un rol e unhas
responsabilidades para facer confluír ideas e solucións de forma construtiva.
O pequeno grupo, preferiblemente de non máis de tres alumnos, escollerase para a realización
dos proxectos. Debe buscarse un grupo compensado en canto a capacidades, intereses, rapaces-
rapazas…
Para rematar, a realización de debates é unha dás actividades que frecuentemente se realizan en
gran grupo. Durante o seu desenvolvemento, o profesorado debe orientalo e fomentar a
participación, se é necesario requirindo a intervención dalgún alumno a través de preguntas
directas.
6.1. BACHARELATO
Tras a detección de coñecementos previos, a estratexia para comezar a impartir os temas será
expositora, coa explicación dos aspectos teóricos fundamentais de cada unidade que se alternará
coa realización de exercicios que complementen a teoría. A realización de prácticas e proxectos
está moi limitada pola carga horaria adxudicada á materia pola LOMCE (3 horas semanais),
aínda así intentarase realizar prácticas (incidindo sobre todo nas simulacións co ordenador) ou
algún proxecto (sen poder abarcar todas as fases desta metodoloxía)
62
7. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS
7.1. MATERIAIS E RECURSO DIDÁCTICOS .
A. Recursos impresos:
- Na ESO, non recomendamos para o presente curso un libro de texto impreso, senón que
optamos por un libro dixital online (tecno 12-18). Hai moita diferenza dun libro dixital coma este
ou de material dixital real (temos algún exemplo subido por nos á pax do instituto, dentro da
sección do departamento de tecnol), a outros materiais que chaman dixitais, e en realidade son pdfs.
Consideramos que un libro dixital (real) contén animacións que lles permiten ver aos alumnos o
funcionamento de distintos mecanismos e exercicios interactivos (cando se equivocan, márcanlles a
equivocación e fanlles a corrección). Os pdfs son como os libros impresos, pero que van vendo no
ordenador. Ao igual que os libros impresos, non teñen ningunha das vantaxes dos materiais
dixitais, os cales sí: 1. permiten visualizar ao alumnado o explicado de forma teórica, o que
acelera os procesos de comprensión, 2. aumentan a súa motivación de cara aos contidos
propostos. 3. son una ferramenta moi útil que contribúe de xeito moi importante á
individualización da resposta educativa, xa que cada alumno vai poder avanzar nesas actividades
ao ritmo que pode. 4. potencian a implicación dos alumnos no seu proceso de aprendizaxe, porque
captan a súa atención, xéranlles curiosidade e impúlsanos a explorar.
En xeral tentaremos minimizar ao máximo os recursos impresos e faremos uso de material en
formato dixital aproveitando a dotación informática do centro e facendo uso das TICs (Aula Virtual,
Internet,...)
- En Bacharelato, facilitaremos material impreso elaborado e seleccionado polo profesorado .
Recoméndanse como libros de texto de referencia para consulta (non obrigatorio) o libro de
Tecnoloxía Industrial I da editorial Almadraba e o libro de texto Tecnoloxía Industrial II da
editorial Mc Graw Hill.
Os conceptos teóricos dos distintos temas serán facilitados polo profesorado ao alumnado e
complementado con outro tipo de material en formato dixital.
- biblioteca de aula e libros de texto: os alumnos dispoñen dunha pequena biblioteca de aula no
taller e de libros de textos de cursos anteriores do programa de gratuidade de libros de texto,
poderán facer uso da biblioteca do Instituto na busca de información para o desenvolvemento dos
seus proxectos e actividades.
- guía dos proxectos ou unidade, modelos e instrumentos para elaboración de informes, fichas
de taller, modelos e instrumentos para elaboración de informes: documentos que se facilita ao
63
alumnado para organizar e guiar unidades, procesos ou bloques formativos concretos e organizar as
etapas do proceso tecnolóxico no desenvolvemento dun proxecto e organizar as ideas na elabora-
ción dos documentos.
B. Medios informáticos: O ordenador empregarase no desenvolvemento das unidades didácticas
con contidos específicos de informática: o procesador de texto, a folla de cálculo, deseño
gráfico, a rede Internet
C. O encerado dixital dispoñible na aula– taller e na maior parte das aulas do centro, será
especialmente útil para documentar e cumprimentar as exposicións do profesor con debuxos,
imaxes, esquemas, vídeos, etc.
D. Recursos audiovisuais: recorreremos de forma habitual ó uso de material audiovisual que axude
na comprensión de contidos (imaxes, esquemas, animacións tridimensionais, películas, vídeos,
infografías,…)
E. Recursos materiais:
Equipos de operadores mecánicos, pneumáticos, eléctricos e electrónicos.
EQUIPOS ROBÓTICOS: Aos Robots LEGO dos que dispoñía o centro hai que engadir os
6 Robots MBot Ranger que acabamos de recibir da Consellería.
Impresora 3D e varias placas ARDUINO
Ferramentas do taller para o traballo de diversos materiais: madeira, metais, plásticos,…
64
8. Criterios xerais sobre avaliación, cualificación e promoción do alumnado
Os criterios de avaliación xa foron concretados no punto 5 para cada nivel e para cada estándar. Neste
apartado, establecemos os criterios para ponderalos globalmente para poder ofrecer a cuantificación numérica de todo o proceso que se solicita a efectos de promoción.
A cualificación ven imposta pois polo sistema de promoción dos alumnado, ten por obxecto informar se
estes acadan ou non o nivel axeitado de coñecementos, incluso en que grao, para pasaren a outro nivel superior. É sempre cuantitativa.
Os criterios empregados deben ser coñecidos polo alumnado coa suficiente anticipación: os xerais ó
principio de curso, e os específicos dalgunha proba ou actividade coa anticipación necesaria.
8.1. CRITERIOS DE AVALIACIÓN. ESO
A cualificación de cada trimestre será o resultado da suma das cualificacións nos seguintes
apartados, de acordo coa ponderación proposta para cada un deles:
Apartados Instrumento de
avaliación
Observacións Ponderación
A Exames escritos e orais.
Traballos monográficos
de carácter obrigatorio
A nota deste apartado será a media das
cualificacións obtidas nas distintas probas.
55-70-90%
B Proxectos
Prácticas na aula taller.
A porcentaxe variará en función da duración do proxecto e/ou as prácticas na aula taller (non
todos os traballos prácticos teñen a mesma duración e grao de dificultade).
20 traballos e prácticas de 4 ou menos sesións
35% traballos e prácticas de 5 ou mais sesións
35-20- 0%
C Tarefas , traballo en
clase e rexistros da actitude e participación:
O profesor valorará o traballo diario do alumno
na clase e no taller a través de observacións sobre atención, participación en clase, a implicación persoal, o esforzo, o interese, a realización de tarefas e o traballo diario e continuado, traballos voluntarios, e a participación que cada alumno
tivo ao longo da avaliación.
10%
Na valoración do apartado A teranse en conta os seguintes criterios:
o Non tódalas probas ponderan na mesma porcentaxe. Con carácter xeral, probas sobre contidos de
repaso ou probas tipo test ponderan a metade que as probas escritas ordinarias de avaliación. O alumnado será informado deste feito antes da realización da proba.
o No caso de que un alumno ou alumna sexa sorprendido copiando, retiraráselle o exame e será
cualificado cun 0.
o A falta de asistencia a unha proba debe ser xustificada ou supoñerá un suspenso
Na valoración do apartado B teranse en conta os seguintes criterios:
o Para que un proxecto ou práctica sexa avaliado positivamente terá que estar rematado no prazo
indicado e deberá funcionar.
65
o Ademais do funcionamento, valoraranse a calidade dos acabados, a orixinalidade, correcto uso das ferramentas, xestión de materiais, respecto das normas de seguridade e hixiene no traballo, vocabulario técnico, documentación,..
o Tamén se inclúe neste apartado a presentación da memoria coa documentación técnica que se determine: planos orzamentos, planificación, diario de traballo. Tamén debe incluír as aportacións
individuais de cada compoñente do grupo.
o Cando os alumnos traballen en grupo para facer prácticas ou proxectos, non todos eles teñen que levar necesariamente a mesma nota, xa que o profesor ou profesora rexistrará o grao en que se
implica cada compoñente do grupo, interese, colaboración e capacidade de coordinación cos compañeiros do grupo.
Na valoración do apartado C teranse en conta os seguintes criterios:
o O profesor, baseándose nas notas da súa observación directa na clase e no taller, valorará
positivamente a atención prestada ás explicacións por parte dos alumnos, a coordinación no traballo cos compañeiros e co profesor, o seu esforzo á hora de facer os traballos e exercicios e o seu grao de participación na clase.
o No traballo na aula taller considerarase unha falta de actitude: non respectar as normas de
seguridade e hixiene no traballo cos materiais e ferramentas e non traer o material necesario.
o No caso de traballos e exercicios escritos, cualificaranse cun 0 se non son presentados no prazo
esixido polo profesor.
o Para os alumnos dos grupos con resultados académicos mais baixos, farase cada certo tempo unha
comprobación do traballo realizado no caderno de clase no que se valorará:
Ter actualizado o caderno ( con apuntes e explicacións do profesor, bosquexos de pezas e
traballo no taller, datas coas observacións das tarefas realizadas cada clase,..)
Calidade de presentación.
8.2. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. ESO
A cualificación da avaliación obterase tendo en conta todo o anterior coa seguinte
fórmula:
NOTA=(Ax0.55)+(Bx0.35)+(Cx0.1) en caso de proxectos longos.
NOTA=(Ax0.7)+(Bx0.2)+(Cx0.1) en caso de proxectos cortos.
NOTA=(Ax0.9)+(Cx0.1) en caso de que na avaliación non se desenvolva proxecto.
A nota mínima para obter un aprobado é o 5. Nos outros casos farase un redondeo, de
xeito que o decimal se asimilará ao enteiro superior se o seu valor é 0,5 ou superior e ao
inferior se é inferior.
66
8.3. CRITERIOS DE AVALIACIÓN. BACHARELATO
A cualificación de cada trimestre será o resultado da suma das cualificacións nos seguintes
apartados, de acordo coa ponderación proposta para cada un deles:
Apartados Instrumento de avaliación Observacións Ponderación
A Exames escritos e orais.
Traballos monográficos de
carácter obrigatorio
A nota deste apartado será a media das
cualificacións obtidas nas distintas
probas.
60-70 - 90%
B Proxectos
Prácticas na aula taller.
A porcentaxe variará en función da
duración do proxecto e/ou as prácticas na aula taller (non todos os traballos prácticos teñen a mesma duración e grao de dificultade).
20% traballos e prácticas de 4 ou
menos sesións
30% traballos e prácticas de 5 ou mais
sesións
30 -20- 0%
C Tarefas, traballo en clase e
rexistros de participación:
O profesor valorará a participación do
alumno en clase e no taller a través de observacións sobre :
o Participación en clase, a implicación
persoal, o esforzo e interese,
o A realización de tarefas e o traballo
diario e continuado,
o Traballos voluntarios
10%
Na valoración do apartado A teranse os conta os seguintes criterios:
o No caso de que un alumno ou alumna sexa sorprendido copiando, retiraráselle o
exame e será cualificado cun 0.
o A falta de asistencia a unha proba debe ser xustificada ou supoñerá un suspenso
Na valoración do apartado B teranse en conta os seguintes criterios:
o Para que un proxecto ou práctica sexa avaliado positivamente terá que estar rematado
no prazo indicado e deberá funcionar.
o Ademais do funcionamento, valoraranse a calidade dos acabados, a orixinalidade,
correcto uso das ferramentas, xestión de materiais, respecto das normas de
seguridade e hixiene no traballo, vocabulario técnico, documentación,..
o Tamén se inclúe neste apartado a presentación da memoria coa documentación
técnica que se determine: planos orzamentos, planificación, diario de traballo.
o Cando os alumnos traballen en grupo para facer prácticas ou proxectos non todos
eles teñen que levar necesariamente a mesma nota, xa que o profesor ou profesora
rexistrará o grao en que se implica cada compoñente do grupo, interese, colaboración
e capacidade de coordinación cos compañeiros do grupo.
o Memoria do proxecto na que se debe incluír as aportacións e bosquexos de cada
compoñente do grupo.
67
Na valoración do apartado C teranse en conta os seguintes criterios:
o O profesor, baseándose nas notas da súa observación directa na clase e no taller,
valorará positivamente a atención prestada ás explicacións por parte dos alumnos a
coordinación no traballo cos compañeiros e co profesor, o seu esforzo á hora de facer os
traballos e exercicios e o seu grao de participación na clase.
o No traballo na aula taller considerarase unha falta de actitude: non respectar as
normas de seguridade e hixiene no traballo cos materiais e ferramentas e non traer o
material necesario.
o No caso de traballos e exercicios escritos, cualificaranse cun 0 se non son
presentados no prazo esixido polo profesor.
8.4. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN. BACHARELATO
A cualificación da avaliación obterase tendo en conta todo o anterior coa seguinte
fórmula:
NOTA=(Ax0.6)+(Bx0.3)+(Cx0.1) en caso de proxectos longos.
NOTA=(Ax0.7)+(Bx0.2)+(Cx0.1) en caso de proxectos curtos.
NOTA=(Ax0.9)+(Cx0.1) en caso de que na avaliación non se desenvolva proxecto.
A nota mínima para obter un aprobado é o 5. Nos outros casos farase un redondeo, de
xeito que o decimal asimilarase ao enteiro superior se o seu valor é 0,5 ou superior e ao
inferior se é inferior.
8.5. PROBAS DE RECUPERACIÓN
Ó alumnado que non acade unha cualificación positiva nunha avaliación faráselle unha
recuperación que se intentarán consensuar co alumnado na procura de datas que lle permitan
optimizar a preparación e reforzo dos contidos non superados. A recuperación consistirá
normalmente nunha proba escrita, e excepcionalmente (en función dos contidos) poderá
consistir nunha proba oral, unha serie de prácticas, ou un traballo.
A nota obtida nesta recuperación terá unha cualificación real menor para evitar agravios
comparativos.
A superación desa proba, supón a superación dos contidos da materia correspondentes a esa
avaliación. Alén diso, para os alumnos aos que lles quede a materia pendente nalgunha
avaliación, realizarase unha proba final en xuño e outra extraordinaria en setembro (de ser
necesaria) que englobe contidos teóricos das tres avaliacións. O profesor informará a cada
alumno se pode quedar exento dalgunha parte dese exame final.
A esta proba de recuperación poderase presentar o alumnado que desexe subir a nota da
avaliación. Se a nota obtida é maior, esa será a definitiva; se é menor, fará media coa anterior,
mantendo sempre como mínimo un 5.
8.6. AVALIACIÓN FINAL ORDINARIA DE XUÑO
A cualificación da avaliación final de xuño será o resultado da media aritmética das tres avaliacións trimestrais. Considerarase superada a materia cando se obteña unha puntuación igual ou superior a 5
puntos.
68
Cómpre ter en conta que para superar a materia requirirase a superación das tres avaliacións, aínda que, excepcionalmente, tamén poderán aprobar os alumnos cunha avaliación suspensa se a nota non é inferior a 3,5 puntos e a media de todas as avaliacións é superior ou igual a 5 puntos.
Poderanse contemplar excepcións en situacións extraordinarias en ESO (enfermidades longas, incorporacións tardías ou traslados de centro, ou outro tipo de imprevistos)
8.7. AVALIACIÓN FINAL EXTRAORDINARIA DE SETEMBRO
O alumno que non supere a materia na avaliación ordinaria do mes de xuño poderá realizar outra proba no mes de setembro, nas datas establecidas ao efecto pola Consellería de Educación e Ordenación Universitaria e segundo o calendario e o horario fixado polo Centro.
Debido a configuración da estrutura desta proba non pode incluír a maioría dos contidos de tipo práctico. Avaliarase ao alumnado de contidos teóricos
Esta proba será cualificada de 0 a 10 puntos e considerarase superada se a puntuación obtida é igual ou superior a 5 puntos.
No caso de que a nota sexa inferior a 5 e superior a 4, o profesor poderá valorar se a parte procedemental avaliada en xuño (cunha ponderación de ata o 35% da nota) ponderada xunto coa nota de setembro é suficiente para considerar ao alumno/a aprobado.
69
9. Indicadores de logro para avaliar o proceso do ensino e a práctica docente
Para garantir a coherencia entre os contidos e as competencias empregaremos as ferramentas
indicadas na lexislación.
Así con referencia ó Bacharelato no Titulo II, Capítulo III, artigo 33, punto 4, di: “O profesorado
avaliará tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensino e a súa propia práctica
docente, para o que establecerá indicadores de logro nas programacións didácticas.”
E atendendo a “Orde ECD/65/2015, de 21 de xaneiro, pola que se describen as relacións entre as
competencias, os contidos e os criterios de avaliación da educación primaria, a educación secundaria
obrigatoria e o bacharelato”, procederemos a detallar unha serie de indicadores de ámbito
tecnolóxico.
Estes indicadores por unha parte estarán agrupados en dimensións. Entendamos estas dimensións
como facetas que presentan as distintas capacidades. Obviamente existen mais dimensións que as
detalladas a continuación, e segundo as distintas escolas de pensamento estas poden variar. No noso
caso o punto focal para o seu desenvolvemento foi a resolución de problemas tecnolóxicos na
actualidade.
Ademais estes indicadores están claramente ligados ás distintas capacidades, adquirindo deste xeito
unha virtude integradora entre os conceptos e as competencias.
Estes indicadores nos axudaran a avaliar ó alumnado á vez que integran as competencias dentro da
programación de aula. Unha vez desenvolvidos e concretados nos distintos niveis nos serviran para
definir os graos mínimos que debe acadar o alumnado para superar a materia.
Finalmente, os indicadores, serviran como ferramenta para concretar os logros do alumnado e polo
tanto para cuantificar numericamente a cualificación do mesmo.
70
9.1. INDICADORES DE LOGRO PARA 3º ESO
9.1.1. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO:
ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE
AVALIABLE
PROCEDEMENTOS E
INSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN
INDICADORES DE LOGRO
Deseña un prototipo que dá solución a un problema técnico,
mediante o proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Deseño ao longo do curso de prototipos que dea solución a un
problema formulado.
Deseña un prototipo como solución a un problema tecnolóxico.
Elabora a documentación necesaria
para a planificación da construción
do prototipo.
Elaboración ao longo do curso da
documentación técnica que debe
acompañar aos proxectos.
Elabora a documentación relativa a
un proxecto técnico.
Constrúe un prototipo que dá
solución a un problema técnico,
mediante o proceso de resolución de
problemas tecnolóxicos.
Construción ao longo do curso dun
prototipo a partir do deseño realizado
e da documentación técnica elaborada.
Manexa correctamente e de forma
segura as ferramentas.
Emprega correctamente as técnicas
necesarias para o traballo con
diferentes materiais.
Constrúe un prototipo como solución a un problema tecnolóxico.
Traballa en equipo de xeito
responsable e respectuoso.
Observación directa diaria do
alumnado na realización de proxectos
e prácticas para realizar un seguimento
da súa evolución como membro dun
grupo e do grupo mesmo.
Respecta as ideas e opinións das
compañeiras e compañeiros de
grupo.
Expón as súas ideas e opinións.
Asume as tarefas e responsabilidades
que lle corresponden.
Interpreta esbozos e bosquexos
como elementos de información de
produtos tecnolóxicos.
Interpretación de esbozos e
bosquexos.
Interpreta a información
proporcionada a través dun esbozo
ou un bosquexo.
Produce os documentos
relacionados cun prototipo
empregando software específico de
apoio.
Elaboración da documentación do
proxecto técnico realizado en cada
avaliación.
Realización de esbozos e bosquexos a
partir de obxectos e de ideas.
Realización de prácticas de deseño
gráfico por computador.
Elabora correctamente a
documentación relativa a cada
proxecto técnico realizado.
Representa obxectos e ideas a través
de esbozos e bosquexos.
Realiza operacións básicas con
software de deseño gráfico asistido
por computador.
Representa obxectos e partes de
obxectos empregando software de
deseño gráfico asistido por
computador.
Describe as características propias dos materiais de uso técnico,
comparando as súas propiedades.
Elaboración de traballos monográficos de investigación.
Exposición de traballos monográficos
de investigación.
Coñece as propiedades xerais dos materiais de uso técnico.
Describe as características propias da
madeira, os metais e os plásticos.
Explica as técnicas de identificación
das propiedades mecánicas dos
materiais de uso técnico.
Elaboración de traballos monográficos
de investigación.
Exposición de traballos monográficos
de investigación.
Realización de prácticas
Coñece as diferentes técnicas de
identificación das propiedades
mecánicas dos materiais de uso
técnico.
Describe diferentes ensaios de
propiedades mecánicas.
71
ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE
AVALIABLE
PROCEDEMENTOS E
INSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN
INDICADORES DE LOGRO
Explica os principais efectos da
corrente eléctrica e a súa
conversión.
Realización de probas escritas.
Realización de mapas que representen
a conversión de enerxía eléctrica
noutras formas de enerxía.
Explica os principais efectos da
corrente eléctrica.
Explica as diferentes transformacións
da enerxía eléctrica noutras formas
de enerxía.
Utiliza os instrumentos de medida
para coñecer as magnitudes
eléctricas de circuítos básicos.
Realización de prácticas de medida de
magnitudes eléctricas empregando un
polímetro.
Utiliza correctamente o polímetro na
medida de resistencias eléctricas.
Utiliza correctamente o polímetro na
medida de tensións.
Utiliza correctamente o polímetro na
medida de intensidades eléctricas.
Calcula as magnitudes eléctricas
básicas en circuítos eléctricos
sinxelos.
Realización de probas escritas.
Realización de exercicios na aula.
Calcula as magnitudes eléctricas
básicas en circuítos de carácter serie.
Calcula as magnitudes eléctricas
básicas en circuítos de carácter
paralelo.
Calcula as magnitudes eléctricas
básicas en circuítos de carácter
mixto.
Deseña e monta circuítos eléctricos
e electrónicos básicos empregando
lámpadas, zumbadores, díodos
LED, transistores, motores, baterías,
conectores, condensadores e resistencias.
Realización de prácticas de montaxe
de circuítos sobre unha protoboard.
Realización dun proxecto que
incorpore circuítos eléctricos.
Recoñece os diferentes compoñentes
e emprega correctamente a
simboloxía normalizada.
Identifica os diferentes compoñentes
reais e comprende a súa función dentro dun circuíto.
Deseña circuítos que cumpren unha
función concreta empregando
lámpadas, zumbadores, díodos LED,
transistores, motores, baterías,
conectores, condensadores e
resistencias
Monta circuítos con compoñentes
reais (lámpadas, zumbadores, díodos
LED, transistores, motores, baterías,
conectores, condensadores e
resistencias) interpretando
correctamente deseños.
Deseña circuítos eléctricos básicos, utilizando software específico e
simboloxía adecuada, e experimenta
cos elementos que o configuran.
Realización de prácticas empregando simuladores de circuítos eléctricos.
Manexa software específico que permite a simulación de circuítos
eléctricos básicos.
Deseña circuítos eléctricos básicos
empregando software específico.
Elabora un programa informático
que xestione o funcionamento dun
sistema de control.
Realización de programas
informáticos para o control de
dispositivos.
Prácticas de control de dispositivos a
través de equipos informáticos.
Emprega unha linguaxe de
programación para establecer
secuencias predicibles de accións.
Controla dispositivos a través de
equipos informáticos.
Identifica as partes dun computador
e é capaz de substituír e montar pezas clave.
Realización de probas escritas.
Realización de prácticas na aula.
Identifica as principais partes dun
computador ben directamente nun equipo, ben en representacións.
72
ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE
AVALIABLE
PROCEDEMENTOS E
INSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN
INDICADORES DE LOGRO
Manexa espazos web, plataformas e
outros sistemas de intercambio de
información.
Utilización ao longo de todo o curso
das diferentes plataformas educativas
que se empregan no centro para o
intercambio de información co
alumnado.
Consulta a información que
subministra o profesorado a través
das diferentes plataformas educativas
que se empregan no centro.
Entrega as tarefas e revisa as
correccións destas dentro da
plataforma correspondente.
Coñece as medidas de seguridade
aplicables a cada situación de risco.
Utilización ao longo de todo o curso
das diferentes plataformas educativas
que se empregan no centro para o
intercambio de información co
alumnado.
Entende a importancia de preservar a
información de carácter privado.
Sabe como xerar un contrasinal
seguro e entende a importancia de
non compartilo. Comprende a importancia de utilizar
un antivirus e outros programas de
mantemento.
Instala e manexa programas e
software básicos.
Instalación de programas.
Manexo de programas de diferentes
tipos ao longo de todo o curso.
Instala programas no equipo
asignado.
Manexa os diferentes programas que
utilizamos na aula tales como
simuladores, buscadores, programas
para xerar contido,...
Utiliza adecuadamente
equipamentos informáticos e
dispositivos electrónicos.
Utilización do equipamento
informático ao longo de todo o curso.
Utiliza con soltura o equipamento
informático.
Elabora, presenta e difunde
proxectos técnicos con
equipamentos informáticos.
Realización de prácticas con
ferramentas ofimática.
Presentación de traballos e proxectos
técnicos empregando equipamentos
informáticos.
Elabora traballos empregando
equipamentos informáticos.
Presenta contido empregando
equipamentos informáticos.
9.1.2. AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE:
ACTIVIDADE INDICADORES DE LOGRO
Planificación
Planifica a práctica docente tendo en conta os estándares de aprendizaxe.
Realiza a temporalización tendo en conta as horas asignadas á materia e a
duración dunha sesión de traballo.
Selecciona e secuencia os contidos de maneira progresiva e tendo en conta os
aspectos particulares de cada grupo.
Planifica as clases de maneira aberta e flexible.
Selecciona e elabora os materiais e recursos didácticos para desenvolver a
práctica docente na aula-taller.
Prepara o material e guións das prácticas e proxectos que se desenvolverán na
aula-taller.
Establece criterios, procedementos e instrumentos de avaliación
correlacionados cos estándares de aprendizaxe
Coordínase co profesorado do propio departamento e doutros departamentos.
Motivación do alumnado
Dá a coñecer a planificación da práctica na aula-taller proporcionando unha visión de conxunto ao comezo de cada bloque de contidos e de cada sesión de
traballo.
Establece canles de comunicación para que o diálogo sexa fluído dentro e fóra
73
ACTIVIDADE INDICADORES DE LOGRO
da aula-taller.
Proporciona ao alumnado o apoio necesario durante o proceso de ensino-
aprendizaxe.
Desenvolve actividades de diversos tipos e características introducindo
elementos novos.
Fomenta un bo ambiente na aula-taller.
Promove a participación activa do alumnado.
Fai posible a realimentación na entrega e avaliación de prácticas e traballos.
Relaciona os contidos, os proxectos e as actividades cos intereses do
alumnado.
Organiza a aula-taller para que o alumnado dispoña de espazo e recursos na
realización de prácticas e proxectos.
Evita a repetición de proxectos a fin de introducir elementos novos que
motiven ao alumnado.
Traballo na aula-taller
Resume e repasa ao comezo de cada sesión os contidos xa traballados en
sesións anteriores.
Utiliza exemplos na introdución de novos contidos.
Resolve as dúbidas do alumnado dentro e fóra das sesións de traballo.
Utiliza diferentes soportes durante as sesións de traballo.
Selecciona prácticas, proxectos e actividades en xeral que permitan alcanzar os
estándares de aprendizaxe e a adquisición das competencias clave.
Avaliación do proceso de
ensino-aprendizaxe
Realiza a avaliación inicial a fin de tomar as medidas individuais ou colectivas
necesarias.
Analiza os procesos e os resultados das prácticas, proxectos, exercicios probas
e actividades en xeral.
Establece medidas que permitan introducir melloras.
Fai posible a realimentación na entrega e avaliación de prácticas e traballos
indicando os aspectos nos que o alumnado pode e debe introducir melloras.
Proporciona indicacións durante a realización do traballo práctico na aula-
taller.
Supervisa de forma continua a resolución de exercicios e realización de tarefas
que se desenvolven durante as sesións de traballo.
Favorece os procesos de autoavaliación.
Propón actividades complementarias para resolver problemas que xorden
durante o proceso de ensino-aprendizaxe.
Establece con claridade os criterios de avaliación e de puntuación.
Informa ao alumnado dos resultados obtidos.
74
9.2. INDICADORES DE LOGRO EN 1º BACHARELATO
9.2.1. INDICADORES DO PROCESO DE ENSINO
Os indicadores, asociados a súa competencia están detallados na seguinte táboa.
Dimensións Indicadores
Comunicación lingüística (CCL)
Comprensión oral e escrita
1. Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico e o seu significado.*
2. Escoitar activamente na aula.
3. Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
Expresión oral e escrita
4. Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
5. Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que se traballen.
6. Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso tecnolóxico.
7. Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
8. Estruturar os contidos.
9. Revisar os textos escritos.
Normas de comunicación
10. Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
11. Respectar a orde de intervención.
12. Controlar o uso da cortesía.
Comunicación noutras linguas 13. Empregar cando sexa preciso vocabulario doutras linguas para identificar os distintos elementos tecnolóxicos.
14. Buscar e Ler textos técnicos en outras linguas.
75
Dimensións Indicadores
Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT)
Manexo de elementos matemáticos
1. Coñecer o significado dos símbolos matemáticos.
2. Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas tecnolóxicos.
3. Realizar correctamente os cálculos.
4. Aplicar propiedades e regras nas operacións.
5. Resolver ecuacións.
6. Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
7. Realizar operacións con funcións.
8. Ler táboas de resultados.*
9. Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
10. Cambiar axeitadamente entre unidades.
11. Usar múltiplos das unidades.
12. Recoñecer os errores de medida.
Razoamento lóxico e resolución de
problemas
13. Xulgar se os resultados son razoables.
14. Realizar lecturas comprensivas dos problemas.
15. Extraer os datos de los problemas.
16. Recoñecer e diferenza variables e constantes.
17. Integrar os coñecementos numéricos na resolución de problemas.
18. Entender as relación entre fórmulas e funcións.
76
Dimensións Indicadores
19. Recoñecer as variables nunha función e as súas dependencias.
20. Comprobar os resultados dos problemas.
21. Presentar os resultados dun xeito claro e ordenado.
22. Relacionar as fórmulas con gráficas.
23. Realizar táboas de resultados.*
24. Coñecer a interacción entre símbolos.
25. Predicir o símbolo que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
26. Utilizar sistemas e esquemas de representación.
27. Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas tecnolóxicos.
28. Realizar sistemas e esquemas de representación de xeito axeitado.
29. Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
30. Expresar un resultado nas unidades máis axeitadas.
31. Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
32. Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros.
33. Asociar as propiedades ós distintos materiais.
34. Predicir as propiedades dun material.
35. Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
36. Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
37. Empregar os pasos necesarios, na secuencia correcta, nas actividades prácticas.
77
Dimensións Indicadores
38. Analizar os resultados das actividades prácticas.
Explicación da realidade natural
39. Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar en cada problema tecnolóxico.*
40. Coñecer as leis básicas do universo.*
41. Coñecer o ámbito de aplicación de cada lei.*
42. Relacionar as leis coa súa formulación.
43. Diferenciar as leis derivadas.
44. Coñecer as distintas constantes das leis básicas do universo.*
45. Coñecer as magnitudes implicadas en cada lei.
46. Inquirir sobre o funcionamento do universo.
47. Recoller datos das distintas leis.
48. Coñecer as propiedades da materia.*
49. Coñecer a estrutura da materia.*
50. Inquirir sobre outras propiedades dos materiais.
51. Coñecer métodos científicos para comprobar as distintas propiedades dos materiais.
52. Coñecer as constantes físicas que determinan as unidades.
Traballar con sistemas de representación
53. Ler gráficas.*
54. Realizar gráficas.*
55. Representar obxectos nas dimensións espaciais en distintos sistemas.
56. Empregar escalas.
78
Dimensións Indicadores
57. Recoñecer símbolos tecnolóxicos.*
58. Ler sistemas e esquemas de representación.*
Traballar en dimensións espazo-temporais
59. Traballar na dimensión temporal.
60. Manexar a magnitude temporal con soltura.
61. Traballar nas dimensións espaciais.
62. Manexar as magnitudes espaciais con soltura.
A ciencia no día a día
63. Asociar os símbolos cos elementos reais.
64. Recoñecer códigos empregados na tecnoloxía.*
65. Asociar os códigos co que representan.
66. Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican as distintas leis.
67. Identificar as leis que aparecen nas distintas solucións tecnolóxicas.
68. Distinguir entre unha lei ideal e a realidade.
69. Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
70. Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
71. Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
72. Coñecer como se obteñen e elaboran os distintos materiais.*
Comprensión do coñecemento científico
73. Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
74. Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
75. Empregar os códigos no contexto axeitado.
79
Dimensións Indicadores
76. Predicir o código que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
77. Coñecer as unidades de cada magnitude.
78. Diferenciar entre unidades e magnitudes.
79. Coñecer o método científico.
80. Diferenciar opinión de evidencia.
81. Relacionar causas con efectos.
82. Coñecer as unidades en que se miden as propiedades.
83. Recoñecer as propiedades interesantes de cada material.
84. Inquirir sobre novos materiais.
Ciencia aplicada
85. Comprobar as leis mediante actividades prácticas.
86. Comprobar as propiedades mediante actividades prácticas.
87. Recoller datos das distintas propiedades.
88. Empregar correctamente a calculadora.
89. Saber empregar instrumentos de medida.*
90. Realizar medidas correctamente.
91. Realizar documentos técnicos.
92. Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para cada material.*
80
Dimensións Indicadores
Competencia dixital (CD)
Tecnoloxías da información 1. Buscar e seleccionar e interpretar información en internet.
2. Saber o que é unha dirección web.
Seguridade dixital
3. Coñecer os protocolos de seguridade na rede.
4. Rexeitar conexións se non se usan protocolos seguros.
5. Valorar a seguridade das identidades dixitais.
Comunicación dixital
6. Usar normas de cortesía na rede.
7. Enviar información a través da rede.
8. Almacenar información na nube.
9. Compartir ficheiros na nube.
Utilización de ferramentas dixitais. Creación
de contidos
10. Crear contidos usando recursos dixitais.*
11. Diferenciar os distintos tipos de ficheiros.
12. Coñecer os programas que serven para realizar unha tarefa e escoller o axeitado.*
13. Usar con soltura programas técnicos.*
14. Apreciar e usar os programas técnicos que ofrecen os teléfonos “intelixentes”.
15. Programar.
Relacionar o hardware co software
16. Ser consciente das limitacións dos equipos informáticos.
17. Coñecer o funcionamento e partes dun equipo informático.
18. Coñecer e valorar os distintos sistemas operativos.
81
Dimensións Indicadores
Aprender a aprender (CAA)
Uso para mellorar as capacidades e
coñecementos dos demais
1. Ter curiosidade por coñecer as solucións tecnolóxicas que aparecen na vida real.
2. Realizar preguntas dos térmos que non se entenden.
3. Ser capaz de tratar a información tecnolóxica.
4. Avaliar a validez das solucións tecnolóxicas propias e alleas.
Conciencia consecución de obxectivos
5. Ser consciente das habilidades propias e alleas.
6. Avaliar os problemas tecnolóxicos que un é capaz de afrontar.
7. Reforzar na casa os seus coñecementos.
Xestión e controlar as propias capacidades e
coñecementos
8. Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
9. Ter curiosidade por como os coñecementos matemáticos axudan a aplicar solucións tecnolóxicas.
10. Interese por aplicar solucións tecnolóxicas na súa realidade cotiá.
11. Estruturar as actividades prácticas antes de realizalas.
12. Temporizar a realización de tarefas
13. Prever os materiais que necesita para levar a cabo un proxecto ou práctica.*
14. Adquirir novas destrezas no uso de ferramentas e máquinas.*
15. Mellorar as habilidades propias.
16. Realizar memorias sobre as actividades prácticas.
Innovación nos recursos educativos 17. Incorporar o uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
18. Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas tecnoloxías
82
Dimensións Indicadores
Competencias sociais e cívicas (CSC)
Relación cos demais
1. Asumir normas de urbanidade e cortesía na aula.
2. Respectar as quendas de palabra.
3. Asumir normas de urbanidade e cortesía no taller.
4. Organizarse cos seus compañeiros.
5. Respectar as capacidades e destrezas tecnolóxicas do resto do alumnado.
Adquisición de valores para a vida en
sociedade 6. Valorar a puntualidade.
7. Asumir as normas de seguridade no taller.
8. Ser crítico co seu traballo.
9. Cumprir as datas de entrega.
Fomento de valores para a vida en sociedade 10. Promover actitudes de respecto e seguridade no taller.
11. Promover aptitudes de orde e limpeza no taller.
Recoñecemento da riqueza da diversidade 12. Escoitar con interese.
13. Escoitar e acepta outras solucións tecnolóxicas.
Conservación do entorno natural 14. Valorar o entorno.
15. Conservar o entorno.
83
Dimensións Indicadores
Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE)
Creatividade
1. Propoñer solucións imaxinativas a problemas tecnolóxicos.
2. Experimentar cos obxectos tecnolóxicos construtivamente.
3. Usar ferramentas de xeito autónomo.
4. Profundar de xeito autónomo en temas tecnolóxicos.
Capacidade emprendedora
5. Traer materiais para prácticas.
6. Adquirir os elementos tecnolóxicos precisos.
7. Mostrar iniciativa no uso das ferramentas.
8. Rematar todos os proxectos que se inician.
9. Manter un ritmo constante de traballo.
10. Estudar formas de mellorar o rendemento.
11. Autosuperarse nos logros prácticos.
12. Autosuperarse nos logras académicos.
Autonomía persoal
13. Valorar os seus logros.
14. Anticipar problemas.
15. Traballar individualmente.
Liderado 16. Colaborar nun grupo.
17. Saber delegar.
84
Debemos considerar en primeiro lugar que é normal que aparezan unha gran cantidade de indicadores da Competencia Matemát ica e en Ciencia e
Tecnoloxía en comparación co resto das competencias. Pois é a materia de Tecnoloxía a de ámbito máis amplo en dita competencia.
E tamén que ata o de agora tanto na ESO como no Bacharelato practicamente a ciencia aplicada non se contempla, aparece polo tanto en
Tecnoloxía dimensións que non existen noutras materias como a Matemática ou a Física.
Ademais destacar os indicadores que están sinalados no seu final con un asterisco (*). Poderíamos chamar a estes indicadores xenéricos, e
intentan dar unha visión globalizada do que intentamos valorar. Estes indicadores dividiranse en indicadores máis específicos dependendo dos
contidos que esteamos a tratar.
Por último facer notar que non hai indicadores para a Competencia de Conciencia e Expresións Culturais ó non estar contemplada pola lei na
materia de Tecnoloxía Industrial. Si se quere facer unha lectura dende o ámbito tecnolóxico de esta capacidade pódese recorrer a lectura da
programación para a materia de Tecnoloxía na ESO.
85
9.2.2. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO:
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
TI1B1.1.1. Deseña unha proposta dun novo produto tomando como base unha idea dada, explicando o obxectivo de cada etapa significativa necesaria para lanzar o produto ao mercado.
CCL
Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico de produción empresarial e o seu
significado. Adquire a linguaxe necesaria para falar da
produción empresarial.
Explica usando termos correctos a finalidade do produto.
Interpreta axeitadamente a secuencia das etapas significativas.
Expón as súas ideas con claridade tanto por escrito como oralmente.
Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula.
Expresión oral e escrita
(7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
(8) Estruturar os contidos.
(9) Revisar os textos escritos.
Normas de comunicación
(10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
(11) Respectar a orden de intervención.
(12) Controlar o uso da cortesía.
CMCCT
Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(32) Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros. Razoa a necesidade do novo produto e explica ordenadamente o proceso de posta no mercado.
A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CAA
Uso para mellorar das capacidades e coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Valora os coñecementos adquiridos sobre o mercado.
Realiza investigacións sobre os novos produtos que acadan éxito.
Aprende a usar programas para realizar exposicións.
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica.
Conciencia consecución de
obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas tecnoloxías
CSC Relación cos demais (1) Asumir normas de urbanidade e cortesía na aula. Escoita con crítica construtiva os
86
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
(2) Respectar as quendas de palabra. comentarios que recibe dos demais.
Reflexiona sobre os produtos que existen hoxe en día no mercado.
Reflexiona sobre a produción tecnolóxica en todos os ámbitos.
Adquisición de valores para a vida en
sociedade
(6) Valorar a puntualidade.
Adquisición de valores para a vida en
sociedade
(9) Cumprir as datas de entrega.
Recoñecemento da riqueza da
diversidade
(12) Escoitar con interese.
Conservación do entorno natural (14) Valorar o entorno.
(15) Conservar o entorno.
CSIEE
Capacidade emprendedora (12) Autosuperarse nos logras académicos. É capaz de realizar as tarefas recorrendo unicamente a súa capacidade de razoamento.
Autonomía persoal
(13) Valorar os seus logros.
(14) Anticipar problemas.
(15) Traballar individualmente.
TI1B1.2.1. Elabora o esquema dun posible modelo de excelencia, razoando a importancia de cada axente implicado.
CCL
Comprensión oral e escrita
(1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico de produción empresarial e o seu
significado. Adquire a linguaxe necesaria para falar da
produción empresarial.
Recoñece os axentes implicados e a importancia de cada un deles.
Estrutura secuencias de acontecementos.
Expón as súas ideas con claridade tanto por escrito como oralmente.
(2) Escoitar activamente na aula.
Expresión oral e escrita
(4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
(5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que
se traballen.
(7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
(8) Estruturar os contidos.
(9) Revisar os textos escritos.
Normas de comunicación
(10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
(11) Respectar a orden de intervención.
(12) Controlar o uso da cortesía.
87
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT A ciencia no día a día
(69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real. Analiza exactamente os logros do modelo de excelencia.
(70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CAA
Uso para mellorar das capacidades e coñecementos dos demais
(1) Ter curiosidade por coñecer as solucións tecnolóxicas que aparecen na vida real. Valora as capacidades dun plan de excelencia.
Reflexiona sobre como, cando e onde se deben aplicar os plans de excelencia.
Aprende a usar programas para realizar exposicións.
Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden.
Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(9) Ter curiosidade por como os coñecementos matemáticos axudan a aplicar solucións
tecnolóxicas.
Xestión e controlar as propias capacidades e coñecementos
(10) Interese por aplicar solucións tecnolóxicas na súa realidade cotiá.
Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas
tecnoloxías
CSIEE
Capacidade emprendedora (12) Autosuperarse nos logros académicos. Obtén o respecto dos demais pola calidade das súas ideas.
Intégrase nun grupo de traballo. Autonomía persoal (15) Traballar individualmente.
Liderado (16) Colaborar nun grupo.
TI1B1.2.2. Desenvolve o esquema dun sistema de xestión da calidade, razoando a importancia de cada axente implicado.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados. E capaz de cuantificar numericamente os resultados dun plan de xestión de calidade.
Analiza con exactitude como a intervención dos distintos axentes afectan ós resultados.
Cuantifica os datos.
Escolle entre varios sistemas de xestión de calidade o máis axeitado en cuestións de eficiencia.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(31) Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(32) Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(53) Ler gráficas.
88
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(54) Realizar gráficas.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Usa programas para obter máis facilmente resultados cuantitativos.
Non se conforma coa primeira solución que atopa e busca outras para podelas comparar.
CAA Uso para mellorar das capacidades e coñecementos dos demais
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(5) Ser consciente das habilidades propias e alleas.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(6) Avaliar os problemas tecnolóxicos que un é capaz de afrontar.
CAA Conciencia consecución de obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
CAA Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
CSIEE Creatividade (4) Profundar de xeito autónomo en temas tecnolóxicos. Obtén o respecto dos demais pola calidade das súas ideas.
Intégrase nun grupo de traballo.
Reparte tarefas con carácter igualitario.
Asigna tarefas á persoa máis cualificada.
Admite as tarefas que ten que realizar sen protestar.
CSIEE Capacidade emprendedora (9) Manter un ritmo constante de traballo.
CSIEE Capacidade emprendedora (10) Estudar formas de mellorar o rendemento.
CSIEE Capacidade emprendedora (12) Autosuperarse nos logras académicos.
CSIEE Autonomía persoal (13) Valorar os seus logros.
CSIEE Autonomía persoal (14) Anticipar problemas.
CSIEE Autonomía persoal (15) Traballar individualmente.
CSIEE Liderado (16) Colaborar nun grupo.
CSIEE Liderado (17) Saber delegar.
TI1B2.1.1. Describe a función dos bloques que constitúen unha máquina dada, explicando de forma clara e co vocabulario axeitado a súa contribución ao conxunto.
89
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos mecanismos e o seu
significado. Coñece os posibles bloques de función
dunha máquina, e é capaz de describilos empregando vocabulario técnico.
Establece relación entre bloques sendo capaz de estruturalos.
Explica ordenadamente a orde de intervención de cada bloque.
Observa unha máquina e recoñece as distintas funcións presentes na misma.
CCL Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que
se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (6) Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso
tecnolóxico.
CCL Expresión oral e escrita (7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
CCL Expresión oral e escrita (8) Estruturar os contidos.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (11) Respectar a orden de intervención.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos. Describe un bloque simplemente observando os símbolos.
Indica a orde de intervención de cada bloque.
Analiza se un conxunto de bloques corresponde a unha máquina real.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos de bloques constitutivos de sistemas.
CMCCT A ciencia no día a día (63) Asociar os símbolos cos elementos reais.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(74) Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
CMCCT Comprensión do coñecemento (81) Relacionar causas con efectos.
90
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
científico
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Emprega os símbolos e esquemas de bloques como reforzo do seu aprendizaxe.
Estrutura a súa aprendizaxe dos bloques seguindo a orde sistemática de funcións nunha máquina.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(5) Ser consciente das habilidades propias e alleas.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
CAA Xestión e controlar as propias capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
CAA Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
CAA Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas tecnoloxías
TI1B2.1.2. Debuxa diagramas de bloques de máquinas-ferramenta explicando a contribución de cada bloque ao conxunto da máquina.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos mecanismos e o seu significado.
Escoitando o lendo unha descrición é capaz de debuxar o bloque correspondente.
Explica cientificamente o espazo entre bloques.
Nomea os símbolos sen equivocarse.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que
se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (6) Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso
tecnolóxico.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos. Observando unha máquina real é capaz de debuxar o seu esquema de bloques.
Debuxa bloques empezando polo máis significativo e rematando polo menos significativo.
Asigna a cada bloque unha función
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(25) Predicir o símbolo que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
91
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(27) Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas
tecnolóxicos. tecnolóxica.
Diferencia os símbolos a empregar segundo o tipo de máquina.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(28) Realizar sistemas e esquemas de representación de xeito axeitado.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos de bloques constitutivos de sistemas.
CMCCT A ciencia no día a día (63) Asociar os símbolos cos elementos reais.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(74) Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de diagramas. Usa programas de creación de diagramas.
Selecciona nos programas os símbolos axeitados para cada representación.
Crea os símbolos que precise. CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de deseño asistido por ordenador.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar diagramas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de creación de diagramas.
TI1B2.2.1. Deseña, utilizando un programa de CAD, o esquema dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico que dea resposta a unha necesidade determinada.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos. Identifica os elementos eléctricos cos símbolos.
Identifica os elementos pneumáticos e hidráulicos con símbolos.
Identifica os elementos mecánicos cos seus símbolos.
Selecciona un elemento eléctrico cando ve o seu símbolo.
Selecciona un elemento hidráulico ou
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(25) Predicir o símbolo que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(27) Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas tecnolóxicos.
92
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(28) Realizar sistemas e esquemas de representación de xeito axeitado. pneumático cando ve o seu símbolo.
Selecciona un elemento mecánico cando ve o seu símbolo.
Recoñece como símbolos as liñas de unión entre símbolos.
Asocia sen equivocarse os símbolos ó seu ámbito de representación.
Diferencia claramente símbolos parecidos.
Asocia con cada símbolo o valor numérico correspondente ó conxunto de códigos que emprega o elemento real.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(32) Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(37) Empregar os pasos necesarios, na secuencia correcta, nas actividades prácticas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(38) Analizar os resultados das actividades prácticas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT A ciencia no día a día (63) Asociar os símbolos cos elementos reais.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na pneumática e hidráulica.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na mecánica.
CMCCT A ciencia no día a día (65) Asociar os códigos co que representan.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(74) Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
93
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Ciencia aplicada (91) Realizar documentos técnicos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de diagramas. Realiza esquemas eléctricos completos que teñen un sentido na realidade.
Aprecia cando un esquema eléctrico ten algún fallo de deseño.
Realiza esquemas pneumáticos e hidráulicos completos que teñen sentido na realidade.
Aprecia cando un esquema pneumático ou hidráulico ten algún fallo de deseño.
Coñece os códigos de error dos programas de deseño.
Sabe seleccionar símbolos nos programas de deseño.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de deseño asistido por ordenador.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar diagramas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar esquemas eléctricos.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de creación de diagramas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de deseño asistido.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Usa recursos informáticos con normalidade para acurtar os tempos de traballo.
CAA Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
CAA Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas
tecnoloxías
CSIEE Creatividade (3) Usar ferramentas de xeito autónomo. Deseña os símbolos que necesita.
Emprega métodos para ordenar o seu traballo.
CSIEE Capacidade emprendedora (8) Rematar todos os proxectos que se inician.
CSIEE Capacidade emprendedora (9) Manter un ritmo constante de traballo.
CSIEE Capacidade emprendedora (11) Autosuperarse nos logros prácticos.
CSIEE Autonomía persoal (13) Valorar os seus logros.
CSIEE Autonomía persoal (14) Anticipar problemas.
CSIEE Autonomía persoal (15) Traballar individualmente.
TI1B2.2.2. Calcula os parámetros básicos de funcionamento dun sistema mecánico e dun circuíto eléctrico-electrónico, pneumático ou hidráulico, a partir dun esquema dado.
94
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (1) Coñecer o significado dos símbolos matemáticos. Asocia os símbolos eléctricos cos seus valores, unidades e funcións.
Asocia os símbolos mecánicos cos seus valores, unidades e funcións.
Asocia os símbolos pneumáticos e hidráulicos cos seus valores, unidades e funcións.
Establece relacións entre as distintas funcións implicadas nun problema.
Resolve problemas onde está implicado circuítos eléctricos e electrónicos.
Resolve problemas onde están implicados circuítos pneumáticos e hidráulicos.
Usa procedementos gráficos, se é o caso para resolver problemas.
Contesta cuestións sobre as leis eléctricas.
Contesta cuestións sobre as leis mecánicas.
Contesta cuestións sobre as leis hidráulicas e pneumáticas.
A partir de un resultado é capaz de debuxar o esquema correspondente eléctrico.
A partir de un resultado é capaz de debuxar o esquema correspondente eléctrico.
Formula problemas semellantes da vida real.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (2) Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas
tecnolóxicos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (3) Realizar correctamente os cálculos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (4) Aplicar propiedades e regras nas operacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (5) Resolver ecuacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (6) Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (7) Realizar operacións con funcións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(13) Xulgar se os resultados son razoables.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(14) Realizar lecturas comprensivas dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(15) Extraer os datos de los problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(16) Recoñecer e diferencia variables e constantes.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(17) Integrar os coñecementos numéricos na resolución de problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(18) Entender as relación entre fórmulas e funcións.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(19) Recoñecer as variables nunha función e as súas dependencias.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(20) Comprobar os resultados dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(21) Presentar os resultados dun xeito claro e ordenado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (22) Relacionar as fórmulas con gráficas.
95
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(27) Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas
tecnolóxicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(29) Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(30) Expresar un resultado nas unidades máis axeitadas.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
electricidade.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
hidráulica e pneumática.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis eléctricas.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis mecánicas.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis cinéticas.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis de fluídos.
CMCCT Explicación da realidade natural (42) Relacionar as leis coa súa formulación.
CMCCT Explicación da realidade natural (43) Diferenciar as leis derivadas.
CMCCT Explicación da realidade natural (44) Coñecer as distintas constantes das leis básicas do universo.
CMCCT Explicación da realidade natural (45) Coñecer as magnitudes implicadas en cada lei.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(53) Ler gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(54) Realizar gráficas.
96
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(61) Traballar nas dimensións espacias.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na pneumática e hidráulica.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na mecánica.
CMCCT A ciencia no día a día (65) Asociar os códigos co que representan.
CMCCT A ciencia no día a día (66) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican as distintas leis.
CMCCT A ciencia no día a día (67) Identificar as leis que aparecen nas distintas solucións tecnolóxicas.
CMCCT A ciencia no día a día (68) Distinguir entre unha lei ideal e a realidade.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
97
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(77) Coñecer as unidades de cada magnitude.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(78) Diferenciar entre unidades e magnitudes.
CMCCT Ciencia aplicada (88) Empregar correctamente a calculadora.
TI1B2.3.1. Verifica a evolución dos sinais en circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos, debuxando as súas formas e os valores nos puntos característicos
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados. Elixe a ferramenta máis axeitada para cada medida.
Apunta as medidas, e os seus errores, de xeito claro e ordenado.
Decátase do malfuncionamento dun aparato de medida.
Usa as escalas dos aparatos de medida con soltura.
Decátase de cando usa mal os aparatos de medida.
Decátase da escala en que debe realizar unha medida.
Decátase, previamente, do tempo que tarda en realizarse un proceso eléctrico.
Decátase, previamente do tempo que tarda en realizarse un proceso pneumático.
Prevé o espazo físico que necesita no taller.
É capaz de montar un circuíto eléctrico plenamente funcional a partir dos seus compoñentes nunha placa de ensaio.
É capaz de montar un circuito pneumáticos funcional.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(21) Presentar os resultados dun xeito claro e ordenado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(29) Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(37) Empregar os pasos necesarios, na secuencia correcta, nas actividades prácticas.
CMCCT Explicación da realidade natural (47) Recoller datos das distintas leis.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(53) Ler gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(54) Realizar gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
98
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(77) Coñecer as unidades de cada magnitude.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(78) Diferenciar entre unidades e magnitudes.
CMCCT Ciencia aplicada (89) Saber empregar instrumentos de medida eléctricos.
CMCCT Ciencia aplicada (89) Saber empregar instrumentos de medida de propiedades mecánicas.
CMCCT Ciencia aplicada (90) Realizar medidas correctamente.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de procesamento de datos. Prepara previamente o programa de proceso de datos para tomar nota das medidas.
Corrixe o programa de proceso de datos previamente preparado, segundo o que suceda na practica.
Sabe conectar e configurar o hardware para realizar medidas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para procesar datos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para analizar a electricidade.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas de procesamento de datos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de análise eléctrico.
TI1B2.3.2. Interpreta e valora os resultados obtidos de circuítos eléctrico-electrónicos, pneumáticos ou hidráulicos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (1) Coñecer o significado dos símbolos matemáticos. Emprega valores derivados para comprobar a validez dos valores medidos.
Observa que se acadan os valores CMCCT Manexo de elementos matemáticos (2) Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas
tecnolóxicos.
99
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (3) Realizar correctamente os cálculos. previstos nas simulacións ou prácticas. o Descarta as medidas que non
entran no rango.
Emprega as táboas de resultados para realizar datos.
Emprega as táboas de resultados para analizar a correspondencia coas funcións.
Extrae dunha función aproximada os datos relevantes.
Comproba que nas prácticas os circuítos eléctricos funcionan correctamente.
Comproba que nas nas prácticas os circuítos pneumáticos funcionan correctamente.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (4) Aplicar propiedades e regras nas operacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (5) Resolver ecuacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (6) Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (7) Realizar operacións con funcións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (10) Cambiar axeitadamente entre unidades.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (11) Usar múltiplos das unidades.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (12) Recoñecer os errores de medida.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(13) Xulgar se os resultados son razoables.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(18) Entender as relación entre fórmulas e funcións.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(19) Recoñecer as variables nunha función e as súas dependencias.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(22) Relacionar as fórmulas con gráficas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(29) Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(30) Expresar un resultado nas unidades máis axeitadas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(31) Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (32) Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros.
100
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis eléctricas.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis mecánicas.
CMCCT Explicación da realidade natural (40) Coñecer as leis cinéticas.
CMCCT Explicación da realidade natural (42) Relacionar as leis coa súa formulación.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(53) Ler gráficas.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na pneumática e hidráulica.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na mecánica.
CMCCT A ciencia no día a día (65) Asociar os códigos co que representan.
CMCCT A ciencia no día a día (67) Identificar as leis que aparecen nas distintas solucións tecnolóxicas.
CMCCT A ciencia no día a día (68) Distinguir entre unha lei ideal e a realidade.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(77) Coñecer as unidades de cada magnitude.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(81) Relacionar causas con efectos.
CMCCT Ciencia aplicada (88) Empregar correctamente a calculadora.
CAA Uso para mellorar das capacidades e coñecementos dos demais
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica. Comprende as posibilidades de traballar no
101
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(16) Realizar memorias sobre as actividades prácticas. mundo real a partir dos coñecementos científicos.
Relaciona a vida educativa coa vida laboral. CAA Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
CAA Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas
tecnoloxías
TI1B2.4.1. Deseña, constrúe e programa un sistema automático ou robot cos actuadores e os sensores axeitados, para que o seu funcionamento solucione un problema determinado.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (1) Coñecer o significado dos símbolos matemáticos. Selecciona os compoñentes axeitados de acordo ó seu código determinado polas funcións requiridas.
Comproba o funcionamento dos sensores.
Regula a sensibilidade dos sensores.
Comproba o funcionamento dos actuadores.
Traspasa os esquemas e símbolos a elementos reais.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (2) Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas
tecnolóxicos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (3) Realizar correctamente os cálculos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (5) Resolver ecuacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (6) Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (7) Realizar operacións con funcións.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(16) Recoñecer e diferencia variables e constantes.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(17) Integrar os coñecementos numéricos na resolución de problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(25) Predicir o símbolo que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(27) Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas tecnolóxicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(28) Realizar sistemas e esquemas de representación de xeito axeitado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (32) Escoller a selección tecnolóxica máis axeitada dependendo de certos parámetros.
102
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(37) Empregar os pasos necesarios, na secuencia correcta, nas actividades prácticas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(38) Analizar os resultados das actividades prácticas.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
electricidade.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
mecánica.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de sistemas de control.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
hidráulica e pneumática.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos de bloques constitutivos de sistemas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos de bloques constitutivos de máquinas.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos pneumáticos e hidráulicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas mecánicos.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(58) Ler sistemas e esquemas pneumáticos e hidráulicos.
103
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas de control.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(61) Traballar nas dimensións espaciais.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(62) Manexar as magnitudes espaciais con soltura.
CMCCT A ciencia no día a día (63) Asociar os símbolos cos elementos reais.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na pneumática e hidráulica.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na mecánica.
CMCCT A ciencia no día a día (65) Asociar os códigos co que representan.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(74) Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(75) Empregar os códigos no contexto axeitado.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(76) Predicir o código que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
CMCCT Ciencia aplicada (91) Realizar documentos técnicos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de diagramas. Integra os distintos programas para lograr
104
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de deseño asistido por ordenador. un resultado óptimo.
Estuda de entre todas os opcións que programas son máis apropiados.
Elixe unha linguaxe para programar.
Pasa datos útiles entre programas.
Introduce programas en chips.
Estrutura un programas en bloques diferentes.
Comproba o funcionamento de cada bloque.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar diagramas.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar esquemas eléctricos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para realizar planos técnicos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de creación de diagramas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de deseño asistido.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(15) Programar.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Realiza un proxecto na súa totalidade dente o deseño inicial ata o modelo construído.
Asigna tempos axeitados ás distintas partes do profeso.
Escoita os comentarios sobre o seu proxecto.
Emprega as habilidades adquiridas na súa vida normal.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(4) Avaliar a validez das solucións tecnolóxicas propias e alleas.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(5) Ser consciente das habilidades propias e alleas.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(6) Avaliar os problemas tecnolóxicos que un é capaz de afrontar.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(9) Ter curiosidade por como os coñecementos matemáticos axudan a aplicar solucións
tecnolóxicas.
105
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(11) Estruturar as actividades prácticas antes de realizalas.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(12) Temporalizar a realización de tarefas
CAA Xestión e controlar as propias capacidades e coñecementos
(13) Prever os materiais que necesita para levar a cabo un proxecto ou práctica de control.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(14) Adquirir novas destrezas no uso de ferramentas e máquinas de uso eléctrico.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(15) Mellorar as habilidades propias.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(16) Realizar memorias sobre as actividades prácticas.
CAA Innovación nos recursos educativos (17) Incorporar ó aprendizaxe do uso de novas ferramentas ó aprendizaxe formal
CAA Innovación nos recursos educativos (18) Aproveitar a oportunidade de reciclaxe informativo que ofrecen as novas
tecnoloxías
CSIEE Creatividade (3) Usar ferramentas de xeito autónomo. Distribúe as tarefas de xeito que os tempos sexan compensados.
Valora, cuantitativamente, o trabalo dos demais.
Busca as ferramentas e materiais necesarios con custe axeitado nas tendas propias.
CSIEE Creatividade (4) Profundar de xeito autónomo en temas tecnolóxicos.
CSIEE Capacidade emprendedora (8) Rematar todos os proxectos que se inician.
CSIEE Capacidade emprendedora (9) Manter un ritmo constante de traballo.
CSIEE Capacidade emprendedora (11) Autosuperarse nos logros prácticos.
CSIEE Autonomía persoal (13) Valorar os seus logros.
CSIEE Autonomía persoal (14) Anticipar problemas.
CSIEE Autonomía persoal (15) Traballar individualmente.
CSIEE Liderado (16) Colaborar nun grupo.
TI1B3.1.1. Establece a relación entre a estrutura interna dos materiais e as súas propiedades.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica. Explica claramente os distintos tipos de materiais que existen e a súa estrutura
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (22) Relacionar as fórmulas con gráficas.
106
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas interna.
Coñece os elementos que conforman un material e a disposición do mesmo.
Diferencia cando as propiedades son macroscópicas, microscópicas e nanoscópicas.
Enumera as propiedades que teñen os distintos materiais e os asocia a unhas unidades.
Coñece os fenómenos que ocorren a nivel macroscópico, microscópico e nanoscópico e os asocia as propiedades dos distintos materiais.
Recoñece as propiedades que ofrecen unha aplicación útil dun material na vida real.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(29) Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(34) Predicir as propiedades dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades da madeira.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais pétreos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais cerámicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais téxtiles.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais férricos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais non férricos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais electromagnéticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura da materia fibrosa.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura da materia aglomerada.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos enlaces metálicos.
107
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (50) Inquirir sobre outras propiedades dos materiais.
CMCCT Explicación da realidade natural (51) Coñecer métodos científicos para comprobar as distintas propiedades dos materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Distinguir entre propiedades ideais e a realidade.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(82) Coñecer as unidades en que se miden as propiedades.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(83) Recoñecer as propiedades interesantes de cada material.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(84) Inquirir sobre novos materiais.
CMCCT Ciencia aplicada (85) Comprobar as leis mediante actividades prácticas.
CMCCT Ciencia aplicada (86) Comprobar as propiedades mediante actividades prácticas.
CMCCT Ciencia aplicada (87) Recoller datos das distintas propiedades.
CAA Uso para mellorar das capacidades e
coñecementos dos demais
(2) Realizar preguntas dos términos que non se entenden. Descubre novos niveis da concreción da realidade aparte do microscópico.
Analiza como as novas tecnoloxías cambian o mundo e polo tanto as aprendizaxes.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
TI1B3.1.2. Explica como se poden modificar as propiedades dos materiais, tendo en conta a súa estrutura interna.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da madeira e o seu significado. Describe as propiedades dos distintos materiais e a súa utilidade.
Enumera as distintas estruturas internas. CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da construción e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da electricidade e o seu
108
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos plásticos e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos produtos téxtiles e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos metais e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica. Cuantifica valores das propiedades dos materiais en cuestión da estrutura interna.
Estuda gráficas onde se representan cambios de estruturas internas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(29) Relacionar cada unidade coa súa magnitude.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(34) Predicir as propiedades dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades da madeira.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais pétreos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais cerámicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais téxtiles.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais férricos.
109
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais non férricos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais electromagnéticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura da materia fibrosa.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura da materia aglomerada.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos enlaces metálicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (50) Inquirir sobre outras propiedades dos materiais.
CMCCT Explicación da realidade natural (51) Coñecer métodos científicos para comprobar as distintas propiedades dos
materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Distinguir entre propiedades ideais e a realidade.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(82) Coñecer as unidades en que se miden as propiedades.
TI1B3.2.1. Describe, apoiándose na información obtida en internet, materiais imprescindibles para a obtención de produtos tecnolóxicos relacionados coas tecnoloxías da información e da
comunicación.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos plásticos e o seu significado. Describe as novas necesidades nas tecnoloxías da información e comunicación.
Asocia a estas necesidades unhas propiedades que as satisfagan.
Describe con vocabulario tecnolóxico tanto os problemas coma as soluciones.
Aprende os nomes das propiedades e dos materiais nunha linguaxe con maior cantidade de información.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos metais e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (11) Respectar a orden de intervención.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
110
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CCL Comunicación noutras linguas (14) Buscar e Ler textos técnicos en outras linguas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(34) Predicir as propiedades dun material. Enumera materias que son escasos na natureza.
Explica a estrutura e composición de estes materiais.
Diferencia entre novos materiais e novos elementos.
Clasifica os materiais escasos na natureza.
Razoa as propiedades dos novos materiais en función da súa estrutura interna.
Expresa claramente cando unha solución pódese producir con un material e cando con un novo compoñente obtido a partir de novas asociacións de materiais coñecidos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais cerámicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais electromagnéticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos enlaces metálicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (49) Coñecer a estrutura dos semicondutores.
CMCCT Explicación da realidade natural (50) Inquirir sobre outras propiedades dos materiais.
CMCCT Explicación da realidade natural (51) Coñecer métodos científicos para comprobar as distintas propiedades dos
materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Distinguir entre propiedades ideais e a realidade.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(83) Recoñecer as propiedades interesantes de cada material.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(84) Inquirir sobre novos materiais.
CD Tecnoloxías da información (1) Buscar e seleccionar e interpretar información en internet. Busca información con un contido contrastado e estritamente científico.
Escribe documentos que podas entregar o CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando procesadores de texto.
CD Utilización de ferramentas dixitais. (12) Coñecer os programas que serven para realizar textos.
111
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
Creación de contidos resto dos teus compañeiros.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura programas técnicos de procesamento de texto.
TI1B3.3.1. Explica as principais técnicas utilizadas no proceso de fabricación dun produto dado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da madeira e o seu significado. Describe as materias primas e a consecución de materiais derivados.
Recita o proceso de obtención da madeira.
Recita o proceso de obtención de materiais cerámicos.
Recita o proceso de obtención de materiais pétreos.
Recita o proceso de obtención de metais.
Recita o proceso de obtención de plásticos.
Recita o proceso de obtención de semicondutores.
Enumera os distintos materiais que ten un produto dado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da construción e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos plásticos e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos produtos téxtiles e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos metais e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que
se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (11) Respectar a orden de intervención.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais. Clasifica os distintos materiais dun produto segundo a súa orixe.
Clasifica os distintos materiais dun produto segundo as súas propiedades.
Clasifica os distintos materiais dun produto segundo as necesidades do mesmo.
Clasifica os distintos materiais dun produto segundo o custe de produción.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(34) Predicir as propiedades dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
112
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas Propón materiais alternativos os dados.
Describe como o proceso de obtención altera as propiedades dun material.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades da madeira.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais pétreos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais cerámicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais téxtiles.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais férricos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais non férricos.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obtén e elabora a madeira.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran os materiais da construción.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran os plásticos.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran as fibras téxtiles.
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran os metais férricos
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran os metais non férricos
CMCCT A ciencia no día a día (72) Coñecer como se obteñen e elaboran os semicondutores
TI1B3.3.2. Identifica as máquinas e as ferramentas utilizadas no proceso de fabricación dun produto dado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais. Explica como as propiedades poden dificultar o traballo dun material.
Explica as ferramentas que se adaptan mellor a cada esforzo.
Explica o usa da calor para conformar materiais.
Explica as deformacións que poden producir as ferramentas nun material.
Explica os errores que inducen o uso de ferramentas polo ser humano.
Explica os errores sistemáticos do uso de
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(34) Predicir as propiedades dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT Explicación da realidade natural (51) Coñecer métodos científicos para comprobar as distintas propiedades dos
materiais.
113
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais. máquinas e ferramentas.
Clasifica todas as ferramentas atendendo a distintos criterios.
Clasifica as maquinas atendendo a distintos criterios.
Describe o tipo de traballo que realiza cada máquina.
Diferencia, pero relaciona, as ferramentas axeitadas para cada material.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(83) Recoñecer as propiedades interesantes de cada material.
CMCCT Ciencia aplicada (86) Comprobar as propiedades mediante actividades prácticas.
CMCCT Ciencia aplicada (87) Recoller datos das distintas propiedades.
CMCCT Ciencia aplicada (89) Saber empregar instrumentos de medida de propiedades mecánicas.
CMCCT Ciencia aplicada (90) Realizar medidas correctamente.
CMCCT Ciencia aplicada (91) Realizar documentos técnicos.
CMCCT Ciencia aplicada (92) Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para a madeira
CMCCT Ciencia aplicada (92) Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para a edificación
CMCCT Ciencia aplicada (92) Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para os plásticos
CMCCT Ciencia aplicada (92) Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para as fibras
CMCCT Ciencia aplicada (92) Coñecer e usar as ferramentas e máquinas apropiadas para os metais e
semicondutores
TI1B3.3.3. Describe as principais condicións de seguridade que se deben aplicar nun determinado ámbito de produción, desde o punto de vista tanto do espazo como da seguridade persoal.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da madeira e o seu significado. Expresa con claridade as normas de traballo e limpeza no taller.
Escoita con atención as normas para o uso dos distintos materiais.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da construción e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos plásticos e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos produtos téxtiles e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos metais e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais. Expresa con claridade os perigos que implica o uso de cada ferramenta ou máquina.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de (34) Predicir as propiedades dun material.
114
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
problemas Enumera os efectos que pode ter no ser humano o mal uso dunha máquina o ferramenta.
Enumera os efectos que pode ter no ser humano o mal uso dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(37) Empregar os pasos necesarios, na secuencia correcta, nas actividades prácticas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(38) Analizar os resultados das actividades prácticas.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades da madeira.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais pétreos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais cerámicos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos plásticos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos materiais téxtiles.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais férricos.
CMCCT Explicación da realidade natural (48) Coñecer as propiedades dos metais non férricos.
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
CSC Relación cos demais (3) Asumir normas de urbanidade e cortesía no taller. Avisa os que manexan con risco unha máquina.
Avisa os que manexan un material sen as medidas de seguridade pertinentes.
Aprecia a túa vida e integridade persoal.
Atende os accidentados de acordo coas normas de primeiros auxilios.
Respecta este orde: avisa, sinaliza e atende.
CSC Adquisición de valores para a vida en
sociedade
(6) Valorar a puntualidade.
CSC Adquisición de valores para a vida en
sociedade
(7) Asumir as normas de seguridade no taller.
CSC Fomento de valores para a vida en sociedade
(10) Promover actitudes de respecto e seguridade no taller.
CSC Fomento de valores para a vida en
sociedade
(11) Promover aptitudes de orden e limpeza no taller.
TI1B3.4.1. Coñece o impacto ambiental que poden producir as técnicas utilizadas.
115
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da madeira e o seu significado. Lee noticias onde se reflicte o impacto ambiental de mal usar a tecnoloxía.
Crea mensaxes onde se especifique o uso da tecnoloxía que produce menos impacto ambiental.
Crea mensaxes onde intentes concienciar á sociedade dos efectos a longo prazo das prácticas industriais.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da construción e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos plásticos e o seu significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos produtos téxtiles e o seu
significado.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico dos metais e o seu significado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(33) Asociar as propiedades ós distintos materiais. Predí os coidados especiais que necesitarían zonas afectadas por distintos materiais.
Calcula efectos globais pola produción, uso e eliminación de distintos materia.
Elabora modelos onde se reflicte o esgotamento dos distintos materiais.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(34) Predicir as propiedades dun material.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(35) Identificar as propiedades dos distintos obxectos técnicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(36) Identificar os distintos tipos de materiais e os asocia as súas propiedades.
CMCCT A ciencia no día a día (71) Recoñecer os ámbitos tecnolóxicos onde se aplican os distintos materiais.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(81) Relacionar causas con efectos.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(83) Recoñecer as propiedades interesantes de cada material.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(84) Inquirir sobre novos materiais.
CSC Conservación do entorno natural (14) Valorar o entorno. Valora nun material o impacto que causa a súa obtención, o uso e a eliminación.
CSC (15) Conservar o entorno.
TI1B4.1.1. Describe as formas de producir enerxía, en relación co custo de produción, o impacto ambiental e a sustentabilidade.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da electricidade e o seu
significado. Relata como evolucionou a necesidade
116
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CCL Comprensión oral e escrita (2) Escoitar activamente na aula. enerxética humana ó longo do tempo.
Relata eventos onde o impacto ambiental por culpa da produción de enerxía é claramente observable.
Expresa o que crees que depara o futuro dende un punto de vista enerxético.
Enumera as avantaxes e inconvenientes do consumo enerxético.
Lee artigos na sección de economía dos xornais onde falen da enerxía.
Recopila artigos de periódico para facer un estudio do tratamento da enerxía na prensa.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (6) Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso
tecnolóxico.
CCL Expresión oral e escrita (7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
CCL Expresión oral e escrita (8) Estruturar os contidos.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados. Enumera todas as transformacións enerxéticas posibles.
Cuantifica rendementos das distintas transformacións enerxéticas en términos económicos.
Cuantifica as transformacións enerxéticas en termos de impacto ambiental.
Coñece os pros e contras das distintas fontes de enerxía.
Analiza consumos enerxéticos desde un ámbito máis persoal ata un ámbito global.
Razoa os consumos enerxéticos observando unha instantánea do mesmo.
Predí unha evolución dos consumos enerxéticos segundo a época do ano.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (11) Usar múltiplos das unidades.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(30) Expresar un resultado nas unidades máis axeitadas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(31) Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
electricidade.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(53) Ler gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(54) Realizar gráficas.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
117
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(61) Traballar nas dimensións espacias.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-temporais
(62) Manexar as magnitudes espaciais con soltura.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(77) Coñecer as unidades de cada magnitude.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(78) Diferenciar entre unidades e magnitudes.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(80) Diferenciar opinión de evidencia.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(81) Relacionar causas con efectos.
CSC Conservación do entorno natural (14) Valorar o entorno. Extrae dos artigos de prensa a implicación das empresas co entorno.
CSC Conservación do entorno natural (15) Conservar o entorno.
TI1B4.1.2. Debuxa diagramas de bloques de diferentes tipos de centrais de produción de enerxía, e explica cada bloque constitutivos e as súas interrelacións.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da electricidade e o seu
significado. Describe exactamente o que significa cada
bloque constitutivo empregando a lingua técnica axeitada.
Explica escollendo a información tecnolóxica máis concisa coma se relacionan os bloques.
Describe as semellanzas e diferenzas dos distintos tipos de centrais enerxéticas.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (6) Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso
118
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
tecnolóxico.
CCL Expresión oral e escrita (7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
CCL Expresión oral e escrita (8) Estruturar os contidos.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (11) Respectar a orden de intervención.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(24) Coñecer a interacción entre símbolos. Asocia as fórmulas precisas a cada bloque.
Calcula os rendementos de cada bloque.
Calcula o rendemento das asociacións dos distintos bloques.
Define o que é consumo instantáneo e almacenamento de enerxía.
Analiza as enerxías que se poden almacenar e as que se poden transportar.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(25) Predicir o símbolo que debe empregarse nunha solución tecnolóxica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(26) Utilizar sistemas e esquemas de representación.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(27) Empregar sistemas e esquemas de representación na resolución de problemas
tecnolóxicos.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(28) Realizar sistemas e esquemas de representación de xeito axeitado.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
CMCCT A ciencia no día a día (64) Recoñecer códigos empregados na electricidade.
CMCCT A ciencia no día a día (65) Asociar os códigos co que representan.
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(73) Asociar os símbolos tecnolóxicos ás súas funcións.
CMCCT Comprensión do coñecemento científico
(74) Empregar a simboloxía no contexto axeitado.
119
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Comprensión do coñecemento
científico
(75) Empregar os códigos no contexto axeitado.
TI1B4.2.1. Explica as vantaxes que supón, desde o punto de vista do consumo, que un edificio estea certificado enerxeticamente.
CCL Comprensión oral e escrita (1) Coñecer as palabras do linguaxe técnico específico da electricidade e o seu
significado. Diferencia o que é falar por falar o que é
contidos puramente tecnolóxicos.
Expón situacións onde o certificado enerxético sexa relevante.
Enumera as vantaxes do certificado enerxético.
Debate os vantaxes no consumo.
CCL Comprensión oral e escrita (3) Recoñecer, identifica e expresa a información especificamente tecnolóxica.
CCL Expresión oral e escrita (4) Empregar oracións correctas onde se empregue o linguaxe técnico axeitado.
CCL Expresión oral e escrita (5) Reflectir as ideas principais e subordinadas acorde a los conceptos tecnolóxicos que
se traballen.
CCL Expresión oral e escrita (6) Reflectir na súa comunicación un orden axeitado de eventos de acordo co proceso tecnolóxico.
CCL Expresión oral e escrita (7) Seleccionar procedementos explicativos para facer comprensible a explicación.
CCL Expresión oral e escrita (8) Estruturar os contidos.
CCL Expresión oral e escrita (9) Revisar os textos escritos.
CCL Normas de comunicación (10) Intervir de xeito espontáneo da escoita activa con cuestións tecnolóxicas.
CCL Normas de comunicación (11) Respectar a orden de intervención.
CCL Normas de comunicación (12) Controlar o uso da cortesía.
CSC Relación cos demais (1) Asumir normas de urbanidade e cortesía na aula. Respecta as decisións dos demais para reducir o consumo enerxético.
Expresa razoamentos que leven a reflexión sobre o ben común da colaboración no consumo enerxético, tanto a nivel económico coma do entorno.
CSC Relación cos demais (2) Respectar as quendas de palabra.
CSC Recoñecemento da riqueza da diversidade
(12) Escoitar con interese.
CSC Conservación do entorno natural (14) Valorar o entorno.
CSC Conservación do entorno natural (15) Conservar o entorno.
TI1B4.2.2. Calcula custos de consumo enerxético de edificios de vivendas ou industriais, partindo das necesidades e/ou dos consumos dos recursos utilizados.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (1) Coñecer o significado dos símbolos matemáticos. Calcula o consumo de todos os elementos que aparecen en vivendas e industrias.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (2) Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas
120
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
tecnolóxicos. Calcula o consumo xeral e o consumo específico.
Calcula os rendementos dos elementos que aparecen en vivendas e industrias.
Analiza os factores que afectan o rendemento de elementos que aparecen en vivendas e industrias.
Calcula o conxunto do consumo xeral.
Calcula o conxunto do consumo específico.
Diferencia con claridade o uso da corrente continua e alterna nos elementos de vivendas e industrias.
Calcula factores de corrección.
Razoa como aplicar os factores de corrección.
Resolve problemas onde se analice en conxunto todo o exposto antes.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (3) Realizar correctamente os cálculos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (4) Aplicar propiedades e regras nas operacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (5) Resolver ecuacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (6) Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (7) Realizar operacións con funcións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(13) Xulgar se os resultados son razoables.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(14) Realizar lecturas comprensivas dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(15) Extraer os datos de los problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(16) Recoñecer e diferencia variables e constantes.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(17) Integrar os coñecementos numéricos na resolución de problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(18) Entender as relación entre fórmulas e funcións.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(19) Recoñecer as variables nunha función e as súas dependencias.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(20) Comprobar os resultados dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(21) Presentar os resultados dun xeito claro e ordenado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(22) Relacionar as fórmulas con gráficas.
121
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(31) Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de electricidade.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espacio-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de procesamento de datos Emprega programas de procesos de datos para acadar resultados mais prontamente.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para procesar datos
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura os programas técnicos de proceso de datos
TI1B4.2.3. Elabora plans de redución de custos de consumo enerxético para locais ou vivendas, identificando os puntos onde o consumo poida ser reducido.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (1) Coñecer o significado dos símbolos matemáticos. Clasifica as estancias segundo as súas necesidades enerxéticas.
Calcula os mínimos que indica a lei de puntos de consumo eléctrico.
Calcula as perdas por calor das distintas estancias.
Calcula as estancias onde aparece un factor de potencia.
Prevé o factor de potencia e selecciona un método para corrixilo.
Analiza a orientación do edificio e coma
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (2) Desenvolverse con soltura nas operacións necesarias para resolver os problemas tecnolóxicos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (3) Realizar correctamente os cálculos.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (4) Aplicar propiedades e regras nas operacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (5) Resolver ecuacións.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (6) Calcular valores numéricos de expresións alxébricas.
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (8) Ler táboas de resultados.
122
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Manexo de elementos matemáticos (9) Asociar rexistros numéricos a súa representación gráfica. esta inflúe no gasto enerxético.
Prevé elementos de baixo consumo relacionando a súa eficiencia en relación co tempo.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(13) Xulgar se os resultados son razoables.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(14) Realizar lecturas comprensivas dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(15) Extraer os datos de los problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(17) Integrar os coñecementos numéricos na resolución de problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(20) Comprobar os resultados dos problemas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(21) Presentar os resultados dun xeito claro e ordenado.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(22) Relacionar as fórmulas con gráficas.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de problemas
(23) Realizar táboas de resultados.
CMCCT Razoamento lóxico e resolución de
problemas
(31) Calcular rendementos das solucións tecnolóxicas.
CMCCT Explicación da realidade natural (39) Recoñecer as funcións e fórmulas que se deberían aplicar nos problema de
electricidade.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(53) Ler gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(54) Realizar gráficas.
CMCCT Traballar con sistemas de
representación
(57) Recoñecer símbolos tecnolóxicos eléctricos e electrónicos.
CMCCT Traballar con sistemas de representación
(58) Ler sistemas e esquemas eléctricos.
123
Indicadores e Desempeños de cada Estándar de Aprendizaxe
Com. Dimensión Indicador Desempeños
CMCCT Traballar en dimensións espazo-
temporais
(59) Traballar na dimensión temporal.
CMCCT Traballar en dimensións espazo-
temporais
(60) Manexar a magnitude temporal con soltura.
CMCCT A ciencia no día a día (69) Diferenciar entre sistema ideal e sistema real.
CMCCT A ciencia no día a día (70) Recoñecer a eficiencia e eficacia das solucións tecnolóxicas.
CD Utilización de ferramentas dixitais. Creación de contidos
(10) Crear contidos usando programas de procesamento de datos Crea unha páxina onde calcule os datos de consumo segundo certos parámetros.
Estuda as variacións dos parametros nun programa de proceso de datos.
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(12) Coñecer os programas que serven para procesar datos
CD Utilización de ferramentas dixitais.
Creación de contidos
(13) Usar con soltura os programas técnicos de proceso de datos
CAA Uso para mellorar das capacidades e coñecementos dos demais
(3) Ser capaz de tratar a información tecnolóxica. Valora a planificación antes que a corrección.
CAA Conciencia consecución de
obxectivos
(7) Reforzar na casa os seus coñecementos.
CAA Xestión e controlar as propias
capacidades e coñecementos
(8) Prestar atención cando se explican solucións tecnolóxicas.
CAA Xestión e controlar as propias capacidades e coñecementos
(9) Ter curiosidade por como os coñecementos matemáticos axudan a aplicar solucións tecnolóxicas.
CSC Recoñecemento da riqueza da
diversidade
(12) Escoitar con interese. Valora o aforro en recursos enerxéticos cunha boa planificación.
Valora como o aforro de recursos enerxéticos afecta ó medio ambiente.
CSC Conservación do entorno natural (14) Valorar o entorno.
CSC Conservación do entorno natural (15) Conservar o entorno.
124
9.2.3. AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE:
Dimensión Indicadores
Planificación
1. Programa a materia tendo en conta os estándares de aprendizaxe previstos nas leis educativas.
2. Programa a materia tendo en conta o tempo dispoñible para o desenvolvemento desta.
3. Selecciona e secuencia de forma progresiva os contidos da programación da aula tendo en conta as particularidades de cada un dos grupos de
estudantes.
4. Programa actividades e estratexias en función dos estándares de aprendizaxe.
5. Planifica as clases de modo flexible, prepara actividades e recursos axustados á programación da aula e ás necesidades e aos intereses do
alumnado.
6. Establece os criterios, procedementos e os instrumentos de avaliación e autoavaliación que permiten facer o seguimento do progreso de
aprendizaxe dos seus alumnos e alumnas.
7. Coordínase co profesorado doutros departamentos que poidan ter contidos afíns á súa materia.
Motivación do
alumnado
1. Proporciona un plan de traballo ao principio de cada unidade.
2. Considera situacións que introduzan a unidade (lecturas, debates, diálogos...).
3. Relaciona as aprendizaxes con aplicacións reais ou coa súa funcionalidade.
4. Informa sobre os progresos conseguidos e as dificultades encontradas.
5. Relaciona os contidos e as actividades cos intereses do alumnado.
6. Estimula a participación activa dos estudantes na clase.
7. Promove a reflexión dos temas tratados.
Desenvolvemento da ensinanza
1. Resume as ideas fundamentais discutidas antes de pasar a unha nova unidade ou tema con mapas conceptuais, esquemas...
2. Cando introduce conceptos novos, relaciónaos, se é posible, cos xa coñecidos; intercala preguntas aclaratorias; pon exemplos...
3. Ten predisposición para aclarar dúbidas.
4. Optimiza o tempo dispoñible para o desenvolvemento de cada unidade didáctica.
5. Utiliza axuda audiovisual ou doutro tipo para apoiar os contidos na aula.
125
Dimensión Indicadores
6. Promove o traballo cooperativo e mantén unha comunicación fluída cos estudantes.
7. Desenvolve os contidos dunha forma ordenada e comprensible para os alumnos e as alumnas.
8. Presenta actividades que permitan a adquisición dos estándares de aprendizaxe e as destrezas propias da etapa educativa.
9. Presenta actividades de grupo e individuais.
Seguimento e avaliación do proceso
de ensinanza-
aprendizaxe
1. Realiza a avaliación inicial ao principio do curso para axustar a programación ao nivel dos estudantes.
2. Detecta os coñecementos previos de cada unidade didáctica.
3. Revisa, con frecuencia, os traballos propostos na aula e fóra dela.
4. Proporciona a información necesaria sobre a resolución das tarefas e como pode melloralas.
5. Corrixe e explica de forma habitual os traballos e as actividades dos alumnos e das alumnas, e dá pautas para a mellora das súas aprendizaxes.
6. Utiliza suficientes criterios de avaliación que atendan de xeito equilibrado a avaliación dos diferentes contidos.
7. Favorece os procesos de autoavaliación e coavaliación.
8. Propón novas actividades que faciliten a adquisición de obxectivos cando estes non foron alcanzados suficientemente.
9. Propón novas actividades de maior nivel cando os obxectivos foron alcanzados con suficiencia.
10. Utiliza diferentes técnicas de avaliación en función dos contidos, do nivel dos estudantes, etc.
11. Emprega diferentes medios para informar dos resultados aos estudantes.
126
10. ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E
AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES.
Os alumnos matriculados a 30 de novembro de 2016, que teñen a materia de Tecnoloxía pendente de
cursos anteriores son os seguintes:
Alumnos de 3ºESO coa materia pendente de 2º ESO:
ALUMNO GRUPO
1. Rúa Hernández Carolina Gara 3 ESO PMAR (3C)
2. Costoya López Natalia 3 ESO PMAR (3C)
3. Gómez Méndez Sonia 3 ESO (3B)
4. Pinales Burgos Virgilio Samuel 3 ESO PMAR (3C)
.
Só temos alumnos coa materia pendente de 2º ESO. A maior parte dos alumnos pertencen ao grupo de 3º
ESO PMAR ( Programa de Mellora do Aprendizaxe e do Rendemento), será a profesora do grupo (baixo
a supervisión do Xefe de Departamento) , o que faga un seguimento máis directo dese alumnado e valore
a evolución no actual grupo, a madurez xeral e grado de dominio da materia.
As dúbidas relativas a contidos xa vistos, poden formularse a calquera dos dous profesores do
Departamento.
En calquera caso, o alumno terá dereito a realizar no mes de maio e no mes de setembro unha proba final
da materia.
Os contidos do curso serán distribuídos en tres bloques (un bloque por cada avaliación).
Os alumnos disporán dun banco de actividades que poderán ir traballando ao longo do curso, para
asimilar/mellorar os contidos dos que deberán avaliarse.
A entrega destas actividades non é obrigatoria, pero de entregarse, terase en conta a correcta realización,
supoñendo nese caso, ata un 20% da nota da avaliación correspondente.
A 2ª avaliación inclúe contidos relacionados con ferramentas informáticas (procesador de textos,
internet,..) non avaliables mediante proba escrita. Nesta avaliación as actividades correctamente
realizadas suporán ata o 40% da cualificación da avaliación.
A partires das actividades propostas ao alumnado, elaborarase unha proba en cada avaliación, na data que
fixe o calendario establecido por parte da Dirección centro, na que se avaliarán os contidos
127
correspondentes a cada bloque. Estas probas serán cualificada de 0 a 10 puntos e consideraranse
superadas se a puntuación obtida é igual ou superior a 5.
A superación desta proba, supón a superación dos contidos da materia correspondentes a esa avaliación.
Para aqueles alumnos que entreguen as actividades de avaliación correctamente cumprimentadas a proba
suporá un 80% da nota de avaliación e as actividades o 20% restante (agás na 2ª avaliación na que polos
contidos tratados as actividades representarán o 40% da nota final).
Alén diso, para os alumnos que non superen a proba dunha ou mais avaliacións realizarase unha proba
final en xuño e outra extraordinaria en setembro (de ser necesaria) que englobe contidos das tres
avaliacións, de forma que cada alumno, terá que realizar o exame correspondente aos contidos da
avaliacións que teña suspensas.
Para superar os contidos da proba final ou da extraordinaria tampouco é obrigatorio presentar as
actividades ás que se fai referencia anteriormente. Nestas avaliacións finais o resultado da proba
representará o 100% da nota.
Plan de traballo da materia pendente de Tecnoloxía de 2ºESO
Dividida en tres bloques, coincidentes temporalmente coas tres avaliacións dos alumnos que cursan a
materia de forma ordinaria presentarase para cada curso unha relación dos contidos que o alumno debe
asimilar para poder considerar superada a materia, seguida das actividades que a tal fin se lle proporán.
1ª avaliación.
Contidos:
Realización de vistas e perspectivas de obxectos sinxelos. Anotación de medidas
Escalas: cálculos sinxelos de escalas.
Fase do proceso tecnolóxico.
Identificación de ferramentas
Actividades de avaliación:
Debuxar as vistas e perspectivas da serie de figuras que se faciliten.
Debuxar algún obxecto sinxelo do noso contorno, e realizar as medidas necesarias para acoutalo.
Problemas sinxelos sobre o cálculo de escalas.
128
Identificación dunha serie de ferramentas a través das súas imaxes.
2ª avaliación.
Contidos:
Descrición dos elementos dunha estrutura e dos esforzos aos que están sometidos. Análise da función
que desempeñan os elementos na estrutura.
Identificación dos compoñentes fundamentais do computador e os seus periféricos, e explicación da
súa misión no conxunto
Utilización do procesador de textos para a creación, edición, mellora e presentación de documentos
técnicos. Descrición da súa terminoloxía e dos seus procedementos básicos.
Propiedades básicas das madeiras e dos metais como materiais técnicos, variedades e transformados
máis utilizados e aplicacións técnicas máis usuais.
Actividades de avaliación:
Describir os distintos esforzos aos que están sometido sos elementos dunha estrutura.
Representar 6 estruturas cargadas e analizar os esforzos que aparecen en cada dos elemento desas
estruturas.
Realizar un esquema onde se reflictan os compoñentes dun computador, o seu nome e a súa misión,
establecendo unha comparación cos elementos do corpo humano e as súas funcións.
Actividades de identificación da función dos distintos elementos dun sistema informático.
Realizar co procesador de texto un pequeno traballo onde se clasifiquen as madeiras e os metais, se
nomeen as súas propiedades mais importantes e se poñan exemplo de uso. (O traballo debe empregar
distintas ferramentas do procesador de texto (numeración, viñetas, formatos, índice, imaxes,...)
3ª avaliación
Contidos:
Ferramentas e aplicacións básicas para a busca de información.
Efectos da corrente eléctrica: luz, calor e electromagnetismo.
Circuíto eléctrico: elementos, funcionamento e simboloxía. Magnitudes eléctricas. Compoñentes e
dispositivos básicos.
Enerxía eléctrica e potencia consumida.
Actividades de avaliación:
Representación simbólica dos circuítos eléctricos que se pidan
Cálculo das magnitudes eléctricas básicas nos circuítos eléctricos facilitados.
129
Actividades de localización de información en internet sobre conceptos e contidos tecnolóxicos
11. ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITEN AO ALUMNADO
ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN DETERMINADAS
MATERIAS, NO CASO DO BACHARELATO.
No presente curso, o Departamento de Tecnoloxía non conta con alumnado nestas circunstancias.
12. DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS
QUE QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS RESULTADOS.
AVALIACIÓN INICIAL
A avaliación inicial proporciona datos sobre os coñecementos previos do alumnado, as
circunstancias previas persoais e académicas previas e acerca do grupo como conxunto. Lévase a
cabo durante os primeiros días do curso por medio de probas, cuestionarios sinxelos sobre os
contidos básicos da materia e/ou por medio de preguntas orais..
Compleméntase a información recollida coa información interna e externa do centro sobre o
historial académico do alumnado, coordinada a través do titor, da Xefatura de estudios e do
Orientador.
A esta avaliación inicial contribúe tamén as reunións iniciais do profesorado que establece o centro
nas primeiras semanas do curso para informar sobre as circunstancias dos alumnos de 1ºESO e
2ºESO.
Esta avaliación inicial está tamén dirixida a detectar necesidades educativas específicas dentro do
alumnado e valorarase tendo en conta as referencias do alumno aportada polo centro, o
Departamento de Orientación, o titor/a e o resto dos profesores do alumnado. De ser necesario
estableceranse, sempre que sexan posibles, as seguintes medidas para o alumnado no que se
detecten necesidades educativas específicas:
Atención individual intensiva na realización de prácticas.
Subministración de material de apoio na aula.
130
Ampliación de tempo na realización de probas.
Apoios en pequeno grupo.
Realización de tarefas en grupo.
Adaptación curricular intensiva, de ser o caso.
Reforzos de apoio coa coordinación dos membros do Departamento de Orientación.
Establecer conclusións sobre as medidas curriculares que se vaian a adoptar, así como
sobre os recursos que se van a empregar.
Flexibilizar os períodos e métodos para avaliar os progresos destes estudantes.
Estas medidas serán aplicadas no marco da metodoloxía descrita no apartado correspondente.
A nivel grupal, e ante o cambio de lexislación e o desaxuste de contidos dese cambio, valorarase o
reforzo de algúns contidos previos non tratados.
DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL
Baseándose nos contidos esixidos en cursos de nivel inferior e nos coñecementos necesarios para
afrontar o nivel actual, os profesores do Departamento planifican as capacidades e coñecementos a
valorar en cada nivel, a través das probas iniciais.
12.1. AVALIACIÓN INICIAL EN BACHARELATO
A materia de Tecnoloxía Industrial está incluída nos itinerarios de Ciencia e Tecnoloxía, e dentro de
eles é unha materia optativa. Esta optatividade propicia que o alumnado da mesma veña mais
motivado e cun coñecemento do que se vai atopar.
Este alumnado e pouco numeroso e salvo algunha excepción está suficientemente documentada a
través de avaliacións previas o grado de dominio da materia.
De tódolos xeitos, levarase a cabo durante os primeiros días do curso unha avaliación inicial por
medio de cuestionarios sinxelos sobre os contidos básicos da materia e/ou por medio de preguntas
orais.
O resultado desta avaliación propiciará de ser necesario o reforzo de determinados contidos.
131
13. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
O traballo con grupos moi heteroxéneos é unha característica da ESO, e tamén no bacharelato;
aínda que nesta última etapa redúcense os alumnos con necesidades moi específicas. A
diversidade de situacións de todo tipo no alumnado esixe variedade de estratexias, actividades e
métodos didácticos. Coma medidas xerais de atención á diversidade, nas actividades programadas
adoptaranse as seguintes:
Bancos de actividades graduadas, que permitirán ós alumnos con maiores dificultades
afondar nos contidos, sen que aqueles con ritmos mais rápidos e cun aprendizaxe máis
autónomo se vexan prexudicados. Esta posibilidade de distinto nivel de dificultade en moitas
das actividades propostas, permitirán atender demandas de carácter máis profundo por parte de
aqueles alumnos con niveis de partida máis avanzados o cun interese maior sobre o tema
estudiado. Así pois, as cuestións sinxelas esixirán operacións cognitivas de pouca dificultade,
mentres que un deseño esixirá tarefas de comprensión máis difíciles e a aplicación dun maior
número de operacións cognitivas.
Agrupamentos flexibles e ritmos distintos. En esta área empréganse moito estratexias
de propostas grupais. Son actividades deseñadas para potenciar o traballo cooperativo en
pequenos grupos de traballo, aos que se propoñen diversas actividades centradas en cada
unidade didáctica. Unha boa estratexia para a integración do alumnado con necesidades
educativas especiais ou con determinados problemas de aprendizaxe, é implicalos nas mesmas
tarefas co resto do grupo, con distintos métodos de apoio e esixencia. O tratamento en "espiral"
ofrece a posibilidade de retomar un contido non asimilado nun momento posterior de traballo,
co cal evitamos a paralización do proceso de aprendizaxe de dito sector con exercicios
repetitivos que soen incidir negativamente no nivel de motivación. Ademais, a formación de
grupos para a realización de proxectos e prácticas fomenta as relacións sociais entre o
alumnado e a formación ou asentamento dunha maior cultura social e cívica.
Identificación dos contidos básicos e imprescindibles para seguir progresando cos contidos
complementarios. Realización de adaptacións significativas no caso dos alumnos que o
precisen. Neste sentido dicir que estas adaptacións sempre van a ir de menos a máis,
afastándonos do currículo o menos posible.
132
Metodoloxías diversas nas formas de enfocar as exposicións e as actividades. O traballo no
taller de tecnoloxía e nas aulas de informática, ademais do xa comentado, posibilita a aqueles
alumnos e alumnas máis avantaxados un profundamento no tema tratado; e a aqueles ou
aquelas con deficiencias, permítelles unha nova oportunidade para asimilar os contidos básicos
do bloque ou da unidade.
Concretamos a cojntinuación enfoques de aplicación das anteriores medidas a nivel
individual e a nivel colectivo:
Diversidade individual Medidas
Diversidade na comprensión
Non ten ningunha dificultade para entender os contidos. Seleccionar contidos cun grao maior de dificultade.
Entende os contidos, pero, en ocasións, resúltanlle difíciles. Seleccionar os contidos significativos de acordo á súa realidade.
Ten dificultades para entender os contidos que se
presentan. Seleccionar os contidos mínimos e expoñelos simplificando
a linguaxe e a información gráfica.
Diversidade na capacitación e desenvolvemento
Non ten dificultades (alumnos de altas capacidades). Potenciar estas a través de actividades que lles permitan
poñer en xogo as súas capacidades.
Ten pequenas dificultades. Propoñer tarefas nas que a dificultade sexa progresiva de
acordo ás capacidades que se vaian adquirindo.
Ten dificultades. Seleccionar aquelas tarefas de acordo ás capacidades do
alumnado, que permitan alcanzar os contidos mínimos
esixidos.
Diversidade de interese e motivación
Mostra un grande interese e motivación. Seguir potenciando esta motivación e interese.
O seu interese e motivación non destacan. Fomentar o interese e a motivación con actividades e tarefas variadas.
Non ten interese nin motivación. Fomentar o interese e a motivación con actividades e
tarefas máis procedementais e próximas á súa realidade.
Diversidade na resolución de problemas
Encontra solucións aos problemas que se presentan en
todas as situacións. Seguir fomentando esta capacidade.
Encontra solucións aos problemas que se presentan
nalgunhas situacións. Propoñer problemas cada vez con maior grao de
dificultade.
Ten dificultades para resolver problemas nas situacións que se presentan.
Propoñer problemas de acordo ás súas capacidades para ir desenvolvéndoas.
Diversidade na comunicación
Exprésase de forma oral e escrita con claridade e
corrección. Propoñer tarefas que sigan perfeccionando a expresión oral
e a escrita.
Ten algunha dificultade para expresarse de forma oral e
escrita. Propoñer algunhas tarefas e debates nos que o alumnado
teña que utilizar expresión oral e escrita co fin de melloralas.
Ten dificultades para expresarse deforma oral e escrita. Propoñer actividades co nivel necesario para que o
alumnado adquira as ferramentas necesarias que lle
133
Diversidade individual Medidas
permitan mellorar.
Diversidade grupal Medidas
De comunicación
A comunicación profesor-grupo non presenta grandes
dificultades. Non se necesitan medidas.
A comunicación profesor-grupo ten algunhas dificultades. Propoñer estratexias para mellorar a comunicación.
A comunicación profesor-grupo ten grandes dificultades. Descubrir a causa das dificultades e propoñer medidas que
as minimicen.
De interese e motivación
O grupo está motivado e ten grande interese. Non se necesitan medidas.
Parte do alumnado está desmotivado e ten pouco interese. Propoñer estratexias que melloren o interese e a motivación
desa parte do alumnado.
O grupo non ten interese e está pouco motivado. Descubrir a causa da desmotivación e propoñer medidas
que as minimicen.
De actitude e colaboración
O grupo ten boa actitude e sempre está disposto a realizar
as tarefas. Non se necesitan medidas.
Parte do alumnado ten boa actitude e colabora. Propoñer actividades de grupo nas que asuma
responsabilidades o alumnado menos motivado.
O grupo ten mala actitude e non colabora nas tarefas. Descubrir as causas do problema e adoptar medidas, estratexias, etc. para minimizar esas actitudes.
13.1. PROGRAMAS DE MELLORA DE APRENDIZAXE E DO RENDEMENTO (PMAR)
O programa de Mellora de aprendizaxe PMAR (L.O. 8/2013 de 9 decembro) supón en si mesmo unha
medida de atención á diversidade xa que agrupa alumnos a partir de 2º ESO con dificultades relevantes
de aprendizaxe non imputables á falta de estudio ou esforzo. Prestamos especial atención a este grupo
de alumnos, tanto no que se refire ao traballo dos contidos propios da nosa materia, como á súa
orientación académica e profesional (sexamos ou non titores).
Neste programa contémplase metodoloxía específica, organización dos contidos, actividades prácticas.
No caso da matería de Tecnoloxía, a lexislación non contempla a obrigatoriedade dun grupo separado,
co cal se facilita considerablemente o proceso de ensino aprendizaxe con este alumnado cando non
están en grupos moi numerosos.
134
ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.
As actividades extraescolares para o curso 2017/2018 están pendentes de confirmar cos centros empresas
e institucións que as ofertan xa que precisan dunha reserva previa que debe realizarse nuns prazos
temporais limitados. As solicitudes de actividades que se contemplan, a priori, para realizar no presente
curso son as seguintes:
Curso Actividades
4º ESO e
Bacharelato
Inscrición e participación no concurso de Robótica educativa organizado
por Igaciencia na sede da fundación Barrié de A Coruña.
Esta actividade poderíase completar, en función do horario, coa visita
aos museos científicos coruñeses.
A participación na actividade de 4º ESO e Bacharelato estará condicionada ao feito de ser admitidos
no breve período de inscrición (xa que moitos centros compiten pola participación no concurso).
Datas previstas: : En tódolos casos, estamos pendentes de reserva e confirmación. Nos cursos anteriores o
concurso de Robótica realizouse entre o mes Febreiro e o mes de Abril.
Esta actividade coordinaranse co Departamento de Física e Química, valorando a utilidade
didáctica e formativa dende a perspectiva científico-técnica dos dous departamentos
14. CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO
CURSO QUE CORRESPONDA
14.1. TEMAS TRANSVERSAIS NA ESO
Algúns contidos da ensinanza non poden estar situados nunha área determinada do currículo,
pois son temas importantes que reclaman a contribución de tódalas areas, cada unha dende a súa
propia perspectiva e especifidade. A continuación tratarase de expoñer como van a ser tratados
algúns de estes temas transversais dentro das materias deste departamento:
• Educación para a saúde e calidade de vida. O lograr un ambiente agradable na realización
dos traballos da área axudan a xerar comportamentos e actitudes moi positivas para a saúde;
fomenta-la orde e limpeza na aula de tecnoloxía; coñecer e aplica-las normas de seguridade e
135
hixiene no traballo propicia unha valoración positiva, por parte dos nosos alumnos, da educación
para a saúde.
• Educación ambiental. Fomentar a busca de solucións que eviten ou minimicen o impacto
ambiental; valoralo posible esgotamento de recursos e analizalos inconvenientes que se deriven do
uso de cada un dos materiais, e a repercusión que poida ter nas persoas, animais e plantas, así coma
na vida en sociedade.
• Educación para o consumidor. Valorar o custo na realización dos proxectos tecnolóxicos e
comparalo co seu uso, analizando as condicións técnicas e estéticas que debe reunir para determinar
as características dos materiais que hai que utilizar; analizar a relación calidade/prezo axudará a
desenvolver nos nosos alumnos e alumnas actitudes de consumidor responsable.
• Educación para a paz. Fomentar o traballo cooperativo; incidir no respecto ás ideas doutros;
apoia-los menos capacitados no desenvolvemento dos proxectos tecnolóxicos; desenvolver unha
actitude aberta e flexible ante as ideas e os traballos dos demais axudan a adquirir valores e
actitudes que incidan directamente neste tema transversal.
• Educación para o ocio. O desenvolvemento e realización do traballo tecnolóxico e do uso
das ferramentas poden fomentar na vida cotiá do alumnado o gusto pola realización de actividades
de ocio e afeccións relacionadas co proceso tecnolóxico.
• Educación para a igualdade entre ámbolos dous sexos. Fomenta-lo reparto de tarefas nun
plano absoluto de igualdade en función das capacidades, sen distinción de sexo; valorar o esforzo,
as ideas e o traballo dos demais dende unha perspectiva de igualdade son contidos plenamente
enmarcados na área de Tecnoloxía que inciden no desenvolvemento dunha educación para a
igualdade de oportunidades de ámbolos dous sexos.
• Educación moral e cívica. Analizar e valorar as implicacións que supón o desenvolvemento
de determinados aspectos científicos e técnicos dende unha perspectiva moral e ética; valorar e
analizar dende a perspectiva ética e moral as consecuencias derivadas polo desenvolvemento
tecnolóxico en dimensión social e persoal de cada un.
136
14.2. TEMAS TRANSVERSAIS NO BACHARELATO
Os temas transversais do bacharelato serán os enumerados para a ESO, nos que se acadará un grao
de profundización maior, dacordo coa idade do alumnado deste nivel.
En particular, farase fincapé dentro da Educación ambiental, no cambio climático, no esgotamento
dos recursos e na busca de solucións para reducir o impacto ambiental da actividade tecnolóxica. E,
na Educación para o consumidor, na reflexión e valoración do consumo de bens e servicios
tecnolóxicos (móbiles, MP3, MP4, tablets…), tendo en conta a utilización de recursos e as
consideración ecolóxicas axeitadas.
Como tema transversal específico de bacharelato, tratarase “O mundo do traballo e as relación
laborais”, dende a perspectiva da actividade tecnolóxica.
14.3. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN LECTOR
Dende a nosa materia, tentamos que o alumnado busque información manexando as fontes nas que
habitualmente se encontra dispoñible, tratando esa información de forma autónoma e crítica e
presentándoa aos demais de maneira ordenada e intelixible.
A realización de proxectos, a elaboración de páxinas Web, presentacións, obrigan ao alumnado a
buscar, valorar e tratar a información consultada.
Por outra parte, na realización de proxectos é habitual que o alumnado deba interpretar información en
códigos habituais en textos técnicos (planos, coordenadas, referencias, códigos técnicos, acotacións,
simboloxía específica,....).
Boa parte dos contidos da materia de Tecnoloxía buscan a análise e a aprendizaxe da correcta
interpretación destes formatos de presentación da información.
Dentro do Plan Lector do Centro, tamén asumimos os 20 minutos de lectura que segundo o calendario
establecido pola Dirección do Centro correspondan dentro do horario das nosas clases.
14.4. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TICS
As TIC forman parte intrínseca do currículo da nosa materia e están incorporadas ás clases dende xa hai
tempo.
137
Na nosa materia, inclúese contidos de sistemas informáticos ao longo de toda a etapa (hardware e
software dun ordenador, compoñentes de redes, coñecementos de internet, busca de información,
procesador de textos, folla de cálculo, linguaxe html, elaboración de páxina web, programas de
deseño gráfico, elaboración de presentacións e animacións, tratamento de imaxes ,.contidos en
formatos dixitais,...).
En ESO e Bacharelato introdúcense ferramentas de programación relacionadas con sistemas de control
e robótica nas que os equipos e aplicacións informáticas se aplican ao control de procesos e máquinas.
As estruturas e elementos básicos dun programa, diagramas de fluxo de información trabállanse a través
de linguaxes de programación coma Lego Mindstorm ou Scratch.
Ao falar dos contidos e obxectivos xa se fai referencia aos contidos relacionados coas TIC, pero
recollemos de novo, e de xeito máis resumido, de que xeito contribuímos ao plan TIC:
As clases teóricas na maior parte dos casos impártense coa axuda do encerado dixital.
Empregamos a miúdo presentacións en formato dixital para o desenrolo dun tema ou de
determinados contidos, vídeos demostrativos, programas de simulación de procesos.
Intercambio de información, actividades e traballos empregando a Aula Virtual do centro.
Traballo cos alumnos na aula de informática : coñecemento do hardware do ordenador, das
aplicación ofimática, tratamento de imaxes, programas de deseño gráfico (QCAD, Google Sketch up),
recollida análise e interpretación de datos a través do ordenador, comunidades virtuais, blogs e
revistas dixitais,….
Traballan tamén no ordenador con programas de simulación eléctrica pneumática e mecánica, para
traballar contidos específicos da materia de Tecnoloxía.
Entre as aplicacións específicas que se empregan na área de Tecnoloxía que lle permiten ao alumnado afondar en
contidos propios da materia:
o “Crocodile Clips” para deseño de circuítos eléctrico-electrónicos e de sistemas de mecanismos.
o “QCAD”, “Sketchup” ou similares para facer deseños das pezas acotadas que necesitan para construír un
obxecto.
o “Dreamweaver” para deseñar as súas propias paxinas web
o “Pneusim e fluidsim” para simular circuítos pneumáticos e hidráulicos
o “LEGO Mindstorm” ou “Scratch” para iniciarse na programación, control e robótica.
138
14.5. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE CONVIVENCIA
Pretendemos non só ensinar Tecnoloxía, senón conseguir tamén que @s alumn@s se sintan ben no
centro e nas clases, e por suposto, contribuír á súa formación integral como persoas. Pensamos que o
impartir clase debe ir acompañado dunha mestura de apoio e esixencia. O alumnado ten que asimilar
unha serie de contidos e acadar unhas determinadas competencias, e nós estamos aí como guías nese
proceso, axudando, asesorando, avaliando, pero tamén tentando crear un ambiente agradable nas
clases, tentando conectar con cada un deles e co grupo en xeral, tentando que interioricen unha serie
de valores….
É importante que perciban que para calquera axuda que precisen, estamos aí, pero tamén esperamos
esforzo por parte deles.
Alén diso, tal e como se recolle no plan de convivencia, é fundamental fomentar certos valores coma
o apoio aos compañeiros, o traballo en grupo, e a responsabilidade dentro dese grupo e no uso dos
recursos, o respecto á diversidade, o desterrar actitudes machistas,….Hai que dicir que neste centro,
no que a alumnos se refire, non temos problemas graves de convivencia. O ambiente nas clases é bo,
e soen respectarse entre eles e ao profesor . Cando se observen, ás veces, ao empezar a traballar no
taller, actitudes nas que os alumnos asumen o rol de “axuda” ás alumnas, no uso de determinadas
ferramentas e máquinas, evidentemente, o profesor actúa inmediatamente para corrixir este tipo de
comportamentos.
Alén diso , nas clases de Tecnoloxía, tamén levamos a cabo actividades de aprendizaxe cooperativo.
Preténdese que aprendan a traballar en grupo, a axudar ao outro, a desenrolar estratexias para explicar
e transmitir información, a escoitar os propostas dos demais.
14.6. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PROXECTO LINGÜÍSTICO
Tentamos contribuír tamén dende a nosa materia a que o alumnado acade unha competencia
lingüística axeitada ao longo do proceso de formación, traballando os seguintes puntos:
Adquisición do vocabulario específico que ten que ser empregado nos procesos de busca,
análise, selección, síntese e comunicación da información.
Utilización de textos de diferentes tipoloxías.
Lectura, interpretación e redacción de informes e documentos técnicos.
139
A través das correccións das actividades propostas e da lectura de noticias/recortes
periodísticos , pódense traballar os contidos relacionados coa consecución da competencia
lectora.
Na elaboración da documentación dos procesos tecnolóxicos tamén se traballan os
contidos relacionados coa consecución da competencia escrita.
Utilizando os medios informáticos para presentar as solucións a determinados problemas
propostos, poténciase o que busquen o mellor xeito de transmitir aos demais distintos tipos
de información (relativa a circuítos, medidas, funcionamento de mecanismos,….)
Lectura, interpretación e redacción de informes e documentos técnicos.
Traballando en grupo e transmitindo as ideas de cada un, na busca de solucións aos
problemas propostos. Estas ideas debátense en grupo, ata que se elixe unha, ou se mellora
algunha das propostas.
15. INFORMACIÓN AO ALUMNADO
Dedicaremos polo menos unha sesión, preferentemente a primeira do curso, a informar a todo o
alumnado de cada un dos grupos, niveis e materias das que se fai cargo este departamento, dos
aspectos máis relevantes desta programación. Facendo fincapé na avaliación, os criterios de
cualificación, dos instrumentos que se van a empregar e a ponderación de cada instrumento de
avaliación, os méritos a valorar (traballo na clase, na aula de informática, no taller, probas escritas), e
os mínimos esixibles.
Tamén se informa aos alumnos das normas das probas de avaliación (poden empregar a calculadora,
en todas as materias do departamento, tanto nas clases como nos exames, pola utilidade para a súa
vida académica e profesional, o suspenso inmediato en caso de detectar algún tipo de trampa nas
probas, o uso de útiles de debuxo en probas de debuxo, ...)
Cando a programación sexa definitiva publicaranse nos paneis informativos do centro os criterios de
avaliación e contidos mínimos por curso, dos que xa se informou ao alumnado na primeira semana do
curso.
16. MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA
PROGRAMACIÓN EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS
DE MELLORA
140
As programacións didácticas serán revisadas trimestralmente no que se refire á temporalización.
Ao rematar o curso o departamento reunirase para valorar os resultados dos diferentes cursos e grupos.
Estudiarase se a maioría do alumnado acadou os obxectivos perseguidos nesta programación e,
naqueles casos nos que non sexa así, comentarase de que forma se poderían mellorar, en opinión de
cada membro, os aspectos dela que afectaron a eses resultados non desexados (contidos,
temporalización, recursos didácticos, etc).
En canto os resultados académicos estas serán avaliadas inicialmente en xuño e posteriormente en
setembro .
Tamén se revisarán os obxectivos, contidos e estándares de aprendizaxe avaliables da presente
programación en relación a novas realidades; en particular, intentando incorporar ao ámbito
educativo, sempre que sexa posible, as novas tecnolóxicas que se vaian producindo na nosa
sociedade
Asdo. Javier Enjamio Castro Asdo. Mª Xosé Noguerol Mazaira