InleidingOmschrijving van depressiePrevalentieTheoretische visies op depressieDiagnostiek en indicatiestellingBehandelingen van depressieAanbevelingen voor de praktijk

Meest voorkomende psychologische ziekte Overal in de wereldLusteloze mensenMortaliteit is groot Veel somatische symptomen “Besmettelijk”: erfelijk en partners lijden onder emotionele belasting

Anhedonia = afwezigheid van lust, plezier of interesse vaak vanuit een sombere gemoedstoestand, wanhoop, leegheid en verdrietGeheel van affectieve, somatische, gedragsaspecten en cognitieve aspecten“oplossingen” : drankgebruik, suïcide en somatisch lijdenZeer moeilijk te definiëren Stoornis : als de toestand het leven van de patiënt aanmerkelijk hindert en hij er dus sterk onder lijdt

Depressieve stoornissen Depressieve stoornisDysthyme stoornisDepressieve stoornis niet anders omschreven (NAO)

Bipolaire stoornisBipolaire stoornis IBipolaire stoornis IICyclothyme stoornisBipolaire stoornis niet anders omschreven (NAO)

Overige stemmingsstoornisStemmingsstoornis door somatische aandoeningStemmingsstoornis door middelengebruik

Onderdiagnose en onderbehandeling patiënten raadplegen huisarts niet. Indien toch dan gaat deze depressie vaak toeschrijven aan somatische klachtenVaker voor bij vrouwen

LevensomstandighedenGebrek aan sociale rol en steunVerwaarlozing in jeugd en seksueel geweld

zeer hardnekkige ziekte , vaak hervallenChronische worden

Laag inkomenGetrouwdIntramuraal behandeldTe lang gewacht op behandeling

Psychodynamische/psychoanalytische visieVerlies van dierbare in de vroege kinderjarenOntstaan van naar zichzelf gerichte agressieOmgevingsfactorenOntbreken van empirische basis

Leertheoretische visieTekort aan sociale bekrachtiging door de omgeving en zichzelfEnkele empirische aspecten niet voor de theorie als geheel

Cognitieve visieCentraal staan Becks visie en aangeleerde hulpeloosheid van SeligmanCognitie (waarneming en betekenisverlening aan de wereld) bepaalt depressieBeck: logische denkfouten nl. overgeneralizatie, dichotoom denken en selectieve attentieSeligman: Helplessness: het passief moeten ondergaan van negatieve schokken of prikkels leidt ertoe dat bij de volgende gelegenheid (ook al kan men er dan wel iets aan doen) men de schokken lijdzaam ondergaat

Humanistische/experiëntiële benaderingRogers, Heideggers GendlinBlokkering van de beleving zou de basis zijn voor neurose-ontwikkelingNiet empirisch ondersteund

Systeemtheoretische benaderingGezins-systeem: verband depressie en problemen partnerDeel empirisch ondersteund

‘life-event’-benaderingIngrijpende gebeurtenissen direct voorafgaand aan depressie of kinderjarenEmpirisch ondersteund

Biologische visies Invloed van familie: genetisch bepaaldOorzaak in neurotransmittersysteem

Classificatiesysteem als zoekschema: welke symptomen moeten hoelang aanwezig zijn en welke mogen niet aanwezig zijnTotale toestand van de persoonSomatische ziekte en depressie naast elkaar staan en medicatie kan leiden tot depressieErnst van depressie

Interviewschalen en zelfrapportagevragenlijsten

Chronische stressfactoren hangen samen met depressie

Klassieke psychodynamische georiënteerde psychotherapie, psychoanalyse

Oplossen van onopgeloste conflictenBehandeling van agressie van vroeg-kinderlijk verliesInterpersoonlijke therapie: rolveranderingen aanvaarden en sociale conflicten oplossen en tekorten in sociaal functioneren oplossen

Gedragstherapie (Lewinsohn en Rehm)Tekort aan sociale bekrachtiging Zelfregulatie-therapie: tekort aan zelfbekrachtiging via zelfobservatie en realistische levensdoelenGoede resultaten

Cognitieve gedragstherapieDepressieve denkstoornissen door cognitieve schemataSocratische dialoog en reality testing : zelfobservatie en uitvoeren van vermeden gedrag

Systeemtherapie Doorbreken van foute, vaste communicatiepatronen binnen “het systeem” (=het gezin)

Humanistische/experiëntiële oriëntatieExploreren, herkennen en erkennen van gevoelens Goede effecten zijn niet bekend

Somatische behandelingToediening van antidepressivaBevorderen van neurale transmissieBedoelde effecten pas na 2 tot 4 weken duidelijkVeel bijverschijnselenBehandeling 6 tot 9 maanden

Zorgvuldige diagnostiek is een vereiste Rekening houden met chronische stress-opleverende gebeurtenissenBekijk ook somatische ziektenSuïcide gevaar: expliciet besprokenOudere patiënten: rekening houden met specifieke kenmerken aan de leeftijd gebondenDiagnose en therapie is niet eenvoudig voor psycholoogBelang van doorbehandelenJaarlijkse “booster-sessions”Aandacht voor naastenGerichte preventie

Dia 1: http://www.newtreatments.org/pic/depression.jpg

Dia 3: http://www.standaard.be/Assets/Images_Upload/depressie--vlinder.jpg

Dia 5: http://4.bp.blogspot.com/_fD2_NMLRGdU/TJTP5eMEZpI/AAAAAAAAWUI/v1te6Jl7Ljc/s1600/dsm_iv.jpg

Dia 6: http://d205139.pem.kpn.net/plaatje/pl-7000-vrouw-verdriet-10.jpg

Dia9:http://www.jomazo.nl/images/K19TJse17v178LqlYh8IPFc4mtHGGvQRaPkji5NcK6wHB57Zvoikt4wGE1mLZdcz.jpg

Dia 11 (1): http://www.hln.be/static/FOTO/pe/11/7/2/large_367547.jpg

Dia 11 (2): http://www.hln.be/static/FOTO/pe/2/13/11/large_740261.jpg

Dia 12: http://www.kuleuven.be/thomas/images/secundair_onderwijs/in_de_kijker/19/cartoon1.jpg

Dia 13: http://www.onlyliesbeth.nl/wp-content/uploads//2009/11/DEPRESSIEF.jpg