تایبه‌ت‌به‌ده‌ستوور

نه‌جات‌ئه‌حمه‌د

بیالل‌جه‌عفه‌ر

)36( الپه ڕه ، نرخی )1000( دیناره

نانسی گۆرانییه کی نوێ به رهه مده هێنێت

No. 15, Wednesday 20 /01 /2010 ژماره )15( چوارشه ممه ، 2010/1/20

تائێستا‌به‌سه‌رۆكی‌‌كابینه‌ی‌‌پێنجه‌م‌ناوده‌برێتنێچیرڤان‌بارزانی‌‌به‌شداریی‌كۆبوونه‌وه‌كانی‌‌پارتی‌‌ناكات

یه‌كێتی‌‌قوتابیان،‌بڕیاره‌كانی‌‌حكومه‌ت‌پێشێلده‌كات

له‌سـلێمانی‌‌نرخـی‌‌زه‌وی‌و‌خانــوو‌فــڕی‌

19..33.. 31..

له‌راگه‌یاندنه‌كانی‌‌ ئێستا‌ ت��ا‌پارتیدا،‌نێچیرڤان‌بارزانی‌‌به‌ناوی‌سه‌رۆكی‌‌كابینه‌ی‌‌پێنجه‌مه‌وه‌‌ناوی‌‌تری‌‌ سیفه‌تێكی‌‌ هیچ‌ ده‌هێنرێت‌و‌پارتیدا‌ سیاسی‌‌ مه‌كته‌بی‌‌ له‌ناو‌كۆبوونه‌وه‌ی‌‌ له‌دوا‌ وه‌رنه‌گرتووه‌‌و‌حیزبه‌كه‌شیدا‌ ناوه‌ندی‌‌ كۆمیته‌ی‌‌

به‌شدارینه‌كردووه‌.مه‌نتك‌ ك���ام���ه‌ران‌ دك��ت��ۆر‌سه‌اڵحه‌دین‌ زانكۆی‌‌ مامۆستای‌‌ده‌زانین‌ "ه��ه‌م��ووم��ان‌ ده‌ڵ��ێ��ت‌ئیدریس‌ كوڕی‌‌ بارزانی‌‌ نێچیرڤان‌له‌ڕكابه‌ره‌كانی‌‌ یه‌كێكه‌‌ بارزانییه‌‌و‌له‌ناوپارتیدا،‌ یه‌كه‌م‌ ده‌سه‌اڵتی‌‌ئاشكرایه‌‌و‌ مه‌سه‌له‌یه‌كه‌‌ ئ��ه‌وه‌‌ئه‌و‌ تێدانییه‌،‌ گومانێكی‌‌ هیچ‌سه‌رۆك‌ پۆستی‌‌ كه‌مه‌‌ ماوه‌یه‌كی‌‌پێویسته‌‌ جێهێشتووه‌،‌ وه‌زیرانی‌‌چاوه‌ڕوانبین‌تابزانین‌له‌ناو‌پارتی‌‌

له‌ناوه‌نده‌كانی‌‌ قوتابیان‌ یه‌كێتی‌‌به‌ستنی‌‌ بۆ‌ ئاماده‌كاری‌‌ خوێندندا‌له‌كاتێكدا‌ ده‌ك��ات،‌ 13ی‌‌ كۆنگره‌ی‌‌خوێندنی‌‌ وه‌زاره‌ت����ی‌‌ ه���ه‌ردوو‌ ك��ه‌‌ئه‌وجۆره‌‌ به‌ستنی‌‌ پ��ه‌روه‌رده‌،‌ بااڵو‌كۆنفرانسانه‌‌قه‌ده‌غه‌ده‌كه‌ن،‌ئه‌ندامێكی‌‌ده‌ڵێت:‌ رێكخراوه‌كه‌ش‌ سكرتاریه‌تی‌‌ناوه‌نده‌كانی‌‌ بێجێگه‌ییه‌وه‌‌ به‌هۆی‌‌خوێندن‌بۆ‌كۆبوونه‌وه‌‌به‌كارده‌هێنین.كاروان‌محه‌مه‌د‌ئه‌ندامی‌‌سكرتاریه‌تی‌‌یه‌كێتی‌‌قوتابیانی‌‌كوردستان‌له‌لێدوانێكدا‌

نرخی‌‌ مانگدا‌ دوو‌ ل��ه‌م��اوه‌ی‌‌له‌سلێمانی‌‌ زه‌وی‌‌ پارچه‌یه‌ك‌به‌رزبووه‌ته‌وه‌،‌ دۆالر‌ هه‌زار‌ ‌10ده‌ڵێن‌ ئ��اب��ووری��ش‌ پسپۆڕانی‌‌به‌رزده‌بێته‌وه‌،‌ زیاتر‌ نرخه‌كان‌به‌هۆی‌‌ س��ه‌رم��ای��ه‌داران‌ چونكه‌‌روویان‌ به‌بانكه‌كان‌ بێمتمانه‌ییان‌له‌كڕینی‌‌زه‌وی‌‌و‌خانوو‌كردووه‌.خاوه‌نی‌ ع��ه‌ب��دول،‌ دڵشاد‌له‌سلێمانی‌ دڵشاد‌ نووسینگه‌ی‌به‌ده‌ستووری‌‌وت‌"نرخی‌زه‌وی‌و‌

پارێزگاری كه ركوك به بڕینی بودجه ی

شاره وانی تۆمه تبارده كرێت

به‌رپرسانی‌شاره‌وانی‌كه‌ركوك‌پارێزگای‌كه‌ركوك‌به‌بڕینی‌)5(‌ملیار‌دینار‌له‌به‌شه‌‌بودجه‌ی‌‌شاره‌وانی‌كه‌ركوك‌تۆمه‌تبار‌

ده‌كه‌ن،‌پارێزگاری‌كه‌ركوكیش‌هه‌ڕه‌شه‌ی‌‌سزادانی‌هه‌ركه‌سێك‌

ده‌كات‌به‌بڕینی‌بودجه‌‌تۆمه‌تباریان‌بكه‌ن‌.‌‌..‌الپه‌ڕه4

..........................

داوا له بارزانی ده كرێت پیرمام جێبهێڵێت

رۆشنبیران‌و‌پسپۆڕانی‌بواری‌سیاسی‌ده‌ڵێن‌بوونی‌یه‌ك‌باره‌گا‌

بۆ‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌و‌سه‌رۆكی‌پارتی،‌واده‌كات‌تایبه‌تمه‌ندی‌‌

ئه‌و‌حیزبه‌‌به‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌هه‌رێم‌بدرێت،‌داواش‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌

بارزانی‌ته‌نها‌وه‌كو‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌مامه‌ڵه‌ده‌كات‌ده‌بێت‌پیرمام‌بۆ‌حیزبه‌كه‌ی‌‌جێبهێڵێت.‌..‌الپه‌ڕه5

...........................

"ناکرێت له سه ر خوانی ماڵه باوان، خۆراكی گه شه كردنی

خۆت هه ڵبگریته وه "

نووسه‌رو‌رووناكبیر‌پشكۆ‌نه‌جمه‌دین،‌له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌‌

ده‌ستووردا‌ده‌ڵێت‌‌جیابونه‌وه‌كان‌له‌بزووتنه‌وه‌ی‌‌سیاسی‌‌

كوردستاندا،‌له‌سه‌ر‌كێشه‌ی‌‌فیكری‌‌و‌دنیابینی‌‌جیاواز‌نه‌بوون،‌پێشیوایه‌‌ئه‌قڵێكی‌‌ته‌ندروست‌

مامه‌ڵه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌جیابونه‌وانه‌دا‌نه‌كردووه‌،‌بۆیه‌‌به‌كاره‌سات‌كۆتایی‌هاتوون.‌له‌باره‌ی‌‌

بزووتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانه‌وه‌‌ده‌ڵێت‌هێشتا‌بزووتنه‌وه‌‌ئه‌و‌ئیشكالییه‌ته‌‌

فیكریانه‌ی‌‌تێنه‌په‌ڕاندووه‌،‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌هه‌یبوه.‌..‌الپه‌ڕه6................................

"رێككه وتنی ستراتیژی ، دینامیكیه تی یه كێتی

كوشت"

نووسه‌رو‌روناكبیر‌سه‌ردار‌عه‌زیز‌له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌‌ده‌ستووردا‌ده‌ڵێت‌خه‌ڵكی‌‌كوردستان‌

دیموكراتخواز‌نین،‌بۆیه‌‌هه‌میشه‌‌دیموكراسی‌‌لێره‌‌له‌مه‌ترسی‌‌

له‌ناوچووندایه‌،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ش‌ده‌دات‌كه‌‌حیزبه‌كانی‌‌كوردستان‌هیچیان‌نه‌ریتی‌‌دیموكراسیان‌

قبوڵ‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌ناچاركراون‌كه‌‌دیموكراسی‌‌قبوڵبكه‌ن.‌..‌الپه‌ڕه7

كه‌‌ به‌وپێیه‌ی‌‌ ده‌ڵێت:‌ ده‌س��ت��وور‌ بۆ‌2003ی‌‌ س��اڵ��ی‌‌ ل��ه‌ه��ه‌ڵ��ب��ژاردن��ه‌ك��ان��ی‌‌له‌شاره‌كانی‌‌ خوێندكاران-قوتابیان‌هه‌ولێرو‌دهۆك،‌یه‌كێتی‌‌قوتابیان‌توانی‌‌خوێندن‌ ناوه‌نده‌كانی‌‌ زۆری‌ له‌زۆربه‌ی‌‌سه‌ربكه‌وێت،‌له‌وروانگه‌یه‌وه‌‌شه‌رعیه‌تی‌‌قوتابیانیان‌ ن��وێ��ن��ه‌رای��ه‌ت��ی��ك��ردن��ی‌‌

به‌ده‌ستهێناوه‌.ك����اروان‌م��ح��ه‌م��ه‌د‌وت��ی‌‌"ئه‌و‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌ كه‌‌ ماوه‌‌ شه‌رعیه‌ته‌مان‌ده‌ستمان‌ ب��ه‌زۆر‌ بكه‌ین،‌ قوتابیان‌خوێندندا‌ ن��اوه‌ن��ده‌ك��ان��ی‌‌ ب��ه‌س��ه‌ر‌نه‌گرتووه‌،‌ئه‌مه‌‌جگه‌له‌وه‌ی‌‌ئه‌ندامانی‌ناتوانین‌ زۆره‌،‌ قوتابیان‌ یه‌كێتی‌‌

خ��ان��وو‌ل��ه‌س��ه‌ن��ت��ه‌ری‌ش��اری‌جێگیره‌،‌ ت��اڕاده‌ی��ه‌ك‌ سلێمانی‌ده‌وروبه‌ری‌ له‌گه‌ڕه‌كه‌كانی‌ به‌اڵم‌دۆالر‌ هه‌زار‌ ‌10 نزیكه‌ی‌ شاردا،‌له‌مه‌وبه‌ر‌ م��ان��گ‌ دوو‌ ل��ه‌چ��او‌

زیادیكردووه‌".مامۆستای‌ عه‌لی‌ جه‌میل‌سلێمانی،‌ له‌زانكۆی‌ ئ��اب��ووری‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌راگه‌یاند‌متمانه‌یان‌ "س���ه‌رم���ای���ه‌داران‌ناچار‌ بۆیه‌‌ نییه‌،‌ به‌بانكه‌كان‌زێڕ‌و‌ خانوو،‌ كڕینی‌ له‌ڕێگه‌ی‌ئۆتۆمبێل،‌ئه‌و‌بواره‌‌رووكه‌شییه‌‌داراییه‌ی‌خۆیان‌ده‌خه‌نه‌ڕوو".

له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ناوه‌نده‌كان‌كۆیانبكه‌ینه‌وه‌و‌هیچ‌هۆڵێكی‌‌وه‌هامان‌نییه‌‌تا‌بتوانین‌نوێنه‌ری‌‌ تا‌ بكه‌ین،‌ بۆ‌ كۆنفرانسیان‌ئه‌ندامه‌كه‌ی‌‌ هه‌ڵبژێرن".‌ خۆیان‌وتی‌‌ قوتابیان‌ یه‌كێتی‌‌ سكرتاریه‌تی‌‌هیچ‌ ده‌زان��ی��ن‌و‌ خۆمانی‌ "به‌مافی‌‌مافه‌مان‌ ئ��ه‌و‌ ناتوانێت‌ كه‌سیش‌لێبستێنێته‌وه‌و‌رێگه‌مان‌لێبگرێت".

وه‌زاره‌ت�����ی‌‌ ه����ه‌ردوو‌ پێشتر‌پ���������ه‌روه‌رده‌‌و‌خ��وێ��ن��دن��ی‌‌ب���ااڵ،‌ئاگاداری‌‌ ف��ه‌رم��ی‌،‌ ب��ه‌ن��ووس��راوی‌‌كردۆته‌وه‌‌ رێكخراوه‌كانیان‌ سه‌رجه‌م‌بۆ‌ خوێندن‌ ناوه‌نده‌كانی‌‌ نابێت‌ كه‌‌

كاری‌‌رێكخراوه‌یی‌‌به‌كاربهێنن.

ج��ه‌م��ی��ل‌ع��ه‌ل��ی‌ئ��ام��اژه‌ی‌‌رووبه‌ری‌ س��ن��وورداری‌ ب��ه‌وه‌دا:‌ژماره‌ی‌ زیادبوونی‌ زه‌وییه‌كان‌و‌پڕۆسه‌ی‌ زۆربوونی‌ دانیشتوان‌و‌به‌رزبوونه‌وه‌ی‌ هاوسه‌رگیری‌و‌داهاتی‌تاكه‌كانی‌كۆمه‌ڵگا،‌چه‌ند‌زیادبوونی‌ دیكه‌ی‌ هۆكارێكی‌

نرخی‌خانووبه‌ره‌یه‌".زانكۆ‌ مامۆستایه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌له‌سه‌ر‌ داخوازی‌‌ ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵێت:‌به‌رده‌وام‌ خانوو‌ زه‌وی‌و‌ كڕینی‌‌مانگی‌‌ ل��ه‌چ��ه‌ن��د‌ ئ���ه‌وا‌ ب��ێ��ت،‌زیاتر‌ ن��رخ��ه‌ك��ان‌ داه���ات���وودا‌

به‌رزده‌بنه‌وه‌.

کورته ...

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية، هةفتانةكؤمثانياى سولى تَيليطراف دةريدةكات

رؤذنامةى دةستوور لةwww.destur.net

بخويَنةرةوة

شاراپۆڤا ده رکراهه ڤاڵ ئیبراهیم:

ناوی دزه که ئاشکراناکه م

چ‌پله‌یه‌ك‌وه‌رده‌گرێت".نێچیرڤان‌ به‌شدارینه‌كردنی‌‌جیاجیای‌‌ لێكدانه‌وه‌ی‌‌ ب��ارزان��ی‌‌تائێستاش‌ ده‌ك����رێ����ت،‌ ب���ۆ‌روونیبكاته‌وه‌،‌ نایه‌وێت‌ پارتی‌‌نێچیرڤان‌ دووره‌په‌رێزی‌‌ هۆكاری‌‌حیزبه‌كه‌دا‌ له‌كۆبوونه‌وه‌كانی‌‌

چییه‌.عارف‌قوربانی‌‌سه‌رنووسه‌ری‌"ئه‌گه‌ر‌ وت��ی‌‌ ئاسۆ،‌ رۆژن��ام��ه‌ی‌كابینه‌ی‌‌ س���ه‌رۆك���ی‌‌ ب���ه‌ن���اوی‌‌دیاره‌‌ بهێنرێت،‌ ناوی‌‌ پێنجه‌مه‌وه‌‌ئیشكالێك‌هه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌پۆستێكی‌‌دیاریكراو‌بۆ‌كاك‌نێچیرڤان،‌ئایا‌سیاسی‌‌ مه‌كته‌بی‌‌ ئه‌ندامی‌‌ وه‌كو‌

ناویبه‌رن‌یا‌به‌چ‌ناوێك".سه‌رنووسه‌ری‌رۆژنامه‌ی‌ئاسۆ،‌وتی‌"له‌كاتێكدا‌ئه‌و‌كه‌‌پێشتریش‌پێنجه‌مبوو،‌ كابینه‌ی‌‌ سه‌رۆكی‌‌به‌شداری‌‌كۆبوونه‌وه‌كانی‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاسی‌‌پارتی‌‌ده‌كرد‌و‌زۆرجاریش‌نێوان‌ هاوبه‌شه‌كانی‌‌ له‌كۆبوونه‌وه‌‌

پارتی‌‌و‌یه‌كێتیدا‌به‌شداریكردووه‌،‌به‌جێهێشتنی‌‌ ل����ه‌دوای‌‌ ب���ه‌اڵم‌پۆسته‌كه‌ی‌،‌دیاره‌‌هیچ‌سیفه‌تێكی‌‌فه‌رمی‌‌یان‌پۆستێكی‌‌دیاریكراوی‌‌

له‌ناوپارتی‌‌وه‌رنه‌گرتووه‌".ب��ه‌وه‌دا:‌ ئ��ام��اژه‌ی‌ قوربانی‌‌م���اوه‌ی‌‌ كۆتاییهاتنی‌‌ ل���ه‌دوای‌‌یه‌ك‌ نێچیرڤان‌ كاك‌ كابینه‌كه‌ی‌،‌دووجار‌له‌ته‌له‌فزیۆن‌ده‌ركه‌وتووه‌‌و‌عێراق‌و‌ حكومه‌تی‌‌ فه‌رمی‌‌ ئااڵی‌‌ئااڵی‌‌كوردستانی‌‌له‌پشته‌وه‌بووه‌،‌له‌كاتێكدا‌به‌رپرسه‌‌حیزبیه‌كانیتر‌ئ����ااڵی‌‌ك���وردس���ت���ان‌و‌ئ����ااڵی‌‌

حیزبه‌كه‌یان‌داده‌نێن.رۆژن����ام����ه‌ی‌‌ده‌س���ت���وور،‌په‌یوه‌ندی‌‌كرد‌به‌چه‌ند‌به‌رپرسێكی‌‌ته‌نها‌ پارتییه‌وه‌،‌ راگه‌یاندنی‌‌ئه‌ندامی‌‌ قه‌ره‌داغی‌ حه‌سیب‌ ئازا‌راگه‌یاندنی‌‌ ‌ ناوه‌ندی‌‌ مه‌كته‌بی‌‌ئه‌ویش‌ دای��ه‌وه‌‌و‌ وه‌اڵم��ی‌‌ پارتی،‌لێدوانێك‌ هیچ‌ ئ��ام��اده‌ن��ه‌ب��وو،‌

له‌وباره‌یه‌وه‌‌بدات.نێچیرڤان‌بارزانی‌مه‌کته‌بی‌سیاسی‌قبوڵنییه‌

دیمه‌نێک‌له‌شاری‌سلێمانی

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

هه‌واڵ‌ 3

بیالل‌جه‌عفه‌ر

فه‌رمان‌خێاڵنی‌‌له‌خانه‌قینكامه‌ران‌كه‌ریم‌له‌شاره‌زوور

په‌رله‌مانی‌کوردستان

حكومـه‌تـی‌هــه‌رێم‌وه‌اڵمی‌په‌رلـه‌مان‌نــاداته‌وه‌

‌80مــامــۆسـتــاو‌نووســه‌ر‌ده‌وامناكه‌ن‌و‌موچــه‌‌وه‌رده‌گـرن

مافپه‌روه‌رانی‌‌شاره‌زوور،‌هه‌ڕه‌شه‌ی‌‌‌كشانه‌وه‌‌له‌ئه‌ندامێتی‌‌سه‌ندیكاكه‌یان‌ده‌كه‌ن

ئه‌ندامێكی‌په‌رله‌مانی‌كوردستان،‌رایگه‌یاند:‌له‌ماوه‌ی‌چه‌ند‌مانگی‌په‌رله‌مانی‌ سێهه‌می‌ خ��ول��ی‌كوردستاندا،‌زیاتر‌له‌‌20پڕۆژه‌یاسا‌له‌الیه‌ن‌په‌رله‌مانه‌وه‌‌خوێندنه‌وه‌ی‌حكومه‌تی‌ ئاراسته‌ی‌ كراوه‌‌و‌ بۆ‌سه‌رنج‌و‌ ت��ا‌ ك�����راوه‌،‌ ه��ه‌رێ��م‌پڕۆژه‌كان‌ له‌سه‌ر‌ بۆچوونه‌كانی‌ده‌رببڕێت،‌به‌اڵم‌تائێستا‌حكومه‌ت‌وه‌اڵمی‌په‌رله‌مانی‌نه‌داوه‌ته‌وه‌.

ئه‌ندامێكی‌ ق���ادر‌ ئ����ارام‌فراكسیۆنی‌‌ له‌سه‌ر‌ په‌رله‌مان‌كۆمه‌ڵ،‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌پڕۆژه‌یاساكانی‌ رای��گ��ه‌ی��ان��د:‌راگرتنی‌ حیزبه‌كان،‌ بودجه‌ی‌بێپاساو،‌ ده‌س��ت��گ��ی��رك��ردن��ی‌ده‌سته‌كانی‌‌ دادوه‌ری،‌ ره‌وشتی‌ناوچه‌‌ م���رۆڤ،‌ مافی‌ ژینگه‌‌و‌دابڕاوه‌كان،‌یاسای‌هه‌مواركردنی‌یه‌كه‌می‌یه‌كێتی‌ژووری‌بازرگانی‌ه���ه‌رێ���م،‌ی���اس���ای‌ده‌س��ت��ه‌ی‌

ماوه‌ی‌‌دوو‌ساڵه‌،‌زیاد‌له‌‌80مامۆستاو‌له‌خوێندنگه‌كانی‌‌ میالك‌ ن��ووس��ه‌ری‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ سنوری‌‌خانه‌قین،‌به‌بێده‌وام‌موچه‌‌وه‌رده‌گرن،‌ب��ه‌دواداچ��وون‌و‌ لیژنه‌ی‌‌ ئه‌ندامێكی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ چاودێری‌‌

م��اف��پ��ه‌روه‌ران��ی‌‌ش�����اره‌زوور،‌ئیمزادان‌ كۆكردنه‌وه‌ی‌‌ له‌هه‌وڵی‌‌ده‌رماڵه‌ی‌‌ سه‌رفكردنه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌پیشه‌یی‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌حكومه‌ته‌وه‌‌

بڕدراوه‌.ئه‌ندامی‌‌ ع��وم��ه‌ر،‌ س���ۆران‌مافپه‌روه‌رانی‌‌ سه‌ندیكای‌‌ لقی‌‌سه‌رپه‌رشتیاری‌‌ كه‌‌ ش���اره‌زوور‌سنوری‌‌ ئیمزای‌‌ ك��ۆك��ردن��ه‌وه‌ی‌‌له‌لێدوانێكدا‌ ده‌كات،‌ ش��اره‌زوور‌"پێشتر‌ وت���ی‌‌ ده‌س���ت���وور‌ ب��ۆ‌ده‌رماڵه‌ی‌‌پیشه‌یی‌به‌بڕی‌‌50%ی‌‌موچه‌ی‌‌بنه‌ڕه‌تی‌‌بۆ‌مافپه‌روه‌ران‌حكومه‌تدا‌ ل���ه‌ده‌زگ���اك���ان���ی‌‌

خ��ان��ه‌ق��ی��ن‌ك���ه‌‌ن��ه‌ی��وی��س��ت‌ن���اوی‌‌ئاشكرابكرێت،‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌ده‌ڵێت:‌لیژنه‌كه‌یان‌به‌دواداچوونیان‌بۆ‌كردووه‌،‌ئه‌و‌‌80مامۆستاو‌نووسه‌رانه‌یان‌موچه‌‌ ده‌وامناكه‌ن‌و‌ كه‌‌ دیاریكردووه‌‌رێژه‌كه‌‌ "ره‌ن��گ��ه‌‌ وت��ی‌‌ وه‌رده‌گ�����رن،‌هێشتا‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ بكات‌ زیاتریش‌ب���ه‌ت���ه‌واوی‌‌ج��ه‌ردم��ان‌ن��ه‌ك��ردووه‌و‌موچه‌".‌ لیستی‌‌ سه‌ر‌ نه‌مانخستۆته‌‌

ئه‌و‌ به‌هۆی‌‌ به‌اڵم‌ خه‌رجده‌كرا،‌ئه‌و‌ موچه‌وه‌‌ تازه‌یه‌ی‌‌ سیستمه‌‌

ده‌رماڵه‌یه‌‌بڕدراوه‌"."ئه‌گه‌ر‌ وتی‌ عومه‌ر‌ سۆران‌نه‌گه‌ڕێنرێته‌وه‌‌ ده‌رماڵه‌یه‌‌ ئه‌و‌ئ��ه‌وا‌مافی‌‌ م��اف��پ��ه‌روه‌ران،‌ ب��ۆ‌له‌سه‌ندیكادا‌ خۆمان‌ ئه‌ندامێتی‌‌

ده‌كشێنینه‌وه‌".حسێن‌ ح���ه‌م���ه‌‌ ن��اس��ی��ح‌سه‌رۆكی‌‌ده‌سته‌ی‌‌بااڵی‌‌یه‌كێتیی‌‌كوردستان،‌ م��اف��پ��ه‌روه‌ران��ی‌‌ل��ه‌ل��ێ��دوان��ێ��ك��دا‌ب��ۆ‌ده‌س��ت��وور‌ئه‌و‌ بۆ‌ سه‌ندیكای‌‌ پشتگیری‌‌"جێگری‌‌ وتی‌‌ ده‌ربڕی‌‌و‌ هه‌ڵمه‌ته‌‌حكومه‌تی‌‌ پێشووی‌‌ س��ه‌رۆك��ی‌‌خۆی‌‌ تایبه‌تی‌‌ نوێنه‌ری‌‌ هه‌رێم‌ناردبووه‌‌المان‌و‌سه‌رجه‌م‌كێشه‌‌و‌

په‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ سایه‌‌ حسێن‌خانه‌قین،‌هه‌واڵه‌كه‌‌به‌ناڕاست‌ده‌زانێ‌‌و‌‌نه‌خۆشه‌و‌ هه‌یه‌‌ "مامۆستا‌ ده‌ڵێت‌ئێمه‌ش‌ هه‌یه‌،‌ ته‌ندروستی‌‌ مۆڵه‌تی‌‌مۆڵه‌تمان‌ دیاریكراو‌ ماوه‌یه‌كی‌‌ بۆ‌تایبه‌تی‌‌هه‌یه‌و‌ یان‌حاڵه‌تێكی‌‌ پێداوه‌‌رێگه‌مان‌ ئه‌گینا‌ پێداوه‌،‌ مۆڵه‌تمان‌به‌هیچ‌فه‌رمانبه‌رو‌مامۆستایه‌ك‌نه‌داوه‌‌

به‌بێده‌وام‌موچه‌‌وه‌ربگرێت".

خستۆته‌‌ داواك��اری��ی��ه‌ك��ان��م��ان‌له‌گه‌ڵ‌‌ قسه‌شمان‌ به‌رده‌میان،‌هاوبه‌شی‌‌ ل��ی��ژن��ه‌ی‌‌ ه����ه‌ردوو‌حكومه‌تی‌‌ دارای���ی‌ وه‌زاره‌ت����ی‌‌له‌ئێستادا‌ ك����ردوه‌،‌ پ��ێ��ش��وو‌چاوه‌ڕوان‌ده‌كه‌ین‌تا‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌بودجه‌‌په‌سه‌ندده‌كرێت،‌سه‌رۆكی‌‌به‌ڵێنی‌‌ ه��ه‌رێ��م‌ ح��ك��وم��ه‌ت��ی‌‌ده‌رماڵه‌یه‌ی‌‌ ئه‌و‌ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی‌‌

پێداوین‌له‌ساڵی‌‌2010دا".ناسح‌حه‌مه‌‌حسێن،‌ئه‌وه‌شی‌‌به‌ڵێنانه‌‌ ئ��ه‌و‌ "گه‌ربێتو‌ وت‌هه‌وڵه‌كانمان‌ جێبه‌جێنه‌كرێت‌و‌به‌رز‌نه‌نرخێنرێت،‌ئه‌وا‌رێوشوێنی‌‌پێویستیش‌ گه‌ر‌ ده‌گرینه‌به‌ر‌و‌ تر‌

بكات‌مانده‌گرین".

جۆری‌و‌ كۆنتڕۆڵی‌ پشكنین‌و‌كه‌‌ دیكه‌‌ پڕۆژه‌یاسای‌ چه‌ندین‌كوردستانه‌وه‌‌ په‌رله‌مانی‌ له‌الیه‌ن‌كراوه‌‌و‌ بۆ‌ یه‌كه‌می‌ خوێندنه‌وه‌ی‌هه‌رێم‌ حكومه‌تی‌ ئ��اڕاس��ت��ه‌ی‌

كراون،‌وه‌اڵم‌نه‌دراونه‌ته‌وه‌.به‌وه‌دا:‌ ئاماژه‌ی‌ قادر‌ ئارام‌هه‌رێم‌ حكومه‌تی‌‌ له‌كاتێكدا‌خۆی‌پێویستی‌به‌كۆمه‌ڵێكی‌زۆر‌پڕۆژه‌یاسا‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌به‌داخه‌وه‌‌به‌ڕێژه‌یه‌كی‌ ده‌نوێنێت‌و‌ سستی‌‌ئاڕاسته‌ی‌ پڕۆژه‌یاسا‌ زۆرك��ه‌م‌

په‌رله‌مان‌ده‌كات.ئ�����ارام‌ق�����ادر،‌ه��ۆك��اری‌هه‌رێم‌ حكومه‌تی‌ سستیه‌كه‌ی‌‌په‌رله‌مان‌ پڕۆگرامی‌ په‌یڕه‌و‌و‌ بۆ‌ده‌گێڕێته‌وه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌كاتێكی‌پڕۆژه‌یاساكان‌ وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ل�����ه‌الی�����ه‌ن‌ح���ك���وم���ه‌ت���ه‌وه‌‌"هۆكارێكی‌‌ وتی‌‌ دیارینه‌كردووه‌،‌كه‌سی‌ ده‌س��ت��ت��ێ��وه‌ردان��ی‌ ت��ر‌ئیداری‌و‌ ده‌سه‌اڵته‌‌ له‌سه‌رجه‌م‌ته‌نفیزییه‌كانی‌حكومه‌تی‌هه‌رێمدا‌

هه‌یه‌".

پ.‌ده‌ستوور

پ.‌ده‌ستوور

په‌روه‌رده‌ی‌‌سلێمانی‌‌كرێچییه‌‌و‌خوێندنگاكانیش‌كراونه‌ته‌‌باره‌گای‌‌حیزبی‌

سه‌ندیكای‌کارمه‌ندانی‌ته‌ندروستی‌پسوڵه‌ی‌‌‌10هه‌زار‌دیناریی‌‌به‌ئه‌ندامانی‌‌ده‌بڕێت

له‌‌30 زیاتر‌ سلێمانی‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌به‌كرێگرتووه‌،‌ قوتابخانه‌‌ بۆ‌ بینای‌‌له‌كاتێكدا‌زیاتر‌له‌‌20بینای‌‌وه‌زاره‌تی‌‌ئه‌و‌ حیزبه‌كان‌و‌ له‌الیه‌ن‌ پ��ه‌روه‌رده‌‌خێزانه‌‌ئاوارانه‌ی‌‌له‌دوای‌‌راپه‌ڕینه‌وه‌‌

هاتونه‌ته‌‌سلێمانی‌‌داگیركراون.به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ ن���وری‌‌ ك��ه‌م��ال‌سلێمانی‌‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌

بۆ‌پێدانی‌‌ده‌رماڵه‌ی‌‌مه‌ترسی‌،‌لقی‌‌كارمه‌ندانی‌‌ سه‌ندیكای‌‌ سلێمانی‌‌ته‌ندروستیی‌فۆڕمی‌‌ئه‌ندامێتی‌‌سااڵنه‌‌به‌كارمه‌ندانی‌‌ دینار‌ 10هه‌زار‌ به‌بڕی‌‌فه‌رمانگه‌ی‌‌ سنوری‌‌ ته‌ندروستی‌‌پڕده‌كاته‌وه‌و‌ سلێمانی‌‌ ته‌ندروستی‌‌ته‌ندروستیش‌ كارمه‌ندێكی‌‌ ه��ه‌ر‌ده‌رماڵه‌ی‌‌ پڕنه‌كاته‌وه‌‌ فۆڕمه‌‌ ئه‌و‌

مه‌ترسییه‌كه‌ی‌‌پێنادرێت.به‌پێی‌‌زانیارییه‌کانی‌‌ده‌ستوور،‌ئه‌گه‌ر‌هه‌ر‌كارمه‌ندێكی‌‌ته‌ندروستی‌‌سلێمانی‌‌ لقی‌‌ سنوری‌‌ ئه‌ندامی‌‌ كه‌‌سه‌ندیكای‌‌كارمه‌ندانی‌‌ته‌ندروستییه‌،‌فۆڕمی‌‌سااڵنه‌ی‌‌سه‌ندیكا‌پڕنه‌كاته‌وه‌،‌

ده‌ڵێت:‌ ده‌ستوور‌ بۆ‌ له‌لێدوانێكدا‌قوتابیان‌و‌ ژم��اره‌ی‌‌ زۆری‌‌ به‌هۆی‌‌خ��وێ��ن��دك��اران��ه‌وه‌،‌پ�����ه‌روه‌رده‌ی‌‌دووچ���اری‌‌ سلێمانی‌‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‌گه‌وره‌ترین‌گرفت‌بۆته‌وه‌‌كه‌‌خۆی‌‌له‌كه‌می‌‌قوتابخانه‌دا‌ده‌بینێته‌وه‌،‌وتی‌‌"به‌هۆی‌‌زۆری‌‌قوتابیانه‌وه‌‌به‌ناچاری‌‌

چه‌ند‌ته‌الرێكمان‌به‌كرێگرتووه‌".ك��ه‌م��ال‌ن����وری‌،‌وت���ی‌‌"‌‌25له‌الیه‌ن‌ خوێندنگامان‌ قوتابخانه‌و‌ئاوارانه‌ی‌‌ خێزانه‌‌ ئه‌و‌ حیزبه‌كان‌و‌

دیناریان‌ ه��ه‌زار‌ ‌10 پسوڵه‌یه‌كی‌‌بۆ‌ ناسنامه‌كانیان‌ تا‌ ده‌بڕدرێت‌ بۆ‌كارمه‌نده‌كان‌ دواتریش‌ نوێبكه‌نه‌وه‌،‌ژمێرییاره‌كانیان‌ ب��ۆ‌ پسوڵه‌كان‌سلێمانی‌‌ ته‌ندروستی‌‌ له‌فه‌رمانگه‌ی‌‌بۆ‌ ده‌رم��اڵ��ه‌ی��ان‌ ئ��ه‌و‌ ت��ا‌ ببه‌نه‌وه‌‌

خه‌رجبكرێت.وه‌زی��ری‌‌ ه��ه‌ورام��ی‌،‌ تاهیر‌ د.‌ته‌ندروستی‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم،‌وێڕای‌‌زانیارییه‌كانی‌‌ پشتڕاستكردنه‌وه‌ی‌‌ده‌س��ت��وور،‌وت��ی‌"ه��ه‌م��وو‌كه‌سێك‌وه‌ربگرێت،‌ ده‌رماڵه‌یه‌‌ ئه‌و‌ ناتوانێت‌بۆیه‌‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌وه‌ریده‌گرن‌ده‌بێت‌كارمه‌ندانی‌‌ سه‌ندیكای‌‌ پشتگیری‌‌ته‌ندروستیان‌هه‌بێت،‌تا‌بیسه‌لمێنن‌كارده‌كه‌ن‌و‌ ته‌ندروستیدا‌ له‌بواری‌‌هه‌رچه‌نده‌‌ پێبدرێت،‌ ده‌رماڵه‌كه‌یان‌

له‌دوای‌‌راپه‌ڕینه‌وه‌‌هاتونه‌ته‌‌سلێمانی‌‌داگیركراون‌و‌ئێستا‌زیاتر‌له‌‌30بینامان‌بۆ‌قوتابخانه‌‌به‌كرێگرتووه‌".‌كه‌مال‌نووسراویان‌ چه‌ندین‌ ده‌ڵێت:‌ نوری‌‌بۆ‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌و‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌وه‌زیران‌كردوه‌،‌ته‌نانه‌ت‌نوێنه‌ریان‌سه‌ردانی‌ئه‌و‌الیه‌نانه‌یان‌شێوه‌یه‌ك‌ به‌هیچ‌ ب��ه‌اڵم‌ ك���ردووه‌،‌وه‌اڵمی‌‌داواكه‌یان‌نه‌دراوه‌ته‌وه‌،‌وتی‌‌بۆ‌ هیچمان‌ به‌منزیكانه‌ش‌ "پێموایه‌‌

ناكرێت".

له‌ده‌سه‌اڵتی‌‌ ده‌رماڵه‌كه‌‌ سه‌رفكردنی‌‌مندایه‌".‌حه‌سه‌ن‌مه‌حمود،‌سه‌رۆكی‌‌لقی‌‌سلێمانی‌‌سه‌ندیكای‌‌كارمه‌ندانی‌‌ت��ه‌ن��دروس��ت��ی‌،‌ل��ه‌ل��ێ��دوان��ێ��ك��دا‌بۆ‌كارمه‌ندێكی‌‌ "هه‌ر‌ وتی‌‌ ده‌ستوور،‌به‌ئه‌ندامی‌‌ ب��وو‌ ك��ه‌‌ ته‌ندروستی‌‌ئینتمای‌‌ سااڵنه‌‌ ده‌بێت‌ سه‌ندیكا‌نه‌قابیی‌‌خۆی‌‌تازه‌بكاته‌وه‌،‌ده‌رماڵه‌ی‌‌

هیچ‌كارمه‌ندێكیش‌نابڕین".وتی‌‌ ده‌ستوور‌ سه‌رچاوه‌كه‌ی‌‌مه‌ترسی‌‌ ده‌رماڵه‌ی‌‌ "خه‌رجكردنی‌‌بۆ‌كارمه‌ندانی‌‌ته‌ندروستی‌‌له‌الیه‌ن‌له‌به‌رانبه‌ر‌ تا‌ نییه‌،‌ سه‌ندیكاوه‌‌به‌كارمه‌ندان‌ ف���ۆڕم‌ نه‌بڕینیدا‌به‌پێی‌‌ ئ��ه‌وه‌‌ به‌ڵكو‌ پڕبكه‌نه‌وه‌،‌عێراق‌ موچه‌ی‌‌ نوێی‌‌ سیستمی‌‌

بڕیاری‌‌لێدراوه‌".

زریان‌جه‌وهه‌ر

بۆ‌البردنی‌‌سوی‌‌پێشینه‌ی‌‌خانووبه‌ره‌،‌په‌نا‌بۆ‌به‌غداد‌ده‌برێت

پێشینه‌ی‌‌ س���وی‌ الب��ردن��ی‌‌ ب��ۆ‌ئه‌وقافی‌ لیژنه‌ی‌ خ��ان��ووب��ه‌ره‌،‌داوای‌‌ ك��وردس��ت��ان،‌ په‌رله‌مانی‌له‌حكومه‌تی‌‌ فه‌رمی‌‌ ن��ووس��راوی‌‌پێشتر‌سه‌رۆكی‌‌ كه‌‌ ده‌كات‌ هه‌رێم‌زاره‌كی‌‌ به‌ڵێنی‌‌ هه‌رێم‌ حكومه‌تی‌‌بردن‌ په‌نا‌ ه��ه‌ڕه‌ش��ه‌ی‌‌ پ��ێ��داون،‌سوه‌كه‌‌ ئه‌گه‌ر‌ ده‌ك��ه‌ن‌ به‌غداد‌ بۆ‌

النه‌برێت.

دكتۆر‌به‌شیر‌خه‌لیل‌سه‌رۆكی‌ئاینی‌ كاروباری‌ ئه‌وقاف‌و‌ لیژنه‌ی‌له‌په‌رله‌مانی‌كوردستان،‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌راگه‌یاند:‌دوای‌چه‌ندین‌دانیشتنی‌‌لیژنه‌كه‌یان‌له‌گه‌ڵ‌لیژنه‌ی‌فتوا‌و‌پسپۆڕانی‌ئابووری،‌بڕیاردراوه‌‌چاره‌سه‌ری‌ تاوه‌كو‌ وازنه‌هێنن‌ كه‌‌شه‌رعی‌ئه‌و‌گرفته‌‌نه‌كه‌ن،‌چونكه‌‌

پێچه‌وانه‌ی‌شه‌ریعه‌تی‌ئیسالمه‌.وتی‌ خ��ه‌ل��ی��ل،‌ ب��ه‌ش��ی��ر‌ د.‌"سه‌رۆكی‌حكومه‌ت‌به‌ڵێنی‌زاره‌كی‌هه‌یه‌‌ س��وو‌ هه‌رچی‌ كه‌‌ پێداوین‌

سه‌رۆكی‌ داواك��اری��ن‌ الی��ب��ه‌رێ��ت،‌فه‌رمی‌ ب��ه‌ن��ووس��راوی‌ حكومه‌ت‌خانووبه‌ره‌‌ پێشینه‌ی‌ له‌سه‌ر‌ سوو‌هه‌ڵبگرێت‌و‌قسه‌كانی‌بكرێته‌‌بڕیاری‌

حكومه‌ت".به‌رزنجی‌ س��ه‌ب��اح‌ دك��ت��ۆر‌كۆمه‌ڵ،‌ لیستی‌ په‌رله‌مانتاری‌حكومه‌تی‌ ئ��ه‌گ��ه‌ر‌ راگ��ه‌ی��ان��دوه‌:‌النه‌بات،‌ خانووبه‌ره‌‌ سووی‌ هه‌رێم‌ناچارن‌په‌یوه‌ستیكه‌ن‌به‌ماده‌یه‌كی‌ببه‌نه‌‌ كێشه‌كه‌‌ عێراق‌و‌ ده‌ستووری‌

حكومه‌تی‌ناوه‌ند.

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

2هه‌واڵ‌رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

پ.‌ده‌ستوور

چۆمان‌هه‌ڵه‌بجه‌یی

ده‌ستوور‌ناگه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌په‌رله‌مان

گروپی‌88ی‌‌هه‌ڵه‌بجه،‌‌هه‌ڕه‌شه‌ی‌خۆپیشاندان‌ده‌كه‌ن

یاسایی‌‌ ل��ی��ژن��ه‌ی‌‌ س���ه‌رۆك���ی‌‌له‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان،‌به‌دووری‌‌لیستێك‌ ه��ی��چ‌ ك��ه‌‌ ده‌زان���ێ���ت‌ده‌ستووری‌‌ جارێكیتر‌ بتوانێت‌بگه‌ڕێنێته‌وه‌‌ كوردستان‌ هه‌رێمی‌‌به‌وپێیه‌ی‌‌ په‌رله‌مان،‌ هۆڵی‌‌ ناو‌ده‌نگی‌‌‌3/2ئه‌ندامان‌پێویسته‌‌بۆ‌داواكردنی‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌ده‌ستوور‌بۆ‌

په‌رله‌مان.سه‌رۆكی‌‌ حه‌یده‌ری‌‌ شێروان‌له‌په‌رله‌مانی‌‌ یاسایی‌‌ لیژنه‌ی‌‌بۆ‌ له‌لێدوانێكدا‌ ك��وردس��ت��ان،‌كه‌‌ "له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ وتی‌‌ ده‌ستوور‌په‌رله‌مانتاران‌ ‌3/2 به‌ده‌نگی‌‌ده‌ستووره‌‌ ئه‌و‌ پێشتر‌ له‌خولی‌‌ب���ه‌دووری‌‌ بۆیه‌‌ ده‌نگیهێناوه‌،‌

چه‌ند‌ ك��ه‌‌ له‌به‌یاننامه‌یه‌كدا‌به‌رپرسانی‌‌ ئاڕاسته‌ی‌‌ رۆژێكه‌‌88ی‌‌ گروپی‌ ك��راوه‌،‌ شاره‌كه‌‌به‌رامبه‌ر‌ ناڕه‌زایی‌‌ هه‌ڵه‌بجه‌،‌ك��ه‌م��وك��وڕی��ی��ه‌ك��ان��ی‌‌ب����واری‌‌

ناو‌ بیگه‌ڕێنینه‌وه‌‌ بتوانین‌ ده‌زانم‌لیژنه‌یه‌ك‌ دووب���اره‌‌ په‌رله‌مان‌و‌ئه‌و‌ له‌سه‌ر‌ كار‌ تا‌ پێكبهێندرێت‌هه‌یبێت‌ ئه‌گه‌ر‌ كه‌موكوڕییانه‌ی‌‌

بكرێت".به‌وه‌دا:‌ ئاماژه‌ی‌‌ حه‌یده‌ری‌‌په‌رله‌مانتار‌ ‌10 ب��ه‌ئ��ی��م��زای‌‌ده‌س��ت��ووره‌ك��ه‌‌ن��اگ��ه‌ڕێ��ت��ه‌وه‌‌بۆ‌به‌ده‌نگی‌‌ "چونكه‌‌ پ��ه‌رل��ه‌م��ان،‌په‌سه‌ندكراوه‌،‌ ئه‌ندامان‌ ‌3/2ئه‌گه‌ر‌هاتوو‌كار‌بۆ‌ئه‌وه‌‌بكرێت‌هۆڵی‌‌ بهێندرێته‌وه‌‌ دووب��اره‌‌ كه‌‌په‌رله‌مان،‌ئه‌وا‌پێویستی‌‌به‌ده‌نگی‌‌ده‌بێت‌ په‌رله‌مان‌ ئه‌ندامانی‌‌ ‌3/2كه‌‌من‌پێموایه‌‌ئه‌و‌ده‌نگانه‌ش‌زۆر‌زه‌حمه‌ته‌‌و‌شتی‌‌وه‌ها‌مه‌حاڵه‌".

رۆژی‌‌2009/6/24،‌ده‌ستووری‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌به‌ده‌نگی‌‌‌3/2

په‌رله‌مانتاران‌په‌سه‌ندكرا.

ت��ه‌ن��دروس��ت��ی‌‌ده‌رده‌ب���ڕێ���ت‌و‌سه‌رباری‌‌توڕه‌بوونیان‌له‌وه‌زیری‌‌ت��ه‌ن��دروس��ت��ی‌،‌ه���ه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌‌خۆپیشاندان‌ ئ��ه‌ن��ج��ام��دان��ی‌‌

ده‌كه‌ن.عه‌بدولڕه‌حیم‌ ن��اس��ی��ح‌به‌رپرسی‌گروپه‌كه‌،‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌راگه‌یاند:‌به‌رامبه‌ر‌

له‌ده‌زگا‌ كه‌‌ كه‌موكوڕیانه‌ی‌ به‌و‌هه‌ڵه‌بجه‌دا‌ ته‌ندورستییه‌كانی‌به‌نیاز‌ ‌88 رێكخراوی‌ هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌‌ بكات،‌ خۆپیشاندان‌ بوو‌به‌ڵێنی‌‌ شاره‌كه‌‌ به‌رپرسانی‌‌داوه‌،‌‌ كێشه‌كه‌یان‌ چاره‌سه‌ری‌‌كه‌موكوڕییانه‌‌ ئه‌و‌ "گه‌ر‌ وتی‌‌ناچارن‌ چ��اره‌س��ه‌رن��ه‌ك��رێ��ت،‌

خۆپیشاندان‌بكه‌ن".د.‌ئاالن‌محه‌مه‌د‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌شاره‌زوور،‌ ته‌ندروستی‌ گشتی‌به‌رامبه‌ر‌ خ���ۆی‌ ب��ێ��ئ��اگ��ای��ی‌خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ه‌ك��ه‌‌ده‌رب����ڕی‌‌و‌بكه‌ن،‌ رێپێوانیش‌ "گ��ه‌ر‌ وتی‌خزمه‌تگوزاریی‌و‌ كه‌می‌ به‌هۆی‌گرفتی‌ ك���ه‌ڵ���ه‌ك���ه‌ب���وون���ی‌

فه‌رمان‌و‌سه‌الم‌له‌دیاله‌

ئاواره‌‌محه‌مه‌د

فه‌رمان‌و‌سه‌الم‌له‌خانه‌قین

وه‌زاره‌تی‌‌ناوخۆی‌‌عێراق،‌فه‌رمانی‌‌كارگێڕی‌‌بۆ‌ئه‌فسه‌رانی‌‌ده‌رچووی‌‌قه‌اڵچواالن‌و‌زاخۆ‌ده‌رناكات‌

قـایـمــقـامــیــه‌تـی‌‌كــه‌الر‌هـه‌ڵــگـــرتـنــی‌‌چـه‌ك‌و‌مــه‌ی‌‌خـواردنـه‌وه‌‌قـه‌ده‌غـه‌ده‌كـات

حكومه‌تی‌‌ناوه‌ند،‌داوای‌‌ئینتیمای‌‌سیاسی‌‌

له‌هاوواڵتیان‌ده‌كاتناوخۆی‌‌ وه‌زاره‌ت����ی‌‌ ئێستا‌ ت��ا‌عێراق،‌فه‌رمانی‌‌كارگێڕی‌‌بۆ‌‌65پاسه‌وانی‌‌ 8ی‌‌ لیوای‌‌ ئه‌فسه‌ری‌‌كه‌‌ ده‌رنه‌كردووه‌‌ دیاله‌‌ سنوری‌‌كۆلێژه‌‌سه‌ربازییه‌كانی‌‌قه‌اڵچواالن‌و‌

ل���ه‌ش���اری‌‌ك�����ه‌الر،‌دی�����ارده‌ی‌‌سه‌ر‌ هه‌ڵكوتانه‌‌ دزی���ك���ردن‌و‌قایمامیه‌تی‌‌ سه‌ریهه‌ڵداوه‌‌و‌ مااڵن‌له‌ڕاگه‌یه‌ندراوێكدا‌ ش��اره‌ك��ه‌ش‌هه‌ڵگرتنی‌‌هه‌موو‌جۆره‌‌چه‌كێك‌و‌

لێپێچینه‌وه‌ی‌‌ ن��ووس��ی��ن��گ��ه‌ی‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ خانه‌قین،‌ ف��ی��دراڵ��ی‌‌موختاره‌كانه‌وه‌،‌فۆرمێكی‌‌زانیاری‌‌داوای‌‌ پڕده‌كه‌نه‌وه‌و‌ به‌هاوواڵتیان‌ئینتیمای‌‌ ده‌ستنیشانكردنی‌‌هاوواڵتیان‌و‌ ده‌ك���ه‌ن،‌ سیاسی‌‌خانه‌قینیش‌ سیاسییه‌كانی‌‌ الیه‌نه‌‌ئازادی‌‌ به‌پێشێلكردنی‌‌ ئه‌مكاره‌‌خه‌ڵك‌ چاوترسێنكردنی‌‌ سیاسی‌‌و‌

وه‌سفده‌كه‌ن.موختاری‌‌یه‌كێك‌له‌گه‌ڕه‌كه‌كانی‌‌ن��اوی‌‌ نه‌یویست‌ ك��ه‌‌ خانه‌قین‌به‌ده‌ستووری‌‌ ئاشكرابكرێت،‌مه‌كته‌ب‌ ل��ه‌ڕێ��گ��ه‌ی‌‌ "ئێمه‌‌ وت‌خانه‌قینه‌وه‌‌ فیدراڵی‌‌ ته‌حقیقاتی‌‌ده‌بێت‌ پێدراوه‌،‌ فۆرمانه‌مان‌ ئه‌م‌بۆیان‌ هه‌فته‌یه‌كدا‌ ل��ه‌م��اوه‌ی��ه‌ی‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ ب��ه‌اڵم‌ بگه‌ڕێنینه‌وه‌،‌یه‌كێتیه‌وه‌‌ خانه‌قینی‌‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‌كۆ‌ ف��ۆرم��ه‌ك��ان‌ ك��ه‌‌ وت��را‌ پێمان‌بكه‌ینه‌وه‌و‌واز‌له‌وكاره‌‌بهێنین".

لقی‌‌ به‌رپرسی‌‌ حسێن‌ دیاری‌‌له‌لێدوانێكدا‌ پارتی،‌ خانه‌قینی‌‌

به‌رپرسی‌‌ ته‌واوكردووه‌و‌ زاخۆیان‌وه‌زاره‌تی‌‌ كاره‌ی‌‌ ئه‌و‌ لیواكه‌ش‌

ناوخۆ‌به‌مه‌ترسی‌‌ده‌زانێت.شه‌ریف‌ وه‌ستا‌ نازم‌ عه‌مید‌لیوای‌‌8ی‌‌پاسه‌وانی‌‌ فه‌رمانده‌ی‌‌بۆ‌ له‌لێدوانێكدا‌ دیاله‌،‌ سنوری‌‌ده‌ستوور‌‌وتی‌‌"وه‌زاره‌تی‌‌ناوخۆی‌‌عێراق‌دان‌به‌ئه‌فسه‌رانی‌‌ده‌رچووی‌‌

له‌الیه‌ن‌ م���ه‌ی‌‌ خ���واردن���ه‌وه‌ی‌‌هاوواڵتیانه‌وه‌‌قه‌ده‌غه‌ده‌كات.

قایمقامی‌‌ نوری‌‌ جه‌الل‌شێخ‌بۆ‌ له‌لێدوانێكدا‌ ك��ه‌الر،‌ ق��ه‌زای‌‌ده‌س��ت��وور‌وت��ی‌‌"ب��ه‌ه��ۆی‌‌ئه‌و‌نائارامییه‌وه‌‌كه‌‌له‌چه‌ند‌هه‌فته‌ی‌‌دروستبووه‌،‌ له‌كه‌الر‌ راب��ردوودا‌دڵه‌ڕاوكێ‌ دووچاری‌‌ هاوواڵتیانی‌‌

سه‌رده‌می‌‌ ده‌ڵێت:‌ ده‌ستوور‌ بۆ‌ئه‌وه‌‌ ب��اوی‌‌ گ��ۆڕاوه‌و‌ حیزبایه‌تی‌‌نه‌ماوه‌‌به‌وشێوه‌یه‌‌بته‌وێت‌بزانیت‌چه‌ند‌الیه‌نگرت‌هه‌یه‌،‌وتی‌‌"به‌اڵم‌به‌باش‌ ل��ه‌وج��ۆره‌ش‌ ك��اری‌‌ ئێمه‌‌وه‌رناگرین‌ هه‌ڵوێستیش‌ نازانین‌و‌مه‌كته‌ب‌ ئ��ه‌وك��اره‌ی‌‌ له‌به‌رامبه‌ر‌هه‌ر‌ ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌ی‌‌ ته‌حقیقاتدا،‌ده‌ك���ات‌و‌ ك��ار‌ ب��ۆخ��ۆی‌‌ حیزبه‌و‌الی��ه‌ن‌و‌ هیچ‌ ك���اری‌‌ ت��ه‌داخ��ول��ی‌‌

كه‌سێك‌ناكه‌ین".به‌رپرسی‌‌ ك��وێ��خ��ا‌ س���ه‌الح‌یه‌كێتی‌،‌ خانه‌قینی‌‌ مه‌ڵبه‌ندی‌‌فۆرمه‌‌ "ئه‌و‌ ده‌ك��ات‌ به‌وه‌‌ ئاماژه‌‌ئاگاداری‌‌ ئێمه‌‌ هاتووه‌و‌ له‌دیاله‌وه‌‌قبوڵی‌‌ ئێمه‌‌ ب���ه‌اڵم‌ ن��ه‌ب��ووی��ن،‌فشارمان‌ ناكه‌ین‌و‌ له‌وجۆره‌‌ شتی‌‌خ��س��ت��ه‌‌س���ه‌ر‌م��وخ��ت��اره‌ك��ان‌و‌وازیان‌ كۆكرده‌وه‌و‌ فۆرمه‌كانیان‌لێهێنا،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌وه‌‌پیالنێكی‌‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌نده‌‌بۆ‌چاوترسێنی‌‌

هاوواڵتیانی‌‌كورد".به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ حه‌قی‌‌ ئه‌حمه‌د‌خانه‌قینی‌‌ ن��ووس��ی��ن��گ��ه‌ی‌‌لێپێچینه‌وه‌ی‌‌فیدراڵی‌‌ئاماده‌‌نه‌بوو‌

لێدوان‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌بدات.

سه‌ربازییه‌كانی‌‌ ئ��ه‌ك��ادی��م��ی��ا‌متمانه‌یان‌ نانێت،‌ كوردستاندا‌

پێناكات".ع���ه‌م���ی���د‌ن������ازم‌وه‌س���ت���ا‌"ده‌رنه‌كردنی‌‌ وت��ی‌ ‌، شه‌ریف‌ف��ه‌رم��ان��ی‌‌ك��ارگ��ێ��ڕی‌‌ب��ۆ‌ئه‌و‌مه‌ترسییه‌،‌ جێگه‌ی‌‌ ئه‌فسه‌رانه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌لیوایه‌‌له‌سنوری‌‌

بوون‌و‌شه‌وانه‌‌هێزه‌كانی‌‌پۆلیس‌و‌ئاسایش‌بۆ‌پارساتنی‌‌سه‌المه‌تی‌‌شارۆچكه‌كه‌دا‌ له‌ناو‌ هاوواڵتیان‌

ده‌سوڕێنه‌وه‌".‌، ا ێكیشد و ا ر گه‌یه‌ند ا له‌رئاماژه‌‌ ك���ه‌الر،‌ قایمقامیه‌تی‌‌چه‌كهه‌ڵگرتن‌ به‌قه‌ده‌غه‌كردنی‌‌ده‌كات‌به‌هه‌موو‌شێوازه‌كانییه‌وه‌،‌

مشتومڕ‌له‌سه‌ر‌ده‌ستوور‌کۆتایی‌نایه‌ت

له‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌ خزمه‌تگوزارییه‌‌شه‌هید‌كه‌‌پێشتر‌له‌كۆنگره‌یه‌كی‌هێنانی‌ به‌ڵێنی‌ رۆژنامه‌وانیدا‌داوه‌،‌ به‌هاوواڵتیان‌ پزیشكمان‌له‌هه‌مانكاتدا‌پالنمان‌داڕشتووه‌‌گرفتی‌ چ��اره‌س��ه‌رك��ردن��ی‌ ب��ۆ‌

له‌ناوچه‌كه‌دا". ته‌ندروستی‌گروپی‌‌ له‌به‌یاننامه‌كه‌ی‌‌

حكومه‌تی‌ داواك����راوه‌‌ 88دا،‌هه‌رێم‌پزیشكی‌كارامه‌‌بهێنێ�ته‌‌هه‌ڵه‌بجه‌‌و‌ نه‌خۆشخانه‌كانی‌پزیشكه‌كان‌ ده‌وامی‌ چاودێری‌داراییش‌ چ��اودێ��ری‌ ب��ك��ات،‌پاره‌یه‌‌ ئ��ه‌و‌ له‌خه‌رجكردنی‌‌ب��ك��ۆڵ��ێ��ت��ه‌وه‌‌ك��ه‌‌ب��ۆ‌ب���واری‌

ته‌ندروستی‌ته‌رخانكراوه‌.

به‌شێك‌ ك��ه‌‌ پ��ارێ��زگ��ای��ه‌ك��دای��ه‌‌كوردستانی‌‌ دابڕاوه‌كانی‌‌ له‌ناوچه‌‌وه‌زاره‌تی‌‌ هه‌ركات‌ تێكه‌وتووه‌،‌چه‌ند‌ بیه‌وێت‌ عێراق‌ ناوخۆی‌‌ده‌نێرێت‌ ع��ه‌ره‌ب‌ ئه‌فسه‌رێكی‌‌به‌مه‌ش‌ سه‌رپه‌رشتیكردنی‌،‌ بۆ‌به‌رو‌ له‌لیواكه‌دا‌ ك��ورد‌ پێگه‌ی‌‌

نه‌مان‌ده‌چێت".

ته‌نانه‌ت‌هه‌ڵگرتنی‌‌ئه‌و‌چه‌كانه‌ی‌‌به‌كارده‌هێنرێت‌ راوكردنیش‌ بۆ‌

وه‌ك‌تاپڕ‌و‌بادی‌.فرۆشتنی‌‌ كڕین‌و‌ ه��ه‌روه‌ك‌قه‌مه‌‌و‌بۆكس‌خه‌نجه‌رو‌ئه‌وجۆره‌‌ئامێرانه‌ی‌‌بۆ‌شه‌ڕ‌به‌كارده‌هێنرێن‌

قه‌ده‌غه‌كراوه‌.بڕیاره‌كه‌ی‌‌ ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌ ه���ه‌ر‌رێگه‌‌ ك����ه‌الر،‌ قایمقامیه‌تی‌‌نادرێت‌ ناوچه‌كه‌‌ به‌هاوواڵتیانی‌‌مه‌ی‌‌ گشتیه‌كاندا‌ له‌شوێنه‌‌

بخۆنه‌وه‌.وریا‌ئه‌حمه‌د‌كه‌‌هاوواڵتیه‌كی‌‌ش���ارۆچ���ك���ه‌ی‌‌ك�����ه‌الره‌،‌وت���ی‌‌شه‌وان‌ خ��راپ��ه‌‌و‌ "ب��ارودۆخ��ه‌ك��ه‌‌ه��ه‌ڵ��ده‌ك��وت��رێ��ت��ه‌‌س���ه‌رم���ااڵن‌و‌ده‌دۆزرێته‌وه‌،‌ ته‌رم‌ دزیده‌كرێت‌و‌په‌یوه‌ندیدار‌ الیه‌نه‌كانی‌‌ پێویسته‌‌چاره‌سه‌ری‌‌ئه‌و‌مه‌سه‌له‌یه‌‌بكه‌ن.ل��ه‌ب��اره‌ی‌‌ئ��ه‌و‌روداوان����ه‌ی‌‌ده‌روبه‌ری‌‌ كه‌الر‌و‌ له‌شارۆچكه‌ی‌‌رویانداوه‌،‌ده‌ستوور‌په‌یوه‌ندیكرد‌راگه‌یاندنی‌‌ ب��ه‌ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌ری‌‌به‌اڵم‌ گه‌رمیانه‌وه‌،‌ ئاسایشی‌‌ناوبراو‌ئاماده‌نه‌بوو‌هیچ‌لێدوانێك‌

له‌سه‌ر‌ئه‌و‌مه‌سه‌له‌یه‌‌بدات.

سه‌الم‌و‌فه‌رمان‌له‌خانه‌قین

مامه‌ڵه‌ی‌‌‌100زیندانی‌‌سیاسیی‌‌خانه‌قین‌ونده‌بێت

زیندانی‌‌ ‌100 بۆ‌ موچه‌‌ ئێستا‌ تا‌نه‌به‌ستراوه‌و‌ خانه‌قین‌ سیاسیی‌‌زه‌ویشیان‌وه‌رنه‌گرتووه‌،‌به‌رپرسانی‌‌زیندانی‌‌سیاسی‌‌خانه‌قینیش‌باس‌زیندانیانه‌‌ ئ��ه‌و‌ كه‌‌ ل��ه‌وه‌ده‌ك��ه‌ن‌دارایی‌‌و‌ له‌وه‌زاره‌تی‌‌ مامه‌ڵه‌كانیان‌عێراقی‌‌ خانووبه‌ره‌ی‌‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌له‌سه‌ره‌تاوه‌‌ ده‌ب��ێ��ت‌ ون��ب��ووه‌و‌

ده‌ستپێبكه‌نه‌وه‌.یه‌كێك‌له‌زیندانیه‌‌سیاسیه‌كانی‌‌خ��ان��ه‌ق��ی��ن،‌ب��ه‌ده‌س��ت��ووری‌‌وت‌"زیندانیانی‌‌سیاسی‌‌چ‌له‌كوردستان‌و‌له‌عێراق‌موچه‌ی‌‌باش‌و‌زه‌وی‌‌و‌ چ‌كه‌چی‌‌ پ��ێ��دراوه‌،‌ ئیمتیازیاتیان‌

بۆ‌ موچه‌مان‌ نه‌‌ ئێستا‌ تا‌ ئێمه‌‌به‌ستراوه‌و‌نه‌‌زه‌ویشیان‌پێداوین".غالب‌غه‌فور‌به‌رپرسی‌‌لیژنه‌ی‌‌خانه‌قینی‌‌ لقی‌‌ ب��ه‌دواداچ��وون��ی‌‌كۆمه‌ڵه‌ی‌زیندانییه‌‌سیاسییه‌كان،‌ده‌ڵێت‌"ئه‌و‌زیندانییه‌‌سیاسیانه‌ی‌‌زه‌وی���ان‌ م��وچ��ه‌و‌ ئێستا‌ ت��ا‌ ك��ه‌‌زیندانی‌‌ ‌100 وه‌رن���ه‌گ���رت���ووه‌،‌داوای‌‌ خۆیانه‌‌ مافی‌‌ سیاسین‌و‌موچه‌و‌زه‌وی‌‌بكه‌ن،‌ئێمه‌‌مامه‌ڵه‌و‌بۆ‌ ن��اردووه‌‌ ئه‌وه‌لیاته‌كانیانمان‌ئێستا‌ ب��ه‌اڵم‌ ناوه‌ند،‌ حكومه‌تی‌‌زیندانیه‌‌مامه‌ڵه‌و‌ ئه‌م‌‌100 ده‌ڵێن‌ل��ه‌وه‌زاره‌ت��ی‌‌ ئه‌وه‌لیاته‌كانیان‌خانووبه‌ره‌ی‌‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ دارایی‌‌و‌دووباره‌‌ ده‌بێت‌ ونبووه‌،‌ به‌غداد‌

له‌سه‌ره‌تاوه‌‌ده‌ستپێبكه‌نه‌وه‌".

نائارامیی‌دۆخی‌ئه‌منی‌له‌که‌الر‌په‌ره‌ده‌ستێنێتروونــكــردنـــه‌وه‌

له‌الپه‌ڕه‌‌)9(ی‌‌ئه‌م‌ژماره‌یه‌ی‌‌رۆژنامه‌كه‌ماندا‌راپۆرتێك‌باڵوكراوه‌ته‌وه‌،‌نیشته‌جێبوون،‌ یه‌كه‌ی‌‌ دروستكردنی‌‌ به‌كۆمپانیاكانی‌‌ سه‌باره‌ت‌له‌پرۆژه‌ی‌ الند‌ هه‌پی‌‌ كۆمپانیای‌ قازانجی‌ هاتووه‌،‌ له‌راپۆرته‌كه‌دا‌)كۆمه‌ڵگای‌نیشته‌جێبوونی‌الوان(‌)40(‌ملیۆن‌دۆالره‌،‌له‌راستیدا‌بڕی‌‌

قازانجه‌كه‌‌)17(‌ملیۆن‌و‌)250(‌هه‌زار‌دۆالره‌.)هاموون‌ له‌پرۆژه‌ی‌ به‌رێز‌ كۆمپانیای‌ قازانجی‌ شێوه‌‌ به‌هه‌مان‌ستی(‌شاری‌كۆیه‌‌)15(‌ملیۆن‌دۆالر‌نییه‌،‌به‌ڵکو)3(‌ملیۆن‌دۆالره‌.له‌به‌رئه‌وه‌ی‌له‌الپه‌ره‌ی‌ئابووریدا‌ئه‌و‌داتایه‌‌به‌هه‌ڵه‌‌نوسراوه‌،‌بۆیه‌‌

ئه‌و‌روونكردنه‌وه‌یه‌مان‌به‌پێویستزانی.

راپۆرت - سیاسی 5No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

كاروخ‌و‌دوێن‌له‌سلێمانی

پ.‌ده‌ستوور

مه‌سعود‌بارزانی

له‌کوردستان‌ده‌سه‌اڵته‌کان‌له‌یه‌کتر‌جیانه‌کراونه‌ته‌وه‌

داوا لـه بـارزانـی ده كـرێـت پـیـرمـام جـێـبـهـێـڵـێـترۆشنبیران‌ده‌ڵێن‌بارزانی‌ده‌سه‌اڵته‌كانی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌هه‌رێم‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌حیزبه‌كه‌ی‌‌به‌كارده‌هێنێت

ب��واری‌ پسپۆڕانی‌ رۆش��ن��ب��ی��ران‌و‌باره‌گا‌ یه‌ك‌ بوونی‌ ده‌ڵێن‌ سیاسی‌بۆ‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌و‌سه‌رۆكی‌پارتی،‌حیزبه‌‌ ئه‌و‌ تایبه‌تمه‌ندی‌‌ واده‌ك��ات‌به‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌هه‌رێم‌بدرێت،‌داواش‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌بارزانی‌ته‌نها‌وه‌كو‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌مامه‌ڵه‌ده‌كات‌ده‌بێت‌پیرمام‌بۆ‌حیزبه‌كه‌ی‌‌جێبهێڵێت.

له‌بارزانی‌ داوا‌ ره‌خ��ن��ه‌گ��ران‌ده‌كه‌ن‌واز‌له‌پۆستی‌سه‌رۆكی‌پارتی‌بهێنێت‌و‌خۆی‌بۆ‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌ته‌رخانبكات،‌هه‌روه‌ها‌له‌پایته‌خته‌وه‌‌هه‌رێمی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌ كاره‌كانی‌پیرمام‌ رابپه‌ڕێنێت‌و‌ كوردستان‌

جێبهێڵێت.سه‌رۆكی‌‌ م��ح��ه‌م��ه‌د‌ ی��وس��ف‌زانسته‌سیاسییه‌كان‌ ب��ه‌ش��ی‌‌چه‌مچه‌ماڵی‌‌ پ��ه‌روه‌رده‌ی‌‌ له‌كۆلێژی‌‌ئاماژه‌‌ سلێمانی‌‌ به‌زانكۆی‌‌ س��ه‌ر‌واڵتانی‌‌ ل��ه‌زۆرب��ه‌ی‌‌ ب��ه‌وه‌ده‌ك��ات:‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ كۆشكی‌‌ دون��ی��ادا‌گه‌ل‌و‌ ئه‌و‌ ل��ه‌س��ه‌روه‌ری‌‌ به‌به‌شێك‌نه‌ته‌وه‌یه‌‌ده‌ژمێردرێت‌كه‌‌له‌وواڵته‌دا‌پێویسته‌‌ ئه‌و‌ ب��ه‌ڕای‌ بۆیه‌‌ ده‌ژی��ن،‌له‌كوردستان‌گرنگی‌‌به‌و‌دامه‌زراوه‌یه‌‌بدرێت‌كه‌‌دامه‌زراوه‌ی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌

هه‌رێمی‌‌كوردستانه‌.ئه‌و‌پسپۆڕه‌‌سیاسییه‌‌وتیشی‌هه‌رێم‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‌ "دام���ه‌زراوه‌ی‌‌له‌پۆستی‌‌ جیابكرێته‌وه‌‌ پێویسته‌‌سه‌رۆكی‌‌هه‌ر‌حیزبێك‌له‌حیزبه‌كانی‌‌

كوردستان".بینایه‌ك‌ هه‌ولێردا‌ شاری‌ له‌ناو‌هه‌یه‌،‌به‌ناوی‌باره‌گای‌سه‌رۆكایه‌تی‌له‌و‌ هیچكات‌ بارزانی‌ به‌اڵم‌ هه‌رێم،‌بینایه‌‌ده‌وام‌ناكات،‌به‌ڵكو‌باره‌گاكه‌‌ته‌نها‌بۆ‌پێشوازیكردنه‌‌له‌میوانه‌كانی‌و‌ده‌برێنه‌‌ میوانه‌كان‌ له‌وێوه‌‌ دوات��ر‌

پیرمام.سه‌رنووسه‌ری‌‌ میره‌‌ ئه‌حمه‌د‌وت‌ ب��ه‌ده‌س��ت��ووری‌ لڤین‌ گ��ۆڤ��اری‌‌به‌شیاوی‌‌ ره‌نگه‌‌ هه‌رێم‌ "سه‌رۆكی‌‌دابنیشێت،‌ له‌پایته‌ختدا‌ نه‌زانێت‌له‌ئه‌ته‌كێتی‌‌ دووره‌‌ بۆخۆی‌‌ ئه‌وه‌ش‌سه‌رۆكایه‌تیكردنی‌‌ ده‌وڵ��ه‌ت��داری‌‌و‌هه‌میشه‌‌ پێویسته‌‌ ده‌وڵ�����ه‌ت،‌ئاگاداری‌‌ له‌پایته‌ختبێت‌و‌ سه‌رۆك‌ناوخۆی‌‌ حكومه‌ت‌و‌ كاروباره‌كانی‌‌

كوردستان‌بێت".

سه‌رۆك‌و‌ مه‌كته‌بی‌‌ ب��اره‌گ��ای‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاسی‌‌پارتی‌دیموكراتی‌باره‌گای‌‌ له‌پیرمامه‌،‌ كوردستان‌له‌نزیك‌ هه‌رێمیش‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‌له‌پیرمام‌ پارتی‌‌ سه‌رۆكی‌‌ باره‌گای‌‌

دروستكراوه‌.له‌هه‌موو‌واڵتانی‌دونیادا‌كاتێك‌واڵت،‌ سه‌رۆكی‌ ده‌بێته‌‌ كه‌سێك‌بۆ‌ ب��اره‌گ��اك��ه‌ی‌‌ پێشوو‌ س��ه‌رۆك��ی‌چۆڵده‌كات،‌به‌اڵم‌پسپۆڕانی‌سیاسی‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كه‌ن،‌بارزانی‌هیچكات‌له‌كاتێكدا‌ باره‌گایه‌‌چۆڵناكات،‌ ئه‌و‌ئه‌گه‌ر‌له‌داهاتوودا‌كه‌سێكیتر‌ببێته‌‌ئه‌وشوێنه‌ی‌‌ بۆیه‌‌ هه‌رێم،‌ سه‌رۆكی‌ئێستا‌بارزانی‌حكومی‌لێوه‌‌ده‌كات،‌به‌باره‌گای‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌دانانێن.

له‌خولی‌پێشووی‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم،‌بارزانی‌له‌پیرمام‌و‌جێگره‌كه‌ی‌‌

له‌هه‌ولێره‌وه‌‌كاره‌كانی‌خۆیان‌ده‌كرد،‌ئه‌وه‌‌ رۆشنبیرانه‌وه‌‌ به‌الی‌ ئه‌وه‌ش‌نیشانده‌دات‌كه‌‌تائێستا‌سه‌رۆكایه‌تی‌

هه‌رێم‌باره‌گایه‌كی‌ته‌واوی‌نییه‌.ی��وس��ف‌وت��ی‌‌"ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌ی‌‌سه‌ر‌ ه��ه‌رێ��م‌ س��ه‌رۆك��ی‌‌ جێگری‌‌له‌باره‌گای‌ بۆیه‌‌ نییه‌،‌ به‌پارتی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌هه‌رێم‌كاری‌نه‌ده‌كرد،‌باره‌گای‌ بارزانی‌ باره‌گای‌ چونكه‌‌

سه‌رۆكایه‌تی‌پارتیبوو".به‌شی‌‌ سه‌رۆكی‌‌ تۆفیق‌ ره‌زا‌سلێمانی‌،‌ ل��ه‌زان��ك��ۆی‌‌ راگ��ه‌ی��ان��دن‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌وتی‌‌"له‌پاڵ‌په‌رله‌مان‌و‌ له‌باره‌گاكانی‌‌ هه‌ریه‌ك‌ئه‌نجومه‌نی‌‌وه‌زیران،‌ده‌بێت‌باره‌گای‌سه‌رۆكی‌هه‌رێمیش‌له‌پایته‌خت‌بێت،‌ماڵی‌‌ هه‌رێم‌ سه‌رۆكی‌‌ دیاره‌‌ به‌اڵم‌خۆیه‌تی‌‌یان‌باره‌گای‌‌حیزبه‌كه‌یه‌تی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ باره‌گای‌‌ كردوویه‌تیه‌‌

هه‌رێم".سه‌رۆكی‌به‌شی‌راگه‌یاندن‌وتی‌‌ئه‌و‌ ساڵیتر‌ چوار‌ ل��ه‌دوای‌‌ "ئه‌گه‌ر‌سه‌رۆكه‌ی‌‌ئێستا‌هه‌ڵنه‌بژێردرێته‌وه‌،‌سه‌رۆكی‌‌داهاتوو‌له‌كوێ‌‌دابنیشێت؟‌له‌سه‌ر‌ هه‌رێم‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‌ ناكرێت‌شاخێك‌بێت‌كه‌س‌نه‌توانێت‌بگات‌پێی‌،‌به‌ڵكو‌پێویسته‌‌خه‌ڵك‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌ببینێت،‌نه‌ك‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌‌كه‌خۆی‌‌ ببینێت‌ كه‌سانه‌‌ ئه‌و‌ ته‌نها‌

ده‌یه‌وێت".به‌ڕای‌سه‌رۆكی‌به‌شی‌راگه‌یاندن،‌ئه‌و‌شێوازی‌‌حكومكردنه‌،‌شێوازێكه‌‌له‌شێوازه‌كانی‌‌حوكمی‌‌دیوه‌خانانه‌.

به‌ڕای‌ئه‌حمه‌د‌میره‌،‌مانه‌وه‌ی‌‌

الیه‌نه‌‌ ئ��ه‌و‌ له‌پیرمام،‌ ب��ارزان��ی‌نیشانده‌دات‌ كورد‌ سایكۆلۆژییه‌ی‌‌ك��ه‌ه��ه‌م��ی��ش��ه‌‌ح����ه‌زی‌‌ل���ه‌وه‌ی���ه‌‌خوار‌ بۆ‌ بڕوانێت‌ ل��ه‌ب��ه‌رزای��ی��ه‌وه‌‌خۆی‌‌و‌وتی‌‌"ئه‌وه‌ش‌كاردانه‌وه‌یه‌كی‌‌

نێگه‌تیڤی‌‌هه‌یه‌".ئه‌حمه‌د‌میره‌‌ده‌ڵێت‌"یه‌كێكیتر‌باره‌گای‌‌ دانه‌نانی‌‌ له‌هۆكاره‌كانی‌‌له‌هه‌ولێر‌ ه��ه‌رێ��م‌ س��ه‌رۆك��ای��ه‌ت��ی‌‌ئاسایشی‌‌ به‌حاڵه‌تی‌‌ په‌یوه‌سته‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ ره‌نگه‌‌ كوردستانه‌وه‌،‌پێیوابێت‌ ك��وردس��ت��ان،‌ هه‌رێمی‌‌ئاسایشی‌‌ خ���ۆی‌‌و‌ كه‌ئاسایشی‌‌واپارێزراوتر‌ هه‌رێم‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‌

ده‌بێت‌كه‌دوور‌له‌خه‌ڵك‌بێت".بارزانی‌‌ مه‌سعود‌ له‌وه‌ی‌‌ جگه‌‌پابه‌ند‌نییه‌‌به‌وه‌ی‌‌باره‌گای‌‌سه‌ره‌كی‌‌هه‌ولێرو‌ بباته‌‌ هه‌رێم‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‌ده‌وامی‌‌لێبكات،‌تۆمه‌تباریش‌ده‌كرێت‌دادپه‌روه‌رانه‌‌ نه‌یتوانیوه‌‌ كه‌‌ به‌وه‌ی‌‌هه‌رێم،‌ سه‌رۆكی‌‌ وه‌ك‌ مامه‌ڵه‌بكات‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ بۆ‌ پۆسته‌كه‌ی‌‌ به‌ڵكو‌

حیزبی‌‌ئیستغاللكردووه‌.س���ه‌رۆك���ی‌‌ه��ه‌رێ��م‌ل��ه‌ی��ادی‌‌راگه‌یاندنه‌كانی‌‌ كه‌ناڵه‌‌ دامه‌زراندنی‌‌پیرۆزباییان‌ پ��ارت��ی��دا‌ یه‌كێتی‌‌و‌ئاراسته‌‌ده‌كات،‌به‌اڵم‌بۆ‌ده‌زگاكانی‌‌ئه‌وه‌‌ حیزبه‌كانیتر‌ راگه‌یاندنی‌‌

دووباره‌‌نابێته‌وه‌.م��ح��ه‌م��ه‌د‌ح��اج��ی‌‌ج���ه‌الل،‌هه‌ولێری‌‌ نووسینگه‌ی‌‌ لێپرسراوی‌‌به‌ئاسایی‌ په‌یام،‌ ئاسمانی‌‌ كه‌ناڵی‌‌بارزانی‌‌ مه‌سعود‌ ئه‌گه‌ر‌ ده‌زانێت‌سه‌رۆكی‌‌ وه‌ك‌ هه‌رێم،‌ سه‌رۆكی‌‌

ساڵیادی‌‌ پیرۆزبایی‌‌ حزبه‌كه‌ی‌‌حزبیه‌كان‌ كه‌ناڵه‌‌ بۆ‌ دام��ه‌زران��دن‌نائاساییه‌‌ "ئ���ه‌وه‌‌ وت��ی‌‌ بنێرێت،‌سه‌رۆكی‌‌ ب��ه‌ن��اوی‌‌ له‌كاتێكدا‌ كه‌‌كه‌ناڵی‌‌ له‌دوو‌ پیرۆزبایی‌‌ هه‌رێمه‌وه‌‌حیزبی‌‌بكات،‌به‌اڵم‌‌بۆ‌هه‌مان‌بۆنه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ له‌كه‌ناڵه‌كانی‌‌ پیرۆزبایی‌‌

ده‌سه‌اڵت‌نه‌كات".لێپرسراوی‌‌ ه��اش��م،‌ داه��ێ��ن‌كه‌ناڵی‌‌ ه��ه‌ول��ێ��ری‌‌ نووسینگه‌ی‌‌knn،‌ده‌ڵێت‌"ده‌سه‌اڵتی‌‌كوردی‌،‌خێڵه‌كی‌‌ ده‌س��ه‌اڵت��ێ��ك��ی‌‌ ف��ۆرم��ی‌‌ده‌سه‌اڵتێكی‌‌ فۆرمی‌‌ وه‌رگ��رت��وه‌،‌حزبیه‌،‌ ت���ه‌واو‌ ن���ادام���ه‌زراوه‌ی���ی‌‌و‌ناتوانن‌ حكومه‌تیش‌ به‌رپرسانی‌‌به‌هۆی‌‌ملمالنێ‌حزبیه‌كانه‌وه‌‌خۆیان‌

له‌و‌چوارچێوه‌یه‌‌رزگاربكه‌ن".م��ح��ه‌م��ه‌د‌ح��اج��ی‌‌ج���ه‌الل،‌وت��ی‌"چ��اوه‌ڕێ��ی‌‌ئ��ه‌وه‌ده‌ك��ه‌ی��ن‌كه‌‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌به‌ڕۆڵی‌‌راسته‌قینه‌ی‌‌خۆی‌‌هه‌ڵبستێت‌به‌وه‌ی‌به‌یه‌كسانی‌سه‌یری‌‌هه‌مووالیه‌نه‌كان‌

بكات".پسپۆڕانی‌ رۆش��ن��ب��ی��ران‌و‌سیاسی،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كه‌ن:‌ده‌بێت‌پۆسته‌‌ ب��ه‌و‌ زیاتر‌ تایبه‌تمه‌ندی‌بدرێت‌و‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم‌دوور‌له‌هه‌ر‌ئینتیمایه‌كی‌حیزبی‌مامه‌ڵه‌بكات.

یوسف‌محه‌مه‌د‌وتی‌‌"سه‌رۆكی‌له‌كاره‌كه‌ی‌‌ دوور‌ ده‌بێت‌ هه‌رێم‌له‌پارته‌كانی‌‌ یه‌كێك‌ سه‌رۆكی‌‌ وه‌ك‌پۆسته‌‌ ‌ ب��ه‌و‌ گرنگی‌‌ كوردستان،‌هه‌ڵبژاردنه‌وه‌‌ له‌رێگه‌ی‌‌ كه‌‌ ب��دات‌

به‌ده‌ستیهێناوه‌".

ئه‌نجومه‌نی‌‌ كاراكردنه‌وه‌ی‌‌ هه‌وڵی‌‌سیاسییه‌كان،‌ پ��ارت��ه‌‌ ب����ااڵی‌‌لێده‌كه‌وێته‌وه‌‌و‌ جیاوازی‌‌ بۆچوونی‌‌رۆژنامه‌نووسان‌ په‌رله‌مانتاران‌و‌ب���ه‌ه���ۆك���اری‌‌س���ن���وردارك���ردن���ی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كانی‌‌په‌رله‌مان‌و‌حكومه‌ت‌و‌به‌شێك‌ وه‌سفیده‌كه‌ن‌و‌ دادوه‌ری‌‌له‌حیزبه‌‌سیاسییه‌كانیش‌بوونی‌‌ئه‌و‌كوردستان‌ ئه‌مڕۆی‌‌ بۆ‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌

به‌پێویست‌ده‌زانن.پاش‌ئه‌و‌هێرشی‌‌راگه‌یاندنه‌ی‌‌سه‌ر‌ كرایه‌‌ الیه‌نێكه‌وه‌‌ له‌چه‌ند‌ كه‌‌مانگه‌،‌ ئه‌م‌ 10ی‌‌ رۆژی‌‌ یه‌كتری‌،‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌بانگهێشتی‌‌سه‌رجه‌م‌كردو‌ ئه‌نجومه‌نه‌ی‌‌ ئه‌و‌ ئه‌ندامانی‌‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌به‌یاننامه‌‌چوار‌خاڵیه‌ی‌‌كه‌‌له‌دوای‌‌كۆبوونه‌وه‌كه‌‌باڵوكرایه‌وه‌،‌هه‌موو‌هێزه‌‌سیاسییه‌كان‌كۆكبوون‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌م‌ئه‌نجومه‌نه‌‌بۆ‌رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی‌‌هه‌ركێشه‌یه‌ك‌كه‌‌له‌ئاینده‌دا‌رووده‌دات‌كارابكرێته‌وه‌.

بڕیاره‌‌ له‌و‌ به‌شداریكردن‌ بۆ‌س��ی��اس��ی��ی��ان��ه‌ی‌‌ك���ه‌‌س���ه‌ب���اره‌ت‌به‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌ده‌درێن،‌پێنج‌حیزبی‌‌كوردستانی‌‌كه‌‌پێكهاتبوون‌یه‌كگرتوو،‌ )زه‌حمه‌تكێشان،‌ له‌‌شیوعی‌(‌ سۆسیالیست،‌ كۆمه‌ڵ،‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ دام��ه‌زران��دن��ی‌‌ داوای‌‌كرد‌و‌ سیاسییه‌كانیان‌ پارته‌‌ بااڵی‌‌راگه‌یه‌نرا‌و‌ ‌2007/3/29 ل��ه‌رۆژی‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ ه��ه‌رێ��م‌ س��ه‌رۆك��ی‌‌مانگی‌‌ كه‌‌ ده‌ك��رد‌ دانیشتنه‌كانی‌‌به‌هۆی‌‌ به‌اڵم‌ كۆده‌بووه‌وه‌،‌ جارێك‌له‌الیه‌ن‌ یاداشتێك‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌‌له‌حیزبی‌‌ جگه‌‌ له‌وحیزبانه‌،‌ چوار‌شیوعی‌،‌له‌سه‌ره‌تای‌‌ساڵی‌‌2008دا،‌

هه ژموونی حزبی ، به سه ر هه رسێ ده سه اڵته كه ی هه رێمه وه هه یه ئه‌نجومه‌نی‌‌بااڵی‌‌پارته‌‌سیاسییه‌كان،‌به‌هۆكارێك‌بۆ‌سنورداركردنی‌‌سێ‌‌ده‌سه‌اڵته‌كه‌‌ده‌زانرێت

كاره‌كانی‌‌ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‌راگیرا.پیره‌‌ ئ��ه‌ح��م��ه‌د‌ س���ه‌ع���دی‌‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاسی‌‌یه‌كێتی‌،‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ ك��اراك��ردن��ی‌‌ ب���وون‌و‌به‌گرنگ‌ سیاسییه‌كانی‌‌ پ��ارت��ه‌‌وه‌سفكردو‌رایگه‌یاند‌كۆبوونه‌وه‌كانی‌‌به‌ئه‌منی‌‌ په‌یوه‌ندی‌‌ ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‌نابێته‌‌ هه‌یه‌‌و‌ هه‌رێمه‌وه‌‌ نیشتمانی‌‌

به‌دیلی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كانیتر.یه‌كێك‌ بانیمارانی‌‌ عوسمان‌له‌سه‌ركرده‌كانی‌‌بزووتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ده‌ستوور:‌دامه‌زراندنی‌‌له‌یاسا‌ به‌خۆدزینه‌وه‌‌ ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‌ئێستا‌ تاكو‌ بۆیه‌‌ ده‌ڵێت‌ ده‌زانێت،‌ن���ه‌داوه‌‌ ب��ڕی��اری‌‌ گ���ۆڕان‌ لیستی‌‌بكات‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌ ل��ه‌و‌ ب��ه‌ش��داری‌‌دامه‌زراندنی‌‌ ل��ه‌ب��ری‌‌ "پێویسته‌‌ئێستا‌ ده‌زگاكانی‌‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌ ئه‌و‌

به‌یاسایی‌‌بكرێت".وته‌بێژی‌‌ مه‌جید‌ عه‌بدولستار‌له‌لێدوانێكدا‌ ئیسالمی‌‌ كۆمه‌ڵی‌‌ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵ��ێ��ت:‌ ده‌س���ت���وور‌ ب��ۆ‌پارتی‌‌ یه‌كێتی‌و‌ جارێكیتر‌ بزانن‌ژێرركێفی‌‌ بخه‌نه‌‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌ ئه‌و‌له‌دامه‌زراندنی‌‌ به‌شداری‌‌ خۆیانه‌وه‌،‌وتی‌‌ ن��اك��ه‌ن،‌ ئ��ه‌ن��ج��وم��ه‌ن��ه‌ك��ه‌دا‌پێویستی‌‌ كوردستان‌ "ب��ارودۆخ��ی‌‌له‌مشێوه‌یه‌‌ به‌ئه‌نجومه‌نێكی‌‌ده‌ستی‌‌ حیزب‌ نه‌ك‌ ب��ه‌اڵم‌ هه‌یه‌،‌به‌سه‌ردابگرێت‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌ستی‌‌

به‌سه‌ر‌حكومه‌تدا‌گرتووه‌".یه‌كگرتووی‌‌ئیسالمی‌كوردستان،‌بوونی‌‌وه‌ها‌ئه‌نجومه‌نێك‌به‌پێویست‌كه‌‌ له‌حاڵه‌تێكدا‌ ته‌نها‌ ده‌زانێت،‌ببێته‌‌پشتیوان‌و‌پاڵپشتی‌‌حكومه‌ت‌و‌ده‌وه‌ستنه‌وه‌‌ دژی‌‌ به‌اڵم‌ په‌رله‌مان،‌كاره‌‌ له‌ئیش‌و‌ ده‌ستوه‌ردانی‌‌ ئه‌گه‌ر‌

یاساییه‌كاندا‌هه‌بێت.سه‌میر‌سه‌لیم‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌

سیاسی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌،‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا:‌له‌هه‌موو‌دنیادا‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌وه‌ك‌ ده‌گێڕیت‌ خۆی‌‌ رۆڵی‌‌ هه‌یه‌،‌ده‌ستوه‌ردان‌ بۆ‌ نه‌ك‌ پشتیوانی‌‌

له‌كاروباری‌حكومه‌ت.ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵێت‌ سه‌لیم،‌ سه‌میر‌راب���ردوو‌ وه‌ك‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌ ئ��ه‌و‌رۆڵی‌‌ نه‌توانێت‌ ره‌نگه‌‌ كاربكات،‌

سه‌ره‌كی‌خۆی‌‌بگێڕێت.متبوونی‌‌ به‌هۆكاری‌‌ سه‌باره‌ت‌چه‌ند‌ م��اوه‌ی‌‌ بۆ‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌ ئه‌و‌ئه‌حمه‌د‌ س���ه‌ع���دی‌‌ م��ان��گ��ێ��ك،‌پ��ی��ره‌‌‌وت��ی‌‌"ل��ه‌م��اوه‌ی‌‌راب���ردودا‌ئه‌ندام‌ له‌حیزبه‌كانی‌‌ به‌شێك‌له‌ناو‌ كێشه‌كانیان‌ له‌ئه‌نجومه‌نه‌كه‌،‌نه‌ده‌كرد،‌ ب��اس‌ كۆبوونه‌وه‌كاندا‌به‌ڵكو‌له‌رێگه‌ی‌‌میدیاكانه‌وه‌‌قسه‌ی‌‌خۆیان‌ده‌كرد،‌ئه‌مه‌‌بووه‌هۆی‌‌ئه‌و‌

لێكدووركه‌وتنه‌وه‌یه‌".به‌پێچه‌وانه‌ی‌‌ سه‌لیم‌ سه‌میر‌پیره‌وه‌،‌ سه‌عدی‌‌ بۆچوونه‌كه‌ی‌‌

ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‌ الوازبوونی‌‌ هۆكاری‌‌حیزبه‌‌ سیاسی‌‌ هه‌ڵوێستی‌‌ ب��ۆ‌له‌خستنه‌ڕووی‌‌ ب��ه‌ش��دارب��ووه‌ك��ان‌وتی‌ گێڕایه‌وه‌،‌ كه‌موكوڕییه‌كان‌حیزبه‌كه‌‌ چ���وار‌ "ه��ه‌ڵ��وێ��س��ت��ی‌‌ل��ه‌پ��ێ��ش��ك��ه‌ش��ك��ردن��ی‌‌ی��اداش��ت‌و‌له‌خستنه‌ڕووی‌‌ روون���ك���ردن���ه‌وه‌‌ك��ه‌م��وك��وڕی��ی��ه‌ك��ان،‌ب���ووه‌ه���ۆی‌‌نه‌ك‌ له‌یه‌كتری‌‌ دوورخستنه‌ویان‌

شتیتر".بوونی‌‌ په‌رله‌مان،‌ ئه‌ندامانی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ به‌ناوی‌‌ پێكهاته‌یه‌ك‌به‌هۆكارێك‌ ساسییه‌كانه‌وه‌،‌ پارته‌‌ده‌سه‌اڵتی‌‌ س��ن��وردارك��ردن��ی‌‌ ب��ۆ‌یاسادانان‌و‌جێبه‌جێكردن‌و‌دادوه‌ری‌‌ده‌زانن‌و‌ ب��ه‌زی��اده‌ی‌‌ وه‌سفده‌كه‌ن،‌پێیانوایه‌‌ده‌بێت‌په‌رله‌مان‌مه‌رجه‌عی‌‌

ئه‌ساسی‌‌بێت‌نه‌ك‌حیزبه‌كان.سه‌رۆكی‌‌ محه‌مه‌د‌ كوێستان‌له‌په‌رله‌مانی‌‌ گ��ۆڕان‌ فراكسیۆنی‌‌ئه‌نجومه‌نه‌كه‌‌ بوونی‌‌ كوردستان،‌

ب��ه‌زی��اده‌‌ده‌زان��ێ��ت،‌وت��ی‌‌"ده‌بێت‌په‌رله‌مان‌ببێته‌‌مه‌رجه‌عی‌‌ئه‌ساسی‌‌كێشه‌‌ ی��ه‌ك��الی��ی��ك��ردن��ه‌وه‌ی‌‌ ب��ۆ‌چاره‌نووسسازه‌‌سیاسییه‌كان،‌نه‌ك‌په‌رله‌مان‌ ئ��ی��راده‌ی‌‌ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌

حیزبی‌‌سیاسی‌‌بڕیارده‌ربێت".ئاماژه‌ی‌‌ محه‌مه‌د،‌ كوێستان‌هه‌یمه‌نه‌ی‌‌ ئێستا‌ ب��ه‌وه‌ش��ك��رد:‌هه‌رسێ‌‌ به‌سه‌ر‌ سیاسی‌‌ حیزبی‌‌هه‌یه‌،‌ هه‌رێمه‌وه‌‌ ده‌س��ه‌اڵت��ه‌ك��ه‌ی‌‌سیاسی‌‌ پارتی‌‌ وایكردووه‌‌ ئه‌مه‌ش‌هه‌رسێ‌‌ ب��ه‌دی��ل��ی‌‌ ب��ك��ات��ه‌‌ خ���ۆی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كه‌‌و‌ئه‌و‌ده‌سه‌اڵتانه‌‌بكاته‌‌

كارتۆنیی.ئه‌زمونی‌‌ ده‌ڵێت:‌ كوێستان‌رابردووی‌‌هه‌رێم‌سه‌لماندوویه‌تی‌‌كه‌‌كاراكردنی‌‌ئه‌م‌ئه‌نجومه‌نه‌‌بۆئه‌وه‌یه‌‌به‌بێئیراده‌ی‌‌ سیاسی‌‌ حیزبی‌‌دۆسیه‌‌ له‌سه‌ر‌ بڕیار‌ په‌رله‌مان،‌

چاره‌نووسسازه‌كان‌بدات.سه‌میر‌سه‌لیم،‌ره‌تیكرده‌وه‌‌كه‌‌

الوازی‌‌ هۆی‌‌ ببێته‌‌ ئه‌نجومه‌نه‌‌ ئه‌و‌كه‌‌ "له‌كاتێكدا‌ وت��ی‌‌ پ��ه‌رل��ه‌م��ان،‌بێت،‌ چه‌قبه‌ستوو‌ خۆی‌‌ په‌رله‌مان‌ئه‌وا‌له‌به‌رده‌م‌سیاقه‌‌سیاسییه‌كاندا‌

گیرخواردوو‌ده‌بێت".دژی‌‌ رۆژن��ام��ه‌ن��ووس��ان��ی��ش‌حیزبین‌و‌ ده‌س��ه‌اڵت��ی‌‌ ك��اراك��ردن��ی‌‌سێ‌‌ ب��وون��ی‌‌ ب��ه‌ه��ۆی‌‌ پێیانوایه‌،‌پارته‌كان‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌ ده‌سه‌اڵته‌كه‌،‌پێویست‌ زی����اده‌ی����ه‌‌و‌ ش��ت��ێ��ك��ی‌‌

به‌كاراكردنی‌‌ناكرێت.ئه‌ندامی‌‌ حسێن‌ ئ���ه‌ن���وه‌ر‌ئ���ه‌ن���ج���وم���ه‌ن���ی‌‌س���ه‌ن���دی���ك���ای‌‌"ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵێت‌ رۆژنامه‌نووسان،‌دروستكردنی‌‌ئه‌م‌ئه‌نجومه‌نه‌،‌ته‌نها‌بۆ‌ئه‌وه‌بێت‌كه‌‌دڵی‌‌چه‌ند‌كه‌سێك‌ته‌نگه‌ژه‌و‌ له‌كاتی‌‌ ته‌نها‌ رازیبكات‌و‌ئه‌وا‌ نیشانبدات‌ خۆی‌‌ قه‌یرانه‌كاندا‌

ئاكامی‌‌نابێت".چۆن‌ وه‌ك‌ ده‌ڵ��ێ��ت‌ ئ��ه‌ن��وه‌ر‌ئه‌نجومه‌نه‌كه‌،‌ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌‌هۆكارێكی‌‌واقیعی‌‌له‌پشته‌وه‌‌نه‌بوو،‌شێوه‌یه‌،‌ به‌هه‌مان‌ دروستكردنیشی‌‌"ئه‌گه‌ر‌ئه‌و‌ئه‌نجومه‌نه‌‌كاراده‌كرێت،‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ پ��ه‌رل��ه‌م��ان‌و‌ ئ��ه‌ی‌‌ئه‌و‌ چ��ی��ی��ه‌؟".‌ ئیشیان‌ ه��ه‌رێ��م‌به‌پێویستیزانی‌‌ رۆژنامه‌نووسه‌،‌ك��ه‌‌ل��ه‌ك��ات��ی‌‌دروس��ت��ب��وون��ی‌‌هه‌ر‌ته‌نگه‌ژه‌یه‌كدا،‌سه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌خۆی‌‌بچێته‌‌په‌رله‌مان‌بۆ‌چاره‌سه‌ركردنی‌،‌گشتییه‌،‌ مه‌رجه‌عی‌‌ كه‌‌ به‌وپێیه‌ی‌‌بااڵ‌ تری‌‌ ده‌زگایه‌كی‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ نه‌ك‌په‌رله‌مان‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ پێكبهێنرێت‌و‌بڕیاربدات.‌به‌هۆی‌‌قورسی‌‌و‌ئاڵۆزی‌‌ئاسانكاریی‌ وته‌بێژو‌ دیارینه‌كردنی‌‌ن��ه‌ك��ردن‌ب��ۆ‌رۆژن��ام��ه‌ن��ووس��ان،‌وه‌رگرتنی‌‌ بۆ‌ ده‌ستوور‌ هه‌وڵه‌كانی‌‌رای‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌هه‌رێم‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌

كێشه‌یه‌،‌به‌ئاكام‌نه‌گه‌یشت.

No. 13, Wednesday 06.01.2010

4راپۆرت - سیاسیNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

زانیارداقوقی

ده ستپێشخه ری هه وڵه كانی نوێنه ری كێشه ی بۆ چاره سه ركردنی یونامی م��وڵ��ك��داری ل��ه ك��ه رك��وك، ك��وردو توركمان یه كده خات و عه ره به كانیش توڕه ده كات، كورد و توركمانه كانیش، نوێنه ری ده ده ن��ه پێشنیار پێنج

نه ته وه یه كگرتووه كانئه مینداری نوێنه ری مێڵگرد گشتی نه ته وه یه كگرتوه كان له عێراق )یونامی ( هه فته ی پێشوو سه ردانی له كۆبونه وه یه كدا ك��رد، كه ركوكی پارێزگا ئ��ه ن��ج��وم��ه ن��ی ل��ه گ��ه ڵ ده ستپێشخه ری بۆ دۆزینه وه ی رێگه چاره یه ك بۆ چاره سه ركردنی كێشه ی

موڵكداری له كه ركوك كرد.له ده سته ی ره خنه ی میڵگرد ته ئكیدی گرت، عێراق موڵكداری له سه ر ئه وه كرده وه هه وڵه كانی به گه ڕ ده خات بۆ چاره سه ركردنی كێشه كه و خه ڵكی پسپۆڕیش بۆ ئه و مه به سته

ره وانه ی كه ركوك ده كات. ئه ندامی عه سكه ری ، ئه حمه د لیستی له سه ر پارێزگا ئه نجومه نی له دانیشتنه كه ی رایگه یاند برایه تی ، ئه نجومه نی پارێزگا له گه ڵ نوێنه ری لیستی ن��ه ت��ه وه ی��ه ك��گ��رت��ووه ك��ان، هه ڵویست یه ك توركمان برایه تی و پشتگیری ع���ه ره ب ب��ه اڵم ب���وون، داواده ك��ه ن ده ك��ه ن و هاوردانه له و

زه وییه كانیان لێنه سه نرێته وه .

ئه ندامی كه هیه ته حسین كه ركوك و پارێزگای ئه نجومه نی به رپرسی نوسینگه ی یه كێتی ئیسالمی ئادمیلكر پێیوایه عێراق، توركمانی بۆ چاره سه رێك یونامی نوێنه ری به اڵم ده دۆزێ��ت��ه وه ، كێشانه ئ��ه و بودجه یه به ته رخانكردنی پێویستی

بۆ قه ره بوكردنه وه ی زه ره رمه ندان.ع��ه س��ك��ه ری ، ب���ڕوای واب���وو، موڵكداری كێشه ی چاره سه ركردنی م���اده ی 140 كێشه كانی ل���ه %80ی

ئاسان ده كات.داوای ك�����ه ه�����ی�����ه ، له نه ته وه یه كگرتووه كان كرد، رێنه گرن له سزادانی ئه و كه سانه ی كه موڵكی

خه ڵكیان داگیركردوه ، وتی "ده بێت ئادمیلكر ئاگاداری لیژنه و بڕیاره كانی یاسای ژماره )2(ی ده وڵه ت بێت كه كێشه ی به چاره سه ركردنی تایبه ته

موڵكداری ". ئ���ه ح���م���ه د ع���ه س���ك���ه ری ، ب���اس���ی ل����ه وه ش����ك����رد "گ����ه ر نه ته وه یه كگرتووه كان، نوێنه ری موڵكداری كێشه ی چاره سه ركردنی 55 نه كات، ئاسان میكانزمه به م ساڵ ده خایه نێت، چونكه له كۆی 45 هه زار كێشه ی موڵكداری ، ته نها پێنج

هه زارییان چاره سه ركراوه ".ئه و ئه ندامه ی لیستی برایه تی ، پارێزگای ئه نجومه نی ئاشكرایكرد

كه ركوك، پێنج پێشنیاری ئاڕاسته ی نه ته وه یه كگرتووه كان نوێنه ره كه ی میكانزمی گۆڕینی ب��ۆ ك���ردووه له وانه : كێشه كه ، چاره سه ركردنی كه ركوك، بۆ ته میز دادگای هاتنی بڕیاره كانی ه��ه ڵ��وه ش��ان��دن��ه وه ی به عس، شۆڕشی بااڵی ئه نجومه نی ئه نفاله كان، ق��ه ره ب��وك��ردن��ه وه ی ئاوه دانكردنه وه ی گونده روخاوه كان، به یاسا موڵكانه ی ئه و گه ڕانه وه ی خاوه نه كانیان، ب��ۆ زه وت���ك���راون موڵكی ك��راون��ه ت��ه زۆرب��ه ی��ان ك��ه نه وت، ب��ه رگ��ری و وه زاره ت��ه ك��ان��ی عه لی تاپۆكانی هه ڵوه شاندنه وه ی به عس، پیاوانی مه جید و حه سه ن

هه زار 300 ملیۆنێك و ئێستا تا كه خاوه نه كانیان ب��ۆ زه وی دۆن���م

نه گه ڕێنراونه ته وه .ب��ه وه دا ئ��ام��اژه ی عه سكه ری تاوتوێی یه كگرتووه كان نه ته وه پیشنیاره كان ده كه ن و دواتر ره وانه ی ئه نجومه نی نوێنه ران و ئه نجومه نی به مه به ستی ده ك���ه ن، وه زی��ران��ی

به یاسایكردنی ئه و پێشنیارانه .جێگری جبوری سه عید راكان لیستی له سه ر كه ركوك پارێزگاری ده ڵێت ع��ه ره ب��ی ، گ��ردب��ون��ه وه ی هیچی نه ته وه یه كرتوه كان نوێنه ری نوێی بۆ كه ركوك پێ نه بووه و هیچی نوێنه ری "ئه ركی وتی پێناكرێت،

چاودێریكردنه نه ته وه یه كگرتووه كان نه ك جێبه جێكردن، چاره سه ركردنی كێشه ی موڵكداری ئاسان نیه و هاتنی نه ته وه یه كگرتوكانیش، نوێنه ری تێكدانی بارودۆخی هه ڵبژاردنه كانه ".

ئێستا واب��وو ب��ڕوای جبوری ، به ڵكو نیه ، پێشنیارانه ئه و كاتی ئه و كاره كانی هه ڵبژاردنه و كاتی نابێت، س��ه رك��ه وت��و ن��وێ��ن��ه ره ش "ده بێت بۆ دوای هه ڵبژاردنی داهاتو رونیكردوه ه��ه روه ك دوابخرێت". موڵكداری كێشه ی چاره سه ركردنی نه ك ده گه ڕێته وه دادگا الیه نی بۆ

چاودێران.كه ركوك، پارێزگاری جێگری ئ����ه وان دژی ب����ه وه دا ئ���ام���اژه ی بۆ نین موڵكانه ئ��ه و گ��ه ڕان��ه وه ی بكرێت، به یاسا گه ر خاوه نه كانیان موڵكداری كێشه ی "ده سته ی وتی

له كاره كانیان جدی نین".نووسه رو فه ره ج فاتیح له تیف رۆژنامه نووس، پێیوایه پێشنیاره كانی كه ركوك پ��ارێ��زگ��ای ئه نجومه نی وتی نیه ، یاسا به پرۆژه پێویستی حاكمی بریمه ری پۆل خۆی "كاتی مه ده نی له عێراق سه رجه م یاساكانی

به عسی هه ڵوه شاندووه ته وه ".له ده سته ی ره خنه ی له تیف، وتی گ��رت، كه ركوك موڵكدارێتی موڵكداری، كێشه ی "ده س��ت��ه ی نه ته وه كانی ن��ێ��وان كێشه كانی نه ك زی����ادك����ردووه ، ك��ه رك��وك��ی

چاره سه ری كردبێت"

هـی‌‌خـۆم‌بـۆ‌خـۆم‌هـی‌‌تـۆش‌ده‌خــۆمعه ره به كانـی كه ركــوك نایانه وێـــت كێشـــه ی موڵكـــداری چاره ســه ر بێــت و زه وییــه

داگیركراوه كـــــان بۆ كـــــوردو توركمانه كــــــان ناگه ڕێنــنه وه

ملمالنێی سیاسی و نه ته وه یی، خاوێنی شاری له بیر به رپرسان بردووه ته وه

کێ ده توانێت موڵکه داگیرکراوه کان بگه ڕێنێته وه بۆ خاوه نه کانیان؟

زانیار داقوقی له كه ركوك

پارێزگاری‌كه‌ركوك‌به‌بڕینی‌بودجه‌ی‌‌شاره‌وانی‌تۆمه‌تبارده‌كرێتشاره وانـی كه ركـوك رۆژانه توانای پاكکردنه وه ی كه متر له 50%ی شاره كه ی هه یه ،

به رپرسانـــی شاره كــه ش یه كتـــر تۆمه تبـــارده كـــه ن

كه ركوك ش��اره وان��ی به رپرسانی پارێزگای كه ركوك به بڕینی 5 ملیار شاره وانی بودجه ی له به شه دینار كه ركوك تۆمه تبار ده كه ن، پارێزگاری كه ركوكیش هه ڕه شه ی سزادانی هه ر بودجه به بڕینی ده ك��ات كه سێك ئه ندامێكی بكه ن، تۆمه تباریان كه ركوكیش، پارێزگای ئه نجومه نی ده زانێت به كه مته رخه م شاره وانی ژینگه ی پیسبوونی ل��ه ئ��اس��ت

شاره كه .كه ركوك ش��اری هاوواڵتیانی گله یی له به رپرسانی شاره كه ده كه ن پاككردنه وه ی له ئاست ب���ه وه ی خزمه تگوزاری چه ندین شاره كه و كێشه و به ته نگ كه مته رخه من و تر

گرفتی شاره كه وه نایه ن.ب���ازاڕ و نێو ناخۆشی ب��ۆن��ی به شێكی زۆر له گه ڕه ك و كۆاڵنه كانی هاوواڵتیانی ك��ه رك��وك، ش���اری شاره وانی و بێزاركردووه ، شاره كه ی یه كتر كه ركوكیش پ��ارێ��زگ��اری به شه بڕینی ب��ه ك��ه م��ت��ه رخ��ه م و بودجه ی شاره وانی تۆمه تبار ده كه ن، شوێندا له چه ندین ش��اره ك��ه ش له ناو پاشماوه فڕێدانی زبڵ و بۆنی

جه رگه ی شاردا سیمای تێكداوه .كه كه ركوك، خاسه ی ئ��اوی ده ڕوات، شاره كه دا به ناوجه رگه ی به شێكی زۆری ئه و پاشه ڕۆیانه ی نێو بازاڕ و ماڵه كان له گه ڵ خۆیدا ده بات، شاره وه ، ناوجه رگه ی كه كه وتووه ته

كه خاسه شدا دووه م���ی ل��ه پ��ردی بووه ته شوێنی كاسبكاران، ته واوی كاسبكاران كرێكار و پاشماوه ی فڕێده درێته ژێر پرده كه وه ، به وه ش نزیكه ی ته واوی شاره كه ی به درێژایی روباری خاسه پڕكردووه له پاشماوه و به سه ر شاره كه دا ناخۆشی بۆنێكی له كاتی به تایبه ت جێهێشتووه ، ها له وه رزی پاشماوه كاندا سوتانی ویندا.

هاوواڵتی ئ��ه ح��م��ه د محمه د له شاری كه ركوك، به ده ستووری وت له سه ر رۆژان��ه ، كه سابه تی "ك��اری ئه و پرده پێكهاتووه له مامه ڵه كردنی كڕێن و فرۆشتنی په له وه رو مریشك و قه ل، ئه وه ش ته وای روباری خاسه و ژێر پرده كه ی پێسكردووه و بۆنێكی

ناخۆشی لێدێت".وتی "حكومه ت هاوواڵتییه ئه و ده ت��وان��ێ��ت، ل��ی��ژن��ه ی چ��اودێ��ری پێكبهێنێت بۆئه وه ی زبڵ و خاشاك

له ژێر پردی خاسه فڕێنه درێت".

هاوواڵتییه كی شه ریف سامان ت��ری ش��اره ك��ه ، ت���ه واوی پیسی و له خزمه تكردنی كه مته رخه مییه كان شاره وانی بۆ گه ڕانده وه شاره كه ك��ه رك��وك، وت��ی "ش��اره وان��ی هیچ زبڵی ك��ۆك��ردن��ه وه ی ب��ۆ شتێكی شاره كه نه كردووه ، كه س نییه ئه و

پاشماوانه پاكبكاته وه ".سه رۆكایه تی شاره وانی كه ركوك تایبه ت ب��ودج��ه ی دابیننه كردنی له زبڵ و شاره كه پاككردنه وه ی بۆ پاكڕانه گرتنی به هۆكاری خاشاك هه رچه نده ده زان�����ن، ش��اره ك��ه به گرنگتر ش��اره ك��ه پاكڕاگرتنی له پڕۆژه كانی تر ده زانن، پارێزگاری كه ركوكیش به بڕینی به شه بودجه ی

شاره وانی تۆمه تبار ده كرێت.به رپرسی زه ن��گ��ه ن��ه عیماد كه ركوك، ش��اره وان��ی راگه یاندنی ده ڵێت ده ستوور بۆ له لێدوانێكیدا ته نها كه ركوك ش��اره وان��ی رۆژان��ه توانای فڕێدانی 450 ته ن پاشماوه ی

وتی ت���ه ن، 1000 ل��ه ك��ۆی ه��ه ی��ه پاكڕانه گرتنی "كه مته رخه می و شاری كه ركوك، به هۆی ئه نجومه نی پارێزگاو پارێزگاری كه ركوكه وه یه ".

به رپرسی وت����ه ی ب��ه پ��ێ��ی كه ركوك ش��اره وان��ی راگه یاندنی له الیه ن پارێزگای كه ركوكه وه له كۆی 8 ملیار دینار له بودجه ی شاره وانی دینار ملیار 3 ته نها ك��ه رك��وك،

خه رجكراوه .عیماد وتی "شاره وانیش توانای پاككردنه وه ی ئه و رێژه زۆره ی زبڵ و پاشماوه ی نییه ، چونكه ئه و پاره یه كه مه كه بۆ شاره وانی دابینكراوه ".

به رپرسانی پارێزگای كه ركوك، ژینگه ی به پیسبوونی س��ه ب��اره ت شاره وانی رۆژان���ه ك��ه ش��اره ك��ه ، كه ركوك ته نها توانای پاككردنه وه ی شاره وانی هه یه ، ل��ه %50 كه متر پێیانوایه ده زان��ن و به كه مته رخه م شاره كه پیسبوونی هۆكاری ته نها

شاره وانییه .

جه مال مه ولود ئه ندامی لیژنه ی خزمه تگوزاری له ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك، به ده ستوری وت"ئێمه وه ك ئه نجومه ن له هه ڵسوكه وتی شاره وانی به هیچ چونكه رازینین، كه ركوك

فرمانێكی ئێمه ناجوڵێنه وه ".به ڵگه ی قسه كانی بۆ جه مال ئه وه ی هێنایه وه ، "شاره وانی به هۆی بۆ گ���ه وره ی به ڵێنده ری ئ���ه وه ی پاشماوه ی فڕێدانی پاككردنه وه و شاره كه ن��ه گ��رت��ووه ، ش��اره ك��ه ی كه مته رخه می ئ��ه وه ش پێسبووه ،

ئه وانه ".لیژنه ی ئ���ه ن���دام���ه ی ئ���ه و شاره وانی پێیوایه خزمه تگوزاری به ئه نقه ست به ڵێنده ری گه وره ی بۆ

پاككردنه وه ی شاره كه نه گرتووه .ج������������������ه م������������������ال زۆر دووپ��ات��ی��ك��رده وه "ش��اره وان��ی گوێ ئ��ه وه ن��ده ك��ه م��ت��ه رخ��ه م��ن،

به پاككردنه وه ی شاره كه ناده ن". سه رۆكی شكور جه مال به اڵم پێیوایه ك��ه رك��وك، ش���اره وان���ی كه مته رخه مییه كه زیاتر له ئه نجومه نی

پارێزگاو پارێزگاری كه ركوكه وه یه .كه ركوك شاره وانی سه رۆكی به ده ستووری وت"ئه و بڕه پاره یه ی خزمه تگوزاری پڕۆژه ی بۆ كه گوایه پاككردنه وه ی له وانه ته رخانكرابوو ئه نجومه ن و ل��ه الی��ه ن ش��اره ك��ه ، پارێزگای كه ركوكه وه بۆ پڕۆژه ی تر

خه رجكرا".شاری پڕۆژه ی وتی "گرنگترین كه ركوك پاككردنه وه و فڕێدانی زبڵ و پاشماوه یه ، به اڵم ئێمه ئه و پاره یه یان

تابتوانین نه كردووین ته رخان بۆ جێگای ده ستمان دیاربێت".

ده بێت ده ڵێت شوكر جه مال بودجه ی تایبه ت بۆ پاككردنه وه و شار بتوانرێت بۆئه وه ی ته رخانبكرێت، كۆنترۆڵی فڕێدانی پاشماوه ی شاره كه بكرێت�، وتی "له شاره وانی سلێمانی و دینار ملیۆن یه ك مانگی هه ولێر زبڵ و نه هێشتنی بۆ ته رخانكراوه كه ركوك شاره وانی به اڵم خاشاك،

له و بڕه پاره یه بێبه شكراوه ".مسته فا ع��ه ب��دول��ڕه ح��م��ان هه ڕه شه ی ك��ه رك��وك پ��ارێ��زگ��اری ده ك��ات الیه نێك ه��ه ر س��زادان��ی پارێزگار ئه نجومه نی كه پارێزگار و بودجه ی به شه پێنه دانی به بڕین و

شاره وانی تۆمه تبار بكرێت.پارێزگاری كه ركوك به ده ستوری پێ كه ئێمه ی قسه یه ی وت"ئ���ه و ئێمه كه گوایه ده ك��ه ن، تۆمه تبار به هیچ بڕیوه ، شاره وانیمان پاره ی

جۆرێك راست نییه ".مسته فا ع��ه ب��دول��ڕه ح��م��ان له پاكنه كردنه وه ی كه مته رخه می كه ركوكی گه ڕه كه كانی ش��ه ق��ام و كه مته رخه می ب��ۆ گ���ه ڕان���ده وه

شاره وانی .ئ��ه و وت��ی "ئ��ێ��م��ه س���زای ئه و پاره ی كه به بڕینی ده ده ین كه سانه

شاره وانی تۆمه تبارمان ده كه ن".ب��ه پ��ێ��ی وت�����ه ی س���ه رۆك���ی ئه وه به ڵێنی كه ركوك شاره وانی كه ركوك شاره وانی به سه رۆكایه تی بودجه ی ساڵی له به شه كه دراوه ،

2010 قه ره بوویان بكه نه وه .

دیمانه - سیاسی 7No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

سازادنی‌:‌نه‌جات‌ئه‌حمه‌د

سه‌ردار‌عه‌زیز

"رێككه وتنی ستراتیژی ، دینامیكیه تی یه كێتی كوشت"نووسه‌رو‌رووناكبیر‌سه‌ردار‌عه‌زیز‌بۆ‌ده‌ستوور

نووسه‌رو‌روناكبیر‌سه‌ردار‌عه‌زیز‌له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌‌ده‌ستووردا‌ده‌ڵێت‌خه‌ڵكی‌‌كوردستان‌

دیموكراتخواز‌نین،‌بۆیه‌‌هه‌میشه‌‌دیموكراسی‌‌لێره‌‌له‌مه‌ترسی‌‌له‌ناوچوندایه‌،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ش‌

ده‌دات‌كه‌‌حیزبه‌كانی‌‌كوردستان‌هیچیان‌نه‌ریتی‌‌دیموكراسیان‌قبوڵ‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌ناچار‌كراون‌

كه‌‌دیموكراسی‌‌قبوڵ‌بكه‌ن.

............................

هه‌ندێك‌ ب��ه‌ب��ڕوای‌‌ ده‌س��ت��وور:‌به‌رقه‌راربوونی‌‌ چاودێری‌‌سیاسی‌‌دیموكراسیه‌ی‌‌ نیمچه‌‌ ئ���ه‌و‌په‌یوه‌ندی‌‌ هه‌یه‌،‌ له‌كوردستاندا‌هه‌یه‌‌ هێزه‌وه‌‌ هاوسه‌نگی‌‌ ب��ه‌و‌له‌نێوان‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتیدا،‌ئێستا‌یه‌كێتی‌‌ گ���ۆڕان‌و‌ ملمالنێكانی‌‌به‌ئاراسته‌ی‌بچوكبونه‌وه‌ی‌یه‌كێك‌ئه‌مه‌ش‌ نییه‌‌و‌ هێزه‌كه‌‌ ل��ه‌دوو‌هێز‌ هاوسه‌نگی‌ تێكدانی‌ نابێته‌‌

له‌كوردستان؟هاوسه‌نگی‌ عه‌زیز:‌ س��ه‌ردار‌نهێنیه‌كی‌ پرسیاره‌كه‌‌ هێز؟‌ئه‌ویش‌ ده‌درك��ێ��ن��ێ،‌ ك����راوه‌‌له‌ژێر‌ ئێمه‌‌ وواڵت��ی‌ كه‌‌ ئه‌وه‌یه‌‌به‌ڕێوه‌ده‌برێت‌ دووهێزدا‌ ده‌ستی‌به‌دیموكراسی‌ ب���ڕوای���ان‌ ك��ه‌‌ئه‌گه‌ر‌ چونكه‌‌ نیه‌،‌ راسته‌قینه‌‌هه‌بێت،‌ راسته‌قینه‌‌ دیموكراسی‌له‌نێوان‌ هێز‌ هاوسه‌نگی‌ ئ��ه‌وا‌ئه‌و‌دوو‌هێزه‌دا‌پێویست‌نه‌بوو،‌به‌ڵكو‌ئه‌وه‌ی‌ده‌بوو‌هه‌بێت‌چۆن‌له‌رێگای‌ ب���ه‌رده‌وام،‌ هێزه‌كان‌دیموكراسیه‌وه‌‌ پره‌نسیپی‌هه‌تا‌ بڕه‌خسی‌ بۆ‌ ده‌رفه‌تیان‌له‌‌گۆڕاندا‌بن،‌‌ته‌نها‌له‌ئه‌گه‌ری‌دیموكراسی‌ هێزه‌كاندا‌ گۆڕانی‌ده‌نگی‌ ئاراوه‌و‌ دێته‌‌ راسته‌‌‌قینه‌‌ئه‌گه‌ر‌ ده‌بێت،‌ سه‌نگی‌ خه‌ڵك‌هاوكێشه‌یه‌‌ ئه‌م‌ گۆڕان‌ به‌هاتنی‌ئه‌مه‌‌ ده‌ب���ێ‌ ئ���ه‌وا‌ ت��ێ��ك��چ��وو،‌بكرێته‌‌ده‌رفه‌تێ‌بۆ‌هێنانه‌كارای‌كه‌‌ راسته‌‌قینه‌‌ دیموكراسیه‌‌كی‌هێزه‌كان‌دڵنیا‌نه‌بن‌له‌بردنه‌وه‌یان،‌ئه‌و‌ بڕیارده‌ربێت،‌ خه‌ڵك‌ به‌ڵكو‌كورسی‌و‌ مسۆگه‌ریه‌ی‌ دڵنیایی‌و‌تائێستا‌ كه‌‌ ده‌ستكه‌وت‌ داهات‌و‌هه‌بووه‌‌رێگرێكی‌راسته‌‌‌قینه‌‌بووه‌‌راسته‌‌قینه‌ی‌ گه‌شه‌ی‌ له‌به‌رده‌م‌ئێمه‌دا،‌ له‌وواڵتی‌ دیموكراسی‌بترسین‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ ل��ه‌ب��ری‌ بۆیه‌‌ل�������ه‌وه‌ی‌ئ���ه‌زم���ون���ه‌ك���ه‌م���ان‌له‌قه‌یراندایه‌،‌ده‌بێ‌وه‌ها‌بیبینین‌زێڕینیمان‌ ده‌رف��ه‌ت��ێ��ك��ی‌ ك��ه‌‌دیموكراسیه‌كی‌ كه‌‌ له‌به‌رده‌مدایه‌‌دیموكراسیه‌ك‌ راس��ت��ه‌ق��ی��ن��ه‌،‌هه‌بێت،‌ ده‌س��ه‌اڵت��ی‌ خه‌ڵك‌ كه‌‌

بهێنینه‌‌ئاراوه‌.‌بوترێت‌ لێره‌دا‌ده‌بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ئه‌گه‌ری‌ له‌به‌رده‌م‌ ئێمه‌‌ ئه‌گه‌ر‌هێزداین،‌ هاوسه‌نگی‌ تێكدانی‌له‌به‌رده‌م‌ له‌هه‌مانكاتدا‌ ئ��ه‌وا‌ئه‌ویش‌ چ��اره‌س��ه‌ری��ش��دای��ن،‌له‌حیزب‌و‌ هێز‌ به‌جیاكردنه‌وه‌ی‌

به‌كردنی‌ به‌حكومه‌ت،‌ به‌خشینی‌هێزی‌پێشمه‌رگه‌‌به‌هێزی‌به‌رگری‌به‌حكومه‌تی‌ سه‌ر‌ له‌كوردستان‌كه‌سێكی‌ ل��ه‌الی��ه‌ن‌ ك��ه‌‌ ه��ه‌رێ��م‌پابه‌ند‌ به‌ڕێوه‌ببرێت،‌ سیڤیله‌وه‌‌هه‌رێمه‌وه‌،‌ به‌ده‌ستووری‌ بێت‌مه‌ترسیه‌ك‌ هیچ‌ ئێمه‌‌ ئه‌و‌ساته‌‌نایه‌ته‌‌رێگه‌مان‌ئه‌گه‌ر‌ته‌رازووی‌

هێزه‌‌سیاسییه‌كان‌تێكچن.‌به‌اڵم‌پرسیار‌‌كه‌‌وه‌ها‌ببینین‌كه‌‌ئایا‌ره‌نگه‌‌ببێته‌‌هۆی‌قه‌یران،‌به‌ڵێ،‌به‌اڵم‌له‌هه‌مانكاتدا‌له‌دۆخی‌ره‌نگه‌‌ ك��وردس��ت��ان��دا‌ ئێستای‌هه‌ڵده‌ستن‌ پێی‌ كه‌‌ ئ��ه‌وان��ه‌ی‌ئه‌گه‌ر‌ كه‌واته‌‌ بن،‌ له‌دۆڕاوه‌كانی‌هێزدا‌ هاوسه‌نگی‌ له‌سایه‌ی‌ ئێمه‌‌هه‌بوو،‌ دیموكراسیه‌كمان‌ نیمچه‌‌هێزدا،‌ گۆڕانی‌ سایه‌ی‌ له‌‌ ئه‌وا‌ب��ه‌ب��ێ‌دروس��ت��ب��وون��ی‌ئ���اژاوه‌،‌ئه‌گه‌ری‌ئه‌وه‌‌هه‌یه‌‌ببینه‌‌خاوه‌نی‌

دیموكراسیه‌كی‌باشتر.‌‌‌‌‌‌ئه‌و‌ پێتوایه‌‌ ده‌س���ت���وور:‌یه‌كێتی‌‌ گ���ۆڕان‌و‌ ملمالنێیه‌ی‌‌حیزبی‌‌ ت��اك‌ ب��ه‌دروس��ت��ب��وون��ی‌‌فره‌‌ یاخود‌ كۆتاییدێت،‌ به‌هێز‌ئه‌وه‌‌ چۆن‌ هاوسه‌نگ؟‌ حیزبی‌‌

روونده‌كه‌یته‌وه‌؟گرانه‌‌ ع���ه‌زی���ز:‌ س�����ه‌ردار‌تاكه‌‌ ك��ه‌‌ ئ��ه‌وه‌ب��ك��رێ��ت‌ وێ��ن��ای‌واڵتێكی‌ ل��ه‌‌ بتوانێ‌ حیزبێك‌داب��ه‌ش��ب��ووی،‌ج����ودای،‌پاش‌جه‌نگی‌ناوخۆ،‌وه‌ك‌كوردستاندا‌

هه‌تا‌ هه‌بێت‌ هێنده‌‌ ده‌سه‌اڵتی‌حكومه‌ت‌ هاوپه‌یمانی‌ ب��ه‌ب��ێ‌گومان‌ له‌هه‌مانكاتدا‌ دروستكات،‌نێوان‌ ملمالنیی‌ كه‌‌ نیه‌‌ ل��ه‌وه‌‌له‌الیه‌‌ن‌ ئه‌گه‌ر‌ گۆڕان‌ یه‌كێتی‌و‌مامه‌‌ڵه‌ی‌ به‌ئاگاییه‌وه‌‌ پارتیه‌وه‌‌ره‌نگه‌‌ ئ���ه‌وا‌ بكرێت‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ��دا‌پ��ارت��ی‌س��ودو‌ق��ازان��ج��ی‌زۆری‌پێویستی‌ ئه‌مه‌‌ به‌اڵم‌ لێببینێ،‌ئه‌مه‌‌ هه‌یه‌،‌ پارتیش‌ به‌گۆڕانی‌هه‌یه‌،‌ ده‌نگۆی‌ ئێستا‌ گه‌رچی‌پارتی‌ پێكهاته‌ی‌ له‌ناو‌ ته‌نانه‌ت‌هه‌نگاوێكی‌ هیچ‌ ب��ه‌اڵم‌ خۆیدا،‌بۆیه‌‌ نه‌بینیوه‌،‌ پراكتیكیمان‌پێكهاته‌ی‌ به‌م‌ بڵێین‌ ده‌توانین‌ناتوانێت‌ پ��ارت��ی‌ ئێستایه‌وه‌‌له‌ملمالنێی‌ ق��ازان��ج‌ ئ��ه‌وه‌ن��ده‌‌بكات،‌ یه‌كێتی‌ گ��ۆڕان‌و‌ نێوان‌هه‌میشه‌‌ ل��ه‌داه��ات��وودا،‌ پارتی‌ناچاره‌‌وه‌ك‌هاوپه‌‌یمانێك‌له‌گه‌ڵ‌یه‌‌كێك‌له‌و‌دوو‌پارته‌دا‌حكومه‌ت‌

پێكبهێنێت.پارتی‌ كه‌‌ تیانیه‌‌ گومانی‌وه‌ك‌هه‌موو‌پارتێكی‌سیاسی‌تر،‌حه‌ز‌ خۆیه‌‌تی،‌ ره‌وای‌ مافی‌ كه‌‌حكومه‌ت‌ ته‌نها‌ به‌‌ كه‌‌ ئه‌كات‌ده‌سه‌اڵتداربێت،‌ پێكبهێنێت‌و‌به‌م‌‌ گه‌شتن‌ بۆ‌ هه‌وڵدان‌ به‌اڵم‌سه‌ركێشیه‌ك‌ ره‌نگه‌‌ ئامانجه‌‌پارتی‌ به‌زیانی‌ پاشاندا‌ بێت‌بشكێته‌وه‌،‌پارتی‌زۆر‌له‌یه‌كێتی‌زیاتر‌پارتێكی‌سێنتراڵه‌،‌به‌مانای‌ئه‌وه‌‌كه‌‌ناوه‌ند‌به‌سه‌ریا‌زاڵه‌‌نه‌ك‌دیموكراسی،‌بۆیه‌‌هه‌رگیز‌خه‌ون‌خه‌ڵكانێك‌ كه‌‌ نابینیت‌ ب��ه‌‌وه‌وه‌‌كه‌‌‌ ریزه‌كانیه‌وه‌‌ نێو‌ بهێنێته‌‌پابه‌ندی‌بڕیاره‌كانی‌ناوه‌ند‌نه‌بن،‌له‌رابردوویدا‌ خ��ۆی‌ به‌تایبه‌ت‌خ������اوه‌ن‌ئ��ه‌زم��ون��ێ��ك��ی‌ل��ه‌م‌

شێوه‌یه‌یه‌.‌‌‌‌‌‌‌رایانوایه‌‌ هه‌ندێك‌ ده‌ستوور:‌پ��ارت��ی‌‌ده‌ی��ه‌وێ�����ت‌درێ���ژه‌‌به‌و‌له‌نێوان‌ ك��ه‌‌ ب���دات‌ ملمالنێیه‌‌

تا‌ ه��ه‌ی��ه‌،‌ گ��ۆڕان��دا‌ یه‌كێتی‌‌و‌خۆیان‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ دۆخه‌كه‌‌

كۆتایی‌پێبێت؟‌س����ه‌ردار‌ع��ه‌زی��ز:‌ده‌ك��رێ‌به‌اڵم‌ گونجاوبێت،‌ وه‌ها‌ رایه‌‌كی‌گۆڕانی‌ وه‌ه��ا‌ پ��ارت��ی‌ س��ه‌ره‌ت��ا‌ن��ی��ه‌‌جگه‌‌ ده‌ب��ی��ن��ی‌ك��ه‌‌ه��ی��چ‌نۆژه‌نكردنه‌وه‌ی‌ بۆ‌ له‌هه‌وڵێك‌به‌گومان‌و‌ ب��ۆی��ه‌‌ ی��ه‌ك��ێ��ت��ی،‌مامه‌ڵه‌ی‌ بێزاریه‌وه‌‌ زۆرجاریش‌له‌گه‌‌ڵدا‌ده‌‌كرد،‌به‌اڵم‌پاشان‌كه‌‌جودایه‌،‌ پارتێكی‌ كه‌‌ دڵنیابوو‌پارتێكی‌ وه‌ك‌ ده‌ی���ه‌وێ‌ ئ��ه‌وا‌له‌گه‌ڵدا‌ م��ام��ه‌ڵ��ه‌ی‌ س��ه‌رب��ه‌خ��ۆ‌پارتیه‌‌ له‌قازانجی‌ دیاره‌‌ بكات،‌هاوپه‌‌‌یمانه‌كه‌ی‌ پارته‌‌ ئه‌گه‌ر‌ده‌سه‌اڵت‌و‌ چونكه‌‌ الوازتربێت،‌پێگه‌ی‌زیاتر‌ده‌بێ‌له‌واڵتدا،‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌ قوڵتری‌ قه‌یرانی‌ پارتی‌ئه‌گه‌ر‌ به‌تایبه‌ت‌ هه‌یه‌،‌ گۆڕاندا‌نوێنه‌ری‌ ببێته‌‌ بخوازێت‌ گۆڕان‌بۆیه‌‌ كوردستان،‌ گۆڕانخوازانی‌گه‌رچی‌پارتی‌له‌رووی‌تاكتیكه‌وه‌‌نزیكبێته‌وه‌،‌ ل��ه‌گ��ۆڕان‌ بیه‌وێ‌به‌اڵم‌له‌ناخه‌وه‌‌هه‌رگیز‌هه‌واداری‌

هێزێكی‌وه‌ها‌نیه‌.‌سه‌یری‌‌ ئه‌گه‌ر‌ ده‌س��ت��وور:‌ئه‌مدواییانه‌ی‌‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌‌بكه‌ین،‌ پارتی‌‌ یه‌كێتی‌‌و‌ نێوان‌سازشێكی‌‌ یه‌كێتی‌‌ ده‌بینین‌له‌به‌رده‌م‌ ك��ردووه‌‌ ب��ه‌رف��راوان��ی‌‌

پارتیدا؟سه‌ردار‌عه‌زیز:‌ئه‌گه‌ر‌حیزبی‌ئاراوه‌‌ هاتووه‌ته‌‌ بۆئه‌وه‌‌ سیاسی‌بۆئه‌وه‌ی‌ ملمالنێ‌ بكه‌وێته‌‌ كه‌‌بگاته‌‌ده‌سه‌اڵت‌و‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ئه‌و‌الیه‌ن‌و‌كه‌سانه‌‌به‌رێوه‌به‌رێت،‌كه‌‌ده‌كات،‌ نوێنه‌رایه‌تیان‌ حیزبه‌كه‌‌د‌ه‌رفه‌تێك‌ هه‌موو‌ قۆستنه‌وه‌ی‌‌په‌نجه‌‌ له‌پرسیاره‌كه‌دا‌ ره‌وای��ه‌،‌گه‌ستنێكی‌په‌شیمانی‌و‌ناچاریه‌ك‌ئاشكرایه‌‌ دی���اره‌‌ ده‌بینرێت،‌سه‌‌خت‌و‌ له‌دۆخێكی‌ یه‌كێتی‌به‌اڵم‌ الوازدای���ه‌،‌ پێكهاته‌یه‌كی‌بۆئه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌‌ ده‌رفه‌تی‌ هێشتا‌من‌ ب��ه‌ڕای‌ نۆژه‌نكاته‌وه‌،‌ خۆی‌خه‌ون‌ پارتی‌ ئه‌گه‌ر‌ نیه‌‌ ت��اوان‌بااڵده‌ستی‌ یان‌ حیزبی‌ به‌تاكه‌‌ئه‌وه‌‌ ل��ه‌ك��وردس��ت��ان��دا،‌ ببینێ‌خه‌ونی‌هه‌موو‌پارتێكی‌سیاسیه‌،‌له‌رشتنی‌ سڵی‌ ك��وردی‌ حیزبی‌بێگوناه‌ الوی‌ هه‌زاره‌ها‌ خوێنی‌به‌و‌ گه‌شتن‌ بۆ‌ نه‌كردووه‌ته‌وه‌‌ملمالنێ‌ ه��ه‌روه‌ه��ا‌ ئ��ام��ان��ج��ه‌،‌ده‌بینرێت‌له‌‌نێوان‌دوو‌دونیابینیدا‌یه‌كێكیان‌ترادیشیون‌و‌ئه‌ویتریان‌ترادیشیون‌ به‌پێی‌ م��ۆدرێ��ن،‌پارتی‌ دوو‌ ئێمه‌‌ ده‌ڵێ‌ یه‌كێتی‌ه��اوپ��ه‌ی��م��ان��ی��ن،‌ئ���ه‌گ���ه‌ر‌من‌تێده‌په‌رم‌ قه‌یراندا‌ به‌قۆناغێكی‌ده‌رفه‌تێك‌ وه‌ك‌ تۆ‌ نابێت‌ ئه‌وه‌‌بیقۆزیته‌وه‌‌بۆ‌الوازكردنم،‌به‌ڵكو‌الیه‌نی‌ بكه‌ی،‌ هاوكاریم‌ ده‌ب��ێ‌وه‌ك‌ سیاسی،‌ پارتی‌ مۆدرین،‌هه‌موو‌پێكهاته‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانی‌هه‌میشه‌یی‌و‌ له‌ملمالنییه‌كی‌ تر‌به‌رده‌وامدان‌بۆ‌گه‌یشتن‌به‌ئامانج،‌دۆستایه‌تی‌و‌ یارمه‌تی‌و‌ كه‌واته‌‌پاڵپشتیكردن‌ خێرپێكردن‌و‌زۆر‌ ده‌ب��وو‌ ئه‌مه‌‌ نیه‌،‌ بوونی‌سیاسه‌تمه‌دارانی‌ بۆ‌ روونبوایه‌‌

یه‌كێتی.‌ده‌ستوور:‌ئه‌گه‌ر‌هاوسه‌نگی‌‌ئه‌و‌ ده‌سته‌به‌ری‌‌ بنه‌مای‌‌ هێز‌بێ�ت،‌ دی��م��وك��راس��ی��ه‌‌ نیمچه‌‌كه‌‌ نییه‌؟‌ ئه‌وه‌‌ نیشانه‌ی‌‌ ئه‌وه‌‌بڕوایان‌ كوردستان‌ حیزبه‌كانی‌‌به‌دیموكراسی‌‌نییه‌‌و‌ئه‌و‌دۆخه‌ی‌‌هه‌شه‌‌)نیمچه‌‌دیموكراسی‌(‌له‌ژێر‌

مه‌ترسی‌‌كۆتایی‌پێهاتندایه‌؟ئێمه‌‌ ع���ه‌زی���ز:‌ س�����ه‌ردار‌

هیچ‌ ك���ه‌‌ زۆره‌‌ ب��ه‌ڵ��گ��ه‌م��ان‌له‌كوردستاندا‌ سیاسی‌ حیزبێكی‌دیموكراسی‌‌ نه‌ریتێكی‌ خ��اوه‌ن‌توانیبێتی‌ نین‌ حیزبێك‌ نیه‌،‌له‌رێگه‌ی‌هه‌ڵبژاردنی‌نێوخۆیه‌وه‌‌له‌سه‌ركرده‌كانیا‌ گ��ۆڕان��ێ��ك‌ب��ك��ات،‌ه��ه‌ن��دێ‌ح��ی��زب‌هه‌ن‌ژیاندا‌ له‌‌ ئه‌گه‌ر‌سه‌ركرده‌كانیان‌حیزبه‌كه‌‌ سه‌رتاپا‌ ئه‌وا‌ نه‌مێنن‌حیزبێك‌ ئ��ه‌وا‌ مێژوو،‌ ده‌بێته‌‌دیموكراسی‌ خۆیدا‌ خودی‌ له‌نێو‌هه‌رگیز‌ ئ���ه‌وا‌ پ��ی��اده‌ن��ه‌ك��ات‌كه‌‌ لێناكرێت‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ چاوه‌ڕێی‌ئه‌گه‌ر‌ پیاده‌یكات،‌ له‌ده‌سه‌اڵتدا‌حیزب‌ مۆدێلی‌ نه‌بێت،‌ ناچار‌له‌تێكه‌ڵكێشكردنی‌ له‌كوردستاندا‌پێكهاتووه‌،‌ دوونیابینی‌ دوو‌ناوچه‌كه‌‌ كلتوری‌ یه‌كێكیان‌نه‌خۆشی‌ كلتوری‌ ئه‌ویتریان‌

ماركسیزم.‌‌رێوشوێن‌و‌ ئه‌و‌ ده‌س��ت��وور:‌ده‌توانرێت‌ چین‌ میكانیزمانه‌‌بااڵده‌ستی‌‌ به‌هاتنه‌كایه‌و‌ ب��ه‌ر‌

تاكحیزبی‌‌پێ‌بگیرێت؟پرسیارێكی‌ عه‌زیز:‌ سه‌ردار‌دیدێكی‌ چه‌ند‌ له‌هه‌ناویا‌ گرانه‌،‌بڕوا‌ نه‌بوونی‌ یه‌كه‌م‌ هه‌ڵگرتوه‌،‌به‌خه‌ڵكی‌كوردستان‌كه‌‌خه‌ڵكێكی‌ئه‌گه‌ر‌ دوو،‌ دیموكراتخوازن،‌دیموكراسیه‌وه‌‌ له‌رێگای‌ پارتی‌ببیته‌‌تاكه‌‌حیزب‌ئه‌وا‌نابێ‌رێی‌بگیرێت،‌به‌ڵكو‌ده‌بێ‌پرسیاره‌كه‌‌بكرێت،‌ تر‌ هێزه‌كانی‌ ئاڕاسته‌ی‌بۆچی‌هێزه‌كانی‌تری‌كوردستان‌تاكه‌‌ ببێته‌‌ پارتی‌ كه‌‌ رێگه‌‌یاندا‌حیزب،‌سێ،‌ئه‌گه‌ر‌هاتوو‌ئه‌مه‌ش‌بكرێته‌وه‌‌ بیرله‌وه‌‌ نابێت‌ روویدا‌دیموكراسی‌‌ ل��ه‌ش��ێ��وازی‌ جگه‌‌هیچ‌شێوازێكی‌تر‌بگیرێته‌به‌ر‌بۆ‌

كۆتایی‌پێهێنانی.‌بۆ‌ بگه‌ڕێینه‌وه‌‌ ئێمه‌‌ ئه‌گه‌ر‌له‌به‌شێكی‌ راپه‌رین،‌ سه‌رهاتی‌زیاتر‌ یه‌كێتی‌ كوردستان‌ زۆری‌ئاماده‌بوو‌ خه‌‌ڵكدا‌ له‌خه‌یاڵی‌هه‌تا‌پارتی،‌به‌اڵم‌بۆچی‌پارتی‌به‌‌ ببێت‌ ل���ه‌وه‌ی‌ س��ه‌رك��ه‌وت‌ده‌وڵه‌‌مه‌ندترین‌و‌ به‌هێزترین‌و‌پارتی‌ رێكخراوترین‌ تۆكمه‌ترین‌و‌كه‌چی‌ ك��وردس��ت��ان،‌ سیاسی‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌یه‌كێتی‌په‌رته‌وازه‌و‌الواز،‌یه‌كێتی‌ده‌بێ‌ئه‌وه‌‌بزانێت‌لێبێت،‌ پارتی‌ وه‌ك‌ ناتوانێ‌ كه‌‌چونكه‌‌ئه‌و‌بنه‌مایانه‌ی‌كه‌‌پارتی‌خه‌یاڵ‌و‌ ل��ه‌روان��گ��ه‌ی‌ هه‌یه‌تی،‌یه‌كێتی‌ ستراكتۆره‌وه‌‌ په‌یوه‌ندو‌نیه‌تی،‌ئه‌وه‌ی‌هه‌یه‌تی‌جودایه‌،‌بۆیه‌‌هه‌وڵدانی‌یه‌كێتی‌بۆئه‌وه‌ی‌ده‌كرێ‌ كه‌‌ لێبێت،‌ پارتی‌ وه‌ك‌پێبكرێت،‌ هه‌ستی‌ روه‌وه‌‌ له‌زۆر‌ئه‌نجامێكی‌باشی‌نه‌بوو،‌یه‌كێتی‌ده‌بێ‌ مابێت‌ توانایدا‌ له‌‌ ئه‌گه‌ر‌جودا‌ پ��ارت��ێ��ك��ی‌ وه‌ك‌ خ���ۆی‌له‌پارتی‌نۆژه‌نكاته‌وه‌،‌به‌اڵم‌ئایا‌

دره‌نگه‌؟‌‌ده‌ستوور:‌ئایا‌ئه‌و‌پاساوانه‌‌راستن‌كه‌‌ده‌ڵێن‌له‌پێناو‌رێگرتن‌حیزبێك،‌ تاك‌ له‌بااڵده‌ستبونی‌‌خه‌فه‌‌ جیاوازییه‌كان‌ ملمالنێ‌و‌بكرێن؟‌له‌م‌نێوه‌نده‌دا‌چاره‌سه‌ر‌

چییه‌؟

رێككه‌وتنی‌ عه‌زیز:‌ سه‌ردار‌مه‌به‌‌ستم‌ پ��ارت��ی،‌ یه‌كێتی‌و‌رێككه‌وتنه‌كه‌یه‌،‌ ش���ێ���وازی‌كوشت،‌ یه‌كێتی‌ دینامیكیه‌تی‌ده‌ب��وو‌ه��ه‌ر‌ل��ه‌س��ه‌ره‌ت��اوه‌‌بوار‌وه‌ك‌ كه‌‌ بهێڵرایه‌ته‌وه‌‌ بۆئه‌وه‌‌خ���اوه‌ن‌ ج����ودا‌ پ���ارت���ی‌ دوو‌ئایدۆلۆژیای‌ پ��الن‌و‌ ب��ه‌رن��ام��ه‌و‌له‌‌ رێككه‌وتن‌ سه‌رباری‌ خۆیان،‌پێكه‌وه‌‌ گشتیه‌كان،‌ هێڵه‌‌ سه‌ر‌كاریان‌بكردایه‌،‌به‌اڵم‌رێككه‌وتن‌جۆرێكه‌‌ كه‌‌ لێكدرایه‌وه‌‌ وه‌ه��ا‌یه‌كێتی‌ ئه‌مه‌ش‌ له‌به‌یه‌كبوون،‌به‌پارتی‌ خه‌یاڵی‌ س��ه‌ر‌ خسته‌‌هاوه‌شێوه‌بوون،‌ ی��ان‌ ب���وون‌یه‌كێتی‌ بۆ‌ ئه‌وه‌یه‌‌ كاتی‌ ئێستا‌نوێوه‌‌ ش��ێ��وازی‌ ب��ه‌رێ��ب��ازو‌ ك��ه‌‌دونیابینی‌ خۆ-جودایی‌و‌ توانای‌ئێستا‌ هه‌تا‌ پێشكه‌شكات،‌ تر‌دڵته‌نگین،‌ مایه‌ی‌ هه‌وڵه‌كان‌هێز‌ ب��ه‌ئ��اب��ووری‌و‌ ك��ێ��ش��ه‌ك��ان‌سیاسه‌ت‌ به‌بازاڕیكردنی‌ ی��ان‌

چاره‌سه‌رناكرێن.‌تریش‌ رای��ه‌ك��ی‌‌ ده‌س��ت��وور:‌ده‌ڵێن‌ پێچه‌وانه‌یه‌،‌ كه‌‌ هه‌یه‌‌گورز‌ چه‌ند‌ گ��ۆڕان‌ هاتنه‌ئارای‌‌هێنده‌ش‌ دوو‌ یه‌كێتی‌،‌ بۆ‌ بوو‌

گورز‌بوو‌بۆ‌پارتی‌؟س�����ه‌ردار‌ع���ه‌زی���ز:‌دی���اره‌‌له‌‌ گ��ۆڕان��خ��وازان‌ كه‌‌ ئاشكرایه‌‌نه‌یاری‌ وه‌ك‌ گۆڕان‌ كوردستان‌وه‌ك‌ به‌ڵكو‌ نابینن،‌ یه‌كێتی‌كه‌‌ ت��ه‌م��اش��اده‌ك��رێ��ت‌ ه��ێ��زێ��ك‌له‌سیاسه‌ت،‌ ن��وێ‌ شێوازێكی‌حیزب‌و‌ له‌په‌یوه‌ندی‌ له‌ئابووری،‌گۆڕان‌ بێنێته‌كایه‌وه‌،‌ حكومه‌ت‌به‌ڵكو‌ نا،‌ یه‌كێتی‌ گۆڕانی‌ یانی‌یانی‌گۆڕانی‌شێوازی‌به‌‌ڕێوه‌بردنی‌بۆیه‌‌ له‌كوردستاندا،‌ ده‌س��ه‌اڵت‌له‌یه‌كێتی‌ زیاتر‌ بگره‌‌ پارتی‌

ده‌كه‌وێته‌‌ژێر‌فشاره‌وه‌.هه‌ندێكیش‌ ده‌س���ت���وور:‌رای����ان����وای����ه‌،‌ت��ه‌ق��ی��ن��ه‌وه‌ی‌‌ناو‌یه‌كێتی‌،‌رێگه‌‌ ناكۆكییه‌كانی‌‌ئه‌وه‌‌ هاوشێوه‌ی‌‌ خۆشده‌كات،‌ئه‌گه‌ری‌‌ رووبدات،‌ پارتیدا‌ له‌ناو‌

شتی‌‌وا‌هه‌یه‌؟سه‌ردار‌عه‌زیز:‌نه‌خێرو‌به‌ڵی،‌نه‌خێر،‌چونكه‌‌به‌هیچ‌شێوه‌یه‌ك‌وه‌ها‌ هێزێكی‌ رێ��گ��ه‌ن��ادرێ��ت‌پارتی،‌ له‌تكردنی‌ ئاستی‌ بگاته‌‌له‌الیه‌كی‌ له‌بارده‌برێت،‌ هه‌رزوو‌پارتی‌ ئه‌ندامانی‌ كاتێك‌ تره‌وه‌،‌له‌یه‌كێتی‌ده‌ڕوانن،‌ره‌نگه‌‌به‌كاری‌وا‌هه‌ڵنه‌ستن،‌چونكه‌‌له‌ئه‌نجامدا‌پارتی‌ نییه‌،‌ مسۆگه‌ر‌ ق��ازان��ج‌ئایدۆلۆژی‌و‌ پارتێكی‌ هه‌رگیز‌ئه‌گه‌ر‌ ن���ه‌ب���ووه‌،‌ دون��ی��اب��ی��ن��ی‌جیابوونه‌وه‌‌له‌ناو‌پارتیدا‌رووبدات‌رووده‌دات،‌ شێو‌‌ه‌ك‌ چ‌ له‌سه‌ر‌ئاستی‌ ئ��ه‌گ��ه‌ر‌ زی��ات��ر‌ ئ���ه‌وه‌ی‌له‌وجۆره‌‌ پارتی‌ كه‌سایه‌تیه‌،‌جیابوونه‌وه‌شی‌ توانای‌ ئه‌گه‌ر‌هێزێكی‌ نابێته‌‌ ئ��ه‌وا‌ هه‌بێت‌ملمالنێی‌ ئه‌گه‌ر‌ پارتی‌ كاریگه‌ر،‌ملمالنێیه‌ك‌ جۆره‌‌ چ‌ تێكه‌وێت‌ده‌بێت،‌له‌نێوان‌كه‌‌سانی‌بنه‌ماڵه‌‌خۆیاندا،‌ره‌نگه‌‌ئه‌مه‌‌تا‌ئاستێك‌له‌ئه‌نجامدا‌ به‌اڵم‌ كاریگه‌ربێت،‌

به‌هیچ‌كوێ‌ناگات.

له كوردستان بۆیه دیموكراسی هه میشه له ئه گه ری قه یراندایه ، چونكه خه ڵك به پێی پێویست

دیموكراتخواز نین

به نــــزیكبـــوونه وه ی پــارتـــی و گــــــۆڕان، ره نگــــه مه یلـــــــــی گـــۆڕانخــــــــوازی له نێــــــــو پارتیــــــدا

زیاتر گه شه بكات

به م پێكهــــاته ی ئێستایه وه پارتــــــی ناتوانێت ئه وه نده قازانج له ملمــــــــالنێی نێوان گــــــۆڕان و یه كێتی بكات

"هیچ بزووتنه وه یه كی گۆڕانخواز، ناكرێت له سه ر خوانی ماڵه باوانی، خۆراكی گه شه كردنی خۆی هه ڵگرێته وه "

پــشـكـــۆ‌نـه‌جـمــه‌دیــن،‌نــووســــه‌رو‌روونـاكـبـیــــــر‌بــۆ‌ده‌ســتـــوور

No. 13, Wednesday 06.01.2010

6دیمانه - سیاسیNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

سازدانی : ئارام عه لی سه عید

پشکۆ نه جمه دین

نووسه رو رووناكبیر پشكۆ نه جمه دین، له چاوپێكه وتنێكی

ده ستووردا ده ڵێت جیابونه وه كان له بزووتنه وه ی سیاسی كوردستاندا، له سه ر

كێشه ی فیكری و دنیابینی جیاواز نه بوون، پێشیوایه ئه قڵێكی ته ندروست مامه ڵه ی له گه ڵ

ئه و جیابونه وانه دا نه كردووه ، بۆیه به كاره سات كۆتایی

هاتوون. له باره ی بزووتنه وه ی گۆڕانه وه ده ڵێت هێشتا

بزووتنه وه ئه و ئیشكالییه ته فیكریانه ی تێنه په ڕاندووه ، كه

یه كێتی هه یبوه ، پێشیوایه ئێستا دنیابینی به ڕێوه به رانی بزووتنه وه كه ته ریب نییه له

دنیابینی بزووتنه وه ناڕه زایه تییه خۆڕسكه كه دا.

.........................سیاسیی بزووتنه وه ی ده ستوور: ك����ورد س��ااڵن��ێ��ك��ه دووچ����اری ركابه ری نێوخۆیی و ملمالنێی س��ه خ��ت ب����ووه ك���ه زۆرب����ه ی ئاستی گه یشتووه ته جاره كانیش جه سته یی و ت��ی��رۆری كوشتن و ئه مه ده ك��رێ یه كترسڕینه وه ، خوازراو سروشتی به حاڵه تێكی وێنا بكه ین، كه چاوه ڕوان ده كرێ له هه ر جواڵنه وه یه ك هه ر له نێو یاخود بێت، دنیایه دا ئه م كوێی

ئه مه ئه زمونێكی ناشیرینه ؟پ���ش���ك���ۆ ن���ه ج���م���ه دی���ن: ملمالنێی ن��اك��ۆك��ی و ت��ه م��ه ن��ی حیزبی ل���ه ده روون���ی سیاسیی گوازتنه وه ی كوردیداو سیاسیی ده روون���ی ب��ۆ ملمالنێیه ئ��ه و بزووتنه وه كه ، كه هه میشه به ره و ئاسه واری چ���ووه و ك��ه رت��ب��وون له سه ر ه��ه ر ن��ه ك نێگه تیڤی كایه له سه رجه می بگره حزب، كلتوری و كۆمه اڵیه تی، سیاسیی، كۆمه ڵگه ی ئه خالقییه كانی مێژووی هێنده ی داناوه ، ئێمه دا په یدابوونی حیزب و وه گه ڕكه وتنی

بزووتنه وه سیاسییه كه درێژه .ده ركه وتنێك، دی��ارده و هیچ ملمالنێ، ناكۆكی و بوونی به بێ نییه ، گه شه كردنی ژیان و بواری مردن، ناكۆكییه كان كه وات��ا خ���ودی دی���ارده ك���ه ش ده م���رێ و جێگا بۆ دیارده یه كی نوێتر چۆڵ ده كات، ئه مه ش سروشتی ژیانه .

ئه وه ی كه ناكۆكی و ملمالنێی ده روونی حیزب، ده بێته هۆكاری بزووتنه وه یه كی ك��ه رت��ب��وون��ی كارژهه ڵدان و دیارده ی سیاسیی و ده كه وێته وه و لێ فڕیدانی توێژاڵ پاشان سه ر بۆ كوشتن و تیرۆری ده كێشێت، فیكر ج��ه س��ت��ه و ناسروشتییه و دی��ارده ی��ه ك��ی بونیادی ل��ه گ��ه ڵ س���ه روك���اری

ئه قڵی حیزب و ناته ندرووستی توندوتیژیی ل��ه زه ب��رو لێوانڕێژ له كۆئه قڵی كه هه یه ، حیزبه وه پره مه تیڤه كانه وه كۆمه ڵگه سه رچاوه ده گرێ، ئه و كۆمه ڵگانه ی كه له خانه و "یه كه "كانی خواره وه لێبورده یی و ب��ه س����ه ره وه ، ت��ا

یه كترقبوڵكردن نامۆن.دووكه رتبوونه كان، له مێژووی فیكری سیاسیی و بزووتنه وه ی زۆرجارانیش زۆرن، دن��ی��ادا، دنیابینیی جیاو فیكری ئ��ه وه پرۆسه ی ك��ه ب��وون��ه ج��ی��اواز بزواندووه ، جیابوونه وه كانیان ساتێ كۆمه ڵگه یه كدا، ه��ه ر له ژێرخانی س��ه رخ��ان و كۆئه قڵی كۆمه ڵگه ، به ئاقارێكی ته ندروستدا كاری كردبێت، ده بینین كه رتبوون و حیزبدا، له ده روونی جیابوونه وه ، بزووتنه وه كه ب��ۆ ك��اره س��ات��ی به هێزی به ڵكو نه خوڵقاندووه ، كردووه و بۆ پێشه وه ی ئاژوواندووه ، بزووتنه وه ی سیاسی و له ده روونی حیزبی سیاسیی كوردیدا، كه متر فیكرو جیاوازیی كه ب��ووه وا ماكی سیاسیی، دنیابینیی بووبن، جیابوونه وه كه رتبوون و پێكه وه نه سازان و پێچه وانه ، پ���ێ���ك���ه وه ه���ه ڵ���ن���ه ك���ردن���ی هۆكاری ب��ه رژه وه ن��دی��ی��ه ك��ان، بۆیه ه���ه ر ب����وون، س��ه ره ك��ی دی����ارده ی����ه ك����ی ن���ان���ۆرم���اڵ و

كاره ساتهێنه ر بووه .ده س���ت���وور: ل���ه ڕاب���ردوودا هێزه له نێو ئینشیقاقی سیاسیی كوردییه كاندا ره نگدانه وه ی دیاری ه��ه ب��وو ك��ه ت��ه وزی��ف ده ك���را بۆ هه ندێ الیه نی ویستی سایكۆلۆژی س��ه رك��رده ك��ان و گ��ه ڕان��ه وه بۆ بیركردنه وه ی خێڵ و كلتوری

سه رده م، به ڕۆحی نالۆژیكیانه هه ندێ له نێو ئێستاش تا به اڵم له الیه نه سیاسییه كانی كوردستاندا دووباره بوونه وه ده بینرێت، ده كرێ دووباره بوونه وه ی ئه مه ش بڵێین یاخود بێت ئ��ه زم��وون ه��ه م��ان گۆڕان له عه قڵییه ته كاندا رویداوه و جۆری ملمالنێكان فۆڕمێكی تریان

وه رگرتووه ؟پ���ش���ك���ۆ ن���ه ج���م���ه دی���ن: كۆمه ڵگه ی ئێمه ، له ژێر كاركردی سه رده مدا، گۆڕانكارییه كانی ته كانێكی گ��ۆڕاوه ، به شێوه یه ك ژیانی كایه كانی له سه رجه می خۆیدا داوه ، ناكرێت وه ها ببینین به هه موو ئێمه ، كۆمه ڵگه ی كه خه سڵه ت و نێوه ڕۆكی كۆمه اڵیه تی و چه قی خ��ۆی��ه وه ، فه رهه نگیی زیندووییه كی هیچ به ستووه و سه رجه می ب��ه اڵم نییه ، تێدا هێشتا گ��ۆڕان��ك��اری��ی��ان��ه ، ئ��ه و هه ژانێكی كه نین ئ��ه وه بایی كوردی و حیزبی له ئه قڵی قووڵی كۆمه ڵگه دا سیاسیی سه رخانی نوێبوونه وه یه كی خوڵقاندبێت و ده زانین ئێمه كردبێت، درووست كه نوێبوونه وه ی ئه قڵی سیاسی و هه ژانیكی ك���ۆن، جێهێشتنی گه ره كه و سیاسیی كۆمه اڵیه تی و ئه م هه ژانه ش جارێ بوونی نییه .

م��ل��م��الن��ی��ك��ان، ئ���ه گ���ه ر ل����ه ڕوواڵ����ه ت����داو ل���ه دروش���م و بڕوانین، لێیان پاساوه كانیاندا ن���وێ دێ��ن��ه پ��ێ��ش��چ��او، ب��ه اڵم خه سڵه ته ره گ��ه ز و له نێوه ڕۆك و هه ڵگری ن��اوه ك��ی��ی��ه ك��ان��ی��ان��دا، پرۆسه ی دووباره بوونه وه ی مێژووی داهێنانێكی كۆنه كانن و ملمالنێ

نوێیان له خۆ نه گرتووه .ئه و پێتوایه ده س���ت���وور: كه گ���ه وره ی���ه ی ج��ی��اوازی��ی��ه هێزه دوو له نێوان ل��ه ڕاب��ردوودا یه كێتییدا پ��ارت��ی و گ��ه وره ك��ه له ڕووی ژیان پێكه وه بۆ هه بوو حزبییه وه ، ئیداره ی سیاسیی و پێهاتووه ؟ كۆتاییان هه نوكه كاتی فاكته ری كۆمه ڵێك یاخود به رژه وه ندییان هه ردووالیان كه هێشتونیه تیه وه تێیاندا هه یه داهاتی دابه شكردنی نموونه ی هه رێم و كۆی ئه وشتانه ی دی كه

له سه ریان ده وترێت؟پ���ش���ك���ۆ ن���ه ج���م���ه دی���ن:

یه كێتی و نێوان جیاوازییه كانی نه یار حیزبی دوو وه كو پارتی، له ڕابردوودا، هێنده ی بۆ ملمالنێ و ب��ووه ، ناسروشتی رك��اب��ه ری��ی پیكه وه ژیان و ب��ۆ هێنده نیو سیاسییانه پێكه وه هه ڵكردنی له مێژووی ئه گه ر تۆ ن��ه ب��ووه . حیزبه ، دوو ئ��ه م ملمالنێكانی بڕوانیت، راب���ردوودا له 30ساڵی ئه گه ر له سرووشت و خه سڵه ته كانی ناكۆكییه خوێناوییه كان بڕوانیت، ل���ه م ح��ه ق��ی��ق��ه ت��ه ده گ���ه ی���ت. تێپه ڕاندنی مێژوی شه ڕی براكان ڕاپه ڕین و پ��اش ل��ه ئ��ه زم��وون��ی الیه كی هه موو خۆحوكمكردندا، به و قه ناعه ته گه یاند كه یه كێتی و پارتی ناتوانن دوو حیزبی نه یارو ركابه ر بن و له گه مه ی دیموكراسیدا بگره بكه ن، سروشتی ملمالنێی نه كه ن و ش��ه ڕ ك��ه ئ���ه وه ی ب��ۆ ده بێت نه خوڵقێنن، ك��اره س��ات

یه ك و یه كگرتوو بن.ژیانی نانۆرماڵی ئه زموونی سیاسیی پارتی و یه كێتی، له پاش شه ڕی له درێژایی راپه ڕینه وه و ده سه اڵتدا، ئه م دوو حیزبه ی كرده كه رۆشنه ئیدی حكومه ت، دوو دوو حكومه ت ناتوانن له پرۆسه ی بكه ن، ملمالنێ دیموكراتیدا، به ڵكو ده بێت له هه وڵی یه كگرتندا بن و زه مه نێكی بده نێ، تا بتوانن ئه وسا حیزب و ب��ه دوو ببنه وه به جیا، له پرۆسه یه كی سروشتیدا، ملمالنی بكه ن، دۆخی كوردستان و

ته نیا ب��ه اڵم ره وای���ه ، هێزێكی بزووتنه وه كه ، ره وای��ی��ب��وون��ی سه ركه وتن و بۆ گه ره نتی نابێته له مێژوودا، به ئامانجگه یشتنی، ره وایانه ی بزووتنه وه ئه و زۆرن كه شكستیان هێناوه و له باربراون، هیچ نیشانه و ئاماژه یه ك نییه كه به ڕێوه به ری ئه قڵی سه رخان و جه ماوه رییه ، ب��زووت��ن��ه وه ئ��ه م بۆ ن��وێ مۆدێلێكی بتوانێت ئه زموونی حوكمڕانیی كوردستان ره واو بزووتنه وه كه بخوڵقێنێت�، رێبه ریكردنیشی ئه قڵی نوێیه ، هه مان ئه قڵ و هه مان دیدی كۆن و گۆڕانكاریی ئامڕازی كه ره سه و

جدیی پێ نییه .له هه ڵبژاردنه كانی ده ستوور: لیستێكی یه كه مجار بۆ 25�7دا ژماره یه كی به ناوی"گۆڕان" نوێ له كورسییه كانی ب���ه رچ���او بووه به ده ستهێنا، په رله مانی جیهانی و م��ی��دی��ا ن��ێ��و ب��اس��ی هه ڵسه نگاندنی نێوخۆییه كان، چییه ؟ ئه نجامانه ئه م بۆ ئێوه وه كو كادیرێكی پێشوی كۆمه ڵه و چییه خوێندنه وه تان یه كێتی، كه هێزه ی ئه م دروستبوونی بۆ

ناونراوه "بزووتنه وه ی گۆڕان"؟پشكۆ نه جمه دین: وه ك وتم، ئه م دیارده یه و ئه و گۆڕانكارییه ی سیاسیی ل���ه ن���ه خ���ش���ه ی ئه نجامێكی روویدا، كوردستاندا حوكڕانیی ئه زموونی سروشتیی ناعه داله تییه ئه و كوردستان و

هیچ نیشانه و ئاماژه یه ك نییه كه سه رخان و ئه قڵی به ڕێوه به ری ئه م بزووتنه وه جه ماوه رییه ، بتوانێت مۆدێلێكی نوێ بۆ ئه زموونی حوكمڕانیی كوردستان بخوڵقێنێت

پێكهاته ی ئه قڵی و سیاسیی گۆڕان و بینینی بۆ كۆمه ڵگه و قه یرانه كانی، ناچوونیه كن له گه ڵ خواست و

ئامانجه كانی بزووتنه وه ناڕازییه خۆڕسكه كه دا

هاوسه نگ و خ��ۆڕس��ك��ه ك��ه دا، هاوته ریب نین.

نوێی بزووتنه وه یه كی هیچ گۆڕانخواز، ناكرێت له سه ر خوانی ماڵه باوانی، خۆراكی گه شه كردن و چ��اره ن��ووس��ی داه��ات��ووی خۆی نوێ، بزووتنه وه ی هه ڵگرێته وه ، پێویستی به ئه قڵی نوێ، ئامڕازی نوێ، دنیابینیی نوێ و میكانیزمی

كاری سیاسیی نوێ هه یه .ده س���ت���وور: ه��ه ن��وك��ه بۆ په رله مانی ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ه ك��ان��ی ئاماده كاری عێراق داه��ات��ووی باس ل��ه ك��وردس��ت��ان ده ك����رێ، كورد پێویسته كه ده كرێ له وه لیست ی��ه ك ب��ن و یه كهه ڵوێست مه ترسی له سه ر قسه ش بێت، سه ر ب��ۆ ده ك����رێ فره لیستی ئه م تاچه ند هه رێم، ئه زموونی تۆ الی مه ترسییه بانگه شه ی

روویه كی ته واو وه رده گرێ؟پ���ش���ك���ۆ ن���ه ج���م���ه دی���ن: ریزبه ندییه نه خشه ی ئێستا گۆڕاوه ، له عێراقدا سیاسییه كان هێزه نێوان هاوسه نگیی ئیدی له الیه ك و عێراق سیاییه كانی عێراقییه كان هێزه كوردو نێوان چون دی����ك����ه وه ، ل���ه الی���ه ك���ی ئه م ده بێت ك��ورد نین و ج��اران هه ست ببینێت و گۆڕانكارییانه

به مه ترسییه كانی بكات.هێزه سوننییه كان، خورتترو به سه نگترو ئاكتیڤترن، شیعه كان، گه وره یان هاوپه یمانیی دوو شه ڕی له ده بێت ك��ورد هه یه و هه ڵبژاردن و یاسای داڕشتنه وه ی سه رسه خت و درۆكانیدا، فێڵ و وریا بێت، به م حاڵه شه وه ، كورد هێزی پێشووتر، وه كو ناتوانیت سیاسیی له پرۆسه ی بێت دووه م

عێراقدا.به ئ��ه گ��ه ر ف��ره ل��ی��س��ت��ی، گ���ه وره وه به رپرسیارێتییه كی ئه نجام بدرێت، هیچ مه ترسییه كی نابێت. كوردستان ئه زموونی بۆ درووستكردنی یه كهه ڵویستی و تۆكمه و هاوپه یمانییه تییه كی فراوانی كورد له پاش هه ڵبژاردن و به رژه وه ندییه له به رچاوگرتنی له پرۆسه ی كورد نه ته وه ییه كانی عێراقیدا كوردستانی سیاسیی لیسته هێزو ده ب��ێ��ت گرنگن، به عه لمانی و كوردستانییه كان، به رژه وه ندییه مه زهه بییانه وه ، ناكۆكییه كانییان، الوه كییه كان و له به غدا به الوه بنێن و به رژه وه ندییه

گشتییه كان له به رچاو بگرن.

هێزی ناڕه زایه تی نێو كۆمه ڵگه ی كوردستان،

ده رهاویشته ی دۆخێكه كه لێوانلیوه له ناعه داله تیی سیاسیی و كۆمه اڵیه تی

سیستمی حوكمڕانی له وێدا، له هه ر كۆمه ڵگاو واڵتێكی دیكه جیاوازه ، میكانیزمی میتۆدو بۆیه ه��ه ر تا پێده وێت، جیای تایبه ت و ئیداریی سیاسی و دۆخێكی بۆ بگه ڕێته وه و خ���وازراو ن��ۆرم��اڵ و زه مه نی سه خت و كاری ئه مه ش

گه ره كه .جوڵه یه ك ئێستا ده ستوور: ناڕه زایی بزووتنه وه یه كی یاخود چۆن ئێوه هه یه ، له كوردستان ئایینده ی ده ڕوان���ن؟ هێزه له م بیرو هه موو به ئه مانه سیاسیی ده بینن؟ چۆن بۆچوونه كانه وه مۆدێلێكی هێزانه ئه م پێتانوایه نوێ له شێوازی خه باتی سیاسیی و ئه زموونی حوكمڕانی له كوردستان

ده هێننه كایه وه ؟پشكۆ نه جمه دین: ئه م هێزی كۆمه ڵگه ی نێو ناڕه زایه تییه ی ده رهاویشته ی ك��وردس��ت��ان، دۆخ���ێ���ك���ه ك���ه ل��ێ��وان��ل��ی��وه سیاسیی و ل��ه ن��اع��ه دال��ه ت��ی��ی ك��ۆم��ه اڵی��ه ت��ی و چ��ه ن��د س��ااڵن نانۆرماڵی سه قه ت و حكومكردنی ده سه اڵتی كوردی خوڵقاندووێتی، هێزه ئ���ه م ن��اڕه زای��ی��ه و ئ���ه م كۆمه اڵیه تیه كه له به رده م قه یرانه را كۆمه اڵیه تییه كاندا سیاسی و گۆڕانكاریی خ��وازی��اری ب��ووه و ریشه ییه له سیستم و له كۆمه ڵگادا،

بوو، سیاسییه كۆمه اڵیه تی و له ماوه ی كوردی، ده سه اڵتی كه خۆیدا حوكمڕانیی 18س���ااڵن

خوڵقاندوونی.25 كورسی، ده نگی ناڕه زایی هه زاران خه ڵكی پشتگوێخراوه كه كه سیاسیی، الیه نێكی ده یداته خه سڵه ت و ئه دا سیاسییه كه ی بۆ نادیارو ده نگده ره ، خه ڵكه ئه و

نه ناسراو بوو. ك��ورس��ی��ی 25 ب����وون����ی له په رله مانداو ئۆپۆزیسیۆن گوڕو هه ڵبژاردندا، له ئه نجامی تینێك ده داته په رله مان و فشاریك ده سه اڵتیش زۆرینه و لیستی بۆ ئه نجامه كه ی كه درووستده كات، سیاسی بزووتنه وه ی به قازانجی كوردستان و گۆڕانكارییه ئابووری و

كۆمه اڵیه تییه كانه .كه سیاسییه ی هێزه ئ��ه م جارێ "گ���ۆڕان'، لێنراوه ن��اوی ئیشكاالتی كۆمه ڵێك هه ڵگری ریشه ب��ه خ��ۆی��ه ت��ی و ت��ای��ب��ه ت هێشتا فیكرییه كانی، سیاسی و دوور بااڵده سته هێزه له و زۆر له هه ناوییه وه كه نه كه وتووه ته وه ئه قڵی و پێكهاته ی ده رپه ڕیوه . سیاسیی ئه م هێزه ، بینینی ئه م هێزه بۆ كۆمه ڵگه و قه یرانه كانی، خواست و له گه ڵ ناچوونیه كن و ناڕازییه بزووتنه وه ئامانجه كانی

ئابووری 9No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

بیالل جه عفه ر

نه وزاد سدیق

ئه م شوقانه بۆ هه ژاران نین

32-36%ی دانیشتوانی هه رێم كرێچینزۆربه ی كرێچی و مووچه خۆره كان ناتوانن یه كه كانی

نیشته جێبوون بكڕن

دروستكردنی كۆمپانیاكانی خاوه ن له هه رێمی نیشته جێبوون یه كه ی كوردستاندا، دان به و راستییه دا ده نێن ئه و شوقه و یه كه نیشته جێبوونانه ی ته نها ك��ردوون دروستیان تائێستا بووه ، ناوه ند چینی س��ه رووی بۆ ده ریده خه ن ئاماره كان له كاتێكدا یه كی له چوار كرێنشینان رێ��ژه ی

دانیشتوان زیاتره .عه بدوڵاڵ ن���وره دی���ن رێ��ب��ی��ن ته كنیكی په یمانگای خوێندكاری سلێمانی ده ڵێت "دروستكردنی شوقه و یه كه ی نیشته جێبوون كارێكی باشه ، به اڵم گه نجان و هاوواڵتی كه مده رامه ت لێوه ربگرن، س����وودی ن��ات��وان��ن داوا كه زۆره ی قیسته ئه و چونكه ده كرێت له ماوه یه كی كورتدا ده بێت كه سێك له هه مانكاتدا بدرێته وه ، ئه گه ر ئه و پاره یه ی هه بێت ده توانێت

له جێگه یه ك خانوویه ك بكڕێت".پۆلیسی ساڵح محه مه د رێبوار ه��ات��ووچ��ۆی��ه ، ده ڵ��ێ��ت "زۆرب���ه ی هاوواڵتیان ناتوانن ئه و پاره یه بده ن، كه سوكار و نه خۆم و نه ئێستا تا ئه و نه یانتوانیوه نزیكم هاوڕێیانی ده بێت چونكه وه ربگرن، شوقانه نیوه زیاتری موچه كه یان له بری قه رزی قیسته كان به كۆمپانیاكان بده نه وه ". حكومه ت و بۆ ئ��ه وه ش پێشنیاری كۆمپانیاكان ده كات كه شوقه كان به نرخێكی كه م دروستبكه ن بۆئه وه ی ژیانی ده چنه تازه كه سانه ی ئه و

هاوسه رگیرییه وه بتوانن بیكڕن.له لێپرسراوانی ه��ه ن��دێ��ك كۆمپانیاكانی دروستكردنی یه كه كانی شوقه كانیان ده ڵێن نیشته جێبوون، مامناوه ند و چ��ی��ن��ی ل���ه الی���ه ن

ده وڵه مه نده وه كڕراوه .فاروق عه باس حسێن جێگری به رێوه به ری كۆمپانیای هه پی الند له هه ولێر له لێدوانێكدا بۆ ده ستوور كه مده رامه تی "ب��ه ه��ۆی وت��ی هه رێمه وه ، هاوواڵتیانی زۆرب��ه ی كردووه دروستیان یه كانه ی ئه و مامناوه ند و چینی له الیه ن ته نیا

سه روتره وه كڕڕاوه ".ئاشكراشیكرد عه باس ف��اروق قازانجێكی كۆمپانیاكه یان ك��ه یه كه كانی له دروستكردنی زۆری نیشته جێبووندا ده ستكه وتووه ، ته نیا له دروستكردنی )1150( یه كه دا بڕی زیاتر ل��ه )40.000.000( چل ملیۆن دۆالریان قازانج كردووه ، راشیگه یاند هه ر یه كه یه كی نیشته جێبوون كه متر به اڵم تێچووه له 35 هه زار دۆالری به )50.000( دۆالر فرۆشتویانه ته وه .

ئاشنا فارس عه بدوڵاڵ ژمێریاری له شاری ستی ه��ام��وون پ���رۆژی ده ستوور بۆ له لێدوانێكدا كۆیه ، وتی "هه ر یه كه یه كی نیشته جێبوون دۆالری ه����ه زار )40( ن��زی��ك��ه ی تێده چێت، كۆمپانیاكه یان له و )300( به نیازه نیشته جێبوونه ی یه كه ی دروستیبكات نزیكه ی پانزده ملیۆن

دۆالر قازانج ده كات".به هۆی ده ڵێت ف��ارس ئاشنا له چه ند هاوواڵتیانه وه كه مده رامه تی مانگی رابردوودا، ته نها )30( فۆرمی پڕكراوه ته وه ، یه كه كان كڕینی توانای خ��ه ڵ��ك��ه ك��ه ی "چ��ون��ك��ه زۆربه ی نییه ، شوقه كانیان كڕینی نزیكه ی موچه كانیان موچه خۆرن و

مانگانه ناتوانن ه��ه زاره و )3000(قیستی ئه و یه كانه بده نه وه ".

سكرتێری مه حمود گ��وڵ��زار هه رێمی كرێنشینانی كۆمه ڵه ی كوردستان له لێدوانێكدا بۆ ده ستوور یه كه ی دروس��ت��ك��ردن��ی ده ڵ��ێ��ت نیشته جێبوون و فرۆشتنی به قیستی ئه وتۆی كاریگه رییه كی مانگانه ، چاره سه ركردنی ل��ه س��ه ر ن��ه ب��ووه

كێشه ی نیشته جێبوون. ئاشكرایكرد كۆمه ڵه كه یان زیاتر له )4000( ئه ندامی هه یه و به هه زاران كرێچین و ك��ه دی��ك��ه ش ه��اوواڵت��ی خۆیان له كۆمه ڵه كه یان نه هاتوون

تۆمار بكه ن.وتی "به گشتی مه حمود گوڵزار 36%(ی ب��ۆ %32( ل��ه زی��ات��ر دانیشتوانی هه رێم كرێچین و زۆبه یان

له شاری سلێمانی و هه ولێرن".راب�����ردودا رۆژی ل��ه چ��ه ن��د پرۆژه یه كی ه��ه رێ��م حكومه تی راگه یاند كه به پێی پرۆژه كه له ماوه ی ملیۆن 1500 داهاتوودا ساڵی پێنج كێشه ی چاره سه ركردنی بۆ دۆالر بڕی س��ااڵن��ه ن��ی��ش��ت��ه ج��ێ��ب��وون و سندوقی بۆ دۆالر ملیۆن )300(

نیشته جێبوون خه رج ده كات.

به گوێره ی بڕیاره كه ی حكومه ت، بڕێك پاره ش وه كو پێشه كی ده درێته ئه و كه سانه ی خانوو دروستده كه ن.

سه رۆكی م��وح��ه ره م ه��ێ��رش حكومه تی وه به رهێنانی ده سته ی ده ستوور، بۆ له لێدوانێكدا هه رێم وتی " ئه و بڕیاره ی حكومه تی هه رێم ئه و هاوواڵتیانه ناگرێته وه كه پێشتر نیشته جێبوونیان یه كه ی شوقه و

به قیست وه رگرتووه ".حكومه ت پ��رۆژه ك��ه ی به پێی شوقه پێشه كی به بێ هاوواڵتیان له كۆمپانیا ده كڕن، قسته كانیش بۆ

ماوه ی ده ساڵ ده بێت.ئه و پ���رۆژه ك���ه ی ح��ك��وم��ه ت كه لێی ده بن سودمه ند كه سانه ش

پێشتر زه وییان وه رگرتووه .س���ك���رت���ێ���ری ك���ۆم���ه ڵ���ه ی كوردستان، هه رێمی كرێنشینانی حكومه ت ب��ڕی��اره ی ئ��ه و ده ڵ��ێ��ت بری زیاتركردنی بۆ ده رك��راوه كه نیشته جێبوون، سندوقی پ��اره ی بواری بخرێته خ��ۆی وه ك ئه گه ر "ده توانێت ج��ێ��ب��ه ج��ێ��ك��ردن��ه وه ، به ڕێژه ی )70%( چاره سه ری یه كه ی نیشته جێبوون بكات، چونكه كرێچی

هه رده مێنێت".

باڵویكرده وه نیوزویك سایتی ناكۆكییه كانی نێوان هه ولێرو به غدا، هه رێمی به ره وپێشچوونه كانی مه ترسییه وه و ده خاته كوردستان ئه و هه ولێر و ئ��اوه دان��ك��ردن��ه وه ی به خۆیه وه ش��اره ك��ه ب��ازدان��ه ی

بینیویه تی له بارده بات.له راپۆرته هه واڵێكدا، سایته كه ناردنه ده ره وه ی راگرتنی ده ڵێت ن����ه وت����ی ه����ه رێ����م، ب���ه ه���ۆی خه رجنه كردنی پاره ی ئه و كۆمپانیا نه وتییانه ی كه هه رێمی كوردستان ئیمزاكردوون له گه ڵدا گرێبه ستی هه ڕه شه یه مالییكییه وه ، له الیه ن به ره وپێشچوون و ئ��ه و س��ه ر ب��ۆ به خۆیه وه هه ولێر ئاوه دانییه ی له دروستكردنی بینیویه تی ناوه ندی نیشته جێبوون و یه كه ی كێبڵی دان��ان��ی ك���ۆب���وون���ه وه و زه وی ، ل��ه ژێ��ر رون��اك��ی ریشاڵی

نه وت رێگه بۆ شه ڕی كوردو عه ره ب خۆشده كات بلومبێرگ: ملمالنێی نێوان به غداو هه ولێر له سه ر گرێبه سته كان،

به ره وپێشچوونه كان ده خاته مه ترسییه وه نزیكبوونه وه ی له گه ڵ جگه له وه ش مانگی هه ڵبژاردنه كه ی واده ی هێزه كانی پاشه كشه ی داه��ات��وو ئه مریكا، هه ڕه شه ده بێت بۆ سه ر

سه قامگیریی عێراق.ب��ه وه داوه كه گرژیی ئاماژه ی له په یوه ندییه كانی نێوان هه ردووال، په ره ده سێنێت ئه گه ر حكومه ته كه ی الوازك���ردن���ی ه��ه وڵ��ی مالیكی

حوكمڕانی كورده كان بدات.فلیپس ده ی��ڤ��د روه وه ل��ه و له په یمانگای توێژینه وه ی ئه تالنتیك جه نگی وای��ه ب��ڕوای له واشنتۆن سه رهه ڵنادات، له عێراق تایه فی ئیتنیكی جه نگی ره نگه "ب��ه اڵم

دروست ببێت".ل��ه وه ش��ك��رده وه كه ب��اس��ی سروشتییه كانی سامانه وه زاره تی به شداریی گرێبه ستی ه��ه رێ��م ب��ه ره��ه م��ی ل��ه گ��ه ڵ ژم��اره ی��ه ك له وانه ئ��ی��م��زاك��ردوه كۆمپانیا پیترۆلیۆم ئه داكس "كاالگاریی ، كۆمپانیای ل��ه الی��ه ن دوات���ر ك��ه

پیترۆكیمیاوی چینییه وه كڕرایه وه ، تائێستا نه رویجی " و ئۆی ئێن دی ده رهێنانی پاره ی كۆمپانیایه ئه و وه رنه گرتووه ، ن��ه وت��ه ی��ان ئ��ه و ساڵی حوزه یرانی له مانگی كه رابردوودا هه نارده كردنی بۆ ده ره وه

ده ستیپێكرد.راپۆرته هه واڵه كه ی له به شێكی س��ای��ت��ی ب��ل��وم��ب��ێ��رگ ه���ات���ووه كه مالیكی "ح��ك��وم��ه ت��ه ك��ه ی نه وته كانی بۆرییه كۆنترۆڵی نه وتی داهاته كانی هه نارده كردن و ئه و پ��اره ی ئاماده نییه ك��ردوه ، كۆمپانیایانه خه رج بكات به پاساوی ئه وه ی حكومه تی كورده كان مافی ئیمزاكردنی گرێبه ستی نه وتی نییه . له مانگی كورده كان له به رامبه ردا تشرینی یه كه می ساڵی رابردووه وه ، راگرتوه ، نه وتی هه نارده كردنی "نه وتی به رهه مهێنراوی دی ئێن ئۆ و كۆمپانیاكانی تر له بازاڕی ناوخۆدا

ساغ ده بێته وه ".فه الح مسته فا به كر به ڕێوه به ری

په یوه ندییه كانی ف��ه رم��ان��گ��ه ی ده ره وه ی حكومه تی هه رێم ده ڵێت "خ���ه رج ن��ه ك��ردن��ی پ���اره ی ئه و به غداوه ، له الیه ن كۆمپانیایانه نابه رپرسیارانه و نادادپه روه رانه و نایاساییه و زیان به توانای فرۆشتنی

واڵته كه ده گه یه نێت".لێپرسراوانی له زاری سایته که نوسیویه تی هه رێمه وه حكومه تی به رهه مهێنانی ت��وان��ای "ئاستی تاكۆتایی ك��وردس��ت��ان هه رێمی دۆالر و 450ه��ه زار ده گاته ئه مساڵ 100هه زار ده گاته داهاتوو ساڵی

به رمیل".شیكه ره وه ستانسفیڵد گاری خانه ی توێژینه وه ی له ناوه ندی "ئه گه ر له له نده ن ده ڵێت چاتهام رێكنه كه ون، ب��ه غ��دا ه��ه ول��ێ��ر و له كێڵگه كانی ك��ار ن��ات��وان��رێ��ت ه��ه ردووال بكرێت، ن��ه وت��دا غ��ازو ئه مه ش گرتوه و یه كتریان قوڕگی مه ترسیدار زی��ات��ر ره وش��ه ك��ه ی

كردوه ".

بۆچی پرۆژه كان له كاتی خۆیدا ته واو ناكرێنبچوكه ی سه ره وه چه ندین وه اڵمی هه مه جۆری ئه و پرسیاره شاره زایی كه می به ڵێنده ران و له توانای الوازی له هه ر ده وێ، سیستمی كۆنی ئیداریی و كه فائه تی الوازی نه خشه سازان و ته نده رینگ و دواكه وتنی واده ی خه رجكردنی سلفه كان و... هتد.

ته رخانكراوه ، بۆ دیناریان ملیۆنه ها كه له پرۆژه كان زۆرێك به اڵم وه ك پێویست و له كاتی خۆیدا ته واو ناكرێن، یان هێندێكیان تر هێندێكی درێژو ماوه بۆ تریان هێندێكی كاتی و ماوه ی بۆ له م یان ئه و به ڵێنده ر وه رده گیرێته وه به یه كێكی تر ده درێ، بۆ ئه وه ی ته واوبكرێ، هێندێكی تریش چه ند ساڵێك به سه ر ماوه ی ته واوبونیدا تێپه ڕ ده بێ به اڵم هه ر له شوێنی خۆیدایه و هه ر الی دیزاین و گۆڕینی به هۆی هێندێك یان ماوه ته وه ، كه س هه مان جگه ئه مه دواده خرێن جار چه ندین هه مواركردنه وه زێده كردن و له وه ی كه بڕی بودجه ی ته رخانكراوی بۆ زیاد ده كرێ و.. هتد.

به پێویستی كه هۆكار كۆمه ڵێك به رده م ده كه وینه لێره دا ئه و چیدی بكرێن و چاره سه ر ئه وه ی بۆ هه یه كه وكردن شه ن و بۆ ساڵ حكومه ت سااڵنه ی بودجه ی له ته رخانكراوانه ی بڕه له ماوه ی دیاریكراوی خۆیدا ته واو بكرێت، نه گوازرێته وه و ساڵ چیدی نه كات و نه داهاتی هه رێمی كوردستان به هه ده ر ببرێت، به ر له هه موو مه سه له یه ك پێویسته چاو به سیستمی ته نده رینگدا ده ستبه رداری بۆئه وه ی بكرێته وه ، هه موار بخشێندرێته وه و نزمترین نرخ بین و هه رچه نده به هانه ی نزمترین نرخ بۆ پاراستنی ناگه یه نێ ئه وه وه لێ له به هه ده ردانی، رێگرتنه گشتی و داهاتی كه باشترین ئه گه ری ره خساوی به رده سته ، له به ر ئه وه ده بینرێ یان ده هێنێ یان شكست دواده ك��ه وێ پرۆژه كان له زۆرێك كه یان كۆمپانیایه ك دراوه ته ئه وه ی به هۆی جێبه جێده كرێ خراپ به ڵێنده رێك كه هه م توانای هونه ریی و هه م توانای مادی و داراییشی الوازه ، به اڵم له به رئه وه ی نزمترین نرخی لێداوه پرۆژه یه كی گرنگی ئه م واڵته ی ته سلیم ده كرێت، ده رئه نجامه كه یشی ئه وه یه كه دوای ماوه یه ك له كاركردن له و پرۆژه یه پرۆژه كه ی لێ وه رده گیرێته وه و یان كۆمپانیایه ك به تاوه كو راده گیرێ ماوه یه ك جێبه جێكردنی ئه ویش بكات، كه ته واو ئه وه ی بۆ تر ده درێ به ڵێنده رێكی به كه س یه كه م بۆ پێشتر كه له وه ی ده وێ زیاتری خه رجییه كی ته رخان كرابو، چ به حوكمی رێژه ی هه ڵئاوسان و به رزبونی ئاستی نرخی پێداویستییه كانی پرۆژه كه ، چ به حوكمی ئه وه ی كه ئه و بدا ئه نجام پرۆژه یه ئه و نرخه به و ئاماده نه بوه پێشتر كه سه هۆكاری چه ندین ره نگه ده رینه هێناوه ، بۆی نرخه به و به وه ی ته واو ناچڵی نیوه به پرۆژه كه ئه وه یه یان هه بێت. تریشی ده كات و دوای ماوه یه كی كه م ده ست ده كرێ به چاككردن به هۆی خراپ جێبه جێكردنیه وه ، كه باشتر وابو هه ر له سه ره تاوه ده بوو هونه ریی و توانای كه بدرێ به ڵێنده ره به و یان كۆمپانیا به و

مادی و شاره زایی باشی له و جێبه جێكردندا هه یه .پرۆژه كان دواكه وتنی ت��ری گرفتێكی ت��ره وه ، له الیه كی پرۆژه كه و له دیزاینكردنی هه ر حكومه ته ، دامه زراوه كانی الی هه موو ئه و به ڵێنده ره كان و كۆمپانیاو سلفه ی دانی دواكه وتنی ده كرێ، ئاماده پرۆژه كه شوێنی تا بیرۆكراسییه ی رۆتین و دیزاین و ده ستكاری جێبه جێكردندا كاتی له له وه ی جگه ئه مه نه خشه ی پرۆژه كه ده كرێ بۆ ئه وه ی كه موكوڕیه كانی ئه ندازیاری چاك بكرێنه وه ، یان گۆڕین و ده ستكاریكردنی مه رج و مواسه فاته هونه رییه كانی بۆ ئه وه ی هێندێك له و ته رخانكردنه بمێنێته وه بۆ

ئه نجامدانی هێندێك كاری تری تایبه ت به و پرۆژه یه .ته واوكردنی دواكه وتنی حاڵه ته كانی زیادبوونی له گه ڵ الیه نه به هاوكاری ب��ه وردی حكومه ت پێویسته پ��رۆژه ك��ان، به سیستمی چاو بكۆڵێته وه ، هۆكارانه له و په یوه ندییداره كان

ف���ه ی��س��ه ڵ ع��ه ل����ی

گرفتێكی تری دواكه وتنی

پرۆژه كان الی دامه زراوه كانی

حكومه ته

بخشێندرێته وه و ته نده رینگدا توند دسپلینی چوارچێوه و دابنرێت، له رودانی رێگرتن بۆ هه موو مافی كه به جۆرێك پارێزراوبێ و ت��ێ��دا الی��ه ك��ی پرۆژه كه الیه نه كانی هه موو بێ رێگر بن و سودمه ند لێی یان كۆمپانیایه ك ل���ه وه ی چه ند له یه ككاتدا به ڵێنده رێك

پرۆژه یه ك جێبه جێبكات.ئه و چ��اره س��ه رك��ردن��ی كاتی بۆ ته نیا مه سه له یه ، پابه ندبون جێبه جێكردن و ب��ه ك��ات��ی دی��اری��ك��راوه وه به ڵكو ن���اگ���ێ���ڕێ���ت���ه وه ، ته رخانكراویش ل��ه پ��اره ی كه به تایبه تی ده گێڕێته وه ، خۆی له كاتی پرۆژانه ئه و هه روه ها جێبه جێناكرێ، دابه زی هه ڵبه زو له سایه ی كه ره سته كاندا نرخه كانی الیه نه كانی به هه موو زی��ان پ���ه ی���وه ن���د ب����ه و پ����رۆژه له سه روی ده گ��ه ی��ه ن��ێ��ت، هاوواڵتیانی هه مویانه وه

هه رێمی كوردستانن.

نما

8عیراقیNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

ئا:‌عه‌بدول‌محه‌مه‌د

ده‌ستوور:

ده‌ستوور:ده‌ستوور:

ده‌ستوور:

جۆن‌بایدنئه‌یاد‌سامه‌رائی

عـێـراقـیـیـه كـان لـه ســه ر بـه عـسـییه كـان نـاكـۆكـنئه‌مه‌ریكا‌داواده‌كات‌ئه‌و‌مه‌سه‌له‌یه‌‌بخرێته‌‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردنه‌وه‌

له نه جه فه وه داوا له سه رۆكی هه رێم ده كرێت به ڵێنه كه ی جێبه جێبكات

عێراق شه پۆلی ته قینه وه كانبۆ چه ند پایته ختێكی عه ره ب ده گوازێته وه

لیژنه یه ك بۆ سنووربه زاندنی توركیا پێكهێنرا

به سۆنامییه كی تر، باشووری عێراق ژێرئاو ده كه وێت

نزیكبونه‌وه‌ی‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌ ه��اوك��ات‌واده‌ی‌هه‌ڵبژاردنه‌‌په‌رله‌مانییه‌كه‌ی‌عێراق،‌كێشمه‌كێشم‌و‌گفتوگۆكان،‌حیزبی‌ به‌هه‌وڵه‌كانی‌ سه‌باره‌ت‌له‌رێگه‌ی‌ ده‌یه‌وێت‌ به‌وه‌ی‌ به‌عس‌هه‌ر‌ یاخود‌ سیاسی‌ كوتله‌یه‌كی‌بگه‌ڕێینه‌وه‌‌ ت��ر‌ ده‌م��وچ��اوێ��ك��ی‌عێراق‌و‌ سیاسی‌ گۆڕه‌پانی‌ بۆ‌له‌جاران‌ عێراق،‌ په‌رله‌مانی‌ ناو‌

گه‌رمتربوون.گفتوگۆیانه‌‌ ق��س��ه‌و‌ ئ���ه‌و‌گ��ه‌رم��ت��رب��وون‌كه‌‌ ل��ه‌ك��ات��ێ��ك��دا‌

سه‌رۆكی‌لیژنه‌ی‌ئاوه‌دانكردنه‌وه‌‌و‌وه‌به‌رهێنان‌له‌ئه‌نجومه‌نی‌پارێزگای‌نه‌جه‌ف‌داوا‌له‌‌سه‌رۆكی‌هه‌رێمی‌به‌ڵێنه‌كانی‌ ده‌ك��ات‌ كوردستان‌

جێ‌به‌جێ‌بكات.لیژنه‌ی‌ كۆبونه‌وه‌یه‌كی‌ له‌‌وه‌به‌رهێنانی‌ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌و‌پ���ارێ���زگ���ای‌ن���ه‌ج���ه‌ف‌ك���ه‌‌بۆ‌له‌‌ پشتیوانی‌ ت��اوت��وێ��ك��ردن��ی‌وه‌ك‌ نه‌جه‌ف‌ ناساندنی‌ پرۆژه‌ی‌ئیسالمی‌ رۆشنبیری‌ پایته‌ختی‌دوای‌ به‌تایبه‌ت‌ كرابوو،‌ ته‌رخان‌وه‌زیرانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌پشتیوانی‌ ره‌تیكرده‌وه‌‌ عێراق‌

پرۆژه‌كه‌‌بكات.كۆبونه‌وه‌كه‌‌ ئاماده‌بوانی‌چۆنێتی‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌ گفتۆگۆیان‌ئه‌نجامدانی‌ پشتیوانیكردن‌و‌خۆیا،‌ له‌كاتی‌ ك��رد‌ پ��رۆژه‌ك��ه‌‌داوای���ان‌ مه‌به‌سته‌ش‌ ئ��ه‌و‌ ب��ۆ‌له‌وه‌زاره‌تی‌دارایی‌عێراق‌كرد‌كه‌‌دیناریان‌ ملیار‌ ‌97 بودجه‌یه‌كی‌قۆناغی‌ وه‌ك‌ بكات‌ ته‌رخان‌ بۆ‌

سه‌رچاوه‌یه‌كی‌‌هه‌واڵگری‌‌خۆرئاوایی‌‌سویسرا‌ پایته‌ختی‌‌ له‌بێرنی‌‌عێراق‌ حكومه‌تی‌‌ ئاشكرایكرد:‌راب���ردووه‌وه‌‌ ساڵی‌‌ له‌ناوه‌ڕاستی‌‌به‌چاالككردنه‌وه‌ی‌‌ ده‌ستیكردووه‌‌

ده‌زگاكانی‌‌هه‌واڵگری‌‌ده‌ره‌كی‌.ئ����ام����اژه‌ی‌‌ب���ه‌وه‌ش���ك���رد:‌شه‌ڕو‌ ئه‌و‌ نزیكدا‌ له‌داهاتوویه‌كی‌‌

لیژنه‌كانی‌ كاورباری‌ فه‌رمانگه‌ی‌به‌ئه‌مانه‌تی‌ سه‌ر‌ چاودێریكردنی‌عێراق،‌ وه‌زی��ران��ی‌ ئه‌نجومه‌نی‌هه‌ماهه‌نگی‌ ل��ی��ژن��ه‌ی��ه‌ك��ی‌به‌دواداچوونی‌ ب��ۆ‌ پێكهێنان‌له‌الیه‌ن‌ سنور‌ به‌زاندنی‌ حاڵه‌تی‌له‌نزیك‌ ت��ورك��ی��اوه‌‌ حكومه‌تی‌له‌باكووری‌ ه��ی��زل‌ رووب�����اری‌

ته‌قینه‌وانه‌ی‌‌له‌ناوچه‌‌جیاجیاكانی‌‌گروپه‌‌ له‌سه‌رده‌ستی‌‌ عێراقدا‌به‌سه‌رپه‌رشتی‌‌ تیرۆریستییه‌كان‌و‌ئاسایش‌ پله‌داره‌كانی‌‌ ئه‌فسه‌ر‌و‌به‌عسبوون‌ به‌حیزبی‌‌ س��ه‌ر‌ ك��ه‌‌بۆ‌ ده‌گوازرێته‌وه‌‌ ئه‌نجامده‌درێت،‌سوریا‌و‌هه‌ندێك‌له‌پایته‌ختی‌‌واڵتانی‌‌عه‌ره‌بی‌‌و‌واڵتانی‌‌كه‌نداو،‌ئامانجی‌‌سه‌ره‌كی‌‌ئه‌م‌پالنه‌ش‌گواستنه‌وه‌ی‌‌شه‌پۆلی‌‌توندوتیژییه‌كانه‌‌له‌رێگه‌ی‌‌بۆ‌ به‌عسییه‌كانه‌وه‌‌ ئه‌فسه‌ره‌‌

ئیمارات‌و‌ له‌دیمه‌شق‌و‌ هه‌ریه‌كه‌‌تاكه‌‌ ئه‌مه‌ش‌ لوبنان،‌ ق��ه‌ت��ه‌ر‌و‌هیوایه‌كه‌‌بۆ‌كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‌رێژه‌ی‌كرده‌وه‌‌تیرۆریستییه‌كان‌له‌عێراق.به‌ریتانییه‌‌ دبلۆماته‌‌ ئ��ه‌و‌به‌وه‌شكردووه‌‌ ئاماژه‌ی‌‌ له‌سویسرا‌كه‌‌ده‌زگای‌‌هه‌واڵگرییه‌‌نوێیه‌كانی‌‌عێراق‌له‌ده‌ره‌وه‌،‌زانیارییه‌كی‌‌زۆر‌و‌فراوانیان‌له‌به‌رده‌ستدایه‌‌سه‌باره‌ت‌به‌بوونی‌‌سه‌ركرده‌‌سه‌ربازییه‌كانی‌‌به‌عس‌ رژێ����م����ی‌‌ پ���ێ���ش���ووی‌‌

ئه‌بوزه‌بی‌‌و‌ ده‌وح���ه‌‌و‌ ل��ه‌دوب��ه‌ی‌‌و‌دیمه‌شق‌و‌ ب��ه‌ی��روت‌و‌ ش��اری��ق��ه‌‌و‌ئه‌م‌ ترابلس،‌ حه‌له‌ب‌و‌ الزقیه‌‌و‌له‌هه‌وڵی‌‌ سه‌ربازییانه‌‌ سه‌ركرده‌‌گه‌ڕانه‌وه‌یان‌ بۆ‌ خۆئاماده‌كردندان‌سه‌رپه‌رشتی‌‌ تاوه‌كو‌ عێراق‌ بۆ‌ئه‌مه‌‌ بكه‌ن،‌ فراوانتر‌ پڕۆسه‌یه‌كی‌‌له‌و‌ كه‌هه‌ندێك‌ ئه‌وه‌ی‌‌ سه‌رباری‌‌پارێزگاری‌‌ به‌عسییانه‌‌ سه‌ركرده‌‌زۆربه‌شیان‌ لێده‌كرێت‌و‌ زۆری��ان‌

له‌ناو‌عێراقدا‌كارده‌كه‌ن.

توێژینه‌وه‌یه‌كی‌‌ ب��ه‌گ��وێ��ره‌ی‌‌زان��س��ت��ی‌،‌ع��ێ��راق‌ب��ه‌رگ��ه‌ی‌‌ناگرێت‌و‌ ت��ر‌ سۆنامییه‌كی‌‌ده‌بێته‌‌ باشووری‌‌ ناوچه‌كانی‌‌

رووبار.ئه‌و‌توێژینه‌وه‌یه‌‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌زانیاری‌‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‌ بانكی‌‌ئاماده‌كراوه‌و‌ ك��ه‌ش��وه��ه‌واوه‌‌پۆلیسی‌‌ وۆرڵ���د‌ رۆژن���ام���ه‌ی‌‌"یه‌ك‌ باڵویكردووه‌ته‌وه‌‌ جۆرناڵ‌‌مه‌تر‌به‌رزبوونه‌وه‌ی‌‌ئاستی‌‌ئاوی‌‌كه‌س‌ ملیۆن‌ ‌56 رووب��اره‌ك��ان‌تێكچوونی‌‌ په‌نابه‌ری‌‌ ده‌كاته‌‌تریش‌ سۆنامییه‌كی‌‌ ژینگه‌و‌عێراق،‌ باشووری‌‌ ناوچه‌كانی‌‌ژێرئاو‌ده‌خات‌و‌ده‌بێته‌‌به‌شێك‌

له‌رووباری‌‌شه‌تولعه‌ره‌ب".راپ���ۆرت���ه‌ك���ه‌‌ئ���ام���اژه‌ی‌‌ڤێتنام‌و‌ عێراق‌و‌ ب��ه‌وه‌ش��داوه‌:‌سورینام‌و‌ مۆریتانیا‌و‌ میسرو‌فه‌ره‌نسی‌‌و‌ گینیای‌‌ گ��ان��او‌ت��ون��س‌و‌ئ��ی��م��ارات‌و‌دورگ���ه‌ی‌‌ئ��ه‌ل��ب��ه‌ه��ام��ا،‌زه‌ره‌رم���ه‌ن���دی‌‌

نیشتیمانی‌ دی��ال��ۆگ��ی‌ ب���ه‌ره‌ی‌موتڵه‌گ‌و‌ ساڵح‌ به‌سه‌رۆكایه‌تی‌به‌سه‌رۆكایه‌تی‌ عێراقیه‌‌ لیستی‌له‌‌ گ��رت‌ یه‌كیان‌ ع��ه‌الوی‌ ئه‌یاد‌به‌ناوی‌ سیاسیدا‌ ق��ه‌واره‌ی��ه‌ك��ی‌بۆچوونه‌كان‌ عێراقیه‌‌و‌ ئیئتیالفی‌ناوه‌‌ ئه‌و‌ كه‌‌ ئاراسته‌یه‌بوون‌ به‌و‌روویه‌كه‌‌بۆ‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌به‌عسییه‌كان‌له‌ژێر‌چه‌تری‌په‌رله‌مانه‌وه‌‌بۆسه‌ر‌هۆكاری‌ عێراق،‌ سیاسی‌ شانۆی‌ئه‌و‌گومانه‌ش‌له‌وه‌وه‌‌سه‌رچاوه‌ی‌له‌موتڵه‌گ‌و‌ هه‌ریه‌كه‌‌ كه‌‌ ده‌گرت‌به‌عس‌ له‌نێو‌ رابردوویان‌ عه‌الوی‌كه‌‌ له‌كاتێكدایه‌‌ ئه‌مه‌ش‌ هه‌بووه‌،‌له‌الیه‌ن‌ تۆمه‌تانه‌‌ ئه‌و‌ سه‌رله‌بری‌ئه‌و‌كه‌سایه‌تیانه‌‌و‌لیستی‌ناوبراوه‌وه‌‌كه‌‌ له‌كاتێكدا‌ ره‌ت��ده‌ك��رای��ه‌وه‌،‌كه‌سیتری‌ ‌500 نزیكه‌ی‌ موتڵه‌ك‌و‌ده‌سته‌ی‌ ل��ه‌الی��ه‌ن‌ لیسته‌كان‌دادپه‌روه‌رییه‌وه‌،‌ لێپرسینه‌وه‌‌و‌ناویان‌كوژێنرایه‌وه‌‌له‌لیسیتی‌ئه‌و‌به‌شداری‌ كه‌‌ سیاسیانه‌ی‌ قه‌واره‌‌

هه‌ڵبژاردنی‌په‌رله‌مان‌ده‌كه‌ن.پێشهاتیشدا،‌ له‌نوێترین‌ده‌سته‌ی‌لێپرسینه‌وه‌‌و‌دادپه‌روه‌ری‌به‌عسی‌ بنبڕكردنی‌ ئه‌ركی‌ كه‌‌پێسپێردراوه‌،‌له‌به‌یاننامه‌یه‌كدا‌داوای‌له‌ئاد‌میلكه‌رت،‌نێردراوی‌تایبه‌تی‌

یه‌كه‌م‌بۆ‌ده‌ستپێكردنی‌پرۆژه‌كه‌‌و‌به‌مزوانه‌‌ راسپارد‌ لیژنه‌یه‌كیشیان‌كوردستان‌ هه‌رێمی‌ س��ه‌ردان��ی‌سه‌رۆكی‌ له‌گه‌ڵ‌ دیدار‌ بۆ‌ بكات‌به‌ڵێنه‌ی‌ به‌و‌ سه‌باره‌ت‌ هه‌رێم‌سه‌رۆكی‌ ب��ارزان��ی‌ مه‌سعود‌ كه‌‌له‌كاتی‌ ك��وردس��ت��ان‌ ه��ه‌رێ��م��ی‌نه‌جه‌ف‌ ش���اری‌ ب��ۆ‌ س��ه‌ردان��ی‌بنیاتنانی‌ بۆ‌ بوو‌‌ به‌شاره‌كه‌یدا‌

ده‌بن‌ هه‌ر‌سۆنامییه‌ك‌ یه‌كه‌می‌‌كه‌‌له‌داهاتوودا‌رووده‌دات،‌جگه‌‌دانیشتوانی‌‌ 11%ی‌‌ ل���ه‌وه‌ش‌

نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌بۆ‌عێراق‌كرد‌كه‌‌چیتر‌ده‌ستوه‌رنه‌داته‌‌كاروباری‌عێراقه‌وه‌،‌ ده‌ستووری‌ یاسایی‌و‌نوێنه‌رایه‌تییه‌ی‌ ئ��ه‌و‌ لیژنه‌كه‌‌به‌فشار‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌بااڵی‌ كۆمیسیۆنی‌ سه‌ر‌ خستنه‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌ س��ه‌رب��ه‌خ��ۆی‌تۆمه‌تبارده‌كات،‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ناوی‌ئه‌و‌‌500كاندیده‌‌نه‌سڕێته‌وه‌‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌لیست‌و‌قه‌واره‌كانه‌وه‌‌كاندید‌كراون‌بۆ‌ئه‌نجومه‌نی‌نوێنه‌ران،‌ده‌سته‌كه‌‌ده‌زانێ‌ خۆشی‌ یاسایی‌ به‌مافی‌كه‌‌به‌شێوه‌ی‌پێویست‌و‌له‌شوێنی‌خۆیدا‌وه‌اڵمی‌ئه‌و‌الیانانه‌‌بداته‌وه‌‌كه‌‌ده‌ستوه‌رده‌ده‌نه‌‌كاروباره‌كانه‌وه‌،‌دووپاتیشی‌كرده‌وه‌:‌ده‌سته‌كه‌یان‌وه‌ك‌به‌رپرسیارییه‌تێكی‌ئه‌خالقی‌بێالیه‌نانه‌ی‌ رۆڵ��ی‌ چ��اوه‌ڕوان��ی‌ده‌كات‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌ب��ۆ‌ب��ن��ی��ات��ن��ان��ه‌وه‌ی‌ده‌وڵ����ه‌ت‌و‌دامه‌زراوه‌‌ده‌ستووری‌و‌یاساییه‌كان‌

له‌عێراقدا.هاوكات‌سه‌رچاوه‌یه‌كی‌به‌رپرس‌نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌ له‌نێرده‌ی‌له‌وشێوه‌ی‌ داوای‌ ره‌تیكرده‌وه‌:‌بااڵی‌ كۆمیسیۆنی‌ ئ��اراس��ت��ه‌ی‌به‌ڵكو‌ كردبێ،‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان‌چاالكییه‌كانی‌ته‌نها‌بۆ‌نزیكردنه‌وه‌ی‌

سه‌نته‌رێكی‌رۆشنبیری‌له‌شاره‌كه‌.‌ك��ه‌داوا‌ ك���رده‌وه‌‌ جه‌ختیشیان‌بكرێت‌ وه‌زی���ران‌ له‌ئه‌نجومه‌نی‌به‌ته‌رخانكردنی‌داهاته‌كانی‌بواری‌گه‌شتوگوزاری‌ئایینی‌شاره‌كه‌‌كه‌‌هه‌ڵگیراون‌ ئێراندا‌ له‌بانكه‌كانی‌پارێزگاكه‌ی‌ پرۆژه‌كانی‌ بۆئه‌وه‌ی‌

پێ‌ته‌واوبكرێت.‌ئه‌گه‌ر‌ ده‌بن‌ ئاواره‌‌ زه‌وی‌‌ گۆی‌‌رووباره‌كان‌ ئاوی‌‌ ئاستی‌‌ بێتو‌

مه‌ترێك‌زیادبكات.

بۆچوونی‌الیه‌نه‌كانه‌.پێشهاتانه‌‌ گۆڕانكاری‌و‌ ئه‌و‌كۆمیسیۆنی‌ ك��ه‌‌ له‌كاتێكدایه‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌ سه‌ربه‌خۆی‌ بااڵی‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ك��رده‌وه‌‌ ته‌ئكیدی‌كه‌‌ دوابخات‌ كه‌سانه‌‌ ئه‌و‌ لیستی‌لێپرسینه‌وه‌و‌ ده‌سته‌ی‌ له‌الیه‌ن‌دادپ�������ه‌روه‌ری�������ه‌وه‌‌ب���ڕی���اری‌

دوورخستنه‌وه‌یان‌دراوه‌.له‌وباره‌یه‌وه‌‌فه‌ره‌ج‌حه‌یده‌ری‌به‌سه‌رچاوه‌كانی‌هه‌واڵی‌راگه‌یاند:‌به‌هۆی‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌هێشتا‌لیستی‌كۆتایی‌سه‌رجه‌م‌ئه‌وانه‌ی‌له‌بڕیاری‌ته‌واو‌ ده‌یانگرێته‌وه‌،‌ ده‌سته‌كه‌‌بۆئه‌وه‌ی‌ جگه‌له‌وه‌ش‌ ن��ه‌ب��ووه‌‌و‌بواربدرێت‌به‌هه‌موو‌الیه‌ك‌بۆئه‌وه‌ی‌

مافی‌تانه‌لێدانیان‌هه‌بێت.ئه‌وه‌‌له‌كاتێكدایه‌‌كه‌‌ژماره‌یه‌ك‌له‌رێكخراوه‌‌مه‌ده‌نییه‌كان‌پێیانوایه‌‌ده‌سته‌ی‌ ه��ه‌ڵ��وێ��س��ت��ه‌ی‌ ئ���ه‌و‌ل��ێ��پ��رس��ی��ن��ه‌وه‌و‌دادپ������ه‌روه‌ری‌ژماره‌یه‌كی‌زۆر‌هاوواڵتی‌له‌عێراقدا‌ك���ردووه‌،‌ بێهیوایی‌ دووچ����اری‌كه‌‌ بكات‌ ل��ێ‌ وای���ان‌ پێده‌چێ‌نه‌مێنێ‌ گه‌رموگوڕیه‌كیان‌ هیچ‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌‌ به‌به‌شداریكردن‌

په‌رله‌مانییه‌كه‌ی‌داهاتوودا.ئه‌و‌ ب��ای��ه‌خ��ی‌ ه��ه‌رل��ه‌ب��ه‌ر‌

مه‌سه‌له‌یه‌،‌واشنتۆن‌هاتۆته‌‌سه‌ر‌باس‌ سه‌رچاوه‌یه‌ك‌ چه‌ند‌ خه‌ت‌و‌له‌وه‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌هه‌ریه‌كه‌‌له‌جۆزیف‌بایدن‌جێگری‌سه‌رۆكی‌ئه‌مریكا‌و‌كریستۆڤه‌ر‌هێڵ‌باڵیۆزی‌ئه‌مریكا‌ده‌ستیانوه‌رداوه‌ته‌‌ ل��ه‌ع��ێ��راق،‌په‌یوه‌ندیان‌ م��ه‌س��ه‌ل��ه‌ك��ه‌وه‌‌و‌سه‌رۆكی‌ س��ام��ه‌ڕائ��ی‌ ب��ه‌ئ��ه‌ی��اد‌كردووه‌و‌ نوێنه‌رانه‌وه‌‌ ئه‌نجومه‌نی‌داوایانكردووه‌‌پێویسته‌‌مه‌سه‌له‌ی‌كه‌سانه‌‌ ئ��ه‌و‌ دوورخ��س��ت��ن��ه‌وه‌ی‌بخرێته‌‌ به‌عسیبوون‌ به‌تۆمه‌تی‌

دوای‌هه‌ڵبژاردنه‌كان.نووسینگه‌ی‌ ل��ه‌وب��اره‌ی��ه‌وه‌‌بایدن‌ باڵویكرده‌وه‌:‌ سامه‌ڕائی‌ك��ه‌‌س��ه‌رپ��ه‌رش��ت��ی‌دۆس��ی��ه‌ی‌به‌ته‌له‌فۆن‌ ده‌ك�����ات،‌ ع��ێ��راق‌ئه‌نجومه‌نی‌ له‌سه‌رۆكی‌ داوای‌دۆسیه‌ی‌ كه‌‌ ك��ردووه‌‌ نوێنه‌ران‌كه‌سانه‌‌ ئ��ه‌و‌ دوورخ��س��ت��ن��ه‌وه‌ی‌دوابخرێت‌بۆ‌دوای‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌و‌به‌ڵیننامه‌ی‌ ه��ه‌ری��ه‌ك��ه‌ی��ان‌به‌عس‌ له‌حیزبی‌ ئه‌ستۆپاكیان‌كرد:‌ ئاشكراشی‌ بكرێته‌وه‌،‌ پێپڕ‌بایدن‌پێیراگه‌یاندووه‌‌كه‌‌متمانه‌ی‌به‌ده‌سته‌ی‌لێپرسینه‌وه‌و‌داپه‌روه‌ری‌ریشه‌كێشكردنی‌ ئه‌ركی‌ كه‌‌ نییه‌‌

به‌عسی‌له‌ئه‌ستۆدایه‌.

لێدوانه‌كانی‌ ب��ه‌گ��وێ��ره‌ی‌نووسینگه‌ی‌سامه‌ڕائی،‌باڵیۆز‌هێڵ‌له‌دوورخستنه‌وه‌ی‌ مه‌ترسی‌خۆی‌له‌سه‌ر‌ نیشانداوه‌‌ ئه‌وكه‌سانه‌‌ره‌وشی‌سیاسی‌عێراق‌و‌دۆسیه‌ی‌ئه‌مریكا‌ هێزه‌كانی‌ پاشه‌كشه‌ی‌

له‌عێراق.كریستۆڤه‌ر‌ به‌گوێره‌ی‌هه‌واڵ‌كردووه‌:‌ ب��ه‌وه‌ش‌ ئاماژه‌ی‌ هێڵ‌لیژنه‌ی‌ ك���اره‌ك���ان���ی‌ ئ���ه‌گ���ه‌ر‌ل��ێ��پ��رس��ی��ن��ه‌وه‌و‌دادپ������ه‌روه‌ری‌رانه‌گیرێ،‌ره‌نگه‌‌واشنتۆن‌نه‌توانێ‌پشتیوانی‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌عێراق‌

بكات.

سه‌رچاوه‌یه‌ك‌ زاخ���ۆ.‌ ق���ه‌زای‌ل��ه‌ف��ه‌رم��ان��گ��ه‌ی‌ك���اروب���اری‌وه‌زیرانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ لیژنه‌كانی‌ئاشكرای‌كرد:‌حكومه‌تی‌ عێراق‌به‌هه‌ماهه‌نگی‌ توركیا‌ عێراق‌و‌به‌دواداچوونی‌ بۆ‌ لیژنه‌یه‌كیان‌بۆ‌ پێكهێناوه‌‌ دۆسیه‌یه‌‌ ئ��ه‌و‌به‌زاندنی‌ حاڵه‌تی‌ دیاریكردنی‌سنوری‌عێراق‌له‌الیه‌ن‌توركیاوه‌‌نزیك‌ هیزلی‌ رووب��اری‌ له‌نزیك‌

قه‌زای‌زاخۆ.

کوردستانی 11First Year info@destur.net

ئا:‌محه‌مه‌د‌عه‌لی‌‌خه‌فاف

ن:‌ئه‌حمه‌د‌ئاڵتان‌

ئۆجه‌الن‌له‌به‌رده‌م‌چاره‌نووسێکی‌نادیاردایه‌

ئۆجـه‌الن‌مانده‌گرێت‌و‌زیندانییه‌كانیش‌حكومه‌ت‌ئاگادارده‌كه‌نه‌وه‌ئاكه‌په‌‌هه‌رچۆنێك‌بێت‌ده‌یه‌وێت‌گۆڕانكاری‌‌له‌ده‌ستووردا‌ئه‌نجامبدات!

ئاپۆو‌ده‌وڵه‌ت

ئۆجه‌الن‌مانی‌‌له‌هاتنه‌ده‌ره‌وه‌‌گرتووه‌

‌عه‌بدواڵ‌ئۆجه‌النی‌‌سه‌رۆكی‌‌له‌گه‌ڵ‌ په‌كه‌كه‌،‌ زیندانیكراوی‌‌هه‌مان‌ دیكه‌ی‌‌ زیندانی‌‌ پێنج‌گرتنیان‌ مان‌ بڕیاری‌‌ زینداندا‌كه‌‌ هه‌ركه‌سێك‌ له‌بینینی‌‌ دا‌كاته‌ی‌‌‌ ئه‌و‌ تا‌ بكات‌ سه‌ردانیان‌به‌ندینخانه‌كه‌‌ نێو‌ ب��ارودخ��ی‌‌له‌12ی‌‌ ئۆجه‌الن‌ ده‌بێت،‌ چاك‌به‌مانگرتن‌ ده‌ستی‌‌ مانگه‌وه‌‌ ئه‌م‌كردووه‌،‌ئاژانسی‌‌هه‌واڵی‌‌فورات‌له‌دیمانه‌ی‌‌ باڵویكرده‌وه‌‌ئۆجه‌الن‌له‌گه‌ڵ‌ ئ��اس��ای��دا‌ ه��ه‌ف��ت��ان��ه‌ی‌‌رایگه‌یاندووه‌،‌ پ��ارێ��زه‌ره‌ك��ان��ی‌‌نییه‌،‌ ب���اش‌ ت��ه‌ن��دروس��ت��ی��م‌رێگه‌مان‌پێناده‌ن‌له‌كاتی‌‌چوونه‌‌ده‌ره‌وه‌ماندا‌بۆ‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ژووره‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌براده‌رانی‌‌نێو‌زیندانه‌كه‌دا‌ته‌نها‌ هه‌فتانه‌‌ ببینین،‌ یه‌كتری‌‌هه‌یه‌‌ ب��ۆم��ان‌ ك��ات��ژم��ێ��ر‌ ی��ه‌ك‌مافی‌‌ له‌كاتێكدا‌ ده‌ره‌وه‌،‌ بچینه‌‌كاتژمێره‌‌ ‌10 خۆمان‌ ئاسایی‌فه‌رمانه‌كانی‌‌ له‌هه‌فته‌یه‌كدا،‌جێبه‌جێناكرێن،‌ داد‌ وه‌زاره‌ت��ی‌‌له‌گه‌ڵ‌ ئ��ێ��م��ه‌ش‌ ب��ۆی��ه‌‌ ه���ه‌ر‌بڕیارمان‌ دیكه‌‌ زیندانییه‌كانی‌‌داوه‌‌تاكو‌هه‌موو‌هه‌لومه‌رجه‌كان‌مافه‌كانی‌‌ هه‌موو‌ چاكده‌كرێن‌و‌نه‌یه‌ینه‌‌ وه‌رده‌گ��ری��ن‌ خ��ۆم��ان‌ده‌ره‌وه‌‌بۆ‌بینینی‌‌هیچ‌كه‌سێك،‌وتوویه‌تی‌:‌ ئۆجه‌الن‌ ه��ه‌روه‌ه��ا‌شوبات‌ له‌مانگه‌كانی‌‌ نازانم‌ من‌من‌ رووده‌دات،‌ چ��ی‌‌ وئ����ازاردا‌بكات‌و‌ شه‌ڕ‌ ده‌لێم‌ به‌كه‌س‌ نه‌‌بكه‌ن،‌ ئاشتی‌‌ ده‌ڵێم‌ نه‌پێشیان‌هه‌رچییه‌ك‌ ن���اده‌م‌و‌ رێنمایی‌ئازادن،پێویسته‌‌ خۆیان‌ ده‌كه‌ن‌له‌سه‌ر‌ ب���ده‌ن‌ ب��ڕی��ار‌ خ��ۆی��ان‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ك��ه‌‌خ��ه‌ب��ات‌ب��ك��ه‌ن‌بۆ‌

سه‌ره‌تا‌پێویسته‌‌دوو‌پرسیار‌له‌توركه‌كان‌بكه‌م،‌یه‌كه‌م:‌زۆرتان‌پێخۆشبوو‌كه‌‌ئیسرائیلتان‌خسته‌‌حاڵێكی‌‌وه‌هاوه‌‌كه‌‌به‌زۆر‌داوای‌‌هه‌ستانی‌‌ لێبكات؟‌ لێبوردنتان‌توركیا‌به‌و‌كاره‌‌ره‌قه‌،مامه‌ڵه‌یه‌كی‌‌بێزیره‌كی‌‌ ت��ون��دڕه‌وان��ه‌ی‌‌ زۆر‌له‌گه‌ڵ‌ ده‌تانه‌وێ‌‌ دووه‌م:‌ بوو،‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌ واڵتێكدا‌ هه‌موو‌كاتێكیش‌ هه‌بێت،‌ له‌وجۆره‌تان‌ئه‌وه‌تان‌ ویستی‌‌ خورا،‌ مافتان‌به‌قه‌د‌ بڵێن‌پێ‌ پێی‌‌ هه‌بێت‌كه‌‌ده‌زانم‌ راكێشه‌؟‌ خۆت‌ به‌ڕه‌كه‌ی‌‌پرسیارانه‌‌ ئ��ه‌م‌ وه‌اڵم���ی‌‌ ك��ه‌‌به‌"به‌ڵێ‌"‌ده‌ده‌نه‌وه‌،‌به‌و‌پێیه‌ی‌‌دایه‌وه‌،‌ پرسیاره‌كانتان‌ وه‌اڵمی‌‌ئێستا‌با‌ئه‌و‌قسه‌یه‌شتان‌پێبڵێم‌پێی‌‌ ده‌ك��ات‌و‌ توڕه‌تان‌ زۆر‌ كه‌‌به‌م‌ گه‌یشتن‌ بۆ‌ ده‌بن،‌ ده‌هری‌‌

یان‌ مافه‌كانیان‌ وه‌ده‌ستهێنانی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ ب��ه‌اڵم‌ لێبهێنن،‌ وازی‌‌هه‌ڵمه‌ته‌كانیان‌ ئه‌وه‌یه‌‌ روون��ه‌‌له‌دژی‌‌په‌كه‌كه‌‌چڕتركردووه‌ته‌وه‌و‌پالنی‌‌سڕینه‌وه‌ی‌‌پارته‌كه‌‌نۆره‌ی‌‌هاتووه‌،‌له‌وانه‌شه‌‌له‌دوای‌‌ئه‌مه‌وه‌‌هه‌ڵمه‌تی‌‌سه‌ربازی‌‌ده‌ستپێبكات،‌واتا‌ داهاتوودا‌ له‌مانگه‌كانی‌‌ من‌له‌نێوه‌نده‌كه‌‌ ئازاردا‌ له‌شوبات‌و‌ده‌بم،‌ بێالیه‌ن‌ ده‌ره‌وه‌‌و‌ دێمه‌‌بێنه‌‌ چاره‌سه‌ر‌ بۆ‌ هه‌ركاتێكیش‌ئاماده‌م‌ كاتێك‌ هه‌موو‌ من‌ ئێره‌‌

هاوكارییان‌بكه‌م.‌‌‌په‌كه‌كه‌،‌ ده‌سگیركراوه‌كانی‌‌

پژاكیش‌مانیان‌گرتپشتیوانییه‌ك‌ وه‌ك‌ب���ۆ‌ب���ڕی���اره‌ك���ه‌ی‌‌ئ���ۆج���ه‌الن،‌سه‌ر‌ ده‌س��ت��گ��ی��رك��راوه‌ك��ان��ی‌‌په‌كه‌كه‌‌و‌ پ��ارت��ی‌‌ ب���ه‌ه���ه‌ردوو‌توركیا‌و‌ له‌به‌ندینخانه‌كانی‌‌ پژاك‌ده‌ستیان‌ كوردستان‌ ب��اك��وری‌‌ده‌ره‌وه‌‌ له‌چوونه‌‌ به‌مانگرتن‌له‌ڕوونكردنه‌وه‌یه‌كیاندا‌ ك��ردو‌ده‌گوترێت‌ كه‌‌ ئه‌وه‌‌ رایانگه‌یاند:‌ق��س��ه‌ك��ردن‌ب��ه‌زم��ان��ی‌‌ك���وردی‌‌له‌به‌ندینخانه‌كاندا‌ئازاده‌‌درۆیه‌كی‌‌حكومه‌تی‌‌ ه��ه‌روه‌ك‌ شاخداره‌،‌له‌وه‌ی‌‌ ئاگاداركرده‌وه‌‌ ئاكه‌په‌یان‌هه‌ركارێكی‌‌ ئه‌نجامدانی‌‌ ك��ه‌‌ناڕه‌وا‌به‌رامبه‌ر‌ئاپۆ‌ئه‌نجامدانی‌‌ملیۆنه‌ها‌ ب��ه‌رام��ب��ه‌ر‌ خراپه‌یه‌‌كوردو‌ته‌نها‌وشه‌یه‌كی‌‌به‌سه‌‌بۆ‌به‌ته‌واوه‌تی‌‌ بارودۆخه‌كه‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌

بشڵه‌قێت.‌له‌قه‌ندیله‌وه‌‌ نامه‌یه‌ی‌‌ ئه‌و‌ ‌

هات،‌له‌‌ناو‌برائه‌ندامانی‌‌ ن��ام��ه‌ی��ه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌گروپی‌‌ئاشتی‌‌له‌19ی‌‌ئۆكتۆبه‌ری‌‌له‌قه‌ندیله‌وه‌‌ ‌ پ���ارس���اڵ���دا‌بیده‌نه‌‌ به‌نیازبوون‌ هێنبوویان‌و‌سه‌رۆكایه‌تییه‌كانی‌‌‌ له‌‌ هه‌ریه‌ك‌پارله‌مان‌و‌ حكومه‌ت‌و‌ ‌ كۆمارو‌له‌ناوبراوه‌و‌ ‌، سوپا‌ ئه‌ركانی‌‌

ئاسته‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ بردنه‌‌ بۆ‌ هێزه‌،‌دنیادا‌ له‌گه‌ڵ‌ په‌یوه‌ندییه‌كان‌له‌گه‌ڵ‌ هاریكاریتان‌ پێویسته‌‌به‌وه‌‌ پێویست‌ هه‌بێت،‌ ئاپۆدا‌خۆتان‌ له‌شوێنی‌‌ یه‌كسه‌ر‌ ناكات‌به‌هێزبوونی‌،‌ بۆ‌ هه‌ڵبه‌زنه‌وه‌،‌توركیا‌پێویسته‌‌"ئاشتی‌‌ناوخۆ"‌ناگاته‌‌ كاتێك‌ هیچ‌ وه‌دیبهێنێ‌،‌ناوچه‌كه‌‌ سوپه‌ره‌ی‌‌ هێزه‌‌ ئه‌و‌به‌بێ‌ پێوه‌ده‌كات،‌ بێزووی‌‌ كه‌‌ناوخۆو‌ ئاشتی‌‌ وه‌دیهێنانی‌‌خوێنبه‌ربوونه‌ی‌‌ ئه‌و‌ راگرتنی‌‌ل���ه‌ج���ه‌ن���گ���ه‌‌ب��ێ��م��ان��اك��ه‌ی��دا‌به‌بێڕاستكردنه‌وه‌ی‌‌ لێیده‌ڕوات‌و‌دیموكراسی‌‌ دادو‌ سیستمی‌‌ئاشتی‌‌ وه‌دیهاتنی‌‌ بۆ‌ له‌واڵتدا.‌كۆتاییهێنان‌ واڵت��داو‌ له‌ناوخۆی‌‌بۆ‌ رێگه‌خۆشكردن‌ به‌جه‌نگ‌و‌راسته‌قینه‌‌ دیموكراسییه‌كی‌‌ئه‌نجامدانی‌‌ سوپاوه‌و‌ له‌الیه‌ن‌كه‌‌ مه‌ترسییانه‌دا‌ له‌و‌ ریفۆرم‌هه‌ن،‌ دادوه‌ری����دا‌ له‌سیستمی‌‌ئه‌وكاته‌‌ ه��ه‌م��ووش��ی‌‌ ئ��ه‌م��ان��ه‌‌هاوواڵتییه‌‌ ده‌نگی‌‌ كه‌‌ گونجاوه‌‌ك���ورده‌ك���ان���ی‌‌ئ����ه‌م‌واڵت����ه‌ی‌‌له‌به‌رامبه‌ریاندا‌ له‌گه‌ڵدابێت‌و‌له‌كاتێكدا‌ ئه‌مه‌‌ "به‌ڵێ‌"،‌ بڵێن‌ته‌ماشای‌‌ به‌ساردی‌‌ كورده‌كان‌كرانه‌وه‌‌دیموكراتییه‌كان‌ده‌كه‌ن،‌سه‌ره‌كی‌‌ هۆكارێكی‌‌ ئ��ه‌م��ه‌ش‌ه��ه‌ی��ه‌،‌ك���ورده‌ك���ان‌خ��اوه‌ن��ی‌‌بۆ‌ ڕه‌وان‌ زۆر‌ هۆكارگه‌لێكی‌‌ئێوه‌‌ به‌ده‌وڵه‌ت،‌ نه‌بوون‌ متمانه‌‌ناتوانن‌ئه‌وان‌‌هه‌روا‌ئاسان‌له‌وه‌‌گه‌وره‌‌ جیاوازی‌‌ كه‌‌ تێبگه‌یه‌نن‌

وته‌بێژی‌‌گروپی‌‌ئاشتیش‌ئاماژه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌سه‌ر‌سنور‌جێگری‌‌ وه‌ك‌ خۆی‌‌ كه‌‌ كه‌سێك‌ناساندووه‌‌ شرناخ‌ پارێزگاری‌‌ن��ام��ه‌ك��ه‌ی‌‌ل���ێ���وه‌رگ���رت���وون‌و‌بۆ‌ ئاماژه‌‌ شاره‌كه‌ش‌ پارێزگاری‌‌ئه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌ئه‌و‌نامه‌یه‌‌له‌الی‌زانیارییه‌كیان‌ هیچ‌ نییه‌و‌ ئه‌وان‌

له‌و‌باره‌یه‌وه‌‌نییه‌.‌ئه‌وروپی‌‌ "ده‌س��ت��وورێ��ك��ی‌‌

به‌ڕێوه‌یه‌"‌جێگری‌‌ ئ��ارن��چ‌ ب��ول��ه‌ن��ت‌توركیا‌ وه‌زی������ری‌‌ س�����ه‌رۆك‌پێویستمان‌ رای���گ���ه‌ی���ان���د:‌له‌سه‌ره‌تاوه‌‌ كه‌‌ به‌ده‌ستوورێكه‌‌كرابێته‌وه‌و‌ ن��وێ‌ ت��اك��ۆت��ای��ی‌له‌گه‌ڵ‌رێككه‌وتننامه‌ی‌‌مافه‌كانی‌‌بگونجێ‌و‌ ل��ه‌ئ��ه‌وروپ��ادا‌ م��رۆڤ‌بكات‌و‌ ف��راوان��ت��ر‌ ئ��ازادی��ی��ه‌ك��ان‌به‌ڕاستی‌‌دیموكرایی‌‌له‌خۆبگرێت،‌

ل��ه‌ن��ێ��وان‌ح��ك��وم��ه‌ت‌و‌ده‌وڵ���ه‌ت‌له‌توركیادا‌هه‌یه‌،‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌م‌حكومه‌ته‌كه‌ی‌‌ زووزوو‌ ده‌وڵه‌ته‌‌هه‌وڵده‌دات‌ ده‌ڕووخێنێت،‌ خۆی‌‌حكومه‌ته‌كه‌ی‌‌ كه‌‌ پارته‌ی‌‌ ئه‌و‌له‌الی‌‌ دابخات،‌ دروستكردووه‌‌ئ���ه‌وان‌ح��ك��وم��ه‌ت‌و‌ده‌وڵ���ه‌ت‌و‌ده‌وڵه‌تیش‌ یه‌كپارچه‌ن،‌ سوپا‌وایان‌ ل��ه‌وه‌ی‌‌ نه‌كردووه‌‌ درێخی‌‌بیربكه‌نه‌وه‌.‌ به‌وجۆره‌‌ لێبكات‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ ل��ه‌ن��اك��او‌ ده‌وڵ����ه‌ت‌حكومه‌ته‌وه‌‌ پ��ۆل��ی��س��ه‌ك��ان��ی‌‌سه‌ر‌ شاره‌وانییه‌كانی‌‌ س��ه‌رۆك‌ئێمه‌‌ ده‌ستگیرده‌كات‌و‌ به‌ده‌ته‌په‌‌له‌وجۆره‌‌ دیمه‌نێكی‌‌ رووی‌‌ به‌ره‌و‌

ده‌كاته‌وه‌.باوه‌ڕ‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌ ك��ورده‌ك��ان‌بكه‌ن،‌ ت��ورك��ه‌ك��ان‌ ب��ه‌دڵ��س��ۆزی‌‌كه‌‌ هه‌بێت‌ كه‌سێك‌ پێویسته‌‌پێیان‌ هه‌بێت‌و‌ پێی‌‌ متمانه‌یان‌بڵێت‌كه‌‌به‌ڵێ‌‌ئه‌مجاره‌‌توركه‌كان‌ئایا‌ ئه‌ی‌‌ به‌رامبه‌رتان،‌ دڵسۆزن‌كورده‌كان‌متمانه‌یان‌به‌كێ‌‌هه‌یه‌؟‌باوه‌ڕیان‌ ك��ورده‌ك��ان‌ زۆری��ن��ه‌ی‌‌زۆر‌ ژماره‌یه‌كی‌‌ هه‌یه‌،‌ به‌ئاپۆ‌هه‌ن‌كه‌‌حه‌ز‌به‌ئاپۆ‌ناكه‌ن،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌یان‌ بواری‌‌ مه‌رجه‌كان‌ هه‌ل‌و‌یه‌كێكیان‌ كه‌‌ ن��ه‌ڕه‌خ��س��ان��دووه‌‌ئه‌وتۆ‌ هێزێكی‌‌ خ��اوه‌ن‌ ببێته‌‌ئاپۆ‌ قایلبكات،‌ ك��ورده‌ك��ان‌ كه‌‌كێشه‌ی‌‌ بۆ‌ خۆی‌‌ ژیانی‌‌ هه‌موو‌

نوێمان‌ هه‌وڵی‌‌ وتیشی‌‌ ئارنچ‌ده‌ست‌ ده‌س��ت��وور‌ گۆڕینی‌‌ ب��ۆ‌له‌چوارچێوه‌ی‌‌ و‌ پ��ێ��ك��ردووه‌‌نێو‌ ب��ۆ‌چ��وون��ه‌‌ ه��ه‌وڵ��ه‌ك��ان‌له‌‌40 زیاتر‌ ئه‌وروپاش‌ یه‌كێتی‌‌ئێستا‌ ت��ا‌ ده‌س��ت��وور‌ م���ادده‌ی‌‌گۆڕاون،له‌ساڵی‌‌1982شه‌وه‌‌زیاتر‌له‌‌60مادده‌‌گۆڕاون،‌كه‌واته‌‌له‌و‌سێ‌ ده‌ستوور‌ مادده‌یه‌ی‌‌ ‌175پێویستمان‌ بۆیه‌‌ گۆڕاوه‌،‌ یه‌كی‌‌به‌ده‌ستوورێكه‌‌كه‌‌له‌سه‌ره‌تاوه‌‌تا‌كۆتایی‌گۆڕانكاریی‌تێدا‌كرابێت‌و‌مافه‌كانی‌‌ له‌گه‌ڵ‌ بێت‌ گونجاو‌

مرۆڤ‌له‌یه‌كێتی‌‌ئه‌وروپا.‌له‌مه‌ودوا‌ ناوخۆ:‌ وه‌زی��ری‌‌نه‌گۆڕترین‌ ده‌س��ت��وور‌ گۆڕینی‌‌

باسی‌‌رۆژ‌ده‌بێتوه‌زی���ری‌‌ ئ��ات��االی‌‌ به‌شیر‌ن���اوخ���ۆی‌‌ت��ورك��ی��ا‌ل���ه‌ب���اره‌ی‌‌دیموكراتییه‌وه‌‌ ك���ران���ه‌وه‌ی‌‌

شۆڕشی‌‌ ته‌رخانكردووه‌،‌ ك��ورد‌ئه‌و‌ ده‌ستی‌‌ له‌سه‌ر‌ چ��ه‌ك��داری‌‌له‌و‌ جه‌نگاوه‌و‌ ده‌ستیپێكردووه‌،‌له‌ته‌مه‌نی‌‌ ناچاربووه‌‌ پێناوه‌شدا‌شه‌ست‌ساڵیدا‌له‌به‌ندینخانه‌‌ژیان‌بباته‌سه‌ر،‌هه‌ر‌ئه‌مه‌شه‌‌وایكردووه‌‌كه‌‌له‌هه‌موو‌سه‌ركرده‌‌كورده‌كانی‌‌باوه‌ڕپێكراوتر‌ گرنگترو‌ دیكه‌‌پێویستمان‌ ئه‌مكاره‌ش‌ بۆ‌ بێت،‌ب��ه‌وت��ه‌ی‌‌ئ��اپ��ۆ‌ه��ه‌ی��ه‌،‌ت��ا‌ئه‌و‌با‌ به‌ڕاستیانه‌و‌ "ئه‌مجاره‌‌ نه‌ڵێت‌كه‌‌ وادیاره‌‌ له‌گه‌ڵیان"‌ رێككه‌وین‌ئه‌گه‌ر‌ كۆتایینایه‌ت،‌ جه‌نگه‌‌ ئه‌م‌تۆزێك‌زیاتر‌چاوه‌ڕوان‌بكه‌ین‌ئه‌وا‌كه‌مده‌بێته‌وه‌و‌ ئاپۆش‌ كاریگه‌ری‌‌ئه‌وكات‌ئه‌ویش‌ناتوانێ‌جه‌نگه‌كه‌‌په‌یامی‌‌ ب��ه‌رده‌وام‌ ئاپۆ‌ راگ��رێ‌،‌ئ�����ه‌وه‌ده‌دات‌ك��ه‌‌ئ��ام��اده‌ی��ه‌‌بۆ‌خاوه‌نی‌‌ ئێستا‌ ئه‌و‌ ئاشتییه‌ك،‌ل��ه‌ب��ه‌رده‌م‌ رێ��گ��ه‌‌ ك��ه‌‌ هێزێكه‌‌روونیشه‌‌ ده‌ك��ات��ه‌وه‌،‌ توركیادا‌له‌سه‌ودایه‌كدا‌ هێزه‌‌ ئ��ه‌م‌ ك��ه‌‌سروشتیشه‌‌ ب��ه‌ك��ارده‌ه��ێ��ن��ێ،‌ده‌ساڵی‌‌ س��ه‌رك��رده‌ی��ه‌ك‌ ك��ه‌‌به‌سه‌ربردبێت،‌ له‌به‌ندینخانه‌‌مه‌رج‌و‌داواكاری‌‌هه‌بێت،‌به‌‌بڕوای‌‌من‌ئه‌م‌ده‌وڵه‌ته‌‌پێویسته‌‌له‌گه‌ڵ‌له‌پێشیشدا‌ كۆبێته‌وه‌،‌ ئاپۆدا‌پێویسته‌‌واز‌له‌وكارانه‌‌بهێنێ‌‌كه‌‌هێزه‌‌ ئه‌و‌ خاوه‌ن‌ سه‌ركرده‌یه‌كی‌‌بێت،‌ له‌زیندانیشدا‌ ئه‌گه‌رچی‌‌

رۆژنامه‌وانیدا‌ له‌كۆنگره‌یه‌كی‌‌رایگه‌یاند:پرۆسه‌كه‌‌دوو‌ئامانجی‌‌له‌ناوبردنی‌‌ ئ��ه‌وان��ی��ش‌ ه��ه‌ی��ه‌‌ئاستی‌‌ به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌ تێرۆرو‌ماف‌و‌ فراوانكردنی‌‌ دیموكراسی‌‌و‌ئازادییه‌‌سه‌ره‌تاییه‌كان،‌وه‌زیری‌‌سه‌باره‌ت‌ ت��ورك��ی��ا‌ ن��اوخ��ۆی‌‌رایگه‌یاند:‌ مه‌خمور‌ به‌كه‌مپی‌ه��ه‌وڵ��ه‌ك��ان��م��ان‌‌ل�����ه‌ده‌ره‌وه‌و‌ئه‌و‌ به‌رده‌وامن‌و‌ واڵت‌ ن��اوه‌وه‌ی‌‌زۆرینه‌ی‌‌ م��اون‌ ك��ه‌‌ ك��اران��ه‌ی‌‌هه‌یه‌‌ به‌توركیاوه‌‌ په‌یوه‌ندی‌‌ن��ه‌ك‌ع��ی��راق،‌س��ه‌ب��اره‌ت‌به‌و‌هه‌نگاوانه‌ی‌‌حكومه‌ت‌له‌پرۆسه‌ی‌‌ك����ران����ه‌وه‌دا‌ن��اون��ی‌‌ئ��ات��االی‌‌مه‌ودا‌ كورت‌ به‌كاری‌‌ كاره‌كانی‌‌خاڵدا‌ له‌كۆمه‌ڵێك‌ كردو‌ وه‌سف‌بریتین‌ كه‌‌ ‌ ك��ردن��ه‌وه‌‌ كورتی‌‌كوردی‌‌ به‌زمانی‌‌ قسه‌كردن‌ له‌:‌كردنه‌وه‌ی‌‌ له‌به‌ندینخانه‌كاندا،‌

سوكایه‌تی‌‌ كه‌‌ بیربكاته‌وه‌‌ وا‌ئه‌و‌ ئه‌گه‌ر‌ توركه‌كان‌ پێكراوه‌،‌كه‌‌ بخه‌مڵێنن‌ خۆیان‌ توڕه‌ییه‌ی‌‌باڵیۆزێكیانه‌وه‌‌ دانیشتنی‌‌ به‌هۆی‌‌تووشی‌‌ نزم‌ كورسییه‌كی‌‌ له‌سه‌ر‌هاتن،‌ئه‌وكات‌باش‌له‌وه‌‌تێده‌گه‌ن‌خراپ،‌ هه‌ڵسوكه‌وتێكی‌‌ هه‌ر‌ كه‌‌چه‌ند‌ئه‌و‌سه‌ركرده‌یه‌ی‌‌كورده‌كان‌ده‌كات،‌ بریندار‌ له‌زینداندایه‌‌ كه‌‌مه‌ڵێن‌"چۆن‌مامه‌ڵه‌‌له‌گه‌ڵ‌هه‌ر‌به‌وجۆره‌ش‌ ده‌ك��ه‌ی��ن‌ كه‌سێك‌ده‌كه‌ین"‌ ئاپۆ‌ له‌گه‌ڵ‌ مامه‌ڵه‌‌"هه‌ركه‌سێك"‌ ئ��اپ��ۆ‌ چ��ون��ك��ه‌‌خاوه‌نی‌‌ كه‌سێكه‌‌ به‌ڵكو‌ نییه‌،‌واڵته‌‌ ئ��ه‌م‌ ق���ه‌ده‌ری‌‌ وته‌یه‌كه‌،‌ده‌گۆڕێ،‌ئه‌وه‌نده‌ش‌ئه‌شكه‌نجه‌ی‌‌كورده‌كان‌بده‌ن،‌ده‌ره‌نجام‌ده‌بن‌حه‌ز‌ كه‌‌ كه‌سێكه‌وه‌‌ به‌تووشی‌‌خاوه‌نی‌‌ ن��اك��ه‌ن‌و‌ ل��ه‌چ��اره‌ش��ی‌‌داهاتوو.‌ گۆڕینی‌‌ بۆ‌ قسه‌شه‌‌سپی‌‌ كه‌‌ له‌بیرنه‌چێت‌ ئه‌وه‌شتان‌باشوور‌ ئه‌فریقای‌‌ پێسته‌كانی‌‌له‌ئاپۆیه‌،‌ كه‌رقتان‌ زیاتر‌ له‌ئێوه‌‌رقیان‌له‌نێڵسن‌ماندێلالبوو،‌به‌اڵم‌كێڵگه‌یه‌كه‌وه‌‌ خستیانه‌‌ سه‌ره‌تا‌تا‌تیا‌بژی‌و‌دواتریش‌ناچاربوون‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ ئایا‌ بكه‌ن.‌ ئازادی‌‌ كه‌‌ته‌واوی‌‌ به‌هێزو‌ واڵتێكی‌‌ ببینه‌‌ته‌ماشامان‌ رێزه‌وه‌‌ به‌چاوی‌‌ دنیا‌پێكه‌وه‌‌ ه���ه‌م���ووان‌ ب���ك���ات‌و‌ب��ه‌خ��ۆش��گ��وزه‌ران��ی‌و‌ئ����ازادی‌و‌ناهێنێت‌ ئه‌وه‌‌ بژین،‌ یه‌كسانی‌

قسه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئاپۆ‌بكه‌ین؟بۆ‌ ك����ه‌‌ ن��اع��ه‌ق��اڵن��ی��ی��ه‌‌ت��ۆڵ��ه‌س��ه‌ن��دن��ه‌وه‌ی‌‌راب����ردوو،‌

مۆڵه‌ت‌ شه‌ش،پێدانی‌‌ ته‌ره‌ته‌‌به‌ڕادیۆو‌ته‌له‌فزیۆنه‌‌كوردییه‌كان‌ئه‌نجام‌ ب���ه‌رده‌وام‌ په‌خشی‌‌ كه‌‌دامه‌زراندنی‌‌ مۆڵه‌تی‌‌ ب��ده‌ن،‌تایبه‌ت‌ ب��ه‌ش��ی‌‌ پ��ه‌ی��م��ان��گ��او‌له‌زانكۆكانداو‌ كوردی‌‌ به‌زمانی‌‌به‌م‌زوانه‌ش‌‌خاڵه‌كانی‌‌پشكنین‌یاساغی‌‌ ده‌ك��رێ��ت��ه‌وه‌و‌ ك���ه‌م‌داده‌به‌زێنرێ‌ كێڵگه‌كانیش‌هه‌روه‌ك‌ ئاست،‌ نزمترین‌ بۆ‌دیكه‌‌ كاری‌‌ هه‌ندێك‌ رایگه‌یاند:‌هه‌ن‌كه‌‌مه‌وداكانیان‌مام‌ناوه‌ندن‌و‌بریتین‌:‌ئه‌و‌یاسایه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌و‌مندااڵنه‌‌ده‌گرێته‌وه‌‌كه‌‌به‌ره‌نگاری‌‌ئه‌نجامدانی‌‌ ده‌بنه‌وه‌و‌ پۆلیس‌دامه‌زراندنی‌‌ تێیدا،‌ گۆڕانكاری‌‌مرۆڤ‌و‌ مافه‌كانی‌‌ دام���ه‌زراوه‌ی‌‌جیاكاری‌‌ ب��ه‌ره‌ن��گ��ارب��وون��ه‌وه‌ی‌

له‌توركیا.‌ده‌ستوور‌ گۆڕانكارییه‌كانی‌‌

له‌پێنج‌مادده‌‌تێناپه‌ڕنپرۆژه‌‌ پێشكه‌شكردنی‌‌ به‌‌ی��اس��ای‌‌داب��ه‌زان��دن��ی‌‌م���اوه‌ی‌‌ریفراندۆم‌له‌‌120رۆژه‌وه‌‌بۆ‌‌45رۆژ‌وه‌رزی‌‌ئه‌نجامدانی‌‌گۆڕانكاری‌‌له‌ده‌ستووردا‌له‌الیه‌ن‌حكومه‌تی‌‌ده‌ستیپێكراوه‌و‌ ئ��اك��ه‌پ��ه‌وه‌‌پێنج‌ گ��ۆڕان��ك��اری��ی��ه‌ك��ان��ی��ش‌ده‌گرێته‌وه‌‌ ده‌ستوور‌ م��ادده‌ی‌‌قورسكردنی‌‌ ل��ه‌‌ بریتین‌ ك��ه‌‌داخ���س���ت���ن���ی‌‌پ���ارت���ه‌ك���ان‌و‌ئه‌نجامدانی‌‌گۆڕانكاری‌‌له‌دادگای‌‌په‌رله‌مانتاری‌‌ ده‌س��ت��ووری��داو‌دیكه‌‌ م��ادده‌ی‌‌ دوو‌ له‌توركیاو‌چین،‌ رووننییه‌‌ تائێستا‌ كه‌‌داخستنی‌‌ به‌یاسای‌‌ سه‌باره‌ت‌كه‌‌ پێیوایه‌‌ ئاكه‌په‌‌ پارته‌كان‌دانه‌خرێن‌ پارتانه‌‌ ئه‌و‌ پێویسته‌‌كه‌‌ده‌ستیان‌له‌توندوتیژیدا‌نییه‌و‌ئه‌و‌ئه‌ندامانه‌یان‌لێپێچینه‌وه‌یان‌ئه‌ندامی‌‌ كه‌‌ نه‌كرێ‌ له‌گه‌ڵدا‌تاوانێك‌ئه‌نجام‌ یاسایین‌مه‌گه‌ر‌

بده‌ن.‌‌

له‌ڕابردووداو‌ بسوتێنین،‌ داهاتوو‌قسه‌كردن‌ زه‌مانێك‌ له‌مواڵته‌دا‌یاساغبووه‌،‌ ك��وردی‌‌ به‌زمانی‌‌هه‌موو‌ له‌الی‌‌ یاساغه‌‌ ئه‌و‌ ئێستا‌گاڵته‌جاڕانه‌یه‌،‌ چه‌ند‌ كه‌سێك‌ته‌نانه‌ت‌ده‌نیز‌بایكاڵیش‌نایه‌وێت‌وا‌ بكرێت،‌ یاساغ‌ كوردی‌‌ زمانی‌‌قسه‌نه‌كردن‌ كۆنه‌بوونه‌وه‌و‌ دیاره‌‌ئاوها‌ له‌داهاتوودا‌ ئاپۆش‌ له‌گه‌ڵ‌ئه‌وكاتیش‌ ده‌بێت،‌ گاڵته‌جاڕانه‌‌

له‌وانه‌یه‌‌زۆر‌دواكه‌وتبێتین.له‌دوای‌‌یه‌ك‌دوو‌ره‌شادییه‌و‌دیكه‌،‌ ده‌ستگیركردنی‌‌ دوو‌ یه‌ك‌ئاپۆش‌ وت��ه‌ك��ان��ی‌‌ ل��ه‌وان��ه‌ی��ه‌‌ئه‌وكات‌ نه‌مێنێ،‌ كاریگه‌رییان‌چ��ی‌‌ده‌ك����ه‌ن؟‌ئ��ه‌وك��ات��ه‌‌نه‌ك‌باڵیۆزه‌كه‌تان‌له‌سه‌ر‌كورسییه‌كی‌‌ئه‌گه‌ر‌ به‌ڵكو‌ دانیشێنن،‌ ن��زم‌له‌سه‌ر‌زه‌ویش‌داینیشێنن‌ده‌نگتان‌توركیاش‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌ لێوه‌نایه‌ت،‌له‌وجۆره‌وه‌‌ حاڵێكی‌‌ بكه‌وێته‌‌له‌ده‌ستی‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌ واڵت‌ چه‌ندین‌ده‌ستوه‌رده‌ده‌نه‌‌ ده‌یكات،‌ بێت‌توركیاو‌ ناوخۆی‌‌ كاروباره‌كانی‌‌له‌ودووانه‌‌ ده‌ی‌‌ تێكیده‌ده‌ن.‌قسه‌كردن‌ هه‌ڵبژێرن،‌ یه‌كێكیان‌له‌گه‌ڵ‌ئاپۆ‌یان‌سوكایه‌تی‌‌پێكران‌واڵتێكی‌‌ یان‌ ئیسرائیل‌ له‌الیه‌ن‌له‌وچه‌شنه‌؟‌من‌قسه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌نه‌حه‌ز‌ ئاپۆ‌هه‌ڵده‌بژێرم،‌چونكه‌‌پێبكرێ‌و‌ سوكایه‌تیم‌ له‌وه‌ده‌كه‌م‌

نه‌‌سوكایه‌تی‌‌به‌كه‌س‌بكه‌م.

و:‌محه‌مه‌د‌عه‌لی‌‌كه‌مالرۆژنامه ی ته ره ف، 2010/1/17

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

ناعه قاڵنییه كه بۆ تۆڵه سه ندنه وه ی رابردوو،

داهاتوو بسوتێنین

بۆ ب��ه ئ��ێ��ران ئۆلتیماتۆمدان قبوڵكردنی پێشنیاری رێكخراوی له هه مبه ر نه ته وه یه كگرتووه كان، ئه تۆمی، پرسهه ڵگری گه اڵڵه ی له 31ی دێسه مبه ردا كۆتاییپێهات، كه ده نێت ب���ه وه دا دان ئه مه بۆ ت��اق��ی��ك��راوه ك��ان سیاسه ته كۆماری ره فتاره كانی گۆڕینی ئه وتۆی ئه نجامێكی ئیسالمی كه له كاتێكدا لێنه كه وتووه ته وه ، تاوتوێكردنی سه رقاڵی واشنتۆن هه نگاوه كانی داهاتووی ده وڵه تی مه شروعییه تی ئ��ۆب��ام��ای��ه ، خه ریكه ل��ه ئ��ێ��ران ده س����ه اڵت له ده وڵه تێكی ناوه ندیی له رزۆكه وه بۆ بزووتنه وه یه كی سه وزی پته و ده گوازرێته وه ، به شێك له كارناسان كه گه یشتوون به وده ره نجامه پرسیاری سه ره كی له ئێران ئه وه نییه كه ئایا ده وڵه ت ده ڕووخێت، كه ی ده وڵه ت كه ئه وه یه به ڵكو

ده ڕووخێت.واڵت ئابووری خراپبوونی سوپای س��ێ��ب��ه ری ل��ه ژێ��ر ك��ه پاسداراندا مۆنۆپۆلكراوه و هێرشی سه ر بۆ چه كداره كان میلیشیا پرسه گێڕانی رێوڕه سمی ئایه توڵاڵ حسێن عه لی مونته زری له مانگی بۆ راستییه ی ئ��ه و راب����ردوودا، كرد ئاشكرا ئێرانییه كان هه موو كه حكومه ت ئایینی به كارتێلێكی ده سه اڵتی ژێ��ر ن��ام��ه ش��روع��ی گۆڕدراوه ، چه كداره كان میلیشیا له هه مانكاتدا گروپگه لێكی جیاجیا له ژێر دروشمی بزووتنه وه ی سه وز پێكهێناوه ، هاوپه یمانییه كیان ئامانجه كانی كۆمه ڵێكی به رفراوان له ئێرانییه كانیان بۆ به ده ستهێنانی ئازادی كۆمه اڵیه تی، دیموكراسی و

مافی مرۆڤ خستووه ته ڕوو.به ئایین باوه ڕمه ند به شی ئازادیخوازیدا بزووتنه وه ی له ناو ل���ه ك���ارم���ه ن���دان���ی ده وڵ�����ه ت،

رۆژی سه رله به یانی 8ی كاتژمێر راب���ردوو هه فته ی سێشه ممه ی ت��اران، قه یته ریه ی ل��ه گ��ه ڕه ك��ی ماتۆڕێكدا له ناو بۆمبێكی چێندراو مه سعود ب��ه ه��ۆی��ه وه ت��ه ق��ی��ه وه و مامۆستای م��ح��ه م��ه دی، ع��ه ل��ی تاران زان��ك��ۆی فیزیای كۆلێجی ئێرانییه زانا ئه م كوژرانی كوژرا، كاردانه وه و لێكدانه وه ی جۆراوجۆری لێكه وته وه ، تا ئێستا په نجه ی تاوان بۆ چه ندین الیه ن درێژكراوه ، له دوای مه سعود كوژرانی ته قینه وه و ئه م ته قینه ویتر دوو محه مه دی، عه لی ل��ه ش��اره ك��ان��ی ن��ه ه��اوه ن��دی سه ر مه شهه د، هه مه دان و به پارێزگای مه شهه د ته قینه وه كه ی رووی��داوه و خ��ۆك��وژه وه كه سێكی ل��ه الی��ه ن

راگه یه ندراوه .ل�����ه رووداوه رووداوه ئ���ه م هاوشێوه كانی خۆی گرنگی زیاتری

پێدراشۆڕشی سه ركه وتنی له دوای شه پۆلێك ئ���ێ���ران، ئ��ی��س��الم��ی له ته قینه وه و تیرۆری به رپرسانی ئه و كاتی كۆماری ئیسالمی هاته ئاراوه له الیه ن كرده وانه ئه و زۆربه ی كه

نازه نین ئه نساری - جاناتان پاریس

ئا: هیوای سه لیمی

ناڕازییان سه رچاوه ی هێزی زۆر و به رفراوانیان هه یه

ئــه‌م‌ده‌وڵــه‌تــه‌‌كــه‌ی‌ده‌ڕووخـــێ؟

دۆخــی‌‌ئـێــران‌تــادێـت‌ئـاڵـۆزتـر‌ده‌بـێــتهاوكات‌له‌گه‌ڵ‌‌بزووتنه‌وه‌‌مه‌ده‌نییه‌كه‌‌ته‌قینه‌وه‌كان‌له‌ئێران‌په‌ره‌ده‌سێنێت

10کوردستانیFirst Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

مامۆستای زانكۆ، مامۆستای به سااڵچووانێك خوێندنگاكان و له گه نجێتیدا ك��ه پێكهاتووه له سوپای ب��ه ئ��ه ن��دام��ب��وون به شداریكردنی پ���اس���داران و له جه نگی هه شت ساڵه ی عێراق، به مه شروعییه تی ئێستاكه ش شۆڕشی ئیسالمی 79 وه فادارن، ئازادیخوازه كانیش لیبڕاڵه كان و گه نجان، ل���ه ژن���ان و ب��ری��ت��ی��ن ك��ه م��ای��ه ت��ی��ی��ه ن���ه ت���ه وه ی���ی و سه ندیكا كرێكاران و ئایینیه كان، كرێكارییه كان و سه ربازانی سوپا.

ئایینی، ئ��ازادی��خ��وازان��ی ب������زووت������ن������ه وه ی س�����ه وز مه ده نی ب��ه ب��زووت��ن��ه وه ی��ه ك��ی پ����ێ����ن����اس����ه ده ك����ه ن ن���ه ك شۆڕشگێڕ، ب��زووت��ن��ه وه ی��ه ك��ی ئ���ه وان خ��وازی��اری ئ���ه وه ن كه له چوارچێوه ی گ��ۆڕان��ك��اری یاساكان رووب���دات و سیستمدا هێزی چوارچێوه ی به پاراستنی ئیسالمیدا كۆماری له ناو هه یی و لیبڕاڵ و ب��ه اڵم بێت، ری��ف��ۆرم

كۆماری ن��ه ی��اری ئۆپۆزیسیۆنی ئیسالمی و له سه رووی هه موویانه وه خه ڵقی موجاهیدینی رێكخراوی ئێرانه وه ئه نجامدرا، چه ندین مانگ له مه وپێش چه ندین هه وڵی له مشێوه له پارێزگای بلوجستان هاته كایه وه و له دوو ته قینه وه ی به هێزی خۆكوژی كه س و س���ه دان پارێزگایه ، ل��ه و به تایبه ت چه ندین فه رمانده ی بااڵی كوژران، ئێران پاسدارانی سوپای ته قینه وانه ی له و هیچكام كه چی رابردوو به راده ی ته قینه وه كه ی رۆژی راب��ردووی هه فته ی سێشه ممه ی عه لی مه سعود ك��وژران��ی ت��اران و محه مه دی، ده نگدانه وه و لێكدانه وه ی لێنه كه وتووه ته وه و جیاجیای رووداوه ش به م گرنگیدان هۆكاری له زه میینه كانی بارودۆخی سیاسیی

ئێرانه وه سه رچاوه ده گرێت.محه مه دی كێ عه لی مه سعود

بوو؟محه مه دی ع��ه ل��ی مه سعود مامۆستای ف��ی��زی��ا و دك���ت���ۆرای له یه كه م هه ر بوو، تاران زانكۆی ناوبراو، كوژرانی كاتژمێره كانی وه زاره تی ده ره وه ی حكومه تی ئێران زانایه كی مامۆستا و وه ك ناوبراوی دواتر رۆژێك ناوزه دكرد، ئه تۆمی زۆربه ی شاگردانی ئه و مامۆستایه و

ئازادیخوازه كان به چاویلكه ی مافه جیهانییه كان و مافه كانی مرۆڤه وه پێداگری ده ڕوان���ن، له سیستم له سه ر ئه وه ده كه ن كه بارودۆخی هه نووكه یی و چوارچێوه ی سیاسیی هه یی، به ربه سته له به رده م مافه ئه وان مه ده نییه كان، بنه ڕه تییه بۆ هه وڵدان كه ب��ڕوای��ه دان له و سیستمه دا ئ��ه م ل��ه ن��او گ���ۆڕان ب���ه وێ���ن���ه ی ئ��اڵ��وگ��ۆڕك��ردن��ی كورسییه ، ئه وان ده ڵێن كه ئه گه ر ریفۆرم هه ڵگر ئیسالمی كۆماری زیندانی ریفۆرمیسته كان بووایه ، نه ده كران یان ناچار نه ده كران كه

له ده ره وه ی واڵت نیشته جێ بن.ن���ه ب���وون���ی رێ��ب��ه رێ��ك��ی رێكخه ره كان شانه كاریزماتیك و ئه منی و تێڕوانینی له به رامبه ر چوارچێوه ی رژێم، ئیستخباراتی به ره و ئێستا ب��زووت��ن��ه وه ك��ه ی س��ه رپ��ێ��چ��ی و ش���ۆڕش ده ب���ات، جیاجیاكانی ئامانجه له ره هه ندی پرسیار ب��زووت��ن��ه وه ش��ه وه ئ��ه م ئه وه یه كه ئه م بزووتنه وه یه چۆن

هاوڕێ نزیكه كانی له چه ندین دیمانه له گه ڵ بی بی سی و چه ندین ده زگای راگه یاندنی دیكه ، باسیان له وه كرد مه سعود ك��ارك��ردن��ی ب���واری ك��ه ئه تۆمی فیزیای محه مه دی عه لی یه ك هیچ له گه ڵ ناوبراو نه بووه ، له ده زگا په یوه ندیداره كان به پرسی نه كردووه ، ك��اری ئه تۆمییه وه كه "ج��ه ڕه س" ماڵپه ڕی هاوكات ریفۆرمیسته كانه ، به باڵی س��ه ر ئه ندامێكی وه ك محه مه دی دكتۆر ناساند و س���ه وز ب��زووت��ن��ه وه ی به ڵگه یه كی له پشتیوانیكردنی ناوبراو له موسه ویی له كاتی هه ڵبژاردنه كاندا

باڵوكرده وه .محه مه دی كێ عه لی مه سعود

كوشتی و بۆ كوژرا؟دوای چه ند س����ه ع����ات

مه سعود كوژرانی محه مه دی، عه لی

بۆ خۆڕاگره وه له بزووتنه وه یه كی شیاو ركابه ر و سیاسیی هێزێكی

بۆ ده سه اڵت، ده گۆڕدرێت؟بزووتنه وه ی ن��وێ��ن��ه ران��ی مه سه له ب���ه م درك س����ه وز له دیالۆگێك دره نگی كه ده كه ن دووب���ه ره ك���ی نه هێشتنی ب��ۆ ل��ه ری��زه ك��ان��ی��ان و ه��اوك��اری بۆ تێپه ڕكردنی رووداوه كان، ده بێته شۆڕش و مه ترسی بۆ هۆكارێك سه ركه وتن له ئه گه ری ته نانه ت له گه ڵ مه ترسی قه یران بۆ كاتی به ره وڕوون، ئیمتیاز وه رگرتنی ئێران مێژووی به خوێندنه وه ی دیاردانه ئه م كه بڵێین ده كرێ به له دایكبوونی دیكتاتۆرێكی دیكه له م تێگه یشتن كۆتاییپێدێت، ئه ندێشه گرنگانه یه كه رێبه رانی بزووتنه وه ی به ره و كه ڵكوه رگرتن وه ك كۆمه اڵیه تییه كانی له تۆڕه ئامرازه كانی پاڵتاك و سكایپ، بۆ گشتی پ��ه ی��وه ن��دی دی��ك��ه ی له سه ركوتی دوورك��ه وت��ن��ه وه كردووه ، رێنوێن رژێ��م، توندی

كه دوور رێگه ی دیدارانه ی ئه م هاوبه سته گی" كۆبوونه وه ی به " ناسراوه ، له ئاراسته ی وه اڵمدانه وه یاسایی، سیاسی، به نیگه رانییه كۆمه اڵیه تییه كان و ئ��اب��ووری و خاڵه ده رخ��س��ت��ن��ی ه��ه روه ه��ا سیاسه تی س��ه ره ك��ی��ی��ه ك��ان��ی ئه م به شداربووانی ده ره كییه . دیالۆگه كه سانێكن كه لێكۆڵه رانی سیاسی و راب��ردووی نه وه ی دوو رێنوێن ئێرانیان كۆمه اڵیه تی كه سانێكن ه��ه روه ه��ا ك���ردووه ، داهاتوو وێناكردنی ئێستا كه ئایینده گه ر و ل��ه روان��گ��ه ی��ه ك��ی مۆدێرنیان له ئه ستۆدایه ، ئێرانێك كه هه م ئامانجه كانی هاوواڵتیانی له هێڵی هه م ده ك��ات و مسۆگه ر كۆمه ڵگای له گه ڵ هاوكاریكردن

نێوده وڵه تی هه نگاوده نێت.هێزی سه رچاوه ی ناڕازییان ئه م هه یه ، به رفراوانیان زۆر و ناو نهێنییه كانی له تۆڕه هێزه تا ده وڵه تییه كان دام����ه زراوه بۆ ئاماده نه ترسی خه باتكارانی فیشه ك له گه ڵ رووبه ڕووبوونه وه له شه قامه كان، سه رچاوه ده گرێت، له تێكی ش��ان��ۆی��ه دا ل��ه م ب��ه اڵم بوونی ن��ێ��وده وڵ��ه ت��ی ون��ب��ووی بزووتنه وه ی نوێنه رانی هه یه ، هه رچه نده كه ئاگادارن س��ه وز گۆڕان به رهه مهێنانی قورسایی ئێرانییه كانه ، ش��ان��ی ل��ه س��ه ر له به رده م رژێم كه ئێستا به اڵم ئه زمونكردنی ئابڵوقه قورسه كان له به ڵێنه سه رپێچیكردن به هۆی مرۆڤییه كانه ، مافه ئه تۆمی و نێوده وڵه تیش كۆمه ڵگای رۆڵی

بنه ماو گرنگه .به پشتیوانی نوێنه رانه ئه م ب���ه رده وام���ی ن��ێ��وده وڵ��ه ت��ی بۆ له پێناو ئێران خه ڵكی هه وڵی دیموكراسی و به ده ستهێنانی خواسته ل��ه پ��اڵ م��رۆڤ مافی راگرتنی بۆ نێوده وڵه تییه كان ئه تۆمی وزه ی به رهه مهێنانی هیوادارن، رژێ��م��ه وه ، ل��ه الی��ه ن

سیاسییه كان زانسته ده رچ��ووی باس س��ل��ێ��م��ان��ی، ل���ه زان���ك���ۆی له نارۆشنبوونی مه سه له كه ده كات، ده ڵێت ده ستوور بۆ له لێدوانێكدا "له راستیدا جگه له وه ی كه ئاشكرایه دكتۆر مه سعود الیه نگری موسه وی بووه ، هیچ به ڵگه یه ك له به رده ستدا كوشتنی بكات ئاشكرای كه نییه

ناوبراو كاری چ الیه نێكه ".پرسیار ده ڵ��ێ��ت وه ك��ی��ل��ی ئه وه یه كێ له هه لومه رجی ئێستای تیرۆر بۆ ده ب���ات ده س��ت ئێران له و توندڕوانه ی ره فتارێكی یان چه شنه ؟ به بڕوای ئه و بزووتنه وه ی ناره زایه تی )سه وز( هیچ قازانجێك له تیرۆر ناكات، وتی "به اڵم الیه نی ده سه اڵتدار تووشی قه یرانێكی جدی بووه و هه ر بۆیه ش هه موو رێگاكان

تاقیده كاته وه ".ف�������اروق وه ك���ی���ل���ی ب��اس ل��ه ق��ازان��ج��ه ك��ان��ی ده س�����ه اڵت ده ك��ات و له مشێوه ل��ه ره ف��ت��اری ده یانه وێ پاوانخوازان "یه كه م، له مه ده نیبوون ناره زایه تییه كان ب��خ��ه ن و ه��ان��ی��ب��ده ن ده س���ت بۆ ببات، توندڕه وانه په رچه كرداری سه ركوت پ�����رۆژه ی ئ��اس��ان��ت��ر له رێگه ی دووه م، جێبه جێبكه ن، ترس تووشی جه ماوه ر تیرۆره وه

ناسراوه كانی ك��ه س��ای��ه ت��ی��ی��ه له كۆمه ڵگای داوای����ان ئ��ێ��ران لێپرسینه وه ك���ردووه جیهانی مرۆڤ مافی له پێشێلكارییه كانی به ندكراوان سه رجه می بكرێت و ئه وان ه��ه روه ه��ا بكرێن، ئ��ازاد دانی له یاساغكردنی پشتیوانیان به رپرسه سه فه ركردنی ڤیزا و جێبه جێكردنی ئێرانییه كان و سه رچاوه ئامانجداری ئابڵوقه ی پاسداران سوپای داراییه كانی

كردووه .كه س هیچ كه راسته ئه مه رژێمێكی تواناییه كانی ناتوانێ هه ر ب��ۆ ل��ه ده س��ت��ب��ردن بێهیوا له به رچاونه گرێ، ره ف��ت��ارێ��ك رژێمێك كه بۆ مانه وه ی خۆی هه ر كارێك بكات، به اڵم هه ناسه كانی ئ���ه م ح��ك��وم��ه ت��ه س���وارب���ووه ، سه وز ب��زووت��ن��ه وه ی خرۆشانی ده توانێ له كۆتاییدا به ده وڵه تێكی بگات. نه ته وه یی یه كگرتووی دڵنیابوون ب��ۆ ئێرانییه كان كارامه و نزیكی له ده وڵه تێكی ب��ه رده وام��ن ئه ندێشه خ���اوه ن له په یوه ندی گرتن له گه ڵ یه كتر بۆ رێكخستنی روانگه كان و نه خشه ی

رێگا له داهاتوو.به مزووانه كاتی هه ڵبژاردن بۆ رۆژئاوا ده گات، هه ڵبژاردن له نێوان ئێرانێك له ژێر حكومه تكی كارتێلی بێبه زه یی ناسه قامگیر و سه ربازی، یان ئێرانێكی ئاشتیخواز و پته و كه رژێمێكی له چنگی رزگاربوون بۆ

سه ركوتكه ر خه بات ده كات.كه بین چ����اوه ڕوان ده ب��ێ خه ڵك قورسه كانی گوشاره ئایا ئابڵوقه كان دوورنه مای له ئێران و له ده ره وه ده توانێ له ساڵی 2010 یا بپێكن هاوبه ش ئامانجێكی ده بێ جیهانیش كۆمه ڵگای نا، هه ڵبژێرێت كه كام جۆره له ئێران

بۆ په یوه ندی هه ڵده بژێرێ.

سه رچاوه : رۆژنامه ی وۆڵ ستریت 2010-January جۆرناڵ -13ی

ماڵ بۆ له شه قامه كانه وه بكه ن و بیانگێڕنه وه ".

ته قینه وه كان درێژه ی هه یه دوای ه���ه ف���ت���ه ی چ���ه ن���د ناڕه زایه تییه كان ده ستپێكردنی كۆماری رێبه ری خامنه ئی عه لی ئاماژه ی له لێدوانێكدا ئیسالمی، ته قینه وه و ب��ه س��ه ره��ه ڵ��دان��ی له ئێران ته قینه وه په ره سه ندنی قسه كانی پ��اش رۆژێ���ك ك���رد، له نزیك ته قینه وه یه ك خامنه ئی گۆڕی خومه ینی روویدا، له هه فته ی نه هاوه ندی له شاری راب��ردووش��دا س���ه ر ب��ه پ��ارێ��زگ��ای ه��ه م��ه دان و ئیمام نووسینگه ی له ته نیشت بۆمبێكی ش��اره ، ئ��ه و جومعه ی له درێژه ی ته قێندرایه وه ، چێندراو شه وی په المارانه دا زنجیره ئه و نووسینگه ی ل��ه ب��ه رده م شه ممه پارێزگای مه شهه دیش ته قینه وه یه ك ته قینه وه یه ئه م دوات��ر رووی��دا، به كرده وه یه كی خۆكوژی راگه یه نراو باس ل��ه س��ه رچ��اوه ك��ان هه ندێك خۆكوژ، كه سی كه ل��ه وه ده ك��ه ن برینه كانییه وه سه ختی به هۆی ئاماژه كان ل��ه ده س��ت��داوه ، گیانی بارودۆخی له ئاڵۆزبوونی ب��اس ئه منی له ئێران ده كه ن و پێده چێت

قۆناغێكی مه ترسیدار بێته ئاراوه .

ح�����ك�����وم�����ه ت�����ی ئ�����ێ�����ران ئه مریكا و ویالیه ته یه كگرتووه كانی هه ریه ك كرد، تاوانبار ئیسرائیلی ئه م ئیسرائیلیش له ئه مریكا و دواتر ره ت��ك��رده وه ، تۆماتانه یان به ناوی ن��ه ن��اس��راو گ��روپ��ێ��ك��ی ئه م پ��اش��ای��ه ت��ی" "ئه نجومه نی تیرۆره ی له ئه ستۆگرت و كه چی كه س ئه م بانگه شه یه ی به هه ند وه رنه گرت، زۆربه ی چاودێرانی سیاسی تیرۆری له الیه ن محه مه دی عه لی دكتۆر سیخوڕییه كانی ئه منی و ت���ۆڕه رۆژئاوا به الواز ده زانن، هۆكاری ئه م بابه ته ش بۆ ئه وه ده گه ڕێننه وه كه كاری جدی به شێوه یه كی ناوبراو ئێران ئه تۆمییه كانی ده زگ��ا بۆ باس له هه مانكاتدا ن��ه ك��ردووه ، له وه ده كه ن كه ناوبراو زانیارییه كی ته واوی له به رده ستدابووه ده رباره ی ئێران، ئه تۆمییه كانی چاالكییه هه ر له یه كه مین سه عاته كانی دوای تیرۆركردنی، په نجه ی تاوان بۆ الی خودی حكومه تی ئێرانی راكێشرا و زۆربه ی چاودێرانی سیاسی ئێرانیان

تۆمه تباركرد.وه كیلی ف�����اروق ناوه ندی كومیته ی ئه ندامی شۆڕشگێڕی ك���ۆم���ه ڵ���ه ی زه حمه تكێشانی كوردستانی ئێران و

شاهۆ‌خواڕه‌حم

سازدانی‌:‌شاهۆ‌خواڕه‌حم

محه‌مه‌د‌ناسر

له‌كوردستان‌به‌كارهێنانی‌‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌په‌ره‌ده‌سێنێتبه‌رپرسانی‌‌ئاسایش‌ده‌ڵێن‌ناتوانین‌سنوره‌كان‌كۆنتڕۆڵ‌بكه‌ین

"واڵتانی‌‌دراوسێ‌سه‌رقاڵی‌‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌‌ماده‌ی‌‌هۆشبه‌رن‌له‌كوردستان"محه‌مه‌د‌ناسر‌مسته‌فا‌مامۆستای‌‌زانكۆ‌بۆ‌ده‌ستوور

بازرگانیكردن‌و‌ ئاماره‌كان‌ به‌پێی‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ م���اده‌‌ كێشانی‌‌ل���ه‌ه���ه‌رێ���م���ی‌‌ك���وردس���ت���ان‌حكومه‌تیش‌ له‌ته‌شه‌نه‌سه‌ندندایه‌،‌ب���ه‌خ���ه‌م���س���ارد‌ن���اوده‌ب���رێ���ت‌له‌به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی‌‌كێشه‌كه‌دا.

به‌گ‌ ئه‌مین‌ ج��ه‌الل‌ عه‌مید‌لێپرسراوی‌‌هۆبه‌ی‌‌نه‌هێشتنی‌‌ماده‌‌له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ هۆشبه‌ره‌كان‌رایگه‌یاند:‌ سلێمانی‌،‌ ئاسایشی‌‌ته‌نها‌له‌ساڵی‌‌رابردوودا‌زیاتر‌له‌‌50له‌چه‌ند‌ ده‌ستگیركراون،‌ كه‌س‌له‌خانه‌قین‌ راب��ردووش��دا‌ رۆژی‌‌به‌ماده‌‌ بازرگانیكردن‌ باندێكی‌‌كه‌‌ ده‌ستگركران‌ هۆشبه‌ره‌كانه‌وه‌‌

له‌‌10كه‌س‌پێكهاتبوون.عه‌مید‌جه‌الل‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌كرد:‌له‌سنوری‌‌ هۆشبه‌ره‌كان‌ م��اده‌‌له‌پێنجوین‌و‌ به‌تایبه‌ت‌ ئێرانه‌وه‌‌هه‌ڵه‌بجه‌‌و‌خورماڵه‌وه‌،‌ده‌هێنرێنه‌‌

ناو‌هه‌رێمی‌‌كوردستانه‌وه‌.

به‌كارهێنانی‌‌ به‌رهه‌مهێنان‌و‌دیارده‌یه‌كی‌‌ هۆشبه‌ره‌كان‌ ماده‌‌واڵت��دا‌ له‌هه‌ندێك‌ جیهانییه‌‌و‌بووه‌ته‌‌چه‌كێكی‌‌كوشنده‌‌بۆ‌سه‌ر‌ژیانی‌‌مرۆڤایه‌تی‌‌و‌به‌رده‌وام‌كێرڤی‌‌له‌زیادبووندایه‌،‌ قوربانییه‌كان‌كه‌‌هێشتا‌ كوردستاندا‌ له‌هه‌رێمی‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ م���اده‌‌ مه‌ترسی‌‌ده‌رفه‌تی‌‌ كێشه‌دایه‌،‌ له‌قۆناغی‌‌الیه‌نه‌‌ حكومه‌ت‌و‌ كه‌‌ ماوه‌‌ ئه‌وه‌‌به‌م‌ ب���ه‌ر‌ پ��ه‌ی��وه‌ن��دی��داره‌ك��ان‌مامۆستا‌ ب��ه‌اڵم‌ بگرن،‌ كێشه‌یه‌‌محه‌مه‌د‌ناسر‌مسته‌فا‌مامۆستای‌‌زانسته‌‌ له‌كۆلیژی‌‌ ده‌روونناسی‌‌كۆیه‌،‌ زانكۆی‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی‌‌له‌گه‌ڵ‌ گفتوگۆیه‌كیدا‌ له‌میانه‌ی‌‌حكومه‌ت‌ پێیوایه‌‌ ده‌س��ت��وور،‌له‌هه‌نگاونان‌ ك��ه‌م��ت��ه‌رخ��ه‌م��ه‌‌له‌ته‌شه‌نه‌كردنی‌‌ رێ��گ��رت��ن‌ ب��ۆ‌له‌هه‌رێمی‌‌ هۆشبه‌ره‌كان‌ م��اده‌‌

كوردستان.ساڵێك‌ چ��ه‌ن��د‌ ده‌س��ت��وور:‌له‌مه‌وبه‌ر‌عێراق‌و‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌یه‌كێك‌بوون‌له‌پاكترین‌ناوچه‌كان‌م��اده‌ی‌‌ به‌كارهێنانی‌‌ ل���ه‌ڕووی‌‌ئه‌و‌ ئێستا‌ ب��ه‌اڵم‌ هۆشبه‌ره‌وه‌،‌مادانه‌‌به‌شێوه‌یه‌ك‌باڵوبوونه‌ته‌وه‌،‌كه‌س‌ چه‌ندین‌ ده‌بیستین‌ رۆژانه‌‌بازرگانیكردن‌ كێشان‌و‌ له‌سه‌ر‌ده‌ستگیرده‌كرێن؟‌ پ��ێ��وه‌ی‌‌

هۆكاره‌كانی‌‌چین؟مسته‌فا:‌ ن��اس��ر‌ م��ح��ه‌م��ه‌د‌ناوچه‌یه‌كدا‌ له‌هه‌ر‌ شه‌ڕ‌ روودان��ی‌‌ئابووری‌‌و‌ س��ی��اس��ی‌‌و‌ ق��ه‌ی��ران��ی‌‌خۆیدا‌ ب����ه‌دوای‌‌ ك��ۆم��ه‌اڵی��ه‌ت��ی‌‌ده‌هێنێت،‌هێنانی‌‌هێزی‌‌جیاجیا‌و‌له‌ناوچه‌یه‌كدا‌ ك��ۆك��ردن��ه‌وه‌ی��ان‌ئۆپه‌راسیۆنی‌‌ ئه‌نجامدانی‌‌ بۆ‌سه‌ربازی‌‌و‌به‌دیلگرتن‌و‌به‌دیلگیران،‌جگه‌‌له‌زیانه‌‌ئابووری‌‌و‌ماڵییه‌كان،‌كۆمه‌اڵیه‌تیشی‌‌ ق���ه‌ی���ران���ی‌‌ماده‌ی‌‌ مه‌ترسی‌‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌‌و‌فاكته‌رێكی‌‌ زیادده‌كات،‌ هۆشبه‌ر‌ماده‌‌ ئه‌و‌ باڵوبوونه‌وه‌ی‌‌ دیكه‌ی‌‌خێرا‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ هۆشبه‌رانه‌‌

به‌پێی‌‌ئه‌و‌ئامارانه‌ی‌‌ئاسایشی‌‌كۆی‌‌ كۆیكردووه‌ته‌وه‌،‌ سلێمانی‌‌هۆشبه‌رانه‌ش‌ م��اده‌‌ ئه‌و‌ گشتی‌‌راب���ردوودا‌ ساڵی‌‌ سێ‌‌ ل��ه‌م��اوه‌ی‌‌سلێمانی‌ پارێزگای‌‌ له‌سنوری‌‌ده‌ستی‌‌به‌سه‌رداگیراوه‌،‌زیاتر‌له‌‌50هۆشبه‌ربووه‌،‌ م��اده‌ی‌‌ كیلۆگرام‌له‌گه‌ڵ‌ده‌ستگیركردنی‌‌‌350كه‌س‌

كه‌‌زۆربه‌یان‌حوكمدراون.فرسه‌ت‌دۆڵه‌مه‌ڕی‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ م���اده‌‌ ه��ۆب��ه‌ی‌‌له‌لێدوانێكی‌ هه‌ولێر،‌ له‌ئاسایشی‌‌ساڵ‌ رایگه‌یاند:‌ رۆژنامه‌نووسیدا‌به‌ساڵ‌هێنانی‌‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌هه‌رێمی‌ بۆناو‌ له‌سنوره‌كانه‌وه‌‌وتی‌‌ له‌زیادبووندایه‌،‌ كورستان‌"تائێستا‌ته‌نها‌30%‌ئه‌و‌سنورانه‌‌

كۆنتڕۆڵكراون"."له‌ساڵی‌‌ وت��ی‌‌ دۆڵ��ه‌م��ه‌ڕی‌‌به‌هۆی‌‌ زۆر‌ ژم��اره‌ی��ه‌ك��ی‌‌ ‌2009ئه‌و‌ به‌كارهێنانی‌‌ بازرگانیكردن‌و‌بڕێكی‌‌ ده‌ستگیركراون‌و‌ مادانه‌وه‌‌حه‌شیش‌ ل��ه‌ت��ل��ی��اك‌و‌ زۆری����ش‌

ده‌ستیان‌به‌سه‌رداگیراوه‌".

له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان،‌چڕبوونه‌وه‌ی‌‌دانیشتووانه‌‌له‌شوێنێكدا،‌له‌چه‌ند‌ساڵی‌رابردوودا‌نه‌ك‌ته‌نها‌هه‌رێمی‌‌به‌شه‌كانی‌‌ به‌ڵكو‌ كوردستان،‌له‌ناوچه‌‌ كوردستانیش‌ دیكه‌ی‌‌پاكه‌كانبوون‌له‌ڕووی‌‌به‌كارهێنانی‌‌به‌اڵم‌ ه��ۆش��ب��ه‌ره‌ك��ان��ه‌وه‌،‌ م��اده‌‌گۆڕانكارییه‌كان‌و‌ هاتنی‌‌ له‌گه‌ڵ‌جیهانی‌‌ به‌ره‌و‌ كۆمه‌ڵگه‌‌ چوونی‌‌پ��ی��ش��ه‌س��ازی‌‌و‌چ��ڕب��وون��ه‌وه‌ی‌‌شوێندا،‌ ل��ه‌ی��ه‌ك‌ دان��ی��ش��ت��ووان‌خه‌م‌و‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان،‌ كێشه‌‌دیكه‌ی‌‌ ده‌ردی‌‌ چه‌ندین‌ خه‌فه‌ت‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌به‌دوای‌‌خۆیدا‌هێناوه‌،‌ئه‌مه‌ش‌بووه‌ته‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌خه‌ڵك‌خۆیان‌ بكه‌ن‌و‌ سه‌رخۆش‌ خۆیان‌هۆشبه‌ره‌كانیش‌ ماده‌‌ بخاڵفێنن،‌ئه‌و‌ ب��ۆ‌ ئ���ام���رازن‌ به‌هێزترین‌

خۆخاڵفاندنه‌.له‌وه‌ده‌كرێت‌ باس‌ ده‌ستوور:‌ب��ه‌ش��ێ��ك‌ل��ه‌واڵت��ان��ی‌‌دراوس����ێ‌‌سه‌رقاڵی‌‌ پ��ان��ه‌وه‌‌ به‌نه‌خشه‌‌و‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كانن‌

له‌واڵتدا؟مسته‌فا:‌ ن��اس��ر‌ م��ح��ه‌م��ه‌د‌دراوس���ێ‌‌ واڵت��ان��ی‌‌ پێموانییه‌‌ده‌زگا‌ به‌ڵكو‌ بكه‌ن،‌ ئ��ه‌وك��اره‌‌به‌نه‌خشه‌‌و‌ هه‌واڵگرییه‌كانیان‌جێبه‌جێكردنی‌‌ سه‌رقاڵی‌‌ پ��ان‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ كاره‌ن،‌چونكه‌‌ ئه‌و‌له‌و‌ نایانه‌وێت‌ ده‌وڵه‌تان‌ گشتی‌‌چونكه‌‌ تێوه‌بگلێن،‌ مه‌سه‌له‌یه‌وه‌‌به‌رۆكی‌‌ كێشه‌یه‌‌ ئ��ه‌م‌ دواج���ار‌له‌سااڵنی‌‌ گرتووه‌ته‌وه‌،‌ خۆشیانی‌‌وه‌كو‌ زلهێزه‌كانی‌‌ واڵته‌‌ رابردوودا‌پێیانخۆشبوو‌ ئه‌ڵمانیا‌ فه‌ره‌نسا‌و‌كه‌‌ئه‌شكه‌نجه‌‌و‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌كه‌‌ په‌ره‌بسێنێت‌ واڵت��ان��ه‌دا‌ له‌و‌به‌اڵم‌ خۆیانبوون،‌ ژێرده‌سته‌ی‌‌كاتێك‌ئه‌و‌دووكه‌ڵه‌‌گه‌نج‌و‌الوه‌كانی‌‌خۆیانی‌‌ئالوده‌كرد،‌ئینجا‌هه‌ستیان‌هۆشبه‌ره‌كان‌ م��اده‌‌ به‌مه‌ترسی‌‌به‌ری‌‌ ده‌یانه‌وێت‌ ئێستا‌ ك��رد‌و‌ناتوانین‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ لێبگرن،‌بڵێین‌ده‌وڵه‌تێك‌یان‌دوو‌ده‌وڵه‌تی‌‌سه‌رقاڵن،‌ كاره‌وه‌‌ به‌و‌ دیاریكراو‌یاخود‌ س��ه‌رب��ازی‌‌ لقێكی‌‌ به‌ڵكو‌هه‌واڵگری‌‌ئه‌و‌واڵتانه‌‌له‌ناوچه‌یه‌كی‌‌

به‌رپرسی‌‌ ع��ه‌زی��ز‌ زمناكۆ‌ماده‌‌ قه‌اڵچۆكردنی‌‌ كۆمه‌ڵه‌ی‌‌له‌لێدوانێكدا‌ ه��ۆش��ب��ه‌ره‌ك��ان،‌ب��ۆ‌ده‌س��ت��وور‌ده‌ڵ��ێ��ت:‌رێ��ژه‌ی‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ ماده‌‌ به‌كارهێنانی‌‌وتی‌‌ هه‌ڵده‌كشێت،‌ رۆژب����ه‌رۆژ‌"مه‌ترسی‌‌ئه‌وه‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌بانده‌كانی‌‌بازرگانیكردن‌به‌و‌مادانه‌،‌واقیعی‌‌ب���ه‌ده‌ردی‌‌ ك���وردی‌‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌كه‌‌ ببات‌ توركیا‌ ئێران‌و‌ واڵتانی‌‌خه‌ڵكه‌كه‌ی‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ترسناك‌

ئالوده‌ی‌‌ئه‌م‌مادانه‌‌بوون".مامۆستای‌‌ سیوه‌یلی‌‌ لوقمان‌كۆمه‌ڵناسی‌و‌پسپۆڕ‌له‌بواری‌‌ماده‌‌سلێمانی‌‌ له‌زانكۆی‌‌ هۆشبه‌ركان‌له‌لێدوانێكیدا‌بۆ‌ده‌ستوور،‌ده‌ڵێت:‌له‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌كوردیدا‌هه‌تا‌ساڵی‌‌رووخانی‌‌ له‌سه‌روه‌ختی‌‌ ‌2003هۆشبه‌ره‌كان‌ ماده‌‌ به‌عس‌ رژێمی‌‌به‌اڵم‌ تێنه‌په‌ڕاندووه‌،‌ حاڵه‌تی‌‌ل���ه‌دوای‌‌رووخ��ان��ی‌‌رژێ���م‌م��اده‌‌حاڵه‌تی‌‌ قۆناغی‌‌ هۆشبه‌ركان‌قۆناغی‌‌ گه‌یشته‌‌ ت��ێ��پ��ه‌ڕان��دوو‌كاریگه‌ری‌‌ قۆناغه‌دا‌ له‌م‌ كێشه‌،‌

ئه‌و‌ كاتی‌‌ بۆماوه‌یه‌كی‌‌ بچوكدا‌چونكه‌‌ به‌كارده‌هێنن،‌ سیاسه‌ته‌‌نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌و‌ له‌ئێستادا‌ویایه‌ته‌‌یه‌كگرتووه‌كانی‌‌ئه‌مریكا‌و‌پێشكه‌وتوو،‌ دی��ك��ه‌ی‌‌ واڵت��ان��ی‌‌ب��ه‌ت��ون��دی‌‌دژای��ه‌ت��ی‌‌ئ��ه‌و‌ك��اره‌‌له‌گه‌ڵ‌ له‌ئه‌فغانستان‌ ده‌ك���ه‌ن‌و‌ده‌ك��ه‌ن‌و‌ ش��ه‌ڕ‌ قاچاخچییه‌كان‌كێشه‌‌ ه��ه‌م��ان‌ ل��ه‌ل��وب��ن��ان��ی��ش‌به‌رده‌وامه‌‌و‌شه‌ڕ‌له‌دژی‌‌ده‌كرێت،‌هه‌ربۆیه‌‌له‌ئێستادا‌واڵتانی‌‌جیهان‌راستییه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ گه‌یشتوونه‌ته‌‌م��اده‌‌ ناشتوانن‌ ت��ه‌ن��ان��ه‌ت‌ ك��ه‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌وه‌ك‌چه‌كێك‌یاخود‌وه‌ك‌ئامرازێك‌له‌دژی‌‌نه‌یاره‌كانی‌‌خۆیان‌به‌كاربهێنن،‌چونكه‌‌دواجار‌خۆشیان‌ به‌رۆكی‌‌ دووكه‌ڵه‌كه‌ی‌‌

ده‌گرێت.باس‌ بۆنمونه‌‌ ده‌س��ت��وور:‌له‌تێوه‌گانی‌‌ئێران‌ده‌كرێت،‌باس‌ئێران‌ ده‌وڵه‌تی‌‌ كه‌‌ له‌وه‌ده‌كرێت‌هۆبه‌یه‌كی‌‌سه‌ربه‌خۆی‌‌له‌نێو‌به‌شی‌‌راپه‌راندنی‌‌ بۆ‌ سوپادا‌ ئیتاڵعاتی‌‌ئه‌و‌كاره‌‌ته‌رخانكردووه‌‌كه‌‌پێشتر‌ئیتاڵعات‌ئه‌و‌كاره‌ی‌‌ئه‌نجامده‌دا؟‌

ئێوه‌‌له‌مباره‌یه‌وه‌‌ده‌ڵێن‌چی‌؟هیچ‌ مسته‌فا:‌ ناسر‌ محه‌مه‌د‌

هۆشبه‌ره‌كان،‌ ماده‌‌ به‌كارهێنانی‌‌سنوری‌‌تاك‌تێده‌په‌ڕێنێت‌و‌ده‌گاته‌‌به‌اڵم‌هێشتا‌ سنوری‌‌خێزانه‌كان،‌كۆمه‌ڵگه‌‌ س��ن��وری‌‌ نه‌یتوانیوه‌‌

ببه‌زێنێت.سیوه‌یلی‌‌وتی‌‌"مانه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌كێشانه‌‌به‌بێ‌‌چاره‌سه‌ر،‌مه‌ترسی‌‌له‌چه‌ند‌ ل��ێ��ده‌ك��رێ��ت‌ ئ����ه‌وه‌ی‌‌دیارده‌‌و‌ ببێته‌‌ داهاتوودا‌ ساڵی‌‌كاره‌ساتی‌‌لێبكه‌وێته‌وه‌،‌هه‌روه‌ك‌ئێران‌ له‌ئه‌فغانستان‌و‌ كه‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌

رووده‌دات".عه‌بدولفازیل‌ كارزان‌ پارێزه‌ر‌ده‌ڵ��ێ��ت:‌ب��ه‌ه��ۆی‌‌ك���ران���ه‌وه‌ی‌‌ب���ه‌ڕووی‌‌ ك��وردس��ت��ان‌ هه‌رێمی‌‌واڵتانی‌‌دراوسێ‌‌و‌جیهاندا‌له‌دوای‌‌به‌كارهێنان‌و‌ 2003ه‌وه‌،‌ ساڵی‌‌ب��ازرگ��ان��ی��ك��ردن‌ب���ه‌و‌م��ادان��ه‌‌زیادیكردووه‌،‌وتی‌‌"به‌شێوه‌یه‌كی‌‌كوردستان‌ هاوواڵتیانی‌‌ گشتی‌‌به‌ماده‌‌ به‌بازرگانیكردن‌ زیاتر‌هۆشبه‌ره‌كانه‌وه‌‌ده‌گیرێن،‌ئه‌مه‌ش‌هه‌رێمی‌‌ كه‌‌ ده‌گه‌یه‌نێت‌ ئ��ه‌وه‌‌كوردستان‌وه‌ك‌خاڵی‌‌په‌ڕینه‌وه‌ی‌‌

نییه‌،‌ له‌وباره‌یه‌وه‌‌ زانیارییه‌كم‌له‌مه‌وبه‌ر‌ ساڵێك‌ چه‌ند‌ م��اوه‌ی‌‌ئیتاڵعاته‌وه‌‌ ل��ه‌الی��ه‌ن‌ ئ��ه‌وك��اره‌‌له‌ئێستادا‌ ب�����ه‌اڵم‌ ك������راوه‌،‌زانیارییه‌كی‌‌ئه‌وتۆم‌له‌سه‌ری‌‌نییه‌‌چ‌ له‌الیه‌ن‌ مه‌به‌ستێك‌و‌ به‌چ‌ كه‌‌هێزیكه‌وه‌‌ئه‌وكاره‌‌ئه‌نجامده‌درێت،‌به‌هه‌رحاڵ‌هه‌ركه‌سێك‌مافی‌‌مرۆڤ‌پێشێلبكات،‌هه‌موو‌شتێك‌ده‌كات‌‌15 بۆ‌ ‌10 م��اوه‌ی‌‌ بیه‌وێت،‌ كه‌‌ساڵه‌‌زۆربه‌ی‌‌حكومه‌ته‌كان‌خۆیان‌هۆشبه‌ره‌كان،‌ له‌ماده‌‌ ده‌پارێزن‌نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان‌و‌ چونكه‌‌پۆلیسی‌‌نێوده‌وڵه‌تی‌‌زۆر‌به‌وردی‌‌چاودێری‌‌ئه‌و‌مه‌سه‌له‌یه‌‌ده‌كه‌ن.

ناوچه‌ی‌‌ ل��ه‌دوو‌ ده‌س��ت��وور:‌دیاریكراوی‌‌كوردستاندا،‌له‌قه‌زاكانی‌‌به‌ڕێژه‌یه‌كی‌‌ خانه‌قیندا‌ س��ۆران‌و‌ب���ه‌رچ���او‌م��ام��ه‌ڵ��ه‌‌ب���ه‌م���اده‌ی‌‌ه��ۆش��ب��ه‌ره‌وه‌‌ده‌ك��رێ��ت،‌رێ��ژه‌ی‌‌مادانه‌‌ به‌م‌ ئالوده‌بووش‌ كه‌سانی‌‌له‌خه‌ڵكی‌‌ به‌شێك‌ زیادیكردووه‌،‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌،‌ له‌ئێران‌ س��ۆران‌خه‌ڵك‌خانه‌قینیش‌كه‌‌هاومه‌زهه‌بن‌له‌گه‌ڵ‌كۆماری‌‌ئیسامی‌،‌به‌رباڵوی‌‌له‌وناوچانه‌دا‌ هۆشبه‌ره‌كانی‌‌ ماده‌‌

خێراتركردووه‌؟

ئه‌و‌مادانه‌‌بۆ‌ناوچه‌كانی‌‌دیكه‌ی‌‌سودی‌‌ دیكه‌‌ واڵت��ان��ی‌‌ ع��ێ��راق‌و‌

لێوه‌رگیراوه‌".ب���ه‌رپ���رس���ی‌‌ك���ۆم���ه‌ڵ���ه‌ی‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ ماده‌‌ قه‌اڵچۆكردنی‌‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌كرد:‌له‌سه‌رانسه‌ری‌‌ده‌زگایه‌كی‌‌ جیهاندا‌ واڵت��ان��ی‌‌هه‌یه‌‌ م���ه‌رك���ه‌زی‌‌ نیشتمانی‌‌ك���ه‌‌ل���ه‌ت���ۆڕێ���ك���ی‌‌ف����راوان����دا‌ه‌‌ نه‌و ه‌كا توو ه‌یه‌كگر به‌نه‌ته‌و

ب���ه‌س���ت���راون���ه‌ت���ه‌وه‌،‌ب���ه‌اڵم‌له‌كوردستان‌و‌عێراقدا‌ئه‌و‌ده‌زگایه‌‌له‌به‌رامبه‌ر‌ "حكومه‌تیش‌ نییه‌،‌ئه‌م‌مه‌سه‌له‌یه‌دا‌زۆر‌خه‌مسارده‌‌و‌گرنگییه‌كی‌‌ئه‌وتۆی‌‌پێنه‌داوه‌".

زمناكۆ‌عه‌زیز‌وتی‌‌"پێده‌چێت‌‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌بازرگانی‌‌به‌مجۆره‌‌له‌ناو‌ خۆیان‌ ده‌ك��ه‌ن‌ م��ادان��ه‌وه‌‌كه‌سانی‌‌ یاخود‌ بن،‌ ده‌سه‌اڵتدا‌

ده‌سه‌اڵتیان‌له‌پشته‌وه‌‌بێت".ده‌ڵێت:‌ ج����ه‌الل‌ ع��ه‌م��ی��د‌نه‌خۆشخانه‌یه‌كی‌‌ دابینكردنی‌‌كه‌‌ كه‌سانه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ بۆ‌ تایبه‌ت‌دروستكردنی‌‌ له‌گه‌ڵ‌ توشبوون،‌

ئه‌و‌ مسته‌فا:‌ ناسر‌ محه‌مه‌د‌ئاواره‌كان‌ ك��ورده‌‌ كه‌‌ ناوچانه‌ی‌‌ناوچانه‌شی‌‌ ئه‌و‌ گ��ه‌ڕاون��ه‌ت��ه‌وه‌‌و‌كۆماری‌‌ له‌گه‌ڵ‌ هاومه‌زهه‌بن‌ كه‌‌ده‌توانین‌ ئ��ێ��ران��دا،‌ ئیسامی‌‌ئیسامیش‌ كۆماری‌‌ پێش‌ بڵێین‌سنوری‌‌ به‌تایبه‌ت‌ ئالوده‌بوون،‌ئه‌و‌ ك��رم��اش��ان‌و‌ خ��ان��ه‌ق��ی��ن‌و‌سنوری‌‌ ه��ه‌ن��دێ��ك‌ ن��اوچ��ه‌ی��ه‌،‌مه‌ریوان‌و‌ له‌وانه‌‌ هه‌یه‌‌ دیكه‌ش‌تا‌15 كه‌‌ سه‌رده‌شت‌ پیرانشار‌و‌ساڵ‌له‌مه‌وپێش‌زۆر‌پاك‌و‌خاوێن‌ئالوده‌بوون‌و‌ ئێستا‌ به‌اڵم‌ بوون،‌مه‌ترسیدارن،‌ زۆر‌ ئ��ه‌وان��ه‌ش‌له‌ته‌ویڵه‌‌و‌ دیكه‌شه‌وه‌‌ له‌الیه‌كی‌‌بیاره‌‌و‌سنور‌هه‌ڵه‌بجه‌ش‌ورده‌ورده‌‌له‌زیادبووندایه‌،‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌گشتی‌‌ره‌نگه‌‌به‌رباڵوی‌‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌به‌واڵتانی‌‌ په‌یوه‌ندی‌‌ ته‌نها‌ هه‌ر‌دراوسێ‌‌به‌تایبه‌تی‌‌ئێرانه‌وه‌‌نه‌بێت،‌به‌ڵكو‌په‌یوه‌ندیشی‌‌به‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ژینگه‌ییه‌وه‌‌ گۆڕانی‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‌سنوری‌‌ ته‌نها‌ ناكرێت‌ ه��ه‌ی��ه‌،‌هۆشبه‌ره‌كان‌ ل��ه‌م��اده‌‌ ب��ه‌رگ��ری‌‌ببه‌ستینه‌وه‌‌به‌سنوری‌‌جوگرافییای‌‌سنوره‌‌ ئه‌و‌ به‌ڵكو‌ سیاسییه‌وه‌،‌تاكه‌كانی‌‌ به‌مێشكی‌‌ په‌یوه‌ندی‌‌چونكه‌‌ ه��ه‌ی��ه‌،‌ ك��ۆم��ه‌ڵ��گ��ه‌وه‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌خێزانی‌‌له‌م‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌كه‌‌ ده‌ڕوات‌ به‌ئاقارێكدا‌ ئێمه‌دا‌

چیتر‌سنوری‌‌نامێنێت.ساڵی‌‌ ل���ه‌دوای‌‌ ده‌س��ت��وور:‌هه‌رێمی‌‌ سنوره‌كانی‌‌ 2003ه‌وه‌‌ئێراندا‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌ ك��وردس��ت��ان‌به‌خۆوه‌‌ باشی‌‌ ك��ران��ه‌وه‌ی��ه‌ك��ی‌‌خه‌ڵك‌ كه‌‌ به‌شێوه‌یه‌ك‌ بینیوه‌،‌هاتوچۆ‌ خ��ۆی‌‌ به‌ئۆتۆمبێلی‌‌ده‌كات،‌پێتانوانییه‌‌ئه‌مانه‌‌هه‌موو‌بۆ‌ بن‌ یارمه‌تیده‌ر‌ كارئاسانی‌‌و‌ئه‌و‌ گواستنه‌وه‌ی‌‌ ئاسان‌ خێرا‌و‌

مادانه‌؟محه‌مه‌د‌ناسر‌مسته‌فا:‌پێموایه‌‌ماده‌‌ كێشه‌ی‌‌ 15%ی‌‌ ب��ۆ‌ ‌%10هۆشبه‌ره‌كان‌له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌به‌جوگرافییای‌‌ پ��ه‌ی��وه‌ن��دی‌‌بۆ‌ ‌%85 ه��ه‌ی��ه‌،‌ سیاسییه‌وه‌‌90%یشی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌گۆڕانكارییه‌‌ژینگه‌یی‌‌و‌ پ�����ه‌روه‌رده‌ی�����ی‌‌و‌

تایبه‌ت‌ گ��رت��ووخ��ان��ه‌ی��ه‌ك��ی‌‌ب���ۆ‌ده‌س���ت���گ���ی���رك���راوه‌ك���ان‌و‌له‌كه‌سانی‌‌ ج��ی��اك��ردن��ه‌وه‌ی��ان‌دیكه‌،‌‌یارمه‌تیان‌ده‌دات‌ئاسانتر‌

چاره‌سه‌ری‌‌ئه‌و‌گرفته‌‌بكه‌ن.ب����ه‌اڵم‌پ���ارێ���زه‌ر‌ك����ارزان‌ئێستا‌ تا‌ ده‌ڵێت:‌ عه‌بدولفازیل‌هه‌رێمی‌‌ گ��رت��ووخ��ان��ه‌ك��ان��ی‌‌نه‌بوونه‌ته‌‌ عێراقیش‌ كوردستان‌و‌ئه‌و‌ بۆ‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌ شوێنێك‌كێشه‌یه‌،‌"زیندانه‌كان‌نه‌یانتوانیوه‌‌ئامانجه‌كانی‌‌خۆیان‌بهێننه‌دی‌‌كه‌‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌،‌ چاكسازی‌‌ ئه‌ویش‌زیندانی‌‌هه‌بووه‌‌به‌به‌رتیل‌و‌به‌فێڵ‌ماده‌ی‌‌هۆشبه‌ری‌‌بۆ‌براوه‌ته‌‌ناو‌ته‌نها‌ له‌به‌رئه‌وه‌‌ گرتووخانه‌كان،‌زیندانیكردن‌ناتوانێت‌ئه‌و‌كه‌سانه‌‌كۆمه‌ڵگه‌،‌ ناو‌ بۆ‌ بگه‌ڕێنێته‌وه‌‌ناوه‌ندێكی‌‌ پێویسته‌‌ به‌ڵكو‌چاودێری‌‌ته‌ندروستی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌ئه‌وكه‌سانه‌‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌ بكرێته‌وه‌،‌یاسایی‌‌و‌ ته‌ندروستی‌‌و‌ ل��ه‌ڕووی‌‌بۆ‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌وه‌‌

باری‌‌ئاسایی‌‌خۆیان".

گۆڕانكارییه‌كانی‌‌ ده‌روونییه‌كان‌و‌پێشكه‌وتنی‌‌پیشه‌سازییه‌وه‌‌هه‌یه‌،‌سنوره‌كان‌و‌ كرانه‌وه‌ی‌‌ له‌به‌رئه‌وه‌‌ناو‌ بۆ‌ بیانی‌‌ كه‌سانی‌‌ هاتنی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌كاریگه‌رییه‌كی‌‌زیادبوونی‌‌ له‌سه‌ر‌ نییه‌‌ ئه‌وتۆی‌‌

ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان.ئێستا‌ ت���ا‌ ‌: ده‌س���ت���وور‌ئه‌وه‌‌ باسی‌‌ له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌ماده‌ی‌‌ ئه‌و‌ رێ��ژه‌ی‌ كه‌‌ نه‌كراوه‌‌هه‌رێمی‌‌ دێ��ن��ه‌‌ ه��ۆش��ب��ه‌ران��ه‌ی‌‌چه‌ندی‌‌ چه‌نده‌؟‌ كوردستانه‌وه‌‌ده‌ستی‌‌ چه‌ندیشی‌‌ به‌كارهاتووه‌‌و‌

به‌سه‌رداگیراوه‌؟محه‌مه‌د‌ناسر‌مسته‌فا:‌پێموایه‌‌ده‌زگاكانی‌‌هه‌واڵگری‌‌ئێران‌و‌عێراق‌چه‌ند‌ رۆژانه‌‌ ده‌زانن‌ به‌خه‌ماڵندن‌كیلۆ‌ماده‌ی‌‌هۆشبه‌ر‌دێته‌‌هه‌رێمی‌‌كه‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌ به‌اڵم‌ كوردستانه‌وه‌،‌چۆن‌و‌ ناوچه‌یه‌كدا‌و‌ له‌چ‌ به‌وردی‌‌به‌كارده‌هێنرێت،‌ ته‌مه‌نێكدا‌ له‌چ‌ئه‌وانه‌‌نازانن،‌بۆ‌ئه‌مه‌ش‌ئێمه‌‌كه‌‌كۆمه‌ڵناسی‌‌ بواری‌‌ پسپۆڕی‌‌ سێ‌‌پێش‌ س��اڵ‌ سێ‌‌ م��اوه‌ی‌‌ بووین‌پێشكه‌شی‌‌ پڕۆژه‌یه‌كمان‌ ئێستا‌هه‌رێمی‌‌ وه‌زی��ران��ی‌‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌ك��وردس��ت��ان‌ك���رد،‌ب���ه‌اڵم‌هیچ‌وه‌رنه‌گرتووه‌ته‌وه‌،‌ وه‌اڵمێكمان‌له‌ماوه‌ی‌‌ ده‌مانتوانی‌‌ له‌كاتێكدا‌هه‌ڵسه‌نگاندنێكی‌‌ مانگدا‌ شه‌ش‌ئه‌و‌ بۆ‌ كارپێكه‌ر‌ ب��ه‌اڵم‌ خێرا،‌ب���ه‌داخ���ه‌وه‌‌ ب��ك��ه‌ی��ن،‌ كێشه‌یه‌‌هیچ‌ ح��ك��وم��ه‌ت‌ ت��ائ��ێ��س��ت��اش‌هه‌نگاوێكی‌‌نه‌ناوه‌‌و‌پێده‌چێت‌ئه‌و‌نه‌بێت،‌ گرنگ‌ ب��ه‌الوه‌‌ كێشه‌یه‌ی‌‌گرفتی‌‌ئه‌م‌واڵته‌ی‌‌ئێمه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌حكومه‌ت‌نایه‌وێت‌كه‌موكوڕییه‌كانی‌‌نایه‌وێت‌ ده‌ستنیشانبكه‌یت،‌ بۆ‌ئاسایش‌و‌ ده‌زگاكانی‌‌ بڵێیت‌ پێی‌‌پۆلیس‌نه‌یانتوانیوه‌‌وه‌ك‌پێویست‌راپه‌ڕێنن،‌ خۆیان‌ ئه‌ركه‌كانی‌‌ئێمه‌‌ په‌رله‌مانتاره‌كانی‌‌ وه‌زی��ر‌و‌له‌گه‌وره‌یی‌‌كێشه‌كه‌‌حاڵی‌‌نه‌بوون،‌كه‌‌ نه‌كردووه‌ته‌وه‌‌ ل��ه‌وه‌‌ بیریان‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌پێویستی‌‌به‌وه‌‌هه‌یه‌‌ده‌زگایه‌كی‌‌تایبه‌تی‌‌هه‌بێت‌به‌دواداچوونی‌‌ لێكۆلێنه‌وه‌‌و‌ كه‌‌

وردی‌‌له‌باره‌وه‌‌بكات.

دۆسیه‌ 13First Year info@destur.netNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

ئا:‌ئارام‌مه‌حمود

ژیانی‌هه‌زاره‌ها‌که‌س‌وێرانده‌که‌ن

سااڵنه‌‌)120(‌ملیار‌دۆالر‌بۆ‌به‌رگرتن‌له‌‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌ماده‌ی‌هۆشبه‌ر‌خه‌رجده‌کرێت

سنووری‌ده‌وڵه‌ته‌‌ئیسالمییه‌کان‌گه‌وره‌ترین‌بازاڕی‌ماده‌ی‌هۆشبه‌رن

مـاده‌‌هـۆشـبـه‌ره‌كـان‌هـه‌ڕه‌شـه‌‌لـه‌جـیـهـان‌ده‌كـه‌نهه‌وڵه‌‌نیوده‌وڵه‌تییه‌کان‌بۆ‌به‌رگرتن‌له‌‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌کان‌سه‌رکه‌وتوو‌نه‌بوون

به‌رهه‌مهێنان‌و‌ دی�������ارده‌ی‌‌مادده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌ به‌كارهێنانی‌‌یه‌كێكه‌‌له‌و‌كێشه‌‌مه‌ترسیدارانه‌ی‌‌به‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌ ب���ه‌رۆك���ی‌‌ ك��ه‌‌ئه‌و‌ به‌هۆی‌‌ گرتووه‌،‌ مرۆڤایه‌تی‌‌له‌سه‌ر‌ نه‌رێنییانه‌ی‌‌ شوێنه‌واره‌‌ته‌ندروستی‌‌مرۆڤه‌كان‌و‌ئاسایشی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌میلله‌تان‌دروستیده‌كات،‌به‌پێی‌‌لێكۆڵینه‌وه‌كان،‌رێوشوێنه‌‌نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‌له‌پێناو‌به‌رگرتن‌مادده‌یه‌و‌ ئه‌و‌ له‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌هاوواڵتیان‌و‌ هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‌ئالوده‌بووان،‌ چاره‌سه‌ركردنی‌‌دۆاڵر‌ ملیار‌ ‌120 ب��ڕی‌‌ س��ااڵن��ه‌‌بازرگانی‌‌ قه‌باره‌ی‌‌ تێپه‌ڕده‌كات،‌كۆی‌‌ ‌%8 هۆشبه‌ره‌كان‌ م��ادده‌‌پێكده‌هێنێت،‌ جیهان‌ بازرگانی‌‌ژم������اره‌ی‌‌ئ��ال��وده‌ب��ووان��ی��ش‌به‌زیاتر‌ جیهاندا‌ له‌سه‌رانسه‌ری‌‌له‌‌15ملیۆن‌مرۆڤ‌داده‌نرێت‌كه‌‌ئه‌وروپا‌ روسیاو‌ ئێرانو‌ واڵتانی‌له‌ڕیزی‌‌پێشه‌وه‌ی‌‌به‌كارهێنه‌رانی‌‌

مادده‌‌هۆشبه‌ره‌كاندا‌‌دێن.راپ�����ۆرت�����ی‌ئ���اژان���س���ی‌هۆشبه‌ره‌كان‌و‌ ماده‌‌ نه‌هێشتنی‌‌به‌رێكخراوی‌ س��ه‌ر‌ ك��ه‌‌ ت���اوان‌ن���ه‌ت���ه‌وه‌ی���ه‌ك���گ���رت���ووه‌ك���ان���ه‌،‌سااڵنه‌‌ ب��ه‌وه‌ك��ردووه‌:‌ ئ��ام��اژه‌ی‌‌دۆاڵر‌ م��ل��ی��ار‌ ‌65 ب��ه‌ب��ه‌ه��ای‌‌له‌ئه‌فغانستان‌ هۆشبه‌ر‌ م��اده‌ی‌نرخه‌‌ )مه‌به‌ست‌ به‌رهه‌مدێت‌19%ی‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كه‌یه‌تی(و‌خۆرئاوا،‌ له‌واڵتانی‌ ماده‌یه‌‌ ئه‌و‌چین‌ روسیا،‌ له‌ئێران‌و‌ 15%ی‌به‌كارده‌هێنرێت،‌ ‌%7 هند‌ ‌،%12واڵته‌كانی‌ ئ��ه‌وان��ی��ش‌ دوای‌پاكستان،‌ئه‌فریقا،‌ئه‌مریكا‌6%ی‌به‌كار‌ تیایاندا‌ هۆشبه‌ر‌ م��اده‌ی‌راپۆرته‌كه‌‌ به‌پێی‌‌ ده‌هێنرێت،‌‌500 ه��ه‌زارو‌ ‌3 ساڵێك‌ هه‌موو‌له‌فغانستانه‌وه‌‌ ماده‌یه‌‌ له‌و‌ ته‌ن‌ده‌كرێت،‌ ده‌ره‌وه‌‌ ره‌وان�����ه‌ی‌هاوكات‌له‌2%ی‌ئه‌و‌ماده‌یه‌‌پێش‌ده‌رچوونی‌له‌ئه‌فغانستان‌ده‌كرێت‌وه‌ك‌ تریش‌ ئه‌وانی‌ به‌هێرۆیین‌و‌تلیاك‌ره‌وانه‌ی‌ده‌ره‌وه‌‌ده‌كرێت.راپۆرته‌كه‌دا‌ تری‌‌ له‌به‌شێكی‌‌ب���اس‌ل����ه‌وه‌ك����راوه‌‌ئ���ه‌و‌ب��ڕه‌‌به‌سه‌ردا‌ ده‌ستی‌‌ كه‌‌ تلیاكه‌ی‌‌له‌و‌ ك��ه‌م��ت��ره‌‌ زۆر‌ ده‌گ��ی��رێ��ت،‌پێوه‌ده‌كرێ،‌ مامه‌ڵه‌ی‌‌ كه‌‌ بڕه‌ی‌‌بڕه‌‌ ئه‌و‌ هاتووه‌‌ له‌ڕاپۆرته‌كه‌دا‌به‌سه‌ردا‌ ده‌ستی‌‌ كه‌‌ هێرۆیینه‌ی‌‌ئه‌و‌ ‌%10 ل��ه‌ڕێ��ژه‌ی‌‌ ده‌گیرێت،‌بازرگانی‌‌ كه‌‌ تێپه‌ڕناكات‌ ب��ڕه‌‌بڕی‌‌ ه��اوك��ات‌ پ��ێ��وه‌ده‌ك��رێ��ت،‌ده‌ستبه‌سه‌راگیراویش‌ كۆكاینی‌‌ل�����ه‌30%‌ئه‌و‌ رێ�����ژه‌ی‌‌ ت��ه‌ن��ه��ا‌بازرگانی‌‌ كه‌‌ پێكدێنێت‌ ماده‌یه‌‌

پێوه‌ده‌كرێت.راپۆرته‌كه‌دا‌ تری‌‌ له‌به‌شێكی‌‌به‌كارهێنانی‌‌ كه‌‌ له‌وه‌كراوه‌‌ باس‌مادده‌‌ كاڵسیكییه‌كانی‌‌ ج��ۆره‌‌كۆكایین‌و‌ وه‌ك‌ هۆشبه‌ره‌كان‌جێگیربوونێكی‌‌ قه‌نب‌ حه‌شیش‌و‌

نزمبوونه‌وه‌یه‌كی‌‌ یاخود‌ رێژه‌یی‌‌بینیوه‌،‌ به‌خۆوه‌‌ تێبینیكراوی‌‌ماده‌‌ به‌كارهێنانی‌‌ له‌كاتێكدا‌له‌نمونه‌ی‌‌ دروس��ت��ك��راوه‌ك��ان‌ئێكستاسی‌‌ ئ��ه‌ن��ف��ی��ت��ام��ی��ن‌و‌به‌رزبۆته‌وه‌‌به‌تایبه‌ت‌له‌واڵته‌‌تازه‌‌

پێگه‌یشتووه‌كاندا.ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌له‌بنه‌ڕه‌تدا‌

دووجۆرن:ه���ۆش���ب���ه‌ره‌‌ م������اده‌‌ ‌*

سروشتییه‌كانه���ۆش���ب���ه‌ره‌‌ م������اده‌‌ ‌*

دروستكراوه‌كانل����ه‌ڕووی‌‌ره‌ن��گ��ی��ش��ه‌وه‌‌بۆ‌دابه‌شده‌كرێن‌ ج��ۆرێ��ك‌ چه‌ند‌

كه‌دیارترینیان:ره‌شه‌كان:‌ هۆشبه‌ره‌‌ م��اده‌‌وه‌ك‌حه‌شیش‌و‌ئه‌فیون‌)ژه‌هری‌‌

ره‌ش(.سپیه‌كان:‌ هۆشبه‌ره‌‌ مادده‌‌

وه‌ك‌هیرۆیین‌و‌كۆكاین.كاریگه‌ریشییانه‌وه‌‌ ل��ه‌ڕووی‌‌مرۆڤ،‌ مێشكی‌‌ ده‌زگای‌‌ له‌سه‌ر‌داب��ه‌ش��ده‌ك��رێ��ت‌ب��ۆ‌س��ێ‌‌جۆر‌

ئه‌وانیش:ه���ۆش���ب���ه‌ره‌‌ م������اده‌‌ ‌•

چااڵككه‌ره‌كان.ه���ۆش���ب���ه‌ره‌‌ م������اده‌‌ ‌•

دابه‌زێنه‌ره‌كان.ئاره‌زوو‌ هۆشبه‌ره‌‌ م��اده‌‌ ‌•

بزوێنه‌كان.كۆمه‌ڵه‌ی‌‌حه‌شیش،‌رووه‌كی‌‌)راتنج(،‌ حه‌شیشی‌‌ )قه‌نب(،‌تۆزی‌‌حه‌شیش،‌زه‌یتی‌‌حه‌شیش،‌رووه‌كی‌‌قه‌نبی‌‌وشك‌)ماریجوانا-

بانجۆ(.مادده‌ی‌‌ پوخته‌ی‌‌ حه‌شیش‌راتنجه‌‌كه‌‌پوخته‌ی‌‌ده‌رهاویشته‌ی‌‌وشه‌یه‌كی‌‌ قه‌نب‌ قه‌نبه‌،‌ رووه‌كی‌‌دێت،‌ ژاوه‌ژاو‌ به‌مانای‌‌ اڵتینیه‌‌مادده‌یه‌‌ ئ��ه‌و‌ به‌كارهێنه‌رانی‌‌ژاوه‌ژاو‌‌ به‌كارهێنانیدا‌ له‌كاتی‌‌

دروستده‌كه‌ن.ح���ه‌ش���ی���ش‌ه��ه‌ش��ت��ج��ار‌كاریگه‌ری‌‌ به‌هێزتره‌و‌ له‌ماریجوانا‌زۆر‌له‌سه‌ر‌هه‌ستی‌‌به‌كارهێنه‌رانی‌‌دروس����ت����ده‌ك����ات،‌ه���اوك���ات‌اڵوازده‌ك����ات،‌ سێكسی‌‌ ئ���ه‌دای‌‌ده‌بێته‌‌ به‌كارهێنانی‌‌ چونكه‌‌هۆرمۆنی‌‌ نزمبوونه‌وه‌ی‌‌ ه��ۆی‌‌

تیستیستیرۆن.رووه‌كی‌‌خه‌شخاش

ئه‌و‌ خ��ه‌ش��خ��اش‌ رووه‌ك����ی‌‌لێوه‌‌ ئه‌فیونی‌‌ كه‌‌ سه‌رچاوه‌یه‌یه‌‌گوڵێكه‌‌ خه‌شخاش‌ به‌رهه‌مدێت،‌سپی‌و‌ سورو‌ له‌نێوان‌ ره‌نگه‌كه‌ی‌‌ئه‌رخه‌وانیدایه‌،‌ وه‌ن��ه‌وش��ه‌ی��ی‌و‌ناسراو‌و‌ ره‌نگه‌‌ دیارترین‌ به‌اڵم‌

باڵوه‌كانی‌‌ره‌نگی‌سپییه‌.له‌سه‌ره‌تادا‌ ئه‌فیونیش‌كه‌‌ سپیدا‌ شله‌یه‌كی‌‌ له‌شێوه‌ی‌‌ئه‌و‌ ل��ه‌س��ه‌ری‌‌ ده‌چ��ێ��ت،‌ له‌شیر‌دێته‌ده‌ره‌وه‌،‌ خه‌شخاشه‌وه‌‌ گوڵه‌‌ده‌كه‌وێت‌ ب��ه‌ره��ه‌وا‌ كاتێكیش‌ده‌بێته‌وه‌و‌ توندتر‌ شله‌یه‌‌ ئه‌و‌ره‌ن��گ��ه‌ك��ه‌ش��ی‌‌ده‌گ���ۆڕێ���ت‌بۆ‌

ره‌نگێكی‌‌قاوه‌یی‌‌تێر.یه‌كه‌مین‌ ئه‌فیون‌ م���اده‌ی‌‌

12دۆسیه‌First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

سنوری نێوان ئه فغانستان و پاكستان و ئێران به گه وره ترین بازاڕی ئازاد داده نرێت بۆ

ساغكردنه وه ی ماده هۆشبه ره كان له جیهاندا

ماده‌ی‌‌هۆشبه‌ره‌‌كه‌‌خراوه‌ته‌‌ژێر‌به‌پێی‌‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌وه‌‌ چاودێری‌‌په‌یماننامه‌ی‌‌ئه‌فیون‌كه‌‌له‌مانگی‌‌1912دا‌ ساڵی‌‌ دووه‌م��ی‌‌ كانونی‌‌له‌شاری‌‌اڵهای‌‌هۆڵه‌ندا‌ئیمزاكرا.

مۆرفینسچااڵك‌ له‌توخمێكی‌‌ بریتیه‌‌سپیدایه‌و‌ تۆزێكی‌‌ له‌شێوه‌ی‌‌ كه‌‌تامه‌كه‌ی‌‌تاڵه‌،‌له‌ڕێی‌‌پرۆسه‌یه‌كی‌‌ئه‌فیون‌ له‌مادده‌ی‌‌ كیمیاوییه‌وه‌‌

وه‌رده‌گیرێت.ئه‌فیون‌وشه‌یه‌كی‌‌وه‌رگیراوه‌‌به‌مانای‌‌ ئ��ۆپ��ی��وم‌ ل���ه‌وش���ه‌ی‌‌گوشین،‌بۆ‌یه‌كه‌مجاریش‌له‌اڵیه‌ن‌پوخته‌ی‌‌ ئه‌ڵمانییه‌وه‌‌ زانایه‌كی‌‌له‌ئه‌فیونه‌وه‌‌ مۆرفین‌ م���اده‌ی‌‌

به‌رهه‌مهاتووه‌.ن����اوی‌‌م��ۆرف��ی��ن‌ل��ه‌ن��اوی‌‌وه‌رگیراوه‌‌ مۆرفیسه‌وه‌‌ خوداوه‌ند‌خه‌ونه‌كانبووه‌‌ خ��وداوه‌ن��دی‌‌ كه‌‌

اڵی‌‌ئیغریقییه‌‌كۆنه‌كان.هیرۆیین

ماده‌‌ له‌و‌ یه‌كێكه‌‌ هیرۆیین‌له‌مۆرفینه‌وه‌‌ ترسناكانه‌ی‌‌ زۆر‌له‌سه‌ر‌ كاریگه‌ری‌‌ وه‌رده‌گیرێت‌و‌مرۆڤ‌ مێشكی‌‌ ده‌زگ���ای‌‌ ك��ۆی‌‌

دروستده‌كات.ئ���ه‌م‌م���اده‌‌ت��رس��ن��اك��ه‌‌بۆ‌‌1874 ل��ه‌س��اڵ��ی‌‌ ی��ه‌ك��ه‌م��ج��ار‌به‌ریتانییه‌وه‌‌ زانایه‌كی‌‌ له‌اڵیه‌ن‌1890دا‌ له‌ساڵی‌‌ دۆزراوه‌ت���ه‌وه‌،‌ل���ه‌س���ه‌ر‌ده‌س���ت���ی‌‌زان��ای��ه‌ك��ی‌‌له‌وشه‌ی‌‌ به‌رهه‌مهاتووه‌،‌ ئه‌ڵمانی‌‌وه‌رگیراوه‌،‌ )Heroisch(ه‌وه‌‌پزیشكی‌‌ له‌فه‌رهه‌نگی‌‌ ماناكه‌شی‌‌ئه‌ڵمانیدا‌به‌مانای‌‌ئه‌و‌ده‌رمانه‌دێت‌به‌هێزی‌‌ زۆر‌ كاریگه‌ریه‌كی‌‌ كه‌‌

هه‌یه‌.له‌مۆرفین‌و‌ زۆر‌ ‌ هیرۆیین‌كاریگه‌ریشی‌‌ خراپتره‌و‌ ئه‌فیون‌

ده‌هێنده‌ی‌‌مۆرفین‌به‌هێزتره‌.ره‌نگ‌ ت��ۆزێ��ك��ی‌‌ هیرۆیین‌سپییه‌‌كه‌‌تامه‌كه‌ی‌‌تاڵه‌و‌له‌ئاودا‌

ده‌توێته‌وه‌كۆكایین

نه‌مامی‌‌كۆكا،‌كراك،‌هه‌ویری‌‌كۆكایین.

كۆكایین‌كۆنترین‌چاره‌سه‌ری‌بواری‌‌پزیشكییه‌‌كه‌‌بۆ‌سڕكردنی‌‌چاوو‌لوت‌و‌قورگ‌به‌كارهاتووه‌.

ن�����اوه‌‌زان��س��ت��ی��ی��ه‌ك��ه‌ی‌‌یه‌و‌ كسی‌( میسۆ بۆ ر كا بیتا (

له‌هایدۆكلۆرید‌پێكهاتووه‌.ماده‌‌ له‌و‌ یه‌كێكه‌‌ كۆكایین‌كاریگه‌رییه‌كی‌‌ كه‌‌ كیمیاوییانه‌ی‌‌خانه‌كانی‌‌ له‌سه‌ر‌ هه‌یه‌‌ به‌هێزی‌‌كاركردنی‌‌ م����اوه‌ی‌‌ م��ێ��ش��ك،‌به‌وهۆیه‌شه‌وه‌‌ كورته‌،‌ له‌له‌شدا‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ ئ��ال��وده‌ب��ووان��ی‌‌به‌كاریده‌هێنن،‌ ب������ه‌رده‌وام‌زیاتره‌‌ زیانی‌‌ مه‌ترسی‌و‌ كۆكایین‌

له‌هیرۆیین.دره‌ختی‌‌كۆكا

له‌ساڵی‌‌1860دا‌له‌اڵیه‌ن‌زانا‌)ئه‌لبرت‌فیمان(‌دۆزراوه‌ته‌وه‌،

له‌نێوان‌ دره‌خته‌‌ ئه‌م‌ درێژی‌‌گه‌اڵكانی‌‌ دایه‌،‌ سم‌ ‌210 بۆ‌ ‌90له‌پێنچ‌ گ��وڵ��ه‌ك��ان��ی‌‌ س����ه‌وزن،‌كه‌‌ پێكدێن‌ هاوشێوه‌‌ پارچه‌ی‌‌له‌ده‌ستلێداندا‌ سپییه‌و‌ ره‌گیان‌سێجار‌ له‌ساڵێكدا‌ چ����ه‌ورن،‌رێژه‌ی‌‌ كۆده‌كرێته‌وه‌،‌ گه‌اڵكانی‌‌گه‌اڵیه‌كدا‌ له‌هه‌ر‌ چااڵك‌ م��اده‌ی‌‌كیلۆگرامێكیش‌ ‌150 هه‌ر‌ 1%و‌كۆكایینی‌‌ ك��ی��ل��ۆگ��رام‌ ی���ه‌ك‌

لێبه‌رهه‌مده‌هێنرێت.لوته‌وه‌‌ ل��ه‌ڕێ��ی‌‌ كۆكایین‌ئه‌توانرێت‌ ه��ه‌ڵ��ده‌م��ژرێ��ت‌و‌له‌ئاویشدا‌بتوێنرێته‌وه‌و‌بخورێت،‌پ���ه‌رده‌ی‌‌ هه‌ڵمژینیدا‌ له‌كاتی‌‌

ناو‌ ب��ۆ‌ ل���وت‌ه��ه‌ڵ��ی��ده‌م��ژێ��ت‌مۆخ‌و‌ ده‌گاته‌‌ دواتریش‌ خوێن،‌ئاسه‌واره‌كانی‌‌دوای‌3-‌5ده‌قیقه‌‌

ده‌رده‌كه‌وێت.هه‌ویری‌‌كۆكا

ماده‌یه‌‌ ئ��ه‌م‌ دروستبوونی‌‌كۆكاو‌ گ��ه‌اڵی‌‌ نێوان‌ ده‌كه‌وێته‌‌ئه‌م‌ به‌ده‌ستهێنانی‌‌ كۆكایینه‌وه‌،‌وشككردنه‌وه‌ی‌‌ دوای‌‌ م��اده‌ی��ه‌‌له‌گه‌ڵ‌ ك��وت��ان��ه‌وه‌ی‌‌ گ��ه‌اڵك��ان‌و‌مادده‌یه‌كی‌‌ چه‌ند‌ تێكه‌ڵكردنی‌‌كیرۆسین‌ ج��ی��رو‌ وه‌ك‌ ت���ری‌‌دوای‌‌ ب��ه‌ره��ه‌م��ده‌ه��ێ��ن��رێ��ت،‌ترشی‌‌ گیراوه‌كه‌ش‌ وشكردنی‌‌سۆدیۆمی‌‌ كاربۆناتی‌‌ كبریتیك‌و‌ماده‌یه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ تێكه‌ڵده‌كرێت‌و‌

لێبه‌رهه‌مده‌هێنرێت.له‌گه‌ڵ‌ به‌كارهێنانی‌‌ شێوازی‌‌حه‌شیش‌و‌ ج���گ���ه‌ره‌و‌ ت��وت��ن��ی‌‌

ماریجوانادا‌تێكه‌ڵده‌كرێت.كراك

ماده‌یه‌‌ ئ��ه‌م‌ ئاماده‌كردنی‌‌كۆكایینه‌كه‌وه‌‌ گێڕانه‌وه‌ی‌‌ له‌ڕێی‌‌كۆكایین،‌ سولفاتی‌‌ بۆ‌ ده‌بێت‌پارچه‌یه‌كی‌‌ له‌چه‌ند‌ بریتیه‌‌زه‌رده‌،‌ ره‌نگه‌كه‌ی‌‌ كه‌‌ بچوك‌1984دا‌ له‌ساڵی‌‌ یه‌كه‌مجار‌ بۆ‌له‌ویالیه‌ته‌‌یه‌كگرتووه‌كانی‌‌ئه‌مریكا‌كاریگه‌رییه‌كه‌ی‌‌ به‌رهه‌مهاتووه‌،‌له‌كۆكایین‌به‌هێزتره‌،‌ناوی‌‌نراوه‌‌بیكاربۆناتی‌‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ كراك‌نیشتووه‌،‌ له‌ناویدا‌ كه‌‌ سۆدیۆم‌پارچه‌‌ پارچه‌‌ كێشانیدا‌ له‌كاتی‌‌

ده‌بێت.ئه‌م‌ماده‌یه‌‌به‌شێوه‌ی‌‌جگه‌ره‌‌ده‌چێته‌‌ به‌چڕی‌ ده‌كێشرێت‌و‌

سییه‌كانه‌وه‌.ناوچه‌كانی‌‌به‌رهه‌مهێنانی‌‌ماده‌‌

هۆشبه‌ره‌كانیه‌كه‌م:‌ئه‌فیون‌و‌هیرۆیین

ا-‌ئێران‌و‌پاكستان‌و‌توركیا:‌سااڵنه‌‌ خه‌ماڵندنه‌كان‌ به‌پێی‌‌60%‌‌كۆی‌‌ئه‌و‌مادانه‌‌له‌جیهاندا‌به‌هه‌رێمی‌‌ كه‌‌ به‌رهه‌مده‌هێنن‌

مانگی‌‌ئاڵتونی‌‌ناسراوه‌.تایله‌ند:‌ بۆرماو‌ اڵوس‌و‌ ب-‌ئاڵتونی‌‌ سێگۆشه‌ی‌‌ به‌هه‌رێمی‌‌ئه‌و‌ كۆی‌‌ ‌%15 سااڵنه‌‌ ناسراوه‌‌و‌مادانه‌‌له‌جیهان‌به‌رهه‌مده‌هێنن.

رێژه‌یه‌كی‌‌ مه‌كسیك:‌ ج-‌به‌پێی‌‌ به‌رهه‌مده‌هێنێت‌و‌ به‌رچاو‌نزیكه‌ی‌‌ ده‌گاته‌‌ خه‌ماڵندنه‌كان‌

25%ی‌‌كۆی‌‌به‌رهه‌می‌‌جیهان.40%ی‌هێرۆیینی‌به‌رهه‌مهاتوو‌پاكستان‌و‌ له‌رێگای‌ له‌جیهاندا‌25%ی‌ ئێران‌و‌ له‌رێگای‌ 30%ی‌ئاسیای‌ واڵت���ان���ی‌ ل��ه‌رێ��گ��ای‌ده‌ره‌وه‌‌ ‌ ره‌وان��ه‌ی‌ ناوه‌ڕاسته‌وه‌‌

ده‌كرێن.دووه‌م:‌كۆكایین

له‌واڵته‌كانی‌‌ ل��ه‌ه��ه‌ری��ه‌ك‌پیرۆ‌ پ��ۆل��ی��ڤ��ی��او‌ ك��ۆل��ۆم��ب��ی��او‌به‌جۆرێك‌ به‌رهه‌مده‌هێنرێت،‌كۆكایینی‌‌ ن��ی��وه‌ی‌‌ كۆڵۆمبیا‌به‌رهه‌مده‌هێنرێت‌ لێ‌ جیهانی‌‌ده‌برێته‌‌ به‌قاچاغ‌ كه‌راسته‌خۆ‌

بازاڕه‌كانی‌‌ئه‌مریكا.سێیه‌م:‌ماریجواناو‌حه‌شیش

له‌ئه‌فغانستان‌و‌ رووه‌كه‌‌ ئه‌م‌جامایكاو‌ كۆڵۆمبیاو‌ هیندو‌پاكستان‌و‌ لوبنان‌و‌ مه‌كسیك‌و‌پاكستان‌ ده‌چێنرێت،‌ مه‌راكیش‌دێت،‌ واڵتانه‌‌ ئه‌و‌ له‌پێشه‌وه‌ی‌‌ده‌گاته‌‌ به‌رهه‌مه‌كه‌ی‌‌ به‌جۆرێك‌

41%‌كۆی‌‌به‌رهه‌می‌‌جیهان.ئه‌فغانستان‌و‌ نێوان‌ سنوری‌به‌گه‌وره‌ترین‌ ئێران‌ پاكستان‌و‌ب����ازاڕی‌ئ����ازاد‌داده‌ن���رێ���ت‌بۆ‌ساغكردنه‌وه‌ی‌ماده‌‌هۆشبه‌ره‌كان‌

له‌جیهاندا.

ئێمه له رۆژهه اڵت و له ناو ئایینی ئیسالمدا ناتوانین باس له سیکۆالریزاسیۆن

بکه ین، له به رئه وه ی دیارنییه لێره دا چ شتێک

سیکۆالر بۆته وه

کێشه له وه دا نییه ئێمه چه مکه کان له که سانی دیکه وه رده گرین، کێشه که له وێدایه ئه مانه بارگاوی ناکه ین به مانای تایبه ت و داهێنه رانه سوودیان لێوه رناگرین

ته نها حكومه ت نییه كه له گوشارو فه رمانه كانی ئایین رزگار ده بێت، به ڵكو خودی ئایینیش له خه وش و قورسایی سیاسه ت ئازاد ده بێت

بــــــه یــــان عــــــه زیــــــــزی بـــــــۆ ده ستـــــــوور:

به رمه بنای ئه و ئیشكالیه ته ی كه له نێوان هه ریه ك له چه مكی

ئایین و ده وڵه ت و سیاسه ت و سیكۆالریزمدا هه یه و ئه و گفتوگۆو دیالۆگانه ی كه به رده وام له سه ر

ئه م بابه تانه ده خرێنه ڕوو، له سه ر ئه وه ی كه ئایا ئه م چه مكانه له چ پانتاییه كدا ده توانرێ راڤه یه كی ته ندروستیان بۆبكرێت و له كوێدا

ده توانن خۆیان مانیفێست بكه ن، به وپێیه ی كه هه ریه ك له وان به مانا پۆزه تیڤه كانی خودی

خۆیان ئاشناببن و له حاڵه تێكی پاسیڤه وه به ره و حاڵه تێكی ئه كتیڤ ئاراسته بكرێن، له به ر رۆشنایی ئه م ئیشكالیه تانه رۆژنامه ی ده ستوور گفتوگۆیه كی له گه ڵ خاتوو به یان

عه زیزی مامۆستا له زانكۆی سه الحه دین سازداو به سوپاسه وه به ڕێزیان سه رنجه كانی خۆی بۆ

رۆژنامه كه مان خسته ڕوو. هه روه ها له به رنامه ماندایه هه ر له سه ر ئه م

بابه ته له داهاتوودا درێژه به م گفتوگۆیه بده ین و رووناكبیرو كه سانی تری خاوه ن بیروڕای

جیاواز بدوێنین. ................................

ده ستوور: سیكۆالریزم وه ك یه كێك له ده رهاویشته كانی جیهانی مۆدێرن بیركردنه وه یه ئه م راده ی��ه ك چ تا ئه م كه كۆمه ڵگایانه ی له و شوێن و حوكمكردن و پره نسیپی ئایدیایه بیركردنه وه ی سیاسیانه ، توانیویه تی

رۆڵی پۆزه تیڤی خۆی ببینێ ؟به یان عه زیزی : بێئه وه ی بمه وێ باسێكی وردو دوور له وه بكه م كێ بۆ یه كه مجار ئه م چه مكه ی به كارهێناو له به رچی رێككه وتننامه یه كداو له چ هه وڵ سه ریهه ڵدا، سیكۆالریزم ئ���ه ده م راس��ت��ه وخ��ۆ وه اڵم���ی ئه م پرسیاره بده مه وه ، جیهانی مۆدێرن زیاتر له هه موو چه مك و پرۆسه كانی ده گرێت و مانا به سیكۆالریزمه وه بڕیارده ره ، ره هه نده كاندا له هه موو به اڵم ئه م چه مكه حه جمێكی ئاڵۆز به گشتیبێژییه وه بكرێ كه نییه

پێناسه بكرێت.شوێنی به پێی سیكۆالریزم جیاوازی وات���ای به كارهێنانی سیكۆالریزم فه لسه فه ی ه��ه ی��ه ، كه دام��ه زراوه بنه مایه ئه م له سه ر سه رله نوێ م��رۆڤ بایه خه كانی پێناسه بكرێنه وه و بێده ستێوه ردانی ئایین یان باسكردن له جیهانێكیترو ده س��ه اڵت��ێ��ك ب��ه ن��اوی خ��وا، هه ر له باشتربوونی باس جیهانه دا له م ئه و ب��ه خ��ت��ه وه ری م���رۆڤ و ژیانی كاتێ له كۆمه ڵناسیشدا بكرێت،

بوونی سیكۆالر كۆمه ڵگایه كی هه یه كه ئایین له وێدا ته نیا یه كێكه )Institution( دامه زراوه له نیهادو )پێنج كۆمه ڵگه پێكهێنه ری كانی په روه رده و بنه ماڵه ، هه یه : نیهاد حكومه ت و ئ��اب��ووری ، فێركاری، جیاوازیی و خاڵێكی هیچ ئایین(و به سه رترزانین نادرێت به ئایین، له م نییه ، بڕیارده ر ئایین كۆمه ڵگه یه دا به ڵكو شێوه ژیانی تاكه كانه و به پێی لێكدانه وه ی خۆیان جێ و پێگه ی دین هه م له بنه ماڵه داو هه م له كۆمه ڵگادا سیاسیدا له ده ڤه ری دیاریده كه ن، گرنگترین زۆرك��ه س به باوه ڕی كه دارشتنی سیكۆالریزمه ، الیه نی شێوه ی جێبه جێكردنی و ی��اس��ا، حكومه تكردن به بێ له به رچاوگرتنی لێره دا م��س��ۆگ��ه رده ب��ێ��ت، ئایین بااڵتر م��رۆڤ مافی بایه خه كانی نه ته وه و هه رگروپ و له بایه خه كانی راده وه ستێت، ره گ��ه زێ��ك چین و له دایكبوونی ئه م چه مكه و یه كه مین كڵێسادا له گه ڵ رووبه ڕووبوونه وه ی گرنگه وه بوو، خ��اڵ��ه ل���ه م ه���ه ر تێكشكاو كڵێسا ده سه اڵتی كاتێك حكومه تكردن س��ه روه ت و سامان و له دامه زراوه یه كی ئایینه وه گوێزرایه وه بۆ دامه زراوه یه كیتر به ناوی ده وڵه ت ده ركه وت، قه یران حكومه ت، یان كاری كه به ناوبانگه ی وت��ه ئ��ه و كاری به قه یسه رو بسپێرن قه یسه ر چه ندین كڵێسا، به پاپا و خ��واش سه ده و ده یان شه ڕی خایاند، لێره دا ته نها حكومه ت نییه كه له گوشارو رزگارده بێت، ئایین فه رمانه كانی له خه وش و ئایینیش خودی به ڵكو ئازادده بێت و سیاسه ت قورسایی

پیرۆزبوونه كه ی ده پارێزرێت.كۆمه ڵگاكاندا ل��ه ه��ه م��وو الیه نه كانی ره هه ندو هه موو ئه گه ر بوونی ب��ه ت��ه واوه ت��ی سیكۆالریزم نه بێت، به اڵم ده كرێ ده ركه وته كانی كۆمه اڵیه تی فه لسه فی، ل��ه ب��اری ببینین و س��ی��اس��ی��ی��ه وه ی����ان لێكیبده ینه وه . له به رئه وه ی پرۆسه ی جیاوازه )ك��ه سیكۆالریزاسیۆن باسی هه وڵده ده م له سیكۆالریزم و ده ستیپێكرد، ل��ه رۆژئ��اواوه بكه م( هه ربۆیه بۆ وه اڵمدانه وه ی پرسیاره كه

بهێنینه وه ، ل���ه وێ ف��اك��ت ئ��ه ب��ێ سیكۆالریزم زێڕینه كانی مه به سته كۆمه ڵگای بۆ ئاواتانه ی ئه و یان ده بینی زۆرن، به اڵم ئه وه ی كه تا چ له كۆمه ڵگایه كی مسۆگه ربوون راده

رۆژئاواییه وه بۆ ئه ویدی جیاوازه .ئه وروپا واڵت��ان��ی زۆرب����ه ی هه یه ، دیموكراتیان ستراكتۆرێكی به شداریكردن له پرۆسه ی سیاسیداو بڕیاردان له سه ر هه موو رووداوه كان، له وانه ئاگاداربوون النیكه م یان سیستمی ت��اك��ه ك��ان��ه و م��اف��ی الئیسیته یه ، واڵت ئیداره كردنی راده ی تردا له ره هه نده كانی به اڵم جیاوازه ، ئاواته كان وه دیهاتنی ئه مڕۆ، ئه وروپایی واڵتێكی كه متر واڵتێكی یه كده سته به و مانایه ی كه فه رهه نگ و تاك كۆمه ڵگایانه ئه م كه له حاڵێكدا نین. ئایین ت��اك كۆمه ڵگایه كی الئیكییان هه یه ، به اڵم ژماره یه كی زۆر له موسوڵمانان له وێ خودی له فنله ندا نمونه بۆ ده ژین، بۆ ته رخانده كات بودجه حكومه ت له فه ره نسا مزگه وت، دروستكردنی قورباندا، له جه ژنی موسوڵمانان قوربانی ده كه ن، به اڵم ژنان ناتوانن ئه م زانكۆ، بۆ ب��ڕۆن به له چكه وه كۆمه اڵیه تیدا له بواری پارادۆكسانه فره چه شنی كه رووده دات كاتێك )society variety( كۆمه اڵیه تی له واڵتێكدا زۆربێت، به اڵم له سه روی ه��ه م��وو ئ��ه م��ان��ه وه م��اف��ی تاك به هه رجۆره دین یان بێباوه ڕییه كه وه یان بایه خ ئایین به ناوی پیرۆزه و بۆ له مرۆڤێكه وه مافه كان جیاوازی ئه ویدی دروستنابێت، ئه م ستراكتۆره كه له كۆمه ڵگایه كدا جیاوازه زۆر ئایینی به ناوی ئایینێك سه ره تا پاشان پێناسه ده كرێت و ب��ااڵت��ر هه موو ئایدیاكانی دیكه و باوه ڕه كان ئایینه ل��ه و نزیكی دوورو به پێی ده كرێن و ریزبه ندی به سه نته ره وه ،

مافێكیان پێده به خشرێت.ده زانین وه ك ده س���ت���وور: سه ره تا سیكۆالر بیركردنه وه ی ئه ویش سه ریهه ڵدا، ل��ه ئ��ه وروپ��ا به رامبه ر به ده سه اڵتی كه نسه رڤاتیڤی كه نیسه ، پێتوانیه ئه م چه مكه وه ك مۆدێلێكی سیاسی هه ر له سه ره تاوه

بیروڕا 15First Year info@destur.net

ل��ه گ��وت��اری خ��ۆی��دا رووب�����ه ڕووی به تایبه تی ب��ووی��ه وه ، ت��ون��دڕه وی په رچه كردارێكی وه ك له كاتێكدا

گوتاری كه نیسه دێته ئاراوه ؟به یان عه زیزی : پرسیار له سه ر ده سه اڵتی كۆنسێرڤاتیڤی كڵێسایه و سیكۆالریزم، سیاسیی مۆدێلی باس كه متر ه���ه وڵ���ده ده م ب��ۆی��ه سیكۆالریزم له به ره ورووبوونه وه ی كۆمه اڵیه تییه وه فه لسه فی و له باری كۆنسێرڤاتیڤی ده سه اڵتی له گه ڵ كڵێسا وه ك خاوه ن حكومه ت بكه م، سیكۆالریزم و ب��ه ره ورووب��وون��ه وه ی كڵێسا خاوه ن مێژوویه كی دوورودرێژه كردارو تاكتیك، شه ڕێك وه ك كه په رچه كرداری هه ردووالی پێوه دیاره ، له به رابه ر ك��ه كڵێسایه ل��ه وێ��دا راده وه ستێت و ت���ازه دا ویستێكی ده یه وێ ئامێره كانییه وه به هه موو خۆی حكومه تكردنی س��ام��ان و سیكۆالریزم ئه ندێشه ی بهێڵێته وه ، گه شه یه كی 19دا ل���ه س���ه ده ی به اڵم شه فافبووه وه ، ك��ردو زۆری پێشتر س��ه ده چه ند ستونه كانی له سه ده كانی17و دام���ه زراب���وو، كه ئه وفه زایه ش خ��ودی دا، 18دا ستونانه ی ئه و دانانی مۆڵه تی ده ستپێده كات، له رێنیسانسه وه له پاش رۆش��ن��گ��ه ری س��ه رده م��ی دووكه ڵی ن��اوه ڕاس��ت و سه ده كانی كتێب و س��ووت��ان��دن��ی خ��ه س��ت��ی قه یرانێكی هه ڵگری م��رۆڤ��ه ك��ان، جیهانی ل��ه ن��ێ��وان پێویستبوو ت���ازه دا، جیهانێكی سوننه تی و تیۆری س��ه ده چه ندین ب��ۆم��اوه ی كڵێسا ده سه اڵتی هێزو س��ه روه ری نائایینیدا به سه ر هه ر ده سه اڵتێكی گه یشته خاڵی كۆتایی خۆی و سامانی كڵێسا به شێوه ی پراكتیكی ئه وه نده له خه ونه كانی ب��ه ده ر كه زۆرب���وو هه تا بوو، پاشاكانیش ئیمپراتۆرو ئه وكاته ی شه ڕه سه لیبییه كان به ره و كۆتاییچوون و كاریگه رییه كی زۆریان له سه رنه خشه ی سیاسی و كۆمه اڵیه تی له كه شوهه وای دان���ا، ئ��ه وروپ��ا نێوان شه ڕی له الیه كه وه ئاڵۆزاویدا به رجه سته بوو، كڵێسا ده وڵ��ه ت و فه لسه فه ی ت����ره وه ل��ه الی��ه ك��ی لێكهه ڵوه شا، ناوه ڕاست سه ده كانی

ئه مه هاوكاتبوو له گه ڵ دروستبوونی كۆمه اڵیه تی ت����ازه ی چینێكی ده وڵه مه نده كان، هه ره له بازرگان و ئه م چینه تازه به قه ده ر پاپاو خاوه ن سامانیان پاره و مه یلی كڵێساكان ئاماده بوون ل��ه وه ش جیا هه بوو، بۆ ئه و سه رمایه جیهانییه ، قیامه ت بوترێ ده كرێ كه ئه وان بدۆڕێنن، توانیان بوون ئه وكات بورژواكانی نێو فێئۆدال و الیه نگره نفوز بكه نه كڵێساوه و گوندییه سوننه تییه كانی ژیانێكی بۆ بهه ژێنن خوازیاریی ئابووری سه ربه خۆو البردنی كڵێسا.

ل����ه الی����ه ك����ی دی�����ك�����ه وه پاشان ل��ه ف��ه ره ن��س��او س��ه ره ت��ا حكومه ته ئیسپانیا له به ریتانیاو به هێزبوونه وه و سه ڵته نه تییه كانیش كڵێسا ب��ه پ��ه س��ی��وك��ردن��ی م��ه ی��ل له ئاكامدا سه ریهه ڵدابوو، له وانیشدا له دوای یه كیانگرت و دووالیه نه ئه و )وێستفالی1648( رێككه وتننامه ی زۆره كه ی و سامانه سه ره تا كڵێسا الیه نی ح��ك��وم��ه ت��داری��ی و پ��اش��ان سیاسی خۆی دۆڕاند، دیاره كڵێسا بۆ راگرتنی ده سه اڵتی خۆی چاوپۆشی له هیچ جۆره توندوتیژییه ك نه كردو دیاره ئه ندێشه ی سیكۆالر به بێ ئه و ژێده ره مێژوییه و هه موو گۆڕانكارییه نه یده توانی سیاسییه كان ئابووری و كه كڵێسادا چه مه ره ی له به رابه ر تریشی جیهانه ی ئ��ه و ب���ه رده وام به موڵكی خۆی ده زانی بوونی خۆی

بسه لمێنێت.وه ك ئ��ێ��م��ه ده س�����ت�����وور: به رده وام رۆژهه اڵتی كۆمه ڵگه یه كی ئایدۆلۆژیاو چه مك و ئه و ه��اورده ی له ده ره وه كه ده كه ین بیركردنه وانه بۆمان دێن، ئایا كێشه ی ئه مه بۆچی ده گێڕیته وه ؟ حاڵه تێكی له مجۆره تا له كاتێكدا ته ندروسته ، راده یه ك چ ئه مانه بیركردنه وه و چه مك و ئایدیان

نه ك ماتریال و ته كنه لۆژیا؟به یان عه زیزی : ئه مه پرسیارێكه كه چه ندین وه اڵمی هه یه ، وه ك زۆرێك له )ئیزم(ه كانیتر ئه م چه مكه ش الی ئێمه بوونی خۆی رانه گه یاندو پاش ماوه یه كی زۆر ئێمه ته نیا له دووره وه ئه م خ��ودی ب��ه اڵم بیست، ناومان كه هه یه ره هه ندی سێ چه مكه ش

پێكه وه جیاوازن: سیكۆالریزاسیۆن، سیكۆالریزم و سیكۆالریته .

هه مان یان سیكۆالریزاسیۆن به پرۆسه ی مێژوویی واقعییه تی ده سه اڵت و سه ندنه وه ی زه مانیی ئه مه ده وت���رێ، له كڵێسا سامان جیایه له سیكۆالریزم كه ئیدئۆلۆژی بارێكی رۆشنگه رییه و پێشكه وتن و جیاوازه هه روه ها هه یه ، مه عریفی كه سیكۆالریته ل��ه ك��ۆم��ه ڵ��گ��ای هه یه و ره خ��ن��ه گ��ران��ه ی دی��دێ��ك��ی ئه و ده ستپێده كات، به مۆدێرنێته وه ناوه ڕاستی سه ده كانی گۆڕانكارییه سه رده می ئێستارتی پ��چ��ڕان��دو م��ۆدێ��رن��ی ل��ێ��داو ئ��ه م��ه ش خۆی روویدا جه وهه رێك بنه مای له سه ر بێهه بوونی مێژوییه ، واقعییه تی كه ئێمه مێژوویی تێپه ربوونێكی وه ها له رۆژهه اڵت و له ناو ئایینی ئیسالمدا له سیكۆالریزاسیۆن باس ناتوانین بكه ین، له به رئه وه ی دیارنییه لێره دا كاتێك بۆته وه سیكۆالر شتێك چ زه مانییدا تێپه ڕینێكی ل��ه وه ه��ا ئه و پ��اش نه بووبێتین، ئ��ام��اده به هه موو گۆڕانكارییانه رووداوو ته نیا ئێمه الی ئاڵۆزییه كانییه وه گێڕانه وه یه كن، بۆیه باسكردن له وه هه ر كێشه ده كات، تووشی ئێمه Empty( به تاڵه وه یه ف��ه زا ل��ه م له الیه نگرانی ه��ه ن��دێ )spaceكه ل���ه وه ده ك���ه ن ب���اس ئایینی جیاكردنه وه ی حكومه ت له سیاسه ت و گرفتی هیچكات س��ی��ك��ۆالری��زم یه كسه ره ئیسالم ئێمه نه بووه و به اڵم جیاكردنه وه یه ، له و به دووره له ره هه ندێكی تردا ده ستكه وته كانی س��ی��ك��ۆالری��زم و چ��ه ن��دی��ن س���ه ده فه لسه فییه كانی بنه ما ئه ندێشه و بۆ ئێمه چاره نووسساز بووه ، پاش چه ند ئێمه الی مه سیحی، ئایینی له ریفۆڕمی باسكردن ده یه یه كه ئیسالم و ب��ه راوردك��ردن��ی ئایینی و ژیانی بنه ماكانی مه سیحییه ت و ئه ویش ده ستیپێكردووه ، مۆدێرن به شێك چه مكه كان و به وه رگێڕانی

له و پرۆسه به زمانه كانی خۆمان.راس��ت��ی��ی��ه قبوڵ ئ���ه م ئ��ه ب��ێ ئه و ل��ه ن��او ناچارین ئێمه بكه ین به اڵم بیربكه ینه وه ، چه مكانه دا بۆ بگه ڕێینه وه ده ب��ێ ب����ه رده وام چه مكانه ئه و به كاربردنی جیاوازیی له ئاخێزگه كه ی و الی خۆمان، ئه مه ش كونكرێتی و له بیركردنه وه ی بریتییه كێشه یه ك شوێنكات. ره چاوكردنی كێشه واته لێره دایه ، ببێت ئه گه ر چه مكه كان ئێمه نییه ل����ه وه دا له كه سانی دیكه وه رده گرین، كێشه كه ناكه ین ب��ارگ��اوی ئه مانه له وێدایه به مانای تایبه ت و داهێنه رانه سوودیان میكانیكی زیاتر واته لێوه رناگرین،

هه ڵسوكه وتیان له گه ڵدا ده كه ین.

ئازادی پانتایی بیرکردنه وه جیاوازه کان

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

سازدانی : نه جمه دین حه مه عه لی به شی یه كه م

د.‌ئه‌حمه‌د‌خه‌لیلبه‌شی‌‌دووه‌م

قه یرانی نێوخۆیی ئیخوان موسلمین و رابه ری هه شته م

له‌ماوه‌ی‌‌چه‌ند‌مانگی‌‌رابردوودا،‌سه‌رچاوه‌كانی‌‌هه‌واڵ،‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌جیا‌جیا‌و‌ناكۆك‌به‌یه‌كتر،‌باسیان‌له‌وه‌‌ده‌كرد‌كه‌‌رابه‌ری‌‌ئیخوان‌موسلمین‌محه‌مه‌د‌له‌‌ خۆی‌‌ وازهێنانی‌‌ حیزبه‌كه‌یه‌تی‌،‌ رابه‌ری‌‌ حه‌فته‌مین‌ كه‌‌ عاكف،‌ مه‌هدی‌‌به‌وه‌ش‌ بێگومان‌ راگه‌یاندووه‌.‌ ئیخوان‌ ئیرشادی‌‌ به‌نووسینگه‌ی‌‌ پۆسته‌كه‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌بۆ‌هه‌موو‌الیه‌ك،‌رۆشنتر‌له‌جاران،‌ده‌رخست‌كه‌‌ئیخوان‌موسلمین‌به‌رفراوانبوون‌و‌ له‌‌ رووی‌‌ به‌رۆژ‌ رۆژ‌ تێده‌په‌رێت‌و‌ ناوخۆییدا‌ به‌قه‌یرانێكی‌‌

قووڵبوونه‌وه‌یه‌!‌ئه‌گه‌رچی‌‌قه‌یرانه‌كه‌‌له‌ئه‌نجامی‌‌هه‌واڵی‌‌وازهێنانی‌‌رابه‌ردا،‌راستیی‌‌بوونی‌‌قه‌یرانه‌كه‌ی‌‌بۆ‌چاودێرانی‌‌ره‌وشی‌‌ئیخوان‌ساغكرده‌وه‌،‌به‌اڵم‌ده‌ركه‌وت‌له‌واقیعدا‌ئیخوان‌هه‌ر‌به‌ده‌ستی‌‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌وه‌‌ناناڵێت‌كه‌‌به‌كێشه‌ی‌‌سه‌ركه‌وتنی‌‌عیسام‌عه‌ریان‌بۆ‌نووسینگه‌ی‌‌ئیرشاد‌ناوی‌‌ده‌ركرد.‌كێشه‌ی‌‌ناوبراو،‌به‌كورتی‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌پاش‌مردنی‌‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌ئیرشاد‌محه‌مه‌د‌هیالل‌ده‌بوو‌یه‌كێكیتر،‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌هه‌ڵبژاردنه‌ی‌‌ساڵی‌‌پێشوو‌كرابوو،‌بخرێته‌‌جێگه‌ی‌،‌كه‌‌عیسام‌عه‌ریان‌و‌الیه‌نگرانی‌،‌یان‌راستتر‌بڵێین‌كوتله‌كه‌ی‌،‌پێیانوابوو‌مافی‌‌خۆیه‌تی‌‌ئه‌و‌جێگه‌یه‌‌پڕبكاته‌وه‌،‌كه‌چی‌‌)محه‌مه‌د‌نه‌جیب(ی‌‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌ئیرشاد‌له‌لێدوانێكدا‌رایگه‌یاند‌كه‌رابه‌ر‌هه‌موو‌ده‌سه‌اڵتێكی‌‌خۆی‌‌به‌دانان‌و‌دانه‌نانی‌‌كه‌سێكیتر‌له‌و‌جێگه‌یه‌‌به‌خشیوه‌ته‌‌ئه‌و.‌به‌و‌پێیه‌ش‌كه‌‌محه‌مه‌د‌نه‌جیب‌و‌زۆرینه‌ی‌‌ئه‌ندامانی‌‌مه‌كته‌بی‌‌ئیرشاد‌رایان‌وایه‌‌نووسینگه‌ی‌‌ئیرشاد‌به‌ر‌له‌مردنی‌‌محه‌مه‌د‌هیالل‌)19(كه‌سبوون‌و‌)4(‌كه‌سیان‌زیاده‌‌له‌ژماره‌ی‌‌ئه‌ندامانی‌‌مه‌كته‌بی‌‌ئیرشاد،‌به‌پێی‌‌پێڕه‌وی‌‌ناوخۆی‌‌ئیخوان.‌بۆیه‌‌دانانی‌‌كه‌سێكیتر‌له‌جێگه‌ی‌‌محه‌مه‌د‌كێشه‌كه‌‌و‌ قووڵتركردنه‌وه‌ی‌‌ بووه‌مایه‌ی‌‌ ئه‌مه‌ش‌ ناپێویسته‌،‌ كارێكی‌‌ هیالل،‌

پیشانی‌‌هه‌موو‌الیه‌كیدا‌كه‌‌ئیخوان‌موسلمین‌له‌قه‌یراندایه‌!كوتله‌كه‌ی‌‌عیسام‌عه‌ریان،‌كه‌وتنه‌‌به‌كارهێنانی‌‌مۆبایل‌كه‌‌وه‌سیله‌یه‌كی‌‌تازه‌ی‌‌ته‌كنه‌لۆجییه‌،‌بۆ‌فشارخستنه‌‌سه‌ر‌رابه‌ر‌تا‌فه‌رمان‌بفه‌رموێ‌‌به‌سه‌رخستنی‌‌عه‌ریان‌بۆ‌ئه‌ندامێتیی‌‌نووسینگه‌ی‌‌ئیرشاد،‌ئه‌مه‌ش‌له‌رێگه‌ی‌‌ناردنی‌‌كورته‌‌نامه‌وه‌‌بۆ‌سه‌دان‌كه‌س‌له‌ناوه‌وه‌‌و‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئیخوان.‌له‌‌هه‌ر‌نامه‌یه‌كیشدا‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌ئه‌وه‌یان‌تێدا‌ده‌نووسی‌‌كه‌‌ئێمه‌‌پشتگیری‌‌له‌سه‌ر‌خستنی‌‌عیسام‌عه‌ریان‌بۆ‌ئه‌ندامێتی‌‌نووسینگه‌ی‌‌ئیرشاد‌ده‌كه‌ین‌باسی‌‌ئه‌وه‌شیان‌تێدا‌ده‌كرد‌كه‌‌ئه‌م‌نامه‌یه‌‌بۆ‌رابه‌ر‌بنێره‌.‌له‌‌كۆتایی‌‌نامه‌كه‌شدا‌ژماره‌كانی‌‌مۆبایلی‌‌رابه‌ریان‌تێدا‌تۆمار‌كردبوو!‌ئه‌گه‌رچی‌،‌رابه‌ری‌‌ئیخوان‌موسلمین‌محه‌مه‌د‌مه‌هدی‌‌عاكف،‌وای‌‌نیشاندا‌پێشكه‌شكردنی‌‌وازهێنانه‌كه‌ی‌‌و‌سپاردنی‌‌هه‌موو‌ده‌سه‌اڵتێكی‌‌خۆی‌،‌بۆ‌ماوه‌ی‌‌چه‌ند‌مانگێك‌به‌‌محه‌مه‌د‌نه‌جیب‌تاواده‌ی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌رابه‌ری‌‌نوێ‌،‌به‌هۆی‌‌به‌ته‌مه‌نی‌یه‌وه‌یه‌،‌‌نایه‌وێت‌وه‌ك‌رابه‌ر‌له‌‌ده‌سه‌اڵته‌كانی‌‌خۆی‌‌به‌رده‌وام‌بێت‌و‌بۆ‌جاری‌‌سێیه‌م‌خۆی‌‌بۆ‌ئه‌و‌پۆسته‌‌هه‌ڵبژێرێته‌وه‌،‌به‌ڵكو‌ده‌یه‌وێت‌لێوه‌رگرتوونه‌ته‌وه‌،‌ئه‌و‌ رابه‌رانی‌‌پێشوو،‌كه‌‌مه‌رگ‌پۆسته‌كه‌ی‌‌ جیاواز‌له‌‌‌خۆی‌‌به‌ر‌له‌‌مردن‌ئه‌و‌پۆسته‌‌به‌یه‌كێكی‌‌تر‌له‌‌)برا(یان‌بسپێرێت،‌به‌اڵم‌واقیع‌ده‌ریخست‌كه‌‌وازهێنانه‌كه‌ی‌‌له‌‌سۆنگه‌ی‌‌بوونی‌‌قه‌یرانێكی‌‌ناوخۆیی‌‌قووڵه‌وه‌یه‌‌له‌‌نێو‌ئیخواندا،‌محه‌مه‌د‌عاكیف‌ئه‌گه‌رچی‌‌رابه‌ره‌و‌ده‌سه‌اڵتێكی‌‌به‌رفراوانی‌‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌له‌‌خۆی‌‌رانابینێت‌قۆڵی‌‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌قه‌یرانه‌كه‌ی‌‌لێهه‌ڵماڵێت.‌

قوربانیی‌‌ده‌ستی‌‌فه‌قیهه‌كانی‌‌نائه‌قاڵنیه‌تی‌‌ئایینی‌شێخ‌شه‌هابه‌دینی‌‌سوهره‌وه‌ردی‌

ب��ه‌ی��ه‌ك��ه‌م‌كه‌س‌ س���وه���ره‌وه‌ردی‌‌شه‌شه‌می‌‌ له‌سه‌ده‌ی‌‌ كه‌‌ داده‌نرێت،‌فه‌لسه‌فه‌ی‌‌ رووب���ه‌ڕووی‌‌ كۆچیدا،‌له‌كتێبه‌كانیدا‌ بووته‌وه‌و‌ مه‌شائی‌‌ڕێچكه‌ی‌‌ ك����ردووه‌و‌ باسیئه‌وه‌ی‌‌گرتووه‌ته‌به‌ر،‌ ئیشراقی‌‌ فه‌لسه‌فه‌ی‌‌ئه‌مه‌ش‌ئه‌وه‌ده‌گه‌یه‌نێت‌كه‌‌ئه‌و‌زیاتر‌سۆفی‌‌بووه‌،‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌فه‌یله‌سوف‌بێت.‌هه‌روه‌ها‌فه‌لسه‌فه‌و‌سوفیگه‌ری‌‌داناوه‌‌ تایبه‌تیدا‌ په‌یوه‌ندی‌‌ له‌یه‌ك‌كه‌‌له‌هیچ‌جێگه‌یه‌كدا‌ئه‌مه‌نه‌كراوه‌و‌لێك‌ حیكمه‌تیشی‌‌ جۆر‌ دوو‌ نییه‌،‌

جودا‌كردووه‌ته‌وه‌:دان���ای���ی‌)ح���ی���ك���م���ه‌ت( ‌-به‌‌ پ��ش��ت‌ ل��ێ��ك��ۆڵ��ی��ن��ه‌وه‌ی��ی‌/‌ ی‌‌به‌ڵگه‌و‌ پێكهاته‌و‌ شیكردنه‌وه‌و‌ئه‌مه‌ش‌ كه‌‌ ده‌به‌ستێت،‌ سه‌لماندن‌

حیكمه‌تی‌‌فه‌یله‌سوفه‌كانه‌.-‌حیكمه‌تی‌‌شه‌یدایی‌)ذوقیة‌(:‌كۆششه‌‌ ب���ه‌ره���ه‌م���ی‌‌ ئ���ه‌م���ه‌ش‌زیندوو‌ م���رۆڤ‌ ك��ه‌‌ رۆحییه‌كانه‌‌ناتوانێت‌ ‌ مرۆڤ‌ به‌اڵم‌ ده‌كاته‌وه‌،‌لێبكات،‌ ته‌عبیریان‌ ده‌ریانبڕێت‌و‌ئیشراقیه‌كانه‌.‌ حیكمه‌تی‌‌ ئه‌مه‌ش‌ناكۆكی‌‌و‌ هیچ‌ سوهره‌وه‌ردی‌‌ بۆیه‌‌دژای��ه‌ت��ی��ی��ه‌ك‌ل��ه‌ن��ێ��وان‌ئ��ه‌م‌دوو‌ه��ه‌روه‌ك‌ نابینێت،‌ حیكمه‌ته‌دا‌كه‌‌ ئه‌وه‌یه‌‌ ڕاسته‌قینه‌‌ ئیشراقی‌‌له‌هه‌مان‌ لێكۆڵینه‌وه‌ییه‌و‌ حیكمه‌تی‌‌كاتدا‌ده‌گاته‌‌نهێنیه‌كانی‌‌حیكمه‌تی‌‌

شه‌یدایی‌.‌"شێخی‌‌ئیشراق"‌واداده‌نێت،‌بیرو‌فیكری‌‌مرۆڤ‌به‌ته‌نها‌ناتوانێ‌زانین‌و‌به‌ده‌ستبهێنێت،‌ ت��ه‌واو‌ مه‌عریفه‌ی‌‌مه‌گه‌ر‌پشت‌به‌ئه‌زموونی‌‌ناوخۆیی‌‌و‌

شه‌یدایی‌‌ناوه‌كی‌‌ببه‌ستێت.سوهره‌وه‌ردی‌‌ دیدگایه‌ی‌‌ ئه‌م‌ب���وو‌ب���ه‌و‌ب��ی��رك��ردن��ه‌وه‌ی��ه‌ی‌‌كه‌‌به‌شێخیش‌ نابێ‌و‌ ت��ه‌واو‌ به‌كتێب‌له‌چوارچێوه‌ی‌‌ كورتناكرێته‌وه‌و‌ئه‌وه‌ی‌‌ ناوه‌ستێته‌وه‌،‌ فه‌لسه‌فه‌شدا‌بریتییه‌‌ دایهێنا‌ س���وه���ره‌وه‌ردی‌‌"فارس‌و‌ حیكمه‌تی‌‌ نێوان‌ له‌كۆیه‌ك‌هیند"،‌ ك���ۆن‌و‌ میسری‌‌ ی��ۆن��ان‌و‌هه‌روه‌ها‌بوو‌به‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌هه‌ریه‌ك‌له‌الیه‌ك‌و‌‌ زه‌رده‌ش��ت‌ له‌ئه‌فالتوون‌و‌له‌الیه‌كی‌‌ ه��ورم��ز"‌ "فیساگۆرس‌و‌

دیكه‌.به‌رهه‌مه‌‌فیكرییه‌كانی‌‌سوهره‌وه‌ردی‌مه‌رگباره‌ی‌‌ چاره‌نووسه‌‌ ئه‌و‌پێهێنا،‌ كۆتایی‌‌ سوهره‌وه‌ردی‌‌ كه‌‌ل��ه‌ه��ه‌ن��دێ��ك‌ك��ات��دا‌ب���ووه‌‌ه��ۆی‌‌فه‌لسه‌فییه‌كانی‌‌ به‌رهه‌مه‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ئه‌وكاته‌ی‌‌ به‌تایبه‌ت‌ نه‌ناسرێت،‌دژایه‌تییه‌كی‌‌ ف��ه‌ق��ی��ه��ه‌ك��ان‌ ك��ه‌‌بیركردنه‌وه‌كانیان‌ فیكرو‌ ‌ زۆری‌‌هزرو‌ قوتابییه‌كانی‌‌ به‌اڵم‌ ده‌ك��رد،‌گرنگییان‌ كورتكرده‌وه‌و‌ فكره‌كه‌یان‌به‌‌به‌دواداچوونی‌‌زانست‌و‌ڕێكخستنی‌‌هه‌روه‌ك‌ ‌ زانستیه‌كه‌یدا،‌ به‌رهه‌مه‌‌له‌هه‌ندێ‌سه‌رچاوه‌دا‌ئاماژه‌‌‌به‌ناوی‌‌‌ئه‌مه‌ش‌ ك��راوه‌،‌ كتێبی‌‌ ‌ نۆ‌ چل‌و‌پله‌ی‌ ب��ااڵی��ی‌‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌ به‌ڵگه‌یه‌‌

زانستییه‌كه‌ی.‌هه‌مه‌كانی‌‌ ل��ه‌ب��ه‌ر‌ ه��ه‌ن��دێ��ك‌"حكمه له‌‌ بریتین‌ س��وه��ره‌وه‌ردی‌‌اإلشراق، هیاكل النور، التلویحات، االلواح الحقائق، فی واللمحات العمادیه ، المشارع و المطارحات، و الصوفیه مقامات ال��م��ن��اج��اه ، التعرف مصطلحاتهم، م��ع��ان��ی إلخ���وان الغطا كشف للتصوف، عوارف المعراج، رساله الصفا، صفیر الحكما ء اعتقاد المعارف، سیمورغ"،‌سه‌باره‌ت‌به‌سیمورغ‌كه‌‌له‌كلتوری‌‌ ئه‌فسانه‌ییه‌‌ باڵنده‌یه‌كی‌‌میللی‌‌كوردیدا‌بوونی‌‌هه‌یه‌،‌به‌منداڵی‌‌ئه‌م‌ له‌سه‌ر‌ ئه‌فسانه‌یم‌ چیرۆكی‌‌

داپیره‌كان‌ دایكان‌و‌ له‌الی‌‌ باڵنده‌یه‌‌بیستووه‌.

ئه‌مه‌ش‌به‌ڵگه‌ی‌‌زۆری‌زانست‌و‌زانیاری‌و‌ئاسۆی‌فراوانی‌ڕۆشنبیری‌

سوهره‌وه‌ردیمان‌بۆ‌ده‌رده‌خات.)م��اس��ی��ن��ی��ون(‌ب��ه‌ره��ه‌م��ه‌‌قۆناغدا‌ سێ‌ به‌سه‌ر‌ زانستیه‌كانی‌

دابه‌شكردووه‌:-‌قۆناغی‌گه‌نجێتی،‌سه‌رده‌می‌العمادیة ، )االل�����واح ئیشراقی،‌

وهیاكل النور، الرسائل الصوفیة (مه‌شائی‌‌ سه‌رده‌می‌ قۆناغی‌ ‌-)التلویحات، اللمحات، المقاومات،

المطارحات و المناجاة (.كۆتایی:‌ سه‌رده‌می‌ قۆناغی‌ ‌-كه‌‌له‌ژێر‌كاریگه‌ری‌‌ئه‌فالتونی‌‌نوێ‌‌و‌

ئیبن‌سینادا‌بووه‌.كتێبه‌كانی‌ئه‌م‌قۆناغه‌ی‌‌شێخی‌اعتقاد االش��راق، )حكمه ئیشراق:‌

الحكما ء كلمه التصوف(.ملمالنێ‌توندوتیژه‌كان

زاینی‌ سیانزه‌هه‌می‌ س��ه‌ده‌ی‌ژیانی‌ كه‌سه‌رده‌می‌ كۆچی‌ ‌)6(سوهره‌وه‌ردییه‌،‌سه‌رده‌می‌لێبوردنی‌سه‌رده‌می‌ به‌ڵكو‌ ن��ه‌ب��وو،‌ ه��زری‌ملمالنێی‌‌سیاسی‌و‌مه‌زهه‌بی‌توندبوو،‌دوور‌ ملمالنێ‌‌ زنجیره‌‌ س��ه‌رده‌م��ی‌‌چواره‌م‌و‌ سه‌ده‌كانی‌ درێژه‌كانی‌ و‌

پێنجه‌می‌كۆچی‌بوو.ل�������ه‌ڕووی‌م���ه‌زه���ه‌ب���ی���ه‌وه‌،‌كۆچیدا،‌ چ��واره‌م��ی‌ ل��ه‌س��ه‌ده‌ی‌)324( ئه‌شعه‌ری"‌ "ئه‌بو‌حه‌سه‌نی‌‌لێیان‌ بوو‌ كه‌له‌موعته‌زیله‌كان‌ ك‌له‌دژیان‌ شۆڕشی‌ هه‌ڵگه‌ڕایه‌وه‌‌و‌موعته‌زیله‌كانی‌ مه‌زهه‌بی‌ راگه‌یاند‌و‌به‌هه‌ڵگری‌‌ بوو‌ ئه‌و‌ پێكدا،‌ تێك‌و‌دژی‌‌ مه‌زهه‌به‌كان‌ سوننه‌‌ ئ��ااڵی‌‌مه‌زهه‌به‌‌)باطنی (و‌ته‌ئویلییه‌كان.

جیهانی‌ سیاسییه‌وه‌،‌ ل��ه‌ڕووی‌فه‌رمانڕه‌وایی‌ له‌نێوان‌ ئیسالمی‌"ع��ه‌ب��اس��ی‌س��ون��ن��ی‌م��ه‌زه��ه‌ب"‌و‌شیعه‌‌ "فاتیمی‌ ف��ه‌رم��ان��ڕه‌وای��ی‌له‌وكاته‌دا‌ مابوویه‌وه‌،‌ مه‌زهه‌ب"دا‌ئێران‌و‌ بوه‌یهیه‌‌شیعه‌كان‌كاروباری‌‌

له‌سااڵنی‌ عێراقیان‌ ك��وردس��ت��ان‌و‌ده‌ست‌و‌ گرتبووه‌‌ )334-447(ك‌فه‌رمانڕه‌وایی‌ له‌سه‌ر‌ ‌ ب��ه‌رواڵ��ه‌ت‌عه‌باسییه‌كان‌مابوونه‌وه‌‌و‌له‌راستیدا‌فه‌رمانڕه‌واكانیان‌ ك��ۆن��ت��ڕۆڵ��ی‌كاته‌شدا‌ ل��ه‌و‌ ب���وو.‌ ل��ه‌ده‌س��ت��دا‌توركمانه‌‌سه‌لجوقییه‌كان‌كه‌‌له‌سه‌ر‌مه‌زهه‌بی‌سوننی‌بوون،‌له‌خۆرهه‌اڵتدا‌فه‌رمانڕه‌وا‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ ده‌ركه‌وتن،‌ببه‌ستن‌ پێ‌ پشتیان‌ عه‌باسییه‌كان‌بۆ‌رزگاربوون‌له‌‌بوه‌یهیه‌‌شیعه‌كان،‌ئه‌مه‌یان‌ س��ه‌ل��ج��وق��ی��ی��ه‌ك��ان��ی��ش‌سه‌لجوقییه‌‌ دوات��ر‌ جێبه‌جێكرد.‌ئه‌وه‌یانكرد‌ تێبینی‌‌ فه‌رمانڕه‌واكان‌چاكترین‌ ئه‌شعه‌رییه‌كان‌ به‌ره‌ی‌‌ كه‌‌ئایدۆلۆژی‌‌ بۆ‌سه‌ركه‌وتنی‌‌ چه‌كێكه‌‌دوای‌‌ بۆیه‌‌ بوه‌یهیه‌كاندا،‌ به‌سه‌ر‌كه‌‌ واب��وو‌ پێیان‌ سه‌ركه‌وتنه‌‌ ئه‌م‌به‌ربه‌ره‌كانی‌‌ ده‌توانن‌ شێوه‌یه‌‌ به‌م‌

"فاتمییه‌كان"ی‌‌پێبكه‌ن.توركمانبوون‌و‌ كه‌‌ زه‌نگیه‌كان‌سه‌لجوقیه‌كانبوون،‌ شوێنكه‌وته‌ی‌‌رێچكه‌ی‌‌گه‌وره‌كانیان‌گرته‌به‌ر.‌دواین‌سوڵتانیان‌كه‌‌"نوره‌دین‌زه‌نگی"‌بوو‌"سه‌اڵحه‌دینی‌ سه‌ر‌ خسته‌‌ فشاری‌بۆ‌ ب��وو،‌ میسر‌ وال��ی‌ كه‌‌ ئه‌یوبی"‌فه‌رمانڕه‌وایی‌ له‌میسردا‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌فاتمییه‌كان‌له‌ساڵی‌‌)567ك-1171ز(‌بچنه‌‌ ‌ داوایكرد‌ هه‌ڵبووه‌شێنێته‌وه‌،‌سه‌ر‌مه‌زهه‌بی‌شافیعی‌به‌ئاڕاسته‌ی‌‌مه‌زهه‌بێكی‌ وه‌ك��و‌ ئه‌شعه‌رییدا،‌بیچه‌سپێنێت.‌ ده‌وڵ���ه‌ت‌ ف��ه‌رم��ی‌ئه‌و‌ بوه‌یهییه‌كورده‌كان‌ هه‌روه‌ها‌ئه‌وه‌ش‌ وه‌رگ��رت،‌ رۆشنبیرییه‌یان‌شافیعی‌ مه‌زهه‌بی‌ بۆ‌ ئاساییبوو‌پله‌ی‌‌ ئه‌شعه‌رییدا‌ به‌ئاڕاسته‌ی‌‌له‌سه‌رتاسه‌ری‌‌ هه‌بێت‌ یه‌كه‌می‌

ده‌وڵه‌تی‌ئه‌یوبیدا.له‌‌مه‌یدانی‌مونازه‌ره‌دا

ل��ه‌م‌ك���ه‌ش‌و‌ه���ه‌وای���ه‌دا،‌كه‌‌سیاسیه‌ت‌به‌‌رۆشبیریه‌وه‌‌لكێنرابوو‌ت��رس��ی‌ئ���ه‌وه‌‌ه��ه‌ب��وو‌ك��ه‌‌شوێن‌له‌‌ فاتمی‌شوێنی‌خۆیان‌ كه‌وتوانی‌جیهانی‌ئیسالمیدا‌به‌ده‌ست‌بهێنن،‌

14بیروڕا

ح��ه‌س���ه‌ن‌ی��اس��ی���ن

ئه گه رچی قه یرانه كه

له ئه نجامی هه واڵی وازهێنانی

رابه ردا، راستیی بوونی

قه یرانه كه ی بۆ چاودێرانی

ره وشی ئیخوان ساغكرده وه ،

به اڵم ده ركه وت له واقیعدا ئیخوان

هه ر به ده ستی ئه و كێشه یه وه

ناناڵێت كه به كێشه ی

سه ركه وتنی عیسام عه ریان بۆ نووسینگه ی

ئیرشاد ناوی ده ركرد

قه‌یرانه‌كه‌،‌راسته‌‌له‌‌واقیعه‌وه‌یه‌،‌كه‌‌‌كوتله‌ی‌‌عیسام‌عه‌ریان‌داوایان‌ده‌كرد‌ناوبراو،‌كه‌‌به‌‌ده‌مڕاستی‌‌الیه‌نگرانی‌‌)ئیساڵح(‌و‌چاكسازی‌‌له‌‌نێو‌ئیخوان‌ئه‌ندامێتی‌‌ بۆ‌ داده‌نرێ�ت،‌ موسلمین‌سه‌ربخرێت،‌ ئیرشاد‌ نووسینگه‌ی‌‌كه‌‌ ده‌ریخست‌ كێشه‌یه‌‌ ئه‌و‌ ب��ه‌اڵم‌ناكۆكیه‌كی‌‌گه‌وره‌‌له‌‌نێو‌نووسینگه‌ی‌‌كێشه‌یه‌شدا‌ له‌و‌ هه‌یه‌.‌ ئیرشاددا‌ته‌نها‌رابه‌ر‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌وه‌دا‌بوو‌عه‌ریان‌ئه‌و‌پۆسته‌ی‌‌پێبدرێت،‌ده‌نا‌هه‌موو‌ئه‌ندامانی‌‌نووسینگه‌،‌كه‌‌به‌الیه‌نگری‌‌باڵی‌‌موحافیزكار‌له‌‌نێو‌حیزبه‌كه‌دا‌سه‌رخستنه‌‌ ئ��ه‌و‌ دژی‌‌ داده‌ن��رێ��ن،‌ئیخوان‌ موحافیزكاری‌‌ باڵی‌‌ بوون!‌موسلمین،‌كه‌‌له‌به‌رده‌م‌به‌شداریكردن‌له‌‌ واڵتدان‌ ناوخۆیی‌‌ هه‌ڵبژاردنی‌‌ له‌‌ئه‌و‌ بیانه‌وێت‌ پێده‌چێت‌ وا‌ میسر،‌به‌رنامه‌‌چاكسازییه‌ی‌‌كوتله‌ی‌‌ئیساڵح‌بۆ‌ هه‌ڵبژاردن‌ به‌به‌رنامه‌یه‌كی‌‌ بكه‌ن‌به‌مه‌ش‌ واڵت،‌ گشتی‌‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ده‌یانه‌وێت‌لێنه‌گه‌ڕێن‌ئه‌و‌چاكسازییه‌‌نێوخۆی‌‌په‌یكه‌ری‌‌ئیخوان‌بگرێته‌وه‌،‌چاكسازی‌‌و‌ سیمایه‌كی‌‌ ب��ه‌م��ه‌ش‌ئیساڵحی‌‌به‌‌حیزبه‌كه‌یان‌ده‌به‌خشن،‌رۆژی‌‌ گشتیدا.‌ رای‌‌ ل��ه‌ب��ه‌رده‌م‌2010/1/16،‌رابه‌ری‌‌گشتی‌‌ئیخوان‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ عاكف‌ مه‌هدی‌‌ محه‌مه‌د‌)د.‌محه‌مه‌د‌به‌دیع‌سامی‌(‌ی‌‌وه‌ك‌ئیخوان‌ گشتی‌‌ هه‌شته‌می‌ راب��ه‌ری‌‌رابه‌ری‌‌ به‌مه‌ش‌ راگه‌یاند.‌ موسلمین‌ئیخوان‌هه‌موو‌ئه‌ركه‌كانی‌‌خۆی‌،‌به‌و‌حیزبه‌كه‌یدا‌ له‌نێو‌ ناكۆكییانه‌شه‌وه‌‌سپارد.‌ هه‌شته‌می‌‌ به‌رابه‌ری‌‌ هه‌یه‌‌به‌اڵم‌لێره‌دا‌پرسیاره‌كه‌‌ئه‌وه‌یه‌‌ئایا‌به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌و‌ توانای‌‌ به‌دیع‌ د.‌نێو‌ ناكۆكیه‌كانی‌‌ خ��اوك��ردن��ه‌وه‌ی‌‌دێرینترین‌حیزبی‌‌ئیسالمی‌‌سیاسی‌،‌

كه‌به‌‌دایك‌داده‌نرێت‌ده‌بێت؟

له‌‌به‌ختی‌ره‌شی‌سوهره‌وه‌ردی‌كه‌‌به‌خش‌و‌ ئازار‌ به‌‌شێوه‌یه‌كی‌ ژیانی‌له‌م‌ به‌قوربانی‌ بوو‌ مه‌رگه‌ساتبار،‌

ملمالنێ‌‌سیاسیه‌دا.سوهره‌وه‌ردی‌رۆشت‌بۆ‌حه‌له‌ب،‌له‌و‌كاته‌دا‌له‌گرنگترین‌شاره‌كان‌بوو‌ئه‌یوبیدا،‌ ده‌وڵه‌تی‌ رۆژهه‌اڵتی‌ له‌‌كه‌‌پشتگیری‌له‌‌مانه‌وه‌ی‌‌ده‌وڵه‌تی‌زه‌نگیه‌كانیان‌ده‌كرد،‌له‌‌ناوچه‌كانی‌موسڵ‌و‌سه‌لجوقیه‌كانی‌ئه‌نادۆڵ،‌كه‌‌ئه‌مان‌له‌مپه‌ریان‌له‌به‌رده‌م‌ستراتیجی‌

ئه‌یوبیه‌كاندا‌دائه‌نا.ده‌روازه‌ی‌‌ حه‌له‌ب‌ ه���ه‌روه‌ك‌كوردستان‌و‌ بۆ‌ ب��وو‌ ئه‌یوبیه‌كان‌جه‌نگاوه‌رانی‌ ب��ۆ‌ ب��وو‌ كۆگایه‌ك‌بارودۆخه‌‌ ل��ه‌‌ ك��وردی��ه‌ك��ان‌ ه��ۆزه‌‌كاته‌دا‌ ل���ه‌و‌ ن��اه��ه‌م��واره‌ك��ان��دا،‌س���ه‌الح���ه‌ددی���ن‌ف��ه‌رم��ان��ڕه‌وای��ی‌گه‌نجه‌كه‌ی‌‌ ك��وڕه‌‌ پاشتر‌ ده‌ك��رد.‌كۆمه‌ڵێك‌ له‌گه‌ڵ‌ زاهیری‌ مه‌لیك‌حه‌له‌ب.‌ ب��ۆ‌ ن��ارد‌ له‌فه‌قیهه‌كان‌ئه‌وه‌ش‌سروشتی‌بوو،‌كه‌‌پێكدادان‌له‌‌نێوان‌سوهره‌وه‌ردی‌و‌فه‌یله‌سوف‌و‌سۆفی‌ئیشراقی‌وگروپی‌‌فه‌قیهه‌كانی‌‌رووب���دات،‌ ئه‌شعه‌ریدا‌ مه‌زهه‌بی‌‌بیر‌ ئ��ازادی‌ له‌‌ رێگریان‌ ئ��ه‌وان‌ كه‌‌ده‌كرد‌و‌ترسیان‌له‌‌سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی‌‌عه‌قڵیان‌ كه‌‌ ده‌كرد‌ موعته‌زیله‌كان‌هه‌روه‌ها‌ ده‌خ��س��ت،‌ نه‌قڵ‌‌ پێش‌له‌‌ رێگریان‌ ب��وون‌و‌ فه‌لسه‌فه‌‌ دژی‌بیركردنه‌وه‌یه‌كی‌‌ وه‌ك‌ سۆفیگه‌ری‌)ب��اط��ن��ی (‌ده‌ك���رد‌و‌ده‌ت��رس��ان‌له‌‌و‌ روحانیه‌كان‌ نێوان‌ په‌یوه‌ندی‌یان‌ بن‌ فاتمی‌ ئه‌گه‌ر‌ شیعه‌كان،‌

فاتمی‌نه‌بن.بوو‌ س��ه‌رس��ام‌ زاه��ی��ر‌ مه‌لیك‌زیاتر‌ ب��گ��ره‌‌ ب��ه‌‌س���وه���ره‌وه‌ردی‌و‌هاوڕێكانی،‌ ل��ه‌‌ یه‌كێك‌ ب��ه‌‌ ب��وو‌هه‌رچه‌ند‌ناكۆكیه‌كی‌توند‌له‌‌نێوان‌سوهره‌وه‌ردی‌و‌فه‌قیهه‌كان‌دا‌هه‌بوو،‌داوای‌‌ سه‌الحه‌دین‌ ك��وری‌‌ زاهیری‌‌له‌نێوان‌ كرد‌ فیكری‌‌ مونازه‌ره‌یه‌كی‌‌دا،‌ فه‌قیهه‌كان‌ و‌ س��وه��ره‌وه‌ردی‌‌بوونه‌وه‌یه‌ی‌‌ رووب��ه‌روو‌ له‌و‌ به‌شێك‌نێوان‌سوهره‌وه‌ردی‌و‌فه‌قیهه‌كان‌دا‌

رووی‌‌دا‌‌به‌م‌شێوه‌یه‌‌بوو:له‌پۆڵێن‌ ت��ۆ‌ فه‌قیهه‌كان:‌ ‌-توانای‌‌ كه‌‌خوا‌ ‌ وتت‌ به‌ندیه‌كانتدا‌خه‌لقكردنی‌‌پێغه‌مبه‌رێكی‌‌هه‌یه‌،‌كه‌‌

ئه‌مه‌‌مه‌حاڵه‌.-‌سوهره‌وه‌ردی:‌سنوورێك‌نیه‌‌بۆ‌توانای‌‌ئه‌و؟!‌ئایا‌خودای‌‌به‌توانا‌ناشتوانێ‌‌ بكا‌ شتێك‌ ئیراده‌ی‌‌ كه‌‌

قه‌ده‌غه‌ی‌‌بكا؟‌-‌فه‌قیهه‌كان:‌نه‌خێر.

توانای‌ خوا‌ س��وه��ره‌وه‌ردی:‌ ‌-به‌سه‌ر‌هه‌موو‌شتێكدا‌هه‌یه‌؟

له‌‌ ج��گ��ه‌‌ ف��ه‌ق��ی��ه��ه‌ك��ان:‌ ‌-مه‌حاڵ‌و‌ كه‌‌ پێغه‌مبه‌ر‌ خه‌لقکردنی‌

موسته‌حیله‌.ئه‌م‌ ئایا‌ س���وه���ره‌وه‌ردی:‌ ‌-موسته‌حیله‌‌كه‌ئێوه‌‌ده‌یڵێن‌ره‌هایه‌‌

یان‌نا؟!-‌فه‌قیهه‌كان:‌كوفرت‌كرد.

ل����ه‌م‌رووب����ه‌رووب����ون����ه‌وه‌دا‌كرد‌ ج���ی���اوازی‌‌ س����وه����ره‌وه‌ردی‌ل��ه‌‌ن��ێ��وان‌ن��ه‌ق��ڵ‌‌و‌‌ع��ه‌ق��ڵ‌دا،‌وه‌هه‌روه‌ها‌)ئه‌گه‌ریه‌تی‌‌مێژوویی‌(‌‌و‌)ئه‌گه‌ریه‌تی‌‌عه‌قڵی(،‌جودا‌كرده‌وه‌،‌كه‌‌لێره‌دا‌هیچ‌هه‌وڵدانێكی‌ره‌هانیه‌‌بۆ‌پوچه‌ڵكردنه‌وه‌ی‌‌توانای‌خودایی‌،‌ناڕه‌زایه‌تیه‌ك‌ هیچ‌ كاته‌شدا‌ ل��ه‌و‌ئاینیه‌كان‌ ده‌ق��ه‌‌ دروستی‌ له‌سه‌ر‌پێغه‌مبه‌ر‌ ئ��ه‌ی��ووت‌ ك��ه‌‌ ن��ه‌ب��وو،‌به‌اڵم‌ پێغه‌مبه‌ره‌،‌ دواین‌ موحه‌مه‌د‌فه‌قیهه‌كان‌پشتیان‌به‌‌رواڵه‌تی‌‌ده‌قه‌‌ده‌زانی‌ وایان‌ ده‌به‌ست‌و‌ ئاینیه‌كان‌ناتوانن‌ده‌ربازبن‌له‌‌و‌ئاسۆ‌فیكری‌و‌سوهره‌وه‌ردی‌ كه‌‌ فه‌لسه‌فیانه‌ی‌،‌

له‌سه‌ری‌‌ده‌رۆشت.و:‌عومه‌ر‌عه‌بدولكه‌ریم‌قادر

سوهره‌وه‌ردی

First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

ئه وه ی كه سوهره وه ردی دایهێنا بریتیه له كۆیه ك له نێوان حیكمه تی فارس و یۆنان و میسری

كۆن و هیندا، هه روه ها بووه هۆی كۆكردنه وه ی هه ریه ك له ئه فالتوون و زه رده شت له الیه ك و

فیساگۆرس و هورمز له الیه كی دیكه وه

بیروڕا 17

ن: برایان ماگیبه شی یه كه م

ئه حمه د گه رمیانی

هـــیــگــڵ،‌داهــێــنــه‌ری‌چــه‌مـكـــی‌ره‌هــا

حوسییه‌كان‌له‌نێوان‌سعودیه‌و‌مه‌دی‌ئێرانیدا

به الی هیگڵه وه هه مو و شتێكی نا و جیهان و مێژو و، وه ك

گه شه كردنی شتێكی نا ماته رییه ، پرۆسه یه كی مێژووییه ، وه ك

له فه لسه فه كه یدا باسی ده كات، به خود هه ستی ده گاته لوتكه .

فریدریك ڤیلهیلم ج���ۆرج له شاری )1831-1770( هیگڵ یه كێ له دایكبووه ، شتوتگارت توبینگن له زانكۆی له هاوڕێكانی كاتانه ی ئه و ب��ووه ، )شیلینگ( خاوه ن رووناكبیرێكی شیڵنگ ناوبانگبو و، هێشتا ئه م ناوی نه بو و، زۆر سااڵنێكی ئه م فه لسه فه كه ی دوای شیڵنگ هاته ئاراوه ، زۆریش له سه ربو و، ئ���ه وی ك��اری��گ��ه ری مامۆستا وه ك هیگڵ س��ه ره ت��ا كاری كردووه ، دواتر له ڕۆژنامه دا، پاش ئه وه ش بووه به به ڕێوه به ری سه ره نجام دواتریش قوتابخانه و فه لسه فه به پڕۆفیسۆری ب��و و دواتریش هایدلبیریگ و له زانكۆی

له زانكۆی به رلین.خ������اوه ن ب��ه ره��ه م��ێ��ك��ی م���رد ك����ه ك���ات���ێ���ك زۆره و گ��ه وره ت��ری��ن روون��اك��ب��ی��ری ئه و ئه ڵمانیابو و، س����ه رده م����ه ی به ناوبانگه كانی ل��ه ش��اك��اره رۆح فینۆمینۆلۆجیای كتێبی Phanomenologre des(چاپكراوه ، 1806 Geistes(ه كه Die Wissenschaft( 1812چ���اپ���ك���راوه )der logic Grudlineinder( ل��ه گ��ه ڵ

بزووتنه وه ی حوسییه كان گروپێكی توندڕه وی شیعه ی چ��ه ك��داری واڵته ئه و له باكووری یه مه نین و ده وڵه تییه كان ه��ێ��زه ش���ه ڕی ده كه ن، ئه وه ی به الی چاودێرانی لێكدانه وه و جێگای سیاسییه وه كاریگه ری و خستنه سه ره تیشك چه كدارییه كه یسه ئه و جواڵنی به گۆشه نیگایه كی سیاسییه یه ئ��ێ��ران��ی، ی��ان ب��ه وات��ای��ه ك��ی تر خوێندنه وه ی بابه ته كه به چاویلكه ی له پێش ش��ی��ع��ی��زم��ی��ان��ه وه ، سه نگه ركردنی هه موشیانه وه له ركابه ره چه كداریی گروپه ئه م وه ك ئ��ێ��ران، ناوچه ییه كانی عه ره بستانی پاشانیش یه مه ن و

سعودیه .هه ڵكشان و تێدانیی گومانی له رۆژهه اڵتی سیاسه ت داكشانی زۆرجار به خێرایی ناوه ڕاستدا ده خاته س��ه ره ك��ی��ه ك��ان ه��ێ��زه ورد و ب���ه رب���ی���رك���ردن���ه وه ی ژیربێژیكردنی زیاتر تاكو له الیه ك سه نگ و قورسایی خۆی بپارێزێت و گڵۆڵه ی ت��ری��ش��ه وه ل��ه الی��ه ك��ی ئه و لێژی، بخاته به رامبه ره كه ی په الماری حوسیه كان ك��ات��ه ی سه ربازی بنكه یه كی چ��ه ن��د له سه ر دا، سعودیه كانیان هێزه لێدرا ترسناك زه نگێكی سنور جواڵنه وه كه ی كه به ئاڕاسته یه ك پاڵپشتی حوسی )عبدالملك( ده ره كی هه بێت و خه نجه رێكی تیژ له یه مه ن و هه ریه كه رووه و بێ و ئاڕاسته كرابێت، س��ع��ودی��ه له بازنه ی بابه ته ئه م هه رچه ند مافخوراوی چینێكی داواك���اری به اڵم ده خ��ول��ێ��ت��ه وه یه مه نیدا هه واڵ و سه رچاوه كانی زۆرێ��ك

First Year info@destur.net

)Phlosophae des Rechts)1821( چاپكراوه .

ی����ه ك����ه م ك��ت��ێ��ب��ی ك���ه ب����اوك����ردۆت����ه وه ، س���ه ب���اره ت به جیاوازییه كانی نێوان فه لسه فه ی فیخته و شیڵینگ بووه ، فه لسه فه ی وه ك ده كرێ تاڕاده یه ك ئه میش ئه م فه لسه فه ی تێكه ڵكردنێكی به الی بكرێت. س��ه ی��ر دووان���ه شیڵینگ ه����ه روه ك هیگڵه وه یه كه یه و ی��ه ك واق��ی��ع ه��ه م��و و له پرۆسه ی به رده وام نه وه ستاوه و گه شه كردندایه ، هه روه ك شیڵینگ دوا واب����ووه ب����اوه ڕی ئه میش

به یارییه كی سیاسی شاره زایانی لێكده ده نه وه گه وره تری سیاسی قوڵی ستراتیژێكی له وانه یه كه فره بازنه یی له خۆدا شاردبێته وه .

ئێران ئیسالمی ك��ۆم��اری ئه و به پاڵپشتیكردنی هه میشه گروپ و الیه نه شیعانه ناوده برێت الیه نگیری خۆشه ویستی و كه ح��ه وزه و ب��ۆ سیاسیان دی��ن��ی و خوێندنگه دینیه كانی شیعه هه یه ، پێگه و كه ئه وانه ی به تایبه تی مه قامیان له جێگای هه ستیاردایه ، یان به مانایه كی تر ئه و شوێنانه ی تێدایه ، ئێرانیه كانی نه یاری كه حوسیه كان له پارێزگای سه عدیه و تری ناوچه یه كی چه ند ج��وف و ته نگیان ی��ه م��ه ن��دا ب���اك���ووری هه ڵچنی و ده وڵ��ه ت به هێزه كانی كرد ناچار واڵته یان ئه و سوپای بكات و ده ره ك��ی یارمه تی داوای رابگه یه نێت، نائاسایی حاڵه تی سه رۆك ئ��ه وه ه��ات، دوای ئه مه توندی هێرشی ساڵح عه بدوڵا له یارمه تیدانی ئێران سه ر كرده به ربه ستنه كردنی چه كداره كان و پاڵپشتی حه وزه دینییه كانی ئه و حوسیه كان، چه كداره بۆ واڵته ئێرانییه كانیش وه اڵمی بێگومان پێوه ده بینرا، توندی له جۆرێك سه ر ئ��اژان��س��ه ك��ان��ی ك��ات��ێ��ك سه رۆكی قسه كانی ب��ه ده وڵ��ه ت ئێران به ناوزڕاندنی یه مه نیان واڵته كه ی قه یرانی له به رامبه ر كاتێكدایه له ئه مه له قه ڵه مدا، كه میدیا ئێرانییه كان له پێشه نگی راگه یاندنه كانی تردان له وروژاندنی زیاترو دنه دانی زیاتری بزووتنه وه كه ئه و ب��اوك��ردن��ه وه ی به تایبه تی شه قامی هه ستی كه دیمه نانه ی وه ك ده وروژێنێت، شیعه گه ری

وێستگه و ئامانج له م گه شه كردنه به خودئاگایی و ب��ووه گه یشتن له به رامبه ر ب��ه اڵم خۆناسین، شیڵینگدا، ف��ه ل��س��ه ف��ه ك��ه ی ته نیا پرۆسه كه ی هه مو و هیگڵ به الی نه بینیوه ، له سروشتدا زیاتر پرۆسێسه كه هیگڵه وه

له فیخته وه نزیكه .یان هه ست هیگڵه وه به الی له سروشتێكی نیه شتێك گیان به ڵكو دروستبووبێت، بێگیانه وه له سه رچاوه یه كه وه یه كه بنه ڕه تی بوونی پێكهێناوه ، هه روه ها خۆی پرۆسه مێژووییه كه یه كه بریتییه

مه ده نی و خه ڵكانی ئاواره بوونی ده وڵه تییه كان هێزه تێكشكانی بزووتنه وه یه دا، ئه م له به رامبه ر شاره زایانی سیاسی ئه م شۆڕشه نوێی ش���اراوه و كارتێكی وه ك له به رامبه ر ده بینین ئێرانییه كان ئیقلیمیه كانیاندا ك��ێ��ب��ڕك��ێ سعودیه ، ده وڵه تی به تایبه تی چونكه به م دوایانه پریشكی ئه م سعودیشی ئالی ده وڵه تی ئاگره به تایبه تی تالوكه وه ، خستۆته شیعه گه ره ب��زووت��ن��ه وه ئ���ه م وه هابیه ت و ب��زووت��ن��ه وه ی دژی گه یاندنی پ��ردی سه له فیه ته و ئێرانییه كانه به سنوره ئارامه كانی واڵتانی سوننه مه زهه بی عه ره بی ،

له واقیع، له م خاڵه دا، هیگڵ كێشه به زمانی ئه وانه ی بۆ ده نێته وه ئه ڵمانی به رهه مه كانی ناخوێننه وه ، به ڵكو پشت به وه رگێڕان ده به ستن، ه���ۆك���اری پ���رۆس���ه ی گ��ۆڕان��ه هیگڵه وه ب��ه الی مێژووییه كان پێی به ئه ڵمانی كه شته یه ئه و وشه یه ئه م ،)Geist( ده وترێت گیان و له نێوان شتێكه وات��ای نه وه ك ئیدراك(، )رۆح و هه ست شتێكی ن���ه وه ك بێله ش و رۆح وه ك هه ست یان ئیدراك كه ته وا و

پابه نده به جه سته وه . )Geist( هیگڵه وه ب��ه الی هه مو و بوونه و بنه ڕه تی ماته ری واقیع مێژووییه ی پرۆسه ئ��ه و گه شه كردنی پێكده هێنێت خودئاگایی و ب��ه ره و )Geist(ه

خودناسین.به م گه یشتن ه��ه رك��ات��ێ��ك بوونێك هه مو و هاته دی قۆناغه ل��ه گ��ه ڵ خۆی ل��ه ی��ه ك ی��ه ك��ه دا ئه م هیگڵ ده بێت. له هارمۆنیدا ی��ه ك��ه ه��ه س��ت ب��ه خ��ود ك���رده ی نا وناوه "ره ها" له به رئه وه ی به الی بنه ڕه تی یان سروشتی ئه مه وه هه یه بوونی كه شتێك هه مو و به فه لسه فه كه ی ماته رییه ، نا ره ها"، "ئایدیالیزمی ده گوترێت له گه ڵ فه لسه فه كه ی خۆی ئه م گونجاندوه ، مه سیحی ئایینی به اڵم هه ندێك له وانه ی دوای خۆی راڤه كردنی شیكردنه وه و خه ریكی ف��ه ل��س��ه ف��ه ك��ه ی ئ���ه م ب���وون، )یه كبوونی پانتیزم به جۆرێكی ب������وون( )وح������ده ال���وج���ود(تریش هه ندێكی دان���اوه و ی��ان الیانوایه فه لسه فه كه ی ئه م خۆی

له پێناو سعودیه به تایبه تی ئاینی و پ��ێ��گ��ه ی الوازك���ردن���ی نزیكانه به م واڵته ، ئه و سیاسی تیڤی پرێس ئاسمانی كه ناڵی ئێرانی نیگه رانی واڵته كه ی له مه ڕ یه مه ن سنوره كانی ب��ه زان��دن��ی سه ربازه كانی ه��ێ��زه ل��ه الی��ه ن ئه و كاتێك راگه یاند، سعودیه وه رووبه ڕووبوونه وه ی بۆ هێزانه چه ند حوسییه كان چ��ه ك��داره كیلۆمه ترێكیان له باكووری یه مه ن ئه و دامركانه وه ی له پێناو به زاند له نزیك ك��ه گ����ڕدراوه ی ئ��اگ��ره كڵپه ی واڵته وه ئه و سنوره كانی ئه مڕۆ ل��ه وان��ه ش��ه س���ه ن���دووه ، گه رمتری پریشكی سبه ی یان

ئایینێكی سه ربه خۆیه ، به بێ خوا، )كارل رادیكاڵتر له هه مووشیان ماركس(ه كه زۆربه ی بیرۆكه كانی هیگڵی وه رگرتووه ، ده ڵێت هه مو و هیگڵ مێژووییه ی پرۆسه ئ��ه و نییه ، شتێكی عه قڵی یان رۆحی

به ڵكو شتێكی ماته رییه .هه بوون یان گ��ۆڕان یاسای

)صیروره‌(هیگڵ ناوه ندییه كانی روانینه هیراكلیتۆس به ڕوانینه كانی زۆر ئ��ه م��ه وه هه مو و ب��ه الی چ���ووه ، له گه شه كردندا ب��ه رده وام شتێك هه یه ب��وون��ی ه��ه رچ��ی ب���ووه ، پرۆسه یه یه ، ئ���ه م ب��ه ره��ه م��ی له به رئه وه هیگڵ الیوابووه زانیاری ده رباره ی هه ر بوارێكی به رفراوان، هه میشه بریتییه له پرۆسه ی گۆڕان )هه بوون(، هه مو و حاڵه تێكی ئاڵۆز له خۆیدا هه ڵگری تۆوی ناكۆكییه یه كانه ئ��ه م یه كتری ، ل��ه گ��ه ڵ له به رئه وه نائارامیدان و له حاڵه تی نائارامه حاڵه ته ئ��ه و ناكرێت ده بێت به رده وامبێت، هه تاهه تایه ئه و تا گه شه بكه ن ناكۆكییه كان حاڵه تێكی له نا وده چن و راده یه ی نوێ دروستده بێت و هه ڵبه ته ئه م نوێی ناكۆكی نوێیه ش حاڵه ته ئه مه هیگڵه وه ب��ه الی تێدایه ، لۆژیكی بنه ڕه تی گۆڕان )هه بوون(ه ، ئه م سیستمێكی تێرمینۆلۆگی تایبه تی داناوه بۆ باسكردنی ئه وه ، گوتووه پرۆسه كه ی به هه مو و پرۆسه ی دیالێكتیكی یان به ته نیا

)دیالێكتیك(ی به كارهێناوه .قۆناغی س��ێ ب��ۆ شیكاری س�����ه ره ك�����ی ئ�����ه م ب���اس���ه ی له هه ر ئێستا قۆناغی ك��ردووه ،

به ربكه وێت.سیاسی ب��واری شاره زایانی ئه م هاندانه ی ئێران بۆ چه كدارانی ده بینن كاردانه وه وه ك حوسی سعودیه ، ده وڵه تی له به رامبه ر سعودیه ئه وه ی دوای به تایبه تی ئیقلیمی داوێكی س��ه ره چه ند ك���ه وت���ه ده س���ت، ت��ا راده ی����ه ك ه��ێ��ورب��وون��ه وه ی ب���ارودۆخ���ی هێزه هاتنه وه كایه ی فه له ستین و دابه زین و عێراقییه كان و سونییه شیعه كانی پارته دووكه رتبوونی سه ركه وتنی ل��ه ت��ه ك ع��ێ��راق له لوبنان و رۆژئ����اوا دۆس��ت��ان��ی پشتیوانه كانی شكستهێنانی بااڵنسی ئه مانه بێگومان ئێران، دابه زاند، ت��اڕاده ی��ه ك ئێرانی ب��ه دوای ئێرانییه كان هه ربۆیه ده ستی تا ده گ��ه ڕان چانسێكدا س��ع��ودی��ه ك��ان��ی پ��ێ ب��اب��ده ن و بكه ن سه رقاڵی به شێوه یه ك نه بێت، په لهاوێشتنی ب���واری حوسیه كانیش ه��ێ��رش��ك��ردن��ی سعودیه باشووری به ئاراسته ی راستییه ، ئ��ه و گ��ه واه��ی��ده ری ئۆپراسیۆنه الری��ج��ان��ی ع��ه ل��ی سعودیه ی س��ه رب��ازی��ی��ه ك��ان��ی شه رعییه یاسا به پێچه وانه ی ن���اوه زه دك���ردو ئیسالمییه كان برا سعودییه كانمان خۆیان وتی: به موسڵمان ئه ژمارده كه ن و خه ڵكی مه ده نی و دانیشتوانی سه رسنوری واڵتێكی تریش ئاواره ده كه ن كه یاساغه ، ئێمه دا له دینی ئه مه ش ئه گه ر وت���ی: ن��اوب��راو پ��اش��ان رۆكێت و خ���اوه ن سعودیه كان پێشكه وتوون له وچه شنه بۆمبی بۆ له دژی زایۆنیزم به كاریناهێنن؟ ئه م قسانه ی الریجانی پوخته یه كه ورده ی تێڕوانینه ئ��ه و له سه ر

تێز لێنراوه ناوی حاڵه تێكدابێت ئه و كاردانه وه ی هه میشه thesدو و ئه و كاركردنی یه كتر له دژی یه كه دژ به یه كه دروستده بێت، ئه م antithes تێز ئه نتی ناوه ناوی ناكۆكییه كه ی ورده ورده حاڵه تێكی نامێنێت و نێوانیان له هه ندێك كه دێته ئاراوه جیاواز یه كه كه ی ه���ه ردو و خه سڵه تی تیایه و هه روه ها هه ندێك خه سڵه تی له ناوچووه ، تیا ه�����ه ردووالی ناوناوه ق��ۆن��اغ��ه ی ئ��ه م هیگڵ له به رئه وه ی ب��ه اڵم ،Synthesنوێیه ، ره وشێكی )Synthes(نوێی ن��اك��ۆك��ی ئه میش ئ���ه وا تێدایه و ده بێت به سه ره تا و هه وێن نوێ ت��ری سێكوچكه یه كی بۆ تێز و )سینتێز(*، ئه نتی له تێز و گۆڕانه كه پرۆسه ی به مشێوه یه به رده وامده بێت و له هه ناوی خۆیدا گۆڕانی نوێ دێنێته كایه وه ، هیگڵ كاتێك هیچ له به رئه وه یه ده ڵێت هیچ شتێك وه ك خۆی نامێنێت، بیر و ه��ه م��و و ك��ه له به رئه مه یه ئایین و هونه ر و زانست و ئابووری و ته نانه ت كۆمه ڵگه و به شه كانی كۆمه ڵگه ش هه میشه له گۆڕاندایه و شێوازی ل��ه ب��ه رئ��ه م��ه ش��ه ه��ه ر له هه ر حاڵه تێكدا گۆڕانكارییه كان هیگڵ )دوای دیالێكتیكییه ، له بری زۆرجار دیالێكتیك وشه ی

یاسای گۆڕان به كارهێنراوه (.كه مال م��ح��ه م��ه د دك��ت��ۆر *له به رامبه ر له به رامبه ر تێز )بابه ت( و سینتێز بۆ بابه ت(و )دژه تێز ئه نتی

تێهه ڵكێشی داناوه . عوسمان ل��ه س��وی��دی��ی��ه وه و:

حه مه ره شید گورون

فیكره ی ل��ه چ��وارچ��ێ��وه ی ك��ه كراوه ته وه جێگای ده وڵه ته كه یدا داشه كانیان به بردنه پێشه وه ی له به رامبه ر ناحه زو نه یاره كانیاندا، ئێرانییه كان زانراوه وه ك چونكه ناوچه كه ن و سه ره كی یاریزانێكی باشی ئ��ه زم��وون��ێ��ك��ی خ����اوه ن یاریكردنن له گه ڵ به رامبه ره كانیان، زۆر ئ��اغ��اك��ان به مانایه كیتر ح��ه ك��ی��م��ان��ه ك��ارت��ه ك��ان��ی��ان به كارده هێنن و كش و ماتی سیاسی به به رامبه ره كانیان ده كه ن، ئه وان پێ ركابه ره كانیان رێگه ناده ن زیاتر درێژبكه ن، ئه ویش به هاندانی بزووتنه وه ئیسالمیه ئوسوڵیه كان یان دزه كردنه دڵی نێو ده وڵه تان و به رزكردنه وه ی گێرڤی بااڵنسیان، حیزبوڵاو حه ماس و نمونه ، بۆ پاشانیش بزوتنه وه ی هه ڵگه ڕاوه ی له الیه كه وه ئه مه ش حوسیه كان، ده ستی ب��ردن��ه پ��ێ��ش��ه وه ی ب��ۆ بۆ تریشه وه له الیه كه ی خ��ۆی و واڵتێكی چه ند كارتی سوتاندنی میسر، سعودیه و وه ك عه ره بی له واڵتانی ه��ه ن��دێ��ك چ��ون��ك��ه خه فه كردنی له هه وڵی عه ره بی به تایبه تی دوای ئێرانیدان مه دی سه وز، شۆڕشی دروستبوونی گروپه كۆمه ككردنی نمونه بۆ ت���ون���دڕه وه ك���ان و ه��ه وڵ��دان بۆ دوبه ره كی ئاژاوه و دروستكردنی پاشان ئ��ێ��ران��دا ل��ه ن��اوخ��ۆی دوورخستنه وه ی ب��ۆ ه��ه وڵ��دان

هاوپه یمانه كانی.ئێران ئاشكرای ده ستبردنی له به رژه وه ندی كه به ئاراسته یه ك ب����زووت����ن����ه وه ی چ���ه ك���داری ته واو په یامێكی حوسیه كاندایه سنوردانانێك به نیسبه ت روونه شیعه كانی بێبه شكردنی له مه ڕ بێگومان كه ئێران ده ره وه ی ئه مه ش یه كێكه له پره نسیپه كانی

شۆڕشی ئیسالمی ئێران.

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

هیگڵ

له ملمالنێ سیاسییه کانه وه بۆ گۆڕینی تابلۆی شه قامه کان

ئــــازاد عــه لی ساڵحبه شی یه كه م

ئــه شـــكــه وتــی پــۆســـت مــۆدێــرنــێــتــی..."ئایا ئه م زیندانییانه ، جگه له و سێبه ره ی كه ئاگره كه ی ده ره وه ی ئه شكه وت خستوویه تیه سه ر دیواری

ناوه وه ی ئه شكه وت، هیچی تر ده بینن؟" كۆماری ئه فالتون ــ كتێبی حه وته م

ئێمه كێین؟له نێو مرۆڤگه لێكین ئێمه هاتووینه ته بوون، تــراژیــدیــاوه ئێمه و تراژیدیا له یه كدی موتوربه مه رگ و ترس و ئێمه و كراوین. پیتێنراوین. پــێــكــه وه كـــۆچ ــاده وه ری و كۆنه ست و ی رووبــه ری شێوێندراوه ، ئێمه هه ستی بوونمان مێنتاڵیتی و جیهانبینی و مرۆڤگه لێكیان ده ستكاریكراوه ، جیاواز كــردوویــن ــێــدروســت ل

له خۆمان...له گرفته كانی به شێك گه ر ـــارده ئــێــمــه لــــــه ده ره وه هـــه نخۆشمان ئــێــمــه كـــرابـــێـــت، كارابووین سه ره كی و فاكته رێكی به سه رهات و كـــاره ســـات و ــۆ بــژووی ــێ ـــاو م ــی ن ــات ــه س ــه رگ مئێمه بنه ڕه تی كێشه ی خۆمان. نه شونمانه كردنی پێنه گه یشتن و لێره ، عه قڵمانه . ئیراده و ڕوح و قۆناغی نه گه یشتۆته عــه قــڵ ئێمه ش خــــۆی، ده ســـه اڵتـــی "خود" به دۆخی نه گه یشتووین ئێمه عه قڵی ڕاسته قینه . ئاگایی "سروشت" له هه ناوی به بنبڕی له بایه خ و ئێمه نه بۆته وه ، جیا دۆخی بۆ عه قڵمان به هاداری

ئێستا نه كۆڵیوه ته وه ...نه ست و نوستووه كانی توانا عه قڵ و شـــاراوه كـــانـــی ــزه ــێ هگشتیمان ئــیــراده ی بزوێنه ری كارایی به بێ نــه كــردووه ، كــارا ئاڕاسته ئێمه مێژووی ــان و ژیله بێهێزیدا، ئێمه ش ده كـــه ن. هێزی ده ســـت ــه ــداوه ت ــان خــۆمسه ركوتكراوه كانی ئــــاره زووه هه رزه كاریمان، مناڵی و ته مه نی له پانتایی هه ر ئه و هێزه چاالكه بۆ خه یاڵدانمانی بیركردنه وه و ــۆی ده ســتــه مــۆ كــــردووه . تا خڕانه چڵه كیووین، ــڕۆش ــه م ئئاقاری بۆ نــه داوه وته كانمان كاراكردنی بوژانه وه . ڕابــوون و هێزه خوودییه كان و به گه ڕخستنی كێشه ئه و ناوه كییه كان و توانا تێیكه وتووین، كه وجودییانه ی ــك بۆ ــێ ــه ت ــاب ــه ب ب نـــه بـــوویـــن گفتوگۆكردن و ڕامانی ڕاسته قینه ، دۆخه ئه و ڕانابینین له خۆمان متبووه و ئه و ژیانه جێگیره و ئه و مێژووه چه قبه ستووه ، تێپه ڕێنین و بێینه وه نێو مێژووی ڕاسته قینه ی

خۆمان... مێژووی ئێمه مێژووی گومان و هونه ر و داهێنان ڕه خنه و و هزر و زانین و زانست نییه ، به ڵكو مێژووی شه ڕی خۆبه خۆ و مێژووی له نێو ئێمه سه نگه رلێدانه . بوژانه وه ی شۆڕشی مێژووی ڕۆشنگه ری، ئه ده بی و فیكری و نییه و شایسته مان شوێنێكی له نگه رمان ـــزه وه ـــه راوێ ـــه پ لتێپه ڕیوه و ـــات" "ك ــووه . ــرت گ

به ئیفلیجییه وه كاته وه لــه دوای جێماوین و ــن. ــووی ــه وت ــك ــاڵ پــاوه وه ــه ن ل ــان" ــه رم س "ته پڵی فیكری و وشكه ساڵی ته پیوه ، مه عریفی به رۆكی گرتووین. ئێمه كتێبێك گرتنی له به ده سته وه زۆرێكمان به اڵم سڵده كه ینه وه ، باشترین تفه نگچی و باشترین یه كدی له پێكانی نیشانشكێنین و

شاره زاو به سه لیقه ین... ئێمه مرۆڤگه لێكی بایۆلۆژی و دااڵنه كانی له نێو میكانیكین، مردووی ڕوحی سێبه ری ژیاندا ڕاده كێشین و به داماوی خۆمان ده كه ین. گوزه ر نیهیلیستییانه هه سته كیمان هۆشه كی و جیهانی ده ستكورت و وشك و جیهانێكی كه س جیهانێكه بێبه رووبوومه ، ئیره یی پێنابات. ئێمه له باوه شی ده كه ین، ــاڵ ــڕوگ گ ســروشــتــدا نابین. گه وره نه پژاوه و زمانمان ده ستپێكی له خاڵی هه ر ئێمه له سه ره تای هــه ر ــوون، ــه وره ب گهه ر به نه ته وه بوون، پرۆسه ی "خۆ پڕۆژه ی یه كه می له قۆناغی گشتێك"، وه ك دروســتــكــردن گیرمان خواردووه و هه ر له سه ره تای تووشی پڕۆژه كه شدا ده ستپێكی كه ڵكه ڵه ی ــاســه ســواری و ــه ن هخۆدزینه وه بووین. له گه ڵ ئه وه ی )زمان، بابه تییه كان فاكته ره كلتور، ئه فسانه ، مێژوو، ئیتنیك، ـــه ش،...( ـــاوب ســه رزه مــیــنــی هئاماده گییان هه یه ، به اڵم كارمان له سه ر ڕێكخستن و فۆرمه ڵه كردن و ــاره ــۆك ــی ه ــردن ــدك ــه ن ــه م ده وڵنه كردووه ، خودییه كان ناوه كی و له وبواره دا كه مته رخه می و بێخه می فه نتازیاو ئیراده و گه وره كراوه . دروستكردنی بۆ ئێمه بڕیاری كۆمه اڵیه تی و به مانا نــه تــه وه ، ـــاســـی و مـــۆدێـــرنـــه كـــه ی ســـینه بووه ، ڕیشه گیر نه خه مڵیوه و ده روونیمان ڕوحــی و ئاماده گی السه نگییه كی بـــــواره دا لـــه و "بوون گه ر تیایه . كوشنده ی به نه ته وه " پێداگرتنی رۆژانه بێت ئینتیما و تازه كردنه وه ی له سه ر به خششی پابه ندی و پشتیوانی و رۆژانــه ئێمه ــه وا ئ ــــه رده وام، ببێئینتیمایی و بۆشایی له نێو

تایبه تیمان ژیانی بێده ربه ستی ده گوزه رێنین...

نه ته وه یی و یه كێتی كێشه ی ئاسایشی نه ته وه یی و ناسنامه ی به كێشه یه كی نه ك نه ته وه یی، ستراتیژی و وجودی نازانین كارمان خۆمان به ڵكو نــه كــردووه ، بۆ به رهه مهێنه ری گرفت و به ربه ستین له و بواره داو كێشه كه مان ئاڵۆزتر كۆست و گــه ر باشه ـــردووه . كئازاری هاوبه ش و ترس و په ژاره و پاكتاوكردنی جــیــنــۆســایــد و له سه ر خوانی ئێمه ی نــه ژادی، جۆشنه دابێت و ــه ك ــه وه ی ــه ت نچی ئــه ی كۆینه كردبێتینه وه ، كێ ده هه ژێنێ، ئێمه ئیراده ی دابه شكراوی ڕوحــی به شه كانی ئه م كۆمه اڵیه تییه كانی ــرێ گنیشتیمانه پێكه وه گرێده داته وه !؟ ــــه مــــڕۆش ئـــێـــمـــه تــــا ئگشتی و شوناسی دروستكردنی نه ته وه یی و بوونیادی پته وكردنی ده وڵه مه ندكردنی كلتور و نوسین و خولیاو به خه م و نه بووه زمانمان خه یاڵمان. تا ئێستاش به خۆمان ناناسینه وه ، خۆمان ئاشنانین و خۆمان كه ینوونه ی له مێژووی هه ڵسه نگاندنێك ڕانامێنین و سه ربوون و مه ترسییه كانی بۆ ناكه ین! ئــێــســتــامــان ــی ــان ژیبێهه ستین بێده ربه ست و بێباك و ـــــــــوون"دا، خۆ لــه ئــاســت "بهه ڵده كێشین و به "هه بوون"ه وه كردووه ڕاسته قینه مان بوونی به قوربانی هه بوونی )ده ستكه وته مادییه كان(. ئێمه نه ته وه یه كین پێناگرین، ــن و ــی ــاب ن ــــه وره گ

16بیروڕا

تابیرنه که ینه وه رزگاربوونمان مه حاڵه

First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

مێژووی ئێمــــه مێژووی گومـــان و ڕه خنــــه و داهێـــنان و هونــــه رو هــــزرو زانیــــن و زانســــت نییـــه ، به ڵكــــو مێــــژووی شــــه ڕی خۆبــــه خۆو

مێــــژووی سه نگه رلێـــــدانه .

خواروخێچ هــه نــگــاوه كــانــمــان ئیراده و چونكه ــن، ــژی ده هــاوێ"خاوه ن ده سته جه معیمان ڕوحی

پێداویستی تایبه تین "...ــه ـــه ك ـــات ـــاره س ـــــه وه ك ئله گرفته كانی نین ئێمه "نیگه ران" زانیوه نه شمان خۆمان و بوونی پێشمه رجێكی ــی ــه ران ــگ ــی نناپرسێت كه س ئۆنتۆلۆژییه ! چییه تی ده ژیم و چۆن كێم و من هه میشه ــه اڵم ب چییه ؟ ــوون بده پرسین، له خۆمان به تاسه وه چه ندمان هه یه ، چیمان ئێستا ـــاره زووه ئ كــه ی ــۆن و چ هه یه و زگماكی و ناوه كییه كان ده سته به ر ژیانمان، ئه فسوس ده كــه یــن. رۆحمان بوونمان، ئازادیمان، به هه ڵواسراوی دراوه و له خاچ ره جم ئه شكه وتانه دا ئه م له ناو خاچ خۆیشمان هه ر ده كرێین،

دروستده كه ین!ئه شكه وت:

مرۆڤگه لێكین ــه ــم ــێ ئسرووشتیمان دۆخـــی ــی ــان ژیمادیی و جیهانی جێنه هێشتووه . تا خودیمان، ده ره وه ی دنیای ڕاده یه ك شه قڵ و مۆركی مۆدێرنه و به رهه مه گرتووه . جیهانگیری پیشه سازییه ــۆژی و ــه ل ــن ــه ك تهاوچه رخ ژیانی هه مه جۆره كانی فیكرو ــه رهــه مــی ب هیچی ــه كنین، ئێمه داهێنه رانه ی كــاری له به رداستدا هه ن، به اڵم شێوه ی تێفكرین و هه ڵسوكه وت و ڕه فتارو بیركردنه وه و خه یاڵمان، شه قڵ و مۆركی ژیانی پێش مه ده نییه ت و كۆچه ری ســـه رده مـــی ــی ــان ژی

وانییه و گه ر ده بینرێت. پێوه بۆچوونه مدا ــه م ل ــم ــاده ڕه وی زیبپرسین: له خۆمان با كــردووه ، له گه ڵ بــه بــه راورد ئێمه ئه مڕۆ گه الن و نه ته وه كانی نه ك ڕۆژئاوا و ــــه اڵت و بـــاكـــوور، بــه ڵــكــو ڕۆژهباشووریش، به كام شارستانییه ت و به كام ــــــــك و ڕووداوێ بــــه چ مێژوویه كه وه چ به سومبوول و وهاڵم ڕه نگه ده ناسرێینه وه ؟ ئه وه بێت ئێمه له وه ته ی هه ین هه ر جه وهه ریترین بووین. داگیركراو ئه م وهاڵمه ئه و پاش پرسیار زۆر به شێكی بۆ پرسیاره یه ، له گه النی جیهان له م سه ر تا ئه و سه ر، له چركه ساتێكی مێژوویدا بوونه و فــراوانــخــواز داگیركارو سنووری ده ره وه ی بۆ داكشاون هه میشه ئێمه بۆ ئه ی خۆیان، داگیركراو بووینه ؟ مه به ست لێره باپێكه وه نیه به داگیركار بوون له جینالۆجی "بــیــر" به قووڵی هۆكاره كان و بیر له ره گ و ریشه ی به شێنه یی كوشنده كه ، گرفته

بكه ینه وه ...بیربكه ینه وه و لێناگه ڕێن ئاوڕێك ئه شكه وتانه دا ئه م له ناو كه واته بــده یــنــه وه ، دواوه بــۆ پرسیاره ئه و له وه اڵمی بیرمان جه وهه رییه ی سه ره وه نه كرده وه ! نه خۆشمان حه زی نه لێده گه ڕێن و بیركردنه وه مان هه یه . ئێمه هه ین به اڵم بیرناكه ینه وه ، كه چی بیركردنه وه "، ــرۆڤ و م "بوونی ئۆرگانیكییان په یوه ندییه كی ـــه كـــه وه ـــه ی ـــه و تـــونـــد ب ـــه ی هئاماژه كه واته به ستراونه ته وه . ــاره هـــه ره ــۆك ــه ه بــه یــه كــێــك لسه ره كییه كان درا "بیرنه كردنه وه ". ئه ی جگه له خودی خۆمان، كێ له مپه ره له به رده م خۆشنه كردنی هـــه لـــومـــه رجـــی "ئـــــــازادی

بیركردنه وه "دا؟ ئه شكه وته لــه نــێــو ئێمه ئایدیۆلوژیای تاریكه كه كانی دۆگـــمـــای دی" و ــــی ــــه وان "ئده ژین و خۆماندا وشكهه اڵتووی ئه م ده گـــوزه رێـــنـــیـــن. ــــان ژیئه شكه وتانه شوێنی ڕاسته قینه ی ژیانی ئێمه نین. كه ی خه ون به ژیانێكی ڕه سه نه وه ده بینین و بیر

له ڕه سه نایه تی خۆمان ده كه ینه وه و خۆمان بوونی ناته واوییه كانی ته واو ده كه ین؟ ئه شكه وتووانانی حه قیقه تییان تاریكستانه ئه و هێنده ش لــێــشــاردوویــنــه تــه وه ، خاوین، ســســت و ــســاردو خــه محه قیقه ت ناگه ڕێین. بــه دوایــدا ناوه ڕۆكی ئازادییه ، گه ر ئازادیش بیركردنه وه "ش "ئازادی نه بێت، حه قیقه ت ئه سته میشه نابێت و

بناسرێته وه ...هه ڵكۆڵیوه ، مێشكمانیان وه هم خــوڕه ی خورافه و په تای بڕستی ــن و ــردووی ك هــه راســانــی له به ر بڕیووین. چاوبه سته گیمان لێده كه ن و دیمه نه كان و ڕاستییه كان ته نیا نابینین. خــۆیــان وه ك سێبه ر و ته م و تارمایمان پێنیشان ڕاسته قینه یه ژیانه ئه و ده ده ن. سیخناخه نیه ، ڕه ســه ن نییه ، له گیروگرفت و له شڵه ژان، پڕاوپڕه ئه و نادڵنیایی. له ناكامی و لێده ڕژێ، قه یرانی چوارچێوه یه قه یرانی ـــــژدان، وی ــی ــران ــه ی قلێبوورده یی، قه یرانی هه ڵكردن، قه یرانی دادپــه روه ری، قه یرانی یاسا، قه یرانی په روه رده ، قه یرانی ژیان، بێمانایی بوون و بێمانایی له ته نگه ژه و ئه و دیوه پڕ كه چی شاردراوه ته وه و له ته ڵه زگه یه پڕ

دیوێكی تر نمایش ده كرێت...لێره مرۆڤ، به هه زاران مرۆڤی زه بوون و كڵۆڵ و كۆڵه وار، له سه ر كۆمه ڵێ بیروباوه ڕ و دۆكترینی نامۆ دووچاری كڕكه وتووه و بۆخۆی بێهۆشی و بێهه ستی و سڕبوون و بێزمانی كردووه . ئه و شێوه ژیانه نامه ده نییه ، پڕیمه تیڤ و ساده و كه سایه تی مرۆڤه كانی به شێواوی ڕه نگڕێژ كردووه و پێشمه رجه كانی "بـــوون بــه مــرۆڤــی ڕه ســـه ن"ی

لێسه ندووه ته وه ... بۆ ده ربازبوون و ئازادبوونمان له م دۆخه نامه ده نییه ، پێویسته كۆت و به ندی به ندیخانه ی هه ست و ویژدان و ڕۆح و عه قڵمان بشكێنین و گه رم و گفتوگۆی به په رۆشه وه گشتی و پرسه له سه ر عه قاڵنی ئۆنتۆلۆژی و چــاره نــووســســاز و به ها بنه مای بكه ین. ژیانییه كان مۆڕاڵی و كۆمه اڵیه تی و نه ته وه یی و بكه ین، به هێزتر مرۆییه كان ناكۆكییه كانماندا له ته ك ژیرانه له وه ی به ئاگابین ده رگیربین و بااڵده ستی و ئه نگێزه ی مه یل و توندوتیژی ـــری و ـــی ـــارگ ده مهه ڵدێرو بۆ نه كات په لكێشمان

خلۆربوونه وه و هه ره س... ئێمه بوونه وه رێكی ناته واوین، پڕۆژه كانی ژیانمان هه ر ناته واوه ، كه واته تا ئه م ساته وه خته ناكامڵ و پێنه گه یشتووین و پـــڕۆژه و بێ نه هاتووینه ته نێو دۆخی ژیاری و پێویسته مه ده نییه وه . دۆخــی ته واوبكه ین، خــۆمــان خـــودی له با له ویژدانمانه وه ، با كه واته ده ستپێبكه ین. "ســه رمــانــه وه " خه ڵوه ت و ژیانه ، ســوڕی ئــه وه خه مساردی، لــه قــاوغــدان و خۆ رابــــوون و ره وڕه وه ی ـــوڕی سله ئێستادا راده گرێت. راسانمان ئه شكه وت، لــه نــێــو مـــانـــه وه بوون و ئه فه رۆزكردنی بێگومان ته رێزكردنی ڕۆحی نه ته وه ییمانه . گه لێ زۆر زۆر دره نگه با ببینه وه با ڕه ســــه ن، به مرۆڤگه لێكی هه مووان بۆ ئـــارام" "ماڵێكی

دروستبكه ین...azadalisalih@yahoo.com

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

سیزار‌سه‌لیم‌له‌هه‌ولێر

پشوو 19No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

هه‌ڤاڵ‌ئیبراهیم:‌ناوی‌دزه‌كه‌‌ئاشكراناكه‌م

"شوێنێك‌نییه‌‌بۆ‌یاری"‌ده‌گاتــه‌‌كه‌ركـوك

هه‌رچه‌نده‌‌بڕیاربوو‌له‌ساڵی‌نوێدا‌خانمی‌گۆرانیبێژ‌له‌یالی‌فه‌ریقی‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌كوردستان‌بۆ‌ته‌واوكردنی‌چه‌ند‌كارێكی‌نوێی‌هونه‌ری،‌به‌اڵم‌ناوبراو‌له‌ئێستادا‌سه‌فه‌ره‌كه‌ی‌دواخستووه‌‌بۆ‌كاتێكی‌دیارینه‌كراو.سه‌رچاوه‌یه‌كی‌نزیك‌له‌له‌یال‌فه‌ریقی‌به‌ده‌ستووری‌وت‌"له‌یال‌به‌نیازبووه‌‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌كوردستان‌بۆ‌كلیپكردنی‌گۆرانییه‌كی‌نوێی‌كه‌به‌زمانی‌ئینگلیزی‌وتویه‌تی،‌به‌اڵم‌پێده‌چێت‌سه‌فه‌ره‌كه‌ی‌سه‌ركه‌وتوو‌نه‌بووبێت".له‌یال‌فه‌ریقی‌هه‌رچه‌نده‌‌له‌سه‌ره‌تای‌كاری‌هونه‌رییه‌وه‌‌به‌الساییكردنه‌وه‌‌ده‌ستیپێكردو‌زۆرجار‌گۆرانییه‌كانی‌هونه‌رمه‌ندی‌كۆچكردوو‌مامۆستا‌تایه‌ر‌تۆفیقی‌ده‌وته‌وه‌،‌به‌اڵم‌دواتر‌به‌گۆرانی‌)تۆتۆ(‌ناسرا‌كه‌تێكستی‌گۆرانییه‌كه‌‌هی‌رزگار‌خۆشناو‌بوو.له‌یالی‌فه‌ریقی‌له‌ساڵی‌1991وه‌‌چووه‌ته‌‌واڵتی‌سوید‌و‌ئێستا‌له‌وێ‌ده‌ژی،‌تا‌ئێستا‌چوار‌ئه‌لبومی‌باڵوكردووه‌ته‌وه‌‌كه‌‌ئه‌وانیش‌)ئه‌ستێره‌،‌ئه‌وین‌وئازار،‌سیاچه‌مانه‌،‌گوێم‌لێگرن(.

گه‌نجه‌‌ ئ��ه‌و‌ ئیبراهیم‌ ه��ه‌ڤ��اڵ‌كه‌مدا‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌ رۆحسوكه‌ی‌‌سۆرانی‌ ب��اش��ی‌ ج��ه‌م��اوه‌رێ��ك��ی‌داواده‌ك���ات‌ په‌یداكرد،‌ خ��ۆی‌ بۆ‌هونه‌رمه‌ندان‌ئاگاداری‌خۆیان‌بن‌و‌گۆرانییه‌كانیان‌له‌ستایلی‌عه‌ره‌بی‌و‌

توركی‌نزیكنه‌كه‌نه‌وه‌.له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌ ه��ه‌ڤ��اڵ‌باس‌ ده‌ستوور،‌ رۆژنامه‌ی‌‌ له‌گه‌ڵ‌هونه‌ری‌‌ خ��ۆی‌‌و‌ ك��اری‌‌ له‌هه‌ندێ‌‌"نامه‌وێت‌ ده‌ڵێت‌ ده‌ك��ات‌و‌ ئێستا‌ناوی‌ئه‌وكه‌سه‌‌باڵوبكه‌مه‌وه‌‌كه‌چه‌ند‌نوێیه‌كه‌م‌ له‌به‌رهه‌مه‌‌ تراكێكی‌به‌رهه‌مه‌كه‌م‌ ه��ۆی��ه‌وه‌‌ ب��ه‌و‌ ب��ردو‌

دواكه‌وت".ده‌س����ت����وور:‌ل��ه‌س��ه‌ره‌ت��ای‌گه‌وره‌بووی‌،‌ له‌موسڵ‌ ژیانته‌وه‌وه‌‌چ��وون��ی‌‌ئ��ێ��وه‌‌ب��ۆ‌ئ���ه‌و‌ش���اره‌و‌كوردستان‌ ب��ۆ‌ ه��ات��ن��ه‌وه‌ت��ان‌

چۆنبوو؟هه‌ڤاڵ:‌به‌رله‌وه‌ی‌‌من‌له‌دایكبم،‌ماڵی‌‌ئێمه‌‌چووبوو‌بۆ‌شاری‌‌موسڵ،‌من‌نازانم‌ئه‌وان‌بۆچی‌‌له‌كوردستان‌من‌ تاوه‌كو‌ ئ��ه‌وێ‌،‌ بۆ‌ چووبوون‌ئێمه‌‌ ناوه‌ندی‌‌ سێی‌ پۆلی‌‌ بوومه‌‌ئه‌وه‌‌ دوای‌‌ بووین،‌ له‌موسڵ‌ هه‌ر‌هاتینه‌وه‌‌كوردستان‌و‌من‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌زمانی‌‌ فێری‌‌ ته‌نها‌ بووم‌ له‌موسڵ‌عه‌ره‌بی‌‌ مۆزیكی‌‌ فێری‌‌ عه‌ره‌بی‌‌و‌

بووم.

ژیاوی‌‌ ل��ه‌وێ‌‌ تۆ‌ ده‌س��ت��وور:‌له‌هه‌مانكاتدا‌تۆ‌كار‌له‌سه‌ر‌ستایلی‌‌كارت‌ تۆ‌ چۆنه‌‌ ناكه‌یت،‌ عه‌ره‌بی‌‌

له‌سه‌ر‌ئه‌و‌ستایله‌‌نه‌كردووه‌؟هونه‌رمه‌ند‌ پێویسته‌‌ هه‌ڤاڵ:‌خولیای‌‌ له‌وه‌بێت‌و‌ ئاگای‌‌ خۆی‌‌هه‌ركه‌سه‌و‌ ه��ون��ه‌رم��ه‌ن��دی��ش‌پێموابیت‌ ه��ه‌ی��ه‌،‌ خولیایه‌كی‌‌مۆزیك‌و‌ ئێمه‌‌ ده‌بێت‌ له‌ئێستادا‌نه‌ك‌ پێشبخه‌ین،‌ كوردی‌‌ هونه‌ری‌‌تر‌ ن��ه‌ت��ه‌وه‌ی‌‌ به‌مۆزیكی‌‌ خۆمان‌

خه‌ریك‌بكه‌ین.ئ��ه‌وه‌ی‌‌تۆ‌ ده‌س��ت��وور:‌دوای‌‌جوانه‌كان‌ هونه‌ره‌‌ له‌په‌یمانگای‌‌ده‌ت��وان��ی‌‌ ئێستا‌ ده‌رچ�����ووی‌،‌به‌ته‌واوی‌‌پشت‌به‌خۆت‌ببه‌ستیت‌و‌

پێویستیت‌به‌كه‌س‌نه‌بێت؟زۆرباش‌ تاڕاده‌یه‌كی‌‌ هه‌ڤاڵ:‌ببه‌ستم،‌ به‌خۆم‌ پشت‌ ده‌ت��وان��م‌ناتوانێت‌ ب��ه‌ت��ه‌ن��ه��ا‌ په‌یمانگا‌دروس��ت��ت��ب��ك��ات،‌ده‌ب��ێ��ت‌خۆت‌ماندووبكه‌یت،‌ خۆت‌ هه‌وڵبده‌ی‌‌و‌تاوه‌كو‌بتوانی‌‌بگه‌یته‌‌ئه‌و‌ئاسته‌ی‌‌كه‌وا‌پشت‌به‌خۆت‌ببه‌ستی‌‌و‌خۆت‌

كاره‌كانی‌‌خۆت‌ئه‌نجامبده‌ی‌.ده‌ستوور:‌دوای‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌‌ب��ه‌ره��ه‌م��ی‌‌)خ�����ۆزی‌(‌ئ����ه‌وه‌ی‌‌ئاگاداربین‌تۆ‌ماوه‌ی‌‌شه‌ش‌مانگ‌ل��ه‌ده‌ره‌وه‌ب��ووی��ت،‌زۆرێ��ك‌ده‌چنه‌‌تۆ‌ چۆنه‌‌ ناگه‌ڕێنه‌وه‌‌ ئ��ه‌وروپ��او‌

گه‌ڕایته‌وه‌‌كوردستان؟هه‌ڤاڵ:‌كاری‌‌سه‌ره‌كیم‌ئه‌وه‌یه‌‌بكه‌م،‌ ك��وردی‌‌ هونه‌ری‌‌ خزمه‌تی‌‌

)شوێنێك‌ سینه‌مایی‌ فیلمی‌نییه‌‌بۆ‌یاری‌(‌بڕیاره‌‌له‌20ی‌ئه‌م‌مانگه‌دا‌له‌شاری‌كه‌ركوك‌و‌دواتر‌

له‌شاری‌هه‌ولێر‌نمایشبكرێت.یاری‌(‌ بۆ‌ نییه‌‌ )شوێنێك‌سینه‌مایی‌‌ فیلمی‌‌ دوای���ن‌ ك��ه‌‌كورد‌ سینه‌مایی‌‌ ده‌ره��ێ��ن��ه‌ری‌‌ش���ه‌وك���ه‌ت‌ئ��ه‌م��ی��ن��ه‌،‌ب��ڕی��اره‌‌له‌شاری‌‌ نزیكدا‌ له‌ئاینده‌یه‌كی‌دواتریش‌ نمایشبكرێت‌و‌ كه‌ركوك‌

له‌شاری‌هه‌ولێر.به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ حه‌سه‌ن‌ ناسر‌رۆشنبیری‌‌ له‌وه‌زاره‌تی‌‌ سینه‌ما‌

جوان‌ كارێكی‌‌ بتوانم‌ ه��ی��وادارم‌پێشكه‌شبكه‌م،‌چوونم‌بۆ‌ئه‌وروپا‌چوونم‌بۆ‌گه‌شت‌نه‌بوو،‌من‌له‌وێ‌‌‌5 س��ازداو‌ ئاهه‌نگم‌ ‌14 نزیكه‌ی‌‌به‌رنامه‌ی‌‌ته‌له‌فزیونیم‌هه‌بوو،‌له‌وێ‌‌شاعیرو‌ هه‌ندێ‌‌ له‌گه‌ڵ‌ تێكه‌اڵویم‌هه‌رچه‌نده‌‌ په‌یداكرد،‌ ئ��اوازدان��ه‌ر‌خۆشتربوو،‌ رۆژان�����ه‌م‌ ژی��ان��ی‌‌بۆ‌ بگه‌ڕێمه‌وه‌‌ حه‌زمكرد‌ ب��ه‌اڵم‌

كوردستان.زاراوه‌ی‌‌ ده‌ستوور:‌تۆ‌له‌سه‌ر‌حه‌زده‌كه‌ی‌‌ كارتكردووه‌‌ سۆرانی‌‌له‌سه‌ر‌چ‌زاراوه‌یه‌كی‌‌تر‌كاربكه‌ی‌؟له‌سه‌ر‌ ح��ه‌زده‌ك��ه‌م‌ ه��ه‌ڤ��اڵ:‌به‌اڵم‌ كاربكه‌م،‌ زاراوه‌ك��ان‌ هه‌موو‌له‌سه‌ر‌ ح��ه‌زده‌ك��ه‌م‌ ئێستا‌ زیاتر‌

زاراوه‌ی‌زازاكی‌‌كاربكه‌م.زۆریك‌ له‌ئێستادا‌ ده‌ستوور:‌به‌ناو‌ ك���ه‌وا‌ ب��ه‌رن��ام��ان��ه‌ی‌‌ ل���ه‌و‌به‌هره‌مه‌ند‌ گه‌نجی‌‌ پێگه‌یاندنی‌‌هه‌ن،‌ئه‌و‌به‌رنامانه‌‌چه‌نده‌‌ده‌توانن‌هونه‌ردا‌ له‌بواری‌‌ چاالك‌ كه‌سانی‌‌

به‌رهه‌مبێنن؟ئه‌و‌ سه‌یری‌ زۆر‌ من‌ هه‌ڤاڵ:‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌ ناكه‌م،‌ به‌رنامانه‌‌ جۆره‌‌زیاتر‌ به‌رنامانه‌‌ ئه‌و‌ هه‌ستبكه‌م‌بازرگانی‌،‌ ب��ه‌رن��ام��ه‌ی‌‌ ب��ون��ه‌ت��ه‌‌له‌وه‌بكه‌ین‌ ب��اس‌ ده‌بێت‌ لێره‌دا‌زۆرێك‌هونه‌رمه‌ند‌ له‌ئێستادا‌ كه‌وا‌كێشه‌كانی‌‌ سه‌ره‌تا‌ ده‌بێت‌ هه‌ن‌گۆڕه‌پانه‌كه‌‌ نێو‌ هونه‌رمه‌ندانی‌‌په‌ره‌‌ ئینجا‌ چ��اره‌س��ه‌رب��ك��رێ��ت،‌

به‌وانیتر‌بدرێت‌و‌پێبگه‌یه‌نرێن.

ئه‌م‌ "ل��ه‌20ی‌‌ وت‌ به‌ده‌ستووری‌سه‌عات‌ كه‌ركوك‌ له‌شاری‌‌ مانگه‌‌له‌هۆڵی‌‌ ن��ی��وه‌ڕۆ‌ دوای‌ 3ی‌‌فیلمه‌كه‌‌ قوتابخانه‌كان،‌ چاالكی‌‌له‌مانگی‌‌ دوات��ر‌ نمایشده‌كرێت،‌له‌هۆڵی‌‌ هه‌ولێر‌ له‌شاری‌ شوبات‌رۆشنبیری‌‌ وه‌زاره‌ت��ی‌‌ پێشه‌وای‌‌وتی‌‌ هه‌روه‌ها‌ نمایشده‌كرێت".‌نمایشكردنی‌‌ له‌دوای‌‌ "بڕیاریشه‌‌له‌كوردستان‌له‌چه‌ند‌فێستیڤاڵێكی‌‌

ده‌ره‌وه‌دا‌به‌شدار‌ببێت".بۆ‌ نییه‌‌ )شوێنێك‌ فیلمی‌‌یاری‌(‌تائێستا‌له‌سێ‌‌فێستیڤاڵدا‌سێ‌‌ ل���ه‌ه���ه‌ر‌ ب���ه‌ش���دارب���ووه‌‌و‌فێستیڤاڵه‌كه‌دا‌خه‌اڵتی‌‌باشترینی‌‌

فیلمه‌كانی‌‌وه‌رگرتووه‌.

ئێوه‌‌ ده‌س���ت���وور:‌هونه‌رمه‌نده‌كانی‌‌ده‌ڤه‌ری‌‌بادینان‌زیاتر‌به‌ئاهه‌نگه‌‌ه‌‌ نه‌و یبه‌تییه‌كا تا

وایكردووه‌‌ چی‌‌ سه‌رقاڵن،‌ئاهه‌نگه‌‌ ئه‌و‌ بۆ‌ بچن‌ ئێوه‌‌

تایبه‌تییانه‌؟هه‌ڤاڵ:‌ئێمه‌‌ناچارین‌بچینه‌‌چونكه‌‌ تایبه‌تییه‌كان،‌ ئاهه‌نگه‌‌كۆمپانیایه‌كی‌‌ هیچ‌ ئێستا‌ تاوه‌كو‌پشتگیری‌‌ كه‌وا‌ نییه‌‌ به‌وه‌‌ تایبه‌ت‌بۆیه‌‌ بكات،‌ هونه‌رمه‌ندان‌ ت��ه‌واوی‌‌هه‌ندێ‌‌ بۆ‌ هه‌وڵبده‌یت،‌ خۆت‌ ده‌بێت‌شت‌پاره‌‌خه‌رجده‌كرێت،‌به‌اڵم‌بۆ‌هه‌ندێ‌‌خه‌رجناكرێت،‌ پ��اره‌‌ هونه‌ری‌‌ ك��اری‌‌چوونمان‌بۆ‌ئاهانگی‌‌تایبه‌تی‌‌باشتره‌‌بكه‌ین‌ به‌رپرس‌ له‌هه‌ندێ‌‌ داوا‌ له‌وه‌ی‌‌

تاوه‌كو‌یارمه‌تیمان‌بدات.به‌رهه‌می‌‌ له‌دوایین‌ ده‌ستوور:‌به‌رێزتان‌به‌رله‌وه‌ی‌‌باڵوبێته‌وه‌‌چه‌ند‌دزران،‌ له‌به‌رهه‌مه‌كه‌ت‌ تراكێك‌

ئه‌وكاره‌‌چۆن‌كرا؟ه���ه‌ڤ���اڵ:‌ئ����ه‌وه‌‌ل��ه‌رێ��گ��ای‌‌گۆرانییه‌كانی‌‌ كه‌‌ كه‌سێكه‌وه‌بوو‌له‌كۆمپیوته‌ر‌وه‌رگرتبوو‌باڵویكردبۆوه‌،‌كێبوو،‌ كه‌سه‌‌ ئ��ه‌و‌ ده‌زان��ی��ن‌ ئێمه‌‌له‌سه‌ربكه‌م،‌ ق��س��ه‌ی‌‌ ح��ه‌زن��اك��ه‌م‌به‌رهه‌مه‌كه‌م‌ ك��ه‌وا‌ وایكرد‌ ئه‌مه‌ش‌باڵوبكه‌مه‌وه‌‌ نه‌گونجاودا‌ له‌كاتێكی‌‌ته‌مموزی‌‌ هه‌ڵبژاردنی‌‌25ی‌‌ كه‌پێش‌2009بوو،‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌‌به‌رهه‌م‌پێش‌به‌اڵم‌ هه‌ڵه‌بوو،‌ كارێكی‌‌ هه‌ڵبژاردن‌

ناچاربووین‌ئه‌و‌كاره‌‌بكه‌ین.

لــه‌یـــال‌فـه‌ریـقـی‌دواكـــه‌وت

ده‌ستوور‌له‌سلێمانی

سیزار‌سه‌لیم‌له‌هه‌ولێر

پ.‌ده‌ستوور

گۆرانیبێژی‌ ك��چ��ه‌‌ ن��اس��ل��ی‌ت��ازه‌پ��ێ��گ��ه‌ی��ش��ت��ووی‌ك���ورد،‌به‌نیازه‌‌ نزیكدا‌ له‌ئاینده‌یه‌كی‌به‌ئه‌لبومێكی‌نوێوه‌،‌زیاتر‌بێته‌‌ناو‌گۆرانیبێژییه‌وه‌،‌ هونه‌ری‌ دونیای‌)به‌قسه‌م‌ به‌ئه‌لبومی‌ ئه‌ویش‌

بكه‌(.نزیك‌ س���ه‌رچ���اوه‌ی���ه‌ك���ی‌به‌رۆژنامه‌ی‌ ناسلی،‌ له‌گۆرانیبێژ‌"كچه‌‌ راگ��ه‌ی��ان��د‌ ده‌س���ت���ووری‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‌ )ناسلی(‌ گۆرانیبێژ‌ب��ۆ‌ك��وردس��ت��ان،‌ئ��ه‌وی��ش‌بۆ‌ته‌واوكردنی‌كاره‌كانی‌ئه‌لبومه‌كه‌ی‌كه‌‌نۆ‌گۆرانی‌له‌خۆگرتووه‌‌و‌ئێستا‌به‌شێك‌له‌كاره‌كانی‌ته‌واوبووه‌".

گۆرانییه‌كانی‌ تێكستی‌سه‌عید‌ )حه‌مه‌‌ له‌الیه‌ن‌ ناسلی‌ئیبراهیم‌و‌هه‌ڵكه‌وت‌زاهیر(و‌چه‌ند‌

به‌قسه‌ی‌ناسلی‌بكه‌ن!نووسراون،‌ ت��ره‌وه‌‌ شاعیرێكی‌ه���ه‌روه‌ه���ا‌س���ه‌رج���ه‌م‌ئ���اوازی‌"هه‌ڵكه‌وت‌ له‌الیه‌ن‌ گۆرانییه‌كان‌

زاهیر"ه‌وه‌‌دانراوه‌.سه‌رقاڵی‌ له‌ئێستادا‌ ناسلی‌به‌ناوی‌ گۆرانییه‌كه‌‌ كلیپكردنی‌به‌نیازیشه‌‌ ب��ك��ه‌(،‌ )ب��ه‌ق��س��ه‌م‌گۆرانی‌ دوو‌ بۆ‌ كلیپ‌ له‌ئاینده‌دا‌

تر‌بكات.

دانا‌غه‌نی: گۆرانیبێژه‌‌ئافره‌ته‌کانی‌ئه‌مڕۆ‌چاوم‌زه‌قده‌که‌نه‌وه‌

18پشووNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

نازێ‌گۆرانی‌فۆلكلۆر‌پ.‌ده‌ستوورده‌ڵێت

خانمه‌‌ ع��ه‌زی��زی‌ ن���ازێ‌رۆژهه‌اڵتی‌ گۆرانیبێژی‌ئه‌لبومه‌‌ له‌نێو‌ كوردستان،‌گۆرانی‌ ‌10 كه‌‌ نوێیه‌كه‌یدا‌یه‌كێك‌ ل���ه‌خ���ۆگ���رت���ووه‌،‌فۆلكلۆرییه‌و‌ له‌گۆرانییه‌كانی‌نزیكدا‌ ل��ه‌م��اوه‌ی��ه‌ك��ی‌ ب��ڕی��اره‌‌

باڵوبێته‌وه‌.نازێ‌كه‌ئێستا‌له‌شاری‌هه‌ولێر‌ئه‌لبومی‌ دوو‌ خ��اوه‌ن��ی‌ ده‌ژی،‌سه‌رقاڵی‌ له‌ئێستاشدا‌ گۆرانییه‌و‌ئه‌لبومه‌‌ ك��اره‌ك��ان��ی‌ ت��ه‌واوك��ردن��ی‌له‌ئاینده‌یه‌كی‌ به‌نیازه‌‌ نوێیه‌كه‌یه‌تی‌و‌

نزیكدا‌باڵویبكاته‌وه‌.له‌لێدوانێكیدا‌بۆ‌ده‌ستوور‌نازێ‌وتی‌‌له‌خۆگرتووه‌،‌ گۆرانی‌ ‌10 "ئه‌لبومه‌كه‌ی‌ب����ه‌زاراوه‌ی‌ ل��ه‌گ��ۆران��ی��ی��ه‌ك��ان‌ یه‌كێك‌كرمانجییه‌و‌پێشتر‌موراد‌به‌كتاش‌وتویه‌تی،‌كۆمپانیای‌ فۆلكلۆرییه‌‌و‌ تریشی‌ گۆرانیه‌كی‌

چوارچرا‌باڵویده‌كاته‌وه‌".

سازدانی‌موحسین‌یاسین

غه‌نی،‌ دانا‌ گۆرانیبێژ‌ هونه‌رمه‌ندی‌هه‌فتانه‌‌چوارجار‌ریشی‌ده‌تاشێت،‌ته‌رككردووه‌‌ جگه‌ره‌شی‌ له‌وه‌ته‌ی‌‌كردووه‌،‌ زی��ادی‌ كیلۆ‌ ‌10 نزیكه‌ی‌‌دڵی‌به‌وه‌ش‌خۆشه‌‌كه‌‌هه‌ستده‌كات‌عیتابی‌(‌ )رازو‌ رێگای‌ كچه‌كه‌ی‌‌

باوكی‌ده‌گرێت.گۆرانیبێژه‌‌ ل��ه‌ب��اره‌ی‌‌ غه‌نی‌ دان��ا‌"ئه‌وان‌ ده‌ڵێت‌ ئه‌مڕۆ‌ ئافره‌ته‌كانی‌زووزوو‌چاوم‌پێزه‌قده‌كه‌نه‌وه‌،‌به‌اڵم‌

گوێچكه‌م‌هه‌ست‌به‌هیچ‌ناكات".ده‌ستوور:‌له‌منداڵیدا‌چۆن‌بوویت؟

دانا‌غه‌نی:‌زۆر‌هاربووم.گه‌ڕه‌كی‌‌ مناڵی‌‌ ت��ۆ‌ ده‌س��ت��وور:‌هیچكاتێك‌ ب��ووی��ت،‌ )چ��وارب��اخ(‌ب��ه‌ش��داری‌‌ش��ه‌ڕه‌ب��ه‌ردت‌ك��ردووه‌،‌

سه‌رت‌شكاوه‌‌له‌شه‌ڕه‌به‌رد؟شه‌ڕه‌به‌ردم‌ به‌شداری‌‌ غه‌نی:‌ دانا‌ن��ه‌ك��ردووه‌،‌ب��ه‌اڵم‌ش��ه‌ڕم‌كردووه‌و‌تردا،‌ مناڵی‌ له‌گه‌ڵ‌ ب��ووه‌‌ ش��ه‌ڕم‌كه‌شه‌ڕانی‌ ن��ا‌ ئ���ه‌وه‌ش‌ ب��ه‌وات��ای‌‌شه‌ڕم‌ زۆرج���ار‌ ب���ه‌اڵم‌ بووبێتم،‌مناڵێكی‌‌ به‌كوردییه‌كه‌ی‌‌ ك��ردووه‌،‌

عه‌جول‌بووم.ده‌ستوور:‌لێیانداوی‌كه‌‌مناڵبووی‌؟لێیانداوم‌و‌ وه‌ڵ���اڵ‌ غ��ه‌ن��ی:‌ دان���ا‌

له‌مناڵیشمداوه‌.ده‌ستوور:‌له‌قوتابخانه‌‌زیره‌ك‌بوویت‌

یان‌ته‌مبه‌ڵ،‌مامۆستا‌لێیداوی؟دانا‌غه‌نی:‌به‌دڵنیاییه‌وه‌،‌مامۆستای‌‌بیركاری‌‌لێیداوم‌و‌زۆر‌رقم‌له‌وانه‌ی‌‌رقم‌ ئێستاش‌ )ب��ی��رك��اری‌(ب��وو،‌له‌وانه‌ی‌‌ به‌اڵم‌ بیركارییه‌،‌ له‌وانه‌ی‌‌كوردی‌،‌ئه‌ده‌ب‌و‌رێزمان‌به‌تایبه‌تی‌‌به‌اڵم‌ زیره‌كبووم،‌ زۆر‌ له‌هۆنراوه‌دا‌له‌وانه‌ی‌‌جه‌برو‌هه‌نده‌سه‌و‌ژمێریاری‌‌

زۆر‌كۆڵم.‌ده‌ستوور:‌له‌گه‌ڵ‌خواردندا‌چۆنیت؟‌

ده‌زانیت‌خواردن‌دروستبكه‌یت؟دان���ا‌غ��ه‌ن��ی:‌ده‌زان�����م‌خ���واردن‌لێقه‌وماندا‌ له‌كاتی‌‌ دروستبكه‌م،‌ن��ای��ه‌ڵ��م‌پ��ه‌ك��م��ب��ك��ه‌وێ��ت،‌ب��ه‌اڵم‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ هه‌مووكات‌دروستیناكه‌م،‌

بڵێم‌خواردنه‌كه‌م‌خۆشه‌.ده‌ستوور:‌كێشت‌چه‌نده‌؟

به‌اڵم‌ كیلۆبووم،‌ ‌84 غه‌نی:‌ دان��ا‌له‌وكاته‌وه‌ی‌‌كه‌‌جگه‌ره‌م‌ته‌رككردووه‌‌گه‌یشتووه‌ته‌‌ كێشم‌ قه‌ڵه‌وبووم‌و‌

رێچكه‌ی‌تۆی‌گرتووه‌؟دانا‌غه‌نی:‌من‌زۆر‌له‌مناڵه‌كانم‌ناكه‌م،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌هه‌ستی‌كه‌گۆرانبێژ‌ كچه‌كه‌مه‌‌ پێبكه‌م‌ده‌رده‌چێت،‌كوڕه‌‌بچكۆله‌كه‌شم‌بیبه‌مه‌‌ ده‌بێت‌ له‌ئێستاوه‌‌ هه‌ر‌

قوتابخانه‌ی‌‌مۆزیكا.مریشكت‌ هیچكات‌ ده‌ستوور:‌

سه‌ربڕیوه‌؟ویستم‌ جارێكیان‌ غه‌نی:‌ دانا‌به‌اڵم‌ س��ه‌رب��ڕم،‌ مریشكێك‌ده‌ستی‌‌ سه‌ریببڕم‌ نه‌متوانی‌‌مریشكه‌كه‌م‌ ئیتر‌ ب��ڕی،‌ خۆم‌ئه‌و‌ ئێستاش‌ تاكو‌ به‌ره‌اڵكرد‌و‌

بڕینه‌‌به‌په‌نجه‌مه‌وه‌‌دیاره‌.ده‌ستوور:‌كه‌واته‌‌په‌شیمانیت؟دانا‌غه‌نی:‌سه‌رم‌نه‌بڕی‌،‌پێش‌په‌نجه‌ی‌‌ ئه‌وببڕم‌ ملی‌‌ ئه‌وه‌ی‌‌

خومم‌بڕی‌.ده‌ستوور:‌ئه‌و‌ئاهه‌نگ‌و‌بۆنانه‌ی‌‌تیایدا‌ كه‌به‌شداریت‌ ئ��ه‌وروپ��ا‌

كردوون‌كامانه‌ن؟دانا‌غه‌نی:‌له‌زۆربه‌ی‌‌بۆنه‌كاندا‌به‌تایبه‌تی‌‌ به‌شداریمكردووه‌،‌هه‌ڵه‌بجه‌‌ ك��اره‌س��ات��ی‌‌ ی���ادی‌‌تیاده‌كه‌م،‌ به‌شداری‌ كه‌سااڵنه‌‌له‌هه‌ندێ‌ ئه‌نفال‌و‌ بۆ‌ هه‌روه‌ها‌كۆنسێرتی‌‌پیتاك‌كۆكردنه‌وه‌شدا‌ساڵێكیان‌ ك��ردووه‌،‌ به‌شداریم‌ناسری‌‌ ه��ون��ه‌رم��ه‌ن��د‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌كرد‌ ئاهه‌نگێكمان‌ ره‌زازی‌‌ك��ه‌داه��ات��ه‌ك��ه‌ی‌‌گ��ه‌ڕای��ه‌وه‌‌بۆ‌له‌ساڵی‌‌ هونه‌رمه‌ندان،‌ یه‌كێتی‌‌‌2000كه‌باسیشی‌ده‌كه‌م‌بۆئه‌وه‌‌به‌چاویاندا،‌ كه‌بیده‌مه‌وه‌‌ نییه‌‌ناسری‌‌ هونه‌رمه‌ندان‌ له‌گه‌ڵ‌ئاهه‌نگمان‌ مه‌رزییه‌‌ ره‌زازی‌‌و‌كردووه‌‌به‌بۆنه‌ی‌‌یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌‌كوردستان‌ هه‌رێمی‌‌ حكومه‌تی‌‌واژۆیه‌كی‌‌ زۆرو‌ كه‌خه‌ڵكێكی‌‌له‌بری‌ من‌ كۆكرده‌وه‌،‌ زۆرمان‌به‌خوێنی‌‌ به‌قه‌ڵه‌م‌ واژۆك��ردن‌واژۆمكرد‌ ده‌س��ت��م‌ په‌نجه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌خه‌ڵكدا‌بۆ‌یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌‌

هه‌ردوو‌حكومه‌ته‌كه‌.هه‌یه‌‌ شتێك‌ هیچ‌ ده‌س��ت��وور:‌له‌ژیانی‌‌رابردووت‌لێی‌په‌شیمان‌

بیت؟شتێك‌ بڕواناكه‌م‌ غه‌نی:‌ دانا‌

هه‌بێت.

نه‌وه‌ت‌و‌شتێك.جگه‌ره‌ش‌ ك��ه‌وات��ه‌‌ ده‌س���ت���وور:‌

ده‌كێشیت؟به‌اڵم‌ ده‌مكێشا،‌ به‌ڵێ‌ غه‌نی:‌ دانا‌

ئێستا‌وازملێهێناوه‌.له‌گه‌ڵ‌ نێوانت‌ ئ��ه‌ی‌‌ ده‌س��ت��وور:‌

مه‌شروبدا‌چۆنه‌؟لێی‌‌ به‌باشی‌‌ زۆر‌ غ��ه‌ن��ی:‌ دان���ا‌

دووركه‌وتوومه‌ته‌وه‌.چه‌ندجار‌ له‌هه‌فته‌یه‌كدا‌ ده‌ستوور:‌

ریشت‌ده‌تاشیت؟دانا‌غه‌نی:‌‌3تا‌4جار.

گۆرانییه‌ك‌ ب��ه‌چ‌ ت��ۆ‌ ده‌س��ت��وور:‌ناسرایت؟

له‌بیرمبێت‌و‌ هێنده‌ی‌‌ غه‌نی:‌ دان��ا‌به‌گۆرانییه‌كانی‌‌ لێبووبێت‌ گوێم‌رێگای‌‌گه‌ڕانه‌وه‌م،‌ له‌سه‌ر‌ )ئه‌وین،‌ئه‌و‌ ناسرام،‌ هێنا(‌ عیتابی‌‌ رازو‌له‌الی‌‌ خۆشه‌ویستبوون‌ گۆرانیانه‌‌

خه‌ڵك.ده‌ستوور:‌گۆرانییه‌كانی‌‌تۆ‌دره‌نگ‌دره‌نگیش‌ خه‌ڵكه‌وه‌،‌ ناو‌ چوونه‌‌

ونبوون؟شایه‌تییه‌‌ ئه‌وه‌خۆی‌ غه‌نی:‌ دان��ا‌خوا‌ بۆ‌ سوپاس‌ گۆرانییه‌كانم،‌ بۆ‌ك���ردووه‌‌ شتێكم‌ ده‌بینم‌ ك���ه‌وای‌‌ئه‌وه‌‌ نه‌مربن،‌ كه‌گۆرانییه‌كانم‌بۆ‌ گه‌وره‌ییه‌‌ خۆشحاڵی‌‌و‌ جێگه‌ی‌‌

من.هاوسه‌ریت‌ ژیانی‌‌ كه‌ی‌ ده‌ستوور:‌

پێكهێناوه‌؟‌چه‌ند‌مناڵت‌هه‌یه‌؟ژیانی‌‌ ‌1987 له‌ساڵی‌ غه‌نی:‌ دانا‌مناڵم‌ ‌4 پێكهێناوه‌و‌ هاوسه‌ریم‌هه‌یه‌،‌ئه‌وانیش‌كچێك‌و‌سێ‌كوڕن،‌ئه‌ندامه‌كانی‌‌ له‌نێو‌ خۆشه‌ویستی‌‌

خێزانه‌كه‌مدا‌زۆره‌.ده‌س�����ت�����وور:‌ه���اوس���ه‌ره‌ك���ه‌ت‌یاخود‌ هێناوه‌‌ به‌خۆشه‌ویستی‌‌

به‌ڕێكه‌وت؟دانا‌غه‌نی:‌به‌خۆشه‌ویستی‌.

ده‌نگی‌‌ ده‌ڕوانیته‌‌ چۆن‌ ده‌ستوور:‌گۆرانیبێژه‌‌ئافره‌ته‌كانی‌‌ئه‌مڕۆ؟

دانا‌غه‌نی:‌زۆرینه‌یان‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌من‌گوێم‌لێیه‌‌ته‌نهاو‌ته‌نها‌ره‌سمه‌و‌هه‌ر‌ده‌نگ‌ وه‌كو‌ گه‌رنا‌ دیارن،‌ به‌ره‌سم‌هونه‌رێك‌ به‌هیچ‌ هه‌ست‌ ن��ازان��م‌و‌چاوم‌ زووزوو‌ ده‌زانم‌ به‌اڵم‌ ناكه‌م،‌گوێچكه‌م‌ ب��ه‌اڵم‌ پێزه‌قده‌كه‌نه‌وه‌،‌

هیچ‌نابیتسێت.كامه‌یان‌ مناڵه‌كانت‌ ده‌س��ت��وور:‌

به‌رهه‌مه‌‌نوێیه‌که‌ی‌زه‌كه‌ریا‌له‌نه‌ورۆزدا‌باڵوده‌بێته‌وه‌

له‌سه‌روبه‌ندی‌جه‌ژنی‌نه‌ورۆزدا‌باڵوببێته‌وه‌‌كه‌‌له‌‌‌14گۆرانی‌

پێكدێت.نزیك‌ س��ه‌رچ��اوه‌ی��ه‌ك��ی‌‌له‌هونه‌رمه‌ند‌زه‌كه‌ریا‌عه‌بدوڵاڵ‌راگه‌یاند‌ ب���ه‌ده‌س���ت���ووری‌‌زه‌كه‌ریا‌ نوێیه‌كه‌ی‌‌ "به‌رهه‌مه‌‌كه‌‌له‌‌14تراك‌پێكدێت،‌كاری‌‌كاری‌‌ ته‌واوبووه‌و‌ ستۆدیۆی‌‌میكس‌و‌ماسته‌رینگی‌‌ماوه‌".

وتیشی‌‌ سه‌رچاوه‌یه‌‌ ئه‌و‌تۆماركردنی‌‌ كاری‌‌ "زه‌كه‌ریا‌كاری‌‌ ئه‌نجامداوه‌و‌ له‌توركیا‌ماسته‌رینگیش‌ م��ی��ك��س‌و‌ئه‌نجامده‌دات،‌ سوید‌ له‌واڵتی‌‌شاعیران‌ هی‌‌ هۆنراوه‌كانی‌‌)س���ام���ی‌‌ئ���ه‌رگ���ووش���ی‌‌و‌

عه‌بدولڕه‌حمان‌بێالف(ن.ئاماژه‌ی‌‌ سه‌رچاوه‌كه‌‌ب����ه‌وه‌ش����دا:‌ب���ڕی���اره‌‌نه‌ورۆزی‌‌ له‌سه‌روبه‌ندی‌ئه‌مساڵدا،‌به‌رهه‌می‌‌نوێی‌‌

زه‌كه‌ریا‌باڵوبێته‌وه‌.

سیزار‌سه‌لیمنوێیه‌كه‌ی‌‌ به‌رهه‌مه‌‌زه‌ك������ه‌ری������ا‌ڵاڵی‌ و عه‌بدگۆرانیبێژ،‌ب����ڕی����اره‌‌

پ.‌ده‌ستووركاروان‌ گۆرانیبێژ‌ هونه‌رمه‌ندی‌ل��ه‌دوای‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ دوای‌‌ كامیل،‌س��ه‌ری‌س��اڵ��ه‌وه‌‌گ��ه‌ڕای��ه‌وه‌‌بۆ‌كوردستان،‌بڕیاره‌‌تا‌ته‌واوكردنی‌نوێیه‌كه‌ی‌‌ ئه‌لبومه‌‌ بۆ‌ كاره‌كانی‌

له‌كوردستان‌بمێنێته‌وه‌.له‌لێدوانێكیدا‌ كامیل‌ كاروان‌

كاروان‌كامیل‌به‌سۆرانی‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌

ب��ه‌رۆژن��ام��ه‌ی‌ده‌س��ت��ووری‌وت‌گ��ۆران��ی‌ ‌10 "ئ��ه‌ل��ب��وم��ه‌ك��ه‌م‌گۆرانیم‌ سێ‌ كه‌‌ له‌خۆگرتووه‌‌دوو‌ وت��وه‌‌و‌ سۆرانی‌ ب���ه‌زاراوه‌ی‌نوێیه‌‌ ئه‌لبومه‌‌ ل��ه‌و‌ گۆرانیش‌له‌ئاینده‌یه‌كی‌ ده‌ك���ه‌م،‌ كلیپ‌ئه‌لبومه‌كه‌‌ ت����ه‌واوی‌ ن��زی��ك��دا‌

باڵوده‌كه‌مه‌وه‌".

ئــه م تـووتـكـانــه بـۆ فـرۆشـتــن

تووتك بۆ فرۆشتن، ئه م رسته یه به سه ر تابلۆی

دوكانێكه وه هه ڵواسرابوو، بێگومان نووسینی له مجۆره ش سه رنجی منداڵ راده كێشێت،

بۆیه هه رزوو منداڵێك له به رده می دوكانه كه دا وه ستاو

له دوكانداره كه ی پرسی "تووتكی به چه نده ؟"

" یه كی به 30-40 دینار"، منداڵه كه ده ستی به گیرفانیدا

كردو وتی "من هه ر ئه م دوو دیناره م پێیه ، ده توانم

ببینم؟" تووتكه كان دوكانداره كه زه رده خه نه یه ك و

فیكه یه كی بۆ كردو پێنج تووتكی سپی به دوای دایكیانه وه له رێڕه وه

ته سكه كه وه هاتنه ده رێ، دوایین تووتكه یان كه مێك

ده شه لی و به خوشك و براكانی نه ده گه یشت، ئه م

تووتكه شه له هه ر زوو سه رنجی منداڵه كه ی راكێشاو له دوكانداره كه ی پرسی " ئه م

تووتكه چییه تی؟"پیاوه كه بۆی روونكرده وه

كه دوای پشكنینی پزیشكی ڤێته رنه ری پێیوتوه ئه م

تووتكه به هۆی گێڕیی ئێسكی كه مه رییه وه هه روا به شه لی منداڵه كه ش ده مێنێته وه ،

لێیپرسی به خه مێكه وه "به چه ند ده یفرۆشیت؟"

"پاره ناكات، ئه گه ر ئه ته وێ به خۆڕایی بیبه "

ته ماشایه كی منداڵه كه دوكانداره كه ی كردو

به توڕه ییه وه وتی "نه خێر، به خۆڕایی نا، ئه میش وه ك خوشك و براكانی جیاوازیی

نییه ، پاره ی خۆیت به ته واوی ده ده مێ تۆ ئێستا ئه م ده دیناره م لێوه رگره ، دوایی هه موو مانگێك دینارێكت

بۆ دێنم تا نرخه كه ی ته واو ده بێت".

به اڵم دوكانداره كه به نابه دڵی پێیوت "به قسه ی من ده كه ی

مه یكڕه ، ئاخر ئه مه تووتكێكی شه له و نه ئه توانێ رابكات و

نه یاریشت له گه ڵدا بكات، بۆ دانه یه كی تریان ناكڕیت؟"

لێره دا منداڵه كه دانه وییه وه و پانتۆڵه كه ی ده رلنگی

هه ڵدایه وه و قاچه سه ناعییه كه ی ده رخست و

به دوكانداره كه ی وت "ئاخر هه ر ئه میان له حاڵی من

ده زانێ"* نووسه رێكی هاوچه رخی

ئه مریكییه سه رچاوه : ماڵپه ڕی )القصه

العراقیه (و: عه بدوڵاڵ زه نگه نه

ئه‌ده‌ب‌و‌هونه‌ر 21

ره نجه باوه نوری

ئیسحاق ئه زیمۆف*

ن: دان كالرك*

ره نجه باوه نووری

مـه‌رگ‌و‌ئـاوایـی‌و‌هـه‌نـدێـكـیـش‌ئـه‌والتـر

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

شه بقه ئینگلیزیه كانمان كرده سه رو ئاوه كه وه ، هه ڵدایه قوالپه كانمان پاشان چه ماینه وه به سه ر كتێبه كانداو جێمانهێشتبوو، ك��ه ل���ه وێ���وه ده ستمانپێكرده وه ، سیروان به هێمنی ده دا خۆی بایه ك شنه ده ڕۆیشت، فێنكی ئ����اوه ك����ه و ل��ه پ��ێ��س��ت��ی ورده چه ندین وێنه ی ده كردینه وه ، الپ���ه ڕه ی س��ه ر ده ك��ه وت��ه شه پۆل مراوی پۆله ش پۆله كتێبه كانمان، به سه رماندا رمێك نوكه له شێوه ی مێشی خۆڵه رووی تێده په ڕین و ئ��اس��م��ان��ی��ان ره ن��گ��اڵ��ه ده ك����رد، به رامبه رمان، ده كه وته په رچه كه ش ئاسوده ییه كی ب��وون دیمه نگه لێك زۆریان ده خسته رۆحمان و نه ك هه ر دڵ و ده روونمانی به ڕووی خوێندنه وه دا ده كرد حه زمان به ڵكو ده ك��رده وه ، كتێبه كان به وشه و په ڕه و په راوێزه وه بخۆین!، به و گیانه وه ده مانخوێنده وه ، لێده بووینه وه كه ئێواره ش ده مه و له سروشتی به شێك بوبێتینه وه ك رۆشنكه ره وه ئاو چه ندین لێواره كه به وایه ری قوالپه كانماندا هه ڵنیشتبوون به قنگه ش پ���وش���ه چ���ه ن���دی���ن ئه ورۆژه به اڵم به شه بقه كانمانه وه !.. وادیار بوو نه ستمان بۆنی رووداوێكی پێشوه ختی ده كرد، بێئه وه ی هه ستی هه رچی كه ده ناین پاڵی پێبكه ین زووتره بگه ڕێینه وه بۆ ئاوایی و ببینین هه ستم من ده ق��ه وم��ێ ، چی ئاخۆ په ڕییه له ناكاو كه كرد به شڵه ژانێ مه وداكان ده كرد هه ستم رۆحمه وه ، چه نده ه��ه ڵ��دێ��ن و ل��ه م��ه زه ن��ده م رووداوه كه گشتی هێڵی ده كۆشام له خه یاڵمدا كۆ نه ده كرایه وه ، به دوایدا له بیرو ده ب��ووم، ماندوو ده چ��ووم و الوازی كه دابووم ئه وه ئه ندێشه ی نووسینه كه ی نه یتوانیوه نووسه ره له میزاجی خوێنه ر نزیكبكاته وه ، له پڕ هاوڕێكه م به توندی ده می كتێبه كه ی مۆته كه یه ك وت���ی : داخ��س��ت��ه وه و رێچكه و چاوه كانم له كتێبه كه دایه ، ره فتاره ی ب��ه و ده ك���ه ن! پێچكه بۆ نه مزانی حه په سام، هاوڕێكه م سروته كه مان پێكه وه هه ردوو له پڕ ناكامیه به و بۆ نه مزانی لێشێوا، دۆخه كه به جێدێڵین؟! هاوڕێكه م وتی شومه رۆژه ك������ه ی ن��ی��ی��ه ه��ی��چ كه كاتێ ب��ه اڵم چ��وارش��ه م��ه ی��ه !، به سه ر چ���ووی���ن گ���ه ڕای���ن���ه وه و رووداوه كه دا، تێگه یشتم كه خه ڵكی زهنییان پ��ه ی��وه ن��دی��ه ك��ی ئ��اوای��ی به مه رگه ساته كانه وه هه یه ، بێئه وه ی رێ��ك��ك��ه وی��ن ل��ه س��ه ر گ���ه ڕان���ه وه ملی دووان و ك��رده هه نگاوێكمان رێگه مان گرت به ره و ماڵه وه !، هه موو رێگه كه ب���ۆئ���ه وه ی ج��ارێ��ك��ی��ش كورتبكه ینه وه بابه تێكمان ده وروژاندو ئه و ل��ه س��ه ر تواناكانمان گ���ره وی پێشتر ك���ه ده ك�����رد ك��ت��ێ��ب��ان��ه خوێندبوومانه وه ، ئه و رۆژه من باسی ئه میللی برونتی و سیحری زمانی ئه و

نووسه ره م ده كرد، هاوڕێكه شم باسی به ختیار عه لی و هزری به رباڵوی ئه وی ئه وه ل��ه س��ه ر دوات��ری��ش ده ك���رد، ئه و ل��ه داه��ات��وودا كه رێككه وتین به رزاییه كانی ویزه رینگ بخوێنێته وه و منیش شاری مۆسیقاره سپییه كان، هه تاوبڕستی له مرۆڤ ده بڕی ، چه ند سه ر ده یگه یاندینه هه نگاوێكیش شه قامه گشتیه كه ئه و شه قامه ی كه ئ��اوای��ی ده ك����رد ب���ه دوول���ه ت���ه وه ، ده هاتنه م��ان��دوو ئۆتۆمبێله كان ئ��ه وه ی وه ك شێوه یان ب��ه رچ��او، ره ن��گ��ی خ��ۆی��ان ن���ه ده ن واب���وون، بۆئه وه ی تاوێ زووتر بگه ینه وه ماڵ، قاچه كانمان خێرا هه ڵده بڕی و زاقێكی زیاترمان ده دایه خۆمان، له تاو تیرو شه بقه كانمان خه ڵكیش توانجی نابووه بن باڵ و كتێبه كانمان كردبووه ده ترساین ده موچاومان، سێبه ری لێیان ك��ه ئ��ه وه ب��ك��ه ن ه��ه س��ت��ی له سه ر هاوڕێكه م جیابووینه ته وه ، ده كردم بۆ قسه ی شه بقه گرنگی به تایبه ت بۆ ناوچه ی خۆمان، پاشان له پڕ شتێكی بیرهاته وه ، ئێره گه رمه یان ئینگلته ڕا؟ بێگومان ئێره ! ئه ی شه بقه مان خۆمان ده بوایه كه واته دابهێنایه ! من پێكه نیم، حه وسه ڵه ی شتێك ویستم لێبڕابوو قسه كردنم بڵێم و وتووێژه كه هه ڵگرین بۆ سبه ی ، به اڵم قیژه ی وه ستانی ئۆتۆمبێلێكی ناساز به هۆڕنێكی تێكه ڵ بارهه ڵگر چڵه كاندین، رای ل��ه ك��ت��وپ��ڕدا، ملمان وه ختبوو راچه ڵه كاندنێك ئێمه ج��ی��اب��ك��ات��ه وه ، ل��ه الش��ه م��ان له وكاته دا سه رمان داخستبوو سه یری به رپێی خۆمانمان ده كرد كه سه رمان هه ڵبڕی ئۆتۆمبێله كه پێچاوپێچ هێڵی ره ش و الرو قه وچی له دوای خۆیه وه خۆی ئ��ه وه ش دوای جێده هێشت و

دابارین و كه سێك چه ند گرته وه ، تێكشكاویان كه سێكی ده ستوبرد كه هه ڵگرته وه هه وێڵیدا ل��ه ب��ه ر هه ڵیانگرته وه هه ر له په ڕۆو پاتاڵێكی خ��وێ��ن��اوی ده چ���وو، س��ڕو ساردو بێگیان لێیان نه وی و گواستیانه وه بۆ فه رهادی فه رهاده خه سته خانه !، ترسناك به تۆنێكی پ��وره ف��ات��ه ... ده م���اوده م���ی ده ك����رد ف��ه ره��اده مرۆڤه كان، خودی نه ك فه رهاده .. داره كانیشی ده هێنایه به ڵكو گه اڵی به نیگه رانی رۆژه ئه و حه شۆكان، ل��ه م��اڵ ده رده چ�����ێ و پ��اش چه ند رووداوه ك����ه ه��ه واڵ��ی ده قیقه یه ك ئاوایی خه ڵكی دای��ك��ی ، ده گ��ات��ه رووی��ان الوه له هه موو ش��ڵ��ه ژان، ده كرده شوێنی رووداوه كه ، خه ڵكێكی هه ندێ داك��ه وت��و، دڵ په شۆكاو، پێخاوس، یه خه كراوه ، سه رپه تی كه هێمای گه وره بوو، گوناهێكی ئه وه مرۆڤی خودی كه بوو كاره ساتێك ل��ه ده س��ت��ی خ���ۆی ده رده ك������رد، هه ندێكیش تیكه ی نیوه ڕۆی له ده مدا ده دراو قوت نه بۆیان قه تیسمابوو هه ندێكی ده كرایه وه ، تف نه بۆیان هیچ به اڵم ده ه��ات، هێڵنجی تریش كام له ئه وان نه گه شتنه ئه و ئازاره ی ئه نگاوت، دایكی زران��ی هێزی كه هه واڵه كه وه ك ئه وه ی مشته كۆڵه یه ك ده داته زۆره وه به قورساییه كی بێت سه ر دڵی و پرزه ی له به ر ده بڕێ ، هه ر له گه ڵ بیستنی ناوی فه رهاد لێاڵیی گزوه كه ی دێ���ت و ب��ه چ��اوه ك��ان��ی��دا ل��ه ده س��ت ده ك��ه وێ��ت��ه خ����واره وه ، كاتێكیش كه پێیه كانی هه ڵده گرێت درۆی هه نگاوه كانی هه ستده كات ل��ه گ��ه ڵ ده ك����ه ن، ح���ه زی ده ك��رد زووب���گ���ات و رێ��وه ن��ده ك��ه دوورت���ر هه رچه نده چاوه كانی ده كه وته وه ،

ره نگی كه ژاوه ی مه رگیان گرتبوو ئه و به سه ر ك��ه بینی خوێنه ی په ڵه چاوی به اڵم به جێمابوو، جاده كه وه كه نه كه وت خوێنه ئه و به ڕچه ی وه ك تاڵه به نێكی مۆر تا به رده رگای راكێشرابوو، درێ��ژ خه سته خانه كه تاده هات خه سته خانه ح��ه وش��ه ی پیرو ن���ه خ���ۆش و چ���ڕت���رده ب���وو، دره نگتر ت���اوێ پ��ه ك��ك��ه وت��ه ك��ان ده گ���ه ی���ش���ت���ن، ه���ه ن���دێ ك��ه س له شوشه ی به چه په رو ده ستیده كرد ناوه وه ی ته ماشای په نجه ره كانه وه هه ندێ ده ك��رد، خه سته خانه كه یان ده رگاكانه وه ، له كێلۆنی كه سیش یه خه ی خ��وش��ك ده گ��ری��ا، دای���ك ده ك��ه وت، بێهۆش ب��را داده دڕی ، ده نگێك ده گریان، هه موو خزمان وه ك گوێلك ده یبۆڕان یه كێك وه ك ق����از ده ی���ق���ی���ق���ان���د، دی������واری مه راسیمه كه ی خه سته خانه كه ش دووهێنده ده كردو ده یدایه وه به سه ر فیغان دادو ه���اوارو خه ڵكه كه دا، گه رمتره وه به گوڕوتینێكی به جارێ ته نوره ی ده كردو ده چوو به ئاسماندا، ئه و كه سانه ی كه ده یانویست خۆیان راگ���رن و ل��ه ب��ه رده م رووداوه ك����ه دا ئاگا ن��اخ��ود بنوێنن، ج��وام��ێ��ری ده خزانه نێو كه ژاوه كه وه و ده یاندایه كه سێكی چه ند گ��ری��ان، پ��ڕم��ه ی هێوریان ه��ه وڵ��ی��ان��ده دا به ته مه ن ده هاتن و خه ڵكه كه دا به نێو كه نه وه ده چوون و دڵنه واییان ده كردن، به اڵم كه س ئ��ه وه ی وه ك بێهووده بوو، له كۆنتڕۆلی خۆیدا ئیراده ی له ئه وان ن��ه م��اب��ێ ، گ���اه ده گ���ری���ان گاه ده می هاوڕێكه م له خۆیانیانده دا، خسته په نا گوێم و پێی وتم ده زانی سه یری په تی به چاوێكی ئه گه ر له هه ر دیمه نه كه بكه ین و رووداوه كه دابماڵین، ده روون��ی په یوه ندییه كی له به رده م خه ڵكه كه پێشچاو وادێته به تاوانبار خۆیان به سه رهاته كه دا ده زانن و به وشێوه یه ش سزای خۆیان ل��ه دی��دی ب��ه ڵ��ێ وت���م ده ده ن؟! شه كه تی به اڵم وایه !، غه واره یه كدا ئه و هێدی هێدی ده كردنه وه ، ژیری گ���ه رم وگ���وڕی���ی���ه ی س��ه ره ت��ای��ان ده كه وته گ��رژی ل��ه ك��ارده ك��ه وت، ده نگه ژێیه كانیان ماسولكه كانیان، زۆر سه رئێشه یه كی هه ڵده ئاوساو رووی تێده كردن، به ڵێ ئه وان هه موو ج���ارێ���ك و ل���ه ه���ه ر رووداوێ����ك����ی راده یه ئه و تا گریان كاره ساتباردا ده یانبات!! واتێده گه ن چیتر له دونیادا كاتێ نامێنێ خۆیانی تێدا ببیننه وه . له گه ڵ ئه وه ی هه ندێك بێده نگی باڵی دۆخه كه كه چی ده كێشان به سه ردا دیمه نی به تایبه ت ترسناكبوو، هه ر له كه ژاوه ی هه میشه كه ژن��ه ك��ان خه مه كاندا سه رچۆپی ده گرنه ده ست، خاوده بوونه وه ، هه ندێ كه كاتێ ده كرد، زۆر به ئازارێكی هه ستیان به گۆنای ئاڵۆزه وه ، به سه رو سیمای خوێناوییه وه ، به یه خه ی دڕاوه وه له و په ڕی دڵته نگیدا ده یانڕوانیه یه كتر، به خۆیاندا به زه ییان ئ��ه وه ی وه ك

كه دایك كزه كزه ی به اڵم بێته وه ، گریانه ، شێوه ی خه مناكترین ئه وه موچڕكی ده شكاندو ته لیسمه كه ی چه ند دی��وار، دارو گیانی ده خسته هه موو هه نسكیانده دا، منداڵێكیش له دۆخێكی ئاوا سامناكدا دڵیان له ناو له پی ده ستیاندا ده گوشی و چاوه ڕوان بوون، چاوه ڕوانییه ك كه نه یانده زانی تاوێكی تر چی رووده دات، به ره و چ هه واڵێكی ب��ه ره و ده ڕۆن، ئاقارێك بدرێ له ده رگاكه وه كه مژده به خش به گوێیاندا، یان به پێچه وانه وه ئه وه ی ئ���ه وان م��ه ت��رس��ی ل��ێ��ده ك��ه ن ببێ به حه قیقه ت و بوركانی شین و شه پۆڕ زڕه بته قێته وه ، ت��ازه وه به گوڕێكی میللی ده رح����اڵ ت��ه ق��ی��ن��ه وه ی��ه ك دیسانه وه بوه ستێنێ و كاتژمێره كان ببێته وه ، م��ات��ه م نوقمی ئ��اوای��ی تر دیسانه كانی وه ك دیسانه وه سروتی مه رگ باڵ بكێشێته وه به سه ر نان، ئاو، ته نانه ت پێخه فه كانیشدا!، ئاخر هه ر كه سه و لێره دڵته نگییه ك ئه وه تا له نێو چاوه كانیدا، دڵته نگییه ك كه له شایی و زه ماوه نده كانیشدا بۆیان ناشارێته وه ، تا ئه و ئاسته ی زۆرجار بیرده چێته وه ! له الڕێكاندا خۆیانیان چاوه ڕوانی ئه وه ی وه ك ئه وكاته ش شته كان و ئ��ه وپ��ه ڕی بردبێتنیه هه تاو دوورخستبێتنه وه ، له خۆیانی بڕستی تینوێتی ده كردنه وه ، خاوی لێده بڕین، مێشێكی زۆر له زامه كانیان

ده ئاڵسكا.ئێسته وت ب��ه ه��اوڕێ��ك��ه م ده زانیت بۆ شه بقه مان دانه هێناوه ؟! كه چی لێكرد وه اڵم���م چ��اوه ڕێ��ی قوڵه وه به حه په ساوییه كی ئ��ه و كه ده ڕوان�������ی ل��ه خ��ه ڵ��ك��ه ك��ه ی فرمێسكه كانیم بینی تێگه یشتم ئه ویش منه الی ئ��ه وه ی له كه ژاوه كه دایه و جه سته یه كه و هیچی تر، به اڵم جیڕه ی كردنیه وه خه سته خانه كه ده رگ��ای كردنه وه ، كۆی خۆیانداو به ناخی ئه وه ی دووربوو نزیك كه وته وه ، ئه وه ی دانیشتبوو هه ستایه وه ، ئه وه ی رووی وه رچه رخاند، رووی بوو، له الیه كیتر نه رێدا ئ��ه رێ و چركه ساتی له نێوان هه ڵخست، ده رگاكه بۆ ته ماشایان كه وته به ته واوی ده رگاكه كه كاتێ سه رپشت، فه رهاد له سه ر نه قاله یه ك ده ركه وت، سپیه وه پینه ی به چه ند فه رمانی كه ئ��ه وه ی وه ك پاشان ئه وه بۆ بزانێ به بێئه وه ی پێكرابێ نیوه گیانی له رزۆك و ده ستی ده كات هه ڵبڕی و حه شیمه ته كه ی له مانه وه ی ره نگه ب��ه اڵم دڵنیاكرده وه ، خ��ۆی سروشتیه كانیان نه هاته وه ، په ڕیبوو.

ئه وان هیچ كاتێ وه ك خۆیان جارێك و ه��ه م��وو ن��اگ��ه ڕێ��ن��ه وه به شێك رووداوێ��ك��دا ه��ه ر له گه ڵ له خۆیان ونده كه ن، مه رگه ساته كان له گه ڵ ئاوایی ئه وانیش ده یانبات، خۆیاندا ده به ن، ئاواییه ك ده كه وێته به یانیان گۆڕستانه كه و ئامێزی كاتێ كه پرشنگی هه تاو به ر كێله مه ڕمه ڕیه كان ده كه وێ، ده شكێته وه

بۆ دااڵنی ماڵه كانی .

زه وی س��ه ر خه ڵكی ت���ه واوی چاڵه ب��وون ئ��ه وه چ��اوه ڕێ��ی بچكۆله كه ره ش��ه گه ردوونیه چونكه بكات. خاپوور زه وی هیرۆنیمۆس هیرۆم پرۆفیسۆر به دا س����اڵ����ی)2125( ل���ه چاڵه ی ئ��ه و ته لیسكۆبه كه ی

ده ریخستبوو و دۆزی��ب��ووه وه ئه وه نده له زه وی نزیك ده بێته وه

كه به ته واوی وێرانی بكات.زه وی س�����ه ر خ���ه ڵ���ك���ی وه س��ی��ه ت��ه ك��ان��ی��ان ن��ووس��ی و و گریان یه كتریدا به سه رشانی ده یانوت:" و رشت فرمێسكیان خواحافیز!"، ماڵئاوا، ماڵئاوا، و خوشك هاوسه ره كان، ئیتر فرزه نده كان، و باوك براكان،

له ماڵییه كان ئاژه ڵه خ��اوه ن به ئه ویندارانیش ئاژه ڵه كانیان، یه كتری له ماڵئاواییان چرپه كرد. به اڵم كاتێك چاڵه ره شه كه هیرۆم پرۆفیسۆر بوه وه ، نزیك هێزێكی هیچ ك��رد تێبینیی له ئارادا نییه ، به وردی راكێشان و له نزیكه وه كه وته لێكۆڵینه وه پێكه نێنێكی ب��ه دوات����ر و چاڵی كه رایگه یاند ش��اراوه وه

نییه ، نییه :"هیچ له ئارادا ره ش ئاساییه ئه ستێرۆكه یه كی ته نیا ب���ۆی���ه ی ره ش���ی ك��ه س��ێ��ك و

كردووه "ده ستی له سه ر پرۆفیسۆر ج���ه م���اوه ری ت����ووڕه ك���وژرا، هه واڵه ی ئ��ه م ل��ه س��ه ر ب���ه اڵم كه ك��وژرا ئ��ه وه له به ر نه بوو، له وباره یه وه وت خه ڵكه ی به و ده نووسێت، خۆش شانۆییه كی ناو شانۆییه كه وت���ی:" ئ��ه و ده نێم: گرمه ی ئاشی ماڵئاوایی،

به اڵم بێئارد"مرۆڤایه تیش ت�����ه واوی

مردنه كه یان ی��ادی كرده وه .

*ئ����ی����س����ح����اق ئ�����ه زی�����م�����ۆف/

ن�����ووس�����ه رێ�����ك�����ی ه�����اوچ�����ه رخ�����ی

ئ���ه م���ری���ك���ی���ی ب������ه ره گ������ه ز

رووسییه .و: عه بدوڵاڵ

زه نگه نه

هــیـــچ‌نــیـــیـــه‌

20ئه‌ده‌ب‌و‌هونه‌رNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

ئا:‌هێمن‌حوسه‌ینی‌

ن:‌رناته‌‌شمیدگال*

Bilindness‌‌:ناوی‌فیلم Fernando‌‌:ده‌رهێنه‌ر

meirells mark ruffalo,‌:ئه‌كته‌ره‌كان

julianna mooveسه‌یرو‌ رۆمانی‌‌ یه‌كه‌مجار‌ بۆ‌ كه‌‌ب��ۆوه‌و‌ ب��او‌ ك��وێ��ری‌‌ بێوێنه‌ی‌‌به‌وێناكێشا،‌ تراژیدی‌‌ ژیانێكی‌‌ئه‌م‌ ده‌ی���ان���زان���ی‌‌ ه���ه‌م���ووان‌بێگومان‌ ساراماگۆ‌ به‌رهه‌مه‌ی‌‌نۆبڵه‌و‌ ئه‌ده‌بی‌ خه‌اڵتی‌‌ شیاوی‌‌خه‌اڵتی‌‌ كوێری‌‌ ب��وو،‌ ه��ه‌رواش‌نۆبڵی‌ساڵی‌‌1998ی‌‌پێبه‌خشرا،‌په‌تایه‌كی‌‌ چ��ی��رۆك��ی‌‌ ك��وێ��ری‌‌به‌شێوه‌یه‌ك‌ نه‌كراوه‌‌ چ��اوه‌ڕوان‌كه‌‌كوێرییه‌كی‌‌سپی‌وه‌ك‌تاعوون‌بێناوو‌ له‌شارێكی‌‌ باوده‌بێته‌وه‌،‌په‌تایه‌‌ ئه‌م‌ بێناودا،‌ كه‌سانێكی‌له‌رووداوێكه‌وه‌‌ده‌بێ‌به‌قه‌یرانێكی‌‌

گشتی‌.وه‌رگیراو‌ كه‌‌ كوێری‌‌ فیلمی‌‌فێرناندۆ‌ له‌الیه‌ن‌ رۆمانه‌یه‌‌ له‌م‌مێرلێس،‌ده‌رهێنه‌ری‌‌به‌ره‌چه‌ڵه‌ك‌ئیتاڵیاوه‌‌ نیشته‌جێی‌ به‌رازیلی‌

به‌رهه‌م‌هاتووه‌.فێرناندۆ‌مێرلێس‌به‌ر‌له‌فیلمی‌تری‌ به‌رهه‌می‌‌ كۆمه‌ڵێك‌ كوێری‌‌له‌گرنگترینیان‌ كه‌‌ به‌رهه‌مهێناوه‌‌"باخه‌وانی‌‌ خ����ودا"و‌ "ش���اری‌‌

به‌وه‌فا"ن.كوێری‌‌ له‌فیلمی‌‌ ب��اس‌ كه‌‌ده‌كرێ‌‌ئه‌گه‌ر‌خۆشمان‌نه‌مانه‌وێ‌‌كتوپڕ‌ خ���ۆم���ان‌ ب��ێ��وی��س��ت��ی‌‌

ده‌كه‌وینه‌وه‌‌یادی‌‌رۆمانی‌‌كوێری‌و‌ساراماگۆ،‌ره‌نگه‌‌بۆ‌ئه‌و‌كه‌سه‌ی‌‌كتێبه‌كه‌ی‌‌نه‌خوێندبێته‌وه‌و‌ته‌نها‌فیلمه‌كه‌‌ دیبێت،‌ فیلمه‌كه‌ی‌‌مامناوه‌نددا‌ س��ه‌رو‌ له‌ئاستی‌‌له‌وه‌دا‌ گومان‌ هه‌ڵبه‌ت‌ ببینێ‌،‌نییه‌‌ئه‌گه‌ر‌نه‌ڵێین‌هه‌موو‌دیمه‌نی‌‌فیلمه‌كه‌‌النیكه‌م‌ده‌توانین‌بڵێین‌له‌دیمه‌نه‌كانی‌‌ زۆر‌ به‌شێكی‌‌فیلمه‌كه‌‌قه‌رزاری‌‌رۆمانی‌‌كوێری‌و‌ساراماگۆیه‌،‌به‌اڵم‌ده‌رباره‌ی‌‌كه‌ڵك‌وه‌رگرتنی‌‌سینه‌مایی‌له‌شاكارێكی‌‌له‌لێكدانه‌وه‌ی‌‌ ب��ه‌ر‌ ئ��ه‌ده‌ب��ێ،‌بڵێین‌ ب��اش��ت��روای��ه‌‌ فیلمه‌كه‌‌ده‌رهێنه‌ره‌كانیش‌ ناسراوترین‌شاعیران‌و‌ به‌ئه‌ندازه‌ی‌‌ ناتوانن‌بن‌ سه‌ركه‌وتوو‌ رۆماننووسه‌كان‌له‌وێناكردن‌و‌وه‌سفی‌دیمه‌نه‌كاندا،‌لێره‌دایه‌،‌ سه‌ره‌كی‌‌ پرسی‌ به‌اڵم‌ده‌رهێنه‌ری‌‌فیلمی‌‌كوێری‌‌تا‌چه‌ند‌كه‌ڵكی‌‌له‌م‌كتێبه‌‌وه‌رگرتووه‌و‌تا‌سه‌ركه‌وتوو‌ توانیویه‌تی‌‌ چه‌ند‌فیلم‌ چیرۆكی‌‌ گێڕانه‌وه‌ی‌‌ بێت،‌هه‌رچه‌ن‌به‌هۆی‌‌ماوه‌ی‌‌كورته‌وه‌‌چیرۆكه‌كه‌‌ ه��ه‌م��وو‌ ن��ات��وان��ێ‌‌بگێڕێته‌وه‌،‌به‌اڵم‌به‌هه‌ندێ‌‌گۆڕان‌بێت،‌ سه‌ركه‌وتووتر‌ ده‌یتوانی‌‌ئه‌گه‌ر‌سه‌ره‌تای‌‌چیرۆكه‌كه‌‌به‌هێزه‌‌قه‌رزداری‌‌پێشه‌كییه‌كی‌‌بێوێنه‌یه‌‌له‌ده‌ستپێكی‌‌ س��ارام��اگ��ۆ‌ ك��ه‌‌

به‌اڵم‌ نووسیویه‌تی‌،‌ رۆمانه‌كه‌یدا‌الوازی‌‌ خاڵی‌ گه‌وره‌ترین‌ وادیاره‌‌فیلمه‌كه‌‌نه‌خولقانی‌‌كه‌سایه‌تییه‌.هه‌رچه‌نده‌‌فیلمه‌كه‌‌ده‌یتوانی‌‌كه‌سایه‌تی‌‌جیاواز‌بخاته‌روو،‌ئه‌و‌هه‌یه‌و‌ له‌چیرۆكه‌كه‌دا‌ گروپه‌ی‌‌درێژه‌دان‌به‌به‌وێناكێشانی‌‌رۆمان،‌كه‌‌ بوو‌ چاوه‌ڕوانییه‌ك‌ النیكه‌م‌

به‌اڵم‌فیلمه‌كه‌‌به‌رله‌وه‌ی‌‌هه‌وڵبدا‌ته‌ركیز‌بكاته‌‌سه‌ر‌كه‌سایه‌تییه‌كی‌‌دیاریكراو،‌هه‌وڵیداوه‌‌به‌رهه‌مێكی‌‌په‌سه‌ندبێت‌و‌ گشت‌ هۆڵیوودی‌‌له‌فیلمێكی‌‌ بكه‌وێته‌وه‌‌ دوور‌ زۆر‌

ته‌واو‌سه‌ركه‌وتوو.ئه‌م‌ كردووه‌‌ له‌بیری‌‌ وادیاره‌‌رووداوێكی‌‌ به‌رله‌وه‌ی‌‌ كوێرییه‌‌توانجێكی‌‌ ب���ێ���ت،‌ ك��ت��وپ��ڕ‌رۆشه‌نگه‌رانه‌ی‌‌فه‌لسه‌فییه‌،‌به‌اڵم‌تایبه‌ت‌ كه‌سێكی‌‌ كوێرییه‌كه‌‌به‌بیرهێنه‌ره‌وه‌ی‌‌ ته‌نها‌ ناناسێت‌و‌جیهانی‌‌ له‌بیركراوه‌كانی‌‌ به‌ها‌رۆژان��ه‌دا‌ ل��ه‌م‌ كه‌‌ مرۆڤایه‌تییه‌‌وه‌ك‌ ب��ۆرژوازی‌‌ شارستانییه‌تی‌‌دیمه‌نه‌‌ داوه‌،‌ قووتی‌‌ تاعوونێك‌توندوتیژی‌،‌ دڵ��ت��ه‌زێ��ن��ه‌ك��ان��ی‌‌ته‌نانه‌ت‌ده‌ستدرێژی‌‌ نادادوه‌ری‌و‌سێكسی‌له‌ناو‌گێڕانه‌وه‌كه‌دا‌ژیانی‌‌ب��ۆرژوازی‌‌ وێرانییه‌كانی‌‌ واق��ع‌و‌كوێری‌‌ رۆمانی‌‌ ده‌كێشێ،‌ به‌وێنا‌خ��وێ��ن��ه‌ر‌ل��ه‌ره‌ش��ی��ی��ه‌وه‌‌ب��ه‌ره‌و‌به‌ناو‌ سپێتی‌‌ده‌باو‌ده‌یه‌وێ‌‌ئه‌و‌به‌اڵم‌ بخاته‌ڕوو،‌ په‌رده‌یه‌‌ پشتی‌‌وه‌ها‌ فیلمه‌كه‌ش‌ بینه‌ری‌‌ ئاخۆ‌

ته‌عبیرێكی‌‌هه‌یه‌‌له‌م‌فیلمه‌؟كوێری‌‌ فیلمی‌‌ بینه‌ری‌‌ ئاخۆ‌قووڵ‌ فیلمه‌كه‌‌ بینینی‌‌ دوای‌‌له‌كوێری‌،‌ مه‌به‌ست‌ ده‌بێته‌وه‌‌بیركردنه‌وه‌یه‌،‌ عه‌قڵ‌و‌ كوێری‌‌

م��ه‌ب��ه‌س��ت‌ده‌س���ه‌اڵت���ی‌‌زاڵ���ی‌‌به‌رهه‌می‌‌ كه‌‌ گه‌نده‌ڵییه‌‌ زوڵ��م‌و‌له‌رۆمانه‌كه‌دا‌ ب���ۆرژوازی���ی���ه‌؟‌ناویان‌ كه‌سایه‌تییه‌كان‌ هه‌رچه‌ند‌نییه‌،‌به‌اڵم‌هه‌ریه‌كێكیان‌ئاماژه‌ن‌بۆ‌گروپ‌یان‌تاكه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگا،‌جگه‌‌له‌ژنی‌‌دكتۆر‌كه‌‌له‌راستییدا‌له‌فیلمه‌كه‌دا‌ ق��اره‌م��ان‌ وه‌ك‌فیلمه‌كه‌‌ به‌درێژایی‌ ده‌رده‌كه‌وێ‌و‌كه‌سایه‌تییه‌كان‌ ق��ورس��ای��ی‌كه‌سایه‌تی‌‌ ب��ه‌اڵم‌ ه��ه‌ڵ��ده‌گ��رێ‌،‌تێڕامانن‌ جێگای‌‌ كه‌‌ هه‌ن‌ تریش‌وه‌ك‌كچه‌،‌خودی‌‌دكتۆرو‌ته‌نانه‌ت‌پیره‌پیاو.‌حیكایه‌تی‌‌پیاوێك‌كه‌‌زۆر‌ ژنه‌كه‌ی‌‌ كوێربوو،‌ یه‌كه‌مجار‌چیرۆكه‌كه‌‌ ل��ه‌خ��ودی‌‌ سووكتر‌ده‌رهێنه‌ر‌ به‌داخه‌وه‌‌ به‌اڵم‌ نییه‌،‌به‌خوازه‌كان،‌ نه‌داوه‌‌ به‌های‌‌ زۆر‌له‌هه‌ندێ‌‌ فیلمه‌‌ ئه‌م‌ به‌مه‌شه‌وه‌‌سه‌ركه‌وتوو‌ ل��ه‌دی��م��ه‌ن��ه‌ك��ان��دا‌كتوپڕی‌‌ ن��اوه‌وه‌ی‌‌ چوونه‌‌ بووه‌،‌بینایه‌ی‌‌ ئه‌و‌ بۆ‌ كوێر‌ ژماره‌یه‌ك‌گیراوه‌،‌ ل��ه‌ب��ه‌رچ��او‌ ب��ۆی��ان‌ ك��ه‌‌له‌كه‌سان‌ سپییه‌وه‌‌ به‌دیمه‌نێكی‌‌به‌باشترین‌ تیشكی‌‌سپییدا‌ له‌ناو‌

شێوه‌‌به‌وێنا‌كێشراوه‌.شوێندا‌ ل��ه‌ه��ه‌ن��دێ‌‌ فیلم‌دڵه‌ڕاوكێیه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ نه‌یتوانیوه‌‌به‌وێنا‌ ب��ه‌دروس��ت��ی‌‌ ه��ه‌ی��ه‌‌ ك��ه‌‌ئازاردانی‌‌ دیمه‌نی‌‌ به‌اڵم‌ بكێشێ،‌دیمه‌نێكی‌‌ زی��ن��دان��ی��ی��ه‌ك��ان‌سه‌ركه‌وتووه‌،‌خاڵی‌سه‌ركه‌وتووی‌‌فیلمه‌كه‌‌ئه‌و‌ترس‌و‌دڵه‌ڕاوكێیه‌یه‌‌كه‌‌ده‌رهێنه‌ر‌به‌هۆی‌‌ئه‌زموونییه‌وه‌‌به‌وێنای‌‌ به‌ئاسانی‌‌ له‌ده‌رهێناندا‌

كێشاوه‌.

پـاڵـه‌وانـه‌‌خـۆڵـه‌مـێـشـیـیـه‌كــانخـوێنـدنـه وه یــه ك بــۆ فیلمـــی كــوێــری

ده‌رهێنه‌ره‌كه‌ی‌‌ فیلمه‌و‌ ل��ه‌م‌ژنی‌‌ له‌كه‌سایه‌تی‌‌ جگه‌‌ ده‌ك��را،‌دكتۆر‌كه‌‌به‌ڕاستی‌،‌خاتوو‌مۆرۆ‌ده‌گێڕێ،‌ رۆڵ��ه‌‌ ئه‌م‌ ج��وان‌ زۆر‌جۆرێ‌ ت��ر‌ كه‌سایه‌تییه‌كانی‌‌پێوه‌دیاره‌،‌ ناڕوونیان‌ تارمایی‌و‌یان‌النیكه‌م‌زۆر‌جیاوازن‌له‌وه‌ی‌‌بكێشرایه‌ن،‌ به‌وێنا‌ ده‌بایه‌‌ كه‌‌

كاری‌ كه‌‌ ده‌پرسن‌ لێم‌ جارناجار‌به‌چ‌ من‌ چۆنییه‌و‌ چۆن‌ وه‌رگێڕان‌ش��ێ��وه‌ی��ه‌ك‌وه‌رگ��ێ��ڕان‌ده‌ك���ه‌م؟‌له‌زانینی‌ له‌كاری‌وه‌رگێڕاندا،‌جگه‌‌خۆی‌ ده‌بێت‌ م��رۆڤ‌ زم��ان،‌ دوو‌دیكه‌،‌ كه‌سێكی‌ جێگای‌ بخاته‌‌شتێكی‌ ت��وان��ای‌ ده‌بێت‌ وه‌رگ��ێ��ڕ‌زمانی‌ له‌ناسینی‌ زۆرتر‌ به‌ئاستێك‌سه‌ره‌كی‌و‌زمانه‌كه‌ی‌خۆی‌هه‌بێت،‌به‌اڵم‌دژواره‌‌كه‌‌رێك‌ناوێك‌له‌سه‌ر‌

ئه‌م‌شته‌‌دابنرێت.بۆ‌ وه‌اڵمێك‌ به‌دوای‌ له‌گه‌ڕان‌بێگومان‌ وه‌رگێڕ‌ پرسیاره‌دا،‌ ئه‌م‌ده‌سته‌واژه‌ی‌"هه‌ست"‌ده‌دۆزێته‌وه‌،‌به‌هه‌ستی‌ده‌ق‌و‌ وه‌رگێڕ‌پێویستی‌هه‌ستی‌ گشتیش‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌وه‌رگێڕ‌ پێیه‌‌ ب���ه‌م‌ ئ��ه‌ده‌ب��ی��ه‌،‌پێویستی‌به‌شتیكی‌به‌رچاوه‌،‌واته‌‌زمان‌ ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌ كه‌‌ ئه‌وشته‌ی‌كاری‌ پێویستیه‌تی‌ ل��ه‌ئ��ارادای��ه‌،‌ده‌ق‌ گواستنه‌وه‌ی‌ واته‌‌ وه‌رگێڕان،‌له‌زمانێك‌)زمانی‌سه‌ره‌كی(ه‌وه‌‌بۆ‌زمانێكی‌دیكه‌‌)زمانی‌مه‌به‌ست(،‌هه‌یه‌‌ زیاتری‌ سه‌رێتی‌ كه‌‌ شتێك‌به‌سه‌ركاری‌وه‌رگێڕاندا:‌تێگه‌یشتن-واته‌‌وه‌رگێڕانی‌زمانی‌سه‌ره‌كی‌بۆ‌بۆ‌ زمانه‌وه‌یه‌،‌ له‌ودیوی‌ زمانێك‌

زمانێك‌ناتوانرێت‌به‌ده‌سته‌واژه‌كان‌و‌كه‌‌ ئه‌وه‌ی‌ ده‌رببڕدرێت.‌ وشه‌كان‌ Laszloمه‌جارستانی نووسه‌ری‌‌foldenyناوی‌لێناوه‌‌"گیانی‌شتێك‌به‌سه‌ردا‌ ناوێكی‌ نه‌توانرێت‌ كه‌‌بنرێت"و‌له‌ودیوی‌هه‌ر‌زمانێكه‌وه‌یه‌،‌كه‌‌ خێراییه‌‌ كارێكی‌ ك��اره‌،‌ ئه‌م‌وه‌رگێڕ‌ نیه‌،‌ به‌زمان‌ پێویستیه‌كی‌ده‌بێت‌به‌خێرایی‌به‌ره‌و‌ئه‌والكه‌یدی‌زمان،‌سه‌ركه‌وێت‌به‌سه‌ر‌ئه‌ودیوی‌زمانی‌شێوه‌ی‌باوی‌به‌رهه‌مه‌كه‌دا،‌ه��ه‌رك��ات‌زم��ان��ی‌س��ه‌ره‌ك��ی‌ئه‌م‌شته‌ی‌لێبه‌ربه‌ست‌بكات،‌هه‌ركات‌ده‌ق‌ بێنێوانی‌ خێراو‌ تێگه‌یشتنی‌سه‌ركه‌وتوو‌ وه‌رگێڕانێكی‌ نه‌لوێت،‌نایه‌ته‌كایه‌وه‌،‌وێناكردنی‌ئه‌مه‌ی‌كه‌‌تێگه‌یشتنی‌ ده‌بێته‌هۆی‌ وه‌رگێڕان‌ده‌ق،‌وێنایه‌كی‌بێواتایه‌،‌بابه‌ته‌كه‌‌

رێك‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌یه‌.ناواخنی‌ تێگه‌یشتنی‌ كه‌وایه‌‌ده‌شێوێنێت،‌ وه‌رگێڕانه‌كه‌ی‌ ده‌ق،‌ق��س��ه‌‌ل��ه‌س��ه‌ر‌ئ��ه‌م��ه‌‌ن��ی��ی��ه‌‌كه‌‌رسته‌به‌ڕسته‌‌ ب���ه‌وش���ه‌،‌ وش���ه‌‌وه‌ربگێڕدرێته‌وه‌،‌هونه‌ری‌وه‌رگێڕان‌زیاتر‌له‌هه‌موو‌شتێك‌له‌مه‌دایه‌‌كه‌‌ناواخنی‌ده‌قه‌كه‌‌فام‌بكرێت،‌ریتمی‌ده‌قه‌كه‌‌وه‌ربگێڕدرێت‌و‌میلۆدی‌ده‌ق‌به‌زمانی‌ دوای��ی‌ پێبكرێت‌و‌ هه‌ست‌سه‌رسوڕهێنه‌ر‌ دابڕێژرێته‌وه‌،‌ خۆ‌نییه‌‌كه‌‌وه‌رگێڕی‌ده‌قه‌‌ئه‌ده‌بیه‌كان،‌كاره‌كه‌ی‌زۆرتر‌به‌كارێكی‌ئۆبجێکتیڤ‌ته‌كنیكی،‌ به‌كارێكی‌ نه‌ک‌ ده‌زان��ن‌ته‌كنیك،‌پێویستیه‌تی‌كاره‌و‌كاتێك‌زیاد‌ پێ‌ سه‌ره‌وه‌یشی‌ ئ��اگ��اداری‌و‌كاری‌ دێته‌كایه‌وه‌،‌ هونه‌ر‌ ده‌كرێت،‌باوی‌ بیرۆكه‌ی‌ ناڕاستی‌ وه‌رگێڕ،‌ئه‌مڕۆیی‌ده‌سه‌لمێنێت‌كه‌‌داواكاری‌ئه‌وه‌یه‌‌هونه‌ر‌نابێت‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌وه‌رگێڕ،‌ كاری‌ به‌تواناییه‌وه‌،‌ ببێت‌ئه‌گه‌ر‌ نه‌بێت،‌ ت��وان��ای��ی‌ ئ��ه‌گ��ه‌ر‌خێرا‌ نه‌بێت،‌ پسپۆڕ‌ له‌كاره‌كه‌یدا‌له‌بابه‌ت‌ به‌اڵم‌ ده‌كه‌وێت،‌ به‌رچاو‌هونه‌رمه‌ندان،‌ ن��ووس��ه‌ران‌و‌ ك��اری‌چاوێك‌ ك��ات‌ زۆرب���ه‌ی‌ ره‌خنه‌گر‌له‌سه‌ر‌كاره‌كه‌یان‌ده‌نووقێنێت،‌به‌و‌

كوێر‌ دیكه‌شی‌ چاوه‌كه‌ی‌ مه‌رجه‌ی‌نه‌بێت!

وه‌رگێڕ‌له‌سه‌ره‌تای‌پڕۆسه‌وه‌،‌ Stefan‌،خوێنه‌رێكی‌وردو‌هه‌ستیاره‌بۆ‌ وتویه‌تی‌ له‌وتوێژێكدا‌ ‌cheinراسته‌قینه‌ی‌ خوێندنه‌وه‌یه‌كی‌پێویسته‌‌ مه‌رجێكی‌ به‌رهه‌مێك-كه‌‌وێژه‌یی- چاكی‌ ره‌خنه‌گرێكی‌ بۆ‌ته‌نیا‌ گرنگه‌،‌ خوێنه‌ر‌ كه‌سایه‌تی‌كه‌سێك‌ده‌توانێت‌بخوێنێته‌وه‌‌كه‌‌كه‌سایه‌تی‌هه‌یه‌و‌له‌هه‌لومه‌رجێكدایه‌‌به‌به‌رهه‌مه‌كه‌‌ خۆی"‌ "وه‌اڵم��ی‌ كه‌‌وه‌اڵمدانه‌وه‌یه‌ك‌ وه‌ه��ا‌ ب��دات��ه‌وه‌،‌كاری‌ وێ��ژه‌ی��ی��ه‌ك��ه‌‌ ب��ه‌ب��ه‌ره��ه‌م��ه‌‌وه‌رگێڕانی‌ وێژه‌یی‌و‌ نرخاندنێكی‌كه‌سێك‌ بۆ‌ وێژه‌ییه‌،‌ به‌رهه‌مێكی‌خوێندووه‌ته‌وه‌و‌ ده‌ق��ێ��ك��ی‌ ك��ه‌‌ده‌یه‌وێت‌وه‌ریبگێڕێت‌)له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ژێر‌ كه‌وتووه‌ته‌‌ به‌چه‌شنێك‌ كه‌‌بووه‌(‌ شه‌یدای‌ یان‌ كاریگه‌رییه‌وه‌‌خوێندنه‌وه‌ی‌ناكارایانه‌‌)پاسیڤانه‌(‌زیاتری‌ له‌مه‌ش‌ ‌ ئه‌و‌ نییه‌،‌ به‌س‌ده‌وێت،‌ئه‌و‌ده‌یه‌وێت‌له‌م‌به‌رهه‌مه‌‌شتێك‌بخولقێنێت،‌وه‌كو‌نرخێنه‌ر‌ب��ه‌ره��ه‌م��ێ��ك‌ك��ڕوك��اش‌ده‌ك���ات،‌خۆی‌ به‌شێوازی‌ ده‌ی��ه‌وێ��ت‌ ئ��ه‌و‌به‌رهه‌مه‌كه‌‌ ده‌ربڕێت،‌ هه‌ڵوێستێك‌دابهێنێته‌وه‌و‌ دیكه‌‌ به‌زمانێكی‌رواڵه‌تی‌ ش��ێ��وه‌و‌ به‌چه‌شنێك‌ئه‌وه‌ی‌ دوای‌ من‌ پێببه‌خشێت،‌ Andrzej رۆمانی‌ وه‌رگێڕانی‌ كه‌‌ستاسیوك( )ئه‌ندرزێج‌ ‌stasiuk‌)9( ‌Neuen ناونیشانی‌ له‌ژێر‌ م‌ت��ه‌واوك��رد،‌زۆر‌ب��ه‌داخ‌ب��ووم‌كه‌‌بۆ‌ پێهاتووه‌و‌ كۆتایی‌ ده‌ق��ه‌ك��ه‌‌ساتێك‌ئه‌م‌ئاواته‌‌جه‌ربه‌زه‌ییانه‌یه‌م‌بده‌م‌ درێ��ژه‌‌ كه‌‌ سه‌رمه‌وه‌‌ خسته‌‌به‌نووسین،‌وه‌ها‌وروژانێك‌بنه‌ڕه‌تیه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌كه‌‌نووسین‌و‌وه‌رگێڕان‌توانای‌ بناوانی‌ له‌سه‌ر‌ ته‌نیا‌ نه‌ك‌هونه‌رییه‌وه‌‌ده‌بنه‌‌هاوبه‌ش،‌به‌ڵكو‌له‌هه‌رشتێك‌زیاتر،‌هه‌ر‌ئه‌م‌خوله‌كه‌‌داهێنه‌ره‌ی‌"شه‌یداییه‌"‌كه‌‌نووسین‌و‌نزیكده‌كاته‌وه‌،‌ لێك‌ وه‌رگ��ێ��ڕان‌له‌پارچه‌‌ ‌،Andre weckmann

شیعرێكدا‌كه‌‌به‌زاراوه‌ی‌"ئێلیزاسی-ده‌ڵێت:‌ هۆنیویه‌تیه‌وه‌‌ ئه‌ڵمانی‌ئێمه‌و‌كه‌سانێكی‌وه‌كو‌ئێمه‌مانان،‌ئێمه‌و‌ زم��ان��ی��ن،‌ س��ێ‌ خ��اوه‌ن��ی‌سێ‌ ئێمه‌مانان،‌ وه‌كو‌ كه‌سانێكی‌كه‌‌ "له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌،‌ گیانمان‌من‌له‌سااڵنی‌منداڵیمدا،‌به‌زاراوه‌ی‌خه‌ڵكی‌باشووری‌رۆژهه‌اڵتی‌ئه‌ڵمانیا‌ده‌ئاخافتم‌و‌ئه‌مڕۆكه‌ش،‌هه‌م‌زمانی‌پۆڵه‌ندی‌ زمانی‌ ه��ه‌م‌ ئه‌ڵمانی‌و‌بۆ‌ شیعره‌كه‌یم‌ مانای‌ منه‌،‌ زمانی‌بڕێك‌ تێگه‌یشتنه‌،‌ شیاوی‌ روون‌و‌جار‌له‌م‌زاراوه‌،‌یان‌زمانه‌‌هه‌رێمیه‌،‌له‌و‌ ئه‌وه‌ی‌كه‌‌سااڵنێك‌ سه‌ره‌ڕای‌وشه‌ی‌ گه‌لێك‌ دووربووم،‌ ژینگه‌یه‌‌ش��ی��اوم‌ده‌س���ت‌ده‌ك���ه‌وێ���ت‌بۆ‌وه‌رگێڕان‌له‌زمانی‌پۆڵه‌ندییه‌وه‌‌بۆ‌كه‌‌ وشانه‌ی‌ ئه‌و‌ ئه‌ڵمانی،‌ زمانی‌له‌زمانی‌فه‌رمی‌ئه‌ڵمانیدا‌جێگایان‌بوون،‌ زمان‌ خاوه‌نی‌سێ‌ به‌تاڵه‌،‌گیان‌ زه‌ین‌و‌ سێ‌ خاوه‌نداری‌ واته‌‌ده‌گمه‌نه‌،‌ تایبه‌تی‌و‌ ئه‌ڵبه‌ت‌ كه‌‌به‌اڵم‌وه‌رگێڕ‌بێگومان‌خاوه‌نی‌دوو‌زمانه‌‌ ده‌بێت‌ مرۆڤ‌ هزره‌،‌ گیان‌و‌بێگانه‌كه‌ی‌النیكه‌م‌وه‌كو‌زمانه‌كه‌ی‌خه‌ریك‌ هه‌تا‌ خۆشبوێت،‌ خ��ۆی‌پڕوكێنی‌ ت��اق��ه‌ت‌ ب��ه‌ك��اری‌ بێت‌وه‌رگێڕانه‌وه‌و‌ئه‌م‌تاقه‌ت‌پڕوكێنیه‌‌ده‌بێت‌ وه‌رگێڕ‌ پێنه‌كات،‌ هه‌ست‌ده‌ق‌و‌ئه‌و‌فه‌نتازیاو‌دنیایانه‌ی‌كه‌‌ده‌یكه‌نه‌وه‌‌ له‌به‌رانبه‌ریدا‌ ده‌قه‌كان‌هه‌لومه‌رجی‌ ه��ه‌م‌ خۆشبوێت،‌بارودۆخێكی‌ ه��ه‌م‌ س��روش��ت��ی‌و‌دنیایه‌،‌ ئه‌م‌ سروشتی‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌لێره‌دا،‌چاوپێكه‌وتن‌له‌گه‌ڵ‌نووسه‌رو‌ئه‌و‌سه‌فه‌ره‌ی‌له‌گه‌ڵی‌له‌ناوچه‌یه‌كدا‌كه‌‌له‌ده‌قدا‌باس‌ده‌كرێن‌گرنگیان‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌م‌بابه‌تانه‌‌جیاوازن،‌له‌به‌تاڵی‌ گه‌شته‌كان‌ زۆرب���ه‌ی‌له‌سه‌ر‌ ی��ان‌ پێكدێت‌ وه‌رگ��ێ��ڕدا‌ناوچه‌و‌ جوگرافیای‌ نه‌خشه‌ی‌فه‌رهه‌نگ‌و‌ وه‌ك‌ ك��ه‌‌ ش��اره‌ك��ان‌كاری‌ ك��ه‌ره‌س��ه‌ی‌ واژه‌ن��ام��ه‌ك��ان‌وه‌رگێڕه‌.‌كاری‌وه‌رگێڕ‌له‌ته‌نیایی‌و‌بێده‌نگیدا‌به‌ئه‌نجامده‌گات،‌وه‌رگێڕ‌ئێجگار‌ بابه‌تی‌ له‌هه‌ندێك‌ جگه‌‌ده‌گمه‌ن‌كه‌‌كاره‌كه‌ی‌ده‌كه‌وێته‌‌به‌ر‌ره‌خنه‌لێگرتن‌یان‌بانگێشت‌ده‌كرێت‌كتێب‌خوێنده‌وه‌‌و‌ كۆبوونه‌وه‌ی‌ بۆ‌

له‌گه‌ڵ‌ ستایشه‌وه‌.‌ به‌ر‌ ده‌كه‌وێته‌‌به‌رهه‌مه‌كه‌یدا‌به‌ته‌نیا‌به‌سه‌رده‌بات،‌نووسه‌ری‌ له‌گه‌ڵ‌ وه‌رگێڕ‌ ئه‌ڵبه‌ت‌هه‌یه‌و‌ پ��ه‌ی��وه‌ن��دی‌ ب��ه‌ره��ه‌م��دا‌شتگه‌لێكی‌لێده‌پرسێته‌وه‌،‌هه‌روه‌ها‌په‌یوه‌ندی‌هه‌یه‌،‌ ئێدیتۆردا‌ له‌گه‌ڵ‌له‌ده‌قه‌كه‌ی‌ ك��ه‌‌ ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌ی‌كه‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ به‌ئاشكرا‌ داده‌ب��ڕێ��ت‌و‌له‌ده‌قه‌كه‌ی‌ وه‌رگ��ێ��ڕ‌ ل��ه‌وان��ه‌ی��ه‌‌ده‌یبینێت.‌ نه‌یدیبێت،‌ "خ��ۆی��دا"‌به‌اڵم‌ئه‌م‌په‌یوه‌ندیانه‌‌جارناجاره‌و‌كاری‌ له‌كۆتایی‌ چاوپێكه‌وتن‌ژیانی‌ دێته‌كایه‌وه‌،‌ وه‌رگێڕانه‌كه‌دا‌وه‌رگێڕ،‌ژیانی‌مرۆڤێكه‌‌كه‌‌له‌به‌رانبه‌ر‌الپ��ه‌ڕه‌‌ داده‌نیشێت‌و‌ "pc"ه‌وه‌‌كه‌‌ ده‌خولقێنێت‌ ده‌قێك‌ به‌الپه‌ڕه‌‌ئه‌گه‌رچی‌هه‌موو‌ده‌قی‌خۆی‌نییه‌،‌به‌اڵم‌ده‌ق‌نامۆ‌نییه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌بێكه‌موكوڕی‌ وه‌رگێڕانێك‌ هیچ‌له‌ده‌ست‌ شتێك‌ )هه‌میشه‌‌ نییه‌،‌ده‌چێت‌یان‌له‌باشترین‌حاڵه‌تیشدا‌شتێك‌ده‌بێته‌‌جێگره‌وه‌ی‌شتێكی‌له‌پاڵ‌ ك��اری‌وه‌رگ��ێ��ڕان‌ دی��ك��ه‌(‌گومان‌و‌ دڵ��ه‌ڕاوك��ێ‌و‌ شادمانیدا،‌له‌گه‌ڵدایه‌-رێك‌ ئ���ازاری‌ ره‌ن���ج‌و‌خۆزگه‌یه‌كی‌ عه‌شق‌و‌ ه��ه‌ر‌ وه‌ك��و‌ئه‌مه‌یه‌‌ هۆكاره‌كه‌شی‌ شه‌یدائاسا،‌

ك���ه‌‌ه���ان���ده‌ره‌ك���ان���ی‌وه‌رگ����ێ����ڕ‌ع��ه‌ق��ان��ی‌كارێكی‌ به‌ڵكو‌ ن��ی��ن،‌ه‌‌ و ا ر هه‌ڵنه‌سه‌نگێندده‌ستی‌ ناتوانێت‌ كه‌‌ئه‌و‌ ل��ێ��ه��ه‌ڵ��گ��رێ��ت.‌شه‌یدایه‌،‌ مرۆڤێكی‌دامه‌زراوه‌‌ هه‌ندێكجار‌ئه‌م‌ ب��اوك��ه‌ره‌وه‌ك��ان‌به‌گوێدا‌ شه‌یداییه‌ی‌ئێوه‌‌ ده‌ده‌ن������ه‌وه‌،‌عاشقی‌ئیشه‌كه‌تانن‌و‌ئیشه‌كه‌تان‌ ب���ۆ‌ده‌ت�����ان�����ه‌وێ�����ت‌وه‌ربگرن؟‌ پ��اره‌ش‌كه‌‌ ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌ی‌خه‌سڵه‌ت‌و‌ وه‌رگێڕ‌تایبه‌تمه‌ندییه‌كه‌ی‌مرۆڤێكه‌‌ كه‌‌ وایه‌‌به‌هه‌ڵه‌كه‌ی‌ په‌ی‌خ���ۆی‌ده‌ب����ات،‌ئه‌م‌ له‌به‌رانبه‌ر‌

پرسیاره‌دا‌ویژدانی‌ده‌ڕوشێت‌و‌ئازار‌ده‌بینێت.

پێش‌چه‌ند‌ساڵێك‌من‌كه‌وتمه‌‌یه‌كێكیان‌ ده‌بوو‌ كه‌‌ دووڕیانێكه‌وه‌‌هه‌ڵبژێرم،‌یان‌وه‌كو‌وه‌رگێڕ‌كاربكه‌م‌یان‌واز‌له‌یشه‌‌دڵنیاكه‌ی‌خۆم‌بهێنم‌كه‌‌فه‌رمانبه‌ری‌زانستی‌ئه‌نیستیتۆی‌ئه‌ڵمانیا-پۆڵه‌ندا‌بووم.‌هه‌ڵبژاردنی‌یه‌كێك‌له‌م‌دووانه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌ئاسان‌كه‌‌ واب���وو‌ ئ���ه‌وه‌‌ وه‌ك‌ ن��ه‌ب��وو،‌به‌خواردنه‌وه‌ی‌ راهاتوو‌ له‌مرۆڤێكی‌داوابكه‌یت‌ رۆحییه‌كان‌ خواردنه‌وه‌‌ئه‌م‌ خ��ۆراك‌و‌ خ��واردن��ی‌ له‌نێوان‌خواردنه‌وانه‌دا‌یه‌كێكیان‌هه‌ڵبژێرێت،‌نه‌بوو،‌ ئاسان‌ كارێكی‌ به‌ڕاستی‌هه‌ڵبژاردنی‌ ل��ه‌الی��ه‌ك��ه‌وه‌‌ ب��ه‌اڵم‌روون‌ ب��ۆم‌ دوان���ه‌‌ ل��ه‌م‌ یه‌كێك‌رێگاچاره‌ی‌ نه‌مده‌توانی‌ من‌ بوو،‌عه‌قانی‌له‌به‌رانبه‌ر‌كاری‌وه‌رگێڕاندا‌به‌هۆی‌شه‌یداییه‌وه‌‌ هه‌ڵبژێرم،‌من‌بڕیاری‌خۆم‌له‌دژی‌پیشه‌‌دڵنیاكه‌م‌داو‌له‌م‌بڕیاره‌ش‌په‌شیمان‌نیم.

kafka گوڤاری‌ س��ه‌رچ��اوه‌:‌)كافكا(،‌‌2003/12)به‌رلین(

‌،renate schmidgall *ئه‌ڵمانی‌و‌ وه‌رگ��ێ��ڕی‌ ن��ووس��ه‌رو‌وه‌رگری‌چه‌ندین‌خه‌اڵتی‌وێژه‌یی.و:‌شه‌ماڵ

ئـــه‌و‌دیــــوی‌زمـــان

ئه‌ده‌ب‌و‌هونه‌ر 23First Year info@destur.net

دیمانه : ئه نوه ر حسێنبه شی یه كه م

ناسر حیسامی

بێگومان له ناو كۆڕ و كۆمه ڵی ئه ده بی كوردیدا، هه ر كات باس له ناسر حیسامی بكرێ ، كوت و پڕ و بێ یه ك و دوو ده كه وینه وه

یاد وه رگێڕانی شیعره كانی ئه حمه د شاملوو گه وره شاعیری ئێرانی له الیه ن ئه م وه رگێڕ و شاعیره به تواناوه . وه ك ئه وه ی له زه ینی

ئێمه دا شاملوو و ناسری حیسامی بووبێتن به ئاوڵدوانه ی لێك جیا

نه بووه وه . له وتووێژێكی تایبه تدا ناسر حیسامی باسی له ئه زموونی

ئه ده بی و وه رگێڕانی خۆی كردووه . هه روه ها باسی له روانگه و

تێڕوانینی خۆی كردووه بۆ ئه ده ب...............................

ده ستوور: ئه حمه د شاملو له وه اڵمی شیعرچییه و چۆنی ده بینی ده ڵێ : پێنییه ، وه اڵمێكم هیچ تائێستا تائێستاش كه س نه یتوانیوه وه اڵمی ئه و پرسیاره بداته وه ، "ئه رستۆ"ش ئه و باسكردنی "شیعر ده ڵ��ێ��ت له داهاتوو ده شێت كه رووداوانه یه له روانگه ی ده ك��رێ��ت رووب���ده ن" شیعر بزانین حیسامیه وه ناسری

چییه ؟خۆم م��ن حیسامی: ن��اس��ر ئاماده له وجۆره پرسیارێكی بۆ ئه و زۆرج��ار گه رچی ن��ه ك��ردووه ، من چیه ؟ شیعر دێته گۆڕێ باسه له ڕوانگه ی بڵێم ئه وه نده ده توانم خۆمه وه بڵێم چی به شیعر ده زانم، ناتوانم به اڵم نازانم، به شیعر چی بڵێم ب��ك��ه م و پێوانه كانم باسی پێوانه كانم چین؟ من كاتێك ده قێك ده خوێنمه وه ده توانم باوه ڕ به خۆم بهێنم كه ئه وه شیعره یان نا، به اڵم پێوانه كانم كه بڵێم، به تۆ ناتوانم تائێستا به داخه وه منیش چین، پێناسه یه كم بۆ ئه وه نییه كه بڵێم بڵێم بزانم ده توانم چییه ؟ شیعر ناتوانم به اڵم نییه (، شیعر )چی

شیعر خۆی به چی ده ڵێن.ده ستوور: چی شیعر نییه ؟

ن��اس��ر ح��ی��س��ام��ی: ئ���ه وه ی وتن، بۆ پێنه بێت كه په یامێكی ئه وه ی كه زمانێكی شایسته ی نه بێت كه نه توانێت ئه وه ی ده ربڕین، بۆ وه ئاگابێنێت، هه ستێك له تۆدا تۆ بدوێت، له گه ڵت نه توانێت یا هه ست به وه بكه یت ئێستا ئه و ده قه ده خوێنیته وه ، له گه ڵ ئه و كه سه ی په یوه ندییه ك نووسیویه تی كه په یوه ندییه ك دام���ه زرێ���ن���ی، به زمانێكی كه ده كه یت به رقه رار رۆژانه دا ئاسایی له زمانی واوه ت��ر بدوێی ، ده ت��وان��ی ده یبیستیت، ده توانی لێبگریت، گوێی ده توانی

تێیبگه یت.ده ڵێت فروغ وه ك ده ستوور: "گه رهاتوو شیعرو شاعیر، یان ده ق و یا مرۆڤه كه یاخودی كه سه كه ، شاعیره كه ، ئه م دووانه له ناوه ڕۆك و نه بوون، ی��ه ك وه ك��و ج��ه وه��ه ردا قابیلی ئه وه نییه پێی بڵێی شیعر" مرۆڤه كان و ن��اوه ڕۆك��ی ب��ه وات��ای دووشتی شیعر ره ن��گ��دان��ه وه ی هاوته ریبن، پێویسته وه كو یه ك بن

تۆ له گه ڵ ئه و رایه دایت؟بڵێم ناتوانم حیسامی: ناسر زۆر ئه مه له به رئه وه ی نا، یان ئا په یوه ندی هه ڵده گرێت، ته فسیر به وه وه هه یه كه تۆ چ پێناسه یه ك بۆ مرۆڤ بكه ی؟ له چ روانگه یه كه وه بڵێیت ئایا شیعره كه له گه ڵ مرۆڤه كه هاوناوه ڕۆكه هاومانایه هاوته ریبه ،

هه یه پێوانه یه كمان چ ن��ا، ی��ان هه یه پێوانه یه كمان چ بۆمرۆڤ؟ چی ، ده ڵێت شیعره كه بۆئه وه ی گرنگ ئه وه یه ئایا ئێمه له شیعره كه من نموونه بۆ گه یشتووین، باش بخوێنمه وه ، فروغ شیعری كاتێك فروغی هه مان ئه مه بزانم چۆن له شیعره كه یدا ك��ه زاده ف��روغ پێویسته نا، یان ره نگده داته وه ئایا كه دڵنیابم له وه من پێشتر یان گه یشتووم له شیعره كه ی شیعره كه م په یامی من ئایا نا؟ وه رگرتووه یان شیعره كه م به هه مان كه شاعیره كه خوێندووه ته وه جۆر دژواره بۆیه وت��ووی��ه ت��ی ، خ��ۆی ئه م به راوردكردنه ، ئایا شاعیره كه

له شیعره كه یدا ره نگیداوه ته وه .له گه ڵ تۆش ئایا ده ستوور: ئه و بۆچوونه دایت كه شیعر راسته و

راست هه ر خودی ژیانه ؟به ڵێ ، وایه ، حیسامی: ناسر پێموایه شیعر ژیان هه ر خۆیه تی .

له ودیو له كتێبی ده س��ت��وور: ره نگ و په رده وه كه له ساڵی )1995( ده رچووه ، له بابه تی )هێمن له پێناو نه ك ده ڵێت: تۆ ئ��ازاد(دا، بیری هه ر شیعری په چه و به نده ، به ڵكو هێمن له شیعره كانی زۆر به شێكی ده بێت بخرێنه الوه ، ئه م بۆچوونه ی تۆ بۆچوونێكی تازه بوو، قسه یه كی به نده ، په چه و له سه ر بوو جدی له وخوێندنه وه ی پێشتر له رۆژنامه ی مه به ستت كراوه ، بۆی )برایه تی ( ئه و زۆربه ی ئایا كه چیبوو له وه ئایا بخرێنه الوه ، تر شیعرانه ی مه سه له كه مه سه له یه كی ئایدۆلۆجی بوو، یا ره خنه یه كی واقیعی و جدی له شیعره كانی شیعره و ل��ه و ب��وو

هێمن؟ناسر حیسامی: نه خێر، ئه وه ی من له وێ ده یڵێم، ئه گه ر به پێوانه ی ره خنه ی ئه وه ی ره خنه گره ، ئه و له شیعره كانی هێمن گرتوه ، وتومه ئه گه ر به و پێوانه یه شیعری هێمن زۆربه ی ده بێت هه ڵبسه نگێنین بخرێنه الوه ، هێمن شیعره كانی له هێمن و داكۆكیم وتاره دا له و من هێمن ئ��ازادی��خ��وازان��ه ی له بیری كردووه ، وتومه ئه وه ی هێمن له وێ راشكاوانه یه داكۆكیه كی ده یكات ژن، مرۆڤیه كانی له بایه خه له ژن، وه كو مرۆڤ، وتوومه نابێت شیعری به سه ردا داوه ری����ه ی ئ��ه و هێمن ره خنه گره ئ��ه و كه بسه پێنرێ كردوویه تی به پێوانه بۆ شیعره كانی نه ده بوو هێمن ئه و ده ڵێت هێمن، په چه و باسی به سوكی ئ��ه وه��ا رووبه ند بكات، من پێموتوه به شێكی داكۆكیكردنه هێمن شیعری زۆری بایه خه كانی مرۆڤ، له ئازادی ژن و

چارشێو )هه تا ده ڵێت نمونه بۆ نازه نینی ده بینم ب��ه س��ه رت��ۆوه بیلبیله كه ی چاوی كورد، به سه ر مندا ده كشێ ته مێكی تر( ناكرێت به و پێوانه یه قسه له هێمن بكه ین، راشكاوانه یه داكۆكیه كی ئ��ه وه داوه رییه ی ئ��ه و پێموایه ل��ه ژن، له سه ر كردوویه تی ره خنه گره ئه و ناوه كه یم ئێستا به داخه وه هێمن، له بیر نییه ، نازانم ره خنه گره كه كێ له وروانگه یه وه ئه و پێموایه بوو، جیاوازه زۆر زۆر كه چووه بۆی له كه سایه تی هێمن و له شیعری ئه گه ر پێموابوو ب��ۆی��ه هێمن، كه سێك بێت ره خنه له هێمن بگرێت، ناكرێت ته نها ره خنه له و شیعره ی روانگه یه وه ل��ه و ئه گه ر بگرێت، ره خنه له هێمن بگریت، له روانگه ی داكۆكیكردن له په چه و رووبه نده وه ، ده بێت به شی هه ره زۆری شیعری هێمن ره خنه ی لێبگرین، من خۆم هێمنم، شیعرانه ی ئه و الیه نگری پێموایه هێمن یه كێك له و شاعیره كوردانه یه كه مرۆڤ له شیعره كانیدا هه یه ، به رزی جێگایه كی زۆر زۆر كالسیكی له شیعری پێموایه شاعیردا كه م له شیعری كوردیدا، به رزی بایه خی ئ��ه وه ن��ده م��رۆڤ

پێدراوه به قه ده ر هێمن.ده ستوور: باسی گرنگیپێدانی شیعركانی ل��ه ن��او ك��رد م��رۆڤ��ت پێموایه ش��ام��ل��ودا، ئ��ه ح��م��ه دی ب��ه پ��ل��ه ی ی���ه ك ك���اری ك����ردووه منداڵ، ژن و مه سه له ی له سه ر تۆش به هه مان فۆڕم كارت له سه ر قابیلی م��رۆڤ ك���ردووه ، م��رۆڤ له خزمه تیدابێت، شیعر ئه وه یه به مه سه له ی په یوه سته ئه مه ئایا كه سێكی وه ك��و ئایدۆلۆجیه وه ،

چه پ یا شتێكی تره ؟ناسر حیسامی: ئه من پێموایه لێده ربهێنین مرۆڤی ئه گه ر شیعر ئه وه ی واتای نامێنێته وه ، هیچی كه له پوری مرۆڤ، پێی ده گوترێت ئه وه ی پێی ده گوترێت، ده سكه وتنی ئه وه ی شیعردا، له بواری م��رۆڤ خۆی ژیانی به درێژایی كه مرۆڤ شیعردا، له بواری خوڵقاندویه تی ئه گه ر ره گه زی مرۆڤی لێده ربهێنیت،

به بڕوای من چی تری لێنامێنێته وه ، كه باسی شیعرانه ش ئه و ته نانه ت سروشت و ج��وان��ی س���روش���ت و ده ك��ه ن، خۆشه ویستی ب��ه ه��ارو راسته وخۆ خۆشه ویستیش چونكه بۆیه هه یه ، به مرۆڤه وه په یوه ندی ته كاند و ل���ه وه دا شیعرت ئه گه ر نازانم من لێبه تاڵكرده وه ، ئه وه ت من بۆیه ده مێنێته وه . بۆ چی زۆر زۆر الیه نێكی ئ��ه وه پێموایه له شیعری به ڵێ له شیعردا، گرنگه به هێز و الیه نێكی ئ��ه وه شاملودا به رچاوه ، له شیعری هێمندا له شیعری دیكه دا، ئازادیخوازی زۆر شاعیری

له شیعری فروغیشدا هه روایه .ده ڵێت: شاملو ده س��ت��وور: م��ه ل��ه ی ن���او ك��ان��ی��اوی زواڵڵ���م تا خۆشۆردنی حه مامی پێخۆشه ، چینی و ح��ه وزی ده وڵه مه ندانه ی قسه ئه و دی��اره زی��وی " لووله ی ده كات، ئایدۆلۆجیه وه له روانگه ی قسه له سه ر ئه وه یه كه شاملو له ژێر چه پدابووه ، ئایدۆلۆجی كاریگه ری ئه وه وایكردووه تۆ له ژێر كاریگه ری شیعره كانی شاملو دابیت، مه به ستم ئه و كاریگه ری له ژێر بڵیم ئه وه یه شاملودا ئه حمه دی شیعرانه ی

بووی ؟شاملو، ح��ی��س��ام��ی: ن��اس��ر ژیانی بوو، مرۆڤدۆست كه سێكی خۆشی هه ر ئاوا ژیا، ژیانێكی وه كو له زه وق و دوور ئاسایی مرۆڤێكی به رق و ئه وانه ، به اڵم ئه و نمونه ی كه تۆ لێت باسكرد به شێوه ی دیاریكراو چۆنیه تی بۆ نمونه یه ك وه ك ئه و ده ڵێت من باسده كات شیعره كه ی كانیه كی وه ك��و شیعر پێمخۆشه پێمخۆشه من هه ڵبقوڵێ ، زواڵڵ وه كو كانییه ك بێت به بێ به ربه ست. دیكه ، خه ونێكی هیچ حه زناكات هیچ له مپه رێكی دیكه به ربه ره وتی بۆ بگرێت، شیعره كه ی ئاسایی نمونه سه رواو قافیه ، كێش، ده ڵێت نامه وێت ئه وانه ره وتی شیعره كه م شیعره كه م ره وتی دیاریبكه ن، بۆ ئه و كه بڵێت ده یه وێت بگۆڕن، وه كو مه به ستیه تی ئه و شیعره ی كانیه كی زواڵڵ وایه له جێی خۆیه وه كه شیعره ی ئه و هه ڵده قوڵێت، شیعری كه ره سته ی كێش سه روا، وه كو به كارده برێن، زۆر تێیدا بێت، گرنگ ب��ۆت تۆ ئ��ه وه وای��ه زی��وودا به لووله یه كی حه تمه ن لووله من ده ڵێت ئ��ه و هاتبێت. زیویه كه م بۆ گرنگ نییه ، گۆزه كه م بۆ گرنگ نییه ، ئاوه كه م بۆ گرنگه ، ئاوه كه كه ئه و ئاوه یه به شێوه یه كی هه ڵده قوڵێت، له كانیه ك ئاسایی بۆ شیعریش بڵێت ده یه وێت ئه و من هه ر ئه وه یه ، شیعریش بۆ من گرنگه ، جه وهه ری شیعر، ناوه ڕۆكی كاكڵه ی كه شته ی ئ��ه و شیعر، شیعره كه یه ، نه ك سه رواكه ی ، نه ك كێشه كه ی ، نه ك سه نایعی له فزی ، نه ك سه نایعی شیعری ، ئه وه ی بۆ نمونه له لموعجه مدا له بابه ت شیعری له مپه ر حه فتاوهه شت فارسییه وه ده بێت كه شاعیر دروستده كرێت وابێت، بێت، ئ��ه وا شیعره كه ی

جۆری ج��ۆراو به حری ئه نواعی نامه وێت ده ڵێت دژواری ، گرانی و شیعری كانیاوی له وانه كام هیچ

من به ربه ست بكات.ده ستوور: له گه ڵ ئه و بۆچوونه ناته بایه ی كه له مسه ر بۆ ئه وسه ری به رگرین شاملو شیعره كانی ژیان، له چه وسانه وه ی له مرۆڤ و له چه وسانه وه ی مندااڵنی سه رجاده و كۆاڵنه كان، مانای ئه وه یه كه شاملو ئایدۆلۆجیایه كی كاریگه ری له ژێر

تایبه تدا شیعری نووسیوه ؟ناتوانم من حیسامی: ناسر شاملو ئ��ای��دۆل��ۆج��ی��ای ل��ه س��ه ر باشتربێت ره ن��گ��ه قسه بكه م، جێبهێڵێن و بۆخۆی بابه ته ئه م بكه ینه وه ، به خۆی پێداچوونه وه بزانین خۆی له بابه ت ئایدۆلۆجیای خۆیه وه چی وتوه ، من ئه وه نده ی ئاگادارم شاملو سااڵنێك هه ڵسوڕانی سیاسی حزبی هه بوو، به اڵم خۆی سیاسی هه ڵسوڕانی له و زۆرزوو نا، وه الی ج��ی��اب��ووه وه و حزبیه له درێژه ی ژیانیدا من لێم نه بیست ئایدۆلۆجیایه كی من وتبێتی كه ناتوانم بۆیه هه یه ، دیاریكراوم بكه م، دادوه ری���ه ك بابه ته وه له و به مرۆڤێكی خۆی به گشتی به اڵم مافه كانی الیه نگری ئازادیخوازو مرۆڤ ده زانێ ، ئه گه ر ئه وه كه سێك ئایدۆلۆجیایه كی ن��اوی بتوانێت من ده زان���ێ���ت؟ خ���ۆی لێبنێت ناوێك ئ��ه وه وه له زمانی ناتوانم یان بنێم، له مرۆڤدۆستییه كه ی سه ر به رمه وه مرۆڤدۆستییه كه ی خۆی تایبه ت، ئایدۆلۆجیایه كی

مه به ستی یا من پێناسه ی بكه م.قانع وریا مه ریوان ده ستوور: كاریگه ری له لێكۆڵینه وه یه كدا، شیعری سێ شاعیر له سه ر ئه ده بیاتی باس ده ك��ات كه ك��وردی شیعری ئه وانه له رووی زمانه وه زۆر به قوڵی كوردییه وه و زمانی ناو چوونه ته توانیویانه كاریگه ری گه وره له سه ر به جێبهێڵن، ك���وردی شیعری له شاعیره كالسییكه كان )مه حوی(بێكه سه ( )شێركۆ دووه م ی��ه ، سێیه م هه شتاكان، ل��ه س��ااڵن��ی )به ختیار عه لی (یه له ئێستادا، ئایا تۆ له گه ڵ ئه م بۆچوونه ی مه ریوان

وریا قانعدایت؟ له به رئه وه ی حیسامی: ناسر له كوردستان شیعر به شێكی هه ره دیاری ئه ده بی نوسراوی كوردییه ، منیش پێموایه شیعر كاریگه ریه كی زۆری له سه ر زمانی كوردی و له سه ر به اڵم زمانه كه یه ، قوڵبوونه وه ی ئێستا من ناتوانم بڵێم ته نها سێ ناتوانم من دیاریبكه ین، شاعیر بڵێم سێ یا چوار شاعیر یا چه ند مرۆڤ به گشتی ب��ه اڵم شاعیر، شاعیرانه ئ��ه و باسی ده توانێت هه بووه ك��ه ك��اری��گ��ه ری��ان ب��ك��ات پێموایه ك��وردی ، زمانی له سه ر كرد باستان كه شاعیرانه ی ئه و هه یه ، به رچاویان كاریگه ریه كی من بڵێم، ناتوانم له هه مانكاتیشدا ئه و ناوی ته نها لێم پرسن ئه گه ر

سێ شاعیره ده به م.ده س��ت��وور: ئ��ه وه ن��ده ی من هه ر داوه تۆ له ئه ده بیاتی دیقه تم له سه ره تاوه جه نابت به شیعره كانی كاریگه ر زۆر شاملو ئه حمه دی بوویت، زۆربه ی شیعره كانی ئه وت كوردی ، زمانی سه ر وه رگێراوه ته بۆچی ده پ��رس��م ل��ێ��ت ی��ه ك��ه م پێتوایه دووه م شاملو، ئه حمه دی له وه رگێڕانی س��ه رك��ه وت��ووب��ووی

شیعره كانیدا؟ناسر حیسامی: با له پێشدا من

وه اڵمی پرسیاری دووه م بده مه وه ، سه ركه وتووبووم ئایا من ئ��ه وه ی یان نا، ئه وه خۆم ناتوانم داوه ره یی شیعرانه ئه و له به رئه وه ی بكه م، خه ڵك ده یان خوێنێته وه و داوه ریان ل��ه س��ه ر ده ك���ات، ه��ه ن��دێ كه س پێیانوایه سه ركه وتووبووم و هه ندێك نه بووم، سه ركه وتوو پێیانوایه ئه م ناتوانم خۆم بابه ته له م من داوه ریه بكه م، ناتوانم بڵێم تا چه ند ده توانم ب��ه اڵم ب��ووم، سه ركه توو شیعره كان تێكه اڵوی زۆر بڵێم داوه خۆم توانای هه موو ب��ووم، وه ربگێرم، ئه و شیعره كه به وه ی ئه وه ی كه ئایا سه ركه وتووبووم یان لێكۆڵینه وه ی ره خنه و نازانم، نا، جۆراوجۆر له سه ر ئه و وه رگێڕاوانه نووسراوه ، هه ندێك پێیوابوو، باش وه رگ��ێ��ڕدراوه ، ب��ه اڵم بێ هه ڵه ش نین، هه ندێكیش به گشتی پێیوابوو باش كارێكی شیعر وه رگێڕانی نییه ، هه ندێك ده ڵێن ئێمه هه مان وه رده گرین وه رگێڕڕاوانه له و چێژ كه له فارسییه كه وه گوێمان لێبووه ، ماندووبووم له گه ڵ زۆربه یان من وایه ج��اری شیعرانه له و زۆرێ��ك چوار مانگ تاسێ كه وه رمگێڕاون ساڵیش تا ته نانه ت مانگیش و چه ندین و باڵومنه كردونه ته وه ، پێداچوومه ته وه چه ندینجار دڵنیایی زی��ات��ری��ن ئ����ه وه ی ت��ا

به ده ستبهێنم.به اڵم بۆچی ئه حمه دی شاملو به وه رگێڕانی ل��ه س��ه ره ت��ادا م��ن شاملو ئه حمه دی شیعره كانی زۆربه ی تائێستاش ده ستمپێكرد، وه رمگێڕاون ش��ی��ع��ران��ه ی ئ���ه و شاملون، ئه حمه دی شیعره كانی شیعری م��ن ل��ه و بێجگه ب���ه اڵم شاعیری دیكه م وه رگێڕاوه ، ئێستا ئێرانیم شاعیری پێنج شیعری وه ك وه رگێڕان هه یه ، بۆ چاپكردن )ئه حمه دی یه كه میان ئاماده یه ، یوشیج، نیما شیعری شاملو، كه سرایی ، شیاوه یسی شیعری موشیری ، ف��ه ره ی��دون��ی شیعری ئیبتیهاج( هۆشه نگی شیعری به كوردی ، ك���ردووه ئ��ه وان��ه ش��م له كوردیشدا ل��ه وان��ه ه��ه ن��دێ��ك زۆریان ئه مانه گۆرانی ، كراونه ته گۆرانی ، كراونه ته له فارسیشدا به اڵم له كوردیدا ناسری ره زازی دوو له وه رگێڕانه كانی كردووه به گۆرانی ، یه كێك له و شیعرانه "ئه گه ر غه می نان لێم گه رێ " له راستیدا شیعره كه هی نه توانین(ه ، )غه زه لی ناوی ئه حمه دی شاملوه ، شیعرێكی دیكه به گۆرانی كردوویه تی ناسر كه )ن����ه داری ( ب��ه ن��اوی شیعرێكه كه خاكی خاكێكم )دانیشتووی ره نجێكم ه��ی��الك��ی ن��ی��ی��ه ، م��ن كه ره نجی من نییه ( ئه وه هه ر هی له وه بێجگه شاملوه ، ئه حمه دی هۆشه نگی شیعرێكی وه رگێڕاوی ئیبتیهاج به ناوی "به هاری دڵشكاو" كردوویه تی غواڵمی نه جمه دینی نێو مندااڵنی شیعری به گۆرانی ، قووڵه كه كانیش كاك "ره زای یوسف" گۆرانیه كی له سه ر دانه وه ئه وانه ی به اڵم ئه وانه ن، ئێستا بن له بیرم پرسیاره كه ت وه اڵم��ی به هه رحاڵ راسته وخۆی په یوه ندی ئه وه نده ی دیكه شم شاعیری شیعری هه بێت

كردووه به كوردی .شیعره كانی بۆچی ده ستوور:

شاملو؟له به رئه وه ی حیسامی: ناسر هه ست به نزیكایه تی ده كه م له گه ڵ شیعر وه كو هه م شاملوو شیعری

زۆر چێژی لێوه رده گرم.

شیعر‌ئه‌گه‌ر‌مرۆڤی‌‌لێده‌ربهێنین‌هیچی‌‌نامێنێته‌وه‌نـــــاســر حــیــســـامــی بـــۆ ده ســـتـــوور

من ناتوانم له سه ر ئایدۆلۆجیای شاملو قسه بكه م، ره نگه باشتربێت ئه م بابه ته بۆخۆی جێبهێڵێن و

پێداچوونه وه به خۆی بكه ینه وه

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

و:‌مسته‌فا‌زاهیدی‌

موحسین‌زهوریو:‌ئه‌نوه‌ر‌عه‌بدوڵاڵ

پاوڵ‌ئاستێر

22ئه‌ده‌ب‌و‌هونه‌ر

ده‌قی‌وتاردانی‌‌پاول‌ئاستێر،‌له‌‌كاتی‌‌وه‌رگرتنی‌‌گرنگترین‌خه‌اڵتی‌‌ئه‌ده‌بی‌ئێسپانیا‌له‌‌ساڵی‌‌2006.ده‌مه‌وێ‌‌حیكایه‌تێكتان‌بۆ‌

بگێڕمه‌وه‌.نازانم‌بۆ‌ئه‌م‌كاره‌‌ئه‌كه‌م.‌ئه‌گه‌ر‌ده‌مزانی‌‌ره‌نگه‌‌به‌‌پێویستم‌نه‌زانیبا‌ئه‌م‌كاره‌‌بكه‌م.‌ته‌نها‌ده‌توانم‌بڵێم‌له‌‌ هه‌ر‌ ‌، ده‌یڵێم‌ دڵنیاییه‌وه‌‌ به‌‌ و‌س��ه‌رده‌م��ی‌‌ت��ازه‌‌الوی��ی��ه‌وه‌‌هه‌ستم‌به‌م‌پێویستییه‌‌كردووه‌.‌به‌‌تایبه‌ت‌مه‌به‌ستم‌"نووسین"ه‌.‌نووسین‌وه‌ك‌ئه‌و‌ ‌، بێژی‌‌ چیرۆك‌ بۆ‌ ئامرازێك‌هیچكات‌ كه‌‌ خه‌یاڵیانه‌ی‌‌ چیرۆكه‌‌له‌‌جیهانێكدا‌كه‌‌پێی‌ده‌ڵێین‌واقع،‌چه‌ندین‌ كه‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ ن���ادات.‌ روو‌كاتژمێر،‌چه‌ند‌رۆژی‌‌به‌رده‌وام،‌ساڵ‌قه‌ڵه‌مێك‌ به‌‌ و‌ ته‌نها‌ ساڵ،‌ دوای‌‌ب��ه‌‌ده‌س��ت��ه‌وه‌،‌ل��ه‌‌چ���واردی���واری‌‌بده‌ی‌‌ وهه‌وڵ‌ دانیشی‌‌ ژووره‌كه‌تدا‌كۆمه‌ڵێك‌وشه‌‌بێنیته‌‌سه‌ر‌كاغه‌ز‌،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌شته‌ی‌-‌كه‌‌ته‌نها‌له‌‌زه‌ینتدا‌هه‌یه‌-‌بخولقێنی‌،‌بێ‌گومان‌رێگایه‌كی‌‌سه‌یره‌‌بۆ‌به‌‌سه‌ر‌بردنی‌‌ژیان.‌بۆ‌ده‌بێ‌كه‌سێك‌بیهه‌وێ‌‌وه‌ها‌زه‌ینم‌ به‌‌ كه‌‌ وه‌اڵمێك‌ ته‌نها‌ بژی‌؟‌ده‌گا‌ئه‌وه‌یه‌:‌له‌‌به‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌ناچاری‌،‌

رێگایه‌كت‌نییه‌.درووست‌ به‌‌ پێویستییه‌‌ ئه‌م‌كردن،‌به‌‌خولقان،‌به‌‌داهێنان،‌بێ‌گومان‌حه‌زێكی‌‌بنه‌ڕه‌تی‌‌مرۆڤانه‌یه‌.‌تایبه‌ت‌ به‌‌ هونه‌ر،‌ بۆچی؟‌ ب��ه‌اڵم‌هونه‌ری‌‌

به‌شی‌سێهه‌م‌و‌كۆتاییده‌س����ت����وور:‌ده‌ك�����رێ‌ه��ۆك��اری‌ئاشنایه‌تیتان‌له‌گه‌ڵ‌ئامێری‌ته‌نبوور‌

باسبكه‌ن؟له‌گه‌ڵ‌ جارێكیان‌ که‌یخوسره‌و:‌باوكم‌له‌ماڵی‌هاوڕێیه‌كی‌ئه‌و‌بووین‌به‌ناوی‌خراباتی‌كه‌‌پیاوێكی‌عارف‌و‌گه‌وره‌‌بوو،‌په‌یوه‌ندی‌هه‌بوو‌له‌گه‌ڵ‌ته‌نبووریان‌ ئامێری‌ كه‌سانه‌ی‌ ئه‌و‌ده‌ژنی.‌ته‌نبوور‌ئامێرێكی‌مه‌عنه‌وی‌و‌"یارسانه‌كان"ه‌‌ ئاینیی‌ عیرفانی‌و‌كه‌نیشته‌جێی‌پارێزگای‌كرماشانن،‌ئه‌‌و‌عه‌شیره‌ته‌‌له‌حه‌وسه‌د‌بۆ‌هه‌شتسه‌د‌ساڵ‌له‌مه‌وپێش‌ئه‌م‌ئامێره‌یان‌وه‌ك‌ئامێری‌ئاینیی‌خۆیان‌هه‌ڵبژاردووه‌.‌ئێمه‌‌ نه‌وه‌كانی‌ گه‌وره‌ی‌ شانسێكی‌ئه‌وه‌‌بووه‌‌كه‌‌ئه‌م‌تایفه‌یه‌‌كاره‌كانی‌وتنه‌وه‌ی‌ به‌شێوه‌ی‌ ته‌نبووریان‌بۆ‌ گ��واس��ت��ووه‌ت��ه‌وه‌‌ پشاوپشت‌سه‌رجه‌م‌ هه‌ڵبه‌ت‌ دیكه‌،‌ نه‌وه‌كانی‌له‌سه‌ر‌ مۆسیقاژه‌نان‌ كارناسان‌و‌ته‌نبوور‌ مۆسیقای‌ كه‌‌ كۆكن‌ ئه‌وه‌‌مۆسیقایه‌كی‌"كه‌ونارایی"ه‌،‌من‌ناوی‌تارو‌ من‌ نه‌ده‌زانی،‌ ئامێره‌شم‌ ئه‌م‌سێتارم‌ده‌ژنی‌و‌كاتێك‌ئه‌م‌ئامێره‌م‌زۆر‌ چاوپێكه‌وت‌ خراباتی‌ له‌ماڵی‌كه‌‌ به‌هۆیئه‌وه‌ی‌ ڕاكێشام،‌ سه‌رنجی‌له‌سێتاریش‌ بچوكتره‌و‌ له‌تار‌ بینیم‌گه‌وره‌تر،‌پرسیاری‌ناوه‌كه‌یم‌لێكردن‌و‌ناوه‌،‌ "ته‌نبوور"ی‌ وتیان‌ له‌وه‌اڵمدا‌به‌ناوی"ماڵی‌ له‌شوێنێك‌ كاته‌‌ ئه‌و‌كلتوری"‌كرماشان‌چاالكی‌مۆسیقاییم‌خۆمان‌ ناوچه‌ی‌ ژه‌نیارێكی‌ ده‌كرد،‌

بوونه‌وه‌ره‌كانی‌‌تری‌‌ئه‌م‌ئه‌ستێره‌یه‌‌ده‌ڵێن،‌ وه‌ك‌ یان‌ ده‌كاته‌وه‌،‌ جیا‌تایبه‌تمه‌ندییه‌كی‌‌ هونه‌ر‌ هونه‌ر‌كارێك‌ دان��ی‌‌ ئه‌نجام‌ مرۆڤانه‌یه‌:‌ته‌نها‌له‌‌به‌ر‌چێژ‌و‌جوانی‌.‌هه‌وڵ‌پرۆڤه‌‌ زۆر‌ ماوه‌یه‌كی‌‌ و‌ كۆشش‌ و‌بۆ‌ پێویسته‌‌ بوون‌ پێك‌ و‌ رێك‌ و‌ئه‌وه‌ی‌‌ببی‌به‌‌پیانیست‌و‌سه‌ماكار،‌ده‌بێ‌ چه‌ند‌ بكه‌نه‌وه‌،‌ ل��ه‌وه‌‌ بیر‌تاقه‌ت‌ كارێكی‌‌ چه‌ن‌ بچێژێ‌!‌ ئازار‌پڕووكێن!‌چه‌نده‌‌ده‌بێ‌له‌‌خۆ‌بردوو‌بیت‌بۆ‌ئه‌و‌كاره‌ی‌‌به‌‌ته‌واوی‌‌و‌وه‌ها‌هه‌رچه‌ند‌ كه‌ڵكه‌!‌ بێ‌ شكۆدار....‌له‌‌ ج��ی��اوازه‌‌ راده‌ی���ه‌ك‌ تا‌ چیرۆك‌

بڵێین‌ واباشتره‌‌ که‌یخوسره‌و:‌تا‌ كرماشانییه‌‌ مۆسیقایه‌كی‌ زۆرتر‌دیكه‌ی‌ به‌شێكی‌ چونكه‌‌ ك��وردی،‌جۆره‌‌ ئه‌م‌ كوردنشینه‌كان‌ ناوچه‌‌مۆسیقایه‌یان‌نییه‌و‌ئه‌م‌مۆسیقایه‌ش‌خودی‌ته‌نبووره‌كه‌یه‌،‌ئه‌و‌مه‌قامانه‌ی‌كه‌‌له‌مۆسیقای‌ته‌نبووردا‌لێده‌درێن،‌كه‌ڵكی‌ ك���وردی���دا‌ ل��ه‌م��ۆس��ی��ق��ای‌لێوه‌رناگرن.‌مۆسیقای‌كوردی‌به‌زۆری‌ده‌زگاكان‌ بنه‌مای‌مۆسیقای‌ له‌سه‌ر‌من‌ كه‌‌ قسه‌یه‌ش‌ ئه‌م‌ بنیاتنراوه‌،‌ده‌یكه‌م‌ته‌واو‌كامڵ‌نییه‌،‌مۆسیقای‌كوردی‌زۆر‌مۆسیقای‌دیكه‌ی‌هه‌یه‌‌كه‌‌ته‌نبوور‌له‌خۆناگرێت،‌مۆسیقای‌بۆ‌ هه‌یه‌،‌ جیاوازی‌ جۆری‌ ك��وردی‌نموونه‌‌مۆسیقای‌بێ‌ئامێرو‌بێڕیتمی‌هه‌یه‌،‌مۆسیقای‌ڕیتمێكی‌بێئامێری‌لۆكاڵی‌ به‌ئامێری‌ مۆسیقای‌ هه‌یه‌،‌مۆسیقای‌ هه‌یه‌،‌ "شمشاڵ"ی‌ وه‌كو‌یان‌ جووزه‌له‌‌ "ده‌ه��ۆڵ‌و‌ به‌ئامێری‌ئه‌وانه‌ش‌ له‌سه‌رو‌ هه‌یه‌و‌ دۆن��ای"‌چه‌ند‌مۆسیقایه‌كی‌دیكه‌ی‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌به‌ئامێری‌سوونه‌تی‌و‌له‌سه‌ر‌بنه‌مای‌ده‌زگاكانی‌مۆسیقا‌ده‌ژه‌نرێت،‌ئه‌گه‌ر‌مۆسیقای‌ له‌‌ به‌به‌شێك‌ ته‌نبوور‌مۆسیقایه‌كی‌ ب��زان��ی��ن،‌ ك���وردی‌ج��ی��اوازه‌‌ل��ه‌وان��ه‌ی‌ن���اوم‌ب��ردن.‌سه‌ر‌ ته‌نبوور‌ مۆسیقای‌ ئاوازه‌كانی‌راسته‌‌ نییه‌،‌ ك��وردی‌ به‌مۆسیقای‌هاوبه‌شییان‌ له‌ئاهه‌نگه‌كان‌ هه‌ندێك‌هاوبه‌شی‌ خاڵی‌ به‌اڵم‌ دیاره‌،‌ پێوه‌‌

دیكه‌یان‌نییه‌.ده‌س���ت���وور:‌ئ��ێ��وه‌‌ل��ه‌ك��اره‌‌سووتتان‌ ته‌نها‌ سه‌ره‌تاییه‌كانتاندا‌له‌مۆسیقای‌ته‌نبوور‌وه‌رده‌گرت؟‌

که‌یخوسره‌و:‌مۆسیقای‌ته‌نبوور‌له‌گه‌ڵ‌مۆسیقای‌ده‌زگایی،‌هه‌ندێك‌خاڵی‌هاوبه‌ش‌و‌ناهاوبه‌شیان‌پێكه‌وه‌‌

پێوه‌ندی‌‌ ئامرازی‌‌ تر.‌ هونه‌ره‌كانی‌‌خاڵی‌‌ زمان‌ زمانه‌و‌ چیرۆك‌ گرتنی‌‌به‌‌ یه‌كتر.‌ گه‌ڵ‌ ئێمه‌یه‌‌ هاوبه‌شی‌واتایه‌كی‌‌تر‌هه‌موومان‌به‌‌شێوه‌یه‌كی‌‌هاوبه‌ش‌زمان‌به‌‌كار‌ده‌هێنین.‌له‌‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ی‌‌فێر‌قسه‌‌كردن‌ده‌بین،‌ببیستین‌ چیرۆك‌ ئه‌وه‌ین‌ تینووی‌‌.‌ئه‌وانه‌ی‌‌منداڵی‌خۆیان‌له‌‌بیره‌،‌و‌خۆشییه‌كه‌وه‌‌ حه‌ز‌ چ‌ به‌‌ ده‌زانن‌له‌‌ ب��ه‌ر‌ چیرۆكی‌‌ ئ��ه‌دای��ه‌‌ گوێیان‌خه‌و.‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌دایك‌یان‌باوكمان‌ده‌هاتنه‌‌ناو‌ژووری‌‌نیوه‌‌تاریكمان،‌له‌‌ته‌نیشتمان‌داده‌نیشتن‌و‌حیكایه‌تی‌‌

په‌رییه‌كانیان‌بۆ‌ده‌گێڕاینه‌وه‌.

هه‌یه‌،‌ئێمه‌‌كه‌ڵمان‌له‌وانه‌‌وه‌رگرتووه‌‌زمانی‌ پێكه‌وه‌،‌ هاوبه‌شبووین‌ كه‌‌ته‌نبوور‌زمانێكی‌جیاوازه‌‌له‌مۆسیقای‌بیه‌وێ‌ ئه‌گه‌ر‌ كه‌سێك‌ ده‌زگ��ای��ی،‌بكات،‌ كار‌ ته‌نبوور‌ ئامێری‌ له‌سه‌ر‌ئامێره‌‌ ئه‌م‌ كلتوری‌ زمان‌و‌ ده‌بێت‌بتوانێت‌ تا‌ بناسێنێت،‌ به‌باشی‌له‌كاره‌كانیدا‌زه‌وقی‌تاقی‌بكاته‌وه‌،"‌له‌مۆسیقای‌ رو"ش‌ مهتاب‌ مترب‌

ته‌نبووردا‌پێشكه‌شكراوه‌.له‌ئامێری‌ وات���ا‌ ده‌س���ت���وور:‌ته‌نبووردا‌بۆ‌پێشكه‌شكردنی‌مۆسیقای‌

ده‌زگایی‌كه‌ڵك‌وه‌رگیراوه‌؟كاری‌ ئێمه‌‌ نا،‌ که‌یخوسره‌و:‌كۆمه‌ڵێك‌ ن��اك��ه‌ی��ن،‌ ج���ۆره‌‌ ل��ه‌و‌دوو‌ ئه‌م‌ له‌نێوان‌ هاوبه‌ش‌ په‌رده‌ی‌بۆنموونه‌‌ هه‌یه‌،‌ مۆسیقایه‌دا‌ جۆره‌‌ئه‌سفه‌هان‌ وه‌ك���وو‌ پ��ه‌رده‌ی��ه‌ك��ی‌كاتێك‌ ب��ه‌اڵم‌ هه‌یه‌،‌ له‌ته‌نبووردا‌جۆرێك‌ به‌هیچ‌ ده‌ژه‌نین‌ ته‌نبوور‌ئه‌سفه‌هان‌نییه‌،‌ته‌نبوور‌تاڕاده‌یه‌ك‌

توانای‌سێتارو‌تاری‌نییه‌.ماوه‌یه‌كه‌‌ بۆچی‌ ده‌س��ت��وور:‌ناوی‌ته‌نبوورتان‌له‌سه‌ر‌گروپه‌كه‌تان‌

البردووه‌؟که‌یخوسره‌و:‌به‌هۆی‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌ئێستا‌كاری‌سوونه‌تی‌و‌كاری‌كوردی‌و‌به‌ڕێوه‌ده‌به‌ین،‌ ته‌نبووریش‌ كاری‌تایبه‌ت‌ شه‌مس‌ ته‌نبووری‌ ن��اوی‌به‌شێوه‌یه‌كی‌ ته‌نبوور،‌ به‌كاری‌ بوو‌

تایبه‌ت.ده‌ستوور:‌به‌اڵم‌هێشتا‌ته‌نبوور‌

ئامێری‌سه‌ره‌كی‌گروپه‌كه‌تانه‌؟هێشتا‌ به‌ڵێ،‌ که‌یخوسره‌و:‌له‌ناوماندا‌ ت��ه‌ن��ب��وور‌ ب��ۆ‌ ع��ه‌ش��ق‌ئه‌گه‌رچی‌ م����اوه‌و‌ ب��ه‌زی��ن��دووی��ی‌له‌پاڵیشیدا‌سه‌رقاڵی‌كاری‌مۆسیقای‌ئه‌وه‌نییه‌‌ به‌مانای‌ ئه‌وه‌‌ سونه‌تیین،‌

ئێمه‌‌كه‌‌باوك‌و‌دایكین،‌نیگای‌‌پڕ‌له‌‌حه‌زی‌‌منداڵه‌كانمان‌له‌‌كاتی‌‌خوێندنه‌وه‌ی‌‌چیرۆكدا‌دێنینه‌وه‌‌یاد.‌ئه‌وه‌نده‌‌ منااڵن‌ بۆچی‌ راس��ت‌ به‌‌حیكایه‌تی‌‌ بیستنه‌؟‌ له‌‌ حه‌زیان‌په‌رییه‌كان،‌به‌‌زۆری‌‌توندووتیژئامێز‌و‌وه‌حشیانه‌یه‌،‌دیمه‌نی‌‌سه‌ر‌بڕین،‌و‌ شكڵ‌ گۆڕانی‌‌ خ���واردن،‌ م��رۆڤ‌سه‌یر‌ شێوه‌یه‌كی‌‌ ب��ه‌‌ شێوه‌كان‌وا‌ التان‌ ره‌نگه‌‌ ده‌كێشێ.‌ وێنا‌ به‌‌بۆ‌ چیرۆكانه‌‌ چه‌شنه‌‌ ئ��ه‌م‌ بێت‌ترسێنه‌ره‌،‌ زۆر‌ بچووك‌ مناڵێك‌به‌‌ مناڵه‌كان‌ شته‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ ب��ه‌اڵم‌ئه‌زموونی‌‌ چیرۆكانه‌‌ ئه‌م‌ بیستنی‌‌و‌ ترس‌ به‌‌ راس��ت‌ ئه‌وه‌یه‌‌ ده‌ك��ه‌ن‌له‌‌ خۆیان‌ ده‌روونییه‌كانه‌وه‌،‌ ئازاره‌‌ژینگه‌یه‌كی‌‌پارێزراو‌و‌بێ‌مه‌ترسیدا‌ده‌بیننه‌وه‌.‌راست‌په‌ڕجووی‌‌چیرۆك‌ده‌مانبه‌نه‌‌ چیرۆكه‌كان‌ لێره‌دایه‌،‌قوواڵیی‌جه‌هه‌نه‌م،‌به‌اڵم‌له‌‌كۆتاییدا‌

بێ‌مه‌ترسین.به‌اڵم‌ سه‌ر،‌ ده‌ڕواته‌‌ ته‌مه‌نمان‌به‌اڵم‌ ده‌بین،‌ ئاڵۆزتر‌ ناگۆڕدرێین.‌)Ego(خ��ود وه‌ك‌ بنه‌مایه‌دا‌ له‌م‌خوزایاری‌‌ ده‌چین،‌ گه‌نجه‌كه‌مان‌ ه‌‌و‌ دوات���ر‌ چیرۆكه‌كانی‌‌ بیستنی‌‌دواتر‌و‌دواترین.‌سااڵنێكی‌‌زۆره‌‌له‌‌رۆژئاوا،‌وتار‌دوای‌‌وتار‌له‌‌پرسه‌ی‌‌كتێب‌ ژماره‌ی‌‌ كه‌‌ راستییه‌دا،‌ ئه‌م‌خوێنه‌كان‌كه‌م‌و‌كه‌متر‌ده‌بێته‌وه‌،‌ئێمه‌‌پێمان‌ناوه‌ته‌‌ناو‌سه‌رده‌مێك‌"سه‌رده‌می‌‌ ده‌ڵێن‌ پێی‌ هه‌ندێ‌‌ كه‌‌پاش‌هه‌ڵكه‌وته‌یی"،‌باڵو‌ده‌بێته‌وه‌.‌ره‌نگه‌‌له‌‌خۆڕا‌نییه‌‌وا‌ده‌ڵێن،‌به‌اڵم‌حه‌ز‌ له‌‌ شتێك‌ هیچ‌ راستییه‌‌ ئه‌م‌و‌خولیای‌جیهانی‌‌بۆ‌چیرۆك‌كه‌م‌

ناكاته‌وه‌.

وه‌النابێت،‌ ته‌نبوورمان‌ ئێمه‌‌ كه‌‌له‌به‌نرخترین‌ یه‌كێكه‌‌ ت��ه‌ن��ب��وور‌

دیاره‌كانی‌ژیانی‌خودی‌منه‌.ده‌ستوور:‌ئێوه‌‌یه‌كه‌مین‌"گروپ"‌شیعره‌كانی‌ له‌سه‌ر‌ كارتان‌ ب��وون‌بپرسم‌ ده‌كرێت‌ ك��ردووه‌،‌ مه‌وله‌وی‌له‌و‌ خۆی‌ كه‌س‌ ئێوه‌‌ پێش‌ بۆچی‌

كاره‌‌هه‌ڵنه‌قورتاندووه‌؟ک���ه‌ی���خ���وس���ره‌و:‌م���ه‌ول���ه‌وی‌هه‌ورازو‌ به‌هێزه‌و‌ زۆر‌ شیعره‌كانی‌له‌هه‌ندێك‌ تێدایه‌،‌ زۆری‌ نشێوی‌گۆڕانی‌مۆسیقادا‌ئاسایی‌ناگونجێ.‌هه‌ناوێكی‌ م��ه‌ول��ه‌وی‌ شیعره‌كانی‌حه‌شارداوه‌‌ له‌خۆیاندا‌ ئاگرینیان‌كه‌‌مۆسیقای‌سونه‌تی‌ئێمه‌‌به‌هۆی‌ئه‌وه‌ی‌كه‌مێك‌ئارامتره‌،‌نه‌كئه‌وه‌ی‌ده‌توانێت‌ به‌ڵكو‌ ن��ه‌ت��وان��ێ،‌ ك��ه‌‌وه‌اڵمی‌ خرۆشاویی‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ب���دات���ه‌وه‌،‌ئ��ه‌م‌ن��م��وون��ان��ه‌‌پێش‌

ته‌نها‌ ئ��ه‌م��ان��ه‌وه‌،‌ هه‌موو‌ به‌‌رۆمان‌نییه‌‌كه‌‌سه‌رچاوه‌ی‌‌چیرۆك‌و‌ ته‌له‌فیزیۆن‌ و‌ فیلم‌ بێژییه‌.‌تا‌ وێنه‌داره‌كان،‌ چیرۆكه‌‌ ته‌نانه‌ت‌دڵت‌بخوازێ‌‌گێڕانه‌وه‌ی‌‌چیرۆكییان‌به‌‌ ب����ه‌رده‌وام‌ خه‌ڵكیش‌ و‌ هه‌یه‌‌حه‌زه‌وه‌‌قووتیان‌ده‌ده‌ن.‌هۆكه‌شی‌بۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌مرۆڤ‌پێویستی‌‌به‌‌چیرۆكه‌،‌خه‌ڵك‌به‌‌هه‌مان‌راده‌‌پێویستیان‌به‌‌خواردنه‌،‌پێویستیان‌بێ‌ ژیان‌ كردنی‌‌ وێنا‌ چیرۆكه‌و‌ به‌‌چیرۆك،‌به‌‌هه‌ر‌شێوه‌و‌ستایلێك،_‌چ‌له‌‌سه‌ر‌كاغه‌ز‌بێت‌یان‌شاشه‌ی‌‌

ته‌له‌فیزیۆن_‌دژواره‌.باس‌ كاته‌ی‌‌ ئه‌و‌ به‌مه‌شه‌وه‌،‌له‌‌دۆخ‌و‌داهاتووی‌‌رۆمان‌ده‌كرێ‌،‌له‌و‌ ده‌ڕوان��م.‌ لێی‌ گه‌شبینانه‌‌ من‌شوێنه‌ی‌‌پرسی‌كتێبه‌‌دێته‌‌گۆڕێ‌،‌گرینگییه‌كی‌‌ هیچ‌ تیراژ‌ و‌ ژم��اره‌‌نییه‌،‌له‌‌به‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌ته‌نیا‌خوێنه‌رێك‌بوونی‌‌هه‌یه‌‌و‌به‌س.‌هه‌موو‌جارێ‌‌تایبه‌تی‌‌ هێزی‌‌ خوێنه‌رێ‌.‌ ته‌نیا‌رۆمان‌و‌ئه‌وه‌ی‌‌بۆچی-‌به‌‌بۆچوونی‌‌هه‌میشه‌ییه‌‌ ستایلێكی‌‌ رۆمان‌ من-‌شته‌وه‌‌ له‌م‌ هه‌ر‌ ناچێت،‌ ناو‌ له‌‌ و‌رۆمانێك‌ هه‌موو‌ ده‌گرێ‌.‌ سه‌رچاوه‌‌نووسه‌ر‌ نێوان‌ یه‌كسانی‌‌ هاریكاری‌‌له‌‌ شوێنێك‌ له‌‌ ته‌نیا‌ خوێنه‌رو‌ و‌جیهاندا،‌دوو‌كه‌سی‌نه‌ناسراو،‌به‌و‌په‌ڕی‌‌هه‌ست‌به‌‌لێك‌نزیك‌بوونه‌وه‌‌رووبه‌ڕووی‌‌یه‌ك‌ده‌بنه‌وه‌.‌ژیانی‌‌من‌خه‌ڵكاندا‌ ئه‌و‌ گه‌ڵ‌ له‌‌ وتووێژ‌ به‌‌و‌ نه‌مدیون‌ هیچكات‌ كه‌‌ تێپه‌ڕییوه‌‌هیوادارم‌ ‌، نایانناسم‌ هیچكاتیش‌درێژه‌ی‌‌ ‌، زیندووم‌ رۆژه‌ی‌‌ ئه‌و‌ تا‌پیشه‌یه‌كه‌‌ ته‌نها‌ ئه‌مه‌‌ هه‌بێت.‌

هه‌موو‌ده‌م‌خوازیاری‌‌بووم.

له‌كاره‌كانی‌ئێمه‌‌كه‌متر‌به‌ڕێوه‌چووه‌و‌جێگه‌ی‌ خۆشحاڵین‌و‌ زۆر‌ ئێمه‌ش‌كه‌‌ ئێمه‌یه‌‌ سه‌ربه‌رزیی‌ شانازیی‌و‌له‌دیوانی‌ شیعره‌كانیمان‌ زۆرترین‌هه‌ڵبژاردووه‌،‌ "ش��ه‌م��س"‌ م��ه‌زن��ی‌شیعره‌كانی‌مه‌والنا‌زۆر‌له‌ته‌نبووره‌وه‌‌نزیكن‌ته‌نبوور‌ئه‌و‌توانایه‌ی‌هه‌یه‌‌كه‌‌خۆی‌ مه‌وله‌ویدا‌ شیعره‌كانی‌ له‌گه‌ڵ‌هاوئاهه‌نگ‌بكات‌و‌ببێته‌‌ته‌واوكه‌ری.ده‌ستوور:‌چیتان‌به‌ده‌سته‌وه‌یه‌‌

بۆ‌داهاتوو؟دواترمان،‌ كاری‌ که‌یخوسره‌و:‌كۆنسێرتی‌ فیلمی‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌ له‌مه‌والنا،‌ ڕێزلێنانه‌‌ئۆكراین"‌و‌ "ئۆركێسترای‌ فیلمی‌هاوبه‌شی‌ كارێكی‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌كه‌‌ جه‌ماڵی"‌ به‌رێز‌ "ته‌همورس‌و‌باڵو‌ داه��ات��وو‌ مانگی‌ سێ‌ دوو‌ تا‌

ده‌كرێنه‌وه‌.‌

شه‌رم‌له‌‌پاول‌ئاستێر‌مه‌كه‌ن،‌ئه‌گه‌ر‌چیرۆك‌ناخوێننه‌وه‌

وتـووێــژ‌لـه‌گـه‌ڵ‌كـه‌یـخـوسـره‌و‌پـوور‌نــازری‌ئـــاوازه‌كـانـی‌مـۆسـیـقــای‌تـه‌نـبوور‌سـه‌ر‌بـه‌مـۆسـیـقای‌كــوردی‌نیـیـه‌

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

له‌و‌ هه‌یه‌‌ كه‌ڵكێكی‌‌ چ‌ چ��ی��رۆك،‌جیهانی‌‌ ده‌ڵێین‌ پێی‌ كه‌‌ جیهانه‌دا‌لێ‌ بیری‌‌ هه‌رچی‌ خۆم‌ من‌ واق��ع؟‌هیچ‌ كه‌ڵكی‌‌ به‌‌ ده‌بینم‌ ده‌كه‌مه‌وه‌‌نایه‌،‌النیكه‌م‌به‌‌كرده‌وه‌‌به‌‌كه‌ڵك‌نایه‌.‌كتێبێك‌هیچكات‌سكی‌‌مناڵێكی‌‌برسی‌تێر‌ناكات.‌كتێبێك‌هیچكات‌به‌ری‌‌به‌وه‌‌نه‌گرتووه‌‌فیشه‌ك‌نه‌دات‌كتێبێك‌ بیكوژێت.‌ و‌ كه‌سێك‌ له‌‌هیچكات‌به‌ری‌‌به‌‌كه‌وتنه‌‌خواره‌وه‌ی‌‌تاوان‌ بێ‌ خه‌ڵكی‌‌ سه‌ر‌ بۆ‌ بۆمب‌

نه‌گرتووه‌‌له‌‌جه‌نگدا.‌باوه‌ڕه‌ن‌ ئه‌و‌ سه‌ر‌ له‌‌ هه‌ندێ‌‌،‌ناسینی‌‌قووڵی‌هونه‌ر،‌ده‌مانكات‌وێژدانتر،‌ به‌‌ باشتر.‌ كه‌سانێكی‌‌ به‌‌هه‌ستیارتر‌و‌تێگه‌یشتوو‌تر.‌ره‌نگه‌‌ئه‌م‌خاڵه‌‌له‌‌هه‌ندێ‌‌نموونه‌ی‌‌ناوازه‌و‌ده‌گمه‌ندا‌راست‌بێت،‌به‌اڵم‌له‌‌بیرمان‌بێت‌هیتله‌ر‌ژیانی‌‌وه‌ك‌هونه‌رمه‌ند‌و‌ دیكتاتۆره‌كان‌ كرد.‌ پێ‌ ده‌ست‌رۆمان‌ زاڵمه‌كان‌ و‌ ده‌س��ه‌اڵت��داران‌زینداندا‌ له‌‌ قاتڵه‌كان‌ ده‌خوێننه‌وه‌.‌رۆمان‌ده‌خوێننه‌وه‌.‌كێ‌ده‌توانی‌‌پێم‌بڵێ‌ئه‌و‌چێژه‌ی‌‌دیتران‌له‌‌خوێندنه‌وه‌‌وه‌ری‌‌ كه‌سانه‌‌ ئه‌و‌ ده‌گ��رن‌ وه‌ری‌‌ناگرن؟‌به‌‌واتایه‌كی‌‌تر،‌هونه‌ر‌بێ‌كه‌ڵكه‌:‌النیكه‌م‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌له‌‌گه‌ڵ‌یان‌ لووله‌كێشێك،‌پزیشكێك‌ كاری‌‌ئه‌ندازیارێكی‌‌رێگای‌ئاسندا‌به‌راوردی‌‌ده‌كه‌ین.‌به‌اڵم‌ئاخۆ‌بێ‌كه‌ڵك‌بوون‌شتێكی‌‌خراپه‌‌به‌اڵم‌بێ‌كه‌ڵك‌بوون‌كارێكه‌‌به‌و‌مانایه‌ی‌‌كتێب‌و‌وێنه‌‌و‌كوارتته‌كان‌به‌‌داخه‌وه‌‌جۆری‌‌كات‌به‌‌سه‌ر‌بردنن؟‌زۆر‌كه‌س‌به‌م‌جۆره‌‌وایه‌،‌ الم‌ من‌ به‌اڵم‌ ده‌كه‌نه‌وه‌.‌ بیر‌بوونی‌‌ كه‌ڵك‌ بێ‌ له‌‌ هونه‌ر‌ به‌های‌‌هونه‌ردایه‌‌و‌خولقانی‌‌هونه‌ر،‌ئێمه‌‌له‌‌

به‌ناوی‌"غواڵم‌زنده‌‌دل"‌هات‌بۆ‌ئه‌و‌له‌هه‌مان‌ ژه‌نی‌و‌ ته‌نبووری‌ شوێنه‌و‌كاتدا‌ئاوازیشی‌خوێند،‌زۆر‌كاره‌كه‌یم‌به‌دڵبوو،‌من‌به‌ته‌واوی‌شه‌یدای‌ئه‌و‌ده‌ن��گ‌و‌ئ��اوازه‌‌ب��ووم،‌كه‌‌كه‌وتینه‌‌قسه‌كردن‌وتی،‌من‌قوتابی‌"ده‌روێش‌خان"‌بووم‌و‌مه‌دالیای‌ته‌وری‌زێڕینم‌ده‌روێش‌خان‌ به‌اڵم‌ به‌ده‌ستهێناوه‌،‌ده‌یژه‌نی‌ ئامێره‌ی‌ ئه‌و‌ وتووم،‌ پێی‌بژه‌نی‌ تار‌ ده‌ته‌وێت‌ ته‌واوه‌،‌ تۆ‌ بۆ‌بۆچی؟‌به‌هه‌رحاڵ‌بۆ‌یه‌كه‌مین‌جار‌ده‌نگی‌ئاوازه‌كانی‌ئامێری‌ته‌نبوورم‌زۆریش‌ بیست‌و‌ مامۆستایه‌وه‌‌ له‌م‌شه‌یدای‌بووم،‌دواتر‌له‌گه‌ڵ‌به‌ڕێزان‌كه‌‌ ن��ه‌ژاد"‌ عالی‌ نه‌مر‌ "م���ورادی‌و‌ناسی‌و‌ یه‌كمان‌ ده‌ژه‌ند،‌ ته‌نبووریان‌لێزانانه‌‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ زۆر‌ ئه‌وانیش‌له‌و‌كۆڕو‌كۆبوونه‌وانه‌ی‌بۆخۆمانمان‌ئه‌مه‌‌ ده‌ژه‌ن��د.‌ ته‌نبووریان‌ ده‌گ��رت‌بووه‌‌هۆی‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌من‌ده‌ستبكه‌م‌بۆ‌ دانان‌ ئاواز‌ ته‌نبوور‌و‌ به‌پڕۆڤه‌ی‌

ئه‌م‌ئامێره‌.ئه‌ندامانی‌ هه‌موو‌ ده‌س��ت��وور:‌

گروپه‌كه‌‌ته‌نبووریان‌ده‌ژه‌ند؟ئامێره‌كانی‌ نا،‌ که‌یخوسره‌و:‌"كه‌یهانی‌ ده‌ژه‌ن����د،‌ دیكه‌شیان‌كه‌لهوڕ"‌هه‌م‌سێتارو‌هه‌م‌چه‌لۆشی‌الوێكی‌ ده‌ژه‌ن��د،‌ شێوه‌‌ به‌باشترین‌ته‌مه‌ن‌"‌17بۆ‌18"‌ساڵ‌بوو،‌به‌اڵم‌ده‌ژه‌ند،‌ ئامێره‌كه‌ی‌ لێهاتوو‌ زۆر‌سێتاری‌ ن��ه‌ژاد"ی��ش‌ عالی‌ "نه‌مر‌ده‌ژه‌ند،‌پاشان‌ده‌ستیكرد‌به‌ژه‌نینی‌به‌زۆری‌ هه‌موومان‌ ت��ار،‌ ئامێری‌ده‌ستی‌ژه‌ندنی‌یه‌ك‌دوو‌ئامێرمان‌هاوبه‌شمان‌ ئامێری‌ به‌اڵم‌ هه‌بوو،‌

"ته‌نبوور"‌بوو.ته‌نبوور‌ مۆسیقای‌ ده‌ستوور:‌

جۆرێكه‌‌له‌مۆسیقای‌كوردی؟که‌یخوسره‌و‌پوورنازری

کلتور 25

النیكه م هه روه ك حكومه تی ئێران كه بێگانه ش بووین، شوێنی نیشته جێبوون و كارمان بۆ دابینبكه ن

سه‌الم‌و‌فه‌رمان‌له‌خانه‌قین

له‌ئاواره‌یی‌‌خانوو‌كار،‌له‌نیشتمان‌خێمه‌و‌بێكار.‌فۆتۆگراف:‌سه‌الم‌عه‌بدوڵاڵ

ئاوو‌ئاوه‌ڕۆی‌‌ئه‌و‌مااڵنه‌‌ده‌چێته‌‌ناو‌باخچه‌ی‌ساوایانه‌كه‌وه‌.‌فۆتۆگراف:‌کانی‌که‌مال

ئه‌و‌خێزانه‌‌كوردانه‌ی‌‌له‌سه‌ده‌می‌‌كران،‌ ئێران‌ ئ��اواره‌ی‌‌ سه‌دامدا‌عێراق‌ بۆ‌ گ��ه‌ڕان��ه‌وه‌ی��ان‌ دوای‌‌ژیان‌ ل��ه‌خ��ێ��م��ه‌دا‌ له‌خانه‌قین‌به‌ژیانی‌‌ خۆزگه‌‌ به‌سه‌رده‌به‌ن‌و‌

ئاواره‌یی‌‌ده‌خوازن.ب��ه‌رپ��رس��ان��ی‌‌ن��اوچ��ه‌ك��ه‌‌له‌گه‌ڵئه‌وه‌ی‌‌ده‌ڵێن‌ناتوانین‌هیچ‌پێیانناخۆشه‌‌ بده‌ینێ‌،‌ شتێكیان‌نێوده‌وڵه‌تییه‌كانیش‌ رێكخراوه‌‌خزمه‌تگوزارییان‌پێشكه‌شبكه‌ن.دوای‌ئه‌وه‌ی‌‌له‌ساڵی‌‌1975دا‌هه‌زار‌ چه‌ندین‌ حوسێن‌ س��ه‌دام‌خێزانی‌‌كوردی‌‌دانیشتووی‌‌به‌غداو‌به‌عقوبه‌ی‌‌ خانه‌قین‌و‌ مه‌نده‌لی‌‌و‌به‌بیانووی‌‌پاشكۆیه‌تییان‌بۆ‌ئێران‌گواسته‌وه‌‌ االیرانیون(‌ )تابعیین‌واڵتی‌‌ ئێران،‌ سه‌رسنووری‌‌ بۆ‌وه‌ك‌ خێزانانه‌ی‌‌ ئه‌و‌ ئێرانیش‌جێكرده‌وه‌و‌ عێراقی‌‌ په‌ناهه‌نده‌ی‌‌كاری‌‌ نیشته‌جێبوون‌و‌ شوێنی‌‌چۆن‌ ه��ه‌روه‌ك‌ دابینكردن،‌ بۆ‌حكومه‌تی‌‌عێراقی‌‌پێناسی‌‌باری‌‌ئاوهاش‌ پێنه‌دابوون،‌ شارستانی‌‌پێناسی‌‌ ئ��ێ��ران‌ ح��ك��وم��ه‌ت��ی‌‌خێزانه‌‌ ب��ه‌و‌ شارستانی‌‌ ب��اری‌‌كوردانه‌‌نه‌داو‌به‌مه‌ش‌له‌زۆربه‌ی‌‌

مافه‌كانیان‌بێبه‌شبوون.وه‌فدێكی‌‌ ‌2009 س��اڵ��ی‌‌كۆچبه‌رانی‌‌ ك��ۆچ‌و‌ وه‌زاره‌ت����ی‌‌ئێران‌ واڵت��ی‌‌ س��ه‌ردان��ی‌‌ عێراق‌ئێران‌ داواده‌ك������ه‌ن‌ ده‌ك����ه‌ن‌و‌كوردانه‌‌ خێزانه‌‌ ل��ه‌و‌ به‌شێك‌به‌ڵێنیش‌ عێراق‌و‌ بۆ‌ بنێرێته‌وه‌‌نیشته‌جێبوون‌و‌ شوێنی‌‌ ده‌ده‌ن‌عێراقیان‌ ن��اس��ن��ام��ه‌ی‌‌ ك���ارو‌پێبده‌ن‌و‌بۆیان‌دابینبكه‌ن،‌دواتر‌‌90 راب��ردوودا‌ له‌سه‌ره‌تای‌‌ساڵی‌‌خێزان‌له‌وخێزانه‌‌كوردانه‌‌له‌الیه‌ن‌ئێرانه‌وه‌‌گه‌ڕێنرانه‌وه‌‌بۆ‌عێراق.

ئێستا‌ خ��ێ��زان��ان��ه‌‌ ئ����ه‌و‌ئاوه‌دانی‌‌ نیمچه‌‌ له‌گه‌ڕه‌كێكی‌‌به‌ختیاری‌(‌ )گه‌ڕه‌كی‌‌ خانه‌قین‌له‌خێمه‌و‌ جگه‌‌ نیشته‌جێكراون،‌سۆپا‌ ن��ووس��ت��ن‌و‌ ك��ه‌ل��وپ��ه‌ل��ی‌‌سوری‌‌ خاچی‌‌ رێ��ك��خ��راوی‌‌ ك��ه‌‌پێشكه‌شیكردوون،‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‌خزمه‌تگوزارییه‌كیان‌ ه��ی��چ‌مناڵه‌كانیشیان‌ ن��ه‌ك��راوه‌و‌ ب��ۆ‌

له‌خوێندن‌بێبه‌شن.ئاوو‌كاره‌باو‌فۆڕمی‌‌خۆراك‌و‌نییه‌،‌ نه‌خۆشخانه‌یان‌ موچه‌و‌بێكارن،‌شه‌قام‌و‌شۆسته‌و‌پارك‌و‌به‌رپرسانی‌‌ نییه‌،‌ خوێندنگه‌یان‌ئیداری‌‌خانه‌قینیش‌ده‌ڵێن‌"ئێمه‌‌ئه‌م‌ هاوكارییه‌كی‌‌ هیچ‌ ناتوانین‌كێشه‌ش‌ بگره‌‌ بكه‌ین،‌ خێزانانه‌‌

بۆ‌ئێمه‌‌دروستده‌كه‌ن".حه‌سه‌ن‌ محه‌مه‌د‌ س���ه‌اڵح‌له‌و‌ ی��ه‌ك��ێ��ك‌ ب��ه‌خ��ێ��وك��ه‌ری‌‌خ��ێ��زان��ان��ه‌ی��ه‌و‌خ���اوه‌ن���ی‌‌‌9له‌نیگه‌رانی‌‌ باس‌ سه‌رخێزانه‌،‌خ���ۆی‌‌و‌خ��ێ��زان��ه‌ك��ه‌ی‌‌ده‌ك���ات‌و‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا:‌ته‌نها‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ به‌بیانووی‌‌ ك��وردب��وون‌و‌به‌بێ‌‌ ئێرانییه‌‌ ناوی‌‌ ناوه‌كانیان‌‌1975 له‌ساڵی‌ سه‌دام‌ ناسنامه‌‌

له‌واڵت‌ده‌ریكردن.هه‌رچه‌نده‌‌دوای‌‌ده‌ركردنیان‌نیشته‌جێبوون‌و‌ شوێنی‌‌ ئێران‌"به‌اڵم‌ دابینكردن،‌ ب��ۆ‌ ك��اری‌نه‌منداڵه‌كانمان‌مافی‌‌خوێندنیان‌بۆ‌ نه‌ناسنامه‌شیان‌ ه��ه‌ب��وو،‌

كردین"‌سه‌اڵح‌وای‌وت.سه‌اڵح‌وتی‌‌"حكومه‌تی‌‌عێراق‌لێنه‌كردین،‌ پێشوازیان‌ ن��ه‌ك‌به‌ڵكو‌هه‌ر‌خۆیشیان‌به‌خاوه‌نمان‌نازانن،‌ته‌نانه‌ت‌یه‌ك‌خێمه‌شیان‌

پێنه‌داین".سه‌اڵح‌داواده‌كات‌حكومه‌تی‌‌عێراق‌النیكه‌م‌هه‌روه‌ك‌حكومه‌تی‌‌له‌وێ،‌ بوون‌ كه‌بێگانه‌ش‌ ئێران‌كاریان‌ نیشته‌جێبوون‌و‌ شوێنی‌‌

بۆ‌دابینبكه‌ن.محه‌مه‌د‌ جومعه‌‌ م��ه‌ه��دی‌‌به‌ده‌م‌ سه‌رخێزانه‌،‌ ‌6 خاوه‌نی‌‌بۆ‌ "هیچیان‌ وت��ی‌‌ گ��ری��ان��ه‌وه‌‌بێخانوو‌ ب��ێ��ك��ارو‌ ن��ه‌ك��ردی��ن،‌كۆبوونی‌‌ ناسنامه‌و‌ بێموچه‌و‌خوێندنگا‌ نه‌خۆشخانه‌و‌ خۆراك‌و‌له‌م‌ده‌شته‌‌چۆڵه‌‌فڕێیان‌داوین‌و‌

نانی‌‌شه‌ومان‌نییه‌‌بیخۆین".ئێمه‌‌ "ده‌بێت‌ وتی‌‌ هه‌روه‌ها‌به‌مشێوه‌یه‌‌ بێت،‌ گوناهمان‌چی‌‌به‌بێكه‌س‌و‌بێپشت‌و‌په‌نا‌ئاواره‌و‌

ده‌ربه‌ده‌ر‌بووین؟!".حه‌سه‌ن‌ وه‌ه���اب‌ فاتیمه‌‌به‌ده‌ستووری‌ منداڵه‌و‌ ‌5 دایكی‌‌باران‌ چه‌ند‌ زستانه‌‌ "ئ��ه‌م‌ وت‌باریوه‌،‌ ئێمه‌دا‌ به‌سه‌ر‌ باریوه‌‌ئه‌م‌ قوڕاوی‌‌ له‌ناو‌ چه‌ندین‌شه‌و‌زستانه‌دا‌خه‌ومان‌لێكه‌وتووه‌".

ف��ات��ی��م��ه‌‌ئ���اوات���ه‌خ���وازه‌‌بیانگه‌ڕێننه‌وه‌‌ بێت‌ هه‌رچۆنێك‌پێشئه‌وه‌ی‌‌ جارانیان،‌ دۆخی‌‌ بۆ‌

له‌ئێران‌بگه‌ڕێنه‌وه‌‌بۆ‌عێراق.چه‌ند‌خێزانێك‌له‌و‌خێزانانه‌‌پێنه‌دراوه‌،‌ خێمه‌شیان‌ ته‌نانه‌ت‌ئ��ه‌ح��م��ه‌د‌ف���ه‌ره‌ج‌خ��اوه‌ن��ی‌‌‌9ژووری‌‌ له‌كه‌الوه‌ی‌‌ سه‌رخێزانه‌،‌بیرێكی‌‌ئیرتیوازی‌‌نزیك‌گه‌ڕه‌كی‌‌به‌ختیاری‌‌ژیان‌به‌سه‌رده‌به‌ن‌وتی‌‌بده‌نێ‌‌ خێمه‌یه‌كمان‌ "داواكارین‌بۆئه‌وه‌ی‌‌بیده‌ین‌به‌سه‌ر‌سه‌قفی‌‌بیره‌كه‌دا،‌چونكه‌‌به‌لێزمه‌‌ئاوی‌‌

لێ‌دێته‌‌خواره‌وه‌".ئه‌ندامی‌‌ جیهانگیر‌ د.سابیر‌نێوده‌وڵه‌تی‌‌ س���ووری‌‌ خاچی‌‌كه‌دانیشتووی‌‌ ل��ه‌گ��ه‌رم��ی��ان‌"زی��اد‌ راگ��ه‌ی��ان��د‌ خانه‌قینه‌،‌‌90 س��ۆپ��او‌ ‌90 خێمه‌و‌ ل��ه‌‌80پێخه‌فی‌‌خه‌وتن‌و‌بڕێك‌خۆراك‌و‌چێشتلێنانمان‌ پێداویستی‌‌ئ��اواره‌‌ به‌وخێزانه‌‌ پێشكه‌ش‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ ئیتر‌ ك���رد،‌ ك��وردان��ه‌‌حكومه‌ته‌‌ ل���ه‌س���ه‌ر‌ ت����ری‌‌كارو‌ نیشته‌جێبوون‌و‌ شوێنی‌‌

خۆراكیان‌ كۆبوونی‌‌ ناسنامه‌و‌خزمه‌تگوزاری‌‌ دابینبكات‌و‌ بۆ‌

زیاتریان‌پێشكه‌شبكات".س��ه‌م��ی��ر‌م��ح��ه‌م��ه‌د‌ن��ور‌شاره‌وانی‌‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌ سه‌رۆكی‌‌پاره‌یه‌ك‌ "هیچ‌ خانه‌قین‌ده‌ڵێت‌ئه‌و‌ بۆ‌ نییه‌‌ له‌به‌رده‌ستماندا‌بكه‌ین،‌ س���ه‌رف‌ ئ���اواران���ه‌ی‌‌خێزانانه‌‌ ئ��ه‌م‌ ج��گ��ه‌ل��ه‌وه‌ش‌به‌ڵكو‌ نین،‌ خانه‌قین‌ خه‌ڵكی‌‌كوردی‌‌خه‌ڵكی‌‌مه‌نده‌لین‌ئه‌گه‌ر‌سوودی‌‌ مه‌نده‌لی‌‌ بۆ‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ ده‌بێت‌ ك��ورد‌ بۆ‌كه‌م‌ رێژه‌یه‌كی‌‌ مه‌نده‌لی‌‌ ئێستا‌كوردی‌‌تێدا‌ماوه‌و‌رێژه‌ی‌‌عه‌ره‌ب‌

له‌هه‌ڵكشاندایه‌".ئه‌نجومه‌نی‌‌ س���ه‌رۆك���ی‌‌سه‌ره‌ڕای‌ خانه‌قین‌ شاره‌وانی‌‌ماڵه‌‌ ئ���ه‌و‌ پشتگوێخستنی‌خێزانانه‌‌ "ئه‌و‌ ده‌ڵێت‌ ئاوارانه‌،‌كێشه‌‌بۆ‌ئێمه‌ش‌دروستده‌كه‌ن،‌بێت‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌وه‌‌ له‌ڕووی‌‌ چ‌

یان‌كێشه‌ی‌‌خزمه‌تگوزاری‌‌بێت‌یان‌جینائی‌".

ئه‌نجومه‌نی‌‌ س���ه‌رۆك���ی‌‌باش‌ پێی‌ خانه‌قین‌ شاره‌وانی‌‌نییه‌‌خاچی‌‌سووری‌‌نێوده‌وڵه‌تی‌‌داوه‌،‌ ئ��اواران��ه‌‌ ب��ه‌و‌ خێمه‌ی‌‌ئێمه‌‌ له‌شاره‌كه‌ی‌‌ تازه‌‌ "ئ��ه‌وان‌كێشه‌یه‌‌ ئه‌وه‌‌ نیشته‌جێبوون،‌

بۆمان".

لـه‌نـیـشـتـمـانـی‌‌خـۆیـانـدا‌پـه‌نـاهـه‌نـده‌نئه و كوردانه ی سه دام حوسێن ئاواره ی كردن، دوای 35 ساڵ له گه ڕانه وه

بۆ نیشتمانه كه یان، خۆزگه به ژیانی ئاواره ییان ده خوازن

First Year info@destur.net

كانی‌‌كه‌مال‌له‌كه‌ركوك

له‌الیه‌ن‌ س��اوای��ان‌ باخچه‌یه‌كی‌‌داگیرده‌كرێت‌و‌ خ��ێ��زان��ه‌وه‌‌ ‌11ماوه‌ی‌‌ كه‌ركوكیش‌ پارێزگای‌‌تاوه‌كو‌ بۆدیاریكردوون‌ 15رۆژی‌‌خێزانانه‌ش‌ ئ��ه‌و‌ بكه‌ن،‌ چۆڵی‌‌داوای‌‌قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌‌ده‌كه‌ن.

یۆنامی‌‌ راپۆرتێكی‌‌ به‌پێی‌‌فه‌رمانگه‌ی‌‌ ‌33 ل��ه‌ك��ه‌رك��وك‌خه‌ڵكییه‌وه‌‌ ل��ه‌الی��ه‌ن‌ حكومی‌‌له‌نێوان‌ گفتوگۆ‌ داگ��ی��رك��راوه‌،‌تیمی‌‌یۆنامی‌‌و‌‌حكومه‌تی‌‌به‌غداو‌بۆ‌ به‌رده‌وامه‌‌ كه‌ركوك‌ پارێزگای‌‌

چاره‌سه‌ركردنی‌‌كێشه‌كه‌.هه‌اڵڵه‌‌ ساوایانی‌‌ باخچه‌ی‌‌له‌پاش‌پرۆسه‌ی‌‌هاتنی‌‌هێزه‌كانی‌به‌شێكی‌‌ عێراق،‌ بۆ‌ هاوپه‌یمانان‌خێزانه‌وه‌‌ ‌11 ل��ه‌الی��ه‌ن‌ زۆری‌‌

داگیركراوه‌.خێزانانه‌‌ ئه‌و‌ وته‌ی‌‌ به‌پێی‌‌ه��ه‌ری��ه‌ك‌ل��ه‌و‌خ��ان��ووان��ه‌‌به‌‌10كڕیویانه‌،‌ دینار‌ ملیۆن‌ ‌15 تا‌هه‌اڵڵه‌‌ س��اوای��ان��ی‌‌ ب��اخ��چ��ه‌ی‌‌ن��زی��ك��ه‌ی‌‌ش���ه‌ش‌س��اڵ��ه‌‌‌750به‌هۆی‌‌ له‌خۆگرتووه‌،‌ منداڵی‌‌

به‌شه‌زۆره‌یه‌وه‌‌ ئه‌و‌ داگیركردنی‌‌تێدا‌ ده‌وام��ی‌‌ ئێواران‌ به‌یانیان‌و‌جێگه‌ی‌‌ بۆته‌‌ ئه‌مه‌ش‌ ده‌كرێت،‌باخچه‌كه‌و‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ نیگه‌رانی‌‌

منداڵه‌كان.له‌الیه‌ن‌ رۆژێك‌ له‌چه‌ند‌ به‌ر‌پارێزگای‌‌كه‌ركوكه‌وه‌‌ئاگاداری‌‌ئه‌و‌خێزانانه‌‌كراوه‌ته‌وه‌‌بۆ‌چۆڵكردنی‌،‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌بڕیاره‌ی‌‌له‌الیه‌ن‌"نوری‌‌مالیكی‌"یه‌وه‌‌ده‌رچووه‌،‌ده‌بێ‌‌ئه‌و‌حكومییان‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ مااڵنه‌ی‌‌داگ��ی��رك��ردووه‌‌چ‌ب��ه‌ك��ڕی��ن‌و‌چ‌به‌خۆڕایی‌،‌ده‌بێ‌‌چۆڵیبكه‌ن‌پاش‌‌15رۆژ‌له‌ده‌رچوونی‌‌بڕیاڕه‌كه‌.

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ ف��ه‌وزی‌‌ بێخاڵ‌باخچه‌ی‌‌ساویانی‌‌هه‌اڵڵه‌‌ئاماژه‌ی‌‌ئه‌و‌ ‌2003 به‌رله‌ساڵی‌‌ ب���ه‌وه‌دا‌باخچه‌یه‌‌بنكه‌یه‌كی‌‌حیزبی‌‌بووه‌،‌كه‌سانێك‌ تیانه‌ماوه‌و‌ كه‌سی‌‌مااڵنه‌ی‌‌ ب��ه‌و‌ داگیریانكردووه‌و‌

فرۆشتووه‌ته‌وه‌.باخچه‌ی‌‌ ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری‌‌نیگه‌رانبوو‌ زۆر‌ هه‌اڵڵه‌‌ ساویانی‌‌ساڵێكه‌‌ چه‌ند‌ ل��ه‌وب��ارودۆخ��ه‌ی‌‌ناكرێت،‌ چ���اره‌س���ه‌ر‌ ب��ۆی��ان‌ئاگادارمان‌ "ل��ه‌س��ه‌ره‌ت��اوه‌‌ ‌وت��ی‌‌بوو،‌ بێسود‌ ب��ه‌اڵم‌ ك��ردن��ه‌وه‌،‌

به‌رزكرده‌وه‌‌ سكااڵمان‌ ئه‌وه‌بوو‌دادگای‌‌ ره‌حیماواو‌ پۆلیسی‌‌ بۆ‌هاوپه‌یمانان،‌ هێزی‌‌ كه‌ركوك‌و‌ئه‌مان‌ بێسوودبوو،‌ هه‌ر‌ ب��ه‌اڵم‌داوای‌‌قه‌ره‌بووده‌كه‌نه‌وه‌‌كه‌‌كاتی‌‌كڕیویانه‌‌ له‌خه‌ڵكانێك‌ خ��ۆی‌‌

به‌پاره‌یه‌كی‌‌زۆر".راسته‌وخۆ‌ مااڵنه‌‌ ئه‌و‌ ئاوی‌‌دێته‌‌ناو‌باخچه‌كه‌وه‌و‌كاریگه‌ری‌‌كردووه‌ته‌‌سه‌ر‌ژینگه‌ی‌‌باخچه‌كه‌و‌

‌750مـنـداڵ‌و‌‌11خـێـزان‌لـه‌بـاخـچـه‌یـه‌كـی‌‌سـاوایـانـدانئه‌و‌خێزانانه‌ی‌‌باخچه‌كه‌یان‌داگیركردووه‌‌ده‌ڵێن‌تاوه‌كو‌قه‌ره‌بوونه‌كرێینه‌وه‌‌چۆڵی‌‌ناكه‌ین

وه‌ك‌ مندااڵنیش،‌ ته‌ندروستی‌‌ئاماژه‌ی‌‌ باخچه‌كه‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ئاوو‌ ل��ه‌ه��ات��ن��ه‌ن��اوه‌وه‌ی‌‌ پ��ێ��دا‌ئاوه‌ڕۆی‌‌ئه‌و‌مااڵنه‌‌بۆناو‌باخچه‌كه‌‌هانایان‌بۆ‌حیزبه‌كان‌برد،‌"به‌اڵم‌لێنه‌داینه‌وه‌،‌ ئاوڕیان‌ هه‌ر‌ نه‌ك‌به‌ڵكو‌موحاسه‌به‌ی‌‌منیان‌كردو‌وتیان‌ئه‌مانه‌‌ئاواره‌ن‌بۆ‌سكااڵت‌به‌به‌ڵگه‌وه‌‌ له‌كاتێكدا‌ لێكردوون،‌نین،‌ ئ��اواره‌‌ ئه‌مانه‌‌ وت‌ پێیانم‌

هه‌یه‌‌ خۆیان‌ خ��ان��ووی‌ به‌ڵكو‌له‌ته‌نیشت‌باخچه‌كه‌".

نكۆڵیان‌ ماڵه‌‌ یانزه‌‌ ئ��ه‌و‌ل������ه‌وه‌‌ن�����ه‌ده‌ك�����رد‌ك���ه‌ئ���ه‌و‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌ خ��ان��ووان��ه‌ی��ان‌نه‌تاپۆیه‌و‌ ك��ڕی��وه‌و‌ نایاسایی‌‌به‌اڵم‌ ئاساییه‌،‌ نه‌له‌جێگه‌یه‌كی‌‌ده‌كه‌ن‌ قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌‌ داوای‌‌"ئێمه‌‌ ده‌ڵ��ێ��ن‌ ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌ی‌‌

كڕیومانه‌".یه‌كێكه‌‌ ئ��ه‌ح��م��ه‌د‌ ل��ه‌ی��ا‌خانووه‌‌ ئ���ه‌و‌ له‌نیشته‌جێی‌‌نایاساییانه‌ی‌‌نێو‌باخچه‌كه‌،‌وتی‌‌لێره‌‌ نییه‌‌ پێمانخۆش‌ "ئێمه‌ش‌دانیشتووین‌و‌هه‌ر‌جاره‌و‌الیه‌نێك‌ده‌ركردنمان،‌ بۆ‌ سه‌رمان‌ دێته‌‌شوێنه‌مان‌ ئ��ه‌م‌ ب��ه‌پ��اره‌‌ ئێمه‌‌ته‌داخول‌ یاسا‌ ده‌ب��ێ‌‌ كڕیوه‌،‌

بكات‌و‌قه‌ره‌بووبكرێینه‌وه‌".به‌پێی‌‌قسه‌كانی‌‌ئه‌و‌خێزانانه‌‌ئاماده‌یی‌‌ كه‌ركوك‌ پارێزگای‌‌ملیۆن‌ هه‌رخێزانێك‌‌5 ده‌ربڕیوه‌‌له‌به‌رامبه‌ر‌ پێبدات‌ دیناریان‌به‌اڵم‌ باخچه‌كه‌دا،‌ چۆڵكردنی‌‌

رازینه‌بوون.ئه‌مین‌ م��ح��ه‌م��ه‌د‌ ق��اس��م‌له‌و‌ ی��ه‌ك��ێ��ك‌ دان��ی��ش��ت��ووی‌‌

خانووانه‌یه‌‌وتی‌‌"من‌به‌‌15ملیۆن‌ئه‌م‌خانووه‌م‌كڕیوه‌،‌با‌پارێزگای‌‌قه‌ره‌بوومانبكاته‌وه‌‌ ك��ه‌رك��وك‌له‌م‌ ئێمه‌ش‌ ده‌ربچین‌و‌ تاوه‌كو‌رزگارمان‌ ناشایسته‌یه‌‌ حاڵه‌ته‌‌

بێت".ئه‌حمه‌د‌ ك���وردس���ت���ان‌باخچه‌كانی‌‌ سه‌رپه‌رشتیاری‌‌كه‌ركوك‌ له‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ ساوایان‌ئاگاداربم‌ م��ن‌ "ئ����ه‌وه‌ی‌‌ وت��ی‌‌مالكیش‌ له‌كابینه‌كه‌ی‌‌ ب��ه‌ر‌ده‌رچ��وو،‌ ل��ه‌وج��ۆره‌‌ بڕیارێكی‌‌ئه‌و‌ پێموایه‌‌ بێسوودبوو،‌ به‌اڵم‌بڕیاره‌ش‌به‌ده‌ردی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌پێشوو‌ئێمه‌‌ له‌ده‌سه‌اڵتی‌‌ ته‌نها‌ ده‌چێ‌،‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌یه‌‌كه‌ركوك‌و‌ گشتی‌‌ پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌هه‌ماهه‌نگ‌ ك��وردی‌‌ خوێندنی‌‌مااڵنه‌‌ ئ��ه‌م‌ ه��ان��دان��ی‌‌ ب��ۆ‌ بین‌به‌رێگه‌یه‌كی‌‌ چۆڵكردنی‌‌ ب��ۆ‌

ئاشتیانه‌و‌یاسایی‌".باخچه‌كه‌‌ ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری‌‌حكومه‌تی‌‌ وت:‌ ئ���ه‌وه‌ش���ی‌‌یه‌كه‌مه‌‌ ب��ه‌رپ��رس��ی‌‌ ب��ه‌غ��دا‌دۆخه‌،‌ ئه‌م‌ له‌چاره‌سه‌رنه‌كردنی‌‌ته‌نها‌ كێشه‌یه‌‌ ئه‌و‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌

به‌پاره‌‌چاره‌سه‌ر‌ده‌كرێت.

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

زانیار‌داقوقی‌‌له‌كه‌ركوك

هاوژین‌محه‌مه‌د‌له‌چوارقوڕنه‌

شه‌الل‌عه‌بدول

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ناحیه‌ی‌‌خدران‌نه‌كردنه‌وه‌ی‌‌فه‌رمانگه‌‌حكومییه‌كان‌ده‌خاته‌‌ئه‌ستۆی‌‌به‌رپرسه‌كانی‌‌پێشخۆی‌.‌فۆتۆگراف:‌هاوژین

"پێویسته‌‌30%ی‌‌پڕۆژه‌‌خزمه‌تگوزارییه‌كانی‌‌خورماتوو‌هه‌ڵبوه‌شێنرێته‌وه‌"قایمقامی‌‌قه‌زای‌‌دوزخورماتوو‌بۆ‌ده‌ستوور

شه‌الل‌عه‌بدول‌قایمقامی‌‌قه‌زای‌‌دوزخورماتوو‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كات‌خورماتوو‌ ئاوی‌‌ ل��ه‌95%ی‌ كه‌‌نییه‌،‌ ته‌ندروستی‌‌ م��ه‌رج��ی‌‌كردووه‌ته‌وه‌‌ له‌وه‌‌ بیریان‌ بۆیه‌‌ئاوی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ له‌گه‌ڵ‌سه‌اڵحه‌دین‌و‌ئاوی‌‌دوزخورماتوو‌هه‌ڵبكه‌نن،‌ ئاو‌ بیرێكی‌‌ چه‌ند‌له‌و‌ خ��واردن��ه‌وه‌‌ ئ��اوی‌‌ تاكو‌

دابینبكه‌ن. بیرانه‌‌ش����������ه‌الل‌ع�����ه‌ب�����دول‌رۆژنامه‌ی‌‌ له‌چاوپێكه‌وتنێكی‌ده‌س��������ت��������ووردا‌ده‌ڵ���ێ���ت‌گ��ون��ده‌ك��ان��ی‌‌سه‌ر‌ "زۆرب����ه‌ی‌‌تائێستا‌ خورماتوو‌ ب��ه‌ق��ه‌زای‌‌تائێستا‌ نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌،‌چونكه‌‌خزمه‌تگوزاری‌‌ پڕۆژه‌یه‌كی‌ هیچ‌

پێویستیان‌بۆ‌نه‌كراوه‌".ئاواره‌‌ تائێستا‌ ده‌ستوور:‌ك��ورده‌ك��ان��ی‌‌دوزخ��ورم��ات��وو‌‌140 م����اده‌ی‌‌ ل���ه‌ق���ه‌ره‌ب���ووی‌‌

بێبه‌شكراون؟ش���������ه‌الل‌ع�����ه‌ب�����دول:‌له‌ئاواره‌كان‌ زۆر‌ كۆمه‌ڵێكی‌‌به‌شێكی‌‌ قه‌ره‌بووكراونه‌ته‌وه‌و‌فۆرمه‌وه‌‌ یه‌ك‌ به‌هۆی‌‌ ئ��اواره‌‌بێبه‌شكراون‌ ق��ه‌ره‌ب��ووه‌‌ ل��ه‌و‌كه‌قه‌ره‌بوو‌ ئ���اواران���ه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌

بووه‌ته‌‌ خدران‌ ساڵه‌‌ ‌10 ماوه‌ی‌‌چه‌ندین‌ تائێستا‌ به‌اڵم‌ ناحیه‌،‌نییه‌،‌ تێدا‌ حكومی‌‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ناوچه‌كه‌ش‌ ئیداری‌‌ به‌رپرسانی‌‌بودجه‌و‌ كه‌می‌‌ بۆ‌ هۆكاره‌كه‌ی‌‌كه‌سه‌‌ئیدارییه‌كانی‌‌پێش‌خۆیان‌

ده‌گێڕنه‌وه‌.له‌ساڵی‌‌ خ���دران‌ ناحیه‌ی‌‌به‌ناحیه‌و‌ ك����راوه‌‌ 2000ه‌وه‌‌سنووره‌كه‌شی‌‌ گ��ون��دی‌‌ ‌23پێنج‌ ت��ه‌ن��ه��ا‌ خ���راوه‌ت���ه‌س���ه‌ر،‌دانیشتوانی‌‌ هه‌یه‌‌و‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ناحیه‌كه‌‌بۆ‌كاره‌‌رۆژانه‌ییه‌كانیان‌ناحیه‌ی‌‌ س���ه‌ردان���ی‌‌ ده‌ب��ێ��ت‌دووكان‌ ق��ه‌زای‌‌ ی��ان‌ خه‌له‌كان‌ئاماژه‌ی‌‌ خ��ۆی��ان‌ وه‌ك‌ ب��ك��ه‌ن،‌گرفتی‌‌ كێشه‌و‌ ئه‌مه‌ش‌ پێده‌كه‌ن‌

زۆری‌‌بۆ‌دروستكردوون.ته‌نها‌ خ�����دران‌ ن��اح��ی��ه‌ی‌‌

به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ فه‌رمانگه‌كانی‌‌ناحیه‌،‌پۆلیسی‌‌مه‌ده‌نی‌،‌پۆلیسی‌‌دارستان،‌ئاو،‌شاره‌وانی‌‌تێدایه‌و‌تائێستا‌فه‌رمانگه‌كانی‌‌ره‌گه‌زنامه‌،‌هاتوچۆ،‌ئاگركوژێنه‌وه‌،‌ئاسایش،‌فه‌رمانگه‌ی‌‌ كشتوكاڵی‌،‌ لقی‌‌

تاپۆ،‌به‌داله‌(ی‌‌تێدا‌نییه‌.توڕه‌ن،‌ ناحیه‌كه‌‌ خه‌ڵكی‌ئاراسته‌ی‌‌ ره‌خ��ن��ه‌‌ گ��ل��ه‌ی��ی‌و‌ده‌كه‌ن،‌ ناحیه‌كه‌‌ به‌رپرسانی‌ت����ادێ����ت‌رێ��������ژه‌ی‌‌ك��ۆچ��ی‌كه‌می‌ به‌هۆی‌ گوندنشینه‌كان‌خزمه‌تگوزارییه‌وه‌‌ پ����ڕۆژه‌ی‌‌ده‌بێت،‌ زی��ات��ر‌ ل��ه‌ون��اوچ��ه‌ی��ه‌‌ده‌ڵێن‌ دان��ی��ش��ت��ووان��ه‌ك��ه‌ی‌خۆپیشاندان‌ مانگرتن‌و‌ دوورنییه‌‌

ده‌ستپێبكه‌ن.م��س��ت��ه‌ف��ا‌ع���ه‌ل���ی‌‌ق���ادر‌دان��ی��ش��ت��ووی‌‌ن��اح��ی��ه‌ی‌‌خ��دران‌"تائێستا‌ وتی‌‌ ساڵ‌ ‌35 ته‌مه‌ن‌بۆ‌ئیشوكاری‌نفوس‌ده‌بێ‌‌بچین‌

بۆ‌ناحیه‌ی‌‌خه‌له‌كان،‌یان‌قه‌زای‌‌مه‌سره‌فێكی‌‌ ئ��ه‌وه‌ش‌ دووك���ان‌ناحیه‌كه‌‌ هاوواڵتیانی‌‌ بۆ‌ زۆری‌‌

دروستكردووه‌".به‌وه‌ده‌كات‌ ئاماژه‌‌ مسته‌فا‌گه‌نجان‌و‌ ب��ۆ‌ كه‌یاریگایه‌كیان‌به‌اڵم‌ دروستكردووه‌،‌ یاریزانان‌ته‌نها‌ناوی‌‌یاریگایه‌‌ده‌نا‌له‌راستیدا‌"له‌هه‌مانكاتدا‌ مه‌له‌وانگه‌یه‌،‌مزگه‌وتمان‌هه‌یه‌‌هیچ‌كارمه‌ندێكی‌‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌ دانه‌مه‌زرێنراوه‌،‌ بۆ‌یه‌ك‌ ته‌نها‌ هه‌یه‌‌ ته‌ندروستیمان‌بناری‌‌ به‌هه‌موو‌ هه‌یه‌،‌ دكتۆری‌هه‌مووی‌‌ به‌شی‌‌ ئه‌وه‌‌ كۆسره‌ت‌

ده‌كات؟".گونده‌كانی‌‌ دانیشتووانی‌‌گله‌یی‌‌ خ��دران‌ به‌ناحیه‌ی‌‌ سه‌ر‌خزمه‌تگوزارییه‌كان‌ له‌كه‌می‌‌به‌شێك‌ به‌وهۆیه‌شه‌وه‌‌ ده‌ك��ه‌ن‌و‌له‌گونده‌كان‌چۆڵكراوه‌،‌یان‌چه‌ند‌

خێزانێكی‌‌كه‌می‌‌تێدا‌ماوه‌.

خه‌ڵكی‌‌ عه‌بدوڵاڵ‌ حه‌سه‌ن‌به‌وه‌دا‌ ئاماژه‌ی‌‌ مێوژه‌،‌ گوندی‌‌دوورخستنه‌وه‌ی‌‌ ب��ه‌ه��ۆی‌‌ ك��ه‌‌رێگاكه‌یان‌زیانی‌‌زۆری‌‌بۆ‌ئه‌وان‌ئه‌گه‌ر‌ "ئێستا‌ وت��ی‌‌ ه��ه‌ب��ووه‌‌و‌مامۆستایانه‌ی‌‌ ئه‌و‌ ببارێ‌‌ باران‌له‌گونده‌كه‌ی‌‌ئێمه‌‌وانه‌‌ده‌ڵێنه‌وه‌‌باسه‌رێ‌،‌ گوندی‌ بچنه‌وه‌‌ ده‌بێ‌‌ئه‌گه‌رنا‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌،‌ له‌پاشدا‌

له‌به‌ر‌قوڕو‌چڵپاو‌ده‌رناچن".م�����ام‌ح����ه‌س����ه‌ن‌ب��اس��ی‌قوتابخانه‌‌و‌ مزگه‌وت‌و‌ له‌وه‌كرد‌ئه‌وه‌ش‌ نییه‌،‌ نه‌خۆشخانه‌یان‌به‌هۆكارێكی‌چۆڵبوونی‌‌گونده‌كان‌

ده‌زانێت.كوڕه‌كه‌م‌ "م��ن‌ وت��ی‌‌ ‌ ئ��ه‌و‌منداڵی‌‌ س���ێ‌‌ ل���ه‌ب���ه‌رئ���ه‌وه‌ی‌‌لێره‌‌ ب�����ووه‌‌و‌ ل��ه‌خ��وێ��ن��دن��گ��ه‌‌خوێندنگه‌‌نه‌بوو،‌بۆیه‌‌ناچاربووه‌‌

الدێ‌‌به‌جێبهێڵێ‌".خه‌ڵكی‌‌ م��ح��ه‌م��ه‌د‌ ح��ه‌وێ��ز‌گوندی‌‌ئالیقه‌ی‌‌سه‌روو‌‌42ساڵ،‌وتی‌"پڕۆژه‌ی‌‌ئاویان‌بۆ‌كردوین،‌وشكانی‌‌ ب��ه‌ره‌و‌ ئه‌ویش‌ ب��ه‌اڵم‌هه‌یه‌،‌ نه‌خۆشخانه‌مان‌ ده‌ڕوات،‌كاتژمێر‌ تا‌ ته‌نها‌ ده‌وام‌ ب��ه‌اڵم‌یه‌كی‌‌دوانیوه‌ڕۆیه‌،‌ئه‌گه‌ر‌كه‌سێ‌‌تووشی‌‌كاره‌ساتێ‌‌بێ‌،‌وه‌ك‌مارێ‌‌به‌كه‌سێكه‌وه‌‌ دوپشكه‌یه‌ك‌ یان‌ب���دات،‌ئ��ه‌وا‌ی��ان‌ده‌م���رێ‌‌یان‌ده‌بێ‌‌بیگه‌یه‌نینه‌‌چوارقوڕنه‌‌یان‌

رانیه‌".به‌وه‌كرد:‌ ئ��ام��اژه‌ی‌‌ حه‌وێز‌نه‌بوونی‌‌ رێگاوبانه‌كان،‌ خراپی‌‌قوتابخانه‌و‌ ن��ه‌ب��وون��ی‌‌ ئ���او،‌خراپی‌‌ پێویست،‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌‌ژی��ان��ی‌‌ج��وت��ی��اران‌ه��ۆك��اری‌‌

چۆڵكردنی‌‌گونده‌كانن.حه‌وێز‌وتی‌‌"ماوه‌ی‌‌سێ‌‌ساڵه‌‌

ته‌ماته‌ی‌‌خۆمم‌نه‌خواردووه‌".

ئه‌و‌گوندانه‌ی‌‌به‌ره‌وچۆڵبوون‌رۆی���ش���ت���وون‌)ب���ن���گ���ه‌ردان،‌خ��واروو،‌ ئالیقه‌ی‌‌ شیوه‌شان،‌

كه‌لكان،‌كانی‌‌سپیان(ه‌.ئه‌حمه‌د‌ ح��ه‌م��ه‌د‌ م��ه‌ول��ود‌س��ه‌رۆك��ی‌‌ش���اره‌وان���ی‌‌خ���دران‌فه‌رمانگه‌‌ ژم��اره‌ی��ه‌ك‌ نه‌بوونی‌‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌ ل��ه‌ن��اح��ی��ه‌ك��ه‌‌ب���ودج���ه‌"،‌وه‌ك‌ "ك���ه‌م���ی‌‌ ب���ۆ‌ژماره‌ی‌‌ به‌پێی‌‌ بودجه‌‌ ده‌زان��ن‌ژم���اره‌ی‌‌ ئێمه‌‌ دان��ی��ش��ت��ووان��ه‌،‌

دانیشتووانمان‌كه‌مه‌.سه‌باره‌ت‌به‌گله‌یی‌‌گونده‌كان‌وتی‌‌ خدران‌ شاره‌وانی‌‌ سه‌رۆكی‌‌ئه‌وه‌‌ لێده‌كات‌ گله‌ییمان‌ "ئه‌وه‌ی‌‌وه‌ریده‌گرین،‌ به‌هه‌ند‌ قبوڵمانه‌‌

به‌اڵم‌بودجه‌مان‌كه‌مه‌".ئاماژه‌ی‌‌ ح��ه‌م��ه‌د‌ م��ه‌ول��ود‌ئه‌وان‌ گه‌وره‌ی‌‌ كێشه‌ی‌‌ به‌وه‌دا:‌

نه‌بوونی‌فه‌رمانبه‌ره‌.خدران‌ شاره‌وانی‌‌ سه‌رۆكی‌‌دڵنیاكرده‌وه‌‌ ناحیه‌كه‌ی‌‌ خه‌ڵكی‌‌شه‌قامه‌كانیان‌ كه‌كۆنكرێتی‌‌وتی‌‌ ب��ه‌رن��ام��ه‌وه‌‌و‌ خستووه‌ته‌‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ به‌ته‌نده‌ر‌ "دراوی��ش��ه‌‌

جێبه‌جێبكرێت".خدران‌ ناحیه‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌

پێیوایه‌‌كه‌می‌پڕۆژه‌‌له‌ناحیه‌كه‌دا‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌ به‌رپرسانه‌‌ ئه‌و‌ بۆ‌ك��ه‌پ��ێ��ش��ت��ر‌ن��اح��ی��ه‌ك��ه‌ی��ان‌

به‌ڕێوه‌بردووه‌.كڵێسه‌یی‌‌ س��اڵ��ح‌ ح��اك��م‌خدران‌ ناحیه‌ی‌ ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌ری‌‌ساڵه‌‌ چه‌ند‌ ب���ه‌وه‌دا:‌ ئ��ام��اژه‌ی‌‌پڕۆژه‌ی‌‌ به‌اڵم‌ ناحیه‌یه‌،‌ خدران‌برا‌ "ئه‌و‌ وتی‌‌ ك��راوه‌‌و‌ بۆ‌ كه‌می‌‌لێره‌بوون‌ من‌ پێش‌ به‌ڕێزانه‌ی‌‌هاتوون‌ دووره‌وه‌‌ ل��ه‌ش��وێ��ن��ی‌كاره‌كان‌ ئیش‌ بۆ‌ به‌دواداچونیان‌كه‌مته‌رخه‌می‌‌ ن����ه‌ك����ردووه‌،‌پێوه‌دیاربووه‌،‌ئه‌وه‌ش‌وایكردووه‌‌

كه‌موكوڕی‌‌هه‌بێ‌".ناحیه‌ی‌‌ ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری‌‌ناحیه‌‌ "به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ وتی‌‌ خدران‌ده‌بێت‌ بۆیه‌‌ حكومه‌ته‌،‌ نوێنه‌ری‌‌ب���ه‌دواداچ���وون‌ب��ۆ‌ك��ردن��ه‌وه‌ی‌‌ئه‌گه‌رنا‌ بكات،‌ فه‌رمانگه‌كان‌خۆی‌‌ بۆ‌ وه‌زی���ران‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌

نایه‌ت‌ئه‌وه‌مان‌بۆ‌بكات".خدران‌ ناحیه‌ی‌‌ به‌رپرسانی‌به‌هاوواڵتیانی‌ ئه‌وه‌یان‌ م��ژده‌ی‌‌ناحیه‌كه‌و‌گونده‌كانی‌ده‌وروبه‌ریدا‌كه‌‌له‌هه‌وڵدان‌له‌ماوه‌یه‌كی‌نزیكدا‌كشتوكاڵی‌‌و‌ له‌هۆبه‌ی‌‌ هه‌ریه‌كه‌‌شارستانی‌ ب��اری‌‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ئیدارییه‌وه‌‌ ستافی‌‌ ب��ه‌ت��ه‌واوی‌

بكرێته‌وه‌.ح����اك����م‌س����اڵ����ح‌‌وت����ی‌‌هێزه‌كانی‌‌ ب��ۆ‌ "ره‌زام��ه‌ن��دی��م��ان‌ئ���اس���ای���ش‌وه‌رگ������رت������ووه‌،‌گشتی‌‌ ل��ه‌ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌رای��ه‌ت��ی‌‌بانكی‌‌ ه���ه‌ره‌وه‌ه���ا‌ ئ��اس��ای��ش،‌وه‌رگیراوه‌،‌ ره‌زامه‌ندی‌‌ زانیاریش‌تریش‌ ف��ه‌رم��ان��گ��ه‌ك��ان��ی‌‌ ب���ۆ‌به‌اڵم‌ ك����ردووه‌،‌ ن��ووس��راوم��ان‌دێته‌وه‌‌ ره‌زامه‌ندی‌‌ تا‌ ئه‌وانیش‌

كاتی‌‌ده‌وێ‌".

ن��ای��ان��گ��رێ��ت��ه‌وه‌‌رێ��ژه‌ی��ه‌ك��ی‌‌به‌رچاون.

ده‌ستوور:‌قه‌زای‌‌خورماتوو‌ئاواره‌نشین‌ گوندێكی‌ چه‌ند‌ئه‌و‌ تاچه‌ند‌ ل��ه‌خ��ۆده‌گ��رێ��ت،‌خێزانه‌‌ئاوارانه‌‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌؟

ش��ه‌الل‌ع��ه‌ب��دول:‌رێ��ژه‌ی‌‌ئه‌و‌ رووخ���اوه‌ك���ان���ی‌‌ گ��ون��ده‌‌زۆربه‌ی‌‌ گونده‌،‌ ‌165 قه‌زایه‌‌نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌‌ خێزانانه‌‌ ئه‌و‌به‌هۆی‌‌ خ��ۆی��ان،‌ شوێنی‌‌ ب��ۆ‌كه‌مته‌رخه‌می‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێمی‌‌تائێستا‌ چونكه‌‌ كوردستان،‌خزمه‌تگوزاری‌‌ پڕۆژه‌یه‌كی‌ هیچ‌

پێویستیان‌بۆ‌نه‌كراوه‌.ده‌ستوور:‌قه‌زای‌‌خورماتوو‌دوو‌ ل��ه‌س��ه‌ره‌،‌ ناحیه‌ی‌‌ چه‌ند‌تائێستا‌ هه‌یه‌‌ رووخاو‌ ناحیه‌ی‌‌ن��ه‌گ��ه‌ڕاون��ه‌ت��ه‌وه‌‌س��ه‌ر‌ق��ه‌زای‌‌

خورماتوو؟ش���ه‌الل‌ع��ه‌ب��دول:‌ق���ه‌زای‌‌له‌)4(‌ پێكهاتوه‌‌ خ��ورم��ات��وو‌ناحیه‌ی‌‌ دوو‌ ب��ه‌اڵم‌ ناحیه‌،‌ق��ادرك��ه‌ره‌م‌ ن��ه‌وج��ول‌و‌ وه‌ك‌تائێستا‌ روخ��ان��دن��ی��ان‌ دوای‌‌قادركه‌ره‌می‌‌ نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌،‌خراوه‌ته‌سه‌ر‌قه‌زای‌‌چه‌مچه‌ماڵ،‌ن����اح����ی����ه‌ی‌‌ن���ه‌وج���وڵ���ی���ش‌

ئاوه‌داننه‌كراوه‌ته‌وه‌.ده‌ستوور:‌قه‌زای‌‌خورماتوو‌ب���ه‌ده‌س���ت‌ن��ه‌ب��وون��ی‌‌ئ���اوی‌‌

تاچه‌ند‌ ده‌ناڵێنن‌ خ��واردن��ه‌وه‌‌چاره‌سه‌ركراوه‌؟

زۆرێك‌ ع��ه‌ب��دول:‌ ش��ه‌الل‌ل���ه‌ق���ه‌زاك���ه‌‌ك��ێ��ش��ه‌ی‌‌ئ���اوی‌به‌شێكی‌‌ به‌اڵم‌ چاره‌سه‌ركراوه‌،‌خواردنه‌وه‌یان‌ ئاوی‌‌ هاوواڵتیان‌ئاویان‌ كه‌ركوك‌ له‌پڕۆژه‌كه‌ی‌‌پ���ێ���ده‌گ���ات،‌ه��ی��چ‌م��ه‌رج��ی‌‌تێدا‌ ت����ه‌واوی‌‌ ت��ه‌ن��دروس��ت��ی‌‌ئ��اوی‌‌ ل���ه‌‌%95 به‌ڵكو‌ نییه‌،‌ته‌ندروستی‌‌ مه‌رجی‌‌ خورماتوو‌ئه‌وه‌مان‌ هه‌وڵی‌‌ ب��ه‌اڵم‌ نیه‌،‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌ له‌گه‌ڵ‌ داوه‌‌

ئ���اوی‌‌س���ه‌اڵح���ه‌دی���ن‌و‌ئ���اوی‌‌دووزخورماتوو،‌چه‌ند‌بیرێكی‌‌ئاو‌هه‌ڵكه‌نین‌تاكو‌ئاوی‌‌خواردنه‌وه‌‌

له‌و‌بیرانه‌‌دابینبكه‌ین.ده‌س�����ت�����وور:‌زۆرب������ه‌ی‌‌له‌نه‌بوونی‌‌ گله‌یی‌‌ هاوواڵتیان‌پ����ڕۆژه‌ی‌‌خ��زم��ه‌ت��گ��وزاری‌‌بۆ‌قه‌زاكه‌یان‌ده‌كه‌ن،‌ئێوه‌‌ده‌ڵێن‌

چی‌؟زۆر‌ ع���ه‌ب���دول:‌ ش����ه‌الل‌پڕۆژه‌ی‌‌خومه‌تگوزاری‌‌بۆ‌قه‌زای‌‌خورماتوو‌كراوه‌،‌به‌اڵم‌زۆربه‌ی‌‌نه‌بوونی‌‌ به‌هۆی‌‌ پڕۆژانه‌‌ ئه‌و‌

نه‌بوون‌و‌ سه‌ركه‌وتوو‌ پالنه‌وه‌‌به‌هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌‌ پێویستیان‌له‌30%ی‌‌ بڵێم‌ ده‌توانم‌ هه‌یه‌،‌خزمه‌تگوزاریه‌كانی‌‌ پ���ڕۆژه‌‌پێویستی‌‌ شارۆچكه‌یه‌‌ ئ��ه‌و‌

به‌دووباره‌كردنه‌وه‌‌هه‌یه‌.ئێوه‌‌ تاچه‌ند‌ ده‌س��ت��وور:‌به‌ڵێنده‌ر‌یان‌فه‌رمانگه‌و‌ده‌زگا‌خراپی‌‌ به‌هۆی‌‌ حكومیه‌كانتان‌پڕۆژانه‌وه‌‌ ئه‌و‌ جێبه‌جێكردنی‌‌ئاماژه‌ت‌ خۆت‌ وه‌ك‌ س��زاداوه‌‌

پێدا؟تائێستا‌ عه‌بدول:‌ ش��ه‌الل‌ئه‌و‌ س��ه‌ق��ه‌ت��ك��ردن��ی‌‌ ب��ه‌ه��ۆی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ پ����ڕۆژان����ه‌وه‌‌له‌كارگه‌و‌ به‌شێك‌ ق��ه‌زاك��ه‌وه‌،‌خستۆته‌‌ به‌ڵینده‌ری‌‌ كۆمپانیاو‌

لیستی‌‌ره‌شه‌وه‌.‌300 نزیكه‌ی‌‌ ده‌س��ت��وور:‌له‌قه‌زاكه‌‌ ئه‌هلی‌‌ موه‌لیده‌ی‌‌هه‌یه‌‌له‌75%ی‌‌به‌شه‌گازه‌كانیان‌كه‌مكراوه‌ته‌وه‌،‌هۆكار‌چییه‌؟

به‌هۆی‌‌ ع��ه‌ب��دول:‌ ش��ه‌الل‌ك��ه‌م��ب��وون��ی‌‌ب��ه‌ش��ه‌‌گ����ازی‌‌‌نرخی‌‌ گ���ران���ی‌‌ م���وه‌ل���ی���ده‌و‌له‌قه‌زاكه‌مان‌ كاره‌با‌ ئه‌مپێری‌‌قه‌زاكه‌‌ هاوواڵتیانی‌‌ ل��ه‌‌%100ئێمه‌وه‌‌ له‌الیه‌ن‌ هه‌یه‌،‌ گله‌ییان‌پێكهێناوه‌‌ ل��ی��ژن��ه‌ی��ه‌ك��م��ان‌به‌شه‌‌ زیادكردنی‌‌ به‌مه‌به‌ستی‌‌ئه‌هلییه‌كان،‌ موه‌لیده‌‌ گ��ازی‌‌

24کلتور

نرخی‌‌ داوه‌‌ ئه‌وه‌مان‌ هه‌وڵی‌‌ئه‌مپێری‌‌موه‌لیده‌‌كه‌مبكه‌ینه‌وه‌،‌چونكه‌‌ته‌نها‌له‌وقه‌زایه‌‌ئه‌مپێری‌‌

موه‌لیده‌‌‌10هه‌زار‌دیناره‌.ق�����ه‌زای‌‌دوزخ���ورم���ات���وو‌دابڕاوه‌كانی‌‌ له‌ناوچه‌‌ یه‌كێكه‌‌ده‌كه‌وێته‌‌ كوردستان‌و‌ هه‌رێمی‌‌ماده‌ی‌‌ چوارچێ����������وه‌ی‌‌له‌ئاواره‌‌ زۆرێك‌ به‌اڵم‌ 140ه‌وه‌،‌له‌قه‌ره‌بووكردنه‌وه‌ی‌‌ كورده‌كان‌ماده‌كه‌‌بێبه‌شكراون‌و‌قایمقامی‌‌ئاماژه‌ی‌‌ دوزخورماتوو‌ قه‌زای‌‌ل���ه‌%50ی‌‌ تائێستا‌ ب����ه‌وه‌دا:‌خ��ه‌ڵ��ك��ی‌‌ئ����ه‌و‌گ���ون���دان���ه‌ی‌‌قه‌زای‌‌ چوارچێوه‌ی‌‌ ده‌كه‌ونه‌‌نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌‌ خورماتووه‌وه‌‌

شوێنی‌‌خۆیان.

ئاگرێك‌بكه‌وێته‌وه‌‌هه‌موو‌خدران‌ده‌سوتێت!دانیشتووانی‌‌ناحیه‌ی‌‌خدران‌به‌هۆی‌‌نه‌بوونی‌‌فه‌رمانگه‌‌حكومییه‌كانه‌وه‌‌رووبه‌ڕووی‌‌كێشه‌‌بوونه‌ته‌وه‌

First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

تائێستا بۆ ئیشوكاری نفوس ده بێ بچین بۆ

ناحیه ی خه له كان

زۆربه ی ئه و خێزانانه ی خه ڵكی گونده كانن نه گه ڕاونه ته وه بۆ زێدی خۆیان، به هۆی كه مته رخه می حكومه ته وه

کلتور 27

سه‌نگه‌ر‌تاوگۆزی‌له‌سلێمانی‌

مامۆستایان‌ده‌ڵێن‌مانه‌وه‌مان‌به‌بێ‌‌وانه‌وتنه‌وه‌‌"به‌هه‌ده‌ردانی‌‌كاته‌".‌فۆتۆگراف:‌ئاکۆ‌محه‌مه‌د

به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ بڕیارێكی‌سلێمانی،‌ په‌روه‌رده‌ی‌ گشتی‌مامۆستایانی‌ له‌سه‌رجه‌م‌ داوا‌سلێمانی‌ پارێزگای‌ سنووری‌له‌ناو‌ ده‌ب��ێ��ت‌ ك��ه‌‌ ده‌ك����ات‌ده‌ره‌وه‌‌ نه‌چنه‌‌ قوتابخانه‌‌ره‌سمی،‌ ده‌وام��ی‌ تاكۆتایی‌نه‌بێت،‌ وانه‌شیان‌ هه‌رچه‌نده‌‌وه‌زاره‌ت�������ی‌‌پ������ه‌روه‌رده‌ش‌له‌ده‌ركردنی‌‌ خۆی‌‌ بێئاگایی‌‌

ئه‌و‌بڕیاره‌‌راده‌گه‌یه‌نێت.ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌ب���ڕی���اره‌ك���ه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌سلێمانی‌‌پێویسته‌‌مامۆستایان‌له‌ناو‌ ته‌واو‌ كاتژمێری‌‌ چوار‌بمێننه‌وه‌و‌ قوتابخانه‌كانیاندا‌مانه‌وه‌یان‌ له‌كاتی‌‌ س���وود‌

وه‌ربگرن.عه‌بدولقادر‌ پ��ه‌خ��ش��ان‌گه‌لی‌ قوتابخانه‌ی‌ مامۆستای‌بنه‌ڕه‌تی‌له‌سلێمانی،‌ئاماژه‌ی‌بۆ‌ئه‌وه‌كرد:‌ئه‌و‌بڕیاره‌‌دژی‌خواسته‌كانی‌ ب��ه‌رژه‌وه‌ن��دی‌و‌هۆی‌ ده‌بێته‌‌ مامۆستایانه‌‌و‌"زیادكرن‌و‌قورسكردنی‌ئه‌ركی‌

مامۆستا".م��ام��ۆس��ت��ای��ان‌ن��اڕازی��ن‌بڕیاره‌و‌ ئ��ه‌و‌ ل��ه‌ده‌رك��ردن��ی‌‌مامۆستایان‌ كاتی‌‌ پێیانوایه‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ ب��ه‌ه��ه‌ده‌رده‌ڕواو‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌ پ�������ه‌روه‌رده‌ی‌‌س��ل��ێ��م��ان��ی��ش‌ده‌ڵ���ێ���ت:‌بۆ‌بۆ‌ مامۆستایانه‌‌ سوودبینینی‌‌به‌كێشه‌و‌ تێكه‌ڵبوونیان‌ زیاتر‌داخوازییه‌كانی‌‌ گ��رف��ت‌و‌

قوتابیان.په‌خشان‌ م��ام��ۆس��ت��ا‌روونیكرده‌وه‌:‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌هیچ‌نییه‌‌ له‌پشته‌وه‌‌ ئامانجێكی‌كاتی‌ له‌به‌هه‌ده‌ردانی‌ جگه‌‌

مامۆستایان.ئ����ه‌و‌وت����ی‌‌"م����ان����ه‌وه‌‌وانه‌ت‌ ئه‌گه‌ر‌ له‌قوتابخانه‌‌چونكه‌‌ ك��ێ��ش��ه‌ی��ه‌،‌ ن��ه‌ب��ێ��ت‌كاتانه‌ی‌ ئ���ه‌و‌ م��ام��ۆس��ت��ا‌خوێندنگادا‌ ل���ه‌ئ���ی���داره‌ی‌ده‌مێنێته‌وه‌و‌وانه‌ی‌نییه‌‌و‌هه‌ر‌قسه‌ڵۆكه‌و‌ قسه‌و‌ خه‌ریكی‌به‌شتی‌بێماناوه‌‌خۆی‌خه‌ریك‌

ده‌كات".ئیدریس‌جه‌بار‌مامۆستای‌بنه‌ڕه‌تی‌ مه‌تینی‌ قوتابخانه‌ی‌له‌سه‌یدسادق،‌پێیوایه‌‌ئامانجی‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ بڕیاره‌ی‌ ئه‌و‌په‌روه‌رده‌ی‌سلێمانی‌بۆ‌زیاتر‌له‌گه‌ڵ‌ مامۆستایه‌‌ گونجاندنی‌كه‌‌ سویدیه‌ی‌ سیستمه‌‌ ئه‌و‌

ئێستا‌په‌یڕه‌وده‌كرێت.بڕیاره‌شدا‌ "له‌م‌ وتی‌‌ ئه‌و‌هه‌ڵه‌وه‌و‌ كه‌وتنه‌‌ تر‌ جارێكی‌پێشوو‌ ش��ێ��وه‌ی‌ ب��ه‌ه��ه‌م��ان‌ب���ه‌ب���ێ‌ه��ی��چ‌ئ����ه‌زم����وون‌و‌بڕیاره‌یان‌ ئه‌و‌ شاره‌زاییه‌ك‌ده‌یانه‌وێت‌ ده‌رك������ردووه‌‌و‌له‌سوید‌ چۆن‌ مامۆستایه‌ك‌مامۆستایانی‌ ده‌كات،‌ ده‌وام‌شێوه‌بن،‌ به‌هه‌مان‌ ئێمه‌ش‌ئه‌وه‌یان‌ به‌ڕێزانه‌‌ ئه‌و‌ به‌اڵم‌مامۆستایانی‌ كه‌‌ له‌بیرچووه‌‌ته‌نها‌ مووچه‌كه‌ی‌ ئێمه‌‌ الی‌به‌شی‌كرێی‌هاتووچۆ‌و‌خانوو‌

له‌پاڵ‌ ناچاره‌‌ بۆیه‌‌ ده‌ك��ات،‌كرێكاری‌ مامۆستایه‌تییه‌كه‌دا‌

بكات".غه‌فور‌ مه‌هدی‌ مامۆستا‌ئ���ه‌وه‌ی‌خ��س��ت��ه‌ڕوو‌ك��ه‌‌ئه‌و‌بنه‌مایه‌كی‌ ه��ی��چ‌ ب���ڕی���اره‌‌له‌بڕیاره‌كه‌شدا‌ نییه‌و‌ یاسایی‌ئاماژه‌‌به‌هیچ‌ده‌قێكی‌یاسایی‌داواده‌ك���ات‌ بۆیه‌‌ ن��ه‌ك��راوه‌،‌په‌روه‌رده‌ی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌دروستكردنی‌ له‌بری‌ سلێمانی‌هه‌وڵی‌ مامۆستایان‌ بۆ‌ كێشه‌‌چاره‌سه‌ركردنی‌ ئاسانكاری‌‌و‌

كێشه‌كانیان‌بدات.مامۆستا‌غه‌فور‌وتی‌‌"ئه‌م‌بێزاری‌‌و‌ هۆی‌ ده‌بێته‌‌ بڕیاره‌‌

كێشه‌‌بۆ‌مامۆستایان".خۆی‌ بێئاگایی‌ وه‌زاره‌ت‌له‌وشێوه‌یه‌‌ ل��ه‌ب��ڕی��ارێ��ك��ی‌مامۆستایانیش‌ راده‌گه‌یه‌نێت،‌ناڕه‌زایی‌خۆیان‌بۆ‌ئه‌و‌بڕیاره‌‌

ده‌رده‌بڕن.به‌ڕێوه‌به‌ری‌ نوری‌ كه‌مال‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌ پ�������ه‌روه‌رده‌ی‌‌وت‌ به‌ده‌ستووری‌ سلێمانی‌سیستمه‌‌ ئ��ه‌م‌ "پێمانوایه‌‌به‌زیاتر‌ پێویستی‌ نوێیه‌‌مامۆستاو‌ ت��ێ��ك��ه‌اڵوب��وون��ی‌بۆیه‌ش‌ ه���ه‌ی���ه‌،‌ ق��وت��اب��ی‌له‌وكاتانه‌دا‌كه‌وانه‌ی‌ مامۆستا‌ناو‌ بچێته‌‌ ده‌توانێت‌ نییه‌‌

بـڕیـارێـكــی پـه روه رده ی سـلـێـمـانــی مـامـۆسـتـایــان تــوڕه ده كــات

پێویسته مامۆستایان چوار كاتژمێر له قوتابخانه كاندا بمێننه وه و وه زاره تیش ئاگاداری بڕیاره كه نییه

ڤیگۆجیسكی‌..‌له‌ئه‌ده‌به‌وه‌‌بۆ‌په‌روه‌رده‌ناسیمندااڵنی‌رۆژئاوا‌تا‌قوتابخانه‌ی‌ئاماده‌یی‌ته‌واو‌ده‌كه‌ن‌چه‌ندین‌رشته‌و‌بابه‌ت‌و‌هه‌ڵده‌بژێرن‌و‌ بوارێك‌ به‌قه‌ناعه‌ته‌وه‌‌ تا‌ ده‌گۆڕن‌ هاوسه‌ریش‌ ته‌نانه‌ت‌ زمان‌و‌پسپۆڕی‌تێدا‌په‌یداده‌كه‌ن،‌به‌پێچه‌وانه‌ی‌واڵته‌‌دواكه‌وتووه‌كانه‌وه‌‌كه‌‌له‌قۆناغی‌زۆر‌ ده‌مه‌ش‌ ئه‌و‌ بگۆڕن‌و‌ رشته‌كانیان‌ ده‌یانه‌وێت‌ مرۆڤه‌كان‌ ئه‌وجا‌ زانكۆدا‌

دره‌نگه‌و‌یاساكانیش‌رێگری‌ده‌كه‌ن.له‌ئه‌ده‌ب‌ زۆری‌ كه‌حه‌زێكی‌ جیهانه‌‌ ناودارانه‌ی‌ زانا‌ له‌و‌ یه‌ك‌ فیگۆجیسكی‌هه‌بوو،‌به‌اڵم‌له‌زانكۆدا‌ده‌ستی‌به‌خوێندنی‌پزیشكی‌كردو‌دواتریش‌وازیهێناو‌ده‌ستی‌به‌خوێندنی‌یاسا‌كرد،‌به‌اڵم‌به‌رده‌وامبوو‌له‌خوێندنی‌ئه‌ده‌ب‌و‌مێژوو‌فه‌لسه‌فه‌ش‌تا‌دواجار‌ده‌ستی‌به‌خوێندنی‌ده‌روونزانی‌كردو‌بووه‌‌یه‌كێك‌له‌و‌ده‌روونزانه‌‌زۆرو‌زه‌به‌نانه‌ی‌جیهان‌كه‌‌له‌بواری‌په‌روه‌رده‌ناسیدا‌توانیان‌رۆڵێكی‌

زۆر‌پڕبایه‌خ‌ببینن.ڤیگۆجیسكی‌له‌خێزانێكی‌جوله‌كه‌‌له‌ساڵی‌‌1896له‌دایكبوو‌تا‌مردنی‌له‌ساڵی‌به‌هۆیانه‌وه‌‌ توانی‌ به‌اڵم‌ نه‌بوون،‌ زۆر‌ ئه‌گه‌رچی‌ كرد‌ كاری‌ كۆمه‌ڵێ‌ ‌1937

رۆژئاوا‌به‌ته‌واوی‌سه‌رقاڵبكات،‌به‌اڵم‌دوای‌مردنی‌خۆی.نه‌گبه‌تی‌ڤیگۆجیسكی‌له‌وه‌دابوو‌كه‌‌له‌واڵتێكی‌تاراده‌یه‌ك‌دواكه‌وتوو‌ده‌ژیاو‌به‌زمانی‌روسی‌بابه‌ته‌كانی‌باڵوده‌كرده‌وه‌،‌وه‌كو‌هه‌ر‌رۆژهه‌اڵتییه‌كی‌دیكه‌ش‌له‌واڵتی‌خۆیدا‌راوه‌دونراو‌بایكۆت‌ده‌كراو‌نووسینه‌كانی‌له‌سه‌رده‌می‌ستالیندا‌

قه‌ده‌غه‌ده‌كران،‌به‌اڵم‌له‌واڵته‌كانی‌دیكه‌‌به‌بایه‌خه‌وه‌‌ته‌ماشاده‌كرا.كاركردنی‌ڤیگۆجیسكی‌له‌تاقیگه‌‌ده‌روونناسییه‌كانی‌شوره‌ویدا‌ده‌نگ‌و‌ره‌نگێكی‌بۆ‌ئه‌و‌په‌یداكرد،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌به‌الی‌منه‌وه‌‌جێگه‌ی‌سه‌رنجه‌‌كاركردنی‌ئه‌وبوو‌بیركردنه‌وه‌وه‌،‌ به‌وشیاری‌و‌ به‌ستنه‌وه‌ی‌ عه‌سه‌بی‌و‌ كۆده‌ماری‌ بواردا،‌ له‌دوو‌

هه‌روه‌ها‌دانانی‌تیۆرییه‌ك‌له‌سه‌ر‌كاركردنی‌قوتابخانه‌كان.بۆ‌یه‌كه‌مینجار‌له‌شه‌سته‌كاندا‌به‌رهه‌مه‌كانی‌ڤیگۆجیسكی‌كران‌به‌ئینگلیزی‌و‌كه‌وتنه‌‌ژێر‌میكرۆسكۆبی‌زانا‌ئه‌مریكاییه‌كانه‌وه‌‌كه‌‌له‌لێكۆڵینه‌وه‌‌زانستییه‌كاندا‌پشكی‌شێریان‌هه‌بوو،‌ئه‌مه‌‌به‌ده‌رله‌وه‌ی‌هه‌میشه‌‌ئه‌مریكاییه‌كان‌خۆیان‌له‌چاو‌واڵته‌كانی‌دیكه‌‌به‌گه‌وره‌‌زانیوه‌و‌ئه‌م‌هه‌سته‌ش‌زۆر‌به‌ئاسانی‌تاوه‌كو‌ئه‌مڕۆش‌

هه‌ستی‌پێده‌كرێت.ڤیگۆجیسكی‌ لێكۆڵینه‌وه‌كانی‌ كارو‌ ئاراسته‌ی‌ له‌مۆسكۆ‌ لیونتێڤ‌ ناسینی‌به‌شێوه‌یه‌كی‌گشتی‌به‌الی‌خوێندن‌و‌خوێندكارو‌سیستمی‌خوێندن‌گۆڕی‌یا‌به‌كورتی‌قوتابخانه‌ی‌كلتوری-مێژوویی،‌دوای‌ئه‌وه‌ی‌ڤیگۆجیسكی‌له‌رۆژئاوا‌ناوی‌ده‌ركرد،‌ئه‌وجا‌ماركسییه‌كانی‌واڵته‌‌سۆسیالیسته‌كان‌ده‌ستیان‌به‌گه‌ڕان‌

كردو‌به‌دوای‌داهێنانه‌كانی‌ئه‌ودا‌ده‌گه‌ڕان.ناسینی‌ئه‌لیكسانده‌ر‌لوریاش‌كه‌‌له‌بواری‌ده‌روونناسی‌ئه‌عسابدا‌پسپۆڕبوو،‌سیستمی‌ بیركردنه‌وه‌و‌ وشیاری‌و‌ به‌ره‌و‌ ڤیگۆجیسكی‌ سه‌رنجی‌ به‌یه‌كجاری‌ته‌نها‌ درێژ‌ ماوه‌یه‌كی‌ بۆ‌ كه‌‌ پیاژێ‌ ژان‌ ناوه‌نده‌شدا‌ له‌م‌ راكێشا،‌ خوێندن‌بۆ‌ ده‌ك��رد‌ منداڵ‌ مه‌عریفیه‌كانی‌ سترۆكتۆره‌‌ بیركردنه‌وه‌و‌ له‌سه‌ر‌ ك��اری‌ڤیگۆجیسكی‌جێگه‌ی‌بایه‌خ‌و‌ره‌خنه‌شبوو،‌له‌مكاتانه‌دا‌رۆژئاوا‌له‌ژێر‌كاریگه‌ری‌هیومانیسته‌كاندابوو،‌به‌اڵم‌شوره‌وه‌ی‌تا‌ئه‌و‌كاته‌‌له‌ژێر‌كاریگه‌ری‌تیۆرییه‌كه‌ی‌به‌شه‌ی‌ ئه‌و‌ به‌تایبه‌ت‌ خۆیداو‌ له‌تیۆرییه‌كه‌ی‌ ڤیگۆجیسكی‌ بافلۆفدابوو،‌په‌یوه‌ندی‌به‌بیركردنه‌وه‌وه‌‌هه‌بوو‌‌پشتی‌زۆری‌به‌هیگڵ‌به‌ستبوو،‌به‌تایبه‌ت‌له‌و‌به‌شه‌دا‌كه‌هیگل‌پێیوایه‌‌مرۆڤ‌ته‌نها‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وانی‌دیكه‌داو‌له‌چوارچێوه‌ی‌ژیانێكی‌كۆمه‌اڵیه‌تیدا‌ده‌بێته‌‌مرۆڤ،‌ئه‌م‌بیروبۆچوونانه‌ی‌هیگل‌له‌تیۆرییه‌كه‌ی‌ڤیگۆجیسكی‌به‌ته‌وای‌ده‌بینرێت‌كاتێك‌ڤیگۆجیسكی‌قسه‌‌له‌سه‌ر‌گه‌شه‌سه‌ندنی‌زمان‌و‌پرۆسه‌ی‌فێربوون‌ده‌كات،‌لێره‌دا‌به‌ته‌واوی‌جیاوازییه‌كانی‌نێوان‌خۆی‌و‌به‌پێچه‌وانه‌ی‌پیاژێ‌پێیوایه‌‌زمان‌شتێك‌ پیاژێ‌ده‌رده‌كه‌ون،‌ڤیگۆجیسكی‌كه‌شوهه‌وا‌ ئه‌و‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ به‌ڵكو‌ ببێت،‌ فێری‌ له‌خۆیه‌وه‌‌ منداڵ‌ نییه‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌دا‌فێری‌ده‌بێت‌كه‌تیایدا‌گه‌وره‌بووه‌.‌بواری‌زمان‌تاكه‌‌بوار‌نییه‌‌كه‌پیاژێ‌و‌ڤیگۆجیسكی‌له‌سه‌ری‌ناكۆكن،‌به‌ڵكو‌چۆنێتی‌فێركردنی‌منداڵیش‌جێگه‌ی‌بگره‌و‌به‌رده‌یه‌كی‌زۆره‌‌له‌نێوان‌هه‌ردووكیاندا.‌من‌پێموایه‌‌ئا‌لێره‌وه‌‌ڤیگۆجیسكی‌توانی‌خاڵێكی‌دیكه‌ش‌بۆ‌خۆی‌تۆماربكات،‌به‌اڵم‌دوای‌مردنی‌پیاژێ،‌به‌شێوه‌یه‌كی‌دی‌تا‌ساڵی‌‌1980كه‌پیاژێ‌مرد،‌هه‌ر‌پیاژێ‌له‌ناوه‌ندی‌گرته‌وه‌و‌ شوێنی‌ ڤیگۆجیسكی‌ به‌دواوه‌‌ له‌وه‌‌ به‌اڵم‌ لێكۆڵینه‌وه‌دابوو،‌ باس‌و‌بایه‌خێكی‌ ئه‌وه‌‌ده‌زانێت‌كه‌ئه‌مرۆ‌ بێت‌ نزیك‌ رۆژئاواوه‌‌ له‌زانكۆكانی‌ ئه‌وه‌ی‌بێوێنه‌‌به‌ڤیگۆجیسكی‌ده‌درێت‌و‌سااڵنه‌‌ده‌یان‌كتێبی‌نوێ‌له‌چه‌ندین‌واڵتی‌

رۆژئاوایی‌له‌سه‌ر‌كاره‌كانی‌ڤیگۆجیسكی‌چاپده‌كرێن.

ف��ای��ه‌ق‌س���ه‌ع��ی��د

ڤیگۆجیسكی له تیۆری كلتور-

مێژوودا پێ له سه ر ئه وه ش داده گرێت كه گه شه سه ندنی

مه عریفی په یوه ندی به ئاوێته كردنی زمان،

كلتور، ئاڵوگۆری نێوان تاك و ژینگه دا

دێته دی

خااڵنه‌ی‌ له‌و‌ یه‌كێك‌ پێموایه‌‌ من‌بۆده‌روونناس‌و‌ سه‌رنجبوو‌ جێگه‌ی‌پ���ه‌روه‌رده‌ن���اس���ه‌ك���ان���ی‌رۆژئ����اوا‌ڤیگۆجیسكی-بوو‌ تیۆرییه‌كه‌ی‌نزیكترین‌زونی‌گه‌شه‌كردن،‌ به‌ناوی‌تیۆرییه‌دا‌ ل���ه‌م‌ ڤیگۆجیسكی‌له‌سه‌ر‌ پێ‌ پیاژێ-وه‌‌ به‌پێچه‌وانه‌ی‌رۆڵی‌مامۆستا‌داده‌گرێت‌له‌پرۆسه‌ی‌پێ‌ پیاژێ‌ له‌كاتێكدا‌ فێربووندا،‌داده‌گرێ،‌ خوێندكار‌ خودی‌ له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌ رۆژئ��اوا‌ په‌روه‌رده‌ناسه‌كانی‌كه‌له‌وخاڵه‌دا‌ ده‌بینن‌ ب��ه‌روون��ی‌ئه‌مڕۆ‌هه‌وڵده‌درێت‌بایه‌خێكی‌زیاتر‌

به‌ڤیگۆجیسكی‌بدرێت.ڤیگۆجیسكی‌له‌تیۆری‌كلتور-مێژوودا‌كه‌‌ داده‌گرێت‌ ئ��ه‌وه‌ش‌ له‌سه‌ر‌ پێ‌په‌یوه‌ندی‌ مه‌عریفی‌ گه‌شه‌سه‌ندنی‌كلتور،‌ زم���ان،‌ ب��ه‌ئ��اوێ��ت��ه‌ك��ردن��ی‌ژینگه‌دا‌ ت��اك‌و‌ نێوان‌ ئاڵوگۆری‌دیكه‌یه‌‌ بوارێكی‌ ئه‌مه‌ش‌ دێته‌دی،‌بۆ‌ خۆی‌ ته‌مه‌نی‌ هه‌موو‌ كه‌پیاژێ‌

ته‌رخان‌كردبوو.faiekk@hotmail.com

جیهانبینی‌په‌روه‌رده‌

First Year info@destur.netNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

له‌گرفت‌و‌ خ��وێ��ن��دك��اره‌ك��ان‌و‌بپرسێته‌وه‌،‌ كێشه‌كانیان‌چونكه‌‌مامۆستا‌ته‌نها‌ئه‌ركی‌ئه‌ركی‌ به‌ڵكو‌ نییه‌،‌ فێركردن‌پێگه‌یاندنی‌ په‌روه‌رده‌كردن‌و‌

نه‌وه‌یه‌كی‌ته‌ندروسته‌".ناڕه‌زاییه‌كانی‌ ل��ه‌ب��اره‌ی‌مامۆستایانیشه‌وه‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌مه‌ڵبه‌ندی‌‌ پ�������ه‌روه‌رده‌ی‌‌"مامۆستایان‌ وتی‌ سلێمانی‌زۆری��ان‌ م��اف��ی‌ ئیمتیازات‌و‌نییه‌‌ واڵتێكدا‌ له‌هیچ‌ هه‌یه‌‌پشووی‌‌ س��ێ‌ مامۆستا‌ ك��ه‌‌ئێمه‌‌ الی‌ ب���ه‌اڵم‌ ه��ه‌ب��ێ��ت،‌هه‌یه‌،‌ ره‌سمیان‌ پشوی‌ سێ‌له‌به‌رامبه‌ر‌ ده‌بێت‌ بۆیه‌ش‌ئه‌ركه‌كانی‌ م��اف��ان��ه‌دا‌ ئ��ه‌و‌مامۆستا‌ وه‌ك‌ خ���ۆی���ان‌

جێبه‌جێبكه‌ن".مه‌ڵبه‌ندی‌‌ پ����ه‌روه‌رده‌ی‌‌به‌وه‌ده‌ده‌ن‌ ئاماژه‌‌ سلێمانی‌ب��ه‌ت��ون��دی‌س���زای‌ئه‌و‌ ك��ه‌‌كه‌‌ ده‌ده‌ن‌ مامۆستایه‌نه‌‌بڕیاره‌كه‌نابن‌و‌ پ��اب��ه‌ن��دی‌چاودێره‌كانیشه‌وه‌‌ له‌ڕێگه‌ی‌مامۆستایان‌ چ���اودێ���ری‌‌

ده‌كرێت.ب��ه‌رپ��رس��ان��ی‌‌وه‌زاره‌ت����ی‌‌بۆ‌ ئ����ام����اژه‌‌ پ��������ه‌روه‌رده‌‌ئه‌وه‌ده‌كه‌ن‌كه‌‌ئه‌وان‌ئاگاداری‌‌له‌وجۆره‌‌ بڕیارێكی‌‌ ده‌ركردنی‌‌نین‌و‌له‌هه‌ولێرو‌دهۆك‌بڕیاری‌‌

له‌وجۆره‌‌ده‌رنه‌كراوه‌.ل���وت���ف���ی‌س��دی�����������ق‌دیوانی‌ گشتی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌پ����ه‌روه‌رده‌‌وتی‌ وه‌زاره‌ت����ی‌شێوه‌یه‌ك‌ ب��ه‌ه��ی��چ‌ "ئ��ێ��م��ه‌‌ئاگاداری‌ئه‌و‌بڕی������اره‌‌نین‌و‌ده‌بیستین‌ له‌ئێوه‌ی‌ ئێستا‌ه����ه‌ولێرو‌ ل��ه‌پ��ارێ��زگ��ای‌وانه‌دراوه‌،‌ بڕیاری‌ دهۆكیش‌بڕیاری‌ بڕی��������اره‌‌ ئ��ه‌و‌

وه‌زاره‌ت‌نییه‌".

بڕیاری دهـــــــــــۆك هــــــــــه ولێرو له پـــــــارێزگای بڕیاری بڕیـــــــــــاره ئـــــــــــه و وانـــــــــه دراوه ،

وه زاره ت نییه

كوشتن‌له‌سه‌ر‌شه‌رف‌كه‌مبووه‌ته‌وه‌،‌به‌اڵم‌خۆكوشتن‌زیادی‌كردووه‌

26کلتور

ده‌ستوور‌له‌دهۆك

ده‌شتی‌‌ئه‌نوه‌ر‌له‌گه‌رمیان

كچان‌و‌ خ��ۆك��وش��ت��ن��ی‌‌ رێ����ژه‌ی‌‌به‌ژنان‌و‌ به‌رامبه‌ر‌ توندوتیژی‌‌ئافره‌تان‌له‌دهۆك‌له‌زیادبووندایه‌و‌بواری‌‌ چاالكوانانی‌‌ یاساناسان‌و‌كۆمه‌ڵگای‌‌مه‌ده‌نی‌‌داواده‌كه‌ن‌ئه‌و‌بڕگه‌‌یاساییانه‌ی‌‌رێگا‌به‌كوشتنی‌‌ئافره‌تان‌ده‌دات‌له‌سه‌ر‌مه‌سه‌له‌ی‌‌شه‌ره‌ف‌گۆڕانكاری‌‌تێدا‌بكرێت‌و‌

الببرێت.ئه‌كادیمی‌‌و‌ ك��وم��ه‌ڵ��ێ��ك‌كومه‌ڵگای‌‌ ل��ه‌ب��واری‌‌ چ��االك��وان‌م��ه‌ده‌ن��ی‌‌ل���ه‌ده���ۆك،‌داوای����ان‌كوردستان‌ هه‌رێمی‌‌ له‌ده‌زگاكانی‌‌نه‌هێشتنی‌‌ بۆ‌ كاربكرێت‌ ك��رد‌بڕگه‌ی‌‌‌409له‌یاسای‌سزای‌‌عێراقی‌‌هه‌مواركراو‌كه‌‌به‌بۆچوونی‌‌ئه‌وان‌رێگاده‌دات‌ یاساییه‌‌ م��ادده‌‌ ئه‌و‌مه‌سه‌له‌ی‌‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌ به‌كوشتن‌

نامووس‌و‌شه‌ره‌ف.دكتۆر‌وه‌عدی‌سلێمان‌مزوری‌له‌كۆلێژی‌‌ یاسا‌ به‌شی‌‌ سه‌رۆكی‌‌یاساو‌سیاسه‌ت‌له‌زانكۆی‌‌دهۆك،‌بڕگه‌ی‌‌ به‌كارهێنانی‌‌ پێیوایه‌‌عێراقی‌‌ سزادانی‌‌ له‌یاسای‌‌ ‌409ئافره‌ت‌ به‌كوشتنی‌‌ "رێگاده‌دات‌مادده‌‌ ئ��ه‌و‌ چونكه‌‌ به‌ئاسانی‌،‌یاساییه‌‌بواری‌كوشتنی‌‌ئافره‌تی‌‌

تێدا‌زۆره‌".له‌یاسای‌‌ ‌409 م����ادده‌ی‌‌ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵێت:‌ عێراقی‌‌ س��زای‌‌یه‌كێ‌ یان‌ ژنه‌كه‌ی‌‌ هه‌ركه‌سێك‌كه‌سێكدا‌ له‌گه‌ڵ‌ له‌مه‌حره‌مه‌كانی‌‌ببینێ‌و‌ زی��ن��اك��ردن��دا‌ ل��ه‌ك��ات��ی‌‌بیكوژێت،‌ئه‌وا‌سزاكه‌ی‌‌له‌‌3ساڵ‌

مێردمندااڵنی‌ناوچه‌ی‌‌گه‌رمیان‌له‌خاڵكوتان‌ وازی���ان‌ هێشتا‌خۆیان‌ جه‌سته‌ی‌‌ نه‌هێناوه‌‌و‌"شین"‌ خۆڵه‌مێش‌ ب��ه‌ده‌رزی‌و‌گه‌وره‌كان‌ هه‌رچه‌نده‌‌ ده‌كه‌ن،‌

په‌شیمانی‌ده‌رده‌بڕن.خاڵكوتان‌ دیارده‌ی‌ هێشتا‌گه‌رمیاندا‌ مێرمندااڵنی‌‌ له‌ناو‌مێردمندااڵن‌ له‌بیرنه‌كراوه‌،‌باوباپیرانیان‌ رێ��چ��ك��ه‌ی‌‌خۆیاندا‌ له‌جه‌سته‌ی‌‌ ده‌گ��رن‌و‌دیارده‌كه‌ش‌ ده‌ك��وت��ن،‌ خ��اڵ‌رووی‌ ب��ه‌رچ��او‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌‌

له‌زیادبوون‌كردووه‌.خاڵكوتان‌مێژوویه‌كی‌‌كۆنی‌‌له‌كۆندا‌ له‌كوردستاندا،‌ هه‌یه‌‌ده‌كوتا،‌ خاڵیان‌ ژن��ان‌ زیاتر‌ژنان‌ هاوشانی‌ پیاوانیش‌ به‌اڵم‌ئ��ه‌و‌ك��اره‌ی��ان‌ك���ردووه‌،‌ئه‌م‌جیهاندا‌ له‌هه‌موو‌ دی��ارده‌ی��ه‌‌جۆراوجۆر‌ به‌شێوه‌ی‌‌ ب��اوه‌و‌كه‌پێی‌‌ لێده‌كرێت‌ پ��ه‌ی��ڕه‌وی‌‌

ده‌وترێت‌"تاتۆ".منداڵێكی‌‌ ق���ادر‌ هێمن‌چه‌ند‌ ئه‌و‌ سااڵنه‌،‌ نۆ‌ ته‌مه‌ن‌خ��اڵ��ێ��ك��ی‌‌ل��ه‌س��ه‌رده‌س��ت��ی‌‌ل��ه‌وه‌ی‌‌ په‌شیمانه‌‌ ك���ردووه‌و‌تریش‌ شوێنێكی‌‌ له‌چه‌ند‌ كه‌‌هێمن‌ نه‌كوتاوه‌،‌ خااڵنه‌ی‌‌ ئه‌و‌چه‌ند‌ نه‌مزانی‌‌ "یه‌كه‌مجار‌ وتی‌‌كه‌‌ دواتر‌ به‌اڵم‌ كوتا،‌ خاڵێكم‌

زیندانیكردن‌تێناپه‌ڕێت.سلێمان‌ وه‌ع����دی‌‌ دك��ت��ۆر‌كار‌ تائێستا‌ به‌وه‌ده‌كات:‌ ئاماژه‌‌بڕگه‌یه‌‌ به‌و‌ هه‌رێم‌ له‌دادگاكانی‌‌هاوكارێك‌ ئ���ه‌وه‌ش‌ ده‌ك��رێ��ت،‌توندوتیژی‌‌ ب��ۆئ��ه‌وه‌ی‌‌ ده‌ب��ێ��ت‌یاخود‌دیارده‌ی‌‌كوشتنی‌‌ئافره‌ت‌ل��ه‌ن��او‌ك��وم��ه‌ڵ��گ��ای‌‌ك��وردی��دا‌و‌به‌بیانووی‌‌جیاجیا‌به‌رده‌وامبێت،‌ئێمه‌‌ "ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌‌ وت��ی‌‌ ئ��ه‌و‌هه‌رێمی‌‌ له‌ده‌سه‌اڵتدارانی‌‌ داوا‌مادده‌‌ ئه‌و‌ ده‌كه‌ین‌ كوردستان‌

یاساییه‌‌الببرێت".زانیارییه‌كانی‌‌ به‌گوێره‌ی‌‌به‌دواداچوونی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌به‌ئافره‌تان‌ دژ‌ ت��ون��دوت��ی��ژی‌‌

له‌ساڵی‌‌ ده���ۆك،‌ ل��ه‌پ��ارێ��زگ��ای‌‌كوشتنی‌‌ 12ح��اڵ��ه‌ت��ی‌‌ 2009دا‌هه‌روه‌ها‌ تۆماركراوه‌و‌ ئافره‌ت‌ 123 خۆسوتاندن،‌ حاڵه‌تی‌‌ ‌75ئه‌نجامدانی‌‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌ كه‌سیش‌ده‌ستگیركراون،‌ ت��ون��دوت��ی��ژی‌‌له‌سه‌ر‌ ح��وك��م��دراون‌ ك��ه‌س‌ ‌29دژی‌‌ ت��ون��دوت��ی��ژی‌‌ كێشه‌كانی‌‌ئافره‌تان،‌هه‌روه‌ها‌‌8ئافره‌تیش‌درۆیان‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ حوكمدراون‌توندوتیژی‌‌ تووشی‌‌ كه‌‌ ك��ردووه‌‌

بوونه‌ته‌وه‌.ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌راپ����ۆرت����ه‌ك����ه‌ی‌‌به‌دواداچوونی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌به‌ئافره‌تان‌ دژ‌ ت��ون��دوت��ی��ژی‌‌سكااڵی‌‌ ‌493 دهۆك‌ له‌پارێزگای‌‌

جۆراوجۆر‌تۆماركراوه‌.ره‌وشه‌ن‌ئه‌تروشی‌‌به‌رپرسی‌‌له‌رێكخراوی‌‌ ئافره‌تان‌ كاروباری‌‌به‌وه‌كرد:‌ ئ��ام��اژه‌ی‌‌ ه��اری��ك��ار‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك‌ ب��ه‌گ��وێ��ره‌ی‌‌رێكخراوه‌كه‌یانه‌وه‌‌ له‌الیه‌ن‌ كه‌‌كوشتنی‌‌ "رێ��ژه‌ی‌‌ ئاماده‌كراوه‌‌له‌ده‌ڤه‌ری‌‌ نامووس‌ له‌سه‌ر‌ ژنان‌به‌اڵم‌ ك��ه‌م��ب��ووه‌ت��ه‌وه‌،‌ ده��ۆك‌رێژه‌ی‌‌خۆكوشتنی‌‌ئافره‌تان‌روو‌

له‌زیادبوونه‌".ئ���ه‌ت���روش���ی‌‌ئ����ه‌وه‌ش����ی‌‌روونكرده‌وه‌‌"زۆربه‌ی‌‌ئه‌و‌كچانه‌ی‌‌-16 له‌ته‌مه‌نی‌‌ ده‌كوژن‌ خۆیان‌‌25ساڵیدان‌و‌زۆربه‌یان‌شوویان‌

نه‌كردووه‌".

به‌رپرسی‌‌كاروباری‌‌ئافره‌تان‌هۆكاری‌‌ هاریكار‌ له‌ڕێكخراوی‌‌ئ��ه‌و‌دی���ارده‌ی���ه‌ی‌‌گ��ه‌ڕان��ده‌وه‌‌خێزان‌ ل��ه‌ن��او‌ ك��ه‌‌ ب���ۆئ���ه‌وه‌ی‌‌فشارێكی‌‌كومه‌اڵیه‌تی‌‌و‌ده‌روونی‌‌هه‌یه‌،‌ ئ��اف��ره‌ت��ان‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌ زۆر‌به‌كارهێنانی‌‌ ترساندن‌و‌ وه‌ك‌توندوتیژی‌‌جه‌سته‌یی‌‌و‌ده‌روونی‌‌ناچارده‌كات‌ ئافره‌تانه‌‌ كه‌ئه‌و‌په‌نا‌بۆ‌خوكوشتن‌به‌رن،‌چونكه‌‌

رێگایه‌كی‌‌تر‌نابینن.ئه‌تروشی‌‌ئاماژه‌شی‌‌به‌وه‌دا:‌له‌ناو‌ دی��اردان��ه‌‌ ئ��ه‌و‌ زۆرب���ه‌ی‌‌خێزانی‌‌نه‌خوێنده‌وار‌رووده‌دات‌و‌هه‌روه‌ها‌ئه‌و‌ئافره‌تانه‌ش‌كه‌‌په‌نا‌زۆربه‌یان‌ ده‌به‌ن‌ خۆكوشتن‌ بۆ‌ن��ه‌خ��وێ��ن��ده‌وارن،‌زۆرب���ه‌ی‌‌ئه‌و‌رووداوانه‌‌له‌كۆمه‌ڵگاو‌گونده‌كان‌

تۆمارده‌كرێت.ره‌وشه‌ن‌ئه‌تروشی‌‌واده‌بێنت‌بۆ‌ گونجاو‌ چاره‌سه‌ری‌‌ ئه‌گه‌ر‌ره‌نگه‌‌ نه‌كرێت،‌ دیاردانه‌‌ ئه‌و‌دیارده‌یه‌كی‌‌ ب��ه‌ره‌و‌ كۆمه‌ڵگا‌ترسناك‌بڕوات،‌"ده‌بێت‌هه‌نگاو‌ئه‌و‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ بنرێت‌دی���ارده‌ی���ه‌‌و‌چ���اره‌س���ه‌ری‌‌بۆ‌

بدۆزرێته‌وه‌".ئه‌و‌ رێ��گ��ه‌چ��اران��ه‌ی‌‌ ل���ه‌و‌چاالكوانه‌ی‌‌بواری‌‌ژنان‌ئاماژه‌ی‌‌پێده‌كات‌"فراوانكردنی‌‌هه‌ڵمه‌تی‌‌كۆمه‌ڵگا،‌ هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‌ل��ه‌م��ه‌ت��رس��ی‌‌ئ���ه‌و‌دی���ارده‌ی���ه‌‌به‌تایبه‌تی‌‌ ئاگاداربكرێنه‌وه‌،‌پ��ی��اوان��ی‌‌ئ��ای��ن��ی‌‌ده‌ت���وان���ن‌بۆ‌ ببینن‌ ك��اری��گ��ه‌ر‌ رۆڵ��ێ��ك��ی‌‌كه‌‌ كۆمه‌ڵگا‌ هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌دیارده‌یه‌‌دژی‌‌بنه‌مای‌‌ئاینی‌‌

پیرۆزه‌".ده‌زگا‌ پێیباشه‌‌ ئه‌تروشی‌‌داواكاری‌ له‌وانه‌ش‌ یاساییه‌كان‌ببینن،‌ خ��ۆی��ان‌ رۆڵ��ی‌ گشتی‌ده‌بێت‌ "جگه‌له‌وه‌ش‌ وتی‌‌ ئه‌و‌ئافره‌ت‌ ب��ۆئ��ه‌وه‌ی‌‌ كاربكرێت‌ئابوورییه‌وه‌‌ له‌الیه‌نی‌‌ بتوانێت‌پتر‌ بكات‌و‌ خۆی‌‌ ژیانی‌‌ بژێوی‌‌په‌ره‌‌به‌به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌تواناكانیان‌بده‌ن‌و‌ده‌رفه‌تی‌‌داهاتی‌‌ئابووری‌‌

بۆ‌دابینبكرێت".رێكخراوه‌كانی‌‌ داواشیكرد‌‌NGOپتر‌رۆڵی‌‌خۆیان‌بگێڕن‌بۆ‌كاری‌‌نه‌هێشتنی‌‌توندوتیژی‌‌و‌

كۆمه‌ڵگا. هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‌

لێكردم‌ هه‌ڕه‌شیان‌ له‌ماڵه‌وه‌‌ناچار‌وازم‌له‌خاڵكوتان‌هێنا"."ئه‌گه‌ر‌ وت���ی‌‌ ه���ه‌روه‌ه���ا‌له‌ماڵه‌وه‌‌ بمزانیبایه‌‌ یه‌كه‌مجار‌ئه‌و‌ ئه‌وا‌ لێده‌كه‌ن،‌ هه‌ڕه‌شه‌م‌شوێنێكی‌‌ له‌چه‌ند‌ خ��ااڵن��ه‌م‌

تریشدا‌ده‌كوتا".ئه‌و‌ پێیوایه‌‌ منداڵه‌‌ ئ��ه‌و‌دیمه‌نێكی‌‌ ج��وان��ن‌و‌ خ��ااڵن��ه‌‌به‌ده‌ست‌و‌ به‌خشیوه‌‌ جوانی‌‌چه‌ند‌ "هه‌ر‌ ده‌ڵێ‌ په‌نجه‌كانی‌‌و‌تۆزێك‌الر‌و‌ئه‌مالوال‌ده‌رچوون،‌جوانی‌‌ دی��م��ه‌ن��ێ��ك��ی‌‌ ب����ه‌اڵم‌زۆرێك‌ ده‌ستم‌و‌ به‌خشیوه‌ته‌‌من‌ له‌دوای‌‌ هاوڕێیه‌كانیشم‌ له‌‌خاڵیان‌له‌ده‌ستیان‌كوتاوه‌".

كه‌خۆی‌‌ س��ت��ار‌ س��ی��روان‌وانیشانده‌دا‌له‌ناو‌هاوڕێیه‌كانیدا‌نییه‌و‌ گ��ه‌وره‌ت��ر‌ ل��ه‌و‌ ك��ه‌س‌هاوڕێ‌ ئ��ه‌و‌ خ��ۆی‌‌ به‌قسه‌ی‌‌بوون‌و‌ له‌گه‌ڵیدا‌ كه‌‌ مندااڵنه‌ی‌‌زۆربه‌یان‌ ك��وت��اوه‌،‌ خاڵیان‌له‌سه‌ر‌بڕیاری‌‌ئه‌و‌كوتا‌ویانه‌.

"ئێمه‌‌ وت���ی‌‌ س���ی���روان‌هه‌موومان‌ ك��ۆم��ه‌ڵ��ێ��ك��ی��ن‌و‌ده‌كه‌ین،‌ یه‌كتری‌‌ به‌قسه‌ی‌‌خااڵنه‌مان‌ ئ��ه‌و‌ هه‌مووشمان‌دووانێك‌ یه‌ك‌ ته‌نها‌ كوتاوه‌و‌له‌ترسی‌‌ كه‌ئه‌وانیش‌ نه‌بێت‌خاڵ‌ نه‌یانتوانی‌‌ م��اڵ��ه‌وه‌ی��ان‌

بكوتن".دوانزه‌‌ ته‌مه‌نی‌‌ سیروانی‌‌وتی‌‌ به‌پێكه‌نینه‌وه‌‌ س��اڵ��ه‌‌نه‌كردمایه‌‌و‌ به‌قسه‌ی‌‌ "ئه‌وه‌ی‌‌

ده‌نـگــی‌ئــازاری‌كـچـانــی‌دهـــۆك‌دێــت‌توند‌وتیژی‌و‌خۆكوشتنی‌ئافره‌تان‌له‌دهۆك‌په‌ره‌ده‌سێنێت‌كه‌زۆربه‌یان‌ته‌مه‌نیان‌له‌نێوان‌16-‌25ساڵدایه‌

خاڵكوتــان،‌گه‌ڕانــه‌وه‌‌بــۆ‌رێچكـــه‌ی‌‌باپیــران‌مێردمندااڵنی‌گه‌رمیان،‌دوورله‌چاوی‌خێزانه‌كانیان‌پێستی‌خۆیان‌خۆڵه‌مێشی‌ده‌كه‌ن

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

خاڵی‌‌له‌سه‌ر‌په‌نجه‌ی‌‌نه‌كوتایه‌‌ده‌ه��ات،‌ ل��ێ��دان‌ توشی‌‌ ئ��ه‌وا‌كه‌سیان‌ ل��ه‌س��ه‌ره‌ت��اش��ه‌وه‌‌نه‌ده‌كرد‌ ح��ه‌زی��ان‌ ئ��ه‌وه‌ن��ده‌‌كه‌‌ كاتێك‌ به‌اڵم‌ بكوتن،‌ خاڵ‌ئیتر‌ وت،‌ پێیانم‌ كوتام‌و‌ خۆم‌ئه‌وانیش‌ناچاربوون‌ده‌ستبكه‌ن‌

به‌خاڵكوتان".دایكی‌‌ حوسێن‌ ئامینه‌‌كه‌‌ م��ن��دااڵن��ه‌ی‌‌ ل��ه‌و‌ یه‌كێك‌كوتاوه‌،‌ له‌سه‌رده‌ستی‌‌ خاڵی‌‌له‌وكاره‌ی‌‌ خ��ۆی‌ په‌شیمانی‌كه‌‌ ده‌رده‌ب��ڕێ��ت‌ منداڵه‌كه‌ی‌‌ئه‌وا‌ بیزانیبایه‌‌ بێتو‌ ئه‌گه‌ر‌خاڵه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ ن��ه‌ی��ده‌ه��ێ��ش��ت‌دیمه‌نێكی‌‌ "چونكه‌‌ بكوتایه‌،‌به‌ده‌ستی‌‌ ن��اش��ری��ن��ی‌‌ زۆر‌

به‌خشیوه‌".ئامینه‌‌وتی‌‌"ئه‌و‌خاڵكوتانه‌‌هی‌‌سه‌رده‌می‌‌زووه‌و‌كاتی‌‌خۆی‌‌زیاتر‌ژنان‌له‌سه‌رده‌ست‌و‌ده‌م‌و‌سه‌ر‌روومه‌تیان‌ده‌یانكوتا".

زۆر‌ به‌قسه‌ی‌‌خۆی‌‌ ئامینه‌‌هه‌وڵیداوه‌‌تاوه‌كو‌ئه‌و‌خااڵنه‌ی‌‌الببات،‌ كوڕه‌كه‌ی‌‌ سه‌رده‌ستی‌‌نه‌بووه‌و‌ سوودێكی‌‌ هیچ‌ به‌اڵم‌ئاماژه‌‌ الیبه‌رێت،‌ نه‌یتوانیوه‌‌خاڵه‌‌ ئه‌و‌ ت��ازه‌‌ ب��ه‌وه‌ده‌ك��ات:‌ناكوژێته‌وه‌،‌چونكه‌‌به‌شێوازێك‌ك���وت���راوه‌‌"ك���وژان���دن���ه‌وه‌ی‌‌

مه‌حاڵه‌".له‌ڕێگه‌ی‌‌ خ��اڵ‌ ك��وت��ان��ی‌‌چه‌ند‌ به‌كارهێنانی‌‌ ده‌رزیه‌ك‌و‌)خه‌ڵوز‌ كه‌زیاتر‌ ماده‌یه‌كه‌وه‌‌

مه‌نجه‌ڵ‌ یان‌ ساج‌ ڕه‌شی‌‌ یان‌ی��ان‌س��وت��ووی‌‌ج��گ��ه‌ره‌‌یان‌له‌ڕێگه‌ی‌‌سوتانی‌‌شتێكی‌‌تره‌وه‌‌كه‌ماده‌یه‌كی‌‌ره‌ش‌له‌دوای‌‌خۆی‌‌ئه‌نجامده‌درێت،‌ به‌جێبهێلێ‌(‌شوێنه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ ب��ه‌ده‌رزی��ی��ه‌ك��ه‌‌ده‌كرێت‌و‌ ده‌رزی��اژن‌ مه‌به‌سته‌‌ده‌كرێته‌‌ ره‌شه‌كه‌‌ ماده‌‌ دواتر‌سه‌ری‌،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌دواتر‌ره‌نگی‌‌

"شینی‌"‌هه‌بێت.ئه‌نجامدانی‌‌ ل��ه‌ك��ات��ی‌‌بۆ‌ زۆری‌‌ ئازارێكی‌‌ ئه‌مكاره‌دا‌پسپۆڕانی‌‌ هه‌یه‌و‌ ئه‌وكه‌سه‌‌به‌كاریگه‌ری‌‌ ئاماژه‌‌ پزیشكیش‌له‌سه‌ر‌ ده‌ك���ه‌ن‌ م��ادان��ه‌‌ ئ��ه‌و‌

جه‌سته‌.ه���ی���وا‌ك���ه‌ری���م‌ده‌ڵ��ێ��ت‌ته‌نها‌ وامانزانی‌‌ "له‌سه‌ره‌تاوه‌‌وایلێدێت،‌ ك��وت��ان‌ ب���ه‌ده‌رزی‌‌به‌اڵم‌بۆمان‌ده‌ركه‌وت‌سووتوی‌‌جگه‌ره‌و‌خه‌ڵوز‌ده‌بێت‌بكه‌یته‌‌خاڵه‌كه‌ی‌‌ كه‌‌ شوێنه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌جوانتر‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ لێده‌كوتی‌‌

ده‌ر‌بچێت".له‌وه‌شكرد:‌ باسی‌‌ هیوا‌زۆری���ان‌ ئازارێ���������كی‌‌هیچ‌ ئه‌و‌ به‌اڵم‌ پێگه‌یشتووه‌،‌خۆی‌‌ كاری‌‌ پێنه‌داوه‌و‌ گوێی‌‌ك����ردووه‌،‌ئ��ه‌و‌خ��اڵ��ه‌ی‌‌سه‌ر‌به‌جوانی‌‌ زۆر‌ ده‌س��ت��ی��ش��ی‌‌"یه‌كه‌مجار‌ ده‌ڵێت‌ ده‌رچ��ووه‌،‌بڕوا‌ ه��ه‌ب��وو‌ ئ���ازاری‌‌ هێنده‌‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌ ئازارێك‌ هیچ‌ ناكه‌م‌

ئه‌و‌خاڵكوتانه‌‌بێت".

له ساڵی 2009دا 12 حاڵه تی كوشتنی ئافره ت تۆماركراوه و 123 كه سیش له سه ر ئه نجامدانی

توندوتیژی ده ستگیركراون

کلتور 29

موعاز‌فه‌رحان‌له‌سلێمانی‌

فه‌رهاد‌قادر‌له‌سلێمانی‌

هه‌ورامییه‌کان‌زمانیان‌به‌‌زیندوویی‌ده‌هێڵنه‌وه‌.‌فۆتۆگراف:‌ده‌ستوور

له‌شفرۆشیی‌سه‌لوه‌ی‌‌به‌گرتندا.‌فۆتۆگراف:‌فه‌رهاد‌قادر

به‌شانازی‌‌ ساڵ‌ ‌39 مه‌حێدین‌ ئارام‌كڕیاره‌كانیشیدا‌ له‌گه‌ڵ‌ كه‌‌ ده‌زانێت‌به‌هه‌ورامی‌‌قسه‌بكات،‌"زمانی‌‌دایكه‌و‌

ده‌بێت‌شانازی‌‌پێوه‌بكرێت".فرۆشتنی‌‌ كاڵش‌ دوكانی‌‌ ئارام‌سابونكه‌رانی‌‌ ل���ه‌ب���ازاڕی‌‌ ه��ه‌ی��ه‌‌له‌دوكانه‌كه‌یدا‌ سلێمانی‌‌و‌ ش��اری‌‌كاڵشبوو،‌ سپیكردنه‌وه‌ی‌‌ سه‌رقاڵی‌قاته‌‌شاڵی‌‌ دوكانه‌یه‌كه‌وه‌‌ به‌دیواری‌‌ده‌یویست‌ دی��ارب��وو‌ هه‌ڵواسیبوو،‌ب��ه‌ه��ه‌م��وو‌ج��ۆرێ��ك‌پ��ارێ��زگ��اری‌‌

له‌هه‌ورامیبوونی‌‌خۆی‌بكات.به‌ده‌مارگیری‌‌ "من‌ وتی‌‌ ئ��ارام‌له‌هه‌موو‌ كه‌هه‌ورامییه‌كان‌ نازانم‌

شوێنێك‌به‌هه‌ورامی‌‌قسه‌بكه‌ن".بۆ‌پارێزگاریكردن‌له‌زمانه‌كه‌یان‌یه‌كدا‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌ ه��ه‌ورام��ی��ی��ه‌ك��ان‌به‌هه‌ورامی‌‌ ته‌نها‌ بن‌ له‌هه‌ركوێیه‌ك‌زاراوه‌ی‌ لێكۆڵه‌رانی‌‌ قسه‌ده‌كه‌ن،‌به‌ڕه‌سه‌نایه‌تی‌‌ ئ��ه‌وه‌‌ هه‌ورامیش‌داده‌ن���ێ���ن‌و‌پ��س��پ��ۆڕان��ی‌‌ب����واری‌‌به‌وه‌ده‌كه‌ن:‌ ئاماژه‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تیش‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌هه‌ورامی‌‌زمانی‌‌نووسینی‌‌نییه‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌قسه‌كردنه‌وه‌‌له‌فه‌وتان‌

ده‌یپارێزن.جیاواز‌ ه���ه‌ورام���ان‌ خه‌ڵكی‌‌دیكه‌ی‌‌ ن��اوچ��ه‌ك��ان��ی‌‌ له‌خه‌ڵكی‌‌كوردستان‌به‌زه‌حمه‌ت‌ده‌ستبه‌رداری‌‌دابونه‌ریت‌و‌فه‌رهه‌نگی‌‌خۆیان‌ده‌بن،‌له‌ئێستادا‌له‌ناو‌هه‌روامییه‌كاندا‌ئه‌وه‌ی‌‌هه‌ستی‌‌پێبكرێت‌و‌له‌الی‌‌زاراوه‌كانی‌‌سه‌رسامبونێك‌ كوردی‌‌ زمانی‌‌ تری‌‌ئه‌وه‌یه‌‌ ه��ه‌ب��ێ��ت،‌ ب��ه‌ح��اڵ��ه‌ت��ه‌ك��ه‌‌له‌هه‌رشوێنێكدا‌ كه‌هه‌ورامییه‌كان‌خۆیان‌ ب���ه‌زاری‌‌ ب��ه‌ی��ه‌ك‌ گه‌یشتن‌

خوێندن‌ ئاواته‌خوازبوو‌ كچه‌ی‌‌ ئه‌و‌ته‌واوبكات‌و‌ژیانی‌‌خۆی‌‌و‌خێزانه‌كه‌ی‌‌تێكه‌ڵبوونی‌‌ به‌هۆی‌‌ دابینبكات،‌ئاواته‌كه‌ی‌‌ له‌شفرۆشی‌‌ ب��ه‌ك��اری‌‌چیرۆكی‌‌ زینداندا‌ له‌ناو‌ نه‌هاته‌دی‌‌و‌

ژیانی‌‌ده‌گێڕێته‌وه‌.ته‌مه‌نی‌‌منداڵی‌

سه‌لوه‌‌له‌خێزانێكی‌‌مامناوه‌ندا‌هه‌ڵهێناوه‌‌و‌ به‌دنیا‌ چاوی‌ له‌به‌غدا،‌باوك‌و‌ خوشكه‌،‌ ی��ه‌ك‌ خ��اوه‌ن��ی‌‌"زۆر‌ ده‌ڵێت‌ خ��ۆی‌ وه‌ك‌ دایكی‌به‌اڵم‌ پ��ه‌روه‌رده‌ی��ان��ك��ردم"،‌ به‌ناز‌له‌قۆناغی‌‌ناوه‌ندی‌‌بووه‌‌كه‌‌باوكی‌دوای‌‌ پاش‌ساڵێك‌ بۆیه‌‌ م��ردووه‌،‌مردنی‌‌باوكی،‌دایكی‌شویكرده‌وه‌‌و‌ئه‌ویش‌چوه‌ته‌‌ماڵی‌‌مامی،‌"چونكه‌‌خوشكه‌كه‌م‌ژنی‌‌ئامۆزاكه‌م‌بوو".سه‌لوه‌‌واز‌له‌خوێندن‌ده‌هێنێت

س���ه‌ل���وه‌‌وت����ی‌‌"خ��وێ��ن��دن‌هه‌ست‌ تابتوانم‌ هیوامبوو‌ ته‌نها‌كاتێك‌سێی‌ بكه‌م،‌ به‌بوونی‌‌خۆم‌نمره‌یه‌كی‌‌ ت��ه‌واوك��رد‌و‌ ناوه‌ندیم‌بچمه‌‌ بڕیارمدا‌ به‌ده‌ستهێنا،‌ باشم‌به‌خوێندنه‌كه‌م‌ درێ��ژه‌‌ ئاماده‌یی‌و‌بده‌م‌و‌له‌و‌رێگایه‌وه‌‌بچمه‌‌زانكۆ".

خوشكه‌كه‌ی‌ ئامۆژن‌و‌ شه‌وێك‌سه‌لوه‌،‌پێیانوت‌كوڕێكی‌‌زۆر‌باش‌رازیبووه‌،‌ مامیشت‌ داوایكردوویت‌و‌تۆ‌ده‌ڵێیت‌چی‌؟‌سه‌لوه‌ش‌هه‌موو‌خوێندنبوو‌ ته‌واوكردنی‌‌ خه‌ونه‌كه‌ی‌له‌به‌رئه‌وه‌‌زۆر‌راشكاوانه‌‌شووكردنی‌

ره‌تكردووه‌ته‌وه‌.

خۆیان‌ مه‌وجه‌كه‌ی‌‌ ق��س��ه‌ده‌ك��ه‌ن‌و‌هه‌ورامییه‌ك‌ گه‌ر‌ ته‌نانه‌ت‌ ناگۆڕن،‌له‌گه‌ڵ‌چه‌ند‌سۆرانییه‌كدا‌قسه‌بكات‌كاتێك‌هه‌ورامییه‌كی‌‌دیكه‌‌بێت‌ئه‌و‌قسه‌كانی‌‌ده‌كاته‌وه‌‌به‌هه‌ورامی‌‌و‌واز‌

له‌سۆرانییه‌كه‌‌ده‌هێنێت.ته‌وێڵه‌یه‌و‌ كه‌خه‌ڵكی‌‌ ئ���ارام‌ناوده‌برێن،‌ به‌هه‌ورامییه‌‌ره‌سه‌نه‌كان‌ده‌ژی‌،‌ له‌سلێمانی‌‌ ساڵه‌‌ چه‌ندین‌زاری‌‌هه‌ورامی‌‌ به‌اڵم‌هێشتا‌سه‌دای‌‌

له‌گه‌رویدا‌ده‌نگیده‌دایه‌وه‌.ئ����ارام‌وت���ی‌‌"ل���ه‌ب���ه‌رئ���ه‌وه‌ی‌‌بكه‌ین‌ خۆمان‌ له‌زاری‌‌ كه‌پارێزگاری‌‌ده‌زانم،‌ ته‌ندروستی‌‌ به‌حاڵه‌تێكی‌‌به‌اڵم‌ره‌نگه‌‌گومان‌بۆ‌سۆرانییه‌كان‌به‌زاری‌‌ هه‌ورامی‌‌ دوو‌ دروستبكات‌لێمان‌ چونكه‌‌ قسه‌بكه‌ن،‌ خۆیان‌

تێناگه‌ن".به‌شی‌‌ له‌سێ‌‌ ك��ه‌‌ ه��ه‌ورام��ان‌دابه‌شبووه‌‌ پێكهاتووه‌‌ س��ه‌ره‌ك��ی‌‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ باشوور‌و‌ هه‌ردوو‌ به‌سه‌ر‌"هه‌ورامانی‌‌ به‌شه‌كانی‌ كوردستان،‌ژاوه‌رۆ،‌هه‌ورامانی‌‌ته‌خت"‌ده‌كه‌ونه‌‌به‌شه‌كه‌ی‌‌ كوردستان‌و‌ رۆژهه‌اڵتی‌‌لهۆنه‌"‌ "ه��ه‌ورام��ان��ی‌‌ ك��ه‌‌ ت��ری��ش‌

ده‌كه‌وێته‌‌باشووری‌‌كوردستان.ماوه‌ی‌‌ ه��ه‌ورام��ی‌‌ ش��ێ��وه‌زاری‌‌ئه‌ده‌ب‌و‌ زمانی‌‌ ساڵ‌ سه‌د‌ ح��ه‌وت‌زۆربه‌ی‌‌ له‌ڕابردوودا،‌ بووه‌‌ نووسین‌ن��ووس��ه‌ران‌و‌ش��اره‌زای��ان��ی‌‌ب��واری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ له‌سه‌ر‌ كۆكن‌ كوردی‌‌ زمانی‌‌هه‌موو‌ كوردییه‌و‌ ره‌سه‌نی‌‌ كه‌زمانی‌‌زمانه‌وانییه‌كانی‌‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌‌

تێدایه‌.له‌تایبه‌تمه‌ندییه‌كانی‌‌ یه‌كێك‌شێوه‌زاری‌‌هه‌ورامی‌‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌نێرومێ‌له‌كاتی‌‌نووسین‌و‌وتندا‌جیاده‌كرێته‌وه‌‌كه‌ئه‌مه‌‌له‌زاراوه‌كانی‌‌دیكه‌دا‌زه‌حمه‌ته‌‌

س��ه‌ل��وه‌‌وت��ی‌‌"ب���ه‌اڵم‌هه‌موو‌چه‌ند‌ پاش‌ بێسودبوو‌ هه‌وڵه‌كانم‌بچیته‌وه‌‌ نابێت‌ وتی‌‌ مامم‌ مانگێك‌گ���ه‌وره‌‌ چونكه‌‌ قوتابخانه‌،‌ ب��ۆ‌بوویت،‌ئیتر‌ئه‌و‌كاره‌ی‌‌مامم‌بووه‌‌سه‌ره‌تایه‌ك‌بۆ‌تێكه‌ڵبوونم‌به‌ژیانی‌‌

دۆزه‌خ‌و‌ناڕه‌حه‌تی‌".سه‌لوه‌‌له‌قسه‌كردن‌به‌رده‌وامبوو،‌ئه‌و‌ جارێكیتر‌ ساڵێك‌ "پاش‌ وتی‌‌كوڕه‌‌هاته‌وه‌‌داخوازیم،‌منیش‌ئه‌و‌مه‌رجه‌م‌بۆ‌شووكردنه‌كه‌م‌دانا‌كه‌‌خوێندن،‌ بۆ‌ بگه‌ڕێمه‌وه‌‌ ده‌بێت‌

كوڕه‌كه‌ش‌رازیبوو".به‌ڵێنه‌كه‌ی‌‌ ئه‌و‌ كوڕه‌كه‌‌ به‌اڵم‌نه‌برده‌سه‌رو‌له‌ژێر‌هه‌ڕه‌شه‌‌و‌لێدانی‌‌مام‌و‌مێرده‌كه‌یدا‌هه‌موو‌خه‌ونه‌كانی‌‌

به‌دیبكرێت.له‌هه‌رێمی‌‌كوردستاندا‌پرۆگرامی‌‌خوێندن‌و‌په‌روه‌رده‌‌به‌شێوه‌زاره‌كانی‌‌ئاوڕ‌ كه‌متر‌ بادینیه‌و‌ س��ۆران��ی‌‌و‌دراوه‌ته‌وه‌،‌ هه‌ورامییه‌كان‌ له‌زاراوه‌ی‌‌به‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌هه‌ورامان‌ناوچه‌یه‌كی‌‌فراوان‌نییه‌،‌بۆیه‌‌هه‌ورامییه‌كان‌بۆ‌له‌شێوه‌زاره‌كه‌یان‌و‌ پارێزگاریكردن‌مه‌ترسییه‌كانی‌‌ ك��ه‌م��ك��ردن��ه‌وه‌ی‌‌هه‌وڵده‌ده‌ن‌ زمانه‌كه‌یان‌ له‌ناوچوونی‌‌له‌هه‌موو‌شوێن‌و‌كاتێكدا‌به‌هه‌ورامی‌‌ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ ته‌نانه‌ت‌ قسه‌بكه‌ن،‌له‌شاره‌كانی‌‌ ه��ه‌ورام��ان‌و‌ سنووری‌‌دی��ك��ه‌ی‌‌ك���وردس���ت���ان‌و‌واڵت��ان��ی‌‌

ده‌ره‌وه‌شدا.قادر‌عابد‌‌44ساڵ،‌هه‌رچه‌نده‌‌له‌وێش‌ هه‌ر‌ له‌دایكبووه‌‌و‌ له‌به‌غدا‌عه‌ره‌بیه‌،‌ ناوه‌كه‌شی‌‌ گ��ه‌وره‌ب��ووه‌‌و‌ب����ه‌اڵم‌ب��ه‌ه��ه‌ورام��ی��ی��ه‌ك��ی‌‌پ���اراو‌

قسه‌ده‌كات.بووین‌ "له‌به‌غداش‌ وتی‌‌ ق��ادر‌هه‌میشه‌‌له‌ماڵه‌وه‌‌به‌هه‌ورامی‌‌قسه‌مان‌

كه‌ته‌واوكردنی‌ له‌ناوچوو‌ ئاینده‌ی‌خوێندنبوو.

مێرده‌كه‌ی‌‌فێری‌‌له‌شفرۆشی‌‌كرد"هاوسه‌ره‌كه‌م‌ وت��ی‌‌ سه‌لوه‌‌ژیانمان‌ پێبوو،‌ پیاوێكی‌‌ ته‌كسی‌ساڵ‌ دوو‌ دوای‌‌ خراپبوو،‌ زۆر‌كوڕێكم‌بوو،‌مێرده‌كه‌م‌زۆر‌له‌گه‌ڵم‌سه‌رخۆشبوو،‌ هه‌میشه‌‌ خراپبوو‌بتانژیێنم،‌ ناتوانم‌ شه‌وێكیان‌وتی‌‌

ده‌بێت‌تۆش‌ئیشبكه‌یت".پرسیاری‌ ئه‌وه‌‌ دوای‌‌ سه‌لوه‌‌ك��ردووه‌‌چی‌ له‌مێرده‌كه‌ی‌ ئ��ه‌وه‌ی‌بكات؟‌ئه‌ویش‌پێی‌وتووه‌‌ئه‌وه‌ندی‌‌پیاو‌ په‌یدابكات‌ پاره‌‌ ده‌توانێ‌‌ ژن‌له‌شوالره‌ت‌ ئه‌و‌ ده‌بێت‌ ناتوانێت،‌

بخه‌یته‌‌ئیش.

ده‌كردو‌له‌هاوینه‌كاندا‌ده‌گه‌ڕاینه‌وه‌‌بۆ‌هه‌ورامان‌بۆئه‌وه‌ی‌‌زمانه‌كه‌ی‌‌خۆمان‌بیرنه‌چێته‌وه‌و‌به‌باشی‌‌فێری‌‌بین".

ژیان‌ له‌سلێمانی‌‌ ئێستا‌ ق��ادر‌سیمایه‌كی‌‌ هه‌موو‌ ده‌گوزه‌رێنێت،‌وتی‌‌ پێوه‌دیاربوو‌ هه‌ورامیبوونی‌‌"شه‌رمه‌‌بۆ‌كه‌سێك‌به‌زمانی‌‌دایكی‌‌

خۆی‌‌قسه‌نه‌كات".مامه‌ڵه‌و‌گفتوگۆی‌‌هه‌ورامییه‌كان‌سۆرانییه‌كاندایه‌،‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌ زی��ات��ر‌كه‌دوو‌ ه��ه‌ر‌ ده‌ڵێن‌ سۆرانییه‌كان‌گوێ‌‌ ب��ه‌ی��ه‌ك،‌ گه‌یشتن‌ ه��ه‌ورام��ی‌‌ناده‌ن‌به‌ئێمه‌‌بێ‌‌یه‌ك‌و‌دوو‌ده‌یكه‌ن‌

به‌هه‌ورامی‌.ئاالن‌به‌كر‌گه‌نجێكی‌‌‌23ساڵه‌‌و‌به‌سۆرانی‌‌ده‌دوێت،‌له‌به‌شه‌ناوخۆییدا‌له‌گه‌ڵ‌سێ‌‌سۆرانی‌‌و‌دوو‌هه‌ورامیدا‌به‌گفتوگۆكانی‌‌ سه‌باره‌ت‌ پێكه‌وه‌ن‌ن��او‌ژووره‌ك�����ه‌ی‌‌وت��ی‌‌"ب����راده‌ره‌‌ئێمه‌دا‌ له‌گه‌ڵ‌ هه‌ورامییه‌كانمان‌ده‌یكه‌نه‌وه‌‌ له‌پڕێكدا‌ قسه‌ده‌كه‌ن‌به‌هه‌ورامی‌‌ئێمه‌ش‌هیچ‌تێناگه‌ین".

سه‌لوه‌‌وتی‌‌"كاتێك‌تێگه‌یشتم‌پڕگریانه‌وه‌‌ به‌چاوی‌‌ ده‌وێ��ت‌ چی‌‌بۆ‌ دواتر‌ رۆژك��رده‌وه‌،‌ ئه‌و‌شه‌وه‌م‌زاڵبوونم‌ دڕنده‌یه‌‌و‌ له‌و‌ رزگاربوونم‌به‌سه‌ریدا‌بڕیارمدا‌كاری‌‌له‌شفرۆشی‌‌هه‌ڵبژێرم‌و‌له‌ڕێگای‌‌ژنێكی‌‌دۆستی‌‌مێرده‌كه‌مه‌وه‌‌ده‌ستم‌به‌وكاره‌كرد".پاره‌‌منداڵه‌كانی‌‌له‌بیرده‌باته‌وه‌سه‌لوه‌‌ ساڵدا‌ پێنج‌ له‌ماوه‌ی‌‌كچێك،‌ ك���وڕو‌ خ��اوه‌ن��ی‌‌ ب���ووه‌‌له‌شفرۆشی‌‌ به‌كاری‌‌ تێكه‌ڵبوونی‌به‌ها‌ هه‌موو‌ شتیكرد،‌ زۆر‌ فێری‌‌ره‌وشتی‌‌و‌مرۆییه‌كانی‌له‌ده‌ستدا.

ئابوورییان‌ باری‌‌ له‌وكاته‌دا‌بووه‌‌ ب��ه‌ج��ۆرێ��ك‌ زۆرب��اش��ب��وو،‌له‌شفرۆشی‌‌و‌ ب��ان��دی‌‌ س���ه‌رۆك‌شۆفێر‌ وه‌ك‌ ه��اوس��ه‌ره‌ك��ه‌ش��ی‌هاتوچۆی‌‌به‌و‌ژن‌و‌كچانه‌‌ده‌كرد‌

كه‌الی‌‌ئه‌و‌كاریان‌ده‌كرد.س���ه‌ل���وه‌‌وت���ی‌‌"ه��ه‌وڵ��دان��م‌ب���ۆ‌پ��ه‌ی��داك��ردن��ی‌‌ده‌س�����ه‌اڵت‌و‌منداڵه‌كانم‌ به‌جۆرێكبوو‌ پ��اره‌‌زۆركات‌ ته‌نانه‌ت‌ فه‌رامۆشكردبوو،‌به‌چه‌ند‌رۆژ‌له‌گه‌ڵیاندا‌دانه‌ده‌نیشتم‌و‌جیاكردبوونه‌وه‌‌و‌ ب��ۆ‌ ژوورێ��ك��م‌دنیا‌ ب��ه‌و‌ تێكه‌ڵ‌‌ نه‌مده‌هێشت‌

قێزه‌ونه‌ی‌‌ئێمه‌‌ببن".دوای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌بارودۆخی‌‌ئه‌منی‌‌بڕیاریاندا‌ ناجێگیربوو،‌ ب��ه‌غ��دا‌خۆشیاندا‌ له‌گه‌ڵ‌‌ سلێمانی‌‌و‌ بێنه‌‌كه‌جوان‌و‌ هێنا‌ كچانه‌یان‌ له‌و‌ ‌3

منداڵبوون.برازای‌‌ یه‌كێكیان‌ كچانه‌‌ ئه‌و‌ماوه‌یه‌ك‌ پاش‌ سه‌لوه‌بوو،‌ مێردی‌له‌ڕێگای‌‌یه‌كێك‌له‌و‌ژنه‌‌عه‌ره‌بانه‌ی‌‌

یه‌ك‌ ساڵێكدا‌ له‌ماوه‌ی‌‌ ئ��االن‌فێربووه‌،‌ ه��ه‌ورام��ی‌‌ وش��ه‌ی‌‌ دوو‌بۆچی‌‌ "ن��ازان��م‌ وت‌ ب��ه‌ده‌س��ت��ووری‌‌ئێمه‌‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ ب��ه‌اڵم‌ واقسه‌ده‌كه‌ن،‌دركی‌‌پێده‌كه‌ین‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌له‌ڕووی‌‌بۆئێمه‌و‌ ناخۆشه‌‌ ده‌روون��ی��ی��ه‌وه‌‌چونكه‌‌ نییه‌،‌ له‌وشێوازه‌‌ حه‌زمان‌

هیچ‌تێناگه‌ین".سه‌باح‌وتی‌‌"بۆچی‌‌دوو‌سۆرانی‌‌به‌زمانی‌‌خۆیان‌قسه‌ده‌كه‌ن‌ئاساییه‌‌

ئه‌ی‌‌بۆ‌ئێمه‌‌بۆ‌نائاسایی‌‌بێت".رۆشنبیرانی‌‌ ن���ووس���ه‌ران‌و‌له‌ناو‌ كه‌‌ دیارده‌یه‌‌ ئه‌و‌ هه‌ورامان‌به‌حاڵه‌تێكی‌‌ باوه‌،‌ هه‌ورامییه‌كاندا‌پێیانوایه‌‌ وه‌س��ف��ده‌ك��ه‌ن‌و‌ ب��اش‌پارێزگاریكردن‌ بۆ‌ چاكه‌‌ ئامرازێكی‌‌له‌هێشتنه‌وه‌ی‌‌فه‌رهه‌نگ‌و‌شێوه‌زاری‌‌ئه‌و‌ له‌ئه‌مڕۆدا‌ چونكه‌‌ ه��ه‌ورام��ی‌،‌له‌په‌راوێزخستندایه‌‌ ش��ێ��وه‌زاره‌‌

له‌الیه‌ن‌ده‌سه‌اڵته‌وه‌.م.ج���م���ال‌ب��ێ��دار‌ن��ووس��ه‌رو‌به‌رهه‌م‌و‌ چه‌ندین‌ ك��ه‌‌ رۆشنبیر‌

پێشتر‌هاتبووه‌‌سلێمانی‌‌بۆ‌هه‌مان‌خانوویه‌ك‌ توانییان‌ مه‌به‌ست‌په‌یدابكه‌ن‌و‌له‌سلێمانی‌‌جێگیرببن.

"منداڵه‌كانم‌ وت��ی‌‌ س��ه‌ل��وه‌‌مێرده‌كه‌م‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌‌ ل��ه‌ب��ه‌غ��دا‌به‌جێهێشت‌تا‌مێرده‌كه‌م‌ئاگاداری‌‌له‌وێ‌ كه‌‌ بێت‌ كچانه‌‌ ژن‌و‌ ئ��ه‌و‌نه‌مانده‌زانی‌‌ چونكه‌‌ م��اب��وون،‌رووده‌دات‌ چ��ی‌ ل��ه‌س��ل��ێ��م��ان��ی‌‌له‌به‌غدا‌ به‌شێكمان‌ ل��ه‌ب��ه‌رئ��ه‌وه‌‌سه‌رتایه‌كبوو‌ ئه‌مه‌ش‌ هێشته‌وه‌،‌

بۆ‌له‌ده‌ستدانی‌‌منداڵه‌كانم".موشته‌رییه‌كانی‌‌سلێمانی‌‌چه‌ورن!جیاوازییه‌كی‌‌ ده‌ڵێت:‌ سه‌لوه‌‌موشته‌رییه‌كانی‌‌ له‌نێوان‌ هه‌یه‌‌ زۆر‌له‌سلێمانی‌ ب��ه‌غ��داد،‌ سلێمانی‌‌و‌تا‌ ‌50( له‌نێوان‌ موشته‌رییه‌كان‌زۆریش‌ ده‌ده‌ن‌و‌ دینار‌ هه‌زار‌ ‌)200به‌ویستی‌‌ زۆرج��ار‌ ته‌میزن‌و‌ پاك‌و‌ئ��ه‌وان‌ده‌ب��ن‌نه‌ك‌ئ��ه‌وه‌ی‌‌خۆیان‌

پێیان‌خۆشه‌.له‌به‌غدا‌ "به‌اڵم‌ وتی‌‌ هه‌روه‌ها‌پاره‌یه‌كی‌‌زۆركه‌م‌ده‌درێت،‌زۆرێك‌سه‌رخۆش‌و‌ المان‌ ده‌هاتنه‌‌ له‌وانی‌‌ئیشكه‌ره‌كان‌بوون‌كه‌‌به‌جلی‌‌پیس‌و‌چڵكن‌ده‌هاتنه‌‌المان‌و‌وه‌ك‌ئاژه‌ڵ‌مامه‌ڵه‌یان‌له‌گه‌ڵ‌‌ده‌كردین‌و‌زۆرجار‌بۆ‌ بڕی‌‌)‌15 ده‌دای��ن‌و‌ ئازاریشیان‌25(‌هه‌زار‌دینارمان‌وه‌رده‌گرت".خه‌ڵكی‌‌گه‌ڕه‌ك‌پۆلیسیان‌

هێنایه‌سه‌رله‌سلێمانی‌ رۆژێ���ك���ی���ان‌بۆ‌ هاتبوو‌ به‌سه‌ردان‌ مێرده‌كه‌ی‌هێنابوو،‌ منداڵه‌كانیشی‌‌ الی،‌ئه‌و‌كچ‌و‌ژنانه‌ی‌‌الی‌ئه‌و‌كاریان‌

زاراوه‌ی‌‌ ل��ه‌ب��واری‌‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی‌‌فه‌رهه‌نگێكی‌‌ ه��ه‌ی��ه‌و‌ ه��ه‌ورام��ی��دا‌"وه‌رقوڵ"‌ به‌ناوی‌‌ هه‌ورامی‌‌سۆرانی‌‌وتی‌‌ داناوه‌،‌ هه‌ورامی‌‌ پیتی‌‌ هه‌یه‌و‌له‌كاتی‌‌ كه‌‌ وایه‌‌ مرۆڤ‌ "سروشتی‌‌قسه‌كردندا‌به‌بێ‌‌پێزانین‌ده‌چێته‌وه‌‌سه‌ر‌زمانی‌‌دایكی‌،‌ئه‌م‌هه‌ڵوێسته‌ی‌‌خه‌ڵكی‌‌هه‌ورامان‌جێگه‌ی‌‌شانازییه‌‌و‌به‌ڵگه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌ره‌سه‌نایه‌تی‌‌خه‌ڵكی‌‌

هه‌ورامان".رای����ان‌ع��وس��م��ان‌ت��وێ��ژه‌ری‌‌ك����ۆم����ه‌اڵی����ه‌ت����ی‌‌ه�����ۆك�����اری‌‌هه‌ورامییه‌كانی‌‌ ده‌ستبه‌ردارنه‌بوونی‌‌كه‌ترسی‌‌ ب��ۆئ��ه‌وه‌ی‌‌ گ���ه‌ڕان���ده‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌و‌ زاراوه‌ك��ه‌ی��ان‌ له‌ده‌ستدانی‌‌هاوبه‌ش‌ ب��ه‌رژه‌وه‌ن��دی‌‌ ش��ون��اس‌و‌

پێكه‌وه‌یان‌ده‌به‌ستێته‌وه‌.كۆمه‌اڵیه‌تییه‌‌ ت��وێ��ژه‌ره‌‌ ئ��ه‌و‌پێیوایه‌‌كه‌هه‌ورامییه‌ك‌هه‌ورامیه‌كی‌‌دیكه‌ی‌‌بینی‌‌ناتوانێت‌قه‌ت‌به‌سۆرانی‌‌"هه‌رچه‌نده‌‌ وتی‌‌ رایان‌ قسه‌بكات،‌سۆرانییه‌كان‌نیگه‌رانن‌و‌گومانیان‌بۆ‌هه‌ورامییه‌ك‌‌ ‌ به‌اڵم‌ دروستده‌بێت،‌

ناچاره‌‌به‌وشێوه‌یه‌‌ره‌فتاربكات".

بۆ‌ ناردبوو‌ هه‌موویانی‌ ده‌ك��رد‌تر،‌ له‌شفرۆشه‌كانی‌‌ بانده‌‌ الی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌ رۆژێ��ك‌ چه‌ند‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌

منداڵه‌كانیدا‌به‌ته‌نها‌بێت.سه‌لوه‌‌وتی‌‌"یه‌كێك‌له‌سه‌رۆك‌كه‌ركوكبوو،‌ كه‌خه‌ڵكی‌‌ بانده‌كان‌ده‌كرد،‌ ك��اری‌‌ له‌سلێمانی‌‌ ب��ه‌اڵم‌كه‌یه‌كێك‌ ك��ردم‌ ب��ۆ‌ ته‌له‌فۆنی‌‌كه‌به‌رده‌وام‌ موشته‌رییانه‌ی‌‌ له‌و‌ده‌ه��ات‌ب��ۆالی‌‌خ��ۆم‌و‌ئ���اره‌زووی‌‌ده‌كرد‌له‌گه‌ڵ‌‌مندا‌كاری‌‌سێكسی‌‌ئه‌نجامبدات،‌الی‌‌ئه‌وه‌‌و‌داواده‌كات‌بۆالم،‌ بێت‌ كاتژمێرێك‌ چه‌ند‌ بۆ‌منیش‌وتم‌منداڵه‌كانم‌هاتوون‌و‌با‌دوو‌رۆژیتر‌بێت،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌وتی‌:‌له‌به‌رئه‌وه‌‌ ده‌كات‌ سه‌فه‌ر‌ به‌یانی‌‌ده‌یه‌وێت‌ئه‌مڕۆ‌بێت‌بۆالت،‌چونكه‌‌

تا‌دوو‌مانگ‌نایه‌ته‌وه‌".قایلبووه‌و‌ به‌وه‌‌ سه‌لوه‌‌ بۆیه‌‌ك����ردووه‌‌ ل��ه‌م��ێ��رده‌ك��ه‌ی‌ داوای‌كه‌منداڵه‌كان‌ببات‌بۆ‌بازاڕ‌و‌هه‌ندێك‌نیوه‌ڕۆ‌ پاش‌ بكڕێت،‌ بۆ‌ دیارییان‌

بگه‌ڕێنه‌وه‌.ئ��ه‌وه‌ی‌‌ "دوای‌‌ وت��ی‌‌ سه‌لوه‌‌خۆم‌ منیش‌ رۆی��ش��ت��ن،‌ ئ����ه‌وان‌ئاماده‌كرد‌تا‌موشته‌رییه‌كه‌‌بێته‌الم،‌هێزكانی‌‌ له‌ده‌رگادرا‌ كاتێك‌ به‌اڵم‌ده‌ستگیریانكردم،‌ ب��وون‌و‌ پۆلیس‌چ��ون��ك��ه‌‌خ��ه‌ڵ��ك��ی‌‌گ��ه‌ڕه‌ك��ه‌ك��ه‌‌نازانم‌ ئێستا‌ كردبوون،‌ ئاگاداریان‌چییان‌ منداڵه‌كانم‌ هاوسه‌ره‌كه‌م‌و‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌‌ ده‌ڵێن‌ به‌سه‌رهاتووه‌،‌بۆ‌به‌غدا‌و‌منیش‌چاوه‌ڕوانی‌‌یه‌كێك‌ده‌كه‌م‌ ده‌ره‌وه‌م‌ له‌هاوڕێكانی‌‌

كه‌فاله‌تم‌بۆ‌بكات".

هـه ورامــیـیــه كـان مــه وجـه كـه یـــان نـــاگـــۆڕنكاتێك‌دوو‌هه‌ورامی‌‌به‌یه‌ك‌ده‌گه‌ن‌ته‌نها‌به‌هه‌ورامی‌‌قسه‌ده‌كه‌ن

پــاره مــنـداڵــه كــانــی لـه بـیـربـرده وه !ئه‌و‌ژنه‌ی‌‌مێرده‌كه‌ی‌‌فێری‌‌له‌شفرۆشیی‌كرد‌ماڵ‌و‌منداڵی‌‌له‌بیرچۆوه‌و‌خوێندنی‌‌بۆ‌ته‌واونه‌كرا

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

هه ورامییه کان زمانی نووسینیان نییه ، ئه گه ر زمانی قسه كردنیان هه ورامی نه بێت به یه كجاری زاراوه كه یان له ناوده چێت

20%ی‌سواڵكه‌ره‌كان‌رووبه‌ڕووی‌‌كێشه‌ی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌بوونه‌ته‌وه‌.‌فۆتۆگراف:‌سه‌نگه‌ر

28کلتور

سه‌نگه‌ر‌تاوگۆزی‌له‌سلێمانی‌

دیارده‌ی‌‌ له‌سه‌ر‌ راپۆرتێك‌ به‌پێی‌‌زۆرینه‌ی‌‌ ده‌ركه‌وتووه‌‌ سواڵكردن،‌له‌ڕه‌گه‌زی‌‌ سواڵده‌كه‌ن‌ ئ��ه‌وان��ه‌ی‌‌

مێینه‌ن‌و‌كوردن‌و‌نه‌خوێنده‌وارن.به‌پێی‌راپۆرته‌كه‌‌سواڵكه‌ره‌كان،‌چ��ه‌ن��دی��ن‌رێ���گ���ای‌‌ج���ی���اواز‌بۆ‌له‌وانه‌‌ به‌كارده‌هێنن،‌ سواڵكردن‌به‌كارهێنانی‌‌ خۆنه‌خۆشخستن،‌منداڵ،‌خۆبرینداركردن.‌به‌رپرسانی‌‌ئاماژه‌‌ كۆمه‌اڵیه‌تیش‌ چ��اودێ��ری‌‌پۆلیس‌ ده‌زگ����ای‌‌ ب���ه‌وه‌ده‌ك���ه‌ن‌حكومه‌تیش‌ ك��ه‌م��ت��ه‌رخ��ه‌م��ن‌و‌هاوكارییان‌ناكات‌له‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌ئه‌م‌دیارده‌یه‌دا.‌راپۆرته‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌چاودێری‌‌ گشتی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی-سلێمانی‌‌ گه‌شه‌پێدانی‌‌به‌شی‌‌پالن‌و‌توێژینه‌وه‌‌ئه‌نجامدراوه‌و‌به‌شدارییان‌ سواڵكه‌ر‌ ‌300 نزیكه‌ی‌

تیاكردووه‌.گشتی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ قادر‌ كاوه‌‌چاودێری‌و‌گه‌شه‌پێدانی‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌هه‌ندێك‌ به‌وه‌دا:‌ ئاماژه‌ی‌‌ سلێمانی‌سواڵده‌كه‌ن،‌ به‌خێزان‌ هه‌ر‌ كه‌س‌ره‌نگه‌‌هه‌ژارنه‌بن،‌به‌اڵم‌سواڵكردنیان‌وازی‌ ناتوانن‌ به‌پیشه‌‌و‌ ك���ردووه‌‌

لێبهێنن.چاودێری‌و‌ گشتی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌سلێمانی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌ گه‌شه‌پێدانی‌"ژماره‌ی‌ راگه‌یاند‌ به‌ده‌ستووری‌‌ئه‌و‌كه‌مئه‌ندامانه‌ی‌‌الی‌‌ئێمه‌‌موچه‌‌ه��ه‌زار‌كه‌سن،‌‌21 وه‌رده‌گ��رن‌‌46چاودێری‌ موچه‌ی‌ خێزانیش‌ هه‌زار‌

كۆمه‌اڵیه‌تی‌وه‌رده‌گرن".كۆكردنه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ راپۆرته‌كه‌‌به‌ئه‌نجامی‌ پ��ش��ت��ی‌ زان���ی���اری‌به‌پێی‌‌ كه‌‌ به‌ستووه‌‌ راپرسییه‌ك‌زۆرینه‌ی‌‌ راپرسییه‌كه‌‌ ئه‌نجامی‌‌له‌ڕه‌گه‌زی‌‌ سواڵده‌كه‌ن‌ ئ��ه‌وان��ه‌ی‌‌وه‌اڵم‌ ‌280 ل��ه‌ك��ۆی‌‌ م��ێ��ی��ن��ه‌ن‌و‌مێینه‌ن‌و‌ ره‌گ�����ه‌زی‌‌ ‌%73.21

28.79%‌له‌ڕه‌گه‌زی‌‌نێرینه‌ن.خێزانداری‌‌ ب��اری‌‌ ده‌رب���اره‌ی‌‌ئاماژه‌‌ راپرسیه‌كه‌‌ سواڵكه‌ره‌كان‌به‌وه‌ده‌كات‌له‌كۆی‌‌‌250وه‌اڵم‌‌%44‌%10 سه‌ڵت‌و‌ ‌%43.6 خێزاندارن‌و‌

بێوه‌ژن‌و‌2.4%‌جیابووه‌وه‌ن.ئه‌و‌ ب��ه‌ت��ه‌م��ه‌ن��ی‌‌ س���ه‌ب���اره‌ت‌راپرسیه‌كه‌‌ سواڵده‌كه‌ن‌ كه‌سانه‌ی‌‌ته‌مه‌نیان‌ روونیده‌كاته‌وه‌:‌‌%20.92له‌نێوان‌)8-14(‌ساڵدایه‌،‌‌%19.78له‌نێوان‌)15-21(‌ساڵدایه‌،‌‌%20.16له‌سه‌رو‌ته‌مه‌نی‌‌‌50ساڵیه‌وه‌ن‌و‌ئه‌و‌رێژه‌یه‌ی‌‌ده‌مێنێته‌وه‌‌ده‌كه‌وێته‌‌ناو‌

ته‌مه‌نه‌‌جیاوازه‌كانه‌وه‌.ده‌ریخستووه‌‌ راپ��رس��ی��ه‌ك��ه‌‌سواڵده‌كه‌ن‌ ئ��ه‌وان��ه‌ی‌‌ ‌%66.26

كوردن،‌32.95%‌عه‌ره‌ب‌و‌ئه‌وانه‌ی‌ده‌مێننه‌وه‌‌توركومانن.

سواڵده‌كه‌ن‌ ئه‌وانه‌ی‌‌ زۆرینه‌ی‌‌رێژه‌كه‌یان‌ ك��ه‌‌ ن��ه‌خ��وێ��ن��ده‌وارن‌84.92%‌و‌ ده‌گاته‌‌ له‌راپرسیه‌كه‌دا‌سه‌ره‌تاییان‌ ته‌نها‌ ‌%13.89خوێندوه‌و‌1.19%‌قۆناغی‌‌ناوه‌ندییان‌سواڵكه‌ر‌ ‌244 له‌كۆی‌‌ خوێندووه‌.‌‌%56.96 وه‌اڵم��ی��ان��داوه‌ت��ه‌وه‌‌ كه‌‌هه‌موو‌رۆژێك‌ده‌چن‌بۆ‌سواڵكردن‌و‌43.04%‌به‌هۆكاری‌‌جیاجیا‌هه‌موو‌

ڕۆژێك‌سواڵناكات.كاری‌‌ ده‌رباره‌ی‌‌ له‌پرسیارێكدا‌پێشووی‌‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌سواڵده‌كه‌ن‌30.93%‌هه‌ر‌سواڵكه‌ربوون‌و‌‌%25بێكاربوون،‌ئه‌و‌به‌شه‌ی‌‌ده‌مێنێته‌وه‌‌بووه‌‌ بریتی‌‌ پێشوویان‌ پیشه‌ی‌‌نانكه‌ر،‌ ك��ۆن،‌ له‌)پێشمه‌رگه‌ی‌‌كرێكار،‌ئیشكه‌ر،‌ده‌ستگیر،‌باخدار،‌سه‌وزه‌فرۆش،‌ ساڵۆن،‌ پۆلیس،‌درومان،‌قه‌ساب،‌ئاژه‌ڵدار،‌دوكاندار(‌

به‌رێژه‌ی‌‌جیاجیا.راپرسیه‌كه‌‌ تری‌‌ له‌بڕگه‌یه‌كی‌‌بۆ‌ چیه‌‌ هانده‌رت‌ هۆكاری‌ هاتووه‌‌به‌هۆی‌‌ ده‌ڵێن‌ ‌%87 سواڵكرد،‌خێزانه‌كان‌ ‌%4 ه��ه‌ژاری��ه‌وه‌ی��ه‌،‌خۆیان‌ به‌حه‌زی‌ ‌%9 هانده‌ریانن،‌هه‌رشتێك‌ ‌%7 ده‌ك��ه‌ن،‌ ئه‌وكاره‌‌دابونه‌ریته‌وه‌یه‌،‌ به‌هۆی‌‌ ده‌ڵێن‌ ‌%140،0%‌ده‌ڵێن‌به‌هۆی‌‌چاولێكه‌رییه‌وه‌‌

سواڵده‌كه‌ن.‌%25.21 كه‌س‌ ‌242 له‌كۆی‌‌بۆ‌ گرنگه‌‌ درۆك����ردن‌ پێیانوایه‌‌‌%74.79 پ��اره‌و‌ به‌ده‌ستهێنانی‌‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌ به‌هۆكاری‌‌ درۆك��ردن‌

پاره‌‌نازانن.ته‌كنیكانه‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌ ده‌رب���اره‌ی‌‌به‌كاریده‌هێنن،‌ س��واڵ��ك��ه‌ره‌ك��ان‌نه‌خۆشن‌و‌ كه‌‌ ده‌ڵێن‌ ‌%32.22بۆ‌ ب��ه‌ه��اوك��اری��ی��ه‌‌ پێویستیان‌بۆ‌ به‌ڵگه‌یه‌ك‌ ب��ه‌وه‌ش‌ چاره‌سه‌ر،‌خۆیان‌دروستده‌كه‌ن‌بۆ‌ئه‌و‌كاره‌.

فه‌ره‌ج‌ محه‌مه‌د‌ نه‌جات‌ دكتۆر‌كۆمه‌ڵناسی‌ به‌شی‌ مامۆستای‌ده‌رب���اره‌ی‌‌ سلێمانی،‌ له‌زانكۆی‌كه‌مئه‌ندامان‌ مندااڵن‌و‌ به‌كارهێنانی‌"جۆرێكه‌‌ وت��ی‌‌ س��واڵ��ك��ردن‌ ب��ۆ‌له‌بازرگانیكردن‌به‌جه‌سته‌و‌ده‌روونی‌ئه‌وكه‌سانه‌‌ چونكه‌‌ م��رۆڤ��ه‌وه‌،‌به‌كارهێنانی‌ له‌ڕێگه‌ی‌ هه‌وڵده‌ده‌ن‌ئه‌و‌كه‌موكوڕیه‌ی‌له‌جه‌سته‌ی‌كه‌سی‌هه‌ستی‌ سۆزو‌ هه‌یه‌،‌ كه‌مئه‌ندامدا‌

خه‌ڵك‌ئیستیغالل‌بكه‌ن".ئاماژه‌شی‌ ن��ه‌ج��ات‌ دك��ت��ۆر‌له‌خێزانه‌كان‌ به‌شێك‌ ب��ه‌وه‌ك��رد:‌منداڵه‌كانیان‌ كوردیدا‌ له‌كۆمه‌ڵگای‌یاخود‌كه‌سێكی‌نزیكی‌خۆیان‌دێنن‌كه‌موكوڕییه‌‌ ئه‌و‌ جاده‌كان‌ له‌سه‌ر‌جه‌سته‌ییه‌یان‌پیشانی‌خه‌ڵكده‌ده‌ن‌و‌

گه‌وره‌ترین‌ ئه‌مه‌‌ "به‌ڕاستی‌ وتی‌‌به‌كه‌سه‌‌ كه‌به‌رامبه‌ر‌ غه‌دره‌‌ تاوان‌و‌نه‌خۆشه‌كه‌‌ده‌كرێت".‌هه‌روه‌ها‌وتی‌‌"ئه‌و‌كه‌سانه‌‌له‌دووالوه‌‌ئازارده‌كێشن،‌نه‌بوونی‌ به‌هۆی‌ ئه‌مانه‌‌ له‌الیه‌ك‌هه‌میشه‌‌ ئه‌ندامێكی‌جه‌سته‌ییانه‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌و‌ خۆیان‌ به‌كه‌می‌ هه‌ست‌له‌الیه‌كی‌ خ��ه‌م��ب��ارن،‌ ب����ه‌رده‌وام‌س��ه‌ره‌ڕای‌ ئه‌وكه‌سانه‌‌ تریشه‌وه‌‌له‌سه‌ر‌جاده‌كان‌ ئازاره‌‌ ئه‌و‌هه‌موو‌فڕێده‌درێن‌و‌به‌یانی‌تائێواره‌‌سواڵیان‌

پێده‌كرێت".ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌زان��ی��اری��ی��ه‌ك��ان��ی‌‌ئه‌و‌ رۆژان��ه‌ی‌‌ داهاتی‌‌ راپرسییه‌كه‌‌هه‌زار‌ له‌‌5 سواڵده‌كه‌ن‌ كه‌سانه‌ی‌‌ئه‌و‌ دیناره‌.‌ هه‌زار‌ له‌‌25 زیاتر‌ تا‌چه‌ندین‌ س��واڵ��ده‌ك��ه‌ن‌ كه‌سانه‌ی‌‌پێشنیار‌بۆ‌كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‌دیارده‌ی‌‌‌%59.15 ده‌ك����ه‌ن.‌ س��واڵ��ك��ردن‌موچه‌یه‌كی‌‌ دابینكردنی‌‌ پێشنیاری‌‌گونجاو‌ده‌كه‌ن،‌23.60%‌پێشنیاری‌‌دابینكردنی‌‌شوێنی‌‌نیشته‌جێبوون‌و‌‌%0.35 كارو‌ دۆزینه‌وه‌ی‌‌ ‌%16.90بۆ‌ ده‌كه‌ن‌ پێشنیار‌ ده‌ستگیركردن‌كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‌دیارده‌ی‌‌سواڵكردن.ب���ه‌پ���ێ���ی‌‌ئ�����ه‌و‌وه‌اڵم�������ه‌ی‌‌‌%87.39 هاتووه‌‌ له‌راپرسیه‌كه‌دا‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌سواڵده‌كه‌ن‌خێزانێكی‌‌‌%13.15 ه��ه‌ی��ه‌و‌ یه‌كگرتوویان‌ل��ه‌خ��ێ��زان��ێ��ك��ی‌‌ه���ه‌ڵ���وه‌ش���اودان.‌ئه‌وكه‌سانه‌ی‌‌سواڵده‌كه‌ن‌‌%79.75كێشه‌ی‌‌ رووب�������ه‌ڕووی‌‌ ده‌ڵ��ێ��ن‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌نه‌بووینه‌ته‌وه‌و‌‌%20.24كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌ كێشه‌ی‌‌ رووب���ه‌ڕووی‌‌

بوونه‌ته‌وه‌.خسته‌ڕوو‌ ئه‌وه‌شی‌ قادر‌ كاوه‌‌هاوواڵتیانیش‌ ك��ات‌ كه‌هه‌ندێك‌زیادبوونی‌ بۆ‌ هۆكارێكن‌ خۆیان‌هه‌ڵه‌یه‌كی‌ "چونكه‌‌ دیارده‌یه‌،‌ ئه‌و‌به‌و‌ پاره‌بده‌ن‌ هاوواڵتیان‌ گه‌وره‌یه‌‌نییه‌،‌ خێر‌ ئه‌مه‌‌ به‌ڕاستی‌ كه‌سانه‌‌چونكه‌‌تۆ‌هانیده‌ده‌یت‌بۆ‌سواڵكردن،‌بكات‌ خێر‌ بیه‌وێت‌ كه‌سێك‌ ئه‌گه‌ر‌بابچێت‌هاوكاری‌دراوسێكانی‌بكات‌

كه‌دڵنیایه‌‌هه‌ژاره‌".‌81 س��واڵ��ك��ه‌ر‌ ‌240 ل��ه‌ك��ۆی‌‌جیاجیادا‌ ل��ه‌ك��ات��ی‌‌ ك��ه‌س��ی��ان‌ئازادكراون‌ دواتر‌ ده‌ستگیركراون‌و‌بۆ‌ دوو‌ زۆرینه‌یان‌ رێژه‌یه‌ش‌ له‌و‌ل��ه‌دوای‌‌ ده‌ستگیركراون،‌ سێجار‌ئازادكردنیان‌ده‌ستیان‌به‌سواڵكردن‌

كردۆته‌وه‌.چاودێری‌‌ ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌ره‌ی‌‌ ئ��ه‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌وتی‌"ئێمه‌‌ته‌نها‌الیه‌نی‌به‌ده‌ست‌ هیچمان‌ جێبه‌جێكارین‌و‌به‌رپرسه‌‌ الی��ه‌ن��ی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ نییه‌‌ده‌بێت‌ پۆلیسه‌،‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌كه‌سانه‌دا‌ ئ��ه‌و‌ ب���ه‌دوای‌ بگه‌ڕێن‌

كه‌سواڵده‌كه‌ن".

فـێـڵـه جـۆراوجـۆره كـانـی سواڵكه ره كان ئاشكرا ده كرێن

First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

پرۆفیسۆر‌د.‌زنون‌پیرباری

ب��ێ��گ��وم��ان‌ك��ێ��ش��ه‌ی‌‌ئ����ازادی‌‌عێراقدا‌ له‌كوردستان‌و‌ ئافره‌ت‌به‌مه‌سه‌له‌یه‌كی‌‌ ب��ووه‌‌ ئ��ه‌م��ڕۆ‌كۆمه‌ڵگای‌‌ په‌رله‌مان‌و‌ رۆژان��ه‌ی‌‌له‌ڕێكخراوه‌كانی‌‌ جگه‌‌ مه‌ده‌نی‌‌یاسای‌‌ ب��ه‌ئ��اف��ره‌ت،‌ ت��ای��ب��ه‌ت‌ئافره‌ت‌ مافی‌‌ ده‌رباره‌ی‌‌ تایبه‌ت‌ب��ۆ‌ده‌س��ت��ن��ی��ش��ان��ك��ردن‌وه‌ك��و‌یاساكانی‌‌ په‌رله‌مان‌و‌ ئه‌ندامی‌‌فه‌رمانبه‌ران.. به‌دانانی‌‌ تایبه‌ت‌باشیان‌ رێژه‌یه‌كی‌‌ هه‌موو‌ هتد‌ئافره‌ت،‌ بۆ‌ ده‌ستنیشانكردووه‌‌هه‌موو‌ ئ��ه‌م‌ ئێمه‌‌ ب��ه‌ڕای‌‌ ب��ه‌اڵم‌ناكات‌ ئ��ازاد‌ ئافره‌ت‌ یاسایانه‌‌گیروگرفتی‌‌ چونكه‌‌ ب��ه‌ت��ه‌واوی‌،‌ن��ه‌ب��وون��ی‌‌ئ�����ازادی‌‌ئ��اف��ره‌ت‌ره‌گی‌‌ نییه‌و‌ ن��وێ‌‌ كێشه‌یه‌كی‌‌

له‌ناو‌كۆمه‌ڵگا‌داكوتیوه‌.ئافره‌ت‌ ئ��ازادی‌‌ ب��ارودۆخ��ی‌‌ناگرێته‌وه‌،‌ كوردستان‌ ته‌نها‌واڵته‌‌ گشتی‌‌ كێشه‌یه‌كی‌‌ به‌ڵكو‌سه‌رده‌مه‌دا،‌ له‌م‌ ئیسالمییه‌كانه‌‌ئافره‌ت‌ نه‌بوونی‌‌ ئ��ازاد‌ كێشه‌ی‌‌له‌پێش‌هه‌موو‌شتێكدا‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌

بۆ‌بارودۆخی‌‌خێزان.ئێستا‌ هه‌تا‌ ك��ورد‌ خێزانی‌‌پێشێلكردووه‌،‌ ئافره‌تی‌‌ مافی‌‌هێشتا‌ نوێ‌‌ رۆشنبیری‌‌ چونكه‌‌به‌ناو‌خێزانه‌كاندا‌باڵونه‌بووه‌ته‌وه‌،‌ئه‌گه‌ر‌خێزان‌رێزی‌‌ئافره‌تی‌‌گرت‌ده‌بێت‌و‌ ئ��ازاد‌ دواڕۆژ‌ بۆ‌ ئ��ه‌وا‌ده‌ستده‌كه‌وێت‌ مافێكی‌‌ هه‌موو‌

وه‌كو‌پیاو.له‌ناو‌ ه��ه‌ی��ه‌‌ ك��ێ��ش��ه‌ی��ه‌ك‌خێزان‌و‌له‌ناو‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردیدا‌كه‌‌بریتییه‌‌له‌مه‌سه‌له‌ی‌‌)عه‌یب(توانیمان‌ ئه‌گه‌ر‌ بێگومان‌ ه‌،‌هاوواڵتی‌‌ بۆچوونی‌‌ ب��ه‌ره‌ب��ه‌ره‌‌شتانه‌ی‌‌ ئه‌و‌ بگۆڕین‌و‌ ئاسایی‌‌كه‌‌به‌عه‌یبه‌ی‌‌ده‌زانن‌و‌له‌ڕاستیدا‌راستیبكه‌ینه‌وه‌،‌ نین‌ ع��ه‌ی��ب‌ده‌بێت،‌ ئازاد‌ ئافره‌تیش‌ ئه‌وسا‌بۆ‌وێنه‌‌كاركردنی‌‌ئافره‌ت‌بۆچی‌‌ئافره‌ت‌ ئ��ه‌م��ڕۆ‌ ب��ێ��ت؟‌ ع��ه‌ی��ب‌كارێك‌ هه‌موو‌جۆره‌‌ له‌ئه‌وروپادا‌خۆی،‌ توانای‌‌ به‌گوێره‌ی‌‌ ده‌كات‌كرێكاری‌ ئ��اف��ره‌ت‌ ل��ه‌ڕوس��ی��ا‌بێلچه‌و‌ پ��ی��او‌ وه‌ك���و‌ ده‌ك����ه‌ن،‌قازمه‌‌به‌ده‌ستیانه‌وه‌یه‌و‌رێگاوبان‌عه‌یبی‌‌ ئ��ای��ا‌ چ��اك��ده‌ك��ه‌ن��ه‌وه‌،‌

چییه‌؟ئافره‌ت‌ ده‌زان��ی��ن‌ ه��ه‌م��وو‌نیوه‌ی‌‌كۆمه‌ڵگایه‌و‌زیاتریش،‌ئایا‌بێبه‌رهه‌مبێت‌ گه‌وره‌یه‌‌ رێژه‌‌ ئه‌م‌بۆ‌كۆمه‌ڵگا‌زیان‌نییه‌؟‌هه‌روه‌كو‌مه‌سه‌له‌ی‌‌ ل���ه‌س���ه‌ره‌وه‌‌ وت���م‌كورد‌ ئافره‌تی‌‌ نه‌بوونی‌‌ ئ��ازاد‌نییه‌،‌ ن��وێ‌‌ كێشه‌یه‌كی‌‌ كۆنه‌و‌له‌سه‌رده‌می‌‌ كوردستان‌ مه‌الكانی‌‌ئه‌وانیش،‌ پاش‌ عوسمانییه‌كان‌و‌دوور‌ كێشه‌یه‌،‌ له‌م‌ به‌رپرسیارن‌نه‌ڕۆین‌له‌چله‌كانی‌‌سه‌ده‌ی‌بیست‌خوشكم‌ دوو‌ قوتابخانه‌‌ چوومه‌‌بۆ‌ بچن‌ نه‌یهێشت‌ باوكم‌ هه‌بوو‌چونكه‌‌ ره‌س��م��ی‌،‌ قوتابخانه‌ی‌‌بۆ‌ ناردیانین‌ حه‌رامه‌،‌ ده‌ی��وت‌قورئان‌ فێری‌‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌ مزگه‌وت‌بین‌الی‌‌مه‌ال،‌ئه‌مجۆره‌‌ره‌وشته‌‌له‌كوردستاندا‌زۆرباوبوو‌به‌تایبه‌تی‌‌چه‌شنه‌‌ ئابه‌م‌ گونده‌كاندا،‌ له‌ناو‌ره‌وشته‌و‌هه‌تا‌ئێستاش‌هه‌ندێك‌مه‌الكان‌ هه‌یه‌،‌ ب��ڕوای‌‌ هه‌مان‌ره‌وشتی‌‌ گه‌لێك‌ سه‌رده‌مه‌دا‌ له‌و‌ئاساییان‌به‌حه‌رام‌دایه‌قه‌ڵه‌م،‌بۆ‌وێنه‌،‌له‌كاتی‌‌رۆیشتن‌یان‌به‌پێوه‌‌نییه‌،‌ نییه‌و‌جوان‌ باش‌ خواردن‌هه‌روه‌ها‌ عه‌یبه‌،‌ جوین‌ بنێشت‌وتیان‌سه‌تره‌و‌پانتۆڵ‌له‌به‌ركردن‌

ده ربــــاره ی ئـــــازادی ئـــافـــره تی كـــورد

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

ئینگلیز‌ چ��ون��ك��ه‌‌ ح���ه‌رام���ه‌،‌میزكردن‌ به‌پێوه‌‌ دایهێناوه‌،‌له‌پێكردن‌ ق��ۆن��ده‌ره‌‌ ح��ه‌رام��ه‌،‌قۆنده‌ره‌‌ لوتی‌‌ چونكه‌‌ حه‌رامه‌،‌

له‌لوتی‌‌به‌راز‌ده‌كات!ب����ه‌اڵم‌پ���اش‌زۆرب���وون���ی‌‌ق��وت��اب��خ��ان��ه‌و‌ب���اڵوب���وون���ه‌وه‌ی‌‌رادیۆو‌ داهێنانی‌‌ رۆشنبیری‌‌و‌چه‌وتانه‌‌ بڕوا‌ ئه‌م‌ خوێنده‌واری‌،‌ه��ه‌م��وو‌پ��وچ��ه‌ڵ��ب��وون��ه‌وه‌،‌له‌م‌سه‌رده‌مه‌دا‌به‌گوێره‌ی‌‌سه‌د‌ساڵی‌رابردوو‌پێشكه‌وتنێكی‌‌زۆر‌وه‌دی‌‌ماویه‌تی‌‌ هێشتا‌ به‌اڵم‌ هاتووه‌،‌ئافره‌ت،‌ ئ����ازادی‌‌ به‌تایبه‌تی‌‌له‌زانكۆكاندا‌ ئ��اف��ره‌ت‌ ژم���اره‌ی‌‌هێشتا‌ كه‌چی‌‌ له‌كوڕه‌كان‌ زیاتره‌‌نییه‌،‌ ئ��ازاد‌ ب��ه‌ت��ه‌واوی‌‌ ئافره‌ت‌به‌هۆی‌‌چه‌ن‌عاده‌ت‌و‌بۆچوونێكی‌‌له‌باپیره‌كانمانه‌وه‌‌ ك��ه‌‌ ك��ۆن‌

ماوه‌ته‌وه‌.بیربكه‌ینه‌وه‌‌ ك��ه‌م��ێ��ك‌خێزانی‌‌ زۆرب����ه‌ی‌‌ ل��ه‌ڕه‌وش��ت��ی‌‌ئافره‌ت‌ده‌بینین‌ كورد‌ده‌رباره‌ی‌‌له‌ئافره‌ت‌ گ��ه‌وره‌‌ زوڵمێكی‌‌ كه‌‌مه‌سه‌له‌ی‌‌ ب��ا‌ ج���ارێ‌ ك����راوه‌،‌ش��وك��ردن��ی‌‌ئ��اف��ره‌ت��ی‌‌ك���ورد‌ئافره‌تی‌‌ به‌ده‌گمه‌ن‌ باسبكه‌ین،‌به‌دڵی‌‌خۆی‌‌ هاوسه‌ره‌كه‌ی‌‌ كورد‌

هه‌ڵده‌بژێرێت.باوك‌و‌ ئ��اف��ره‌ت��ان‌ زۆرب���ه‌ی‌‌كه‌سوكاریان‌ئه‌یانده‌ن‌به‌كه‌سێك‌كردبێ‌و‌ په‌سه‌ندیان‌ خۆیان‌ كه‌‌قایلده‌بێت،‌ به‌ناچاری‌‌ ئافره‌ته‌كه‌‌من‌بزانم‌ئه‌م‌چه‌شنه‌‌شووكردنه‌‌شه‌ریعه‌تی‌‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌ نیه‌‌ رێ��ك‌ده‌ڵێت‌ ئیسالم‌ ئیسالمیشدا،‌پێویسته‌‌ئافره‌ت‌ده‌زگیرانی‌‌خۆی‌‌

باش‌بناسێت‌پێش‌ماره‌بڕین.بۆئه‌وه‌ی‌‌ئافره‌تی‌‌كورد‌ئازاد‌خااڵنه‌ی‌‌ ئ��ه‌م‌ پێویسته‌‌ بێت،‌

خواره‌وه‌‌په‌یڕه‌وبكرێت:ئافره‌ت‌ ب��واری‌‌ -پێویسته‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ بچێته‌‌ بۆئه‌وه‌ی‌‌ بده‌ین‌ماڵ‌و‌ده‌ست‌بكات‌به‌كارو‌ئیشی‌‌بڵێین‌ ئ��ه‌وه‌ی‌‌ به‌بێ‌‌ هه‌مه‌جۆر‌ئافره‌ت‌ چییه‌‌ عه‌یبی‌‌ عه‌یبه‌؟‌بفرۆشێت‌ ش��ت‌ ل��ه‌دوك��ان��ه‌ك��ان‌یان‌ بماڵێت؟‌ ج��اده‌ك��ان‌ ی��ان‌كاربكات؟‌ ل��ه‌چ��ێ��ش��ت��خ��ان��ه‌دا‌ئه‌وانه‌ی‌‌دژی‌‌كاركردنی‌‌ئافره‌تن،‌ئه‌ترسێن‌نه‌وه‌كا‌پیاوه‌كان‌گێچه‌ڵ‌

دڵداریان‌ بكه‌ن‌و‌ به‌كچه‌كانیان‌ئه‌و‌ بكه‌‌ ب��ڕوا‌ بكه‌ن،‌ له‌گه‌ڵدا‌نه‌كات‌ ئ��اره‌زوو‌ خۆی‌‌ ئافره‌ته‌ی‌‌كه‌س‌توخنی‌‌ناكه‌وێت،‌واته‌‌ئه‌و‌په‌روه‌رده‌ی‌‌ له‌ماڵه‌وه‌‌ ئافره‌ته‌ی‌‌باش‌درابێت‌هیچ‌لێی‌‌سڵ‌مه‌كه‌وه‌‌عه‌سكه‌ر،‌ فه‌وجێك‌ ناو‌ بابڕواته‌‌ئافره‌ت‌و‌ كچ‌و‌ كوڕو‌ ئه‌گه‌ر‌ ئه‌ی‌‌چۆن‌ ئه‌ی‌‌ نه‌بینن‌ یه‌كتری‌‌ پیاو‌

یه‌كتری‌‌ده‌خوازن؟دابنرێت‌ تایبه‌تی‌‌ -یاسای‌‌پیاو‌ ئ��اف��ره‌ت‌و‌ یه‌كسانی‌‌ ب��ۆ‌كاركردن‌و‌ بواره‌كانی‌‌ له‌هه‌موو‌كاركردن‌ حكومه‌ت‌و‌ پۆسته‌كانی‌‌

له‌كۆمپانیاكان.روون‌ ب��اش‌ زۆر‌ -بێگومان‌به‌رهه‌مدارتره‌‌ كه‌ئافره‌ت‌ بۆته‌وه‌‌له‌پیاو‌له‌گه‌لێك‌پیشه‌دا،‌ئافره‌ت‌به‌گوێره‌ی‌‌ ناكات‌و‌ پێشێل‌ یاسا‌یاسا‌كارده‌كات،‌هه‌روه‌ها‌سه‌بری‌‌زیاتره‌‌له‌پیاوو‌كاره‌كانی‌‌سه‌رشانی‌‌

به‌ته‌واوی‌‌جێبه‌جێده‌كات.بێگومان‌ دارای���ی‌،‌ -الی��ه‌ن��ی‌‌ئافره‌تی‌‌داراو‌خاوه‌ن‌مه‌ڵبه‌ندێكی‌‌وێنه‌‌ ب��ۆ‌ مانگانه‌‌ وه‌ك��و‌ پ��اره‌‌له‌وانه‌ی‌‌ زیاتره‌‌ رێزی‌‌ حورمه‌ت‌و‌نییه‌و‌ داراییان‌ مه‌ڵبه‌ندێكی‌‌ هیچ‌له‌پیاو‌ مه‌سره‌ف‌ به‌هه‌میشه‌یی‌‌دیاره‌‌ به‌زه‌قی‌‌ زۆر‌ وه‌رده‌گ��رن،‌تره‌‌ ئازاد‌ پاره‌‌ خاوه‌ن‌ ئافره‌تی‌‌چاوه‌ڕێی‌‌ بێئیداره‌ن‌و‌ له‌وانه‌ی‌‌پیاوه‌كانیانن‌كه‌‌خه‌رجیان‌بداتێ‌،‌پیاو‌ ئافره‌ت‌و‌ كاركردنی‌‌ كه‌وابوو‌په‌یداكردنی‌‌ده‌بێته‌‌هۆی‌‌ئازادی‌.پیاوه‌كانی‌‌ -پ��ێ��وی��س��ت��ه‌‌هه‌ژارو‌ چینی‌‌ به‌تایبه‌تی‌‌ كۆمه‌ڵ‌بكرێن‌ ئامۆژگاری‌‌ ن��اوه‌ڕاس��ت،‌له‌الیه‌ن‌زانای‌‌ئاینییه‌وه‌‌كه‌ئازادی‌‌ئافره‌ت‌ئه‌ركێكی‌‌ئاینی‌‌ئیسالمه‌،‌له‌هه‌موو‌ یه‌كسانن‌ پیاو‌ ئافره‌ت‌و‌رادیۆو‌ هه‌روه‌ها‌ الیه‌نه‌كانه‌وه‌،‌ئامۆژگاری‌‌ بۆ‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كان‌ئازادكردنی‌‌ بۆ‌ بكه‌ن‌ خێزانه‌كان‌

ئافره‌ت.له‌كۆتاییدا‌ده‌ڵێین،‌به‌داخه‌وه‌‌س���ه‌رده‌م،‌ ك���وردی‌‌ كۆمه‌ڵگای‌‌هه‌موو‌ گرتوه‌و‌ به‌دیل‌ ئافره‌تی‌‌ته‌نها‌ پێشێلكردووه‌،‌ مافه‌كانی‌‌خێزان‌و‌ كۆمه‌ڵ‌و‌ به‌پێشكه‌وتنی‌‌باڵوبوونه‌وه‌ی‌‌رۆشنبیری‌‌مۆدێرن‌

ئافره‌ت‌ئازاد‌ده‌بێت.

ده‌ستوور

ده‌ستوور

ئه ستێره كانــی هۆڵیـوود و یاهــوو،هاوكاری قوربانیانی زه مین له رزه كه ی هایتی ده كه ن

ئ��ه‌س��ت��ێ��ره‌ك��ان��ی‌‌ه��ۆڵ��ی��وود‌و‌به‌سه‌رپه‌رشتی‌‌ پۆپ،‌ میوزیكی‌‌)ویكلف‌ هایتی‌‌ میوزیكژه‌نی‌‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌ هه‌ڵمه‌تێكی‌‌ جین(،‌ده‌ستپێكرد‌ ه����اوك����اری����ان‌به‌مه‌به‌ستی‌‌به‌شداریكردن‌له‌كاره‌‌له‌رزه‌‌ زه‌مین‌ فریاگوزارییه‌كانی‌‌هه‌روه‌ها‌ هایتی‌،‌ وێرانكه‌ره‌كه‌ی‌‌یارمه‌تی‌ خۆیه‌وه‌‌ الی‌ یاهوش‌

لێقه‌وماوانی‌هایتی‌داوه‌.له‌چوارچێوه‌ی‌ئه‌و‌هه‌ڵمه‌ته‌ی‌‌ئ��ه‌س��ت��ێ��ره‌ك��ان��ی‌ه��ۆل��ی��ۆددا،‌ه�����ه‌ردوو‌ه��ون��ه‌رم��ه‌ن��د)ب��راد‌بوونه‌‌ جولی‌(‌ ئه‌نجلینا‌ بیت‌و‌ئه‌ستێره‌كانی‌‌ پ��ێ��ش��ه‌ن��گ��ی‌‌كاره‌‌ له‌هاوكاریكردنی‌‌ هۆڵیوود‌بڕی‌‌ له‌هایتی‌‌و‌ فریاگوزارییه‌كان‌پێشكه‌ش‌ دۆالری��ان‌ ه��ه‌زار‌ ‌250بێسنوور‌ پزیشكانی‌‌ به‌ڕێكخراوی‌‌به‌رچاوی‌‌ رۆڵ��ێ��ك��ی‌‌ ك��ه‌‌ ك���رد،‌بۆ‌ له‌دابینكردنی‌‌چاره‌سه‌ر‌ هه‌یه‌‌

برینداره‌كانی‌‌ئه‌و‌كاره‌ساته‌.‌هاوكات‌رێكخراوی‌‌پزیشكانی‌‌كه‌هونه‌رمه‌ند‌ رایگه‌یاند‌ بێسنور‌1ملێۆن‌ بڕی‌‌ بولوك(‌ )ساندرا‌رێكخراوه‌‌ به‌و‌ پێشكه‌ش‌ دۆالری‌‌ك���ردووه‌‌و‌م��ادۆن��اش‌ب��ڕی‌‌‌250رێكخراوی‌‌ له‌ڕێی‌‌ دۆالری‌‌ هه‌زار‌ته‌ندروستییه‌وه‌‌ خ��ێ��رخ��وازی‌‌هونه‌رمه‌ندو‌ پێشكه‌شكردوون،‌ده‌رهێنه‌ری‌‌دیاریش‌)تیلر‌بیری‌(،‌بڕی‌‌‌250هه‌زار‌دۆالری‌‌پێشكه‌ش‌كرد‌و‌ فریاگوزرارییه‌كان‌ به‌كاره‌‌

دام��ه‌زراوه‌ی��ه‌ك��ی‌‌ب��ه‌ن��اوی‌‌‌تیلر‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌ بۆ‌ دامه‌زراند‌ بیری‌‌قوربانیانی‌‌ بۆ‌ ‌ زیاتر‌ هاوكاریی‌

كاره‌ساته‌كه‌.‌‌ئۆباماش‌ میشێل‌ خ��ات��وو‌گشتی‌‌ له‌بانگهێشتنامه‌یه‌كی‌‌كورته‌نامه‌وه‌‌ له‌ڕێی‌‌ داوای��ك��رد‌قوربانیانی‌‌ ب���ۆ‌ ه���اوك���اری‌‌بومه‌له‌رزه‌كه‌ی‌‌هایتی‌‌كۆبكرێته‌وه‌،‌ئاماره‌كانیش‌ دوای���ن‌ به‌پێی‌‌دۆالر‌ ملیۆن‌ ل��ه‌ش��ه‌ش‌ زی��ات��ر‌

كۆكراوه‌ته‌وه‌.

جـۆراوجـۆر 31No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

دامه‌زراوه‌ی‌‌)الیف‌سترۆنگ(جیهانی‌‌ به‌پاڵه‌وانی‌‌ س��ه‌ر‌ ی‌،‌سترۆنگ(‌ )لینس‌ پایسكلسواری‌‌بڕی‌‌ به‌پێشكه‌شكردنی‌‌ به‌ڵێنیدا‌

‌250هه‌زار‌دۆالر.ت������ره‌وه‌،‌بۆ‌ ل���ه‌الی���ه‌ك���ی‌به‌هاناوه‌چوونی‌‌لێقه‌وماوانی‌‌واڵتی‌‌هایتی‌،‌سایتی‌‌یاهو‌لینكێكی‌‌بۆ‌

هاوكاریكردنیان‌كرده‌وه‌.به‌ناوی‌‌ ئایكۆنێكی‌‌ یاهوو‌"كۆمه‌ككردنی‌‌هایتی‌"‌له‌ژێر‌ناوی‌‌‌Yahooداناوه‌و‌دوای‌‌كردنه‌وه‌ی‌‌

بۆ‌ ژاپۆنی‌ نیسانی‌ كۆمپانیای‌ساڵی‌‌2010بڕیاره‌‌دوو‌به‌رهه‌می‌نوێی‌ئۆتۆمبێلی‌جۆری‌وه‌رزشی‌خۆرهه‌اڵتی‌ ب��ازاڕه‌ك��ان��ی‌ بخاته‌‌)نیسان‌ ‌ به‌ناوی‌ ناوه‌ڕاسته‌وه‌،‌ئه‌م‌ كه‌‌ ‌)370 زێد‌ مه‌كسزیما،‌جۆره‌ی‌دواییان‌سه‌ردانه‌پۆشراوه‌‌و‌ل���ه‌س���ه‌ره‌ت���ای‌ئ��ه‌م��س��اڵ��ه‌وه‌‌له‌واڵته‌كانی‌ئه‌نجومه‌نی‌هاریكاری‌

كه‌نداو‌ده‌خرێته‌‌بازاڕاوه‌.هه‌مووالشه‌ی‌ مه‌كسزیمایه‌كه‌‌وه‌رزشی‌ ئۆتۆمبێلی‌ له‌شێوه‌ی‌دروستكراوه‌‌و‌چوار‌ده‌رگای‌هه‌یه‌‌و‌كۆمپانیای‌نیسان‌چاوه‌ڕوانده‌كات‌باشترین‌و‌ له‌هه‌ره‌‌ یه‌كێك‌ وه‌ك‌ساڵی‌ به‌رهه‌مه‌كانی‌ نایابترین‌

2010ی‌بیخاته‌‌بازاره‌وه‌.ئۆتۆمبێله‌‌ ج����ۆر‌ ئ����ه‌و‌له‌رۆیشتندا‌سروشتێكی‌دینامیكی‌هه‌یه‌‌و‌خۆشییه‌كی‌زۆر‌به‌شۆفێر‌و‌ده‌به‌خشێت،‌ سه‌رنشینه‌كانی‌

ه‌یه‌كی‌ به‌شێو

هاوسه‌نگ‌شه‌قامه‌كانی‌ده‌گرێت‌و‌ئینج‌ ل���ه‌‌19 ت��ای��ه‌ی��ه‌ك��ی‌ ه���ه‌ر‌پێكهاتووه‌‌و‌له‌الیه‌ن‌خودی‌تیمی‌بۆ‌ نه‌خشه‌سازی‌ مه‌كسزیماوه‌‌

كراوه‌.‌جگه‌له‌وه‌ش‌نیسان‌مه‌كسزیما‌چه‌ند‌تایبه‌تمه‌ندییه‌كی‌تری‌هه‌یه‌‌ساردی‌و‌ سیستمی‌ بونی‌ وه‌ك‌سیستمی‌ م��ه‌رك��ه‌زی‌و‌ گ��ه‌رم��ی‌هه‌روه‌ها‌ ئێرباك،‌ پێشكه‌وتووی‌بینینی‌ بۆ‌ چاودێری‌ شاشه‌یه‌كی‌زۆر‌ ده‌نگی‌ سیستمێكی‌ دواوه‌‌و‌

تازه‌و‌ناوازه‌ی‌هه‌یه‌.ج��گ��ه‌ل��ه‌وه‌ش‌ئ���ه‌و‌ج���ۆره‌‌ئۆتۆمبێله‌‌ئیشپێكردنی‌به‌شێوه‌ی‌)له‌مس( به‌ركه‌وتنه‌‌ سیستمی‌كوشنه‌كانی‌ له‌هه‌مانكاتدا‌ ه‌و‌جیهانی‌ چ��ه‌رم��ی‌ له‌نایابترین‌به‌شێوه‌یه‌كی‌ دروس��ت��ك��راوه‌‌و‌

ئۆتۆماتیكی‌ده‌جوڵێن.)نیسان‌ به‌جۆری‌ سه‌باره‌ت‌

زێ���������د(،‌

هه‌ڵسه‌نگاندنه‌وه‌ی‌ ل����ه‌دوای‌جۆره‌یان‌ ئه‌و‌ 2003وه‌‌ له‌ساڵی‌پێشكه‌ووتووترینیانه‌‌و‌ له‌هه‌ره‌‌جیاوازه‌‌ به‌ته‌واوی‌ هه‌مووالشه‌ی‌له‌شێوه‌كانی‌له‌وه‌به‌ری‌و‌به‌ته‌واوی‌

دروستكراونه‌ته‌وه‌.مه‌كینه‌یه‌كی‌ خ���اوه‌ن���ی‌ ‌شێوه‌‌Vشه‌ش‌بستۆنی‌به‌گوڕی‌رێژه‌ی‌ كه‌مترین‌ ئه‌سپه‌‌و‌ ‌328س��وت��ه‌م��ه‌ن��ی‌س���ه‌رف���ده‌ك���ات‌و‌گێڕی‌ ح�����ه‌وت‌ خ��ێ��رای��ه‌ك��ی‌ئۆتۆماتیكی‌و‌شه‌ش‌گێڕی‌عادیه‌‌و‌تری‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌كانی‌ زۆربه‌ی‌هه‌ستیار‌و‌ شاشه‌یه‌كی‌ له‌سه‌ر‌له‌مس‌له‌به‌رده‌می‌شۆفێره‌كه‌یه‌وه‌‌

ئه‌نجام‌ده‌درێت.ئه‌مساڵه‌وه‌‌ له‌پایزی‌ بڕیاره‌‌ب���ه‌ه���ه‌ردوو‌ش��ێ��وه‌ی‌داخ���راوو‌بخرێته‌‌ س���ه‌ردان���ه‌پ���ۆش���راوه‌‌ئه‌نجومه‌نی‌ واڵتانی‌ بازاڕه‌كانی‌

هاریكاری‌كه‌نداوه‌وه‌.

كۆمپانیای نیسان به هێزترین ئۆتۆمبێل به رهه مده هێنێت

ژماره‌یه‌ك‌ كه‌ناوی‌‌ دێت‌ په‌یجێك‌تێدایه‌‌ فریاگوزاریی‌‌ رێكخراوی‌‌له‌وانه‌‌)خاچی‌‌سووری‌‌ئه‌مه‌ریكا،‌ئۆكسفام،‌ بێسنوور،‌ پزیشكانی‌‌به‌هاناوه‌چوونی‌‌ ك��ۆم��ی��ت��ه‌ی‌‌نێوده‌وڵه‌تی‌،‌وه‌زاره‌ته‌كانی‌‌هایتی‌،‌

سه‌یڤ‌چڵدرن،‌یونسێف(.دوای‌‌كلیككردن‌له‌سه‌ر‌ناوی‌‌هه‌ریه‌ك‌له‌و‌رێكخراوانه‌‌ده‌توانیت‌بانكییه‌وه‌‌ ح��س��اب��ی‌‌ ل��ه‌ڕێ��ی‌‌به‌هاناوه‌چوونی‌‌ بۆ‌ پ��اره‌‌ بڕێك‌

لێقه‌وماوان‌ببه‌خشیت.

كاره‌كته‌ری‌‌‌ كه‌‌ ئ��ۆده‌ن‌ سۆنگول‌)نور(ی‌‌له‌گه‌ڵ‌كیڤانچ‌تاتڵیتوغدا‌نوردا‌ له‌زنجیره‌ی‌‌ )م��وه��ه‌ن��ه‌د(‌باجی‌‌ ده‌ك�����رد،‌ ب��ه‌رج��ه‌س��ت��ه‌‌به‌هۆی‌‌ ك��ه‌‌ ناوبانگییه‌یدا‌ ئ��ه‌و‌

زنجیره‌كه‌وه‌‌ده‌ستیكه‌وتبوو.میدیای‌‌ ك��ه‌ب��ه‌رده‌وام‌ ئ��ۆده‌ن‌ت���ورك���ی‌‌ب��ان��گ��ه‌ش��ه‌ی‌‌ب��وون��ی‌‌

نــور بــاجــی به ناوبانگییه كه ی داله‌گه‌ڵ‌ س��ۆزداری‌‌ په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌ئه‌وانیش‌ ده‌ك��ردو‌ بۆ‌ تاتلیتوغدا‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌ ه���ه‌ر‌ ب��وون��ی‌‌هه‌ر‌ ره‌ت��ده‌ك��رده‌وه‌،‌ له‌وجۆره‌یان‌ئه‌وه‌ش‌بووه‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌خێزانه‌كه‌ی‌‌لێ‌بشێوێت‌و‌له‌گه‌ڵ‌هاوسه‌ره‌كه‌یدا‌به‌ته‌نها‌ ئێستا‌ ئۆده‌ن‌ جیابێته‌وه‌.‌

ده‌ژی‌‌و‌باجی‌ناوبانگییه‌كه‌یدا.‌

نانسی و گۆرانییه كی نوێ )ئارابیكا‌ كۆمپانیای‌ خ��اوه‌ن��ی‌میوزیك(‌رایگه‌یاند‌كه‌‌بۆ‌دووه‌مجار‌هاوكاری‌هونه‌رمه‌ند‌نانسی‌عه‌جره‌م‌ده‌كات‌بۆ‌به‌رهه‌مهێنانی‌گۆرانییه‌كی‌

نوێ‌به‌ناوی‌)كه‌ی‌ئه‌تبینم(.یاسین‌ محه‌مه‌د‌ هونه‌رمه‌ند‌)ئارابیكا‌ كۆمپانیای‌ خ��اوه‌ن��ی‌م��ی��وزی��ك(‌ئ��ام��اژه‌ی‌‌ب���ه‌وه‌دا‌كه‌‌له‌شیعری‌ نانسی‌ گۆرانییه‌كه‌ی‌‌وه‌لید‌ مۆسیقای‌ خه‌له‌ف‌و‌ نه‌بیل‌له‌مانگی‌ چاوه‌ڕوانده‌كرێت‌ سه‌عده‌،‌شوباتی‌داهاتوودا‌كاری‌وێنه‌گرتنی‌بۆ‌ئه‌نجامبدرێت.‌پێشتریش‌نانسی‌به‌هاوكاری‌كۆمپانیای‌ناوبراو‌گۆرانی‌)ساڵوی‌منی‌پێ‌بگه‌یه‌نن(‌كه‌پێش‌خستیه‌‌ نوێ‌ ساڵی‌ ده‌ستپێكردنی‌گفتوگۆیه‌كی‌ له‌ئێستادا‌ ب��ازاڕاوه‌.‌چڕوپڕ‌له‌ئارادایه‌‌له‌نێوان‌كۆمپانیای‌الرا‌ جیجی‌ م��ی��وزی��ك‌و‌ ئارابیكا‌هونه‌رییه‌كانی‌ ك��اره‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌نانسی‌عه‌جره‌م،‌ئه‌وه‌ش‌به‌مه‌به‌ستی‌له‌نێوان‌ به‌رێككه‌وتنێك‌ گه‌یشتن‌لوبنانی‌ ن��اس��راوی‌ هونه‌رمه‌ندی‌بۆ‌ ن��اوب��راو‌ كۆمپانیای‌ نانسی‌و‌به‌ئه‌نجام‌گه‌یاندنی‌ئه‌و‌به‌رهه‌مه‌.

30خـه‌ڵـکNo. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

كامه‌ران‌كه‌ریم‌له‌شاره‌زوور

كانی‌‌كه‌مال‌له‌كه‌ركوك‌

علی‌‌بانیشاری‌‌له‌هه‌ولێر

به‌ره‌اڵكردنی‌مانگا‌له‌نێو‌كۆاڵنه‌كان‌و‌بێده‌نگی‌شاره‌وانی،‌سیمای‌گوندی‌به‌شارۆچكه‌كه‌‌به‌خشیوه

بۆنی ئاژه ڵی هه ڵه بجه دێت! دانیشتووان ده پرسن، هه ڵه بجه ی تازه ، الدێیه ، یان شار؟

واژۆیه كی سه دام حسێن، به ڕێوه به ری نووسینگه ی په روه رده ی كه ركوك سزاده دات

هه ولێر قوتابیان و خوێندكارانی پشتگوێخستووهبه شه ناوخۆییه كانی هه ولێر به ده ست كه می خزمه تگوزاریه وه ده ناڵێن

هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌ دانیشتوانی‌شارۆچكه‌ی‌‌شارۆچكه‌كه‌‌ سیمای‌ ده‌ڵێن‌ ت��ازه‌‌ئاژه‌ڵه‌وه‌‌ به‌خێوكردنی‌ ب��ه‌ه��ۆی‌داوا‌ وه‌رگ��رت��ووه‌‌و‌ الدێ��ی‌ سیمای‌ده‌ك����ه‌ن‌ب��ه‌خ��ێ��وك��ردن��ی‌ئ���اژه‌ڵ‌له‌شارۆچكه‌كه‌یان‌قه‌ده‌غه‌‌بكرێت.

مه‌ركه‌زی‌‌ كه‌‌ تازه‌‌ هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌نزیكه‌ی‌‌‌38 ش���اره‌زووره‌‌و‌ ق��ه‌زای‌‌نیشته‌جێیه‌،‌ لێ‌ هاوواڵتی‌ ه��ه‌زار‌به‌خێوكردنی‌ ئاژه‌ڵ‌و‌ باڵوبوونه‌وه‌ی‌‌له‌نێو‌كۆاڵن‌و‌گه‌ڕه‌كه‌كانیدا،‌سیمای‌‌هاوواڵتیان‌ تێكداوه‌و‌ ش��اره‌ی‌‌ ئه‌و‌مانگا‌ له‌گه‌وڕی‌ كۆاڵنه‌كان‌ ده‌ڵێن‌ده‌چێت،‌چونكه‌‌نزیكه‌ی‌‌‌200گه‌وڕی‌

به‌خێوكردنی‌ئاژه‌ڵی‌تێدایه‌.كاتێك‌به‌نێو‌ژماره‌یه‌ك‌له‌كۆاڵن‌و‌شارۆچكه‌یه‌دا‌ ئ��ه‌و‌ گه‌ڕه‌كه‌كانی‌ناخۆشی‌‌ ب��ۆن��ی‌ ت��ێ��پ��ه‌ڕده‌ب��ی��ت،‌هه‌ستپێده‌كرێت‌و‌ به‌ئاسانی‌ ئاژه‌ڵ‌دانیشتوانیشی‌له‌سه‌رۆكی‌شاره‌وانی‌یان‌ ده‌ژین‌ له‌الدێ‌ ئه‌وان‌ ده‌پرسن‌

له‌شار.ته‌مه‌ن‌)18(‌ سابیر‌ ك��ارزان‌ ‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌ دانیشتویه‌كی‌‌ س��اڵ،‌‌)2( له‌گه‌ڕه‌كه‌كه‌یاندا‌ ت��ازه‌ی��ه‌،‌

گه‌وڕی‌ئاژه‌ڵ‌هه‌یه‌.ئێمه‌‌ وتی‌"بڕوابكه‌ن‌ ك��ارزان‌نازانین‌خه‌ڵكی‌‌الدێین‌یان‌شار؟".

له‌نزیك‌ وت��ی‌"ه��ه‌ر‌ ه��ه‌وره‌ه��ا‌ماڵه‌كه‌ماندا‌ژوورێك‌دروستده‌كرێت‌و‌

بڕیارێك‌ گشتاندنی‌‌ ب��ه‌ه��ۆی‌‌حسێنه‌وه‌‌ س���ه‌دام‌ ب����ه‌واژۆی‌‌قوتابخانه‌و‌ س���ه‌رج���ه‌م‌ ب���ۆ‌خ��وێ��ن��دن��گ��اك��ان��ی‌‌ك��ه‌رك��وك‌نوسینگه‌ی‌‌ ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری‌‌ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌رێ��ت��ی‌‌پ����ه‌روه‌رده‌ی‌‌

كه‌ركوك‌سزاده‌درێت.گشتی‌‌ ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌رای��ه‌ت��ی‌‌

به‌شه‌‌ خوێندكارانی‌‌ قوتابیان‌و‌ناوخۆییه‌كانی‌‌هه‌ولێر‌گله‌یی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌وه‌ك‌پێویست‌خزمه‌تگوزاری‌‌ناوخۆییه‌كان‌ به‌شه‌‌ به‌‌ پێشكه‌ش‌چه‌ندین‌ ماوه‌یه‌كیشه‌‌ ناكرێت،‌كێشه‌‌رووی‌‌له‌به‌شه‌‌ناوخۆییه‌كانی‌‌له‌به‌رامبه‌ردا‌ ك���ردووه‌،‌ هه‌ولێر‌هه‌رایه‌كی‌‌گه‌وره‌‌له‌نێوان‌قوتابیان‌و‌

خوێندكاراندا‌دروستبووه‌.به‌شه‌ناوخۆی‌‌ ‌29 له‌هه‌ولێر‌ب��ه‌ش��ه‌ن��اوخ��ۆی‌‌ ‌23 ه���ه‌ی���ه‌،‌ت��ه‌رخ��ان��ك��راوه‌‌ب��ۆ‌ك����وڕان‌و‌‌6به‌شه‌‌ كچان،‌ بۆ‌ به‌شه‌ناوخۆیش‌ناوخۆییه‌كانیش‌به‌سه‌ر‌‌قوتابیانی‌‌هه‌ر‌چوار‌پارچه‌كه‌ی‌‌كوردستاندا‌به‌شێوه‌ك)4128( ‌ دابه‌شكراوه‌،‌قوتابی‌‌به‌سه‌ر‌به‌شه‌ناوخۆییه‌كاندا‌

دابه‌شبوون.

ئاژه‌ڵی‌تێدا‌به‌خێوده‌كرێت،‌به‌هۆی‌بوونی‌بۆنی‌‌ناخۆشه‌وه‌،‌ده‌بێت‌ئێمه‌‌

ده‌ست‌بگرین‌به‌لوتمانه‌وه‌".ئه‌و‌گه‌نجه‌‌وه‌ك‌خۆی‌ده‌ڵێت‌بباته‌‌ هاوڕێیه‌كی‌ له‌ڕووینایه‌ت‌بازاڕ‌ ك��ۆاڵن‌و‌ "چونكه‌‌ شاره‌كه‌ی،‌

نه‌ماوه‌‌ئاژه‌ڵی‌‌تیا‌نه‌بێت".به‌ته‌واوی‌ ئاژه‌ڵ‌ به‌خێوكردنی‌تازه‌ی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ی‌‌ دانیشتوانی‌

پ�������ه‌روه‌رده‌ی‌‌ك���ه‌رك���وك‌بۆ‌چاككردن‌و‌ پ��ارێ��زگ��اری��ك��ردن‌و‌دۆكۆمنته‌كانیان‌ هه‌ڵگرتنی‌‌به‌واژۆی‌‌سه‌دام‌حسێن‌ بڕیارێك‌كه‌‌ ده‌ك��ه‌ن‌ هاوپێچ‌ له‌گه‌ڵیدا‌له‌ساڵی‌‌1983دا‌ده‌رچووه‌.‌‌‌

ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌ن���ووس���راوێ���ك���ی‌‌كه‌‌ ك���ه‌رك���وك‌ پ�������ه‌روه‌رده‌ی‌‌كۆپیه‌كی‌‌به‌ده‌ستوور‌گه‌یشتووه‌‌ژماره‌‌)28836(‌كه‌‌له‌به‌رواری‌‌ده‌رچ�����ووه‌و‌ ‌2009/11/18

خوێندكاران،‌ ق��وت��اب��ی��ان‌و‌ناوخۆییه‌كان‌ به‌شه‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌به‌وه‌‌تاوانبار‌ده‌كه‌ن‌له‌كاتی‌‌بوونی‌‌نایه‌ن‌ رۆژ‌ چه‌ندین‌ كێشه‌یه‌كدا‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ كێشه‌كه‌وه‌،‌ ب��ه‌ده‌م‌ك��وڕان‌و‌ ناوخۆییه‌كانی‌‌ به‌شه‌‌خوێندكاران‌ قوتابیان‌و‌ كچانیش‌به‌هه‌ست‌نه‌كردن‌به‌‌به‌رپرسیاره‌تی‌‌

تاوانبارده‌كه‌ن.قوتابیه‌كی‌‌ ئه‌حمه‌د‌ تانیا‌له‌به‌شه‌‌ سه‌اڵحه‌دینه‌،‌ زان��ك��ۆی‌‌ده‌ژی‌‌ ق��اس��م‌ ل��ه‌ی��ا‌ ن��اوخ��ۆی��ی‌‌كێشه‌‌ چه‌ندین‌ وت��ی‌"ب��ه‌داخ��ه‌وه‌‌له‌یاقاسم،‌ له‌به‌شه‌ناوخۆیی‌‌ هه‌یه‌‌پێویست‌ وه‌ك‌ ئێستا‌ تا‌ ب��ه‌اڵم‌كاتێكیش‌ چ��اره‌س��ه‌رن��ه‌ك��راوه‌،‌به‌سه‌رپه‌رشتیاره‌كه‌‌بڵێیت،‌ده‌ڵێت‌هه‌ر‌ پاشان‌ ب��ه‌اڵم‌ ب��ه‌س��ه‌رچ��او،‌

ناڵێیت‌ئه‌و‌بووه‌".به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ مه‌هدی‌‌ ج��وان‌كچان‌ ن��اوخ��ۆی��ی��ه‌ك��ان��ی‌‌ ب��ه‌ش��ه‌‌

ده‌ڵێن‌ هاوواڵتیان‌ هه‌راسانكردووه‌،‌به‌ره‌اڵكردنی‌مانگا‌له‌نێو‌كۆاڵنه‌كان‌و‌بێده‌نگی‌شاره‌وانی،‌سیمای‌گوندی‌

به‌شارۆچكه‌كه‌‌به‌خشیوه‌.لێپرسراوی‌‌ شه‌وكه‌ت‌ شیروان‌س��ه‌ن��ت��ه‌ری‌‌ه��ه‌ڵ��ه‌ب��ج��ه‌ی‌‌ت���ازه‌ی‌‌رێكخراوی‌‌ئازادی‌‌الوانی‌‌كوردستان،‌وت��ی‌"ب��ه‌ڕاس��ت��ی‌‌م��ان��گ��ای‌‌ب��ه‌ره‌اڵ‌وه‌ك‌ ئێره‌‌ ك��ردوی��ن،‌ ه��ه‌راس��ان��ی‌‌

ده‌سته‌ی‌‌ ‌ سه‌رجه‌م‌ ئاڕاسته‌ی‌‌شاری‌‌ قوتابخانه‌كانی‌‌ كارگێری‌‌فه‌وزیه‌‌ واژۆی‌‌ كراوه‌و‌ كه‌ركوك‌جێگری‌‌ ئ��ه‌وان��ی��س‌ ع��ه‌ب��دوڵ��اڵ‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌كه‌ركوكی‌‌نوسراوه‌دا‌ ئه‌و‌ له‌گه‌ڵ‌ له‌سه‌ره‌،‌رژێمی‌‌ سه‌رده‌می‌‌ رێنماییه‌كانی‌‌به‌عسی‌‌سه‌باره‌ت‌به‌ڕێنمایه‌كانی‌‌دیكۆمێنته‌كان‌و‌ پارێزگاریكردنی‌‌هه‌موو‌ هه‌ڵگرتنی‌‌ چاككردن‌و‌به‌ناوه‌ندی‌‌ س��ه‌ر‌ دیكۆمینتی‌‌

ده‌كاته‌وه‌‌ له‌وه‌‌ جه‌خت‌ له‌هه‌ولێر‌خزمه‌تگوزارییه‌كان‌ سه‌رجه‌م‌ كه‌‌له‌یاقاسم‌ ناوخۆیی‌‌ به‌شه‌‌ ب��ۆ‌

ته‌رخانكراوه‌.

هیندستانی‌‌لێهاتووه‌".ش��ی��روان‌وت��ی‌"ل��ه‌ب��ازاڕدا‌زۆر‌به‌شه‌قامه‌كاندا‌ مانگا‌ به‌ئازادانه‌‌ده‌ڕوات‌و‌كه‌سیش‌نییه‌‌لێپرسینه‌وه‌‌له‌خاوه‌نه‌كانیان‌بكات،‌ئه‌و‌مانگایانه‌‌ئه‌و‌ خواردنی‌‌ ده‌كه‌ونه‌‌ ل��ه‌ب��ازاڕدا‌عه‌ره‌بانه‌كان‌ له‌سه‌ر‌ كه‌‌ شتانه‌ی‌‌

دانراون".به‌دواداچوونێكی‌ به‌پێی‌ ‌

گه‌یاندن‌و‌ رۆشنبیری‌‌و‌ وه‌زاره‌تی‌‌ب���ه‌وه‌زاره‌ت،‌ سه‌ر‌ فه‌رمانگه‌ی‌‌ا‌ ند یه‌تییه‌كا ا ه‌به‌ر ێو له‌به‌ڕ

هاوپێچه‌.‌‌ده‌ستوور‌ له‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌ئه‌وانیس‌ ف��ه‌وزی��ه‌‌ به‌مامۆستا‌جێگری‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌به‌و‌ سه‌باره‌ت‌ كه‌ركوك‌ گشتی‌‌نواسراوه‌‌ وت��ی‌"ئ��ه‌و‌ ن��وس��راوه‌‌له‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌به‌غداوه‌‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌بۆمان‌هاتووه‌،‌ئێمه‌‌

ج������وان‌ب����ه‌ده‌س����ت����وری‌‌خزمه‌تگوزاریه‌كان‌ وت"سه‌رجه‌م‌قاسم‌ له‌یا‌ به‌شه‌ناوخۆیی‌‌ بۆ‌قسه‌ی‌‌ منیش‌ ت��ه‌رخ��ان��ك��راوه‌،‌ق��وت��اب��ی��ان‌ب���ه‌ڕاس���ت‌ده‌زان����م‌له‌پێداویستییه‌كاندا‌ كه‌م‌وكورتی‌‌ناوخۆی‌‌ به‌شه‌‌ چونكه‌‌ ه��ه‌ی��ه‌،‌له‌یاقاسم‌له‌ساڵه‌كانی‌‌هه‌شتاكاندا‌به‌كه‌ڵك‌ ئێستا‌ بۆ‌ دروستكراوه‌‌

نایه‌ن".رۆژه‌دا‌ چه‌ند‌ وتی‌"له‌م‌ ئه‌و‌داوایان‌لێكردوین‌كه‌م‌وكورتیه‌كان‌بۆ‌سه‌روی‌‌خۆمان‌به‌رزبكه‌ینه‌وه‌،‌ئێمه‌ش‌سه‌رجه‌م‌كه‌م‌وكورتیه‌كانی‌‌له‌یاقاسمان‌ ن��اوخ��ۆی��ی‌‌ به‌شه‌‌ب���ۆ‌س���ه‌رۆك���ای���ه‌ت���ی‌‌زان��ك��ۆ‌

به‌رزكردووه‌ته‌وه‌".ع���ه‌ت���ا‌ع���ه‌ب���دول���رح���م���ان‌سه‌اڵحه‌دین،‌ زان��ك��ۆی‌‌ قوتابی‌‌له‌به‌شه‌ناوخۆیی‌‌ئازادی‌‌بۆ‌كوڕان‌ئه‌وه‌ی‌‌به‌نمونه‌‌هێنایه‌وه‌‌كه‌چه‌ندین‌

گه نده ڵی و به ڵێن و چاوه ڕوانی خه ڵك گه‌نده‌ڵی‌‌و‌الدانی‌‌ئیداری‌‌

له‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌بووه‌ته‌‌دیارده‌یه‌كی‌‌ترسناك‌بۆ‌

سه‌ر‌ئاسایشی‌نیشتمانی‌‌و‌ئابووری‌،‌هه‌ریه‌كێك‌كه‌‌به‌رپرسیارێتی‌و‌پاره‌ی‌‌

كه‌وته‌ده‌ست‌هه‌وڵی‌‌الدانی‌‌ماددی‌‌و‌ئیداری‌‌ده‌دات‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌تایبه‌تی‌‌خۆی،‌ئه‌گه‌ر‌پرسیار‌له‌هه‌ر‌به‌رپرسێكی‌‌ئه‌و‌

واڵته‌‌بكه‌یت،‌خۆیده‌كات‌ئاسمانی‌‌و‌ به‌فریشته‌ی‌‌

پێیوایه‌‌شه‌فافترین‌كه‌سی‌‌ئه‌و‌سه‌رزه‌ویه‌یه‌‌.زۆرجار‌هه‌بووه‌‌

كه‌رۆژنامه‌نووسان‌و‌رۆشنبیرانی‌‌جدی‌‌و‌ره‌خنه‌گر‌ده‌كه‌ونه‌‌قسه‌و‌ده‌ستنیشانی‌‌كه‌موكورتییه‌كان‌ده‌كه‌ن،‌ده‌سه‌اڵتداران‌وه‌اڵمیان‌

له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌یاساو‌عورفی‌‌مه‌ده‌نی‌و‌به‌هێزی‌‌ماددی‌‌و‌

مه‌عنه‌وی‌‌رووبه‌ڕووی‌ده‌بنه‌وه‌و‌تا‌بۆیانبكرێت‌ده‌یشكێنن،‌دواتر‌ئه‌و‌

رۆژنامه‌نووس‌و‌ره‌خنه‌گرانه‌‌به‌نمونه‌ی‌‌رۆژنامه‌نووس‌و‌

نووسه‌ری‌نه‌شاره‌زا‌ناوده‌به‌ن‌ناشرینكردنیان. بۆ‌

مرۆڤی‌‌وشیار‌ده‌بێت‌ته‌رازووی‌‌حه‌قبێت،‌

به‌بۆچوونی‌‌من‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌ی‌‌به‌رپرسی‌‌ناشه‌فاف‌و‌گه‌نده‌ڵ‌و‌الده‌ر‌له‌یاسای‌‌

ئیداری‌‌هه‌یه‌،‌ئه‌وا‌كه‌سانی‌‌به‌رپرسی‌‌پاك‌و‌داوێن‌

خاوێنیش‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌جۆره‌‌كه‌سانه‌‌كاروانی‌‌به‌رپرسیارێتی‌‌و‌سنووری‌‌ده‌سه‌اڵتیان‌دیاریكراوه‌،‌چونكه‌‌سه‌رده‌م‌به‌ره‌و‌

ئاڕاسته‌یه‌كی‌‌تر‌رۆیشتووه‌و‌خه‌ڵكانی‌‌گه‌نده‌ڵ‌زۆرترن.ئاماژه‌یكبوو‌ هه‌ڵبژاردن‌

بۆئه‌وه‌ی‌‌هاوواڵتیانی‌‌ئه‌م‌هه‌رێمه‌‌ته‌واو‌بێزاربوون‌

ئیدی‌‌پێویسته‌‌هه‌موو‌ئه‌و‌الیه‌نه‌نانه‌ی‌‌كه‌خاوه‌نی‌‌

ده‌سه‌اڵتن‌له‌م‌هه‌رێمه‌دا،‌به‌جدی‌‌گۆڕانبكه‌ن‌له‌ئه‌دای‌‌

حكومه‌ت‌و‌په‌رله‌مان‌و‌ده‌زگا‌گرنگه‌كاندا،‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌ش‌باوه‌ڕ‌به‌دروشمه‌كانی‌‌

نوێبونه‌وه‌و‌ئاوه‌دانی‌‌و‌گۆڕان‌و‌خزمه‌تگوزاری‌‌و‌

چاكسازی‌‌ئیداری‌‌و‌سیاسی‌‌بكه‌ین.

هه‌موو‌هاوواڵتییه‌ك‌مافی‌‌بۆچوونی‌‌هه‌یه‌‌به‌چاك‌بڵێت‌چاك‌و‌به‌خراپ‌بڵێت‌خراپ،‌ئه‌وه‌ی‌‌بڵێت‌هیچ‌نه‌كراوه‌‌

ئه‌وا‌هه‌ڵه‌یه‌،‌ئه‌وه‌شی‌‌بڵێت‌واڵت‌شامی‌‌شه‌ریفه‌‌ئه‌وا‌هه‌ر‌هه‌ڵه‌یه‌،‌راستییه‌كه‌ی‌‌ئه‌وه‌یه‌‌هێشتا‌كه‌موكورتی‌‌له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌‌ئیداری‌‌و‌

له‌به‌رپرسیارێتی‌‌و‌ تێگه‌یشتن‌خزمه‌تكردن‌هه‌یه‌،‌پێویسته‌‌به‌ڵێنه‌كانی‌‌پێش‌هه‌ڵبژاردن‌

كاریان‌له‌سه‌ربكرێت‌و‌جێبه‌جێبكرێن‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌

متمانه‌‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌نێوان‌خه‌ڵك‌و‌ده‌سه‌اڵت،‌چۆن‌پاره‌و‌پایه‌‌خۆشه‌ویسته‌‌با‌واڵت‌بخه‌ینه‌‌پێشه‌نگ‌و‌

خۆشمانبوێت.‌‌‌‌‌‌‌Bestun_bengrdy@yahoo.com

بێستون‌بنگردی‌

ده‌ستوور‌له‌هه‌ڵه‌بجه‌ی‌تازه‌‌نزیكه‌ی‌‌مانگا‌ به‌خێوكردنی‌ گه‌وڕی‌ ‌)200(هه‌یه‌،‌جگه‌‌له‌و‌مااڵنه‌ی‌‌كه‌ئاژه‌ڵێك‌گه‌وڕانه‌ش‌ ئه‌و‌ هه‌یه‌،‌ دوانیان‌ یان‌ماڵه‌كانی‌ له‌نزیك‌ خاوه‌نه‌كانیان‌شه‌قامه‌كان‌ ك��ۆاڵن‌و‌ له‌نێو‌ خۆیان‌

دروستیانكردووه‌.ته‌مه‌ن‌ ره‌ح��ی��م‌ عیسمه‌ت‌ ‌بێته‌‌ وتی‌"هه‌ركه‌س‌ س��اڵ،‌ ‌)35(شوێنێكه‌وه‌‌ له‌هه‌ر‌ ش��اره‌وه‌‌ ئ��ه‌م‌ئاژه‌ڵده‌بێته‌وه‌‌و‌ رووب��ه‌ڕووی‌‌ بێت،‌خۆیان‌ ش��اره‌ك��ه‌ش‌ به‌رپرسانی‌‌نایه‌ن‌ نازانن‌و‌ به‌خاوه‌نی‌‌ئه‌و‌شاره‌‌به‌ناو‌شاردا‌بگه‌ڕێن،‌چونكه‌‌عه‌یبیان‌

لێدێت".قه‌زای‌ قایمقامی‌‌ عه‌لی‌ سۆران‌وت"ئێمه‌‌ به‌ده‌ستووری‌‌ ش��اره‌زوور‌ئه‌وانه‌شی‌ ه��ه‌وڵ��م��ان��داوه‌‌و‌ زۆر‌دروستكردووه‌‌ گه‌وڕیان‌ به‌نایاسایی‌‌هاوواڵتیان‌ ب��ه‌اڵم‌ روخاندوومانه‌،‌له‌ناو‌ئه‌و‌خانووه‌ی‌‌كه‌تێیدا‌ده‌ژین‌گه‌وڕیان‌دروستكردووه‌و‌ئاژه‌ڵی‌تێدا‌به‌خێوده‌كه‌ن،‌ئێمه‌ش‌ناتوانین‌ئه‌و‌

خانوانه‌‌بڕوخێنین".‌ساالر‌ره‌شید‌سه‌رۆكی‌‌شاره‌وانی‌‌شاره‌زوور‌به‌ده‌ستووری‌وت‌له‌ساڵی‌‌گه‌وڕمان‌ ‌)300( ئێمه‌‌ )2008(وه‌‌روخاندووه‌،‌كۆبونه‌وه‌یه‌كمان‌له‌گه‌ڵ‌كرد،‌ ئاژه‌ڵه‌كان‌ خاوه‌ن‌ سه‌رجه‌م‌شار‌ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ زه‌ویمانپێدان‌بۆئه‌وه‌ی‌‌ئاژه‌ڵه‌كانیان‌دووربخه‌نه‌وه‌،‌له‌ناو‌ گ��ه‌وڕی��ان‌ هه‌ندێكیان‌ ب��ه‌اڵم‌

ماڵه‌كانی‌‌خۆیاندا‌كردووه‌".

ته‌نها‌نوسراوی‌‌خۆمان‌هاوپێچی‌‌ك��ردووه‌‌ب���ه‌واژووی‌‌خ��ۆم،‌ئه‌و‌هاتووه‌‌ تیایدا‌ یاسایانه‌ی‌‌ بڕگه‌و‌

تائێستا‌كاری‌‌پێده‌كرێ‌".‌زانیارییه‌كانی‌‌ ب��ه‌پ��ێ��ی‌‌به‌ڕێوبه‌رایه‌تی‌‌ ده‌س���ت���وور‌كه‌ركوك‌ پ����ه‌روه‌رده‌ی‌‌ گشتی‌‌نوسینگه‌ی‌‌ ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���ه‌ری‌‌به‌‌ پ��ه‌روه‌رده‌ی‌‌ به‌ڕێوبه‌رایه‌تی‌‌سزا‌ یه‌كه‌م"‌ "ئاگاداركردنه‌وه‌ی‌‌

داوه‌.

جار‌گیزه‌ره‌كه‌یان‌سوتاوه‌‌و‌دوایان‌كردووه‌‌بۆیان‌چاكبكرێته‌وه‌،‌به‌اڵم‌رۆژ،‌ چه‌ندین‌ تێپه‌ڕبوونی‌ پاش‌

نه‌هاتون‌به‌ده‌م‌داواكه‌یانه‌وه‌.وتی‌"ده‌بێت‌ قوتابییه‌‌ ئه‌و‌ ‌زووتره‌‌ هه‌رچی‌‌ بكرێت‌ كارێك‌به‌كه‌م‌وكورتیه‌كانی‌‌ چ��اوێ��ك‌هه‌ولێردا‌ ناوخۆیه‌كانی‌‌ به‌شه‌‌ئه‌گونجێ‌ چونكه‌‌ بخشێنرێته‌وه‌،‌بیت‌ ن��اوخ��ۆی��ه‌ك��دا‌ ل��ه‌ب��ه‌ش��ه‌‌نه‌سه‌الجه‌ت‌هه‌بێت‌نه‌غه‌ساله‌یه‌كی‌‌هه‌رچی‌‌ ه��ه‌ب��ێ،‌ س��ه‌رب��ه‌خ��ۆت‌عه‌الدینه‌‌غازبكات،‌یه‌ك‌به‌تانیش‌

وه‌رنه‌گریت؟".‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ عه‌لی‌‌ فه‌رهاد‌ب��ه‌ش��ه‌‌ن��اوخ��ۆی��ه‌ك��ان��ی‌‌ك���وڕان،‌قوتابیان‌به‌وه‌‌تاوانبار‌ده‌كات‌كه‌‌به‌ئامانه‌ته‌وه‌‌كه‌ل‌وپه‌له‌كانی‌‌به‌شه‌‌ناوخۆییه‌كان‌ناپارێزن‌و‌گوێناده‌ن‌قوتابی‌‌ خۆیان‌ له‌پاش‌ ب��ه‌وه‌ی‌‌

دیكه‌‌سوودی‌‌لێوه‌رده‌گرێت.

33No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010

وه‌رزشFirst Year info@destur.net

راهێنه ری م���ارادۆن���ای دی��گ��ۆ هه ڵبژارده ی ئه رجه نتین، متمانه ی له لیستی نیه و به هه ڵبژارده كه ی پاڵێوراوانی به ده ستهێنانی جامی

جیهانی دووریده خاته وه .كۆنگره یه كی ل��ه م��ی��ان��ی رۆژنامه وانیدا كه له واڵتی ئه فریقای دیگۆ س��ازدراب��وو، بۆی باشوور هه ڵبژارده ی راهێنه ری مارادۆنای راگه یاند ئ���ه وه ی ئه رجه نتین توانای ه��ه ڵ��ب��ژارده ك��ه ی ك��ه جیهانی جامی به ده ستهێنانی نیه و زۆری ماوه بۆ ئه وه ی كێشه و

گرفته كانی چاره سه ر بكات.ئه وه شی ناوبراو راهێنه ری یه كێك ئه رجه نتین كه راگه یاند به ده ستهێنانی له پاڵێوراوانی نیه

نازناوی ئه و پاڵه وانێتیه .ئیسپانیاو "به ڕازیل و وتیشی ئه ڵمانیا، به هێزترین پاڵێوراون بۆ به ده ستهێنانی نازناوه كه ، چونكه هه ریه ك له و هه ڵبژاردانه له وپه ڕی

ئاست و توانادان."هه مان كات مارادۆنا ئاماژه ی بیر ئ��ه وه ی پێش كه ب��ه وه ش��دا نازناوه كه له به ده ستهێنانی كاربكه ین پێویسته بكه ینه وه توانای ئاست و گ��ه ڕان��ه وه ی بۆ چاره سه ركردنی هه ڵبژارده كه و

گرفت و كێشه كان.

روس���ی و شاراپ���ۆڤای ماریا كچه یاری�زان���ی ناوداری تێنسی له یه كه می������ن س�����ه رزه وی، پ����اڵ����ه وان���ێ�������تی ی���اری دوچاری ك��راوه ئوسترالیای دۆڕان هات و ك����رایه ده ره وه ی

پاڵه وانێتیه كه .له ده سپێ��������كی یاریه كانی پاڵه وانێتی یه ك����ه می قۆناغی بۆ كراوه ئوسترال����������یای تێنسی سه رزه وی له سه ر ئاستی شاراپۆڤ���������ای ماریا كچان، ماری���ا رووب��ه ڕووی روس�����ی هاونیشتمانی كیریلین��كۆی دوچاری تێی�����دا كه بووه وه ، شكس�������تێكی چاوه ڕواننه كراو

ب����ووه وه .به ئه نجامی یاری�������ه كه ب��ه رام��ب��ه ر ك��ۆم��ه ڵ��ه دوو له ب����ه رژه وه ندی كۆمه ڵه یه ك كۆتاییهات، كیریلی�������نكۆ كرایه ش��اراپ�����ۆڤ��ا ب��ه م��ه ش پاڵه وانێت���������یه كه و ده ره وه ی له مێژوویدا جار یه كه مین بۆ رووبه ڕووی شكستی له و جۆره

بووه وه وه .

مارادۆنا‌هه‌ڵبژارده‌كه‌ی‌دوورده‌خاته‌وه‌شاراپۆڤا‌ده‌ركرا

ریاڵ یانه ی دیاره كانی ئه ستێره مه دریدی ئیسپانی بوونه ته جێی وه رزشیه كانی رۆژنامه گاڵته ی سوكایه تیان كه ته لۆنیاو هه رێمی

پێده كرێت.ریاڵ یانه ی ئ��ه وه ی پ��اش ئه م له یاری ئیسپانی مه دریدی یانه ی به رامبه ر كه هه فته یه یدا ئه نجامیدا بلباو ئه تڵه تیك دوچاری شكست هات و ئه ستێره دیاره كانی ئه و یانه یه نه یانتوانی بكه ن، پێشكه ش ئاستێك هیچ هه رێمی وه رزشیه كانی رۆژنامه له یانه ی ن��زی��ك كه ته لۆنیای سوكایه تی و كه وتنه به رشه لۆنه به ئه ستێره كانی گاڵته كردن له بایه خیانی ی��ان��ه ی��ه و ئ���ه و

كه مكردنه وه .رۆژنامه ی سپۆرتی كه ته لۆنی به رشه لۆنه ی ل��ه ی��ان��ه ی نزیك پێشه نگی خوله كه ، له راپۆرتێكیدا ه��ێ��رش��ی ت��ون��دی ك��رده س��ه ر سێ به بنزیماو كاكاو رۆناڵدۆو له قه ڵه مدان بێبایه خی یاریزانی

بۆ یانه كه .

ئینگلیزی و بێكهامی دێڤید میالنی ئه یسی یانه ی یاریزانی رۆناڵدینیۆی سه رسامی ئیتاڵی، به یاریزانێكی ب��ه ڕازی��ل��ی��ی��ه و

ناسروشتی له قه ڵه می ده دات.ئه م یاری پاش كۆتاییهاتنی هه فته یه ی یانه كه ی و تۆماركردنی به رامبه ر گه وره سه ركه وتنێكی بێ گۆڵی به چوار سیینا یانه ی رۆناڵدینیۆی سیانیان كه وه اڵم دێڤید ت��ۆم��اری��ك��رد، ب��ه ڕازی��ل��ی یاریزانی ئینگلیزی و بێكهامی ئیتاڵی میالنی ئه یسی یانه ی به رۆناڵدینیۆ خۆی سه رسامی ده ربڕی و به یاریزانێكی ناسروشتی

له قه ڵه میدا.له میانی ن��اوب��راو یاریزانی راگه یاند ئه وه ی لێدوانه یدا ئه و كه چاوه ڕێی ئه وه له رۆناڵدینیۆ ئاستبه رزی هه میشه كه ده كات ئه مه ش هه بێت له یاریه كاندا كه پێشینه یه ی ئ��ه و ب��ه ه��ۆی

ئـه‌سـتـێـره‌كانـی‌ریـاڵ‌مه‌دریـد‌بـوونـه‌ته‌‌مـه‌زه‌ی‌رۆژنـامه‌‌كـه‌ته‌لۆنییـه‌كـان

بێكهام:‌رۆناڵدینیۆ‌سروشتی‌نیيه‌

ل���ه راپ���ۆرت���ه ك���ه دا ئ���ه وه ئه ستێره یه ئه و سێ كه هاتووه گۆنزالۆ هێنده ی نه یانتوانی ئه رجه نتینیان ه��ی��گ��وای��ن��ی

پ��ێ��ب��ك��رێ��ت و س���ه رك���ه وت���ن ببه خشن. به یانه كه یان

هاتووه ئ��ه وه ش ه��ه روه ه��ا ك��ه ب��ه خ��ه رج��دان��ی ب��ڕی 197

سێ ئه و له كڕینی یۆرۆ ملیۆن هه ڵه بووه ، كارێكی ئه ستێره یه نه یانتوانییوه تائێستا چونكه ئاستێكی به رز پێشكه ش بكه ن.

هه یه تی.راگه یاند ئه وه شی هه روه ها یاریزانێكی رۆن��اڵ��دی��ن��ی��ۆ ك��ه یاریزانێك له هیچ ناسروشتیه و ناچێت، خاوه نی ئاست و توانایه كی

له راده به ده ر به رزو كه م وێنه یه .رۆناڵدینیۆ "ئ��ه وه ی وتیشی له یاریگادا ده یكات نامۆیه له تۆپی تائێستا یاریزانێك هیچ پێداو

نه یتوانیوه به و ئاسته بگات."له یانه ی ئاستی ل��ه ب��اره ی بۆ گ��ه ڕان��ه وه ی دووب��اره میالن و بێكهام یانه یه ، ئ��ه و ریزه كانی وتی "خۆشحاڵم به وه ی جارێكیتر ئه یسی ی��ان��ه ی ب��ۆ گ��ه ڕام��ه وه باشترین ه��ه وڵ��ده ده م م��ی��الن، ئاست پێشكه ش بكه م كه شیاوی

یانه كه بێت.وتیشی "گرنگ نیه كه تائێستا نه متوانیوه گۆڵ تۆماربكه م، گرنگ هاوكاری توانیومه كه ئه وه یه

بكه م له سه ركه وتنی یانه كه ."

ت��ێ��ری ه��ێ��ن��ری ف��ه ره ن��س��ی و به رشه لۆنه ی یانه ی هێرشبه ری ئیسپانی، له سزای یه كێتی تۆپی

پێی جیهان "فیفا" رزگاریبوو.لیژنه ی به دواداچوونی یه كێتی تۆپی پێی جیهان "فیفا" بڕیاری ئه وه یدا هیچ سزایه ك به سه ر تێری هێرشبه ری فه ره نسی و هێنری ئیسپانی به رشه لۆنه ی یانه ی نه سه پێنێت، ئه ویش پاش ئه وه ی ئه و سزادانی بۆ یاسایه ك هیچ جۆره هه اڵنه بوونی نیه كه تێری یه كالكه ره وه ی له یاری هێنری واڵته كه ی و هه ڵبژارده ی نێوان

هێنری‌رزگاریبووئیرله ندا بۆ سه ركه وتن بۆ جامی كاتێك ئه نجامیدا، 2010 جیهانی له ناوچه ی سزا به ده ست تۆپێكی كردو هاوڕێی گاالسی ئاڕاسته ی هه لبژارده ی سه ركه وتنی گۆڵی

واڵته كه ی پێ تۆماركرا.لیژنه كه ی ب��ڕی��اری به پێی فیفا، هێنری هیچ جۆره سزایه ك سكااڵیانه ش داواو ئه و نادرێت و پێی تۆپی یه كێتی له الیه ن كه ب��ه رزك��راوه ت��ه وه ئیرله ندیه وه تائێستا چونكه نابێت، كه ڵكی ئه و سزادانی بۆ نیه یاسایه ك

جۆره هه اڵنه .

هه ڵبژارده ی کوردستان له مۆندیالی ڤیڤا

ریــبــێــری‌پــێــشـــه‌نــگـــه‌

كــوردسـتـان‌ هـه‌ڵـبــژارده‌ی‌لـه‌گـه‌ڵ‌سـویــد‌یــاریــی‌ده‌كـــات

فه ره نسی و ری��ب��ێ��ری ف��ران��ك میونخی بایرن یانه ی ئه ستێره ی ئه و پ��ێ��ش��ه ن��گ��ی ئ��ه ڵ��م��ان��ی، یانه ی كه گرتووه یاریزانانه ی هه وڵی ئیسپانی مه دریدی ریاڵ

په لكێشكردنیان ده دات.ئیسپانی ماركای رۆژنامه ی

پێی ت��ۆپ��ی ه���ه ڵ���ب���ژارده ی ك����وردس����ت����ان پ���ێ���ش���وازی له هه ڵبژارده ی كوردستانی سوید دۆستانه ی یاری دوو ده ك��ات و

له گه ڵ ئه نجامده دات.بڕیاره له داهاتوویه كی نزیكدا سوید كوردستانی هه ڵبژارده ی بگاته هه رێمی كوردستان و له دوو ی��اری دۆس��ت��ان��ه دا رووب���ه ڕووی ه���ه ڵ���ب���ژارده ی ك��وردس��ت��ان

ببێته وه .ب��ه پ��ێ��ی راگ���ه ی���ان���دراوی هه فته یه ی ئ��ه م ك��ۆب��وون��ه وه ی یه كێتی تۆپی پێی كوردستان، وه رگیراوه ره زامه ندی

ئیداره ی كه باڵوكرده وه ئه وه ی یانه ی ریاڵ مه دریدی واڵته كه یان یاریزانانه ئه و بۆ راپرسیه كی وه رزی به نیازه كه ئه نجامداوه كه بكات، په لكێشیان داهاتوو فه ره نسی و ریبێری فرانك تێیدا بایرن ی���ان���ه ی ئ��ه س��ت��ێ��ره ی

هه ڵبژارده ی پێشوازیكردنی بۆ له هه رێمی سوید كوردستانی دوو ئه نجامدانی كوردستان و

یاری دۆستانه .ئه وه له راگه یه ندراوه كه دا هاتووه كه ره زامه ندی وه رگیراوه له سه ر نوسراوێكی لقی هه ولێری كوردستان پێی تۆپی یه كێتی هه ڵبژارده ی به پێشوازیكردنی كوردستانی سوید بۆ ئه نجامدانی له گه ڵ دۆس��ت��ان��ه ی���اری دوو

هه ڵبژارده ی كوردستان.له گه ڵ ئه وه ی راگه یاندراوه كه دیارینه كردووه ، یاریه كه ی كاتی ب��ه اڵم ئ��ام��اژه ی ب���ه وه داوه كه گه شتی هه ڵبژارده ی كوردستانی نزیكدا له داهاتوویه كی سوید

ده بێت.

یه كه می پله ی ئه ڵمانی میونخی به ده ستهێناوه .

هه ریه كه ك��ه راپرسیه كه داڤید فابریگاس و له "سیسك ریبێری" ف���ران���ك س��ی��ل��ڤ��او یاریزانه تێیدا له خۆگرتووه ، فه ره نسیه كه به رێژه ی )%74.5(

32No. 13, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Yea info@destur.net

رؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

وه‌رزش

چیلی و پیلیگرینی م��ان��وێ��ل راهێنه ری یانه ی ریاڵ مه دریدی ئیسپانی له مه ترسیدایه و ئه گه ری له ئه ركی هه یه دوورخستنه وه ی

یانه كه ی. راهێنه رایه تی رۆژنامه ی مۆندۆ دیپۆرتیڤۆی ئه وه ی له هه واڵێكیدا ئیسپانی باڵوكرده وه كه فلۆرنتینۆ پێرێزی مه دریدی ریاڵ یانه ی سه رۆكی مانوێل به متمانه ی واڵته كه یان یانه كه ی راهێنه ری پیلیگرینی هه یه ئ��ه وه ئه گه ری نه ماوه و

دووریبخاته وه . له پۆسته كه ی به ستن به پشت رۆژنامه كه وورد زان���ی���اری ب��ه چ��ه ن��دی��ن ب��اڵوك��ردووه ت��ه وه كه ئ���ه وه ی ئه و ت��وان��ای له ئاست و پێرێز له وه ترسی دوودڵه و راهێنه ره

پیلیگرینی‌له‌مه‌ترسیدایه‌

پ��ل��ه ی ی��ه ك��ه م��ی وه رگ���رت���ووه و زۆرترین ده نگی هێناوه بۆ ئه وه ی

بهێنرێته ریزه كانی یانه كه .هه روه ها داڤید سیلڤا به رێژه ی )66.9%( پله ی دووه م و سیسك پله ی ب���ه )%66.6( فابریگاس

سێیه می وه رگرتووه .

ئیڤانۆڤیچ‌ترسی‌له‌سیرینا‌

هه‌یه‌كچه سڕبی و ئیڤانۆڤیچی ئانا تێنسی ن�����اوداری ی��اری��زان��ی له سیرینا ت��رس��ی س����ه رزه وی كچه ئ��ه م��ری��ك��ی و ول��ی��ام��زی

یاریزانی ركابه ری هه یه .له سه ر كه په یامه ی ل��ه و خۆی ت��ای��ب��ه ت��ه ك��ه ی پ��ێ��گ��ه ئانا ب���اڵوی���ك���ردووه ت���ه وه ،

كچه سڕبی و ئیڤانۆڤیچی تێنسی ناوداری یاریزانی س��������ه رزه وی ئ����ه وه ی به باشی ك��ه راگ��ه ی��ان��د پاڵه وانێتی ب��ۆ خ��ۆی تێنسی ك���������راوه ی ئوسترالیا س����ه رزه وی

نیازی ئ���ام���اده ك���ردووه و ئ�����ه وه ی ه��ه ی��ه ن���ازن���اوی به ده ستبهێنێت. پاڵه وانێتیه كه

كه ناوبراو یاریزانی كچه وه رزشكاری كچه به جوانترین 2009 س���اڵ���ی ب���ۆ ج��ی��ه��ان ئه وه شی ده س��ت��ن��ی��ش��ان��ك��را، پاڵه وانێتییه دا له و كه راگه یاند توانای یاریزانێك كچه چه ند بكه ن ركابه ری هه یه ئه وه یان كچه 10 ده گاته ژماره یان كه ده ڵێت ئ����ه وه ش ی���اری���زان. یاریزانه كچه 10 ئه و "له نێوان توانای ولیامز سیرینا ته نها ئه وه ی هه یه بگاته یاری كۆتایی

پاڵه وانێتییه كه ."هه مان كات ئیڤانۆڤیچ ئاماژه متمانه ی كه ده ك��ات ب��ه وه ش بگاته هه یه به خۆی ت��ه واوی پاڵه وانێتییه كه و كۆتایی یاری

به ده ستبهێنێت. نازناوه كه ش

بۆ نازناوه كان نه توانێت هه یه به ده ستبهێنێت، مه درید ریاڵ ئه وه دایه له هه وڵی ئێستا بۆیه له قه یران یانه كه ی پێشوه خت

رزگاربكات.ئه وه شی س���ه رچ���اوه ك���ه ئاشكراكردووه كه پێرێز هه لێكی ئه وه ی بۆ پیلیگرینی داوه ت��ه به ده ستبهێنێته وه ، متمانه ی ئه م ی���اری���ه ك���ان���ی ئ���ه وی���ش له خولی یانه كه كه مانگه یه به و ده دات، ئه نجامی اللیگا پیلیگرینی ئ��ه گ��ه ر پ��ێ��ی��ه ی به یانه كه ی نه یتوانی سه ركه وتن خاڵه كان جیاوازی ببه خشێت و زیاتر به ره و به رشه لۆنه له گه ڵ راهێنه ره ئ��ه و ئ��ه وا ب���ڕوات،

دوورده خرێته وه .

یه كێتی ناوه ندی تۆپی پێی كوردستان خولی ب��ه ش��داره ك��ان��ی به یانه دی��ق كوردستان یه كی پله پێی تۆپی ئه و ده ستپێكردنی واده ی ده ك��ات و له گه ڵئه وه ی راناگه یه نێت، خوله وه رزه ی ئه م كێبركێكانی تیروپشكی خولی تۆپی پێی پله یه كی یانه كانی تائێستا به اڵم راكێشرا، كوردستان واده ی ده ستپێكردنی ئه و پاڵه وانێتیه به شداره كانیش یانه دیارینه كراوه و روویتێكردوون، نیگه رانی جگه له وه ی داوای ئاشكراكردنی واده كه له یه كێتی

تۆپی پێ ده كه ن.له مباره وه محمد سعید سكرتێری یانه ی سلێمانی به ده ستووری راگه یاند بۆ پێویست بوودجه ی نه بوونی كه

خۆیدا له كاتی خوله كه به ڕێوه بردنی ئه و دواكه وتنی سه ره كی هۆكاری كه پێیوابوو ناوبراو پاڵه وانێتیه یه ، كاریگه رییه كی خوله كه دواكه وتنی خراپی هه یه بۆ سه ر ئاستی یاریزانان و به شداربووی یانه كانی ب��ودج��ه ی ئاستی ب��ه س���ه ب���اره ت خ��ول��ه ك��ه ، سكرتێره كه ی یانه كه ی، راهێنه ری متمانه ی ك��ه رایگه یاند سلێمانی یانه كه خه سره و به ڕاهێنه ری ته وایان گورون هه یه كه یانه كه یان سه ربخات

بۆ خولی یانه نایابه كانی كوردستان و جارێكیتر شكۆمه ندی بداته وه یانه كه و جارانی. ئاستی بیگه ڕێنێته وه له یانه كه یان كه ب��ه وه دا ئاماژه شی ئاماده باشی ته واودایه بۆ به شداریكردن ئه نجامی به ده ستهێنانی له خوله كه داو سه عید محه مه د له كۆتایدا ب��اش، له چاوه ڕوانی یانه كان كه رایگه یاند له الیه ن خوله كه دان ده ستپێكردنی كوردستان پێی ت��ۆپ��ی یه كێتی

له سه عاتی سفردا.

یانه‌‌پله‌‌یه‌كه‌كان‌دیقیان‌پێده‌كرێتسیروان عه بدوڵاڵ له سلێمانی

ده ستوور

ئارام‌محه‌مه‌د

سامان‌عوسمان

ده‌ستوور

هه‌ژار‌دۆسكی‌له‌دهۆك

به‌هرۆز‌فه‌یزوڵاڵ‌گه‌مه‌‌به‌یاریزانانی‌پێشمه‌رگه‌ی‌هه‌ولێر‌ده‌کات

كــه‌ركــوك‌ئــه‌ركــی‌ئــاســـانـــه‌خولی‌ هه‌فته‌یه‌ی‌ ئ��ه‌م‌ له‌یاری‌یانه‌كانی‌ نایابی‌ پێی‌ ت��ۆپ��ی‌كوردستان،‌تیپی‌یانه‌ی‌كه‌ركوكی‌ئه‌ركی‌ خ��ول��ه‌ك��ه‌‌ پێشه‌نگی‌ئاسانه‌و‌بۆ‌زیادكردنی‌خاڵه‌كانی‌

هه‌لی‌گه‌وره‌ی‌له‌پێشه‌.پێنجشه‌ممه‌‌ سبه‌ی‌ بڕیاره‌‌له‌یاریگاكانی‌كوردستان‌ته‌واوی‌یاریه‌كانی‌ئه‌م‌هه‌فته‌یه‌ی‌خولی‌یانه‌كانی‌ نایابی‌ پێی‌ تۆپی‌هه‌فته‌ی‌ ده‌كاته‌‌ كه‌‌ كوردستان‌دووه‌م‌ ق��ۆن��اغ��ی‌ دووه‌م�����ی‌چه‌ندین‌ تێیدا‌ به‌ڕێوه‌بچێت‌و‌یانه‌‌ له‌نێوان‌ رووبه‌ڕووبونه‌وه‌‌

ئه‌نجامبدرێن. به‌شداره‌كان‌كه‌ركوكی‌ ی��ان��ه‌ی‌ تیپی‌ئه‌م‌ له‌یاری‌ خوله‌كه‌‌ پێشه‌نگی‌ئاسانه‌و‌ ئه‌ركی‌ هه‌فته‌یه‌یدا‌یانه‌ی‌ ت��ی��پ��ی‌ رووب�������ه‌ڕووی‌ده‌بێته‌وه‌‌ هه‌ولێر‌ پێشمه‌رگه‌ی‌ك���ه‌‌ل��ه‌پ��ل��ه‌ی‌ی���ازده‌ی���ه‌م���ی‌

ده‌یه‌وێت‌ بۆیه‌‌ دێت،‌ ریزبه‌ندی‌بووار‌ له‌ده‌ستنه‌دات‌و‌ هه‌له‌‌ ئه‌م‌لێی‌ نه‌هێڵێت‌ ركابه‌ره‌كانی‌ بۆ‌

نزیكببنه‌وه‌.له‌الیه‌كی‌تره‌وه‌و‌له‌یاریه‌كی‌پێرسی‌ یانه‌ی‌ تیپی‌ به‌هێزدا‌یاریگای‌ له‌نێو‌ ده��ۆك‌ ش��اری‌یانه‌ی‌ تیپی‌ میوانداری‌ خۆی‌هه‌ولێر‌ده‌كات،‌هه‌ردوو‌تیپه‌كه‌‌به‌جیاوازی‌ خاڵن‌و‌ ‌24 خاوه‌نی‌گۆڵ‌تیپی‌یانه‌ی‌یه‌كه‌م‌له‌پله‌ی‌له‌پله‌ی‌ دووه‌م‌ چ���واره‌م���ی‌و‌

ریزبه‌ندیدایه‌. سێیه‌می‌یاریه‌ش‌ دوو‌ ج��گ��ه‌ل��ه‌م‌ئ����ه‌م����ان����ه‌ی‌خ����������واره‌وه‌‌

ئه‌نجامده‌درێن:ده��ۆك×پ��ێ��ش��م��ه‌رگ��ه‌ی‌ئارارات×شێروانه‌،‌ سلێمانی،‌ه����ه‌ن����درێ����ن×ب����روس����ك،‌سیروانی‌ س����ه‌وره‌×ن����ه‌ورۆز،‌

نوێ×خاك.پێش‌ خوله‌كه‌‌ ریزبه‌ندی‌ئه‌م‌ یاریه‌كانی‌ ده‌ستپێكردنی‌

هه‌فته‌یه‌:

شین بۆ كوردستان مه كه ن، شایی

بكه نمقۆ‌مقۆی‌‌ئه‌م‌دواییه‌ی‌‌سه‌رتاپای‌‌كوردستان‌له‌دوورخستنه‌وه‌ی‌‌یانه‌و‌هه‌ڵبژارده‌كانی‌‌عیراق‌له‌سه‌رجه‌م‌

پاڵه‌وانێتییه‌كاندا‌زۆربه‌ی‌‌ستوونه‌كانی‌‌رۆژنامه‌كان‌و‌زۆرترین‌به‌رنامه‌‌

وه‌رزشی‌و‌ته‌نانه‌ت‌سیاسیه‌كانی‌‌تیڤیه‌كانیشی‌‌گرتووه‌ته‌وه‌،‌گێژاو‌و‌كێشه‌كانی‌تۆپی‌‌پێی‌‌عیراق‌

سه‌رده‌مێكه‌‌سه‌ریانهه‌ڵداوه‌،‌ئه‌مه‌ی‌‌ئێمه‌‌ئێستا‌له‌گۆڕه‌پانی‌‌وه‌رزشیدا‌ده‌یبینین،‌بۆچوونموایه‌‌ده‌مێكه‌‌ئه‌وه‌‌سازش‌و‌لێكدانه‌وه‌ی‌‌بۆ‌

كراوه‌،‌یه‌كێتی‌‌تۆپی‌‌پێی‌سڕكراوی‌‌عیراقی‌‌هه‌میشه‌‌له‌و‌ساته‌وه‌ی‌‌خۆی‌‌به‌بێتاوان‌له‌قه‌ڵه‌م‌ده‌دات‌له‌گشت‌مه‌سه‌له‌كاندا،‌پاساوی‌‌ئه‌منی،‌‌

ناوه‌رزشی،‌‌سیاسی‌،‌تا‌دوایی‌‌ئه‌م‌رۆژه‌ی‌‌به‌چاوی‌‌خۆی‌‌بینیوه‌،‌من‌له‌وه‌‌تێناگه‌م‌ئایا‌ئه‌گه‌ر‌پاساوی‌‌سیاسی‌‌و‌گه‌ڕی‌‌وه‌رزشیش‌بێت‌براده‌رانی‌‌عه‌لی‌‌ده‌باغ‌و‌تیمه‌كه‌ی‌‌

ره‌عد‌حه‌مودی‌‌هه‌قیانه‌‌زۆر.‌به‌دڵنیاوه‌‌من‌ده‌ڵێم‌ره‌نگ‌

بێت‌له‌و‌لێكدانه‌وه‌یه‌م‌بۆ‌پاڵپشتی‌‌ئه‌وانه‌‌زۆر‌به‌‌به‌عسیه‌ك‌بمچوێنن‌،‌چونكه‌‌دڵنیاش‌بن‌ئه‌گه‌ر‌دژایه‌تی‌‌و‌پاڵپشتی‌‌حسێن‌سه‌عیدو‌ئیبراهیم‌قاسم‌و‌مه‌ال‌عه‌بدولخالق‌بوومایه‌،‌ده‌ڵێم‌له‌ماوه‌ی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كاندا‌چی‌‌دیاریه‌كتان‌پێشكه‌شی‌‌كورد‌كرد؟‌

كه‌‌نوكی‌‌پێنووسم‌راسته‌وخۆ‌له‌هه‌ڤاڵ‌مه‌ال‌عه‌بدولخالق‌ئه‌مینداری‌‌

دارایی‌‌ئه‌و‌یه‌كێتییه‌‌تیژ‌ده‌كه‌م‌كه‌‌شاند‌نه‌بوو‌ئه‌و‌پیاوه‌‌نه‌بێته‌‌سوری‌‌به‌ر‌له‌شكر‌ئه‌و‌شاندانه‌ی‌‌

یه‌كێتی‌‌تۆپی‌‌پێ‌‌جگه‌‌له‌و‌كه‌سێك‌نه‌بووه‌‌فزه‌یه‌ك‌بكات،‌

له‌‌ئێستاوه‌‌دڵنه‌وای‌‌ئه‌وه‌شم‌گه‌ر‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاهه‌‌له‌م‌ساته‌دا‌بێت‌و‌بدات‌به‌یه‌كێتی‌‌پێشووه‌وه‌‌ره‌نگه‌‌ئه‌وه‌ندیتر‌ئه‌و‌برادارانه‌‌سڕتر‌

بكات،‌چونكه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌ده‌سه‌اڵتیان‌ته‌نها‌كۆنفراسێك‌چیه‌‌نه‌به‌سترا،‌نه‌چاالكیه‌كانیان‌نه‌‌داراییه‌كانیان‌ئاشكرا‌نه‌كرد،‌ده‌كرێت‌ئه‌مه‌ش‌

بڵێین‌خه‌می‌‌ئه‌منی‌‌بوو؟‌ده‌پرسم‌له‌یانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌و‌سیروان‌كه‌‌له‌خولی‌‌نایابی‌‌عیراقی‌‌به‌شدار‌ده‌بوون،‌پاره‌ی‌‌به‌شداریكردنتان‌

له‌و‌خوله‌‌به‌پشبه‌ستن‌به‌خۆتان‌بوو‌یاخود‌ئێوه‌ش‌له‌ژێره‌وه‌‌یارمه‌تی‌‌دارایتان‌له‌یه‌كێتیه‌كه‌ی‌‌مامۆستا‌ئیبراهیم‌وه‌رده‌گرت‌وا‌له‌‌ئێستادا‌به‌رگریان‌لێده‌كه‌ن‌و‌بێده‌نگن‌و‌

ئیمزای‌‌راستیه‌كان‌ناكه‌ن،‌ته‌نها‌خه‌می‌‌ئه‌وه‌م‌له‌كۆڵنابێته‌وه‌‌ته‌نها‌بۆ‌خۆشیش‌بوایه‌‌ئێوه‌‌له‌م‌خوله‌‌به‌شداربونایه‌،‌ده‌ردی‌‌خۆیان‌وته‌نی‌‌

كاكه‌مه‌ال‌ده‌ڵێت‌ئه‌مه‌‌پالنێكی‌‌سیاسیه‌،‌من‌پێی‌‌ده‌ڵێم‌ئه‌مه‌‌

پالنێكی‌‌ناشه‌رعییه‌‌چونكه‌‌نابێت‌لێم‌زیز‌بێت‌له‌سه‌رده‌مه‌كه‌ی‌‌تۆدا‌ئێوه‌ش‌ناشه‌رعی‌‌بوون‌ره‌حمه‌ت‌و‌

پاڕانه‌وه‌تان‌له‌پالته‌ر‌نه‌بووایه‌‌ده‌مێك‌بوو‌سڕكرابوون،‌به‌اڵم‌

من‌ده‌پرسم‌ئه‌دی‌‌ئه‌گه‌ر‌شورته‌و‌ته‌له‌به‌‌یه‌كه‌م‌بوونایه‌‌فیفا‌ئه‌وه‌نده‌‌گێژه‌‌له‌به‌ر‌خاتری‌‌خاتران‌ئه‌م‌

كاره‌ی‌‌نه‌ده‌كرد؟‌بۆیه‌‌من‌پێمخۆشه‌‌هه‌ر‌له‌سه‌رتاپای‌‌یاریگاكه‌‌به‌درێژای‌‌

یانه‌ی‌‌سیروان‌بكرێت‌به‌ڕیزی‌‌هه‌ڵپه‌ڕكێ‌و‌شایی‌،‌چونكه‌‌كوردانی‌‌نوێنه‌رتان‌له‌به‌غدا‌به‌شویان‌دان.‌

وه‌رزش 35‌هه‌رێز‌جه‌مال

شاور

No. 15, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.net

سه‌رۆكی‌ جه‌ناب‌ شێخ‌ ئاواتی‌به‌توندی‌ نوێ‌ سیروانی‌ یانه‌ی‌وه‌رزشی‌ له‌به‌رپرسانی‌ ره‌خنه‌ی‌ئۆڵۆمپی‌ لیژنه‌ی‌ سلێمانی‌و‌كوردستان‌گرت‌و‌به‌هۆكاری‌دانان‌له‌به‌شدارینه‌كردنی‌تیپی‌یانه‌كه‌ی‌

له‌خولی‌نایابی‌عێراقی.كۆنگره‌‌ ئ���ه‌و‌ ل��ه‌م��ی��ان��ی‌سه‌ره‌تای‌ كه‌‌ رۆژنامه‌وانییه‌ی‌به‌مه‌به‌ستی‌ ه��ه‌ف��ت��ه‌ی��ه‌‌ ئ���ه‌م‌هۆكاره‌كانی‌ رۆش��ن��ك��ردن��ه‌وه‌ی‌به‌شدارینه‌كردنی‌تیپی‌تۆپی‌پێی‌له‌خولی‌ ن��وێ‌ سیروانی‌ یانه‌ی‌نایابی‌یانه‌كانی‌عێراق‌سازدرابوو،‌سه‌رۆكی‌ ج��ه‌ن��اب‌ شێخ‌ ئ���اوات‌ئه‌وه‌ی‌ ن��وێ‌ سیروانی‌ ی��ان��ه‌ی‌دارای��ی‌و‌ هۆكاری‌ كه‌‌ راگه‌یاند‌

به‌ڕێوه‌چوونی‌ به‌مه‌به‌ستی‌رۆژئاوای‌ باسكه‌ی‌ پاڵه‌وانێتی‌كوردستان،‌ له‌هه‌رێمی‌ ئاسیا‌

به‌توانای‌ یاریزانی‌ حسێنی‌ هه‌رمان‌دهۆك،‌ یانه‌ی‌ پێی‌ تۆپی‌ تیپی‌جێهێشت‌و‌ ی��ان��ه‌ك��ه‌ی‌ ری��زه‌ك��ان��ی‌په‌یوه‌ندی‌به‌تیپی‌یانه‌ی‌گاره‌وه‌‌كرد.‌به‌پێی‌بۆندێك‌كه‌‌بڕه‌كه‌ی‌‌7ملیۆن‌ته‌نها‌ ماوه‌كه‌ی‌ عێراقیه‌و‌ دیناری‌یاریزانی‌ وه‌رزێكه‌،‌هه‌رمان‌حسێنی‌تیپی‌تۆپی‌پێی‌یانه‌ی‌دهۆك،‌چووه‌‌

سـه‌رۆكـی‌یـانـه‌ی‌سیـروانـی‌نـوێ‌لیـژنــه‌ی‌ئـۆڵـۆمـپی‌كـوردسـتـان‌تـۆمـه‌تـبـار‌ده‌كــات

هـۆڵــه‌‌داخـراوه‌كــانـی‌كوردستان‌تاقیده‌كرێنه‌وه‌

هـه‌رمــان‌حسێـن‌دهۆكی‌جێهێشت

هونه‌ری‌پاڵنه‌ری‌سه‌ره‌كی‌بوون‌له‌و‌ به‌شدارینه‌كردنیان‌ له‌بڕیاری‌

پاڵه‌وانێتیه‌.راگه‌یاند‌ ئه‌وه‌شی‌ ن��اوب��راو‌بۆ‌ ه��ان��ای��ان‌ ج��ار‌ چه‌ندین‌ ك��ه‌‌سلێمانی‌و‌ وه‌رزش��ی‌ به‌رپرسانی‌كوردستان‌ ئۆڵۆمپی‌ لیژنه‌ی‌بردووه‌و‌داوای‌هاوكارییان‌كردووه‌‌تا‌به‌شداری‌خوله‌كه‌‌بكه‌ن،‌به‌اڵم‌

وه‌اڵم‌نه‌دراونه‌ته‌وه‌.پاش‌ "ب��ه‌داخ��ه‌وه‌‌ وتیشی‌ئ���ه‌وه‌ی‌داواك��اری��ی��ه‌ك��ان��م��ان‌بێ‌به‌شداری‌ نه‌مانتوانی‌ وه‌اڵمبوون،‌

خوله‌كه‌‌بكه‌ین.هه‌ر‌له‌میانی‌ئه‌و‌كۆنگره‌یه‌دا‌سه‌رۆكی‌یانه‌كه‌‌ته‌واوی‌خه‌رجی‌و‌داهاتی‌یانه‌كه‌ی‌ئاشكراكردوو‌دواتر‌درانه‌وه‌‌ پرسیارانه‌‌ ئه‌و‌ وه‌اڵمی‌رۆژنامه‌نووسانه‌وه‌‌ له‌الیه‌ن‌ كه‌‌

ئاڕاسته‌كرابوون.

شاره‌كانی‌ داخراوه‌كانی‌ هۆڵه‌‌تاقیده‌كرێنه‌وه‌. هه‌رێم‌

یه‌كێتی‌ ئ�����ه‌وه‌ی‌ پ���اش‌ئاسیا‌ رۆژئ�����اوای‌ ب��اس��ك��ه‌ی‌ره‌زامه‌ندی‌ ئ��ه‌وه‌ی��دا‌ ب��ڕی��اری‌به‌ڕێوه‌چوونی‌ ب��ه‌‌ بنوێنێت‌

ریزه‌كانی‌تیپی‌یانه‌ی‌گاره‌.ناوبراو‌ یاریزانی‌ وته‌ی‌ به‌پێی‌ماوه‌كه‌ی‌ بۆنده‌كه‌‌ ده‌س��ت��وور،‌ بۆ‌‌750 مانگانه‌شی‌ بڕی‌ وه‌رزه‌و‌ یه‌ك‌هه‌زار‌دیناری‌عێراقیه‌.‌ئه‌و‌یاریزانه‌‌كه‌‌ماوه‌یه‌كی‌زۆر‌بۆ‌ریزه‌كانی‌یانه‌ی‌ماوه‌یه‌كیش‌ ك��ردووه‌و‌ یاری‌ دهۆك‌له‌یانه‌ی‌قوه‌جه‌ویه‌‌بووه‌،‌به‌چوونی‌بۆ‌یانه‌ی‌گاره‌‌خۆشحاڵه‌و‌به‌ڵێنیداوه‌‌خزمه‌تكردنی‌ بۆ‌ تواناكانی‌ هه‌موو‌

ئه‌و‌یانه‌یه‌‌به‌كاربهێنێت.

رۆژئاوای‌ باسكه‌ی‌ پاڵه‌وانێتی‌كوردستان،‌ له‌هه‌رێمی‌ ئاسیا‌سكرتێری‌ئه‌و‌رێكخراوه‌‌هاوڕێ‌پسپۆڕ،‌ لیژنه‌یه‌كی‌ ل��ه‌گ��ه‌ڵ‌سه‌ردانی‌هه‌رێمی‌كوردستانیان‌

كرد.هاجرییانی‌ ه���اک���وب‌باسكه‌ی‌ یه‌كێتی‌ سكرتێری‌رۆژئاوای‌ئاسیا‌كه‌‌به‌سه‌ردانێك‌ل��ه‌ه��ه‌رێ��م��ی‌ك��وردس��ت��ان��ه‌،‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌ س��ه‌رق��اڵ��ی‌باسكه‌یه‌‌ داخراوه‌كانی‌ هۆڵه‌‌به‌تایبه‌ت‌ هه‌رێم‌ له‌شاره‌كانی‌

هه‌ولێرو‌دهۆك.له‌شاری‌ ئێستا‌ كه‌‌ ناوبراو‌سه‌ردانی‌ پاشتر‌ بڕیاره‌‌ دهۆكه‌‌هه‌ولێر‌ دواتر‌ سلێمانی‌و‌ شاری‌سه‌ردانه‌كه‌ی‌ ئه‌نجامی‌ بكات‌و‌له‌كۆبونه‌وه‌ی‌ راپۆرتێك‌و‌ بكاته‌‌له‌باره‌ی‌ یه‌كێتیه‌كه‌ی‌ تایبه‌تی‌

بیخاته‌ڕوو. پاڵه‌وانێتیه‌كه‌‌

كه‌ركوك‌‌30خاڵ.بروسك‌‌25خاڵ.هه‌ولێر‌‌24خاڵ.پێرس‌‌24خاڵ.

‌22 سلێمانی‌ پێشمه‌رگه‌ی‌

خاڵ.هه‌ندرێن‌‌20خاڵ.

سیروانی‌نوێ‌‌20خاڵ.دهۆك‌‌20خاڵ.ئارارات‌‌20خاڵ.

نه‌ورۆز‌‌15خاڵ.پێشمه‌رگه‌ی‌هه‌ولێر‌‌13خاڵ.

خاك‌‌9خاڵ.سه‌وره‌‌‌9خاڵ.شێروانه‌‌‌8خاڵ.

‌ده‌ستوور

بـه رشـه لـۆنـه هـه یـبـه تـی شـكـانـازنــاوه‌كــان‌لـــه‌به‌رشــه‌لــۆنــه‌‌ده‌تـــۆرێــن

ئیسپانی‌ به‌رشه‌لۆنه‌ی‌ یانه‌ی‌ك���ه‌‌س���اڵ���ی‌پ����ار‌ت���وان���ی‌‌6له‌سه‌ر‌ ج���ۆراوج���ۆر‌ ن���ازن���اوی‌ئ��اس��ت��ی‌ن��ێ��وخ��ۆی��ی‌و‌ده‌ره‌ك���ی‌مێژوویه‌كی‌ به‌ده‌ستبهێنێت‌و‌وه‌رزه‌‌ ئه‌م‌ تۆماربكات،‌ گ��ه‌وره‌‌گڵۆڵه‌ی‌كه‌وتووه‌ته‌‌لێژی‌و‌نزیكه‌‌ل��ه‌وه‌ی‌ی��ه‌ك‌ل��ه‌دوای‌ی��ه‌ك‌ئه‌و‌ساڵی‌ كه‌‌ له‌ده‌ستبدات‌ نازناوانه‌‌

پار‌به‌ده‌ستیهێنان.كه‌‌ ئیسپانیه‌‌ ی��ان��ه‌‌ ئ���ه‌م‌كرایه‌وه‌و‌ به‌ختی‌ پ��ار‌ س��اڵ��ی‌پێشبینیه‌كان‌ هه‌موو‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌گه‌وره‌یه‌‌ م��ێ��ژووه‌‌ ئ��ه‌و‌ ت��وان��ی‌هه‌موو‌ سه‌رنجی‌ تۆماربكات‌و‌رابكێشێت،‌ خۆیدا‌ ب��ه‌الی‌ دنیا‌شای‌ له‌جامی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ به‌كرانه‌‌ئیسپانیا‌كه‌‌هه‌ڵگری‌نازناوه‌كه‌ی‌مه‌ترسیداری‌ زه‌نگێكی‌ ب��وو،‌بۆ‌ هێرشی‌ مه‌ترسی‌ لێدراو‌ بۆ‌

ده‌ستكه‌وته‌كانی‌هێنا.به‌رشه‌لۆنه‌‌ یانه‌ی‌ ئه‌گه‌رچی‌هه‌مان‌ ئ���ه‌وه‌داب���وو‌ ل��ه‌ه��ه‌وڵ��ی‌پێشوو‌ وه‌رزی‌ س��ی��ن��اری��ۆی‌دیسانه‌وه‌‌ ت��ۆم��ارب��ك��ات��ه‌وه‌و‌گه‌نجینه‌‌ بخاته‌وه‌‌ نازناوه‌كان‌ده‌وڵ����ه‌م����ه‌ن����ده‌ك����ه‌ی،‌ب���ه‌اڵم‌هێناو‌ ب��ه‌خ��راپ��ی‌ س��ه‌ره‌ت��اك��ه‌ی‌پڕ‌ یانه‌یه‌كی‌ ده‌س��ت��ی‌ ل��ه‌س��ه‌ر‌یانه‌ی‌ ك��ه‌‌ ق��ه‌ی��ران��اوی‌ كێشه‌و‌هاونیشتمانیه‌تی،‌ سیڤیلیه‌ی‌

نازناوێكی‌لێسه‌ندرایه‌وه‌.یانه‌ی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ك��ران��ه‌‌به‌رشه‌لۆنه‌‌له‌جامی‌شای‌ئیسپانیا،‌ده‌ستپێكی‌ راب���ردوو‌ ساڵی‌ كه‌‌نازناوه‌كانی‌ به‌ده‌ستهێنانی‌یانه‌یه‌ی‌ ئ��ه‌و‌ هه‌یبه‌تی‌ ب��وو،‌ئه‌و‌ له‌دووباره‌كردنه‌وه‌ی‌ شكاندو‌كه‌‌ به‌شیكرد،‌ بێ‌ ده‌ستكه‌وته‌‌تائێستا‌هیچ‌یانه‌یه‌ك‌نه‌یتوانییوه‌‌

بگاته‌‌ئه‌و‌ئاسته‌‌بااڵیه‌.پیپ‌ ئ�������ه‌وه‌ی‌ ل����ه‌گ����ه‌ڵ‌یانه‌ی‌ راه��ێ��ن��ه‌ری‌ گ��واردی��ۆالی‌ب���ه‌رش���ه‌ل���ۆن���ه‌‌ل���ه‌س���ه‌ره‌ت���ای‌

ئه‌م‌ كێبڕكێكانی‌ ده‌ستپێكردنی‌ئ��ه‌وه‌ی‌ به‌هه‌میشه‌یی‌ وه‌رزه‌‌پێناچێت‌ كه‌‌ دوپ��ات��ده‌ك��رده‌وه‌‌بتوانێت‌ له‌مساڵدا‌ ی��ان��ه‌ك��ه‌ی‌رابردوو‌ ساڵی‌ ده‌ستكه‌وته‌كانی‌به‌اڵم‌‌هه‌وڵه‌‌ به‌ده‌ستبهێنێته‌وه‌،‌ئه‌و‌ سه‌لمێنه‌ری‌ به‌رده‌وامه‌كان‌به‌رشه‌لۆنه‌‌ یانه‌ی‌ كه‌‌ راستیه‌ن‌ن��ی��ازی‌خراپ‌ ل��ه‌م‌وه‌رزه‌ش����دا‌دوباره‌كردنه‌وه‌ی‌ هه‌وڵی‌ ب��ووه‌و‌

ئه‌نجامه‌كانی‌پێشوو‌ده‌دات.به‌بڕوای‌چاودێرانی‌وه‌رزشی،‌له‌ره‌خنه‌و‌ خۆدزینه‌وه‌‌ ئامانجی‌رۆژنامه‌‌ به‌رده‌وامه‌كانی‌ هێرشه‌‌وه‌رزش���ی���ه‌ك���ان،‌گ���واردی���ۆالی‌ناچاركردووه‌‌به‌هه‌میشه‌یی‌لێدوانی‌متمانه‌یی‌ بێ‌ ب��دات‌و‌ جۆره‌‌ له‌و‌ده‌ربكه‌وێت،‌ ب��ه‌وت��ه‌ك��ان��ی��ه‌وه‌‌سازییه‌ك‌ زه‌مینه‌‌ وه‌ك‌ ئه‌مه‌ش‌كۆتاییهاتنی‌ پ��اش‌ قۆناغی‌ بۆ‌كاتێك‌ وه‌رزه‌‌ ئه‌م‌ كێبڕكێكانی‌جیاواز‌ به‌تاڵی‌و‌ به‌ده‌ست‌ یانه‌كه‌‌

له‌وه‌رزی‌پێشوو‌بگه‌ڕێته‌وه‌.ل��ه‌الی��ه‌ك��ی‌ت���ره‌وه‌‌زۆرێ��ك‌پێیانوایه‌‌ وه‌رزشی‌ له‌چاودێرانی‌خۆڵكردنه‌‌ گ��واردی��ۆال‌ وته‌كانی‌ل���ه‌چ���اوی‌راگ��ه‌ی��ان��دن��ه‌ك��ان،‌

خۆشكه‌رێك‌ رێ��گ��ه‌‌ س��ه‌ره‌ت��او‌ئیسپانیاو‌ ت��ری‌ یانه‌كانی‌ ب��ۆ‌به‌رامبه‌ر‌ ترس‌ به‌رگی‌ ئه‌وروپا‌فڕێبده‌ن‌و‌ به‌رشه‌لۆنه‌‌ ی��ان��ه‌ی‌به‌رامبه‌ر‌ به‌ربه‌ستێك‌ وه‌ك‌پالنه‌كانی‌ ج��ێ��ب��ه‌ج��ێ��ك��ردن��ی‌

بوه‌ستنه‌وه‌.یانه‌ی‌ ئێستا‌ ئ��ه‌گ��ه‌رچ��ی‌خاڵ‌ ‌46 ب��ه‌ك��ۆی‌ ب��ه‌رش��ه‌ل��ۆن��ه‌‌خولی‌ ری��زب��ه‌ن��دی‌ له‌پێشه‌نگی‌ن��اوخ��ۆی‌واڵت��ه‌ك��ه‌ی‌دێ��ت‌و‌زۆر‌ت��وان��ی‌خۆی‌ ب��ه‌زه‌ح��م��ه‌ت��ی��ش‌شازده‌تیپی‌ قۆناغی‌ بگه‌یه‌نێته‌‌خولی‌یانه‌‌پاڵه‌وانه‌كانی‌ئه‌وروپا،‌به‌اڵم‌هیچ‌گره‌نتیه‌ك‌نیه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌ئه‌نجامه‌كانی‌ دووب��اره‌ی‌ یانه‌كه‌‌پێشوو‌بكاته‌وه‌،‌ئه‌مه‌‌له‌كاتێكدایه‌‌كه‌‌یانه‌ی‌ریاڵ‌مه‌درید‌له‌ناوخۆدا‌به‌كڕینی‌چه‌ندان‌یاریزان‌هێرشی‌هێناوه‌و‌ یانه‌یه‌‌ ئه‌و‌ بۆ‌ مه‌ترسی‌ل���ه‌س���ه‌ر‌ئ��اس��ت��ی‌ده‌ره‌ك���ی���ش‌ئه‌رسناڵ‌و‌ چێڵسی‌و‌ یانه‌كانی‌ئینگلیزی‌و‌ مانچسته‌ریونایتدی‌ئیتاڵی‌ ئه‌نته‌رمیالنی‌ میالن‌و‌ئه‌وه‌ی‌ بۆ‌ هۆكارن‌ سه‌ره‌كیترین‌پاڵه‌وانه‌كان‌ یانه‌‌ خولی‌ نازناوی‌

له‌به‌رشه‌لۆنه‌‌بتۆرێنن.

34رووداوه‌کانی

هـه‌فتـه‌

No. 13, Wednesday 20/ 01/ 2010 First Year info@destur.netرؤذنامةيةكى سياسى طشتيية،كؤمثانياى سولى تيليطراف هةفتانة دةريدةكات

وه‌رزش

ئاماده‌کردنی‌الوه‌

له‌ده‌سپێكی‌قۆناغی‌دووه‌می‌خولی‌یانه‌‌

نایابه‌كانی‌كوردستان‌دوای‌بردنه‌وه‌ی‌هه‌ردوو‌یانه‌ی‌سیروانی‌نوێ‌و‌نه‌ورۆزو‌به‌رامبه‌ربوونی‌یانه‌ی‌پێشمه‌رگه‌ی‌سلێمانی،‌

یانه‌كانی‌سلێمانی‌توانییان‌جوانترین‌دیاری‌ببه‌خشنه‌‌هانده‌رانیان‌له‌ساڵی‌نوێدا.

له‌هه‌فته‌ی‌هه‌ژده‌یه‌می‌خولی‌اللیگای‌ئیسپانی،‌دوای‌سه‌ركه‌وتنی‌یانه‌ی‌

به‌رشه‌لۆنه‌‌به‌رامبه‌ر‌سیڤیلیه‌و‌دۆڕانی‌یانه‌ی‌ڕیاڵ‌مه‌درید‌به‌رامبه‌ر‌ئه‌تله‌تیك‌بلباو،‌جیاوازی‌خاڵه‌كانی‌ئه‌و‌دوو‌یانه‌یه‌‌تێكچوونی‌

به‌خۆوه‌بینی‌و‌له‌دوو‌خاڵه‌وه‌‌بۆ‌‌5خاڵ‌زیادیكرد.

له‌كێبڕكێكانی‌هه‌فته‌ی‌بیست‌ویه‌كه‌می‌خولی‌

ئینگلیزیدا،‌دوای‌بردنه‌وه‌‌گه‌وره‌كه‌ی‌به‌رامبه‌ر‌

یانه‌ی‌سه‌نده‌رالند،‌یانه‌ی‌چێڵسی‌توانی‌له‌پێشه‌نگی‌

خوله‌كه‌دا‌بمێنێته‌وه‌.

بیرلویجی‌كۆلینا‌دادوه‌ری‌‌به‌توانای‌ئیتاڵی‌كه‌ئێستا‌

له‌ئه‌ركی‌دادوه‌ری‌دووركه‌وتووه‌ته‌وه‌،‌توانی‌خه‌اڵتی‌باشترین‌دادوه‌ر‌

به‌ده‌ستبهێنێت‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌یه‌كێتی‌تۆپی‌

پێی‌نێوده‌وڵه‌تی‌سااڵنه‌‌ده‌درێته‌‌باشترین‌دادوه‌ر.

یاریزانی‌به‌توانای‌قوبرسی‌ماركۆس‌بگدادیس‌دوای‌بردنه‌وه‌ی‌له‌یاریزانی‌

فه‌ره‌نسی‌ریچارد‌گاسكیه‌،‌له‌یاری‌كۆتاییدا‌‌توانی‌نازناوی‌خولی‌سیدنی‌

به‌رزبكاته‌وه‌و‌ببێته‌‌پاڵه‌وان.

یانه‌كانی‌سلێمانی‌سه‌ركه‌وتنیان‌تۆماركرد

نێوانی‌به‌رشه‌لۆنه‌و‌ریاڵ‌مه‌درید‌تێكچوو

چێڵسی‌یه‌كه‌می‌به‌رنادات

كۆلینا‌باشترینه‌

بگدادیس‌بووه‌‌پاڵه‌وان

چ���ون���ك���ه‌‌ئ�����ه‌و‌راه���ێ���ن���ه‌ره‌‌ب��ه‌ن��ی��ازی‌دووب���اره‌ك���ردن���ه‌وه‌ی‌به‌ده‌ستهێنانه‌وه‌ی‌ ئه‌نجامه‌كان‌و‌كڕینی‌ ش���ه‌ڕی‌ ن���ازن���اوه‌ك���ان،‌سویدی‌و‌ ئیبراهیمۆڤیچی‌ زاڵتان‌یانه‌ی‌ پ��ێ��ش��ووی‌ ه��ێ��رش��ب��ه‌ری‌كه‌‌ ك��رد،‌ ئیتاڵی‌ ئه‌نته‌رمیالنی‌وه‌ك‌مه‌رجێك‌بۆ‌پارێزگاریكردن‌پێشنیاری‌ له‌ده‌ستكه‌وته‌كانی‌خسته‌‌ ی��اری��زان��ه‌ی‌ ئ��ه‌و‌ كڕینی‌

به‌رده‌م‌ئیداره‌ی‌یانه‌كه‌ی.به‌ڕووكه‌ش‌ ك��ه‌‌ گ��واردی��ۆال‌یانه‌كه‌ی‌ ب��ه‌خ��ۆی‌و‌ متمانه‌ی‌ن��ی��ه‌‌دووب�����اره‌‌ئ���ه‌و‌ن���ازن���اوه‌‌كردنه‌‌ پاش‌ به‌ده‌ستبهێننه‌وه‌،‌ده‌ره‌وه‌ی‌یانه‌كه‌ی‌له‌جامی‌شای‌كه‌‌ راگه‌یاند‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ ئیسپانیا،‌خۆیه‌تی‌و‌ سه‌ره‌كی‌ تاوانباری‌ئه‌و‌بووه‌ته‌‌هۆی‌ئه‌وه‌ی‌یانه‌كه‌ی‌ده‌ره‌وه‌،‌ بكرێته‌‌ پاڵه‌وانێتیه‌‌ له‌و‌ئه‌مه‌‌ ده‌چ��ن‌ بۆ‌ وای‌ پسپۆڕان‌لێدوانه‌كانی‌ ب��ه‌ت��اڵ��ك��ردن��ه‌وه‌ی‌له‌بێمتمانه‌یی‌ گ���واردی���ۆالی���ه‌‌جامی‌ ل��ه‌ب��ه‌ده‌س��ت��ه��ێ��ن��ان��ه‌وه‌ی‌

پاڵه‌وانێتیه‌كان.گ����واردی����ۆال‌ك���ه‌‌ره‌م����زی‌هۆكاری‌ ب��ه‌رش��ه‌ل��ۆن��ه‌و‌ ی��ان��ه‌ی‌

سه‌ركه‌وتنه‌كانیه‌تی،‌ سه‌ره‌كی‌لێدوانه‌كانی‌ ل��ه‌وت��ه‌و‌ ج��ی��اواز‌ئه‌مساڵیش‌ ئه‌وه‌دابوو‌ له‌هه‌وڵی‌سه‌ركه‌وتنه‌كان‌دووباره‌‌بكاته‌وه‌و‌بخاته‌‌ یانه‌كه‌شی‌ خ��ۆی‌و‌ ن��اوی‌ئه‌و‌ له‌میانی‌ ئه‌مه‌ش‌ مێژووه‌وه‌،‌ده‌رده‌كه‌وێت‌ به‌ڕوونی‌ لێدوانه‌یدا‌سپۆرتی‌ رۆژن���ام���ه‌ی‌ ب��ۆ‌ ك��ه‌‌تێیدا‌ داب�����ووی،‌ ك��ه‌ت��ه‌ل��ۆن��ی‌"ده‌مه‌وێت‌ به‌وه‌‌كردبوو‌ ئاماژه‌ی‌پێشوو‌ وه‌رزی‌ سه‌ركه‌وتنه‌كانی‌له‌بیرو‌هزری‌یاریزانانم‌ده‌ربهێنم،‌به‌له‌خۆبایی‌ هه‌ست‌ ئ��ه‌وه‌ی‌ بۆ‌ب�����وون‌و‌گ���ه‌وره‌ی���ی‌ن��ه‌ك��ه‌ن،‌له‌سفره‌وه‌‌ ده‌ده‌ین‌ ئه‌وه‌‌ هه‌وڵی‌ده‌ستپێبكه‌ین‌تابتوانین‌دووباره‌ی‌ئه‌نجامه‌كان‌بكه‌ینه‌وه‌و‌پارێزگاری‌

له‌نازناوه‌كان‌بكه‌ینه‌وه‌."گواردیۆال‌ ل��ێ��دوان��ه‌ی‌ ئ��ه‌م‌ده‌رخه‌ری‌ئه‌و‌راستیه‌یه‌‌كه‌‌یانه‌ی‌به‌رشه‌لۆنه‌‌له‌م‌وه‌رزه‌دا‌خۆی‌بۆ‌ئه‌نجامه‌كانی‌ به‌ده‌ستهێنانه‌وه‌ی‌وه‌رزی‌پێشوو‌مه‌اڵس‌داوه‌،‌به‌اڵم‌یانه‌ی‌سیڤیلیه‌‌به‌ده‌ركردنی‌یانه‌‌پالن‌و‌ شا،‌ له‌جامی‌ پاڵه‌وانه‌كه‌‌ئیداره‌ی‌ گواردیۆالو‌ نه‌خشه‌كانی‌بووه‌‌ پوچه‌ڵكرده‌وه‌و‌ یانه‌كه‌ی‌

خ������ۆزێ‌م��ۆری��ن��ی��ۆی‌راهێنه‌ری‌ پرتوگالی‌و‌یانه‌ی‌ئه‌نته‌رمیالنی‌حساب‌ ئیتاڵیا،‌دێربی‌ یاری‌ بۆ‌یانه‌كه‌ی‌و‌ نێوان‌ئه‌یسی‌ ی��ان��ه‌ی‌میالن‌ناكات.

له‌لێدوانێكی‌‌، نیدا ا مه‌و نا رۆژ

سه‌ركه‌وتنێكی‌ به‌تۆماركردنی‌باسكه‌ی‌ ل��ه‌خ��ول��ی‌ زه‌ح��م��ه‌ت‌واڵته‌كه‌ی،‌تیپی‌دااڵس‌مافرێكسی‌پله‌ی‌ گه‌یانده‌‌ خ��ۆی‌ ئه‌مریكی‌

یه‌كه‌می‌گروپه‌كه‌ی.یاریه‌كانی‌ له‌چوارچێوه‌ی‌كه‌‌ ئه‌مریكی‌ باسكه‌ی‌ خولی‌دااڵس‌ تیپی‌ ‌NBA به‌‌ ناسراوه‌‌بۆستن‌ رووب����ه‌ڕووی‌ مافرێكس‌توانی‌ ب�����ووه‌وه‌و‌ سه‌ڵتیكس‌

دااڵس گه شته لوتكه مۆرینیۆ حساب بۆ دێربی ناكاتبه‌سه‌ردا‌ به‌زه‌حمه‌ت‌سه‌ركه‌وتنی‌

تۆماربكات.له‌نێو‌ ك���ه‌‌ ی���اری���ه‌‌ ئ����ه‌م‌به‌ڕێوه‌چوو،‌ سه‌ڵتیكس‌ یاریگای‌خاڵ‌ ‌90 ب��ه‌‌ ‌99 به‌ئه‌نجامی‌دااڵس‌ تیپی‌ ل���ه‌ب���ه‌رژه‌وه‌ن���دی‌كۆتاییهات،‌‌به‌م‌ئه‌نجامه‌ش‌تیپی‌براوه‌‌كۆی‌خاڵه‌كانی‌بۆ‌‌68خاڵ‌به‌رزكرده‌وه‌و‌چووه‌‌پله‌ی‌یه‌كه‌می‌

گروپه‌كه‌.

مۆرینیۆی‌ خ����ۆزێ‌پ���رت���وگ���ال���ی‌و‌راه��ێ��ن��ه‌ری‌ی�����ان�����ه‌ی‌

ئه‌نته‌رمیالنی‌ئیتاڵیا‌ئه‌وه‌ی‌راگ����ه‌ی����ان����د‌به‌هه‌مان‌ ك��ه‌‌یاریه‌‌ ش��ێ��وه‌ی‌نی‌ ییه‌كا سا ئاله‌خولی‌ یانه‌كه‌ی‌

ك����اڵ����چ����ۆ‌

ح����س����اب‌یاریه‌‌ ئه‌و‌ بۆ‌ده‌ك�����������ات‌ك��ه‌‌ب��ڕی��اره‌‌یه‌ك‌ رۆژی‌ش��ه‌م��م��ه‌ی‌داه����ات����وو‌

یاریه‌كانی‌ ل��ه‌چ��وارچ��ێ��وه‌ی‌خولی‌ یه‌كی‌ بیست‌و‌ هه‌فته‌ی‌یانه‌ی‌ یانه‌كه‌ی‌و‌ له‌نێوان‌ كاڵچۆ‌

ئه‌یسی‌میالن‌ئه‌نجامبدرێت.ئه‌وه‌شی‌ ناوبراو‌ راهێنه‌ری‌راگه‌یاند‌كه‌‌هیچ‌ترسێكی‌له‌و‌یاریه‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌‌ له‌وه‌‌ بیر‌ ته‌نها‌ نیه‌و‌سێ‌خاڵ‌به‌ده‌ستبهێنن.‌وتیشی‌

ه��ه‌وڵ��ده‌ده‌ی��ن‌ ‌"قه‌ره‌بووی‌ئه‌و‌ئه‌نجامه‌‌پێشوو‌ هه‌فته‌ی‌ كه‌‌ بكه‌ینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌ خاڵ‌ دوو‌ به‌له‌ده‌ستدانی‌

یانه‌ی‌باری‌به‌ده‌ستمانهێنا.راهێنه‌ره‌كه‌ی‌ كات‌ هه‌مان‌ئام���اژه‌ی‌ ئه‌نت������ه‌رمی�����الن‌سه‌رقاڵ‌ خۆیان‌ كه‌‌ ب��ه‌وه‌ش��دا‌ن��اك��ه‌ن‌ب���ه‌وه‌ی‌ب��ه‌رام��ب��ه‌ر‌چ‌ده‌ك��ه‌ن،‌ ی��اری‌ تیپێك‌ ی��ان��ه‌و‌له‌سه‌ركه‌وتن‌ بیر‌ ته‌نها‌ به‌ڵكو‌

ده‌كه‌نه‌وه‌.

داڕمانی )به ها( كۆمه اڵیه تییه كان

زه حمه ته به ته نها له ڕوانگه یه كی سیاسی و لێكدانه وه ی قه یرانێكی بتوانرێت نێوده وڵه تیه كانه وه هه لومه رجه كوردی نه ته وه ی ئه مڕۆ قه یرانه ی ئه م وه ك گشتگیری پێدا تێپه ڕده بێت لێك بدرێته وه . بۆیه به ناچاری ده بێت به ها ئه ویش كه بده ینه وه گرنگتر یه كه یه كی له ئاوڕ سه ره تایی پێناسه یه كی وه ك كۆمه اڵیه تیه كانه .ده كرێت ئه و كۆی كۆمه اڵیه تیه كان، )value_ب��ه ه��ا( بڵێین هه ڵسوكه وت و زه وق و خولیا و به رژه وه ندی و مامه ڵه مادی و مه عنه ویی و دانوساندنانه ن كه تاكه كانی كۆمه ڵگایه ك له قۆناغه كاندا په یڕه وی ده كه ن، شانبه شانی له قۆناغێك به تێكه ڵ نه ستیه كان)الشعور( و ڕه گ��ه زی و بۆماوه سه رله به ری ده بن و عه قڵیه كان لێكدانه وه هۆشمه ندی و بلۆكی به رد و نێوان ده كرێته چۆن كه كۆنكرێت وه ك ده زگاو پێكهاته و ئه و نێوان ده ڕژێته دیوارێكه وه ، سیسته مێكی پێكرا كۆمه اڵیه تیه كانه وه و دام���ه زراوه ئاكاری و ئه خالقی پێكده هێنن و سه باره ت به 3 دیارده ی خاوه ندێتی و مرۆڤه كان له )خودی بریتین كه گرنگ كه سی و خاوه ندێتی گشتی(، له ساته وه ختێكی مێژویدا

ڕوپه ڕێكی جوگرافی پێده ناسرێته وه .گۆڕانكاری له به ها كۆمه اڵیه تیه كاندا تا ئه مڕۆكه وا لێكئه درێته وه : كه ئه و نه ته وه و ده وڵه تانه ی سه قامگیریه كی ئابوری و سیاسیان هه یه ، به ها كۆمه اڵیه تیه كانیش نه رم و دیالێكتی له ده ڕۆن و به روپێش چونیه ك كاوه خۆ و به به اڵم خۆده بیننه وه . پێكهاته كه دا سه رجه م گه شه ی سه قامگیر پێكهاته یه كی ده وڵه تانه ی نه ته وه و ئه و گۆڕه پانی دواتر سه ره تاوه و له نه بووه چونیه كیان و ئه وا بووه ، برسێتی جه نگ و لێكترازان و توندوتیژی و له خۆیان نرخی نه ك تێیدا كۆمه اڵیه تیه كان به ها ته نانه ت وه رچه رخان و تووشی به ڵكو ئه ده ن ده ست به به ها پێیه ی به و ده بنه وه گه ڕاندنه وه دواوه بۆ به ردبووه كۆنه كان ژیانیان به به ردا دێته وه و به ربه ست زانست گه شه و كه نامێنێت به هایانه دا ئه و به رده م له به سانایی سیاسیشدا بواری له كردونه ته وه . ڕه تی و پڵنگێك و ئاسا كه چه ند شێر ژینگه یه كی جه نگه ڵ ده یان و سه دان چه قه ڵ و ده ڵه ك و ڕێوی ده ستنیشانی بێسه روبه ره یی و ده بێت بااڵده ست ده كه ن، ڕه وته كه ی ده بێته ناسنامه و شه قڵی ئه و سه رزه مینه وه ك له مڕۆی

ده یبینین. كوردستاندا ده بێت تێپه ڕ م��ێ��ژوودا به ڕه وت��ه ئ��ه و بێگومان كه كۆمه ڵگایه یه ئ��ه و كه سه كانی مێژووی ئ��ه وه و به خۆی مۆركی هه رنه وه یه ك بۆیه تێده په ڕێنرێت، كۆمه اڵیه تیه كان به ها واته ده نێت، ڕه وته كه وه شه قڵی هه بێت. بوونی ناتوانێت تاكه كانیدا ل����ه ده ره وه ی ڕیزپه ڕ الوازی تایبه تمه ندیه كی سه رباری له مڕۆدا، و ڕای��ه ڵ هه ندێك له ناوچه یی یاخود وت��ه را، تاك و كۆمه لگا پێكهاته كانی كۆمه ڵگاكه دا، سه رجه م چنینی كاریگه ریی ژێر كه وتۆته ڕه هه ندیه كانه وه هه موو به به سه ر زاڵه ده رچووه ی گرێژنه له و داڕماو به ها ئه و خۆی هێشتا كه ئێمه ن��ه ت��ه وه ك��ه ی كۆمه ڵگاكه دا. ده وڵه تیدا دام��ه زراوه ی��ی و سه لمێنراو سنورێكی له داڕمانی و به هاكان هه ڵوه شاندنه وه ی نه بی����نیوه ته وه ده كه وێته وه . تێیدا كاریگه رتر و ئاسانتر كۆمه اڵیه تی بخرێته به رپرسیارێتی زۆر بڕێكی ده كرێت لێره شه وه به اڵم كوردستان. داگیركه ره كانی ڕژێمه ئه ستۆی ده توانین ملوكهم( دین علی ده وترێت)الناس وه ك له شێر پشكی ڕاپه ڕینه وه دوای له بڵێین ڕاشكاوانه داڕمانی به هاكان له كۆمه ڵگای كورده واریدا له باشوری وحیزبه سه ركردایه تی ئه ستۆی ده كه وێته كوردستاندا

بااڵده سته كانی كورد.نین.به ڵكو نوسراوه كان یاسا ملكه چی به هاكان به رباڵوتری میكانیزمێ�������كی له په یڕه ویی زیاتر مه ت�����������رسی هه میشه هه ربۆیه ده كه ن، ناوخۆیی زیاتر ده زگاكان و دام داڕمانی له به هاكان داڕمانی دروست ئاسانتر ڕوخێ������نرا قوتابخانه كه ب��ووه . سیسته می كۆمه اڵیه تی به های له وه ی ده ك����رێته وه په روه رده بنیات بنرێته وه . پردێكی ڕوخاوو بن�������یات خاوه ن كرێكارێكی و ئه ندازیار گه ر به اڵم ده نرێته وه ، ئه وه ی دی. دێته خ��اك وێرانه ئ��ه وا نه بوو به هات هه وڵی له ئه وه نده ی سیاسیه كانمان ده یبنین ئه مڕۆ په رتوازه بوه ی جه مسه ره له و سودوه رگرتنن خنه دان و به ها كۆمه اڵیه تیه كان و به گه ڕخستنیان بۆ به رژه وه ندی شیرازه ئه و بنیاتنانه وه ی خه می له ئه وه نده خۆیان بخه نه وه كۆمه ڵگادا له تاكه كان كه نین لێكپچراوه دا هه بێت، ده توانێت مرۆڤ ئاخر بوون. ڕێچكه ی سه ر

به اڵم بێ به ها كۆمه اڵیه تیه كان بوونی نابێت.

خالیدی‌حاجی‌ئه‌حمه‌د

خاوه ن ئیمتیاز: كۆمپانیای سولی تێلیگرافسه رنوسه ر: خالید ئه حمه د شه ریف 0770 862 81 81

لێپرسراوی هونه ریی: شێرکۆ خانزادی رۆژنامه یه کی سیاسیی گشتییه ، هه فتانه کۆمپانیای سولی تێلیگراف ده ریده کات

ته الری سالم، شاڕێی ـ سلێمانی كوردستان، هه رێمی میران ـ نهۆمی پێنجه م ـ به رامبه ر په روه رده ی سلێمانی

0533187811 & 0533184771 www.destur.net info@destur.net

No. 15,Wednesday 20.01.2010First Year

كۆمپانیای سولی تێلیگراف بۆ رۆژنامه وانی چـاپ و باڵوكردنه وه ، كۆمپانیایه كی خۆماڵی كه رتی تایبه ته و كاری وه به رهێنان له بواری میدیا ده كات. له ئێستادا سه رقاڵی دامه زراندنی كه ناڵێكی ئاسمانی هه واڵی و كلتوری و دۆكۆمێنتاریی كوردیه ، كه سه رمایه ی پرۆژه كه به شێوه ی پشك له الیه ن چه ند سه رمایه دارێكی كوردی و بیانیه وه

دابینكراوه و به شێوه یه كی بێالیه نانه و پیشه ییانه روماڵی روداو و پێشهاته كان ده كات، بۆیه پێویستی به ژماره یه ك كارمه ند و

رۆژنامه نوس هه یه بۆ چه ند پۆستێكی دیاریكراو:

پۆسته كان:1( به ڕێوه به ری كارگێری2( لێپرسراوی ژمێریاری

3( ژمێریار4( وردبین

5( خه زنه دار6( ئه ندازیاری كاره بایی

7( ئه ندازیاری ئه له كترۆنی8( ئه ندازیاری په یوه ندی و ئای تی

9( وێنه گر10( مۆنتێر11( په خش

12( ئه رشیف13( ته نسیق

14( هه واڵسازی سیاسی 15( هه واڵسازی وه رزشی16( هه واڵسازی ئابوری

17( ریپۆرتێر18( په یامنێر له شارو شارۆچكه كان

STC راگه یاندنێك له كۆمپانیای سولی تێلیگراف

19( به رهه مهێنه ری فیلمی دۆكیۆمێنتاری 20( ده رهێنه ر و پرۆدیوسه ر

21( بێژه ر له هه ردوو ره گه زی نێر و مێ 22( وه رگێڕی ئینگلیزی

23( وه رگێڕی عه ره بی24( وه رگێڕی توركی 25( وه رگێڕی فارسی26( وه رگێڕی ئه ڵمانی

27( گرافیك28( كارمه ندی ئیشپێكه ری موه لیده

29( كارمه ندی كارگوزار30( كارمه ندی به داله و وه رگرتنی

په یوه ندی 31( كارمه ندی كتێبخانه

32( كارمه ندی چێشتلێنه ر33( كارمه ندی كافتریا34( سه رتاش و ئارایشت

)cv( 2010/2/1 داواكار ده توانێت تاكوره وانه ی ئه م ناونیشانانه بكات:

ئۆفیسی سلێمانی: شاڕێی سالم- ته الری میران- نهۆمی پێنج- به رامبه ر به ڕێوه به رایه تی په روه رده ی سلێمانی.