1

Deutsche Kulturwochen in Albanien aus Anlass des 20-jährigen Jubiläums der deutsch-

albanischen Entwicklungszusammenarbeit

Javët e Kulturës Gjermane në Shqipëri me rastin e 20–vjetorit të Bashkëpunimit për Zhvillim

Shqipëri-Gjermani

InhaltGrußwort Seiner Exzellenz des Premierministers der Republik Albanien, Prof. Dr. Sali Berisha 4

Grußwort des deutschen Botschafters Bernd Borchardt 820 Jahre deutsch-albanische Entwicklungszusammenarbeit 12

Regierungsverhandlungen 2008 14Die KfW Entwicklungsbank in Albanien: Albanien auf dem Weg nach Europa 16

Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) in Albanien 18Veranstaltungsprogramm 20

Workshop für junge Übersetzer 24Musikalisch-poetischer Abend Gottfried Benn 26

Deutsch-französisch-albanischer Künstlerworkshop 28Internationales Poesie - Festival POETEKA 2008 30

Theateraufführung: Heinrich Böll – “Ansichten eines Clowns” 32Modenschau junger albanischer Designer in der Deutschen Botschaft 34

Konferenz „Frauen in der Wirtschaft - business powered by women“ 36Adidas-NEHEMIA-Sportwettkämpfe 40

Die NEHEMIA-Stiftung in Albanien 44Trinkwasserversorgung in der Stadt Pogradec 48

Theaterprojekt: „Der Bär“ von Anton Tschechow 52Kooperation der Universität Aleksandër Moisiu Durrës mit der Hochschule Landshut 54

Dualer Studiengang an der Uni Durrës 56Buchausstellung zum Thema: “Albanien. Reiseberichte und Sachbücher in deutscher Sprache” 58

Deutsche Filmtage 2008 62Pilotprojekt „Bilingualer Schulzweig am Gymnasium Sami Frashëri in Tirana“ 66

Vorstellung der Partnerschulinitiative: „Bildung gibt Perspektiven – Mehrsprachigkeit eröffnet Horizonte“ 68Städtepartnerschaft zwischen Shkodra und Dortmund-Aplerbeck 72

Deutsch-albanische Branchenkonferenz 2008 „Energie – Umwelt – Bauen“ 76Konferenz mit Marianne Birthler, Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen DDR 78

Konzert „Peace on Earth“ 828. Deutschlehrerkonferenz in Tirana 84

Buchpräsentation: “Deutschsprachige Erzähler 1900-1945. Eine Anthologie” 88Theateraufführung: “Das Drunter und Drüber der Liebe” – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht 90

Internationale Konferenz “Nachhaltige und zukunftsfähige Landnutzung in Albanien” 92Institutspartnerschaft zwischen der Universität Jena und der Universität Tirana 96

Hochschulpartnerschaft Bamberg - Tirana im Bereich der Volkswirtschaftslehre 98Deutschzentrum Tirana 102

400-kV-Übertragungsleitung Tirana - Podgorica 104Veranstaltungspartner 108

Sponsoren 112Impressum 113

Përmbajtja6 Përshëndetja e SH.T.Z. Prof. Dr. Sali Berisha, Kryeministër i Republikës se Shqipërisë 10 Fjala përshëndetëse e ambasadorit Gjerman Z. Bernd Borchardt 13 20 vjet të bashkëpunimit gjermano-shqiptar për zhvillim14 Bisedimet qeveritare 2008 17 Banka Gjermane për Zhvillim KfW në Shqipëri: Shqipëria në rrugën drejt Evropës 19 Shoqata Gjermane për Bashkëpunim Teknik (GTZ) në Shqipëri 22 Programi i aktiviteteve 25 Punëtoria e përkthimit letrar 26 Mbrëmje poetiko-muzikore kushtuar poetit Gottfried Benn 28 Workshopi i artistëve gjermanë, francezë e shqiptarë 31 Festivali Ndërkombëtar i Poezisë POETEKA 2008 32 Shfaqje teatrale: Heinrich Böll – „Me syrin e një klouni“ 35 Sfilatë mode e stilistëve të rinj shqiptarë në Ambasadën Gjermane 38 Konferencë „Femrat në ekonomi - business powered by women“ 42 Garat sportive adidas-NEHEMIA 46 Fondacioni NEHEMIA në Shqipëri 50 Furnizimi me ujë të pijshëm i qytetit të Pogradecit 52 Projekti teatror: ”Ariu” nga Anton Çehov 54 Bashkëpunim i Universitetit “Aleksandër Moisiu” Durrës me Shkollën e Lartë Landshut 57 Studime duale në Universitetin e Durrësit 60 Ekspozitë librash mbi temën: “Shqipëria. Reportazhe udhëtimesh dhe libra specialiteti në gjuhën gjermane” 64 Ditët e Filmit Gjerman 2008 67 Projekti pilot „Seksioni dygjuhësh në gjimnazin “Sami Frashëri” në Tiranë 70 Prezantimi i Iniciativës së shkollave Partnere: „Arsimi jep prespektiva – Gjuhët hapin horizonte“74 Partneriteti ndërmjet qyteteve të Shkodrës dhe Dortmund-Aplerbeck 76 Konferenca ekonomike gjermano-shqiptare 2008 „Energji – Mjedis – Ndërtim“ 80 Konferencë me Marianne Birthler, Drejtuesja e zyrës federale për dosjet e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish RDGj-së.82 Koncert „Peace on Earth“ 86 Konferenca e 8-të e mësuesve të gjuhës gjermane në Tiranë 88 Prezantimi i librit: “Tregimtarë të gjuhës gjermane 1900-1945. Një antologji” 90 Shfaqje teatrale: „Poshtepërpjetat e dashurisë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht 94 Konferencën ndërkombëtare “Shfrytëzim i qëndrueshëm dhe efikas i tokës në Shqipëri” 96 Partneritet ndërmjet Universitetit të Jenës dhe Universitetit të Tiranës 100 Partneritet ndërmjet universiteteve të Bamberg-ut dhe të Tiranës në fushën e shkencave ekonomike 103 Qendra e Gjermanishtes Tiranë 106 Linja e trasmetimit 400 kV Tiranë-Podgoricë 108 Partnerët e aktiviteteve 112 Sponsorët113 Përgatitja për botim

4

Die Beziehungen zwischen unseren Ländern sind ausgezeichnet und vielfältig. Sie finden ihren Ausdruck unter anderem auch in der sehr engen wirtschaftlichen Zusammenarbeit zwischen unseren Ländern. Der Ursprung dieser Zusammenarbeit reicht in die letzten Jahre der kommunistischen Diktatur zurück. In jener Zeit, als die extreme Armut, der allseitige wirtschaftliche und soziale Ruin das ganze Land heimgesucht hatten, bat die Bundesrepublik Deutschland das diktatorische Regime, aus der Selbstisolation herauszutreten und die Hilfe und Unterstützung des deutschen Staates und der deutschen Nation anzunehmen, damit die Armut gemindert und die wirtschaftliche Entwicklung des Landes gefördert werden konnten.

Grußwort Seiner Exzellenz des

Premierministers der Republik Albanien,

Prof. Dr. Sali Berisha

5

Das Ende der kommunistischen Diktatur und die Etablierung der Demokratie in Albanien haben schließlich einer intensiven und allseitigen Zusammenarbeit zwischen beiden Ländern den Weg geebnet. Die Bundesrepublik Deutschland gehörte zu den ersten Ländern, die unsere demokratische Regierung nach den ersten pluralistischen Wahlen vom März 1992 unterstützt haben. Deutschland leistet nach wie vor eine unersetzliche Hilfe beim Prozess der Integration Albaniens in die Europäische Union. In diesen 18 Jahren des Übergangs ist Deutschland das Land, das in Albanien die größte wirtschaftliche Hilfe pro Kopf der Bevölkerung geleistet hat. Die Unterstützung durch die Bundesrepublik beträgt bis heute insgesamt ca. 700 Mio. Euro und die deutschen Projekte gehören zu

den erfolgreichsten Projekten im Bereich der Entwicklungszusammenarbeit. Im Rahmen dieser Zusammenarbeit wurden wichtige Projekte in verschiedenen Bereichen durchgeführt, wie z.B. Energie, Bildungswesen, Wasserversorgung, Infrastruktur, Landwirtschaft, Ernährung, Bank-wesen usw.

Mit dem Ausdruck meiner tiefen Dankbarkeit gegenüber dem deutschen Volk und der Regierung der Bundesrepublik Deutschland für diese wertvolle Hilfe möchte ich Ihnen versichern, dass Albanien weiterhin ein Freund Deutschlands sein wird. Ich und die Regierung, die ich leite, wir wünschen uns, diese ausgezeichnete und vielfältige Zusammenarbeit zwischen unseren beiden Ländern weiter zu vertiefen, und werden durch unsere Arbeit hierzu einen Beitrag leisten.

6 Përshëndetja e SH.T.Z. Prof. Dr. Sali Berisha,

Kryeministër i Republikës se Shqipërisë

Marrëdhënjet midis dy vendeve tona mike janë të shkëlqyera dhe të gjithëanëshme. Ato shprehen edhe në bashkëpunimin shumë të ngushtë ekonomik midis dy vendeve tona. Ky bashkëpunim zë fill në vitet e fundit të diktaturës komuniste. Në ato vite kur varfëria e skajshme, skamja dhe rrënimi i gjithëanshëm ekonomik dhe social kishin pllakosur gjithë vendin, Qeveria e RFGj i lutej regjimit diktatorial të hiqte dorë nga vetëizolimi dhe të pranonte ndihmën për mbështetjen e popullit dhe qeverisë gjermane për të nxitur zhvillimin ekonomik të vendit.

Përmbysja e diktaturës komuniste dhe vendosja e demokracisë në Shqipëri krijuan

7

shtratin e natyrshëm për fillimin e një bashkëpunimi intensiv dhe të gjithëanshëm midis dy vendeve tona. RFGj ishte ndër vendet e para që mbështetën qeverinë tonë demokratike pas zgjedhjeve të para pluraliste në mars 1992. Gjermania ka dhënë dhe jep një ndihmë të pazëvendësueshme në procesin e integrimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian dhe NATO. Në këto 18 vite tranzicion, Gjermania është vendi që i ka dhënë Shqipërisë ndihmën më të madhe ekonomike për frymë të popullsisë. Ndihma e saj për Shqipërinë arrin shumën rreth 700 milion Euro dhe projektet gjermane kanë patur shkallën më të lartë të realizimit. Në kuadër të këtij bashkëpunimi janë realizuar projekte të mëdha në shumë fusha si energjia,

arsimi, furnizimi me ujë, infrastruktura, bujqësia, ushqimi, sistemi bankar etj.

Duke shprehur mirënjohjen time të thellë dhe falenderimin e sinqertë për popullin dhe qeverinë e RFGj për këtë ndihmë të çmuar që i kanë dhënë vendit tim, dëshiroj t’i siguroj ato se Shqipëria mbetet një vend mik i Gjermanisë. Unë dhe Qeveria që unë drejtoj, dëshirojmë dhe punojmë për të thelluar më tej këtë bashkëpunim të shkëlqyer dhe të gjithëanshëm midis dy vendeve tona.

8

Lieber Leser,

nun halten Sie bereits zum zweiten Mal eine Broschüre zum Deutschen Oktober in Ihren Händen und wir freuen uns über Ihr Interesse. Nicht nur aufgrund der großen Resonanz im Vorjahr hat sich die Botschaft zu einer Neuauflage der Kulturwochen entschieden: auch in diesem Jahr gibt es wieder einen Anlass, den Oktober und damit die deutsch-albanischen Beziehungen besonders hervorzuheben und zu feiern.

Nach der Aufnahme diplomatischer Beziehungen im Jahr 1987 wurde 1988 der Grundstein zur Entwicklungspolitischen Zusammenarbeit zwischen beiden Ländern gelegt. Seither hat die Bundesrepublik Deutschland der Republik Albanien mehr als 700 Millionen Euro in Form von bilateraler oder multilateraler Hilfe zukommen lassen. Über 3000 Stipendien für Studien, Forschung und die Aus- und Fortbildung in den verschiedensten Bereichen sind inzwischen vergeben worden.

Dass diese Hilfe erfolgreich ist, zeigen zahlreiche

Grußwort des deutschen

Botschafters Bernd Borchardt

9

Mit den Kulturwochen möchten wir einen Beitrag zum weiteren gegenseitigen Kennenlernen beider Länder leisten. Der Prozess des Sich-einander-Annäherns funktioniert am Besten über den kulturellen Austausch der Bürger unserer Länder. Nur so entsteht Verständnis für das, was Deutsche und Albaner motiviert, antreibt, zögern lässt oder abschreckt – nur so lernen wir, welche Vorerfahrungen und Werte die Entscheidungsfindung des jeweils anderen bestimmen. Und nur über dieses Verständnis kann ein Zusammenleben in einer enger zusammenrückenden Europäischen Union funktionieren.

Danken möchte ich an dieser Stelle besonders den Organisatoren und Sponsoren der Kulturwochen, denn ohne sie wäre die Realisierung des Projekts nicht möglich gewesen.

Tauchen Sie ein in den deutschen Oktober und nehmen Sie ein Stück Deutschland und seiner Kultur mit! Ich wünsche Ihnen viele kurzweilige Stunden!

Projekte wie die 24-Stunden-Wasserversorgung verschiedener Städte, moderne Abwasseranlagen, modernisierte Wasserkraftwerke, die im Bau befindliche Überlandleitung für den Import und Export von Strom nach und aus Montenegro, die Verbesserung der Infrastruktur für die Stromversorgung, eine Berufsakademie, ländlicher Tourismus wie in Thethi und vieles andere mehr. Die von Deutschland angebotene Zusammen-arbeit hat mehrere Ziele. Im Zentrum steht die Verbesserung der Lebenssituation der Menschen in Albanien. Aber wir wollen auch erreichen, dass Albanien seinen Weg in die euroatlantische Integration weitergehen kann. Dies ist nicht nur ein vages Fernziel: im April wurde Albanien zum NATO-Beitritt eingeladen. Die Integration in die EU ist die nächste große Perspektive. Auf dem – zweifellos nicht einfachen – Weg dieser Integration wollen wir Albanien durch unsere Zusammenarbeit helfen voranzukommen. Durch die mit deutscher Hilfe geschaffene Infrastruktur und durch die deutschen Beiträge zur Entwicklung der albanischen Wirtschaft werden Grundlagen für eine erfolgreiche euroatlantische Integration Albaniens gelegt.

10

Fjala përshëndetëse e ambasadorit

Gjerman Z. Bernd Borchardt

I dashur lexues,

tashmë po mbani në duar botimin e dytë të broshurës së Tetorit Gjerman dhe interesi Juaj na gëzon. Ambasada vendosi për një botim të ri të Javëve të Kulturës Gjermane jo vetëm për shkak të rezonancës së madhe të vitit të shkuar: edhe këtë vit ka një arsye për të shquar në mënyrë të veçantë e për të festuar tetorin dhe marrëdhëniet gjermano-shqiptare.

Pas vendosjes së marrëdhënieve diplomatike në vitin 1987, në vitin 1988 u hodhën themelet e bashkëpunimit ekonomik e politik ndërmjet të dy vendeve. Qysh atëherë Republika Federale e Gjermanisë e ka mbështetur Republikën e Shqipërisë me më shumë se 700 milion Euro në formë ndihme dy- dhe shumëpalëshe. Mbi 3000 bursa janë dhënë ndërkohë për studime, kërkime si dhe kualifikime dhe specializime në fusha nga më të ndryshmet.

Suksesin e kësaj ndihme e tregojnë më së miri

11

ekonomisë shqiptare vendosen themelet për një integrim të suksesshëm euroatlantik të Shqipërisë

Me Javët e Kulturës ne dëshirojmë të japim një kontribut në njohjen e mëtejshme të ndërsjelltë të të dy vendeve. Procesi i afrimit me njëri-tjetrin funksionon më së miri nëpërmjet shkëmbimit kulturor të qytetarëve të vendeve tona. Vetëm në këtë mënyrë lind mirëkuptimi mbi atë çka motivon, nxit, frenon ose frikëson shqiptarët e gjermanët – vetëm kështu mësojmë cilat eksperienca dhe vlera përcaktojnë marrjen e këtij apo atij vendimi nga ana e tjetrit: vetëm mbi këtë mirëkuptim mund të funksionojë bashkëjetesa në një Evropë të bashkuar.

Me këtë rast dëshiroj të falenderoj veçanërisht organizatorët dhe sponsorët e Javëve të Kulturës, sepse pa ta realizimi i projektit nuk do të kishte qenë i mundur.

Zbuloni Tetorin Gjerman dhe merrni me vete një pjesë të Gjermanisë dhe të kulturës së saj! Ju uroj një kohë të këndshme!

projektet e shumta si furnizimi me ujë 24 orë i disa qyteteve, impiantet moderne të pastrimit të ujrave të zeza, modernizimi i hidrocentraleve, linja në ndërtim e tensionit të lartë për importin dhe eksportin e energjisë elektrike nga dhe në drejtim të Malit të Zi, përmirësimi i infrastrukturës për furnizimin me energji elektrike, një akademi profesionale, turizmi i zonave rurale si Thethi dhe shumë e shumë të tjera.

Bashkëpunimi gjerman i ofruar ka disa qëllime. Në qendër të tyre ndodhet përmirësimi i situatës së jetesës së njerëzve në Shqipëri. Por ne dëshirojmë të arrijmë gjithashtu, që Shqipëria të mund të ecë më tej në rrugën e saj të integrimit euroatlantik. Ky nuk është më një objektiv i largët e i paqartë: në prill Shqipëria mori ftesën për anëtarësim në NATO. Integrimi në BE është prespektiva tjetër e madhe. Në këtë rrugëtim, padyshim jo të lehtë drejt integrimit, ne duam ta ndihmojmë Shqipërinë të përparojë nëpërmjet bashkëpunimit tonë. Përmes infrastrukturës së krijuar me ndihmën gjermane dhe përmes kontributit gjerman në zhvillimin e

12

Am 21. Oktober 1988 wurde der Grundstein zur Entwicklungszusammenarbeit zwischen der Bundesrepublik Deutschland und der Republik Albanien gelegt, indem das Rahmenabkommen über die Technische Zusammenarbeit unterschrieben wurde.Seither hat Albanien von Deutschland etwa 700 Millionen Euro an bilateraler und multilateraler Hilfe erhalten. Diese Zusammenarbeit ist technischer wie auch finanzieller Natur. Waren es in den Anfängen noch kleinere Projekte wie z. B. die Förderung der Milchviehhaltung oder der Ausbau der Studentenstadt von Tirana, so sind daraus mittlerweile deutlich größere Projekte geworden, wie z. B. der Aufbau einer ununterbrochenen Wasserversorgung für die Stadt Korça oder die Unterstützung Albaniens bei der Annäherung an die EU. Der Prozess der Annäherung hat durch die Unterzeichnung des Stabilisierungs- und Assoziierungsabkommens 2006 einen vorläufigen Höhepunkt gefunden.Schwerpunkte der deutsch-albanischen Entwicklungs-zusammenarbeit sind heute die Energieversorgung, Wasserversorgung und Abwasserentsorgung sowie die Förderung einer nachhaltigen Wirtschaftsentwicklung.Wichtigste Partner bei der Durchführung dieser Projekte sind die Gesellschaft für technische Zusammenarbeit (GTZ) sowie die Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW).

20 Jahre deutsch-albanische

Entwicklungs-zusammenarbeit

13

Më 21 tetor 1988 u vendos guri i themelit në bashkëpunimin për zhvillim ndërmjet Republikës Federale Gjermane dhe Republikës së Shqipërisë, duke firmosur marrëveshjen kuadër mbi Bashkëpunimin Teknik. Që prej asaj kohe Shqipëria ka përfituar më shumë se 700 milion Euro në ndihma dy- dhe shumëpalëshe. Ky bashkëpunim ka si natyrë teknike ashtu edhe financiare. Ndërsa fillimisht bëhej fjalë për projekte të vogla si psh.: nxitja e prodhimit dhe përpunimit të qumshtit, ose rikonstruktimi i qytetit studenti në Tiranë, tanimë projektet janë dukshëm më të medha, si psh. ndërtimi i rrjetit të furnizimit me ujë të rrjedhshëm për qytetin e Korçës ose mbështetja e Shqipërisë në afrimin e saj drejt BE-së. Procesi i integrimit ka kulmuar paraprakisht me nënshkrimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit në vitin 2006.Sot sektorët kyç të bashkëpunimit për zhvillim midis Gjermanisë dhe Shqipërisë janë furnizimi me energji elektrike, furnizimi me ujë të pijshëm dhe kanalizimet e ujërave të zeza, si dhe nxitja e një zhvillimi ekonomik të qëndrueshëm.Partnerët më të rëndësishëm në zbatimin e këtyre projekteve janë Shoqata për Bashkëpunim Teknik (GTZ) si dhe Banka Gjermane për Zhvillim (KfW).

20 vjet të bashkëpunimit gjermano-shqiptar për zhvillim

14

15

Regierungsverhandlungen 2008

Vom 7. bis 8. Oktober 2008 finden in Tirana die jährlichen Regierungsverhandlungen zwischen der Republik Albanien und der Bundesrepublik Deutschland statt. Die Verhandlungen werden zwischen dem Bundesministerium für Wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung (BMZ) und dem albanischen Finanzministerium sowie dem Direktorat für Strategie und Geberkoordinierung im Ministerrat durchgeführt. Beteiligt an den Gesprächen sind ebenfalls die deutschen Durchführungsorganisationen wie GTZ, KfW, InWent und CIM sowie die mit der Durchführung beschäftigten albanischen Ministerien.Ziel der Regierungsverhandlungen ist die Vereinbarung über die Weiterführung der Entwicklungszusammenarbeit im Bereich der technischen und finanziellen Zusammenarbeit. Die in einem Protokoll vereinbarten Vorhaben und Projekte werden sodann in Form von bilateralen Abkommen unterzeichnet und damitbzw. durch Notenwechsel, zu völkerrechtlichen Vereinbarungen. Sie bilden die Grundlage der Durchführung der entsprechenden Projekte. Umgesetzt werden die Projekte von den oben genannten deutschen Durchführungsorganisationen.

Bisedimet qeveritare 2008

Nga 7 deri më 8 tetor 2008 në Tiranë do të zhvillohen bisedimet e përvitshme qeveritare ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Republikës Federale të Gjermanisë. Bisedimet do të realizohen ndërmjet Ministrisë Gjermane për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (BMZ) dhe Ministrisë Shqiptare të Financave si dhe Departamentit për Koordinimin e Strategjive dhe Ndihmës së Huaj pranë Këshillit të Ministrave. Në këto bisedime marrin pjesë gjithashtu organizatat gjermane zbatuese si GTZ, KfW, InWent dhe CIM si dhe Ministritë shqiptare të linjës.Qëllimi i bisedimeve qeveritare është rënia dakord mbi vazhdimin e bashkëpunimit për zhvillim në fushën e bashkëpunimit teknik dhe financiar. Planet dhe projektet mbi të cilat do të bihet dakord do të fiksohen në një protokoll dhe do të firmosen më pas në formën e marrëveshjeve bilaterale dhe në këtë mënyrë, apo nëpërmjet shkëmbimit të notave zyrtare, do të arrihet në një marrëveshje ndërkombëtare. Ato përbëjnë bazën për zbatimin e projekteve përkatëse. Projektet do të realizohen nga organizatat zbatuese gjermane të përmendura më sipër.

16

Die KfW Entwicklungsbank in Albanien:Albanien auf dem Weg nach Europa

Die KfW Entwicklungsbank unterstützt Albanien bei seiner Annäherung an die EU und auf dem Weg der nachhaltigen Entwicklung. Dabei konzentriert sich die KfW Entwicklungsbank auf Verbesserungen im Wasser- und Energiesektor sowie auf die Förderung des Mittelstands und der Privatwirtschaft. Insgesamt wurden Albanien seit Beginn der Zusammenarbeit im Jahr 1988 310 Millionen Euro an offizieller Entwicklungsförderung (Official Development Assistance, ODA) gewährt.Seit 1992 nutzt die KfW Entwicklungsbank wegweisende innovative Ansätze im Wassersektor und leitet bedeutende Investitionen in den Be-reichen Wasserversorgung, Abwasseraufbereitung und Umweltschutz ein. Den zweiten Schwerpunkt der Deutsch-Albanischen Finanziellen Zusam-menarbeit bildet der Energiesektor. Hier werden die Anbindung Albaniens an das Europäische Hochspannungsnetz über eine 400-kV-Leitung von Tirana nach Podgorica (Montenegro), der Ausbau der Energiegenerierung, -übertragung und

-verteilung in Südalbanien (Saranda-Gjirokastra) sowie der Bau einer Transformationsstation in Korça gefördert.Ein Erfolgsprojekt stieß die KfW Entwicklungsbank 1995 mit der Anregung zur Schaffung der FEFAD Bank an, die man heute nur noch als ProCredit Bank kennt. Dem Erfolg in Albanien folgend, wurde das Geschäftsmodell der ProCredit Bank auf ganz Südosteuropa ausgeweitet. Darüber hinaus wurde die wirtschaftliche Entwicklung Albaniens durch den Ausbau des Flughafens Rinas unterstützt.Erstmalig wird nun eine Mitarbeiterin aus Frankfurt als Büroleiterin in das Büro Tirana entsandt. Aus diesem Anlass wird die KfW Entwicklungsbank im Rahmen des Deutschen Oktobers zu einer Veranstaltung einladen.

Mehr Informationen erhalten Sie unter:KfW Tirana, Rr. Skenderbej Nr. 21/1Tel. +355-4-222 78 69, Fax: +355-42227869 kfw.tirana@kfw.dewww.kfw-entwicklungsbank.de

© ProCredit Holding

17

Banka Gjermane për Zhvillim KfW në Shqipëri: Shqipëria në rrugën drejt Evropës

Banka për Zhvillim KfW mbështet Shqipërinë në afrimin e saj drejt BE-së dhe në rrugën drejt një zhvillimi të qëndrueshëm. Ndërkohë Banka për Zhvillim KfW përqëndrohet në përmirësimin e sektorit energjitik dhe atë të ujit si dhe në mbështetjen e ndërrmarrjeve të mesme dhe të ekonomisë private. Shqipëria ka marrë prej fillimit të bashkëpunimit në vitin 1988 një mbështetje zyrtare për zhvillim (Official Development Assistance, ODA) në vlerën e gjithsej 310 milion Euro.Që prej vitit 1992 Banka për Zhvillim KfW ka vënë në përdorim kapacitete orientuese, që përbëjnë risi në sektorin hidrik dhe ka sjellë investime domethënëse në fushën e furnizimit me ujë, përpunimit të ujrave të zeza dhe mbrojtjes së mjedisit. Pika e dytë kyçe e bashkëpunimit financiar gjermano-shqiptar e përbën sektori energjitik. Në këtë kontekst financohet lidhja e Shqipërisë me rrjetin evropian

të tensionit të lartë nëpërmjet një linje 400-KV nga Tirana në Podgoricë (Mali i Zi), zgjerimi i rrjetit për prodhimin, transmetimin dhe shpërndarjen e energjisë elektrike në Shqipërinë e jugut (Sarandë-Gjirokastër) si dhe ndërtimin e një nënstacioni në Korçë.Banka për Zhvillim KfW realizoi në vitin 1995 një projekt të suksesshëm me shtysën në krijimin e FEFAD Bank, e cila njihet sot si ProCredit Bank. Si rrjedhojë e suksesit në Shqipëri modeli i ProCredit Bank u shtri në gjithë Evropën Juglindore. Krahas kësaj zhvillimi ekonomik i Shqipërisë u mbështet me zgjerimin e Aeroportit të Rinasit.Për herë të parë dërgohet një bashkëpunëtore nga Frankfurti si drejtuese e zyrës në Tiranë. Me këtë rast Banka për Zhvillim KfW do të organizojë një aktivitet në kuadër të Tetorit Gjerman.

Informacione të mëtejshme mund të merrni në: KfW Tirana, Rr. Skenderbej Nr. 21/1Tel. +355-4-222 78 69, Fax: +355-42227869 kfw.tirana@kfw.dewww.kfw-entwicklungsbank.de

18

Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) in Albanien

Die Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH ist ein weltweit tätiges Bundesunternehmen der internationalen Zusammenarbeit für nachhaltige Entwicklung mit Sitz in Eschborn bei Frankfurt am Main.

Sie wurde 1975 als privatwirtschaftliches Unternehmen gegründet. Ihr Hauptauftraggeber ist das Bundes-ministerium für wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung (BMZ). Darüber hinaus ist sie tätig für andere öffentliche oder private Auftraggeber. Die GTZ nimmt ihre Aufgaben gemeinnützig wahr. Überschüsse werden ausschließlich wieder für eigene Projekte der internationalen Zusammenarbeit für nachhaltige Entwicklung verwendet.

Die GTZ unterstützt die Bundesregierung bei der Verwirklichung ihrer entwicklungspolitischen

Ziele. Sie bietet zukunftsweisende Lösungen für politische, wirtschaftliche, ökologische und soziale Entwicklungen in einer globalisierten Welt und fördert komplexe Reformen und Veränderungsprozesse auch unter schwierigen Bedingungen.Ihr Ziel ist es, die Lebensbedingungen der Menschen nachhaltig zu verbessern.

Die von der Deutschen Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH in Albanien durchgeführten Projekte beziehen sich insbesondere auf die Förderung der wirtschaftlichen Entwicklung des Landes. Dies schließt Maßnahmen in den Bereichen Wirtschafts- und Beschäftigungsförderung und Berufsbildung, oder auch die Reform des Rechtssystems ein. Das Engagement der GTZ in Albanien erstreckt sich darüber hinaus auch auf die Stärkung zivilgesellschaftlicher Strukturen, den Ausbau des Gesundheitssektors und die Förderung von Menschen mit Behinderung.

19

Shoqata Gjermane për Bashkëpunim Teknik (GTZ) në Shqipëri

Shoqata për Bashkëpunim Teknik (GTZ) GmbH është një sipërmarrje federale për bashkëpunim ndërkombëtar për zhvillim të qëndrueshëm, aktive në të gjithe botën dhe me seli në Eschborn të Frankfurt mbi Majn.

Ajo u themelua në vitin 1975 si sipërmarrje ekonomike private. Ajo vepron kryesisht me porosi të Ministrisë Gjermane për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (BMZ). Por krahas kësaj merr përsipër të punojë edhe për instanca të tjera publike ose private. GTZ-ja përmbush detyrat e saj pa interesa fitimprurëse. Fondet e mbetura përdoren vetëm për projekte të vetë shoqatës në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtar për zhvillim të qëndrueshëm.

GTZ-ja mbështet qeverinë federale në përmbushjen e qëllimeve të saj në politikat e zhvillimit. Ajo ofron zgjidhje largpamëse për zhvillime politike, ekonomike, ekologjike dhe sociale në nje botë të globalizuar dhe nxit reforma komplekse dhe proçese ndryshimi edhe në kushte të vështira. Qëllimi i saj është përmirsimi i qëndrueshëm i kushteve të jetesës së njerëzve.

Projektet e ralizuara nga Shoqata për Bashkëpunim Teknik (GTZ) GmbH në Shqipëri i referohen veçanërisht nxitjes së zhvillimit ekonomik të vendit. Kjo përfshin masat në fushën e mbështetjes ekonomike dhe të punësimit, arsimit profesional, ose të reformës në sistemin e drejtësisë. Angazhimi i GTZ-së në Shqipëri shtrihet krahas kësaj edhe në forcimin e strukturave të shoqërisë civile, zgjerimin e sektorit të shëndetsisë dhe mbështetjen e personave me aftësi të kufizuara.

20

Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi

Veranstaltungsprogramm Deutscher Oktober

22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Bitte beachten Sie das aktuelle Programm auf : www.tetori-gjerman.com

22 montagseptember

(bis 27. September)Sommertheater „Kame“, Ibë Workshop für junge Übersetzer

(bis 12. Oktober)Deutsch-französisch-alba-nischer Künstlerworkshop

(bis 28. September)DurrësPOETEKA Festival

27 samstagseptember

19.00 UhrSommertheater„Kame“, IbëMusikalisch-poetischer Abend Gottfried Benn

28 sonntagseptember

19.00 UhrNationaltheater TiranaTheateraufführung:Heinrich Böll – „Ansichten eines Clowns“

29 montagseptember

19.00 UhrNationaltheater TiranaTheateraufführung:Heinrich Böll – „Ansichten eines Clowns“

30 dienstagseptember

19.30 UhrDeutsche BotschaftModenschau junger alba-nischer Designer

9.30 – 17.30 UhrHotel Tirana Interna-tionalKonferenz „Frauen in der Wirtschaft - Business pow-ered by women“

10 freitagoktober

8.00 – 19.00 UhrPogradecJournalistenreise und Be-sichtigung von KfW-Projek-ten in Pogradec

Sportanlagen der NEHEMIA Stiftung in Buçimas/PogradecAdidas – NEHEMIA – Sport-wettkämpfe

11 samstagoktober

8.00 – 19.00 UhrPogradecJournalistenreise und Be-sichtigung von KfW-Pro-jekten in Pogradec

11.30 UhrPogradecEinweihung der Phase II des Abwasserprojekts.

Sportanlagen der NEHEMIA Stiftung in Buçimas/PogradecAdidas – NEHEMIA – Sport-wettkämpfe

12 sonntagoktober

19.00 Uhr DurrësTheateraufführung „Der Bär“ von Anton Tschechow

13 montagoktober

DurrësEinweihung der Fachhoch-schule Durrës

14 dienstagoktober

18.00 Uhr Deutscher Lesesaal Ti-rana, Rr. George Bush, ggü. ParlamentBuchausstellung zum The-ma: “Albanien. Reiseberich-te und Sachbücher in deut-scher Sprache”

17 freitagoktober

(bis 20. Oktober)Kino MillenniumBlack Box - Kunstakad-emie Tirana Academy of Film & Mul-timedia MARUBI Deutsche Filmtage 2008Einzelheiten unter: www.tetori-gjerman.com

21

Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi Do Fr Sa So Mo Di Mi

Veranstaltungsprogramm Deutscher Oktober

22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

18 samstagoktober

11.00 UhrGymnasium Sami Frashëri, Rr. e Barrikadave, TiranaTag der offenen TürBilingualer Zweig am Gymna-sium Sami Frashëri

ShkodraVeranstaltungen im Rahmen der Städtepartnerschaft Shkod-er – Dortmund/Aplerbeck:

17.00 UhrPräsentation der Partner-schaft

18.00 UhrKino Millennium, ShkodraFilmvorführung

20 montagoktober

(bis 22. Oktober)ab 18.00 UhrHotel Tirana Interna-tional, TiranaBranchenkonferenz „Ener-gie – Umwelt – Bauen“

21 dienstagoktober

10.00 – 21.00 Uhr, Hotel Tirana Interna-tional Podiumsdiskussion mit Marianne Birthler, Bundes-beauftragte für die Unter-lagen des Staatssicherheits-dienstes der ehemaligen DDR

18.00 UhrKino Millennium, TiranaFilmvorführung“Das Leben der Anderen”

18.00 Uhr Kathedrale Shën Shtjef-ni, ShkodraKonzert “Peace on Earth”

25 samstagoktober

9.30 – 19.00 UhrUniversität Tirana, Fremdsprachenfakultät8. Deutschlehrerkonferenz in Tirana

26 sonntagoktober

9.30 – 14.00 UhrUniversität Tirana, Fremdsprachenfakultät8. Deutschlehrerkonferenz in Tirana

29 mittwochoktober

18.00 Uhr, Black Box, KunstakademieBuchpräsentation:”Deutsch-sprachige Erzähler 1900-1945. Eine Anthologie”

30 donnerstagoktober

19.00 UhrNationaltheater Tirana Theateraufführung:„Das Drunter und Drüber der Liebe“ – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht

31 freitagoktober

19.00 UhrNationaltheater Tirana Theateraufführung:

„Das Drunter und Drüber der Liebe“ – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht

01 samstagnovember

19.00 UhrNationaltheater Tirana Theateraufführung:„Das Drunter und Drüber der Liebe“ – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht

02 sonntagnovember

19.00 UhrNationaltheater Tirana Theateraufführung:„Das Drunter und Drüber der Liebe“ – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht

21 freitagnovember

(bis 22. November)TiranaInternationale Konferenz: Nachhaltige und zukunfts-fähige Landnutzung in Al-banien

22

22 e hënështator

(deri më 27 shtator)Teatri veror „Kame“, IbëWorkshop - Punëtoria e përkthimit letrar

(deri më 12 tetor)Workshop i artistëve gjer-manë, francezë e shqiptarë

(deri më 28 shtator)DurrësFestivali POETEKA

27 e shtunështator

Ora 19.00 Teatri veror „Kame“, IbëMbrëmje poetiko-muzikore kushtuar poetit Gottfried Benn

28 e dielshtator

Ora 19.00Teatri Kombëtar TiranëShfaqe teatrale:Heinrich Böll – „Me syrin e një klouni“

Programi i aktiviteteve

29 e hënështator

Ora 19.00Teatri Kombëtar TiranëShfaqe teatrale:Heinrich Böll – „Me syrin e një klouni“

30 e martështator

Ora 19.30Ambasada GjermaneSfilatë mode e stilistëve të rinj shqiptarë

Ora 9.30 – 17.30Hotel Tirana Interna-tionalKonferencë „Femrat në ekonomi - Business pow-ered by women“

10 e premtetetor

Ora 8.00 – 19.00PogradecUdhëtim me gazetarë dhe këqyrja e projekteve të KfW-së në Pogradec

Në ambjentet sportive të Fondaconit NEHEMIA në Buçimas/PogradecGarat sportive Adidas – NE-HEMIA

11 e shtunëtetor

Ora 8.00 – 19.00PogradecUdhëtim me gazetarë dhe këqyrja e projekteve të KfW-së në Pogradec

Ora 11.30PogradecPërurimi i fazës së II-të të projektit për ujrat e zeza

Në ambjentet sportive të Fondaconit NEHEMIA në Buçimas/PogradecGarat sportive Adidas – NE-HEMIA

12 e dieltetor

Ora 19.00 DurrësShfaqe teatrale ”Ariu” nga Anton Çehov

13 e hënëtetor

DurrësPërurimi i shkollës së lartë profesionale - Durrës

14 e martëtetor

Ora 18.00Salla gjermane e leximit Tiranë, Rr. Xhorxh Bush, përb. ParlamentitEkspozitë librash mbi temën: “Shqipëria. Reportazhe udhë-timesh dhe libra specialiteti në gjuhën gjermane”

17 e premtetetor

(deri më 20 tetor)Kinema Millennium Black Box - Akademia e Arteve Tiranë Akademia e Filmit dhe Multimedias MARUBIDitët e Filmit Gjerman 2008Për më shumë vizitoni:www.tetori-gjerman.com

Ju lutemi të informoheni mbi programin aktual në: www.tetori-gjerman.com

H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M

22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

23

Programi i aktiviteteve

18 e shtunëtetor

Ora 11.00Gjimnazi “Sami Frashëri”, Rr. e Barrikadave, TiranëDita e Dyerve të HapuraSeksioni dygjuhësh në gjim-nazin “Sami Frashëri”

ShkodërAktivitete në kuadër të part-neritetit të qyteteve Shkodër - Dortmund/Aplerbeck:

Ora 17.00Prezantimi i partneritetit

Ora 18.00Kinema Millennium,ShkodërShaqja e filmit

20 e hënëtetor

(deri më 22 tetor)Ora 18.00Hotel Tirana Interna-tional, TiranëKonferenca ekonomike „En-ergji – Mjedis – Ndërtim“

21 e martëtetor

Ora 10.00 – 21.00, Hotel Tirana International Diskutim në podium me Marianne Birthler, Drejtuesja e zyrës federale për dosjet e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish RDGj-së.

Ora 18.00Kinema Millennium, TiranëShfaqja e filmit“Jeta e të tjerëve”

Ora 18.00Katedralja Shën Shtjef-ni, ShkodërKoncert “Peace on Earth”

25 e shtunëtetor

Ora 9.30 – 19.00 Universiteti i Tiranës,Fakulteti i Gjuhëve të Huaja Konferenca e 8-të e mësuesve të gjuhës gjermane në Tiranë

26 e dieltetor

Ora 9.30 – 14.00 Universiteti i Tiranës,Fakulteti i Gjuhëve të Huaja Konferenca e 8-të e mësuesve të gjuhës gjer-mane në Tiranë

29 e mërkurëtetor

Ora 18.00, Black Box, Akademia e ArtevePrezantim i librit: “Tregimtarë të gjuhës gjermane 1900-1945. Një antologji”

30 e enjtetetor

Ora 19.00Teatri Kombëtar TiranëShfaqe teatrale:„Poshtepërpjetat e dashu-risë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht

31 e premtetetor

Ora 19.00Teatri Kombëtar Tiranë

Shfaqe teatrale:„Poshtepërpjetat e dashu-risë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht

01 e shtunënëntor

Ora 19.00Teatri Kombëtar TiranëShfaqe teatrale:„Poshtepërpjetat e dashu-risë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht

02 e dielnëntor

Ora 19.00Teatri Kombëtar TiranëShfaqe teatrale:„Poshtepërpjetat e dashu-risë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht

21 e premtenëntor

(deri më 22 nëntor)TiranëKonferencën ndërkombëtare: “Shfrytëzim i qëndrueshëm dhe efikas i tokës në Shqipëri”

H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M E P Sh D H M M

22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

24

Vom 22. bis 27. September 2008 treffen sich junge Übersetzer der deutschsprachigen Literatur aus Albanien, dem Kosovo und Mazedonien in Ibë bei Tirana zu einem Workshop für literarisches Übersetzen.

Der Workshop wird von Wilfried Fiedler und Ardian Klosi geleitet, Jürgen Röhling ist beratend tätig. Wilfried Fiedler ist ein herausragender Albanologe, der insbesondere für seine Grammatiken und Wörterbücher der albanischen Sprache bekannt ist, aber auch für seine Übersetzungen von Ismail Kadare, Martin Camaj u. a.

In der anmutigen Landschaft des Erzeni-Tals werden die jungen Übersetzer mit Besonder-

heiten der Übertragungen vom Deutschen ins Albanische und mit einigen Geheimnissen des Metiers vertraut gemacht.

Der Workshop wird aus Mitteln des Stabilitätspakts für Südosteuropa finanziert. Bereits im Frühjahr hatte ein Wettbewerb für literarische Übersetzung von Texten Gottfried Benns stattgefunden. Aus dieser Veranstaltung ist ein literarisch-musikalischer Abend zu Benn entstanden.

Als Abschluss des Workshops im September 2008 werden im Sommertheater „Kame“ einige der besten Übersetzungen öffentlich vorgetragen. Der literarisch-musikalische Abend „Gottfried Benn“ wird nochmals aufgeführt.

Workshop für junge Übersetzer

25

fshehtat e mjeshtërisë dhe veçantitë e përkthimit letrar nga gjermanishtja në shqip.

Workshop-i financohet me fonde të Paktit të Stabilitetit për Europën Juglindore. Një konkurs i shqipërimit poetik të teksteve të Gottfried Benn u zhvillua që në pranverë. Nga ky aktivitet lindi ideja e një mbrëmje letrare-muzikore mbi Benn-in.

Në fund të workshop-it përkthimet më të mira do t’i prezantohen publikut në teatrin veror „Kame“ së bashku me mbrëmjen letrare-muzikore „Gottfried Benn“.

Përkthyes të rinj të letërsisë gjermane nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia do të mblidhen nga data 22 deri më 27 shtator 2008 në Ibë, në afërsi të Tiranës, për të ndjekur një workshop në mjeshtërinë e përkthimit letrar.

Seminari do të drejtohet nga Wilfried Fiedler e Ardian Klosi, nën konsulencën e Jürgen Röhling. W. Fiedler është personaliteti bashkëkohës më i njohur në fushën e studimeve të shqipes. Veç gramatikave dhe fjalorëve të njohur, ai ka kontribut të veçantë edhe në përkthimin e shkrimtarëve shqiptarë si Ismail Kadare, Martin Camaj etj.

Në peisazhin e bukur të luginës së Erzenit përkthyesit e rinj do të njihen me disa nga të

Punëtoria e përkthimit letrar

26

27

Gottfried Benn (1886-1956) punoi gjithë jetën e tij si mjek, më së shumti në Berlin, dhe shkroi veç kësaj poezi e eseistikë. Në vitet para Luftës së Parë Botërore ai shokoi shoqërinë e virtytshme vilhelmiane me poezitë e tij ekspresioniste. „Morgu“ dhe „Mishi“ ishin titujt e vëllimeve të para poetike. Me to nis poezia e vërtetë moderne gjermane; breza të tërë poetësh u ndikuan prej tyre.

Benn ishte deri në vitin 1933 një ndër shkrimtarët më të njohur e të nderuar gjermanë. Megjithatë ai u kundërshtua ashpër nga nazistët që po fitonin pushtet. Ndaj të habit edhe më shumë fakti që Benn paçka sulmeve ushqeu për një kohë të shkurtër simpati për regjimin nazist. Pas një kohe të shkurtër Benn u largua nga nazistët dhe në vitin 1936 u dënua me heqjen e të drejtës së botimit. Do të botonte sërish pas vitit 1948 vëllime të reja poetike që patën përsëri jehonë të madhe te lexuesit dhe poetët e rinj, e përsëri e ndikuan thellë zhvillimin e poezisë në gjuhën gjermane.

Poezitë e zgjedhura brenda një kolazhi mbi jetën dhe veprën e tij, të përgatitur nga Ardian Klosi, do të interpretohen në këtë mbrëmje poetiko-muzikore nga aktorë të njohur, shoqëruar me muzikë pianistike e me projeksion imazhesh filmike.

Gottfried Benn (1886-1956) arbeitete sein Leben lang als Arzt, meistens in Berlin, und schrieb daneben Lyrik und Essayistik. In den Jahren vor dem 1. Weltkrieg schockierte er die biedere wilhelminische Gesellschaft mit seinen expressionistischen Gedichten. „Morgue“ und „Fleisch“ hießen die ersten poetischen Bände. Mit ihnen beginnt die eigentliche Moderne in der deutschen Lyrik; Generationen von Dichtern wurden von ihnen beeinflusst.

Benn gehörte bis 1933 zu den bekanntesten und meistverehrten deutschen Schriftstellern. Von den erstarkenden Nazis allerdings wurde er heftig bekämpft. Es ist erstaunlich, dass Benn trotz dieser Anfeindungen für kurze Zeit Sympathien für das Naziregime hegte. Schon bald freilich wandte Benn sich von den Nazis ab und wurde im Jahr 1936 mit Publikationsverbot belegt. Erst nach 1948 erschienen wieder neue Gedichtbände von Gottfried Benn, die erneut ein außerordentliches Echo unter den Lesern und den jungen Lyrikern fanden. Er beeinflusste damit wieder stark die Entwicklung der deutschsprachigen Lyrik.

Die für diesen musikalisch-literarischen Abend ausgewählten Gedichte, die in eine Collage über sein Leben und Werk von Ardian Klosi eingeflochten sind, werden von bekannten Schauspielern gelesen und durch Klaviermusik und Bilderprojektion begleitet.

Musikalisch-poetischer Abend Gottfried Benn 27. September 2008, 19.00 Uhr, im Sommertheater „Kame“

Mbrëmje poetiko-muzikore kushtuar poetit Gottfried Benn 27 shtator 2008, ora 19.00, në teatrin veror „Kame“

28

Zum 40. Jahrestag des Elyséevertrags im Jahr 2003 wurde ein Programm ins Leben gerufen, das die gemeinsame Durchführung von Kulturprojekten in Drittstaaten fördert.

Im Rahmen dieses Programms findet in Tirana in diesem Jahr ein deutsch-französisch-albanischer Künstlerworkshop statt. Vom 22. September bis 12. Oktober werden fünf albanische sowie zwei deutsche und zwei französische Künstler unterschiedlicher Sparten in Tirana gemeinsam an einem künstlerischen Projekt arbeiten. Gemeinsam werden sie einen Rohbau im Stadtzentrum künstlerisch gestalten.

Am Ende des Workshops werden die Ergebnisse der gemeinsamen Arbeit der Öffentlichkeit präsentiert. Außerdem soll die Arbeit der Gruppe filmisch dokumentiert werden und ein Katalog über den Workshop erscheinen.

Von albanischer Seite werden an dem Projekt die folgenden Künstler teilnehmen:Najada Hamza, Ardian Isufi, Genc Mulliqi, Vladimir Myrtezai und Ali Oseku.Von deutscher Seite beteiligen sich die beiden Künstler Ulrike Feser und Erik Göngrich.Von französischer Seite nehmen Noëlle Pujol und Arnaud Rolland teil.

Deutsch-französisch-albanischer Künstlerworkshop22. September bis 12. Oktober 2008

Në 40 vjetorin e Traktatit të Elysée-së të vitit 2003 u krijua një program, i cili mbështet zhvillimin e përbashkët të projekteve kulturore në një shtet të tretë.

Në kuadër të këtij programi këtë vit në Tiranë do të zhvillohet një workshop me artistë gjermanë, francezë dhe shqiptarë. Nga data 22 shtator deri më 12 tetor pesë artistë shqiptarë, dy gjermanë dhe dy francezë të fushave të ndryshme do të punojnë në Tiranë së bashku në një projekt artistik. Bashkarisht ata do të modelojnë artistikisht një godinë në qendër të qytetit.

Në fund të workshop-it rezultatet e punës së përbashkët do t`i prezantohen publikut të gjerë. Krahas kësaj puna e grupit do të dokumentohet në mënyrë filmike dhe do të paraqitet në një katalog rreth workshopit.

Nga pala shqiptare në projekt do të marrin pjesë artistët e mëposhtëm: Najada Hamza, Ardian Isufi, Genc Mulliqi, Vladimir Myrtezai dhe Ali Oseku. Nga pala gjermane marrin pjesë dy artistët: Ulrike Feser dhe Erik Göngrich. Nga pala franceze marrin pjesë: Noëlle Pujol dhe Arnaud Rolland

Workshopi i artistëve gjermanë, francezë e shqiptarë22 shtator deri më 12 tetor 2008

29Vladimir Myrtezai

Ardian Isufi

Ali Oseku

Ulrike Feser

Arnaud Rolland

Erik Göngrich Najada Hamza

Noëlle Pujol

30

Internationales Poesie - Festival POETEKA 2008

POETEKA ist ein mittlerweile in Albanien und darüber hinaus sehr bekanntes internationales Festival, das sich Poesie und Dichtung widmet. POETEKA wurde vom Dichter Arian Leka im September 2004 gegründet.In Durrës begann man eine wöchentliche, öffentlich zugängliche Reihe von Lesungen zu veranstalten, und zwar an dem Teil der byzantinischen Stadtmauer, den man heute „Porta Poeteka“ nennt.

Das POETEKA-Festival findet jährlich in Durrës statt. Neben den Veranstaltungen in Durrës finden aber auch poetische Ausflüge zu Orten statt, die für die albanische Kultur, Tradition und Erinnerungskraft eine herausragende Bedeutung besitzen (Berat, Shkodra, Tirana, Apollonia, Elbasan und Kruja). POETEKA veröffentlicht außerdem viermal im Jahr die Zeitschrift POETEKA - die einzige albanische Zeitschrift, die sich der Poesie und der

22. bis 28. September 2008, Durrës

dichterischen Kultur widmet. Die Redaktion ist international besetzt und die Zeitschrift enthält auch mehrsprachige Beiträge.

Sowohl die Zeitschrift als auch das Festival POETEKA widmen sich regelmäßig auch der deutschsprachigen Poesie. So nahm etwa am 3. POETEKA-Festival im Jahr 2007 auch die Dichterin Marie Poschmann aus Deutschland teil, die bei Lesungen alleine oder in Begleitung eines Schauspielers und eines Musikers auftrat.

Zum diesjährigen POETEKA Festival sind der bekannte Dichter Ron Winkler und der Literatur- und Musikwissenschaftler Dr.

Thomas Wohlfahrt, Direktor der Literaturwerkstatt Berlin, eingeladen. Sie werden sich an Veranstaltungen wie einer „(Ob-)Session“ über Kinderliteratur oder der Vorstellung eines „Filmpoems“ beteiligen.

31

Poeteka tashmë është një Festival Ndërkombëtar i mirënjohur në Shqipëri dhe jashtë saj, që i kushtohet poezisë dhe tekstit artistik. POETEKA u themelua nga poeti Arian Leka në shtator të vitit 2004, vit kur në Durrës filloi një seri e përjavshme leximesh autoriale dhe të hapura për publikun, në atë pjesë të murin bizantin të qytetit, që sot thirret “Porta Poeteka”.

Festivali POETEKA zhvillohet çdo vit në qytetin e Durrësit, por krahas tij POETEKA ka krijuar edhe një festival shëtitës, përmes të cilit kryen shtegtimet poetike nëpër disa qendra të rëndësishme për kulturën, traditën dhe kujtesën shqiptare, si në Berat, Shkodër, Tiranë, Apolloni, Elbasan, Krujë e Tiranë. POETEKA gjithashtu boton 4 herë në vit revistën Poeteka – revista e vetme në Shqipëri kushtuar poezisë dhe kulturës poetike. Redaksia përbëhet nga një staf

ndërkombëtar dhe revista përmban artikuj në shumë-gjuhë.

Si revista ashtu edhe festivali POETEKA u kushtojnë rregullisht vëmendje letërsisë dhe poezisë në gjuhën gjermane. Kështu në vitin 2007, në Edicionin e tretë të Festivalit POETEKA, nga Gjermania mori pjesë poetja Marion Poschmann e cila u paraqit me orë të veçanta leximi dhe me performancë trio, shoqëruar me aktor dhe muzikantë.

Këtë vit në Festivalin POETEKA do të marrin pjesë poeti i njohur Ron Winkler dhe specialisti i letërsisë dhe muzikës Dr. Thomas Wohlfahrt,

njëkohësisht edhe drejtori i Literaturwerkstatt, Berlin. Ata do të marrin pjesë në lexime, në (ob)sessionin kushtuar letërsisë për fëmijë apo në prezantimin e një “Filmpoeme”.

Festivali Ndërkombëtar i Poezisë POETEKA 200822 deri më 28 shtator 2008, Durrës

32

Foto: Jutta Benzenberg

33

Ardian Klosi hat Motive des bekannten Romans von Heinrich Böll (Träger des Literatur-Nobelpreises im Jahr 1972) für die Bühne bearbeitet. „Ansichten eines Clowns“, bereits 1985 in Albanien veröffentlicht, erfreute sich trotz einiger zensierter Szenen bei der Jugend und in kulturellen Kreisen großer Beliebtheit.

Es ist das Drama des marginalisierten Künstlers: ausgeschlossen von der Gesellschaft, von der eigenen Familie, von seiner langjährigen Freundin und den ihr nahestehenden katholischen Kreisen. Es ist die Rebellion des Künstlers gegen die vorherrschenden Normen der Wohlstandsgesellschaft und des Showgeschäfts, gegen die Verdrängung der Vergangenheit und die Kunstfertigkeit der Wendehälse.

Das Stück erlebte im vergangenen Oktober einen großen Erfolg im Nationaltheater Tirana. Ergänzend zur diesjährigen Wiederaufführung wird der Roman “Ansichten eines Clowns” erstmals in einer unzensierten, vollständigen Fassung auf Albanisch herausgegeben.

Regie führt Ema Andrea. In der Hauptrolle spielt Neritan Liçaj.

Dramatizim nga Ardian Klosi i romanit të shkrimtarit të madh gjerman Heinrich Böll (çmimi Nobel për letërsinë në vitin 1972). „Me syrin e një klouni“ u botua në shqip në vitin 1985 e, megjithë pjesët e censuruara, pati jehonë të veçantë në rininë dhe intelektualët shqiptarë të kohës.

Është drama e artistit të përjashtuar nga shoqëria, familja, e dashura dhe qarqet kishtare për arsye të antikonformizmit dhe rebelimit ndaj normave sunduese në shoqërinë e mirëqenies ekonomike dhe botës të show-biznesit, për arsye të mospajtimit me fshehjen dhe shtrembërimin e së kaluarës.

Shfaqja pati sukses të veçantë tetorin e vitit të kaluar. Këtë herë ajo do të shoqërohet nga botimi i plotë në gjuhën shqipe i romanit të Heinrich Böll-it.

Regjisore e shfaqjes është Ema Andrea. Në rolin kryesor interpreton Neritan Liçaj.

Heinrich Böll – “Ansichten eines Clowns”Heinrich Böll – „Me syrin e një klouni“28. und 29. Sepember 2008, 19.00 Uhr, Nationaltheater Tirana 28 dhe 29 shtator 2008, ora 19.00, Teatri Kombëtar

33

34

Modenschau junger albanischer Designer in der Deutschen Botschaft

Die Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH unterstützt im Rahmen ihres Programms zur Wirtschafts- und Beschäftigungsförderung die albanische Textilindustrie. Die GTZ arbeitet dabei mit dem Designer-Verband Albaniens zusammen.

Ziel der Unterstützung ist es, die Entwicklung der Textilindustrie in Albanien zu fördern, und zwar in Bezug auf die ganze Produktionskette – vom Zeitpunkt des Designs der Kollektionen bis zu deren industrieller Herstellung.

Am 30. September 2008 wird im Rahmen dieses Förderprojekts an der Deutschen Botschaft Tirana eine Modenschau stattfinden. An der Schau werden sich die besten jungen Designer Albaniens beteiligen.

Sieben nicht nur in Albanien, sondern auch im Ausland erfolgreiche Designer erhalten so die Gelegenheit, ihre Kollektionen vor einem geladenen Publikum zu präsentieren. Der rote Faden, der sich durch die Modenschau ziehen wird, ist die Verknüpfung moderner und traditioneller albanischer Elemente.

30. September 2008, 19.30 Uhr, Deutsche Botschaft

Foto: Bashkim Hasani

35

Sfilatë mode e stilistëve të rinj shqiptarë në Ambasadën Gjermane

Shoqata gjermane për bashkëpunimin teknik (GTZ) GmbH mbështet industrinë shqiptare të tekstileve në kuadër të programit të saj për nxitjen e ekonomisë dhe punësimit. Për këtë GTZ-ja bashkëpunon me Shoqatën e Stilistëve Shqiptarë.

Qëllimi i programit është nxitja e zhvillimit të industrisë së tekstileve në Shqipëri dhe, pikërisht, i të gjithë zinxhirit të prodhimit – nga momenti i dizenjimit të koleksioneve deri në prodhimin industrial të tyre.

Më 30 shtator 2008 në kuadër të këtij projekti në Ambasadën Gjermane në Tiranë do të zhvillohet një sfilatë mode. Në këtë sfilatë do të marrin pjesë stilistët e rinj më të mirë të Shqipërisë.

Shtatë stilistë të njohur jo vetëm në Shqipëri por edhe jashtë vendit do të kenë në këtë mënyrë mundësinë për t’i prezantuar publikut të ftuar koleksionet e tyre. Linja kryesore e kësaj sfilate është lidhja e elementeve tradicionale

shqiptare me ato moderne.

30 shtator 2008 Ambasada Gjermane, ora 19.30

Foto: Bashkim Hasani

36

37

Konferenz „Frauen in der Wirtschaft - business powered by women“30. September 2008, 9.30 – 17.30 Uhr, Hotel „Tirana International“

An der Konferenz „Frauen in der Wirtschaft - business powered by women“ werden Frauen in Führungspositionen im privaten oder öffentlichen Sektor teilnehmen. Ziel der Konferenz ist es, den Teilnehmerinnen den Aufbau stabiler und erfolgreicher Frauennetzwerke zu ermöglichen und Gelegenheit zu geben, Erfahrungen auszutauschen, aktuelle Probleme zu erörtern und Kontakte zu knüpfen.

Neben ca. 200 Frauen, die albanische Unternehmen oder Institutionen unterschiedlichster Sektoren vertreten, werden auch 15 deutsche Geschäftsfrauen und Vertreterinnen deutscher Institutionen (Verbände, Banken, Kammern usw.) an der Konferenz teilnehmen.

Die Konferenz wird in Diskussionsgruppen und Workshops organisiert sein, die sich alle darauf konzentrieren, wie sich ein internationales Netzwerk errichten und nutzen lässt. Die Themen der Workshops lauten zum Beispiel “success story”, “Beziehungen zu den Banken”, “Frauen-Ingenieure”, “Was braucht man, um ein privates Geschäft zu führen”, “Networking, Kontakte schließen und pflegen”, oder “Kunst verbindet Kulturen”.

Die Konferenzsprachen werden Deutsch und Albanisch sein.

Veranstalter: Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH und der Ost-Ausschuss der Deutschen Wirtschaft

Konferenzorganisation:Ledi Goxhaj, e-mail : enkeleida.goxhaj@gtz.al

Beratende Expertin: Heidi Ehniss, e-mail: Heidi.Ehniss@t-online.de

38

Konferencë „Femrat në ekonomi - business powered by women“30 shtator 2008, ora 9.30 – 17.30, Hotel „Tirana International“

Në konferencën „Femrat në ekonomi - business powered by women“ do të marrin pjesë femra në pozicione drejtuese në sektorin privat ose publik. Qëllimi i konferencës është mundësimi i ndërtimit të një rrjeti të qëndrueshëm dhe të suksesshëm të pjesëmarrëseve femra dhe krijimi i mundësisë për shkëmbime eksperiencash, diskutim të problemeve aktuale dhe lidhje kontaktesh.

Në konferencë krahas rreth 200 femrave, të cilat përfaqësojnë sipërmarrje ose institucione shqiptare të sektorëve të ndryshme do të marrin pjesë edhe 15 zonja gjermane biznesmene dhe përfaqësuese të institucioneve gjermane ( shoqata, banka, dhome tregtie etj.).

Konferenca do të organizohet në grupe diskutimi dhe workshop-e, ku të gjitha do të përqëndrohen në mënyrën se si mund të ndërtohet dhe shfrytëzohet një rrjet ndërkombëtar. Temat e workshop-it do të jenë: “histori suksesi”, “marrdhëniet me bankat”, “femrat inxhiniere”, “ç’farë nevoitet për të drejtuar një biznes”, “networking, zhvillimi dhe ruajtja e kontakteve”, ose “arti lidh kulturat”.

Konferenca do të zhvillohet në gjermanisht dhe shqip.

Organizator: Shoqata për Bashkëpunim Teknik (GTZ) GmbH dhe Komisioni Lindor për Ekonominë Gjermane.

Organizatore e konferencës:Ledi Goxhaj, e-mail: enkeleida.goxhaj@gtz.al

Eksperte këshilluese: Heidi Ehniss, e-mail: Heidi.Ehniss@t-online.de

39

40

41

Bereits zum zweiten Mal finden in diesem Jahr die Wettkämpfe „adidas - NEHEMIA Challenge Cup 2008“ statt. Die Stiftung NEHEMIA und der Adi–Dassler-Fund (adidas) organisieren die Sportwettkämpfe gemeinsam.

Erstmals wurde diese Meisterschaft 2007 im Rahmen des Deutschen Oktobers in der Kommune Buçimas ausgetragen. In diesem Jahr nehmen bereits alle Mittelschulen im Distrikt Pogradec teil. Bald schon sollen die Wettkämpfe landesweit ausgetragen werden.

Von April bis Mai 2008 kämpften Jungen und Mädchen in insgesamt 122 Teams aus 32 Schulen um den Einzug ins Halbfinale in den Disziplinen Minifußball, Basketball und Volleyball.

Beim „adidas - NEHEMIA Challenge Cup“ geht es nicht nur darum, wer die meisten Tore schießt. Ebenso wichtig sind Teamgeist und Fairplay beim Spiel und soziales Engagement, das in Projekten parallel zu den Wettkämpfen unter Beweis gestellt werden muss.

Die Endspiele finden am 10. und 11. Oktober 2008 auf den Sportanlagen der NEHEMIA Stiftung in Buçimas/Pogradec statt.

Adidas-NEHEMIA-Sportwettkämpfe

42

Fondacioni NEHEMIA dhe Adi Dassler Fund (adidas) organizojnë këtë vit për të dytën herë garën për kupën “adidas-NEHEMIA Challenge Cup 2008“. Fondacioni NEHEMIA dhe Adi-Dassler-Fund (adidas) i organizojnë së bashku këto gara sportive.

Për herë të parë ky kampionat është zhvilluar në vitin 2007 në Komunën Buçimas si një ndër aktivitetet në kuadër të Tetorit Gjerman. Këtë vit marrin pjesë gati të gjitha shkollat e rrethit të Pogradecit. Së shpejti ky aktivitet do të zhvillohet në shkallë kombëtare.

Nga prilli deri në maj 2008 vajza dhe djem nga 122 skuadra të 32 shkollave janë ndeshur për kualifikimin në gjysmëfinale në disiplinat sportive të minifutbollit, basketbollit e volejbollit.

Tek “adidas-NEHEMIA Challenge Cup” nuk ka rëndësi vetëm fakti se kush shënon më shumë gola. Kritere të rëndësishme janë gjithashtu edhe loja në skuadër, loja sipas rregullave dhe përgjegjësia shoqërore, të cilat duhen demonstruar edhe në projekte sikurse në garat sportive.

Finalet do të zhvillohen në 10 dhe 11 tetor 2008, në ambjentet sportive të Fondaconit NEHEMIA në Buçimas/Pogradec.

Garat sportive adidas-NEHEMIA

43

44

45

1998 gründete die NEHEMIA- Stiftung eine Privatschule mit nur 60 Schülern. Heute ist diese auf 600 Schüler angewachsen. Das Langzeitziel ist die Förderung talentierter Kinder, die im Rahmen einer Ausbildung auf westeuropäischem Niveau darauf vorbereitet werden sollen, in Zukunft eine verantwortungsvolle Rolle in ihrer Gesellschaft zu übernehmen.

Die NEHEMIA-Stiftung engagiert sich auf allen Bildungsstufen:

Kindergarten (seit 1999)Grund-, Haupt- und Mittelschule (seit 1998)Gymnasium (seit 2004)Abendgymnasium (seit 2007)Universität (Eröffnung am 19.09.2008)

In diesem Jahr gibt es für die NEHEMIA-Stiftung also reichlich Anlass zum Feiern: 10 Jahre NEHEMIA-Schule, das erste Abitur und der offizielle Startschuss für die NEHEMIA-Universität in Buçimas, die am 19.09.2008 im Rahmen des Deutschen Oktobers den Betrieb aufnehmen wird.

Bildung mit Herz, Hand und VerstandVom Kindergarten bis zur NEHEMIA-Universität

Die NEHEMIA-Stiftung in Albanien

46

Në vitin 1998 Fondacioni NEHEMIA krijoi një shkollë private me vetëm 60 nxënës. Sot shkolla është rritur në 600 nxënës. Qëllimi i saj në plan afatgjatë është edukimi i fëmijëve të talentuar, të cilët përgatiten në kuadër të një arsimimi në nivel perëndimor që në të ardhmen të marrin përsipër një rol me përgjegjësi në shoqërinë e tyre.

Fondacioni NEHEMIA angazhohet në të gjitha nivelet shkollore:

Kopshti (prej 1999), Shkolla fillore dhe 9-vjeçare (prej 1998), Gjimnazi (prej 2004) Shkolla e mesme pa shkëputje nga puna (prej 2007) dhe Universiteti (hapja e të cilit është më 19 shtator 2008.)

Këtë vit për fondacionin NEHEMIA ka shumë arsye për të festuar: 10 vjet të shkollës NEHEMIA, matura e parë, dhe fillimi zyrtar i Universitetit NEHEMIA në Buçimas, i cili hap dyert më 19 shtator 2008 në kuadër të „Tetorit Gjerman“.

Të arsimojmë me zemër, duar dhe mendje!Nga kopshti i fëmijëve tek Universiteti NEHEMIA

Fondacioni NEHEMIA në Shqipëri

47

48

49

Ziel dieses Projekts ist die Rehabilitierung der Wasserversorgung in der Stadt Pogradec und den umliegenden Dörfern Verdovë, Remenji, Buçimas und Tushemisht. Durch mehrere Maßnahmen konnte eine Versorgung mit sauberem Trinkwasser rund um die Uhr gewährleistet werden.

Das Vorhaben wird von der Bundesregierung Deutschland (über Mittel der KfW Entwicklungsbank in Höhe von 4,88 Mio. Euro) und der Schweiz (6,66 Mio. Euro) kofinanziert.

Neben der Verringerung des Gesundheitsrisikos für die Bevölkerung soll das Projekt auch einen Beitrag zu einer schonenden und nachhaltigen Nutzung der knappen Ressource Wasser und zur wirtschaftlichen Entwicklung der Projektregion leisten, gerade auch im Hinblick auf den Tourismussektor.

Neben der Rehabilitierung des Wasserversorgungsnetzes wurde auch das Abrechnungssystem verbessert. Dies soll zur wirtschaftlichen Stabilisierung des Wasserversorgungs- und Abwasserentsorgungs- unternehmens Pogradec (UKP) und zu einem verantwortungsbewussteren Umgang mit der Ressource Wasser beitragen.

Bauunternehmer ist das österreichische Unternehmen Strabag AG. Projektträger ist das Wasserversorgungs- und Abwasserentsorgungsunternehmen Pogradec (UKP).

Ein Teil des Projekts wird im Oktober im Rahmen einer Journalistenreise vorgestellt und eingeweiht.

Trinkwasserversorgung in der Stadt Pogradec

50

Qëllimi i projektit ështe rehabilitimi i sistemit të furnizimit me ujë të pijshëm në qytetin e Pogradecit dhe fshatrat rrethues, Verdovë, Remenji, Buçimas dhe Tushemisht. Nëpërmjet disa masave u bë i mundur furnizimi me ujë të pijshëm të pastër 24 orë.

Projekti bashkëfinancohet nga Qeveria Federale e Gjermanisë (me fonde të Bankës për Zhvillim KfW në shumën e 4,88 Mil. Euro) dhe ajo e Zvicrës (6,66 Mil. Euro).

Krahas zvogëlimit të rrezikut shëndetësor për popullatën, projekti mendohet të kontribuojë edhe në përdorimin e kujdesshëm dhe të qëndrueshëm të burimeve të pakta ujore dhe në zhvillimin ekonomik të zonës, duke pasur parasysh edhe sektorin e turizmit.

Krahas rehabilitimit të rrjetit të furnizimit me ujë u arrit gjithashtu edhe përmirësimi i sistemit matës. Kjo do të kontribuojë në stabilizimin ekonomik të ndërmarrjes së ujësjellës-kanalizimeve të qytetit të Pogradecit (UKP) dhe në një përdorim edhe më të ndërgjegjshëm të burimeve ujore.

Kompania e ndërtimit ështe ndërmarrja austriake Strabag AG. Kontraktues i projektit ështe ndërmarrja e ujësjellës-kanalizimeve e qytetit të Pogradecit (UKP).

Një pjesë e projektit do të prezantohet dhe përurohet në tetor në kuadër të një udhëtimi me gazetarët.

Furnizimi me ujë të pijshëm i qytetit të Pogradecit

51

52

53

Studentët e vitit të fundit të degës së gjuhës gjermane në Universitetin e Elbasanit ftojnë në një shfaqe teatrale në Durrës. Do të luhet në gjuhën shqipe dhe gjermane pjesa njëaktëshe ”Ariu” nga Anton Çehov.Vënia në skenë vjen në kuadër të projektit “3 gjuhë, 2 shtete, 1 shfaqe”, në të cilën studentët nga Sofia, Tetova dhe Elbasani organizuan së bashku një shfaqe dhe e prezantuan atë në kuadër të një turneu të shkurtër në qytetet e tyre. Projekti teatror kishte si qëllim, që brenda një inskenimi, të krijoheshin hapësirat për gjuhët dhe zakonet e ndryshme të shqiptarëve, maqedonasve dhe gjermanëve si dhe të lidheshin kontakte mes studentëve të gjermanistikës të të tre qyteteve dhe të zgjohej interesi i tyre për skenën. Për shkak të rezonancës pozitive dhe të kërkesave të shumta ne do ta shfaqim edhe një herë tjetër pjesën e studentëve shqiptarë.

Projekti teatror: ”Ariu” nga Anton Çehov12 tetor 2008, ora 19.00, Durrës

Theaterprojekt: „Der Bär“ von Anton Tschechow12. Oktober 2008, 19.00 Uhr, Durrës

Der Abschlussjahrgang der deutschen Abteilung der Universität Elbasan lädt zu einer Theateraufführung in Durrës ein. Gezeigt wird der Einakter „Der Bär“ von Anton Tschechow in albanischer und deutscher Sprache.Die Inszenierung entstand im Rahmen des Projektes „3 Sprachen, 2 Länder, 1 Aufführung“, in dem die Studenten aus Skopje, Tetovo und Elbasan gemeinsam eine Aufführung entwickelten und im Rahmen einer kleinen Tournee in ihren Heimatstädten präsentierten. Das Theaterprojekt hatte zum Ziel, innerhalb einer Inszenierung Raum für die verschiedenen Sprachen und Sitten Albaniens, Mazedoniens und Deutschlands zu schaffen. Es sollte aber auch Kontakte zwischen den Germanistikstudenten der drei Städte herstellen und deren Begeisterung für die Bühne wecken. Aufgrund der positiven Resonanz und der hohen Nachfrage zeigen wir den Teil der albanischen Studenten nun noch ein weiteres Mal.

54

55

An der Universität Aleksandër Moisiu werden Studenten auf den Arbeitsmarkt vorbereitet. In der Ausbildung verbindet sich die Theorie mit einer intensiven Praxisorientierung. Modell dieser gleichermaßen theoretischen und praktischen Ausbildung ist die deutsche Fachhochschule.

Eine Kooperation der Universität Aleksandër Moisiu Durrës mit der Hochschule Landshut ist in Vorbereitung. Im Rahmen der Kooperation sollen der Austausch von Studenten und Dozenten gefördert, Studienprogramme entwickelt und gemeinsame Projekte in Forschung und Entwicklung durchgeführt werden.

Die Kooperationsvereinbarung wird am 13. Oktober 2008 vom Rektor der Universität Aleksandër Moisiu und dem Präsidenten der Hochschule Landshut unterzeichnet. Der deutsche Botschafter sowie Vertreter des albanischen Bildungsministeriums und der Wirtschaft werden an dem Festakt teilnehmen.

Kooperation der Universität Aleksandër Moisiu Durrës mit der Hochschule LandshutBashkëpunim i Universitetit “Aleksandër Moisiu” Durrës me Shkollën e Lartë Landshut

Në universitetin “Aleksandër Moisiu” studentët përgatiten në përputhje me kërkesat e tregut. Në këtë shkollim bashkohet teoria me një orientimin intensiv në praktikë. Model për këtë shkollim në të njëjtën masë teorik dhe praktik është shkolla e lartë profesionale gjermane.

Një bashkëpunim i Universitetit “Aleksandër Moisiu” Durrës me Shkollën e Lartë Landshut është në përgatitje. Në kuadër të bashkëpunimit pritet të nxiten shkëmbimet e studentëve dhe docentëve, zhvillimi i programeve mësimore si dhe realizimi i projekteve të përbashkëta kërkimore dhe zhvilluese.

Marrëveshja e Bashkëpunimit do të nënshkruhet më 13 tetor 2008 nga rektori i Universitetit “Aleksandër Moisiu” dhe presidentit të Shkollës së Lartë Landshut. Ambasadori gjerman sëbashku me përfaqësues të lartë të Ministrisë së Arsimit dhe të sektorit të ekonomisë do të jenë të pranishëm në këtë akt festiv.

56

Dualer Studiengang an der Uni Durrës

Im Jahre 2006 entschied sich die albanische Regierung, einen dualen Studiengang im albanischen Bildungssystem einzuführen. Modell ist die Berufsakademie in Baden-Württemberg. Das Besondere an diesem dualen Studienangebot ist, dass die Studenten gleichzeitig Studenten der Universität und Angestellte in einem Unternehmen sind. Der theoretische und der praktische Studienteil ergänzen sich gegenseitig und eröffnen den Studenten gute Chancen auf dem Arbeitsmarkt.

Der Studiengang wird von der albanischen und europäischen Akkreditierungsagentur genehmigt werden. Das Projekt wird im Rahmen des Programms „Nachhaltige Wirtschaftsentwicklung durch berufliche Bildung in Albanien“ der Deutschen Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) gefördert.

Am 11. Juni 2008 genehmigte ein Regierungsbeschluss den dualen Studiengang an der Universität Durrës für drei verschiedene Studienrichtungen: Bankwesen, Hotel/Tourismus und Mittelständische Wirtschaft.

Die Ausbildung besteht aus einem praktischen und einem theoretischen Teil und dauert 3 akademische Jahre oder 6 Semester mit jeweils 12 Wochen Theorie und 12 Wochen Praxis in den Partnerunternehmen (Banken, Hotels und Kleinunternehmen). Staat und private Unternehmen teilen sich Zuständigkeiten und Kosten des Programms.

Zu den Lehrenden werden auch Gastdozenten aus albanischen und internationalen Universitäten sowie Fachexperten verschiedener Bereiche gehören.

57

Në vitin 2006 Qeveria Shqiptare vendosi futjen e programeve të reja të studimit dual, sipas modelit të Akademisë Profesionale të Baden-Württemberg-ut. E veçanta e këtij studimi dual është se studentët janë njëkohësisht studentë të universitetit dhe të punësuar në një ndërmarrje. Pjesët teorike dhe praktike të studimeve plotësojnë njëra-tjetrën dhe u hapin studentëve mundësi të mira në tregun e punës.

Programi do të miratohet nga Agjencia Shqiptare si dhe ajo Evropiane e Akreditimit. Projekti mbështetet në kuadër të programit të GTZ-së “Zhvillim ekonomik i qëndrueshëm nëpërmjet arsimit profesional në Shqipëri”.

Më 11 qershor 2008 Qeveria mori vendimin për ngritjen e „Fakultetit të Studimeve të Integruara me Praktikën“ (FASTIP) në Universitetin e Durrësit, me degët menaxhim bankash, menaxhim hoteleri-turizëm dhe menaxhim i ndërmarrjeve të vogla e të mesme.

Studimi është strukturuar duke kombinuar studimet akademike me trajnimin praktik, zgjat 3 vjet ose 6 semestra, secili prej të cilëve përbëhet nga 12 javë studime akademike dhe 12 javë trajnimi praktik në ndërmarrje partnere (banka, hotele, ndërmarrje të vogla dhe të mesme). Shteti dhe firmat private ndajnë përgjegjësitë dhe shpenzimet për të gjithë programin.

Stafi mjaft i kualifikuar akademik përfshin edhe pedagogët e jashtëm dhe të ftuar nga uni-versitete të njohura të vendit apo të huaja, si dhe ekspertë nga fusha të ndryshme.

Studime duale në Universitetin e Durrësit

58

59

Albanien ist schon seit Skanderbegs Zeiten häufig Gegenstand literarischer Beschreibungen gewesen. Im Laufe der Jahrhunderte änderte sich der Blickwinkel der Autoren. Wurde zunächst der Verehrung des albanischen Kampfes gegen die Osmanen Ausdruck verliehen, sah man später Albanien als unbekannten, dunklen Fleck Europas, als Sinnbild des Fremden und Wilden. Karl May ließ seine Romane “In den Schluchten des Balkans” und “Durch das Land der Skipetaren” (beide 1892) in Albanien spielen, ohne übrigens das Land jemals besucht zu haben. Vor allem das Land der Skipetaren beeinflusst bis heute das deutsche Albanienbild.

Mit der Staatsgründung 1912 rückte Albanien ins Blickfeld seriöserer Berichterstatter, so des deutschen Expressionisten Karl Otten (Reise durch Albanien 1912, erschienen 1913) oder des österreichischen Schriftstellers Joseph Roth (Reportagen aus Albanien von 1927). In faschistischer Zeit wurde Albanien teils als „Neuland“ in einem aufzubauenden Imperium unter italienischer, später deutscher Herrschaft gesehen, teils als „Brandherd“ auf dem Balkan. Nach dem Krieg war Albanien isoliert. Gleichwohl wurden zahlreiche Bücher über das Land veröffentlicht, in denen der sozialistische Aufbau – meist mit positiver Tendenz – dokumentiert oder Albanien – verfrüht – als Vorbote eines „Tauwetters“ in Osteuropa gesehen wurde (György Sebestyen, 1965). Die in der Ausstellung präsentierten Reiseberichte und Sachbücher wurden aus Beständen der Nationalbibliothek Tirana sowie aus Privatsammlungen zusammengetragen. Die Ausstellung zeigt die Vielschichtigkeit des Albanienbildes – und die große Faszination, die ein kleines Land auf seine Besucher und Beobachter stets ausgeübt hat.

“Thema: Albanien. Reiseberichte und Sachbücher in deutscher Sprache” – eine Buchausstellung 14. Oktober 2008, 18.00 Uhr, Nationalbibliothek Tirana, Deutscher Lesesaal

60

61

“Tema: Shqipëria. Reportazhe udhëtimesh dhe libra specialiteti në gjuhën gjermane” – një ekspozitë librash 14 tetor 2008, ora 18.00, Biblioteka Kombëtare Tiranë, Salla gjermane e leximit

Shqipëria ka qenë shpesh, që prej kohës së Skënderbeut, objekt përshkrimesh letrare. Gjatë shekujve këndvështrimi i autorëve ndryshoi. Nëse në fillim i’u kushtua vëmendje adhurimit të atributeve të luftëtarit shqiptar kundër osmanëve, më vonë Shqipëria shihej si një njollë e zezë dhe e panjohur e Evropës, si simbol i së huajës dhe egërsisë. Karl May i vendosi në Shqipëri ngjarjet në romanet e tij „In den Schluchten des Balkans – Në humnerat e Ballkanit“ dhe „Durch das Land der Skipetaren – Përmes vendit të Shqipëtarëve“ (të dy të vitit 1892) pa e vizituar ndonjëherë atë. Por mbi të gjitha „Land der Skipetaren – Vendi i Shqiptarëve“ ndikon edhe sot në imazhin e gjermanëve për Shqipërinë.

Me krijimin e shtetit të pavarur në vitin 1912 Shqipëria u kthye në vëmendjen e reporterëve seriozë, si ekspresionisti gjerman Karl Otten („Reise durch Albanien 1912 – Udhëtim nëpër Shqipëri 1912“, botuar më 1913) ose shkrimtari austriak Joseph Roth me reportazhet e tij nga Shqipëria e vitit 1927. Në kohën e fashizmit Shqipëria shihej pjesërisht si “vend i pazbuluar” në një perandori në ndërtim e sipër fillimisht nën sundimin italian e më pas në atë gjerman, dhe pjesërisht si “vatër zjarri” në Ballkan. Pas luftës Shqipëria ishte e izoluar. Megjithatë u botuan një numër i madh librash mbi Shqipërinë, në të cilat rindërtimi socialist u dokumentua në të shumtën e rasteve me tendenca pozitive ose Shqipëria u pa si lajmëtar i “shkrirjes së akujve” në Evropën Lindore (György Sebestyen 1965).Reportazhet dhe librat e specialitetit të prezantuara në këtë ekspozitë u mblodhën nga fondi i librave të Bibliotekës Kombëtare në Tiranë si dhe nga koleksione private. Ekspozita paraqet shumë anë të imazhit të Shqipërisë dhe kureshtjen e madhe joshëse që ky vend i vogël ka ngjallur gjithmonë te vizitorët dhe studiuesit e tij.

62

aus/nga: “Wer früher stirbt, ist länger tot”

aus/nga: “Auf der anderen Seite”

63

Die Deutschen Filmtage 2008 sind dem Werk des Schauspielers Götz George gewidmet. Neben mehreren Filmen mit Götz George werden aber auch in diesem Jahr wieder aktuelle erfolgreiche Filme aus deutscher Produktion gezeigt.

Götz George wurde 1938 in Berlin in eine Schauspielerfamilie hineingeboren. Seine Eltern waren bekannte Film- und Theaterstars ihrer Zeit. Der Vater starb 1946 in sowjetischer Lagerhaft. Mit seiner Mutter Berta Drews stand Götz George häufig gemeinsam auf der Bühne. Er verkörperte Martin Luther (in Dieter Fortes Martin Luther und Thomas Münzer) und den Danton (in Georg Büchners Dantons Tod).

Schon seit den 1950er-Jahren stand Götz George auch vor der Filmkamera, zunächst in Komödien und Karl-May-Verfilmungen. Er verkörperte idealtypisch den Draufgänger und den jugendliche Liebhaber, aber er spielte auch die schwierige Rolle eines KZ-Kommandanten (in “Aus einem deutschen Leben”, 1977) oder einen Massenmörder (in “Der Totmacher”, 1995). Einem breiten Publikum wurde er als Kommissar Schimanski in der Fernseh-Krimireihe “Tatort” bekannt, die sein Image als Raubein mit Herz bestimmte.

Dass Götz George auch ein begnadeter Komödiant ist, konnte er in den beiden Helmut-Dietl-Filmen “Schtonk!” (1992) und “Rossini – oder die mörderische Frage, wer mit wem schlief” (1997) beweisen.Für seine schauspielerische Leistung ist Götz George mit zahlreichen Preisen ausgezeichnet worden, darunter die Goldene Kamera, mehrere Adolf-Grimme-Preise und der Darstellerpreis des Filmfestivals Venedig.

Deutsche Filmtage 200817. bis 20. Oktober 2008

64

aus/nga: “Auf der anderen Seite”

aus/nga: “Schtonk!”

65

Ditët e Filmit Gjerman 200817 deri më 20 shtator 2008

Ditët e filmit gjerman 2008 u kushtohen veprës së aktorit Götz George. Krahas disa filmave të Götz George këtë vit do të shfaqen edhe filma të tjerë të suksesshëm të prodhuar në Gjermani.

Götz George lindi në vitin 1938 në Berlin, në një familje aktorësh. Prindërit e tij ishin yje të njohur të filmit dhe teatrit të brezit te tyre. Babai i tij vdiq në vitin 1946 në kampet sovjetike. Götz George luajti shpeshherë në skenë së bashku me nënën e tij Berta Drews. Ai interpretoi Martin Luther (në Martin Luther nga Dieter Forte dhe Thomas Münzer) dhe Danton (në Dantons Tod –„Vdekjen e Dantonit“- nga Georg Büchner).

Götz George qëndroi para kamerave filmike që prej viteve 50-të, fillimisht në komedi dhe në xhirimet e Karl-May. Ai mishëroi në formë idealiste kokëkrisurin dhe dashnorin e ri, por ai luajti gjithashtu edhe rolin e veshtirë të komandantit të një kampi përqëndrimi (në Aus einem deutschen Leben – „Nga një jetë gjermane“-, 1977 ) si dhe të një vrasësi të shumëfishtë (në Der Totmacher – „Vrasësi“ - , 1995). Ai u bë i njohur për publikun e gjerë si Kommisar Schimanski në serialin televiziv Tatort - “Vendngjarja”, e cila përcaktoi imazhin e tij si Raubein zemërmadhi.

Që Götz George ishte një komedian i talentuar, ai mundi ta vërtetonte në të dy filmat e Helmut-Dietl “Schtonk!” (1992) dhe Rossini – oder die mörderische Frage, wer mit wem schlief (1997) – „Rossini, apo pyetja mizore kush fjeti me kë“. Për performancën e tij si aktor Götz George është vlerësuar me çmime të shumta, ndër to me Kamerën e Artë, disa çmime „Adolf-Grimme“ dhe çmimin e interpretuesit më të mirë në Festivalin e Filmit në Venecia.

66

In absehbarer Zeit wird Albanien der Europäischen Union angehören. Aus wirtschaftlichen, politischen und kulturellen Gründen wird deutsche Sprachkompetenz in Albanien dann ein wichtiges Gut sein, ist doch Deutsch die am meisten gesprochene Muttersprache in der EU und – jeweils nach Englisch – die zweitwichtigste Fremdsprache, die zweitwichtigste Wirtschafts- und Handelssprache sowie die zweitwichtigste Verkehrssprache.

In dieser Situation plant das albanische Ministerium für Bildung und Wissenschaft die Einrichtung eines bilingualen Schulzweigs am Gymnasium Sami Frashëri in Tirana ab dem Schuljahr 2008/2009. Deutschland unterstützt das Projekt im Rahmen der Initiative „Schulen – Partner der Zukunft“.

Im bilingualen Zweig wird die deutsche Sprache verstärkt unterrichtet; zusätzlich wird der Unterricht in einzelnen Fächern wie etwa Mathematik oder Biologie auf Deutsch oder zweisprachig durchgeführt. Ziel des deutschsprachigen Fachunterrichts ist eine Sprachkompetenz, die über die Alltagskommunikation hinausführt und auf fachsprachliche Verwendung in Studium und Beruf ausgerichtet ist.

Das Projekt wird im Rahmen eines Tags der offenen Tür am 18. Oktober offiziell eröffnet und der Öffentlichkeit vorgestellt.

Pilotprojekt „Bilingualer Schulzweig am Gymnasium Sami Frashëri in Tirana“Tag der offenen Tür, 18. Oktober 2008

67

Projekti pilot „Seksioni dygjuhësh në gjimnazin Sami Frashëri në Tiranë“Dita e Dyerve të Hapura, 18 tetor 2008`

Së afërmi Shqipëria do të bëhet pjesëtare e Bashkimit Evropian. Për shkaqe ekonomike, politike dhe kulturore kompetencat gjuhësore në gjuhën gjermane në shqipëri do të jenë një vlerë e rëndësishme, sepse gjermanishtja është gjuha amtare më e folur në BE dhe - pas anglishtes - gjuha e huaj e dytë për nga rëndësia, gjuha e dytë më e rëndësishme në ekonomi, tregti dhe komunikacion.

Në këto rrethana Ministria shqiptare e Arsimit dhe Shkencës planifikon duke filluar nga viti shkollor 2008/2009 ngritjen e një seksion dygjuhësh në gjimnazin „Sami Frashëri“ në Tiranë. Gjermania mbështet projektin në kuadër të iniciativës „Shkollat - Partnere të së Ardhmes“.

Në këte seksion dygjuhësh do të mësohet në mënyrë intensive gjuha gjermane, veç kësaj disa lëndë të veçanta, si psh. matematika ose biologjia do të mësohen në gjermanisht ose në dy gjuhë. Qëllimi i mësimit të lëndëve në gjuhën gjermane është arritja e një kompetence të thellë gjuhësore, e cila kalon përtej komunikimit të përditshëm dhe orientohet nga përdorimi i gjuhës së specialitetit gjatë studimeve dhe punës profesionale.

Projekti do të hapet zyrtarisht dhe do t’i paraqitet publikut më 18 tetor me rastin e „Ditës së dyerve të hapura“.

68

„Bildung gibt Perspektiven – Mehrsprachigkeit eröffnet Horizonte“ Bundesminister des AuswärtigenDr. Frank-Walter Steinmeier

Bundesaußenminister Dr. Frank-Walter Steinmeier hat die Initiative „Schulen: Partner der Zukunft“ ins Leben gerufen. Ihr Ziel ist es, ein weltumspannendes Netz von mindestens 1.000 Partnerschulen aufzubauen und damit bei jungen Menschen Interesse und Begeisterung für das moderne Deutschland und seine Gesellschaft zu wecken. Für die Initiative stehen 2008 zusätzliche Finanzmittel in Höhe von 45 Mio. Euro zur Verfügung. Sie wird vom Auswärtigen Amt koordiniert und gemeinsam mit der Zentralstelle für das Auslandsschulwesen, dem Goethe- Institut, dem Pädagogischen Austauschdienst der Kultusministerkonferenz und dem Deutschen Akademischen Austauschdienst umgesetzt.

Das Netz von Deutschen Auslandsschulen und Schulen, die das Deutsche Sprachdiplom anbieten, wird gestärkt und erweitert. Darüber hinaus wird die schulische Zusammenarbeit ausgebaut, um in den nationalen Bildungssystemen Deutsch als Fremdsprache weiter zu festigen. Wir wollen lebendige und langfristige Bindungen zu Deutschland aufbauen und die Schulen, ihre Lehrkräfte und Schülerinnen und Schüler zum offenen Gedankenaustausch und zur Zusammenarbeit untereinander anregen.

In Albanien wird der Aufbau des bilingualen Schulzweigs am Gymnasium „Sami Frashëri“ im Rahmen der Partnerschulinitiative unterstützt.

Weitere Informationen:www.auswaertiges-amt.de/SchulenPartnerDerZukunft

69

©dpa

70

Ministri i Jashtëm Federal Frank- Walter Steinmeier ështe themelues i Iniciativës “Shkollat: Partnere të së Ardhmes”. Qëllimi i saj është të krijojë një rrjet mbarëbotëror prej të paktën 1000 shkollash partnere duke zgjuar te të rinjtë interesin dhe entuziazmin për Gjermaninë moderne dhe shoqërinë aty. Për këtë iniciativë janë vënë në dispozicion për vitin 2008 fonde shtesë prej 45 milionë Euro. Kjo iniciativë koordinohet nga Ministria e Jashtme dhe zbatohet në bashkëpunim me Zyrën Qendrore për Sistemin e Huaj Arsimor, Institutin Goethe, Shërbimin e Shkëmbimit Pedagogjik të Konferencës së Ministrave të Kulturës dhe Shërbimin e Shkëmbimit Akademik Gjerman.

Rrjeti i shkollave gjermane jashtë shtetit dhe shkollave të cilat ofrojnë Diplomën e Gjuhës Gjermane (DSD) po forcohet dhe zgjerohet çdo ditë. Veç kësaj edhe bashkëpunimi mes shkollave po zgjerohet me qëllim që në sistemet vendase të arsimit të konsolidohet më tej gjermanishtja si gjuhë e huaj. Ne duam të ndërtojmë lidhje vitale dhe afatgjata me Gjermaninë dhe shkollat, si dhe të nxisim shkëmbimin e hapur të ideve dhe bashkëpunimin mes mësuesve dhe nxënësve.

Në Shqipëri ndërtimi i seksionit dygjuhësh në gjimnazin „Sami Frashëri“ mbështetet në kuadër të Iniciativës së Shkollave Partnere.

Informacione të mëtejshme gjeni në:www.auswaertiges-amt.de/SchulenPartnerDerZukunft

„Arsimi jep prespektiva – Gjuhët hapin horizonte“Ministri i Jashtëm Federal Dr. Frank-Walter Steinmeier

71©Lichterscheid/DAAD

72

Städtepartnerschaft zwischen Shkodra und Dortmund-Aplerbeck

Die ersten Verhandlungen zur Städtepartnerschaft zwischen Shkodra und Dortmund fanden im Frühjahr 2005 statt. Einige Monate später, während eines albanischen Delegationsbesuches in Dortmund, unterzeichneten der damalige Bürgermeister von Shkodra, Artan Haxhi, und der Bürgermeister des Dortmunder Stadtbezirks Aplerbeck, Sascha Maden, ein Memorandum of Understanding. Damit wurde der Grundstein für eine Partnerschaft gelegt, die sich in der Folge als sehr erfolgreich erweisen sollte.

Die Städtepartnerschaft zwischen Shkodra und Dortmund feiert dieses Jahr ihr dreijähriges Bestehen. Im Rahmen der Partnerschaft finden in regelmäßigen Abständen gegenseitige Delegationsbesuche statt, sowohl auf politischer als auch auf technischer Ebene. Hauptziel der Partnerschaft ist es, gemeinsam Entwicklungswege zu finden, die Shkodra beim Aufbau moderner und zukunftsorientierter Verwaltungsstrukturen unterstützen. Die Städtepartnerschaft wird von der Deutschen Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) unterstützt.

Zu den wichtigsten Aktivitäten im Rahmen der Partnerschaft gehören Beratung und Erfahrungstransfer in den folgenden Bereichen:

- Wirtschaftsentwicklung - Tourismus und Raumordnung - Bildung und Soziales

Am 18.Oktober 2008 wird eine Delegation aus Dortmund nach Shkodra reisen. Aus diesem Anlass wird am Abend die “Dortmunder Filmnacht” organisiert.

BASHKIA SHKODËR

73

74

Bisedimet e para për krijimin e një partneriteti midis qytetit të Shkodrës dhe Dortmund-it u zhvilluan në pranverë 2005. Disa muaj më vonë, gjatë vizitës së një delagacioni shqiptar në Dortmund, ish Kryetari Bashkisë së Shkodrës, z. Artan Haxhi dhe Kryebashkiaku i rajonit Aplerbeck në Dortmund nënshkruan një Memorandum Mirëkuptimi. Në këtë mënyrë u krijua baza për një partneritet që në të ardhmen do të rezultonte shumë i suksesshëm.

Partneriteti midis Shkodrës dhe Dortmund-it feston këtë vit 3-vjetorin e themelimit të tij. Në kuadër të partneritetit organizohen rregullisht nga të dyja palët vizita delegacionesh si të nivelit politik ashtu edhe atij teknik. Qëllimi kryesor i këtij partneriteti është gjetja bashkarisht e rrugëve të zhvillimit të cilat do të mbështesin Shkodrën në ndërtimin e strukturave administrative moderne dhe orientuese drejt së ardhmes. Ky partneritet midis qyteteve mbështetet nga Shoqata Gjermane për Bashkëpunimin Teknik (GTZ).

Pjesë e aktiviteteve më të rëndësishme në kuadër të këtij partneriteti janë këshillimi dhe përfitimi i eksperciencës në fushat e mëposhtëme:

- Zhvillimi ekonomik - Turizmi dhe urbanistika - Sektori arsimor dhe shoqëror

Në 18 tetor do të vizitojë Shkodrën një delegacion nga Dortmund-i. Me këtë rast do të organizohet në mbrëmje “Nata e filmit nga Dortmund-i”.

Partneriteti ndërmjet qyteteve të Shkodrës dhe Dortmund-Aplerbeck

BASHKIA SHKODËR

75

76

DAW Deutsch-Albanische Wirtschaftsgesellschaft e. V.

DIHA Deutsche Industrie -und Handelsvereinigung in Albanien

Deutsch-albanische Branchenkonferenz 2008„Energie – Umwelt – Bauen“20. bis 22. Oktober 2008, Hotel Tirana International

Der albanische Energiesektor befindet sich ebenso wie die Abfallentsorgung, die Wasserversorgung, die Abwasserentsorgung und der Bausektor in einem Prozess der Modernisierung. Bei der Umgestaltung kann die Zusammenarbeit mit mittelständischen Unternehmern aus Deutschland eine wichtige Rolle spielen.

In der deutsch-albanischen Konferenz wird die Modernisierung in den Bereichen Energie, Umwelt und Bauen thematisiert. Ausgangspunkt sind Informationen über die rechtlichen und wirtschaftlichen Rahmenbedingungen der jeweiligen Wirtschaftssektoren. Schließlich sollen Besichtigun-gen von Unternehmen und Investitionsprojekten sowie eine Unternehmenskontaktbörse Anstoß für konkrete Kooperationen geben.

Für weitere Informationen steht in Albanien die Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) unter +355 4 22 30 414 bzw. unter Ismail.Beka@gtz.de zur Verfügung. In Deutschland ist die Deutsch-Albanische Wirtschaftsgesellschaft unter +49(0)30/590099-571 oder unter Michael.Alber@bga.de Ansprechpartner.

Konferenca ekonomike gjermano-shqiptare 2008 „Energji – Mjedis – Ndërtim“20 deri më 22 tetor 2008, Hotel Tirana International, Tiranë

Sektori energjitik shqiptar sikurse dhe ai i përpunimit të mbeturinave, furnizimit me ujë dhe kanalizimet si dhe sektori i ndërtimit ndodhen në një proces modernizimi. Në ristrukturimin e tyre bashkëpunimi me sipërmarrje të nivelit të mesëm nga Gjermania mund të luaj një rrol të rëndësishëm.

Në konferencën ekonomike gjermano-shqiptare do të flitet mbi modernizimet në fushat e energjisë, mjedisit dhe ndërtimit. Si pikënisje shërbejnë informacionet mbi kushtet e pëgjithshme ligjore dhe ekonomike të sektorit ekonomik përkatës. Dhe në mbyllje, vizitat e sipërmarrjeve dhe projektet e investimit si dhe një bursë kontaktesh të sipërmarrjeve duhet të japin shtysa për bashkëpunime konkrete.

Për informacione të mëtejshme kontaktoni me Shoqatën për Bashkëpunim Teknik (GTZ) +355 4 22 30 414 ose Ismail.Beka@gtz.de. Në Gjermani personi i kontaktit është Shoqata Ekonomike Gjermano-Shqiptare +49(0)30/590099-571 ose Michael.Alber@bga.de

77

Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës

78

Konferenz mit Marianne Birthler, Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen DDR21. Oktober 2008, 10.00 – 21.00 Uhr, Hotel Tirana International

Die Behörde der Bundesbeauftragten für die Stasi-Unterlagen bewahrt in ihren Archiven die Unterlagen des Ministeriums für Staatssicherheit der DDR auf und stellt sie für verschiedene Zwecke nach strengen gesetzlichen Vorschriften Privatpersonen, Institutionen und der Öffentlichkeit zur Verfügung. Die Behörde trägt damit zur historischen, politischen, juristischen und gesellschaftlichen Aufarbeitung der SED-Diktatur bei und fördert die öffentliche Auseinandersetzung mit totalitären Ideen und Strukturen.1991 wurde das Gesetz über die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen Deutschen Demokratischen Republik (Stasi-Unterlagen-Gesetz) verabschiedet. Das Stasi-Unterlagen-Gesetz bildet den rechtlichen Rahmen für die Akteneinsicht. In erster Linie können Einzelpersonen, die von der Stasi ausgespäht wurden, ihre Akten einsehen. Daneben trägt die Behörde auch zur Überprüfung von Personen in herausgehobenen Funktionen und Ämtern bei. Auch Wissenschaftler und Journalisten können Zugang zu den Akten für die historische Aufarbeitung beantragen. Die Unterlagen werden nach strengen Datenschutzrichtlinien vorgesichtet und nur für bestimmte Zwecke und nach besonderen, im Gesetz festgelegten Regeln herausgegeben.Die gesetzlichen Regelungen dienen dem Ausgleich zwischen den Informationsinteressen einer demokratischen Öffentlichkeit und dem Schutz von Persönlichkeitsrechten; sie werden inzwischen als beispielhaft für den Umgang mit den Akten in einer postdiktatorischen Gesellschaft gesehen.Auf Einladung der Deutschen Botschaft und der Friedrich-Ebert-Stiftung in Tirana wird Frau Birthler in einer öffentlichen Podiumsdiskussion die Arbeit ihrer Behörde vorstellen und mit albanischen Experten diskutieren.Im Rahmen dieser Veranstaltung wird am 21. Oktober um 18.00 der Film “Das Leben der Anderen” gezeigt.

Filmszene aus: Das Leben der Anderen

79

Marianne Birthler - seit 2000 Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen DDR

Marianne Birthler – prej vitit 2000 Drejtuesja e zyrës federale për dosjet e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish RDGj-së.

Die Hoffotografen

80

Konferencë me Marianne Birthler, Drejtuesja e zyrës federale për dosjet e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish RDGj-së.21 tetor 2008, ora 10.00 - 21.00, Hotel Tirana International

Zyra Federale për Dokumentat e Stasi-t (Sigurimit të Shtetit) ruan në arkivat e saj dosjet e Ministrisë së Sigurimit të Shtetit të DDR-së (Republikës Demokratike të Gjermanisë) dhe, për arsye të ndryshme, i vë ato në dispozicion të personave privatë, institucioneve dhe publikut nën rregulla të rrepta ligjore. Kjo zyrë ndihmon kësisoj në trajtimin historik, politik, juridik dhe shoqëror të diktaturës së SED (Unionit Socialist Gjerman) dhe nxit përballjen publike me idetë dhe strukturat totalitare.Në vitin 1991 u dekretua ligji për dosjet e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish Republikës Demokratike Gjermane (Ligji për Dokumentat e Stasi-t). Ligji i Dokumentave të Stasi-t përbën kornizën ligjore për shqyrtimin e dosjeve. Në rradhë të parë dosjet e tyre mund t’i shikojnë individë të cilët janë përndjekur nga shërbimet sekrete shtetërore. Veç kësaj institucioni zyrtar jep gjithashtu ndihmesën në verifikimin e personave me funksione dhe detyra të larta. Edhe shkencëtarët dhe gazetarët mund të kërkojnë akses në dosje për trajtimet e tyre historike. Dokumentet shikohen nën direktiva të rrepta për mbrojtjen e të dhënave dhe lejohen të botohen vetëm për arsye të caktuara dhe sipas rregullave të përcaktuara me ligj.Rregullimi ligjor, i shërben balancimit të interesave të një shoqërie demokratike për hapjen e dosjeve dhe mbrojtjes të së drejtave të personalitetit, dhe shikohet ndërkohë si shembull për trajtimin e dosjeve në një shoqëri postdiktatoriale.Me ftesë të Ambasadës Gjermane dhe të fondacionit Friedrich-Ebert në Tiranë Zonja Birthler do të prezantojë dhe diskutojë me ekspertë shqiptarë punën e institucionit të saj në një podium publik diskutimi.Në kuadër të këtij aktiviteti më 21 tetor, ora 18.00 do të shfaqet filmi „Jeta e të tjerëve“.

Skenë nga filmi: “Jeta e të tjerëve”

81

Aktenregale im Archiv der Behörde

Raftet e dosjeve në arkivën e institucionit

82

83

„Peace on Earth“ in Deutschland, Serbien und Albanien21. Oktober 2008, 18.00 Uhr, Kathedrale Shën Shtjefni, Shkodër

Auf Initiative des Berliner Figuralchores finden im Herbst 2008 Aufführungen des Werks „Peace on Earth“ von Arnold Schoenberg in Serbien, Albanien und Deutschland statt. Auf dem Programm stehen auch weitere Werke zum Thema Frieden von Thomas Tallis, Johann Sebastian Bach, Samuel Barber, Dieter Schnebel und Arvo Pärt.

Der Berliner Figuralchor unter der Leitung von Gerhard Oppelt lädt den Chor St. Stephan aus Novi Sad (Serbien) und den polyphonischen Chor Prenkë Jakova aus Shkodra (Albanien) ein, das Programm im September in Berlin zu erarbeiten und aufzuführen. Im Gegenbesuch werden die insgesamt 100 Musikerinnen und Musiker das Werk „Peace on Earth“ am 19.10.2008 in der Synagoge in Novi Sad und am 21.10.2008 in der Kathedrae St. Stephan in Shkodra gemeinsam aufführen.

Das Projekt wird finanziell maßgeblich vom Auswärtigen Amt und dem Goethe-Institut unterstützt. Hans Koschnick, ehemaliger Europäischer Administrator der Stadt Mostar in Bosnien-Herzegowina, hat die Schirmherrschaft für das Projekt übernommen.

Me nismën e Korit Figural të Berlinit zhvillohen në vjeshtë të 2008-ës shfaqjet e veprës “Peace on Earth” nga Arnold Schenberg në Shqipëri, Gjermani dhe Serbi. Pjesë të programit koncertor do të jenë edhe vepra të tjera nga Thomas Tallis, Johann Sebastian Bach, Samuel Barber, Dieter Schnebel dhe Arvo Pärt, të gjitha vepra me temën e paqes.

Kori Figural i Berlinit i drejtuar nga Gerhard Oppelt, fton në muajin shtator Korin St. Stephen nga Novi Sadi (Serbia) dhe Korin polifonik „Prenkë Jakova„ nga Shkodra (Shqipëria) të punojnë në Berlin për përgatitjen e programit dhe dhënien e shfaqjes së parë. Në vazhdim rreth 100 pjesëmarrësit e projektit do të luajnë veprën „Peace on Earth“ në sinagogën e qytetit të Novi Sadit më 19.10.2008 dhe më 21.10.2008 në katedralen Shën Shtjefni, në qytetin e Shkodrës.

Ky projekt përkrahet financiarisht nga Minsitria e Jashtme gjermane, nëpërmjet Insitutit Goethe (Gëte). Zoti Hans Koschnick, ish administratori evropian i qytetit të Mostarit në Bosnjë Hercegovinë, ka marrë përsipër kujdestarinë mbi projektin.

„Peace on Earth“ në Gjermani, Serbi dhe Shqipëri21 tetor 2008, ora 18.00, Katedralja Shën Shtjefni, Shkodër

BASHKIA SHKODËR

84

8. Deutschlehrerkonferenz in Tirana

Einmal im Jahr findet in Tirana die Deutschlehrerkonferenz des Albanischen Deutschlehrerverbandes (ADV) statt. Es handelt sich um einen recht jungen Verband. Zum einen, weil er erst seit 1996 besteht, zum anderen, weil seine Mitglieder überwiegend junge Lehrkräfte sind. Seit der Gründung des Verbandes ist die Zahl der Mitglieder von 21 auf mehr als 70 gestiegen.

Die 8. Deutschlehrerkonferenz wird vom 25. Oktober bis 26. Oktober 2008 in Tirana stattfinden und widmet sich diesmal dem Thema „Landeskunde im Deutschunterricht“. Die Konferenz sieht sich als Ort der Begegnung, an dem sich Deutschlehrende aus ganz Albanien und den Nachbarnländern über den aktuellen Stand des Faches und seine Perspektiven informieren und austauschen können. Es werden insgesamt etwa 100 Teilnehmerinnen und

Teilnehmer erwartet.

Neben der jährlichen Deutschlehrerkonferenz organisiert der Albanische Deutschlehrer-verband seit Jahren die nationale Deutsch-olympiade. Von allen Schulen in Albanien, an denen Deutsch als Fremdsprache gelehrt wird, treffen sich die Schüler in Tirana zur Ermittlung der besten deutschsprechenden Schüler. Die Besten nehmen an der internationalen Olympiade teil, die in dieses Jahr in Dresden stattfand.

In regelmäßigen Abständen erscheint die Zeitschrift des ADV, “Die Feder”, in der über Aktuelles in Sprache und Literatur berichtet wird, Raum für Diskussionen besteht sowie neueste wissenschaftliche Veröffentlichungen vorgestellt werden.

Präsidentin des ADV ist Frau Dr. Brikena Kadzadej.

25. Oktober, 9.30 – 19.00 Uhr und 26. Oktober, 9.30 – 14.00 UhrUniversität Tirana, Fremdsprachenfakultät

Projekt:

Arsimimi i të Rriturve në Shqipëri

Erwachsenenbildung in Albanien

Adult Education in Albania

PARSh

85

86

Projekt:

Arsimimi i të Rriturve në Shqipëri

Erwachsenenbildung in Albanien

Adult Education in Albania

PARSh

Konferenca e 8-të e mësuesve të gjuhës gjermane në Tiranë25 tetor, ora 9.30 – 19.00 dhe 26 tetor, ora 9.30 – 14.00 Universiteti i Tiranës, Fakulteti i Gjuhëve të Huaja

Një herë në vit, në Tiranë, zhvillohet Konferenca e mësuesve të gjuhës gjermane të Shoqatës së Mësuesve të Gjuhës Gjermane (ADV). Bëhet fjalë për një shoqatë mjaft të re. Nga njëra anë, sepse ajo është krijuar në vitin 1996, dhe nga ana tjetër, sepse anëtarët e saj janë kryesisht mësues të rinj. Që prej krijimit të shoqatës numri i anëtarëve u rrit nga 21 në më shumë se 70.

Konferenca e tetë e mësuesve të gjuhës gjermane do të zhvillohet nga 25 deri më 26 tetor 2008 në Tiranë dhe këtë herë i kushtohet temës „Njohuri të përgjithshme mbi vendin në mësimdhënien e gjuhës gjermane“. Konferenca shihet si vend-takim, ku mësues të gjuhës gjermane nga gjithë Shqipëria dhe vendet fqinje mund të shkëmbejnë përvoja dhe të informohen mbi gjendjen aktuale të degës së gjermanishtes dhe prespektivave të saj. Në këtë

konferencë priten gjithsej rreth 100 pjesëmarrës.

Krahas konferencës së përvitshme të mësuesve të gjuhës gjermane, Shoqata e Mësuesve të Gjuhës Gjermane organizon tashmë prej vitesh Olimpiadën Kombëtare të Gjuhës Gjermane. Nxënës nga të gjitha shkollat e Shqipërsë, në të cilat mësohet gjermanishtja si gjuhë e huaj, takohen në Tiranë për të shpallur nxënësit më të mirë gjermanishtfolës. Më të mirët marrin pjesë në Olimpiadën Ndërkombëtare, e cila u zhvillua këtë vit në Dresden.

Në intervale të rregullta botohet revista e ADV-së “Die Feder”, e cila informon mbi aktualitetet në gjuhë dhe letërsi, mundëson hapësira për diskutime si dhe paraqet publikimet më të reja shkencore.

Kryetare e ADV-së është Dr. Brikena Kadzadej.

87

88

89

Deutschsprachige Erzähler 1900-1945. Eine Anthologie

Tregimtarë të gjuhës gjermane 1900-1945.Një antologji

Im vergangenen Jahr wurde bereits der erste Band des Anthologie-Projekts “Deutschsprachige Erzähler nach 1945” veröffentlicht. Mit dem zweiten Band, der die erste Hälfte des 20. Jahrhunderts abdeckt, wird für den albanischen Leser das Tableau der besten deutschsprachigen Prosaautoren des 20. Jahrhunderts vervollständigt.

Die hier versammelten Autoren wie Thomas und Heinrich Mann, Franz Kafka, Joseph Roth, Alfred Döblin, Robert Musil oder Hermann Broch gelten inzwischen als Klassiker der Moderne. Während einige wenige Autoren wie Stefan Zweig, Erich Maria Remarque, Lion Feuchtwanger oder Bertolt Brecht in Albanien auch vor 1991 bekannt und beliebt waren, sind die anderen aus politischen Gründen oder auch wegen des Mangels an guten Übersetzungen wenig oder kaum bekannt.

Die Erzählungen dieser Anthologie wurden von Ardian Klosi und Jürgen Röhling ausgewählt. Als Übersetzer waren neben Afrim Koçi, Ardian Klosi und Sonila Sadikaj auch Jüngere wie Edvin Çami am Werk.

Vitin e shkuar u botua vëllimi i parë i projektit antologjik „Tregimtarë të gjuhës gjermane pas 1945-s“. Me vëllimin e dytë që i përket gjysmës së parë të shekullit të 20-të, për lexuesin shqiptar plotësohet tabloja e prozatorëve më të mirë të gjuhës gjermane përgjatë shekullit të 20.

Autorët e këtij libri, si Thomas e Heinrich Mann, Franz Kafka, Joseph Roth, Alfred Döblin, Robert Musil, Hermann Broch e të tjerë, përfaqësojnë klasikët modernë të prozës. Ndërkohë që një pjesë e vogël e shkrimtarëve të kësaj antologjie si Stefan Zweig, Erich Maria Remarque, Lion Feuchtwanger ose Bertolt Brecht kanë qenë popullorë në Shqipëri edhe para vitit 1991, të tjerë, për arsye politike ose nga mungesa e përkthyesve të kualifikuar, janë përkthyer pak ose mangët.

Tregimet dhe novelat e antologjisë u përzgjodhën sërish nga Ardian Klosi dhe Jürgen Röhling. Ndër shqipëruesit, përveç Afrim Koçit, Ardian Klosit, Sonila Sadikajt, vijnë edhe emra më të rinj si Edvin Çami.

29. Oktober 2008, 18.00 Uhr, Black Box, Kunstakademie

29 tetor 2008, ora 18.00, Black Box, Akademia e Arteve

90

91

“Das Drunter und Drüber der Liebe” – Eine Collage mit Szenen von Bertolt Brecht30./31.10 und 01./02.11.2008, 19.00 Uhr, Nationaltheater Tirana

Ardian Klosi hat Szenen aus der Dreigroschen-oper sowie Auszüge aus erotischen Gedichten Bertolt Brechts collagiert. Hier dreht sich alles um die Liebe.

Die Protagonisten der Szenen aus der Dreigroschenoper sind Macheath und seine Bräute, Bordellfreundinnen bzw. Mitarbeiterinnen. Die Liebesgedichte Brechts werden zum Teil in den weltberühmten Vertonungen von Kurt Weill aus der Dreigroschenoper oder den Stücken “Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny” und “Happy End” präsentiert.

Die Liebe ist hier eine Feier der Sinne und des Herzens, sie ist aber auch Leiden, zynisches Verlassen, Kuhhandel und Hurerei. Der frühe Brecht, der sich als Nachfolger François Villons verstand, dichtete nonchalant und frech, noch ohne die spätere Last der politischen Themen, die ihm die Ereignisse der 30er und 40er Jahre aufbürdeten.

Die Musik von Kurt Weill wird auf der Bühne von einem Quintett talentierter albanischer Musiker gespielt.

Regie: Ema Andrea

„Poshtepërpjetat e dashurisë“ – Kolazh me fragmente nga Bertolt Brecht30./ 31.10 dhe 1./ 2.11.2008, ora 19.00, Teatri Kombëtar Tiranë

Kolazh i realizuar nga Ardian Klosi me fragmente nga drama „Opera për tre groshë“ si dhe nga poezitë erotike të Bertolt Brecht. Dashuria është boshti i kësaj pjese.

Protagonistët janë Macheath me nuset, mikeshat e bordellit apo bashkëpunëtoret e veta, thurur e gjitha në intervale poezish lapidare për dashurinë dhe këngëve të famshme të Kurt Weill – Bertolt Brecht, të cilat janë marrë përveçse nga „Opera për tre grosh“, edhe nga „Ngjitja dhe rënia e qytetit Mahagonny“ dhe „Happy End“.

Dashuria është këtu një festë e shqisave dhe e zemrës, por edhe vuajtje, braktisje cinike, allish-verish dhe kurvëri. Është Brecht-i i periudhës së parë, i shpenguar dhe i pacipë, një pasues i François Villon-it, ende pa ngarkesën e zymtë politike që do t’i diktonin ngjarjet e viteve 30-40.

Muzika e Kurt Weill-it do të realizohet live nga një kuintet muzikantësh të talentuar shqiptarë.

Regjisore: Ema Andrea

92

Internationale Konferenz “Nachhaltige und zukunftsfähige Landnutzung in Albanien – das Beispiel der energetischen Nutzung von Biomasse”

Durch Landflucht sind heute weite Landstriche Albaniens entvölkert. Mehr als 100.000 ha Ackerland sind ungenutzt. Für die Zukunft Albaniens wird es bedeutsam sein, wie sich die brachliegenden Flächen nutzen und die Lebensbedingungen im ländlichen Raum verbessern lassen. Im Rahmen der deutsch-albanischen Konferenz sollen die Landnutzung in Albanien erörtert, Erfahrungen ausgetauscht und Ansätze einer nachhaltigen Modernisierung der Landnutzung vorgestellt werden.

Die Südosteuropa-Gesellschaft/München veranstaltet in Kooperation mit dem Leibniz-Institut für Länderkunde/Leipzig, dem Institut für Internationale Forst- und Holzwirtschaft der Technischen Universität Dresden und dem Ministerium für Landwirtschaft, Nahrungsgüter und Verbraucherschutz/Tirana eine

21. und 22. November 2008, Tirana

Borsig 2008

93

INTERNATIONALE KONFERENZ

Nachhaltige und zukunftsfähige Landnutzung in Albanien

94

KONFERENCA NDËRKOMBËTARE

Shfrytëzim i qëndrueshëm dhe efikas i tokës në Shqipëri

95

Shoqata për Evropën Juglindore/Mynihorganizon në bashkëpunim me Institutin Bujqësor Leibniz në Lajpcig, Institutin e Shkencave Ndërkombëtare për Pyejet dhe Drurin të Universitetit Teknik Dresden dhe Ministrinë e Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, Tiranë

21 dhe 22 nëntor 2008, Tiranë

Sot krahinat e thella të Shqipërisë janë shpopulluar si rrjedhojë e largimit nga provincat. Mbi 100.000 ha sipërfaqe bujqësore janë të pashfrytëzuara. Shfrytëzimi i arsyeshëm i kësaj sipërfaqeje dhe përmirësimi i kushteve të jetesës në zonat rurale janë çështje të rëndësishme për Shqipërinë në të ardhmen.Në kuadër të konferencës shqiptaro-gjermane do të diskutohet mbi shfrytëzimin e tokës në Shqipëri, do të shkëmbehen eksperienca dhe do të prezantohen masat për modernizimin e shfrytëzimit të tokës.

Konferencën ndërkombëtare“Shfrytëzim i qëndrueshëm dhe efikas i tokës në Shqipëri – shembulli i shfrytëzimit energjitik të biomasës”

Borsig 2006

96

Institutspartnerschaft zwischen der Universität Jena und der Universität Tirana

Zwischen der Germanistischen Abteilung der Universität Tirana und dem Institut für Auslandsgermanistik der Universität Jena besteht seit dem Frühjahr 2007 eine Germanistische Institutspartnerschaft, die vom DAAD gefördert wird. Ziel der Kooperation ist es, den akademischen Austausch zwischen Hochschullehrern und Studierenden beider Universitäten zu fördern. Albanische Germanisten erhalten die Gelegenheit, die guten Forschungsmöglichkeiten in Jena zu nutzen, Material für Abschluss- und Forschungsarbeiten zu sammeln und persönliche Kontakte zu knüpfen. Dozenten der Universität Jena werden an Konferenzen und Tagungen in Tirana teilnehmen und den akademischen Reformprozess unterstützen.

Seit Beginn der Partnerschaft haben bereits zahlreiche Begegnungen von Dozenten und Studenten in Jena und Tirana stattgefunden. Für Dezember 2008 ist eine Konferenz an der Universität Tirana geplant. Professoren und Nachwuchswissenschaftler aus beiden Ländern werden Forschungsergebnisse zu interkulturellen Themen der Literatur- und Kulturwissenschaft, Beiträge zu Lehre und Unterricht, deutsch-albanische kontrastive Arbeiten usw. vortragen und diskutieren.

Partneritet ndërmjet Universitetit të Jenës dhe Universitetit të Tiranës

Që nga pranvera e vitit 2007 ndërmjet katedrës të gjermanistikës në Universitetin e Tiranës dhe Institutit për Gjermanistikën në Vende të Huaja pranë Universitetit të Jenës ekziston një partneritet institucional për gjermanistikën, i cili mbështetet nga Shërbimi i Shkëmbimit Akademik Gjerman (DAAD). Ky bashkëpunim synon të nxisë shkëmbimin akademik ndërmjet pedagogëve të shkollave të larta dhe studentëve të dy universiteteve. Specialistëve të filologjisë gjermane në shqipëri u jepet mundësia, të shfrytëzojnë potencialet e mira kërkimore në Jenë, të mbledhin material për diplomat dhe punët kërkimore, si dhe të krijojnë kontakte personale. Docentë të Universitetit të Jenës do të marrin pjesë në konferenca dhe seminare në Tiranë dhe do të mbështesin procesin e reformave akademike.

Që prej fillimit të partneritetit janë zhvilluar takime të shumta ndërmjet docentëve dhe studentëve në Jenë dhe në Tiranë. Në dhjetor 2008 është planifikuar një Konferencë shkencore në universitetin e Tiranës. Profesorë dhe studiues të rinj nga të dy vendet do të paraqesin dhe diskutojnë rezultatet e kërkimeve shkencore në tema ndërkulturore në letërsi dhe kulturë, artikuj në lidhje me mësimdhënien, punime krahasuese gjermano-shqiptare, etj.

97

Foto: Jutta Benzenberg

98

Hochschulpartnerschaft Bamberg - Tirana im Bereich der Volkswirtschaftslehre

Seit dem Jahr 2000 kooperieren die wirtschaftswissenschaftlichen Fakultäten der Universitäten Bamberg, Budapest (Corvinus) und Tirana. In die Hochschulpartnerschaft wurden in den letzten Jahren auch die Universität Sarajevo sowie die SEEU Tetovo eingebunden. Die Kooperation wird durch den Stabilitätspakt Südosteuropa mit dem Ziel gefördert, eine nachhaltige Entwicklung der akademischen Lehre und Forschung zu ermöglichen.

Bei der Einrichtung des volkswirtschaftlichen Masterstudiengangs European Economic Studies (MEES) an der Universität Tirana diente der gleichnamige Bamberger Studiengang als Modell. Bis zum Wintersemester 2009/10 soll der MEES-Studiengang von einem derzeit zweijährigen Teilzeitprogramm auf ein Vollzeitprogramm umgestellt bzw. eine Vollzeit-Option geschaffen werden. Vorgesehen ist die Einrichtung von Doppelabschlussprogrammen der beteiligten Universitäten.

Darüber hinaus soll ein Forschungsnetzwerk zwischen den Projektpartnern aufgebaut werden. Hierbei wird für die Universität Tirana die Funktion eines regionalen Kompetenzzentrums in der ökonomischen Ausbildung angestrebt. Von zentraler Bedeutung ist schließlich die Förderung von Nachwuchswissenschaftlern im Rahmen des Europäischen Doktoranden Seminars (EDS). Das jährliche Seminar gibt Doktoranden der Partneruniversitäten die Möglichkeit, Forschungsprojekte vorzustellen, Forschungsergebnisse zu diskutieren und in einem internationalen Netzwerk junger Nachwuchswissenschaftler mitzuarbeiten.

99

100

Që nga viti 2000 Fakultetet Ekonomike të Universitetit të Bamberg-ut, Budapestit (Corvinus) dhe Tiranës bashkëpunojnë me njëri-tjetrin. Në partneritetin e universiteteve janë përfshirë gjatë viteve të fundit edhe Universiteti i Sarajevës dhe Universiteti i Evropës Juglindore në Tetovë. Ky bashkëpunim, i cili mbështetet nga Pakti i Stabilitetit për Evropën Juglindore, synon një zhvillim të qëndrueshëm të mësimit dhe kërkimit akademik.

Në themelimin e degës studimore Master në European Economic Studies (MEES) në Universitetin e Tiranës shërbeu si model dega studimore me të njëjtin emër në Universitetin e Bamberg-ut. Deri në semestrin dimëror 2009/10 dega studimore MEES mendohet të shndërrohet nga një program me kohë të pjesshme në një program me kohë të plotë ose do të krijohet mundësia e një alternative njëvjeçare me kohë të plote.Gjithashtu është parashikuar dhe krijimi i programeve me diplomë të dyfishtë nga universitetet pjesëmarrëse.

Krahas kësaj mendohet të ndërtohet një rrjet kërkimesh shkencore mes partnerëve të projektit. Në këtë kontekst synohet, që Fakultetit të Shkencave Ekonomike në Tiranë t’i atribuohet roli i qendrës përgjegjëse rajonale për formimin ekonomik. Së fundmi, rëndësi e vecantë i kushtohet mbështetjes së shkencëtarëve të rinj në kuadër të Seminarit Evropian për Doktorantë (EDS). Ky seminar që zhvillohet çdo vit u jep doktorantëve të universiteteve partnere mundësinë të prezantojnë projekte kërkimore, të diskutojnë rreth rezultateve të kërkimeve, si dhe të bashkëpunojnë me shkencëtarë të tjerë të rinj nga e gjithë bota.

Partneritet ndërmjet universiteteve të Bamberg-ut dhe të Tiranës në fushën e shkencave ekonomike

101

102

Deutschzentrum Tirana

Das Deutschzentrum Tirana (ein Projektbüro des Goethe-Instituts) ist die erste Anlaufstelle in Albanien für alle, die sich über Deutschland, deutsche Sprache und Kultur sowie Deutschland im europäischen Kontext informieren wollen.

Zum Angebot des Deutschzentrums gehören unter anderem

• Deutschkurse auf allen Stufen, einschließlich Intensivkurse,• Sprachprüfungen (der Niveaustufen A1, B1, C1 und C2),• die Fortbildung albanischer Deutschlehrer in Zusammenarbeit mit dem Albanischen Deutschlehrerverband sowie• die Durchführung von kulturellen Veranstaltungen zur Verbreitung und Förderung der deutschen Sprache, auch in Partnerschaft mit anderen deutschen und europäischen Mittlerorganisationen.

Das Deutschzentrum Tirana wurde im Winter 2000/2001 eingerichtet. Bis Ende Juni 2005 lag es im Zuständigkeitsbereich von PARSh (Projekt: Arsimimi i të Rriturve në Shqipëri / Projekt Erwachsenenbildung in Albanien); seit dem 01.07.2005 wird es als Bestandteil der Deutsch-Albanischen Kulturgesellschaft Robert Schwartz von einem entsandten Mitarbeiter des Goethe-Instituts geführt.

Seit Oktober 2007 befinden sich Kulturgesellschaft und Deutschzentrum unter einem Dach in der Rruga „Ismail Qemali“ im „Blloku“.

103

Qendra e Gjermanishtes Tiranë

Qendra e Gjermanishtes në Tiranë (Zyra e projektit të Institutit Goethe) është stacioni i parë në Shqipëri për të gjithë ata që duan të informohen mbi Gjermaninë, gjuhën dhe kulturën gjermane si dhe mbi Gjermaninë në kontekstin evropian.

Qendra e Gjermanishtes ofron ndër të tjera edhe

• kurse të gjuhës gjermane të të gjitha niveleve, përfshirë edhe kurse intensive• provime gjuhe (të niveleve A1, B1, C1 dhe C2)• kualifikime të mësuesëve shqiptarë të gjuhës gjermane në bashkëpunim me Shoqatën e Mësuesve të Gjuhës Gjermane si dhe• zhvillim aktivitetesh kulturore me qëllim përhapjen dhe përkrahjen e gjuhës gjermane në bashkëpunim edhe me organizata të tjera gjermane dhe evropiane.

Qendra e Gjermanishtes në Tiranë u krijua në dimër të vitit 2000/2001. Deri në fund të qershorit të vitit 2005 ajo ndodhej nën varësinë e PARSh (Projekt: Arsimimi i të Rriturve në Shqipëri / Projekt Erwachsenenbildung in Albanien); që prej 01.07.2005 drejtohet prej një bashkëpunëtori të dërguar nga Instituti Goethe (Gëte) si pjesë përbërëse e Shoqatës Kulturore Gjermano-Shqiptare “Robert Schwartz”.

Që prej tetorit 2008 Shoqata Kulturore dhe Qendra e Gjermanishtes ndodhen nën një çati në rrugën „Ismail Qemali“ te „Blloku“.

104

400-kV-Übertragungsleitung Tirana - Podgorica

Die Stromversorgung Albaniens ist gekennzeichnet durch die starke Abhängigkeit der Stromerzeugung von Wasserkraftwerken. Aufgrund der beschränkten Kapazität der grenzüberschreitenden Übertragungsleitungen können Produktionsausfälle nur begrenzt durch Importe kompensiert werden. Der durch Stromausfälle entstehende Schaden wird auf 6 bis 9 Mio. EUR jährlich geschätzt.

Der Bau der 400-kV-Übertragungsleitung zwischen Tirana und Podgorica in Montenegro dient der Verbesserung der Stromversorgung in Albanien und der Schaffung eines gemeinsamen Strommarkts in Südosteuropa. Damit leistet das Vorhaben einen wesentlichen Beitrag zur wirtschaftlichen Entwicklung Albaniens und zur Stärkung der regionalen Kooperation.

Das Vorhaben umfasst den Bau einer ca. 155 km langen Übertragungsleitung Tirana – Podgorica sowie Maßnahmen in den Umspannstationen Elbasan und Podgorica. Die Gesamtkosten werden auf EUR 51,2 Mio. geschätzt. Die von der Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) bereitgestellte Finanzierung beläuft sich auf EUR 43,9 Mio.Projektträger auf albanischer Seite sind OST und KESH, auf montenegrinischer Seite EPCG. Die Leitung soll im dritten Quartal 2009 in Betrieb gehen.

105

Access road for towers Delivery and unloading of material

Works on access roads towersInformation board for site

106

Linja e trasmetimit 400 kV Tiranë-Podgoricë

Furnizimi me energji elektrike në shqipëri karakterizohet nga varësia e madhe nga prodhimi energjisë elektrike nga hidrocentralet. Për shkak të kapaciteteve të kufizuara të linjave të transmetimit ndërkufitar ndërprerjet e prodhimit mund të zëvendësohen vetëm pjesërisht nëpërmjet importeve. Dëmet e shkaktuara nga ndërprerja e energjisë elektrike përllogariten çdo vit në 6-9 Mil. Euro.

Ndërtimi i linjës së transmetimit 400kV nga Tirana në Podgoricë të Malit të Zi i shërben përmirësimit të furnizimit me energji elektrike në Shqipëri dhe krijimit të një tregu të përbashkët të energjisë elektrike në Evropën Juglindore. Në këtë drejtim projekti jep një kontribut të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë dhe në forcimin e bashkëpunimit rajonal.

Projekti përfshin ndërtimin e një linje transmetimi afërsisht 155 km të gjatë nga Tirana në Podgoricë si dhe masa në nënstacionin e Elbasanit dhe të Podgoricës. Kostoja totale përllogaritet në shumën 51,2 Mil. Euro. Financimi i dhënë nga Banka Gjermane për Zhvillim KfW kap shumën e 43,9 Mil. Euro. Zbatues i projektit nga pala shqiptare janë OST dhe KESH, nga ana malazeze EPCG. Linja mendohet të vihet në funksion në tremujorin e tretë të vitit 2009.

107

Geotechnical site works Geotechnical site works

Type testing of tower

Workshop assembly Workshop assembly

Type testing of tower

108

Deutsch-albanische Kulturgesellschaft„Robert Schwartz“

Shoqata Kulturore Gjermano-Shqiptare „Robert Schwartz“

Goethe-InstitutInstituti Goethe (Gëte)

Deutscher Akademischer AustauschdienstShërbimi i Shkëmbimit Akademik Gjerman

Zentralstelle für das AuslandsschulwesenZyra Qendrore për Sistemin e Huaj Arsimor

PartnerschulinitiativeIniciativa e Shkollave Partnere

KultusministerkonferenzPädagogischer Austauschdienst

Konferenca e Ministrave të Kulturës të landeve gjermaneShërbimi i Shkëmbimit Pedagogjik

Die Bundesbeauftragte für die Unterlagen des Staatssicherheitsdienstes der ehemaligen

Deutschen Demokratischen RepublikZyra Federale për Dokumentat e Shërbimit të Sigurimit të Shtetit të ish-Republikës Demokratike të Gjermanisë

Friedrich-Ebert-StiftungFondacioni Friedrich Ebert

S. Fischer StiftungFondacioni S. Fischer

Robert-Bosch-StiftungFondacioni Robert Bosch

Veranstaltungspartner des „Deutschen Oktobers“Partnerët e aktiviteteve të „Tetorit Gjerman“

109

Stabilitätspakt für SüdosteuropaPakti i Stabilitetit për Europën Juglindore

Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH

Shoqata Gjermane për Bashkëpunimin Teknik GTZ

Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW)Banka Gjermane për Zhvillim (KfW)

Ost-Ausschuss der Deutschen WirtschaftKomisioni Lindor për Ekonominë Gjermane

Deutscher Industrie- und HandelskammertagDhoma Gjermane e Trgetisë dhe Industrisë

Deutsche Industrie- und Handelsvereinigung in Albanien Shoqata Gjermane i Industrisë dhe Tregtisë në Shqipëri

Deutsch-Albanische WirtschaftsgesellschaftShoqëria Ekonomike Gjermano Shqiptare

Centrum für internationale Migration und Entwicklung (CIM)

Qendra për Migracion dhe Zhvillim Ndërkombëtar (CIM)

NEHEMIA-Stiftung, BuçimasFondacioni NEHEMIA, Buçimas

Adi-Dassler-Fund

POETEKA Festival Festivali POETEKA

DIHA Deutsche Industrie -und Handelsvereinigung in Albanien

DAW Deutsch-Albanische Wirtschaftsgesellschaft e. V.

110

Albanischer DeutschlehrerverbandShoqata e Mësuesve të Gjuhës Gjermane

Kulturkontakt Austria

Projekt Erwachsenenbildung in AlbanienProjekt Arsimi i të Rriturve në Shqipëri

Südosteuropa-Gesellschaft, MünchenShoqata për Evropën Juglindore/Mynih

Universität Bamberg Universiteti i Bamberg-ut

Universität JenaUniversiteti i Jenës

Hochschule Landshut Shkolla e Lartë Landshut

Technische Universität DresdenUniversiteti Teknik i Dresden

Stadt Dortmund-AplerbeckBashkia Dortmund-Aplerbeck

Ambassade de France en AlbanieAmbasada e Francës në Shqipëri

Alliance française de TiranaAleanca Franceze në Tiranë

Stadt TiranaBashkia Tiranë

Stadt ShkodraBashkia Shkodër

Projekt:

Arsimimi i të Rriturve në Shqipëri

Erwachsenenbildung in Albanien

Adult Education in Albania

PARSh

111

Ministerium für Bildung und Wissenschaft Ministria e Arsimit dhe e Shkencës

Ministerium für Wirtschaft, Handel und EnergieMinistria e Ekonomisë, Tregtisë, dhe Energjitikës

Albinvest

Universität Tirana, FremdsprachenfakultätUniversiteti i Tiranës, Fakulteti i Gjuhëve të Huaja

Kunstakademie, TiranaAkademia e Arteve, Tiranë

Universität Aleksandër Xhuvani, ElbasanUniversiteti „Aleksandër Xhuvani“, Elbasan

Universität Aleksandër Moisiu, Durrës Universiteti “Aleksandër Moisiu”, Durrës

Academy of Film & Multimedia MARUBI Akademia e Filmit dhe Multimedias MARUBI

Nationaltheater, TiranaTeatri Kombëtar, Tiranë

Nationalbibliothek Tirana, Deutscher LesesaalBiblioteka Kombëtare Tiranë, Salla gjermane e leximit

Gymnasium Sami Frashëri, TiranaGjimnazi „Sami Frashëri“, Tiranë

Sommertheater „Kame“Teatri veror „Kame“

Designerverband AlbanienShoqata e Stilistëve Shqiptarë

Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës

112

Herzlichen Dank an alle Sponsoren! Falenderime të përzemërta për të gjithë sponsorët!

Generalsponsor Sponsor gjeneral

Hauptsponsoren / Sponsorë kryesorë