12
Infant การส่งเสริมพัฒนาการวัยทารก พัชรี วรกิจพูนผลและเนตรทอง นามพรม กลุ ่มวิชาการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พัฒนาการของทารก การพัฒนาการในระบบต่างๆ ของทารกก็จะค่อยๆ ดีขึ้นกว่าตอนแรกเกิด ความสมบูรณ์ของระบบ ประสาทจะค่อยๆ พัฒนาโดยสังเกตได้จากการที่ทารกสามารถควบคุมการเคลื่อนไหวได้ดีขึ ้นตามลาดับ ผู ้ดูแลควรมีการประเมินพัฒนาการทารกอยู ่อย่างสม่าเสมอ เพื่อที่จะได้ตรวจสอบสัญญาณเตือนถึง พัฒนาการล่าช้า การประเมินพัฒนาการสามารถแบ่งออกเป็นด้านต่างๆ ตามเครื่องมือการประเมิน พัฒนาการ Denver Developmental Screening Test (DDST) ได้แก่ (1) ด้านกล้ามเนื ้อมัดใหญ่ (2) ด้าน ภาษา (3) ด้านกล้ามเนื ้อมัดเล็กและการปรับตัว และ (4) ด้านสังคมและการช่วยเหลือตนเอง ดังนี 1. ด้านกล้ามเนื ้อมัดใหญ่ เป็นพัฒนาการที่ควบคุม ท่าทาง การเคลื่อนไหวของศีรษะ ลาตัว แขนขา ทาให้ทารกพลิกคว่าหงาย นั่ง คลาน ยืนและเดินได้ 2. ด้านกล้ามเนื ้อมัดเล็กและการปรับตัว รวมไปถึงการรับรู ้และการมองเห็น กล้ามเนื ้อมัดเล็กจะ มีการพัฒนาไปพร้อมๆ กับกล้ามเนื ้อมัดใหญ่ ทั้งนี้การประเมินต ้องอาศัยการสังเกตจากผู ้ดูแล เพื่อจะได้มี การส่งเสริมพัฒนาการอย่างเหมาะสม ส่วนในการปรับตัวของทารกก็จะสัมพันธ์กับการพัฒนาการด้าน ต่างๆ เช่น เมื่อทารกอายุ 4 เดือน ทารกจะสามารถยกศีรษะตั้งขึ้นได ้ 90 องศาหรือที่เรียกว่า ชันคอได้ และ สามารถจับของใส่ปากได้ การปรับตัวของทารกคือ ทารกก็จะเริ่มมองตามวัตถุที่เคลื่อนไหวช้าๆ ได้และเริ่ม คว้าสิ่งที่มองเห็น เป็นต้น 3. ด้านภาษา เสียงที่ทารกเปล่งออกมาก็ถือเป็นการสื่อสารชนิดหนึ่ง จะมีอารมณ์หลาย ประเภท แต่อารมณ์โกรธมีมากเป็นส่วนใหญ่ และอารมณ์กลัวจะรองลงมาจากการไม่เข้าใจสิ่งแวดล้อม นอกจากนั้นมีอารมณ์เบิกบานที่แสดงว่าทารกมีพัฒนาการด้านร่างกายและจิตใจที่สมบูรณ์ อารมณ์รัก ทารกจะตอบสนองอารมณ์รักกับบุคคลใกล้ชิดที่เอาใจใส่สนใจความต้องการของเขา แสดงความรักต่อเขา เล่นกับเขา ทารกจะเริ่มมีอารมณ์รักผู ้อื่นเมื่ออายุ 6 เดือน และเมื่ออายุ 2 ปี ทารกจะรู ้สึกรักตัวเองและของ เล่นที่เป็นสมบัติของตัวเอง โดยแสดงออกโดยการอยากอยู ่ใกล้หรือเดินไปใกล้บุคคลที่ตนเองรัก การกอดรัด จูบตามมือ เป็นต้น อารมณ์ของทารกจะเกิดขึ ้นเร็วหายไปเร็ว แสดงอารมณ์อย่างเต็มที่ เมื่ออารมณ์นั้นผ่าน ไปก็จะลืมและไม่ติดค้างใดๆ บุคคลแรกที่สามารถรับรู ้อารมณ์ทารกได้เป็นคนแรกคือมารดา ดังนั ้นการ พัฒนาอารมณ์ให้ทารกเป็นแบบใดขึ ้นกับมารดาเป็นสาคัญ 4. ด้านสังคมและการช่วยเหลือตนเอง ในช่วงแรกเกิดถึง 1 ปี เป็นช่วงที่มีการประสานงานการ ใช้กล้ามเนื ้อมัดใหญ่ได ้ดีกว่ากล้ามเนื ้อมัดเล็กและเริ่มมีการทางานของกล้ามเนื ้อตากับมือประสานกัน ผู ้ดูแลควรเปิดโอกาสให้ทารกจับต้องวัตถุต่างๆ ซึ่งจะช่วยส่งเสริมการพัฒนาการของเด็กได้ดี เช่น ใน ระหว่างการให้นมควรเปิดโอกาสให้ทารกใช้มือน้อยๆ สารวจสิ่งต่างๆที่อยู ่ รอบตัวโดยการจับขวดนมหรือนิ้ว มือมารดา เป็นต้น

Development Infant

Embed Size (px)

Citation preview

Infant

การสงเสรมพฒนาการวยทารก พชร วรกจพนผลและเนตรทอง นามพรม

กลมวชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

พฒนาการของทารก การพฒนาการในระบบตางๆ ของทารกกจะคอยๆ ดขนกวาตอนแรกเกด ความสมบรณของระบบ

ประสาทจะคอยๆ พฒนาโดยสงเกตไดจากการททารกสามารถควบคมการเคลอนไหวไดดขนตามล าดบ ผดแลควรมการประเมนพฒนาการทารกอยอยางสม าเสมอ เพอทจะไดตรวจสอบสญญาณเตอนถงพฒนาการลาชา การประเมนพฒนาการสามารถแบงออกเปนดานตางๆ ตามเครองมอการประเมนพฒนาการ Denver Developmental Screening Test (DDST) ไดแก (1) ดานกลามเนอมดใหญ (2) ดานภาษา (3) ดานกลามเนอมดเลกและการปรบตว และ (4) ดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง ดงน

1. ดานกลามเนอมดใหญ เปนพฒนาการทควบคม ทาทาง การเคลอนไหวของศรษะ ล าตว แขนขา ท าใหทารกพลกคว าหงาย นง คลาน ยนและเดนได 2. ดานกลามเนอมดเลกและการปรบตว รวมไปถงการรบรและการมองเหน กลามเนอมดเลกจะมการพฒนาไปพรอมๆ กบกลามเนอมดใหญ ทงนการประเมนตองอาศยการสงเกตจากผดแล เพอจะไดมการสงเสรมพฒนาการอยางเหมาะสม สวนในการปรบตวของทารกกจะสมพนธกบการพฒนาการดานตางๆ เชน เมอทารกอาย 4 เดอน ทารกจะสามารถยกศรษะตงขนได 90 องศาหรอทเรยกวา ชนคอได และสามารถจบของใสปากได การปรบตวของทารกคอ ทารกกจะเรมมองตามวตถทเคลอนไหวชาๆ ไดและเรมควาสงทมองเหน เปนตน 3. ดานภาษา เสยงททารกเปลงออกมากถอเปนการสอสารชนดหนง จะมอารมณหลายประเภท แตอารมณโกรธมมากเปนสวนใหญ และอารมณกลวจะรองลงมาจากการไมเขาใจสงแวดลอม นอกจากนนมอารมณเบกบานทแสดงวาทารกมพฒนาการดานรางกายและจตใจทสมบรณ อารมณรก ทารกจะตอบสนองอารมณรกกบบคคลใกลชดทเอาใจใสสนใจความตองการของเขา แสดงความรกตอเขา เลนกบเขา ทารกจะเรมมอารมณรกผ อนเมออาย 6 เดอน และเมออาย 2 ป ทารกจะรสกรกตวเองและของเลนทเปนสมบตของตวเอง โดยแสดงออกโดยการอยากอยใกลหรอเดนไปใกลบคคลทตนเองรก การกอดรด จบตามมอ เปนตน อารมณของทารกจะเกดขนเรวหายไปเรว แสดงอารมณอยางเตมท เมออารมณนนผานไปกจะลมและไมตดคางใดๆ บคคลแรกทสามารถรบรอารมณทารกไดเปนคนแรกคอมารดา ดงนนการพฒนาอารมณใหทารกเปนแบบใดขนกบมารดาเปนส าคญ

4. ดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง ในชวงแรกเกดถง 1 ป เปนชวงทมการประสานงานการ ใชกลามเนอมดใหญไดดกวากลามเนอมดเลกและเรมมการท างานของกลามเนอตากบมอประสานกน ผดแลควรเปดโอกาสใหทารกจบตองวตถตางๆ ซงจะชวยสงเสรมการพฒนาการของเดกไดด เชน ในระหวางการใหนมควรเปดโอกาสใหทารกใชมอนอยๆ ส ารวจสงตางๆทอย รอบตวโดยการจบขวดนมหรอนวมอมารดา เปนตน

Infant

บทบาทผดแลในการสงเสรมพฒนาการวยทารก

การสรางเสรมสขภาพทารกเปนกระบวนการในการเพมความสามารถของผ ดแลทารกในการควบคมดแลและพฒนาสขภาพของทารกใหดขน ไมเปนโรค อยในสงแวดลอมทสะอาด มความสข อารมณแจมใส มสมพนธภาพทดกบบคคลอนเหมาะสมตามวย อยในครอบครวทอบอน ในการดแลทารกยดหลกการตอบสนองความตองการพนฐาน การสงเสรมพฒนาการเปนหนงในหวใจส าคญของการสรางเสรมสขภาพทารกซงประกอบดวย

1. การสงเสรมการเจรญเตบโตและภาวะโภชนาการ นอกจากการเนนเรอง การไดรบอาหารทเพยงพอกบความตองการซงประมาณ 120 –150 แคลอรตอ

น าหนกตว 1 กโลกรมและการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมแลว ในดานพฒนาการควรสงเสรมใหทารกไดฝกหดการชวยเหลอและมสวนรวมในการรบประทานอาหาร เชน การถอแกวน าเอง การตกอาหารกนเอง โดยเฉพาะชวง 8 – 9 เดอนทารกชอบใชมอในการส ารวจ หยบ จบอาหารใสปาก อาจจะเลอะเทอะไปบางแตควรเปดโอกาสใหทารกไดทดลอง การหยานมแมหรอนมขวดเปนประเดนหนงทมผลกระทบตอพฒนาการของทารก การหยานนท าไดไมยากหากมการเตรยมการทด เรมตนจากการฝกดมน าจากแกวเมอประมาณ 6 เดอน การหยานมแมเมอเดกโต 2 ปจะยงงายเพราะเรมอธบายใหเดกเขาใจไดบาง โดยหลกการคอ ตองคอยเปนคอยไป คอยๆ ลดจ านวนมอทดดนมแมลง เปลยนเปนดมจากขวดหรอจากแกวแทน สวนการหยาขวดนมกควรเรมเมออายประมาณ 1 ป เพอปองกนฟนผ ทารกสวนใหญจะชอบดมจากแกวเพราะไดจบยกแกวเองอยางอสระท าใหสามารถควบคมการดมและกลนได ชวงแรกๆ อาจเลนเลอะเทอะบาง ควรใหโอกาสฝกและปรบมอใหรางวลเมอท าไดส าเรจ ทงนควรหลกเลยงการใชอาหารเปนรางวล

การดแลทารกระหวางฟนขน เปนสงทมความส าคญมาก เพราะผดแลทไมมความรอาจกงวลและไมสามารถชวยเหลอทารกได ทารกทฟนขนจะมน าลายมาก ชอบเอามอหรอสงของตางๆเขาปากหรออาจกดผดแล รบประทานอาหารไดนอยลง บางคนอาจมไข รองไหงอแง ซงอาการดงกลาวจะเปนอยเพยง 2 – 3 วน การชวยเหลอดแลคอ ท าความสะอาดปากฟนของทารกตามปกต เกบของเลนทแขงเพราะทารกอาจกดท าใหเหงอกอกเสบได อาจหาของเลนส าหรบกดใหทารกซงปจจบนมพลาสตกนมรปตางๆ ทดานในจะมน าอย เปนชนดทกดไดไมมอนตราย (teething ring) อาจน าไปแชเยนและใหเดกกดเลนได

2. การสงเสรมพฒนาการผานกจกรรมการเลน การเลนและการอมดวยความรกและถนถนอม การสมผสในการเคลอนไหวเปนการกระตนทดทสด

อยางหนงทชวยสงเสรมพฒนาการทารกและยงเปนการแสดงความรก ความอบอนจากผดแลได ในปจจบนมการนวดเพอใหเกดการผอนคลาย ท าใหเดกมความสขและชวยใหนอนหลบไดสนท ผดแลสามารถเลนกบทารกไดในขณะใหนม อาบน า สถานททดแลเดกควรมเบาะกวางพอททารกสามารถนอนหรอกลงตวไปมาได มของเลนทไมจ าเปนตองมจ านวนมากแตควรเปนของเลนตามวยหรอพฒนาการของทารก

Infant

3. การปลอบโยนและแปลความหมายของการรองไห ผดแลควรมความรเรอง Infant states เพอจะไดทราบวาควรดแลทารกอยางไรเมอทารกอยใน

states ตางๆ ตองอานสอสญญาณททารกแสดงออก ในระยะ 3 เดอนแรกการรองไหเปนภาษาทแสดงออกถงสงททารกตองการ ทารกรองไหมความหมายคอ รองเพราะหว (hunger cries) ทารกจะรองและดงขนเรอยๆ รองเพราะไมสขสบายคอ เปยก เยน กลว (upset cries) และรองเพราะเจบ (pain cries) รองเสยงแหลม

ทารกในระยะ 3 เดอนแรกอาจมอาการรองไหไมมสาเหตหรอโคลค (colic) เปนอาการรองไหอยางรนแรง มเสยงรองทตางจากเสยงรองในภาวะอน ๆ คอ รองไหดวยความเจบปวดหรอแผดเสยง ทท าใหเสยงรองมเสยงสงและดงมากกวาเสยงรองในภาวะอน มอาการแขนขาเกรง รองกวนหรอรองไหเกน 3 ชวโมงตอวน ระยะเวลารองนาน อาการรนแรงเกดขนทนททนใด ในชวงระยะเวลาเดมๆ ทกๆ วน ชวงเวลาทพบบอยคอ 18.00 – 22.00 น.และมอาการมากกวา 3 วนตอสปดาห และเปนนานกวา 3 สปดาห ทารกมน าหนกเพมปกตและปกตทกอยางเมอไมมอาการปวดทองไมมวธการใด ๆ ทจะปลอบใหทารกสงบได แตมกหายเองเมอทารกอายครบ 3 เดอนซงสาเหตทแทจรงยงไมทราบแตมการตงขอสงเกตวาอาจเกดจากอาการปวดทองจากดดนมและลมเขาไปมากท าใหทองอดหรอไดอาหารบางชนด โดยเฉพาะทมสวนประกอบจ าพวกแปงสงซงมผลใหมลมในทองมากมผลใหทองอดและแนนทอง หรอแพโปรตนของนมววพบบอยในครอบครวทมบตรคนแรก แนวทางการแกไข คอ การแกไขอาการทองอด จบใหทารกเรอภายหลงการใหนม อยาปลอยใหทารกรองนานโดยเบยงเบนความสนใจเมอทารกรองไห ในขณะททารกรอง การวางทารกใหนอนคว าขวางบนตกคณแมหรอบนกระเปาน าอนอาจชวยบรรเทา อมทารกโดยวางล าตวโดยเฉพาะอก ทองททอนแขน ตะแคงใบหนา ซงทาอมดงกลาวจะกดททองชวยท าใหทารกภายลมและเรอเอาลมออกมาได หากใชนมผสมตองอมทารกใหล าตว ศรษะสงและถอขวดนมใหน านมเตมจกนมตลอดเวลา เพอปองกนการกลนลม หากใหนมววใหพจารณางดนมวว หากพบในทารกทเลยงนมแมอยางเดยวและคณแมดมนมใหคณแมงดดมนม พยายามถามประวตอาหารของคณแมทอาจเปนสาเหต ลดความเครยดในครอบครว นอกจากนยงมสาเหตของการรองทเปลยนแปลงไปตามพฒนาการ เชน รองกวนเมอฟนเรมขน รองกลวคนแปลกหนา รองเพราะกลวการแยกจากมารดา

การปลอบโยนสามารถท าไดหลายวธทท าใหรางกายทารกสมผสทอบอนชวยใหทารกรสกสขสบายและปลอดภย(1) การอม พบวาทารกทผดแลอมอยางนอย 3 ชวโมงตอวนรองไหงอแงไดนอยกวาทารกทไมไดรบการอม (2) การเคลอนไหวหรอโยกเปนจงหวะ (3) การหอตวดวยหมบางๆ ชวยใหลดการสะดงผวา ซงอาจเหมาะกบทารกในชวง 2 – 3 สปดาหแรกเกด (4) การปลอบโยนดวยน าเสยงทออนโยน เปนจงหวะ ใชเสยงซ าๆ ทคลายกบเสยงททารกไดยนตอนอยในทองแมอาจเปนเพลงหรอเสยงทเกดจากสงทอยรอบตวทารก (เชน เสยงน าตก ทะเล เครองซกผา เครองดดฝ นหรอเครองเปาผม) (5) การไดดด (comfort sucking) อาจเปนจกนมปลอม นวมอของตนเอง (6) การนวด นอกจากจะชวยใหทารกสขสบายแลวยงสงผลดในเรองการยอย การดดซม (7) วางหมอนขางนมๆ หรอสงของททารกคนเคยไวใกลตว ( loving touch)(8) คงแบบแผนกจกรรมทท าประจ าวน เชน อาบน าและรองเพลงกลอมกอนนอนทกวน (9) หาก

Infant

ทารกรองนานๆ ปลอบดวยวธการตางๆแลวไมดขนอาจลองสบเปลยนผดแลชวคราวเพอใหผดแลหลกไดพกบาง (10) หากปลอบดวยวธการตางๆ แลวไมดขน บางครงเมอปลอยใหทารกไดรองทารกอาจสงบไดเอง (release tension and self-soothing)

4. การสงเสรมการนอนหลบพกผอน การนอนหลบเปนอกประเดนทมความส าคญตอทารกในระยะแรกเกดจะใชเวลาในการนอนหลบนาน

19 –20 ชวโมงตอวน ยงไมคอยเขาใจเวลากลางวนหรอกลางคน ทารกตนจะทก 2 – 3 ชวโมงเพอรองไห ดดนมและระยะหางของเวลาตนจะคอยๆ หางไปเรอยๆ การสงเสรมการนอนหลบโดยการสงเกตพฤตกรรมทารกวางวงนอนหรอยง (tried signs) เชน การหาว การรองกวน ไมยอมเลนและไมสนใจสงรอบตว ทารกสวนใหญจะหลบหลงจากทอม การชวยเหลอใหทารกหลบไดงาย เชน การอม การโยก การรองเพลงกลอม การสมผสเบาๆ การหอตว ดแลอณหภมสงแวดลอมและการถายเทอากาศ และการลดสงเราตางๆ

5. การสงเสรมพฒนาการภาษาและสงคมผานอานหนงสอ การสงเสรมการเรยนรดานภาษาซงจะเปนพนฐานในการพฒนาการดานสงคมตอไป การเลอกนทานส าหรบทารกชวง 0 – 6 เดอน ควรเปนหนงสอทมรปภาพขนาดใหญ มสสนสวยงาม แขงแรงเปดงายอาจเปนกระดาษแขง เปนแบบผานมหรอพลาสตกกนน าซงสามารถน าไปอานในหองน าขณะอาบน าไดและสะดวกในการท าความสะอาดดวย ทารก 6 – 12 ป ควรเลอกหนงสอทมรปเดกๆ หรอสงของรปรางททารกคนเคย เชน ลกบอล ขวด หากมลกษณะทแสง เสยง สมผส กลน

6. การสรางสายสมพนธและความผกพนมารดาทารก (Bounding & Attachment) สมพนธภาพนนไมไดหมายถงทางรางกายเทานนแตหมายถง ทงทางอารมณและสงคมดวย ความ

ผกพนม 2 แบบคอ ความผกพนทมนคงและความผกพนทไมมนคง พฤตกรรมของผดแลทสงเสรม ความผกพนทมนคงไดแก ความไวตอการรบรและตอบสนองพฤตกรรมทารก วธการดแลแนวแนและมนคง (ไมมอารมณแปรปรวน) การพดดวยน าเสยงออนโยน การค านงถงความเปนบคคลของทารกและอม สมผสทารกดวยใจและความรก สวนทารกกจะตอบสนองตอพฤตกรรมของผดแลดวยการส ารวจสงแวดลอม กลบมาหา ตามหาหากเจบ รองไห หรอตองการความชวยเหลอ ยอมท าตามเมอถกรองขอ การสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมเปนวธการหนงในการสงเสรมสมพนธภาพ นอกจากนผ ดแลอาจมกจกรรมในการสรางสมพนธภาพกบทารกผานการสนทนา กจกรรมการเลน การอานหนงสอ ซงพบวาทารกททไดรบการดแลและมสมพนธภาพทดมผลตอพฒนาการในวยตอๆ มาทงดานการจดการกบอารมณ การมปฏสมพนธกบบคคลตางๆ ทงเพอนและครในสงคม สวนดานสตปญญาและการเรยน พบวา สงผลตอทกษะในการแกไขปญหา เพมความมนใจ มแรงจงใจในการอยากเรยนร

7. การสงเสรมการมระเบยบวนย บางครงอาจพบอารมณฉนเฉยวซงเกดไดจากหลายเหตผลและขอมลทางดานจตวทยาได

ยกตวอยางสาเหตทนาสนใจไว คอ ทารกอาย 6 – 7 เดอน สามารถแยกแยะพอแมจากคนแปลกหนาได ดงนนทารกจงตองการอยกบพอแมตลอด 24 ชวโมง ไมตองการอยกบคนแปลกหนาแมวาจะเปนญาตพนองทสนทกตาม การทมคนแปลกหนามาอมจงท าใหทารกรสกไมปลอดภย แตเมออาย 7 – 9 เดอนเรม

Infant

เขาใจการรอคอยหากอธบายเหตผล การเปลยนแปลงทางสรระกเปนอกสาเหต ทารกมกรองงอแงเมอฟนก าลงขน และในทารกบางรายทก าลงพยายามจะลองสงใหม เชน การตงไขหรอการยน ทารกกลวลมแตกตองการลองจงท าใหทารกมอารมณฉนเฉยวไดเชนกน ซงผดแลควรค านงอยเสมอวาทารกยงอยในระหวางการพฒนาตองใชความละเอยดออนเพอชวยทารกในการเปลยนแปลงหรอส ารวจสง ใหมๆ อยางราบรน ทารกยงไมสามารถแยกแยะไดวาสงใดทควรท าหรอไมควรท า ควรเปดโอกาสใหทารกไดส ารวจเพอการเรยนรภายใตการสอดสองดแล แตหากทารกอาจเกดอนตรายกใหบอกหรอหามดวยน าเสยงหนกแนน (ไมใชดหรอดา) แลวอธบายและใชวธเบยงเบนความสนใจ กอด อมและปลอบเมอทารกหงดหงด

8. การสงเสรมพฒนาการอารมณ คณธรรมและจรยธรรม การตอบสนองความตองการพนฐาน การจดสงแวดลอมใหปลอดภย การดแลเอาใจใสดวยความรก

ความอบอน เอออาทรตอกน สรางใหเกดความเชอใจและไววางใจ การท ากจกรรมดงามซ าๆ กจะชวยหลอหลอมใหพฒนาอารมณ คณธรรมและจรยธรรมแกทารกได

Challenges to development

1. กลวคนแปลกหนา Stranger awareness (fear) ชวง 2 – 3 เดอนแรก ทารกจะสนใจคนแปลก และรวาตางจากคนคนเคย พออาย 3 – 4 เดอน จะ

แสดงความดใจเมอมคนมาเลนดวย โดยแสดงพฤตกรรมคอ สบตา เคลอนไหวศรษะ ท าเสยงดใจ จากงานวจยพบวาถาคนทเขาไปหาใสชดด า ทารกไมมปฏกรยาตอบสนอง ปฏกรยากลวคนแปลกหนาพบไดตงแตทารกอาย 5 เดอน โดยทารกจะแสดงปฏกรยาจากทราเรงเปนเงยบและรองไหเสยงดง

การสงเสรม: ใหเวลาทารก, สรางพนฐานความไววางใจ, 2. ของรก ของตด Lovey and me (transitional object) -- thumb sucking เกดขนในชวงททารกมความสขจากการดดนวจนกระทงถงชวงทมของเลนทชอบ สาเหตอาจเกด

จากชวงแรกเกดของชวตทารก ทารกจะหลบในออมแขนมารดา คนเคยกบกลน สมผสของมารดา เมอโตขนเดกกจะพยายามสรางสงแวดลอมใหเหมอนกน มคนอธบายวา เมอเดกอาย 6 เดอนภาวะพงพาลดลงถอเปนชวงเวลาเปลยนผานทส าคญ เดกบางคนกนนมจากขวด มพฒนาการดานการถอขวดนมเอง พอแมบางคนใหดดจกนมปลอม บางคนใหหลบโดยกอดตกตา เดกกจะคนเคยกบสง เหลนน เพราะฉะนนตวผลกดนใหมภาวะตดของขนอยกบคณคาของของในชวงเปลยนผานทมภาวะพงพาลดลง การสงเสรม: ความไววางใจ การแกไข : สงเสรมกจกรรมเบยงเบนความสนใจตามพฒนาการของกลามเนอ เชน เลนเกาอ โซฟา

3. พนฐานอารมณ: Temperament อารมณโกรธ: ในทารกการแสดงความตองการพนฐานจะแสดงออกโดยการรองไห เมอไมไดรบการ

ตอบสนองกจะรองไหเสยงดงเหมอนโกรธ ซงจะตางจากความโกรธในเดกโตทซบซอนกวา การสงเสรม: ตอบสนองความตองการ

4. ภาวะกงวลจากการแยกจาก Separation

Infant

เรมเกดในชวงหลงเกด 3 เดอนและจะเหนชดเมออาย 6 เดอนซงเกดจากการททารกถกทงไวกบพเลยงหรอป ยา ตายาย ทมบคลกไมเปนมตร โดยทารกจะแสดงอาการเฉยเมยตอมารดาในระยะแรก จากนนจะเกาะตดมารดาตลอดเวลา รองหาเมอไมเหน

การสงเสรม: เตรยมทารกลวงหนากอนทจะทงทารกไวกบผ อน โดยบอกกลาวทารก อยดวยขณะททารกอยกบผ เลยงดคนอนและคอยๆ เพมระยะเวลาทอยกบคนเลยงคนอนๆ เพมขนเพอใหเกดความคนเคย

5. การลงโทษ: Physical punishment (Hitting, Biting, scratching) กรณ ทพบบอยในวยทารกทบดามารดาอารมณไมมนคงจะม การต การหยก การกด การเขยา การ

โยนซงจะสงผลเสยทงทางดานอารมณและรางกายทารก การสงเสรม: จะไมท าในวยทารก เนองจากทารกไมมความสามารถในการรบรเรองทถกลงโทษ

6. Can you spoil a child? วยทารกทศทางของพฒนาการจะเรมจากความเหนแกตวเอาแตใจตนเองการเอาแตความตองการ

และความรสกนกคดของตนเองเปนทตงทกอยางไมสามารถอดทนรอคอยได ตองไดรบการตอบสนองความตองการของตนเองอยางฉบพลนทนท การทพอแมและผ เลยงดวงไปโอหรอใหนมทนททกครงทเดกรองอาจเปนการฝกใหเดกเขาใจผด เกดความคาดหมายวาความตองการของตนเองตองไดรบการตอบสนองทนทเสมอ ซงหากการเลยงดเปนการตามใจโดยไรขอบเขต จะท าใหเดกเตบโตขนเปนคนเหนแกตว มความทกขงาย สขยาก จตใจออนแอ เปราะบาง การสงเสรม : ใหผดแลสนใจเอาใจใสทกครงทเดกรอง สงเกตหรอซกถามเพอใหเขาใจการแสดงออกนน ฝกใหทารกรจกรอและมสวนรวมในเหตการณ เชน อมเดกไปหยบภาชนะดวยกน หรอใหชวยถอของตามความสามารถของเดก

Infant

พฒนาการ / อาย 0 – 3 เดอน 3 – 6 เดอน 6 – 9 เดอน 9 – 12 เดอน ดานกลามเนอมดใหญ

รเฟลกแรกเกดบอกภาวะความสมบรณของระบบประสาท

ถานอนคว าจะผงกศรษะไดชวคร

Grasping reflex หายไป ถอของในมอไดชวคร

ยกศรษะและอกเหนอพนได 90 องศา พลกคว า พลกหงายได

……………………………………………………………………

4 เดอน กระสบกระสาย พกไมได ควบคมการเคลอนไหวของศรษะไมได มปญหาการกน การหายใจ ออนปวกเปยกหรอเกรง

ถอขวดนมไดดมน าจากถวยไดไมส าลก

เรมนงเองไดดขน เรมคลาน เกาะยนได

……………………………………………………………………………………

7 เดอนการนงรปตว W

8 เดอน ยงพบ grasping reflex

เดนจงมอเดยวและเรมเดนเองได

………………………………………………………………….

9 เดอนพบ Primitive reflex ระบบประสาทอาจผดปกต 10 เดอนนงไมได 12 เดอนไมมปฏกรยาปกปองตวเอง ระบบประสาทและกลามเนอผดปกต

Infant

พฒนา / อาย 0 – 3 เดอน 3 – 6 เดอน 6 – 9 เดอน 9 – 12 เดอน ดานกลามเนอมดเลกและการปรบตว

ชวง 1 เดอนแรกเกด ก ามอแนน กรอกตาตามแสง มองวตถทอยใกล สนใจใบหนามนษย ครบ 3 เดอน grasping reflex หายไปดงนนจะถอของทใสมอไดชวคร ชอบเลนและมองมอตนเอง และมองตามไดตลอด 180 องศา มองมอตนเอง

เรมใชฝามอสองขางจบของหรอจบนวผใหญได

จบของแลวเปลยนมอได นงไดเมอมคนชวยจบ

ชอบใชนวไชสงของหรอรตางๆ ตบมอ โบกมอลา ใชสองนวจบสงของชนเลกๆ และปลอยออกจากมอได ชวตถทสนใจในระยะไกลได

Infant

พฒนา / อาย 0 – 3 เดอน 3 – 6 เดอน 6 – 9 เดอน 9 – 12 เดอน สงเสรมดานกลามเนอมดเลกและการปรบตว

- ชอบจบตาดของทเคลอนไหว ใช ของแขวน ของเลนทมสฉดฉาด และมเสยงไวใหดในระยะไมเกน 8 นว เชน โมบาย ปลาตะเพยน เศษผาสตางๆ มกรงกรงทปลาย ไมไผทาส ผกเรยงใกลๆ กน และมเสยงเวลาลมพด - เลนกบมอของตวเอง ขย านวมอเลน ควรหาของเลนทมสสดใส และมเสยงใสมอเดก เชน ลกเขยากลมๆ ขางในมเสยงกรงกรงเวลาทขยบไปมา เดกจะชอบมาก

- ชอบไชมอปดวตถทมองเหน ของเลนควรเปนลกบอลนมๆ แขวนไวเหนอเตยงเพอใหเดกปดไปมา ถามเสยงดวยยงด

- อยากด อยากยนแขนออกไป เตะและจบวตถตางๆ มากขน ควรหาของตางๆ ใหเดกด และจบมากๆ เชน ตกตายางเปนรปตางๆ มผวหยาบแตนมนม ลกบอลท าดวยผาส าลหรอผาลนๆ ถามเสยงดงเวลาทก า บด เขยา เดกยงชอบ

- ชอบเลนน าเวลาอาบน า ควรใหของเลนทลอยน าไดเชน ตกตาท าดวยยางหรอพลาสตก ลกบอลใสๆ มเสยงอยขางใน และมเสยงเวลาน ากระเพอม

- ชอบเลนจบเตะสงของตางๆ ทอยใกลตว ของเลนควรเปนแบบคานมหาสนก ซงไมแกวงหรอโยนตวหนเดกไปอกทาง เพอไมใหเดกหงดหงด

- รสกคนเหงอกเมอฟนใกลขน ควรใหยาหรอพลาสตกส าหรบกด

- ชอบเลนกบเงาตวเองในกระจก เลนเกมสจะเอ

- ชอบเลนลนชก เลนกระดาษและฉกกระดาษ

- ชอบเสยงกระทบกน ของเลนควรเปนของ

ทไมแตก และท าใหเกดเสยงดงไดเชน ของเลนไขลานหมนได เดนได มเสยง

- ชอบโยกตวเองเปนจงหวะเวลาไดยนเสยงเพลง ควรเปดเพลงใหเดกฟง

- ชอบจบตองสงของตางๆ สนในเรองน าหนกรปรางของเลนควรเปนวตถทท าเปนรปรางตางๆ อาจเปนกลองกระดาษแขงสตางๆ บรรจเมลดผลไมหรอกอนกรวดไวขางใน

- ชอบหยบของเลกๆ โดยใชนวหวแมมอและนวช ชอบเลนรและซอกตางๆ ของเลนควรเปนพวกกลองหรอหบเจาะรไวขางบนใหญ พอทเดกจะหยบของชนเลกๆ ใสลงไป

- ชอบเลนดงเชอกทตดกบของเลน

- ชอบเลนตบแผละ และเลยนแบบการกระท าของผใหญ เลนซนมาก ชอบรอของ

Infant

พฒนา / อาย 0 – 3 เดอน 3 – 6 เดอน 6 – 9 เดอน 9 – 12 เดอน พฒนาการดานภาษา

- สอสารดวยการรองไหเมอตองการสงตางๆ - มองตามในระยะใกลๆ ยมหรอท าเสยงโตตอบเมอเวลาพดดวย - ปลอบโยนไดดวยเสยง - เรมแยกเสยงทตางได (awareness, localization, differentiation)

- หวเราะเสยงดงเมอมการเลนหรอหยอกลอ - หนหาเสยง - ท าเสยงโตตอบมากขน …………………………………………………….…………

4 เดอน ไมสนใจหนหาเสยง 6 เดอน ไมหวเราะหรอสงเสยง

- หนหาเมอเรยกชอ - เรมสนกกบสงเสยงออแอ พฒนาการทไมเปนค า เลยนเสยงพดและเรมพดไดเปนค าๆ ซงสมพนธกบทฟนทารกจะเรมขน - สนใจฟงเมอมคนพดดวยและโตตอบ ………………………………………………………………………….

8 –9 เดอน ไมสงเสยงใดๆ หรอแสดง ทาทางใดๆ เพอเรยกรองความสนใจ

- ไมท าเสยงหลากหลาย แตเปลยนเปนพดค าสนเชน “แม” “หม า” พดได 2 พยางคทมความหมายเชน มามา เปนตน - แสดงทาทางปฏเสธ เชน สายหนา - เขาใจค าสงงายๆ เชน ดมนม ไมท า …………………………………………………………………………

9 –10 เดอน ไมแสดงอารมณ 10 เดอน ไมตอบสนองเมอเรยกชอ 12 เดอน ไมแสดงทาทาง ไมสอสารความตองการ

สงเสรมพฒนาการ ดานภาษา

- เปดเพลงเบาๆ กลอมนอนชวยการเรยนรเสยง (ไมใช TV) - รองเพลงใหฟง - พดคยดวยน าเสยงต าสง

- พดค าสน ซ าๆ เนนน าเสยง อารมณและใหทารกมองเหนปาก เชน ชอทารก - อานหนงสอนทานรปภาพใหฟง ชภาพ - ของเลนมเสยง กรงกรง

- พดคยดวยค าสนๆ เขาใจงายและรอจงหวะใหทารกโตตอบ พยายามถามค าถามทตองตอบมากกวา ใช / ไมใช - ชและบอกชอวยวะตางๆ - อานหนงสอนทานรปภาพใหฟงทกวนดวยน าเสยงสหนาทาทาง และวางไวใหเปดอานเองไดสะดวก

- ฟงเพลง รองเพลงและเคลอนไหวรางกาย - ถามวาอยากอานหนงสอเรองไหน ใหทารกชวยเปด อานหรอท าเสยง

Infant

พฒนา / อาย 0 – 3 เดอน 3 – 6 เดอน 6 – 9 เดอน 9 – 12 เดอน พฒนาการดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง

- จองหนาเมอพดดวย - เรมรจกการรอคอยเมอรบรวาจะไดกน เชน นงรอเมอมารดาเชดหวนม

- จ าหนาและคนเคยผดแล - เรมรองไหตอสงทไมพงพอใจ เคลอนไหวแขน แตะขาเมอมการเลน หยอกลอหรอพอใจ - เรมเลนเปน ชอบเลนน า ขย ากระดาษและยมกบเงาตนเองในกระจก สนใจสงรอบตวมากขน ชอบใหมคนอยดวย - รบรความลก ระยะหาง มอและตาประสานกนไดด

- ถอขวดนมเอง ดมน าจากถวยไดไมส าลก ชอบใชมอจบกนอาหาร - กลวคนแปลกหนา (a separate person, recognize feeling) - ชอบใหอมยนแลวจะกระโดดดวยความสนกสนาน - ชอบเลยนแบบพฤตกรรม เสยงและทาทาง

- ถกขดใจจะแสดงทาทางปฏเสธ - ดงของไวกบตวเมอตองการ - สนกสนานเมอถกหยอกลอ มการพฒนาการดานอารมณ - สามารถชวยยกเทาออกเมอถอดรองเทาหรอถอดกางเกง - ไมสามารถแยกสงทควรท า/ไมควรท า (อาจเกดอนตรายได)

สงเสรมพฒนาการ ดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง

- ตอบสนองความตองการพนฐานเมอทารก - อม กอดและสมผสทนมนวล

- อม กอดและสมผสทนมนวล - จองมอง สบตาเวลาพด - เลนหรอท ากจกรรมททารกชอบ - เลนจะเอ อมพาเดนเทยวบรเวณบาน

- สนกเมอขวางของและมคนเกบให (object permanence) - สงเสรมการส ารวจแตระวงอบตเหต - ชอบเลนซอนหา (ซอนของ), เปาพง - ท าใหดและเปดโอกาสใหลองท าบาง(cause-and-effect play) เพอสงเสรม self-confidence

- บอก แสดงออกวาเขาใจททารกมรสกนนๆ และชวยเหลอ - เลนปรบมอ โบกมอบายบาย - สงเสรม self-confidence ดวยการท ากจกรรมซ า - พดดวยน าเสยงหนกแนน “ไม” แลวอธบายและเบยงเบนความสนใจ

Infant