Upload
trinhngoc
View
218
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Otwarcie przewodu doktorskiego
Proponowany temat pracy:
Dimery i polimery koordynacyjne miedzi(II)
w aspekcie badań strukturalno - magnetycznych
mgr Anna Świtlicka
Opiekun pracy
prof. UŚ dr hab. Barbara Machura
Uniwersytet Śląski
Instytut Chemii
Zakład Krystalografii
Katowice 2012
2
Spis treści
1. Cel badań…………...………………………………………………………………………3
2. Stan wiedzy na temat polimerów koordynacyjnych……..............………………………4
3. Atrakcyjność jonu Cu(II) jako w ęzła ……………..………….…………………………..8
4. Aniony N3–, C2O4
2–, NCS–, Hg(SCN)42– jako łączniki……………………………………9
5. Omówienie wyników badań
5.1 Tiocyjanianowe połączenia koordynacyjne miedzi(II) …………………….……………13
5.2 Heterobimetaliczne polimery koordynacyjne Cu/Hg……………..………………………19
5.3 Polimery koordynacyjne miedzi(II) oparte na łączniku C2O42–………………………….23
5.4 Polimery koordynacyjne miedzi(II) oparte na łączniku N3–…………………………..….24
6. Kierunek dalszych badań………………………………………………………………...25
7. Literatura ……………………………………………………………………………….....27
3
1. Cel badań
Celem mojej pracy badawczej jest synteza i charakterystyka strukturalno-magnetyczna
nowych homo-metalicznych polimerów koordynacyjnych z paramagnetycznym centrum
miedzi(II) konstruowanych w oparciu o ligandy mostkujące tj. jon tiocyjanianowy,
szczawianowy i azydkowy, a także synteza i charakterystyka hetero-metalicznych polimerów
koordynacyjnych Cu/Hg z jonem Hg(SCN)42- w roli łącznika.
Główne cele pracy przedstawiają się następująco:
- opracowanie efektywnej metody syntezy i otrzymanie w postaci monokrystalicznej
polimerów koordynacyjnych miedzi(II) konstruowanych w oparciu o wymienione powyżej
ligandy mostkujące,
- określenie geometrii jednostki Cu(II)–łącznik–Cu(II), sposobu koordynacji łącznika,
geometrii sfery koordynacyjnej centrum metalicznego i topologii polimeru koordynacyjnego
za pomocą rentgenowskiej analizy strukturalnej i metod spektroskopowych (spektroskopia IR,
EPR, UV-Vis),
- określenie typu i wielkości sprzężenia niesparowanych spinów elektronowych w strukturze
wielowymiarowej na podstawie pomiarów podatności magnetycznej w zależności od
temperatury i dyskusja tych oddziaływań w aspekcie strukturalnym.
4
2. Stan wiedzy na temat polimerów koordynacyjnych
Początek badań nad polimerami koordynacyjnymi datuje się na rok 1967, gdy J.C.
Bailar w swojej pracy {[1] J.C. Bailar Jr., Prep. Inorg. React. 1 (1964) 1]} podał termin
„polimer koordynacyjny”. Zgodnie z definicją „polimerem koordynacyjnym jest
wielkocząsteczkowy związek koordynacyjny, który rozszerza się w jednym, dwóch lub trzech
kierunkach poprzez wiązanie koordynacyjne”. Polimery koordynacyjne należą do jednego z
nurtów badawczych chemii XX w., jednakże są już znane od XVIII w. Za pierwszy polimer
koordynacyjny uznaje się błękit pruski Fe4[Fe(CN)6]3·xH2O przypadkowo otrzymany w roku
1705 przez niemieckiego malarza i kreatora kolorów Heinricha Diesbacha. [2]
Do budowy nieskończonej, wielkocząsteczkowej struktury polimeru koordynacyjnego
konieczne są dwa elementy budulcowe – węzły i łączniki, które łączą się ze sobą poprzez
wiązania koordynacyjne i często przez inne słabsze oddziaływania chemiczne np. wiązania
wodorowe, wiązania van der Waalsa, oddziaływania π-π – stackingowe. [3-6] Proces
powstawania takiego polimeru z komponentów A i B odpowiednio węzła i łącznika
przedstawia schematycznie Rys.1.
Rys.1. Proces powstawania takiego polimeru z komponentów A i B
Węzłami zazwyczaj są jony metali bloku d lub jony lantanowców wraz z ligandami
towarzyszącymi, częściowo blokującymi sferę koordynacyjną. Istotną cechą jonów metali
jako punktów węzłowych jest ich liczba koordynacji i geometria strukturalna z nią związana.
Każdej liczbie koordynacyjnej odpowiada jeden bądź kilka wielościanów, które obrazują
geometrię jonu centralnego, a tym samym determinują geometrię węzła w strukturze
polimeru. W zależności od metalu, jego stopnia utlenienia, twardości, energii stabilizacji pola
ligandów, liczby koordynacji są różne i w przypadku jonów metali bloku d zmieniają się od 2
do 7, natomiast dla jonów lantanowców oscylują od 7 do 10. [7]. Rys2.
5
Rys.2. Geometrie jonów metali przejściowych
Punkty węzłowe są spajane w nieskończone struktury wielowymiarowe poprzez
łączniki. Funkcje łączników mogą pełnić ligandy organiczne i nieorganiczne. Do łączników
organicznych należą ligandy multidentne, które posiadają co najmniej dwa, odpowiednio
rozmieszczone atomy donorowe, umożliwiające propagację sieci polimerycznej. Szczególne
znaczenie mają sztywne ligandy, które zapewniają większą kontrolę nad architekturą
polimeru, jednakże stosowanie giętkich ligandów organicznych umożliwia kreowanie
nowych, ciekawych topologii. Szeroko stosowanymi łącznikami organicznymi są: pirazyna,
4,4’-bipirydyl, 1,4-bis(4-pirydylo)benzen, 4,4’-bis(4-pirydylo)bifenyl i wiele innych. [8,9] Do
łączników nieorganicznych można zaliczyć m.in. halogenki, cyjanki, jon siarczanowy(VI),
cyjanometalany, halogenometalany, tiocyjanometalany. Największym zainteresowaniem
cieszą się jony takie jak jon azydkowy, tiocyjanianowy, szczawianowy, dicyjanoamidowy.
Elementy budulcowe czyli węzły i łączniki mogą tworzyć polimeryczne łańcuchy
jednowymiarowe 1D albo bardziej złożone struktury dwuwymiarowe 2D i trójwymiarowe
3D. [10] W strukturach jednowymiarowych węzły i łączniki są ułożone na przemian w
nieskończony polimeryczny łańcuch. Istnieje jednak wiele różnych typów struktur 1D:
łańcuch prosty, zig–zag, podwójny łańcuch, helisa, szkielet ryby, szyna czy drabina. Polimery
dwuwymiarowe powstają, gdy atom metalu koordynuje 3 lub 4 molekuły liganda
mostkującego i struktura rozrasta się w dwóch wymiarach. W tym przypadku motywy
6
strukturalne mogą być następujące: motyw kratki kwadratowej, rombowej lub prostokątnej,
motyw plastra miodu, ściany lub parkietu. Najtrudniejsze do zaprojektowania są struktury 3D,
gdyż tutaj motyw musi się rozszerzać przez mostkujące ligandy w trzech kierunkach. Jedna z
najbardziej znanych sieci trójwymiarowych to struktura diamentowa, w której każdy węzeł
jest połączony z czterema ligandami i wykazuje geometrię tetraedryczną. [4,11] Rys.3.
Topologie polimerów koordynacyjnych
1D
2D
3D
Rys.3. Przykłady topologii 1D, 2D, 3D występujących w polimerach koordynacyjnych
7
Chemia polimerów koordynacyjnych fascynuje jednak nie tylko różnorodnością
strukturalną, ale również zapewnia szerokie możliwości odnośnie projektowania nowych
materiałów. Właściwości fizykochemiczne polimerów koordynacyjnych są bowiem
konsekwencją nałożenia nowych warunków strukturalnych na właściwości prostych i dobrze
poznanych prekursorów. [11] Stwarza to możliwość modelowania elektrycznych,
magnetycznych, optycznych i in. właściwości polimerów, co spowodowało szybki wzrost
badań nad polimerami koordynacyjnymi. Wyraźny skok liczby publikacji przedstawia Rys.4.
Rys. 4. Wykres przedstawiający liczbę trafień dla hasła "polimer koordynacyjny” w bazie Science Direct
Polimery koordynacyjne znajdują zastosowanie jako materiały luminescencyjne,
katalizatory, przewodniki, sondy, sensory, wymieniacze jonowe oraz jako materiały
magnetyczne. Każde z tych potencjalnych zastosowań wielordzeniowych związków
koordynacyjnych stanowi szeroki i odrębny nurt badań, co prezentuje Rys.5.
8
Rys.5. Zastosowania polimerów koordynacyjnych
3. Atrakcyjność jonu Cu(II) jako w ęzła
Atrakcyjność jonu miedzi(II) jako węzła w projektowaniu polimerów
koordynacyjnych wynika w głównej mierze z obecności jednego niesparowanego elektronu,
co stwarza możliwość występowania oddziaływań magnetycznych jonów metali w
wielowymiarowych strukturach oraz wiąże się z dużą plastycznością sfery koordynacyjnej, co
pozwala na otrzymywanie punktów węzłowych o różnej geometrii. W związkach
kompleksowych miedzi(II) dominują liczby koordynacji 4, 5, 6 co odpowiada różnym
otoczeniom koordynacyjnym: tetraedrycznemu, płasko kwadratowemu, piramidy
tetragonalnej, bipiramidy trygonalnej, oktaedrycznemu lub geometriom pośrednim. [13]
Geometrię punktów węzłowych w pewnym stopniu można modyfikować poprzez
zastosowanie organicznych ligandów towarzyszących. Modyfikacja geometrii węzła zmienia
geometrię mostka, a w rezultacie architekturę otrzymanych wielowymiarowych struktur
polimerycznych, co umożliwia modelowanie oddziaływań magnetycznych polimeru
koordynacyjnego. Wielkość i typ oddziaływań magnetycznych zależy od rodzaju łącznika i
od geometrii jednostki Cu(II)–łącznik–Cu(II). Paramagnetyczne jony mogą oddziaływać
ferro–, antyferro– i ferrimagnetycznie, co pozwala uzyskać nowe, ciekawe materiały
magnetyczne. Z tego też względu wielowymiarowe połączenia koordynacyjne znajdują się w
9
centrum zainteresowań nie tylko chemii koordynacyjnej, ale przede wszystkim magnetyzmu
molekularnego. [14] Jest to dziedzina chemii, której celem jest poszukiwanie nowych
materiałów magnetycznych pozwalających na efektywny zapis, gromadzenie i
przechowywanie informacji. Magnesy molekularne otrzymywane na bazie związków
metaloorganicznych lub koordynacyjnych cechuje dużo prostsza preparatyka w porównaniu z
tradycyjnymi magnesami opartymi na metalach, tlenkach metali i stopach, uzyskiwanych
podczas wysokotemperaturowych (energochłonnych) procesów metalurgicznych. Ponadto
magnesy molekularne (molecular-based magnets), oprócz cech typowych dla klasycznych
magnesów, wykazują właściwości nieosiągalne dla tradycyjnych materiałów magnetycznych.
Są to mała gęstość, plastyczność, biokompatybilność, przezroczystość optyczna,
fotomagnetyzm, właściwości elektryczne, rozpuszczalność w wodzie i rozpuszczalnikach
organicznych. [15-25]
Biorąc pod uwagę, że miedź jest ważnym biometalem (niebieskie białka
miedziowe, metaloenzymy) i w układach biologicznych często występuje w formie połączeń
dwu– i wielordzeniowych to badania nad polimerami koordynacyjnymi z centrum
miedziowym są ważne również z punktu widzenia chemii bionieorganicznej. [26]
4. Aniony N3–, C2O4
2–, NCS–, Hg(SCN)42– jako łączniki
Aniony N3–, NCS–, C2O4
2–, Hg(SCN4)2– mogą wiązać jony metali przejściowych na
wiele sposobów, a ponadto są zdolne do transmisji oddziaływań magnetycznych.
Najpopularniejszymi sposobami koordynacji mostkowego jonu azydkowego są połączenia
typu EO (end to on) lub EE (end to end), a każdy z nich może wiązać dwa węzły tworząc
następujące mostki: µ1,1-N3– (pojedynczy EO), di-µ1,1- N3
– (podwójny EO), µ1,3-N3–
(pojedynczy EE) oraz di- µ1,3-N3– (podwójny EE) lub trzy jony metali tworząc mostki µ1,1,1-
N3–, µ1,3,3-N3
–, a także cztery centra metaliczne tworząc rzadsze tetradentne połączenia:
µ1,1,1,1-N3–, µ1,1,3,3-N3
–. [27] Znane są też takie struktury polimeryczne w obrębie których
jednocześnie występują różne sposoby koordynacji liganda mostkującego. Sposoby
koordynacji łącznika azydkowego przedstawia Tabela 1.
10
Tabela.1. Sposoby koordynacji liganda azydkowego
Koordynacje z udziałem jednego liganda
azydkowego
Koordynacje z udziałem więcej niż jednego
liganda azydkowego
Terminalnie
Mostkowo
END – TO – ON (EO)
END – TO – END (EE)
W polimerach koordynacyjnych opartych na łączniku azydkowym, centra
paramagnetyczne mogą oddziaływać antyferromagnetycznie lub ferromagnetycznie.
Zaobserwowano, że jony metali posiadające niesparowane spiny, połączone mostkami typu
µ1,3–N3–, zwykle oddziaływają antyferromagnetycznie, a poprzez mostki µ1,1–N3
—
ferromagnetycznie. [23,24]
Pod względem strukturalnym jon tiocyjanianowy przypomina jon azydkowy, gdyż
łączy centra metaliczne koordynując w sposób EE lub EO tworząc podobne typy mostków:
µ1,1–NCS– (pojedynczy EO), di-µ1,1- NCS– (podwójny EO), µ1,3–NCS– (pojedynczy EE), di-
µ1,3- NCS– (podwójny EE), µ1,1,3-NCS–, µ1,1,3,3-NCS–. Posiadając jednak dwa nierównocenne
atomy donorowe, jon tiocyjanianowy wykazuje izomerię wiązaniową (może wiązać jony
metali zarówno poprzez azot lub przez siarkę). Sposób koordynacji jonów tiocyjanianowych
11
w głównej mierze zależy od zdolności polaryzacyjnej atomu centralnego, co łatwo wyjaśnić w
oparciu o teorię Pearsona (teoria twardych i miękkich kwasów i zasad). Atom azotu jest
twardą zasadą, która chętniej wiąże się z jonami centralnymi, będącymi twardymi kwasami,
podczas gdy atom siarki jako miękka zasada preferuje wiązanie z jonami metali, będącymi
miękkimi kwasami.[28-30]
W porównaniu do jonu N3– jony tiocyjanianowe wydają się być słabszymi
transmiterami oddziaływań magnetycznych i z reguły przenoszą oddziaływania
antyferromagnetyczne. W porównaniu jednak z połączeniami azydkowymi, wielowymiarowe
struktury oparte na łączniku tiocyjanianowym są znacznie słabiej zbadane pod kątem
właściwości magneto-strukturalnych. Na podstawie dotychczasowych badań zauważa się
silną zależność wielkości oddziaływań magnetycznych od wzajemnego ułożenia jonów NCS–
łączących oddziałujące centra paramagnetyczne. Mocne oddziaływania antyferromagnetyczne
są przenoszone przez tiocyjanianowe mostki ekwatorialno-ekwatorialne (EE), natomiast
słabsze oddziaływania przez mostki aksjalno-ekwatorialne (EA).
Jon szczawianowy również łączy jony metali na wiele sposobów tworząc połączenia
polimeryczne 1D i 2D o różnych topologiach [31]. Łącznik ten może koordynować bidentnie,
tridentnie lub tetradetnie, łącząc od jednego do pięciu jonów metali, co prezentuje Tabela 2.
12
Tabela 2. Sposoby koordynacji łącznika szczawianowego
Bidentnie
Tridentnie
Tetradentnie
Ligand szczawianowy najczęściej transmituje oddziaływania antyferromagnetyczne, a
wielkość oddziaływań silnie zależy od geometrii mostka. W przypadku symetrycznych
mostków szczawianowych stwierdzono, że centra metaliczne są silnie sprzężone
antyferromagnetycznie, stałe sprzężenia rzędu –400cm–1, natomiast w przypadku połączeń
asymetrycznych oddziaływania magnetyczne są znacznie słabsze i stałe sprzężenia mieszczą
się w granicach –0.5 do –44cm–1. [32]
Atrakcyjność jonu Hg(SCN)42- wynika przede wszystkim z jego tetraedrycznej
budowy. Zgodnie z teorią Pearsona cztery jony tiocyjanianowe łączą się z miękkim atomem
rtęci(II) poprzez miękkie atomy siarki, pozostawiając wolnymi atomy azotu, które są zdolne
do wiązania się z innymi metalami. Umożliwia to uzyskanie struktur o wyższych
wymiarowościach głównie 2D i 3D. Badania magnetyczne prowadzone nad analogicznymi
13
układami Hg(CN)2–, zawierającymi diamagnetyczny atom rtęci(II), wykazały zdolność tej
grupy łączników do transmisji oddziaływań magnetycznych. [22]
5. Omówienie wyników badań
5.1. Tiocyjanianowe połączenia koordynacyjne miedzi(II)
Wszystkie połączenia koordynacyjne miedzi(II) z jonem tiocyjanianowym zostały
otrzymane w reakcji rodanku amonu ze związkiem kompleksowym typu [CuII(L)n(sol)m]X2,
otrzymanym w reakcji wybranej soli CuX2 (X= Cl–, NO3– lub ClO4
–) z ligandem
monodentnym lub bidentnym. Jako ligandy towarzyszące, częściowo blokujące sferę
koordynacyjną zostały zastosowane N-heterocykliczne związki oparte na pierścieniu:
- pirazolowym: pirazol (pz), 3-metylopirazol (3-Mepz), indazol (ind), bis(pirazolilo)metan
(bpzm), 3,5-dimetylo-bis(pirazolilo)metan (bdmpzm)
- pirydynowym: 4-aminopirydyna (4-ampy), 4-cyjanopirydyna (4-cpy), 2-aminoetylopirydyna
(2-aepy), 2,2’-dipirydyloamina (dpa)
- imidazolowym: 2 – aminometylbenzimidazol (ambzim) 2- (2- pirydylo)benzimidazol
(pybzim).
Planuje się również zastosowanie takich ligandów jak: 3-aminopirazol, 3-metylopirazol,
5-amino3-metylopirazol, 5-aminoindazol, 2-aminometyolpirydyna, 3-aminometyolpirydyna,
4-aminometylopirydyna, 2-aminoetylopirydyna, 2-aminobenzimidazol,
2- aminometylbenzimidazol, 2 – aminoetylbenzimidazol.
Dobór liganda towarzyszącego w syntezie wielordzeniowych związków
koordynacyjnych jest wyjątkowo ważny. Ligand towarzyszący wpływa na geometrię centrum
metalicznego oraz na geometrię mostka jon metalu-łącznik-jon metalu, a tym samym w
znacznym stopniu decyduje o właściwościach magnetycznych produktu. Co ważne, nie
wszystkie N-heterocykliczne związki, jak pokazały nasze dotychczasowe badania, dają
możliwość otrzymania koordynacyjnych wielowymiarowych połączeń. Polimerów
koordynacyjnych nie udało się uzyskać z benzoilopirydyną, 3-(2-pirydylo)-5,6-difenylo-1,2,4-
triazyną, 2,6-bis-(benzimidazolilo)pirydyną, 2,3,5,6-tetra-(2-pirydylo)pirazyną.
Wszystkie reakcje syntezy połączeń koordynacyjnych opartych na łączniku tiocyjanianowym
zostały przeprowadzone w różnych stosunkach stechiometrycznych jonu metalu do liganda L.
14
W przypadku ligandów monodentnych syntezy były prowadzone w stosunkach
stechiometrycznych jonu metalu do liganda równych 1:2, natomiast w reakcjach z ligandami
bidentnymi stosunek molowy jonów Cu2+ w stosunku do liganda L wynosił 1:1 lub 1:2.
W efekcie przeprowadzonych prac otrzymano szereg połączeń koordynacyjnych,
przedstawionych na Schematach 1 i 2. Schemat 1 prezentuje polimery koordynacyjne
uzyskane przy zastosowaniu ligandów monodentnych, natomiast Schemat 2 przedstawia
tiocyjanianowe kompleksy miedzi(II) z bidentnymi ligandami w sferze koordynacji.
Schemat 1
15
Schemat 2
W reakcji rodanku amonu z [CuII(bpzm)n(sol)m]X2 otrzymano dwa produkty
{[(Cu(bpzm)(SCN)][Cu(bpzm)(MeOH)][Cu(SCN)4]} n i {[Cu2(bpzm)2(µ-SCN)(SCN)3]} n. Co
ciekawe, w trakcie reakcji następuje częściowa redukcja jonów Cu(II) do Cu(I). W literaturze
można znaleźć jedynie kilka takich przykładów. Przykładowo redukcję Cu(II) do Cu(I) pod
wpływem liganda towarzyszącego stwierdzono podczas reakcji azotanu miedzi(II) z 4,4’-
bipirydyną w wyniku której otrzymany został związek Cu(I) [Cu(4,4’–bpy)1.5(NO3)(H2O)1.25].
Pozostałe syntezy prowadziły jedynie do wyizolowania tylko jednego produktu reakcji
i nie zaobserwowano redukcji Cu(II) do Cu(I).
W przypadku syntez z udziałem monodentnych ligandów zaobserwowano
powstawanie głównie jednowymiarowych polimerów koordynacyjnych. Wyjątkiem jest
związek [Cu(pz)2(SCN)2]n wykazujący topologię 2D, którego warstwy, równoległe do
płaszczyzny (100), są zbudowane z 16-członowych makrocykli, które powstały w wyniku
słabych oddziaływań koordynacyjnych Cu–S pomiędzy czterema płaskokwadratowymi
jednostkami [Cu(pz)2(SCN)2]. Rys.8.
16
Rys.8. Podjednostki [Cu4(µ1,3-NCS)4] struktury [Cu(pz)2(SCN)2]n
W jednowymiarowych polimerach koordynacyjnych [Cu(3-Mepz)2(SCN)2]n,
[Cu(ind)2(SCN)2]n [Cu(4-cpy)(SCN)2]n centra miedzi(II) łączą się ze sobą poprzez dwa mostki
µ1,3-NCS– tworząc podwójne łańcuchy. Natomiast w strukturze [Cu(4-ampy)(SCN)2]n
pojedynczy mostek µ1,3-NCS– łączy jony Cu(II) w rzadko spotykany łańcuch prostokątny
równoległy do kierunku [001].
W związkach [Cu(3-Mepz)2(SCN)2]n, [Cu(ind)2(SCN)2]n, [Cu(4-cpy)(SCN)2]n jony
miedzi(II) wykazują geometrię wydłużonej bipiramidy tetragonalnej. W płaszczyźnie
ekwatorialnej znajdują się cztery łączniki tiocyjanianowe, dwa z nich koordynują do jonu
Cu(II) poprzez atomy siarki, a dwa poprzez atomy azotu. Natomiast pozycje aksjalne zajęte są
przez monodentne ligandy, pozostające w położeniu trans względem siebie.
W związku [Cu(4-ampy)(SCN)2]n jony miedzi(II) są pieciokoordynacyjne. Wartość
parametru τ dla tego kompleksu wynosi 0.108, co wskazuje na geometrię zaburzonej
piramidy tetragonalnej. Parametr strukturalny τ, wprowadzony przez Addisona i definiowany
jako różnica pomiędzy dwoma największymi kątami występującymi w cząsteczce podzielona
przez 60, umożliwia w prosty sposób określenie geometrii pięciokoordynacyjnego związku,
dla którego możliwe są dwie graniczne geometrie: piramida tetragonalna i bipiramida
tetragonalna. Dla idealnej bipiramidy tetragonalnej parametr Addisona przyjmuje wartość 1
(τ=180-120/60), a 0 dla piramidy o podstawie kwadratu (τ=180-180/60), natomiast wartości
pośrednie są przypisywane zaburzonym geometriom. W strukturze [Cu(4-ampy)(SCN)2]n
płaszczyznę ekwatorialną tworzą dwa ligandy monodentne, które leżą w pozycji trans
17
względem siebie oraz dwa łączniki SCN–, a pozycja aksjalna jest zajęta przez anion
tiocyjanianowy.
W reakcjach rodanku amonu z udziałem ligandów bidentnych zostały otrzymane
dimery oraz jedno– i dwuwymiarowe polimery koordynacyjne. Topologię 2D wykazuje
związek {[(Cu(bpzm)(SCN)][Cu(bpzm)(MeOH)][Cu(SCN)4]} n zbudowany z dwóch
rodzajów kationów [(CuII(bpzm)(SCN)]+ i [CuII(bpzm)(MeOH)]2+ oraz anionu [CuI(SCN)4]3-.
Jony [(CuII(bpzm)(SCN)]+, [CuII(bpzm)(MeOH)]2+ i [CuI(SCN)4]3- budują trójrdzeniowe
jednostki (Rys.9), które łączą się ze sobą poprzez pojedynczy mostek typu end-to-end,
tworząc warstwy równoległe do płaszczyzny (001).
Rys.9 Trójrdzeniowa jednostka zbudowana z kationów [(CuII(bpzm)(SCN)]+ i [CuII(bpzm)(MeOH)]2+ oraz anionu [CuI(SCN)4]
3-
W polimerze koordynacyjnym {[(Cu(bpzm)(SCN)][Cu(bpzm)(MeOH)][Cu(SCN)4]} n atom
CuI(3) wykazuje geometrię tetraedryczną, łącząc się z czterema jonami tiocyjanianowymi
poprzez atom siarki. Natomiast jony CuII(1) kationu [(CuII(bpzm)(SCN)]+ są
pięciokoordynacyjne i wykazują geometrię pośrednią pomiędzy bipiramidą tetragonalną a
piramidą o podstawie kwadratu (τ=0.45), podczas gdy jony CuII(2) kationu
[CuII(bpzm)(MeOH)]2+ są sześciokoordynacyjne i posiadają geometrię wydłużonej bipiramidy
tetragonalnej.
Struktura drugiego produktu reakcji {[Cu2(bpzm)2(µ-SCN)(SCN)3]} n składa się z
dwóch, wzajemnie prostopadłych łańcuchów. Pierwszy z nich jest łańcuchem typu zig-zag i
biegnie wzdłuż osi krystalograficznej [001], natomiast drugi wykazuje topologię łańcucha
prostego, rozszerzając się w kierunku [010]. W obydwu łańcuchach wszystkie centra
miedzi(II) są pięciokoordynacyjne i wykazują geometrię piramidy o podstawie kwadratu.
Topologię jednowymiarowego polimeru koordynacyjnego wykazuje także związek
[Cu(ambzim)(SCN)2]n. Pięciokoordynacyjne centra Cu(II) są połączone pojedynczym
18
mostkiem end–to–end (EE), tworząc łańcuchy typu zig–zag ułożone wzdłuż osi [001]
Parametr τ=0.125 wskazuje na geometrię zaburzonej piramidy o podstawie kwadratu.
W syntezie rodanku amonu z udziałem 2-(2’-pirydylo)benzimidazolu (pybzim) i 2,2’-
dipirydyloaminy zostały uzyskane struktury dimeryczne. W związkach [Cu2(µ-
SCN)2(SCN)2(pybzim)2 i [Cu2(µ-SCN)2(SCN)2(dpa)2] pięciokoordynacyjne centra miedzi(II)
są połączone ze sobą poprzez łącznik µ-1,3–NCS–. Centra Cu(II) w [Cu2(µ-
SCN)2(SCN)2(pybzim)2] mają otoczenie zaburzonej piramidy o podstawie kwadratu (τ=0.15),
podczas gdy w dimerze [Cu2(µ-SCN)2(SCN)2(dpa)2] jony miedzi(II) posiadają geometrię
pośrednią między piramidą tetragonalną i bipiramidą trygonalną (τ=0.41)
Ciekawym połączeniem koordynacyjnym jest [Cu2(µ1,1-SCN)2(SCN)2(2-aepy)2]n. W
strukturze tego związku występują jednocześnie dwa typy koordynacji jonów
tiocyjanianowych tj. end–to–on oraz end–to–end. Koordynacja end–to–on występująca w
jednostkach dimerycznych [Cu2(µ1,1-SCN)2(SCN)2(2-aepy)2] jest wyjątkowo rzadko
spotykana. Krystalograficzna baza danych CSD (The Cambridge Structural Database, Version
5.33) podaje jedynie osiem przykładów związków kompleksowych miedzi(II), opartych na
mostku end-to-on, podczas gdy typ koordynacji end-to-end występuje aż w 71 strukturach.
Dimery [Cu2(µ1,1-SCN)2(SCN)2(2-aepy)2] łączą się ze sobą poprzez podwójne mostki di-µ1,1-
NCS tworząc jednowymiarowy polimer koordynacyjny.
Jon tiocyjanianowy na ogół transmituje oddziaływania antyferromagnetyczne,
rzadziej ferromagnetyczne. Dla wszystkich, za wyjątkiem jednowymiarowego polimeru
koordynacyjnego o rzadko spotykanej topologii łańcucha prostego [Cu(4-ampy)(SCN)2]n,
temperaturowe pomiary podatności magnetycznej potwierdziły występowanie w niskich
temperaturach słabych oddziaływań antyferromagnetycznych centrów metalicznych. Tylko w
polimerze koordynacyjnym [Cu(4-ampy)(SCN)2]n stwierdzono występowanie oddziaływań
ferromagnetycznych. Bardzo ciekawym, z punktu widzenia oddziaływań magnetycznych, jest
związek [Cu2(µ1,1-SCN)2(SCN)2(2-aepy)2]n, w którym ze względu na obecność dwóch
rodzajów mostów tiocyjanianowych występują dwie różne ścieżki transmisji oddziaływań
magnetycznych. Obydwie te ścieżki transmitują oddziaływania antyferromagnetyczne o
stałych sprzężenia: J1= –1.3cm-1 oraz J2= –4,9cm-1. [33,34]
19
5.2. Heterobimetaliczne polimery koordynacyjne Cu/Hg
Wszystkie polimery koordynacyjne miedzi(II) oparte na łączniku Hg(SCN)42–
zostały otrzymane w reakcji (NH4)2[Hg(SCN)4] ze związkiem kompleksowym typu
[CuII(L)n(sol)m]X2 (L to monodentny lub bidentny ligand towarzyszący oparty na pierścieniu
pirazolowym, pirydynowym oraz imidazolowym, a X = NO3–, Cl–, ClO4
–), otrzymanym w
reakcji wybranej soli CuX2 z N-donorowym ligandem towarzyszącym.
Reakcje zostały przeprowadzone przy różnych stosunkach stechiometrycznych jonu
metalu do liganda L. W przypadku ligandów monodentnych syntezy były prowadzone w
stosunkach stechiometrycznych jonów Cu2+ do L równych 1:2 i 1:4, natomiast w syntezach z
użyciem ligandów bidentnych - w stosunkach molowych równych 1:1 i 1:2. Tylko w
przypadku takich ligandów jak pirazol, bis(pirazolilo)metan, 3,5–dimetylo–
bis(pirazolilo)metan końcowa topologia polimeru koordynacyjnego zależała od ilości
wprowadzonego do układu reakcyjnego liganda L. W przypadku pozostałych ligandów nie
stwierdzono zależności topologii polimeru od. stosunku molowego reagentów, a z układu
reakcyjnego wyizolowano tylko jeden produkt.
W rezultacie przeprowadzonych badań otrzymano szereg wielowymiarowych
połączeń koordynacyjnych przedstawionych na Schematach 3 i 4. Schemat 3 prezentuje
polimery koordynacyjne uzyskane przy zastosowaniu ligandów monodentnych, natomiast
Schemat 4 przedstawia heterobimetaliczne związki kompleksowe Cu/Hg z bidentnymi
ligandami w sferze koordynacji.
20
Schemat 3
Schemat 4
W przypadku pirazolu zostały otrzymane dwa związki [Cu(pzH)2Hg(SCN)4]n oraz
[Cu(pzH)4Hg(SCN)4]n. Pierwszy z nich jest dwuwymiarowym polimerem koordynacyjnym,
którego warstwy są ułożone równolegle do płaszczyzny (001), natomiast struktura drugiego
21
związku składa się z łańcuchów typu zig-zag biegnących wzdłuż osi krystalograficznej [10−1].
W związku [Cu(pzH)2Hg(SCN)4]n atom Cu(II) jest pięciokoordynacyjny i przyjmuje
geometrię zbliżoną do geometrii piramidy tetragonalnej (τ=0.24), podczas gdy jony miedzi(II)
w polimerze koordynacyjnym [Cu(pzH)4Hg(SCN)4]n są sześciokoordynacyjne i posiadają
geometrię wydłużonej bipiramidy tetragonalnej. W kompleksie [Cu(pzH)2Hg(SCN)4]n
płaszczyzna ekwatorialna jonu centralnego obejmuje cztery donorowe atomy azotu: dwa
pochodzące od dwóch monodentnych ligandów i dwa od dwóch jonów tiocyjanianowych,
natomiast pozycja apikalna jest zajęta przez SCN– skoordynowany z atomem miedzi(II)
poprzez atom azotu. Z kolei w polimerze koordynacyjnym [Cu(pzH)4Hg(SCN)4]n w
pozycjach aksjalnych znajdują się dwa jony tiocyjanianowe, a donorowe atomy czterech
cząsteczek pirazolu wyznaczają płaszczyznę ekwatorialną.
Drugą reakcją, w której topologia polimeru koordynacyjnego zależała od stosunku
stechiometrycznego jonu metalu do liganda, była reakcja (NH4)2[Hg(SCN)4] z
[CuII(L)n(bpzm)m]X2. Przy stosunku molowym Cu2+ do bis(pirazolilo)metanu równego 1:1
uzyskano związek [Cu(bpzm)Hg(SCN)4]n a przy 1:2 – [Cu(bpzm)2Hg(SCN)4]n. Związek
[Cu(bpzm)Hg(SCN)4]n tworzy trójwymiarową sieć polimeryczną, podczas gdy
[Cu(bpzm)2Hg(SCN)4]n jest jednowymiarowym polimerem koordynacyjnym zbudowanym z
łańcuchów typu zig-zag rozchodzących się wzdłuż osi (001). W obydwu związkach atomy
centralne są sześciokoordynacyjne i wykazują geometrię wydłużonej bipiramidy
tetragonalnej. W strukturze [Cu(bpzm)Hg(SCN)4]n płaszczyznę ekwatorialną tworzą cztery
atomy azotu – dwa pochodzą od dwóch jonów rodanowych, a dwa od bidentnego liganda, a
pozycje aksjalne są zajęte przez dwa aniony łącznikowe. Natomiast w polimerze
koordynacyjnym [Cu(bpzm)2Hg(SCN)4]n płaszczyznę ekwatorialną tworzą cztery atomy
azotu pochodzące od dwóch bidentnych ligandy, podczas gdy dwa jony tiocyjanianowe
zajmują pozycje aksjalne.
W syntezach z udziałem 3,5-dimetylo-bis(pirazolilo)metanu (bdmpzm) również
otrzymano dwa związki koordynacyjne [Cu(bdmpzm)Hg(SCN)4]n oraz [Cu(bdmpzm)2(µ-
SCN)Hg(SCN)3]. Pierwszy związek [Cu(bdmpzm)Hg(SCN)4]n jest polimerem 2D, którego
warstwy są ułożone równolegle do płaszczyzny (001), natomiast drugi jest dwurdzeniowym
związkiem kompleksowym. Centra miedzi(II) zarówno w monomerze jak i w polimerze
koordynacyjnym są pięciokoordynacyjne. Wartości parametrów Addisona dla tych
związków wynoszą odpowiednio 0.08 i 0.07, co wskazuje na geometrię piramidy o podstawie
kwadratu.
22
Związki [Cu(abzim)2Hg(SCN)4]n i [Cu(dpa)Hg(SCN)4]n są dwuwymiarowymi
polimerami koordynacyjnymi, których warstwy są równoległe odpowiednio do płaszczyzn:
(100) i (010). W obu polimerach koordynacyjnych centra miedzi(II) są pięciokoordynacyjne,
a wartości parametrów τ wynoszą odpowiednio 0.00 oraz 0.04, potwierdzając geometrię
piramidy tetragonalnej. Pozycje apikalne zajmuje jon tiocyjanianowy, natomiast płaszczyzny
ekwatorialne wyznaczają cztery atomy azotu – dwa pochodzące od bidentnego liganda, a dwa
od jonu rodanowego.
Strukturę jednowymiarowego polimeru koordynacyjnego wykazuje
[Cu(ampy)2Hg(SCN)4]n, który tworzy łańcuchy typu zig-zag biegnące wzdłuż osi [221]. Jony
miedzi(II) są sześciokoordynacyjne i posiadają geometrię wydłużonej bipiramidy
tetragonalnej, w której cztery donorowe atomy azotu dwóch bidentnych ligandów definiują
płaszczyznę ekwatorialną, a pozycje aksjalne są zajęte przez dwa jony NCS–.
Analiza tych wyników badań pozwala zauważyć pewne zależności strukturalne. Po
pierwsze koordynacja czterech monodentych lub dwóch bidentnych ligandów do centrum
metalicznego prowadzi do otrzymania jednowymiarowych polimerów koordynacyjnych, w
których jon Hg(SCN)42– wykorzystuje do utworzenia mostków tylko dwa z czterech jonów
SCN–. Tworzenie polimerycznych łańcuchów zaobserwowano jednak jedynie w przypadku
ligandów o stosunkowo małej zawadzie przestrzennej (pirazol i bis(pirazolilo)metan). W
polimerach dwuwymiarowych trzy jony tiocyjanianowe tetraedrycznego łącznika Hg(SCN)42–
są zaangażowane w tworzenie mostków i powstanie tego typu struktur jest możliwe jedynie w
przypadku gdy do jonu Cu(II) koordynują dwa monodentne ligandy lub jeden bidentny. Z
kolei, powstanie struktury trójwymiarowej, w której wszystkie jony tiocyjanianowe
tetraedrycznego łącznika Hg(SCN)42– muszą być zaangażowanie w tworzenie mostków,
zaobserwowano jedynie w przypadku [Cu(bpzm)(Hg(SCN)4]n, w którym do Cu(II)
koordynuje niepłaski ligand o małej zawadzie przestrzennej.
Zauważa się też, że tylko dla niektórych ligandów można uzyskać polimery o różnych
wymiarowościach. Dla większości ligandów nie obserwuje się wpływu stosunku
stechiometrycznego na końcową topologię polimeru koordynacyjnego.
Zależność podatności magnetycznej od temperatury polimerów koordynacyjnych była
badana w zakresie temperatur 1.8-300K. W podanym zakresie temperatur dla wszystkich
związków, za wyjątkiem [Cu(bpzm)2Hg(SCN)4]n, obserwowano niewielki spadek wartości
χMT, co potwierdziło występowanie słabych oddziaływań antyferromagnetycznych centrów
metalicznych. Natomiast w przypadku polimeru koordynacyjnego [Cu(bpzm)2Hg(SCN)4]n
23
występuje niewielki wzrost wartości χMT co jest charakterystyczne dla oddziaływań
ferromagnetycznych centrów miedzi(II). [35,36]
5.3. Połączenia koordynacyjne miedzi(II) z łącznikiem C2O42–
Do chwili obecnej otrzymałam tylko kilka związków koordynacyjnych Cu(II)
opartych na łączniku szczawianowym. Są to jedynie wstępne wyniki badań nad tymi
układami. Prace badawcze są i będą kontynuowane w tym zakresie w najbliższym czasie.
Związki koordynacyjne miedzi(II) oparte na łączniku szczawianowym zostały
otrzymane w reakcji szczawianu amonu ze związkiem kompleksowym typu
[CuII(L)n(sol)m]X2, gdzie L to monodentny lub bidentny ligand towarzyszący oparty na
pierścieniu pirazolowym oraz pirydynowym.
W przypadku ligandów monodentnych syntezy były prowadzone w stosunku
stechiometrycznym jonów Cu2+ do L równym 1:2, natomiast przy użyciu ligandów
bidentnych w stosunkach molowych wynoszących 1:1.
W efekcie dotychczasowych badań uzyskano cztery polimery koordynacyjne
przedstawione na Schemacie 5. Badania magnetyczne dla tych układów nie zostały jeszcze
przeprowadzone.
Schemat 5
24
Trzy z czterech dotychczas otrzymanych szczawianowych polimerów
koordynacyjnych miedzi(II) wykazuje topologię 1D, podczas gdy związek [Cu(pz)(ox)]n
tworzy dwuwymiarową sieć polimeryczną, zbudowaną z warstw równoległych do
płaszczyzny (100).
Pozostałe związki tj. [Cu(bpzm)(ox)2]n, [Cu(ambzim)(ox)(H2O)]n,
[Cu2(µ–ox)(2-aepy)2][Cu(ox)(H2O)2]·2H2O są jednowymiarowymi polimerami
koordynacyjnymi. W pierwszym z nich jony miedzi(II) łączą się poprzez mostek
szczawianowy tworząc łańcuchy typu zig-zag, biegnące wzdłuż osi [1−1
−1].Jony
szczawianowe koordynują bis(bidentnie) w sposób asymetryczny, tworząc jedno długie i
jedno krótkie wiązanie Cu–O.
Związek [Cu(ambzim)(ox)(H2O)]n także wykazuje topologię łańucha typu zig-zag,
który rozchodzi się równolegle do kierunku [100]. Jednak w tym przypadku jony
szczawianowe łączą się z jednym jonem miedzi(II) bidentnie, natomiast z drugim koordynują
monodentnie za pomocą jednego atomu tlenu.
Ciekawym połączeniem koordynacyjnym jest związek
[Cu2(µ–ox)(2-aepy)2][Cu(ox)2(H2O)2]·2H2O. W tym przypadku łańcuch składa się z
dimerycznych jednostek [Cu2(µ–ox)(2-aepy)2]2+ które łączą się ze sobą poprzez anion
kompleksowy [Cu(ox)2(H2O)2]2–. Atomy centralne dimerów połączone ze sobą bis(bidentnie)
łącznikiem szczawianowym.
We wszystkich otrzymanych dotychczas szczawianowych polimerach
koordynacyjnych miedzi(II) jony centralne są sześciokoordynacyjne o geometrii zaburzonego
oktaedru lub wydłużonej bipiramidy tetragonalnej.
5.4.Połączenia koordynacyjne miedzi(II) z łącznikiem N3–
Podobnie jak w poprzednim przypadku prace badawcze nad azydkowymi
połączeniami koordynacyjnymi miedzi(II) są w trakcie realizacji i poniżej prezentuję tylko
wstępne wyniki badań.
Związki [Cu(N3)2(bpzm)]n i [Cu2(µ1,1–N3)2(N3)2(bdmpzm)2] zostały otrzymane w
reakcji azydku sodu ze związkiem kompleksowym typu [CuII(L)n(sol)m]Cl2, otrzymanym w
reakcji chlorku miedzi(II) z N-donorowym ligandem towarzyszącym L odpowiednio
bis(pirazolilo)metanu (bpzm) i 3,5-dimetylo-bis(pirazolilo)metanu (bdmpzm) Schemat 7.
25
Schemat 7
Struktura [Cu(N3)2(bpzm)]n jest jednowymiarowym polimerem koordynacyjnym o
topologii łańcucha typu zig–zag, biegnącego wzdłuż osi [001]. Sześciokoordynacyjne jony
miedzi(II) o geometrii zaburzonej bipiramidy tetragonalnej są połączone asymetrycznym
mostkiem di-µ1,1-N3, tworząc cykliczne jednostki Cu2N2. Płaszczyznę ekwatorialną tworzą
cztery donorowe atomy azotu – dwa pochodzące od dwóch jonów azydkowych i dwa
bidentnego liganda, natomiast pozycje aksjane są zajęte przez atomy azotu łącznika
sąsiadującej jednostki cyklicznej.
Jony metalu w dimerze [Cu2(µ1,1–N3)2(N3)2(bdmpzm)2] są połączone przez podwójny
mostek typu µ1,1-N3. Atomy centralne są pięciokoordynacyjne i posiadają geometrię piramidy
o podstawie kwadratu (τ=0.19). Pozycja aksjalna jest zajęta przez jeden atom azotu
pochodzący od bidentnego liganda, podczas gdy drugi atom azotu liganda bdmpzm wraz z
dwoma azotami mostkowego jonu azydkowego i jednym atomem donorowym terminalnego
jonu łącznika definiują płaszczyznę ekwatorialną.
Dla jednowymiarowego polimeru koordynacyjnego badania magnetyczne są w toku,
natomiast temperaturowe badania podatności magnetycznej (1.8-300K) dimeru [Cu2(µ1,1–
N3)2(N3)2(bdmpzm)2] potwierdziły występowanie oddziaływań ferromagnetycznych
pomiędzy centami metalu. [37,38]
6. Kierunek dalszych badań
W dalszym ciągu będą prowadzone prace badawcze nad otrzymaniem, identyfikacją
i charakterystyką magneto-strukturalną połączeń koordynacyjnych miedzi(II) opartych na
łącznikach SCN–, Hg(SCN)42–, C2O4
2–, N3–. Główny nacisk będzie położony na otrzymanie
brakujących polimerów koordynacyjnych opartych na łączniku azydkowym
i szczawianowym. Ponadto zostaną przeprowadzone badania magnetyczne dla [Cu(pz)(ox)]n,
[Cu(bpzm)(ox)2]n, [Cu(ambzim)(ox)(H2O)]n, [Cu2(µ–ox)(2-aepy)2][Cu(ox)(H2O)2]·2H2O oraz
[Cu2(µ1,1–N3)2(N3)2(bdmpzm)2]. Planuje się także otrzymanie polimerów koordynacyjnych
26
z następującymi ligandami: 3-aminopirazol, 3-metylopirazol, 5-amino3-metylopirazol,
5-aminoindazol, 2-aminometyolpirydyna, 3-aminometyolpirydyna, 4-aminometylopirydyna,
2-aminoetylopirydyna, 2-aminobenzimidazol, 2-aminometylobenzimidazol,
2–aminoetylobenzimidazol. W rezultacie badań zostanie także określony wpływ liganda
towarzyszącego i łączników na topologię polimerów koordynacyjnych i właściwości
magnetyczne.
27
7. Literatura
1. J.C. Bailar Jr., Prep. Inorg. React. 1 (1964) 1
2. Batten S. R., Neville S. M., Turner D., R.; “Coordination Polymers, Design, Analysis
and Application”, The Royal Society of Chemistry, Cambridge UK 2009
3. A. N. Khlobystov, A. J. Blake, N. R. Champness, D. A. Lemenovskii, A. G. Majouga,
N. V. Zyk, M. Schroder, Coord. Chem. Rev., 222 (2001) 155.
4. S. Kitagawa, S. Kawata, Coord. Chem. Rev., 224 (2002) 11.
5. C. Janiak, J. Chem. Soc. Dalton Trans. (2003) 2781.
6. S. L. James, Chem. Soc. Rev., 32 (2003) 276.
7. Noroa S., Kitagawab S., et.al.; Progress in Polymer Science; 34 (2009) 240–279
8.J. W. Steed, D. R. Turner, K. J. Wallace, Core Concepts in Supramolecular Chemistry
and Nanochemistry, J. Wiley & Sons, Chichester 2007.
9.M. Fujita, Chem. Soc. Rev., 27 (1998) 417.
10. Robin Y. A. , Fromm K. M.; Coord. Chem. Rev.; 250 (2006) 2127–2157
11. Moulton B., Zaworotko M.J.; Chem. Rev. 101 (2001) 1629
12. Morsali A., Masoomi M.Y.; Coord. Chem. Rev.; 253 (2009) 1882–1905
13. Bielański A. „ Podstawy chemii nieorganicznej”; PWN 2005
14. B. Bleaney, K.D. Bowers, Proc. R. Soc. A 214 (1952) 451)
15. S.A. Barnett, N. R. Champness, Coord. Chem. Rev., 246 (2003) 145.
16. Wrzeszcz G.: „Heterometaliczne związki koordynacyjne wybranych metali 3d
elektronowych otrzymywane w oparciu o tris(szczawiano)chromian(III),
tris(histaminiano)kobalt(III) i heksa(tiocyjanianp-N)chromian(III)”, Toruń 2005
17. A.Y. Robin, K.M. Fromm, Coord. Chem. Rev., 250 (2006) 2127.
18. W. K. Chan, Coord. Chem. Rev., 251 (2007) 2104.
19. S. R.Batten, S. M. Neville, D. R.Turner: ”Coordination Polymers, Design, Analysis
and Application”, The Royal Society of Chemistry, Cambridge UK 2009.
20. V. A. Friese, D. G. Kurth, Coord. Chem. Rev. 252 (2008) 199.
21. R. L. LaDuca, Coord. Chem. Rev., 253 (2009) 1759.
22. A. Morsali, M. Y. Masoomi, Coord. Chem. Rev. 253 (2009) 1882.
23. O. Kahn, Molecular Magnetism, VCH, New York, 1993.
24. O. Kahn, Adv. Inorg. Chem., 43 (1995) 179.
25. J. Mroziński, Coord. Chem. Rev., 249 (2005) 2534.
26.Lippard S. “Podstawy chemii bionieorganicznej” PWN 1998
28
27.Adhikary Ch., Koner S, Coordination ChemistryReviews , 254 (2010) 2933–2958
28. S.A. Barnett, A.J. Blake, N.R. Champness, C. Wilson, Chem. Commun. (2002)
1640.
29. Y. Ling, L. Zhang, J. Li, S.-S. Fan, M. Du, Cryst. Eng. Commun. 12 (2010) 604.
30. B. Ding, Y.Q. Huang, Y.Y. Liu, W. Shi, P. Cheng, Inorg. Chem. Commun. 10
(2007),7
31. M. Hernandez-Molina,P.A.Lorenzo-Luisb, C.Ruiz-Perez, CrystEngComm, 2001, 16,
1–4
32. P. Chaudhuri, K. Oder, J. Chem. Soc. Dalton Trans. 1990, 1597–1605
33. B. Machura, A. Świtlicka, I. Nawrot, J. Mrozinski, R. Kruszynski, Polyhedron 30
(2011) 832–840
34. B. Machura, A. Świtlicka, B. Kalińska, J. Mrozinski, R. Kruszynski Structural
diversity and magnetic properties of thiocyanate copper(II) complexes (praca w
recenzji)
35. Machura, A. Świtlicka, J. Mrozinski, R. Kruszynski, J.Kusz, Polyhedron 29 (2010)
2157–2165
36. Machura, A. Świtlicka, J. Mrozinski, R. Kruszynski, J.Kusz Polyhedron 29 (2010)
2023–2032
37. B. Machura, A. Świtlicka, I. Nawrot, J. Mrozinski, K.Michalik, Polyhedron,
2011,2815–2823
38. B. Machura, J.G. Małecki, A. Świtlicka, R.Kruszynski. Polyhedron 30, 2011, 864-872
29
CURRICULUM VITAE
Dane osobowe:
Imię i nazwisko: Anna Świtlicka
E-mail: [email protected]
Data urodzenia: 4.01.1985
Miejsce urodzenia: Ruda Śląska
Wykształcenie:
Od 2009: stacjonarne czteroletnie studia doktoranckie
w Instytucie Fizyki UŚ w Katowicach
2004-2009 jednolite stacjonarne pięcioletnie studia magisterskie
na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ w Katowicach
kierunek chemia ogólna
specjalizacja fizykochemia faz skondensowanych
2000–2004 I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza
w Rudzie Śląskiej
Stypendia i staże zagraniczne:
22.05.2011–29.05.2011 – Erasmus University of Granada, Department of Inorganic
Chemistry
Prof. Juan Niclos Gutierez
31.08.2010-29.10.2010 Stypendium Cimo Fellowship
University of Helsinki Laboratory of Inorganic Chemistry
Prof. Markku Leskela oraz Dr Minna Raisanen
01.10. 2010-30.09.2012 Stypendium doktoranckie w ramach projektu
„Uniwersytet Partnerem Gospodarki Opartej na Wiedzy”
(UPGOW) współfinansowanego przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).
Znajomość języków obcych:
język angielski – poziom dobry (komunikatywność w mowie i piśmie).