Diplom Bolortuya

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà

òýýâýðëýëòèéã íýìýãä¿¿ëýõ

àðãà çàì

www.zaluu.comwww.zaluu.com

ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÐÈÉÃ ÍÝÌÝÃÄ¯¯ËÝÕ

ÀÐÃÀ ÇÀÌ” ÒªÃÑªËÒÈÉÍ ÀÆËÛÍ ÒªËªÂËªÃªª Óäèðòãàë

I Á¯ËÝÃ: ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÐÈÉÍ ÎÍÎË ÀÐÃÀ Ç¯ÉÍ ÒÓÕÀÉ

À÷àà òýýâýð, ò¿¿íèé òºðºë

Àãààðûí òýýâðèéí ¿¿ñýë õºãæèë

Àãààðûí à÷àà òýýâðèéí òóõàé îéëãîëò, ¿éë àæèëëàãàà, îíöëîã, ò¿¿íèé àíãèëàë 1.3.1 Àãààðûí à÷àà òýýâýðèéí ¿éë àæèëëàãàà, îíöëîã

1.3.2 Àãààðûí òýýâðèéí ñàëáàðûí öàð õ¿ðýý

1.3.3 Àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí òºðºë, á¿òýö

1.3.4 Àãààðûí òýýâýðëýã÷äèéí ýäèéí çàñãèéí ¿ç¿¿ëýëò

1.3.5 Àãààðûí à÷àà òýýâðèéí ýðýëò õýðýãöýý

1.3.6 Àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí çàõ çýýë, à÷ààíû òºðºë, òîíîã òºõººðºìæ

1.3.7 Àãààðûí à÷àà òýýâðèéí çîõèöóóëàëò, ò¿¿íèé äàâóó áà ñóë òàëóóä

Àãààðûí çîð÷èã÷ áîëîí à÷àà òýýâðèéí êîìïàíèéí ¿íý, ò¿¿íèé îíöëîã 1.4.1 Yíèéí øèéäâýð ãàðãàëòèéí íºëºº

1.4.2 Yíý òîãòîîõ

1.4.3 Yíèéí óÿí õàòàí ÷àíàð

1.4.4 Yíèéí ñòðàòåãè

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëò, ò¿¿íèé îíöëîã

II Á¯ËÝÃ: ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÝÐËÝËÒÈÉÍ ªÍªªÃÈÉÍ ÁÀÉÄÀËÄ ÕÈÉÑÝÍ ÑÓÄÀËÃÀÀ

Ìîíãîë óëñûí ÈÍÅÃ-èéí ºíººãèéí áàéäàëä õèéñýí ñóäàëãàà ÈÍÅÃ-ûí òóõàé

ÈÍÅÃ-ûí óäèðäëàãà á¿òýö, çîõèîí áàéãóóëàëò

ÈÍÅÃ-ûí ã¿éöýòãýõ ¿¿ðýã áîëîí ¿éë àæèëëàãàà

Èðãýíèé íèñýõèéí ñàëáàðûí ºíººãèéí áàéäàë

×èíãèñ õààí Îëîí Óëñûí íèñýõ áóóäàë, á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëò

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòýíä íºëººëºõ ìàêðî îð÷íû ñóäàëãàà

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí ìèêðî îð÷íû ñóäàëãàà ªðñºëäººíèé ñóäàëãàà

Õýðýãëýã÷èéí ñóäàëãàà

Ò¿íøèéí ñóäàëãàà

Îðîí íóòãèéí à÷àà òýýâýðëýëòèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà Îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ºíººãèéí áàéäàë

À÷àà òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà

Àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí ñóäàëãàà

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí à÷àà òýýâðèéí çîõèîí áàéãóóëàëò, òàðèô, à÷ààíû òºðºë

Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí ýçèéí çàñãèéí çîõèöóóëàëò

Îðîí íóòãèéí à÷àà òýýâðèéí ýäèéí çàñãèéí çîõèöóóëàëò


ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÐÈÉÃ ÍÝÌÝÃÄ¯¯ËÝÕ

ÀÐÃÀ ÇÀÌ” ÒªÃÑªËÒÈÉÍ ÀÆËÛÍ ÒªËªÂËªÃªª

III Á¯ËÝÃ: ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÝÐËÝËÒÈÉÃ ÍÝÌÝÃÄ¯¯ËÝÕ ÀÐÃÀ ÇÀÌ

3.1 ÀÍ -26 àãààðûí õºëãèéã à÷àà òýýâýðëýëòèéí çîðèóëàëòààð íü àøèãëàõ

3.1.1 Çàõ çýýëèéí ýðýëò

3.1.2 Çàõ çýýëèéí ýðýëò õýðýãöýýã õàíãàõ àãààðûí õºëãèéí áîëîìæ

3.1.3 Íèñëýãèéí ÷èãëýë

3.1.4 À÷àà òýýâðèéí òàðèô

3.1.5 Íèñëýãèéí õóâààðü

3.1.6 Îðëîãî çàðäëûí øèíæèëãýý

3.1.7 SWOT øèíæèëãýý

3.1.8 Ìàðêåòèíãèéí áîäëîãî

Åðºíõèé ä¿ãíýëò


ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ ÒÝÝÂÐÈÉÍ

ÎÍÎË ÀÐÃÀ ÇYÉÍ ÒÓÕÀÉ

À÷àà òýýâýð, ò¿¿íèé òºðºë

À÷àà òýýâýð ãýäýã íü áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã à÷èõ öýãýýñ áóóëãàõ öýã õ¿ðòýë òýýâðèéí õýðýãñýë àøèãëàæ òýýâýðëýëò õèéõèéã õýëíý. Y¿íèéã îëîí óëñûí õýìæýýíä Êàðãî ãýæ íýðëýæ çàíøñàí.

À÷ààã òýýâýðëýæ áóé òýýâðèéí õýðýãñëýýñ íü õàìààðóóëàí

- Äàëàéí òýýâýðëýëò

- Àãààðûí òýýâýðëýëò

- Àâòî çàìûí òýýâýðëýëò

- Òºìºð çàìûí òýýâýðëýëò

- Äàìæóóëàõ õîîëîéí

- Õîëèìîã òýýâýðëýëò


Àãààðûí òýýâýðëýëò

Ìîíãîëûí íèñýõ õ¿÷íèé ò¿¿õýí çàìíàë íü õóó÷íààð ÇÕÓ-ûí áýëãýíä èð¿¿ëñýí Ãåðìàíû çîõèîí á¿òýýã÷ Ãóãî-ãèéí á¿òýýñýí òýýâðèéí çîðèóëàëò á¿õèé Þ-13 îíãîö Êîíñóëûí äýíæèä ãàçàðäñàí 1925 îíû 5 äóãààð ñàðûí 25-íû ºäðººñ ýõëýëòýé ãýæ ¿çäýã.

ªðãºí óóäàì íóòàã äýâñãýðòýé, õ¿í àì íü òàðóó áàéðëàñàí, äýä á¿òýö òºäèéëýí õºãæººã¿é ìàíàé îðíû õóâüä àãààðûí òýýâýð íü àéìàã, õîò õîîðîíäûí çîð÷èã÷ òýýâýðò ãîëëîõ ¿¿ðýã ã¿éöýòãýñýýð èðæýý. Àíõ 1956 îíä 5 øèðõýã Àí-2 îíãîö àâ÷íèñãýã÷, òåõíèêèéí àæèëòíóóäûã áýëòãýí 1957 îíä Àãààðûí õàðèëöààíû ãàçðûã áàéãóóëñíààð äîòîîäûí àãààðûí øóãàìä çîð÷èã÷, øóóäàí òýýâýðëýæ ýõýëæýý.


Àãààðûí òýýâýðëýëòÀãààðûí òýýâðèéí îíöëîã íü:

- òýýâýðëýõ õýìæýý õÿçãààðòàé

- òýýâýðëýõ õóãàöàà áîãèíî

- òýýâðèéí ºðòºã ºíäºð

- îëîí óëñûí øèíæ ÷àíàð ºíäºð

- òàðõàö, ñ¿ëæýý ñàéí

- á¿ðýí ñèñòåì÷ëýãäñýí, õÿíàëò ñàéí

Àãààðûí òýýâýðëýëòèéã ¿éë àæèëëàãààíûõ íü çîðèëãîîð:

- Àðèëæààíû òýýâýðëýëò

- Àðèëæààíû áóñ òýýâýðëýëò

Àãààðûí òýýâýðëýëòèéã ¿éëäýæ áóé õýëáýðýýð íü:

- Áàéíãûí òýýâýðëýëò

- Áàéíãûí áóñ òýýâýðëýëò

Àãààðûí òýýâðèéã òýýâýðëýõ ç¿éëýýñ íü õàìààðóóëæ:

- Çîð÷èã÷ òýýâýð

- À÷àà /øóóäàí áà áàãàæ, òîíîã òºõººðºìæèéí òýýâýðëýëò ¿¿íä õàìààðíà/ òýýâýð


Àãààðûí à÷àà òýýâðèéí òºðºë

Àãààðààð òýýâýðëýæ áàéãàà áàðàà àìàðõàí ìóóääàã, ¿íýò ýäëýë, äàâóó ýðõòýé, õóó÷ðàõ ýðñäýëòýé, áîëãîîìæòîé õàðüöàõ çýðýã åðºíõèé øèíæ¿¿äèéã àãóóëíà. Áàðààã àãààðààð äàðààõ òîõèîëäîëä èõýâ÷ëýí òýýâýðëýíý. ¯¿íä:

- õýðýãöýý íü óëèðëààð ãàðäàã

- õýðýãöýýã îðîí íóòãààñ áîãèíî õóãàöààíä õàíãàõ áîëîëöîîã¿é áîëñîí

- õýðýãöýý íü óðüä÷èëàí òîîöîîëîõ àðãàã¿é áà òîãòìîë áèø

- ãàçðûí òýýâðýýð ò¿ãýýõýä õ¿íäðýë ó÷èðäàã

- íàéäâàðòàé õ¿ðãýõýä òóñãàé àðãà àæèëëàãàà øààðäëàãàòàé.

Àãààðûí òýýâýðèéí èõýíõ à÷ààíä äýýðõ øèíæ ÷àíàðóóä äýýð ¿íäýñëýýä àìüä àìüòàí, ò¿ðãýí ìóóääàã õ¿íñ, àìüä çàãàñ áîëîí äàëàéí õ¿íñ, øèíýõýí òàðüñàí öýöýã áîëîí öàõèðìààíóóä, àþóëòàé à÷àà, õ¿íèé øàðèë áîëîí ¿íý öýíýòýé à÷ààíóóä îðîõ áºãººä ýäãýýðèéã òýýâýðëýõ ººðèéí ãýñýí æóðàìòàé áàéäàã.



òýýâýðëýëò, ò¿¿íèé îíöëîã

Òóõàéí íóòàã äýâñãýðò à÷èëò áîëîí áóóëò õèéñýí áîë îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâýðëýëòýíä àâ÷ ¿çíý.

Îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèéã Êîììþòåðç, ãóðàâäàõü ò¿âøèíãèéí àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíè, íýìýëò ¿éë÷èëãýýíèé àãààðûí òýýâýðëýã÷ ãýõ çýðýã õýä õýäýí íýðýýð íü áèä ìýäíý. Èéì àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèóä íü åðºíõèéäºº 50-ààñ öººí çîð÷èã÷èéí ñóóäàëòàé àãààðûí õºëãººð çîð÷èã÷ óðñãàë áàãàòàé á¿ñèéí áîëîí á¿ñ õîîðîíäûí ÷èãëýëä íèñëýã ¿éëäýæ, îðîí íóòãèéí ¿íäñýí áîëîí îëîí óëñûí íèñëýã¿¿äòýé õîëáîãääîã öàãèéí õóâààðèàð íèñëýã ¿éëäýíý.

Îðîí íóòãèéí òýýâýðëýëò íü òóõàéí óëñ îðíû ¿íäýñíèé õóóëü òîãòîîìæîîð çîõèöóóëàãääàã.


Àãààðûí òýýâðèéí ñàëáàðûí

öàð õ¿ðýý

Àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèéí ¿éëäâýðëýëèéí öàð õ¿ðýýã õàðóóëàõ äàðààõ õî¸ð õýëáýð çîíõèëíî.

Îðëîãî îðóóëäàã çîð÷èã÷ áîëîí à÷ààíû êèëîìåòðýýð ¿éëäâýðëýëèéí öàð õ¿ðýýã òîäîðõîéëíî.

Òýýâýðëýã÷èéí á¿òýýñýí á¿òýýãäýõ¿¿í, òýäãýýðèéí áîðëóóëàëò þì. Äýëõèéí óëñ îðíû òýýâýðëýã÷äèéã áàéð ýçë¿¿ëýõýä íýëýýä òîìîîõîí àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèóä íü ã¿éöýòãýñýí îðëîãî, êèëîìåòðýýð òîãòìîëæñîí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äòýé, ýçëýõ áàéð ñóóðü íü íýã èõ ººð÷ëºãääºãã¿é. Ãýõäýý àøèã áà àëäàãäëààð íü áàéð ýçë¿¿ëýõýä èõ õýëáýëçäýã íü õàðàãäàíà.


Àãààðûí à÷àà òýýâðèéí ýðýëò

õýðýãöýý

Åðºíõèéäºº àãààðûí à÷àà òýýâðèéí êîìïàíèéí ¿éëäâýðëýë ¿íý öýíýòýé áàðàà áóþó ¿éë÷èëãýýã ¿éëäâýðëýäýã, áîðëóóëäàã íàðèéí ìýðãýøñýí ¿éëäâýðëýëòýé àäèë òºñòýé þì. Çºðººòýé òàë íü àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèéí (áóñàä òýýâðèéí õóâüä ÷ ãýñýí) á¿òýýãäýõ¿¿í “õóðäàí ìóóääàãò” ë áàéäàã. Á¿òýýãäýõ¿¿í íýãýíò ë áèé áîëãîñîí áîë ò¿¿íèéã óäààí áîðëóóëæ áîëäîãã¿é áà õýðâýý àøèãëààã¿é áîë òýð ìºí ë ¿éëäâýðëýëèéí çàðäëûã áèé áîëãîíî. Àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã àøèã îëîõûí òóëä èë¿¿ õóðäàí çàðàõ áà òýð íü õýçýý íýã öàãò çàðàãäàíà ãýýä ëàíãóóí äýýð áàéëãààä áàéæ áîëäîãã¿é. Èéìä àãààðûí à÷àà òýýâðèéí êîìïàíè íü “õóðäàí ìóóäàëò”-ûí àëü çýðýãò õàìðàãäàõûã òóõàéí çàõ çýýëèéí íèéãýì ýäèéí çàñãèéí á¿òýö áîëîõ áèëåò õóäàëäàí àâàõ ÷àäâàð, çàõ çýýëèéí õýìæýý, à÷àà òýýâýðëýõ äóð ñîíèðõîë áîëîí áóñàä ºðñºëäºã÷ àãààðûí òýýâðèéí êîìïàíèéí ¿íèéí ñòðàòåãè çýðãýýð òîäîðõîéëîãäîíî.

Òèéìýýñ à÷àà òýýâýðëýõ øèéäâýð íü çàõ çýýëèéí ýðýëò áà ¿íýýñ õàìààðíà.


ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ

ÒÝÝÂÝÐËÝËÒÈÉÍ ªÍªªÃÈÉÍ

ÁÀÉÄÀËÄ ÕÈÉÑÝÍ ÑÓÄÀËÃÀÀ

Èðãýíèé íèñýõèéí åðºíõèé ãàçàð

Ìîíãîë Óëñûí èðãýíèé íèñýõèéí ñàëáàðûí áîäëîãî íü äýëõèéí ñòàíäàðòàä íèéöñýí àþóëã¿é àæèëëàãàà, àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàñàí ¿ð ä¿íòýé áºãººä íàéäâàðòàé îëîí óëñûí áîëîîä îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí ¿éë÷èëãýýãýýð íèéò ¿íäýñòíèéã õàíãàí ¿éë÷èëæ Ìîíãîë Óëñûí ýäèéí çàñàã, íèéãìèéí ºñºëò õºãæèëòºä îðóóëàõ ñàëáàðûí íýí ÷óõàë õóâü íýìðèéã óëàì íýìýãä¿¿ëýõýä îðøèíî.

ÈÍÅÃ íü äàðààõü ãóðâàí ¿¿ðýãò àæëûã ýðõëýí ã¿éöýòãýíý. ¯¿íä:

Òºðèéí ºì÷èéí íèñýõ áóóäëóóäûã àæèëëóóëàõ, øèíý÷ëýí ñàéæðóóëàõ, Ìîíãîë óëñàä àãààðûí íàâèãàöûí ¿éë÷èëãýý (AÍ¯) ýðõëýõ çýðýã ã¿éöýòãýã÷èéí ¿¿ðýã ðîëü;

Ñòàíäàðò òîãòîîæ, ÈÍÅÃ-ûí Àþóëã¿é àæèëëàãààíû õÿíàëò áà çîõèöóóëàëòûí àëáààð äàìæóóëàí õýðýãæèëòèéã øàëãàõ àþóëã¿é àæèëëàãààíû ¿¿ðýã ðîëü;

Çàñãèéí ãàçðûí õýðýãæ¿¿ëýã÷ àãåíòëàã áàéæ, èðãýíèé íèñýõèéí äýä ñàëáàðò íèéòýä íü àãààðûí òýýâðèéí òàëààð áàðèìòëàõ áîäîëãûã õýðýãæ¿¿ëýõ äýä ñàëáàðûí ¿¿ðýã ðîëü


×èíãèñ Õààí Îëîí Óëñûí Íèñýõ Áóóäàë

Ýðõýì çîðèëãî:

×èíãèñ Õààí Îëîí óëñûí íèñýõ áóóäëûí ýðõýì çîðèëãî íü àþóëã¿é, ýð¿¿ë òîõèòîé îð÷èíä õàìãèéí ºíäºð ñî¸ëòîé ¿éë÷èëãýýã çîð÷èã÷äîä òîãòìîë ¿ç¿¿ëýõýä îðøèíî. Ýíýõ¿¿ ýðõýì çîðèëãîûí õ¿ðýýíä ×èíãèñ Õààí Îëîí óëñûí íèñýõ áóóäëûí ¿éë àæèëëàãààíû ñòðàòåãèéí çîðèëãûã äîîðõè áàéäëààð òîäîðõîéëñîí áàéíà.

íèñýõ áóóäëûí õýâèéí òàñðàëòã¿é ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýõ

ãàëûí áîëîí àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõàä ÷èãëýñýí èæ á¿ðýí àðãà õýìæýýã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýõ

íèñëýãèéí çóðâàñûí çàñâàð ¿éë÷èëãýý, áýëýí áàéäëûã òîãòìîë õàíãàõ

îëîí óëñûí ñòàíäàðò, øààðäëàãûí õýìæýýíä õ¿ðñýí ¿éë÷èëãýýã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýä ¿ç¿¿ëýõ

¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí çîð÷èí ºíãºðºõ, õ¿ëýýõ, àìðàõ, àëææàë òàéëàõàÿ òóõòàé íºõöëèéã á¿ðýí õàíãàõ, ìýäýýëýë, õÿíàëòûí ñèñòåìèéã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ çýðýã þì.


×èíãèñ Õààí Îëîí Óëñûí Íèñýõ Áóóäàë

Õ¿÷èí ÷àäàë:

×èíãèñ Õààí Îëîí óëñûí íèñýõ áóóäàë öàãò 800-1000 õ¿íä ¿éë÷ëýõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé áîëæ, îíãîö õººð÷ áóóõ õàòóó õó÷èëòòàé çóðâàñíû óðòûã 3100ì, ºðãºíèéã 60ì áîëãîñíîîð àãààðûí òýýâýðò àøèãëàãäàæ áóé àãààðûí á¿õ òºðëèéí õºëãèéã õ¿ëýýí àâàõ áîëîìæ á¿ðäñýí, à÷àà òýýâðèéí öîãöîëáîð, òîøì îíãîö õ¿ëýýí àâàõ õ¿ç¿¿â÷, àâòîìàøèíû ¿éë÷èëãýýíèé ãàðààø, íèñëýãèéí õºäºëãººíèé óäèðäëàãûí òºâèéí áàðèëãà çýðýã öîî øèíý îáúåêòóóäûã àøèãëàëòàíä îðóóëñíààð îëîí óëñûí íèñýõ áóóäàë íü àãààðûí òýýâðèéí ¿éë÷èëãýýíèé èæ á¿ðýí öîãöîëáîð áîëñîí þì. Y¿íýýñ ãàäíà òåõíèêèéí çàñâàð ¿éë÷èëãýý õèéõ õ¿÷èí ÷àäàëòàé 5276ì.êâ àøèãòàé òàëáàé á¿õèé Àíãàðûí áàðèëãûã àøèãëàëòàíä îðóóëæ, îíãîöíû òåõíèê ¿éë÷èëãýý, çàñâàðûí àæëûã áîãèíî õóãàöààíä ÷àíàðòàé õèéõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýí óëìààð íèñëýãèéí àþóëã¿é áàéäëûã ãàçàð äýýð íü õàíãàí àæèëëàæ áàéíà.


À÷àà òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà

Ìàíàé îðíû à÷àà òýýâýð íü

- àâòî òýýâýð

- òºìºð çàìûí òýýâýð

- àãààðûí òýýâýð

- óñàí çàìûí òýýâýð

ãýñýí 4 ¿íäñýí òºðëººñ á¿ðäýíý.

Òýýâðèéí ñàëáàðûí ñòàòèñòèêèéí ¿íäñýí ¿ç¿¿ëýëòèéí íýã áîëîõ à÷àà ýðãýëò, òýýñýí à÷ààíû ñóäàëãààíû ìàòåðèàë àøèãëàí à÷àà òýýâðèéí çàõ çýýëèéí õýìæýýã 1996-2005 îí õ¿ðòýë àâ÷ ¿çëýý.



òýýâýðëýëòýíä íºëººëºõ ìàêðî îð÷íû

ñóäàëãàà 1. Óëñ òºðèéí õ¿÷èí ç¿éë/ Politic/

Òºðººñ òàòààñ àâäàã ÌÈÀÒ êîìïàíèéí ìîíîïîëüò áàéäàë

Çàñãèéí ãàçðûí áîäëîãî

Ãààëü áîëîí , ÍªÒ-èéí òàòâàð ºíäºð àâäàã

2. Ýäèéí çàñãèéí õ¿÷èí ç¿éë /Economic/

¯íý òàðèôàíä èíôëÿöûí òîõèðãîî õèéãäýæ áàéãààã¿é.

Àæèëã¿éäýë, ÿäóóðàë íýìýãäñýí íü çîð÷èã÷äûí áèëåò õóäàëäàí àâàõ ÷àäâàðò íºëººëñºí

.Àâèà êîìïàíèóäûí ýäèéí çàñãèéí ÷àäàìæèíä íºëººëæ áóé õ¿÷èéí ç¿éë ¿¿ä. Òóõàéëáàë ÀÍ-24 îíãîö àøèãëàëòûí õóãàöàà äóóññàí ÀÍ-26 áàéãàà, Ô-50-èéí çàñâàð áîëîí ò¿ðýýñèéí çàðäàë èõ

3. Íèéãýì ñî¸ëûí õ¿÷èí ç¿éë /Social /

Õºäººíèé õ¿í àìûí ºñºëò áóóðñàí

Õºäººíººñ õîò ðóó øèëæèõ õ¿í àìûí øèëæèëò õºäºëãººí ºññºí

Õºäººä ñóðãóóëü çàâñàðäàëò èõ áîëæ îþóòàí ñóðàã÷äûí òîî áóóðñàí íü íºëººëæ áîëîõ òàëòàé.

4.Òåõíîëîãèéí õ¿÷èí ç¿éë / Technology/

Øàòàõóóí áàãà èääýã áàãà îâðûí òèéðýëòýò àãààðûí õºëºã àøèãëàõ áîëîìæã¿é

Êîìïþòåð çàõèàëãûí ñèñòåì àøèãëàäàãã¿é / CRS/àøèãëàäàãã¿é .

Àéìãèéí íèñýõ áóóäëóóä èíòåðíåò õîëáîëò áàéõã¿é

Îäîî àøèãëàæ áóé àãààðûí õºëã¿¿ä íü õóó÷èí, íèéò çàðäàëä îíãîöíû çàðäàë ºíäºð % ýçýëäýã.


À÷àà òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà, 1996-

2005Òýýâðèéí

òºðºë

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

À÷àà ýðãýëò ñàÿ òí.êì

Á¿ãä 2 685.4 2 686.1 2 946.1 3 623.3 4 418.3 5 427.3 6 604.4 7 504.1 9 169.3 10 267.1

Òºìºð

çàìûí

2 528.6 2 554.2 2 815.3 3 491.7 4 282.5 5 287.9 6 641.3 7 253.3 8 878.1 9 947.1

Àâòî

çàìûí

152.4 125.4 123 123.2 126.1 129.5 133.6 242.4 282.3 311

Àãààðûí 4.3 6.3 7.7 8.2 9.4 9.5 9 8.4 8.9 8.3

Óñàí

çàìûí

0.1 0.2 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 - - 0.1

À÷àà òýýâýðëýëò ìÿí.òí

Á¿ãä 9 451.8 8 436.5 8 867.3 9 534.0 10 643.4 11 810.5 13 529.9 17 622.8 21 596.0 25 206.2

Òºìºð

çàìûí

7 466.0 7 309.7 7 615.1 8 199.3 9 158.5 10 147.7 11 637.0 12 284.7 14 031.8 15 586.3

Àâòî

çàìûí

1 982.0 1 121.4 1 247.4 1 330.4 1 480.4 1 658.2 1 888.7 5 335.9 7 561.9 9 617.4

Àãààðûí 2.7 3.8 3.5 2.8 2.9 2.9 2.4 2.2 2.3 2

Óñàí

çàìûí

1.1 1.6 1.3 1.5 1.6 1.7 1.8 - - 0.5

Ýõ ñóðâàëæ: ¯íäýñíèé ñòàòèñòèêèéí ãàçàð


À÷àà òýýâðèéí çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà, 1996-2005

Òýýâðèéí

òºðºë

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

À÷àà ýðãýëò ñàÿ òí.êì

Á¿ãä 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Òºìºð

çàìûí

94.2 95.1 95.6 96.4 96.9 97.4 97.8 96.7 96.8 96.9

Àâòî

çàìûí

5.7 4.4 4.2 3.4 2.9 2.4 2.0 3.2 3.1 3.0

Àãààðûí 0.2 0.0 0.3 0.2 0.2 0.2 0.1 0.1 0.1 0.1

Óñàí

çàìûí

0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 - - 0.0

À÷àà òýýâýðëýëò ìÿí.òí

Á¿ãä 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Òºìºð

çàìûí

79.0 86.6 85.9 86.0 86.0 85.9 86.0 69.7 65.0 61.8

Àâòî

çàìûí

21.0 13.3 14.1 14.0 13.9 14.0 14.0 30.3 35.0 38.2

Àãààðûí 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Óñàí

çàìûí

0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 - - 0.0


À÷àà òýýâýðëýëò /òºìºð çàì/

òºìºð çàì

7466 7309.7 7615.1 8199.39158.5

10147.711637 12284.7

14031.815586.3

0

5000

10000

15000

20000

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005


À÷àà òýýâýðëýëò /àâòî çàì/

àâòî

19821121.4 1247.4 1330.4 1480.4 1658.2 1888.7

5335.9

7561.9

9617.4

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005


À÷àà òýýâýðëýëò /àãààð/

àãààð

2.7

3.83.5

2.8 2.9 2.9

2.42.2 2.3

2

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005


À÷àà òýýâýðëýëò /óñàí çàì/

óñàí çàì

1.1

1.6

1.3

1.51.6

1.71.8

0 0

0.5

0

0.5

1

1.5

2

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005


Àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýëèéí

ñóäàëãàà

Ìîíãîë óëñûí àãààðûí òýýâýðëýëò íü áóñàä

òýýâðèéí òºðë¿¿äèéã áîäâîë èë¿¿

íàéäâàðòàé, õóðäàí øóóðõàé ¿éë÷èëãýýãýýðýý

ÿëãàðäàã. Ìîíãîë óëñûí àãààðûí òýýâðèéí

òîîí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã 1993-2004 îí õ¿ðòýëõ

¿éë àæèëëàãààã àãààðûí òýýâðèéí çîð÷èã÷,

à÷àà, øóóäàí òýýâýðëýëò ãýñýí ãóâàí õýñýãò

õóâààñàí áºãººä òóñ á¿ð íü äîòðîî îëîí

óëñûí áîëîí îðîí íóòãèéí ãýæ õóâààñàí.


Àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýëèéí

ñóäàëãààÌîíãîëûí àãààðûí òýýâðèéí ¿éë àæèëëàãàà, 1993-2004

îí Çîð÷èã÷ À÷àà Øóóäàí

Îëîí

óëñ

Îðîí

íóòàã

Íèéò Îëîí

óëñ

Îðîí

íóòàã

Íèéò Îëîí

óëñ

Îðîí

íóòàã

Íèéò

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

98 199

113 273

112 260

115 721

123 608

126 693

142 484

161 109

185 023

205 974

208 061

292 348

129 742

162 716

160 980

173 364

185 922

165 142

133 127

144 559

126 552

125 088

139 398

165 149

227 941

275 989

273 240

289 085

309 530

291 835

275 611

305 668

311 575

331 062

347 459

457 497

650

707

875

1 014

1 272

1 166

1 477

1 767

1 567

1 696

2 166

2 414

1 092

129

160

368

1 382

1 202

444

163

106

58

57

45

1 742

836

1 036

1 382

2 654

2 368

1 922

1 930

1 673

1 755

2 223

2 459

16

19

24

46

85

124

114

146

143

195

370

283

210

274

279

219

308

288

275

350

297

302

215

241

226

293

303

265

393

412

389

496

440

497

585

524

Ýõ ñóðâàëæ: ÈÍÅÃ áîëîí Áóÿíò Óõàà ÎÓÍÁ


Ìîíãîë óëñ äàõü íèñýõ áóóäëóóä Íèñýõ áóóäëóóä áîë ¿íäýñíèé òýýâýðëýëòèéí ñ¿ëæýýíèé ìàø òîì ÷óõàë

õîëáîõ íýãæ þì. Íèñýõ áóóäëóóä íü ìîíãîë óëñûí ýäèéí çàñàãò æèëýýñ æèëä íýìýãäýæ áóé ÷óõàë ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýäýã áºãººä àãààðûí òýýâýðëýã÷èäòýé ìºí àäèë àãààðûí òýýâðèéí ñàëáàðò ìàø ÷óõàë ò¿íøèéã òºëººëæ, ñàëáàðûí àìæèëò áîëîí ºñºëò õºãæèëò íü ò¿¿íòýé ñàëøã¿é õîëáîîòîé.

Ìîíãîë óëñàä îäîîãèéí áàéäëààð ÈÍÅÃ-ûí ýçýìøëèéí áóþó òóñ áàéãóóëëàãààñ ¿éë àæèëëàãààã íü ýðõëýí ÿâóóëäàã 23 íèñýõ áóóäàë áàéíà. Äýýðõ çóðàãò ¿ç¿¿ëñýí 27 íèñýõ áóóäëûí çºâõºí 23 íü ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà áà Áóëàãòàé, Ýðäýíýò, ªìíºãîâü ñóìûí íèñýõ áóóäëóóä õààãäñàí, Ñàéíøèíä íü îäîîãîîð Óëààíáààòàðûí Á¿ñèéí óäèðäëàãûí òºâèéí äýä-òºâèéí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýæ áàéíà.

Óëààíáààòàðûí Îëîí óëñûí íèñýõ áóóäàë íü ¿éë àæèëëàãààíû õóâüä îðîí íóòãèéí áîëîí îëîí óëñûí íèñëýãò ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæ áàéãàà ãîë òºâ íü þì. Îðîí íóòãèéí äýýðõ 23 íèñýõ áóóäëààñ çºâõºí 4 îðîí íóòãèéí íèñýõ áóóäàë (Õîâä, Ìºðºí, Áàÿíõîíãîð áîëîí ×îéáàëñàí) íü õó÷èëòòàé õººð÷ áóóõ çóðâàñ áîëîí ãýðýë ñóóëòûí ñèñòåìòýé àæ. Ýíýõ¿¿ íºõöºë áàéäàë íü Ìîíãîë óëñûí íèñýõ áóóäëûí õºãæèë õàðòöàíãóé á¿ðýëäýí òîãòîîã¿é áàéãààã õàðóóëæ áàéíà.


Ìîíãîë óëñ äàõü íèñýõ áóóäëóóäwww.zaluu.comwww.zaluu.com

Îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí îäîîãèéí ñ¿ëæýý


Îðîí íóòãèéí ÷èãëýë òóñ á¿ðò òýýâýðëýñýí àãààðûí

òýýâýðëýëòûí òàëààðõ ìýäýýëýë, 2002-2004

×èãëýë Àÿëàëûí òîî Òýýø Øóóäàí À÷àà

2002 2003 2004 2002 2003 2004 2002 2003 2004 2002 2003 2004

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

ªíäºðõààí

Áàðóóí óðò

×îéáàëñàí

Äàëàíçàäãàä

Ìàíäàëãîâü

Áóëãàí

Öýöýðëýã

Áàÿíõîíãîð

Ìºðºí

Óëèàñòàé

Àëòàé

ªëãèé

Óëààíãîì

Õîâä

Òîñîíöýíãýë

Õîâä-Áóëãàí

Àðâàéõýýð

Áàðóóíòóðóóí

Áóñàä

Õàòãàë

×àðòåð

0

50

119

176

0

1

0

102

187

134

145

158

161

163

15

51

0

50

0

7

58

4

50

110

192

1

0

0

94

161

127

148

167

136

120

7

51

1

46

10

28

31

1

46

48

200

1

1

0

50

180

96

145

176

76

37

2

37

12

22

9

54

20

541

4414

12542

12920

500

349

0

8189

23055

10025

12737

17165

15924

27875

2242

1963

440

1331

151

0

0

1042

3770

7775

12416

708

46

0

6729

20092

18148

12769

13706

10836

11266

1665

2150

354

1231

106

991

0

1127

2875

2418

11583

203

3

0

4644

18774

18819

10749

15193

5899

6123

2208

1738

457

765

125

2506

95

4775

12257

37908

27103

4393

2127

0

24057

37506

34319

26660

25852

31778

33266

2532

4133

2374

246

183

0

0

6011

9791

28198

22468

5125

2469

0

24305

33902

26846

26847

28024

26728

27796

2393

4277

4429

780

284

141

0

6078

6274

13796

22225

4819

65

0

13801

29971

21737

28249

26702

12317

12272

2183

3883

4447

249

231

769

123

1357

2063

5286

3017

498

217

0

2979

5458

3432

4864

11592

4018

9480

2441

0

778

1002

115

0

0

2113

2364

7443

3205

1337

545

0

3487

7593

13465

6281

7981

15348

12475

687

100

1734

1373

105

0

0

1880

4535

4163

2780

733

48

0

28229

7824

6377

3531

5527

3405

3918

282

376

1267

609

903

177

12

Íèéò 1577 1484 1213 150363 125800 106304 301466 280814 210191 58597 87637 51176


Îðîí íóòãèéí íèñëýãèéí ÷èãëýë¿¿ä

ÌÈÀÒ êîìïàíè íü :

ÓÁ-Àðâàéõýýð –Ãîâü-Àëòàé –Àðâàéõýýð –ÓÁ , 2 óäàà

ÓÁ-ªìíºãîâü-ÓÁ

ÓÁ-Ìºðºí –ÓÁ

ÓÁ-Ìºðºí–Õîâä-Õîâä.Áóëãàí-Õîâä-Ìºðºí-Óëààíáààòàð ÀÍ-26 ìàðêèéí 1 îíãîöîîð íèñëýã ¿éëäýæ áàéíà.

Àýðî Ìîíãîëèà êîìïàíè:

ÓÁ-Òîñîíöýíãýë-ªëãèé-Òîñîíöýíãýë-ÓÁ, 1 óäàà

ÓÁ-Áàÿíõîíãîð –ÓÁ, 2 óäàà

ÓÁ-Õîâä-ÓÁ, 2 óäàà

ÓÁ-Äîðíîä-ÓÁ, 2 óäàà

ÓÁ-Ìºðºí-ÓÁ, 2 óäàà

ÓÁ-Óâñ-ÓÁ, 3 óäàà

ÓÁ-Äîíîé-ÓÁ, 2óäàà

ÓÁ-Îþóòîëãîé –ÓÁ , 2 óäàà

ÓÁ-ªëãèé-ÓÁ, 2 óäàà ãýñýí ÷èãëýëýýð Ôîêêåð 50 ìàðêèéí 2 îíãîöîîð íèñëýã ¿éëäýæ áàéíà

“Õàíãàðüä” êîìïàíè:

ÓÁ-Áàðóóí-Óðò-ÓÁ, Ëõàãâà, Áÿìáà

Ýíäýýñ Ìºðºí, Õîâäûí ÷èãëýëä “ÌÈÀÒ” ÕÊ, “Àýðî Ìîíãîëèà” ÕÕÊ 2 äàâõöàæ íèñëýã ¿éëäýæ áàéíà.



Îðîí íóòãèéí íèñëýãèéí õàìãèéí òîì çàõ çýýë íü Ìºðºíãèéí ÷èãëýë þì. ”ÌÈÀÒ” ÕÊ íü 2002 îíä äàíãààðàà íèñëýã ¿éëäýæ áàéõäàà 15281 çîð÷èã÷, 5.4òí à÷àà øóóäàíòàé íèéëýýä 44.1êã à÷àà òýýâýðëýæ áàéñàí.

Àýðî Ìîíãîëèà êîìïàíè 2003 îíû 6 ñàðààñ ýõëýí õàìòðàí íèñëýã ¿éëäýæ ýõýëñýí áà 2003 îíä 19315 çîð÷èã÷, 63250êã à÷àà áóþó ºìíºõ îíûõîîñ 4751 çîð÷èã÷îîð, 20286êã à÷àà èë¿¿ òýýâýðëýñýí áàéíà.

2003 îíä õàìãèéí öººí çîð÷èã÷ òýýâýðëýñýí ÷èãëýë íü Áóëãàí 405 çîð÷èã÷ áóþó 2300êã à÷àà òýýâýðëýñýí áàéíà. Ó÷èð íü ”ÌÈÀÒ” ÕÊ íü îðîí íóòãèéí íèñëýãýýñýý àëäàãäàë õ¿ëýýäýã, àãààðûí õºëãèéí àøèãëàëòûí õóãàöàà äóóññàí ó÷èð ãàíö îíãîöîîð òýýâýð õèéæ áàéãàà çýðýã øàëòãààíóóäààñ íèéò íèñëýãèéí òîî öººðñºí.

Ìºí õóâèéí õýâøëèéí Õàíãàðüä êîìïàíè 2005 îíû 10 äóãààð ñàðààñ ýõëýí Óâñ àéìãèéí Áàðóóí òóðóóí ñóìûí ÷èãëýëä õóâààðüò íèñëýã ¿éëäýæ áàéñàí áîëîâ÷ 2005 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 18-íû ºäºð àãààðò íèñýæ áàéõ ¿åä îíãîöíû äóãóé íü óíàæ îñëûí áóóëò õèéñíýýñ õîéø îñëûí øàëòãààíûã òîãòîîòîë íèñëýã ò¿ð õààãäñàí áà 2006 îíû 1 ñàðûí 15-ñ ýõëýí ¿éë àæèëëàãààãàà äàõèí ÿâóóëæ áàéíà.



2005 îíû æèëèéí ýöñèéí áàéäëààð îðîí íóòãèéí òýýâýðëýëòèéí çîð÷èã÷óðñãàëä ñóäàëãàà õèéæ ºìíºõ îíóóäòàé õàðüöóóëàõàä: Íèéò íèñëýãèéí òîî 25%

Íèéò çîð÷èã÷ òýýâýðëýëò 23% -èàð òóñ òóñ áóóðñàí áàéíà.

Íèéò çàõ çýýëèéí 28%-èéã ÌÈÀÒ ýçëýæ, ÌÈÀÒ-ûí äóíäàæ ñóóäàë àøèãëàëò 74% áóþó 2004

îíû ñóóäàë àøèëàëòààñ 5% áóóðñàí

ÀýðîÌîíãîëèà íèéò çàõ çýýëèéí 72 %-èéã ýçýëæ, äóíäàæ ñóóäàë àøèãëàëò íü 75% òóñ òóñ áàéíà

Ýíýõ¿¿ áóóðñàí ¿ç¿¿ëýëò íü ”ÌÈÀÒ” ÕÊ îíãîöíû õ¿ðýëöýýíýýñ õàìààð÷×îéáàëñàí, Óëààíãîì, Õîâä, Áàÿíõîíãîðûí ÷èãëýëèéí íèñëýãèéã çîãñîîñîíòîé õîëáîîòîé. Ìºí ò¿¿í÷ëýí öàã àãààðûí òààëàìæòàé áàéäàë, òóõàéí ÷èãëýë¿¿ä äýõ õ¿í àìûí òîî áóóðñàí, øèëæèëò õºäºëãººí èõýññýí, øèíýýð Ìÿíãàíû çàì òàâèãäàæ àâòî òýýâðèéí ¿éë÷èëãýý ñàéæèðñàí áàéäàë, ìºí õ¿ì¿¿ñèéí àìüæèðãààíû ò¿âøèí áóóðñàí áàéäàëòàé õîëáîí àâ÷ ¿çýæ áîëíî.


Îðîí íóòãèéí àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëòèéí

çîõèîí áàéãóóëàëò

À÷àà òýýâðèéí çîõèîí áàéãóóëàëò:

Òýýâýðëýã÷ áîëîí ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí õîîðîíä ãýðýý áàéãóóëàõ, íèñýõ áóóäàë äàõü ¿éë÷èëãýý, àãààðûí õºëºã äàõü ¿éë÷èëãýý çýðýã ýõíèé áóóäëààñ ýöñèéí áóóäàë õ¿ðòýëõ àÿëàëûã çîõèîí áàéãóóëàõ öîãö ¿éë àæèëëàãààã òýýâýð çîõèîí áàéãóóëàëò ãýíý.

À÷àà òýýâýðëýëòèéí ãýðýý áàéãóóëñíààð òýýâýðëýã÷ èëãýýã÷èéí à÷ààã äóðäñàí ãàçàðò õ¿ðãýõ, èëãýýã÷ òýýâýðëýëòèéí õºëñèéã òºëºõ ¿¿ðãèéã òóñ òóñ õ¿ëýýíý.

À÷ààíû äàãàâàð áè÷èãò äàðààõ òýìäýãëýãýýã õèéíý:

À÷ààã õ¿ðãýõ ãàçàð

À÷ààíû íýð òºðºë

Æèí, õýìæýý

À÷ààíû øèíæ ÷àíàð

À÷ààíû øèíæ áàéäëààñ õàìààð÷ õîðèî öýýðèéí áîëîí áóñàä øààðäëàãàòàé áè÷èã áàðèìòûã à÷àà èëãýýã÷ á¿ðä¿¿ëíý.


À÷ààíä òýìäýã òàâèõ À÷àà èëãýýã÷ íü à÷ààíä òýìäýã òàâèíà. Òýìäýãèéã èë ãàçàð, íàéäâàðòàé, òîä

òàâèíà: À÷ààíû òýìäýãò

Òýýâýðëýëòèéí ýõíèé áîëîí ýöñèéí áóóäëûí íýð

À÷àà èëãýýã÷èéí íýð, õàÿã

À÷àà õ¿ëýýí àâàã÷èéí íýð, õàÿã çýðãèéã òàâèíà

Àþóëòàé à÷ààíû òýìäýãëýãýýã òóñãàé òåõíèêèéí çààâàð÷èëãààíû äàãóó õéèíý. Òýýâýð çîõèîí áàéãóóëàëòûí äèñïåò÷åð àæèëòàíãóóä íü àþóëòàé à÷ààíû òóñãàé êóðñò õàìðàãäñàí áàéõ øààðäëàãàòàé.

À÷àà òýýâýðëýõ äàðààëàë:

À÷ààã òýýâýðëýõ ¿éë ÿâûã äàðààëûí áîëîí äàðààëëûí áóñ ÿàðàëòàé ãýæ àíãèëíà.

Äàðààëëûí à÷àà òýýâýðëýõ à÷àà íü:

1. Óðò õóãàöààíû ãýðýýíèé äàãóó òýýâýðëýæ áóé òºëºâëºãººò à÷àà

2. Æèæèã õýìæýýòýé à÷àà

3.Òóñãàé íºõöºëººð òýýâýðëýõ à÷àà

4.Òºëºâëºãººò áóñ àëáàí áàéãóóëëàãà, èðãýäèéí à÷àà

5. Õºíãºëºëòòýé à÷àà

Äàðààëëûí áóñ ÿàðàëòàé òýýâýðëýõ à÷àà:

1. Çàñãèéí ãàçðûí ¿¿ðýã äààëãàâðûí äàãóó òýýâýðëýæ áóé à÷àà

2. Àâààð îñîë,òàõàë, áàéãàëèéí ãàìøãèéã àðèëãàõàä çîðèóëàãäñàí à÷àà


Òýýâýðëýã÷ íü äîð äóðüäñàí øàëòãààíààð à÷ààã õ¿ëýýí àâàõààñ òàòãàëçàõ ýðõòýé:

1.À÷ààíû æèí õýìæýý íü àãààðûí õºëãèéí à÷ààíû á¿õýýãíèé õààëãàíû õýìæýý, á¿õýýãíèé øàëíû äààöààñ õýòýðñýí

2. À÷ààíû áàãëàà áîîäîë íü øààðäëàãàä òîõèðîõã¿é

3. À÷ààíû áàãëàà áîîäîë äýýð òóñãàé òàíèõ òýìäýã òàâèàã¿é

4. À÷àà òýýâýðëýõ õóãàöààã òîõèð÷ ÷àäààã¿é

5. Òýýâýðëýõèéã õîðèãëîñîí ýä ç¿éëñ á¿õèé à÷àà

Òýýâýðëýã÷ à÷ààíû äàãàâàð áè÷èãò çààñàí õ¿ëýýí àâàã÷èä à÷ààã õ¿ëýýëãýí ºãñíººð òýýâýðëýëòèéã ã¿éöýòãýæ äóóññàíä òîîöíî. À÷ààã õ¿ëýýí àâàã÷ áèåèéí áàéöààëò, ¿íýìëýõòýé áàéíà

Òýýâýðëýã÷ íü à÷ààã õ¿ëýýí àâñíààñ ýõëýýä óã à÷ààã õ¿ëýýí àâàã÷èä îëãîõ õ¿ðòýë à÷ààíû á¿ðýí á¿òýí áàéäëûã õàðèóöàíà. Òýýâýðëýã÷ýýñ õàìààðàõã¿é øàëòãààíààð à÷àà ãýìòñýí, àëäàãäñàí íü íîòëîãäâîë òýýâýðëýã÷ õàðèóöëàãààñ ÷ºëººëºãäºíº:

À÷ààíû ººðèéí îíöëîã øèíæ ÷àíàðààñ øàëòãààëæ óã à÷àà ãýìñýí

Îíöãîé íºõöºë øààðäàãäàõ òóñãàé ÷àíàðûã íü à÷ààíû äàãàâàð áè÷èãò çààãààã¿é

Áîëîí ôîðñ ìàæîð íºõöë¿¿ä


Íèñëýã ñààòñàí òîõèîëäîëä àâàõ àðãà õýìæýý

Èðãýíèé íèñýõèéí ä¿ðìèéí äàãóó õýðýâ îëîí óëñûí íèñëýãèéí çîð÷èã÷èä á¿ðãýëèéí àæèëëàãààãààð îðñíû äàðàà òóõàéí àÿëàë òýýâýðëýã÷èéí áóðóóãààñ ñààòñàí òîõèîëäîëä òýýâýðëýã÷çîð÷èã÷äûã áàéð, õîîëîîð õàíãàõ, íèñëýãèéí òàëààðõè ìýäýýëëèéã öàã òóõàéä íü ìýäýýëýõ ¿¿ðýãòýé

À÷àà òýýø àëäàãäñàí òîõèîëäîëä àâàõ àðãà õýìæýý

Çîð÷èã÷èéí òýýø èðýõ ¸ñòîé ºäðººñ 7 õîíîãèéí äîòîð îëäîîã¿é òîõèîëäîëä óã òýýøèéã àëäàãäñàíä òîîöíî. Àëäàãäñàí òýýøíèé òàëààðõè ìýäýýëëèéã PIR àêò áóþó àëäàãäñàí áóþó äóòàãäñàí òýýøíèé òàëààðõè ìàÿãòûã áºãëºæ õîëáîãäîõ íèñëýãèéí ìàðøðóòûí äàãóó ÑÈÒÀ ñèñòåìèéí Àëäàãäñàí à÷àà,òýýø õàéõ ñèñòåìýýð õàéëò õèéíý. Õàéëòûã ñàðûí õóãàöààíä õèéõ áºãººä îëäîîã¿é òîõèîëäîëä Âàðøàâûí Êîíâåíöèéí äàãóó Îëîí óëñûí íèñëýãýíä 1 êã òýýø 20 äîëëàðààð òîîöîæ íºõºí îëãîâîð îëãîíî. Îðîí íóòãèéí íèñëýãýíä 1 êã òýýø 8000 òºãðºãººð òîîöîîëæ íºõºí îëãîâîð îëãîíî.


Òàðèô

Ìîíãîë Óëñûí îðîí íóòãèéí íèñëýãèéí çîð÷èã÷èéí òàðèôûí òàëààð Èðãýíèé íèñýõèéí åðºíõèé ãàçðûí áàðèìòàëæ áóé áîäëîãî íü îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí òîãòâîðòîé áàéäëûã õàíãàõ ¿¿äíýýñ øàòàõóóíû ¿íèéí ºñºëò, çîð÷èã÷äûí õóäàëäàí àâàõ ÷àäâàðòàé óÿëäóóëàí íýãæèéí îðëîãûã ààæìààð íèñëýãèéí ¿éë àæèëëàãààíû øóóä çàðäëûã õààõ ò¿âøèíä õ¿ðòýë íýìýãä¿¿ëæ õ¿í àìûã àãààðûí òýýâðèéí ¿éë÷èëãýýãýýð ºðãºí õ¿ðýýíä õàìðóóëàõ ÿâäàë áîëîâ÷ óëñ îðíû ýäèéí çàñãèéí ÷àäàâõè, õ¿í àìûí îðëîãûí ò¿âøíýýñ õàìààð÷òàðèôûã çîõèñòîé ò¿âøèíä õ¿ðòýë ºñãºõ áîëîìæã¿é áàéíà. 1991-2001 îí õ¿ðòýë 10 æèëèéí õóãàöààíä 6 óäàà òàðèôèéí çîõèöóóëàëò õèéõ àðãà õýìæýý àâñàí áîëîâ÷ ýíý íü õàíãàëòòàé ¿éë àæèëëàãàà áîëæ ÷àäààã¿é. 2001 îíä õèéæ èíôëÿöûí òîõèðãîî õèéãäñýí áîëîâ÷ýíý ¿íý íü èíôëÿöûí ¿ç¿¿ëýëòèéí òîãòìîë ºñºëò ãýæ òîîöîæ ¿ç¿¿ëýõýä 1993 îíä ìºðäºæ áàéñàí ¿íýýñ 1/3-ð äîîãóóð õýäèéãýýð ¿íý òàðèôûã 2004 îíä áàãà áàãààð íýìýãä¿¿ëæ áàéñàí áîëîâ÷ ýíý íü ºñºí íýìýãäýæ áóé çàðäëûí ºñºëòèéã ã¿éöýõã¿é áàéíà. Æèøýý íü: 2004 îíû 2 äóãààð ñàðä ”ÌÈÀÒ” ÕÊ çîð÷èã÷èéí òàðèôûã 5000 òºãðºãººð, 2004 îíû 7 ñàðä 15% òóñ òóñ íýìýãä¿¿ëñýí áîëîâ÷ 2004 îíû ÌÈÀÒ ÕÊ-èéí îðîí íóòãèéí íèñëýãèéí ¿ð ä¿íãèéí ã¿éöýòãýëýýð íýãæèéí îðëîãî (íýã çîð÷èã÷-êì ¿íý) 49 òºãðºã, íýãæèéí çàðäàë 67 òºãðºã áàéíà. Àýðîìîíãîë ÕÊ-èéí õóâüä äýýðõè òîîöîî îéðîëöîî áàéãàà íü îðîí íóòãèéí òîãòìîë íèñëýã ¿éëäýæ áóé äýýðõè õî¸ð êîìïàíèéã àëäàãäàëä îðóóëæ áàéñàí


Ìîíãîë óëñûí àãààðûí òýýâðèéí ¿íèéí áîäëîãî íü íýã òàëààñ çàõ çýýëèéí àãóóëãàòàé áîëîâ÷ íºãºº òàëààñ íèéãìèéí àãóóëãûã òóñãàñàí çîðèëãîòîé.

ÌÈÀÒ ÕÊ-íèé íýã ñóóäàë – êèëîìåòðò íîãäîõ íèñëýãèéí øóóä çàðäàë íü íýãæèéí îðëîãîîñîî 1,8 äàõèí èõ, íèéò çàðäàë íü 2,2 äàõèí èõ áàéíà.Íèñëýãèéí øóóä çàðäëûã /ñóóäàë àøèãëàëò 80%-òàé áàéõàä/ õààõàä òóñ êîìïàíè íü íýãæèéí îðëîãûã 126 õóâèàð áóþó 4,5 öåíòýýð /8,1 öåíò áîëíî/, íèéò çàðäëàà õààõàä íýãæèéí îðëîãûã 169 õóâèàð áóþó 6 öåíò-ýýð /9,6 öåíò áîëíî/ òóñ òóñ íýìýãä¿¿ëýõ áîëîîä áàéíà.

Àýðî Ìîíãîëèà ÕÕÊ íü íýã ñóóäàë-êì-ò íîîãäîõ íèñëýãèéí øóóä çàðäàë íü íýãæèéí îðëîãîîñîî 1,4 äàõèí èõ , íèéò çàðäàë íü 1,7 äàõèí èõ áàéíà. Íèñëýãèéí øóóä çàðäëûã /ñóóäàë àøèãëàëò 80%-òàé áàéõàä/ õààõàä íýãæèéí îðëîãûã 78%-èàð áóþó 3,07 öåíòýýð /7öåíò áîëíî/, íèéò çàðäëàà õààõàä íýãæèéí îðëîãûã 107 %-èàð áóþó 4,2 öåíòýýð /8,1 öåíò áîëíî/ òóñ òóñ íýìýãä¿¿ëýõ áîëîîä áàéíà.


Õºäººãèéí õ¿í àìûí ìºíãºí îðëîãî íü õîòûíõîîñ äóíäæààð 30% äîîãóóð áàéíà. Àéìãóóäûí õºãæëèéí îéðûí èðýýä¿éí õàíäëàãûã àæèãëàõàä ýäèéí çàñãèéí ºíäºð ºñºëò ãàðàõã¿é, õ¿í àìûí îðëîãî äîðâèòîé ºñºõã¿é òºëºâòýé.

Ðåãðåññèéí øèíæèëãýýíýýýñ ¿çýõýä îðîí íóòãèéí íèñëýãèéí çîð÷èã÷èéí òîî äàðààõ 3 õ¿÷èí ç¿éëýýñ õàìààð÷ áàéíà. ¯¿íä:

Áîäèò ÄÍÁ 1% ºñºõºä çîð÷èã÷èéí òîî 0,23 õóâèàð ºñºõ

Ñàëáàðûí õýìæýýíä îðîí íóòãèéí õóâààðüò íèñëýãèéí õ¿÷èí ÷àäàë 1% ºñºõºä çîð÷èã÷èéí òîî 0,82 % ºñºõ

Çîð÷èã÷èéí òàðèôèéã 1% íýìýõýä çîð÷èã÷èéí òîî -0,16% áóóðàõ òºëºâòýé áàéíà.

[Òàðèôèéí ºñºëòèéí õóâü (òîãòìîë ¿íýýðõ)=(0,23*ÁÄÍÁ-íèé ºñºëòèéí õóâü+0,82*çîð÷èã÷-êì-èéí ºñºëòèéí õóâü – çîð÷èã÷äûí æèëèéí äóíäàæ ºñºëòèéí õóâü) : 0.16]

Ýíýõ¿¿ ðåãðåññèéí øèíæèëãýýíýýñ ãàðãàñàí ôóíêöûí äàãóó 2005 îíû ñ¿¿ë÷ýýñ òîäîðõîé ÷èãëýë¿¿ä òàðèôèéã äýýä òàë íü 20% õ¿ðòýë íýìýãä¿¿ëýõ (÷èãëýë á¿ðò ººð ººð õóâèàð íýìýõ áîëîìæòîé ãýæ ¿çñýí).

Ýíýõүү òîìъёîã СÝЗДС-èéí áàãш Ph.D Г. Áàòñүõ çîõèîñîí áîëíî.


Ýíäýýñ õàðàõàä ÌÈÀÒ ÕÊ-èéí òàðèô õóâèéí õýâøëèéí òýýâýðëýã÷äýýñ õÿìä òàðèôààð ¿éë÷èëæ áàéíà. “ÌÈÀÒ” ÕÊ îðîí íóòãèéí çàõ çýýëä àëäàãäàëòàé àæèëëàäàã áà Îëîí óëñûí çàõ çýýëýýñ ¿éë àæèëëãààíûõàà èõýíõ îðëîãûã îëäîã áàéíà. Çàõèàëãàò íèñëýã¿¿ä íü èõýâ÷ëýí çóíû óëèðàëä àøèãòàé àæèëëàäàã áàéíà. Îäîîãîîð Ìîíãîëûí èðãýíèé àãààðûí òýýâýðò òàðèôèéí òàëààð ìºðäºõ õóóëü ä¿ðýì áàéõã¿é ÷ áàòëàãäààã¿é áîëîâñðóóëñàí òºñºë áèé. ¯íýä íºëººëæ áóé õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä:

äîòîîäûí íèéò á¿òýýãäýõ¿¿íèé ºñºëò

øàòàõóóíû ¿íèéí ºñºëò

íèñýõ áóóäëóóäûí õóðààìæ

õ¿ì¿¿ñèéí àìüæèðãààíû ò¿âøèí

ÌÓ-ûí äîòîîäûí íèéò á¿òýýãäýõ¿¿í íü 2004 îíä ºìíºõ îíûõîîñ íèéòäýý óëñûí õýìæýýíä 30,8%-èàð ºñññºí. Á¿ñ íóòãààð íü àâ÷ ¿çâýë áàðóóí á¿ñèéíõ 26,2%-èàð, õàíãàéí á¿ñèéíõ 73%-èàð, òºâèéí á¿ñèéíõ 27,7%-èàð, ç¿¿í á¿ñèéíõ 14,5 õóâèàð, Óëààíáààòàð õîòûíõ 20,6%-èàð òóò òóñ ºññºí áàéíà


ÎÐÎÍ ÍÓÒÃÈÉÍ ÀÃÀÀÐÛÍ À×ÀÀ

ÒÝÝÂÝÐËÝËÒÈÉÃ ÍÝÌÝÃÄYYËÝÕ ÀÐÃÀ

ÇÀÌ

Òºñëèéí çîðèëãî

Îðîí íóòãèéí à÷àà òýýâýðëýëòèéã íýìýãä¿¿ëýõ áîëîìæèéã ñóäëàõ

Òºñëèéí ¿íäýñëýë

Çàõ çýýëèéí ñóäàëãàà, îð÷èí ¿åèéí áèçíåñèéí õºãæèë, îðîí íóòãèéí íèñëýãò òàâàí ÀÍ-26 àãààðûí õºëºã àøèãëàæ àãààðûí à÷àà òýýâýðëýëò õèéäýã áàéñàí çýðãèéã ¿íäýñëýýä îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâýðëýëò çàéëøã¿é õýðýãòýé ãýæ ¿çýæ áàéíà.


ÌÈÀÒ êîìïàíè íü îðîí íóòãèéí íèñëýãò ÀÍ-26 ìàðêèéí òàâàíøèðõýã àãààðûí õºëºã àøèãëàæ áàéñàí ò¿¿õòýé þì áàéíà. Äýýðíü öýðãèéí íèñëýãèéí ãóðâàí îíãîö áàéñàí áàéíà. Îäîî íýã ÷à÷ààíû îíãîö áàéõã¿é áàéíà. Õàðèí 2005 îíû 1 ñàðûí ñ¿¿ëýýðÀÍ-26 ìàðêèéí íýã øèðõýã àãààðûí õºëºãòýé ¿ëäñýí íü îðîííóòàãò çîð÷èã÷ òýýâýðëýëòýýð àøèãëàæ áàéíà. Óã ÀÍ-26 ìàðêèéíàãààðûí õºëºã íü àíõ 1985 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí áºãººä 2015îíä õóãàöàà íü äóóñíà.

À÷àà òýýâðèéí áèçíåñ ýðõýëäýã íèñýõ êîìïàíè ãàð÷ èðýõýä çàõ çýýëáàéíà ãýæ ¿çýæ áàéíà. Ìºí àâòî çàìûí à÷àà òýýâýðëýëò ñ¿¿ëèéíæèë¿¿äýä îãöîì ºññºíººñ õàðæ áîëíî. Òèéì ó÷ðààñ ÌÈÀÒ-ûíîðîí íóòãèéí çîð÷èã÷ òýýâýðëýëòýíä ¿ðãýëæ àëäàãäàëõ¿ëýýëãýäýã ÀÍ-26 îíãîöûã çîð÷èã÷ áèø à÷àà òýýâýðëýäýãººðèéí íü çîðèóëàëòààð àøèãëàõ õýðýãòýé ãýæ ¿çýæ áàéíà

Îäîîãîîð õºäºº îðîí íóòàãò àãààðûí òýýâýðëýëòèéí ¿éë÷èëãýýáàéõã¿é áàéíà. Òèéìýýñ ýíý ¿éë÷èëãýýã øèíýýð ãàðãàõ õýðýãòýé.Îðîí íóòãèéí à÷àà òýýâýðëýëòèéí àãààðûí õºëã¿¿äèéí çîõèîíá¿òýýñýí áàéäëààñàà áîëîîä òîì îâðûí áîëîí èõýýõýíõýìæýýíèé à÷ààã òýýâýðëýõ áîëîìæã¿é áàéäàã þì áàéíà.


ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéã õóâèðãàõ

Çàõ çýýëèéí ýðýëò

Ñóäàëãààíóóäààñ ¿çýõýä îðîí íóòàãò äàðààõ çàõ çýýëèéí ýðýëò õýðýãöýý áàéíà. ¯¿íä:

1. Ãàçðààð òýýâýðëýõýä çîõèìæã¿é àìàðõàí ýâäýðäýã, ìóóääàã áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéí òýýâýðëýëò

2. Øèíýýð ¿ññýæ áóé ¿éëäâýð, óóë óóðõàéí òîíîã òºõºººðºìæ

3. Óëààíáààòàðààñ à÷ààíû òîãòìîë íèñëýã ¿¿ñãýâýë à÷àà ýðãýëò íýìýãäýíý.

4. Õèëèéí öýðãèéí ¿éë àæèëëàãààíä à÷ààíû àãààðûí õºëºã çàéëøã¿é õýðýã áîëäîã.



Çàõ çýýëèéí ýðýëò õýðýãöýýã õàíãàõ àãààðûí õºëãèéí áîëîìæ

1. ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéã îðîí íóòãèéí çîð÷èã÷ òýýâýðò õýðýãëýæ áàéíà. Õýðýâ çîð÷èã÷ òýýâýðëýëòýý çîãñîîâîë òóõàéí àãààðûí õºëãººð ¿éë÷èëæ áàéñàí íèñýõ áóóäëóóä ðóó øèíýýð îðæ èðñýí Èéçèíèñ, Òðàíñ ªëãèé áîëîí 2003 îíîîñ àãààðûí òýýâýðëýëò õèéæ áóé Àýðî Ìîíãîëèà çýðýã íèñýõ êîìïàíèóä íèñëýã õèéõ á¿ðýí áîëîìæòîé.

2. ÌÈÀÒ ÕÊ îðîí íóòãèéí çîð÷èã÷ òýýâýðò íèñëýã ¿éëäñýíýýð æèëä íýã òýðáóì îð÷èì òºãðºãèéí àëäàãäàë õ¿ëýýæ áàéäàã òóë ýíý àëäàãäëûã õ¿ëýýõã¿é áàéõ áîëíî.

3. Çîð÷èã÷ òýýâýðò àøèãëàäàã àãààðûí õºëãèéí òîî õóâèéí ñàëáàðûí õºðºíãº îðóóëàëòààð íýìýãäýæ áàéíà.

ÌÈÀÒ ÕÊ-íû ÀÍ-26 àãààðûí õºëºã íü à÷àà òýýâðèéí çîðèóëàëòòàé îíãîö áºãººä 2004 îíîîñ çîð÷èã÷ òýýõ çîðèóëàëòûí áîëãîæ õóâèðãàæýý. Ýíý ººð÷ëºëòèéã õèéõäýý 1 öàãèéí äîòîð ñàíäëûã íü àâ÷ äàõèí à÷àà òýýâðèéí áîëãîõ áîëîìæèéã ìºí àâ÷ ¿ëäæýý. Òèéìýýñ ÀÍ-26 îíãîöûã à÷àà òýýâðèéí çîðèóëàëòààð íü àøèãëàõàä íýìýãäýë çàðäàë ãàðàõã¿é þì áàéíà



Çóðàã 3.1 ÀÍ-26 àãààðûí õºëºã



Çóðàã 3.2 À÷ààíû áàãòààìæ



ÀÍ-26 àãààðûã õºëãèéí ºãºãäºõ¿¿í

1. Àãààðûí õºëãèéí æèí

Õººðºëòèéí õàìãèéí õ¿íä æèí 24 000 êã

Õîîñîí ¿åèéí æèí 14 800 êã

2. Õàìãèéí èõ à÷ààëàë 6 300 êã

3. Îíãîöíû ò¿ëøíèé áãàòààìæ 5 000 êã

4. Ò¿ëøíèé äóíäàæ çàðöóóëàëò 800 êã/ö

5. Íèñëýãèéí àëñëàëò

Ä¿¿ðýí ò¿ëøòýé 2 200 êì

Ä¿¿ðýí à÷ààòàé 650 êì

6. Äóíäàæ õóðä 450 êì/ö

7. À÷ààíû õýñãèéí õýìæýý

Íèéò áàãòààìæ 35 ì3

ªðãºí 2.05 ì

ªíäºð 1.65 ì

Óðò 11.10 ì

8. Íýìýãäýë òºõººðºìæ À÷ààíû ïàëëåòòàé

9. Íèñýõ áàãèéí òîî 4



Íèñëýãèéí ÷èãëýë

Òóñ äèïëîìûí ñóäàëãààãààð õèéæ áóé òºñëèéí õýñãèéí òîîöîîãîîð øèíý áèçíåñ ãàð÷èðæ áàéãàà òóë íèñëýãèéí ÷èãëýëèéã ñàéòàð òîîöîîëîõ øààðäëàãàòàé ãýæ ¿çýæ áàéíà. Ñóäàëãààíààñ õàðàõàä õ¿í àì èõýýð ñóóðüøñàí íèñýõ áóóäëóóäàä 3 ÷èãëýëèéí òîãòìîë íèñëýãèéí õóâààðèéã ãàðãàæ ìºðäºõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çëýý. Äîîð à÷ààíû õóâààðüò íèñëýãèéí ÷èãëýëèéã õàðèóóëàâ.

№ ×èãëýë Àãààðûí çàé /êì/

1 Óëààíáààòàð–Ìºðºí-Óâñ-Õîâä-Àëòàé-

Áàÿíõîíãîð-Óëààíáààòàð

Íýã íèñëýãèéí ñåêòîð

õîîðîíä 600 êì-ñ õîëã¿é

áàéíà

2 Óëààíáààòàð-Äîðíîä-Áàðóóí-Óðò-Óëààíáààòàð

3 Óëààíáààòàð–Îþó Òîëãîé-Äàëàíçàäãàä



Çàõèàëãàò íèñëýãèéí çîíõèëîõ õýñã¿¿ä

¹ ×èãëýë Àãààðûí çàé /êì/

1 Óëààíáààòàð-Õîâä 1175

2 Óëààíáààòàð-ªëãèé 1380

3 Óëààíáààòàð-Óëààíãîì 1140

4 Óëààíáààòàð-Óëèàñòàé 910

5 Óëààíáààòàð-Áàÿíõîíãîð 525

6 Óëààíáààòàð-Àëòàé 875

7 Óëààíáààòàð-Ìºðºí 525

8 Óëààíáààòàð-×îéáàëñàí 600

9 Óëààíáààòàð-Äàëàíçàäãàä 520

10 Óëààíáààòàð-Áàðóóí-Óðò 530

11 Óëààíáààòàð-Îþóòîëãîé 539



Îðîí íóòãèéí èñýõ áóóäëóóä íü óëèðëûí ÷àíàðòàé àæèëëàäàã òóë 14 õîíîãîîñ áàãàã¿é õóãàöààíä çàõèàëãà õ¿ëýýí àâ÷ íèñäýã áàéæ áîëîõ þì. ÀÍ-26 àãààðûí õºëºã íü øîðîîí çóðâàñò áóóõ áîëîìæòîé òóë ýäãýýð õ¿ñíýãòýä ¿ç¿¿ëýýã¿é ãàçðóóäàä ÷ ãýñýí (Òàõèéí òàë, Õîìèéí òîëãîé) òîäîðõîé õóãàöààíû ºìíº áýëòãýë áàçààñíààð íèñëýã õèéæ áîëîìæòîé þì.

¹ ×èãëýë Àãààðûí çàé

/êì/

1 Óëààíáààòàð-

Áàðóóíòóðóóí

969

2 Óëààíáààòàð-Òîñîíöýíãýë 695

3 Óëààíáààòàð-Öýöýðëýã 400

4 Óëààíáààòàð-Àðâàéõýýð 355

5 Óëààíáààòàð-Õàðõîðèí 310

6 Óëààíáààòàð-Õóæèðò 320

7 Óëààíáààòàð-Áóëãàí 265

8 Óëààíáààòàð-Ìàíäàëãîâü 240

9 Óëààíáààòàð-ªíäºðõààí 315

10 Óëààíáààòàð-Õîâäûí

Áóëãàí

1495

11 Óëààíáààòàð-Áóëàãòàé 520

12 Óëààíáààòàð-Õàòãàë 635


ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéã õóâèðãàõ À÷àà òýýâðèéí òàðèô

ÌÈÀÒ ÕÊ íü ÀÍ-26 îíãîöûã ò¿ðýýñýýð àøèãëóóëàõàä 1 öàãèéí íèñëýãèéí çàðäëûã îéðîëöîîãîîð 1700 àì äîëëàð áóþó 2.040.000 òºãðºã ãýæ òîîöäîã àæýý. Ò¿ðýýñèéí òàðèôûã ãàðãàõäàà ÌÈÀÒ ÕÊ íü 15% àøèã ãàðãàíà ãýæ òîîöäîã àæýý. Òèéìýýñ ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéí 1 öàãèéí çàðäàë íü 1.734.000 òºãðºã ãýæ àâ÷ ¿çýõ þì áàéíà.

À÷ààíû 1êã/öàãèéí íèñëýãèéí çàðäëûã òîîöîîëáîë:

Íýã öàãèéí çàðäàë, òºã 2.040.000

À÷ààíû áàãòààìæ, êã 5.500

Íýã êã/à÷ààíû ¿íý òàðèô, ºðòºã 370,91

Ýíý òàðèô íü ¿éë àæèëëàãàà, êîìïàíèéí óäèðäëàãà, êîìïàíèéí àøèã, äààòãàë,íàâèãàöè, áóóëòûí õóðààìæ, à÷àà à÷èõ áóóëãàõ çýðýã á¿õ ¿éë àæèëëàãààã îðóóëñàíòàðèô þì. Òóñ òàðèôààð íèñëýãèéí ÷èãëýë¿¿äèéí òàðèôûã òîîöîæ äàðààõ ¿ç¿¿ëýâ.Ãýõäýý ýíý òàðèô íü çºâõºí íýã òàëûí íèñëýãèéí òàðèô áºãººä áóöàæ èðýõäýý õîîñîííèñýõã¿éí òóëä à÷àà áàðààãàà îëîõ, ýñâýë òîäîðõîé õýìæýýãýýð çîð÷èã÷ òýýõçºâøººðºëòýé áàéõ øààðäëàãàòàé þì. ÌÈÀÒ ÕÊ íü íèñëýãèéí ãýðýýãýý õèéõäýý õî¸ðòàëûí íèñëýãèéí çàðäëààð òîîöîæ õèéäýã áàéíà. Èéì àðãà÷ëàëûã çºâõºí òîäîðõîéíºõöºë áàéäàëä õýðýãëýõ íü ç¿éòýé áºãººä çàõèàëãàò íèñëýã õèéæ áàéãàà çàðëàñàí÷èãëýë¿¿äýä íýã òàëûí à÷ààëàëòàé íèñëýã õèéõ áîë íýã òàëûí òàðèôààð òîîöîæ íºãººòàëäàà ººðºº à÷àà/çîð÷èã÷ îëäîã áîëîõ øààðäëàãàòàé þì.


ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéã õóâèðãàõ ×èãëýëèéí òàðèô

¹ ×èãëýë Íèñëýãèéí

öàã

Íýã òàëûí

òàðèô

1 Óëààíáààòàð-Õîâä 3.01 6.140.400

2 Óëààíáààòàð-ªëãèé 3.07 6.256.000

3 Óëààíáààòàð-Óëààíãîì 2.53 5.168.000

4 Óëààíáààòàð-Óëèàñòàé 2.02 4.125.333

5 Óëààíáààòàð-Áàÿíõîíãîð 1.17 2.380.000

6 Óëààíáààòàð-Àëòàé 2.34 4.773.600

7 Óëààíáààòàð-Ìºðºí 1.17 2.380.000

8 Óëààíáààòàð-×îéáàëñàí 1.33 2.720.000

9 Óëààíáààòàð-

Äàëàíçàäãàä

1.16 2.357.333

10 Óëààíáààòàð-Áàðóóí-Óðò 1.18 2.402.667

11 Óëààíáààòàð-Îþóòîëãîé 1.20 2.443.467



Íèñëýãèéí õóâààðü

№ ×èãëýë Íèñëýãèéí õóâààðü

1 Óëààíáààòàð–Ìºðºí-Óâñ-Õîâä-Àëòàé-

Áàÿíõîíãîð-Óëààíáààòàð

Äîëîî õîíîãò 1 óäàà

2 Óëààíáààòàð-Äîðíîä-Áàðóóí-Óðò-

Óëààíáààòàð

Äîëîî õîíîãò 1 óäàà

3 Óëààíáààòàð–Îþó Òîëãîé-Äàëàíçàäãàä Äîëîî õîíîãò 1 óäàà

Çàõèàëãàò íèñëýãèéã ñàðä äóíäæààð 11 óäàà äýýðõ Õ¿ñíýãò 3.3-ò ¿ç¿¿ëñýí

íèñýõ áóóäëóóäàä õèéíý ãýâýë æèëäýý 132 íèñëýã ãàðíà ãýñýí ¿ã þì. Äýýðõ

õóâààðüò 166 íèñëýãèéã íýìáýë íèéò 298 íèñëýã ¿éëäýõ áîëæ áàéíà.

Ýäãýýð íèñëýã íü äóíäæààð 4 öàãèéí íèñëýã ãýæ òîîöâîë òóñ àãààðûí

õºëºãò 1192 öàãèéí íèñëýã îíîãäîæ áàéíà. Øèíý áèçíåñèéí ýõíèé ¿åä èéì

íèñëýãèéí öàãèéí õóâààðü ãàðãàæ ìºðäºæ ÷àäâàë öààøèä áèçíåñýý

ºðãºòãºõ á¿ðýí áîëîìæòîé ãýæ ¿çýæ áàéíà. Áèçíåñèéí äàðààãèéí øàò íü

õèëèéí õîòóóä áîëîõ Çàìûí Y¿ä áîëîí Àëòàíáóëàãààñ à÷àà òýýâðèéí

øóóä íèñëýã¿¿äèéã Óëààíáààòàð áîëîí àéìãèéí òºâ¿¿ä ð¿¿ õèéõ

áîëîìæòîé ãýæ ¿çýæ áàéíà.



Îðëîãî çàðäëûí øèíæèëãýý

Îðîí íóòãèéí íèñëýãýýñ îðëîãî îëîõ íèñëýãèéí öàã 1192

Íýã öàãèéí íèñëýãèéí òàðèô 2.040.000

Äóíäàæ à÷ààëàëò 80%

Îðîí íóòãèéí îðëîãî, òºã 1.915.344.000

Áóñàä íèñëýãýýñ îëîõ îðëîãî 583.603.200

Íèéò îðëîãî 2.528.947.200

Íýã öàãèéí íèñëýãèéí çàðäàë, òºã 1.734.000

Îðîí íóòãèéí íèñëýãò îíîãäîõ çàðäàë 2.066.928.000

Áóñàä íèñëýãò îíîãäîõ çàðäàë 350.161.920

Íèéò çàðäàë 2.417.089.920

Àøèã/àëäàãäàë 111.857.280

ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéã à÷ààíû çîðèóëàëòààð íü àøèãëàæ äýýðõ îðîí íóòãèéí çàõ çýýëèéí ýðýëò õýðýãöýýã õàíãàñàí íèñëýãèéã 80% à÷ààëàëòòàéãààð ¿éëäâýë ÌÈÀÒ ÕÊ íü æèëä 111 ñàÿ òºãðàãèéí àøèã îëîõ áîëîìæòîé ãýæ ¿çýæ áàéíà



Äàâóó òàë:

- Øèíý îíãîö àâñíààñ õóâèðãàõ íü èë¿¿ çàðäàë

áàãà

- À÷ààíû çîðèóëàëòòàé

- ªºðòºº êðàíòàé ó÷èð à÷ààã à÷èæ áóóëãàõàä

òºâºã ó÷ðàõã¿é

Ñóë òàë:

- Çàõ çýýëýý ýðã¿¿ëæ àâàõàä çàðäàë ãàðíà

- Îðîí íóòàã á¿ðò õ¿ðýõ áîëîìæã¿é

Áîëîìæ:

- Ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãàà èäýâõòýé

ÿâóóëñíààð à÷àà òýýâýðëýëòèéí çàõ çýýëèéã

ýçëýí àâàõ

- Yéë÷ë¿¿ëýã÷äèéíõýý ýðýëòèéã ñóäàëæ

¿éë÷èëãýýíèé á¿õ òàëûí õàðèëöààã ñàéæðóóëæ,

òàðèôò ¿íèéã òîäîðõîé õóãàöààíä õóâèàð

áóóðóóëàõ

- Îðîí íóòãèéí à÷àà ýðãýëò íýìýãäýõ

- Áàãòààìæèéã çºâ àøèãëàæ, òàðèôàà çºâ

òîäîðõîéëñíîîð èë¿¿ àøèãòàé àæèëëàõ

Ó÷èð÷ áîëîõ àþóë:

- Îíãîöíû îñîë îéð îéðõîí ãàðñíààð ÌÈÀÒ

êîìïàíèéí íýð õ¿íä òîäîðõîé õóãàöààíä

áóóðñàí íü ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí òîî áóóðäàã

- Yéë÷èëãýýíèé ¿íý òàðèô íýìýãäýæ, çàì

òýýâðèéí ¿éë÷èëãýý ñàéæèð÷, õóâèéí óíàà

ìàøèíòàé õ¿ì¿¿ñèéí òîî ýðñ íýìýãäñýíýýð

à÷àà òýýâýðëýëòèéí òîî áàãàñäàã.

- Áàéãàëèéí ãàìøèã, çóä çýðýã ãýíýòèéí

äàâàãäàøã¿é õ¿÷èí ç¿éëèéí íºëººëºëä

ºðòºìòãèé

SWOT øèíæèëãýý



Ìàðêåòèíã

À÷àà òýýâýðëýëòèéã íýìýãä¿¿ëýõèéí òóëä ººðèéí ò¿íøòýé áîëîõ õýðýãòýé. Y¿íä äàðààõ ò¿íø¿¿ä áàéæ áîëíî.

à÷àà øóóäàí èëãýýäýã áàéãóóëëàãà

õóâü õ¿ì¿¿ñ

àæ àõóéí íýãæ áàéãóóëëàãà ãýõ ìýò

À÷àà øóóäàí èëãýýäýã áàéãóóëëàãûí õóâüä Ìîíãîë øóóäàí, òýýâýð çóó÷èéí áàéãóóëëàãóóä îðíî.

Õóâü õ¿ì¿¿ñèéí à÷ààã Áóÿíò Óõààãèéí êàðãî òºâ äýýð öóãëóóëæ àâäàã áîëîõ, ìºí Íàðàíòóóë çàõ äýýð à÷àà öóãëóóëäàã ¿éë÷èëãýý ãàðãàíà.

Àæ àõóéí íýãæ áàéãóóëëàãóóäòàé ãýðýýãýýð àæèëëàíà.

Ýðãýýä õºäºº îðîí íóòàãò à÷ààíû ÷åíæ¿¿ä áèé áîëãîíî.

Ìºí ðåêëàì, çàð ñóðòàë÷èëãàà ÿâóóëæ àâòî çàì áîëîí òºìºð çàìààð òýýâýðëýñíýýñ èë¿¿ õóðäàí, øóóðõàé, íàéäâàðòàé äàâóó òàëàà èëò ãàðãàæ ºãíº.

À÷àà òýýâýðëýëòèéí òàëààð ìýäýýëýë ñóðòàë÷èëãàà ºã¿¿ëýõ ëàâëàõ íîì ãàðãàæ òàðààõ.


Ä¿ãíýëò Äýýðõ á¿õ ñóäàëãààíààñ õàðàõàä äýâø¿¿ëñýí àñóóäëóóäûíõàà õ¿ðýýíä äàðààõ ä¿ãíýëò¿¿äèéã õèéæ áàéíà.

Îðîí íóòãèéí çîð÷èã÷ òýýâðèéí çàõ çýýë íü öààøèä ºðñºëäººíòýé àæèëëàõ íü òîäîðõîé áîëñîí.. Èéìä øèíýýð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé êîìïàíèóäûã îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýëä ÷ºëººòýé íýâòðýõ áîëîìæîîð õàíãàæ áàéãàà õýäèé ÷ óã çàõ çýýë íü ººðºº õÿçãààðëàãäìàë áàéãàà ó÷ðààñ òýäãýýðèéí ºðñºëäººíèéã õýðõýí çîõèöóóëàõ âý? ãýäýã àñóóäàë áèé áîëñîí. Óã àñóóäëûã ÷ºëººò ºðñºëäººíèéã áèé áîëãîõ çàìààð øèéäâýðëýõ áîëîìæ áàéíà. Ìèíèé áîäëîîð õýðýãëýã÷äèéíõýý ýðõ àøãèéã õîõèðîîõã¿éí òóëä àãààðûí òýýâðèéí ¿éë÷èëãýý øààðäëàãàòàé ÷èãëýë¿¿äýä òåíäåð çàðëàí íèñëýã õèéëãýõ íü ç¿éòýé. ªºðººð õýëáýë Àãààðûí òýýâðèéí çàéëøã¿é ¿éë÷èëãýýã äýìæèæ áàéíà. Ãýâ÷ ýíý ¿éë÷èëãýý íü òóõàéí ÷èãëýëèéí ãàçàðç¿éí îíöëîã áàéäàë, õ¿í àìûí àìüæèðãààíû ò¿âøèíä òîõèðóóëñàí öîãö ¿éë÷èëãýý áàéõ íü ãàðöààã¿é.. ¯¿íèé òóëä õóâèéí òýýâýðëýã÷äýä òºðººñ õºíãºëºëò ¿ç¿¿ëýõ íü ç¿éòýé áîëîâ óó. Æèøýý íü: õººðºëò, áóóëòûí õóðààìæààñ õºíãºëºõ/ îäîî ìºðäºæ áóé õóðààìæèéã Õàâðàëò 2-ò õàâñàðãàâ/, øàòàõóóíû ÍªÒ-ñ ÷ºëººëºõ ãýõ ìýò

Àãààðûí òýýâýðëýã÷èä íü ¿íèéí óÿí õàòàí áîäëîãî áàðèìòàëæ àæèëëàõ íü ç¿éòýé . Îðîí íóòãèéí àãààðûí òýýâðèéí çàõ çýýë íü óëèðëûí õàìààðàëòàé áîëîõ íü ñóäàëãààãààð õàðàãäñàí. Çóíû óëèðàëä íèéò çîð÷èã÷äûíõîî 45%-èéã òýýâýðëýäýã. Ìîíãîë÷óóä èõýâ÷ëýí çóíû óëèðàëä àìðàëòàà àâ÷ õºäºº îðîí íóòàãò àìàðäàã áà ìºí æóóë÷èä ýíý óëèðàëä èõýýð èðäýã. Èéìä çóíû óëèðàëä òàðèôûí òîäîðõîé õýìæýýãýýð õÿìäðàë ¿ç¿¿ëæ ºâëèéí óëèðàëä íýìýõ íü ç¿éòýé. Ìºí çàõ çýýëýý ñåãìåíò÷èëæ ÿëãààòàé ¿íèéí áîäëîãî áàðèìòëàõ øààðäëàãàòàé. Çîð÷èã÷äûí äóíä õèéñýí ñóäàëãààãààð èõýâ÷ëýí àìüæèðãààíû ò¿âøèí ºíäºðòýé õ¿ì¿¿ñ çîð÷äîã ãýñýí ä¿ãíýëò ãàðñàí. Èéìä ººðñäèéí àøèãòàé àæèëëàõ ò¿âøèíä õ¿ðòýë òàðèôûã ààæèì ààæìààð íýìýãä¿¿ëæ àëäàãäëàà áóóðóóëàõ íü ç¿éòýé. Ãàäààäûí æóóë÷äàä ¿éë÷ëýõ òàðèôûã òóñãàéëàí òîãòîîæ æóóë÷èä èõýýð àÿëàäàã ãàçðóóäàä çóíû óëèðàëä øèíý ìàðøðóòóóäûã áèé áîëãîõ. Æèøýý íü: ªâºðõàíãàéí Õàðõîðèí, Õóæèðò, Àðõàíãàéí ÷èãëýëä çóíû óëèðàëä òîãòìîë íèñëýã ¿éëäýõ, Çàìûí-¯¿äèéí ÷èãëýëä øèíýýð ìàðøðóò ãàðãàæ íèñëýã ¿éëäýõ çýðýã áîëîìæóóä áàéíà.

Ãýâ÷ øèíýýð íèñëýã ¿éëäýõýä òóõàéí ÷èãëýëèéí íèñýõ îíãîöíû áóóäëûí ÷àíàð, íèñëýã ¿éëäýõ àãààðûí õºëãèéí îíöëîã çýðýã îëîí õ¿÷èí ç¿éëýýñ õàìààðäàã. Æèшýý íü “Àýðîìîíãîëèà” êîìïàíèéí íèñëýã ¿éëäýæ áóé Ôîêêåð 50 àãààðûí õºëºã íü øîðîîí çóðâàñòàé ãàçàð áóóëò õèéõ áîëîìæã¿é áàéäàã. Íèñýõ áóóäëóóäûã øèíý÷ëýõýä àñàð èõ õºðºíãº ìºíãº øààðäëàãàòàé ãýõ ìýò îëîí øèéäâýðëýõ ç¿éë¿¿ä áèé.

ÀÍ-26 àãààðûí õºëãèéí à÷àà çîðèóëàëòààð õóâèðãàñíààð à÷àà òýýâýðëýëòèéã íýìýãä¿¿ëýõèéí òóëä äàðààõ àðãà õýìæýýã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëýõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çýæ áàéíà. Y¿íä:

ÀÍ-26 ìàðêèéí àãààðûí õºëºãèéã à÷ààíû çîðèóëàëòààð àøèãëàõ

Îíãîöíû òýýâýðëýëòèéí áàãòààìæèéã èë¿¿ ¿ð ä¿íòýé àøèãëàõ

Íèñëýãèéí õóâààðèéã îíîâ÷òîé õèéõ

Òàðèôûí øèíý÷ëýëò õèéõ

À÷àà öóãëóóëàõ êàðãî-ã ¿ð ä¿íòýé áàéãóóëàõ


Documents

Diplom Bolortuya