donderdag 7 januari 2010

DiversAntwerpen

Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn

Van Afghanistan tot Zwitserland

www.gva.be

“Soms ben je sneller in Tunesië dan in Brussel”

blz. 2 - 3 - 4

“Turkmenistan is een poort naar vele werelden”

“Het leger zal hier nooit ingrijpen als er geen regering is”

blz. 5 blz. 6 - 7

TunesiëKhaled Trabelsi

TurkmenistanHilda Craeybeckx

VenezuelaOrlando Verde

UruguayRüdiger Herzog

“De paradijselijke sfeer van Uruguay trekt rijke mensen en sterren aan”

blz. 8

België

Tunesië

Teksten: Dominique Piedfort, Hans Van Goethem, Maaike Floor, Kristof Bohez Coördinatie: Kris Vanmarsenille Eindredactie: Carine TollenaereFoto’s: Patrick De Roo, Jan Van Der Perre, Bert Hulselmans, Dirk Kerstens, Wim Hendrix, GPD, AP, Reuters, GVA

Turkmenistan

Venezuela

Uruguay

�.DIVERS ANTWERPEN donderdag 7 januari �010

Vrijheid, orde en gerechtigheid

Ligging: Tunesië ligt in Noord-Afrika aan de Middel-landse Zee en grenst aan Alge-rije en Libië. Het behoort tot de Maghreblanden.

Landstaal: Arabisch Hoofdstad: TunisRegeringsvorm: republiekReligie: islam (slechts 1

à 2,5% christendom)Oppervlakte: 163.610 km²Inwoners: 10.486.339

(telling uit 2009)

Motto: “Vrijheid, orde, gerechtigheid”

Munteenheid: Tunesische dinar

Nationale feestdag: 20 maart

Politiek: president Zine al-Abidine Ben Ali behoort tot het Rassemblement Constitutionel Démocratique. Tunesië was een fervente tegenstander van de in-val van de Amerikaanse en Britse troepen in Irak.

Cijfers

TunesiëOngerepte woestijn en weelderige oases

Cartagenna staat voor Car-thago, een belangrijke Feni-cische handelsstad in Noord-Afrika. In de oudheid is Car-thago de hoofdstad van het Carthaagse Rijk, waarvan de inwoners door de Romeinen Puniërs worden genoemd. In de 3de eeuw v.Chr. vormt het Carthaagse Rijk de grootste ri-vaal van het Romeinse Rijk. De

Ode aan Carthago

Toen en nu

“Mijn grootste wens? Voor dit land de 10.000 meter lopen”

Aan Marokkanen geen gebrek in Antwerpen. Tunesiërs zal je ook wel onmiddellijk vinden, denk je dan. Dat blijkt een enorme misvatting.

Wie tussen waterpijpen en warme muntthee een praatje wil slaan met enkele Tunesische Antwerpenaren, moet naar café Cartagenna halverwege de Plantin en Moretuslei. Achter de toog staat Saidi Nidhal, een tiener die zijn geluk in de Metropool is komen zoeken.

Cartagenna heeft veel weg van zo’n typisch vzw-tentje waar al-lochtonen graag samenkomen. Onder fel, wit licht zit een groep-je jongeren druk te kaarten, de wa-terpijp is nabij. Op de achtergrond presenteert de televisie een topper in de Marokkaanse voetbalcompe-titie. Vreemd, dit was toch een Tu-nesisch café?

“Klopt, de baas is een Tunesiër. Momenteel is hij er even niet”, meldt Saidi, van Tunesische af-komst en werkzaam in het café. “Hier komen ook vele Marokka-nen, zoals vanavond dus. Dat is normaal, wij voelen ons erg met hen en de Algerijnen verbonden. En Tunesische mensen zijn er niet zo veel in Antwerpen. Ze wonen vooral in Franstalige steden als Luik en Brussel.”

Maar het caféhulpje koos voor Antwerpen. “Ik kende hier mensen bij wie ik kon verblijven. En ik had vernomen dat Antwerpen nog rus-tig is, het is hier goed wonen. Daar-om kwam ik naar hier.”

“Ik groeide op in Tunis. Daar zag ik geen toekomst. Het werkklimaat is er slecht, de sfeer is er gespan-nen. Ruim twee jaar geleden ver-trok ik. Eerst kwam ik in het Itali-aanse Bergamo terecht. Daar was het leven hard voor buitenlanders, vooral wegens de crisis. Ik trok ver-der, naar Antwerpen. Hier voel ik me goed. In Antwerpen heb ik asiel aangevraagd. Hopelijk krijg ik mijn papieren in 2010.”

“Deze week word ik achttien. Mijn ouders wonen nog in Tunis. Ik mis ze. Toch probeer ik hier een toekomst uit te bouwen. Ik ben van plan een cursus Nederlands te volgen, want ik ken maar een paar woordjes. En ik heb een paar

Saidi Nidhal: “In Antwerpen is het nog rustig.”

dromen. Ik hoop het waar te maken in de atletiek. Ooit nam ik als ca-det deel aan de wereldkampioen-schappen. Ik loop de 10.000 meter.”

“Mijn coach hoorde bij de wereld-top. Hij woont nu in Canada. Ik zou heel graag hier bij een club aanslui-ten, maar dat gaat nu niet omdat mijn procedure nog loopt. Als die achter de rug is, wil ik de Belgische

nationaliteit aanvragen om voor dit land de 10.000 meter te lopen. Dat is mijn grote wens.”

Toch is de liefde tussen de tiener en ons land niet onvoorwaardelijk. “Ik vind het jammer dat je hier als bui-tenlander veel met discriminatie ge-confronteerd wordt. Geweigerd wor-den aan de discotheek omdat je huid wat donkerder is, dat begrijp ik niet. Gelukkig kom ik in Antwerpen ook vele lieve mensen tegen. De sociaal assistente die mij helpt bij mijn asiel-procedure is een fantastisch mens. Van haar krijg ik heel veel steun.”

Saidi moet zijn klein betoog onder-breken om klanten te bedienen. Het geroezemoes klinkt aangenaam en de gratis aangeboden zoete munt-thee smaakt heerlijk. “Tot ziens”, roept Saidi. Waarom niet? In Carta-genna ben je minstens even welkom als in de hipste Antwerpse keet.

“Het werkklimaat is slecht en de sfeer gespannen in Tunis”saidi nidhalbarman

donderdag 7 januari 2010 DIVERS ANTWERPEN.�

climax van de strijd tussen de beide steden is de legenda-rische veldtocht naar Italië van de Carthaagse generaal Hanni-bal, die met zijn olifanten over de Alpen trekt. Nadat de Romei-nen Carthago in de Punische oorlogen hebben verslagen, wordt het Carthaagse Rijk als provincie Africa onderdeel van het Romeinse Rijk. De Romei-nen verwoesten Carthago in 146 v.Chr. geheel, maar in 44 v.Chr. wordt de stad door die-zelfde Romeinen weer opge-

bouwd en groeit ze uit tot een van de belangrijkste steden in het Romeinse Rijk van de eer-ste eeuwen na Christus. De resten van het oude Cartha-go liggen ongeveer 10 km ten oosten van de huidige hoofdstad Tunis.

Islam In de zevende eeuw ne-

men de Arabieren vervolgens Tunesië in. Zij introduceren er de islam. Na enkele mislukte po-

gingen van de Spanjaarden om hun macht uit te breiden naar het Noord-Afrikaanse vasteland krij-gen de Ottomanen het voor het zeggen vanaf het einde van de 16de eeuw. Zij regeren Tunesië via de zogenaamde Bey van Tu-nis, een machtige gouverneur die in de praktijk regeert als een autonome vorst. Onder de Beys ontwikkelt Tunis zich tot een be-langrijke haven voor de beruch-te Barbarijse zeerovers. Als in de loop van de 19de eeuw de Beys in financiële moeilijkheden raken,

“Tunesië doet meer met minder”Onze jas is bijna dichtgeknoopt als de goedlachse Khaled Trabelsi op het punt staat café Cartagenna te verlaten en de vrieskou te trotseren. “Ook hij komt uit Tunesië en hij spreekt perfect Nederlands”, zegt caféhulp Saidi. Of we wat vragen mogen stellen? “Doe gerust”, antwoordt Khaled.

“Waarom ik van-avond de enige Tune-siër ben in dit café? Sim-pel, we zijn maar met tien miljoen. Als Tunesische men-sen emigreren, trekken ze meest-al naar Frankrijk. Niet alleen van-wege de historische band met het land. In Frankrijk spreekt iedereen natuurlijk Frans. Dat maakt het veel eenvoudiger om je te integreren.”

“Tunesische mensen hebben geen band met Vlaanderen op het vlak van gastarbeid. Dat geldt wel voor de Marokkanen en de Turken. Bovendien zijn die met veel meer. Daarom wonen er niet veel Tune-siërs in Antwerpen. Maar ik dus wel.” (lacht)

“Een gevolg van de liefde. Ik ben mijn Belgische vriendin naar Ant-werpen gevolgd. Dat is nu acht jaar geleden. In het begin had ik het zwaar. In een gemengde re-latie moet je een goed evenwicht kunnen vinden. En er was de taal-achterstand waardoor ik moeilijk aan een job geraakte.”

“In Tunesië heb ik hogere econo-mische studies gevolgd. Ik hoopte hier als boekhouder aan de slag te kunnen, maar dat lukte niet. Ge-lukkig kreeg ik veel steun van mijn lesgever Nederlands. Integratie be-gint bij jezelf. Er zijn er die opgeven, er zijn er die doorzetten. Ik leerde de taal en slaagde er uiteindelijk in om financieel onafhankelijk te zijn van mijn vriendin. Momenteel ben ik aan de slag in een verzekerings-kantoor.”

Mist u het land nog?Vooral de familie en de sociale

contacten mis ik. Dat zorgt wel voor een beetje heimwee. Drie keer per jaar ga ik er op bezoek. Het is maar twee uur vliegen. Soms sta je langer in de file richting Brussel. (lacht)Dus een echt probleem is dat niet. En op het vlak van eten kan ik hier mijn plan wel trekken. Die koude winter vind ik ook niet erg. Ik vind

Khaled Trabelsi aan de waterpijp: “Het Tunesisch studieniveau behoort tot de beste van de Arabische wereld.”

het mooi dat je hier nog de vier sei-zoenen kan meemaken. Dat vind ik aangenamer dan het hele jaar door in hetzelfde seizoen leven.

Ik geniet er ook van om in het cen-trum van Antwerpen rond te lopen.

Je komt er heel de we-reld tegen. Dat

merkte ik al tij-dens de lessen

Nederlands:

er zaten Marokkanen, Cubanen en zelfs Walen in de groep. (lacht) Al weet ik niet of ik definitief in Antwer-pen blijf wonen. Ik ben iemand die van dag tot dag leeft. Als ik ergens anders een kans krijg om mij te ver-beteren, waarom niet?

Wat is er typisch Tunesisch?Bedoel je hoe je een Tunesiër en

een Marokkaan uit elkaar kan hou-

“In twee uur vlieg je naar Tunesië. Soms sta je langer in de file richting Brussel”khaled trabelsibediende

grijpen de Fransen, die eerder al Algiers hebben ingenomen, hun kans en bezetten ze het land als protectoraat. De Fran-se bezetting duurt tot de Twee-de Wereldoorlog. Uiteindelijk wordt het land op 3 juni 1955 echt onafhankelijk.

President Ben Ali leidt nu de republiek. In 2004 wordt hij met 95 % van de stemmen herkozen. Niet moeilijk, de oppositie is on-bestaand en er heerst een pers-censuur. Toch is de president erg geliefd bij de bevolking.

sische mensen zijn erg open. De scholingsgraad ligt ook erg hoog in het land. Het studieniveau behoort tot de beste van de Arabische wereld. Ik ken vrienden die hoge functies hebben bij internationale organisa-ties. Daarom is het een modern land, zonder polygamie.

Tunesië heeft zeker iets westers. Je vindt er zekerheid en stabiliteit op economisch vlak. Vooral de jongste twintig jaar is dat fel verbeterd. Niet alleen dankzij het toerisme. Trou-wens, er is niets mis met lekker op het strand liggen. Maar als toerist moet je zeker het binnenland intrekken om de oases en de historische ste-den te bezoeken. Nee, Tunesië doet het niet slecht, hoor.

Op het vlak van de mensenrech-ten is er nog wat werk aan de winkel. Stap voor stap gaat dat steeds beter. Je mag niet vergeten dat we maar met tien miljoen mensen zijn. Boven-dien is het land arm aan grondstof-fen. Toch doen we het beter dan vele grotere buurlanden of omliggende oliestaten. Tunesië doet meer met minder mensen.

Tunesiërs wonen in Antwerpen

487den? Dat is gemakkelijk, hoor. Voor jullie natuurlijk niet. Jullie denken dat we allemaal Marokkanen zijn. Alsof Belgen allemaal Hollanders zijn! (lacht) Nee, serieus, Tune-

BEL DE HELE WERELD ROND TEGEN EXTREEM LAGE TARIEVEN

BELLEN NAAR HET BUITENLAND

VANAF

PER MIN.

€0,12* ORTELNAAR

ORTEL€0 **

www.ortelmobile.be connecting the world

�.DIVERS ANTWERPEN donderdag 7 januari 2010

Vakantie

Waar toeristen thuis zijn

Sidi Bou Said is dan weer een pittoreske plaats niet ver van de hoofdstad Tunis die heel wat kunstzinnige mensen aantrekt.

Het land kent verder archeo-logische sites als die van Cartha-go dicht bij Tunis en El Djem met een indrukwekkend Romeins amfitheater.

Ook kent het land zeer geva-rieerde soorten landschappen:

van woestijnlandschap in de Sahara in het zuiden, tot bossen in het noorden op het schier-eiland Cap Bon.

Belangrijke oases in Tunesië zijn Tozeur en Douz. Vanuit deze plaatsen kan men de Sahara verkennen, alsmede het Sjott el-Djerid. Wie nog nooit een fata morgana heeft gezien, maakt hier een goede kans er een waar te nemen.

Tunesië is een land waartoeristen thuis zijn.

Populaire vakantiebe-stemmingen in het land zijn het eiland Djerba en kustplaat-sen als Sousse, Hammamet en Port El Kantaoui.

Minder bekend dan het eiland Djerba zijn de Kerkennah Eilanden, die voor de kust van Sfax liggen.

“In Tunesië is de hoofddoek verboden op openbare plaatsen”“Tunesische mensen gaan allemaal zowat hun eigen weg. Daarom zijn ze niet zo gemakkelijk te vinden.”

“Twee jaar woon ik nu in Antwerpen. Destijds ben ik rechtstreeks van Tunesië naar hier gekomen”, zegt Helmi Echikh.

Helmi spreekt prima Nederlands. Dat heeft zo zijn reden.

“Ik heb een Nederlandse vrien-din die in Antwerpen woont. We hebben elkaar in Tunesië leren

kennen toen zij daar op vakantie was.”

“Tijdens mijn studies werkte ik in de vakantiemaanden als jobstudent in de toeristische sector. Mijn vrien-din had me samen met mijn vriend in een restaurant gezien. Daarom dacht ze eerst nog dat ik een homo was.” (lacht)

“Goed, we zijn toch samengeko-men en we zijn elkaar blijven zien.

Uiteindelijk ben ik haar naar hier gevolgd. Dat was niet de gemak-kelijkste oplossing. Mijn vriendin spreekt Frans en in Tunesië zijn vele, internationale bedrijven. Ze had daar dus werk kunnen vin-den. Dat ligt hier veel moeilijker voor mij. Pas na twee jaar spreek ik Nederlands, maar het gaat jam-mer genoeg nog niet perfect. Ik ben licentiaat wiskunde, maar lesgeven

Helmi Echikh: “Tunesië is een modern islamitisch land. In ons denken hebben we een stap verder gezet.”

is om die reden dus niet mogelijk. Bo-vendien is het crisis. Het is voor mij heel moeilijk om aan een job te ge-raken.”

Waarom trotseert u hier toch de kou?

De moeder van mijn vriendin had angst voor moslims. Ze vreesde zaken als vrouwenmishandeling, een verplichte hoofddoek. Spijtig, vele mensen weten niet eens dat de hoofddoek verboden is op openbare plaatsen in Tunesië. Toch besloot ik naar hier te komen. En de kou moet ik er bij nemen, ja. In Tunesië wordt het niet kouder dan tien graden. Na-tuurlijk mis ik ook mijn familie. Maar kom, ik ben tevreden in Antwerpen. Het is misschien geen grote, maar wel een mooie stad. Vooral het mul-ticulturele karakter van de stad was voor mij een mooie ervaring. Tijdens de lessen Nederlands heb ik mensen van vele mensen van andere natio-naliteiten leren kennen: van Ameri-kanen tot Chinezen.

Nog even over die hoofddoek-kwestie.Die zorgde voor heel veel heisa in Antwerpen. Wat vond u daarvan?

In Tunesië geeft dat verbod geen problemen. (Het is er al van kracht sinds 1984, redactie) Het is een mo-dern islamitisch land. In ons denken hebben wij een stap verder gezet. Onze identiteit is ook erg belangrijk. We vinden onszelf bijvoorbeeld geen Arabieren.

Nu, ik vind dat de vrouwen die een hoofddoek willen dragen daar-in eerlijk moeten zijn. Bedek dan je hele lichaam. Hier zie ik vrouwen met een hoofddoek en vooruitste-kende borsten of een strakke broek rond hun achterwerk. Dat heeft niets met religie te maken, het is gewoon een mode. Meisjes willen ermee

“Hier zie ik vrouwen met een hoofddoek en vooruitstekende borsten of een strakke broek rond hun achterwerk. Dat is een mode, het heeft niets met religie te maken”helmi echikhwerkzoekend leraar wiskunde

opvallen. Daarom wordt er volgens mij ook veel te veel over gepraat.

Zoekt u vaak de allochtone ge-meenschap in Antwerpen op?

Nee, ik ga bijna nooit naar Bor-gerhout. Ik heb hier veel en heel verscheiden vrienden. Niet alleen de mensen van de lessen Neder-lands. Dankzij mijn vriendin heb ik ook veel mensen leren kennen. Ik ga graag met hen uit. Mijn favoriete café is de Boogaloo aan de Troon-plaats.

Dat is een rock-’n-rollkroeg, van integratie gesproken!

Ik doe mijn best. Maar mag ik zeg-gen dat ook de Vlamingen hun best moeten doen? Ik vind Vlamingen niet open genoeg. In de buurlan-den zie ik veel meer allochtonen be-langrijke functies in de maatschappij krijgen. Ik vind dat erg jammer.

Of ik definitief in België blijf, hangt van de toekomst af. Het zou kunnen dat ik met mijn vriendin terugkeer naar Tunesië. Maar hopelijk kan ik hier ooit lesgeven, dat zou mooi zijn.

donderdag 7 januari 2010 DIVERS ANTWERPEN.�

Cijfers

TitelInwoners: 4.885.000Religie: 90 % islam, 10 %

christendomBevolking: 60 % tussen 15-64

jaar, 35% 0-14 jaarRegeringsvorm: republiekHoofdstad: Asjchabad

(500.000 inwoners)Munt: Turkmeense amat Oppervlakte: 488.100 km²Landcode telefoon: 993Landcode internet: .tmLevensverwachting: man-

nen: 65 jaar; vrouwen: 72 jaar

TurkmenistanLand met op drie na grootste gasreservoir ter wereld

Tot 27 oktober 1991, toen Turkmenistan onafhankelijk werd, heette de staat voluit en in de meest internationale taal Turkmen Soviet Socialist Re-public. Zoals die Engelse bena-ming aangeeft, een staat die gewrongen zat tussen Turkije en de Sovjet-Unie, ook geogra-fisch. Met het oplossen van de Sovjet-Unie brak een nieuwe toekomst aan voor het land dat –vooral in het oosten– op een middeleeuwse zijderoute lag. Voortaan zou Turkmenistanook de blik op de buitenwe-reld richten, en vandaag zijn producten als gas en tapijten ook nog gegeerd op de export-markt. Hoe een land een strijd levert door bevrijding, wordt weerspiegeld in de Turkmeen-se pogingen om een aparte transportroute voor petroleumuit te stippelen, weg van het Russische pijpleidingenmono-polie. Als een parallel politiek gegeven ontwikkelde de eer-ste president van Turkmenis-tan Saparmurat Nijazov zich begin jaren negentig van stalinist tot nationalist.

Nadat hij het hele land bezwangerd had van zijn meerder eer en glorie (zijn gezicht op bankbiljetten en zelfs een meteoriet naar hem genoemd) deed Nijazov op 21 december van 2006 zijn titel Presi-dent for life geen eer aan. De autoritaire leider stierf

op 66-jarige leeftijd, waar-door vicepremier Berdimoe-

chamedov in februari 2007 aan de macht kon komen.

Een van ’s mans be-loftes was om in-

ternet te intro-duceren in het land. Kort daar-op opende in de hoofdstad een internet-café met ven-ster op de we-reld. Ook op andere vlak-ken staat de nieuwe pre-sident voor meer blik op de we-reld dan wel-eer. Zo is een toeristenzo-ne gecreëerd langs de Kas-pische Zee, en is er een oliepijp naar

China aange-legd. Allemaal

redenen om aan te nemen dat de 19 jaar jon-ge republiek Turkmeni-stan meer dan ooit het oog op het buitenland richt, en dus definitief onder de Sovjet-voogdij vandaan is.

“Turkmenistan is een poort naar vele werelden”

Op 27 oktober 1991 bevrijdde Turkmenistan zich officieel van het Sovjet-juk, om tot een moderne(re) natie uit te groeien. Enkele jaren voor die historische datum kreeg Hilda Craeybeckx als gezante van Unicef België een unieke kans om een land in volle omwenteling te bezoeken. “De drang om te veranderen was voelbaar.”

Zijn meloenen, zijn tapijten. Turk-menistan was, en is nog steeds tot op zekere hoogte, een land dat het van zijn grond moet hebben. Katoen om te verwerken in tapijten, meloenen die zelfs hun eigen feestdag hebben in het Centraal-Aziatische land. En gas, niet te vergeten. De Turkme-nen beschikken over het op drie na grootste gasreservoir ter wereld. Geen wonder dat zowel China als de voormalige leiders uit Moskou vriendelijk lachen en deals willen.

Halfweg jaren tachtig was Rus-land nog helemaal baas over Turk-menistan. Als ambassadrice van de Belgische tak van Unicef kreeg Hil-da Craeybeckx een unieke kans om het land te bezoeken. De inmiddels 82-jarige dochter van de legenda-rische Antwerpse burgemeester Lode Craeybeckx was in dat histo-rische tijdsgewricht de Belgische ondervoorzitster van de kinder-rechtenorganisatie waarvoor van-daag ook Axelle Red of Helmut Lotti uitrukken.

“De trip kwam er op verzoek van wat je het Russische Rode Kruis kan noemen”, zegt Craeybeckx. “We landden er met een hele delegatie: Spanjaarden, Engelsen, noem maar op. En ikzelf daartussen. Het was het begin van een zekere Turkmeense opening naar het Westen, alhoewel we ter plekke al direct opgeschrikt

werden door middeleeuwse werk-omstandigheden. Iemand toonde ons foto’s van zijn grootvader die het land bewerkte. Met een, ahum, ploeg. Twee stukken hout aan elkaar gebonden, meer was het niet!”

Geleidelijk aan gaf het land zijn geheimen prijs. “Het was ook de tijd dat Gorbatsjov zich hevig verzette tegen de alcoholisme in het land”, vervolgt Craeybeckx. “Zo zagen we in restaurants geen wijn, nergens. Zeer tot ons ongenoegen natuur-lijk. Tot je bleef tot het einde van de avond. Toen verscheen er plots wél een fles op tafel.” (lacht)

De Turkmenen vormden een volk dat eigenheid en trots leerde ken-nen, en dat zich langzaam losmaak-te van de Sovjet-dominantie.

“Op een plein zag je bijvoorbeeld een monument voor gesneuvelde soldaten. Alleen leken de soldaten zo verdacht veel op Turkmenen, en niet op strijdende Russen. ‘Het zijn ook Turkmenen’, vertelde een vrouwtje in de straat ons. Ze waren er trots op. En terecht hoor: je kan lachen met zogenaamd socialis-tische kunst, maar dat was echt een práchtig beeld.”

Trots werd het houvast van een volk dat plots snel naar autonomie ging, een land dat inmiddels min-stens één oog op het Westen gericht houdt. Zo haalde Goerbangoeli Ber-dimoechamedov het voorbije jaar het nieuws omdat de huidige pre-sident, van opleiding tandarts, sa-men met enkele Duitse artsen een tumor verwijderde bij een patiënt in een kankerkliniek. Het toont aan dat Turkmenistan ook gezond-heidszorg in het –groene – vaandel draagt.

“Naar de jaren negentig toe lie-ten de plaatselijke autoriteiten ons al foto’s zien van opgerichte zieken-huizen”, bevestigt Craeybeckx. “Na-

tuurlijk toonden ze ons toen enkel beelden van de beste ziekenhuizen, maar het was toch iets. Ook voor de kinderen werd trouwens goed ge-zorgd. Ten eerste moesten de kin-deren plots allemaal naar school, daarenboven bleven peutertuinen ook open voor kinderen tot zeven jaar. Een middagdutje op zijn tijd, en voor de allerkleinsten een plei-dooi voor moedermelk, dat was be-langrijk.”

Of hoe Turkmenistan via Lenin en Gorbatsjov, via islam en westerse in-vloed, groot werd. “Je mag zeker stellen dat het land een poort naar vele werelden is. Het land ligt zo centraal, hé.”

Wie die wereld wil verkennen, krijgt van Craey-beckx twee tips mee. Eén: denk niet dat het er altijd koud is.

“Ik was er in septem-ber en in de woes-tijn was het toen vijftig graden. Dat is héél warm.”

Twee: denk ook niet dat de inwoners altijd koud zijn. “De Turkmenen vormen helemaal geen nors volk. Integendeel, ze zijn zeer open. Alleen de taal kan aanvankelijk wat in de weg zitten. Ga daarom minstens een week.”

Hilda Craeybeckx: “Noch het land, noch de inwoners zijn koud.”

Turkmenen wonen in Antwerpen

5“Iemand toonde ons foto’s van zijn grootvader die het land bewerkte met een soort ploeg. Gewoon twee aan elkaar gebonden stukken hout!”hilde craeybeckx

Minder dan

�.DIVERS ANTWERPEN donderdag 7 januari 2010

Chavez al 12 jaar aan de machtOfficieel: Republica Boli-

variana de VenezuelaHoofdstad: CaracasOppervlakte: 912.050 km²Aantal inwoners:

26,8 miljoenLevensverwachting: 70,5

(mannen) en 76,8 (vrouwen)Talen: Spaans, Caraïbische

(meng)talenGodsdiensten: katholiek

(96%), protestants (2%)Munteenheid: Bolívar

Fuerte (BsF) Telefoon landencode: +58 Internet landencode: .veBevolking: Spanjaarden,

Italianen, Portugezen, Ara-bieren, Duitsers, Afrikanen.

Export: aluminium, aard-olie, staal

Plaats op de lijst van rijk-ste landen: 74/17 Geschiedenis

Rond 14.000 voor Christus arriveerden de eerste men-

sen in het gebied. In 1498 ontdekte Colum-

bus Venezuela. In 1821 werd Venezuela

onafhankelijk van Spanje met Simón Bolívar aan het hoofd.

In 1830 werd Venezuela helemaal onafhankelijk, en werd het land een dictatuur.

In 1992 pleegde Hugo Cha-vez een staatsgreep. In 1998 werd hij verkozen als presi-dent.

Bevolking

VenezuelaVan lange kust tot hoge bergtoppen

“Caracas is mijn favoriete stad”Door je eigen interesses te volgen in een vreemde stad, doorloop je het beste inburgeringstraject. Dat vindt Orlando Verde, die in Antwerpen de opleiding Film en Videokunst volgt.

Onder: De Angel-waterval in het Nationaal Park Canaima is met 979 meter de hoogste waterval ter wereld.

Orlando Verde (32) woont nu acht jaar in Antwerpen. Bijna even lang als hij in Caracas woonde, de hoofdstad van Venezuela. “Dat blijft mijn favoriete stad, en ik heb al best veel steden gezien. Maar ik ben gelukkig in Antwerpen. Ik voel me hier goed.”

Orlando’s eerste plan was om naar Frankrijk te gaan maar via een vriend die bij Alcatel werkte, werd het uiteindelijk België. “Ik spreek wat Frans en had informatie ver-zameld over filmstudies in Brussel. Toen ik een baan kreeg bij Alcatel, werd het dus Antwerpen. Dat is maar dertig kilometer van Brussel, dacht ik, met Frans zal ik daar mijn plan wel kunnen trekken. Maar ik ontdekte al snel dat het beter was om Nederlands te leren.”

Orlando is al langer geïnteres-seerd in film. “In Venezuela word je als je tien bent al ingeprent dat het belangrijk is om geld te verdie-nen. Mijn moeder stimuleerde mijn broers, mijn zus en mij om Engels te leren, en we hadden een computer thuis. Dat was twintig jaar geleden nog niet zo evident. Ik ben infor-matica gaan studeren in Caracas. Maar op de universiteit was ik ook actief in de filmzaal. We speelden daar kaskrakers als Jurassic Park,films van Stanley Kubrick en Zuid-Amerikaanse films.”

Het werk dat Orlando bij Alcatel doet, is eigen-lijk de ideale combinatie van film en informatica. “Ik bekijk hoe filmtech-nieken kunnen worden toegepast op videocom-municatie. Nu staat er gewoon een camera op een groep vergaderende mensen, heel statisch.” Ondertussen heeft Or-lando er al vijf jaar Film en Videokunst aan de Acade-mie voor Schone Kunsten op zitten. En als afstudeer-project zal hij nog een film maken.

Lamp in de kelder“Mensen realiseren zich

vaak niet dat je hier veel kansen hebt. En dan doel ik niet alleen op subsidies. Als ik hier wil filmen, dan heeft er altijd wel iemand een lamp in zijn kelder staan die ik kan lenen. En er is al-

tijd wel een broer van een vriend die een camera te leen heeft. In Vene-zuela is dat niet het geval. Wat je niet hebt, kun je ook niet delen.”

Orlando heeft al van alles gedaan in Antwerpen. “Ik heb een radio-programma gemaakt, ik draai soms op feestjes als dj, ik heb geholpen bij activiteiten van de Murga, de straatparades in Antwerpen. Ie-dereen moet zijn eigen inburge-ringstraject volgen, vind ik. Ik voelde me thuis in Antwerpen toen ik met film bezig was. Zo leer je mensen kennen met dezelfde interesses.”

Orlando groeide op in Maracay, een stad op honderd kilometer van Caracas. “We woonden aan de rand van de stad, bij een mi-litair domein. Maracay is de mi-litaire hoofdstad van Venezue-la. Officieel mochten we niet in dat militaire bos komen, maar we hebben er eindeloos gespeeld.” Het leger is een belangrijke fac-tor in Venezuela. “Op veel plaat-sen zie je die militaire aanwe-zigheid. Als er politieke onrust is, vraagt iedereen zich af wat het leger gaat doen. In België is dat geen issue. Hier zal het le-ger nooit ingrijpen als het land een jaar zonder regering zit. ”

Groene miljoenenstadCaracas is een miljoenen-

stad, er wonen een kleine twee miljoen mensen. “Er zijn altijd files. Toch is het ook een groe-

“Mensen realiseren zich vaak niet dat je hier veel kansen hebt”ORLANDO VERDE

Orlando Verde

werkt bij Alcatel

op het Kievit-

plein, vlakbij

het kunstwerk

met de stalen

baobabs.

donderdag 7 januari 2010 DIVERS ANTWERPEN.7

Ingrediënten

Een halve kilo stoofvlees (in grote stukken)

Een grote ui, fijngesneden Een rode paprika, fijngesne-

den Een handvol gehakte korian-

der Vier kleingesneden tomaten Een teentje knoflook (in klei-

ne stukjes)

Zout 1/4 theelepel komijn Een eetlepels zonnebloem-

olie Een eetlepel boter

Bereiding Kook het vlees in licht gezou-

ten kokend water tot het zacht is (dit kan tot 2 uur duren). Zet het water waarin het vlees werd ge-kookt apart.

Laat het vlees afkoelen op een bord. Als het vlees is afge-koeld, trek het dan uit elkaar tot zo fijn mogelijke ‘draadjes’.

Verhit de olie en de boter in een grote pan en fruit hierin ui, knoflook, paprika, komijn en ko-riander.

Voeg alles bij elkaar en laat het eventjes samen koken. Doe dan de fijngesneden tomaten er-

bij en laat alles een tiental mi-nuutjes koken.

Doe er nog twee kopjes van het water waarin het vlees ge-kookt werd bij. Laat het gerecht nog even pruttelen op een zacht vuurtje. Het mag niet te droog worden.

Serveer met witte rijst en eventueel ook met gefrituurde bakbananen.

Recept

Carne mechada

Nederlands Spaans

Slapende scampi worden meegeno-men door de stroom. Camarón que se duerme, se lo lleva la corriente.(Van toepassing op mensen die een beetje traag van begrip zijn en daar-door mooie kansen missen.)

Wie vroeg wakker wordt, kan zuiver water drinken. El que madruga coge agua clara.(Van toepassing op mensen die als eerste een mooie kans zien en ervoor gaan, meestal met succes.)

Als het sneeuwt, ga ik graag naar het Stadspark.Me gusta ir al parque cuando nieva.

Ik lees iedere ochtend de krant.Yo leo el periódico cada mañana.

Ik ben allergisch voor worteltjes.Soy alérgico a las zanahorias.

Blaffende honden bijten niet.Perro que ladra no muerde.

Je bent mooi als je lacht.Tienes una sonrisa muy linda.

Ik wens iedereen een gelukkig 2010!Les deseo a todos un venturoso 2010!

Tien voor taal

(Bekende Venezolanen

Hugo ChávezDe socialistische politicus Chávez

(1954) is sinds 1999 president van Venezuela. Hij volgde de militaire academie en leidde in 1992 de coup tegen president Carlos Andrés Pé-rez. Die mislukte en hij kwam twee jaar in de gevangenis terecht. Nadat hem gratie werd verleend, richtte hij de partij Beweging van de Vijf-de Republiek (MVR) op. In 1998 werd hij met 56% van de stemmen verkozen.

Volgens tegenstanders is Chávez een populist met dictatoriale trek-

Hugo Chavez.

Links: twee schoonheden uit Venezuela: Miss Universe 2008 Dayana Mendoza kroont Miss Universe 2009 Stefania Fernandez.Onder: een mooi Venezolaans strand.

ne stad. Je hebt altijd uitzicht op de bergen en je kunt je zo oriënteren.” In de wijken is dat soms moeilijk. Zeker in de barrio’s, de sloppenwijken. “Er zijn daar niet echt straatnamen. Als mensen uitleggen waar ze wonen, dan zeggen ze bijvoorbeeld: neem de trap aan het huis op de hoek, en dan woon ik aan de watertank.”

Orlando heeft ook heel wat rond-gereisd in Venezuela. “Je vindt er alle soorten landschappen, van oer-woud, tot tafelbergen, mooie stran-den en bijna verlaten eilandjes. “Ve-nezolanen zijn heel gastvrij en willen het beste van hun land en streek la-ten zien, altijd met humor trouwens. Op een eiland kwamen we met een groep vrienden ooit in contact met vissers. We hebben samen domino gespeeld en op zee gevaren in hun vissersboten. Maar eerst moesten we dan als grap naar een boot in zee toe-zwemmen om die op te halen.”

Mensen vragen Orlando soms waarom hij hier woont, in een land

waar de lucht het grootste deel van het jaar grijs is. “Het weer maakt me echt niet uit. In Venezuela kan het ook regenen, zo hevig dat er steden verdwijnen.” Orlando trekt geregeld naar de kaaien, aan het monument voor de gesneuvelde zeelieden. Weer of geen weer. “De Schelde is een zalige plek.”

Vrienden verwijten Orlando wel eens dat hij veel kritiek kan hebben op België. “Het raakt me bijvoor-beeld als er voor de zoveelste keer over migratie wordt gediscussieerd en daarbij alleen de negatieve aspec-ten aan bod komen. Eén van de eer-ste affiches die ik begreep, was van het Vlaams Belang. Daarop stond een foto van Brabo die met z’n hand een gooiende beweging maakt. En daarbij stond: stop migratie. Ik heb er een foto van gemaakt.”

En toch, het enige land waar Or-lando evenveel kritiek op heeft als op België, is Venezuela. “Voor mij betekent kri-tiek ook dat je om die plek geeft. Je probeert het land of de stad waar je woont altijd nog beter te maken dan het al is.”

Orlando Verde krijgt een sim-pakket van Ortel Mobile om naar familie en vrienden in het thuisland te bellen.

i

Een barrio van Caracas.

ken. Hij staat bekend om zijn omstre-den uitspraken. In een toespraak in 2006 voor de Verenigde Naties noemde hij Bush een duivel en Blair noemde hij eens een broertje van Hitler.

Mensenrechtenactivisten verwij-ten Chávez dat hij de verdediging van de mensenrechten beknot, dat hij de vrijheid van onafhankelijke ra-dio- en tv-zenders inperkt en politie-ke tegenstanders discrimineert.

Simon BolívarSimon Bolívar (1783-1830) is een

beroemde Zuid-Amerikaanse vrij-heidsstrijder. Hij heeft de bijnaam El Libertador, wat De Bevrijder bete-kent. Bolívar kwam uit een gegoede familie en volgde degelijk onderwijs, ook al waren allebei zijn ouders al dood toen hij negen jaar was. In 1799 trok hij naar Spanje voor zijn opleiding, in 1807 kwam hij terug. Hij maakte deel uit van de verzetsbe-weging tegen Spanje. Hij leidde de invasie in Venezuela in 1813. Toen hij Caracas veroverde, werd de re-publiek Venezuela uitgeroepen. In 1819 veroverde Bolívar Colombia en riep hij de Republiek van Groot-Co-lombia uit, waaronder ook Panama en Ecuador vielen. Bolívar stierf in 1830 in Colombia aan tuberculose.

39Venezolanen wonen in Antwerpen

lando evenveel kritiek op heeft als op België, is Venezuela.

-tiek ook dat je om die plek geeft. Je probeert het land of de stad waar

�.DIVERS ANTWERPEN donderdag 7 januari 2010

Cijfers

Sinds 1828 een echt vrij land

Officieel: República Oriental del Uruguay

Taal: SpaansHoofdstad: MontevideoRegeringsvorm: presidentië-

le republiekUittredend staats- en rege-

ringshoofd: president Tabaré Vázquez Rosas

President vanaf 1 maart 2010: José Alberto Cordano

UruguayMeest ontwikkelde en stabiele land van Zuid-Amerika

Religie: rooms-katholiek (66 %), protestant (2%), Joods (1%)

Oppervlakte:175.016 km²

Inwoners: 3.494.382 (schat-ting 2009)

Bevolkingssamenstelling: blank (88%), mestiezen (8%), zwart 4%

Munteenheid:Uruguyaanse peso

Landscode internet: .uy Landcode telefoon: +598Plaats op lijst rijkste lan-

den: 46/177

Na de kolonisatie vanaf 16de eeuw behoort Uruguay tot het Spaanse onderkoninkrijk Río de la Plata. Vanaf 1810 onlusten als Fransen het moederland bezet-ten. Van 1816 tot 1828 deel van de Verenigde Provincies van de Río de la Plata. In 1825 onafhan-kelijk, maar pas in 1828 echt vrij.

Reeks burgeroorlogen tus-sen conservatieven en liberalen(Colorados en Blancos). In 1870 maakt het leger daar een ein-de aan. Dan democratie met een sociaal systeem dat de kloof tus-sen arm en rijk verkleint.

“Uruguay vertoont veel gelijkenissen met België”

Uruguay – voluit República Oriental del Uruguay, de republiek ten oosten van de rivier met gekleurde vogels – is een van de minder bekende landen van Zuid-Amerika.

Nochtans onderscheidt Uruguay zich met z’n grootte en het uitblijven van bloederige revoluties van haar stormachtige continent.

“Uruguay heeft zelfs verrassend veel gelijkenissen met België”, zegt ereconsul Rüdiger Herzog, Uru-guayaan maar na een verblijf van dertig jaar ook Antwerpenaar in hart en nieren.

“Net als België is Uruguay om-streeks 1830 opgericht als een bufferstaat tussen twee groot-machten: Argentinië en Brazilië. Ook wij zijn vergeleken bij onze buren een klein land. Zes keer zo groot als België, maar met een be-volking van 3,3 miljoen inwoners, van wie anderhalf miljoen in onze hoofdstad Montevideo leeft”, zegt Rüdiger Herzog, die als ereconsul ambassadeur Luis

Sica Bergara bijstaat in het econo-misch belangrijke Antwerpen.

Wie in Uruguay langs de huizen zou lopen, kijkt wellicht op van de talloze Spaanse, Italiaanse en Duit-se namen op de deuren.

“Uruguay kent nauwelijks nog een inheemse, indiaanse bevolking. Die zijn door de eerste veroveraars, de Spanjaarden, tijdens de zes-tiende eeuw zowat uitgeroeid. De daaropvolgende jaren kende Uru-guay verscheidene immigratiegol-ven: eerst uit Italië en vervolgens uit Duitsland, Zwitserland en En-geland”, vertelt Herzog, zoals zijn naam doet vermoeden van Duitse oorsprong.

“In de eerste plaats voelen we ons allemaal Uruguyaan, al zijn

we allemaal ook trots op onze oor-

sprong.

We spreken Spaans en onze taal van oorsprong.”

De kleine omvang en dat Europe-se karakter zorgen er volgens Her-zog voor dat Uruguay als democra-tische republiek de reputatie geniet het economisch meest ontwikkelde en stabiele land van het Zuid-Ame-rika te zijn.

“Uruguay heeft een traditie van op een uitgebalanceerde en gematigde manier aan politiek te doen, intern én in zijn relaties met de buurlan-den. Vier jaar geleden is voor het eerst een linkse president verkozen in Uruguay. Op een democratische manier dus, geen staatsgreep.”

Uruguay, in de eerste plaats een landbouwland dat het de afgelopen tien jaar economisch niet gemakke-lijk had, wil zich steeds meer profile-ren als de poort naar Zuid-Amerika. “Zoals België dat is voor de Europe-se Unie. Hiervoor hebben we onder

Rüdiger Herzog: “Als ereconsul wil ik iets betekenen voor mijn land dat mij openheid voor taal en cultuur heeft bijgebracht.”

Uruguayanen wonen in Antwerpen

14

Volgendeweek:

Verenigde Staten van Amerika

“De paradijselijke sfeer van Uruguay trekt rijke mensen en sterren aan”rûdiger herzogereconsul

“Uruguayanen plaatsten de eerste pacemaker en ontdekten de nicotinepleister”rûdiger herzogereconsul

meer een zeer goede partner aan de Antwerpse Katoen Natie. Baas Fer-nand Huts heeft de voorbije jaren bij-zonder goed geholpen bij het uitbou-wen van onze haven. Hij zegt over Uruguay dat we het meest veilige land van Zuid-Amerika zijn, met de liefste mensen. (lacht) We zijn dan ook gemoedelijk van aard. De pa-radijselijke sfeer van ons land trekt trouwens rijke mensen en sterren, zoals Shakira, aan.”

Met veertien inwijkelingen telt Antwerpen een beperkt aantal Uru-guayanen onder haar bevolking.

“Nochtans leeft een halfmiljoen Uruguayanen in het buitenland: vooral in de VS, Australië, de buur-landen… Voor zijn relatief kleine bevolking kent Uruguay dankzij een goed onderwijssysteem een groot aantal hoogopgeleiden, van wie een deel werk zoekt buiten de grenzen. De allereerste inplanting

van een pacemaker gebeurde door Urugayaanse artsen en de nicotine-pleister werd bij een Amerikaans be-drijf bedacht door een Uruguayaan. Het is niet algemeen bekend, maar we zijn daar wel trots op. Net als op ons voetbal, al hunkeren we naar het niveau van de jaren twintig, toen het nationale elftal twee keer olympisch kampioen werd.”

Het subtropische Uruguay heeft prachtige natuur waar de kuddes runderen vrij rondlopen. Geen won-der dus dat Uruguayanen fervente steak-eters zijn.

“Vorig jaar hebben we de Argentij-nen weer overtroffen met de hoogste vleesconsumptie per hoofd. Neem de Urugayaan zijn dagelijkse portie vlees niet af, dat zit samen met vis in onze cultuur ingebakken. Ik herin-ner me dat we vroeger thuis bij elke maaltijd milanesa (gepaneerd dun rundvlees, redactie) aten, als was het brood. Typisch Urugayaans is ook ‘mate’, een warme cafeïnerijke drank die uit een bolvormige ther-mos wordt geslurpt. Dat zie je regel-matig in het straatbeeld.”

Wie de rijzige Rütiger Herzog keu-rig Nederlands hoort praten, merkt een licht Duitse tongval én ook wat Antwerpse klanken.

“Toen ik hier voor het eerst kwam, werkte ik voor een Duitse staalfir-ma. Ik voelde me meteen thuis in Antwerpen. Toen ik de job van al-gemeen directeur van Agence Ma-ritime Transocéanique kreeg, heb ik dan ook meteen toegehapt. Ik stond er op dat mijn werknemers enkel Ne-derlands tegen mij spraken.”

“De Antwerpenaar bevalt me: een harde werker die na het werk van het leven weet te genieten. Mijn vrouw en ik wonen al jaren in het prachtige Schilde. Definitief terugkeren naar Uruguay zou ik wellicht niet kunnen, ik heb hier zo veel vrienden. Toch wil ik als ereconsul, een onbezoldigde baan, iets betekenen voor mijn land, dat mij openheid voor taal en cultuur heeft bijgebracht.”