23
UlUslararası Gelışme BırlıGı Dünya Bankası’nın en için sağladiği FON yoksul ülkeler

Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

UlUslararası Gelışme BırlıGı

Dünya Bankası’nın en

için sağladiği fon

yoksul ülkeler

The World Bank’s Fund for the Poorest I IDA1818 H Street, N.W. Washington, D.C. 20433 USA

www.worldbank.org/ida

www.facebook.com/ida.wbg

www.youtube.com/worldbank

IDA hakkında daha fazla bilgi için lütfen www.worldbank.org/ida vewww.facebook.com/ida.wbg adresini ziyaret edin.

Page 2: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

Bu bilgiler aşağıdaki kuruluş tarafından yayınlanmaktadır:Concessional Finance & Global PartnershipsVice Presidency of the World Bank

1818 H Street, N.W. Washington, D.C. 20433

www.worldbank.org/idawww.facebook.com/ida.wbgwww.youtube.com/worldbank

Haziran 2012

Fotoğraflar: Cover, Arne Hoel/World Bank, Ghana. p.2, Romel Simon/World Bank, Artık temizleme görevlileri Haiti’de12 Ocak 2010 tarihinde meydana gelen depremde yok olan yüzbinlerce evden ve binadan geriye kalan yıkıntıları temizliyorlar.p.3, World Bank—Vietnam’daki Sahil Kentlerdeki Sanitasyon Projesi’nin etkisini gösteren ‘önce’ ve ‘sonra’ görüntü.p.4, Simone D. McCourtie/World Bank—Hindistan’ın Aurnagabad kentindeki bir halk toplantısı.p.5, Stephan Bachenheimer/World Bank—Liberya’da çocuklar Dünya Bankası Küresel Gıda Krizine Yanıt Programı’nın bir bölümü olarak okulda yemek alıyorlar.p.6, Arne Hoel/World Bank—Solar paneller Bangladeşli Shati ve Towhid adlı iki çocuğun gece ders çalışmalarını mümkün kılıyor.p.7, Getty Images p.8, Jonathan Ernst/World Bank—Winston Mills-Compton Gana’nın Cape Coast kentinde Mfantsipim Erkek Okulu’nda matematik dersi veriyor.p.9, Dang Thanh Lan—Vietnam’da işçiler erozyonla mücadele için Binh Thuan Eyaleti’ndeki Mui Ne plajında bir koruyucu tampon inşa ediyorlar.p.10, UNICEF—Somalili bir kuraklık kurbanı göçmen Kenya’nın Dadaab kentinde eğitim, aşı ve yiyecek alıyorlar.p.11, Getty Images p.13, Bill Lyons/World Bank—Yemen’in Sana kentindeki Kardi Okulu’nda öğrenciler yıl sonu sınavlarını alıyorlar.p.14, Jonathan Ernst/World Bank—Gana’nın Takoradi bölgesinde işçiler termal enerji santralında bakım yapıyorlar.p.15, Arne Hoel/The World Bank—Gana’da bir hidroelektrik enerji santralı.p.17, World Bank—Deprem sonrası Haiti’de 210.000’den fazla çocuk aldıkları okul parası bursu sayesinde okula gidip kitaplar, sıcak yemek ve sağlık hizmetleri alabildi.p.18, Simone D. McCourtie/World Bank—Hindistan’ın Maharashtra kentinde bir kadın işçi tarım ürünlerini sunuyor.p.19, iStockPhotop.20, World Bank—Fildişi Kıyısı’ndaki eski savaşçılar yardıma gereksinimi olan gençlere yönelik iş eğitimi ve yeniden topluma kazandırma programları kapsamında silahlarını teslim ediyorlar.

Tasarım:Lloyd Greenberg Design, LLC.

Page 3: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 1

Biz Kimiz?

Uluslararası Gelişme () Birligi (IDA) Dünya Bankasının dünyanın en yoksul ülkelere yardım eden bölümüdür. 1960 yılında kurulmuş olan IDA ekonomik büyümeyi arttıran, eşitsizlikleri azaltan ve insanların yaşam koşullarını iyileştiren programlar için borçlar (krediler adı verilen) ve hibe şeklinde yardımlar temin etmek yoluyla yoksulluğu azaltmayı amaçlar.ıDa, Dünya Bankasının ana borç temin etme aracı olan uluslararası yeniden yapım ve Gelişme Bankasına (ıBrD) yardımcı olur. ıBrD kendi kendine faaliyet gösterebil-ecek bir iş birimi olarak kurulmuş olup orta gelirli ve kredi alabilecek ülkelere kredi-ler ve kalkinma icin ekonomik ve sosyal politika onerilerinde bulunur. ıBrD ve ıDa aynı merkezden ve aynı personelle faaliyet göstermekte olup, mevcut projeleri aynı sıkı standartlara uygun olarak değerlendirirler.

ıDa, 39’u afrika ülkelerinde olmak üzere dünyanın en yoksul 81 ülkesine yardım eden en büyük kaynaklardan biri olup bu ülkel-erdeki temel sosyal hizmetlerin sağlanması

için gerekli bağış fonlarının en büyük kaynağıdır. ıDa tarafından mali kaynak sağlanan faaliyetler 2,5 milyar insanın yaşamında olumlu değişiklikler yaratmakta olup bunların çoğunluğu günde 2 doların altında bir miktarla geçinmektedirler.

ıDa son derece uygun koşullarda borç te-min eder. ıDa kredileri sıfır veya son derece düşük faizle sunulmakta olup geri ödemeler 25-40 yıl arasında bir süreye yayılmakta ve 5-10 yıllık bir ödemesiz süre sağlanmaktadır. ıDa aynı zamanda borç ödemede güçlük çeken ülkelere de hibe şeklinde yardımlarda bulunmaktadır.

3 milyondan fazlaöğretmen işe alındı ve/veya eğitildi - bu rakam Fransa’daki ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin sayısının dört katından fazladır.

310 milyonçocuğa aşı yapıldı – bu rakam ABD’deki çocuk sayısının dört katına eşittir.

113 milyondan fazlakişinin geliştirilmiş su kaynaklarına erişimine olanak sağlandı. Su ve temizlik alanlarında yapılan her 1 dolarlık yatırım, 8 dolar getiri yarattı.

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

Page 4: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

2 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

ıDa uygun koşullarda sunulan borçlara ve hibe tipi yardımlara ek olarak aşırı Borçlu yoksul ülkeler Girişimi (HPıC) ve çok Taraflı Borçtan kurtarma Girişimi (MDrı) yoluyla büyük düzeylerde borçtan kurtarma faaliy-etlerinde bulunmaktadır.

ıDa kuruluşundan bu yana 108 ülkede faaliy-etlere destek sunmaktadır. yıllık taahhütleri giderek artmakta olup geçtiğimiz üç yıl içinde 15 milyar doları aşmıştır ve bunun da %50’si afrika ülkelerine gitmiştir. 30 Haziran 2011 tarihinde sona eren mali yıl içinde ıDa taah-hütleri 230 yeni faaliyet kapsamında 16,3 milyara varmıştır. Bu toplamın %17’si hibe şeklindeki yardımlara ayrılmıştır.

Ne yaparız?Dünyanın en yoksul ülkeleri en acil gerek-sinimlerine destek olacak yeterli kapitali ozel piyasalardan sağlamakta sık sık güçlük çek-meleri nedeniyle önemli fon kaynağı olarak resmi yardım akışına dayanırlar.

ıDa büyük farklılıkta gelişme faaliyetlerini destekleyen birden fazla alanda faaliyet gösteren bir kuruluş olup bunlar arasında ilk öğretim, temel sağlık hizmetleri, arıtılmış su ve temizlik hizmetleri, çevre korumaya yöne-lik tedbirler, tarım, iş ortamının geliştirilmesi, altyapı ve kurumsal reformlar konuları bulunmaktadır. Bu projeler eşitlik, ekonomik büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır. ıDa halen dört alana önem vermektedir: Cinsiyet (kadin-erkek esitligi), iklim değişikliği, istikrarsız ve çatışmalardan etkilenen ülkeler ve krize yanıt (Daha fazla bilgi için bu konulara ait bölümlere bakınız).

Gelişmekte olan ülkelerin karşı karşıya oldukları sorunların çoğu sınır tanımamaktadır. ıDa bu sorunlara yanıt vermek yoluyla saglanan mali kaynaklarin himayesini yani amacina uygun kullanilma-sini destekler, çevre ve sağlık konularındaki endişelere destek sağlar ve bu tehditlerin global sorunlar hale gelmelerini engeller.

ıDa’ye yapılan bağışların bir havuzda toplanması nedeniyle belli bir amaca taahhüt edilmemiş büyük miktarda para kaynağının özellikle kriz dönemleriyle zor ve zayıf ortamlarda kritik ülkelerin gereksin-imlerine yöneltilmesini sağlar ve bu destek diger kaynaklardan ilave kaynak getirmede ulkelere yardimci olur.

yoksulluğu azaltma politikalarının tasarımlarını destekleyen analitik çalışmalar ıDa’nın finansal ve diger faaliyetlerini tama-mlayici rol oynar. . ıDa, ekonomik büyü-menin tabanını genişletmek ve yoksulların ekonomik şoklardan korunmalarını sağlamak amacıyla hükümetlere danışmanlık yapar.

ıDa ayrıca borç ödemelerini yönetemeyen yoksul ülkelere yardımcı olmak amacıyla yapılan bağışları koordine eder ve hibe şeklindeki yardımların borçlarını öde-mekte güçlük çekme riskine bağlı olarak dağıtılmasını sağlayan ve bu ülkelerin borç ödemelerini sürdürülebilmesini temin eden bir sisteme sahiptir.

ıDa gelişme çabalarını etkileme konusuna önem verir ve sonuç elde etmede şeffaf ve az masraflı bir platform olarak kabul edilir. (sonuçların ölçülmesi konusundaki bilgileri aşağıda okuyabilirsiniz). Örneğin, ıDa tarafından 2000-2010 yılları arasında sağlanan kaynaklar sayesinde 310 mi-lyon çocuğa aşı yapıldı, 113 milyon kişiye iyileştirilmiş su kaynağı için erişim sağlandı, 26 milyon kişiye yılın 12 ayı ulaşıma açık yol temin edildi, 47 milyondan fazla in-sana sağlık, beslenme ve doğum kontrolü konularında yardım edildi ve her yıl 100 milyondan fazla çocuğa daha iyi eğitim olanakları sağlandı.

yaptıklarımız konusunda daha fazla bilgi almak ve bağışta bulunanların ve diğerlerinin bizim hakkımızda söylediklerini görmek için internet sitemizi www.worldbank.org/ida veya www.youtube.com/worldbank adresini ziyaret edin.

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

2 milyondan fazladershane inşa edildi veya tamir edildi, bundan her yıl 105 milyon çocuk yararlandı.

sıtma hastalığını önlemek için

33 milyonsivrisinekten korunma cibinliği satın alındı ve/veya dağıtıldı.

Page 5: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 3

@WorldBank IDA tarafından finansman sağlanan projeler, çoğu günde 2 doların altında bir parayla geçinen 2,5 milyar insanın yaşamında olumlu değişiklikler sağladı. Twitter’da tartışmak için #AidEffectiveness

Page 6: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

4 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

IDA Nasıl Çalışır?IDA’nın fon kaynağı ve yapısı. ıDa’nın çalışmaları üyesi ve ortağı olan 172 ülke ve bir denetleyici Guvernörler kurulu tarafından denetlenmektedir. ıDa’nin günlük geliştirme çalışmaları Banka çalışma görev-lileri, hükümetler ve uygulayıcı kuruluşlar tarafından yönetilir.

ıBrD fon kaynaklarının çoğunu dünya mali piyasalarından toplarken, ıDa büyük oranda ona üye olan ülkelerin hükümetlerinin yardımlarıyla fonlanır. ek fonlar ıBrD’den ve uluslararası finansman kuruluşu (ıfC) tarafından (ıDa-16’da 3 milyar dolar) sağlanır ve daha önceden ıDa’den borç alan ülkelerin yaptıkları geri ödemelerden kaynaklanır (ıDa-16’da 14,6 milyar dolar).

Bağış yapanlar her üç yılda bir toplanarak ıDa kaynaklarını yenilerler ve politikalarının çerçevelerini gözden geçirirler. ıDa kaynaklarının yenilenmesi en son olarak 2010 yılının aralık ayında tamamlanmış (16. yenilenme çalışması - ıDa-16) ve 30 Haziran 2014 tarihinde sona eren üç yıllık süreli projelerin finansmanı için 49,3 milyar gibi rekor bir miktarda kaynak yenilenmesi sağlanmıştır. Bağışlar ıDa fonlarının en

büyük bölümünü oluşturmakta olup ıDa-16’nın yaklaşık %65’ini sağlamıştır (31,7 milyar dolar).

kaynak yenileme süreci tipik olarak bir yıl içerisinde yapılan dört resmi toplantıdan oluşur. 50’nin üzerinde sayıda üye ülke hükümetlerinden resmi görevlilerine (“ıDa temsilcileri ” olarak adlandırılırlar) ek olarak, borç alan ülkelerin temsilcileri de katılmaya davet edilerek ıDa’nin politika çerçevesinin ülkelerin gereksinimlerine yanıt vermesi temin edilir.

kaynak yenileme görüşmeleri esnasında tartışılan politika raporları halka da açıklanır ve kaynak yenileme anlaşmasının taslağı halkın yorumda bulunabilmesi için son ye-nileme toplantısından önce internete koyulur. ıDa temsilcileri de i de sürekli olarak dünyanın her tarafında sivil Toplum Örgütleri ile (Cso) ile temasta bulunurlar.

Bağış yapan ülkeler 2012 yılının sonbaharındaki Dönem ortası Değerlendirme Toplantısında ıDa-16’nın gidişatını değerlendirmek amacıyla toplanacaklardır.

ıDa’den yardım alabilmesi için herşeyden önce ülkenin göreceli yoksulluğuna bağlı olup bunun hesaplanması kişi başına gayrisafi milli gelirin saptanmış sınırın ne kadar altında kaldığına bakarak yapılır ve bu sınır her yıl güncelleştirilir.

ıDa ayrıca bazı küçük ada ülke ekonomileri de dahil olmak üzere bu sınırın üzerinde kalan ancak ıBrD’den borç almaya yeterli kredi notuna sahip olmayan ülkelere de destek sağlamaktadır.

Hindistan ve Pakistan gibi bazı ülkeler kişi başına düşen milli gelir düzeyleri bazında borç almaya yeterli olduğu gibi aynı zamanda ıBrD borçlanması için de yeterli kredi notuna sahiptirler. Bu ülkelere ‘karma standartlı’ ülkeler adı verilmektedir.

Halen 81 ülke ıDa fonlarından borç alabilmek için yeterlilik göstermektedir. Bu ülkelerde toplam 2,5 milyar kişi yaşamakta olup bu rakam gelişmekte olan ülkelerdeki nüfusun yarısını oluşturur. Bu ülkelerde yaklaşık 1,8 milyar kişinin günde 2 doların altında bir miktarla geçindiği tahmin edilmektedir.

ıDa’dan borç alan ülkelerin en son listesini www.worldbank.org/ıDa/borrowers adresinde görebilirsiniz

IDA’dan Borç Alanlar

Page 7: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 5

IDA fonları nasıl dağıtılıyor. ıDa’dan yardım almaya aday 81 ülke uygun koşullarda borç almalarını gerekli kılan son derece acil ihtiyaçlara sahiptirler. ancak eldeki mali kaynaklar bağışta bulunan ülkelerin taahhütte bulundukları miktarlar olarak belirlenir ve bu toplam ülkelerin mevcut ihtiyaçlarının altındadır. Bu nedenle ıDa’nın eldeki kısıtlı fon kaynaklarının borç alabilecek ülkeler arasında ne şekilde dağıtılacağı konusunda karar vermesi gerekir. (Borç alanlar hakkındaki kutuya bakın.) fon sağlama kararları bir dizi unsura bağlı olup, bunlar arasında ülkelerin gelir düzeyleri ile kendi ülke ekonomilerini ve mevcut ıDa projelerini ne şekilde yönettikleri konusundaki performans degerlendirmeleri ı bulunmaktadır.

Borç alabilme kriterine dahil olabilmek için ülkelerin öncelikle aşağıdaki kriterlere uyması gerekir:

• kişi başına düşen Gnı olarak tanımlanan göreceli yoksulluk rakamlarının saptanan sınırın altında olması ve her yıl güncellenmesi gerekir (2012 mali yılında 1,175 dolar).

• Piyasa koşullarında borç alabilecek kredi notuna sahip olmayıp bu nedenle ülkenin gelişme programlarına kaynak sağlamak için uygun koşullarda finansman kaynağına ihtiyaç olması durumu.

IDA kriz sırasında ülkenin ihtiyacı olan yardımı sağlayabilmek için büyük bir sermayeyi idare etmektedir #FoodCrisis #FinancialCrisis #DisasterResponse

Page 8: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

6 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

Bunu takiben ülkeler ekonomik büyüme ile yoksulluğu azaltma konularında ilerleme sağlayan politikaları uygulamaya alma ko-nusunda ne ölçüde başarılı olduklarına gore değerlendirilirler. Bu değerlendirme ülke Politikası ve kurumsal Değerlendirme kriter-leri altında gerçekleştirilir. Bu değerlendirme uygulanmakta olan ıDa projeler portföyu performansı ile birlikte ıDa ülke Performans Değerlendirmesi notunu (üPn) oluşturur. üPn’ye ek olarak, nüfus ve kişi başına gelir de ıDa dağıtımının kararlaştırılmasında

kullanılır. Bu notlar ıDa internet sitesinde yer almaktadır: www.worldbank.org/ida.

sahra-altı afrika bölgesinde ekonomik ve sosyal gelişmenin hızlandırılmasının ıDa’nın öncelikleri arasında en başta gelmesi nedeniyle, ıDa-16 anlaşması’nda bu ülkelerin performanslarının başarısına bağlı olarak ıDa kaynaklarının en az %50’sini almaları tavsiye edilmiştir.

Borçlandırma koşulları. Borçlandırma koşulları gelir düzeylerine ve borç durumlarını bağlı olarak farklı ıDa üyelerine gore değişir. ıDa, ıDa-16 sırasında gerçekleşen görüşmeler ve değerlendirmelere bağlı olarak ekonomik açıdan daha gelişmiş ülkelere ait borçlandırma koşullarında bir ayarlamaya gitmiş ve onlara ait borçlandırma koşullarını bir ölçüde “sertleştirmiş” (daha kısa vadeli ve ek faizli) olmakla beraber borç koşullarının uygunluklarını bir ölçüde devam ettirmiştir.

IDA 2011 yılında “Ne Bulursan Bas” (Publish What You Find) tarafından küresel yardım konusunda şeffafflık lideri olarak kutlanmıştır - 58 kuruluş arasında 1. sırada gelmiştir #OpenDev #AidEffectiveness #IATI

Page 9: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 7

Dünya Bankası olarak da tanınan Uluslararası Yeniden Yapım ve Gelişme Bankası, Avrupa’nın 2. Dünya savaşı’nın yarattığı yıkımdan kurtulmasına yardımcı olmak amacıyla 1944 yılında kurulmuştur. Bu girişimin başarısı Bankanın bir kaç yıl içinde gözlerini gelişmekte olan ülkelere döndürmesine yol açmıştır. 1950’lerde ise gelişmekte olan en yoksul ülkelerin büyümek için gereksinimleri olan anaparayı borç alabilmek için Banka tarafından sunulan koşullardan daha elverişli “yumuşak” koşullara ihtiyaçları olduğu ortaya çıktı.

Günümüzde ıDa bireysel bağış yapanların eşleştiremeyecekleri i i düzeylerde dönüştürücü etkiye sahip bir global kuruluş olarak tanınmaktadır. ıDa aşağıdaki nedenlerden dolayı gerçek anlamda kendine özgün bir kuruluştur:

• Talebe bağlı ve ülke bazında bir modele dayalıdır, ıDa finansmanı konusundaki öncelikliklerini ülkelerin kendileri saptar.

• İkili ve çok-taraflı kaynakları koordine etmeleri ve hedeflemeleri ve kısıtlı yardım kaynaklarını değişik sektörler arasında maksimize etmeleri konularında ülkelere yardımcı olacak son derece hayati bir platform temin eder; yapılan her 1 dolarlık ıDa yardımı ortalama 2 dolarlık ilave kaynak getirir.

• küresel düzeyde uygulanan en iyi uygulamalara ve sonuçlarına ait bilgiler yaratır ve bunları paylaşır.

• Belirli konulara yönelik yardımların daha etkili bir şekilde dağıtılması için kapasite arttırımını ve önemli sistemlerin ve kurumların geliştirilmesini destekler.

• ulusal gelişim programları bünyesinde küresel önce-likleri destekler.

• acil olarak desteklenmesi gereken stratejik alanlara odaklanır: İklim, cinsiyet (kadin-erkek esitligi), zayıf ve çatışmalardan etkilenmiş ülkeler; doğal afetler; gıda krizi ve mali krizlere veya başka türden krizlere müdahale.

• 2002 yılından beri sürekli olarak sonuç ölçme sistemini sürekli olarak iyileştirmektedir.

• Mali kaynaklarin himayesini yani saglanan kaynaklarin

amacina uygun kullanilmasi ve sorumluluk ölçme sistemleri mekanizmalarini destekleyerek sürdürülebilir ve başarılı bir yönetim sağlar.

• Hemen hemen her ıDa ülkesinde bulunan personeli ile sunulan desteğin hedefine erişmesini ve iyi bir şekilde gözlemlenmesini sağlar.

ıDa ayrıca şeffaflık konusunda bir küresel lider olup herhangi bir uluslararası kuruluş tarafından yapılan en sıkı değerlendirmelere tabi tutulur. Örneğin, 2006 yılında ıDa merkezi İngiltere’de bulunan ve yönetim, yardımın etkililiği ve bilgiye erişim konularında çalışan sivil toplum kuruluşlarından oluşan bir koalisyon olan “ne Bulursan Bas” (Publish What you fınd) tarafından küresel yardım konusunda şeffafflık lideri olarak kutlanmıştır. ıDa bu endekste yardımda bulunan 58 kuruluş arasında 1. sırada gelmiştir.

aynı şekilde, 2001 yılında küresel Gelişme Merkezi tarafından yapılan ve kaynak yardımı sağlayan ülkel-erden ve kuruluşlardan yapılan yardımın kalitesi üzeri-ne yapılan bir değerlendirmede ıDa’nın, birkaç diğer uluslararası çok-taraflı fon ile birlikte, yardım parasını çok-taraflı fonların çoğundan daha “akıllı” bir şekilde harcadıkları ve daha istikrarlı, güvenli ve zengin bir küresel sistem oluşturma sürecinde harcanan paralardan yüksek oranda değer yarattıklarını göstermiştir.

ayrıca, İngiltere’nin gelişme alanındaki kolu olan DfıD tarafından yakın zaman önce yapılan çok taraflı yardıma ait bir değerlendirmede ıDa’nın sonuç yarat-maktaki yeteneklerinden ve şeffaflık konusundaki “büyük kültürel değişiminden” bahsedilmiş ve bu davranışı “diğer finansman kuruluşlarının izleyeceği yüksek bir standart” olarak tanımlamıştır.

yardımda bulunan ülkelerin mali durumlarının da zor durumda olduğu bir ortamda, yardımda bulunan ülkel-erin çok uluslu kanalları daha etkili ve başarılı bir şekilde kullanmaları zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Bu kanallar arasında ıDa en önde gelmektedir.

Niçin IDA?

47 milyondan fazlakişiye (İngiltere nüfusunun üçte ikisine eşit) temel sağlık, gıda veya halka dönük hizmetler sağlandı.

118,000 km’den fazlayol yapıldı veya tamir edildi (dünyanın etrafını yaklaşık üç defa saracak kadar) ve134.000 km’den fazla yol tamir edildi.

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

Page 10: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

8 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

IDA 10 yıldır son derece güçlü bir sonuç değerlendirme sistemine sahiptir #AidEffectiveness #Value4Money

Page 11: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 9

IDA’nın başarılı olduğunu nereden biliyoruz?ıDa on yılı aşkın bir süredir ülkel-erin büyümelerindeki ve yoksullukların azaltılmasındaki rolünü ölçmekte olup saglanan fonlarin gelismede ne derecede etkili olduğu konusunda onlara bilgi ver-mektedir. sonuç Ölçme sistemi (sÖs) tüm ıDa ülkelerindeki toplam sonuçları göste-recek şekilde tasarımlanmıştır. sÖs,milli düzeydeki yoksulluk azaltma programlarının önceliklerini ve süreçlerini yansıtır, ıDa’nın geliştirme sonuçlarına olan katkısını değerlendirir ve Binyıl Geliştirme amaclari çerçevesiyle bağlantılıdır.

sÖs ülkedeki toplam gelişmeye ait sonuçları ve ıDa’nin bu sonuçlara olan katkısını ölçer. Bu sistem ıDa-16 anlaşması uyarınca genişletilerek bir “ıDa rapor kartı” eklenmiş olup bu kart ıDa’nın operasyonel ve yönetimsel etkinliğinin göstergelerinin üzerinde anlaşmaya varılan ıDa-16 per-formans standartlarına olan uygunluğunu ölçer, yeni göstergeleri takip eder ve yedi ana sektördeki (eğitim, sağlık, bilişim ve iletişim teknolojisi, mikro, küçük ve orta boy girişimler, yollar, kentsel gelişme ve su kaynakları) çıktılarıni ve sonuçlarıni rapor eder.

sÖs daha önce sunulan proje, ülke ve sek-tör alanındaki sonuçlara ek detaylar sunar ve ülke, sektör, tema ve proje düzeylerinde sayısal değerlendirmelere yardımcı bilgiler ve ayrıntılar sağlar.

IDA’nın geleceğiGünümüzün mali ortamı borç alan ülkel-erden sivil Toplum Örgütlerine kaynak temin eden ülkelere kadar gelişme konusunda ilgili herkes için zorluklar yaratmaktadır. Buna ek olarak, iklim değişiklikleri, zayıf konumdaki ülkeler ve ülkelerin gelecekteki krizlere yanıt verebilmek için hazırlıklı olmaları gerekliliği gibi konulara da yanıt verilmesi gerekmekte-dir. Her ne kadar bazı ülkelerin gelecek onyıl içinde ıDa tarafından saptanan kişi başına milli gelir sınırının üzerine çıkması bekleni-yorsa da, şurası açıkça görülmektedir ki bu ülkeler milyonlarca yoksul kişinin yaşamakta olduğu ülkeler olmaya devam edecek olup büyük oranda yardıma ihtiyaçları olacaktır.

Bu ortam gözönüne alınırsa, bazı çalışma grupları ıDa’nın gelecekteki ek fonlama mekanizmaları da dahil olmak üzere büyüme, sonuç elde etme, zayıf ülkeler ve ıDa’nın mali sürdürebilirliğinin arttırılması gibi konular üzerinde çalışmaktadır.

ıDa Temsilcilerinin ayrıca bu ortamda yardım fonlarının en avantajlı şekilde kullanılmasını temin etmek için gelişme önceliklerini ayarlamaları gerekmektedir.

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

300 milyonders kitabı satın alındı veya dağıtıldı – New York Halk Kütüphanesi’ndeki kitap sayısının 15 katı

Page 12: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

10 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

IDA Kenya ve Etiyopya’da Somali sınırındaki bölgelerde yaşayan ve kuraklıktan kaçan yarım milyon göçmene yiyecek, sağlık ve temizlik hizmetleri sunmaktadır #CrisisResponse #SocialSafetyNet

Page 13: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 11

Cinsiyet—Kadin-Erkek eşitliliği ve güçlendirmenin desteklenmesi ve teşvik edilmesi en yoksul ülkelerde cinsiyet alanındaki eşitsizlikler kız çocukların ve kadınların fırsatlarını büyük oranlarda azaltmaktadır. Cinsiyet alanında eşitlik sağlanması ve kız çocukların ve kadınların güçlendirilmesi yoksulluk, açlık ve hastalıklarla mücadele ve gerçek anlamda sürdürülebilir düzeylerde gelişme teşvik sağlanması alanlarında en etkili yöntemlerdir.

ıDa cinsiyet açısından eşitlik konusunda ülke bazında destek sağlamak konusunda son derece özgün bir şekilde yapılandırılmış olup, verdigi destek birden fazla sek-tördeki analizleri biraraya getirir ve i ve bu çabaların uzun dönemde sürdürülebilme-sini gerektirir. ıDa kız çocuklarının eğitim olanaklarına erişimini genişletmek ve

onların güçlendirilmesi için diğer fırsatların yaratılması konularında çalışmalarda bulunmaktadır. Düşük gelirli ülkelere uygun koşullarda kredi temini ko-nusunda en büyük kaynak olan ıDa kadın sağlığı ve eğitimi konularıyla kadınların ekonomik fırsatlara erişiminde koşulların eşitlenmesi alanlarında son derece kritik rol oynamaktadır.

Cinsiyet farklılığı alanındaki anahtar göstergeler konusundaki il-erlemeler, örneğin kız çocuklarının

IDA’nin ‘Öncü’ Konulara Odaklanması

IDA-16 kaynak yenileme süreci sırasında IDA Temsilcileri ve borç alan ülke temsilcileri IDA’nin gelişme konusunda sonuçlar yaratmak konusuna odaklanması ve özellikle de cinsiyet (kadin-erkek esitligi), iklim değişikliği, zayıf ve çatışmalardan etkilenen ülkeler ve krize yanıt konularına odaklanması gerektiği konusunda karar birliğine varmışlardır. Bu ‘öncü’ konuların seçilmesinin nedeni, bunların ülkelerin hedef alınan 2015 yılına kadar Binyıl Gelişme Hedefleri’ne erişmelerine yardımcı olmada kritik derecede önem taşımaları ve geçtiğimiz on yıl içinde gelişme alanındaki kazançların tehlikeye atılmamasını temin etmektir.

Aşağıda IDA’nın bu konulara yaklaşımının ve alınan sonuçlarına özet bir bakış sunulmaktadır.

Page 14: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

12 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

okula yazılması ve bitirme oranları, annelerin doğumda ölümlerinin engellenmesi, istihdam gücüne katılım ve malvarlığına sahip olma gibi faktörler de su kaynakları, temizlik, ulaşım ve taşıma, üretim varlıkları ve mali hizmetlere erişim konularına bağlıdır. eğitim ve sağlık alanlarında cinsiyet farklılıkları ko-nusu her ne kadar bazı kuruluşlar tarafından ele alınmaktaysa da, bunlarden çok azı ıDa’nın altyapı, özel sektör geliştirilmesi, tarım ve finansman hizmetleri sunumu alanındaki etkililiğine eşdeğerdedir. Bunların hepsi kadınların ekonomik fırsatlarını genişletmek için şart olan faktörler olup ıDa üyesi ülkelerde cinsiyet alanında eşitliğin ilerletilmesinin temel taşıdırlar.

Sonuçlar: ıDa’nın çabaları faaliyetsel al-anda sonuçlar vermekte olup gelişmekte olan ülkelerde somut etkiler göstermektedir. Bankanın Cinsiyet konusunda faaliyet Planı yoluyla desteklenen cinsiyet konusunda farkındalığın ve teşviklerin desteklenmesi çabaları ıDa faaliyetlerine giren ekonomik sektörlerde cinsiyet konularının daha fazla oranda gündeme getirilmesine ve kapsama alınmasına katkıda bulunmuştur.

ıDa ülkelerinde erkek ve kız çocukları arasındaki farklılık açısından bakılırsa, 2000-2010 yılları arasında ilkokula kayıt oranı kaydolan her 100 erkek çocuğa karşı 91 kız çocuğundan 96 kız çocuğuna, ve orta eğitime kaydolan her 100 erkek çocuğa karşı 88 kız çocuğundan 95 kız çocuğuna yükselmiştir.

sağlık alanında da büyük gelişmelere görünmektedir. Örneğin, fon kaynağı ıDa tarafından karşılanan sağlık hizmetleri afganistan’ın kırsal kesimlerinde yaşayan milyonlarca insanın ilk defa temel sağlık hizmetlerine erişmesine olanak sağlamıştır. Hamile kadınlara sunulan sağlık hizmetleri de genişletilmiş olup, 2003 ile 2008 yılları arasında eğitimli sağlık personeli tarafından yapılan doğum oranı %6’dan %23’e çıkarken, en azından bir defa doğum öncesi sağlık ziyareti alan kadınların sayısı da 8.500’den 188.670’e yükselmiştir. Tüm afganistan genelinde yarısı kadın olan

yaklaşık 20.000 sağlık görevlisi eğitim görüp göreve atanmış olup, bu personelin atanması aile planlamasına erişimi arttırarak çocukların aşılanmasını hızlandırmıştır.

ıDa destekli sıtma kontrolünü arttırma projesi 2007 yılından bu yana beş yaşının altındaki çocukların ve hamile kadınların korunması için Benin genelinde 2 milyon adet uzun süre etkisini sürdüren sivrisinek-ten koruyucu ilaçlı cibinlik dağıtmıştır. ek kaynaklar sayesinde 1,2 milyon ek sivrisinek cibinlik alınacaktır.

Bu arada kadınlar ilk defa olarak elektriğe kavuşmaktadır. lao’da yoksullara elektrik (P2P) projesi evin reisi yoksul veya kadın olan ailelere faizsiz borç temin ederek elektrisizlik nedeniyle para kazanamayan ve elektrik şebekesine bağlanmak için yeterli ekonomik gücü olmayan bu insanlara yardımcı olmaktadır. 2008 ile 2010 yılları arasında yaklaşık 10.000 ek ev elektrik şebekesine bağlanmış olup bu durum bu insanların yaşamlarını değiştirmiştir. Bu sonuçlar bize proje tasarımı ve uygulaması aşamalarında cinsiyet konularına duyarlı yaklaşımların projenin başarısını ne ölçüde arttırdığını göstermektedir.

Cinsiyet projeleri aynı zamanda iş yarat-ma ve güçlendirme konularını da hedef almaktadırlar. Haiti’de Gender projects also target job creation and empower-ment. Haiti’de, fon kaynağı Cinsiyet Hareket Planı adlı program tarafından sağlanan kadın Tarım üreticileri için ekonomik Güçlendirmenin Desteklenmesi Projesi ise politikalarını kadınların alınan ürün miktarını arttırmaları, piyasalara erişimleri ve gelirlerini çoğaltmaları için teknik ve mali alanlarda gereken becerileri kazanmalarına yardımcı olmaya yöneltmektedir. alınan önemli sonuçlar arasında kadın üreticiler ve gereksinimleri konusunda bir danışmanlık raporu, hükümetlerin kapasite arttırımı ger-eksinimlerinin ölçülmesi ve kadınların tarım sektörüne dahil edilmesinin gözlemlenmesi için önproje göstergelerinin saptanması sayılabilir.

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

5,8 milyon kişinin yaklaşık 600.000 geliştirilmiş temizlik tesislerine erişimi sağlandı. Temizlik sağlanınca okula giden kız çocuğu sayısında %11 artış sağlanıyor.

Uzbekistan’daki kadınların

%86’sına 2008 yılında doğum öncesi hizmet sağlandı, bu rakam 2004 yılında %79 idi.

006 Hunger 007 Education 008 Gender 009 Children 011 Disease 012 Environment 013 Partnership010 Mothers

Millennium Development Goal Icons

Page 15: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 13

IDA tarafından 2008 ve 2009 yıllarında sunulan koşullu nakit transferi programları sayesinde Yemen’de 30.000 kız çocuğu okula gidebildi #GirlsEducation #ThinkEqual

Page 16: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

14 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

IDA 2009-2010 yıllarında yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konularındaki yatırımlarını ikiye katlamıştır #ClimateAdaptation

Page 17: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 15

İklim—Önlenemeyen durumun yönetimi. Yönetilemeyen durumun önlenmesi İklim değişmesi her ülkede yaşayan insanların iyi bir yaşam sürmelerine yöne-lik ciddi bir tehlike oluşturmaktadır. Bu endişenin nedeni gelişmekte olan ülkelerin çoğunun gelir kaynağı açısından tarıma ve iklim değişikliklerine hassas diğer doğal kaynaklara bağımlı olmalarından ve aynı zamanda giderek artan iklim kaynaklı riskleri yönetmek ve iyi bir yaşam sağlamak için gerekli mali ve teknik yeteneklere sahip olmamalarından kaynaklanmaktadır.

ıDa ülkeleri kuraklık, sel, kıyı bölgelerde görülen fırtınalar ve tarımsal üretimde görül-en değişikliklerden kaynaklanan risklerden en fazla etkilenen ülkelerdir. Bu risklerle baş edecek gerekli önlemleri almak için gerekli uyarlamalar ve duzenlemeler yapılması bu ülkelerde bugün iklim açısından karşılaşılan en büyük zorluktur. ıDa ülkeleri aynı zaman-da düşük karbonlu çözümlerin planlanması ve yatırım yapılması alanında da zorluklarla karşı karşıyadır.

ıDa ülkelerinde önümüzdeki 10 yıl için bu önlemlerin alınmasının tahmini masrafı 24-26 milyon dolar arasındadır. Bu masrafın 2050 yılına kadar 40 milyon dolara çıkması beklenmektedir.

İklim değişikliklerine çözüm bulmak konusu ıDa’nın politika çerçevesinin en önemli temel taşlarından birini oluşturmakta olup bu konunun en yoksul kesimlerin varlığına olan tehditlerin ve Binyil Gelisme amaclarina (MDG)’lere erişmenin artan masraflarının bilincine varılması gerekir. Bu nedenle, ıDa bilgi, stratejik ağ, yatırım ve politik destek konularının entegrasyonu ile başka kaynaklardan finansman sağlamak yoluyla iklim değişikliklerine karşı önlem alacak gelişmeleri desteklemektedir.

Sonuçlar ıDa yeni iklim finansmanı ve orta-ya çıkan bilgilerin en etkili şekilde kullanarak bir platform oluşturmak yoluyla uye ulkelerin gelişme stratejilerindeki iklim kaynaklı risklere yanıt verme çabalarını desteklemektedir. Daha da önemlisi, ıDa iklim değişikliği ko-nusunda acil bir şekilde ihtiyaç duyulan mali kaynakları bir dizi kaynak arasından bulup

temin etmek yoluyla ihtiyaç duyan ülkelerin bu kaynakları etkili bir şekilde kullanmalarını sağlar.

yenilenebilen enerji ve verimli enerji kullanımı ıDa ülkelerinde tehlikeyi azaltıcı tedbirlerin temel taşlarını oluşturmaktadır. Bu faaliyetlere yönelik temel fonlama amaçlı yatırımlar 2009-2010 döneminde ikiye katlanarak 103 milyon dolardan 233 milyon dolara yükselmiştir.

İklim konusundaki bilgi ürünlerin sayısında da artış görülmektedir. 2009-2010 döneminde özel-likle iklim değişikliklerine uyarlanma ve onlar-dan etkilenme konularıyla ilgili 20 adet analitik ve danışmanlık yardımı ürünü sağlanmış olup, ıDa-14 döneminde (2006-2008 mali yılları) bu rakam yılda ortalama iki ürün idi.

Örneğin, ıDa yaklaşık on yıldır Bengaldeş’te kırsal elektriklendirme ve yenilenebilir enerji Geliştirme Projesinde aktif olarak çalışmaktadır. Bu proje 630.000 müşteriyi şebekeye bağlamıştır. Bu proje şebekeden elektrik tedarik etmenin ekonomik açıdan kazançlı olmadığı uzak bölgelerdeki kırsal alanlarda elektriğe al-ternatif olarak uygulanması kolay ve az masraflı Güneş enerjili ev sistemleri sağlamıştır. uzak bölgelerde bulunan yaklaşık 750.000 eve ve dükkana Güneş enerjili ev sistemleri sunulmuştur. ayrıca, bu proje kapsamında üst talebi azaltmak amacıyla mevcut elektrik ampul-leri 10 milyon enerji kullanımlı kompakt flore-san ampul ile değiştirilmiştir.

Deniz seviyesine yakın bir ada ülkesi olan kiribati’de ise ıDa değişen iklim koşulları karşısında kiribati vatandaşlarına güvenli su sağlamak ve kıyılarının alt yapısını ko-rumak amacıyla kiribati uyum Programı aracılığıyla çalışmaktadır. Bu program den-izden koruma setleri inşa ederek ve öncelikli alanlara fundalıklar ekerek kıyı kesimlerde erozyona karşı adayı korumaktadır. Bu program 2016 yılında tamamlandığında bun-dan 100.000’den fazla insan yararlanacaktır.

Page 18: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

16 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

Kriz—Büyük şokların etkilerinin azaltılması ıDa ülkeleri ekonomik ve sosyal gelişme çabalarını baltalayacak çeşitli krizlerle ve acil durumlarla karşı karşıyadırlar. Bun-lar arasında gıda, yakıt ve mali krizler gibi ekonomik şoklar ile kuraklık, deprem, sel ve tsunami gibi doğal felaketler bulunmaktadır. sınırlı kapasiteleri, altyapılarındaki boşluklar, sınırlı ekonomik farklılaştırma, çevresel ko-nulardaki zayıflıklar, geniş çapta yaygın yok-sulluk ve resmi güvenlik ağlarının çoğunlukla gelişmiş olmaması gibi nedenlerle ıDa ülkelerinin bu krizlerin etkilerine yanıt verme kapasiteleri sınırlı kalmaktadır.

ıDa’nın krize yanıt verme konusunda diğerlerine oranla sahip olduğu ana avantajları şunlardır: kriz etkilerini kısa dönemde azaltma çabalarını uzun vadeli amaçlarına bağlayabilme yeteneği, diğer kuruluşlarla (özellikle Birlesmis Milletler BM ve uluslarasi Para fonu ve ( ıMf) ) yakından ve işbirliği içinde çalışma kapasitesi, ve daha önce gerçekleştirilen analitik araştırmalar ile uygulamada olan portföy projeleri üzerine kurulu çalışmalarda bulunabilmesi.

2007 yılında, acil durumlara müdahale projelerinin daha hızlı bir şekilde hazırlanıp onaylanmasını sağlamak amacıyla acil durumlara müdahale politikasının çer-çevesi değiştirilmiştir. ıDa-15’te bir pilot çalışma olan krize Müdahale Penceresi’nin kabul edilmesi ve ıDa-16’da bu konuya adanmış bir pencere oluşturulması yoluyla acil durum politika çerçevesi bir finansman mekanizması ile desteklenmiştir.

ıDa’nın bir kriz veya acil durumdan hemen sonra destek verme kapasitesini arttırmak amacıyla 2011 yılında bir anında Destek t Mekanizması kabul edilmiştir. Bu me-kanizma, katılan ıDa ülkelerinin bir kriz veya acil durum anında ıDa projeleri portföylerin-deki harcanmamış kısımların bir bölümüne erişebilmelerine olanak sağlar ve böylece krize müdahale süresini kısaltabilir.

Sonuçlar ıDa’nın krizlerin etkilerine yanıt

verme konusundaki çalışmalarının değeri, son 60 yılın en fena kuraklığının yaşandığı ve yaklaşık 12,5 milyon kişinin yaşadığı afrika Boynuz’u diye anilan cogu dogu afrika ulkelerinde acikca açıkça görülebilir. açlık, ölümler, insanların yaşaması için gerekli ürün ve hayvanların kaybı her tarafa yaygındı. Bu durum ayrıca gıda fiyatlarındaki büyük artışlarla daha da kötüleşirken göç-menlerin sayısı afrika Boynuz’u ulkelerin-deki i gıda piyasalarına ek baskı yaratmaya başlamıştı.

Bu etkileri azaltmak için ıDa, normal ıDa ülke yardım kotasına ek olarak, krize Müdahale Penceresi yoluyla af-rika Boynuzu’ndakiulkelere 250 milyon dolarlık yardımda bulundu, bu yardım Banka Grubu’nun orta dönemde düzel-menin desteklenmesi ve uzun dönemde kuraklıkla mücadele amacıyla yarattığı 1,88 milyar dolarlık desteğin bir parçasıydı. krize müdahale finansman programı ayrıca BM Göçmenlere yardım yüksek komiserliği tarafından idare edilen 30 milyon dolarlık bir yardım yoluyla kenya ve etiyopya’nın somali sınırına yakın yaşayan yarım milyon-dan fazla insana bölge bazında gıda, sağlık ve temizlik hizmetleri sunmaktadır. krize müdahale kaynaklarının kalan kısımları ülke bazındaki çabaları hedef almakta olup bunlara etiyopya, kenya ve Cibuti’deki yeni ve mevcut faaliyetler de dahildir. Bu çabalar, ürün güvenliği ağı desteğinin yanı sıra sağlık ve iş olanakları, tarım, su, temizlik ve suya erişim alanlarında da destek sağlamaya odaklanmıştır.

ıDa’nın krize müdahale çalışmalarına diğer bir örnek olarak da Haiti gösterilebilir. ıDa burada 2010 yılındaki depremden sonra temel idari işlevlerin restore edilmesi için anında destek sağlamış olup, aynı za-manda gelişme alanında faaliyet gösteren ortak kuruluşlar ile işbirliği yaparak felaket sonrası İhtiyaçların Değerlendirmesi süre-cinin koordine edilmesinde önde gelen bir rol oynamıştır.

Haiti’de ıDa tarafından desteklenen eğitim programları sayesinde çocuklar parasız

Rakamlarla…2000-2010 arasındaki önemli ıDa başarıları

Tacikistan’da gıda sıkıntısı çeken

71,000aile buğday tohumu ve gübre dağıtımından yararlandı.

006 Hunger 007 Education 008 Gender 009 Children 011 Disease 012 Environment 013 Partnership010 Mothers

Millennium Development Goal Icons

11 milyonkişi IDA kaynaklı sosyal güvenlik programları tarafından sağlanan iş ve nakit transferi programlarından yararlandı.

006 Hunger 007 Education 008 Gender 009 Children 011 Disease 012 Environment 013 Partnership010 Mothers

Millennium Development Goal Icons

Page 19: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 17

IDA sayesinde 210.000 Haitili çocuk parasız okula gitme hakkı kazanmış ve 75.000 çocuğa bedava yemek temin edilmiştir #CrisisResponse #DisasterResponse

Page 20: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

18 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

okula gitmekte, eğitim malzemeleri ve yemek alabilmektedirler. Depremden bu yana 210.000 çocuğa parasız eğitim olanağı ve 75.000 yemek sağlanmıştır. ıDa’nın yardımıyla 200.000’den fazla bina İmar ve İskan Bakanlığı’nın sorumluluğu altındaki hasarlı bina değerlendirme insiyatifi yoluyla kontrolden geçirilmiştir. Bu değerlendirme yeniden inşa planlarının yapılmasında çok önemlidir.

ıDa ayrıca 2008-2009 yıllarında yaşanan gıda fiyatlari krizi sırasında da Dünya Bankası’nın küresel Gıda krizine Müdahale Programı ( GfrP) aracılığıyla ve acil finans-man yoluyla 836 milyon dolarlık yardımla acil müdahalede bulunmuştur. Bu program ıDa acil yardım fonu aracılığıyla yoksulların acil gıda sorunlarına yardımcı olurken tarım sistemlerini ve politikalarını bu tip tehditlerin ileride oluşmasına karşı tedbir almaya teşvik

etmektedir.

etiyopya hükümetine hibe ve kredi şeklinde Gübre Destekleme Projesi altında 250 mi-lyon dolarlık bir ıDa yardımı olarak sağlanan döviz kaynakları sayesinde 2009 yılı üretim dönemi için gerekli gübre ithalatına olanak sağlanmıştır. Bu ıDa finansmanı ile 2009 yılında 510.000 ton gübre satın alınmıştır.

nepal’de ise ‘işe karşılık yemek ve para’ programı yoluyla 168.263 kişi sosyal Güven-lik ağı projesi tarafından işe alınmış olup yardıma ihtiyacı olan 28 bölgede 940.000 kişiye yiyecek sağlanmıştır. kasım 2008 ile Haziran 2009 arasında programdan yararlananların %94’ü yiyecek konusundaki güvenlerinde artış olduğunu belirtmiştir.

Page 21: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

| I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon | 19

Çatışma Sonrası:Çatışma - Yoksulluk döngüsünün kırılmasıçatışmalar ekonomik gelişmeyi baltalayarak yoksulluğa neden olurlar. kişisel güven duy-gusunu ortadan kaldırarak idareyi zayıflatır ve uyuşturucu, silah ve insan kaçakçılığı gibi suçlar da dahil olmak üzere şiddetli suç oranı artar. Gerek ulusal gerekse bölgesel düzeyde istikrarı bozar.

1.5 milyondan fazla insan istikrarsız ve çatışmalardan etkilenen ülkelerde yaşamaktadır. Bu insanlar için Binyıllık Gelişme Hedeflerine erişmek çok uzak bir hedeftir. Bu ülkelerdeki siyasi istikrarsızlık ve silahlı çatışmalar sadece komşuları olan ül-kelerde gelişmeyi kısıtlamakla kalmayıp aynı zamanda göçmenlere, sınırötesi suçlara, in-san kaçakçılığına ve terörizme yol açmakta, bölgesel ve olası küresel alanda etkileri görülmektedir.

ıDa’nın bu ülkelere desteği barış sağlamak ve devlet yaratmak amaçları taşımakta olup bu hedefler halen Binyıllık Gelişme Hedefleri veya ülke performans değerlendirmeleri tarafından takip edilmemektedir. ıDa dev-let kurumlarının yeniden inşa edilmesi ve insanların barış ve yapıcılık içinde yaşamaya devam edebilmesi için gereken altyapının geliştirmesi için gerekli finansmanı sağlar.

Borç alabilecek kritere sahip ve çatışmalardan etkilenen ülkeler ıDa’dan özel kotalar alırlar ve ıDa’nin borçtan kurtulma programlarından büyük ölçüde yararlanmışlardır.

ıDa Haziran 1999’dan bu yana istikrarsız ve çatışmalardan etkilenen ülkelere borçların silinmesi de dahil olarak toplam 18,8 milyar dolardan fazla taahhütte bulunmuş olup bunun 11,3 milyar doları çatışmadan çıkan ülkelere sunulmuştur.

ıDa, ıDa-16 süresi boyunca geçen bir kaç yıl içinde özellikle proje tasarımının ve uygulamalarının genişletilmesi, araştırma ve bilgi arttırımı alanlarında yapılan reformları devam ettirmekte; işbirliği ve yardım koordi-

nasyonunu ilerletmekte, birden fazla sayıda bağış yapana sahip tröst fonlarının etkililiğini arttırmakta, personelin ve karar verme yet-kisinin merkezden uzaklaştırılması ve yeddi emin prensiplerine uyum sağlamaktadır.

Sonuçlar 2000-2010 yılları arasında ıDa çatışmadan çıkan sekiz ülkede 441.000 eski savaşçının silahtan arındırılması ve yeniden sivil topluma katılması çabalarına finansman sağlamıştır. ıDa buna ek olarak suya, yola ve diğer temel altyapılara erişimi yeniden sağlamak veya yaratmak yoluyla 17 milyon kişi/günlük istihdam yaratmıştır.

ıDa 15 yıllık çatışmanın insanların yaşamlarını, kurumları ve ülkedeki altyapıyı yok ettiği ve ekonominin gidişini tama-men durdurduğu liberya’nın düzelmesi çabalarına büyük destek sağlamıştır.

ıDa, liberya’nın borcunu %90’dan fazla bir oranda azaltan borçtan kurtulma çabalarına büyük yardımda bulunmuş ve 750 mi-lyon dolar (borçların silinmesi de dahil) sağlamıştır. ıDa teknik yardım ve politik danışmanlık sunmanın yanısıra, ülkenin temel altyapı hizmetlerinin düzeltilmesi ve devlet kaynaklarının şeffaf ve etkili kullanımı ve temel hizmetlerin sunulması da dahil olmak üzere, önemli devlet kuruluşlarının yeniden kurulmasına yardımcı olmuştur. ıDa’dan ve diğer bağış yapan donör ülkelerden alınan destek liberya’nın çatışma sonrası kriz konumundan daha uzun dönemli bir gelişme sürecine girm-esine olanak sağlamış ve enerji, eğitim ve gençlerin istihdamı gibi stratejik sektörlere odaklanmıştır.

sri lanka’da 30 yıldır devlet güçleriyle Tamil kaplanları arasında süregelen savaş kuzey ve Doğu eyaletler-inde yaşayan halkın yaklaşık üçte ikisine felaket getirmiştir. yaşamın büyük bölümü zarar görmüş olup bunlar arasında insanların ev-lerinden olmaları, kuruluşların çözülerek yok olması ve temel sulama sistemlerine zarar gelmesi sayılabilir.

Page 22: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

20 | I DA | Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler ıçın sağlaDığı fon |

ıDa köylerin yeniden yapılması ve geliştirilmesi ile sulama sistemlerinin önemli ölçüde tamiri için 64,7 milyon dolarlık Halkın İyiliği projesini desteklemiştir. Bugüne ka-dar 200.000 aile gelirlerinde %50’ye varan oranlarda artış görmüş, bölgede yaşayanlar köy ekonomisine gelir getiren yatırımlarda bulunmuş ve 1.500 gence iş becerileri alanında eğitim sağlanmış olup bunlar şu anda iş sahibidirler.

çatışmalar ve yaygın yoksulluk dolu bir geçmişe sahip olan Burundi barış ve güven-lik yaratmak, kamu maliyesi alanlarının mod-ernizasyonu, temel hizmetlerin sunulması

ve tarım sektörünün güçlendirilmesi konularında ıDa ile birlikte çalışmaktadır. İçinde bulunduğu zayıf mali durum ve borçlarının yarattığı yüksek risk nedeniyle ıDa tarafından Burundi’ye 2000 yılından bu yana hibe şeklinde yardımlar yapılmaktadır.

ıDa bir dizi acil operasyonlarla başlayarak ekonominin istikrara kavuşturulmasını ve ulusal bir reform programının başlatılmasını desteklemiştir. Burundi bu süre zarfında bütçe disiplini, verimlilik, ekonomik altyapının rehabilitasyonu veya yaratılması alanlarında ilerlemeler göstermiştir.

IDA çatışmadan çıkan sekiz ülkede 441.000 eski savaşçının silahtan alınması ve yeniden sivil topluma katılması çabalarına finansman sağlamıştır #Reconstruction

Page 23: Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladiği fon · büyüme, istihdam yaratma, gelir arttırımı ve yaşam koşullarının yükseltilmesi konularında yolu açmaktadır

UlUslararası Gelışme BırlıGı

Dünya Bankası’nın en

için sağladiği fon

yoksul ülkeler

The World Bank’s Fund for the Poorest I IDA1818 H Street, N.W. Washington, D.C. 20433 USA

www.worldbank.org/ida

www.facebook.com/ida.wbg

www.youtube.com/worldbank

IDA hakkında daha fazla bilgi için lütfen www.worldbank.org/ida vewww.facebook.com/ida.wbg adresini ziyaret edin.