Do ž ivotno obrazovanje sa stanovi š ta rodne ravnopravnsti

Doživotno obrazovanje sa stanovišta rodne ravnopravnsti

CGKPPRIVREDNA KOMORA

CRNE GORE

CHAMBER OF ECONOMYOF MONTENEGRO

81000 Podgorica Novaka Miloševa 29/IIhttp://www.pkcg.org; e

; -mail: [email protected]

Obrazovanje odraslih

Koncept doživotnog učenja

Obrazovanje odraslih – najduža faza u sistemu doživotnog učenja

Neophodno uspostaviti kvalitetan sistem obrazovanja odraslih


CRNE GORE


Def. Obrazovanje odraslih

• Gen. konf. UNESCO 1976:

• Termin obrazovanje odraslih označava korpus organizovanih obrazovnih procesa svih sadržaja, nivoa i metoda (formalnih I drugih) bez obzira da li odrasli nastavljaju ili zamjenjuju započeto školovanje ili obrazovanje, bez obzira razvijal li odrasla osoba svoje sposobnosti, proširuje svoje znanje, poboljšava svoje tehničke ili stručne kvalifikacije ili ih preusmjerava te dovodi do promjene svojih stavova ili ponašanja i u perspektivi potpunog ličnog razvoja i u persektivi učestvovanja u uravnoteženom i nezavisnom socijalnom, privrednom i kulturnom razvoju.


CRNE GORE


Glavni zadaci obrazovanja odraslih

• Kompezacijska funkcija (funk. opismenjavanje, početno prof. obrazovanje nekvalifik. osoba, prekvalifikacija itd.)

• Funkcija daljnjeg trajnog obrazovanja i vaspitanja (stručno usavršavanje, razvoj civilnog društva )


CRNE GORE


EU trend

• Stručno obrazovanje

• Liberalno obrazovanje (građansko drušvo, strani jezici, ravnopravnost polova, prava manjinskih grupa, osoba sa posebnim potrebama itd.)

• EU zemlje regulišu obrazovanje odraslih pomoću odgovarajućeg obrazovnog zakonodavstva.


CRNE GORE


Popis

• 51% žene

• 49 % Muškarci


CRNE GORE


Pravni okvir

• Žene i muškarci izjednačeni pred zakonom

• Prema članu 6 Zakona o visokom obrazovanju, visoko obrazovanje je dostupno svim licima, pod uslovima propisanim ovim zakonom i statutom ustanove.


CRNE GORE


* Prema članu 7 Zakona o visokom obrazovanju u ostvarivanju prava na visoko obrazovanje nije dozvoljena diskriminacija po osnovu: pola, rase, bračnog stanja, boje, jezika,vjere, političkog ili drugog ubjeđenja, nacionalnog, etničkog ili drugog porijekla, pripadnosti nacionalnoj zajednici, imovinskom statusu, onesposobljenosti (invalidnosti) ili drugom sličnom osnovu, položaju ili okolnosti.


CRNE GORE


Formalno obrazovanje

• Ukupno visoka skola 37.017

• Zene 15.862

• Muskarci 21.155


CRNE GORE


• Zaposlenih žena na fakultetima PMF, Ekonomskom, Pravnom, Medicinskom, Likovnoj akademiji, Dramskim umjetnostima, Fakultetu za pomorstvo, Fakultetu za turizam i hotelijerstvo, Institutu za strane jezike, sa zvanjem magistra i doktora nauka ima 162 (stošezdesetidvije), što čini 35% nastavnog kadra.


CRNE GORE


• Žena na Univerzitetu zaposlenih redovnih profesori ima 18, vanrednih profesora 18, docenata 44. Ukupno zaposlenih na Univerzitetu Crne Gore sa zvanjem redovnog profesora, vanrednog profesora i docenta ima 327, tako da žene procentualno u ovoj grupaciji učestvuju sa 24%.


CRNE GORE


Zastupljenost ženske studentske populacije na Univerzitetu Crne Gore

• Na Univerzitet Crne Gore u školsku 2003/2004 godinu upisano je: 2600 studenata


CRNE GORE


Ekonomski fakultet – Podgorica: 247 studenata

• muškarci – 75 žene – 172

• Od ukupnog broja upisanih žene procentualno učestvuju sa 69,9%.


CRNE GORE


Diplomirani studenti po polu:

Godina 2000 2001 2002 2003 Ukupno Muškarci 45 49 48 80 222 Žene 83 83 116 104 386


CRNE GORE


Filozofski fakultet – Nikšić: 773

• Muškarci – 178 Zene – 595

• Od ukupnog broja upisanih žene procentualno učestvuju sa 76,9%.

• Za školsku godinu u periodu od 1.oktobra 2002. godine do 1.oktobra 2003. godine diplomirao je 161 student, od čega žena 87,5% i 20 muškaraca ili 12,4%.


CRNE GORE


Pravni fakultet – Podgorica

Godina studija

žene muškarci ukupno % učešće žena

I godina 317 197 514 61,67%

II godina 370 200 570 64,9%

III godina 178 121 299 59,53%

IV godina 76 54 130 58,46%


CRNE GORE


Fakultet za turizam i hotelijerstvo – Kotor

Godina studija

žene muškarci ukupno %učešće žena

I godina 120 21 141 85,1%

II godina 61 15 76 80.2%

III godina 49 5 54 90,74%

IV godina 23

5 28

82,14%


CRNE GORE


Mašinski fakultet – PodgoricaGodina studija


I godina 15

97 112 13,39%

II godina 2 116 118 1.69%

III godina nijedna 9 9

IV godina 1 38 39 2,65%

V godina 1 30 31 3,22%


CRNE GORE


PMF - Podgorica Matematika

Godina studija


I godina 28 58 86 32,5%

II godina 35 39 74 47,29%

III godina 19 24 43 44,18%

IV godina 17 6 23 73,9%


CRNE GORE


Fizika

Godina studija


I godina 8 19 27 29.6%

II godina 2 1 3 66,66%

III godina nijedna 2 2

IV godina 4 1 5 80%


CRNE GORE


Biologija

Godina studija


I godina 42 12 54 77,77%

II godina 36 17 53 67,92%

III godina 19 9 28 67,85%

IV godina 14 1 15 93.33%


CRNE GORE


Elektrotehnički fakultet PodgoricaElektronika

Godina studija

žene muškarci ukupno % učešče žena

I godina 15 64 79 18,95%

II godina 9 37 46 19,56%

III godina 6 17 23 26,00%

IV godina 6 34 40 15,00%


CRNE GORE


Energetika i automatika

Godina studija


I godina 3 60 63 4,76%

II godina 3 21 24 12.5%

III godina 2 14 16 12,5%

IV godina 2 19 21 9,52%


CRNE GORE


Građevinski fakultet – PodgoricaArhitektura

Godina studija


I godina 18 15 33 54,54%

II godina 12 14 26 46,15%


CRNE GORE


Geodezija

Godina studija

žene muškarci

ukupno % učešće žena

I godina 9 12 21 42,85%

II godina 5 10 15 33,33%


CRNE GORE


Građevina

Godina studija

žena muškarci ukupno % učešće žena

I godina 27 37 64 42,18%

II godina 4 9 13 30,76%

III godina 4 10 14 28,57%

IV godina 7 18 25 28,00%

V godina 9 9 18 50,00%


CRNE GORE


Fakultet likovnih umjetnosti - Cetinje

Godina studija

žene muškarci ukupno % učešće žena

I godina 4 16 20 20%

II godina 14 3 17 82,3%%

III godina 8 9 17 47,05%

IV godina 7 12 19 36,84%


CRNE GORE


Fakultet muzičkih umjetnosti – Cetinje

Godina studija

žena muškarci ukupno %učešće žena

I godina 27 17 44 61,36%

II godina 19 2 21 90,47%

III godina 28 11 39 71,79%

IV godina 16 10 26 61,53%

CGPRIVREDNA KOM O RA

CRNE GO RE


Medicinski fakultet – Podgorica

Godina studija


I godina 27 17 44 61,36%

II godina 19 2 21 90,47%

III godina 28 11 39 71,79%

IV godina 16 10 26 61,53%


CRNE GO RE


Metalurško tehnološki fakultet Podgorica

Godina studija


I godina 27 17 44 61,36%

II godina 19 2 21 90,47%

III godina 28 11 39 71,79%

IV godina 16 10 26 61,53%


CRNE GO RE


Neformalno obrazovanje

• Organizatori obuke• PKCG• ZZZCG• Direkcija za razvoj

malih i srednjih preduzeća

• Uprava za kadrove• Instituti• NVO


CRNE GO RE


Nezaposlenost

• Ukupno 38.882

• Žene 17.802

• Muškarci 21.080


CRNE GO RE


Informatička obuka ZZZCG

• Ukupno 553• Žene 393• Muškarci 160


CRNE GO RE


Tranzicijske specifičnosti Crne Gore

• Prestrukturiranje privrede• Izražena potreba za prekvalifikacijom• Dokvalifikacija• Dodatno specijalističko obrazovanje• Obrazovanje menadžera


CRNE GO RE


Zakonski okvir Zakon o radu

• Član 26 – Poslodavac moze zaposlenog uputiti na određene oblike stručnog osposobljavanja i usavršavanja, u skladu sa zahtjevima i potrebama radnog mjesta zaposlenog a posebno kada dođe do usvajanja i primjene novih metoda u organizaciji i tehnologiji rada

• Zaposleni je dužan da se u skladu sa svojim sposobnostima i potrebama proces rada stručno osposobljava i usavršava za rad


CRNE GO RE


Zaposleni

• Ukupno – 144.340

• Žene – 63.077

• Muškarci – 81.243


CRNE GO RE


Poslovno obrazovanje

• Organizacija seminara za članice i zaposlene u Komori

• Organizacija okruglih stolova, savjetovanja i prezentacija proizvodnih programa.

• Organizacija edukacijskih seminara u saradnji sa Programom Vlade Crne Gore za kvalitet.

• Organizacija specijalističkih kurseva


CRNE GO RE


Obuka PKCG

• Ukupno 460 • Zene 210• Muskarci 252


CRNE GO RE


Zapažanja

• Ne postoje podaci o svojini• Nizak nivo učešća i uticaja u političkom i

javnom životu


CRNE GO RE


Učešće žena u javnom životu• 2003 u parlamentu 10.66% žena

• U Vladi CG 15.38% žena ministara (za kulturu i ekonomske odnose sa inostranstvom i evropske integracije)

• 7.2 % žena na rukovodećim mjestima (strategija razvoja i redukcije siromaštva Crne Gore)

• 30% automobila vlasnici žene

• 41.8 % zaposlenih u CG su žene (1999)


CRNE GO RE


Studija slučaja

• Plaćeno radno vrijeme za oba pola 40 sati nedeljno.

• Na osnovu studije slučaja Koordinatorke ženske sindikalne mreže Južne Evrope Međunarodne komisije slobodnih sindikata izvode se zaključci da žena u domaćinstvu (neplaćeni rad) radi 35 časova a muškarac 10 odnosno 3.5 puta manje.


CRNE GO RE


Pravni akti EU koji regulišu ravnopravnost polova

• Jednaka zarada za rad jednake vrijednosti• Posebna zaštita trudnih radnica, materinstva i

roditeljskog odstustva• Afirmativna akcija • Ujednačeno učešće zena i muškaraca u procesima

donosenja odluka


CRNE GO RE


Hrvatska

• Žene su u Hrvatskoj u prosjeku manje plaćene od muškaraca za oko 11% (2004)

• 74% menadžera u Hrvatskoj su muškarci


CRNE GO RE


Njemačka

• Prosjecčna plata je u prosjeku 20 do 30% manja nego plata muškaraca

• Nezaposlenost kod žena 10.8% a kod muškaraca 12.5 odsto

• 50.6% djevojaka upisalo studije u 2002• Udio u rukovodećim položajima ispod 10%


CRNE GO RE


Švedska

• Razlika u zaradama • Žene u prosjeku ostvaruju 83% zarade muškaraca• To je posledica strukture tržišta rada • Neopravdane razlike u platama prepreka razvoju i

zabranjene su zakonom


CRNE GO RE


Danska

• Svaki treći menadžer žena• Imaju ministarstvo za jednakost polova• Razlike u platama muškaraca i žena 2-6%

uzimajući u obzir obrazovanje, radno iskustvo i sektor rada.


CRNE GO RE


Finska

• 83% od primanja muškaraca• Žene su uglavnom zaposlene u javnom sektoru• Uredba o jednakosti polova na snazi od 1987• Poslodavci trebaju planirati zaposljavanje u smjeru

jednakosti


CRNE GO RE


EU smjernica za promociju razvoja HR I doživotnog učenja

• Strategija kojom bi trebalo da se postigne da najmanje 85% osoba do 22 godine ima završeno više srednjoškolsko obrazovanje (sada 20%)

• Strategija za smanjenje jaza u stopama zaposlenosti i nivou plata medju polovima, kroz uključivanje socijalnih partnera, dalje obrazovanje i osposobljavanje, i podizanje opšte svijesti o ravnopravnosti.


CRNE GO RE


Documents

Do ž ivotno obrazovanje sa stanovi š ta rodne ravnopravnsti