ขอกำ�หนดด�นอ�ค�รและสภ�พแวดลอมในโรงพย�บ�ล

ขอบข�ย1. ขอกำ�หนดด�นอ�ค�รและสภ�พแวดลอมในโรงพย�บ�ลน

กำ�หนดขอแนะนำ�และแนวท�งปฏบตเกยวกบก�รจดทำ�หรอจดสร�งโครงสร�งท�งก�ยภ�พของอ�ค�รและสภ�พแวดลอมใหมองคประกอบทเหม�ะสมครบถวนตอก�รใชง�น ทงสวนตวอ�ค�รและระบบประกอบอ�ค�ร เพอใหเกดคว�มปลอดภยแกบคล�กรและผปวย

2. ขอกำ�หนดด�นอ�ค�รและสภ�พแวดลอมในโรงพย�บ�ลน ใชไดกบโรงพย�บ�ลทกประเภท ทกขน�ด

ง�นสถ�ปตยกรรมหมวด 1บทนย�ม

1. อ�ค�ร หม�ยถง สงปลกสร�งถ�วรทบคคลอ�จเข�ไปอยหรอใชสอยได เชน อ�ค�รททำ�ก�ร โรงพย�บ�ล สน�มกฬ� สถ�นนำ�รองหรอสงปลกสร�งอย�งอนทมลกษณะทำ�นองเดยวกน และรวมถงสงกอสร�งอนๆซงกอสร�งขนเพอประโยชนใชสอยสำ�หรบอ�ค�รนนๆ เชน เส�ธง รว ทอระบ�ยนำ� หอถงนำ� ถนน ประป� และสงอนๆซงเปนสวนประกอบของตวอ�ค�ร เชน เครองปรบอ�ก�ศ ลฟต ครภณฑ ฯลฯ

2. แผนก�รพฒน� หม�ยถง ก�รว�งแผนพฒน�อย�งเปนขนตอน 5 ด�น ไดแก 1) ก�รบรห�รจดก�ร 2) กจกรรมบรก�ร/ระบบบรห�ร 3) บคล�กร 4) อปกรณ/เครองมอ 5) โครงสร�ง/สถ�นท

3. ก�รว�งผง หม�ยถง ก�รนำ�สภ�พก�รณในอดตและปจจบนม�ทำ�น�ยคว�มตองก�ร(ด�นก�รใหบรก�ร)ในอน�คต ก�รใชเกณฑเชง

11

พนทในก�รแกปญห�ด�น Spatial Function ก�รกำ�หนดทศท�งก�รพฒน�จ�กศกยภ�พและขอจำ�กด

4. ผงหลก หม�ยถง ก�รว�งแผนด�นอ�ค�รสถ�นทและสภ�พแวดลอมอย�งเปนขนตอน มพนทใชสอยทเหม�ะสมตอกจกรรม มคว�มสมพนธระหว�งกจกรรมทด มก�รจดกลมกจกรรมหรอคว�มสมพนธของกจกรรมอย�งเหม�ะสม และมก�รใชทดนอย�งมประสทธภ�พ

5. ท�งเข�-ออก หม�ยถง จดควบคมและชองท�งสญจรเข�-ออก สำ�หรบย�นพ�หนะและผสญจร โดยมคว�มกว�งทเหม�ะสม และมสงอำ�นวยสะดวกทปลอดภยครบถวน

6. ถนนภ�ยในโรงพย�บ�ล หม�ยถง ถนนทจดเตรยมไวเพออำ�นวยคว�มสะดวกในก�รเข�ถง (Accessibility)ทงสำ�หรบผม�รบบรก�รและเจ�หน�ทผใหบรก�รในก�รเดนท�งดวยย�นพ�หนะจ�กทพกอ�ศยหรอสถ�น ทอนๆ ไปยงหนวยบรก�รหรออ�ค�รต�งๆ ซงตงอยภ�ยในโรงพย�บ�ล นอกจ�กนถนนภ�ยในโรงพย�บ�ลควรมคว�มปลอดภยตอก�รใชง�นของผขบขย�นพ�หนะ

7. ท�งเดนเท� หม�ยถง ท�งเดนทจดเตรยมไวเพออำ�นวยคว�มสะดวกในก�รเข�ถง (Accessibility) ทงสำ�หรบผม�รบบรก�รและเจ�หน�ทผใหบรก�รในก�รเดนท�งดวยเท�จ�กท�งเข� ท�งออกหลกของโรงพย�บ�ลซงเชอมตอกบท�งเท�ส�ธ�รณะภ�ยนอกโรงพย�บ�ล ไปยงหนวยบรก�รหรออ�ค�รต�งๆ ซงตงอยภ�ยในโรงพย�บ�ล นอก จ�กนท�งเดนเท�ภ�ยในโรงพย�บ�ลควรมคว�มปลอดภยตอก�รใชง�นของผเดนเท�

8. ท�งเดนเชอม หม�ยถง ท�งเดนระหว�งอ�ค�รมเพออำ�นวยคว�มสะดวกสำ�หรบผรบบรก�รในทกหนวยบรก�รของโรงพย�บ�ล

9. ท�งล�ด หม�ยถง มระดบพนอ�ค�รมคว�มต�งระดบกนม�กกว� 2 เซนตเมตร จะตองทำ�ท�งล�ดเพออำ�นวยคว�มสะดวกใหกบผรบบก�ร

12

10. ทจอดรถ หม�ยถง บรเวณทจดไวเพอจอดรถสำ�หรบผม�รบบรก�ร และเจ�หน�ท เชน ล�นจอดรถไมมหลงค�คลม โรงจอดรถทมหลงค�คลม ทจอดรถภ�ยในอ�ค�ร เปนตน

11. บรเวณรบ-สงผปวยด�นหน�อ�ค�ร หม�ยถง บรเวณด�นหน�อ�ค�ร ทจดไวสำ�หรบใหรถยนต และรถฉกเฉน ส�ม�รถรบ-สงผปวยไดอย�งสะดวก รวดเรว

12. หองนำ� หองสวม หม�ยถง หองทจดเตรยมไว สำ�หรบผปวย ญ�ตผปวย หรอผม�รบบรก�ร ไดใชเพอทำ�ภ�รกจสวนตว โดยแยกประเภท ช�ย หญง และผพก�รหรอคนชร�

13. บนได หม�ยถงเสนท�งสญจรระหว�งพนต�งระดบ หรอระหว�งชนของอ�ค�ร ในแนวดง โดยมลกษณะท�งสญจรเปนขน ประกอบดวยลกตง และลกนอน

14. ท�งหนไฟ หม�ยถงเสนท�งหรอบนได ทกำ�หนดใหเปนท�งสญจรออกจ�กอ�ค�ร หรอในททส�ม�รถขอคว�มชวยเหลอได ในกรณเกดเพลงไหม มคณสมบตและขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย

หมวด 2แผนก�รพฒน�และก�รว�งผงโรงพย�บ�ลด�นอ�ค�รและสภ�พ

แวดลอม1. มก�รว�งแผนก�รพฒน�ด�นอ�ค�รและสภ�พแวดลอม

อย�งเปนระบบ2. มก�รปรบปรงผงบรเวณใหสอดคลองกบสภ�พก�รณ

ปจจบนอย�งสมำ�เสมอ3. มก�รดำ�เนนก�รต�มแผนและประเมนผลอย�งเปนระบบ

และตอเนอง4. มก�รว�งผงทสอดคลองกบเกณฑก�รประเมนผลกระทบ

สงแวดลอมและม�ตรฐ�นโรงพย�บ�ลและบรก�รสขภ�พ(HA)

หมวด 313

ท�งเข�-ออกโรงพย�บ�ล1. มก�รกำ�หนดตำ�แหนงทปลอดภย2. มก�รมองเหนไดทชดเจน3. มก�รแบงชองท�งสำ�หรบย�นพ�หนะและผสญจรอย�ง

ปลอดภย4. ชองเดนรถท�งเดยว มคว�มกว�งไมนอยกว� 3.50 เมตร1

5. ชองเดนรถสองท�ง มคว�มกว�งไมนอยกว� 6.00 เมตร2

หมวด 4ก�รเข�ถงแผนก/สวนบรก�รของโรงพย�บ�ล

1. มก�รเข�ถงอ�ค�ร/แผนกผปวยฉกเฉนไดสะดวกและรวดเรวกว�อ�ค�ร/แผนกผปวยนอก

2. มก�รเข�ถงอ�ค�ร/แผนกผปวยนอกไดสะดวกหมวด 5

ป�ยนำ�ท�ง ป�ยจร�จร ป�ยชอโรงพย�บ�ล ป�ยอ�ค�ร1. มป�ยนำ�ท�งบอกทศท�งและระยะท�งสโรงพย�บ�ล ซงทำ�

ดวยวสดทคงทนถ�วรมขน�ดทเหม�ะสม ตดตงรมถนนส�ธ�รณะส�ยหลกเปนระยะต�มคว�มเหม�ะสมกอนถงโรงพย�บ�ลในตำ�แหนงทมองเหนไดชดเจนทงในเวล�กล�งวนและเวล�กล�งคน

2. มป�ยชอโรงพย�บ�ล ป�ยชออ�ค�ร ทจำ�เปนตอก�รใหบรก�รซงทำ�ดวยวสดทคงทนถ�วร มขน�ดเหม�ะสม ตดตงอย�งมนคงแขงแรงในตำ�แหนงทส�ม�รถมองเหนไดชดเจนทงในเวล�กล�งวนและเวล�กล�งคน

1 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น2 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

14

3. มป�ยจร�จรภ�ยในโรงพย�บ�ล ซงทำ�ดวยวสดทคงทนถ�วร มขน�ดทเหม�ะสม ตดตงรมถนนภ�ยในโรงพย�บ�ล ณ ตำ�แหนงทเหม�ะสม และมองเหนไดชดเจนทงในเวล�กล�งวนและเวล�กล�งคน

4. ป�ยนำ�ท�ง ป�ยจร�จรภ�ยในโรงพย�บ�ล ใหเปนไปต�มม�ตรฐ�นของกรมท�งหลวง

หมวด 6ถนนภ�ยในโรงพย�บ�ล

ถนนภ�ยในโรงพย�บ�ลต�มม�ตรฐ�นทกำ�หนดในคมอน ควรมลกษณะต�มขอกำ�หนดทวไปดงตอไปน

1. กอสร�งดวยวสดทคงทนถ�วร ส�ม�รถรองรบนำ�หนกของย�นพ�หนะและแรงกระทำ�จ�กก�รสญจรไดด

2. พนผวโดยทวไปมคว�มเรยบรอย สมำ�เสมอ ไมมหลมบอทอ�จทำ�ใหเกดอนตร�ยได

3. มก�รระบ�ยนำ�ฝนไดด ไมมนำ�ทวมขงในภ�วะปกต4. มดวงโคมใหแสงสว�งในเวล�คำ�คนเปนระยะอย�งทวถงและ

เหม�ะสม5. รศมวงเลยวโดยทวไปของถนนมขน�ดเหม�ะสม สะดวกตอ

ก�รหมนพวงม�ลยขณะเลยว6. บรเวณจดตดของถนนปร�ศจ�กสงบดบงส�ยต�ของผขบข

ย�นพ�หนะ ส�ม�รถมองเหนย�นพ�หนะทสญจรม�จ�กทศท�งอนๆ ไดด ในกรณทจดตดของถนนมสงบดบงส�ยต�ตองมม�ตรก�รเสรมคว�มปลอดภยเชน ตดตงกระจกโคงสะทอนภ�พ หรอมเจ�หน�ทกำ�กบก�รจร�จร

7. บรเวณจดตดของถนนมป�ยบอกท�งไปยงหนวยบรก�รหรออ�ค�รต�งๆ ชดเจน ตดตงในตำ�แหนงทมองเหนไดทงในเวล�กล�งวนและเวล�กล�งคน

8. มคว�มกว�งทเหม�ะสมกบก�รสญจรภ�ยใน กล�วคอ กรณเดนรถท�งเดยว ถนนตองมพนผวจร�จร (ไมรวมร�งระบ�ยนำ�) กว�งไม

15

นอยกว� 3.50 เมตร3 และสำ�หรบกรณเดนรถสวนท�งกน ถนนตองมพนผวจร�จร (ไมรวมร�งระบ�ยนำ�) กว�งไมนอยกว� 6.00 เมตร4

หมวด 7ท�งเดนเท�

ท�งเดนเท�ต�มม�ตรฐ�นควรมลกษณะต�มขอกำ�หนดทวไปดงตอไปน

1. มก�รแบงขอบเขตของท�งเดนเท�ออกจ�กเสนท�งจร�จรของย�นพ�หนะอย�งชดเจน ตงแตท�งเข�-ออกหลกของโรงพย�บ�ล ซงเชอมตอกบท�งเท�ส�ธ�รณะภ�ยนอกโรงพย�บ�ล ไปยงหนวยบรก�รหรออ�ค�รต�งๆ ซงตงอยภ�ยในโรงพย�บ�ล ดวยวธก�รทเหม�ะสม ส�ม�รถอำ�นวยคว�มสะดวกตอก�รใชง�นและมคว�มปลอดภยตอผใชท�งเดนเท�

2. กอสร�งดวยวสดทคงทนถ�วร มคว�มมนคง แขงแรง ส�ม�รถรองรบนำ�หนกของผเดนเท�ทมนำ�หนกตวม�กๆ ได

3. มพนผวทเรยบรอย ไดระดบ และไมลน4. มก�รระบ�ยนำ�ฝนไดด ไมมนำ�ทวมขงในภ�วะปกต5. มดวงโคมใหแสงสว�งในเวล�คำ�คนเปนระยะอย�งทวถงและ

เหม�ะสม6. มคว�มกว�งของท�งเดนเท�ไมนอยกว� 1.50 เมตร5 ตลอด

เสนท�ง7. ไมมสงกดขว�งอยในพนทซงเปนแนวเสนท�งเดนเท�6 กรณ

จำ�เปนตองตดตงสงอำ�นวยคว�มสะดวกประกอบท�งเดนเท� เชน ม�นง โคมไฟ ฯลฯ จะตองเตรยมพนทสำ�หรบตดตงสงอำ�นวยคว�มสะดวกเหล�นนไวใหพนจ�กแนวเสนท�งเดนเท�

3 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น4 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น5 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย6 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

16

8. ในจดทเปนท�งข�มถนนและมคว�มต�งระดบ จะตองทำ�ท�งล�ดเอยงใหส�ม�รถนำ�เก�อลอ (Wheelchair) ผ�นไดโดยสะดวก รวมทงตองจดใหมป�ยเตอนผขบขย�นพ�หนะว�เปนท�งข�มสำ�หรบผเดนเท�

หมวด 8ท�งเดนเชอมระหว�งอ�ค�รสำ�หรบผปวย

1. มคว�มกว�งไมนอยกว� 2.50 เมตร เพอสะดวกตอก�รเขนเปลนอนผปวย ส�ม�รถสวนท�งกนไดและไมมสงกดขว�งทเปนอปสรรคตอก�รสญจร

2. มผวท�งเดนจะตองคงทนถ�วร ชนดเรยบ ไมลน ไมมนำ�ขง ส�ม�รถระบ�ยนำ�ไดอย�งด

3. มก�รตดตงผนงหรอร�วกนตกตองมคว�มสงไมนอยกว� 0.80 เมตร แตไมเกน 0.90 เมตร ทำ�จ�กวสดทมคว�มคงทนถ�วร อย�งมนคงแขงแรง

4. มหลงค�หรอสงปกคลมทส�ม�รถปองกนแดดและฝนใหผใชไดเปนอย�งด

5. มระบบใหแสงสว�งในเวล�กล�งคนในตำ�แหนงทเหม�ะสมและเพยงพอกบก�รใชง�น

6. ในกรณท�งเดนเชอมมพนต�งระดบกนตองมคว�มล�ดชนไมเกน 1:12

หมวด 9ท�งล�ดสำ�หรบผปวย

17

1. มคว�มกว�งไมนอยกว� 1.50 เมตร7 เพอสะดวกตอก�รเขนเปลนอนผปวย

2. มคว�มล�ดชนไมเกน 1:128 ส�ม�รถเขนรถนงหรอเปลนอนผปวยไดสะดวกและปลอดภย

3. มผวจะตองคงทน เรยบไมลนและไมมนำ�ขงส�ม�รถระบ�ยนำ�ไดด

4. มก�รตดตงร�วมอจบ ควรมคว�มสง 0.80-0.90 เมตร และมก�รตดตงร�วจบ อย�งมนคงแขงแรง

5. มหลงค�หรอสงปกคลมทส�ม�รถปองกนแดดและฝนใหผใชไดเปนอย�งด

6. มระบบใหแสงสว�งในเวล�กล�งคนในตำ�แหนงทเหม�ะสมและเพยงพอกบก�รใชง�น

7. มยกขอบกนลอตกสงจ�กพนไมนอย 10 ซม.

หมวด 10ทจอดรถยนตและรถจกรย�นยนต

1. มพนผวถ�วร เชน ผวล�ดย�ง หรอผวคอนกรต เปนตน2. มก�รตเสนแบงแยกบรเวณจอดรถยนต และจอด

จกรย�นยนต ออกจ�กแนวท�งวงของรถ รวมทงแสดงเครองหม�ยบอกทศท�งอย�งชดเจน

3. มทจอดรถอย�งเพยงพอ และมทจอดรถสำ�หรบผพก�รทอยใกลท�งเข�อ�ค�รพรอมป�ยหรอเครองหม�ยแสดงอย�งชดเจน จำ�นวนและขน�ดของทจอดรถต�มทกฎหม�ย กำ�หนด

4. บรเวณทจอดรถ มระบบแสงสว�งในเวล�กล�งคนอย�งเหม�ะสมและเพยงพอ

5. มระบบระบ�ยนำ�ฝน ทเหม�ะสมและมประสทธภ�พ

7 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย8 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย

18

หมวด 11บรเวณรบ-สงผปวยหน�อ�ค�ร

1. มบรเวณจอดรถชวคร�วสำ�หรบรบ-สงผปวยด�นหน�อ�ค�ร จะตองอยใกลกบท�งเข�หลกของแผนกผปวยนอก และแผนกอบตเหตและฉกเฉน มคว�มกว�งไมนอยกว� 6.00 เมตร และมคว�มย�วไมนอยกว� 16.00 เมตร (เมอมรถยนตจอดรบ-สงผปวยอย จะตองมระยะทรถคนอนส�ม�รถผ�นไปไดอย�งสะดวก) พรอมทงมหลงค�คลมเพอปองกนแดดฝนไดด รวมทงปร�ศจ�กสงกดขว�งทเปนอปสรรคในก�รเคลอนย�ยผปวย

2. พนบรเวณรบ-สงผปวย ตองเปนพนผวถ�วร เรยบแตไมลน ส�ม�รถทำ�คว�มสะอ�ดไดง�ย

3. ระดบพนบรเวณรบ-สงผปวย ตองอยในระดบเดยวกบผวจร�จร กรณทจำ�เปนตองต�งระดบกนใหทำ�ท�งล�ดต�มทกฎหม�ยกำ�หนด

4. ล�ดทมคว�มล�ดเอยงทเหม�ะสม เพอคว�มสะดวกตอผใชเก�อเขน (Wheel chair) และเปลนอน (Stretcher) เปนตน

5. บรเวณท�งเข�หลกของอ�ค�รและบรเวณจอดเก�อเขน (Wheel chair) และเปลนอน (Stretcher) ตองมพนทกว�งขว�งเพยงพอ เหม�ะสมกบปรม�ณผม�รบบรก�ร รวมทงตองมหลงค�คลมเพอปองกนแดดฝนไดด ปร�ศจ�กสงกดขว�งทเปนอปสรรคในก�รเคลอนย�ยผปวย

6. มก�รตดตงระบบไฟฟ�แสงสว�ง สำ�หรบเวล�กล�งคนอย�งเพยงพอ มคว�มมนคงแขงแรงและอยในสภ�พทพรอมใชง�น

หมวด 12หองนำ4�-สวมสำ�หรบผรบบรก�ร

1. มหองนำ� หองสวมแยกช�ย-หญง ทกชนของอ�ค�ร โดยประกอบดวยสขภณฑทมจำ�นวนเพยง พอตอก�รใชง�น โดยเปนไปต�มกฎ

19

กระทรวงฉบบท 63 (พ.ศ.2551) ออกต�มคว�มในพระร�ชบญญตควบคมอ�ค�ร พ.ศ.2522

2. พนและผนงทำ�ดวยวสดททำ�คว�มสะอ�ดไดง�ย ไมควรมซอกมมหรอรอยตอวสดม�กเพร�ะจะทำ�ใหเปนทสะสมของเชอโรคและคร�บสกปรก วสดปพนตองมผวหน�ชนดด�น เพอลดคว�มเสยงในก�รเกดอนตร�ยจ�กก�รลนลม

3. มสขภณฑและอปกรณประกอบทเหม�ะสมและจำ�เปนตอก�รใชง�น ตดตงในตำ�แหนงทสะดวกตอก�รใช อยในสภ�พมนคงแขงแรง,เรยบรอย

4. ระดบพนหองนำ�ตองมก�รปรบคว�มล�ดเอยงเพอระบ�ยนำ�ไดอย�งมประสทธภ�พ ไมทำ�ใหนำ�ขงได

5. มระบบระบ�ยอ�ก�ศทดเพอไมใหหองอบชนอนเปนส�เหตของก�รเกดกลน และลดก�รเจรญเตบโตของเชอโรคดวย

6. หองนำ� หองสวมสำ�หรบผพก�รหรอทพพลภ�พและคนชร� ใหเปนไปต�มร�ยละเอยดในกฎกระทรวงเรองกำ�หนดสงอำ�นวยคว�มสะดวกในอ�ค�รสำ�หรบผพก�รหรอทพพลภ�พและคนชร� พ.ศ.2548 (หมวด 7 หองสวม)9

หมวด 13บนไดหนไฟ

1. จะตองมผวพนททำ�ดวยวสดทนไฟ ผนงและร�วบนไดอยในสภ�พมนคงแขงแรง สะดวกตอก�รรกษ�คว�มสะอ�ด โดยเปนไปต�มกฎกระทรวงฉบบท 55 (พ.ศ.2543)

2. มคว�มกว�งทสะดวกตอก�รสญจร โดยบนไดและช�นพกกว�งไมนอยกว� 1.50 เมตร และไมมสงใดกดขว�ง

3. มป�ยบอกชนอ�ค�รทเหนไดชดเจน พรอมตดตงระบบแสงสว�งเพอใหมองเหนไดชดเจน

9 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย20

พนทภ�ยในชองบนไดมก�รตดตงดวงโคมทใหคว�มสว�งในเวล�กล�งคนไดอย�งเหม�ะสมเพยงพอ มก�รตดตงดวงโคมสองสว�งฉกเฉนซงทำ�ง�นโดยใชพลงง�นจ�กแบตเตอรหรอระบบไฟฟ�สำ�รอง มป�ยไฟบอกท�งเข�-ออกทสว�งตลอดเวล�10

4. ตองมชองเปดเพอระบ�ยควนโดยวธธรรมช�ตสภ�ยนอก (กรณมผนงทบโดยรอบทง 4 ด�น จะตองมระบบระบ�ยควนโดยวธท�งกล)11

5. ประตหนไฟตองมคว�มกว�งไมนอยกว� 90 ซม. สงไมนอยกว� 2 ม. ทำ�ดวยวสดทนไฟ พรอมทงตดตงอปกรณบงคบบ�นใหปดเองไดเพอปองกนควนและเปลวไฟเข�สชองบนได12

6. บนไดทจดใหกบผพก�รหรอทพพลภ�พและคนชร� ใหเปนไปต�มร�ยละเอยดในกฎกระทรวงเรองกำ�หนดสงอำ�นวยคว�มสะดวกในอ�ค�รสำ�หรบผพก�รหรอทพพลภ�พและคนชร� พ.ศ.2548 (หมวด 3 บนได)13

ง�นมณฑนศลปหมวด 1บททวไป

แนวท�งก�รออกแบบตกแตงภ�ยในของโรงพย�บ�ล ควรจะเนนคว�มเรยบง�ย เพอใหส�ม�รถดแลรกษ�คว�มสะอ�ดไดด อนเปนหวใจของสถ�นบรก�รสขภ�พ และมสสนทสว�งสดใสเพอทจะชวยลดคว�มเครยดของผปวยซงจะมม�กกว�คนทวไปในคว�มกงวลถงโรคภยทเปน ไมควรใชสจดจ�น หรอรปแบบเฟอรนเจอรทลวดล�ยม�ก และควรเปนไปต�มขอกำ�หนดตอไปน10 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย11 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย12 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย13 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย

21

1. มก�รจดแบงพนทอย�งเหม�ะสม มทพกคอยของผใชบรก�ร มก�รจดว�งเฟอรนเจอรทเปนระเบยบไมกดขว�งท�งสญจรหรอก�รเคลอนย�ยผปวย และสะดวกตอก�รใชง�น

2. มเฟอรนเจอรทอยในสภ�พด จำ�นวนเพยงพอตอก�รใชง�นทงของผใหบรก�รและรบบรก�ร

3. ง�นตกแตงภ�ยในและเฟอรนเจอร ไมควรมมมแหลมคม ไมเสยงตออนตร�ยตอผใชง�นและเปนวสดผวเรยบทำ�คว�มสะอ�ดง�ย

4. อ�งล�งมอสำ�หรบแพทย หรอเจ�หน�ทแผนกต�ง ๆ ไมควรใชปะปนกบอ�งเทส�รและสงสกปรกกอกนำ�ควรใชกอกนำ�ชนดไมใชมอหมน (กอกนำ�ชนดก�นปดดวยขอศอก หรอเปนแบบเซนเซอร)

5. เค�นเตอรสำ�หรบพย�บ�ลเฝ�ระวงสงเกตก�รณ TOP เค�นเตอรไมควรสงเกน 90 ซม. จ�กพนเพอไมใหบงส�ยต�ในขณะเฝ�ดคนไข

6. มป�ยตดหน�หอง หรอหน�แผนกบรก�รในตำ�แหนงทส�ม�รถมองเหนไดอย�งชดเจน

หมวด 2แผนกผปวยนอก

1. หองตรวจ มโตะตรวจพรอมเก�อแพทย เก�อผปวยทม�ตรวจ และเตยงตรวจ

2. หองตรวจ มอ�งล�งมอ สำ�หรบแพทยและเจ�หน�ทอย�งนอย 2 หองตรวจตอ 1 อ�ง

หมวด 3แผนกอบตเหตและฉกเฉน

1. มโตะหรอเค�นเตอรพย�บ�ลสำ�หรบตดตอ และเฝ�ระวงสงเกตก�รณผปวย

22

2. มตหรอชน เกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน3. มอ�งล�งมอสำ�หรบแพทย และเจ�หน�ท4. ทเตยงผปวยมม�นรดกนระหว�งเตยงผปวยเพอบงส�ยต�

และเพอคว�มเปนสวนตวของผปวย

หมวด 4แผนกผปวยหนก

1. มโตะหรอเค�นเตอรพย�บ�ลสำ�หรบเฝ�ระวงสงเกตก�รณผปวย

2. มตหรอชน เกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน3. มบรเวณอ�งล�งมอสำ�หรบแพทย และเจ�หน�ท4. มบรเวณล�งมอสำ�หรบผม�เยยมผปวย (อ�จใชเปนเจล

แอลกอฮอลสำ�หรบล�งมอ)5. บรเวณตงเตยงผปวย ควรมระยะห�งระหว�งเตยงไมนอยกว�

2 เมตรเพอใหส�ม�รถว�งอปกรณชวยชวต และสะดวกในก�รปฏบตง�นของเจ�หน�ท

6. ทเตยงผปวยมม�นรดกนระหว�งเตยงผปวยเพอบงส�ยต�และเพอคว�มเปนสวนตวของผปวย

หมวด 5แผนกผปวยใน

1. มโตะหรอเค�นเตอรพย�บ�ลสำ�หรบเฝ�ระวงสงเกตก�รณผปวย

2. มตหรอชนเกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน3. บรเวณเตยงผปวย ควรมแสงธรรมช�ตสองเข�ม�ภ�ยในหอง

ไดบ�ง4. บรเวณตงเตยงผปวย ควรมระยะระหว�งเตยงไมนอยกว� 1

เมตร และส�ม�รถนำ�เปลเขนเข�เทยบเตยงผปวยไดโดยสะดวก

23

5. ทเตยงผปวยมม�นรดกนระหว�งเตยงผปวยเพอบงส�ยต�และเพอคว�มเปนสวนตวของผปวย

หมวด 6แผนกผ�ตด

1. มตหรอชนเกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน แยกตเกบเครองมอ เกบของสะอ�ดโดยเฉพ�ะ

2. มอ�งฟอกมอตดกบหองผ�ตดอย�งนอย 2 อ�งตอ 1 หองผ�ตด และกอกนำ�ควรใชกอกนำ�ชนดไมใชมอสมผส เชน กอกนำ�แบบใชเข�ดนเปด-ปดนำ� หรอ เปนแบบเซนเซอร

3. ชนว�งผ�สะอ�ดภ�ยในบรเวณหองผ�ตด ควรเปนวสดทไมดดหรอเกบคว�มชน เชน สเตนเลส เพอปองกนก�รเกดเชอร�

หมวด 7แผนกทนตกรรม

1. มตหรอชน เกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน2. ภ�ยในหองทำ�ฟนควรมอ�งล�งมอ สำ�หรบ ทนตแพทยและเจ�

หน�ทโดยไมใชปะปนกบอ�งล�งเครองมอ3. ประตเข�หองทำ�ฟนควรกว�งพอทจะใหเปลเขนผปวย และ

เก�อลอเขน ผ�นเข�-ออกไดสะดวก4. ทศท�งประตเข�หองทำ�ฟน และก�รว�งแปลนหองทำ�ฟน ควร

ใหผปวยทนงเก�อลอเขนเข�ถงท�งด�นขว�ของเตยงทำ�ฟน (ด�นทไมมอ�งบวนป�ก) ไดโดยตรง เพออำ�นวยคว�มสะดวกใหกบผปวย ผพก�ร และคนชร�

หมวด 8แผนกเภสชกรรม

24

1. มตหรอชนเกบย� เวชภณฑ ทเปนสดสวน และมตแยกเกบย�เสพตดใหโทษและวตถออกฤทธตอจตประส�ท ทมกญแจปดอย�งมประสทธภ�พ

2. โตะจดย� TOP โตะควรเปนวสดผวเรยบ ง�ยแกก�รทำ�คว�มสะอ�ดและไมดดซบคว�มชน

3. แผนกเภสชกรรม มสถ�นท และโตะสำ�หรบเตรยมย� ผสม–ย� แยกเปนสดสวนจ�กทจดย�

4. ควรมอ�งล�งมออยใกลบรเวณทเตรยมย�-ผสมย�5. มพนทและเฟอรนเจอรในก�รใหคำ�ปรกษ�เรองย� หรอให

ขอมลด�นย�แกผปวย

หมวด 9แผนกรงสวนจฉย

1. มป�ยคำ�เตอน ผปวยมครรภโปรดแจงเจ�หน�ททร�บ“ ”2. มป�ยสญลกษณต�มแบบม�ตรฐ�นแสดงเขตรงสในระดบ

ส�ยต�3. มบรเวณ หองเปลยนเสอผ�และตลอคเกอร สำ�หรบผใช

บรก�รเปนสดสวนและมดชด

หมวด 10แผนกพย�ธวทย�คลนก

1. มเค�นเตอรรบ-สง เอกส�ร ตวอย�งสงสงตรวจ แยกจ�กสวนหองปฏบตก�ร

2. มสถ�นทและเฟอรนเจอรสำ�หรบทำ�ง�นด�นธรก�รของแผนกและเกบเอกส�รแยกเปนสดสวนจ�กหองปฏบตก�ร

3. มสถ�นทและเฟอรนเจอรหอง PANTRY หองพกผอนเจ�หน�ท แยกเปนสดสวนออกจ�กหอง ปฏบตก�ร

4. มหองล�งเครองมอ และชดอ�งล�งเครองมอ หลอดทดลอง แยกเปนสดสวนออกจ�กหองปฏบตก�รและควรมก�รระบ�ยอ�ก�ศทด

25

5. ชดอ�งล�งเครองมอ หลอดทดลอง ควรเปนชดโตะและอ�งสเตนเลสชนดทนกรด-ด�ง เพอปองกนหลอดแกวทดลองตกแตกห�กเปนอ�งเซร�มค

6. วสดทใชทำ� Work Top โตะปฏบตก�ร ควรเปนวสดทผวเรยบ ไมมรพรนทำ�คว�มสะอ�ดง�ย ทนตอสภ�พ กรด-ด�ง ไดดพอสมควร และไมดดคว�มชน

7. เก�อสำ�หรบผม�รบบรก�รนงเจ�ะเลอดควรมคว�มมนคงแขงแรง และมท�วแขนสำ�หรบพยงตวห�กผม�รบบรก�รมอ�ก�รจะเปนลม

หมวด 11แผนกไตเทยม

1. มสถ�นทและเฟอรนเจอรสำ�หรบพกคอยของญ�ตผปวย โดยแยกเปนสดสวนต�งห�กจ�กบรเวณสวนของผปวย

2. บรเวณตงเตยงผปวย มระยะห�งระหว�งเตยงไมนอยกว� 1.10 เมตรและคว�มกว�งของท�งเดนระหว�งปล�ยเตยง ของสองฝ�กเตยงไมนอยกว� 2 เมตร

3. มโตะ หรอเค�นเตอรพย�บ�ลสำ�หรบเฝ�ระวงสงเกตก�รณผปวย

4. มตหรอชนเกบอปกรณ ย� และเวชภณฑ ทเปนสดสวน5. มอ�งล�งมอสำ�หรบเจ�หน�ท

ง�นภมทศนหมวด 1บททวไป

ง�นด�นภมทศนและง�นด�นภมสถ�ปตยกรรม เปนง�นทรบผดชอบในก�รจดแบงก�รใชพนทว�งภ�ยนอกอ�ค�รใหใชง�นไดและเกดคว�มสวยง�ม ทคำ�นงถงสงแวดลอมม�ใชใหมคว�มเหม�ะสมกบก�รพฒน�คณภ�พของโรงพย�บ�ล และเปนแนวท�งในก�รปรบปรงก�รบรห�รจดก�รภมทศนและสภ�พแวดลอมทดส�ม�รถแบงเปน 2 ประเภท ดงน

26

1. องคประกอบด�นก�ยภ�พ1.1 องคประกอบโครงสร�งพนฐ�น (General

Infrastructure) ประกอบดวย Green Design ก�รประหยดพลงง�นและงบประม�ณ เปนมตรกบสงแวดลอมทสำ�คญ ไดแก

- ถนน - ท�งเดน ท�งเท�- ท�งล�ด - บนได- ล�นจอดรถ - ล�น

อเนกประสงค- ระบบก�รระบ�ยนำ�ฝน - ระบบระบ�ย

นำ�เสย- ระบบสองสว�ง - ระบบประป�- ก�รจดก�รขยะมลฝอยและสงปฎกล- ระบบก�รใหนำ�พชพรรณ

1) ถนนภ�ยใน เชอมโยงพนทต�ง ๆ ประกอบดวย ถนนหลก ถนนรอง เชน ถนนหน�โรงพย�บ�ล ถนนเชอมโยงอ�ค�รต�ง ๆ และถนนบรเวณย�นพกอ�ศยของบคล�กร ซงส�ม�รถนำ�หลกก�รพนทสเขยวเข�ม�ใช เพอเพมพนทสเขยวใหม�กขน มคว�มสะอ�ด รมรน สวยง�ม มก�รใชพชพรรณเปนสวนประกอบ มองคประกอบเรองก�รลดก�รระบ�ยนำ� เชน พนผวซมนำ� ( porous pavement)

2) ท�งเดนเท� ท�งเท� หม�ยถง ท�งเชอมโยงโดยก�รสญจร ท�งเดน ในสวนอ�จยกระดบขนม�จ�กผวดน เพอปองกนนำ�ทวมขง

3) บรเวณล�นจอดรถ ออกแบบใหมคว�มรมรนและมบรรย�ก�ศจ�กดอกของตนไมทปลก เชน ตนแคน� ปบ ประด เปนตน

4) ก�รระบ�ยนำ�ฝน เปนก�รจดทำ�และกอสร�งระบบทส�ม�รถระบ�ยนำ�ออกไปไดอย�งมประสทธภ�พ มก�ร

27

ออกแบบโดยหลกก�ร Water Sensitive Design (WSD) ใหมพนทซมนำ�ไดจะชวยลดภ�ระก�รไหลลงทอระบ�ยนำ�

6) ระบบสองสว�ง ไฟประดบ ก�รเลอกใช เส� ดวงโคมไดอย�งเหม�ะสม ใชบอกทศท�งของเสนท�งเดนในสวน เพอคว�มสวยง�มและคว�มปลอดภย ก�รนำ�แสงธรรมช�ตเช�ม�ใชในอ�ค�รและชวยลดก�รใชแสงประดษฐ

7) ก�รจดก�รขยะและสงปฏกล มแนวท�งปฏบตเกยวกบ ก�รคดแยกขยะ ก�รจดห�ภ�ชนะรองรบขยะและรถขยะเกบรวบรวมและขนสงขยะ ขอปฏบตในก�รกำ�จดขยะแตละระบบและมก�รสนบสนน สงเสรม ก�รมสวนรวมในก�รคดแยกขยะและสร�งจตสำ�นกใหบคคล�กร โดยคำ�นงถงผลกระทบทเกดขนตอชมชน

8) ระบบก�รใหนำ�พชพรรณ ก�รเกบนำ�สำ�รองไวใช และก�รใหนำ�กบพชอย�งมประสทธภ�พเหม�ะสมกบสภ�พภมทศนบรเวณนน ๆ แกก�รเจรญเตบโตของพช

1.2 ด�นภมทศน ใชหลกก�รพนทสเขยว (Water Sensitive Design) ดงน

1) Hardscape หม�ยถง ง�นภมทศนทเกยวของกบก�รกอสร�ง ก�รใชวสดตกแตงสวน ไดแก

- กำ�แพงกนเสยง - วสดปพน ก�รปพนผวซมนำ� เชน บลอคปหญ�- อปกรณประกอบถนน- สระนำ� นำ�พ นำ�ตก- ระบบป�ย เชน ป�ยบอกท�ง ป�ยเตอนระวง ป�ยสอ

คว�มหม�ย- ป�ยหลก ป�ยชอพรรณไม เปนตน- เก�อสน�ม ศ�ล� ม�นง ถงขยะ ฯลฯ

28

- บรเวณพกผอนหยอนใจ มพนทรองรบเพยงพอตอผใชบรก�ร มคว�มรมรนสวยง�ม สงบ มก�รออกแบบพนทใชง�นทเหม�ะสมกบผใชในแตละวย

- บรเวณพกผอนไมตงอยในมมอบส�ยต� ควรมอ�ก�ศถ�ยเททด และมก�รดแลรกษ�คว�มสะอ�ดเปนอย�งด

- ก�รเลอกใชพชพรรณ มคว�มเหม�ะสมต�มประโยชนใชสอยของแตละพนท ดแลรกษ�ง�ย ควรเลอกใชพชพรรณทมอยในทองถน รวมทงนำ�ม�ใชประโยชนไดด�นคว�มรและก�รบำ�บดรกษ� เชน สมนไพร

2) Softscape หม�ยถง ภมทศนพนออน ใชหลกก�รออกแบบพชพรรณ ประโยชนใชสอย สนทรยภ�พและคว�มง�ม ประกอบดวย ก�รใชพชพรรณ ไดแก ไมยนตน ไมพม ไมคลมดนและหญ� ไมนำ� ไมเลอย

3) รปแบบสวน สวนทกแหงใหคว�มสำ�คญ แตละวย เชน เดก คนชร�และคนพก�ร ซงรปแบบ สวนต�ง ๆ มดงน

- สวนสมนไพร- สวนพฤกษศ�สตร- สวนผกปลอดส�รพษ- สวนสขภ�พ- สวนสำ�หรบเดก คนชร�- สวนแนวตง

2.องคประกอบด�นก�รบรห�รจดก�ร ( ก�รดแลรกษ�)ก�รดแลรกษ�สวน (Maintenance) ไดแก ก�รว�งแผนทำ�ง�น

ด�นก�รดแลรกษ�อย�งเปนระบบ เชน ทะเบยนวสดอปกรณ ต�ร�งเวล� ทะเทยนเอกส�รม�ตรฐ�น บนทกก�รทำ�ง�น ฯลฯ ก�รดแลรกษ�สวนส�ม�รถแบงออกไดดงน

29

- ก�รตดแตงพรรณไม- ก�รใหนำ�และปย- ก�รบำ�รงรกษ�สน�มหญ�- ก�รจดก�รวชพช- ก�รพรวนดน- ก�รปองกนกำ�จดศตรพช- ก�รดแลรกษ�สระนำ� คคลอง ร�งระบ�ยนำ� - ก�รทำ�คว�มสะอ�ดพนท และก�รใชพนผวถนน- ก�รปรบปรงสวน

1) ก�รตดแตงพรรณไม เพอใหไดทรงพมต�มคว�มตองก�รและยงชวยเพมก�รออกดอกในตนไมบ�งชนดดวย ตนไมทมขน�ดใหญเกนไปจะสงผลใหข�ดคว�มแขงแรง รปทรงและขน�ดทเหม�ะสม ประโยชนทไดรบและวตถประสงคในก�รตดแตงตนไมมหล�ยประก�ร เชน เพอใหทรงพมบ�งและโปรงขน ทำ�ใหแสง ลมและคว�มชนส�ม�รถพดผ�นสะดวก เพอซอมแซมลกษณะของทรงพม จ�กกงก�นหกทำ�ใหปองกนโรคเข�ท�งบ�ดแผลนน ๆ เปนตน

2) ก�รใหนำ�และปยก�รใหนำ� ก�รจดห�แหลงนำ� ประเภทของแหลงนำ�

คณภ�พนำ� ปรม�ณและคว�มถในก�รรดนำ� วธก�รรดนำ� ควรใหเหม�ะสมกบขน�ดของตนไม ไมควรใหนำ�ตอนแดดจด เพร�ะอ�จทำ�ใหใบไหมไดเปนจด ๆ โดยเฉพ�ะพวกไมใบ

ก�รใหปย ประเภทของปยแบงเปน 2 ประเภท คอ ปยคอกหรอปยอนทรยและปยเคมวธก�รใหปยทถกตอง

- ตนไมขน�ดใหญ อยกล�งสน�มหญ� ก�รใหโดยไมทำ�ใหสน�มหญ�เสยห�ย จะใชวธเจ�ะหลมกว�งประม�ณ 5-10 ซม. ลก 30-50 ซม.เปนวงกลม

30

รอบ ๆ รมทรงพม ใสปยแลวกลบดน ห�กเปนสวนทวไป ขดเปนรองรปตวว ลกประม�ณ 10-15 ซม. วงกลมรอบ ๆ รมทรงพม ใสปยเคมรวมกบปยอนทรย เพอทำ�ใหสภ�พดนดอยเสมอ

- ชวงเวล�ใหปย ควรมแสง เชน เวล�เช� ประม�ณ 9.00-11.00 น. เนองจ�กแสงแดดจะใหพลงง�นแกพช ทำ�ใหร�กดดปยขนม�สร�งคว�มเจรญเตบโตแกตนไมไดด

- ศกษ�ก�รใชสมนไพรสกดจ�กธรรมช�ต3) ก�รบำ�รงรกษ�สน�มหญ� มขนตอนทตองปฏบตอย�ง

สมำ�เสมอ เชน ก�รตดหญ� ก�รใหนำ� ก�รใหปยและก�รปองกนกำ�จดศตรพช

- ควรตดหญ�ประม�ณ 10-15 วนตอครง ก�รตดหญ�ออกไมเกน 1 ใน 3 ของคว�มสงของหญ�กอนตด

- ก�รแตงผวหน�สน�มหญ� ตอง TOP-SOIL โดยนำ�ดนรวนหรอดนรวนปนทร�ย ผสมกบทร�ยขเปดและผสมกบอนทรยวตถหรอปยอนทรย ม�ปรบแตงผวสน�มหญ� ซงบ�งแหงมก�รยบตวไมร�บเรยบ

- ก�รใหนำ�สน�มหญ� ควรรดนำ�ใหม�กพอในแตละครง เพร�ะร�กหญ�จะอยลกประม�ณ 30-50 ซม. ควรใหนำ�ซมลงดนแตอย�ปลอยใหนำ�ขงแฉะตลอดเวล�ในสน�มเพร�ะหญ�อ�จต�ยได

- ก�รใหปย ใหปยสตร 30-10-20 เดอนละครง โดยก�รหว�นและรดนำ�ต�มทนท ใสปยอนทรยสลบกบปยเคม เพอปรบสภ�พดน

- ก�รปองกนกำ�จดศตรของหญ� เชน เพลยต�ง ๆ หนอนกระทข�ว มดคนไฟ ฯลฯ ใชย�ฆ�แมลงทวไป

31

รดหรอฉดใหทวบรเวณ ใชส�รเคมกำ�จดวชพช แตตองใชใหถกตอง

4) ก�รจดก�รวชพช เพอไมใหรบกวนก�รเจรญเตบโตของพช จดทำ�แผนง�นและวธก�รกำ�จดพช เชน หญ�แหวหม หญ�ชนก�ดและหญ�แทรกอน ๆ ออกอย�งสมำ�เสมอ

5) ก�รพรวนดน พรวนดนกอนก�รใสปยต�มโคนไมยนตน ไมพม ไมใบ และไมดอก ในระยะห�งจ�กโคนตนหรอขอบแปลงไมนอยกว� 6 นว ถง 1 เมตร ขนอยกบขน�ดของตนไม

6) ก�รปองกนกำ�จดศตรพช ไดแก ก�รเลอกชนดพรรณพช วธกำ�จดศตรพช ศกษ�วธก�รปองกนแมลงศตรพชโดยใชส�รสกดจ�กธรรมช�ต และนำ�ม�ใชใหเกดประโยชนตอก�รดแลรกษ�สภ�พแวดลอม

7) ก�รดแลรกษ�สระนำ� คคลอง ร�งระบ�ยนำ� ใหมคว�มสะอ�ด ใส อยตลอดเวล� ดแลรกษ�แนวตลงไมใหทรดและตองซอมแซมห�กเกดก�รพงทล�ยและกำ�จดวชพชแนวขอบรมตลง สระนำ� คคลอง ร�งระบ�ยนำ� และกำ�จดเศษขยะ วชพชต�ง ๆใหมคว�มสะอ�ดเรยบรอย

8) ก�รทำ�คว�มสะอ�ดพนท และก�รใชพนผวถนน ไดแก ดแลเกบกว�ดเศษวชพช เศษหญ� ใบไม เศษกงไม ขยะพล�สตก แกว และขยะทส�มรถรไซเคลได ใหมคว�มสะอ�ดเรยบรอยอยเสมอ

9) ก�รปรบปรงสวน ก�รดแลรกษ�พเศษ เชน ก�รตกแตงเพมเตมต�มฤดก�ลหรอเทศก�ลควรปลกพชชนดเดยวกนเปนกลมใหญ มนสยก�รเจรญเตบโต มคว�มตองก�รเหมอนกนสะดวกตอก�รดแลรกษ�

32

- ไมกระถ�ง พบว�ดนปลกเหลอนอยลง หรอไมกระถ�งนนเจรญเตบโตเกนกว�กระถ�ง ควรเปลยนกระถ�งหรอย�ยลงปลกในดน

- พรรณไมต�ง ๆ อ�จเจรญเตบโตจนเบยดกนตองแยกออกบ�งหรอตดแตงใหไดขน�ดทตองก�ร หรอเปลยนแปลงเปนไมชนดอนแทนต�มคว�มเหม�ะสมของพรรณไม

- สน�มหญ� ในขณะปลกพรรณไมยงมขน�ดเลก ก�รใชสน�มหญ�จะเลอกใชหญ�นวลนอย เมอตนไมเจรญเตบโต มรมเง� ควรเปลยนเปนหญ�ม�เลเซย หรอวสดซมนำ�แทน

- องคประกอบอน ๆ เชน รว ท�งเท� เก�อสน�ม เปนตน ห�กพบว�ชำ�รดเสยห�ย ควรทำ�ก�รซอมแซมปรบปรงใหอยในสภ�พทใชง�นไดด หรอเปลยนทดแทนต�มจดนน ๆ

หมวด 2ขอกำ�หนดทวไป

1. ไมยนตน ไมพม ไมคลมดนและไมเลอย จะตองง�มแขงแรง และขนต�มสภ�วะธรรมช�ต ปร�ศจ�กแมลงและโรค

2. ก�รวดเสนผ�ศนยกล�งของตนไม จะวดจ�กโคนตนเหนอระดบธรรมช�ต 30 ซม.

3. ตนไมทวดไดต�มขน�ดทกำ�หนด แตมรปร�งทไมสมดลระหว�งระยะแผและคว�มสงหรอบดงอหรอแตกกงเปนมมแหลมจะถกคดออก

4. ตนไมทมขน�ดใหญกว�กำ�หนดในแบบอ�จถกนำ�ม�ใชได แตผรบจ�งจะนำ�ม�คดร�ค�เพมขนจ�กทเสนอไวไมได

5. คว�มสงทเกนกำ�หนดม�ชดเชยกบขน�ดเสนผ�ศนยกล�งของลำ�ตนทเลกกว�แบบทกำ�หนดมได

33

6. ตนไมหรอไมพมทไมแขงแรง โอนเอน ยนตนโดยปร�ศจ�กไมคำ�ยนจะถกคดออก

7. ตนไมใหญจะตองมลำ�ตนตรง มรปทรงสวยง�ม ปร�ศจ�กคว�มเสยห�ยจ�กก�รหกของกง ก�น ยอด มเปลอกฉกข�ด เปนปมปม มรอยถกเสยดสหรอมกงหกไมไดรบก�รตดแตงและท�สจะถกคดออก

8. ก�รเปลยนตนไมไมไดขน�ด หรอรปทรงทระบในแบบแปลน ใหกระทำ�ก�รภ�ยใน 15 วนหรอไดรบแจงควรเปลยนภ�ยใน 7 วน

9. กรณท�งเดนตดตนไมใหทำ�ก�รเบยง หลบตนไม ต�มคว�มเหม�ะสมโดยพจ�รณ�เหนชอบจ�กคณะกรรมก�รกอนดำ�เนนก�รตอไป

10. กรณตองทำ�ก�รรอถอนตนไมเดมทกดขว�งก�รกอสร�งตองขอคว�มเหนชอบจ�กคณะกรรมก�รกอนดำ�เนนก�ร

11. ดนและเครองปลก- หน�ดนตองเปนดนสวนบนจ�กทองน� หน�ไมเกน 40 ซม. ดนสวนล�งหรอเชงเข�ลกไมเกน 40 ซม. ตองเปนดนรวน ไมมเกลอ ปร�ศจ�กเศษวชพช เศษอฐหก ไม แกวแตก พล�สตก ถงพล�สตก โลหะ ตลอดจนวชพชใด ๆ เจอปน มคว�มชนพอเหม�ะไมเหลวหรอแหงหรอเปนผง

- ปรบพนผวใหล�ดเอยงลงสร�งระบ�ยนำ� จ�กนนทงพกไวใหดนยบตว และปรบใหมคว�มล�ดเอยงอย�งนอย 1:100

- ดนปลก สตรผสม- ปยและเครองปรงดน ปยยเรย ปยเมด ปยระล�ยช�

ปยเคม ปยคอก ปยอนทรย ปยหมก- วสดปรงดน เปลอกถว แกลบดำ�

12. ชอของตนไม ถอต�มชอท�งวทย�ศ�สตรเปนสำ�คญ ชอส�มญต�มทะเบยนพรรณไมประดบของสม�คมไมประดบแหงประเทศไทย ก�รตรวจชนดของพรรณไม อ�จทำ�ก�รตรวจกอนก�รตรวจรบง�น

34

13. สน�มหญ� - ปลกบรเวณแดดจด ใชหญ�นวลนอย - ปลกบรเวณกงแดดกงรม ใชหญ� ม�เลเซย

14. ขนตอนก�รจดสวน- ก�รปรบพนท ปรบหน�ดนใหเรยบต�มระดบท

ตองก�ร โดยใชจอบยอยดนใหละเอยดควรรดนำ�และยำ�ใหดนแนนไมเปนโพรง ทงนเพอปองกนดนยบตว ก�รปรบดนควรคำ�นงถงก�รระบ�ยนำ� กอนทำ�ก�รปรบพนทถ�มวชพช ควรใชย�ฆ�หญ�ร�วอฟ ฉดใหทวกอน 1 อ�ทตย จงถ�กออก

- ก�รเตรยมหลมปลก ควรเตรยมหลมใหไมยนตนหรอประธ�นกอน โดยกะขน�ดของหลมต�มชนดของตนไม เชน ไมยนตน 0.80 x 0.80 x 0.80 เมตร ( กว�ง x ย�ว x ลก) ไมพม 0.50 x 0.50 x 0.50 เมตร ผสมดนเตรยมปลก โดยใชดนเดมผสมดนปลกอย�งละครงคลกใหละเอยดแลวจงใสในหลมปลก

- ก�รปลกไมยนตน ไมพม ไมคลมดน ก�รปลกไมพมในแปลงใหญทเตรยมไว ควรเวนระยะเพอก�รเจรญเตบโตของไมพมชนดนน ๆ ดวย

- ก�รปหญ� ควรปรบใหเรยบอกครง สงเกตก�รระบ�ยนำ� เมอปรบทแลวนำ�ทร�ยไปเกลยบนพนทจะปลกหญ� ใชไมป�ดใหเรยบ ว�งหญ�ใหชดกนพอดหรอห�งกน 1 ซม. เพอใชลกกลงอดทง 4 ด�นอกครง เมอปไดสวนหนงแลวควรรดนำ�ต�มใหชม แตถ�แดดจดตองรดนำ�ทนททปเสรจ วนละ 3 ครง ใน 1 อ�ทตยแรกใหหญ�งอกร�กแลวจงรดนำ�วนละครง

35

- ในกรณพนทสวนมจดนำ�ขง ใหทำ�ทอฝงใตดนเชอม เชน ว�งระบบระบ�ยนำ�ใตดน โดยว�งทอ PVC 5" อยในระดบผวดน 30 ซม. ป�กทอมตะแกรงกนเศษหน ว�งแนวทอใหมคว�มล�ดชน เพอใหนำ�ไหลไปยงทอระบ�ยนำ�หลกของบรเวณได หรอใชทอ PVC 5" เจ�ะรขน�ด 0.5 ซม.ใหพรน 180 องศ� ว�งในแนวทนำ�ขง โดยจะตองขดลกจ�กผวดน ประม�ณ 50 ซม. กว�ง 30 ซม.

ง�นโครงสร�งหมวด 1บทนย�ม

โครงสร�งอ�ค�ร หม�ยถง สวนประกอบทสำ�คญของอ�ค�รทจดสร�งขนโดยก�รตอรวมหนวยต�งๆเข�ดวยกน ทำ�หน�ทหนงอย�งหรอหล�ยอย�งซงตองก�รคว�มมนคง มไวเพอรองรบนำ�หนกบรรทกทงหมดซงเกดจ�กแรงโนมถวงของโลกต�มแนวดงและแรงด�นข�งต�มแนวนอน เชน แรงจ�กแผนดนไหว แรงลม เปนตน แลวสงถ�ยนำ�หนกและแรงกระทำ�ทงหมดลงสดน โดยไมใหเกดนำ�หนกในแตละจดเกนค�คว�มส�ม�รถของดนทจะรองรบได สวนประกอบเหล�น ไดแก ฐ�นร�ก ตอมอ ค�นคอดน เส� ค�น พน โครงหลงค� เปนตน

หมวด 2โครงสร�งอ�ค�ร

1. มแผนง�นในก�รเฝ�ระวงใหอ�ค�รมสภ�พพรอมใชง�นและมคว�มมนคงแขงแรง

36

2. มก�รตรวจสอบสภ�พอ�ค�รและบนทกก�รตรวจสภ�พอ�ค�รพรอมมร�ยง�นผลตอหวหน�

หนวยง�นหรอผบรห�รโรงพย�บ�ล3. มผลก�รแกไขปญห�ทไดรบร�ยง�น

ง�นระบบไฟฟ�และสอส�รหมวด 1บทนย�ม

1. ระบบไฟฟ�กำ�ลง หม�ยถง ระบบไฟฟ�ทรบกำ�ลงไฟฟ�จ�กระบบจำ�หน�ยแรงดนสง และลดแรงดนเปนแรงดนตำ� เพอจ�ยกำ�ลงไฟฟ�ใหกบบรภณฑไฟฟ�

2. ไฟฟ�แสงสว�ง หม�ยถงแสงสว�งทเกดจ�กสงประดษฐ แสงประดษฐ (Artificial light) ไดแก แสงสว�งจ�กหลอดไฟทกชนด ตลอดจนแสงทเกดจ�กสงทมนษยประดษฐขน เชน แสงจ�กหลอดไฟฟลออเรสเซนต (Fluorescent light) แสงจ�กหลอดแอลอด(LED) เปนตน เพอใหมแสงสว�งใชในอ�ค�ร ใหมคว�มสว�งเพยงพอเหม�ะสมกบพนทใชง�น รวมถงสำ�หรบใชในก�รหนไฟ เปนไปต�มพระร�ชบญญตควบคมอ�ค�ร และสม�คมไฟฟ�แสงสว�งแหงประเทศไทย อปกรณประกอบทใชรวมกบหลอดไฟฟ� เชนโคมไฟแบบมแผนสะทอนแสง, บลล�สต, สต�รทเตอร เปนตน

3. ระบบไฟฟ�สำ�รอง หม�ยถงแหลงจ�ยระบบไฟฟ�สำ�รอง ใชสำ�หรบทดแทนก�รจ�ยกำ�ลงไฟฟ�ในกรณฉกเฉน หรอแหลงจ�ยกำ�ลงไฟฟ�จ�กก�รไฟฟ�ขดของ ลมเหลว เพอใหมไฟฟ�ใชอย�งตอเนอง และปลอดภยสงสด

4. ระบบโทรศพทอตโนมต หม�ยถงระบบทใชเพอตดตอสอส�รง�นต�งๆ ของโรงพย�บ�ล ทงภ�ยใน และภ�ยนอกอ�ค�ร

5. ระบบเสยงประก�ศ หม�ยถง อปกรณใชเพอตดตอสอส�รง�นประช�สมพนธต�งๆ ของโรงพย�บ�ล

37

6. ระบบเรยกพย�บ�ล หม�ยถง อปกรณใชเพอตดตอสอส�รระหว�งผปวยกบพย�บ�ล

7. ระบบแจงเหตเพลงไหม หม�ยถงสญญ�ณทใชแจงเหตในกรณทเกดเพลงไหม

8. ระบบเส�อ�ก�ศโทรทศนรวม หม�ยถง อปกรณรบสญญ�ณทวรวม และกระจ�ยสญญ�ณไปยงเต�รบต�มจดต�ง ๆ เพอใชสำ�หรบก�รรบชม ขอมล ข�วส�ร เปนตน

9. ระบบทววงจรปดหม�ยถง ระบบก�รบนทกภ�พเคลอนไหวดวยกลองวงจรปด ซงเปนระบบสำ�หรบใชเพอก�รรกษ�คว�มปลอดภย

10. ระบบ Access Control เปนระบบทควบคมก�รเข� หรอ ออก อตโนมต เพอปองกนและควบคมก�รเข�ถงในสถ�นทเฉพ�ะทตองก�รคว�มปลอดภย

11. ระบบสอส�รดวยคว�มเรวสง เปนกระบวนก�รถ�ยทอดหรอแลกเปลยนข�วส�รระหว�งผสงกบผรบ โดยผ�นท�งระบบเครอข�ยคอมพวเตอร

12. ระบบปองกนฟ�ผ� เปนก�รตดตงตวนำ�ลอฟ� ตวนำ�ลงดน และร�กส�ยดน เพอลดคว�มเสยงตอคว�มเสยห�ยทเกดจ�กฟ�ผ�ได

หมวด 2บททวไป

1. ระบบไฟฟ�กำ�ลง ในทนเปนก�รรบกำ�ลงไฟฟ�จ�กระบบจำ�หน�ยแรงดนสงของก�รไฟฟ�สวนทองถน ขน�ด 22KV,24KV และ 33KV เปนตน และลดแรงดนลงเปนแรงดนตำ�ขน�ด 230/400V สำ�หรบไฟฟ�สวนภมภ�ค และ 240/416V สำ�หรบก�รไฟฟ�นครหลวง โดยผ�นท�งหมอแปลงไฟฟ� แลวสงจ�ยกำ�ลงไฟฟ�ใหกบบรภณฑไฟฟ�ตอไป นอกจ�กนยงจะตองจดเตรยมแยกกำ�ลงไฟฟ�ใหกบเครองมอเฉพ�ะทใชในท�งก�รแพทย เชน อปกรณเครองมอแพทยทวไป เครองเอกซเรย

38

อปกรณไฟฟ�ทใชสำ�หรบผปวยวกฤตเปนตน ในก�รจ�ยกำ�ลงไฟฟ�ใหกบบรภณฑไฟฟ� ตองตดตงอปกรณปองกนเปนไปต�มหลกวศวกรรม ระบบตองส�ม�รถใชง�นไดอย�งตอเนอง สะดวก ปลอดภย ถกตองต�มม�ตรฐ�น และหลกวศวกรรม

2. ก�รสองสว�งภ�ยในโรงพย�บ�ล มพนทตองก�รใหแสงหล�ยแบบ แตละพนทมก�รใหแสงทแตกต�งกน หลอดทเหม�ะสมทใชในโรงพย�บ�ล คอหลอดทมอณหภมส 4000 องศ�เคลวน เพร�ะใหแสงสแดงออกม�ดวย ซงเหม�ะสำ�หรบก�รตรวจรกษ�ทวไป ยกเวนโรคดซ�นซงหลอดทเหม�ะคอ หลอดทมสนำ�เงน คอหลอดเดยไลท เนองจ�กก�รเปลยนสผวทเหลอง เหนไดชดในหลอดประเภทน แตอย�งไรกต�มหลอดคลไวท(อณหภมส 4000 องศ�เคลวน) กเหม�ะสำ�หรบก�รรกษ�สวนใหญอย ดงนนจงสรปไดว�หลอดทเหม�ะสมทสดสำ�หรบง�นโรงพย�บ�ล คอหลอดคลไวท

หลอดทจะใชในโรงพย�บ�ลควรเปนหลอดทเหมอนกนหมด เพอไมใหเกดก�รหลอกต�เนองจ�กแสงทไมเหมอนกนของหลอดในแตละพนท เพร�ะอ�จทำ�ใหก�รตรวจวนจฉยโรคผดได ยกเวนบรเวณทไมเกยวกบก�รรกษ� วนจฉยโรค

3. ระบบไฟฟ�สำ�รองตดตงเพอใชทดแทนก�รจ�ยกำ�ลงไฟฟ� เมอระบบไฟฟ�พนฐ�นของก�รไฟฟ�สวนทองถนขดของ โดยจะตองจ�ยกำ�ลงไฟฟ�ใหกบพนททใชสำ�หรบก�รบรก�ร และใชในก�รรกษ�พย�บ�ลอย�งตอเนองเปนอย�งนอยในสดสวนทเหม�ะสม

4. ระบบโทรศพทอตโนมตเปนอปกรณเพอใชสำ�หรบตดตอสอส�รง�นต�งๆ ของโรงพย�บ�ล ทงภ�ยใน และภ�ยนอกอ�ค�รซงรวมถงแบบมส�ย และไรส�ย

5. ระบบเสยงต�มส�ยเปนอปกรณใชเพอตดตอสอส�รง�นประช�สมพนธต�งๆ ของโรงพย�บ�ล ใชในง�นประก�ศขอมลข�วส�ร

39

6. ระบบเรยกพย�บ�ลใชเพอสำ�หรบผปวยทพกอยในหองพก ตองก�รคว�มชวยเหลอจ�กพย�บ�ลอย�งฉบพลน

7. ระบบแจงเหตเพลงไหม ใชกบอ�ค�รเพอเตอนภยในเรองไฟไหม ปองกนชวต และทรพยสน ขอกำ�หนดก�รตดตงทวไปใหเปนไปต�ม กฎ และม�ตรฐ�นแจงเหตเพลงไหมของ วสท.

8. ระบบเส�อ�ก�ศโทรทศนรวมปจจบนไดมก�รสงสญญ�ณแบบดจตอล เปนอปกรณรบสญญ�ณทวรวม เชน ชอง 3, 5, 7, 9 ,11 และจ�นด�วเทยม กระจ�ยสญญ�ณไปยงเต�รบต�มจดต�ง ๆ เพอใชสำ�หรบก�รรบชม ขอมล ข�วส�ร

9. ระบบทววงจรปดเปนก�รบนทกภ�พเคลอนไหวดวยกลองวงจรปด ซงเปนระบบสำ�หรบใชเพอก�รรกษ�คว�มปลอดภย

10. ระบบ Access Control เปนระบบทควบคมก�รเข� หรอ ออก อตโนมต โดยจำ�เปนตองใชรหส ขอมล เพอก�รเข�ถง เชน KEY CARD และก�รสแกนนวมอ

11. ระบบสอส�รดวยคว�มเรวสง เปนก�รเชอมตอระบบเครอข�ยคอมพวเตอรถงกน ภ�ยในพนทใกล ๆ กน ออกแบบม�เพอใหบรก�รแลกเปลยนข�วส�รกน ในสวนต�งๆ ขององคกรในบรเวณทไมไกลกนม�ก

12. ระบบปองกนฟ�ผ� เปนก�รตดตงตวนำ�ลอฟ� ตวนำ�ลงดน และร�กส�ยดน เพอปองกนอนตร�ยจ�กฟ�ผ� ซงจะทำ�ใหอปกรณ สงปลกสร�งเสยห�ยและเกดไฟไหมได

13. ระบบนำ�ท�งเรองแสงเพอก�รอพยพหนภย เพอเพมคว�มปลอดภยในก�รอพยพหนภยเมอเกดเหตฉกเฉนใหแกเจ�หน�ทโรงพย�บ�ลและประช�ชน

หมวด 3ระบบไฟฟ�กำ�ลง

40

1. แนวก�รปกเส�พ�ดส�ยไฟฟ� เปนระเบยบเรยบรอยและปลอดภย14

2. บรเวณทตดตงหมอแปลงไฟฟ�แบบตงพน และนงร�น ตองมทว�งเพอปฏบตง�น และมก�รปองกนอนตร�ยจ�กไฟฟ� เปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รตดตงท�งไฟฟ�สำ�หรบประเทศไทยฉบบปล�สด สถ�นทตดตงรถซอมบำ�รงส�ม�รถเข�ถงไดและมป�ยแจงเตอนระวงอนตร�ยไฟฟ�แรงสง15

14 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น15 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

41

ตวอย�งรปแบบก�รตดตงหมอแปลงแบบตงพน

3. ส�ยไฟฟ�มระยะห�งจ�กตวอ�ค�รทจะไมกอใหเกดอนตร�ย และมคว�มสงจ�กผวจร�จรหรอท�งเดนทเหม�ะสม โดยไมกดขว�งและเปนอนตร�ยตอบคคลทวไป16

16 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น42

43

แบบฟอรมก�รตรวจสอบระยะห�งของสม�คมช�งเหม�ไฟฟ�และเครองกลไทย

4. มกระแสไฟฟ�จ�ยใหกบอปกรณทใชกบผรบบรก�รอย�งเพยงพอตลอด 24 ชวโมง (ต�มม�ตรฐ�นวศวกรรมสถ�นแหงประเทศไทย)17

5. มก�รตดตงแผงจ�ยไฟฟ�หลก(ต MDB) อยในหองททำ�ดวยวสดมนคงแขงแรง มทว�งเพอปฏบตง�นเปนไปต�มม�ตรฐ�น ส�ม�รถเข�ตรวจสอบและซอมบำ�รงไดสะดวก มป�ยแจงเตอนระวงอนตร�ยไฟฟ�18

6. มท�งเข�ขน�ดกว�ง 0.60 เมตร และสง 2.00 เมตร ทจะเข�ไปถงทว�งเพอปฏบตง�นได 1 ท�ง

17 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น18 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

44

ตวอย�งรปแบบก�รตดตงแผงจ�ยไฟฟ�หลก(ต MDB)7. มท�งเข�ขน�ดกว�ง 0.60 เมตร และสง 2.00 เมตร ทจะ

เข�ไปถงทว�งเพอปฏบตง�นได 2 ท�ง

ตวอย�งรปแบบก�รตดตงแผงจ�ยไฟฟ�หลก(ต MDB)

ตวอย�งรปแบบก�รตดตงตสวทชตดตอน(PANEL BOARD)

8. มระบบก�รตอลงดนของแหลงจ�ยไฟฟ�แยกต�งห�ก เชน เครองกำ�เนดไฟฟ�สำ�รองฉกเฉน ก�รตดตงตองใหสอดคลองกบ ATS 3P หรอ ATS 4P เปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รตดตงท�งไฟฟ�สำ�หรบประเทศไทยฉบบปล�สด ก�รตอลงดนในพนททไมมก�รใชเครองมออปกรณไฟฟ�(โซน 0) และพนททมก�รใชเครองมออปกรณไฟฟ� (โซน 1) ส�ยดนตดตงเปนแบบแยก (TN –S) เปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รตดตงท�ง

45

ไฟฟ�ในสถ�นทเฉพ�ะ (บรเวณสถ�นพย�บ�ล)ของก�รตอลงดนในพนททมก�รใชเครองมออปกรณไฟฟ�(โซน 2) ยกเวนกลมโซน 1 เชน บรเวณหองผ�ตด , หอง ICU ฯลฯ ซงก�รจ�ยไฟฟ�ทไมตอเนอง ส�ม�รถกอใหเกดอนตร�ยถงชวตได ส�ยดนตดตงเปนแบบแยกออกจ�กระบบ (IT) เปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รตดตงท�งไฟฟ�ในสถ�นทเฉพ�ะ(บรเวณสถ�นพย�บ�ล)ของ วสท.19

ตวอย�งรปแบบก�รตดตงระบบก�รตอลงดนของหมอแปลงไฟฟ� และแผงจ�ยไฟฟ�หลก(ต MDB)

ภ�พแสดงระบบ IT (1 Phase 2 Wire)

19 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น46

ภ�พตวอย�งแสดงก�รตอเชอมส�ยดนในสถ�นพย�บ�ลกลม 2

47

ต�ร�งร�ยก�รตวอย�งของก�รแบงกลมและแบงประเภทของระบบไฟฟ�นรภย

สถ�นพย�บ�ลกลม

ระยะเวล�สบเปลยนระบบไฟฟ�(t) –

0 1 2 t ≤ 0.51. หองนวด (Massage room) X X2. หองพกผปวย (Bed room) X3. หองคลอด (Delivery room) X X ก

4. หองตรวจคลนไฟฟ�หวใจ (Electrocardiography room, ECG) หองตรวจคลนไฟฟ�สมอง (Electroencephalography room, ECG) หองตรวจคลนไฟฟ�มดลก (Electrohysterography room, ECG)

X

5. หองสำ�หรบสองกลอง (Endoscopic room) Xข

6. หองตรวจหรอรกษ� (Examination or treatment room)

X

7. หองศลยกรรมท�งเดนปสส�วะ (Urology room)

Xข

8. หองรงสวนจฉยและรกษ� นอกจ�กขอ 21 X9. หองว�รบำ�บด (Hydrotherapy room) X10. หองก�ยภ�พบำ�บด (Physiotherapy room) X11. หองดมย�สลบ (วสญญ) (Anesthetic room)

X X ก

12. หองผ�ตด (Operating theatre room) X X ก

13. หองเตรยมก�รผ�ตด (Operating preparation room)

X X X ก

48

9. ก�รเดนส�ยไฟฟ�ตองยดแนนหรอฝงในผนง / ฝ�เพด�นอย�งเปนระเบยบ เปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รตดตงท�งไฟฟ�สำ�หรบประเทศไทยฉบบปล�สด20

หมวด 4ระบบไฟฟ�แสงสว�ง

1. ภ�ยนอกอ�ค�รมก�รตดตงเส�ไฟฟ�แสงสว�งหรอดวงโคมทใหคว�มสว�งในเวล�กล�งคนไดอย�งพอเพยงสภ�พของเส�ไฟฟ�และดวงโคมมก�รตดตงอย�งมนคงแขงแรงและปลอดภย21

2. ภ�ยในอ�ค�รมค�คว�มเขมของแสงสว�งพอเพยงและเหม�ะสมตอพนทใชง�น ต�มม�ตรฐ�นสม�คมไฟฟ�แสงสว�งแหงประเทศไทย22

3. ภ�ยนอกอ�ค�ร วงจรไฟฟ�แสงสว�งตองมก�รตดตงอปกรณปองกนก�รใชกระแสไฟฟ�เกนและปองกนอนตร�ยจ�กกระแสไฟฟ�รว

ต�ร�งขอแนะนำ�ระดบคว�มสองสว�งภ�ยในอ�ค�ร ของสม�คมไฟฟ�แสงสว�งแหงประเทศไทย ประเภทของพ4นทและกจกรรม

EmLux

UGR L

R a(min

)

หม�ยเหต

โรงพย�บ�ล

1. พนทรอรบก�รรกษ�2. ท�งเดนทวไปเวล�กล�งวน3. ท�งเดนทวไปเวล�กล�งคน

20020050200

22222222

80808080

คว�มสองสว�งวดทระดบพน

20 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น21 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น22 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

49

ประเภทของพ4นทและกจกรรม

EmLux

UGR L

R a(min

)

หม�ยเหต

โรงพย�บ�ล

4. หองพกรกษ�ผปวยนอก5. หองทำ�ง�นแพทย6. หองพกแพทย

500300

1919

8080

พ4นทหองพกผปวยใน

1. พนททวไป2. แสงสว�งสำ�หรบก�รอ�นหนงสอ3. พนทตรวจทวไปในหองพกผปวย4. พนทตรวจโรคและรกษ�โรค5. คว�มสว�งในเวล�กล�งคน6. หองนำ�ผปวย7. พนทตรวจโรคทวไป8. หองตรวจหและต�9. พนทตรวจสอบส�ยต�โดยก�รอ�นและดแผน ภ�พท�งส�ยต�10. หองดภ�พจ�กจอภ�พของเครอง Scanners11. หองถ�ยเลอด/เครองรกษ�ไตเทยม12. พนทตรวจรกษ�โรค

1003003001,00052005001,000500

5050500300500300500

1,000จำ�เพ�ะ

19191919192219

16

19191919191919

808080808080909090

80908080808080

90

คว�มสองสว�งวดทระดบพน

ดวงโคม ณ จดตรวจ

สำ�หรบพนทมจอคอมพวเตอรใหด TIEA – GD002

Em = 10K – 100K Lux

50

ประเภทของพ4นทและกจกรรม

EmLux

UGR L

R a(min

)

หม�ยเหต

โรงพย�บ�ล

ผวหนง13. หองสองกลองตรวจอวยวะภ�ยในร�งก�ย14. หองเข�เฝอก15. หองจ�ยย�16. หองสำ�หรบก�รรกษ�โดยก�รนวดและแผรงส17. หองพกฟ นกอนและหลงผ�ตด18. หองผ�ตด19. พนทใตโคมผ�ตด

พ4นทสำ�หรบหองดแลพเศษ ICU (Intensive Care Unit)

1. พนททวไป2. แสงสว�งใชในก�รตรวจทวไป. พนทสำ�หรบก�รตรวจรกษ�4. คว�มสว�งสำ�หรบก�รเฝ�ไขกล�งคน

1003001,00020

19191919

90909090

คว�มสองสว�งวดทระดบพน

พ4นทหองทนตแพทย

1. แสงสว�งโดยทวไป2. แสงสว�ง ณ ตวผปวย3. ใตดวงโคมผ�ตด

5001,0005,0

19 90909090

ไมควรมแสงบ�ตรต�เลยดวงโคม ณ จด

51

ประเภทของพ4นทและกจกรรม

EmLux

UGR L

R a(min

)

หม�ยเหต

โรงพย�บ�ล

4. แสงสว�งสำ�หรบเปรยบเทยบ สพน5. พนททดสอบและตรวจสอบส

005,0001,000

19 90 รกษ�บ�งกรณอ�จสงกว� 5,000 Luxอณหภมสอย�งตำ� 6,000 K

ประเภทของพ4นทและกจกรรม

6. หองค�เชอ7. หองปลอดเชอ8. หองชนสตรพลกศพ/หองเกบศพ9. โตะชนสตรพลกศพ

3003007505,000

222219

80809090 อ�จจะสงกว�

5,000 Lux

หม�ยเหต EmLux : คว�มสองสว�งข4นตำ�โดยเฉลย หม�ยถง คว�มสองสว�ง

โดยเฉลยของพนท ทใชทำ�กจกรรมดงกล�ว ในก�รใชง�นตองมค�ไมตำ�กว�ค�ทกำ�หนด ซงค�กำ�หนดดงกล�วไมใชค�ของก�รตดตงใหม แตเปนค�ทในก�รใชง�นไดจรงแลวจะตองมค�ไมตำ�กว�กำ�หนด ดงนนผออกแบบจงควรตองเผอก�รลดลงของแสงจ�กคว�มสกปรกจ�กก�รใชง�นโคมไฟ หลอดไฟ จ�กก�รลดลงของแสงเมอหลอดเสอมอ�ยก�รใชง�น จ�กก�รลดลงของแสงจ�กก�รกนผนงกนหอง (partition) หรอจ�กกองเอกส�รในหอง จ�กก�รลดลงของแสงจ�กก�รไดรบแรงดนไฟฟ�ไมสมำ�เสมอ จ�กก�รลดลงของแสงจ�กก�รเลอกสเฟอรนเจอร ผนงทดดกลนแสงจ�กสทบ หรอจ�กฝนเก�ะ และจ�กก�รลดลงของแสงจ�กก�รข�ดก�รบำ�รงรกษ� ซงห�กผออกแบบไมไดเผอก�รลดลงของแสง กมกจะทำ�ใหไดคว�มสองสว�งตำ�กว�ทม�ตรฐ�นกำ�หนด

52

อนงค�ดงกล�ว เปนค�สำ�หรบก�รใชง�นของคนทวไป ในกรณทเปนผสงอ�ย หรอก�รใชง�นพเศษโดยเฉพ�ะ กจำ�เปนตองพจ�รณ�ปรบเพมค�คว�มสองสว�งใหสงขน ใหเหม�ะสมกบลกษณะก�รใชง�น

UGRL : Limiting Unified Glare Rating เปนดชนบอกค�ระดบคว�มไมสบ�ยต�ม�กทสดทยอมรบไดจ�กระบบแสงสว�ง ณ พนท หรอจดทำ�ง�น ซงค�ระดบคว�มไมสบ�ยต�หรอ UGR (Unified Glare Rating) ส�ม�รถห�ไดจ�กสตรตอไปนโดย Tabular Method (โดยส�ม�รถศกษ�ร�ยละเอยดเพมเตมไดจ�กเอกส�ร CIE 117 – 1995)

R a(min) ค�ดชนคว�มถกตองของสข4นตำ� โดยควรเลอกชนดหลอดไฟทใหค�คว�มถกตองของสไมนอยกว�ค�ทกำ�หนด

หมวด 5ระบบไฟฟ�สำ�รองฉกเฉน

1. มระบบไฟฟ�สำ�รองฉกเฉนในก�รทำ�ง�นของเครองกำ�เนดไฟฟ�ซงตองส�ม�รถจ�ยไฟใชง�นภ�ยใน 10 วน�ท ภ�ยหลงระบบไฟฟ�กำ�ลงหลกหยดทำ�ง�น23

2. มก�รทดสอบก�รทำ�ง�นของเครองกำ�เนดไฟฟ�สำ�รองเปนประจำ�และมนำ�มนสำ�รองสำ�หรบก�รเดนเครองอย�งเพยงพอไมนอยกว� 8 ชวโมง

3. เครองกำ�เนดไฟฟ�สำ�รองตองอยในทมดชด โดยอ�จอยภ�ยในอ�ค�รหลกหรออยเปนอ�ค�รแยกต�งห�ก มก�รปองกนแรงสนสะเทอนและเสยงจ�กเครอง มประตท�งเข�ออกสะดวก และกว�งเพยงพอตอก�รเคลอนย�ยหรอซอมบำ�รง โดยมระยะห�งโดยรอบจ�กเครองกบผนงไมนอยกว� 1 เมตร24

23 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น24 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

53

4. ภ�ยในอ�ค�รทตดตงเครองกำ�เนดไฟฟ�สำ�รอง ตองมก�รระบ�ยอ�ก�ศทดและสะอ�ด มแสงสว�งเพยงพอในก�รตรวจสอบก�รทำ�ง�นของเครอง25

5. ตองมร�งระบ�ยนำ�ภ�ยในหองเครองในตำ�แหนงทเหม�ะสม หรอรอบแทนเครองสำ�หรบก�รระบ�ยนำ�เวล�ททำ�คว�มสะอ�ดพน

6. เครองกำ�เนดไฟฟ�ตองมขน�ดกำ�ลงทเหม�ะสมและเพยงพอ ส�ม�รถจ�ยกระแสไฟฟ�สำ�รองใหกบดวงโคมและอปกรณก�รแพทยทจำ�เปนในแผนกอบตเหต หองผ�ตดหอผปวยหนก หองคลอดและธน�ค�รเลอดเปนอย�งนอย

7. มเครองสำ�รองไฟฟ�ฉกเฉน (UPS) จ�ยใหกบอปกรณท�งก�ร แพทยทสำ�คญ สำ�หรบวงจรชวยชวตซงไมส�ม�รถหยดได มก�รใชอย�งตอเนองเพยงพอ และเหม�ะสม โดยอยในสภ�พทพรอมใชง�น

8. บนไดท�งหนไฟ/ท�งสญจร หองเครอง และหนวยบรก�รอนๆตองมระบบไฟฟ�แสงสว�งฉกเฉนซงใชพลงง�นจ�กแบตเตอรเพมเตมต�มคว�มเหม�ะสม ต�มม�ตรฐ�นระบบไฟฟ�แสงสว�งฉกเฉน และโคมไฟ ป�ยท�งออกฉกเฉน ของ วสท.26

- ก�รใหแสงสว�งเพอก�รหนไฟ เพอใหเหนท�งหนไฟชดเจนปลอดภย และเพอใหเหนอปกรณแจงเหตดวยมอ และอปกรณผจญเพลงทตดตงไดชดเจน ก�รใหแสงสว�งเพอก�รหนไฟไมไดมไวเพอใหแสงสว�งเฉพ�ะเมอระบบจ�ยไฟฟ�ปกตทงระบบลมเหลวแตเพยงอย�งเดยว แตมไวใหแสงสว�งเมอมคว�มลมเหลวของก�รจ�ยไฟในพนทนนๆดวย ชวงเวล�ก�รสองสว�งเพอก�รหนไฟตองไมนอยกว� 180 น�ท และชวงเวล�ก�รสองสว�งสำ�รองทไมใชสำ�หรบหนไฟตองไมนอยกว� 120 น�ท

25 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น26 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ยและม�ตรฐ�น

54

- ก�รใหแสงสว�งฉกเฉนตองมแหลงจ�ยไฟอสระทไมขนกบแหลงจ�ยไฟแสงสว�งปกต และไมอนญ�ตใหใชเครองกำ�เนดไฟฟ�เปนแหลงจ�ยไฟใหกบโคมไฟฟ�ฉกเฉน และตองใชวงจรไฟฟ�จ�กวงจรไฟฟ�แสงสว�งของในพนทนนๆ ก�รตดตงดวงโคมไฟฟ�ฉกเฉนตองตดตงสงจ�กพนไมนอยกว� 2 เมตร โดยวดจ�กพนถงด�นล�งของโคม กรณตดตงตำ�กว� 2 เมตร จะตองไมกดขว�งเสนท�งหนไฟ

- ก�รเดนส�ยไฟฟ�สำ�หรบโคมไฟตอพวง และมแหลงจ�ยไฟสวนกล�ง วงจรไฟฟ�ทจ�ยใหกบโคมไฟฟ�ฉกเฉนจะตองแยกอสระจ�กอปกรณไฟฟ�อนๆ และส�ยไฟฟ�ทใชจะตองเปนส�ยทนไฟตดตงในชองเดนส�ย

- โคมไฟฟ�ป�ยท�งออกฉกเฉน ร�ยละเอยดคณสมบต และก�รตดตง ใหยดถอเปนไปต�มม�ตรฐ�นระบบไฟฟ�แสงสว�งฉกเฉนและโคมไฟฟ�ป�ยท�งออกฉกเฉนของ วสท. ระยะห�งระหว�งป�ยสำ�หรบสญลกษณทมคว�มสง 10 เซนตเมตร ตองมระยะไมเกน 24 เมตร และใหตดตงเพมเตมด�นบนทจดท�งเลยวท�งแยกและเหนอประตท�งออกสดท�ยดวย

- ควรตดตงป�ยท�งออกด�นล�งเปนป�ยเสรม[4] โดยขอบล�งของป�ยสงจ�กพน 15-20 เซนตเมตร และขอบของป�ยอยห�งจ�กขอบประตไมนอยกว� 10 เซนตเมตรเปนป�ยเครองหม�ยบอกท�งเรองแสง (Photoluminescent Escape Sign) ส�ม�รถสะสมแสงรอบตวและเรองแสงไดโดยไมพงพ�ไฟฟ�โดยตดตงทกตำ�แหนงประตเสนท�งหน

55

ไฟทกท�งแยกท�งเลยวและแนวเสนท�งหนไฟทกระยะ 24 เมตร

รปแบบสญลกษณโคมไฟฟ�ป�ยท�งออกฉกเฉน

9. ระบบนำ�ท�งเรองแสงเพอก�รอพยพหนภย(ถ�ม) เพอเพมคว�มปลอดภยในก�รอพยพหนภยเมอเกดเหตฉกเฉนใหแกเจ�หน�ทโรงพย�บ�ลและประช�ชน มขอกำ�หนด ดงน

ม�ตรฐ�น- ม�ตรฐ�น UL1994 : Luminous Egress Path Marking System

- ม�ตรฐ�น DIN67510 : Longtime Afterglowing Pigments and Products

คณสมบต- วสดเรองแสงตองผลตจ�กแรหนธรรมช�ตสว�ง

โดยไมตองพงพ�ไฟฟ� ไมมกมมนตภ�พรงส ไมมสวนผสมฟอสฟอรส ไมล�มไฟ(Fire Retardant) และไมกอใหเกดส�รพษ

- ค�คว�มสว�งเปนไปต�มม�ตรฐ�น DIN67510(Longtime Afterglowing Pigments and Products) อยในระดบ Class C โดยมค�คว�มสว�งไมนอยกว� 150 mcd/m² ทน�ทท 10 และ 22 mcd/m² ทน�ทท 60

บรเวณทตดตงแบงออกเปน 3 สวน ดงน- สวนท 1 ป�ยเครองหม�ยบอกท�งหนไฟเรองแสง

พมพวสดเรองแสงเคลอบตดแนนบนแผนอลมเนยมพรอมแผนก�วด�นหลง รปแบบสญลกษณเปนไปต�ม ISO7010 ขน�ด 150x300 ม.ม.

56

โดยใหตดตงทกตำ�แหนงทมกลองไฟทแสดงเครองหม�ยท�งหนไฟฉกเฉนพรอมแบตเตอร(Exit Sign) โดยขอบล�งของป�ยเครองหม�ยบอกท�งหนไฟเรองแสงสงจ�กพนไมนอยกว� 15 ซม.แตตองไมเกน 20 ซม.(Low Location Lighting)

- สวนท 2 ป�ยเครองหม�ยอปกรณดบเพลงเรองแสงและป�ยเครองหม�ยอปกรณแจงเหตเพลงไหมเรองแสงพมพวสดเรองแสงเคลอบตดแนนบนแผนอลมเนยมพรอมแผนก�วด�นหลง รปแบบสญลกษณเปนไปต�ม ISO7010 ขน�ด 200x200 มม. โดยใหตดตงบรเวณผนงด�นบนเหนออปกรณดบเพลงและด�นบนเหนออปกรณแจงเหตเพลงไหม

- สวนท 3 ระบบนำ�ท�งเรองแสงสำ�หรบก�รอพยพหนภยบรเวณชองบนไดหนไฟ ประกอบดวย

ป�ยเครองหม�ยบอกท�งหนไฟเรองแสงพมพวสดเรองแสงเคลอบตดแนนบนแผนอลมเนยมพรอมแผนก�วด�นหลง รปแบบสญลกษณเปนไปต�ม ISO7010 ขน�ด 150x300 ม.ม. โดยใหตดตงบรเวณผนงช�นพกในบนไดหนไฟ ขอบล�งของป�ยเครองหม�ยบอกท�งหนไฟเรองแสงสงจ�กพนประม�ณ 1.50 เมตร

ป�ยบอกชนเรองแสง พมพวสดเรองแสงเคลอบตดแนนบนแผนอลมเนยมพรอมแผนก�วด�นหลงขน�ด 200x200 ม.ม. โดยใหตดตงบรเวณประตหนไฟ ขอบล�งของป�ย

57

บอกชนเรองแสงสงจ�กพนประม�ณ 1.50 เมตร

แถบนำ�ท�งเรองแสง วสด PVC Tape พรอมแผนก�วขน�ด 25 ม.ม. โดยใหตดตงบรเวณร�วจบบนไดหนไฟ บรเวณผนงช�นพกในบนไดหนไฟ โดยตดตงบรเวณผนงช�นพกสงจ�กพน 10 ซม. และบรเวณรอบวงกบประตหนไฟของชนปลอยออก

แถบนำ�ท�งเรองแสงสำ�หรบตดต�มขนบนได วสดอลมเนยมพรอมแผนก�วด�นหลงขน�ด 203x76x25 ม.ม. โดยใหตดตงต�มขนบนไดหนไฟ

ป�ยปลอยออกเรองแสง วสด PVC Plate ขน�ด 300x300 ม.ม. โดยใหตดตงเหนอประตหนไฟของขนปลอยออก

หมวด 6ระบบโทรศพท

1. แนวก�รปกเส�พ�ดส�ยโทรศพท เปนระเบยบเรยบรอยและปลอดภย

2. ส�ยโทรศพท มระยะห�งจ�กตวอ�ค�รทจะไมกอใหเกดอนตร�ยและมคว�มสงจ�กผวจร�จรหรอท�งเดนทเหม�ะสม ไมกดขว�งหรอเปนอนตร�ยตอบคคลทวไป

3. มจำ�นวนโทรศพทต�มคว�มเหม�ะสม (อตร�สวนส�ยนอกตอส�ยใน 1:10) เพอใชตดตอสอส�รระหว�งหนวยง�นทงภ�ยในและภ�ยนอกไดอย�งสะดวกรวดเรว

4. จำ�กดก�รใชโทรศพทไรส�ยในบ�งพนททมคว�มสำ�คญ เชน หองผ� ตด ,ICU,CCU เปนตน เพอปองกนก�รรบกวนของคลนสน�มแม

58

เหลกไฟฟ� ซงทำ�ใหอปกรณเครองวดทำ�ง�นผดพล�ดไดเชน มป�ยแจงเตอนห�มใชโทรศพทไรส�ย

หมวด 7ระบบเสยงต�มส�ย

1. มระบบเสยงต�มส�ยไวประก�ศเรยก หรอแจงขอมลข�วส�ร ตอทงเจ�หน�ทและผรบบรก�รไดสะดวกรวดเรว โดยส�ม�รถไดยนอย�งชดเจนทงภ�ยในและภ�ยนอกอ�ค�ร

หมวด 8ระบบเรยกพย�บ�ล

1. มระบบเรยกพย�บ�ลสำ�หรบตดตอสอส�รระหว�งเจ�หน�ทกบผปวย เพอผปวยจะไดรบก�รชวยเหลออย�งทนทวงท โดยตดตงทหองพกผปวย,หองนำ�ผปวย และททำ�ง�นพย�บ�ล และมไฟสญญ�ณแสดงหน�หองพก

หมวด 9ระบบแจงเหตเพลงไหม

1. มก�รตดตงระบบแจงเหตเพลงไหมในอ�ค�ร ประกอบดวย อปกรณสงสญญ�ณทส�ม�รถสงเสยงหรอสญญ�ณใหผทอยภ�ยในอ�ค�ร ไดยนหรอทร�บอย�งทวถง โดยก�รควบคมดวยมอหรอดวยระบบอตโนมต ในตำ�แหนงทเหม�ะสมเชน โถงพกรอ หองพกผปวย หองทำ�ง�น เปนตน โดยก�รตดตงใหเปนไปต�มม�ตรฐ�นระบบแจงเหตเพลงไหม ของวสท.27

- อปกรณแจงเหตจะตองมระดบคว�มดงของเสยงทจดใดๆ ตองไมนอยกว� 60 dB และไมเกน 105 dB สำ�หรบในสถ�นทสำ�หรบผปวยทมปญห�เกยว

27 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ยและม�ตรฐ�น59

กบก�รไดยน ตองตดตงอปกรณแจงเหตชนดแสงกระพรบสข�วระหว�ง 1-2 ครงตอวน�ท

- ระยะห�งระหว�งอปกรณแจงเหตชนดแสงตองไมเกน 30 เมตรอปกรณแจงเหตดวยมอจะตองตดตงในตำ�แหนงทเหนชดเจน และอยในพนททกท�งเข�ออก และท�งหนไฟ ส�ม�รถเข�ถงไดสะดวก โดยระยะห�งระหว�งอปกรณแจงเหตดวยมอไมเกน 60 เมตร(วดต�มแนวท�งเดน)

ตวอย�งแสดงระยะก�รตดตงอปกรณตรวจจบคว�มรอน (HEAT DETECTOR)

ตวอย�งแสดงระยะก�รตดตงอปกรณตรวจจบคว�มรอน (HEAT DETECTOR)

60

ตวอย�งแสดงระยะก�รตดตงอปกรณตรวจจบควน (SMOKE DETECTOR)

ตวอย�งแสดงระยะก�รตดตงอปกรณตรวจจบควน (SMOKE DETECTOR)

2. ส�ยสญญ�ณสำ�หรบอปกรณแจงเหตตองเปนส�ยชนดทนไฟ (FRC)

3. มก�รตรวจสอบและทดสอบเปนประจำ�อย�งนอยปละหนงครง

หมวด 10ระบบทวรวม

1. มก�รตดตงระบบทวรวม และกระจ�ยสญญ�ณไปยงเต�รบต�ม จด ต�ง ๆ เพอใชสำ�หรบก�รรบชม ขอมล ข�วส�ร เปนตน

61

หมวด 11ระบบทววงจรปด

1. มก�รตดตงระบบทววงจรปด ต�มจดทมคว�มเสยง เชน โถงท�งเข� หน�ประต ลฟต เปนตน

หมวด 12ระบบปองกนก�รเข�-ออก

1. มก�รตดตงระบบปองกนก�รเข�ออก เพอปองกนก�รเข�ถงในสถ�นทเฉพ�ะ ทตองก�รคว�มปลอดภย

หมวด 13ระบบสอส�รดวยคว�มเรวสง

1. มก�รตดตงระบบสอส�รดวยคว�มเรวสงเพอก�รตดตอสอส�ร และเชอมตอดวยระบบเครอข�ย

หมวด 14ระบบปองกนฟ�ผ�

1. มก�รตดตงตวนำ�ลอฟ� ตวนำ�ลงดน ระบบหลกดน เพอปองกนอนตร�ยจ�กฟ�ผ� ซงจะทำ�ใหอปกรณ สงปลกสร�งเสยห�ย วธก�รตดตงเปนไปต�มม�ตรฐ�นก�รปองกนฟ�ผ�สำ�หรบสงปลกสร�งของ วสท.28

หมวด 15ระบบปองกนแรงดนและกระแสเกน

28 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น62

1. มก�รตดตงอปกรณปองกนแรงดนและกระแสเกนทแผงจ�ยไฟฟ�หลก(ตMDB) เพอปองกนแรงดนและกระแสเกนทเกดจ�กปจจยภ�ยนอก เชน ฟ�ผ� สวทตชง ก�รลดวงจร เปนตน29

ง�นระบบประป�และสข�ภบ�ลหมวด 1บทนย�ม

1. ระบบประป�(นำ�ด) หม�ยถง ระบบจ�ยนำ�เพอก�รอปโภค-บรโภคภ�ยในโรงพย�บ�ลทมคณภ�พนำ�ทไดค�ม�ตรฐ�นนำ�ประป�ต�ม พ.ร.บ. สงแวดลอม ,ก�รประป�นครหลวง ,ก�รประป�ภมภ�ค เปนตน

2. ระบบสข�ภบ�ล(นำ�ทง,นำ�เสย,นำ�ฝน) หม�ยถง ระบบก�รระบ�ยนำ�ทง ,นำ�เสย ,นำ�ฝน ออกจ�กอ�ค�รหรอโรงพย�บ�ลลงสระบบระบ�ยนำ�ส�ธ�รณะ โดยไมกอใหเกดก�รแพรหล�ยหรอสะสมเชอโรคท�งนำ�และอ�ก�ศ

3. ระบบดบเพลง หม�ยถง ระบบดบทส�ม�รถดบเพลงในอ�ค�รหรอโรงพย�บ�ลเบองตนจนกว�พนกง�นเจ�หน�ทดบเพลงจะม�ทำ�ก�รดบเพลงตอไป ในกรณทเกดเพลงไหมทไมส�ม�รถดบเองได

4. ระบบบำ�บดนำ�เสย หม�ยถง ระบบทส�ม�รถบำ�บดนำ�เสยของอ�ค�รหรอโรงพย�บ�ลใหไดคณภ�พนำ�เสยทไดค�ม�ตรฐ�นต�มพ.ร.บ.สงแวดลอม ,ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสข

5. ก�รจดเกบและกำ�จดขยะมลฝอย หม�ยถง ก�รจดใหมทพกมลฝอยในอ�ค�ร หรออ�ค�รพกมลฝอยภ�ยในโรงพย�บ�ล เพอสะดวกและปลอดภยตอก�รนำ�ไปกำ�จดตอไป

หมวด 2บททวไป

ม�ตรฐ�น พระร�ชบญญต พระร�ชกฤษฎก� กฎกระทรวง ประก�ศ เทศบญญต ขอบงคบ ระเบยบ คำ�สง ขอกำ�หนด คำ�แนะนำ� หลก29 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

63

เกณฑ หนงสอกฎหม�ย ทเกยวของหรอขอบงคบใหยดถอ และปฏบต โดยใหใชฉบบล�สดเปนหลก มดงน

1)พระร�ชบญญตควบคมอ�ค�ร2)พระร�ชบญญตสถ�นพย�บ�ล3)พระร�ชบญญตรกษ�และสงเสรมคณภ�พสงแวดลอม4)ม�ตรฐ�นส�กลทเปนทยอมรบ 5) ม�ตรฐ�นก�รเดนทอภ�ยในอ�ค�ร ของวศวกรรมสถ�น

แหงประเทศไทย 6) ม�ตรฐ�นก�รปองกนอคคภย ของวศวกรรมสถ�นแหง

ประเทศไทย

หมวด 3ระบบปองกนอคคภย

1. เครองดบเพลงแบบเคลอนย�ยได( PATABLE FIRE EXTINHGUISHER ) มเครองดบเพลงชนดทส�ม�รถดบเพลง เหม�ะสมกบประเภทและชนดของเพลงแตละประเภท ดงน

(1) ถงดบเพลงเคม ( A , B & C Type ) สำ�หรบหองทวไป30

(2) ถงดบเพลงชนดส�รสะอ�ด ( CLEAN AGENT ) สำ�หรบหอง เชน I.C.U. , C.C.U. เปนตน31

(3) ถงดบเพลงชนดส�รสะอ�ด ( CLEAN AGENT ) บรรจก�ซไนโตเจน ,ก�ซ NOVEC ,ก�ซค�รบอนไดออไซด เปนตน เหม�ะสำ�หรบแผนก IT ,เวชระเบยน เปนตน32

2. ถงดบเพลงเคม จะตองตดตงในตำ�แหนงทเหม�ะสม มองเหนและส�ม�รถหยบใชไดง�ยและจะตองมอย�งนอยชนละ 1 ถง

30 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย31 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น32 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

64

3. ระบบดบเพลงแบบทอยน(1) ระบบดบเพลงแบบทอยน ชนดทอแหง (DRY

PIPE) เปนระบบทเวล�ปกตไมมนำ�ในเสนทอนำ�ดบเพลง ประกอบดวยทอดบเพลงและตดบเพลง โดยจะมเครองดบเพลงหรอไมกได- ในกรณทไมมเครองสบนำ�จะตองรอนำ�จ�กรถดบ

เพลงม�จ�ยนำ�ให- ในกรณทมเครองสบนำ�ดบเพลงส�ม�รถฉดนำ�ดบ

เพลงเอง โดยก�รล�กส�ยฉดนำ�ดบเพลงแลวจงเปดเครองสบนำ�ดบเพลง เพอก�รฉดนำ�ดบเพลง

(2) ระบบดบเพลงแบบทอยน ชนดเปยก (WET PIPE) เปนระบบดบเพลงกงอตโนมต เพร�ะตองมนำ�ในเสนทอนำ�ดบเพลงตลอดเวล� โดยรกษ�แรงดนนำ�ดวยเครองสบนำ�รกษ�แรงดนนำ�(JOCKEY PUMP) ใหส�ม�รถพอเพยงตอก�รฉดดบเพลงตลอดเวล� เมอเกดเพลงไหมกเปดประตนำ�ในตดบเพลงแลวล�กส�ยฉดนำ�ดบเพลง เครองสบนำ�ดบเพลงจะทำ�ง�นอตโนมตทนท

(3) ตดบเพลง ประกอบดวย ตดบเพลงททำ�ดวยโลหะทมบ�นเปดด�นหน�เปนกระจกนรภยและมกญแจลอกต โดยภ�ยในตประกอบดวย- ส�ยฉดดบเพลง ม 2 แบบ คอ แบบส�ย

มวน(HOSE REEL) ใชส�ยขน�ด Dia. 1 นว และแบบส�ยพบ (HOSE RACK) ใชส�ยขน�ด Dia. 2 1/2 นว

- หวฉดนำ�ดบเพลง- ประตนำ�แบบ BALL VALVE- ประตนำ�แบบ ANGLE VALVE

65

- หวจ�ยนำ�แบบสวมหวเรว ขน�ด Dia. 2 1/2 นว พรอมฝ�ปด

- ถงดบเพลงแบบเคลอนทได- ขว�น- ฯลฯ

(4) ภ�ยในอ�ค�ร ตองมระบบดบเพลงแบบส�ยนำ�ฉดดบเพลง ทกชน ในระยะครอบคลม 30 เมตรและมหวรบนำ�ดบเพลงภ�ยนอก อ�ค�รทระดบพนดนทรถดบเพลงส�ม�รถเข�ถง33

4. สำ�หรบอ�ค�รขน�ดใหญพเศษหรออ�ค�รสง (เฉพ�ะอ�ค�รทกอสร�งหลงป พ.ศ. ๒๕๓๕ ) จะตองมระบบดบเพลงอตโนมต หรอเทยบเท�ระบบสปรงเกอร และมปรม�ณนำ�สำ�รองดบเพลง ต�มกฎหม�ยควบคมอ�ค�ร34

หมวด 4ระบบประป�

1. มระบบจ�ยนำ�ทสะอ�ด ไมปนเป อนสงทเปนอนตร�ยตอสขภ�พ ไมมก�รรวซม และมแรงดนเพยงพอตอก�รใชง�น35

2. มระบบสำ�รองนำ�ประป� ทส�ม�รถใหบรก�รไดตลอดระยะเวล�ก�รรกษ�36 เชน ง�นบรก�รทนตกรรม

3. ระบบสำ�รองนำ�ประป� จะตองไมรวซม และตดตงในสถ�นทเหม�ะสม ไมกอใหเกดก�รปนเป อนตอคณภ�พนำ�ประป� เชน ระดบฝ�ถงเกบนำ�ใตดนตองสงกว�ระดบร�งระบ�ยนำ�ฝนทวไป โดยสำ�รองนำ�ไวใชได 2 วน37

33 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย34 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย35 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น36 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น37 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

66

4. มฝ�ถงสำ�หรบก�รตรวจสอบบำ�รงรกษ� ปดมดชด มกญแจลอค ปองกนสตว แมลง หรอคนตกลงไปในถง38

หมวด 5ระบบระบ�ยนำ4�และระบบสข�ภบ�ล

1. มแผนผงระบบระบ�ยนำ�และระบบสข�ภบ�ล39

2. มระบบรวบรวมนำ�ทงทไมกอใหเกดก�รแพรหล�ยหรอสะสมเชอโรคท�งนำ�และอ�ก�ศ

3. มระบบก�รระบ�ยนำ�ฝนจ�กอ�ค�ร สระบบระบ�ยนำ�ฝนรวมอย�งเหม�ะสม เชน ร�งระบ�ยนำ�รอบอ�ค�ร บอพกระบบระบ�ยนำ�ฝนด�นข�งถนน โดยมคว�มล�ดเอยงใหเพยงพอ ไมกอใหเกนก�รตกตะกอนในทอ หรอร�งระบ�ยนำ� มตะแกรงดกขยะของระบบระบ�ยนำ�ฝนกอนปลอยออกสแหลงส�ธ�รณะ และไมมบรเวณนำ�ขงทกอใหเกดแหลงเพ�ะพนธยง หรอแมลงพ�หะต�งๆ หรอกอใหเกดอนตร�ยในก�รสญจรขอผใชบรก�ร40

4. มก�รแยกประเภททอต�งๆ ต�มระบบก�รใชง�นอย�งชดเจน เชน ทอสวม ทอนำ�ทง ทอระบ�ยอ�ก�ศ ทอระบ�ยนำ�ฝน ทอระบ�ยนำ�ทงจ�กเครองปรบอ�ก�ศ โดยไมมก�รรวซม41

5. ระบบสข�ภบ�ลหองปฏบตก�ร เชน หอง lab , หองทนตกรรม , หองล�งไต , หองล�งเครองมอ , หองรงส , หนวยจ�ยกล�ง ตองปร�ศจ�กเชอ เปนตน ประกอบดวย ทอประป� , ทอนำ�ทง ,ทอชนดพเศษ ทนกรด-ด�ง , ทอระบ�ยอ�ก�ศ , เครองมอและอปกรณชนดพเศษเฉพ�ะ เชน ชดกรองหนปน เปนตน42

6. มระบบรวบรวมปรม�ณนำ�ฝนทเหม�ะสม กอนปลอยออกสแหลงระบ�ยนำ�ส�ธ�รณะ

38 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น39 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย40 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย41 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น42 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

67

7. ทอระบ�ยอ�ก�ศจะตองโผลเหนอหลงค�และไมทำ�ใหหลงค�รวซมได

8. ขน�ดทอต�งๆส�ม�รถใชต�มร�ยก�รคำ�นวณท�งวศวกรรม

หมวด 6ระบบบำ�บดนำ4�เสย

1. มแผนผงระบบนำ�เสย2. มระบบบำ�บดนำ�เสยรวมหรอแยกเฉพ�ะอ�ค�รทมประสทธภ�พ

ส�ม�รถรองรบปรม�ณนำ�เสยและบำ�บดนำ�เสยไดต�มม�ตรฐ�นคณภ�พนำ�ทงทกระทรวงวทย�ศ�สตรเทคโนโลยและสงแวดลอม และกระทรวงส�ธ�รณะสขกำ�หนด43

หมวด 7ก�รจดเกบและกำ�จดมลฝอย

1. มก�รแยกมลฝอยและก�รจดก�รมลฝอยต�มประเภทมลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ มลฝอยอนตร�ย

2. จดใหมทพกมลฝอยในแตละพนททเปนแหลงกำ�เนดมลฝอย โดยภ�ชนะรองรบมลฝอยแยกต�มประเภทมลฝอยทวไป มลฝอยตดเชอ มลฝอยอนตร�ย เพยงพอต�มรอบเวล�จดเกบ

3. ภ�ชนะรองรบมลฝอยตองมฝ�ปดมดชด ไมรวซม ทำ�ดวยวสดททำ�คว�มสะอ�ดง�ย44

4. จดใหมอ�ค�รพกมลฝอยเปนอ�ค�รมดชด มก�รแยกมลฝอยต�มประเภทมลฝอย ส�ม�รถปองกนแมลงและสตว มก�รระบ�ยอ�ก�ศทด ไมมกลน รวมทงมป�ยบอกร�ยละเอยด และมก�รตดตงดวงโคมใหแสงสว�งบรเวณอ�ค�รทพกขยะ อ�ค�รตงอยในตำ�แหนงทส�ม�รถเคลอนย�ยมลฝอยไดสะดวก และไมอย

43 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย44 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย

68

บรเวณทผคนสญจรไปม� มระบบระบ�ยนำ�จ�กอ�ค�รพกมลฝอยหรอบรเวณล�งทำ�คว�มสะอ�ด โดยรวบรวมนำ�เสยไปยงระบบบำ�บดนำ�เสย45

ง�นระบบเครองกลหมวด 1บทนย�ม

ลฟต หม�ยถง พ�หนะหรออปกรณขนสง คน สงของ ในแนวดงของอ�ค�ร โดยอ�ศยเคร องจกรกลไฟฟ�ในก�รควบคมก�รเคลอนท

หมวด 2ลฟต

1. มขน�ดและจำ�นวนเหม�ะสมกบก�รใชง�น46

2. กรณตองมก�รเคลอนย�ยผปวยดวยเก�อเขนและ/หรอเตยงเขน หองโดยส�รและประตตองมขน�ดเหม�ะสมและกว�งพอเพยงทจะส�ม�รถเขนเก�อและ/หรอเตยงผปวยเข�ไดโดยสะดวก

3. ภ�ยในหองโดยส�รตองสะอ�ด สว�งไมอบชน มระบบระบ�ยอ�ก�ศทมประสทธภ�พรวมทงมระบบตดตอสอส�รกบบคคลภ�ยนอกได เมอเกดเหตขดของ

4. เครองควบคมก�รขน ลง ตองมก�รตดตงระบบ – Sefety Device และระบบ Automatic Rescue Device47

5. อปกรณภ�ยในอยในสภ�พด และมก�รซอมบำ�รงอยเสมอ48

6. บรเวณโถงหน�ลฟตมพนทกว�งเพยงพอตอก�รพกรอส�ม�รถเขนเตยงผปวยสวนกนได และมระบบใหแสงสว�งทเหม�ะสมเพยงพอ49

7. กำ�หนดใหมลฟตสำ�หรบผพก�รและทพลภ�พทใชง�นได50

45 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ยและม�ตรฐ�น46 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย47 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น48 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น49 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย50 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย

69

หมวด 3ระบบปรบอ�ก�ศและระบบระบ�ยอ�ก�ศ

ระบบปรบอ�ก�ศและระบบระบ�ยอ�ก�ศทด จะตองประกอบดวย1. มอ�ก�ศจ�กภ�ยนอก เดมเข�สหองเพอใหไดอตร�ก�รถ�ยเท

อ�ก�ศทเหม�ะสม โดยวธธรรมช�ตหรอใชกลอปกรณ51

2. หองตรวจผปวยทวไปตองมแรงดนอ�ก�ศสงกว�บรเวณพกคอย โดยมอ�ก�ศไหลสโถงพกคอยได

3. โถงพกคอยตองโลงสบ�ย มอ�ก�ศถ�ยเทไดดในปรม�ณทเหม�ะสม ถ�มก�รปรบอ�ก�ศจะตองมระบบกรองอ�ก�ศทมประสทธภ�พป�นกล�ง52

4. มก�รควบคมทศท�งก�รเคลอนทของอ�ก�ศในบรเวณควบคมคว�มสะอ�ดโดยใหอ�ก�ศไหลจ�กบรเวณทมคว�มสะอ�ดม�กไปยงบรเวณทมคว�มสะอ�ดนอยกว�53

5. มก�รรกษ�ระดบคว�มชนไมใหเกน 70%Rh สำ�หรบบรเวณทมคว�มเสยงตอก�รเกดเชอ โดยจดใหมแบบแสดงทศท�งก�รไหลของอ�ก�ศ และต�ร�งก�รตรวจสอบจ�กผรบผด ชอบทก ๆ 1 เดอน

6. หองตรวจผปวยทแสดงอ�ก�รโรคตดเชอท�งอ�ก�ศ ตองมแรงดนอ�ก�ศภ�ยในหองเปนลบ54 โดยนำ�อ�ก�ศภ�ยนอกเข�ม�ปรม�ณไมนอยกว� 12 ACH (สำ�หรบ อ�ค�รใหม) / 6 ACH (สำ�หรบอ�ค�รทสร�งกอนป 2001) โดยมก�รเคลอนทของอ�ก�ศจ�กแพทยไปสผปวย และมก�รดดอ�ก�ศจ�กบรเวณผปวยม�บำ�บดกอนปลอยสภ�ยนอกอ�ค�รโดยปลอดภย ถ�มก�รปรบอ�ก�ศตองใชเครองปรบอ�ก�ศชนดพเศษทส�ม�รถสร�งสภ�วะอ�ก�ศทเหม�ะสมไดและอ�ก�ศมคว�มชนไมเกน 60%Rh

51 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ยและม�ตรฐ�น52 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น53 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น54 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

70

7. มก�รล�งทำ�คว�มสะอ�ดกรองอ�ก�ศชนดล�งได ทก 1 สปด�ห สวนคอยลทำ�คว�มเยน ถ�ดนำ�ทง และแผงระบ�ยคว�มรอนใหล�งทำ�คว�มสะอ�ดทก 6 เดอน เปนอย�งนอย

8. มก�รตรวจสอบประสทธภ�พก�รทำ�ง�นของกรองอ�ก�ศ และอปกรณปรบอ�ก�ศอย�งสมำ�เสมอทก 6 เดอนเปนอย�งนอย

หมวด 4ระบบแกสท�งก�รแพทย

ระบบแกสท�งก�รแพทยแกสทจ�ยใหเกผปวย ตองประกอบดวย1. กรณจ�ยแกสท�งก�รแพทยดวยระบบถงเขน ตองมหองเกบ

ถงแกสแยกเปนสดสวนมดชดและปลอดภย55

2. มรถเขนถงแกสท�งก�รแพทยพรอมส�ยรดถงอยในสภ�พดและเพยงพอพรอมใชง�น

3. มก�รทำ�เครองหม�ยบนถงเพอบอกชนดของแกสทบรรจอย ในตำ�แหนงทส�ม�รมองเหนไดชดเจน

4. กรณจ�ยแกสท�งก�รแพทยดวยระบบทอ ตองมสถ�นทหรอหองรวมระบบแกสเปนสดสวนมดชดไมปะปนกบกจกรรมอน มก�รระบ�ยอ�ก�ศทดและจ�ยแกสดวยระบบอตโนมต มก�รจำ�กดก�รเข�ถงสถ�นทหรอหองรวม ระบบแกสท�งก�รแพทยใหปลอดภยจ�กก�รรบกวนทงจ�กมนษยและสตว โดยอนญ�ตก�รเข�ถงเฉพ�ะเจ�หน�ทผเกยวของเท�นน56

5. ระบบทอมก�รตดตงอย�งเปนระเบยบ มนคงยดแนนกบอ�ค�ร แยกห�งไมปะปนกบระบบทออนและส�ยไฟฟ�

6. มเครองหม�ยทจดจ�ยแกสทกจดโดยระบชนดของแกสไวอย�งชดเจน

7. มหวจ�ยแกสชนดต�ง ๆ ในหองทจำ�เปนในจำ�นวนทเหม�ะสม อย�งนอยดงน

- หวจ�ยออกซเจน 1 ชด / หอง55 ขอกำ�หนดต�มกฎหม�ย56 ขอกำ�หนดต�มม�ตรฐ�น

71

- หวดดสญญ�ก�ศ 1 ชด / หอง8. มว�ลวสวนบรเวณ (Zone Valve) และระบบเตอน (Line

Alam) ทไดม�ตรฐ�นตดตงในตำ�แหนงทส�ม�รถเหนไดสะดวกไมนอยกว� 1 ชดตอหนวยบรก�ร

9. มก�รตรวจสอบก�รทำ�ง�นของอปกรณใหพรอมใชง�นอย�งสมำ�เสมอไมนอยกว� 1 ครง / ป

10. มก�รซอมบำ�รงรกษ�ก�รทำ�ง�นของอปกรณใหพรอมใชง�นอย�สมำ�เสมอทกๆ 2 เดอน

11. มเอกส�รหลกฐ�นก�รตรวจสอบ จ�กช�งผมคว�มชำ�น�ญแสดงไวอย�งชดเจน

72