10
Sayfa 1 Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü Mayıs 2014 4. BÖLÜM Kozmik Bağlantı ve Yeni Fizik Parçacık Fiziği Eğitim Semineri http://www1.gantep.edu.tr/~bingul/meb

Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Parçacık Fiziği Eğitim Semineri. 4. BÖLÜM Kozmik Bağlantı ve Yeni Fizik. Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü. Mayıs 201 4. http://www1.gantep.edu.tr/ ~ bingul/meb. Yeni Parçacıklar. Süpersimetri ( Supersymmetry = SUSY ) 3 temel kuvveti açıklıyor. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 1

Doç. Dr. Ahmet Bingül

Gaziantep Üniversitesi

Fizik Mühendisliği BölümüMayıs 2014

4. BÖLÜM

Kozmik Bağlantı ve Yeni Fizik

Parçacık Fiziği Eğitim Semineri

http://www1.gantep.edu.tr/~bingul/meb

Page 2: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 2

Yeni ParçacıklarSüpersimetri (Supersymmetry = SUSY) 3 temel kuvveti açıklıyor. Normalden ağır, süper parçacık eşlerini

öngörüyor.

Parçacık Spin Sparçacık Spinquark(6 tane), q ½ skuark, q 0lepton(6 tane), l ½ slepton, l 0photon, Ɣ 1 photino, Ɣ ½ gluon, g 1 gluino, g ½W± 1 wino, W± ½Z0 1 zino, Z0 ½H 0 Higgsino, H0

12, H± ½

Page 3: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 3

Yeni ParçacıklarSicim Kuramı = Herşeyin Kuramı(String Theory = Theory of Everyting)

Amaç: Bütün parçacıkları (kuarklar ve leptonlar) vedört temel kuvveti (kütleçekim, elektromanyetik, zayıf ve güçlü)bir çatı altında toplamak.

Fikir: Temel parçacıklar nokta şeklinde değil

titreşen sicim ilmikleridir (loops of vibrating string) Aracı parçacıklar (Ɣ,W,Z,g,G), sadece

tek cins bir sicimin farlı titreşim kipleridir. Kuram ek boyutların (extra dimensions)

varlığını öngörüyor: 4+6 = 10 boyut veya 4+22 = 26 boyut !

Page 4: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 4

Büyük Patlama Evrenin bugünkü duruma

nasıl geldiğini açıklayan kozmolojik model

Genişleyen evren … Hubble kırmızıya kayma (red shift) yasası (1924) Kozmik artalan (1964) Evrenin sıcaklığı

Evrenin yaşı: 10-15 milyar yılT = 3 K

tKT

1010

Page 5: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 501/11/2007 YFD

Pb-Pb çarpışması

EKM = 1150 TeV

Pb208

Pb208 +

p

Page 6: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 6

Madde ve Karşı-Madde Neden Dengesiz?

Page 7: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 7

Kozmik Işınlar %90 p, %9 α, %1 e

Doğal hızlandırıcı0 < E < 1020 eV

Parçacık sağanağı şeklinde İsotropik dağılım

Pozitron, Muon ve Pion ilk kez Kozmik ışınlarda bulundu

Yeryüzündeki Kosmik muon akısı ϕ = 200 m‒2s‒1

p

Page 8: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 8

Karanlık Madde(Dark Matter) em radyasyon yaymıyor ve yansıtmıyor Görünür madde ile kütle-çekim etkileşmesine girebiliyor Gözlemler var olduğunu işaret ediyor Nötralino olabilir …

Karanlık madde kanıtları

rv

2

2

rmMG

rmv

2/1/ rGMv

Page 9: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 9

Karanlık Enerji Evren genişliyor …

Page 10: Doç. Dr. Ahmet Bingül Gaziantep Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü

Sayfa 10

Kozmoloji Kritik yoğunluk

nasa.gov

GH

C

83 2

326

mkg 10

3mHidrojen 10