DOPALACZE

Prof. dr med. Paweł Januszewicz

Narodowy Instytut Leków

Warszawa

Prof. dr med. Paweł Januszewicz• Specjalista zdrowia

publicznego, pediatrii, medycyny farmaceutycznej

• Wieloletni dyrektor CZD i konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii, aktualnie dyrektor ds. aktualnie dyrektor ds. nauki w Narodowym Instytucie Leków w Wa-wie, specjalistyczna praktyka prywatna, autor audycji tv w Polsat News

• Autor ponad 120 publikacji naukowych

• Pasje: kino, auta, Ŝagle i parę innych

Spis treści ogólny

• Czy dopalacze to nowość na rynku substancji psychoaktywnych ?

• Dopalacze – klasyfikacja chemiczna składników o działaniu psychoaktywnym

• Jak działają dopalacze w aspekcie „ostrej toksykologii”

• Jak działają dopalacze w aspekcie „ostrej toksykologii”

• Odległe skutki zdrowotne: aktywacja onkogenów ?• Postępowanie medyczne po zaŜyciu dopalaczy• „Designer drugs” – aspekty zdrowotne• Międzynarodowa wymiana informacji

Spis treści szczegółowy

• Co to są związki psychoaktywne ?• Dopalacze „klasyczne” i „dodatki”• Marihuana• Stymulanty: kokaina, amfetamina• Stymulanty: kokaina, amfetamina• Środki halucynogenne• Środki uspakajające i nasenne• Heroina i opiaty• Środki do inhalacji

Instytut LekówInstytut Leków1951 1951 -- 20022002

Narodowy Instytut Zdrowia PublicznegoNarodowy Instytut Zdrowia PublicznegoIL + CLIL + CL

Narodowy Instytut LekówNarodowy Instytut LekówNLKPLWMiPB / OMCLNLKPLWMiPB / OMCL

Grudzień 2006Grudzień 2006

Statut NIL zatwierdzony przez Statut NIL zatwierdzony przez Ministra Zdrowia dn. 19.12.2008Ministra Zdrowia dn. 19.12.2008

Certyfikaty Systemu Zarz ądzania Certyfikaty Systemu Zarz ądzania Jakością ISO/IEC 17025:2005Jakością ISO/IEC 17025:2005

Dyrektor Instytutu Kolegium Rada Naukowa

Dział Zamówie ń Publicznych i Zaopatrzenia

Sekcja Techniczna

Zastępca Dyrektorads.

Administracyjno-Ekonomicznych

GłównyKsi ęgowy

DziałFinansów

Biuro OrganizacjiBadań Kontrolnych

i Naukowych

Kancelaria Główna

Zakład Farmacji Podstawowej

ZESPÓŁ BADAŃFIZYKO-

CHEMICZNYCH

Pracownia MetodTeoretycznych,

i Oblicze ń

Zakład Antybiotyków

ZESPÓŁ BADAŃBIOLOGICZNO-

BIOCHEMICZNYCH

Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii

Klinicznej

ZESPÓŁ MIKROBIOLOGII

KLINICZNEJ I PROFILAKTYKI

ZAKAśEŃ

Biblioteka z DziałemInformacjiNaukowej i

Wydawnictw

Dział Kadri Organizacji

Pełnomocnik Dyrektorads. Zapewnienia

Jako ści

KierownikTechniczny

Biuro ds. Zapewnienia Jako ści i Akredytacji

Zastępca Dyrektorads.

Naukowych

Zastępca Dyrektorads. Bada ń

Kontrolnych

Sekcja Informatyki

OMCL

PrzychodniaLekarska

Samodzielne Stanowisko ds.

Analiz Ekonomicznych

Stanowisko ds.BHP, PPOś, OC

Stanowisko ds.Archiwizacji

Podstawoweji Stosowanej

Zakład ChemiiFarmaceutycznej

Zakład WyrobówMedycznych

Pracownia badanialeków sfałszowanych

Zakład LekówIzotopowych

Samodzielna Prac.Spektrometrii

JądrowegoRezonansu

Magnetycznego

Zakład LekówPochodzeniaNaturalnego

Antybiotykówi Mikrobiologii

Klinicznej

Zakład ProfilaktykiZakaŜeń i ZakaŜeń

Szpitalnych

Krajowy O środekReferencyjny ds.Lekowra Ŝliwo ści

Zakład MikrobiologiiMolekularnej

SamodzielnaPracownia

Wirusologii

Wydawnictw

Zakład Biochemii i

Biofarmaceutyków

Zakład Farmakologii

Krajowy O środekReferencyjny ds.

ZakaŜeń OUN

Zwierz ętarnia

Sekcja Informatyki

Zakład Biologii Komórki

OMCL 163 osoby- 111 osób z wy Ŝszym wykształceniem (farm., chem., biol., med.)- 11 samodzielnych pracowników naukowych- 35 dr

Zakłady/Samodzielne Pracownie stosuj ące akredytowane metody badawczeZakłady/Samodzielne Pracownie stosuj ące akredytowane metody badawcze

Poziom NarodowyPoziom Narodowy

URPLWMiPBURPLWMiPB

GIFGIF

InterpolInterpolUrzędy celneUrzędy celne

PolicjaPolicja

GIFGIF

NILNILNLKPLWMiPBNLKPLWMiPB

Produkty nielegalne i sfałszowane opiniowane i badan e w Produkty nielegalne i sfałszowane opiniowane i badan e w NIL 2007NIL 2007--2010 2010

Masa tabletek 335 Masa tabletek 335 –– 1600 mg1600 mg

Zawartość BZP (2 x Zawartość BZP (2 x HClHCl) 18 ) 18 –– 50 %50 %

93 93 –– 288 mg288 mg

Zawartość TFMPP (Zawartość TFMPP (HClHCl) 34 ) 34 –– 88 mg88 mg

Zawartość DBZP do ok. 60 mg/Zawartość DBZP do ok. 60 mg/tabtab

Dopalacze Dopalacze –– analiza jakościowa i analiza jakościowa i ilosciowailosciowa produktów produktów zawierających zawierających benzylopiperazynybenzylopiperazyny

HPLC z detekcją masową MS/MS- Electrospray ionization time-of-flight mass spectra, ESI-TOF-MS

HPLC z detekcją wyładowań koronowych CAD

Dlaczego ?

„śycie – pewność niepewności…”„śycie – pewność niepewności…”

Dlaczego ?

„śycie – pewność niepewności…”„śycie – pewność niepewności…”

�� Dopalacze Dopalacze –– tabletki, kapsułki, proszkitabletki, kapsułki, proszki

„Dopalacze” – czyli zwi ązki stymulacj ę organizmy Ŝywe,

które jako substancje obce, staj ą się czynnikiem

zwiększaj ącym w sposób niefizjologiczny jego wydolno ść.

Z prowadzonego monitoringu światowego rynku wynika, Ŝe

liczba środków zaliczanych do dopalaczy stale wzrasta, gdy Ŝ

ciągle syntezowane s ą nowe zwi ązki psychoaktywne o

działaniu stymuluj ącym lub wykorzystywane opisy syntez

dost ępne w literaturze naukowej i patentowej.

Współczesny rynek polskiWspółczesny rynek polski

-- grzyby halucynogenne (grzyby halucynogenne (psylocynapsylocyna,,psylocybinapsylocybina););

-- fencyklidynafencyklidyna;;

-- ketaminaketamina;;

-- GHB;GHB;

-- szałwia wieszcza (szałwia wieszcza (salwinorynasalwinoryna););

-- benzodiazepinybenzodiazepiny, , antydepresantyantydepresanty, środki, środkiprzeciwbólowe w połączeniu z alkoholem i inhibitorami MAO;przeciwbólowe w połączeniu z alkoholem i inhibitorami MAO;

-- materiał roślinny zawierający alkaloidy o działaniu odurzającymmateriał roślinny zawierający alkaloidy o działaniu odurzającymlub halucynogennym;lub halucynogennym;

2008 Rok „2008 Rok „MefedronMefedron” ” –– czwarte miejsce w rankingu, za marihuaną, kokainą i czwarte miejsce w rankingu, za marihuaną, kokainą i pochodnymi amfetaminy.pochodnymi amfetaminy.

Dopalacze Dopalacze –– klasyfikacja chemiczna składników o klasyfikacja chemiczna składników o działaniu psychoaktywnym działaniu psychoaktywnym

--pochodne pochodne benzylobenzylo-- i i fenylopiperazynyfenylopiperazyny;;

--pochodne pochodne metkatinonumetkatinonu;;

-- agoniści receptorów agoniści receptorów kannabinoidowychkannabinoidowych, , tzwtzw syntetyczne syntetyczne kannabinoidykannabinoidy;;

-- inne inne –– glaucynaglaucyna, kofeina, , kofeina, oo--desmetyltramadoldesmetyltramadol, pochodne , pochodne betabeta--fenyloetyloaminyfenyloetyloaminy, , fluorotropakokainafluorotropakokaina, , metyloalliloaminametyloalliloamina, ,

fluoroamfetaminyfluoroamfetaminy;;

�� Dopalacze typu „Spice”Dopalacze typu „Spice”––

mieszanki ziołowe do paleniamieszanki ziołowe do palenia

Spice jest nazw ą firmow ą dla mieszanin aromatycznych, psychoaktywnych

ziół sprzedawanych w tzw. „smartshopach” w Europie, Kanadzie i w innych

częściach świata od 2004 jako kadzidło, jak równie Ŝ przez Internet jako

„ziołowa mieszanka do palenia”. „ziołowa mieszanka do palenia”.

Chocia Ŝ producenci oficjalnie ostrzegaj ą przed spo Ŝywaniem Spice przez

ludzi, to zwykle s ą one palone, ze wzgl ędu na ich działanie zbli Ŝone do konopi

indyjskich (Canabis sativa L) – co powodowane jest g łównie przez dodatek

syntetycznych alkaloidów kanabinoidowych (nienarkot ycznych zwi ązków

halucynogennych i psychotropowych).

Konopie = kannabinoidy=haszysz = marihuana

• Najwięcej kontrowersji: przeciwnicy vs obrońcy

• Bliski „krewny” pokrzywy !

• W XIX wieku najczęstszy lek – stosowała • W XIX wieku najczęstszy lek – stosowała nawet królowa Wiktoria, legalny do 1973 r.

• Synonimy: weed, ganja, tea,marycha, joint

Współczesny rynek narkotykowy Współczesny rynek narkotykowy (EMCDDA Raport (EMCDDA Raport –– 2009)2009)

Marihuana:Marihuana:

Produkcja ~ 42 000 TProdukcja ~ 42 000 T

Konfiskaty ~ 5000 TKonfiskaty ~ 5000 T

śywica:śywica:

Produkcja ~ 6000 TProdukcja ~ 6000 T

Konfiskaty ~ 1000 TKonfiskaty ~ 1000 T

cd

• Próbuje co drugi dorosły, pali codziennie 10% uczniów szkół średnich

• W Ŝywicy > 400 związków, w tym > 60 psychoaktywnych, tzw. psychoaktywnych, tzw. kannabinoidów; najaktywniejszy THC

• wystarczy 2 mg THC – jeden joint (ok.300 mg słomy) aby odczuć efekt narkotyczny

cd

• Pierwsze efekty po kilku minutach, pełne doznania po 30’, trwa 3-4 godziny; po jedzeniu znacznie dłuŜej

• W kolejności: spokój, zadowolenie, dobre samopoczucie, „przestrzeń” lub samopoczucie, „przestrzeń” lub „ciasnota” w głowie, wesołość, poczucie absurdu, lepsza samoocena

• Przy małych dawkach: efekt poszerzenia a nie zniekształcenia percepcji; większe dawki: „skamienienie”

cd

• Czynniki zmieniające efekty: osobowość, nastrój oraz oczekiwania uŜytkownika, jakość i faktyczna dawka narkotykunarkotyku

• Objawy „kaca”: zwykle łagodne

• Potęguje nastrój, który dominował przed zaŜyciem – gdy depresja lub lęki jest jeszcze gorzej…

cd

• Wpływa na pamięć, zwłaszcza na przyswajanie nowych informacji

• Pogorszona koordynacja ruchów i mocno zaniŜona zdolność oceny mocno zaniŜona zdolność oceny odległości – kierowcy !!!

• DuŜe dawki: poczucie „paranoi” (jestem obserwowany, śledzony), delirium (poczucie chaosu, halucynacje)

cd

• „syndrom amotywacyjny”: stan chronicznej apatii, bierności, lenistwa

• Nie stwierdzono uzaleŜnienia biologicznegobiologicznego

• Nagłe odstawienie: lęk, niepokój, brak snu

• Przewlekłe zapalenia oskrzeli, rak płuc

• Uszkadza płód !!!!

„Spice”„Spice” -- zawierają zioła marihuano podobne zawierają zioła marihuano podobne (0,4(0,4--3,0 g):3,0 g):

1. Beach 1. Beach beanbean -- CanavaliaCanavalia maritimamaritima (substytut marihuany). (substytut marihuany).

2. 2. BlueBlue Lotus Lotus -- NymphaeaNymphaea caeruleacaerulea & & NymphaeaNymphaea alba (alba (uśmierzenianieuśmierzenianie bólu.bólu.

3. 3. DwarfDwarf scullcapscullcap -- ScuttelariaScuttelaria nananana (środek na stany l ękowe i bezsenno ść).(środek na stany l ękowe i bezsenno ść).

4. Indian 4. Indian WarriorWarrior -- PedicularisPedicularis densifloradensiflora (efekty narkotyczne, afrodyzjak, rozlu źnia (efekty narkotyczne, afrodyzjak, rozlu źnia

mięśnie i działa silnie uspokajaj ąco).mięśnie i działa silnie uspokajaj ąco).

5. 5. Lion'sLion's TailTail -- LeonotisLeonotis leonurusleonurus (efekty euforyczne).(efekty euforyczne).

6. 6. MaconhaMaconha BravaBrava -- ZorniaZornia latifolialatifolia (działanie halucynogenne).(działanie halucynogenne).6. 6. MaconhaMaconha BravaBrava -- ZorniaZornia latifolialatifolia (działanie halucynogenne).(działanie halucynogenne).

7. 7. PinkPink Lotus Lotus -- Nelumbo Nelumbo nuciferanucifera (efekty euforyczne).(efekty euforyczne).

8. 8. SiberianSiberian MotherwortMotherwort -- LeonurusLeonurus sibiricussibiricus (efekty euforyczne). (efekty euforyczne).

9. 9. MarshmallowMarshmallow -- AltheaAlthea officinalisofficinalis (zmniejsza stany zapalny skóry, leczenie bólu (zmniejsza stany zapalny skóry, leczenie bólu

gardła, pop ękanej skóry i drobnych ran).gardła, pop ękanej skóry i drobnych ran).

10. Red 10. Red CloverClover -- czerwona koniczyna (działanie wykrztu śne, moczop ędne, napotne, czerwona koniczyna (działanie wykrztu śne, moczop ędne, napotne,

bakteriobójcze, przeciwkaszlowe, uspokajaj ące, łagodzi bóle).bakteriobójcze, przeciwkaszlowe, uspokajaj ące, łagodzi bóle).

11. Dog 11. Dog roserose –– Rosa Rosa caninacanina

Dopalacze Dopalacze –– syntetyczne syntetyczne kannabinoidykannabinoidycdcd. .

-- wykrycie receptorów wykrycie receptorów kannabinoidowychkannabinoidowych CB1, CB2 (CB1, CB2 (NatureNature,, 346 (1990) 561)346 (1990) 561)

-- izolowanie i określenie struktury endogennych ligandów receptorów CB1 i CB2izolowanie i określenie struktury endogennych ligandów receptorów CB1 i CB2Układy amidów i estrów wyŜszych kwasów tłuszczowych (od 1992 Układy amidów i estrów wyŜszych kwasów tłuszczowych (od 1992 rr,) (,) (ScienceScience, 258 , 258

(1992) 1946);(1992) 1946);O

ONH2

O

NH

OH

-- wyznaczenie zaleŜności SAR (THC i ligandy endogenne), rozpoczęcie badań nadwyznaczenie zaleŜności SAR (THC i ligandy endogenne), rozpoczęcie badań nadsyntezą selektywnych agonistów receptorów CB 1 i 2. Synteza kilkuset związków o syntezą selektywnych agonistów receptorów CB 1 i 2. Synteza kilkuset związków o

róŜnymróŜnympowinowactwie do receptorów CB, wartości Kpowinowactwie do receptorów CB, wartości Kii od 1 do 1000 (Kod 1 do 1000 (Kii< 100 < 100 ––

powinowactwo wysokie);powinowactwo wysokie);

-- 2003 2003 --20042004 –– pojawienie się pierwszych dopalaczy z grupy substytutów marihuany;pojawienie się pierwszych dopalaczy z grupy substytutów marihuany;

-- 20092009 –– izolowanie i ustalenie struktury związków chemicznych odpowiedzialnych za izolowanie i ustalenie struktury związków chemicznych odpowiedzialnych za psychoaktywne działanie uŜywek typu „Spice” psychoaktywne działanie uŜywek typu „Spice” SmokeSmoke itp. (itp. (J. Mass. Spectrom.J. Mass. Spectrom. 44 44

(2009) 832) (2009) 832)

Anandamid

JWHJWH--018, CP47,497, HU018, CP47,497, HU--210210

„Spice” „Spice” -- zawierają równieŜ niedeklarowane syntetyczne zawierają równieŜ niedeklarowane syntetyczne alkaloidy alkaloidy kanabinoidowekanabinoidowe::

�� JWHJWH--018 (naphthalen018 (naphthalen--11--ylyl--(1(1--pentylindolpentylindol--33--yl)yl)methanonemethanone); );

�� JWHJWH--073 (naphthalen073 (naphthalen--11--ylyl--(1(1--butylindolbutylindol--33--yl)yl)methanonemethanone); );

�� oleylamideoleylamide (9(9--Octadecenamide); Octadecenamide); �� oleylamideoleylamide (9(9--Octadecenamide); Octadecenamide);

�� CP 47,497 (CP 47,497 (22--[(1R,3S)[(1R,3S)--33--hydroxycyclohexyl]hydroxycyclohexyl]--55--(2(2--methyloctanmethyloctan--22--yl)phenolyl)phenol); );

�� HUHU--210 ((6aR,10aR)210 ((6aR,10aR)--99--((HydroxymethylHydroxymethyl))--6,66,6--dimethyldimethyl--33--(2(2--methyloctanmethyloctan--22--yl)yl)--

6a,7,10,10a6a,7,10,10a--tetrahydrobenzo[c]chromentetrahydrobenzo[c]chromen--11--ol).ol).

Agoniści receptorów Agoniści receptorów kanabinoidowychkanabinoidowych CBCB11 i CBi CB2 2 o działaniu wielokrotnie o działaniu wielokrotnie silniejszym od THC (∆silniejszym od THC (∆99--tetrahydrokanabinolu).tetrahydrokanabinolu).

Dopalacze Dopalacze –– syntetyczne syntetyczne kannabinoidykannabinoidy, typy struktur , typy struktur

Pochodne naftoiloindoluPochodne naftoiloindolu

Kod JWH Kod JWH -- (00n (00n –– nnn)nnn)

N

O

R4

R2

R1

R4

R1 = Alkil C 1-C6

R2 = H, Me R3 = H, MeO, Alkil (C 1-C4) R4 = H, Me, Et

JWHJWH--018 2,9018 2,9JWHJWH--015 165,0015 165,0JWHJWH--073 8,9073 8,9JWHJWH--081 1,2081 1,2JWHJWH--200 42,0200 42,0JWHJWH--122 0,69122 0,69

KKi i (nM)(nM)

R1 JWHJWH--122 0,69122 0,69JWHJWH--398 2,3398 2,3

Pochodne naftylometylenoindoluPochodne naftylometylenoindolu

Kod JWH Kod JWH -- (1nn) (od 175 do 199)(1nn) (od 175 do 199)

N R2

R1

R3

R1 = pentyl, morfolinyl R2 = H, Me R3 = H, MeO

KKi i (nM) od 17 do (nM) od 17 do 323323

Dopalacze Dopalacze –– materiał roślinny z materiał roślinny z zawartością alkaloidów zawartością alkaloidów

psychoaktywnych psychoaktywnych

-- ArgyreiaArgyreia nervosanervosa –– powój hawajski (powój hawajski (LSALSA))

-- BenisteriopsisBenisteriopsis caapicaapi –– (pochodne beta(pochodne beta--karboliny karboliny –– harmina, harmina, harmalinaharmalina););

-- KathaKatha edulisedulis ((KhatKhat) ) –– chwaliczkachwaliczka jadalna (jadalna (katinonkatinon););

-- EchinopsisEchinopsis pachanoipachanoi –– kaktusy San Pedro, kaktusy San Pedro, AhumaAhuma-- EchinopsisEchinopsis pachanoipachanoi –– kaktusy San Pedro, kaktusy San Pedro, AhumaAhuma((fenyloalkiloaminyfenyloalkiloaminy););

-- KavaKava kavakava –– pieprz pieprz myrystycynowymyrystycynowy ((ok. 60 związków z grupyok. 60 związków z grupykawalaktonówkawalaktonów));;

-- LeonotisLeonotis LeonurusLeonurus –– ogon lwa ogon lwa –– ((leonurynaleonuryna););

-- MimosaMimosa TenuifloraTenuiflora ––((dimetylotryptaminadimetylotryptamina););

--SalviaSalvia divinorumdivinorum (szałwia wieszcza) (szałwia wieszcza) –– ((salvinorynasalvinoryna AA););

-- PsychotriaPsychotria viridisviridis ((dimetylotryptaminadimetylotryptamina); );

Rośliny objęte kontrolą na mocy znowelizowanej Ustawy o Rośliny objęte kontrolą na mocy znowelizowanej Ustawy o Przeciwdziałaniu Narkomani z dnia 20 marca 2009 r.Przeciwdziałaniu Narkomani z dnia 20 marca 2009 r.

Substancje aktywne zidentyfikowane w dopalaczach badanych w NILSubstancje aktywne zidentyfikowane w dopalaczach badanych w NIL

Stymulanty - kokaina

• Vin Mariani – zalecane przez Watykan…

• Rozgłos: Zygmund Freud….

• Pierwotna receptura Coca-Coli: kilka • Pierwotna receptura Coca-Coli: kilka mg/szklankę… (teraz liście bez kokainy)

• 40% Amerykanów spróbowało przynajmniej raz …

Stymulanty - kokaina

• Vin Mariani – zalecane przez Watykan…

• Rozgłos: Zygmund Freud….

• Pierwotna receptura Coca-Coli: kilka • Pierwotna receptura Coca-Coli: kilka mg/szklankę… (teraz liście bez kokainy)

• 40% Amerykanów spróbowało przynajmniej raz …

Kokaina:Kokaina:

Produkcja ~ 990 TProdukcja ~ 990 T

Kolumbia 61%Kolumbia 61%

Peru 29%Peru 29%

Boliwia 10%Boliwia 10%

Współczesny rynek narkotykowy Współczesny rynek narkotykowy (EMCDDA Raport (EMCDDA Raport –– 2009 2009 cdcd.) .)

Boliwia 10%Boliwia 10%

Konfiskaty ~ 120 TKonfiskaty ~ 120 T

cd

• Pasta z liści: oczyszczana do chlorowodorku kokainy rozpuszczalnej w wodzie; połykanie - wątroba metabolizuje połowę dawki w 60’, metabolizuje połowę dawki w 60’, wdychanie przez nos skuteczniejsze bo skurcz naczyń krwionośnych + do OUN

• Działanie miejscowo znieczulające + stymulacja układu współczulnego

cd

• Formy: freebase –wolna kokaina, łatwa do palenia w fajce; crack –krystaliczne płatki, zanieczyszczona postać freebase postać freebase

• Crack : nagła euforia do 10’ potem gwałtowne pogorszenie nastroju –pomocne dodatkowe zaŜycie opiatów u nałogowych palaczy…

cd

• JuŜ po kilku minutach: polepszenie nastroju, wzrasta pewność siebie, energia, popęd seksualny, optymizm

• Poprawienie kontaktów • Poprawienie kontaktów interpersonalnych i nasilenie wzajemnych więzi uczuciowych, zmniejszenie apetytu, mniejsze zapotrzebowanie na sen i odpoczynek

cd

• Wysokie dawki: lęk, panika, poirytowanie, poczucie zagubienia, halucynacje, mania prześladowcza z agresją, utrata kontaktu z agresją, utrata kontaktu z rzeczywistością

• Prawie zawsze: impulsywność, brak zahamowań, osłabiona zdolność oceny sytuacji

cd

• Nadmierne dawki: pocenie się, zawroty głowy, gorączka, suchość w ustach, drŜenie rąk, stany lękowe, arytmie, wzrost RR, drgawkiarytmie, wzrost RR, drgawki

• Przewlekłe stosowanie: uszkodzenie neuronów, owrzodzenie i uszkodzenie chrząstki nosa, astma, zapalenia płuc

• Uszkadza płód !!!

cd

• Fazy odstawienia: zapaść, głęboka depresja, niepokój, senność, nadmierny apetyt, okres obniŜonej motywacji, poczucie nudy, chłód emocjonalny (wielotygodniowy), głód kokainy (wielotygodniowy), głód kokainy potęgowany przez otoczenie zapamiętane w trakcie zaŜywania narkotyku

• U co piątego samobójcy kokaina we krwi…

Amfetamina

• Szeroko stosowana u Ŝołnierzy w czasie II wojny światowej (10 mg co 12 godzin)

• Uwolnienie zapasów: speed freak w USA, w Anglii w latach 60-tych 4 mln recept w Anglii w latach 60-tych 4 mln recept rocznie !!

• Czarny rynek pochodnych: Bennies, Dexies, Rit, Meths, black bombers, PurpleHearts –letalna kombinacja amfetaminy i barbituranów

Współczesny rynek narkotykowy (EMCDDE Raport – 2008 cd.)

Amfetamina:

Produkcja ~ 130 T (79% -Europa)

(Holandia, Polska, Belgia)

Konfiskaty ~ 19 TKonfiskaty ~ 19 T

Metamfetamina:

Produkcja ~ 270 T (Azja i USA)

Konfiskaty ~ 16 TEcstasy:

Produkcja ~ 100 T

Konfiskaty ~ 4,5 TNarkotyki

modyfikowane

„designer drugs”

cd

• Efekty bardzo podobne do kokainy, ale o wiele dłuŜszy czas działania –zwłaszcza dla reakcji hit or run !

• Wciągana przez nos: piecze („jak • Wciągana przez nos: piecze („jak tłuczone szkło”), łatwo przyswajalny po podaniu doustnym

• Paradoks: Ritalin u dzieci z ADHD skutecznie uspakaja !

cd

• Częste przyjmowanie: osłabienie, wzrost RR, pogorszenie wzroku, wysypki, próchnica zębów

• Silniejsze niŜ po kokainie działania niepoŜądane, w tym draŜliwość, niepoŜądane, w tym draŜliwość, podejrzliwość, zwiększona agresja –gwałtowne zmiany nastroju, napięcie mięśni – tuŜ przed atakami przemocy

• Psychozy: 1-2 dni po, halucynacje, rozkojarzenie, mania prześladowcza, autoagresja

DesingerDesinger DrugsDrugs -- narkotyki modyfikowane narkotyki modyfikowane Zjawisko lat 80/90 tych Zjawisko lat 80/90 tych

NH2 NH2O

NHO

NHO

Niewielka modyfikacja strukturalna związku kontrolowanego Niewielka modyfikacja strukturalna związku kontrolowanego zmierzająca do otrzymania związku o innej definicji strukturalnej, zmierzająca do otrzymania związku o innej definicji strukturalnej, posiadającego właściwości psychoaktywne, ale posiadającego właściwości psychoaktywne, ale niekontrolowanego prawem.niekontrolowanego prawem.

amfetamina PMA 1973 PMMA 2000PMEA 2005

NH2O

O

MDA (1970)MDMA (lata 80-te)

NHO

OMDE (pocz. lat. 90-tych)

NHO

O

NH

O

metkatinon

[O]

NH

O

Mefedron

NH

O

homolog Mefedronu

NH

O

NH

O

DziałanieDziałanie

Typ Typ amfetaminy i amfetaminy i

metamfetaminmetamfetaminyy

StymulantyStymulanty

Dopalacze Dopalacze –– pochodne pochodne aryloketoaminaryloketoamin

Mefedron - CNS stymulant o działaniu nieco słabszym niŜ klasyczne amfetaminy(efekt grupy C=O). Po zaŜyciu efektu odczuwalne po ok. 15 - 45 min (przez 2 - 3 h). Dawka 15 - 250 mg Działanie (wg. uŜytkowników) - pobudzenie, euforia, poprawa nastroju, stymulacja seksualna.Efekty niepoŜądane: temperatura, pocenie sie, bóle głowy, drgawki, tachykardia, nadciśnienie, bóle kostne, "niebieskie palce", trudności z koncentracją, zaburzenia pamięci, rzadziej halucynacje, zaburzenia świadomości.2008 -2009 - czwarty co do częstości uŜywania narkotyk. Odnotowano obecność we wszystki państwach

NH

OHNH

NH

O

O

O metylon

NH

O

O

OButylon

NH

bufedron

NH

O

ONH

O

F

flafedron

Typ amfetamin Typ amfetamin z grupy z grupy EcstazyEcstazy

EntactogenyEntactogeny

NH

O

O

OPentylon 08.2010

2008 -2009 - czwarty co do częstości uŜywania narkotyk. Odnotowano obecność we wszystki państwachEuropy. Liczne zatrzymania towaru (od 2 g do 130 kg). Zebrano dowody na udział procederze zorganizowanej przestępczości.

Early Warning System (EMCDDA) - Joint Raport

Środki halucynogenne

• Głębokie zmiany w percepcji zmysłowej, sposobie myślenia i przeŜywania emocji bez osłabienia funkcji intelektualnych

• Psychomimetyki, psycholityki, • Psychomimetyki, psycholityki, psychedeliki

• Substancje pochodzenia naturalnego(psiankowate-ponad 100 gatunków, jad ropuchy): wysoka toksyczność !

cd

• Niemniej toksyczne produkty naturalne: ziarna agawy (meskal), niektóre grzyby (psylocybina), ziarna powoju lub sporysz (z LSD), końcówki kaktusa (peyotl)(z LSD), końcówki kaktusa (peyotl)

• Przypadkowe wykrycie syntetycznego LSD (Hofman, 1943)

• Podstawa ruchu hippies (The Beatles, Dizzie Gillespie, John Coltrane, Pink Floyd, itd.)

cd

• LSD : efekty 20” po połknięciu, działa ok. 5 godz., obniŜenie efektu po kolejnych dawkach

• Nie powoduje uzaleŜnienia, brak • Nie powoduje uzaleŜnienia, brak objawów odstawienia, rzadko drgawki

• Oczekiwania, nastrój uŜytkownika i otoczenie (ciemny pokój – obniŜenie efektów, niewidomi nie mają wraŜeń wzrokowych) decydują o doznaniach

cd

• Kolejno: wyostrzenie percepcji, zniekształcenie doznań wzrokowych, poczucie oderwania, zrozumienia „wszystkiego”, uniesienie, wahania nastroju, róŜnorodność doznań ale czas „stoi w róŜnorodność doznań ale czas „stoi w miejscu”, stałe poglądy odpływają, banalne zyskują na oryginalności, halucynacje i iluzje wywołujące strach lub zdziwienie, jeden ze zmysłów zaczyna dominować (głos jak dotyk), wraca pamięć, ciało zniekształcone, zwykłe przedmioty budzą strach ….itd.

cd

• Po kilku godzinach faza relaksu i zmysłów, subtelna doniosłość rzeczy banalnych, aura słabnie, wspomnienia pozostają

• Ale: po nieuświadomionym zaŜyciu • Ale: po nieuświadomionym zaŜyciu zaburzenia instynktu samozachowawczego, brak koordynacji i koncentracji („moŜliwość latania”, niewraŜliwość na ból) moŜliwy rozwój choroby psychicznej (1 na 1000)

cd

• Czasem tzw. „niedobra podróŜ”: kaŜde zaŜycie to przeraŜające i nieprzyjemne doznania, paniczny strach, rozpacz, umysł rozpada się, utrata kontroli, umysł rozpada się, utrata kontroli, poczucie pustki, prześladowania, podejrzliwości i beznadziejności –wtedy ryzyko wysokie samouszkodzeń, samobójstwa lub przemocy !

cd

• Pochodne: fencyklidyna (PCP - angeldust, hog) działanie gwałtowniejsze, bardzo toksyczny (sztywność mięśni, stały ślinotok, śpiączka, zgony); ketaminastosowana w anestezjologii (ketalar) – w stosowana w anestezjologii (ketalar) – w tabletkach

• Postacie: LSD w płynie w buteleczkach owiniętych folią, w kostkach cukru, nasączony papierek (blotters), mikro tabletki (microdots), arkusiki z Ŝelem

cd

• Charakterystyczny objaw: flashback czyli nagły nawrót doznań psychedelicznych bez zaŜycia narkotyku (u co czwartej osoby !)

• Występuje po zmęczeniu, w stresie lub po marihuanie, wywołuje impuls kojarzony z marihuanie, wywołuje impuls kojarzony z zaŜywaniem LSD lub PCP

• Większość doznań nieprzyjemna, trwa sekundy lub godziny, wywołuje strach, moŜe być potraktowane jako początek choroby psychicznej lub przypomina atak paniki

Ecstasy

• Amfetamina halucynogenna – ponad 1000 wariantów, najwaŜniejsze to MDMA (ecstasy), MDEA (Eve), MDA

• RozwaŜana w USA jako broń • RozwaŜana w USA jako broń chemiczna („narkotyk miłości”), zakazany od lat 70-tych, choć czasem uŜywany w psychoterapii małŜeńskiej i grupowej

cd

• Pół godziny po zaŜyciu oŜywienie, , swędzenie skóry, suchość w ustach, zgrzytanie zębami, wzrost tętna i RR, potem uczucie sympatii do wszystkich, zmiana percepcji światła, zmiana percepcji światła, wzmocnienie doznań seksualnych (choć czasem anorgazmia lub brak erekcji), poczucie intymności, ułatwiona akceptacja otoczenia, euforia

cd

• Liczne działania niepoŜądane: senność, lęk, niepokój, napady paniki, depresja, wymioty, omdlenia, mania prześladowcza, zaburzenia koordynacji ruchów, nieprzyjemne koordynacji ruchów, nieprzyjemne halucynacje, uszkodzenie wątroby, nerek, hypertermia, po kilku dniach poirytowanie, „kac”, bóle i sztywność mięśni, „huśtawka” emocjonalna, czasem flashback

Barbiturany

• Popularne środki uspokajające i nasenne (grupy, w zaleŜności od czasu działania), przy długim stosowania rozwija się tolerancja (gwałtowne obniŜenie skuteczności działania), aktywują enzymy skuteczności działania), aktywują enzymy wątrobowe (szybszy metabolizm innych substancji)

• Szybko uzaleŜniają !• Ofiary z przedawkowania: Jimi Hendrix,

Janis Joplin, Elvis Presley,….

cd

• Wg powszechnego poglądu barbiturany łagodzą negatywne skutki zaŜywania alkoholu, amfetaminy, czasem są dodawane do opiatów jako substytut

• Małe dawki: uczucie spokoju, senności, • Małe dawki: uczucie spokoju, senności, jak po alkoholu

• RóŜnica między dawką skuteczną a toksyczną jest niewielka: depresja ośrodka oddechowego (!), zaburzenia chodu i mowy

cd

• Inne objawy toksyczności: oczopląs, rozchwianie emocjonalne nasilane przez alkohol, wysypki, obrzęk dziąseł, hirsutyzm, niewydolność nerek, układu krąŜenia, zapalenia płuckrąŜenia, zapalenia płuc

• Stosowanie przewlekłe: chroniczne zmęczenie, gwałtowne zmiany nastroju po niewielkich bodźcach

• Gwałtowne odstawienie: strach, bezsenność, dreszcze, hipertermia, drgawki

Benzodiazepiny

• Jedna z najczęściej stosowanych grup leków przeciwlękowych i antydepresyjnych

• W USA uŜywa ich 10-25% dorosłych, 2-5% przez rok i dłuŜejprzez rok i dłuŜej

• Dobrze wchłaniane z przewodu pokarmowego, metabolizm w wątrobie, ale stęŜenie we krwi nie koreluje ze stęŜeniem w neuronach

• Powoduje uzaleŜnienie juŜ po 3-6 tyg. !

cd

• Rzadko stają się narkotykiem powszechnie uŜywanym ale uzaleŜnieni w większości uŜywają ich np. po heroinie (dla wzmocnienia efektu - do 80%), (dla wzmocnienia efektu - do 80%), często w duŜych dawkach

• Inne powody: zmniejszenie skutków działań niepoŜądanych po zaŜyciu związków halucynogennych, zwiększenie pewności siebie w stresie, sen wymuszony

cd

• MłodzieŜ traktuje benzodiazepiny jako środek podobny do alkoholu lub jako środek zbliŜony w swych efektach do wdychania rozpuszczalnikówwdychania rozpuszczalników

• NaduŜywanie: kłopoty z koncentracją i pamięcią, depresja, zmęczenie, apatia, urazy i wypadki

• Dawki toksyczne: poczucie chaosu, zaniki pamięci, brak koordynacji ruchów

cd

• Zespół odstawienia: niepokój, nerwowość, irytacja, zwiększona wraŜliwość na hałas i światło, drŜenia mięśniowe, bóle głowy, bezsenność, niemoŜność koncentracji – trwa do 2-3 niemoŜność koncentracji – trwa do 2-3 tygodni

• Nagłe odstawienie: drgawki• Główne źródło leku na rynku

nielegalnym: emeryci i renciści….

Heroina

• Opiaty – narkotyki uzyskiwane bezpośrednio z surowego opium, opioidy – inne związki morfinopodobne

• Opioidy: podstawowy środek do zwalczania bólu w medycynie

• Aktywne pochodne opiatów: morfina, kodeina, • Aktywne pochodne opiatów: morfina, kodeina, papaweryna, heroina

• Przypadki uzaleŜnień u pacjentów otrzymujących opioidy w celach leczniczych są bardzo rzadkie (1/100tys)

• Preparaty stosowane w medycynie mają stosunkowo niewielkie działania niepoŜądane (mdłości, obniŜenie apetytu, suchość w ustach)

Opioidy

• Działanie w zaleŜności od dawki: działanie przeciwbólowe, senność, obniŜenie niepokoju i lęku, obniŜenie temperatury ciała, zanik odruchu temperatury ciała, zanik odruchu kaszlu, zwolnienie oddechu, źrenice zwęŜone (szpilkowate), obniŜenie RR, zwolnienie perystaltyki jelit, rozluźnienie mięśni

cd

• Doznania: ogromna przyjemność, „pełnia i ulga”, ekstaza, rozmarzenie, błogostan, „ciało cięŜkie i gorące”, pamięć tylko rzeczy dobrych, pamięć tylko rzeczy dobrych, „poczucie wielkich moŜliwości intelektualnych, bez wizji i halucynacji, wraz ze wzrostem dobrego samopoczucia rośnie chęć działania”…

cd

• UzaleŜnienie fizyczne i psychiczne od opioidów: dość szybko – kilka tygodni

• Przy fizycznym uzaleŜnieniu od heroiny brak narkotyku daje „zespół odstawienia”

• Po paru godzinach od ostatniej dawki • Po paru godzinach od ostatniej dawki narastający niepokój, rozdraŜnienie, ziewanie, dreszcze, zlewne poty, łzawienie, mdłości, bóle brzucha, biegunka, skóra blada, zimna, wilgotna, paniczny strach, bezsenność, drgawki halucynacje

Środki do inhalacji

• Kleje, substancje czyszczące, aerozole, paliwa, rozpuszczalniki, farby, pokosty, lakiery, zmywacze do paznokci, barwniki, gaśnice (!), odświeŜacze barwniki, gaśnice (!), odświeŜacze powietrza

• Większość ma silne powinowactwo do tkanki tłuszczowej – pojawiają się ponownie we krwi po paru dniach

cd

• Uczucie euforii pojawia się natychmiast po inhalacji, potem kolejno: oŜywienie, podniecenie, brak zahamowań, poczucie siły; jednocześnie zamglone widzenie, zaburzenia mowy, omamy słuchowe, złudzenia mowy, omamy słuchowe, złudzenia wzrokowe lub halucynacje

• Silna zaleŜność od nastawienia uŜytkownika i od otoczenia …

• Większość podaje, iŜ intensywność doznań zwiększa się po ponownej ekspozycji

cd

• U większości występuje narastająca tolerancja, skutkująca coraz większymi dawkami

• Działania niepoŜądane bardzo silne: zawroty i bóle głowy, nudności, kaszel, kichanie, bóle głowy, nudności, kaszel, kichanie, łzawienie, dezorientacja, utrata przytomności, uszkodzenie narządów wewnętrznych, aplazja szpiku, arytmia, polineuropatie

• Objawy uzaleŜnienia: jak po alkoholu• Najczęstsza przyczyna zgonów wśród

młodych narkomanów…

BZP

• Pierwsza substancja, której udowodnione naukowo działanie psychoaktywne było podstawą do skoordynowanej akcji w ramach całej UE (2005 r) - EMCDDA

• Cząsteczka jako amfetamino-podobny środek stymulujący OUN pojawiła się w Europie w 1999 r (z Nowej Zelandii !), choć dostępna była od 1980 r na Węgrzech jako substancja do produkcji Trelibetu - leku antydepresyjnego

BZP

• To nie „zioło” ale pochodna piperazyny –leku przeciwko robakom jelitowym!

• Metabolizm jest zaleŜny od polimorfizmu genetycznego enzymów człowieka = genetycznego enzymów człowieka = niezwykle duŜe róŜnice osobnicze w efektach działania !

• Wpływa to teŜ na nieprzewidziane w skutkach interakcje z innymi substancjami !!

BZP

• W 13 krajach UE zanotowano efekty toksyczne u ludzi, w tym w próbkach tkanek osób zmarłych

• Drgawki, wzrost RR i rytmu serca, • Drgawki, wzrost RR i rytmu serca, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, bezsenność, splątanie, „dziwne” myśli

• UŜywa do 40% ludzi ok.20 r.Ŝ….

Dopalacze Dopalacze –– zmiana strategii wprowadzania na rynek zmiana strategii wprowadzania na rynek nowych substancji psychotropowych i środków nowych substancji psychotropowych i środków

odurzających odurzających

Zawartość preparatówZawartość preparatów

DEKLAROWANA DEKLAROWANA ≠≠≠≠≠≠≠≠ REALNAREALNA

-- materiał roślinny z zawartością materiał roślinny z zawartością składników psychoaktywnych; składników psychoaktywnych; składników psychoaktywnych; składników psychoaktywnych;

-- pochodne amfetaminy pochodne amfetaminy ((metkatinonmetkatinon),),

-- pochodne piperazyn (np. BZP);pochodne piperazyn (np. BZP);

-- materiał roślinny deklarowany materiał roślinny deklarowany jako legalna i bezpieczna jako legalna i bezpieczna alternatywa marihuany;alternatywa marihuany;

-- inne;inne;

-- akcesoriaakcesoria

DopalaczeDopalacze

–– pochodne Npochodne N--pirolidynoaryloketoamin pirolidynoaryloketoamin

N

O

H

--pyrovaleronepyrovalerone (Thymaregix, Centroton),(inhibitior wychwytu(Thymaregix, Centroton),(inhibitior wychwytuzwrotnego dopaminy i norepinefryny; zwrotnego dopaminy i norepinefryny;

--stosowany w leczeniu otyłości, działanie stymulujące;stosowany w leczeniu otyłości, działanie stymulujące;

--efekty uboczne efekty uboczne –– uzaleŜnienie, depresja ,bezsenność.uzaleŜnienie, depresja ,bezsenność.

N

O--inhibitior wychwytu zwrotnego inhibitior wychwytu zwrotnego dopaminy i norepinefryny;dopaminy i norepinefryny;

N

O

MPPP

N

O

O

methylenedioxypyrovalerone MDPK

--działanie stymulujące, euforia, działanie stymulujące, euforia, pobudzenie seksualne (3 pobudzenie seksualne (3 –– 6h);6h);

-- efekty uboczne (metamfetamina) (stanyefekty uboczne (metamfetamina) (stanyletargiczne, bole glowy, depresje);letargiczne, bole glowy, depresje);

N

O

Naphyrone NRG-1

--potrójny inhibitior wychwytu zwrotnego potrójny inhibitior wychwytu zwrotnego dopaminy, norepinefryny i serotoniny;dopaminy, norepinefryny i serotoniny;

--działanie stymulujące, działanie stymulujące,

--efekty uboczne (metamfetamina) (stanyefekty uboczne (metamfetamina) (stanyletargiczne, bóle glowy, depresje);letargiczne, bóle glowy, depresje);

Dopalacze Dopalacze –– inne związki o działaniu psychotropowym lub inne związki o działaniu psychotropowym lub odurzającymodurzającym

N

O

O

O

O

GlaucynaGlaucyna –– jeden z jeden z alkaloidów siwca Ŝółtego alkaloidów siwca Ŝółtego ((Glaucium flavumGlaucium flavum). Znajduje ). Znajduje zastosowanie w przemyśle zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i farmaceutycznym i kosmetycznymkosmetycznym

Glaucyna w większych Glaucyna w większych dawkach moŜe dawkach moŜe dawkach moŜe dawkach moŜe

powodować powodować halucynacjehalucynacje

N

O

O

F

FluorotropakokainaFluorotropakokaina –– Irlandia (2008)Irlandia (2008)

-- właściwości stymulujące i miejscowo właściwości stymulujące i miejscowo znieczuląjąceznieczuląjące;;

--efekty uboczneefekty uboczne-- problemy z sercem, problemy z sercem, przyśpieszony oddech, wzrost ciśnienia krwi, przyśpieszony oddech, wzrost ciśnienia krwi, stany psychotyczne;stany psychotyczne;

-- 40 osób hospitalizowanych w ciągi 10 dni;40 osób hospitalizowanych w ciągi 10 dni;

Dopalacze Dopalacze –– inne związki o działaniu psychotropowym lub inne związki o działaniu psychotropowym lub odurzającymodurzającym

DimetyloamyloaminaDimetyloamyloamina –– Irlandia (2009) ( m. Irlandia (2009) ( m. in. preparat „in. preparat „pinkyspinkys”);”);

-- prosta amina alifatyczna o prosta amina alifatyczna o właściwościach stymulujących. właściwościach stymulujących. Stosowana była w kroplach do nosa;Stosowana była w kroplach do nosa;

-- notowana była w preparatach w notowana była w preparatach w mieszaninie z 2mieszaninie z 2--fenyloetyloaminą i fenyloetyloaminą i kofeiną;kofeiną;

NH2

NH2

Dimetkaina (dimethocaine) Dimetkaina (dimethocaine) –– Irlandia (2009) (m. in. Irlandia (2009) (m. in. „Mind Melt”);„Mind Melt”);

-- inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy –– stymulant stymulant ((Neuropsychopharmacol. Biol. PsychiatryNeuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry 25, 639);25, 639);

-- posiada właściwości miejscowo znieczulające.posiada właściwości miejscowo znieczulające.

O

O

N

NH2

Dopalacze Dopalacze –– inne związki o działaniu psychotropowym lub inne związki o działaniu psychotropowym lub odurzającymodurzającym

AMAM--694 694 –– syntetyczny kannabinoid strukturą syntetyczny kannabinoid strukturą pokrewny grupie fenacetyloindoli. Wersja pokrewny grupie fenacetyloindoli. Wersja związku znakowana izotopem fluoru (związku znakowana izotopem fluoru (1818F) F) uŜywany była w badaniach nad dystrybucją uŜywany była w badaniach nad dystrybucją receptorów CBreceptorów CB--1 (K1 (Kii=0,08 nM).=0,08 nM).

N

O

F

I

F

NH

OH

D.O.M.S. D.O.M.S. -- difenyloprolinol difenyloprolinol –– otrzymany w trakcie otrzymany w trakcie prac nad syntezą substancji przydatnej w leczeniu prac nad syntezą substancji przydatnej w leczeniu osób uzaleŜnionych od kokainy. osób uzaleŜnionych od kokainy. Wykazuje łagodne działanie stymulujące Wykazuje łagodne działanie stymulujące podobne do metamfetaminy i kokainy o podobne do metamfetaminy i kokainy o relatywnie mniejszym efekcie euforycznym relatywnie mniejszym efekcie euforycznym podobnie jak amfetamina moŜepodobnie jak amfetamina moŜe znosić działanie znosić działanie depresyjne środków ogólnie znieczulających depresyjne środków ogólnie znieczulających np.barbituranów. Podnosi próg bólowy.np.barbituranów. Podnosi próg bólowy.

Inne układy Inne układy –– pochodne pochodne fluoroamfetaminyfluoroamfetaminy, , pregabalinpregabalin, , oo--desmetylotramadoldesmetylotramadol (metabolit (metabolit tramalutramalu), ), kofeina, kofeina, 22--fenyloetyloamina, fenyloetyloamina,

O

Dopalacze Dopalacze –– inne związki o działaniu inne związki o działaniu psychotropowym lub odurzającympsychotropowym lub odurzającym

OHOHO

[O] [H]+

O

OH

OH

BDO GBL

GHB

Dopalacze Dopalacze –– problemy identyfikacji składników problemy identyfikacji składników czynnychczynnych

-- brak danych analitycznych w bazach danych (widma MS, IR);brak danych analitycznych w bazach danych (widma MS, IR);

-- brak materiału odniesienia brak materiału odniesienia –– wzorców umoŜliwiających jednoznaczną wzorców umoŜliwiających jednoznaczną identyfikację i badania ilościowe;identyfikację i badania ilościowe;

--moŜliwość występowania struktur izomerycznych utrudniających moŜliwość występowania struktur izomerycznych utrudniających identyfikację;identyfikację;

-- nowe syntetyczne nowe syntetyczne kannabinoidykannabinoidy –– konieczność izolacji związku i konieczność izolacji związku i -- nowe syntetyczne nowe syntetyczne kannabinoidykannabinoidy –– konieczność izolacji związku i konieczność izolacji związku i przeprowadzenia badań z zastosowaniem NMR. Dodatkowe utrudnienie przeprowadzenia badań z zastosowaniem NMR. Dodatkowe utrudnienie stanowi niska zawartość substancji aktywnej w preparacie (>1%). stanowi niska zawartość substancji aktywnej w preparacie (>1%).

PODSUMOWANIEPODSUMOWANIE

•• Dopalacze Dopalacze –– kontynuacja modyfikacji strukturalnej su bstancji kontynuacja modyfikacji strukturalnej substancji

psychoaktywnych (designer drugs);psychoaktywnych (designer drugs);

•• Modyfikacja znanych ju Ŝ i kontrolowanych układów (poch. amfetaminy, Modyfikacja znanych ju Ŝ i kontrolowanych układów (poch. amfetaminy,

piperazyny, metkatinonu) piperazyny, metkatinonu) -- materiał dostarczany jest hurtowo przez firmy materiał dostarczany jest hurtowo przez firmy

chemiczne zlokalizowane w Azji;chemiczne zlokalizowane w Azji;

•• Poszukiwanie innych substancji syntetycznych o działan iu narkotycznym, Poszukiwanie innych substancji syntetycznych o działan iu narkotycznym,

np. ligandy receptorów kannabinoidowych; np. ligandy receptorów kannabinoidowych;

•• Generalna zmiana strategii wprowadzania nowych narkot yków na rynek Generalna zmiana strategii wprowadzania nowych narkot yków na rynek

konsumencki;konsumencki;

•• Konieczne opracowanie metod analitycznych umo Ŝliwiaj ących Konieczne opracowanie metod analitycznych umo Ŝliwiaj ących

identyfikacj ę nowych narkotyków.identyfikacj ę nowych narkotyków.

Postępowanie medyczne w zatruciu dopalaczami

• Zawsze zbierz maksimum dostępnych informacji zwłaszcza zanim pacjent straci przytomność !

• Zawsze wezwij lekarza lub zawieź • Zawsze wezwij lekarza lub zawieź poszkodowanego do szpitala – nigdy nie próbuj „domowych” sposobów odtruwania!

• Postępowanie w szpitalu: bieŜące korygowanie zaburzonych parametrów Ŝyciowych, intensywna terapia, dializy, etc.

Czy aktywacja onkogenów ?

• Aktualnie nie ma naukowych dowodów łączących stosowanie dopalaczy z częstszym występowaniem chorób nowotworowych

• Wobec mnogości substancji wprowadzanych do nielegalnego obrotu i braku stosownych badań in vitro i in vivo nie moŜna wykluczyć aktywacji vitro i in vivo nie moŜna wykluczyć aktywacji onkogenów przez niektóre substancje

• Powiązanie danych „farmakoepidemiologicznych” i występowania np. białaczek pozwoli w przyszłości sprecyzować właściwą odpowiedź na powyŜsze pytanie….

Dlaczego ?

„śycie – pewność niepewności…”„śycie – pewność niepewności…”