Upload
godelieve-thys
View
223
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Druk door etenRelatie tussen voeding en
ADHD
Anne-Marie Derksen
Inhoud ADHD DSM IV Etiologie Behandeling PICO RIVM rapport Bespreking artikelen
ADHD Gedragsmatige en neuro-cognitieve
conditie met: Motorische hyperactiviteit Aandachttekort en impulsiviteit
in een mate die onaangepast is en niet past bij het ontwikkelingsstadium
DSM IV Start vóór leeftijd van 7 jaar Duur > 6 mndn 6 vd 9 sympt van aandachttekort
6 vd 9 sympt van hyperactiviteit-impulsiviteit Aanwezig op twee of meer terreinen
Significante beperkingen in functioneren Niet alleen i.k.v. andere psychiatrische stoornis
(bv pervasieve ontwikkelingsstoornis)
Aandachttekort Geen aandacht voor details Moeite de aandacht vast te houden Lijkt niet te luisteren Maakt taken en karweitjes niet af Kan taken en activiteiten niet organiseren Vermijdt langdurige geestelijke inspanning Raakt dingen kwijt Afgeleid door uitwendige prikkels Vergeetachtig
Hyperactiviteit / Impulsiviteit Beweegt onrustig met handen en voeten Staat op in situaties waar verwacht wordt dat men blijft
zitten Rent vaak rond in situaties waarin dit ongepast is
(adolescenten: subjectieve gevoelens van rusteloosheid) Kan niet rustig spelen Is vaak "in de weer" of "draaft maar door" Praat vaak aan een stuk door Gooit antwoorden eruit voordat de vragen afgemaakt zijn Kan niet op zijn/haar beurt te wachten Verstoort en onderbreekt anderen
Types ADHD, gecombineerd ADHD, vooral aandachttekort type ADHD, vooral hyperactief/impulsief type
Comorbiditeit: antisociale gedragsstoornis depressies angststoornissen dyslexie verslaving nicotine, alcohol of drugs
Etiologie K&S (1) Erfelijkheid
Monozygote tweelingen: Vaker concordante ADHD symptomen
(t.o.v. gelijke-seks dizygote tweelingen) Familiestudies:
Eerstegraads fam-leden: 20-25% kans op ADHD (controles: 4-5%)
Genen dopamine (-receptoren, -transporters):
Enige associatie met ADHD, maar effecten zijn klein
Etiologie K&S (2) Neuro-anatomische aspecten
MRI, PET, Spect studies: Verminderd volume en activiteit van prefrontale
gebieden, anteriour cingulate, globus pallidus, hippocampus en cerebellum.
Soortgelijke bevindingen in morfologische studies
Geen rijpingsprobleem Slechts bij 1 op 3 adolescenten verdwijnen de
symptomen in volwassenheid
Etiologie K&S (3) Neurotransmitters
Ritalin bindt aan dopamine transporter Blokkeert heropname dopamine
Noradrenaline tekort kan passen bij aandacht tekort en verminderd cognitief functioneren
Bloedonderzoek: mogelijke dysbalans bij kinderen met ADHD
Etiologie K&S (4) Omgevingsfactoren
Associatie met hogere incidentie ADHD: Contact met lood Roken door moeder tijdens zwangerschap Laag geboortegewicht
Behandeling (1)
Behandeling (2) Medicatie Gedragstherapeutische en psychosociale
interventies
Dieet?? Staat niet in de richtlijn
Echter….
P= patiënten met ADHD I= dieet / voedingsinterventie C= medicatie O=remissie van stoornis
Literatuur search PubMed
ADHD[Title/Abstract] AND diet[Title/Abstract] Google
RIVM rapport
Vele, interessante studies, echter meestal met een te klein aantal deelnemers of een slechts gering effect… 2 studies bespreken
RIVM Rapport (2009)Voeding en ADHD Studies: Invloed van voeding op het gedrag van
kinderen met ADHD Afzonderlijke voedingscomponenten:
omega-3- en omega-6-vetzuren zink, magnesium, ijzer gluten additieven
Specifieke diëten ‘Feingold’-dieet ‘oligoantigeen’-dieet ‘Pelsser-Voeding en Gedrag’-dieet
RIVM Rapport (2009) ‘Geen concrete voedingsadviezen om
symptomen van ADHD te verminderen’ Te weinig grote/kwalitatief goede studies
Wel aanwijzingen voor relatie tussen voeding en ADHD
Aanvullend onderzoek is nodig
ADHD metingen in onderzoek Diagnose gesteld o.b.v. DSM Outcome:
ARS = ADHD Rating Scale ACS = Abbreviated Conners’ Scale Door ouders, leraren, kinderartsen
Kleurstoffen
1980 – studie Swanson
Zink
2004 – studie Bilici
Baseline
Resultaten (1)
Resultaten (2)
CAT (1)
Conclusie Zink is effectief, echter:
Geen effect op aandachttekort Volledige recovery: slechts klein verschil tussen
placebo – Zn groepen.
Nadelen studie: Veel uitval Geen zinkmeting na 12 weken Interessantere studie: Zn - ritalin
Oligoantigeendieet
Rationale dieet Studies: kinderen met ADHD hebben vaker
last van eczeem en astma Voedselallergenen betrokken bij ADHD? Bepaalde voedingsmiddelen:
Rol bij verergeren van ADHD En rol bij bij ontstaan van voedselovergevoeligheden Bv koemelk, tarwe, tomaat en ei
Hypoallergeen dieet als behandeling van de symptomen van ADHD?
2002 – studie Pelsser Open studie: Twee weken gewoon eten,
daarna twee weken ‘few foods dieet’ Kinderen met ADHD (N=40, uitval=9)
Verlaging ARS: 63% (ouders) 39% (leerkrachtscores: slechts 15 kinderen)
Responders (-50% ARS): 25/31 = 83% (oudermeting) 10/15 = 67% (zowel thuis als op school)
2008 – studie Pelsser RCT: Interventie - wachtlijst 2 wkn baseline, 5 wkn ‘few foods dieet’
Kinderen met ADHD (N=27, uitval=3)
Responders vlgns ouders (-50% ARS): Interventie 11/15 = 73% Controle 0/12
Responders vlgns leerkracht: Interventie 7/10 = 70% Controle 0/7
2011 – studie Pelsser: INCA
Baseline
Resultaten
CAT (2)
Conclusie Het RE dieet heeft een sign pos effect op
de ADHD symptomen bij 32/50 kinderen Herintroductie van voeding leidt tot een terugval in
symptomen bij responders IgG waardes van voedingsmiddelen correleren niet
met gedragseffect
Nadelen studie Ouders, leerkracht, onderzoekers niet geblindeerd
verwachtingen Deel van effect door aandacht