28
CHƯƠNG 4: TỰ DO HÓA ĐẦU TƯ VÀ CÁC KHU VỰC ĐẦU TƯ TỰ DO Khái niệm, nội dung tự do hóa đầu tư và 8nh tất yếu của tự do hóa đầu tư trong điều kiện toàn cầu hóa. Quá trình tự do hóa đầu tư diễn ra ở các nước, trên thế giới, ở một số nhóm nước, một số khu vực. Các khu vực đầu tư tự do trên thế giới 1

DTQT+Chuong+4+ +to+K49

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

CHƯƠNG  4:  TỰ  DO  HÓA  ĐẦU  TƯ  VÀ  CÁC  KHU  VỰC  ĐẦU  TƯ  TỰ  DO  

•  Khái  niệm,  nội  dung  tự  do  hóa  đầu  tư  và  8nh  tất  yếu  của  tự  do  hóa  đầu  tư  trong  điều  kiện  toàn  cầu  hóa.    •  Quá  trình  tự  do  hóa  đầu  tư  diễn  ra  ở  các  nước,  trên  thế  giới,  ở  một  số  nhóm  nước,  một  số  khu  vực.  •  Các  khu  vực  đầu  tư  tự  do  trên  thế  giới    

1  

Page 2: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.  Xu  hướng  tự  do  hóa  đầu  tư  

4.1.1.  Khái  niệm  tự  do  hóa  đầu  tư    The  United  Kingdom  Parliament,  1998:  Chế  độ  đầu  tư  tự  do  là  một  chế  độ  đầu  tư  đáp  ứng  các  yêu  cầu  sau:  không  phân  biệt  đối  xử,  minh  bạch,  ổn  định      Tuyên  bố  Bogor  của  APEC  “đầu  tư  và  thương  mại  mở  và  tự  do  được  thực  hiện  bằng  cách  giảm  dần  các  rào  cản  đối  với  thương  mại  và  đầu  tư  và  khuyến  khích  sự  lưu  chuyển  tự  do  về  hàng  hóa,  dịch  vụ  và  vốn  giữa  các  nền  kinh  tế  thành  viên”        

2  

Page 3: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

Tự  do  hóa  đầu  tư  là  quá  trình  trong  đó:  •  các  rào  cản  đối  với  hoạt  động  đầu  tư  &  các  phân  biệt  đối  xử  trong  đầu  tư  được  từng  bước  dỡ  bỏ  •  các  eêu  chuẩn  đối  xử  eến  bộ  dần  dần  được  thiết  lập  •  các  yếu  tố  để  đảm  bảo  sự  hoạt  động  đúng  đắn  của  thị  trường  được  hình  thành.    

3  

Page 4: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.2.  Các  nội  dung  của  tự  do  hóa  đầu  tư  

3  nội  dung:  4.1.2.1.  Loại  bỏ  dần  các  rào  cản  và  những  ưu  đãi  mang  8nh  phân  biệt  đối  xử  trong  hoạt  động  đầu  tư    4.1.2.2.  Thiết  lập  các  eêu  chuẩn  đối  xử  eến  bộ  đối  với  hoạt  động  đầu  tư    4.1.2.3.  Tăng  cường  các  biện  pháp  giám  sát  thị  trường  để  đảm  bảo  sự  vận  hành  đúng  đắn  của  thị  trường    

4  

Page 5: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.2.1.  Loại  bỏ  dần  các  rào  cản  và  những  ưu  đãi  mang  tính  phân  biệt  đối  xử  trong  hoạt  động  đầu  tư      

a)  Hạn  chế  liên  quan  đến  >ếp  nhận  và  thành  lập:  •  không  cho  phép  hoặc  hạn  chế  đầu  tư  trong  một  số  ngành,  lĩnh  vực,  địa  bàn    

•  hạn  chế  số  lượng  các  công  ty  nước  ngoài  được  phép  hoạt  động  trong  một  số  ngành,  lĩnh  vực  đặc  biệt;    

•  hạn  chế  về  hình  thức  đầu  tư,  hình  thức  xâm  nhập  (vd:  không  cho  phép  M&A,  yêu  cầu  phải  liên  doanh  với  một  doanh  nghiệp  trong  nước…)  

•  khống  chế  tỷ  lệ  góp  vốn  tối  thiểu  của  bên  nước  ngoài  hoặc  của  đối  tác  trong  nước;  

•  yêu  cầu  phải  đặt  trụ  sở  chính  của  vùng  hoặc  của  toàn  thế  giới  ở  nước  nhận  đầu  tư;    

•  yêu  cầu  đầu  tư  bổ  sung  hoặc  tái  đầu  tư  •  yêu  cầu  có  bảo  lãnh  của  các  tổ  chức  tài  chính    

5  

Page 6: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

b)  Hạn  chế  về  vốn  và  quyền  kiểm  soát  của  nước  ngoài:    •  Qui  định  tỷ  lệ  phần  trăm  vốn  góp  tối  thiểu  hoặc  tối  đa  của  các  nhà  đầu  tư  nước  ngoài  trong  các  doanh  nghiệp  (có  thể  có  quy  định  riêng  cho  từng  ngành,  lĩnh  vực).    

•  Biện  pháp  liên  quan  đến  kiểm  soát  quyền  sở  hữu  để  đảm  bảo  cho  sự  tham  gia  của  các  đại  diện  nước  sở  tại  vào  quá  trình  kiểm  soát  doanh  nghiệp  (qui  định  về  số  lượng  thành  viên  của  mỗi  bên  tham  gia  hội  đồng  quản  trị,  nguyên  tắc  nhất  trí  trong  việc  thông  qua  các  quyết  định  của  hội  đồng  quản  trị...).    

•  Các  qui  định  về  việc  rút  vốn,  dùng  lợi  nhuận  để  tái  đầu  tư  •  Khống  chế  tỷ  lệ  tối  đa  vốn  vay  trên  vốn  góp     6  

Page 7: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

c)  Hạn  chế  về  hoạt  động:  những  hạn  chế  áp  dụng  sau  khi  doanh  nghiệp  FDI  đã  được  thành  lập    •  Hạn  chế  liên  quan  đến  tuyển  dụng,  sử  dụng  &  đào  tạo  lao  động.  •  Hạn  chế  về  thương  mại:  hạn  chế  nhập  khẩu  máy  móc  thiết  bị,  bán  thành  phẩm;  yêu  cầu  về  tỷ  lệ  nội  địa  hoá;  yêu  cầu  phải  liên  kết  với  sản  xuất  trong  nước;  yêu  cầu  tỷ  lệ  xuất  khẩu  sản  phẩm  bắt  buộc...  

•  Kiểm  soát  ngoại  hối:  yêu  cầu  tự  cân  đối  ngoại  tệ,  kết  hối  bắt  buộc,  hạn  chế  chuyển  vốn  và  lợi  nhuận  ra  nước  ngoài  

•  Yêu  cầu  chuyển  giao  công  nghệ,  khống  chế  giá,  phí  chuyển  giao  công  nghệ;  đánh  thuế  đặc  biệt  đối  với  công  nghệ;  yêu  cầu  đầu  tư  R&D  tại  nước  nhận  đầu  tư.  

   

7  

Page 8: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

d)  Các  rào  cản  mang  Qnh  hành  chính:    Thiếu  8nh  rõ  ràng,  minh  bạch  trong  các  qui  định  của  luật  pháp  có  liên  quan  đến  đầu  tư,  cũng  trong  việc  thực  hiện  luật  và  các  qui  định  về  đầu  tư,  phân  tán  quyền  lực  của  các  cơ  quan  quản  lý  Nhà  nước  dẫn  đến  chồng  chéo  gây  khó  khăn  cho  đầu  tư.    

8  

Page 9: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

e)  Các  ưu  đãi  tài  chính  •  Miễn,  giảm  thuế  TNDN,VAT,  chuyển  lỗ,  hoàn  thuế  TNDN  khi  dùng  lợi  nhuận  tái  đầu  tư    

•  Ưu  đãi  cho  đầu  tư  cơ  bản:  khấu  hao  nhanh,  khấu  trừ  thuế,  cho  nợ  thuế  

•  Giảm  thuế  nhập  khẩu,  giảm  phí  hải  quan,    •  Tài  trợ,  cho  vay  ưu  đãi;  bảo  lãnh  vốn  vay  và  ưu  eên  eếp  cận  các  khoản  8n  dụng  

•  miễn,  giảm  eền  thuê  đất;  bán/  cho  thuê  đất  đai,  nhà  xưởng  với  giá  ưu  đãi;  

•  cung  cấp  cơ  sở  hạ  tầng,  cung  cấp  thông  en;  hỗ  trợ  việc  đào  tạo  lao  động;  hỗ  trợ  làm  các  thủ  tục  hành  chính;  cung  ứng  các  hàng  hóa,  dịch  vụ  cần  thiết  cho  hoạt  động  của  dự  án  đầu  tư  với  giá  ưu  đãi;  ...  

 

9  

Page 10: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.2.2.  Thiết  lập  các  tiêu  chuẩn  đối  xử  tiến  bộ  đối  với  hoạt  động  đầu  tư    

a)  Không  phân  biệt  đối  xử:  MFN  &  NT  b)  Đối  xử  công  bằng  và  bình  đẳng:  nước  eếp  nhận  đầu  tư  

dành  cho  các  nhà  đầu  tư  nước  ngoài  sự  đối  xử  công  bằng,  thoả  đáng,  không  kém  thuận  lợi  hơn  sự  đối  xử  theo  yêu  cầu  của  tập  quán  quốc  tế.    

c)   Sử  dụng  các  công  cụ  quốc  tế  để  giải  quyết  các  tranh  chấp  trong  đầu  tư  

d)  Cho  phép  chuyển  lợi  nhuận  về  nước  e)  Đảm  bảo  8nh  minh  bạch:  từ  phía  Chính  phủ  lẫn  doanh  

nghiệp  FDI  f)  Bảo  hộ  quyền  sở  hữu  trí  tuệ   10  

Page 11: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.1.2.3  Tăng  cường  các  biện  pháp  giám  sát  thị  trường  để  đảm  bảo  sự  vận  hành  đúng  đắn  của  thị  trường      

•  thiết  lập  các  qui  định  về  cạnh  tranh,  chống  độc  quyền;    •  công  khai  hóa  thông  en;    •  giám  sát,  kiểm  soát  một  cách  chặt  chẽ  đối  với  thị  trường    

11  

Page 12: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.1.3.  Tính  tất  yếu  của  xu  hướng  tự  do  hóa  đầu  tư  

•  Toàn  cầu  hóa  kinh  tế  là  xu  hướng  tất  yếu  •  tự  do  hóa  đầu  tư  là  một  nội  dung,  một  biểu  hiện  của  xu  thế  toàn  cầu  hóa  kinh  tế.    •  tự  do  hóa  đầu  tư  và  tự  do  hóa  thương  mại  bổ  sung  chứ  không  thay  thế  nhau  •  tự  do  hóa  đầu  tư  góp  phần  làm  cho  toàn  cầu  hóa  kinh  tế  phát  triển  nhanh  hơn    

12  

Page 13: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.2.  Những  xu  hướng  tự  do  hóa  đầu  tư  cơ  bản  trên  thế  giới  4.2.1.  Trước  1990  •  các  qui  định  đầu  eên  về  FDI  được  đề  cập  đến  trong  luật  pháp  quốc  tế  từ  thế  kỷ  18,  dựa  trên  2  cơ  sở  nền  tảng:  nguyên  tắc  về  chủ  quyền  quốc  gia,  học  thuyết  luật  về  trách  nhiệm  của  Nhà  nước  đối  với  các  tổn  thất  gây  ra  cho  nhà  đầu  tư  nước  ngoài.    

•  Cuối  thế  kỷ  19,  học  thuyết  về  trách  nhiệm  của  Nhà  nước  được  các  nước  Mỹ  La  Tinh  xem  xét  lại.  Họ  xây  dựng  luật  quốc  tế  riêng  dưới  tên  gọi  học  thuyết  Calvo  trong  đó  chú  trọng  tới  việc  đối  xử  với  các  nhà  đầu  tư  nước  ngoài,  yêu  cầu  chính  phủ  các  nước  đối  xử  với  người  nước  ngoài  như  với  công  dân  nước  mình  theo  luật  quốc  gia,  không  phân  biệt  đối  xử      

àbước  eến  trong  các  quy  định  quốc  tế  theo  hướng  tự  do  hoá  FDI     13  

Page 14: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  Sau  WWII,  các  nước  tăng  cường  kiểm  soát  đối  với  FDI  với  hàng  loạt  các  qui  định  mang  8nh  kiểm  soát  và  hạn  chế  đối  với  việc  thành  lập  và  hoạt  động  của  các  doanh  nghiệp  FDI.  Trong  bối  cảnh  đó,  Hiến  chương  Hanava  ra  đời  năm  1948  nhưng  không  được  thông  qua.  Đóng  góp  của  Hiến  chương  là  đề  xuất  việc  sử  dụng  các  hiệp  định  đầu  tư  song  phương  BIT  (Bilateral  Investment  Treaty)  để  điều  chỉnh  dòng  vốn  đầu  tư  giữa  hai  nước.    

•  Năm  1959,  BIT  đầu  eên  được  ký  kết  giữa  Đức  và  Pakistan.  Đầu  những  năm  1960,  các  nước  phát  triển  bắt  đầu  eến  hành  tự  do  hóa  FDI.  Quá  trình  đàm  phán  các  BIT  được  triển  khai.  Trong  khuôn  khổ  khu  vực,  một  số  nhóm  nước  bắt  đầu  áp  dụng  các  qui  định  chung  nhằm  tự  do  hoá  FDI,  chủ  yếu  là  giữa  các  nước  trong  khối  OECD    

14  

Page 15: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  Những  năm  1960  có  rất  ít  các  sáng  kiến  đa  phương  giải  quyết  những  vấn  đề  cụ  thể  của  FDI  được  thực  hiện,  một  trong  những  sáng  kiến  đó  là  việc  thành  lập  Trung  tâm  Quốc  tế  Giải  quyết  các  Tranh  chấp  về  Đầu  tư    (ICSID)  của  WB  năm  1968    •  1970:  khủng  hoảng  năng  lượng.  Vị  thế  của  các  nước  đang  phát  triển  đã  được  nâng  cao  trên  các  diễn  đàn  thế  giới.  Cũng  trong  thời  gian  này,  các  TNC  phát  triển  mạnh  mẽ  à  các  nước  đang  phát  triển  đã  đưa  ra  các  cơ  chế  chi  eết  nhằm  kiểm  soát  việc  eếp  nhận  và  thành  lập  của  các  TNC.    

15  

Page 16: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  Những  năm  1980,  UN  nỗ  lực  xây  dựng  các  eêu  chuẩn  đảm  bảo  sự  hoạt  động  hoàn  hảo  của  thị  trường.  Khối  XHCN  tan  rã.  Các  nước  đang  phát  triển  lâm  vào  khủng  hoảng  nợ.  Môi  trường  kinh  tế  quốc  tế  thay  đổi  mạnh  mẽ  do  sự  lớn  mạnh  của  các  TNC,  MNC  và  quá  trình  hội  nhập  toàn  cầu  ngày  càng  gia  tăng.  Các  nước  đang  phát  triển  chuyển  dần  từ  cơ  chế  Nhà  nước  can  thiệp  sâu  vào  nền  kinh  tế  sang  cơ  chế  kinh  tế  thị  trường    

à  tác  động  mạnh  đến  luật  pháp  và  chính  sách  FDI.  Kỷ  nguyên  của  tự  do  hóa,  xúc  eến  và  bảo  hộ  đầu  tư  thực  sự  bắt  đầu  trên  toàn  thế  giới    

16  

Page 17: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.2.2.  Sau  1990:  4.2.2.1.  Các  quốc  gia  nỗ  lực  cải  cách  luật  pháp  và  chính  sách  đầu  tư  trực  eếp  nước  ngoài  của  các  nước  theo  xu  hướng  tự  do  hoá.  •   Số  lượng  các  thay  đổi  chính  sách  nhằm  tự  do  hóa  FDI  luôn  cao  hơn  số  lượng  các  thay  đổi  chính  sách  nhằm  hạn  chế,  kiểm  soát  FDI.  •  Tuy  nhiên,  giai  đoạn  2000-­‐nay,  tỉ  trọng  các  chính  sách  có  khuynh  hướng    hạn  chế/  tăng  cường  kiểm  soát  FDI  của  các  chính  phủ  tăng  lên  

17  

Page 18: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

Những  thay  đổi  về  luật  pháp  và  chính  sách  FDI  của  các  nước    

Năm   1991   1992   1993   1994   1995   1996   1997   1998   1999   2000  

Số  quốc  gia     35   43   57   49   64   65   76   60   63   70  

Số  lượng  các  thay  đổi  chính  sách  Trong  đó:  

Tự  do  hóa  Hạn  chế  

 

82      

 80  2  

 

79      

 79  0  

102      

 101  

1  

110      

 108  

2  

112      

 106  

6  

114      

 98  16  

151      

 135  16  

145      

 136  

9  

140      

 131  

9  

150        147  

3    

Năm   2001   2002   2003   2004   2005   2006   2007   2008   2009   2010  

Số  quốc  gia     71   72   82   103   92   91   58   54   50   74  

Số  lượng  các  thay  đổi  chính  sách  Trong  đó:  

Tự  do  hóa  Hạn  chế  

 

207          

246   242   270   203   177   98   106   102   149  

18  

Page 19: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

19  

Page 20: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

Đối  với  việc  dếp  nhận  và  thành  lập:    •  Số  lượng  các  hoạt  động,  các  ngành  đóng  cửa  đối  với  FDI  đã  giảm  xuống;    •  các  hạn  chế  về  quyền  sở  hữu  và  quản  lý  trong  các  hoạt  động,  các  lĩnh  vực  giảm  xuống  hoặc  được  xóa  bỏ  hoàn  toàn;    •  các  thủ  tục  xét  duyệt  được  đơn  giản  hóa...    •  Tuy  nhiên,  ngày  càng  nhiều  quốc  gia  đưa  ra  các  thủ  tục  xét  duyệt  hoạt  động  M&A  quốc  tế  để  đảm  bảo  rằng  việc  loại  bỏ  các  rào  cản  đối  với  FDI  không  dẫn  đến  cạnh  tranh  không  lành  mạnh     20  

Page 21: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  Các  qui  định  về  hoạt  động  của  các  công  ty  nước  ngoài  được  tự  do  hóa  mạnh  mẽ:  các  hạn  chế  về  chuyển  lợi  nhuận  và  vốn  về  nước,  chuyển  các  khoản  eền  khác  nói  chung  đã  được  xóa  bỏ  hoặc  nới  lỏng.  Các  rào  cản  hoạt  động  cũng  ít  được  sử  dụng    

•  Một  số  biện  pháp  khuyến  khích,  ưu  đãi  được  áp  dụng  chung  cho  mọi  hoạt  động  đầu  tư.    

•  Các  chuẩn  mực  đối  xử  như  NT,  MFN,  đối  xử  công  bằng,  bình  đẳng,...  được  sử  dụng  đối  với  các  dự  án  FDI  trong  quá  trình  hoạt  động.  Các  công  ty  nước  ngoài  ngày  nay  không  còn  lo  ngại  về  việc  bị  quốc  hữu  hóa.  Các  qui  định  về  quyền  sở  hữu  trí  tuệ  và  cạnh  tranh  điều  chỉnh  theo  hướng  bảo  vệ  quyền  lợi  cho  các  nhà  đầu  tư  nước  ngoài,  đảm  bảo  cạnh  tranh  bình  đẳng.  

21  

Page 22: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  Các  qui  tắc  và  cơ  chế  nhằm  giám  sát  thị  trường,  đảm  bảo  sự  hoạt  động  đúng  đắn  của  thị  trường  cũng  đã  được  đề  cập.  Các  nước  rất  nỗ  lực  trong  việc  cải  thiện  toàn  bộ  hệ  thống  pháp  luật  của  mình  để  xây  dựng  môi  trường  pháp  lý  đồng  bộ,  minh  bạch.  Luật  cạnh  tranh,  qui  định  về  bảo  vệ  người  eêu  dùng,  bảo  vệ  môi  trường,  ...  được  ban  hành  ở  nhiều  nước.  

•  Tuy  nhiên  cũng  có  một  số  thay  đổi  về  luật  pháp  và  chính  sách  của  một  số  nước  đi  ngược  lại  với  xu  hướng  tự  do  hóa  FDI    

22  

Page 23: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.2.2.2.  Các  hiệp  định  đầu  tư  ngày  càng  phổ  biến    Số  lượng  các  hiệp  định  đầu  tư  song  phương  (BIT-­‐  Bilateral  Investment  Treaty)  được  ký  kết  ngày  càng  nhiều    Một  khuôn  khổ  pháp  lý  quốc  tế  chung  về  FDI  bắt  đầu  hình  thành  dưới  hình  thức  các  Hiệp  định  đầu  tư  quốc  tế  (IIA  –  Internaeonal  Investment  Agreement).  Các  IIA  thường  đề  cập  đến  việc  tự  do  hóa  và  bảo  hộ  ĐTNN  trong  đó  có  FDI    

23  

Page 24: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.3.  Các  Hiệp  định  thuộc  khuôn  khổ  WTO  liên  quan  đến  Tự  do  hoá  FDI  

Tuy  chưa  xây  dựng  được  một  khung  pháp  lý  đa  phương  điều  chỉnh  toàn  diện  hoạt  động  ĐTNN,  các  nước  thành  viên  WTO  cũng  đã  ký  kết  một  số  Hiệp  định  liên  quan  đến  đầu  tư,  trong  đó  quan  trọng  nhất  là  GATS,  TRIMs,  TRIP  và  ASCM    

24  

Page 25: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

TRIMs  (Trade-­‐related  investment  measures):  xoá  bỏ  các  hạn  chế  đối  với  hoạt  động  thương  mại  hàng  hoá  của  dự  án  đầu  tư,  tạo  điều  kiện  thúc  đẩy  tự  do  hoá  thương  mại  và  đầu  tư  quốc  tế    Các  yêu  cầu  sau  đối  với  doanh  nghiệp  có  vốn  FDI  bị  cấm:    (i)  Phải  mua  hoặc  sử  dụng  một  tỷ  lệ  nhất  định  hàng  hoá  có  xuất  

xứ  trong  nước  hoặc  từ  nguồn  cung  cấp  trong  nước;    (ii)  Chỉ  được  mua  hoặc  sử  dụng  hàng  hoá  nhập  khẩu  với  số  lượng  

hoặc  giá  trị  ngang  bằng  với  số  lượng  hoặc  giá  trị  hàng  hoá  mà  doanh  nghiệp  đó  xuất  khẩu;    

(iii)  Thu  ngoại  tệ  từ  nguồn  xuất  khẩu  để  đáp  ứng  nhu  cầu  nhập  khẩu  của  mình;    

(iv)  Xuất  khẩu  hoặc  bán  một  mặt  hàng  xuất  khẩu  nhất  định,  hoặc  chỉ  được  xuất  khẩu  hàng  hoá  tương  ứng  với  số  lượng  và  giá  trị  hàng  hoá  sản  xuất  trong  nước  của  doanh  nghiệp    

à  Chủ  yếu  xóa  bỏ  các  hạn  chế  định  lượng      

25  

Page 26: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

GATS  (General  Agreement  on  Trade  in  Services)  nhằm  tự  do  hóa  việc  trao  đổi  dịch  vụ  quốc  tế  trên  cơ  sở  một  định  nghĩa  rộng  về  thương  mại  dịch  vụ.  GATS  đưa  ra  một  số  các  qui  định  về  đầu  tư  chủ  yếu  nhằm  đảm  bảo  nguyên  tắc  MFN  và  8nh  minh  bạch  đối  với  các  dịch  vụ  được  cung  ứng  thông  qua  "sự  hiện  diện  thương  mại"  ở  nước  ngoài.  Trên  thực  tế  có  nhiều  dịch  vụ  chỉ  có  thể  được  cung  ứng  ở  nước  ngoài  bằng  cách  thiết  lập  các  chi  nhánh  ở  nước  đó  thông  qua  FDI.  FDI  là  một  trong  bốn  hình  thức  xuất  khẩu  dịch  vụ  theo  qui  định  của  GATS.    Trong  các  ngành  mà  một  nước  thành  viên  thực  hiện  các  cam  kết  eếp  cận  thị  trường,  nước  đó  bị  cấm  áp  đặt  các  hạn  chế  nhất  định  đối  với  việc  cung  cấp  dịch  vụ,  trừ  khi  nước  đó  có  qui  định  bảo  lưu.  Mỗi  nước  thành  viên  phải  đưa  ra  các  cam  kết  cụ  thể  về  eếp  cận  thị  trường  theo  qui  định  tại  điều  XX  Hiệp  định  GATS.  Sau  đó  các  thành  viên  sẽ  tham  gia  các  vòng  đàm  phán  để  đạt  được  mức  độ  tự  do  hóa  cao  hơn  theo  lộ  trình    

26  

Page 27: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

•  TRIPS  (Trade-­‐Related  Aspects  of  Intellectual  Property  Rights)  đề  cập  đến  quyền  sở  hữu  trí  tuệ,  các  eêu  chuẩn  đối  xử  và  các  qui  trình  thủ  tục  quốc  tế  liên  quan  đến  vấn  đề  này.  TRIPS  có  phạm  vi  áp  dụng  cả  đối  với  FDI.  Tuy  nhiên  tác  động  của  Hiệp  định  này  đối  với  dòng  vốn  FDI  chưa  rõ  ràng    

•  ASCM  (Agreement  on  Subsidies  and  Countervailing  Measures)  cấm  một  số  các  biện  pháp  khuyến  khích  đầu  tư  được  coi  là  biện  pháp  hỗ  trợ  theo  đúng  định  nghĩa  trong  hiệp  định  này.  Tuy  nhiên  các  qui  định  liên  quan  đến  đầu  tư  trong  ASCM  chưa  thu  hút  được  nhiều  sự  quan  tâm  của  các  nước  thành  viên.  Trong  chương  trình  đàm  phán  về  đầu  tư  theo  Tuyên  bố  Doha  không  đề  cập  đến  vấn  đề  đầu  tư  trong  ASCM    

27  

Page 28: DTQT+Chuong+4+ +to+K49

4.4.  Các  khu  vực  đầu  tư  tự  do  

•  AIA  •  EIA  •  NAIA  (Thuyết  trình)  

28