Du Hành Trung Quốc tháng 2 - 2005 Shanghai (Thuợng Hải) Chiếc Boeing 747 cuả hàng không Đức quốc Lufthansa ñáp xuống phi trường Pudong, Shanghai vào lúc 11h30, phi trường này do 1 kiến trúc sư người Pháp Paul ANDREU* thực hiện (1996-1999), có hình dạng 1 chim hải âu ñang cất cánh, ñây là phi trường thứ nhì ñược dựng lên ñể thoả mãn nhu cầu cho du khách mỗi ngày một ñông ñến Thượng Hải. Thành phố nầy có diện tích là 6.341 km2, dân số 16 triệu, trung tâm kinh tế và tài chánh của Trung Quốc.

Sau khi lấy hành lý xong, ra ngoài ñã thấy người hướng dẫn ñứng ñợi sẵn, trời ñầu xuân (ñối với nguời mình Tết ñến là xuân rồi) khá lạnh, nhưng may là trời rất ñẹp và trong xanh, ñoàn chúng tôi tổng cộng là 21 nguời ñược ñưa lên xe car ñể về khách sạn, hành lý thì có người lo và chở thẳng về hôtel giao tận phòng. Tất cả dều dùng cơm trưa tại hôtel, mặc dầu thức ăn ñầy rẫy, những ai nấy ñều mệt mỏi sau 1 chuyến bay dài, nên ñều muốn ñi nghỉ ñể lấy lại sức cho buổi tối Shanghai by night.

Người guide muốn cho khách ngoại quốc biết nước Tàu bây giờ không phải là 1 nước nghèo nàn hậu cộng sản nữa, nên hết lòng ca ngợi sự phát triển tột bực của Thượng Hải, thật sự ñúng như vậy, khi ñi 1 vòng ñể xem thành phố về ñêm mới thấy cái quyết tâm của bộ chính trị muốn phô trương lực lượng với quốc tế. Khu Pudong cuả Thượng Hải ñúng là 1 New York Á châu ; chính phủ cũng muốn quốc tế quên ñi HongKong và chấp nhận Thượng Hải là trung tâm quyền lực kinh tế và tài chánh của Trung Quốc. Đây chỉ là một nhận xét ban ñầu, sang sáng ngày mai tôi mới thấy tưởng vậy nhưng không phải vậy.

Buổi ăn sáng bên này thật thích thú, ở Paris tôi chỉ uống 1 ly café rồi ñi làm là ñủ, vậy mà qua dây tôi ăn như 1 bữa cơm, ăn nhiều hơn khi về thăm VN. Thức ăn gồm ñủ 2 loại tây tàu, tôi tìm lại ñược cảm giác cuả tuổi thơ vớí tô cháo thịt & giò cháo quẩy, mì xào, bánh bột chiên, bánh ú, trúng opplat chiên tại chỗ, ăn mà nhớ ñến buổi ăn sáng nơi cửa hàng của 2 chị em cô Mùi trong khuôn viên trường ñại học Khoa Học ngày nào. Buổi du hành bắt ñầu bằng cuộc thăm viếng viện bảo tàng. Cách xắp ñặt bày trí bên trong viện bảo tàng theo tiêu chuẩn quốc tế, tôi cứ tuỏng ñây là bảo tàng ở Paris hay ỏ Londres, quan trọng nhất là nhà vệ sinh thật sạch sẽ, ñẹp ñẽ ; và trong suốt cuộc hành trình dài này ñã chúng minh ñược ñiều ñó, thật là ngoài sự tưỏng tượng, không bù cho Pháp & VN , tôi cảm thấy Trung Quốc ñang muốn rút ngắn thời gian ñể bắt kịp với Tây Âu. Nhưng trên thục tế, cuộc sống ỏ ñây có 2 tốc ñộ, hoặc giàu quá hoặc nghèo quá, người Tàu dù họ ỏ building nhưng họ không ngại ngùng treo phơi quần áo chăn nệm tứ tung, không nhìn ra ñược ñâu là balcon, ñâu là cửa sổ nữa, dân ở dưới vùng quê lên Thuong Hải làm việc, buổi sáng trước khi ñi làm họ phơi quần áo trên giây dăng giũa 2 cây , vì chỗ họ ỏ chỉ dủ 1 chỗ nằm mà thôi. Ngoài khu Pudong ra với hàng trăm nhà chọc trời ñể khoe với quốc tế, nhưng còn lại thì chỉ là 1 nước hậu cộng sản không hơn không kém, cần phải vài chục năm nửa mới theo kịp cuộc sống thật sự ấm no , an ninh xã hội cuả phương tây.

Xian (Tây An) Đoàn ñến Xian vào xế chiều , phi trường ỏ ñây mới toanh, khánh thành chưa ñầy 1 năm. Nhờ vào khám phá về nhũng hố chôn ñoàn quân ñất nung dưới ñời Tần Thủy Hoàng nên Xian ñược du khách biết ñến, và dã làm hồi phục nền kinh tế trong vùng sau 1 thời gian dài bị bỏ quên. Xian ngày xưa ñược gọi là Trường An, kinh ñô cuả 13 triều ñại kéo dài 1062 , từ thế kỷ thú 11 trước thiên chúa ñến giữa thế kỷ thú 10, gồm các triều ñại như nhà Zhou (Châu), Qin ( Tần), Han ( Hán), Sui (Tùy) và Tang (Đường), Xian ñược cường thịnh nhất dưới ñời nhà Hán (206 trước thiên chúa- 220) và nhà Đường (618-907). Trường An cũng là thành phố khởi ñiểm cuả con ñường tơ lụa, Xian có 1 diện tích 9.986 km2, dân số 7 triệu, nằm trong lưu vực cuả sông Hoàng Hà, có ñộ cao 400m, với nhiều cảnh vật thiên nhiên, hùng vĩ. Trên ñường vào thành phố, có ñi ngang mộ cuả Tần Thủy Hoàng là 1 ngọn ñồi rất lớn, ñược bao bọc theo luật phong thủy : phiá sau là dãy núi ( Lishan) , phía trước mặt dưới chân ñồi là dòng suối (Wei), ngọn núi này phiá nam có mỏ hoa cương, và phiá bắc có mỏ vàng, sau này các ñời vua nhà Hán, nhà Đường ñều lấy mẫu ñó ñể xây mộ phần cho mình. Về ñến khách sạn, valise ñuọc giao ñến tận phòng, sau khi tắm rửa, nghỉ ngơi xong thì ñến giờ cơm tối, bữa cơm tối này rất ñặc biệt là thưởng thúc món ăn cổ truyền và nổi tiếng của Trưòng An, ñó là món ñồ hấp (raviolis), ăn tất cả hơn chục loại ñồ hấp với ñủ loại nhân khác nhau, sau hơn 3 ngày ñi thưởng ngoạn chung, mọi người bắt ñầu quen biết và trò truyện rất vui vẻ, bữa tiệc kéo dài ñến 22h và tất cả về phòng ñi ngủ ñể chuẩn bị cho cuộc tham quan quan trọng tiếp ngày mai.

Sáng ra ai cũng háo hức, vì ñây là cuộc viếng thăm quan trọng ,ñi xem nhũng hố chôn ñoàn quân bàng ñất nung cuả Tần Thủy Hoàng. Bảo tàng viện cách khoảng 40 km về phiá ñông Xian, chiếm 1 diện tích là 20 ha, nằm về phiá ñông ; cách mộ Tần Thủy Hoàng 1,5 km ñược khám phá 1 cách tình cờ vào ngày 29 tháng 3 năm 1974 bởi 1 nông dân tên là Zang Zifan ñào giếng lấy nước, ông nhặt ñược 1 vài mảnh vụn, ông nhờ 1 chuyên gia ñồ cổ xác ñịnh, và sau dó tin tức lan truyền ñến tại 1 nhà báo, chính quyền trung ương gủi 1 equipe khảo cổ xuống Xian ñể tìm hư thục, cuộc khảo cổ bắt ñầu 17 tháng 7 năm 1974 và cho dến 1 tháng 10 năm 1979 viện bảo tàng chính thức mỏ cửa ñể dân chúng tham quan.

Có tất cả 3 hố, hố thứ 1 rộng 14.620m2 chứa 6.000 lính và ngựa ñược xắp thành ñội ngũ gồm 3 hàng ngang tiền ñạo, sau là 36 hàng dọc, hố thứ 2 diện tích 6.000m2, chứa khoảng 1 ngàn quân và ngựa, hố t thứ 3 rộng 500 m2, chứa 2 chiến xa bằng ñồng có 4 ngựa kéo, cùng 66 cấp sĩ quan, ñây là hố bộ chỉ huy hành quân. Thoạt ñầu nhìn thì thấy các tượng giống nhau, nhưng xem kỹ lại thì các cấp từ tướng tới cấp sĩ quan và lính ñều có phân biệt, căn cứ vào quần áo, và các búi

tóc, nón mũ v.v.., như 1 tượng có quần áo may cắt thanh nhã, có ñể râu, bụng hơi phệ , ñúng chấp tay phia’ truớc, ñể ngón chỏ ra ngoài ñể ra lịnh, cấp sĩ quan nhỏ chỉ cần nhìn theo dấu hướng tay thì hiểu mà nhận lệnh,ñó chính là tượng cấp tướng. Tất cả các tượng ñều có mặt mũi và thái ñộ hoàn toàn khác nhau, ñiều ñó mới là ñộc ñáo, Vua Tần Thủy Hoàng ñã dùng 700.000 tù nhân và 39 năm ñể thiết kế mộ mình, ñúng là vi hoàng ñế có 1 không haị.

Mỗi năm co’ khoảng 1 triệu rưỡi du khách viếng thăm, và co’ tất cả 40 triệu từ ngày khánh thành, trong ñó có 4 triệu du khách ngoại quốc. Người Tàu nói rằng ñi du lich qua Tàu mà không viê’ng thăm nơi này thì sẽ không hiểu ñược nước Tàu và không có ý nghiã, họ tự cho nơi ñây là kỳ quan thứ 8.

Sau ñó ñoàn trỏ về khách sạn ăn cơm trưa, nghỉ ngoi 1 chu’t và tiê’p tục ñi thăm Baỏ tàng viện lịch sủ của tỉnh Shaanxi kiến trúc theo mẫu cung ñiện vua ñời Đường, nơi ñây tập trung hầu hết nhũng cổ vật từ lúc lập quốc, ñặc biệt nhất là của ñời nhà Minh & nhà Đường, nghệ thuật ñiêu khắc cuả họ ngày xưa sắc xảo, trạm. trổ rồng phụng hết sức công phu .

Đoàn rời bảo tàng viện ñể ñi thăm ñền của Đường Tăng Tam Tạng, ngày hôm nay nhằm ngày lễ Thượng Nguyên (rằm tháng giêng), cũng là hội hoa ñăng, vì thế dân chúng ñến viếng chùa ñông nghẹt , khung cảnh còn náo nhiệt gấp chục lần ngày Tết cuả Đền Lăng Ông mình. Chùa ñược xây dưới ñời nhà Đường, có tháp Địa Tạng Vương cao 7 tầng 65 m, từ ñó các chùa ở VN cũng cho cất tháp này mục ñích ñể thờ Đường Tăng và cũng là nơi ñể tro cốt của quý thập phương. Buổi tối ñi ăn cơm và xem vũ khúc nhà Đường, về ñến hotel khoảng 23h, nhung không ngủ duọc vì nhà giàu thì bắn pháo bông, nghèo thì ñốt pháo thay phiên nhau ñến gần sáng ñể ăn mùng lễ Thuợng nguyên.

Sáng ngày hôm sau thì ñi thăm bảo tàng bia ñá, ngày xưa là ñền thờ ñức Khổng Tử, nơi ñây tích trũ nhũng bia ñá có ghi khắc lời dạy trong ngũ kinh của Khổng Tử , xem biểu diễn cách viết và cách khắc chữ nho vào bia ñá. Rời khỏi ñây ñể ñi ăn cơm trưa món lẩu (fondue), mỗi người 1 nồi nhỏ ñể nhúng thịt, rau cải, các bạn người Pháp rất là thích thú hưởng ứng ăn uống tận tình ñến nơi ñến chốn.

Ăn uống nó say xong người guide ñề nghị ñi bộ 1 vòng ñể tiêu cơm, chúng tôi ñược dẫn ñến trường thành của cung ñiện Trường An, bây giờ chỉ còn xót lại 4 bức trường thành và các ñồn canh, thành dài 14km, ngang 12 km, cung ñiện ñã bị thiêu huỷ hoàn toàn trong các cuộc giao tranh, các triều ñại kế tiếp dời ñô về Bắc Kinh.

Buổi chiều chúng tôi ñược ñi ñến khu người ñạo Hồi, khu Mosquée chiếm 12.000 m2, ñền cầu nguyện cất với diện tích 4.000 m2, vì Xian là thành phố khởi ñiểm của con ñường tơ luạ, nên mới có 1 số người Tàu theo ñạo Hồi . Đền ñược xây dưới ñời nhà Đường, là sự hoà hợp của 2 kiến trúc islamique và Trung

Hoa, hình dạng cấu trúc rất riêng biệt, sau ñó chúng tôi di dạo ngỏ hẻm nhỏ trong khu phố cũ ñể mua sắm quà kỹ niệm.

Các bạn Pha’p ñều trầm trồ khen ngợi ñồ gốm thủ công nghệ, tranh thủy mạc vv ... Họ cũng ñược dịp ăn quà vặt bánh trái . Tối ñến ñoàn lấy xe lửa ñể ñi Bắc Kinh. Không thể nào phủ nhận ñược nền văn minh của Tàu, cách ñây cả ngàn năm mà ñã biết thiết kế thành lũy ñộc ñáo, ñền ñài kiến trúc sắc xảo và bảo tồn ñến ngày nay, thấy người mà gẫm ñến ta hơi buồn 1 chút. Du hành Bắc Kinh Chúng tôi lấy chyến xe lửa tốc hành xuyên ñêm, toa hạng nhất ñể ñến Bắc Kinh. Thật không hổ là quốc gia ñang thi hành 1 chính sách hiện ñại hóa : chiếc xe lửa còn thơm mùi mới, thiết bị ñầy ñủ, chăn nệm trắng tinh ; còn có tủ ñầu giường ñể sẵn bình tích thủy có nước nóng nhẩm trà nếu muốn ; cuối chân giường ngủ có màn ảnh DVD, cho chiếu cả thảy 10 phim ñủ loại tình cảm, kiếm hiệp và 1 vài phim mới ñi dự ñại hội ñiện ảnh Cannes vừa rồi.

Thật sự ra ñó chỉ là sự ưu ñãi cho kẻ có tiền, trên ñường vào gare centrale của Xian, tôi ñược chứng kiến những cảnh xô bồ, chen lấn hỗn ñộn , vì ñi chung với ñám da trắng nên tôi còn ñược hưởng 1 chút ưu ñãi. Chuyến ñi này nếu cứ ñi xe car có máy lạnh, hotel sang trọng, ăn uống phục dịch chu ñáo thì chắc chảng có gì ñáng nói, có nhũng giây phút ñi vào thực tê’ như vậy thì mới thâ’y ñược sự bâ’t công của xã hội . Nhất là trong một xã hội chụp giựt hậu công sản, có phải vì bao nhiêu năm sống trong thiếu thốn , ngày nay họ muốn bù ñắp cho những ngày khốn khổ ñó trong quá khứ ? Hỏi tức là ñã trả lời rồi vậy. Đến Bắc Kinh vào sáng sớm, ñể tranh thủ thời gian trong khi chờ ñợi hành lý ñưa về khách sạn, cô người guide ñề nghị ñi thẳng ñến quãng trường Thiên an Môn và Hoàng Cung . Trên ñường vào thành phô’, quang cảnh của Bắc Kinh hoàn toàn khác hẳn với Thượng Hải, những building ñược xây cất và xắp xếp tương ñối hoài hòa, thấy dễ chịu chứ không có vẻ khoa trương và xô bồ như Thượng Hải, tôi có 1 cảm giác dễ chịu và thích Bắc Kinh hơn. Quảng trường Thiên An Môn là một trong những Quảng trường lớn nhất thế giới , Quảng trường ñược xây vào năm 1417, co chiều dài 880 m nam-bắc và chiều rộng 500 m ñông-tây diện tích 440.000m2, có thể tập họp khoảng 1 triệu người , phía tây Quảng Trường là tòa nhà Hội Nghị Toàn dân.

Bên Pháp có nhiều quảng trường với tên rất hợp với lịch sử như : Bastille, Cộng Hoà (Place de la République), Quốc gia (Place de la Nation), vì mỗi lần dân Pháp xuống ñường là tụ tập ở nhũng công trường này ñể nói lên nguyện vọng của mình thực thi 2 chữ dân chủ.

Trước mặt quảng trường là 1 cung ñiện lớn nhất thế giới, Tử Cấm Thành với diện tích 720.000 m2, cung ñiện ñược xây năm 1406, kéo dài 14 năm dưới ñời nhà Minh, sau ñó thì dưới triều ñại Mãn Thanh, vua Càn Long ñã cho tu bổ rất nhiều, ñây là vị Vua nhà Thanh rất ngưỡng mộ và yêu chuộng văn hoá Trung Nguyên , có tâ’t cả 24 ñời vua trị vì trong vòng 500 năm.

Cung ñiện ñược bao bọc bởi 1 tường thành cao 10m, chu vi 3.428m, có 4 ñồn canh cửa mỗi góc, phía ngoài là 1 hào rộng 52m, vây quanh 3.800m ñể bảo vệ Cung ñiện. Có tất cả 890 cung bao gồm 9 ngàn phòng ốc , còn bức trường thành của Bắc Kinh thì ñã bị hoàn toàn phá hủy dưới thời cách mạng văn hóa, may có người ngăn cản kịp thời nên Cung ñiện còn tồn tại và 1 vài ñồn canh với 1 chút tường thành. Hoàng cung ñược chia làm 2 phần : ngoại ñình và nội ñình. Ngoại ñình có Tam Đại Điện : Thái Hòa, Trung Hòa và Bảo Hòa, Điện Thái Hoà là ñiện rất quan trọng, nơi ñây là nơi vừa họp với các triều thần ñể nghe khải tấu và quyết ñịnh những chuyện quan trọng, giải quyết việc nước. Ngoài ra tất cả nhũng lễ nghi ñình ñám, hội hè, lễ tết ñều ñược tổ chức ỏ ngoại ñình. Cả ba ñiện ñều có ngai vàng, và cái lớn nhất ñược ñặt ở Thái Hòa Điện.

Còn nội ñình tức Hậu Cung, bao gồm những nội ñiện là nơi vừa làm việc và hưởng nhàn với Hoàng hậu cùng với các Thứ phi cung tần mỹ nữ . Khi ñi chiêm ngưỡng Hoàng Cung chúng tôi chỉ ñi thăm 3 ñiện chánh, chỗ ở của Vua, Hoàng Hậu và Thứ phi, vườn thượng Uyển, nhưng không có ñủ thì giờ ñi hết ñược vì Hoàng Cung quá rộng lớn, quá nhiều ngõ nghách ; viết ñến ñây chợt làm tôi nhớ tới chuyện Lộc Đỉnh Ký cuả Kim Dung, với Vi ti ểu Bảo chạy loạn trong Cung cuối cùng gặp ñuoc vua Khang Hy ; và chuyện quân phản loạn Hồng Hoa Hội không biết ñường nào tìm cho ra chổ ngủ của vua ñể ám sát, ñến khi bị phát giác thi chỉ có cách vượt tường ñào tẩu, trốn ra khỏi cửa thành thì mới mong thoát chết. Năm 1911 châ’m dứt triều ñại nhà Thanh, năm 1925 cung ñiện ñược coi như 1 bảo tàng viện công cộng và mỏ cửa ñể cho dân chúng vào xem. Để nhìn ñược toàn diện hoàng cung, chúng tôi ñược ñưa ñến khu phố cũ, và viếng thăm 1 công viên trên 1 ngọn dồi (do vua Càn Long thiết lập ñể quan sát ñộng tĩnh của hoàng thành), từ trên nhìn xuống Hoàng Cung, khung cảnh thật ñẹp và hùng tráng thấy ñược cái gọi là ñồ sộ và phức tạp. Người Tàu cũng ñáng sợ không thua gì người Nhật, họ có ñầu óc chiến lược, tổ chức, sắp xếp. Phương tây ñang chuẩn bị phòng thủ trước ñà tấn công thương mại , kinh tế mà nguòi Tàu ñang và xắp làm ñảo lộn thế giới , vật giá nguyên liệu ñang bị thiếu hụt trầm trọng cũng như giá cả tăng vọt, nước VN mình là nạn nhân ñầu tiên của họ. Đến trưa thì ñoàn ñi ăn cơm ỏ nhà hàng dân tộc thiểu số Thái với những màn ñiệu vũ dân tộc.

Sau ñó thì ñi viếng Công Viên Thiên Đàn, nơi vua ngày xưa ñăng ñàn ñể cúng tế tạ ơn trời ñất, cũng như cầu nguyện ñể có mùa màng tốt, ñiện này do nhà Minh xây năm 1420, rộng 1 triệu 200 ngàn m2, bao bọc bởi khu rừng.

Rời khỏi ñây chúng tôi ñi 1 vòng thăm khu phố cổ, gọi là phố cổ cho nó sang bởi marketing tourist, chứ thật ra 1 khu nhà ñang bị ñe dọa phá xập ñể nhường cho nhà cao tầng, chiều tối về lại Hotel nghỉ ngơi và dùng cơm tại Hotel, ñể chuẩn bị cho chuyến ñi chơi thật nhiều mong ñợi, ñó là ñi thăm Vạn Lý Trường Thành.

Sau khi gồm thâu lục quốc chư hầu, thống nhất ñất nước, Tần Thủy Hoàng lên ngôi Hoàng Đế năm 221 trước thiên chúa, Ông ñã cho nối li ền những ñoạn trường thành rời rạc do các chư hầu ñã dựng trước kia ñể tạo thành 1 bức tường thành liên tục kéo dài 5.000 km và có tên là Vạn Lý Trường Thành, bức tường mà ta thấy ngày nay là do nhà Minh ñã tu bổ (1368-1644).

Chúng tôi tới thăm truờng thành qua cửa Badaling, cách Bắc kinh 60km. Trường thành co’ 1 cảnh thiên nhiên thật ñẹp, với trời trong xanh, tuyết trắng còn ñọng trên các ngọn ñồi, từ ñầu tường thành này nhìn suốt tới chân trời của bức tường thành ñầu kia, hình ảnh ñẹp và hùng vĩ vô cùng, thật tình không nghĩ ràng trường thành là hoàn toàn ñó con nguòi tạo dựng ra, nơi ñây không biê’t ñã chôn thây bao nhiêu người vô tội, công trình càng to lớn chừng nào chứng tỏ tham vọng của con người càng lớn chừng ñó ; họ sẵn sàng hi sinh sinh mạng người khác ñể thực hiện ý ñồ cá nhân của mình, ñiều ñó ñã và ñang xảy ra tại ñất nước này. Có 1 chuyện này rất lý thú, mà các người bạn Pháp thấy mình như bị lừa, ñó là cô guide ñề nghị với lý ñó ñi xem trường thành vừa rồi, ai nấy ñều mỏi chân, cô ta ñề nghị ñi ñấm bóp chân và do hãng voyage ñài thọ. Chúng tôi ñược ñưa ñến 1 trung tâm nghiên cứu về dược thảo , chúng tôi ñược mời vào 1 phòng rất rộng mỗi người mỗi ghế, và có 1 chậu nước nóng với 1 ít vị thuốc tàu ñể ngâm chân, trong thời gian ñó thì có 1 nữ bác sĩ giảng về y học ñông y cuả tàu, và giải thich sự bổ túc nhau cuả 2 nền y học Đông Tây, vị Bác sĩ nói tiếng Phap rất thông thạo, giải thích cách bắt mạch theo kiểu y sĩ tàu. Điều này thì không có gì lạ ñối với tôi, vì hồi nhỏ ở VN tôi ở trong khu Chợ Lớn nên tôi là chuyên viên uống thuốc tàu, tôi rất sợ, vì thuốc rất ñắng, nhưng bù lại tôi bằng lòng uống vì ông

thầy thuốc cho tôi rất nhiều táo tàu, xi muội dặn ăn sau khi uống, ông còn dụ khị nói thuốc càng ñắng thì càng mau khỏi.

Sau màn giải thích và quảng cáo xong thì có 1 sô’ bác sĩ vào chẩn mạch, phần lớn ai cũng có bịnh cả, càng có tuổi số bịnh càng tăng và cần phải hốt thuốc, giá mỗi thang là 45 ñô là, tiền chẩn mạch miễn phí, các bạn Pháp coi vậy cũng có vài người mua thuốc uống. Chúng tôi rời nơi ñây ñi thăm khu mộ Minh triều, cách Bắc Kinh 50km, gọi là mộ Minh triều vì noi ñây chôn 13 vị Hoàng ñế nhà Minh và các hoàng hậu thứ phi …. Vùng ñất rộng 40km2, 3 mặt ñược bao bọc bởi 3 ngọn ñồi, nơi ñây có trưng bày mũ mão, và long bào của vua cùng nhũng ñồ trang sức quý báu.

Buổi tối chương trình ñược chấm dứt bởi bữa tiệc vịt quay Bắc Kinh. Vịt quay ở ñây khác với Quảng Đông là da vịt ăn dòn tan và không có mỡ, ăn với bánh tráng tàu chấm với nước sauce ngọt. Bữa ăn tăng thêm phần hào hứng với buổi chiếu phim quay ñoàn khi ñi tham quan bởi 1 chuyên viên cuả hãng du lịch. Ai nấy ñều mệt nhoài nhưng hả hê sau 1 ngày dài ñi chơi.

Sáng nay là buổi ñi chơi cuối, ñoàn ñi viếng Di Hòa Viên, cung ñiện mùa hè của Từ Hi Thái Hậu. Điện ở phía ñông bắc Bắc Kinh 15km, với diện tích 290 hecta. Điện xây dưới triều ñại nhà Nguyên năm 1153, sau ñến năm 1888 Từ Hi thái hậu chỉnh trang lại và là nơi nghỉ mát của hoàng gia nhà Thanh. Điện chia làm 2 phần , ñồi vĩnh cửu ngàn năm và hồ Kunming.

Giữa ñồi và hồ là1 chuỗi dinh thự kiến trúc cầu kỳ ñược dùng vào việc ñi dạo, ngắm cảnh trời và trăng, có thuyền ñúc bằng ñá hoa cương, cầu bán nguyệt 17 nhịp , khung cảnh rất nên thơ và ñẹp . Mặc dầu ñi viếng vào muà ñông nhưng vẫn cảm thấ ñược cái nhàn hạ, cái thiền của cảnh vật, giữa trời và ñất, giữa ñồi và sông hồ. Càng ñi thăm viếng càng thấy nước Tàu có nhiều nơi ñáng ñi xem, và nhận thấy họ có nhiều tài năng.

Buổi chiều ñi viếng ñền Lạt Ma, ngày xưa ñền ñược xây dưới thời Minh triều, là nơi ở của các quan Thái giám, sau là chỗ ở cuả các hoàng tử. Năm 1744 nhà Thanh chọn nơi ñây ñể các vị Lạt mà trụ trì trông coi công việc hành chánh

của tây Tạng, ñền có tượng Phật cao 26m (bệ 8m) bằng gỗ trầm, sự kiến trúc rất tỉ mỉ ñẹp mắt.

Buổi tối ñược kết thúc bởi màn ñi xem hát bội Opéra, rồi dùng cơm tối ở khách sạn.

Sáng sớm hôm sau ñoàn ra phi trường rời Bắc Kinh về lại Paris. Cuộc ñi du ngoạn kỳ này tôi rất hài lòng so với kỳ ñi nước Ý hay nước Nga, mỗi nước tuy có 1 phong cách lịch sử khác nhau, mỗi nước một vẻ ñẹp , không thể so sánh ñược, nhưng xét về sự tổ chức sắp xếp cũng như cung cách phục vụ, sạch sẽ về chỗ ăn ỏ thì Tàu ñược thoải mai hơn nhiều.

* Ông ANDREU cũng là kiến trúc sư của nhiều công trình khác ở Trung Quốc như "Grand Théâtre National de Chine" ở Bắc Kinh nôm na là Đại Hí Truờng Quốc gia ; "Cité des sciences de Shanghai" ; phi trường Quảng Đông Baiyun vv...