-
GIO TRNH
TNG QUAN V DU LCH
V PHT TRIN DU LCH BN VNG
(Lu hnh ni b )
TC GI: TS. NGUYN B LM
Nm 2007
MC LC
PHN I: TNG QUAN V DU LCH
Chng I: Ngnh du lch v cc b phn cu thnh 6
I. Du lch l mt ngnh kinh t dch v tng hp 6
II. Cc b phn cu thnh 9
III. S hnh thnh v pht trin du lch 17
Chng II: Sn phm du lch v cc loi hnh du lch 21
I. Nhng tin pht trin du lch 21
II. ng c du lch 26
III. Cc loi hnh du lch 32
Chng III: Tc ng ca du lch n kinh t, vn ho, x hi
v mi trng 42
I. Tc ng kinh t ca du lch 42
II. Tc ng vn ho x hi ca du lch 46
III. Tc ng mi trng ca du lch 49
Chng IV: Quy hoch du lch 52
I. Khi nim, vai tr, ni dung v tin trnh ca quy hoch du
lch 52
II. Nhng yu cu c bn ca quy hoch du lch 54
III. Tin trnh quy hoch du lch 57
Chng V: Qu trnh hnh thnh, pht trin v qun l Nh
-
nc v du lch 61
I. Qu trnh hnh thnh v pht trin ngnh du lch 61
II. Qun l Nh nc i vi hot ng du lch 66
PHN II: MI TRNG V S PHT TRIN DU LCH BN VNG
70
Chng VI: Tng quan v mi trng v hin trng mi trng
nc ta 78
I. Tng quan v mi trng nc ta 78
II. Hin trng mi trng nc ta 80
III. nh hng ca nhim mi trng 87
Chng VII: Quan im, mc tiu v cc gii php bo v mi
trng 91
I. Mi trng v pht trin bn vng, quan im v mc tiu
bo v mi trng. 91
II. Tiu chun cht lng mi trng 94
III. Cc gii php bo v mi trng 98
Chng VIII: Mi trng thin nhin v s pht trin ngnh du
lch bn vng 102
I. Mi trng thin nhin l ti nguyn du lch 102
II. S tc ng ca hot ng du lch n mi trng 106
III. Bo v mi trng v s pht trin ngnh du lch bn vng
108
Chng IX: Mi trng v s hnh thnh, pht trin ca cc
im du lch v khu di tch. 112
I. Vai tr v cc loi im du lch, khu du lch. 112
II. Mi trng thin nhin v s hnh thnh, pht trin cc
im du lch, khu du lch. 115
-
III. Bo v mi trng cc im du lch, khu du lch. 118
Chng X: Bo v mi trng cc khch sn 123
I. V tr, c im kinh doanh khch sn 123
II. Bo v mi trng cc khch sn. 125
III. V sinh mi trng cc khu vc v cc b phn phc v
khch hng. 132
Chng XI: V sinh n ung v v sinh mi trng nh hng
n ung 137
I. Vai tr ca kinh doanh n ung v c im ca cc hot
ng kinh doanh n ung theo kha cnh v sinh mi trng.
137
II. V sinh dinh dng v v sinh thc phm 139
III. V sinh mi trng trong nh hng n ung. 144
TI LIU THAM KHO 153
PHN I
TNG QUAN V DU LCH
LI M U
Ngy nay, nhu cu du lch ca cc nc trn th gii v Vit
Nam khng ngng pht trin l mt tt yu khch quan ph
hp vi quy lut pht trin kinh t x hi. p ng nhu cu
ny, h thng cc im du lch khu du lch v h thng cc
khch sn v nh hng tng nhanh v s lng v ngy cng
hon m v cht lng cc sn phm du lch.
o to, pht trin ngun nhn lc gi v tr then cht p
ng pht trin ngnh du lch. Xut pht t nhu cu du lch v v
tr ca ngun nhn lc, h thng o to ngun nhn lc cho
s pht trin ngnh du lch khng ngng tng ln v m rng
-
cc trng i hc, cao ng v dy ngh, trong c trng
i hc Kinh doanh v Cng ngh H ni.
o to ngun nhn lc cho ngnh du lch m bo cht lng
bao gm nhiu mn hc khc nhau, trong mn hc Tng
quan v du lch v pht trin du lch bn vng gi v tr quan
trng. T gio trnh mn hc ny hnh thnh khoa du lch
trng i hc Kinh doanh v Cng ngh H ni. Gio trnh ny
gm hai phn:
Phn I: Tng quan v du lch. Phn ny cp mt cch tng
qut gip cho sinh vin nm c tng qut cc khi nim v
du lch v ngnh du lch, cc loi hnh du lch, nhng tin
hnh thnh v pht trin ngnh du lch, v tr vai tr ca ngnh
du lch i vi pht trin kinh t-x hi, quy hoch pht trin
du lch v qu trnh hnh thnh pht trin du lch th gii v
Vit nam.
Phn II: Mi trng v s pht trin du lch bn vng. Mi
trng ti nguyn thin nhin l mt trong nhng tin
pht trin ngnh du lch, nhng hnh thnh v pht trin du lch
c tc ng hai mt tch cc v tiu cc n mi trng t
nhin. V vy, phn hc ny nhm trang b nhng kin thc c
bn v v tr ca mi trng t nhin i vi s pht trin du
lch bn vng v trch nhim ca nhng ngi lm cng tc du
lch bo m pht trin du lch bn vng.
y l gio trnh do Khoa du lch trng i hc Kinh doanh v
Cng ngh H ni bin son ln u, c tham kho cc ti liu
nc ngoi v cc trng i hc trong nc. Tuy vy, gio
-
trnh khng sao trnh c thiu st v hn ch, y cng l
qu trnh hnh thnh v pht trin khoa du lch.
CHNG I
NGNH DU LCH V CC B PHN CU THNH
I. KHI NIM V CC B PHN CU THNH HOT NG DU
LCH
1.1. Cc khi nim v du lch
Cc nh nghin cu khoa hc v cc nh qun l cp n
cc khi nim v du lch nhm xy dng cc chnh sch pht
trin du lch ca quc gia, a phng v doanh nghip. Khi
nim v du lch c xem xt di cc gc khc nhau, l
trn gic vn ho, ct li ca hot ng du lch l vn ho,
gic x hi du lch l mt dng ngh ngi tch cc ca con
ngi, di gic kinh t, du lch l mt ngnh dch v..v.v.
Nhiu nh nghin cu khng nh rng c bao nhiu tc
gi nghin cu v du lch th c by nhiu nh ngha v du
lch. Trn quan im ca nh kinh doanh, ngi ta xem xt du
lch trn ba b phn cu thnh ca n l : khch du lch, ti
nguyn du lch v cc hot ng du lch trn c s ca Php
lut hin hnh.
1.1.1. Khi nim v du lch
Lut du lch c Quc hi thng qua nm 2005 a ra khi
nim: Du lch l cc hot ng c lin quan n chuyn i ca
con ngi ngoi ni c tr thng xuyn ca mnh nhm p
ng nhu cu tham quan, tm hiu, gii tr, ngh dng trong
mt khong thi gian nht nh.
T nhng khi nim trn, c th rt ra nhng lun im c bn
-
v du lch sau:
- Du lch l hot ng ca con ngi ngoi ni c tr thng
xuyn.
- Chuyn du lch ni n mang tnh tm thi, trong mt thi
gian ngn.
- Mc ch ca chuyn du lch l tho mn nhu cu tham quan,
ngh dng hoc kt hp i du lch vi gii quyt nhng cng
vic ca c quan v nghin cu th trng, nhng khng v
mc ch nh c hoc tm kim vic lm nhn thu nhp ni
n ving thm.
- Du lch l thit lp cc quan h gia khch du lch vi nh
cung ng cc dch v du lch, chnh quyn a phng v dn
c a phng.
1.1.2. Khi nim v khch du lch
Lut Du lch nm 2005 ca nc ta ra khi nim: Khch
du lch l ngi i du lch hoc kt hp i du lch, tr trng
hp i hc, lm vic hoc hnh ngh nhn thu nhp ni
n.
T nhng khi nim trn, nhng ngi sau c coi l khch
du lch:
- Nhng ngi i du lch ri khi ni c tr thng xuyn n
ni khc trong khong thi gian nht nh.
- Nhng ngi i thm ving ngoi giao, hi hp, hi tho, trao
i khoa hc, cng v, th thao v.v
- Nhng ngi i du lch kt hp kinh doanh
- Vit kiu nc ngoi v thm qu hng v ngi thn
Nhng ngi sau y khng c cng nhn l khch du lch:
-
- Nhng ngi ri khi ni c tr thng xuyn n ni khc
nhm tm kim vic lm hoc nh c.
- Nhng ngi binn gii gia hai nc thng xuyn i li
qua bin gii.
- Nhng ngi i hc.
- Nhng ngi di c, t nn
- Nhng ngi lm vic ti cc i s qun, Lnh s qun
- Nhng ngi thuc Lc lng bo an ca Lin Hp quc
1.1.3. Khi nim v hot ng du lch v ngnh du lch
Theo quan im ca cc nh kinh t du lch: Du lch l mt h
thng tinh thn v vt cht, l mt hin tng kinh t x hi
tng hp do ba yu t c bn cu thnh l ch th du lch
(khch du lch), khch th du lch (ti nguyn du lch) v hot
ng du lch (cc doanh nghip, chnh quyn cc cp, cc t
chc, c nhn v cng ng dn c a phng thc hin c
gi l ngnh du lch).
Ti iu 4 Lut Du lch nm 2005 a ra khi nim v hot
ng du lch: Hot ng du lch l hot ng ca khch du
lch, t chc, c nhn kinh doanh du lch, cng ng dn c v
c quan, t chc, c nhn c lin quan n du lch.
T c th rt ra ngnh du lch l tng hp cc iu kin, cc
hin tng v cc mi quan h tc ng qua li gia khch du
lch vi cc nh cung cp cc sn phm du lch, vi chnh quyn
v cng ng dn c a phng trong qu trnh thu ht v
tip n khch du lch. T khi nim ny, cc yu t c bn
tham gia hot ng du lch bao gm:
Khch du lch l ch th ca du lch, l i tng phc v ca
-
cc ngnh tham gia hot ng du lch.
Ti nguyn du lch l khch th ca du lch, ni to ra sc thu
ht con ngi n tham quan, du lch.
Cc hot ng du lch gm cc doanh nghip cung ng cc sn
phm du lch. Chnh quyn trung ng v s ti coi s pht
trin du lch l mt trong nhng chin lc pht trin kinh t
x hi a phng, xy dng cc c ch, chnh sch ,lut
php cho s pht trin du lch. Dn c a phng coi du lch
l c hi gii quyt cng n vic lm, tng thu nhp v giao
lu vn ho.
1.1.4.Ti nguyn du lch:
L khch th ca du lch v l c s pht trin ca ngnh du
lch. Cc nh nghin cu v du lch a ra khi nim sau: Mi
nhn t c th kch thch ng c du lch ca khch du lch
c ngnh du lch tn dng sinh ra li ch kinh t v li ch
x hi u c gi l ti nguyn du lch. Ni mt cch khc,
l nhn t thin nhin, nhn vn v x hi c th thu ht
c khch du lch th gi chung l ti nguyn du lch. y l
mt khi nim rt rng v rt bao qut, rt thit thc. Ngi ta
cng chia ra 3 loi ti nguyn du lch, l:
- Ti nguyn du lch thin nhin bao gm kh hu, a hnh,
phong cnh..v.v, c th ni chung l tt c nhng g thin
nhin ban tng con ngi.
- Ti nguyn du lch nhn vn gm c ti nguyn du lch nhn
vn vt th v ti nguyn du lch nhn vn phi vt th. l
nhng di sn do con ngi to ra qua nhiu th h v li
cho cc th h mai sau. Ti nguyn du lch nhn vn vt th
-
bao gm cc di tch lch s, cc cng trnh kin trc, vn ho,
ngh thut..v.v. Ti nguyn du lch nhn vn phi vt th bao
gm cc truyn thng lch s, vn ho dn tc, cc phong tc
tp qun, cc loi hnh ngh thut truyn thng..v.v.
- Ti nguyn du lch x hi bao gm cc s kin chnh tr, kinh
t, vn ho, x hi do con ngi ng i t chc cng to ra
sc hp dn thu ht khch du lch. V d nh : cc s kin
th thao th gii, cc cuc thi hoa hu th gii v khu vc, cc
hi ngh chnh tr-kinh t nh : Hi ngh APEC, Hi ngh thng
nh ASEAN.v.v.
Cc nh khoa hc cng chia ra lm ti nguyn du lch hin thc
(tc l c kh nmg khai thc) v ti nguyn du lch tim nng
cn cha khai ph. Ch c ti nguyn du lch hin thc mi c
gi tr du lch v mi c th pht trin ngnh du lch.
Trn c s ca vic phn loi cc ti nguyn du lch, cc nh
kinh doanh du lch xy dng cc khu du lch, cc im du
lch.
Khu du lch: Khu du lch l n v c bn ca cng tc quy
hoch v qun l du lch, l khng gian c mi trng p,
cnh vt tng i tp trung, l tng th v a l ly chc
nng du lch lm chnh.
tr thnh khu du lch phi tho mn c hai iu kin: Th
nht, ti nguyn du lch trong khu du lch c quy m nht nh
v tng i tp trung. Th hai, c c s p ng nhu cu du
lch nh: n, , i li tham quan, vui chi gii tr, mua sm ca
khch du lch
im du lch bao gm: Cnh quan thin nhin hp dn v cc
-
loi ng thc vt; l kt qu sng to do con ngi xy dng
nn, l bo tng, di tch c i, di tch lch s, vn ha ngh
thut, du lch nc, du lch sn bn, du lch leo ni (mo him)
v nhng ni ngh mt; Chnh ph s xc nh cc im du lch
v s hp dn v mt du lch ti cc im .
Xy dng mt im du lch v s hp dn du lch cn phi ch
nhng im sau:
- C kh nng thc y s pht trin kinh t, x hi v vn ha
ti a phng.
- m bo gn gi c cc gi tr vn ha, tn ngng v
phong tc tp qun ang tn ti ti a phng.
- Gi gn c mi trng sinh thi.
- m bo s pht trin du lch lu di.
1.2. Cc b phn cu thnh ca hot ng du lch
Trc ht phi xc nh dch v l s tr gip ca con ngi
i vi con ngi nhng phi tr tin th lao v ngy nay kinh
t dch v tr thnh mt khu vc kinh t quan trng trong nn
kinh t quc dn. Theo cch tip cn v mt kinh t th r rng
du lch nm trong khu vc III (tc l khu kinh t dch v) cng
vi cc ngnh khc nh giao thng vn ti, thng mi, ti
chnh, ngn hng, bo him, t vn..v.v. Theo cch tip cn
ca nh ngha du lch trn, cn xem xt yu t c bn th
ba hot ng du lch gm nhng b phn no, cc nh
nghin cu v doanh nghip chia ra theo nhiu tiu thc.
l:
1.2.1. Cn c vo cc hot ng theo cc loi dch v trc tip
phc v khch du lch.
-
Loi hot ng th nht: Dch v t chc du lch bao gm:
- Dch v t chc cc chng trnh du lch
- Dch v bn bun v bn l cc chng trnh du lch
- Dch v a, n khch du lch
- Dch v hng dn du lch
- Dch v t chc cc hi ngh,hi tho, hi ch v trin lm
- Dch v thng tin du lch
- Dch v t vn du lch
Mt khi con ngi cn n nhng s tr gip khc th nhng
loi hnh dch v s xut hin p ng nhu cu ca con
ngi trong qu trnh thc hin mong mun i du lch.
Loi hot ng th hai: Qun l, pht trin im du lch v s
hp dn du lch bao gm vic xy dng, qun l v khai thc.
Hot ng kinh doanh ti cc im du lch gm ba nhm sau:
- Nhm th nht: im du lch thin nhin l vic tn dng
cnh quan thin nhin bin n thnh mt im du lch hp
dn.
- Nhm th hai: Tn dng cc di tch lch s v cc gi tr vn
ha bin n thnh im du lch hp dn.
- Nhm th ba: T chc cc s kin chnh tr, kinh t, vn ho,
x hi theo s thch v nguyn vng ca khch to ra mt
s hp dn nh mt im du lch.
Loi hot ng th ba: T chc cc c s vt cht phc v du
lch bao gm vic xy dng, qun l v iu hnh cc c s vt
cht phc v du lch v c cc loi:
- Cung cp v ni v ngh ngi (khch sn, nh khch, nh
ngh, bit th, nh cho thu, bungalows, campingv.v).
-
- Cung cp mn n, ung (nh hng cc loi, qun
bar,..v.v).
- Cung cp cc phng tin vn chuyn khch n cc im du
lch nh my bay, tu bin, tu thy, t, ng st v cc
loi phng tin khc).
- Cung cp cc phng tin th thao (sn golf, sn tenis,
phng th thao a nng, b bi, cc loi th thao trn b, trn
bin, trn khngv.v).
- Cung cp cc dch v v chm sc sc kho v cha bnh (
Massges, Spa, cha bnh bng nc khong, bng bn, bng
th dc, bng chm cu, bng n, ung,..v.v).
- Cung cp cc phng tin gii tr (cc loi hnh ngh thut,
v trng, phng karaoke, tr chi in t, v.v).
2.2.2. Cn c vo cc hot ng chuyn mn ho ca cc
doanh nghip
p ng nhu cu ca khch du lch , cc hot ng du lch
bao gm cc hot ng du lch c chuyn mn ha theo
nhng hot ng ca cc doanh nghip sau:
2.2.2.1. Cc c s vn chuyn du lch
Ni n du lch l s di chuyn ca con ngi ra khi ni c tr
v lm vic thng xuyn. V vy du lch gn lin vi s di
chuyn v vn chuyn khch du lch. Vn chuyn du lch gi v
tr quan trng i vi s pht trin ngnh du lch, h thng
giao thng vn ti cng pht trin, cht lng cc phng tin
vn ti cng tt, th ngnh du lch cng pht trin. Cc nh
kinh t du lch khng nh, pht trin du lch ti mt khu
du lch, mt a phng, mt t nc th ni phi c t nh
-
ba trong nm loi phng tin vn chuyn khch du lch ti,
l: ng b, ng st, ng hng khng, ng bin v
ng sng.
T chc vn chuyn khch d lch theo cc hnh thc:
- Do cc doanh nghip vn ti vn chuyn khch du lch, ngha
l ngnh du lch k cc hp ng vi cc doanh nghip vn ti
vn chuyn khch du lch. y l hnh thc vn chuyn du
lch ch yu v c hiu qu.
- Do cc doanh nghip du lch c phng tin vn chuyn ring
chuyn ch khch du lch, p dng ch yu phng tin vn
chuyn ng ngn, i tham quan cc im du lch a
phng, a n khch. Phng tin vn ti c s dng ch
yu l xe t, xe th s, ng dy cp treo.
2.2.2.2.Cc c s lu tr.
Cc c s lu tr p ng nhu cu v tr ca con ngi khi
ri xa ni c tr thng xuyn ca mnh. Cn c v nhu cu v
kh nng thanh ton ca con ngi nhiu loi hnh c s lu
tr xut hin nh: khch sn cc hng loi, nh khch, nh
ngh, nh tr, khu du lch, bit th, bungalows, bi cm
tri..v.v. Tt c cc c s c chung bn cht kinh doanh dch v
lu tr (cho thu bung tr ) c gi ngnh khch sn ,
i tng cho thu l nhng ngi cn ni tr trong ch
mt phn l khch du lch. Ngnh khch sn c tnh c lp
tng i vi ngnh du lch, mun pht trin du lch th cn
phi c ngnh khch sn, nhng ngc li khi du lch cha pht
trin, nhng x hi vn cn n ngnh khch sn phc v
nhu cu tr ca con ngi.
-
2.2.2.3.Cc c s phc v n, ung.
n ung l nhu cu thit yu v c bn nht ca con ngi
tn ti v pht trin. Cng vi s pht trin kinh t, vi i
sng nhn dn tng ln, nhu cu v cc dch v phc v n,
ung tng nhanh nn cc c s kinh doanh dch v n, ung
pht trin mnh m v a dng( nh hng, qun n nhanh,
bar..v.v) v tr thnh mt ngnh kinh doanh c hiu qu kinh
t cao trong nn kinh t ni chung v ngnh du lch ni ring.
n ung khng ch tho mn nhu cu sinh l ca con ngi tn
ti, m cn th hin nn vn ho mi dn tc, nn c gi l
vn ho m thc. Mt trong nhng nhu cu quan trng ca
khch du lch l tm hiu v thng thc cc mn n c trng
ca mi dn tc, nn vn ho dn tc thng qua cc mn n
dn tc.
2.2.2.4. L hnh hoc i l du lch( Travel agency hoc Travel
bureau)
L hnh( Travel agency) c dch t ting Anh, nhng bn
cht ca n chnh l hot ng ca i l du lch gm:
- Cc hot ng lin quan n vic nhn dch v vn chuyn
khch vi t cch lm i l cho cc c s vn chuyn, dch v
ng k ch , n trong khch sn vi t cch lm i l cho
cc c s ngnh khch sn, lm dch v thu xp cc yu cu
ca khch (l khch).
- Dch v t chc cc chng trnh du lch trn c s tng hp
cc dch v i l ni trn v trn c s yu cu ca khch du
lch. Cc chng trnh du lch c th vi gi trn gi v gi ca
tng dch v. Dch v bn bun, bn l chng trnh du lch.
-
Dch v a, n khch, dch v hng dn du lch.
- Thc hin cc dch v khc lin quan n vic i li ca khch
nh: th tc v h chiu, th thc XN cnh,mua v vn chuyn,
mua bo him, ng k ch khch sn, n nh hng,v.v.
V bn cht kinh t cc i l du lch s c hng ha hng
t cc c s m h lm i l v c hng cng dch v t
vic phc v khch .
2.2.2.4. Cc c s kinh doanh thng mi.
Ngoi nhu cu lu tr, n ung, gii tr, nhu cu tiu dng mt
s hng ho thit yu hng ngy v hng lu nim tr thnh
mt nhu cu khng th thiu c ca khch du lch. Chnh v
vy, cc c s kinh doanh thng mi ( nh siu th, cc ca
hng bn lu nim, th cng m ngh k c bn thuc ng
y..v.v) tr thnh nhng im tham quan du lch ng thi
p ng nhu cu v mua sm ca khch du lch.
Kinh doanh thng mi khng ch p ng nhu cu hng ho
cho khch du lch c ngha chin lc vi s pht trin nn
kinh t ni chung v pht trin ngnh du lch ni ring, thc
hin chin lc xut khu ti ch hng ho thu ngoi t vi
hiu qu cao, ng thi thc y sn xut pht trin, c bit
l khi phc c cc ngnh, ngh truyn thng.
2.2.2.5. Cc c s kinh doanh dch v ngh dng v cha
bnh.
Mc ch ca con ngi khi i du lch nhm phc hi sc kho
sau mt khong thi gian lao ng cng thng. C nhng ngi
i du lch cha cc bnh ca thi i nh: stress, m trong
mu, p huyt, tiu ng..v.v. Cc c s kinh doanh du lch
-
da vo ti nguyn du lch sn c t chc cc dch v ngh
dng v cha bnh nh : Massge, Spa, cha bnh bng nc
khong, cha bnh bng ngm bn, cha bnh bng thuc dn
tc, bng ch n, ung..v.v. nhm p ng nhu cu ca
khch du lch. y l mt xu hng kinh doanh c rt nhiu
trin vng trong tng lai.
2.2.2.6. Cc c s kinh doanh dch v tham quan.
T chc a khch du lch i thm quan cc di tch lch s, cc
cng trnh kin trc vn ho, tn gio, cc cng vin, s th,
vn bch tho, vin bo tng, l hi dn gian, lng qu, lng
ngh, ni danh lam thng cnh, cc vng sinh thi t nhin
hp dn ..v.v l mt hot ng c bn v ct li ca du lch.
Con ngi khi i du lch bao gi h cng c nhu cu m mang
nhn thc v th gii chung quanh ca mnh v y l im ct
li ca cc chng trnh du lch.
p ng nhu cu ca khch i hi cc nh kinh doanh du
lch phi c tr tu v sc sng to bin cc ti nguyn du
lch tr thnh im tham quan hp dn c sc thu ht mi
ngi n tham quan ln. Mt khc, ti cc ni khch n
tham quan, cc c s kinh doanh dch v ti y phi m bo
cht lng phc v cao nhm khng ngng nng cao danh
ting, uy tn ca im n.
2.2.2.7. Cc c s kinh doanh dch v gii tr.
Hot ng gii tr cho con ngi trong x hi ni chung v cho
khch du lch ni ring cc nc pht trin tr thnh
ngnh cng nghip gii tr. i vi hot ng du lch, n l mt
b phn cu thnh quan trng pht trin du lch, to sn
-
phm du lch c o, c trng bn sc vn ho dn tc, c
bit l truyn thng vn ho lch s, ngh thut, nhng phong
tc tp qun, nn vn ho dn gian c sc.
II. NHNG IU KIN PHT TRIN DU LCH
Du lch ch c th hnh thnh v pht trin trong nhng iu
kin nht nh, trong c nhng iu kin khch quan v
nhng iu kin ch quan. Trong qu trnh hnh thnh v pht
trin du lch c rt nhiu yu t tc ng ti nh : chnh tr,
kinh t, vn ho, x hi v ngoi giao. Tt c nhng iu kin
ny u tc ng ln nhu cu du lch ca con ngi v s pht
trin ca hot ng du lch.
1. Nhng iu kin hnh thnh nhu cu du lch
Th gii hin nay c trn 6 t ngi, nhng theo thng k ca
T chc Du lch th gii hng nm c khong trn 800 triu
lt ngi i du lch nc ngoi, tc ch khong trn 10% dn
s th gii. Phn ln dn c c mong mun c i du lch,
nhng mt ngi mong mun tr thnh khch du lch phi
c nhng iu kin vt cht v x hi nht nh. Nhng iu
kin l :
1.1. Phi c thu nhp cao v c kh nng thanh ton cho cc
chuyn i du lch ca mnh.
Cc nh kinh t du lch khng nh, nhu cu du lch l nhu cu
th hai ca co ngi sau khi nhu cu v sinh l c m bo.
Hp 1: ng cp v nhu cu .
Theo ng cp v nhu cu ca Maslow, nhu cu ca con
ngi c phn thnh 5 ng cp : nhu cu v sinh l, nhu
cu v an ton, nhu cu v quan h x hi, nhu cu v s knh
-
trng v nhu cu v t thc hin. Nhu cu v sinh l l nhu cu
c bn nht ca con ngi bao gm nhu cu v n, ung, ,
mc, th gin v th dc. Nhng nhu cu ny phi c p
ng trc khi con ngi tip tc suy ngh v cc nhu cu khc.
Hu ht con ngi u c mt kht vng mnh m l c cm
thy an ton,yn n v trnh c nhng iu bt trc-
chnh l nhu cu v s an ton. Kht vng ca con ngi c
tham gia vo cc t chc x hi,tham gia vo cc mi quan h
gia con ngi v con ngi- nhu cu v quan h x hi. Nhu
cu v s knh trng th hin kht vng c c a v, s
thnh t v s tn trng ca chnh mnh v nhng ngi
khc. Nhn ra nng lc v bc l chnh bn thn mnh l nhu
cu t thc hin. Nh vy, con ngi mun tr thnh khch du
lch trc ht phi tho mn c cc nhu cu cp thp nh
nhu cu sinh l,nhu cu an ton.
Ngun: Marketing du lch
i vi mt ngi c kh nng i du lch c hay khng phi
xem xt mc giu c v thu nhp ca gia nh. Mc thu
nhp ca mt gia nh hay ca mt ngi l mt trong nhng
yu t quyt nh ngi c th tr thnh khch du lch hay
khng. Theo cng trnh nghin cu v du lch nu ra mi
quan h gia tng thu nhp quc ni ( GDP) trn u ngi v
mc ch du lch : Nu GDP trn u ngi t t 800 USD
n 1.000 USD th dn c thng i du lch trong nc. Khi t
ti 4.000 USD 10.000 USD th s i du lch nc ngoi v
trn 10.000 USD s i du lch vt chu lc.Thc t chng
minh lun im ny, khch du lch quc t hu ht u t cc
-
nc c nn kinh t pht trin nh Ty u v M,Nht
bn..v.v. Chnh v vy, cc chuyn gia v du lch khng nh:
Mc thu nhp ca con ngi l nhn t kinh t quan trng nht
nh hng ti nhu cu du lch.
1.2. Thi gian nhn ri l mt iu kin c bn mt ngi c
mong mun tr thnh khch du lch. Theo Maslow nh tm l
hc ngi Php Thi gian nhn ri tc l tn gi chung khi mt
ngi thot ra khi v tr lm vic, ngha v gia nh v x hi,
t do tham gia hot ng x hi, t do pht huy sc sng to
v bn nng ngh ngi, tiu khin, khng lin quan g ti vic
mu sinh v l hot ng tu . Xt v mt cu thnh thi
gian vt ca con ngi trong mt ngy c th chia lm bn
phn: thi gian hot ng mu sinh (thi gian lm vic ngh
nghip theo php lut quy nh); thi gian sinh hot sinh l (
n,ng,vic gia nh); thi gian sinh hot x hi ( quan h bn
b,hi hp) v thi gian nhn ri ( thi gian c th t do chi
phi). Thi gian nhn ri nhiu hay t v hnh thc chi phi l
ch tiu quan trng phn nh cht lng cuc sng. X hi cng
pht trin, kinh t cng giu c thi gian nhn ri cng nhiu.
Bng 1- Thi gian lm vic ca cc nc cng nghip pht trin
ch yu trn th gii.
Nm Ngy lm vic trong tun S gi lm vic trong ngy S
ngy lm vic trong nm S gi lm vic trong nm
1870 6 10 288 2.880
1930 6 8 288 2.304
1970 5 8 240 1.920
1990 5 7 240 1.680
-
2000 4 5 192 960
Ngun :Kinh t du lch v du lch hc
Theo cc nh tm l hc, thi gian nh ri c con ngi s
dng theo hai hnh thc, l : tch cc ( activ) v th ng (
pasiv). Theo hnh thc tch cc, con ngi s dng thi gian
nhn ri ca mnh vo cc hot ng nh : th thao, du lch,
vui chi gii tr ngoi tri..v.v.Theo hnh thc th ng th con
ngi s dng thi gian nhn ri vo vic nh hoc ngh ngi
ti nh..v.v. Chnh v vy, mi quan h gia du lch v thi gian
nhn ri ht sc mt thit.Thi gian nhn ri ca con ngi l
iu kin tt yu ca du lch v ngc li du lch l hot ng l
tng con ngi s dng thi gian nhn ri nhm ti hi sc
lao ng v m mang nhn thc v th gii xung quanh. Mt
khc pht trin du lch cn nghin cu thi gian nhn ri ca
cc tng lp dn c vi mc tiu thu ht h tham gia vo cc
chng trnh du lch.
1.3. Con ngi khi c kh nng v kinh t v c thi gian nhn
ri,nhng cha chc h i du lch nu nh h ng c i du
lch. Theo cc nh tm l ng c l nhn t ch quan khuyn
khch mi ngi hnh ng. ng c du lch ch ra nguyn
nhn tm l khuyn khch ngi ta i du lch, i u, theo loi
hnh du lch no, iu ny thng c biu hin ra bng cc
hnh thc nh nguyn vng, hng th, yu thch, tm kim iu
mi l. Chnh v vy, ngnh du lch phi tin hnh tuyn
truyn,qung co mt cch thit thc, c hiu qu kch
thch c ng c du lch ca mi ngi. Xt v mt khoa hc,
ng c du lch c hnh thnh bi hai nhn t rt c bn
-
l nhn t tm l v nhn t c th. Nhn t tm l- l vic
tm kim cm gic mi l, thay i np sng thng ngy, m
rng thm kin thc, m rng tm nhn , tm cch th hin
mnh c ngi khc ngng m v tn trng. V th,
ngi ta thng gi du lch l tiu chun nh gi mc
cht lng cuc sng ca mi ngi.
nm bt c ng c du lch ca mi ngi nhm kch
thch h i du lch theo cc loi hnh du lch, cc nh tm l
chia lm nm loi ng c ch yu sau :
+ ng c ti hi sc kho: thng qua du lch nh ngh ngi,
iu dng, vui chi, gii tr, th thao, tham quan..v.v gii
to tm l cng thng v phc hi sc kho.
+ ng c v giao tip x hi : thng qua du lch thm
ngi thn, bn b, thm li ni tng v cng tc, tip
xc vi cc dn tc khc nhau, kho st x hi..v.v.
+ ng c v m rng kin thc v vn ho : thng qua du lch
tm hiu phong tc tp qun, ngh thut, di tch lch s,
danh lam thng cnh, tn gio tn ngng.
+ ng c v th hin mnh : thng qua du lch i kho st
khoa hc, giao lu hc thut, tham d hi ngh, hi tho..v.v
to ra s ch ca mi ngi i vi mnh.
+ ng c v kinh t : thng qua du lch tm hiu th
trng, tm cc c h u t, xy dng cc mi quan h kinh
doanh..v.v nhm t mc ch kinh t.
Nghin cu v ng c du lch ca con ngi c mt ngha
quan trng trong vic khai thc th trng khch du lch cng
nh gii quyt mi quan h cung-cu ca ngnh du lch.
-
1.4. Ngoi ba iu kin trn, con ngi mun tr thnh khch
du lch i hi phi c sc kho di chuyn t ni thng
xuyn n cc im du lch. Nhm khc phc tnh trng sc
kho ca con ngi, ngnh du lch t chc nhiu loi hnh
du lch cha bnh nh : cha bnh bng ngh dng, bng
nc khong, bng bn, bng ch n ung, bng chm
cu..v.v.Bn cnh , ngnh du lch cng ngnh b phn lin
quan t chc phc v tt cho nhng ngi khuyt tt i du lch,
ng thi t chc cc khu ngh dng cho nhng ngi cao
tui, thng c gi l cc khu dng lo.
Bn iu kin c bn, cn nhng iu kin khc nh: tro lu
theo mt thi i, theo tng c bit..v.v. Nhng iu kin
ny l c s ngnh du lch t chc nghin cu v la chn
th trng, tuyn truyn qung b v xc tin du lch nhm thu
ht khch du lch cng nh xy dng c s vt cht k thut,
o to ngun nhn lc..v.v, to ra nhng dch v tho mn
nhu cu du lch ca con ngi vi cht lng cao.
2. Nhng iu kin pht trin hot ng du lch.
Hot ng du lch ca mt quc gia, mt a phng v doanh
nghip du lch ch c th pht trin c trong nhng iu kin
nht nh. C nhng iu kin mang tnh cht ton cu, c
nhng iu kin mang tnh cht khu vc v quc gia v c
nhng iu kin mang tnh cht ngnh du lch hoc cng ng
dn c a phng.
2.1. Nhng iu kin pht trin hot ng du lch ca quc gia.
Mt quc gia mun pht trin mnh m hot ng du lch, cn
phi c nhng iu kin c bn sau:
-
2.1.1. iu kin chnh tr n nh v t nc ho bnh. y l
iu kin quyt nh cho cc hot ng du lch pht trin.
Chin tranh, cc cuc xung t v trang trong tng khu vc, s
bt n nh v chnh tr hn ch rt ln n vic pht trin
du lch. iu ny c minh chng rng, du lch trn th gii
ch pht trin mnh m sau chin tranh th gii ln th
II(1945), t nc Irc mc d ni ting vi vn treo Bavilion,
l trung tm ca nn vn minh Trung ng, nhng do chin
tranh v ni chin nn hot ng du lch khng th pht trin.
Vit Nam, trong nhng nm khng chin chng Php v
chng M, hot ng du lch rt hn ch.
2.1.2. iu kin x hi an ninh v an ton. Bt c mt t
nc hoc mt vng lnh th hoc a phng no khng m
bo c iu kin v an ninh, an ton cho khch du lch th
khng th pht trin hot ng du lch. Con ngi i du lch vi
nhiu mc ch trong c mc ch c m bo an ninh, an
ton tnh mng, thoi mi v tinh thn, v th nhng a im
du lch d c ni ting n u, nhng iu kin trn khng
m bo th khng th no thu ht c khch du lch. Khu du
lch Bali( Indonexia) ni ting trong khu vc v trn th gii
thu ht rt nhiu khch du lch t khp ni trn th gii, nhng
ch mt s kin khng b ti khu du lch ny, s lng khch
gim st nghim trng. Trong nhng nm qua, s lng
khch du lch nc ngoi n Vit Nam khng ngng tng v
nc ta c nh gi l im n du lch an ton v thn
thin ca khu vc v th gii.
2.1.3. C ch, chnh sch v lut php ca Nh nc v pht
-
trin hot ng du lch. Nhn thc vai tr ca du lch i vi s
pht trin kinh t-x hi nhiu nc xc nh pht trin du
lch l quc sch, hoc a ngnh du lch tr thnh ngnh
kinh t mi nhn, vic xy dng cc c ch, chnh sch v lut
php to iu kin cho du lch pht trin l iu kin mang tnh
quyt nh. l vic xy dng c ch chnh sch to iu kin
thun li v d dng cho: khch du lch quc t vo-ra, cho
vic u t, lin doanh, lin kt cc c s vt cht k thut
phc v du lch, cho vic pht trin cc loi hnh dch v p
ng nhu cu ca khch du lch, vic pht trin c s h tng
cho hot ng du lch pht trin..v.v. Nhiu nc xy dng c
ch min th thc cho khch du lch nc ngoi nhm thu ht
nhiu khch hoc c chnh sch khuyn khch cc nh u t
nc ngoi u t vo lnh vc khch sn v du lch..v.v. Xy
dng Lut Du lch, Lut Khch sn, Lut Hng dn vin du
lch, Lut i l du lchv.v to mt mi trng php l cho
hot ng du lch pht trin.
2.1.4. C s h tng k thut pht trin. y l iu kin quan
trng cho pht trin kinh t ni chung v pht trin cc hot
ng du lch ni ring. l h thng ng b, ng st,
bn cng, sn bay, in nng, vin thng, cung cp nc
sch,..v.v, tt c nhng vn ny u tc ng mnh m n
vic pht trin kinh t-x hi v pht trin cc hot ng du
lch. Mt t nc mun pht trin du lch, nhng h thng
ng b v ng st lc hu, sn bay c cng sut n
khch t , bn cng nh khng th n nhng tu du lch ln,
in nng thiu..v.v th khng th n tip v phc v s lng
-
khch du lch ln.
2.2. Cc iu kin pht trin du lch ca ngnh du lch
2.2.1. H thng c s vt cht-k thut phc v du lch. l
cc khu du lch(resorts), cc c s lu tr, cc nh hng, cc
im tham quan, cc c s gii tr, cc phng tin vn chuyn
khch du lch, cc c s thng mi..v.v. y l nhng c s c
tnh quyt nh n vic n tip v phc v khch du lch v
khai thc cc ti nguyn du lch ca a phng v ca t
nc.
2.2.2. Ngun nhn lc phc v du lch
Ngun nhn lc phc v du lch l iu kin c tnh cht quyt
nh n vic pht trin hot ng du lch. Theo ngha rng,
ngun nhn lc du lch bao gm tt c nhng ngi trc tip (
nhng ngi lm vic trong cc c quan qun l nh nc v
du lch, cc doanh nghip du lch, cc n v s nghip trong
ngnh du lch) v gin tip tham gia vo qu trnh phc v
khch du lch (cc c quan, cc doanh nghip v cng ng
dn c ni khch du lch n thm quan). Du lch l ngnh dch
v, dch v trc ht ph thuc vo con ngi vi tr tu cao,
kh nng sng to cc tng mi ln. Con ngi lm du lch
i hi phi c k nng ngh nghip cao, k nng giao tip tt,
c thc trch nhim cao i vi cng vic v gii ngoi ng.
Chnh v vy, o to v bi dng ngun nhn lc du lch l
iu kin khng th thiu c nhm pht trin ngnh du lch.
CU HI THO LUN V N TP
1. Nhng i tng no c coi l khch du lch v nhng i
tng no khng c cng nhn l khch du lch. S khc
-
nhau v ging nhau gia hai i tng ny.
2. Hy nu cc b phn cu thnh ca ngnh du lch v trnh
by v tr v n dung c bn ca tng b phn cu thnh
ngnh du lch.
3. Ti nguyn du lch l mt khi nim rng, hy nu nhng
loi ti nguyn c bn c th khai thc pht trin du lch.
Nhng iu kin c bn khai thc ti nguyn ny.
4. Trong by hot ng c bn ca du lch, hy nu nhng hot
ng no ch yu phc v nhu cu ca x hi ( trong c du
lch) v nhng hot ng no ch yu p ng nhu cu du lch.
5. Hy nu nhng yu t hnh thnh nhu cu du lch, vn dng
c th vo Vit Nam, nhu cu du lch hnh thnh ni no
nhiu nht(thnh ph, nng thn, vng ni, vng bin) v
ngh nghip no?
6. Hy nu nhng iu kin c bn pht trin du lch, vn
dng vo iu kin c th ca a phng Anh( Ch) sinh sng
xem xt cn thiu nhng iu kin g pht trin hot ng
du lch?
CHNG II
SN PHM DU LCH V CC LOI HNH DU LCH
1. Khi nim v sn phm du lch
1.1.Nhng quan nim khc nhau v sn phm du lch.
Mt trong nhng vn c tranh lun nhiu trong qu trnh
nghin cu cng nh trong thc tin, l sn phm du lch. Ai
cng thng nht l ni n ngnh phi ni n ngh. ni
n ngh phi xem xt sn phm ca ngh l g? Ngi
-
nng dn lm ngh nng nghip c sn phm l ht la, c
khoai , c sn. Mang cc sn phm ny ra th trng ( ch )
bn th chng tr thnh hng ho.. y l v d v sn phm
hu hnh hay cn gi l vt cht. Mun bn c sn phm
trn th trng i hi ngi sn xut phi khng ngng nng
cao cht lng sn phm v a dng ho sn phm sao cho
ph hp vi tm l th hiu ca ngi tiu dng.
Vy sn phm ca ngnh du lch l g? C nhiu cu tr li
khc nhau cho cu hi ny.
C ngi ni Sn phm ca ngnh du lch chnh l khch du
lch, bi v khng c khch du lch th khng th c ngnh du
lch. Khch du lch chnh l i tng phc v ca ngnh du lch
ch khng th l sn phm ca ngnh du lch c.
Ngi khc li ni, sn phm du lch chnh l cc ti nguyn
thin nhin v ti nguyn nhn vn. iu ny cng cha phi,
v y l nhng sn phm ca t nhin v con ngi m khch
du lch ch c quyn chim ngng, hng th ti ch ch
khng th mang i lm s hu ring ca mnh c.
C ngi li quan nim sn phm ca ngnh du lch l cc
khch sn, nh hng , c s gii tr v.v. Quan nim ny cng
khng ng. Ti thng hi cc sinh vin l sn phm ca
khch sn l g? C em tr li l bung v ging. Phi
chng cc khch sn bn bung? Nu ng nh vy th khng
phi l ngnh kinh doanh khch sn na m l ngnh xy dng
bn bung . Khch sn cng khng th bn ging v nh vy
h l nhng ng th mc. Xt mt cch ton din , khch sn
cho thu bung ng, v kinh doanh dch v tr. Tr li cu
-
hi sn phm du lch l g , cn phi xem xt qu trnh i du
lch ca khch h cn g v tiu th nhng g ca cc ngnh
khc cung ng.
Bng 2: Phn tch qu trnh tiu th sn phm ca khch du
lch.
C s cung cp Sn phm Ngi tiu dng cui cng
1- Hng hng khng Dch v vn chuyn hng khng khch du
lch
2- Tu bin Dch v vn chuyn ng bin khch du lch
3- Tu thu Dch v vn chuyn ng thu khch du lch
4- ng st Dch v vn chuyn ng st khch du lch
5- ng b Dch v vn chuyn ng b bng cc phng
tin t,m t khch du lch
6- L hnh Dch v thit k chng trnh du lch. Dch v iu
hnh chng trnh du lch. Khch du lch
7- Hng dn du lch Dch v hng dn du lch khch du lch.
8- Khch sn Dch v cho thu bung ng v cc dch v b
xung khc khch du lch
9- Nh hng :
a- Ch bin mn n, ung
b- Phc v mn n , ung
cc mn n, ung ( hng ho)
Dch v phc v mn n, ung
khch du lch
khch du lch
10- C s gii tr Dch v phc v gii tr khch du lch
11- C s cha bnh Dch v chm sc sc kho
-
12- Cc c s tham quan Dch v phc v tham quan khch du
lch
13- Cc c s bn hng ho Dch v bn hng khch du lch
14- Cc c s bu in Dch v bu chnh vin thng khch du
lch
15- Cc ngn hng Dch v chuyn tin hoc i tin khch du
lch
16- Cc cng ty bo him Dch v bo him khch du lch
17- Cc c s qung co Dch v thng tin khch du lch
18- Cc hi ch Dch v thng tin khch du lch
Bng thng k trn mi thng k nhng dch v c bn, khi i
du lch, khch thng s dng cc dch v v mt phn hng
ho.
thc hin c dch v tt yu t con ngi vi tr tu thng
minh, kh nng sng to cc tng tt v k nng ngh
nghip thnh tho ng mt vai tr quyt nh. Ngoi ra cn
i hi n cc yu t khc nh : c s vt cht k thut, cc
trang thit b k thut, c s h tng k thut v c s h tng
x hi, cc iu kin v t nhin v nhn vn , cc iu kin
t chc hot ng kinh doanh ,h thng c ch chnh sch..v.v.
Chnh v vy, khi ni n sn phm ca ngnh dch v ni
chung v ca ngnh du lch ni ring cn phi nhn nhn mt
cch ton din v ng b.
Ni n sn phm du lch cn phi xem xt rt nhiu yu t
trc tip v gin tip cu thnh nnsn phm. Theo T chc
Du lch Th gii(UNWTO), hot ng du lch c cu thnh bi
trn 70 loi dch v trc tip v trn 70 dch v gin tip.
-
Sn phm du lch l mt loi sn phm c bit do nhiu loi
dch v hp thnh v mc ch c bn l tho mn nhu cu tiu
th ca khch du lch trong hot ng du lch.
1.1.1.Nu xt n c cu ca sn phm du lch v cng phong
ph v lin quan ti rt nhiu ngnh, ngh. Nhng xt v mt
ngha ca cc b phn hp thnh c th chia ra lm 3 loi :
+ Sc thu ht khch du lch- l tt c cc hin tng, s
vt, s kin ca t nhin v x hi to thnh sc thu ht i
vi khch du lch m cc nh kinh doanh du lch gii thiu cho
khch nhm em li hiu qu kinh t v x hi. y chnh l c
s pht trin du lch.
+ C s vt cht k thut pht trin du lch. Trong c s vt
cht k thut phc v du lch c chia lm 2 loi : C s vt
cht k thut trc tip phc v khch du lch gm : cc phng
tin vn chuyn, cc c s lu tr, cc c s phc v n, ung;
cc c s phc v tham quan..v.v. C s h tng phc v du
lch tuy khng ch trc tip phc v khch du lch m cn phc
v dn sinh nh : ng x, in , nc , thng tin lin
lac..v.v.
+Hht nhn ca sn phm du lch phn ln l dch v. Trong
dch v cng c chia thnh 2 loi c bn : dch v ca cc c
s kinh doanh trc tip p ng nhu cu tiu th ca khch du
lch v dch v gin tip(thng gi l dch v cng) nh: v th
thc xut nhp cnh, kim tra hi quan..v.v.
1.1.2. Xt trn gic kinh t, khi sn phm a ra th trng
bn th n tr thnh hng ho v c th ni y l hng ho
c bit. N cng c thuc tnh chung ca hng ho, ngha l
-
c gi tr v gi tr s dng.
Gi tr s dng ca sn phm du lch l n tho mn nhu cu
c tnh cht a dng ca khch du lch trong qu trnh i du
lch, trong c nhng nhu cu v sinh l nh: n, ung, , i
li, c nhng nhu cu v tinh thn : tham quan , tm hiu, m
rng nhn thc, tng cng giao lu, c tn trng..v.v.
Chnh v vy , gi tr s dng ca sn phm du lch c tnh a
chc nng. Sn phm du lch l s kt hp ca nhng sn
phm vt cht, sn phm tinh thn v dch v nn gi tr s
dng ca sn phm du lch cng tru tng,v hnh v ch c
th thng qua khch du lch nh gi, o lng gi tr s
dng ca sn phm du lch.
V gi tr ca sn phm du lch- l s kt tinh lao ng ph
bin ca con ngi, l kt qu tiu hao sc lc, tr tu ca con
ngi . Gi tr ca sn phm du lch c th chia ra lm 3 ni
dung l gi tr ca sn phm vt cht, gi tr ca dch v v
gi tr ca sc thu ht khch. Gi tr ca sn phm vt cht c
th dng thi gian lao ng tt yu ca x hi nh gi. Gi
tr ca dch v c quyt nh bi trang thit b, lc lng lao
ng vi tay ngh , k nng chuyn mn, o c ngh nghip
v t cht vn ho..v.v, nhng yu t ny rt khc nhau nn
kh xc nh gi tr ca n. Gi tr ca sc thu ht khch l
mt khi nim tru tng, nhng li l mt trong nhng ni
dung quan trng ca sn phm du lch, v th n cng rt kh
xc nh.
Thng qua vic phn tch sn phm du lch trn cc mt khc
nhau c th thy vic thng nht nhn thc v sn phm du
-
lch l kh khn, nhng i vi nhng ngi lm kinh doanh du
lch cn phi suy ngh khng ngng hon thin v nng cao
cht lng sn phm ca mnh nhm cnh tranh c khch
trn th trng trong nc v quc t. iu rt c bn a
dng ho v nng cao cht lng sn phm du lch cn phi
o to v bi dng ngun nhn lc du lch mt cch thng
xuyn v lin tc.
1.2. Nhng c im c bn ca dch v du lch.
Dch v ni chung v dch v du lch ni ring c nhng c
im khc bit vi sn phm l hng ho. l:
1.2.1. Tnh v hnh. Dch v l s tr gip ca con ngi vi
con ngi, nn ngi tiu dng ch c th nh gi c cht
lng ca dch v sau khi tiu dng. N khng th s m
c, khng th nhn thy c m ch c th nghe ni v dch
v . Chnh v vy, bn c dch v trn th trng, ngi
ta phi s dng n cc loi phng tin tuyn truyn, qung
co. Mt khc, do tnh v hnh ca dch v m ngi tiu dng
thng s dng dch v ca nhng ngi v nhng t chc
quen bit hoc c thng hiu. V th i vi cc doanh nghip
v c nhn lm dch v th ch tn v thng hiu ng vai tr
quan trng. V d: khch du lch mua mt chng trnh du lch,
trc khi mua h ch thy hnh nh v nghe gii thiu v cc
dch v trong chng trnh ny, cn nh gi c th cht lng
dch v phi i n khi h i du lch v mi nh gi c cht
lng ca cc dch v.
1.2.2. Thi gian sn xut trng vi thi gian tiu th. Khi
khch du lch cn n dch v th ngi hoc t chc lm dch
-
v tr gip ngay. Ngi lm dch v hoc doanh nghip lm
dch v khng th sn xut dch v xong ri lu kho c. V
d: Mt bung trong khch sn khng cho thu c trong
ngy hm nay th khng th ngy mai bn gp i gi c
hoc mt gh trn chuyn my bay, chuyn trn t nu
khng c khch th khng th bn gp i gi cho cc chuyn
sau c. iu ny i hi ngi lm dch v hoc doanh
nghip lm dch v phi linh hot trong vic s l gi c cng
nh to ra uy tn v thng hiu thu ht nhiu khch hng.
1.2.3. Tnh khng th thay th c. Tnh cht ny ca dch v
i hi ngi lm dch v hoc doanh nghip lm dch v phi
nghim tc, cn thn, gi ch tn khi lm dch v cho khch
hng. Nu lm hng th khng th n hoc thay th bng dch
v khc c. V d: khi khch mua chng trnh du lch v
chun b ngy, gi i du lch, nhng doanh nghip du lch li
tuyn b hon chng trnh du lch, nh vy khng th n cho
khch c bng chuyn i du lch khc. Hoc khi khch
mua v cho chuyn bay nht nh, ra sn bay, nhng
chuyn bay hon th hng hng khng khng ch phi phc v
trong thi gian khch ch i m cn b mt uy tn dn n
vic mt khch hng.
II.Cc loi hnh du lch
Cn c vo nhu cu ca th trng v trn c s ca ti nguyn
du lch c kh nng khai thc v cc iu kin pht trin du
lch, ngi ta thng kt hp cc yu t ny vi nhau xc
nh cc loi hnh du lch. Mc ch ca vic xc nh cc loi
hnh du lch nhm vo vic xy dng chin lc pht trin du
-
lch ca quc gia, ca a phng v nh hng chin lc
kinh doanh cho cc doanh nghip du lch. Mi mt loi hnh du
lch c mt th trng khc nhau v c nhng i hi v quy
trnh, cch thc t chc, con ngi phc v, trang thit b v
cht lng phc v khc nhau.Tuy nhin, trong thc t hot
ng du lch c s an xen gia cc loi hnh du lch trong qu
trnh phc v khch du lch.
Vic phn loi cc loi hnh du lch cn c vo nhng tiu thc
c bn sau:
1. Cn c vo phm vi a l lnh th
Cng vi s pht trin kinh t v quan h ngoi giao gia cc
nc, nhu cu i du lch ca khch khng ch trong phm vi
quc gia m pht trin vt ra ngoi bin gii ca quc gia.
Cn c vo phm vi a l lnh th, c th chia ra lm ba loi
hnh du lch sau:
1.1. Du lch ni a
Du lch ni a l khch du lch thc hin chuyn i du lch
trong phm vi quc gia ca mnh. V d: ngi Vit Nam i du
lch trong cc im du lch trong nc nh: H Long, Sn,
Nha Trang, Mi N, Tam o, Sa Pa, Lt,v.v. Kinh t ca
t nc pht trin, thu nhp ca nhn dn tng ln, tun lm
vic 5 ngy v cc ngy ngh l tt tng nn hot ng du lch
ni a pht trin mnh m. Cc trung tm du lch ln ca t
nc v cc khu du lch u qu ti trong nhng ngy
ngh.Theo d bo nm 2007, c nc c 20 triu lt khch du
lch ni a. Pht trin du lch ni a c ngha rt ln v chnh
tr, kinh t, vn ho v x hi. V chnh tr, y l mt phng
-
tin gio dc truyn thng tnh yu qu hng t nc, lng
t ho vi truyn thng lch s, vn ho ca dn tc i vi
mi cng dn trong nc. V kinh t, du lch ni a thc hin
vic ti phn chia ngun thu nhp gia cc tng lp dn c, ti
phn chia ngun thu nhp gia cc vng v a phng trong
nc. Khch c thu nhp cao ti cc thnh ph ln v khu cng
nghip s chi tiu ti cc vng, cc tnh pht trin du lch. V
mt x hi, du lch ni a s to ra nhiu vic lm trc tip v
gin tip phc v du lch v to ra s giao lu gia ngi dn
trong nc. V vn ho, du lch ni a s gp phn vo vic
bo tn, duy tu v khi phc cc di tch lch s, cc cng trnh
kin trc, cc loi hnh ngh thut v lng ngh truyn thng.
y l tin cho vic pht trin du lch quc t ch ng.
Theo nh ngha v khch du lch, khch tham quan n cc
im du lch cng rt ln trong nhng ngy l , hi nh: Hi
Cha Hng, Hi n Hng, Hi B Cha Kho, Hi Yn T..v.v.
Hoc s lng khch n tham quan v ving Lng H Ch
Tch, vin bo tng, n cc khu vui chi gii tr nh : Sui
Tin, m Sen ( Thnh ph H Ch Minh), cng vin nc H
Ty..v.v. Ngi nc ngoi lm vic ti cc t chc quc t, c
quan i din ca nc ngoi Vit Nam, ngy ngh cui tun
h thng i du lch, chi golf u c tnh l khch du lch
ni a nu h ngh qua m ti ni n du lch, cn li l
khch tham quan.
1.2. Du lch quc t ch ng hay cn gi l xut khu dch v.
l vic n khch du lch nc ngoi n tham quan v du
lch nc ta. Trong nhng nm qua, s lng khch du lch
-
nc ngoi n nc ta tham quan v du lch ngy cng tng.
Tc tng trng bnh qun hng nm t trn 10%/nm.
D bo trong nm 2006 s lng khch du lch nc ngoi vo
Vit Nam s t gn 3,6 triu lt ngi v thu nhp ngoi t
t 2,83 t USD ng hnh th nht trong xut khu dch v.
Pht trin du lch quc t ch ng vi rt nhiu mc tiu nh:
tng thu ngoi t, thc hin xut khu ti ch, xut khu v
hnh vi hiu qu kinh t cao, to ra vic lm cho x hi, qung
b hnh nh Vit Nam vi nhn dn trn th giiv.v.
Bng 3: S lng khch du lch nc ngoi n Vit Nam
n v: Lt ngi
S TT Nm 2002 Nm 2003 Nm 2004 Nm 2005 Nm 2006
1. Tng s khch 2.627.998 2.428.736 2.927.876 3.467.757
3.583.486
2. Theo mc ch
2.1 i du lch, ngh ngi 1.460.546 1.238.584 1.583.985
2.041.529 2.068.875
2.2 i cng vic 445.751 468.429 521.666 493.335 575.812
2.3 Thm thn nhn 430.994 392.256 467.404 505.327
560.903
2.4 Cc mc ch khc 290.697 330.514 354.821 427.566
377.896
Ngun : Tng cc Thng k
Chnh v li ch ca pht trin du lch quc t ch ng m
nhiu nc tp trung pht trin loi hnh du lch ny v a
du lch tr thnh mt ngnh kinh t mi nhn.
1.3. Du lch quc t th ng hay cn gi l nhp khu dch v.
-
l vic a cng dn ca Vit Nam i du lch nc ngoi.
Trong my nm gn y, do i sng ca mt s tng lp dn
c c thu nhp cao v vi chnh sch ci m ca Nh nc, nn
ngi Vit Nam i nc ngoi tng ln. im n du lch ca
khch Vit Nam l Thi Lan, Malayxia, Singapore, Trung Quc,
Hng Kng, Macao v mt s t i du lch chu u, c v M.
Theo thng k, nm 2006 c khong gn 1 triu lt ngi Vit
Nam i du lch nc ngoi v chi tiu khong trn 1 t USD .
Pht trin loi hnh du lch ny vi mc ch to cho con ngi
c m rng tm nhn, giao lu vi cc dn tc khc nhau,
m rng cc mi quan h kinh t, hc hi kinh nghim p
dng vo t nc..v.v. Bn cnh , khi ra nc ngoi khch
tiu th mt s lng ln hng ho v dch v ca nc ngoi,
v vy ngi ta gi loi hnh du lch ny l nhp khu dch v.
2. Cn c vo mc ch ca chuyn i du lch
Con ngi i du lch vi nhiu mc ch khc nhau, nhng
trong c mc ch chnh ca chuyn i. Cn c vo tiu thc
ny c th phn ra mt s loi hnh du lch sau:
2.1. Du lch tham quan vn ho-lch s. y l mt loi hnh du
lch mang tnh ph bin nht v l ct li ca cc chng trnh
du lch. Con ngi khi i du lch vi nhng mc ch khc nhau,
nhng ci ct li vn l tm hiu truyn thng vn ho, phong
tc tp qun, np sng ca cng ng dn c ni h n du
lch. V th, vic khai thc ti nguyn du lch nhn vn v x
hi y phc v khch du lch( trong c khch du lch
ni a ln khch du lch quc t)ng mt vai tr quyt nh.
V d: Khi khch du lch n H Ni ai cng mong mun c
-
bit H Ni c t bao gi v ngay c nhng ngi H Ni
cng khng th bit ht c cc di tch lch s ni ting y
v mong mun c i tham quan tm hiu.
2.2. Du lch ngh dng. Du lch c coi nh mt phng tin
nhm ti hi sc lao ng ca con ngi sau nhng thng, nm
lao ng vt v. Loi hnh du lch ny c t rt lu, c bit khi
du lch cha tr thnh hin tng x hi ph bin m ch ginh
cho tng lp giu c v giai cp thng tr. Ngy nay, loi hnh
du lch ngh dng thu ht ng o cc tng lp dn c
tham gia. ng o nht l nhng ngi lao ng c thu nhp
tng i cao, nhng ngi sng thnh ph chu nhiu p lc
ca ting n, nhim mi trng do khi v bi, nhng ngi
gi c tin tch lu sau nhiu nm lm vic hoc c con thnh
t tr cp cho i du lch ngh dng.
Loi hnh du lch ngh dng c phn ra theo tiu thc a l
nh sau:
2.2.1. Du lch ngh dng ven bin v o. y l mt trong
nhng loi hnh du lch ph bin cc nc vng ng Nam
v nc ta. Cc nc trong khu vc pht trin rt mnh cc
khu du lch ven bin v o thu ht khch du lch t khp
ni trn th gii. Phn ln khch du lch u i n nhng vng
ven bin v o ngh dng v du lch. Bin v o khng
ch c kh hu trong lnh, bi trong nc bin trong xanh c tc
dng cha bnh tt, bi ct trng c th phi mnh sut ngy
tn hng nh nng mt tri m cn c tham gia vo cc
loi hnh du lch a dng nh : ln bin, lt vn, bi
thuyn..v.v. Nhng khu du lch ngh dng ven bin v o ni
-
ting trong khu vc nh: Pattaya, Phuket ( Thailan), Bali
(Indonexia), o Hai Nam ( Trung Quc)..v.v. Nc ta c trn
3.260 km ng b bin vi hng trm bi tm, c nhng bi
tm c chiu di t 15 n 18km iu kin pht trin du
lch. C nhng bi bin ni ting trong nc t xa xa nh :
Tr C, Sn, Sm Sn, Ca L, Ca Tng, Lng C, M Kh,
i Lnh, Nha Trang, Ninh Ch, Mi N, Vng Tu, H Tin.. .
v.v. Hot ng du lch ti 28/64 tnh ven bin v cc o pht
trin mnh m phc v khch du lch quc t v khch du lch
ni a. S lng khch du lch hng nm n cc bi bin, cc
khu du lch ca cc tnh c bin chim trn 60% s lng
khch du lch trong c nc. H thng c s vt cht k thut
phc v du lch vng ven bin ngy cng pht trin, hin nay
c ti 3.428 c s lu tr phc v du lch vi trn 71.085.000
bung , chim 42% tng s bung khch sn trong c nc v
cng vi cc c s phc v n, ung, mua sm, gii tr, cha
bnh khc. Nhng hot ng du lch to ra nhiu vic lm
trc tip v gin tip phc v khch du lch, to ra ngun thu
nhp cho cc tng lp dn c v a phng. C th ni, y l
mt tim nng to ln cho ngnh du lch Vit Nam pht trin loi
hnh du lch ny.
2.2.2. Du lch ngh dng vng ni. T thi Php thuc,
nhng a danh du lch ngh dng vng ni nh: SaPa, Tam
o, Lt.. ni ting phc v nhng ngi giu v giai
cp thng tr. Khch du lch(c bit l nhng ngi c tui) rt
thch ngh dng trn vng ni v ni y c kh hu trong
lnh, khng gian yn tnh, cnh quan p gip cho con
-
ngi mau chng hi phc sc kho. Trong xu th hin nay, s
lng ngi cao tui cc nc nh Nht Bn, Hn Quc,
Trung Quc, i Loan, Singapore c nhu cu v loi hnh du
lch ny rt ln. Du lch Vit Nam v ang nh hng pht
trin loi hnh du lch ny.
2.2.3. Du lch ngh dng vng nc khong. Ngh dng v
cha bnh ti nhng ni c ngun nc khong xut hin t
th k th V chu u v pht trin mnh m trong giai on
hin nay. Nhng ni ny khng ch l ni ngh dng l tng
m cn l ni du lch cha bnh bng nc khong thng qua
vic ngm mnh trong nc khong, ung nc khong iu
tr nhiu loi bnh ca thi i. Nc ta c rt nhiu ni c
ngun nc khong c tc dng cha bnh tt nh : Kim Bi(
Ho Bnh),Thanh Thu( H giang), Ninh Bnh, Nha trang,..v.v.
Nhng ni ny tr thnh ni ngh dng cho cn b, cng
nhn vin l on vin cng on t thi k bao cp, ngy nay
cc c s ny v ang nng cp phc v khch du lch
trong nc v quc t.
2.3. Du lch cng v. l loi hnh du lch ca nhng ngi i
cng tc, d cc cuc hi ngh, hi tho, tham d u t,
thng mi v kt hp vi mc ch du lch. S lng khch i
theo loi hnh du lch ny rt ln v nhiu nc t ta mc tiu
l trung tm hi ngh, hi tho v trin lm ca th gii v khu
vc. Loi hnh du lch ny c u th, i tng khch tham gia
c kh nng thanh ton cao, h l cn b cao cp ca Nh
nc, ca cc t chc v cc tp on ln. Ngoi vic chi ph
cho chuyn i do cc t chc ny bo tr vi mc cao, h cn
-
c kh nng thanh ton cao do vy doanh thu t loi hnh du
lch ny rt ln. Mt khc, do mi quan h h cn l ngi xc
tin u t, thng mi v du lch cho t nc n tham quan
v du lch. Trong nhng nm gn y, s lng khch du lch
nc ngoi n nc ta theo loi hnh du lch ny rt ln ( xem
bng 3), c bit khi nc ta t chc cc Hi ngh quc t ln
nh: APEC nm 2006 v nhiu hi ngh, hi tho ca quc t
v khu vc khc.
2.4. Du lch thm thn nhn. y l loi hnh du lch pht trin
mnh m trong iu kin th gii rng m, con ngi c th i
lm vic v nh c bt c ni no trn tri t, h mong
mun tr v qu hng thm ngi thn kt hp vi du lch.
nc ta hin c trn 3 triu ngi Vit Nam sng nc
ngoi, vi chnh sch ca Nh nc min th thc cho cc i
tng ny, hng nm h tr v thm ngi thn v kt hp vi
i du lch ngy cng ng.
2.5. Du lch cha bnh. L mt trong nhng loi hnh du lch
pht trin t xa xa, loi hnh du lch ny ch yu pht trin ti
nhng ni c ngun nc khong, vng ni v vng ven bin
vi mc tiu khai thc cc ti nguyn thin nhin ( t, nc,
khng kh, c cy thin nhin,..v.v) phc v vic iu dng v
cha bnh cho con ngi. Ngy nay, nhiu nc pht trin
du lch cha bnh nh mt loi hnh du lch c bn thu ht
khch t mi im dn c trn th gii n du lch v cha
bnh. Singapore, Thi lan s dng nhng thnh qu ca y t
hin i thu ht khch du lch n cha bnh v iu dng,
Trung Quc s dng nn y hc dn tc cha bnh v iu
-
dng cho khch du lch, ng thi cng pht trin ngnh dc
hc dn tc sn xut thuc bn cho khch du lch.
2.6. Du lch th thao. Loi hnh du lch th thao gm hai nhm,
l du lch th thao ginh cho cc vn ng vin thi u v
khch du lch i xem cc s kin thi u th thao. i vi loi
th nht, du lch phc v cc on vn ng vin i thi u
trong cc gii th gii, khu vc,( Olympic, Wodl Cup, SeaGame
..v.v) hoc i tp hun kt hp vi tham quan du lch. Loi th
hai l cc c ng vin, khn gi i xem cc cuc thi u th
thao kt hp vi tham quan du lch. Khng phi ngu nhin,
cc nc thng cnh tranh vi nhau trong vic ng cai cc
cuc thi u th thao ca quc t v khu vc nhm pht trin
cc hot ng du lch.
2.7. Du lch tn gio.Tn ngng, tn gio hnh thnh v tn
ti hng ngn nm, cuc sng ca mt b phn dn c da vo
cc thn linh, cha tri. Con ngi ngoi i sng vt cht cn
c i sng tinh thn trong c vn tm linh. Mt b phn
dn c hnh thnh cc tn gio: thin cha giao, o tin
lnh, pht gio, cao i ho ho, c c gio, o hiCc tn
o gio hnh thnh nhu cu tn ngng c bc l r nt
trong cc cuc hnh hng n ni c ngha tm linh. V d:
vo u xun c hng vn ngi Vit Nam i hnh hng vi
mc ch tm linh ti cc cha, n cu nguyn cho cuc
sng tt p hoc hng nm c hng triu ngi t khp ni
trn th gii n Vatican ( Italia) thm ni thnh a ca
thin cha giov.v.
Xut pht t nhu cu trn, loi hnh du lch tn gio hnh
-
thnh, tn ti lu i v ph bin cc quc gia.
2.8. Du lch gii tr. Gii tr l hot ng ngh ngi tch cc ca
con ngi sau nhng ngy lao ng mt mi nhm ngh dng
phc hi th lc v tinh thn. tho mn nhu cu ca con
ngi, hnh thnh mt ngnh cng nghip gii tr phc v
con ngi bao gm: cc nh ht biu din cc loi hnh ngh
thut, cc rp chiu phim, cc v trng, cc casino( trung tm
nh bc), cc cuc c cc cho ua nga, cc cng vin
chuyn ..v.v. Nhiu nc hnh thnh nhng trung tm
Casino ln v ni ting thu ht khch du lch n gii tr nh
: Macao ( Trung Quc), Lavegas ( M)..v.v.
2.9.Du lch mo him. y l loi hnh du lch ginh cho nhng
ngi yu thch mo him chng t lng cam m v ch
kin cng, nh: tro ni cao ( Francifang, Everet,
Hymalya..v.v), vt thc, vt sng i dng,..v.v. Loi hnh
du lch ny ch yu pht trin nhng nc chu u v chu
M.
2.10. Du lch sinh thi. Du lch sinh thi l loi hnh du lch da
vo thin nhin, gn vi bn sc vn ho a phng vi s
tham gia ca cng ng nhm pht trin bn vng. Khch du
lch la chn loi hnh du lch ny nhm thng thc phong
cnh thin nhin p v tr v vi i sng t nhin hoang
gi.
Du lch sinh thi l loi hnh du lch ph bin nc ta v cc
nc trn th gii. y l hnh thc du lch thin nhin c mc
gio dc cao v sinh thi v mi trng, c tc dng khuyn
khch mi tng lp x hi bo v mi trng v vn ho, bo
-
m mang li li ch kinh t x hi cho cng ng a
phng. Xut pht t , nhiu nc trn th gii, trong c
nc ta xc nh a pht trin du lch sinh thi thnh mt
trong nhng chin lc quan trng pht trin ngnh du lch
nhm trit khai thc ngun ti nguyn thin nhin a vo
pht trin du lch, bo tn thin nhin v mi trng.
Trn l nhng loi hnh du lch c bn theo mc ch chuyn i
ca khch du lch v cn c th k ra nhiu loi hnh du lch
khc theo tiu thc ny, nhng n khng mang tnh ph bin .
3. Cn c vic s dng cc phng tin vn chuyn khch du
lch.
Khi i du lch khch du lch phi s dng cc loi phng tin
vn chuyn khc nhau khng ch t ni thng xuyn ca
khch ti im n du lch m cn vn chuyn trong im n
du lch. Trn c s , ngi ta thng a ra hai loi tiu ch
xc nh loi hnh du lch, l:
3.1. Cn c vic s dng phng tin vn chuyn khch du lch
ti im n du lch.
3.1.1. Du lch bng hng khng. y l loi hnh du lch m
phn ln khch du lch s dng. Vi vic ng dng cc thnh
tu khoa hc k thut, cng ngh vo vic sn xut cc
phng tin vn chuyn hng khng, ngy nay con ngi c
th i n khp mi ni trn tri t. T kinh kh cu, cc
chuyn bay vt i dng, Air Taxi ( my bay nh khng cn
sn bay) n c tu v tr, trong cc hng hng khng
ng mt vai tr quan trng trong vic vn chuyn khch du
lch.
-
3.1.2. Du lch bng ng b. Khi h thng ng b pht trin
khng ch ni lin cc a phng trong mt quc gia m cn
ni lin vi cc quc gia khc, du lch bng ng b s thc
y hot ng du lch pht trin mnh m. Khng ch cc
phng tin vn chuyn khch du lch bng xe t loi ln, m
khch c th t li xe a gia nh v ngi thn i du lch
trong nc v nc ngoi. in hnh l s pht trin du lch ca
cc nc chu u v chu M, s lng khch du lch i bng
t rt ln.
3.1.3. Du lch bng ng st. y l loi hnh du lch pht
trin u tin Anh do Tomac Kook, ngi c coi l cha
ca ngnh i l du lch( l hnh) trn th gii t chc. Ngy
nay, cc phng tin vn ti ng st c hin i ho vi
tin nghi sang trng, tc nhanh v an ton ang cnh tranh
ngun khch du lch vi cc hng hng khng.
3.1.4. Du lch bng tu bin. Loi hnh du lch ny pht trin
mnh m chu u v chu M, ngy nay ang pht trin
trong khu vc chu - Thi Bnh Dng. Khch du lch i theo
loi hnh du lch ny ch yu l nhng ngi giu c khng ch
v tin bc m c v thi gian. Thng thng mt chng trnh
du lch thng ko di hng thng v i qua nhiu nc c
cng bin, h li v ln b tham quan. Nhng chic tu bin
ny nh mt khch sn 5 sao ni trn mt bin v trong tu
khng ch c bung ng cho khch m cn c c b bi, sn
th thao, phng chiu phim, v trng..v.v, p ng nhu cu
ca khch trong thi gian i du lch theo loi hnh ny.
3.1.5. Du lch bng tu thu. Loi hnh du lch ny ch yu
-
pht trin nhng vng c nhiu sng v vi nhng con sng
chy qua nhiu quc gia nh sng anuyt ( Chu u), sng
MKng ( chu )..v.v. Khch du lch i trn du thuyn ny i
tham quan cc quc gia c dng sng i qua. Loi hnh du lch
bng ng thu ny rt pht trin khi kt hp vi loi hnh du
lch tham quan vn ho-lch s
3.2. Cn c vo vic khch du lch s dng phng tin vn
chuyn ti im n du lch. Cc phng tin vn chuyn
khch du lch ti cc khu du lch, cc im du lch rt phong
ph v a dng, trc ht bng xe t, sau l cc loi xe
th s nh: xch l, nga ko, tru, b ko hoc bng thuyn,
bng xe ko bng acquy, cp treo..v.v. Cc nh kinh doanh du
lch cn to ra nhiu phng tin vn chuyn mang tnh cht
c sc, c o v hp dn to ra sc thu ht khch.
Cn rt nhiu tiu thc khc phn loi cc loi hnh du lch,
nhng nhng loi hnh du lch trn mang tnh cht ph bin v
ang c khai thc rng ri trong cc doanh nghip du lch.
CU HI N TP
1. Hy phn tch cc yu t hnh thnh sn phm du lch, trong
cc yu t yu t no l quan trng nht.
2. Hy phn tch nhng c im ca sn phm du lch trn
gc nhn v mt kinh t v mt gi tr.
3. Hy nu nhng c trng ca dch v.
4. Hy phn tch cc loi hnh du lch theo tiu thc phm vi a
l. Trong ba loi hnh du lch theo tiu thc ny, du lch Vit
Nam nn tp trung vo loi hnh no?
5. Phn tch cc loi hnh du lch theo tiu thc mc ch
-
chuyn i. Trong cc loi hnh du lch trn, du lch Vit Nam tp
trung vo loi hnh du lch no?
6. Cc tiu thc phn loi cc loi hnh du lch, tiu thc no c
ngha quan trng nht i vi khch du lch v cc doanh
nghip du lch.
7. Thng qua tiu thc phn loi loi hnh du lch theo phng
tin vn chuyn khch, hy nu nhng gii php pht trin
cc loi hnh du lch ny
.
CHNG III
TC NG CA DU LCH
I VI KINH T VN HO X HI V MI TRNG
C th ni rng, du lch va l mt hin tng kinh t-x hi,
nhng va l mt hin tng vn ho x hi. S pht trin
nhanh chng ca hot ng du lch tc ng trc tip n
cc mt ca i sng x hi trong c nhng tc ng tch
cc v nhng tc ng tiu cc. y l s pht trin bin
chng ca hai mt i lp, nhng tc ng tch cc cn c
pht huy v nhng tc ng tiu cc cn c bit n
phng nga v hn ch.
1.Nhng tc ng tch cc ca du lch i vi kinh t-vn ho-
x hi v mi trng.
Pht trin du lch em li nhng tc ng tch cc cho i sng
kinh t vn ho, x hi v mi trng trn cc mt c bn sau
:
1.1.V mt kinh t
1.1.1.Pht trin du lch thc hin xut khu v hnh vi hiu
-
qu kinh t cao cc gi tr t nhin v gi tr vn ho thng qua
vic thu ht khch n tham quan du lch v thng thc cc
gi tr .
Cc gi tr t nhin v gi tr vn ho, c bit l cc gi tr
vn ho vt th v gi tr vn ho phi vt th l ti sn ca
quc gia, ca a phng v ca cng ng cn c gn gi
khng ch cho th h mai sau m cho c ton nhn loi. C
nc c trn 4 vn di tch, trong c 2.873 di tch c xp
hng cp quc gia, 5 di tch, thng cnh uc UNESCO cng
nhn l di sn th gii. C 115 vin bo tng, 2.971 lng ngh
truyn thng, 8.902 l hi v nhiu loi hnh vn ho phi vt
th c gi tr khc . Nhng gi tr ny khng th mang ra th
trng bn c m ch c th thu ht khch du lch n tham
quan chim ngng. Nu ngi lm du lch c tr tu v sc
sng to ra nhng tng ph hp vi nhu cu ca khch du
lch khai thc cc gi tr vn ho ny th s thu c nhiu
ngoi t thng qua vic thu v tham quan v dch v hng
dn tham quan. Sau khi khch tham quan v cm th cc gi
tr vn ho v thin nhin ny khng mt i, m ngy cng
c tn to v gn gi tt hn. Ngun thu t v tham quan
bng ngoi t, cc nh kinh t gi l xut khu v hnh.
1.2.Du lch thc hinxut khu ti ch cc sn phm ca cc
ngnh ( (nng nghip, cng nghip..v.v) v cc gi tr vn ho
mang tnh vt th t vn ho m thc n vic mua sm cc
vt lu nim v hng ho mang tnh dn tc.
Khch du lch nc ngoi n tham quan v du lch, h tiu th
mt s lng ln hng ho v dch v sn xut trong nc v
-
thanh ton bng ngoi t. y l mt hnh thc xut khu,
nhng l xut khu ti ch vi hiu qu kinh t cao. V n tit
kim c rt nhiu khon chi ph khi xut khu hng ho ny
ra th trng th gii, l : chi ph v vn chuyn, chi ph bo
qun, chi ph lu kho, lu bi, chi ph hao ht trong qu trnh
vn chuyn mt khc li bn c gi cao hn gi th trng
th gii. V d: 1kg tht g bn trn th trng th gii ch c
2USD, nu bn cho cc khch sn, nh hng ch bin thnh
mn n bn cho khch nc ngoi th gi tr tng ln gp trn
5 ln. Hoc 1kg c chua xut khu ra th trng th gii ch
bn c 1USD/kg, nhng bn cho cc khch sn, nh hng
ch bin cc mn n cho khch th gi tr tng ln n 10 ln.
1.1.3. Du lch gi cng dn ra nc ngoi du lch c gi l
nhp khu dch v, nhng c tc ng mnh m n vic sn
xut, kinh doanh, m rng th trng tiu th sn phm. Nht
Bn hng nm c ti trn 16 triu lt ngi i du lch nc
ngoi. Mi ngi i t nht t 1 tun tr ln v cc nh kinh t
Nht Bn cho rng nc Nht s tit kim c ngoi t
nhp khu lng thc, thc phm v hng ho tiu dng cho
nhng ngi i du lch. Mt khc, nhng ngi i du lch h s
em v nhng kinh nghim lm n, bun bn, nhng thng tin
v th trng v thc y sn xut kinh doanh pht trin.
1.1.4. Du lch ni a thc hin ti phn chia ngun thu nhp
gia cc a phng, gia cc tng lp dn c v lm tng gi
tr ca hng ho. Khch du lch ni a em tin kim c t
mt a phng ny sang a phng khc tiu dng, nh vy
a phng n khch s c thu nhp v dn c a phng
-
ny cng c thu nhp t vic bn hng ho v dch v cho
khch. Hng ho v dch v ny nu bn cho c dn ca a
phng th gi s r, nhng khi bn cho khch du lch ti cc
khch sn , nh hng gi s cao hn dn n lm gia tng gi
tr ca hng ho v dch v.
1.1.5.Pht trin du lch to ra mi trng xc tin u t, kinh
doanh v m ca ra bn ngoi. Thng qua du lch thc y vic
giao lu gia con ngi v con ngi trao i kinh nghim,
hp tc u t trn cc lnh vc thng tin, k thut, cng ngh
v ngun vn. Thc t chng minh, trong nhng nm qua,
du lch pht trin gp phn vo vic m rng mi quan h
hp tc thng mi, u t nc ta.
1.1.6.Pht trin du lch l ng lc thc y cc ngnh khc
trong nn kinh t quc dn pht trin thng qua vic to ra
mt th trng tiu th sn phm cho cc ngnh.
Khi du lch pht trin to ra cho cc ngnh t nng nghip,
thu hi sn, cng nghip ch bin lng thc thc phm, cng
nghip hng tiu dng, in lc, nc sch, bu chnh, vin
thngv.v, tiu th c sn phm thng qua bn sn phm
v dch v cho khch du lch v doanh nghip du lch.
1.1.7.Pht trin du lch l ng lc chuyn i c cu kinh t
trong nn kinh t quc dn t nng nghip, cng nghip
chuyn sang dch v.
Mt t nc, mt a phng c chnh sch pht trin du lch
nhm mc tiu chuyn i c cu kinh t t nng nghip sang
dch v thu ht nhiu lc lng lao ng v to ra mt th
trng tiu th sn phm cho cc ngnh khc.
-
1.1.8.Pht trin du lch nhm khi phc v pht trin cc ngh
th cng, m ngh truyn thng, cc lng ngh nhm mc ch
cho khch du lch tham quan v tm hiu cng nh mua nhng
sn phm ny.
Khi phc v pht trin cc ngh th cng m ngh truyn
thng khng ch sn xut ra cc sn phm lu nim bn v
xut khu m mi mt lng ngh l mt im tham quan du
lch hp dn i vi khch du lch. Nhiu nc pht trin du lch
thnh cng trong vn ny.
1.2. V mt vn ho
1.2.1.Pht trin du lch gp phn gii thiu v truyn thng lch
s, vn ho dn tc, t nc v con ngi vi bn b nm
chu nhm tng cng s hiu bit ln nhau, xy dng tnh
on kt hu ngh, ho bnh vi cc dn tc khc nhau trn th
gii.
1.2.2.Pht trin du lch gp phn bo tn, khai thc nhng gi
tr di sn vn ho, lch s truyn thng ca dn tc khng ch
phc cho du lch m cn cho nhng th h mai sau.
1.2.3.Pht trin du lch gp phn bo v v pht trin cc loi
hnh vn ho ngh thut dn gian truyn thng nhm phc v
khch du lch. Mc tiu ca con ngi khi i du lch l tm hiu
vn ho v phong tc tp qun ca a phng thng qua cc
ln iu dn ca, m nhc dn tc, ma, kch..v.v c sc, c
o v hp dn.
1.2.4.Pht trin du lch gp phn thc y vic nng cao nhn
thc v vn minh tinh thn cho ngi dn thng qua vic m
rng tm nhn, tng cng s hiu bit, nng cao lng t ho
-
dn tc, truyn thng lch s, vn ho ca a phng.
1.3. V mt x hi :
1.3.1.Pht trin du lch to ra nhiu cng n, vic lm cho x
hi. Thc hin xo i, gim ngho nhng vng su, vng
xa, vng ngho i. Du lch l mt ngnh dch v nn cn rt
nhiu ngi phc v, khng ch nhng ngi trc tip phc v
m c nhng ngi gin tip phc v. Mt khc, cc khu du
lch, cc khu ngh dng, cc sn golf thng c xy dng
nhng vng ven bin, vng ni, vng dn c vn cn ngho s
lm thay i din mo ca khu vc v to ra th trng tiu th
cho cc sn phm ca a phng gip ngi dn c vic lm,
c thu nhp.
1.3.2.Du lch l mt trong nhng hnh thc nhm ti hi sc lao
ng ca con ngi sau thi gian lao ng vt v cn ngh
ngi, th gin v gii tr. Nhiu chuyn gia cho rng, du lch l
mt trong nhng hnh thc ngh ngi v gii tr tch cc ca con
ngi m bo cho x hi vn minh v lnh mnh. Mt khc,
du lch khng ch gip cho con ngi phc hi sc kho m cn
cha mt s bnh thi i ca con ngi.
1.3.3.Du lch l mt trong nhng phng tin gio dc c hiu
qu tnh yu qu hng, t nc, tinh thn t ho truyn
thng lch s v vn ho dn tc t nng cao thc trch
nhim ca ngi i vi vic bo v t quc, bo v truyn
thng dn tc.
1.4. V mt mi trng. pht trin du lch bn vng, i hi
cng ng dn c ni l im n du lch v cc doanh nghip
du lch, cc c s bn hng ho v dch v cho khch du lch
-
phi c trch nhim bo v mi trng, l:
1.4.1. Pht trin du lch nng cao thc ca cng ng dn c
v bo v mi trng t nhin v mi trng x hi. Cng
ng dn c ni c khch du lch n tham quan bt buc phi
gi gn mi trng t nhin xanh-sch -p nhm thu ht
khch du lch. V mi trng x hi, gio dc mi ngi tn
trng, vn minh, lch s vi khch du lch, khng xy ra hin
tng n xin, cho ko khch mua hng, bn hng ng gi
cho khch v gi uy tn vi khch.
1.4.2. Cc doanh nghip du lch v cc c s bn hng ho v
dch v cho khch nng cao thc bo v mi trng thng
qua vic x l rc thi, cht thi, nc thi m bo cho
mi trng trong lnh. Gi v sinh sch p trong c s phc
v khch, trng cy xanh v hoa ti bn trong c s.
1.4.3. Cc im, khu du lch v cc doanh nghip du lch c ni
quy v bo v mi trng nhm nng cao thc ca khch du
lch trong vn bo v mi trng.
2- Nhng tc ng tiu cc ca du lch i vi i sng kinh t,
vn ho, x hi v mi trng.
Bn cnh nhng tc ng tch cc ca du lch i vi i sng
kinh t-x hi cn c nhng tc ng tiu cc m ngi ta
thng gi l nhim du lch ti nhng ni n tip v phc
v khch l nhim mi trng (mi trng t nhin v
mi trng x hi). Hot ng du lch cha ng nhiu mu
thun a dng v phc tp, v vy s nhim mi trng x
hi ti cc im du lch tc ng n nhiu mt v trong rt
nhiu lnh vc nh : kinh t, vn ho v x hi. iu ny th
-
hin mt s im ch yu sau:
2.1. V mt kinh t.
2.1.1.Pht trin du lch khng c quy hoch ng b s dn ti
vic mt cn i gia cung v cu trong vic cung ng lng
thc, thc phm v cc hng ho nhu yu phm phc v i
sng cng ng dn c a phng. V d: Trong ma h ti
cc bi bin, lng khch du lch n ngh vi s lng ln, nhu
cu v lng thc, thc phm v hng ho ln, gi c tng cao
iu ny nh hng rt ln n i sng ca dn c a
phng.
2.1.2. S lng khch nc ngoi n ng, dch v ti cc khu
du lch cc im du lch khng c t chc chu o dn ti
vic bun lu, i tin chui, bn hng ho gi..v.v nh hng
ti kinh t ca a phng.
2.2. V mt vn ho.
2.2.1. to ra s hp dn thu ht khch du lch, cc doanh
nghip du lch t ci to v sng to mi rt nhiu th vn
c trong bn sc vn ho dn tc lm mt i ngha v gi
tr truyn thng ca n v bin thnh tm thng. V d : cc
kin trc phng c, cc gi c, tranh, ho gi c..v.v bn
cho khch, cc loi hnh ngh thut biu din dn gian, cc
nghi thc tn gio tr thnh tr din mua vui cho khch du
lch lm tn thng n lng t ho dn tc.
2.2.2. Khch du lch nc ngoi em theo mt s np sinh
hot, hoc vn ho khc vi truyn thng vn ho ca a
phng dn ti nh hng khng nh ti np sng ca ngi
dn c bit l tng lp tr. V d: np sng thc dng v
-
hng th khng ngh ti tng lai, khng ph hp vi thc
trng kinh t-x hi,..v.v
3. V mt x hi. Du lch tc ng xu n quan nim o c
truyn thng x hi. i b phn khch du lch quc t n t
cc nc c nn kinh t pht trin vi nhng, cng vi vic
mang nhng nn vn ho dn tc tin b n ni du lch, h
cng mang n nhng lc hu, h bi nh : ch ngha sng bi
ng tin v hng lc. Kt qu l xut hin nhng hin tng
xu nh : Ma tu, mi dm, u c, bun lu, tham , hi
l..v.v. nh hng khng ch i vi trt t x hi m cn tc
ng n nhng quan nim o c truyn thng ca cng
ng dn c ti im du lch.
4. V mt mi trng
Sc cha khch du lch ti mt im ch c hn, s lng khch
du lch n vt qu sc cha s nh hng mi trng t
nhin nhim khng kh, nhim, mt t v nhim ngun
nc..v.v. Tt c nhng iu ny to ra s bt mn ca
cng ng dn c i vi khch du lch cng nh s pht trin
du lch.
Cu hi tho lun v n tp
1. Hy phn tch nhng tc ng tch cc v tiu cc ca du
lch n pht trin kinh t.
2. Phn tch tc ng tch cc v tiu cc ca du lch n i
sng vn ho.
3. Phn tch tc ng tch cc v tiu cc ca du lch n i
sng x hi.
-
4. Phn tch tc ng tch cc v tiu cc ca du lch id vi
mi trng.
CHNG IV
QUY HOCH PHT TRIN DU LCH
1. Khi nim v cc loi quy hoch du lch
Quy hoch pht trin du lch nm trong quy hoch pht trin
kinh t-x hi ca mt quc gia, mt a phng theo chin
lc pht trin kinh t-x hi trong mt giai on nht nh.
Qui hoch du lch l mt phng n tp hp cc yu t kinh t,
chnh tr, vn ho, x hi v cng ngh tc ng vo cc ti
nguyn du lch hnh thnh cc im v khu du lch nhm
thc hin mc tiu nh trc l tho mn nhu cu a dng
ngy cng cao ca khch du lch v nng cao hiu qu kinh t
x hi ca a phng v hot ng kinh doanh du lch.
Quy hoch pht trin ngnh du lch gm quy hoch tng th
pht trin du lch v quy hoch c th pht trin du lch.
- Quy hoch tng th pht trin du lch c xy dng cho
phm vi c nc, vng du lch, a bn du lch trng im tnh,
thnh ph.
- Quy hoch c th pht trin du lch( quy hoch) c xy
dng cho cc khu du lch quc gia, khu du lch a phng,
dim du lch quc gia. Trong quy hoch chuyn bao gm :
1.1. Quy hoch khai thc v s dng ti nguyn du lch. Quy
hoch ny ch yu lp lun chng v hiu qu ca vic khai
thc cc ti nguyn du lch c kh nng khai thc trn cc gic
v kinh t, x hi v mi trng. D on quy m u t v
thi hn thu hi vn u t, li nhun v nhng tc ng kinh
-
t-x hi i vi a phng. Khng phi bt c ti nguyn du
lch no cng c th khai thc phc v du lch m ch c nhng
ti nguyn c th kch thch ng c du lch ca khch du lch
c ngnh du lch s dng to ra li ch kinh t v li ch
x hi. khai thc cc ti nguyn du lch ny phi tun theo
nhng nguyn tc sau:
1.1.1. Nguyn tc th trng. Theo quan im ca kinh t th
trng th trng cn g th nh kinh doanh phi p ng ci
, tc l bn ci th trng cn ch khng phi l bn ci g
mnh c. Khi khai thc ti nguyn du lch cn iu tra v
nghin cu th trng nhm to ra nhng sn phm c o,
c sc v hp dn, c sc cnh tranh ngun khch ln.
1.1.2. Nguyn tc kinh t. Vic khai thc cc ti nguyn du lch
phi tnh n hiu qu v kinh t-x hi lm mc tiu. nng
cao hiu qu ny, phi u tin khai thc ti nguyn c tnh u
vit v a l, iu kin kh hu v cc iu kin v c s h
tng cng nh c s vt cht k thut phc v du lch hin c.
Tng bc pht trin v m rng c v quy m cng nh v
cht lng ca vic khai thc ny.
1.1.3. Nguyn tc v tnh c sc. Khai tc ti nguyn du lch
phi to ra cho c s ni ting c sc ca quc gia, a
phng, dn tc v mang tnh thi i nhm to ra sc hp
dn v s thu ht khch ln. chnh l ct li ca hot ng
du lch v l v kh cnh tranh sc bn trn th trng du lch.
1.1.4. Nguyn tc phi hp nhp nhng. Cng vi vic khai thc
ti nguyn du lch cn tnh n vic p ng nhu cu ca khch
du lch v n, , tham quan, mua sm, gii tr, ngh dng..v.v.
-
ng thi phi c c ch phi kt hp cht ch gia cc b
phn v cc doanh nghip du lch khai thc ti nguyn du lch
ny nhm m bo cht lng phc v cao.
1.1.5. Nguyn tc bo v. Mc tiu ca khai thc ti nguyn du
lch nhm gn gi, bo tn v pht huy cc gi tr ca ti
nguyn nhm pht trin kinh t-x hi. V vy, vic khai thc
ti nguyn du lch phi coi trng bo v mi trng thin nhin
v s cn bng sinh thi, nghim cm vic ph hoi cnh quan
thin nhin, c bit l nhng ti nguyn du lch c gi tr c
bit.
1.2. Quy hoch du lch trong thnh ph. Trong cc thnh ph
iu kin v giao thng, n, , cung ng hng ho v dch v
tng i tt. Quy hoch du lch trong thnh ph chia lm hai
loi :
1.2.1. Quy hoch tng th. Gii quyt cc vn v t ai
xy dng c s vt cht k thut phc v du lch v mi trng
ca thnh ph.
1.2.2. Quy hoch chi tit. Vic thc thi xy dng c th phn
khu, phn loi cc c s trn nn tng ca quy hoch tng th
nh quy hoch cy xanh, quy hoch cc loi c s vt cht k
thut, quy hoch ng giao thng..v.v.
1.3. Quy hoch tuyn du lch. Tuyn du lch l mng giao thng
ni lin cc im du lch. Trn c s ca t du lch, du c ngha
l i, lch c ngha l chi nn ngi ta thng ni, i phi
nhanh, chi phi chm, l nguyn tc th nht khi quy
hoch cc tuyn du lch. Nguyn tc th hai l di- ngn, c
ngha thi gian ngm cnh, tham quan phi di, thi gian i
-
ng phi ngn. Nguyn tc th ba l nhiu( phong cnh v
cc di tch nhiu), t ( ng i tham quan t trng lp).
Nguyn tc th t cao v thp, cao ngha l i tham nhng ni
c sc hp dn v tnh c o cao, thp l chi ph cho chuyn
tham quan ny thp. Cc tuyn tham quan ny c th c
chia ra theo thi gian nh: na ngy, mt ngy, hai ngy v
nhiu ngy nhm tho mn nhu cu ca khch du lch.
1.4. Quy hoch th trng khch du lch. Trong hot ng du
lch, khch du lch ng vai tr quyt nh cho s pht trin
kinh doanh ca mt im du lch hoc mt khu du lch, mt a
phng, mt t nc mun pht trin du lch. Khng c khch
du lch th khng th pht trin du lch, v vy quy hoch th
trng khch du lch ng vai tr quan trng trong quy hoch
tng th pht trin du lch ni chung v quy hoch chi tit du
lch ni ring. Trong quy hoch th trng khch du lch c mt
s ni dung c bn l:
1.4.1. Xc nh th trng du lch mc tiu. Khi xc nh th
trng mc tiu cn c nhng thng tin sau: quan h ngoi
giao vi th trng, cc phng tin vn chuyn khch n, s
lng ngi i du lch nc ngoi hng nm, c cu ca ngun
khch, s thch ca ngun khch, cc i th cnh tranh,v.v.
1.4.2. T chc tuyn truyn, qung co v xc tin du lch
nhm thu ht khch thng qua : cc phng tin tuyn truyn
v qung co, tham gia cc hi ch du lch, t chc cc Road
shows, ..v.v.
1.4.3. K hoch ho vic n tip v phc v khch. Trong ni
dung ny cn tin hnh cn i gia c s vt cht k thut
-
phc v du lch v s lng khch s n, gia ma ng
khch v ma vng khch nhm m bo cht lng phc v
tt, gi c danh ting v uy tn ca im hoc khu du lch.
1.5. Quy hoch c s vt cht k thut phc v du lch. C s
vt cht k thut phc v du lch rt phong ph v a dng
bao gm: Khch sn cc hng, loi, cc nh hng, cc khu vui
chi gii tr, cc khu th thao,..v.v. iu quan trng khi quy
hoch xy dng cc c s vt cht k thut phc v du lch cn
phi tin hnh nghin cu k lng nhu cu ca th trng
xc nh quy m, cp, hng, loi ca cc c s ny.
1.6. Quy hoch cc c s sn xut v bn hng ho cho khch
du lch.
Cc c s sn xut, cung ng v bn hng ho cho du lch gm
nhng c s sn xut, cung ng lng thc, thc phm hng
tiu dng, hng th cng m ngh cung ng cho cc c s
du lch. Nhng c s ny khng ch l ni sn xut m cn l c
s tham quan hp dn i vi khch du lch. Mng li cc ca
hng bn hng ho v lu nim cho khch du lch.
2. Trnh t xy dng quy hoch cc khu du lch du lch
Qu trnh xy dng quy hoch khu du lch l mt qu trnh xy
dng cc c ch, chnh sch nhm khai thc c hiu qu cc ti
nguyn du lch, v vy khi xy dng quy hoch phi tm ra c
nhng phng n ti u v kh thi cn c tin hnh theo
trnh t sau:
2.1. Xc nh mc tiu ca quy hochpht trin du lch.
S b t ra mc tiu quy hoch l nhim v c bn ca giai
on u quy hoch trong trong xc nh nhng bi cnh ca
-
nhim v quy hoch, nguyn nhn v qu trnh lch s ca cc
vn tn ti, tnh tt yu ca vic gii quyt vn cn c
vo cc vn bn php quy ca nh nc. Trn c s xc
nh mc tiu cui cng ca quy hoch.
2.2.iu tra nghin cu cc iu kin pht trin du lch.
Quy hoch pht trin du phi c xc nh trn c s quy
hoch pht trin kinh t-x hi ca a phng v ca t
nc. thc hin quy hoch ny cn phi xem xt k lng
nhng vn sau:
-Khu vc d kin quy hoch pht trin du lch c ph hp vi
quy hoch pht trin kinh t x hi ca a phng hoc vng
hay khng.
- iu kin c s h tng c h tr cho s pht trin ca
du lch hay khng.
- c nhng iu tra nghin cu v tnh c o,tnh c sc
v tnh hp dn v mt du lch ca khu du lch hay cha.
- C s vt cht k thut phc v du lch (ni n tip, ni
,ch n,ni tham quan,ni mua sm,ni gii tr,..v.v) c p
ng cho nhu cu ca th trng hin ti v nhu cu trong tng
lai. C th pht trin theo tng giai on hay khng?
- C s vt cht k thut phc v du lch c th hin c bn
sc vn ho dn tc ca vng hay khng. C a dng cho
khch la chn khng ch trong mt ln n du lch m cn c
nhng ln khc.Khch du lch mong mun g cc c s vt
cht k thut phc v du lch.
- Phng n v cc knh th trng khch du lch cho khu du
lch v cc loi c s vt cht k thut phc v du lch.
-
Sau khi xy dng c cc lun chng trn cn thit phi c
s tham gia ca cc ch th sau:
Th nht : Phi c s tham gia ca cng ng a phng.
Cng ng a phng l nhng ngi sinh sng lu nm trn
t quy hoch. C truyn thng lch s, vn ho v thi quen
sinh hot. v ang s dng cc ti nguyn t nhin sinh
sng. Do vic pht trin du lch phi em li li ch cho vic
bo tn v pht trin cng ng. S tham gia ca cng ng
phi bnh ng trong vic s dng t v cc ti nguyn vn l
s hu ca cng ng, trong vic xy dng v lp k hoch
pht trin. Chnh s tham gia ny gp phn gio dc v nng
cao nhn thc ca cng ng v vic gn gi,bo tn v pht
trin mi trng , bn sc vn ho ca cng ng nhm pht
trin du lch.
Box 1:
Bali (Inonexia) l mt v d in hnh v s tham gia ca cng
ng a phng.
Bali l mt o ngho kh v t ai kh cn v ni la lun e
do hot ng. Thun li ca Bali l c nhng bi bin rt p.
gii quyt vn kinh t-x hi ca Bali ni ring v
Inonexia ni chung,nm 1970 Chnh ph Innexia nh T
chc Du lch Th gii (UNWTO) quy hoch pht trin du lch ti
hn o ny tr thnh mt trung tm du lch ln ca khu vc.
Cc nh quy hoch tho lun vi cng ng dn c ti y
v quy hoch v k hoch pht trin du lch tm ra mt s
ng thun.
Ngoi vic Nh nc c nhng c ch, chnh sch c bit cho
-
hn o ny nh:
+ Xy dng cng quc t v sn bay quc t
+ Xy dng h thng c s h tng k thut(ng x,in,cp
nc,thot nc,thng tin lin lc..v.v)
+ Min th thc nhp cnh cho cng dn ca 40 nc trn th
gii c nhiu ngi i du lch.
+ To ra c ch u i thun li v thng thong thu ht cc
nh u t khch sn ln nh : Accor, Hillton, Sharaton,
Shangglia, Meritos, Cu lc b a trung hi..v.v.
+ Nhng quy nh cht ch trong quy hoch v xy dng c s
vt cht k thut phc v du lch(v d: cc khch sn khng
c xy cao qu ngn cy da) v vic bo v mi trng
sinh thi ( h thng thot nc thi ra bin phi c x l
trc khi thot).
Cc nh quy hoch thng nht vi cng ng dn c a
phng v:
+To vic lm cho ngi dn tham gia trc tip vo qu trnh
phc v du lch nh: lm vic trong cc khch sn, nh hng.
Lm hng dn du lch. T chc cc hot ng vn ho mang
bn sc Bali. Lm cc th cng m ngh bn cho khch
du lch. Li tu ra bin v lm hng dn vin ln bin..v.v
+ Gi gn mi trng x hi v mi trng sinh thi nhm pht
trin du lch bn vng.
+ o to v bi dng cng ng dn c a phng v
nghip v du lch v cc ngh c bn.
Ngy nay, Bali khng ch l khu du lch ni ting trong khu vc
m c trn th gii v loi hnh du lch ngh dng, du lch hi
-
ngh m c du lch sinh thi. Mi mt nm Bali n tip trn
2 tr lt khch quc t em li mt thu nhp ngoi t ln cho
t nc v ci thin iu kin sng v thu nhp ca cng
ng dn c a phng t sn xut nng nghip sang lm dch
v v sn xut cc th cng m ngh phc v khch du
lch..
Nu khng c s tham gia ca cng ng dn c a phng v
h khng thy c li ch trong vic pht trin du lch th vic
quy hoch cng nh pht trin du lch s khng em li kt
qu nh mong mun.
Box 2
Cha Hng ( Tnh H ty)
Cha Hng l mt trong nhng danh thng ni ting ca c
nc nm trong khu di tch danh thng Hng Sn cch H ni
70km. Ni y c phong cnh rt a dng v hp dn nh : ni
cao, rng p, sui di nm trong vng ng bng ph nhiu
vi nhng cnh ng la tt ti. c bit l c ng Hng
Tch c Cha Trnh Sm ( th k th 17) n vn cnh t
tay vit nm ch Hn ln ca ng Nam Thin nht
ng(ng p nht tri Nam). Trong ng ngoi s k diu
ca nh sng huyn o vi nhng mu sc lung linh, gia
ng c pho tng c Pht Quan Th m B Tt. Xung quanh
l nhng nh vi nhng hnh nh cc: cy vng, cy bc,
cy go, hnh c, hnh cu..v.v
Hng nm t thng 1 n thng 3 thu ht hng triu khch
du lch ni a v quc t hnh hng n thm quan.
Do quy hoch v k hoch pht trin khng c bn bc tm
-
s ng thun ca cng ng dn c a phng v h cha
thy c li ch thit thc ca mnh trong vic pht trin du
lch nn trong rt nhiu nm nay vn cn nhng tnh trng:
+ Mi trng x hi v mi trng t nhin b xm hi nghim
trng.
+S xung t li ch gia cng ng dn c,cc nh kinh doanh
v khch du lch thng xuyn xy ra.
+Quy hoch b ph v v cha ng b vi s pht trin cc
loi hnh du lch ( ch yu l loi hnh du lch tn gio) m cha
pht trin loi hnh du lch sinh thi.
+Hiu qu kinh t-x hi trong vic pht trin du lch hn ch
v khng t c nhng mc tiu nh mong mun.
Th hai : Phi c s tham gia ca cc nh chuyn mn trong
vic xy dng quy hoch, l cc nh sinh vt hc, nhn
chng hc, a l hc ( phong thu),vn ho hc v cc nh
chuyn mn v du lch.
Box 3
Kinh nghim s dng cc nh chuyn mn trong vic quy
hoch pht trin du lch.
+ Pht trin du lch ng ngha vi vic bo tn v pht trin
cc ti nguyn du lch phc v khch du lch. thc hin
mc tiu ny i hi phi c nhng nh chuyn mn h
nh gi, bo tn v pht huy cc ti nguyn du lch. Cc khu
du lch chuyn sinh thi nh: vn hoa, vn bm, vn
chim, vn c su, vn bch thv.v cc nc s dng
rt nhiu nh chuyn mn khc nhau khng nhng bo v,
chm sc v pht trin h sinh thi m cn thun ho, hun
-
luyn cc loi ng vt phc v khch du lch.
+Pht trin du lch l bo tn v pht huy bn sc vn ho ca
cng ng a phng, v vy i hi c cc nh chuyn mn
v vn ho h su tm, khai thc cc loi hnh vn ho
ngh thut truyn thng ca cng ng vo cc vn trong
quy hoch, thit k, trang tr cc c s vt cht k thut phc
v du lch. Trong vic phc v n, ung, gii tr cng nh sn
xut cc lu nim phc v khch.
+ Ngy nay, cc nh kinh doanh thng s dng cc nh a l
(phong thu) xem th t b tr cc cng trnh cng nh b
tr khng gian trong mi cng trnh. Trc y, ngi ta coi
vic ny l m tn, nhng vi thc t khch quan cn phi quan
tm n vn ny, v trong t nhin khng phi ngu nhin
m cc con chim ch lm t mt s cy nht nh, cc con
chut cng ch o hang nhng khong t nht nh..v.v.
Con ngi thng b tc ng bi kh ca t v kh ca tri ni
mnh sinh sng thng xuyn hoc tm thi.
+ Cn c cc nh chuyn mn v du lch h c th t vn
cho vic pht trin cc loi hnh du lch nhm khai thc c hiu
qu kinh doanh du lch.
Th ba : Cn c s tham gia ca cc doanh nghip du lch v
cc nh u t. Cc doanh nghip ni chung v doanh nghip
du lch ni ring l nhng ngi nm bt c nhu cu ca th
trng v xy dng nhng sn phm qung b,tiu th sn
phm. Vi quan im bn nhng ci g th trng cn ch
khng phi l bn nhng g m mnh c, th vai tr ca cc
doanh nghip du lch v cc nh u t vo quy hoch du lch
-
ng vai tr quan trng. Cn c vo nhu cu v hon cnh ca
th trng cc doanh nghip du lch s ng gp nhng vn
trong quy hoch pht trin sao cho hot ng kinh doanh c
hiu qu v bn vng.
Box 4
Cc loi doanh nghip du lch.
Trong hot ng du lch,ngi ta thng chia cc doanh nghip
theo nhiu tiu thc khc nhau. Mt trong nhng tiu thc c
bn c nhiu nc phn loi l:
1- Cc doanh nghip thuc ngnh khch sn(Hotel and
Hospitality industries): gm cc khch sn v cc c s lu tr:
m bo ni ng, phc v n ung cho khch du lch.
2- Cc doanh nghip vn chuyn khch du lch
(Transportation):m bo vic vn chuyn khch t ni
thng xuyn ca h n ni du lch,i tham quan v ngc li.
3- Cc doanh nghip kinh doanh l hnh ( Travel trade : Travel
operators Business,Travel Agency Business)-t chc cc
chng trnh du lch trn gi v cc dch v lin quan n vic
i du lch ca khch.T chc thu ht khch theo cc chng
trnh du lch.
4- Cc im thu ht
![[Yrc] tiem nang phat trien loai hinh du lich van hoa o vung mien nui lao cai](https://img.pdfslide.tips/doc/110x75/55871468d8b42add508b464d/yrc-tiem-nang-phat-trien-loai-hinh-du-lich-van-hoa-o-vung-mien-nui-lao-cai.jpg)
![[YRC]-Kien Truc Co HN Va Phat Trien Du Lich Ben Vung](https://img.pdfslide.tips/doc/110x75/577ce6821a28abf10392fa7b/yrc-kien-truc-co-hn-va-phat-trien-du-lich-ben-vung.jpg)
