Du m tin bc và quyn lcCHNG 1: S KHI U: NI ÁM NH V DU
CHNG 2: “K HOCH CA CHÚNG TA”: JOHN D. ROCKEFELLER VÀ S CU KT TRONG NGÀNH CÔNG NGHIP DU LA M
CHNG 3: THNG MI CNH TRANH
CHNG 4: TH K MI
CHNG 5: SÁT TH GIT RNG
CHNG 6: NHNG CUC CHIN DU M: S TRI DY CA ROYAL DUTCH VÀ S SUY VONG CA CH NGA
CHNG 7: “NHNG TRÒ GII TRÍ” BA T
CHNG 8: CÚ NHY NH MNH
PHN II: CUC VT LN TOÀN CU - CHNG 9: HUYT MCH CA CHIN THNG: CHIN TRANH TH GII TH I
CHNG 10: M CÁNH CA TRUNG ÔNG: CÔNG TY DU M TH NH K
CHNG 11: T THIU HT N D THA: THI I XNG DU
CHNG 12: “U TRANH CHO PHNG THC SN XUT MI”
CHNG 13: CN L
CHNG 15: NHNG V CHUYN NHNG CA ARP: TH
GII MÀ FRANK HOLMES TO RA
PHN III - CHIN TRANH VÀ CHIN LC - CHNG 16: CON NG THAM CHIN CA NHT BN
CHNG 17: CÔNG THC CHIN TRANH CA NGI C
CHNG 18: GÓT CHÂN ASIN CA NHT BN
CHNG 19: CUC CHIN CA QUÂN NG MINH
PHN IV: K NGUYÊN HYDROCARBON, DU M, TIN BC VÀ QUYN LC - CHNG 20: TRNG TÂM MI
CHNG 21: TRT T DU LA SAU CHIN TRANH
CHNG 22: 50-50: THA THUN MI V DU LA
CHNG 23: “MOSSY GIÀ” VÀ CUC XUNG T IRAN
CHNG 24: CUC KHNG HONG SUEZ
CHNG 25: NHNG CON VOI
CHNG 26: OPEC VÀ GING DU SÔI SC
CHNG 27: CON NGI HYDROCARBON
PHN V: CUC CHIN GIÀNH QUYN BÁ CH TH GII - CHNG 28: NHNG NM THÁNG BN L: CÁC QUC GIA CHNG LI CÁC CÔNG TY
CHNG 29: V KHÍ DU LA
CHNG 30: “TR GIÁ CHO CUC SNG”
CHNG 31: UY QUYN TUYT I CA OPEC
CHNG 32: S IU CHNH
CHNG 33: CÚ SC TH HAI: I KHNG HONG
CHNG 34: CHÚNG TÔI CÙNG NG RI
CHNG 35: DU M - MT LOI HÀNG HÓA I TRÀ?
CHNG 36: TIP TC BM DU VÀO TH TRNG: GIÁ S THP N MC NÀO?
PHN KT
TP OÀN DU KHÍ VIT NAM - PetroVietnam
TNG CÔNG TY C PHN DCH V K THUT DU KHÍ PTSC
LI NHÀ XUT BN Ebook min phí ti : www.Sachvui.Com
Du m là mt nng lng quan trng, không th tái sinh. T khi c phát hin n nay, du m ã óng vai trò ht sc quan trng i vi nn kinh t, tin bc và quyn lc trên th gii. T cui th k XIX, ht th k XX cho n hôm nay, du m u ít nhiu là tác nhân gây nên nhng cuc tranh giành quyn lc, dn n nhng cuc i khng hong kinh t th gii và cui cùng là hai cuc chin tranh th gii trong th k XX.
Vào u nhng nm 1970, do du t ngt tng giá, kinh t th gii, nht là nhng nc công nghip tiên tin, ã ri vào mt cuc khng hong nng lng nghiêm trng. T ó ti nay nhng bin ng v giá du ã tr thành mi quan tâm hàng ngày, hàng gi. Nhiu lúc ngi ta có cm tng s tn vong và phát trin ca th gii hin nay ph thuc phn ln vào các ngun tài nguyên, ch yu là du m và khí t, ngun nng lng mà loài ngi hin ch còn 30 n 35% d tr, tc là vi tc s dng hin nay du m ch còn c s dng trong khong 30 n 40 nm na.
Nhm giúp bn c có thêm tài liu nghiên cu v du m, mt nng lng có ý ngha thi s nht hin nay, Nhà xut bn Chính tr quc gia phi hp vi Công ty sách Alpha dch và xut bn cun: Du m, tin bc và quyn lc – Thiên s thi v i nht th k XX ca Daniel Yergin – Ch tch Hip hi nghiên cu nng lng Cambridge, ging viên i hc Harvard. Cun sách gm 36 chng, c chia thành 5 phn. Ni dung cun sách thut li chi tit toàn cnh lch s ca ngành du m, mô t các cuc u tranh giành tin bc và quyn lc xung quanh ngành công nghip du m, làm rung chuyn kinh t th gii, làm thay i vn mnh ca nhiu quc gia, dân tc, gây ra nhiu cuc chin tranh m máu. ây là cun s thi th gii thông qua nhân vt chính là du m.
Cun sách giành gii thng Eccles. Mc dù sách rt dày và s, nhng bn c không h thy nhàm chán, mà ngc li luôn b cun hút vào cách t vn và li hành vn súc tích, có hàm lng thông tin kin thc cao ca tác gi.
Xin trân trng gii thiu cùng bn c.
Tháng 8 nm 2008
LI GII THIU Trong nn kinh t toàn cu ngày càng ph thuc vào nng lng nh hin
nay thì du m gi vai trò quan trng hàng u. Giá du nh hng ti s phát trin nn kinh t toàn cu và hu nh mi ngành công nghip u chu tác ng rt ln bi nhng bin ng ca ngun tài nguyên quý giá này.
Ch trong vài tháng qua, giá du ã tng t ngt, nh hng ti nn kinh t toàn cu. Tháng 7 nm 2008, giá du ln u tiên t k lc trong lch s vi mc giá 150 ô-la/thùng. C quan Nng lng Quc t (IEA) cng va công b báo cáo mi nht v th trng du m th gii. Nhu cu tng mnh các nc ang phát trin và nhng cng thng v ngun cung hin nay d báo “mt bc tranh th trng du m u ám trong trung hn”.
Du m ngày càng chng t vai trò quan trng trong nn kinh t toàn cu, c bit là trong bi cnh chính tr th gii nói chung và Trung ông nói riêng có nhiu bin ng khin giá du không ngng leo thang. Thc t ang chng minh rng th gii s dn dn c vn hành bi ng lc là du m cho n khi nhân loi tìm ra c mt loi nhiên liu khác sc thay th hoàn toàn, mà con ng ó dng nh còn xa...
Nm trong s nh hng chung ó, Vit Nam cng không tránh khi nhng bin ng và chu nh hng sâu sc t nhng bin ng trong ngành du m. Giá xng và nhiên liu tng cao nh hng nghiêm trng ti nn kinh t quc gia và i sng ca ngi dân.
Nhn thy tm quan trng ca du m trong i sng kinh t, chính tr quc t, PetroVietnam ã hp tác vi Alpha Books, Trung tâm Hp tác Trí tu Vit Nam (VICC) và NXB Chính tr Quc gia - S tht xut bn cun sách mang tên Du m, tin bc và quyn lc – Thiên s thi v i nht th k XX. Nh cun sách cho thy, ng sau rt nhiu cuc chin tranh, xung t, va chm, liên kt, liên minh, có mt nguyên nhân luôn thng trc, ó là du m. Du m không còn gii hn là mt th nhiên liu lng n thun mà ã tr thành mt th v khí mang màu sc chính tr, kinh t, d nhiên là c tôn giáo, vn hóa…
ây là mt cun sách trên 1.200 trang khc ha sâu sc toàn cnh lch s phát trin và vai trò ca ngành du và các sn phm lc hoá du. Tác gi ca cun sách, Daniel Yergin là mt chuyên gia v các vn toàn cu và du m. Ông là Ch tch Hip hi nghiên cu nng lng Cambridge, mt c quan t vn hàng u v nng lng quc t. Ông cng là ng tác gi cun Energy Future (Nng lng tng lai). Mt cun sách c gii ca ông là
Shattered Peace (Nn hòa bình b phá b) ã tr thành tác phm lch s kinh in v nhng ngun gc ca Chin tranh Lnh. Cun The Commanding Heights (Nhng nh cao ch huy) ca ông ã c xut bn ti Vit Nam và c c gi ánh giá cao.
Chúng tôi tin rng, tác phm y giá tr này ca Daniel Yergin – Du m, tin bc và quyn lc s giúp c gi Vit Nam, c bit là nhng ngi hot ng trong lnh vc du khí và nng lng hiu bit sâu sc hn v các cuc giao tranh quyn lc nóng bng, s giàu có ca các cng quc, nguyên nhân ci r ca các cuc xung t Trung ông, vai trò ca các quc gia Vùng Vnh trong nn kinh t toàn cu và nhng bin ng chính tr trong khu vc nh hng n toàn th gii...
Xin trân trng gii thiu ti c gi.
TS. TRN NGC CNH Tng giám c Tp oàn Du khí Quc gia Vit Nam
LI TA Bn ang cm trong tay mt cun sách rt c bit; có th coi ây là cun
biên niên s ht sc lý thú ca hành tinh chúng ta trong hn mt th k nay, xoay quanh mt tài nguyên có tm quan trng sng còn i vi hu ht các quc gia mun t chân lên con ng công nghip hóa và i ti phn vinh, ó là DU M. Tác gi cun sách, DANIEL YERGIN, ngi ã c trao gii thng Pulitzer, là mt chuyên gia v các vn toàn cu và du m. Ông là Ch tch Hip hi nghiên cu nng lng Cambridge, mt c quan t vn hàng u v nng lng quc t. Ông cng tng là ging viên trng i hc Harvard và trng John F. Kennedy Harvard. Mt tác phm ln khác ca ông ã c dch và xut bn ti Vit Nam là cun Nhng nh cao ch huy, c c gi ánh giá rt cao
Ngay t u bn c chc chn s b cun hút bi s hp dn ca cun sách. Dù bn là ngi ã tng hoc ang làm vic trong lnh vc du khí i na thì khi bt u c cun sách này, bn vn có th cm thy hiu bit ca mình v tm vóc và nh hng ca các hot ng du khí i vi xã hi loài ngi còn quá khiêm tn; rng hóa ra gn c th k nay du m và sau này là khí thiên nhiên (còn gi là khí t) ã óng mt vai quan trng n mc khó hình dung ni i vi s phát trin ca lch s th gii; rng s phn ca không ít nhng quc gia, dân tc, tp oàn kinh t, nguyên th quc gia và chính khách… l ra ã khác i nu du m không c dùng làm v khí trong các cuc i u gia các quc gia và các th lc chính tr, xã hi ã tng xy ra trong lch s nhân loi. Nhng lch s ã sang trang và th gii ang nh bn thy ch không phi nh th khác. Nhng iu ht sc lý thú là tác gi cun sách s a bn tr v vi nhng s kin lch s có th bn ã bit, tuy nhiên li cung cp cho bn nhng thông tin, phân tích, ánh giá khá c áo và y sc thuyt phc minh chng cho vai trò quyt nh ca du m n chiu hng phát trin ca nhng s kin ó.
Trong phn m u cun sách, tác gi vit: “Du m là ngành kinh doanh ln nht và toàn din nht th gii, là ngành công nghip v i nht trong s các ngành công nghip v i tng xut hin trong my thp k cui th k XIX… Ngành kinh doanh này, trong th k XX, ã m rng ti mi i tng, t các nhà khoan du mo him, các nhà thúc y kinh doanh hot ngôn, các ông ch doanh nghip c oán, ti các b máy doanh nghip quan liêu ln và các công ty nhà nc. S bành trng ca nó là hin thân cho s phát trin ca thng mi, th trng, chin lc kinh doanh, nhng thay i v công ngh, và các nn kinh t quc gia và quc t ca th k XX. Lch s du m ã chng kin s ra i ca nhiu hp ng và nhiu quyt
nh quan trng – do các cá nhân, công ty và các quc gia thc hin. ôi khi, chúng ra i da trên nhng suy tính k càng, và ôi khi, chúng li ch n gin là kt qu ca mt s tình c. Không ngành kinh doanh nào có th nh ngha rõ ràng và chính xác ý ngha ca ri ro và phn thng cng nh tm quan trng ca c hi và s phn nh ngành du m”. Có th coi ó là s mô t khá chính xác vóc dáng và bn cht ca ngành công nghip du khí.
T a v cha my c chú ý vào u th k XX, du m, vi t cách mt nhân t to nên sc mnh quc gia, ã khng nh tm quan trng ca nó ngay trong Chin tranh th gii th nht, khi nhng chic máy bay chy bng ng c t trong soán ngôi ca các phng tin di chuyn dùng nga và than. n gia th k XX, rt ít ngi còn hoài nghi v vai trò quan trng không th thiu ca du m trong cán cân nng lng toàn cu. Na cui ca th k XX, th gii chng kin s bt phá và chim lnh v trí thng soái ca du m và khí thiên nhiên vi nn công nghip và dch v xã hi, b xa nhiên liu hóa thch truyn thng là than á. Nhng nm u ca th k XXI này ang ánh du s vn lên ngon mc ca du m và khí t khi các quc gia giàu hai ngun tài nguyên này dng nh ang có kh nng khuynh o ít nht là mt phn ca th gii vn minh bng cách óng hay m các ging du hoc các ng ng dn khí. My nm nay, Iran vn bng bnh vi các ngh quyt ca Liên hp quc và các cng quc Âu - M v vn ht nhân chc cng da vào th có tr lng du gn 20 t tn, ch ng sau Arp Xêút. Venezuela, mt trong nhng nc có tr lng du khng l, cng t ra ht sc ngang ngnh trong quan h vi M. Quan h Nga - Ukraine, Nga - Belarus lúc m (thm chí ã quyt nh thành lp Liên bang vi nhau), lúc lnh cng vì khí t. Ri Trung Quc, quc gia có tc phát trin kinh t cùng vi tc tng trng nhp khu du ln nht th gii (trong khi ngun tài nguyên trong nc có hn), ã có nhng hot ng ht sc mnh m y mnh quan h hp tác kinh t vi hu ht các nc châu Phi có l cng nhm vào ngun tài nguyên du khí t lc a này.
Có th nói, s tn vong và phát trin ca th gii hin nay ph thuc phn ln vào các ngun tài nguyên, ch yu là du m, khí t và than á. Ngay c ngun lng thc ca chúng ta, dù là sn phm ca ngành nông nghip, cng ph thuc không ít vào các ngun tài nguyên này vi t cách là nguyên liu (ví d sn xut phân m t du, khí và than á) hoc nhiên liu cho máy móc. Theo thng kê ca các t chc nghiên cu nng lng th gii, tr lng du c xác minh ca toàn th gii (s liu nm 2005) nm trong khong t 2.050 cho n 2.390 t thùng, tng ng t 270 n 323 t tn, và n bây gi chúng ta ã s dng khong 45 cho n 70% tr lng ó. Các nc vùng Trung ông chim khong mt na tr lng du xác
minh ca th gii, trong ó riêng Saudi Arabia chim mt phn t. Nu tính c vùng Bc Phi và các quc gia thuc Liên Xô c Trung Á thì t l này còn cao hn na. Trong khi ó, tr lng du các nc G7 khá khiêm tn, nu không mun nói là quá ít (tr Canaa có tr lng du trong cát ln, nhng có l còn lâu mi có th khai thác hiu qu c do giá thành khai thác cao). Cho nên, iu d hiu là vùng Trung ông, Trung Á, Bc Phi và c M Latinh, hin có nhiu im nhy cm nht, tim n nhng bt n v an ninh chính tr ca th gii. Không ai có th d oán c nguy c mt n nh nhng vùng này bao gi mi có hi kt chng nào du m vn còn là i tng, cng là công c ht sc nhy cm và hu hiu trong các tranh chp quc t dù di bt k màu áo gì: sc tc, tôn giáo hay h t tng, ch chính tr.
Nhng liu th gii còn s dng du c bao nhiêu nm na? Liu có phi thi gian s dng lng du d tr ã c xác minh có th còn ngn hn 40 nm? Vy các kch bn có th xy ra vi bc tranh du khí cng nh th gii trong th k này s nh th nào? Liu nhân loi còn có kh nng tìm thy du (và khí) na không? Gii pháp nào s c tin hành bo m ngun nng lng cho tng lai nu du cn kit? ó là nhng câu hi luôn luôn làm au u nhà lãnh o các quc gia và gánh nng ó li c t lên vai các nhà khoa hc, các nhà qun lý.
Câu hi u tiên cn tr li là di lòng t còn bao nhiêu du na? Theo ánh giá ca các nhà khoa hc thì trong tng lai còn có th tìm thêm c khong t 275 n 1.469 t thùng du na. Nu ly con s lc quan nht thì lng du s c phát hin và xác minh s bng vi tr lng xác minh mà chúng ta ang có trong tay. Ngha là k nguyên du m còn có th kéo dài thêm 40 – 50 nm hoc dài hn, ngn hn, tùy mc s dng hàng nm tng hay gim. Tuy nhiên, trin vng này lc quan n mc nào là iu không d d báo. Song các nhà khoa hc và các nhà hoch nh chính sách trên th gii vn t ra tin tng, bi hin ti ang có mt s kh nng chng t vic tng tr lng du toàn cu là iu có th xy ra.
Th nht, ó là vic tng h s thu hi du các m ang và s a vào khai thác. iu này t c là nh các công ty khai thác du a vào s dng nhng công ngh và k thut hin i, tit kim chi phí cho vic thm dò và khai thác du, làm gim giá thành.
Th hai, tr lng du c công b ca các quc gia cha phi là tr lng tht s ngi ta có.
Th ba, tr lng c xem xét hin nay cha bao gm các dng hóa thch có cha du nh cát du (tar sands) và bitum (bitumen). Mt tim nng
cha c tính n na là tr lng có th có Nam Cc ang b cm thm dò, khai thác vì mc ích bo v môi trng. Nói chung, các ngun du này, nu khai thác c, s cho sn lng không nh trong cán cân nng lng hóa thch.
Th t, các vùng nc sâu, vùng gn Bc Cc ang là th thách cng là c hi ln i vi các công ty du khí th gii. Trong nhng nm gn ây, nhiu m du nc sâu vnh Mexico, Angola và ông Thái Bình Dng ã c phát hin và a vào khai thác. Vit Nam, bên cnh vic tip tc tìm kim du khí nhng vùng gn b, các công vic chun b cho vic ra xa b, nht là vùng thm lc a phía nam, ang c xúc tin tích cc. Theo ánh giá ca các c quan nng lng quc t, Vit Nam ang trong giai on tng trng sn lng du, trong khi Trung Quc, Indonesia, Malaysia, Thái Lan... ã i qua giai on nh cao ca sn lng.
Trin vng lc quan ca ngành du khí s còn c nâng cao hn na nh mt hng i ang c m ra gia tng ngun nhiên liu cho giao thông vn ti, công nghip và sinh hot. ó là ngun nhiên liu sinh hc, mà ch yu là cn sinh hc (gasohol) và diesel sinh hc (biodiesel). Cn sinh hc, mà thc cht là etanol c sn xut t ng cc, sn, mía, c ci, k c xác các loi thc vt..., ang c nhiu nc nh M, Brazil, Trung Quc, Thái Lan, Philippines... sn xut vi quy mô không nh thay th hoc pha ln vi xng. Trong khi ó, biodiesel sn xut t các loi du thc vt, ch yu là du ht ci (rape oil) và du hng dng (sunflower oil) thì li c nhiu nc châu Âu chú trng. Nm 2005, EU ã sn xut và tiêu th khong 10 triu tn biodiesel. Và ón u và tip cn s “ra i” ca k nguyên du khí có kh nng xy ra vào na cui th k này, các nhà khoa hc trên th gii còn có nhng kch bn hp dn và lãng mn hn na. ó là nng lng nhit hch (nng lng phát ra khi tng hp ht nhân ch không phi nng lng phân rã ht nhân nh trong các nhà máy in nguyên t hin nay), nng lng mt tri, các dng nng lng tái to khác và nht là nng lng hydro ly t nc thông qua phn ng quang - xúc tác.
Có th nói, du m ã tr thành ng lc phát trin ca th gii trên con ng tin ti vn minh, ng thi cng là nguyên nhân gây ra bit bao bin ng xã hi tàn phá nn vn minh ó. Nhng ó là nh mnh chng? Nng lng nguyên t, thm chí lúc mi c phát hin, cha mang li li ích gì cho nhân loi thì ã gây tai ha, nhng ri nó cng phi thun phc phc v li ích con ngi. Và chúng ta hy vng khi phi chia tay vi k nguyên du khí, thì loài ngi ã có trong tay nhng ngun nng lng thay th di dào và sch hn.
úng nh li ca tác gi cun sách này, du m (và khí thiên nhiên) ã to nên “nhng thay i v i” trong hn mt th k nay ca lch s nhân loi. Qua nhng trang sách, c gi s nhn rõ, mt mt, nhng “cng hin” to ln ca du m i vi s phát trin thn k ca th gii, mt khác, nhng “ti li” tày tri trong vic tip tay cho nhng k tham tin bc và nhng th lc tham quyn lc gây ra cht chóc, bt công xã hi và nhng cuc tàn phá kìm hãm nn vn minh nhân loi. ó là cha k “ti” ca du m ang cùng vi các nhiên liu hóa thch khác gây ô nhim nng n cho môi trng và s nóng lên ca toàn cu. Và, khi gp cun sách li, chc chn c gi s ng ý vi tác gi Daniel Yergin rng, biên niên s mà tác gi ã trình bày ht sc sc so và hp dn trong cun sách này tht s là “thiên s thi v cuc kim tìm du m, tin bc và quyn lc” trong quá kh, hin ti và c trong tng lai.
GS. TSKH. H S THONG Nguyên Ch tch Hi ng qun tr, Tng giám c Tng công ty Du khí Vit Nam – Petro Vit Nam
Tht áng kinh ngc… mt nghiên cu y thuyt phc v cách thc du m thng tr và to ra các s kin th gii trong th k XX.
— Jeremy Campbell, London Evening Standard
Cun s thi hay cha tng thy v du m… nhng miêu t ca Yergin [v Chin tranh th gii th hai] ht sc thuyt phc, và tht s lôi cun… Du m, tin bc và quyn lc ã giúp chúng ta hiu rõ v th k XX – Thi i ca du m.
— Business Week
Không th b qua... mt tác phm khác thng… hp dn và d tip nhn… Tác phm này buc các chính khách và quan chc hàng u cng nh bt c ai quan tâm n lch s ích thc ca th k này phi tìm c.
— Peter Walker, cu B trng Thng mi và Công nghip M
ây là mt cun sách vit v lòng tham, tham vng và khát khao quyn lc. Cun sách vit v nhng ngi ã kin to nên din mo ngành du m – cu B trng du la Arp Xêút Yamani và Tng thng George Bush n Armand và Saddam Hussein… Yergin là mt ngi k chuyn tuyt vi.
— Stephen Butler, Financial Times
Du m, tin bc và quyn lc là cun s thi v con ng mt “hàng hóa n thun” ã hình thành nên h thng chính tr ca th k XX và làm thay i sâu sc li sng ca chúng ta…
— Houston Chronicle
Hp dn và toàn din… câu chuyn din ra nh mt bc tranh không ngng bin i ca thi i chúng ta.
— The New Yorker
Du m, tin bc và quyn lc va là mt cun lch s kinh t xã hi va là mt cun truyn gii trí tuyt vi. Yergin tht s tài nng trong vic làm sng li nhng nhân vt ca ông… Du m, vi t cách là mt lc lng lch s, ã tr nên quan trng hn c các quc gia hay các cá nhân.
— Far Eastern Economic Review
Không th hiu toàn din v th k XX, “thi i du m”, nu không c Du m, tin bc và quyn lc ca Daniel Yergin… Du m, tin bc và quyn lc rt c bit… ó là câu chuyn v s tham gia ca nhng ngi
sáng lp, các nhà công nghip, và các chính tr gia; cun sách y p nhng chi tit lch s, phong phú và hp dn…
— Jeff Sandefer, The National Review
Không th không c… Cun sách mi ca Daniel Yergin phi c tt c mi ngi, t th tng n nhng ngi dân thng, tìm c.
— London Daily Mail
Mt câu chuyn s thi v i… K nguyên ca du m s tip din trong th k XXI.
— Nihon Keizai Shimbun, The Japan Economic Journal
M U Winston Churchill t nhiên thay i quan im ca mình. Trc mùa hè
nm 1911, ngài B trng Ni v tr trung Churchill vn còn là mt trong nhng ngi ng u phe “các nhà kinh t hc”, bao gm nhng thành viên ca Ni các Anh phn i vic tng chi phí quân s nhm a nc Anh vt lên trong cuc chy ua hi quân gia Anh và c. Cuc chy ua này là tác nhân gây nhiu him khích nht, khin thái thù ch gia hai quc gia ngày càng tr nên sâu sc. Tuy nhiên, Churchill lúc ó li khng nh chc chn rng kh nng xy ra chin tranh vi c không phi là không tránh khi, và nc c không phi lúc nào cng hiu chin. Ông nhn mnh nên u t ngân sách vào các chng trình xã hi trong nc hn là vào vic trang b thêm tàu chin mi.
Nhng ngày 1 tháng 7 nm 1911, Hoàng c Wilhelm II bt ng h lnh cho Báo en, mt tàu hi quân chy bng hi nc ca c, tin vào vùng cng Agadir nm trên b i Tây Dng ca Marc. Mc ích ca Wilhelm II là kim tra sc nh hng ca Pháp châu Phi và tìm mt cn c óng quân cho c. Mc dù Báo en ch là mt chic tàu c trang b súng, và Agadir là mt thành ph cng không my quan trng, song s xut hin ca con tàu này ti ây ã gây ra mt cuc khng hong quc t nghiêm trng. Vic c tng bc cng c quân i ca mình vn ã làm ny sinh nhiu mi quan ngi cho các nc láng ging châu Âu; nhng ti lúc này, vi khát khao i tìm “ch ng di bu tri” cho mình, dng nh c ang trc tip thách thc v trí ca Pháp và Anh trên trng quc t. Nguy c chin tranh ã bóp nght bu không khí châu Âu trong nhiu tun. Tuy nhiên, n cui tháng 7, tình hình cng thng ã du bt – theo li ca Churchill thì “k bt nt ang xung thang”. Nhng s kin trên ã làm thay i hoàn toàn cách nhìn ca Churchill. Khác hn vi ánh giá trc kia, gi ây Churchill tin chc rng c ang tìm cách nm bá quyn và s s dng sc mnh quân s giành c iu ó. Ông i n kt lun chin tranh là bt kh kháng – vn ch còn là thi gian. Churchill c b nhim làm B trng Hi quân ngay sau s kin Agadir. Ông tuyên b s làm tt c chun b v mt quân s cho nc Anh nhm i phó vi ngày nh mnh ang n, ngày mà chin tranh tt yu s xy ra. Trách nhim ca ông là phi bo m cho Hi quân Hoàng gia Anh, biu tng ng thi là i din cho sc mnh quc ca Anh, sn sàng i mt vi ngi c trên các vùng bin quc t. Mt trong nhng vn quan trng và gây tranh cãi nht mà Churchill phi i mt lúc ó dng nh ch thiên v k thut, song trên thc t nó li có tác ng sâu rng trong th k XX: Hi quân Anh có nên
chuyn t ngun nng lng than truyn thng sang s dng du không? Nhiu ngi cho rng vic chuyn i nh vy là quá mo him, vì nh th có ngha là Hi quân s mt i ch da là ngun than an toàn và n nh ca x Wales. Thay vào ó, h s phi trông ch vào ngun cung cp du xa xôi và bt n ca Ba T (tên c ca Iran).
Churchill cho bit: Tht ra, vic chuyn hn ngun nng lng s dng trong hi quân sang du là “mt hành ng chuc ly vô s rc ri”. Nhng nhng li ích chin lc mà du mang li – tc nhanh hn và s dng ngun nhân lc hiu qu hn – ã tr nên quá rõ ràng khin Churchill không th chm tr. Ông quyt nh nc Anh s phi xây dng “sc mnh hi quân thng tr ca mình da trên du m” và lp tc bt tay vào vic thc hin mc tiêu trên vi tt c sc lc và lòng nhit tình mnh m.
“Quyn lc chính là chin li phm ca cuc phiêu lu này” − Churchill khng nh.
Vi quan im ó, Churchill, trc thm Chin tranh th gii th nht, ã nm c mt chân lý c bn, không ch úng trong cuc chin ny la sp ti mà còn úng trong nhiu thp k sau ó. Bi vì trong sut chng ng ca th k XX, du m ng ngha vi quyn lc. Và hành trình kim tìm quyn lc ó cng là ch ca cun sách này.
u nhng nm 1990 – gn 80 nm sau khi Churchill thc hin quyt tâm chuyn sang s dng du m, sau hai cuc chin tranh th gii và mt cuc chin tranh lnh kéo dài, và trong mt thi im c k vng là m u cho mt k nguyên mi hòa bình hn – mt ln na du li tr thành tâm im ca mi mâu thun toàn cu. Ngày 2/8/1990, Saddam Hussein, Tng thng Iraq, a quân xâm lc Côoét. Mc ích ca Saddam Hussein không ch là xâm chim mt nhà nc có ch quyn mà còn nhm nm gi ngun tài sn quý giá ca nó. Chin li phm thu v s rt ln. Nu thành công, Iraq s tr thành cng quc du la ln nht th gii và kim soát c th gii Arp và Vnh Ba T, ni tp trung phn ln lng du d tr ca trái t. Sc mnh, tài sn mi và quyn kim soát du m ca Iraq s khin c th gii phi b nhng tham vng ca Saddam Hussein. Vi ngun tài nguyên ca Côoét, Iraq s có th tr thành quc gia có v khí ht nhân áng s và thm chí còn có th tin dn ti v trí mt siêu cng. Kt qu s là mt s thay i ln trong cán cân quyn lc quc t. Nói ngn gn, mt ln na, quyn lc chính là chin li phm. Tuy nhiên, do nhng gì s mt vào tay Iraq quá ln, nên cuc xâm lc Côoét không c th gii chp nhn nh mt vic ã ri nh Saddam Hussein tng hy vng. Không còn là thái b ng nh khi Hitler tin hành hot ng quân s hóa vùng Rhine phía
tây nc c hay khi Mussolini tn công Ethiopia. Thay vào ó, Liên hp quc ã ra lnh cm vn i vi Iraq, và nhiu quc gia phng Tây và Arp ã tp hp quân i vi quy mô ln nhm bo v nc láng ging Arp Xêút trc cuc tn công ca Iraq cng nh chng li nhng tham vng ca Saddam Hussein. Trong lch s th gii cha tng có tin l nào cho s hp tác gia M và Liên Xô và cng cha tng có tin l nào cho vic trin khai quân nhanh chóng vi quy mô ln nh vy vào khu vc này. Vài nm trc ó, quan im cho rng du m không còn “quan trng” gn nh ã c coi là hp thi. Mùa xuân nm 1990, ch vài tháng trc cuc xâm lc ca Iraq, các quan chc cp cao thuc B Ch huy Trung ng M, u não trong chin dch huy ng quân i ca M sau này, vn còn c thuyt giáo i ý rng du m ã mt i tm quan trng chin lc ca nó. Th nhng, cuc xâm lc Côoét ã phá tan quan im huyn hoc ó. u nm 1991, khi các bin pháp hòa bình u ã t ra vô hiu trc mt Iraq ngoan c, không chu rút quân khi Côoét, mt liên minh gm 33 nc do M dn u ã tiêu dit sc mnh tn công ca Iraq sau nm tun không chin và 100 gi lc chin, y Iraq ra khi lãnh th Côoét. Vào cui th k XX, du m vn là nhân t quan trng nht trong vic quyt nh an ninh, s thnh vng và bn cht ca nn vn minh.
Mc dù lch s hin i ca du bt u t na cui th k XIX, nhng chính th k XX mi là th k b bin i hoàn toàn bi s xut hin ca nó. Có th nói xung quanh câu chuyn v du có ba ch ln. Th nht là s tri dy và phát trin ca ch ngha t bn và nn thng mi hin i. Du m là ngành kinh doanh ln nht và toàn din nht th gii, là ngành công nghip v i nht trong s các ngành công nghip v i tng xut hin trong my thp k cui th k XIX. Standard Oil, công ty kim soát toàn b ngành công nghip du m ca M cui th k XIX, là mt trong nhng công ty a quc gia u tiên và ln nht ca th gii. Ngành kinh doanh này, trong th k XX, ã m rng ti mi i tng, t các nhà khoan du mo him, các nhà thúc y kinh doanh hot ngôn, các ông ch doanh nghip c oán, ti các b máy doanh nghip quan liêu ln và các công ty nhà nc. S bành trng ca nó là hin thân cho s phát trin ca thng mi, th trng, chin lc kinh doanh, nhng thay i v công ngh, và các nn kinh t quc gia và quc t ca th k XX. Lch s du m ã chng kin s ra i ca nhiu hp ng và nhiu quyt nh quan trng – do các cá nhân, công ty và các quc gia thc hin. ôi khi, chúng ra i da trên nhng suy tính k càng, và ôi khi, chúng li ch n gin là kt qu ca mt s tình c. Không ngành kinh doanh nào có th nh ngha rõ ràng và chính xác ý ngha ca ri ro và phn thng cng nh tm quan trng ca c hi và s phn nh ngành du m.
Khi ngh v th k XXI, chúng ta thy rõ mt iu rng quyn lc ca mt con chip máy tính ngang nga vi quyn lc ca mt thùng du. Tuy nhiên, ngành công nghip du m vn duy trì sc nh hng to ln ca nó. Trong s 20 công ty hàng u trong danh sách Fortune 500 (danh sách 500 công ty có mc doanh thu ln nht ca M) có n by công ty du m. Chng nào con ngi còn cha tìm c mt ngun nng lng thay th khác thì du vn còn tác ng sâu rng ti nn kinh t toàn cu; nhng thay i ln v giá du có th thúc y s phát trin kinh t hay ngc li, dn n lm phát và suy thoái kinh t. Ngày nay, du m là loi hàng hóa duy nht mà thông tin v nhng s kin và tranh cãi xung quanh nó không ch c ng ti thng xuyên trên các chuyên trang v kinh doanh mà còn trên trang nht các báo. Và, cng nh trc ây, du m vn là mt ngun sinh li ln i vi các cá nhân, các công ty và các quc gia. Theo li mt nhà tài phit thì, “Du gn nh ng ngha vi tin.”
Ch th hai là du liên quan mt thit vi các chin lc quc gia, tình hình chính tr toàn cu và quyn lc. Tm quan trng ca du, vi t cách là mt nhân t to nên sc mnh quc gia ã c khng nh trên các mt trn ca cuc Chin tranh th gii th nht, khi nhng chic máy chy bng ng c t trong soán ngôi các phng tin di chuyn dùng nga và than. Du là tâm im ca các din bin cng nh kt qu ca cuc Chin tranh th gii th hai c vùng Vin ông và châu Âu. Ngi Nht tn công Trân Châu Cng vi mc ích bo v cánh quân bên sn ca mình khi h ang tìm cách chim lnh ngun d tr du khu vc các nc ông n. Mt trong nhng mc tiêu chin lc quan trng nht ca Hitler khi xâm lc Liên bang Xô Vit là nm gi các m du vùng Caucasus (Cápcad). Nhng cui cùng, M mi là nc thng tr v du m, và khi kt thúc cuc chin, các thùng cha nhiên liu ca c và Nht u rng không. Trong thi k Chin tranh Lnh, cuc chin giành quyn kim soát du gia các công ty a quc gia và các nc ang phát trin óng vai trò quan trng trong phong trào òi quyn c lp ca các dân tc thuc a và ca ch ngha dân tc mi ni. Cuc khng hong Suez nm 1956 – s kin ánh du con ng cùng cho các quc châu Âu già nua – ch yu xoay quanh vn du m. “Quyn lc ca du” ã tr nên ln mnh hn rt nhiu trong nhng nm 1970, a các quc gia trc ây vn ch ng ngoài l các din àn chính tr quc t lên v trí ca các nc giàu có và có nh hng, ng thi to nên mt cuc khng hong lòng tin sâu sc trong khi các nc công nghip vn vn da vào du phát trin kinh t. Và du cng chính là trung tâm ca cuc khng hong u tiên thi k hu Chin tranh Lnh nhng nm 1990 – cuc xâm lc Côoét ca Iraq.
Tuy vy, ôi khi du li là kho vàng trong tay k ngc. c mun mãnh lit nht ca quc vng Iran – s giàu có nh du m – ã tr thành hin thc, nhng cng chính iu ó li làm ông kit qu. Du ã gây dng nên nn kinh t ca Mexico, nhng ri li khin nó suy yu dn. Liên bang Xô Vit − quc gia xut khu du m ln th hai th gii – ã phung phí s doanh thu khng l t du trong nhng nm 1970 và 1980 cho mt chin dch cng c quân s và mt lot các cuc phiêu lu quc t vô dng, thm chí nguy hi. Còn M, quc gia tng gi v trí nhà sn xut du ln nht và hin vn là quc gia tiêu th du nhiu nht th gii, phi nhp khu ti mt na ngun du cung ng cho nhu cu trong nc. Thc trng này gây phng hi ti v th chin lc tng th ca M và làm gia tng áng k gánh nng thâm ht mu dch – ây là mt tình th nguy him i vi mt cng quc ln.
Sau Chin tranh Lnh, mt trt t th gii mi ang bt u hình thành. Cnh tranh kinh t, nhng cuc chin gia các quc gia trong tng khu vc và nhng cuc u tranh gia các dân tc, di s tr giúp và khuyn khích ca vic ph bin các loi v khí hin i, có th s thay th h t tng vi vai trò là tâm im ca mâu thun quc t và quc gia. Nhng dù trt t th gii mi này có phát trin theo hình thái nào i na, thì du vn s là mt nhân t chin lc óng vai trò thit yu trong các chin lc quc gia cng nh trên chính trng quc t.
Ch th ba trong lch s du m lý gii vì sao xã hi ca chúng ta li tr thành mt “Xã hi hydrocarbon” và chúng ta, theo ngôn ng ca các nhà nhân loi hc, li tr thành “Con ngi hydrocarbon”. Trong my thp k u phát trin, vic kinh doanh du ã mang n cho th gii ang trên à công nghip hóa mt sn phm mang tên “du la”. ây c coi là “ánh sáng mi”, giúp y lùi bóng ti và kéo dài ngày làm vic. Cui th k XIX, ch yu nh buôn bán du la mà John D. Rockefeller tr thành ngi giàu nht nc M. Thi ó, xng gn nh ch là mt sn phm ph vô dng. Khó khn lm mi tìm c mt ngi mua xng vi giá cao nht là 2 xu/gallon(1); còn khi không bán c, bui ti ngi ta li lén lút xng xung sông. Vào lúc s xut hin ca bóng èn in tng chng nh sp y nn công nghip du m i vào d vãng thì mt k nguyên mi li m ra vi s phát trin ca ng c t trong dùng xng. Ngành công nghip du m ã có mt th trng mi. Và cùng vi ó, mt nn vn minh mi ra i.
Trong th k XX, du, cùng vi khí t t nhiên, ã h b ngôi v ngun nng lng ca th gii công nghip ca ông vua than. Du cng tr thành nn tng ca phong trào ngoi ô hóa rng ln thi k hu chin, làm bin i c phong cnh ng thi và li sng hin i ca chúng ta. Ngày nay,
chúng ta tr nên quá ph thuc vào du, và du cng gn bó quá mt thit vi sinh hot hàng ngày ca chúng ta, n ni him khi chúng ta dng li cm nhn ht tm quan trng bao trùm ca nó. Chính du ã bin mi vic thành có th – ni chúng ta , cách chúng ta sinh sng, phng thc chúng ta i làm hàng ngày hay i du lch, và thm chí là ni chúng ta có nhng mi quan h lãng mn vi ngi khác gii. Du là mch sng ca các cng ng khu vc ngoi ô. Du m và khí t t nhiên là các thành phn không th thiu trong thuc tr sâu − loi thuc ang chi phi nn nông nghip th gii. Du ã khin vic vn chuyn lng thc ti các thành ph ln trên th gii, ni hoàn toàn không có kh nng t cung t cp, tr nên d dàng. Du còn c dùng sn xut ra nha và các cht hóa hc – c s gây dng nên nn vn minh ng i, mt nn vn minh có nguy c sp nu các ging du th gii t nhiên cn kit.
Trong phn ln th k này, vic con ngi ngày càng ph thuc vào du m ã c gn nh c th gii ngi ca là mt iu tt lành, mt biu tng cho s tin b ca nhân loi. Nhng thi k hoàng kim ó ca du m không còn na. Cùng vi s phát trin ca phong trào môi trng, các nguyên tc c bn ca xã hi công nghip ang ng trc nhng thách thc to ln; trong ó ngành công nghip du m, trên mi khía cnh, b sm soi, ch trích và phn i nhiu nht. C th gii ang tng cng nhng n lc hn ch hot ng t cháy các nhiên liu hóa thch (bao gm du, than và khí t t nhiên) do nhng hu qu mà vic làm này gây ra: ô nhim không khí, ma axit, suy thoái tng ozone và nguy c thay i khí hu. Du m, mc dù là mt thành t quan trng ca th gii nh chúng ta u bit, hin ang b buc ti là tác nhân chính khin tình trng suy thoái môi trng ngày càng trm trng hn. Và ngành công nghip du m, vn vn t hào v nhng tin b công ngh cng nh v nhng óng góp ca nó cho vic hình thành th gii hin i, bng ng ngác nhn thy mình ang hàng gh b n vi ti danh là mi e da ca các th h hin ti và tng lai.
Tuy nhiên, Con ngi hydrocarbon cha h có ý nh s t b chic ôtô, hay ngôi nhà ngoi ô ca mình, hay nhng gì h coi không ch là tin nghi mà còn là thit yu i vi li sng ca h. Các quc gia ang phát trin cng không a ra du hiu nào chng t h sn sàng hy sinh các li ích ca mt nn kinh t phát trin nh du m i li nhng li ích v môi trng. Hn na, trc khi a ra bt k ý tng nào v vic gim ti lng tiêu th du ca th gii, ngi ta cng phi tính n mc gia tng dân s chóng mt trong tng lai. Vào nhng nm 1990, dân s th gii c d oán s tng thêm 1 t ngi – tc là so vi u thp k, cui thp k dân s s tng thêm 20% – trong ó, a phn ngi dân trên th gii s vn tip tc
òi hi “quyn” c tiêu th du. Các chng trình ngh s quc t v môi trng ca th gii công nghip s c em ra so sánh vi quy mô phát trin dân s. Cùng lúc, trên din àn quc t hin ã ni lên mt trong nhng mâu thun ln và khó gii quyt ca thp k 1990 gia mt bên là s ng h vic tng cng các hot ng bo v môi trng, mnh m và ngày càng cao, và mt bên là quyt tâm phát trin kinh t, các li ích ca Xã hi hydrocarbon và nhng lo lng v vn an ninh nng lng.
Trên ây là ba ch mà cun sách này cp. Bi cnh là sân khu toàn cu. ây là mt biên niên s v nhng s kin v i ã và ang nh hng ti cuc sng ca tt c chúng ta. Cun sách va nói v các th lc kinh t và công ngh hùng mnh và vô cm, va nói v nhng chin lc cng nh s sc so ca các doanh nhân và chính khách. Các nhân vt c cun sách nhc ti là các nhà tài phit và doanh nhân ca ngành công nghip du – trong ó ng nhiên phi k n ông vua du m Rockefeller, ngoài ra còn có Henri Deterding, Calouste Gulbenkian, J. Paul Getty, Armand Hammer, T. Boone Pickens, và nhiu ngi khác. óng vai trò không kém phn quan trng là nhng nhân vt nh Churchill, Adolf Hitler, Joseph Stalin, Ibn Saud, Mohammed Mossadegh, Dwight Eisenhower, Anthony Eden, Henry Kissinger, George Bush và Saddam Hussein.
Th k XX tht s xng áng vi danh hiu “th k du”. Bên cnh tt c nhng mâu thun và s phc tp ca nó, vn luôn có mt “si ch” xuyên sut câu chuyn v du, mt cm giác nóng hi hi th thi i i vi c nhng s kin ã xy ra t rt lâu, ng thi, có c nhng ting vng mnh m ca quá kh trong các s kin mi xut hin. Bên cnh ó, ây còn là mt câu chuyn v nhng cá nhân riêng l, các th lc kinh t hùng mnh, s thay i trong công ngh, nhng cuc u tranh chính tr, mi mâu thun quc t và, tht ra, là v nhng thay i v i. Tác gi cun sách hy vng thông qua vic nghiên cu các h qu ca s ph thuc ca th gii vào du trên bình din kinh t, xã hi, chính tr và chin lc, cun sách s góp phn làm sáng t quá kh, giúp chúng ta hiu rõ hn hin ti và d oán tng lai.
CHNG 1: S KHI U:
NI ÁM NH V DU S bin mt ca s tin 526,08 ô-la là c mt vn . Vào nhng nm
1850, ng lng ca mt giáo s chng ly gì làm sung túc. Vì vy, có thêm thu nhp, nm 1854, Benjamin Silliman Con, con trai mt nhà hóa hc v i ngi M, ng thi cng là mt giáo s hóa hc danh ting ti i hc Yale, ã tham gia ca mt d án nghiên cu ca mt nhóm các nhà xúc tin kinh doanh và doanh nhân vi tng mc thù lao là 526,08 ô-la. Nhng mc dù ã hoàn thành công vic, ông vn không nhn c s tin thù lao ã cam kt. Tc gin, Silliman mun bit xem s tin ó ã bin i âu. S gin d ca ông nhm vào nhng ngi ng u nhóm này, George Bissell, mt lut s n t New York, và James Townsend, ch tch mt ngân hàng New Haven. Tuy nhiên, Townsend luôn né tránh vì e ngi nhng ngi gi tin ti ngân hàng ca ông s không yên tâm khi bit ông ang tham gia mt hot ng kinh doanh y tính u c nh th.
Bissell, Townsend và nhng thành viên khác trong nhóm kinh doanh này dn ht tâm trí cho mt iu v i, mt tm nhìn ln v tng lai ca th vt cht c bit n vi cái tên “du m” nhm phân bit vi các loi du thc vt và m ng vt. H bit rng, du m si bong bóng trên mt các con sui hoc thm thu vào các ging nc mn khu vc xung quanh vùng Sông Du, mt a danh nm gia vùng i núi xa xôi phía tây bc bang Pennsylvania. Ti ni vùng t hoang vu này, ngi ta tìm c mt s thùng du bng nhng phng tin ht sc thô s. H ch vic ht loi vt cht ti màu và nng mùi này trên mt các con sui và nhánh sông hoc vt nhng ming gi hoc chn nhúng trong nc có cha du. Ngi ta s dng phn ln lng du nh bé thu lm c này sn xut thuc. Nhóm các nhà u t này cho rng có th khai thác du m vi khi lng ln hn nhiu ri ch bin thành mt loi cht lng có th dùng thp sáng. H chc chn loi du mi này s có kh nng cnh tranh mnh vi loi nn ang chim lnh th trng vào nhng nm 1850. Tóm li, h tin tng rng nu khai thác c du vi khi lng ln, h có th tung ra th trng mt loi du thp sáng cht lng cao, giá thành thp mà vào gia th k XIX loài ngi ang rt cn. H b thuyt phc bi ý ngh rng h có th chiu sáng cho các th trn và nông tri ti Bc M và châu Âu. Quan trng hn, h có th s dng du m bôi trn các b phn chuyn ng ca máy móc trong bui bình minh ca k nguyên c khí. Và cng ging nh tt
c nhng doanh nhân tin tng vào gic m ca riêng mình, h còn tin tng rng h s tr nên vô cùng giàu có nu làm c tt c nhng vic này. Không ít ngi nho báng h. Tuy nhiên, nh kiên trì, nhng ngi này ã thành công trong vic t nn móng cho mt k nguyên hoàn toàn mi trong lch s nhân loi – k nguyên du la. “xoa du nhng phin mun ca chúng ta”
D án này bt ngun t nhng ý nh tình c và lòng quyt tâm ca George Bissell, ngi i u trong vic sáng lp ngành công nghip du la. Vi khuôn mt dài, nhn và vng trán rng, Bissell toát ra v p trí tu y n tng. Ông là mt ngi sc so và nhy bén vi các c hi kinh doanh vì ã có nhiu kinh nghim trong lnh vc này. T lp t nm 12 tui, Bissell t trang tri cho vic hc tp ti trng Cao ng Dartmouth bng cách i dy và vit báo. Sau khi tt nghip, ông tng làm ging viên ting Latinh và Hy Lp, ri chuyn ti Washington làm báo. Cui cùng, Bissell nh c New Orleans, ni ông tr thành hiu trng ca mt trng trung hc ri làm giám th ca các trng công. Trong thi gian rnh, ông hc thêm ly bng lut s và t hc thêm nhiu ngôn ng na và, cui cùng, ông thành tho c ting Pháp, ting Tây Ban Nha, ting B ào Nha và có th c, vit bng ting Do Thái c, ting Phn, ting Hy Lp c và hin i, ting Latinh và ting c. Nhng do sc khe kém Bissell buc phi tr li Washington. Trên ng tr v, khi i qua Pennsylvania ông nhìn thy mt s hot ng khai thác du thô s vi các vt ht và gi thm du. Không lâu sau, khi ti thm m Hanover, bang New Hampshire, Bissell ti trng c ca ông, trng Dartmouth. Ti ây, ông quan sát thy mt chai cha mu du m ging nh Pennsylvania cho mt hc sinh c ca trng ang làm bác s ti phía tây Pennsylvania mang n.
Bissell bit rng loi du này ang c s dng nh nhng loi thuc dân gian và c bit dc cha nhiu loi bnh t au u, au rng, ic… ti ri lon tiêu hóa, nhim giun sán, thp khp và phù, cng nh làm lin các vt thng trên lng nga và la. Loi du này c gi là “du Seneca” theo tên ngi da a phng t bày t lòng kính trng vi th lnh Red Jacket, nhân vt c cho là ã truyn li nhng bí quyt cha lành vt thng ca loi du này cho ngi da trng. Mt công ty cung cp du Seneca ã qung cáo “sc mnh cha bnh k diu” ca loi du này bng mt bài th nh sau:
Th du tuyt ho n t dòng sui bí mt ca thiên nhiên,
em n cho con ngi s khi sc trong sc khe và cuc sng;
T nhng áy sâu và dòng chy k diu ca t nhiên,
làm du nhng n au và phin mun ca chúng ta.
Bissell bit cht lng sn st màu en này có th t cháy c. Nhìn thy mu du m Dartmouth, ông lóe lên mt ý tng loi du này không ch có th dùng làm thuc cha bnh mà còn có th dùng làm du thp sáng. Ông có th thoát khi ni lo lng v tin bc và tr nên giàu có nh vic phát trin th nhiên liu này. Trc giác ó tr thành kim ch nam và nim tin ca ông, nhng iu c th thách rt nhiu trong cuc sng y tht vng ca ông sáu nm sau ó.
V giáo s bin mt
Nhng liu có th dùng du m làm nhiên liu t? Bissell ã khuy ng mi quan tâm ca các nhà u t khác và cui nm 1854, nhóm doanh nhân ã thuê giáo s Silliman ca i hc Yale phân tích và ánh giá kh nng t cháy và bôi trn ca du. Nhng iu ch yu h mun là có c s tán ng ca v giáo s danh ting này dành cho d án bán c c phiu và huy ng vn. Không ai có th áp ng tt mc ích này bng Silliman. Vi vóc ngi to ln, tráng kin và “khuôn mt t t, vui v”, Silliman là mt trong nhng tên tui v i và áng kính nht trong nn khoa hc th k XIX. Ông là con trai ca ngi sáng lp ngành hóa hc M và bn thân ông cng là mt trong nhng nhà khoa hc tiêu biu nht thi ó. Silliman cng là tác gi ca nhng cun sách giáo khoa vt lý và hóa hc hàng u. Yale là th ô khoa hc ca nc M gia th k XIX và cha con nhà Silliman chính là tâm im ca trung tâm này.
Tuy nhiên, Silliman quan tâm n thc tin nhiu hn là lý thuyt và thc tin ã hút ông vào lnh vc kinh doanh. Hn na, mc dù có danh ting ln và trình khoa hc cao, ông luôn cn có thêm thu nhp. Lng làm khoa hc rt thp mà gia ình ca ông li ang phình ra. Do ó, ông thng nhn làm thêm các công vic t vn bên ngoài, cung cp các ánh giá a cht và hóa hc cho nhiu i tng khách hàng. Mi quan tâm n thc tin cng thu hút ông tham gia trc tip vào nhng d án kinh doanh mo him mà theo li gii thích ca ông, thành công ca chúng s em n cho ông “tht nhiu c hi… cho khoa hc”. Mt ngi em r ca ông thì t ra hoài nghi hn khi nhn xét, Benjamin Silliman “ang trên à tt dc liên tc, v mt này hay mt khác. Tht áng thng thay cho khoa hc”.
Khi nhn vic phân tích du m, Silliman luôn to cho khách hàng nim tin mình ang có c bn báo cáo mong i. Silliman tuyên b: “Tôi dám cam oan vi các ngài rng kt qu này s áp ng c nhng mong i
ca các ngài v giá tr ca th vt cht này”. Ba tháng sau ó, khi gn kt thúc nghiên cu, thm chí ông còn có thái nhit tình hn. Ông công b ã có “thành công ngoài d kin trong vic s dng sn phm chng ct ca du m làm cht t”. Các nhà u t trông i rt nhiu vào bn báo cáo cui cùng. Nhng sau ó xy ra mt s c. H n Silliman s tin 526,08 ô-la (tng ng khong 5.000 ô-la ngày nay) nên ông ã nht quyt òi h phi chuyn trc 100 ô-la tin mt vào tài khon ca ông New York. S chm tr trong vic t cc ã khin v giáo s ni gin. Xét cho cùng, ông không thc hin d án này ch vì lòng ham thích khám phá khoa hc n thun. Vì th, ông tuyên b s gi li nhng kt qu nghiên cu cho ti khi nào c thanh toán ht tin. Trên thc t, Silliman ã bí mt a bn báo cáo cho mt ngi bn ct gi, còn ông i xung min Nam, ni ngi ta rt khó gp c ông.
Các nhà u t cm thy tht vng. Báo cáo cui cùng có ý ngha vô cùng quan trng i vi vic thu hút thêm vn. Cui cùng, mt trong nhng i tác ca Bissell ã chu b ra s tin này vi s bo m ca chính Bissell. Bn báo cáo ngày 14 tháng 4 nm 1855 ã c giao cho các nhà u t và nhanh chóng c chuyn ti nhà in. Mc dù vn phát khip vì khon thù lao phi tr cho Silliman, nhng trên thc t, các nhà u t này vn thu c nhiu hn s tin h b ra. Theo nhn nh ca mt nhà s hc, nghiên cu ca Silliman chính là “mt bc ngot trong s hình thành ngành du la”. Silliman ã xua tan nhng nghi ng v kh nng s dng du m theo nhng phng thc mi.
Ông ch ra cho các khách hàng ca mình là có th un sôi du m các nhit khác nhau và nh vy có th chng ct du thành nhiu sn phm có thành phn chính là carbon và hydro. Mt sn phm quan trng trong s ó là loi du thp sáng cht lng rt cao. Silliman vit: “Tha các ngài, tôi hoàn toàn có c s tin công ty ca các ngài s hu mt loi vt liu thô mà t ó, có th ch to ra nhng sn phm rt có giá tr bng các quy trình gin n và không h tn kém. Tha các ngài, sau nhng n lc nghiên cu không mt mi, tôi có th bo m rng công ty ca các ngài ang s hu mt loi tài nguyên quý giá. Vi các quy trình công ngh n gin và kinh t, nó có th to ra các sn phm có giá tr cao”. Do nhng vng mc v tài chính ã c gii quyt, Silliman li sn sàng tham gia các d án tip theo.
Có bn báo cáo ca Silliman trong tay, bn báo cáo ging nh mt li qung cáo có sc thuyt phc nht dành cho v kinh doanh này, nhóm các nhà u t trên không gp tr ngi nào trong vic huy ng các ngun vn cn thit t các nhà u t khác. Bn thân Silliman cng mua 200 c phiu, khin doanh nghip ã c bit ti vi cái tên Công ty du m
Pennsylvania này càng kính n ông hn. Tuy nhiên, thi k khó khn còn kéo dài thêm mt nm ri na trc khi các nhà u t sn sàng tham gia vào bc tin mo him tip theo.
Nh nghiên cu ca Silliman, gi ây, h bit rng có th chit xut mt cht lng dùng t cháy t du m. Nhng lng du m có sn liu có không? Mt vài ngi cho rng, du ch là nhng “git nh” chy ra t các va than ngm. Mt iu chc chn là không th xây dng hot ng kinh doanh bng cách vt váng du trên mt sông hoc vt du t nhng mnh gi rách thm nc cha du. Trc khi quyt nh u t ln, vn sng còn mà c công ty này cùng hng vào là phi chng t du m tn ti vi khi lng khai thác c.
Giá c và s ci tin
Nim hy vng vào nhng c tính vn còn bí him ca du hoàn toàn xut phát t nhu cu thun túy. Dân s tng và s phát trin kinh t lan rng nh cuc cách mng công nghip khin nhu cu ánh sáng nhân to ngày càng tng. Trong sut nhiu th k trc, ngi ta hu nh ch dùng nhng chic bc èn n gin nhúng vào m ng vt hay du thc vt. Còn vi nhng ngi có tin, m cá nhà táng ã c coi là chun mc ca du thp sáng cht lng cao. Tuy nhiên, nhng àn cá voi i Tây Dng dn bin mt và các con tàu sn cá ngày càng phi i xa hn, ti khu vc xung quanh mi Ho Vng và c nhng vùng bin xa xôi trên Thái Bình Dng. i vi dân sn cá voi, ây là k nguyên vàng vì giá c ang tng lên. Nhng vi ngi tiêu dùng thì ngc li, h không mun phi tr ti 2,50 ô-la mua mt gallon m cá, và hin nhiên, ó cha phi là mc giá cui cùng. Nhng loi du thp sáng giá r ã c phát trin nhng tt c u kém cht lng. Loi ph bin nht là camphene, mt cht dn xut t nha thông cháy sáng nhng nhc im là rt d cháy và t hn na là có th gây n. Mt loi khác là khí t chng ct t than c vn chuyn bng ng ng ti các ngn èn ng và ti các gia ình trung lu và thng lu ngày càng ông o ti các khu vc ô th, song nó li quá t . Nhu cu v mt loi du thp sáng vi giá thành tng i r, an toàn vn ngày càng cp bách. Bên cnh ó, do tin b trong ngành c khí ã cho ra i nhiu loi máy móc, thit b và máy in vn hành bng hi nc nên nhu cu v du bôi trn thay th cho m ng vt ang c s dng hi ó cng tng lên áng k.
Cui thp niên 1840, u thp niên 1850, gii doanh nhân ã a ra nhiu sáng kin áp ng các nhu cu này vi du thp sáng và du bôi trn chit xut t than và các loi hydrocarbon khác. Mt s nhân vt ti Anh và Bc M ã xúc tin cuc tìm kim du m, xác nh và phân loi th trng và
tng bc hoàn thin công ngh lc du, to nên nhng nn tng c bn cho công nghip du la sau này phát trin công ngh lc du mà sau này. Thomas Cochrane, mt ô c ngi Anh tng b x tòa án binh và c coi là hình mu cho nhân vt Don Juan ca Byron, b ám nh vì tim nng ca nha ng và trong quá trình phát trin loi vt liu này, ông ã tr thành ch s hu mt m nha ng ln Trinidad.
Có thi gian, Cochrane hp tác vi mt ngi Canada là Tin s Abraham Gesner. Khi còn tr, Gesner ã th bt u vic kinh doanh xut khu nga sang Tây n nhng sau hai ln tàu ch nga b m, ông t b công vic này và ti nghiên cu y hc ti Bnh vin Guy’s London. Tr li Canada, Gesner li chuyn sang nghiên cu a cht New Brunswich. Ông ã phát trin quy trình chit xut du t nha ng hoc các cht tng t và tinh ch du này thành du thp sáng cht lng cao. Ông gi nhiên liu này là “kerosene” – du la – ghép t Keros và elaion, hai t trong ting Hy Lp c có ngha là “sáp ong” và “du”. Ông ã thay i t elaion thành ene sn phm có tên gi nghe tng t nh camphene. Nm 1854, Gesner np n xin cp bng sáng ch ca M cho vic sn xut “mt cht lng hydrocarbon mi mà tôi t tên là du la và có th dùng thp sáng và cho các mc ích khác”. Nm 1894, Gesner np n xin cp bng sáng ch “Phng thc mi sn xut cht lng hydrocarbon (gi tt là du la) và s dng cho quá trình thp sáng và các mc ích khác”.
Gesner tham gia thành lp mt nhà máy sn xut du la thành ph New York và, n nm 1859, nhà máy này ã sn xut c 5.000 gallon du mi ngày. Mt nhà máy tng t cng c xây dng Boston. Nhà hóa hc ngi Scotland, James Young i tiên phong trong vic xây dng mt nhà máy lc du s dng nguyên liu là than nén Anh. Mt nhà máy s dng nguyên liu á phin cng c xây dng Pháp. n nm 1859, c tính có khong 34 công ty M sn xut c du la và parafin vi doanh thu 5 triu ô-la giá tr sn phm. Khi ó, báo chí ca ngi s tng trng trong lnh vc du m là bng chng “v mt th nng lng tuyt diu mà vi nó, nc M s tham gia bt k lnh vc nào ca ngành công nghip ha hn li nhun cao”. Du la không xa l gì vi loài ngi. Ti nhiu vùng Trung ông, mt cht dng bùn nhão gi là bitum thm ra ngoài t các vt nt v và ã c khai thác t xa xa. a Trung Hi và Trung ông, bitum c khai thác t nm 3.000 trc Công nguyên. Ngun du la ni ting nht là Hit, trên con sông Euphrates, cách Babylon không xa (ngày nay là thành ph Baghdad). Vào th k I trc Công nguyên, s gia Hy Lp Diodor ã vit v ngành khai thác bitum c i: “Mc dù có nhng iu thn k xy ra t nc Babylon nhng không gì có th so sánh c vi khi lng
nha ng khng l c tìm thy ây”. mt s ni, lng bitum thm ra ngoài cùng vi hi du liên tc bc cháy ã khin ngi dân Trung ông tôn sùng la.
Bitum là mt mt hàng c em ra trao i Trung ông thi c i. Nó c dùng làm va trong xây dng, gn kt các bc tng ca hai thành ph Jericho và Babylon. Theo phong tc thi by gi, có th c con thuyn Noah và chic gi ca Moses(1) ã c trét bng bitum chng thm nc. Bitum cng c s dng làm ng và chiu sáng. Tuy nhiên, nhìn chung, công dng chiu sáng ca cht này rt hn ch và không my hiu qu. Ngoài ra, bitum cng c dùng làm thuc cha bnh. V giá tr dc lý, nhng gì nhà t nhiên hc La Mã Pliny miêu t vào th k I cng tng t nh nhng gì ang din ra nc M vào nhng nm 1850. Pliny vit, bitum giúp chng chy máu, làm lin các vt thng, iu tr bnh c thy tinh th, làm du xoa bóp cho bnh nhân mc bnh gút, cha au rng, làm du nhng cn ho kinh niên, làm gim nhng cn th gp, cha tiêu chy, ni li nhng on c b ct lìa, làm gim au khp và h st. Cht này cng “có công dng làm thng nhng si lông mi qum gây khó chu cho mt”.
Du la còn có mt công dng na. Du cn b t cháy hóa ra li óng mt vai trò ln, ôi khi là quyt nh, trong chin tranh. Trong trng ca Iliad, Homer vit: “Quân Troa t mt ng la cháy liên tc trên con tàu có tc cao và t con tàu phóng ra mt ngn la rt khó dp tt”. Khi vua Cyrus ca Ba T chun b ánh chim Babylon, ông c cnh báo v mi nguy him ca các cuc chin u trên ng ph. Ông áp li bng cách tuyên b: “Chúng tôi cng có khi du hc ín và dây thng làm cho la lan ra khp ni, buc nhng ai ang trên các mái nhà phi nhanh chóng b chy nu không mun b tiêu dit”. K t th k VII, nhng ngi thuc ch Byzantine ã s dng oleum incendiarum – th ha lc Hy Lp. ó là mt hn hp gia du và vôi, khi tip xúc vi m s bc cháy. Công thc này là mt bí mt quc gia c bo v cht ch. Quân Byzantine cht hn hp này lên các con tàu chin, tm vào u các mi tên và pht lên nhng qu lu n thô s. Trong nhiu th k, hn hp này c coi là mt th v khí áng s hn c thuc súng.
Nh vy, vic s dng du la Trung ông có c mt lch s dài và a dng. Tuy nhiên, mt iu rt khó hiu là nhng kin thc v lnh vc này không c phng Tây bit n trong nhiu th k, có th là vì nhng ngun bitum ln và các cách s dng cht này nm bên ngoài biên gii quc La Mã và nhng kin thc này không c truyn bá trc tip ti phng Tây. Tuy vy, mt vài ni ti châu Âu nh Bavaria, Sicily, thung
lng Po, Alsace, Hannover và Galicia, ngi ta ã theo dõi và bình lun v hin tng rò r du ngay t thi Trung C. Và công ngh lc du ã c nhng ngi Arp a ti châu Âu. Nhng nhìn chung, du vn ch c s dng nh mt phng thuc cha bnh a tác dng và iu này càng c nhng nghiên cu chuyên sâu ca các giáo s và thy thuc cng c thêm. Du cng c khai thác vi quy mô nh ông Âu, ban u là Galicia (a danh tng là mt phn ca Ba Lan, Áo và Nga) ri Rumani. Nhng ngi nông dân ã ào hm m bng tay ly du thô, nhiên liu dùng lc thành du la. Mt dc s t Lvov, vi s giúp ca mt th ng nc, ã phát minh ra mt loi èn t du giá r. Ti nm 1854, du là mt hàng thng mi chính Viên và n nm 1859, ngành du la ã phát trin mnh m Galicia vi hn 150 ngôi làng tham gia hot ng khai thác du. Gp chung li, sn lng du thô ca châu Âu nm 1859 c tính vào khong 36.000 thùng, ch yu c khai thác Galicia và Rumani. iu mà ngành công nghip ca ông Âu này còn thiu chính là công ngh khoan.
Vào nhng nm 1850, vic phát trin du la ti M vp phi hai rào cn ln. ó là cha có mt ngun cung du áng k nào và cha có loi èn giá r phù hp t loi du ó. Nhng loi èn thi ó khi t to ra rt nhiu khói, và gây cay mi. Sau ó, mt i lý bán du ti New York ã phát hin ra mt loi èn có ng khói bng thy tinh t du la ang c sn xut ti Viên. Da trên thit k ca ngi dc s và ngi th ng ng Lvov, chic èn ã khc phc c các vn khói và mùi. i lý du New York nhp khu loi èn này và nhanh chóng chim lnh th trng. Do liên tc c ci tin, loi èn xut x t Viên này ã tr thành c s cho hot ng sn xut, kinh doanh èn du ti nc M và sau ó c xut khu trên khp th gii.
Nh vy, n thi im Bissell khi u d án, du la loi du thp sáng tt và r hn ã c nhiu gia ình s dng. Nhng k thut cn thit lc du thô thành du la ã c thng mi hóa vi các loi parafin. Và mt loi èn giá r cng ã c phát trin t du và ã em li nhng hiu qu nht nh. Tht ra, nhng gì Bissell và các nhà u t ti Công ty du m Pennsylvania ang n lc tìm kim là khám phá mt ngun nhiên liu thô mi. Tu chung, giá c chính là vn . Nu h có th tìm thy du m áp ng nhu cu, du s c bán vi giá r và giành c th phn ca nhng sn phm du thp sáng giá t hn nhiu, hoc không làm khách hàng hài lòng.
Vic ào ly du không gii quyt c vn . Nhng có l còn mt gii pháp thay th khác. Vic khoan tìm mui ã phát trin trc ó hn 15 nm Trung Quc, vi các ging mui khoan sâu ti 360 mét, chính là mt gi
ý. Vào khong nm 1830, phng pháp c truyn ca ngi Trung Quc du nhp sang châu Âu và c ngi châu Âu hc tp và ri sau ó nhng kinh nghim này ã thúc y vic khoan ging mui M.
Khi ang trn tr vi d án ca mình, vào mt ngày nóng bc nm 1856 New York, George Bissell tránh nng di mái hiên ca mt tim thuc trên i l Broadway và bt cht nhìn thy t qung cáo mt loi thuc sn xut t du m, trên ó có hình nh nhiu giàn khoan các m mui. Loi du m dùng ch to loi bit dc ó là ph phm thu c trong quá trình khoan khai thác mui. Vi s tình c này, tip theo nhng hot ng ông ã thy tây Pennsylvania và trng Dartmouth trc ây, Bissell ny ra ý tng áp dng công ngh khoan khai thác mui khoan du.
Bissell, ri n các nhà u t khác trong Công ty du m Pennsylvania, u nhn thc sâu sc là phi áp dng k thut khoan mui vào vic khai thác du. H s khoan thay vì ào ly du m. Nhiu nhà u t khác M và Ontario, Canada cng ang th nghim k thut trên. Tuy nhiên, Bissell và cng s ã sn sàng hin thc hóa ý tng này. H ã có báo cáo ca Silliman và nh nó ã huy ng c vn. Tuy nhiên, ý tng ca h không c ánh giá nghiêm túc. Khi ông ch nhà bng James Townsend bàn v ý tng khoan du, nhiu ngi New Haven ã nho báng: “, Townsend! Du i ra t lòng t, bm du lên mt t nh ông bm nc ? Tht v vn! Ông iên mt ri!” Mc dù vy, các nhà u t vn quyt tâm tin hành. H tin vào c hi và nhu cu ngày càng tng. Nhng liu h có th giao phó d án iên r này cho ai?
“Ngài i tá”
ng c viên ca h là Edwin L. Drake, mt nhân vt tình c c la chn. Là ngi bit mi th mt chút nhng không gii th gì, chc chn Drake không có phm cht ni bt hay rõ ràng nào m nhim công vic này. Ông tng làm nhân viên ng st nhng ngh m vì sc khe kém và khi ó ang sng vi con gái ti Tontine, mt khách sn c k New Haven. Tình c, James Townsend, ch ngân hàng New Haven cng trong khách sn ó. ây là loi khách sn mà àn ông thích t tp trao i tin tc và chi bài, nhng hot ng rt hp vi Drake, ngi àn ông 38 tui, thân mt, vui tính, hay nói và ang ri rãi. Vì th, Drake có th b ra c bui ti gii trí vi ám bn hu bng nhng câu chuyn muôn màu muôn v ca mình. Drake có trí tng tng phong phú và nhng câu chuyn ông k thng y kch tính, c cng iu hóa mà trong ó, chính ông là nhân vt trung tâm, nhân vt anh hùng. Drake và Townsend thng trò chuyn v d án du m này. Thm chí, Townsend còn thuyt phc Drake mua c phn trong
công ty. Sau ó, Townsend ã thuê Drake tham gia d án. Drake ang tht nghip và mun có vic làm. Mt khác, là mt nhân viên ng st ang ngh m nên Drake có vé tháng i tàu la min phí, yu t có li nht i vi mt d án u t mo him ang gp khó khn tài chính. Drake còn có mt li th khác: Ông là ngi rt bn chí.
Phái Drake ti Pennsylvania, Townsend ã trao cho ông mt th xem ra rt có giá tr. Lo ngi v tình hình vùng biên gii và s cn thit phi gây n tng vi “bn rng rú”, ông ch nhà bng này ã gi i nhiu bc th tên “i tá” E. L. Drake. Nh vy, mt “i tá” Drake ã c to ra. Mu k này ã có tác dng. Tháng 12 nm 1857, sau chng hành trình mt mi vt qua vùng bùn ly rng ln trên chic xe nga ch th chy hai chuyn mi tun, “i tá” E. L. Drake ã t chân ti làng Titusville. Ti ngôi làng nh, nghèo nàn vi dân s 125 ngi, nm lt gia nhng ngn i phía Tây Bc Pennsylvania, “Ngài i tá” ã c ón tip nng hu. Titusville là mt làng ngh x g, ni ngi dân ang ngp trong n nn vi ca hàng ca công ty g a phng. Nhìn chung, ngi ta cho rng, ngôi làng này s cht khi cây ci trên nhng ngn i xung quanh b n tri và thiên nhiên hoang dã s li ph kín c khu vc này.
Công vic u tiên ca Drake n thun ch là hoàn thin t cách ca ông i vi vùng khai thác du trong tng lai, hin ang nm trên khu vc mt nông trang. Ông nhanh chóng hoàn tt công vic này và tr v New Haven tính toán bc tin y khó khn tip theo là khoan ly du. Sau này, ông nói: “Tôi ã hình dung là có th khai thác du vi khi lng ln bng cách khoan nh khai thác mui. Tôi cng tin mình s làm c nhng rt nhiu ngi không ng ý vi tôi, h cho rng du ch chy ra thành nhng git nh t mt va than ln”.
Tuy nhiên, Drake không h thoái chí hay lch hng. Mùa xuân nm 1858, ông tr li Titusville bt u công vic. Nhóm các nhà u t ã lp mt công ty mi là Công ty du Seneca vi Drake làm trng i lý. Drake t a im khai thác cách Titusville khong hai dm(2), trên mt nông tri có dòng sui du chy qua. Hàng ngày, ngi ta vn thu thp c t ba n sáu gallon du t dòng sui này bng các phng pháp truyn thng. Nhiu tháng sau khi tr li Titusville, Drake vit th cho Townsend, nói: “Tôi s không c gng ào ly du bng tay na vì tôi tin chc khoan là cách khai thác r nht”. Tuy nhiên, ông ngh ông ch ngân hàng Haven phi lp tc gi thêm vn. “Mun làm bt c iu gì, chúng tôi phi có tin. Làm n thông báo cho tôi bit ngay. ây ang rt thiu tin”. Sau mt thi gian chm tr, Townsend cng c gi cho Drake 1.000 ô-la. Vi s tin này, Drake thuê nhng “th khoan mui” mà ông cn tip tc d án. Do các
th khoan mui có ting là thích ru và thng trong tình trng say xn nên Drake ht sc thn trng vi nhng ngi ông thuê. Drake ra iu kin là nhng ngi th này hoàn thành công vic n âu thì c thanh toán n ó vi mc giá là 3 ô-la cho mt mét sâu khoan c. Hai ngi th khoan u tiên Drake thuê ã chun mt. Tht ra, mc dù không dám nói thng vi Drake, nhng h ngh ông tht ngây th. Drake ch bit rng ông cha làm c gì trong nm u tiên ti Titusville và mùa ông giá lnh ang ti gn. Vì th, ông dn sc lp ráp chic ng c hi nc cung cp nng lng cho mi khoan hot ng. Trong khi ó, các nhà u t New Haven ch i trong lo lng.
Cui cùng, vào mùa xuân nm 1859, Drake ã tìm c th khoan. ó là mt th rèn có tên William A. Smith – “Bác Billy” Smith – n cùng vi hai con trai. Smith bit ôi chút v nhng gì cn làm vì ông tng rèn công c cho các công nhân khoan nc mn. Gi ây, nhóm bt u xây dng giàn khoan và lp t các thit b cn thit. H cho rng s phi khoan sâu vào lòng t hàng trm mét. Tin công vic rt chm khin các nhà u t New Haven ngày càng cm thy không yên tâm. Tuy nhiên, Drake vn kiên quyt gi nguyên k hoch. Rt cc, Townsend là ngi duy nht trong nhóm các nhà u t còn tin tng vào d án. Và khi d án ht vn, Townsend bt u dùng tin riêng chi tr. Trong ni tht vng, ông ã gi cho Drake khon tin cui cùng và yêu cu Drake thanh toán các hóa n, óng ca d án và tr v New Haven. ó là vào cui tháng 8 nm 1859.
Vào bui chiu th by ngày 27 tháng 8 nm 1859, khi Drake vn cha nhn c th ca Townsend, trong khi khoan ti sâu tám mét, mi khoan ri vào mt khe nt và trt tip 20 cm na. Công vic phi tm dng. Ngày hôm sau, khi ra ngoài xem cái ging, Billy nhìn chm chú vào ng ng và thy mt lp cht lng ti màu ni lên trên mt nc. Ông lin dùng ng thic hút ly mu ca cht lng ó. Khi xem xét mu cht lng khá nng thu c, ông vui sng n ngp th. Vào ngày th Hai, khi ti ni, Drake thy Bác Billy và my cu con trai ang ng trông nhiu xô, thùng, chu git và tt c u cha y du. Drake v ly mt chic bm tay và bt u làm công vic mà nhng ngi nho báng ông tng em ra làm trò ci – bm ly du. Cùng ngày hôm ó, ông nhn c th chuyn tin và lnh óng ca giàn khoan do Townsend gi. Nu mt tun trc, có th ông ã làm iu ó nhng gi thì không. Lòng kiên trì ca Drake ã c n áp úng lúc. Ông ã chm ti du. Nhng ngi nông dân dc theo vùng Sông du xô ti Titusville và hô vang: “Tay Yankee ã t&i