17
Nodiadau Dosbarth Dyfodol y Byd Gwaith

Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Nodiadau Dosbarth

Dyfodol y Byd Gwaith

Page 2: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Cafodd yr adnod yma'i lunio ar y cyd â Young Citizens, elusen addysg sy'n gweithio gydag ysgolion cynradd ac uwchradd er mwyn addysgu, ysbrydoli ac ysgogi dinasyddion gweithgar y dyfodol. I gael rhagor o wybodaeth ewch i www.youngcitizens.org

Young Citizens

Hoffem ni ddiolch i staff a disgyblion Ysgol Uwchradd Brentside, The Ravesbourne School ac Ysgol Morpeth am eu cymorth a'u mewnbwn yn ystod y broses ddatblygu a llywio'r adnodd yma.

Cydnabyddiaethiau

Page 3: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Amseru: Mae'r uned yma wedi'i llunio fel bod modd i chi'i defnyddio yn unol â'ch amgylchiadau chi. Rydyn ni'n argymell rhoi dwy awr er mwyn cynnal yr uned i gyd. Does dim angen cynnal pob gweithgaredd os ydych chi'n fyr o amser.

Mae gweithgareddau wedi'u llunio fel bod modd i chi'u darparu yn unigol. O ganlyniad i hynny, mae yna amrywiaeth o ffyrdd y mae modd i chi ddarparu'r deunyddiau yma. Er enghraifft: byddai modd i chi gynnal un gwers un awr; gwers ddwbl sy'n para dwy awr; tair gwers ar wahân ar gyfer pob gweithgaredd; neu cymysgedd o amser gwersi ac amser gyda'r tiwtor.

Rydyn ni wedi cynnwys sesiwn ar ddiwedd pob gweithgaredd y mae modd i chi'i defnyddio os ydych chi'n dewis cynnal y gweithgareddau dros gyfres o wersi / sesiynau gyda'r tiwtor.

Dim ond canllaw yw'r amseroedd sydd wedi'u nodi. Dylech chi dreulio pa bynnag amser sydd ei hangen arnoch chi ar bob gweithgareddau, gan ddibynnu ar anghenion a diddordebau eich myfyrwyr. Rydyn ni hefyd wedi cynnwys gweithgaredd ychwanegol, ar ffurf tasg ymchwil.

Ystod Oedran: CA3 Uchaf a CA4

Meincnod Gatsby Good Career Guidance:• Rhaglen gyrfaoedd sefydlog• Dysgu o wybodaeth am yrfaoedd a’r farchnad

lafur• Cysylltu dysgu'r cwircwlwm â gyrfaoedd

ABGI CA3 a CA4Mae'r wers yma'n cysylltu â 'Thema Graidd 3: Byw yn y byd ehangach (lesiant economaidd, gyrfaoedd a'r byd gwaith)', gan ganolbwyntio ar y meysydd canlynol:• Sut i ddatblygu cyflogadwyedd, sgiliau gweithio

mewn tîm ac arweinyddiaeth a datblygu hyblygrwydd a gwydnwch.

• Amgylchedd economaidd a busnes• Patrymau cyflogaeth newidiol (lleol,

cenedlaethol, Ewropeaidd a byd eang)

Cyfeiriadau i'r Cwricwlwm:

Erbyn diwedd yr uned, bydd y disgyblion yn:• Meddu ar drosolwg a dealltwriaeth o sut,

efallai, bydd y byd gwaith yn newid erbyn 2030.• Deall pa sgiliau a gwybodaeth rhagweledig

fydd eu hangen ar bobl ifainc er mwyn paratoi ar gyfer y byd gwaith yn y dyfodol.

• Defnyddio'r wybodaeth a'r ddealltwriaeth yma er mwyn meddwl mewn modd beirniadol am yr effaith gall hyn ei chael ar eu dewisiadau a phrofiadau addysgol.

Amcanion dysgu:

Taflen Waith 1 (tudalennau 12 ac 13):Cwis - Dyfodol Sgiliau

Taflen Waith 2 (tudalennau 14 ac 15):Ble ydych chi'n datblygu'r sgiliau a'r wybodaeth yma?

Taflenni Gwaith ac Adnoddau:

2

Adnoddau pellachMae Nesta wedi cyhoeddi chwe swydd damcaniaethol a all bodoli yn 2030 i gyd-fynd ag adroddiad Future of Skills. Mae modd i ddisgyblion archwilio'r personau yma: https://www.nesta.org.uk/feature/six-jobs-2030/

Mae Nesta hefyd wedi datblygu tacsonomi sgiliau wedi'i lywio gan ddata ar gyfer y DU. Mae'r tacsonomi sgiliau'n cynnig ffordd gyson o fesur galw a darpariaeth sgiliau. Mae modd i'r tacsonomi hefyd helpu myfyrwyr ddysgu rhagor am y sgiliau sydd eu hangen ar gyfer galwedigaethau penodol. I ddarllen rhagor am y tacsonomi sgiliau, ewch i: http://data-viz.nesta.org.uk/skills-taxonomy/index.html

Page 4: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol y gymdeithas. Yna, bydd y disgyblion yn ystyried sut mae'r byd gwaith yn datblygu a sut bydd yn parhau i ddatblygu yn y dyfodol.

CYFLWYNIAD (15 munud):

3

Bydd pobl ifainc sydd yn yr ysgol yn 2019 yn mentro i fyd gwaith sy'n wahanol iawn i heddiw. Mae angen i fyd addysg eu paratoi nhw ar gyfer byd gwaith lle byddan nhw'n cyflawni swydd sydd ddim yn bodoli ar hyn o bryd. Felly, mae'n hanfodol bod disgyblion yn archwilio ac yn deall pa sgiliau a gwybodaeth sydd eu hangen arnyn nhw er mwyn bod yn gymwys, yn barod ac yn gryf wrth ddod wyneb yn wyneb â'r newidiadau yn y byd gwaith.

Bydd yr uned yma'n gofyn i bobl ifainc ystyried sut bydd y byd gwaith yn edrych yn 2030 a pha sgiliau a gwybodaeth fydd eu hangen arnyn nhw i baratoi ar gyfer marchnad gwaith sydd o hyd yn newid.

Mae'r uned yn dadansoddi'r tueddiadau sy'n effeithio ar y farchnad lafur. Mae'n annog disgyblion i ystyried eu gwybodaeth a'u sgiliau cyfredol, gan ofyn iddyn nhw ystyried a ydyn nhw'n barod ar gyfer byd gwaith y dyfodol a pha gamau a dewisiadau addysgol mae'n bosibl y bydd gofyn iddyn nhw'u gwneud yn y blynyddoedd sydd i ddod.

Trosolwg o'r Uned:

GWEITHGAREDD 1 (15 munud):Dyfodol y Byd Gwaith – Gan ddefnyddio canfyddiadau adroddiad Future of Skills Nesta, bydd disgyblion yn archwilio pa sgiliau a wybodaeth fydd galw amdanyn nhw yn 2030.

GWEITHGAREDD 2 (20 munud): Ydych chi'n barod? – Yma, bydd disgyblion yn dadansoddi'r sgiliau sydd gyda nhw ar hyn o bryd ac archwilio a ydyn nhw'n barod ar gyfer byd gwaith y dyfodol.

GWEITHGAREDD YCHWANEGOL OPSIYNOL (30 munud):

Bydd y disgyblion yn cynnal tasg ymchwil ynglŷn â gyrfa sydd o ddiddordeb iddyn nhw.

Bydd gofyn i ddisgyblion archwilio sut mae'r yrfa rydyn nhw wedi'u dewis wedi newid dros amser a sut mae'n bosibl y bydd yr yrfa yma'n datblygu yn y dyfodol, yn ogystal â pha hyfforddiant / llwybrau astudio sydd ar gael iddyn nhw.

Nodwch: mae'n bosibl y bydd y pynciau sy'n cael eu trafod yn yr uned yma'n sensitif. Mae'n bwysig bod y disgyblion yn gweld bod yr angen i ymateb i'r byd gwaith newidiol yn gyfle cadarnhaol sy'n grymuso'r unigolyn yn hytrach na rhywbeth nad oes gan yr unigolyn a'i deulu reolaeth drosto. Mae'n bwysig bod y disgyblion yn deall bod angen iddyn nhw barchu barn eraill. Byddwch yn effro i'r posibilrwydd y bydd disgyblion yn rhannu profiadau personol neu deuluol a bydd angen rhagor o gymorth arnyn nhw. Dylech chi esbonio i'r disgyblion ble mae modd iddyn nhw fynd yn yr ysgol am ragor o gyngor ynglŷn â gyrfaoedd.

Page 5: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Cynllun Gwers

Dyfodol y Byd Gwaith

Page 6: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Mae'r gweithgaredd yma'n gofyn i ddisgyblion archwilio sut mae'r byd gwaith wedi cael ei siapio gan hanes. Mae'r gweithgaredd yn herio'r disgyblion i feddwl am sut gall hyn newid erbyn 2030.

SLEID 2: Esboniwch i'r grŵp y bydd yr uned yma'n gofyn i bobl ifainc ystyried sut bydd y byd gwaith yn edrych yn 2030 a pha sgiliau a gwybodaeth fydd eu hangen arnyn nhw i baratoi ar gyfer marchnad gwaith sydd o hyd yn newid.

SLEID 3: Esboniwch i'r disgyblion bod y byd gwaith wedi newid yn gyson trwy hanes er mwyn ymateb i anghenion newidiol y gymdeithas e.e.

• Y newidiadau mawr a ddaeth yn sgil effaith y Chwyldro Diwydiannol yn ystod y 18fed a'r 19eg ganrif ym Mhrydain.

• Lledaeniad awtomeiddio ar draws y gymdeithas yn ystod yr 20fed ganrif.

• Twf cyflym technolegau newydd yn ystod blynyddoedd olaf yr 20fed ganrif ac yn gynnar yn ystod y 21ain ganrif.

SLEID 4: Gofynnwch i'r disgyblion ystyried y cwestiynau canlynol mewn parau:

C. Sut mae’r byd gwaith wedi newid ar gyfer eich hen neiniau a theidiau/neiniau a theidiau a'ch rhieni dros y 50 blynedd diwethaf?

C. Sut roedd rhaid iddyn nhw ymateb?

Gofynnwch i'r parau rannu'r adborth gyda gweddill y dosbarth. Cadwch gofnod o'u syniadau er mwyn cyfeirio yn ôl atyn nhw.

Os yw'r disgyblion yn ei gweld hi'n anodd meddwl am syniadau, efallai byddwch chi'n dewis defnyddio'r esiamplau canlynol er mwyn tanio'r drafodaeth:Mathau o swyddi, lleoliad y swyddi, nifer yr oriau (llawn amser a rhan amser), amrywiaeth y gweithlu (e.e. rhagor o fenywod yn gweithio), amodau gwaith, rolau a chyfrifoldebau, gwyliau, cyflog a thâl, sector gwaith (e.e. gweithgynhyrchu, y sector cyhoeddus a'r sector preifat), y sgiliau sydd eu hangen, hyfforddiant, gwybodaeth sydd ei hangen.

Cyflwyniad: Y byd gwaith newidiol

Cynllun Gwers:

15 munud

Amseru Disgrifiad o'r WeithgareddAdnoddau sydd eu hangen

SLEIDIAU 2-7

SLEID 8

5

Page 7: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

6

SLEIDIAU 5 a 6: Rhannwch nifer o ddatganiadau ac ystadegau ynglŷn â sut mae'r byd gwaith wedi newid. Gofynnwch i'r disgyblion dreulio ychydig o funudau yn darllen y datganiadau ac ystadegau ac yna trafod i ba raddau maen nhw'n cyfateb i'r syniadau roedden nhw wedi'u cynnig yn y cwestiwn blaenorol.

SLEID 7: Mae'r sleidiau yma'n cynnwys nifer o ddelweddau sy'n cynrychioli'r byd gwaith. Gofynnwch i'r disgyblion drafod y cwestiynau canlynol mewn parau.

C: Pa swyddi ydych chi'n meddwl bydd galw amdanyn nhw yn 2030 a pham?

Gall y disgyblion gynnig amrywiaeth o swyddi, e.e. dylunio, swyddi creadigol, technegol, proffesiynol, gweinyddol, gweithgynhyrchu, gwasanaethau cyhoeddus, gwerthiannau ac ati.

Gall resymau cynnwys parhau neu efallai cynnydd mewn: effaith technoleg newydd (e.e. roboteg), cynnydd mewn awtomeiddio, cynnydd mewn amser hamdden, cynnydd mewn gwasanaethau, twf yn y boblogaeth, poblogaeth hŷn, galw defnyddwyr, newidiadau mewn ffordd o fyw, twf yn yr economi werdd.

Nodwch syniadau'r disgyblion er mwyn cyfeirio yn ôl atyn nhw yn hwyrach yn y wers.

Mae'n bwysig nodi eich bod chi ddim ond yn archwilio syniadau'r disgyblion ynglŷn â'r byd gwaith. Bydd tueddiadau hir dymor y farchnad lafur yn cael eu harchwilio yn ystod y gweithgaredd nesaf.

5 munud GWEITHGAREDD YCHWANEGOL OPSIYNOL

Dylech chi ddim ond cynnal y gweithgaredd yma os ydych chi'n gorffen y wers ar y cam yma ac yn bwriadu gwneud y gweithgaredd nesaf yn y wers ganlynol. Does dim angen i chi gynnal y gweithgaredd ychwanegol yma os ydych chi'n bwriadu symud ymlaen at weithgaredd un.

Dangoswch SLEID 8 i'r disgyblion. Mae'r sleid yma'n cynnig crynodeb o'r hyn sydd wedi'i ddysgu yn y cyflwyniad. Gofynnwch i'r disgyblion i drafod y canlynol mewn parau:

C. Tri pheth newdd rydych chi wedi'u dysgu.C. Un peth sydd wedi'ch synnu chi.

SLEID 8

Page 8: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

GWEITHGAREDD YCHWANEGOL OPSIYNOL:

Dylech chi ddim ond cynnal y gweithgaredd yma os ydych chi'n gorffen y wers ar y cam yma ac yn bwriadu gwneud y gweithgaredd nesaf yn y wers ganlynol. Does dim angen i chi gynnal y gweithgaredd ychwanegol yma os ydych chi'n bwriadu symud ymlaen at weithgaredd un. Dangoswch SLEID 19. Mae'r sleid yma'n cynnig crynodeb o'r prif bwyntiau dysgu o weithgaredd un. Gofynnwch i'r disgyblion ateb y cwestiynau canlynol:

15 munud SLEIDIAU 9-18

Taflen Waith 1

Bydd angen mynediad i'r we er mwyn chwarae'r fideo

7

Mae'r gweithgaredd yma'n archwilio pa sgiliau a gwybodaeth mae'n debygol y bydd y disgyblion yn debygol o'u hangen ar gyfer y byd gwaith yn y dyfodol ac yn archwilio pa feysydd cyflogaeth sy'n debygol o dyfu neu leihau erbyn 2030.

SLEID 9: Esboniwch i'r disgyblion bod adroddiad wedi cael ei gyhoeddi'n ddiweddar sy'n archwilio sut mae'r byd gwaith yn debygol o newid yn y dyfodol a'r goblygiadau sy'n dod yn sgil y newidiadau hyn o ran y sgiliau a'r wybodaeth sydd eu hangen ar bobl ifainc.

Dosbarthwch gopi o Daflen Waith 1 i bob disgybl. Mae'r cwis yn ymgais i weld pa mor bell gall y disgyblion ragweld beth allai ddigwydd yn y byd gwaith erbyn 2030. Darllenwch y cwestiynau allan yn uchel fesul un, a gofynnwch i'r disgyblion roi cylch o gwmpas yr ateb cywir ar eu taflen waith.

Ar ôl cwblhau pob cwestiwn, ewch trwy'r atebion. Mae'r atebion i'w gweld ar SLEIDIAU 10 – 16.

Nodyn ar gyfer athrawon: Dyma alwedigaethau enghreifftiol sydd ddim yn cynrychioli'r gweithlu cyfan. Mae'r galwedigaethau yma wedi cael eu dewis gan eu bod nhw'n ymddangos yn gryf yn yr arolwg. Fodd bynnag, mae'n bwysig esbonio i'r disgyblion bod modd i bosibiliadau'r galwedigaethau sydd wedi newid yn sylweddol os yw'r sgiliau sydd wedi'u nodi yng nghwestiwn 6 gael datblygu mewn modd addas.

SLEID 17:  Dangoswch yr animeiddiad byr yma i'r disgyblion, mae'r animeiddiad yn cynnwys trosolwg o ganfyddiadau'r adroddiad.

Dewch â'r gweithgaredd i ben trwy ddangos SLEID 18 sy'n gofyn y cwestiwn canlynol:

C. Oedd unrhyw un o ragfynegiadau adroddiad Future of Skills wedi'ch synnu chi?

Mae'n bosibl cewch chi amrywiaeth o atebion. Mae'n bwysig pwysleisio bod yr adroddiad yma'n canolbwyntio ar dueddiadau ac mae'n bosibl bydd y rhain yn newid yn ystod y blynyddoedd i ddod. Fodd bynnag, mae'r adroddiad yn cynnig gwybodaeth ddefnyddiol ynglŷn â beth all ddigwydd yn y byd gwaith.

Gweithgaredd 1: Dyfodol y byd gwaith

5 munud SLEID 19

Page 9: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Mae'r gweithgaredd yma'n gofyn i ddisgyblion ddechrau dadansoddi pa mor barod ydyn nhw ar gyfer byd gwaith y dyfodol trwy ddadansoddi'r sgiliau sydd gyda nhw ar hyn o bryd.

SLEID 20: Mae'r sleid yma'n cynnig trosolwg o ba sgiliau y mae disgwyl bydd galw mawr amdanyn nhw erbyn 2030. Darllenwch y rhain gyda'r disgyblion gan sicrhau eu bod nhw'n deall yr holl iaith sydd wedi'i ddefnyddio.

SLEID 21: Rhowch gopi o Daflen Waith 2 i bob disgybl a gofynnwch iddyn nhw i gwblhau'r daflen waith yn unigol. Cofiwch annog y disgyblion i gynnwys esiamplau o ble yn union ydyn nhw'n cael y cyfle i ddatblygu'r sgiliau sydd wedi'u nodi yn yr ysgol a thu fas i'r ysgol.

Gofynnwch am amrywiaeth o adborth gan y disgyblion. Defnyddiwch yr adborth yma i greu rhestr o sgiliau y mae'r dosbarth yn hyderus yn eu defnyddio a'r rheiny y mae angen iddyn nhw eu datblygu.

Nodwch: Cofiwch dawelu meddwl y disgyblion trwy gydol y dasg trwy esbonio eu bod nhw ddim ond yn dechrau datblygu'r sgiliau a'r wybodaeth yma, a does dim ond angen poeni os oes bylchau. Mae gyda nhw nifer o flynyddoedd er mwyn datblygu'r sgiliau yma'n bellach, dylech chi annog y disgyblion i ddathlu'u cryfderau a'r sgiliau sydd gyda nhw. Mae hefyd yn bwysig eich bod chi'n esbonio i'r disgyblion na fydd y meysydd gwybodaeth yma'n angenrheidiol ar gyfer bob swydd.

SLEID 22: Dewch â'r weithgaredd i ben trwy ofyn i'r myfyrwyr:

C. Pa rai ydych chi'n meddwl yw'r sgiliau pwysicaf i chi eu datblygu ar gyfer eich dyfodol? Pam?

C. Pa sgiliau ydych chi'n fwyaf hyderus yn eu defnyddio ar hyn o bryd? Pam?

C. Oes yna unrhyw sgiliau rydych chi'n llai hyderus yn eu defnyddio? Pam?

Gweithgaredd 2: Ydych chi'n barod?20 munud SLEIDIAU 20-23

Taflen Waith 2

8

C. Rhestrwch dair swydd y mae disgwyl iddyn nhw dyfu o ran maint y gweithlu erbyn 2030.

C. Rhestrwch ddwy swydd y mae disgwyl iddyn nhw leihau o ran maint y gweithlu erbyn 2030.

C. Rhestrwch dri sgil y mae disgwyl bydd galw mawr amdanyn nhw erbyn 2030.

Page 10: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

9

10 munud SLEIDIAU 24-25

C. Pa gyfleodd all eich ysgol chi’u darparu er mwyn eich helpu chi i ddatblygu’r sgiliau yma’n bellach?

C. Pa gyfleoedd sydd ar gael i chi y tu allan i’r ysgol er mwyn datblygu’r sgiliau yma?

GWEITHGAREDD YCHWANEGOL: Os oes digon o amser gyda chi, gallwch chi gynnal trafodaeth gyda'r dosbarth ynglŷn â sut mae'r gweithgaredd wedi cael effaith ar eu ffordd o feddwl o ran eu dewisiadau addysgol e.e. dewisiadau TGAU, opsiynau addysg ôl-16 ac efallai addysg bellach ac addysg uwch.

Mae modd gweld crynodeb o ganfyddiadau adroddiad Nesta ar SLEID 23, mae'n bosibl y bydd y crynodeb yma'n ffordd ddefnyddiol o ddod a'r gweithgaredd yma i ben.

GWEITHGAREDD YCHWANEGOL

Defnyddiwch y cwestiynau ar SLEID 24 i adolygu ac asesu'r dysgu sydd wedi cael eu cynnal yn ystod yr uned yma.

Mae modd i'r cwestiwn yma fod ar ffurf ysgrifenedig neu ar ffurf trafodaeth dosbarth. Mae'n bosibl y byddwch chi eisiau defnyddio'r gweithgaredd ychwanegol er mwyn ailymweld ag amcanion dysgu'r wers a sicrhau bod y disgyblion yn deall pob dim neu ateb unrhyw gwestiynau.

C. Sut bydd y byd gwaith yn edrych yn 2030 a sut ydw i'n mynd i ymateb?

Gofynnwch i'r disgyblion ddewis un math o sgil ac un math o wybodaeth y maen nhw'n meddwl y bydd angen iddyn nhw ddatblygu'n bellach er mwyn bod yn barod ar gyfer y byd gwaith.

Gofynnwch i'r disgyblion ateb y cwestiynau canlynol:

C. Sut byddwch chi'n datblygu'r sgil a'r wybodaeth yma yn y blynyddoedd i ddod? Nodwch dri cham gweithredu byddwch chi'n eu cymryd.

C. Gan bwy fyddwch chi angen cymorth er mwyn datblygu'r sgil a'r wybodaeth yma? Nodwch ddau berson fyddwch chi angen cymorth ganddyn nhw.

Dewch â'r wers i ben trwy ddangos SLEID 25 sy'n rhoi crynodeb o'r her maen nhw'n eu hwynebu o ran paratoi mewn modd cadarnhaol ar gyfer byd gwaith y dyfodol.

Page 11: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

10

Sicrhewch eich bod chi’n gorffen mewn modd cadarnhaol trwy bwysleisio i’r disgyblion eu bod nhw mewn sefyllfa llawer mwy ffodus na’u hen neiniau a theidiau, neiniau a’u teidiau a’u rhieni. Mae meddu ar wybodaeth a deall natur yr her yma’n beth cadarnhaol nawr. Mae hyn yn eu galluogi nhw i ddechrau cynllunio mewn modd gweithredol ar gyfer sut byddan nhw’n cyflawni’r her yma ac yn eu galluogi nhw i fod yn barod.

GWEITHGAREDD YCHWANEGOL OPSIYNOL

Mae'r gweithgaredd yma'n annog disgyblion i gyflawni gwaith ymchwil annibynnol ynglŷn â gyrfa neu swydd sydd o ddiddordeb iddyn nhw.

Mae modd i ddisgyblion ddefnyddio'r cwestiynau canlynol ar SLEID 26 fel man cychwyn ar gyfer eu gwaith ymchwil, neu mae modd iddyn nhw lunio'u cwestiynau ychwanegol eu hunain:

C. Sut mae'r yrfa rydych chi wedi'u dewis wedi newid yn ystod y ganrif ddiwethaf? Sut mae'r sgiliau a'r wybodaeth sydd eu hangen ar gyfer yr yrfa yma wedi newid?

C. Sut all yr yrfa neu'r swydd yma barhau i newid yn y dyfodol?

C. Nodwch rai o'r llwybrau astudio neu hyfforddiant sy'n arwain at yrfa yn y maes yma?

Cofiwch annog y disgyblion i nodi'u hatebion a thrafod yr hyn maen nhw wedi'u dysgu gyda'r dosbarth ar ôl cwblhau'r gwaith ymchwil.

30 munud SLEID 26

Bydd angen mynediad i'r we a phen/papur er mwyn i'r disgyblion nodi'u hatebion.

Page 12: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Taflenni Gwaith

Dyfodol y Byd Gwaith

Page 13: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Taflen Waith 1 - Cwis Cwis ar Adroddiad Nesta The Future of Skills: Employment in 2030

1. Pa % o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau sy'n debygol iawn o dyfu fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 15% 50% 75%

2. Pa % o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau sy'n debygol iawn o leihau fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 20% 50% 75%

3. Tua pa ganran o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau lle mae'n rhy ansicr dweud beth fydd yn digwydd i'r swyddi hynny? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 30% 50% 70%

4. Pa un o'r galwedigaethau hyn sy'n debygol o dyfu fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030?(Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gweithwyr Iechyd Proffesiynol Gwasanaethau Gofal Personol

Athrawon a Gweithwyr Addysg Proffesiynol Gweithwyr Proffesiynol y Cyfyngau

Gyrwyr a Gweithredwyr Peiriannau Symudol Swyddi Gwasanaethau i Gwsmeriaid

Gweithwyr Proffesiynol Peirianneg Gwasanaethau Adeiladu a Chrefftau Adeiladu

5. Pa un o'r galwedigaethau hyn sy'n debygol o leihau fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030?(Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gweithwyr Iechyd Proffesiynol Gwasanaethau Gofal Personol

Athrawon a Gweithwyr Addysg Proffesiynol Gweithwyr Proffesiynol y Cyfyngau

Gyrwyr a Gweithredwyr Peiriannau Symudol Swyddi Gwasanaethau i Gwsmeriaid

Gweithwyr Proffesiynol Peirianneg Gwasanaethau Adeiladu a Chrefftau Adeiladu

6. Pa sgiliau sy'n debygol o fod mewn galw uwch erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gwasanaethau Rhyngbersonol (e.e. cydweithio, deall eraill, addysgu eraill)

Meddwl ar lefel uwch (e.e. gwreiddioldeb, dysgu gweithredol, datrys problemau, cael ystod o syniadau, gwneud penderfyniadau)

Dysgu (e.e. gosod nodau, cael adborth, gofyn cwestiynau perthnasol )

7. Pa feysydd gwybodaeth sy'n debygol o fod mewn galw yn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

Gwybodaeth eang (e.e. Saesneg, Hanes, Athroniaeth, Astudiaethau Rheoli)

Gwybodaeth fwy arbenigol l (e.e. Gwyddoniaeth, Technoleg, Peirianneg, Mathemateg, Ieithoedd Tramor)

Cymysgedd o'r ddau12

Page 14: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Taflen Waith 1 - Cwis Cwis ar Adroddiad Nesta The Future of Skills: Employment in 2030

1. Pa % o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau sy'n debygol iawn o dyfu fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 15% 50% 75%

2. Pa % o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau sy'n debygol iawn o leihau fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 20% 50% 75%

3. Tua pa ganran o'r gweithlu sydd mewn galwedigaethau lle mae'n rhy ansicr dweud beth fydd yn digwydd i'r swyddi hynny? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

10% 30% 50% 70%

4. Pa un o'r galwedigaethau hyn sy'n debygol o dyfu fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030?(Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gweithwyr Iechyd Proffesiynol Gwasanaethau Gofal Personol

Athrawon a Gweithwyr Addysg Proffesiynol Gweithwyr Proffesiynol y Cyfyngau

Gyrwyr a Gweithredwyr Peiriannau Symudol Swyddi Gwasanaethau i Gwsmeriaid

Gweithwyr Proffesiynol Peirianneg Gwasanaethau Adeiladu a Chrefftau Adeiladu

5. Pa un o'r galwedigaethau hyn sy'n debygol o leihau fel cyfran o'r gweithlu erbyn 2030?(Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gweithwyr Iechyd Proffesiynol Gwasanaethau Gofal Personol

Athrawon a Gweithwyr Addysg Proffesiynol Gweithwyr Proffesiynol y Cyfyngau

Gyrwyr a Gweithredwyr Peiriannau Symudol Swyddi Gwasanaethau i Gwsmeriaid

Gweithwyr Proffesiynol Peirianneg Gwasanaethau Adeiladu a Chrefftau Adeiladu

6. Pa sgiliau sy'n debygol o fod mewn galw uwch erbyn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas bob ateb perthnasol)

Gwasanaethau Rhyngbersonol (e.e. cydweithio, deall eraill, addysgu eraill)

Meddwl ar lefel uwch (e.e. gwreiddioldeb, dysgu gweithredol, datrys problemau, cael ystod o syniadau, gwneud penderfyniadau)

Dysgu (e.e. gosod nodau, cael adborth, gofyn cwestiynau perthnasol )

7. Pa feysydd gwybodaeth sy'n debygol o fod mewn galw yn 2030? (Rhowch gylch o gwmpas un ateb)

Gwybodaeth eang (e.e. Saesneg, Hanes, Athroniaeth, Astudiaethau Rheoli)

Gwybodaeth fwy arbenigol l (e.e. Gwyddoniaeth, Technoleg, Peirianneg, Mathemateg, Ieithoedd Tramor)

Cymysgedd o'r ddau13

Nodyn ar gyfer athrawon: Dyma alwedigaethau enghreifftiol sydd ddim yn cynrychioli'r gweithlu cyfan. Mae'r galwedigaethau yma wedi cael eu dewis gan eu bod nhw'n ymddangos yn gryf yn yr arolwg. Fodd bynnag, mae'n bwysig esbonio i'r disgyblion bod modd i bosibiliadau'r galwedigaethau sydd wedi newid yn sylweddol os yw'r sgiliau sydd wedi'u nodi yng nghwestiwn 6 gael datblygu mewn modd addas.

Page 15: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Tafle

n W

aith

2

14

Diff

inia

dPa

mor

hyf

edr y

dych

chi

yn

y m

aes

yma

(1 h

eb fo

d yn

hyf

edr

iaw

n a

5 yn

hyf

edr i

awn)

Ble

mae

mod

d i c

hi d

dat-

blyg

u'r s

gil y

ma'

n be

llach

? (e

.e. t

rwy

gym

ryd

rhan

mew

n ch

war

-ae

on tî

m, g

wai

th g

rŵp

mew

n gw

ersi

gw

yddo

niae

th, p

ennu

targ

edau

gyd

a'r

tiwto

r.)

Sgili

au R

hyng

bers

onol

Gal

lu c

ydw

eith

io

Dea

ll era

ill

Addy

sgu

erai

ll H

elpu

era

ill i d

dysg

u su

t i w

neud

rh

ywbe

th

Bod

yn c

hwilf

rydi

g am

bob

l era

ill, a

m

eddw

l am

pam

eu

bod

yn g

wei

thre

du'r

fford

d y

mae

n nh

w'n

ei w

neud

Gw

eith

io g

ydag

era

ill m

ewn

tîm a

r w

eith

gare

dd n

eu g

ynllu

n

Sgili

au M

eddw

l ar L

efel

Uw

ch

Gw

reid

diol

deb

Dys

gu G

wei

thre

dol

Amry

wia

eth

o sy

niad

auC

reu

syni

adau

new

ydd

yngl

ŷn â

ph

robl

em n

eu b

wnc

Med

dwl a

m su

t mae

'r w

ybod

aeth

new

ydd

yn e

ffeith

io a

r das

gau

a ph

robl

emau

cy

fredo

l a th

asga

u'r d

yfod

ol.

Cre

u sy

niad

au c

read

igol

new

ydd

er

mw

yn d

atry

s pro

blem

Page 16: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol

Beirn

iada

u a

gwne

ud

pend

erfy

niad

au

Dys

gu b

eth

i wne

ud tr

wy

ysty

ried

man

teisi

on a

c an

fant

eisio

n op

siyna

u gw

ahan

ol

Sgili

au D

ysgu

Penn

u no

dau

Der

byn

adbo

rth

Gof

yn c

wes

tiyna

u pe

rthna

sol

Gof

yn c

wes

tiyna

u pe

rthna

sol y

nglŷ

n â

beth

sy'n

cae

l ei d

rafo

d ne

u ei

ddy

sgu

Der

byn

adbo

rth g

an b

obl e

raill

er m

wyn

ei

ch h

elpu

chi

i wel

la

Penn

u no

dau

a th

arge

dau

y ge

llir e

u rh

eoli

Gw

ybod

aeth

Gw

ybod

aeth

ean

g

Gw

ybod

aeth

arb

enig

olG

wyb

odae

th m

ewn

mey

sydd

meg

is gw

ybod

aeth

, tec

hnol

eg, p

eiria

nneg

, m

athe

mat

eg a

c ie

ithoe

dd tr

amor

Gw

ybod

aeth

mew

n m

eysy

dd m

egis

yr

iaith

Sae

sneg

, han

es, a

thro

niae

th a

c as

tudi

aeth

au rh

eoli

15

Dat

rys p

robl

emau

cy

mhl

eth

Def

nydd

io'r

wyb

odae

th b

erth

naso

l i

greu

dew

isiad

au a

dat

rysia

dau

ar g

yfer

pr

oble

mau

Page 17: Dyfodol y Byd Gwaith - Nesta · 2018-12-21 · Y byd gwaith newidiol - Mae disgyblion o hyd yn newid sut mae'r byd gwaith wedi newid dros y blynyddoedd er mwyn bodloni anghenion newidiol