1

Metodologia: bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe

Liczba wywiadów: 26,756Termin realizacji badania: 25 maja - 17 czerwca 2009

Liczba wywiadów: 1,000Termin realizacji badania: 29 maja - 16 czerwca 2009UE27 PL

Komisja Europejska

EUROBAROMETR 71.2WYNIKI DLA POLSKI

PL

DYSKRYMINACJA W UE 2009E U R O B A R O M E T R

1. Kontekst

2. Postrzeganie i doświadczenie dyskryminacji

QE16 Czy ma Pan(i) przyjaciół lub znajomych, którzy są …?

QE1 O każdym z następujących rodzajów dyskryminacji proszę powiedzieć, czy Pana(i) zdaniem występuje w (NASZ KRAJ) bardzo często, raczej często, raczej rzadko czy bardzo rzadko? Dyskryminacja ze względu na...

Odpowiedź: Tak

Odpowiedź: Ogółem “często”

Zróżnicowania społeczno-demograficznePUNKT: Mieszkańcami Polski o innym pochodzeniu etnicznym niż Pan(i)

Wiek15-24 71% 33%25-39 65% 31%

40-54 60% 28%

55 + 42% 13%

Wiek zakończenia edukacji

15- 41% 6%

16-19 56% 21%

20+ 67% 36%

Nadal się uczy 73% 35%

Płeć respondenta

Mężczyzna 60% 33%

Kobieta 54% 18%

Ogółem 57% 25%

UE27% odpowiedzi

“tak” PL

57%

17%

38%

58%

64%44%

47%

25%

11%

7%

Mieszkańcami Polski o innym pochodzeniu etnicznym niż Pan(i)

Romami

Osobami homoseksualnymi

Niepełnosprawni

Osobami innego wyznania lub innych przekonań religijnych niż Pan(i)

UE27

PL

Tylko niewielka ilość polskich respondentów zalicza osoby z każdej badanej kategorii do grupy swoich przyjaciół lub znajomych. Ta liczba jest o wiele niższa niż te zanotowane na poziomie europejskim.

Tylko jedna czwarta respondentów mówi, że zna osoby z innych grup pochodzenia etnicznego. Mimo że, podobnie jak w pozostałych krajach Europy, ci respondenci należą do grupy wiekowej w przedziale 15-24 lat i należą do osób, które przez najdłuższy okres otrzymywały edukację, to jednak ta liczba jest o wiele niższa w porównianiu z całą Europą.

Tylko jedna trzecia polskich respondentów uważa, że dyskryminacja na tle pochodzenia etnicznego jest szeroko rozwinięta w ich kraju. Natomiast ogólnie w Europie taka postawa przypada na dwie trzecie respondentów. Respondenci są tej samej opinii jeżeli chodzi o dyskry-minację na tle płci i religii. Jednak, tak jak inni Europejczycy, prawie połowa uważa, że wiek, niepełnosprawność i orientacja seksualna są źródłem dyskryminacji w ich kraju.

61% 58%

47%40% 39%

53%

33%

51%47% 50%

30%24%

Pochodzenie etniczne

Wiek Orientację seksualną

Płeć Wyznanie lub przekonania

religijne

Niepełnosprawność

UE27

PL

2

Metodologia: bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe

Liczba wywiadów: 26,756Termin realizacji badania: 25 maja - 17 czerwca 2009

Liczba wywiadów: 1,000Termin realizacji badania: 29 maja - 16 czerwca 2009UE27 PL

Komisja Europejska

EUROBAROMETR 71.2WYNIKI DLA POLSKI

PL

DYSKRYMINACJA W UE 2009E U R O B A R O M E T R

3. Dyskryminacja w pracy

4. Różnorodność w mediach

QE5 Kiedy w (NASZ KRAJ) jakaś firma chce kogoś zatrudnić i ma wybór między dwoma kandydatami o takich samych umiejętnościach i kwalifikacjach, które z następujących kryteriów mogą, Pana(i) zdaniem, postawić kandydata w gorszej sytuacji?

QE11 Czy uważa Pan(i), że środki masowego przekazu: telewizja, radio, prasa, Internet w wystarczającym stopniu przedstawiają różnorodność pod względem...?

13%9%

30%

38%

19% 18%

48%

37%

22%16%

48%

36%

4%

52%

38%

25%

40%

30%

16%10%

20%25%

21%

3% 3% 3%

Imię i nazwisko kandydata

Adres kandydata

Sposób mówienia,

akcent kandydata

Kolor skóry lub

pochodzenie etniczne

kandydata

Płeć kandydata

Orientacja seksualna kandydata

Wiek kandydata

Niepełnosprawność

Wyrażanie przekonań religijnych

To czy kandydat

jest palaczem czy nie

Wygląd kandydata,

sposób ubierania się

czy prezencja

Ogólny wygląd

kandydata

Żadne z powyższych (SPONTANIC

ZNIE)

UE27

PL

Ocena kryteriów, które mogą niekorzystnie wpłynąć na kandydatów podczas rozmowy o pracę raczej różni się w Polsce od reszty krajów Unii Europejskiej. Mimo że najczęściej przytaczane kryterium jest takie samo: wiek kandydata, Polscy respondenci zaraz potem wymieniają niepełnosprawność, następnie sposób ubierania i prezencję kandydata, oraz jego ogólny wygląd fizyczny. Kolor skóry, pochodzenie etniczne i orientacja seksualna są wymienione tylko przez jedną czwartą respondentów.

Większość polskich respondentów uważa, że różnorodność jest w wystarczającym stopniu przedstawiana w środkach masowego przekazu.

Są trochę mniej skłonni aby podzielać to zdanie w porównaniu z innymi Europejczykami, z jednym wyjątkiem: 57% polskich respondentów (w porównaniu z 48% Europejczyków) uważa, że niepełnosprawność jest odpowiednio przedstawiana przez środki masowego przekazu.

36%55%Pochodzenie etniczne

9%Płeć

26%66% 8%

Orientacji seksualnej31%56% 13%

Wiek 33%59% 8% Wyznanie lub przekonania religijne

35%52% 13%

Niepełnosprawność 44%48% 8%

53% 36% 11%64% 26% 10%

55% 32% 13%

55% 35% 10% 51% 38% 11%

57% 34% 9%

Tak Nie Trudno powiedzieć

UE27

PL

3

Metodologia: bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe

Liczba wywiadów: 26,756Termin realizacji badania: 25 maja - 17 czerwca 2009

Liczba wywiadów: 1,000Termin realizacji badania: 29 maja - 16 czerwca 2009UE27 PL

Komisja Europejska

EUROBAROMETR 71.2WYNIKI DLA POLSKI

PL

DYSKRYMINACJA W UE 2009E U R O B A R O M E T R

5. Postawy wobec różnorodności

6. Walka z dyskryminacją

QE6 Posługując się skalą od 1 do 10 proszę powiedzieć, jak czuł(a)by się Pan(i), gdyby osoba należąca do każdej z następujących grup zajmowała najwyższe stanowisko polityczne w (NASZ KRAJ) obsadzane w drodze wyborów?

QE10 Czy zna Pan(i) swoje prawa w przypadku, gdyby stał(a) się Pan(i) ofiarą dyskryminacji lub nękania?

8.5

6.5 6.2 5.96.5

7.4

4.8

9.18.5

6.1

8.17.2 7.3

5.9

Kobieta Osoba homoseksualna

Osoba innego pochodzenia

etnicznego niż większość

społeczeństwa

Osoba poniżej 30 roku życia

Osoba innego wyznania niż większość

społeczeństwa

Osoba niepełnosprawna

Osoba powyżej 75 roku życia

UE27

PL

Ogólnie biorąc polscy respondenci popieraliby powołanie na wyższe stanowisko polityczne osobę z badanych kategorii. Dotyczy to szczególnie kobiet, osób niepełnosprawnych czy osób o odmiennym od większości wyznaniu religijnym.

Te liczby są wyższe niż te zanotowane w całej Unii, z jednym wyjątkiem: polscy respondenci mniej niż inni Europejczycy popieraliby wybór osoby o orientacji homoseksualnej na wyższe stanowisko polityczne.

Polskie wyniki sugerują brak wiedzy na temat praw ofiar dyskryminacji lub nękania, przerasta on przeciętne wyniki europejskie. Tylko jedna czwarta polskich respondentów mówi, że są świadomi swoich praw pod tym względem, w porównaniu z jedną trzecią wszystkich krajów Unii.

Osoby należące do grup większego ryzyka należą też do tych które mówią, że nie są za bardzo świadome swoich praw: kobiety, osoby starsze i o najniższym poziomie edukacji.

4%9%

63%

24%

3%12%

52%

33%

UE27 Część zewnętrzna wykresu PL Część wewnętrzna wykresu

Trudno powiedzieć To zależy (SPONTANICZNIE)Ogółem "nie"Ogółem "tak"

Zróżnicowania społeczno-demograficzne

Wiek15-24 34% 26%25-39 37% 30%

40-54 36% 29%

55 + 27% 14%

Wiek zakończenia edukacji

15- 21% 11%

16-19 33% 18%

20+ 44% 39%

Nadal się uczy 33% 19%

Płeć respondenta

Mężczyzna 35% 25%

Kobieta 31% 23%

Ogółem 33% 24%

UE27% odpowiedzi

“tak” PL

Odpowiedź: średnia ocena

4

Metodologia: bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe

Liczba wywiadów: 26,756Termin realizacji badania: 25 maja - 17 czerwca 2009

Liczba wywiadów: 1,000Termin realizacji badania: 29 maja - 16 czerwca 2009UE27 PL

Komisja Europejska

EUROBAROMETR 71.2WYNIKI DLA POLSKI

PL

DYSKRYMINACJA W UE 2009E U R O B A R O M E T R

6. Walka z dyskryminacją

QE9 Czy, ogólnie rzecz biorąc, Pana(i) zdaniem w (NASZ KRAJ) robi się wystarczająco dużo, aby zwalczać wszelkie formy dyskryminacji?

QE15T Gdyby stał(a) się Pan(i) ofiarą dyskryminacji lub nękania, do kogo najchętniej zwrócił(a)by się Pan(i) ze swoją sprawą? Do kogo w pierwszej kolejności? A w dalszej kolejności? A w ostatniej kolejności? A nakoniec?

Polscy respondenci są nieco bardziej skłonni niż przeciętny Europejczyk (48% v. 44%) uważać, że w ich kraju nie kładzie się wystarczających starań aby zwalczać wszystkie formy dyskryminacji. Jednak zanotowaliśmy polepszenie tego wskaźnika o sześć punktów w okresie między 2008, a 2009 rokiem w Polsce.

Polscy respondenci, którzy padli ofiarą dyskryminacji lub nękania najpierw zwróciliby się do policji (jak ogólnie Europejczycy, ale do mniejszego stopnia). Również zwró-ciliby się do prawnika lub do organizacji zajmującej się równouprawnieniem, ale w mniejszym stopniu niż prze-ciętna europejska.

Jednak byliby bardziej skłonni, w porównaniu z pozosta-łymi Europejczykami, zwrócić się do związków zawodo-wych, stowarzyszeń czy organizacji pozarządowych.

16%

48%

36%

7%

44%

49%

UE27 Część wewnętrzna wykresu PL Część zewnętrzna wykresu

Trudno powiedziećOgółem "nie"Ogółem "tak"

27%

18%

35%

35%

51%

55%

8%

11%

50%

42%

44%

29%

19%

27%

4%

21%

Związki zawodowe

Organizacje pozarządowe - stowarzyszenia

Sądy

Organ zajmujący się promocją równego traktowania*

Prawnik

Policja

Inne (SPONTANICZNIE)

Trudno powiedzieć

* Odpowiednia nazwa podana w każdym kraju

UE27

PL

UEEB71.2 Różnica

EB71.2-EB69.1

49% +244% -47% +2

PLEB71.2 Różnica

EB71.2-EB69.1

36% +648% -816% +2

Zmiany w okresie luty-marzec 2008 - maj-czerwiec 2009

Ogółem “tak”Ogółem “nie”Trudno powiedzieć