40
έτος 11 o - Άνοιξη 2009 ôéìÞ: 8x10 -3 Άποψη για τον Kόσμο Καλό Ταξίδι..

Dytikos #52

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Άνοιξη 2009

Citation preview

Page 1: Dytikos #52

έτος

11o -

Άνο

ιξη

2009

ôéìÞ:

€ 8x1

0-3

Άποψη για τον Kόσμο

Καλό Ταξίδι..

Page 2: Dytikos #52
Page 3: Dytikos #52

Ναυάρχου Βότση 48, Άνω Ηλιούπολη, Τηλ.: 2310 587 440 • email: [email protected], www.epikentro.edu.gr

Τμήματα Γυμνασίου & Λυκείου • Κατεύθυνση Θετική, Θεωρητική, Τεχνολογική

Μόνο αυτό, δεν αρκεί για να γράψεις καλά στις εξετάσεις.

ww

w.m

etal

lus.g

r

Page 4: Dytikos #52

editorial>>

4

η Αλήθεια και η Πλάνη

Ανάμεσα στην αλήθεια και στην πλάνη (όχι το ψέμα αλλά την πλάνη) έμαθα να κινούμαι και να ζω εδώ και 40 χρόνια, με κινητήρια δύναμη την περιέργεια και τα άλλα βασικά μου ένστικτα. Ξεκίνησα ένα περιοδικό – αυτό που κρατάτε στα χέρια σας αυτή τη στιγμή – πριν από 11 χρόνια, με τη σκέψη πως θα καταφέρω, έστω μια φορά, να καταγράψω μια μεγάλη Αλήθεια, κάτι που θα ξεφεύγει από τις ανθρώπινες καθημερινές βλακείες, από την ανού-σια φλυαρία και την «έμφυτη» ανθρώπινη υποκρισία. Κάτι που θα είχε πραγματική αξία, κάτι που θα είχε σχέση με την ουσία, τη ζωή, τη μη ζωή, το Θεό, την αρχή και το τέλος, κάτι που θα ήταν πραγματική γνώση και όχι απλώς πληροφορία. Νομίζω πως στα 52 τεύχη του Δυτικώς, ΔΕΝ τα κατάφερα.

Εγώ, ένας τοσοδούλης μικρός ανθρωπάκος, που πασχίζει να πιάσει τα άστρα και να καταλάβει αυτά που δεν περιγράφονται με λόγια, που μοιάζει με το μυρμήγκι που θέλει να ταξιδέψει στο διάστημα. Τα μυρμήγκια όμως, αγαπητοί μου φίλοι, δεν είναι φτιαγμένα για δια-στημικά ταξίδια, όπως και οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμέ-νοι για να πετούν. Διαβάζω, σκέφτομαι, συζητώ, ακούω, διασταυρώνω.

Τίποτα απ’ όλα αυτά δε με βοηθά, η γνώση ή η επί-γνωση της Αλήθειας δεν πιάνεται έτσι. Δεν ξέρω καν αν κάποιος με το δικό μου μυαλό θα μπορούσε ποτέ να καταλάβει μια Αλήθεια, χωρίς να βρίσκεται σε πλάνη. Διαθέτουμε βλέπετε αυτό το τρομερό και φοβερό εργα-λείο που το λένε εγκέφαλο. Φαίνεται πως όλα ξεκινούν και καταλήγουν εκεί.

Ο εγκέφαλος μάς φροντίζει και μας «ταΐζει» με σκέψεις και συναισθήματα, μας ξεγελά τις περισσότερες φορές, μόνο και μόνο για να αισθανόμαστε καλά. Ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές στη ζωή, ο εγκέφαλος βρίσκει κάτι για να πιαστεί, βρίσκει ένα μικρό ή μεγάλο ψέμα που μας σερβίρει, και εμείς, μέσα στην απελπισία μας, το δεχόμα-στε. Όμως και σε στιγμές χαράς, πάλι το ίδιο συμβαίνει, αυτό που φαινομενικά μας βολεύει και μας κάνει χαρού-

μενους, είναι πάλι «δώρο» αυτού του πραγματικά τρομε-ρού εργαλείου, του εγκέφαλου.

Θα μου πείτε τώρα, μα ποιος νομίζεις ότι είσαι ρε μεγάλε, αλλά ήθελα να είμαι ειλικρινής, κάποια στιγμή νομίζω πως όλοι θα πρέπει να κατεβούν από το τραίνο της βλακείας και να αναρωτηθούν στα σοβαρά προς τα πού οδεύουν, γιατί είναι εδώ. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν αναρωτηθεί τα παραπάνω και πολλοί δώσαν κάποιες απαντήσεις, αλλά νομίζω πως είναι «καθήκον» του καθε-νός, μόνος του να ψάξει και να καταλάβει τουλάχιστον την πλάνη στην οποία βρίσκεται, αν όχι την Αλήθεια. Αν βρεις την Αλήθεια ή μέρος αυτής, θα σταματήσεις να φοβάσαι και αν δεν υπάρχει φόβος μέσα στον άνθρωπο, μπορεί τότε να φωλιάσει μέσα του (μέσα στο… μυαλό του) η

γαλήνη και η αγάπη. Έτσι ποτέ δεν θα συναντήσεις Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες, ούτε τα σπαθιά των εχθρών – ερινυών σου θα μπορέσουν ποτέ να σε βρουν και να σε κόψουν. Θα έχεις υγεία.

Τέτοιες μέρες σαν και αυτές που διανύουμε τώρα (μέρες Πάσχα) προσφέρο-νται για συλλογισμό και ενδοσκόπηση, ασχέτως σε ποιον Θεό πιστεύει ο καθέ-νας.

Τα παραπάνω είναι αφιε-ρωμένα στον μικρό αδελφό, γιό και καλύτερο μου φίλο που μας άφησε τόσο νωρίς και κάπου αλλού ταξιδεύει τώρα. Ήταν ο πατέρας μου, αλλά είχε και όλες τις άλλες ιδιότητες. Σε αυτόν αφιε-

ρώνω και όλη αυτή την προσπάθεια για την αναζήτηση της Αλήθειας.

Θα είμαστε εδώ και θα εξερευνούμε τον κόσμο. Σας εύχομαι καλή ανάγνωση του περιοδικού. Ως το επόμενο ραντεβού μας, να’ στε όλοι καλά.

Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης: Αλέξης Αλαματίδης Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Άγγελος Παμπουκίδης

Παραγωγή: adaction A.E. Πλ. Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 256.974-5 email: [email protected]

Γραφιστική: Γιώργος Παπαδόπουλος

Διαφημίσεις: 2310 606.928

Σκίτσα: Δημήτρης Νικολαΐδης

Διεύθυνση Περιοδικού: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 564 31 Θεσσαλονίκη, ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055Hλεκτρονικό ταχυδρομείο: [email protected]Τιράζ: 7.000. Διανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη.

Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους

Φωτογραφία Εξωφύλλου:Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας

Θεόδωρος Θεοδωρίδης

(Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης)

ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò,áãáðçôïß áíáãíþóôåò,

ãéá óõíäñïìÝòεπικοινωνήστε στο τηλέφωνο:

2310 606.928αποστείλετε:

• για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€

Συνεργάτες τεύχους:Βασίλης ΑβράμογλουΓκακίδης ΓιάννηςΔάνος ΔανιηλίδηςΔάντης ΧαράλαμποςΜπάμπης ΙμβρίδηςΠασχάλης ΜητρακούδηςΜελανία ΜιλκάκηΙωάννα ΜπάμπηΕιρήνη ΜπούραΚώστας ΠοτακίδηςΘεοδώρα ΡούμκουΤάνια ΡούμκουΓιώργος Στάμκος

Συνεργάτες: Άννα ΑκριτίδουΛευτέρης ΑκριτίδηςΧριστίνα ΔεβρελήΘόδωρος ΕλευθεριάδηςΦώτης ΚουτσαμπάρηςΛία ΠαπαδράγκαΟδυσσέας ΣταυράκηςΚατερίνα ΤερζοπούλουΑλέξανδρος Υδάτης

Νεφ

έλω

μα Ω

ρίω

να. Φ

ωτο

γρα

φία

Θόδ

ωρο

ς Γι

αου

ρτσή

ς

Page 5: Dytikos #52

Εύοσμος Μεγάλου Αλεξάνδρου 30 ( 2310 759.377

Νέες Gourmet γεύσειςμε αγνά τοπικά υλικά

ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΓια όλη τη Σαρακοστή παρουσιάζουμε καθημερινές, νηστίσιμες δημιουργίες.• Σουπιές• Καλαμαράκια• Χταπόδια • Γαρίδες • Μύδιακαι άλλες κλασσικές γεύσεις, προσφέροντας νότες νοστιμιάς σε αυτή την Άγια αλλά και μαρτυρική περίοδο.

ΠΑΣΧΑΜΑΓΕΙΡΙΤΣΑΔε χρειάζεται ούτε να νοιαστείτε ούτε να κουραστείτε για τη μαγειρίτσα του ΠΑΣΧΑ. Για αυτό νοιάζεται ο ΚΟΥΚΛΟΥΤΖΑΣ. Όλοι μπορείτε από πριν, παραμονή και ανήμερα να παραγγείλετε και να προμηθευτείτε από εμάς ότι επιθυμείτε.

Page 6: Dytikos #52

>> κόσμος

Σε μια εποχή που η αβεβαιότητα θεωρείται ως η μόνη βεβαιότητα και η παγκόσμια οικονομική κρίση βαθαίνει μέρα με τη μέρα, με τις αρνητικές επιπτώσεις της να περ-νούν ήδη στην πραγματική οικονομία, είναι σαφές πως δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για λόγια, παρά μόνο για δράση. Η πρωτοφανής μείωση της ζήτησης και της παραγωγής, ο διογκούμενος αριθμός των χρεοκοπημέ-νων επιχειρήσεων και οι στρατιές των νεόπτωχων και των ανέργων, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδο-ξίας. Όλοι πλέον συμφωνούν πως έχουμε εισέλθει για τα

καλά στη χειρότερη παγκόσμια οικονομική κρίση από την εποχή του «Κραχ του 1929». Δεν ξέρουμε ακόμη το βάθος της, δεν μπορούμε να διακρίνουμε το σημείο της βαθύτερης υποχώρησης (Deeper Downturn) και ούτε μπορούμε να προσδιορίσουμε ακριβώς πότε θα βγούμε απ’ αυτή. Η οικονομική ανάκαμψη ούτε καν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Εισερχόμαστε πλέον σε μια «αχαρτογράφητη ζώνη». Δεν ξέρουμε τι μας περιμένει, τι θα συναντήσουμε μπρο-στά μας. Δεν μπορούμε ούτε να υποψιαστούμε το μέγε-θος και το πραγματικό βάθος της Κρίσης. Αυτό που γνω-ρίζουμε είναι πως τα πράγματα έχουν δυσκολέψει πολύ στον οικονομικό τομέα και, μάλλον, θα δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο.

Σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο λοιπόν, υπάρχει στην ατμόσφαιρα μια διάχυτη απαισιοδοξία, μια ανασφά-λεια κι ένας πρωτοφανής φόβος για το μέλλον. Από τη μια εμφανίζονται στις κοινωνίες τάσεις εσωστρέφειας και αναδίπλωσης, τάσεις φοβικές και ξενόφοβες, τάσεις παράλυσης και παραίτησης από τις εξελίξεις. Από την άλλη όμως, εμφανίζονται κοινωνικές και πολιτικές δυνά-μεις, δημιουργικές μειονότητες, που ενεργοποιούνται με πρωτοφανή τρόπο, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και προτείνοντας νέες ιδέες για φυγή προς τα εμπρός. Δύο διαφορετικές τάσεις συγκρούονται και από τη σύνθεση τους θα διαμορφωθεί ο κόσμος της επόμενης ημέρας.

Καλημέρα Ύφεση!Όλοι πλέον συγκρίνουν την παρατεταμένη οικονο-

μική Κρίση του 2008-2010 με το «Κραχ του 1929». Τα πράγματα έχουν φτάσει σε οριακό σημείο, καθώς η ύφεση έχει περάσει στην πραγματική οικονομία πλήτ-

τοντας όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου. Η παγκόσμια οικονομία κλονίζεται. Το παγκόσμιο εμπόριο εξατμίζεται υπό την πίεση του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης και της πιστωτικής ασφυξίας. Παραγωγή και ζήτηση συρρικνώνονται. Οι χρεοκοπίες, η φτώχεια και η ανεργία αυξάνονται. Η Μεσαία Τάξη γίνεται νεόπτωχη. Οι εργαζό-μενοι εξαθλιώνονται και οι ανισότητες αυξάνονται. Όλα όσα καταφέραμε με τόσες δυσκολίες σε επίπεδο κοινω-νικών κατακτήσεων και δικαιωμάτων όλα τα προηγού-μενα χρόνια, κινδυνεύουν να χαθούν μέσα στη δίνη της ύφεσης και του δόγματος του «περιορισμού των ελλειμ-μάτων» με οποιοδήποτε κόστος.

Κανείς δεν δικαιολογείται πλέον να μείνει απαθής. Πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, σε ατομικό και

συλλογικό επίπεδο, για να αντιστρέψουμε το αρνητικό κλίμα, να βγούμε μπροστά και να μην αφήσουμε να μας καθοδηγούν άλλο αυτοί που μας οδήγησαν στη σημε-ρινή κατάσταση.

Η αλήθεια είναι πως μπορεί να γνωρίζουμε τι έχουμε αφήσει πίσω μας, αλλά δεν έχουμε ιδέα προς τα πού πηγαίνουμε. Χρειαζόμαστε λοιπόν, από τη μια πρακτι-κές λύσεις στα προβλήματα που ανακύπτουν κι από την άλλη νέα οράματα για να μας εμπνεύσουν.

Δεν πρέπει να υιοθετούμε μια φοβική αντιμετώπιση των εξελίξεων. Δεν πρέπει να μένουμε απαθείς απένα-ντι στις εξελίξεις. Ούτε και να είμαστε απαισιόδοξοι και να χάνουμε την πίστη μας στο μέλλον. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατευτεί η πραγματική οικονομία, αλλά κυρίως

η παγκόσμια κρίση είναι

Ευκαιρία για

Αλλαγή!

του Γιώργου Στάμκου[email protected]

«Δεν έχει κανένα νόημα να κάνουμε χημειοθεραπεία σε ασθενή του οποίου η καρδιά

έχει σταματήσει».Anatole Kaletsky, Οικονομολόγος

«Δεν πρέπει να υιοθετούμε μια φοβική

αντιμετώπιση των εξελίξεων»

Χρειαζόμαστε επειγόντως μια γερή δόση αισιοδοξίας για να αντιμετωπίσουμε την Κρίση και να την χρησιμοποιήσουμε ως

μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να

αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο.

6

Page 7: Dytikos #52

οι άνθρώποι και η κοινωνική συνοχή, από τις αρνητικές επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Απαι-τούνται λοιπόν νέες πρωτοβουλίες και νέες ιδέες για να ξεπεραστούν προβλήματα που φαντάζουν προς στιγμήν ανυπέρβλητα.

Οικονομία για το Λαό και Όχι ο Λαός για

την ΟικονομίαΑρκετές απόψεις και θέσεις μας θα πρέπει να αναθε-

ωρηθούν, ειδικά όσον αφορά στην Οικονομία. Η Οικο-νομία δεν πρέπει να είναι μια Φούσκα (Buble Economy), που να συστέλλεται και να διαστέλλεται ανάλογα με τις φιλοδοξίες και την απληστία του κάθε κεφαλαιοκράτη. Η οικονομία δεν είναι μόνο ζήτημα αύξησης του ΑΕΠ. Για να είναι βιώσιμη πρέπει να έχει στο επίκεντρο της τον παρά-γοντα άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον.

Στο πρόσφατο παρελθόν, οι προηγμένες βιομηχανικές χώρες μπόρεσαν να αποπλανήσουν την εργατική τους τάξη με μεταρρυθμίσεις, ψευτοπαροχές και με την απειλή της απώλειας των θέσεων εργασίας λόγω της μετακίνη-σης της βιομηχανικής τους παραγωγής σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους. Οι επιχειρηματίες των χωρών αυτών, επικαλούμενοι τον αυξανόμενο εξωτερικό ανταγωνισμό καθώς και τις αόρατες αλλά αδυσώπητες δυνάμεις της αγοράς, άρχισαν να ξεϋφαίνουν το σιωπηρό κοινωνικό συμβόλαιο που είχαν συνάψει με την εγχώρια εργατική τάξη, που στριμώχτηκε ξαφνικά στη γωνία. Η Αγορά έγινε ο νέος θεός και ο καπιταλισμός έγινε πιο επιθετι-κός, πιο ανταγωνιστικός, πιο παγκοσμιοποιημένος. Έγινε τουρμποκαπιταλισμός.

Η Κρίση αυτή είναι μια καλή ευκαιρία για να απαλλα-γούμε από τη «δικτατορία» των ανεξέλεγκτων αγορών. Για να ελέγξουμε τις αγορές και να τις κάνουμε να εργα-

στούν προς όφελος των πολλών και όχι μόνον των λίγων. Να θυμόμαστε πάντα πως η οικονομία πρέπει να υπηρε-τεί το λαό και όχι ο λαός την οικονομία.

Τα τελευταία χρόνια του θριάμβου του «υπαρκτού νεοφιλελευθερισμού» η Πολιτική είχε υποκύψει στις επιταγές της Οικονομίας, μετασχηματιζόμενη σε τυπικό Μάνατζμεντ. Οι Πολιτικοί συμπεριφέρονταν ως Μάνα-τζερ, δίνοντας την εντύπωση ότι τα κράτη είναι οικονο-μικές επιχειρήσεις. Αυτή ήταν μια αντίληψη που οδήγησε σε μια Κρίση, οφειλόμενη κυρίως σε λανθασμένους δια-χειριστικούς προσανατολισμούς.

Αυτή η αντίληψη είναι σαφές πως πρέπει να αλλάξει. Πλέον η Πολιτική πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία και να καθοδηγεί την Οικονομία. Οι δε πολιτικοί θα πρέπει να ξεφύγουν από το θανάσιμο εναγκαλισμό τους με συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα και να δρουν με γνώμονα τα συμφέροντα του λαού. Να μην λειτουργούν ως ψυχροί τεχνοκράτες. Χρειάζεται να σκύψουν στους ανθρώπους, στην πραγματική ζωή και στα καθημερινά τους προβλήματα. Να βρουν λύσεις και ταυτόχρονα να εμπνεύσουν για τις απαραίτητες αλλαγές.

Ονειρέψου σαν Γίγαντας, Δράσε σαν Μυρμήγκι

Ζούμε στην εποχή της ανοικτής σκέψης. Πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, να μην πετάμε «κάτω από το χαλί» τα ενοχλητικά θέματα και να μην υπο-τιμούμε τη νοημοσύνη των συνανθρώπων μας.

Χρειαζόμαστε επειγόντως μια γερή δόση αισιοδο-ξίας για να αντιμετωπίσουμε την Κρίση και να την χρη-σιμοποιήσουμε ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο. Για να απε-γκλωβιστούμε όμως από τα αδιέξοδά μας, χρειάζεται να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και να μην φοβόμαστε την αλλαγή. Να επιστρατεύσουμε τον καλύτερο εαυτό μας, να ενεργοποιήσουμε τις δημιουργικές μας δυνάμεις και να αφυπνίσουμε τη συνειδητότητά μας. Να ονειρευόμα-

στε σα γίγαντες, αλλά να δρούμε σαν μυρμήγκια, δηλαδή συλλογικά. Να επανανακαλύψουμε τις αξίες της αλλη-λεγγύης και των συλλογικών οραμάτων. Να περάσουμε, όσο είναι καιρός ακόμη, από το Εγώ στο Εμείς και να βλέ-πουμε τα πράγματα συνολικά, μέσα από ένα πανανθρώ-πινο και πλανητικό πρίσμα.

Πάρα τη διάχυτη απαισιοδοξία και την τάση για οπι-σθοδρόμηση σε διάφορους τομείς, υπάρχει έντονη η αίσθηση πως μέσα από αυτή την Κρίση θα γεννηθεί ένας νέος κόσμος. Κυοφορείται μια επανάσταση της ελπίδας, καθώς διαφαίνονται πολλές αισιόδοξες ρωγμές μες τη σιωπή. Μέσα σ’ αυτή τη ζοφερή εποχή όλο και περισσό-τεροι άνθρωποι λένε «δεν πάει άλλο» και είναι έτοιμοι για αλλαγή. Είναι έτοιμοι να ξεβολευτούν από τις ψευ-δαισθήσεις τους, να ξεκουμπώσουν τα μυαλά τους και να δοκιμάσουν καινούργια πράγματα και ιδέες. Αυτή είναι η εποχή των νέων ιδεών. Μήπως πρέπει να δοκιμάσουμε μερικές;

Ο Γιώργος Στάμκος είναι συγγραφέας και εκδότης-διευθυντής του εναλλακτικού περιοδικού ΖΕΝΙΘ.

7

Page 8: Dytikos #52

>> Ελλάδα

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς από την πενταετή δια-κυβέρνηση Καραμανλή στη χώρα, τις υποκλοπές, τα δομημένα ομόλογα, το σκάνδαλο του βασικού μετόχου, τις πύρινες καταστροφές του καλοκαιριού στα δάση και του χειμώνα στις πόλεις, τα ροζ DVD, τα αυθαίρετα των υπουργών, τους κουμπάρους, τις παράνομες προσλήψεις, το σκάνδαλο του Βατοπε-δίου;

Δεν πάνε πολλά χρόνια που ο σημερινός πρωθυπουρ-γός – ως αρχηγός της αντιπολίτευσης τότε – έβαζε ως πρώτο θέμα τη διαφθορά στην Ελλάδα κατηγορώντας την κυβέρνηση για σκάνδαλα και αδιαφάνεια. Μάλιστα μέσα στη βουλή, έχοντας στα χέρια του τα αποτελέσματα των εκθέσεων οργανισμών, όπως η «Διεθνής Διαφάνεια», μιλούσε για το πώς οι χειρισμοί της κυβέρνησης Σημίτη οδήγησαν τη χώρα στην 44η θέση. Να που λίγα μόλις χρόνια μετά, με την πρωθυπουργία του προαναφερό-μενου, η Ελλάδα κατρακύλησε στους δείκτες των σχετι-κών οργανισμών στην 57η θέση. Η «Διεθνής Διαφάνεια» ,δημοσιοποιώντας τα στοιχεία έρευνας εθνικής εμβέ-λειας της εταιρείας Public Issue για το χρονικό διάστημα από τον Ιούλιο έως το Δεκέμβριο του 2008, διαπιστώνει ότι: Το κόστος της μικρο - διαφθοράς στην Ελλάδα για το έτος 2008 ανέρχεται στα 748 εκατ. ευρώ, ενώ τα χρήματα που δόθηκαν για διάφορα «φακελάκια» και «γρηγορό-σημα» αυξήθηκαν κατά 109 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2007. Σε κάθε έρευνα και σε κάθε έκθεση που δημοσιεύ-εται από το 2004 και εντεύθεν, δείχνει πως η χώρα μας υποχωρεί σε όλους τους δείκτες, ιδιαίτερα σ’ αυτούς που έχουν να κάνουν με τη διαφάνεια. Δυστυχώς ζούμε μια κυβέρνηση σκανδάλων που με τον τρόπο της και με τη συμμετοχή των στελεχών της, ενθαρρύνει αντί να κατα-κεραυνώνει φαινόμενα διαφθοράς και αδιαφάνειας.

Μια κυβέρνηση που ενώ είναι υποχρεωμένη σε επιτε-λικά σχέδια αντιμετώπισης όποιας κρίσης, δεν μπορεί να πάρει σοβαρές αποφάσεις στην επικείμενη οικονομική

κατάρρευση. Που δεν μπορεί να ασχοληθεί σοβαρά με την έκρηξη της ανεργίας, η οποία, σύμφωνα με τα στοι-χεία των εργατικών κέντρων της χώρας, σε 10 νομούς κινείται μεταξύ 25% και 32%. Που δεν μπορεί να ασχολη-θεί με το ολοένα και αυξανόμενο κύμα των απολύσεων. Νοιάστηκε μήπως για το γεγονός ότι την πρώτη εβδο-μάδα του Φεβρουαρίου έγιναν 1500 απολύσεις, όσες δηλαδή έγιναν όλο τον Ιανουάριο; Που δεν νοιάζεται για την αντιμετώπιση του νέου κύματος ακρίβειας σε 1.500 προϊόντα και είδη πρώτης ανάγκης με αυξήσεις που φτάνουν ακόμα και το 25%. Που δεν την απασχολούν τα ολοένα αυξανόμενα ποσοστά φτώχειας και η έλλειψη κοινωνικής πρόνοιας.

Τα μεγάλα ποσοστά εργαζομένων φτωχών στην Ελλάδα αποτυπώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την ετήσια έκθεσή της για την Κοινωνική Προστασία, που παρουσιάστηκε και συζητήθηκε από τους υπουργούς απασχόλησης των «27» στις Βρυξέλλες πριν κατατεθεί στη σύνοδο κορυφής της 19ης Μαρτίου. Έτσι, με έναν στους πέντε Έλληνες να βρίσκεται στο όριο της φτώ-χειας, η χώρα βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση στην Ε.Ε. μετά τη Λετονία, όμως εμφανίζει το μεγαλύτερο ποσοστό φτώχειας μεταξύ του εργαζόμενου πληθυσμού και το χειρότερο, είμαστε η τελευταία χώρα μεταξύ των «27» ως κράτος προνοίας. Ιδιαίτερα ανησυχητικό, όμως, είναι το πολύ υψηλό ποσοστό εργαζόμενων φτωχών, που φθάνει στην Ελλάδα το 13% του εργατικού δυναμικού. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, όπου ο μέσος όρος δεν υπερβαίνει το 8%. Όπως επιση-μαίνει στην έκθεσή της η Επιτροπή, το φαινόμενο των εργαζόμενων φτωχών γενικά οφείλεται σε σειρά παρα-γόντων, όπως οι πενιχροί μισθοί, ο μεγάλος αριθμός ανειδίκευτων εργαζομένων, η εργασιακή ανασφάλεια ή και η διολίσθηση στη μερική απασχόληση, συχνά παρά τη θέληση του ιδίου του εργαζομένου. Στην Ελλάδα, μπορεί να έχουμε φτωχούς εργαζόμενους της τάξης των

600 και 700 ευρώ το μήνα, άλλα έχουμε και εργαζόμε-νους, κρατικούς λειτουργούς που αμείβονται με το ίδιο ποσό την ώρα. Οι υπέρογκες αυτές «γαλάζιες» αμοιβές σχετίζονται πάντα με τα εκλεκτά golden boys της κυβερ-νητικής παράταξης.

Τα γαλάζια golden boys.Συνταξιούχος Δικηγόρος, «εκλεκτός» του, διορισμέ-

νου από την Κυβέρνηση, Διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, κατά παράβαση του νόμου έχει διοριστεί Γενικός Διευθυ-ντής Νομικών Υπηρεσιών στην Εθνική Τράπεζα της Ελλά-δος με αποδοχές (μισθός, bonus και μετοχές της Εθνικής) άνω των 620.000 ευρώ το χρόνο! Σύμφωνα με εξώδικη δήλωση προς τον ίδιο το Διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, συνδικαλιστές καταγγέλλουν την παράνομη αυτή απα-σχόληση του συνταξιούχου δικηγόρου. Συγκεκριμένα, ο σημερινός Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών της Εθνικής, «εκλεκτός» του Διοικητή της Τράπεζας, – επίσης αμειβόμενου με πάνω από 600.000 ευρώ ετησίως – είναι δικηγόρος, συνταξιούχος της πρώην Ιονικής Τράπεζας και με συμπληρωμένο το 65ο έτος της ηλικίας του από το Φθινόπωρο του 2005. Σύμφωνα, λοιπόν, με το αρ. 63Α του Κώδικα Περί Δικηγόρων (ν.δ.3026/1954) - (παρ. 2), απαγορεύεται στους δικηγόρους που λαμβάνουν σύνταξη από Οργανισμό Κοινωνικής Ασφάλισης να παρέ-χουν αλλού νομικές ή δικηγορικές υπηρεσίες με πάγια περιοδική αμοιβή και έχουν υποχρέωση με δήλωσή τους στο Δικηγορικό Σύλλογο να επιλέξουν ένα από τα δύο. Σ’ αυτό το ασυμβίβαστο, εμπίπτει ο συγκεκριμένος «εκλεκτός» Γενικός Διευθυντής, παραβαίνοντας τις νόμι-μες υποχρεώσεις του, παράβαση για την οποία ο Κώδι-κας περί δικηγόρων προβλέπει πειθαρχικές και ποινικές κυρώσεις. Ο παρανόμως απασχολούμενος στην Εθνική τράπεζα συνταξιούχος, λαμβάνει ετησίως (μεικτές απο-δοχές το 2007): Σύνταξη: 43.500, Μισθός: 280.000, Bonus: 300.000, Σύνολο: 623.500. Επιπλέον, έχει λάβει από την

Μπάμπης ΙμβρίδηςΓράφει ο

[email protected]Ήταν κάποτε μια

χώρα…

8

Page 9: Dytikos #52

Εθνική Τράπεζα για το έτος 2005, 61.200 μετοχές και για το έτος 2006, 30.000 μετοχές. Τι μπορούν να σκεφτούν όλοι αυτοί οι δικηγόροι που δεν έχουν δουλειά, αλλά και όλοι οι νέοι επιστήμονες που αμείβονται από την εργα-σία τους με μισθούς πείνας, για όλους όσους ζητούν και δεν λαμβάνουν δάνειο από την Εθνική ή άλλες τράπε-ζες, ή ακόμα χειρότερα για όλους αυτούς τους μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες που περιμένουν ακόμα να πάρουν δάνειο από την Εθνική;

Μερικά ακόμα από τα πενιχρά μεροκάματα των γαλάζιών golden boys:

Εθνική Τράπεζα: Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος, Τ. Αράπογλου, 607.835 ευρώ το χρόνο. Εθνική Ασφαλιστική: Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος, Δ. Παλαιολόγος, 300.000 ευρώ ετησίως, Σ. Λευτεριώτης, Γενικός Δ/νής 210.000 ευρώ ετησίως, Τ. Παγώνης, Γενικός Δ/νής 210.000 ευρώ ετησίως, Α. Ανδρεόπουλος, Αναπληρωτής Γενικός Δ/νής 180.000 ευρώ ετησίως, Ι. Βασιλάκος, Αναπληρωτής Γενι-κός Δ/νής 180.000 ευρώ ετησίως. Ελληνικά Πετρέλαια: Ι. Κωστόπουλος, Δ/νων Σύμβουλος 270.000 ευρώ ετησίως, Ε. Χριστοδούλου, Πρόεδρος 200.000 ευρώ ετησίως. ΟΠΑΠ Α.Ε.: Χ. Χατζηεμμανουήλ, Πρόεδρος & Δ/νων Σύμ-βουλος 500.000 ευρώ ετησίως, Β. Παπαθανασοπούλου, 182.000 ε. + bonus έως 165.000 ε., Σ. Αλιφεράκης 182.000 ε. + bonus έως 165.000 ε., Γ. Τζιαμπίρης, Quality business solutions, 425.000 ευρώ, Δ. Παναγέας, 120.000 ε + ασφαλ. Εισφορές, Ν. Τομαράς, Νομικός Σύμβουλος (Απεχώρησε οικειοθελώς) και έλαβε εφάπαξ 1.500.000 ευρώ. ΔΕΗ: Τ. Αθανασόπουλος, Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος 300.000 ευρώ ετησίως, αυτός είναι που θέλει να εξυγιάνει την ΔΕΗ με προτάσεις αυξήσεων των λογαριασμών στο διπλάσιο από αυτό που είναι σήμερα.

Τα παραπάνω είναι μερικά από τα εκατοντάδες ονό-ματα που αμείβονται με σκανδαλώδεις μισθούς, με έξοδα παραστάσεως, αμοιβές από θυγατρικές και συμ-βούλια, πιστωτικές κάρτες, bonus, stock options, αυτο-κίνητα και υψηλή ιδιωτική ασφάλιση. Θυμηθείτε τώρα τα λόγια του πρωθυπουργού στις προγραμματικές δηλώ-σεις στη Βουλή πριν πέντε ακριβώς χρόνια (20/3/2004): «Οι σημερινοί, συχνά προκλητικοί, μισθοί των διοικητών επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου Τομέα, περικόπτονται». Ας προστρέξει ο πρωθυπουρ-

γός στις τελευταίες κινήσεις του Ομπάμα που δεν έχουν προηγούμενο στην πρόσφατη αμερικανική ιστορία: μείωσε τους μισθούς του προσωπικού του Λευκού Οίκου βάζοντας όριο τα 100.000$ το χρόνο. Αυτό αφορά 100 περίπου στελέχη, ανάμεσα τους το σύμβουλο εθνικής ασφαλείας, τον εκπρόσωπο τύπου καθώς και τον πανί-σχυρο προσωπάρχη του επιτελείου του. Με τη σημερινή ισοτιμία δολαρίου-ευρώ τα στελέχη του Ομπάμα θα πληρώνονται λιγότερο και από τους αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά ο Ομπάμα ήταν κατηγορη-ματικός: «οι απλοί πολίτες σφίγγουν το ζωνάρι και το ίδιο πρέπει να κάνει και η Ουάσιγκτον».

Για ποιους άραγε υφίσταται ο νόμος;Ποινικές διώξεις σε βάρος 18 στελεχών και υπαλλήλων

του Δήμου Θεσσαλονίκης άσκησε η Εισαγγελία Πρω-τοδικών για την υπόθεση του ελλείμματος στην Πάγια Προκαταβολή. Ο κ. δήμαρχος δήλωσε: «Με χαρά πλη-ροφορήθηκα ότι ο εισαγγελέας άσκησε ποινική δίωξη εναντίον των πιθανών ενόχων». Άραγε ποιος δήμαρχος νοιώθει χαρούμενος, όταν 18 στελέχη και υπάλληλοί του διώκονται γιατί έκλεβαν τα λεφτά των Θεσσαλονικέων; Ποινή φυλάκισης 12 μηνών με τριετή αναστολή επέ-βαλε το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης στο νομάρχη Π. Ψωμιάδη, κρίνοντάς τον ένοχο για το αδίκημα της παρά-βασης καθήκοντος. Ο κ. Ψωμιάδης, βέβαιος για τη δικαί-ωσή του στο Εφετείο, τόνισε: «Οι συκοφάντες θα πάρουν πάλι την απάντησή τους από το λαό της Θεσσαλονίκης». Ο νομάρχης καταδικάζεται για παράβαση καθήκοντος

αλλά δηλώνει πως πρόκειται για συκοφαντία και ο λαός μπορεί να αποφασίσει αν είναι ένοχος ή αθώος. Ο μητρο-πολίτης Άνθιμος γίνεται κύριος δημόσιας δασικής έκτα-σης 32 στρεμμάτων στο Πανόραμα αξίας 12 εκ. ευρώ «κατά παρέκκλιση» και με τη βοήθεια της Νομαρχίας, αλλά απειλεί εξ’ άμβωνος ότι οι καταγγέλλοντες «δεν θα μείνουν ατιμώρητοι στην πέρα του τάφου ζωή». Ο εισαγ-γελέας παρήγγειλε ποινική δίωξη. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Μπορεί η φίλη μου η Έλλη με μεταπτυχιακά και διδα-κτορικά και γονείς συνταξιούχους καθηγητές πανεπιστη-μίου να παραμένει άνεργη, στέλνοντας αιτήσεις και βιο-γραφικά στη Ευρώπη, αλλά αυτό συμβαίνει γιατί δε γνώ-ρισε ακόμα τους Χριστινάκιδες. Στο τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κοσμήτωρ είναι η Ελένη Χριστινάκη και καθηγητής ο Παναγιώτης Χριστι-νάκης. Από κει και πέρα παρακολουθήστε την πορεία της οικογένειας: Η κόρη Ειρήνη Χριστινάκη έλαβε διδακτο-ρικό τον Αύγουστο του 2004 από τον πατέρα της Πανα-γιώτη Χριστινάκη, τότε Πρόεδρο του Τμήματος που ήταν επιβλέπων του διδακτορικού της, έχοντας αποτύχει στις προσπάθειές της για διδακτορικό στη Νομική Αθηνών και στη Νομική Θράκης. Σε λίγους μήνες εκλέγεται κατ’ ευθείαν επίκουρη καθηγήτρια, παρακάμπτοντας το νόμο που απαιτεί κάποια χρόνια διδασκαλίας σε ΑΕΙ μετά την απόκτηση του διδακτορικού. Χαρακτηρίστηκε διεθνούς κύρους επιστήμων!!! και άκουσον άκουσον μέσα σε τρία χρόνια το 2008 σε ηλικία 35 ετών γίνεται τακτική ΚΑΘΗ-ΓΗΤΡΙΑ!!!, παρακάμπτοντας πάλι το νόμο. Στη συνέχεια ο γαμπρός Χριστινάκη, Αθανάσιος Γλάρος, και σύζυγος της Ειρήνης Χριστινάκη εκλέγεται επίκουρος καθηγητής στο ίδιο Τμήμα. Ο αδελφός του γαμπρού Χριστινάκη, Γεώρ-γιος Γλάρος ετοιμάζεται και αυτός για άλλη θέση στο ίδιο Τμήμα.

Η άλλη κόρη του Χριστινάκη, Όλγα Χριστινάκη, ετοι-μάζεται και αυτή για τη Σχολή και πήρε θέμα διδακτορι-κού με επιβλέπουσα την αδελφή της, Ειρήνη Χριστινάκη. Ο άλλος γιός Χριστινάκη, Επαμεινώνδας Χριστινάκης, πτυχιούχος Παιδαγωγικής Ακαδημίας, δάσκαλος στην Κύπρο, χωρίς πτυχίο Θεολογίας και χωρίς μάστερ που είναι απαραίτητο, γίνεται και αυτός υποψήφιος διδάκτωρ και στην επιβλέπουσα επιτροπή ορίζεται πάλι ο καθηγη-τής Χριστινάκης.

Άντε και εις ανώτερα!

9

Page 10: Dytikos #52

αφιέρωμα>>

Μια Καντάτα Ελευθερίας... Βρε Παιδιά!!!

Θεοδώρα ΡούμκουΓράφει η

Ελευθερία, μου΄χε πει ο παππούς μου, όταν από παιδί τον ρώτησα ένα μεσημέρι που τρώγαμε γύρω από το σοφρά τον τραχανά, είναι: «Να, καλή ώρα όπως τώρα, όταν τρως τον τραχανά και σε βλέπουν οι άλλοι να μη σε νοιάζει πώς θα τον φας, ακόμη κι αν στάξεις πάνω σου» και πήρε αμέσως την ξύλινη κουτάλα που άχνιζε ζεματιστός ο τραχανάς, την έχωσε άγαρμπα στο στόμα του και μετά ρεύτηκε. Αργότερα στην εφηβεία, όταν τον ξαναρώτησα μια μέρα που ήμασταν στ αμπέλια, μου΄πε: «Το βλέπεις τούτο το τσαμπί; Μόνον όταν έρθει η ώρα του θα κοπεί από το σώμα της μάνας. Το ίδιο το κλήμα θα το αποδιώξει! Γι αυτό μη βιάζεσαι!». Αν και η ερμηνεία αυτή, καλύτερη ομολογουμένως από την προηγούμενη του τραχανά, με ικανοποίησε, ωστόσο άγουρα ερωτηματικά ξαναγεννιούνταν στις ανήσυχες γωνιές του μυαλού μου.

Κάποια απ αυτά θέριεψαν στον πρώτο καβγά με τον πατέρα μου. «Να ξέρεις, θα σαι δυστυχισμένη στη ζωή σου αν συνεχίσεις έτσι. Τόση ελευθερία, όχι άντρας, ούτε γάιδαρος θα την αντέξει!». Ε, αυτό πια πήγαινε πολύ! Μα να είναι η Ελευθερία δυστυχία ακόμη και στα γαϊδούρια; Όχι, τούτη την ερμηνεία με τίποτα δε μπορούσα να τη δεχτώ, όσο κι αν υπεραγαπούσα τον πατέρα μου.

Πέρασαν τα χρόνια κι όσο εκείνη μου κρυβόταν με μαεστρία και έξυπνες στρατηγικές μην τυχόν και τη συναντήσω, τόσο με κυρίευε μια μανία να την κατα-κτήσω ολοσχερώς. Ομολογώ πως κάποιες στιγμές (ελά-χιστες νομίζω) την ένιωσα γύρω μου, αλλά απροσδιόρι-στη εκείνη ακόμη, μου ξεγλιστρούσε και με περιέπαιζε σαν μικρό παιδί.

Τη μια στριφογύριζε σα μέλισσα στους δρόμους γύρω από τα σκυμμένα κεφάλια των ανθρώπων, που χώνονταν βαρύθυμα στους ώμους, άλλοτε πάλι γυρό-φερνε στις χλωμές σιωπές, όποτε πρόβαλλε αγουροξυ-πνημένη η αλήθεια πίσω από ένα παραθύρι, και κάποτε νομίζω πως την άκουσα- όχι, δεν ήταν γέννημα της φαντασίας μου- την άκουσα στο πνίξιμο μιας παιδικής φωνής που κατάφερε να γίνει μόνο ένα κλαυσίγελο, κάποιο χλωμό απομεσήμερο σε μια δυτική συνοικία.

Έτσι χλευαστικά με προκαλούσε η ξεδιάντροπη με χίλιους δυο ακκισμούς κι ολοένα ξεθάρρευε και μου΄λεγε:

«Είμαι εδώ, δεν είμαι εδώ. Κι αν με βρεις πώς θα με πιάσεις;».

Ώσπου ήρθε η μέρα που διάβασα τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» του Διονύσιου Σολωμού, του εθνι-κού μας ποιητή και τότε είπα: «Ωπ, σε τσάκωσα!».

«Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη κι η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι.Με χίλιες βρύσες χύνεται με χίλιες γλώσσες κρένει:Όποιος πεθάνει σήμερα, χίλιες φορές πεθαίνει».«Αυτό είναι Ελευθερία!», είπα. Να σταθείς στη ζωή και στο θάνατο με περίσσιο

θάρρος και σεμνή αξιοπρέπεια. Μα πάλι, ποια ήταν αυτή η αξιοπρέπεια που όλοι μιλούν κάνοντας τους ειδήμονες τάχα και την ερμηνεύουν κατά πώς βολεύει τον καθένα. Άλλοι την καμαρώνουν στην ψευτοηθική τους, άλλοι την επιδεικνύουν μέσα από τη θρησκεία

τους κι άλλοι πάλι την καλοχτενίζουν με μια επιτη-δευμένη ευγένεια και καλοσύνη, που κοντεύει να τους πνίξει από θυμό. Εμένα πάντως ο παππούς μου, μου΄μαθε πως αξιοπρέπεια είναι να σέβεσαι τον εαυτό σου, όταν τον ακούς που σου μιλεί και δείχνεις το μπόι του δίχως φόβο. «Τότε μόνο σέβεσαι τον άλλον», έλεγε ο αείμνηστος.

Η Ελευθερία όμως του Σολωμού, παρόλο που συγ-γένευε με την αξιοπρέπεια του παππού μου, εμπεριείχε ένα δισταγμό που δε μου επέτρεπε να την αποδεχτώ πλήρως σ΄ εκείνο το ηχηρό επίθετο «πολιορκημένοι…», που λειτουργούσε ως μετοχή δυνητικά αρνητική, δημι-ουργώντας εκ νέου ερωτηματικά.

Κάποια στιγμή στη γιορτή μου, των Αγίων Θεο-δώρων, μου΄φερε ένας φίλος φιλόλογος για δώρο, «τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» του Ρήγα Φεραίου, που στην πρώτη του σελίδα έγραφε. « Όποιος συλλογάται καλά, συλλογάται Ελεύθερα». Και λίγο παρακάτω….. «Ελευθερία είναι να κάμεις τη ζωή σου, όπως τη θες, χωρίς να βλάπτεις τα δίκαια των γει-τόνων σου».

Με ζώσανε τα φίδια! Κάνω τη ζωή μου όπως τη θέλω; Και ποια ήταν τέλος πάντων αυτά τα δίκαια και σε ποιους γείτονες απευθύνονταν;

«Να την κάμω όπως θέλω! αποφάσισα εν ριπή οφθαλ-μού! Πρέπει πρώτα να βρω ένα όνειρο, έναν σκοπό, ένα όραμα βρε αδερφέ, κι άρχισα αμέσως να σχεδιάζω τ΄ όνειρο, που πάνω του θα έχτιζα τη νέα ερμηνεία της Ελευθερίας.

Έψαξα πολύ και για καιρό στα καλντερίμια και στις αρχοντογειτονιές, στους μαχαλάδες και στις πλατείες ακόμη και στις εθνικές οδούς. «Τόσο δύσκολο είναι πια να βρεις όνειρα;», ρώτησα έναν φίλο μου μια μέρα που κάθισα λίγο να ξεκουραστώ. «Α!» μου είπε χασκογελώ-ντας, μας έκλεψαν τα όνειρα, δεν τα΄μαθες; Η Ευρώπη. Μας τα πήρε για ένα κομμάτι ψωμί για να ξεχρεώσουμε λέει το οικονομικό μας χρέος, ξέρεις, αυτό που το κου-βαλάμε από την εποχή του Όθωνα! Μα που ζεις καη-μένη! Εδώ βουίζει ο τόπος!», φώναξε ενοχλημένος από την άγνοιά μου.

Τρόμαξα! Δεν υπάρχουν όνειρα; Βιαστικά έψαξα στην τσέπη του παντελονιού μου και βρήκα ένα μικρό εισιτήριο. «Να το θυμάμαι είπα, σ αυτό το μικρό τσεπάκι θα το φυλάω, το εισιτήριο για τ΄ όνειρο» κι έκλεισα με δύναμη το φερμουάρ.

«Και που ήταν οι Ακρίτες; Δε φυλούσαν τα σύνορα;» τον ρώτησα εξοργισμένη. Ολόκληρες ανατολικές άκρες στο Βυζάντιο κρατούσαν με δόξα και τιμή, κι εδώ ούτε ένας Διγενής σ αυτόν τον τόπο, ούτε Ένας να κρατή-σει στα χέρια του το όραμα, να δώσει μιαν ελπίδα βρε αδερφέ, να τον θαυμάσει ο λαός κι έπειτα να τον κάμει τραγούδι για τις δύσκολες ώρες.

«Τι να σου πω. Εγώ ένα Διγενή ξέρω όλο κι όλο, τον ταξιτζή, που στο τέλος έγινε δημόσιος υπάλληλος στην τράπεζα. Βολεύτηκε κι αυτός», μου΄πε όλο νόημα κλεί-νοντας πονηρά το μάτι κι έπειτα έφυγε βιαστικά.

Τότε, εκεί στη μοναξιά μου με μοναδική παρέα -εδώ και χρόνια- τις αστείες απορίες μου, θυμήθηκα τη θεία μου τη Λευτέρω. Λευτέρω έλεγε χαϊδευτικά ο πατέρας

10

Page 11: Dytikos #52

μου την αδερφή του, την Ελευθερία. «Κοίτα να βολευτείς να γίνεις δασκαλίτσα, χρυσό βραχιόλι να φορέσεις να σε υπολογίζουν όλοι». Τα λόγια αυτά της θείας μου, ήταν σπίρτο αναμμένο πάνω στο φλογερό, αθώο θα ΄λεγα πάθος μου -ως μέλλουσα παιδαγωγός βλέπεις αυτού του τόπου- που γινόταν πυροτέχνημα. «Η Εκπαίδευση θείτσα μου δεν είναι μια δουλίτσα, ούτε βόλεμα», την αντέκρουα με ύφος Πανεπιστημιακού. «Η εκπαίδευση είναι ύψιστο κοινωνικό λειτούργημα, σύμφωνα με το οποίο γίνεται καλύτερη η ζωή μας, γιατί όσο δουλεύεται η ψυχή, τόσο η ελευθερία γίνεται καρπός, που ωριμάζει φτάνοντας στο ύψιστο σκαλί του ελεύθερου Ανθρώ-που!».

«Άκου να δεις! Η Ελευθερία τα λέει όλα αυτά;», ρωτούσε τότε περιπαιχτικά η θεία Λευτέρω μαγειρεύ-οντας ταυτόχρονα τους περίφημους λαχανοντολμάδες της, μια σπεσιαλιτέ δική της, που της προσέδιδε και μια θέση διακριτή στο γενεαλογικό μας δέντρο. «Όχι! της φώναζα έξαλλη, αυτά τα λέει ο Αλέξανδρος Δελμούζος, ο Παιδαγωγός!!!».

«Ιησούς Χριστός και δώδεκα Απόστολοι», σταυροκο-πιόταν τότε εκείνη. Κοίτα να σου μάθω καημένη κανένα λαχανοντολμά μπας και ξεγελαστεί το παλικάρι και σε πάρει, διαφορετικά σε κείνο το ξύλινο το ράφι απέναντι θα σε κρεμάσω να βλέπεις όλη μέρα πώς τους φτιάχνω.

Δεν ξέρω αν αργότερα βρήκα έστω και κάποιους σπόρους της Ελευθερίας στο σχολείο. Το μόνο που ξέρω είναι πως το πνιγερό περιβάλλον από κανόνες και αρχές, πολιορκημένο από φόβους και τυπικότητες, ανατίναζε το στομάχι μου στον αέρα, όχι μόνο από την ανημποριά ενός συστήματος που εξακολουθεί να «πνέει τα λοίσθια» αλλά και από τη δική μου ανημποριά απέναντι σ αυτό.

Κάποια στιγμή ένας μαθητής μου, μου΄πε:« Κυρία, αν δεν ήσουν εσύ, δε θα΄ξερα πού να σταθώ», και τότε μόνο ένιωσα πως είχα έναν μικρό λόγο ύπαρξης σ αυτόν το

χώρο, που λέγεται Εκπαίδευση και μια καλή δικαιολογία στη θεία Λευτέρω γιατί δεν έμαθα ποτέ τους θεσπέσιους λαχανοντολμάδες της.

Αργότερα, ένα ηλιόλουστο πρωινό, διαβάζοντας το «Άξιον Εστί» του Ελύτη, πίστεψα πως η Ελευθερία ταξι-δεύει μ ανοιχτά τα φτερά και τη λένε Ελλάδα. Έτσι άρχισα πυρετωδώς τα ταξίδια. Τι ορμητικά ποτάμια θέλεις, τι καταγάλανες θάλασσες του Αιγαίου, τι κατάφυτα βουνά κι απόκρημνα λαγκάδια, όπου μόνο το μάτι του θεού σ αγναντεύει, τι κράκουρα και φαράγγια, τίποτα πια δεν άφησα! Ατέλειωτες ώρες περισυλλογής κάτω από πλα-τάνια και μυρτιές, ανέμελες κοινωνικές συναναστρο-φές κι αναρίθμητα ξενύχτια αχαλίνωτης διασκέδασης και οινοποσίας μέχρι πρωίας….είχαν πάντα σαν στόχο την Ελευθερία. Άλλη σκέψη πέρα απ αυτήν δεν είχα. Ενίοτε είχα την ψευδαίσθηση πως είχα κατακτήσει κάθε ικμάδα του κορμιού της αλλά αυτό μάλλον αποτελούσε μία πλάνη, έναν παραπλανητικό σχεδιασμό που κατέ-στρωνε το ασυνείδητο για να με ξεγελάσει. Τώρα που το σκέφτομαι καλύτερα, όχι, δε στάθηκα στη στιγμή εκείνη, που μπορεί και να τη συνάντησα.

Δεν είδα πώς σκάει ένα μπουμπούκι μόλις ανοίγει τα πέταλά του, δεν άκουσα τις ανάσες των δέντρων μαζί με τις σιωπές της ψυχής μου κάτω από τις φυλλωσιές τους. Δε χαιρέτησα τα χελιδόνια, που με προσκαλούσαν με το γλυκό τους τιτίβισμα να΄βγω στο μπαλκόνι ένα ερωτικό

ανοιξιάτικο απόγευμα, προτιμώντας τον υπολογιστή.Αλλά κι αν ακόμη τα΄κανα όλα αυτά, κι αν αντάμωσα

τις λεύκες και τις φίλησα με κάποιους στίχους, κι αν έκανα παρέα μια αλκυόνη σ ένα ήρεμο ποταμάκι κι αν ακόμη μέθυσα από την ηδονική μυρωδιά του θυμαριού και των φρύγανων, είμαι πεπεισμένη πλέον πως δεν ήμουν εκεί. Πάντα αναζητούσα την Ελευθερία…..μέσα στη φασαρία της ψυχής μου.

Και τώρα την αναζητώ, πιο ήρεμα, δίχως φοβερές αγωνίες και καρδιοχτύπια. Ακόμη και σ αυτές τις λίγες αράδες πάνω στο λευκό χαρτί, που θα γεμίσει σε λίγο, ως απάντηση στον πονεμένο μου Καρυωτάκη, που σε κάποιο ποίημα του έγραφε: «αθώα, λευκά χαρτιά χωρίς αιτία». Κι όμως, πάντα υπάρχει μιαν αιτία.

Για μιαν αιτία μαζεύτηκε κι αυτή η παρέα απόψε, Παρασκευή βράδυ, κάπου στα ανατολικά μετερίζια της πόλης. Μαρία, Κώστας, Χριστίνα, Πέρσα κι ο Ορφέας να κερνάει. Μια βραδιά από κείνες που η ψυχή θέλει ν ανθίσει ξανά, να σεργιανίσει έξω από το κουκούλι της, να πιάσει ρυθμό ελεύθερο και γρήγορο, να υπερβεί τους κανόνες που η ίδια ορίζει. Να πετάξει, έτσι απλά. Προσπαθεί…. Μία κίνηση μπρος, μία πίσω. Μέσα της σιωπές, που μισοκρύβουν κάποια ανοιχτή πληγή ίσως, ένα δισταγμό, που μπορεί από καιρό να έχει χαράξει τη δική του πορεία. Έπειτα πάλι τη δυναμώνουν γλυκά χαμόγελα με τρυφεράδα και γνήσιο νοιάξιμο, βλέμματα λάγνα και τσαλίμια γεμάτα υποσχέσεις, που πάλι μισο-σβήνουν στο συλλογισμό του νου ή στον πόνο μιας νοσταλγικής ανάμνησης, μιας κάποιας απουσίας.

Εκείνη όμως απόψε, τρέχει, τα παραβλέπει όλα αυτά, τρέχει, τρέχει, χωρίς τίποτα και κανείς να τη σταματά, ώσπου στο τέλος λαχανιασμένη φωνάζει: «Μια καντάτα Ελευθερίας βρε παιδιά!» …… και την κάμει ξέφρενο χορό για όλους.

AÚÌÂÓÔÔ‡ÏÔ˘ 32, 546 35 £∂™™∞§ONIKH ñ TËÏ. 2310 208731, Fax 216647 ñ E-mail: [email protected] ™TOA TOY BIB§IOY - ¶ÂÛÌ·˙fiÁÏÔ˘ 5, 105 64 A£HNA ñ TËÏ. & Fax 210 3211097

UNIVERSITY STUDIO PRESS EΉfiÛÂȘ EÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓ BÈ‚Ï›ˆÓ & ¶ÂÚÈÔ‰ÈÎÒÓ

M‹ˆ˜ ›̷È-›۷È-Â›Ó·È ÙÚÂÏfi˜;£. M·ÏÏ‹˜∂›ÎÔÛÈ Ì›· Ӥ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ÈÛÙÔڛ˜ ·ÓıÚÒˆÓÙ˘ ‰ÈÏ·Ó‹˜ fiÚÙ·˜, Ô˘ Û˘Ó¿ÓÙËÛÂ Ô Û˘ÁÁڷʤ-·˜ ηٿ ÙËÓ ¿ÛÎËÛË ÙÔ˘ ·ÁÁ¤ÏÌ·Ùfi˜ ÙÔ˘...

Û¯‹Ì

·: 1

4x21

, ÙÈÌ

‹: €

15,0

0

BURNOUT ™‡Ó‰ÚÔÌÔ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘ı¤ÓˆÛ˘EÈ̤ÏÂÈ·: A.-™. AÓÙˆÓ›Ô˘

H ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘ı¤ÓˆÛË (burnout) ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·ÈÛ οÙÈ Ôχ ÈÔ ÛÔ‚·Úfi ·fi ÙÔ Ó· ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È Î·Ó›˜ÌÂÏ·Á¯ÔÏ›· ‹ Ó· ¤¯ÂÈ ÌÈ· ¿Û¯ËÌË Ì¤Ú·... Û¯

‹Ì·:

17x

24, Ù

ÈÌ‹:

€22

,00

TÔ ÚÒÙÔ Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· Ù˘ KÚ›ÛÙ· BÔÏÊÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÙËΠ۠20 ÁÏÒÛÛ˜, Á˘Ú›ÛÙËÎÂÙ·ÈÓ›· ÁÈ· ÙÔ ÛÈÓÂÌ¿ Î·È ‰È‰¿¯ıËΠÛÙ·Û¯ÔÏ›· ˆ˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi ‰Â›ÁÌ· Ù˘˙ˆ‹˜ ÛÙËÓ AÓ. °ÂÚÌ·Ó›·.

Û¯‹Ì·: 14x21, ÙÈÌ‹: € 15,00

www.universitystudiopress.gr

MÔÈÚ·Ṳ̂ÓÔ˜Ô˘Ú·Ófi˜Ch. Wolf MÙÊÚ.-EÈ̤ÏÂÈ·:K. XÚ˘ÛÔÌ¿ÏÏË-Henrich

11

Page 12: Dytikos #52

>> συνέντευξη

Δύσκολοι καιροί για τέχνες

Δύο Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες, ο ζωγράφος, χαράκτης, γλύπτης Νίκος Μπαχαρίδης και ο ζωγρά-φος και καθηγητής τέχνης Ζαχαρίας Κουμπλής μας ξενάγησαν στα σοκάκια της πόλης και τα μονοπάτια της τέχνης. Κάνοντας ένα πέρασμα από το χθες στο σήμερα, άλλοτε με θυμό και άλλοτε με νοσταλγία, η μόνη διαπίστωση ήταν ότι η ανάγκη για τέχνη συνε-χίζει να επιβιώνει...

Με τι υλικά δουλεύετε και τι σας εμπνέει;Ν. Μ. Καθετί που έχει σχέση με τη ζωή και τη φύση

αποτελεί πηγή έμπνευσης. Όταν ξεκίνησα απλά παρατη-ρούσα και ζωγράφιζα ό,τι με εντυπωσίαζε. Έχω χρησιμο-ποιήσει διάφορα υλικά ανάλογα με τη διάθεση και το τι θέλω να κάνω π.χ. χρώμα, ξύλο, μελάνι, σίδηρο, αλουμί-νιο, γυαλί, μπρούντζο. Όμως η πέτρα με συναρπάζει γιατί κρύβει μέσα της άπειρες αισθήσεις.

Ζ. Κ. Με εμπνέει περισσότερο ο άνθρωπος και η φύση. Είμαι κάτοικος των πόλεων και άργησα να την εκτιμήσω. Τα υλικά που δουλεύω στις κατασκευές είναι άπειρα, στη ζωγραφική χρώματα βασικά νερού, πλαστικά, ακρυλικά, παραδοσιακές σκόνες σε χαρτί, χαρτόνι, ξύλο κ.α. Μου αρέσει να πειραματίζομαι, το ερευνητικό στοιχείο προ-κύπτει από το γεγονός ότι σπούδασα γεωλογία πριν μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών.

Ακολουθείτε κάποια συγκεκριμένη τεχνοτροπία;Ν. Μ. Ακολουθώ την τεχνοτροπία που με εκφράζει για

να ολοκληρώσω κάποιο έργο κατά βάση αφαιρετική. Με ενδιαφέρει να έχω την ουσία χωρίς φλυαρίες για αυτό δεν κάνω ένα γλυπτό με όλες τις λεπτομέρειες.

Ζ. Κ. Η ζωγραφική μου δεν είναι 100% ανθρωποκε-ντρική. Ο ένας τομέας είναι παραστατική με ανθρώπινες φιγούρες και ο άλλος αφηρημένη. Θέλω επίσης να τη χαρακτηρίζει πολυσημία, δίνοντας στον καθένα τη δυνα-τότητα να δημιουργεί το δικό του σενάριο για το έργο.

Προσπαθείτε να περάσετε μηνύματα μέσω της τέχνης ή κάνετε τέχνη για την τέχνη;

Ν. Μ. Η αγωνία του καλλιτέχνη για τη ζωή και ο τρόπος που τη βιώνει προσδίδει στο καλλιτεχνικό του έργο είτε μικρή, είτε μεγάλη εμβέλεια. Άλλωστε ότι κάνεις είναι πολιτική, ακόμη και η τέχνη για την τέχνη έχει το μήνυμα της.

Ζ. Κ. Τα έργα μου δεν έχουν τίτλους και συμβολισμούς. Το μήνυμα μου είναι αυτό που έλεγε ο Ντοστογιέφσκι «η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο». O άνθρωπος βρίσκει μία παρηγοριά, ένα συμπλήρωμα στην τέχνη που είναι απα-ραίτητο για να γίνει η ζωή του καλύτερη.

Μπορεί να βιοποριστεί κάποιος μόνο μέσω της τέχνης;

Ν. Μ. Αυτό είναι ένα άλυτο πρόβλημα. Πάντως εγώ άφησα τη ζωγραφική και στράφηκα στη χαρακτική και αργότερα στη γλυπτική, επειδή παρατήρησα ότι το εμπο-ρικό στοιχείο έμπαινε στο καλλιτεχνικό. Αν πας να ζήσεις από αυτό γίνεσαι βιοτέχνης και χάνεσαι ως καλλιτέχνης.

Ζ. Κ. Είναι πολύ δύσκολο και δεν ξέρω πόσοι στην Ελλάδα το έχουν πετύχει. Είναι σημαντικό τουλάχιστον η εργασία που κάνεις για να βγάλεις τα προς το ζην να είναι

σε κάτι παραπλήσιο. Στην περίπτωσή μου με τη διδασκα-λία έρχεται η ολοκλήρωση και το ένα κομμάτι συμπλη-ρώνει το άλλο.

Προβλήματα, όπως η έντονη ανεργία, το οικονο-μικό πρόβλημα σας επηρεάζουν;

Ν. Μ. Επηρεάζουν σοβαρά τη διάθεση, με αποτέλεσμα να έχουν αντίκτυπο και στο καλλιτεχνικό έργο.

Ζ. Κ. Δεν με αφήνουν ανεπηρέαστο, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο βγαίνει η αρνητική διάθεση στο έργο. Ίσως τα χρώματα να είναι πιο μουντά. Από την άλλη τα άσχημα γεγονότα δίνουν και ερέθισμα στον καλλιτέχνη να δημιουργήσει. Σκεφτείτε τον Πικάσο με τη Γκουέρνικα, κάποιος άλλος μπορεί να σταύρωνε τα χέρια.

Όταν σκέφτεστε τη Θεσσαλονίκη πριν 30 χρόνια τη θεωρείτε ομορφότερη σε σύγκριση με σήμερα;

Ν. Μ. Η Θεσσαλονίκη πριν 30 χρόνια ήταν η πόλη της αντιπαροχής και της αυθαιρεσίας είτε κρατικής, είτε ιδιω-τικής και εκείνη η πραγματικότητα καθόρισε τη σημερινή της μορφή. Μία μιζέρια κυριαρχούσε, μόνο το ηλιοβασί-λεμα στην παραλία άνοιγε σαν παράθυρο και εξαφάνιζε την ασχήμια.

Ζ. Κ. Ήταν πολύ πιο όμορφη, τη νοσταλγώ και δεν θέλω να κατεβαίνω στο κέντρο γιατί με πιάνει μελαγχο-λία από τα χιλιάδες αυτοκίνητα και το μπετόν. Τότε είχε περισσότερο πράσινο και πανέμορφα νεοκλασικά κτίρια. Έμενα στο Ντεπώ και πηγαίνοντας στο 5ο Γυμνάσιο η διαδρομή ήταν καταπληκτική. Σώθηκαν κάποια κτίρια, αλλά φανταστείτε να ήταν γεμάτη με νεοκλασικά όλη η Βασιλίσσης Όλγας.

Έχει περάσει η Θεσσαλονίκη στα έργα σας;Ν. Μ. Παλαιότερα είχα ζωγραφίσει διάφορα σημεία.

Χαρακτηριστικά σε έναν πίνακα, χαμένο σήμερα στην Πινακοθήκη του Δήμου, παριστάνω τις πολυκατοικίες από την παραλία και ένα ιπτάμενο ψάρι ξεπροβάλλει από τον ουρανό σαν απειλή, συμβολίζοντας ότι κάτι δεν πάει καλά στην πόλη.

Ζ. Κ. Ίσως έμμεσα το βυζαντινό στοιχείο της Θεσσα-λονίκης, επειδή δεν χρησιμοποιώ εκτυφλωτικά χρώματα. Μου έχουν πει κιόλας ότι κάποια έργα μου, θυμίζουν φορητές εικόνες, λόγω της χρωματικής λιτότητας.

Η πολιτική εξουσία και ο πολιτισμός συνυπάρχουν αρμονικά; Προωθούν οι «τοπικοί άρχοντες» τον πολιτισμό;

Ν. Μ. Αυτή η συμβίωση έχει βγάλει μόνο νόθες κατα-στάσεις. Όσο για τους πολιτικούς άρχοντες προωθούν τον πολιτισμό κατά πόσο τους βολεύει… αυτό έχει απο-δειχθεί ως τώρα.

Ζ. Κ. Κάνουν φιλότιμες προσπάθειες, γίνονται εκθέ-σεις, όμως πολλές φορές παρατηρείται έντονη σπατάλη για φιέστες. Ξοδεύονται πολλά χρήματα, όταν ο Σύλλο-γος Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας πολεμάει χρόνια να βρει στέγη.

Πώς σας φαίνεται το επίπεδο των μουσείων;Ν. Μ. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να τραβή-

ξουν τον κόσμο. Εκεί βρίσκεται η ιστορία του πολιτισμού μας και είναι αποκαρδιωτικό πόσο άδεια παραμένουν…

Ειρήνη ΜπούραΓράφει η

[email protected]

Νίκος Μπαχαρίδης«Η τέχνη είναι η κινητήρια δύναμη για να αντιστέκομαι»

Γεννήθηκε το 1946 στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης. Είναι ζωγράφος, χαράκτης και γλύπτης. Έχει πραγματοποιή-σει έξι ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε περισσότε-ρες από 80 ομαδικές. Συνεργάστηκε με τη Μικρή Πινα-κοθήκη «Διαγώνιος» από το 1981 έως το 1994. Έργα του βρίσκονται στην πινακοθήκη της Εταιρείας Μακεδονι-κών Σπουδών, στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, στο Λαογραφικό Μουσείο Θεσσαλονί-κης κ.α. Το 2008 πήρε μέρος σε δύο συμπόσια γλυπτικής στην Αιανή Κοζάνης και τη Νάουσα. Την τελευταία εικο-σαετία δραστηριοποιείται στον τομέα της παλαιοντολο-γίας, συμμετέχοντας στην ομάδα έρευνας του Τμήματος Παλαιοντολογίας του Α.Π.Θ.

Ζαχαρίας Κουμπλής «Η τέχνη δεν είναι καπρίτσιο… αλλά φλόγα που καίει συνέχεια»

Γεννήθηκε το 1957 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Γεω-λογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Μ. Κοντό και Β. Δημητρέα. Από το 1991 διδάσκει στη μέση εκπαίδευση ως καθηγητής εικαστικής αγωγής. Έχει δείξει τη δουλειά του σε δεκατρείς ατομικές και περισ-σότερες από 70 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ελβετία, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Γαλλία, Κύπρο). Το 2001 απέσπασε βραβείο ζωγραφικής στην 1η

Πανελλήνια Έκθεση Μικρογραφικής Τέχνης – Μινιατού-ρας στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.

12

Page 13: Dytikos #52

Ζ. Κ. Πάμε καλά, όμως για δεύτερη πόλη σε πληθυσμό στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερα μουσεία. Το ίδιο συμβαίνει και με τις Σχολές Καλών Τεχνών, έχουμε μόνο τρεις σε όλη τη χώρα, όταν τα Σκόπια έχουν δέκα. Φαί-νεται από τον αριθμό πόση σημασία δίνουμε στον πολιτισμό…

Αν μπορούσατε να βάλετε μία καλλιτεχνική πινελιά στο τοπίο της πόλης ποια θα ήταν;

Ν. Μ. Εγώ θα έλεγα καλύτερα μία σκαρπελιά σε μέγεθος μπουλντόζας…

Ζ. Κ. Θα εξαφάνιζα τα παρκαρισμένα αυτοκί-νητα και θα προσέθετα πολύ πράσινο!

Η Θεσσαλονίκη στο παρελθόν ανέδειξε σημαντικούς καλλιτέχνες συμφωνείτε με την άποψη ότι σήμερα χαρακτηρίζεται από πολιτιστική ένδεια;

Ν. Μ. Συμφωνώ… υπάρχει μία μιζέρια με λίγες περιπτώσεις που ξεχωρίζουν.

Ζ. Κ. Δεν νομίζω να ισχύει κάτι τέτοιο. Όταν ζούμε σε μία εποχή δεν μπορούμε να πούμε αυτός είναι μεγάλος καλλιτέχνης. Πρέπει να περάσουν 30 χρόνια για να αξιολογηθεί με αντικειμενική ματιά.

Πιστεύετε τα νέα έργα π.χ. τα θεματικά πάρκα, ανάπλαση του Λευκού Πύργου, το μετρό κ.α. θα συμβάλλουν στην πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης;

Ν. Μ. Σίγουρα, αλλά βλέπω πολύ τσιμέντο, τίποτα δεν γίνεται για περισσότερο πράσινο. Είναι πιο εύκολο να ξεριζωθούν δέντρα παρά να φυτέ-ψουν καινούργια.

Ζ. Κ. Κάποια είναι έργα βιτρίνας, κάποια είναι ουσιαστικά, όπως το μετρό. Αναρωτιέμαι ωστόσο μία γραμμή θα λύσει το συγκοινωνιακό πρόβλημα; Έπρεπε να είχε γίνει πριν 50 χρόνια και να κάνουμε τώρα τις διακλαδώσεις. Όμως πρώτα φτάνουμε στο χείλος του γκρεμού και μετά θυμόμαστε να σώσουμε ό,τι μπορούμε. Ετοιμάζετε κάποια έκθεση αυτό το διά-στημα;

Ν. Μ. Αν και οι συνθήκες είναι αντίξοες ποτέ δεν μένω στάσιμος. Ο καλλιτέχνης πάντα δημιουργεί, εξελίσσεται, δέχεται επιρροές και μερικές φορές αλλάζει και νοοτροπία.

Ζ. Κ. Μία ομαδική ζωγραφική – γλυπτική έκθεση στην Έδεσσα, στις 21 Μαρτίου. Θα ήθελα να κάνω και μία αναδρομική 1989 – 2009 στη Δημοτική Πινακοθήκη για να φανεί η εξέλιξη της 20ετίας. Έκανα αίτηση στο Δήμο για τα Δημήτρια του 2009 και περιμένω οριστική απάντηση.

Υψηλάντου 58, Νέα ΕλβετίαΘεσσαλονίκη, Τ.: 2310 30 55 45

το στέκιγια τους

μερακλήδεςτης γεύσης

το στέκιγια τους

μερακλήδεςτης γεύσης

ww

w.ask

why

.gr

13

Page 14: Dytikos #52

αφιέρωμα>>

Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης

Μετρώντας τα άστρα…

Πότε θα εμφανιστεί κομήτης; Πότε θα γίνει η επόμενη έκλειψη; Τι γίνεται με τις τρέχουσες δια-στημικές αποστολές; Ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης είναι το κατάλληλο μέρος για να βρείτε τις απαντήσεις. Οι λάτρεις της ερασιτεχνικής αστρονομίας ξέρουν να «διαβάζουν» τον ουρανό! Εντοπίζουν πλανήτες, σμήνη αστέρων, νεφελώματα, γαλαξίες και δε διστάζουν να ταξιδέψουν στην άλλη άκρη της γης για να ανακαλύψουν τις ομορφιές του σύμπαντος.

«Τον Ιούλιο 53 άτομα θα πάμε στην Κίνα για να απο-λαύσουμε το μοναδικό φαινόμενο της ολικής έκλειψης ηλίου. Πέρσι το καλοκαίρι έξι άτομα ταξίδεψαν στη Σιβηρία για τον ίδιο λόγο», είπε με χαρά ο πρόεδρος του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης, κ. Αντώνης Ίτσιος, αποδεικνύοντας πως οι αποστάσεις δεν τους τρο-μάζουν.

«Τυχαία μία μέρα πρόσεξα σε ένα μονόστηλο στην εφημερίδα ότι ιδρύθηκε Όμιλος Φίλων Αστρονομίας και από τότε εντάχθηκα στους κόλπους του», πρόσθεσε ο κ. Ίτσιος και εξιστόρησε πώς από μία ολιγομελή ομάδα που μαζευόταν στην αρχή σε καφετέριες χωρίς να έχει δικό της χώρο, το 1999 ο Όμιλος εγκαταστάθηκε σε ένα ημιυπόγειο στην περιοχή Χαριλάου, το οποίο για πέντε χρόνια έγραψε τη δική του ιστορία και από το 2004 απέ-κτησε διώροφα γραφεία με αίθουσα σεμιναρίων εξοπλι-σμένη με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα.

Τα γραφεία του Ομίλου λειτουργούν Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή από 18:00 – 21:00. Στο χώρο υπάρχει έκθεση με κατασκευές αστρονομικών οργάνων παλαιών εποχών π.χ. αιγυπτιακό ηλιακό ρολόι, κινέζικο ρολόι, διο-πτρικό και κατοπτρικό τηλεσκόπιο, το ηλιακό σύστημα σε ακριβή κλίμακα κ.α.

Δράσεις του ΟμίλουΗ αγάπη για τον ουρανό και τα μυστήρια που κρύβει

είναι η μοναδική προϋπόθεση για να ασχοληθεί κάποιος με την ερασιτεχνική αστρονομία και δεν απαιτείται κάποιο συγκεκριμένο επίπεδο γνώσεων ή κατοχή εξο-

πλισμού. «Ο Όμιλος ιδρύθηκε το 1997 και ως σήμερα έχουν εγγραφεί 480 μέλη, ενώ ενεργά είναι περίπου 200. Πρόκειται για άτομα όλων των ηλικιών άνω των 18 και των δύο φύλων», ανέφερε ο αντιπρόεδρος και ιδρυτικός μέλος, κ. Παύλος Μωραΐτης.

Σκοπός του Ομίλου είναι η διάδοση της αστρονο-μίας και της διαστημικής στο ευρύ κοινό. «Επίσης επι-δίωξη μας είναι να κερδίζουμε νέα μέλη, την τελευταία χρονιά ο αριθμός των νέων μελών ανήλθε σε 37», τόνισε ο κ. Ίτσιος. Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται είναι πολλές, σεμινάρια, διαλέξεις σε σχολεία, συλλόγους και άλλους φορείς, εκθέσεις αστρονομικής φωτογραφίας, κινηματογραφικές προβολές, βραδιές παρατήρησης και αστροπάρτυ. «Τα σεμινάρια γίνονται κάθε Σάββατο και είναι κλιμακωτά, ξεκινάνε από ουρανογραφία για να μάθουμε πρώτα τι βλέπουμε και σίγα -σιγά ανεβαίνει το επίπεδο», εξήγησε ο κ. Μωραΐτης.

Απαιτείται η καταβολή ενός συμβολικού ποσού της τάξεως των πέντε ευρώ για την παρακολούθηση των σεμιναρίων. Τη θεωρία ακολουθεί η πράξη με την ομάδα των παρατηρησιακών αστρονόμων που διαθέτουν δικά τους τηλεσκόπια. Οι παρατηρησιακοί κάθε εβδομάδα αποφασίζουν για τις εξορμήσεις τους και πηγαίνουν ακόμη και 100 χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη. Η εμπειρία και οι αστροφωτογραφίες τους αποζημιώνουν για την απόσταση που διανύουν. «Το μάτι μας χρειάζεται 20 λεπτά να συνηθίσει το σκοτάδι. Η ομάδα παρατήρη-

σης για να μην έρθει αντιμέτωπη με το πρόβλημα της φωτορύπανσης πηγαίνει στο Πάικο, στα Πιέρια Όρη, στη Χαλκιδική κ.α.», επεσήμανε ο κ. Μωραΐτης.

Ερασιτεχνική ΑστρονομίαΗ γνώση του νυχτερινού ουρανού και η παρατήρηση

των ουράνιων αντικειμένων αποτελούν το αντικείμενο της ερασιτεχνικής αστρονομίας. Η Σελήνη, οι βροχές διαττόντων αστέρων και οι εκλείψεις κεντρίζουν περισ-σότερο το ενδιαφέρον. Ο άνθρωπος με γυμνά μάτια μπορεί να δει τα φωτεινότερα άστρα, τους αστερισμούς που αυτά σχηματίζουν, τους λαμπρούς πλανήτες, τους κομήτες κ.α. Φυσικά με οπτικά βοηθήματα, όπως κιάλια και τηλεσκόπια, ο παρατηρητής μπορεί να θαυμάσει νεφελώματα, γαλαξίες, σμήνη αστέρων, διπλά ή πολλα-πλά άστρα, όλους τους πλανήτες και εξαιρετικές λεπτο-μέρειες της επιφάνειας της Σελήνης.

Όσο πιο σκοτεινή η θέση της παρατήρησης και καθα-ρός ο ουρανός, τόσο καλύτερη η ορατότητα. Το φαινό-μενο της φωτορύπανσης στις σύγχρονες πόλεις δυσκο-λεύει σε μεγάλο βαθμό την παρατήρηση και η ομίχλη επηρεάζει αρνητικά. Σκεπτόμενη τα μέλη του Ομίλου να παρατηρούν ώρες ατελείωτες τον ουρανό και να χάνε-ται το μάτι τους στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, ρώτησα, αν πιστεύουν στην ύπαρξη εξωγήινων πολιτι-σμών. «Όταν μέσα στο δικό μας γαλαξία έχει δισεκατομ-μύρια ήλιους και στο σύμπαν υπάρχουν δισεκατομμύρια γαλαξίες θα υπάρχει, αλλά διαφορετική. Τείνουμε να υποθέτουμε ότι η ζωή αλλού θα είναι, όπως η δική μας και αυτό είναι λάθος», απάντησε ο κ. Ίτσιος.

ΕξοπλισμόςΟ εξοπλισμός ενός ερασιτέχνη αστρονόμου είναι

κιάλια και τηλεσκόπιο. Πολλοί αγοράζουν τηλεσκόπιο χωρίς να γνωρίζουν τίποτα για την αστρονομία και έχουν την αίσθηση ότι θα δουν ένα αστέρι 100 φορές μεγαλύ-τερο, κάτι που δεν ισχύει. «Τα αστέρια, όπως τα βλέπουν τα μάτια μας χωρίς εξοπλισμό, το ίδιο τα βλέπουμε και με τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια στον κόσμο. Το μόνο που

Ειρήνη ΜπούραΓράφει η

[email protected]

Αστροπάρτυ στο 5ο δημοτικό σχολείο Περαίας

Η ΣελήνηΦώτο: Κώστας Καλυμαφτσής

14

Page 15: Dytikos #52

αλλάζει είναι ότι μπορούμε να δούμε πολλά περισσό-τερα. Με γυμνό μάτι βλέπουμε 3.000 άστρα σε ένα ημι-σφαίριο σε μία νύχτα, το Χαμπλ μπορεί να δει 1.000.000 στίγματα. Τους πλανήτες μόνο μπορούμε να δούμε μεγα-λύτερους με το τηλεσκόπιο», εξήγησε ο κ. Μωραΐτης. Ένα άλλο λάθος είναι ότι πολλοί διαθέτουν αρκετά χρήματα για το τηλεσκόπιο και αγοράζουν ένα μέτριο τρίποδα, ο οποίος όμως είναι πολύ σημαντικός για την παρατήρηση και πρέπει να είναι σταθερός. Στα μεγάλα αστεροσκοπεία ο άξονας που στέκεται το τηλεσκόπιο είναι ανεξάρτητος από το μέρος που περπατάνε για να μην επηρεάζεται από τους κραδασμούς. Ένα καλό τηλεσκόπιο κοστίζει περίπου 500 ευρώ.

Τα κιάλια στο ξεκίνημα είναι προτιμότερα σε σύγκριση με ένα τηλεσκόπιο, επειδή κοστίζουν λιγότερο, έχουν ευρύ πεδίο και ο ερασιτέχνης αστρονόμος μπορεί να δει περισσότερα θαύματα στον ουρανό π.χ. νεφελώματα. Υπάρχουν ακριβά κιάλια αξίας 300 ευρώ που έχουν τη δυνατότητα, αν τρέμει το χέρι, να αντισταθμίζουν τις κινήσεις με αποτέλεσμα η εικόνα να παραμένει σταθερή.

Είσαι και εσύ μία αστρονόμος!Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση ανακήρυξε το 2009 ως

Παγκόσμιο Έτος Αστρονομίας, επειδή σηματοδοτεί την τετρακοσιοστή επέτειο της πρώτης αστρονομικής παρα-τήρησης με τηλεσκόπιο από τον Γαλιλαίο. Στο πλαίσιο του εορτασμού αναπτύσσονται διάφορα προγράμματα, ένα εκ των οποίων έχει τίτλο «Είναι και εκείνη μία αστρονό-μος». «Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει σκοπό να δώσει

πληροφορίες σε γυναίκες που ενδιαφέρονται για το πρόβλημα της ισότητας των δύο φύλων στην επιστήμη της αστρονομίας», εξήγησε ο κ. Ίτσιος. «Μπορεί να είναι κυρίαρχο το αντρικό φύλο, αλλά βλέπουμε στον Όμιλο και πολλές νέες κοπέλες να έρχονται με το τηλεσκόπιο και να ενδιαφέρονται για την επιστήμη», συμπλήρωσε ο γραμματέας του Ομίλου, κ. Αντώνης Κεκελέκης.

Η μαθηματικός κα. Νικολέττα Τσιουμπανίκα είναι μία από τις εκπροσώπους του γυναικείου φύλου που συνά-ντησα στα γραφεία. «Το 2004 έτυχε να έρθει ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας στη γειτονιά μου και από τότε έγινα μέλος. Το ενδιαφέρον όμως προϋπήρχε, λόγω σπουδών», διευκρίνισε η κα. Τσιουμπανίκα και τόνισε τη ρομαντική διάσταση της ερασιτεχνικής αστρονομίας. «Αν θες να το δεις επιστημονικά και να το γειώσεις μπορείς, όμως υπάρχει και η ρομαντική διάσταση. Το καλοκαίρι, όταν κοιτάς τον ουρανό, βλέπεις το γαλαξία, αστερισμούς του

καλοκαιριού, το ζωδιακό φως και σε μαγεύουν». Συμφώ-νησε μαζί της ο κ. Κεκελέκης και συμπλήρωσε: «Οι Αμερι-κάνοι το ονομάζουν star gazing. Είναι "χάζεμα"!».

Φεύγοντας διαπίστωσα για άλλη μία φορά πως υπάρ-χουν πολλοί δραστήριοι Θεσσαλονικείς που αντί να χαζεύουν ανούσια προγράμματα τα απογεύματα στην τηλεόραση, προτιμούν να περνάνε το χρόνο τους δημιουργικά, δικαιώ-νοντας το δώρο της ζωής που τους δόθηκε. Ας ακολουθήσουμε το παράδειγμα των φίλων της αστρο-νομίας, αφήνοντας στην άκρη τα άγχη. Μία μικρή κίνηση προς τον ουρανό και το μάτι μας θα χαθεί στην απεραντοσύνη του σύμπα-ντος. Κρυμμένοι θησαυροί περιμέ-νουν να τους ανακαλύψουμε!

Εγγραφές & Υποτροφίες 2009 - 2010

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ – ΕΓΓΡΑΦΕΣΕ.Ο. Θεσ/νίκης–Μουδανιών, περιοχή ΘέρμηςΤηλ.: 2310 475.958, 475.959

Τα Εκπαιδευτήρια Βασιλειάδη, όπως κάθε χρόνο, διοργανώνουν διαγωνισμό υποτροφιών μεταξύ των μαθητών της ΣΤ' Δημοτικού όλων των σχολείων, που το σχολικό έτος 2009 - 2010 θα φοιτήσουν στην Α' τάξη του Γυμνασίου μας.

Οι εξετάσεις θα γίνουν την Τετάρτη 13 Μαΐου 2009, στις 5.00 μμ. Οι υποψήφιοι μαθητές θα διαγωνιστούν στα Μαθηματικά και τα Ελληνικά. Αιτήσεις συμμετοχής γίνονται δεκτές καθημερινά στη γραμματεία του σχολείου.

Ζητήστε από τη γραμματεία να σας δοθούν θέματα εξετάσεων προηγούμενων ετών.

Οι εγγραφές μαθητών άρχισαν. Οι γονείς που ενδιαφέρονται να εγγράψουν τα παιδιά τους, παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με τη γραμματεία, για να ενημερωθούν σχετικά.

e-mail: [email protected]

Όμιλος Φίλων ΑστρονομίαςΤηλέφωνο: 2310.423-133

Διεύθυνση: Αλεξανδρείας 113 Περιοχή ΜαρτίουEmail: [email protected]

www.ofa.gr

Πλειάδες, η γνωστή μας Πούλια.Φώτο: Θεόδωρος Θεοδωρίδης

Ο γαλαξίας μας πάνω από τον θρόνο του Δία.Φώτο: Τηλέμαχος Αθανασιάδης

15

Page 16: Dytikos #52

>> κοινωνία

Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων

Άρσις Προς τα τέλη Μαρτίου πέρασα το κατώφλι

των γραφείων της οργάνωσης για την οποία πρωτοάκουσα 10 και πλέον χρόνια πριν, από ένα από τα «ιστορικά» στελέχη της εδώ στη Θεσσαλονίκη, τη Νάντα Ροχάνη. Στα ψηλοτά-βανα, λιτά γραφεία με τις πολλές -γεμάτες με φυλλάδια και έντυπα- βιβλιοθήκες, με υποδέ-χτηκε ο Νίκος Γαβαλάς, από τα ιδρυτικά μέλη της «Άρσις», με πολλά χρόνια επαγγελματικής ενασχόλησης σε θέματα επανένταξης νέων και, γενικότερα, κοινωνικής πολιτικής.

Συστήστε μας στην οργάνωση και τους στόχους της.

Η Άρσις δημιουργήθηκε το 1992 και διαθέτει γραφεία και άλλες υποστηρικτικές δομές στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, στο Βόλο, στη Λάρισα και στην Καρδίτσα. Κύριοι στόχοι της οργάνωσης είναι: α) η υποστήριξη των νέων που λόγω δυσχερών συνθηκών ζωής κινδυνεύουν να βρεθούν αποκλεισμένοι στο περιθώριο, β) η ανάπτυξη καλών πρακτικών ενδυνάμωσης της νεανικής συμμετο-χής, γ) η προάσπιση των δικαιωμάτων των νέων και δ) η διεκδίκηση καλύτερης κοινωνικής πολιτικής για την πρό-ληψη του νεανικού κοινωνικού αποκλεισμού.

Ποιο είναι το «προφίλ» αυτών των νέων στους οποίους απευθύνεστε;

Πρόκειται για νέους και νέες 15-25 ετών, που αποδε-δειγμένα αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες στη ζωή τους και επιθυμούν υποστήριξη ή απλά επιθυμούν να συμμετάσχουν στις δραστηριότητές μας, συναντώντας άλλους συνομήλικούς τους. Οι δυσκολίες μπορεί να είναι πολλών ειδών. Μπορεί να έχουν να κάνουν με κακές συνθήκες διαβίωσης, όπως στέρηση, φτώχεια, έλλειψη υποστήριξης και ασφάλειας από την οικογένεια, πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο, έλλειψη στέγης, παραμέ-ληση ή κακοποίηση, εκμετάλλευση, σύγκρουση με άλλα μέλη της οικογένειας, ανεργία, προβλήματα με το νόμο, εγκλεισμό, αποφυλάκιση, διαμονή σε ιδρύματα, μετανά-στευση, προκαταλήψεις, ρατσισμό κλπ.

Μιλήστε μας για το έμψυχο δυναμικό που στελεχώ-νει την Άρσις.

Διαθέτουμε ένα μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων στε-λεχών και εκπαιδευτών, τακτικούς εθελοντές, μέλη και υποστηρικτές. Ειδικά οι εθελοντές αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιό μας. Όσοι έρχονται ως εθελοντές στην Άρσις εντάσσονται σε ομάδες και εργάζονται με την εποπτεία και την υποστήριξη των στελεχών, δεσμευ-όμενοι σε τουλάχιστον τετράωρη εθελοντική εργασία, σε εβδομαδιαία βάση.

Ας αναφερθούμε στις επιμέρους δομές που υπο-στηρίζει η Άρσις, όπως το Κέντρο Υποστήριξης Νέων.

Το Κέντρο αυτό, όπως και τα αντίστοιχα κέντρα άλλων πόλεων, προσφέρει υποστηρικτικές υπηρεσίες και ευκαι-ρίες συμμετοχής σε νέους που αντιμετωπίζουν κάποια ή κάποιες από τις δυσκολίες που προαναφέραμε. Παρέ-χουμε ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική, προ-ετοιμασία και ένταξη στην απασχόληση, νομική συμβου-λευτική, μαθήματα ελληνικής γλώσσας για αναλφάβη-τους νέους ή νέους αλλοδαπούς, εργαστήρια δημιουρ-γικής απασχόλησης του ελεύθερου χρόνου (γκράφιτι, φωτογραφία, χειροτεχνία κλπ.), με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ομαδικού πνεύματος. Βρισκόμαστε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, Ζαλίκη 2, τηλ. 2310.228.850.

Αναπτύσσετε δράσεις και στις φυλακές. Καταρχήν πιστεύουμε ότι ο εγκλεισμός σε σωφρο-

νιστικά καταστήματα δεν είναι η κατάλληλη μέθοδος μεταχείρισης των παραβατών του νόμου και οι φυλακές δεν μπορούν εύκολα να γίνουν χώροι αναμόρφωσης, εκπαίδευσης και υποστήριξης για επιτυχημένη επι-στροφή στην κοινωνία. Ωστόσο θεωρούμε ότι η κοι-νωνία των πολιτών οφείλει να συμπαραστέκεται στους έγκλειστους νέους, προτείνοντας και διεκδικώντας το σεβασμό των ατομικών και κοινωνικών τους δικαιωμά-των. Φέτος κλείνουμε δέκα χρόνια επιτυχούς παρουσίας στις φυλακές των Διαβατών, έχοντας υλοποιήσει αρκετά προγράμματα για ανήλικους και ενήλικους κρατούμε-νους και κρατούμενες, όπως: προγράμματα δημιουργι-κής απασχόλησης, μαθήματα αλφαβητισμού, ελληνικής και αγγλικής γλώσσας, εργαστήρι χορού, θεάτρου και κατασκευής κοσμήματος, υπηρεσίες ψυχολογικής στήρι-ξης, συμβουλευτικής με στόχο την εργασιακή αποκατά-σταση των συμμετεχόντων μετά την αποφυλάκισή τους κ.ά. Δυστυχώς από τον Ιανουάριο του 2009 η διεύθυνση των φυλακών μάς ενημέρωσε ότι, λόγω ανακαίνισης των χώρων που χρησιμοποιούμε, μας διατίθεται μικρότερος χώρος, στον οποίο συνεχίζουμε δράσεις μόνο για γυναί-κες κρατούμενες. Ελπίζουμε μέχρι το τέλος του 2009 να επαναλάβουμε τις δράσεις μας και για τους άντρες κρα-τούμενους.

Δάνος ΔανιηλίδηςΓράφει ο

[email protected]

Εδώ και 17 χρόνια οι νέοι 15-25 ετών βρίσκονται στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της μη κυβερνητικής αυτής οργάνωσης

16

Page 17: Dytikos #52

Έχετε αναπτύξει δράσεις και σε ιδρύματα όπως το «Παπάφειο» και τη «Μέλισσα», αλλά και δράσεις καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης και εκμετάλλευσης παιδιών.

Στα ιδρύματα αυτά αναπτύξαμε ομάδες εθελοντών, οι οποίοι υλοποίησαν δραστηριότητες δημιουργικής απασχόλησης, πραγματοποίησαν εξόδους στην πόλη, πολιτιστικές δράσεις κ.ά. Με τέτοιους τρόπους προσεγ-γίζουμε την ψυχοκοινωνική στήριξη των παιδιών, την ανάπτυξη κοινωνικών και προσωπικών δεξιοτήτων και τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης των παιδιών με ενήλικες νέους που ζουν εκτός των ιδρυμάτων. Σε ό,τι αφορά στις δράσεις καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης και εκμετάλλευσης παιδιών, έχουμε δουλέ-ψει πολύ -σε συνεργασία και με άλλες οργανώσεις- για την καταπολέμηση του φαινόμενου των «παιδιών των φαναριών».

Η πόλη μας μπορεί να μην είχε πολλούς αστέγους, όμως αυτοί αυξάνονται σταδιακά. Πώς εμπλέκεστε με αυτούς;

Καταρχήν να διευκρινίσω ότι άστεγοι δεν είναι μόνο όσοι διανυκτερεύουν στα νοσοκομεία, τους σταθμούς ή στο πεζοδρόμιο. Είναι και πολλοί νέοι που για διάφο-ρους λόγους δεν έχουν τη δυνατότητα να ζουν με την οικογένειά τους, φιλοξενούμενοι περιοδικά από φιλικά ή συγγενικά πρόσωπα. Από το 1998 δημιουργήσαμε την «ομάδα συμπαράστασης αστέγων», η οποία με δια-κριτική προσέγγιση και φιλική συζήτηση, προσπαθεί να τους βοηθήσει να βγουν από την απομόνωση και τη μοναξιά, παρέχοντας τους συμβουλευτική βοήθεια,

πληροφόρηση σε θέματα χρήσιμα σε αυτούς, αλλά και είδη πρώτης ανάγκης. Τα είδη αυτά συγκεντρώνονται μέσα από την Τράπεζα Συλλογής Ειδών Πρώτης Ανάγκης (ρούχα, βρεφικά-παιδικά είδη, παιχνίδια, βιβλία, οικιακές συσκευές, έπιπλα, τρόφιμα κ.ά.), στην οποία μπορεί να συνεισφέρει ο κάθε πολίτης, προσφέροντας είδη που δε χρειάζεται πλέον, αλλά και επιχειρήσεις. Τα είδη αυτά κατηγοριοποιούνται και μοιράζονται όχι μόνο σε άστε-γους, αλλά και σε άπορους, σε ιδρύματα, γηροκομεία ή σε οικισμούς Ρομά, σε δύο από τους οποίους οικισμούς επίσης παρεμβαίνουμε με σειρά δράσεων.

Τι είναι το «Σπίτι της Άρσις»;Πρόκειται για έναν ξενώνα προσωρινής φιλοξενίας

ανηλίκων, που λειτουργεί η Άρσις στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), ο οποίος απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους θύματα παραμέλησης, κακοποί-ησης, παράνομης εμπορίας-διακίνησης κλπ. Στόχος της λειτουργίας του είναι αφενός να καλυφθεί άμεσα η ανάγκη στέγασης ενός παιδιού σε κίνδυνο και αφετέρου να δοθεί το απαραίτητο χρονικό διάστημα στους φορείς για την εξεύρεση της καταλληλότερης μόνιμης λύσης για τη φροντίδα του παιδιού.

Από ποιες πηγές και σε τι ποσοστό από την κάθε μια πηγή προέρχεται η χρηματοδότηση των δρά-σεων σας;

Από διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα σε ποσοστό περίπου 60%, από εθνικούς πόρους (υπουργεία) περί-που 20% και το υπόλοιπο 20% από εισφορές μελών και υποστηρικτών. Σήμερα πάντως βρισκόμαστε σε μια

δύσκολη περίοδο, αφού τελείωσε το Γ’ ΚΠΣ (Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) και δεν άνοιξε ακόμα το Δ’ ΚΠΣ, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην υλο-ποίηση των δράσεών μας.

Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας;Το Μάιο θα πραγματοποιήσουμε ένα σεμινάριο για

youth workers (ανθρώπους που εργάζονται μαζί με νέους), σχετικά με την υποστήριξη και ενδυνάμωση των νέων. Επίσης υποβάλαμε πρόταση για την ενοικίαση διαμερισμάτων που θα στεγάζουν σε συνθήκες μερικής αυτονομίας πρόσφυγες. Αναλάβαμε για λογαριασμό του Συμβουλίου της Ευρώπης και θα εκδώσουμε στα ελλη-νικά τον οδηγό «Compass» (=Πυξίδα), ο οποίος είναι ένα εγχειρίδιο εκπαίδευσης σχετικά με τα δικαιώματα των νέων. Αφού εκδοθεί ο οδηγός, θα οργανώσουμε και σχετικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς και άλλες ομάδες επαγγελματιών που σχετίζονται με τους νέους. Πρό-σφατα ανοίξαμε το «λογαριασμό κοινωνικής συμπαρά-στασης» (Alpha Bank, 709002002008887), στον οποίο μπορεί οποιοσδήποτε να συνεισφέρει χρήματα για την κάλυψη επειγουσών αναγκών και μόνο, όπως εξόδων για πρόσφυγες και άλλους ανθρώπους σε ανάγκη.

Η Άρσις εδώ και 17 χρόνια υπάρχει και δραστηριο-ποιείται αθόρυβα αλλά ουσιαστικά μέσα στην ελληνική κοινωνία. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να την βοηθήσουμε (εθελοντική εργασία, προσφορά ειδών που δεν χρειαζό-μαστε, οικονομική συνεισφορά κ.ά.). Ας την γνωρίσουμε καλύτερα και ας επιλέξουμε τουλάχιστον έναν από αυτούς τους τρόπους.

INFOΆρσις Θεσσαλονίκης, Πτολεμαίων 35 & Συγγρού

Τηλ./φαξ 2310.526.150, 552.813 E-mail: [email protected]

www.arsis.gr

17

Page 18: Dytikos #52

>> ταξίδι

Από τη Φλώρινα, ο δρόμος για τα σύνορα με την πρώην Γιουγκοσλα-βία είναι πολύ σύντομος. Αυτόν το δρόμο παίρνει και το «δυτικώς» με τον Πασχάλη Μητρακούδη και επισκέ-πτεται την Ηράκλεια την Λυγκηστική, σημαντικό σταθμό της Ρωμαϊκής Εγνατίας Οδού, το ελληνικό Μονα-στήρι της ΠΓΔΜ και την πανέμορφη Οχρίδα.

Από το μεθοριακό σταθμό της Νίκης Φλώρινας το Μοναστήρι δεν απέχει παραπάνω από 15 χιλιόμετρα ευθείας οδού. Είναι Τρίτη πρωί και στο τελωνείο επικρατεί συνωστισμός. Ατελείωτα πούλ-μαν από τη Θεσσαλονίκη και τους γύρω νομούς και εκατοντάδες αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες περιμένουν στην ουρά μέχρι να ελεγχθούν τα απαιτού-μενα έγγραφα για να εισέλθουν στη γει-τονική χώρα.

Μπαίνουμε στο σκοπιανό έδαφος με τη σκέψη ότι θα δούμε εικόνες από μια χώρα που βρίσκεται σε χειρότερη οικο-νομική και κοινωνική κατάσταση απ’ ότι η Ελλάδα. Διαψευστήκαμε. Το ελληνικό δαιμόνιο φαίνεται ότι λειτουργεί καλύ-τερα εδώ. Εργοστάσια ελληνικών συμφε-ρόντων, χωριά γεμάτα παιδιά να παίζουν στους δρόμους, πινακίδες που διαφημί-ζουν ελληνικές εταιρίες ( ALPHA BANK, Cosmophone - εταιρία τηλεπικοινωνιών θυγατρικής της Cosmote κ.α.), καταστή-ματα με ελληνικές επιγραφές, όπως «κομ-μωτήριο», «οδοντιατρείο» και ευτυχισμέ-νοι Σκοπιανοί που είχαν την τύχη να ζουν δίπλα στα σύνορα με την Ελλάδα. Από την ελληνική πλευρά ο μαρασμός. Χωριά φαντάσματα, με σπίτια κλειστά, γηραιό πληθυσμό και για θέσεις εργασίας, ούτε λόγος.

Αντίθετα, μόνο την τελευταία δεκαετία περίπου 1 δισ. ευρώ έχει επενδυθεί από την Ελλάδα στη FYROM. Τράπεζες, πετρέ-λαια, κινητή τηλεφωνία και καζίνο είναι σε ελληνικά χέρια. Η Ελλάδα είναι, εναλ-λάξ με τη Γερμανία, πρώτη σε επενδύσεις στη χώρα. Οι δύο μεγάλες τράπεζες στα Μπίτολα είναι η ALPHA BANK και η «Στό-

πατσκα Μπάνκα», την οποία αγόρασε η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας.

Ντόμπρο, ιντόιντι Γκέρτσκι!Φτάνουμε στο Μοναστήρι. Η κεντρική

λεωφόρος μας οδηγεί εύκολα στο κέντρο της πόλης. Εκεί γίνεται και το παζάρι, πόλος έλξης των Ελλήνων τουριστών. Ένα σύνολο από υπαίθριους μικροπωλητές λαχανικών, φρούτων, ρούχων και ειδών οικιακής χρήσης διαλαλεί την πραμάτεια του σε άπταιστα ελληνικά. Οι κάτοικοι της Φλώρινας αγοράζουν πλέον από το Μοναστήρι ακόμα και τις παραδοσιακές κόκκινες πιπεριές για τις οποίες φημίζεται η πόλη τους, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που περνούν τα σύνορα για την αναζήτηση συντρόφων, για το καζίνο ή για να πιουν απλώς έναν καφέ.

Στο μεγάλο παζάρι της Τρίτης στα Μπί-τολα μαζεύονται από τα γύρω χωριά σλα-βόφωνοι, τουρκόφωνοι και αλβανόφωνοι και περιμένουν τους Έλληνες για να που-λήσουν τα προϊόντα τους. Την ώρα που φτάναμε στο παζάρι, εμφανίστηκε ένα ελληνικό τουριστικό πούλμαν και σταμά-τησε μπροστά. Τότε μια ηλικιωμένη κυρία που πουλούσε φασόλια, αναφώνησε «Ντόμπρο, ιντόιντι Γκέρτσκι!» (Ωραία, έρχονται οι Έλληνες) και το πρόσωπο της φωτίστηκε από χαρά. Όταν τα πουλήσει, θα κάνει τον απολογισμό. Που έχει να κάνει με το τι άφησαν οι Έλληνες.

Εκτός όμως από την ομορφιά της πόλης και τις χαμηλές τιμές, τους Έλληνες πολί-τες προσελκύει στα Σκόπια και η γλώσσα και ο τοπικός πολιτισμός που μοιράζεται μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Οι σκοποί και τα δημοτικά τραγούδια της ελληνικής πλευράς ταυτίζονται με αυτά που τραγου-δούν και χορεύουν οι κάτοικοι πέραν των συνόρων και λαϊκοί οργανοπαίχτες από το Μοναστήρι και τη Γευγελή έρχονται στα πανηγύρια και τις γιορτές και παίζουν τοπικούς σκοπούς στα χωριά της Φλώρι-νας, του Κιλκίς και της Καστοριάς.

Από την άλλη πλευρά, οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ δεν έχουν την ίδια ευκολία να επι-

σκέπτονται τη χώρα μας. Η διατήρηση της βίζας και οι υψηλές τιμές υπηρεσιών και προϊόντων είναι σχεδόν απαγορευτι-κές για τον μέσο Σκοπιανό, όμως οι οικο-νομικά ισχυρότεροι γείτονες ψωνίζουν από τις αγορές της Καστοριάς, της Καβά-λας και της Θεσσαλονίκης και φτιάχνουν εξοχικά στη Χαλκιδική και τη Θάσο.

Βόλτα στα αξιοθέαταΤώρα κινούμαστε στην παλιά πόλη και

θαυμάζουμε τα παλιά νεοκλασικά σπίτια των εύπορων Ελλήνων που έζησαν εκεί ως το 1912, που το Μοναστήρι έπαψε να είναι ελληνικό και οι περισσότεροι Έλλη-νες αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να εγκατασταθούν στη γειτονική Φλώρινα και τη Θεσσαλονίκη. Η πλειονό-τητα των Ελλήνων που ζούσαν εκεί ήταν βλάχικης καταγωγής και προέρχονταν από τη Μοσχόπολη - μητρόπολη των

Βλάχων - που αναγκάστηκαν να την εγκα-ταλείψουν μετά την καταστροφή της από τους Τουρκαλβανούς. Μαζί τους έφεραν και χρήμα, έχτισαν σχολεία όπου τα παιδιά τους μάθαιναν ελληνικά, ρουμα-νικά και γαλλικά και είχαν συναναστρο-φές με άλλες μεγάλες πόλεις. Εξαιτίας του κομβικού χαρακτήρα της, η πόλη ήταν παλιότερα γνωστή με το προσωνύμιο η «πόλη των προξένων», καθώς περισσό-τερες από 15 ευρωπαϊκές χώρες διέθεταν προξενεία στο Μοναστήρι.

Η καρδιά της σύγχρονης πόλης χτυπά στον κεντρικό εμπορικό πεζόδρομο Μάρσαλ Τίτο, του στρατάρχη που εισή-γαγε το θέμα περί ύπαρξης Μακεδόνων στην περιοχή περί το 1948, όπου και εμφανίστηκε για πρώτη φορά οργανω-μένη σλαβο-μακεδονική συνείδηση. Γύρω από τον κεντρικό πεζόδρομο, όπου φιγουράρουν πάμπολλα καλοδιατηρη-

Πασχάλης ΜητρακούδηςΚείμενο-Φωτογραφίες:

[email protected]

Ελληνικό αρχοντικό αφημένο στη φθορά του χρόνου. Σήμερα στα Μπίτολα ζουν ελάχιστοι Έλληνες, ενώ λειτουργεί και ένα ελληνικό φροντιστήριο.

Ο ποταμός Δράγκορ που χωρίζει την Μπίτολα στη μέση ρίχνει τα νερά του στον Αξιό. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι αγρότες στη FYROM χρησιμοποιούν ακόμη το DDT, αλλά υπολείμματα του απαγορευμένου φυτοφαρμάκου δεν έχουν βρεθεί στις δικές μας περιοχές.

Στα Μπίτολα, που τα έλεγαν

Μοναστήρι

18

Page 19: Dytikos #52

μένα νεοκλασικά αρχοντικά του 19ου και των αρχών του 20ου αι., συγκεντρώνεται η κύρια οικονομική δραστηριότητα της πόλης. Όμορφα καφέ και εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, βιτρίνες με επώνυμα ρούχα και δύο «Βερόπουλοι», τα μοναδικά μεγάλα σούπερ μάρκετ της πόλης. Επίσης, στα πιο αξιόλογα πολιτιστικά μνημεία περιλαμβάνεται ο καθεδρικός ναός του Αγίου Δημητρίου (1830), μία από τις μεγα-λύτερες ορθόδοξες εκκλησίες της ΠΓΔΜ, ο επιβλητικός Πύργος με το Ρολόι (του 17ου αι.) και η σκεπαστή αγορά. Λειτουρ-γούν, επίσης, τρία τζαμιά, με παλαιότερο το τέμενος του Αιντάρ Καντί (16ος αι.). Για τους φυσιολάτρες, ο επίγειος παράδεισος βρίσκεται στο κοντινό Pelister National Park. Είναι ο παλαιότερος εθνικός δρυμός της χώρας (ιδρύθηκε το 1948), μόλις 15 χλμ. από τα Μπίτολα. Στα εκτεταμένα όρια του εθνικού πάρκου λειτουργεί και μια μικρή πίστα σκι.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από το Μονα-στήρι, βρίσκεται η αρχαία πόλη της Ηρά-κλειας Λυγκηστίς που υπήρξε ένα σημα-ντικό στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, η Ηράκλεια κτίστηκε από τον βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β’ τον 4ο π.Χ. αι. Σήμερα, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα μεγάλο αριθμό μνημείων της ρωμαϊκής εποχής: υπολείμματα του οχυρωματικού τείχους, επιτύμβιες στήλες, έναν πρόναο, λουτρά, μια επισκοπική κατοικία, ένα θέατρο και δύο Βασιλικές. Στη μεγάλη Βασιλική βρέ-θηκε πλήθος περίτεχνων ψηφιδωτών του 5ου και 6ου μ.Χ. αι., όπου τα περισσότερα θέματα τους είναι παρμένα από τη Χρι-στιανοσύνη. Οι αρχαιολογικές μαρτυρίες καταδεικνύουν τη μεγάλη πολιτιστική και καλλιτεχνική άνθηση που γνώρισε κάποτε η Ηράκλεια.

Η πανέμορφη ΟχρίδαΗ πόλη της Οχρίδας (η αρχαία Λυχνί-

τιδα) είναι κτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε διπλό λόφο στις ανατολικές όχθες της λίμνης και κατά το παρελθόν υπήρξε ένα μεγάλο χριστιανικό κέντρο. Είναι το φυσικό σύνορο μεταξύ Αλβανίας και FYROM και μία εκ των ομορφότερων λιμνών της νότιας Ευρώπης, ενώ η τοπο-

γραφία της πόλης θυμίζει έντονα νησί. Με υποδειγματική τουριστική υποδομή, η πολιτεία της Οχρίδας θα σας γοητεύσει με την αυθεντικότητα και το χρώμα της. Στη γνωριμία με την πόλη, τις εντυπώσεις κλέβουν οι παραδοσιακές ξύλινες κατοι-κίες του 18ου και 19ου αι., τα δαιδαλώδη λιθόστρωτα σοκάκια και το ρωμαϊκό θέατρο του 1ου μ.Χ. αι.

Εντυπωσιακά μεγάλος είναι ο αριθμός των θρησκευτικών μνημείων που υπάρ-χουν στην ευρύτερη περιοχή της Οχρίδας, καθώς έχουν καταγραφεί περίπου 365 βυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια. Μια από τις μεγαλύτερες και σημαντι-κότερες εκκλησίες της Οχρίδας είναι η μητρόπολη της Αγίας Σοφίας. Πρόκειται για μια επιβλητική Βασιλική που κτίστηκε μεταξύ του 1037 και του 1055 και υπήρξε για μεγάλο διάστημα ο Καθεδρικός ναός της Αρχιεπισκοπής της Οχρίδας.

Επίσης, σημαντική είναι και η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, που οικοδομή-θηκε τον 8ο μ.Χ. αιώνα πάνω στα θεμέλια ενός παλαιότερου θρησκευτικού κτίσμα-τος από τον Άγιο Κλήμη, ο οποίος και θάφτηκε εκεί μετά τον θάνατό του. Τέλος, κτισμένη σε μια ξεχωριστή τοποθεσία, σ’ έναν βράχο πάνω από τη λίμνη, η εκκλη-σία του Αγίου Ιωάννη Καναό (Αγιος Ιωάν-νης ο Ευλογημένος) βρίσκεται εκεί από το 1270.

Από το λιμάνι της Οχρίδας, τουριστικά πλοιάρια μεταφέρουν τους επισκέπτες στις νότιες όχθες της λίμνης, και συγκεκρι-μένα στο Μοναστήρι του Αγίου Ναούμ, ένα από τα σπουδαιότερα θρησκευτικά μνημεία της Οχρίδας.

ΠληροφορίεςΜπορείτε να πάτε οδικώς με το ΙΧ σας,

αρκεί να έχετε ταυτότητα νέου τύπου ή διαβατήριο και πράσινη κάρτα. Η από-σταση από τη Θεσσαλονίκη είναι περίπου 180 χλμ. Για διαμονή στο Μοναστήρι, προ-τείνουμε το ξενοδοχείο Εpinal (τηλ. 389 47224777), στην αρχή του πεζόδρομου Μάρσαλ Τίτο. Υπάρχει επίσης το Sumski Feneri (τηλ. 389 47293030) και το De Νiro (τηλ. 389 47229656). Μέσα στο Πέλιστερ National Park βρίσκεται το Μolika (τηλ. 389 47229406).

Το Εθνικό Παρκο Pelister, λίγα χιλιόμετρα έξω από τα Μπίτολα.

Τμήμα του κεντρικού πεζόδρομου Μάρσαλ Τίτο με τα δεκάδες αναπαλαιωμένα αρχοντικά

Οι κόκκινες πιπεριές είναι το κυριότερο αγροτικό προϊόν στα Μπίτολα και κοστίζουν από 20 έως 30 δηνάρια (ένα ευρώ ισούται με 60 δηνάρια). «Χάρη στους Έλληνες επιβιώνουμε» αναφέρει ο νεαρός της φωτογραφίας.

19

Page 20: Dytikos #52

>> θεσσαλονίκη

Η Μονή Λαζαριστών μέσα στο χρόνο…

Η Μονή Λαζαριστών σήμερα είναι ένας χώρος συνυ-φασμένος με τον πολιτισμό και την ψυχαγωγία, που οι περισσότεροι από εμάς έχουμε επισκεφτεί με αφορμή μια παράσταση, μια συναυλία, μια έκθεση ή απλά για καφέ, φαγητό ή ποτό. Πριν από 20 σχεδόν χρόνια ήταν ένα μισογκρεμισμένο κτίριο, ξεχασμένο, παρά τη μεγάλη ιστορία του που εκτεινόταν σε δύο αιώνες ιστορίας της πόλης. Η Μονή Λαζαριστών, στα 125 χρόνια ζωής της, πέρασε πολλές περιπέτειες, αλλά είχε την τύχη να αξι-οποιηθεί και να μετατραπεί σε ένα πολυδύναμο πολιτι-στικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Το παρελθόνΗ ιστορία της Μονής Λαζαριστών αρχίζει το 1884, με

την ίδρυση του Ιεροσπουδαστηρίου, όπως απαντάται στη βιβλιογραφία, του τάγματος των Λαζαριστών.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, η Θεσσαλονίκη ήταν ένα πολυπολιτισμικό, πολυεθνικό κέντρο, ένα σταυροδρόμι λαών, Ελλήνων, Τούρκων, Ευρωπαίων, Βαλκανίων, Αρμέ-νιων, Εβραίων. Αυτή η πολυσυλλεκτικότητα της πόλης την έκανε χώρο πρόσφορο για την ανάπτυξη προπαγαν-διστικής δράσης ευρωπαϊκών δυνάμεων και βαλκανικών κρατών, που είχαν στόχο να προσηλυτίσουν τους υπηκό-ους του Οθωμανικού Κράτους. Ένας τρόπος με τον οποίο εκδηλωνόταν αυτή η προπαγανδιστική διάθεση ήταν και η ίδρυση σχολών.

Μία τέτοια δράση ανέπτυξαν στη Θεσσαλονίκη οι μοναχοί του καθολικού τάγματος του Αγίου Βικεντίου του Παύλου, οι οποίοι ονομάστηκαν Λαζαριστές από τη μονή του Αγίου Λαζάρου στο Παρίσι, που ήταν η έδρα τους. Ο στόχος τους ήταν να προσηλυτίσουν Βούλγα-ρους στον καθολικισμό και σε αυτήν τους την προσπά-θεια είχαν την υποστήριξη της Γαλλικής Κυβέρνησης και του Πάπα.

Το ενδιαφέρον τους εκδηλώνεται για πρώτη φορά το 1856, με την αγορά γης στη δυτική πλευρά του Λαγκαδά, στο Ζέιτενλικ. Από τότε ξεκινούν επαφές με τους Βούλγα-ρους, οι οποίοι επιθυμούν, επισήμως, να ενωθούν με τη Ρώμη. Το 1858, χρονιά που εκδηλώθηκε αυτή η επιθυμία, λειτούργησε το πρώτο σχολείο για παιδιά Βουλγάρων σε κτίρια των καθολικών μέσα στην πόλη.

Το 1861 ήρθαν στη Θεσσαλονίκη οι Αδερφές του Ελέους, καλόγριες που ανήκαν στο τάγμα των Λαζαρι-στών και υποβοηθούσαν το έργο τους. Οι Αδερφές ιδρύ-ουν, το 1862, στο Ζέιτενλικ, στη γη που είχε αγοραστεί από τους Λαζαριστές, έναν οίκο, στον οποίο λειτουρ-γούσαν, σύμφωνα με τις πηγές, σχολείο, νοσοκομείο και καθολική εκκλησία. Ο Σπύρος Λαζαρίδης γράφει «το 1864 οι βουλγαρόπαιδες οικότροφοι των Λαζαριστών μετά από πέντε χρόνια παραμονής στα κτίρια της καθολικής ενο-ρίας στο κέντρο της πόλης, μετακομίζουν στις νέες εγκατα-στάσεις των Αδελφών του Ελέους».

Απέναντι από τη μονή των Αδερφών του Ελέους ιδρύθηκε, κατά τα έτη 1884-1886, το Ιεροσπουδαστήριο των Λαζαριστών ως συνέχεια των δραστηριοτήτων του οίκου των Αδερφών του Ελέους. Το Ιεροσπουδαστήριο χτίστηκε την εποχή που ήταν επικεφαλής του τάγματος ο Αύγουστος Μπονέτι, ο οποίος είχε την ιδέα της ίδρυσής του και το 1883 αγόρασε, για το σκοπό αυτό, 76 στρέμ-ματα στο Ζέιτενλικ. Την ίδια χρονιά ξεκίνησαν και οι εργασίες ανέγερσης του κτιρίου σε σχέδια του μοναχού αρχιτέκτονα Aubauer. Στο κτίριο, το οποίο λειτούργησε το 1886, στεγάστηκαν ένα γυμνάσιο για παιδιά κυρίως Βούλγαρων, ένα σεμινάριο που εκπαίδευε ιερείς και ένα τμήμα πρακτικής άσκησης, όπου οι οικότροφοι μάθαι-ναν πρακτικές τέχνες. Ο Λαζαρίδης μάς πληροφορεί, ότι επειδή υπήρχαν ήδη δύο βουλγαρικά γυμνάσια στη Θεσ-σαλονίκη, οι Λαζαριστές, για να ξεπεράσουν τις πιέσεις των τούρκικων αρχών ονόμασαν, το νέο ουνίτικο βουλ-γαρικό εκπαιδευτήριο, όχι γυμνάσιο αλλά «Βουλγαρικό Καθολικό Σεμινάριο του Ζέιτενλικ». Τα χρόνια μεταξύ του 1886 και 1891, χαράχτηκε και η Οδός Κολοκοτρώνη, κατά μήκος της οποίος βρίσκεται το κτίριο.

Το Ιεροσπουδαστήριο λειτούργησε μέχρι το 1914. Από τότε μέχρι την αγορά του από το ελληνικό δημόσιο, το 1987, το κτίριο άλλαξε πολλές χρήσεις. Κατά τα έτη 1916-1918, χρησιμοποιήθηκε ως στρατηγείο και νοσοκο-μείο του Γαλλικού Στρατού. Κατά την μικρασιατική κατα-στροφή έγινε κέντρο διαμονής καθολικών προσφύγων. Στην κατοχή μετατράπηκε σε κέντρο του Γερμανικού στρατού και στον εμφύλιο σε κέντρο των ΤΕΑ. Μετά τον εμφύλιο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος στέγασης ανταρ-

τόπληκτων και απόρων. Μετά τους σεισμούς του 1978, χαρακτηρίστηκε σεισμόπληκτο και εγκαταλείφθηκε, με αποτέλεσμα να καταστραφεί σταδιακά από φυσικές φθορές και από κλοπές και κατεδαφίσεις. Το 1980 με υπουργική απόφαση κρίθηκε διατηρητέο. Το 1983, επί δημαρχίας του Χ. Τσακίρη, γίνονται τα πρώτα σχέδια και μελέτες, από τον αρχιτέκτονα Γ. Αθανασόπουλο, για την μετατροπή της Μονής Λαζαριστών σε πολιτιστικό κέντρο και αρχίζουν οι προσπάθειες για την αγορά του κτιρίου. Σε όλη αυτή την προσπάθεια ο Δήμος είχε την υποστήριξη της Μελίνας Μερκούρη, Υπουργού Πολιτι-σμού, με απόφαση της οποίας απαλλοτριώθηκε το 1987, στα πλαίσια του εορτασμού των 2300 ετών της Θεσσα-λονίκης.

Η ανάπλασηΤην πορεία του μνημείου μέσα στη δεκαετία του ‘90,

πριν από την ένταξή του στα έργα της πολιτιστικής πρω-τεύουσας, και κυρίως τη σημασία που είχε για τους κατοί-κους της Σταυρούπολης και για τον ίδιο το Δήμο μπορεί να παρακολουθήσει κανείς ξεφυλλίζοντας τα τεύχη του περιοδικού «Δημότης».

Η αξιοποίηση και η μετατροπή της Μονής Λαζαριστών σε πολιτιστικό κέντρο ήταν κάτι που η Σταυρούπολη επιθυμούσε και περίμενε χρόνια. Έτσι, το 1991, ο Δήμος και οι κάτοικοι της Σταυρούπολης, βλέποντας στον ορί-ζοντα την Πολιτιστική Πρωτεύουσα και την προοπτική της ένταξης της Μονής στο πλαίσιο των έργων της, ξεκί-νησαν προσπάθειες για την ανάδειξη του μνημείου. Οι προσπάθειες αυτές περιελάμβαναν προτάσεις αξιοποί-ησης κτισμάτων της Σταυρούπολης και εκδηλώσεις στη Μονή Λαζαριστών, κατά την περίοδο του καλοκαιριού, που σκοπό είχαν τη διάσωση και προβολή του κτιρίου, ως μνημείο αλλά και ως χώρο που μπορεί να φιλοξενήσει πολιτιστικές δραστηριότητες. Από τότε και μέχρι σήμερα η Μονή δεν σταμάτησε να κατέχει σημαντική θέση στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή των κατοίκων της Σταυ-ρούπολης αλλά και όλης της πόλης. Από εκείνη τη χρονιά πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στο κτίριο της Μονής συναυλίες, θεατρικές συναντήσεις, εκθέσεις, εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Παιδείας που ξεκίνησε το 1993, επισκέψεις

Μελανία ΜιλκάκηΓράφει η:

[email protected]

Σημείο αναφοράς της πόλης στη Σταυρούπολη

1

20

Page 21: Dytikos #52

21ΛαζαριστεΣΣύγ χρονο Καφενείο – Ουζερί

Το 21 ΛΑΖΑΡΙΣΤΕΣ είναι ο χώρος που φιλοξενεί τον σύγχρονο Έλληνα όλες τις ώρες της ημέρας. Ανοίγει τις πόρτες του νωρίς το πρωί με ποικιλία από ζεστά και κρύα ροφήματα συνοδεία λαχταριστών κρουασάν και ολόφρεσκων mini σάντουιτς ή γλυκισμάτων.Από το μεσημέρι πλημμυρισμένο φως από τον ήλιο που μπαίνει από τα περιμετρικά του παράθυρα και σε συνδυασμό με την προσεκτικά επιλεγμένη μουσική από έντεχνα και αγαπημένα Ελληνικά τραγούδια, έχει την ιδανική ατμόσφαιρα για ένα κρασάκι, ουζάκι με κλασικά Ελληνικά αλλά και φρέσκα δημιουργικά μεζεδάκια.

Το βράδυ οι εντάσεις ανεβαίνουν, το ίδιο και η διάθεση. Ούζο, κρασί, μπύρα αλλά και ότι προτιμάει κανείς από ένα πλήρες bar βρίσκουν τα καλύτερα συνοδευτικά από το Ελληνικό tapas bar. Τα μεζεδάκια όλης της ημέρας, συμπληρώνονται από φρέσκα ψάρια και ότι άλλο το ίδιο πρωί στην αγορά διέγειρε την φαντασία του chef και επιτόπου αγόρασε.Όσο η νύχτα προχωρά, η ένταση ανεβαίνει και ένα Ελληνικό party αρχίζει. Έτσι έχει εξελιχθεί το ουζερί στο 21 ΛΑΖΑΡΙΣΤΕΣ, ένα στέκι με μεζεδάκια όλη μέρα.

6976

600

369

Μονή ΛαζαριστώνΚολοκοτρώνη 21 54630 Θεσσαλονίκη 2310 647421

Page 22: Dytikos #52

>> θεσσαλονίκη

σε πλαίσια προγραμμάτων κ.α. Έτσι, η Μονή Λαζαριστών αποκτάει ζωή και τοποθετείται στον πολιτιστικό χάρτη της πόλης.

Το 1992, η Μονή Λαζαριστών εντάχθηκε στα μεγάλα έργα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας του 1997 και η μελέτη ανατέθηκε στον Μ. Χρυσομαλλίδη και την ομάδα YPNOS. Το έργο περιελάμβανε την αποκατάσταση του κτιρίου του Ιεροσπουδαστηρίου, την επέκτασή του και τη δημιουργία νέας πτέρυγας. Το συγκρότημα, εμβαδού 22000 τ.μ., θα στεγάσει θέατρο 800 περίπου θέσεων, χώρο για υπαίθριες εκδηλώσεις, ωδείο, βιβλιοθήκη, αίθουσες εκδηλώσεων, υπαίθριο κινηματογράφο, χώρους διοίκη-σης, χώρο στάθμευσης 150 αυτοκινήτων κ.α.

Ο «Δημότης», στα τεύχη εκείνης της περιόδου, τόνιζε συνεχώς τη θέση της Δυτικής Θεσσαλονίκης στην Πολιτι-στική Πρωτεύουσα, κάνοντας λόγο για έναν άξονα πολι-τισμού που θα αποτελείται από το Στρατόπεδο Παύλου Μελά, τα καθολικά κτίρια της Μονής Καλογραίων και της Μονής Λαζαριστών καθώς και τα καπνομάγαζα και τις καπναποθήκες της περιοχής. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που προτείνεται η δημιουργία αυτού του άξονα, ούτε φυσικά και η τελευταία φορά που γίνεται αναφορά σε αυτό το σχέδιο, αφού πέρα από τη Μονή Λαζαριστών, έργα ανάπλασης στα παραπάνω κτίρια δεν έχουν γίνει.

Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1996 από την κατασκευαστική εταιρεία «Ελληνική Τεχνοδομική Α.Ε.». Ο προϋπολογισμός το έργου ανήλθε στα 5,512 δις. δρχ. Το έργο παραδόθηκε, χωρίς καθυστέρηση τον Ιούνιο του 1997. Τα εγκαίνια της Μονής Λαζαριστών έγιναν στις 21 Σεπτεμβρίου το 1997, με πλήθος επισήμων και με πρώτη εκδήλωση τη συναυλία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Ο τότε δήμαρχος της Σταυρούπολης Σ. Μπαρούτας επεσή-μανε, κατά την ομιλία του στα εγκαίνια του Πολιτιστικού Κέντρου, ότι οι δυνατότητες της Δυτικής Θεσσαλονίκης δεν σταματούν εκεί γιατί υπάρχει ένα ολόκληρο πλέγμα ευκαιριών που μπορούν να αποτελέσουν ελπίδα για όλο το πολεοδομικό συγκρότημα, εννοώντας ένα πλήθος χώρων προς αξιοποίηση, στην ευρύτερη περιοχή που εκτείνεται από το φρούριο του Επταπυργίου μέχρι το συνοικισμό του Δενδροποτάμου. Ο υπουργός πολιτι-σμού Ε. Βενιζέλος, ο οποίος παρευρέθηκε στα εγκαίνια, τόνισε, με δήλωσή του στο «Δημότη», ότι η Μονή Λαζαρι-στών είναι μία από τις πιο ουσιαστικές παρεμβάσεις στον πολεοδομικό ιστό και τις κοινωνικές λειτουργίες της δυτι-κής Θεσσαλονίκης και ότι το νέο αυτό πολιτιστικό κέντρο γίνεται σημείο αναφοράς για όλη την πόλη.

Η συμβολήΤο συγκρότημα της Μονής Λαζαριστών, το οποίο περι-

λαμβάνει το κτίριο του Ιεροσπουδαστηρίου και μία νέα πτέρυγα τριών επιπέδων, προσφέρει ένα πλήθος πολιτι-στικών και κοινωνικών δυνατοτήτων, ενώ έχει συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής της Σταυρούπο-λης. Εκεί συγκεντρώνονται οι δραστηριότητες σημαντι-κών φορέων της πόλης, ενώ παράλληλα λειτουργούν και χώροι αναψυχής και διασκέδασης. Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στεγάζει εκεί τη Δραματική Σχολή, το ιστορικό του αρχείο, ενώ στις θεατρικές σκηνές ανεβαί-νουν παραστάσεις του. Στα κτίρια του συγκροτήματος βρίσκονται, επίσης, και τα γραφεία της Κρατικής Ορχή-στρας Θεσσαλονίκης. Στη Μονή Λαζαριστών στεγάζε-ται, από την αρχή της ίδρυσής του, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο, από το 1998, κατέχει τη Συλλογή Κωστάκη, η οποία περιλαμβάνει έργα σημαντι-κών καλλιτεχνών της ρώσικης πρωτοπορίας, καθώς και κάποιες συλλογές, που προήλθαν από δωρεές στο μου-σείο. Εκεί έχει την έδρα του και το Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών, που από το 1999 διοργανώνει στο χώρο θερινές εκδηλώσεις, όπως συναυλίες ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, παραστάσεις, art bazaar, θερινό σινεμά κ.α. Τέλος, στο συγκρότημα λειτουργούν δύο νέοι χώροι, η ιταλική τρατορία «Mare e Monti» και το σύγχρονο καφε-νείο - ουζερί «21» και, προσεχώς, ένα καινούργιο καφέ-μπαρ.

Το συγκρότημα της Μονής Λαζαριστών οδήγησε στην ανάπτυξη και στην αναβάθμιση της περιοχής της Σταυ-ρούπολης. Η διαμόρφωση των δρόμων που οδηγούν στο συγκρότημα, καθώς και η (σχεδόν) πεζοδρόμηση της οδού Κολοκοτρώνη, η εμφάνιση νέων καταστημάτων και επιχειρήσεων είναι μερικές αλλαγές στην περιοχή που συνδέονται με την ανάπλαση του μνημείου και τη λει-τουργία του συγκροτήματος. Ακριβώς απέναντι από τη Μονή Λαζαριστών, βρίσκεται το πέντε αστέρων ξενοδο-χείο Domotel Les Lazaristes. Το κτίριο του ξενοδοχείου έρχεται σε αρμονία με το συγκρότημα της Μονής Λαζα-ριστών, συμβάλλοντας στην αναβαθμισμένη εικόνα της περιοχής, ενώ οι υψηλής ποιότητας υπηρεσίες που προ-σφέρει έρχονται να συμπληρώσουν τις λειτουργίες του συγκροτήματος (Dreamway Spa, Cigar Lounge PAPA Bar, εστιατόριο «Fred & Ginger»).

Η ανάπλαση της Μονής Λαζαριστών και η μετατροπή της σε πολυχώρο πολιτισμού είναι ένα άριστο παρά-δειγμα του πως τα μνημεία μπορούν να ενταχθούν στη ζωή ενός τόπου μέσα από νέες χρήσεις που σέβονται την πολιτιστική παράδοσή τους. Η Μονή Λαζαριστών δεν είναι απλά ένα μνημείο του παρελθόντος συνδεδεμένο με ανθρώπους που έζησαν σε μια παλιά εποχή. Είναι ένα μνημείο ζωντανό, που συνεχίζει να υπάρχει μέσα από τις δικές μας εμπειρίες και συνήθειες, είναι κομμάτι της δικής μας μνήμης, της καθημερινότητάς μας.

ΒιβλιογραφίαΔημητριάδης, Β., (1983). Τοπογραφία της Θεσσαλονίκης

κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, 1430-1912, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη.

Ζαχαρόπουλος, Ν., Γρ., (1995). Θεσσαλονίκη: ιστορική προσέγγιση, 1900-1920, Εκδόσεις Π. Πουρνάρα, Θεσσα-λονίκη.

Λαζαρίδης, Σπ., (1997). Από το Βαρδάρι ως το Δερβένι: Ιστορική καταγραφή μέχρι το 1920, Μελέτη, Εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη.

Μαυροπούλου – Τσιούμη, Χρ., Παπαντωνίου, Φ., (1997). Μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι και κοινό: Μια σχέση για ανα-θεώρηση, στο Η Μουσειολογία στον 21ο αιώνα, θεωρία και πράξη, Πρακτικά Διεθνούς Συμποσίου, Σκαλτσά, Μ. (επιμ.), Τμήμα Αρχιτεκτόνων, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη.

Τομανάς, Κ., (1997). Τα σχολεία της Θεσσαλονίκης μέχρι το 1944, Νησίδες, Αθήνα.

Ο Δημότης της Σταυρούπολης, Διμηνιαία περιοδική έκδοση του Δήμου Σταυρούπολης, Ιούλιος – Αύγουστος 1991.

Δημότης, Περιοδικό τη Σταυρούπολης, τεύχη 1 – 5 (Ιανουάριος 1992 – Ιούλιος 1993), τεύχη 9 – 12 (Οκτώ-βριος 1995 – Νοέμβριος 1996), τεύχη 13 – 14 (Ιούλιος 1997 – Δεκέμβριος 1997), τεύχος 20 (Δεκέμβριος 2001).

Ηλεκτρονικές ΠηγέςΗ ίδρυση του ΚΜΣΤ, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνηςwww.greekstatemuseum.com/kmst/museum/foundation.htmlΜονή Λαζαριστών www.monilazariston.gr

Φωτογραφίες1. Τριαντάφυλλος Κουρούκλας2. Γιάννης Στεφανίδης

2

1

1

1

22

Page 23: Dytikos #52

Παραδοσιακή Ιταλική Τρατορία

Page 24: Dytikos #52

>> ατζέντα Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις & Άλλα Θεάματα

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με τη γκαλερί Ζουμπουλάκη παρου-σιάζει την έκθεση «ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ ΣΧΕΔΙΑ 1934 – 1994», από τις 9 Απριλίου 2009 στο Πολι-τιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (Βασ. Όλγας 108)Μια ιδιαίτερα σημαντική έκθεση με σχέδια του διακεκριμένου Έλληνα ζωγράφου Γιάννη Μόραλη, θα πραγματοποιηθεί από τις 9 Απρι-λίου 2009 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονί-κης του ΜΙΕΤ (Βασ. Όλγας 108).Πρόκειται για την αυτόνομη παρουσίαση μιας σειράς από 225 σχέδια και προσχέδια για ζωγρα-φικά έργα του Μόραλη, που καλύπτουν 60 χρόνια δουλειάς του, και τα περισσότερα έχουν δημιουργηθεί στη διάρκεια των χρόνων 1930-1960. «Τέλος, γίνεται ξεκάθαρη η σημασία της τερά-στιας οπτικής μνήμης του Μόραλη. Από τη δημι-ουργία ενός αρχικού θέματος πάνω στο χαρτί μέχρι την πλήρη οργάνωσή του πάνω στο μου-σαμά, μπορεί να μεσολαβήσουν μήνες, χρόνια ή και δεκαετίες...» Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 28 Ιουνίου 2009 και θα λειτουργεί με το εξής ωράριο: Τρίτη έως Πέμπτη, Σάββατο, Κυριακή 10:00 - 18:00, Παρα-σκευή 10:00 - 14:00 και 18:00 - 21:00, με ελεύθερη είσο δο για το κοινό. Για ομαδικές επισκέψεις πρέπει να προηγείται συνεννόηση με το ΜΙΕΤ, τηλ. 2310 295.170-1.

Τη Δευτέρα 6 Απριλίου 2009, στις 8:00 το βράδυ, στον ΙΑΝΟ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ (Φιλιππουπόλεως 57) πραγματοποιούνται τα εγκαίνια ομαδι-κής έκθεσης ζωγραφικής-γλυπτικής με τίτλο «Πολυεργαστήρι». Διάρκεια έκθεσης: 6/4/2009-30/4/2009. Ώρες λειτουργίας: Δε-Τε.-Σα.: 9.00-15.00, Τρ.-Πε.-Πα.: 9.00-21.00Μια εικαστική συνάντηση δέκα καλλιτεχνών από την «ομάδα Πολυεργαστήρι». Παρουσιάζονται παράλληλες και διασταυρούμενες αναζητήσεις φίλων και εργατών της τέχνης. Γνωστοί αλλά και νέοι ζωγράφοι και γλύπτες εκθέτουν μαζί την πρόσφατη δουλειά τους στον ΙΑΝΟ των Αμπελο-κήπων. Συμμετέχουν οι: Σοφία Γαβαλά, Μάρθα Κάνδραλη, Μαρούλα Καλλιγκάτση, Θάνος Καρώνης, Μάγδα Μαδεμλή, Γιάννης Μονογυιός, Ευγενία Μπεγκλή, Έφη Μπόζια, Κωνσταντίνος Παλιάν, Γιάννα Σταϊκίδου.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ: «ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»Η Δημοτική Κίνηση «Θεσσαλονίκη των Πολιτών και της Οικολογίας» και το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, θέλοντας να αναπτύξουν ένα σύγχρονο διάλογο για τη Θεσσαλονίκη, για το αστικό της περιβάλλον, τον τρόπο ζωής, τις δια-προσωπικές σχέσεις, την κοινωνικοοικονομική ζωή και την κίνηση ιδεών στην πόλη, προκηρύσ-σουν διεθνή φωτογραφικό διαγωνισμό με θέμα: «ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»«Καλούμε τους φωτογράφους να αποδώσουν με κάθε δυνατό τρόπο το θέμα. Ο διαγωνισμός είναι ανοικτός σε φωτογραφικές απόψεις που μπορεί να ξεκινούν από την παραδοσιακή (κλασική) φωτογραφία και να φτάνουν μέχρι τη σύγχρονη, την εικαστική, την κατασκευασμένη ή την ψηφι-ακή. Η Οργανωτική Επιτροπή δεν θέτει κανένα τεχνικό ή άλλου είδους καλλιτεχνικό περιορι-σμό. Τελευταία ημέρα αποστολής των φωτογρα-φιών η 20/9/2009 (σφραγίδα ταχυδρομείου). Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμε-νοι θα πρέπει να απευθύνονται στα τηλέφωνα: Μαρία Αγαθαγγελίδου 2310-216353 - κιν. 6977718016, Βασίλης Καρκατσέλης κιν.6942860890, Ιωάννα Τσολακοπούλου κιν. 6974145970Email: [email protected]

Η γκαλερί Donopoulos International Fine Arts παρουσιάζει έργα των Michail Pirgelis και Alexander Hassenpflug από τις 12 Μαρτίου ως τις 19 Απριλίου στον πολυχώρο του Μύλου. Καταγράφονται προτάσεις των δύο καλλι-τεχνών με βασικό άξονα την αναδιατύπωση της φόρμας. Μέσα από διαφορετικές τεχνικές προκύπτουν εικαστικά σύνολα με έμφαση στο δίπολο χειρονακτικής διαδικασίας και τεχνολο-

γικής εμπλοκής και σε ζητήματα περιεχομένου που ανιχνεύονται στο πεδίο της υπερτίμησης εικόνων, ερεθισμάτων, πληροφοριών, αλλά και των διανομέων τους. Donopoulos International Fine Arts, Πολυχώ-ρος Μύλου, Ανδ. Γεωργίου 56, Θεσσαλονίκη.Τηλ.: 2310 552633, Ε: [email protected], www.donopoulos.gr

«ROOMMATES», από 14 Μαρτίου – 18 Απριλίου 2009Χρήστος Δεληδήμος, Ειρήνη Ευσταθίου, Θάνος Κλωνάρης, Δημήτρης Μπάμπουλης, Δημήτρης Τάταρης. Επιμέλεια: Θάνος ΣταθόπουλοςΟ επιμελητής της έκθεσης σημειώνει: Πέντε πολύ νέοι καλλιτέχνες, με εκλεκτικές συγ-γένειες μεταξύ τους, συνοικούν στην επικράτεια του χώρου, όπως αποτυπώνεται έντονα στο έργο τους, με όλες τις συγκλίσεις και τις απο-κλίσεις που εκδηλώνουν. Η σχέση τους με τον χώρο, ως εξωτερικό και εσωτερικό διάστημα, ορατό, αόρατο ή μετείκασμα, συνάπτεται με την ανάγκη να υπάρξουν και να συνυπάρξουν. Ο τρόπος τους αναγνωρίζεται στην ετερότητα και τη συνεκφορά. Zωγραφική επιφάνεια, φωτογρα-φία, κατασκευές, βίντεο -τα μέσα που χειρίζονται και χρησιμοποιούν- προβάλλουν τη διάσταση του χώρου ως φυσική, υπαρξιακή, σωματική, αρχιτεκτονική και μεταφυσική συνθήκη υπό διεύρυνση και επαναδιαπραγμάτευση... Γκαλερί TinT, Χρυσ. Σμύρνης 13, Θεσσαλονίκη τηλ. 2310.235689, 2310.220191, [email protected] - www.tintgallery.gr

Εκατοντάδες μαθητές από τα Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια της Ανατολικής Θεσσαλονίκης έδωσαν το αγωνιστικό παρόν στις σκακιέρες που στήθηκαν στα «Εκπαιδευ-τήρια Βασιλειάδη». Οι μαθητές που συμμετεί-χαν στο 8ο Ατομικό Σχολικό Πρωτάθλημα Σκάκι Ανατολικής Θεσσαλονίκης άγγιξαν τους 400. Οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστά-σεις των Εκπαιδευτηρίων σε συνεργασία με την Ένωση Σκακιστικών Σωματείων Νομών Θεσσα-λονίκης-Χαλκιδικής. Οι αγώνες ολοκληρώθηκαν με την τελετή λήξης όπου εκπρόσωποι φορέων της πόλης βράβευσαν τους μαθητές.Οι προκριθέντες μαθητές θα συνέχισαν στην επόμενη φάση των τελικών του Διανομαρχιακού Πρωταθλήματος Θεσσαλονίκης-Χαλκιδικής, που πραγματοποιήθηκε στα Εκπαιδευτήρια Βασιλει-

άδη στις 14 και 15 Μαρτίου 2009. Τα πρωταθλή-ματα διεξάγονται υπό την αιγίδα της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης και της Περιφερειακής Διεύθυν-σης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαί-δευσης Κεντρικής Μακεδονίας.Για τους ενδιαφερόμενους: Τηλ. Εκπαιδευτηρίων Βασιλειάδη: 2310 475958-9

«Αυτοί που γνωρίζουν το παρελθόν είναι καλύ-τερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν το μέλλον». Ευτυχώς υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που γνω-ρίζουν, εκτιμούν και δείχνουν στο κοινό το παρελθόν και ένας από αυτούς είναι η θρυλική φιγούρα του Dr. Kloot aka Kaiser Kloot, Kloot Per W, KPW.To «HISTORY OF THE WORLD» είναι ένας φόρος τιμής στα φοβερά τραγούδια των 70’s και 80’s, διασκευασμένα από τον Dr. Kloot με τη βοήθεια των MARJAN DEBAENE, FRANCE L’HERMITTE (Polyphonic Size), GAELLE DE BRUXELLES (BJ Scott, Olivier Saxe) and IVY SMITS (Llips, Cinerex, Mitsu, Dow Jones, Arsenal) στα φωνητικά. Κομ-μάτια από τους CURE, KRAFTWERK, STOOGES, JOAN BAEZ, LAURIE ANDERSON αλλά και από λιγότερο γνωστούς όπως PERE UBU, PETE SHELLEY, WIRE και CAMPER VAN BEETHOVEN. Οι διασκευές του Dr. Kloot είναι ένα τυπικό δείγμα της δουλειάς του, που αγγίζει τα κομμάτια με όλο το σεβασμό και με το ίδιο πάθος, φαντασία και δημιουργικότητα που έχουν τα originals.Η παραγωγή έγινε στην Αμερική από τον KRAMER (Shimmy Disc/Bongwater)

Μετά την μεγάλη επιτυχία που είχαν πέρσι οι παραστάσεις: «The Wall» των Pink Floyd του Χοροθεάτρου «Παρουσίες» και «Lion King» του παιδικού Χοροθεάτρου της Μπέττυ Βυτινάρου, αποφάσισαν να συνεργαστούν φέτος τα δύο σχήματα και να παρουσιάσουν μια μουσικοχο-ρευτική παράσταση από μικρούς και μεγάλους, για μικρούς και μεγάλους με τίτλο «We’ll Rock You».Μύηση για τους μικρούς στη ροκ μουσική μέσω του χορού, απόλαυση για τους μεγάλους που αγαπούν τους Queen, τους Scorpions, τους Led Zeppelin, τους Deep Purple, Pink Floyd, Tina Turner, Joan Jet και Doors.Από 14 Μαρτίου κάθε Σάββατο στις 7 μμ και

24

Page 25: Dytikos #52

ημερών και κάθε χρόνο θα έχουν προσκεκλη-μένους, συγκεκριμένους επώνυμους φωτογρά-φους δασκάλους, που θα διδάξουν σε αυτούς που θα ζητήσουν να τα παρακολουθήσουν, την Φωτογραφική τους άποψη και όχι μόνον. Θα είναι εμπλουτισμένα με προβολές, δρώ-μενα, εξορμήσεις, parties, τσιπουροκατανύ-ξεις. Πιθανές ημερομηνίες αυτών των ετήσιων εργαστηρίων οι μήνες Ιούνιος και Ιούλιος. Την οργάνωσή τους και την ευθύνη για την ποιό-τητά τους θα έχει το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσ-σαλονίκης, σε συνεργασία για ότι επί τόπου με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Λαύκου «η Δράση». Τελική ημερομηνία για δηλώσεις συμμετοχής, η 30η Απριλίου του 2009.ΔΙΑΜΟΝΗ:Σε Ξενώνες του Χωριού ή σε Camping.Περισσότερες καθημερινές πληροφορίες στο: http:lafkosphotoworkshop.blogspot.comΣυμμετοχές μόνον στην διεύθυνση [email protected]

Antique’s HouseΈνας πρωτοποριακός για τα ελληνικά δεδο-μένα πολυχώρος αφιερωμένος στις αντίκες και τα παλιά αντικείμενα, ξεκινά τη λειτουργία του στις 10 Μαΐου, στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης. Ο νέος πολυχώρος αναπτύσσεται σε κτίσμα τριών επιπέδων, συνολικού εμβαδού 1100τ.μ. Στο πρώτο επίπεδο θα εκτίθενται χιλιάδες αντικείμενα παλαιοπωλείου, όπως ραδιόφωνα, λάμπες, γκραβούρες, πίνακες, μεταλλικά κουτιά, γραμμόφωνα, παιχνίδια, τηλέφωνα, παλιά αντι-κείμενα νοικοκυριού, φωτογραφικές μηχανές, κηροπήγια, ανεμιστήρες κ.ά. Ο 1ος όροφος θα έχει διπλή λειτουργία, αφενός ως χώρος πλει-στηριασμών και αφετέρου ως χώρος γκαλερί, όπου νέοι ζωγράφοι θα μπορούν να εκθέτουν τη δουλειά τους, στο πλαίσιο ατομικών ή ομαδικών εκθέσεων.Μια από τις καινοτομίες του πολυχώρου Antique’s House είναι ο τρόπος διεξαγωγής των πλειστηριασμών. Σε αυτούς δεν θα υπάρχουν reserved τιμές, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι ο κόσμος θα είναι αυτός που θα ρυθμίζει τις τιμές, οπότε ένα αντικείμενο θα μπορεί να πουληθεί ακόμη και… ένα ευρώ. Την Κυριακή 10 Μαΐου, στις 11.00 το πρωί, θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια του πολυχώρου, οπότε και θα αναπτυχθεί από τους υπεύθυνούς του η φιλοσοφία και ο τρόπος λειτουργίας του όλου εγχειρήματος. Ετοιμάστε ότι παλιά αντικεί-μενα ή αντίκες διαθέτετε και δεν τα θέλετε πλέον και συμμετέχετε στον πρώτο πλειστηριασμό, ο οποίος θα διεξαχθεί την Τετάρτη 20 Μαΐου, στις 7.30 το απόγευμα (για τις λεπτομέρειες επικοινω-νήστε νωρίτερα με τον πολυχώρο).INFO:Πολυχώρος Antique’s House, τηλ. 6971.890.212, 2310.269.187

κόπουλος - Έφη Βούρα-Μικρή Αγγελία του Π.Κοροβέση. Ερμηνεία: Χαρά Σουλτούκη-Μπλάντιμερι του Γ.Σκούρτη. Ερμηνεία: Δημήτρης Παναγιωτίδης - Ηλιάνα Κυνηγοπούλου-Η Απαρηγόρητη Χήρα του Κ.Μουρσελά. Ερμηνεία: Μαρία Μπαλτατζή(Τα ανωτέρω Στιγμιότυπα επιδέχονται αλλαγών (προστίθενται & άλλα)ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΖΑΝ ΚΟΚΤΩ (Ανθρώπινη Φωνή-Το Φάντασμα της Μασσα-λίας- Η Ψεύτρα-Στο Πανηγύρι...)Ερμηνεία: Παναγιώτα Γιαννακοπούλου - Πανα-γιώτα Γαλαζούλα - Έλλη Αθανασιάδου - Κώστας ΣωτηριάδηςΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ-ΜΟΝΟΛΟΓΟΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΕΑΤΡΙ-ΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ-Ας Ανακεφαλαιώσω (Απόσπασμα από το Γυναίκα Loser της Β.Σωτηροπούλου)Ερμηνεία: Αλίκη Μπράβου-Γιατί Ψηφίζω Δεξιά, του Γ.Σκούρτη. Ερμηνεία: Φανή Χατζημπάρμπα-Η μεγάλη κομπίνα-Διακοπή Ρεύματος-Η Μπουχάρα-Το Ρολόι, του Κ.Μουρσελά.Ερμηνεία: Δημήτρης Παναγιωτίδης - Κώστας Σωτηριάδης, Κώστας Τζιούρτζιας - Φανή Χατζημπάρμπα, Πόλυ Κάζη - Πέτρος Τάτσης, Χάρης Δεληνικό-πουλος - Μαρία ΜπαλτατζήΣκηνοθεσία Έργων-Ερμηνεία Ρόλων: Μαρία ΜπαλτατζήΠληροφορίες: Τηλ: 2310272909-2310285452-6974195079Ολύμπου 88-Αρχαία Αγορά e-mail: [email protected]

Στις 9 και 16 Μαΐου θα παρουσιαστεί στο Μέγαρο της Χ.Α.Ν.Θ. το θέατρο σκιών του Μιχάλη Χατζάκη με τίτλο: «Ο Καραγκιόζης μάγειρας». Η κωμική παράσταση θα ξεκινήσει στις 18.30 μ.μ.

Στο Λαύκο, .... ένα χωριό που πάρα πολλοί το έχουν χαρακτη-ρίσει «χωριό των καλλιτεχνών», το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης συνεχίζει τα φωτογραφικά εργαστήριά του με το όνομα «ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΣΑ». Τα εργαστήρια απευθύνονται σε όλους όσους θέλουν να λέγονται φωτογράφοι.Ο Λαύκος είναι ένα χωριό που απέχει 55χιλ. από τον Βόλο και βρίσκεται γεωγραφικά στο ΝΑ Πήλιο. Απέχει 6χιλ. από τον Παγασητικό (Μηλίνα) και 13χιλ. από το Αιγαίο. Ανήκει στον Δήμο Σηπι-άδος, μαζί με τα χωριά, Μηλίνα και το Προμήρι. Είναι ένα χωριό με μακριά παράδοση και ιστο-ρία, χαρακτηρισμένο παραδοσιακό, με παλιά πέτρινα σπίτια, αρκετά από αυτά ανακαινισμένα. Αυτό που το χαρακτηρίζει είναι, οι δραστήριοι άνθρωποι του και η πολλή μεγάλη πλατεία. Τα εργαστήρια θα γίνονται σε συγκεκριμένο χώρο, θα είναι εντατικά, διάρκειας πέντε

διάθεση. Ο Παναγιώτης Ζωντανός, «ζωντάνεψε» στις σελίδες των βιβλίων του τις θαλασσινές περιπέτειές του, τις αμέτρητες αναμνήσεις του και πρόσφερε στο αναγνωστικό κοινό αξιομνη-μόνευτα κείμενα γεμάτα από σοφία και γνώση.

«Η Τρομερή Ανάγκη» καλείται το νέο βιβλίο του κοινωνιολόγου-συγγραφέα Δημήτρη Χορό-σκελη, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Δίον». Στο ενδιαφέρον βιβλίο ο συγ-γραφέας επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα: «Υπάρχει ελευθερία της βούλησης ή όλα υπό-κεινται στην ατσάλινη νομοτέλεια της Μοίρας;». Μέσα από παράδοξες συμπτώσεις παρουσιάζει ιστορικά γεγονότα, επιστημονικές ανακαλύψεις, ανεξήγητα φαινόμενα που επέδρασαν κατα-λυτικά στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας. Μερικά από τα ενδιαφέροντα κεφάλαια είναι: «Μυστηριώδεις συμπτώσεις», «Η Κερκόπορτα του Υποσυνείδητου», «Αντικειμενική ή εικονική πραγματικότητα», «Συνεργασίες που ματαιώ-θηκαν μυστηριωδώς» κ.ά. Ο συγγραφέας χρη-σιμοποίησε εκτενείς βιβλιογραφικές πηγές και χάρισε ένα αξιόλογο βιβλίο, μέσα από το οποίο ο αναγνώστης λαμβάνει πολύτιμες πληροφορίες και γνώση. Ο Δημήτρης Χορόσκελης σπούδασε Κοινωνιο-λογία στο Παρίσι. Εργάζεται στην Δευτεροβάθ-μια Εκπαίδευση. Ασχολείται επίσης με τη ζωγρα-φική και τις λογοτεχνικές μεταφράσεις. Άρθρα και κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα έντυπα. Έχει εκδώσει μέχρι σήμερα εννέα βιβλία (ποίηση, διηγήματα, παιδικό και δοκίμια).

H «ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ» παρουσιάζει (κάθε Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή) για το μήνα Μάϊο τις εξής παραστάσεις:ΦΩΝΕΣ...Μια πρωτότυπη παράσταση με Στιγμιότυπα Καθημερινής Τρέλλας. -Φοράω τα καλά μου-Η Λάμπα-Μια παλιά ιστορία του Γ.ΜανιώτηΕρμηνεία: Φανή Χατζημπάρμπα-Χάρης Δεληνι-

κάθε Κυριακή στις 12 το μεσημέρι στο θέατρο «Βίλκα».Τηλ. Για κρατήσεις 2310-555528 & 2310-449989,Τιμές εισιτηρίων, Παιδικά-Φοιτητικά 10 €, Κανο-νικά 15 €

Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης σε συνερ-γασία με το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργανώνουν για 3η συνεχή χρονιά το 3ο Εργα-στήρι Σύγχρονης Μουσικής. Στο εργαστήρι, που θα πραγματοποιηθεί στις 9,10 και 11 Μαΐου, θα συμμετάσχουν συνθέτες και μαθητές καθηγη-τών σύνθεσης από τα Ανώτατα Μουσικά Τμή-ματα και Ωδεία.Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Μέγαρο Μουσικής της Θεσσαλονίκης:2310 895 800.

«Σαλπάροντας για τ’ άστρα», «Θαλασσινές ανα-μνήσεις» και «Θαλασσινά αφηγήματα» είναι οι τίτλοι από τρία αξιόλογα βιβλία του ναυτικού Παναγιώτη Ζωντανού, τα οποία γράφτηκαν το 1999, το 2000 και το 2006 αντίστοιχα. Τα συγκε-κριμένα βιβλία περιλαμβάνουν προσωπικές βιωματικές αφηγήσεις από τη ναυτική ζωή του γράφοντος. Ο αναγνώστης λαμβάνει επίσης πολύτιμες πληροφορίες, οι οποίες έχουν σχέση με το παρελθόν της ελληνικής ναυτιλίας, μαθαί-νει ναυτικές ορολογίες και ταξιδεύει μέσα από τη ρέουσα αφήγηση στα πέρατα της γης. Τα κείμενά του είναι γραμμένα με αμεσότητα και παρουσιά-ζουν τις πολυταξιδεμένες εμπειρίες του. Εκπέ-μπουν μια ιδιαίτερη ευαισθησία και στοχαστική

25

Page 26: Dytikos #52

>> ατζέντα Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις & Άλλα Θεάματα

Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

Πολιτεία ΘεάτρουΣτο κέντρο της Θεσσαλονίκης, Ολύμπου 88, βρίσκεται ένας

χώρος διαμορφωμένος σαν καφέ – θέατρο, όπου κάθε Παρα-σκευή, Σάββατο και Κυριακή, η ομάδα «Πολιτεία Θεάτρου» παρουσιάζει σε φίλους, έργα της ελληνικής και ξένης δραμα-τουργίας. Γιατί φίλος νιώθει ο κάθε ένας, ο οποίος επισκέπτεται το ζεστό και φιλικό χώρο που έχει φτιάξει η εμπνεύστρια και δημιουργός της ομάδας, Μαρία Μπαλτατζή. Έτσι νιώσαμε κι εμείς, όταν την επισκεφτήκαμε, μία Παρασκευή βράδυ, για να δούμε την παράσταση «Φωνές….», με μονόπρακτα Ελλήνων συγγραφέων. Εκεί γνωρίσαμε τη Μαρία και την ομάδα της.

Η Μαρία Μπαλτατζή γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλο-νίκη. Είναι Καθηγήτρια Αγγλικών, Μεταφράστρια, Διερμηνέας. Σπούδασε Δημόσιες σχέσεις, Δημοσιογραφία, Ηθοποιία, Θεα-τρολογία, Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Από το 1982 μέχρι το 2008, οπότε και αποχώρησε, εργάστηκε στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης. Υπήρξε Διοικητικό Στέλεχος σε πολιτιστικούς συλ-λόγους και άλλους οργανισμούς και υπεύθυνη καλλιτεχνικών αποστολών στο εξωτερικό. Κατά τη θητεία της στο ΥΜΑΘ δημι-ούργησε ένα θεατρικό εργαστήρι για τους υπαλλήλους του υπουργείου, όπου παρέδιδε θεατρικά μαθήματα, θεωρίας και πράξης. Το θέατρο ήταν πάντα η μεγάλη της αγάπη, το μεράκι

της. Γι αυτό το 2008, άφησε την ασφάλεια της θέσης της στο Υπουργείο και αποφάσισε να ρισκάρει με την «Πολιτεία Θεά-τρου», την ερασιτεχνική ομάδα που δημιούργησε το 2006, η οποία μετατράπηκε, το 2007, σε Αστική μη Κερδοσκοπική Εται-ρία. Το καλοκαίρι του 2008 εγκαταστλάθηκε στο υπόγειο της Ολύμπου 88 και, με πολύ προσωπική φροντίδα, διαμόρφωσε το χώρο της «Πολιτείας Θεάτρου». Ο χώρος λειτουργεί από τη φετινή χρονιά πειραματικά, καθώς η Μαρία αλλά και τα μέλη της ομάδας της, 30 στο σύνολο, δεν έχουν εξερευνήσει πλήρως τις δυνατότητές του.

Ένας από τους στόχους που έχει θέσει η ομάδα είναι να βάλει το θέατρο στην καθημερινότητα μας και να καλλιεργήσει την αντίληψη ότι το να δούμε μια παράσταση δεν είναι κάτι εξαιρε-τικό που απαιτεί προετοιμασία, αλλά κάτι απλό και αυθόρμητο, όπως μία βραδινή βόλτα. Για κάτι τέτοιο σε προδιαθέτει και ο ίδιος ο χώρος της «Πολιτείας Θεάτρου», όπου μπορεί κανείς, πίνοντας ένα πότο , να δει, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, τη δουλειά των μελών της ομάδας, να ακούσει μουσική, να συζητήσει. Τις υπόλοιπες μέρες ο χώρος χρησιμοποιείται για μύηση των φίλων της ομάδας στον μαγικό κόσμο της θεατρι-κής θεωρίας και πράξης, αλλά και για πρόβες. Υπάρχουν τρεις

κύκλοι μαθημάτων, στους οποίους διδάσκονται: Αυτοσχεδια-σμός, Υποκριτική, Σκηνοθεσία, Σκηνογραφία, Ενδυματολογία, Κινησιολογία, Ορθοφωνία, Χορός, Ιστορία (Κοινωνική – Πολι-τική – Οικονομική), Ιστορία Τέχνης, Ιστορία Θεάτρου. Το πιο σημαντικό, όμως, κομμάτι της εκπαίδευσης είναι η συμμετοχή των μελών της ομάδας στις παραστάσεις, η έκθεση μπροστά σε κοινό και φίλους.

Η ενασχόληση της Μαρίας με το θέατρο έχει κι άλλα σκέλη. Από τον Ιανουάριο του 2009 παρουσιάζει την θεατρική εκπο-μπή «ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ» στο τοπικό κανάλι «Γνώμη», παίρ-νοντας συνεντεύξεις από ανθρώπους και ομάδες που δρουν στο θεατρικό χώρο της πόλης. Επίσης, τον Φεβρουάριο 2009 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Ένωσης Θεατρικών Σχημάτων Θεσ-σαλονίκης και από τότε ξεκίνησε προσπάθειες για δημιουργία συντονισμένων δράσεων μεταξύ των σχημάτων.

Η Μαρία Μπαλτατζή δεν πιστεύει στην γρήγορη επιτυχία αλλά στη συνεχή και συνεπή προσπάθεια και παρουσία. Η επι-τυχία -εάν έρθει- έχει αξία και διάρκεια όταν είναι προϊόν της υπομονής που έχουν κάποιοι να πιστεύουν σ’ αυτό που κάνουν και που προσφέρουν στους συνανθρώπους τους κάνοντάς το. Η μέχρι τώρα πορεία της συνηγορεί με τα λεγόμενά της.

Εμείς περιμένουμε να δούμε τι θα μας δείξει στη συνέχεια, μέσα από την ομάδα της, χαιρετίζοντας θερμά τις προσπάθειες στα θεατρικά πράγματα της πόλης.

Μελανία Μιλκάκη ([email protected])

Πολιτεία ΘεάτρουΔιεύθυνση: Ολύμπου 88Τηλέφωνο: 2310 272909/ 6974195079Ηλ. Διεύθυνση: www.politeiatheatrou.gre-mail: [email protected]

G-HOTELS CULTURE EVENTSG-HOTELS CULTURE EVENTSATHOS PALACE HOTEL ART GALLERY

EVENTS

KALLITHEA - HALKIDIKIAPRIL 16th - OCTOBER 15th 2009

PALLINI BEACH HOTEL ART GALLERY

KOLKA16/4 - 1/5

KORINNA30/5 - 19/6

KESSOPOULOU22/8 - 4/9

BOURAS5/9 - 18/9

KONSTANTINIDIS19/9 - 2/10

COLLECTION3/10 - 15/10

TSAKIRIS20/6 - 3/7

DIMITRIADIS2/5 - 15/5

SCREENINGSAMOLADAS

17 - 21/5

ROCK EVENTVINTAGE&USED

27/6

PERFORMANCESIBSEN - GHOSTS

5/7 & 9/7

WINE TASTINGPAPAYIANNI

18/07

DIAMANTAKIS16/4 - 1/5

PAPADOPOULOS16/5 - 29/5

DIMITRIADIS30/5 - 19/6

BOBOLI22/8 - 4/9

TSIARTSIONI5/9 - 18/9

XYLOBATIS19/9 - 2/10

RAKA3/10 - 15/10

KOUTSOKOSTAS20/6 - 3/7

DOSI4/7 - 17/7

VARATI18/7 - 31/7

PAPADOGIANNIS1/8 - 21/8

ANASTASIADOU2/5 - 15/5

HARP TSAOUSAKI

1-7/9

SCREENINGPAPAVRAMOPOULOS

4 - 5/10

SCREENINGSTAMOULIS

6 - 7/10

SCREENINGGIAVROPOULOS

8 - 9/10

APRIL 16th - OCTOBER 15th 2009KALLITHEA - HALKIDIKI

SPIRACHE16/5 - 29/5

EVENTS

GOUMA1/8 - 21/8

BOTSOLI4/7 - 17/7

MAGOUNAKI18/7 - 31/7

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ - COMMUNICATION SPONSORSΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ

26

Page 27: Dytikos #52
Page 28: Dytikos #52

>> απόψεις

11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Πρίν από το θέμα της μετανάστευσης,

«ποιός είναι ο Έλληνας πολίτης σήμερα»;

Το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ-σαλονίκης δέχτηκε φέτος περίπου 1500 αιτήσεις για ταινίες τεκμηρίωσης εκ των οποίων πρόβαλε περίπου 170 στα διά-φορα αφιερώματα και ενότητες του.

Πρωτοποριακό ήταν το αφιέρωμα που έγινε στην ενότητα Η Αφρική εκ των έσω στην οποία προβλήθηκαν ντο-κιμαντέρ σχετικά με αυτή την ήπειρο, κινηματογραφημένα από δημιουργούς που προέρχονται από χώρες της Αφρι-κής. Μπορεί καλλιτεχνικά αυτά τα ντο-κιμαντέρ να μην αποτελούν εξαιρετικές ταινίες πάντως σίγουρα προσδίδουν μια εξαιρετική και ιδιαίτερη ματιά στα προ-βλήματα αυτών των λαών που υποφέ-ρουν από γενοκτονίες, αρρώστιες, πείνα, αυταρχικά καθεστώτα, οικονομική εξα-θλίωση και οικολογικές καταστροφές.

Ένα άλλο είδος ντοκιμαντέρ ανέδειξε το αφιέρωμα στον Ελβετό Stefan Schwi-etert, ο οποίος ειδικεύεται στα μουσικά ντοκιμαντέρ με μια ποιητική διάθεση. Οι ταινίες του δεν στοχεύουν τόσο στην ενημέρωση και την πληροφόρηση όσο στη δημιουργία μιας συναρπαστικής ατμόσφαιρας μέσα από το συνδυασμό της εικόνας και του ήχου.

Ένας άλλος τιμώμενος του φετινού φεστιβάλ, αλλά και παλιός γνώριμος του ήταν ο Peter Wintonick, ο οποίος ήρθε στο φεστιβάλ με τη νέα του ταινία pil-grIMAGE που συνυπογράφει με την κόρη του Mira Burt- Wintonick. Το ντοκιμα-ντέρ έχει θέμα το σινεμά και το μέλλον των media, και μας ταξιδεύει σε πολλά μέρη του κόσμου, ακολουθώντας μεγά-λους μύθους του κινηματογράφου, αλλά και σύγχρονους ακτιβιστές των media.

Ο Έλληνας τιμώμενος φέτος ήταν ο Φώτος Λαμπρινός, στο έργο του οποίου υπήρχε εκτεταμένο αφιέρωμα, ενώ άλλες δύο ενότητες συμπλήρωναν τη ματιά πάνω στο σύγχρονο ελληνικό ντο-κιμαντέρ. Η 1η ήταν το Ελληνικό Πανό-ραμα και η 2η η Ελληνική Τηλεόραση, η οποία περιλάμβανε αποκλειστικά ντοκι-μαντέρ φτιαγμένα για την τηλεόραση.

Μια νέα ενότητα και πολύ ενδιαφέ-ρουσα μάλιστα, έκανε την εμφάνιση της για πρώτη φόρα ως απάντηση στη δημι-ουργία όλο και περισσότερων τέτοιων ταινιών. Πρόκειται για τα δραματοποιη-μένα ντοκιμαντέρ που πειραματίζονται με τη φόρμα και τα όρια των ταινιών τεκμηρίωσης χρησιμοποιώντας στοιχεία δραματοποίησης ή ακόμα και μυθοπλα-σίας.

Ξεχώρισα τρία ντοκιμαντέρ για την κινηματογραφική ποιότητα τους και τη σφαιρικότητα με την οποία εξέτασαν τα θέματα τους:

Το ντοκιμαντέρ Ο Εθνικός Κήπος του Α. Καρακάση παρακολουθεί κάποιους θαμώνες του κήπου στο κέντρο της Αθήνας κατά τη διάρκεια ενός έτους και καταφέρνει να μεταδώσει το ρυθμό, την γαλήνη και την απίστευτη βλάστηση αυτής της όασης στο κέντρο της μεγα-λούπολης.

Το Στο δρόμο για το Σχολείο από την Τουρκία των Orhan Eskiköy και Özgür Doğan εξετάζει με εξαιρετική ισορρο-πία το γλωσσικό ζήτημα στις κουρδικές περιοχές της γειτονικής χώρας ακολου-θώντας έναν νεοδιορισμένο δάσκαλο σε ένα κουρδικό χωριό, όπου δεν υπάρχει καν τρεχούμενο νερό και οι περισσότε-ροι μαθητές δεν καταλαβαίνουν λέξη τουρκικών.

Ο Ισραηλινός Yoav Shamir στο Συκο-φαντία αναζητάει την έννοια του αντιση-μιτισμού στις μέρες μας σε αμερικανο-εβραϊκές οργανώσεις και στις απόψεις ακαδημαϊκών και έρχεται αντιμέτωπος με αναπάντεχες αλήθειες για την ύπαρξη αυτού του «πανάρχαιου μίσους» στις σύγχρονες κοινωνίες.

Δεκάδες άλλες ταινίες συμπλήρωναν το πρόγραμμα του φεστιβάλ στις ενότη-τες Όψεις του Κόσμου, Μικρές Αφη-γήσεις, Η Καταγραφή της Μνήμης, Πορτρέτα: Ανθρώπινες Διαδρομές και Κοινωνία και Περιβάλλον.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος του προγράμματος του φεστιβάλ θα ταξιδέ-ψει για πρώτη φορά φέτος στην Αθήνα, ενώ βέβαια θα γίνουν και οι καθιερωμέ-νες πλέον προβολές σε άλλες επαρχια-κές πόλεις.

Ελένη Ν. Βαρμάζη

Χαράλαμπος ΔάντηςΓράφει o

«Η τελευταία δεκαετία του προηγούμε-νου αιώνα επιφύλαξε μια συμπαγή μετοί-κηση ανθρώπων στην ελληνική επικρά-τεια, η οποία, σαν τάξη μεγέθους, μπορεί εύκολα να συγκριθεί με τις μείζονες πλη-θυσμιακές ανακατατάξεις που επέφεραν οι διαδοχικές επεκτάσεις του ελληνικού κράτους και η ανταλλαγή πληθυσμών με την Τουρκία»

«Ποιος είναι οΈλληνας πολίτης σήμερα;», “Το Βήμα”, 29\3\2009.

Με αφορμή το αφιέρωμα του “Βήμα-τος” στη μετανάστευση θα ήθελα να απα-ντήσω στο κείμενο του κ. Χριστόπουλου. Όχι για να διαφωνήσω με τα όσα υποστη-ρίζει, αλλά για να αποκτήσει το πλαίσιο της πρότασης του άλλες δυο διαστάσεις, μιας και τα γραπτά για να ζωντανεύουν πρέπει να ξεπερνούν το μονοδιάστατο του χαρτιού πάνω στο οποίο γράφονται.

Το καίριο ερώτημα σήμερα πράγματι παραμένει το ποιος είναι ο Έλληνας πολίτης σήμερα; Αν η ελληνική κοινωνία είχε τη συνοχή των “συμφωνημένων υπονοου-μένων” του Σεφέρη κι αν “οι τροχιές μας” συναντούσαν “τις βασικές μας τις αρχές”, τότε νομίζω πως ούτε οι μετανάστες θα ήταν θέμα προς προβληματισμό, ούτε το ημιθανές μας έθνος θα είχε ανάγκη από τη γραφικότητα του εθνικισμού για να απο-δεικνύει την ύπαρξή του. Αυτό δηλαδή που θέλω να επισημάνω είναι πως αν το να είναι κανείς Έλληνας ή Σύριος ή Αιγύπτιος σήμαινε ακόμη έναν μοναδικό τρόπο βίου με συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, συμμε-τοχής στα δημόσια ή πολιτισμού, τότε οι μετανάστες κάθε χώρας δεν θα ήταν πρό-βλημα αλλά ένα ακόμη υλικό στο κράμα του πολιτισμού της. Για παράδειγμα, στον Πόντο του 6ου αιώνα μ.Χ. η ύπαρξη του πολεμοχαρούς λαού των Λαζών παρότι σκορπούσε τον τρόμο στους Έλληνες δε σήμανε τον αφανισμό τους. Αντιθέτως, το πολιτιστικό επίπεδο των τότε Ελλήνων ήταν τέτοιο που τελικά οι Λαζοί υιοθέτη-σαν τον ελληνικό πολιτισμό και ακόμα και σήμερα μοιραζόμαστε οι Έλληνες Πόντιοι με τους Λαζούς μια κοινή μουσική, έστω, παράδοση. Ανάλογα παραδείγματα μπορεί κανείς να εντοπίσει και στη σημε-ρινή πολυπολιτισμική υπερδύναμη. Και ορθώς ο κ. Χριστόπουλος λέει πως «στο παρελθόν κάποιοι Έλληνες έγιναν Γερμα-νοί […] κάποιοι Αλβανοί έγιναν Έλληνες και αντιστρόφως…».

Άποψη μου λοιπόν είναι πως οι Έλληνες δεν έχουν σαν τους Γερμανούς την έγνοια να διασώσουν τη “φυλετική τους καθα-ρότητα” (ο Σβορώνος έλεγε πως ο ελλη-νισμός δεν επιβίωσε μέσα από τόσους αιώνες σκλαβιάς με όρους Ζωολογίας, αλλά Πολιτισμού), αλλά έχουν έγνοια να διασώσουν τον πολιτισμό τους. Άρα, το πρόβλημα έγκειται στο ότι δεν παρά-γουμε δικό μας πολιτισμό κι από ’κει αρχί-ζει ο φόβος για τον ξένο που επίσης δεν παράγει πολιτισμό, αλλά αφού από κάθε εθνική ταυτότητα ολοένα και σβήνονται πολιτιστικά στοιχεία ο μόνος τρόπος που απομένει για να ξεχωρίσουν τα πανομοιό-τυπα “πρόβατα” στο “μαντρί” της Παγκο-σμιοποίησης είναι η πρωτόγονη βία.

Αν κάποτε οι Έλληνες αποφασίσουν να σταθούν μέσα στον Κόσμο όχι ως παράσιτα της Ε.Ε. ούτε ως «μπαίγνιο των

εθνών», αλλά με την αρχοντιά ενός λαού που προσφέρει μιαν άλλη αντίληψη για τα πράγματα, μιαν αντίληψη που στην οικο-νομική κρίση σήμερα θα απαντούσε πως πλούσιος είναι «ο εν τω ολίγω αναπαυό-μενος», τότε θα έπρεπε να φτιάξουμε ένα νέο “Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας” κατά την πρόταση του κ. Χριστόπουλου. Μόνο που αντί για δικαιώματα και υποχρεώσεις θα ’πρεπε να επιβάλλει την ανακάλυψη από εμάς τους ίδιους των Αρχών που φέρ-νουν κοντά τον Όμηρο με τον Αυξεντίου. Μετά από αυτό το ξεκαθάρισμα και οι μετανάστες δε θα ήταν πρόβλημα.

28

Page 29: Dytikos #52

Η Βικτώρια Χίσλοπ, συγγραφέας του μυθιστορήματος «Το Νησί», που εκδόθηκε το 2007 από τον εκδοτικό οίκο «Διόπτρα» και κέρδισε το αναγνωστικό κοινό, παραμένο-ντας για πολλούς μήνες στις λίστες των καλύτερων μυθι-στορημάτων, επισκέφθηκε την πόλη της Θεσσαλονίκης και μίλησε στη συνεργάτιδά μας, Ιωάννα Μπάμπη, για τις συγγραφικές της δραστηριότητες. Το 2008 κυκλοφό-ρησε το δεύτερο βιβλίο της «Ο Γυρισμός», το οποίο πραγ-ματεύεται μια ιστορία αγάπης και διαδραματίζεται στην εποχή του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, στην πόλη της Γρανάδας. Η Βικτόρια Χίσλοπ είναι δημοσιογράφος και συνεργάζεται με τις εφημερίδες Sunday Telegraph και Daily Telegraph και με το περιοδικό Woman and Home. Ζει μόνιμα στο Κεντ της Αγγλίας με το σύζυγό της και τα δύο παιδιά τους. Το 2007 απέσπασε το βρετανικό βρα-βείο του «Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγρα-φέα». Τα δικαιώματα του βιβλίου «Το Νησί» πωλήθηκαν σε περισσότερες από 17 χώρες.

κ. Χίσλοπ, ποιο είναι το στοιχείο που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή μυθιστορημάτων;

Αποφάσισα να ασχοληθώ με τη συγγραφή μυθιστορη-μάτων, το καλοκαίρι του 2001, κατά το οποίο επισκέφτηκα με την οικογένειά μου το όμορφο νησί της Κρήτης. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας, πήγαμε στο επιβλητικό βενετσιάνικο φρούριο της Σπιναλόγκα. Το τοπίο με γοή-τευσε και μου έδωσε την αφορμή να δημιουργήσω μια ιστορία, η οποία βρήκε μεγάλη ανταπόκριση στο ανα-γνωστικό κοινό.

Κατά τη γνώμη σας, ποιος είναι ο λόγος που το πρώτο σας βιβλίο είχε τόση μεγάλη απήχηση;

Πραγματικά η επιτυχία ήταν εντυπωσιακή. «Το Νησί» μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και ο κόσμος το απο-δέχτηκε αμέσως, όπως στην Αγγλία, στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στο Ισραήλ, στη Νορβηγία, στην Κίνα και αλλού. Ο κύριος λόγος είναι ότι το συγκεκριμένο μυθιστόρημα άγγιξε το συναισθηματικό κόσμο των ανθρώπων και τους προκάλεσε συγκίνηση. Το ενδιαφέρον υπήρξε τόσο μεγάλο, ώστε μου έκαναν πρόταση να γυριστεί και σε κινηματογραφική ταινία. Στο μέλλον ίσως προβληθεί ως σειρά σε συνεργασία με την ελληνική τηλεόραση.

«Το Νησί» και ο «Γυρισμός» αναφέρο-νται σε αληθινά ιστορικά γεγονότα, τα οποία στιγμάτισαν την ιστορία της Ελλάδας και της Ισπανίας αντίστοιχα. Πραγματοποιήσατε έρευνες για τη συγκέντρωση πληροφοριακών στοι-χείων;

Βέβαια. Επισκέφθηκα και τις δυο χώρες, μελέτησα τα αληθινά ιστορικά γεγονότα, πήγαινα συχνά σε βιβλιοθή-κες και συνομίλησα με πολλούς ανθρώπους. Με βοηθό τη φαντασία μου, συνδύασα τη μυθοπλασία με τα πραγ-ματικά γεγονότα και το αποτέλεσμα ήταν η συγγραφή των δυο μυθιστορημάτων. Η αφορμή για να γράψω το

δεύτερο βιβλίο μου ήταν μια δημοσιογραφική απο-στολή, κατά τη διάρκεια της οποίας, έμαθα πολλά για την ιστορία της Ισπανίας, τα αίτια που οδήγησαν στον εμφύ-λιο, το δικτατορικό καθεστώς του Φράνκο, καθώς επίσης γνώρισα τον πολιτισμό και την κουλτούρα της χώρας.

Έχετε διαβάσει μυθιστορήματα Ελλήνων λογοτε-χνών;

Ναι. Μου αρέσει πολύ ο Καζαντζάκης και γενικότερα η ελληνική ποίηση. Τώρα που αρχίζω να μαθαίνω ελληνικά, θα μου είναι πιο εύκολο να την κατανοήσω. Μια θετική εξέλιξη είναι ότι απέκτησα ένα σπίτι στην Κρήτη, επο-μένως θα μου δοθεί η ευκαιρία να μελετήσω και άλλους αξιόλογους Έλληνες συγγραφείς.

Ποια είναι η συμβουλή σας στους νέους ανθρώ-πους, οι οποίοι θέλουν να ασχοληθούν με τη συγ-γραφική τέχνη;

Να ακολουθήσουν την καρδιά τους. Να έχουν πάθος και αγάπη γι’αυτό που επιθυμούν. Να ερευνήσουν, να διαβάσουν και να πιστέψουν στον εαυτό τους.

Victoria Hislop«Ο Γυρισμός»

Μετά το επιτυχημένο μυθιστόρημα με τίτλο

«Το Νησί» η Victoria Hislop

επιστρέφει με τον «Γυρισμό»

συνέντευξη>>

«Ο ΓΥΡΙΣΜΟΣ»«Τα καλντερίμια της Γρανάδα αντηχούν μουσική και

μυστικά. Η Σόνια θα γευτεί τη μυρωδιά της πόλης, παρασυρ-μένη σε ένα ταξίδι στην Ισπανία από τη μεγάλη της αγάπη, το χορό. Τα βήματά της θα την οδηγήσουν σε ένα γραφικό καφέ, όπου η μαγεία του χώρου και των φωτογραφιών του θα την ταξιδέψουν στο ιστορικό παρελθόν της πόλης. Την καρδιά της θα κλέψει η ιστορία της οικογένειας Ραμίρεζ που χωρισμένη από την πολιτική και την τραγωδία του Ισπανικού Εμφυλίου θα βρεθεί πολλές φορές μπροστά σε διλήμματα και επικίνδυνες καταστάσεις…».

Ιωάννα ΜπάμπηΓράφει η

29

Page 30: Dytikos #52

>> πνευματική υγεία

ΘΥΜΟΣκαι τρόποι αντιμετώπισής του

Τάνια ΡούμκουΓράφει η

[email protected]

Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως ο θυμός είναι ένα υγιές συναίσθημα που πρέπει να το εξωτερικεύουμε και ότι θεωρείται φυσικό φαινόμενο να θυμώνει κανείς.

Ισχύει άραγε η παραπάνω αντίληψη που είναι σχετικά ευρέως αποδεκτή, και αν ναι, ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να εκδηλώνουμε το θυμό μας;

Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα και, επίσης, θεωρείται ένα από τα πέντε κύρια ελαττώματα του ανθρώπου, μαζί με τη λαγνεία, την απληστία, τον εγωισμό και την προσκόλληση.

Όσο βρισκόμαστε μέσα σε αυτόν τον υλικό κόσμο, είναι αδύνατο να μη θυμώ-νουμε, εφόσον βρισκόμαστε σε αλλη-λεπίδραση με προσωπικότητες, με τις οποίες συχνά υπάρχει διαφορά απόψεων.

Το ζήτημα είναι πώς αντιμετωπίζουμε το θυμό μας, και πως αισθανόμαστε σχετικά με αυτόν. Έχουμε συναισθήματα ενοχής ή ντροπής όταν θυμώνουμε;

Σχεδόν πάντα πίσω από κάθε θυμό, υφίσταται το συναίσθημα του πόνου ή συχνά του φόβου. Ο θυμός αποτελεί μία μεγάλη άμυνα και ασπίδα προστασίας του εαυτού μας, απέναντι σε αυτόν τον «τρελό» κόσμο που ζούμε. Προτιμάμε να θυμώνουμε, προκειμένου να καλύπτουμε το πόσο ευάλωτοι είμαστε, κρύβοντας με αυτόν τον τρόπο τον πόνο μας, πίσω από το κύριο συναίσθημα του θυμού που δια-φαίνεται προς τα έξω.

Ο θυμός είναι ένα ισχυρό συναίσθημα και καθώς τον εκδηλώνουμε, νιώθουμε δυνατοί, οι «κυρίαρχοι» του παιχνιδιού. Μας είναι πολύ δύσκολο να πούμε στους άλλους: «Με πλήγωσες» ή «Πόνεσα πολύ από τη συμπεριφορά σου». Ο εγωισμός μας δεν επιτρέπει έναν τέτοιο «εξευτελι-σμό».

Αντί για αυτό, φωνάζουμε και ξεσπάμε. Όσο πιο μεγάλος είναι ο θυμός μας, τόσο μεγαλύτερος είναι ο πόνος που βιώνουμε μέσα μας. Σπάνια όμως έχουμε το θάρρος να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και τον άλλο μέσα στη σχέση και να εκφράζουμε τα συναισθήματα που πραγ-ματικά βιώνουμε.

Συνήθως πηγαίνουμε από το ένα άκρο στο άλλο.

Είτε καταπιέζουμε το θυμό μας, είτε του επιτρέπουμε να εκραγεί. Χρειάζεται να ισορροπήσουμε. Ο καταπιεσμένος θυμός είναι επικίνδυνος για την ψυχική και σωματική μας υγεία. Όσο καταπιέ-ζουμε το θυμό μας και δεν τον δουλεύ-ουμε εσωτερικά, τόσο αυτός συσσωρεύ-εται, αλλά τελικά με κάποιον τρόπο, θα εκδηλωθεί!

Αυτό μαρτυρούν σήμερα επιστημονι-κές και εμπειρικές μελέτες. Το θέμα είναι να μην εκδηλωθεί επικίνδυνα, για εμάς και για τους άλλους. Ο συσσωρευμένος θυμός είναι δυνατό, να μετατραπεί σε οργή. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να τον εκφράζουμε με φωνές και απειλές. Υπάρ-

χουν και άλλοι υγιέστεροι τρόποι για να μην καταπιέζουμε το θυμό μας.

Όταν ο θυμός είναι αποθηκευμένος μέσα μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε είναι πιθανόν να εκδηλωθεί με ενοχή ή κατάθλιψη. Οι άνθρωποι που παθαίνουν κατάθλιψη, είναι εκείνοι που δεν εξωτερι-κεύουν το θυμό τους και τα συναισθή-ματά τους. Συνήθως αυτή η κατηγορία ατόμων έχουν όχι απλά θυμό, αλλά οργή. Επιτρέπουν τους εαυτούς τους να πέσουν θύματα «εκμετάλλευσης» από τρίτους, και ξεχνούν οι ίδιοι, να τιμήσουν τις δικές τους ανάγκες. Δεν βάζουν τα όριά τους στις σχέσεις τους, για να προστατέψουν τον εαυτό τους, με αποτέλεσμα να νιώ-θουν απεριόριστο θυμό για τον εαυτό τους και τους άλλους.

Ο καταπιεσμένος θυμός πολλές φορές, στρέφεται προς τον εαυτό μας, είτε για τις πράξεις που κάναμε και μετανιώσαμε ή για όλα εκείνα που ονειρευτήκαμε και δεν πραγματοποιήσαμε ποτέ. Ο συσσωρευ-μένος και καταπιεσμένος θυμός, έχει να μας δώσει ένα μάθημα. Μας φανερώνει ότι μία υπόθεση εκκρεμεί και πρέπει να κλείσει, για να επέλθει και πάλι η ισορρο-πία μέσα μας.

Είναι σημαντικό να συνειδητοποιή-σουμε πως αυτή η ενέργεια του θυμού, καθώς και όλων των καταπιεσμένων συναισθημάτων που βρίσκονται μέσα μας, είναι μπλοκαρισμένη και χρειάζεται να μεταμορφωθεί σε θετική ενέργεια, για

να εξισορροπήσει και πάλι η ψυχή και το σώμα μας.

Όταν καταπιέζεται ο θυμός για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε αισθανόμα-στε στο σώμα μας, μία χρόνια, μόνιμη κόπωση και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για τον εαυτό μας, γιατί επηρεαζόμαστε και ψυχικά από αυτήν την κατάσταση, πολλές φορές μην αναγνωρίζοντας καν, την αληθινή αιτία του προβλήματος.

Αξιοσημείωτη πληροφορία αποτελεί το γεγονός ότι όταν είμαστε μπλοκαρι-σμένοι από το συναίσθημα του θυμού, μπορεί ακόμη να επηρεαστεί και η συγκέντρωση του νου μας. Ασθένειες που μπορούν να εκδηλωθούν στο σώμα μας, προκαλούμενες από το ανεκδήλωτο συναίσθημα του θυμού, είναι ο καρκίνος, το έλκος, το έκζεμα, η αρθρίτιδα, ο θυρε-οειδής, προβλήματα στο συκώτι, το αυχε-νικό σύνδρομο, δέκατα και πολλές άλλες.

Αποτελεί άξιο παρατήρησης, πως άνθρωποι με τα παραπάνω συμπτώματα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, κατάφε-ραν να γιατρευτούν, κάποιοι από αυτούς σχεδόν άμεσα και άλλοι πολύ γρήγορα, από τη στιγμή που συνειδητοποίησαν την αληθινή αιτία της ασθένειάς τους.

Αρκετές φορές, χρειάζεται να ανα-τρέψουμε τη μνήμη μας στο μακρινό παρελθόν για να βρούμε τη βαθιά ρίζα του θυμού μας. Η προηγούμενη, μπορεί να προέρχεται ακόμη και από τα παιδικά μας χρόνια. Ίσως να είναι μία κακοποίηση

30

Page 31: Dytikos #52

που μας σημάδεψε βαθιά και νομίζουμε πως την έχουμε ξεπεράσει, ή μία τραγική κατάσταση, που συνειδητά τη θάψαμε, αλλά υποσυνείδητα λειτουργεί κατασταλ-τικά πάνω μας.

Όταν ελευθερωθούν όλες αυτές οι καταπιεσμένες μορφές του θυμού, τότε μόνο θα είμαστε και πάλι υγιείς συναισθη-ματικά και ψυχικά. Ο θυμός όπως και κάθε «δυσάρεστο» συναίσθημα είναι καλό να αντιμετωπίζεται με κατανόηση, χωρίς συναισθήματα, όπως ενοχές ή τύψεις, όταν τον βιώνουμε. Το συναίσθημα του θυμού και η εκδήλωσή του, είναι μέρος της διαδικασίας του παιχνιδιού της ζωής. Ωστόσο αυτό δε σημαίνει πως θα πρέπει να δικαιολογούμε τα έντονα ξεσπάσματα του θυμού μας, ιδιαίτερα επειδή τα παρα-πάνω πληγώνουν και δίνουν λύπη στους συνανθρώπους μας και μακροπρόθεσμα σε εμάς τους ίδιους. Με αυτόν τον τρόπο, δεν μαθαίνουμε να επικοινωνούμε σωστά με τους άλλους, ούτε περνάμε κάποιο μήνυμα συνειδητοποίησης στο άλλο άτομο, για κάποιο μάθημα που προφα-νώς πρέπει να πάρει.

Ακόμη, το να επιτρέπουμε στους άλλους να εκδηλώνουν συμπεριφορές έλλειψης σεβασμού σε εμάς τους ίδιους, και αυτό δεν είναι σωστό. Σημαίνει ότι εκείνη τη δεδομένη στιγμή έχουμε χάσει τον αυτοσεβασμό μας και ως ένα μεγάλο βαθμό είμαστε υπαίτιοι, για την ανάρμο-στη συμπεριφορά τους.

Το ελπιδοφόρο μήνυμα τελικά, είναι ότι πράγματι μπορούμε να μην εκδηλώ-σουμε το θυμό μας, χωρίς απαραίτητα να καταπιεστούμε ή να πληγωθούμε εμείς οι ίδιοι και οι άνθρωποι του περιβάλλοντός μας.

Όταν είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, είναι ευκολότερο να είμαστε και με τους ανθρώπους γύρω μας και να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, χωρίς να φοβόμαστε την κριτική γνώμη των τρίτων. Αυτή η στάση αποτελεί απόρροια του αυτοσεβασμού μας. Τότε μόνο, μας είναι εύκολο να βάλουμε τα όριά μας στις σχέσεις μας με έναν υγιή τρόπο, αλλά και να εκφράσουμε ελεύθερα και ήρεμα τη γνώμη μας για κάποια ενδεχόμενη συμπε-ριφορά που μας ενόχλησε στη σχέση μας. Στην παραπάνω περίπτωση, δεν μας πει-ράζει να φανούμε ευάλωτοι και να παρα-δεχτούμε με σταθερότητα, ότι πραγμα-τικά θα προτιμούσαμε να μην επαναλη-φθεί μία παρόμοια στάση απέναντί μας. Αυτό συμβαίνει γιατί έχοντας αποκτήσει μία διαυγή αίσθηση αυτοεκτίμησης, γνωρίζουμε πολύ καλά τι μας αξίζει και τι όχι μέσα σε μία σχέση και επίσης έχουμε αποδεχτεί το θυμό, ως ένα ακίνδυνο συναίσθημα, όσο αυτός δεν εκρήγνυται, ενώ ταυτόχρονα κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να τον απομακρύνουμε. Έχοντας αποδεχτεί και μόνο ένα «αρνη-τικό» συναίσθημα, έχουμε κάνει τη μισή εργασία της σωστής αντιμετώπισής του.

Στην πραγματικότητα όταν εκφραζό-μαστε με ειλικρίνεια και ταπεινό-τητα για μία συμπεριφορά που μας ενό-χλησε, ο θυμός μειώνεται.

Έχουμε βάλει τα όριά μας, τη σωστή χρονική στιγμή, πριν προλάβει να μετα-τραπεί η ενόχλησή μας σε θυμό. Ίσως θα ήταν περισσότερο απλή και ξεκάθαρη η επικοινωνία μεταξύ μας, αν είχαμε υιο-θετήσει παρόμοιες συμπεριφορές στις σχέσεις μας.

Χρειάζεται ωστόσο, πολλή προ-σοχή από μέρους μας, για να περά-σουμε το σωστό μήνυμα στους άλλους με τον παραπάνω τρόπο. Διαφορετικά θα ξεσπάμε τον καταπιεσμένο θυμό μας σε ακατάλληλους ανθρώπους, σε λάθος χρόνο και συνθήκες και αυτό είναι άκρως επικίνδυνο για εμάς και τις σχέσεις μας.

Βέβαια η ανώτερη στάση αντιμετώπι-σης του θυμού είναι το να βυθίζουμε αυτό το συναίσθημα, χωρίς απαραίτητα να το καταπιέζουμε ή να το εκδηλώνουμε. Όλοι από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι όταν νιώθουμε χαρούμενοι και πλή-ρεις, θυμώνουμε λιγότερο έως καθόλου. Απλά, ο θυμός, δε μας ενοχλεί και εύκολα μπορούμε να αποστασιοποιούμαστε από αυτόν, όταν αναδυθεί.

Επομένως πολλές φορές δε χρειάζεται καν να ασχοληθούμε με αυτό το συναί-σθημα, γιατί δε μας αγγίζει. Ωστόσο η παραπάνω στάση, προϋποθέτει να έχουμε προβεί σε μία βαθύτερη εσωτε-ρική εργασία με τον εαυτό μας.

Ο διαλογισμός παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξάλειψη του θυμού. Η ένωση με τον αγνό εαυτό μας και κύρια η ένωση με Τον Δημιουργό μας, την Ύψιστη Πηγή Ενέργειας στο σύμπαν, μπορεί να κάνει θαύματα. Λέγεται πώς η φωτιά της γιόγκα, μία παρεμφερής λέξη για το διαλογι-σμό, μπορεί να μεταμορφώσει τη φωτιά του θυμού. Η φωτιά της γιόγκα δεν είναι παρά η φωτιά της Αληθινής Πνευματικής Αγάπης που μπορεί να μεταμορφώσει κάθε αρνητική ενέργεια σε θετική.

Και μόνο μέσω της δύναμης της γιόγκα, μπορεί να εξαφανιστεί κάθε κατάλοιπο του θυμού από την ψυχή μας και να μεταλλαχθεί πραγματικά σε ένα θετικό συναίσθημα. Η κατανόηση και η συνει-δητοποίηση σχετικά με το θυμό, καθώς και οι διάφορες τεχνικές που υπάρχουν για την υγιή διαχείρισή του, μπορούν να μας βοηθήσουν, αλλά η βαθιά και τελική εσωτερική εργασία με το θυμό, μπορεί να γίνει μόνο μέσω του διαλογισμού.

Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο, απαι-τείται να δουλέψουμε σοβαρά με τον εαυτό μας, παρατηρώντας διαρκώς τις σκέψεις μας, καθώς και όλα τα «αρνητικά» συναισθήμάτα, συμπεριλαμβανομένου και του θυμού που αναδύονται μέσα από την ψυχή μας.

Τότε μόνο μπορούμε να γίνουμε ένα καθαρό κανάλι και να ωφελήσουμε πραγ-ματικά τον εαυτό μας και τους συνανθρώ-πους μας.

Νέα Πολιτεία, Εύοσμος

31

Page 32: Dytikos #52

>> ποδήλατο >>

Το Σέιχ ΣουΜε τη ματιά ενός ποδηλάτη – πολίτη

Βασίλης ΑβράμογλουΣχόλιο

Πρώτα το έκαψαν, μετά είπαν πως το αναδάσωσαν και τώρα θέλουν να το ασφαλτοστρώσουν και φυσικά υπάρ-χει και συνέχεια. Γιατί μιλάω; Γι ‘αυτό το δάσος του Σέιχ Σου (δάσος να το κάνει ο Θεούλης με αυτά που έχει πάθει.) Γράφω αυτό το κείμενο με αφορμή την ποδηλα-τοπορεία που έγινε στις 8 Μαρτίου, με σκοπό τη διαμαρτυρία για τα έργα που γίνονται στο Δάσος του Σέιχ Σου και την ασφαλτόστρωση τον χωματόδρομων που υπάρχουν εκεί. Τα έργα γίνονται για να μπορούν να μεταφερθούν οι άνθρω-

ποι που θέλουν στους χώρους αναψυχής, που έχουν δημιουργηθεί στο δάσος, τρο-μάρα μας. Να γεμίσει το δάσος με αυτο-κίνητα, γιατί κάποιοι σκέφτηκαν ότι εάν θέλει να έχει πρόσβαση στους χώρους αναψυχής του δάσους ο πολίτης της Θεσσαλονίκης, θα πρέπει να κατασκευ-αστούν δρόμοι έτσι ώστε να μπορεί να κυκλοφορήσει με το αυτοκίνητο μέσα στο δάσος-πάρκο (πάει πια η έννοια δάσος, δάσος ήταν κάποτε, τώρα είναι πάρκο).

Θέλετε πάρκα; Κάντε πάρκα στο κέντρο της πόλης και όχι στο δάσος, γι’ αυτό λεγόταν δάσος, γιατί ΗΤΑΝ ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΠΑΡΚΟ. Αλλά κάποιοι έχουν σχέδια γι’ αυτό το δάσος. Και προφανώς ξέρετε ποιά είναι η συνέχεια εάν επιτρέ-ψουμε να γίνει η ασφαλτόστρωση. Ε, τώρα δεν χρειάζεται να σας τα αναφέρω, τα ξέρετε. Θα αρχίσουν να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια τα τσιμεντοκατασκευά-σματα μέσα στο δάσος. Έχει χρόνια που

κάποιοι το γλυκοκοιτάνε και ήδη έχουν αρχίσει να ξεφυτρώνουν τα σπίτια στην ανατολική πλευρά του δάσους, κοντά στα σύνορα των δήμων Πυλαίας και Πανοράματος, που εκεί όλως τυχαίως δεν έγινε καμία αναδάσωση μετά την πυρκαγιά, γιατί άραγε;

Πραγματικά με έχει εκνευρίσει απί-στευτα αυτό το γεγονός, καθώς και η απάθεια του κόσμου, που αφήνει τους λίγους και ισχυρούς να κάνουν κουμά-ντο, χωρίς να υπάρχει καμία γνώμη της πλειοψηφίας και του λαού. Αλλά τι να

περιμένεις από ένα λαό που επικροτεί ανθρώπους της νύχτας και της τηλεόρα-σης; Για παράδειγμα, στην πορεία μόνο 200 άτομα ήμασταν που, με τα ποδή-λατα μας, προσπαθήσαμε να διαμαρτυ-ρηθούμε για αυτό που πάει να γίνει. Και ήμασταν μόνο 200, ημέρα Κυριακή αντί να είμαστε κάποιες χιλιάδες!

Τα ωραία της πορείας: κόσμος κοι-τούσε από τις στάσεις τις Βασιλίσσης Όλγας αγανακτισμένος και έχοντας μια έκφραση απέχθειας και μίσους γι ’αυτό που έβλεπε, σαν να έλεγε «και τι κατα-λάβατε τώρα;». Τη συγκεκριμένη φράση την έχω ακούσει από το στόμα μιας καλοσυνάτης κυρίας όταν περνούσε από μπροστά της μία άλλη πορεία με ποδήλατα, για την εναλλακτική κίνηση στην πόλη. ΚΑΙ ΤΙ ΚΑΤΑΛΑΒΑΤΕ ΤΩΡΑ!!!!! Θα μου πεις, μήπως κατάλαβαν τι συνέ-βαινε εκείνη την ώρα μπροστά τους, ποιοί ήμασταν εμείς με τα ποδήλατα μας; Τί θέλαμε; Τί έγραφαν τα μπαλόνια μας; Ρώτησαν; Ενδιαφέρθηκαν να μάθουν; Θέλετε και άλλα για το πως μας είδαν μερικοί; Ένας καλοσυνάτος κύριος προ-σπάθησε να χωθεί μέσα στην πορεία με το αμάξι του με την πρόθεση να μας προ-σπεράσει. Αποτέλεσμα μια κυρία γύρο

στα 50 που βρισκόταν μπροστά μου να πέσει με το ποδήλατο της. Ευτυχώς χωρίς να πάθει τίποτα. Θέλετε κι’ άλλο; Στη συνέχεια κάποιοι «νεαροί» με τις μεγά-λου κυβισμού μηχανές τους κατάφεραν να μπουν στην πορεία παρενοχλώντας μας και μαρσάροντας συνεχώς μέχρι να διαπληκτιστούν με κάποιους ποδηλάτες. Δηλαδή τί άλλο; Και μετά θέλω εγώ να σωθεί το δάσος.

Ευτυχώς όμως, δεν ήταν όλοι έτσι. Υπήρχαν και άνθρωποι που μας χαμογέ-λασαν. Και φυσικά υπήρχαμε και εμείς, γεμάτοι ενέργεια, που προσπαθήσαμε μέσα από την πορεία μας να δείξουμε ότι δε θέλουμε να περάσουν τα σχέδια κάποιων γι’ αυτό το δάσος.

Μία πορεία γεμάτη ανθρώπους που προσπάθησαν ακόμα και με αυτόν τον τρόπο να αφυπνίσουν λίγο τον κόσμο. Μικρά παιδιά, άνθρωποι μεγάλης ηλι-κίας, οικογένειες, έδωσαν ένα ευχάριστο κλίμα σε αυτήν την διαμαρτυρία, που

κατέληξε μπροστά από το δασαρχείο Θεσσαλονίκης.

Οι βόλτες μας στο δάσος του Σέιχ Σου, αλλά και το ίδιο το δάσος, δεν θα είναι ποτέ πια οι ίδιες, εάν επιτρέψουμε να γίνει αυτό που κάποιοι θέλουν. Έχω εξορ-

γιστεί και μακάρι να μην μπορέσουν ποτέ να καταφέρουν να ρίξουν έστω και ένα χαλικάκι. Μας ποδοπατάνε, μας «σκοτώ-νουν» και εμείς δεν κάνουμε τίποτα, τους κοιτάμε απαθείς. Και εις ανώτερα.

32

Page 33: Dytikos #52

>> κινηματογράφος

Κώστας ΠοτακίδηςΓράφει ο

[email protected]

Ο χειμώνας τελείωσε πανηγυρικά. Οδεύουμε πλέον με βήμα ταχύ προς το καλοκαίρι, κάτι που κινηματογραφικά μεταφράζεται και ως τέλος σεζόν. Ή μήπως όχι; Το ότι καλοκαι-ριάζει δε σημαίνει πλέον πως τα σινεμά κατεβάζουν ρολά και μας δίνουν ραντεβού για το Σεπτέμβρη. Ο λόγος είναι απλός. Μπορεί οι θερινοί μήνες να μην είναι και η καλύτερη εισπρακτική περίοδος για τις αίθουσες, αυτό όμως δεν σημαίνει πως το σινεφίλ κοινό παύει τους μήνες αυτούς να βλέπει ταινίες. «Βλέπω ταινίες, άρα Ζω», λέει ένα ρητό. Ή μήπως όχι; Έτσι, λοιπόν, και το φετινό καλοκαίρι θα είναι «κυτό» σε κυκλοφορίες. Και όταν λέμε κυκλοφορίες μην πάει ο νους σας στο κακό. Όχι, δε θα δούμε τεράστιες υπερπαραγωγές, βγαλμένες κατευθείαν απ’ το φούρνο. Αυτές τις βλέπουμε ολάκερο το χειμώνα. Περισσότερα όμως γι αυτό που ΕΡΧΕΤΑΙ για να μας αποπλανήσει, θα πούμε στο επόμενο τεύχος.

Ας δούμε τώρα δυο ταινίες που κυκλοφορούν σε DVD και δεν πρέπει να χάσει κανείς μας:

ΤΟ ΚΥΜΑΜια από τις σημαντικότερες και πολυσυζητημένες ταινίες της χρονιάς ήταν το γερ-

μανόφωνο «ΚΥΜΑ» του Dennis Gansel. Η δικαιολογημένη αίσθηση που προκάλεσε σε κοινό και κριτικούς οφείλεται στη μοναδικότητα της αποτύπωσης της ρίζας του κακού. Από πού ξεκινά η βία; Τι είναι αυτό που την προκαλεί; Είναι στη φύση του ανθρώπου η επιθετικότητα ή εκπαιδεύεται για να γίνει κτήνος; Τι είναι ο ρατσισμός; Πώς περνάει ο φασισμός;

Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο του Martin Rhue, που με τη σειρά του βασί-στηκε στην πραγματική ιστορία ενός γερμανού καθηγητή ιστορίας, του Ron Jones, όπου το 1967 δίδασκε στο Λύκειο Cubberley. Κάποια στιγμή, αδυνατώντας να μετα-φέρει στους μαθητές του το τι ακριβός είναι ο ναζισμός και γιατί οι ομοεθνείς τους αγνοούν τη γενοκτονία των εβραίων, αποφάσισε να τους το μεταδώσει εφαρμόζοντας ένα φαινομενικά απλό πείραμα. Να τους μετατρέψει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα σε πραγματικούς φασίστες. Το πείραμα αρχικά ξεκινά σαν πλάκα και οι μαθητές ακολου-θούν πιστά τις εντολές του καθηγητή, που έχει αναλάβει τον ηγετικό ρόλο στο κίνημα, το οποίο σχηματίζουν με την ονομασία ΤΟ ΚΥΜΑ. Μέρα με τη μέρα η ιδέα μιας ξεχω-ριστής τάξης – φυλής ανθρώπων εισχωρεί όλο και περισσότερο στους μαθητές, που χάνουν κάθε έλεγχο και επαφή με την πραγματικότητα και ξεσπούν με βία απέναντι στους υποτιθέμενους κατωτέρους τους. Το ΚΥΜΑ εξαπλώνεται και είναι ανεξέλεγκτο. Ο μόνος τρόπος αναχαίτισης της βίας είναι η βία. Κάτι που αναλαμβάνει να κάνει ο ίδιος ο καθηγητής που προκάλεσε αυτήν τη κατάσταση πριν από 5 μόλις μέρες.

Στη χώρα μας ξεκίνησε να προβάλεται κάπου στα μέσα του Νοέμβρη και συνέχισε για τους επόμενους 5 μήνες με πρωτοφανή προσέλκυση κοινού για ευρωπαϊκή παρά-γωγη. Η ταινία φαινόμενο που έφερε δεκάδες σχολεία στις σκοτεινές αίθουσες έφτασε επιτέλους και σε DVD.

MongolΜια άκρως εντυπωσιακή και ακριβή παράγωγη που μας έρχεται απ το Καζακστάν

είναι το Mongol. Ουσιαστικά πρόκειται για μια βιογραφική περιπέτεια βασισμένη στη ζωή ενός εκ των μεγαλυτέρων ηγετών της ιστορίας. Δημιουργός του φιλμ αυτού ο Σερ-γκέι Μποντρόφ που τον αγαπήσαμε το 1996 με τον «Αιχμάλωτο του Καυκάσου» (Prisoner of the mountain), το οποίο είχε βασιστεί σε ένα διήγημα του Λέων Τολστόι.

Με το Mongol κατάφερε να σαρώσει, στην κυριολεξία, τα σημαντικότερα βραβεία Nika (Ρωσικά Oscar) αλλά και πάρα πολλές διακρίσεις παγκόσμια. Μάλιστα, το «Mongol» ήταν και η συμμετοχή του Καζακστάν για το ξενόγλωσσο Oscar.

Κάπου στον 10ο αιώνα μ.Χ., ο αρχηγός μιας εκ των μεγαλυτέρων φυλών της Μογ-γολίας δολοφονείται βάναυσα από πολεμιστή αντίπαλης φυλής που παίρνει την εξου-σία. Ο εννιάχρονος γιος του εξορίζεται σε μια αφιλόξενη στέπα. Καταφέρνει, όμως, να επιβιώσει, να ανδρωθεί και να επιστρέψει ζητώντας εκδίκηση για τον χαμό του πατερά του αλλά και διεκδικώντας την αγαπημένη και παραλίγο σύζυγο του. Η αρχή έγινε. Ο άνθρωπός αυτός αργότερα θα έμενε στην ιστορία ως Τζένγκις Χαν.

Σινεμά για μεσ' το Σπίτι

Page 34: Dytikos #52

>> κινηματογράφοςΓιάννης Ν. Γκακίδης

Γράφει ο

αμφιβολία και αναζήτηση μέχρι το θάνατο

ΑΜΦΙΒΟΛΙΑΑμφιβολία. Τι είναι σίγουρο στη ζωή μας; Η βεβαιό-

τητα του θανάτου. Μόνον αυτή. Μπορεί να οικοδομήσει κανείς με αισιοδοξία πάνω σε τούτη την τρομερή και αναμφισβήτητη αλήθεια; Ναι, οι πιστεύοντες σε μετα-θανάτιους παραδείσους. Η καλόγρια Αλόσιους Μποβιέ («Αμφιβολία» του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ) δε μας δείχνει, κατά πόσο πιστεύει σε τέτοιους παραδείσους, μας δεί-χνει όμως πόσο πολέμια είναι σε ο,τιδήποτε καινούργιο και αποκλίνον από τα εγνωσμένα, ήθη, έθιμα, στάσεις, συμπεριφορές. Είναι βεβαία πως η διαίσθησή της είναι αλάνθαστη. Στον αντίποδα, ο πάτερ-Φλιν είναι ο φορέας του καινούργιου, ο φρέσκος αέρας στο αραχνιασμένο εκκλησιαστικό και εκπαιδευτικό σύστημα. Επιδιώκει την εκοσμίκευση της εκκλησίας και την πνοή ανέμου ελευ-θερίας στο σχολείο και την κοινωνία, την απελευθέρωση από τετριμμένα αναχρονιστικά και ανασταλτικά κλισέ, ενώ η Αλόσιους επιδιώκει την εκκλησιαστικοποίηση του

σχολείου, με κριτήριο τα στερεότυπα της αναγκαστικής πειθαρχίας και της προσκόλλησης σε αρχές μιας ξεπερα-σμένης αντίληψης για την ζωή. Από την αντιπαράθεση των δύο, θα διαχυθεί η αμφιβολία προς αμφότερες τις πλευρές. Και που βρίσκεται η αλήθεια; Ο καθένας έχει τη δική του αλήθεια, ως ρεαλιστική αποτύπωση, ως εμμονή κατά την Καντιανή ή την θρησκευτική αντίληψη, ως τυχαιότητα. Και ποιος μπορεί να την αμφισβητήσει; Αν ο ένας αμφισβητεί, ο άλλος απορρίπτει και ουκ εστί

τέλος. Εμείς, ως παρατηρητές-θεατές, θα αντιπαθήσουμε την Αλόσιους, θα συμπαθήσουμε τον πατέρα Φλιν, αλλά στο τέλος θα απομείνουμε έμπλεοι αβεβαιότητας και αμφιβολίας. Το πόρισμα ενοχής ή αθωότητας, θα παραμείνει εκκρεμές. Στο «12» του Νικήτα Μιχαλκόφ, ριμέϊκ του «Οι Δώδεκα Ένορκοι» του Σίντεϊ Λιούμετ, θα ξαναδούμε πως ανατρέπονται βεβαιότητες και πως η αμφιβολία μπορεί να οδηγήσει στην αθώωση ενός κατα-δικασμένου. Η κοινωνία γενικώς βιάζεται να ενοχοποιή-σει, να βρει θύματα που θα την κάνουν να εφησυχάσει και να προχωρήσει, συνεχίζοντας τα εγνωσμένα λάθη της. Τα εξιλαστήρια θύματα είναι μέσο κοινωνικού εφη-συχασμού.

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟΟ Γουόλτ Κοβάλσκι, ο βετεράνος του πολέμου της

Κορέας («Gran Torino» του Κιλντ Ίστγουντ») έχει μια βεβαιότητα. Οι πάντες γύρω του αγνοούν τη ζωή, ως σκληρή πραγματικότητα μιας απρόσμενης συγκυρίας. Γιατί αυτό είναι η ζωή. Και την αγνοούν από έλλειψη εμπει-ρίας, μοναδικής σε σκληρότητα και πόνο. Άραγε μόνο στον πόλεμο μπορεί να γνωρίσει κάποιος την πραγματι-κότητα της ζωής; Δεν γουστάρει τους ασιατικής καταγω-γής γείτονές του, δεν έχει καλές σχέσεις με τα παιδιά του, συναλλάσσεται τυπικά με τον κουρέα του και σνομπάρει τον παπά ως ανίδεο που προσφέρει παραμύθια μεταθα-νάτιων παραδείσων στις απελπισμένες γριούλες. Δείχνει να μην φοβάται διόλου την βεβαιότητα του θανάτου, αφού την γνώρισε στον πόλεμο και, τελευταία, με τον μοναδικό άνθρωπο που τα πήγαινε καλά, την γυναίκα του. Αν και δε δείχνει να πιστεύει, εντούτοις ακολουθεί το τελετουργικό της εξομολόγησης. «Κάποτε έκλεψα το δημόσιο φοροδιαφεύγοντας, φίλησα μια κοπέλα και δεν

τα πάω καλά με τα παιδιά μου» ομολογεί και ακούει τον βαριεστημένο παπά να λέει: «αυτά είναι όλα; Πέντε Πάτερ ημών και 10 Χαίρε Μαρία». Τελικά και για την αμαρτία ο καθένας έχει τη δική του άποψη, μηδέ εξαιρουμένων και των εκπροσώπων της εκκλησίας. Είναι μόνος και την ασθένειά του, τον καρκίνο, θα τον αντιμετωπίσει πάλι μόνος, ως μια ετεροχρονισμένη πρόσκληση του θανά-του, μετά όσα βίωσε στον πόλεμο. Στο τέλος αποφασί-ζει το απονενοημένο, επιταχύνοντας το σμίξιμο με τον

θάνατο σε μια προσπάθεια εξιλέωσης και συμφιλίωσης με τους γύρω του. Αλλά δίνοντας την ευκαιρία καλύτερης ζωής σε κάποιον που, μέχρι πρόσφατα τον αντιμετώπιζε σαν εχθρό. Ο μετανάστης Κοβάλσκι του Τένεσι Ουίλιαμς του «Λεωφορείου ο Πόθος», είναι ρατσιστής, πενήντα χρόνια μετά, όμως λίγο πριν το τέλος, θα δει την αλήθεια. Η ανθρώπινη επαφή είναι παράξενο φρούτο που ευδοκι-μεί παντού, όταν δεν υπάρχουν προκαταλήψεις.

ΕΝΟΧΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΟΡΙΑ ΖΩΝΤΑΝΩΝ-ΝΕΚΡΩΝ

Ο Χένρι γίνεται πρόξενος αυτοκινητικού δυστυχήμα-τος όπου, χάνονται επτά άνθρωποι, συμπεριλαμβανομέ-νης και της αγαπημένης συζύγου του («Επτά Ζωές» του Γκαμπριέλε Μουτσίνο). Αποφασίζει να εξιλεωθεί με τον πιο παράξενο τρόπο. Γίνεται δωρητής οργάνων και στη συνέχεια, δια της προμελετημένης αυτοχειρίας, χαρίζει την όραση σε ένα τυφλό και τη ζωή σε μια καρδιοπαθή. Σύνολο επτά άνθρωποι, όσοι και οι, εξαιτίας του, απολε-σθέντες. Συμψηφισμός ζωής και θανάτου, μια αλλόκοτη ισορροπία. Οι ενοχές για κάποιους είναι αβάσταχτες, ενώ για όλους υπάρχουν μηχανισμοί απενοχοποίησης, πιο προσιτοί και βολικοί από την επιλογή του Χένρι. Αυτοτι-μωρία και θάνατος φέρουν την λύτρωση.

Μια ακόμη πιο παράξενη ιστορία αγάπης, στα όρια ζωής και θανάτου, πραγματικού και φανταστικού, του εδώ και του επέκεινα, ανάμεσα σε δύο δωδεκάχρονα παιδιά («Άσε το Κακό να Μπει » του Τόμας Άλφρε-ντσον ). Αυτός ένα αδύναμο αγόρι που τον περιπαίζουν στο σχολείο. Αυτή ένα βαμπίρ, αδύναμο στο ηλιακό φως. Αυτός αρέσκεται στην θέα του αίματος, αυτή τρέφεται απ’ αυτό. Έρωτας και θάνατος, καλό και κακό, φως και σκοτάδι, ζωντανός και νεκρός. Μόνο ένα βαμπίρ μπορεί

34

Page 35: Dytikos #52

να είναι απελευθερωμένο από τις έννοιες ζωή και θάνα-τος. Δεν φοβάται το θάνατο, γιατί είναι ήδη νεκρό. Ζει μια «ζωή» πέρα από τα εγνωσμένα. Καταδικασμένο να παρα-κολουθεί μια ζωή στην οποία δεν μπορεί να συμμετέχει, δεν μπορεί να μοιραστεί με κανέναν. Ναι, δεν είναι ευά-λωτο, όπως εμείς, αλλά δεν μπορεί να αξιοποιήσει ούτε τη δύναμη, ούτε τη γνώση του. Άσε που τυραννιέται μια ζωή. Γιατί ο θάνατος είναι πόνος, αλλά και λύτρωση. Αλλά και το παραμελημένο και εξοστρακισμένο δωδεκάχρονο αγόρι δεν περνά καλύτερα. Ζωντανοί και νεκροί στο ίδιο αδιέξοδο. Δύσκολο να συμβιβαστείς με την έννοια του θανάτου, αλλά άβολη και η όποια αθανασία. Γιατί αλή-θεια, υπάρχουν τεχνικά προβλήματα. Ίσως είναι παρή-γορο ότι πεθαίνουμε μαζί με αυτούς που μεγαλώσαμε και αγαπήσαμε. Η σειρά αναχώρησης δεν διαφοροποιεί την ουσία. Όλοι φεύγουμε για τον ίδιο προορισμό. Εκτός από τους εκλεκτούς του Θεού.

Όλοι μας, πιστοί και μη, αναζητούμε τον επίγειο παράδεισο. Και απ’ ότι φαίνεται δεν τον βρήκαμε που-

θενά ακόμη. Ίσως δεν θα τον βρούμε ποτέ, ούτε και μετά, παρόλα τα ξόρκια, τις βαπτίσεις, τις επικήδειους παρακλήσεις. Γιατί η Εύα την έκανε τη μαλακία και άντε να βγάλεις άκρη, με τα περί ειλικρινούς μεταμέλειας και συγχώρησης. Γιατί και στα δικαστήρια των θνητών η μεταμέλεια δεν αθωώνει, απλώς την ποινή μειώνει. «Άγνωσται αι βουλαί του Κυρίου».

ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΡΑΒΙ Εν πάση περιπτώσει, απ’ ότι φαίνεται, όλοι είμαστε επι-

βάτες στο ίδιο καράβι και κινδυνεύουμε το ίδιο, προνομι-ούχοι, μη προνομιούχοι, γηγενείς, μετανάστες πρώτης γενιάς, τρίτης ή και καινούργιοι. Όλοι συγγενείς στο ίδιο πένθος, («Παγωμένο Ποτάμι» της Κόρντνεϊ Χαρτ). Στα σύνορα ΗΠΑ και Καναδά, η Ρέη με τα προνόμια του Αμε-ρικάνου υπηκόου αγκομαχεί για την επιβίωση, η Ινδιάνα Κλάιμα, στο Ρεζερβάτο, κάνει το ίδιο και από την άλλη μεριά του παγωμένου ποταμού, οι λαθρομετανάστες ασιάτες προσπαθούν να διέλθουν στη σκηνή που, παί-ζεται η «παράσταση» «Αμερικάνικο Όνειρο». Δεν είναι λίγοι αυτοί που πνίγονται με τα σαπιοκάραβα που τους ταξιδεύουν στο όνειρο μιας καλύτερης ζωής. Ανάμεσα σ’ αυτούς και ο Ηλίας («Παράδεισος στην Δύση» του Κώστα Γαβρά) που, ναυαγεί και μπλέκεται σε μιαν ατέ-λειωτη περιπέτεια στον δρόμο γι’ αυτό το όνειρο που ακούει στο όνομα Παρίσι. Στην αρχή, το ωραίο παρουσι-αστικό του θα σταθεί αρωγός στην περιπέτεια, αλλά όσο περνάει ο χρόνος τα περιθώρια στενεύουν. Όταν αντικρί-σει το «μαγικό» Παρίσι θα βιώσει τη διάψευση αυτού που φανταζόταν. Τελικά όλοι θέλουν να φύγουν από «εδώ», για να πάνε «αλλού». Και που βρίσκεται το αλλού; Πάντως όχι εκεί που ζούμε. Αλλά ούτε και στο επέκεινα.

ΣΕ ΣΤΗΜΕΝΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΚαι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τα αναπόφευκτα, ακούς

για οικονομική κρίση, golden boys, τράπεζες και τρε-λαίνεσαι. Παγκόσμιοι οργανισμοί, όπως ΔΝΤ και άλλες τράπεζες, ενδιαφέρονται να ελέγχουν το χρέος, όχι μόνο σε επίπεδο επιχειρήσεων, αλλά και ολόκληρων κρατών. Μας τα είπε ο Κούλογλου με τις «Εξομολογήσεις ενός οικονομικού δολοφόνου», μας τα λέει τώρα και ο Τομ Τίκβερ με το «International». Προς τι όλα αυτά σύντρο-φοι καταναλωτές; Γιατί όλες αυτές οι ματαιοδοξίες; Ίσως να είχε δίκιο ο παππούς Γουίλιαμ Χάϊκι («Η Τιμή των Πρίτζι» του Τζον Χιούστον) όταν έλεγε: «Υπάρχουν σημαντικότερα πράγματα και από την ίδια τη ζωή. Το χρήμα». Ή κάνεις το χαζό και προχωράς μαλάκας και περήφανος, ή πας στο χωριό με μια κατσίκα και τον μπα-χτσέ σου. Πάντως το ενδιάμεσο είναι καταστροφή. Ίσως υπάρχει και η επανάσταση. Αλλά με ποια μορφή; Γιατί δεν βλέπω κανένα διατεθειμένο να αρνηθεί όλα αυτά, τα περιττά του καταναλωτισμού. Από κόκα-κόλα, μέχρι κινητά τηλέφωνα και μάλμπορο τσιγάρα.

Κ. Κωνσταντινίδη 4 & Καραολή και Δημητρίου γωνίαΗλιούπολη 2310 669717 B6944 867990

Αλεξάνδρα Νούτσου - Γεώργιος Πεΐδης

35

Page 36: Dytikos #52

>>

βιβλιοπαρουσίασηβιβλίο

«Θολός βυθός» του Γιάννη Ατζακά, εκδ. ΑΓΡΑ. Ο αφηγητής, με βαθύτατες τις πληγές από το πέρασμά του από

τις μετεμφυλιακές παιδοπόλεις, επιχειρεί μία κατάδυση στο θολό

βυθό της μνήμης, προκειμένου να ανασυστήσει τα λησμονημένα του

χρόνια. Η αφήγηση ξετυλίγεται σε δύο παράλληλους μονόλογους, εκ

των οποίων τον ένα εκφωνεί η άγουρη φωνή του μικρού παιδιού και

τον δεύτερο ο ώριμος πλέον άντρας, που αναζητά με αγωνία το πραγ-

ματικό του πρόσωπο.

«Καθρέπτες στο χώμα» του Νίκου Διακογιάννη, εκδ.ΑΡΜΟΣ.

Είναι η δραματική ιστορία μιας οικογένειας στα χρόνια του Μεσο-

πολέμου, της Κατοχής και του Εμφυλίου, με φόντο την ορεινή Αρκαδία

και την Αθήνα του Μεταξά. Με όχημα τα επιβλητικά τοπία, τόσο τα

εξωτερικά μα κυρίως τα εσώτερα πατήματα στις ψυχές των ηρώων,

μας προτείνει μια άκρως ενδιαφέρουσα λογοτεχνική βουτιά εκεί όπου

μόνο οι δεινοί κολυμβητές μπορούν να αντέξουν.

«Το σαββατοκύριακο» του Bernhard Schlink, εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ.

Με την οξυδερκή γραφή του που καθηλώνει, ο συγγραφέας σκια-

γραφεί εδώ τη γενιά της αμφισβήτησης, αλλά και των μεγάλων συμβι-

βασμών σ’ ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα πιο επίκαιρο παρά ποτέ. Ο

Γιοργκ αποφυλακίζεται, μετά από είκοσι χρόνια κράτησης σε σκληρές

συνθήκες. Η αδερφή του θέλει να το γιορτάσουν με μια παρέα παλιών

φίλων. Το παρελθόν ξαναζωντανεύει.

«Ο βιολονίστας» του Κώστα Καρακάση, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ. Μια ιστορία αγάπης που ξεκινά ένα Χριστουγεννιάτικο βράδυ σε

κάποιο δρόμο της Αθήνας. Μια μοιραία συνάντηση που φέρνει κοντά

ένα δεξιοτέχνη βιολονίστα και μια πάμπλουτη κληρονόμο. Έτσι θα

αρχίσει να ξετυλίγεται ο μίτος μιας απίστευτης ιστορίας τεσσάρων

γενεών μουσικών. Έρωτες, σαγηνευτικές περιπέτειες μα και ανθρώ-

πινα δράματα που συνιστούν την ίδια τη ζωή.

«Απόστολος Καλδάρας. Αναφορά στη ζωή και το έργο του μεγάλου δημιουργού» του Νίκου Χατζηνικολάου, εκδ. IANOΣ.

Ο συγγραφέας γνώριζε το μεγάλο δημιουργό από μικρό παιδί,

αφού είναι ανιψιός του συνθέτη. Αφηγείται τη γέννηση του στα Τρί-

καλα, την οικογενειακή κατάσταση και τα γεγονότα, που είναι το

πρώτο έναυσμα για κάθε καλλιτέχνη στη ζωή του. Το βιβλίο συνοδεύ-

εται από σπάνιο φωτογραφικό υλικό, παρτιτούρες, χειρόγραφα και

στίχους του συνθέτη.

«Το κελί» του Θωμά Κοροβίνη, εκδ. ΙΑΝΟΣ. Με δέκα τραγούδια, όπου το ένα συναγωνίζεται το άλλο, στο στίχο,

στη μουσική και στην ερμηνεία, ο Θωμάς Κοροβίνης, γνωστός λογο-

τέχνης, διανοούμενος τραγουδοποιός, καταθέτει το ταξίδι του στους

ανθρώπους και στη ζωή. Το κελί είναι το κρυφό δωμάτιο της τυραν-

νισμένης ψυχής του ανθρώπου, ένας φαντασιακός χώρος καταφυγής

ευαίσθητων και εύκολων θηραμάτων. «Το κελί» είναι το δεύτερο cd

–βιβλίο στις εκδόσεις IANOS, έπειτα από την κυκλοφορία του «Ερωτι-δέα» του Περικλή Χειλά (Οκτώβριος 2008).

ΖΑΝ-ΚΛΩΝΤ ΜΠΑΡΡΩ ΓΚΙΓΙΩΜ ΜΠΙΓΚΟΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ

Ο Ζαν-Κλωντ Μπαρρώ είναι συγγραφέας αρκετών δοκιμίων και μυθιστορημάτων. Διευθύνει το τμήμα γενικής παιδείας του Πανεπιστημιακού Κέντρου Leon-ard de Vinci. Ο Γκιγιώμ Μπιγκό είναι ιστορικός και έχει γράψει το βιβλίο: «Τα επτά σενάρια της Αποκάλυψης». Το παρόν βιβλίο, που εντάσσεται στη σειρά «Ιστορία και πολιτική» εκδόθηκε με τη στήριξη του Εθνικού

Κέντρου Βιβλίου της Γαλλίας. Οι δυο μελετητές επιχειρούν να διηγηθούν την ιστο-ρία της ανθρωπότητας από την προϊστορική περίοδο μέχρι τη σημερινή εποχή. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο συνοψίζει την πορεία της ανθρώ-πινης δραστηριότητας, με χρονολογική αφήγηση, σαφήνεια και πλήθος πληροφο-ριών. Και οι δυο μελετητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα σημερινά γεγονότα έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν και ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται.

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΠΑΝΟΥΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΙΩΣ ΑΠΙΘΑΝΗΕΚΔΟΣΕΙΣ ΩΚΕΑΝΙΔΑ

Το βιβλίο περιλαμβάνει τις ημερολογιακές σημει-ώσεις της Μαργαρίτας Καραπάνου από το 1959 έως το 1964. Το ημερολόγιο ξεκινάει από την καταγραφή εντυπώσεων στην ηλικία των 13 ετών και συνεχίζει έως την ηλικία των 33 ετών. Οι σελίδες του αποτε-λούν ένα ψυχογράφημα της ζωής της και περιλαμβά-νουν τα όνειρά της, τις επιθυμίες της, τις φοβίες τής εφηβικής και ενήλικης ζωής της. Ο συναισθηματικός

κόσμος ξεδιπλώνεται και αποκαλύπτει τις ευαισθησίες και τον εσωτερικό κόσμο, μέσα από την προσωπική της ενδοσκόπηση. Η Μαργαρίτα Καραπάνου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στην Αθήνα και στη Γαλλία φιλοσοφία και κινηματογράφο. Εργάστηκε ως νηπιαγωγός στην Αθήνα. Τα βιβλία της «Η Κασσάνδρα και ο λύκος», «Ο υπνοβάτης» και «Rien ne va plus» εκδόθηκαν στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Σουηδία και σε πολλές άλλες χώρες. Το βιβλίο της «Ο υπνοβάτης» τιμή-θηκε το 1988 στη Γαλλία με το «Βραβείο του καλύτερου ξένου μυθιστορήματος». Από τις εκδόσεις «Ωκεανίδα» κυκλοφορούν τα βιβλία της «Ναι» (1999), «Lee και Lou» (2003), «Μαμά» (2004) και το «Μήπως;» (2006), στο οποίο συνεργάστηκε η Φωτεινή Τσαλίκογλου. Έφυγε από τη ζωή το Δεκέμβριο του 2008.

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ 2 ΑΙΩΝΕΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣΕΚΔΟΣΕΙΣ UNIVERSITY STUDIO PRESS

Το τελευταίο βιβλίο του νομικού και συγγραφέα Δημήτρη Τσινικόπουλου «Ανάμεσα σε 2 αιώνες» περι-λαμβάνει 36 ενδιαφέροντα δοκίμια, τα οποία παρου-σιάζουν επίκαιρα, ηθικά, κοινωνικά και υπαρξιακά θέματα. Τα κείμενα, τα οποία περιλαμβάνουν τους στοχασμούς του συγγραφέα για τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, «ευαισθητοποιούν τον ανα-γνώστη και ακονίζουν τις κεραίες του». Ο Δημήτρης

Τσινικόπουλος σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλο-νίκης και συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και την Γερμανία. Μελέ-τησε φιλοσοφικά και θεολογικά κείμενα. Έχει εκδώσει πολλές ποιητικές συλλογές, μελέτες και δοκίμια. Μετέφρασε επίσης κείμενα της αρχαίας Εγγύς Ανατολής και σύγχρονους συγγραφείς. Συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Ζει και εργάζεται ως δικηγόρος στη Θεσσαλονίκη. Μερικά από τα βιβλία του είναι: «Ποίηση στα λόγια του Ιησού», εκδ. Παρατηρητής, 1993, «Φως εξ’ Ανατολής», εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 1996, «Οι κλητοί και εκλεκτοί», εκδ. «University Studio Press», 2004, «Τρίστιχα και Χάϊ-Κάϊ», εκδ. Ίδμων, 2003, κ.ά.

Ι.Μ.

36

Page 37: Dytikos #52

ΘΥΡΑΝΟΙΞΙΑΠαντελής ΤσιμπισκάκηςΕκδόσεις ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ

Η συλλογή Θυρανοίξια του Π. Τσιμπι-σκάκη περιλαμβάνει δεκαεννιά ποιήματα του ίδιου, εννέα στην αγγλική και δέκα στην ελληνική γλώσσα, τα οποία έγραψε κατά την περίοδο 1997 – 2007. Τη συλ-λογή συμπληρώνουν πέντε ποιήματα των Κ. Καβάφη, Κ. Καρυωτάκη, R. Burns, W. Blake.

Η περιγραφική ικανότητα του Π. Τσι-μπισκάκη είναι έκδηλη στα έργα του, τα οποία δημιουργούν αμέσως εικόνες και γεννούν συναισθήματα. Επίσης, μπορεί να διακρίνει κανείς την τάση του για ενδο-σκόπηση και εσωτερικό μονόλογο, ενώ συχνά απευθύνει τα λεγόμενα του σε ένα άλλο πρόσωπο.

Ο ποιητής, στον πρόλογο της συλλο-γής, μας καλεί να αντιληφθούμε το έργο του με τον τρόπο που εμείς θέλουμε, αφή-νοντας την ποίηση να μας μιλήσει, ταυτι-ζόμενη μαζί της ή και απορρίπτοντάς την, βρίσκοντας έτσι τον δικό μας προσωπικό τρόπο ερμηνείας. Μ.Μ.

ΕΜΠΝΕΥΣΗ – Το υπέρτατο κάλεσμα WAYNE DYERΕκδόσεις ΕΣΟΠΤΡΟΝ

Ένα από τα πιο εμπνευσμένα βιβλία του μεγάλου πνευματικού δασκάλου και συγγραφέα Wayne Dyer, είναι αδιαμφι-σβήτητα αυτό με τον τίτλο: «Έμπνευση το Υπέρτατο Κάλεσμά σου» σε εκδόσεις Έσοπτρον, το οποίο έχει γίνει διεθνές best seller. Ο συγγραφέας, με τη σοφία που τον διακατέχει, μας χαρίζει πραγματικά ένα πολύτιμο βιβλίο βαθιάς γνώσης. Ο Wayne Dyer, μας εμπνέει για άλλη μία φορά να ανακαλύψουμε τον ανώτερο προορισμό

μας και να ζήσουμε τη ζωή μας εν πνεύ-ματι, δηλαδή να είμαστε συνέχεια ενωμέ-νοι με Το Πνεύμα, Το Δημιουργό μας.

Ο συγγραφέας μέσα από το απόσταγμα της σοφίας του, μας τονίζει τη σημασία του να ζούμε μία εμπνευσμένη ζωή. Κατά τον ίδιο, είμαστε εμπνευσμένοι όταν είμα-στε ενωμένοι με την Ανώτερη Πηγή του σύμπαντος και όταν ακούμε μέσα από Αυτήν, το κάλεσμα της αποστολής που έχουμε σε αυτή τη ζωή. «… Όταν κάνουμε τα πράγματα που αγαπάμε, όταν αναδύο-νται τα ταλέντα μας και οι ικανότητές μας, βιώνοντας αληθινή δημιουργικότητα, αυτό σημαίνει ότι ζούμε πραγματικά με έμπνευση. Είναι σημαντικό για τη δική μας εσωτερική ικανοποίηση, να κάνουμε πράξεις με κίνητρο την αγάπη και την προσφορά προς τους άλλους. Αυτό είναι άλλο ένα σημάδι ότι είμαστε ενωμένοι και συντονισμένοι με το Πνεύμα.

Το βιβλίο με τίτλο «Έμπνευση, το Υπέρ-τατο Κάλεσμά Σου», είναι αναμφίβολα ένα βιβλίο που θα σας βοηθήσει να ζήσετε μία εμπνευσμένη ζωή και να έρθετε πιο κοντά στον αληθινό σας προορισμό.

ΡΟΥΜΚΟΥ ΤΑΝΙΑ ([email protected])

ΠΛΑΤΩΝΣΟΦΙΣΤΗΣΕκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ

Ο «Σοφιστής» είναι ένα φιλοσοφικό κείμενο, το οποίο γράφτηκε στην πιο ώριμη περίοδο της ζωής του Πλάτωνα. Τα κύρια πρόσωπα του διαλόγου είναι ένας γηραιός ξένος από την Ελέα της Κάτω Ιτα-λίας και ο νεαρός Θεαίτητος. Στην αρχή της συνομιλίας παρό-ντες είναι ο Σωκράτης και ο νεαρός φιλόσο-φος Θεόδωρος. Μέσα από το διάλογο ο Πλάτων παρουσιάζει τις απόψεις του για τη βαθύτερη σημα-σία του «όντος» και του «μη όντος», του πραγματικού και του «μη πραγματικού». Ακόμη εξετάζει τη θεωρία των ιδεών, εκθέτει τις θέσεις του για το περιεχόμενο της σοφιστικής και αποδέχεται τη διχο-τόμηση του κόσμου των ιδεών και του επι-φανειακού κόσμου. Μερικά από τα ενδι-αφέροντα κεφάλαια της έκδοσης είναι: «Οι

Σοφιστές και ο Πλάτωνας», «Η τέχνη της διαλεκτικής και η τεχνική της διαίρεσης», «Η πορεία της σκέψης του Πλάτωνα» κ.ά.

Το βιβλίο προλογίζει η Τερέζα Πεντζο-πούλου-Βαλαλά. Το εισαγωγικό σημείωμα, τη μετάφραση και τα σχόλια επιμελήθηκε ο Νικόδημος Μιχαηλίδης.

Ιωάννα Μπάμπη

Ο ΘΕΟΣ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟΜάθιου ΆλπερΕκδόσεις ΑΒΓΟ

Η προσέγγιση του Θεού μέσα από την επιστήμη σίγουρα δεν αποτελεί ένα από τα ευκολότερα εγχειρήματα. Η σύλληψη της έννοιας του Θεού μέσα από τη θρη-σκεία ή τη φιλοσοφία είναι όμως γεμάτη με μεταφυσικά φαινόμενα και αόρατες δυνάμεις. Ο συγγραφέας ακολουθώντας την πρώτη οδό και μέσα από επιστημο-νικές έρευνες και καταγραφές χιλιάδων περιπτώσεων, καταλήγει ότι όλα μα όλα κινούνται γύρω από το εκπληκτικότερο ανθρώπινο όργανο: τον εγκέφαλο! Όλος ο κόσμος, όλη η πίστη, όλες οι ανάγκες πηγάζουν από εκεί. Ακόμη και η αναζή-τηση του Θεού, ως το μεγάλο λυτρωτή, ως η απώτερη κατάληξη ή αρχή του ανθρώπου, οφείλεται στον εγκέφαλό μας. Είμαστε λοιπόν με έναν τρόπο «καλωδιω-μένοι» προς τα βασικά μας ένστικτα και μέσα σε αυτά ψάχνουμε και την πλήρωση του Θεού. Ένα πραγματικά ενδιαφέρον βιβλίο που θα «απογοητεύσει» όμως πολ-λούς μη άθεους ή ανθρώπους που πιστεύ-ουν στην μετεμψύχωση. Όμως, μέσα στο μυαλό μας ούτως ή άλλως, όλα παίζουν…

ΜΗΠΩΣ ΕΙΜΑΙ - ΕΙΣΑΙ – ΕΙΝΑΙ ΤΡΕΛΟΣ;Θεόδωρος ΜπάληςΕκδόσεις UNIVERSITY STUDIO PRESS

Είκοσι μία νέες περιπτώσεις ατόμων με ψυχικές διαταραχές, από τις πιο συνη-θισμένες που συνάντησε ο συγγραφέας κατά την άσκηση του επαγγέλματός του, περιγράφονται σε αυτό το βιβλίο. Είναι ένα συμπλήρωμα στο προηγούμενο βιβλίο του με τίτλο Μήπως είμαι τρελός; Είκοσι μία ιστορίες ψυχικών παθήσεων που διαγνώστηκαν και αντιμετωπίστη-καν θεραπευτικά: ανδρική σεξουαλική δυσλειτουργία, σεξ στην τρίτη ηλικία, αυτοκτονία, αλκοολισμός, μανιακό επει-σόδιο, παθολογικό πένθος, κατάθλιψη της εγκυμοσύνης, αϋπνία, νευρασθένεια, ψυχογενείς πόνοι, σχιζοφρένεια…..

Ο μη ειδικός αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο θα μάθει πολλά για την ψυχική πάθηση καθώς και τις θεραπευτικές δυνα-τότητες που υπάρχουν σήμερα. Αυτό θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει, χωρίς δέος και προκατάληψη, την περίπτωση μιας ψυχικής διαταραχής, που μπορεί να αφορά τον ίδιο ή τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του.

Πρόκειται για ιστορίες ανθρώπων της διπλανής πόρτας που διαβάζονται ευχά-ριστα. Δίνουν τη δυνατότητα και στον μη ειδικό να προσφέρει βοήθεια, ενημέρωση και συμπαράσταση σε όσους από το περι-βάλλον του το έχουν ανάγκη.

37

Page 38: Dytikos #52

>> κόμικ

>>

38

Page 39: Dytikos #52

κτίζει οικολογικά

το αύριο

2310 66.66.67 2310 52.18.77 2310 516.003email: [email protected] και [email protected]

KDNPA N E L SΠροκατασκευασμενη Τοιχοποιια

Αβρααμ Καλταβεριδησ & ΣΙΑ Ε.Ε.

Νέα μέθοδοςπροκατασκευασμένης

τοιχοποιίας

Τα KDN PANELS είναι προκατασκευασμένοι •τοίχοι υψηλής αντοχής, αποτελούμενοι από οικολογικό υλικό πιστοποιημένο σε Ευρώπη και Αμερική.

Αντικαθιστούν την κλασική •τοιχοποιία και είναι κατάλληλα για εξωτερική και εσωτερική χρήση.

Μπορούν να αποτελέσουν το •βασικό υλικό για την κατασκευή ισόγειας κατοικίας, αλλά και για μεγάλο αριθμό άλλων κατασκευών και εφαρμογών (κατοικίες, σχολεία, αθλ. κέντρα, διαχωριστικά κ.α.).

ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ:Οικονομία στο χρόνο κατασκευής •(30 μέρες για ισόγεια κατοικία)

Οικονομία στη θέρμανση και •ψύξη λόγω των καταπληκτικών μονωτικών ιδιοτήτων του υλικού.

Υψηλά επίπεδα ηχομόνωσης, που •είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ποιότητα ζωής του σύγχρονου ανθρώπου (ακόμη και σε ήδη υπάρχουσες κατασκευές με επένδυση τοίχου).

Δυνατότητα συνδυασμού υλικών •(πέτρα, χρωμάτων, ξύλου κτλ.) που απαντούν στις προσωπικές σας αισθητικές αναζητήσεις.

Page 40: Dytikos #52