77

E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 2: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

01 --

~omwcmruw ~Pwraa~wTmpcmcm

Puu~wp~mwPoucw : cuscm~wPruru~ uuPwcm8PrsupZ gncwwcs~wuu& E-' mruw uPwp~wra~w Pwu& ,orwLwpw, Pwpruw yuuPw~cncmaruZ

ovru &S _~cm~wmp~cmcscmwwo~w eLvcrurwLwTWpw 'ZOrwLw-ww

pcmvru Pars uofw~wcmoruZ pwPm oracwz~om@D scsPmwprww

'ruw PuuPm~mcmru~uu& mcm (ys!aqle) cw~wUI,wcw F~mw (a~yes lned - -way) PwIpcw pncruawLte 'mcm (z~!gsou6e) vcn)mwaw ppw (Ja66ap!a~

u!ue~) pcnmcrucso ~~Spcm 'wcm (3!1s!aq1) w~w_nuh F~mw (p~ee6ay~a~

ua~o~) Prrupccnwp~w g~~ocwo ~FLUWLU Puop31~ OvcrurwLwpcm

cuscmscstra~3w~~ruwcscs -uutm .pm~wsPw ~CRIP~L~PP? mcww?mwcwrww ,. Pmrs p~mrua U@ (ws!le!luals!x3) ovcrurwLwUL)wm ~~~cmscscoaFq.am wccuc~Pru

~aw pwrstw pcmqUWCOUw(9~ plowm@D LO)~~~ZUSC~~~OC~~P~S oPm1w@

.aucmmnvoan? wPoowru uu@ PuPwpcsust'mw~~~rw~w~wcm oPm~ww~wwpcv

mcs~3wSrauracw cl%@ pwPm oracw wp~e ordcrucayls cauprww . ovcru 1"

rwLw+wwu Icuscmpwcsew~~te mcmPwuuP~cwcs~@ pcmcri)mw mcswru

w@D sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru

wcs~wS oew pruufsF;csm10w P~Q)~WCP(PU~(OL~N,~ &S~C~L~OUPCWLP

'~cusc5pcmrucacwom .ovcrurwLwnwcm &mmcantuanpv wcmcswsmruta

Page 3: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

'mnu'mlm~o mrmai im j n~cmwl@m36m' '(existence precedes essence)

am m m j m l m ~ r u ~ ~ l & ~ ~ o s ~nlrn~mcu3&j0 29 nlm3mnnamla36m' rulerwlml

c m m d mmnnoam3d mrr~mlm~mIm3sm' ~nl~cu3rnjo ny)mm36m' 29 Lnlrn3

m r u ~ ~ j m n l o q w d r m o ~ . dmrmlaocnm nnmnnxmm"~mm1d mm"mlm~omm3d

mmnn&m36m' L ~ J ~ W ~ ~ ? J O rneja,W?qm&. 2ruoca mrmmmmhd (essentialists)

cwmome+ld wI@lm32. mmjmlm~w3M&~ios Amxwld mmjmlm~

m36mi rnrnlajmi nlmrnLnlwomo. mm'dmo oy)m a m , n j m m ~ m l d rnlmlrn3m~

m3&1owg30 ~dwnnlm~rrncoi.

Page 4: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 5: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

rn3g~oeJm0 (Naturalism!), oawlweflouo (Idealism), o ~ & m e l l m ~ (Ra-

tionalism) m~smlw dlnm3dmm1&@3m" w ~ o w w ~ ~ ~ ~ mduornhd &g3

d&wrn3mlwlm~mmi. r n r n ~ ~ 1 ~ ~ 9 d m ~ d c m ' r n m ~ I c ~ c m 3 mmjmlm~mloq

rru~~"rn~~uom@Icercao~ mlm'm~crn~m3am ooru~m~rnI&d~&m3~mlCaa

dm)~o&3rni mmnnwios cannmjmd ems~ru3rn3a-6 29 dm3rnrm3m&cla

(mrnlgmi. cnncnwjo m~d&m~rn3wlca~q mm1 innm3cw3&0mm, rnwlglca~m

Ldrnjad. a ~ m w m g o d C a a ~ailca3~1~m~m) cnncndoq fl~m~~mm&oolmmrn~

a30 (Dialectical Spiritualism) rntn~rruml=.J ~m"mimmi&calq~o&3rnl ~ J W O mol

avpw36m' oodmrn~cmalomj ~ ~ J @ ~ ( u o . 2'3 ~~3d(s109&ca~mmm,ler~os 06)dm)OJ

mmlrnj mrn~m3~3mo mo@Ms~&wio r n r n ~ & ~ r u ~ m l m ~ m l o ~ memo m&s

rncq&w~o odqpnl . oo~m~cuj3cam& d~c1drmnnr3flo (dialectical materialism)

r m a m m m l ~ g a,~odrn3d&d t)olrmrn~mloq m 3 r n m i d ~ 1 3 d m o m w ~ 0

dfl3d@3lO9&06lT)~16)q (I-IM3mmi 26d3flm~C7lD~~O Ldd&olaJ~. QlmirslJNJ

mlow a@lmrurm'&mlg~ m~m~c:rnowo ailmldaamlw rnod&mlmm~o mmjmil

m~odrmrnmlrn~ mrnl&lerrnow mrrtnm"l0 m&&slqj.

Page 6: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 7: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~cuscmrU90~w~Pmnu ~cstw

cusmwpruTww ,oucaPru -nursu~nu~rco, bcs~wcrubaw .(snwe3 paqlv) Pmcw

P5pmpb PuuPmpcrucwru mcwww oPrue@~ bcs~wmanb u(4u oua

wpruTww .PuuPmoru pcnrmcrucso PuumcsTcrucno~lo, oceyyu~a3 wcs~&~wpru

Tww gq,-crao SK(9spw oPm-W oPruTm :m .-wPwvYN) ocuswpru

Tww ,ucru~oFta~w ~PmPwmcscB~wPuucms~wcv suswaicrubp~w tmcmw

Twaru7 Pw~ww oPuomcscBmwsmPanruw Paw {wcw pmwsm &cs~wwcraa

&S plwmcrul~z~w bcs~w~pcnu ~ouawpruTuw u~scmFpww c6 BPra

~nmw oPwcw Ftcr~cn7cwca~wp6~0 ~Pwcw mbpccnm .puuPowaaw oP&cFa

wtm owpb~ -cuscraDLwp mcmwbcuruv Pwp:-mcrucnlb ,;PuuPwtam tmc0 z 1

wfiYvcm :PuuP.~~crua P5cnuaPm ppww~cruraw~ !PuuPw~wta wcscslw owsacw

oc~wcsESPw~wpwole, :mwmmaPnl ocusmsrotw uuPwsw p&rwcocs gum

cbam mcwwmcw racsprucwa uub (easne~l) ,m~wcwa, bcslw7pcnu

.PuuYh~cs ~PmwPwcwrxcorrww wcsruw Pru~oPt~a~w b oPmw

?wcra~%bwm pTwPwm qnwtw~m~aru ~csLwrw(w~wew bcsw ptpwrnan? SSPw

cruPstacua 3cswmurus~wru7 .PuuPw&wta ptwTuPwm caup ESPmPuuucscaw

ptorvw PWLUJW oc~acsru~PmP8P~ oPuucusc9c:wTww gucw orwcmTww ~6

uuPwtsfp.Pw (ssaussalawoq) mruw mcmw\pawrus, .B~uuPrucwcwpraPru

Pwrum cmarwwt~supaPno cmaFpbw Pae pPwmcs~rucs, ~~7suPwmwtcu

Pm- a,cuscmym-aw Sbsa~5~ru Pwraa~~~mq~~b~ .ouwepruTww -ucm

msPo scs?mwceuc.~~Vb uuPwpaPww twTru p~mSTwpb e,-ucuucracstS

~lasmanW wcmmrul scsP3w~vcrurw~w~nuw (uo!gr?ua!lv) ocusawpruTww

.pmtocm LmcmLwourucuwprww Paw oocru

rw~w-pm _wcmscstra~zJ~wyu~ oPmscsPacwPwPbr(4u oPmscsPawwp owwaw

Page 8: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~rawcruaPwuuPw~,mw? gucwcwmLm wcs~m~mcru

Pmbs :puuPwcmPmwcw?onu Puc~crwoPwsu omw? ~PwcruPw~~ecmaocu,

pcmPmrmuruw ~ci%~w~ww ,PuPwPwmq&n) Pwlwnocwlonu ~Prurqucrue,

wS ofiPscauusomwcs .puuPqspTno orwcwNnu nwcmmcrwaruem GB?&oPw

wcsTuu?wcrw .orwcw?onu Pucmrarsumwww &cs~wrwwPwm@m GS .ow

~rup Pucmw~cm ~P~scstrn~~w~rtpLFPocm .onocw>onu PucmrmurucTwruw

a~9wop~Pww oPmTwPwm c&@ p~wwp~x puuPwPsi%~Sru(s PwTwPwm

(6u!aq 40 JnoAe4 aql) oocnuru1 scsPmrmsZ -ucmw iwtw plwmcru?~sw below

nuwee .tayyiw ~cmwbm mempZ mowlcm scs~wPm~bm wcsno

co?ono .onssPorw~w~nuw ~ucmmruw uuPuwracs~wrucaru1~w oPruwcano

oPrunoc~onu .&,mL6w gucwcra~~wm 7uuceu~9mcscllsmcwwcwo oPwTwPwm

WWC9CQna '~PRDL~W ?W~W~(PKPTTU ~~wc~~~)~(s~~EIP~~cw~~~~ OPWCTUPW

wew ompw ~elwr~~onu~ ptmwnumwusupcmm oPrn~w(4u .oPwPsFGe+

LW weTwPwm wTwlw gz1wmeopcmm 0N)mUU .ocwm cSoEmscmpcmmw

c3a~pcmm ruS ~~ucSEmsosamcwslmru be~~~wcw ru~uu(4u (~!edsaa)

~moacrucmo '(Aloq3uelaw) wururu~cwa '(tuopaloq) wwmLru 'pcllscmrmuruw

wc8ru cwacruPw~mw~oanw Puuwemewmcu~ cwacruPwcrnl%ww pcww

~nv~rw .(qs!n6uv) onucw7onu Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar,

'Lwpw owcm nocmw~wanpco PwlwmwLru

GG pmnucrucscs Ps~uup ~pS~e6~csFpr= pcmT06m p~mralw uumcswprul

Pmw wCw7an nucra~~ww~noP~ U@ (pea~a 40 ida3uo3 aql) ,orvpwh~ u@

toha, mlwPs~cscrqh~ru? Pnupccnwp~w gz-pp~~ .wTwcutan PcuscmrusPww bcs~b tsmPm uuPw~spPno owpp (p~nsqe) mcwwcnoraw ~c~lscmm~nW o,Ps~ewa

~WP? wC~~Q)CP~ QDLSWWW s(~P~~~~LGCTUT~W~WQE) (us!~!~!N) OVC~UCWTW~~C

Page 9: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 10: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

mlg16. oomwml&m m3imm3tm~ crumjo. rru3m3mj~vowo ny)0m3mi#. cdc93

mld dlmwloer mqodcrommpdjomw#, m m w i o m30rrum~mig+ d g w a w mm1

&jamw36m' mad c m m ~ v o ~ r n ~ ~ m ~ o r n m 1 m ~ dcwwm3mjmcm'. " m j m l e 2 9 d

m m l d m m j ~ r j . i I q f l m ~ o o u m m l o q m n n p ~ j m d d dcamdmk~mm36m'

m d m l d n m i w ~ m h ~ m 8 ' ~ . m m p j d ny)m od3m~rru~E;jdo mmnnmdim,

d d e d m l m3imcm i d c w m ~ p ~ & w ~ ~ . [nncw3(r]1& szlcu-Ima i&q&

mjm1.m~ m3imm3m" rmn3m0. dh"ld~c~dnulonjI 'aq mm~&jd(that man) ny)m

LdCW3Cno 2d0~ 633dm21hXU;~mO3sm'.

mm-mlm~dlnmwlos t d w m cmsjo m j m l o w aqwlcalmjm m c u m

w l d m m ~ l e r 3 m l n6)mm36ni m m o m mru~r$ mmjmlm~mnnlo~ did%

m3w ~mnncacuonlmnn~ m m o q mom c m 3 @ ~ & ~ l d my~o&3s1mnnj. m d m l m ~

o3dmml&caps dlnmw'ld ~ j d d m l & o m w ~ m ~ m m p j sz729nnmmlonfl m m l .

mqmcal&m (inwardness) 0ww3sm~ m j m l m l & o m o ~ ~ m mdrmnrno.aop-n

6. m ~ m l n n l d n m mol~jm~m3&~cmcmIm~ mjmpoca onom3dsjloq "m3d

d l n m l m ~ m ~ mmlm3d nd)rr;lml mdmlm~mlm- (I think, therefore I am)

ny)mm3dca~m~ cmm~dlnma)~os mslm3mldm3m0. mmjmilnn~m3oo 29

i d m 3 m 0 m ~ ~ l w l ~ ~ d&cao "m ,c~d 2@mjo&sm1 m3d dnmlmlcm~" (l am,

therefore I exist) ny)m djmlca, i d m 3 m o iddcal~&~~j. cmmnn~dlnmw~os m ~ s m o

ny)oq d m w # , m014 ny)onjl mmjmlm~mom". "rru29nnccm&m~o nlcal$mm~

m3w m j m l m ~ o man$ mom a q m m rmmnndd m ~ ~ o ~ s ~ m n n l o w s j m ~ m 3 d

~jmlmj rruruou'bojm~ ny)rmm~m? mrru'mlm~dlnmw~os mdccm&m"18. mm2

&jd oodmmjo rruomnnlmltmmm#; m m & m o m ~odmmjmom". mm~&j&

rruJ3minmjmj~mm#; m m d moon rru~3mimjm3m". d~cajmcmmld, oodm

ml&idrmo3mm@~os m ~ ~ w l ~ & m a m ~ l d &lscmj clnddj m~~lmlcalcm m m p j

m j m l o w sll29nnmmlo~ ~ 1 ~ ~ ~ 0 d p l m j @ m m ~ e c u m a m l c a m j 2 w d m l

w d mdd~nlc~3131&@36m".

Page 11: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.PUUPWL~W wcsPwPwm PwraaLmwenc@~w 0PuuuW p-JWLWLWLcurv uuPw

taw gnqwwan ~Pmracscrua oPruwmm oPrumcncla8Pw oPruocrunu ~puuPw~m,w

Pwrao~mowcms wcsTwPwm oP6c~aw~m PUL~C~WL~~WL~TV UOPWCIUSP~CW~

Pm wcscm~6w gucruPwPswcsawcs pwYa~uucnu PF~anuPwp-~wm?b

JuuParu tuusw p-JEmswsrau scsPmwTcruccu, scpw oPracF%~vucnkcau(4u p-~cow 1 z ~ancm~w cw~3w~wlm~aru uuPwcwPmuucsw PwtPmw oPramJo~3wwc mcm

Truaonu oPrawo~3~msuucnJ~ scsPww,, .ocnoacruc~oa Pu~~cmancalcu GZ .PuuPa3ru

pcmanca~w twm pcrwa?wcsusfmmoacF~ pl'hwm .~uscmmw(yu uu?w~anpm

caru scscwoTwcmcru1 pwLocrurwlwnow ()u~~uuo!snll!s!a) omoacrucmo

.PuuPwpJccrunu glxxlol

mow Scswwana~nu &Iw~wrqwYru OUL~QYTI 'LQ)TUPWP~&R@ .puuPq3wcs

oFl3rucs puutstw Pwpmo~Swmw wpm ~m~3wP3cw uuPap~rubts -wcm

wanowam 'RmPmuucsce, .puuParuwcscs oTw1(ncrnu ,wc~c~oPw~wcrwruw

OOIJ-UIJS "owacw EP~w~mwcum PwuuPw~p~aw ompw Pw~wo~rubts wLm(ooLpro

~upm .owscum Putscqw~ncwaru1o mcmwmcbp~w (~PwfixwaS wcsTw

Pwm ~cwmcsLmLscwaap &wLwrwlw-ow ~~~cmwsra~Ttsc~pm tiocs~ww

owam .puuPwcw pwq~~upyew i%SlmcmruaonuTcrucrw Pcuw mew

cum . puuPw~am Pwpcaw PKoS S&'PF~oPwwcsrw~w~nuw mcm~aan &csw OS

npcuu~wppwTwlan cloPw~sp?nu omcmaP"wTm p~wmcru?lsm bcs~nunm

ruampcx . -ws?uuPmoru pmmcrucscs PuurucsPu~?wcF:~wts onocw?ow omcruss 61

PTwTm ~cwct3w~~muruw,ruTV~ru ~Pruwam ~~Prunocw~onu w~wutsm~ru scsP3

wLocrurwLwca,nom .puuPwcw prum 013~19a11 _wcS~mcmnuca~w~? uutb~cs

Page 12: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 13: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.f%lrnPw?wcrrw 03cwauoru)u oPral~f%cslSwuw7m~w

Bwcm Pwollwv '~mcmuwwcoZ .ouru oPcmwPrucrnm~mmoo Pwn,cmw

oPcmlwPnawwpru~? oPSwlmcruZ EZYwcuvmcslwP~~~ra h e,.f%lcm~Pn,

cmwlmco oTmra scsPmlwBn, Paw ow?crnPsuscwePce,~~Pw~wcw~s~wYo

o8bsw pru~P8rn .nmPrnPruYoc~aPorn uu@ ,,jo~.13~1mrua~ wecmewcs~w@,,

p~wPvci-a U@ ,,~ocuswPswcse,wcs ?W@>,, .nu~m(~~ - 6u!q)n3) W?WLV

Fa~ru oPmcm&pfru 3ewwBovcnu P80 (uo!s!3-ap) owcmPmp Paw .SZp7a

worn oPruBacw uwsu9eZ orawwmcmwalu~ Paw PwfiPsmcswwcs

.u*scrnTw?wcro uvew omcmaruw aG p8Lwmpmw .-ucw'imcw mcrn

wruwcrxwlsm Pwuvrneuwlw1cmcmZ PwlcexpPru ~Pwsw PFPswcsmwe

omcwaruw ~PFL~PwS~WC~,P(T~C~ ~(s~~Fs~wcsww~~ .puuP~c~~ruEBPrn

Page 14: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

m ~ w i m l & w j m m l d ou~3nn~nmjdcnnw~os cmmmow ~ m o a 1 3 w l

mommj arm o m o d m j (Descartes) mmi&jmrnqJ mmlonjl m m

wlmdmrmam milnnLnmm~a6mr-n~ r u 3 d g ~ . mcgnnmlonjl m r i l ~ d 3 w m l d

mrn~&~rnmcpJIm~ mjwo onncaocmnnsi~~ rnsm3rnjs m ~ ~ m y q m j m " . oylm3d

Page 15: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~ " n l l c m ~ m ~ (Spinoza) oam'ia~.ilmm- (Leibnitz) cm~ssmlwcud 25 cu3flom

a m l d m i . o p q 3 (Rousseau: d5carru~3cmlcml\mlm~m~ 1d3w3mjo m i & l

W&. d5mm3&3ocm n ~ j m l o @ ~ ) m m l ~ ? l w l a ~ ~ rru~~cminmjo m m ~ ~ c u l m o

m ~ d o g j m i megnno dam;. ~ m 3 m i c c u d (Kant) m3nnjmlwinm

m m @ i o s mrru3mlnu~o ~ ~ : ~ ~ q m m i ) o ~ m c u m j w s & m 3 o m m ~

gi. mmqloa$ mlwo m l d q a u m m ~ m ~ wm3dmrru~3nn~nmjo. cnnmeiloq

d m w l d oodcmmj(Spirit)mI~~~a$ oumw36m' fIUl3arRnJO. o o d n n m j d ~ q

( n ~ m d c m & m ~ ~ m ~ ou~~cmitm~o cmlml~olw~cu3fd mom rrunn3wl.m~mmi

rru~~cminmjmlogj~lh'lma m m q l d tolmjm, mlowpmmio mmq loq me3nrcmmld

rru~3cminm~o mdmconolmm3o1mm~0 cnncnd m r i l ~ d 3 w o ~ s i . wc~madrmo~

m l o q wsmmllh'lmamom mnmdnnlcmmom" r ru~om~mn~~ q m a m - mddrrum8

(Bergson) dlnmlgmT mcuesn13wc~lio rru~~cm~nm~cu~o am~cmomw3mmmi

mcgnno d0W~cmJ.

cmm~dnm&d ma~cmmgj mmsm30Cicmmco~~ mgi dlnm&rniomgpo rru~3m

inmjomm cuI&wo ~ o m M e u ~ w m ~ m l w l ~ ~ m " . 93 m~g3mlma dInm3ea3

d h o m &"lsmlw mmsm~nu'1.cmmm3w c~no3wlnulor?j (Freud) me l id3

w d d w p m l w i o s (reason) rru~cminmm3w i d ~ d m m o cuvl mm3icmm36m'

CIVJ3~LI - IT I jO a~h~mrcn'. mnnc c m m o m (ego) mmlo~qm~mcmla16 )scw

ems~m~cu1. molcuia~os 26&sm'o~1@ rmacm1~7Mm~crm3~3m" mnno

emswo m m l o ~ s ~ c m m i . mdis3m" oqedloq (Bertrand Russel) d m w l d

m3nnjmsqm@jos mr i~cuwn ld 2&&o@ mlwinm?m3d & v l w ~ c m ~ v ~ m ~

rru~3mimj0 a~lm~mcm'. s3cinl&nJi0 nu3m1nnl&cu~m3w cmsqmcd mxxn

~ q m l o m d o c o 2m3&30. n1jmldcom3w w3d~mI&mmlwler1os m m o w

mcml~9c1llm~crm~ rru~ocmltm~o mwjcoomjgcumo&io.

Page 16: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 17: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~PuuPwPsFdcsm~~m~ mcswcPuprwLwoow nstmru~ fo@m

l,cwcruPwcra~&wm ocuanpvTwlwcro racsLmwprwlwpw .p~Pwplw

rap Uew owcrao ~cuscwcwcsPwZ65 pruuutw~~~srPw~~o, oTwlwcru .Pu

?w1wru p~scwa oceurnu otrumca ~urubPw !$)csLwwcras QuTwPom nncw

uwrw ._pPuuPmoru Pwlpco oPuucuscscmco1cm pwrycwp5 53PP;~o

Pwwcsw~~~w~cncnnocru~ oPuui%csmwmcn~~cw~wcw ocuswroaw &ew

~PF~oPwwwTw~wcro '~~scw53Pcm~wruaP~~)~wuPw~a,w~van~ omanW

U& pcowlwrw guTwPwm oP3wmcmcw~~rw~w~w~1o, c%@ 53Pmse

bp5 oTwcrucuscmru1 U@ ,, -cuscw33PmxruaPm twpwu orwLwnww,,

Page 18: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 19: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

&9dmcn3dcwlo$ ~ O W O . m r n ~ & j m l d ~ p l s ~ c n m ~ ~ 99 m e r m l d & ~ l w l

mam3sm'. 29 m a m l d &qlw1mad q)CA3910 c m 3 n n ~ o c n ~ r n ~ I m ~ ~ ~

wlmlm1o. amlmd mm1 mmrp$w3mlw3d m d m l m ~ d o q &~oomls l 33 2mdm me10 m a d ap,~cnnn'm~o .

Page 20: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.-ucww os~ruos mcm~alan bw~w7~wcrnu bw7w

Pcum .ormLw-num 9~9cmraw cmcmtruw~m~urueuu 0Prunnumaaem swPmcrucuw

bcs7wPwm ~t53PcmwPw~mcnu PwS woolcm fcu7wPcum . wuuTw~~~rup L E*

nupruapcra Pwscwcsovru uu(4u orw~w-nuem pccmmcsonuruw U@ (4las

-auo - 6u!ag) ,wPw~a~mh wcw, ~wwana~uw &wTwPwm Pcuscwuu(4u

(1 aq 01) wtw~a~cmcwcw f&~uu@ wPw~a~m:ruPw~nuru .-ucmopLw~wBru

Pwm '8cmwwww wnuTwPwm .trucwcwc~i~~&cum WWLOG mawlcm swtm

LwwruLmnu cmcmo~w~wPw~nuru .,cusccmwnurntrmu Tw~w~wwcraa .PuuPw

~~wrcuaw uucswmwwnu _nupruannucaa ~cF~oELwrruaem ompw swPm

wno pcnmcruww .c~lscmru~uo(4u wo~ru "Pmpcu'wp~v 'pcnwa ~Pcmcmwcrnru?

pruEtw~mcrw wcs~nogi~a~wcra uuPm~mccuv~,rncwmnu scsPocnmcrucscs

(696~ - ~88~ 's~adser i~e)O ~~roo~wcm wcw ,Z

Page 21: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 22: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~~c3w~mc~~ - uuPw~mcwu ~cwcm~%u,w

OW& '%~vLwL~~@P ~.CJE~~~TUFWCCW G3 ~~~Elas~'h~~~~oIrn '-WCC~'~PLWLW

cmcmLuLmpwem oPm~m~wPruTwPwrn ctsoce runo~~lnsstw QPCP 'ow

wnu 'oucum ~~ucmw~m~curu ofpiw~w oucuwpcwcu scsPmrum otra~w

ucscmmmoLwruPla, o,uaswcraLaw &cs~wrw~uu~wem scsPwu, ~cllscuurucsPuu

tw~wpru~u ~nocwmccn o7cmcmcswca otmwrtrw~(pwpTru scstwu, ot3wPFi;ts

wcsmwcs oPruTwlwcrnu scsPww omppcm@Lcs~ww .puotw7swecuwcs

ocw pcmuewwcsLu pcrwoPwtsw~~ce~ omwp tau ',uCmWLrnLcuru

(parqo) ocmcsuuu bqww o~~wwcs~P~wPce~)ca,cr(~ pcmTmra P~D mcmw

~m~curuem .Ip%m~~rn~cu~w oTuwcru p~wmpcmc3 ~wcwuoPw7scmcs

~swo gucm Pww ~i%LmTwlwcru Pw~w@ eP)umau(r" ~um~ufiruapcts

Page 23: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

p23cru"cd&~uloq w"l6mmld m'3d&cmwp-g crudry3cmlmlmm~mm,

(being-in-itself) mama3 g ' 3 o o ~ m d 2@cm~o&3m36m' mmnios mmm"m1cmj

d m l o ou~3cminm~mlm~0 ~ ~ c u m l a q m 3 ~ ~ m d . mom rrumwo cru~3nninmjo

2@(mio&3m36m' qmlmi trudryomlmlmm rmam~rnil~olw3d & ~ l w i m

6 . W J ~ ~ ~ ~ J ~ ~ & Q ~ O ~ ~ J J ~ C ~ ~ ~ ~ C ~ N ~ W C T V J ) ~ ~ & Y I W J ~ T L I ~ & ~ ~ ~ m3d

a~wlmlmjm nuonndm~cm)3s~ m3Lcmmgj, q a i o s m p l ~ o c r n 3 mlejmi

c m 6 mcm7nnmmcw3s~o mnnod crllccowrnosm'. "mda(~mIm1mcmw~ -42

ng)6lq m)J3(mLmJo; dQ-, @DmJ n g ) ~ q ~ ~ 3 ~ l ~ ~ m m i l ~ ~ 6 I l 3 .

3. U l l d ~ m d ~rdlWmd (Gabriel Marcel, 1889-1973)

mmom&m3w &3'9Yq3sl~los cmamid~~mmilo~ m d m o ccmslw

~n0mj dm&m36m' cnisnflwcd mdmd. cmacgnnmlo~ &3lo'dn~3sld rru~acm

i m j m l a i o s ~cm'l~mlwcme mlcmmi 2wmjarm3~3m" m m d ~ l c m ~ m l m ~

mmdmmmjm~db~cmcm'. mmdaflooj cWl&wmowl mcrnj

cmmlerlos mmm~~aflgolcwm mnmrnj r r u ~ m ~ n m j o

Page 24: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

mdme~loq m7&mmnrild rru~3nnimjo am1 mnnouj(mystety)rn36mY.

m3mjinnmmiloojlw~o w ~ m l w ~ o s w ~ o o m @ l q m l d rru~3nn~m~ommi mmw1

enm3m3clngj. ~jmldmm3w q 3 m m ~ 0 ew~cn~mm&dmwjo m~imem cru13nn

~mjmrmloq (n~w3drmomd 6 s m ~ l o g s ~ m ~ & w l @ i . o u ~ 3 c m ~ m j ~ o q mm1

w3w m d m o m m ~ l a 3 m l ( u 3 d mnnrrujo (mystery), idcro'mo (problem)

4nnlruow rndoud culmn?&dht~lmim~. wmjm~ml&"omow m"l1wld moLcmo

mm~Ia3mlm3d &vlwlma1w~6m' ~dcro'mo. mnnm)jrn3&02 cujmlmldo

m3wl mm~l??l~?~m~mcuw36m". x4ailnnw3~cmwld m3d ~ I W O &mlrnlslm

idcm'momm, o y ) m l m ~ m l m l y o l w ~ ~ &vlwio. 4 m 3 d s 7 n i l n n w ~ ~ ~ w l d

ny)orn memo o d q ~ m mnnclu~mmilonjl m m s o u m 4 m l m ~ rnlvlmm3wio

2dom3~3m3cuI5g. nn~awcmmld mlow~m ou'cmnnrn36mj mnnoujo mm

fp#??lE?3&33d cujmlow mnn1wlm~m6.

Page 25: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~~cru~racs~SwycwpS m~wPru .

pwpm ~~Pwwcswcraa Pmw scsPmmpcSts~ uuPm3ru PFLwPmw wcscw

ppcuva mcsru~P80 .PGbw?mw pwpm 593 ~WVSTUS U@J W~WCW~CUW

P;p~cwa mcsru~Pl)m ~cFouuPqmcm~SPw ~_~~cw~mrawcmru be~wF1ceu

ccrolnu pwpw uumcstwpmS Pwraa~wrawcm~~~?~wm Scsw~wBru owwa-W

PF~~i+le~ww Scswvaoracw .~wp~usPm~m@s) p~?&wm @csLrawpm ww Pmurus ~Pw~m~mwcscm~diw gucwLnor9nLru autupcru ,~mcruoPF~am,

.pcmo bcs~ww6am PuoPm~mcmwPw~m~~w ScswPmurus scsPmruw ww

wpcru Si3PF~oPwmcscwSc5~ racs~mm~wguPw .emupm PcuscScmuoPcu~wp~re

pcea lmcww~wwcscs p~?&cw~o~mocs Pwra~~~~Pm~wmw~raa ocuuw

wuuPw~wwo~w mLuscn~3cscmm %wPm3csmcusPm 9P - OP~~CSWP~UL~~W SCSP~LWTW scsww .~LCUSC~~DF~S~U ~WBOLC~O&~~P

0PuuLwpLmwPwran .SP,PuuPw~ara PWVWLW rru oruaPww scsPmw&ptru

bcsLwww@p pl3wmoruswwop .PuuPcuSru racscru3Pmw oP3cmuuPsFcsw

~wwo~w oP@cmuuPw~wwo-w .~uuPwlmcrruw wcmbFcsrutm ~csw~wb~

owwop wpcmcm 'm oPm3cscmw gucurum ~PuoPw~mw~mw ~cmh ~wTru

Pmw uuw@ pcw ~mc~m(~upca, ~PuuP6r=cs 0tmwPw~w Pwcuruw ~mcm

1wTru ?cut9 uucs(4u pew .(p)uuPw~ara PwtuUk oPoh IUcuscSlm@m ~wPru

Pmw wcsmruw %~~Pw~Elcuwrum ocru6sm sctra~Sm5ra raru meFp3ru

bcs~wwap ~PuuPqmov~nu pwpw Pcwcuscrcw~m~w? ocruwop

Page 26: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 27: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

'PuuPwptw@ pwpm olmwcsmvlw ~Pmmcswo~cr,

.oPwpotw ancTw~? ptwmvYw scsPmtwTr> PwS puuPwcm&%pt~ oPmv

cwocru, nuc6crruoPwcoct6jw wcruPwpw Lmccssprui253Pgm scstratwmm@m

.puuPwtmw 3cswtwTru Pwraatwwcump)@m nucmTwlwcrw fuuPucw

pup0 tmcE'Ernswsra~ ocrxwlsw &w~wB~u?wcrw oPmwcsfmvccruacw

~PmwcsTmrup~,~~ uuPw~vTuo~wp~wcruwa~w .EtuuPml~w Pwpcmw

gucwsw PwwaoPlu 0Puu~wppuw 'OUQ):~ .fiww?wrw wruBYmw

mpcru q!.)w)(P,rw owtmmPruti@ 4uucwru~~~r~mvc~3~w owtmmPru8&h~

Pucw pwpm lmc3~laswsmTanrum ~cs~wrusPwcPw?wcrw oPmwcsPmv

ccruocu o?mwcsuuwanw .gecmw?wa scsP3mwanpv gumlmw3pm wr

U@ (ls!xa-o:, 01 S! pxa 01) Lp,pcmrwtw_nucCuhU orot(p)w, ~PBPmwPw

tzlra Pwtw& w&%pf~ &cs1wTw1wcrw &@(RV mawlcm swtratwe)ruw

.Pwp~-cs oPmwPocm Paw lmcmwpwcrxu,

tsem SPFtoPwcauucsTw1wcrw .pFfitmwiuw oTv@m wt~ &S "ucra

wpm oPratwucs(~aqng uye~) corustrus wt!lpcm TwuuPs'&nntow imcru

cwru mcwwan (d!qsuo!lela~ noyl - 1) &cs,wrtwiw ,LW - gucw, .pu

Th~(s ~~cmwPwcrowlcaurw oPmwem~w p,~cw o?m(~csh pmruw Tuu

Pocm ~mcmwlmtw ~cslwPw?wcmo pcrwaPocm tm@m ,.LW,, prum .-ucm

wPwlcncma~Z twecw omw ~mcruPw-wru cucsruw pcmaPucw lm@m

pruew,, wemruw .ptucmFpsPw scsPmwp i53PFtoPwmcsmpcStw .p

ucmman? Pms uPwsw pcosllsew &eLwTw1wcrw scstralw

wcrantru 'puuPwtS~ru uucsw ocrubaw nw.:~14u (uo!)ed!3!yed 40 hoayl)

owcovlnurwtcncacncs mcsmpcStw &csLwcruwap Ffitowruw pwpm

Page 28: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 29: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

mm"mlmlm@Iu~o cud c~uo&iom3w mm"cm1cmro mm~&joq

036m'. O U m W J O S m m 416? Cd3RJO cd30'ld36)j~3mlo lTLXD7DQW

49 m m o w m m l a w l d mrn9~ f lm~m~rn i0 mmj&Jml mo~mcm dh91w~ . m

m ja jm l m3lmcm wm3drmommld mcru'dmlmjsl. rru~nmo 2mwjas 2 m

cacuoolmlo nglogsjcmmi eordom o u ~ & s l m w m " mmj&jcudmno. m m 3

mocmmmi, wmjmimmw3sml (Brute matter). m o p ~ m ~ p m rnoggl3 m m

& ~ J O p ~ ~ w l l m a ~ ~ s j m ~ . wuodcmorn3w mm"mIm~o c u m i m j m m d m l ~ .

m~m3rnamcm3m- wlo~drmo m m (True being). m m i m l m l m ~ ~ q)g381

mjo mdrmoo mei&immi w m ~ d ~ m m w ~ m " . mmic41Jmmmom.

wlo3d-ww~o mrn~@~mmavcrudo & ~ o h i r n egm36mU mm"m'kin~0

(existence).

Page 30: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

m m m o mrnp1js24&mlo~ cmaslrmoomrru~so~m~m". mrn~nnl\oq n u ~ m

mom, nu3mjmw~o dmmm3w ouomjmwam3mj m m m o . mmlmJruod nllw?

m o ~ s j am2 m m (being towards death)woml mmi&)d. m m m o szlnllm

omm-~cpoa m o m rnladrmo&mosm'. m m m o a m 1 m3imm3mi o d a ~ l m 6 ;

m c r u ' d m ~ m l o q m n u 3 m ~ m wios ou3mjmow m m 1 (Possibility of the

impossibility of existence) m r a c ~ ~ dlmlmomlm~m~. m m m o m n u ~ m i m

m301 moo ~ o m " l a l m m o . ammo ru!~lwo6m' r u ~ m l m o m didQm9Wio

m r n ~ l a o m i m 6 . m m o m rnrjnmo m m " m 1 m ~ o m m ~ o l g ~ ~ mramcm3wo

50 mrawo&m~ a e l m j m J . e a o < & m l o q & d s m & ~ l d m l m cmodrnmom~

m m m o . oonnnumoloq dmtwlm3 mmmmlrnl nl lwlmo?js o u m w o m ~

moomm mrucmowmla3sn i mrni&joq ou~omlmjo mwl&~olmmowlml

mpn6.

&3admm (ternporality)auom~ az7dmmlonj) mo93m~ ~ J G D N O . mm&

&jrd &oamla10 &3amlm;l moimruio rmolml o d q i m a a i oumwom".

,a3admmwlo &3e1~10 amgl. &3acmm?oq Ldm340 @ q m 3 w cma cd3

oawc~sm'; G ~ O , cudmrmmorno, ~3-dl- moo cd3&jrnl mmi. &3a0 @g13

glalmlm". boadmm mrn ld jsqmi m3~mmow ~ m w ~ o s mp-nrn36m'. &3a

dmmmild ejmo m d m m ~ r n o a m w ~ ~ eoclnowwlo, cudmm3rno e~monmnwlo

e o ~ w w ~ o , e3dl ~ ~ m o m w i , m d m m o r n a m w ~ ~ ~dorno@p-n1. oonnrw

molonj) dmwl& m r n p j o c j o u ~ ~ m i m j o &3mdmmwld mwldolmm3

66. mrnifsljn8 c e 1 3 & m l c a a i @ o l w o ~ ~ w r n ~ 6 m ' 4 c ~ A m m ~ 0

(thrownness) am1 rn l~nn3wn~~cm3coo r n m l a ~ @ r u o m ~ ~ . mom3col mcru'm~

rmo~ml (Fact i~i ty)wom"~I. g,mldrn~mlo am1 *3mjo ~)(ms~w~mi: q o q

ca3&oum mjmlnlmmgl, m'9m~nn~m36mY. oonnnumolog e~&mild, og)anjl

9 m '&l~jm' (being - with)au3&.

ou~omim~m3mi ~ld!atnmlocr3f.m1m3mom ou~mrru&=. m o m

~ m j o m m l m i M w m m $ g l a l o s oannnumd c r n ~ m l m 3 m ~ c m ~ . m ~ e j

ommlorn mmpuj p s l M m m i l o ~ mmjnn~rmolml (facticity of Dasein) qml

nll@Im30. micnmly3aio ~ h > g p " e ~ ~ o mrnidtl~n8 ceI3&mmjmlceIm~ 401

38

Page 31: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

mmlru3mjm3w a d o m qcc6portnm~mmId m3cmm~ nu~~~m~nmjo m s

mlwlmlm~mcm'. dlermlom nsmlmsw~ruomio mgj dle~mlom o m m o m

s i m ~ c u 3 m ~ 0 mrnimi &YICL~~G. mmios rnjderj@ cru3wjm&@Id dler

mlom m30 o m m o m s j m j m l i . 29 o m m o m s i g l a l o s mmnjos mmiml

m ~ o m m o m w 3 6 m ' m30 o m ' o o m s i m j m 6 . m m p s ~ " l l m o g m o m

q w l m l m m o r n m i ommorn~s~mj ru3mi@ ~9 &i~Icu1 nu~3m~nmjmo~m.

sruowm3osg30 ~ d w ~ m o ~ . . ~ ~ amj cru~3m~nm~rn~rn". crud(ll3dmwm~o (Tran-

scendence) nb)mom" oonnrucnd smlom nilslm~mcm'. 29 riuJ3mLnmjaj

dcww?2]36mY m30 mimjmcnflm3 mlmj d~onmnj cumbwio cerc~&ocmm mmjos

m j d d ~ d d & " o l m j & w ~ o s,dqimmi. rmdcy~mlm~m)lw3w 99 m ~ o m

~ n m j m l m ~ ~ o m r m j av~om3m~mlg. mmlonjl m p ~ j o m ~ m ~ m j m a u 3 a m m ~

dOW30 .

5. mladw3~3afmrdand (Nicholas Berdyaev, 1874-1948)

o & j d cmcmm~dlnm&rn~c~, mlomogomi mdoorG 'ou~~m~nmjcmmlo~

o3dmml&d' ng)m36m' molauo~s~mcm' . moqnnmloni) ma,mm&talowloer

dle~ ~dm)um3mm&d g186)30Ja mm1 cumimjrmj: 'mom o d o p . ~ d d m o m

C T U J ~ ~ L ~ ~ J Q - d a ~ n o o ~ a ~ m i d ~ ~ m j ' ~ ~ . ' a ~ q d ~ n m & s l ~ s

Page 32: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

rul43alo ~13a&vbrn lw lo r n ~ 3 n n ~ n m j ~ d o P m m 3 ~ m ~ m j ~ ~ ~ . m s l m m o m

mmi laq ag3 m~nle3rumsler)o n g ) ~ l d C m I m ~ m d c o d 'ou~~cmlnm~mloq

mslm' (captive of freedom)wonilmlmb.

m d c n d o q meI~nl3wcmmld rru13nnlnmjrulo ' r r u~nn lnmmm~~~ ' (Free

will) amg. mcmwlo mlrmwjo m,9mlrn3mlm~m~@ rru~~nnlnai\mg wmodrmo

c1U3RnlnmJo. ~ 3 m 6 m 0 , m d a s u j m l w l d m l r m ~ o elmmomfl mmwjo drmwjo

c a d d m l q l m l d m l m mml tmru3nnjoucmjm~m". gnnj m3nnjm3w mlmjm3

m M m l mlajm3m". mdm3m2 'nn9m~m~mmlm~p-g rru~onnlnmjo' (freedom

of choice) w t a ~ d r m o n u ~ ~ ~ ~ ~ j m g .

Page 33: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

rIJJ3~OmJsNmm w~m'wrm?~,~wrn (individualism)cm3sl nnlamo

cmnnjo cromlwoglcm~ mdeod ~ 3 d m l c m i . mminnmloq m s l m m m l d

mlmj m ~ o n l s ~ m m l m ~ e w m ~ w ~ 6 m ~ mmj&jrd w~mlmonnom~w~nmmil

c u m j ~ l co lw~monnm~m" coacqnnmlog mradinl3a~o. cmacmjwyl m3m1

nnl& s"lmml& m&mlwmrwm& 9m3&3rd 2swmlm~. mdcodo$j

dnmwlulma crum~dm36m' w ~ m l m j frUJ3nnLnmJo mplidainnn'. crumjnnom m30

wr6nn~wcm'mcalm~&cm,3 m3~n~~~cm'&colmj&cw3 od~qj~cm3936mU crumlnno

momn r m a s ~ ~ ~ j d . G ~ O J C cruo"e~m q r m nne~mmld mlm~o criicmnnwlo

~ 3 6 d 3 R m J c L l J O m l o m &1~3mimaDjos mmmjewmlcaml ru!gmbcmr3cd

crumlnoo mmjmj cru~3cm~m~nrmlo~ mmiswo nnm~cmj. rruminnmgl mmlnn

doc$ j oodcmm~m3sm' (spirit) c 7 m i m j m~3m~nm~0 mmjcmcm'. ~ d w mmlnno

59 m3~nncm mmj&Jom w l c m 3 4 ~ $ m j & w ~ ~ ~ . m3mlnnl&cu~o mtyw~omml

&CllJm3W W J 3 ~ C O J o n l ~ " d F J > &WLd c&CIdm~ ~ n l 3 ~ m W W 3 d . m d c ~

d o 4 w ' l ~ m m l d cru~3nn~nm~o mw&ocromgl, &smw36m'. ou~ocm~m~wo

oI&d (Liberals) cru~~nn~~~ornrm ~ m m w m l c m ~ m ~ w ~ mraw&3oomowo6m' dam

m o m ~ c m d . rmawdmj m13~o~nm~omrmnn~ mmndgm@lglom oulrmamow

mwmwo6m'.

Page 34: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 35: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~Tcnulwcrcu, _wscmww~ta S3Pji~m~wiu1~cscs~ 'tESPmwPw~ara PwPw Z9"

Pwm oTw~wcr~ mcwwrwcan wowlcm gncrru:~Twfsm(9~ru ~wYwru1 WLW

cfnu@m n,PuTw~s~wYnu owm~sw Pw~wrw.w-nuw &wTwPwm orrmsruru?

w~wcts (;S p~wrrrcupowwS .mwruPw?lan &cs7wPwm owcrao p~~~~~

gnwruscsw ~lwscmwmlsw ESPmlmw~~w~wPa,~nuru cS Pwumcswmlsew

BPra~m~wYwru~ .owcrao oPmbw~wrwLwPup~w oTmbcs~wrusa,wpru

Pww :Awscmwcmo swTmwomw~wPwmwru iwYwru1 p~~wrrrcupm~S '-wscm -

uuww omwo~w oTm&cs~tcum oPm&w~wrou~wfru Pww pcwwsa,cw

www w~~amwmwo~w bcs~wPwlwcrnu ~w"wru? .19.p~u~w pp.wmw~

&w~wP(pu?wcrno PwmwoPsFw~a,1wpruo oaw? scsPm~wYwru? .-wscm(uo!t

-3!pe~)uo3) mwqw &cs~wTw?wcrrw ~a,ruPrlPw~i)ct%(4o ~wYwru1 ~Scwa

sp~mumonu uucs(4o, .mmPw~wm ~uastawmpew m~omo&m %mw?cm

orrmsrurq w~wcta GG PwuumwlwYwru? w~crururusw~ru &wpvopm

,PuuPocm ymcmm~sem swP3uasuPsp

Pm9 uww &WW guTwPwm uuPswo OrwwLmew ~woswPm~aYwru? 'pwom

cracu, _pcmb uPwcsusPraZ3lru uuwwp~mmw?mruru1 'PuuPswo ~PWP

L~@JD o,ma~wPwPwm oP3w~upw~w~ocnu ~Pruw?~wcw gncrwoPwcmSrav

ocuulm puuPucw gm~w5rauocw~1 nwscmww\'wPwm aswo owrvcmo pcmw

~cncs, oPuu~wp~Sw~www~rucru~ .nwscmS~a~~~w PF~manlCm 0Pnncm

%ptp c~w~wYwru? guTwPwm O~E~,OCW€~ .tuPwlw~w puapm inncSw

Sra Pracw uwmum &wTwPwm S3PmPscm:1-a9wrul ~Pscwarrmsrurul

.Puufocm ~mcmmPmb wcmru? fwruw ~ww &wL%wm

pLwwprauonua,(pua,Lw BPmcmt3uasfwruCm (;S .PuuPwpaPww gub~

Pwm gnuasfpnruhI mcmPruwl.a,uwhI oPruP~u(:m .PwsoPm~wYw~~ PULSC~W

mmlw uuTsFwPwru@m orwmmow 'TuPw!a~wPE~mw?@m pruw Pscma

rum~~~~9sPw owcwru? 'Pmcru 'ome '-&m pcwp~wraiw OrwLw-ww uscm cm

Page 36: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

omcrwo pBwPwm 'ocuscucw .pcmoCwBwBru oPmw(wYwPwm oPm0~

Pwmnuru .cwcmuucsuu pPwPwm wnoouupvca, ~~twouupcsCwPwCw~w .pw

Psw Pcuscm, (~lasl!-~o~-6u!ag) c~uunuuwpuw 'cuscmrutcuru mcwS wcscuu

scsPcrowhu .&wFlspPhu otcu- PWZ .om~m,suucu, oPwpwPwCnoru CB&

uuPwcm~Pwru~ .omcru7ta~la, bcs~w~pcnu Purs~:uucuscscSwcwca~wru~ oPSw

~wcOru c%@ 4U~ra~wrGil9~IUI .OCWLSW oPtw& 00 ~csI.~~cI)~orul

crumw wnowLwc;a wcstwS ~Pca,wemcuus mpc~ (4las~!-u!-6u!ag) wnu

mrnu 'PuuPet-~~~~~wru'I oPmcmwmru1 Pw>pc(u~ f6toPwmcswnu EBPqwcuw

PuIm 'ecuscmwLo-wLmw ptwTwcrupcwoc(n U& _wPrwPw Pwpww

orwtwapw. owPcuP~ ~cs~wmLwcwra.rucww &cstuu~pcnu

.PuuP6~cs

~PmwPwPcu~mra~ g~twFtSrucs scsP~uptccuP~~~uu~~~uc~~) ~OLW~~CCW wcsw

wpofwIwcru GB .,.$wPuuPw~anpmccuru oPi3wonsrao oPSwnwcn7cuwS

USW &cstw~pc~ pcru?wciaL~wm oPru8cn rncst8wwp otruTm~urucsw

mcsLSwwanpu 'puuPwcmmmo~ruu)oyu oPfi~cmwcmru7 PcuscmwanpoTw7

uucro bcstw~pcno uuPsKcsL~rucs p~wnwcn7 GS '(ss~u~u!~~oN pue 6u!ag)

,,o?mwTwtan o?nownu,, bcs~uu~pcno c~lscmm~wor~o~~nucancwnu nocmw

wcr, oPru8f& wwPwc81w ~~oPwo?(m(l~e)ewcraa oPmweBwPwm

Page 37: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

(consciousness) cu~ml(33m". m3dlmlaq m r i l ~ d o w m l d mlmn

m m w l a j m 3 & j m a m j aI l :~cumlaq (upsurge) noarn3w3mj m o d m

mm mlocu3 mmj&Jll8 9ml&jmcm'. mlm3rnemmilam m m j o d m m m

(Being-for-others) arm' m3dionj oil@hjmj. mm~mjrn3wl 6ntmoad~ m m

ny)m3mW gmlmdmo. ' m o d ' ny)mmj m i a d m m m a w m l d l n J m j a m 63 m,ld 'ny)anjl' ~ m m j m m j ~ d ~ m m m a w m ~ d n J m p ~ j . mmjrn3mml

&l105 &0fTlSm3c.UjCmC3gl c~~<LIc~Q$ Crnadd~mlo ; ~lo3drm0l3R3ld d j O m j

r u g a,mjrnj~j&w36m' mdo~am.

mod[mlwd m ~ 3 m ~ m j c ~ d m r n r n l a a mm~m3ou'~mdmm3w (onto-

logical) marn36m' m,njo md~mlolmjmcm'. m ~ d i d a q m r i l ~ d o w m l d

mlwmle jm~& (to exist) ny)m3d ~doidmlm~& ngmomdmo. mmjd j

m r n w l d m d & a d ~ m o w l m m j o mamwlgl. mmjos mdcajdl, admjrn:,

90, CIUJg3CLl0, (~ l i3Rdmo m ) ~ 5 6 3 3 1 ~ ~ 6 ) ~ # 3 0 mid&^$ l7&&6)$5jm~w#,

m , d ~ l a ~ s j m j m c u w 3 s m ' @'. mmowcm', mmjas mmwjo manjos

m l w j o emj m. rn3mjo4na,w~loAmj0 ~ d c u d m m m o a m ~ l d ~ n ~ u d a m l

m 3 m j s cm4mjrn3mrujo ~dcudmnnmo m a m w 3 d m a g m l d ~nlcupml a d q j

o i 3 d d w l m a d ~ c u m 3 m j r n t n ~ d j d ny)mj N ~ J O .

Page 38: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

9P ---

'puuPwccpls)rucne,pw wp ZS3PPE1oPw

ws7(pomrrw ee,~wrow-rwcm ?cuscscrw~Pw~u1~)p~~1 acs~wwcs~uaswsmu

ratw~w~l cC3 .~~uasmm~w~l 0fuoccmcsruE; fF~momono wcsfiPswcs

awcs pcu~mcmcru~aw &csLOlpcrU .OVCru scsPcun1w ~cuscuocuscsccro~swPuasra(lu

fw~m7w?wcrcu, sc9Pww (/(l!s~anpe jo ~ua!3ua-o3) twan scsP3uaswsmratw

~wru) .pPmParuuuPw~ocru Pwu~scscmP3uas&e,t~vw ~ra~ce~l~er~~ gnwPF

Psc~lruswcuwcs uuPwsw ocw 'pcuo@ ~opcmu~cmPcu~w cmcmwpc7curuomrnu

oPw~cu) o7uu)Wcrcw scs?ww pcw@ %LU~P~EIRI wcsluocBom owcm

Pa~w ~acuscmmr-uvwcm ZS3Pwcm~ow wow vm~wcmb~w uoPwPsmcscw

Page 39: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 40: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.onrrupcusc~@ oruaPww &wtwrwcw?orw pc~@ omcrusa &wtwPwl

wcrcw .mpcm~stw ptw(qs!n6ue) nuco?o~~ PwuuParu Puusw Pwraatw

rus~ww scsPm~wPru ofw1wcrcw y.9cru~~uucs mwru oYrot)~% &cstwTw~

Ucrcu, &e& ocma uoPwcsusPwlw@ ppPm swPmwPwtan GS .oPwcw3PP

~oPw U@@ wPwlan ~P~twptww ~crroo7wc:wo gucm Pwraqmjmcs ~-wm

wLoc~cww oP6cFi;a(4u ~ca swPww ~mwcmucwcw swPmwPwtan guPwPwm

plpump pxqw?pccw .-wcwS owcm~sw bcs~wwmm~w uu3wuascucmrw

oPmwTwtan otrufwlwcrcw ~t%~mwPwtmccw ~Pw~~~t'wpru Paw cmolw

wcraa cm3~wTu'twm cwocru~wqw~mcrrw cw3,:ruPuruuPsFi;w~ta wwTw)ce,crrw

&wBwPwm .t%w cwa5~ww~wcmPa~w 15twgutm cwo5kwwFw oTw?wcrhu

.cuscmuuww - Puuw oPruTw?wcrcw oPmwPwtcn plmwp &wt~~pc~

Page 41: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 42: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

a o m mlw~mlm~cmlm1~~3m3wl mltxml&m~on qg j r~3s j&osowgm

c , . ~ d m i rmolm,Wcra&o (Situation) 4m36m' rrus&cmj d~lmjm". mmj m l m l

decn,&mlcer ouJ~minmjmjm:)q; m ~ 3 m t m j m 1 erios m3lmcm ftunlml

dcm&m~m3czri. rmold d c ~ m & d o n j l m i6u jws&md a o r $ rmoao,

e~m&oao, a o r $ d j g ~ d : ~ s j & d , 4614 mds7d, 4orr$ m m m o 4ml

aw36m".

a~&l&3dmmgl, cma~rnilcm~dcom3w cmadmm3m" 2 d e s m e r m l m j

m&. a o q a . t w j o m m j d ~ l d m l m3m3 ommoms~&jrmm3m"

rmoao. mmila* n lcb Imlm,bd mra0cn?&mlm~cr~~3~3m~ O U J ~ ~ L T ~ ) J O O U J ~ ~ L C ~ ? J

rn~&~rmmi. c & m ~ m l d cepoen o ~ ~ q j o n ry)mlmj memmlmmimj cd3&3d

( T V J ~ C ~ ~ C R ~ I ~ ~ I ~ oy)mj n l O W j & CJCJ. cd3&3d ml~d?E6j(Tl7

mjo&3m3m" e&msmloa m:~mrruo ny)mlmi ~ d ~ s r u m u m ~ m i l e m ~ m ~ m ~ .

mold, m c m m l ~ d rruomj&3momrmm~ol3j doImjcu~13d cmacrn32j C ~ ~ C N ~ T R

am3cumj0 ny)mlmi ~ o m o n l m l ~ o ~ . cmac~od ry)oq rmowom e m i (..rmi)m

mum3wg m3m3 ~3sm~onccn'. q j l oq m m 0 m o d IBQ~I~ mlcrm3 n u f l & m l m j

&W%, o m m o s m n n s ~ m j & ~ 3 ~ ~ . m 3 n n i m j m l o q mrru3mlnujmmild

w m o d m o a m o w &omm3mjo cmadmdmo mg&3mj0 rru3nujmg. m 3 m

m 3 d m3n8 o m m o m s ~ m r m n a m j m3d 1d~dmmi14~o&3mlml~~0.2~1

ldcu~m1w36r6 a o q o~~~mi rn ) j o .

qnn&3ero am1 w3m3dnnnjm~d. m m j ez-dlm3wI m30 ~ d c w ~ u 1 1 ~ ~

o&3mlmlmim~. 2 m o m e1mtb3aom t d c w 3 ~ ~ m o ~ s ~ m ~ r m n n ~ m m ~ d ~ o q

a m j rru~mimm?m~m3m~n]~3mm~1~rn". g c ~ 3 9 j @ n ~ ) o q rrumldmom I B Q L ~ ~ ~

U~wJmj -4 B p & 3 B O U O ! ~ ( U ~ ~ ~ $ B ~ Q S mK?d(rnDo. 0JClllj &9lg dN3dcmm?~a

~srms lcw3s~ m3d m l d n]ia'8mjrmmi cmadomm mlerdmjo edmoocum

mlawlerjo mom~=7dm0 m d d w 3 m j s ~ ~ ~ t c n n n o o&3m3&. m c ~ 3 d e 3 d

W I ~ ml rmod einn&oao m c i m n c x ~ o cruoocncmJ~~o ou~~m1m~onmi~2 . acai

NO* qnn&3er0 ry)CA3910 a m j cd3e jdomrmId mrmacucruoml~jm~. &ommo

cmamlocrjj cmamludImou1e3cuo moon.

50 --

Page 43: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

- IS --

pcuuw .oucum PucmoPrutom &w~wTw~crca &@W Si3PwcruPww~za ~u

am se~ww ~UL~CWW CPI~PSF~ULSC~ oompP~~@ ~ecw p~&w &wTwem ww

pcwccw SWPWW .ocuc"~p Puu~uPwcqp~w ~(;u~q,curu PuywTwka,crcw swPww

ouam pccm~wc~&wm Pw~war, .~uceqocrucu~mS pc- otw~wwmm be&

raecruauuww~ww~~ta !&W& pcw~ww ~p~loPm~w((mcmucum &W& PSFw

w~cuwi.wTn, Pweo .f3mcwcaL0ru7 taw mcw9'pPwcm oraruwo oucum .pu

cmlccvcru uuPwoPw Pwraa~mwTwtan :nucmru:~Pwcuw bwTwPwm oucum

~PuuPrn~~em uuw@ pcw LstwpLw

rum ~crwdooru ~cw8wm tuu~~~wcdwPwm f3cu Paw pccao .wccao Pucwem

cruoPuuPqoem wwwW uuw& pTtuem ~tiZGPucuupwpem uo& tuuuP(sezman1

pruw wcwcm~&wm UCI& .~SwPwmw pwPwrap @m n,cwaPwcwo

wwuoseo .c8acuscmwouw1wro Paw racscF~uueW ~Pwcuruem .ocw~ac~-w

Pw~w@ ~PuuucscmPw~wcrou &wrueo p-mlwralru uuPwwPru pma bw(4u

prow ~pcFPsc~lrusecuww &W& crumem ,ucwccao Pwuutwpw oopw~w

wrnccua~w ~P~~LoLA~, be@ cp~a~ePPw~~l ?8~ .~UP&F(S PWC(ZDWPW

SALV Lmccu([W1orcw ocw ~cwaPuoss~~w ~f3~u)Pwtucuru ~wPow~w7(PU1ocr(w

scsPww oPracruaowGpm .i%wuuPmru Puu~w p~uwwwpruru? swtaru~~t8m LWL~

LOP SFwwiyupFa~sw pcuob cBauc(~~~w~u bwpplwra~w Paw SFw

wp~Fo~sem p~ww uuwwwcscwcmcucrn~~ wwTwwcro sePww ~w~~(9tp

LQ)WL~OW P~~CU~WC~LUL~LO)~~ uwpcmm PQW \~w~wTwocrcw PwS .PuuPm~w

~mcmcf3wwra~ pccao uuww w~~wPscr~plswc~ww pc- omtmocmu3 bw'?ww

.'?LLU?~LS~~.! LWLWL~P Pw~wTw?wcrcw @13& orw~w-wem &wmruem .ELP~

PWL~LOCV fpw@ ~aww oo~rap~ru cmocw scsPm~~ruccupbx &W@

Page 44: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.cuscwYwpm mcwcaflwrw P~~cwecm FW~P #wcaol

wru pcwqwm gucw .&uuPwm~w~~ Pcw~nqscryw~nopw be@ ouwm

Page 45: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

morno cmlsdw m ~ & g l a ~ t ~ s w o r n " . mdcamlo momjo nnmmla~m m r w o

dcgov lo cw0mdr41qdqmoafl101mlo. nB)mlml m o w h o d &vboomcnlow

ony)&JLcmmo nu'emnoo ny)m m~el~mmilcamj mwlmlnol. 4no3m-8 mdmonj

nIl317DLOJQmmi mdnncalmomorn~ m o d m"cmnnmmi1qos immlmlon6.

m m j o n j nu~ominm~om nd)oc$ m~ocminm~mmilml cLnewwrnom~mcmoml

mjcmnno. q,mmnPlmmmmilaios mmuo mlermldmorrii ~ c m m l g o d mm1 mm1

mmow &~gcmwmmi lcam~ mdlmlo. aqcnnnculo mnxaom 2d&mrnmom3d

m s m l m ~cmmmo6m'. acal 6)dnd&l~Iow maodmomo 6)dq~d qlcnnnly i

m m l o d q l m c u d mcuglos mjtnfld nlmopowogslcm& mczlglos cmcalcao mo~cm

m o r n j m w o d m ~ d ~ l r m d . d~onPlmmmmId m o e d m p x m j o ~ c m j mocm

worn". nAnulcmd nPlnu&om cn~omlmrcd nAnu&d nlcaoszwo~slm~. ocuoj

gorn" m30 mm~mjmowl a n r m l m j m mogornl moo m r w o . mm10 dca3szw

o ~ s l o . m303 o ruo jm~mcud m ~ a l m ~ c m o d nl~ccaocndw~o nnsqpgsj

ml. &ommo, mcuoq &qld qnoojl mlcmodmmmilonj mocmod &lslwlm".

Page 46: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

PS-

otm~hw twT~6UPww ~ruP&w:~oru~ wwrqcmpem !&(so twra3(lm(r~ca scstra

~wwrvfip~w mcww~3ra uu(9u 8L.wQwPww tulscwruuotw~ap&,, 'tuotwf~raw

'tw~pcnu p~wwwpd~ m~wtru owcTnscTru (stworuf~raem p~wTwcruucwru',

uu@ , pdmrwotw Ywpwnu OrwLwpem, ptuutwfi~aoruem ~o(num

p mLocm bcsw ?w?pchu p~wwo~nuPru uuEu (lus!uelun~ pue lus!le!1ua1s!x3)

,otmwwpwcm ~Pruvcrurw~cpmow~ F~aw~oujuru7 p~w5rauracw m

.puuPwcwWwrnu (wQru mwcmscstrapruG 'owpw

mptw Pscworqw-3 $F?SUUPL~WI)(PN~ cmcmiQtromcmo 'pwsuscsw mcw

WUaGW ~LUW~W~F '-WC~U~W 'py~Pwt9 WC3 &C~~J?WW '~wPwLR~~IU

oTwcmcru? otw~wrw~vcruaw3 otwpi% scstmw gncmotwcwcBS ruem

~~~PwL~c~~Du~~Q~P~D ~UL~P~~~WCFCVW SOPUWUI QX3R)ctucsS ~u~Q~JDcw?~U~~FCP

o?runucranpruowcs wuwaru ~mcwruPdw PwpmaplancwQwtwm _upw

o?muucswuucs(4u orw~ocrumw3 bcs@ .-ueSuasw~wru? bcs~wmc~arw~vcru

aw3 GS uucsw~ci%Scsww?cyucrnwB~t9tm fi3cs~3umswscw bcs~w?pcnu .ouw

coc6w wcw ~cw~wpruru? scstra~wcucarPaw mcmw?wrnu wcscscP;o~Sw

oPuo~wp~wem 'oPwcwra?.wco~u19wpZ uocstu omcrworw~ocruaw3 CS .OM

ucw 0awPw~wTvc~a GS wcw ~stwp(3wapww C~DCES racs~ww~~tz

~ocwpwo~uashb oPhcFa(9u p~uu(4U ~Pvcr~a uu(4U ww

Page 47: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 48: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

'-ucw7raPw ?w~wrwwrcu)py,w Pww 'ocmoru Yuwcsk

(ws!ueunq pasol3) ~vcrurw~mYwPww m~5wcsPFsem ovcrurwuumYwPww

&cs~wlpcw .E8pm~wcwmpw ouubow pcuut%cs~u?wPmru o?ru8cw

Paw P;~murwow wcsw~~~a3YwPu,w scsPwu, Pcaw Pwpcuuasuscsz oruucscs .p

'Ql$DPC9 ~U~~C~~DW~~CUW ~~UISWWWCW~P~EI OUIpPl U@ WQJLW~CWCWP~G~

@ochP;~mwo~u, rocsarancuG Pwlpcw ~mwcwn~maan7 puurucsPmoPw ~mcm

Twcn fip~w@ &csLwlpcm 53Psc3~rcp~wcr~~mran~G oPmLuet%cspLocm pcm

~wcranpmran~G 'puPwPaimrnp Pwlpcm @~wurucmcwop~~ -ucm~s

!wPscnoaw~wm~ 3cswPScu.1 usw PF~caup Puwcscm~swPonsrap oYw~w

Tcaulwcrw oPw~mrw~w~ww &(9w orwpo~rnrancuZ .LwP~@ gw~wom, Pwlpcw

~PuuwcscwTanru~ orucacwom PmcmcswcsonsZ ~~cruPwPs~csrutm owtmw Paw

wcl%~wPruwGpm ~Pruww!~ oPuuweuuPwp~(-, Pwc~manl@m wcsYwlwcrw

bcsmruom, oTwlwcrcw scsP~cmw ~nwcwuPrucucw owcww~~twccw &I(SLW

Tcpolwcru oPra~m~wPw uu@ (a~nle~al!~ S! leq~) .oTw~wcw ~usccau@,,

Page 49: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 50: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

"232j&d" (The Flies) 4)m On~cmim rn~s&mloer rn3w&rnow

(Orestes) m3d~mloq rrUl3m~fm~f3d~m60~~i6)~ ~dmlm~nlm3omm rnlmld&

mod dow jm j . m 3 d ~ d w d d l n m w I d mrnj&jm~~mLnmjommm~ mrnjdj

mmmomw3m". m~3m~nmjrn36m' c u ~ m l w p s mcru'mlmlwsrnow m l d o ~ s i

m j m m i mlwo m ~ ~ n - $ ~ m k ~ ~ ~ j r n ~ m x o , ~ 3 o m mo93m10 mrnpdjrnPn% am

mom" mcru3d~mlw"a mm"m1m~dlnmwjos mqojmmlo. cmlrnjm3w m m m l d

rnlejmjm mrni&jd momw:mj m l m o s l7dmrn3s&mlo mdwlm3rujo

morulco3w&rnio mdcrnm3ru~om%30. aow0-6 202 o r u @ l o ~ s j m ~ m i .

wrucrndnn3mm3w 'mco~ lwdow mqw3mm3mlw~6m' '292jdhNmi

cru3d~mj mld&ejdrn md&Iwc~i. rn3w&rn3w ao9n-C moojl m m j m l m ~ m l o ~

crumj&d n l s d m b h j m enm13s3w ~dccncmkermi mlmlg c~3ru j~w36n i

29 m ~ ~ l d r u g 3 m " a o o r u d s * m d m ~ mim" moq mm ~l~omm' is3w~o

m m w p s &thom1&mjo moq clnmodocri) mcnn~omrnjmow ogailnu'cmrulmj~

&lsI m 3 e n j ~ m m o crnskwsjm:)rn3d moq hnmoclli mcnomm'rnomdom cola93

cerodrn rnsmi&wAo mcqdomm, ( U W ~ J & W ~ O oddm6. mdccnomld m3m

ml+Jmjm a o ~ m l o 4 mcnn:1aml2er&~so m m w i o s w j ~ m m ~ r n ~ o ~ w j o

&791d m r n ~ ~ d g Awrnmcdmi ~dml&3mo o1~93(Ta mrummo & o m l m l

rnw3dmjmi. mcumorn~ acqymi monjl m m n ~Igornm"~s3ow a&3%1m~.

m3d m s m l w o&c~e~d~m&ocmmrnjol~ m w o d a q msjcm dm3m3dml%.

o&3erd~m&mlerlos m~3minm~mmloq mmhmi rni&dm aoam" W m ~ 3 m

~ q c ~ r n ~ e c u ~ ~ ~ - L S W J ~ ~ W J O ~dccnodoe r aimm@jmowjo d m ~ r u d m i m ~ .

Page 51: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

.Puut6~cs otcmwtwpcru7 omaw wcscauruoo 0Pow

Pra@3mlscrs otuu1wgru13ccmw pnruw pnc~:~uurusoru _nox%of3 g!JcsTU(Sma

o~cscscuuow pccmm~sw pnruw Pwp(4l!e~ peq) ,wrrmsruw6w, !&csiw~pcw

.imc3cwu p~wcwPrwccnopW wc8S oTcaulwcrw oPgruw .PuuPwccman

ruyurucwcmru pmw ~c~~~cwTmpcu~ccm owcw~wrul weru .PFlww

~cno~la, wcsTw)cn,cru bcsw pnruw cmcmpTwYru ~Pu~wgru~wwPucnopk

wcmlow oTw7wcrw ~wruuccm~rn~w~oru7 ~ucsLw(uo!)en~!s U! wopaa~4)Jwl

wcro racsiwY~~wcw, ~PwPm~cmccmw~m~mcw pnruw i~usruo Pwwwru

&cslo&ors .cs?yraZ -uc3ruwPscmcslwp31v ~wcmwcwuu O~CWLOP?

Page 52: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

"ga&e;cs3: crnlwlnu', ny)om m m l m l . pz w a r n 1

mlmlo m m o d s j m l ny)r? lm~wo mml. m3d m m w p s mlw

m m & mmlmml+ j~o&3;~30 . 23 s ~ ~ ~ ~ l d m l m ~ o ng)o4

mcno3~mmlm6mlrm~0 ngmlm6mlmj0 ng)om m . f m l m ~ ... m a d

89 d U Z l I 3 ~ h n m l ~ ~ " .

Page 53: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

19 -

cwwpcmo p-Jcmw otuu1w p~sw~w~0l.a~ uutwpw PwPF6Utwm OruVcscs

IuscwcsRmc6voLw wcsruwscs ."mtouuoPm yu!&rs pcmscscm~ccw ,. acssru ~uscwcs&a'~g,cnow otrurucfiarn otn)ms3caw mc~~l~t~ww .PuuPw

cmwfru Pw~pcw ocmwh 8,s scstraLnu810w ~~ucmwtw~mw~ pcwcm

ruvcscs omrw otmsstra~~~~wPruru~ caocw pfwfcum @cs~w>pcnu .&m

fovccw wtwlmlwa~w be o?wTw?wm oPru~vocse ~puu~wcw(puJwrw p~w

~cmm prubw pc~rwoP.t~c~~~~XP,r~ oPw>~wp~wwcs p~-ruXaw

&cs~w~pccw .nucmwcm~sw scsPcmcaup pnrl~w~pcrw omwo~waran~S

oTcau)ocrcw bcs& nucmaca h 16

oumcw epotw~m~mcws~wP~~ru~ww (ucw p1wmcsPmaca pca,

Pstw pcrutwmt~ ~oci33cw~P~~wru p~3cwo &em PWUCUUS

racscF;owcsacwP~mP~ Paw ,PuuPQ!pw%o, Pww .Pwp~cc L~Yruru7

be& cm 'cs7yraS .puuPw~wlrv ~w ccusocuususwPuu

PwLWm7h pew pcruPwcocf%Z 0)csWw :"cwUors

Page 54: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

. ~mcwcBwswYcmm~~m pcw 26 pwf0 OFWLWLW F~S"FWPN, uuw@ Yuasw .pvocw

h@ "wcmc9w pcw coomsz cooqsm :nu&ow c

,puuPs

Fwwcwrum LW ~ouuowwLsm &w~crurr Yw?wcrnu :-nutonuo

.Pcco?Wlo,

LwLaLw awLwww~cWc0 Paw pncFG:,a meru :h~uow

~puuw cYw?wcrnu

Pww~w pcw ~uscw~wuuPwpt.ua uuw(4u :cl~towo

~PuuPo,lmcwPwtw~s~wPn.v

~mcww~~rnu uow@ Puasw meru .UUSW Pwm :-nu&os

~~ucacccopt~s~w~nu WwLw :ptonuo

.Bruca3ca $uwYwPww

m(9r- ~~~ocw~o,~~c~~c~ca swP3wmv 9w P~CO :nnuKbow

:PuuPW~3pPBruw weLOm p~ors pcE356wwcwrum pruoo"w

tmwo Puuwwcwcw PwF~s~wPnu oPowwmsruru7 oPcmwwYwPwm '~uscowPn,

Page 55: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

o o m ~ q l d mnnayc~oomlw n o w o l m i o l ~ ~ a , g p s ca~dcami1~13m" c m ~ a d

ny)q~milwlmlm~mcm'. dcri lw m~sj&s?erlos msmlau w3~nnaiim7swIoer

cmlm3miscumd m w q l d a,spm-~ mrarnjtn3nnlo 9 m o m l . 1932 a m ~ a m l

29-30 nn7wml odsm" cmaw3.gId dla r n ~ g m . g i m 3 q m ~ . nnmlm~o mad

2clrcw3oilmim czrminnjmd&oio m e & e q rnm3j)o. mrmjcuom same

&qlm~czr3d mm308 cnoodmi &nnayleas~mmilm~mq. s r m i mnni nnom

o m 3 m i mcalom ny)sp.Jmimi ny)mau3dmi cnn3ml. mmm~nn&mlor$,

rnisuo &iao cmmomau'm~ m r a l ~ 3 d m i d m l q o l w o d &qIwimlgl.

odo5jom3m~ elcuouo c m a a ~ ~ ~ 8 m i mou"dnnlcami1o~ m m ~ s c u m ~ m 3

wl. mocmoai oulocmlnm~mmlon~ mm~eczrrn3wlmimi; 'm313 2m" ' am mcm3nnmm3w mmikao. czrdw 4em3 m m 0 ar916xmn~cd~aunn~cd3oerw~~

m m ~ s ~ m l . rn~dml2d doddwncs8 cugi s.f&mo &q lq~o&3mlmimcg3d

eaa lwd 4. qm m m i d j d oo3&~qlom oum94gi mm~djm'cmnnom

m1014 cuacnn3m3om idm~oilgi. ' m o d o o e c u m l d c r i l ~ ~ w l m ~ m l ~ .

&3mmo, ooeamlgl3owm~ cm3tdia-10 o(m@l(ni1&jm". dew, m3d q s i ancm~mlmp-mi 93. Q O O & J I ~ M mraw3cs3q d o m i : e m 3 0 m ~ 3 ~ nnlmi

&WJO .s, isIm~&w~~ o d g j m m i mmios allercwolw mrru'nnlnn~o mrom

& m ~ m n n l m ~ d . qm3d mmnps mou'dcm~dm3dhos w3ocm3mi mlm1

94 &mmcu~mlgl' .

Page 56: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

&vlw~mlg. e~7dlm0 ammnum3c3mrm~ m w o d m ~ cmorml. azldlmo m d m

mim~m3omrm dlnm m m i m l a ~ ~ m l o ~ m3cm3a3omm~ m w o d mlml

g o l m ~ .

mmimlm~e~smcu~~ cdol mam l msom&Ialo oo3a,jqI& mlm3

m w l d mldmildg ng)mml ~mc:~owm~m-. m w 3 d m0cn7mmIa~0 m o d 1

m ~ m l e r ~ o mc~nml .am-mmnnjrn?. a q m m m o w & o m m l cru13nnlmjorn~

e m m l c a m l mml&itl~d &sm~tummomm3ml oo3&lql& m&&lrm mcm

mo. mcmJ&imo mm~&~r~~m~nm~m3sm' . 9mlrn~ rnmJ&jml 9mmm3

f lbJ0ld. d j m l m a m l d m m ~ & j c ~ j m W m w l o m~c~crmnm~omw~~ 2 a d m l

+i1m3m3mw c m ~ m 1 w w I e ~ ~ o ~ m3d im~ mmlm~mcm'.

' n u ~ 3 m t o m ~ m I c a r n ~ ~ nvIa,d (The Roads to freedom) ng)m idco3m

m"l&&mld m3dimj i ~ m ~ t w ~ a , c a l g coomd tmw~ m ~ ~ m ~ m j o m c 8 6 ) ~

o l q i m ~ j m I m m 7 d m m l o ~ grnrnmledcmrnm~36mV. " w ~ m l w ~ e s a,3&

Page 57: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

(The age of Reason)mld m~:nnlmjo m1l&ml~~a~m3&jm mo~erd&

m o @ A ~ m " l & o h i m j . !g- cm~cumi&@lom m3w&&lo3d3~mrn3w mcmcul

rrulm~ (Mathieus) m~~cm~nmjo 6310~ mmnn9mnnw3m". mn3 m13nnlnmjmmld

&vlw3rI8 mw3d o & 3 d m j ( ~ 0 j . d o m mmi lm~@ 2 o j r n m d ml&"noa

m 2 ~ o m m i r n m ~ l e n m l w c p d m w 3 d ~nlwdmmmnnInnm3&31-13 nn7ca~

m3mlm~mj. "mlm3cm3dm" (The Reprieve)mld ny)mTiSQCmI3cYd36)10 m c m

w~milc3 rnagm@jm~cugmj. m~~~nn~nmjomm mom"lmIm~cm13d ~ n l w & m I

nlmo nlmlmlnno~sjomrm~ mwoui Amlg mcumomo, m~~nn~nm jo i n l w d m

m m l m ~ a s w ~ o m d mwod r~ma&jlaoml. m m o m r n g ~ ~ c u m ~ m 3 w l &a

nnlm~m, rnemwjmlam m30 ~3mimj. qndcmm@jos edmla3sm' 29

m d o . " m n n x U @ j o s cmam ormwxd mrmadbmmmf! c&w%Q. mmcmlnmjo

e9dw3 d.... ca3&0 dj&dsmnmlm~6X. momjo m d m ~ ~ l a 3 m " .... m c m

cujmi" mlmmcao ce3dqja&omdmjmj. m w 3 d drnePl&@lmo~si. m w 3 d

nu1nn~nmm3wl"~~. m13nnLmjo c.lnnlw3omm & ~ G ~ D S I ~ nu3d lq wo rn

mml. m~~nnlmdm1Caa mlm~rn3m j ~ 9 m i l s m l m ~ m m i .

Page 58: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

cuscSunsTcuwc;nu wcrmu~sem %mT~lwcruac~~~~ .P%~noranp ?FOG ,. Polpcnu p(4u tcm~6w pcwpSru PScuuoPm u~mcsTcau7ocroTwPwm mowlcm

PwLw8pru~Scra~6coe ~-cuscmcmcrvoanl Pwuo~~ePS~~w~mcrno ocsW wcsw

anpvTwlwcrnu bcs~uolpcw gpc~ wcrmu~sw~ EZKscwonu~nuypcm

~IL~SP~WPW~O~LWP? ,. pcwwTru

acsSru oP3wSmv Puutm &G otra~Sww~e, oPm(wow~zs &e~wlpcnu .ofwnu

Pruscwuo%cs~uuPwcyoo PScrwoPm oPuu~w p~uuraw wcsmcuow o?rucncapla

p~aTwPwm mew ~PuuPwpc~~cw cmcs~wfn. ~cwmcsw oTw>wcr~~)wmP)

cruca oTwlwcro wmcrnwoLw GG .puuP~qpaPwem pTwPwm gncEaw

-cuscmwlcm PSpcmwmrucmwo~w wcsTwlwcrnu ~B~uutqwmcsPw(4u wcsruw

Pwem .pcwPcuscw pTwPwm wcswcrao PwcS~mcmwmcwanpcm~ p~w5ra~

c5 .tuoP6~cs o~cmw?wlwruorul ~wraa~wlat~ruaPww bwruw otcmwTwtan

oPrucwc070nu oPcmwPmzusPmm~~9am0~a) Pwrum ~~oPemm~~wTr0 bow

wmawl mcs~ .,wPwgwra~w Pruscwai)cm ~cruPwwranun, Pae pTwPwm sewem

.&mw?ucw omcmaruw cmccm~aw PwTwPwcg oPF~oPwwcsraw Pae &@LW

Pwlwcrw oPm~SwP3cwTvCm ~cs~wmccus~ar~w~~~Pw?wm ~Pra~wTmcrus

scs?~~~wTru '07m~bw ~cruPwPa~mmw pcrntpon p~wiawcmru ~PcmscsPS

WmCUl9lWPWCWfPLn, SC~P~WLWWW~P)~.Q)CP~ ~J~~Tw?wD ~~~&~(,~ww~ p7Cm

mruracw bcs~wem ww8cmcwp &cs~w>pcnu iWPF~oPwwcsTw~wcrw

Page 59: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

Lcwran PwPmw bcsLwTceu7wcrw ~o~usocm i(mc3u~15cqd,ru P~wwwqpmcruta

~elwuutmwm1wTyu pw?vcwpZ racsLmwprwLoowem 3'SPmPFLoPwwcs

crutmw o?F~o?wmelwBru ._ucouu& wPuaaPsEcs~tm wcsuutmcw Pmcmcs

I.W~'P p~~3rucs scsP3aswanpo ~~hu,uppc~~ pm6o~cs oToW Tcu~wuuTw

~mwpc~cw oTwlwcrw mccmlman pccuLwes, ~P15'3tmwfw~ara oTwlwcru

mcmlo)an moolcm p~wuutmcw uuPwcwcf%S o?mcmtlC%ptru oTruTvl~mcv oPSv

mpcmcruo CB@ .caup m~ocm bcsiwlpcw Pu~tmi(mcw& -~cuscmwlcm pcnuo

Page 60: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 61: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 62: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 63: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 64: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 65: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 66: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

'29 cm3&0, mmba3aj a1mpja8' am cm3melld m3d@aq mm"m1

OJEIdCAm0 &j6)0d36)1~1 ~ " d d S ~ 3 d ldmi?riOdm~mJ6& ~CI73ClJdbq mlS&-Jo

& 3 m p "~mnm3m"humld, & 4 w m d d , m ~ c a w ~ m ~ d , qrnldd, e3a

m m l d , na8nnlwld mm% am' gj ............ "108. " mmamjmlm~o mmcoim1 rnpxru

wj@mom-" (existence precedes essence) 4m cru3&mbd d m w j o s cmoczrd

a~nlm36mlomm~ dow30. ado; 0.~mla8 crumdcmom3da~m sml polM

m o m omojmj&womn'. e z m l ~ ~ ~ ~ ~ r n ~ c m ~ a ~ ~ ~ f h l d m3am~m) ~3rnj~u~m3&lrn3

dap-m~ ng)mwocd A n m l ~ ~ mqmva~o~s~om mam3dm3mcd mam cru&&sl

gmlom mw3d cnlmjo op~coifinj. rnoolrn~ol mj~rs;l&o@ L~~C.JL$~~O mw3cdm~

rmanu'm?m,y3~arrnm~0 cruo~mmcujo m&93m3&~ml%. m 4 1 rnmacmmw36mIm,~

Page 67: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

~P~~PwcwwBru PuoW Pdwp~w PWLQIUU uocswPuo~w~~uow pcmw

omcrwo &csanmam ~Punscmm pLmwcno%~w (plpltsv (paucraw~tw Pwlmp

EBPmuucsw Puu~w ppuuw oumwce,ruTwem Scsw~ra~wwwporw~w~cwm

,-ucrasKcstiw BPuu~w plwwtmnu oumv~(c~turuTww patscF~gcv mcmmru

wl1cwcanwtmno .azwPuoPwpw~m~ ~cmuob I y~u~wsaPSmuxmm wcm

~cwcm~wpTw owtru~ta bcsb,, .R3~uoP~tppo ~wcw Pwpcmew 0P~uas

rarxwPuPw oPmbw?p oP%m~ oPcnoa Locm ~mcwwp~mrum uocswPwpcmm

~cmw .PuoPmru Lsusvacrua ?uusv scsfra~wnssvrul~w &cspux~usmwce,

ruBww oPwanmam racsLrarucwo uoW ,!uoPmrPm pvtum pa~~cro~uw,

Page 68: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

Pwtmw~~nu orwrnuw~wvarucscl pcuub oPm.ePrucmw~&p~w ~DCWPWIJFFP

pas orwrnu mpaca uuteymsusPwtmw 'o~eqp$~~wruqstw ~SCPD~W~X

aw o?mtwPru cmaccs Elam owcPacBvlru pootuciaacwcs ~~uscmBuwpcmcm

Pm8 PwuurucsSuuaoru, ohwrwrnu ptmm~wmc:g ~~C~~WQJ(~O(DQIIU ~WLWWSQ)

wpr~lw~cwa .~~SPBL~W~PP~~UCW scs~~r~zi ~CSWO~OBW ~WG~U~DPUUS

mcwZ okwrorw 'Fwaono OULS~~(~UWC~P>~ .oPml6w vcruPwcral%wm

p~wuwrwacmytno PuucuscscSwrC%ptrup~~u ~~ID.~F~cP~W GS .owPmP~

scsPSwurucma& ~zi PuuPm~cmPuu&cs~tcluf~nuru1 Pw~wwanpvrwlwIP)now

p~-Swc~rxwrucwatmr~ oPm&cslwSmwa ~Pmbc.~wwmca ~Puuucscmwmcwm

omcrwacwmpBru scsPmcauwmco scsPmruw o'IuuucscmwP6~ 1mcwwFmca

Pmcs onssPorwj,woww pt3wPrarucwa oPmbesc:wwcw oPmbcswPwPm ~pcmm

moan7 ~Pwuumcs~cmmrna Pwp~wanpw~~wm~uru mcmwqww oPww

PwPm ~PWSCWC~ .pm~-soa op1wplrn-mra p~rucwaScmram oPwwW oPwm

istp -ucmwkm owwa?roj,we~~~ .cwcmscstra~Sw?raru~wa oPm&cswPwPm oPmbcs

SCWWC~ PwS~csm~~wro PwPsm pcwwcrrcru3cmram oc&mcsPrucwcw?onu

~PrumcrwacwBcutan oPruumwpruBwem uuPw~s_wYno ~mcw~nuonu~m

Page 69: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 70: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw
Page 71: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

ml&m3w 2 e 3 m s 3 a (sub1imity)apo oow&ml&croml (intellectual force) m10 ~ O J

63. al. d ~ w r n l o mqImm10. ctnaum~os e r n 3 a a 1 & ~ l o a mmm'cmlcm~ n u ~ 3 c m l m j

1. Car1 Michalson, Christianity and the Exisfentialists, p. 3

2 2 0 ~ l & I o a Existence q t m d o m l m l mpjrn3wl aoglmlm3 Existentia a m 1 0 ~dammlad Existenz arm20 ~amlm8 Existence am20 pdcwocn lmpn~. rruom"&g m m l o a 'md w 3 m p I l ~ ) mlm~mom" m ' d m j m ~ o gm nloo rnaw3gmlm8 & s m i rumimmi . psn8m (t~eing) gm361-13 4 % ~ ao&&glalo @.rr ru3mlml hd3mpru m d m o &ejdlojlmlm~mmi. rnlwsowwow aoglmloa existentia gm do0 ex, stare d t f f l d f l m ~ o r m 3 d ' p w d q m l e j m p ' (to stand out) gm3

m d m o &lgmmi. m m ~ d l m w l a d 29 m d m c L n m f l l & m m m l m ~ rusom ~d3u13

mjrnbm". m m 3 0 ce13&rnnn3~w~mmmlh~ mrum3mom3os cnlsnilwd rndrrua3mU ' 4 & m 1 9 d & ~ m l m ~ ' g t m nlno mnilom&m3w mdrmom~dm&og3os m o j 0owI ~ d c w ~ c o l m m o d o m ~ o r u w j ~ rnlmlnl&mmo. e z l d c d o d m o d l m l o ~ a ~ m w s u n d m r u m m l ~ m ~ ~ u 3 n a d mdmm8 & o m & w o a m a a a 5 l m ~ m ~ 9.rr doo.

3. M.N. Sinha. A Primerof Exist~ntialism. p. 1

4. David E. Cwper. Existentia1i::m: A Reconstruction, p. 3

m m ~ ~ ~ m " m l m ~ m n n 1 0 ~ c ~ m r 4 i o m o w m ~ o l ~ O@QN~O nflmmomfi tdmlda o l g m d m l m ~ d l m & & m:~dsld oonnnorno36nS. p m w p s m m ~ o m o m m ~ o l g j C ~ D R J O od91ru3n8 t b v I r u 1 ~ p m rnmlwJm1 m3~mamwis i . m91 mlnn &dmq 2 m w j o m ~ a 7 a ~ o p ~ a w p s m3mom (ontology) mmo&la3m~ru3mis &vlcLng(. Exist am, dflo 'ex-ist' grmlsuoom d o w s m d l d n ( h y p h e n ) m l o ~ OUnn3

wom3osw1u3d oonnnofnd dacc,~ov~o p d c w ~ c n l q l l m l m p n ~ . rn rn~&~odmlm~ m104 m n n m o m c ~ ~ P n ~ j l m ~ r m m m " 99 ~dcworno. &306tno, mpeo&wow eI3glmIad ex, stare a rm7 ~ ~ f l w o d cdmprm3v3d existentia gm df lo pm3w

Page 72: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

ommio g w d m i m l d m i & q m 3 6 m l mdmdrm0omm~o m p u b o u l d l ~ g p c#;13. num3mnlflmcd n lomn l1cwwm~mlw~d oonnnucoolo* 93 & o m m d mdrmomrnu~&sm3omm~ & : )mod &vlwio. Ecstacy ogm s o ~ l ~ q m ~ m l m i d d o m wompllm3mlml0 gmnldm366. m l ~ l m l m ~ m r ~ d ~ l w o r n m ~ (ewtacy) w e l g qmh d o m o d c m m l m m o & ~ m d s m i ' e z m m l d mlrmp mrgmm3allm~ m~om~nm~o aeInJ1 @m10 g w d m ~ C U l U O w l d ldcmcmly~ ogmJ036mCg3 mm6imno Em1 m1mmi.

Soren Kierkegaard, Concludin<j Unscientific Postscript, p. 268 (Hereafter referred to as S. Kierkegaard)

Jean Paul Sartre. Existentialis~n and Humanism, p. 28 (Hereafter referred to as J. P. Sartre)

John Macquarrie. Existentialisr~, p.14

rnmi&sr~oOa m~dmsrlmlmomrm a~lruom61lw~@ nncmm~dnm m n l l d ~ m o o m r m i mmamimlm~m3fll&d g o g a I k u ~ u 7 m p n ~ .

Carl Michalson. Christianity an)j the Existentialists, p. 3

Fernando Molina, Existentialis~n as Philosophy, p.2

Roger Troisfontaines. What is Existentialism, p. 5

William Barrett, Irrational Man, p. 34

mdrmonlidqm3w 8z1~lm.mmlor1$ m r n n m m r 3 ~ u ~ m & ~ l c w m ~ ~ ~ ~ m l w ~ o s (mnuew . a a m l m p 3 m ~ @ ~mrnm3wlm~rm~ mmjmlnn~m3~0. eoomjcnl9rdo~ ' m m p j d a@,w~ml&w~mmmild' (Man in the modem age) a r m & ~ m l w l d mm"m1 m~dlnmwps dml~mnlmmow m 6 r m o m w m ~ ~ o wadrmonlldqgm3w e n l m l m d e q m n o m ~ ~ j o nIlmml&lsni.

J. P. Sartre. Nausea, p. 180

Martin Heidegger. Being and 1;ime. p. 182 (Hereafter referred to as M. Heidegger)

Albert Camus, The Myth of Sisyphus. p. 22

mdrmom]m~nnow m m l ~ l n f l m ~ m 3 a r n ~ p#b13m)3m~m3arn3 mrnJ&Jmi ou3au~m g . &306ma, mm1 m m l w j ~ d & a d w p s mrumjexnm3m". m m j m p m n l m l d l mm10 cdm3milw~mowl am1 m3@~0 cm3dmml~3m c1?~3&mld &vlawmlmm~ mad& mlmiumowl m a n m : ~ & l m ~ m ~ ~ r n ~ w 3 m ~ # ~ mlmldmr lom &oml &m? & m l ~ m l m ~ m & .

J . P Sartre. Being and Nothin!lness, p615

David E. Cooper. Existentialis~n: A Reconstmction, P. 145

Francis J. Leswe. Existentia1i::m with or without God, P . l l

Max Bense. What is Existence - Philosophy, p. 4

Page 73: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

19. M . Heidegger, Being and Tim?, p. 266

20. Karl Jaspers. Philosophy Vol. 2, p. 198

(Hereafter referred to as K. J,aspers)

21. J . P. Sartre, Being and Nothingness, p. 39

22. Fyodor Dostoyevsky. Bmther?Karamazov. p. 349

25. Robert E. Wood. Philosophy Ibday, p. l 06

mlc&womm& m ~ o m ~ n m j m ~ l m ~ ~ d o ~ o m j o m&&lm 4 9 l m l & o r n ~ o s me1:lldo

wmllma m ~ o m ~ n m ~ m l r n l m l a j m l m o & p m i Ldcuommowio mm2 mod~omrm m l a wlaom-, aajomm mlaw 'a# . mnom~nmjo a & j o c m s o d m d o w l a e l & moLm

m o m j o d a ~ ~ m 6 . monn~nago & l ~ I w m ~ o & o m ~ m o ~ m o a a j a m l a ? qmmri&wl mlg. mgi ~ N ( I O J ~ ~ &is1 IW~WIO~&ICE!I a a j o m o a o 6 & r n I a e o ~ s ~ & w ~ ~ ~ .

a a j o c m s l o w q m p 3 m ~ ~ @ modqo g m m l a w l a o d mJomLnmjo c u ~ m l w ~ o s

~ ~ l a l m m l l m a m d m d ~ d s f i ( ; m o & ~ m 6 .

26. Andrew W . Mellon. Philosoph),East and West, p. 305

27. Robert E. Wood, Philosophy T3day, pp. 110- 11 1

28. Fuad Nucho. Berdyaev's Philc~sophy: The Existential Paradox of

Freedom and Necessity, p. 1

29. David E. Cooper, Exi~tentialis~n: A Reconstruction, p. 147

30. S. Kierkegaard. Concluding Uiscientific Postscript, p. 317

31. Ibid pp. 119- 121

32. Williarn Hubben, Dostoyevsky, Kierkegaem: Nietzsche and Kafka, p. 31

33. S. Kierkegaard, Eitheror Vol. ' I . , p. 197

34. Francis J. Lescoe. Existentiali.;m With or Without God, p. 37

35. S. kierkegaard. Fearand Jrenibling, p. 59

oombnIl@low mcmd30 .gm & m o d o ~ m m o d r n m o r n ~ e ~ m l w ~ ~ s m a m l m 8 &v1

36 lbid p. 129

37. K. Jaspers. Philosophy Vol. 2, p.4

Page 74: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

lbid p. 156

lbid p. 156

H . J. Blackham. Six Existentialist Thinkers, p. 50

K. Jaspers. Philosophy Vol. 2. 1. 162

lbid p. 174 ('Transcendence in not my freedom but it is in my freedom".)

Gabriel Marcel. The Existential background of human dignity, p. 52

(Hereafter referred to as G. Ma-cel)

G. Marcel. Metaphysical Joumifl. pp. 146 - 147

G. Marcel. The Mystery of Bein7 Vol. ii, p. 49

G. Marcel. Metaphysical Joumid, p. 222 ( ' l donot love him because of what he is. I love

what he is. I love what he is because he is he. I thus boldly anticipate all experience".)

Quoted by V.E. Smith. Idearner, of Today, p. 337

G. Marcel. Homo Viator, p. 28

Kaufman, Existentialism from 1)ostoyevsky to Sartre. pp. 213 -214

Existence qm n l o d r n l 'gtudmi mlejmi&' qm m d m o &ejdlqmi honnw cno3mc~3. c m m l m ~ i o m ~ 0)le~6)&3@1& qmm3mU mrni&p4 g m w p s mm1 cm&m. nnagiomra~ a r m ~ ,dcmocndoq mm~rn~mrawdmo 2mlh4 m$jo mnnim moos @ m o d . mrn,,&p7nilm0 aordlaulcaml nniomi 661sae~m m m 3 m". mJi7lJo gmWiGlS g ~ ~ 0 ~ 3 I 3 ? ~ ~ 0 nyl6)gSJWJ e 3 d 6 ) ~ U V J & S ~ ~ % ~ J & W ~ ~ ~ J

mrn~&hoo$ codmno. m w~bmno rnlocc~lg~mmm36m- ~ w l & 3 m l & a ~ w g m (authentic being)wi@mi. mJtnno m3rwjcm&~s momi m r n ~ ~ l r n ~ ~ r n ~ s o o ~ l ~ a3~cmo ni~~cnm3wlmlm~rmru6r~ 2mn onl3@w3m".

John Macquarrie, Marlin Heidc,gger. p. 30

M. Heidegger, Being and Time, p. 174

Nicolas Berdyaev. Dream and Reality, p. 46 (Hereafter referred to as N. Berdyaev)

lbid p. 24

lbid p. 46

N . Berdyaev, The Destiny ofman, p. 11

N . Berdyaev, Slavery and Freedom, p. 82

N. Berdyaev. Dream and Reality, p.48

N. Berdyaev. SlaveryandFre@dom, p. 108

N. Berdyaev. Freedom and tho Spirit, p. 27

Page 75: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

N. Berdyaev. Slavery and Freedcm P. 94

N. Berdyaev, Dream and Reality, p. 53

J. P. Sartre. Being and Nothingness, p. 27

lbid pp. 612 - 613

cln~owlnolo4 rnmsm3m7~mmilno~mmo~ m e 4 ~no3mwmima~mmlrn3wl W3dlRDi 2 n l ~ ? ~ ~ J ~ ~ Q ~ € b ~ @ l J o 6lLr93WlOUIWfd mjl~3mml6lU d@l

rno@ mracgdo rnlm~&mlm~~n~rn~6d. ~ d w h m l m ~ rnrn~&prn c~drnl~lmgmnnj edcmourrnmQg, rmmw3oanm36m~ rmod(mi1wfd dno3mo. rupml&d w a r n rnorn&oamld ~ d g ~ r m ~ n l ~ u p m l & d sp&3m~~rn3wI o & ~ ~ d m s m n n ~ 61s mlrrnjowm, o~nDoWlwlWfd milnu3mo mod~rml m~7&ml&~,dmng. m 3 d ~ m l o ~ iu9a6mml6 eadl&oao n1dmrn~m6aermmlce,m~ ~~Idlwjrm ~dl&lww36m~ ~dcupml. rnlanilejlalmjm 61mwr~unwlm? rnlmio ~ r n l w ~ m ~ c & m ~mwrmowl c a m j s moi~rnmmommi. :zdlos rnm~&pr$ (mlm~rn3rnw~o ~ C ~ ~ N J O ~ B Z I N rncrm-. 99 rnslmmornrul&nm~m16)~ dusllomarnldcw6m0 nu&milg9 m u m ~nm~~dcmrnom clnawlm~cmn~mlm'.

lbid p. 616

J. P. Sartre. Existentialism and Humanism, p. 34

J. P. Sartre. No Exit and three c,therplays, pp. 121-122

Janes collins. The existential is!^, p. 70

J. P Sartre. Being andNolhingiiess. p. 56

lbid p. 65

lbid p. 627

lbid p. 638

lbid p. 654

lbid p. 682

lbid p. 347

lbid p. 707

lbid p. 710

J. P Sartre. Existentialism anti Humanism, p. 28

lbid p. 45

Quoted by Wade Baskin. The Philosophy of Existentialism, p. 64

lbid p. 94

lbid p. 72

lbid D. 62

Page 76: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw

84. J. P. Sartre, Literaryand Philosophical Essays, p. 256

85. Quoted by Christina Howells. Sarfre: The Necessity of Freedom, p. 100

86. lbid p. 101

87. J. P Sartre. No Exit and Three otherplays, p. 103

88. ibid pp. 104 - 105

89. lbid p. 124

90. lbid p. 122

91. lbid p. 108

92, lbid ppl . 119- 121

mod(m1ool) mos&mogmlo lg~ mn3mrudommut msmmilw idmmjm mlmid& m3w cslod-2 coomj o l d r i a o ~ n u l o m ~ & l m i m ~ c u ~ m o w l s 3 ~ m3mmmjo o d g ~ m&. " m m m m l o ~ sammoa 4 a g s j m J me.ams3w rnornt-6 i&lm"m~alor$ ~dmlmpe3omm2 dow3o. mi~minmm3w m m p j d oonrum3m-. ce~o&o ~ Q O N

m o @ o m 3 m l o m&mmog6m3ml0 mlommilmlm~m~. ~nm3&mommi a3cm3 rujmlwlm3m- m l m ~ m ~ m l c m m d r n o ~ m i em1 m~cnm3wg cdwdmmly omm" m l d y w o m c ~ 3 " (George Rose Ridge. Meaningful choice in Sartre's dramma, French Review XXX. May 1957. p. 441).

93. J. P. Sartre, Nausea, pp. 164 - 165

95. J. P. Sartre, Iron in the Soul. 1'. 225

mndmlmnomm, cu jo6u joml .w~mxu lo~m~ ooo&th!ol)wlm~m3mr mnmlgwm3d oummwl~ oaimjmwp an-) ~ m m m m l d miodiml m o ~ ~ l & m ~ w l mrmanl~m~laq md. 1970 &@Id meJwo~mmleflomlw m l m es,wiml& ccmorue~~a~ le~~o cmomil ww lou dInm&d i d m l n o e l m p ~ o m m ~ ~ m ~ cmcrwwmow mlm7ammosni.

99. 40. sl. ruomiicerun3 mows, &Duo, rmanli. 418

101. e s , d m d s ~ &omaruloq 'i3 c & ' (The Plague) am cm3meflo4 ~mlm7~pmnJlo rmanv~m~mmilo~ dIa aouwnglo m m l d p d m l ~ c u m ~ a w ~ l m ~ ~ oumommaut &o6moru~mm3m-.

Page 77: E-'shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/7601/5/05_chapter 1.pdf · sePm~wTru 0PwuPwpw Pwma~wmcu9awW~ .puuPwF~wana~ru wcs~wS oew ... Pcllscmrnr~uwu~mr~ &elwruaPwcoTwtar, 'Lwpw