e Standard 29

مرکز اطالع رسانی حسابداري وقوانین مالی ومالیاتی حضرت مھدی (عج)

www.ahmadsafari.ir وقوانین مالی حسابداري تخصصی سایت وب ترین جامع و اولین در نام ثبت با

استانداردھاي در ازتغییرات روزه ومالیاتی حضرت مھدی (عج) ھمھ افزوده ارزش قوانین ، حسابرسی،قوانین مالیاتی حسابداري،استانداردھاي

و اقتصادي اخبار اجتماعی، وتامین ،بیمھ کار قوانین ، ھا نامھ آیین و ھا ،بخشنامھ .شوید آگاهو پیامک Emailاز طریق ارسال رایگان ... و ھا نامھ پایان و مقاالت

می توانید بھ خود تخصصی سواالت کلیھ پاسخ دریافت براي و نموده خش پرسش و پاسخ مراجعھو بھ ب www.ahmadsafari.irسایت

نمایید. مطرح را خود سواالتق پست یاز طراین سایت آماده دریافت فایلھای تخصصی شما

می باشد تا با نام خودتان در اختیار عموم [email protected]الکترونیکی قرار بگیرد.

ق یپیشنھاد و انتقاد شما عزیزان از طر ھرگونھ دریافت مادهھمچنین این سایت آ

. می باشد [email protected]الکترونیکیپست

30006459222222 پیامک سیستم

29 شماره حسابداري استاندارد

امالك ساخت فعالیتهاي تاریخ از آنها مالی دوره که مالی صورتهاي کلیه براي االجرا الزم(

)شود می شروع آن از بعد یا 1386 فروردین اول )1389(اصالح شده براساس استانداردهاي حسابداري جدید تا مهر

651

29استاندارد حسابداري شماره فعالیتهاي ساخت امالك

فهرست مندرجات

شماره بند

1 هدف

2 - 5 دامنه کاربرد

6 تعاریف

7 - 10 فعالیتهاي ساخت امالكماهیت

11 - 13 زمینهاي نگهداري شده براي ساخت امالك

14 - 22 مخارج ساخت امالك

23 - 38 ساخت امالك هاي درآمد و هزینه

39 - 40 تغییر در برآوردها

41 - 42 فسخ معامله فروش

43 - 44 مشوقهاي فروش

45 - 46 واحدهاي ساختمانی تکمیل شده فروش نرفته

47 - 49 افشا

50 تاریخ اجرا

51 حسابداري المللی مطابقت با استانداردهاي بین

) مثال توضیحی : )1پیوست شماره

) گیري مبانی نتیجه : )2پیوست شماره

653


مطالعه و“ حسابدارياي بر استانداردهاي مقدمه ”این استاندارد باید باتوجه به بکار گرفته شود.

هدفهدف این استاندارد تجویز روشهاي حسابداري درآمد و مخارج مرتبط با فعالیتهاي ساخت . 1

امالك است. موضوع اصـلی ایـن اسـتاندارد، شـناخت و تخصـیص درآمـدها و مخـارج مالی انجام این فعالیتهاست.هاي فعالیتهاي ساخت امالك در دوره

ربرددامنه کا این استاندارد باید براي حسابداري فعالیتهاي ساخت امالك بکار گرفته شود. . 2

این استاندارد در مورد واحدهاي تجاري که به فعالیتهاي ساخت امـالك مشـغول هسـتند، . 3 نظر از اینکه این عملیات جزء فعالیتهاي اصلی آنها باشد یا خیر، کاربرد دارد. صرف

شـود، براي ساخت امالك که با هدف استفاده توسط واحد تجاري انجام میاین استاندارد، . 4 کاربرد ندارد.

سـازي با توجه به ماهیت و ویژگیهاي فعالیتهاي ساخت امالك، حسابداري عملیات شـهرك . 5 د.شو اعم از مسکونی، صنعتی یا تجاري نیز بر اساس الزامات این استاندارد انجام می

تعاریف ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بکار رفته است:اصطالحات . 6

واحد سـاختمانی بـه ارزش فـروش مجمـوع ارزش نسبی فروش : نسبت ارزش فروش هرفـروش مجمـوع ارزش بهپروژه واحدهاي ساختمانی یک پروژه یا نسبت ارزش فروش هر

ها. پروژه

در وضـعیت نهـایی قابـل ارزش فروش : بهاي فروش برآوردي جاري یک واحـد سـاختمانی مقطع زمانی. فروش آن، در هر


654

کـه در یک مکان جغرافیایی مشخص مورد اجرااز واحدهاي ساختمانی پروژه : تمام یا بخشی دهد. یک مرکز انباشت مخارج را تشکیل می

فعالیتهاي ساخت امالك : مجموعه فعالیتهایی است که براي طراحی و احـداث امـالك بـرايسـازي و ست. تحصیل زمین براي احداث و فـروش سـاختمان و یـا آمـاده فروش ضروري ا طور کلی یا جزئی، بخشی از این فعالیت است. فروش زمین، به

واحد ساختمانی : یک واحد مسکونی، تجاري یا صنعتی، یا زمینی که براي فـروش، احـداث یـا شود. آماده می

ماهیت فعالیتهاي ساخت امالك

است فعالیتهاي ساخت امالك را در یک مکان جغرافیایی مشخص یـا واحد تجاري ممکن . 7در مکانهاي متعدد انجام دهد. براي مثال ممکن است فعالیت ساخت امالك شامل احـداث

طبقه، یک مرکز تجاري و چندین واحد ویالیـی در قطعـه 35طبقه، یک برج 20یک برج ده یک پـروژه و قطعـه زمـین یک از موارد یاد ش زمینی مشخص باشد. در این صورت هر

ردد. در سایر مـوارد، تشـخیص مکـان گ مذکور یک مکان جغرافیایی مشخص محسوب می یرد.گ جغرافیایی مشخص بنا بر قضاوت مدیریت صورت می

ویژگی اصلی فعالیتهاي ساخت امالك این اسـت کـه در بـیش از یـک دوره مـالی انجـام . 8ز از سازمانهاي مربـوط و نیـز ماهیـت عملیـات از مراحل اخذ مجو امر ناشیشود. این می

گیرد، ساختمانی است. فعالیتهایی که قبل از شروع احداث واحدهاي ساختمانی صورت می زمـین، طراحـی و تهیـه نقشـه بندي ممکن است شامل تغییر کاربري زمین، تفکیک و قطعه

ها باشد. فنی، ارزیابی اثرات زیست محیطی، آزمایش خاك و تأیید نقشه

آن ممکـن اسـت در زمانهـاي ازاي فروش به مااي است که گونه ماهیت فعالیتهاي ساخت به . 9واحدهاي ساختمانی ممکن است در آغاز پـروژه، متفاوت و به مبالغ مختلف دریافت شود. از تکمیـل آن فروختـه شـود. همچنـین فـروش یا طی انجام عملیات ساختمانی یـا پـس

با مشوقهاي متفاوت مثل اعطـاي وام، تخفیـف در هزینـه واحدهاي ساختمانی ممکن است


655

مالی و نصب لوازم اضافی از قبیل دکوراسیون و کابینت رایگان، همراه باشد. ماهیت فرایند از فعالیتهاي ها و داراییهاي ناشی هزینه ،گیري درآمد فروش پیامدهایی براي شناخت و اندازه

.داردساخت امالك

امالك، مخارج ساخت امالك اهمیت زیادي دارد و مستلزم بکارگیري در فعالیتهاي ساخت . 10 .سیستمی خاص براي تخصیص مخارج مشترك و سایر مخارج مربوط است

زمینهاي نگهداري شده براي ساخت امالكدر برخی شرایط واحدهاي تجاري سازنده امالك، قطعات وسیع زمین دارند که فعالیتهـاي . 11

بنـدي و نحـوه طبقـه نتیجه، توجـه بـه شود. در در آنها انجام میساخت در مقاطع مختلف گونه زمینها، ضروري است. افزون بر این، اگر چه فعالیتهاي ساخت در یـک یري اینگ اندازه

شود اما ممکن است زیرسـاختهاي عمـومی آن ماننـد تدریج انجام می قطعه زمین وسیع به شود. د هاي دسترسی و پلها براي کل زمین، ایجا جاده

زمین نگهداري شده براي فعالیتهاي ساخت امالك، چنانچه هیچ نوع فعالیت ساخت بـر روي آن . 12رود فعالیتهاي ساخت طی چرخه عملیـاتی معمـول واحـد تجـاري انجام نشده باشد و انتظار نمی

توجـه بـه اینکـه بـا بندي شود، مشـروط بـر عنوان دارایی غیرجاري طبقه تکمیل شود، باید بهصورتهاي “نحوه ارائه داراییهاي جاري و بدهیهاي جاري”عنوان با 14استاندارد حسابداري شماره

ندي داراییها و بدهیها به جاري و غیرجاري باشد.ب مالی واحد تجاري، مشمول طبقه

گونـه از کسـر هـر زمین نگهداري شده براي ساخت امالك باید به بهاي تمام شـده پـس . 13 گونـه زمینهـا تـابع اشته انعکـاس یابـد. تعیـین زیـان کـاهش ارزش ایـن کاهش ارزش انب

است. “کاهش ارزش داراییها” عنوان با 32استاندارد حسابداري شماره

مخارج ساخت امالكطـور مسـتقیم بـه مخارج ساخت امالك باید دربرگیرنده تمـام مخـارجی باشـد کـه بـه . 14

ی منطقـی بـه چنـین فعالیتهـایی ایبر مبنرا آن توان فعالیتهاي ساخت قابل انتساب است یا ب د.داتخصیص


656

مخارج فعالیتهاي ساخت امالك باید شامل موارد زیر باشد: . 15 مخارج تحصیل زمین، الف.

مخارج مستقیم فعالیتهاي ساخت امالك، و . ب

.مخارج مشترك قابل انتساب به فعالیتهاي ساخت امالك . ج

کارشناسی، حـق ثبـت، کـارمزد الزحمه هاي خرید زمین، حقمخارج تحصیل زمین شامل ب . 16سایر مخارج تحصیل زمین است. مخارج قبـل از تحصـیل هاي نقل و انتقال و خرید، هزینه

طـور گردد، مگر اینکه چنین مخارجی بـه زمین به محض تحمل در سود و زیان منظور میعنوان جزئـی از ن صورت بهمستقیم با فعالیتهاي بعدي ساخت امالك مرتبط باشد که در آ

شود. بهاي تمام شده ساخت امالك محسوب می

واند شـامل مخـارج مـواد و ت مخارج مستقیم مرتبط با فعالیتهاي ساخت امالك از جمله می . 17الزحمـه مصالح، مخارج دستمزد مستقیم، مخارج انجـام شـده توسـط پیمانکـاران و حـق

کارشناسی باشد.

تمـام مخـارج ،حسابداري مخارج تأمین مالیعنوان با 13داري شماره طبق استاندارد حساب . 18واحـدهاي سـازي که فعالیتهاي الزم جهت آمادههایی تأمین مالی تحمل شده فقط طی دوره

براي استفاده مورد نظر در حال انجام است، به بهاي تمام شـده دارایـی منظـور ساختمانیهـا و یدیـه أیهـا و فراینـد اخـذ ت یـل تهیـه نقشـه فعالیتها شامل مواردي از قبشود. این می

مرحلـه که ماهیت اجرایی و فنی دارند و در باشد نیز میمجوزهاي الزم از سازمانهاي دولتی شود. قبل از احداث بنا انجام می

تواند به فعالیتهاي ساخت امالك تخصیص یابد، شامل مـوارد زیـر مخارج مشترکی که می . 19 است:هاي جاري و آتی ساخت امالك کـه در یـک مکـان ل تخصیص به پروژهمخارج قاب الف.

هـاي اند، مانند مخارج زیربنایی مشـترك (نظیـر جـاده جغرافیایی مشخص واقع شده


657

اختصاصی) و اختصاص فضاي الزم براي سـاخت امـاکن تفریحـی و آموزشـی در بخشی از زمینی که واحد تجـاري قصـد دارد طـی چنـدین فـاز یـا پـروژه در آن

فعالیتهاي ساختمانی انجام دهد، وهـاي درجریـان سـاخت واقـع در مکانهـاي مخارج قابل تخصیص به تمـام پـروژه . ب

جغرافیایی مختلف نظیر مخارج کارکنان دفتر فنی واقع در اداره مرکزي.

هایی که از این مخارج منتفـع شـده یـا این مخارج با بکارگیري ارزش نسبی فروش پروژهیابد. روش انتخـاب شـده منتفع شوند یا سایر روشهاي مناسب، تخصیص می رود انتظار می

طور یکنواخت بکار گرفته شود. براي تخصیص باید به

مخارج قابل انتساب به فعالیتهاي ساخت دربرگیرنـده مخـارج احتمـالی از قبیـل مخـارج . 20عنـوان بـا 4ره مرتبط با تعهدات مربوط به رفع نواقص است (به استاندارد حسابداري شما

مراجعه شود). ذخایر، بدهیهاي احتمالی و داراییهاي احتمالی

مخارجی که به طور آشکار به فعالیتهاي ساخت امالك قابل انتساب نباشـد در دوره وقـوع . 21گونـه هایی از ایـن شود. مخارج اداري، عمومی و فروش، نمونه عنوان هزینه شناسایی می به

مخارج است.

ا تخصیص یابد:ه یک از واحدهاي ساختمانی یا پروژه ساخت باید براساس روشهاي زیر به هرمخارج . 22 روش شناسایی ویژه (از قبیل مخارج مستقیم ساخت)، الف.

پذیر نباشد، یا نسبی فروش در صورتی که شناسایی ویژه امکان روش ارزش . بنباشـد. روش انتخـاب سایر روشهاي مناسب در صورتی که ارزش نسبی فروش عملـی . ج

طور یکنواخت بکار گرفته شود. شده براي تخصیص باید به

ساخت امالك هاي درآمد و هزینه درآمد ساخت امالك باید شامل موارد زیر باشد: . 23

بهاي فروش مورد توافق در قرارداد، و الف. از تغییر در دامنه کار تعریف شده در قرارداد. هرگونه مبلغ ناشی . ب


658

همواره احتمال تغییر در مشخصات، نقشه ساختمان یا مدت قراردادهاي فروش پـروژه سـاخت . 24تواند به افزایش یا کاهش درآمد ساخت امـالك منجـر گـردد. تغییـر، امالك وجود دارد که می

شود که: زمانی در درآمد ساخت امالك منظور می اشد، واز آن توسط مشتري محتمل ب پذیرش تغییر و مبلغ ناشی الف.

گیري کرد. اي اتکاپذیر اندازه گونه از تغییر را بتوان به مبلغ ناشی . ب

درآمد ساخت امالك باید تنها بـراي واحـدهاي سـاختمانی فروختـه شـده، در صـورت احـراز . 25 شناسایی شود. ،26معیارهاي بند

گردد:شود که تمام معیارهاي زیر احراز شناسایی درآمد باید از زمانی آغاز . 26 فروش واحد ساختمانی با انجام اقداماتی از قبیل امضاي قرارداد محرز شده باشد، الف.

فعالیتهاي ساختمانی آغاز شده باشد، . ب

اي اتکاپذیر برآورد کرد، و گونه ماحصل پروژه را بتوان به . ج

درصد از بهاي فروش وصول شده باشد. 20حداقل . د

اي اتکاپذیر برآورد کرد: گونه بهشرایط زیر تمام در صورت احراز توان ماحصل پروژه را می . 27 گیري کرد، اي اتکاپذیر اندازه گونه مجموع درآمد حاصل از پروژه را بتوان به الف.

جریان ورودي منافع اقتصادي آتی مرتبط با پروژه به واحد تجاري محتمل باشد، . ب

صد تکمیل پروژه در تاریخ ترازنامه را بتوان مخارج الزم براي تکمیل پروژه و همچنین در . ج گیري کرد، و اي اتکاپذیر اندازه گونه به

گیري اي اتکاپذیر اندازه گونه مخارج قابل انتساب به پروژه را بتوان به روشنی تعیین و به . د .کرد

اتکاپذیر برآورد کرد: اي گونه هرگاه ماحصل پروژه را نتوان به . 28ي ساختمانی فروخته شده باید تنها تا میزان مخـارج تحمـل شـده بـراي درآمد واحدها الف.

ساخت آن واحدها که بازیافت آن محتمل است، شناسایی گردد، و

عنـوان هزینـه مخارج ساخت واحدهاي ساختمانی فروخته شده باید در دوره وقوع بـه . ب شناسایی شود.


659

نقص) باید بالفاصله به سـود و زیـان دوره هرگونه زیان مورد انتظار پروژه (شامل مخارج رفع . 29 منظور شود.

پـروژه ماحصلی است که در مراحل اولیه پروژه ساخت امالك، غالباً شرایط به صورت . 30چنین شـرایطی ممکـن اسـت رعایـت اي اتکاپذیر برآورد کرد. در گونه توان به را نمی

اي گونـه ه را نتـوان بـه که ماحصـل پـروژ مواردي تر باشد. در مناسب 28الزامات بند ممکـن اسـت مخـارج سـاخت اتکاپذیر برآورد کرد، نباید سودي شناسایی شود. همچنین شده مخـارج گونه مازاد برآورد پروژه از کل درآمد آن، فزونی یابد. در چنین مواردي، هر

منظـور سود و زیـان دوره به بالفاصله 29نسبت به درآمد آن طبق مفاد بند پروژهساخت شود. می

مخارج ساخت قابل انتساب به واحدهاي ساختمانی فروخته شده باید در دوره شناخت درآمـد . 31 عنوان هزینه شناسایی شود. واحدهاي یاد شده، به

عنـوان فرایند شناسایی مخارج ساخت قابل انتساب به واحدهاي ساختمانی فروخته شده به . 32تعیین مخارج قابل انتسـاب، واحـد شود. براي می ها و درآمدها منجر هزینه، به تطابق هزینه

نمایـد. کند که وضعیت را به مناسبترین نحو ممکن منعکس می تجاري روشی را انتخاب می شود. این روش به طور یکنواخت بکار گرفته می

باید باتوجه به 26ي ساخت امالك در صورت احراز معیارهاي بند ها مبلغ درآمدها و هزینه . 33 در تاریخ ترازنامه تعیین شود.پروژه کمیل تدرصد

روش درصـد پیشـرفت کـار پـروژه، توجه به درصد تکمیل ها با شناخت درآمدها و هزینه . 34متناسب با درصـد مربوط،هاي این روش، درآمد ساخت امالك و هزینه درشود. نامیده می

وط به کارهاي انجـام شـده و سود یا زیان مرب ها هزینه ،هاشود تا درآمد می شناساییتکمیل گزارش گردد. این روش اطالعات مفیدي در مورد میزان فعالیت سـاخت و عملکـرد دوره

کند. ارائه می


660

واحد تجـاري، بایـد روشـی را بکـار توان به روشهاي مختلفی تعیین کرد. درصد تکمیل را می . 35روشها، باتوجـه بـه ماهیـت . این گیري کند اي اتکاپذیر اندازه گونه گیرد که کار انجام شده را به

باشد: زیرتواند شامل موارد فعالیت ساخت، مینسبت مخارج تحمل شده براي کار انجام شده تا تـاریخ ترازنامـه بـه کـل مخـارج الف.

برآوردي ساخت، مستقل، یا اي ارزیابی کار انجام شده توسط کارشناسان حرفه . ب درصد کار فیزیکی انجام شده. . ج

چنانچه درصد تکمیل براساس مخارج تحمل شده تا تاریخ ترازنامه تعیین گـردد، تنهـا آن . 36

در مخارج تحمـل شـده تـا کننده کار انجام شده است بخش از مخارج ساخت که منعکسهایی از مخـارجی کـه بـه کـار انجـام شـده مربـوط گردد. نمونه منظور میتاریخ ترازنامه

مخارج تأمین مالی منظور شـده بـه مصالح پاي کار، مین، شود شامل بهاي تمام شده ز نمی پرداخت به پیمانکاران است. حساب پروژه و پیش

اي اتکاپـذیر شـده اسـت، گونـه صورت رفع ابهاماتی که مانع از برآورد ماحصل پـروژه بـه در . 37 شناسایی شود. 33پروژه باید طبق بند هاي و هزینه هادرآمد

اقـل عنوان دارایی شناسایی و به باید به ستا که به هزینه منظور نشدهمخارج ساخت امالك . 38 گیري شود. بهاي تمام شده و خالص ارزش فروش اندازه

تغییر در برآوردهادوره مـالی بـازنگري برآورد درآمدها و مخارج و همچنین تخصیص مخارج باید در پایـان هـر . 39

عنوان با 6باید براساس استاندارد حسابداري شماره حسابداري شود. آثار تغییر در برآوردهاي حساب منظور گردد. به “مالیگزارش عملکرد ”

دقیق درآمد و مخارج گیري دلیل وجود ابهامات ذاتی در فعالیتهاي ساخت امالك، اندازه به . 40پذیر نیست. استفاده از برآوردهاي معقول در تهیه صورتهاي مـالی ضـروري اسـت و امکان


661

در برآورد درآمدها و مخـارج تجدیدنظر از ناشیآثار کند. دار نمی آنها را خدشه کاپذیرياتهـاي فعلـی و در صـورت لـزوم بـه انتساب به فعالیتهاي ساخت امالك باید به پروژه قابل

هاي آتی تخصیص یابد. پروژه

فسخ معامله فروشاختمانی فروخته شده باید در زمان واحدهاي سهاي شناسایی شده مربوط به درآمدها و هزینه . 41

درنگ برگشت داده شود. ابطال یا فسخ معامله فروش، بی

دلیل تـأخیر در تکمیـل) و خسـارات پرداختنـی بـه خسارات دریافتنی از پیمانکاران (به . 42دلیل تأخیر در تحویل) باید به صورت جداگانه در صورت سود و زیان ارائه مشتریان (به

شود.

روشمشوقهاي فچنانچه مشوقهاي فروش یا تضمینهایی براي انجام فروش توسـط واحـد تجـاري سـازنده . 43

ذخـایر، عنـوان بـا 4از آن براساس استاندارد حسابداري شماره شود، تعهد ناشی پیشنهاد

گونـه مخارج مرتبط بـا ایـن شود. منظور میبه حساب بدهیهاي احتمالی و داراییهاي احتمالیذاري خریداران براي دوره مشخص، به حساب بهاي تمام گ مین بازده سرمایهاقالم نظیر تض

شود. شده پروژه منظور می

منظـور تبلیـغ فـروش سایر مخارج تحمل شده توسط واحد تجـاري سـازنده امـالك بـه . 44 د.شو عنوان هزینه دوره شناسایی می واحدهاي ساختمانی به

روشواحدهاي ساختمانی تکمیل شده آماده براي فاقـل بهـاي تمـام شـده و موجودي واحدهاي ساختمانی تکمیل شده آماده براي فروش باید به . 45

خالص ارزش فروش منعکس شود.

منظـور افـزایش قیمـت، اجـاره یـا اسـتفاده اي که به واحدهاي ساختمانی تکمیل شده . 46شـود، براسـاس اسـتانداردهاي مربـوط بـه حسـاب توسط واحد تجاري نگهداري می

د.گرد منظور می


662

افشا واحد تجاري باید موارد زیر را افشا کند: . 47

روش تعیین درصد تکمیل پروژه، الف. هاي شناسایی شده ساخت امالك در صورت سود و زیان، درآمد و هزینه . ب هاي در جریان، و برآورد مبلغ مخارج الزم براي تکمیل پروژه . جعنوان دارایی در ابتدا و انتهاي دوره اسایی شده بهصورت تطبیق مبلغ دفتري مخارج شن . د

که موارد زیر را نشان دهد: مخارج انباشته ساخت امالك در اول دوره، با تفکیک مبلغ دفتري زمین، . 1 مخارج تحمل شده ساخت امالك طی دوره، با تفکیک مبلغ دفتري زمین، . 2عنوان هزینـه شناسـایی ان بهمخارج انباشته ساخت امالك که در صورت سود و زی . 3

هاي گذشته، و شده است، به تفکیک دوره جاري و دورهواگذاري یا انتقال به طبقه دیگري از داراییها یا سایر تغییرات در مبلـغ دفتـري طـی . 4

دوره.

در مورد زمین نگهداري شده براي ساخت امالك باید موارد زیر افشا شود: . 48 هش ارزش انباشته (در صورت وجود) در ابتدا و انتهاي دوره،بهاي تمام شده و کا الف.

صورت تطبیق مبلغ دفتري در ابتدا و انتهاي دوره که موارد زیر را نشان دهد: . ب

اضافات، . 1 واگذاري، . 2 عنوان مخارج ساخت امالك، انتقال به داراییهاي جاري به . 3ر صورت سود و زیان طی دوره زیان کاهش ارزش شناسایی شده یا برگشت شده د . 4

صورت وجود)، و (در سایر تغییرات. . 5

موارد زیر نیز باید در صورتهاي مالی افشا شود: . 49 گونه محدودیت در رابطه با مالکیت زمین و میزان آن، و هر الف.

هاي ساخت امالك که وثیقه بدهیهاست. زمینها و پروژه . ب


663

تاريخ اجرا 1/1/1386ندارد در مورد کليه صورتهاي مالي که دوره مالي آنها از تاريخ الزامات اين استا . 50

االجرا است. شود الزم و بعد از آن شروع مي

المللي حسابداري مطابقت با استانداردهاي بينبراي فعاليتهـاي سـاخت امـالک وجـود اي حسابداري جداگانهالمللي استاندارد بين . 51

،شـناخت درآمـد 18المللـي حسـابداري شـماره بـين در پيوست استاندارد ندارد.، رو ايـن شناسايي درآمد فروش امالک مشروط به تکميل کارهاي عمـده اسـت. از

المللي حسابداري ياد شـده با پيوست استاندارد بين 29حسابداري شماره استاندارد مغايرت دارد.


1پیوست شماره

665

مثال توضیحی

محسوب 29حسابداري شماره این مثال جنبه توضیحی دارد و بخشی از استاندارد شود. نمی

در این مثال باشد. از ارائه این مثال، تشریح نحوه اجراي برخی از الزامات این استاندارد میهدف

نحوه شناخت درآمد، نحوه تخصیص مخارج و به هزینه بردن آن، و ارائه اقالم مرتبط با فعالیتهاي ساله تشریح شده است. در این مثـال فـرض ساخت امالك در صورتهاي مالی براي یک دوره سه

توانـد داراییهـا و بـدهیهاي خـود را بـه جـاري و غیرجـاري این است که واحد تجاري مـی بر بندي کند. طبقه

میلیـارد ریـال 20شـده دو قطعه زمین به بهاي تمام 13×0گستر در سال شرکت ساختمانی تهرانقطعـه در و 13×1قطعه اول در سال را در شرکت درنظر دارد عملیات ساختمانی .تحصیل نمودمیلیـارد ریـال 10هکتار و بهاي خریـد آن 30قطعه اول . مساحتآغاز کند 13×5دوم در سال

میلیارد ریال براي تغییر کاربري این زمـین از کشـاورزي بـه مسـکونی در 2است و شرکت مبلغ شـرح زیـر ول در دو فـاز بـه . عملیات ساختمانی قطعه اکرده است پرداخت 13×1ابتداي سال

انجام خواهد شد:

واحد خانه ویالیی دوبلکس، به قیمـت 100هکتار براي ساخت 10اختصاص “ الف ”فاز . 1 میلیون ریال، و 300واحد هر

واحـد واحد مسکونی ویالیی به قیمت هر 50هکتار براي ساخت 15اختصاص “ب ”فاز . 2 واحد. میلیون ریال براي هر 500

ي سـایر زیرسـاختها امـاکن تفریحـی ورزشـی و سـاخت براي از قطعه اول ماندهپنج هکتار باقیتحمـل شـده 13×1و تمام مخارج آن به مبلغ یک میلیارد ریال در سـال ختصاص یافتها مشترك

است.


(ادامه) 1پیوست شماره

666

سـایر اطالعـات . به اتمـام رسـید 13×3 آغاز و در سال 13×1عملیات ساختمانی در فروردین :ستشرح زیر ا به

13×1سال -الف

شرح “الف ”فاز

واحد) 100( “ب ”فاز

واحد) 50( 30 40 تا تاریخ ترازنامه رفته واحدهاي فروش -1

%35 %35 فروش دریافت طبق قراردادهاي درصد مبلغ قابل -2

%90 %90 مشتریان نسبت به مبلغ قابل دریافتشده از درصد مبلغ دریافت -3

ت (غیر از زمین و مخارج مشترك) تا این تاریخ:مخارج تحمل شده ساخ -4

3ر000 4ر000 میلیون ریال -مخارج مستقیم

1ر000 2ر000 میلیون ریال - یافته تخصیصمخارج غیرمستقیم

برآورد مخارج آتی ساخت جهت تکمیل: -5

6ر000 8ر000 میلیون ریال –مخارج مستقیم

1ر000 2ر000 میلیون ریال -مخارج غیرمستقیم

13×2سال -ب

شرح “الف ”فاز

واحد) 100( “ب ”فاز

واحد) 50( 50 80 از ابتداي پروژه تا تاریخ ترازنامه رفته واحدهاي فروش -1


%90 %90 دریافت شده از مشتریان نسبت به مبلغ قابل درصد مبلغ دریافت -3

مخارج تحمل شده ساخت (غیر از زمین و مخارج مشترك) تا این تاریخ: -4


2ر000 3ر000 میلیون ریال - یافته تخصیصمخارج غیرمستقیم

برآورد مخارج آتی ساخت جهت تکمیل: -5


800 1ر750 میلیون ریال -مخارج غیرمستقیم



667

13×3سال -ج

شرح “الف”فاز

واحد) 100( “ب”فاز

واحد) 50( 50 90 از ابتداي پروژه تا تاریخ ترازنامه رفته واحدهاي فروش -1


%90 %90 افتدری شده از مشتریان نسبت به مبلغ قابل درصد مبلغ دریافت -3

10ر000 15ر500 میلیون ریال -مخارج تحمل شده ساخت (غیر از زمین و مخارج مشترك) -4

صـورتهاي مـالی بـراي هرسـال شـده در ها و سود شناسـایی مبلغ مخارج ساخت، درآمد، هزینه باشد: شرح زیر می به تخصیص مخارج مشترك . 1

مخارج مشترك:

ارقام به میلیون ریال

30اماکن مشترك (هکتار زمین 5

2ر000 میلیارد) 10میلیارد + 2) (

1ر000 مخارج زیرساختها

3ر000 جمع مخارج

تخصیص مخارج مشترك با استفاده از روش ارزش نسبی فروش:

ارزش نسبی فروش فاز

مخارج مشترك یافته تخصیص

(روند شده) ریال میلیون میلیون ریال

1ر600 30ر000 “الف ”ز فا

“ب ”فاز 1ر400 25ر000

3ر000 55ر000



668

در صورت سود و زیان کههاي ساخت امالك محاسبه درصد تکمیل و مبلغ درآمد و هزینه . 2 باید شناسایی شود.

13×1سال “ب ”فاز “الف ”فاز شرح

میلیون ریال میلیون ریال

مخارج انباشته ساخت امالك: 6ر000 4ر000 رج مرتبط با تحصیل زمینمخا - 1ر400 1ر600 مخارج مشترك -

4ر000 6ر000 ترازنامه شده تا تاریخ مخارج مستقیم و غیرمستقیم تحمل 11ر400 11ر600

7ر000 10ر000 مخارج آتی جهت تکمیل 18ر400 21ر600 شده برآوردي کل بهاي تمام

واحد شده برآوردي هر بهاي تمام کل بهاي تمام شده برآوردي) ÷فاز واحدهاي هر(تعداد

216 368

رفته: واحدهاي فروش شده برآوردي کل بهاي تمام - 8ر640 )40 × 216( “الف ”فاز - 11ر040 )30 × 368( “ب ”فاز -

ه:رفت کل ارزش فروش واحدهاي فروش - 12ر000 )40 × 300( “الف ”فاز - 15ر000 - )30 × 500( “ب ”فاز -

محاسبه درصد تکمیل )1

× 100% = 43“ الف”درصد تکمیل فاز -

– 4ر000 11ر600

– 4ر000 21ر600

× 100% = 44“ ب”درصد تکمیل فاز -

– 6ر000 11ر400

– 6ر000 18ر400

“ب ”فاز “الف ”فاز


ر است:زیشرح به دوره يها درآمد و هزینه )2



669

6ر600 5ر160 رفته کل ارزش فروش واحدهاي فروش ×درآمد: درصد تکمیل - )4ر858( )3ر715( رفته واحدهاي فروشبرآوردي شده کل بهاي تمام ×ها: درصد تکمیل هزینه -

1ر742 1ر445

13×2سال

“ب”فاز “الف”فاز شرح ریال میلیون ریال میلیون

مخارج انباشته ساخت امالك: 6ر000 4ر000 مخارج مرتبط با تحصیل زمین - 1ر400 1ر600 مخارج مشترك - 8ر200 11ر250 مخارج مستقیم و غیرمستقیم تحمل شده تا تاریخ ترازنامه -

15ر600 16ر850 2ر300 3ر750 مخارج آتی جهت تکمیل

17ر900 20ر600 کل بهاي تمام شده برآوردي دواح بهاي تمام شده برآوردي هر

کل بهاي تمام شده برآوردي) ÷فاز (تعداد واحدهاي هر206 358

ریال: میلیون –کل بهاي تمام شده برآوردي واحدهاي فروش رفته - 16ر480 )80 × 206“ (الف” فاز - 17ر900 - )50 × 358( “ب ”فاز -

کل ارزش واحدهاي فروش رفته: - 24ر000 )80 × 300“ (الف ”فاز - 25ر000 - )50 × 500( “ب ”ز فا -

محاسبه درصد تکمیل ) 1

× 100% = 77“ الف”درصد تکمیل فاز -

– 4ر000 16ر850 – 4ر000 20ر600

× 100% = 81“ ب”درصد تکمیل فاز -

– 6ر000 15ر600 – 6ر000 17ر900

“ب”فاز “الف”فاز میلیون ریال میلیون ریال

:استشرح زیر به دوره هاي و هزینهدرآمد ) 2



670

20ر250 18ر480 درآمد قابل شناسایی تا تاریخ ترازنامه - )درصد تکمیل ×(کل ارزش فروش واحدهاي فروش رفته

)6ر600( )5ر160( شناسایی شده در دوره قبل درآمد - 13ر650 13ر320 :ي قابل شناساییها هزینه

14ر499 12ر690 رفته فروش واحدهايبرآوردي شده بهاي تمامکل ×درصد تکمیل - )4ر858( )3ر715( هاي شناسایی شده در دوره قبل هزینه -

9ر641 8ر975

13×3سال “ب”فاز “الف”فاز شرح


مخارج انباشته ساخت امالك: 6ر000 4ر000 مخارج مرتبط با تحصیل زمین - 1ر400 1ر600 ركمخارج مشت - 10ر000 15ر500 مخارج مستقیم و غیرمستقیم تحمل شده تا تاریخ ترازنامه -

17ر400 21ر100

348 211 واحد بهاي تمام شده واقعی هر کل ارزش فروش واحدهاي فروش رفته:

- 27ر000 )90× 300( “الف ”فاز - 25ر000 - )50× 500( “ب ”فاز -

تمام شده واقعی واحدهاي فروش رفته: کل بهاي - 18ر990 )90× 211“ (الف”فاز - 17ر400 - )50× 348( “ب”فاز -

:شرح زیر است دوره بههاي درآمد و هزینه درآمد قابل شناسایی تا تاریخ ترازنامه:

25ر000 27ر000 کل ارزش فروش واحدهاي فروش رفته - )20ر250( )18ر480( هاي قبل در دوره درآمد شناسایی شده -

4ر750 8ر520

:ي قابل شناساییها هزینه 17ر400 18ر990 کل مخارج واقعی واحدهاي فروش رفته - )14ر499( )12ر690( هاي قبل هاي شناسایی شده در دوره کل هزینه -

2ر901 6ر300



671

باشد: شرح زیر می ه در طی سه سال مالی بهها و سود شناسایی شد خالصه مبالغ درآمد و هزینه

13×3 13×2 13×1 شرحنتایج واقعی تحقق یافته

میلیون ریال ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون

52ر000 13ر270 26ر970 11ر760 درآمد

)36ر390( )9ر201( )18ر616( )8ر573( ها هزینه

15ر610 4ر069 8ر354 3ر187 سود :13×1صورتهاي مالی سال نحوه انعکاس در

ارقام به میلیون ریال ترازنامه 1×13

داراییهاي غیر جاري : 10ر000 زمین نگهداري شده براي ساخت امالك

داراییهاي جاري : 14ر427 مخارج ساخت امالك

945 مشتریان -حسابهاي دریافتنی تجاري 2ر310 ادها*مبلغ قابل بازیافت قرارد -حسابهاي دریافتنی تجاري

ارقام به میلیون ریال صورت سود و زیان

1×13

11ر760 درآمد ساخت امالك )8ر573 ( هاي ساخت امالك هزینه

ارقام به میلیون ریال یادداشتهاي توضیحی صورتهاي مالی

1×13

مخارج ساخت امالك مخارج تحمل شده طی سال جاري

10ر000 زمین - 13ر000 مخارج ساخت -

23ر000 )8ر573 ( عنوان هزینه در صورت سود و زیان مخارج شناسایی شده به



672

14ر427

* مبلغ قابل بازیافت قراردادها:

11ر760 کل درآمد شناسایی شده )9ر450 ( مبالغ دریافتی و دریافتنی

2ر310 مبالغ قابل بازیافت قراردادها

:13×2نحوه انعکاس در صورتهاي مالی سال

ارقام به میلیون ریال ترازنامه 2×13 1×13

داراییهاي غیر جاري : 10ر000 10ر000 زمین نگهداري شده براي ساخت امالك

داراییهاي جاري: 14ر427 5ر261 مخارج ساخت امالك

945 2ر485 مشتریان حسابهاي دریافتنی تجاري ـ 2ر310 4ر430 راردادها*مبلغ قابل بازیافت ق حسابهاي دریافتنی تجاري ـ

میلیون ریال به ارقام صورت سود و زیان 2×13 1×13

11ر760 26ر970 درآمد ساخت امالك )8ر573 ( )18ر616 ( هاي ساخت امالك هزینه

میلیون ریال به ارقام یادداشتهاي توضیحی صورتهاي مالی 2×13 1×13

مخارج ساخت امالك تداي سالمخارج تحمل شده تا اب

- 10ر000 زمین - - 13ر000 مخارج ساخت -

- 23ر000 شود: مخارج ساخت تحمل شده طی سال جاري اضافه می

10ر000 - زمین - 13ر000 9ر450 مخارج ساخت -

23ر000 32ر450 شود: کسر می



673

عنوان هزینه در صورت سود و زیان مخارج شناسایی شده به - 8ر573 سال قبل - 8ر573 18ر616 سال جاري -

14ر427 5ر261

مبلغ قابل بازیافت قراردادها:* 26ر970 کل درآمد شناسایی شده )22ر540 ( مبالغ دریافتی و دریافتنی

4ر430 مبالغ قابل بازیافت قراردادها

:13×3نحوه انعکاس در صورتهاي مالی سال

ریال ارقام به میلیون ترازنامه 3×13 2×13

داراییهاي غیر جاري : 10ر000 10ر000 زمین نگهداري شده براي ساخت امالك

داراییهاي جاري : 5ر261 - مخارج ساخت امالك

- 2ر110 واحدهاي ساختمانی تکمیل شده فروش نرفته 2ر485 1ر770 مشتریان -حسابهاي دریافتنی تجاري 4ر430 - راردادهامبلغ قابل بازیافت ق -حسابهاي دریافتنی تجاري

ارقام به میلیون ریال صورت سود و زیان 3×13 2×13

26ر970 13ر270 درآمد ساخت امالك )18ر616 ( )9ر201 ( هاي ساخت امالك هزینه

ارقام به میلیون ریال یادداشتهاي توضیحی صورتهاي مالی 3×13 2×13

مخارج ساخت امالك سال :مخارج تحمل شده تا ابتداي

10ر000 10ر000 زمین - 13ر000 22ر450 مخارج ساخت -

23ر000 32ر450 شود: مخارج تحمل شده طی سال جاري اضافه می



674

9ر450 6ر050 مخارج ساخت -

32ر450 38ر500 عنوان هزینه در صورت سود و زیان کسر می شود: مخارج شناسایی شده به

8ر573 27ر189 سالهاي قبل - 18ر616 9ر201 سال جاري -

5ر261 2ر110 - )2ر110 ( انتقال به واحدهاي ساختمانی تکمیل شده فروش نرفته

5ر261 -

675

29 شماره حسابداري استاندارد امالك ساخت فعالیتهاي

2 شماره پیوست

یريگ مبانی نتیجه

.شود حسوب نمیم 29این پیوست بخشی از استاندارد حسابداري شماره

پیشینهپیش از تدوین این استاندارد، واحدهاي تجاري که به فعالیتهـاي سـاخت امـالك مشـغول . 1

عنـوان بـا 3بینی شده در پیوست استاندارد حسـابداري شـماره رویه پیش وجود بودند بااز روشهاي متفاوتی جهت شناخت درآمد و تخصیص مخـارج فعالیتهـاي ، درآمد عملیاتی

همین دلیل کمیتـه تـدوین اسـتانداردهاي حسـابداري بهکردند. امالك استفاده میساخت انجام کارهاي تحقیقاتی الزم را براي بررسی ضـرورت تـدوین 1382شهریور (کمیته) در

استاندارد حسابداري فعالیتهاي ساخت امالك در دستور کـار مـدیریت تـدوین اسـتاندارد رشناســان و گــروه کارشناســی مــدیریت تــدوین قـرار داد. بــراي اجــراي ایــن پــروژه کا استانداردها، فعالیتهاي زیر را انجام دادند:

بررسی میدانی روشهاي حسابداري شرکتهایی که در زمینه سـاخت امـالك فعالیـت الف.بررسی در قالب سه گـروه شـرکتهاي شـهرکهاي صـنعتی، شـرکتهاي کنند. این می

در ساخت امالك صورت گرفت. عمران شهرهاي جدید و سایر شرکتهاي فعالاي مطالعه تطبیقی استانداردهاي حسابداري تدوین شـده توسـط مراجـع حرفـه . ب

معتبر دنیا. بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه حسابداري فعالیتهاي ساخت امالك. . جتشکیل جلساتی با مدیران شرکتهاي فعال در ساخت امالك و همچنـین حسابرسـان . د

شرکتها. مستقل اینبندي نتایج تحقیقات و مطالعـات تشکیل جلسات متعدد گروه کارشناسی براي جمع . ه

.فعالیتهاي ساخت امالكنویس استاندارد انجام شده و تدوین پیش


)ادامه( 2 شماره پیوست

676

کمیته براساس نتایج مطالعات انجام شده و با توجه به اسـتانداردهاي حسـابداري موجـود . 2اسـتاندارد ،فعالیتهاي سـاخت امـالك عنوان مالزي با 32شامل استاندارد حسابداري شماره

و اسـتاندارد حسـابداري حسابداري فـروش امـالك عنوان آمریکا با 66حسابداري شماره تـدوین ،هاي امالك حسابداري مخارج و عملیات اولیه اجاره پروژهعنوان آمریکا با 67شماره

را در دستور کار قرار داده خت امالكفعالیتهاي ساعنوان با 29استاندارد حسابداري شماره نظر در جلسات متعدد، متن پیشنهادي را تصویب کرد. از بحث و تبادل و پس

دالیل تدوین استاندارد حسابداري فعالیتهاي ساخت امالكکمیته به دالیل زیر تدوین استاندارد حسابداري مربـوط بـه فعالیتهـاي سـاخت امـالك را . 3

ضروري تشخیص داد: تقاضاي شرکتهاي ساختمانی براي تجدیدنظر در روش شناخت درآمد، الف.

تنـوع روشهـاي تخصیص مخارج مشترك و سایـر مخارج مربـوط به فعالیتهاي . ب ساخت امالك،

انجامد ماهیت خاص فعالیتهاي ساخت امالك که بیش از یک دورة مالی به طول می . ج و ،همراه استش فرو پیشو معموالً در اوایل شروع پروژه با

وجود تفاوت در نحوه افشاي اطالعات در صورتهاي مالی. . د

ماهیت فعالیتهاي ساخت امالكاز واحدهاي تجاري سازنده امالك ممکن است به تمام فعالیتهاي ساخت امالك یـا برخـی . 4

واحدها ممکن اسـت فقـط در ریزي، طراحی و احداث بنا بپردازند. این آنها از قبیل برنامههاي ذکر شده فعالیـت حوزه ساخت امالك مسکونی، تجاري یا صنعتی و یا در تمام حوزه

تجاري سازنده امالك ممکن است زمینهایی را در مقیاس بزرگ خریـداري کنند. واحدهاي سازي، آنها را در قطعات کوچـک بـراي مصـارف مختلـف نظیـر سـاخت از آماده و پس

یند.دهاي مسکونی یا تجاري واگذار نماواح



677

از انجام بررسیهاي الزم در رابطه با واحدهاي تجاري سـازنده امـالك بـه ایـن کمیته پس . 5و ارائـه نتیجه رسید که فعالیتهاي ساخت امالك داراي ماهیت یک صـنعت خـاص اسـت

موجب ارتقاي کیفیـت و قابلیـت مقایسـه صـورتهاي مـالی واحـدهاي استاندارد جداگانه شود. ها میتجاري مرتبط با این فعالیت

مخارج ساخت امالك

روشـهاي هـا یک از واحدهاي سـاختمانی یـا پـروژه براي تخصیص مخارج ساخت به هر . 6توان بـه روش شناسـایی ویـژه، روش ارزش نسـبی فـروش و متفاوتی وجود دارد که می

اشاره نمود.مساحت بر روشهاي مبتنی

هاي ساخت امالك نظیر مخـارج مسـتقیم مزیت روش شناسایی ویژه این است که مخارج فعالیت . 7ـ یک از واحدهاي سـاختمانی یـا صورت دقیق و درست به هر ساخت به تخصـیص هـا روژهپ

روش رسد. مشـکل گرایی به حداقل می این روش انجام برآورد یا ذهنیت در نتیجه و در یابد می از آن استفاده کرد.توان مزبور این است که جهت تخصیص مخارج مشترك نمی

مزیت روش ارزش نسبی فروش این است که تخصیص تمـام مخـارج فعالیتهـاي سـاخت . 8استفاده از ایـن روش مسـتلزم د. البته زاس پذیر می امالك خصوصاً مخارج مشترك را امکان

برخی موارد واحدهاي در دسترسی به ارزش فروش برآوردي واحدهاي ساختمانی است وواحدهاي ساختمانی با محـدودیتهایی نظیـر عـدم تجاري در تعیین ارزش فروش برآوردي

هـاي تطـابق بهتـر هزینـه سببروش این باشند. استفاده از مواجه می ارهاي باز وجود مظنه گردد. از فعالیتهاي ساخت می ناشی هايساخت با درآمد

بر مساحت، امکان تخصیص تمام مخارج فعالیتهاي ساخت امالك را بـراي روشهاي مبتنی . 9نظرگـرفتن ارزش امـا تخصـیص مخـارج بـدون در سازند. ي ساختمانی فراهم میواحدها

طور منطقی صورت شود و ممکن است تخصیص مخارج به واحدهاي ساختمانی انجام میشیوه تخصیص ممکن است تصویر نادرسـتی از بهـاي تمـام شـده واحـدهاي نگیرد. این



678

از ناشـی بـا درآمـدهاي هـا هزینـه ساختمانی ارائه نماید. افزون بر این ممکن است تطابق نحو درستی صورت نگیرد. فعالیتهاي ساخت به

نظر درخصوص روشهاي تخصیص مخارج به این نتیجه رسـید از بحث و تبادل کمیته پس . 10که اولویت را به روش شناسایی ویژه بدهد. اسـتفاده از ایـن روش در رابطـه بـا مخـارج

نظیر مخارج مشترك که امکان استفاده از روش مستقیم ساخت عملی است. براي مخارجی عنـوان مناسـبترین روش شـناخته شناسایی ویژه وجود ندارد روش ارزش نسبی فروش، به

کـه اسـتفاده از صـورتی درشد و در اولویت بعدي جهت تخصیص مخارج قـرار گرفـت. روشهاي ذکر شده جهت تخصیص مخارج، عملی نباشد واحدهاي تجاري مجازنـد کـه از

بر مساحت استفاده نمایند. ایر روشهاي تخصیص نظیر روشهاي مبتنیس

شناخت درآمد فعالیتهاي ساخت امالكاز آنهـا ممکـن اسـت در است که درآمد ناشی اي گونه ماهیت فعالیتهاي ساخت امالك به . 11

فروش واحدهاي ساختمانی ممکن اسـت دریافت شود. یزمانهاي متفاوت و به مبالغ مختلفاز تکمیل عملیـات سـاختمانی صـورت ز پروژه، در طی عملیات ساختمانی یا پسدر آغا

گیرد. باتوجه به این موضوع روشهاي مختلفی جهت شناخت درآمد فعالیتهاي ساخت امالك شرفت کار است.روش درصد پی و ترین آنها روش کار تکمیل شده وجود دارد که اصلی

مزایاي اصلی روشهاکار تکمیل شده براي شناخت درآمـد مربـوط بـه فعالیتهـاي سـاخت مزایاي اصلی روش . 12

شرح زیر است: امالك بهاز گیري بهاي تمام شده واحدهاي ساختمانی در ایـن روش شناخت درآمد و اندازه الف.

برخوردار است. قابلیت اتکاي باالیی استفاده از روش کار تکمیل شده امکـان مـدیریت سـود را در واحـدهاي تجـاري . ب

دهد. کاهش می



679

مزایاي اصلی بکارگیري روش درصد تکمیل براي شـناخت درآمـد مربـوط بـه فعالیتهـاي . 13 شرح زیر است: ساخت امالك به

گیري تصمیم برايتري شناخت درآمد با استفاده از روش درصد تکمیل اطالعات مربوط الف. دهد، و کنندگان مختلف ارائه می استفاده

صویر بهتري از عملکرد مـدیریت در سـالهاي مختلـف ارائـه روش درصد تکمیل ت . ب .دکن می

از انجام بررسیهاي الزم و با توجه به ماهیت فعالیتهاي ساخت امـالك و مزایـاي کمیته پس . 14روش درصد تکمیل، به این نتیجه رسید که واحـدهاي تجـاري در صـورت احـراز تمـام

معیارهاي زیر، از این روش استفاده نمایند: فروش واحدهاي ساختمانی با انجام اقداماتی از قبیل امضاي قرارداد محرز شده باشد، الف.

فعالیتهاي ساختمانی آغاز شده باشد، . ب ، واي اتکاپذیر برآورد کرد گونه ماحصل فعالیتهاي ساخت را بتوان به . ج فروش وصول شده باشد.درصد از بهاي 20حداقل . د

ي از شناخت درآمد از طریق انعقاد قراردادهاي صوري توسط واحـد براي جلوگیر “د ”بند

درصـد از بهـاي فـروش واحـدهاي 20قید شده است. بر اساس این معیار بایـد حـداقل ساختمانی وصول شده باشد تـا واحـد تجـاري بتوانـد شـناخت درآمـد را آغـاز نمایـد.

تـوان درآمـد را د نمیدرصد از مبلغ فروش وصول نگردیده باش 20که حداقل صورتی درتـوان از که بکارگیري روش درصد تکمیـل عملـی نباشـد مـی صورتی شناسایی نمود. در

اسـتفاده کـرد. اگـر نتـوان ماحصـل فعالیتهـاي سـاخت امـالك را روش کار تکمیل شده صورت درآمد ساخت امالك تا میزان مخارج تحمل اي اتکاپذیر برآورد نمود در آن هگون به

شوند. میساخت امالك شناسایی یافت قابل بازشده



680

تعیین درصد تکمیلاستفاده از روش درصد تکمیل جهت شناخت درآمد مستلزم تعیین درصد تکمیل فعالیتهاي . 15

تعیین درصد تکمیل عبارتند از:باشد. روشهاي ساخت امالك میخـارج نسبت مخارج تحمل شده براي کار انجام شده تا تـاریخ ترازنامـه بـه کـل م الف.

برآوردي ساخت، مستقل یااي ارزیابی کار انجام شده توسط کارشناسان حرفه . ب درصد کار فیزیکی انجام شده. . ج

بکارگیري روش نسبت مخارج تحمل شده براي کار انجام شده تا تاریخ ترازنامـه از سـایر . 16، م شـده زمـین و به قضاوت کمتري نیاز دارد. در این روش بهاي تمـا تر است روشها رایج

در محاسـبه درصـد تکمیـل منظـور پیش پرداخـت بـه پیمانکـاران، و مخارج تأمین مالی شد. واقعی درآمد خواهد ، زیرا منجر به شناخت غیردگرد نمی

محاسبه درصد تکمیل براساس ارزش کار انجام شده مستلزم وجـود بـازار فعـالی جهـت . 17سیاري موارد جهت تعیین ارزش کار انجام شده، بباشد. در تعیین ارزش کار انجام شده می

نتیجـه، ارزشـهاي تعیـین شـده از قابلیـت اتکـاي کمتـري بازار فعالی وجود ندارد و در باشد. برخوردار می

باشـد و دوره بیانگر میزان پیشرفت کار فیزیکـی مـی درصد کار فیزیکی انجام شده در هر . 18ایـن روش بـر عامـل د تکمیل بکار رود. تأکیـد عنوان مبنایی جهت تعیین درص تواند به می

تري را جهت شناخت درآمد و هزینه فعالیتهاي ساخت باشد، درنتیجه معیار مناسب زمان میاین روش، شامل عدم توجه بـه ارزش کـار انجـام شـده یـا د. معایب کن امالك فراهم می

جام شـده، و صـرف مخارج کار انجام شده، مشکالت مربوط به تعیین مقدار کار فیزیکی ان باشد. هزینه قابل توجه جهت تعیین میزان کار انجام شده می

یـک از روشـهاي تعیـین درصـد مزایا و معایب هـر باره از بحث و بررسی در کمیته پس . 19 سه روش را جهت تعیین درصد تکمیل مجاز بشمارد. تکمیل به این نتیجه رسید که هر

Documents

e Standard 29