48
E-TİCARET DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE MERT [email protected] 1

E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

E-TİCARET

DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE MERT

[email protected]

1

Page 2: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. AĞIZDAN AĞIZA PAZARLAMA

KAVRAMI

Ağızdan ağıza pazarlama müşterilerin bir firma, bir mal veya hizmet ile

ilgili olumlu ya da olumsuz yorum yaparak o firmayı, malı ya da hizmeti

yakın çevresine tavsiye etmesi ve ürün hakkındaki deneyimlerini başka

alıcılarla resmi olmayan bir şekilde paylaşması durumudur.

Ağızdan ağıza iletişim, işletmenin kontrolü dışında gerçekleşen bir

iletişim şeklidir. Ağızdan ağıza pazarlama, ticari amaç gütmeksizin bir

marka mal veya hizmetle ilgilenen iki ya da daha fazla sayıda tüketici

arasındaki sözel iletişim şekli olarak tanımlanmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

2

Page 3: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. AĞIZDAN AĞIZA PAZARLAMA

KAVRAMI

Günümüz tüketicisi günlük yaşantısında yoğun bir mesaj bombardımanı

altında bulunduğu için, her konuda detaylı araştırma yapabilecek

konumda değildir.

Bu nedenle o konuda daha önce deneyim sahibi olan kişilerin

düşüncelerinden faydalanma eğiliminde bulunurlar. Bu ağızdan ağıza

pazarlama süreci, tüketiciler açısından hem zamandan tasarruf

sağlarken hem de daha güvenilir bilgi elde etmelerini sağlamaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

3

Page 4: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. İNTERNET ÜZERİNDEN AĞIZDAN

AĞIZA PAZARLAMA (E-WOM)

Literatür, ağızdan ağıza iletişimi internetten önce ve internetten sonra

olarak ikiye ayrılmaktadır. İnternet öncesi süreç, tüketiciler arasında

yaygın bir şekilde kullanılan geleneksel ağızdan ağıza pazarlama süreci

olarak tasvir edilmektedir. İnternet sonrası süreçte ise geleneksel

ağızdan ağıza pazarlama mantığı ağırlıklı olarak dijital ortama

kaymıştır.

E-ticaretin gelişimi ile birlikte özellikle tüketiciler tüketim

alışkanlıklarını değiştirmiş, pek çok hizmete internet ortamı üzerinden

ulaşır olmuşlardır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

4

Page 5: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. İNTERNET ÜZERİNDEN AĞIZDAN

AĞIZA PAZARLAMA (E-WOM)

E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi

tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle

daha fazla konuşmalarına olanak sağlamıştır.

Aynı zamanda internet, tüketiciler ile işletmeler arası ilişkiyi de

etkilemiş, geliştirmiş ve bu sistem işletmelerin tüketiciye yönelik

çalışmalarına farklı ağlar üzerinden devam etme zorunluluğu

getirmiştir.

Ayrıca internet ile işletmeler farklı pazar fırsatları, iş modelleri ortaya

çıkarmalarına imkan vermekte ve müşteri ilişkilerini yeniden

tanımlamasını gerekli kılmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

5

Page 6: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. İNTERNET ÜZERİNDEN AĞIZDAN

AĞIZA PAZARLAMA (E-WOM)

İnternet ortamının sağlamış olduğu interaktif yapı geleneksel

pazarlama yöntemlerinde değişikliklere neden olmuştur. Bu yeni

iletişim aracının sunduğu imkanlar, iletişim sürecinde yer alan kaynak

ve alıcı arasındaki ilişkinin de değişmesine yol açmıştır. Böyle bir

ortamda tüketiciler de iletişim sürecinde aktif hale gelmiş ve iletişim

süreci karşılıklı ve geri dönüşüm sağlayıcı bir yapıya bürünmüştür.

Bu süreç içerisinde tüketiciler mal ve hizmetler hakkında olumlu veya

olumsuz paylaşımlarda bulunmaya başlamışlar ve geleneksel ağızdan

ağıza pazarlama sürecinde tüketici sayısı gün geçtikçe artmıştır. Ancak

dijital gelişmeler sonrası gelenekselleşmiş ağızdan ağıza iletişim modeli

daha geniş bir tüketici ağına sahip olan internet ortamına kaymış ve

internet üzerinden ağızdan ağıza iletişimi başlatma girişimi pazarlama

literatürüne “viral pazarlama” kavramı olarak girmiştir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

6

Page 7: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. VİRAL PAZARLAMA KAVRAMI

İnternetin yükselişi ile birlikte iletişimin yeni ve alışılmadık bir türü

ortaya çıkan viral pazarlama geleneksel ağızdan ağıza iletişim

modelinin internet ile birleşmesinden doğmuş ve zamanla

çeşitlendirilmiştir.

Ağızdan ağıza pazarlamanın gelişmiş bir versiyonu olan viral pazarlama

akımı doğrultusunda tüketiciler bireysel beğenilerini ve deneyimlerini

yoğun bir şekilde e-mail, sosyal medya vb. iletişim yenilikçi araçlarıyla

paylaşma davranışına dönüşmüştürler.

Tüketiciler bu yolla kendilerini daha değerli ve işe yarar

hissetmişlerdir. Aynı zamanda bu davranış biçimi tüketim hareketlerine

daha küresel bir boyut kazandırmıştır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

7

Page 8: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. VİRAL PAZARLAMA KAVRAMI

Viral pazarlama; bir markanın bilinirliğini arttırmak veya pazarlama

hedeflerini gerçekleştirmek için günümüz sosyal ağları üzerinden

yayılma prensibine dayanan bir pazarlama tekniğidir.

Genel anlamda viral pazarlama dijital ortamdaki sosyal ağlarda,

virüslerin yayılmasına benzer bir şekilde, bir marka veya ürünle ilgili

yapılan elektronik ağızdan ağıza pazarlama olarak tanımlansa da;

viralin kendisini geleneksel ağızdan ağıza pazarlamadan ayırdığı önemli

bir fark vardır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

8

Page 9: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. VİRAL PAZARLAMA KAVRAMI

Geleneksel ağızdan ağıza pazarlamada kurum herhangi aktif bir rol

üstlenmemektedir.

Süreç tamamen tüketiciler tarafından gönüllü bir şekilde başlatılıp

devam ettirilmektedir.

Oysa viral pazarlamada kurum, ağızdan ağıza pazarlamadaki durumun

tersine pasif değil aktif bir rol üstlenerek süreci başlatan, kıvılcımı ilk

yakan aktörün kendisi olmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

9

Page 10: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. VİRAL PAZARLAMA STRATEJİLERİ

Viral pazarlamaya yönelik mesajlarının yayılmasını isteyen pazarlamacılar

öncelikle hangi viral pazarlama stratejisini ve hangi pazarlama elemanlarını

uygulayacaklarına karar vermek durumundadırlar.

Kişiler başarılı bir viral pazarlama süreci adına literatürde tüm stratejileri

uygulamak zorunda değillerdir. Ancak yine de tüm unsurlar göz önünde

bulundurularak karar verilmesi gerekmektedir.

Viral pazarlama stratejileri temelde altı elemandan oluşur. Bunlar:

• Ücretsiz mal veya hizmet sunmak: “Ücretsiz”, kelimesi pazarlama

dağarcığının en güçlü kelimelerinden biridir. Çoğu viral pazarlama programı

dikkatleri üzerine çekebileceği mal ve hizmetleri gönderir. Bu pazarlama

programları ücretsiz elektronik postalama, ücretsiz bilgi ve yazılım programı

gibi hizmetler sunar. “Ucuz” veya “pahalı olmama” olgusu bir ilgi dalgası

yayabilirken, “ücretsiz” olması ise genellikle daha hızlı yayılır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

10

Page 11: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. VİRAL PAZARLAMA STRATEJİLERİ

• Çabasız transfer sağlamak: Virüslerin hızla yayılabilmesi için transerinin

kolay ve zahmetsiz olması gerekmektedir. Pazarlama mesajlarının hızlı ve

çabasız gönderilmesi için e-posta, web sitesi, grafik ve yazılımların yapıları

anlaşılır, hızlı ve basit olması gerekir. Tüketicilerin bir mesajı kolay ve rahat

bir şekilde gönderebilmesi bu mesajın daha etkin bir şekilde yayılmasına

katkı sağlayacaktır. Kısaca, hazırlanan viral mesajın rahat biçimde

yayılmasını sağlamak için bu mesajın tüketiciler tarafından rahat

gönderilmesine imkan sağlayacak şekilde hazırlanmış bir alt yapıya sahip

olması gerekir.

• Küçük kitlelerden büyük kitlelere yayılmak: Viral pazarlama stratejisinin

temelini oluşturan bu başlık, bir ürünün viral bir şekilde pazarlanması

sırasında mesajın küçük kitlelerden büyük gruplara yayılmasının önemi

vurgulamaktadır. Ürünü kullanacak ve tavsiye edecek kişilerin ürüne ait

bilgileri ve çeşitli reklamları bilgisayar ya da mobil cihazları üzerinden

minimum maliyetle ve en az çaba ile iletmeleri ürünle ilgilenecek topluluğu

genişletecektir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

11

Page 12: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. VİRAL PAZARLAMA STRATEJİLERİ

• Ortak motivasyon ya da davranışlara yönelmek: Tüketicinin ağızdan ağıza

iletişime yönlenmesini sağlamak için tüketicileri veya kullanıcıları viral

mesajı paylaşmaya yönelik doğrudan veya dolaylı biçimde ikna etmesi

gerekir. Diğer bir deyişle, ilgi çekmeyen ve avantaj sağlamayan bir mesajın

yayılması son derece güçtür.

Başarılı viral pazarlamacılar da genel insan güdü ve davranışlarından hareket

eder. Kişinin elektronik ortamda kendisine gelen mesajı okuması, her şeyden

önce mesajın ilgi çekmesine bağlıdır. Tüketicilerin renk konusundaki

duyarlılıkları, hareketli nesnelerin daha ilgi çekici olması, bir şey kazanma

beklentisi gibi davranış ve güdüler alınan mesajın aktarılmasında etkilidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

12

Page 13: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. VİRAL PAZARLAMA STRATEJİLERİ

• Mevcut iletişim ağlarından yararlanmak: Kişiler herhangi bir işletmeden

gelen mesajdan daha çok tanıdıkları kişilerden gelen mesajlara

güvenmektedirler. Bu durumun farkına varan network pazarlamacıları

iletişim ağı yoğun kişilere yönelmekte ve onların vasıtasıyla iletişim ağındaki

diğer kişilere ulaşmak istemektedirler. Burada karşımıza tohumlama

stratejisi çıkmaktadır.

Tohumlama stratejisi öncelikle mesajı yayacak birkaç başlangıç tüketiciye

ihtiyaç duyulduğunu ve bu tüketicilerin özelliklerinin neler olması gerektiğini

saptar. Başlangıç tüketicilerinin bu kadar önemli olmasının sebebi viral

pazarlama sürecini şekillendiren ve gelişimine olanak sağlayan kişiler olmasıdır.

Başlangıç tohumunun aktif iletişim ağı ne kadar güçlüyse viral mesajın

yayılması da o derece hızlı olacaktır. Doğru hedeflere ulaştırılan mesajlar,

onların aracılığıyla daha geniş ve en önemlisi viral mesajla ilgilenecek kitlelere

ulaşmasını sağlar. Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

13

Page 14: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. VİRAL PAZARLAMA STRATEJİLERİ

• Başka kaynakların avantajlarından yararlanmak: Birçok yaratıcı viral

pazarlama planı, diğer kaynaklardan yararlanmayı sağlar.

Örneğin, ortak programlar sayesinde web siteleri üzerine grafik linkleri veya

metinler yerleştirilir. Ücretsiz makalelerini yayınlamak isteyen yazarlar diğer

web sitelerinde makalelerini bulundurmaya çalışırlar. Bir haber bülteni

yüzlerce periyodik dergide toplanabilir ve bu sayede binlerce okuyucuya

ulaşabilir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

14

Page 15: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. VİRAL PAZARLAMA TÜRLERİ

1. Toplumsal-Sosyal Viral Etkileşim: Toplum-sosyal viral kampanyalar ve

ürünler herhangi bir ticari amaç olmaksızın, tamamen herhangi bir sosyal

olguya dikkat çekmek, insanları bu doğrultuda kimi zaman sadece

eğlendirmeyi amaçlarken, çoğu zaman da insanların toplumsal olaylar

karşısında bilinçlenmesi sağlayan viral kampanyalardır.

2. İstem Dışı Viral Pazarlama: İstem dışı viral pazarlama herhangi bir

tüketicinin farkında olmadan her hangi bir mal ya da hizmetin reklamını

yapması durumudur. Örneğin, bir kişi ticari olmayan bir amaçla herhangi bir

video ya da fotoğraf çeker, bir yazı yayınlar ve bu paylaşımların içerisine

farkında olmadan herhangi bir marka bir hizmet yerleştirdiğinde farkında

olmadan bu markanın reklamını yapmış olur.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

15

Page 16: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. VİRAL PAZARLAMA TÜRLERİ

3. Ticari Viral Pazarlama:

Viral pazarlamanın yoğunlukla kullanıldığı alan olan ticari viral pazarlama

günümüzde pek çok firma tarafından aktif bir şekilde kullanılan viral pazarlama

türüdür.

Ticari viral kampanyaların yayılma hızları ve potansiyelleri belirsiz olmakla

birlikte, içeriğin başarısına göre tüketiciye ulaşma potansiyeli daha yüksek

olacaktır. İstem dışı viralin aksine belli bir amaç doğrultusunda gerçekleştirilen

kampanyalar, işletmeye düşük maliyetli pazarlama fırsatı sunarken,

işletmelerin bilinirliğini arttırarak tüketicilerin aklında farklı bir şekilde yer

edinmesini sağlamaktadır. Burada önemli olan detaylar, viral mesajın doğru

kanallar üzerinden ve belirli kanaat önderleri aracılığı ile yayılması, mesajın

içeriğinin doğru oluşturulmasıdır (doğruluktan kasıt net mesaj içermesinden

öte, akılda kalıcı bir mesaj içermesidir).

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

16

Page 17: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. ADVERGAMING

İnternetin yaygın olarak kullanılması ile birlikte, kullanıcı sayısında gün

geçtikçe büyük artışlar gözlenmektedir. Bu artışlarla birlikte,

pazarlama dünyası; tüketiciye ulaşmak amacıyla kitle iletişim araçları

arasında olan internete önemli bir rol biçmiş ve yeni pazarlama

türlerinin uygulandığı ortam haline getirmiştir.

“Advergaming”, yani oyunlar üzerinden pazarlama/reklam faaliyetleri,

pazarlama dünyasına katılan yeni bir yöntem olarak tüketicilerin

karşısına çıkmıştır.

Oyunlar üzerinden pazarlama/reklam; müşterilere çok çeşitli reklam

mesajlarını göndermek için, etkileşimli oyun teknolojilerini kullanmak

olarak tanımlanmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

17

Page 18: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. ADVERGAMING

Oyuna dayalı reklamlarda reklam veren, reklamını yaptığı ürünü ya da

markayı bir hayat stili ya da aktiviteyle bağdaştırırlar.

Advergameler kullanıcının bazen bir yıldız, bazen bir patron, bazen de

bir uzman rolünü üstlenebildiği ilginç bir dünyaya sahiptirler. Bu

dünyanın gerçek olmaması kullanıcıların reklamlardan olumlu bir

şekilde etkilenmesini engellemez.

Tam tersine oluşturulan konsepte oturtulan kullanıcı, kendi

oluşturduğu yüksek duygulanım içerisinde oyunun içeriğine tamamen

dikkat eder.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

18

Page 19: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. ADVERGAMING

Advergaming için önemli markaların örnekleri bulunmaktadır, birçok

marka sadece internet ortamında yayınlanması için reklam filmleri

çekmektedir.

Bunlar arasında bir dünya markası olan BMW bulunmaktadır, sadece

internet üzerinde yayınlanması için çekmiş oldukları kısa filmler, kısa

sürede birçok kişi tarafından izlenerek beğeni almıştır.

En etkili advergaming örneği, dönemsel olarak binlerce kişi tarafından

oynanan internet oyunu Sims Online için McDonalds’ın oyun içinde

oluşturulan kişilerin dışarıda yemek için hamburgeri tercih etmesi,

oyunun oynadığı dönemde hamburger satışlarında ki hızlı artış ile

tespit edilmiştir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

19

Page 20: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. ADVERGAMING

Bunun gibi örnekleri arttırmak mümkündür, son yıllarda markalar

tüketiciye doğrudan markasını sunmak yerine kendisi ve tüketicisi

arasında marka bağlılığı kurmayı tercih etmektedir.

Bu noktada internet ön plana çıkmaktadır, markaların internet

sitelerinde oluşturdukları oyunlar kişilerin oyunu oynama aşamasında

marka ile iç içe olmasını sağlamaktadır. Tüketici algısında yer bulan

markayı daha sonra her koşulda arar hale gelmektedir.

Ülkemizdeki etkili bir advergaming çalışması örneği olan Eti markasının

yapmış olduğu çalışmada Eti Form ürünün tanıtım aşamasında

oluşturulan web sitesi Formdakal.com önemli bir etki yapmıştır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

20

Page 21: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. ADVERGAMING

Eti’nin piyasaya çıkaracağı yeni ürün olan form serisi için oluşturduğu bu internet sitesinde kişilerin kendi kitle endeksini hesaplayacakları bir alan bulunmaktadır, bu alanda kişiler kendilerine özel diyet planlarını yapabilmektedirler.

Eti markasının burada uygulamış olduğu advergaming, yapılan diyet listelerinde Eti Form ürünlerinin kullanımının ne kadar önemli olduğu ve kişileri klasik bisküvi algısından çok fazla uzaklaştırmadan Eti ürünlerinin Form olan türünden tüketmelerini sağlamak olmuştur.

Eti markasının oluşturduğu bu internet sitesi sıklıkla güncellenerek, kullanıcılarına hem yeni hizmetler sunarken yeni çıkan ürünlerin reklamını yapmaktadır. Site de bulunan diyetisyen hizmeti ile kullanıcılar kendilerini özel bir hizmet alma hissi içinde marka bağlılıkları da artış göstermektedir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

21

Page 22: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

2. ADVERGAMING ÖZELLİKLERİ

Toplulukların tek tek tüketicilerin üzerinde önemli bir etkileri

bulunmaktadır, bu etkinin yönlendirici olmasının önemi büyüktür

çünkü, marka sahipleri kendi markalarına doğru yönlenmiş tüketicileri

beklemektedirler.

Advergame sitelerinde pazarlamacıların yaptığı, sanal ortam üzerinde

marka iletişimini sağlayabilmektir. Bu marka iletişimi hedef kitlenin

kültürü, alışkanlık biçimleri ve yaşam deneyimlerine dokunmakla

yükümlüdür. Yapılacak doğru ar-ge çalışması ile kurulacak advergame

hedef kitlenin marka ile birebir iletişimini sağlamaktadır.

Bunun temeli ürün hizmet tüketiminin ötesinde marka ve imge

dünyasında geçiş sağlamayı başarmaktır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

22

Page 23: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

2. ADVERGAMING ÖZELLİKLERİ

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

23

Mediacat Felis 2017 En İyi Advergame – Agita «Sineksiz Köy» Reklamı

https://www.youtube.com/watch?v=1EyUVLZkSko

Page 24: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

3. SOSYAL AĞLARDA REKLAM

İnternet reklamcılığın diğer bir türü sosyal medya reklamcılığıdır.

Özellikle son yıllarda kullanıcılar sosyal medyayı günlük yaşantılarında

sık olarak ziyaret etmekte ve durum güncellemeleri yapmaktadırlar.

2017 yılında tüm dünyadaki internet kullanıcılarının %71’i sosyal

medya ağlarını ziyaret etmektedir. Böylesine yüksek erişim içinde,

markalar pazarlama stratejilerini belirlerken sosyal medya ağlarını da

göz önünde bulunduruyor.

Birçok marka sosyal medya ağlarının potansiyelini kullanmak için

oluşturdukları hesaplarda özenle hazırladıkları içerikleri paylaşıyor.

Paylaştığı bu içeriklerle platformdaki hedef kitle ile arasında etkileşim

yaratarak bir bağ kurmayı hedefliyor.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

24

Page 25: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

Sosyal medya hedef kitleye ulaşma imkanını sağlayan en güçlü

kanallardan biridir. Kullanıcıların kişisel iletişim aracı olarak kullandığı

sosyal medya platformlarında marka olarak hesap oluşturup, sosyal

medya reklamları yayınlanabilir.

Sosyal medya ağlarında, genellikle takip edilen ya da arkadaş olunan

kişilerin paylaştığı içerikler kullanıcıların odak noktası olmaktadır.

Reklam içeriği tasarımının özenli ve dikkatli şekilde hazırlanması

oldukça önemlidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

25

3. SOSYAL AĞLARDA REKLAM

Page 26: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. E-POSTA PAZARLAMASI

Doğrudan pazarlama tekniklerinden biri olan ve günümüz dünyasının

iletişim için en sık başvurduğu mecralardan biri haline gelen E-Posta,

internetin yaygın olarak kullanılmasıyla ve aynı zamanda ses, video ve

resim iletebilme özelliklerinin de eklenmesiyle günümüzde

pazarlamacılar tarafından da sıklıkla tercih edilmektedir.

4 farklı internet teknolojisi arasından KOBİ’ler tarafından en sık

kullanılanlar;

• % 73 kullanım oranı ile E-Posta

• % 69 ile firmanın kendi web sitesi,

• % 53 ile elektronik satış ve

• % 33 ile elektronik tedarik işlemleri

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

26

Page 27: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. E-POSTA PAZARLAMASI

Doğrudan pazarlamada E-Postanın kullanılmasını ve bu sayede çok

geniş kitleleri yeni ürün, hizmet veya değişimler hakkında kolaylıkla

bilgilendirilme imkanı sağlanmasını ifade eden E-Posta pazarlaması,

genellikle ve ideal olarak bir detay sayfasına yönlenen bir link içeren

ve tüketicilerin bu linke tıklayarak kampanyanın ya da reklamın

etkililiğinin ölçülmesini sağladığı bir kurguyu içermektedir.

Yönlenen link bir reklam verenin web sitesi olacağı gibi günümüzde

oldukça yaygınlaşan bir e-ticaret sitesi de olabilmektedir. Daha ileri

giden kurumlar, tanımlanmış kurgular vasıtasıyla müşterilerin ilgi ve

algılarını canlı tutmak amacıyla E-Posta gönderimlerini sistemleştirmiş,

müşteri davranışlarına göre müşterilerine özel teklifleri E-Posta

aracılığıyla iletmektedir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

27

Page 28: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. E-POSTA PAZARLAMASI

E-Postaya dayalı pazarlama iletişimi sayesinde mevcut müşteriler ve

müşteri adaylarıyla doğrudan iletişim sağlanırken, kişiye özel ürün ve

hizmet teklifleri, periyodik hatırlatmalar (E-Bültenler), müşterilerin

şikayet ve önerilerine verilen yanıtlar, E-Posta iletileriyle kolaylıkla

sağlanabilmektedir.

Doğru kullanıldığında E-Posta esaslı bir doğrudan pazarlama kanalı

olabilmekte ve bu araç en iyi pazarlamacılar tarafından düzenli olarak

ve önemli sonuçlar elde edilerek kullanılmaktadır. E-Posta bu anlamda

pazarlamacılara ileri hedefleme, derinlemesine kişiselleştirilebilme ve

ilişki geliştirilmesine imkan tanıyan mesajlar sunma imkanı

sağlamaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

28

Page 29: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. E-POSTA PAZARLAMASI

Maliyet etkililiği ve zaman etkinliğinin sunduğu cazibe dolayısıyla, E-

Posta pazarlaması pazarlamacılar için en büyük doğrudan pazarlama

yöntemi olmaktadır.

Pek çok firma özellikle mevcut müşterileriyle iletişim kurabilmek için

E-Postayı kullandıkça, hangi E-Posta kampanyalarının müşterinin tutum

ve davranışlarını etkilediğine dayanan bu süreci anlayabilmek için

arayışlar giderek daha önemli hale gelmiştir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

29

Page 30: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. E-POSTA PAZARLAMA SÜRECİ

1. E-Posta Hedefini ve İçeriğini Belirleme: E-Posta gönderimi

yapmadan önce gönderim hedefi belirlenmelidir. E-Posta

pazarlaması sadece satış yapmak için kullanılan bir kanal değildir.

Gönderilen e-posta içerisinde web sitesinde yeni geliştirilen bir özelliği

duyurmak, kullanıcıdan geri bildirim toplamak ya da kullanıcıların

doğum gününü kutlamak gibi farklı hedefler de olabilir.

Kullanıcıların alışkanlıkları ve davranışları analiz edilerek, onlara en

doğru zamanda, en doğru içerikle ulaşılması gereklidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

30

Page 31: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. E-POSTA PAZARLAMA SÜRECİ

2. Test: E-Postanın gönderimi yapılmadan önce mutlaka test edilmesi

gerekir. E-Posta başlığı, içeriği, butonların çalışması, eklenen

linklerin doğru adrese gidiyor olması test edilmesi gereken başlıca

alanlardır.

Müşterinin e-postayı hangi cihazda açacağı bilinmediğinden, mobil

cihazlar başta olmak üzere tüm cihazlarda testin gerçekleştirilmesi

gereklidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

31

Page 32: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. E-POSTA PAZARLAMA SÜRECİ

3. Segmentasyon ve Gönderim: Gönderilecek e-postadan en verimli

sonuç alınmak isteniyorsa, hazırlanan içeriğe uygun bir hedef

kitleye gönderim yapılması gereklidir. İlgili hedef kitleye gönderim

sağlandığında hem hedef kitle haricindeki kullanıcılar rahatsız

edilmeyecek hem de dönüşüm oranı artacaktır.

E-Posta tasarımı ve içeriğinin hazırlanması bir maliyet oluşturacaktır.

Bu maliyeti karlı bir duruma çevirmek için, gönderim yapılacak

segmentin yeterli bir hacimde olmasına dikkat edilmelidir. Yani

attığınız taş, ürküttüğünüz kuşa değmelidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

32

Page 33: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. E-POSTA PAZARLAMA SÜRECİ

4. Ölçümleme: Gönderilen e-postanın performansını ölçümlemek süreç içerisindeki en önemli adımlardan biridir. Performans sonuçlarını en iyi şekilde analiz etmenin ve bir sonraki e-posta gönderiminde bu performans sonuçları göz önünde bulundurularak aksiyon alınmalıdır.

E-Posta gönderimi sonrasında başarıyı ölçümlemek için en önemli ilk 3 metriğe dikkat edilmelidir.

a. Açılma Oranı: Gönderim yapılan kişiler içerisinden kaç kişinin e-postayı açtığını anlayacağınız metriktir. Aşağıdaki formülle hesaplanabilir.

Açılma Oranı = E-Postayı Açan Kişi Sayısı / E-Posta Gönderilen Kişi Sayısı

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

33

Page 34: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. E-POSTA PAZARLAMA SÜRECİ

b. Tıklama Oranı: Kullanıcı gönderilen e-postayı açıp, içeriği gördükten

sonra herhangi bir linke tıklayarak siteye yönlenir. Bu tıklama sayısının

e-posta gönderme sayısına olan oranı da tıklama oranını vermektedir.

Tıklama Oranı = E-Postayı Açan Kişi Sayısı / E-Posta Gönderilen Kişi Sayısı

c. Dönüşüm Oranı: E-Posta stratejisi planlanırken hedeflerin dönüşüm

oranı takip edilmelidir. Gönderim yapılırken her e-postanın

performansı analiz edilerek başarılı ve başarısız sonuçların nedenleri

değerlendirilmelidir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

34

Page 35: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

7. YENİDEN PAZARLAMA / REMARKETING

Yeniden Pazarlama/Remarketing, siteyi daha önce ziyaret etmiş

kullanıcılarla iletişime geçmek için yapılan bir satış ve reklam

stratejisidir.

Web sitesinde gezen kullanıcılar pazarlama teknolojileri sayesinde

etiketleniyor. Bu etiketlenme sayesinde hangi kullanıcının, hangi ürünle

ilgilendiği bilgisi eşleştiriliyor. Etiketlenen kullanıcılar farklı siteleri

ziyaret ettiğinde bu ürünlerin reklamı gösteriliyor.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

35

Page 36: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

8. REMARKETING ÇEŞİTLERİ

1. Site Remarketing: Remarketing tiplerinin en popüleridir. Siteden

ayrılan ziyaretçilere farklı mecralarla ilgilendikleri ürün gösterilir.

2. Search Remarketing: Siteyi ziyaret etmiş ve arama motorlarında

belirli kelimeleri arayan ziyaretçiler hedeflenir. Hedeflenen

ziyaretçiler için Adwords’te diğer ziyaretçilere göre maksimum

tıklama başına maliyet teklifi verilebilir.

3. E-Mail Remarketing: Ziyaretçinin ilgilendiği ürünü mail atarak yapılan

hatırlatmadır. Ziyaretçinin e-posta bilgisine ulaşılması için siteye

kaydolması gerekir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

36

Page 37: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

1. AFFILIATE KAVRAMI

Affiliate, yıllardır süre gelen gelen «Komisyonculuk» mesleğinin dijital

halidir.

Affiliate aslında, satış ortaklığı sistemidir. Satış odaklı bir pazarlama

kanalı olduğu için performans pazarlaması olarak da bilinir.

Affiliate, e-ticaret sitelerinin tercih ettiği pazarlama kanallarından

biridir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

37

Page 38: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

3. AFFILIATE PAZARLAMA KANALININ

ÇALIŞMA ŞEKLİ

Reklam yayını yapılır > Kullanıcı siteye yönlendir > Satış

gerçekleştiğinde reklam yayınının ücreti yayıncıya ödenir.

Örneğin; cep telefonu ile ilgili bir bloğunuz var. Bu blogda, yeni çıkan

cep telefonları hakkında bilgileri, ürün özelliklerini, fiyat & performans

oranlarını ve daha birçok farklı bilgiyi en iyi şekilde paylaşıyorsunuz.

Sitenizin trafiği oldukça iyi; ama, tanıttığınız ürünlerin satışını

gerçekleştirebileceğiniz bir platforma sahip değilsiniz. Bu durumda

Affiliate iş modeli yardımcı olmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

38

Page 39: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

3. AFFILIATE PAZARLAMA KANALININ

ÇALIŞMA ŞEKLİ

Affiliate iş ortaklığı içerisinde internetten ürün satışı yapan farklı

şirketlerin reklamını sitenizde yayınlayabilirsiniz.

Sitenizi ziyaret eden kullanıcılar yayınladığınız reklamı tıkladıktan

sonra e-ticaret sitelerinin sayfasına yönlenir.

Yönlendirdiğiniz kullanıcı sitede hedeflenen dönüşü gerçekleştirirse

belirlenen komisyon oranları doğrultusunda gelir elde edebilirsiniz.

Komisyon oranları, her kategori için farklılık gösterebilir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

39

Page 40: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

4. AFFILIATE KAMPANYA ÇEŞİTLERİ

1. Üyelik Kampanyaları: Her yeni üye için ücret ödenir. Bilinirlik

sağlamak ve üye sayısını artırmak için daha çok yeni kurulan e-

ticaret sitelerinin tercih edeceği kampanyalardan biridir. CPL (Cost

Per Lead) olarak ödeme yapılır.

2. Satış Kampanyaları: Gerçekleşen ürün satışı üzerinden ödenen

ücrettir. CPS (Cost Per Sales) ya da CPA (Cost Per Action) olarak

adlandırılır. E-ticaret sitelerinin en çok kullandığı kampanya

türlerinden biridir.

3. Install Kampanyaları: Uygulamaların ve yazılımların indirilip

kurulmasıyla hedeflenmiş bir kampanya çeşididir. CPI (Cost Per

Install) olarak da adlandırılır.

4. İzleme Kampanyaları: Videoları izletme hedefi üzerine kurulu

kampanya çeşididir. CPV (Cost Per View) olarak da adlandırılır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

40

Page 41: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

5. İÇERİK PAZARLAMASI

İçerik pazarlaması, hedef kitle için değerli ve ilgili içerik üreterek

onları istenilen aksiyona yönlendiren stratejik pazarlama yaklaşımıdır.

Kullanıcıları ürün ya da hizmete doğrudan yönlendirmektense öncelikle

onları bilgilendirmeyi tercih eder. Böylece doğru bilgilendirme ve

içerikle hedef kitlenin güvenini kazanarak onun markaya karşı olan

bağlılığını güçlendirir.

Örneğin; booking.com’dan bir rezervasyon yaptıktan sonra o şehir

hakkında bilgiler e-postanıza düşer. Ya da bir e-ticaret sitesinde bir

ürünü gezdiğinizde Facebook’ta o ürünün faydaları ile ilgili bir blog

yazısının reklamına rastlayabilirsiniz.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

41

Page 42: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. GÖRÜNTÜLÜ REKLAM AĞLARI

Görüntülü reklamlar logo, animasyon, video ya da fotoğraf gibi görsel

öğeler kullanarak marka mesajının iletilmesini sağlayan bir pazarlama

kanalıdır. Onlarca kelimeyle verebilecek marka mesajını tek bir görsel

kullanarak çok daha etkili bir şekilde verilmesini sağlar. İçerisinde

yoğun bir şekilde banner kullanımı olduğu için, görüntülü reklamlara,

«banner reklamlar» da denilebilir.

Görüntülü reklam ağları, yayıncıyla (kendi sitesinde reklam yayınlayıp,

gelir elde etmek isteyen web site sahipleri) reklam verenleri

buluşturan platformlardır.

Dünya’nın en geniş reklam ağı olan Google Görüntülü Ağı, markaların

dijital pazarlama stratejilerinde oldukça önemli bir yere sahiptir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

42

Page 43: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. GÖRÜNTÜLÜ REKLAM AĞLARI

Görüntülü reklamlarla aşağıdaki hedeflemeleri gerçekleştirebilirsiniz:

• Yaş

• Cinsiyet

• Lokasyon

• Anahtar kelime

• Yerleşimler

• İlgi alanı ve yeniden pazarlama listeleri

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

43

Page 44: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

6. GÖRÜNTÜLÜ REKLAM AĞLARI

Görüntülü reklamlar iki farklı modelde çalışır:

1. Eğer hedef marka bilinirliği oluşturmak ya da marka mesajı

duyurmaksa reklamların farklı kullanıcılar tarafından görünme

sayısı önemli olacaktır. Bu nedenle reklam gösterimleri ile birlikte

bilinirliği hedeflenen reklamlar CPM (1000 gösterim başına maliyet)

ile maliyetlendirilebilir.

2. Eğer amaç siteye trafik sağlamak ve gelen trafikten dönüşüm elde

etmekse reklamların tıklanması önemli olacaktır. Bu durumda

reklam CPC (Tıklama başına maliyet) ile maliyetlendirilir.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

44

Page 45: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

7. ÖLÇÜMLEME

Dijital pazarlamayı geleneksel pazarlamadan ayıran en önemli

özelliklerden biri de veri odaklı karar verilebilmesidir. Ölçümleme

sonrasında oluşan raporlar, geminin dümenini ne tarafa doğru

çevrileceğinin en net göstergelerinden biri olacaktır.

Dijital pazarlama kampanya sürecinde raporlama en son adım olarak

bilinse bile, raporun oluşmasını sağlayan metriklere yani kampanyanın

nasıl ölçümleneceğine sürecin en başından karar verilmesi gerekiyor.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

45

Page 46: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

8. RAPORLAMA

Raporlama, şirket ya da reklamlar için yapılan yatırımın performansını

görebilmek için mevcut verinin en anlaşılır şekilde özetlenmesidir.

Ölçümleme aşamasında karar verilen metriklerin sonucunda ortaya

çıkan veriyi bir tabloda incelemek ya da görselleştirmek anlaşılır bir

rapor haline getirmek performans değerlendirmesi aşamasında oldukça

önemli bir adımdır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

46

Page 47: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

9. RAPORLAMA VE ANALİZ ARAÇLARI

Yapılan bir reklamın başarısı 2 farklı şekilde ölçümlenebilir:

1. Facebook ve Google gibi reklam yayını yapılan ağların sağladığı

panellerden sonuçları görülebilir.

2. Yayınlanan reklam üzerinden siteye gelen kullanıcıların

davranışlarının analiz edebileceği araçlardır.

Dr. Öğr. Üyesi Gözde Mert

47

Page 48: E-TİCARET · E-ticaret ve internet üzerinden iletişimin paralel şekilde gelişmesi tüketicilerin satın aldıkları mallar ve hizmetler hakkında birbirleriyle daha fazla konuşmalarına

TEŞEKKÜRLER