eBook 101 Cau Hoi Khoi Nghiep PDF

http://khoithuat101.com – Nghệ thuật của sự khởi đầu – Diển đàn chuyên đề con đường khởi nghiệp.

101

Câu hỏi khởi nghiệp - Guy Kawasaki

Nguồn :sưu tầm Thực hiện ebook: khoithuat101.com

Đây là món quà mà diển đàn khởithuật101.com dành tặng cho tất các bạn – Các thành viên tích cực, các Mod,S-Mod và tất cả những người đã cống hiến cho sự phát triển của diển đàn khởithuật101.com trong thời gian qua.Thay mặt ban quản trị gởi đến tất cả các bạn lời cảm ơn chân thành nhất. Chúc tất cả nhiều sức khỏe,và mau chóng tìm được câu trả lời trên con đường khởi nghiệp của mình.

Thay mặt BQT www.khoithuat101.com Ichimaru Gin

http://khoithuat101.com – Ngh ệ thu ật c ủa s ự kh ởi ñầu – Di ển ñàn chuyên ñề con ñường kh ởi nghi ệp.

Guy Kawasaki

[2]

Lời cảm ơn Cảm ơn các bạn đã đọc sách của tôi. Đây là sự đầu tư cả về

thời gian và tiền bạc của các bạn. bù lại, tôi hi vọng giúp các bạn hiểu được cách thức tạo ra những điều mới mẻ và thực hiện được ước mơ của mình.

Thỉnh thoảng các bạn có thể vào trang web

www.theartofthestart.com vì tôi sẽ đưa lên đó những ví dụ, các mẫu và những thông tin khác có thể giúp ích cho các bạn.

Tôi e đã làm mất thời gian của các bạn. Bây giờ xin các

bạn hảy bỏ qua chiếc kính hiển vi, tập trung vào chiếc kính viễn vọng và bắt tay vào làm việc.

- Guy Kawasaki


Guy Kawasaki

[3]

Đặt tên doanh nghiệp và thiết kế logo #1. Công ty mới của tôi đã dành nhiều thời gian và tiền bạc để có được một cái tên và biểu tượng hay. Theo tôi, một cái tên công ty phải gây ấn tượng. Còn ý kiến của ông về tầm quan trọng của tên công ty như thế nào, và trong giai đoạn thành lập công ty, nên tiến hành việc đặt tên và sáng tác biểu tượng công ty như thế nào? Đáp: Tên công ty hết sức quan trọng, và bạn nên hoàn thành nó càng sớm càng tốt. Cái tên này phải dễ ñánh vần, dễ nhớ và ñặc biệt – chẳng hạn như Claris, Clarus, Clarins, Claritin – và ñiều quan trọng nhất là nó phải có thể ñược tìm trên Google và Xerox. Nhân tiện, tôi cũng xin nói thêm rằng không nên chi quá nhiều tiền ñể có ñược một cái tên. Nếu bạn phải chi $25.000 cho một cố vấn ñể ñặt tên công ty có nghĩa là bạn thiếu trí tưởng tượng, thiếu kiến thức về marketing và không biết sử dụng chương trình WhoIs của Versign. Biểu tượng công ty thì ít quan trọng hơn. Bạn có thể thay ñổi biểu tượng khi thị hiếu thay ñổi theo thời gian. Ví dụ như hãng Apple ñã thay ñổi biểu tượng của họ ít nhất là ba lần. #2. Tôi có một sản phẩm mà tôi cho rằng sẽ đặc biệt hấp dẫn đối với giới trẻ châu Á ở Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc. Công ty của tôi đặt trụ sở tại New York, nhưng tôi cảm thấy các nhà đầu tư cuả tôi


Guy Kawasaki

[4]

không hiểu nhiều về thị trường mà tôi đang hướng tới. Vậy làm thế nào tôi có thể tìm được một nhà đầu tư được đào tạo tại các thị trường nước ngoài? Đáp: Tại sao các nhà ñầu tư ở Mỹ lại phải ñi bao nhiêu ñường xá xa xôi tới Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc ñể mất tiền khi họ có thể làm ñiều này ngay tại sân sau nhà họ? Nhưng tôi ñã lạc ñề rồi thì phải. Đây là phương pháp mà bạn có thể áp dụng. Hãy tìm các công ty ở các nước ñó ñược nêu tên trong Nasdaq. Sau ñó xem nhà ñầu tư nào ñầu tư vào các công ty ñó. Sau ñó vào trang web của các nhà ñầu tư ñó và xem ai thuộc hội ñồng quản trị công ty. Hoặc bạn có thể ñơn giản hoá bằng cách tìm trong các tài liệu Walden Internatianl, Worldview Technology Partners và 3i. #3. Chúng tôi đã nhận được các câu trả lời “Không” chắc như đinh đóng cột từ hầu hết các nhà đầu tư mà chúng tôi tiếp cận, tuy nhiên còn một hai người không trả lời, để chúng tôi chờ đợi hàng tuần mà chẳng nói không cũng chẳng nói có, rồi cuối cùng vẫn để chúng tôi rớt đài. Đây có phải là tình trạng chung không? Chúng tôi có thể làm gì để tránh tình trạng bị kéo dài thời gian mà không đầy các nhà đầu tư đến câu trả lời “không”? Đáp: Tôi sẽ phiên dịch lời nói của các nhà ñầu tư cho bạn. “Nào, hãy bắt ñầu công việc một cách chăm chỉ” = “chúng tôi có quan tâm”. Tất cả những câu trả lời khác ñều là “Không”. Điều ñó rất dễ hiểu. Bạn có biết bạn có thể nói gì nếu một nhà ñầu tư từ chối bạn không? Hãy chào từ biệt.


Guy Kawasaki

[5]

Xác định loại hình kinh doanh #4. Tôi muốn khởi sự doanh nghiệp của riêng mình nhưng không biết nên bắt đầu từ loại kinh doanh nào. Ông có thể gợi ý cách tốt nhất để tìm một việc kinh doanh phù hợp với khả năng của tôi được không? Điểm mấu chốt là: Thành lập một công ty không giống với tìm một việc làm mới. Với một việc làm mới, bạn mong ñợi công việc thú vị, ñược trả lương cao, cho phép bạn ñạt ñược các mục ñích cá nhân, v.v. Đó cũng là dấu chấm hết cho một cuộc hành trình dài. Thành lập công ty là ñiều hoàn toàn khác. Đam mê kinh doanh có thể bắt nguồn từ trái tim bạn. Nó không phải là cái gì “phù hợp với khả năng của bạn”, mà là cái gì ñó buộc bạn phải ñứng vào hàng ngũ những người kinh doanh. Vì thế, khi một ñiều gì ñó ñẩy bạn tới ngưỡng này, bạn sẽ tự nhận ra nó ngay. Bạn không cần phải ñi tìm nó giống tìm việc bằng cách ñọc cột “Quảng cáo việc làm” trên báo. #5. Hiện nay các nhà kinh doanh vốn đang làm gì? Họ có đầu tư không hay là thường xuyên bỏ lỡ cơ hội? Bốn câu nói láo mà các các nhà kinh doanh vốn ngày nay thường nói là: “Chúng tôi biết ñiều ñó sẽ tới”; Chúng tôi có rất nhiều tiền ñầu tư”; “Năm nay chúng tôi thực hiện nhiều hợp ñồng hơn bất cứ giai ñoạn nào trước ñây”; và “Chúng tôi nghĩ ñã ñến lúc ñể thành lập các công ty lớn.” Hầu hết các nhà kinh doanh vốn ñều ñi tìm các công ty


Guy Kawasaki

[6]

có ba yếu tố “ñã qua thử thách” sau: các nhóm làm việc “ñã qua thử thách”, công nghệ “ñã qua thử thách” và chiến lược bán hàng “ñã qua thử thách”. Lý tưởng nhất ñối với họ là nhóm làm việc ñã bán một công ty cho Cisco ñể lấy $7 tỷ, ñoạt một giải Nobel về công nghệ ứng dụng và khả năng bán hàng $12 triệu/năm. Nhưng thật không may, với việc sử dụng các tham số như trên, thì chẳng nhà kinh doanh vốn nào ñầu tư vào bất kỳ cái gì. Đó sẽ là các Yahoo!, Google, eBay, Netscape, Apple hay Cisco của tương lai. Tuy nhiên cũng có một số ngoại lệ, trong ñó có Sequoya Capital. Nhưng nhìn chung là ngày nay khó mà ñạt ñược một hợp ñồng ñầu tư. #6. Tôi nên đăng ký doanh nghiệp của tôi là công ty hay hợp doanh? Ưu và nhược điểm của hai sự lựa chọn này là gì? Nhìn chung thì tôi cho rằng nên chọn ‘công ty’, nhưng tất nhiên mỗi trường hợp một khác. Bạn cần hỏi một luật sư công ty ñể biết thêm, ñặc biệt nên hỏi một luật sư chuyên về việc thành lập công ty, chứ không phải luật sư hôn nhân và gia ñình. Ngoài công việc hàng ngày ra, tôi còn có một doanh nghiệp nhỏ hoạt ñộng rất tốt. Tôi ñã mở rộng việc kinh doanh này bằng cách quảng cáo trên mạng, ñồng thời xây dựng một trang web, nhưng cho ñến nay tôi vẫn chưa có thêm ñơn ñặt hàng mới nào. Tôi có nên tiếp tục các nỗ lực marketing trong vùng không hay có những lời khuyên nào ñó giúp tôi xây dựng trang web sao cho có hiệu quả hơn?


Guy Kawasaki

[7]

Trang web không phải dành cho tất cả mọi người. Có một số việc kinh doanh chỉ nên hướng vào việc marketing trong vùng. Có thể doanh nghiệp của bạn thuộc một trong những loại ñó. Trang web có thể giúp một doanh ngiệp phát triển lớn hơn và nhanh hơn, nhưng nó không thể giải quyết vấn ñề nếu thực chất cơ sở kinh doanh của bạn không ổn. Nhưng tôi sẽ cho bạn vài lời khuyên vì có vẻ như cơ sở của bạn cũng có triển vọng. Để xây dựng một trang web ñúng cách, trước hết hãy nhìn trang web với tư cách một khách hàng. Nó có thu hút bạn không? Các chi tiết có dễ hiểu không? Việc ñặt hàng có dễ dàng không? ñừng ñỏi hỏi người khác làm những ñiều mà bạn không muốn làm. #7. Làm thế nào tôi có thể thành công trên thị trường được khi tất cả mọi người đều bám vào các hợp đồng, cạnh tranh gay gắt và không cho sản phẩm của tôi một chút cơ hội nào? 90% ñầu tiên của thành công nằm ở sản phẩm tốt. 10% tiếp theo ñòi hỏi sự kiên trì. Chẳng có gì bí mật ở ñây cả, nhưng tôi có vài lời khuyên cho bạn: - Hãy tìm một người có khả năng ñưa ra quyết ñịnh ñúng. Đó không nhất thiết phải là người với chức danh to tát. Đó có thể là một thư ký, một nhân viên hay một trợ lý hành chính thôi. - Hãy ñể cho mọi người tự nghiệm sản phẩm của bạn. Bằng cách nào ñó, hãy ñể mọi người thử trước khi mua hàng.


Guy Kawasaki

[8]

- Hãy tiến hành những bước ñi an toàn. Đừng cố gắng quá kiểu như vứt tất cả các giải pháp hiện tại ñi và bắt ñầu lại từ ñầu. Hãy thay ñổi từng chút một. Chồng tôi sẽ kết thúc nghĩa vụ quân sự trong năm tháng nữa. Chúng tôi ñã quyết ñịnh thành lập một doanh nghiệp ñồ dùng gia ñình trên mạng và anh ấy ñịnh dựa hoàn toàn vào công việc ñó ñể kiếm sống trong tương lai. Theo tôi ñây là lúc rất khó có thể kinh doanh trên mạng, nhất là khi nghĩ tới việc anh ấy sẽ thất nghiệp trong năm tháng tới. Tôi sợ sẽ mất ñi những gì chúng tôi ñã gom góp ñược nếu như việc kinh doanh này bị lỗ. Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chồng chị vì ñã phục vụ trong quân ngũ. Tôi ñánh giá cao những gì mà anh ấy ñã làm. Ở trong hoàn cảnh của chị, tôi sẽ chơi trò nước ñôi, vì không ai có thể dự ñoán ñược việc kinh doanh qua mạng hay bất kỳ loại kinh doanh nào khác có thể thành công hay không. Tất cả các loại việc kinh doanh ñều rất khác nhau. Vì vậy, tốt nhất hãy giả vờ rằng phải mất tới một năm công việc kinh doanh mới tạo ra lợi nhuận ñược. Hãy hỏi anh ấy “chúng ta sẽ làm gì ñể có thu nhập trong thời gian ñó?”

Kinh nghi ệm #8. Tôi là sinh viên năm thứ hai đại học. Tôi muốn biết tôi cần phải học gì để trở thành một nhà đầu tư vốn. Người ta có cần cái gọi là “sinh ra trong giàu có” để thành công trong nghề nghiệp này không?


Guy Kawasaki

[9]

Để tiện thảo luận, tôi giả sử là bạn muốn trở thành một nhà ñầu tư vốn trong lĩnh vực công nghệ. Để làm ñược nghề này, nền tảng giáo dục cần nhất là kỹ sư - về khoa học máy tính, ñiện dân dụng, khoa học vật liệu hay công nghệ sinh học ñều ñược. Tuy nhiên, mặc dù học tập rất quan trọng, nhưng kinh nghiệm hoạt ñộng còn quan trọng hơn nhiều. Bạn phải có thời gian làm những công việc khó khăn thực sự - ñầu tư vốn không phải là một công việc thực sự. Bạn không nên chỉ học công nghệ. Còn về việc sinh ra trong giàu có có lợi hay không, thì theo tôi ñể làm nghề này, tốt hơn bạn hãy sinh ra trong nghèo khó. Nếu bạn sinh ra trong giàu có, bạn có thể có cảm giác quyền lực ngay từ ngày ñầu tiên, và ñiều này làm hỏng tính cách, khả năng ñánh giá và tính kỷ luật của bạn. Thời gian ñã chứng minh rằng một nhà ñầu tư vốn ñiển hình sinh ra trong nghèo khó, làm việc cực như chó ñể có ñược thành công, từ bỏ vai trò ñiều hành ñể trở thành một nhà ñầu tư vốn, gặp may mắn và kiếm tiền còn nhiều hơn cả giai ñoạn trước. Rồi sẽ tới lúc người này có cảm giác quyền lực, nhưng ít nhất họ cũng không ñược sinh ra cùng với cảm giác ñó. #9. Hiện nay tôi đang làm việc với tư cách là kế toán trưởng của một nhà phân phối cỡ trung trong ngành công nghệ thông tin. Tuy nhiên, tôi nhận thấy rằng cuộc chơi ngày càng chuyển sang hướng dịch vụ, và tôi muốn khởi sự doanh nghiệp của riêng mình và đi vào cửa ngách này. Vậy cách tốt nhất để thu hút được vốn tài trợ là gì và tôi nên tìm tới ai? Tôi sẽ cần giấy tờ/ kế hoạch/dự án gì? Tôi có thể tìm nguồn


Guy Kawasaki

[10]

thông tin cần thiết để có một kế hoạch kinh doanh hợp lý ở đâu? Tôi không muốn là bạn mất hứng, nhưng tư vấn về máy tính không phải là loại kinh doanh mà các nhà ñầu tư vốn ưa thích. Các nhà kinh doanh vốn cho rằng loại tổ chức dịch vụ này không phát triển vượt bậc ñược. Có nghĩa là tất cả những gì bạn có thể làm là thuê ngày càng nhiều người hơn ñể có số giờ ñược thanh toán ngày càng nhiều. Điều này sẽ không xảy ra nếu như bạn thiết kế một sản phẩm và chở hàng ngàn sản phẩm ñó ñi bán. #10. Cảm ơn ông về những thông tin bổ ích về các mô hình kinh doanh. Ông có cho rằng rất khó có thể thu hút được tài trợ vào một trung tâm trông trẻ không? Đúng là rất khó. Bạn chỉ có có thể hy vọng vào một nhà từ thiện giàu có nào ñó với một mục tiêu cao cả là vì lợi ích của trẻ thơ. Bạn cũng có thể xây dựng một mạng lưới các trung tâm trông trẻ thông qua một loại mô hình franchise và chứng minh rằng tôi nói sai, nhưng tôi vẫn cho rằng khó có thể cuốn hút một nhà kinh doanh vốn với ý tưởng này. Tôi muốn gia nhập thị trường ñồ uống và ñã bắt ñầu kế hoạch kinh doanh của mình. Tôi ñang cố găng thu nhập những nghiên cứu về thị trường, nhưng tôi phát hiện ra rằng rất khó có ñược thông tin hữu ích nếu không chi ra một khoản tiền lớn. Tôi cho rằng một cuộc ñiều tra trên mạng khó có thể cho


Guy Kawasaki

[11]

bạn những thông tin cần thiết. Hãy coi ñây là một trong rất nhiều thử thách trên chặng ñường kinh doanh. Tuy nhiên, tôi muốn nói rằng ñừng cố tìm bằng chứng về quy mô thị trường qua nghiên cứu. Chẳng một nhà ñầu tư nào bị thuyết phục khi bạn nói: “Nếu 1% dân số Trung Quốc mua ñồ uống của tôi, thì công ty của tôi sẽ lớn tới cỡ nào?” #11. Tôi đã thành lập một công ty công nghệ nhỏ làm việc tại nhà được hơn một năm. Ông có cho rằng việc một ngân hàng đầu tư yêu cầu chúng tôi đưa $4000 để đưa công ty của tôi vào danh sách những công ty mà nó đỡ đầu là hợp lý không? Vì trong giai đoạn đầu, tiền mặt hết sức quan trọng, nên tôi không thể coi đó là cái giá hợp lý được. Liệu trong trường hợp này, số tiền mà họ đưa ra có cao hơn khoản phí thông thường không? Việc yêu cầu khoản phí này là không thể chấp nhận ñược. Nếu bạn trả số tiền này thì bạn ñúng là ngốc. Không có nhiều ngân hàng ñầu tư hoạt ñộng hiệu quả. Chẳng có nhà ñầu tư nào lại tìm tiếm công ty ñể tài trợ thông qua các danh sách của ngân hàng ñầu tư, rồi nhấn nút “Send now” ñể gửi tiền cả. #12. Thành phần quan trọng nhất của một kế hoạch kinh doanh hiệu quả là gì? Thành phần quan trọng nhất là sơ lược về việc thực hiện kế hoạch. Phần này dài khoảng hai trang và trả lời những câu hỏi cơ bản như sau:


Guy Kawasaki

[12]

Bạn làm gì? Bạn ñang giải quyết khúc mắc nào? Nhóm thực hiện của bạn là ai? Mô hình kinh doanh của bạn là gì? Đối thủ cạnh tranh của bạn là ai? Trong số các câu hỏi trên, câu quan trọng nhất là về vấn ñề khúc mắc mà bạn ñang cần giải quyết. Những câu trả lời cần mang tính thức tế, rõ ràng và thật cụ thể thì mới thu hút ñược vốn tài trợ. #13. Tôi là một nhà kinh doanh nhiều tham vọng. Tôi mới vào năm thứ nhất trường đại học và tôi có một kế hoạch kinh doanh cụ cụ thể. Tôi rất quan tâm đến ngành giải trí, nhưng lại định khởi sự doanh nghiệp ngoài ngành này. Tôi nên bắt đầu từ đâu? Tôi cần tìm hiểu vấn đề gì? Tôi sẽ nhận được bằng cử nhân về quản trị doanh nghiệp. Đó có phải là một bước khởi đầu tốt không? Điều không ổn ở ñây là: Bạn có một “kế hoạch kinh doanh cụ thể”, nhưng bạn lại hỏi những câu rất căn bản. Điều này có thể so sánh với việc bạn nhận mình là người chơi khúc côn cầu giỏi, nhưng bạn muốn học cách ñi lại trên băng. Bạn bắt ñầu bằng việc nghiên cứu cái mà bạn yêu thích. Sau ñó bạn tới làm việc tại một công ty cung cấp sản phẩm hay dịch vụ mà bạn thích. Rồi sau ñó, bạn sẽ bị thôi thúc tham gia kinh doanh. Khi ñó hãy viết thư cho tôi ñể hỏi, tôi sẽ giúp bạn ñược nhiều hơn. Làm cách nào mà một công ty có danh tiếng tốt với khách hàng, chẳng hạn như Land Rover, Jaguar,


Guy Kawasaki

[13]

Elizabeth Arden, Scotland Yard, vươn ñược tới một thị trường rộng lớn hơn? Dường như kinh doanh trong quá khứ dựa nhiều vào tiếng ñồn chứ không phải marketing. Bạn cho rằng Land Rover có danh tiếng tuyệt vời ư? Bạn ñã sở hữu một chiếc Land Rover rồi hay sao? Nhưng hình như tôi lạc ñề rồi thì phải. Tiếng ñồn không phải là một phương thức khác với marketing. Chúng chính là một hình thức marketing. Tôi còn cho rằng ñó là hình thức hiệu quả nhất của marketing. Cũng có thể bạn có khả năng mở rộng thị trường bằng hàng tấn quảng cáo và khuyến mại, nhưng ñiều này vượt quá tầm hiểu biết cuả tôi. Tôi thích những doanh nghiệp mới thành lập, và chỉ tập trung vào một bộ phận thị trường thích hợp. #14. Hỏi: Cái gì có trước, sản phẩm hay thị trường? Tôi nên tìm một sản phẩm rồi sau đó mới tìm cách bán nó, hay tôi nên tìm một thị trường chưa được khai thác và rồi tìm sản phẩm để đưa vào đó? Đáp: Cứ gọi tôi là người lạc hậu nếu muốn, nhưng theo tôi thì bạn cần phải tạo ra sản phẩm trước. Lý do có thể vì bạn thích sản phẩm ñó, hay có thể vì cái công ty mà bạn ñang làm thuê chưa nghĩ tới sản phẩm ñó, hoặc có thể ñơn giản là vì bạn có thể tạo ra sản phẩm ñó. Điều mà tôi luôn tin tưởng, ñó là ñể thành công, ta phải yêu thích công việc của mình. Tôi không quan tâm ñến việc thị trường ñó lớn và chưa ñược khai phá hay không, những nếu bạn không yêu công việc ấy, thì hãy quên nó ñi. Cuộc sống quá ngắn ñể chúng ta lãng phí bằng cách


Guy Kawasaki

[14]

làm những việc mà ta ghét. Hãy tiến lên và làm việc cùng với trái tim trong lồng ngực. Còn ñồng tiền sẽ tới sau. Ngay cả khi bạn thất bại, thì ít nhất bạn cũng thất bại khi làm một việc mà bạn yêu thích. #15. Tôi rất muốn thành lập công ty riêng, nhưng giờ tôi mới 18 tuổi, tôi có thể làm gì để các nhà đầu tư nhìn nhận mình một cách nghiêm túc được? Đúng là có sự phân biệt về tuổi tác, ñặc biệt là từ các nhà ñầu tư chuyên nghiệp. Bạn nên nhờ cậy ñến nhóm 3F: Friends (bạn bè), Fools (những thằng ngốc) và Family (gia ñình). Và nếu bạn vẫn muốn thử làm việc với các nhà ñầu tư chuyên nghiệp (và tôi thực sự mong bạn có thể chứng minh rằng tôi sai), thì hãy nguỵ trang bởi sự giám sát của những người lớn tuổi hơn. Hãy ñưa vào ban giám ñốc và ban cố vấn những người tóc muối tiêu hoặc không có tóc chứ không phải những người ñeo khuyên trên mũi. Và hãy thuê một người ñủ trưởng thành ñể ñiều hành công ty của bạn. #16. Tôi nghĩ rằng ý tưởng kinh doanh của tôi sẽ thành công, nhưng tôi lo rằng nó có thể bị người khác đánh cắp nếu tôi đến gặp những nhà đầu tư. Tôi có thể bảo vệ ý tưởng kinh doanh của mình tốt nhất bằng cách nào? Hãy ñể tôi diễn giải câu hỏi của bạn như sau: Ý tưởng của bạn mang tính cách mạng ñến nỗi chưa ai nghĩ ñến nó cả, và nếu bạn nói ý tưởng ñó với một số nhà ñầu tư thì họ sẽ nói toạc ra và tự thực hiện, có phải vậy không? Bạn


Guy Kawasaki

[15]

nên biết rằng các nhà ñầu tư tìm kiếm các nhóm người thực hiện những ý tưởng hay, chứ không phải tìm những ý tưởng hay. Theo kinh nghiệm của tôi, nếu bạn có một ý tưởng hay thì có năm công ty khác sẽ cùng làm theo. Nếu bạn có một ý tưởng tuyệt vời, mười công ty khác sẽ cùng làm theo. Phương thức bảo vệ ý tưởng tốt nhất là thực hiện ý tưởng ñó thật thành công. Không một giấy tờ pháp lý hay bằng sáng chế có thể làm ñược ñiều này. Ý tưởng thì dễ, thực hiện tốt mới khó. #17. Tôi có một ý tưởng kinh doanh không cần nhiều tiền lắm để khởi sự. Vậy việc tìm kiếm sự ủng hộ về tài chính từ bên ngoài có quan trọng lắm không, hay tôi có thể nhờ cậy gia đình và bạn bè? Bạn có thể trông chờ chủ yếu vào nguồn lực từ gia ñình và bạn bè. Danh mục vốn ñầu tư của tôi gần ñây dần dần giảm xuống kể từ khi thị trường mặt hàng của chúng tôi sụp ñổ. Liệu tôi có phải thằng ngốc không khi tôi ñang nghĩ ñến việc bán công ty hiện nay trị giá $401 nghìn ñể khởi sự một doanh nghiệp mới? Tôi có thể ủng hộ trường hợp bạn muốn thành lập một công ty mới nếu danh mục vốn ñầu tư của bạn tăng lên. Nhưng bạn ñang hỏi rằng liệu ñây có phải thời ñiểm tốt ñể bạn thành lập một công ty mới không trong lúc số vốn ñầu tư của bạn ñang ñi xuống. Điều này tôi thấy không lôgíc lắm, nhưng có ñiều là nếu bạn là một người chuyên


Guy Kawasaki

[16]

gây dựng công ty thì lại là việc khác - vì lúc nào cũng là thời ñiểm tốt ñể bạn khởi sự doanh nghiệp. Còn nếu bạn không phải người như vậy thì không nên ñâu. Bạn sẽ bị coi là ngốc nếu bạn bỏ vào ñó cả $401 nghìn của bạn và rồi thất bại. Bạn sẽ ñược coi là thiên tài nếu dồn vào ñó $401 nghìn và thành công. #18. Ông có thể phác ra những rủi ro mà tôi cần phải cảnh giác không? Ngoài những rủi ro hiển nhiên của việc tịch thu toàn bộ tài sản ñể thế nợ, mất tiền và tài sản riêng và tổn hại danh tiếng ra, vấn ñề cũng hết sức quan trọng là ñiều sẽ xảy ra với tinh thần của bạn. Nếu bạn ñang ở Thung lũng Silicon thì ñó không phải là vấn ñề lớn lắm, vì tại ñây, thất bại ñược tha thứ, và ñôi khi theo tôi nghĩ thì người ta còn chúc mừng nó nữa kia. Tuy nhiên có một câu hỏi lớn mà bạn nên ñặt cho bản thân là “Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chưa bao giờ thử và vì vậy sẽ không bao giờ biết cả?” #19. Rất nhiều những cuốn sách mà tôi đã đọc vẽ ra một bức tranh màu hồng giữa doanh nghiệp và các nhà đầu tư. Tôi không tin lắm. Chẳng lẽ không có mối căng thẳng nào giữa một người cố gắng thực hiện giấc mơ của bản thân và một người cố gắng thu lợi từ tiền đầu tư của mình hay sao? Làm thế nào tôi có thể ngăn nhà đầu tư khỏi áp chế các mục tiêu kinh doanh của tôi được? Câu trả lời ngắn gọn là bạn ñọc vẫn chưa ñủ. Còn câu trả lời dài thì như sau: trong một ñôi nhà ñầu tư – nhà kinh doanh hợp nhau, thì việc hiện thực hoá ước mơ của một


Guy Kawasaki

[17]

người là con ñường ñể người kia thu lợi từ tiền ñầu tư. Các nhà ñầu tư không ñổ tiền vào công ty của bạn ñể bạn thoả mãn thú chơi của bạn. Một khi ñã cầm tiền của nhà ñầu tư, thì bạn cũng ñã tạo ra một nghĩa vụ về mặt ñạo ñức là làm cho nhà ñầu tư thu lợi. Nếu bạn không nhất trí với ñiều ñó thì ñừng cầm tiền của người khác.

NGƯỜI KH ỞI NGHI ỆP #20. Cần phải có những tính cách/phẩm chất nào để trở thành một doanh nghiệp thành công? Đáp: Tôi không tin những lời ñồn nhảm, những ñiều sùng bái mù quáng về nhà doanh nghiệp thành công như con so/con dạ, nuôi bằng sữa mẹ/nuôi bằng sữa ngoài. Ngay cả khi có liệt kê các ñặc ñiểm ñó ra thì chúng ta cũng không thẩ thay ñổi ñược bản thân kia mà. Vì vậy nếu bạn muốn thành lập một công ty thì hãy bắt tay thực hiện mong muốn của mình ñi. Đừng bận tâm ñến việc “kiểm tra” ñể xem bạn có những phẩm chất cần thiết hay không.

#21. Trong một trong những cuốn sách của mình, ông có nói về việc tại sao một trong số những ý tưởng thành công nhất như Yahoo!, điện thoại… lại thành công bất chấp tất cả mọi người đều nói rằng chúng sẽ thất bại. Trong các bài trả lời của ông, chính ông cũng thường nói theo kiểu phủ định. Vậy tôi nên nghĩ như thế nào đây? Lý do là vì một ai ñó nói rằng ý tưởng của bạn sẽ thất bại không có nghĩ là chắc chắn nó sẽ thất bại. Mặc dù ñôi khi


Guy Kawasaki

[18]

ñúng là có những ý tưởng thực sự ngốc nghếch. Còn về bài trả lời này, thì hầu hết các câu hỏi tôi nhận ñược ñều kiên quan ñến khả năng ñược tài trợ chứ không phải khả năng thành công của công việc. Hai ñiều này không giống nhau. Thậm chí chúng còn không liên quan ñến nhau nữa kia. Các nhà kinh doanh vốn có phải là một trong những yếu tố gây rắc rối không? Nếu không có sự khuyến khích của họ thì những công ty như Webvan hay eToys chẳng bao giờ có thể niêm yết trên thị trường chứng khoán và hàng triệu người ñã không mất số tiền tiết kiệm hưu trí của mình. Các nhà kinh doanh vốn ñúng là một trong những nguồn gây rắc rối, nhưng thực ra có rất nhiều yếu tố như vậy, trong ñó có cả các nhà ñầu tư. Không ai gí súng vào ñầu bắt họ phải ñầu tư cả. Bản thân họ muốn kiếm nhiều tiền. Nếu bạn cho rằng có một âm mưu nào ñó ñược vạch ra ñể lừa lấy tiền tiết kiệm của những người hưu trí thì bạn nên liên hệ với Oliver Stone chứ không phải với Forbes. Giải pháp duy nhất ñể tránh cho các nhà ñầu tư khỏi mất tiền là lấy mất luôn cả khả năng kiếm tiền của họ. Theo tôi thì phương thuốc này còn tồi hơn là cứ ñể người bệnh bị ốm. #22. Tôi có rất nhiều các món nợ cá nhân. Điều này có làm giảm cơ hội các nhà kinh doanh vốn tài trợ cho công việc kinh doanh của tôi không? Điều ñó còn phụ thuộc vào việc bạn nợ ai. Vấn ñề ở chỗ


Guy Kawasaki

[19]

là các nhà ñầu tư vốn sẽ kiểm tra các thông tin liên quan ñến bạn. Nếu bạn ñã từng phá sản hay bị kết án hình sự thì tình cảnh của bạn sẽ rất khó khăn. Nhưng nếu bạn ñã nợ nhiều tiền và ñang dần dần trả nợ thì vấn ñề sẽ không nghiêm trọng lắm. Tôi ñang cố gắng quyết ñịnh nơi ñặt “công ty” công nghệ của tôi. Thực ra bây giờ nó chưa thực sự là một công ty, mà mới chỉ là một ý tưởng thôi. Nếu công ty của tôi không nằm ở Thung lũng Silicon thì tôi có gặp khó khắn không? Vì tôi hiểu rằng tôi sẽ còn nghèo vài năm nữa trước khi công ty của tôi làm ăn phát ñạt, và tôi thích sống ở những nơi giá rẻ hơn. Đặt công ty ở Thung lũng Silicon có nhiều ñiểm thuận lợi, chẳng hạn như có nhiều nhà cung cấp dịch vụ cơ sở hạ tầng ñể phục vụ doanh nghiệp, nhiều vốn và một lực lượng lao ñộng sẵn sàng ca tụng các doanh nghiệp mới thành lập. Tuy nhiên, ở ñó tốn kém hơn và cạnh tranh gay gắt hơn. Mặc dù vậy, trừ khi bạn sống giữa sa mạc, nơi không thể tìm ñược nhân viên tốt, còn thì ñó không nên là ñiều bận tạm chủ yếu của bạn. Việc thành lập doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào ñầu óc con người hơn là vào ñịa ñiểm công ty.


Guy Kawasaki

[20]

Tại sao bạn thành công trong khi những người khác thất bại?

#23. Làm thế nào ông có thể xác định được nhóm khách hàng mục tiêu của mình? Cần bao nhiêu mẫu thử để có kết quả kiểm định khi xác định nhóm khách hàng mục tiêu có ý nghĩa? Có ba lý thuyết. Thứ nhất, do bạn có nền tảng giáo dục hoặc kinh doanh rộng, nên bạn biết rõ nhóm khách hàng mục tiêu của mình. Thứ hai, bạn sản xuất một sản phẩm mà bạn cùng vợ (chồng) mình muốn sử dụng. Vì thế số mẫu bạn cần là một. Thứ ba, bạn tạo ra sản phẩm và tự nhủ “khách hàng sẽ tới sau.” Lý thuyết ñầu tiên là ñiều mà các nhà kinh doanh vốn thích hơn cả. Peter Lynch sẽ thích lý thuyết thứ hai. Còn tôi thích lý thuyết thứ ba: Cứ thử làm, chở ñi bán và rồi kiểm nghiệm sau. #24. Tôi dường như không thể tìm được nhà kinh doanh vốn nào tài trợ cho các dự án về hoạt động giải trí độc lập. Tôi nên tìm kiếm loại tài trợ này ở đâu? Tôi cũng không biết có nhà kinh doanh vốn nào sẽ tài trợ cho những hoạt ñộng ñó. Bạn sẽ phải tìm một người nào ñó rất yêu thích hoạt ñộng giải trí của bạn. Đừng thử với các nhà ñầu tư ở các tổ chức tài chính trừ phi họ ñang ñầu tư “tiền giải trí” của họ. Bạn trèo nhầm cây rồi. Trong bài báo lần trước ông viết rằng: “Nếu bạn có một ý tưởng hay, thì năm công ty khác cũng ñang có ý tưởng ñó.” Với tư cách là một nhà ñầu tư vốn, ông ñã bao giờ


Guy Kawasaki

[21]

gặp một công ty mới thành lập cạnh tranh trực tiếp với năm công ty khác chưa? Chắc chắn là rồi, chúng tôi chứng kiến cảnh tượng ñó hàng ngày. Ít nhất chúng tôi cũng biết rằng nhiều người cho rằng một thị trường nào ñó ñang tồn tại. Vấn ñề quan trọng là tại sao bạn thành công trong khi những người khác thất bại. Khi một người nói với tôi rằng “không có ai sẽ làm ñiều ñó”, tôi rút ra hai kết luận: (a) không có thị trường nào; hoặc (b) bạn không có mối liên lạc nào, thậm chí bạn không dùng Google ñể thấy rằng có năm công ty khác cũng ñang làm ñiều mà bạn làm. Chẳng kết luận nào khuyến khích tôi ñầu tư cho người ñó cả. #25. Tôi biết rằng một kế hoạch kinh doanh cụ thể (cộng với được tài trợ cá nhân) là chìa khoá để tìm được tài trợ cho một doanh nghiệp mới thành lập. Ông có thể cho vài gợi ý về việc các nhà đầu tư đang tìm kiếm gì và loại nhà đầu tư nào sẽ tài trợ trong lĩnh vực tư vấn kinh doanh không? Nếu bạn chỉ nói ñến kế hoạch trên giấy tờ thì bạn ñã nhầm rồi. Kế hoạch kinh doanh không phải là chìa khoá ñể tìm kiếm các nguồn tài trợ. Có ba thành phần quan trọng trong một mô hình kinh doanh: nhóm làm việc, công nghệ và quy mô của thị trường. Cách ñây vài năm, bạn không cần bất cứ thành phần nào trong ba thành phần trên ñể ñược tài trợ. Nhưng ngày này thì bạn cần cả ba. Tuy nhiên khi gặp thuận lợi, bạn chỉ cần hai yếu tố mà thôi.


Guy Kawasaki

[22]

#26. Gần đây tôi đã có một công ty tư vấn độc lập thành công, chuyên lập các chương trình kiểm định phần cứng và phần mềm cho các nhà thiết kế ASIC và IC. Ông có gợi ý gì cho tôi về cách tốt nhất để xin tài trợ cho loại doanh nghiệp này không? Hãy cố gắng lên. Trong môi trường hiện nay, khó có thể nhận ñược tài trợ cho việc tạo ra các phần cứng và phần mềm như vậy. Hết lần này ñến lần khác, bạn sẽ thấy các công ty sản xuất chip ñiện tử không mua gì của bạn hay các công ty kiểm ñịnh ñã có thể tự làm ñược công việc ñó. Tốt hơn là hãy dùng tiền của mình, mua một công ty sản xuất chip ñiện tử và sau ñó cố gắng thuyết phục các nhà kinh doanh vốn ñầu tư vào công ty ñó. Chúng tôi có một sản phẩm có thể hợp lý hoá hoạt ñộng tìm kiếm việc làm và các quy trình tuyển dụng. Nhưng các nhà kinh doanh vốn nói với chúng tôi cần phải “giảm bớt cái này, giảm bớt cái kia” trong sản phẩm của chúng tôi ngày từ ñầu – nhưng nếu như vậy thì chúng tôi sẽ chỉ là một sản phẩm “tương tự” các sản phẩm khác mà thôi! Làm thế nào chúng tôi có thể khiến mình trở thành khác biệt và không bị các công ty lớn nuốt chửng? Nghe không giống vụ làm ăn của các nhà kinh doanh vốn. Khi các nhà kinh doanh vốn nói với bạn cắt bỏ cai này cái kia, thì ñó chỉ là cách họ nói “Không” mà không phải thốt ra từ ñó mà thôi. Tôi ñảm bảo rằng nếu bạn làm theo yêu cầu của họ, thì họ vẫn cứ không tài trợ cho bạn. Tôi phải thừa nhận rằng tôi không thấy bạn giải quyết ñược vấn ñề gì cho khách hàng. Vấn ñề về thị trường việc làm là do suy thoái gây nên, chứ không phải


Guy Kawasaki

[23]

là các quy trình kinh doanh. Vào tháng Mười Hai vừa qua tôi ñã bị sa thải khỏi chức giám ñốc bán hàng và marketing của một công ty công nghệ cao của Israel. Thay vào việc tìm kiếm việc làm trên thị trường lao ñộng, tôi ñã tự biến mình thành người cung cấp hợp ñồng cho các dịch vụ bán hàng và marketing .Tôi chẳng ñặt ra kế hoạch kinh doanh nào, mà chỉ bắt ñầu quay các số ñiện thoại. Bảy tháng sau, tôi ñã có ba khách hàng lớn, hai nhân viên làm việc bán thời gian, và số tiền chảy vào túi tôi hiện nay gần bằng số tiền tôi kiếm ñược trước kia. Câu hỏi của tôi là tôi có thể làm gì ñể công việc này trở thành một “tài sản” có giá trị thực? Nghe có vẻ như việc kinh doanh của bạn thực sự ñã là một tài sản có giá trị thực. Công ty của bạn chưa gia nhập thị trường chứng khoán Nasdaq, nhưng không phải công ty nào cũng có thể hay nên gia nhập Nasdaq. Nếu tôi là bạn, tôi sẽ xây dựng một công ty tư vấn sinh lãi và sống một cuộc sống hạnh phúc. Giống như người Nhật thường nói: “Ai cần những vấn ñề ñau ñầu cơ chứ?” Tôi ñang ñeo ñuổi ñể lấy một bằng sáng chế về phương pháp kinh doanh liên quan ñến ngành chăm sóc sức khỏe. Ông ñã bao giờ thấy một công ty mới khởi nghiệp nào sẩy chân ngay trong quá trình xin cấp patent chưa? Ông có lời khuyên nào ñể giúp chúng tôi tránh khỏi những cạm bẫy như vậy không? Trừ phi là các công nghệ nòng cốt (chủ yếu là các dụng cụ công nghệ sinh học hoặc y học), còn thì tôi sẽ không


Guy Kawasaki

[24]

dựa vào bằng sáng chế. Hãy cứ tiếp tục và cố gắng theo ñuổi cái bằng ấy. Nó không ñắt lắm, và nếu bạn có ñược một bằng sáng chế, bố mẹ bạn sẽ rất tự hào. Nhưng ñể thành lập một công ty, bạn không có nhiều thời gian và tiền bạc ñể tranh chấp. Cái bẫy phổ biến nhất, theo tôi, chính là những người khởi nghiệp thường nghĩ rằng bằng sáng chế làm cho công ty dễ ñược tài trợ hơn trong mắt các nhà kinh doanh vốn và các bằng sáng chế có thể giúp công ty tự bảo vệ ñược.

May mắn, học tập và làm việc chăm chỉ

#27. Sai lầm lớn nhất trong cuộc đời doanh nghiệp của ông là gì? Tôi ñã may mắn dừng lại khi ñang trên ñường ñưa công ty Garage ra niêm yết trên thị trường chứng khoán. Lẽ ra tôi không nên làm ñiều ñó. Tôi sẽ không bao giờ cho rằng việc chuyển một công ty thành tiền mặt là công việc ñơn giản và ñương nhiên phải làm nữa. #28. Làm cách nào tôi có thể thuyết phục người khác tin vào sản phẩm hay ý tưởng của tôi như chính bản thân tôi? Phương pháp tốt nhất là ñể mọi người thử sản phẩm của bạn. Về cơ bản, bạn sẽ nói với mọi người như sau: (a) tôi nghĩ các bạn là những người thông minh; (b) vì vậy, tôi sẽ không cố gắng ép các bạn phải trở thành khách hàng của tôi; (c) vì thế hãy thử sản phẩm của tôi và rồi các bạn tự quyết ñịnh. Tất nhiên ñiều này có nghĩa là bạn phải có một sản phẩm tốt thực sự. Còn nếu không, thì ñó cũng là cách tốt nhất ñể nhấn chìm sản phẩm của bạn.


Guy Kawasaki

[25]

#29. Theo ông thì ai là mẫu hình nhà doanh nghiệp tốt? Hãy ñể tôi trả lời câu hỏi này theo một cách khác. Đây là cuốn sách hay nhất bạn có thể ñọc về việc trở thành nhà doanh nghiệp: cuốn Nếu Bạn Muốn Viết (If You Want to Write) của Brenda Ueland. Đừng nghi ngờ mà hãy mua/ñọc cuốn sách ñó. Hãy tin tôi, ñó là cách giải thích tốt nhất về việc trở thành nhà doanh nghiệp mà tôi ñã từng ñọc. #30. Có kiến thức gì mà bây giờ ông đã biết nhưng ông ước rằng ông biết nó từ khi mới khởi nghiệp không? Bây giờ tôi biết rằng con cái quan trọng hơn bất cứ một công ty nào mà ta thành lập. Nuôi nấng con cái là hình thức thuần khiết nhất của công việc tạo dựng. #31. Ông cho rằng việc làm doanh nghiệp có thể học được ở trường đại học hay chỉ có thể học được bằng kinh nghiệm và sự trả giá? Bạn có thể học các kỹ năng về kỹ thuật và quản lý, giúp tăng khả năng thành công sau này. Nhưng có rất nhiều ñiều mà bạn không thể có ñược từ một cuốn sách hay một bài giảng. Nói thật lòng rằng sự may mắn là một trong số ñó. Một ñiều nữa mà bạn không thể học ở trường, ñó là lòng thương; chẳng hạn như sa thải một nhân viên là việc khó làm nhất trong những việc khó, và bạn không thể học ñược ñiều ñó. Các bài học trên lớp chắc chắn sẽ hữu ích, nhưng chưa


Guy Kawasaki

[26]

ñủ. Nếu như tôi phải ñặt các yếu tố chính lên bàn cân, thì tôi sẽ nói rằng kinh nghiệm chiếm 20%, học tập trên lớp 10%, làm việc chăm chỉ 30% và may mắn 40%.


Guy Kawasaki

[27]

Luôn có tiền tài trợ cho các ý tưởng tốt

#32. Với các tai tiếng xấu của các công ty kinh doanh Internet mới khởi nghiệp như hiện nay, liệu có còn tiền để đầu tư cho các công ty mới thành lập mà không thuộc một tổ chức gạo cội không? Thực ra thì hiện nay có ít tiền ñầu tư ngay cho cả các tổ chức gạo cội - mặc dù với các lý do khác. Kinh doanh Internet giờ là một ngành ñã cũ. Rất nhiều công ty ngớ ngẩn ñược thành lập và hầu hết ñều chết yểu. Còn tồn tại là những công ty với các mô hình kinh doanh thực sự như Amazon.com, NetFlix, eBay, Fandango. Hãy nghĩ về thời ñiểm cách ñây vài năm, khi bùng nổ các hình thức hoạt ñộng mới. Không phải tất cả các hình thức ñó ñề phù hợp ñể tồn tại, nhưng không ai có thể ñoán trước hình thức nào sẽ thành công, cho nên chúng tôi ñã phải chấp nhận trải nghiệm những ñiều mà chúng tôi ñã trải nghiệm. Tôi khuyến khích bạn thử vận may với công ty mới thành lập của bạn. Đừng quá lo lắng về khung cảnh tài trợ vĩ mô hiện nay. Tất cả những gì bạn quan tâm là làm thế nào ñể ñược tài trợ. Luôn có nhiều tiền cho những ý tưởng hay – ngay cả những ý tưởng về kinh doanh Internet. #33. Tôi đã đọc các bài báo của ông và phải thừa nhận rằng ông có cái nhìn sắc bén về những điều đang xảy ra trong ngành của ông và cả các ngành khác. Xin cảm ơn và chúc ông mọi sự tốt lành. Nhưng chốt lại, thì lời khuyên quan trọng nhất của ông để đạt được thành công là gì?


Guy Kawasaki

[28]

Hãy làm những gì mà bạn yên thích. Bằng cách này, dù bạn có kiếm ra tiền hay không, thì ít nhất bạn cũng ñược hưởng sự thích thú. Tôi là một kiến trúc sư và ñã trở thành ông chủ của chính mình mặc dù chưa có một kế hoạch kinh doanh nào. Trong sáu năm tự lực vừa qua, công việc của tôi tiến triển tốt. Trong tương lai gần, tôi muốn mở rộng kinh doanh sang lĩnh vực xây dựng. Mặc dù tôi có nhiều mối liên hệ với các ngành - chẳng hạn như ñiện, mộc,… Nhưng tôi chẳng biết phải tìm nguồn tài trợ ở ñâu ñể cấp tiền cho các dự án ñầu tiên. Đây không phải là loại giao kèo mà các nhà kinh doanh vốn quan tâm. Bạn sẽ phải nhờ ñến một ngân hàng thương mại hoặc ba chữ F: friends (bạn bè), fools (những thằng ngốc) và family (gia ñình). #34. Tôi muốn bắt đầu xây dựng một số ngôi nhà nhỏ để đầu cơ. Nhưng như một số người làm tư khác, và giống như nhiều chủ sở hữu nhà khác, tôi không có lượng tiền mặt đủ để thực hiện các dự án của mình. Tôi sẵn sàng trả phần trăm cho những người tài trợ nhưng không kiểm soát các dự án của tôi, hay ít nhất thì cũng kiểm soát càng ít càng tốt. Ông có thể gợi ý cho tôi về các nhà đầu tư loại này được không? Hình như tôi ñã có một kiến trúc sư ñể giới thiệu cho bạn. Câu trả lời cho bạn giống hệt như câu trả lời cho kiến trúc sư ñó. Nhân tiên nói thêm, bạn thật rất dễ thương khi sẵn lòng “trả phần trăm cho những người tài trợ.”


Guy Kawasaki

[29]

Tôi ñã làm việc hơn 15 năm với thị trường này. Luôn luôn có hai công ty chủ chốt trong thị trường này. Thị trường ñang cần có công ty thứ ba - một ñối thủ cạnh tranh sáng tạo ñể thúc ñẩy sự tìm tòi các thị trường mới. Mô hình kinh doanh này ñã tỏ ra rất hiệu quả và mang lại lợi nhuận cao trong vòng 20 năm qua. Những người sử dụng hiện nay sẽ ñổ xô ñến công ty thứ ba trong thị trường này. Tôi hoàn toàn tin rằng công ty thứ ba có thể tạo ra $350 triệu ñến $700 triệu mỗi năm trong vòng năm năm tới. #35. Chúng tôi có một nhóm nhỏ các nhà chuyên phát triển sản phẩm/marketing. Chúng tôi đã xây dựng được một số sản phẩm có giá trị gia tăng mà các công ty nhỏ hơn sử dụng để chiếm thị phần. Làm cách nào chúng tôi có thể tiếp cận với một công ty lớn mà không bị ăn cắp ý tưởng về sản phẩm? Nếu như chỉ mỗi hành ñộng tiếp cận một công ty lớn mà công ty ñó ñã có thể ăn cắp ý tưởng của các bạn, thì tôi có thể nói và ý tưởng ñó chẳng có gì nhiều nhặn, hoặc là công ty lớn ñó cực kỳ, cực kỳ lợi hại. Hãy nói tên công ty lớn ñó cho tôi ñể tôi mua cổ phiếu của họ - tôi ñã có cổ phiếu của Microsoft, nếu ñó là công ty mà bạn ñịnh nói. Tôi sẽ rất ít e ngại và sẵn lòng bàn bạc cởi mở về sản phẩm với một ñối tác tiềm năng tốt. Điều quan trọng là ý tưởng thì dễ, thực hiện nó mới khó. #36. Tôi làm việc với ba cộng sự trong một công ty nhỏ mới thành lập có trụ sở tại Boston. Một trong những cộng sự của tôi sống ở Pháp trong vòng 18 tháng qua. Điều này không tác động xấu đến mối quan hệ công việc của chúng tôi – cô ấy vẫn rất chủ động liên lạc bằng email


Guy Kawasaki

[30]

và chúng tôi tổ chức các cuộc họp qua điện thoại. Liệu các nhà kinh doanh vốn (VC) có không tán thành việc chúng tôi có một cộng sự ở nước ngoài không? Đáp: Không nên nêu vấn ñề này lên trong phần ñầu của buổi họp ñầu tiên, song ñó không phải là ñiều ñánh dấu chấm hết cho khả năng ñược ñầu tư của bạn nếu các khía cạnh khác trong công ty của bạn thú vị. Bạn có thể coi ñó là “hiện tượng xuất khẩu công việc” sang một nước có nhân công rẻ, nhưng ñiều này không ñúng lắm với nước Pháp. Trên thực tế, ñiều này dù sao cũng khiến các bạn khó ñược tài trợ hơn. Sự bố trí công việc của các bạn không ñiển hình hoặc lý tưởng xét từ góc ñộ của nhà ñầu tư. Ông ñã nói rằng "các ý tưởng thì dễ, thực hiện chúng mới khó", nhưng tôi vẫn thấy lo lắng nếu chia sẻ quá nhiều với các nhà ñầu tư tiềm năng. Không phải vì tôi nghĩ rằng ý tưởng của tôi sẽ rất hấp dẫn với những người khác, mà vì tôi quá yêu dự án của mình. Ông có lời khuyên nào ñể tôi vượt qua nỗi sợ này không?

Hãy tìm một bác sĩ tâm lý tr ị liệu tốt.

#37. Dự án của tôi nhằm để giúp các thiếu niên ở tầng lớp thu nhập thấp. Tuy nhiên, tôi không đăng ký là một tổ chức phi lợi nhuận. Liệu các nhà kinh doanh vốn có chú ý đến không khi tôi có một kế hoạch kinh doanh cụ thể, ngay cả khi tôi không có tình trạng phi lợi nhuận? Đây có phải là một câu hỏi bẫy không? Các nhà kinh doanh vốn sẽ xem xét việc tài trợ cho bạn nếu bạn là một


Guy Kawasaki

[31]

tổ chức phi lợi nhuận ư? Họ không quan tâm ñến các tổ chức phi lợi nhuận. Họ có thể thường xuyên ñầu tư vào các công ty có mục ñích lợi nhuận nhưng không kiếm ra tiền, và ñó chỉ là do họ ñã nhầm lẫn khi phán ñoán mà thôi.


Guy Kawasaki

[32]

Không phải ai cũng có cơ hội kinh doanh!

#38. Tôi băn khoăn về việc thành lập công ty sản xuất một loại thuốc nước để mọc tóc. Tôi là một bác sĩ nhãn khoa, và ảnh hưởng phụ của một trong những loại thuốc mà chúng tôi dùng trong lĩnh vực này là làm mọc tóc. Một bác sĩ khác đã được cấp bằng sáng chế loại thuốc này như một loại thuốc làm mọc lông mi và cộng tác với hãng mỹ phẩm Maybelline. Tôi muốn dùng loại thuốc này kết hợp với một dung dịch mỹ phẩm được dùng để xoa vào da đầu như sản phẩm Nioxin hiện có trên thị trường. Tôi có phải thực hiện một thử nghiệm y học để được thực hiện điều này không? Đáp: Giả sử bạn là một bác sĩ chuyên về da liễu chứ không phải về nhãn khoa. Một ngày nào ñó, bạn nhỏ một loại thuốc nào ñó vào mắt một bệnh nhân, và người ñó sẽ nói: “Bệnh loạn thị của tôi ñã khỏi rồi!” Bạn cũng ñã phát hiện ra rằng một bác sĩ da liễu khác ñã ñược cấp bằng sử dụng loại thuốc này ñể làm giảm bệnh ñục nhân mắt. Dựa trên phát hiện này, bạn viết cho một nhà báo của Forbes và hỏi rằng liệu việc sử dụng loại thuốc này ñể chữa bệnh loạn thị có ñòi hỏi phải ñược thử nghiệm y học không và làm thế nào bạn biết ñược liệu bác sĩ da liễu kia có quyền ñược chữa trị mắt hay không. Bạn có hiểu tôi ñang muốn nói gì không? Bạn, với tư cách là một bác sĩ nhãn khoa, có thể nói gì với bác sĩ da liễu ñó? #39. Tôi có nguồn tài trợ và kế hoạch khởi nghiệp một công ty chuyên cung cấp dịch vụ trên mạng. Tôi biết rằng một người và tôi muốn thuê


Guy Kawasaki

[33]

người đó làm Giám đốc điều hành về công nghệ. Chúng tôi có mối quan hệ cá nhân tốt, và anh ta rất quan tâm đến dự án này, trừ một điều là anh ta muốn trở thành người góp vốn chung với tôi. Ông có thể cho tôi một lời khuyên không? Nếu bạn thích người ñó và nếu bạn tin rằng anh ta sẽ là một kỹ sư công nghệ giỏi và nếu bạn tin rằng anh ta xứng ñáng với vị trí người sáng lập, thì hãy biến người ñó thành một cộng sự/sáng lập. Chú ý rằng: Có ba chữ “nếu” trong ñiều tôi vừa nói. Tôi không ñơn giản bảo: “Hãy biến người ñó thành một cộng sự”. Bạn phải quyết ñịnh câu trả lời cho ba chữ nếu ñó. Nói ngắn gọn, ñầu tư là sự lấp lỗ hổng trên thị trường tiền tệ, là việc mua rẻ và bán ñắt, và mua ở thị trường các doanh nghiệp khó ñổi sang tiền mặt và không hiệu quả, nhưng bán thông qua Nasdaq rất dễ thanh toán và cực kỳ hiệu quả. Các ñộc giả của ông với “những ý tưởng hay” có thể chấp nhận lời miêu tả của tôi về các nhà kinh doanh vốn vừa rồi, hoặc tin vào bài “Luôn có tiền tài trợ cho các ý tưởng hay” của Ngài Kawasaki, rồi tìm ñược danh sách hàng trăm nhà kinh doanh vốn (VC), ñọc các trang web của họ, viết các bản kế hoạch kinh doanh và kế hoạch quản lý, liên hệ với các nhà ñầu tư ñó, sửa lại các kế hoạch của mình, cố gắng lần nữa với tất cả lòng quyến tâm và “bản lĩnh của người khởi sự doanh nghiệp”,… trong nhiều tháng hoặc nhiều năm trời, rồi sau ñó mới chấp nhận những lời miêu tả của tôi.


Guy Kawasaki

[34]

Nếu bạn cho rằng việc ñầu tư vốn của các nhà ñầu tư chỉ là một trò chơi tài chính - lấp các lỗ hổng trên thị trường tiền lệ, mua rẻ bán ñắt và chuyển công ty mua ñược sang một thị trường mang tính thanh khoản cao hơn – thì bạn biết các nhà ñầu tư rất khác so với các nhà ñầu tư mà tôi biết. Kinh doanh vốn là việc tìm kiếm các công ty trẻ có triển vọng sáng sủa, ñầu tư hết mình vào ñó và giúp các công ty ñó hái vầng trăng mơ ước của họ. Cho rằng việc kinh doanh vốn chỉ là những công cụ tài chính chẳng khác gì cho rằng thể thao chỉ là những vấn ñề về bản quyền TV và tài trợ. Trong cả hai trường hợp, tiền là yếu tố quan trọng, nhưng ñể chiến thắng trong kinh doanh vốn và thế thao, trước tiên bạn phải say mê trò chơi ñó. #40. Ước mơ của tôi là tự điều hành công ty của chính mình, nhưng tôi thiếu ý tưởng kinh doanh (hoặc thiếu lòng can đảm?) để có thể có được một cơ sở tốt. Lý tưởng nhất là tôi muốn tiếp quản một công ty nhỏ, còn bản thân tôi là một người góp vốn chủ động. Vấn đề là tôi phải tìm những công ty như vậy ở đâu? Ông có thể cho tôi vài lời khuyên không? Tôi không ñồng ý với ý tưởng này. Như vậy chẳng khác nào nào một nhà doanh nghiệp vô chủ ñi tìm một người chủ. Nếu bạn muốn mua một công ty, hãy mua công ty cung cấp một dịch vụ hoặc sản phẩm mà bạn yêu thích. (Tương tự như vậy, nếu bạn muốn thành lập công ty, hãy thành lập một công ty cung cấp một dịch vụ hoặc sản phẩm mà bạn yêu thích.) Bạn sẽ tìm thấy công ty ñó bằng cách nhìn lại xem bạn ñang sở hữu, sử dụng hay yêu thích cái gì.


Guy Kawasaki

[35]

#41. Trong bài báo trước, ông nói rằng các nhà đàu tư tìm kiếm một nhóm làm việc tốt, công nghệ tuyệt hảo, một thị trường đã hình thành và có khả năng sinh lời. Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chỉ có hai yếu tố sau. Tôi biết rằng tôi có công nghệ tốt (hay một mô hình kinh doanh tốt) và thị trường chín muồi. Nhưng tôi không có nhóm làm việc tốt. Tôi nên làm gì đây? Trước hết xin nói rằng có hai trong ba yếu tố ñó cũng không phải là tồi. Hai yếu tố ñó xem chừng có triển vọng hơn hầu hết các công ty kinh doanh công nghệ còn non nớt khác. Bạn ñã gặp một vấn ñề mà bề ngoài có vẻ như vấn ñề về con gà và quả trứng: Nếu tôi có tiền, tôi có thể có một nhóm làm việc tốt; và nếu tôi có một nhóm làm việc tốt, tôi có thể có tiền. Thực ra, ñây không phải là vấn ñề về con gà và quả trứng. Trước tiên cần có nhóm làm việc tốt. Một trong những thứ nghiệm tốt nhất về tài tháo vát của một nhà doanh nghiệp là khả năng bán giấc mơ của mình khi không có tiền. Vì thế hãy thực hiện những ñiều cần làm: lựa chọn, thuyết phục và tốt nhất là có một sản phẩm hoặc dịch vụ tốt. Hãy trải nghiệm cuộc sống khắc nghiệt trước khi trở thành một người khởi sự doanh nghiệp thành công. #42. Tôi có rất nhiều ý tưởng, nhưng tôi thường băn khoăn không biết cách tiếp cận tốt nhất để được đầu tư là gì? Tôi nên bắt đầu từ đâu? Khi lần ñầu tôi khởi sự kinh doanh, tôi ñã nghĩa rằng phần khó nhất là có một ý tưởng hay. Khi có ý tưởng ñó,


Guy Kawasaki

[36]

phần thực hiện là khó nhất. Giờ tôi có một vòng tròn hoàn chỉnh: Tôi cho rằng các ý tưởng thì dễ, thực hiện chúng mới khó. Vì thế ñiều ñầu tiên tôi sẽ làm nếu trong hoàn cảnh của bạn là làm một mẫu sản phẩm hoặc dịch vụ theo ý tưởng của mình. Hãy dùng chương trình CAD, búa, ñinh, cưa, mỏ hàn, bất cứ phương tiện gì, ñể làm ra một cái gì ñó. Đừng dùng Word, Power Point và Excel ngay từ ñầu. Nên ñăng ký bằng sáng chế nếu bạn tạo ra ñược một dụng cụ y học hoặc sản phẩm sinh học. #43. Tôi đã chứng kiến ông hạ gục hầu như tất cả những người xin ông một lời khuyên để có được vốn kinh doanh. Trừ khi quyền tác giả bài báo của ông bị đe doạ, ông có thể cắt bớt những chuyện dài dòng và đưa ra luôn một danh sách ngắn những tiêu chuẩn mà theo ông thì cần thiết để có thể được các nhà đàu tư để ý hay không? Tôi mừng là thông ñiệp của tôi ñã ñược hiểu rõ như vậy. Đại ña số các công ty sẽ không ñược rót vốn kinh doanh. Tôi sẽ giải thích về khả năng ñược rót vốn ñầu tư bằng cách ñưa ra hai bước kiểm tra: Bức tranh Lớn và Bức tranh Nhỏ. Bức tranh Lớn: - Khi không dùng ma tuý hoặc uống các ñồ uống như rượu bia, bạn có nghĩ rằng công ty của bạn có thể kiếm ñược $200 triệu doanh thu trong mười năm tới không? - Trong lịch sử loài người, ñã có công ty nào thuộc ngành của bạn ñược ñem ra mua bán trên thị trường chứng khoán chưa?


Guy Kawasaki

[37]

Bức tranh Nhỏ: Giả sử bạn ñã qua ñược thử nghiệm về Bức tranh Lớn, thì hãy trả lời những câu hỏi sau ñây: - Bạn có thể làm người khác tin rằng ý tưởng hay mẫu sản phẩm của bạn ñáng giá ít nhất $2 triệu với những người không có liên quan gì ñến bạn không? Niềm tin này có nghĩa là bạn ñã có sản phẩm ñó hoặc ñang làm việc ñể có (a) một bằng Ph.D thuộc một lĩnh vực khoa học hay cơ khí; hoặc (b) bạn là một ngôi sao trong công ty có liên quan chặt chẽ ñến ngành mà công ty của bạn sẽ hoạt ñộng. Tại sao lại như vậy? Bởi vì con số tối thiểu mà một nhà kinh doanh vốn muốn ñầu tư vào một công ty là khoảng $500.000 (và hầu hết các nhà ñầu tư sẽ ñầu tư với số vốn cao hơn), và $500.000 phải có thể mua ñược 20% -30% công ty. - Bạn có sẵn lòng gác mọi ý tưởng thông minh khác mà bạn nghĩ ra và dành hoàn toàn bản thân cho ý tưởng ñang có trong vòng mười năm tới không? - Ngoài ý tưởng thông minh hiện có ra, bạn có phương pháp ñáng tin cậy nào ñể thực hiện ý tưởng ñó không? Chẳng hạn nếu ý tưởng của bạn là tạo ra 802 sát thủ có mặt trong phạm vi 100 dặm và có thể ñột nhập vào bất kỳ một toà nhà nào, nhưng bạn lại ñang làm việc trong một cửa hàng bán thức ăn cho chó, thì bạn sẽ trải qua một thời gian khó khăn ñấy. Ý tưởng thì dễ thôi. Thực hiện mới khó. Và ñừng hiểu lầm tôi: Tôi có một con chó


Guy Kawasaki

[38]

và rất quý những người làm việc tại cửa hàng bán thức ăn cho chó mà tôi hay mua. - Bạn có thể chịu ñựng việc phải làm việc cùng với những người hiểu về công việc kinh doanh của bạn ít hơn bạn nhưng lại nói cho bạn cần phải ñiều hành kinh doanh như thế nào không? Nếu bạn qua ñược tất cả các bài kiểm tra này, thì hãy gửi kế hoạch kinh doanh cho tôi. #44. Các nhà đầu tư có đầu tư vào bất cứ ngành nào mang lại lợi nhuận không? Phần lớn nguồn hỗ trợ về IT cho công ty mới khởi nghiệp của tôi ñều từ Bangalore, Ấn Độ. Với những mối lo ngại lớn của Hoa Kỳ về chuyển việc làm ra nước ngoài, liệu ñiều này có ảnh hưởng xấu ñến khả năng ñược tài trợ của tôi không? Chỉ khi bạn ñang tìm kiếm một sự hỗ trợ về mặt chính trị. Việc chuyển công việc hỗ trợ tới Bangalore sẽ làm tăng khả năng ñược tài trợ của công ty mới khởi nghiệp của bạn. #45. Ông sẽ làm gì khi ông có một sản phẩm tốt, sự quan tâm của một số nhà đầu tư, nhưng lại đang băn khoăn về nhóm làm việc của chính mình? Trong trường hợp của tôi, nhóm tôi có bốn người, nhưng trên thực tế chỉ có ba người chúng tôi làm phần lớn công việc. Người thứ tư khó theo kịp chúng tôi. Nhưng chúng tôi cảm thấy bị ràng buộc với anh ta vì tất cả chúng tôi đã khởi sự cùng nhau.


Guy Kawasaki

[39]

Nếu một người kém năng lực và gây tổn hại ñến công ty thì các bạn hãy tự giải thoát khỏi anh ta. Bốn người các bạn không hề bị ràng buộc phải ñi cùng nhau mãi mãi. Cái chính là bạn bị ràng buộc với các cổ ñông và những nhân viên ñể xây dựng công ty tốt nhất có thể ñược. Đó là lý do vì sao những người sáng lập phải trao cổ phiếu của họ bốn năm một lần. Nếu bạn gạt anh chàng vô tích sự kia ra (hoặc anh ta xin rút), thì chắc hẳn bạn không muốn anh ta ra ñi với một ñống cổ phiếu trong tay phải không. #46. Tôi hiểu rằng bị từ chối là một phần trong quá trình trở thành một doanh nghiệp, nhưng làm thế nào tôi có thể có được lời nhận xét từ một nhà đầu tư từ chối tôi? Hầu hết những lần tôi bị từ chối đều chẳng có một lời giải thích nào. Bạn sẽ không bao giờ có ñược một lời giải thích trung thực về lý do từ chối vì ñôi khi nó chỉ bắt nguồn từ một lời tranh cãi: “Ông ñịnh nói rằng nhóm chúng tôi chưa ñủ mạnh ư?” “Ông có ý gì khi nói rằng chúng tôi cạnh tranh với một công ty khác nằm trong danh mục ñầu tư của ông?” Còn nữa, các nhà ñầu tư phải ñưa ra quá nhiều lời từ chối ñế nỗi không còn thời gian ñể nghĩ ra một lời tư chối nghe cho hợp lý. Tôi sẽ cho bạn một ví dụ so sánh giúp bạn hiểu: Khi bạn từ chối một người xin việc, bạn có nói với anh ta lý do vì sao không? Bạn có nói với anh ta ñó là vì giọng nói của anh ta hay vì mùi mồ hôi của anh ta không? Không ñâu, bạn nói ñiều gì ñó chung chung như: “Nhu cầu của chúng tôi không phù hợp với những ñiểm mạnh của anh” hay


Guy Kawasaki

[40]

ñiều ngốc nghếch nào ñó tương tự. Một ví dụ khác, khi bạn bị một trường học từ chối, trường không nói chính xác lý do từ chối là vì sao? Tương tự như vậy khi các nhà ñầu tư từ chối tài trợ cho bạn. Hãy vượt qua ñiều ñó. Các công ty, trường học và nhà ñầu tư không có nghĩa vụ thông báo với bạn vì sao bạn bị từ chối. #47. Công ty của chúng tôi chuyên về một lĩnh vực tương đối bị ngăn cấm – đó là giải trí cho người lớn và đánh bạc trên mạng. Chúng tôi đã tỏ ra rất thành công trong cả hai lĩnh vực này, nhưng nhiều nhà đầu tư không dành thời gian cho chúng tôi chỉ dựa trên nội dung kinh doanh của chúng tôi. Làm thế nào chúng tôi có thể khiến một nhà đầu tư lắng nghe đủ lâu để chúng tôi có thể chứng minh sự xuất sắc của chúng tôi và nhận số tiền đầu tư mà chúng tôi cần để mở rộng kinh doanh? Vấn ñề không phải ở chỗ “chứng minh sự xuất sắc” của các bạn. Bạn có thể tỏ ra làm tốt hơn Microsoft nhưng vẫn không thu hút ñược nhà ñầu tư chính bởi mảng thị trường của bạn. Cần hiểu rằng tiền vốn của nhiều nhà ñầu tư ñến từ các quỹ lương hưu, cơ quan chính phủ và trường học. Các cơ quan ñó không muốn ñầu tư, dù là gián tiếp ñi chăng nữa, vào ngành kinh doanh cờ bạc và giải trí người lớn. #48. Ông có thể nói về các loại nhà đầu tư vốn hiện đang có và họ tìm kiếm điều gì không? Lợi và hại khi làm việc với một cửa hàng nhỏ và với một tổ chức lớn là gì? Về cơ bản, có hai loại nhà ñầu tư vốn: một loại sẽ ñầu tư vốn cho bạn và một loại thì không. Đó là sự khác biệt


Guy Kawasaki

[41]

quan trọng nhất. Việc của bạn là tăng khả năng ñược ñầu tư. Để thực hiện ñược ñiều này, bạn cần phải xem xét một số ñặc ñiểm quan trọng sau. Bạn có ñang thuộc vùng ñịa lý mà các nhà ñầu tư quan tâm hay không? Phần lớn các nhà ñầu tư không muốn bay vòng quanh trái ñất ñể họp hội ñồng quản trị. Công ty của bạn có ñang ở giai ñoạn phù hợp hay không? Một số nhà ñầu tư muốn các công ty ñã qua thử thách và ñã có doanh thu. Một số khác chỉ muốn làm việc với một người ñầy tham vọng với các phác thảo sơ về kế hoạch kinh doanh. Bạn có hoạt ñộng trong lĩnh vực mà nhà ñầu tư ñang quan tâm không? Ví dụ, nếu bạn là một công ty sản xuất chất bán dẫn, ñừng ñến với những nhà ñầu tư chuyên ñầu tư cho các công ty sinh học. Bạn có thích ñối tác nhà ñầu tư mà bạn ñang làm việc cùng hay không? Bạn và công ty sẽ chủ yếu quan hệ với chính người này ñấy. #49. Những nhà đầu tư có xét đến lịch sử tài chính của nhà kinh doanh khi ra quyết định về đầu tư hay không? Bây giờ tôi đang ở trong tình trạng tốt, nhưng trước đây tôi đã từng có một số vấn đề về tài chính (khoảng 15 năm trước), trong đó có phá sản. Tôi có thể hy vọng gì vào nhà đầu tư vốn khi tìm nguồn tài trợ? Tôi có cần phải cởi mở thông tin này không?


Guy Kawasaki

[42]

Điều này không thể nói rõ ràng, mà nó tuỳ thuộc vào nhiều thứ. Nếu bạn có một ý tưởng thực sự tốt, thì chấm ñiểm trong quá khứ của bạn sẽ không phải là vấn ñề lớn. Nếu nhà ñầu tư không thích ý tưởng của bạn thì nó sẽ là lý do “chính ñáng” ñể từ chối ñầu tư. Tuy nhiên, việc bị phá sản khác xa với các tội nghiêm trọng khác. Nếu bạn phạm phải một tội nghiêm trọng, thì bạn có thể quên việc nhận ñầu tư ñi. Chắc chắn bạn sẽ bị kiểm tra về lý lịch sống và kinh doanh, và sẽ không thể che giấu ñược việc bị phá sản. Vì thế, nếu là bạn, tôi sẽ sớm cho nhà ñầu tư biết thông tin này.


Guy Kawasaki

[43]

Con gà hay quả trứng có trước?

#50. Ngày nay, phần lớn các nhà kinh doanh vốn đều có một sản phẩm và thị trường đã qua thử thách trước khi đầu tư vào một Series A nào đó. Tuy nhiên, nếu không có tiền thì rất khó có thể sản xuất được một mẫu hàng có thể thu hút khách hàng. Đó là tình huống con gà và quả trứng. Ông có gợi ý gì để vượt qua tình huống này không? Đáp: Hãy tự nỗ lực ñể phát triển. Đây ñúng là hoàn cảnh mà người ta gọi là con gà và quả trứng, nhưng bạn sẽ không có ñược sự thông cảm của tôi ñâu. Hãy làm bất kỳ ñiều gì cần thiết ñể có ñược một mẫu sản phẩm hoàn chỉnh. Bạn ñừng hy vọng có ai ñó viết séc chi tiền cho bạn mà chỉ căn cứ trên ý tưởng tốt của bạn. Nếu dễ dàng có thể khởi sự một doanh nghiệp không cần dựa trên cái gì và ñạt ñược thành công thì tất cả mọi người ñều sẽ khởi sự doanh nghiệp. #51. Năm nay tôi 19 tuổi và đã hăng say đọc các tạp chí kinh doanh và tài chính từ 13 tuổi. Tôi đã tích luỹ được nhiều kiến thức cần thiết. Giờ đây tôi muốn khởi nghiệp và muốn hỏi ông liệu một bằng cử nhân ở Babson có tương đương với một bằng cử nhân từ Athens, Hy lạp, hay bằng MBA từ một trường đại học nổi tiếng ở Mỹ hay không. Liệu bằng cử nhân ở Babson có giúp ích được gì không? Tôi ñã ñọc báo Tin tức Khúc côn cầu trong hai năm và giờ ñây tôi chơi khúc côn cầu chẳng giỏi hơn trước ñó. Tại sao bạn có thể nghĩ rằng ñọc các tạp chí và báo thì có nghĩa là tích luỹ ñược “nhiều kiến thức cần thiết”? Bạn chỉ tích luỹ ñược kiến thức về quan hệ công chúng của các


Guy Kawasaki

[44]

công ty và ấn tượng về các nhà báo - những người chưa bao giờ thành lập công ty. Babson là nơi ñã ban tặng tôi bằng tiến sỹ danh dự, vì vậy rõ ràng trường ñó có ñánh giá rất chính xác, nhưng bạn ñặt câu hỏi sai rồi. Vấn ñề không phải là bạn học ở trường nào, mà vấn ñề là bạn ñã tích luỹ ñược bao nhiêu kiến thức, và những kiến thức bạn ñạt ñược không chỉ từ học tập mà còn từ làm việc. #52. Tôi đã sáng chế ra hai đồ vật dành cho người già và người tàn tật, nhưng tôi gặp phải khó khăn trong việc thu hút nhà đầu tư. Tôi cố gắng giải thích rằng người già và người tàn tật là số đông lặng lẽ, nhưng các nhà đầu tư lại muốn tập trung vào “bức tranh lớn”. Làm thế nào tôi có thể thuyết phục họ rằng phiên bản xe mua hàng được thay đổi cho thích hợp cho các đối tượng này của tôi là một sản phẩm mang lại lợi nhuận lớn, ngay từ khi bắt đầu quá trình xin bằng sáng chế? Tôi nghĩ rằng bạn sẽ rất khó khăn trong việc thu hút các nhà kinh doanh vốn. Như là tôi ñã nói trong một bài báo trước, vốn kinh doanh không phải dành cho tất cả mọi người, và không phải ai cũng cần vốn kinh doanh. Bạn có thể ñang có một kế hoạch kinh doanh hoàn toàn khả thi, nhưng các nhà ñầu tư vẫn không quan tâm ñến lĩnh vực của bạn. #53. Cách tốt nhất để có một cuộc hẹn gặp với một nhà kinh doanh vốn để giới thiệu sản phẩm của mình là gì nếu không có một mối liên hệ cá nhân nào? Hãy tìm cách có ñược lời giới thiệu từ một người có mối quan hệ cá nhân với nhà kinh doanh vốn.


Guy Kawasaki

[45]

#54. Tôi vừa kiếm được một nhà đầu tư đã đồng ý đầu tư 5 triệu đô la cho công ty của tôi. Điều tôi muốn biết là ông ta muốn can thiệp vào công việc của công ty như thế nào? Khi mọi việc vẫn diễn ra tốt ñẹp thì nhà ñầu tư sẽ ñể mặc bạn một mình. Bạn cần hiểu cuộc sống của một nhà ñầu tư vốn: Ông ta có mặt trong khoảng mười hội ñồng quản trị, mỗi hội ñồng phải họp ít nhất mỗi quý một lần và ñôi khi một lần mỗi tháng; ông ta phải gây vốn ñể ñầu tư, phải thông tin và làm vừa lòng khoảng 25 nhà ñầu tư khác; ông ta phải xem xét vài hợp ñồng mỗi ngày; ông ta ñang làm việc với năm ñối tác khác. Vì vậy ông ta không có thời gian ñể quản lý một cách chi tiết công việc của bạn - và nếu ông ta nghĩ là ông ta cần phải làm ñiều ñó thì có lẽ là ông ta sẽ không ñầu tư cho bạn. Một câu hỏi quan trọng nữa là “Tôi có thể trông ñợi gì ngoài một nhà ñầu tư tốt?”. Câu trả lời cho vấn ñề này là: bạn có năm giờ mỗi tháng bàn luận cùng nhà ñầu tư, trong các cuộc bàn luận này ông ta mở ra cho bạn các khách hàng tiềm năng, các ñối tác và giúp bạn phỏng vấn tìm người cho các vị trí cao trong công ty của bạn. #55. Liệu các doanh nhân có phải chấp nhận sự định giá của nhà kinh doanh vốn muốn đầu tư vào doanh nghiệp của họ hay không? Dù ñề nghị ñầu tiên là bao nhiêu chăng nữa, bạn hãy yêu cầu tăng thêm 25% bởi vì nhà kinh doanh vốn chờ ñợi bạn mặc cả. Trên thực tế, nếu bạn không mặc cả thì bạn sẽ làm nhà ñầu tư lo lắng khi cho rằng bạn không có khả năng ñàm phán. Nếu bạn thấy vẫn chưa ñủ lý do ñể mặc


Guy Kawasaki

[46]

cả thì xin nói thêm rằng tranh luận về việc tại sao bạn tin rằng công ty bạn ñáng giá cao hơn là một ñiều rất thú vị. Dù sao ñến cuối ngày, nếu việc ñánh giá là hợp lý thì hãy nhận số tiền và tiến hành công việc của mình. Bạn sẽ thấy rằng bạn có thể kiếm rẩt nhiều tiền hơn cả mong ñợi hoặc công ty của bạn sẽ phá sản. Trong cả hai trường hợp, sự ñịnh giá và việc sở hữu thêm vài phần trăm cũng không khác nhau nhiều lắm. Để ñịnh giá phỏng chừng công ty vào năm 2004, bạn có thể sử dụng cuốn Quy luật Định giá của Kawasaki (Law of Pre-Money Valuation) như sau: với mỗi kỹ sư làm việc cả ngày, cộng thêm 500.000$; với mỗi MBA làm việc cả ngày, trừ ñi 250.000$. Nếu cách tính này ñối với bạn là quá không khoa học, thì bạn có thể sử dụng dịch vụ như VentureOne hoặc VentureWire ñể có ñược thông tin về các các tính toán hiện nay. #56. Làm thế nào để giữ kín ý tưởng kinh doanh khi chỉ có vài nhà đầu tư chịu ký thoả thuận không tiết lộ (NDA - Non-Disclosure Agreement)? Bạn nói ñúng: Chỉ có vài nhà ñầu tư chịu ký thoả thuận. Tuy nhiên, tôi chưa bao giờ thấy trường hợp nào mà khi người kinh doanh nói ý tưởng của mình với nhà ñầu tư, nhà ñầu tư lại nói lộ ý tưởng ñó ra. Các nhà ñầu tư tìm kiếm những người có thể thực hiện các ý tưởng, chứ không chỉ ñơn giản là là ñem ý tưởng ñến. Việc có ñược các ý tưởng không khó. Việc thực hiện


Guy Kawasaki

[47]

ý tưởng và kiếm ñược tiền mới khó. Nói thật là, chỉ một số ít nhà ñầu tư có khả năng thực hiện các ý tưởng – ñó là lý do mà họ trở thành các nhà ñầu tư – nhưng tôi ñã ñi lạc ñề rồi. Sau ñây là một số ñiểm quan trọng khi sử dụng NDA : • Đừng bao giờ yêu cầu nhà ñầu tư phải ký kết một bản thoả thuận như vậy ñể có cuộc gặp mặt ñầu tiên hay ký kết ngay trong cuộc gặp ñầu tiên. Một nhà ñầu tư ký thoả thuận quá sớm như vậy sẽ không phải là nhà ñầu tư mà bạn mong muốn ñâu. • Nếu bạn yêu cầu ký một NDA ñơn thuần chỉ ñể bàn luận về ý tưởng của bạn, thì ñừng tốn thời gian vô ích vì bạn sẽ chẳng ñi ñến ñâu cả. Tôi cũng vừa ñược yêu cầu ký một NDA chỉ ñể nghe về ý tưởng bán sách trực tuyến! • Hãy phổ biến bản ñánh giá về doanh nghiệp của bạn một cách tự do và sử dụng PowerPoint ñể quảng cáo. Những tài liệu này thường khuyến khích ñược các nhà ñầu tư ñi bước tiếp theo. Họ sẽ không phát hiện ra ñược món nước sốt thần kỳ của bạn ñâu. • Hãy yêu cầu nhà ñầu tư ký NDA nếu họ quan tâm ñến kế hoạch kinh doanh của bạn và muốn tìm hiểu chi tiết về kế hoạch ñó. Nhà ñầu tư quan tâm thường yêu cầu hợp ñồng này khi ñã ñến giai ñoạn cần thiết. Điều này là phù hợp nhất với các công ty liên quan ñến các ngành khoa học cuộc sống và khoa học vật liệu. • Bạn hoàn toàn an toàn một khi ñã nhận ñược bằng sáng chế ñể bàn luận về món nước sốt thần kỳ của bạn dưới sự bảo vệ của một NDA – không nên tốn thời gian và tiền bạc ñể kiện việc xâm phạm bằng sáng chế. Điều quan trọng nhất vẫn là công cụ bảo vệ tốt nhất cho ý tưởng là thực hiện thật tốt ý tưởng ñó.


Guy Kawasaki

[48]

#57. Thứ tự cần tiếp cận với các loại nhà đầu tư: loại một, sau đó là loại hai, loại ba hay còn cách nào khác? Bạn lại ñang quá cả nghĩ ñấy. Hãy quảng bá kế hoạch của bạn cho bất cứ công ty nào có thể. Sau khi cố gắng huy ñộng tiền trong vòng chín tháng, bạn sẽ nhận ra rằng tất cả tiền ñều tiêu ñược. Thêm nữa, không dễ dàng nhận biết ñược nhà ñầu tư nào là loại một, loại hai, hay loại ba ñâu. #58. Khi nào thì tôi nên kết thúc việc tìm kiếm hay thương thuyết để có một hợp đồng tốt hơn và chấp nhận đề nghị được mời chào? Nên ngừng tìm kiếm và ñàm phán khi bạn không nhận ñược tiền tài trợ. Nếu hợp ñồng mà bạn ñược ñề nghị một nguồn tài trợ bằng 20% lượng tiền bạn muốn, hãy nhận nó. Hãy tập trung vào việc xây dựng doanh nghiệp của bạn, chứ ñừng tìm kiếm nguồn tài trợ tốt nhất. Trong dài hạn, chất lượng kinh doanh của bạn quyết ñịnh lượng tiền mà bạn kiếm ñược chứ không phải là số tiền bạn lấy ñược từ nhà ñầu tư nhiều năm trước. Liệu tôi có nên quan tâm ñến cái gì nhiều hơn: sự thay thế trong ñiều hành công ty, nhu cầu thật sự của doanh nghiệp của tôi hay lượng tiền mà nhà ñầu tư muốn ñầu tư? Sau ñây là thứ tự ưu tiên: những thứ doanh nghiệp của bạn thực sự cần, lượng tiền mà nhà ñầu tư rót vốn cho bạn, ñiều sau cùng và kém quan trọng nhất là sự thay thế.


Guy Kawasaki

[49]

#59. Tỷ lệ ăn chia mà các nhà đầu tư tài chính cấp một, hai, ba muốn thu được là bao nhiêu? Họ chắc chắn về dự đoán của họ đến mức nào? Đầu tiên, ñiều khó xảy ra là một nhà ñầu tư vốn sẽ thừa nhận rằng công ty của mình không phải là công ty loại một. Ngay cả khi nếu ông ta thừa nhận, thì ông ta sẽ không nói ñiều ñó cho các ñối tác và nhà ñầu tư khác rằng, “Vì chúng tôi không phải là một công ty hạng một, hãy cố gắng kiếm ñược 10% thôi cũng ñược.” Tất cả các nhà ñầu tư vốn luôn tìm kiếm các dự án có thể ñem lại lợi nhuận cao nhất cho họ chứ không phải lợi nhuận thu ñược theo mục tiêu trung bình của họ. (Nên nhớ rằng họ có thể biết ñược tiềm năng to lớn của doanh nghiệp của bạn). Nhưng câu hỏi của bạn ñã bỏ qua một ñiểm khác. Mặc dù các công ty chuyên ñầu tư ñược phân hạng giữa chúng với nhau thông qua tỷ lệ lợi nhuận thu ñược, nhưng các nhà ñầu tư không ước lượng các hợp ñồng cá nhân bằng cách tính tỷ suất lợi nhuận tiềm năng. Không ai, ngay cả các nhà kinh doanh vốn, kiêu ngạo ñến mức tin rằng họ có khả năng nhìn xa trông rộng ñến mức như vậy. Thực tế mà nói, những nhà ñầu tư chỉ nhìn vào mức tiền thu vào so với tiền bỏ ra: nếu hôm này tôi ñầu tư 1 triệu ñôla, khoản tiền mà tôi thu về sau 4 ñến 5 năm là bao nhiêu? (5 triệu ñôla tức là gấp 5 lần). Sự kỳ vọng trong khoản tiền thu hồi tuỳ thuộc vào nhà ñầu tư và vào lĩnh vực ñầu tư, chứ không phụ thuộc vào uy tín của nhà ñầu tư. Đối với các dự án ñầu tư công nghệ cao trong thời kỳ ñầu, bạn nên thuyết phục nhà ñầu tư tin rằng việc thu lời


Guy Kawasaki

[50]

từ 5 ñến 10 lần số vốn bỏ ra sau 3 ñến 5 năm là hoàn toàn có khả năng xảy ra.


Guy Kawasaki

[51]

Thu hút các nhà kinh doanh vốn đến với doanh nghiệp của bạn

#60. Công ty của tôi hoạt động liên quan đến lĩnh vực an ninh máy tính. Tôi muốn thu hút một số nhà kinh doanh vốn đầu tư vào công ty. Vấn đề là tôi lại có một quá khứ không tốt vì đã từng làm hacker. Tuy nhiên, tôi lại cảm thấy rằng quá khứ ấy lại đem lại cho tôi nhiều kiến thức cần thiết cho công việc của mình. Tôi có nên nói với các nhà đầu tư về quá khứ của mình không? Nên, bạn nên làm như vậy. Dù sao họ cũng sẽ tìm ra ñược khi họ tiến hành tìm hiểu về bạn. Bạn có thể sẽ thấy nhà ñầu tư coi kinh nghiệm ñó của bạn là hấp dẫn và nó tốt cho công việc sắp tới của bạn, nhưng việc này cũng không dễ dàng và sẽ tốn nhiều thời gian. #61. Hiện nay, nh ững l ĩnh vực nào được các nhà đầu tư thích đầu tư vào nh ất? Nhìn chung ñây là một câu hỏi chẳng giúp ích gì, do vậy tôi cũng ñưa ra một câu trả lời vô dụng. Thời ñiểm bạn ñọc về các “lĩnh vực nóng” trên tờ Forbes thì lĩnh vực ñó ñã nguội rồi. Do vậy hãy làm những gì bạn thích, bạn hiểu và bạn có khả năng. Đừng cố tìm kiếm các lĩnh vực nóng và cố mà nhảy vào ñó. #62. Tôi c ần có m ột yếu tố gì để thu hút được các nhà kinh doanh v ốn? Không phải chỉ có một yếu tố ñâu. Có rất rất nhiều yếu tố bạn cần có, bao gồm bạn làm gì, bạn là ai, khách hàng


Guy Kawasaki

[52]

của bạn sẽ là ai và sản phẩm thần kỳ của bạn là gì. #63. Việc có m ột nhà kinh doanh v ốn đầu tư vào công ty mình có mang l ại điều trở ngại gì không? Ngay khi nhận ñược nguồn vốn ñầu tư từ bên ngoài, bạn ñã chấp nhận một trách nhiệm là chăm sóc số tiền ñó và tạo ra một khoản lợi nhuận. Lúc ñó công ty không còn là “của bạn” hoàn toàn nữa – dù cho phần trăm vốn sở hữu công ty của bạn là bao nhiêu. Lúc này bạn làm việc cho nhà ñầu tư. Đừng bao giờ quên ñiều ñó. Nếu bạn không thực hiện ñược ñiều này thì ñừng nhận tiền từ bên ngoài. #64. Một trong s ố các đối tác n ữ của tôi b ắt đầu hẹn hò với một trong các nhà đầu tư của chúng tôi. Hai đối tác khác c ủa tôi ngh ĩ rằng cô ta ng ừng vi ệc này l ại để giải quy ết mâu thuẫn về quyền lợi hi ện đang tồn tại, nhưng tôi ngh ĩ là điều đó có th ể tiếp tục ảnh hưởng không t ốt đến mối quan h ệ giữa chúng tôi v ới nhà đầu tư đó. Theo ông thì chúng tôi nên làm gì? Điều này tuỳ thuộc vào ñánh giá của bạn. Tôi có thể cá là câu trả lời này làm bạn nổi nóng. Hãy cân nhắc, chẳng hạn như ñiều gì sẽ xảy ra khi mối quan hệ của họ bị tan vỡ? Thành lập một công ty ñã ñủ khó lắm rồi. Các bạn ñang làm cho công việc khó khăn hơn. Ở chỗ bạn không còn ai ñủ tư cách ñể trở thành ñối tác nữa hay sao? Một nhà ñầu tư vốn muốn ñầu tư vào công ty của tôi, tuy nhiên, tôi không hài lòng với những vụ ñầu tư trong quá khứ của ông ta. Ông ta ñã ñầu tư vào các công ty nghiên


Guy Kawasaki

[53]

cứu về tế bào thân trong tuỷ sống, và từ khía cạnh ñạo ñức mà nói, tôi không tin vào nghiên cứu loại này. Tôi có nên nhận tiền của ông ta không? Có chứ. Cũng tiện ñây, tôi muốn nói là tôi tin vào nghiên cứu về tế bào thân trong tuỷ sống, do ñó có lẽ bạn không nên nghe theo lời khuyên của tôi.


Guy Kawasaki

[54]

Làm gì với những nhà đầu tư độc đoán

#65. Cứu tôi với! Một nhà kinh doanh vốn đã đầu tư vào công ty của tôi và đang làm tôi phát điên. Ông ấy đang cố gắng điều hành chúng tôi đến từng tiểu tiết một. Tôi đã nói chuyện này với ông ta nhưng ông ta nói là tiền chúng tôi đang có là tiền của ông ta, và vì vậy ông ta cần tham gia một cách chủ động. Tôi có thể làm gì đây? Hãy thực hiện vượt mức các con số dự báo. Điều này sẽ làm cho phần lớn các nhà ñầu tư phải im miệng. #66. Khi tình hình th ị trường ch ứng khoán được cải thi ện, ông có cho r ằng nhi ều nhà đầu tư tài chính s ẽ thúc các công ty mà h ọ đã đầu tư ra niêm y ết trên th ị trường không? Làm thế nào để tôi có th ể có được một trong các đề ngh ị đó? Đó chính là lý do vì sao các nhà kinh doanh vốn tham gia trò chơi. Hãy gọi cho người môi giới chứng khoán của bạn ñể lấy các ñề nghị ñó. Tôi hy vọng là sẽ có nhiều người như bạn vì ngày nào tôi cũng cầu Chúa ñể có thêm người tham gia thị trường chứng khoán. #67. Tôi đã rời bỏ trường đại học để thành l ập một công ty công ngh ệ cao riêng c ủa mình. Mặc dù tôi đã hành động giống nh ư các tỷ phú trong l ĩnh vực công ngh ệ cao, nh ưng hầu hết các nhà kinh v ốn khi g ặp đều nói r ằng tôi còn quá tr ẻ và ít kinh nghi ệm. Tôi có th ể làm gì để gạt bỏ thái độ này? Bạn có thể làm ba việc: tìm các nhà kinh doanh vốn khác; tự thân vận ñộng và không cần nhà ñầu tư; hoặc bao quanh bạn những người lớn tuổi hơn, nhờ thế sẽ cải


Guy Kawasaki

[55]

thiện ñược cảm giác của các nhà ñầu tư ñã nói rằng bạn còn quá trẻ.


Guy Kawasaki

[56]

Tuyển dụng nhân viên chỉ bằng niềm đam mê chứ không phải bằng tiền

Làm thế nào một công ty mới khởi sự có thể hình thành ñược một nhóm quản lý tốt với những nguồn lực (cụ thể là tiền) rất hạn chế? Người tài giỏi sẽ không từ bỏ những vị trí ñược trả lương cao, tiền thưởng nhiều ñể tham gia vào một doanh nghiệp còn có thể gặp nhiều rủi ro. #68. Nhưng nếu tôi chưa có một nhóm quản lý cho ra trò, các nhà đầu tư sẽ ngoảnh mặt đi. Đây có phải cũng một tình huống con gà và quả trứng không? Đây là một trong những thử thách ñầu tiên của nhà doanh nghiệp. Bạn có thể tuyển dụng nhân viên chỉ bằng niềm say mê mà không có tiền ñược không? Ai cũng có thể tuyển người với một ñống tiền. Nhưng một nhà doanh nghiệp thực sự có thể tuyển người mà không cần nguồn lực dồi dào ñó, mà chỉ nhờ khả năng tạo ra sản phẩm hay dịch vụ tuyệt vời và truyền cho nhân viên niềm ñam mê công việc. Đây ñúng là tình huống con gà và quả trứng, vì thế tôi khuyên bạn hãy cố gắng tự thân vận ñộng ñể ñạt ñược thành công. #69. Ở châu Á có khá nhi ều các nhà s ản xuất thi ết b ị nguyên bản, từ trang ph ục đến các b ộ phận ô tô, nh ưng không có nhãn mác nào c ả. Liệu có ng ười nào đó yêu thích m ột sản phẩm, đặt cho nó m ột cái tên trên th ị trường phương Tây, nhờ vậy phân bi ệt sản ph ẩm đó với đám sản phẩm châu Á còn l ại hay không? Và n ếu như vậy, li ệu các nhà kinh doanh


Guy Kawasaki

[57]

vốn có quan tâm đến doanh nghi ệp đó không? Công vi ệc này có tu ỳ thuộc 100% vào nhu c ầu cần đáp ứng trong th ị trường mà doanh nghi ệp đang ho ạt động không? Có thể lấy những sản phẩm có sẵn và ñặt tên cho chúng. Câu chuyện về hãng Samsung rõ ràng ñã cho chúng ta một bài học như vậy. Tuy nhiên, tôi nghi ngờ dự án “Tôi sẽ mua sản phẩm ñược sản xuất với giá rẻ ở châu Á, dán mác lên ñó, và khiến các nhà kinh doanh vốn ñầu tư cho mình hàng triệu ñô la” lại có thể thu hút vốn ñầu tư. Nghe chừng dự án này còn thiếu một yếu tố quan trọng nào ñó.


Guy Kawasaki

[58]

Bài học về bình đẳng

#70. Tôi hoàn toàn đồng ý với ông là ý tưởng thì dễ. Chúng tôi có một pa-tăng về xử lý phần mềm của Mỹ rất mạnh có thể tiêu chuẩn hoá – và có thể kết hợp với điều trị - việc báo cáo và chia sẻ các kế quả thử nghiệm chẩn bệnh, văn bằng này đến 8/4/2018 mới hết hạn. Chức năng điều trị bệnh là công việc chủ chốt của bất cứ một Hồ sơ Y tế Điện tử nào của bệnh viện. Ông có cho rằng các công ty kinh doanh vốn hàng đầu trong ngành chăn sóc sức khoẻ sẽ quan tâm đến lãi biên cao và nguy cơ thấp của mô hình thương mại hoá sản phẩm của chúng tôi không? Không. Đã từ lâu tôi là người chăm chú theo dõi các bài báo sâu sắc và súc tích của ông, tôi mạnh dạn muốn hỏi ông một lời khuyên. Hiện tôi ñang cần trợ giúp vốn hoặc cần một người cùng góp vốn. Cơ cấu kiểu nào thì dễ chịu hơn? Lý tưởng nhất là tôi muốn giữ 51% cổ phần của công ty mới. Khi ñó, người ñầu tư sẽ giữ 49% cổ phần nhưng sẽ nhận ñược khoảng 70% lợi nhuận của năm ñầu tiên. Ông có thể góp ý cho tôi cách ñể cơ cơ cấu như vậy ñược không? Trước tiên, bạn cần có một hiểu biết rõ hơn, thực tế hơn về công bằng. Bên giữ 51% cổ phiếu của một công ty không kiểm soát ñược công ty ñó, trừ trên giấy tờ hay trong trí tưởng tượng của họ. Ngay từ thời ñiểm bạn nhận $1 từ một nhà ñầu tư bên ngoài thì bạn ñã trở thành làm thuê cho họ rồi. Và cuối cùng, giấc mơ của bạn nên là


Guy Kawasaki

[59]

nắm ñược 5% ñến 7% của một công ty lớn chứ không phải 51% của một công ty vô giá trị. Để tạo ra một công ty lớn, bạn sẽ phải làm ñiều cần làm, trong ñó có việc thu hút nhà ñầu tư. Những nhà ñầu tư cần phần sở hữu nhiều hơn so với một mình bạn. #71. Ông đã khuyên m ột sinh viên n ăm thứ nhất 18 tuổi Penn State rằng hãy bình t ĩnh, tận dụng th ời gian, r ời khỏi bố mẹ càng s ớm càng t ốt, tới trường đại học và có được một ngh ề sau khi t ốt nghi ệp - tốt nhất là ch ọn ngh ề thuộc l ĩnh vực mà cậu ta thích. Th ật thà mà nói, l ời khuyên c ủa ông d ường nh ư lái chàng tr ẻ tuổi đó vào l ề thói bình th ường. Theo tôi thì ông đã đập tan kh ả năng sáng t ạo ở cậu ta. Sao ông không khuyên c ậu bé hãy th ử nghi ệm ý tưởng sáng t ạo nhất của cậu ấy? Hãy xem cậu ta có thể làm gì ñể xin tài trợ và ñưa một số ý tưởng vào hành ñộng, ñặc biệt là khi cậu ta còn ñang ở trong trường ñại học, không phải trả tiền ăn ở. Cảm giác của tôi là ông muốn khuyến khích bọn trẻ bắt ñầu ngay tức thì. Chẳng một cố vấn về làm giàu lại nói: “Hãy thực hiện kế hoạch sau năm năm kể từ ngày này”, phải không? Câu trả lời nên là hãy hành ñộng ngay. Thế nhưng tôi không phải một cố vấn. Tôi không muốn là một cố vấn. Và tôi không tin vào các cố vấn. Một cậu bé 18 tuổi cần ñược hưởng thụ giai ñoạn này của cuộc sống, trong ñó tất cả nhiện vụ của cấu bé là học, vì trong suốt phần còn lại của cuộc ñời, cậu sẽ phải vừa kiếm tiền vừa học, hoặc chỉ kiếm tiền mà thôi. Cậu bé phải có cơ hội ñể khám phá những chủ ñề và niềm say mê mới. Cậu không nên bị ám ảnh bởi bất ñộng sản, kinh doanh và ñầu tư, vì


Guy Kawasaki

[60]

nhiều niềm ñam mê chẳng có mối liên quan nào với việc kiếm tiền cả. Chính lời khuyên của ông mới lái cậu bé vào thói thường ñấy. #72. Tôi đã có k ế hoạch kinh doanh để biến suy ngh ĩ của mình thành hi ện thực. Vấn đề là kinh nghi ệm quản lý c ủa tôi gần như bằng không, m ặc dù tôi tin ch ắc rằng tôi có th ể làm công vi ệc đó. Giả dụ tôi có th ể thuy ết phục các nhà đầu tư tiềm năng rằng ý tưởng của tôi th ực sự tuyệt vời và k ế hoạch kinh doanh c ủa tôi là r ất khả thi, thì nh ững thi ếu sót nghiêm tr ọng nói trên có c ản trở cơ hội được tài tr ợ của tôi không? Những thiếu sót ñó chắc chắn sẽ ngăn cản khả năng bạn huy ñộng vốn từ những người không có vốn. Nhưng hãy nhìn lại một chút, có một số ví dụ về những công ty ñược thành lập bởi những ngườu cũng chẳng có tí kinh nghiệm nào trong tay. Bạn có thể ñã nghe nói về họ chăng? Đó là Apple Computer, Microsoft, eBay, Google, Cisco và Yahoo. Thử nghiệm quan trọng nhất không phải là việc bạn có sẵn một ñội ngũ hoàn hảo, mà là liệu bạn có một sản phẩm hay dịch vụ tuyệt vời có thể thu hút ñược một ñội ngũ hoàn hảo và một nhà ñầu tư hoàn hảo hay không.


Guy Kawasaki

[61]

Khi nào thì bảng ghi thành tích của bạn đủ dài để tới gặp nhà kinh doanh vốn? #73. Hiện nay tôi 18 tuổi, đang học năm thứ nhất trường Đại học Penn State, đăng ký học khoa Kinh doanh. Tôi thực sự tin rằng ta nên học thông qua làm việc, và rằng ta có được thông tin hữu ích nhờ đến trường học, nhưng chủ yếu là qua làm việc. Tôi có nên thực hiện ý tưởng liên quan đến việc thành lập một doanh nghiệp của mình ngay không? Trước tiên là hãy bình tĩnh. Hãy tận hưởng những tháng ngày ñi học. Bạn có cả một cuộc ñời ở phía trước ñể làm việc và thành lập doanh nghiệp. Còn với ý tưởng khởi sự doanh nghiệp, tôi cho rằng bạn nên học những gì bạn yêu thích. Sau khi học xong, hãy làm việc ở một công ty sản xuất một sản phẩm hay dịch vụ mà bạn yêu thích. Sau ñó vài năm hãy thành lập công ty. Cho tới giờ bạn vẫn chưa biết ñược bạn còn cần biết những gì. #74. Nếu tôi tìm được một nhà đầu tư tốt bụng ở đất nước tôi có đủ vốn để tài trợ cho dự án của tôi, thì ông ta có quan tâm đến vi ệc trở thành m ột nhà kinh doanh v ốn như ông hay không? Đó sẽ là hình th ức sở hữu 50% cổ phi ếu hay d ạng ăn chia l ợi nhu ận gì? Làm cách nào tôi có th ể thuy ết phục ông ta tài tr ợ, làm ông ta hài lòng mà không b ị mất quá nhi ều? Nói chung, bạn nên nghĩ rằng nhà ñầu tư tốt bụng ñó sẽ là một nhà kinh doanh vốn. Có nghĩa là họ rất sành sỏi


Guy Kawasaki

[62]

và mong ñợi thu ñược lợi nhuận gấp mười lần trong vòng năm hay bảy nam tới. Bạn ñừng cho rằng họ là những người dễ dãi và chẳng quan tâm ñến việc có kiếm ñược tiền hay không vì dù sao thì họ cũng ñã quá giàu rồi. Việc bạn muốn có ñược tiền ñầu tư mà “không bị mất quá nhiều” cho thấy bạn ñang tiếp cận vấn ñề một cách sai lầm. Bạn không “mất” một phần công ty của bạn cho nhà ñầu tư. Họ mua một phần công ty và chia sẻ giấc mơ cùng bạn. Nếu bạn cho rằng ñó là một trò chơi thắng – thua thì bạn không nên tìm kiếm hay nhận tiền từ nhà ñầu tư. #75. Với bất cứ một doanh nghi ệp mới thành l ập nào c ũng có ba thành t ố chính: mô hình kinh doanh, công ngh ệ và nhóm quản lý. Vì đây là cu ộc phiêu l ưu đầu tiên c ủa chúng tôi, nên tôi mu ốn chìa ra m ột “b ảng thành tích” tr ước khi t ới gặp bất cứ nhà kinh doanh v ốn nào (nh ư vậy chúng tôi có th ể tự chuẩn b ị và không b ị coi là “tr ẻ và không có kinh nghi ệm”). Tuy nhiên, th ời điểm đúng lúc để tiếp cận các nhà kinh doanh v ốn là khi nào? N ếu tôi có th ể xây dựng cơ sở hiện nay thành m ột doanh nghi ệp có doanh thu m ột tri ệu đô la thì bản thành tích đã đủ chưa? Bạn là chính bạn. Bôi son cho một con lợn sẽ cho ta một con lợn bôi son. Vì thế ñiều cần phải làm là hãy phân biệt vấn ñề “một nhóm ñã ñược thử thách” với “một doanh nghiệp có khả năng.” Hai vấn ñề này không giống nhau. Trong mắt của hầu hết các nhà kinh doanh vốn, bạn bị coi là chưa ñược thử thách chừng nào bạn xây dựng ñược


Guy Kawasaki

[63]

một công ty trị giá nhiều tỉ ñô la hoặc ñiều hành thành công một công ty ñược niêm yết trên thị trường chứng khoán. Vì thế trong ngắn hạn, chẳng có gì có thể giúp bạn chứng minh rằng bạn là một nhà quản lý giỏi. Việc tạo ra doanh thu $1 triệu là rất tốt, và có thể là ñủ ñể “tỏ ra” (khác với “chứng minh”) rằng bạn ñang có một doanh nghiệp có tiềm năng. Bạn càng ñưa ra ñược bằng chứng chứng minh mình có một doanh nghiệp có khả năng phát triển thì càng dễ tiếp cận với tiền của nhà kinh doanh vốn. Nhưng thật trớ trêu, nếu doanh thu của bạn chứng minh rằng doanh nghiệp của bạn quá thành công, thì ñiều ñó có thể ñồng nghĩa với việc các nhà ñầu tư sẽ ñòi giám sát ñể tăng trưởng mạnh hơn. Có nghĩa là vai trò của bạn sẽ phải thay ñổi. Vì vậy hãy cẩn thận với những gì bạn yêu cầu. Mục tiêu của bạn là gì: tạo ra một công ty vĩ ñại. Nhưng ñiều ñó có thể sẽ khiến bạn mất vị trí. Bạn sẽ tạo ra một công ty vĩ ñại mà không phải do bạn ñiều hành.


Guy Kawasaki

[64]

Tiến trình tài tr ợ của các nhà kinh doanh vốn

#76. Những nhà kinh doanh vốn thường bắt đầu gây quỹ khi họ quyết định tài trợ cho một công ty mới thành lập như thế nào? Làm thế nào tôi biết được các chiến thuật gây quỹ của họ? Thông thường mọi việc xảy ra như sau: Bạn gặp một hoặc hai ñối tác, và họ thích ý tưởng của bạn. Sau ñó bạn trình bày ý tưởng cho cả công ty kinh doanh vốn của các ñối tác ñó. Ngay sau buổi họp, một ñối tác sẽ nói với bạn rằng mọi người tán thành ý tưởng ñó. (Nếu ñối tác ñó không sốt sắng lắm thì có nghĩa là họ không thích ý tưởng của bạn.) Đối tác này sẽ bắt ñầu một quá trình. Quá trình này gồm có việc nói chuyện với những người giới thiệu về bạn cũng như những khách hàng mà bạn tuyên bố rằng “họ sẽ mua hàng ngay khi chúng tôi chở hàng tới.” Hãng kinh doanh vốn cũng sẽ rủ các hãng khác cùng ñầu tư với họ - chẳng ai thích mất tiền một mình cả. Những thằng ngốc thường thích chốn ñông người. Nếu mọi việc suôn sẻ cả thì nhóm luật sự của nhà ñầu tư sẽ thảo các tài liệu cần thiết. Nhóm luật sư của bạn sẽ thông báo cho bạn biết tài liệu ñó gồm những vấn ñề gì, rồi bạn cùng các nhà ñầu tư sẽ thỏa thuận với nhau. Sau ñó nếu hai bên cùng ñồng ý với tài liệu cuối cùng thì việc tài trợ sẽ diễn ra. Toàn bộ quá trình từ cuộc gặp gỡ ñầu tiên ñến khi tiền chảy vào ngân hàng của bạn có thể chỉ trong ba tuần, nhưng thường là trong khoảng sáu tháng. #77. Việc ngành kinh doanh internet đi tới phá s ản có khi ến


Guy Kawasaki

[65]

các nhà kinh doanh v ốn cẩn trọng hơn hay e s ợ hơn không? Có #78. Môi tr ường kinh t ế chung ảnh hưởng tới quy ết định đầu tư của các nhà kinh doanh v ốn ở mức độ nào? Li ệu thời điểm này có ph ải đúng lúc để thành l ập doanh nghi ệp không? Xét về mặt lý thuyết, môi trường kinh tế chung ít liên quan ñến các quyết ñịnh ñầu tư vì các công ty phải mất nhiều năm mới phát triển, quá trình từ lúc ñầu tư ñến lúc ñược ñưa ra thị trường chứng khoán phải mất năm hoặc bảy năm. Tuy nhiên, các nhà kinh doanh vốn cũng là con người. Nếu nền kinh tế ñang suy thoái trầm trọng và dường như các công ty sẽ chẳng bao giờ bỏ tiền ra mua dù chỉ một chương trình phần mềm nhỏ tí thì các công ty phần mềm sẽ rất khó xin ñược tiền tài trợ. #79. Việc bi ến một đối tác chi ến lược thành nhà đầu tư có phải là một ý tưởng hay không? Câu hỏi này quá chung chung. Trong hầu hết các trường hợp thì ñúng như vậy, nhưng có những ngoại lệ như khi ñối tác ñó cần các khách hàng tiềm năng không làm việc với bạn. Chẳng hạn nếu Microsoft ñầu tư vào công ty bạn thì bạn sẽ khó có thể làm ăn với Oracle ñược. #80. Một ý tưởng nên hoàn ch ỉnh tới mức nào tr ước khi ti ếp cận các nhà kinh doanh v ốn? Các nhà kinh doanh v ốn có đóng góp vào quá trình xây d ựng ý tưởng không?


Guy Kawasaki

[66]

Bạn cần biết một người nhiều tới mức nào trước khi bạn yêu người ñó? Một số người cần biết khá nhiều. Một số khác lại yêu ngay từ cái nhìn ñầu tiên. Các nhà kinh doanh vốn có thể ñóng góp vào quá trình xây dựng ý tưởng, nhưng hầu hết sẽ giúp bạn tránh những hậu quả xấu và tìm kiếm kết quả tốt. Hiếm khi họ mang tới một ý tưởng trọn vẹn. Đó là lý do vì sao họ là những nhà kinh doanh vốn chứ không phải nhà doanh nghiệp.


Guy Kawasaki

[67]

Nếu doanh nghiệp mà bạn khởi sự thất bại thì bạn có phải là một kẻ thất bại không?

#81. Tôi đã khởi sự một công ty công ngh ệ sinh h ọc với hai người tốt nghi ệp Carnegie Mellon mà c ũng mới bắt đầu sự nghi ệp của họ. Bây gi ờ các nhà đầu tư muốn thấy một số người “tóc mu ối tiêu” trong công ty. Câu h ỏi của tôi là li ệu những ng ười từng tr ải đó có vui lòng nh ận mệnh lệnh từ những ng ười mới tốt nghi ệp mặt non cho ẹt và không có chút kinh nghi ệm nào trong ngành nh ư chúng tôi hay không? Có thể là không, nhưng các nhà ñầu tư muốn có họ ñể bạn lắng nghe họ chứ không phải ñể họ lắng nghe bạn. Nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể thuê những người lớn tuổi và rồi cất họ vào trong tủ chỉ ñể làm vừa lòng các nhà ñầu tư thì bạn nhận thức hơi kém. Vì thế vấn ñề quan trọng nhất là: Liệu những người mới tốt nghiệp mặt non choẹt và không có chút kinh nghiệm trong ngành nào như các bạn có sẵn lòng nhận mệnh lệnh từ những người từng trải ñó không? #82. Tôi đã là một kỹ sư phần mềm thành công trong ngành công ngh ệ cao trong vòng b ảy năm với ki ến thức chuyên môn thu ộc l ĩnh vực an ninh máy tính. Gi ờ đây tôi c ảm thấy thoải mái với vi ệc thành l ập công ty đầu tiên c ủa mình. N ếu doanh nghi ệp này cu ối cùng th ất bại vì một lý do nào đó như thiếu vốn chẳng hạn thì li ệu tôi có th ể thuy ết phục các nhà đầu tư bỏ vốn vào doanh nghi ệp sau này c ủa tôi không? Tôi


Guy Kawasaki

[68]

không định dừng lại chừng nào tôi thành công, nh ưng ông có lời khuyên nào v ề việc duy trì danh ti ếng vững vàng, lâu dài trong gi ới kinh doanh v ốn bất chấp những th ời kỳ suy thoái không? Giả sử rằng bạn rất nỗ lực ñể dẫn doanh nghiệp khởi sự ñầu tiên tới thành công, nhưng doanh nghiệp lại thất bại. Thất bại này không phải là chiếc hôn của tử thần như bạn tưởng ñâu. Có nhiều doanh nhân thất bại trong lần ñầu tiên của họ. Vấn ñề không phải là ở chỗ bạn không bao giờ thất bại, mà là bạn học ñược nhiều, làm việc chăm chỉ, hành ñộng tính chính trực cao nhất và vẫn tiếp tục nỗ lực sau khi thất bại. Chỉ có một số ít người không thất bại trong lần ñầu tiên, nhưng chẳng có gì ñảm bảo là họ không thất bại trong lần tiếp theo. Các nguồn giúp đỡ doanh nghiệp mới khởi sự #83. Ông có thể cho tôi biết những nguồn mà ông cho rằng tốt nhất để giúp đỡ người khởi sự doanh nghiệp không? Tôi đang tìm một cuốn sách hoặc tài liệu có thể hướng dẫn tôi đưa ý tưởng của mình tới với các nhà kinh doanh vốn, từ các chiêu thức để được chấp nhận đến việc xây dựng hệ thống giám sát nhằm duy trì khả năng được chấp nhận đó. Tôi rất vui khi ñược nghe câu hỏi này. Cuốn sách mới của tôi về những nội dung trên vừa ñược xuất bản, có tên là Khởi thuật. Tất nhiên là tôi hoàn toàn chủ quan, nhưng


Guy Kawasaki

[69]

tôi viết cuốn sách này nhằm trả lời cho hàng trăm người hỏi tôi câu hỏi này. Nếu như nó không giúp ñược bạn khởi sự doanh nghiệp thì tôi cũng không biết cái gì có thể giúp ñỡ bạn làm ñiều ñó. Vì thế xin mời hãy ñọc nó. #83. Sau khi làm việc cho tập đoàn “America” vài năm, tôi đã quyết định sẽ sử dụng trí thông minh và các kỹ năng của tôi cho chính tôi. Vấn đề hiện nay của tôi là quyết định tôi nên theo đuổi ý tưởng nào. Một số ý tưởng khởi nghiệp của tôi sẽ có tỷ suất lợi nhuận cao nhưng đòi hỏi đầu tư lớn; một số khác cho lợi nhuận nhỏ hơn nhưng lại cần đầu tư ít hơn nhiều. Vì biết rằng việc có được sự trợ giúp về tài chính là rất khó khăn, câu hỏi của tôi là làm thế nào tôi có thể quyết định nên theo đuổi dự án nào? Trước hết, xin hỏi rằng khi làm việc cho tập ñoàn “America”, bạn không phải huy ñộng trí thông minh và các kỹ năng của mình ñể làm việc ư? Hừm… Còn với câu hỏi của bạn, bạn sẽ biết loại doanh nghiệp nào bạn muốn khởi sự khi bạn không dựa quyết ñịnh của mình trên các tỷ suất lợi nhuận. Nếu bạn còn ñang cố chọn lựa các ý tưởng dựa trên tỷ suất lợi nhuận thì bạn vẫn chưa tìm ra ý tưởng ñúng ñâu. #84. Gần đây tôi có đọc bài báo của ông viết về việc một doanh nhân có cần bằng M.B.A. hay không và tôi tự hỏi liệu ông có thể cho biết chi tiết hơn về chủ đề này được không. Hiện tôi đang hoàn thành việc học đại học trong ngành sinh y học bằng một bằng tốt nghiệp quản lý kỹ sư. Tôi mơ ước được thành lập doanh nghiệp của riêng mình, nhưng tôi không có tiền để thực hiện mơ ước đó. Theo ông tôi có nên tiếp tục và cố gắng tìm tiền tài trợ cho ý tưởng của mình hay nên đến trường học tiếp?


Guy Kawasaki

[70]

Như tôi có thể thấy, có ba lý do ñể ñi học lấy bằng M.B.A: (1) bạn thích học tập, và bạn muốn nghiên cứu về lý thuyết quản lý; (2) ñó là một phần trong sự phát triển nghề nghiệp của bạn trong công ty; và (3) bạn có nhiều tiền và nhiều thời gian. Nhưng nếu bạn muốn thành lập một công ty thì không cần thiết. Nó thậm chí còn có ảnh hưởng tiêu cực. Một nền tảng giáo dục kỹ sư hoặc kinh nghiệm bán hàng thực tế sẽ hữu ích hơn nhiều. #85. Chúng tôi sắp khởi sự một công ty công nghệ sinh học. Chúng tôi có thể có được một lượng tài trợ lớn từ các nhà kinh doanh vốn. Nhưng tôi vẫn lo lắng: Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng tôi thất bại? Điều gì sẽ xảy ra nếu các sản phẩm của chúng tôi cuối cùng hóa ra vô dụng sau tất cả những việc đầu tư và hoạt động? Liệu các nhà kinh doanh vốn có kiện chúng tôi và lấy đi tất cả những gì mà gia đình chúng tôi sở hữu (nhà chẳng hạn)? Liệu các nhà kinh doanh vốn có làm hỏng sự nghiệp mà tôi gây dựng bấy lâu hay không? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không bao giờ thử? Bạn có thể sẽ thất bại. Tất cả những vận ñộng viên chuyên nghiệp, diễn viên, nhà văn và ca sĩ ñều có thể thất bại. Các nhà kinh doanh vốn sẽ không lấy ñi nhà của bạn vì bạn không dùng nhà bạn như vật ký quỹ. Không phải ai cũng tạo dựng nên ñược một Microsoft hay một Yahoo!. Bạn không ký quỹ một vụ ñầu tư vốn – mà bạn bán ñi một chút linh hồn của mình. Và các nhà kinh doanh vốn sẽ không phá hỏng danh tiếng của bạn trừ khi bạn lấy cắp tiền hoặc lãng phí tiền một cách ngu ngốc; nếu các nhà kinh doanh


Guy Kawasaki

[71]

vốn giành thời gian ñể phá hỏng danh tiếng của các doanh nghiệp mà họ ñầu tư thất bại thì họ sẽ chẳng còn thời gian ñể làm việc gì khác nữa cả. Bài học về việc kiểm soát công ty #86. Tôi đang suy nghĩ về vụ thiên tai gần đây ở Đông Nam Á. Dựa vào công việc của ông với tư cách là một nhà kinh doanh vốn và một người từng khởi sự doanh nghiệp, ông có thể cho lời khuyên nào về việc đánh giá các tổ chức phi chính phủ và các tổ chức khác có hành động viện trợ không? Xin lỗi, tôi thực sự không thể giúp gì cho bạn. Tôi ñã ñọc tạp chí Forbes ñể tìm hiểu xem các tổ chức phi chính phủ nào là tốt nhất. Có một bài báo về vấn ñề này là “America’s most (and least) efficient charities.”, bạn tìm ñọc thử xem. #87. Đối tác của tôi và tôi vừa gặp một doanh nghiệp mới khởi sự ở Ấn Độ. Những anh chàng này thực sự gây ấn tượng, và chúng tôi chắc đến 90% là chúng tôi muốn cùng làm ăn với họ. Mối bận tâm duy nhất hiện nay là chúng tôi chưa bao giờ làm một dự án mà công ty đối tác lại ở nước ngoài. Ông có thể khuyên chúng tôi nên có những thận trọng gì khi bắt tay vào việc này không? Phía Ấn Độ có thể cũng ñang băn khoăn ñiều tương tự như bạn. Ít nhất, bạn cũng nên tới thăm cơ sở của họ, và họ nên tới thăm cơ sở của bạn. Con ñường mà bạn ñi có thể sẽ rất mạo hiểm, nhưng có thể thành công. #88. Ông thường nhấn mạnh đến sự cần thiết phải có những người nghĩ được xa hơn “một kế hoạch kinh doanh để thu hút nhà kinh


Guy Kawasaki

[72]

doanh vốn” nhằm có được vốn đầu tư khởi nghiệp. Sẽ rất hữu ích nếu ông có thể chỉ ra một trong những ích lợi của việc chọn những con đường khác để khởi nghiệp, tức khả năng một người có thể duy trì sự kiểm soát và phần lớn quyền sở hữu công ty trong một thời gian dài. Các ñộc giả của tôi dường như rất quan tâm ñến việc kiểm soát. Một lần nữa tôi xin khẳng ñịnh rằng: sở hữu phần lớn không có nghĩa là kiểm soát cũng phần lớn. Khoảnh khắc khi bạn nhận một ñồng ñô la từ bên ngoài ñồng nghĩa với việc bạn ñã làm việc cho người ngoài. Vốn kinh doanh không phải dành cho tất cả mọi người. Nó có cái giá của nó: bạn mất cái ảo tưởng về kiểm soát - ảo tưởng chỉ là ảo tưởng. Hãy nhìn vấn ñề từ một góc ñộ khác, liệu bạn có muốn nhận tiền từ một người ngốc nghếch ñến nỗi nói với bạn rằng: “Này, hãy lấy vài triệu ñô la của tôi mà tiêu. Hãy làm những gì mà anh nghĩ là ñúng. Tôi hoàn toàn tin tưởng ở anh.” Nếu bạn cần phải có một câu trả lời chính xác toán học, thì ñây: bạn muốn có 5% của một công ty ñược niêm yết trên thị trường chứng khoán với giá trị $1 tỉ, hay muốn có 51% của một công ty không thể ñổi thành tiền mặt trị giá $5 triệu? #89. Tôi có tầm nhìn xa và một nhóm làm việc đã sẵn sàng, một nhà kinh doanh vốn có tiền để cho phép chúng tôi có thể bắt đầu công việc, nhưng việc họ bỏ tiền vào có nghĩa là họ có thể thay đổi hướng nhìn của tôi bất cứ lúc nào họ muốn bằng nhiều cách khác nhau. Tôi tin vào nhóm của tôi là cơ hội cung cấp một dịch vụ có chất lượng mà mọi người thực sự cần. Liệu tôi có nên chỉ làm theo ý mình hay không? Tôi hiểu rằng do số tiền họ ñầu tư mà bạn tin rằng họ sẽ


Guy Kawasaki

[73]

“kiểm soát” công ty. Tuy nhiên, tỷ lệ phần trăm mà các nhà ñầu tư bên ngoài sở hữu không quyết ñịnh công ty sẽ ñược ñiều hành như thế nào. Ngay cả khi họ sở hữu ít hơn một nửa số cổ phần thì họ vẫn có thể thay ñổi hướng nhìn của bạn. Và dù bạn tin hay không thì tôi vẫn nói thật, có thể hướng nhìn của bạn cần phải thay ñổi chăng. Nếu chỉ trong thời gian tìm hiểu, mà bạn ñã cho rằng họ sẽ thay ñổi hướng ñi của bạn, thì tôi cho rằng (a) bạn không nên nhận tiền của họ trừ khi bạn nghĩ rằng họ ñúng; và (b) họ là những thằng ngốc khi ñầu tư tiền vào một công ty mà họ cho rằng có hướng ñi sai lầm. #89. Tôi muốn bàn về lời khuyên của ông với cậu sinh viên năm thứ nhất 18 tuổi. Làm sao ông có thể làm nguội tham vọng của cậu ấy và để cho một giáo sư đại học nào đó dạy cho cậu ta để rồi chàng trai này sẽ trở thành một người bình thường và tầm thường? Bạn và tôi rõ ràng có các giáo sư ñại học khác nhau. Các giáo sư của tôi ñã giúp tôi ñược thấy những thử thách ñầy hấp dẫn phía trước, khối lượng kiến thức khổng lồ, cách suy nghĩ mới và nhiều kỹ năng mà tôi chưa biết. Tôi không học khóa học Bình thường và Tầm thường trong trường ñại học. #89. Một số người quá may mắn trong kinh doanh. Ông có cho rằng may mắn đóng vai trò quan trọng trong thành công không? Chắc chắn là thế rồi. Tôi là người may mắn hơn là người thông minh. Tuy nhiên, bạn có ngạc nhiên không khi trên


Guy Kawasaki

[74]

thực tế, những người làm việc chăm chỉ nhất thường là những người may mắn nhất. #90. Năm nay tôi 18 tuổi, đang tham dự khóa học đại học bốn năm chính quy và đang khởi sự doanh nghiệp riêng của mình với trọng tâm công việc là đầu tư bất động sản. Ông có lời khuyên nào dành cho tôi và những người khởi sự doanh nghiệp trẻ khác – những người cũng muốn khởi sự doanh nghiệp của mình? Hãy thôi học, vào làm việc trong một công ty bán một sản phẩm hoặc dịch vụ (có nghĩa là không phải một công ty kinh doanh vốn hay một ngân hàng ñầu tư), và rồi khởi sự một công ty. #91. Tôi đã làm giám đốc cho một công ty được đăng trên thị trường chứng khoán, làm ăn có lãi trong nhiều năm. Công ty này không quan tâm đến “những người nhỏ bé”, tức là những người kiếm ra ít hơn $50.000 một năm. Tôi muốn khởi sự một doanh nghiệp tương tự, nhưng cung cấp dịch vụ cho những người này, vì những người kiếm ra ít tiền cũng cần các dịch vụ đó. Điều đó có nghĩa là tôi sẽ phải làm việc chăm chỉ hơn, nhưng thông minh hơn… và như bà tôi thường đọc một câu ngạn ngữ Jamaica “một hạt, một hạt nữa, một hạt nữa thành đầy giỏ”. Làm cách nào tôi có thể tách khỏi công ty lớn này? Làm thế nào tôi có thể được niêm yết trên thị trường chứng khoán? Tóm lại, tôi nên bắt đầu như thế nào? Con người luôn bắt ñầu cuộc sống khi là những ñứa trẻ, luôn nghĩ rằng bố mẹ mình ñúng. Tiếp ñó con người nghĩ rằng bố mẹ mình sai – ñó là những năm niên thiếu. Sau ñó, vào khoảng 35 tuổi, họ bắt ñầu thấy rằng bố mẹ họ không ngốc nghếch như họ tưởng. Điều này dấy lên một


Guy Kawasaki

[75]

câu hỏi thú vị: những bậc phụ huynh ngốc nghếch ñã thông minh lên, hay những ñứa trẻ ngốc nghếch cuối cùng cũng hiểu ñược những ñiều bố mẹ mình nói. Vào khoảng 50 tuổi, bạn bắt ñầu trở thành phụ huynh của chính mình. Tất cả những ñiều trên ñể nói rằng bà của bạn là người phụ nữ rất thông minh. Mà câu hỏi của bạn là gì ấy nhỉ? Hãy xây dựng các mối quan hệ và thu thập tất cả những kiến thức có thể về ngành kinh doanh của bạn, nhưng ñừng ăn trộm tài sản trí tuệ nào. Và hãy làm theo mong muốn của mình. #92. Tôi rất quan tâm đến câu trả lời của ông cho một câu hỏi của một người liên tục chịu sự vi phạm bản quyền của các công ty lớn. Ông trả lời rằng anh ta nên đầu tư vào cái gì đó không dễ bị sao chép như vậy. Tôi cho rằng câu trả lời này khá nhẫn tâm và khiễm nhã. Vấn đề anh ta nêu lên là có thật, và có thể là thử thách lớn nhất đối với những công ty mới khởi nghiệp có tài sản trí tuệ. Điều anh ta cần làm là lấy bằng sáng chế cho ý tưởng ñó tại tất cả các quốc gia trên thế giới, không trình ý tưởng ñó ra cho bất kỳ ai trừ phi có hợp ñồng không tiết lộ và kiện bất cứ ai vi phạm bằng sáng chế và hợp ñồng không tiết lộ ñó. Sau hết, lý do khởi sự một công ty là ñể bảo vệ một ý tưởng. Với kiểu làm này, thử thách lớn nhất của việc khởi sự một công ty có tài sản trí tuệ là khởi ñộng hoạt ñộng bán hàng. Như bà tôi (mặc dù không phải người Jamaica) thường bảo: “Bán ñược hàng sẽ làm mọi thứ ñều ổn cả.”


Guy Kawasaki

[76]

Hãy cố gắng để có được những sản phẩm tuy ệt vời #93. Tôi đã nhiều lần nghe nói rằng một kế hoạch marketing tốt thậm chí có thể làm cho một sản phẩm chất lượng xấu bán rất chạy. Điều đó có đúng không? Tôi về cơ bản là một người làm nghề marketing, và tôi không tin ñiều này. Chắc chắn là bạn có thể tìm ra các ví dụ ñể chứng minh ñiều ngược lại, nhưng vấn ñề ở chỗ là: Bạn không bao giờ nên ñặt mục tiêu là hình thành một sản phẩm chất lượng xấu. Bạn có thể có một sản phẩm tồi và rồi có ñể thực hiện các hoạt ñộng marketing tuyệt vời, nhưng cuối cùng, nghe có vẻ lãng mạn, nhưng bạn nên cố gắng ñể có ñược những sản phẩm tuyệt vời. Lý do thật ñơn giản: tiếp thị sản phẩm tốt sẽ dễ hơn tiếp thị sản phẩm tồi rất nhiều. Marketing chỉ là tận dụng những ưu ñiểm, trong khi ñó, một sản phẩm tuyệt vời chính là một ưu ñiểm tuyệt vời. #94. Làm thế nào mà một nhà kinh doanh có thể bảo vệ “ý tưởng” (chứ không phải bằng sáng chế) khỏi bị bắt chước trước khi giới thiệu ý tưởng đó với các nhà kinh doanh vốn hay các nhà đầu tư tiềm năng? Có thể chứ, bằng cách là bạn sẽ không nói về ý tưởng ñó với nhà ñầu tư nào, không ñưa ra cho bất kỳ khách hàng nào xem và không bao giờ thuê nhân viên làm, ñợi ñến lúc ông bác giàu có của bạn chết, ñể lại cho bạn $10 triệu ñể khởi sự doanh nghiệp riêng.


Guy Kawasaki

[77]

#95. Các dự án cần có mức doanh thu bao nhiêu để một nhà kinh doanh vốn xem xét việc tài trợ, chẳng hạn như mức doanh thu bao nhiêu là quá nhỏ? Nếu một doanh nghiệp sẽ chỉ có khả năng làm ra $5 triệu, $10 triệu hay $15 triệu mỗi năm thì có thể nhận được vốn đầu tư hay không? Kinh nghiệm cho thấy nếu bạn không thể thấy rằng mình có thể kiếm ra khoảng $100 triệu trong vòng 5 ñến 7 năm thì bạn sẽ không phải là trường hợp mà nhà ñầu tư vốn quan tâm. Và bạn cần phải có thể dự ñoán ñược doanh thu này khi bạn không say sưa. Chẳng hạn như dự ñoán kiểu “Mỗi quầy bán hot dog sẽ kiếm ñược $500.000 mỗi năm, và trong bảy năm tôi nghĩ chúng tôi có thể có 200 quầy trên khắp cả nước,” sẽ không ñược các nhà kinh doanh vốn quan tâm. #96. Tôi đã vài lần thất bại trong kinh doanh – tôi đã thành lập khoảng sáu công ty, mỗi công ty kéo dài không quá một năm rưỡi – đôi khi do người hợp tác, đôi khi do thiếu vốn và quản lý vốn không hợp lý. Hiện nay công ty thứ sáu của tôi sắp chìm do một số vấn đề nhỏ về tài chính và pháp lý. Tôi là một người nước ngoài có trụ sở ở Ả Rập Xê-út. Ông có thể khuyên tôi nên làm gì để chặn một con tàu đang chìm lại không? Tôi đã từng thử 3 chữ F nhưng không thành công. Ý bạn muốn nói làm thế nào ñể ngăn một chiếc tàu chìm bằng cách có thêm nhiều tiền hơn ư? Con tàu có thể không phải bị chìm do thiếu tiền. Bạn hiểu ý tôi chứ?


Guy Kawasaki

[78]

Chìa khóa ñể mở cánh cửa của các nhà ñầu tư vốn #97. Cách tốt nhất để tiếp cận với các hãng kinh doanh vốn là gì? Đó là khi một luật sư tài chính doanh nghiệp ñã từng làm việc cho công ty kinh doanh vốn nhớ lại và kể: “Đó là công ty hay nhất thuê chúng tôi kể từ thời Intel, Microsoft, Yahoo! và Google.” Hiệu quả cũng tương ñương như vậy nếu người thành lập một công ty thành công như Intel, Microsoft, Yahoo! và Google nói: “Đây là công ty của bạn thân của tôi. Tôi sẽ ñầu tư vào nó. Tôi sẽ vào ban quản lý. Các cậu cũng nên xem xét nó ñi.” #98. Việc tìm các nhà đầu tư phù hợp với công ty quan trọng tới mức nào? Tôi có thể “lôi kéo nhiều người” hay nên tập trung vào việc tìm kiếm và lôi kéo một nhà đầu tư vào mỗi thời điểm nhất định? Hãy ñể tôi diễn ñạt theo cách này: Đó là những người mà bạn sẽ phải sống cùng trong năm ñến mười năm tới. Mỗi tháng một lần bạn phải báo cáo cho họ. Họ có thể xốc lại dây chuyền của bạn bất cứ lúc nào họ muốn. Họ thậm chí có thể can thiệp vào công việc của bạn một cách không thỏa ñáng. Họ cũng có thể giúp bạn tuyển nhân viên, tìm khách hàng và gặp ñối tác. Trong dải hành ñộng ñi từ lôi kéo “nhiều người” tới “một người”, tôi cho rằng bạn nên ở ñầu “nhiều người” hơn. Đối với hầu hết những người khởi sự doanh nghiệp, việc huy ñộng vốn chịu sự chi phối của luật số lớn: Bạn cần gõ nhiều cửa mới tìm ñược một người tin vào bạn.


Guy Kawasaki

[79]

#99. Thường thì một nhà kinh doanh vốn mất bao nhiêu thời gian để đi tới quyết định đầu tư? Với các nhà kinh doanh vốn giai ñoạn ñầu, thời gian cần thiết là khoảng năm phút. Sau ñó, công việc chỉ là “chứng minh” tính ñúng ñắn của quyết ñịnh của họ. Các nhà kinh doanh vốn giai ñoạn sau tốn nhiều thời gian hơn ñể tính tính toán toán nhằm giảm rủi ro ñầu tư. Các nhà kinh doanh vốn chẳng có chiến lược thoát ra nào khác ngoài ba loại mà họ biết trước như sau: chết, mất vốn và sở hữu công ty. Một công ty có cần có một chiến lược chạy trốn khỏi nhà kinh doanh vốn không ư? Không ñâu, chẳng có cái gì như thế cả. Nếu ñến tình huống ñó, thì bạn có những vấn ñề lớn cần quan tâm hơn – chẳng hạn như sự hoàn toàn thiếu khả năng ñể hoàn thành các dự án tài chính của bạn, ñiều này sẽ gây ra mối bất hòa ngay từ ñầu. #100. Chi phí vốn là gì? Là bất cứ thứ gì bạn phải chi ñể khiến một nhà kinh doanh vốn viết séc cho bạn. Thông thường, có bao gồm thiết bị và phần cứng, vì các nhà kinh doanh vốn thích nhìn tận mắt thấy tiền của họ ñược tiêu như thế nào. Họ không thích thấy bạn chi nhiều tiền vào các hoạt ñộng tư vấn và dịch vụ ñâu.


Guy Kawasaki

[80]

Các nhà kinh doanh vốn muốn một tài liệu khoảng 20 ñến 30 trang (bao gồm cả phụ lục). Tài liệu này gồm các mục chính sau ñây: - Tóm tắt kế hoạch - Các vấn ñề - Giải pháp - Mô hình kinh doanh - Ưu ñiểm chính - Tiếp thị và bán hàng - Vấn ñề Cạnh tranh - Đội ngũ - Kế hoạch - Tình trạng và kế hoạch theo thời gian. Bạn nên rút ngắn phần kế hoạch còn một trang. Hãy ñưa vào không chỉ các dự ñoán về tài chính công ty mà cả những con số quan trọng như số lượng khách hàng của công ty. Nói thực là trong 20 trang ñó, chỉ phần tóm tắt kế hoạch là ñược chú ý nhiều nhất. #101. MBA(bằng cao đẳng quản trị kinh doanh) ngày nay có giá trị như thế nào đối với các cử nhân trẻ tuổi muốn lập công ty riêng? Đáp: Giá trị ư? Có lẽ vào khoảng –$250.000. Tôi ñã từng là một cử nhân trẻ tuổi và ñã có bằng MBA. Tôi không cho rằng MBA có ý nghĩa lắm trong việc lập công ty riêng. Một bằng kỹ sư có tác dụng tốt hơn nhiều. Lúc nào bạn cũng có thể thuê ñược các thạc sĩ Quản trị Kinh doanh, nhưng nếu bạn không thể hiểu và tạo ra một sản phẩm, thì có nghĩa là bạn chẳng có gì cả. Tiện ñây tôi cũng xin nói rằng những người thành lập Apple


Guy Kawasaki

[81]

Computer, Microsoft, Yahoo! và Google ñều không có bằng MBA. Nhưng hình như tôi ñã lạc ñề rồi.

Documents

eBook 101 Cau Hoi Khoi Nghiep PDF